О внесении изменений в приказ исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 133 "Об утверждении методики расчета и нормативов затрат на создание, развитие и сопровождение информационных систем государственных органов"

Приказ Министра информации и коммуникаций Республики Казахстан от 21 июня 2017 года № 226. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 июля 2017 года № 15381. Утратил силу приказом Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан от 27 июня 2019 года № 140/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

Сноска. Утратил силу приказом Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности РК от 27.06.2019 № 140/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 133 "Об утверждении методики расчета и нормативов затрат на создание, развитие и сопровождение информационных систем государственных органов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 13351, опубликован в информационно-правовой системе "Әділет" от 31 марта 2016 года) следующие изменения:

в методике расчета затрат на создание, развитие и сопровождение информационных систем государственных органов, утвержденной указанным приказом:

пункт 42 изложить в следующей редакции:

"42. По опубликованному на интернет-ресурсе уполномоченного органа в области государственной статистики (http://stat.gov.kz) статистическому бюллетеню "Занятость населения и оплата труда" определяем зарплату по профессии "Инженер программного обеспечения" для конкретного места реализации проекта за последний завершенный год - З⁰ _cp. Далее за предыдущие три года определяем средний размер инфляции как среднеарифметическое значение трех последних законченных лет по историческим данным уполномоченного органа в области государственной статистики - Иcp. По формуле (9) определяем среднее количество лет реализации проекта:

Г_ср=[R/12] +1, (9)

где:

квадратные скобки означают целую часть числа;

R - срок реализации проекта в месяцах (ранее определенный по пункту 39 настоящей Методики).

Для каждого года реализации i определяем среднемесячную номинальную заработную плату Зicp по формуле (10):

, (10)

где i меняется от 1 до Гср.

Далее для каждого года реализации определяем соответствующую среднюю стоимость 1 человека-месяца инженера-программиста по формуле (11):

Сⁱ_ср=Зⁱ_ср * (1+(0.9* П_СН+ П_НР+ П_РП)/100)*(1+ П_Р/100)*(1+ П_НДС /100), (11)

где:

i меняется от 1 до Г_ср;

П_СН - социальный налог с учетом отчислений в фонд обязательного социального страхования в процентах от среднемесячной заработной платы;

П_НР - накладные расходы (аренда, командировочные, канцелярские товары, отпускные и др.) в процентах от среднемесячной заработной платы;

П_РП - расходы периода (расходы на административный управленческий персонал и маркетинг) в процентах от среднемесячной заработной платы;

П_Р - рентабельность,

П_НДС - налог на добавленную стоимость.

Значения нормативных коэффициентов расхода разработчика (ПНР, ПРП, ПР) приведены в Нормативах затрат на создание, развитие и сопровождение информационных систем государственных органов.

Определяем трудоемкость разработки информационной системы по годам реализации по формуле (12):

S_i = S/Г_ср , (12)

где i меняется от 1 до Г_ср.

Стоимость работ на разработку прикладного программного обеспечения информационной системы С_ППО, производится по формуле (13):

, (13)

где:

С_испыт - стоимость испытаний программного обеспечения";

пункт 56 изложить в следующей редакции:

"56. Стоимость 1 года поддержки эксплуатации ППО ИС определяется по формуле (17):

С_эксп = (n_n +k * n_исп+ n_{п.польз})*C_ср , (17)

где:

С_ср - стоимость 1 человеко-месяца занятого в эксплуатации персонала;

n_n - норма занятого персонала в подготовке процесса поддержки эксплуатации;

n_исп – норма занятого персонала в проведении эксплуатационных испытаний;

n_n.польз - норма занятого персонала в поддержке пользователей системы;

k – коэффициент потребности работ в проведении эксплуатационных испытаний (k=1, если система находится в опытной эксплуатации, k=0 если система находится в промышленной эксплуатации).";

нормативы затрат на создание, развитие и сопровождение информационных систем государственных органов, утвержденные указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту информатизации Министерства информации и коммуникаций Республики Казахстан (Жахметова Ж.З.) в установленном законодательстве порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его копии в бумажном и электронном виде на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства информации и коммуникаций Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра информации и коммуникаций Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие после дня его первого официального опубликования.

