Об утверждении Правил по организации летной работы в гражданской авиации Республики Казахстан

Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 20 марта 2015 года № 307. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 апреля 2015 года № 10809.

В соответствии с подпунктом 41-36) пункта 1 статьи 14 Закона Республики Казахстан от 15 июля 2010 года "Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила по организации леткой работы в гражданской авиации Республики Казахстан.

2. Комитету гражданской авиации Министерства по инвестициям и развитии Республики Казахстан (Сейдахметов Б.К.) обеспечить:

1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его копии на офицальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) пункта 2 настоящего приказа.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по инвестициям и развитие Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр по инвестициям и развитию
Республики Казахстан	А. Исекешев

Утверждены приказом Министра по инвестиции и развитию Республики Казахстан от 20 марта 2015 года № 307

Правила
по организации летной работы в гражданской авиации
Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 443 (вводится в действие с 01.08.2019).

1. Правила по организации летной работы в гражданской авиации Республики Казахстан (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 41-36) пункта 1 статьи 14 Закона Республики Казахстан от 15 июля 2010 года "Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации".

2. Настоящие Правила определяют порядок организации летной работы в гражданской авиации и являются обязательными для эксплуатантов гражданских воздушных судов, осуществляющих воздушные перевозки и авиационные работы, полеты в целях авиации общего назначения на воздушных судах с сертифицированной взлетной массой более 5700 килограмм и воздушных судах с газотурбинными двигателями независимо от взлетной массы.

3. Организация летной работы включает:

1) планирование летной работы;

2) профессиональную подготовку летного состава;

3) допуск летного состава к полетам;

4) формирование экипажей воздушных судов;

5) квалификационные проверки летного состава;

6) тренировку летного состава;

7) разборы полетов;

8) анализ и контроль организации летной работы и безопасности полетов;

9) летно-методическую работу.

4. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) авиакомпания - юридическое лицо, имеющее сертификат эксплуатанта гражданских воздушных судов;

2) авиационный персонал - физические лица, имеющие специальную и (или) профессиональную подготовку, осуществляющие деятельность по выполнению и обеспечению полетов воздушных судов, воздушных перевозок и авиационных работ, техническому обслуживанию воздушных судов, организации и обслуживанию воздушного движения, управлению воздушным движением;

3) уполномоченный орган в сфере гражданской авиации - центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в области использования воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности гражданской и экспериментальной авиации;

4) предварительная подготовка - основной вид подготовки экипажа к полету (полетам), в процессе которой проводятся изучение материалов, подготовка документов, отработка действий и контроль готовности экипажа к выполнению задания на полет;

5) особо важные полеты - статус, присваиваемый уполномоченными Правительством Республики Казахстан государственными органами полетам воздушных судов, а также маршрутам (рейсам) их следования при воздушных перевозках охраняемых лиц Республики Казахстан;

6) командир воздушного судна - физическое лицо, прошедшее соответствующее обучение, имеющее свидетельство пилота и допуск на право самостоятельного управления воздушным судном данного типа, в обязанности которого входит руководство деятельностью экипажа по организации и выполнению полетов;

7) член кабинного экипажа - лицо, относящееся к авиационному персоналу, которое в интересах безопасности и в целях обслуживания пассажиров и (или) перевозки грузов выполняет обязанности на борту воздушного судна, поручаемые ему эксплуатантом или командиром воздушного судна, но не являющееся членом летного экипажа;

8) должностное лицо - лицо, постоянно или временно занимающее должность, связанную с выполнением организационно-распорядительных или административно-хозяйственных обязанностей;

9) предполетная подготовка - этап подготовки экипажа к выполнению предстоящего полета, содержащий операции с момента явки в аэродромный диспетчерский пункт (Briefing) (при авиационных работах - на рабочий аэродром) до момента запуска двигателя воздушного судна для полета;

10) летное подразделение - структурное подразделение организации гражданской авиации, задачей которого является организация летной работы, подготовка и выполнение полетов;

11) летная тренировка - процесс обучения летного состава в целях приобретения (восстановления) и поддержания навыков летной работы;

12) летная работа - работа, проводимая летным составом по выполнению задания на полет;

13) организация летной работы - система мероприятий по планированию летной работы и управлению летными подразделениями и экипажами воздушных судов гражданской авиации для обеспечения безопасности, регулярности и экономической эффективности полетов;

14) планирование летной работы - выработка порядка, последовательности и эффективных методов выполнения перспективных, текущих и оперативных планов работы летного состава организаций гражданской авиации в установленные сроки;

15) безопасность полета - комплекс мер, обеспечивающих безопасное проведение полетов, при котором риск причинения вреда жизни или здоровью людей или нанесения ущерба имуществу снижен до приемлемого уровня и поддерживается на этом либо более низком уровне посредством непрерывного процесса выявления источников опасности и контроля факторов риска;

16) летный состав - члены летного экипажа, имеющие специальную подготовку и свидетельство на право летной эксплуатации воздушного судна данного типа и (или) его оборудования;

17) летно-инструкторский состав - лица авиационного персонала гражданской авиации, занимающие должность инструктора, имеющие допуск к инструкторской работе по специальности, типу воздушного судна и действующее свидетельство авиационного персонала гражданской авиации;

18) летная проверка - процесс определения уровня знаний и навыков экипажа (членов экипажа);

19) член летного экипажа - лицо, относящееся к авиационному персоналу, имеющее действующее свидетельство авиационного персонала, на которого возложены обязанности связанные с управлением воздушным судном в течение полетного времени;

20) член экипажа - лицо, относящееся к авиационному персоналу, назначенное для выполнения определенных обязанностей на борту воздушного судна в течение полетного времени;

21) разбор полетов в экипаже - анализ командиром воздушного судна (проверяющим) качества выполнения задания на полет каждым членом экипажа в целях совершенствования профессиональной подготовки членов экипажа, устранения и предупреждения отклонений в работе экипажа после доклада каждого члена экипажа.

Глава 2. Порядок организации летной работы в гражданской авиации Республики Казахстан

Сноска. Заголовок главы 2 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 443 (вводится в действие с 01.08.2019).

Параграф 1. Планирование летной работы

5. Целью планирования летной работы является обеспечение

безопасности и регулярности полетов.

6. Планирование летной работы осуществляется в целях:

1) формирования и совершенствования процесса организации летной работы;

2) проведения профилактической работы по предупреждению

авиационных происшествий и инцидентов, происходящих по вине летного

состава;

3) подготовки необходимого количества летного состава с требуемым уровнем профессиональной подготовки;

4) развития учебно-методической базы и повышения эффективности ее использования в системе профессиональной подготовки летного состава.

7. Планирование летной работы осуществляется в соответствии с приказами, указаниями и рекомендациями, а также согласно перспективным, текущим, оперативным (месячным, суточным) планами работы авиакомпании (эксплуатанта) с учетом данных анализа организации летной работы и состояния безопасности полетов за истекший период.

При планировании летной работы в авиакомпании (эксплуатантом) детально разрабатываются:

1) годовой план основных мероприятий по организации летной работы и обеспечению безопасности полетов;

2) годовой план - график проверок подразделений (экипажей).

8. Планы разрабатываются руководителем по организации летной работы (руководителем отдела тренинга) с привлечением необходимых специалистов и утверждаются руководителем авиакомпании (эксплуатантом).

9. Годовой план основных мероприятий по организации летной работы и обеспечению безопасности полетов предусматривает:

1) формирование и совершенствование процесса организации летной работы;

2) построение целевой профилактической работы по предупреждению авиационных происшествий и их предпосылок, происходящих по вине летного состава;

3) развитие учебно-методической работы и повышение эффективности ее использования в системе профессиональной подготовки летного состава.

10. Годовой план-график проверок подразделений (экипажей), работающих в отрыве от базового аэродрома, составляется на период выполнения работ.

11. В летной службе авиакомпании (эксплуатанта) разрабатываются:

1) годовой план основных мероприятий по организации летной работы и обеспечению безопасности полетов;

2) годовой план - график подготовки, тренировок и проверок летного, летно-инструкторского состава летной службы и проверок подразделений (экипажей);

3) ежемесячный план работы летной службы.

Планы разрабатываются руководителем летной службы с привлечением необходимых специалистов и утверждаются руководителем авиакомпании (эксплуатанта).

12. Годовой план основных мероприятий летной службы предусматривает:

1) совершенствование процессов организации летной работы;

2) развитие летно-методической базы и ее использование в процессе профессиональной подготовки летного состава;

3) разработку направлений целевой профилактической работы по предупреждению авиационных происшествий и инцидентов;

4) организацию подготовки необходимого количества экипажей с требуемым уровнем профессиональной подготовки.

13. Годовой план - график подготовки, тренировок и проверок содержит сведения по:

1) руководителю летного подразделения;

2) заместителю руководителя летной службы;

3) старшим авиационным специалистам летной службы;

4) местоположению проверяемых подразделений (экипажей) с датами (периодом) проверки.

При наличии в авиакомпании (у эксплуатанта) одной летной службы без других летных подразделений дополнительно учитываются сведения на остальной летный и летно—инструкторский состав.

14. План работы летной службы составляется на каждый месяц и предусматривает проведение организационных и летно-методических мероприятий по обеспечению безопасности полетов и качества организации летной работы.

15. Контроль выполнения планов осуществляет руководитель летной службы.

