Об утверждении Требований к специализированному программному обеспечению и Правил определения размера вреда, причиненного транспортному средству

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 14. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 15 марта 2016 года № 13460.

Сноска. Заголовок – в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 23.11.2022 № 101 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с Законом Республики Казахстан "Об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

Сноска. Преамбула – в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 23.11.2022 № 101 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить:

1) Требования к специализированному программному обеспечению согласно приложению 1 к настоящему постановлению;

2) Правила определения размера вреда, причиненного транспортному средству, согласно приложению 2 к настоящему постановлению.

Сноска. Пункт 1 – в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 23.11.2022 № 101 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Департаменту методологии контроля и надзора (Абдрахманов Н.А.) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Департаментом правового обеспечения (Сарсенова Н.В.) государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) направление настоящего постановления в республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан":

на официальное опубликование в информационно-правовой системе "Әділет" в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

для включения в Государственный реестр нормативных правовых актов Республики Казахстан, Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан в течение десяти календарных дней со дня его получения Национальным Банком Республики Казахстан после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

3) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования.

3. Департаменту международных отношений и связей с общественностью (Казыбаев А.К.) обеспечить направление настоящего постановления на официальное опубликование в периодических печатных изданиях в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Смолякова О.А.

5. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Национального Банка	Д. Акишев

Приложение 1 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 14

Требования к специализированному программному обеспечению

Сноска. Требования – в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 23.11.2022 № 101 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Требования к специализированному программному обеспечению (далее – Требования) разработаны в соответствии со статьей 22 Закона Республики Казахстан "Об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств" и определяют требования к специализированному программному обеспечению (далее – СПО), используемому страховщиком при определении размера вреда, причиненного транспортному средству (далее - ТС).

Глава 2. Основные требования к специализированному программному обеспечению

2. Страховщик использует СПО на основании лицензионного договора, подписанного с правообладателем СПО, не являющимся аффилированным лицом страховщика.

3. В СПО составляется калькуляция (расчет) стоимости восстановительного ремонта ТС, согласно методике, включенной в Государственный реестр методик судебно-экспертных исследований Республики Казахстан, и решениям страхового омбудсмана по применению отдельных положений используемой методики с учетом особенностей обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев ТС, размещаемым на интернет-ресурсе страхового омбудсмана.

4. СПО использует актуальную и достоверную информацию от предприятий изготовителей ТС и уполномоченных заводом-изготовителем организаций на момент составления калькуляции о нормативах трудоемкости работ для расчета стоимости восстановительного ремонта ТС и содержит каталожные номера деталей и каталоги запасных частей для конкретной марки (модели, модификации) ТС, составленные производителем ТС.

5. СПО обеспечивает:

1) идентификацию пользователя, составляющего калькуляцию, и лица утвердившего калькуляцию;

2) идентификацию лица, вносящего любое изменение в калькуляцию, а также дату, время внесения изменений;

3) хранение калькуляции в течение 3 лет с момента проведения расчета, а также хронологию редактирования и внесенных изменений в калькуляцию в течение 1 года;

4) указание в калькуляции номера лицензии пользователя с подтверждением ее действия на момент составления;

5) выпуск калькуляции в электронном формате и передачу калькуляции в информационную базу страховой организации;

6) автоматическое обновление баз данных;

7) возможность определения рыночной стоимости деталей (материалов) на основе информации из внешних источников в сети интернет, представленных на рынке Республики Казахстан и специализирующихся на реализации деталей (материалов);

8) проставление отметки о том, что цена на деталь (материал) указана лицом, составившим калькуляцию;

9) сохранность информации на сервере СПО в течение срока, установленного подпунктом 3) пункта 5 Требований.

Приложение 2 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 14

Правила определения размера вреда, причиненного транспортному средству

Сноска. Постановление дополнено правилами в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 23.11.2022 № 101 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Правила определения размера вреда, причиненного транспортному средству (далее – Правила) разработаны в соответствии со статьей 22 Закона Республики Казахстан "Об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств" (далее – Закон) и определяют порядок определения размера вреда, причиненного транспортному средству.

Глава 2. Порядок определения размера вреда, причиненного транспортному средству

2. Расчет размера вреда, причиненного транспортному средству (далее – расчет размера вреда) осуществляется страховщиком или оценщиком с применением лицензионного специализированного программного обеспечения (далее – СПО) на основании заявления об определении размера вреда, причиненного имуществу, содержащего сведения согласно приложению 1 к Правилам.