Министр информации и коммуникаций Республики Казахстан

Д. Абаев

	Приложение к приказу Министра информации и коммуникаций Республики Казахстан от 21 июня 2017 года № 226
	Приложение 2 к приказу исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 133

Нормативы затрат на создание, развитие и сопровождение
информационных систем государственных органов

Нормативы трудоемкости по процессам
в разрезе функциональных единиц

№	Наименование процесса	Функциональная единица измерения
		вариант использования	тип объекта	свойства типа объект	свойства взаимоотношения между объектами	тип узла
		Трудоемкость, чел.час
1	Бизнес моделирование	32,12	28,33	0,00	14,15		0,00
2	Управление требованиями	58,03	28,04	0,00	20,32		0,00
3	Проектирование	45,42	61,75	31,35	37,52		24,02
4	Реализация	31,57	81,51	50,72	36,11		0,00
5	Тестирование	88,96	0,00	0,00	0,00		0,00
6	Развертывание	8,69	0,00	0,00	0,00		23,74

Частные поправочные коэффициенты трудоемкости
разработки и сопровождения прикладного программного обеспечения

Группа частных поправочных коэффициентов	Фактор и обозначение частного поправочного коэффициента	Описание фактора частного поправочного коэффициента	Значение
1	2	3	4
Внутренние факторы	Режим эксплуатации ИС К1	Определяется в зависимости от конкретных технологий или типов обработки, принятых в системе программного обеспечения. Принимает следующие значения:
		обработка данных в режиме разделения времени	1
		параллельная обработка данных	1,04
		обработка данных в режиме реального времени	1,05
		совмещенная обработка данных	1,07
	Масштаб ИС К2	Масштаб может быть определен количеством одновременно работающих пользователей. Принимает следующие значения:
		малые ИС (до 10 пользователей с непродолжительным ЖЦ)	0,95
		средние ИС (от 11 до 100 пользователей с длительным ЖЦ с возможностью роста до крупных систем)	1
		крупные ИС (от 101 до 1000 пользователей с длительным ЖЦ и миграцией унаследованных систем)	1,05
		сверхбольшие (cвыше 1000 пользователей)	1,08
	Стабильность ИС К3	Определяется в зависимости от ее внутренних эволюционных аспектов или стабильности в процессе сопровождения. Принимает следующие значения:
		постоянное внесение изменений	1,1
		дискретное внесение изменений	1
		маловероятное внесение изменений	0,95
	Защита от несанкционированного доступа К4	Предотвращение или существенное затруднение несанкционированного доступа. Принимает следующие значения:
		сильная	1,05
		средняя	1
		слабая	0,98
	Защита программ и данных (на уровне операционной системы, на уровне сетевого программного обеспечения, на уровне СУБД) К5	сильная	1, 03
		средняя	1
		слабая	0,97
	Контрольный след операций К6	Возможность фиксации несанкционированных изменений в системе:
		не имеется	1
		выборочное отслеживание	1,08
		полное отслеживание	1,13
	Отказоустойчивость К7	Свойство системы непрерывно сохранять работоспособное состояние в течении некоторого времени. Принимает следующие значения:
		высокая	1,15
		средняя	1
		низкая	0,92
	Восстанавливаемость К8	Среднее время восстановления работоспособности после отказа
		Принимает следующие значения
		высокая	1,12
		средняя	1
		низкая	0,98
	Длительность обработки (время отклика) К9	Быстрота реакции системы на входные воздействия. Принимает следующие значения:
		быстрая	1,21
		умеренная	1
		медленная	0,92
	Исходный язык разработки ИС К10	Определяется в зависимости от типа исходного языка, используемого при разработке ИС. Принимает следующие значения:
		традиционный (Кобол, Фортран и т.д.)	1,08
		процедурный (Си или эквивалентный)	1,09
		функциональный (Лисп или эквивалентный)	1,07
		объектно-ориентированный (Си++ или эквивалентный)	1
Факторы среды	Класс пользователя К11	Определяется в зависимости от уровня мастерства или характеристик определенного класса пользователей. Пользователем может быть система, являющаяся внешней по отношении к рассматриваемой системе. Принимает следующие значения:
		начинающий	1,12
		средний	1,07
		специалист (эксперт)	1
		случайный	1,14
		другая ИС (ПО)	1,06
		Технические средства	1,09
	Требования к центральному обрабатывающему устройству (процессору) К12	Определяются требованиями к тактовой частоте процессора (скорости процессора). Принимает следующие значения:
		высокая	0,99
		средняя	1
	Требования к оперативной (основной) памяти К13	ИС должна быть идентифицировано по требованиям, предъявляемым к оперативной памяти (объем, быстродействие). Принимает следующие значения:
		большая	1
		малая	1,04
	Требования к внешней памяти К14	ИС должна быть идентифицировано по требованиям, предъявляемым к внешней памяти (объем, быстродействие). Принимает следующие значения:
		большая	1
		малая	1,01
	Требования к локальной вычислительной сети К15	ИС должна быть идентифицировано по требованиям, предъявляемым к ЛВС (пропускная способность, зашита информации в сети). Принимает следующие значения:
		высокие требования	1
		средние требования	1,02
	Критичность ИС К16	Определяется в зависимости от уровня целостности продукции, с учетом конкретной методологии оценки. Принимает следующие значения:
		человеческая жизнь	1,18
		национальная безопасность	1,16
		социальный хаос и паника	1,13
		организационная безопасность	1
	Готовность К17	Определяется в зависимости от типа имеющегося в наличии ППО. Принимает следующие значения:
		наличие в готовом виде (есть альтернативные продукты)	0,99
		общедоступная (известная методика)	1
		заказное (методика заказчика специфическая)	1,11
		запатентованное (методика разработчика)	1,09
Факторы данных	Представление данных К18	Определяется в зависимости от элементов, типов и структур данных. Принимает следующие значения:
		реляционный	1
		индексируемый (иерархический)	1
		сетевой	1,08
		объектный	1,09
		форматированный файл	0,95

