Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 26)

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 13 августа 2020 года № 301. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14 августа 2020 года № 21089

В соответствии с подпунктом 16-1) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 26) согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту труда и социального партнерства Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Департамент юридической службы Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Признать утратившим силу приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 9 октября 2012 года № 387-ө-м "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 26)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 8029, опубликован в газете "Юридическая газета" от 29 ноября 2012 года за № 181 (2363).

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан Сарбасова А. А.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Б. Нурымбетов

СОГЛАСОВАН
Министерство образования и науки
Республики Казахстан

СОГЛАСОВАН
Министерство индустрии и
инфраструктурного развития
Республики Казахстан

Приложение к приказу Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 13 августа 2020 года № 301

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 26)

Глава 1. Введение

1. Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 26) (далее - ЕТКС (выпуск 26) содержит работы по:

анилино-красочному производству;

лакокрасочному производству;

производству полиграфических красок.

2. ЕТКС (выпуск 26) разработан Министерством труда и социальной защиты населения Республики Казахстан.

3. Тарифно-квалификационные характеристики применяются при тарификации работ и присвоении квалификационных разрядов рабочим в организациях независимо от формы их собственности и организационно-правовых форм, где имеются производства и виды работ, указанные в настоящем ЕТКС (выпуск 26).

Глава 2. Тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих по разрядам на работы по анилино-красочному производству

Параграф 1. Аппаратчик производства азокрасителей, 3 разряд

4. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства азокрасителей до двух сочетаний одного и того же красителя и ведение отдельных стадий под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья;

загрузка сырья в реакционные аппараты;

обслуживание подъемников, чанов, сборников, мерников, транспортеров и другого технологического оборудования;

выполнение вспомогательных работ:

чистка аппаратов, смазка механизмов, подготовка и обслуживание фильтр-прессов, сборка и разборка фильтр-прессов, замена рам, плит, полотен, промывка фильтр-прессов при фильтрации различных красителей, выгрузка паст красителей в бочки, взвешивание бочек и откатывание их в установленное место;

контроль и регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб для контроля;

ведение записей в технологическом журнале или операционном листке;

подготовка оборудования к ремонту, выполнение работ по мелкому ремонту оборудования.

5. Должен знать:

технологическую схему производства азокрасителей;

устройство, принцип работы и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования;

схему коммуникаций и арматуры на обслуживаемом участке;

правила подготовки оборудования при переходе на производство иных марок красителей;

физико-химические свойства сырья и азокрасителей;

правила регулирования процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов или результатам анализа;

фильтрующие ткани;

правила эксплуатации автокаров ииных транспортных механизмов;

правила отбора проб;

правила подготовки оборудования к ремонту.

Параграф 2. Аппаратчик производства азокрасителей, 4 разряд

6. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диазотирования и последующего сочетания аминогруппы с ароматическими диазосоединениями в производстве азокрасителей;

загрузка в реакционные аппараты ароматических аминов, солей и других компонентов;

контроль и регулирование технологического процесса производства азокрасителей по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализа;

устранение отклонений от норм технологического режима и неисправностей в работе оборудования, коммуникаций и механизмов;

ведение процессов нейтрализации, охлаждения, осаждения, высаливания, предусмотренных технологией производства;

обслуживание диазочанов, сборников, мерников, ловушек, реакционных аппаратов, монтежю, подъемников, элеваторов, насосов, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры и коммуникаций;

отбор проб для контроля и выполнение анализов;

ведение записей в производственном журнале или операционных листках;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта;

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования.

7. Должен знать:

технологию производства азокрасителей;

технологическую схему обслуживаемого участка;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса производства азокрасителей;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры;

схему коммуникаций обслуживаемого участка;

физико-химические свойства диазосоединений, ароматических аминов, кислот, щелочей, солей, иных компонентов и азокрасителей;

правила пуска и остановки технологического оборудования;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

основы общей химии.

Параграф 3. Аппаратчик производства азокрасителей, 5 разряд

8. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства дисазо-, трисазо- и полиазокраситалей, состоящих из двух и более сочетаний или при одновременном получении не менее трех различных азокрасителей;

расчет по таблицам необходимого количества сырья и полупродуктов;

ведение сопутствующих стадий хромирования, ацилирования и иных;

контроль и регулирование технологического процесса производства азокрасителей по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание азочанов, смесителей, растворителей, мерников и других реакционных и вспомогательных аппаратов, запорной арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

ведение записей в технологическом журнале или на операционных листках.

прием оборудования из ремонта;

контроль и координирование работы подчиненных рабочих производства азокрасителей.

9. Должен знать:

технологический процесс производства азокрасителей;

технологическую схему обслуживаемого участка;

параметры технологического процесса производства всех азокрасителей обслуживаемого участка;

правила регулирования процесса вручную или при помощи контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

правила пуска и остановки технологического оборудования;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические свойства сырья;

правила подготовки оборудования в ремонт и приема из ремонта;

основы общей и аналитической химии.

Параграф 4. Аппаратчик аммонолиза, 4 разряд

10. Характеристика работ:

ведение технологического процесса аммонолиза при давлении до 10 "АТИ";

приготовление растворов аммиака, нафтолята, сероуглерода или смесей аммиака с нитробензолом и других;

подготовка аппаратов к загрузке: осмотр коммуникаций, запорной арматуры, проверка герметичности оборудования и правильности показания контрольно-измерительных приборов;

расчет по таблицам количества реагентов для загрузки;

загрузка компонентов в реакционные аппараты;

перемешивание, подогрев или охлаждение реакционной массы;

дозировка компонентов в строгом соответствии с рабочей инструкцией;

контроль и регулирование параметров технологического процесса (температуры, давления, концентрации) по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализа;

контроль за качеством готового продукта;

выгрузка реакционной массы из аппаратов;

обслуживание автоклавов, имитаторов, мерников, ловушек, дозаторов, запорной арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

устранение отклонений от заданных параметров технологического режима и мелких неисправностей в работе оборудования;

отбор проб для контроля и выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

ведение технологического журнала или операционных листков;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта.

11. Должен знать:

технологическую схему производства аммонолиза;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса аммонолиза;

правила регулирования процесса, устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры;

схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

правила обслуживания аппаратов, работающих под высоким давлением;

физико-химические и технологические свойства аммиака, аммонийных солей, ангидридов, окси-, нитро-, сульфосоединения ароматического ряда и иных реагентов процесса аммонолиза;

оптимальный выход готового продукта;

правила отбора проб для контроля и методику проведения анализов;

основы общей химии.

Параграф 5. Аппаратчик аммонолиза, 5 разряд

12. Характеристика работ:

ведение технологического процесса аммонолиза при давлении от 10 до 40"АТИ";

расчет компонентов и приготовление растворов или смесей;

приготовление катализатора путем выщелачивания крепкой щелочью;

отжим катализатора при строгом соблюдении рабочей инструкции;

проверка герметичности оборудования, запорной арматуры и коммуникаций;

контроль и регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализа;

охлаждение реакционной массы водой или рассолом;

спуск избыточного давления;

обслуживание технологического оборудования, запорной арматуры, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов;

устранение отклонений от заданных параметров технологического процесса и мелких неисправностей в работе оборудования;

отбор проб для контроля и выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

ведение технологического журнала или операционных листков;

руководство работой аппаратчиков более низкой квалификации.

13. Должен знать:

технологическую схему производства обслуживаемого участка;

технологический режим процесса аммонолиза;

правила регулирования процесса аммонолиза;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры;

схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства применяемого сырья;

расходные нормы сырья;

правила обслуживания аппаратов, работающих под высоким давлением;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

основы общей и аналитической химии.

Параграф 6. Аппаратчик аммонолиза, 6 разряд

14. Характеристика работ:

ведение технологического процесса аммонолиза при давлении свыше 40 "АТИ";

расчеты сырья и полупродуктов для загрузки;

загрузка и дозировка сырья и полупродуктов, соблюдение графика в зависимости от концентрации, температуры и давления;

контроль и регулирование технологическим процессом при помощи системы управления, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики.

устранение отклонений от заданных параметров технологического режима;

контроль за работой технического и вспомогательного оборудования, профилактический осмотр оборудования;

выполнение контрольных анализов;

учет расхода сырья, полупродуктов и выработки готового продукта;

ведение записей в производственном журнале, операционных листах и обработка результатов наблюдений;

руководство и координация работы рабочих на обслуживаемом участке.

15. Должен знать:

технологическую схему производства обслуживаемого участка;

устройство и принцип работы, правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, работающего под давлением;

схему контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, арматуры, коммуникаций;

требования к соблюдению графика зависимости концентрации, температуры и давления;

правила регулирования технологического процесса;

расходные нормы на сырье и материалы и оптимальный выход готового продукта;

государственные стандарты и технические условия на сырье и готовую продукцию;

правила испытания, остановки и обслуживания пуска оборудования, работающего под давлением.

Параграф 7. Аппаратчик ацилирования, 3 разряд

16. Характеристика работ:

ведение технологического процесса ацилирования под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья и растворов к загрузке;

загрузка компонентов в реакционные аппараты;

подогрев реакционной массы до заданной температуры паром;

дозировка компонентов согласно технологическому регламенту;

контроль технологического процесса при помощи запорной арматуры по показаниям контрольно-измерительных приборов и показаниям анализов;

отбор проб для анализа;

выгрузка реакционной массы из аппаратов;

подготовке оборудования к ремонту;

ведение записей в технологическом журнале;

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования.

17. Должен знать:

технологический процесс ацилирования;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса;

устройство, принцип работы и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования;

схему коммуникаций и арматуры на обслуживаемом участке;

правила отбора проб и подготовки оборудования к ремонту.

Параграф 8. Аппаратчик ацилирования, 4 разряд

18. Характеристика работ:

ведение технологического процесса ацилирования амминов и ароматических соединений при получении анилидов и бензофинонов.

расчет по таблицам количества компонентов для загрузки.

дозировка компонентов.

контроль и регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

выявление и устранение отклонений от заданных параметров технологического процесса и мелких неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

отбор проб для контроля и проведение анализов, предусмотренных технологической инструкцией;

обслуживание технологического оборудования: ациляторов, формиляторов, барабанов-кристаллизаторов, теплообменников, мерников, вакуумных ловушек, сборников, запорной арматуры, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов.

ведение записей в технологическом журнале;

учет расхода сырья и выхода готовой продукции.

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта.

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования.

19. Должен знать:

технологическую схему процесса ацилирования;

способы ацилирования;

физико-химические основы, химизм, сущность и параметры технологического процесса ацилирования, правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства ацилирующих и ацилируемых веществ;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций и арматуры на обслуживаемом участке;

методику проведения анализов.

Параграф 9. Аппаратчик ацилирования, 5 разряд

20. Характеристика работ:

ведение технологического процесса ацилирования или формилирования под давлением и при получении кетонов взаимодействием ароматических углеродов с ангидридами или хлорангидридами кислот в присутствии катализаторов, сульфаниламидов с проведением реакций защиты амино- или окси- групп, аминирование меркаптанов и иных органических веществ, требующих особой тщательности и жесткости ведения процесса;

расчет по таблицам количества компонентов для загрузки;

приготовление необходимых концентраций растворов аминов, спиртов, щелочей, кислот и других реагентов;

проверка исправности коммуникаций, запорной арматуры, герметичности аппаратов и правильности работы контрольно-измерительных приборов;

контроль и регулирование параметров технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

определение готовности продукта;

обслуживание ациляторов, ловушек, мерников, сборников растворителей, насосов, коммуникаций, запорной арматуры и контрольно-измерительных приборов;

устранение отклонений от заданного технологического режима и мелких неисправностей в работе оборудования;

выгрузка готового продукта или передача на иную стадию;

учет сырья и количества готовой продукции;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листках;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта;

руководство рабочими, занятыми в производстве.

21. Должен знать:

технологическую схему производства ацилирования;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса ацилирования;

правила дозировки и регулирования процесса;

устройство и правила эксплуатации, принцип основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры;

схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

государственные стандарты на сырье и готовую продукцию.

Параграф 10. Аппаратчик смешивания красителей, 3 разряд

22. Характеристика работ:

ведение технологического процесса смешивания двух однотипных, но разных по оттенку красителей или смесевых марок красителей для получения однородных выпускных форм красителей, без добавления поверхностно-активных и текстильно-вспомогательных веществ;

подготовка красителей для смешивания;

загрузка разных по оттенку или смесевых марок красителей в аппараты для смешивания;

дозировка растворителей;

контроль и регулирование процесса смешивания красителей по заданным параметрам;

обслуживание технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов и запорной арматуры;

отбор проб для контроля;

установление красителя на тип по результатам анализа;

выгрузка красителей из смешивающих агрегатов в барабаны, бочки, мешки, фляги и другую тару;

чистка агрегатов;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листах;

подготовка оборудования к ремонту.

23. Должен знать:

физико-механические основы и сущность процесса смешивания красителей;

классификацию красителей и текстильно-вспомогательных веществ;

технологическую схему обслуживаемого участка;

параметры ведения процесса смешивания;

правила управления процессом смешивания красителей и дозировки компонентов;

устройство, принцип работы и назначение смешивающих агрегатов и вспомогательных аппаратов, контрольно-измерительных приборов, арматуры;

схемы коммуникаций;

правила отбора проб;

типы и свойства красителей;

технические условия красителей и растворителей.

Параграф 11. Аппаратчик смешивания красителей, 4 разряд

24. Характеристика работ:

ведение технологического процесса смешивания нескольких однотипных но различных по цвету красителей для получения однородных выпускных форм красителей или получение из нескольких смесевых марок красителей зеленых, черных, коричневых и серых цветов красителей для химических волокон;

дозировка различных добавок и текстильно-вспомогательных веществ при установке красителя на тип;

контроль и регулирование технологического процесса смешивания красителей, поддержание заданных параметров, времени перемешивания смеси, температуры, концентрации, однородности смеси;

установка красителя на тип по результатам анализа и пробным выкраскам;

обслуживание смесителей различных конструкций, растворителей, дозаторов и контрольно-измерительных приборов;

выявление и устранение отклонений от заданных параметров технологического процесса смешивания и неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

отбор проб для контроля и проведение анализов;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листах;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта, выполнение работ по мелкому ремонту оборудования;

руководство подчиненными рабочими.

25. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность и параметры технологии смешивания красителей;

правила контроля, регулирования и дозировки компонентов при смешивании красителей;

физико-химические и технологические свойства красителей и текстильно-вспомогательных веществ;

методику установления красителей на тип;

устройство основного и вспомогательного оборудования, арматуры;

схему коммуникаций, методику проведения анализов;

технические условия на сырье и готовую продукцию;

основы общей химии;

классификацию красителей и вспомогательных веществ.

Параграф 12. Аппаратчик смешивания красителей, 5 разряд

26. Характеристика работ:

ведение технологического процесса смешивания различных классов красителей с применением 4 и более марок индивидуальных красителей, сложных текстильно-вспомогательных и поверхностно-активных веществ;

управление процессом смешивания красителей в автоматическом режиме;

расчет загрузки текстильно-вспомогательных и поверхостно-активных веществ по методике;

контроль и регулирование технологического процесса смешивания красителей: скорости и времени перемешивания, температуры, концентрации, однородности смеси;

обслуживание всех видов размольных, сушильных и смешивающих гарнитур, растворителей, дозаторов и контрольно-измерительных приборов;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листах;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта;

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

27. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

параметры технологического режима смешивания красителей;

правила дозировки компонентов при смешивании красителей и регулировании процесса;

устройство и правила регулирования основного и вспомогательного оборудования, арматуры, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему коммуникаций;

физико-химические свойства красителей и текстильно-вспомогательных веществ, государственные стандарты или технические условия на них;

правила приема оборудования из ремонта.

Параграф 13. Аппаратчик производства цинковой пыли, 5 разряд

28. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства цинковой пыли;

измельчение чушкового цинка, подсушивание и загрузка его в тигли;

разжигание топки и регулирование нагрева измельченного цинка в соответствии с регламентом;

определение окончания накаливания цинка и получения цинковой пыли;

обслуживание тиглей, конвертеров, концентраторов, топок, сит, запорной арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

устранение неисправностей в работе оборудования или отклонения от норм технологического режима;

выгрузка и просеивание цинковой пыли;

очистка стенок тиглей и топок от нагара;

отбор проб для контроля и выполнения анализов;

ведение записей в технологическом журнале и операционных листках;

подготовка оборудования к ремонту и выполнение мелких работ по ремонту оборудования;

руководство рабочими более низкой квалификации.

29. Должен знать:

технологическую схему производства цинковой пыли;

параметры технологического режима;

правила регулирования процесса,

физико-химические свойства цинка, технологического топлива и вспомогательных материалов;

правила измельчения и просеивания цинка;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования, запорной арматуры и схему коммуникаций;

назначение контрольно-измерительных приборов;

правила отбора проб для контроля;

методику проведения анализов;

основы общей химии.

Параграф 14. Аппаратчик производства красителей для меха, 4 разряд

30. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства красителей для меха путем восстановления нитропродуктов в амины сернистыми щелочами, цинковой пылью или чугунной стружкой;

загрузка сырья, полупродуктов в реакционные аппараты;

точная дозировка сернистого натрия, соляной кислоты и иных компонентов;

нагрев смеси при помешивании;

выполнение сопутствующих операций: высаливания или кристаллизации, выпарки, фильтрации;

при необходимости обработка маточника кислотами для выделения солей;

регулирование параметров технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

устранение отклонений от норм технологического процесса и неисправностей в работе оборудования;

выгрузка реакционной массы и красителя вручную, самотеком, при помощи насосов, сжатого воздуха или вакуума;

обслуживание реакторов, восстановителей, нейтрализаторов, кристаллизаторов, выпарных аппаратов, растворителей, мерников, сборников, насосов, запорной арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

отбор проб для контроля и выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листках;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта;

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования.

31. Должен знать:

технологию производства красителей для меха;

технологическую схему обслуживаемого участка производства красителей;

физико-химические основы, химизм, сущность и параметры технологического процесса;

правила пуска и остановки оборудования;

правила дозировки компонентов и регулирования технологического процесса;

устройство основного и вспомогательного оборудования, запорной арматуры, контрольно-измерительных приборов и схему коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства нитропродуктов, восстановителей, кислот, солей, щелочей и иных компонентов, применяемых в производстве красителей для меха;

правила отбора проб для контроля;

методику проведения анализов;

основы общей химии.

Параграф 15. Аппаратчик фенилирования, 5 разряд

32. Характеристика работ:

ведение технологического процесса фенилирования;

подача анилина или толуидина и промывной воды в реакционный аппарат;

загрузка в реакционный аппарат пери-кислота, гамма-кислоты, борной кислоты, магнезита, пурпурина, соды и иных компонентов;

герметизация оборудования;

подогрев и перемешивание реакционной массы в пределах норм, предусмотренных регламентом;

фенилирование, толилирование, отгонка анилина или толуидина;

обслуживание основного и вспомогательного оборудования, коммуникаций и запорной арматуры, электронагревательных и контрольно-измерительных приборов;

контроль и регулирование параметров технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов.