Осмотр поврежденного транспортного средства оформляется путем составления акта осмотра, содержащего сведения, предусмотренные приложением 2 к Правилам, включающего информацию о возможных дефектах, которые можно определить по результатам осмотра.

Осмотр проводится на станциях технического обслуживания по требованию потерпевшего (выгодоприобретателя).

Проведение дополнительного осмотра транспортного средства, в том числе при наличии скрытых дефектов осуществляется также на основании заявления об определении размера вреда, причиненного имуществу, содержащего сведения согласно приложению 1 к Правилам. При этом осмотр поврежденного транспортного средства осуществляется страховщиком и оформляется путем составления акта осмотра, содержащего сведения, предусмотренные приложением 2 к Правилам. Корректировка расчета размера вреда при наличии скрытых дефектов оформляется в виде дополнения к отчету о размере вреда.

Потерпевший (выгодоприобретатель) или их представитель, транспортному средству которого причинен вред, со дня представления им или страхователем (застрахованным) заявления об определении размера вреда, причиненного имуществу, указанного в части первой настоящего пункта Правил, сохраняет поврежденное имущество в таком состоянии, в каком оно находилось после транспортного происшествия и предоставляет возможность страховщику произвести расчет размера вреда.

Сноска. Пункт 2 - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Сроки осуществления страховщиком осмотра и составления акта осмотра, определение размера вреда, причиненного имуществу, регулируются пунктом 3 статьи 22 Закона.

По окончании процедуры расчета размера вреда страховщик представляет потерпевшему (выгодоприобретателю) или их представителям отчет о размере вреда для ознакомления.

Потерпевший (выгодоприобретатель) или их представитель в течение 3 (трех) рабочих дней со дня получения отчета о размере вреда указывает в полученном отчете отметку о согласии либо несогласии с результатами проведенного расчета размера вреда с указанием причин несогласия.

Страховщик в течение 3 (трех) рабочих дней после получения отметки о несогласии с результатами проведенного расчета размера вреда предоставляет корректировку расчета в виде дополнения к отчету о размере вреда, либо направляет письменный ответ о корректности отчета о размере вреда с пояснениями.

Отчет о размере вреда составляется страховщиком и включает калькуляцию определения размера вреда, причиненного транспортному средству, которая формируется в СПО. Оформление отчета о размере вреда осуществляется согласно приложению 3 к Правилам.

При непредоставлении страховщиком отчета о размере вреда потерпевшему (выгодоприобретателю) или их представителю в течение 5 (пяти) рабочих дней со дня осуществления страховщиком осмотра поврежденного транспортного средства, потерпевший (выгодоприобретатель) или их представитель получает страховую выплату в размере, определенном в соответствии с пунктом 3-1 статьи 22 Закона.

Сноска. Пункт 3 - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3-1. Сроки осуществления страховщиком осмотра и составления акта осмотра, определения размера вреда, указанные в пункте 3 Правил, не применяются при упрощенном оформлении транспортного происшествия в соответствии со статьей 22-2 Закона.

Сноска. Правила дополнены пунктом 3-1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие с 01.01.2024).

4. Порядок определения размера вреда, причиненного транспортному средству, предусмотренный пунктами 2 и 3 Правил, действует также в отношении оценщика, привлеченного страховщиком на основании договора об оказании услуг.

4-1. Страховщик при определении размера вреда привлеченным им оценщиком на основании договора об оказании услуг предоставляет потерпевшему или его представителю на выбор не менее двух оценщиков.

Сноска. Правила дополнены пунктом 4-1 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Оспаривание результатов расчета размера вреда потерпевшим (выгодоприобретателем) или их представителями осуществляется в порядке, предусмотренном статьей 29-1 Закона.

6. Организация расчета размера вреда включает следующие этапы:

1) определение места и времени проведения осмотра поврежденного транспортного средства по согласованию со страхователем (застрахованным) либо потерпевшим (выгодоприобретателем) или их представителем и страховщиком;

2) осмотр поврежденного транспортного средства и составление акта осмотра;

3) составление расчета размера вреда поврежденного транспортного средства с применением СПО.

