Об утверждении Правил признания сделок, заключенных на организованном и неорганизованном рынках ценных бумаг, как совершенных в целях манипулирования, формирования и работы экспертного комитета фондовой биржи, а также его количественного состава

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 апреля 2014 года № 70. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 июня 2014 года № 9488. Утратил силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 13

Сноска. Утратил силу постановлением Правления Национального Банка РК от 28.01.2016 № 13 (вводится в действие с 01.10.2016).

В соответствии с Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года "О рынке ценных бумаг" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила признания сделок, заключенных на организованном и неорганизованном рынках ценных бумаг, как совершенных в целях манипулирования, формирования и работы экспертного комитета фондовой биржи, а также его количественного состава, согласно приложению к настоящему постановлению.

2. Признать утратившими силу постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 28 ноября 2008 года № 196 "Об утверждении Правил признания сделок, заключенных на организованном рынке ценных бумаг как совершенных в целях манипулирования, формирования и работы комитета фондовой биржи по вопросу признания сделок с ценными бумагами, совершенных в целях манипулирования, а также его количественного состава" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 5476, опубликованное 18 февраля 2009 года в газете "Юридическая газета" от № 25 (1622).

3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Национального Банка	К. Келимбетов

Приложение к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 апреля 2014 года № 70

Правила
признания сделок, заключенных на организованном и
неорганизованном рынках ценных бумаг, как совершенных в целях
манипулирования, формирования и работы экспертного комитета
фондовой биржи, а также его количественного состава

Настоящие Правила признания сделок, заключенных на организованном и неорганизованном рынках ценных бумаг, как совершенных в целях манипулирования, формирования и работы экспертного комитета фондовой биржи, а также его количественного состава (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года "О рынке ценных бумаг" (далее – Закон о рынке ценных бумаг) и устанавливают порядок и условия признания сделок, заключенных на организованном и неорганизованном рынках ценных бумаг Республики Казахстан, как совершенных в целях манипулирования, а также порядок формирования и работы экспертного комитета фондовой биржи, а также его количественного состава.

1. Сделкой, совершенной по цене, существенно отличающейся от цен на данные ценные бумаги, которые сложились на организованном рынке ценных бумаг до заключения такой сделки, признается сделка, если:

1) при заключении сделки с акциями на организованном рынке ценных бумаг отклонение цены данной сделки с акциями от средневзвешенной рыночной цены этих акций, рассчитанной в соответствии с пунктом 3 Правил, составляет тридцать и более процентов;

2) при заключении сделки с облигациями (в том числе с государственными эмиссионными ценными бумагами) на организованном рынке ценных бумаг отклонение доходности этих облигаций к погашению в соответствии с ценой данной сделки от средневзвешенной рыночной доходности этих облигаций к погашению, рассчитанной в соответствии с пунктом 4 Правил, составляет три и более процентных пункта.

2. Не являются совершенными с целью манипулирования следующие сделки купли-продажи ценных бумаг, совершенные в течение пяти рабочих дней, исполнение которых не привело к существенному изменению количества таких ценных бумаг, находящихся у сторон этих сделок:

1) сделки открытия и закрытия "репо", которые относятся к одной и той же операции "репо", осуществляемой в предназначенном для таких операций секторе торговой системы фондовой биржи;

2) две сделки одного и того же объема с одними и теми же ценными бумагами, вторая из которых заключена в целях исправления технической ошибки, допущенной при заключении первой из данных сделок на организованном рынке;

3) сделки с ценными бумагами, заключенные в торговой системе фондовой биржи методом открытых торгов, соответствующие следующим условиям или одному из следующих условий:

в течение последних тридцати рабочих дней, предшествующих дате заключения сделки, но не менее чем в течение десяти рабочих дней из этого периода, с ценными бумагами данного наименования было заключено не менее двадцати сделок суммарным объемом не менее пятидесяти миллионов тенге, сторонами которых являлись не менее десяти членов фондовой биржи;

на момент заключения сделки данные ценные бумаги были включены в представительский список индикатора (индекса) фондовой биржи, который рассчитывается в соответствии с внутренними документами фондовой биржи по ценам наиболее ликвидных акций, допущенных к обращению на данной фондовой бирже.