предупреждение и устранение причин отклонения процесса от норм технологического режима;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования, коммуникаций;

отбор проб для контроля и выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

выгрузка реакционной массы;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листках;

выполнение работ по ремонту оборудования;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта.

33. Должен знать:

технологическую схему производства стадии фенилирования;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса фенилирования;

правила и методы устранения отклонений от норм технологического процесса;

физико-химические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

правила пуска и остановки технологического оборудования;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных и электронагревательных приборов, запорной арматуры;

схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

правила отбора проб для контроля;

методику проведения анализов;

основы общей химии.

Параграф 16. Аппаратчик производства фталоцианиновых красителей, 4 разряд

34. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства фталоцианинового красителя;

загрузка расчетного количества компонентов в реакционные аппараты;

подогрев реакционной кассы до заданной температуры;

контроль и регулирование параметров технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам лабораторных анализов;

устранение отклонений от нормального технологического режима и неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

охлаждение реакционной массы;

обработка фталоцианинов спиртовым или водным раствором аммиака, серной или хлорсульфоновой кислотами, пиридином, хлористым алюминием, меркаптаном или иными реагентами;

выгрузка красителей или передача на иные стадии;

обслуживание реакторов, мерников, дозаторов, ловушек, сборников, растворителей, запорной арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

отбор проб для контроля и проведение анализов;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листках;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта;

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования.

35. Должен знать:

технологическую схему производства фталоцианиновых красителей;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса производства фталоцианиновых красителей на обслуживаемом участке;

правила дозировки компонентов и регулирования процесса;

правила пуска и остановки оборудования;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, запорной арматуры и схему коммуникаций;

назначение контрольно-измерительных приборов, имеющихся на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, готовой продукции;

правила отбора проб для контроля;

методику проведения анализов;

основы общей химии.

Параграф 17. Аппаратчик производства фталоцианиновых красителей, 5 разряд

36. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства двух и более марок фталоцианиновых красителей или при одновременном обслуживании стадий конденсации, выделения, сублимации, фильтрации и сушки путем взаимодействия 3 и более компонентов при получении жидких, пастообразных и сухих фталоцианиновых красителей;

расчет количества исходных продуктов и загрузка их в реакционные аппараты;

строгое соблюдение параметров технологического режима: температуры, давления, концентрации;

регулирование технологического процесса при развитии экзотермической реакции по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам лабораторного анализа;

устранение отклонений от нормального хода технологического режима в условиях нелинейной зависимости изменения температуры;

обслуживание технологического оборудования, запорной арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листках;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

37. Должен знать:

технологический процесс получения фталоцианиновых красителей;

параметры технологического режима производства фталоцианиновых красителей;

методику расчета компонентов;

правила дозировки компонентов и регулирования технологического процесса в условиях экзотермической реакции и нелинейной зависимости температуры;

физико-химические свойства сырья, полупродуктов, катализаторов, металлов и их солей, кислот и готового продукта;

расходные нормы сырья и материалов и выхода готового продукта;

правила пуска, эксплуатации и остановки оборудования;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры;

схему коммуникаций;

государственные стандарты и технические условия на сырье и готовую продукцию;

правила приема оборудования из ремонта.

Глава 3. Тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих по разрядам на работы по лакокрасочному производству

Параграф 1. Краскотер, 1 разряд

38. Характеристика работ:

растирание простых густотертых красок и шпатлевок всех сортов до требуемого размола;

разведение и приготовление густой массы для краскотеров;

загрузка материалов в машины и механизмы для растирания и смешивания красок и полуфабрикатов с соблюдением заданной рецептуры;

управление машинами и механизмами, чистка и смазка их;

составление мастик, шпатлевок, замазок и грунтов по указанию краскотера более высокой квалификации.

39. Должен знать:

сущность технологического процесса;

назначение, принцип работы и правила эксплуатации технологического оборудования;

правила растирания красок до заданной степени измельчения.

Параграф 2. Краскотер, 2 разряд

40. Характеристика работ:

растирание на краскотерочных машинах густотертых красок всех сортов до требуемого размола;

составление краски по заданному рецепту;

доведение готовой продукции до требуемой консистенции и заданного колера;

приготовление различных подготовительных материалов (мастик, грунтов, шпатлевок, замазок, паст).

41. Должен знать:

химический состав основных сортов красок и иных материалов;

правила смеси красок и составов мастик, грунтов, шпатлевок, замазок и паст;

нормальные консистенции составляемых красок, грунтов и паст.

Параграф 3. Краскотер, 3 разряд

42. Характеристика работ:

составление и приготовление нитроцеллюлозных, масляных и эмалевых красок всех сортов и колеров декоративных паст;

составление рецептур для различных красок и различных отделочных и подготовительных составов;

подбор колеров по заданным техническим условиям и образцам;

анализ составных частей приготовленных красок и отделочных материалов и определение качества, консистенции и назначение полученных составных красок, паст.

43. Должен знать:

химический состав красок всех сортов и правила подбора колеров;

правила смешивания различных красок и иных составных частей подготовительных и отделочных материалов для различного рода работ;

механические и ручные способы протирки и соединения красок.

Параграф 4. Оператор поточной линии нанесения световозвращающих составов, 4 разряд

44. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения световозвращающего состава на фольгу под руководством оператора более высокой квалификации или выполнение отдельных стадий технологического процесса нанесения световозвращающего состава на полиэтилентерефталатную пленку (лавсан);

отбор проб лака, проверка его консистенции и разбавление до нужной вязкости;

нанесение лака на поверхность фольги;

поддержание необходимого уровня лака в ванночке, чистоты валов на всей линии;

загрузка стекломикрошариков в бункер, перетаривание их из поддона в вибросито для очистки от посторонних примесей;

чистка, смазка и промывка узлов поточной линии.

45. Должен знать:

сущность технологического процесса;

устройство отдельных узлов и механизмов линии;

правила отбора проб и методы проведения простых анализов;

основные свойства применяемого сырья и полуфабрикатов.

Параграф 5. Оператор поточной линии нанесения световозвращающих составов, 5 разряд

46. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения световозвращающего состава на фольгу или ведение непрерывного технологического процесса нанесения сватовозвращающего состава на полиэтилентерефталатную пленку (лавсан) под руководством оператора более высокой квалификации;

подготовка сырья и полуфабрикатов: доведение до заданных технологических параметров лакокрасочных материалов и составов;

нанесение на поверхность подложки (фольга, лавсан) функциональных слоев;

контроль толщины нанесших слоев с помощью индикаторных и цифровых микрометров и последующая корректировка зазоров в наносящих устройствах с помощью микровинтов;

вырезание проб для анализа характера поверхности полученного покрытия и проведение последующего его испытания;

контроль оседания пигментов;

регулирование работы узла подачи сжатого воздуха, механической щетки, температуры в сушильных камерах агрегата (изменение давления газа в печи или его смеси с воздухом).

47. Должен знать:

технологический процесс, технологический режим и правила регулирования процесса;

устройство поточной линии;

методы проведения анализов лакокрасочных материалов и составов, работы с измерительными механическими приборами.

Параграф 6. Оператор поточной линии нанесения световозвращающих составов, 6 разряд

48. Характеристика работ:

ведение технологического процесса световозвращающего состава на полиэтилентерефталатную пленку (лавсан);

обеспечение многослойности и равномерности распределения стекломикрошариков с последующим анализом под микроскопом и регулирование условий, обеспечивающих требуемые параметры: контролирование зазоров щелей бункера с стекломикрошариками, распределение стекломикрошариков равномерно по площади и регулирование давления и температуры прикатного вала;

контроль за удалением избытка стекломикрошариков;

наблюдение за ходом технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов, автоматическими устройствами и визуально;

регулирование радиационного источника для ионизации воздуха с целью снятия зарядов статического электричества;

контроль за стекломикрошариков перед повторным использованием с помощью микроскопа;

поддержание равномерности движения и натяжения подложки с помощью вариатора скорости и фрикционно-тормозных узлов;

устранение причин нарушения технологического режима;

контроль и координация работы на всех участках линии и смежных участков цеха;

ведение записей в технологической документации.

49. Должен знать:

теорию процесса получения световозвращающих материалов,

правила пользования контрольно-измерительными приборами и средствами автоматики;

оптические характеристики сырья и полуфабрикатов, применяемых в производстве;

технические требования на сырье, полуфабрикаты и готовый продукт.

Параграф 7. Аппаратчик приготовления замесов, 3 разряд

50. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса приготовления замесов пигментов со связующими в замесочных машинах разных конструкций под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

доставка сырья вручную на тележках или с использованием транспортной и грузоподъемной техники;

растаривание сырья;

загрузка отдельных компонентов в замесочные машины;

отбор проб;

доставка готового замеса к диспергирующему оборудованию;

периодическая чистка и промывка оборудования, воздуховодов.

51. Должен знать:

сущность технологического процесса;

технологическую схему обслуживаемого участка;

назначение принципа работы основного и вспомогательного оборудования;

устройство и правила эксплуатации грузоподъемных и транспортных механизмов;

правила пуска и остановки оборудования;

правила отбора проб;

основные и органолептические свойства применяемого сырья.

Параграф 8. Аппаратчик приготовления замесов, 4 разряд

52. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления замесов пигментов со связующим в замесочных машинах разных конструкций, в быстроходных смесителях (диссольверах) под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

дозировка (взвешивание, отмеривание) с помощью весов различных конструкций или объемных измерительных устройств большого ассортимента различных компонентов в соответствии с загрузочной рецептурой технологической карты;

загрузка компонентов в замесочную машину по трубопроводам или с помощью грузоподъемных механизмов;

выгрузка замеса из машины вручную опрокидыванием или с применением вакуума и насосов в соответствующую емкость;

подача инертного газа в емкости.

53. Должен знать:

технологический процесс приготовления замесов;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

устройство замесочных машин различных конструкций;

правила взвешивания сырья и полуфабрикатов на технических весах;

технические требования на сырье и приготовляемые замесы;

физико-химические, токсикологические и пожароопасные свойства сырья и готовой продукции.

Параграф 9. Аппаратчик приготовления замесов, 5 разряд

54. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления замесов пигментов со связующим в замесочных машинах разных конструкций или в быстроходных смесителях (диссольверах);

перекачивание сухого сырья из бункера-хранилища в расходный бункер через питатель пневмотранспорта;

разогрев эпоксидной смолы и других высоковязких материалов в камере для разогрева при строго определенной температуре;

продувка оборудования инертным газом;

закачивание по весу разогретых материалов с помощью обогреваемого насоса в диссольвер по весу;

загрузка лаков, растворителей и пластификаторов через автоматические мерники и счетчики-дозаторы;

загрузка сухих пигментов;

обслуживание механической линии загрузки талька через систему шнеков, автоматических весов;

контроль за температурным режимом;

анализ готового замеса;

ведение записей в технологической карте;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования;

контроль и координирование работы аппаратчиков более низкой квалификации.

55. Должен знать:

технологический регламент, устройство основного и вспомогательного оборудования;

правила пользования автоматическими системами дозировки и контрольно-измерительными приборами;

методы проведения анализов и устранения неисправностей в работе оборудования.

Параграф 10. Колорист, 4 разряд

56. Характеристика работ:

постановка на "тип" по цвету (согласно эталону цветов) эмалей и красок под руководством колориста более высокой квалификации;

проверка наличия пигментных паст и растворов сухих вальцованных паст, необходимых для подгонки цвета;

отбор проб из различных аппаратов для определения цвета и оттенка готовой продукции;

нанесение эмалей и красок распылением или наливом на различные подложки;

доставка подколеровочных материалов к аппаратам;

загрузка в аппарат подколеровочных паст по указанию колориста более высокой квалификации.

57. Должен знать:

цвета и оттенки лакокрасочной продукции;

основные свойства неорганических и органических пигментов, сухих вальцованных паст;

правила отбора проб;

методы нанесения эмалей и красок на различные подложки.

Параграф 11. Колорист, 5 разряд

58. Характеристика работ:

постановка на "тип" по цвету (согласно эталону цветов) эмалей и красок.

расчет количества добавок при составлении несложных колеров из 2-3 составных компонентов при небольшом ассортименте продукции;

контроль качества применяемых для подгонки цвета пигментных паст;

ведение записей в лабораторном журнале и технологической карте.

59. Должен знать:

физико-химические свойства неорганических и органических пигментов;

картотеку цветов;

методику расчета добавок подколеровочных паст при составлении несложных колеров;

технические требования на полуфабрикаты (подколеровочные пасты) и методы проведения анализов.

Параграф 12. Колорист, 6 разряд

60. Характеристика работ:

постановка на "тип" по цвету (согласно эталону цветов) эмалей и красок;

расчет количества добавок при составлении сложных колеров из 4-5 составных компонентов при большом ассортименте выпускаемой продукции;

контроль отдельных показателей качества выпускаемой продукции на соответствие техническим условиям и государственным стандартам.

61. Должен знать:

ассортимент выпускаемой продукции;

методику расчета добавок подколеровочных паст при составлении сложных колеров;

технические требования на готовую продукцию и методы проведения анализов.

Параграф 13. Аппаратчик растворения лаковых основ, 4 разряд

62. Характеристика работ:

ведение процесса растворения горячих лаковых основ в органических растворителях (ксилол, уайт-спирит и иное), составления лаков холодного смешивания (битумных, эпоксидных, полиуретановых и другое) при получении ассортимента продукции до 20 наименований;

налаживание линии приема растворителей и загрузка их в смеситель через счетчик или мерник;

заполнение смесителя инертным газом;

слив горячей лаковой основы после окончания процесса синтеза из реактора в смеситель под слой холодного растворителя, перемешивание и охлаждение раствора;

замер количества основы в смесителе;

дозировка различных компонентов в смеситель для установления необходимых параметров раствора;

отбор проб для проведения анализов;

составление лаков холодного смешивания из полуфабрикатов;

чистка, промывка смесителей и коммуникаций и продувка инертным газом.

63. Должен знать:

технологический процесс растворения лаковых основ;

составление лаков холодного смешивания,

технологическую схему обслуживаемого участка;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

устройство и правила эксплуатации основного, вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры;

правила отбора проб;

физико-химические, токсикологические и пожароопасные свойства сырья и полуфабрикатов.

Параграф 14. Аппаратчик растворения лаковых основ, 5 разряд

64. Характеристика работ:

ведение процессов растворения горячих лаковых основ в органических растворителях (ксилол, уайт-спирит и иное), составление лаков холодного смешивания (битумных, эпоксидных, полиуретановых и другое) при получении большого ассортимента продукции (свыше 20 наименований);

расчет дозировки различных компонентов в смеситель для установления необходимых параметров раствора;

постановка на тип (стандартизация) малотоннажных лаков, лаков холодного смешивания;

перекачивание лаков в отстойник;

ведение записей в технологической карте;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации, при их наличии.

65. Должен знать:

технологический процесс стандартизации;

метод расчета дозировки компонентов;

ассортимент сырья и готовой продукции;

технические условия на полуфабрикаты и готовые лаки;

методы устранения неисправностей в работе оборудования.

Параграф 15. Наладчик оборудования лакокрасочных покрытий, 4 разряд

66. Характеристика работ:

выполнение отдельных видов пусконаладочных работ по внедрению передовой технологии окраски различными методами (в электростатическом поле, безвоздушным распылением, методом электроосаждения и иное) и с применением серийных лакокрасочных материалов под руководством наладчика более высокой квалификации.

67. Должен знать:

устройство и принцип работы однотипного оборудования и порядок регулирования отдельных его звеньев;

назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов;

устройство и правила применения универсальных и специальных приспособлений;

ассортимент серийных лакокрасочных материалов, их основные свойства.

Параграф 16. Наладчик оборудования лакокрасочных покрытий, 5 разряд

68. Характеристика работ:

выполнение пусконаладочных работ по внедрению передовой технологии окраски различными методами с применением новых лакокрасочных материалов и новой отечественной и зарубежной техники под руководством наладчика более высокой квалификации;

участие в испытании и определении технических параметров новых отечественных и зарубежных лакокрасочных материалов.

69. Должен знать:

технические условия на эксплуатацию, устройство, принцип работы, способы наладки различного окрасочного оборудования;

технологическую последовательность наладки, принцип установления режимов работы отдельных устройств оборудования;

устройство контрольно-измерительных приборов;

систему допусков и посадок, классов и степеней точности и чистоты механической обработки деталей;

методы снятия технических характеристик при испытаниях оборудования и контроля лакокрасочных покрытий на изделиях;

физико-химические свойства, техническую характеристику и области применения лакокрасочных материалов;

основы механики.

Параграф 17. Наладчик оборудования лакокрасочных покрытий, 6 разряд

70. Характеристика работ:

выполнение пуско-наладочных работ по внедрению передовой технологии окраски различными методами с применением новых лакокрасочных материалов и механизированных или автоматизированных линий окраски;

создание эталонов качества окраски;

участие в определении нормативов расхода лакокрасочных материалов;

инструктаж и обучение маляров работе новыми методами окраски и новыми лакокрасочными материалами;

руководство наладчиками более низкой квалификации.

71. Должен знать:

кинематические схемы, правила наладки и работы с различным окрасочным и сушильным оборудованием (стационарные и ручные электроокрасочные установки, установки безвоздушного распыления, линии окраски окунанием, электроосаждением и струйным обливом);

типовые схемы технологического процесса окраски для различных условий эксплуатации изделий;

технологию сборки блоков аппаратуры любой сложности;

способы выявления и устранения неполадок в работе автоматов и полуавтоматов;

правила оформления сдаточной технической документации.

72.Требуется техническое и профессиональное (среднее специальное и профессиональное) образование.

Параграф 18. Аппаратчик производства литопона, 5 разряд

73. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения литопона;

контроль качества полуфабрикатов и готовой продукции;

устранение причин нарушения технологического режима на участке;

наблюдение за работой и состоянием оборудования и рациональным его использованием;

контроль и координирование работы аппаратчиков процессов осаждения литопона, мокрой классификации, сушки, сепарации, фильтрации, прокаливания в производстве литопона.

74. Должен знать:

технологию процессов на всех стадиях производства литопона;

технологический режим и правила устранения его нарушений;

устройство оборудования и схему коммуникаций на участке;

методы проведения анализов;

технические требования на полуфабрикаты и готовый продукт;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

физико-химические свойства применяемых компонентов.

Параграф 19. Обжигальщик металлической тары, 2 разряд

75. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса обжига возвратной металлической тары из-под лакокрасочной продукции в газовых печах разной конструкции;

выгрузка тары из печи или съем с конвейера после обжига;

удаление окалины и шлама из тары вручную или с помощью приспособлений;

сортировка тары и установка на конвейер для отправки на последующую обработку;

периодическая чистка оборудования.

