Об утверждении Программы курсов обучения по специальной подготовке специалистов негосударственных противопожарных служб

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 23 мая 2014 года № 253. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 июня 2014 года № 9494. Утратил силу приказом Министра внутренних дел Республики Казахстан от 24 января 2015 года № 48

      Сноска. Утратил силу приказом Министра внутренних дел РК от 24.01.2015 № 48 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

      В реализацию подпункта 37) пункта 1 статьи 12 Закона Республики Казахстан от 11 апреля 2014 года «О гражданской защите», ПРИКАЗЫВАЮ:
      1. Утвердить прилагаемую Программу курсов обучения по специальной подготовке специалистов негосударственных противопожарных служб.
      2. Комитету противопожарной службы Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (Аубакиров С.Г.) в установленном законодательством порядке, обеспечить:
      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе «Әділет», а также размещение на интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан;
      3) принятие иных мер, вытекающих из настоящего приказа.
      3. Признать утратившим силу приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 25 декабря 2009 года № 310 «Об утверждении программы, курсов обучения и квалификационных требований по специальной подготовке специалистов в области пожарной безопасности противопожарных служб» (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 6009, Собрание актов центральных исполнительных и иных центральных государственных органов Республики Казахстан № 9, 2010 года).
      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра по чрезвычайным ситуациям Смаилова Ж.А.
      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования.

      Министр
      по чрезвычайным ситуациям
      Республики Казахстан                       В. Божко

Утверждена         
приказом Министра     
по чрезвычайным ситуациям 
Республики Казахстан   
23 мая 2014 года № 253   

Программа
курсов обучения по специальной подготовке специалистов
негосударственных противопожарных служб

      1. Настоящая Программа курсов обучения по специальной подготовке специалистов негосударственных противопожарных служб (далее - Программа) определяет категорию обучаемых должностей и тематические планы обучения.
      2. Подготовка лиц без медицинского образования (парамедиков) по оказанию доврачебной медицинской помощи осуществляется в соответствии с требованиями настоящей Программы и приказа Министра здравоохранения Республики Казахстан от 19 ноября 2009 года № 753 «Об утверждении Правил подготовки лиц без медицинского образования (парамедиков) по оказанию доврачебной медицинской помощи» (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 5937).
      3. Категории должностей обучаемых подразделяются по следующим специальностям:
      1) пожарные, пожарные-спасатели.
      Тематический план первоначальной подготовки пожарных, пожарных-спасателей приведен в приложении 1 к Программе;
      2) водители пожарных автомашин основного и специального назначения.
      Тематический план первоначальной подготовки водителей пожарных автомашин основного и специального назначения приведен в приложении 2 к Программе;
      3) радиотелефонисты.
      Тематический план первоначальной подготовки радиотелефонистов приведен в приложении 3 к Программе;
      4) инструктора пожарной профилактики.
      Тематический план первоначальной подготовки инструкторов пожарной профилактики приведен в приложении 4 к Программе;
      5) мастера газодымозащитной службы.
      Тематический план подготовки мастеров газодымозащитной службы приведен в приложении 5 к Программе;
      6) газоспасатели.
      Тематический план первоначальной подготовки газоспасателей приведен в приложении 6 к Программе;
      7) парамедики.
      Тематический план по обучению парамедиков приведен в приложении 7 к Программе.
      4. Лицам, прошедшим обучение по специальностям, указанным в пункте 3 Программы, по итогам обучения выдается сертификат о прохождении курсов по специальной подготовке, по форме согласно приложению 8 к настоящей Программе.

Приложение 1         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

                 Тематический план первоначальной
              подготовки пожарных, пожарных-спасателей

№

п/п

Наименование разделов и тем

Количество часов

Пожарные

пожарные-спасатели

Всего

Классно- группуповых

Практических

Всего

Классно- группуповых

Практических

1

2

3

4

5

6

7

8

Раздел 1. Нормативно-правовая база в области пожарной безопасности

1

Законодательные и нормативные акты, регламентирующие деятельность подразделений противопожарных служб на объекте.

1

1

-

1

1

-

Итого:

1

1

-

1

1

-

Раздел 2. Пожарно-профилактическая подготовка

1

Общие принципы обеспечения пожарной безопасности зданий и сооружений.

1

1

-

1

1

-

2

Виды строительных материалов и их горючесть

-

-

-

2

2

-

3

Общие меры пожарной безопасности на охраняемых объектах. Противопожарные мероприятия при производстве огневых и ремонтных работ.

1

-

1

2

-

2

4

Правила пожарной безопасности на охраняемом объекте.

1

1

-

2

2

-

5

Наружное и внутреннее противопожарное водоснабжение.

1

1

-

2

1

1

6

Установки ручной и автоматической пожарной сигнализации, систем пожаротушения, противодымной защиты и оповещения людей.

-

-

-

2

2

-

Итого:

4

3

1

11

8

3

Раздел 3. Пожарно-техническая подготовка

1

Боевая одежда и снаряжение пожарного. Сбор, выезд по тревоге и следование на пожар

1

-

1

1

-

1

2

Тактико-технические характеристики пожарных машин и пожарных мотопомп.

3

1

2

2

-

2

3

Пожарно-техническое оборудование вывозимое на пожарных автомобилях.

1

-

1

1

-

1

4

Ручные пожарные лестницы

1

-

1

-

-

-

5

Пожарные рукава, рукавное оборудование, пожарные стволы.

2

-

2

2

-

2

6

Средства и оборудование пенного тушения.

1

-

1

-

-

-

7

Огнетушители

1

1

-

1

1

-

8

Связь в противопожарной службе.

1

-

1

1

-

1

Итого:

11

2

9

8

1

7

Раздел 4. Пожарно-спасательная подготовка

1

Упражнения с пожарными рукавами, стволами, рукавной арматурой и принадлежностями.

2

-

2

2

-

2

2

Упражнения с пожарными лестницами.

1

-

1

-

-

-

3

Упражнения со спасательной веревкой. Спасание и самоспасание.

1

-

1

-

-

-

4

Вскрытие и разборка конструкций на пожаре.

1

-

1

1

-

1

5

Боевое развертывание с установкой пожарного автомобиля (мотопомпы) на водоисточник. Действия пожарного при боевом развертывании

2

-

2

1

-

1

Итого:

7

-

7

4

-

4

Раздел 5. Пожарно-тактическая подготовка

1

Общие сведения о горения и горючих веществах, пожаре и его развитии. Основы прекращения горения на пожаре.

2

2

-

2

2

-

2

Виды пожарных подразделений и понятие об их тактических возможностях.

1

1

-

-

-

-

3

Разведка пожара. Действия пожарного при разведке пожара.

1

1

-

1

1

-

4

Поисково-спасательные работы на пожаре. Действия пожарного при спасании людей и эвакуации имущества.

1

-

1

1

-

1

5

Тактика тушения пожаров на охраняемых объектах.

4

2

2

4

2

2

Итого:

9

6

3

8

5

3

Раздел 6. Оказание доврачебной помощи пострадавшим на пожаре

1

Основные правила остановки кровотечения.

1

1

-

1

1

-

2

Основные правила и способы проведения искусственного дыхания и наружного (непрямого) массажа сердца. Определения пульса.

1

-

1

1

-

1

3

Способы оказания первой доврачебной помощи при ранениях, ушибах, вывихах, переломах.

1

-

1

1

-

1

4

Способы оказания первой доврачебной помощи при химических и термических ожогах, обморожении.

1

-

1

1

-

1

Итого:

4

1

3

4

1

3

Раздел 7. Техника безопасности

1

Меры безопасности при несении службы и тушении пожара.

2

2

-

2

2

-

Итого:

2

2

-

2

2

-

Сдача экзаменов

2

1

1

2

1

1

Всего часов:

40

16

24

40

19

21

      Примечание: пояснения к Тематическому плану первоначальной подготовки пожарных, пожарных-спасателей приведены в приложении к Тематическому плану.

Приложение            
к Тематическому плану      
первоначальной подготовки    
пожарных, пожарных-спасателей  

Пояснение к Тематическому плану первоначальной
подготовки пожарных, пожарных-спасателей

Раздел 1. Нормативно-правовая база в области пожарной
безопасности

      Тема № 1. Законодательные и нормативные акты, регламентирующие деятельность подразделений противопожарных служб на объекте.
      Занятие 1. Основные правовые и нормативные акты законодательства Республики Казахстан в области пожарной безопасности. Цели, задачи и структура негосударственной противопожарной службы Республики Казахстан.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.

Раздел 2. Пожарно-профилактическая подготовка

      Тема № 1. Общие принципы обеспечения пожарной безопасности зданий и сооружений.
      Занятие 1. Задачи пожарной профилактики. Основные причины возникновения и распространения пожаров в зданиях и сооружениях. Основные понятия в области пожарной безопасности. Основные нормативные документы, регламентирующие пожарную безопасность объекта.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Виды строительных материалов и их горючесть.
      Занятие 1. Характеристика пожароопасных свойств веществ и материалов: группа горючести, температура вспышки, температура воспламенения, температура самовоспламенения, температура самовозгорания. Температурные и концентрационные пределы воспламенения и распространения пламени. Условия пожаро-взрывобезопасности при использовании веществ и материалов.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Общие меры пожарной безопасности на охраняемых объектах. Противопожарные мероприятия при производстве огневых и ремонтных работ.
      Занятие 1, 2. Основные причины пожаров, происходящих на объекте. Противопожарные инструкции (общеобъектовые, цеховые и для отдельных производственных установок). Обязанности должностных лиц, ответственных за соблюдение пожарной безопасности предприятий, отдельных цехов.
      Виды огневых работ и их пожарная опасность. Постоянные и временные места проведения огневых работ. Организация надзора за огневыми работами. Основные руководящие документы на проведение огневых работ. Осмотр места проведения огневых работ до и после их окончания. Организация и проведение огневых работ на пожаро-взрывоопасных объектах, установках и оборудовании.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 4. Правила пожарной безопасности на охраняемом объекте.
      Занятие 1. Требования Типовых правил пожарной безопасности для промышленных предприятий, ведомственных отраслевых правил и других нормативных документов по вопросам пожарной безопасности.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 5. Наружное и внутреннее противопожарное водоснабжение.
      Занятие 1, 2. Схемы наружного и внутреннего водоснабжения объектов хозяйствования. Устройство и противопожарные требования при эксплуатации пожарных водоемов и гидрантов. Требования к размещению и оборудованию внутренних пожарных кранов, использование при пожаре.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 6. Установки ручной и автоматической пожарной сигнализации, систем пожаротушения, противодымной защиты и оповещения людей.
      Занятие 1. Назначение, виды общие сведения об устройстве и принципе действия установок пожарной сигнализации. Автоматические пожарные извещатели: назначение, принцип действия, основные тактико-технические данные извещателей. Автоматические установки тушения пожара: назначение, виды и область применения. Системы противодымной защиты и оповещения людей при пожаре.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.

Раздел 3. Пожарно-техническая подготовка

      Тема № 1. Боевая одежда и снаряжение пожарного. Сбор, выезд по тревоге и следование на пожар.
      Занятие 1. Экипировка пожарного, индивидуальная подгонка, укладка, практическое надевание боевой одежды и снаряжения. Порядок действий личного состава смены при сборе, выезде по тревоге и следовании на пожар, техника безопасности.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 2. Тактико-технические характеристики пожарных машин и пожарных мотопомп.
      Занятие 1, 2. Классификация пожарных автомобилей. Назначение, марки, тактико-технические характеристики основных, специальных и вспомогательных пожарных автомобилей.
      Назначение, типы пожарных мотопомп, область их применения. Основные технические характеристики и устройство мотопомп.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 3. Пожарно-техническое оборудование вывозимое на пожарных автомобилях.
      Занятие 1. Размещение и порядок хранения оборудования на пожарном автомобиле. Табель положенности пожарного оборудования на автомобиле. Оборудование пожарного автомобиля основного назначения.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 4. Ручные пожарные лестницы.
      Занятие 1. Ручные пожарные лестницы, устройство, назначение, виды и тактико-техническая характеристика. Уход за лестницами, их сбережение. Сроки и порядок испытания ручных пожарных лестниц. Техника безопасности при работе с пожарными лестницами.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 5. Пожарные рукава, рукавное оборудование, пожарные стволы.
      Занятие 1. Назначение, устройство, виды пожарных рукавов и рукавной арматуры, пожарных стволов. Эксплуатация, уход и испытание напорных и напорно-всасывающих рукавов. Техника безопасности при работе с пожарными рукавами и стволами.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 6. Средства и оборудование пенного тушения.
      Занятие 1. Виды и общие данные о поверхностно-активных веществах.
      Пенообразователи и смачиватели, правила их хранения.
      Воздушно-пенные стволы и генераторы пены: назначение, устройство, виды, принцип действия и тактико-технические данные, порядок ухода за ними.
      Пеносмесители: назначение, виды, устройство, принцип действия и техническая характеристика. Правила техники безопасности при эксплуатации приборов.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 7. Огнетушители.
      Занятие 1. Назначение, область применения и принцип работы углекислотных, порошковых и воздушно-пенных огнетушителей.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 8. Связь в противопожарной службе.
      Занятие 1. Назначение и общие принципы организации связи в противопожарной службе. Аппаратура пожарной связи. Стационарные, переносные радиостанции, их устройство и порядок работы. Организация связи на пожаре. Правила ведения радиообмена.
      Метод проведения: практическое занятие.

Раздел 4. Пожарно-спасательная подготовка

      Тема № 1. Упражнения с пожарными рукавами, стволами, рукавной арматурой и принадлежностями.
      Занятие 1. Работа с пожарными рукавами, ручными и лафетными стволами по подачи воды.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 2. Упражнения с пожарными лестницами.
      Занятие 1. Практическая отработка приемов снятия лестниц их переноски, установки, подъема в этажи, уборка и укладка на автомобиль.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 3. Упражнения со спасательной веревкой. Спасание и самоспасание.
      Занятие 1. Сматывание веревки в клубок, закрепление за конструкцию четырьмя способами. Вязка спасательной петли и одевание на пострадавших. Спасание пострадавших и самоспасание.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 4. Вскрытие и разборка конструкций на пожаре.
      Занятие 1. Определение места и объема вскрытия конструкций на пожаре для спасания пострадавших и выпуска дыма. Инструмент, применяемый для вскрытия и разборки конструкций.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 5. Боевое развертывание с установкой пожарного автомобиля (мотопомпы) на водоисточник. Действия пожарного при боевом развертывании
      Занятие 1. Боевое развертывание отделения с подачей одного (двух) ствола на 2-3 рукава без установки и с установкой пожарного автомобиля на водоисточник.
      Метод проведения: практическое занятие.

Раздел 5. Пожарно-тактическая подготовка

      Тема № 1. Общие сведения о горения и горючих веществах, пожаре и его развитии. Основы прекращения горения на пожаре.
      Занятие 1. Общие понятия о процессе горения. Краткие сведения о пожарной опасности и характере горения наиболее распространенных горючих веществ. Температура воспламенения, скорость горения в зависимости от измельченности веществ, смачиваемость водой, способность образовывать взрывоопасные смеси. Классификация и выбор огнетушащих средств. Общие сведения об основных огнетушащих веществах и способах тушения.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Виды пожарных подразделений и понятие об их тактических возможностях.
      Занятие 1. Первичное и основное тактическое подразделение противопожарой службы. Понятие о тактических возможностях подразделения и от чего они зависят. Тактические возможности основных и специальных пожарных автомобилей находящихся на вооружении подразделения (объекта). Значение автоцистерны в подаче первого ствола. Необходимые случай установки автоцистерны на водоисточник до израсходования вывозимого запаса воды.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Разведка пожара. Действия пожарного при разведке пожара.
      Занятие 1. Цель и задачи разведки пожара. Организация разведки и ее проведение, обязанности лиц, проводящих разведку. Действия пожарного при разведке пожара. Методы проведения разведки. Принятие мер по спасанию людей, нуждающихся в помощи. Техника безопасности при проведении разведки пожара.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Поисково-спасательные работы на пожаре. Действия пожарного при спасании людей и эвакуации имущества.
      Занятие 1. В каких случаях проводятся поисково-спасательные работы. Способы отыскания людей, порядок, пути и способы спасания. Действия пожарного при спасании людей и эвакуации имущества. Техника безопасности при спасании людей и эвакуации имущества.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 5. Тактика тушения пожаров. Действия пожарного при тушении пожара. Особенности тушения пожаров на охраняемых объектах.
      Занятие 1, 2. Понятие о пожарной тактике. Боевой устав органов противопожарной службы – основа пожарной тактики. Действия пожарного при тушении пожара. Тушение пожаров – составная часть системы противопожарной защиты и основной вид боевых действий подразделений противопожарной службы. Задачи и принципы тушения пожаров.
      Пожарно-тактическая характеристика, особенности развития и тушения пожаров на охраняемом объекте. Техника безопасности при тушении пожара на охраняемом объекте.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.

Раздел 6. Оказание доврачебной помощи пострадавшим на пожаре

      Тема № 1. Основные правила остановки кровотечения.
      Занятие 1. Наложение давящей повязки, прижатие артерий, максимальное сгибание конечностей, наложение жгута.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Основные правила и способы проведения искусственного дыхания и наружного (непрямого) массажа сердца. Определения пульса.
      Занятие 1. Признаки жизни и смерти (биологической и клинической). Признаки остановки сердца. Порядок определения пульса. Алгоритмы сердечно-легочной реанимации одним и двумя пожарными. Отработка навыков сердечно-легочной реанимации.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 3. Способы оказания первой доврачебной помощи при ранениях, ушибах, вывихах, переломах.
      Занятие 1. Проникающие ранения черепа, груди, живота. Особенности оказания доврачебной помощи (обработка ран, повязки, обезболивание, укладка и транспортировка). Доврачебная помощь при ранах головы, шеи, грудной клетки (повязки на область головы, шеи, лицевой части, подбородок). Само- и взаимопомощь при ранах груди и живота. Пневмоторакс. Само- и взаимопомощь. Повязки, отработка навыков наложения повязок на верхние и нижние конечности (плечо, локтевой сустав, кисть, пальцы).
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 4. Способы оказания первой доврачебной помощи при химических и термических ожогах, обморожении.
      Занятие 1. Ожоги, виды, тяжесть. Алгоритмы первой доврачебной помощи, профилактика шока. Виды обморожения, оказание первой помощи. Гипотермия и гипертермия, особенности оказания первой доврачебной помощи.
      Метод проведения: практическое занятие.

Раздел 7. Техника безопасности

      Тема № 1. Техника безопасности при несении службы и тушении пожара.
      Занятие 1. Требования правил техники безопасности к служебным помещениям.
      Требования к пожарной технике, пожарно-техническому оборудованию, боевой одежде и снаряжению. Требования правил техники безопасности при несении службы и тушении пожара. Техника безопасности при несении службы, при сборе и выезде по тревоге, следовании на пожар (аварию), стихийное бедствие, занятие и при возвращении в подразделение. Техника безопасности при боевом развертывании и тушении пожаров.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.

Приложение 2         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

            Тематический план первоначальной подготовки
      водителей пожарных автомашин основного и специального
                          назначения

№
п/п

Наименование темы

Количество часов:

Всего

из них

классно-групповых

практических

1

Классификация и маркировка пожарных машин.

1

1

-

2

Пожарные автомобили основного назначения, и их основные тактико-технические данные.

1

1

-

3

Пожарные автомобили специального назначения, и их основные тактико-технические данные.

1

1

-

4

Шасси пожарных машин. Дополнительная трансмиссия специальных агрегатов пожарных машин.

1

-

1

5

Система дополнительного охлаждения двигателя. Емкость для воды и пенообразователя. Обогрев емкостей для воды, пенообразователя и насосного отсека.

1

-

1

6

Пожарные насосы.

3

1

2

7

Вакуумная система. Блок газоструйного вакуум-аппарата и газовой сирены.

1

-

1

8

Средства, приборы и аппараты пенного тушения.

2

1

1

9

Пожарные мотопомпы.

1

-

1

10

Органы управления. Контрольно-измерительные приборы пожарных автомобилей. Дополнительное электрооборудование пожарных автомобилей. Отопитель кабины боевого расчета.

1

-

1

11

Кузов, пожарно-техническое вооружение.

1

-

1

12

Диагностирование технического состояния пожарных автомобилей и их специальных агрегатов.

2

1

1

13

Квалификационная характеристика и обязанности водителя пожарного автомобиля.

1

1

-

14

Техническое обслуживание и ремонт пожарных автомобилей.

2

1

1

15

Техническая документация. Нормы расхода топлива и смазочных материалов, порядок списания.

1

1

-

16

Автомобильные радиостанции и порядок ведения радиообмена.

1

-

1

17

Общие сведения о горении и горючих веществах.

1

1

-

18

Основы тактики тушения пожаров.

1

1

-

19

Первичные средства тушения пожаров

1

1

-

20

Пожарно-техническое и аварийно-спасательное оборудование, приемы работы с ним.

2

1

1

21

Противопожарное водоснабжение. Забор воды из водоисточников.

3

1

2

22

Элементы теории и основы безопасности движения пожарных автомобилей. Правила движения автомобилей, оборудованных специальными световыми и звуковыми сигналами.

1

1

-

23

Правила безопасности и охраны труда в подразделениях противопожарной службы.

2

2

-

24

Работа на пожарных автомобилях.

4

-

4

25

Сдача экзаменов.

4

1

3

Всего часов:

40

18

22

      Примечание: пояснения к Тематическому плану первоначальной подготовки водителей пожарных автомашин основного и специального назначения приведены в приложении к Тематическому плану.

Приложение           
к Тематическому плану      
первоначальной подготовки    
водителей пожарных автомашин   
основного и специального     
назначения            

Пояснение к Тематическому плану первоначальной подготовки
водителей пожарных автомашин основного и специального
назначения

      Тема № 1. Классификация и маркировка пожарных машин.
      Занятие 1. Классификация пожарных автомобилей по роду выполняемых работ, типу базового шасси, грузоподъемности и т.п. Разделение пожарных автомобилей на три группы (основные, специальные, вспомогательные). Маркировка пожарных автомобилей – основа их оперативно-тактических характеристик.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Пожарные автомобили основного назначения, и их основные тактико-технические данные.
      Занятие 1. Краткая тактико-техническая характеристика, область применения автоцистерн и насосно-рукавных автомобилей. Назначение, расположение, устройство и взаимодействие основных агрегатов и систем специального назначения.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Пожарные автомобили специального назначения, и их основные тактико-технические данные.
      Занятие 1. Общие сведения о пожарных автомобилях специального назначения, имеющихся на вооружении в негосударственной противопожарной службе. Назначение, общее устройство, основные параметры, принцип работы.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Шасси пожарных машин. Дополнительная трансмиссия специальных агрегатов пожарных машин.
      Занятие 1. Краткая техническая характеристика шасси автомобилей. Общее устройство и принцип работы карбюраторных и дизельных двигателей. Карданная передача привода пожарного насоса. Схема передачи крутящего момента от двигателя к насосу. Устройство карданной передачи, промежуточного вала и его опор. Основные неисправности, возникающие в процессе эксплуатации и их устранение.
      Назначение, принцип работы коробки отбора мощности и механизма ее включения и управления. Работа коробки при отборе мощности.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 5. Система дополнительного охлаждения двигателя. Емкость для воды и пенообразователя. Обогрев емкостей для воды, пенообразователя и насосного отсека.
      Занятие 1. Устройство и работа системы дополнительного охлаждения. Контроль и регулировка температуры охлаждающей жидкости. Основные неисправности системы дополнительного охлаждения. Признаки и причины неисправностей и способы их устранения.
      Назначение и расположение волноломов, горловины, контрольной трубки, отстойника и труб подогрева. Крепление цистерны и бака на раме автомобиля. Подсоединение водопенных коммуникаций. Основные неисправности емкостей для воды и пенообразователя и способы их устранения. Работы при техническом обслуживании емкостей и приемы их выполнения. Обогрев емкостей для воды, пенообразователя и насосного отсека.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 6. Пожарные насосы.
      Занятие 1, 2. Назначение и принцип работы пожарного центробежного насоса, комбинированного со ступенью высокого давления. Устройство насосов. Назначение основных узлов и деталей насоса. Назначение и расположение: контрольных приборов (мановакуумметров, тахометра); вакуум-клапана; пеносмесителя, задвижек; трубопроводов, вентилей; сливного краника и других водопенных коммуникаций. Крепление насосов на раме автомобиля. Признаки и причины неисправностей и способы их устранения. Проверка герметичности насоса.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 7. Вакуумная система. Блок газоструйного вакуум-аппарата и газовой сирены.
      Занятие 1. Назначение, расположение, устройство и работа газоструйного вакуум-аппарата и газовой сирены. Органы управления работой блока. Основные неисправности и способы их устранения.
      Назначение, расположение и взаимодействие приборов вакуумной системы. Устройство и принцип действия вакуумного клапана насоса. Приемы включения вакуумной системы. Причины неисправностей и способы их устранения.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 8. Средства, приборы и аппараты пенного тушения.
      Занятие 1, 2. Пеносмесители: назначение, виды, устройство, принцип действия и техническая характеристика. Установка пеносмесителя на насосе и подсоединение трубопроводов.
      Пеносливные и пенообразующие устройства: назначение, виды, устройство. Работа воздушно-пенных стволов, генераторов пены. Основные неисправности приборов и аппаратов пенного тушения. Признаки и причины неисправностей и способы их устранения.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 9. Пожарные мотопомпы.
      Занятие 1. Назначение, типы пожарных мотопомп, их применение. Основные технические характеристики и устройство мотопомп. Пожарное оборудование мотопомп. Основные неисправности и способы их устранения. Пуск, работа мотопомпы и уход за ней. Работы при техническом обслуживании. Техника безопасности при работе.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 10. Органы управления. Контрольно-измерительные приборы пожарных автомобилей. Дополнительное электрооборудование пожарных автомобилей. Силовая электроустановка с генератором.
      Занятие 1. Расположение и назначение рычагов (сцепления, коробки отбора мощностей и т.д.). Приемы действия органами управления.
      Контрольно-измерительные приборы, их назначение, устройство, принцип действия и расположение.
      Назначение и расположение приборов освещения и сигнализации. Принцип действия и расположения переключателей, выключателей и предохранителей. Схема дополнительного электрооборудования. Основные неисправности дополнительных приборов освещения и сигнализации. Признаки и причины неисправности и способы их устранения.
      Устройство и принцип работы бензоэлектрического отопителя. Управление и контроль за работой отопителя.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 11. Кузов, пожарно-техническое вооружение.
      Занятие 1. Кабина боевого расчета и кузов изучаемых пожарных автомобилей. Расположение и назначение отсеков.
      Назначение, размещение и крепление: водопенного оборудования, пожарных стволов, пожарных рукавов и принадлежностей, ручных пожарных лестниц, ручного инструмента для пожарных. Табель положенности пожарного оборудования и правила работы с ним.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 12. Диагностирование технического состояния пожарных автомобилей и их специальных агрегатов.
      Занятие 1, 2. Назначение, цель и задачи технического диагностирования. Место диагностики в технологическом процессе технического обслуживания и ремонта пожарных автомобилей. Нормативные значения параметров диагностирования. Проверка и испытание специальных агрегатов пожарных автомобилей при отсутствии диагностических средств. Диагностические карты проверки технического состояния пожарных автомобилей. Техника безопасности при диагностировании автомобилей.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 13. Квалификационная характеристика и обязанности водителя пожарного автомобиля.
      Занятие 1. Профессиональные дополнительные требования, предъявляемые к водителю пожарного автомобиля. Обязанности водителя пожарного автомобиля: при смене дежурства, на боевом дежурстве, при ведении боевых действий на пожаре.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 14. Техническое обслуживание и ремонт пожарных автомобилей.
      Занятие 1, 2. Виды и периодичность технического обслуживания. Содержание работ при проведении технического обслуживания № 1, № 2, сезонного обслуживания, при подготовке автомобиля к сдаче во время смены караулов и перед постановкой автомобиля в боевой расчет после возвращения его с пожара.
      Система, виды и методы ремонта пожарных автомобилей. Факторы, влияющие на величину и нормы межремонтных пробегов пожарных автомобилей. Сдача автомобилей в ремонт и получение из ремонта. Организация проведения ремонта. Технические требования к пожарному автомобилю после ремонта. Техническая документация на ремонт пожарного автомобиля, учет ремонта. Техника безопасности при ремонте пожарных автомобилей.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 15. Техническая документация. Нормы расхода топлива и смазочных материалов, порядок списания.
      Занятие 1, 2. Технический паспорт, формуляр и эксплуатационная карточка пожарного автомобиля. График технического обслуживания, журнал технического обслуживания пожарного автомобиля, карточки учета работы автомобильных шин и аккумуляторных батарей. Периодичность и правила их заполнения.
      Нормы расхода жидкого топлива и смазочных материалов для пожарных автомобилей. Летняя и зимняя нормы расхода топлива. Порядок списания горючего. Понятие о топливной экономичности автомобилей и расходе топлива. Методы и приемы экономичного управления автомобилем. Регулировка систем автомобиля на экономичное расходование топлива. Особенности эксплуатации и расхода топлива в экстремальных условиях. Влияние квалификации водителя на расход топлива.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 16. Автомобильные радиостанции и порядок ведения радиообмена.
      Занятие 1. Назначение и тип автомобильных радиостанций. Общее устройство изучаемой радиостанции. Подключение к источнику питания на автомобиле. Расположение и подключение антенн. Включение радиостанций, работа в режиме приема и передачи. Правила ведения радиообмена.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 17. Общие сведения о горении и горючих веществах.
      Занятие 1. Общие понятие о процессе горения. Краткие сведения о пожарной опасности и характере горения наиболее распространенных горючих веществ. Температура воспламенения, скорость горения в зависимости от измельченности вещества, смачиваемость водой, способность образовать взрывоопасные смеси. Общие сведения об основных огнетушащих веществах и способах тушения.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 18. Основы тактики тушения пожаров.
      Занятие 1. Общие понятия о пожарной тактике. Основные действия подразделений противопожарной службы при тушении пожара. Содержание работ водителя при проведении боевых действий на пожаре. Характерные ошибки, допускаемые водителями при тушении пожара.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 19. Первичные средства тушения пожаров.
      Занятие 1. Огнетушители: классификация, назначение, устройство и принцип действия пенных, воздушно-пенных, порошковых, углекислотных, жидкостных и аэрозольных огнетушителей и правила работы с ними. Сыпучие огнетушащие вещества, асбестовые покрывала (кошмы, накидки), область их применения и правила использования.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 20. Пожарно-техническое и аварийно-спасательное оборудование, приемы работы с ним.
      Занятие 1, 2. Виды, назначение и устройство пожарно-технического оборудования. Всасывающие рукава, всасывающая сетка их назначение, устройство, краткая характеристика. Ключи для соединительных, всасывающих и напорных рукавов.
      Напорные рукава, их назначение и краткая характеристика Водосборник для пожарных рукавов, соединительные рукавные головки, прокладки, задержки, зажимы, седла, мостики, их назначение и использование при прокладке рукавных линий.
      Пожарные стволы для подачи воды (перекрывные, распылители, комбинированные, лафетные), насадки и их назначение. Понятие о расходе воды и дальности струи. Зависимость их от давления у насадка. Гидроэлеватор и водоуборочный эжектор. Их назначение, устройство, порядок работы.
      Рукавные разветвления, их назначение и устройство. Техника безопасности при работе с рукавами, рукавными катушками, при сборке рукавной линии для забора воды. Виды, назначение и порядок работы с аварийно-спасательным оборудованием.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 21. Противопожарное водоснабжение. Забор воды из водоисточников.
      Занятие 1, 2. Общие сведения о пожарном водоснабжении охраняемого объекта. Виды и расположение водоисточников, которые могут быть использованы для тушения пожара. Пожарный гидрант, его назначение и устройство, расположение пожарных гидрантов на водопроводной сети. Указатели гидрантов и правила пользования ими. Особенности эксплуатации пожарных гидрантов в летнее и зимнее время.
      Пожарная колонка, ее назначение и устройство. Взаимодействие частей гидранта и колонки при установке колонки на гидрант, пуске и закрытии воды.
      Техника безопасности при установке пожарного автомобиля на водоисточники и при работе с пожарной колонкой. Установка пожарного автомобиля для забора воды из водоема.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 22. Элементы теории и основы безопасности движения пожарных автомобилей. Правила движения автомобилей, оборудованных специальными световыми и звуковыми сигналами.
      Занятие 1. Элементы теории движения автомобиля. Силы, действующие на автомобиль. Расположение центра тяжести пожарного автомобиля. Средняя скорость движения. Торможение автомобиля. Устойчивость и управляемость пожарного автомобиля. Требования безопасности к вождению автомобилей оборудованных специальными звуковыми и световыми сигналами. Запрещения, обязательные для водителя при управлении автомобилем.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 23. Правила техники безопасности и по охране труда в подразделениях противопожарной службы.
      Занятие 1. Требования техники безопасности к служебным помещениям: общие положения, гараж, пост технического обслуживания пожарных автомобилей, аккумуляторная, склады горюче-смазочных материалов.
      Требования к пожарной технике, пожарно-техническому вооружению, оборудованию, боевой одежде, снаряжению и меры безопасности при техническом обслуживании пожарных автомобилей. Требования техники безопасности при несении службы и тушении пожара.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 24. Работа на пожарных автомобилях.
      Занятие 1, 2. Выбор места для установки автомобиля, мотопомпы для забора воды из водоисточников (гидрант или открытый водоем).
      Прокладка всасывающей и напорной линии. Пуск и действие вакуум-аппарата, насоса и подача воды в рукавные линии. Забор воды из гидранта, с открытого водоема и цистерны. Подача воды насосом с помощью гидроэлеватора с глубин и расстояний, превышающих практические пределы всасывания.
      Метод проведения: практическое занятие.

