Об утверждении Правил аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 7 октября 2015 года № 18-02/898. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 ноября 2015 года № 12248.

В соответствии с пунктом 3-1 статьи 78 Лесного Кодекса Республики Казахстан от 8 июля 2003 года, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда.

2. Комитету лесного хозяйства и животного мира Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания и в информационно-правовую систему "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан и интранет-портале государственных органов.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра сельского хозяйства Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

А. Мамытбеков

Утверждены приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 7 октября 2015 года № 18-02/898

Правила
аттестации и учета объектов селекционно-генетического
назначения на участках государственного лесного фонда
1. Основные положения

1. Настоящие Правила аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 3-1 статьи 78 Лесного кодекса Республики Казахстан от 8 июля 2003 года и определяют порядок аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) плюсовое дерево – дерево, значительно превосходящее по одному или нескольким хозяйственно ценным признакам и свойствам окружающие деревья одних с ним возраста и фенологической формы, растущие с ним в тех же лесорастительных условиях;

2) архивы клонов плюсовых деревьев – насаждения, создаваемые с использованием вегетативного потомства плюсовых деревьев в целях сохранения их генофонда и изучения наследственных свойств;

3) вегетационный период – период года, в который возможны рост и развитие (вегетация) растений;

4) географические культуры – опытные культуры, создаваемые по специальным методикам семенным потомством наиболее характерных популяций нескольких экотипов (климатипов) с целью их испытания в новых условиях;

5) климатип – экотип, который сформировался под действием определенных климатических условий;

6) клон – совокупность всех потомков (рамет), полученных от одной исходной особи путем вегетативного размножения или апомиктического образования семян и имеющих идентичный генотип;

7) лесной генетический резерват – участок леса с ценной в генетико-селекционном отношении частью популяции вида, подвида растений;

8) лесосеменная плантация (далее – ЛСП) – искусственно созданное насаждение из высаженных по специальной генетической схеме растений, являющихся семенным или вегетативным потомством плюсовых деревьев, предназначенное для регулярного получения (в течение длительного времени) сортовых, элитных или гибридных семян с заданными наследственными свойствами и высокими посевными качествами;

9) уполномоченный орган в области лесного хозяйства (далее – уполномоченный орган) – государственный орган, осуществляющий функции управления, контроля и надзора в области охраны, защиты, пользования лесным фондом, воспроизводства лесов и лесоразведения;

10) испытательные культуры – лесные культуры, создаваемые по специальным методикам семенным потомством плюсовых деревьев, плюсовых насаждений, лесосеменных плантаций первого порядка и постоянных лесосеменных участков с целью их генетической оценки.

2. Порядок аттестации объектов
селекционно-генетического назначения

3. Аттестация объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда осуществляется организациями, специализирующимися в этой области (далее – специализированные организации).

4. Приказом первого руководителя специализированной организации создается аттестационная комиссия (далее – Комиссия) в составе:

1) заместителя первого руководителя специализированной организации (председатель комиссии);

2) специалистов специализированной организации;

3) представителя территориального подразделения уполномоченного органа;

4) представителя государственного лесовладельца, на территории которого выявлены объекты селекционно-генетического назначения.

5. Аттестация объектов селекционно-генетического назначения осуществляется:

1) в любое время в течение вегетационного периода по мере готовности выявленных и созданных объектов селекционно-генетического назначения к аттестации;

2) при наличии материалов по предварительному учету и отбору объектов селекционно-генетического назначения по формам, согласно приложениям 1 и 2 к настоящим Правилам.

6. Комиссия в присутствии представителей организации, выявившей объекты селекционно-генетического назначения, и представителей государственного лесовладельца с выездом на место обследует и определяет их соответствие целевому назначению. Срок проведения обследования устанавливается из расчета 3 рабочих дней на один объект селекционно-генетического назначения.

7. Заключение Комиссии по результатам обследования объектов селекционно-генетического назначения указывается в акте о результатах аттестации объектов селекционно-генетического назначения на территории государственного лесного фонда (далее – акт) по форме, согласно приложению 3 к настоящим Правилам. Акт составляется и подписывается сразу после завершения обследования.

При положительном заключении Комиссии по истечении 3 календарных дней со дня подписания Комиссией акта, объекты селекционно-генетического назначения считаются аттестованными.

8. При несоответствии выделенных и созданных объектов селекционно-генетического назначения их целевому назначению Комиссия дает отрицательное заключение.

9. После подписания акта в течение 5 рабочих дней на аттестованные объекты селекционно-генетического назначения Комиссией заполняются паспорта по формам согласно приложениям 4, 5, 6, 7 к настоящим Правилам. К паспортам прилагаются схематические планы размещения объектов селекционно-генетического назначения с привязкой к квартальной сети или другим постоянным ориентирам.

10. Паспорта на аттестованные объекты селекционно-генетического назначения составляются в шести экземплярах: первый – для государственного лесовладельца, второй – для государственного органа, в ведении которого находится государственный лесовладелец, третий – для территориального подразделения уполномоченного органа, четвертый – для специализированной организации, пятый – для уполномоченного органа и шестой – для организации, выявившей объекты селекционно-генетического назначения.

11. Аттестованные объекты селекционно-генетического назначения:

1) отграничиваются на местности специальными знаками, на которые наносятся лесохозяйственные обозначения, указанные в приложении 8 к настоящим Правилам;

2) заносятся в реестры по формам согласно приложениям 9, 10, 11, 12, 13 к настоящим Правилам. Сводная ведомость заполняется и ведется специализированной организацией.

3. Порядок учета объектов
селекционно-генетического назначения

12. Для ведения учета объектов селекционно-генетического назначения, анализа их состояния и степени целевого использования специализированная организация ежегодно проводит их обследование совместно с представителями территориальных подразделений уполномоченного органа и государственных лесовладельцев.

13. Обследование путем визуального осмотра в вегетационный период проводится на всех аттестованных объектах селекционно-генетического назначения.

14. Определение объемов обследования объектов селекционно-генетического назначения осуществляется согласно приложению 14 к настоящим Правилам.

15. По каждому объекту селекционно-генетического назначения определяется качество его оформления в натуре (наличие граничных знаков и надписей на них), его состояние (наличие признаков повреждений деревьев вредителями и поражений болезнями, механических повреждений, характер и наличие усыхающих ветвей в кроне, развитие второго яруса, подлеска), целевое использование (заготовка шишек, плодов, семян, черенков), а также соответствие фактическим данным записей в паспорте или сводной ведомости.

16. Специализированная организация анализирует материалы обследования и ежегодно до 15 декабря текущего года представляет информацию в уполномоченный орган и его территориальные подразделения о наличии и состоянии объектов селекционно-генетического назначения по форме согласно приложению 15 и сводную ведомость объектов селекционно-генетического назначения по Республике Казахстан по итогам инвентаризации по форме согласно приложению 16 к настоящим Правилам, и вносит предложение по их дальнейшему использованию, оформлению в натуре, реконструкции (восстановлению) или списанию.

17. Уполномоченный орган в течение 30 календарных дней рассматривает представленную информацию о наличии и состоянии объектов селекционно-генетического назначения и 10 календарных дней после их рассмотрения принимает решение о мерах по дальнейшему улучшению их состояния, использованию или списанию в форме приказа уполномоченного органа.

18. На основании решения уполномоченного органа специализированная организация в течение 30 календарных дней вносит изменения в сводные ведомости, паспорта объектов селекционно-генетического назначения и 10 календарных дней доводит их до государственной лесоустроительной организации для использования их при проведении лесоустроительных работ.

Приложение 1 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Карточка
предварительного отбора плюсового дерева № ____

1. Область __________________________________________________________

2. Административный район ___________________________________________

3. Государственный лесовладелец _____________________________________

4. Лесничество ______________________________________________________

5. Квартал № ________________________________________________________

6. Выдел № __________________________________________________________

Сведения о размещении плюсового дерева в квартале и выделе

(схема размещения, географические координаты)

Краткая характеристика насаждения выдела,
в котором выявлено дерево

7. Состав ___________________________________________________________

8. Класс бонитета ___________________________________________________

9. Тип леса (лесорастительные условия) ______________________________

10. Средний возраст ______________ лет

11. Средняя полнота _________________________________________________

12. Средняя высота по главной породе _________________________ метров

13. Средний диаметр по главной породе ________________________ метров

14. Крутизна, экспозиция склона _____________________________________

15. Высота над уровнем моря __________________________________ метров

16. Санитарное и лесопатологическое состояние _______________________

Основные таксационные показатели отобранного дерева

17. Возраст дерева ____________________ лет

18. Диаметр ствола (кроны) _____________ сантиметров

19. % превышения диаметра от среднего _____

20. Высота ____________________________ метров

21. % превышения высоты от средней ________

22. Показатели, характеризующие отбираемое дерево по целевому

назначению (смолопродуктивность, обильность семеношения, качество

семян, текстура древесины)

_____________________________________________________________________

Карточку составил____________________________________________________

должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись

"____" ____________ 20__ года.

Примечание: характеристика насаждений выдела берется из материалов

лесоустройства.