76. Должен знать:

правила выгрузки тары из печи;

способы удаления окалины и шлама из тары после обжига;

правила по безопасности и охране труда при обслуживании термических процессов.

Параграф 20. Обжигальщик металлической тары, 3 разряд

77. Характеристика работ:

ведение процесса обжига возвратной тары из-под лакокрасочной продукции в газовых печах разных конструкций;

проверка исправности газопроводов, задвижек кранов, давления газа, наличия тяги;

выбор необходимого режима работы печи в зависимости от вида остатков продукции в таре;

загрузка тары;

продувка газопроводов, включение обогрева, с поднятием температуры до заданного режима;

наблюдение за работой газовых горелок, конвейеров;

контроль за разрежением в топке, температурой перед выгрузкой тары, качеством обжига;

регулирование работы печи по показаниям контрольно-измерительных приборов;

организация безопасной работы на участке;

ведение записей в производственном журнале (карте).

подготовка оборудования к ремонту.

78. Должен знать:

основные свойства лакокрасочной продукции, их вид и органолептическое их определение;

технологический режим обжига возвратной металлической тары из-под лакокрасочной продукции;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила регулирования и параметров процесса и пользования контрольно-измерительными приборами;

методы безопасной работы.

Параграф 21. Аппаратчик получения окислов металлов, 3 разряд

79. Характеристика работ:

ведение отдельных стадий технологического процесса получения цинковых белил (окислов цинка) в муфельных печах или способом "Ветерилля";

доставка цинка или цинкосодержащего сырья;

сортировка цинка по маркам;

раскалывание плиток цинка на прессе или вручную;

перевозка цинка к печам;

чистка печей и поддувала;

загрузка цинка и шихты в печи, замена муфелей под руководством аппаратчика более высокой квалификации.

80. Должен знать:

марки цинка и цинкосодержащего сырья, приемы раскалывания плиток цинка;

правила загрузки цинка и шихты в печи и замены использованных муфелей;

правила чистки печей и дымохода.

Параграф 22. Аппаратчик получения окислов металлов, 4 разряд

81. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения окислов свинца и цинка (глета-сырца, глета товарного, свинцового сурика, цинковых белил) путем плавления и окисления паров металлов кислородом воздуха под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка оборудования к работе;

приготовление шихты определенного состава;

подача свинца к плавильным котлам по подвесному цепному конвейеру;

загрузка шихты, цинка, цинкосодержащего сырья, свинца, глета-сырца (в суричные печи);

регулирование процессов плавления, испарения, окисления;

контроль температурного режима разрежения, подачи топлива, воздуха, паровоздушной смеси по показаниям контрольно-измерительных приборов, автоматики и лабораторным анализам;

отбор проб для проведения анализов;

постадийный контроль за горением шихты по цвету пламени и окончанием горения цинка;

шуровка шихты, дозировка компонентов;

ведение процесса мокрого улавливания пыли свинцовых окислов в уловительных камерах;

наблюдение за работой вспомогательного оборудования;

перекачивание пасты свинцовых окислов из мокрых уловительных камер в отстойники и сгустители;

периодическая и капитальная чистка печей, плавильно-окислительных котлов, окислительных колодцев, газоходов, уловительных камер и иного оборудования;

ведение записей в технологической документации.

82. Должен знать:

технологический процесс, схему коммуникаций и запорной арматуры;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

правила пуска и остановки отдельных видов оборудования;

устройство и правила обслуживания газового хозяйства;

правила отбора проб и пользования контрольно-измерительными приборами и автоматики;

основные и токсикологические свойства применяемого сырья.

Параграф 23. Аппаратчик получения окислов металлов, 5 разряд

83. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения окислов свинца и цинка (глета-сырца, глета товарного, цинковых белил) путем плавления, испарения и окисления паров металлов кислородом воздуха;

контроль за подачей и своевременной загрузкой свинца, цинка, цинкосодержащего сырья, шихты, процессами плавления, испарения, окисления, улавливания белил;

установление оптимального режима процесса с помощью контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

подача воздуха и воды в окислительные котлы;

устранение причин нарушения технологического режима на участке;

ведение процесса доокисления металлического свинца в глете-сырце в печах обжига для получения товарного глета;

контроль качества выпускаемой продукции;

остановка печей на капитальный ремонт;

розжиг и вывод печи на нормальный технологический режим после остановки;

контроль за правильной эксплуатацией плавильных, окислительных, муфельных вращающихся печей и печей при способе "Ветерилля", а также вспомогательного оборудования;

координация работы всех участков цеха с работой печного отделения;

ведение записей в технологической карте;

руководство рабочими более низкой квалификации.

84. Должен знать:

технологический регламент, технология обжига муфелей;

способы контроля и установления оптимального режима процесса;

правила остановки, пуска и вывода на рабочий режим оборудования после остановки;

технические условия на сырье и готовый продукт;

методы проведения анализов.

Параграф 24. Аппаратчик получения метатитановой кислоты, 4 разряд

85. Характеристика работ:

ведение отдельных стадий технологического процесса получения метатитановой кислоты (гидроокиси титана) под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

тщательная промывка аппаратов гидролиза перед каждой операцией от остатков метатитановой кислоты, которые вызывают преждевременный гидролиз;

наполнение реакторов для гидролиза строго определенным объемом раствора сернокислого титана заданных регламентом параметров, разбавление его до определенной плотности и подогрев раствора острым паром;

приготовление раствора щелочи;

ведение процесса нейтрализации, вызревания центров кристаллизации, охлаждения;

контроль за процессом по контрольно-измерительным приборам;

регулирование температурного режима;

отбор проб для проведения анализов;

перекачивание готовой суспензии на последующую операцию.

86. Должен знать:

технологический процесс получения метатитановой кислоты;

технологическую схему обслуживаемого участка;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

назначение, принцип работы и устройство технологического оборудования;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила регулирования процесса по результатам анализа и показаниям контрольно-измерительных приборов;

правила отбора проб;

правила пуска и остановки оборудования;

физико-химические и токсикологические свойства сырья и полупродуктов.

Параграф 25. Аппаратчик получения метатитановой кислоты, 5 разряд

87. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения метатитановой кислоты (гидроокиси титана);

контроль за заполнением реакторов гидролиза, приготовлением раствора щелочи;

доведение параметров раствора до заданных регламентом;

введение в раствор сернокислого титана центров кристаллизации и дозировка иных компонентов;

контроль за изменением состава раствора;

подогрев раствора в течение заданного времени и на основе показаний потенциометра, разбавление его определенным объемом кипяченой воды также в течение заданного времени;

кипячение раствора;

слив полученной метатитановой кислоты и гидролизной кислоты в сборник-холодильник;

проведение анализов;

ведение записей в технологической карте по стадиям процесса на каждый аппарат;

руководство рабочими более низкой квалификации на участке;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования.

88. Должен знать:

технологический регламент получения метатитановой кислоты;

технические условия и государственные стандарты на готовый продукт;

методы проведения анализа продукта;

методы устранения неисправностей в работе оборудования;

правила подготовки оборудования к ремонту, приема его из ремонта;

ассортимент сырья и готовой продукции;

правила безопасного ведения процесса.

Параграф 26. Аппаратчик получения микронизированных материалов, 4 разряд

89. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения микронизированных (сверхтонких) материалов на струйных установках под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

регулирование нагрузки на установку;

контроль за синхронной работой рабочей камеры и других узлов и агрегатов установки с целью получения продукта требуемого микронажа, за работой циклона и пылеоочистительной системы;

регулирование температуры, давления, разрежения в системе;

наблюдение за ходом технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и визуально;

учет расхода исходных сырьевых материалов и выхода готовой продукции;

ведение записей в технологическом журнале;

отбор проб и проведение анализов;

подготовка оборудования к ремонту;

мелкий ремонт, чистка и смазка оборудования.

90. Должен знать:

технологию процесса получения микронизированных материалов;

технологическую схему обслуживаемого участка;

назначение и принцип работы оборудования;

правила работы на струйных установках;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила регулирования процессов;

правила отбора проб и методы проведения анализа продукта;

причины неисправностей в работе оборудования и методы их устранения;

технические условия и государственные стандарты на готовый продукт;

физико-химические, токсикологические и пожароопасные свойства сырья и готовой продукции.

Параграф 27. Аппаратчик получения микронизированных материалов, 5 разряд

91. Характеристика работ:

ведение технологического процесса и координирование работы аппаратчиков получения микронизированных (сверхтонких) материалов на струйных установках;

отработка параметров работы установки при переходе на микронизацию иных видов продукции;

организация безопасной работы на участке.

92. Должен знать:

технологический регламент получения микронизированных материалов;

методы отработки параметров работы установки при переходе на микронизацию разных видов продукции;

устройство контрольно-измерительных приборов;

правила безопасного ведения процесса.

Параграф 28. Аппаратчик производства цинкового купороса, 5 разряд

93. Характеристика работ:

приготовление гипохлоридной суспензии;

проведение анализов, определение чистоты и концентрации растворов цинкового купороса;

устранение причин нарушения технологического режима на участке;

наблюдение за работой и состоянием оборудования;

контроль и координирование работы аппаратчиков процессов травления цинкосодержащего сырья, фильтрации, очистки раствора цинкового купороса.

94. Должен знать:

технологические процессы травления цинкосодержащего сырья, фильтрации, очистки раствора цинкового купороса и правила устранения их нарушения;

устройства и правила эксплуатации технологического оборудования на участке;

устройство и правила пользования контрольно-измерительными приборами;

технологическую схему обслуживаемого участка;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

методы проведения анализов;

нормы расхода сырья и электроэнергии;

физико-химические свойства применяемого сырья;

технические требования на готовый продукт.

Параграф 29. Аппаратчик-олифовар, 2 разряд

95. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса варки натуральной и комбинированной олифы под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

доставка и подготовка сырья;

загрузка отдельных видов сырья;

обслуживание топки;

чистка и промывка оборудования.

96. Должен знать:

сущность технологического процесса;

назначение технологического оборудования;

правила эксплуатации грузоподъемных механизмов;

основные свойства применяемых компонентов;

токсикологические и пожароопасные свойства готового продукта и применяемых материалов.

Параграф 30. Аппаратчик-олифовар, 3 разряд

97. Характеристика работ:

ведение технологического процесса варки натуральной и комбинированной олифы на оборудовании суммарной производительностью (в сутки) до 10 тонн или от 10 до 50 тонн под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

загрузка сырья в реакторы, оксидаторы;

нагрев массы до заданной температуры;

подача горячего пара;

отбор проб и проведение несложных анализов;

отстаивание, розлив готовой продукции или перекачивание в емкости;

обслуживание реакторов различных типов, оксидаторов, смесителей, мерников, коммуникации, насосов.

98. Должен знать:

технологию процесса варки олифы;

технологическую схему обслуживаемого участка;

принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

назначение контрольно-измерительных приборов;

устройство обслуживаемого оборудования;

устройство грузоподъемных механизмов;

правила пуска и остановки оборудования;

правила отбора проб;

методику проведения несложных анализов;

органолептические отличия применяемых компонентов.

Параграф 31. Аппаратчик-олифовар, 4 разряд

99. Характеристика работ:

ведение технологического процесса варки натуральной и комбинированной олифы на оборудовании суммарной производительностью от 10 до 50 тонн или свыше 50 тонн под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

доставка необходимых компонентов;

при варке комбинированной олифы разбавление основы (оксидирование масла) растворителями;

наблюдение за ходом технологического процесса;

стандартизация (постановка на "тип") готовой олифы, фильтрация;

обслуживание компрессорных установок, контрольно-измерительных приборов.

100. Должен знать:

технологический регламент, правила регулирования процесса по результатам анализа;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила подготовки оборудования к ремонту, приема его из ремонта;

методы устранения мелких неисправностей в работе оборудования;

фильтрующие ткани.

Параграф 32. Аппаратчик-олифовар, 5 разряд

101. Характеристика работ:

ведение технологического процесса варки натуральной и комбинированной олифы на оборудовании суммарной производительностью свыше 50 тонн с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

регулирование процесса оксидации масла по показаниям контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

определение готовности продукта;

ведение записей в технологической карте;

организация безопасной работы на участке;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования.

102. Должен знать:

методику расчетов добавок;

правила регулирования процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

устройство контрольно-измерительных приборов;

ассортимент сырья и готовой продукции;

технические условия на сырье и готовый продукт;

нормы расхода сырья и электроэнергии;

причины неисправностей в работе оборудования и способы их устранения;

правила безопасного ведения процесса.

Параграф 33. Аппаратчик диспергирования пигментов и красителей, 2 разряд

103. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диспергирования пигментов на налаженных краскотерочных машинах разных конструкций под руководством аппаратчика более высокой квалификации для производства тертых красок, эмалей, грунтов;

доставка замеса к краскотерочной машине;

загрузка пасты на валы краскотерочной машины;

периодическое возвращение пасты с краев вала на повторный перетир, слив готовой продукции;

чистка и промывка машины по окончании процесса или переходе на другой цвет.

104. Должен знать:

сущность технологического процесса;

назначение технологического оборудования;

правила диспергирования пигментов на налаженных краскотерочных машинах;

правила эксплуатации грузоподъемных механизмов;

основные свойства применяемых компонентов;

токсикологические и пожароопасные свойства готового продукта и применяемых материалов.

Параграф 34. Аппаратчик диспергирования пигментов и красителей, 3 разряд

105. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диспергирования пигментов на краскотерочных машинах разных конструкций или отдельных операций в шаровых мельницах под руководством аппаратчика более высокой квалификации для производства красок, эмалей, грунтов, шпатлевок на основе синтетических смол или красителей на различном диспергирующем оборудовании со степенью перетира свыше 50 микрон;

регулирование степени прижима валов краскотерочной машины;

доставка пигментов и красителей к диспергирующему оборудованию;

подготовка пигментов и красителей (измельчение кусков, просеивание на сите, перетирка и смешивание паст);

загрузка сыпучих компонентов в шаровую мельницу (перетир пигментов) и различных видов сырья в остальное диспергирующее оборудование (перетир красителей);

периодическое удаление скопившихся газов через воздушник шаровой мельницы;

наблюдение за процессом системы водяного охлаждения;

отбор проб для проведения анализов;

слив готовой продукции в тару или перекачивание полуфабриката в другую емкость;

процеживание компонентов на вибросите;

чистка и промывка оборудования, проверка уровня масла;

заполнение шаровой мельницы шарами;

ведение записей в технологическом журнале или операционных листах.

106. Должен знать:

технологию диспергирования пигментов на краскотерочных машинах, в шаровых мельницах и красителей на различном оборудовании;

технологическую схему обслуживаемого участка;

принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

назначение контрольно-измерительных приборов;

устройство обслуживаемого оборудования, правила его настройки и регулирования;

устройство грузоподъемных механизмов;

правила пуска и остановки оборудования;

правила отбора проб;

фильтрующие ткани;

органолептические отличия применяемых компонентов.

Параграф 35. Аппаратчик диспергирования пигментов и красителей, 4 разряд

107. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диспергирования пигментов на краскотерочных машинах разных конструкций в производстве художественных и декоративных красок или ведение процесса в шаровых или бисерных мельницах под руководством аппаратчика более высокой квалификации, или на различном диспергирующем оборудовании в производстве красителей со степенью перетира от 3 до 50 микрон;

точная наладка работы краскотерочной машины;

загрузка пасты (замеса) на валы машины с помощью насоса, тельфера и иных приспособлений;

продувка оборудования инертным газом;

взвешивание и отмеривание большого и разнообразного ассортимента различных компонентов;

загрузка различных компонентов в шаровую мельницу, залючивание ее.

непрерывная подача суспензии из быстроходного смесителя (диссольвера) с помощью насоса-дозатора в бисерную мельницу;

наблюдение за работой оборудования, показаниями контрольно-измерительных приборов;

отбор проб;

проведение анализов;

периодическая разборка, чистка, промывка оборудования;

просев, замер уровня бисера в бисерной мельнице и догрузка недостающего количества;

учет выработки продукции;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

108. Должен знать:

технологический регламент, правила регулирования процесса по результатам анализа;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила подготовки оборудования при переходе на производство иных марок продукции;

правила подготовки оборудования к ремонту, приема его из ремонта;

методы устранения мелких неисправностей в работе оборудования;

методику проведения несложных анализов.

Параграф 36. Аппаратчик диспергирования пигментов и красителей, 5 разряд

109. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диспергирования пигментов в шаровых мельницах или бисерных мельницах непрерывного действия для производства эмалей, грунтов, эпоксидных шпатлевок, или красителей на различном диспергирующем оборудовании со степенью перетира до 3 микрон;

обслуживание механической линии загрузки в шаровую мельницу белых пигментов через систему шнеков, элеватора, автоматических весов;

расчет загрузки исходных пигментов по красящей концентрации красителя и добавок текстильно-вспомогательных веществ;

регулирование скорости подачи суспензии из диссольвера с помощью насоса-дозатора в бисерную мельницу;

анализ степени дисперсности пасты, красителя, вязкости массы, концентрации красителя в массе;

дозировка связующего и ведение процесса стабилизации;

регулирование процесса диспергирования по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

регулирование температуры выходящей массы путем изменения скорости подачи вода в рубашку охлаждения мельницы;

наблюдение за контрольно-измерительными приборами, датчиком сигнализации уровня массы, исправностью автоматики отключения двигателя мельницы и насоса-дозатора;

перекачивание готовой пасты в промежуточную емкость;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования;

руководство работой аппаратчиков более низкой квалификации;

организация безопасной работы на участке.

110. Должен знать:

методику расчетов добавок;

методику определения степени дисперсности по прибору "клин";

правила регулирования процесса по результатам анализов;

правила пользования средствами автоматического регулирования и контроля;

устройство контрольно-измерительных приборов;

ассортимент сырья и готовой продукции;

технические условия на сырье и готовый продукт;

нормы расхода сырья и электроэнергии;

причины неисправностей в работе оборудования и способы их устранения;

правила безопасного ведения процесса.

Параграф 37. Аппаратчик получения лаков и эмалей на полимеризационных смолах, 2 разряд

111. Характеристика работ:

выполнение отдельных стадий процесса получения нитроцеллюлозных и терпено-коллоксилиновых лаков, спиртовых лаков и политур под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

доставка сырья, растворение, дробление;

приготовление раствора красителя и очистка его отстаиванием или фильтрацией;

отмеривание, взвешивание и загрузка в аппараты отдельных видов сырья;

чистка и промывка оборудования.

112. Должен знать:

сущность технологического процесса;

назначение технологического оборудования;

назначение и правила эксплуатации грузоподъемных механизмов;

правила пуска и остановки отдельных видов оборудования и механизмов;

правила взвешивания сырья и полуфабрикатов на технических весах;

основные, токсикологические и пожароопасные свойства готовой продукции и применяемых материалов.