Приложение 3         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

                        Тематический план
          первоначальной подготовки радиотелефонистов

№
п/п

Наименование темы

Количество часов

Всего

из них

классно-групповых

практических

Раздел 1. Техническая подготовка


1

Организация связи в противопожарных службах. Расписание выездов пожарных подразделений.

2

1

1

2

Электрический ток и его источники.

1

1

-

3

Проводная связь, порядок работы с проводной связью.

1

1

-

4

Радиосвязь, порядок работы и радиообмена.

4

2

2

5

Автоматическая пожарная и охранно-пожарная сигнализация. Станции пожарной сигнализации.

1

1

-

6

Порядок приема сообщений о пожаре и направления боевых расчетов к месту вызова.

2

1

1

7

Связь с центром оперативного управления силами и средствами Государственных учреждений «Служба пожаротушения и аварийно-спасательных работ», аварийно-спасательными службами и подразделениями, службами взаимодействия, диспетчерскими службами охраняемых объектов в режимах дежурства и выезда на пожары и аварии.

2

1

1

8

Связь с руководителем тушения пожара и боевыми расчетами подразделения на пожаре, аварии, хронологический учет действий сил и средств на пожаре, а также складывающейся обстановки.

5

1

4

9

Правила техники безопасности и пожарной безопасности при работе со средствами связи, сигнализации и освещения, применяемыми на охраняемых объектах.

2

2

-

Итого:

20

11

9

Раздел 2. Специальная подготовка


10

Основные пожарные автомобили.

1

-

1

11

Специальные и вспомогательные пожарные автомобили.

1

-

1

12

Противопожарное водоснабжение.

2

1

1

13

Организация тушения пожаров, ликвидации последствий аварий, стихийных бедствий.

2

2

-

14

Оперативно-служебная документация пункта связи части, порядок ее ведения.

2

-

2

15

Руководящие документы, регламентирующие работу радиотелефониста. Организация работы радиотелефониста.

2

2

-

16

Программное обеспечение пункта связи части.

2

1

1

17

Приемы работы со средствами связи.

4

-

4

Сдача экзаменов.

4

1

3

Итого:

20

7

13

Всего часов:

40

18

22

      Примечание: пояснения к Тематическому плану первоначальной подготовки радиотелефонистов приведены в приложении к Тематическому плану.

Приложение         
к Тематическому плану   
первоначальной подготовки 
радиотелефонистов     

Пояснения к Тематическому плану первоначальной подготовки
радиотелефонистов

Раздел 1. Техническая подготовка

      Тема № 1. Организация связи в противопожарных службах. Расписание выездов пожарных подразделений.
      Занятие 1, 2. Классификация пожарной связи по назначению: связь извещения, диспетчерская связь, связь на пожаре. Техническая классификация пожарной связи: телефонная, радиосвязь, электрическая пожарная сигнализация ручного действия, автоматическая пожарная и охранно-пожарная сигнализация.
      Общая схема связи в подразделениях органов противопожарной службы. Организация и схема связи извещения гарнизона. Организация диспетчерской связи (телефонной и радио). Организация пунктов связи. Центр оперативного управления силами и средствами и его назначение. Схема телефонной и радиосвязи на месте пожара. Руководство службой связи.
      Расписание выездов пожарных подразделений и его роль в сосредоточении сил и средств на пожаре, аварии.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 2. Электрический ток и его источники.
      Занятие 1. Понятие об электрическом токе и электрической цепи. Сила тока и ее измерение; сопротивление проводников электрического тока и его измерение. Напряжение и его измерение. Понятие о постоянном и переменном токе. Проводники и диэлектрики. Магнитные свойства электрического тока. Источники электрического тока. Электропитание радиостанций, телефонных коммутаторов и приемных станций.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Проводная связь, порядок работы с проводной связью.
      Занятие 1. Устройство телефона и микротелефона. Принцип телефонной связи. Характерные неисправности телефонных аппаратов. Правила и дисциплина ведения обмена информацией при телефонной связи.
      Телефонные коммутаторы и автоматические телефонные станции. Назначение коммутаторов. Принцип действия. Понятие о городской (районной) телефонной станции. Устройство полуавтоматической телефонной связи. Устройство и принцип работы автоматической телефонной станции малой емкости. Понятие об устройстве автоматического определения номера абонента, вызывающего по линии «101». Порядок и организация ведения записей на электронных носителях на Центрах оперативного управления силами и средствами, пунктах связи части.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Радиосвязь, порядок работы и радиообмена.
      Занятие 1, 2. Общее понятие о радио. Принцип радиопередачи и радиоприема. Блок-схема радиостанции, назначение и принцип действия элементов радиостанции: радиопередатчик, радиоприемник, антенна, микрофон и телефоны. Основные тактико-технические данные радиостанций. Типы радиостанций: стационарные, мобильные и носимые.
      Размещение аппаратуры на радиоузле пункта связи части.
      Работа на радиостанциях. Подготовка радиостанции к работе. Включение передатчика и приемника. Управление радиостанцией. Правила радиообмена и вхождения в связь на радиостанциях. Правила ухода за радиостанциями. Характерные неисправности радиостанций и методы их устранения. Принцип приема и передачи факсимильной связи с помощью аппаратуры факсимильной связи. Основные тактико-технические данные стационарных, мобильных и носимых радиостанций.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 5. Автоматическая пожарная и охранно-пожарная сигнализация. Станции пожарной сигнализации.
      Занятие 1. Автоматическая пожарная и охранно-пожарная сигнализация.
      Назначение пожарной и охранно-пожарной сигнализации, принцип построения автоматической пожарной и охранно-пожарной сигнализации. Функциональные схемы. Автоматические пожарные извещатели: назначение, принцип действия, основные тактико-технические данные извещателей. Классификация извещателей по принципу действия.
      Основные тактико-технические данные станций пожарной сигнализации и приемно-контрольных приборов охранно-пожарной сигнализации. Порядок их эксплуатации.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 6. Порядок приема сообщений о пожаре и направления боевых расчетов к месту вызова.
      Занятие 1, 2. Прием сообщений о пожарах:
      в жилых домах, производственных зданиях, на объектах транспорта, плавсредствах, в резервуарных парках хранения нефтепродуктов, зданиях повышенной этажности, в зданиях с массовым пребыванием людей; газовых фонтанов;
      об аварийных посадках летательных аппаратов;
      о случаях угрозы взрыва, пожара;
      об угрозе жизни людей в случаях, не связанных с пожарами.
      Порядок высылки на пожары, аварии, стихийные бедствия и т.д. боевых расчетов на пожарных автомобилях, оперативного и руководящего состава и информирования о них исполнительных органов, оперативных дежурных центра оперативного управления силами и средствами, дежурной службой пожаротушения, департамента по чрезвычайным ситуациям, государственных учреждений «Служба пожаротушения и аварийно-спасательных работ».
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 7. Связь с центром оперативного управления силами и средствами государственных учреждений «Служба пожаротушения и аварийно-спасательных работ», аварийно-спасательными службами и подразделениями, службами взаимодействия, диспетчерскими службами охраняемых объектов в режимах дежурства и выезда на пожары и аварии.
      Занятие 1, 2. Организация связи с центром оперативного управления силами и средствами государственных учреждений «Служба пожаротушения и аварийно-спасательных работ». Связь с аварийно-спасательными службами и подразделениями, службами взаимодействия, диспетчерскими службами охраняемых объектов в режимах дежурства и выезда на пожары и аварии.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 8. Связь с руководителем тушения пожара и боевыми расчетами подразделения на пожаре, аварии, хронологический учет действий сил и средств на пожаре, а также складывающейся обстановки.
      Занятие 1, 2, 3. Организация связи с руководителем тушения пожара и боевыми расчетами. Порядок ведения радиообмена, формы доклада. Хронологический учет действий сил и средств участвующих на пожаре, а также складывающейся обстановки на пожаре, аварии.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 9. Правила техники и пожарной безопасности при работе со средствами связи, сигнализации и освещения, применяемыми на охраняемых объектах.
      Занятие 1. Правила техники безопасности и пожарная безопасность при работе со средствами связи, сигнализации и освещения.
      Действие электрического тока на организм человека. Допускаемое безопасное напряжение. Первая помощь пострадавшему от электрического тока. Правила безопасности при обслуживании и ремонте радиостанций, коммутаторов, автоматических телефонных станций, усилителей низкой частоты, аккумуляторных батарей.
      Санитарно-гигиенические нормы и техника безопасности на пунктах связи части. Правила пожарной безопасности в подразделении, на пунктах связи части. Первичные средства пожаротушения и правила пользования ими.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.

Раздел 2. Специальная подготовка

      Тема № 10. Основные пожарные автомобили.
      Занятие 1. Назначение и тактико-технические характеристики основных пожарных автомобилей. Табель положенности пожарного оборудования. Табель боевого расчета. Виды боевого развертывания и обязанности пожарных согласно номерам боевого расчета.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 11. Специальные и вспомогательные пожарные автомобили.
      Занятие 1. Назначение и тактико-технические характеристики специальных пожарных автомобилей. Использование специальных пожарных автомобилей и техники, приспособленной для целей пожаротушения.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 12. Противопожарное водоснабжение.
      Занятие 1, 2. Общие сведения о противопожарном водоснабжении охраняемого района, города (объекта). Виды и расположение водоисточников, используемых для тушения пожара. Пожарный гидрант, его назначение, расположение пожарных гидрантов на водопроводной сети. Водопроводы низкого и высокого давления. Понятия о кольцевых и тупиковых водопроводных сетях. Планшеты водоисточников.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 13. Организация тушения пожаров, ликвидации последствий аварий, стихийных бедствий.
      Занятие 1. Управление силами и средствами на пожаре, сбор данных о них. Взаимодействие со специальными службами, планы привлечения сил и средств из предприятий и организаций независимо от форм собственности для тушения пожаров. Использование оперативных планов и карточек в практической работе.
      Специальные и аварийные службы города (объекта), их дислокация и порядок их взаимодейстия при тушении пожаров. Инструкции взаимодействия со специальными и аварийными службами города (объекта).
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 14. Оперативно-служебная документация пункта связи части, порядок ее ведения.
      Занятие 1. Оперативно-служебная документация Центра оперативного управления силами и средствами, пункта связи части, порядок ее ведения.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 15. Руководящие документы, регламентирующие работу радиотелефониста.
      Занятие 1. Обязанности и действия радиотелефониста в различных ситуациях:
      при получении сообщения о пожаре, аварии, стихийном бедствии и т. п.;
      при получении сообщения от анонимного заявителя о готовящемся диверсионном акте (пожаре, аварии, взрыве и т. п.);
      при объявлении в гарнизоне пожара повышенного номера вызова сил и средств;
      при выходе из строя средств связи, освещения, электропитания и т. п.;
      при пожаре, аварии в подразделении, на пунктах связи части;
      при резком осложнении оперативной обстановки;
      при получении сообщения о чрезвычайном происшествии в подразделении, на пожаре и т.п.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 16. Программное обеспечение пункта связи части.
      Занятие 1. Общие сведения о компьютере и программном обеспечении. Назначение, устройство компьютера, правила работы на нем, правила пользования принтером. Порядок работы с программным обеспечением «Outlook Express», создание и работа с документами в редакторах «Microsoft Word» и «Microsoft Excel». Работа с информационными программами, имеющимися в пункте связи части и противопожарной службе.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятия.
      Тема № 17. Приемы работы со средствами связи.
      Занятие 1, 2. Практические приемы работы со средствами проводной и радиосвязи. Отработка правил радиообмена. Передача секретных и кодовых сообщений.
      Метод проведения: практическое занятие.

Приложение 4         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

                          Тематический план
 первоначальной подготовки инструкторов пожарной профилактики

№
п/п

Наименование разделов и тем

Количество часов

Всего

из них

классно- групповых

практических

Раздел 1. Пожарно-профилактическая подготовка

1.

Законодательство Республики Казахстан в области обеспечения пожарной безопасности.

1

1

-

2.

Общие принципы обеспечения пожарной безопасности зданий и сооружений.

1

1

-

3.

Противопожарное нормирование в строительстве.

1

1

-

4.

Пожарная опасность веществ и материалов.

1

1

-

5.

Пожарная опасность и огнезащита строительных материалов и конструкций.

2

2

-

6.

Огнестойкость и категорирование зданий по взрывопожарной опасности.

3

2

1

7.

Общая методика экспертизы строительных конструкций здания.

2

1

1

8.

Противопожарные преграды и разрывы.

1

1

-

9.

Безопасная эвакуация людей при пожаре.

1

1

-

10.

Пожарная безопасность систем отопления и вентиляции.

1

1

-

11.

Наружное и внутреннее противопожарное водоснабжение.

1

1

-

12.

Пожарная безопасность электроустановок.

2

1

1

13.

Пожарная безопасность при проведении строительно-монтажных, сварочных и других огневых работ.

2

2

-

14.

Требования пожарной безопасности к общественным и производственным зданиям.

2

2

-

15.

Методика проверки противопожарного состояния объекта.

4

-

4

Итого:

25

18

7

Раздел 2. Тактико-техническая подготовка

1.

Назначение, тактико-технические характеристики и пожарно-техническое вооружение пожарных автомобилей.

1

1

-

2.

Способы прекращения горения на пожаре. Основы тактики тушения пожаров.

1

1

-

3.

Первичные средства пожаротушения.

1

1

-

4.

Установки ручной и автоматической пожарной сигнализации и систем пожаротушения, противодымной защиты и оповещения людей при пожаре.

1

1

-

5.

Средства связи в противопожарной службе.

1

1

-

6.

Действия при возникновении пожара.

1

1

-

7.

Техника безопасности и охрана труда в противопожарной службе.

1

1

-

Итого:

7

7

-

Раздел 3. Оказание доврачебной помощи пострадавшим на пожаре

1.

Способы оказания первой доврачебной помощи при термических и химических ожогах, обморожении, поражении электрическим током

2

1

1

2.

Способы оказания первой доврачебной помощи при ранениях, ушибах, вывихах, переломах.

2

1

1

Итого:

4

2

2

Сдача зачета.

4

1

3

Всего часов:

40

28

12

      Примечание: пояснения к Тематическому плану первоначальной подготовки инструкторов пожарной профилактики приведены в приложении к Тематическому плану.

Приложение       
к Тематическому плану  
первоначальной подготовки
инструкторов пожарной 
профилактики      

Пояснение к Тематическому плану первоначальной подготовки
инструкторов пожарной профилактики

Раздел 1. Пожарно-профилактическая подготовка

      Тема № 1. Законодательство Республики Казахстан в области обеспечения пожарной безопасности.
      Занятие 1. Основные положения Закона Республики Казахстан «О гражданской защите», постановления Правительства Республики Казахстан «Об утверждении Правил осуществления деятельности негосударственных противопожарных служб». Цели и задачи деятельности негосударственной противопожарной службы Республики Казахстан.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Общие принципы обеспечения пожарной безопасности зданий и сооружений.
      Занятие 1. Задачи пожарной профилактики. Основные причины возникновения и распространения пожаров в зданиях и сооружениях. Основные понятия в области пожарной безопасности. Основные нормативные документы, регламентирующие пожарную безопасность объекта.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Противопожарное нормирование в строительстве.
      Занятие 1. Понятие о противопожарном нормировании. Структура противопожарного нормирования. Общие принципы разработки противопожарных норм проектирования. Алгоритм разработки системы противопожарной защиты здания.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Пожарная опасность веществ и материалов.
      Занятие 1. Характеристика пожароопасных свойств веществ и материалов: группа горючести, температура вспышки, температура воспламенения, температура самовоспламенения, температура самовозгорания. Температурные и концентрационные пределы воспламенения и распространения пламени. Условия пожаровзрывобезопасности при использовании веществ и материалов.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 5. Пожарная опасность и огнезащита строительных материалов и конструкций.
      Занятие 1. Характеристика пожароопасных свойств веществ и материалов: группа горючести, температура вспышки, температура воспламенения, температура самовоспламенения, температура самовозгорания. Температурные и концентрационные пределы воспламенения и распространения пламени. Условия пожаровзрывобезопасности при использовании веществ и материалов. Способы огнезащиты строительных конструкций.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 6. Огнестойкость и категорирование зданий по взрывопожарной опасности.
      Занятие 1, 2. Предел огнестойкости строительных конструкций. Классификация зданий по огнестойкости. Характеристика конструктивных элементов зданий различных степеней огнестойкости. Методика определения категории производств зданий по взрывопожарной и пожарной опасности. Определение требуемой степени огнестойкости здания. Расчет категории производств помещений и зданий.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 7. Общая методика экспертизы строительных конструкций здания.
      Занятие 1, 2. Экспертиза строительных конструкций здания. Методика определения фактической степени огнестойкости здания. Проведение экспертизы строительных конструкций общественного здания.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 8. Противопожарные преграды и разрывы.
      Занятие 1. Виды и типы противопожарных преград. Устройство противопожарных преград. Требования норм проектирования к противопожарным преградам. Методика определения противопожарных разрывов между зданиями и сооружениями.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 9. Безопасная эвакуация людей при пожаре.
      Занятие 1. Условия обеспечения безопасной эвакуации людей при пожаре. Понятие эвакуационный выход. Требования норм проектирования к эвакуационным путям и выходам. Содержание плана эвакуации людей при пожаре.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 10. Пожарная безопасность систем отопления и вентиляции.
      Занятие 1. Назначение и виды отопительных систем, их пожарная опасность. Противопожарные требования к системам отопления.
      Принцип устройства естественной и искусственной вентиляции жилых, общественных и производственных зданий. Пожарная опасность и противопожарные требования предъявляемые к естественной и искусственной вентиляции в жилых, общественных и производственных зданиях.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 11. Наружное и внутреннее противопожарное водоснабжение.
      Занятие 1. Схемы наружного и внутреннего водоснабжения объектов хозяйствования. Устройство и противопожарные требования при эксплуатации пожарных водоемов и гидрантов. Требования к размещению и оборудованию внутренних пожарных кранов, использование при пожаре.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 12. Пожарная безопасность электроустановок.
      Занятие 1. Схемы электроснабжения здания. Защитные отключающие устройства. Маркировка электрооборудования. Требования противопожарных норм и правил к электроустановкам.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 13. Пожарная безопасность при проведении строительно-монтажных, сварочных и других огневых работ.
      Занятие 1. Требования пожарной безопасности к территории строительства. Порядок складирования материалов. Организация и порядок проведения строительно-монтажных, сварочных и других огневых работ. Виды огневых работ и их пожарная опасность. Требования пожарной безопасности к местам проведения сварочных и других огневых работ. Порядок оформления письменных разрешений на проведение огневых работ на объектах.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 14. Требования пожарной безопасности к общественным и производственным зданиям.
      Занятие 1. Пожарная опасность общественных и производственных зданий. Требования к противопожарному режиму в общественных и производственных зданиях. Требования норм проектирования к объемно-планировочным решениям, противопожарным преградам, путям эвакуации, пожароопасным помещениям зданий.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 15. Методика проверки противопожарного состояния объекта.
      Занятие 1. Цель проверки противопожарного состояния объекта. Последовательность и методика проведение пожарно-технического обследования объектов. Техника безопасности при проведении обследований. Составление унифицированных форм документов по результатам обследования.
      Метод проведения: практическое занятие.

Раздел 2. Тактико-техническая подготовка

      Тема № 1. Назначение, тактико-технические характеристики и пожарно-техническое вооружение пожарных автомобилей.
      Занятие 1. Назначение, тактико-технические характеристики и область применения пожарных автомобилей. Пожарные рукава и стволы. Рукавная арматура и оборудование. Ручные пожарные лестницы, тактико-технические характеристики и приемы работы с ними. Назначение и применение спасательной веревки.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Способы прекращения горения на пожаре. Основы тактики тушения пожаров.
      Занятие 1. Понятие о температурах горения и потухания. Условия прекращения горения. Принципы прекращения горения на пожаре. Классификация огнетушащих средств по доминирующему принципу прекращения горения на пожаре.
      Понятие о пожарной тактике. Боевой устав органов противопожарной службы – основа пожарной тактики. Понятие о пожаре и его развитии. Классификация пожаров. Газообмен на пожаре.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Первичные средства пожаротушения.
      Занятие 1. Назначение область применения и принцип работы переносных и передвижных огнетушителей (углекислотных, порошковых, воздушно-пенных). Модули порошкового пожаротушения. Подручные средства пожаротушения.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Установки ручной и автоматической пожарной сигнализации и систем пожаротушения, противодымной защиты и оповещения людей при пожаре.
      Занятие 1. Назначение, виды общие сведения об устройстве и принципе действия установок пожарной сигнализации. Автоматические пожарные извещатели: назначение, принцип действия, основные тактико-технические данные извещателей. Автоматические установки тушения пожара: назначение, виды и область применения.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 5. Средства связи в противопожарной службе.
      Занятие 1. Принцип работы ультра коротких волн радиостанций, тактико-технические характеристики радиостанций состоящих на вооружении противопожарной службы. Позывные радиостанций, правила ведения радиообмена.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 6. Действия при возникновении пожара.
      Занятие 1. Порядок сообщения о пожаре. Порядок содержания имеющихся на объекте средств пожаротушения. Приемы тушения пожаров до прибытия пожарных подразделений. Принятие мер по предотвращению распространения пожара. Пути и порядок эвакуации, план эвакуации. Действия рабочих и служащих после прибытия пожарных подразделений.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 7. Техника безопасности и охрана труда в противопожарной службе.
      Занятие 1. Требование техники безопасности при работе с первичными средствами пожаротушения, с пожарно-техническим вооружением и оборудованием. Ответственность работающего за соблюдение правил техники безопасности. Внутренний контроль по безопасности и охране труда, механизм осуществления внутреннего контроля по безопасности и охране труда в организации.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.

Раздел 3. Оказание доврачебной помощи пострадавшим на пожаре

      Тема № 1. Способы оказания первой доврачебной помощи при термических и химических ожогах, обморожении, поражении электрическим током.
      Занятие 1. Оказания первой доврачебной помощи при термических и химических ожогах, поражении электрическим током, обморожении.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 2. Способы оказания первой доврачебной помощи при ранениях, ушибах, вывихах, переломах.
      Занятие 1. Оказания первой доврачебной помощи при ранениях, ушибах, вывихах, переломах. Наложение повязок, жгутов, шин. Основные правила и способы проведения искусственного дыхания и наружного непрямого массажа сердца. Определение пульса.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.

Приложение 5         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

                        Тематический план
        подготовки мастеров газодымозащитной службы

№
п/п

Наименование темы

Количество часов

Всего

Из них

классно- групповых

Практических

1.

Организация газодымозащитной службы. Задачи и функции газодымозащитной службы. Подготовка личного состава к работе в средствах индивидуальной защиты органов дыхания.

1

1

-

2.

Назначение и классификация средств индивидуальной защиты органов дыхания и зрения.

1

1

-

3.

Содержание средств индивидуальной защиты органов дыхания на базах и контрольных постах газодымозащитной службы.

1

1

-

4.

Постановка в боевой расчет и размещение средств индивидуальной защиты органов дыхания на пожарных автомобилях. Автомобили газодымозащитной службы.

1

1

-

5.

Обеспечение работы базы и контрольных постов газодымозащитной службы.
Служебная документация газодымозащитной службы и порядок ее ведения.

2

1

1

6.

Приборы, оборудование и материалы, используемые для проведения технического обслуживания противогазов и дыхательных аппаратов.

1

1

-

7.

Правила и порядок проведения боевой проверки средств индивидуальной защиты органов дыхания.

1

-

1

8.

Правила и порядок проведения проверки № 1 средств индивидуальной защиты органов дыхания.

1

-

1

9.

Правила и порядок проведения проверки № 2 средств индивидуальной защиты органов дыхания.

3

1

2

10.

Правила и порядок проведения проверки № 3 средств индивидуальной защиты органов дыхания.

3

1

2

11.

Чистка, регулировка и дезинфекция средств индивидуальной защиты органов дыхания.

1

-

1

12.

База по ремонту средств индивидуальной защиты органов дыхания. Характерные неисправности средств индивидуальной защиты органов дыхания и способы их устранения.

1

-

1

13.

Контрольный пост газодымозащитной службы.

1

-

1

14.

Подготовка газодымозащитников, аттестация и допуск к работе в средствах индивидуальной защиты органов дыхания. Права и обязанности газодымозащитника.

1

1

-

15.

Методика проведения расчетов параметров работы в средствах индивидуальной защиты органов дыхания.

1

-

1

16.

Правила работы и требования безопасности при ведении боевых действий в средствах индивидуальной защиты органов дыхания на пожаре.

1

1

-

17

Особенности работы в изолирующих противогазах и дыхательных аппаратах.

2

2

-

18.

Организация эксплуатации сосудов, работающих под давлением.

3

1

2

19.

Кислородные компрессоры, требования безопасности при их эксплуатации.

6

2

4

20.

Воздушные компрессоры, требования безопасности при их эксплуатации.

6

2

4

Зачет.

2

2

-

Всего часов:

40

19

21

      Примечание: пояснения к Тематическому плану подготовки мастеров газодымозащитной службы приведены в приложении к Тематическому плану.