Приложение 2 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Карточка №___
учета испытательных культур плюсовых деревьев
(географических, экологических культур) (нужное подчеркнуть)

Порода ______________________________________________________________

1. Область __________________________________________________________

2. Государственный лесовладелец _______ лесничество__________________

квартал __________________________ выдел ____________________________

3. Площадь участка, гектар __________________________________________

4. Тип условий местопроизрастания ___________________________________

5. Год закладки _____________________________________________________

6. Число испытываемых семей или клонов (экотип, сортов) _____________

7. Размещение деревьев (расстояния, метр) ___________________________

8. Число повторностей _______________________________________________

9. Число растений и потомства (от-до), штук _________________________

10. Наличие и характер контроля _____________________________________

11. Состояние культур _______________________________________________

12. Заключение комиссии о соответствии объекта целям закладки и

режиме дальнейшего использования ____________________________________

13. Предложения по выделению кандидатов в сорта-популяции,

сорта-гибриды, сорта-клоны (наименование и номер семей, клонов,

сортов экотипов) ____________________________________________________

14. Рекомендуемые мероприятия по содержанию и улучшению состояния

объекта _____________________________________________________________

Перечетная ведомость
деревьев на участке испытательных культур плюсовых деревьев
(географических, экологических культур и
сортоиспытательном участке) (нужное подчеркнуть)

№__ плюсового дерева (по реестру плюсовых деревьев), название и происхождение сорта	Повторность	Число деревьев, штук	Сохранность, %	Состояние деревьев
1	2	3	4	5
	1. 2. 3.
	Итого по семье, сорту, происхождению:
	Всего по участку:
Контроль	1. 2. 3.
	Итого по контролю:

Карточку составил ___________________________________________________

должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись

"____" ____________ 20__ года

Приложение 3 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Акт
о результатах аттестации
объектов селекционно-генетического назначения на территории
государственного лесного фонда _____________________ (наименование государственного лесовладельца)

В соответствии с приказом _____________________________________

(наименование специализированной организации)

аттестационной комиссией в составе __________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись членов

комиссии

с целью аттестации (списания, учета) обследованы объекты

селекционно-генетического назначения.

В результате обследования установлено: ________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

С учетом целевого назначения объектов селекционно-генетического

назначения излагаются причины, по которым они аттестуются, бракуются,

списываются. При этом указываются площадь каждого объекта

селекционно-генетического назначения или их число (для деревьев),

видовое название, лесничество, квартал, выдел.

В случае необходимости проведения определенных

лесохозяйственных и иных мероприятий с целью улучшения создания

объектов селекционно-генетического назначения или его реконструкции

приводят их перечень.

Комиссия ______________________ выявленные и созданные объекты

(аттестовывает или отклоняет)

селекционно-генетического назначения.

Аттестованные объекты селекционно-генетического назначения

№	Наименование объекта селекционно-генетического назначения	Количество объектов
1	2	3

Подписи членов комиссии: ______________________________________

фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись

Приложение 4 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Республика Казахстан

Область _____________________________________________________________

Государственный лесовладелец ________________________________________

Видовое название ____________________________________________________

Паспорт
плюсового дерева № _________ (по реестру)

1. Местонахождение дерева:

Лесничество _________________________________________________________

Квартал № _________________________ Выдел № _________________________

Номер дерева по государственному лесовладельцу ______________________

Как отмечено дерево в натуре ________________________________________

Расположение плюсового дерева в выделе (прилагается схема)

2. Таксационная характеристика насаждения выдела (по ярусу, где

отработано дерево)

Состав	Класс возраста/лет	Средние		Класс бонитета	Полнота	Запас, кубометров/ гектар	Селекционная категория насаждения	Господствующая морфологическая или фенологическая форма
		Высота (Н), метров	Диаметр (D), сантиметров
1	2	3	4	5	6	7	8	9

Происхождение (естественное-семенное, порослевое или культуры)

_____________________________________________________________________

Тип леса ____________________________________________________________

Тип лесорастительных условий ________________________________________

Подрост _____________________________________________________________

Подлесок ____________________________________________________________

Покров ______________________________________________________________

Почва и почвообразующая порода ______________________________________

Рельеф ______________________________________________________________

Крутизна, экспозиция склона _________________________________________

Высота над уровнем моря _____________________________________________

Санитарное состояние насаждения _____________________________________

3. Характеристика плюсового дерева:

Происхождение _______________________________________________________

Фенологическая, морфологическая форма _______________________________

Возраст, лет ________________________________________________________

Высота, метров ______________________________________________________

Диаметр ствола, сантиметров _________________________________________

Объем ствола, метров кубических______________________________________

Класс роста и развития (по глазомерной оценке) ______________________

Средний диаметр кроны, метров _______________________________________

Форма кроны (конусовидная, овально-цилиндрическая) и ее

симметричность ______________________________________________________

Протяженность кроны, метров _______, % от высоты (Н) ствола__________

Толщина скелетных ветвей (толстые, средние, тонкие) _________________

Протяженность бессучковой зоны ствола, метров _____, % от высоты (Н)

ствола ______________________________________________________________

Зарастание отмерших сучьев (хорошее, среднее) _______________________

Форма ствола (прямолинейность, полнодревесность) ____________________

Прирост в высоту по глазомерной оценке (хороший, средний) ___________

Развитие водяных побегов по стволу и дуба (сильное, среднее, слабое)

_____________________________________________________________________

Характеристика коры (окраска, трещиноватость и так далее) ___________

Санитарное состояние дерева и сведения о цветении и семеношении

_____________________________________________________________________

Показатели превышения плюсового дерева по сравнению со средними

показателями насаждения: по высоте, % _______, по диаметру, % _______

Показатели, характеризующие плюсовое дерево по целевому назначению

(смолопродуктивность отобранного дерева и насаждения, обильность

семеношения, качество семян, текстура древесины)

_____________________________________________________________________

Краткая характеристика окружающих деревьев в радиусе 10 метров

(порода, селекционная категория деревьев, качество деревьев),

хозяйственные распоряжения __________________________________________

Дерево отобрано и зачислено в категорию плюсовых комиссией в составе:

___________ организация, должность, фамилия, имя, отчество (при

наличии), подпись

___________ организация, должность, фамилия, имя, отчество (при

наличии), подпись

___________ организация, должность, фамилия, имя, отчество (при

наличии), подпись

Паспорт составлен в _____ экземплярах

"___" ______________ 20__ года

4. Уход за плюсовым деревом

Дата	Наименование проведенных мероприятий	Запись произвел (должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)
1	2	3

5. Наблюдения за плюсовым деревом

Год наблюдения	Оценка урожая по фазам, балл/дата наблюдения			Фактический урожай шишек (плодов), семян, килограмм	Качество семян	Повреждения дерева (метеорологические, механические, фитопатологические)	Запись произвел (должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)
	массового цветения	массового образования завязей	начала созревания
1	2	3	4	5	6	7	8

6. Использование семян и черенков

Вид материала (семена, черенки)	Дата сбора или заготовки семян и черенков	Количество семян (грамм), черенков (штук)	Условия и время хранения	Куда направлены семена, черенки (область, лесхоз)	Для какой цели
1	2	3	4	5	6

7. Результаты исследования свойств потомства плюсового дерева

_____________________________________________________________________

Дата ______________ Должность, подпись ______________________________

8. Заключение о переводе в элиту (или выбраковке) ___________________

Дата ______________ Должность, подпись ______________________________

Примечания:

1. Записи по разделам 4-8 ведет государственный лесовладелец.

2. Записи в разделе 7 и 8 производят на основании данных

исследований научно-исследовательских организаций после проверки

свойств плюсовых деревьев по потомству.

Члены комиссии:

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

"____" ___________ 20__ года

Приложение 5 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Республика Казахстан

Область _____________________________________________________________

Государственный лесовладелец ________________________________________

Видовое название древесной породы (подвид, экотип, форма) ___________

Паспорт архива клонов

Год закладки ____________________ № ___ участка _____________________

площадь участка, гектар _______________, количество клонов __________

1. Местонахождение:

Лесничество _________________________________________________________

Квартал № _________________ Выдел № _________________________________

Способ закладки _____________________________________________________

Тип лесорастительных условий ________________________________________

Схема привязки архива в квартале (прилагается)

Схема размещения клонов прилагается к паспорту

2. Описание плюсовых деревьев, представленных в архиве

№	Номер дерева по реестру	Происхождение дерева (область, государственный лесовладелец)	Количество прививок	Таксационные и лесоводственные особенности дерева (по паспорту)
				возраст	высота (Н), метров	диаметр (D), сантиметров	очищаемость от сучьев	селектируемый признак	год аттестации
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

3. Ведомость хозяйственных и селекционных мероприятий

№	Дата проведения	Номер клона	Наименование мероприятий					Примечание
			уход за почвой	направленные скрещивания (партнеры)	заготовка шишек	заготовка черенков	где использованы семена и черенки
1	2	3	4	5	6	7	8	9

4. Журнал научных наблюдений за клонами

Номер клона	Время наблюдений (год, месяц)	Количество растений	Средние		Фенологическая фаза (даты)			Тип сексуализации дерева	Семеношение, штук, грамм
			Высота (Н), метров	Диаметр (D), сантиметров	начало роста в высоту	начало цветения	окончание роста в высоту
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

продолжение таблицы

Характеристика семян					Характеристика шишек (плодов)			Относительная смолопродуктивность
масса 1000 семян, грамм	полнозернистость, %	всхожесть лабораторная, %	цвет семян	цвет крылаток	длина, ширина, сантиметров	форма апофиза (характер поверхности)	цвет
11	12	13	14	15	16	17	18	19

Примечания:

1. Работы по контролируемым скрещиваниям выполняют с

использованием специальной методики, а ход их проведения отражают в

соответствующей документации.

2. Определение показателей, вносимых в журнал научных

наблюдений, производят в соответствии с научными рекомендациями

закладки архивов клонов.