3. Средневзвешенная рыночная цена акций рассчитывается как отношение суммарного объема сделок с акциями (в деньгах), которые заключены на торгах, проведенных фондовой биржей методом открытых торгов в течение последних пяти истекших рабочих дней, к суммарному размеру таких сделок (в ценных бумагах) (с учетом особенности, установленной частями второй и третьей настоящего пункта).

Если количество сделок с акциями, заключенных в течение указанного периода, составляет менее пяти, то средневзвешенная рыночная цена этих акций рассчитывается как отношение суммарного объема последних пяти сделок с этими акциями (в деньгах), которые заключены на торгах, проведенных фондовой биржей методами открытых торгов в течение последних шестидесяти истекших календарных дней, к суммарному размеру таких последних пяти сделок (в ценных бумагах).

Если количество сделок с акциями, заключенных в течение последних шестидесяти истекших календарных дней, составляет менее пяти, то средневзвешенная рыночная цена этих акций не рассчитывается.

4. Средневзвешенная рыночная доходность облигаций к погашению рассчитывается по формуле:

, где

Y - средневзвешенная рыночная доходность облигаций к погашению, в процентах годовых;

Y_i - доходность облигаций к погашению в соответствии с ценой i-той сделки с этими облигациями, в процентах годовых;

V_i - объем i-той сделки с облигациями, в деньгах;

n - количество сделок с облигациями, которые заключены на торгах, проведенных фондовой биржей методом открытых торгов в течение последних пяти истекших рабочих дней.

Если количество сделок с облигациями, заключенных в течение последних пяти истекших рабочих дней, составляет менее пяти, n равно пяти при условии, что количество сделок с облигациями, которые заключены на торгах, проведенных фондовой биржей методом открытых торгов в течение последних шестидесяти полностью истекших календарных дней, составляет пять и более.

Если количество сделок с облигациями, заключенных в течение последних шестидесяти истекших календарных дней, составляет менее пяти, средневзвешенная рыночная доходность этих облигаций к погашению не рассчитывается.

5. Мониторингу и анализу на предмет выявления сделок с ценными бумагами, совершенных в целях манипулирования на организованном или неорганизованном рынках ценных бумаг, помимо сделок, соответствующих одному из условий, перечисленных в пункте 5 статьи 56 Закона о рынке ценных бумаг, подлежат следующие сделки:

1) сделка, предусмотренная пунктом 1 Правил;

2) сделка, заключенная в торговой системе фондовой биржи или на неорганизованном рынке, при которой в качестве покупателя и продавца ценных бумаг выступает одно и то же лицо, действующее самостоятельно либо путем передачи приказов на заключение сделки организации, обладающей лицензией уполномоченного государственного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - уполномоченный орган) на осуществление брокерской и (или) дилерской деятельности;

3) сделка либо несколько сделок, совершенные лишь для вида, без намерения вызвать юридические последствия (мнимые сделки);

4) сделка либо несколько сделок, совершенных с целью прикрыть другую сделку (притворные сделки).

6. Внутренними документами фондовой биржи могут быть предусмотрены дополнительные условия по признанию сделок, заключенных в торговой системе данной фондовой биржи, как совершенных в целях манипулирования, не противоречащие требованиям статьи 56 Закона о рынке ценных бумаг и Правил.

7. Выявление сделок с ценными бумагами, параметры и условия, заключения которых дают основания предполагать, что данные сделки заключены в целях манипулирования на организованном и неорганизованном рынках ценных бумаг (далее - подозрительные сделки), осуществляется:

1) уполномоченным органом на основании информации, которая содержится в отчетах фондовой биржи и профессиональных участников рынка ценных бумаг, письмах (заявлениях, жалобах, обращениях) субъектов рынка ценных бумаг, государственных органов и иных физических и юридических лиц, публикациях средств массовой информации, а также по результатам проверок деятельности субъектов рынка ценных бумаг;

2) структурным подразделением фондовой биржи, осуществляющим деятельность по надзору за совершаемыми сделками в торговой системе фондовой биржи.