Приложение           
к Тематическому плану      
первоначальной подготовки    
мастеров газодымозащитной службы

Пояснение к Тематическому плану первоначальной подготовки
мастеров газодымозащитной службы

      Тема № 1. Организация газодымозащитной службы. Задачи и функции газодымозащитной службы. Подготовка личного состава к работе в средствах индивидуальной защиты органов дыхания.
      Занятие 1. Общие положения и задачи газодымозащитной службы. Организация газодымозащитной службы в противопожарной службе. Подготовка и допуск личного состава к работе в средствах индивидуальной защиты органов дыхания. Основная тактическая единица газодымозащитной службы.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Назначение и классификация средств индивидуальной защиты органов дыхания и зрения.
      Занятие 1. Способы защиты органов дыхания от воздействия продуктов сгорания: групповой (дымососы, брезентовые перемычки) и индивидуальный (различные противогазы и дыхательные аппараты). Назначение, классификация и типы кислородных изолирующих противогазов, дыхательных аппаратов со сжатым воздухом, находящихся на вооружении пожарной охраны. Преимущества и недостатки различных видов средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Содержание средств индивидуальной защиты органов дыхания на базах и контрольных постах газодымозащитной службы.
      Занятие 1. Порядок и хранение средств индивидуальной защиты органов дыхания, запасных баллонов и регенеративных патронов на базе и контрольных постах газодымозащитной службы. Срок хранения заряженных регенеративных патронов. Нормы содержания средств индивидуальной защиты органов дыхания. Порядок перевозки средств индивидуальной защиты органов дыхания на ремонт и проверку.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Постановка в боевой расчет и размещение средств индивидуальной защиты органов дыхания на пожарных автомобилях. Автомобили газодымозащитной службы.
      Занятие 1. Порядок постановки в боевой расчет вновь поступивших средств индивидуальной защиты органов дыхания, их закрепление за газодымозащитниками. Содержание средств индивидуальной защиты органов дыхания на пожарных автомобилях. Назначение автомобилей газодымозащитной службы. Их устройство, тактико-техническая характеристика. Техническое вооружение автомобилей, его размещение, технические возможности и порядок использования. Табель боевого расчета отделения на автомобиле газодымозащитной службы. Требования правил по охране труда и меры безопасности при работе с техническим вооружением автомобилей газодымозащитной службы.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 5. Обеспечение работы базы и контрольных постов газодымозащитной службы. Служебная документация газодымозащитной службы и порядок ее ведения.
      Занятие 1. Назначение помещений базы газодымозащитной службы по обслуживанию и хранению средств индивидуальной защиты органов дыхания. Требования, предъявляемые к помещениям базы и контрольных постов газодымозащитной службы. Содержание помещения базы и контрольного поста, оснащение оборудованием. Табель положенности оборудования, инструмента и инвентаря.
      Занятие 2. Служебная документация газодымозащитной службы. Порядок хранения и ведения документации. Составление годового план-графика проведения проверок № 3. Документы учета и регистрации, инструкции по эксплуатации, акты освидетельствования, протоколы испытаний, формуляры, личная карточка газодымозащитника, журнал регистрации проверок № 1, № 2, № 3 и ремонта.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 6. Приборы, оборудование, материалы, используемые для проведения технического обслуживания противогазов и дыхательных аппаратов.
      Занятие 1. Приборы и оборудование, применяемые при проведении проверок. Реометр-манометр, их устройство, назначение, правила и порядок применения. Проверка рабочего состояния приборов. Стол мастера газодымозащитной службы для диагностирования средств индивидуальной защиты органов дыхания. Контрольно-измерительные приборы: термометры, психрометры (гидрометры), расходомеры, манометры, депсиметры (спиртометры), мерительные инструменты, газоанализаторы. Требования правил по охране труда и меры безопасности при работе с оборудованием.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 7. Правила и порядок проведения боевой проверки средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Занятие 1. Назначение проверки и сроки проведения боевой проверки. Правила проверки и ее последовательность. Боевая проверка кислородно-изолирующего противогаза. Боевая проверка дыхательного аппарата со сжатым воздухом. Порядок надевания, снятия и укладки средств индивидуальной защиты органов дыхания. Подгонка лицевых частей и ремней. Команды, подаваемые при подготовке средств индивидуальной защиты органов дыхания к работе и при включении в них. Особенности включения в кислородный изолирующий противогаз и дыхательный аппарат со сжатым воздухом. Порядок дыхания в средств индивидуальной защиты органов дыхания. Требования правил по охране труда и меры безопасности при проведении проверки.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 8. Правила и порядок проведения проверки № 1 средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Занятие 1. Назначение и сроки проведения проверки № 1. Правила проверки и ее последовательность. Проверка № 1 кислородного изолирующего противогаза. Проверка № 1 дыхательного аппарата со сжатым воздухом. Меры безопасности при проведении проверки. Порядок оформления результатов проверки.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 9. Правила и порядок проведения проверки № 2 средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Занятие 1, 2. Назначение и сроки проведения проверки №2. Приборы и приспособления, необходимые для проведения проверки: комбинированный контрольный прибор реометр-манометр (его устройство и правила эксплуатации), моностат для проверки работы клапанов, контрольный прибор для сверки правильности показания манометра, проверочный диск для проверки герметичности легочного автомата вместе с маской (для аппарата на сжатом воздухе), насос, пневматическая установка или стеклянный мундштук для включения избыточного клапана, песочные одноминутные часы, набор ключей, кислородный манометр с накидной гайкой, хлопчатобумажная нитка с опальным ворсом на держателе, кисточка и чашечка для приготовления мыльного раствора (для аппарата на сжатом воздухе). Порядок проведения проверки № 2 кислородно-изолирующего противогаза. Порядок проведения проверки № 2 дыхательного аппарата со сжатым воздухом. Меры безопасности при проведении проверки. Порядок оформления результатов проверки.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 10. Правила и порядок проведения проверки № 3 средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Занятие 1, 2. Назначение и сроки проведения проверки № 3. Представление средств индивидуальной защиты органов дыхания на проверку подразделениями противопожарной службы. Диагностирование узлов и деталей средств индивидуальной защиты органов дыхания. Порядок и проведение неполной разборки и сборки изолирующих противогазов (дыхательных аппаратов) с целью профилактического осмотра деталей и частей, проверки их состояния и замены. Промывка и сушка деталей изолирующих противогазов (дыхательных аппаратов). Меры безопасности при проведении проверки. Порядок оформления результатов проверки.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 11. Чистка, регулировка и дезинфекция средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Занятие 1. Назначение, сроки и порядок проведения чистки и дезинфекции средств индивидуальной защиты органов дыхания. Препараты, приспособления и оборудование, применяемое при чистке, дезинфекции средств индивидуальной защиты органов дыхания. Порядок проведения обезжиривания деталей, работающих с кислородом.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 12. База по ремонту средств индивидуальной защиты органов дыхания. Характерные неисправности средств индивидуальной защиты органов дыхания и способы их устранения.
      Занятие 1. Возможные повреждения при использовании средств индивидуальной защиты органов дыхания: прекращение подачи кислорода, воздуха, нарушение постоянной подачи, утечка через неплотности, разрыв шланга выносного манометра, отказ в работе легочного автомата, звукового сигнала, предохранительного клапана дыхательного мешка, увеличение сопротивления вдоху и выдоху, повреждение маски и дыхательных клапанов. Срабатывание предохранительного клапана редуктора. Возможные неисправности при обслуживании средств индивидуальной защиты органов дыхания: не герметичность вентиля баллона, нарушение регулировки легочного автомата, повреждение подушки клапана легочного автомата, не герметичность клапана редуктора, нарушение регулировки сигнального устройства, утечка воздуха через не плотности маски. Признаки повреждений. Способы устранения повреждений.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 13. Контрольный пост газодымозащитной службы.
      Занятие 1. Назначение базы и контрольного поста газодымозащитной службы, их оборудование. Назначение, правила работы и меры безопасности при работе с компрессором.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 14. Подготовка газодымозащитников, аттестация и допуск к работе в средств индивидуальной защиты органов дыхания. Права и обязанности газодымозащитника.
      Занятие 1. Подготовка газодымозащитников, аттестация и допуск к работе в средств индивидуальной защиты органов дыхания. Права, обязанности газодымозащитников. Льготы, установленные для газодымозащитников, работающих в средств индивидуальной защиты органов дыхания. Цели и периодичность медицинского освидетельствования. Порядок допуска личного состава к работе в средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 15. Методика проведения расчетов параметров работы в средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Занятие 1. Расчет контрольного давления кислорода (воздуха), при котором звену газодымозащитной службы необходимо прекратить выполнение работы в непригодной для дыхания среде и выхода на свежий воздух. Расчет времени работы звена газодымозащитной службы у очага пожара и общего времени работы в непригодной для дыхания среде для различных типов средств индивидуальной защиты органов дыхания.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 16. Правила работы и требования безопасности при ведении боевых действий в средств индивидуальной защиты органов дыхания на пожаре.
      Занятие 1. Обязанности газодымозащитника при ведении боевых действий при тушении пожаров и проведении связанных с ними первоочередных аварийно-спасательных работ. Ответственность газодымозащитника за ненадлежащее выполнение своих обязанностей.
      Организация звена газодымозащитной службы, снаряжение членов этого звена, пост безопасности. Обязанности постового на посту безопасности. Особенности дыхания при работе в изолирующем противогазе (дыхательном аппарате). Самоконтроль за частотой пульса. Порядок следования звена к месту работы и обратно, контроль за расходом кислорода (воздуха) и расчет его потребности. Действия личного состава при потере сознания одним из членов звена и при обнаружении пострадавшего. Смена звеньев. Обязанности личного состава по соблюдению требований правил по охране труда и мер безопасности при работе в изолирующем противогазе (дыхательном аппарате).
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 17. Особенности работы в изолирующих противогазах и дыхательных аппаратах.
      Занятие 1, 2. Особенности работы звена газодымозащитной службы на пожаре при наличии аварийно химически опасных веществ, в условиях низких температур. Оказание помощи пострадавшим. Организация тренировок в средствах индивидуальной защиты органов дыхания. Меры безопасности при включении и выключении из средств индивидуальной защиты органов дыхания. Виды объектов, на которых необходимо обязательное использование средств индивидуальной защиты органов дыхания. Особенности потребления кислорода (воздуха) при выполнении специальных и трудоемких работ на пожаре.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 18. Организация эксплуатации сосудов, работающих под давлением.
      Занятие 1, 2, 3. Основные сведения о сосудах, работающих под давлением. Оснащение сосудов, работающих под давлением. Требования безопасности при эксплуатации сосудов, работающих под давлением. Обслуживание и ремонт сосудов. Эксплуатация баллонов, работающих под давлением. Требования безопасности.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 19. Кислородные компрессоры, требования безопасности при их эксплуатации.
      Занятие 1-6. Назначение, технические параметры компрессоров для наполнения газообразным кислородом малолитражных баллонов путем перепуска и последующим дожатием из транспортных баллонов. Общее устройство компрессоров. Технологическая схема. Подготовка компрессора к работе. Правила работы на компрессоре. Наполнение баллонов кислородом. Фильтры и осушители. Профилактические работы при эксплуатации компрессора. Смазка и охлаждение компрессора. Профилактические работы при обслуживании компрессора. Правила промывки, чистки, обезжиривания деталей компрессора. Смена кожаных уплотнений. Возможные неисправности и способы их устранения. Требования правил по охране труда и меры безопасности при эксплуатации компрессорных установок.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 20. Воздушные компрессоры, требования безопасности при их эксплуатации.
      Занятие 1-6. Назначение, технические параметры компрессоров для наполнения воздухом баллонов. Принцип работы компрессоров. Общее устройство компрессоров КДВ-30, УКС-400. Общее устройство заправщика воздуха 5Л94.Общее устройство компрессорного оборудования иностранного производства (Бауер, Бауер-Посейдон, Ауер, Кайзер, Компайр Ривелл).
      Подготовка компрессоров к работе. Правила работы с компрессорным оборудованием. Обслуживание во время работы и после. Возможные неисправности и способы их устранения, меры по безопасной работе на компрессоре. Требования к воздуху и анализ качества. Устройство для очистки воздуха. Требования правил по охране труда и меры безопасности при эксплуатации компрессорных установок, шлангов высокого давления.

Приложение 6         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

                        Тематический план
           первоначальной подготовки газоспасателей

№ п/п

Наименование темы

Количество часов

Всего

из них

классно- групповых

практических

Раздел 1. Газозащитная дыхательная аппаратура и приборы.

32

20

12

1

Оценка и выбор газозащитных аппаратов.

1

1

-

2

Промышленные, фильтрующие и изолирующие противогазы-самоспасатели.

3

2

1

3

Изолирующие кислородно-дыхательные и воздушно-дыхательные аппараты, специальное защитное снаряжение.

22

14

8

4

Медицинская газоспасательная аппаратура, специальное оборудование и снаряжение.

2

1

1

5

Аппаратура контроля и проверки респираторов, самоспасателей и аппаратов искусственной вентиляции легких.

2

1

1

6

Аварийно химически опасные вещества, аппаратура контроля состава газовой среды (газоанализаторы).

2

1

1

Раздел 2. Организация и выполнение аварийно-спасательных работ

6

4

2

7

Взрыво- и пожароопасность производств.

2

2

-

8

Организация аварийно-спасательных работ, поисково-спасательные работы при масштабных чрезвычайных ситуациях и в зоне выбросов аварийно химически опасных веществ.

4

2

2

Раздел 3. Тактические приемы газоспасательных работ.

16

5

11

9

Применение дыхательных аппаратов и противогазов. Переключение газоспасателя из неисправного в резервный аппарат.

4

-

4

10

Сбор и выезд газоспасателей по сигналу «Тревога», подготовка к заходу в загазованную среду, движение в условиях непригодной для дыхания среде, выход из загазованной зоны в неисправном респираторе.

2

-

2

11

Применение универсального пневматического и гидравлического инструмента.

2

-

2

12

Тушение загорания огнетушителями.

2

1

1

13

Применение спасательных приспособлений.

4

2

2

14

Проведение аварийных газоопасных работ.

2

2

-

Раздел 4. Психологическая подготовка.

4

4

-

15

Морально-психологические основы профессионального статуса спасателя в современном обществе.

1

1

-

16

Психологические особенности поведения людей в чрезвычайных ситуациях.

1

1

-

17

Психологическая подготовка спасателей к действиям в чрезвычайных ситуациях.

1

1

-

18

Методы управления состоянием.

1

1

-

Раздел 5. Медицинская подготовка.

8

6

2

19

Развертывание временного медицинского пункта. Размещение и приведение в готовность средств жизнеобеспечения, защиты, обеззараживания, связи.

1

1

-

20

Первая медицинская помощь при ранениях.

1

1

-

21

Экстренная помощь при кровотечениях.

1

1

-

22

Термические поражения (ожоги, гипертермия, гипотермия, отморожения).

1

1

-

23

Отравление угарным газом и другими аварийно химически опасными веществами.

1

1

-

24

Сердечно-легочная реанимация.

1

-

1

25

Транспортировка пострадавших.

2

1

1

Раздел 6. Техника безопасности при проведении поисково-спасательных работ.

4

4

-

26

Требования безопасности при ведении аварийно-спасательных работ.

2

2

-

27

Нормативно-техническая и правовая база охраны труда.

2

2

-

Экзамен.

2

-

Всего часов:

72

      Примечание: пояснения к Тематическому плану первоначальной подготовки газоспасателей приведены в приложении к Тематическому плану.

Приложение         
к Тематическому плану  
первоначальной подготовки
первоначальной подготовки
газоспасателей     

Пояснение к Тематическому плану первоначальной подготовки
первоначальной подготовки газоспасателей

Раздел 1. Газозащитная дыхательная аппаратура и приборы

      Тема № 1. Оценка и выбор газозащитных аппаратов.
      Занятие 1. Специфика ведения работ в конкретных производственных условиях. Аппараты для ведения работ большой продолжительности использования, небольшой и в стесненных условиях. Изолирующие дыхательные аппараты со сжатым воздухом, шланговые противогазы и область их применения.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Промышленные, фильтрующие и изолирующие противогазы-самоспасатели.
      Занятие 1. Характеристика, виды, устройство и применение промышленных фильтрующих противогазов. Гражданские противогазы, шланговые противогазы их устройство и область применения, меры безопасности.
      Занятие 2. Характеристика, виды, устройство и область применения изолирующих противогазов-самоспасателей. Меры безопасности при эксплуатации.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 3. Изолирующие кислородно-дыхательные и воздушно-дыхательные аппараты, специальное защитное снаряжение.
      Занятие 1. Регенеративные респираторы на сжатом воздухе. Назначение, устройство, тактико-технические требования, предъявляемые к регенеративным респираторам.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Регенеративный респиратор. Назначение, тактико-техническая характеристика, устройство. Подготовка респиратора к работе. Порядок проверки респиратора. Меры безопасности.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 3. Практическая отработка проверок респиратора.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Занятие 4. Кислородно-изолирующий противогаз. Назначение, тактико-техническая характеристика, устройство и принцип работы. Виды, периодичность и порядок проверки противогаза. Меры безопасности.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 5. Практическая отработка проверок кислородно-изолирующего противогаза.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Занятие 6. Аппарат дыхательный воздушный «АСВ-2». Назначение, техническая характеристика, устройство и принцип работы аппарата. Меры безопасности.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 7. Аппарат дыхательный воздушный. Назначение, техническая характеристика, устройство и принцип работы аппарата. Меры безопасности.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 8. Специальное защитное снаряжение. Защитные костюмы их назначение и область применения. Общевоинский защитный комплект «ОЗК». Костюмы изолирующие химические.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Медицинская газоспасательная аппаратура, специальное оборудование и снаряжение.
      Занятие 1. Аппараты искусственного дыхания. Аппарат «Горноспасатель 10» (ГС-10), назначение, устройство, принцип работы.
      Газоспасательное снаряжение. Носилки медицинские складные. Шины медицинские, транспортные, компрессионная, шины Крамера – назначение, устройство, принцип применения.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема 5. Аппаратура контроля и проверки респираторов, самоспасателей и аппаратов искусственной вентиляции легких.
      Занятие 1. Назначение, техническая характеристика, устройство, область применения универсального контрольного прибора УКП-5, прибора для проверки самоспасателей ПГС, индикаторов ИР-2 и ИПР-Э.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 6. Аварийно химически опасные вещества, аппаратура контроля состава газовой среды (газоанализаторы).
      Занятие 1. Аварийно химически опасные вещества (далее - АХОВ) (аммиак, хлор, азотная и серная кислота, фтористый водород и вещества на их основе), их физико-химические свойства и поведение в условиях аварийных ситуаций. Назначение, техническая характеристика, порядок работы с газоанализаторами «АНКАТ-7631М», СИГНАЛ-02 и их модификациями.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.

Раздел 2. Организация и выполнение аварийно-спасательных работ

      Тема № 7. Взрыво- и пожароопасность производств.
      Занятие 1. Понятие о процессе горения, самовоспламенения, взрыва, дымообразования. Классификация горючих газов, жидкостей и их пожарная опасность, определение пожароопасности производства. Воздействие последствий опасных факторов пожара и взрыва на организм газоспасателя и защита от них.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 8. Организация аварийно-спасательных работ, поисково-спасательные работы при масштабных ЧС и в зоне выбросов аварийно химических опасных веществ.
      Занятие 1. Организация аварийно-спасательных работ по принципу первоочередности непосредственного спасания людей или проведение мероприятий, облегчающих их спасение. Разведка района аварии, опрос лиц, вышедших с аварийного участка. Особенности проведения разведки в тоннелях, крытых траншеях, емкостях, топках, колодцах, котлованах. Меры безопасности при проведении разведки и спасении людей.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Передвижение газоспасателей к месту и в зоне проведения поисково-спасательных работ.
      Разведка зоны чрезвычайной ситуации при масштабных ЧС и проведения поисково-спасательных работ. Организация и проведение поиска пострадавших. Поисково-спасательные работы в зоне выбросов аварийно химически опасных веществ.
      Метод проведения: практическое занятие.

Раздел 3. Тактические приемы газоспасательных работ

      Тема № 9. Применение дыхательных аппаратов и противогазов. Переключение газоспасателя из неисправного в резервный аппарат.
      Занятие 1. Применение изолирующего противогаза КИП (надевание, боевая проверка, включение). Применение респиратора (надевание, боевая проверка, включение и выключение). Переключения газоспасателя из неисправного в резервный аппарат, включение пострадавшего в резервный кислородно-дыхательный аппарат.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 10. Сбор и выезд газоспасателей по сигналу «Тревога», подготовка к заходу в загазованную среду, движение в условиях непригодной для дыхания среде, выход из загазованной зоны в неисправном респираторе
      Занятие 1. Сбор и выезд по сигналу «Тревога». Подготовка к заходу в загазованную атмосферу. Движение в условиях задымления и высокой температуры воздуха. Выход газоспасателя из загазованной зоны в неисправном респираторе.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 11. Применение универсального пневматического и гидравлического инструмента.
      Занятие 1. Назначение, устройство и применение универсального пневматического инструмента типа «пневмоподушка», гидравлического домкрата, гидравлических ножниц.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 12. Тушение загорания огнетушителями.
      Занятие 1. Назначение, краткая характеристика, устройство и применение пенных, порошковых и углекислотных огнетушителей. Прокладка рукавных линий и тушение пожара.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 13. Применение спасательных приспособлений.
      Занятие 1. Спасательная веревка. Сматывание и разматывание веревки. Вязка петли различными способами для спасания пострадавших и подъема рукавной линии или инструмента на высоту.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Занятие 2. Спуск газоспасателя в емкость (колодец). Подъем пострадавшего из емкости. Спуск и подъем пострадавшего с высоты.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.
      Тема № 14. Проведение аварийных газоопасных работ.
      Занятие 1. Установка и выемка заглушек на газопроводах, находящихся под давлением. Перекрытие вентилей, применение подручных средств для закрытия люков с горящей жидкостью или предотвращения выхода паров.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.

Раздел 4. Психологическая подготовка

      Тема № 15. Морально-психологические основы профессионального статуса спасателя в современном обществе.
      Занятие 1. Морально-психологические основы профессионального статуса спасателя в современном обществе. Профессиональное становление спасателя. Социальная значимость профессии спасателя.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 16. Психологические особенности поведения людей в чрезвычайных ситуациях.
      Занятие 1. Психологическое воздействие обстановки при чрезвычайных ситуациях техногенного и природного характера. Факторы, оказывающие травмирующее воздействие на психику человека: масштаб события, скорость его развития, опасность для жизни, потеря близких, утрата материальных ценностей, резкое изменение жизненного уклада, наличие массовых жертв, дефицит информации, потеря управления.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 17. Психологическая подготовка спасателей к действиям в чрезвычайных ситуация.
      Занятие 1. Понятие психологической готовности к действиям в чрезвычайной ситуации. Основные направления формирования психологической готовности, моделирование психологического поведения при различных чрезвычайных ситуации. Развитие способности переносить интенсивные экстренные и длительные физические нагрузки; развитие волевых качеств. Тренировка оперативного мышления.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 18. Методы управления состоянием.
      Занятие 1. Методы управления состоянием. Аутогенная тренировка, техника ее проведения. Дыхательные и физические упражнения. Приемы психической саморегуляции. Приемы рациональной организации труда и отдыха при ведении работ.
      Метод проведения: практическое занятие.

Раздел 5. Медицинская подготовка

      Тема № 19. Развертывание временного медицинского пункта. Размещение и приведение в готовность средств жизнеобеспечения, защиты, обеззараживания, связи.
      Занятие 1. Развертывание временного медицинского пункта. Размещение и приведение в готовность средств жизнеобеспечения, защиты, обеззараживания, связи. Табельные и подручные средства оказания первой медицинской помощи (далее - ПМП), вынос и транспортировка пострадавших. Назначение, устройство и правила пользования индивидуальной и автомобильной аптечками, пакетом перевязочным медицинским (далее - ППМ), сумкой санитарной медицинской, медицинскими укладками, индивидуальным противохимическим пакетом.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 20. Первая медицинская помощь при ранениях.
      Занятие 1. Проникающие ранения черепа, груди, живота. Особенности ПМП (обработка ран, повязки, обезболивание, укладка и транспортировка). ПМП при ранах головы, шеи, грудной клетки (повязки на область головы, шеи, лицевой части, подбородок). Само- и взаимопомощь. Алгоритм действий при оказании ПМП. ПМП при ранах груди и живота. Пневмоторакс. Само- и взаимопомощь. Повязки, отработка навыков наложения повязок на верхние и нижние конечности (плечо, локтевой сустав, кисть, пальцы).
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 21. Экстренная помощь при кровотечениях.
      Занятие 1. Способы временной остановки кровотечения. Табельные и подручные средства. Прижатие артерий, максимальное сгибание конечностей. Отработка навыков наложения жгута. ПМП при внутреннем кровотечении.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 22. Термические поражения (ожоги, гипертермия, гипотермия, отморожения).
      Занятие 1. Ожоги, виды, тяжесть. Алгоритмы ПМП, профилактика шока. Отморожения. Виды, ПМП. Гипо- и гипертермия. Особенности ПМП.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 23. Отравление угарным газом и другими АХОВ.
      Занятие 1. Отравление угарным газом и другими АХОВ. Угарный газ (СО) и отравления им на пожаре, признаки и приемы оказания ПМП. Особенности транспортировки пострадавшего. Профилактика осложнений и их предупреждение.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 24. Сердечно-легочная реанимация.
      Занятие 1. Признаки жизни и смерти (биологической и клинической). Признаки остановки сердца. Прием «Сафара». Алгоритмы сердечно-легочной реанимации одним и двумя спасателями. Отработка навыков сердечно-легочной реанимации.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 25. Транспортировка пострадавших.
      Занятие 1. Подготовка и переноска пострадавшего на носилках. Способы укладывания на носилках пострадавших при различных травмах. Способы переноски пострадавшего без носилок.
      Метод проведения: классно-групповое и практическое занятие.

Раздел 6. Техника безопасности при проведении
поисково-спасательных работ

      Тема № 26. Требование безопасности при ведении аварийно-спасательных работ.
      Занятие 1. Требование безопасности при ведении аварийно-спасательных работ. Статистика травматизма в поисково-спасательных формированиях. Причины травматизма: личностные; технические; организационные. Типичные травмы спасателей. Профилактика травматизма. Травмоопасные и вредные факторы трудовой деятельности спасателей. Безопасные условия труда. Осознание степени риска. Профессиональные заболевания спасателей.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 27. Нормативно-техническая и правовая база охраны труда.
      Занятие 1. Нормативно-техническая и правовая база охраны труда. Инструкции. Стандарты. Требование безопасности при подготовке аварийно-спасательного инструмента (далее - АСИ) к работе, во время и после работы.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.

Приложение 7         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

                        Тематический план
                     по обучению парамедиков

№ п/п

Наименование темы

Количество часов

Всего

из них

классно- групповых

практических

1

Медико-тактическая характеристика очагов стихийных бедствий (землетрясения, сели, наводнения).

1

1

-

2

Медико-тактическая характеристика техногенных аварий и катастроф (пожары, взрывы, выбросы сильнодействующих и радиоактивных веществ и др.).

1

1

-

3

Принципы оказания и объем первой медицинской помощи.

1

1

-

4

Юридические основы прав и обязанностей спасателя при оказании первой медицинской помощи.

1

1

-

5

Средства для оказания первой медицинской помощи.

1

-

1

6

Раны и кровотечения.

2

1

1

7

Переломы, вывихи, ушибы.

2

1

1

8

Синдром длительного сдавления.

2

1

1

9

Травмы головы, грудной клетки, шеи, позвоночника.

2

1

1

10

Травматический шок.

1

1

11

Основы сердечно-легочной реанимации.

2

1

1

12

Ожоги и отморожения, электротравмы.

2

1

1

13

Утопление.

2

1

1

14

Радиационные поражения.

2

1

1

15

Поражения сильнодействующими ядовитыми веществами.

1

1

-

16

Острые психические расстройства.

1

1

-

17

Ранения глаза, уха, горла, носа.

1

1

-

18

Анафилаксия.

1

1

-

19

Обморок, бессознательное состояние, кома.

2

1

1

20

Инфаркт миокарда.

1

1

-

21

Детская травма.

1

1

-

22

Родовспоможение.

2

1

1

23

Основы эпидемиологии, понятие о карантине и обсервации.

1

1

-

24

Медицинская сортировка. Назначение и порядок проведения.

2

1

1

25

Способы физической и медицинской защиты.

1

-

1

26

Вынос и транспортировка пораженных из очага чрезвычайных ситуации.

1

1

-

27

Измерение артериального давления, пульса. Внутримышечные и подкожные инъекции.

1

-

1

Экзамен.

2

2

Всего часов:

40

26

14

      Примечание: пояснения к Тематическому плану по обучению парамедиков приведены в приложении к Тематическому плану.