7. Проведение осмотра транспортного средства осуществляется при условии возможности:

беспрепятственного доступа к транспортному средству;

проведения идентификации транспортного средства;

установления величины пробега транспортного средства по показанию одометра;

установления комплектности и комплектации транспортного средства, наличия дополнительного оборудования;

установления перечня и объема имеющихся на момент осмотра дефектов и повреждений, обусловленных данным конкретным дорожно-транспортным происшествием;

проведения фотосъемки повреждений в соответствии с установленными требованиями;

установления признаков ранее проведенных ремонтов данного транспортного средства, замены агрегатов, узлов и дорогостоящих комплектующих изделий (без разбора транспортного средства).

При определении стоимости восстановительного ремонта транспортного средства осмотр проводится при наличии документов, подтверждающих получение повреждений в данном дорожно-транспортном происшествии.

Результаты осмотра поврежденного транспортного средства фиксируются страховщиком в акте осмотра, составленном по форме согласно приложению 2 к Правилам.

Дополнительными источниками информации к акту осмотра являются фотоматериалы поврежденного транспортного средства.

8. По согласованию с потерпевшим (выгодоприобретателем) или их представителями страховщик в счет страховой выплаты организует и осуществляет оплату ремонта поврежденного транспортного средства.

9. Транспортное средство считается уничтоженным, если его восстановление технически невозможно или экономически нецелесообразно. Восстановление транспортного средства считается экономически нецелесообразным, если ожидаемые расходы на восстановление транспортного средства превышают 80 (восемьдесят) процентов от его рыночной стоимости на дату формирования отчета о размере вреда.

В случае гибели транспортного средства страховщик осуществляет страховую выплату в размере рыночной стоимости поврежденного транспортного средства на дату составления отчета о размере вреда, при этом потерпевший (выгодоприобретатель) или их представитель передает в собственность страховщика остатки поврежденного транспортного средства либо осуществляет страховую выплату за минусом стоимости годных к реализации деталей, узлов, агрегатов, материалов.

10. Страховщик при составлении калькуляции размера вреда, причиненного транспортному средству в случае необходимости замены детали, применяет рыночную стоимость новой детали без учета износа в следующих случаях:

1) в отношении транспортного средства, владельцем которого является физическое лицо, при одновременном соответствии следующим условиям:

транспортное средство не подлежит обязательному техническому осмотру;

среднегодовой пробег транспортного средства не превышает 15 тысяч километров;

заменяемая деталь транспортного средства не была ранее повреждена и не подвергалась ремонту;

2) в отношении транспортного средства, владельцем которого является юридическое лицо, при одновременном соответствии следующим условиям:

транспортное средство находится на гарантийном обслуживании;

среднегодовой пробег транспортного средства не превышает 20 тысяч километров;

заменяемая деталь транспортного средства не была ранее повреждена и не подвергалась ремонту.

В этом случае выгодоприобретатель передает в собственность страховщика заменяемую деталь по требованию страховщика.

Сноска. Пункт 10 - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

11. Страховым омбудсманом и страховщиками обеспечивается возможность расчета амортизационного износа на своем интернет-ресурсе при определении стоимости размера вреда, причиненного транспортному средству.

Сноска. Правила дополнены пунктом 11 в соответствии с постановлением Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 1 к Правилам определения размера вреда, причиненного транспортному средству

Заявление об определении размера вреда

Сноска. Приложение 1 - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Заявление об определении размера вреда, причиненного транспортному средству, содержит следующие сведения:

1) о дате и времени поступления заявления;

2) об имуществе/транспортном средстве (марка, модель), государственном регистрационном номере (кадастровом номере, идентификационном номере).

Приложение 2 к Правилам определения размера вреда, причиненного транспортному средству

Акт осмотра

1. Дата, время проведения и составления акта осмотра поврежденного транспортного средства.

2. Сведения о собственнике транспортного средства (фамилия, имя, отчество (при его наличии) физического лица или полное наименование юридического лица).

3. Сведения о лице, представившем транспортное средство для осмотра:

3.1. фамилия, имя, отчество;

3.2. номер ИИН и удостоверения личности;

3.3. документ, подтверждающий право собственности на транспортное средство (свидетельство о регистрации транспортного средства).

4. Сведения о транспортном средстве:

4.1. VIN;

4.2. марка, модель транспортного средства;

4.3. гос. номер транспортного средства;

4.4. год выпуска транспортного средства;

4.5. пробег;

4.6. дополнительное оборудование;

4.7. снимок идентификационного номера транспортного средства (VIN, при его отсутствии - номера кузова или рамы), указанный в транспортном средстве;

4.8. фото одометра (при наличии).