16. В летном подразделении разрабатываются:

1) годовой план - график подготовки, тренировки и проверок;

2) план-график работы подразделения;

3) ежемесячный план - график работы и отдыха летного состава.

Планы разрабатываются руководителем летного подразделения с привлечением необходимых специалистов и утверждаются руководителем летной службы авиакомпании (эксплуатанта).

17. Годовой план-график подготовки, тренировок и проверок содержит сведения на следующий летно-инструкторский и летный состав подразделения:

1) руководителя летного подразделения;

2) пилотов - инструкторов;

3) командиров и членов экипажей.

18. План - график работы подразделения на месяц предусматривает проведение организационных, летно-методических мероприятий и мероприятий по обеспечению безопасности полетов.

19. Контроль за выполнения планов осуществляет руководитель летного подразделения.

20. Оперативное планирование полетов осуществляется отделом планирования летной службы (службой обеспечения полетов), на основании расписаний движения воздушных судов, заявок на выполнение авиационных работ и на выполнение специальных рейсов, тренировочных и других полетов и необходимые данные для составления сводного оперативного плана представляются в центральную диспетчерскую службу авиакомпании (эксплуатанта).

21. Оперативное планирование полетов на авиационных работах осуществляется согласно заявке организации - заказчика авиационных работ, в зависимости от готовности воздушных судов, экипажей, инженерно-технического персонала и других служб, обеспечивающих полеты на авиационных работах.

22. Оперативный план полетов согласовывается с руководителями служб, обеспечивающих полеты, и утверждается руководителем авиакомпании (эксплуатанта).

23. Контроль выполнения оперативного плана и организации взаимодействия служб осуществляет руководитель службы обеспечения полетов авиакомпании (эксплуатанта).

Параграф 2. Профессиональная подготовка летного состава

24. Профессиональная подготовка летного состава проводится согласно Правилам профессиональной подготовки авиационного персонала, непосредственно участвующего в обеспечении безопасности полетов, утвержденным приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 24 февраля 2015 г № 159 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10562), в целях получения, поддержания уровня профессиональных знаний и навыков, необходимых для выполнения своевременных и правильных действий членов экипажа, обеспечивающих безопасность полетов в ожидаемых условиях и особых ситуациях.

25. Программы и периодичность осуществления профессиональной подготовки летного состава определяются Типовыми программами профессиональной подготовки авиационного персонала, участвующего в обеспечении безопасности полетов, утвержденными приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 28 сентября 2013 г № 764 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 8785).

26. Профессиональная подготовка летного состава включает:

1) первоначальную подготовку;

2) переподготовку на другой тип воздушного судна (далее - ВС);

3) поддержание квалификации летного состава.

27. Первоначальная подготовка проводится в целях получения и закрепления профессиональных знаний и навыков, удовлетворяющих требованиям, предъявляемым при выдаче свидетельств (сертификатов) авиационным специалистам.

28. Переподготовка на другой тип ВС проводится в целях получения и закрепления профессиональных знаний и практических навыков, необходимых для выполнения функциональных обязанностей в качестве члена экипажа на новом типе ВС.

29. Переподготовка на другой тип ВС проводится в сертифицированных авиационных учебных центрах, в том числе и иностранного государства, признанных уполномоченной организацией.

Сноска. Пункт 29 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 443 (вводится в действие с 01.08.2019).

30. Поддержание квалификации летного состава состоит из тренажерной и летной подготовки. Тренажерная подготовка осуществляется на следующих типах тренажеров:

1) специализированные тренажеры членов экипажа;

2) тренажеры кабинных процедур;

3) комплексные пилотажные тренажеры;

4) тренажеры аварийного покидания.

31. Специализированный тренажер члена экипажа применяется для закрепления полученных знаний, отработки навыков и умений эксплуатации систем ВС, а также взаимодействия в различных эксплуатационных условиях на рабочем месте члена экипажа.

32. Специализированный тренажер пилота применяется для закрепления знаний и отработки практических навыков, необходимых при взлете, полете по маршруту и заходе на посадку с использованием различных радиотехнических систем.

33. Специализированный тренажер штурмана применяется для закрепления знаний и отработки практических навыков выполнения процедур по правилам самолетовождения и навигации.

34. Специализированный тренажер бортинженера применяется для закрепления знаний и отработки практических навыков летной эксплуатации систем ВС в различных условиях эксплуатации.

35. Тренажер кабинных процедур применяется в целях:

1) отработки элементов взаимодействия при предстартовой подготовке членов экипажа, подготовке и проверке систем ВС перед запуском двигателей;

2) отработки элементов взаимодействия в экипаже при выполнении и контроле операций согласно контрольным листам и картам контрольной проверки;

3) отработки навыков и элементов взаимодействия в экипаже при запуске двигателей, после запуска, выполнении работ перед выруливанием, на предварительном и исполнительном старте, после посадки, перед выключением двигателей и после их выключения.

36. Комплексный пилотажный тренажер предназначен для подготовки экипажей в полном объеме их функциональных обязанностей по летной эксплуатации ВС конкретного типа.

37. Тренажер аварийного покидания предназначен для закрепления знаний и отработки навыков по эксплуатации аварийно-спасательного снаряжения, а также для взаимодействия обучаемого с другими членами экипажа при вынужденной посадке и аварийном покидании ВС.

38. Летная подготовка выполняется в целях поддержания и совершенствования навыков управления ВС в различных условиях полета и включает:

1) выполнение командиром воздушного судна (далее - КВС) в сложных метеорологических условиях на ВС или комплексном тренажере не менее трех заходов в течение шести месяцев самостоятельно или с инструктором на борту;

2) выполнение КВС не менее трех заходов соответствующих присвоенному минимуму в реальных метеорологических условиях или с применением системы имитации видимости, на ВС или комплексном тренажере в течение двенадцати месяцев от даты присвоения минимума, либо от даты контрольно-проверочного полета на восстановление (подтверждение) минимума, из общего числа заходов на посадку один заход выполняется в автоматическом режиме (на воздушных судах, оборудованных автоматическими системами);

3) выполнение КВС двух полетов по маршруту в течение двенадцати месяцев в объеме не менее трех часов в реальных метеорологических условиях, соответствующих минимуму КВС по видимости (на воздушных судах, выполняющих полеты по правилам визуальных полетов на предельно-малых и малых высотах).

39. КВС, имеющему минимум для взлета по видимости 200 метров и менее, для подтверждения минимума необходимо выполнить в течение двенадцати месяцев не менее одного взлета при видимости 400 метров и менее или с применением системы имитации видимости в реальных условиях или на комплексном тренажере.

40. Лицам летно-инструкторского и летного состава воздушных судов, допущенным к полетам на нескольких типах воздушных судов, необходимо:

1) выполнить установленные три захода в сложных метеорологических условиях или на комплексном тренажере или воздушном судне каждого типа ВС;

2) подтверждать присвоенный минимум командира воздушного судна на каждом типе ВС.

41. При отсутствии трех заходов в сложных метеорологических условиях, с применением системы имитации видимости или на комплексном тренажере, выполняется тренировка в аэродромных условиях с инструктором в составе экипажа. При этом лицо летно-инструкторского состава выполняет полет в качестве КВС.

42. КВС, не подтвердивший присвоенный ему минимум, допускается к полетам по минимуму первоначального допуска.

43. Летный состав, выполняющий полеты на воздушных судах оборудованных системами автоматического захода на посадку и посадки, поддерживает навыки техники пилотирования в сложных метеорологических условиях и подтверждает присвоенный минимум на комплексных пилотажных тренажерах при прохождении регулярной тренажерной подготовки.

Параграф 3. Допуск летного состава к полетам

44. Лица летно-инструкторского состава допускаются к выполнению полетов на воздушных судах:

1) пилоты - не более двух типов воздушных судов (не более трех типов на воздушных судах с сертифицированной взлетной массой 5700 килограмм и менее);

2) штурманы - не более четырех типов воздушных судов;

3) бортинженеры, бортмеханики - не более трех типов воздушных судов;

4) авиационный персонал нелетных специальностей - не более двух типов воздушных судов.

45. Члены экипажей воздушных судов допускаются к выполнению полетов на воздушных судах:

1) пилоты - на двух типах воздушных судов;

2) штурманы, бортинженеры (бортмеханики), бортрадисты, бортоператоры - на двух типах воздушных судов.

46. Допуск пилотов и бортинженеров (бортмехаников) к полетам на двух типах воздушных судов производится при налете на каждом типе не менее 200 часов.

47. Для пилотов не допускается совмещение полетов на ВС с дисплейным приборным оборудованием и на ВС со стрелочным приборным оборудованием.

48. Допуск после перерыва в летной работе от 30 до 90 дней осуществляется при условии:

1) проведения предварительной подготовки;

2) изучения изменений конструкции и эксплуатации данного типа ВС;

3) тренировки на тренажере или в рейсовых условиях в объеме не менее трех часов или двух заходов по схеме снижения и захода на посадку - для летного и летно-инструкторского состава (летной специальности).

49. Допуск после перерыва в летной работе от 90 до 180 дней осуществляется при условии:

1) проведения предварительной подготовки;

2) изучения изменений конструкции и эксплуатации данного типа ВС;

3) тренировки на тренажере в объеме не менее трех часов и в рейсовых условиях в объеме двух заходов по схеме снижения и захода на посадку - для летного и летно-инструкторского состава.