В целях подтверждения наличия либо отсутствия факта манипулирования уполномоченный орган запрашивает у субъектов рынка ценных бумаг необходимую информацию либо, при необходимости, осуществляет проверку субъектов рынка ценных бумаг и (или) направляет информацию о подозрительных сделках на рассмотрение экспертного комитета фондовой биржи по вопросу признания сделок с ценными бумагами, совершенными в целях манипулирования (далее - экспертный комитет).

8. В случае выявления подозрительных сделок структурным подразделением фондовой биржи, осуществляющим деятельность по надзору за совершаемыми сделками в торговой системе фондовой биржи, отчет о подозрительной сделке в день его составления передается на рассмотрение членам экспертного комитета.

9. Экспертный комитет формируется в составе семи человек и состоит из председателя и шести членов. Председатель экспертного комитета избирается советом директоров фондовой биржи из числа членов экспертного комитета.

Членами экспертного комитета являются:

два представителя уполномоченного органа;

член исполнительного органа фондовой биржи, курирующий вопросы организации торгов с ценными бумагами;

два члена совета директоров фондовой биржи;

руководитель структурного подразделения фондовой биржи, осуществляющего деятельность по надзору за совершаемыми сделками в торговой системе фондовой биржи;

представитель Объединения юридических лиц "Ассоциация финансистов Казахстана".

Член исполнительного органа фондовой биржи, курирующий вопросы организации торгов с ценными бумагами, и руководитель структурного подразделения фондовой биржи, осуществляющего деятельность по надзору за совершаемыми сделками в торговой системе фондовой биржи, не могут быть избраны председателем экспертного комитета.

Состав экспертного комитета утверждается решением совета директоров фондовой биржи и согласовывается с уполномоченным органом.

10. Заседания экспертного комитета проводятся по мере необходимости.

На заседание экспертного комитета могут быть приглашены представители организации, являющиеся сторонами рассматриваемой подозрительной сделки, и (или) их клиенты, в соответствии с приказами, на заключение сделки которых действовали данные организации.

11. Решение экспертного комитета принимается простым большинством голосов от общего количества его членов и оформляются в виде заключения экспертного комитета.

В голосовании не принимают участие члены экспертного комитета, аффилиированные по отношению к организациям, являющимся сторонами рассматриваемой подозрительной сделки, эмитенту ценной бумаги или базового актива ценной бумаги, являющихся предметом рассматриваемой подозрительной сделки.

12. Заключение экспертного комитета является выражением его мнения относительно того, имеются ли необходимые и достаточные основания предполагать, что подозрительные сделки совершены в целях манипулирования на рынке ценных бумаг.

Заключение экспертного комитета подписывается председателем экспертного комитета и направляется фондовой биржей в уполномоченный орган не позднее пятнадцати рабочих дней с даты выявления подозрительной сделки.

В информацию, содержащуюся в заключении экспертного комитета, не включается информация, составляющая коммерческую тайну на рынке ценных бумаг.

13. Члены экспертного комитета обеспечивают конфиденциальность информации, полученной в ходе участия в работе экспертного комитета, в том числе информации, составляющей коммерческую и иную охраняемую законом тайну, и несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

14. Порядок работы экспертного комитета по вопросам, не урегулированным Правилами, определяется внутренними документами фондовой биржи.

15. Признание сделки, заключенной на организованном рынке ценных бумаг, как совершенной с целью манипулирования на рынке ценных бумаг, осуществляется уполномоченным органом по итогам рассмотрения заключения экспертного комитета и оформляется приказом первого руководителя уполномоченного органа или его заместителя.

16. Признание сделки, заключенной на неорганизованном рынке ценных бумаг, как совершенной в целях манипулирования на рынке ценных бумаг, осуществляется уполномоченным органом по итогам:

рассмотрения мнения экспертного комитета, в случае если информация о сделке, заключенной на неорганизованном рынке ценных бумаг, направлялась на рассмотрение экспертного комитета;

рассмотрения информации, которая содержится в отчетах профессиональных участников рынка ценных бумаг, письмах (заявлениях, жалобах, обращениях) субъектов рынка ценных бумаг, государственных органов и иных физических и юридических лиц, публикациях средств массовой информации, а также по результатам проверок деятельности субъектов рынка ценных бумаг.