Функциональный размер

	Количество вариантов использования	Количество типов объектов	Количество свойств типов объектов	Количество взаимодействий между типами объектов	Количество узлов
SIZE	С	E	T	I	N

Значения нормативных коэффициентов расхода разработчика

№ №	Наименование показателя	Обозначение	Норматив
1	Накладные расходы (аренда, командировочные, канцелярские товары, отпускные и др.)	ПНР	71,5 %
2	Расходы периода (расходы на административный управленческий персонал и маркетинг)	ПРП	48 %
3	Рентабельность	ПР	25 %
4	Коэффициент эластичности трудоемкости	L	0,75
5	Коэффициент трудоемкости сопровождения ППО	N	15 %

Зависимость срока разработки от трудоемкости

№	Срок разработки ППО	Трудоемкость (человеко-месяц)
1	1 месяц	5 - 30
2	2 месяца	10 - 80
3	3 месяца	17 - 140
4	4 месяца	26 - 210
5	5 месяцев	37 - 280
6	6 месяцев	50 - 340
7	7 месяцев	65 - 400
8	8 месяцев	80 - 450
9	9 месяцев	100 - 500
10	10 месяцев	120 - 550
11	11 месяцев	140 - 610
12	12 месяцев	160 - 670
13	13 месяцев	180 - 720
14	14 месяцев	200 - 770
15	15 месяцев	230 - 820
16	16 месяцев	260 - 870
17	17 месяцев	290 - 930
18	18 месяцев	330 - 990
19	19 месяцев	370 - 1040
20	20 месяцев	420 - 1090
21	21 месяц	470 - 1150
22	22 месяца	530 - 1200
23	23 месяца	600 - 1250
24	24 месяца	670 - 1300
25	25 месяцев	750 - 1350
26	26 месяцев	830 - 1400
27	27 месяцев	900 - 1450
28	28 месяцев	970 - 1500
29	29 месяцев	1150 - 1550
30	30 месяцев	1230 - 1600
31	31 месяц	1310 - 1660
32	32 месяца	1390 - 1720
33	33 месяца	1470 - 1780
34	34 месяца	1520 - 1840
35	35 месяцев	1570 - 1900
36	36 месяцев	1620 - 1960
37	37 месяцев	1680 - 2020
38	За каждый последующий месяц	Добавляется 40 чел-мес.