50. Допуск после перерыва в летной работе от 180 дней до одного года осуществляется при условии;

1) проведения самостоятельной подготовки;

2) проведения предварительной подготовки;

3) изучения изменений конструкции и эксплуатации данного типа ВС;

4) проведения сезонной подготовки;

5) проведения тренировки на тренажере в объеме плановой тренировки;

6) проведения летной тренировки в производственных условиях в объеме двух заходов по схеме снижения и захода на посадку для летного и летно-инструкторского состава.

51. При перерыве в полетах более одного года проводится:

1) теоретическая и практическая подготовка согласно подпунктам 1), 2), 3) и 4) пункта 54 настоящих Правил;

2) тренировка на тренажере в объеме годовой подготовки;

3) для КВС - летная тренировка с закрепленным инструктором в объеме не менее 50 % программы ввода в строй согласно Руководству по производству полетов по типу ВС (далее - РПП) авиакомпании (эксплуатанта), утверждаемой уполномоченной организацией в сфере гражданской авиации, а для вторых пилотов - тренировка в аэродромных или производственных условиях в объеме не менее пяти полетов;

4) проверка техники пилотирования и практической работы в полете.

Сноска. Пункт 51 с изменением, внесенным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 443 (вводится в действие с 01.08.2019).

52. При перерыве в полетах по видам авиационных работ более шести месяцев допуск летного состава к полетам осуществляется согласно пункту 54 настоящих Правил.

53. При перерыве в полетах три года и более проводится:

1) учеба на курсах переподготовки на тип ВС, на который авиационный специалист имел допуск к полетам или другой тип ВС;

2) летная тренировка и проверка техники пилотирования в объеме, согласно РПП с сокращением программы тренажерной и летной подготовки до 50 % для тех специалистов, которые ранее летали на данном типе ВС.

54. При перерыве в полетах более пяти лет специалист теряет право на допуск к полетам. Восстановление на летной работе осуществляется в объеме первоначальной подготовки летного состава на определенный тип ВС.

Параграф 4. Формирование экипажа воздушных судов

55. Количественный состав экипажа определяется согласно требованиям Руководства по летной эксплуатации ВС. Авиакомпаниями (эксплуатантами) применяются методы формирования как закрепленного, так и не закрепленного состава экипажа.

56. При формировании экипажа с введенным в строй КВС, необходимо подбирать членов экипажа, имеющих достаточный опыт работы на данном типе ВС и способных оказать практическую помощь в принятии грамотного и правильного решения для безопасного выполнения полетов.

57. Допускается формирование экипажей, в состав которых включаются два пилота, допущенные к выполнению полетов в качестве КВС.

С командирами воздушного судна, не имеющими допуска к полетам с правого пилотского сиденья, проводится дополнительная подготовка - тренировка на тренажере в объеме не менее трех часов для отработки навыков пилотирования и технологии взаимодействия в экипаже с правого пилотского сиденья.

58. Допуск к полетам при замене членов экипажа осуществляется:

1) при замене одного члена экипажа - после проведения с экипажем предварительной подготовки;

2) при замене двух и более членов экипажа, а также во вновь скомплектованном экипаже - после проведения с экипажем предварительной подготовки и контрольного полета на ВС или двух полетов на тренажере;

3) для экипажа, формируемого в незакрепленном составе, без дополнительной подготовки.

Параграф 5. Квалификационные проверки летного состава

59. Квалификационные проверки летного состава производятся в следующих случаях:

1) перед первым полетом на ВС вновь освоенного типа;

2) перед первым самостоятельным полетом (по видам авиационных работ);

3) перед полетами в более сложных метеорологических условиях и времени суток (понижение минимума и допуск к ночным полетам);

4) перед полетами с использованием установленного на ВС нового оборудования и систем;

5) при подтверждении квалификации;

6) перед допуском к международным полетам.

60. Проверка специалистов для подтверждения допуска к выполнению международных полетов проводится не реже одного раза в год на международной воздушной линии (в районе авиационных работ на территории иностранного государства).

61. Проверка на подтверждение квалификации производится не реже одного раза в год, в первый год работы на ВС данного типа не реже одного раза в полгода. Разрешается совмещать проверку на подтверждение квалификации с проверкой для подтверждения допуска к выполнению международных полетов.

62. Проверка бортинженеров и бортмехаников производится инструкторским составом только данной специальности.

63. При полетах на ВС нескольких типов проверки на допуск к полетам производятся отдельно по каждому типу ВС.

Параграф 6. Тренировка летного состава

64. Цель тренировки летного состава - приобретение (восстановление) и поддержание навыков летной работы.

65. Тренировка летного состава осуществляется в виде:

1) тренажерной тренировки в целях отработки действий экипажа при попадании в сложные метеорологические условия, в особых случаях в полете, с использованием различных систем и режимов захода на посадку;

2) летной тренировки в целях получения (восстановления) и подтверждения летным составом определенного вида допуска (после перерыва в летной работе включительно);

3) аварийно-спасательной тренировки при сезонной подготовке в целях отработки действий экипажа в аварийной обстановке.

66. При организации и проведении тренировочных полетов летного состава проверяющим (тренирующим) назначается лицо летно-инструкторского состава.

67. Оформление документации:

1) после окончания курсов поддержания квалификации выдается свидетельство (сертификат);

2) тренировка на тренажере оформляется в задании на тренировку;

3) летная подготовка оформляется в соответствии с РПП;

4) результаты проверок и присвоенные допуска летного состава отражаются в летной книжке;

5) присвоенные допуска летного состава также записываются в свидетельство (сертификат) специалиста.

Параграф 7. Разборы полетов

68. Разборы полетов является одной из основных форм повышения уровня безопасности полетов, профессиональной подготовки летного состава, эффективности и качества летной работы организации, подразделения, экипажа гражданской авиации.

69. Разборы полетов проводится в целях:

1) оценки состояния безопасности и регулярности полетов;

2) оценки работы каждого экипажа и летного подразделения в целом;

3) оценки состояния взаимодействия со службами, обеспечивающими полеты;

4) совершенствования профессиональной подготовки летного и летно-инструкторского состава;

5) разработки мероприятий по профилактике авиационных происшествий и их предпосылок;

6) совершенствования организаторской, воспитательной и летно-методической работы летно-инструкторского состава.

70. Разборы полетов подразделяются:

1) послеполетный разбор в экипаже проводится после выполнения каждого полета, на авиационных работах по окончании летного дня;

2) разбор с руководящим составом эксплуатанта проводится еженедельно;

3) разбор полетов в структурных подразделениях эксплуатанта проводится не реже одного раза в месяц;

4) внеплановый разбор полетов в целях оперативного изучения обстоятельств и причин авиационного события (происшествия) и выработай конкретных мероприятий, предупреждающих его повторение;

5) методический разбор полетов в целях повышения методической подготовки летно-инструкторского состава подразделения.

Внеплановые и методические (показательные) разборы проводятся по решению руководителя подразделения или по указанию вышестоящего руководителя или уполномоченной организации в сфере гражданской авиации.

Сноска. Пункт 70 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 443 (вводится в действие с 01.08.2019).

71. На разбор полетов привлекается весь летно-инструкторский и летный состав подразделения, а при необходимости - авиационные специалисты других подразделений и служб. В подразделениях, выполняющих авиационные работы, кроме того, при необходимости привлекаются специалисты организации-заказчика выполнения авиационных работ, а также лица, связанные с обеспечением этих работ.

72. Организует подготовку и проводит разбор полетов руководитель подразделения. Методический разбор проводится только вышестоящим руководителем.

73. Каждому разбору полетов предшествует тщательная и всесторонняя подготовка всего летно-инструкторского и руководящего состава.

74. Разборы полетов, кроме внепланового и разбора с руководящим составом предприятия, проводится по единой схеме, которая предусматривает общую (информационную), методическую и установочную части разбора.

Общая часть разбора является основной, на которой заслушиваются доклады летно-инструкторского состава с анализом летной работы и состояния безопасности полетов за период, предшествовавший разбору.

Методическая часть включает детальный анализ наиболее характерных ошибок и нарушений, допущенных экипажами, намечаются меры по устранению и предупреждению этих нарушений. Также заслушиваются доклады на специальные темы и изучаются приказы и указания по летной работе и информация по безопасности полетов.

Установочной частью подводится итог разбора, оценивается работа подчиненных подразделений (экипажей) и ставится задача по обеспечению безопасности и регулярности полетов и выполнению производственного плана с учетом особенностей предстоящего периода.

75. Содержание разбора полетов доводится до всего летно-инструкторского и летного состава, отсутствовавшего на разборе. Материалы разборов хранятся в летно-методическом классе и ответственным за их хранение является руководитель летной службы (подразделения).

Параграф 8. Анализ и контроль организации летной работы и
безопасности полетов

76. Целью анализа организации летной работы является выявление причин, вызвавших или могущих вызвать отклонения в летной работе и привести к снижению уровня безопасности полетов.

77. Анализу подлежит;

1) планирование летной работы;

2) профессиональная подготовка летного состава;

3) формирование экипажей воздушных судов;

4) допуск летного состава к полетам;

5) предварительная и предполетная подготовка экипажей;

6) проверки работы летного состава;

7) полеты с проверяющим в составе экипажа;

8) разборы полетов или система доведения информации до летного состава;

9) летно-методическая работа;

10) летно-штабная документация.