Параграф 38. Аппаратчик получения лаков и эмалей на полимеризационных смолах, 3 разряд

113. Характеристика работ:

ведение процесса получения нитроцеллюлозных и терпено-коллоксилиновых лаков, спиртовых лаков и политур и выполнение отдельных стадий технологического процесса получения летучесмоляных лаков, эмалей и грунтов на полимеризационных смолах (перхлорвиниловые, винифлексовые, эфироцеллюлозные и иное) под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка оборудования, продувка инертным газом;

растаривание коллоксилина, разогрев застывающих видов сырья;

при производстве лаков и политур: загрузка, дозирование сырья в процессе стандартизации;

перекачивание или передавливание готового продукта в отстойники;

отбор проб для проведения анализов.

114. Должен знать:

технологический процесс и технологическую схему обслуживаемого участка;

принцип работы, устройство основного и вспомогательного оборудования;

назначение контрольно-измерительных приборов;

правила растаривания коллоксилина, обслуживания камеры разогрева сырья;

правила отбора проб.

Параграф 39. Аппаратчик получения лаков и эмалей на полимеризационных смолах, 4 разряд

115. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения нитроцеллюлозных и терпено-коллоксилиновых лаков с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации или ведение технологического процесса получения летучесмоляных лаков, эмалей и грунтов на полимеризационных смолах (перхлорвиниловые, винифлексовые, эфироцеллюлозные и иное) под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

точное дозирование и загрузка в аппараты сырья;

регулирование температурного режима по показаниям контрольно-измерительных приборов;

наблюдение за процессом;

в случаях, предусмотренных регламентом фильтрация, центрифугирование;

обслуживание реакторов, смесителей, сборников, отстойников, мерников, счетчиков, коммуникаций иного оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

116. Должен знать:

технологический процесс получения большого ассортимента продукции;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

принцип работы и правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила регулирования процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

правила подготовки оборудования при переходе на производство иных марок продукции;

правила подготовки оборудования к ремонту, приема его из ремонта;

правила пуска и остановки оборудования;

фильтрующие ткани;

органолептические отличия применяемых компонентов.

Параграф 40. Аппаратчик получения лаков и эмалей на полимеризационных смолах 5 разряд

117. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения летучесмоляных лаков, эмалей и грунтов на полимеризационных смолах (перхлорвиниловые, винифлексовые, эфироцеллюлозные и иное) с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

наблюдение за работой и состоянием всего оборудования;

контроль за соблюдением технологического регламента, температурного режима;

дозировка различных компонентов в процессе стандартизации лаков и эмалей;

перекачивание или передавливание инертным газом полуфабрикатов и готовой продукции в различные емкости;

проведение анализов;

предупреждение и устранение причин отклонения от норм технологического режима;

ведение записей в технологической карте;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования.

118. Должен знать:

технологический регламент получения продукции;

устройство контрольно-измерительных приборов;

технические условия и государственные стандарты на сырье и готовую продукцию;

методы проведения анализов;

методы устранения неисправностей в работе оборудования;

ассортимент сырья и готовой продукции.

Параграф 41. Оператор поточной линии полиэтиленирования, 6 разряд

119. Характеристика работ:

ведение технологического процесса полиэтиленирования внутренней поверхности металлической тары методом струйного напыления и окраски наружной поверхности в электростатическом поле на поточной линии, состоящей из комплекса аппаратов и механизмов, последовательно соединенных между собой пульсирующим подвесным конвейером с электрической контактно-блокировочной системой управления;

поддержание с пультов управления оптимальных технологических параметров процесса при помощи контрольно-измерительных и регулирующих приборов (кенотроны, высоковольтные трансформаторы, электронные реле времени и иное);

регулирование режима работы аппаратов, механизмов и высоковольтных устройств, входящих в комплекс поточной линии и параметров процесса, времени нанесения полиэтилена, величины высокого напряжения, подачи порошкового полиэтилена в систему питания посредством струйного насоса, температурного режима и другое;

подготовка сырья и применяемых материалов и тары;

загрузка их в системы питания, поточной линии;

контроль за качеством изделий;

наблюдение за работой контрольно-измерительных приборов, защитных устройств и поточной линии в целом;

ведение записей в технологическом журнале;

подготовка оборудования к ремонту и прием из ремонта;

участие в ремонте оборудования;

руководство и координация работы операторов по обслуживанию поточной линии.

120. Должен знать:

устройство и принцип работы аппаратов и механизмов поточной линии;

кинематические и электрические схемы (в пределах выполняемой работы);

правила настройки и регулирования сложных контрольно-измерительных и регистрирующих приборов;

систему терморадиационных элементов сушки и оплавления и их регулировку;

схему автоматического управления поточной линии;

систему механизмов электростатической окраски;

виды и физико-химические свойства лакокрасочных материалов;

причины неисправностей в работе линии и способы их устранения;

правила работы на установках с высоким напряжением.

Параграф 42. Аппаратчик-сиккативовар, 3 разряд

121. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения плавленных сиккативов;

предварительная подготовка сырья: дробление, замешивание с маслом окислов сиккативных металлов (для пиролюзита - предварительный перетир пасты на краскотерочной машине);

загрузка в аппарат масла (асидола, канифоли) и подъем температуры;

постепенная (в течение нескольких часов) загрузка при непрерывном перемешивании небольших порций сиккативного металла;

сливание образующейся пены;

поддержание температуры массы;

отбор проб и проведение пофазного контроля (проба на стекле);

охлаждение реакционной массы;

залив в смеситель растворителя через мерник, счетчик и слив реакционной массы под слой растворителя;

перемешивание массы;

перекачивание готового продукта в сборник;

ведение записей в технологической карте;

чистка и промывка оборудования, устранение мелких неисправностей в его работе.

122. Должен знать:

технологию получения плавленных сиккативов;

технологическую схему обслуживаемого участка;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

устройства и правила эксплуатации оборудования;

правила отбора проб и методику пофазного контроля;

основные свойства применяемого сырья;

технические требования на готовый продукт;

методы устранения неисправностей в работе оборудования.

Параграф 43. Аппаратчик-сиккативовар, 4 разряд

123. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения осажденных сиккативов;

подготовка сырья: приготовление раствора щелочи и солей;

взвешивание и отмеривание компонентов и загрузка их в аппарат;

ведение процесса омыления жирных или нафтеновых кислот щелочью;

подъем температуры;

постепенная загрузка при непрерывном размешивании раствора щелочи;

дозировка разных компонентов;

продувка массы воздухом;

поддержание определенной температуры в аппарате;

наблюдение за контрольно-измерительными приборами;

отбор проб и ведение пофазного контроля;

ведение процесса осаждения сиккативов;

постепенная загрузка в аппарат растворов солей сиккативных металлов;

слив нижнего водного слоя через ловушку в канализацию;

отстаивание осадка, промывка, сушка (обезвоживание);

ведение записей в технологической карте.

124. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила регулирования процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

правила отбора проб и методы пофазного контроля (полнота растворения, осаждения, концентрации растворов и иное);

физико-химические свойства применяемого сырья и полуфабрикатов;

технические условия на готовый продукт;

правила подготовки оборудования к ремонту, приема его из ремонта;

правила безопасного ведения процесса.

Параграф 44. Аппаратчик стандартизации, 3 разряд

125. Характеристика работ:

ведение процесса стандартизации (постановки на "тип") лаков на конденсационных смолах разных марок под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием жидкого сырья и лаков - полуфабрикатов (лаковых основ);

перемешивание лака до получения однородной массы;

отбор проб для проведения анализов;

чистка, промывка и смазка оборудования.

126. Должен знать:

сущность технологического процесса стандартизации;

назначение и принцип работы оборудования;

технологическую схему обслуживаемого участка;

основные свойства применяемого сырья и полуфабрикатов;

правила отбора проб.

Параграф 45. Аппаратчик стандартизации, 4 разряд

127. Характеристика работ:

ведение процесса стандартизации (постановка на "тип") лаков на конденсационных смолах разных марок при ассортименте выпускаемой продукции до 20 наименований.

загрузка лаковой основы и растворителей в смеситель согласно рецептуре.

дозировка компонентов по указанию мастера или аппаратчика более высокой квалификации.

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов.

устранение мелких неисправностей в работе оборудования.

128. Должен знать:

технологический процесс стандартизации;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

устройство оборудования;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

физико-химические свойства применяемого сырья и полуфабрикатов.

Параграф 46. Аппаратчик стандартизации, 5 разряд

129. Характеристика работ:

ведение процесса стандартизации (постановка на "тип") лаков на конденсационных смолах разных марок при ассортименте выпускаемой продукции свыше 20 наименований;

подготовка оборудования и коммуникаций к работе;

смешивание различных лаков для доведения их свойств до требуемых техническими условиями;

расчет дозировки различных компонентов для постановки лаков на "тип";

передача готовых лаков на фильтрацию, слив в накопительные емкости;

ведение записей в технологической карте;

координация работы на участке и руководство рабочими лаковыпускного отделения.

130. Должен знать:

ассортимент выпускаемой продукции;

технические условия на сырье, полуфабрикаты и готовый продукт;

методику расчета добавок для постановки лаков на "тип".

Параграф 47. Аппаратчик получения зародышей двуокиси титана, 4 разряд

131. Характеристика работ:

ведение отдельных стадий многостадийного технологического процесса получения зародышей анатаза и рутила в производстве двуокиси титана;

приготовление раствора щелочи строго определенной концентрации;

загрузка в аппараты растворов пасты метатитановой кислоты, разбавление их до нужной концентрации;

выдержка пасты при заданной температуре;

ведение процесса фильтрации на листовых вакуум-фильтрах и фильтрах"Мура" с одновременной промывкой;

подача пасты в реактор приготовления зародышей через дозатор;

отбор проб для проведения анализов на разных стадиях процесса;

чистка и промывка аппаратов;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования.

132. Должен знать:

сущность технологического процесса получения зародышей двуокиси титана;

технологическую схему обслуживаемого участка;

назначение, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

правила эксплуатации и устройство грузоподъемных механизмов;

правила пуска и остановки оборудования;

назначение контрольно-измерительных приборов;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

методы устранения мелких неисправностей в работе оборудования;

правила отбора проб;

фильтрующие ткани;

основные, токсикологические и пожароопасные свойства готовой продукции, полуфабрикатов и применяемого сырья.

Параграф 48. Аппаратчик получения зародышей двуокиси титана, 5 разряд

133. Характеристика работ:

ведение многостадийного технологического процесса получения зародышей анатаза и рутила в производстве двуокиси титана под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

анализ исходных растворов, пригодных для получения зародышей и контроль плотности разбавленного раствора титанилсульфата;

постепенная, строго регламентированная по весу и времени загрузка щелочи;

нейтрализация раствора при строгом соблюдении температурного режима и изменяющейся скорости подачи щелочи;

контроль процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и визуально;

гидролиз растворов, получение разбавленных зародышей;

в процессе вызревания зародышей выдерживание строго регламентированной температуры и времени;

охлаждение готовых зародышей и слив их в сборник;

ведение записей в технологической карте;

проведение анализов на разных стадиях процесса.

134. Должен знать:

технологический процесс получения зародышей двуокиси титана;

технологический режим, схему коммуникаций и запорной арматуры;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

принцип работы контрольно-измерительных приборов;

правила подготовки оборудования к ремонту, приема его из ремонта;

методику проведения анализов;

технические и технологические требования на сырье и полуфабрикаты;

органолептические отличия применяемых компонентов.

Параграф 49. Аппаратчик получения зародышей двуокиси титана, 6 разряд

135. Характеристика работ:

ведение многостадийного технологического процесса получения зародышей анатаза и рутила в производстве двуокиси титана;

контроль за подбором растворов полуфабрикатов с определенными свойствами, пригодных для получения зародышей, за соблюдением процессов приготовления растворов, разложения метатитановой кислоты, вызревания титаната натрия, выщелачивания, нейтрализации, промывки, фильтрации;

расчет количества загружаемых и корректирующих компонентов;

ведение процесса пентизации нейтрального титаната соляной кислотой;

корректировка растворов;

контроль и регулирование процессов по показаниям контрольно-измерительных приборов и визуально;

координация работы на участке и руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

136. Должен знать:

технологический регламент получения зародышей двуокиси титана;

устройство контрольно-измерительных приборов;

правила регулирования процессов по показаниям контрольно-измерительных приборов;

правила расчета дозировки сырья, полуфабрикатов;

ассортимент сырья и готовой продукции;

технические условия на сырье и готовый продукт;

правила безопасного ведения процесса.

Параграф 50. Аппаратчик составления эмалей, 3 разряд

137. Характеристика работ:

ведение отдельных стадий технологического процесса составления эмалей на конденсационных смолах и водоэмульсионных красок под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

доставка сырья;

закачивание связующего и растворителей в баки-хранилища;

загрузка отдельных видов сырья в аппараты;

чистка и промывка оборудования.

138. Должен знать:

сущность технологического процесса;

технологическую схему обслуживаемого участка;

назначение технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов;

устройство и правила эксплуатации грузоподъемных и транспортных средств;

основные свойства применяемых компонентов.

Параграф 51. Аппаратчик составления эмалей, 4 разряд

139. Характеристика работ:

ведение технологического процесса составления эмалей на конденсационных смолах и водоэмульсионных красок под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка связующего (совмещение поливинилацетатной эмульсии с пластификатором);

подготовка оборудования и коммуникаций к работе;

загрузка связующего или пигментных паст по трубопроводу или вручную;

наблюдение за процессом, контрольно-измерительными приборами;

отбор проб для проведения анализов;

дозировка различных компонентов;

добавка пигментных паст разных расцветок для подгонки колера по указанию колориста;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования.

140. Должен знать:

технологический процесс составления эмалей и водоэмульсионных красок;

схему коммуникаций и запорной арматуры;

устройства и правила эксплуатации смесителей;

правила отбора проб и пользования контрольно-измерительными приборами;

физико-химические, токсикологические и пожароопасные свойства применяемого сырья и полуфабрикатов;

методы устранения неисправностей в работе оборудования.

Параграф 52. Аппаратчик составления эмалей, 5 разряд

141. Характеристика работ:

ведение технологического процесса составления эмалей на конденсационных смолах и водоэмульсионных красок;

контроль качества полуфабрикатов и сырья по паспортам и результатам анализов;

постановка эмали на тип (стандартизация);

расчет и дозировка различных компонентов;

приготовление растворов специальных добавок и загрузка их в аппарат;

подготовка линии для перекачивания готовой эмали в промежуточную емкость или слива в тару;

включение и выключение насосов;

ведение записей в технологической карте;

контроль и координация работы на участке;

руководство рабочими более низкой квалификации.

142. Должен знать:

технологический регламент, устройство контрольно-измерительных приборов;

методы проведения анализов и расчета дозировки сырья;

ассортимент сырья и готовой продукции;

технические условия на сырье, полуфабрикаты и готовый продукт;

правила подготовки оборудования к ремонту, приема его из ремонта;

методы безопасного ведения процесса.

Глава 4. Тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих по разрядам на работы по производству полиграфических красок

Параграф 1. Изготовитель препаратов драгоценных металлов и люстр, 2 разряд

143. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса изготовления препаратов драгоценных металлов, люстр и подглазурных растворов;

растирание порошкового золота и родия в бутылях вручную;

промывка водой тары для расфасовки препаратов;

загрузка тары в сушилку и выгрузка ее из сушилки;

разноска чистой тары по рабочим местам.

144. Должен знать:

основы технологического процесса изготовления препаратов драгоценных металлов, люстр и подглазурных растворов;

физико-химические свойства сырья;

назначение обслуживаемого оборудования и приспособлений.

Параграф 2. Изготовитель препаратов драгоценных металлов и люстр, 3 разряд

145. Характеристика работ:

ведение технологического процесса перегонки золотосодержащих спиртовых отходов для получения спирта и концентрированных отходов золота;

загрузка сырья в перегонный аппарат;

контроль и регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и визуальным наблюдениям;

чистка и промывка перегонного аппарата этиловым спиртом от осадка продуктов разгонки;

мытье тары раствором хлороформа или соды из-под препаратов жидкого золота, люстр и подглазурных растворов.

146. Должен знать:

технологический процесс перегонки золотосодержащих спиртовых отходов;

устройство обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

правила регулирования процесса перегонки;

технологические свойства сырья и материалов.

Параграф 3. Изготовитель препаратов драгоценных металлов и люстр, 4 разряд

147. Характеристика работ:

ведение технологического процесса изготовления препаратов, полупродуктов и люстр не содержащих драгоценные металлы, но используемых для изготовления препаратов драгоценных металлов и люстр;

приготовление резинатов металлов;

контроль и регулирование режимов технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

размешивание и взбалтывание золота и родия в бутылках с помощью турбулентных смесителей;

приготовление красящих растворов, фильтрация растворителей;

ведение технологического процесса приготовления раствора железного купороса;

приготовление порошкового золота вручную;

расфасовка препаратов жидкого золота и люстр с помощью вакуумной установки и применением электронных весов;

ведение записей в технологическом журнале.

148. Должен знать:

технологический процесс изготовления препаратов драгоценных металлов и люстр;

устройство оборудования и контрольно-измерительных приборов;

рецептуру изготовляемых препаратов и люстр;

правила отбора проб;

технические требования, предъявляемые к сырью и готовому продукту.

Параграф 4. Изготовитель препаратов драгоценных металлов и люстр, 5 разряд

149. Характеристика работ:

ведение технологического процесса изготовления жидкого золота, резината родия, получения регенерированного золота, порошкового серебра из металлического или азотнокислого серебра;

приготовление золотосодержащих и смешанных люстр;

отбор проб и проведение контрольных анализов;

приготовление золотосодержащих многокомпонентных люстр и красящих растворов;

расчет количества вводимых компонентов;

учет расхода сырья и готовой продукции;

приготовление порошкового золота с помощью шаровых мельниц;

руководство изготовителями более низкой квалификации.

150. Должен знать:

технологический процесс изготовления препаратов жидкого золота, люстр, родия, порошкового золота и серебра;

технические условия на жидкое золото и серебро;

правила отбора проб и методику проведения контрольных анализов;

методику расчетов компонентов препарата жидкого золота и люстр;

правила обращения с ядохимикатами;

правила пользования нагревательными приборами;

государственные стандарты на сырье и готовый продукт;

основы неорганической химии.

Параграф 5. Бондарь-укупорщик, 3 разряд

151. Характеристика работ:

откупорка бочек с химикатами и красителями, укупорка бочек с готовой продукцией;

отправка бочек, контроль исправности их;

доставка неисправных бочек со склада к рабочему месту и ремонт их;

ремонт технологического оборудования - деревянных реакторов и чанов разной емкости;

ремонт и заточка бондарного инструмента.

152. Должен знать:

приемы откупорки и укупорки бочек;

свойства затаренной продукции;

правила ремонта бочек;

способы разборки, сборки и ремонта деревянного технологического оборудования;

правила заточки бондарного инструмента.