Члены комиссии:

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

"____" ___________ 20__ года

Приложение 6 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Республика Казахстан

Область _____________________________________________________________

Государственный лесовладелец ________________________________________

Видовое название древесной породы (подвид, экотип, форма) ___________

Паспорт географических (популяционно-экологических) культур

Год закладки __________________ Площадь участка, гектар _____________

1. Местонахождение:

Лесничество _________________________________________________________

Квартал № __________________ Выдел № ________________________________

Географические координаты ___________________________________________

2. Общие сведения о культурах:

Число испытуемых происхождений (климатипов, эдафотипов) _____________

Число повторностей опыта ____________________________________________

Кем заложен опыт (инициатор, куратор, непосредственные исполнители)

_____________________________________________________________________

Наличие почвенной и топографической карт на участок, место их

хранения

_____________________________________________________________________

Общая оценка опыта (утратил значение или требует охраны и наблюдений)

_____________________________________________________________________

3. Физико-географическая характеристика:

Физико-географическая зона, подзона _________________________________

Лесосеменной район, подрайон ________________________________________

Высота над уровнем моря _____________________________________________

Тип лесорастительных условий ________________________________________

Тип леса ____________________________________________________________

Категория площади (лесосека, пашня, прогалина, гарь) и степень ее

однородности ________________________________________________________

Макро- и микрорельеф ________________________________________________

Экспозиция __________ Уклон __________ Уровень грунтовых вод ________

Почва, материнская порода ___________________________________________

Климатические показатели (по данным метеостанции, расположенной в ___

километрах от культур на высоте _________ метров над уровнем моря):

а) средняя годовая температура

б) осадки за год ____________ миллиметров, за вегетационный период

_______ миллиметров

в) число дней с температурой свыше 5^оС _______, свыше 10^оС ___________

г) сумма температур свыше 5^оС _________, свыше 10^оС __________________

Типичность условий для изучаемой породы в районе ____________________

Средний бонитет породы в лесхозе _________ и области ________________

4. Технология создания культур:

Способ подготовки почвы (сплошная, частичная) _______________________

Способ создания культур (посев, посадка, механизированная, ручная) __

Возраст посадочного материала _______________________________________

Метод создания (рядовой, строчно-луночный, гнездовой) _______________

Сопутствующие породы и схемы смешения _______________________________

Размещение и число посадочных (посевных) мест в блоке _______________

Размер блоков и характер их размещения ______________________________

Дополнения (год, возраст) ___________________________________________

Натурное обозначение границ между блоками ___________________________

5. Контур площади, ее привязка к квартальной сети и другим постоянным

ориентирам, схема размещения повторностей и блока, фотосхема (прилагаются).

6. Сведения о материнских насаждениях

№ происхождения по схеме опыта	Область, государственный лесовладелец (координаты)	Высота над уровнем моря, метров	Тип леса	Возраст, лет	Класс бонитета	Средние		Класс качества и селекционная категория насаждения	Характер сбора семян (популяция, отдельные деревья, опушка и т.д.)	Масса 1000 семян, грамм
						Высота (Н), метров	Диаметр (D), сантиметров
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

7. Последние сведения о росте культур

№ происхождения по схеме опыта	Фенологические разновидности и прочие	Количество сохранившихся деревьев блок/га (раздельно по повторностям)	Сохранность от первоначального количества, %	Причины отпада	Средние		Количество деревьев с удовлетворительным стволом, %	Запас, кубических метров/гектар	Устойчивость к болезням и вредителям, неблагоприятным факторам среды
					Высота (Н), метров	Диаметр (D), сантиметров
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

Дата обмера ________________

8. Лесохозяйственные мероприятия в культурах:

8.1. Агротехнические уходы

Год проведения	Наименование мероприятий	Технология ухода	Количество уходов
1	2	3	4

8.2. Лесоводственные уходы

Год проведения	Наименование и принципы ухода (вырубка сухостоя, сопутствующих пород, естественных примесей, низкокачественных деревьев)	Характеристика вырубленной части				Вырубленный запас
		порода	средняя высота, метров	средний диаметр, сантиметров	качество ствола	Метров кубических/гектар	%
1	2	3	4	5	6	7	8

9. Охрана и оформление культур:

Огораживание (необходимость и вид изгороди) ________________________

Противопожарные мероприятия ________________________________________

Этикетирование блоков, повторностей, аншлаги _______________________

Прочие (очистка разрывов, просек, удаление стен леса)

____________________________________________________________________

10. Литературные источники, отчеты, содержащие материалы исследований

географических (популяционно-экологических) культур:

№ п.п.	Автор	Год исследований	Библиографические сведения	Аннотация (что исследовано)

Члены Комиссии:

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

_______________________________________________________________

(организация, должность, фамилия, имя, отчество (при наличии),

подпись)

"____" ___________ 20__ года

Приложение 7 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Республика Казахстан

Область _____________________________________________________________

Государственный лесовладелец ________________________________________

Видовое название древесной породы (подвид, экотип, форма) ___________

Паспорт испытательных культур

Год закладки ____________________ № участка _________________________

Площадь участка, гектар _____________________________________________

Количество испытываемых плюсовых деревьев ___________________________

1. Местонахождение:

Лесничество _________________________________________________________

Квартал № ____________ Выдел № ______________________________________

Расположение участка испытательных культур в квартале (прилагается

схема).

Расположение повторностей и делянок - опытных, контрольных, буферных

(прилагается схема).

2. Лесорастительная и почвенно-гидрологическая характеристика

участка:

Местоположение ______________________________________________________

Тип леса и класс бонитета ___________________________________________

Тип почвы, мехсостав ________________________________________________

Содержание основных элементов питания и pHbсол

Гумус _______________ % К₂О _________________ миллиграмм/100 грамм почвы

рН (сол.) ________________ Р₂О₅ _____________ миллиграмм 100 грамм почвы

Плотный остаток водорастворимых солей ______________________________%

Степень обеспеченности почвы основными элементами питания и реакция

почвенного раствора _________________________________________________

Глубина залегания грунтовых вод ________________________________ метр

Заключение о лесопригодности и уровне плодородия почвы

_____________________________________________________________________

3. Способ закладки испытательных культур: посадкой сеянцев

(саженцев), выращенных из семян плюсовых деревьев (указать возраст

растений); посевом (дуб, орех) ______________________________________

Агротехника подготовки участка и обработки почвы ____________________

_____________________________________________________________________

Схема посадки (посева): расстояние в ряду и между рядами, число

посадочных мест на 1 гектар

_____________________________________________________________________

4. Продолжительность испытаний для окончательного достижения цели

опыта (указать возраст культур) _____________________________________

5. Тип лесорастительных условий _____________________________________

_____________________________________________________________________

6. Характеристика исходного материала:

6.1. Плюсовые деревья

№	Номер плюсового дерева по реестру	Происхождение дерева (область, государственный лесовладелец, ЛСП, архив клонов)	Число повторностей	Количество растений во всех повторностях при закладке	Таксационные и лесоводственные особенности дерева (по паспорту)
					возраст	Высота (Н), метров	Диаметр (D), сантиметров	очищаемость от сучьев	селектируемый признак	год аттестации
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

6.2. Семенной материал

№	Номер плюсового дерева по реестру	Характеристика шишек					Семена			Год снятия показателей
		Средний диаметр, миллиметров	Средняя длина, миллиметров	коэффициент формы	Тип апофиза	цвет	Масса 1000 штук., грамм	Цвет семян	Цвет крылаток
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

6.3. Проростки, всходы

№	Время проведения учета	Номер плюсового дерева по реестру	Среднее число семядолей	Всхожесть, %	Сохранность всходов, %	Исполнитель (должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)
1	2	3	4	5	6	7

6.4. Сеянцы, саженцы

№	Время проведения учета	Номер плюсового дерева по реестру	Средняя высота, сантиметров	Устойчивость к фитоинфекции, %	Сохранность, %	Исполнитель (должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)	Примечание
1	2	3	4	5	6	7	8

7. Мероприятия по уходу за испытательными культурами

Год	Дата	Наименование и краткая характеристика мероприятий (уход за почвой, рубки ухода, борьба с вредителями и болезнями)	Интенсивность, %	Запись произвел (должность, фамилия, имя отчество (при наличии), подпись)
1	2	3	4	5

8. Результаты испытания

Культуры ______________________ лет

Номер делянки, повторности	Время проведения учета	Номер плюсового дерева по реестру	Средняя высота, сантиметров	Средний диаметр, сантиметров	Сохранность %	Смолопродуктивность, миллиметров/сутки	Устойчивость к экстрем альным воздействиям	Качество древесины	Качество ствола	Исполнитель (должность, фамилия, подпись)
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

Члены комиссии:

_______________________________________________________________

(должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

_______________________________________________________________

(должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

_______________________________________________________________

(должность, фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

"____" ___________ 20__ года

Приложение 8 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Лесохозяйственные обозначения, отграничивающие на местности
объекты селекционно-генетического назначения

	Объекты	Шифры надписей	Обозначение
1.	Архивы клонов	21 – 16 АРК – 97 2,5	Номер квартала – номер выдела Название – год закладки Площадь, гектар
2.	Лесной генетический резерват	53 – 12 ЛГР – 04 105,5	Номер квартала – номер выдела Название – год закладки Площадь, гектар
3.	Географические (популяционно-экологические) культуры	81 – 25 ГК – 95 3,7	Номер квартала – номер выдела Название – год закладки Площадь, гектар
4.	Испытательные культуры	31 – 27 ИСПК – 99 3,7	Номер квартала – номер выдела Название – год закладки Площадь, гектар

Примечания:

1. Столбы устанавливают на пересечении линий, отграничивающих

площади (на углах). Щека с надписью направляется в сторону участка,

гребень столба – к середине участка.

2. Надписи производятся по трафарету и образцам согласно ОСТ

56-8480.