Приложение           
к Тематическому плану     
по обучению парамедиков   

Пояснение к Тематическому плану
по обучению парамедиков

      Тема № 1. Медико-тактическая характеристика очагов стихийных бедствий (землетрясения, сели, наводнения).
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 2. Медико-тактическая характеристика техногенных аварий и катастроф (пожары, взрывы, выбросы сильнодействующих и радиоактивных веществ и др.).
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 3. Принципы оказания и объем первой доврачебной медицинской помощи. Включить дефибриллятор, воздуховод и аппарат искусственной вентиляции легких.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 4. Юридические основы прав и обязанностей спасателя при оказании первой доврачебной медицинской помощи.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 5. Средства для оказания первой доврачебной медицинской помощи.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 6. Раны и кровотечения.
      Занятие 1. Понятие о раневом процессе, осложнения ран. Меры по предупреждению развития инфекции в ране. Правила асептики и антисептики. Виды кровотечений. Критерии выбора оптимальных способов временной остановки различных кровотечений. Последовательность действий по остановке кровотечения.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Основные виды повязок и правила их наложения. Требования к повязкам, контроль за правильностью наложения повязок. Бинтовые и косыночные повязки на голову, шею и грудь, техника их наложения. Плащевидная повязка. Повязки на правый и левый глаз, на оба глаза. Бинтовые, косыночные, контурные повязки на живот и промежность. Правила наложения повязки при проникающем ранении груди с открытым и клапанным пневмотораксом. Бинтовые, косыночные, контурные и трубчатые повязки на верхние и нижние конечности, правила их наложения. Порядок наложения давящей повязки и кровоостанавливающего жгута (закрутки). Возможные осложнения после наложения кровоостанавливающего жгута (закрутки). Основные признаки внутреннего кровотечения. Тактика спасателя при оказании первой медицинской помощи при внутреннем кровотечении.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 7. Переломы, вывихи, ушибы.
      Занятие 1. Понятие о переломах, вывихах, ушибах. Виды и признаки переломов, вывихов, ушибов. Первая медицинская помощь при переломах, вывихах, ушибах. Профилактика осложнений переломов, вывихов и ушибов при эвакуации. Виды транспортных шин. Использование подручных средств для иммобилизации при переломах костей. Особенности переломов у детей, их влияние на содержание первой медицинской помощи.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Отработка приемов и способов оказания первой медицинской помощи при переломах и вывихах костей конечностей. Отработка приемов и способов оказания первой медицинской помощи при переломах костей основания черепа, ребер, позвоночника и таза. Способы транспортировки при различных переломах. Признаки вывихов, отличия от переломов. Правила первой медицинской помощи при вывихах. Особенности иммобилизации.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 8. Синдром длительного сдавления.
      Занятие 1. Определение, причины возникновения, степени тяжести и признаки синдрома длительного сдавливания. Периоды компрессии: ранний, промежуточный, поздний. Зависимость тяжести синдрома сдавливания от времени и локализации компрессии (грудь, живот, таз, кисть, предплечье, стопа, голень, бедро). Особенность проявления у детей.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Определение степени ишемии. Определение жизнеспособности сдавленной части тела. Правила высвобождения сдавленной конечности. Тактика спасателя при высвобождении сдавленной конечности и после ее высвобождения в зависимости от степени ишемии тканей (компенсированная, некомпенсированная и необратимая). Бинтование, иммобилизация и охлаждение сдавленной конечности с использованием табельных и подручных средств. Согревание пострадавшего. Приготовление и дача пострадавшему щелочного питья. Порядок медицинской эвакуации пострадавшего. Определение целесообразности наложения жгута. Наложение жгута, контроль правильности и целесообразности его наложения. Помощь при сдавливании конечности, освобождение которой невозможно. Вынужденная ампутация конечностей.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 9. Травмы головы, грудной клетки, шеи, позвоночника.
      Занятие 1. Понятие о травме головы, грудной клетки, шеи, позвоночника. Дифференциальная диагностика. Оказание первой медицинской помощи, порядок ее оказания. Особенности первой медицинской помощи детям. Особенности транспортировки.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Способы и приемы первой медицинской помощи при травме головы, грудной клетки, шеи, позвоночника. Основные характерные ошибки при оказании первой медицинской помощи.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 10. Травматический шок.
      Понятие о травматическом шоке, причины, признаки, профилактика. Содержание первой медицинской помощи, порядок ее оказания. Особенности проявления у детей. Первая медицинская помощь при шоке. Остановка кровотечения, иммобилизация переломов, восполнение кровопотери, согревание пострадавшего.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 11. Основы сердечно-легочной реанимации.
      Занятие 1. Понятие о клинической и биологической смерти, признаки внезапной остановки дыхательной и сердечной деятельности, клинической смерти, роль первичной сердечно-легочной реанимации для спасения пострадавшего (прекардиального удара, непрямого массажа сердца, искусственной вентиляции легких). Способы проведения искусственной вентиляции легких и непрямого массажа сердца, правила проведения комплекса сердечно-легочной реанимации одним, двумя или тремя спасателями. Технические средства для проведения первичной сердечно-легочной реанимации. Признаки эффективности проведения реанимации. Действия спасателя после восстановления сердечной деятельности и дыхания у пострадавшего.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Особенности проведения сердечно-легочной реанимации детям.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 12. Ожоги, отморожения, электротравмы.
      Занятие 1. Виды и степени тяжести ожогов, отморожений. Особенности поражений при пожарах, ожоги верхних дыхательных путей. Первая медицинская помощь при ожогах, отморожениях и электротравмах.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Отработка способов и приемов первой медицинской помощи при ожогах, отморожениях и электротравмах. Основные характерные ошибки при оказании первой медицинской помощи.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 13. Утопление.
      Занятие 1. Определение, причины асфиксии и признаки асфиксии. Утопление. Понятие о белой и синей асфиксии. Поражение электрическим током и молнией, признаки поражения. Первая медицинская помощь при асфиксии, утоплении и поражении электрическим током. Основные ошибки при оказании первой медицинской помощи.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Типы и виды инородных тел, попавшие в верхние дыхательные пути. Причины смерти при попадании инородного тела в верхние дыхательные пути (механическая асфиксия, травматический отек, спазм голосовых связок, отек головного мозга). Понятие об асфиксии, признаки. Первая медицинская помощь. Понятие об экстренной крикотомии, современных способах извлечения инородных тел из дыхательных путей.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 14. Радиационные поражения.
      Занятие 1. Поражающие факторы при радиационных авариях. Проникающая радиация и ее воздействие на организм человека. Пути попадания радиоактивных веществ в организм. Понятие о лучевой болезни. Зависимость тяжести лучевой болезни от дозы облучения Начальные признаки острой лучевой болезни. Особенности радиационных поражений у детей. Первая медицинская помощь. Профилактика лучевых поражений.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Способы ослабления воздействия радиации. Первая медицинская помощь при попадании радиоактивных веществ в организм пострадавшего и при начальных признаках лучевой болезни. Особенности первой медицинской помощи детям. Санитарно-гигиенические и противоэпидемические мероприятия в зоне аварии, их роль и содержание. Профилактика лучевых поражений у спасателей Профилактические средства. Контроль доз облучения пораженных. Индивидуальные дозиметры и порядок пользования ими. Действия спасателя по выявлению и оценке медицинской обстановки в зонах радиоактивного загрязнения. Первая медицинская помощь при попадании радиоактивных веществ в организм пострадавшего и при начальных признаках лучевой болезни. Оборудование пунктов сбора пострадавших. Порядок эвакуации пострадавших в безопасные районы. Организация и проведение частичной санитарной обработки. Санитарно-гигиенические требования к организации работ, размещению, питанию и водоснабжению в зонах радиоактивного загрязнения. Содержание противоэпидемических мероприятий в зоне загрязнения радиоактивными веществами и порядок их выполнения.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 15. Поражения сильно действующими ядовитыми веществами.
      Занятие 1. Классификация ядовитых веществ по воздействию на организм человека. Понятие об отравляющих веществах. Признаки поражения. Степени тяжести. Оказание первой медицинской помощи. Прекращение доступа ядовитых веществ в организм пострадавшего. Способы выведения ядовитых веществ из организма. Антидоты. Профилактика отека легких. Средства защиты. Особенности отравления у детей и оказания им первой медицинской помощи. Первая медицинская помощь при отравлении ядовитыми веществами. Использование табельных и подручных средств защиты. Промывание желудка простыми способами. Антидоты и способы их введения. Ингаляции кислорода. Частичная дегазация с использованием индивидуального противохимического пакета и подручных средств. Профилактика отравлений у спасателей.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 16. Острые психические расстройства.
      Занятие 1. Стресс и психические травмы. Причины, признаки, возможные последствия. Выявление пострадавших с психическими травмами. Основные проявления острых психических расстройств у пострадавших в чрезвычайных ситуациях, особенности проявления у детей. Содержание и правила оказания первой медицинской помощи. Особенности оказания первой медицинской помощи детям. Роль методов саморегуляции в деятельности спасателя и в оказании пострадавшим первой медицинской помощи.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 17. Ранения глаза, уха, горла, носа.
      Занятие 1. Особенности ранения глаза, уха, горла, носа. Понятие о раневом процессе, осложнения ран. Меры по предупреждению развития инфекции в ране. Правила асептики и антисептики. Влияние климатических условий на состояние пострадавшего и характер первой медицинской помощи при ранениях.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 18. Анафилаксия.
      Занятие 1. Общие понятия об аллергии и аллергенах Роль лекарственных средств, используемых спасателем, в развитии аллергических реакций у пострадавших. Проявления аллергической реакции (аллергический насморк, сыпь и зуд кожи, отек век, губ и шеи, аллергический шок), возможные осложнения и исходы. Общие принципы оказания медицинской помощи пострадавшим. Лекарственные средства, используемые для оказания первой медицинской помощи, и способы их применения. Использование холодного компресса на место укола (укуса, контакта с аллергеном), закапывание капель (галазолина) в нос, использование табельных средств для оказания первой медицинской помощи, придание безопасного положения пострадавшему, находящемуся в состоянии комы.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 19. Обморок, бессознательное состояние, кома.
      Занятие 1. Определение, причины возникновения и признаки сахарного диабета. Понятие об уровне сахара в крови и механизмах его регулирования, гипо- и гипергликемической коме Характерные признаки гипо- и гипергликемической комы, их отличие от других коматозных состояний Тактика спасателя по оказанию первой медицинской помощи больному в коматозном состоянии Способы предупреждения асфиксии. Применение глюкозы (сахара и т.п.) для купирования коматозного состояния. Правила транспортировки больных.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Определение, причины возникновения, признаки обморока и комы. Принципиальные отличия обморока от коматозного состояния Причины смерти пострадавших. Оценка состояния пострадавшего в состоянии обморока и комы (характер дыхания, наличие пульса на сонной артерии, наличие артериального или венозного кровотечения, переломов костей конечностей и таза). Способы и приемы первой медицинской помощи. Предупреждение удушения пострадавшего собственным языком и в результате аспирации содержимого желудка, крови или слюны. Действия при внезапной остановке сердца и дыхания. Признаки отека головного мозга и массивной кровопотери при артериальных кровотечениях. Характерные тактические ошибки при оказании первой медицинской помощи на месте происшествия, приводящие к смерти пострадавших. Профилактика обморока и коматозных состояний. Правила транспортировки пострадавшего в коматозном состоянии.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 20. Инфаркт миокарда.
      Определение, причины и признаки стенокардии и инфаркта миокарда Возможные осложнения (кардиогенный шок, отек легких, фибрилляция желудочков) Принципы первой медицинской помощи при стенокардии и инфаркте миокарда Устранение болевого синдрома Применение сосудорасширяющих средств (нитроглицерин, сустак, нитронг) Показания к проведению легочно-сердечной реанимации при инфаркте миокарда, показатели ее эффективности Порядок медицинской эвакуации больного.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 21. Детская травма.
      Особенности оказания первой медицинской помощи при травмах детского организма. Особенности последствии детских травм.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 22. Родовспоможение.
      Занятие 1. Понятие о физиологических родах. Предвестники родов, признаки начала и периоды родовой деятельности Продолжительность и основные осложнения родов. Первая медицинская помощь при родах вне стационара.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Порядок опроса роженицы и подготовки ее к родам. Первая медицинская помощь при схватках и рождении ребенка. Обработка рук спасателя, оказывающего помощь. Тактика спасателя после рождения ребенка (отсасывание слизи изо рта ребенка, обработка и пере резание пуповины, обтирание и завертывание ребенка). Способы первой медицинской помощи при осложнениях родов (разрывах тканей, кровотечении) Порядок транспортировки родильницы с ребенком в лечебное учреждение.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 23. Основы эпидемиологии, понятие о карантине и обсервации.
      Занятие 1. Классификация инфекционных заболеваний. Понятие об эпидемическом процессе. Способы выявления заболевших Карантин и обсервация, правила поведения в зонах обсервации и карантина Содержание и особенности оказания первой медицинской помощи при различных инфекционных заболеваниях Профилактика заболеваний Содержание и порядок проведения санитарно-просветительной работы среди населения в очагах массовых инфекционных заболеваний. Основные признаки инфекционных заболеваний (простудных, острых желудочно-кишечных, трансмиссивных, наружных покровов, особо опасных). Измерение температуры тела, внешний осмотр заболевших. Методы согревания больных. Понятие о жаропонижающих средствах и способах их применения. Правила общения с инфекционными больными и ухода за ними.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 24. Медицинская сортировка. Назначение и порядок проведения.
      Занятие 1. Роль, цели и организационные основы медицинской сортировки пострадавших. Виды медицинской сортировки и порядок ее проведения. Понятие об эвакуационно-транспортной сортировке.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Занятие 2. Основные критерии сортировки пострадавших при различных поражениях. Правила развертывания и оборудования сортировочных площадок. Понятие о сортировочных марках. Оказание первой медицинской помощи пострадавшим в ходе сортировки.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 25. Способы физической и медицинской защиты.
      Занятие 1. Действия спасателя по выявлению и оценке медицинской обстановки в очаге массового инфекционного заболевания Организация и проведение мероприятий по выявлению, изоляции и госпитализации больных. Противоэпидемические мероприятия и порядок их проведения Методы и средства дезинфекции, дезинсекции и дератизации. Обозначение мест сосредоточения больных. Правила транспортировки инфекционных больных.
      Метод проведения: практическое занятие.
      Тема № 26. Вынос и транспортировка пораженных из очага чрезвычайных ситуации.
      Занятие 1. Способы переноски пострадавших: на руках, на спине, на плече, на носилках. Положение пострадавшего на носилках в зависимости от вида поражения и тяжести состояния. Особенности переноски пострадавшего при подъеме и спуске. Правила перекладывания пострадавшего с земли на носилки, переноски пострадавшего на мягких, стандартных и импровизированных носилках. Подготовка пострадавших к эвакуации, выбор средств транспортировки пострадавших в зависимости от ситуации. Погрузка пострадавших на транспортные средства. Эвакуационная вместимость транспортных средств. Сопровождение транспорта с пострадавшими. Содержание и порядок контроля состояния пострадавших в ходе эвакуации, оказание им первой медицинской помощи в пути следования. Ответственность органов управления и должностных лиц за организацию и проведение медицинской эвакуации.
      Метод проведения: классно-групповое занятие.
      Тема № 27. Измерение артериального давления и пульса. Внутримышечные и подкожные инъекции.
      Занятие 1. Практическое освоение медицинских манипуляций. Правила измерение артериального давления, пульса. Внутримышечные и подкожные инъекции. Обучение на манекене.
      Метод проведения: практическое занятие.

Приложение 8         
к Программе курсов      
обучения по специальной    
подготовке специалистов    
негосударственных       
противопожарных служб    

Мамандырылған
оқу орталығының атауы

Наименование
Специализированного
учебного центра

                        СЕРТИФИКАТ № __________
                 настоящий сертификат подтверждает, что

_____________________________________________________________________
                      (фамилия, имя, отчество)
успешно прошел (а) курсы по специальной подготовке __________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
период обучения _____________________________________________________

Директор ___________________________________________________ (Ф.И.О.)
                              (подпись)

М.П.

                             Дата выдачи «____» ____________ 20 __ г.

Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің мамандарын арнайы даярлау бойынша оқыту курстарының бағдарламасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2014 жылғы 23 мамырдағы № 253 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 10 маусымда № 9494 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2015 жылғы 24 қаңтардағы № 48 бұйрығымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ішкі істер министрінің 24.01.2015 № 48 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      «Азаматтық қорғау туралы» Қазақстан Республикасы 2014 жылғы 11 сәуірдегі Заңының 12-бабы 1-тармағының 37) тармақшасын орындау үшін БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің мамандарын арнайы даярлау бойынша оқыту курстарының бағдарламасы бекітілсін.
      2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің өртке қарсы қызмет комитеті (С.Ғ.Әубәкіров) заңнамада белгіленген тәртіппен:
      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;
      3) осы бұйрықтан туындайтын өзге де шараларды қабылдауды қамтамасыз етсін.
      3. «Өртке қарсы қызметтердің өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандарын арнайы даярлайтын бағдарламаларды, оқу курстарын және біліктілік талаптарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2009 жылғы 25 желтоқсандағы № 310 бұйрығының күші жойылды деп саналсын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6009 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттік органдарының актілер жинағы, 2010 жылғы № 9).
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар вице-министрі Ж.А.Смаиловқа жүктелсін.
      5. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Төтенше жағдайлар министрі                 В. Божко

                                       Қазақстан Республикасы
                                   Төтенше жағдайлар министрінің
                                       2014 жылғы 23 мамырдағы
                                           № 253 бұйрығымен
                                               бекітілген

Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің мамандарын арнайы
даярлау бойынша оқыту курстарының бағдарламасы

      1. Осы Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің мамандарын арнайы даярлау бойынша оқыту курстарының бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) оқытылатан лауазымдар санаты мен тақырыптық оқыту жоспарларын айқындайды.
      2. Дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету бойынша медициналық білімі жоқ адамдарды (парамедиктерді) даярлау осы Бағдарламаның және «Медициналық білімі жоқ тұлғаларды (парамедиктерді) дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету бойынша даярлау ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009 жылғы 19 қарашадағы № 753 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5937 тіркелген) талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
      3. Оқытылатын лауазымдардың санаттары мынадай мамандықтар бойынша бөлінеді:
      1) өрт сөндірушілер, өрт сөндіруші-құтқарушылар;
      Өрт сөндірушілерді, өрт сөндіруші-құтқарушыларды алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспары Бағдарламаға 1-қосымшада келтірілген;
      2) негізгі және арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомашиналарының жүргізушілері;
      Негізгі және арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомашиналарының жүргізушілерін алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспары Бағдарламаға2-қосымшада келтірілген;
      3) радиотелефонистер;
      Радиотелефонистерді алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспары Бағдарламаға 3-қосымшада келтірілген;
      4) өрттің алдын алу нұсқаушылары;
      Өрттің алдын алушы нұсқаушыларын алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспары Бағдарламаға 4-қосымшада келтірілген;
      5) газ-түтіннен қорғау қызметінің шеберлері;
      Газ-түтіннен қорғау қызметі шеберлерін даярлаудың тақырыптық жоспары Бағдарламаға 5-қосымшада келтірілген;
      6) газдан қорғаушылар;
      Газдан қорғаушыларды алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспары Бағдарламаға 6-қосымшада келтірілген;
      7) парамедиктер;
      Парамедиктерді оқыту жөніндегі тақырыптық жоспар Бағдарламаға 7-қосымшада келтірілген.
      4. Бағдарламаның 3-тармағында көрсетілген мамандықтар бойынша оқытудан өткен адамдарға оқытудың нәтижесі бойынша осы Бағдарламаға 8-қосымшаға сәйкес нысанда арнайы даярлау курстарынан өту туралы сертификат беріледі.

                                     Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                    қызметтердің мамандарын арнайы
                                          даярлау бойынша оқыту
                                       курстарының бағдарламасына
                                               1-қосымша

Өрт сөндірушілерді, өрт сөндіруші-құтқарушыларды алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспары

р/с

Бөлімдер мен тақырыптардың атауы

Сағат саны

Өрт сөндірушілер

өрт сөндіруші-құтқарушылар

Барлығы

Сыныптық-топтық

Практикалық

Барлығы

Сыныптық-топтық

Практикалық

1

2

3

4

5

6

7

8

1-бөлім. Өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік-құқықтық база

1

Объектідегі өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің қызметін реттейтін заңнамалық және нормативтік актілер.

1

1

-

1

1

-

Барлығы:

1

1

-

1

1

-

2-бөлім. Өрттің алдын алу дайындығы

1

Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жалпы қағидаттар.

1

1

-

1

1

-

2

Құрылыс материалдарының түрлері және олардың жанғыштығы.

-

-

-

2

2

-

3

Күзетілетін объектілердегі өрт қауіпсіздігінің жалпы шаралары. От және жөндеу жұмыстары өндірісіндегі өртке қарсы іс-шаралар.

1

-

1

2

-

2

4

Күзетілетін объектілердегі өрт қауіпсіздігі қағидалары.

1

1

-

2

2

-

5

Ішкі және сыртқы өртке қарсы сумен қамту.

1

1

-

2

1

1

6

Түтіннен қорғау және адамдарға хабарлау өрт сөндіру жүйесінің қол және автоматты өрт дабылы қондырғылары.

-

-

-

2

2

-

Барлығы:

4

3

1

11

8

3

3-бөлім. Өрт-техникалық дайындық

1

Өрт сөндірушінің жауынгерлік киім-кешегі мен жарағы. Дабыл бойынша жиналып, өрт орнына шығу және өрт орнына жету.

1

-

1

1

-

1

2

Өрт сөндіру машиналары мен мотопомпалардың тактика-техникалық сипаттамалары.

3

1

2

2

-

2

3

Өрт сөндіру машиналарымен шығарылатын өрт-техникалық жабдықтары.

1

-

1

1

-

1

4

Қол өрт сатылары.

1

-

1

-

-

-

5

Өрт жеңдері, жеңдік жабдықтар, өрт сөндіру оқпандары.

2

-

2

2

-

2

6

Көбікті өрт сөндіргіш құралдары мен жабдықтары.

1

-

1

-

-

-

7

Өрт сөндіргіштер.

1

1

-

1

1

-

8

Өртке қарсы қызметтегі байланыс.

1

-

1

1

-

1

Барлығы:

11

2

9

8

1

7

4-бөлім. Өрт сөндіру-құтқару дайындығы

1

Өрт жеңдерімен, оқпандарымен, жеңдік арматуралармен және керек-жарақтарымен жаттығу.

2

-

2

2

-

2

2

Өрт сатыларымен жұмыс.

1

-

1

-

-

-

3

Құтқару арқанымен жұмыс. Құтқару және өзін-өзі құтқару.

1

-

1

-

-

-

4

Өртте конструкцияларды ашу және құру.

1

-

1

1

-

1

5

Су көзіне қойылған өрт сөндіру автомобилінен (мотопомпалар) жауынгерлік қанат жаюы. жауынгерлік қанат жаю кезіндегі өрт сөндірушінің әрекеті.

2

-

2

1

-

1

Барлығы:

7

-

7

4

-

4

5-бөлім. Өрт-тактикалық дайындығы

1

Жану және жанғыш заттар, өрт және оның өршуі туралы жалпы мәліметтер. Өртте жануды тоқтататын негіздер.

2

2

-

2

2

-

2

Өрт бөлімшелерінің түрлері олардың тактикалық мүмкіндіктері туралы түсінік.

1

1

-

-

-

-

3

Өртті барлау. Өртті барлау кезіндегі өрт сөндірушінің әрекеті.

1

1

-

1

1

-

4

Өрттегі іздеу-құтқару жұмыстары. Адамды құтқару және мүлікті көшіру кезіндегі өрт сөндірушінің әрекеті.

1

-

1

1

-

1

5

Күзетілетін объектілердегі өрттерді сөндіру тактикасы.

4

2

2

4

2

2

Барлығы:

9

6

3

8

5

3

6-бөлім. Өртте зардап шеккендерге дәрігерге дейін бірінші көмек көрсету

1

Қан кеткенде тоқтатудың негізгі ережесі.

1

1

-

1

1

-

2

Жасанды тыныс пен жүрекке сырттан массаж жасаудың негізгі ережесі мен әдістері.

1

-

1

1

-

1

3

Жарақат алғанда, шытынағанда, буыны тайғанда, сынғанда дәрігерге дейін көрсетілетін көмектің әдістері.

1

-

1

1

-

1

4

Үсіген, термиялық және химиялық күйгенде дәрігерге дейін көрсетілетін көмектің әдістері.

1

-

1

1

-

1

Барлығы:

4

1

3

4

1

3

7-бөлім. Қауіпсіздік техникасы

1

Қызмет өткеру және өрт сөндіру кезіндегі қауіпсіздік шаралары.

2

2

-

2

2

-

Барлығы:

2

2

-

2

2

-

Емтихан тапсыру

2

1

1

2

1

1

Барлық сағат:

40

16

24

40

19

21

Ескертпе: Өрт сөндірушілерді, өрт сөндіруші-құтқарушыларды алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспарына түсініктер Тақырыптық жоспарға қосымшаға келтірілген.

                                         Өрт сөндірушілерді, өрт
                                     сөндіруші-құтқарушыларды алғашқы
                                      даярлаудың тақырыптық жоспарына
                                                   қосымша

Өрт сөндірушілерді, өрт сөндіруші-құтқарушыларды алғашқы
даярлаудың тақырыптық жоспарына түсінік

1-бөлім. Өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік-құқықтық база

      № 1-тақырып. Объектідегі өртке қарсы қызметтердің бөлімшелерінің қызметін реттейтін заңнамалық және нормативтік актілер.
      1-сабақ. Өрт қауіпсіздігі саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының негізгі құқықтық және нормативтік актілері. Қазақстан Республикасының мемлекеттік емес өртке қарсы қызмет жұмыстарының мақсаттары мен міндеттері.
      Жүргізу әдісі: cыныптық-топтық сабақ.

2-бөлім. Өрттің алдын алу дайындығы

      № 1-тақырып. Ғимараттар мен құрылыстарды өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы қағидаттары.
      1-сабақ. Өрттің алдын алу міндеттері. Ғимараттар мен құрылыстарда өрттердің шығуы мен таралуының неізгі себептері. Өрт қауіпсіздігі саласындағы негізгі ұғымдар. Объектінің өрт қауіпсіздігін реттейтін негізгі нормативтік құжаттар.
      Жүргізу әдісі: cыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Құрылыс материалдарының түрлері және олардың жанғыштығы.
      1-сабақ. Заттар мен материалдардың өрт қаупі бар қасиеттерінің сипатамасы: жанғыштық тобы, тұтану температурасы, жалындау температурасы, өзінен-өзі жалындау температурасы, өздігінен жану температурасы. Жалынның жалындауы мен таралуының температуралық және концентрациялық шегі. Заттар мен материалдары пайдалану кезіндегі өрт-жарылыс қауіп жағдайлары.
      Жүргізу әдісі: cыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Күзетілетін объектілердегі өрт қауіпсіздігінің жалпы шаралары. От және жөндеу жұмыстары өндірісіндегі өртке қарсы шаралар.1, 2-сабақтар. Объектіде болатын өрттердің негізгі себептері. Өртке қарсы нұсқаулықтар (жалпы объектілік, цехтік және жеке өндірістік қондырғыларға арналған). Кәсіпорындар мен жеке цехтардағы өрт қауіпсіздігін сақтауға жауапты лауазымдық тұлғалардың міндеттері.
      От жұмыстарының түрлері және олардың өрт қауіптілігі. Үнемі және уақытша отпен жұмыс істейтін орындар. Отпен жұмыс істеуді қадағалайтын ұйым. Отпен жұмыс жүргізуге берілетін негізгі басқарушы құжаттар. Отпен жұмыс жүргізілген жерді дейін және біткеннен кейін қарау. От жұмыстарын өрт жарылыс қаупі бар объектілерде, қондырғыларда және жабдықтарда өткізу және ұйымдастыру.
      Жүргізу әдісі: cыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 4-тақырып. Күзетілетін объектідегі өрт қауіпсіздігі ережесі.
      1-сабақ. Өнеркәсіптік кәсіпорындарға арналған өрт қауіпсіздігінің Тұрпатты ережелерінің; ведомстволық салалық ережелер мен басқа да өрт қауіпсіздігінің мәселелері бойынша нормативтік құжаттардың талаптары.
      Жүргізу әдісі: cыныптық-топтық сабақ.
      № 5-тақырып. Ішкі және сыртқы өртке қарсы сумен қамту.
      1, 2-сабақтар. Шаруашылық жүргізу объектілерінің ішкі және сыртқы сумен қамту схемалары. Өрт суаттары мен гидранттарын пайдалану кезіндегі өртке қарсы талаптар мен қондырғы. Ішкі өрт крандарын жабдықтау мен орналастыруға, өртте пайдалануға қойылатын талаптар.
      Жүргізу әдісі: cыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 6-тақырып. Өрт сөндіру, түтіннен қорғау және адамдарды хабарландыру жүйелерінің қол және автоматты өрт дабылы қондырғылары.
      1-сабақ. Өрт дабылы қондырғыларының әрекет ету ұстанымы мен құрылғысы туралы жалпы мәліметтер, түрі, тағайындалуы. Автоматты өрт хабарландырғыштар: тағайындалуы, әрекет ету ұстанымы, хабарландырғыштардың негізгі тактика-техникалық деректері. Өрт сөндірудің автоматтық қондырғылары: тағайындалуы, түрі және қолданылу саласы. Өртте адамдарға хабарлайтын және түтіннен қорғайтын жүйелер.
      Жүргізу әдісі: cыныптық-топтық сабақ.

3-бөлім. Өрт-техникалық дайындық

      № 1-тақырып. Өрт сөндірушінің жауынгерлік киім-кешегі мен жарағы. Жиналу, дабыл бойынша шығу және өрт сөндіруге бет алу.
      1-сабақ. Өрт сөндірушінің экипировкасы, жеке тігісі, жинау, жауынгерлік киім-кешегін кию, жарағын асыну дағдысы. Жиналу, дабыл бойынша шығу және өрт сөндіруге бет алу кезіндегі ауысым жеке құрамының әрекет ету тәртібі, техника қауіпсіздігі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 2-тапсырма. Өрт сөндіру машиналары мен мотопомпалардың тактикалық-техникалық сипаттары.
      1, 2-сабақтар. Өрт автомобильдерінің классификациясы. Негізгі, арнайы және көмекші өрт автомобильдерінің тактикалық-техникалық сипаттары, тағайындалуы, маркалары. Өрт мотопомпаларының түрлері және олардың қолданылу саласы, тағайындалуы. Негізгі техникалық сипаттары және мотопомпалардың қондырғысы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 3-тақырып. Өрт автомобильдерінде шығарылатын өрт-техникалық жабдық.
      1-сабақ. Өрт автомобилінде жабдықты орналастыру мен сақтау тәртібі. Өрт жабдығының автомобильге тиесілі табелі. Арнайы дайындалған өрт автомобилінің жабдықтары.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 4-тақырып. Қол өрт сатылары.
      1-сабақ. Қол өрт сатылары, құрылысы, тағайындалуы, түрлері мен тактикалық-техникалық сипаттамасы. Сатыларды күту және оларды сақтау. Қол өрт сатыларының сынау тәртібі мен мерзімі. Өрт сатыларымен жұмыс істеудегі техника қауіпсіздігі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 5-тақырып. Өрт жеңдері, жеңдік жабдық, өрт оқпандары.
      1-сабақ. Өрт жеңдерінің және жеңдік арматуралардың, өрт оқпандарының түрлері, құрылысы, тағайындалуы. Сорғыш және сорғыш-сору жеңдерінің сынағы мен оларды күту, пайдалану. Өрт жеңдерімен, оқпандармен жұмыс істеу кезіндегі техника қауіпсіздігі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 6-тақырып. Көбікті өрт сөндірудің құралдары мен жабдықтары.
      1-сабақ. Үстіртін белсенді заттар туралы жалпы мәліметтер мен түрлері. Көбіктендіргіштер мен дымқылдатқыштар, оларды сақтау ережелері.
      Ауа-көбік оқпандары мен көбік генераторлары: тактика-техникалық деректері, оларды күту тәртібі және әрекет ету ұстанымы, түрлері, құрылымы, тағайындалуы. Көбік араластырғыштар: тағайындалуы, түрлері, құрылымы, әрекет ету ұстанымы мен техникалық сипаттамасы. Аспаптарды пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздік ережелері.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 7-тақырып. Өрт сөндіргіштер.
      1-сабақ. Көмірқышқыл ұнтақты және ауа-көбікті өрт сөндіргіштердің жұмыс істеу ұстанымы мен қолданылу саласы, тағайындалуы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 8-тақырып. Өртке қарсы қызметтегі байланыс.
      1-сабақ. Өртке қарсы қызметтегі байланысты ұйымдастырудың жалпы ұстанымдары мен тағайындалуы. Өрт байланысының аппаратурасы. Стационарлық тасымалдану радиостанциялары, олардың құрылысы мен жұмыс істеу тәртібі. Өрттегі байланысты ұйымдастыру. Радиоауысымды жүргізу ережесі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

4-бөлім. Өрт сөндіру-құтқару дайындығы

      № 1-тақырып. Өрт жеңдерімен, оқпандарымен, жеңдік арматура және оның керек жарақтарымен жұмыс.
      1-сабақ. Өрт жеңдерімен, қол және лафеттік оқпандармен су беру жұмысы.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 2-тақырып. Өрт сатыларымен жұмыс.
      1-сабақ. Сатыларды өрт автомобилінен түсіру, оны тасымалдау, орнату, онымен қабаттарға көтерілу, сатыны жинау және автомобильге орнату тәсілдерімен практикалық машықтану.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 3-тақырып. Құтқару арқанымен жұмыс. Құтқару және өзін-өзі құтқару.
      1-сабақ. Құтқару арқанын будаққа орау. Құрылыстың төрт тәсілдерімен құтқару арқандарын бекіту. Құтқару ітгектерін зардап шегушіге кигізу. Зардап шегушілерді құтқару және өзін-өзі құтқару.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 4-тақырып. Өртте конструкцияны ашу және құру.
      1-сабақ. Өртте зардап шегушілерді құтқару және түтінді шығару үшін конструкциялардың ашылатын көлемі мен орнын анықтау. Конструкцияны ашу және құру үшін пайдаланылатын құрал.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 5-тақырып. Су көзіне қойылған өрт сөндіру автомобилінен (мотопомпалар) жауынгерлік қанат жаюы. Жауынгерлік қанат жаю кезіндегі өрт сөндірушілердің әрекеті.
      1-сабақ. Өрт сөндіру автомобилінің су көзіне орнатумен және орнатусыз бір (екі) оқпаннан 2-3 жеңге су берумен бөлімшенің жауынгерлік қанат жаюы.
      Жүргізу әдісі. практикалық сабақ.