Параграф 6. Аппаратчик-краскотер, 3 разряд

153. Характеристика работ:

ведение процесса перетира пигментов и красок со степенью перегиба красочной массы свыше 10 микрон;

регулирование степени прижима валков, пуск и наладка машины;

загрузка пасты на валки вручную шпателем, перекачивание с помощью насоса, тельфером, гидроподъемником;

наблюдение за перетиром пасты, периодическим возвращением пасты с краев вала на повторный перетир;

соблюдение температурного режима поверхности валков;

наблюдение за системой водяного охлаждения;

переключение скорости машин для быстроты перетира;

чистка и промывка машины с частичной разборкой;

учет выработки продукции и расфасовка ее в соответствии с техническими условиями.

154. Должен знать:

технологию перетира на краскотерочных машинах;

устройство машин различных систем, арматуру и коммуникации на своем рабочем месте;

назначение контрольно-измерительных приборов и автоматики;

свойства компонентов красок;

технические требования на готовый продукт.

Параграф 7. Аппаратчик-краскотер, 4 разряд

155. Характеристика работ:

ведение процесса перетира пигментов, цветных и черных красок со степенью перетира красочной массы до 10 микрон;

регулирование температурного режима, скорости вращения валков, равномерности прижима валков и распределения красочной пасты на валках в зависимости от вязкости перетираемых красочных паст;

определение показателя "степень перетира" по приборам;

контроль за состоянием съемного ракеля;

ведение записей в технологических картах;

подготовка оборудования к ремонту.

156. Должен знать:

технологию перетира цветных и черных красок разного назначения;

правила регулирования процесса перетира;

устройство и принцип работы машин и аппаратов для производства печатных красок, контрольно-измерительных приборов и автоматики;

свойства печатных красок, их назначение согласно товарным номерам.

Параграф 8. Аппаратчик-вальцевар, 4 разряд

157. Характеристика работ:

ведение процесса варки вальцевой массы в варочных котлах;

подготовка оборудования к работе;

загрузка компонентов в установленных соотношениях и последовательности;

пуск и остановка аппаратуры;

вакуумирование продукта;

регулирование температуры и давления при помощи контрольно-измерительных приборов;

отбор проб и сдача их в лабораторию;

слив готового продукта, его упаковка и маркировка;

изготовление валиков;

учет расхода сырья и выхода готового продукта;

выполнение несложных расчетов;

выполнение работ по мелкому ремонту оборудования.

158. Должен знать:

технологический процесс изготовления вальцевой массы;

устройство оборудования и контрольно-измерительных приборов;

свойства сырья и готового продукта;

государственные стандарты и технические условия на сырье и готовую продукцию.

Параграф 9. Аппаратчик-индулиновар, 4 разряд

159. Характеристика работ:

ведение процесса получения плава (варки) индулина в соответствии с регламентом;

подготовка реактора к загрузке;

подготовка сырья, взвешивание и загрузка в реактор согласно технологической карте;

нагрев кассы реактора до необходимой температуры;

регулировка температуры и контроль за процессом варки с помощью контрольно-измерительных приборов;

отбор проб для анализа;

выгрузка готового продукта из реактора;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования.

160. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

технологический режим и правила регулирования процесса;

устройство и принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью;

государственные стандарты и технические условия на сырье и готовую продукцию.

Параграф 10. Контролер-приемщик, 4 разряд

161. Характеристика работ:

проверка толщины слоя наложения цветных суспензий, бронзового и алюминиевого покрытий и грунта на пленке при помощи квадрантных весов;

периодическая проверка качества фольги тиснением на позолотном прессе;

подбор и соблюдение температурного режима, чистка и смазка позолотного пресса;

контроль за работой по упаковке и сортировке фольги;

проверка качества сортировки осмотром первых 5-7 метров от каждого рулона;

выписывание этикеток для ящиков с готовой продукцией;

составление и оформление ведомости на сдачу фольги за день;

запись в журнал выработки количества поступившей и сданной на склад фольги;

проверка наличия остатков фольги на участке.

162. Должен знать:

пороки и дефекты всех видов фольги и причины их образования;

правила определения толщин наложения слоев фольги на квадрантных весах и путем смывки, качества фольги путем тиснения на любых переплетных материалах, температурного режима для тиснения фольги;

устройство оборудования и приборов и правила их обслуживания;

приемы ведения работ по сортировке и упаковке фольги;

правила ведения учета выработки рабочими смены.

Параграф 11. Машинист-бронзировщик, 4 разряд

163. Характеристика работ:

ведение процесса нанесения в машине слоя бронзы на кальку;

подготовка машины к работе, наладка и регулирование ее, проверка качества кальки, заправка кальки в машину и регулирование правильного напряжения на валиках;

включение системы парообогрева и регулирования температуры;

загрузка бронзовой пудры и суспензии защитного слоя;

регулирование толщины слоя бронзовой пудры и скорости машины;

контроль за качеством продукции;

ведение записей в технологическом журнале;

чистка и смазка машины.

164. Должен знать:

технологический процесс нанесения бронзы на кальку;

основные свойства сырья, суспензии, воскосмоляного плава;

технические условия на готовый продукт;

методы определения качества кальки-основы, бронзовой пудры и грунтовочной суспензии;

устройство машины и правила ее обслуживания;

правила пользования контрольно-измерительными приборами.

Параграф 12. Машинист-бронзировщик, 5 разряд

165. Характеристика работ:

ведение процесса нанесения слоя бронзовой пудры на воскованную пленочную основу;

регулировка и контроль автоматической подачи и равномерного распределения бронзовой пудры по полотну основы с помощью пневматического устройства и вибратора;

контроль и регулирование при помощи электронных приборов: натяжения пленочной основы на всех узлах машины, температурного режима, скорости движения пленочной основы, величину давления прижимных валов;

контроль качества бронзированного полуфабриката;

ведение записи в технологическом журнале и операционном листе;

ведение процесса регенерации отработанной бронзовой пудры на регенерационном узле и контроль за качеством очищенной бронзовой пудры.

166. Должен знать:

технологию производства фольги;

основные параметры ведения технологического процесса;

методы определения качества полуфабриката;

основные свойства сырья;

устройство машины и контрольно-измерительных приборов и правила их обслуживания;

причины брака и методы его устранения;

государственные стандарты на сырье и готовую продукцию.

Параграф 13. Аппаратчик смесителей, 3 разряд

167. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления замеса пигментов со связующим в замесочных машинах под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

доставка, взвешивание и загрузка сырья в машину в соответствии с рецептурой;

наблюдение за работой оборудования;

доставка готовых замесов к краскотерочным машинам;

чистка и подготовка оборудования к сдаче в ремонт.

168. Должен знать:

сущность технологического процесса приготовления замесов;

устройство применяемого оборудования;

основные свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью техническими условиями.

Параграф 14. Аппаратчик смесителей, 4 разряд

169. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления замеса для пигментов со связующим в замесочных машинах или разбавлении пигментных паст связующими для получения красок в простых аппаратах-смесителях;

точная дозировка сырья и регулирование процесса подачи, загрузки и перемешивания;

контроль и регулирование качества и количества смеси по соотношению компонентов;

отбор проб для проведения анализов;

обслуживание замесочных машин, смесителей, дозаторов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и иного основного и вспомогательного оборудования.

170. Должен знать:

технологический процесс приготовления замесов, красок;

физико-химические свойства сырья;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

технические условия на сырье и готовую продукцию;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 15. Аппаратчик смесителей, 5 разряд

171. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диспергирования пигментов (смачивания и равномерного распределения в связующем ранее измельченных пигментов) для производства красок в вакуумных смесителях и в бисерных мельницах непрерывного действия;

регулировка процесса изготовления замеса при помощи контрольно-измерительных приборов и автоматики и по результатам анализа;

ведение сложных расчетов расхода сырья и выхода продукции и корректировка параметров процесса;

отбор проб и анализ степени дисперсности пасты;

регулирование температуры выходящей красочной пасты путем изменения скорости подачи воды в рубашку мельницы;

перекачивание пасты в смесители;

ведение процесса разбавления пигментов паст для получения красок в быстроходных аппаратах-смесителях;

периодическая разборка, чистка, промывка оборудования, просев и загрузка бисера;

ведение записей в технологической карте и сменном журнале;

выявление и устранение неполадок в работе оборудования и нарушений технологического процесса по пневмоэлектрическим сигнальным устройствам.

172. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого производства;

устройство и конструкцию контрольно-измерительных приборов, систем автоматики и оборудования;

методику расчетов сырья и выхода продукта;

методы определения дисперсности и ситового остатка на различных приборах;

порядок и правила эксплуатации компьютерных систем управления процессом;

схему контроля автоматики и блокировки процесса;

технологический режим и правила регулирования процесса.

Параграф 16. Обжигальщик керамических пигментов, 3 разряд

173. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций по обжигу керамических пигментов под руководством обжигальщика более высокой квалификации;

подготовка печей к эксплуатации;

проверка топок, исправности газовой аппаратуры, тяги в боровах, вентиляции топок, обеспеченность капселями;

подготовка шамотного раствора и проявка неровностей между парапетом и кладкой;

загрузка и выгрузка печи.

174. Должен знать:

назначение и принцип работы обслуживаемых печей;

правила обращения с контрольно-измерительными приборами;

процесс приготовления шамотного раствора.

Параграф 17. Обжигальщик керамических пигментов, 4 разряд

175. Характеристика работ:

обжиг керамических пигментов в печах в соответствии с технологической инструкцией;

руководство загрузкой печей и выгрузкой готовой продукции;

поддержание и регулирование режима термической обработки;

расчет потребности газа и воздуха;

обеспечение необходимой газовой среды и температуры в печах;

регулирование газового режима обжига пигментов по контрольно-измерительным приборам и визуально;

ведение записей в производственном журнале;

руководство обжигальщиками более низкой квалификации.

176. Должен знать:

устройство обжигательных печей;

устройство контрольно-измерительных приборов;

процесс обжига керамических пигментов;

режимы обжига пигментов;

свойства шихты пигментов;

методику расчетов потребления газа и воздуха;

способы регулирования температуры.

Параграф 18. Аппаратчик-лаковар, 4 разряд

177. Характеристика работ:

ведение отдельных стадий технологического процесса получения лаков, синтеза смол и лаковых основ;

прием жидкого сырья и загрузка его в реакторы;

доставка, подготовка, дробление плавление и загрузка твердого сырья;

обогрев и охлаждение реакторов, смесителей;

регулирование скорости вращения мешалки;

подача воды, пара в коммуникации и уловительные системы;

проверка работы оборудования, вытяжной системы;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и состоянием реакционной массы, за работой основного и вспомогательного оборудования;

отбор проб для проведения анализов;

подготовка реакторов, смесителя к выгрузке;

перекачивание, передавливание основы лака в смеситель;

растворение, разбавление и поставка на тип;

фильтрация лаков на фильтрах различной конструкции;

диспергирование паст на аппаратах различной конструкции;

слив смолы в протвини, на таблетировочные машины;

затаривание и упаковка смолы в различную тару, доставка на склад;

дробление смолы в протвинях, упаковка в тару;

слив лаков и упаковка в тару различной конструкции;

чистка и промывка оборудования, устранение мелких неисправностей в его работе, подготовка к ремонту.

178. Должен знать:

сущность технологического процесса получения лаков;

основные свойства применяемого сырья и полуфабрикатов;

технические требования на полуфабрикаты и готовые продукты;

правила отбора проб;

правила контроля процесса по контрольно-измерительным и органолептическим приборам;

устройство оборудования и правила его эксплуатации;

схему технологического процесса и запорной арматуры.

Параграф 19. Аппаратчик-лаковар, 5 разряд

179. Характеристика работ:

ведение отдельных технологических процессов получения лаков, синтеза смол и лаковых основ;

расчет, дозировка, последовательная, строго регламентированная по времени, весу и температуре загрузка компонентов в реактор, смеситель;

регулирование скорости вращения мешалки, создание давления, вакуума в реакторе, смесителе;

ведение процессов конденсации, полимеризации, этерификации, переэтерификации, модификации, нейтрализации, промывки, растворения, сушки азеотропным методом, вакуум-сушки, глубокой отгонки, термообработки, фильтрации, постановки на тип, ректификации;

проведение контрольных анализов;

ведение и регулирование процесса со щита управления и непосредственно на аппаратах по показателям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

контроль реакции среды, состояние реакционной массы, качества сырья по аналитическим паспортам и органолептически;

ознакомление с технологическими картами и плановыми температурными графиками;

обслуживание основного и вспомогательного оборудования;

ведение записей в технологической карте;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования и подготовка его к ремонту.

180. Должен знать:

технологическую схему производства на участке;

технологический режим и правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

технические условия и государственные стандарты на полуфабрикаты и готовую продукцию;

методы проведения анализов и расчета рецептур;

устройство и работу основного и вспомогательного оборудования, запорной арматуры и схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

правила эксплуатации средств автоматического регулирования и контроля.

Параграф 20. Аппаратчик-лаковар, 6 разряд

181. Характеристика работ:

ведение технологических процессов получения лаков, синтеза смол и лаковых основ;

контроль и координация работ на обслуживаемом участке;

выбор оптимальных режимов технологического процесса по данным анализов;

контроль и регулирование в процессе работы регламентируемых параметров;

замена и обработка диаграмм на регистрационных приборах;

учет расхода сырья и готовой продукции;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

182. Должен знать:

технологический процесс получения лаков и сопутствующие процессы на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных и регулирующих приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

основы органической химии.

Параграф 21. Машинист лакировальных машин, 4 разряд

183. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения отдельного слоя раствора на бумажную основу;

подготовка машин к работе, наладка и регулирование ее;

заправка полотна основы;

установка ракельного устройства;

контроль и регулирование величины слоя, натяжения полотна,основы намотки;

регулирование температурного режима в сушильных камерах при помощи контрольно-измерительных приборов;

склейка рулонов и устранение обрывов;

учет выхода готовой продукции;

ведение операционных листов и технологических журналов;

чистка и смазка всех узлов машины.

184. Должен знать:

технологический процесс нанесения на бумажную основу различных слоев,

устройство и правила эксплуатации машины;

правила регулирования процесса;

требования, предъявляемые к готовой продукции или полуфабрикату;

правила ведения операционных листов или журналов.

Параграф 22. Машинист лакировальных машин, 5 разряд

185. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения отдельного слоя раствора на пленочную основу;

обслуживание намоточного и размоточного узлов установки и съема крупногабаритных рулонов с помощью пневмоподъемника и электротельфера;

протяжка и регулирование натяжения полотна основы согласно кинематической схеме и заданным параметрам;

обслуживание системы подачи масляного теплоносителя, системы насосов и вискозиметров для поддержания и регулирования заданного режима ведения процесса с помощью электронного пульта управления;

отбор проб для контроля и проведение контрольных анализов;

подбор ракельных ножей и контроль за правильностью их установки.

186. Должен знать:

технологический процесс нанесения на пленочною основу различных слоев;

методы и приемы ведения технологического процесса;

методы определения качества полуфабриката;

основные свойства сырья;

устройство всех узлов машины;

правила эксплуатации контрольно-измерительных приборов;

правила обращения с тельфеpoм и пневмоподъемником;

причины брака и меры к его устранению.

Параграф 23. Машинист лакировальных машин, 6 разряд

187. Характеристика работ:

ведение технологического процесса одновременного нанесения нескольких слоев раствора на пленочную основу;

контроль за ведением технологического процесса с дистанционного пульта управления при помощи электронных контрольно-измерительных приборов и автоматических регулирующих устройств;

контроль за заправкой пленки и регулирование кромки полотна, за автоматической дозировкой суспензии и параметрами технологического процесса на всех узлах машины, осуществляемыми при помощи регулирующих приборов и автоматических устройств;

выявление и устранение причин отклонений технологического процесса от заданного параметра;

контроль за работой и правильной эксплуатацией насосных и прижимных валов;

проверка ведения технологического журнала и операционного листа;

руководство машинистами более низкой квалификации.

188. Должен знать:

технологию изготовления фольги горячего тиснения;

методы пооперационного контроля полуфабрикатов и готовой продукции;

регулировку заданных параметров, методы их контроля и устранения возникших неполадок;

физико-химические свойства сырья и материалов;

правила обслуживания автоматических устройств;

схему контроля автоматики и блокировки процесса.

Параграф 24. Аппаратчик напыления металлом, 5 разряд

189. Характеристика работ:

ведение процесса напыления алюминия на рулонную пленку;

пуск в работу установки вакуумного напыления с дистанционным управлением;

доведение вакуума до необходимого уровня;

заправка пленки на перемоточный узел;

регулирование слоя алюминия при помощи изменения скорости механизма, подающего алюминиевую проволоку;

наблюдение за работой тиглей в процессе напыления и замена их по выходе из строя;

обслуживание основного и вспомогательного оборудования установки, контрольно-измерительных приборов;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

чистка вакуумной камеры от нагара и слоя алюминия.

190. Должен знать:

технологический процесс и правила регулирования его режима;

устройство и электрическую схему установки;

принцип работы всех узлов установки;

правила работы на установке высокого вакуума;

правила обращения с жидким азотом;

правила работы с нагревательными приспособлениями;

технические требования, предъявляемые к алюминиевой проволоке, тиглям, пленкам.

Параграф 25. Аппаратчик-заварщик, 3 разряд

191. Характеристика работ:

ведение отдельных стадий технологического процесса приготовления цветных пигментов;

подготовка сырья;

загрузка сырья в реакционные аппараты при помощи насосов, сжатого воздуха, вакуума, самотеком или вручную;

обслуживание подъемников, чанов, сборников, мерников, транспортеров и иного технологического оборудования;

чистка и промывка аппаратов, смазка механизмов;

перекачка готовых суспензий на фильтрацию;

подготовка оборудования к ремонту.

192. Должен знать:

технологическую схему производства цветных пигментов;

устройство,принцип работы и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования;

схему коммуникаций и арматуры на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья и цветных пигментов.

Параграф 26. Аппаратчик-заварщик, 4 разряд

193. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления цветных пигментов;

ведение процессов синтеза, окисления, восстановления, промывки продуктов для удаления водорастворимых солей;

регулирование температуры, вакуума, заданной среды согласно регламенту по контрольно-измерительным приборам;

отбор проб;

ведение несложных анализов;

расчет добавок (с применением химических формул) на основе результатов анализов и показаний контрольно-измерительных приборов;

дозировка различных компонентов в аппараты;

ведение записей в технологической карте;

устранение неисправностей оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

194. Должен знать:

технологический процесс приготовления цветных пигментов;

физико-химические свойства применяемого сырья и технические требования на сырье и готовую продукцию;

правила отбора проб и методы проведения анализов;

устройство и правила пользования контрольно-измерительными приборами;

методы расчета с применением химических формул;

правила регулирования процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов или результатам анализа.