78. Анализ организации летной работы и состояния безопасности полетов составляется эксплуатантами - ежеквартально и за год и представляются в Комитет гражданской авиации.

79. Контроль организации летной работы проводится в целях выработки мероприятий по ее дальнейшему совершенствованию. Контролю подлежат:

1) планы летной работы;

2) летно-штабная документация;

3) полетная и метеорологическая документация;

4) материалы проверок летного состава;

5) результаты полетов летно-инструкторского состава;

6) информация службы движения, инженерно-авиационной службы и других служб, обеспечивающих полеты;

7) результаты инспекторских и выборочных осмотров воздушных судов и анализов эксплуатации авиационной техники;

8) материалы анализа полетной информации, бортовых и наземных средств регистрации параметров полета и речевого обмена;

9) материалы проверок инспекторов по безопасности полетов.

Параграф 9. Летно-методическая работа

80. Летно-методическая работа представляет собой комплекс мероприятий, направленных на создание эффективной системы профессиональной подготовки летного состава в целях достижения высокого уровня безопасности, регулярности и эффективности полетов.

81. Основными задачами летно-методической работы являются:

1) разработка и внедрение рациональных методов выполнения полетов, эффективных методов, средств и способов летного обучения членов экипажа воздушного судна на основе требований инженерной психологии и авиационной эргономики;

2) создание более совершенных форм и методов организации и проведения летной работы в гражданской авиации на основе достижений науки, техники и практического опыта работы предприятий;

3) совершенствование теоретических знаний, практических навыков и летно-методического мастерства летно-инструкторского состава по обучению и воспитанию членов летных экипажей;

4) совершенствование системы изучения и практического освоения эксплуатации новых типов воздушного судна с учетом достижений и развития авиационной техники и практического опыта ее эксплуатации;

5) создание, оснащение и эффективное использование учебно-методической базы организаций гражданской авиации;

6) изыскание и эффективное применение средств и методов оценки уровня профессиональной подготовленности летного состава.

82. Летно-методическая работа обеспечивается:

1) персональной ответственностью летно-инструкторского состава за уровень профессиональной подготовленности и состояние дисциплины закрепленного за ним летного состава;

2) постоянным поддержанием квалификации и совершенствованием методической подготовки летно-инструкторского и преподавательского состава путем самостоятельных занятий и прохождения курсов поддержания квалификации;

3) постоянным контролем уровня профессиональной подготовки летного состава, выполнением требований настоящих Правил и других документов, регламентирующих организацию, обеспечение и проведение летно-методической работы;

4) четкой координацией взаимодействия между учебно-методическими организациями и авиационными предприятиями уполномоченной организацией в сфере гражданской авиации.

Сноска. Пункт 82 с изменением, внесенным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 443 (вводится в действие с 01.08.2019).

83. Летно-методическая работа планируется, организуется и осуществляется авиакомпаниями (эксплуатантами).

84. Планирование летно-методической работы в авиакомпаниях (у эксплуатантов) осуществляется в целях координации их деятельности, по разработке нормативных документов, технических средств обучения и учебных наглядных пособий.

Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшу жұмысын ұйымдастыру жөніндегі қағидаларды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 307 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 27 сәуірде № 10809 тіркелді.

"Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңының 14-бабының 1-тармағының 41-36) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшу жұмысын ұйымдастыру жөніндегі қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Б.К. Сейдахметов):

1) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіпте Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды;

4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде 2-тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Инвестициялар және даму министрі	Ә. Исекешев

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 307 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшу жұмысын ұйымдастыру жөніндегі қағидалар
1 тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 443 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшу жұмысын ұйымдастыру жөніндегі қағидалар (бұдан әрі — Қағидалар) "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабының 1-тармағының 41-36) тармақшасына сәйкес әзірленген.

2. Осы Қағидалар азаматтық авиацияда ұшу жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайды және әуеде тасымалдауды және авиациялық жұмыстарды, жалпы мақсаттағы авиация мақсатында сертификатталған ұшып көтерілу массасы 5700 килограммнан астам әуе кемелерімен және ұшып көтерілу массасынан тәуелсіз газтурбиналық қозғалтқыштары бар әуе кемелерімен ұшуды жүзеге асыратын азаматтық әуе кемелерін пайдаланушылар үшін міндетті болып табылады.

3. Ұшу жұмысын ұйымдастыру мыналарды қамтиды:

1) ұшу жұмысын жоспарлау;

2) ұшу құрамының кәсіби даярлығы;

3) ұшу құрамына ұшуға рұқсат беру;

4) әуе кемелерінің экипаждарын қалыптастыру;

5) ұшу құрамын біліктілік тексеру;

6) ұшу құрамын жаттықтыру;

7) ұшуды талдау;

8) ұшу жұмысын ұйымдастыру және ұшу қауіпсіздігін талдау және бақылау;

9) ұшу-әдістемелік жұмысын жүргізу.

4. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) авиакомпания - азаматтық әуе кемелерін пайдаланушының сертификаты бар заңды тұлға;

2) авиация персоналы - арнайы және (немесе) кәсіптік даярлығы бар, әуе кемелерінің ұшуын, әуе тасымалдары мен авиациялық жұмыстарды орындау және қамтамасыз ету, әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, әуе қозғалысын ұйымдастыру және оған қызмет көрсету, әуе қозғалысын басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалар;

3) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті орган - Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және азаматтық және эксперименттік авиация қызметі саласында басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

4) алдын ала даярлық - процесінде материалдарды зерделеу, құжаттарды дайындау, іс-әрекеттерді пысықтау және ұшуға тапсырманы орындауға экипаждың даярлығын бақылау жүргізілетін экипажды ұшуға (ұшуға) дайындаудың негізгі түрі;

5) аса маңызды ұшу - Қазақстан Республикасының Үкіметі уәкілеттік берген мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасының күзетілетін адамдарын әуемен тасымалдау кезінде әуе кемелерінің ұшуына, сондай-ақ олардың ұшатын маршруттарына (рейстеріне) беретін мәртебе;

6) әуе кемесінің командирі - тиісті оқудан өткен, ұшқыштың куәлігі және аталған әуе кемесінің түрінде өз бетімен басқару құқығына рұқсаты бар, міндетіне ұшуды ұйымдастыру мен орындау жөніндегі экипаждың қызметін басқару кіретін жеке тұлға;

7) кабиналық экипаж мүшесі - қауіпсіздік мүддесіне орай және жолаушыларға қызмет көрсету және (немесе) жүктерді тасымалдау мақсатында әуе кемесінің бортында пайдаланушы немесе әуе кемесінің командирі өзіне тапсыратын міндеттерді орындайтын, авиация персоналына жататын, бірақ ұшу экипажының мүшесі болып табылмайтын адам;

8) лауазымды тұлға - ұйымдық-өкімдік немесе әкімшілік-шаруашылық міндеттерді орындауға байланысты лауазымды тұрақты немесе уақытша атқаратын адам;

9) ұшу алдындағы даярлық - әуеаймақтық диспетчерлік пунктке (Briefing) (авиациялық жұмыс кезінде - жұмыс әуеайлағына) келген сәттен бастап әуе кемесінің қозғалтқышын ұшу үшін іске қосқан сәтке дейінгі операциялардан тұратын алдағы ұшуды орындауға экипажды дайындау кезеңі;

10) ұшу бөлімшесі - міндеті ұшу жұмысын ұйымдастыру, ұшуды дайындау мен орындау болып табылатын азаматтық авиация ұйымының құрылымдық бөлімшесі;

11) ұшу жаттығуы - ұшу жұмысының дағдыларын алу (қалпына келтіру) және қолдау мақсатында ұшу құрамын оқыту процесі;

12) ұшу жұмысы - ұшу тапсырмаларын орындау бойынша ұшу құрамы жүргізетін жұмыс;

13) ұшу жұмысын ұйымдастыру - ұшудың қауіпсіздігін, тұрақтылығын және экономикалық тиімділігін қамтамасыз ету үшін ұшу жұмысын жоспарлау және ұшу бөлімшелері мен азаматтық авиацияның әуе кемелерінің экипаждарын басқару жөніндегі іс-шаралар жүйесі;

14) ұшу жұмысын жоспарлау - азаматтық авиация ұйымдары ұшу құрамының перспективалық, ағымдағы және жедел жұмыс жоспарларын белгіленген мерзімдерде орындаудың тәртібін, кезектілігін және тиімді әдістерін әзірлеу;

15) ұшу қауіпсіздігі - ұшудың қауіпсіз жүргізілуін қамтамасыз ететін шаралар кешені, бұл ретте адамдардың өміріне немесе денсаулығына зиян келтіру немесе мүлкіне залал келтіру тәуекелі шекті деңгейге дейін төмендетіледі және қауіптілік көздерін анықтаудың және тәуекел факторларын бақылаудың үздіксіз процесі арқылы осындай не бұдан да төмен деңгейде сақталады;

16) ұшу құрамы - арнайы даярлығы және аталған әуе кемесінің түрінде және (немесе) оның жабдығын ұшуға пайдалану құқығына куәлігі бар ұшу экипажының мүшелері;

17) ұшу-нұсқаушы құрам - мамандығы, әуе кемесінің түрі бойынша нұсқаушы жұмысқа рұқсаты және азаматтық авиацияның авиация персоналының қолданыстағы куәлігі бар нұсқаушы лауазымын атқаратын азаматтық авиацияның авиация персоналының адамдары;

18) ұшуды тексеру - экипаждың (экипаж мүшелерінің) білімі мен дағдыларының деңгейін айқындау процесі;

19) ұшу экипажының мүшесі - авиация персоналына жататын, авиация персоналының қолданыстағы куәлігі бар, ұшу уақыты ішінде әуе кемесін басқаруға байланысты міндеттер жүктелген адам;

20) экипаж мүшесі - авиация персоналына жататын, ұшу уақыты ішінде әуе кемесінің бортында белгілі бір міндеттерді орындау үшін тағайындалған адам;

21) экипажда ұшуды талдау - экипаж мүшелерінің кәсіби даярлығын жетілдіру, экипаждың әрбір мүшесінің баяндамасынан кейін жұмыстағы ауытқушылықтарды жою және алдын алу мақсатында әуе кемесі командирінің (тексерушінің) экипаждың әрбір мүшесінің ұшуға арналған тапсырманы орындау сапасын талдауы.