Нормы занятого персонала процесса поддержка эксплуатации

Количество пользователей охваченных процессом поддержки	Норма занятого персонала в подготовке процесса поддержки эксплуатации, чел.мес	Норма занятого персонала в проведении эксплуатационных испытаний, чел.мес	Норма занятого персонала в поддержке пользователей системы, чел. мес
			для учетных информационных систем	для аналитических информационных систем
1-50	1	6	12	60
51-100			24	120
101-200			36	180
201-400			48	240
Каждые дополнительные 100 пользователей			+ 12	+60

"Мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін құруға, дамытуға және қолдап отыруға арналған шығындарды есептеу әдістемесі мен олардың нормативтерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 133 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрінің 2017 жылғы 21 маусымдағы № 226 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 26 шілдеде № 15381 болып тіркеледі. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2019 жылғы 27 маусымдағы № 140/НҚ бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.06.2019 № 140/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін құруға, дамытуға және қолдап отыруға арналған шығындарды есептеу әдістемесі мен олардың нормативтерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 133 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13351 болып тіркелген, 2016 жылғы 31 наурызда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін құруға, дамытуға және қолдап отыруға арналған шығындарды есептеу әдістемесінде:

42-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"42. Мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органының интернет-желісінде (http://stat.gov.kz) жарияланған "Халықты жұмыспен қамту және еңбек ақы төлемі" статистикалық бюллетені бойынша соңғы жыл үшін жобаның іске асырылуының нақты орны үшін "Бағдарламалық қамтамасыз ету инженері" – З^оcp. кәсібі бойынша жалақы мөлшерін анықтаймыз. Әрі қарай соңғы үш жыл үшін инфляцияның орташа мөлшерін мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органының тарихи деректері бойынша өткен соңғы үш жыл мәнінің орташа арифметикалық мәні ретінде анықтаймыз – И_cp. Келесі формула (9) бойынша жобаның іске асырылуының орташа жыл санын анықтаймыз:

(9)

мұндағы:

квадратты жақшалар санның бүтін бөлігін:

R – жобаның айлармен берілген іске асырылу мерзімін (осыған дейін осы Әдістеменің 39-тармағы бойынша анықталған) білдіреді.

Іске асырылудың әрбір i жылы үшін орташа айлық кесімді жалақыны Зⁱ_cp мына қорына (10) бойынша анықтаймыз:

(10)

мұндағы i 1-ден Г_ср дейін өзгереді.

Бұдан әрі іске асырылудың әрбір жылы үшін сәйкес инженер бағдарламашының 1 адам-айының орташа құнын (11) формула бойынша анықтаймыз:

(11)

мұндағы:

i 1-ден Г_ср дейін ауысады;

П_СН – орташа айлық жалақының пайызбен алғандағы міндетті әлеуметтік сақтандыру қорына аударылған әлеуметтік салығы;

П_НР – орташа айлық жалақының пайызбен алғандағы қосымша үстеме шығындар (жалға алу, іссапар шығындары, кеңсе тауарлары, демалыс шығындары және т.б);

П_РП – орташа айлық жалақының пайызбен алғандағы кезең шығыны (әкімшілік басқару персоналына және маркетингке жұмсалатын шығындар);

П_Р – рентабельділік,

П_НДС – қосылған құн салығы.

Әзірлеуші шығынының нормативті коэффициенттерінің мәні (ПНР, ПРП, ПР) мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін құруға, дамытуға және қолдап отыруға арналған шығындардың нормативтерінде келтірілген.

Іске асыру жылдары бойынша ақпараттық жүйенің әзірлеу еңбек сыйымдылығын (12) формула бойынша анықтаймыз:

(12)

мұндағы i 1-ден Г_ср ауысады.