5-бөлім. Өрт-тактикалық дайындығы

      № 1-тақырып. Жану және жанғыш заттар, өрт және оның өршуі туралы жалпы мәліметтер. Өртте жануды тоқтату негіздері.
      1-сабақ. Жану процесі туралы жалпы түсініктер. Жану мен аса таратылған жанатын заттардың өрт қауіпсіздігі және сипаты туралы қысқаша мәліметтер. Тұтану температурасы және жану жылдамдығы заттардың ұсақтауынан, сумен дымқылдауынан, жарылысқа қауіпті қоспаның болуына байланысты.
      Өрт сөндіргіш құралдарды таңдау және классификациялау. Негізгі өрт сөндіргіш заттар мен өрт сөндіру тәсілдері туралы жалпы мәліметтер.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Өрт бөлімшелерінің түрлері және олардың тактикалық мүмкіндіктері туралы түсінік.
      1-сабақ. Өртке қарсы қызметтің алғашқы және негізгі тактикалық бөлімшесі. Бөлімшенің тактикалық мүмкіндіктері жөнінде және олардың тәуелділігі жөнінде түсінік. Бөлімшенің (объектінің) жарағындағы негізгі және арнайы өрт автомобильдерінің тактикалық мүмкіндіктері. Бірінші оқпанды берудегі автоцистернаның мәні. Запастағы су таусылғанға дейін автоцистерналарды су көзіне орнату қажетті жағдайы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Өртті барлау. Өртті барлаудағы өрт сөндірушінің әрекеті.
      1-сабақ. Өртті барлаудың міндеттері мен мақсаты. Барлауды ұйымдастыру және оны өткізу, барлауды өткізетін адамдардың міндеті. Өртті барлаудағы өрт сөндірушінің әрекеті. Барлауды өткізудің әдістері. Көмек қажет ететін адамдарды құтқару үшін шаралар қолдану. Барлауды өткізу кезіндегі қауіпсіздік шаралар.
      Жүргізу әдісі. сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Өрттегі іздеу-құтқару жұмыстары. Адамды құтқару және мүлікті көшіру кезіндегі өрт сөндірушінің әрекеті.
      1-сабақ. Қандай жағдайларда іздеу-құтқару жұмыстары жүргізіледі. Өртте адамдарды құтқару. Адамдарды іздеп табу жолдарының, тәртібінің тәсілдері және құтқару тәсілдері. Адамдарды құтқару және мүліктерді көшіру кезіндегі өрт сөндірушінің әрекеті. Адамдарды құтқару және мүліктерді көшіру кезіндегі техника қауіпсіздігі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 5-тақырып. Өртті сөндіру тактикасы. Өрт сөндіру кезіндегі өрт сөндірушінің әрекеті. Күзетілетін объектілердегі өртті өндіру ерекшеліктері.
      1, 2-сабақтар. Өрт тактикасы туралы түсінік. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарлығы – өрт тактикасының негіздері. Өрт сөндіру кезіндегі өрт сөндірушінің әрекеті. Өрт сөндіру – өрттен қорғану жүйесінің құрамдас бөлігі және өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік әрекеттерінің негізгі түрі. Өрт сөндірудің міндеттері мен ұстанымдары. Өрт-тактикалық сипаттама, күзетілетін объектілердегі өртті сөндіру мен өршу ерекшеліктері. Күзетілетін объектілердегі өртті сөндіру кезіндегі техника қауіпсіздігі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.

6-бөлім. Өртте зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек
көрсету

      № 1-тақырып. Қан кетуді тоқтатудың негізгі қағидалары.
      1-сабақ. Таңғышты қойып, артерияны қысу, аяқ, қол, саусақ бастарын барынша бүгіп, жгут қою.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Жасанды тыныс алу мен жүрекке сырттан массаж жасаудың негізгі ережесі мен әдістері. Тамырдың жиі соғуын анықтау.
      1-сабақ. Өмір мен өлімнің (биологиялық және клиникалық) белгілері. Жүректің тоқтау белгілері. Тамырдың жиі соғуын анықтау тәртібі. Бір және екі өрт сөндірушімен жүрек-өкпе реанимациясының алгоритмі. Жүрек-өкпе реанимациясының дағдысына машықтану.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 3-тақырып. Жараланғанда, зақым болғанда, дене мүшелері шығып кеткенде, сынып қалғанда дәрігерге дейін көрсетілетін бірінші көмек көрсету әдістері.
      1-сабақ. Бас сүйекті, кеудені, ішті тесіп өтетін жарақаттар. Дәрігерге дейінгі алғашқы көмек көрсету ерекшеліктері (жарақаттарды тану, таңғыштар, жансыздандыру, жатқызу, тасымалдау). Бас, мойын, кеуде куысы жараланғандағы дәрігерге дейінгі көмек (бас, мойын, бет, иек бөліктерін таңу). Кеуде мен іш жараланғандағы өзара және өзіне көмек көрсету. Пневмоторакс. Өзіне және өзара көмек. Таңу, аяқ-қолды таңу дағдысына машықтану (иық, білек буыны, саусақтар).
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 4-тақырып. Үсіген, термиялық және химиялық күйгенде дәрігерге дейін көрсетілетін көмектің әдістері.
      1-сабақ. Күйіктер, түрлері, ауыртпалық. Еспен танудың алдын алу, дәрігерге дейінгі көмек көрсетудің алгоритмдері. Үсіктің түрлері, алғашқы көмек көрсету. Гипотермия мен гипертермия, дәрігерге дейінгі көмек көрсетудің ерекшеліктері.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

7-бөлім. Қауіпсіздік техникасы

      № 1-тақырып. Қызметті өткеру және өртті сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы.
      1-сабақ. Қызметтік жайларға қойылатын техника қауіпсіздігі ережелерінің талаптары. Өрт техникасына, өрт-техникалық жабдығына, жауынгерлік киім-кешек пен жараққа қойылатын талаптар. Қызметті өткеру және өртті сөндіру, жиналып, дабыл бойынша, өрт орнына шығу, өртке (апатқа), дүлей зілзалаға жету, бөлімшеге қайту кезінде қойылатын техника қауіпсіздігі ережелерінің талаптары; жауынгерлік қанат жаю және өрт сөндіру кезіндегі техника қауіпсіздігі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.

                                     Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                    қызметтердің мамандарын арнайы
                                         даярлау бойынша оқыту
                                      курстарының бағдарламасына
                                                2-қосымша

Негізгі және арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомашиналарының
жүргізушілерін алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспары

№ р/с

Тақырыптардың атаулары

Сағат саны

Барлығы

олардың ішінде

Сыныптық-топтық

практикалық

1

Өрт сөндіру автомобильдерінің тұрпаттары және классификациясы.

1

1

-

2

Негізгі мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және олардың негізгі тактика-техникалық деректері.

1

1

-

3

Арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және олардың негізгі тактика-техникалық деректері.

1

1

-

4

Өрт сөндіру автомобильдерінің шассиі. Өрт сөндіру автомобильдерінің арнайы агрегаттарының қосымша трансмиссиясы.

1

-

1

5

Қозғалтқыштың қосымша салқындату жүйесі. Су мен көбіктендіргіш арналған сыйымдылық. Су, көбіктендіргіш, сорғышты бөлікті сыйымдылықтарына арналған жылыту.

1

-

1

6

Өрт сөндіру сорғыштары.

3

1

2

7

Вакуумдық жүйе. Газ ағысты вакуум-аппаратының және газ дабылының блогы.

1

-

1

8

Көбікпен сөндірудің құралдары, жабдықтары және аппараттары.

2

1

1

9

Өрт сөндіру мотопомпалары.

1

-

1

10

Басқару органдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің бақылау-өлшеу құралдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің қосымша электр жабдықтары. Жауынгерлік топтың кабинасына жылу беру.

1

-

1

11

Кузов, өрт-техникалық жабдықтар.

1

-

1

12

Өрт сөндіру автомобильдерінің техникалы жағдайын және олардың арнайы агрегаттарын диагностикалау.

2

1

1

13

Өрт сөндіру автомобилі жүргізушісінің міндеттері және оған қойылатын біліктілік талаптар.

1

1

-

14

Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету және жөндеу.

2

1

1

15

Технкикалық құжаттар. Отын мен жанармайлар шығынының нормалары, оларды үнемдеу тәсілдері.

1

1

-

16

Автомобиль радиостанциялары және радиоауыстыруды жүргізу тәртібі.

1

-

1

17

Жану және жанатын заттар туралы жалпы мәліметтер.

1

1

-

18

Өрт сөндірудің негізгі тактикалары.

1

1

-

19

Өрт сөндірудің алғашқы құралдары.

1

1

-

20

Өрт-техникалық және авариялық-құтқару жабдығы, олармен жұмыс істеу тәсілдері

2

1

1

21

Өртке қарсы сумен қамтамасыз ету. Су көзінен су толтыру.

3

1

2

22

Өрт сөндіру автомобильдері қозғалысының қауіпсіздік негіздері және теория элементтері. Арнайы жарық және дыбыс дабылдарымен жабдықталған автомобильдердің қозғалу ережесі.

1

1

-

23

Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінде еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі бойынша ережелер.

2

2

-

24

Өрт сөндіру автомобильдерінде жұмыс.

4

-

4

Емтихандар тапсыру.

4

1

3

Барлығы:

40

18

22

Ескертпе:Негізгі және арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомашиналарының жүргізушілерін алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспарына түсініктер Тақырыптық жоспарға қосымшада келтірілген.

                                  Негізгі және арнайы мақсаттағы өрт
                                      сөндіру автомашиналарының
                                       жүргізушілерін алғашқы
                                  даярлаудың тақырыптық жоспарына
                                             қосымша

Негізгі және арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомашиналарын
жүргізушілерінің алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспарына
түсінік

      № 1-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінің тұрпаттары және классификациясы.
      1-сабақ. Базалық шасси, басқару жүйесі тұрпатын, қозғалу дәрежесі жұмыстарын орындау бойынша өрт сөндіру автомобильдерінің классификациясы. Өрт сөндіру автомобильлдерінің үш топқа (негізгі, арнайы, қосымша) бөлінуі. Өрт сөндіру автомобильдерін тұрпаттары – олардың тактикалық-техникалық сипаттарының негізі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Негізгі мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және олардың негізгі тактика-техникалық деректері.
      1-сабақ. Қысқаша тактикалық-техникалық сипаттамасы, Автоцистерналар мен жеңді-сорғыш автомобильдерді қолдану салалары. Негізгі агрегаттар мен арнайы тағайындау жүйесінің тағайындалуы, орналасуы, құрылысы және өзара әрекеті.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және олардың негізгі тактика-техникалық деректері.
      1-сабақ. Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің жарағындағы арнайы қолданудағы өрт сөндіру автомобильдері туралы жалпы мәліметтер. Тағайындалуы, жалпы құрылысы, негізгі параметрлері, жұмыс ұстанымдары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінің шассиі. Өрт сөндіру автомобильдерінің арнайы агрегаттарының қосымша трансмиссиясы.
      1-сабақ. Автомобильдердің шассиінің қысқа техникалық сипаты.
      Карбюратор және дизель қозғалтқыштарының жұмысының жалпы құрылысы және жұмыс қағидаты. Кардандық берістің тағайындалуы. Қозғалтқыштан сорғышқа айналатын сәтте беру схемасы. Білік пен оның тірегі арасындағы кардан берісінің құрылысы. Пайдалану және оларды жою процесінде пайда болатын негізгі ақаулар.
      Қораптағы күшті сұрыптау және оны қосу және басқару механизмі жұмысының ұстанымдары және тағайындалуы. Қуатты сұрыптауда қорабтың жұмысы.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 5-тақырып. Қозғалтқыштың қосымша салқындату жүйесі. Су мен көбіктендіргіш арналған сыйымдылық. Су, көбіктендіргіш, сорғышты бөлікті сыйымдылықтарына арналған жылыту.
      1-сабақ. Қосымша салқындату жүйесінің жұмысы, құрылысы. Салқындатылған сұйықтың температурасын реттеу және бақылау. Қосымша салқындату жүйесінің негізгі ақаулары. Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері.
      Су сыйымдылығын, көбік-түзгішті, сорғышты бөлікті жылыту. Суды жылыту. Цистерна, бак, сорғыш бөлігі жылытуға қажет. Суды жылыту мен ысытудың жүйесінің құрылысы мен жұмысы. Жылыту және ысыту жүйесін қосу және ағыту.
      Жылыту және ысыту жүйесі негізгі ақаулары, ақауларының белгілері мен себептері, оларды жою тәсілдері. Жылыту, қосымша салқындату жүйесіне техникалық қызмет көрсетудегі жұмыс және оларды орындау тәсілдері.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 6-тақырып. Өрт сөндіру сорғыштары.
      1, 2-сабақ. Жоғары қысыммен қиыстырылған сыртқа тебу өрт сөндіру сорғышының тағайындалуы және жұмыс ұстанымдары. Сорғыштардың құрылысы. Сорғыштың негізгі торабы мен детальдарының тағайындалуы. Тағайындалуы және орналасуы: бақылау құралдары (мановакууметр, тахометр); клапан-вакуум; көбік араластырғыш; ысырмалар; құбырлар; бұрама; төгу краны және басқа сукөбік коммуникациялары. Автомобильдің рамасына сорғышты бекіту. Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері. Сорғыштың герметикалығын тексеру.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 7-тақырып. Вакуумдық жүйе. Газ ағысты вакуум-аппаратының және газ дабылының блогы.
      1-сабақ. Газ ағысты вакуум-аппаратының және газ дабылының тағайындалуы, орналасуы, құрылысы және жұмысы. Блоктың жұмысын басқару органдары. Негізгі ақаулары және оларды жою тәсілдері.
      Вакум жүйесі құралдарының өзара әрекеті, тағайындалуы, орналасуы. Сорғыш вакуум клапанының әрекет ұстанымдары және құрылысы. Вакум жүйесін қосу тәсілдері. Вакум жүйесінің негізгі ақаулары және оларды жою тәсілдері.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақ.
      № 8-тақырып. Көбікпен сөндірудің құралдары, жабдықтары және аппараттары.
      1, 2 -сабақ. Көбік араластырғыш: тағайындалуы, түрлері, құрылысы, әрекет ұстанымы және техникалық сипаты. Сорғышта көбік араластырғышты орнату және құбырға қосу.
      Көбік төгу мен көбік түзгіштің құрылысы: тағайындалуы, түрлері, құрылысы. Ауа-көбік оқпанның, көбік генераторының жұмысы. Көбікпен сөндіру құралдары мен аппаратының негізгі ақаулары. Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері.
      Жүргізу әдісі: сыныпты-топтық сабақ және практикалық сабақтар.
      № 9- тақырып. Өрт сөндіру мотопомпалары.
      1-сабақ. Өрт сөндіру мотопомпаларының тағайындалуы, түрлері, олардың қолданылуы. Мотопомпалардың негізгі техникалық сипаттары және құрылысы. Мотопомпалардың өрт сөндіру жабдықтары. Негізгі ақаулары және оларды жою тәсілдері. Мотопомпалардың жіберілуі, жұмысы және оны күту. Мотопомпалардың техникалық қызмет көрсетудегі жұмысы. Мотопомпамен жұмыс барысында қауіпсіздік техникасы.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 10-тақырып. Басқару органдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің бақылау-өлшеу құралдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің қосымша электр жабдықтары. Жауынгерлік топтың кабинасына жылу беру.
      1-сабақ. Тұтқалардың орналасуы, тағайындалуы (ілініс, КОМ және т.б.). Басқару органының әрекет тәсілдері.
      Өрт сөндіру автомобильдерінің бақылау-өлшеу құралдары олардың тағайындалуы, құрылысы, әрекет етуі мен орналдасуы.
      Жарық беру және дабыл құралдарының тағайындалуы және орналасуы. Ауыстырып қосқыш, ағытқыш және сақтандырғыштың әрекет ұстанымдары және орналасуы. Қосымша электр жабдығының схемасы. Жарық беру және дабыл қосымша құралдарының негізгі ақаулары. Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері.
      Бензоэлектр жылу беру жұмысының құрылысы және жұмыс ұстанымдары. Жылу беру жұмысын бақылау және басқару.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 11-тақырып. Кузов, өрт-техникалық жабдықтар.
      1-сабақ. Жауынгерлік топтың кабинасы және өрт сөндіру автомобильдерінің оқыту кузовы. Өрт сөндіру жабдықтары үшін бөліктің орналасуы, тағайындалуы.
      Су көбікті жабдықтарды, өрт сөндіру оқпандарын, өрт жеңдері мен керек жарақтары, өрт қол сатыларын, өрт сөндірушілердің қол құралдарын тағайындау, орналастыру және бекіту.
      Өрт сөндіру жабдықтарының тиісті табелі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 12-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінің техникалы жағдайын және олардың арнайы агрегаттарын диагностикалау.
      1, 2-сабақ. Техникалық диагностикалаудың тағайындалуы, мақсаты және міндеттері. Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету және жөндеудің технологиялық ұстанымында диагностиканың орны. Диагностикалау параметрлерінің нормативтік мағыналары. Диагностикалық құралдар болмағанда, өрт сөндіру автомобильдерінің арнайы агрегаттарын тексеру және сынау. Өрт сөндіру автомобильдерінің техникалық жағдайын тексерудің диагностикалық карталары. Автомобильдерді диагностикалаудағы қауіпсіздік техникасы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақ.
      № 13-тақырып. Өрт сөндіру автомобилі жүргізушісінің міндеттері және оған қойылатын біліктілік талаптар.
      1-сабақ. Өрт сөндіру автомобилінің жүргізушісіне ұсынылған қосымша кәсіби талаптар. Өрт сөндіру автомобилі жүргізушісінің міндеттері: қарауыл ауысымын ауыстырғанда, әскери кезекшілікте, өртте әскери әрекет жүргізуде.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 14-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету және жөндеу.
      1, 2-сабақ. Техникалық қызмет көрсетудің түрлері және кезеңділігі. № 1, № 2 техникалық қызмет көрсетуді жүргізуде, мезгілдік қызмет көрсетуде, қарауыл ауысымын тапсыруда автомобильді дайындауда және өрттен немесе оқытудан келген соң әскери топқа автомобильді қояр алдындағы жұмыстың мазмұны.
      Өрт сөндіру автомобильдерін жөндеудің жүйесі, түрлері және әдістері. Өрт сөндіру автомобильдерінің жөндеу арасында жүгіріс өлшемдері мен нормаларына ықпал ететін факторлар. Автомобильдерді жөндеуге тапсыру және жөндеуден алу. Жөндеуді жүргізуді ұйымдастыру. Жөндеуден кейін өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық талаптар. Өрт сөндіру автомобильдерін жөндеуге техникалық құжаттар және жөндеуді есепке алу. Өрт сөндіру автомобильдерін жөндеуде қауіпсіздік техникалары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақ.
      № 15-тақырып. Технкикалық құжаттар. Отын мен жанармайлар шығынының нормалары, оларды үнемдеу тәсілдері.
      1, 2-сабақ. Өрт сөндіру автомобилінің техникалық паспорты, формуляры және пайдалану карточкасы. Техникалық қызмет көрсету кестесі, өрт сөндіру автомобиліне техникалық қызмет көрсету журналы, автомобильдердің шиналары мен аккумулятор батареясы жұмысын есепке алу карточкасы. Оларды толтыру кезеңділігі мен ережесі.
      Өрт сөндіру автомобильдеріне арналған сұйық отын мен майлау материалдарының шығын нормалары. Отынның қысқы және жазғы шығын нормалары. Жанармайды шығынға жазу тәртібі. Автомобильдердің отынын үнемдеу және отын шығыны туралы түсінік. Автомобильдерді үнемді басқарудың әдістері мен тәсілдері. Отынды үнемдеп шығындауға автомобиль жүйесін реттеу. Шұғыл жағдайларда отынды пайдалану мен шығынының ерекшеліктері.Отын шығынына жүргізушінің біліктілігінің ықпалы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 16-тақырып. Автомобиль радиостанциялары және радиоауыстыруды жүргізу тәртібі.
      1-сабақ. Автомобильді радиостанциялардың түрлері мен тағайындалуы. Оқытылатын радиостанциялардың жалпы құрылысы. Автомобильде қоректену көздеріне радиостанцияларды қосу. Антенналардың орналасу және қосу. Радиостанцияларды қосу, қабылдау және беріс тәртібіндегі жұмыс. Радиоауыстыруды жүргізу ережесі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 17-тақырып. Жану және жанатын заттар туралы жалпы мәліметтер.
      1-сабақ. Жанудың процесі туралы жалпы түсінік. Жану мен аса таратылған жанатын заттардың өрт қауіпсіздігі және сипаты туралы қысқаша мәліметтер. Тұтану температурасы және жану жылдамдығы заттардың ұсақтауынан, сумен дымқылдауынан, жарылысқа қауіпті қоспаның болуына байланысты. Негізгі өрт сөндіру заттары мен сөндіру тәсілдері туралы жалпы мәліметтер.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 18-тақырып. Өрт сөндірудің негізгі тактикалары.
      1-сабақ. Өрт сөндіру тактикалары туралы жалпы түсінік. Өрт сөндіру барысында өртке қарсы қызмет органдары бөлімшелерінің негізгі әрекеттері. Өртте әскери әрекетті жүргізу барысында жүргізушілер жұмысының мазмұны. Өрт сөндіру барысында жүргізушілердің жіберетін сипатты қателіктері.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 19-тақырып. Өрт сөндірудің алғашқы құралдары.
      Өрт сөндіргіштер: көбікті, ауа-көбікті, ұнтақты, көмір қышқылды, сұйық және аэрозоль өрт сөндіргіштерінің классификациясы, тағайындалуы, құрылысы және олармен жұмыс істеу ережесі. Сусымалы өрт сөндіру заттары, асбесті жапқыштар (киіз, жапқыш), оларды қолдану салалары және пайдалану ережесі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 20-тақырып. Өрт-техникалық және авариялық-құтқару жабдығы, олармен жұмыс істеу тәсілдері.
      1, 2-сабақ. Өрт-техникалық құралдардың түрлері, мақсаты және құрылысы. Сорғыш жеңдер, сорғыш торлар оладың тағайындалуы, құрылысы, қысқаша сипаты. Қосқыш, сорғыш және қысымды жеңдердің кілттері.
      Қысымды жең, олардың тағайындалуы және қысқаша сипаты. Өрт сөндіру жеңдеріне, жеңдерді қосу бастиектеріне, төсемдерге, тоқтатуларға, қысқыштарға, ер тұрмандары, көпіршелеріне арналған су жинағыш және оның тағайындалуы және жеңдік бағытпен төсеуде пайдалану.
      Су беруге арналған (жабатын, тазаңдатқыштар, қиыстырылған, лафетті) арналған өрт сөндіру оқпандары, саптамалар және олардың тағайындалуы. Судың шығыны мен ағыстардың ұзақтығы туралы түсінік. Олардың саптамадағы қысымына байланыстылығы. Гидроэлеватор және су жинайтын эжектор. Олардың тағайындалуы, құрылысы, жұмыс тәртібі.
      Жеңдік тармақтау, олардың тағайындалуы мен құрылысы. Жеңдермен, жеңдік катушкалармен жұмыс барысында, су толтыру үшін жеңдік бағытты жинау барысында қауіпсіздік техникасы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақтар.
      № 21-тақырып. Өртке қарсы сумен қамтамасыз ету. Су көзінен су толтыру.
      1, 2-сабақ. Күзетілетін объектіні өрт сөндіру сумен қамтамасыз ету туралы жалпы мәліметтер. Өрт сөндіру үшін пайдаланылатын су көздерінің түрлері мен орналасуы. Өрт сөндіру гидранты, оның тағайындалуы, құрылысы, су құбырлары желістерінде өрт сөндіру гидрантының орналасуы. Гидранттардың көрсеткіштері және пайдалану ережесі. Жазғы, қысқы уақыттарда өрт сөндіру гидрантын пайдалану ерекшеліктері.
      Өрт сөндіру колонкасы, оның тағайындалуы мен құрылысы. Колонкаларды гидрантқа орнатуда гидрант пен колонкалар бөлшектерінің өзара әрекеті, суды жабу және іске қосу.
      Өрт сөндіру колонкаларымен жұмыс барысында су көздеріне өрт сөндіру автомобильдеріне орнатуда қауіпсіздік техникасы.
      Суаттан су толтыру үшін өрт сөндіру автомобиліне орнату.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақтар.
      № 22-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдері қозғалысының қауіпсіздік негіздері және теория элементтері. Арнайы жарық және дыбыс дабылдарымен жабдықталған автомобильдердің қозғалу ережесі.
      1-сабақ. Автомобиль қозғалысы теориясының элементтері. Автомобильдерге әсер ететін күштер. Өрт сөндіру автомобильдерінің ауыр ортасының орналасуы. Қозғалыстың орташа жылдамдығы. Автомобильді тежеу. Өрт сөндіру автомобилінің тұрақтылығы және басқарушылығы.
      Арнайы жарық және дыбыс дабылдарымен жарақталған автомобильдерді жүргізуге қойылатын қауіпсіздік талаптары. Автомобильді басқаруда жүргізушілерге қойылатын міндетті тыйым салулар.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 23-тақырып. Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінде еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша ережелер.
      1-сабақ. Қызмет бөлмелеріне (жалпы ережелер, гараж, өрт сөндіру автомобильдерін техникалық қамту бекеті, аккумуляторлық, жағар-жанар май материалдарының коймалары) қойылатын техника қауіпсіздік талаптары.
      Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету барысында өрт сөндіру техникаларына, өрт-техникалық құралдарға, жабдықтарға, әскери киімге құралдарға және қауіпсіздік шараларына талаптар.
      Өрт сөндіруде және атқару қызметіндегі техника қауіпсіздігі ережелерінің талаптары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      24-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінде жұмыс.
      1-сабақ. Су көздерінен су толтыру үшін мотопомпаларды және автомобильді орнатуға орын таңдау (гидрант немесе ашық суат).
      Сору және қысымды бағыттың төсемі. Жеңдік бағытқа вакуум-аппараты, сорғыш және су берудің әрекеті және іске қосу. Гидранттан, ашық суат пен цистернадан су толтыру.
      Сорудың практикалық шегін жоғарылататын гидроэлеватор және су жинау эжекторының көмегімен терең және қашықтықтан сорғышпен су беру.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

                                        Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                       қызметтердің мамандарын арнайы
                                           даярлау бойынша оқыту
                                         курстарының бағдарламасына
                                                 3-қосымша

Радиотелефонистерді алғашқы даярлаудың
тақырыптық жоспары

№ р/с

Тақырыптардың атауы

Сағат саны

Барлығы

олардың ішінде

сыныптық-топтық

практикалық

1-бөлім. Техникалық дайындық




1

Өртке қарсы қызметтерде байланысты ұйымдастыру Өрт бөлімшелерінің шығу кестесі.

2

1

1

2

Электр тогы және оның көздері.

1

1

-

3

Сым байланысы. Сым байланысымен жұмыс тәртібі.

1

1

-

4

Радиобайланыс, жұмыс тәртібі мен радиоауыстыру.

4

2

2

5

Автоматты өрт сөндіру және өрт-қорғау дабылдары. Өрт сөндіру дабылдарының станциялары.

1

1

-

6

Өрт туралы хабарларды қабылдау тәртібі және жауынгерлік топты шақыру орнына жөнелту.

2

1

1

7

Өрт, апат орнына шығатын және кезекшілік режиміндегі күзетілетін объектілердің диспечерлік қызметтерімен, өзара қарым-қатынас қызметтерімен, авариялық-құтқару қызметтерімен және бөлімшелерімен «Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстар қызметі» мемлекеттік мекемелерінің күштер мен құралдарын жедел басқаратын орталықпен байланыс.

2

1

1

8

Өрт сөндіру басшысымен және өрттегі, апаттағы жауынгерлік топ бөлімшесімен байланыс, өрттегі күш пен құралдардың хронологиялық әрекетін, сондай-ақ тұрақты жағдайды есепке алу.

5

1

4

9

Байланыс құралдарымен жұмыс барысында қауіпсіздік техникалары мен өрт қауіпсіздігінің ережелері, күзетілетін объектілерде қолданылатын дабылдар мен жарық түсірулер.

2

2

-

Барлығы:

20

11

9

2-бөлім. Арнайы дайындық


10

Негізгі өрт сөндіру автомобильдері.

1

-

1

11

Арнайы және қосымша өрт сөндіру автомобильдері.

1

-

1

12

Өртке қарсы сумен қамтамасыз ету.

2

1

1

13

Өртті сөндіру, апаттар мен дүлей зілзалаларды салдарын жоюды ұйымдастыру.

2

2

-

14

Байланыс бөлімше бекетінің жедел-қызмет құжаттары, оларды жүргізу тәртібі.

2

-

2

15

Радиотелефонистің жұмысын регламенттейтін басқару құжаттары.

2

2

-

16

Байланыс бөлімше бекетінің бағдарламалық қамтамасыз ету.

2

1

1

17

Байланыс құралдарымен жұмыс істеу тәсілдері.

4

-

4

Емтихан тапсыру.

4

1

3

Барлығы:

20

7

13

Барлық сағат:

40

18

22

Ескертпе: Радиотелефонистерді алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспарына түсініктер Тақырыптық жоспарға қосымшаға келтірілген.