2 тарау. Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшу жұмысын ұйымдастыру тәртібі

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 443 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Ұшу жұмысын жоспарлау

5. Ұшу жұмысын жоспарлаудың мақсаты ұшудың қауіпсіздігін және тұрақтылығын қамтамасыз ету болып табылады.

6. Ұшу жұмысын жоспарлау мынадай мақсаттарда жүзеге асырылады:

1) ұшу жұмысын ұйымдастыру процесін қалыптастыру және жетілдіру;

2) ұшу құрамының кінәсынан болатын авиациялық оқиғаларды және инциденттерді ескерту жөніндегі алдын алу жұмысын жүргізу;

3) талап етілетін деңгейдегі кәсіби дайындығы бар қажетті мөлшерде ұшу құрамын дайындау;

4) оқу-әдістемелік базасын дамыту және оны ұшу құрамын кәсіби даярлау жүйесінде пайдаланудың тиімділігін арттыру.

7. Ұшу жұмысын жоспарлау бұйрықтар, нұсқаулар мен ұсынымдарының талаптарына, сондай-ақ авиакомпанияның (пайдаланушының) өткен кезеңдегі ұшу жұмысын ұйымдастыруды және ұшу қауіпсіздігінің жай-күйін талдау деректерін ескере отырып перспективалық, ағымдағы, жедел жұмыс жоспарларына (айлық, тәуліктік) сәйкес жүзеге асырылады.

Авиакомпанияда (пайдаланушыда) ұшу жұмысын жоспарлау кезінде мынадай іс-шаралар егжей-тегжейлі әзірленеді:

1) ұшу жұмысын ұйымдастыру және ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі негізгі іс-шаралардың жылдық жоспары;

2) бөлімшелерді (экипаждарды) тексерудің жылдық жоспар-кестесі.

8. Жоспарларды қажетті мамандарды тарта отырып, ұшу жұмысын ұйымдастыру жөніндегі басшы (тренинг бөлімінің басшысы) әзірлейді және авиакомпанияның (пайдаланушының) басшысы бекітеді.

9. Ұшу жұмысын ұйымдастыру және ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі негізгі іс-шаралардың жылдық жоспарында мыналар көзделеді:

1) ұшу жұмысын ұйымдастыру процесін қалыптастыру және жетілдіру;

2) ұшу құрамының кінәсынан болатын авиациялық оқиғаларды және олардың алғы шарттарын ескерту бойынша мақсатты алдын алу жұмысын жасау;

3) оқу-әдістемелік жұмысты дамыту және оны ұшу құрамын кәсіби даярлау жүйесінде пайдаланудың тиімділігін арттыру.

10. Базалық әуеайлақтан тыс жұмыс істейтін бөлімшелерді (экипаждарды) тексерудің жылдық жоспар-кестесі жұмысты орындау кезеңіне жасалады.

11. Авиакомпанияның (пайдаланушының) ұшу қызметінде:

1) ұшу жұмысын ұйымдастыру және ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі негізгі іс-шаралардың жылдық жоспары;

2) ұшу қызметінің ұшу, ұшу - нұсқаушы құрамын даярлаудың, жаттығу мен тексерудің және бөлімшелерді (экипаждарды) тексерудің жылдық жоспар - кестесі;

3) ұшу қызметінің ай сайынғы жұмыс жоспары әзірленеді.

Жоспарларды қажетті мамандарды тарта отырып, ұшу қызметінің басшысы әзірлейді және оны авиакомпанияның (пайдаланушының) басшысы бекітеді.

12. Ұшу қызметінің жылдық негізгі іс-шаралар жоспарында мыналар көзделеді:

1) ұшу жұмысын ұйымдастыру процесін жетілдіру;

2) оқу-әдістемелік базасын дамыту және оны ұшу құрамын кәсіби даярлау процесінде пайдалану;

3) авиациялық оқиғалар мен инциденттерді ескерту бойынша мақсатты алдын алу жұмысының бағыттарын әзірлеу;

4) талап етілетін деңгейдегі кәсіби дайындығы бар қажетті мөлшерде экипаждарды даярлауды ұйымдастыру.

13. Даярлаудың, жаттығу мен тексерудің жылдық жоспар - кестесі:

1) ұшу бөлімшесінің басшысы;

2) ұшу қызметі басшысының орынбасары;

3) ұшу қызметінің аға авиациялық мамандары;

4) тексеру күні (кезеңі) бар тексерілетін бөлімшелердің (экипаждардың) орналасқан орны бойынша мәліметтерді қамтиды.

Авиакомпанияларда (пайдаланушыларда) басқа ұшу бөлімшелерінсіз бір ғана ұшу қызметі болған кезде қосымша қалған ұшу және ұшу - нұсқаушы құрам туралы мәліметтер ескеріледі.

14. Ұшу қызметінің жұмыс жоспары әр айға жасалады және ұшу қауіпсіздігі мен ұшу жұмысын ұйымдастырудың сапасын қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдастыру және ұшу-әдістемелік іс-шараларды өткізуді көздейді.

15. Жоспарлардың орындалуын бақылауды ұшу қызметінің басшысы жүзеге асырады.

16. Ұшу бөлімшелерінде:

1) даярлаудың, жаттығу және тексерудің жылдық жоспар - кестесі;

2) бөлімшелердің жұмыс жоспар - кестесі;

3) ұшу құрамының жұмыс және демалысының ай сайынғы жоспар - кестесі әзірленеді.

Жоспарларды қажетті мамандарды тарта отырып, ұшу бөлімшесінің басшысы әзірлейді және авиакомпанияның (пайдаланушының) ұшу қызметінің басшысы бекітеді.

17. Даярлаудың, жаттығу және тексерудің жылдық жоспар - кестесі мынадай ұшу - нұсқаушы және бөлімшенің ұшу құрамы туралы мәліметтерді қамтиды:

1) ұшу бөлімшесінің басшысы;

2) ұшқыш - нұсқаушылары;

3) экипаж командирлері мен мүшелері.

18. Авиациялық бөлімше жұмысының бір айлық жоспар-кестесінде ұйымдастыру, ұшу - әдістемелік іс-шаралар және ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар көзделген.

19. Жоспарлардың орындалуын бақылауды ұшу бөлімшесінің басшысы жүзеге асырады.

20. Ұшуды жедел жоспарлауды ұшу қызметінің жоспарлау (ұшуды қамтамасыз ету қызметі) бөлімі әуе кемелері қозғалысының кестесі, авиациялық жұмыстарды орындауға және арнайы рейстерді, жаттығу мен басқа да ұшуды орындауға өтінімдер негізінде жүзеге асырады және жедел жиынтық жоспарды құруға қажетті деректер авиакомпанияның (пайдаланушының) орталық диспетчерлік қызметіне ұсынады.

21. Авиациялық жұмыстардағы ұшуды жедел жоспарлау авиациялық жұмыстарға тапсырыс беруші ұйымның өтініміне сәйкес әуе кемелерінінің, экипаждардың, инженерлік-техникалық персонал мен авиациялық жұмыстарда ұшуды қамтамасыз ететін басқа да қызметтердің дайындығына байланысты жүзеге асырылады.

22. Ұшудың жедел жоспары ұшуды қамтамасыз ететін қызметтердің басшыларымен келісіледі және авиакомпания (пайдаланушының) басшысы бекітеді.

23. Жедел жоспардың орындалуын бақылауды және қызметтердің өзара іс-қимылын ұйымдастыруды авиакомпанияның (пайдаланушының) ұшуды қамтамасыз ету қызметінің басшысы жүзеге асырады.

2-параграф. Ұшу құрамын кәсіби даярлау

24. Ұшу құрамын кәсіби даярлау Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 24 ақпандағы № 159 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10562 тіркелген) Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге тікелей қатысатын авиация персоналын кәсіптік даярлау қағидаларына сәйкес күтілетін жағдайлар мен ерекше жағдайларда ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ететін экипаж мүшелерінің уақтылы және дұрыс іс-қимылдарын орындау үшін қажетті кәсіби білімдері мен дағдыларын алу, ұстау мақсатында жүргізіледі.