С_ППО ақпараттық жүйенің қолданбалы бағдарламалық қамтылымды әзірлеуге кететін жұмыс құны (13) формула бойынша анықталады:

(13)

мұндағы:

С_ИСПЫТ – бағдарламалық қамтылымды сынау құны";

56-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"56. АЖ ҚБҚ пайдалануды қолдаудың 1 жылының құнын (17) формула бойынша есептеледі:

(17)

мұндағы:

C_ср - персоналды пайдаланумен айналысатын 1 адам-айының құны;

n_n - пайдалануды қолдау процесін дайындаумен айналысатын персоналдың нормасы;

n_исп - пайдалану сынақтарын жүргізумен айналысатын персоналдың нормасы;

n_{п.польз} - жүйенің пайдаланушыларын қолдаумен айналысатын персоналдың нормасы;

k – пайдалану сынақтарын жүргізудей кезіндегі жұмыс қажеттіліктерінің коэффициенті (егер жүйе тәжірибелік пайдалануда болса k=1, егер жүйе өнеркәсіптік пайдалануда болса k=0).";

көрсетілген бұйрықпен бекітілген мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін құруға, дамытуға және қолдап отыруға арналған шығындар нормативтері осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігінің Ақпараттандыру департаменті (Ж.З. Жахметова) заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі қағаз және электрондық түрдегі көшірмелерін ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ақпарат және коммуникациялар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ақпарат және коммуникациялар министрі

Д. Абаев

	Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрінің 2017 жылғы 21 маусымдағы № 226 бұйрығына қосымша
	Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушысының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 133 бұйрығына 2-қосымша

Мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін құруға, дамытуға және қолдап отыруға арналған шығындар нормативтері Функционалды бірліктері кесіндісіндегі үдерістер бойынша еңбек сыйымдылығының нормативтері

№	Үдеріс атауы	Функционалдық өлшем бірлігі
		пайдалану нұсқасы	объект типі	объект типі қасиеттері	объектілер арасындағы өзара іс-әрекет қасиеттері	торап типі
		Еңбек сыйымдылығы, адам сағат
1	Бизнес модельдеу	32,12	28,33	0,00	14,15	0,00
2	Талаптарды басқару	58,03	28,04	0,00	20,32	0,00
3	Жобалау	45,42	61,75	31,35	37,52	24,02
4	Іске асыру	31,57	81,51	50,72	36,11	0,00
5	Тестілеу	88,96	0,00	0,00	0,00	0,00
6	Өрістету	8,69	0,00	0,00	0,00	23,74

Қолданбалы бағдарламалық қамтылымды әзірлеу және қолдап отыру еңбек сыйымдылығының жеке түзету коэффициенттері