17. Решение о признании сделки, заключенной на неорганизованном рынке ценных бумаг, как совершенной в целях манипулирования на рынке ценных бумаг, оформляется приказом первого руководителя уполномоченного органа или его заместителя.

18. Уполномоченный орган письменно уведомляет стороны сделки с ценными бумагами, признанной как заключенной с целью манипулирования на рынке ценных бумаг, о таком признании в течение десяти рабочих дней со дня подписания приказа, указанного в пунктах 15 и 17 Правил.

Ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарықтарында жасалған мәмiлелердi айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп тану, қор биржасының сараптамалық комитетін құру және оның жұмыс істеу қағидаларын, сондай-ақ оның сандық құрамын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 23 сәуірдегі № 70 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 6 маусымда № 9488 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 13 қаулысымен

Ескерту. Қаулының күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.01.2016 № 13 (01.10.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Бағалы қағаздар рыногы туралы" 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Осы қаулының қосымшасына сәйкес қоса беріліп отырған Ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарықтарында жасалған мәмiлелердi айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп тану, қор биржасының сараптамалық комитетін құру және оның жұмыс істеу қағидалары, сондай-ақ оның сандық құрамы бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Ұйымдастырылған бағалы қағаздар рыногында жасалған мәмiлелердi бағаны манипуляциялау мақсатында жасалған деп тану, қор биржасы директорлар кеңесінің бағалы қағаздармен жасалған мәмілелерді манипуляциялау мақсатында жасалған деп тану мәселесі жөніндегі комитетін құру және оның жұмыс істеу ережесін, сондай-ақ оның сандық құрамын бекіту туралы" 2008 жылғы 28 қарашадағы № 196 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5476 тіркелген, "Заң газеті" газетінде 2009 жылғы 18 ақпанда № 25 (1448) жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Ұлттық Банк
Төрағасы	Қ. Келімбетов

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 23 сәуірдегі № 70 қаулысына қосымша

Ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар
нарықтарында жасалған мәмiлелердi айла-шарғы жасау мақсатында
жасалған деп тану, қор биржасының сараптамалық комитетін құру
және оның жұмыс істеу қағидалары, сондай-ақ оның сандық құрамы

Осы Ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарықтарында жасалған мәмiлелердi айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп тану, қор биржасының сараптамалық комитетін құру және оның жұмыс істеу қағидалары, сондай-ақ оның сандық құрамы (бұдан әрі - Қағидалары), "Бағалы қағаздар рыногы туралы" 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Бағалы қағаздар нарығы туралы заңы) сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарықтарында жасалған мәмiлелердi айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп танудың тәртібін және талаптарын, қор биржасының сараптамалық комитетін құру және оның жұмыс істеу тәртібін, сондай-ақ оның сандық құрамын белгілейді.

1. Мәміле осындай мәміле жасамас бұрын ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында қалыптасқан осы бағалы қағаздардың бағаларынан елеулі ерекшеленетін баға бойынша жасалатын мәміле деп танылады, егер:

1) ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында акциялармен мәміле жасаған кезде осы акциялармен жасалған мәміле бағасының осы акциялардың, Қағидалардың 3-тармағына сәйкес есептелген орташа алғандағы бағасынан ауытқуы отыз және одан астам пайызды құрайды;

2) облигациялармен (оның ішінде мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздармен) мәміле жасаған кезде осы мәміленің бағасына сәйкес осы өтелетін облигациялар кірістілігінің, Қағидалардың 4-тармағына сәйкес есептелген, осы өтелетін облигациялардың орташа мөлшерленген нарықтық кірістілігінен ауытқуы үш және одан астам пайыздық тармақты құрайды.