25. Ұшу құрамын кәсіби даярлауды жүзеге асыру бағдарламалары және кезеңділігі Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2013 жылғы 28 қыркүйектегі № 764 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8785 тіркелген) Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын авиация персоналының кәсіби даярлығының үлгілік бағдарламасымен айқындалады.

26. Ұшу құрамын кәсіби даярлау:

1) бастапқы даярлықты;

2) әуе кемесінің (бұдан әрі - ӘК) басқа түріне қайта даярлауды;

3) ұшу құрамының біліктілігін ұстауды қамтиды.

27. Бастапқы даярлау авиациялық мамандарға куәліктерді (сертификаттарды) беру кезінде ұсынылатын талаптарды қанағаттандыратын кәсіби білімдер мен дағдыларды алу мен бекіту мақсатында жүргізіледі.

28. ӘК-нің жаңа түріне қайта даярлау ӘК-нің жаңа түрінде экипаж мүшесі ретінде функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті кәсіби білімдер мен практикалық дағдыларды алу мен бекіту мақсатында жүргізіледі.

29. ӘК-нің жаңа түріне қайта даярлау, сертификатталған оның ішінде уәкілетті ұйым мойындаған шетелдік авиациялық оқу орталықтарында да жүргізіледі.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 443 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

30. Ұшу құрамының біліктілігін ұстау тренажерлік және ұшу дайындығынан тұрады. Тренажерлік даярлау тренажерлардың мынадай түрлерінде жүзеге асырылады:

1) экипаж мүшелерінің мамандандырылған тренажерлары;

2) кабиналық рәсімдердің тренажерлары;

3) кешенді пилотаждық тренажерлар;

4) авариялық түсу тренажерлары.

31. Экипаж мүшесінің мамандандырылған тренажері алынған білімдерді бекіту, ӘК жүйелерін пайдалану дағдылары мен білімін пысықтау, сондай-ақ экипаж мүшесінің жұмыс орнындағы әртүрлі пайдалану жағдайларында өзара іс-қимыл үшін қолданылады.

32. Пилоттың мамандандырылған тренажері әртүрлі радиотехникалық жүйелерді пайдалана отырып, бағыт бойынша ұшар кезде, ұшқанда және отырғызу қажетті білімді бекіту және практикалық дағдыларды жетілдіру үшін қолданылады.

33. Штурманның мамандандырылған тренажері ұшақты жүргізу мен навигация қағидалары бойынша білімді бекіту және практикалық дағдыларды жетілдіру, рәсімдерді орындау үшін қолданылады.

34. Бортинженердің мамандандырылған тренажері пайдаланудың әртүрлі жағдайларында білімді бекіту және ӘК жүйелерін ұшу үшін пайдаланудың практикалық дағдыларын жетілдіру үшін қолданылады.

35. Кабиналық рәсімдердің тренажері:

1) экипаж мүшелерін старт алдындағы даярлау, қозғалтқыштарды қосу алдында ӘК жүйелерін даярлау мен тексеру кезінде өзара іс-қимыл элементтерін пысықтау;

2) бақылау парақтары мен бақылау тексеру картасына сәйкес операцияларды орындау мен бақылау кезінде экипаждағы өзара іс-қимыл элементтерін пысықтау;

3) қозғалтқышты қосу кезінде, қосқаннан кейін, рульді түзету алдында жұмыстарды орындау кезінде, алдын ала және орындау стартта, отырғызғаннан кейін, қозғалтқыштарды ажырату алдында және оларды ажыратқаннан кейін экипаждағы дағдыларды және өзара іс-қимыл элементтерін пысықтау мақсаттарында қолданылады.

36. Кешенді пилотаждық тренажер экипажды нақты типтегі ӘК-нің ұшу пайдалану жөніндегі олардың функционалдық міндеттерін толық көлемде даярлауға арналған.

37. Авариялық түсу тренажері авариялық-құтқару шараптарын пайдалану бойынша білімді бекіту және дағдыларды жетілдіруге, сондай-ақ экипаждың басқа мүшелерімен оқытылатындарды мәжбүрлі отырғызу және ӘК авариялық түсу кезінде өзара іс-қимылға арналған.

38. Ұшу дайындығы ұшудың әртүрлі жағдайларында ӘК басқару дағдыларын ұстау және жетілдіру мақсатында орындалады және мыналарды қамтиды:

1) әуе кемесі командирінің (бұдан әрі - ӘКК) күрделі метеорологиялық жағдайда немесе кешенді тренажерда алты ай ішінде дербес немесе борттағы нұсқаушымен үш реттен кем емес қонуға бет алуды орындау;

2) нақты метеорологиялық жағдайда берілген минимумге сәйкес келетін немесе көрінімді елестететін жүйені қолдана отырып, ӘК-де немесе кешенді тренажерда минимумды беру күнінен немесе минимумды қалпына келтіруге (растауға) арналған бақылау-тексеру күнінен он екі ай ішінде ӘКК-нің үштен кем емес қонуды орындауы, қонуға бет алудың жалпы санынан бір қону автоматтандырылған режимде орындалады (автоматтандырылған жүйелермен жабдықталған әуе кемелерінде);

3) ӘКК-нің көрінім бойынша ӘКК минимумына сәйкес келетін нақты метерологиялық жағдайда үш сағаттан кем емес көлемде он екі ай ішінде маршрут бойынша екі ұшуды орындауы (шектелген-шағын және шағын биіктіктерде көрінетін ұшу қағидалары бойынша ұшуды орындайтын ұшу кемелерінде).

39. 200 метр және одан кем көрінім бойынша ұшуға арналған минимумы бар ӘКК, минимумды растау үшін 400 метр немесе одан кем көрінім кезінде немесе нақты жағдайда немесе кешенді тренажерда көрінімді елестететін жүйесін қолдана отырып, он екі ай ішінде кемінде бір ұшуды орындауы қажет.

40. Ұшу-нұсқаушы адамдар және бірнеше әуе кемелері түрлерінде ұшуға жіберілген әуе кемелерінің ұшу құрамы:

1) күрделі метеорологиялық жағдайда немесе ӘК-нің әр түріндегі кешенді тренажерде немесе әуе кемесінде белгіленген үш қонуды орындауы;

2) ӘК-нің әр түрінде әуе кемесінің командиріне берілген минимумды растауы қажет.

41. Көрінімді елестететін жүйені қолдана отырып, күрделі метеорологиялық жағдайда немесе кешенді тренажерда үш рет қону болмаған кезде экипаж құрамындағы нұсқаушымен әуеайлақтық жағдайда жаттығу, орындалады. Бұл ретте ұшу - нұсқаушы құрамның адамы ӘКК ретінде ұшуды орындайды.

42. Оған берілген минимумды растамаған ӘКК-ге бастапқы рұқсат минимумы бойынша ұшуға рұқсат етіледі.

43. Қонуға автоматтандырылған бет алу және қону жүйесімен жабдықталған әуе кемелерінде ұшуды орындайтын ұшу құрамы күрделі метеорологиялық жағдайда басқарып ұшу техникасының дағдыларын ұстанады және тұрақты тренажерлық даярлықтан өту кезінде кешенді пилотаждық тренажерда берілген минимумды растайды.

3-параграф. Ұшу құрамына ұшуға рұқсат беру

44. Ұшу-нұсқаушы құрам адамдарына әуе кемелерінде:

1) ұшқыштарға - әуе кемесінің екі түрінен астам емес (сертификатталған ұшып көтерілу массасы 5700 килограмм және одан аз әуе кемесінің үш түрінен астам емес);

2) штурмандарға - әуе кемесінің төрт түрінен астам емес;

3) бортинженерлерге, бортмеханиктерге - әуе кемесінің үш түрінен астам емес;

4) ұшу мамандығынан басқа авиациялық персоналға - әуе кемесінің екі түрінен астам емес ұшу орындауға рұқсат беріледі.

45. Әуе кемелерінде Әуе кемелерінің экипаж мүшелеріне:

1) ұшқыштарға - әуе кемелерінің екі түрінде;

2) штурмандарға, бортинженерлерге (бортмеханиктерге), бортрадисттерге, бортоператорларға - әуе кемелерінің екі түрінде ұшуды орындауға рұқсат беріледі.

46. Ұшқыштар мен бортинженерлерге (бортмеханиктерге) әуекемелерінің екі түрінде ұшуға рұқсат әрбір түрінде 200 сағаттан кем емес ұшқан кезде беріледі.

47. Ұшқыштарға ӘК-де дисплейлік аспаптық жабдықпен және ӘК-де бағдарлық аспаптық жабдықпен бірлесіп ұшуға рұқсат етілмейді.

48. Ұшу жұмысына 30-дан 90 күнге дейінгі үзілістен кейін рұқсат беру мынадай жағдайларда жүзеге асырылады:

1) алдын ала даярлықты өткізу;

2) ӘК осы түрінің конструкциясындағы және пайдаланудағы өзгерістерді зерттеу;

3) әуе кемелерінің командирлері және ұшу-нұсқаушы құрам (ұшу мамандығы) үшін-тренажерлерде үш сағат дайындалу немесе қонуға төмендеу және түсу сызбасы бойынша және екі рет түсуден кейін жүзеге асырылады.