5. Сведения о поврежденных элементах транспортного средства:

5.1. наименование поврежденных деталей (узлов, агрегатов);

5.2. фотография повреждения;

5.3. информация о возможных скрытых повреждениях (с указанием примерного места расположения и характера повреждений).

6. Фамилия, имя, отчество (при его наличии) лица, осуществившего осмотр транспортного средства.

Приложение 3 к Правилам определения размера вреда, причиненного транспортному средству

Оформление отчета о размере вреда, причиненного транспортному средству

Сноска. Приложение 3 - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 31.08.2023 № 69 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Отчет о размере вреда, причиненного транспортному средству, содержит следующие сведения:

1) титульный лист содержит:

номер отчета;

дату составления;

указание марки, модели и государственного регистрационного номера транспортного средства;

дату проведения осмотра объекта;

полное наименование или фамилия, имя, отчество (при его наличии) заявителя (выгодоприобретателя);

сведения о страховщике, определяющем размер вреда: полное наименование, БИН, банковские реквизиты, юридический адрес;

заверяется печатью (при наличии) с указанием фамилии, имени, отчества (при его наличии) и подписью лица, утверждающего отчет;

общую информацию и описание объекта;

2) расчетная часть:

расчет амортизационного износа;

3) указание стоимости заменяемых деталей с учетом износа*, указание объемов и стоимости восстановительных работ, указание стоимости материалов указание итоговой стоимости восстановительного ремонта;

4) приложения к отчету содержат:

калькуляцию, составленную в СПО;

фотографии объекта;

исходные данные для составления калькуляции: заявление на проведение расчета, акт осмотра, иные документы на основании которых составлен отчет.

2. Итоговая величина стоимости выражается в валюте Республики Казахстан (тенге) и отражена в виде цифры, округленной до тенге, с письменной расшифровкой суммы в скобках.

3. В отчете о размере вреда предусматриваются отметки:

1) о согласии либо несогласии с результатами проведенного расчета размера вреда;

2) об отсутствии жалоб и претензий при исполнении страховщиком требований законодательных актов Республики Казахстан.

4. Отчет о размере вреда утверждается руководителем страховой организации или уполномоченным им лицом.

5. Отчет формируется и предоставляется выгодоприобретателю в бумажном или электронном виде в формате, не позволяющем вносить какие-либо изменения.

*- износ не применяется в случаях, указанных в пункте 10 Правил.

Мамандандырылған бағдарламалық қамтылымға қойылатын талаптарды және Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 14 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 15 наурызда № 13460 болып тіркелді.

Ескерту. Қаулының тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.11.2022 № 101 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.11.2022 № 101 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1. Мыналар бекітілсін:

1) осы қаулаға 1-қосымшаға сәйкес Мамандандырылған бағдарламалық қамтылымға қойылатын талаптар;

2) осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау қағидалары.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.11.2022 № 101 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Бақылау және қадағалау әдіснамасы департаменті (Әбдірахманов Н.А.) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Құқықтық қамтамасыз ету департаментімен (Сарсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына:

Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін күнтізбелік он күн ішінде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға;

Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі алған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізіліміне, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізуге жіберуді;

3) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Халықаралық қатынастар және жұртшылықпен байланыс департаменті (Қазыбаев А.Қ.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.

5. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.

Ұлттық Банк Төрағасы

Д. Ақышев

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 14 қаулысына 1-қосымша

Мамандандырылған бағдарламалық қамтылымға қойылатын талаптар

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.11.2022 № 101 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Мамандандырылған бағдарламалық қамтылымға қойылатын талаптар (бұдан әрі - Талаптар) "Көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 22-бабына сәйкес әзірленді және көлік құралына (бұдан әрі - КҚ) келтірілген зиянның мөлшерін айқындау кезінде сақтандырушы пайдаланатын мамандандырылған бағдарламалық қамтылымға (бұдан әрі - МБҚ) қойылатын талаптарды айқындайды.

2-тарау. Мамандандырылған бағдарламалық қамтылымға қойылатын негізгі талаптар

2. Сақтандырушы МБҚ-ны сақтандырушының үлестес тұлғасы болып табылмайтын МБҚ-ның құқық иеленушісі қол қойған лицензиялық шарт негізінде пайдаланады.