                                                Радиотелефонистерді
                                                алғашқы даярлаудың
                                               тақырыптық жоспарына
                                                       қосымша

Радиотелефонистерді алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспарына
түсінік

1-бөлім. Техникалық дайындық

      № 1-тақырып. Өртке қарсы қызметтерде байланысты ұйымдастыру. Өрт бөлімшелерінің шығу кестесі.
      1-сабақ. Мақсаты бойынша өрт байланысының жіктелуі: хабарлама байланысы, диспетчерлік байланыс, өрттегі байланыс. Өрт байланысының техникалық жіктелуі: телефондық, радиобайланыс, қолмен әрекет етілетін электр өрт дабылы, автоматты өрт және қорғау-өрт дабылы.
      Өртке қарсы қызмет органдары бөлімшелерінде байланыстың жалпы схемасы. Гарнизонда хабарлауды ұйымдастыру және байланыс схемасы. Диспетчерлік байланысты (телефон, радио) ұйымдастыру. Байланыс бекеттерін ұйымдастыру. Күш пен құралдарды жедел басқару орталығы және оның тағайындалуының күш пен құралдарын жедел басқару орталығы. Өрт болған жерде телефон және радио байланысының схемасы. Байланыс қызметінің басшылығы.
      Өрт бөлімшелерінің шығу кестесі және оның өртте, апатта күш пен құралдардың ролі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 2-тақырып. Электр тогы және оның көздері.
      1-сабақ. Электр тогы мен электр шынжыры туралы түсінік. Токтың күші және оларды өлшеу; электр тоғының сымдарымен қарсыласы және оны өлшеу. Күш және оны өлшеу. Үнемі және үзіліс тоғы туралы түсінік. Сымдар және диэлектриктер. Электр тоғының магниттік қасиеті. Электр тоғының көздері. Радиостанциялардың, телефон коммутаторларының және қабылдау станциясының электроқоректенуі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Сым байланысы. Сым байланысымен жұмыс тәртібі.
      1-сабақ. Телефон мен микротелефонның құрылысы. Телефон байланысының ұстанымдары. Телефон аппаратының сипаттық ақаулары. Телеграф және телеграф байланысының ұстанымдары. Телеграф, телефон және фототелеграф байланысы барысында ақпаратты ауыстыруды жүргізудің ережесі мен тәртібі.
      Телефон коммутаторлары мен автоматты телефон станциясы. Коммутаторлардың тағайындалуы. Әрекет ұстанымдары. Қалалық (аудандық) телефон станциясы туралы түсінік. Жартылай автоматты телефон байланысының құрылысы. Аз сыйымдылықты автоматты телефон станциясы құрылысымен жұмысының ұстанымы.
      «101» бағыты бойынша шақырылатын абонент нөмірін автоматты анықтау құрылысы туралы түсінік.
      Күш пен құралдарды жедел басқару орталығы, байланыс бөлімшесінің бекеті магнитті, электронды тасымалдаушыға жазуды жүргізудің тәртібі және ұйымдастыру.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Радиобайланыс, жұмыс тәртібі мен радиоауыстыру.
      1-сабақ. Радио туралы жалпы түсінік. Радиоберілістер және радио қабылдаудың ұстанымы. Радиостанцияның блок-схемасы, радиостанция элементтерінің тағайындалуы және әрекет ұстанымдары: радиоберіліс, радиоқабылдағыш, антенна, микрофон және телефондар. Радиостанцияның негізгі тактика-техникалық деректері. Радиостанциялардың тұрпаттары: тұрақты, мобильді және көтермелі.
      Байланыс бөлімі пунктінде радиоторабында аппаратураларды орналастыру.
      Радиостанциялардағы жұмыс. Радиостанцияларды жұмысқа дайындау. Беріліс пен қабылдағышты қосу. Радиостанцияны басқару. Радиоауыстырудың ережесі және радиостанцияларды байланысқа қосу. Радиостанцияларды күту ережесі. Радиостанциялардың сипатты ақаулары және оларды жою әдістері. Факсимильді байланыс аппарутарысының көмегімен факсимильді байланысты қабылдау мен беріліс ұстанымдары. Тұрақты, мобильді, көтермелі радиостанцияларының негізгі тактикалық-техникалық деректері.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақ.
      № 5-тақырып. Автоматты өрт сөндіру және өрт-қорғау дабылдары. Өрт сөндіру дабылдарының станциялары.
      1-сабақ. Автоматты өрт сөндіру және өрт-қорғау дабылдары. Өрт және өрт-қорғау дабылының тағайындалуы, автоматты өрт және өрт-қорғау дабылының құрылу ұстанымдары. Автоматты өрт хабарлары: тағайындалуы, әрекет ұстанымы, хабарлардың негізгі тактикалық-техникалық деректері. Әрекет ұстанымы бойынша хабарлардың классификациясы.
      Өрт дабыл станцияларының негізгі тактикалық-техникалық деректері және өрт-қорғау дабылының қабылдау-бақылау құралдары. Оларды пайдалану тәртібі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 6-тақырып. Өрт туралы хабарларды қабылдау тәртібі және жауынгерлік топты шақыру орнына жөнелту.
      1, 2-сабақ. Өрт туралы хабарларды қабылдау:
      тұрғын үйлерде, өндірістік ғимараттарда, көлік объектілерінде, балқу құралдарында, мұнай өнімдерін сақтау резервуарлы парктерде, жоғары қабатты ғимараттарды, көп адамдар жүретін ғимараттарды, газды фонтандарда.
      ұшқыш аппараттарының апаттық қонуы туралы;
      жарылыс, өрт қорқыныш жағдайлары туралы;
      өртпен байланысты емес жағдайларда адам өмірінің қаупі туралы.
      Өртке, апатқа, табиғи апатқа және т.б. жедел және басшы құрамды жіберу тәртібі және олар туралы атқару органдарына күш пен құралдарды жедел басқару орталығы, Өртке қарсы қызмет, Төтенше жағдайлар департаменті, «Өрт сөндіру және авариялық құтқару жұмыстары қызметі» мемлекеттік мекеме жедел кезекшілеріне ақпарат ету.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақ.
      № 7-тақырып. Өрт, апат орнына шығатын және кезекшілік режиміндегі күзетілетін объектілердің диспечерлік қызметтерімен, өзара қарым-қатынас қызметтерімен, авариялық-құтқару қызметтерімен және бөлімшелерімен «Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметі» мемлекеттік мекемелерінің күштер мен құралдарын жедел басқаратын орталықпен байланыс.
      1, 2-сабақ. Өрт, апат орнына шығатын және кезекшілік режиміндегі күзетілетін объектілердің диспечерлік қызметтерімен, өзара қарым-қатынас қызметтерімен, авариялық-құтқару қызметтерімен және бөлімшелерімен байланысты. «Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстар қызметі» мемлекеттік мекемелерінің күштер мен құралдарын жедел басқаратын орталықпен байланысты ұйымдастыру.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақ.
      № 8-тақырып. Өрт сөндіру басшысымен және өрттегі, апаттағы жауынгерлік топ бөлімшесімен байланыс, өрттегі күш пен құралдардың хронологиялық әрекетін, сондай-ақ тұрақты жағдайды есепке алу.
      1, 2, 3-сабақтар. Өрт сөндіру басшысымен және өрттегі, апаттағы жауынгерлік топ бөлімшесімен байланысты ұйымдастыру. Радиоауысыммен, баяндама формасын жүргізу тәртібі. Өртке қатысушылардың күш пен құралдардың хронологиялық әрекетін, сондай-ақ өртте, апатта қалыптасқан жағдайды есепке алу.
      № 9-тақырып. Байланыс құралдарымен жұмыс барысында қауіпсіздік техникалары мен өрт қауіпсіздігінің ережелері, күзетілетін объектілерде қолданылатын дабылдар мен жарық түсірулер.
      1-сабақ. Байланыс құралдарымен, дабылдар мен жарық түсірулермен жұмыс барысында қауіпсіздік техникалары мен өрт қауіпсіздігінің ережелері.
      Адамның организміне электр тоғының әсері. Жіберілген қауіпсіз күш. Электр тоғынан зардап шеккенге бірінші жәрдем Радиостанцияларды, коммутаторларды, автоматты телефон станцияларын – төмен жиілілікпен күшейткіш, аккумулятор батареясын қызмет көрсетуде және жөндеуде қауіпсіздік ережелері.
      Байланыс бөлімше бекетінің санитарлық-гигиеналық нормалары және қауіпсіздік техникалары. Бөлімшедегі, байланыс бөлімше бекетіндегі өрт қауіпсіздігі ережелері. Өрт сөндірудің алғашқы құралдары және оларды пайдалану ережесі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.

2-бөлім. Арнайы дайындық

      № 10-тақырып. Негізгі өрт сөндіру автомобильдері.
      1-сабақ. Негізгі өрт сөндіру автомобильдерінің тағайындалуы және тактикалық-техникалық сипаттары. Өрт жабдықтарының нақты табелі. Жауынгерлік топтың табелі. Жауынгерлік қанат жаюдың түрлері және жауынгерлік топ нөмерлеріне сәйкес өрт сөндірушілердің міндеттері.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 11-тақырып. Арнайы және қосымша өрт сөндіру автомобильдері.
      1-сабақ. Арнайы өрт сөндіру автомобильдерінің тағайындалуы және тактика-техникалық сипаттары. Өрт сөндіру мақсатына бейімделген арнайы өрт сөндіру автомобильдері мен техникаларын пайдалану.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 12-тақырып. Өртке қарсы сумен қамтамасыз ету.
      1-сабақ. Қаланы (объектіні), күзетілетін ауданды өртке қарсы сумен қамтамасыз ету туралы жалпы мәліметтер. Өрт сөндіру үшін пайдаланылатын су көздерінің түрлері және орналасуы. Өрт сөндіру гидранты, оның тағайындалуы, су құбыры торларында өрт сөндіру гидрантының орналасуы. Төмен және жоғары қысымды су құбырлары. Сақиналы және басы тұйықталған су құбырлар торлары туралы түсінік. Су көздерінің планшеттері.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 13-тақырып. Өртті сөндіру, апаттар мен дүлей зілзалалардың салдарын жоюды ұйымдастыру.
      1-сабақ. Өртте күштер мен құралдарды басқару, олар туралы жиналған деректер. Арнайы қызметтермен өзара әрекет, өрт сөндіру үшін меншік нысанына қарамастан кәсіпорындар мен ұйымдардан күштер мен құралдарды тарту жоспары. Практикалық жұмыста жедел жоспарлар мен карточкаларды пайдалану.
      Қаланың (объектінің) арнайы және авариялық қызметі, өрт сөндіруде олардың орналасуы және тәртібі, оларды іске қосу.
      Қаланың (объектінің) арнайы және авариялық қызметтерімен өзара әрекет нұсқаулықтары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 14-тақырып. Байланыс бөлім бекетінің жедел-қызмет құжаттары, оларды жүргізу тәртібі.
      1-сабақ. Күш пен құралдарды жедел басқару орталығы, байланыс бөлім бекетінің жедел-қызметтік құжаттары, оларды жүргізу тәртібі.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 15-тақырып. Радиотелефонистің жұмысын регламенттейтін басқару құжаттары.
      1-сабақ. Әр түрлі жағдайларда радиотелефонистердің міндеттері мен әрекеттері:
      өрт, авария, табиғи апаттар туралы және т.б. хабарлар алғанда;
      диверсиалды актінің (өрт, авария, қопарылыс және т.б.) дайындалуы туралы анонимді өтініш берушіден хабар алғанда;
      гарнизонда күштер мен құралдардың жоғары шақыру нөмірімен өртті хабарлаған кезде;
      байланыс құралдары, жарық түсіру, электр қоректендіру және т.б. қатардан шығып қалғанда;
      бөлімшеде, байланыс бөлім бекетінде өрт, авария болғанда;
      жедел жағдай шұғыл туындаған кезде;
      бөлімшеде, өртте төтенше жағдайлар туралы хабар алғанда.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ
      № 16-тақырып. Байланыс бөлімшесінің бекетінің бағдарламалық қамтамасыз ету.
      1-сабақ. Бағдарламалық қамтамасыз ету және компьютер туралы жалпы мәліметтер. Компьютердің тағайындалуы, құрылысы, онда жұмыс істеу ережесі, принтерді пайдалану ережесі. «Outlook Express» бағдарламмен жұмыс тәртібі, «Microsoft Word» және «Microsoft Excel» редакторларындағы құжаттар мен жұмыс және құрылуы. Байланыс бөлімшесінің бекетінің және өртке қарсы қызметтерде бар ақпараттық бағдарламаларымен жұмыс.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ және практикалық сабақ.
      № 17-тақырып. Байланыс құралдарымен жұмыс істеу тәсілдері.
      1, 2-сабақ. Сым және радио байланыс құралдарымен жұмыс істеудің практикалық тәсілдері. Радио алмасудың ережелерін өңдеу. Құпия және кодтық хабарламаларды беру.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

                                      Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                    қызметтердің мамандарын арнайы
                                           даярлау бойынша оқыту
                                        курстарының бағдарламасына
                                                4-қосымша

Өрттің алдын алушы нұсқаушыларын алғашқы даярлаудың
тақырыптық жоспары

№
р/с

Бөлімдер мен тақырыптардың атаулары

Сағат саны

Барлығы

олардың ішінде

Сыныптық-топтық

Практикалық

1-бөлім. Өрттің алдын алу дайындығы

1

Қазақстан Республикасының өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы заңнамасы.

1

1

-

2

Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігін қамтамсыз етудің жалпы қағидаттары.

1

1

-

3

Құрылыстағы өртке қарсы нормалау.

1

1

-

4

Заттар мен материалдардың өрт қауіптілігі.

1

1

-

5

Құрылыс материалдары мен конструкцияларды өрттен қорғау және өрт қауіпсіздігі.

2

2

-

6

Жарылыс өрт қауіптілігі бойынша ғимараттардың отқа төзімділігі және санаттау.

3

2

1

7

Ғимараттың құрылыс конструкцияларын сараптаудың жалпы әдістемесі.

2

1

1

8

Өртке қарсы тосқауылдар мен жарылыс.

1

1

-

9

Адамдарды өртте қауіпсіз эвакуациялау.

1

1

-

10

Жылыту және желдеткіш жүйелерінің өрт қауіпсіздігі.

1

1

-

11

Сыртқы және ішкі өртке қарсы сумен қамту.

1

1

-

12

Электр қондырғыларының өрт қауіпсіздігі.

2

1

1

13

Құрылыс монтаждау, дәнекерлеу және басқа да отпен жұмыс істеу барысындағы өрт қауіпсіздігі.

2

2

-

14

Қоғамдық және өндірістік ғимараттарға қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары.

2

2

-

15

Объектінің өртке қарсы жағдайын тексеру әдістемесі.

4

-

4

Барлығы:

25

18

7

2-бөлім. Тактика-техникалық дайындық

1

Өрт сөндіру автомобильдерінің өрт-техникалық жарақтары мен тактика техникалық сипаттамалары мен тағайындалуы.

1

1

-

2

Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігін қамтамсыз етудің жалпы ұстанымдары.

1

1

-

3

Өрт сөндірудің алғашқы құралдары.

1

1

-

4

Түтіннен қорғану және өртте адамдарға хабарлау өрт сөндіру жүйелері мен қол және автоматты өрт дабылдарын орнату.

1

1

-

5

Өртке қарсы қызметтегі байланыс құралдары.

1

1

-

6

Өрт шыққан кездегі әрекеттер.

1

1

-

7

Өртке қарсы қызметтегі техника қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау.

1

1

-

Барлығы:

7

7

-

3-бөлім. Өртте зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету

1

Электр тогына түскен, үсіген, термиялық және химиялық күйгенде дәрігерге дейін бірінші көрсетілетін көмектің әдістері.

2

1

1

2

Жараланғанда, зақым болғанда, дене мүшелері шығып кеткенде, сынып қалғанда дәрігерге дейін көрсетілетін бірінші көмек көрсету тәсілдері.

2

1

1

Барлығы:

4

2

2

Сынақ тапсыру

4

1

3

Барлық сағат:

40

28

12

Ескертпе: Өрттің алдын алушы нұсқаушыларын алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспарына түсініктер Тақырыптық жоспарға қосымшада келтірілген.

                                             Өрттің алдын алушы
                                     нұсқаушыларын алғашқы даярлаудың
                                             тақырыптық жоспарына
                                                     қосымша

Өрттің алдын алушы нұсқаушыларын алғашқы даярлаудың тақырыптық
жоспарына түсінік

1-бөлім. Өрттің алдын алу дайындығы

      № 1-тақырып. Өрт қауіпсіздігін қаматамасыз ету саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы.
      1-сабақ. «Азаматтық қорғау туралы» Қазақстан Республикасы Заңының, «Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің жұмысын жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысының негізгі ережелері. Қазақстан Республикасының мемлекеттік емес өртке қарсы қызмет жұмыстарының мақсаты мен міндеттері.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігін қамтамсыз етудің жалпы ұстанымдары.
      1-сабақ. Өрттің алдын алу міндеттері. Ғимараттар мен құрылыста өрттің негізгі шығу, таралу себептері. Өрт қауіпсіздігі саласындағы негізгі ұғымдар. Объектінің өрт қауіпсіздігін реттейтін негізгі нормативтік құжаттар.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Құрылыстағы өртке қарсы нормалау.
      1-сабақ. Өртке қарсы нормалау туралы түсінік. Өртке қарсы нормалаудың құрылымы. Жобалау өртке қарсы нормаларын өндеудің жалпы ұстанымдары. Ғимаратты өрттен қорғау жүйесін өңдеу алгоритмі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Заттар мен материалдардың өрт қауіптілігі.
      1-сабақ. Өрт қауіптілік қасиеті бар заттар мен материалдардың сипаттамасы: Жанғыштық тобы, тұтанудың температурасы, өршу температурасы, өздігінен өршудің температурасы, өздігінен жанудың температурасы. Жалынның өршу мен таралуының температуралық және концентрациялық шектері. Заттар мен материалдарды қолдану барысындағы өрт жарылыс қауіпсіздігі жағдайы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 5-тақырып. Құрылыс материалдары мен конструкцияларды өрттен қорғау және өрт қауіпсіздігі.
      1-сабақ. Өрт қауіптілік қасиеті бар заттар мен материалдардың сипаттамасы: жанғыштық тобы, тұтанудың температурасы, өршу температурасы, өздігінен өршудің температурасы, өздігінен жанудың температурасы. Жалынның өршу мен таралуының температуралық және концентрациялық шектері. Заттар мен материалдарды қолдану барысындағы өрт жарылыс қауіпсіздік жағдайы. Құрылыс конструкцияларын өрттен қорғау тәсілдері.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 6-тақырып. Жарылыс өрт қауіптілігі бойынша ғимараттардың отқа төзімділігі және санаттау.
      1, 2-сабақтар. Құрылыс конструкцияларының отқа төзімділігінің шегі. Отқа төзімділігі бойынша ғимараттарды топтастыру. Отқа төзімді дәрежелері әр түрлі ғимараттардың конструктивті элементтерінің сипаты. Ғимараттардың жарылыс өрт пен өрт қауіпсіздігі бойынша өндірісінің санатын анықтау әдістемесі. Ғимараттың отқа төзімді талап етілетін дәрежесін анықтау. Ғимараттар мен жайлардың өндіріс санатын есептеу.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 7-тақырып. Ғимараттың құрылыс конструкцияларын сараптаудың жалпы әдістемесі.
      1, 2-сабақтар. Ғимараттың құрылыс конструкцияларына сараптама. Ғимараттың от төзімділігінің факт жүзіндегі дәрежесін анықтау әдістемесі. Қоғамдық ғимараттың құрылыс конструкцияларына сараптама жүргізу.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 8-тақырып. Өртке қарсы тосқауылдар мен жарылыс.
      1-сабақ. Өртке қарсы тосқауылдардың түрлері мен типтері. Өртке қарсы тосқауылдардың құрылысы. Өртке қарсы тосқауылдарға қойылатын жоспарлау нормаларының талаптары. Ғимараттар мен құрылыстардың арасындағы өртке қарсы жарылысты анықтау әдістемесі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 9-тақырып. Өрт кезінде адамдарды қауіпсіз көшіру.
      1-сабақ. Өрт кезінде адамдарды қауіпсіз көшіру жағдайын қамту. Эвакуациялық шығу ұғымы. Көшіру жолдары мен шығуларға қойылатын жоспарлау нормаларының талаптары. Өртте адамдарды көшіру жоспарының мазмұны.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 10-тақырып. Жылыту және желдеткіш жүйелерінің өрт қауіпсіздігі.
      1-сабақ. Жылыту жүйелерінің түрлері мен тағайындалуы және олардың өрт қауіпсіздігі. Жылыту жүйелеріне қойылатын өртке қарсы талаптар.
      Тұрғын үй, мен қоғамдық және өндірістік ғимараттардағы жасанды және табиғи желдеткіштерге ұсынылатын өртке қарсы талаптар мен өрт қауіпсіздігі.
      Жүргізу әдісі. сыныптық-топтық сабақ.
      № 11-тақырып. Сыртқы және ішкі өртке қарсы сумен қамту.
      1-сабақ. Шаруашылық жүргізілетін объектілердің сыртқы және ішкі сумен қамту схемалары. Өрт суаттары мен гидранттарын пайдалану кезінде қойылатын өртке қарсы талаптар мен құрылғы. Ішкі өрт крандарын жабдықтау мен орналастьруға қойылатын талаптар, оларды өртте қолдану.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 12-тақырып. Электр қондырғыларының өрт қауіпсіздігі.
      1-сабақ. Ғимаратты электрмен қамту схемалары. Қорғаушы ажыратқыш қондырғылар. Электр жабдықтарын таңбалау. Өртке қарсы нормалары мен электр қондырғыларының ережесіне қойылатын талаптар.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 13-тақырып. Құрылыс монтаждау, дәнекерлеу және басқа да отпен жұмыс істеу барысындағы өрт қауіпсіздігі.
      1-сабақ. Құрылыс аумағына қойылатын өрт қауіпсіздік талаптары. Материалдарды дұрыс қою тәртібі. Құрылыс-монтаждау, дәнекерлеу және басқа да от жұмыстарын жүргізу тәртібі және ұйымдастыру. От жұмыстарының түрлері және олардың өрт қауіптілігі. Дәнекерлеу және басқа да отпен жұмыс істеу орындарына қойылатын өрт қауіпсіздік талаптары. Объектіде отпен жұмыс жүргізу үшін жазбаша рұқсат алуды рәсімдеу тәртібі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 14-тапсырма. Қоғамдық және өндірістік ғимараттарға қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары.
      1-сабақ. Қоғамдық және өндірістік ғимараттардың өрт қауіптілігі. Қоғамдық және өндірістік ғимараттардағы өртке қарсы режимге қойылатын талаптар. Көлемді-жоспарлау шешімдеріне, өртке қарсы тосқауылдарға, көшіру жолдарына, ғимараттардың өрт қаупі бар жайларына жобалау нормасының талаптары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 15-тақырып. Объектінің өртке қарсы жағдайын тексеру әдістемесі.
      1-сабақ. Объектінің өртке қарсы жағдайын тексеру объектісінің мақсаты. Объектілердің өрт-тактикалық тексерістерін өткізу әдістемесі мен жүйелілігі. Тексеріс жүргізу кезіндегі техника қауіпсіздігі. Тексеріс нәтижелері бойынша унифицирленген формалардың құжаттарын құрастыру.
      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

2-бөлім. Тактикалық-техникалық дайындық

      № 1-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінің өрт-техникалық жарақтары мен тактика техникалық сипаттамалары мен тағайындалуы.
      1-сабақ. Өрт сөндіру автомобильдерінің тактика-техникалық сипаттамалары, тағайындалуы және олардың қолданылу салалары. Өрт жеңдері мен оқпандар. Жеңдік арматура мен жабдық. Қол өрт сатылары, тактика-техникалық сипаттамалары және олармен жұмыс істеу тәсілдері. Құтқару арқандарын қолдану және тағайындау.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Өртте жануды тоқтату тәсілдері. Өрт сөндірудің негізгі тактикалары.
      1-сабақ. Жану мен сөну температураларын түсіну. Жанудың тоқтау шарттары. Өртте жанудың тоқтау ұстанымдары. Өрт сөндіру құралдарының классификациясы басыңқы ұстанымы бойынша өртте жанудың тоқтауы. Өрт тактикасы туралы түсінік. Өртке қарсы қызмет органдарының Жауынгерлік жарғысы – өрт тактикасының негізі. Өрт және оның дамуы туралы түсінік. Өрттің классификациясы. Өртте газ аламасу.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Өрт сөндірудің алғашқы құралдары.
      1-сабақ. Тасымалды және жылжымалы өрт сөндіргіштердің (көмірқышқыл, ұнтақты, ауа-көбікті) жұмыс істеу ұстанымы және қолданылу саласы, тағайындалуы. Ұнтақты өрт сөндіргіштің модульдері. Өрт сөндірудің қол құралдары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Өрт сөндіру, түтіннен қорғау және адамдарды хабарландыру жүйелерінің қол және автоматты өрт дабылы қондырғыларын орнату.
      1-сабақ. Өрт дабылы қондырғыларының әрекет ету ұстанымы мен құрылысы туралы жалпы мәліметтер, түрлері, тағайындалуы. Автоматты өрт хабарлағыштары: тағайындау, әрекет ету ұстанымы, хабарлағыштардың негізгі тактика-техникалық деректері. Өрт сөндірудің автомат қондырғылары: тағайындалуы, түрлері және қолданылу салалары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      Өрт сөндіру, түтіннен қорғау және адамдарды хабарландыру жүйелерінің қол және автоматты өрт дабылы қондырғылары.
      1-сабақ. Өрт дабылы қондырғыларының әрекет ету ұстанымы мен құрылғысы туралы жалпы мәліметтер, түрі, тағайындалуы. Автоматты өрт хабарландырғыштар: тағайындалуы, әрекет ету ұстанымы, хабарландырғыштардың негізгі тактика-техникалық деректері. Өрт сөндірудің автоматтық қондырғылары: тағайындалуы, түрі және қолданылу саласы. Өртте адамдарға хабарлайтын және түтіннен қорғайтын жүйелер.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 5-тақырып. Өртке қарсы қызметтегі байланыс құралдары.
      1-сабақ. Ультра қысқа толқындар радиостанциясының жұмыс ұстанымы, өртке қарсы қызметтердің жарағындағы радиостанциялардың тактика-техникалық сипаттары. Шақыратын радиостанциялар, радио ауысымды жүргізу ережесі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 6-тақырып. Өрт шыққан жағдайдағы әрекет.
      1-сабақ. Өрт туралы хабарлау тәртібі. Объектідегі өрт сөндіру құралдарын ұстау тәртібі. Өрт сөндіру бөлімшелері келгенге дейінгі өрт сөндіру тәсілдері. Өрттің таралуына жол бермеу шараларын қолдану. Көшіру тәртібі мен жолдары, көшіру жоспары. Өрт сөндіру бөлімшелері келгеннен кейінгі жұмысшылар мен қызметкерлердің әрекеті.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 7-тақырып. Өртке қарсы қызметтегі техника қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау.
      1-сабақ. Өрт сөндірудің алғашқы құралдарымен, өрт-техникалық жарағымен, жабдығымен жұмыс істеу кезіндегі техника қауіпсіздігінің талаптары. Өрт қауіпсіздік ережелерін сақтау жұмыс істеушінің жауапкершілігі. Қауіпсіздік пен еңбекті қорғау бойынша ішкі бақылау, ұйымда қауіпсіздік пен еңбекті қорғау бойынша ішкі бақылауды жүзеге асыру механизмі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.

3-бөлім. Өртте зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек
көрсету

      № 1-тақырып. Электр тоғына түскен, үсіген, термиялық және химиялық күйгенде дәрігерге дейін бірінші көрсетілетін көмектің әдістері.
      1-сабақ. Электр тоғына түскен, үсіген, термиялық және химиялық күйгенде дәрігерге дейін бірінші көмек көрсету.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 2-тақырып. Жараланғанда, зақым болғанда, дене мүшелері шығып кеткенде, сынып қалғанда дәрігерге дейін көрсетілетін бірінші көмек көрсету тәсілдері.
      1-сабақ. Жараланғанда, зақым болғанда, дене мүшелері шығып кеткенде, сынып қалғанда дәрігерге дейін көрсетілетін бірінші көмек көрсету Жасанды тыныс алу мен жүрекке сырттан массаж жасаудың негізгі ережесі мен әдістері. Тамырдың жиі соғуын анықтау.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.

                                        Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                       қызметтердің мамандарын арнайы
                                            даярлау бойынша оқыту
                                         курстарының бағдарламасына
                                                  5-қосымша

Газ-түтіннен қорғау қызметі шеберлерін даярлаудың
тақырыптық жоспары

р/c
№

Тақырыптардың атауы

Сағат саны

барлығы

Оның ішінде

Сыныптық-топтық

Практикалық

1

Газ-түтіннен қорғау қызметін ұйымдастыру. Газ-түтіннен қорғау қызметтері мен міндеттері. Жеке құрамды тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарымен жұмыс істеуге даярлау.

1

1

-

2

Тыныс алу және көру органдарын жеке қорғау құралдарының мақсаты мен сыныпталуы.

1

1

-

3

Газ-түтіннен қорғау қызметінің базалары мен бақылау бекеттерінде тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын күту.

1

1

-

4

Өрт сөндіру автомобильдерінде тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жауынгерлік есепке қою және орналастыру. Газ-түтіннен қорғау қызметінің автомобильдері.

1

1

-

5

Газ-түтіннен қорғау қызметінің базасы мен бақылау бекеттерінің жұмысын қамтамасыз ету. Газ-түтіннен қорғау қызметінің қызметтік құжаттамасы және оны жүргізу тәртібі.

2

1

1

6

Газқағарлар мен тыныс алу аппараттарына техникалық қызмет көрсету үшін қолданылатын аспаптар, жабдық пен материалдар.

1

1

-

7

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жауынгерлік тексеру қағидалары мен тәртібі.

1

-

1

8

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын № 1 тексеру қағидалары мен тәртібі.

1

-

1

9

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын № 2 тексеру қағидалары мен тәртібі.

3

1

2

10

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын № 3 тексеру қағидалары мен тәртібі.

3

1

2

11

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын тазалау, реттеу және зарарсыздандыру.

1

-

1

12

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жөндеу базасы. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарының өзіндік ақаулықтары және оларды жою тәсілдері.

1

-

1

13

Газ-түтіннен қорғау қызметінің бақылау бекеті.