49. Ұшу жұмысына 90 күннен 180 күнге дейінгі үзілістен кейін рұқсат беру мынадай жағдайларда жүзеге асырылады:

1) алдын ала даярлықты өткізу;

2) осы ӘК түрінің конструкциясындағы және пайдаланудағы өзгерістерді зерттеу;

3) ұшу және ұшу-нұсқаушы құрам үшін - тренажерлерде үш сағаттан кем емес көлемде және рейстік жағдайда қонуға төмендеу және түсу схемасы бойынша екі рет кіру көлемінде жаттығу.

50. Ұшу жұмысына 180 күннен бір жылға дейінгі үзілістен кейін рұқсат беру мына жағдайларда жүзеге асырылады:

1) дербес даярлықты өткізу;

2) алдын ала даярлықты өткізу;

3) осы ӘК түрінің конструкциясындағы және пайдаланудағы өзгерістерді зерттеу;

4) маусымдық даярлықты өткізу;

5) жоспарлы жаттығу көлемінде тренажерларда жаттығуды өткізу;

6) ұшу және ұшу-нұсқаушы құрам үшін қонуға төмендеу және түсу схемасы бойынша екі рет кіру көлемінде өндірістік жағдайларда ұшу жаттығуларын өткізу.

51. Ұшуда бір жылдан артық үзіліс болған кезде мыналар жүргізіледі:

1) осы Қағидалардың 54-тармағының 1), 2), 3) және 4) тармақшаларына сәйкес теориялық және практикалық даярлық;

2) жылдық даярлық көлемінде тренажерларда жаттығу;

3) ӘКК үшін - азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйым бекіткен Авиакомпанияның (пайдаланушының) ӘК-нің типі бойынша ұшуды жүргізу жөніндегі нұсқауға (бұдан әрі - ҰЖЖН) сәйкес бекітілген нұсқаушымен бірге қатарға енгізу бағдарламасының 50%-дан кем емес көлемде ұшу жаттығуы, ал екінші ұшқыштар үшін - әуеайлақтық немесе өндірістік жағдайларда кемінде бес ұшу көлемінде жаттығу;

4) ұшу кезінде ұшу техникасын және практикалық жұмысын тексеру.

Ескерту. 51-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 443 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

52. Авиациялық жұмыстар түрлері бойынша алты айдан артық үзіліс кезінде ұшу құрамына ұшуға рұқсат беру осы Қағидалардың 54 тармағына сәйкес жүзеге асырылады.

53. Ұшуда үш жыл және одан артық үзіліс болған кезде мыналар жүргізіледі:

1) авиациялық маманның ұшуға немесе ӘК-нің басқа түріне рұқсатты болған ӘК - нің түріне қайта даярлау курстарында оқу;

2) ӘК-нің осы түрінде бұрын ұшқан мамандар үшін тренажерлік және ұшу даярлық бағдарламасын 50%-ға дейін қысқарта отырып, ҰЖЖН-ға сәйкес көлемде ұшу жаттығу және ұшу техникасын тексеру.

54. Ұшуда бес жылдан артық үзіліс болған кезде маман ұшуға рұқсат құқығынан айырылады. Ұшу жұмысына қайта келу ӘК-нің белгілі түрінде ұшу құрамын бастапқы даярлық көлемінде жүзеге асырылады.

4-параграф. Әуе кемелерінің экипажын қалыптастыру

55. Экипаждың сандық құрамы ӘК-нің ұшу пайдалану жөніндегі нұсқаудың (бұдан әрі - ҰПН) талаптарына сәйкес айқындалады. Авиакомпаниялар (пайдаланушылар) экипаждың бекітілген, сондай-ақ бекітілмеген құрамын қалыптастыру әдістерін қолданады.

56. ӘКК қатарына енгізілген экипажды қалыптастыру кезінде ӘК-нің осы түрінде жеткілікті жұмыс тәжірибесі бар және ұшуды қауіпсіз орындау үшін сауатты және дұрыс шешім қабылдауда практикалық көмек көрсету қабілетті экипаж мүшелерін таңдау қажет.

57. Құрамына ӘКК ретінде ұшуды орындауға рұқсат берілген екі ұшқыш кіретін экипажды қалыптастыруға жол беріледі.

Ұшу орындығының оң жағынан ұшуға рұқсаты жоқ әуе кемесінің командирлерімен қосымша даярлық ұшуды басқару дағдыларын және экипажда ұшу орындығының оң жағында өзара іс-қимыл технологияларын пысықтау үшін кемінде үш сағат көлемінде тренажерде жаттығу жүргізіледі.

58. Экипаж мүшелерін ауыстырған кезде ұшуға рұқсат беру:

1) экипаждың бір мүшесін ауыстырған кезде - экипажбен алдын ала даярлықты өткізгеннен кейін;

2) екі не одан астам экипаж мүшелерін ауыстырған кезде, сондай-ақ жаңадан жинақталған экипаж кезінде - экипажбен алдын ала даярлық және ӘК-нің қорытынды ұшу немесе тренажерде екі ұшу өткізілгеннен кейін;

3) бекітілмеген құрамда ұйымдастырылатын экипаж үшін - қосымша даярлықсыз жүзеге асырылады.

5-параграф, Ұшу құрамының біліктілігін тексеру

59. Ұшу құрамының біліктілігін тексеру мынадай жағдайларда жүргізіледі:

1) ӘК-нің жаңа игерілген түрінде бірінші рет ұшу алдында;

2) бірінші рет дербес ұшу алдында (авиациялық жұмыстардың түрлері бойынша);

3) анағұрлым күрделі метеорологиялық жағдайларда және тәулік уақытында ұшу алдында (минимумды төмендету және түнгі ұшуға рұқсат алу);

4) ӘК-де орнатылған белгіленген жаңа жабдықтар мен жүйелерді пайдалана отырып ұшу алдында;

5) біліктілігі расталғанда;

6) халықаралық ұшуға рұқсат алар алдында.

60. Халықаралық ұшуды орындауға рұқсаты бар екендігін нақтылау үшін мамандарды тексеру халықаралық әуе желісінде (шетел мемлекетінің аумағындағы авиациялық жұмыстар ауданында) жылына бір реттен кем емес жүргізіледі.

61. Біліктілігін растауды тексеру жылына бір реттен кем емес жүргізіледі, Осы ӘК түрінде бірінші жылы жұмыс істеген кезде жарты жылда бір реттен кем емес, Біліктілігін растауды тексеруді халықаралық ұшуды орындауға рұқсатты растауға тексерумен бірге жүргізуге рұқсат беріледі.

62. Бортинженерлер мен бортмеханиктерді тексеру тек осы мамандық бойынша нұсқаушы құрамы өткізеді.

63. Бірнеше түріндегі ӘК ұшқан кезде ұшуға рұқсатты тексеру әрбір ӘК түрі бойынша жеке жүргізіледі.

6-параграф. Ұшу құрамын жаттықтыру

64. Ұшу құрамын жаттықтыру мақсаты - ұшу жұмысының дағдыларын игеру (қалпына келтіру) және сақтау.

65. Ұшу құрамын жаттықтыру мына түрде жүзеге асырылады:

1) күрделі метеорологиялық жағдайларға, ұшудағы ерекше жағдайларға ұшыраған кезде әртүрлі жүйелерді және қонуға кіру режимдерін пайдалана отырып, экипаждың іс-қимылын жаттықтыру мақсатында тренажерлік жаттығулар;

2) ұшу құрамының белгілі бір рұқсат түрін (ұшу жұмысындағы үзілістен кейінгі қоса алғанда) алу (қалпына келтіру) және растау мақсатында ұшу жаттығулары;

3) авариялық жағдайдағы экипаждың іс-қимылын жаттықтыру мақсатында маусымдық даярлық кезінде авариялық-құтқару жаттығулары.

66. Ұшу құрамының жаттықтыру ұшуын ұйымдастыру және өткізу кезінде ұшу - нұсқаушы құрамнан (ұшу мамандығынан) тексеруші (жаттықтырушы) адам тағайындалады.

67. Құжаттамаларды ресімдеу:

1) біліктілікті ұстау курстарын аяқтағаннан кейін куәлік (сертификат) беріледі;

2) тренажердегі жаттығу жаттықтыруға берілген тапсырмада ресімделеді;

3) ұшу даярлығы ҰЖЖН-ға сәйкес ресімделеді;

4) ұшу құрамын тексеру және рұқсатты беру нәтижелері ұшу кітапшасында жазылады;

5) ұшу құрамының берілген рұқсаттары маманның куәлігіне (сертификатына) жазылады.

7-параграф. Ұшуды талдау

68. Ұшуды талдау ұшу қауіпсіздігінің деңгейін, ұшу құрамының кәсіби даярлығының, ұйымның бөлімшенің, азаматтық авиация экипажының ұшу жұмысының тиімділігін және сапасын арттырудың негізгі нысаналарының бірі болып табылады.

69. Ұшуды талдау мынадай мақсатта жүргізіледі:

1) ұшу қауіпсіздігінің және жиілігінің жағдайын бағалау;

2) әр экипаждың және жалпы ұшу бөлімшесінің жұмысын бағалау;

3) ұшуды қамтамасыз ететін қызметтермен өзара әрекеттесу жағдайын бағалау;

4) ұшу және ұшу - нұсқаушы құрамының кәсіби даярлығын жетілдіру;

5) авиациялық оқиғалар мен олардың алғы шарттарын алдын алу жөніндегі іс-шараларды әзірлеу;

6) ұшу - нұсқаушы құрамның ұйымдастырушылық, тәрбиешілік және ұшу-әдістемелік жұмысын жетілдіру.