3. МБҚ-да КҚ қалпына келтіру жөндеу құнының калькуляциясы (есебі) Қазақстан Республикасының Сот-сараптамалық зерттеулер әдістемелерінің мемлекеттік тіркеліміне енгізілген әдістемеге және сақтандыру омбудсманының интернет-ресурсында орналастырылатын, КҚ иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру ерекшеліктерін ескере отырып, пайдаланылатын әдістеменің жекелеген ережелерін қолдану жөніндегі сақтандыру омбудсманының шешімдеріне сәйкес жасалады.

4. МБҚ КҚ қалпына келтіру жөндеуінің құнын есептеу үшін жұмыстардың еңбек сыйымдылығының нормативтері туралы калькуляция жасау сәтінде КҚ дайындаушы кәсіпорындарынан және уәкілеттік өндіруші зауыт берген ұйымдардан өзекті және шынайы ақпаратты пайдаланады және КҚ өндіруші құрастырған КҚ нақты маркасы (моделі, түрлендірулері) үшін бөлшектердің каталогтық нөмірлері мен қосалқы бөлшектердің каталогтарынан тұрады.

5. МБҚ қамтамасыз етеді:

1) калькуляцияны құрайтын пайдаланушыны және калькуляцияны бекіткен тұлғаны сәйкестендіру;

2) калькуляцияға кез келген өзгеріс енгізетін тұлғаны, сондай-ақ өзгерістерді енгізу күнін, уақытын сәйкестендіру;

3) есептеу жүргізілген сәттен бастап 3 жыл ішінде калькуляцияны сақтау, сондай-ақ редакциялау және калькуляцияға енгізілген өзгерістердің хронологиясын 1 жыл бойы сақтау;

4) калькуляцияда пайдаланушы лицензиясының нөмірін жасау сәтіндегі оның қолданылуын растай отырып көрсету;

5) электрондық форматтағы калькуляцияны шығару және калькуляцияны сақтандыру ұйымының ақпараттық базасына беру;

6) дерекқорды автоматты түрде жаңаруды;

7) Қазақстан Республикасының нарығында ұсынылған және бөлшектерді (материалдарды) өткізуге мамандандырылған интернет желісіндегі сыртқы көздерден алынған ақпарат негізінде бөлшектердің (материалдардың) нарықтық құнын айқындау мүмкіндігі;

8) калькуляцияны құрастырған тұлға бөлшектің (материалдың) бағасын көрсеткені туралы белгі қою;

9) МБҚ серверіндегі ақпараттың Талаптардың 5-тармағының 3) тармақшасында белгіленген мерзім ішінде сақталуы.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 14 қаулысына 2- қосымша

Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау қағидалары

Ескерту. Қаулы 2-қосымшамен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 23.11.2022 № 101 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 22-бабына сәйкес (бұдан әрі – Заң) әзірленді және көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін анықтау тәртібін айқындайды.

2-тарау. Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау тәртібі

2. Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін есептеуді (бұдан әрі – зиянның мөлшерін есептеу) сақтандырушы немесе бағалаушы лицензияланған мамандандырылған бағдарламалық қамтылымды (бұдан әрі – МБҚ) қолдана отырып, Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес мәліметтерді қамтитын мүлікке келтірілген зиянның мөлшерін айқындау туралы өтініш негізінде жүзеге асырады.

Зақымдалған көлік құралын қарап-тексеру Қағидаларға 2-қосымшада көзделген, қарап-тексеру нәтижелері бойынша айқындалуы мүмкін ықтимал ақаулар туралы ақпаратты қамтитын мәліметтерді қамтитын қарап-тексеру актісін жасау жолымен ресімделеді.

Қарап-тексеру жәбірленушінің (пайда алушының) талабы бойынша техникалық қызмет көрсету станцияларында жүргізіледі.

Көлік құралына қосымша тексеру жүргізу, оның ішінде, жасырын ақаулар болған жағдайда, Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес мәліметтерді қамтитын, мүлікке келтірілген зиянның мөлшерін айқындау туралы өтініш негізінде де жүзеге асырылады. Бұл ретте бүлінген көлік құралын қарап-тексеруді сақтандырушы жүзеге асырады және Қағидаларға 2-қосымшада көзделген мәліметтерді қамтитын қарап-тексеру актісін жасау арқылы ресімделеді. Жасырын ақаулар болған кезде зиян мөлшерінің есебін түзету зиянның мөлшері туралы есепке толықтыру түрінде ресімделеді.