3. Плюсовые деревья отмечаются на стволе дерева, на высоте 1,3

метра с нанесением полосы белой масляной краской шириной не менее 10

сантиметров и двойной нумерацией (черной краской на белом фоне): в

числителе - номер дерева по реестру, в знаменателе - номер дерева по

государственному лесовладельцу.

Приложение 9 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Реестр плюсовых деревьев

по _________________________________________________

(область)

____________________________________________________

(видовое название древесной породы)

Порядковый номер дерева по реестру	Местонахождение дерева			Номер дерева по государственному лесовладельцу	Основные таксационные показатели дерева				Примечание (селектируемый признак)
	государственный лесовладелец, лесничество	номер квартала	номер выдела		возраст, лет	высота, метры/% от средних показателей насаждения	диаметр, сантиметров/% от средних показателей насаждения	бессучковая зона, метры/% от высоты ствола
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

Приложение 10 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Реестр лесных генетических резерватов

__________________________________________

(область)

№ по реестру	Древесная порода	Площадь, гектар	Лесосеменной район (подрайон)	Местонахождение		Дата аттестации	Примечание
				государственный лесовладелец, лесничество	№ квартала, выдела
1	2	3	4	5	6	7	8

Ответственный за ведение книги:

№	Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись	Должность	Время заполнения книги ответственным лицом		Роспись
			начато	закончено
1	2	3	4	5	6

Приложение 11 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Реестр архивов клонов плюсовых деревьев

__________________________________________

(область)

№ по реестру	Древесная порода	Площадь, гектар	Лесосеменной район (подрайон)	Местонахождение		Дата аттестации	Примечание
				государственный лесовладелец, лесничество	№ квартала, выдела
1	2	3	4	5	6	7	8

Ответственный за ведение книги:

№	Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись	Должность	Время заполнения книги ответственным лицом		Роспись
			начато	закончено
1	2	3	4	5	6

Приложение 12 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Реестр географических культур

__________________________________________

(область)

№ по реестру	Древесная порода	Площадь, гектар	Лесосеменной район (подрайон)	Местонахождение		Дата аттестации	Примечание
				государственный лесовладелец, лесничество	№ квартала, выдела
1	2	3	4	5	6	7	8

Ответственный за ведение книги:

№	Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись	Должность	Время заполнения книги ответственным лицом		Роспись
			начато	закончено
1	2	3	4	5	6

Приложение 13 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Реестр испытательных культур

__________________________________________

(область)

№ по реестру	Древесная порода	Площадь, гектар	Лесосеменной район (подрайон)	Местонахождение		Дата аттестации	Примечание
				государственный лесовладелец, лесничество	№ квартала, выдела
1	2	3	4	5	6	7	8

Ответственный за ведение книги:

№	Фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись	Должность	Время заполнения книги ответственным лицом		Роспись
			начато	закончено
1	2	3	4	5	6

Приложение 14 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Определение объемов обследования
объектов селекционно-генетического назначения

№ п\п	Площадь, на которой расположены объекты селекционно-генетического назначения	Площадь, подлежащая обследованию
1	2	3
1.	до 6 гектар	Вся площадь
2.	от 6 до 50 гектар	20 % от общей площади
3.	от 50 до 100 гектар	15 % от обшей площади
4.	от 100 гектар и более	5 % от общей площади

Примечание: если площадь объекта пройдена лесным пожаром,

обследованию подлежит вся его площадь.

Приложение 15 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Наличие и состояние объектов
селекционно-генетического назначения
по _____________ области по состоянию на 20 ___ год

№	Государственный лесовладелец, наименование объекта	Данные предыдущего учета, гектар/ штук	Данные 20 года, гектар/штук	Наименование породы	Местонахождение объектов			Примечание (рекомендованные мероприятия на оставшихся объектах), причины списания объектов и их использования по целевому назначению
					лесничество	квартал	выдел
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1.
2.
3.
	Итого по области:
	в том числе:
	по породам:
1.	ель
2.	сосна
3.	Саксаул, далее по породам

Руководитель специализированной организации

_____________________________________________________________________

(фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

Место печати

Приложение 16 к Правилам аттестации и учета объектов селекционно-генетического назначения на участках государственного лесного фонда

Форма

Сводная ведомость
объектов селекционно-генетического назначения по Республике
Казахстан по итогам инвентаризации 20___ года

Порода	Плюсовые деревья, штук	Лесные генетические резерваты, гектар	Географические культуры, гектар	Архивы клонов плюсовых деревьев, гектар	Испытательные культуры популяций, гектар	Испытательные культуры плюсовых деревьев, гектар	Испытательные культуры гибридов, гектар	Другие объекты, гектар
1	2	3	4	5	6	7	8	9
область
Всего
в том числе:
ель
сосна
Саксаул, далее по породам
далее по всем областям
Всего по республике
в том числе:
ель
сосна
Саксаул, далее по породам

Руководитель специализированной организации _________________________

(фамилия, имя, отчество (при наличии), подпись)

Место печати

Мемлекеттік орман қоры учаскелерінде селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен есепке алу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 7 қазандағы № 18-02/898 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 6 қарашада № 12248 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 29 желтоқсандағы № 1065 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 29.12.2015 № 1065 бұйрығымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

2003 жылғы 8 шілдедегі Қазақстан Республикасы Орман Кодексінің 78-бабының 3-1-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік орман қоры учаскелерінде селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен есепке алу қағидалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:
1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;
2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесінің мерзімді баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;
3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр А. Мамытбеков

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрінің
2015 жылғы 7 қазандағы
№ 18-02/898 бұйрығымен
бекітілген

Мемлекеттік орман қоры учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен есепке алу қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Мемлекеттік орман қоры учаскелерінде селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен есепке алу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) 2003 жылғы 8 шілдедегі Қазақстан Республикасы Орман кодексінің 78-бабының 3-1-тармағына сәйкес әзірленген және мемлекеттік орман қоры учаскелерінде селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен есепке алу тәртібін айқындайды.
2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) артықшылығы бар ағаш – дәл сондай орман өсiру жағдайларында өзiмен қатар өсiп тұрған, өзiмен бiр жастағы және фенологиялық нысандағы айналасындағы ағаштардан бiр немесе бiрнеше шаруашылық жағынан құндылық белгiлері мен қасиеттерi бойынша айтарлықтай асып түсетiн ағаш;
2) артықшылығы бар ағаштар клондарының мұрағаттары – артықшылығы бар ағаштардың гендік қорын сақтау және тұқым қуалау қасиеттерін зерттеу мақсатында олардың вегетативтік тұқымдарын пайдалану арқылы өсірілген екпелер;
3) вегетациялық кезең – өсімдіктердің өсу мен өрістеуі (вегетация) мүмкін болатын жылдың кезеңі;
4) географиялық дақылдар – жаңа жағдайларда сынақтан өткiзу мақсатымен бiрнеше экотиптердiң (климатиптердiң) неғұрлым тән популяцияларының тұқымдық ұрығынан арнаулы әдiстемелер бойынша өсiрiлетiн тәжiрибелiк дақылдар;
5) климатип – белгілі бір климаттық жағдайлардың әсерімен қалыптасқан экотип;
6) клон – вегетативтік көбейту жолымен бір бастапқы дарақтан немесе апомиктикалық тұқымнан алынған және бірдей генотипі бар барлық ұрпақтардың (рамет) жиынтығы;
7) орманның генетикалық резерваты – өсiмдiктер түрi, түр тармағы популяциясының генетикалық-селекциялық тұрғыдан құнды бөлiгi бар орман учаскесi;
8) орман тұқымы плантациясы (бұдан әрі – ОТП) – берілген тұқым қуалаушылық қасиеттерi және себу сапасы жоғары сорттық, элиталық немесе будан тұқымдарын жүйелі жоғары түрде (ұзақ уақыт бойы) алуға арналған артықшылығы бар ағаштардың тұқымды, немесе вегетативтік ұрпағы болып табылатын өсімдіктердің арнаулы генетикалық схема бойынша отырғызылып, қолдан өсірілген екпесі;
9) орман шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi орган (бұдан әрi – уәкiлеттi орган) – орман қорын күзету, қорғау, пайдалану, ормандарды молықтыру және орман өсiру саласында басқару, бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
10) сынақ дақылдары – генетикалық бағалау мақсатында арнайы әдістемемен артықшылығы бар ағаштарының, артықшылығы бар екпелердің, бірінші реттік орман тұқымы плантациялардың және тұрақты орман тұқым учаскелерінің тұқымдық ұрпағынан құрылған орман дақылдары.

2. Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді
аттестаттау тәртібі

3. Мемлекеттік орман қоры учаскелерінде селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді аттестаттауды осы салада мамандандырылған ұйымдар (бұдан әрі – мамандандырылған ұйымдар) жүзеге асырады.
4. Мамандандырылған ұйымның бірінші басшысының бұйрығымен мынадай құрамда аттестаттау комиссиясы (бұдан әрі – Комиссия) құрылады:
1) мамандандырылған ұйымның бірінші басшысының орынбасары (комиссия төрағасы);
2) мамандандырылған ұйымның мамандары;
3) уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің өкілі;
4) аумағында селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілер анықталған мемлекеттік орман иеленушінің өкілі.
5. Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді аттестаттау:
1) анықталған және құрылған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің аттестаттауға дайындығына қарай кез келген уақытта вегетациялық кезең ішінде;
2) осы Қағидаларға 1 және 2-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді алдын ала есепке алу және іріктеу бойынша материалдар бар болған кезде жүзеге асырылады.
6. Комиссия селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді анықтаған ұйым өкілдерінің және мемлекеттік орман иеленуші өкілдерінің қатысуымен жергілікті жерге барып тексереді және олардың нысаналы мақсатқа сәйкес келуін айқындайды. Тексеруді жүргізу мерзімі бір селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектіге 3 жұмыс күн есебінен белгіленеді.
7. Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді тексеру нәтижелері бойынша Комиссияның қорытындысы осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мемлекеттік орман қоры аумағындағы селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді аттестаттау нәтижелері туралы актісінде (бұдан әрі – акт) көрсетіледі. Акт тексеру аяқталғаннан кейін бірден жасалады және оған қол қойылады.
Комиссияның оң қорытындысы болған жағдайда Комиссия актіге қол қойғаннан кейін күнтізбелік 3 күн өткен соң селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілер аттестатталған болып есептеледі.
8. Анықталған және құрылған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілер өздерінің нысаналы мақсатына сәйкес келмеген жағдайда Комиссия теріс қорытынды береді.
9. Актіге қол қойылғаннан кейін 5 жұмыс күні ішінде аттестатталған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерге Комиссия осы Қағидаларға 4, 5, 6, 7-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша паспорттарды толтырады. Паспорттарға орамдық желіге немесе басқа тұрақты бағдарларға байланыстырылған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің орналасуының сызбалық жоспарлары қоса беріледі.
10. Аттестатталған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерге паспорттар алты данада: біріншісі – мемлекеттік орман иеленуші; екіншісі – мемлекеттік орман иеленуші қарауында болатын мемлекеттік орган; үшіншісі – уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі, төртіншісі – мамандандырылған ұйым, бесіншісі – уәкілетті орган және алтыншысы – селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді анықтаған ұйым үшін жасалады.
11. Аттестатталған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілер:
1) жергілікті жерде арнайы белгілерімен шектеледі, оларға осы Қағидаларға 8-қосымшада көрсетілген орман шаруашылығы белгілері басылады;
2) осы Қағидаларға 9, 10, 11, 12, 13-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша тізілімдерге енгізіледі. Жиынтық ведомості мамандандырылған ұйым толтырады және жүргізеді.

3. Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді
есепке алу тәртібі

12. Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді есепке алу, олардың жай-күйіне және нысаналы пайдаланылу дәрежесіне талдау жасау үшін мамандандырылған ұйым уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің және мемлекеттік орман иеленушілердің өкілдерімен бірлесіп жыл сайын оларды тексеріп отырады.
13. Вегетациялық кезеңде көзбен шолып қарау жолымен тексеру барлық аттестатталған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерде жүргізіледі.
14. Тексеру көлемі объектілердің алаңына байланысты болады және осы Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес айқындалады.
15. Әрбір селекциялық-генетикалық мақсаттағы объект бойынша оның қаз-қалпында ресімделуінің (шекаралық белгілердің және оларда жазбалардың болуы), оның жай-күйінің (ағаштарды зиянкестердің бүлдіру және ауруға шалдығу, механикалық зақымдар белгілерінің болуы, ұшарбаста кеуіп бара жатқан бұтақтардың сипаты және болуы, екінші қабаттың өсуі, ағаш астында өсімдіктердің өсуі), нысаналы пайдаланылуының сапасы (бүрлер, жемістер, тұқымдар, қалемшелер дайындау), сондай-ақ паспорттағы немесе жиынтық ведомостағы жазбалардың нақты деректерге сәйкестігі айқындалады.
16. Мамандандырылған ұйым тексеру материалдарын талдайды және уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшелеріне жыл сайын ағымдағы жылғы 15 желтоқсанға дейін селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің бар-жоғы және олардың жай-күйі туралы осы Қағидаларға 15 және 16-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша және оларды одан әрі пайдалану, қаз-қалпында ресімдеу, реконструкциялау (қалпына келтіру) немесе есептен шығару бойынша ұсыныстар енгізеді.
17. Уәкілетті орган күнтізбелік 30 күн ішінде селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің бар-жоғы және олардың жай-күйі туралы ұсынылған ақпаратты қарайды және оларды қарағаннан кейін күнтізбелік 10 күн ішінде олардың жай-күйін одан әрі жақсарту, пайдалану немесе есептен шығару жөніндегі шаралар туралы уәкілетті органның бұйрық нысанында шешім қабылдайды.
18. Уәкілетті органның шешімі негізінде мамандандырылған ұйым күнтізбелік 30 күн ішінде селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің жиынтық ведомостарына, паспорттарына өзгерістер енгізеді және күнтізбелік 10 күнде орман орналастыру жұмыстарын жүргізу кезінде пайдалану үшін оларды мемлекеттік орман орналастыру ұйымына жеткізеді.

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
1-қосымша

Нысан

Артықшылығы бар ағашты алдын ала іріктеу карточкасы № _____

1. Облысы ___________________________________________________________
2. Әкімшілік ауданы _________________________________________________
3. Мемлекеттік орман иеленуші _______________________________________
4. Орманшылық _______________________________________________________
5. Орам №____________________________________________________________
6. Телім №___________________________________________________________
Артықшылығы бар ағаштың орамда және телімде орналасуы туралы мәлімет
(орналасу схемасы, географиялық координаталары)

Ағаш табылған телімдегі екпелердің
қысқаша сипаттамасы

7. Құрамы __________________________________________________________
8. Бонитет класы ____________________________________________________
9. Орман типі (орман өсу жағдайлары)_________________________________
10. Орташа жасы ____________ жыл
11. Орташа толымдылығы_______________
12. Басты тұқым бойынша орташа биіктік _________________________ метр
13. Басты тұқым бойынша орташа диаметр _________________________ метр
14. Бөктердің тіктігі, экспозициясы _________________________________
15. Теңіз деңгейінен биіктігі___________________________________ метр
16. Санитарлық және орман патологиялық жағдайы _____________________

Іріктелген ағаштың негізгі таксациялық көрсеткіштері

17. Ағаш жасы ___________________________________________________ жыл
18. Ағаш діңінің диаметрі (ұшар басы) _____________________ сантиметр
19. Диаметрдің орташасынан асу %_____________________________________
20. Биіктігі __________________________________________________ метр
21. Биіктікті орташа биіктен арттыру % ______________________________
22. Нысаналы мақсаты бойынша іріктеп алынатын ағашты сипаттайтын
көрсеткіштер (шайыр шығымдылығы, тұқым шашуының молдығы, тұқым
сапасы, сүрек құрылымы) _____________________________________________
Карточканы толтырған ________________________________________________
лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы
20 __ жылғы «___» _____________

Ескертпе: телім екпесінің сипаттамасы орман орналастыру
материалдарынан алынады.

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
2-қосымша

Нысан

Артықшылығы бар ағаштардың сынақ дақылдарын
(географиялық, экологиялық дақылдарды)
есепке алу карточкасы № ______________________
(керегі сызылады)

Тұқым ______________________________________________________________
1. Облысы __________________________________________________________
2. Мемлекеттік орман иеленушісі ________орманшылық___________________
орам _________________телім__________________________________________
3. Учаске алаңы, гектар _____________________________________________
4. Өсу орнының жағдайлар типі _______________________________________
5. Отырғызу жылы____________________________________________________
6. Сыналатын тұқымдар мен клондар саны (экотиптер, сорттар)__________
7. Ағаштардың орналасуы (арақашықтығы, метр) ________________________
8. Қайталану саны ___________________________________________________
9. Өсімдіктер мен ұрпағының саны (дан-дейін), дана___________________
10. Бақылаудың бар-жоғы және оның сипаты_____________________________
11. Дақылдардың жай-күйі_____________________________________________
12. Объектінің отырғызу мақсатына сәйкестігі туралы және одан әрі
пайдалану режимі туралы комиссияның қорытындысы _____________________________________________________________________
13. Таралым-сорттарына, будан-сорттарына, клон-сорттарына
кандидаттарды бөлу жөніндегі ұсыныстар (тұқымдар, клондар, экотиптер
сорттарының атаулары мен нөмірлері) _________________________________
14. Объектіні күтіп-ұстау және жай-күйін жақсарту жөнінде ұсынылатын
іс-шаралар __________________________________________________________

Артықшылығы бар ағаштардың сынақ дақылдары учаскесіндегі
(географиялық, экологиялық дақылдар және сорт сынау
учаскесінде) ағаштарды қайта есептеу ведомосы
(керегі сызылады)

Артықшылығы бар ағаштың № __ (артықшылығы бар ағаштардың тізілімі бойынша), сорттың атауы және шығу тегі	Қайталану	Ағаштар саны, дана	Сақталуы, %	Ағаштардың жай-күйі
1	2	3	4	5
	1. 2. 3.
	тұқымы, сорты, шығу тегі бойынша жиыны:
	Учаске бойынша барлығы:
Бақылау	1. 2. 3.
	Бақылау бойынша жиыны:

Карточканы толтырған _______________________________________________
лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы

20 __ жылғы «___» _____________

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
3-қосымша

Нысан

____________________________ мемлекеттік орман қоры аумағындағы
(мемлекеттік орман иеленушінің атауы)
селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді
аттестаттау нәтижелері туралы
акті

__________________________________________________ бұйрығына сәйкес
(мамандандырылған ұйымың атауы)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_________________________________________________________ құрамындағы
аттестаттау комиссиясы (комиссия мүшелерінің тегі, аты, әкесінің аты
(бар болса), лауазымы) аттестаттау (есептен шығару, есепке алу)
мақсатында селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді тексерді.
Тексеру нәтижесінде мыналар анықталды: ______________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің нысаналы
мақсаттарын ескере отырып, олар аттестатталатын, жарамсыз деп
танылатын, есептен шығарылатын себептер баяндалады. Бұл ретте әрбір
селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектінің көлемі немесе олардың
саны (ағаштар үшін), түр атауы, орманшылығы, орамы, телімі
көрсетіледі.
Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің жай-күйін
жақсарту немесе оны реконструкциялау мақсатында белгілі бір орман
шаруашылығы және өзге де іс-шараларды жүргізу қажет болған жағдайда
олардың тізбесін келтіреді.
Комиссия анықталған және құрылған селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді __________________________________.
(аттестаттайды немесе қабылдамайды)