Параграф 27. Препараторщик, 4 разряд

195. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления грунтовочных и красочных суспензий, воскосмоляного плава, флюоресцентных красок и грунта;

подготовка к работе шаровых мельниц, вибрационных фильтров и сборников;

приемка и проверка пригодности сырья и материалов на складе, проверка правильности отвесов;

загрузка сырья в шаровые мельницы;

регулирование процесса перетира загруженных компонентов;

обслуживание мельниц в процессе приготовления суспензии и периодическое пополнение мельниц шарами;

отбор проб;

наблюдение за процессом перетира;

поддержание определенной температуры и водяного охлаждения;

ведение записей в операционных листах;

выгрузка продукции из шаровых мельниц в сборники;

фильтрация и разбавление суспензий спиртом;

проверка вязкости суспензий при помощи вискозиметра;

ведение процесса сушки пигментов в сушилках;

крашение бронзовой пудры, сушка и просеивание ее после крашения;

чистка и смазка оборудования.

196. Должен знать:

технологический процесс приготовления грунтовочной и красочной суспензий, воскосмоляного плава, флюоресцентных красок и грунта;

основные свойства применяемого сырья;

технические требования на полуфабрикат и готовый продукт;

правила отбора проб;

устройство шаровых мельниц, варочных котлов и иного применяемого оборудования;

методы определения вязкости суспензии.

Параграф 28. Перемотчик-сортировщик, 3 разряд

197. Характеристика работ:

перемотка и сортировка бронзовой фольги на бумажной основе на станке;

заправка фольги в станок, перематывание, проверка в проходящем и отраженном свете, вырезка дефектных мест, отметка мест обрывов "сигналами", сортировка фольги по качественным признакам, определение длины ленты в погонных метрах по счетчику и пересчет фольги в рулоне в квадратных метрах;

перемотка рулонов при обнаружении дефектов, разрезка фольги на листы заданного размера и сортировка их по качественным признакам;

предупреждение машинистов-бронзировщиков об обнаруженных в фольге дефектах;

ведение учета выработки;

чистка и смазка станка.

198. Должен знать:

приемы перемотки и сортировки фольги;

государственные стандарты на фольгу;

методы определения дефектов;

правила пользования счетчиков метража;

методы пересчета погонных метров в квадратные;

устройство перемоточного станка.

Параграф 29. Перемотчик-сортировщик, 4 разряд

199. Характеристика работ:

перемотка и сортировка на перемоточной машине бронзовой и пигментированной фольги на пленочной основе;

установка рулона в машину с помощью тельфера;

обслуживание электронного пульта управления и измерительных приборов;

контроль за сортировкой и перемоткой фольги при помощи автоматического регулятора натяжения полотна, снабженный трансмиттером, следящего устройства, пневматического устройства равномерной перемотки фольги;

двусторонний контроль полотна фольги в проходящем свете;

управление устройством точного отмера длины, регулировки скоростей, указателем напряжения и специальным устройством для склейки фольги встык без напуска;

транспортировка отсортированных рулонов строго определенных размеров фольги на резальную машину;

комплектовка отсортированных рулонов в партии;

ведение записей в технологическом журнале и операционных листках.

200. Должен знать:

правила пользования электронным пультом управления, измерительными приборами и иными устройствами;

правила обращения с тельфером;

устройство машины;

физико-химические свойства фольги.

Параграф 30. Аппаратчик–фирнисовар, 4 разряд

201. Характеристика работ:

ведение процесса синтеза фирнисов в соответствии с регламентом;

подготовка реактора к загрузке;

подготовка, взвешивание и загрузка в реактор сырья согласно технологической карте;

обогрев и охлаждение реакторов;

регулирование температуры в реакторе и осуществление контроля за процессом варки по контрольно- измерительным приборам;

проверка работы оборудования, вытяжной системы;

отбор проб для проведения анализов;

определение готовности продукции и слив ее;

ведение записей в технологической карте;

устранение неисправностей оборудования и несложный ремонт его;

чистка и промывка оборудования.

202. Должен знать:

технологический процесс изготовления фирнисов;

основание свойства применяемого сырья и полуфабрикатов;

технические требования, предъявляемые на готовый продукт;

правила эксплуатации контрольно- измерительных приборов;

устройство оборудования.

Параграф 31. Развесчик химического сырья, 3 разряд

203. Характеристика работ:

прием со склада химикатов и красителей;

развеска их по порциям согласно заданной рецептуре в соответствии с технологическим процессом;

затаривание, маркировка, замер жидкостей в хранилищах и сборниках;

сортировка химикатов и красителей по сортам и партиям;

пересчет сырья с остированного на физический вес;

наблюдение за правильным хранением химического сырья;

оформление требований, учет получаемого и отпускаемого сырья;

транспортировка сырья при помощи электропогрузчика;

обслуживание электропогрузчика.

204. Должен знать:

приемы развески;

устройство и правила обслуживания весов;

инструкцию учета химического сырья и порядок его хранения;

основные свойства применяемых в производстве химикатов и правила обращения с ними;

инструкцию по обслуживанию электропогрузчика;

методику пересчета сырья с остированного на физический вес.

Параграф 32. Аппаратчик шаровых мельниц, 4 разряд

205. Характеристика работ:

ведение процессов перетира пигментов на шаровых мельницах периодического действия;

взвешивание и отмеривание компонентов согласно технологической карте;

заливка в мельницы жидких компонентов;

подача к загрузочному люку мельницы сухих пигментов с помощью тельфера, кранбалки или вручную и загрузка их;

наблюдение за работой мельницы;

отбор проб для проведения анализов;

периодическое удаление скопившихся газов через воздушник;

подготовка мельницы к сливу;

установка сливного люка;

слив готовой продукции в смеситель;

чистка и промывка шаровой мельницы, пополнение ее шарами;

ведение записей в технологической карте.

206. Должен знать:

технологический процесс перетира пигментов на шаровых мельницах;

основные свойства применяемых компонентов;

технические требования на готовый продукт, правила отбора проб;

правила пользования погрузочными и разгрузочными коммуникациями;

устройство оборудования, весов и контрольно- измерительных приборов.

Параграф 33. Аппаратчик шаровых мельниц, 5 разряд

207. Характеристика работ:

ведение процесса перетира пигментов на шаровых мельницах непрерывного действия;

контроль и регулирование параметров технологического процесса;

непрерывная подача красочной пасты из быстроходного смесителя с помощью насоса- дозатора в шаровую мельницу с точной дозировкой;

регулирование температуры выходящей красочной пасты из шаровой мельницы, регулирование подачи красочной пасты;

отбор проб для проведения анализов и анализ степени перетира красочной пасты;

перекачивание готовой пасты в смеситель для поставки на тип;

устранение мелких неисправностей в работе оборудования;

разборка, чистка, проверка степени износа стенок и перетирающих элементов;

разборка и сборка фильтров;

ведение записей в технологической карте.

208. Должен знать:

технологический процесс диспергирования пигментов на шаровых мельницах;

физико-химические свойства применяемого сырья и полуфабрикатов;

технические требования, предъявляемые сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику определения степени перетира;

устройство и правила эксплуатации оборудования, весов и контрольно- измерительных приборов.

Параграф 34. Аппаратчик шаровых мельниц, 6 разряд

209. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства красок на технологических линиях с дистанционным пультом управления, оснащенного компьютерными системами;

загрузка пигментов и иных компонентов в силосы и емкости хранения с помощью механизированных загрузочных систем;

выбор на пульте управления порядка и параметров технологического процесса, путем ввода программы в компьютерную систему;

взвешивание и дозирование пигментов и иных компонентов в технологические аппараты с помощью систем загрузки и дозирования;

выбор и установка режима работы аппаратов в режиме местного (ручного) управления;

контроль за работой технологического оборудования и контрольно-измерительными приборами на всем участке;

ведение процесса диспергирования;

обслуживание основного и вспомогательного оборудования, установленного на технологической линии;

выявление и устранение неполадок в работе оборудования и нарушений технологического процесса по пневмоэлектрическим сигнальным устройствам.

210. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого производства;

устройство и конструкцию контрольно-измерительных приборов, систем автоматики и оборудования;

методику расчетов сырья и выхода продукта;

методы определения дисперсности и ситового остатка на различных приборах;

порядок и правила эксплуатации компьютерных систем управления процессом;

схему контроля автоматики и блокировки процесса;

технологический режим и правила регулирования процесса.

Глава 5. Алфавитный указатель профессий рабочих

211. Алфавитный указатель профессий рабочих приведен в приложении к ЕТКС (выпуск 26).

	Приложение к Единому тарифно-квалификационному справочнику работ и профессий рабочих
	(выпуск 26)

Алфавитный указатель профессий рабочих

№ п/п	Наименование профессии	Диапазон разрядов	Страница
Анилино-красочное производство
1.	Аппаратчик производства азокрасителей	3-5	3
2.	Аппаратчик аммонолиза	4-6	6
3.	Аппаратчик ацилирования	3-5	9
4.	Аппаратчик смешивания красителей	3-5	11
5.	Аппаратчик производства цинковой пыли	5	13
6.	Аппаратчик производства красителей для меха	4	14
7.	Аппаратчик фенилирования	5	15
8.	Аппаратчик производства фталоцианиновых красителей	4-5	16
Лакокрасочное производство
9.	Краскотер	1-3	18
10.	Оператор поточной линии нанесения световозвращающих составов	4-6	20
11.	Аппаратчик приготовления замесов	3-5	22
12.	Колорист	4-6	24
13.	Аппаратчик растворения лаковых основ	4-5	25
14.	Наладчик оборудования лакокрасочных покрытий	4-6	26
15.	Аппаратчик производства литопона	5	28
16.	Обжигальщик металлической тары	2-3	28
17.	Аппаратчик получения окислов металлов	3-5	30
18.	Аппаратчик получения метатитановой кислоты	4-5	32
19.	Аппаратчик получения микронизированных материалов	4-5	33
20.	Аппаратчик производства цинкового купороса	5	35
21.	Аппаратчик-олифовар	2-5	35
22.	Аппаратчик диспергирования пигментов и красителей	2-5	37
23.	Аппаратчик получения лаков и эмалей на полимеризационных смолах	2-5	41
24.	Оператор поточной линии полиэтиленирования	6	44
25.	Аппаратчик-сиккативовар	3-4	45
26.	Аппаратчик стандартизации	3-5	46
27.	Аппаратчик получения зародышей двуокиси титана	4-6	47
28.	Аппаратчик составления эмалей	3-5	50
Производство полиграфических красок
29.	Изготовитель препаратов драгоценных металлов и люстр	2-5	51
30.	Бондарь-укупорщик	3	54
31.	Аппаратчик-краскотер	3-4	54
32.	Аппаратчик-вальцевар	4	55
33.	Аппаратчик-индулиновар	4	56
34.	Контролер-приемщик	4	56
35.	Машинист-бронзировщик	4-5	57
36.	Аппаратчик смесителей	3-5	58
37.	Обжигальщик керамических пигментов	3-4	60
38.	Аппаратчик-лаковар	4-6	61
39.	Машинист лакировальных машин	4-6	63
40.	Аппаратчик напыления металлом	5	65
41.	Аппаратчик-заварщик	3-4	66
42.	Препараторщик	4	67
43.	Перемотчик-сортировщик	3-4	68
44.	Аппаратчик – фирнисовар	4	69
45.	Развесчик химического сырья	3	70
46.	Аппаратчик шаровых мельниц	4-6	70

Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (26-шығарылым) бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 13 тамыздағы № 301 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 14 тамызда № 21089 болып тіркелді.

2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 16-бабының 16-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (26-шығарылым) бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтер ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. "Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (26–шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 9 қазандағы № 387-ө-м бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8029 болып тіркелген, 2012 жылғы 29 қарашада № 181 (2189) "Заң газеті" газетінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау бірінші вице-министрі А.Ә. Сарбасовқа жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі

Б. Нурымбетов

КЕЛІСІЛДІ

Қазақстан Республикасы

Білім және ғылым министрлігі

КЕЛІСІЛДІ

Қазақстан Республикасы

Индустрия және

инфрақұрылымдық даму министрлігі

Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 13 тамызы № 301 бұйрығына қосымша

Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (26-шығарылым) 1-бөлім. Кіріспе

1. Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (26-шығарылым) (бұдан әрі - БТБА (26-шығарылым):

анилиндеу-бояу өндірісі;

лак-бояу өндірісі;

полиграфиялық бояу өндірісі жұмыстарын қамтиды.

2. БТБА-ны (26-шығарылым) Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі әзірлеген.

3. Тарифтік-біліктілік сипаттамалар осы БТБА-да (26-шығарылым) көрсетілген өндірістер мен жұмыс түрлері бар ұйымдардың меншік нысанына және ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, олардағы жұмысшылардың жұмыстарын тарификациялаған және біліктілік разрядтарын белгілеген кезде қолданылады.

2-тарау. Анилиндеу-бояу өндірісі жұмыстарына арналған разрядтар бойынша жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамалары 1-параграф. Азобояғыштар өндірісінің аппаратшысы, 3-разряд

4. Жұмыс сипаттамасы:

бір бояғыштың екі қоспасына дейінгі азобояғыштар өндірісінің технологиялық процесін жүргізу және жекелеген стадияларын біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен жүргізу;

шикізат дайындау;

шикізатты реакциялық аппаратқа құю;

көтергіштерге, чанға, жинақтарға, өлшеуіштерге, тасымалдауыштар мен басқа да технологиялық жабдықтарға қызмет көрсету;

қосымша жұмыстарды орындау:

аппараттарды тазалау, механизмдерді майлау, нығыздауыш сүзгілерді дайындау және қызмет көрсету, рама, плита, жаймаларды ауыстыру, әр түрлі бояғыштарды сүзген кезде нығыздауыш сүзгілерді жуу, баста бояғыштарын бөшкеге түсіру, бөшкелерді өлшеу және оларды белгіленген орынға домалатып апару;

технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша бақылау және реттеу;

бақылау үшін сынамаларды іріктеу;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын жүргізу.

5. Білуге тиіс:

азобояғыштар өндірісінің технологиялық схемасы;

негізгі және қосалқы жабдықтардың құрылысы, жұмыс принципі мен пайдалану қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскедегі арматура мен коммуникациялар схемасы;

бояғыштардың өзге маркасын өндіруге көшу кезінде жабдықтарды дайындау қағидалары;

шикізат пен азобояғыштардың физикалық-химиялық қасиеттері;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері немесе талдау нәтижесі бойынша процесін реттеу қағидалары;

сүзгі маталар;

автокар және өзге де көлік механизмдерін пайдалану қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

жабдықтарды жөндеуге дайындау қағидалары.

2-параграф. Азобояғыштар өндірісінің аппаратшысы, 4-разряд

6. Жұмыс сипаттамасы:

азобояғыштар өндірісінде диазоттау және кейіннен аминотопты ароматикалық дизоқоспалармен біріктіру технологиялық процесін жүргізу;

ароматикалық аминдерді, тұздарды және басқа да компоненттерді реакциялық аппараттарға салу;

азобояғыштар өндірісінде технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша бақылау және реттеу;

белгіленген технологиялық режимнен ауытқушылықтарды және жабдық, коммуникация мен механизмдер жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді жою;

өндіріс технологиясында көзделген бейтараптандыру, салқындату, тұндыру, тұздау процестерін жүргізу;

диазочанға, жинақтарға, өлшеуіштерге, ұстауыштарға, реакциялық аппараттарға, монтежге, көтергіштерге, элеваторларға, сорғыға, бақылау-өлшеу аспаптарына, тығын арматурасына және коммуникацияға қызмет көрсету;

бақылау және талдау жасау үшін сынама алу;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын жүргізу.

7. Білуге тиіс:

азобояғыштар өндірісінің технологиясы;

қызмет көрсетілетін учаскедегі технологиялық схемасы;

азобояғыштар өндірісінің технологиялық процесінің физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері;

негізгі және қосалқы жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптарының, тығын арматурасының құрылысы, жұмыс принциптері;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникациялар схемасы;

дизоқоспалардың, ароматикалық аминдердің, тұздардың, сілтілердің, қышқылдар мен өзге де компоненттер мен азобояғыштардың физикалық-химиялық қасиеттері;

технологиялық жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

процесті реттеу қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары мен талдау жүргізу әдістемесі;

жалпы химия негіздері.

3-параграф. Азобояғыштар өндірісінің аппаратшысы, 5-разряд

8. Жұмыс сипаттамасы:

екі және одан көп қосылыстан тұратын дисазо-, трисазо- және полиазобояғыштар өндірісінің немесе кемінде үш әр түрлі азобояғыштарды бір уақытта алу кезінде технологиялық процесті жүргізу;

шикізат пен жартылай өнімнің қажетті мөлшерін кесте бойынша есептеу;

хромдау, ацильдеу және өзге де ілеспе кезеңдерді жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша азобояғыштар өндірісі технологиялық процесін бақылау және реттеу;

азочанға, айырғышқа, ерітінділерге, өлшемдерге және өзге де реакциялық және қосымша аппараттарға, тығын арматурасына бақылау-өлшеу аспаптарына және коммуникацияға қызмет көрсету;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуден қабылдау;

азобояғыштар өндірісіндегі жұмысшылардың жұмысын бақылау және үйлестіру.

9. Білуге тиіс:

азобояғыштар өндірісінің технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникациялар схемасы;

қызмет көрсетілетін учаскедегі барлық азобояғыштар өндірісінің технологиялық процесінің параметрлері;

процесті қолмен немесе бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдарының көмегімен реттеу қағидалары;

технологиялық жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

негізгі және қосымша жабдықтардың құрылысы;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттері;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау қағидалары;

жалпы және аналитикалық химияның негіздері.

4-параграф. Аммонолиз аппаратшысы, 4-разряд

10. Жұмыс сипаттамасы:

10 "АТИ" дейінгі қысым жағдайында аммонолиздеу технологиялық процесін жүргізу;

аммиак, нафтолят, күкірт көмір қышқылы немесе аммиак пен нитробензолмен немесе басқалармен қоспасының ерітіндісін дайындау;

аппаратты салуға дайындау: коммуникацияларын, тығын арматурасын тексеру, жабдықтың герметикалығы мен бақылау-өлшеу аспаптары көрсеткіштерінің дұрыстығын тексеру;

салу үшін реагенттер санын кесте бойынша есептеу;

компоненттерді реакциялық аппаратқа салу;

реакциялық массаны араластыру, қыздыру немесе салқындату;

компоненттерді жұмыс нұсқаулығын қатаң сақтай отырып, мөлшерлеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен талдау нәтижесі бойынша технологиялық процесс өлшемдерін (температураны, қысымды, концентрацияны) бақылау және реттеу;

дайын өнімнің сапасын бақылау;

реакциялық массаны аппараттан түсіру;

автоклавтарға, имидаторларға, өлшеуіштерге, ұстауыштарға, мөлшерлеуіштерге, тығын арматурасына, коммуникациялар мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

технологиялық режимнің белгіленген өлшемдері мен жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою;

бақылау және нұсқаулықта көзделген талдауларды орындау үшін сынама алу;

технологиялық журнал немесе операциялық парақ жүргізу;

жабдықтарды жөндеуге тапсыру және жөндеуден алу.