1

-

1

14

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жұмыс істеуге газ-түтіннен қорғаушыларды даярлау, аттестаттау және рұқсат беру. Газ-түтіннен қорғаушылардың құқықтары мен міндеттері.

1

1

-

15

Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жұмыс істеу параметрлерінің есептерін жүргізу әдістемесі.

1

-

1

16

Өртте тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жауынгерлік іс-қимыл жасау кезінде қауіпсіздік талаптары мен жұмыс істеу қағидалары.

1

1

-

17

Оқшаулағыш газқағарлар мен тыныс алу аппараттарында жұмыс істеу ерекшеліктері.

2

2

-

18

Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды пайдалануды ұйымдастыру.

3

1

2

19

Оттегі компрессорлары, оларды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары.

6

2

4

20

Әуе компрессорлары, оларды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары.

6

2

4

Сынақ

2

2

-

Барлық сағат:

40

19

21

Ескертпе: Газ-түтіннен қорғау қызметі шеберлерін даярлаудың тақырыптық жоспарына түсініктер Тақырыптық жоспарға қосымшада келтірілген.

                                          Газ-түтіннен қорғау қызметі
                                            шеберлерін даярлаудың
                                            тақырыптық жоспарына
                                                  қосымша

Газ-түтіннен қорғау қызметі шеберлерін даярлаудың тақырыптық
жоспарына түсінік

      № 1-тақырып. Газ-түтіннен қорғау қызметін ұйымдастыру. Газ-түтіннен қорғау қызметінің қызметтері мен міндеттері. Жеке құрамның тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарымен жұмыс істеуге дайындығы.
      1-сабақ. Газ-түтінінен қорғау қызметінің жалпы ережелері мен мақсаттары. Өртке қарсы қызметте газ-түтіннен қорғау қызметін ұйымдастыру. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарымен жұмыс істеуге жеке құрамды даярлау және жұмысқа жіберу. Газ-түтіннен қорғау қызметінің негізгі тактикалық бірлігі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Тыныс алу және көру органдарын жеке қорғау құралдарының мақсаты мен сыныпталуы.
      1-сабақ. Тыныс алу органдарын жану өнімдерінің әсерінен қорғау тәсілдері: топтық (түтінсорғыштар, брезент қабыстырулар) және жеке құралдар (әртүрлі газқағарлар мен тыныс алу аппараттары). Оттекті оқшаулағыш газқағарлардың, өрт сөндіру қызметіндегі сығылған ауамен жұмыс істейтін тыныс алу аппараттарының мақсаты, сыныпталуы, түрлері.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Газ-түтіннен қорғау қызметінің базалары мен бақылау бекеттерінде тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын күту.
      1-сабақ. Газ-түтіннен қорғау қызметінің базалары мен бақылау бекеттерінде тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын, қосалқы баллондар мен регенеративтік патрондарды сақтау мен оның тәртібі.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінде тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жауынгерлік есепке қою және орналастыру. Газ-түтіннен қорғау қызметінің автомобильдері.
      1-сабақ. Жаңадан келіп түскен тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жауынгерлік есепке қою тәртібі, оларды газ-түтіннен қорғаушыларға бекіту. Өрт сөндіру автомобильдерінде тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын ұстау. Газ-түтіннен қорғау қызметі автомобильдерінің мақсаты. Олардың құрылымы, тактикалық-техникалық сипаттамасы. Автомобильдердің техникалық жарағы, оларды орналастыру, техникалық мүмкіндіктер мен пайдалану тәртібі. Газ-түтіннен қорғау қызметінің автомобиліндегі жауынгерлік есептің табелі. Газ-түтіннен қорғау қызметі автомобильдерінің техникалық жарағымен жұмыс істеу кезінде еңбекті қорғау және қауіпсіздік шаралары қағидаларының талаптары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 5-тақырып. Газ-түтіннен қорғау қызметінің базасы мен бақылау бекеттерінің жұмысын қамтамасыз ету. Газ-түтіннен қорғау қызметінің қызметтік құжаттамасы және оны жүргізу тәртібі.
      1-сабақ. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарына қызмет көрсету және сақтау бойынша газ-түтіннен қорғау қызметі базасының үй-жайларының мақсаты. Газ-түтіннен қорғау қызметі базалары мен бақылау бекеттерінің үй-жайларына қойылатын талаптар. База мен бақылау бекеті үй-жайларын ұстау, жабдықпен жарақтандыру. Жабдықтың, құрал мен жарақтың тиесілік табелі.
      2-сабақ. Газ-түтіннен қорғау қызметінің қызметтік құжаттамасы. Сақтау және құжаттаманы жүргізу тәртібі. № 3 тексерулер жүргізудің жылдық жоспар кестесін құру. Есепке алу және тіркеу құжаттары, пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар, куәландыру актілері, сынақ хаттамалары, формулярлар, газ-түтіннен қорғаушының жеке карточкасы, № 1, № 2, № 3 тексерулер мен жөндеуді тіркеу журналы.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 6-тақырып. Газқағарлар мен тыныс алу аппараттарына техникалық қызмет көрсету үшін қолданылатын аспаптар, жабдық пен материалдар.
      1-сабақ. Тексерулер жүргізу кезінде қолданылатын аспаптар мен жабдық. Реометр-манометр, олардың құрылысы, мақсаты, қолдану қағидасы мен тәртібі. Аспаптардың жұмыс күйін тексеру. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын тексеруге арналған газ-түтіннен қорғау қызметі шеберінің үстелі. Бақылау-өлшеу аспаптары: термометрлер, психрометрлер (гидрометрлер), шығыстарды өлшегіштер, манометрлер, депсиметрлер (спиртометрлер), өлшеу құралдары, газталдағыштар. Жабдықпен жұмыс істеу кезіндегі еңбекті қорғау қағидаларының талаптары және қауіпсіздік шаралары.
      Жүргізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 7-тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жауынгерлік тексеру қағидалары мен тәртібі.
      1-сабақ. Тексерудің мақсаты және жауынгерлік тексеру жүргізу мерзімдері. Тексеру жүргізу қағидалары және оның реттілігі. Оттекті оқшаулағыш газқағарды жауынгерлік тексеру. Сығылған ауасы бар тыныс алу аппаратын жауынгерлік тексеру. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын кию, шешу және жинау тәртібі. Бетжақ бөліктері мен белдіктерді реттеу. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жұмысқа дайындау және оларға қосу кезінде берілетін командалар. Оттекті оқшаулағыш газқағарға және сығылған ауадағы тыныс алу аппаратына қосу ерекшеліктері. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында тыныс алу тәртібі. Тексерулерді жүргізу кезіндегі еңбекті қорғау және қауіпсіздік шараларына қойылатын талаптар.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 8-тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын № 1 тексеру қағидалары мен тәртібі.
      1-сабақ. №1 тексерудің мақсаты мен оны жүргізу тәртібі. Тексеру жүргізу қағидалары және оның реттілігі. Оттекті оқшаулағыш газқағарды №1 тексеру. Сығылған ауасы бар тыныс алу аппаратының №1 тексеру. Тексерулер жүргізу кезіндегі қауіпсіздік шаралары. Тексеру нәтижелерін ресімдеу тәртібі.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 9-тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын № 2 тексеру қағидалары мен тәртібі.
      1, 2-сабақтар. № 2 тексеру жүргізу мақсаты мен мерзімдері. Тексеру жүргізуге қажетті құралдар мен аспаптар: аралас бақылау аспабы реометр-манометр (оның құрылғысы мен пайдалану қағидалары), клапан жұмысын тексеруге арналған моностат, манометр көрсеткішінің дұрыстығын тексеруге арналған бақылау аспабы, маскасы бар тыныс алу автоматының герметикалығын тексеруге арналған тексеру дискі (сығылған ауадағы аппарат үшін), сорғы, артық клапанды қосуға арналған пневматикалық құрылғы немесе шыны мундштук, бір минуттық құм сағаттар, кілттер тізбегі, бұрама бастиегі бар оттегі манометрі, ұстағышы бар түкті мақта-мата жібі, сабын ерітіндісін дайындауға арналған ыдыс пен сылақ қаламы (сығылған ауадағы аппарат үшін). Оттегі-оқшаулағыш газқағарының № 2 тексеру жүргізу тәртібі. Сығылған ауасы бар тыныс алу аппаратына № 2 тексеру жүргізу тәртібі. Тексерулер жүргізу кезіндегі қауіпсіздік шаралары. Тексеру нәтижелерін ресімдеу тәртібі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 10-тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын № 3 тексеру қағидалары мен тәртібі.
      1, 2-сабақтар. № 3 тексеру жүргізу мақсаты мен мерзімдері. Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын тексеруге ұсынуы. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарының тораптары мен бөлшектерін тексеру. Бөлшектерді алдын ала тексеру мақсатында оқшаулағыш газқағарларды (тыныс алу аппараттарын) бөлшектеу және жинау, олардың жай-күйін тексеру және ауыстыру тәртібі мен оларды жүргізу. Оқшаулағыш газқағарлардың (тыныс алу аппараттарының) бөлшектерін жуу және кептіру. Тексерулерді жүргізу кезіндегі қауіпсіздік шаралары. Тексеру нәтижелерін ресімдеу тәртібі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 11-тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын тазалау, реттеу және зарарсыздандыру.
      1-сабақ. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарының мақсаты, тазарту және зарарсыздандыру жүргізу мерзімдері мен тәртібі. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын тазарту және зарарсыздандыру жүргізу кезінде қолданылатын құралдар, бұйымдар мен жабдықтар. Оттегімен жұмыс істейтін бөлшектерді майсыздандыру жүргізу тәртібі.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      12-тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын жөндеу базасы. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарының өзіндік ақаулықтары мен оларды жою тәсілдері.
      1-сабақ. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарын пайдалану кезіндегі ықтимал зақымдаулар: оттегіні, ауаны беруді тоқтату, тұрақты беруді бұзушылық, саңылау арқылы ағу, төзімді манометр шлангісінің бұзылуы, тыныс алу автоматының, дыбыс сигналының, тыныс алу қабының сақтандыру клапанының жұмыс істеуден бас тартуы, дем алу және дем шығару кедергілерінің артуы, маска мен тыныс алу клапандарының бүлінуі. Редуктордың сақтандыру клапанының іске қосылуы. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарына қызмет көрсету кезіндегі ықтимал ақаулықтар: баллон вентилінің тығыз болмауы, тыныс алу автоматын реттеудің бұзылуы, тыныс алу автоматы клапанының жастықшасының зақымдалуы, редуктор клапанының герметикасыздығы, сигнал құрылғысын реттеудің бұзылуы, масканың тығыз болмауынан ауаның шығуы. Зақымдаулардың себептері. Зақымдауларды жою тәсілдері.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 13 тақырып. Газ-түтіннен қорғау қызметінің бақылау бекеті.
      1-сабақ. Газ-түтіннен қорғау қызметі базасы мен бақылау бекетінің мақсаты, олардың жабдығы. Компрессормен жұмыс істеу кезіндегі мақсаты, жұмыс қағидалары және қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 14 тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жұмыс істеуге газ-түтіннен қорғаушыларды даярлау, аттестаттау және рұқсат беру. Газ-түтіннен қорғаушылардың құқықтары мен міндеттері.
      1-сабақ. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жұмыс істеуге рұқсат беру және аттестаттау, газ-түтіннен қорғаушыларды даярлау. Газ-түтіннен қорғаушылардың құқықтары, міндеттері. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жұмыс істейтін газ-түтіннен қорғаушылар үшін белгіленген жеңілдіктер. Медициналық куәландыру мақсаттары мен мерзімділігі. Жеке құрамды тыныс алу органдарын жеке құралдарында жұмыс істеуге рұқсат беру тәртібі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 15-тақырып. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жұмыс істеу параметрлерінің есептерін жүргізу әдістемесі.
      1-сабақ. Газ-түтіннен қорғау қызметі звеносына тыныс алуға қолайсыз ортада жұмыс істеуді тоқтату және таза ауаға шығу қажет болғанда оттегінің (ауаның) бақылау қысымының есебі. Өрт ошағында газ-түтіннен қорғау қызметі звеносы жұмыс уақытының және тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарының әр түрлері үшін тыныс алуға қолайсыз ортада жалпы жұмыс істеу уақытының есебі.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 16-тақырып. Өртте тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жауынгерлік іс-қимыл жасау кезінде қауіпсіздік талаптары мен жұмыс істеу қағидалары.
      1-сабақ. Өрттерді сөндіру және онымен байланысты бірінші кезектегі авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу кезіндегі жауынгерлік іс-қимылдарды жасауда газ-түтіннен қорғаушының міндеттері. Өзінің міндеттерін тиісінше орындамағаны үшін газ-түтіннен қорғаушының жауаптылығы.
      Газ-түтіннен қорғау қызметі звеносын ұйымдастыру, осы звеноның мүшелерін жарақтау, қауіпсіздік бекеті. Қауіпсіздік бекетіндегі күзетшінің міндеттері. Оқшаулағыш газқаағарда (тыныс алу аппаратында) жұмыс істеу кезіндегі тыныс алу ерекшеліктері. Тамыр соғуының жиілігін өздіген бақылау. Звеноның жұмыс орнына бару және кері қайту тәртібі, оттегі (ауа) шығынын бақылау және оның қажеттілігінің есебі. Звено мүшелерінің біреуі есінен танғанда және зардап шеккендерді анықтағанда жеке құрамның іс-әрекеті. Звенолардың ауысымы. Оқшаулағыш газқағарда (тыныс алу аппаратында) жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік шаралары және еңбекті қорғау жөніндегі қағидалардың талаптарын сақтау бойынша жеке құрамның міндеттері.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 17-тақырып. Оқшаулағыш газқағарлар мен тыныс алу аппараттарында жұмыс істеу ерекшеліктері.
      1, 2-сабақтар. Төмен температура жағдайында авариялық химиялық қауіпті заттар болған кезде газ-түтіннен қорғау қызметі звеносының жұмыс істеу ерекшеліктері. Зардап шеккендерге көмек көрсету. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарында жаттығу жасауды ұйымдастыру. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарына қосу және одан ажырату кезіндегі қауіпсіздік шаралары. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдары міндеті түрде пайдалануы тиіс объектілердің түрлері. Өртте арнайы және күрделі жұмыстарды орындау кезінде оттегіні (ауаны) қолдану ерекшеліктері.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 18-тақырып. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды пайдалануды ұйымдастыру.
      1, 2, 3-сабақтар. Қысымен жұмыс істейтін ыдыстар туралы негізгі мәліметтер. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды жабдықтау. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары. Ыдыстарға қызмет көрсету және жөндеу. Қысыммен жұмыс істейтін баллондарды пайдалану. Қауіпсіздік талаптары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 19-тақырып. Оттегі компрессорлары, оларды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары.
      1-6-сабақ. Қайта іске қосу және тасымал баллондардан кезекті шығару арқылы шағын көлемді баллондарды газ тәріздес оттегімен толтыруға арналған компрессорлардың мақсаты, техникалық параметрлері. Компрессорлардың жалпы құрылғысы. Технологиялық сызба. Компрессорларды жұмысқа дайындау. Компрессорда жұмыс істеу қағидалары. Баллондарды оттегімен толтыру. Сүзгіштер мен кептіргіштер. Компрессорларды пайдалану кезінде алдын алу жұмыстары. Компрессорларды майлау және салқындату. Компрессорларға қызмет көрсету кезіндегі алдын алу жұмыстары. Компрессорлардың бөлшектерін жуып шаю, тазалау, майсыздандыру ережелері. Былғары тығыздағыштарды ауыстыру. Ықтимал ақаулықтар және оларды жою тәсілдері. Компрессорлық құрылғыларды пайдалану кезіндегі еңбекті қорғау қағидаларының талаптары мен қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 20-тақырып. Әуе компрессорлары, оларды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары.
      1-6-сабақ. Баллондарды ауамен толтыруға арналған компрессорлардың мақсаты, техникалық параметрлері. Компрессорлардың жұмыс істеу қағидаты. КДВ-30, УКС-400 компрессорларының жалпы құрылғысы. 5Л94 ауа толтырудың жалпы құрылғысы. Шетелдік өндірістің компрессорлық жабдығының жалпы құрылғысы (Бауер, Бауер-Посейдон, Ауер, Кайзер, Компайр Ривелл).
      Компрессорларды жұмысқа дайындау. Компрессорлық жабдықпен жұмыс істеу қағидалары. Жұмыс кезінде және одан кейін қызмет көрсету. Ықтимал ақаулықтар және оларды жою тәсілдері, компрессорда қауіпсіз жұмыс істеу шаралары. Ауаға қойылатын талаптар және сапасын талдау. Ауаны тазартуға арналған құрылғылар. Еңбекті қорғау жөніндегі қағидалардың талаптары және компрессорлық құрылғыларды, жоғары қысымды шлангілерді пайдалану кезіндегі қауіпсіздік шаралары.

                                     Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                    қызметтердің мамандарын арнайы
                                          даярлау бойынша оқыту
                                       курстарының бағдарламасына
                                                6-қосымша

Газдан қорғаушыларды бастапқы даярлаудың
тақырыптық жоспары

№ р/с

Тақырыптың атауы

Сағат саны

Барлығы

оның ішінде

Сыныптық топтық

практикалық

1-бөлім. Газдан қорғағыш тыныс алу аппаратурасы мен аспаптар

32

20

12

1

Газдан қорғағыш аппараттарды бағалау және таңдау.

1

1

-

2

Өнеркәсіптік, сүзгіш және оқшаулағыш газқағарлар – өзін-өзі құтқарғыштар.

3

2

1

3

Оқшаулағыш оттекті тыныс алу және ауамен тыныс алу аппараттары, арнайы қорғау жарағы.

22

14

8

4

Медициналық газдан құтқару аппаратурасы, арнайы жабдық пен жарақ.

2

1

1

5

Респираторларды, өзін-өзі құтқарғыштарды және өкпені жасанды желдету аппараттарын бақылау және тексеру аппаратурасы.

2

1

1

6

Авариялық-химиялық қауіпті заттар, газды ортаның құрамын тексеру аппаратурасы (газталдағыштар).

2

1

1

2-бөлім. Авариялық-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру және орындау

6

4

2

7

Өндірістердің жарылыс және өрт қауіптілігі.

2

2

-

8

Масштабты төтенше жағдайлар кезінде және авариялық-химиялық қауіпті заттардың лақтырындысы аймақтарында авариялық-құтқару жұмыстарын, іздестіру-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру.

4

2

2

3-бөлім. Газдан құтқару жұмыстарының тактикалық тәсілдері

16

5

11

9

Тыныс алу аппараттары мен газқағарларды қолдану. Газдан құтқарушының ақаулы аппараттан резервтік аппаратқа қайта қосылуы.

4

-

4

10

Газдан құтқарушылардың «Дабыл» белгісі бойынша жиналуы және шығуы, газдалған ортаға кіруге дайындық, тыныс алуға қолайсыз жағдайларда әрекет ету, ақауы бар респиратормен газдалған аймақтан шығу.

2

-

2

11

Әмбебап пневматикалық және гидравликалық аспапты пайдалану.

2

-

2

12

Өрт сөндіргіштермен тұтануларды сөндіру.

2

1

1

13

Құтқаратын бұйымдарды пайдалану.

4

2

2

14

Авариялық газ қауіпті жұмыстарды жүргізу.

2

2

-

4-бөлім. Психологиялық дайындық.

4

4

-

15

Заманауи қоғамдағы құтқарушының кәсіби мәртебесінің моральдік- психологиялық негіздері.

1

1

-

16

Адамның төтенше жағдайларда әрекет етуінің психологиялық ерекшеліктері.

1

1

-

17

Құтқарушыларды төтенше жағдайлар кезінде әрекет етуге психологиялық даярлау.

1

1

-

18

Жай-күйді басқару әдістері.

1

1

-

5-бөлім. Медициналық дайындық.

8

6

2

19

Уақытша медициналық бекет құру. Тіршілікті қамтамасыз ету, қорғау, залалсыздандыру, байланыс құралдарын орналастыру және дайындыққа келтіру.

1

1

-

20

Жарақат алғанда бірінші медициналық көмек.

1

1

-

21

Қан кету кезіндегі шұғыл көмек.

1

1

-

22

Термиялық зақымдану (күю, гипертермия, гипотермия, үсу).

1

1

-

23

Улы газбен және басқа да авариялық химиялық қауіпті заттармен улану.

1

1

-

24

Жүрек-өкпе реанимациясы.

1

-

1

25

Зардап шеккендерді тасымалдау.

2

1

1

6-бөлім. Іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасы

4

4

-

26

Авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары.

2

2

-

27

Еңбекті қорғаудың нормативтік-техникалық және құқықтық базасы.

2

2

-

Емтихан.

2

-

-

Барлық сағат:

72

43

27

Ескертпе: Газдан қорғаушыларды алғашқы даярлаудың тақырыптық жоспарына түсініктер Тақырыптық жоспарға қосымшада келтірілген.

                                    Газдан қорғаушыларды алғашқы
                                  даярлаудың тақырыптық жоспарына
                                                қосымша

Газдан қорғаушыларды алғашқы даярлаудың
тақырыптық жоспарына түсінік

1-бөлім. Газдан қорғағыш тыныс алу аппаратурасы мен аспаптар

      № 1-тақырып. Газдан қорғағыш аппараттарды бағалау және таңдау.
      1-сабақ. Нақты өндірістік жағдайларда жұмысты жүргізудің ерекшелігі. Ұзақ мерзімде пайдаланатын, шағын және күрделі жағдайларда жұмыстарды жүргізуге арналған аппараттар. Сығылған ауасы бар оқшаулағыш тыныс алу аппараттары, шлангілік газқағарлар және олардың қолданылу саласы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Өнеркәсіптік, сүзгіш және оқшаулағыш газқағарлар – өзін-өзі құтқарғыштар.
      1-сабақ. Өнеркәсіптік, сүзгіш газқағарлардың сипаттамасы, түрлері, құрылғысы мен қолданылуы. Азаматтық газқағарлар, шлангілік газқағарлар, олардың құрылысы және қолданылу саласы, қауіпсіздік шаралары.
      2-сабақ. Оқшаулағыш газқағарлар – өзін-өзі құтқарғыштардың сипаттамасы, түрлері, құрылғысы және қолданылу саласы. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 3-тақырып. Оқшаулағыш оттекті тыныс алу және ауамен тыныс алу аппараттары, арнайы қорғау жарағы.
      1-сабақ. Сығылған ауадағы регенеративтік респираторлар. Регенеративтік респираторлардың мақсаты, құрылғысы, оларға қойылатын тактикалық-техникалық талаптар.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Регенеративтік респиратор. Мақсаты, тактикалық-техникалық сипаттамасы, құрылғысы. Респираторды жұмысқа дайындау. Респираторды тексеру тәртібі. Қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      3-сабақ. Респираторды тексеруді іс жүзінде машықтау.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      4-сабақ. Оттекті-оқшаулағыш газқағар. Мақсаты, тактикалық-техникалық сипаттамасы, құрылғысы және жұмыс істеу қағидаты. Газқағардың түрлері, оларды тексеру мерзімділігі мен тәртібі. Қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      5-сабақ. Оттекті оқшаулағыш газқағарды тексеруді іс жүзінде машықтау.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      6-сабақ. «АСВ-2» ауамен тыныс алу аппараты. Аппараттың мақсаты, техникалық сипаттамасы, құрылғысы мен жұмыс істеу қағидаты. Қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      7-сабақ. Ауамен тыныс алу аппараты. Аппараттың мақсаты, техникалық сипаттамасы, құрылғысы мен жұмыс істеу қағидаты. Қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      8-сабақ. Арнайы қорғау жарағы. Қорғағыш костюмдер, олардың мақсаты мен қолданылу саласы. «ЖҚЖ» жалпы әскери қорғағыш жиынтық. Химиялық оқшаулағыш костюмдер.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Медициналық газдан құтқару аппаратурасы, арнайы жабдық пен жарақ.
      1-сабақ. Жасанды тыныс алу аппараттары. «Горноспасатель 10» (ГС-10) аппараты, мақсаты, құрылғысы, жұмыс істеу қағидаты.
      Газдан қорғау жарағы. Жиналмалы медициналық зембілдер. Медициналық, көлік, сығымдаушы шиналар. Крамерлер - мақсаты, құрылғысы, қолданылу қағидаты.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 5-тақырып. Респираторларды, өзін-өзі құтқарғыштарды және өкпені жасанды желдету аппараттарын бақылау және тексеру аппаратурасы.
      1-сабақ. УКП-5 әмбебап бақылау аспабының, ПГС өзін-өзі құтқарғыштарды тексеруге арналған аспаптың, ИР-2 және ИПР-Э индикаторларының мақсаты, техникалық сипаттамасы, құрылғысы, қолданылу саласы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақтар.
      № 6-тақырып. Авариялық-химиялық қауіпті заттар, газды ортаның құрамын тексеру аппаратурасы (газталдағыштар).
      1-сабақ. Авариялық-химиялық қауіпті заттар (бұдан әрі - АХҚЗ) (аммиак, хлор, азот және күкірт қышқылы, фтор сутегі және осылардың негізіндегі заттар), олардың физикалық-химиялық қасиеттері және авариялық жағдайдағы әрекеттері. «АНКАТ-7631М», СИГНАЛ-02 газ талдағыштардың және олардың түрлерінің мақсаты, техникалық сипаттамасы, олармен жұмыс істеу тәртібі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.

2-бөлім. Авариялық-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру
және орындау

      № 7-тақырып. Өндірістердің жарылыс және өрт қауіптілігі.
      1-сабақ. Жану, өздігінен түтану, жарылыс, түтіндеу процесі туралы түсінік. Жанғыш газдардың, сұйқтықтардың жіктелуі және олардың өрт қауіптілігі, өндірістің өрт қауіптілігін анықтау. Өрт пен жарылыстың қауіпті факторларының зардаптарының газдан құтқарушының ағзасына әсері және олардан қорғау.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 8-тақырып. Масштабты төтенше жағдайлар кезінде және авариялық-химиялық қауіпті заттардың лақтырындысы аймақтарында авариялық-құтқару жұмыстарын, іздестіру-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру.
      1-сабақ. Адамдарды бірінші кезекте тікелей құтқару қағидаты бойынша авариялық-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру немесе оларды құтқаруды жеңілдететін іс-шаралар жүргізу. Авария аймағын барлау, авариялық учаскеден шыққан адамдардан жауап алу. Тоннельдерде, жабық орларда, сыйымдылықтарда, оттықтарда, құдықтарда, тоғандарда барлау жүргізудің ерекшеліктері. Барлау жүргізу және адамдарды құтқару кезіндегі қауіпсіздік шаралары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Газдан қорғаушылардың іздестіру-құтқару жұмыстары орнына және соның аймағында қозғалысы.
      Масштабты ТЖ кезінде төтенше жағдай аймағында барлау және іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу. Зардап шеккендерді іздестіруді ұйымдастыру және жүргізу. Авариялық-химиялық қауіпті заттардың лақтырындысы аймағында іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.

3-бөлім. Газдан құтқару жұмыстарының тактикалық тәсілдері

      № 9-тақырып. Тыныс алу аппараттары мен газқағарларды қолдану. Газдан құтқарушының ақаулы аппараттан резервтік аппаратқа қайта қосылуы.
      1-сабақ. КИП оқшаулағыш газқағарын пайдалану (кию, жауынгерлік тексеру, іске қосу) Респираторды пайдалану (кию, жауынгерлік тексеру, іске қосу және өшіру). Газдан құтқарушыны ақаулы аппараттан резервтік аппаратқа қайта қосу, зақымданған адамды резервтік ауамен тыныс алу аппаратына қосу.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 10-тақырып. Газдан құтқарушылардың «Дабыл» белгісі бойынша жиналуы және шығуы, газдалған ортаға кіруге дайындық, тыныс алуға қолайсыз жағдайларда әрекет ету, ақауы бар респиратормен газдалған аймақтан шығу.
      1-сабақ. «Дабыл» белгісі бойынша газдан құтқарушылардың жиналуы және жолға шығуы. Газдалған атмосфераға кіруге дайындалу. Ауаның қатты түтіндеуі мен жоғары температура жағдайындағы қозғалыс. Газдан құтқарушының ақауы бар респиратормен газдалған аймақтан шығуы.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 11-тақырып. Әмбебап пневматикалық және гидравликалық аспапты пайдалану.
      1-сабақ. «Пневможастық» түріндегі әмбебап пневматикалық аспастың, гидравликалық домкраттың, гидравликалық қайшының мақсаты, құрылғысы мен қолданылуы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 12-тақырып. Өрт сөндіргіштермен тұтануларды сөндіру.
      1-сабақ. Көбікті, ұнтақты және көмірқышқыл өрт сөндіргіштерінің мақсаты, қысқаша сипаттамасы, құрылғысы мен қолданылуы. Жең желілерін төсеу және өрт сөндіру.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 13-тақырып. Құтқаратын бұйымдарды пайдалану.
      1-сабақ. Құтқару арқаны. Құтқару арқанын орау және тарқату. Зардап шеккендерді құтқаруға және жең желісін немесе аспапты биікткке көтеруге арналған әр түрлі тәсілдермен ілмек тоқу.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      2-сабақ. Газдан құтқарушыны сыйымдылыққа (құдыққа) түсіру Зардап шегушіні сыйымдылықтан көтеру. Зардап шегушіні жоғарыжан түсіру және көтеру.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық және практикалық сабақ.
      № 14-тақырып. Авариялық газ қауіпті жұмыстарды жүргізу.
      1-сабақ. Қысыммен жұмыс істейтін газ құбырларында бұқтырманы орнату және алу. Вентильдерді жабу, жанып жатқан сұйықтығы бар люктерді жабуға немесе будың шығуына жол бермеуге арналған қол құрылғыларын қолдану.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.