Көлік құралына зиян келтірілген зардап шегуші (пайда алушы) немесе олардың өкілі ол немесе сақтанушы (сақтандырылушы) Қағидалардың осы тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген мүлікке келтірілген зиянның мөлшерін айқындау туралы өтініш берген күннен бастап зақымданған мүлікті ол көлік оқиғасынан кейін болған жағдайда сақтайды және сақтандырушыға зиянның мөлшерін есептеуге мүмкіндік береді.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

3. Сақтандырушының қарап-тексеруді жүзеге асыру және қарап-тексеру актісін жасау, мүлікке келтірілген зиянның мөлшерін айқындау мерзімдері Заңның 22-бабының 3-тармағымен реттеледі.

Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін есептеу рәсімі аяқталғаннан кейін сақтандырушы зиянның мөлшері туралы есепті зардап шегушіге (пайда алушыға) немесе олардың өкілдеріне танысу үшін ұсынады.

Зардап шегуші (пайда алушы) немесе олардың өкілі зиянның мөлшері туралы есепті алған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде алған есепте келіспеу себептерін көрсете отырып, зиянның мөлшеріне жүргізілген есептің нәтижелерімен келісетіні не келіспейтіні туралы белгіні көрсетеді.

Сақтандырушы зиян мөлшерінің жүргізілген есебінің нәтижелерімен келіспеу туралы белгі алғаннан кейін 3 (үш) жұмыс күні ішінде зиянның мөлшері туралы есепке толықтыру түрінде есепті түзетуді ұсынады не түсіндірмелері бар зиянның мөлшері туралы есептің дұрыстығы туралы жазбаша жауап жібереді.

Зиянның мөлшері туралы есепті сақтандырушы жасайды және МБҚ-да қалыптастырылатын көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау калькуляциясын қамтиды. Зиянның мөлшері туралы есепті ресімдеу Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

Сақтандырушы зардап шеккен көлік құралын тексерген күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде зардап шегушіге (пайда алушыға) немесе олардың өкіліне зиянның мөлшері туралы есеп бермеген жағдайда, зардап шегуші (пайда алушы) немесе олардың өкілі Заңның 22-бабының 3-1-тармағына сәйкес анықталған мөлшерде сақтандыру төлемін алады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

3-1. Қағидалардың 3-тармағында көрсетілген сақтандырушының қарап-тексеруді жүзеге асыру және қарап-тексеру актісін жасау, зиянның мөлшерін айқындау мерзімдері Заңның 22-2-бабына сәйкес көлік оқиғасын оңайлатылған ресімдеу кезінде қолданылмайды.

Ескерту. Қағидалар 3-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4. Қағидалардың 2 және 3-тармақтарында көзделген көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау тәртібі сақтандырушы қызмет көрсету туралы шарт негізінде тартқан бағалаушыға да қатысты қолданылады.

4-1. Сақтандырушы қызмет көрсету туралы шарт негізінде өзі тартқан бағалаушының зиянның мөлшерін айқындауы кезінде жәбірленушіге немесе оның өкіліне таңдауға кемінде екі бағалаушыны ұсынады.

Ескерту. Қағида 4-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

5. Зардап шегушінің (пайда алушының) немесе олардың өкілдерінің зиянның мөлшерін есептеу нәтижелерін даулауы Заңның 29-1-бабында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

6. Келтірілген зиянның мөлшерін есептеуді ұйымдастыруға мынадай кезеңдер кіреді:

1) сақтанушымен (сақтандырылушымен) не зардап шегушімен (пайда алушымен) немесе олардың өкілдерімен және сақтандырушымен келісім бойынша зақымданған көлік құралын қарап-тексеру орны мен уақытын айқындау;

2) зақымданған көлік құралын қарап-тексеру және қарап-тексеру актісін жасау;

3) МБҚ-ны пайдаланып, зақымданған көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерінің есебін жасау.