2. Орындалуы осы мәмілелердің тараптарындағы осындай бағалы қағаздардың маңызды өзгеруіне әкеп соқпаған бес жұмыс күн ішінде жасалған бағалы қағаздарды сатып алу - сатудың мынадай мәмілелері айла-шарғы жасау мақсатында жасалған болып табылмайды:

1) қор биржасының сауда жүйесінің мұндай операцияларға арналған секторында жүзеге асырылатын сол бiр "репо" операциясына жататын "репоны" ашу және жабу мәмiлелерi;

2) бiрдей көлемдегі және сол бағалы қағаздармен жасалған екi мәмiле, олардың екiншiсi ұйымдастырылған нарықта осы мәмiлелердiң бiрiншiсiн жасаған кезде жiберiлген техникалық қатенi түзету мақсатында жасалған болса;

3) мына талаптарға немесе мына талаптардың біреуіне сәйкес келетін, қор биржасының сауда жүйесінде бағалы қағаздармен ашық сауда-саттық әдісімен жасалған мәмілелер:

мәміле жасалған күннің алдындағы соңғы отыз жұмыс күні ішінде, бірақ осы кезеңнің кемінде он жұмыс күні ішінде осы атаудағы бағалы қағаздармен қор биржасының кемінде он мүшесі тараптары болып табылатын, жиынтық көлемі елу миллион теңгеден кем емес, кемінде жиырма мәміле жасалған;

мәміле жасалған сәтінде осы бағалы қағаздар осы қор биржасында айналысқа жіберілген неғұрлым өтімді акциялардың бағасы бойынша қор биржасының ішкі құжаттарына сәйкес есептелетін қор биржасы индикаторының (индексінің) өкілдік тізіміне енгізілген.

3. Акциялардың орташа мөлшерленген нарықтық бағасы қор биржасы соңғы өткен бес жұмыс күн ішінде ашық сауда әдiсiмен өткізген сауда-саттықтарда акциялармен (ақшалай) жасалған мәмiлелердiң жиынтық көлемiнiң мұндай мәмiлелердiң жиынтық мөлшеріне (бағалы қағаздармен) ара-қатынасы ретінде есептеледі (осы тармақтың екiншi және үшінші абзацында белгіленген ерекшелiктi ескере отырып).

Егер көрсетілген кезең iшiнде акциялармен жасалған мәмілелер саны бестен кем болса, осы акциялардың орташа мөлшерленген нарықтық бағасы қор биржасы соңғы өткен күнтізбелік алпыс күн iшiнде ашық сауда әдісімен өткізген сауда-саттықтарда осы акциялармен (ақшалай) жасалған соңғы бес мәмiленiң жиынтық көлемiнiң мұндай соңғы бес (бағалы қағаздармен) мәмiленiң жиынтық мөлшеріне ара-қатынасы ретінде есептеледі.

Егер соңғы өткен күнтізбелік алпыс күн ішінде акциялармен жасалған мәмілелердің саны бестен кем болса, осы акциялардың орташа мөлшерленген бағасы есептелмейді.

4. Өтелетін облигациялардың орташа мөлшерленген нарықтық кiрiстiлiгi мына формула бойынша есептеледі:

мұнда

Y - өтелетін облигациялардың орташа мөлшерленген нарықтық кiрiстiлiгi, жылдық пайызбен;

Y_i - осы облигациялармен жасалған i-лы мәміле бағасына сәйкес өтелетін облигациялардың кiрiстiлiгi, жылдық пайызбен;

V_i - облигациялармен жасалған i-лы мәміленің көлемі, ақшалай;

n - қор биржасы соңғы өткен бес жұмыс күн iшiнде ашық сауда әдiсiмен өткізген сауда-саттықтарда облигациялармен жасалған мәмілелер саны.

Егер соңғы өткен бес жұмыс күн ішінде облигациялармен жасалған мәмілелер саны бестен кем болса, қор биржасы соңғы толық өткен күнтізбелік алпыс күн iшiнде ашық сауда әдiсiмен өткізген сауда-саттықтарда облигациялармен жасалған мәмілелер саны бес және одан астамын құрау талабымен, n беске тең болады.