Аттестатталған селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілер

№	Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің атауы	Объектілердің саны
1	2	3

Комиссия мүшелерінің қолы: __________________________________________
тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
4-қосымша

Нысан

Қазақстан Республикасы
облысы _____________________________________________________________
Мемлекеттік орман иеленушісі _______________________________________
Түрлік атауы _______________________________________________________

Артықшылығы бар ағаштың № _____ (тізілім бойынша)
паспорты

1. Ағаштың орналасқан орны:
Орманшылық __________________________________________________________
Орам № ___________________ Телім № __________________________________
Мемлекеттік орман иеленушісі бойынша ағаш нөмірі ____________________
Табиғи тұрысында ағаш қалай белгіленген _____________________________
Телімдегі артықшылығы бар ағаштың орналасуы (схемасы қоса беріледі)
2. Телімдегі екпелердің таксациялық сипаттамасы (қабат бойынша, ағаш
қайда өсірілген)

Құрамы	Сынып жасы/жыл	Орташа		Бонитет сыныбы	толымдылығы	Қоры кубметр/гектар	Екпелердің селекциялық санаты	Басым морфологиялық немесе фенологиялық нысаны
		Биіктігі (Н), метр	Диаметр (D), сантиметр
1	2	3	4	5	6	7	8	9

Шығу тегі (табиғи-тұқымдық, өскіндік немесе дақылдық) _______________
_____________________________________________________________________
Орман типі __________________________________________________________
Орман өсу жағдайларының типі ________________________________________
Өскіні ______________________________________________________________
Орман астары ________________________________________________________
Жамылғысы ___________________________________________________________
Топырақ және топырақ құрайтын жыныс _________________________________
Рельеф ______________________________________________________________
Көлбеулігі, бөктерінің экспозициясы _________________________________
Теңіз деңгейінен биіктігі ___________________________________________
Екпенің санитариялық жай-күйі _______________________________________
3. Артықшылығы бар ағаштың сипаттамасы:
Шығу тегі ___________________________________________________________
Фенологиялық, морфологиялық нысаны __________________________________
Жасы, жыл ___________________________________________________________
Биіктігі, метр ______________________________________________________
Дің диаметрі, сантиметр _____________________________________________
Дің көлемі, шаршы метр ______________________________________________
Өсу және даму сыныбы (көз мөлшермен) ________________________________
Ұшар басының орташа диаметрі, метр __________________________________
Ұшар басының нысаны (конус тәрізді, сопақ цилиндр-тәрізді) және оның симметриялылығы _____________________________________________________
Ұшар басының ұзындығы, метр ___________, діңнен биіктік (Н)% ________
Бұтақтардың қалыңдығы (қалың, орташа, жұқа) _________________________
Діңнің бұтақсыз аймаққа дейінгі ұзындығы, метр __, діңнен биіктік (Н)
%_____
Өлі бұтақтардың өсуі (жақсы, орташа) ________________________________
Дің нысаны (түзу, толық сүректі) ____________________________________
Биіктік өсімі көз мөлшерлік бағамен (жақсы, орташа) _________________
Емен және дің бойындағы сулы бұталардың дамуы (күшті, орташа, әлсіз) ____________________________________________________________________
Қабық сипаттамасы (бояуы, сызаттануы және тағы басқа) _______________
Ағаштың санитариялық жай-күйі, гүлдену және тұқымдану туралы
мәліметтер __________________________________________________________
Артықшылығы бар ағаштың екпелердің орташа көрсеткішімен
салыстырғандағы артықшылық көрсеткіштері:
биіктігі бойынша ________ %, диаметрі бойынша _________ %
Артықшылығы бар ағаштың мақсаты бойынша сипаттайтын көрсеткіштері
(іріктелген ағаштың және екпенің шайыр өнімділігі, мол тұқым беруі,
тұқым сапасы, сүрек текетурасы) _____________________________________
10 метр радиустағы қоршаған ағаштардың қысқаша сипаттамасы (тұқым,
ағаштардың селекциялық санаты, ағаш сапасы), шаруашылық өкімдер
____________________________________________________________________

Мына құрамдағы комиссия ағашты іріктеп, артықшылығы бар ағаштар
санатына қосты:
_____________________ ұйым, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы
_____________________ ұйым, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы
_____________________ ұйым, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы

Паспорт _______ данада жасалды

20 __ жылғы «___»_____________

4. Артықшылығы бар ағаштарды күтіп-баптау

Күні	Жүргізілген іс-шаралардың атауы	Жазбаны толтырған (лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
1	2	3

5. Артықшылығы бар ағаштарды бақылау

Бақылау жылы	Өнімнің кезең бойынша бағаланауы, бақылау балы/ күні			Бүр, (жемістің), тұқымның нақты өнімі, килограмм	Тұқым сапасы	Ағаштың зақымдануы (метеорологиялық, механикалық, фито-патологиялық)	Жазбаны толтырған (лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
	жаппай гүлденуі	жаппай түйін шығару	пісіп-жетілуінің басталуы
1	2	3	4	5	6	7	8

6. Тұқымдар мен қалемшелерді пайдалану

Материал түрі (тұқымдар, қалемшелер)	Тұқымдар мен қалемшелердің жиналған немесе дайындалған күні	Тұқымдар (грамм) мен қалемшелердің (дана) саны	Сақтау жағдайлары мен мерзімі	Тұқымдар мен қалемшелердің қайда жіберілгені (облыс, орман шаруашылығы)	Қандай мақсат үшін
1	2	3	4	5	6

7. Артықшылығы бар ағаш ұрпағының қасиеттерін зерттеу нәтижелері ____
_____________________________________________________________________
Күні _____________ Қызметі, қолы ____________________________________
8. Элитаға ауыстыру (немесе жарамсыз деп тану) туралы қорытынды _____
_____________________________________________________________________
Күні _____________ Қызметі, қолы ____________________________________

Ескертпелер:
1. 4-8-бөлімдер бойынша жазбаларды мемлекеттік орман иеленуші
толтырады;
2. 7 және 8-бөлімдерде жазбалар артықшылығы бар ағаштардың
қасиеттерін ұрпағы бойынша тексеріп алғаннан кейін ғылыми-зерттеу
ұйымдарының зерттеу деректерінің негізінде толтырылады.

Комиссия мүшелері:
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)

20 __ жылғы «___» _____________

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
5-қосымша

Нысан

Қазақстан Республикасы
Облысы ______________________________________________________________
Мемлекеттік орман иеленушісі ________________________________________
Ағаш тұқымының түрлік атауы (түр тармағы, экотип, нысан) ____________

Клондар мұрағатының паспорты

Отырғызу жылы ________________ учаске № _____________________________
Учаске алаңы ____________ гектар, клондар саны ______________________
1. Орналасқан жері:
Орманшылық __________________________________________________________
Орам № ____________________ телім № _________________________________
Отырғызу тәсілі _____________________________________________________
Орман өсіру жағдайларының типі ______________________________________
Орамдағы мұрағат байланымының схемасы (қоса беріледі)
Клондардың орналасу схемасы паспортқа қоса беріліп отыр.

2. Мұрағаттағы артықшылығы бар ағаштардың сипаттамасы

№	Тізілім бойынша ағаш нөмірі	Ағаштың шығу тегі (облысы, мемлекеттік орман иеленуші)	Егу саны	Ағаштың таксациялық және орман шаруашылығы ерекшеліктері (паспорт бойынша)
				жасы	Биіктігі (Н), метр	Диаметр (D), сантиметр	Бұтақтан тазартылуы	селекцияланатын белгісі	аттестацияланған жылы
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

3. Шаруашылық және селекциялық іс-шаралар ведомосы

№	Жүргізілген күні	Клон нөмірі	Іс-шаралар атауы					ескертпе
			топырақ күтімі	мақсатты будандастыру (серіктестер)	бүр дайындау	қалемшелер дайындау	тұқымдар мен қалемшелер қайда пайдаланылды
1	2	3	4	5	6	7	8	9

4. Клондарды ғылыми тұрғыдан бақылау журналы

Клон нөмірі	Бақылау уақыты (жыл, ай)	Өсімдіктер саны	Орташа		Фенологиялық кезең (күні)			Ағаштың будандастырылу түрі	Тұқымдануы, дана, грамм
			Биіктігі (Н), метр	Диаметр (D), сантиметр	Биіктіктеп өсе бастауы	Гүлдене бастауы	Биіктіктеп өсудің аяқталуы
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

кестенің жалғасы

Тұқым сипаттамасы					Бүр (жеміс) сипаттамасы			Салыстырмалы шайыр өнімділігі
1000 тұқымның массасы, грамм	Толық дәнділігі, %	Зертханадағы шығымдылығы, %	тұқымның түсі	тұқым қанаттарының түсі	ұзындығы, ені, сантиметр	Апофиз нысаны (жоғарғы бетінің сипаты)	Түсі
11	12	13	14	15	16	17	18	19

Ескертпе:
1. Бақылаудағы будандастыру жұмыстарын арнайы әдістемені
пайдаланып орындайды, ал оларды жүргізу барысын тиісті құжаттамада
көрсетеді.
2. Ғылыми бақылау журналына енгізілетін көрсеткіштерді айқындау
клондар мұрағаттарын құрудың ғылыми ұсыныстарына сәйкес жүргізіледі.
Комиссия мүшелері:
___________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
___________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
___________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)