Жеке түзету коэффициенттерінің тобы	Жеке түзету коэффициентінің белгіленуі және факторы	Жеке түзету коэффициентінің сипаттамасы	Мәні
1	2	3	4
Ішкі факторлар	АЖ пайдалану режимі К1	Нақты технология немесе бағдарламалық қамтылым жүйесінде қабылданған өңдеу түріне байланысты анықталады. Мынадай мәндерге ие болады:
		деректерді уақыттың бөліну режимінде өңдеу	1
		деректерді параллельді өңдеу	1,04
		деректерді шынайы уақыт режимінде өңдеу	1,05
		деректердің біріктірілген өңдеуі	1,07
	АЖ масштабы К2	Масштаб бір уақытта жұмыс істейтін пайдаланушылар санымен анықталуы мүмкін. Мынадай мәндерге ие болады:
		шағын АЖ (ұзаққа созылмайтын өмірлік циклды 10 пайдаланушыға дейін)	0,95
		орташа АЖ (ұзақ өмірлік циклды ірі жүйеге дейін өсу мүмкіндігімен 11-ден 100 пайдаланушыларға дейін)	1
		ірі АЖ (101-ден 1000 дейін ұзақ ӨЦ және мұраға алынған жүйелері бар пайдаланушылар)	1,05
		өте ірі АЖ (1000 астам қолданушылар)	1,08
	АЖ тұрақтылығы К3	Оның ішкі эволюциялық аспектілері немесе қолдап отыру үдерісіндегі тұрақтылығына байланысты анықталады. Мынадай мәндерге ие болады:
		үнемі өзгерістер енгізу	1,1
		дискретті өзгерістер енгізу	1
		ықтималдығы аз өзгерістер енгізу	0,95
	Рұқсат етілмеген қолжетімдіктен қорғау К4	Рұқсат етілмеген қолжетімділікті болдырмау немесе айтарлықтай қиындықтар. Мынадай мәндерге ие болады:
		күшті	1,05
		орташа	1
		әлсіз	0,98
	Бағдарламаларды және деректерді қорғау (операциялық жүйе деңгейінде, желілік бағдарламалық қамтылым деңгейінде, ДҚБЖ деңгейінде) К5	күшті	1,03
		орташа	1
		әлсіз	0,97
	операцияны бақылау ізі К6	Жүйедегі рұқсатсыз өзгерістерді тіркеу мүмкіндігі:
		жоқ	1
		таңдамалы қадағалау	1,08
		толық қадағалау	1,13
	Жұмыс істемеуін болдырмау К7	Жүйенің кейбір уақыт аралығында жұмысқа қабілетті жай-күйін үздіксіз сақтау қасиеті. Мынадай мәндерге ие болады:
		жоғары	1,15
		орташа	1
		төмен	0,92
	Қайта қалпына келуі К8	Бас тартудан кейін жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтірудің орташа уақыты
		Мынадай мәндерге ие болады:
		жоғары	1,12
		орташа	1
		төмен	0,98
	өңдеу ұзақтығы (жауап беру уақыты) К9	Жүйенің кіру әсерлеріне тез реакциясы. Мынадай мәндерге ие болады:
		тез	1,21
		орташа	1
		жай	0,92
	АЖ әзірлеудің бастапқы тілі К10	АЖ әзірлеу кезінде қолданылатын бастапқы тіл түріне байланысты анықталады. Мынадай мәндерге ие болады:
		дәстүрлі (Кобол, Фортран және т.б.)	1,08
		рәсімдік (Си немесе эквивалентті)	1,09
		функционалды (Лисп немесе эквивалентті)	1,07
		объектіге бағытталған (Си++ немесе эквивалентті)	1
Орта факторы	Пайдаланушы сыныбы К11	Белгілі бір пайдаланушылар класының шеберлік деңгейіне немесе сипаттамасына байланысты анықталады. Пайдаланушы қарастырылатын жүйеге қатысты сыртқы болып табылатын жүйе бола алады. Мынадай мәндерге ие болады
		бастапқы	1,12
		орташа	1,07
		маман (сарапшы)	1
		кездейсоқ	1,14
		басқа АЖ (БҚ)	1,06
		техникалық құралдар	1,09
	Орталық өңдеу құралына қойылатын талаптар (процессорға) К12	Процессордың тактілі жиілігіне (процессор жылдамдығы) қойылатын талаптарымен анықталады. Мынадай мәндерге ие болады:
		жоғары	0,99
		орташа	1
	Жедел (негізгі) жадыға қойылатын талаптар К13	АЖ жедел жадыға қойылатын талаптармен (көлемі, тез әрекет етуі) сәйкестендірілуі тиіс. Мынадай мәндерге ие болады:
		үлкен	1
		кіші	1,04
	Сыртқы жадыға талаптар К14	АЖ сыртқы жадыға қойылатын талаптармен (көлемі, тез әрекет етуі) сәйкестендірілуі тиіс. Мынадай мәндерге ие болады:
		үлкен	1
		кіші	1,01
	Жергілікті есептеу желісіне қойылатын талаптар К15	АЖ ЖЕЖ қойылатын талаптармен (өткізу қабілеті, желідегі ақпаратты қорғау) сәйкестендірілуі тиіс. Мынадай мәндерге ие болады:
		жоғары талаптар	1
		орташа талаптар	1,02
	АЖ сыншылдығы К16	Бағалаудың нақты әдістемесін ескере отырып, өнімнің толықтық деңгейіне байланысты анықталады. Мынадай мәндерге ие болады:
		адам өмірі	1,18
		ұлттық қауіпсіздік	1,16
		әлеуметтік берекетсіздік және үрей	1,13
		ұйымдастырушылық қауіпсіздік	1
	Дайындығы К17	Қолда бар ҚБҚ түріне байланысты анықталады. Мынадай мәндерге ие болады:
		дайын күйде болуы (альтернативті өнімдер бар)	0,99
		жалпыға қолжетімді (танымал әдістеме)	1
		тапсырыс берілген (тапсырыс берушінің айрықша әдістемесі)	1,11
		патенттелген (әзірлеушінің әдістемесі)	1,09
Деректер факторы	Деректерді беру К18	Деректер элементтеріне, түріне және құрылымына байланысты анықталады. Мынадай мәндерге ие болады:
		реляциялық	1
		индекстелетін (иерархиялық)	1
		желілік	1,08
		объектілік	1,09
		форматталған файл	0,95