11. Білуге тиіс:

аммонолиз өндірісінің технологиялық схемасы;

аммонолиз технологиялық процесінің физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері;

негізгі және қосалқы жабдықтың, бақылау-өлшеу аспаптарының, тығын арматурасының құрылысы, жұмыс принципі, процесті реттеу қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникациялар схемасы;

жоғары қысыммен жұмыс істейтін аппараттарға қызмет көрсету қағидалары;

аммиак, аммоний тұздары, ангидрид, аммонолиз процесінің ароматикалық қатары мен өзге де реагенттерінің окси-, нитро-, сульфоқоспаларының физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

дайын өнімді шығарудың тиімді тәсілі;

бақылауға арналған сынамаларды іріктеу қағидалары және талдау жүргізу әдістемесі;

жалпы химия негіздері.

5-параграф. Аммонолиз аппаратшысы, 5-разряд

12. Жұмыс сипаттамасы:

10-40 "АТИ" дейінгі қысым жағдайында аммонолиздеу технологиялық процесін жүргізу;

компоненттерді өлшеу және ерітінділерді немесе қоспаларды дайындау;

қуатты сілтімен сілтілендіру арқылы катализатор дайындау;

жұмыс нұсқаулығын қатаң сақтай отырып, катализаторды сығу;

жабдықтың, тығын арматурасы мен коммуникацияның герметикалығын тексеру;

технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша бақылау және реттеу;

реакциялық массаны сумен немесе ерітіндімен салқындату;

артық қысымды шығару;

технологиялық жабдыққа, тығын арматурасына, коммуникацияға, бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

технологиялық режимнің белгіленген өлшемдері мен жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою;

бақылау және нұсқаулықта көзделген талдауларды орындау үшін сынама алу;

технологиялық журнал немесе операциялық парақ жүргізу;

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшының жұмысына басшылық жасау.

13. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскедегі өндірістің технологиялық схемасы;

аммонолиз процесінің технологиялық режимі;

аммонолиз процесін реттеу қағидалары;

негізгі және қосалқы жабдықтың, бақылау-өлшеу аспаптарының, тығын арматурасының құрылысы мен пайдалану қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникация схемасы;

қолданылатын шикізаттың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

шикізатты жұмсау нормалары;

жоғары қысыммен жұмыс істейтін аппараттарға қызмет көрсету қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары және талдау жүргізу әдістемесі;

жалпы және аналитикалық химия негіздері.

6-параграф. Аммонолиз аппаратшысы, 6-разряд

14. Жұмыс сипаттамасы:

40 "АТИ" жоғары қысым жағдайында аммонолиздеу технологиялық процесін жүргізу;

салу үшін шикізат пен жартылай өнімдерді өлшеу;

шикізат пен жартылай өнімдерді салу және мөлшерлеу, концентрацияға, температура мен қысымға байланысты кестені сақтау;

бақылау жүйесінің, бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдарының көмегімен технологиялық процесті бақылау және реттеу;

технологиялық режимнің белгіленген режимнен ауытқушылықтарын жою;

негізгі және қосалқы жабдықтың жұмысын бақылау, жабдықты алдын ала тексеру;

соңғы талдауларды жүргізу;

шикізатты, жартылай өнімдерді жұмсау есепке алу және дайын өнімді өндіру;

өндірістік журналға, операциялық парақтарға жазу және бақылау нәтижелерін өңдеу;

қызмет көрсетілетін учаскедегі жұмысшылардың жұмысына басшылық жасау.

15. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскедегі өндірістің технологиялық схемасы;

қысыммен жұмыс істейтін негізгі және қосалқы жабдықтың құрылысы, жұмыс принциптері, пайдалану қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарының мен автоматика құралдарының, арматураның, коммуникацияның схемасы;

концентрацияға, температура мен қысымға байланысты кестені сақтауға қойылатын талаптар;

технологиялық процесті реттеу қағидалары;

шикізат пен материалдарды жұмсаудың нормалары және дайын өнімнің тиімді шығуы;

шикізат пен дайын өнімдерге арналған мемлекеттік стандарттары мен техникалық шарттары;

қысыммен жұмыс істейтін жабдықты сынау, тоқтату және іске қосуға қызмет көрсетудің қағидалары.

7-параграф. Ацильдеу аппаратшысы, 3-разряд

16. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен ацильдеу технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен ерітіндіні салуға дайындау;

компоненттерді реакциялық аппараттарға салу;

реакциялық массаны белгіленген температура бойынша бумен қыздыру;

компоненттерді технологиялық регламент бойынша мөлшерлеу;

технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша тығын арматурасымен бақылау;

сынамаларды талдау үшін іріктеу;

реакциялық массаны аппараттан түсіру;

жабдықты жөндеуге дайындау;

технологиялық журналға жазба жүргізу;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау.

17. Білуге тиіс:

ацильдеу технологиялық процесі;

технологиялық процестің физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері;

негізгі және қосалқы жабдықтардың құрылысы, жұмыс принциптері мен оларды пайдалану қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникация және арматура схемасы;

сынамаларды іріктеу және жабдықты жөндеуге дайындау қағидалары.

8-параграф. Ацильдеу аппаратшысы, 4-разряд

18. Жұмыс сипаттамасы:

анилид және бензофинон алу кезінде амминдер мен ароматикалық қосылыстарды ацильдеу технологиялық процесін жүргізу;

салуға қажетті компоненттер санын кесте бойынша есептеу;

компоненттерді мөлшерлеу;

технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша бақылау мен реттеу;

технологиялық процестің белгіленген өлшемдерінен ауытқушылықтарды және жабдық пен коммуникация жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді анықтау және жою;

бақылау және технологиялық нұсқаулықта көзделген талдауларды жүргізу үшін сынамаларды іріктеу;

технологиялық жабдықтарға: ациляторға, формиляторға, барабан-кристаллизаторға, жылу алмастырғыштарға, өлшеуіштерге, вакуум ұстауыштарға, жинақтарға, тығын арматураға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

технологиялық журналға жазба жазу;

шикізаттың жұмсалуын және дайын өнімнің шығуын есептеу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуге қабылдау;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау.

19. Білуге тиіс:

ацильдеу процесінің технологиялық схемасы;

ацильдеу тәсілдері;

ацильдеу технологиялық процесінің химизм, физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері, процесті реттеу қағидалары;

ацильдеуші және ацильденетін заттардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

негізгі және қосалқы жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникация және арматура схемасы;

сынақ жүргізу әдістемесі.

9-параграф. Ацильдеу аппаратшысы, 5-разряд

20. Жұмыс сипаттамасы:

катализаторлар мен сульфаниламид болған жағдайда, амино- немесе окситоптардың қорғаныш реакцияларын жүргізе отырып, қысыммен және ароматикалық көмір қышқылдарының ангидридтермен немесе хлорангидридтермен өзара әрекеттесуімен кетон алу кезінде ацильдеу немесе формильдеу технологиялық процесін жүргізу, меркаптандарды және аса мұқияттылық пен процесті қатаң жүргізуді талап ететін басқа да органикалық заттарды аминдеу;

салынатын компоненттердің санын кесте бойынша есептеу;

амин, спирт, сілті, қышқыл және басқа реагент ерітінділерінің қажетті концентрациясын дайындау;

коммуникацияның, тығын арматурасының, жұмысқа жарамдылығын, аппараттардың герметикалығы мен бақылау-өлшеу аспаптары жұмысының дұрыстығын тексеру;

технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша бақылау және реттеу;

өнімнің дайын екенін айқындау;

ациляторға, ұстауышқа, өлшеуішке, ерітіндіні жинағышқа, сорғыға, коммуникацияға, тығын арматурасы мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

белгіленген технологиялық режимнен ауытқушылықтарды және жабдық жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді жою;

дайын өнімді түсіру немесе өзге кезеңге жіберу;

шикізат пен дайын өнімнің санын есептеу;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуге қабылдау;

өндірістегі жұмысшылардың жұмысын басқару.

21. Білуге тиіс:

ацильдеу процесінің технологиялық схемасы;

ацильдеу технологиялық процесінің физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері;

процесті мөлшерлеу және реттеу қағидалары;

негізгі және қосалқы жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптарының, тығын арматурасының құрылысы және пайдалану принциптер мен қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникациялар схемасы;

шикізат пен дайын өнімдердің мемлекеттік стандарттары.

10-параграф. Бояуларды араластырушы аппаратшы, 3-разряд

22. Жұмыс сипаттамасы:

бояудың біртекті формасын алу үшін, бетін белсенді ететін және текстильді-қосымша заттарды қоспай екі бір типті, алайда реңкі әр түрлі бояуларды немесе бояғыштардың қоспа маркасын араластыру технологиялық процесін жүргізу;

араластыру үшін бояу дайындау;

реңкі әртүрлі бояуларды немесе бояғыштардың қоспа маркасын араластыру үшін аппараттарға салу;

ерітіндіні мөлшерлеу;

бояулардың белгіленген өлшемдер бойынша араласу процесін бақылау және реттеу;

технологиялық жабдықтарға, тығын арматурасына, коммуникация мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

бақылау үшін сынамаларды іріктеу;

талдау нәтижесі бойынша бояуларды типімен белгілеу;

бояуларды араластырғыш агрегаттардан барабанға, бөшкелерге, флягалар мен өзге де ыдыстарға түсіру;

агрегаттарды тазалау;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау.

23. Білуге тиіс:

бояуларды араластыру процесінің физикалық-механикалық негіздері мен мәні;

бояғыштар мен текстильді-қосымша заттарды жіктеу;

қызмет көрсетілетін учаскелердің технологиялық схемасы;

араластыру процесін жүргізу өлшемдері;

бояғыштарды араластыру және компоненттерді мөлшерлеу процесін басқару қағидалары;

араластырғыш агрегаттар мен қосымша аппараттардың, бақылау-өлшеу аспаптарының, арматураның құрылысы, жұмыс принциптері мен міндеттері;

коммуникация схемасы;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

бояғыштардың типі мен қасиеттері;

бояғыштар мен ерітінділердің техникалық шарттары.

11-параграф. Бояуларды араластырушы аппаратшы, 4-разряд

24. Жұмыс сипаттамасы:

бояғыштардың біртекті формасын алу үшін немесе химиялық талшықтарға арналған бірнеше бояғыштардың қоспа маркасынан жасыл, қара, қоңыр және сұр түсті бояғыш алу үшін бірнеше бір типті, алайда түсі әртүрлі бояғыштарды араластыру технологиялық процесін жүргізу;

әртүрлі қоспаларды немесе текстильді-қосымша заттарды бояғышты типке орнатқан кезде мөлшерлеу;

бояғыштарды араластыру, белгіленген өлшемдерді, қоспаны араластыру уақытын, қоспаның концентрациясы мен біртектілігін сақтау технологиялық процесін бақылау және реттеу;

бояғыштарды талдау нәтижесі және сынама жағу арқылы үлгі етіп бекіту;

әртүрлі құрылымды араластырғыштарға, мөлшерлеуіштер мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

араластыру процесінің белгіленген технологиялық режимнен ауытқушылықтарды және жабдық пен коммуникация жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді анықтау және жою;

бақылау және талдауды орындау үшін сынама алу;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау, жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау;

бағынышты жұмысшыларды басқару.

25. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

бояуларды араластыру процесінің мәні мен параметрлері;

бояғыштарды араластыру кезінде компоненттерді реттеу және мөлшерлеу, бақылау қағидалары;

бояғыштар мен текстильді-қосымша заттардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

бояғыштарды үлгі етіп бекіту әдістемесі;

негізгі және қосымша жабдықтардың, арматураның құрылысы;

коммуникация схемасы, талдау жүргізу әдістемесі;

шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттары;

жалпы химия негіздері;

бояғыштар мен текстильді-қосымша заттардың жіктемесі.

12-параграф. Бояуларды араластырушы аппаратшы, 5-разряд

26. Жұмыс сипаттамасы:

жеке бояғыштардың 4 және одан да көп маркасын, күрделі бетін белсенді ететін және текстильді-қосымша заттарды пайдаланып, әртүрлі бояғыштарды араластыру технологиялық процесін жүргізу;

бояғыштарды автоматты режимде араластыру процесін басқару;

бетін белсенді ететін және текстильді-қосымша заттарды әдістеме бойынша артылуын есептеу;

бояғыштарды араластыру: араластыру уақыты мен жылдамдығын, температурасы, концентрациясы, қоспаның біртектілігі технологиялық процесін бақылау және реттеу;

барлық түрлі тартушы, кептіруші және араластырушы гарнитураларға, ерітінділерге, мөлшерлеуіштер мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау;

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқару.

27. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

бояғыштарды араластыру технологиялық процесінің параметрлері;

бояғыштарды араластыру және процесті реттеу кезінде компоненттерді мөлшерлеу қағидалары;

негізгі және қосымша жабдықтардың, арматураның, бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдарының құрылысы және реттеу қағидалары;

коммуникация схемасы;

бояғыштар мен текстильді-қосымша заттардың физикалық-химиялық қасиеттері, олардың мемлекеттік стандарттары мен техникалық шарттары;

жабдықтарды жөндеуден қабылдау қағидалары.

13-параграф. Мырыш ұнтағы өндірісінің аппаратшысы, 5-разряд

28. Жұмыс сипаттамасы:

мырыш ұнтағын өндіру технологиялық процесін жүргізу;

мырыш металл құймасын ұсақтау, кептіру және отбақырға арту;

жанарғыны тұтату және ұсақталған мырышты қыздыруды регламентке сәйкес реттеу;

мырышты қыздырудың аяқталуын және мырыш ұнтағының алынғанын айқындау;

отбақырға, конвертерге, концентраторға, жанармайға, торға, тығын арматурасына, коммуникация мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

белгіленген технологиялық режимнен ауытқушылықтарды және жабдық жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді жою;

мырыш ұнтағын түсіру және себу;

отбақыр мен жанарғының қабырғасын күйеден тазалау;

бақылау және талдауды орындау үшін сынама алу;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау;

біліктілігі анағұрлым төмен жұмысшыларды басқару.

29. Білуге тиіс:

мырыш ұнтағы өндірісінің технологиялық схемасы;

технологиялық режим параметрлері;

процесті реттеу қағидалары;

мырыштың, технологиялық жанармай мен қосымша материалдардың физикалық-химиялық қасиеттері;

мырышты ұнтақтау және себу қағидалары;

негізгі және қосалқы жабдықтардың, тығын арматурасының құрылысы мен жұмыс қағидаты және коммуникация схемасы;

бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты;

бақылау үшін сынамаларды іріктеу қағидалары;

талдау жүргізудің әдістемесі;

жалпы химия негіздері.

14-параграф. Үлбірге арналған бояу өндірісінің аппаратшысы, 4-разряд

30. Жұмыс сипаттамасы:

нитроөнімдерді күкіртті сілтімен, мырышты ұнтақпен немесе шойын ұнтақпен қалпына келтіру арқылы үлбірге арналған бояу өндірісі технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен жартылай өнімді реакциялық аппараттарға құю;

күкіртті натрийді, тұзды қышқылды және өзге де компоненттерді дәлме-дәл мөлшерлеу;

араластыру кезінде қоспаны қыздыру;

қосымша: тұздау немесе кристалдандыру, булау, сүзу операцияларды орындау;

қажет болған жағдайда күңгірттендіргішті тұзды бөлуге арналған қышқылмен өңдеу;

технологиялық процестің өлшемдерін бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша реттеу;

белгіленген технологиялық режимнен ауытқушылықтарды және жабдық жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді жою;

реакциялық масса мен бояғыштарды қолмен, өзін ағызу арқылы, сорғының көмегімен, қысыңқы ауа немесе вакуумның көмегімен шығару;

реакторға, қалпына келтіргіштерге, бейтараптандырғыштарға, кристалдандырғышқа, булау аппараттарына, ерітінділерге, өлшеуіштерге, жинақтауыштарға, сорғыға, тығын арматурасына, коммуникациялар мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

бақылау үшін және нұсқаулықта көзделген талдауды жүргізу үшін сынама алу;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау.

31. Білуге тиіс:

үлбірге арналған бояу өндірісінің технологиясы;

бояу өндірісінің қызмет көрсетілетін учаскесінің технологиялық схемасы;

технологиялық процестің химизм, физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

компоненттерді мөлшерлеу және технологиялық процесін реттеу қағидалары;

негізгі және қосалқы жабдықтардың, тығын арматурасының, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы және коммуникация схемасы;

үлбірге арналған бояу өндірісінде қолданылатын нитроөнімдердің, қалпына келтіргіштердің, қышқылдар, сілтілер, тұздардың және өзге де компоненттердің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

бақылау үшін сынамаларды іріктеу қағидалары;

талдау жүргізудің әдістемесі;

жалпы химия негіздері.

15-параграф. Фенилирлеу аппаратшысы, 5-разряд

32. Жұмыс сипаттамасы:

фенилирлеу технологиялық процесін жүргізу;

анилиннің немесе толуидиннің және жуатын судың реакциялық аппаратқа берілуі;

реакциялық аппаратқа пери-қышқылын, гамма-қышқылын, бор қышқылын, магнезитті, пурпуринді, сода және өзге де компоненттерді салу;

жабдықты герметикалау;

реакциялық массаны регламентте көзделген нормалар шегінде қыздыру және араластыру;

анилинді немесе толуидинді фенилдеу, толилдеу, айдау;

негізгі және қосымша жабдықтарға, коммуникациялар мен тығын арматураға, электр қыздырғыштар мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

технологиялық процестің параметрлерін бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша бақылау және реттеу;

белгіленген технологиялық режим нормаларынан ауытқушылықтарды және жабдық жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді ескерту мен жою;

жабдықтар мен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

бақылау және нұсқаулықта көзделген талдауды орындау үшін сынама алу;

реакциялық массаны түсіру;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеу жұмыстарын орындау;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау.

33. Білуге тиіс:

фенилдеу стадиясы өндірісінің технологиялық схемасы;

фенилдеу технологиялық процесінің физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері;

технологиялық процесі нормаларынан ауытқушылықтарды жоюдың қағидалары мен әдістері;

шикізаттың, жартылай өнімдер мен дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттері;

технологиялық жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

негізгі және қосымша жабдықтардың, бақылау-өлшеу және электр қыздырғыштар аспаптарының, тығын арматурасының құрылысы мен пайдалану қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникация схемасы;

бақылау үшін сынама алу қағидалары;

талдау жүргізудің әдістемесі;

жалпы химия негіздері.