20 __ жылғы «___» _____________

Мемлекеттік орман қоры
учаскелеріндегі селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
6-қосымша

Нысан

Қазақстан Республикасы
Облысы ______________________________________________________________
Мемлекеттік орман иеленушісі ________________________________________
Ағаш тұқымының түрлік атауы (түр тармағы, экотип, нысаны) ___________

Географиялық (таралымдық-экологиялық) дақылдардың паспорты

Отырғызылған жылы _____________ Учаске алаңы ______________ гектар
1. Орналасқан орны:
Орманшылық _________________________________________________________
Орам № ________________ Телім № ____________________________________
Географиялық координаталары ________________________________________
2. Дақылдар туралы жалпы мәліметтер:
Сыналатын түрлерінің саны (климат типтері, эдафотиптері)_____________
Тәжірибенің қайталану саны __________________________________________
Тәжірибе жүргізуші (бастамашы, кураторы, тікелей орындаушылар)
____________________________________________________________________
Учаскенің топырақтық және топографиялық картасының бар-жоғы, олардың
сақталу орны _______________________________________________________
Тәжірибенің жалпы бағасы (маңызы жойылған немесе күзету мен бақылауды
талап етеді) ________________________________________________________
3. Физикалық-географиялық сипаттамасы:
Физикалық-географиялық аймағы, кіші аймақ __________________________
Орман тұқым ауданы, кіші ауданы _____________________________________
Теңіз деңгейінен биіктігі ___________________________________________
Орман өсу жағдайының типі ___________________________________________
Орман типі __________________________________________________________
Алқап санаты (кеспеағаш, егістік, алаңқай, өртең ) және оның
біркелкілігінің дәрежесі ____________________________________________
Макро және микро бедері _____________________________________________
Экспозиция _______ Еңістігі _______ Жерасты суларының деңгейі _______
Топырақ, аналық тұқымдығы ___________________________________________
Климат көрсеткіштері (екпелерден ______ км қашықтықта және теңіз
деңгейінен ___________ метр биіктікте орналасқан метеостанцияның
мәліметтері бойынша)
а) орташа жылдық температура ________________________________________
б) жылдық жауын-шашын _____ миллиметр, вегетациялық кезеңде _________
миллиметр
в) температурасы 5⁰ С жоғары ___________, 10⁰ С жоғары ___________
болған күндердің саны
г) 5⁰С жоғары ______, 10⁰С жоғары ______ температуралардың қосындысы
Аудандағы зерттелетін тұқымның өсу жағдайларының бірдейлігі
____________________________________________________________________
Орман шаруашылығындағы ________ және облыстағы ___________ тұқымның
орташа бонитеті _____________________________________________________
4. Дақылдар өсіру технологиясы:
Топырақты дайындау әдісі (тұтас, ішінара) ___________________________
Дақылдарды өсіру тәсілі (себу, отырғызу, механикаландырылған, қолмен)
________
Отырғызу материалының жасы __________________________________________
Алу әдісі (қатарлы, аттамалы-қатарлы, ұялы) _________________________
Ілеспелі тұқымдар және орын алмастыру схемалары _____________________
Блокта көшет отырғызу (себу) орындарын орналастыру және саны ________
Блоктардың көлемі және оларды орналастыру сипаты ____________________
Толықтырулар (жылы, жасы) ___________________________________________
Блоктар арасындағы шекараларды қаз-қалпында белгілеу ________________
5. Алқаптың контуры, оның орам жүйесі мен басқа да тұрақты
бағдарларға байланымы, қайталымдар мен блоктардың орналасу схемасы,
фотосхемасы (қоса беріліп отыр)
6. Аналық екпелер туралы мәліметтер

Тәжірибе схемасы бойынша пайда болу №	Облысы, мемлекеттік орман иеленушісі (координаталары)	Теңіз деңгейінен биіктігі,метр	Орман типі	Жасы, жыл	Бонитет сыныбы	Орташа		Екпенің сапалық сыныбы мен селекциялық санаты	Тұқым жинау түрі (таралым, жеке ағаштар, орман алаңқайы және т.б.)	Массасы 1000 тұқым, грамм
						Биіктігі (Н), метр	Диаметр (D), сантиметр
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

7. Дақылдардың өсуі туралы соңғы мәліметтер

Тәжірибе схемасы бойынша пайда болу №	Фенологиялық түрлері және басқалары	Сақталған ағаштардың саны блок/гектар (қайталанулар бойынша жеке)	Екпе саннан сақталып қалғаны, %	Жойылу себептері	Орташа		Қанағаттанарлық ағаштардың саны, %	Қоры, шаршы метр/гектар	Аурулар мен зиянкестерге және жағымсыз факторларға төзімділігі
					Биіктігі (Н), метр	Диаметр (D), сантиметр
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

Өлшеу күні _____________

8. Дақылдардың орман шаруашылық іс-шаралары:

8.1 Агротехникалық күтім

Жүргізу жылы	Іс-шаралар атауы	Күтім жасау технологиясы	Күтім жасау саны
1	2	3	4

8.2 Орман өсіру күтімі

Жүргізу жылы	Күтім атауы және қағидаттары (қураған ағаштарды, ілеспе тұқымдыларды, табиғи қоспаларды, сапасы төмен ағаштарды кесу)	Кесілген бөліктің сипаттамасы				Кесілген ағаш қоры
		тұқым	Орташа биіктігі, метр	Орташа диаметрі, сантиметр	Дің сапасы	Куб метр/гектар	%
1	2	3	4	5	6	7	8

9. Дақылдарды қорғау және ресімдеу:
Қоршау (қоршау қажеттілігі және түрі) _______________________________
Өртке қарсы іс-шаралар ______________________________________________
Блоктарды, қайталанатын жерлерді таңбалау, аншлагтар ________________
Басқалары (үзілімдерді тазалау, соқпақтарды, орман қабырғасын алыстату) ___________________________________________________________

10. Географиялық (таралымдық-экологиялық) дақылдарды зерттеу материалдарын қамтитын әдебиет көздері, есептері:

№	Автор	Зерттеу жылы	Библиографиялық мәліметтер	Аннотациялар (не зерттелді)
1	2	3	4	5

Комиссия мүшелері:
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)

20 __ жылғы «___» _____________

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
7-қосымша

Нысан

Қазақстан Республикасы
Облысы ______________________________________________________________
Мемлекеттік орман иеленушісі ________________________________________
Ағаш тұқымының түрлік атауы (түр тармағы, экотип, нысан)

Сынақ дақылдарының паспорты

Отырғызылған жылы _________________ учаске № ________________________
Учаске алаңы, гектар ________________________________________________
Сыналатын артықшылығы бар ағаштардың саны ___________________________
1. Орналасқан жері:
Орманшылық __________________________________________________________
Орам № ____________ Телім № _________________________________________ Орамдағы сынақ екпелері учаскесінің орналасуы (схемасы қоса беріліп
отыр)
Тәжірибелік, бақылау, аралық қайталанулар мен бөлінген орындардың
орналасуы (схемасы қоса беріліп отыр)
2. Учаскенің орман өсу және топырақ-гидрогеологиялық сипаттамасы:
Орналасу орны _______________________________________________________
Орман типі және бонитет сыныбы ______________________________________
Топырақ типі, механикалық құрамы ____________________________________
Негізгі қоректену элементтерінің құрамы және рН тұз
Қарашірік ________ % К₂О __________ миллиграмм/100 грамм топырақ
рН(тұз) __________ Р₂О₅ __________ миллиграмм /100 грамм топырақ
Суда еритін тұздардың тығыз қалдығы ________________________________%
Топырақтың қоректену элементтерімен қамтамасыз етілу дәрежесі және
топырақ ерітіндісінің реакциясы______________________________________
_____________________________________________________________________
Жерасты суларының тереңдігі ____________________________________ метр
Топырақтың орман өсіруге жарамдылығы және құнарлылығының деңгейі
туралы қорытынды ____________________________________________________
3. Сынақ екпелерін отырғызу тәсілі: артықшылығы бар ағаштардың
тұқымынан өсірілген екпелерді (көшеттерді) отырғызу (өсімдік жасын
көрсету); себу арқылы (емен, жаңғақ) ________________________________
Учаскені дайындау агротехникасы және топырақты өңдеу ________________
Отырғызу (себу) схемасы: қатардағы және қатар араларындағы
арақашықтық, 1 гектар шаққанда отырғызу орнының саны ________________
4. Тәжірибе мақсатына түпкілікті қол жеткізу үшін сынақтар ұзақтығы
(дақылдар жасы көрсетілсін) _________________________________________
5. Орман өсу жағдайларының түрі _____________________________________
6. Бастапқы материалдың сипаттамасы
6.1. Артықшылығы бар ағаштар

№	Артықшылығы бар ағаштың тізілім бойынша нөмірі	Ағаштың шығу тегі (облысы, мемлекеттік орман иеленуші, ОТП, клон мұрағаттары)	Қайталанулар саны	Отырғызу кезіндегі барлық қайталану өсімдіктерінің саны	Ағаштың таксациялық және орман өсірушілік ерекшеліктері (паспорт бойынша)
					жасы	Биіктігі (Н), метр	Диаметр (D), сантиметр	бұтақтардан тазартылуы	селекцияландыру белгісі	аттестталған жылы
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