Функционалды өлшемі

	Пайдалану нұсқаларының саны	Объектілер типінің саны	Объектілер типі қасиеттерінің саны	Объектілер типі арасындағы өзара іс-әрекеттер саны	Тораптар саны
SIZE	С	E	T	I	N

Әзірлеушінің шығындарының нормативтік коэффициенттерінің мәні

№ №	Көрсеткіштің атауы	Белгіленуі	Норматив
1	Қосымша үстеме шығындар (жалға алу, іссапарлар, кеңсе тауарлары, демалыс шығындары және т.б.)	ПНР	71,5 %
2	Кезең шығындары (әкімшілік басқару персонал және маркетинг шығындары)	ПРП	48 %
3	Рентабельдік	ПР	25 %
4	Еңбек сыйымдылығының икемділік коэффициенті	L	0,75
5	ҚБҚ қолдап отыру еңбек сыйымдылығының коэффициенті	N	15 %

Әзірлеу мерзімінің еңбек сыйымдылығына тәуелділігі

№	ҚБҚ әзірлеу мерзімі	Еңбек сыйымдылығы (адам-ай)
1	1 ай	5 – 30
2	2 ай	10 – 80
3	3 ай	17 – 140
4	4 ай	26 – 210
5	5 ай	37 – 280
6	6 ай	50 – 340
7	7 ай	65 – 400
8	8 ай	80 – 450
9	9 ай	100 – 500
10	10 ай	120 – 550
11	11 ай	140 – 610
12	12 ай	160 – 670
13	13 ай	180 – 720
14	14 ай	200 – 770
15	15 ай	230 – 820
16	16 ай	260 – 870
17	17 ай	290 – 930
18	18 ай	330 – 990
19	19 ай	370 – 1040
20	20 ай	420 – 1090
21	21 ай	470 – 1150
22	22 ай	530 – 1200
23	23 ай	600 – 1250
24	24 ай	670 – 1300
25	25 ай	750 – 1350
26	26 ай	830 – 1400
27	27 ай	900 – 1450
28	28 ай	970 – 1500
29	29 ай	1150 – 1550
30	30 ай	1230 – 1600
31	31 ай	1310 – 1660
32	32 ай	1390 – 1720
33	33 ай	1470 – 1780
34	34 ай	1520 – 1840
35	35 ай	1570 – 1900
36	36 ай	1620 – 1960
37	37 ай	1680 – 2020
38	Әр кейінгі ай үшін	40 адам-ай қосылады

Пайдалануды қолдау үдерісінде жұмыс істейтін персоналдың нормасы

Қолдау үдерісімен қамтылған пайдаланушылар саны	Пайдалануды қолдау үдерісін дайындаумен айналысатын персоналдың нормасы, адам/ай	Пайдалану сынақтарын жүргізетін персоналдың нормасы, адам/ай	Пайдаланушыларды қолдаумен айналысатын персоналдың нормасы, адам/ай
			есепке алынатын ақпараттық жүйелер үшін	аналитикалық ақпараттық жүйелер үшін
1-50	1	6	12	60
51-100			24	120
101-200			36	180
201-400			48	240
Әрбір қосымша 100 пайдаланушы			+ 12	+60