7. Көлік құралын қарап-тексеру мүмкін болған жағдайда, жүзеге асырылады:

көлік құралына кедергісіз қол жеткізу;

көлік құралын сәйкестендіру;

одометр көрсеткіші бойынша көлік құралы жүру жолының шамасын белгілеу;

көлік құралының жинақтылығы мен жинақталуын, қосымша жабдықтың болуын анықтау;

осы нақты жол-көлік оқиғасынан туындаған ақаулар мен зақымданулардың тізбесі мен көлемін анықтау;

белгіленген талаптарға сәйкес зақымдануларды фото суретке түсіру;

осы көлік құралына бұрын жүргізілген жөндеу белгілерін анықтау, агрегаттарды, тораптарды және қымбат тұратын жинақтаушы бұйымдарын ауыстыру (көлік құралын бөлшектемей).

Көлік құралын қалпына келтіру үшін жөндеу құнын айқындау кезінде тексеру осы жол-көлік оқиғасында зақымданғанын растайтын құжаттар болған кезде жүргізіледі.

Зақымданған көлік құралын қарап-тексеру нәтижелерін сақтандырушы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жасалған, қарап тексеру актісінде тіркейді.

Тексеру актісіне қосымша ақпарат көздері зақымдалған көлік құралының фотоматериалдары болып табылады.

8. Зардап шегуші (пайда алушы) немесе олардың өкілдерінің келісімі бойынша сақтандырушы сақтандыру төлемінің есебіне зақымданған көлік құралын жөндеу ақысын ұйымдастырады және жүзеге асырады.

9. Егер көлік құралы техникалық тұрғыдан алғанда қалпына келтіруге мүмкін болмаса немесе экономикалық тұрғыдан алғанда орынды болмаса, ол жойылған болып саналады. Егер көлік құралын қалпына келтіру үшін күтілетін шығыстар зиян мөлшері туралы есепті қалыптастырған күнгі нарықтық бағасының 80 (сексен) пайызынан асатын болса, көлік құралын қалпына келтіру экономикалық тұрғыдан алғанда орынсыз болып саналады.

Көлік құралы істен шыққан жағдайда сақтандырушы сақтандыру төлемін зақымданған көлік құралының зиян мөлшері туралы есепті жасаған күнгі нарықтық құны мөлшерінде жүзеге, бұл ретте зардап шегуші (пайда алушы) немесе олардың өкілі зақымданған көлік құралының қалдығын сақтандырушының меншігіне өткізеді не өткізуге жарамды тетіктердің, тораптардың, агрегаттардың, материалдардың құнын шегере отырып, сақтандыру төлемін жүзеге асырады.

10. Сақтандырушы көлік құралына келтірілген зиян мөлшерінің калькуляциясын жасау кезінде бөлшекті ауыстыру қажет болған жағдайда тозуды есепке алмай, жаңа бөлшектің нарықтық құнын келесі жағдайларда қолданады:

1) иесі жеке тұлға болып табылатын көлік құралы бойынша бір мезгілде мынадай талаптарға сәйкес келген кезде:

көлік құралы міндетті техникалық қарап-тексеруге жатпайды;

көлік құралының орташа жылдық жүрісі 15 мың шақырымнан аспайды;

көлік құралының ауыстырылатын бөлігі бұрын бүлінбеген және жөндеуден өтпеген;

2) иесі заңды тұлға болып табылатын көлік құралы бойынша бір мезгілде мынадай шарттарға сәйкес келген кезде:

көлік құралы кепілдік қызметінде;

көлік құралының орташа жылдық жүрісі 20 мың шақырымнан аспайды;

көлік құралының ауыстырылатын бөлігі бұрын бүлінбеген және жөндеуден өтпеген.

Бұл жағдайда пайда алушы ауыстырылатын бөлшекті сақтандырушының талабы бойынша сақтандырушының меншігіне береді.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

11. Сақтандыру омбудсманы және сақтандырушылар көлік құралына келтірілген зиян мөлшерінің құнын айқындау кезінде өзінің интернет-ресурсында амортизациялық тозуды есептеу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

Ескерту. Қағида 11-тармақпен толықтырылды - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Көлік құралына келтірілген зиян мөлшерін айқындау қағидаларына 1-қосымша

Зиянның мөлшерін айқындау туралы өтініш

Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау туралы өтініш мына мәліметтерді қамтиды:

1) өтініштің келіп түскен күні мен уақыты туралы;

2) мүлік/көлік құралы туралы (маркасы, моделі), мемлекеттік тіркеу нөмірі (кадастрлық нөмірі, сәйкестендіру нөмірі).

Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшерін айқындау қағидаларына 2-қосымша

Қарап-тексеру акті

1. Зақымданған көлік құралын қарап-тексеру актісін жүргізу және жасау күні, уақыты.

2. Жеке тұлға көлік құралының иесі туралы мәліметтер (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) немесе заңды тұлғаның толық атауы).

3. Көлік құралын қарап-тексеруге ұсынған адам туралы мәлімет:

3.1. тегі, аты, әкесінің аты;

3.2. ЖСН және жеке куәлігінің нөмірі;

3.3. көлік құралына меншік құқығын растайтын құжат (көлік құралын тіркеу туралы куәлік).

4. Көлік құралы туралы мәлімет:

4.1. VIN;

4.2. көлік құралының маркасы, моделі;

4.3. көлік құралының мемлекеттік нөмірі;

4.4. көлік құралының шығарылған жылы;

4.5. жүрген жолы;

4.6. қосымша жабдық;

4.7. көлік құралында көрсетілген көлік құралының сәйкестендіру нөмірінің (VIN, ол болмаған кезде шанақ немесе рама нөмірінің) суреті;

4.8. одометр суреті (бар болса).

5. Көлік құралының зақымданған элементтері туралы мәліметтер:

5.1. зақымданған бөлшектердің (тораптардың, агрегаттардың) атауы;

5.2. зақымданған жерінің суреті;

5.3. ықтимал жасырын зақымданулар туралы ақпарат (зақымданулардың болжамды жерін және сипатын көрсете отырып).

6. Көлік құралын қарап-тексеруді жүзеге асырған адамның тегі, аты, әкесінің аты (бар болса).

Көлік құралына келтірілген зиян мөлшерін айқындау қағидаларына 3-қосымша

Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшері туралы есепті ресімдеу

Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 31.08.2023 № 69 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1. Көлік құралына келтірілген зиянның мөлшері туралы есеп мына мәліметтерді қамтиды:

1) титул парағы:

есеп нөмірін;

жасалған күнін;

көлік құралының маркасын, моделін және мемлекеттік тіркеу нөмірін көрсетуді;

объектіні қарап-тексеру күнін;

өтініш берушінің (пайда алушының) толық атауын немесе тегін, атын, әкесінің атын (бар болса);

зиянның мөлшерін анықтайтын сақтандырушы туралы мәліметтерді: толық атауын, БСН, банктік деректемелерін, заңды мекенжайын;

тегін, атын, әкесінің атын (бар болса) көрсете отырып, мөрмен (бар болса) және есепті бекітетін тұлғаның қолымен расталады;

жалпы ақпарат және объектінің сипаттамасын қамтиды;

2) есептеу бөлігі:

амортизациялық тозуды есептеуді;

3) тозуды* ескере отырып, ауыстырылатын бөлшектердің құнын көрсетуді, қалпына келтіру жұмыстарының көлемі мен құнын көрсетуді, материалдардың құнын көрсетуді, қалпына келтіру үшін жөндеудің қорытынды құнын көрсетуді;

4) есепке қосымшалар мыналарды қамтиды:

МБҚ-да жасалған калькуляцияны;

объектінің фотосуреттерін;

калькуляция жасау үшін бастапқы деректерді: есептеу жүргізуге арналған өтініш, қарап-тексеру актісі, олардың негізінде есеп жасалған өзге де құжаттар.

2. Құнның жиынтық шамасы Қазақстан Республикасының валютасында (теңгемен) көрсетіледі және жақшаның ішінде соманың жазбаша толық жазылуы бар, теңгеге дейін дөңгелектенген цифр түрінде көрсетіледі.

3. Зиян мөлшері туралы есепте мынадай белгілердің қойылуы көзделеді:

1) зиян мөлшерін есептеудің жүргізілген нәтижелерімен келісу не келіспеу туралы;

2) сақтандырушының Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінің талаптарын орындауы кезінде шағымдар мен наразылықтардың болмауы туралы.

4. Зиянның мөлшері туралы есепті сақтандыру ұйымының басшысы немесе ол уәкілеттік берген тұлға бекітеді.

5. Есеп қандай да бір өзгерістер енгізуге мүмкіндік бермейтін форматта, қағазда немесе электронды түрде жасалады және пайда алушыға ұсынылады.

*- тозу Қағидалардың 10-тармағында көрсетілген жағдайларда қолданылмайды.