70. Ұшуды талдау бөлінеді:

1) экипаждағы ұшудан кейінгі талдау әрбір ұшудан кейін, авиациялық жұмыстарда ұшу күні аяқталғаннан кейін жүргізіледі;

2) пайдаланушының басшылық құрамымен талдау апта сайын жүргізіледі;

3) пайдаланушының құрылымдық бөлімшелерінде талдау айына бір реттен кем емес жүргізіледі;

4) авиациялық оқиғалардың (уақиғалардың) жағдайлары мен себептерін жедел зерттеу және олардың қайталануының алдын алудың нақты іс-шараларын дайындау мақсатында ұшуды жоспардан тыс талдау;

5) бөлімшенің ұшу-нұсқаушы құрамының әдістемелік даярлығын арттыру мақсатында ұшуды әдістемелік талдау.

Жоспардан тыс және әдістемелік (көрсетімдік) талдаулар бөлімше басшысының немесе жоғары тұрған басшының не азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымның нұсқауы бойынша жүргізіледі.

Ескерту. 70-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 443 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

71. Ұшуды талдауға барлық ұшу-нұсқаушы және бөлімшенің ұшу құрамы, ал қажет жағдайда - басқа бөлімшелер мен қызметтердің авиациялық мамандары тартылады. Авиациялық жұмыстарды орындайтын бөлімшелерде, бұдан басқа қажет болған жағдайда авиациялық жұмыстарды орындау тапсырыс беруші ұйым мамандары, сондай-ақ осы жұмыстарды қамтамасыз етумен байланысты адамдар тартылады.

72. Бөлімше басшысы ұшуды талдауды дайындауды ұйымдастырады және өткізеді. Әдістемелік талдауды тек қана жоғары тұрған басшы өткізеді.

73. Әрбір ұшуды талдау өткізер алдында барлық ұшу-нұсқаушы және басшылық құрам мұқият және жан-жақты дайындалуы қажет.

74. Ұшуды талдау, жоспардан тыс және кәсіпорынның басшылық құрамының талдауынан басқа, талдаудың жалпы (ақпараттық), әдістемелік және бекіту бөліктерін көздейтін бірыңғай схема бойынша өткізіледі.

Талдаудың жалпы бөлігі ұшу жұмысының негізгісі болып табылады, онда ұшу жұмысының талдауы және талдау алдындағы кезеңдегі ұшу қауіпсіздігінің жағдайы туралы ұшу-нұсқаушы құрамның баяндамасы тыңдалады.

Әдістемелік бөлікте экипаждың анағұрлым сипатты жіберген қателері мен бұзушылықтарын егжей-тегжейлі талдау кіреді, осы бұзушылықтарды жою және алдын алу жөніндегі іс-шаралар белгіленеді. Сондай-ақ арнайы тақырыптарға баяндамалар тыңдалады және ұшу жұмысы бойынша бұйрықтар мен нұсқаулар және ұшу қауіпсіздігі бойынша ақпарат зерттеледі.

Бекіту бөлігінде талдаудың қорытындысы шығарылады, бағынысты бөлімшелердің (экипаждың) жұмысы бағаланады және ұшудың қауіпсіздігі мен жиілігін қамтамасыз ету және алдағы кезеңнің ерекшеліктерін ескере отырып, өндірістік жоспарды орындау бойынша міндеттер қойылады.

75. Ұшуды талдаудың мазмұны талдауда болмаған барлық ұшу-нұсқаушы және ұшу құрамының назарына жеткізіледі. Талдау материалдары ұшу-әдістемелік сыныпта сақталады және олардың сақталуына ұшу қызметінің (бөлімшесінің) басшысы жауапты болып табылады.

8-параграф. Ұшу жұмысын ұйымдастыру және ұшу қауіпсіздігін талдау және бақылау

76. Ұшу жұмысын ұйымдастыруды талдау мақсаты ұшу жұмысында ауытқуларға әкелетін немесе әкелуі мүмкін және ұшудың қауіпсіздік деңгейінің төмендеуіне әкелетін себептерді анықтау болып табылады.

77. Талдауға мыналар жатады:

1) ұшу жұмысын жоспарлау;

2) ұшу құрамын кәсіби даярлау;

3) әуе кемелерінің экипаждарын қалыптастыру;

4) ұшу құрамына ұшуға рұқсат беру;

5) экипаждарды алдын ала және ұшудың алдында даярлау;

6) ұшу құрамының жұмысын тексеру;

7) экипаждың құрамында тексерушімен бірге ұшу;

8) ұшуды талдау немесе ақпараттарды ұшу құрамының назарына жеткізу жүйесі;

9) ұшу-әдістемелік жұмыс;

10) ұшу-штабтық құжаттама.

78. Ұшу жұмыстарын ұйымдастыру мен ұшу қауіпсіздігінің жай-күйін талдауды пайдаланушылар - тоқсан сайын және жылына бір рет жасайды және азаматтық авиация Комитетіне береді.

79. Ұшу жұмыстарын ұйымдастыруды бақылау оны одан әрі жетілдіру жөніндегі іс-шараларды өткізу мақсатында жүргізіледі. Бақылауға мыналар жатады:

1) ұшу жұмыстарының жоспарлары;

2) ұшу-штабтық құжаттама;

3) ұшу және метеорологиялық құжаттама;

4) ұшу құрамын тексеру материалдары;

5) ұшу-нұсқаушы құрамының ұшу нәтижелері;

6) қозғалыс қызметінің, инженерлік-авиациялық қызметтің және ұшуды қамтамасыз ететін басқа да қызметтердің ақпараты;

7) әуе кемелерін инспекторлық және таңдап қарау және авиациялық техниканы пайдалануды талдау нәтижелері;

8) ұшу ақпараты, ұшу параметрлерін тіркейтін борттағы және жердегі құралдар мен сөзбен алмасуларды талдау материалдары;

9) ұшудың қауіпсіздігі бойынша инспекторларды тексеру материалдары.

9-параграф. Ұшу-әдістемелік жұмыс

80. Ұшу-әдістемелік жұмыс ұшу қауіпсіздігін, тұрақтылығын және тиімділігін жоғары деңгейге жеткізу мақсатында ұшу құрамын кәсіби даярлаудың тиімді жүйесін құруға бағытталған іс-шаралар кешенін білдіреді.

81. Ұшу-әдістемелік жұмыстың негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

1) ұшуды орындаудың ұтымды әдістерін, инженерлік психология және авиациялық эргономика талаптарының негізінде әуе кемесі экипажының мүшелерін ұшуға оқытудың тиімді әдістерін, құралдары мен тәсілдерін әзірлеу және енгізу;

2) ғылымның, техниканың жетістіктері мен кәсіпорынның практикалық жұмыс тәжірибесі негізінде азаматтық авиацияда ұшу жұмыстарын ұйымдастырудың және жүргізудің анағұрлым жетілдірілген нысандары мен әдістерін жасау;

3) ұшу экипаждарының мүшелерін оқыту және тәрбиелеу бойынша ұшу-нұсқаушы құрамның теориялық білімдерін, практикалық дағдыларын және ұшу-әдістемелік шеберліктерін жетілдіру;

4) авиациялық техника мен оны пайдаланудың практикалық тәжірибесін ескере отырып, әуе кемесінің жаңа түрлерін пайдалануды зерттеу және практикалық игеру жүйелерін жетілдіру;

5) азаматтық авиация ұйымының оқу-әдістемелік базасын құру, жарақтандыру және тиімді пайдалану;

6) ұшу құрамының кәсіби даярлығының деңгейін бағалаудың құралдарын және әдістерін іздеу және тиімді қолдану.

82. Ұшу-әдістемелік жұмыс:

1) ұшу-нұсқаушы құрамы оған бекітілген ұшу құрамының кәсіби даярлығы мен тәртіп жай-күйінің деңгейіне жеке жауапкершілікті;

2) ұшу-нұсқаушы және оқытушылар құрамының өздігінен оқу және біліктілігін ұстау курстарын өту жолымен тұрақты біліктілігін ұстау және әдістемелік дайындығын жетілдіруді;

3) осы Қағидалардың және ұйымды реттейтін басқа да құжаттардың талаптарын орындай отырып, ұшу құрамының кәсіби даярлық деңгейін тұрақты бақылауды, ұшу-әдістемелік жұмысты қамтамасыз етуді және өткізуді;

4) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымның оқу-әдістемелік ұйымдар мен авиациялық кәсіпорындар арасындағы өзара іс-қимылын анық үйлестіруді қамтамасыз етеді.

Ескерту. 82-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 443 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

83. Ұшу-әдістемелік жұмысты авиакомпаниялар (пайдаланушылар) жоспарлайды, ұйымдастырады және жүзеге асырады.

84. Авиакомпанияларда (пайдаланушыларда) ұшу-әдістемелік жұмысын жоспарлау олардың нормативтік құжаттарын, оқытудың техникалық құралдарын және оқу көрнекілік құралдарын әзірлеу бойынша қызметін үйлестіру мақсатында жүзеге асырылады.