Егер соңғы толық өткен күнтізбелік алпыс күн ішінде облигациялармен жасалған бестен кем болса, осы өтелетін облигациялардың орташа мөлшерленген нарықтық кірістілігі есептелмейді.

5. Бағалы қағаздар нарығы туралы заңының 56-бабының 5-тармағында аталған талаптардың біреуіне сәйкес келетін мәмілелерден басқа ұйымдастырылған немесе ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарықтарында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған бағалы қағаздармен мәмілелерді анықтау үшін мынадай мәмілелер мониторингке және талдауға жатады:

1) Қағидалардың 1-тармағында көзделген мәміле;

2) қор биржасының сауда жүйесінде немесе бағалы қағаздарды сатушы және сатып алушы дербес не қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның (бұдан әрі – уәкілетті орган) брокерлік және (немесе) дилерлік қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар ұйымының мәміле жасау жөніндегі бұйрықтарын тапсыру арқылы әрекет ететін сол бір тұлға болатын ұйымдастырылмаған нарықта жасалған мәміле;

3) жай, заңды салдарын туғызу ниетісіз жасалған мәміле не бірнеше мәміле (жалған мәмілелер);

4) басқа мәмілені жасыру мақсатында жасалған мәміле не бірнеше мәміле (бүркеме мәмілелер).

6. Қор биржасының ішкі құжаттарында осы қор биржасының сауда жүйесінде жасалған мәмілелерді айла-шарғы жасау мақсатында жасалды деп тану бойынша Бағалы қағаздар нарығы туралы заңының 56-бабының және Қағидалардың талаптарына қарама-қайшы келмейтін қосымша талаптары көзделуі мүмкін.

7. Жасалу параметрлері мен талаптары осы мәмілелер ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарықтарында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп болжамдауға негіздеме беретін бағалы қағаздармен жасалған мәмілелерді (бұдан әрі - күмәнді мәмілелер) анықтауды мыналар жүзеге асырады:

1) қор биржасы мен бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушыларының есептерінде, бағалы қағаздар нарығы субъектілерінің, мемлекеттік органдардың және өзге жеке және заңды тұлғалардың хаттарында (арыздарында, шағымдарында, өтініштерінде) бұқаралық ақпарат құралдарындағы жарияланымдарда бар ақпараттың негізінде, сондай-ақ, бағалы қағаздар нарығы субъектілерінің қызметін тексеру қорытындысы бойынша уәкілетті орган;

2) қор биржасының сауда жүйесінде жасалатын мәмілелерді қадағалау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын қор биржасының құрылымдық бөлімшесі.

Айла-шарғы жасау фактісін болуы не болмауын растау мақсатында уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығының субъектілерінен қажетті ақпаратты сұратады не, қажет болған жағдайда, бағалы қағаздар нарығы субъектілерін тексеруді жүзеге асырады және (немесе) күмәнді мәмілелер туралы ақпаратты қор биржасының бағалы қағаздармен жасалған мәмілелерді айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп тану мәселесі жөніндегі сараптама комитетінің (бұдан әрі - сараптама комитеті) қарауына жібереді.

8. Қор биржасының сауда жүйесінде жасалатын мәмілелерді қадағалау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын қор биржасының құрылымдық бөлімшесі күмәнді мәмілелерді анықтаған жағдайда, күмәнді мәміле туралы есеп оны жасаған күні сараптама комитеті мүшелерінің қарауына тапсырылады.

9. Сараптама комитеті жеті адамнан құрылады және құрамында төраға мен алты мүшесі болады. Сараптама комитетінің төрағасын қор биржасының директорлар кеңесі сараптама комитеті мүшелерінің қатарынан сайлайды.

Мыналар:

уәкілетті органның екі өкілі;

қор биржасының бағалы қағаздармен сауда-саттықты ұйымдастыру мәселелеріне жетекшілік ететін атқарушы органының мүшесі;

қор биржасының директорлар кеңесінің екі мүшесі;

қор биржасының сауда жүйесінде жасалатын мәмілелерін қадағалау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын қор биржасының құрылымдық бөлімшесінің басшысы;

"Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы" заңды тұлғалар бірлестігінің өкілі Сараптама комитетінің мүшелері болып табылады.