6.2. Тұқым материалы

№	Артықшылығы бар ағаштың тізілім бойынша нөмірі	Бүрлер сипаттамасы					Тұқым			Көрсеткіштердің алынған жылы
		Орташа диаметрі, миллиметр.	Орташа ұзындығы, миллиметр	Нысан коэффициенті	Апофиза түрі	Түсі	Массасы,1000 дана, грамм	Тұқым түсі	Тұқым қанаттарының түсі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

6.3. Өскіндер, өркендер

№	Есепке алу уақыты	Артықшылығы бар ағаштың тізілім бойынша нөмірі	Тұқым жарнағының орташа саны	Өнгіштігі, %	Өскіндердің сақталуы, %	Орындаушы (лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
1	2	3	4	5	6	7

6.4. Епкелер, көшеттер

№	Есепке алу уақыты	Артықшылығы бар ағаштың тізілім бойынша нөмірі	Орташа биіктігі, сантиметр	Фитоинфекцияға төзімділігі, %	Сақталуы, %	Орындаушы (лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)	Ескертпе
1	2	3	4	5	6	7	8

7. Сынақ дақылдарына күтім жасау іс-шаралары

Жылы	Күні	Іс-шаралардың атау және қысқаша сипаттамасы (топырақты күтіп баптау, күтім жасау мақсатында кесу, зиянкестермен және аурулармен күресу)	Қарқындылығы, %	Жазбаны толтырған (лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
1	2	3	4	5

8. Сынақ нәтижелері
Дақыл _________________________ жыл

Бөлінген орынның қайталанудың нөмірі	Есепті жүргізу уақыты	Артықшылығы бар ағаштың тізілім бойынша нөмірі	Орташа биіктігі, сантиметр	Орташа диаметрі, сантиметр	Сақталуы, %	Шайыр өнімділігі миллиметр/тәулік	Экстремалдық әсерлерге төзімділігі	Сүректің сапасы	Дің сапасы	Орындаушы (лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
1	2	3	4	5	7	8	9	10	11	12

Комиссия мүшелері:
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)
_____________________________________________________________________
(ұйым, лауазымы, тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)

20 __ жылғы «___» _____________

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
8-қосымша

Нысан

Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілерді
жергілікті жерде шектейтін орман шаруашылығы белгілері

Объектілер	Жазбалар шифрлары	Белгілер
1. Клондар мұрағаттары	21-16 КАР - 97 2,5	Орам нөмірі – телім нөмірі Атауы – отырғызу жылы Алқабы, гектар
2. Генетикалық орман резерваты	53-12 ОГР – 04 105,5	Орам нөмірі – телім нөмірі Атауы – отырғызу жылы Алқабы, гектар
3. Географиялық (таралымдық-экологиялық) дақылдар	81-25 ГЕ – 95 3,7	Орам нөмірі – телім нөмірі Атауы – отырғызу жылы Алқабы, гектар
4. Сынақ дақылдары	31-27 СЕ – 99 3,7	Орам нөмірі - телім нөмірі Атауы - отырғызу жылы Алқабы, гектар

Ескертпелер:
1. Бағаналар алқаптарды шектейтін сызықтардың қиылысына
(бұрыштарда) орнатылады. Бағанның жазуы бар беттері учаске жаққа, ал
қырлары учаскенің ортасына бағытталады.
2. Жазбалар трафарет бойынша және 56-8480 ОСТ-қа сәйкес жазылуы
тиіс.
3. Артықшылығы бар ағаштар 1,3 метр биіктікте ағаш діңіне ақ
майлы бояумен ені кемінде 10 сантиметр жолақ тартылып, қос нөмірі (ақ
түстің үстінен қара бояумен): алымында - тізілім бойынша ағаштың
нөмірі, бөлімінде - ағаштың мемлекеттік орман иеленушісі бойынша
нөмірі жазылып белгіленеді.

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
9-қосымша

Нысан

__________________________________ бойынша
(облысы)
артықшылығы бар ағаштардың тізілімі __________________________
(ағаш тұқымының түрлік атауы)

Тізілім бойынша ағаштың реттік нөмірі	Ағаштың орналасу орны			Мемлекеттік орман иеленуші бойынша ағаш нөмірі	Ағаштың негізгі таксациялық сипаттамасы				Ескертпе (селекциялық белгісі)
					жасы, жылы	Екпелердің орташа көрсеткішінен биіктігі, метр/%	Екпелердің орташа көрсеткішінен диаметрі, сантиметр/%	Бұтақсыз бөлігі, дің биіктігінен метр/%
	Мемлекеттік орман иеленушісі, орманшылық	орам нөмірі	телім нөмірі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

Мемлекеттік орман қоры
учаскелеріндегі селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
10-қосымша

Нысан

Генетикалық орман резерваттарының тізілімі
____________________________________
(облыс)

Тізілім бойынша №	Ағаш тұқымы	Алаңы, гектар	Орман тұқым ауданы (кіші ауданы)	Орналасу орны		Аттестаттау күні	Ескертпе
				Мемлекеттік орман иеленушісі, орманшылық	Орам, телім №
1	2	3	4	5	6	7	8

Кітап жүргізуге жауапты адам:

№	Ттегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы	Лауазымы	Жауапты адамның кітапты толтыру уақыты		Қолы
			басталуы	аяқталуы
1	2	3	4	5	6

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
11-қосымша

Нысан

Артықшылығы бар ағаштар клондары мұрағаттарының тізілімі
_________________________________
(облыс)

Тізілім бойынша №	Ағаш тұқымы	Алаңы, гектар	Орман тұқым ауданы (кіші ауданы)	Орналасу орны		Аттестаттау күні	Ескертпе
				Мемлекеттік орман иеленушісі, орманшылық	Орам, телім №
1	2	3	4	5	6	7	8

Кітап жүргізуге жауапты адам:

№	Тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы	Лауазымы	Жауапты адамның кітапты толтыру уақыты		Қолы
			басталуы	аяқталуы
1	2	3	4	5	6

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
12-қосымша

Нысан

Географиялық дақылдардың тізілімі
______________________________
(облысы)

Тізілім бойынша №	Ағаш тұқымы	Алаңы, гектар	Орман тұқым ауданы (кіші ауданы)	Орналасу орны		Аттестаттау күні	Ескертпе
				Мемлекеттік орман иеленушісі, орманшылық	Орам, телім №
1	2	3	4	5	6	7	8

Кітап жүргізуге жауапты адам:

№	Тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы	Лауазымы	Жауапты адамның кітапты толтыру уақыты		Қолы
			басталуы	аяқталуы
1	2	3	4	5	6

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
13-қосымша

Нысан

Сынақ дақылдардың тізілімі
______________________________
(облысы)

Тізілім бойынша №	Ағаш тұқымы	Алаңы, гектар	Орман тұқым ауданы (кіші ауданы)	Орналасу орны		Аттестаттау күні	Ескертпе
				Мемлекеттік орман иеленушісі, орманшылық	Орам, телім №
1	2	3	4	5	6	7	8

Кітап жүргізуге жауапты адам:

№	Тегi, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы	Лауазымы	Жауапты адамның кітапты толтыру уақыты		Қолы
			басталуы	аяқталуы
1	2	3	4	5	6

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
14-қосымша

Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің
тексеру көлемдерін айқындау

№	Селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілер орналасқан алаң	Тексеруге жататын алаң
1	2	3
1.	6 гектарға дейін	Барлық алаң
2.	6-дан 50 гектарға дейін	жалпы алаңнан 20 %
3.	50-ден 100 гектарға дейін	жалпы алаңнан 15 %
4.	100 гектардан және одан көп	жалпы алаңнан 5 %

Ескертпе: егер объект алаңында орман өрті болса, оның бүкіл алаңы тексерілуге жатады.

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
15-қосымша

Нысан

20__ жылғы жағдай бойынша _______________________ облысында
селекциялық-генетикалық мақсаттағы объектілердің
бар-жоғы және олардың жай-күйі

№	Мемлекеттік орман иеленуші, объектінің атауы	Өткен түгендеудің деректері гектар/дана	20__жылы деректері гектар/дана	Тұқым атауы	Объектінің орналасу орны			Ескертпе (қалған объектілерге ұсынылған іс-шаралар), объектілерді есептен шығару және оларды нысаналы мақсат бойынша пайдалану себептері
					Орманшылық	Орам	Телім
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1.
	Облыс бойынша жиыны:
	оның ішінде:
	тұқымдар бойынша:
1.	шырша
2.	қарағай
3.	Сексеуіл, бұдан әрі тұқымдар бойынша

Мамандандырылған ұйымның басшысы ____________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)

М.О.

Мемлекеттік орман қоры
учаскелерінде селекциялық-генетикалық
мақсаттағы объектілерді аттестаттау мен
есепке алу қағидаларына
16-қосымша

Нысан

20 __ жылғы түгендеудің қорытындылары бойынша Қазақстан
Республикасындағы селекциялық-генетикалық мақсаттағы
объектілердің жиынтық ведомосы

Тұқым	Артықшылығы бар ағаштар, дана	Генетикалық орман резерваттары, гектар	Географиялық дақылдар, гектар	Артықшылығы бар ағаштар клондарының мұрағаттары, гектар	Таралымдардың сынақ дақылдары, гектар	Артықшылығы бар ағаштардың сынақ дақылдары, гектар	Будандардың сынақ дақылдары, гектар	Басқа объектілер, гектар
1	2	3	4	5	6	7	8	9
облыс
Барлығы
оның ішінде:
шырша
қарағай
Сексеуіл, бұдан әрі тұқымдар бойынша
бұдан әрі барлық облыстар бойынша
Республика бойынша барлығы
оның ішінде:
шырша
қарағай
Сексеуіл, бұдан әрі тұқымдар бойынша

Мамандандырылған ұйымның басшысы ____________________________________
(тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), қолы)