4-бөлім. Психологиялық дайындық

      № 15-тақырып. Заманауи қоғамдағы құтқарушының кәсіби мәртебесінің моральдік- психологиялық негіздері.
      1-сабақ. Заманауи қоғамдағы құтқарушының кәсіби мәртебесінің моральдік-психологиялық негіздері. Құтқарушының кәсіби тұрғыдан қалыптасуы. Құтқарушы кәсібінің әлеуметтік маңыздылығы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 16-тақырып. Адамның төтенше жағдайларда әрекет етуінің психологиялық ерекшеліктері.
      1-сабақ. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезіндегі оқиғаның психологиялық әсері. Адам психикасына кері әсерін тигізетін факторлар: оқиға көлемі, оның таралу жылдамдығы, өмірге қауіптілігі, жақын адамынан айрылу, материалдық құндылықтарды жоғалту, өмір сүру ағымының күрт өзгеруі, жаппай құрбандардың болуы, ақпарат тапшылығы, басқарудың болмауы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 17-тақырып. Құтқарушыларды төтенше жағдайлар кезінде әрекет етуге психологиялық даярлау.
      1-сабақ. Төтенше жағдайда іс-қимыл жасауға психологиялық дайындықтың ұғымы. Психологиялық дайындықты қалыптастырудың негізгі бағыттары, әр түрлі төтенше жағдайлар кезінде психологиялық әрекет етудің үлгісі. Қарқынды шұғыл және ұзақ мерзімді физикалық жүктемені ауыстыру қабілетін дамыту; ерік-жігер сапасының дамуы. Жедел ойлауды жетілдіру.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 18-тақырып. Жай-күйді басқару әдістері.
      1-сабақ. Жай-күйді басқару әдістері. Аутогенді жаттығу, оны жасау техникасы. Тыныс алу және физикалық жаттығулар. Психикалық өзін-өзі ұстау әдістері. Жұмыстарды жүргізу кезінде еңбек пен демалысты тиімді ұйымдастыру тәсілдері.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.

5-бөлім. Медициналық дайындық

      № 19-тақырып. Уақытша медициналық бекет құру. Тіршілікті қамтамасыз ету, қорғау, залалсыздандыру, байланыс құралдарын орналастыру және дайындыққа келтіру.
      1-сабақ. Уақытша медициналық бекет құру. Тіршілікті қамтамасыз ету, қорғау, залалсыздандыру, байланыс құралдарын орналастыру және дайындыққа келтіру. Алғашқы медициналық көмек көрсетудің (бұдан әрі - АМК) табельдік және қол құралдары, зардап шеккендерді шығару және тасымалдау. Жеке және автомобильдік дәрі-дәрмек қобдишалардың, медициналық таңу пакетінің (бұдан әрі - МТП), санитарлық медициналық қобдишаның, медициналық жинақтардың, жеке химияға қарсы пакеттердің мақсаты, құрылғысы мен пайдалану қағидаттары.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 20-тақырып. Жарақат алғанда бірінші медициналық көмек.
      1-сабақ. Бас сүйектің, кеуденің, іштің терең жарақаттануы. АМК ерекшеліктері (жараны өңдеу, таңу, ауруды жатқызу және тасымалдау). Бас, мойын, кеуде клеткалары жарақаттанда АМК (бастың, мойын, беттің, иек аумағы жарақатын таңу). Өзіне және өзгеге көмек. АМК көрсету кезінде іс-қимыл жасау алгоритмі. Кеуде қуысы мен іш жарақаттанғанда АМК. Пневмоторакс. Өзіне және өзгеге көмек. Қол мен аяқты (иық, шынтақ буын, саусақ) таңуға дағдылану, таңулар.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 21-тақырып. Қан кету кезіндегі шұғыл көмек.
      1-сабақ. Қан кеткен жағдайда қанды уақытша тоқтату. Табельдік және қол аспабы. Қан тамырын қатты басу, қолды немесе аяқты қатты бүгу. Таңғышты басу. Ішке қан кету кезінде АМК.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 22-тақырып. Термиялық зақымдану (күю, гипертермия, гипотермия, үсу).
      1-сабақ. Күйіктер, түрлері, қиындықтары. АМК алгоритімі, естен танудың алдын алу. Үсу. Түрлері, АМК. Гипо - және гипертермия. АМК ерекшеліктері.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 23-тақырып. Улы газбен және басқа да авариялық химиялық қауіпті заттармен улану.
      1-сабақ. Улы газбен және басқа да авариялық химиялық қауіпті заттармен улану. Улы газ (СО) және онымен өртте улану, улану бегілері мен АМК көрсету. Зардап шегушіні тасымалдау ерекшеліктері. Күрделенудің алдын алу, болдырмау.
      Өткізу әдісі: сыныптық топтық сабақ.
      № 24-тақырып. Жүрек-өкпе реанимациясы.
      1-сабақ. Өмір мен өлім белгілері (биологиялық және клиникалық). Жүрек соғуының тоқтау белгілері. «Сафара» әдісі. Бір және екі құтқарушымен жүрек-өкпе реанимациясының алгоритімі. Жүрек-өкпе реанимациясына дағдылану.Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 25-тақырып. Зардап шеккендерді тасымалдау.
      1-сабақ. Зардап шеккендерді зембілмен тасымалдауға дайындау, тасымалдау. Әртүрлі жарақат кезінде зардап шеккендерді зембілмен тасымалдау әдістері. Зардап шеккендерді зембілсіз тасымалдау.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.

6-бөлім. Іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу кезіндегі
қауіпсіздік техникасы

      № 26-тақырып. Авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары.
      1-сабақ. Авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары. Іздестіру-құтқару құралымдарында жарақат алу статистикасы. Жарақат алу себептері: жеке, техникалық, ұйымдық. Құтқарушыларға тән жарақаттар. Жарақаттың алдын алу. Құтқарушылардың еңбек қызметінің жарақат алу қауіпті және зиянды факторлары. Қауіпсіз еңбек жағдайлары. Тәуекел дәрежесін сезіну. Құтқарушылардың кәсіби ауруға шалдығуы.
      Өткізу әдісі: сыныптық топтық сабақ.
      № 27-тақырып. Еңбекті қорғаудың нормативтік-техникалық және құқықтық базасы.
      1-сабақ. Еңбекті қорғаудың нормативтік-техникалық және құқықтық базасы. Нұсқаулықтар. Стандарттар. Авариялық-құтқару аспабын жұмысқа дайындау, жұмыс істеу және жұмыстан кейінгі кездегі қауіпсіздік талабы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.

                                       Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                      қызметтердің мамандарын арнайы
                                            даярлау бойынша оқыту
                                         курстарының бағдарламасына
                                                 7-қосымша

Парамедиктерді оқыту жөніндегі
тақырыптық жоспар

Р/с
№

Тақырып атауы

Сағат саны

Барлығы

олардың ішінде

Сыныптық-топтық

Тәжірбиелік

1

Дүлей зілзала ошақтарының (жер сілкінісі, сел, су тасқыны) медико-тактикалық сипаттамасы.

1

1

-

2

Техногендік авариялар мен апаттардың (өрттер, жарылыстар, күшті әсер ететін және және радиоактивті заттардың лақтырындылары және т.б.) медико-тактикалық сипаттамасы.

1

1

-

3

Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаттары мен көлемі.

1

1

-

4

Алғашқы медициналық көмек көрсету кезінде құтқарушының құқықтары мен міндеттерінің заңдық негіздері.

1

1

-

5

Алғашқы медициналық көмек көрсету құралдары.

1

-

1

6

Жарақат және қан кету.

2

1

1

7

Буынның сынуы, шығуы және зақымдануы.

2

1

1

8

Ұзақ шаншу белгісі.

2

1

1

9

Бастың, көкірек қуысының, мойынның, омыртқаның жарақаттары.

2

1

1

10

Травматикалық шок.

1

1

11

Жүрек-өкпе реанимация негіздері.

2

1

1

12

Күйік және үсік, электр жарақаттары.

2

1

1

13

Қажу.

2

1

1

14

Радиациялық зақымдану.

2

1

1

15

Күшті әсер ететін улы заттардың әсері.

1

1

-

16

Өткір психикалық бұзылыс.

1

1

-

17

Көз, құлақ, тамақ, мұрынның жарақаттануы.

1

1

-

18

Анафилаксия.

1

1

-

19

Талып қалу, ес-түссіз жағдай, кома.

2

1

1

20

Миокард инфаркты.

1

1

21

Балалар жарақаты.

1

1

22

Босандыру.

2

1

1

23

Эпидемиологияның негізі, карантин және обсервация туралы түсінік.

1

1

-

24

Медициналық сұрыптау. Мақсаты мен өткізу тәртібі.

2

1

1

25

Физикалық және медициналық қорғанудың әдістері.

1

-

1

26

Төтенше жағдайлар ошағынан зақымданғандарды шығару және тасымалдау.

1

1

-

27

Артериялық қысымды, тамырдың соғуын өлшеу. Бұлшық ет және тері асты иньекциясы.

1

-

1

Емтихан.

2

2

Барлық сағат:

40

26

14

Ескертпе: Парамедиктерді оқыту жөніндегі тақырыптық жоспарына түсініктер Тақырыптық жоспарға қосымшада келтірілген.

                                      Парамедиктерді оқыту жөніндегі
                                           тақырыптық жоспарына
                                                   қосымша

Парамедиктерді оқыту жөніндегі тақырыптық жоспарына түсінік

      № 1-тақырып. Дүлей зілзала ошақтарының (жер сілкінісі, сел, су тасқыны) медико-тактикалық сипаттамасы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 2-тақырып. Техногендік авариялар мен апаттардың (өрттер, жарылыстар, күшті әсер ететін және және радиоактивті заттардың лақтырындылары және т.б.) медико-тактикалық сипаттамасы.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 3-тақырып. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаттары мен көлемі. Дефибрилляторды, ауа өткізгішті және өкпені жасанды желдету аппаратын қосу.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 4-тақырып. Алғашқы медициналық көмек көрсету кезінде құтқарушының құқықтары мен міндеттерінің заңдық негіздері.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 5-тақырып. Алғашқы медициналық көмек көрсету құралдары.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 6-тақырып. Жарақат және қан кету.
      1-сабақ. Жарақат алу процесі жөнінде түсінік, жарақаттың асқынуы. Жарақаттағы инфекцияның өршуінің алдын алу шаралары. Асептика және антисептика қағидалары. Қан кету түрлері. Әртүрлі қан кетулерді уақытша тоқтатудың тиімді тәсілдерін қолдану өлшемдері. Қан кетуді тоқтату амалдарының реті.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Таңғыштың негізгі түрлері және таңу қағидалары. Таңғыштарға қойылатын талаптар, таңғыштарды дұрыс қоюды бақылау. Басқа, мойынға және кеудеге дәке және орамал таңу, оларды қою техникасы. Сақпан таңу. Оң және сол көзге, екі көзге таңу. Ішке және аяқтың шабына дәке, орамал және контур таңу. Ашық және клапанды пневмоторакспен кеудеге өтіп кеткен жарақат кезінде таңуды қою қағидалары. Жоғары және төменгі буындарға дәке, орамал, контур және түтікше таңу, оларды қою техникасы. Басып таңуды және қан кетуді тоқтататын жгутты қою тәртібі. Қан кетуді тоқтататын жгутты қойғаннан кейін ықтимал шиеленесулер. Ішке қан кетудің негізгі белгілері. Ішке қан кеткенде алғашқы медициналық көмек көрсету кезіндегі құтқарушының тактикасы.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 7-тақырып. Буынның сынуы, шығуы және зақымдануы.
      1-сабақ. Буынның сынуы, шығуы және зақымдануы жөнінде түсінік. Буынның сынуының, шығуының және зақымдануының түрлері және белгілері. Буынның сынуы, шығуы және зақымдануы кезінде алғашқы медициналық көмек. Эвакуациялау кезінде буынның сынуының, шығуының және зақымдануының асқынуынан алдын алу. Тасымалдау шиналарының түрлері. Сүйектер сынған кезде иммобилизациялау үшін қол құралдарын пайдалану. Балаларда буын сынуларының ерекшеліктері, олардың алғашқы медициналық көмек көрсетуге әсері.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Буын сүйектерінің сынуы және шығуы кезінде алғашқы медициналық көмек көрсету тәсілдері мен әдістерін машықтау. Бас, қабырға, омыртқа және жамбас сүйектерінің сынуы және шығуы кезінде алғашқы медициналық көмек көрсету тәсілдері мен әдістерін машықтау. Әртүрлі сыну барысында тасымалдау тәсілдері. Буынның шығу белгілері, буын сынуынан ерекшелігі. Буын шыққан кезде алғашқы медициналық көмек қағидаттары. Иммобилизация ерекшеліктері.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 8-тақырып. Ұзақ шаншу белгісі.
      1-сабақ. Ұзақ шаншуды анықтау, орын алу себептері, ауырлық дәрежесі және белгілері. Компрессия кезеңдері: ерте, аралық, кеш. Ұзақ шаншу белгілері ауырлығының компрессияның уақыты мен оны шектеуге қатысы (кеуде, іш, жамбас, білек, жауырын, табан, балтыр, бөксе). Балаларда пайда болу ерекшелігі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Ишемия дәрежесін анықтау. Дененің шаншу қадалған бөлігінің өмірге қабілеттілігін анықтау. Шаншылған буынды босату қағидалары. Шаншу қадалған буындарды босату кезінде және жасушаның ишемия дәрежесіне байланысты оны босатқаннан кейін құтқарушының тактикасы (өтелетін, өтелмейтін және елеусіз).Табельдік және қол құралдарын қолдана отырып, шаншылған буын бөлігін таңу, иммобилизациялау және салқындату. Зардап шегушіні жылыту. Зардап шегушіге сілті суын дайындау және беру. Зардап шегушіні медициналық көшіру тәртібі. Жгут салуды орындылығын анықтау. Жгут таңу, оны дұрыс салу мен орындылығын бақылау. Босатылуы мүмкін емес буындарды шаншу кезінде көмек. Буындарға мәжбүрлі түрде амплутация жасау.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 9-тақырып. Бастың, көкірек қуысының, мойынның, омыртқаның жарақаттары.
      1-сабақ. Бастың, көкірек қуысының, мойынның, омыртқаның жарақаттары туралы түсінік. Диференциалдық диагнгостика. Алғашқы медициналық көмек көрсету, оны көрсету тәртібі. Балаларға алғашқы медициналық көмек көрсету ерекшелігі. Тасымалдау ерекшелігі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Бастың, көкірек қуысының, мойынның, омыртқаның жарақаттануы кезіндегі алғашқы медициналық көмек көрсету әдістері мен тәсілдері. Алғашқы медициналық көмек көрсету кезіндегі негізгі өзіндік қателіктер.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 10-тақырып. Травматикалық шок.
      Травматикалық шок туралы ұғым, себептері, белгілері, алдын алу. Алғашқы медициналық көмектің мазмұны, оны көрсету тәртібі. Балаларда пайда болу ерекшеліктері. Шок кезіндегі алғашқы көмек. Қан кетуді тоқтату, буын сынығын иммобилизациялау, қанды жоғалтуды толтыру, зардап шегушіні жылыту.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 11-тақырып. Жүрек-өкпе реанимация негіздері.
      1-сабақ. Клиникалық және биологиялық өлімнің түсінігі.Тыныс алу және жүрек қызметінің кенетен тоқтау белгілері, клиникалық өлім, жарақатанғанды құтқару үшін бірінші кезектегі жүрек- өкпе ренимациясының ролі. Өкпені қолмен желдету және жүрек тұсын сылау тәсілдері, бір, екі және үш құтқарушымен жүрек- өкпе ренимациясын жүргізу қағидаттары. жүрек- өкпе ренимациясын жүргізу техникалық құралдары. Реанимацияны тиімді жүргізу белгісі. Құтқарушының демалуын және жүрек қызметін қалпына келтіргеннен кейін құтқарушының іс-әрекеті.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Балаларға жүрек-өкпе ренимациясын жүргізу ерекшеліктері.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 12-тақырып. Күйік және үсік, электр жарақаттары.
      1-сабақ. Күйік және үсік түрлері мен ауырлық дәрежесі. Өрт кезінде зақымдану ерекшеліктері, жоғарғы тыныс алу жолдарының күйігі. Күйік, үсік және электр жарақаттары кезіндегі алғашқы медициналық көмек.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Күйік, үсік және электр жарақаттары кезіндегі алғашқы медициналық көмекті машықтау. Алғашқы медициналық көмек көрсету кезіндегі негізгі өзіндік қателіктер.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 13-тақырып. Қажу.
      1-сабақ. Асфиксияны анықтау, себептері және асфиксияның белгілері. Қажу. Ақ пен көк асфиксияның белгісі. Электр тогымен және найзағаймен зақымдану, зақымдану белгілері. Асфиксия, қажу және электр тогымен зақымдану кезіндегі алғашқы медициналық көмек. Алғашқы медициналық көмек көрсету кезіндегі негізгі қателіктер.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Жоғарғы тыныс алу жолдарына бөгде зат түскен кезде өлу себептері (механикалық асфиксия, дауыс сіңірлерінің түйілуі, бас миының ісуі). Асфиксия туралы түсінік, белгілері. Алғашқы медициналық көмек. Шұғыл крикотомия, тыныс алу жолдарынан бөгде заттарды шығарудың заманауи тәсілдері тіралы түсінік.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 14-тақырып. Радиациялық зақымдану.
      1-сабақ. Радиациялық авариялар кезіндегі зақымдаушы факторлар. Терең өтетін радиация және оның адам ағзасына әсері. Радиоактивті заттардың адам ағзасына түсу жолдары. Сәулелену ауруы туралы түсінік. Сәулелену мөлшерінен аурудың ауырлығының қатынасы. Созылмалы сәулелену ауруының бастапқы белгілері. Балаларда радиациялық зақымданудың ерекшеліктері. Алғашқы медициналық көмек. Сәулемен зақымданудың алдын алу.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Радиацияның әсерін әлсіздендіру әдістері. Радиоактивті заттар зақымданушының ағзасына радиоактивті заттар түскенде және сәулелену ауруының бастапқы белгілері байқалғанда алғашқы медициналық көмек көрсету. Балаларға алғашқы медициналық көмек көрсетудің ерекшеліктері. Авария аумағында санитарлық-гигиеналық және эпедемияға қарсы іс-шаралар, олардың рөлі мен мазмұны. Құтқарушыларда сәулемен зақымданудың алдын алу. Алдын алу құралдары. Зақымданғандардың сәулелену мөлшерін бақылау. Жеке мөлшерлегіштер мен оларды пайдалану тәртібі. Радиациялық ластану аймақтарында медициналық жағдайды анықтау және бағалау бойынша құтқарушының іс-қимылдары. Радиоактивті заттар зақымданушының ағзасына радиоактивті заттар түскенде және сәулелену ауруының бастапқы белгілері байқалғанда алғашқы медициналық көмек көрсету. Зардап шеккендердің жиалу бекетін жабдықтау. Зардап шеккендерді қауіпсіз аймаққа көшіру тәртібі. Ішінара санитарлық өңдеуді ұйымдастыру және жүргізу. Радиациялық зақымдану аймақтарында жұмыстарды ұйымдастыруға, орналастыруға, тамақтануға және сумен қамтамасыз етуге қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар. Радиоактивті заттармен ластану аймағында эпедиемияға қарсы іс-шаралардың мазмұны мен оларды орындау тәртібі.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 15-тақырып. Күшті әсер ететін улы заттардың әсері.
      1-сабақ. Улы заттарды адам ағзасына әсері бойынша жіктеу. Уландырғыш заттар жөнінде түсінік. Зақымдау белгілері. Ауырлық дәрежесі. Алғашқы медициналық көмек көрсету. Жарақат алғанға улы заттар әсерін тоқтату. Зардап шегушінің ағзасына улы заттардың өтуін тоқтату. Антидоттар. Өкпенің қабынуынан алдын алу. Қорғану құралдары. Балаларда уланудың ерекшеліктері және алғашқы медициналық көмек көрсету. Улы заттармен уланғанда алғашқы медициналық көмек көрсету. Табелдік және қол құралдарын қолдану. Қарапайым тәсілмен асқазанды шаю. Антидоттар және оларды енгізу тәсілдері. Оттегінің ингаляциясы. Жеке химияға қарсы топтама және қол құралдарын қолдану арқылы жарты газсыздандыру. Құтқарушының улануынан алдын алу.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 16-тақырып. Өткір психикалық бұзылыс.
      Күйзеліс және психикалық жарақат. Себептері, белгілері, ықтимал зардаптары. Психикалық жарақаттан зардап шеккендерді анықтау. Төтенше жағдайлардағы зардап шеккендердің өткір психикалық бұзылысының негізгі белгілері, балаларда болуының ерекшеліктері. Алғашқы медициналық көмек көрсетудің мазмұны мен қағидалары. Балаларға алғашқы медициналық көмек көрсетудің ерекшеліктері. Құтқарушының қызметінде және алғашқы медициналық көмек көрсету кезінде өзін-өзі реттеу әдістерінің рөлі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 17-тақырып. Көз, құлақ, тамақ, мұрынның жарақаттануы.
      Көз, құлақ, тамақ, мұрынның жарақаттану ерекшеліктері. Жара процесі туралы түсінік, жараның асқынуы. Жарадағы жұқпаның таралуынан алдын алу әдістері. Асептика және антисептика қағидалары. Зардап шеккеннің жай-күйіне климаттық жағдайдың әсері және жарақаттану кезіндегі алғашқы медициналық көмектің сипаты.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 18-тақырып. Анафилакция.
      Аллергия және аллергендер туралы жалпы түсінік. Зардап шеккендерде аллергиялық әсерлердің өршуі кезінде құтқарушылардың қолданатын дәрілік құралдарының рөлі. Аллергиялық әсерлердің белгілері (аллергиялық мұрын бітелу, терінің қышынуы және бөртуі, қабақ, ерін және мойынның ісінуі, аллергиялық шок), ықтимал асқынулар және нәтижелері. Зардап шеккендерге медициналық көмек көрсетудің жалпы қағидаттары. Медициналық көмек көрсету кезінде қоланылатын дәрі құралдары және оларды қолдану әдістері. Ине шаншылған жерге (шаққан, аллергенмен жанасқан) салқын компрессті пайдалану, мұрынға тамшы (галазолин) тамызу, алғашқы медициналық көмек көрсетудің табельдік құралдарын пайдалану, кома жағдайында жатқан зардап шегушіні қауіпсіз жағдайға келтіру.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 19-тақырып. Талып қалу, ес-түссіз жағдай, кома.
      1-сабақ. Қан диабетін анықтау, шығу себептері және белгілері. Қандағы қанттың деңгейі және оны реттеудің тетіктері, гипо- және гипергликемикалық кома туралы түсінік. Гипо- және гипергликемикалық команың сипаттамалық белгілері, олардың басқа да коматозды жағдайлардан айырмашылығы. Коматозды жағдайдағы ауруға алғашқы медициналық көмек көрсетудің жалпы өқағидаттары жөнінде құтқарушының тактикасы. Асфикцияның алдын алу әдісі. Коматозды жағдайдағы аурудың бетін қайтару үшін глюкоза (қант және т.б.) қолдану. Ауруларды тасымалдау тәртібі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Талып қалуды және команы анықтау, себептері, белгілері. Талып қалудың коматозды жағдайдан түбегейлі айырмашылығы. Зардап шегушінің өлімінің себептері. Зардап шегушінің талып қалу және кома жағдайындағы жай-күйін (тыныс алуының сипатын, ұйқы артериясындағы тамыр соғуының болуын, артериядан немесе көк тамырдан қан ағудың болуын, қол-аяқ және жамбас сүйектерінің сынуын) бағалау. Алғашқы медициналық көмек көрсетудің әдістері және қолдану. Зардап шегушінің асқазандағы, қандағы немесе сілекейдегі аспирация нәтижесінде өз тіліне тұншығуынан алдын алу. Жүрек соғысының және тыныс алысының кенеттен тоқтауы кезіндегі іс-қимылдар. Артериялық қан ағу кезінде ми ісігінің және көп қан жоғалтудың белгілері. Зардап шегушілерді өлімге әкелетін оқиға орнында алғашқы медициналық көмек көрсету кезінде өзіндік тактикалық қателіктер. Талып қалудың және коматозды жағдайдың алдын алу. Коматозды жағдайдағы зардап шегушіні тасымалдау тәртібі.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 20-тақырып. Миокард инфаркты.
      Жүрек қыспасы мен миокард инфактын анықтау, себептері мен белгілері. Ықтимал асқыну (кардиогендік шок, өкпенің ісінуі, асқазанның бүлкілдеуі). Жүрек қыспасы мен миокард инфакты кезіндегі алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаттары. Ауыру синдромын кетіру. Қан тамырларын кеңейтетін құралдарды (нитроглицерин, сустак,нитронг) қолдану. Миокард инфакты кезіндегі өкпе-жүрек реанимациясын жүргізуге көрсетілім, оның тиімділігінің көрсеткіші. Ауруды басқа орынға медициналық көшіру тәртібі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 21-тақырып. Балалар жарақаты.
      Бала ағзасындағы жарақат кезінде алғашқы медициналық көмек көрсетудің ерекшеліктері. Балалар жарақаты зардаптарының ерекшеліктері.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 22-тақырып. Босандыру.
      1-сабақ. Физиологиялық босану туралы түсінік. Босануды алдын ала айту, босану басталу белгілері мен кезеңдері. Босанудың ұзақтығы және негізгі асқынуы. Ауруханадан тыс босандыру кезіндегі алғашқы медициналық көмек.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Босанып жатқан әйелден сұрақ-жауап алу тәртібі және оны босануға дайындау. Баланы толғату және босану кезінде алғашқы медициналық көмек көрсету. Көмек көрсететін құтқарушының қолдарын тазалау. Бала туылғаннан кейін құтқарушының тактикасы (баланың ауызынан сілекейін сорып алу, кіндік бауын өңдеу және кесіп алу, баланы сүрту және орау). Босанудың асқынған кезінде (тіндердің жыртылуы, қан ағуы) алғашқы медициналық көмек көрсету әдісі. Емдеу мекемесінде босанған әйелді баласымен тасымалдау тәртібі.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 23-тақырып. Эпидемиологияның негізі, карантин және обсервация туралы түсінік.
      Жұқпалы аурулардың түрлері. Эпидемиялық процесс туралы түсінік. Ауруды анықтау әдісі. Карантин және обсервация. Обсервация және карантин аймағындағы жүріп-тұру тәртібі. Әртүрлі жұқпалы аурулар кезіндегі алғашқы медициналық көмек көрсетудің мазмұны мен ерекшеліктері. Аурудың алдын алу. Көпшілік жұқпалы ауру тараған ошақтағы тұрғындар арасында санитарлық-ағартушылық жұмыстарын жүргізудің мазмұны мен тәртібі. Жұқпалы аурудың (суық тию, жіті асқазан-ішек, трансмиссивтік, сыртқы қабы, аса қауіпті) негізгі принциптері. Аурудың дене температурасын өлшеу, сыртын тексеру. Ауруды жылыту әдісі. Дене қызуын қайтаратын құралдар туралы түсінік және оларды қолдану әдісі. Жұқпалы аурулармен ауырғандармен сөйлесу тәртібі және олардың күтімі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 24-тақырып. Медициналық сұрыптау. Өткізуді тағайындау және тәртібі.
      1-сабақ. Зардап шегушіні медициналық сұрыптаудың рөлі, мақсаты және ұйымдастыру негізі. Медициналық сұрыптаудың түрі және оны жүргізу тәртібі. Көшіру-тасымалдауды сұрыптау туралы түсінік.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      2-сабақ. Әр түрлі жарақаттану кезінде зардап шеккендерді іріктеудің негізгі белгілері. Іріктеу алаңындағы құрылғылар мен оларды өрістету қағидалары. Іріктеу таңбасы туралы түсінік. Іріктеу кезінде зардап шеккендерге алғашқы дәрігерлік көмек көрсету.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 25-тақырып. Физикалық және медициналық қорғанудың әдістері.
      Жаппай жұқпалы аурулар ошағында медициналық жағдайларды анықтау және бағалау бойынша құтқарушының іс-қимылдары. Науқастарды анықтау, оңашалау, ауруханаға жатқызу бойынша іс-шаралар өткізу және ұйымдастыру. Жұқпалы ауруларға қарсы іс-шаралар және оларды өткізу тәртібі. Залалсыздандыру, дәрілеу және зиянды жәндіктерді жою құралдары мен әдістері. Науқастар шоғырланған жерді белгілеу. Жұқпалы аурулармен ауырған науқастарды тасымалдау қағидалары.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.
      № 26-тақырып. Төтенше жағдайлар ошағынан зақымданғандарды шығару және тасымалдау.
      Зардап шеккендерді тасудың әдістері: қолмен, арқалап, иықпен, зембілмен. Зембілдегі зақымданғандардың жарақаттану түріне және жағдайының ауырлығына байланысты ахуалы. Зақымданғандарды көтеру және түсіру кезіндегі тасымалдаудың ерекшеліктері. Зақымданған адамды жерден зембілге аударып салу, оларды жұмсақ, стандартты және соңғы үлгіде шығарылған зембілдермен тасымалдау ережелері. Зардап шеккендерді қауіпсіз жерге көшіруге дайындау, жағдайға байланысты зардап шеккендерге тасымалдау көлігін таңдау. Зардап шеккендерді тасымалдау көлігіне жайғастыру. Тасымалдау көліктерінің көшіру сыйымдылығы. Зардап шеккендерді отырғызған көлікті алып жүру. Зардап шеккендерді қауіпсіз жерге көшіру кезінде, оларға алғашқы дәрігерлік көмек көрсету барысында жағдайды бақылауда ұстау. Басқару органдары мен лауазымды тұлғалардың ұйымдастыру және медициналық қауіпсіз жерге көшіру жұмыстарын жүргізу жауапкершілігі.
      Өткізу әдісі: сыныптық-топтық сабақ.
      № 27-тақырып. Артериялық қысымды, тамырдың соғуын өлшеу. Бұлшық ет және тері асты иньекциясы.
      1-сабақ. Медициналық қимыл-қозғалыстарды тәжірбиелік меңгеру. Артериялық қысымды, тамырдың соғуын өлшеу қағидалары. Бұлшық ет және тері асты иньекциясы. Манекенмен үйрету.
      Өткізу әдісі: практикалық сабақ.

                                      Мемлекеттік емес өртке қарсы
                                     қызметтердің мамандарын арнайы
                                           даярлау бойынша оқыту
                                        курстарының бағдарламасына
                                                 8-қосымша

Мамандырылған оқу орталығының атауы

Оқу орнының логотипі

Наименование Специализированного учебного центра

№ __________ СЕРТИФИКАТ
осы сертификат

_____________________________________________________________________
                        (тегі, аты, әкесінің аты)
_____________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________ арнайы даярлау курсын ойдағыдай өткенін растайды
оқыту кезеңі ________________________________________________________
Директор ___________________________________________________ (Т.А.Ә.)
                              (қолы)

М.О.

                               Берілген күні «____»____________20__ж.