Қор биржасының бағалы қағаздармен сауда-саттықты ұйымдастыру мәселелеріне жетекшілік ететін атқарушы органының мүшесі және қор биржасының сауда жүйесінде жасалатын мәмілелерді қадағалау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын қор биржасының құрылымдық бөлімшесінің басшысы сараптама комитетінің төрағасы болып сайлана алмайды.

Сараптама комитетінің құрамы қор биржасының директорлар кеңесінің шешімімен бекітіледі және уәкілетті орган келіседі.

10. Сараптама комитетінің отырыстары қажеттілігіне қарай өткізіледі.

Сараптама комитетінің отырысына қаралатын күмәнді мәміленің тараптары болып табылатын ұйымдардың өкілдері, және (немесе) осы ұйымдар мәміле жасау жөніндегі бұйрықтарына сәйкес әрекет еткен олардың клиенттері шақырылуы мүмкін.

11. Сараптама комитетінің шешімі оның мүшелерінің жалпы санының жай көпшілік дауысымен қабылданады және сараптама комитетінің қорытындысы түрінде ресімделеді.

Қаралатын күдікті мәміленің тараптары болып табылатын ұйымдарға, бағалы қағаздың немесе қаралатын күдікті мәміленің мәні болып табылатын бағалы қағаздың базалық активінің эмитентіне қатысты үлестес сараптама комитетінің мүшелері дауыс беруге қатыспайды.

12. Сараптама комитетінің қорытындысы оның күдікті мәмілелер бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп жорамалдауына қажетті және жеткілікті негіздердің болуына қатысты пікірінің көрінісі болып табылады.

Сараптама комитетінің қорытындысына сараптама комитеті төрағасының қолы қойылады және қор биржасы күдікті мәміле анықталған күннен бастап он бес жұмыс күнінен кешіктірмей оны уәкілетті органға жібереді.

Сараптама комитетінің қорытындысында бар ақпаратқа бағалы қағаздар нарығындағы коммерциялық құпиядан тұратын ақпарат кірмейді.

13. Сараптама комитетінің мүшелері сараптама комитетінің жұмысына қатысу барысында алған ақпараттың, оның ішінде коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де құпия ақпараттың конфиденциалдылығын қамтамасыз етеді және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапкершілік атқарады.

14. Осы Қағидалармен реттелмеген мәселелер бойынша сараптама комитетінің жұмыс тәртібі қор биржасының ішкі құжаттарымен айқындалады.

15. Ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында жасалған мәмілені бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп тану уәкілетті органмен сараптама комитетінің қорытындысын қарау нәтижелері бойынша жүзеге асырылады және уәкілетті органның бірінші басшысының немесе оның орынбасарының бұйрығымен ресімделеді.

16. Ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында жасалған мәмілені бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп тану уәкілетті органмен:

ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында жасалған мәміле туралы ақпарат сараптама комитетінің қарауына жіберілген жағдайда сараптама комитетінің пікірін қарау;

бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушыларының есептеріндегі, бағалы қағаздар нарығы субъектілерінің, мемлекеттік органдардың немесе жеке және заңды тұлғалардың хаттарындағы (арыздарындағы, шағымдарындағы, өтініштеріндегі), бұқаралық ақпарат құралдарының жарияланымдарындағы ақпаратты қарау қорытындылары бойынша, сондай-ақ бағалы қағаздар нарығы субъектілерінің қызметін тексеру нәтижелері бойынша жүзеге асырылады.

17. Ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында жасалған мәмілені бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп тану туралы шешім уәкілетті органның бірінші басшысының немесе оның орынбасарының бұйрығымен ресімделеді.

18. Уәкілетті орган бағалы қағаздар нарығында айла-шарғы жасау мақсатында жасалған деп танылған бағалы қағаздармен жасалған мәміленің тараптарын осындай тану туралы Қағидалардың 15 және 17-тармақтарында көрсетілген бұйрыққа қол қойылған күннен бастап он жұмыс күні ішінде жазбаша хабардар етеді.