16-параграф. Фталоцианин бояулары өндірісінің аппаратшысы, 4-разряд

34. Жұмыс сипаттамасы:

фталоцианин бояуы өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

компоненттердің қажетті мөлшерін реакциялық аппараттарға салу;

реакциялық массаны белгіленген температура бойынша қыздыру;

технологиялық процестің өлшемдерін бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижесі бойынша реттеу;

белгіленген технологиялық режимнен ауытқушылықтарды және жабдық жұмысындағы ұсақ кемшіліктерді жою;

реакциялық массаны салқындату;

фталоцианинді спиртпен немесе аммиактың су ерітіндісімен, күкірт немесе хлорлы сульфон қышқылымен, пиридинмен, хлорлы алюминиймен меркаптанмен немесе өзге де реагенттермен өңдеу;

бояғыштарды түсіру немесе өзге стадияларға өткізу;

реакторға, қалпына келтіргіштерге, бейтараптандырғыштарға, кристалдандырғышқа, булау аппараттарына, ерітінділерге, өлшеуіштерге, жинақтауыштарға, сорғыға, тығын арматурасына, коммуникациялар мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

бақылау үшін және нұсқаулықта көзделген талдауды жүргізу үшін сынама алу;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау.

35. Білуге тиіс:

фталоцианин бояуы өндірісінің технологиялық схемасы;

қызмет көрсетілетін учаскеде фталоцианин бояуы өндірісі технологиялық процесінің физикалық-химиялық негіздері, мәні мен параметрлері;

компоненттерді мөлшерлеу және технологиялық процесін реттеу қағидалары;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

негізгі және қосалқы жабдықтардың, тығын арматурасының құрылысы, жұмыс принциптері және коммуникация схемасы;

қызмет көрсетілетін учаскедегі бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты;

шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

бақылау үшін сынамаларды іріктеу қағидалары;

талдау жүргізудің әдістемесі;

жалпы химия негіздері.

17-параграф. Фталоцианин бояулары өндірісінің аппаратшысы, 5-разряд

36. Жұмыс сипаттамасы:

екі және одан көп маркалы фталоцианин бояуы өндірісінің немесе конденсаттау, сублимация, бөлу, сұйық, паста тәрізді және құрғақ фталоцианин бояуларын алу кезінде 3 және одан да көп компоненттердің өзара әрекеттесуі кезінде сүзу және кептіру технологиялық процесін жүргізу;

бастапқы өнім санын есептеу және оларды реакциялық аппараттарға салу;

технологиялық режим: температура қысым, концентрация параметрлерін қатаң сақтау;

экзотермиялық реакция дамыған жағдайда технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және лабораториялық талдау нәтижесі бойынша реттеу;

температураның өзгеруіне байланысты тізбекті емес жағдайда белгіленген технологиялық режимнен ауытқушылықтарды жою;

технологиялық жабдықтарға, тығын арматурасына, коммуникациялар мен бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау;

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқару.

37. Білуге тиіс:

фталоцианин бояу алудың технологиялық процесі;

фталоцианин бояуы өндірісінің технологиялық режимінің параметрлері;

компоненттерді өлшеу әдістемесі;

экзотермиялық реакция және температураның тізбекті емес байланыстылығы жағдайында жағдайда компоненттерді мөлшерлеу және технологиялық процесті реттеу қағидалары;

шикізат, жартылай өнімдер мен катализаторлардың, металл мен олардың тұздары, қышқылы, сілтілері және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттері;

шикізат пен материалды жұмсау және дайын өнімді шығару нормалары;

жабдықты іске қосу, пайдалану және тоқтату қағидалары;

негізгі және қосалқы жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптарының, тығын арматурасының құрылысы;

коммуникация схемасы;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары мен техникалық шарттары;

жабдықтарды жөндеуден қабылдаудың қағидалары.

3-тарау. Лак-бояу өндірісі жұмыстарына арналған разрядтар бойынша жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамалары 1-параграф. Бояу ұсатушы, 1-разряд

38. Жұмыс сипаттамасы:

қарапайым қалың ұсатылған бояулар мен барлық сорттағы шпатлевкаларды талап етілетін ұнтақтауға дейін ұсату;

бояу ұсатқышқа қою массаны дайындау және тарату;

берілген рецептураны сақтай отырып, материалдарды бояулар мен жартылай дайын өнімдерді ұсату және араластыру үшін машиналар мен механизмдерге тиеу;

машиналар мен механизмдерді басқару, оларды тазалау және майлау;

жоғары білікті бояу ұсатушының басшылығымен мастикаларды, шпатлевкаларды, замазкаларды және сырларды жасау.

39. Білуге тиіс:

технологиялық процестің мәні;

технологиялық жабдықтың міндеті, жұмыс істеу принципі және пайдалану қағидалары;

берілген уату дәрежесіне дейін бояуларды ұсату қағидалары.

2-параграф. Бояу ұсатушы, 2-разряд

40. Жұмыс сипаттамасы:

талап етілетін ұнтақталуға дейін бояу ұсатқыш машиналарда барлық сорттағы қалың ұсатылған бояуларды ұсату;

берілген рецепт бойынша бояуларды жасау;

дайын өнімді талап етілетін консистенцияға және берілген колерге дейін жеткізу;

әртүрлі дайындық материалдарын (мастика, сыр, шпатлевка, замазка, паста) даярлау.

41. Білуге тиіс:

бояулар мен өзге материалдардың негізгі сорттарының химиялық құрамы;

бояулардың қосу және мастика, сыр, шпатлевка, замазка мен пастаның құрамы қағидалары;

жасалатын бояулардың, сырлар мен пасталардың қалыпты консистенциясы.

3-параграф. Бояу ұсатушы, 3-разряд

42. Жұмыс сипаттамасы:

барлық сортты нитроцеллюлозды, майлы және эмальды бояулар мен декоративтік пасталарды жасау және дайындау;

әртүрлі бояулар және түрлі өңдеуші және дайындаушы құрамдар үшін рецептура жасау;

берілген техникалық шарттар мен үлгілер бойынша колерлерді іріктеу;

дайындалған боялар мен өңдеу материалдарының құрамды бөліктерін талдау және сапасын, консистенциясын әрі алынған құрамды бояулардың, пасталардың міндетін айқындау.

43. Білуге тиіс:

барлық сорттағы бояулардың химиялық құрамы және колерді іріктеу қағидалары;

әртүрлі жұмыстарға арналған түрлі бояулар мен өңдеуші және дайындаушы материалдардың өзге де құрамды бөлігін араластыру қағидалары;

бояуларды механикалық және қолмен ұсату мен қосу тәсілдері.

4-параграф. Жарық қайтарғыш құрамдарды жағатын ағынды сызықтардың операторы, 4-разряд

44. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті оператордың басшылығымен фольгаға жарық қайтарғыш құрамды жағудың технологиялық процесін жүргізу немесе полиэтилентерефталатты пленкаға (лавсан) жарық қайтарғыш құрамды жағудың технологиялық процесін жекелеген сатыда орындау;

лактың сынамаларын іріктеу, оның консистенциясын тексеру және қажетті созылымдылыққа дейін сұйылту;

лакты фольганың бетіне жағу;

лактың қажетті деңгейін ваннада, барлық сызықтағы біліктердің тазалығын ұстау;

шынылы шағын шариктерді бункерлерге тиеу, бөгде қоспалардан тазалау үшін оларды табандықтан діріл електеріне қайта таралау;

ағынды сызықтардың тораптарын тазарту, майлау және жуу.

45. Білуге тиіс:

технологиялық процестің мәні;

сызықтың жекелеген тораптары мен механизмдерінің құрылғысы;

сынамаларды іріктеу қағидалары және қарапайым талдаулар жүргізу әдістері;

қолданылатын шикізаттың және жартылай дайын өнімнің негізгі қасиеті.

5-параграф. Жарық қайтарғыш құрамдарды жағатын ағынды сызықтардың операторы, 5-разряд

46. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті оператордың басшылығымен фольгаға жарық қайтарғыш құрамды жағудың технологиялық процесін немесе полиэтилентерефталатты пленкаға (лавсан) жарық қайтарғыш құрамды жағудың үздіксіз технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен жартылай дайын өнімдерді дайындау: лак-бояу материалдары мен құрамдарын берілген технологиялық параметрлерге дейін жеткізу;

төсеніштердің (фольганың, лавсанның) бетіне функционалдық құрамдарды жағу;

жағылған қабаттың қалыңдығын индикаторлы және сандық микрометрлердің көмегімен бақылау, жағатын құрылғылардағы саңылауларды шағын бұрандалардың көмегімен түзеу;

алынған жабынның бетінің сипатын талдау үшін сынамаларды кесіп алу және оған одан әрі сынақтар жүргізу;

пигменттердің шөгуін бақылау;

қысылған ауаны беру торабының, механикалық щетканың жұмысын, агрегаттың кептіргіш камераларындағы температураны (пештегі газ қысымының өзгеруі немесе ауамен араласуы) реттеу.

47. Білуге тиіс:

технологиялық процесс, технологиялық режим және процесті реттеу қағидалары;

ағынды сызықтың құрылғысы;

лак-бояу материалдары мен құрамдарын талдау, өлшейтін механикалық аспаптармен жұмыс істеу әдістері.

6-параграф. Жарық қайтарғыш құрамдарды жағатын ағынды сызықтардың операторы, 6-разряд

48. Жұмыс сипаттамасы:

полиэтилентерефталатты пленкаға (лавсан) жарық қайтарғыш құрамды жағудың технологиялық процесін жүргізу;

шынылы шағын шариктердің көп қабаттылығын және бір қалыпты таралуын қамтамасыз ету, кейін микроскоппен талдау және қажетті параметрлерді қамтамасыз ететін шарттарды реттеу, шынылы шағын шариктері бар бункердің саңылауларын бақылау, шынылы шағын шариктерді алаң бойынша бір қалыпты тарату және домалатқыш біліктің қысымын және температурасын реттеу;

артық шынылы шағын шариктерді алып тастауды бақылау;

технологиялық процестің барысын бақылау-өлшеу аспаптары, автоматтық құрылғысының көрсеткіштері бойынша және көзбен қадағалау;

статикалық электрдің зарядтарын алып тастау мақсатында ауаны иондау үшін радиациялық көздерді реттеу;

қайта пайдалану алдында микроскоптың көмегімен шынылы шағын шариктерді бақылау;

жылдамдық вариаторының және фрикциялық тежегіш тораптардың көмегімен қозғалыстың және төсенішті созудың бір қалыптылығын сақтау;

технологиялық режимнің бұзылу себебін жою;

учаскенің барлық желілерінде және цехтың араласқан учаскелерінде жұмыстарды бақылау және үйлестіру;

технологиялық құжаттамада жазбалар жүргізу.

49. Білуге тиіс:

жарық қайтарғыш материалдарды алу процесінің теориясы;

бақылау-өлшеу аспаптарын және автоматика құралдарын пайдалану қағидалары;

өндірісте қолданылатын шикізат пен жартылай дайын өнімдерінің оптикалық сипаттамалары;

шикізатқа, жартылай дайын өнімге және дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар.

7-параграф. Илем дайындау аппаратшысы, 3-разряд

50. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен пигмент илемдерін әр түрлі құрылымды илем машиналарында дайындау технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

шикізатты қолмен такелажда немесе көлік және жүк көтергіш техникасын пайдалана отырып жеткізу;

шикізатты ыдысқа салу;

жекелеген компоненттерді илем машинасына салу;

сынамаларды іріктеу;

дайын илемді майдалау жабдығына жеткізу;

жабдықты, ауа үрлегішті тұрақты тазалау және жуу.

51. Білуге тиіс:

технологиялық процестің мәні;

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

негізгі және қосымша жабдықтардың мақсаты;

жұмыс қағидаты, көлік және жүк көтергіш техникасының құрылысы мен пайдалану қағидалары;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

қолданылатын шикізаттың негізгі және органолептикалық қасиеттері.

8-параграф. Илем дайындау аппаратшысы, 4-разряд

52. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен пигмент илемдерін әртүрлі құрылымды илем машиналарында, жылдам қозғалатын қоспалауыштарда (диссольверлерде) дайындау технологиялық процесін жүргізу;

әртүрлі құрылымды таразының немесе көлемді өлшеу құрылымдарының көмегімен әр түрлі компоненттердің түржиынын технологиялық картаның тиеу рецептурасына сәйкес мөлшерлеу (өлшеу);

компоненттерді илем машинасына құбырлар арқылы немесе жүк көтергіш механизмдердің көмегімен салу;

ашу немесе вакуум мен сорғыларды пайдалана отырып, илемді машинадан тиісті ыдысқа түсіру.

инертті газды ыдыстарға жіберу.

53. Білуге тиіс:

илем дайындаудың технологиялық процесі;

коммуникация мен тығын арматурасының схемасы;

әртүрлі құрылымды илем машиналарының құрылысы;

шикізат пен жартылай дайын өнімдерді техникалық таразыда өлшеу қағидалары;

шикізат пен дайындалатын илемге қойылатын техникалық талаптар;

шикізат пен дайын өнімдердің физикалық-химиялық, токсикологиялық және өрт қауіпсіздігі қасиеттері.

9-параграф. Илем дайындау аппаратшысы, 5-разряд

54. Жұмыс сипаттамасы:

пигмент илемдерін әр түрлі құрылымды илем машиналарында, жылдам қозғалатын қоспалауыштарда (диссольверлерде) дайындау технологиялық процесін жүргізу;

құрғақ шикізатты бункер-қоймадан тарату бункеріне пневмокөлік қоректендіргіші арқылы жіберу;

қатаң белгіленген температурада қыздыру үшін эпоксидті шайыр мен басқа да жоғары тұтқырлы материалдарды қыздыру;

жабдықты инертті газбен үрлеу;

қыздырушы сорғының көмегімен қыздырылған материалдарды салмағы бойынша диссольверге салу;

лак, еріткіш және пластификаторларды автоматты өлшеуіштер мен есептеуіш-мөлшерлеуіштер арқылы салу;

құрғақ пигменттерді салу;

шнек жүйесі мен автоматты таразы арқылы талькті салу механикалық желіге қызмет көрсету;

температуралық режимді бақылау;

дайын илемді талдау;

технологиялық картаға жазба жазу;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жөндеу;

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшылардың жұмысын бақылау және үйлестіру.

55. Білуге тиіс:

технологиялық регламент, негізгі және қосымша жабдықтардың құрылысы;

мөлшерлеудің автоматты жүйесі мен бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

талдау жүргізу және жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жөндеу әдістері.

10-параграф. Колоршы, 4-разряд

56. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті колоршының басшылығымен түсі бойынша (түс эталонына сәйкес) эмальдар мен бояуларды "типке" қою;

түсті келтіру үшін қажетті пигментті пасталар мен құрғақ жаншылған пасталар ерітінділерінің болуына тексеру;

дайын өнімнің түсі мен реңін айқындау үшін әр түрлі аппараттардан сынамаларды іріктеу;

эмальдар мен бояуларды әртүрлі төсеніштерге шашырату немесе құю;

колер астына қойылатын материалдарды аппараттарға жеткізу;

жоғары білікті колоршының нұсқауы бойынша колер астына жағылатын пасталарды аппаратқа тиеу.

57. Білуге тиіс:

лак-бояу өнімдерінің түстері мен реңдері;

органикалық емес және органикалық пигменттердің, құрғақ жаншылған пасталардың негізгі қасиеттері;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

эмальдар мен бояуларды түрлі төсеніштерге жағу әдістері.

11-параграф. Колоршы, 5-разряд

58. Жұмыс сипаттамасы:

түсі бойынша (түс эталонына сәйкес) эмальдар мен бояуларды "типке" қою;

өнімнің азғана түржиыны кезінде 2-3 құрамды компоненттерден күрделі емес колерді жасаған кезде қоспалардың санын есептеу;

түсті келтіру үшін қолданылатын пигментті пасталардың сапасын бақылау;

зертханалық журналда және технологиялық картада жазбалар жүргізу.

59. Білуге тиіс:

органикалық емес және органикалық пигменттердің физикалық-химиялық қасиеттері;

түстер картотекасы;

күрделі емес колерлерді жасаған кезде колер астына жағылатын пасталарды қосуды есептеу әдісі;

жартылай дайын өнімдерге (колер астына жағылатын пасталар) қойылатын талаптар және талдаулар жүргізу әдістері.

12-параграф. Колоршы, 6-разряд

60. Жұмыс сипаттамасы:

түсі бойынша (түс эталонына сәйкес) эмальдар мен бояуларды "типке" қою;

өнімнің азғана түржиыны кезінде 4-5 құрамды компоненттерден күрделі колерді жасаған кезде қоспалардың санын есептеу;

шығарылатын өнім сапасының жекелеген көрсеткіштерін техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттарға сәйкестігіне бақылау.

61. Білуге тиіс:

шығарылатын өнімнің түржиыны;

күрделі колерді жасаған кезде колер астына жағылатын пасталардың қоспасын есептеу әдістемесі;

дайын өнімге қойылатын талаптар және талдаулар жүргізу әдістері.

13-параграф. Лак негіздерін ерітетін аппаратшы, 4-разряд

62. Жұмыс сипаттамасы:

20 атауларға дейін өнім түржиынын алу кезінде органикалық еріткіштерде (ксилол, уайт-спирит және өзге де) ыстық лак негіздерін еріту, суықтай араластырылған (битумды, эпоксидті, полиуретанды және тағы басқалар) лактарды жасау процесін жүргізу;

еріткіштерді қабылдау желісін жөндеу және оларды есептегіш немесе өлшегіш арқылы араластырғыштарға салу;

араластырғышты инертті газбен толтыру;

синтездеу процесін аяқтағаннан кейін ыстық лак негіздерін реактордан араластырғышқа салқын еріткіш қабатына құю;

араластырғыштағы негіздердің санын өлшеу;

еріткіштің қажетті параметрлерін белгілеу үшін араластырғыштарға әр түрлі компоненттерді мөлшерлеу;

талдау жүргізу үшін сынамаларды іріктеу;

жартылай дайын өнімдерден суықтай араластырылған лактарды жасау;

араластырғыштар мен коммуникацияларды тазалау, жуу және инертті газбен үрлеп тазарту;

63. Білуге тиіс:

лак негіздерін ерітудің технологиялық процесі;

суықтай араластырылған лактарды жасау;

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық схемасы;

коммуникация және жапқыш арматура схемасы;

негізгі, қосалқы жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптарының, жапқыш арматураның құрылғысы мен пайдалану қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

шикізаттар мен жартылай дайын өнімінің физикалық-химиялық, токсикологиялық және өртке қауіпті қасиеттері.

14-параграф. Лак негіздерін ерітетін аппаратшы, 5-разряд

64. Жұмыс сипаттамасы:

өнімнің көп түржиынын алған кезде (20 атаудан жоғары) органикалық еріткіштерде (ксилол, уайт-спирит және өзге де) ыстық лак негіздерін еріту, суықтай араластырылған (битумды, эпоксидті, полиуретанды және тағы басқалар) лактарды жасау процесін жүргізу;

еріткіштің қажетті параметрлерін белгілеу үшін араластырғыштарға әр түрлі компоненттерді мөлшерлеуді есептеу;

шағын өңді лактарды, суықтай араластырған лактарды типтерге (стандарттау) қою;

лактарды тұндырғыштарға құйып алу;

технологиялық картада жазбалар жүргізу;

жабдықтың жұмысындағы ұсақ ақауларды жою;

біліктілігі төмен аппаратшылар болған кезде, оларды басқару.

65. Білуге тиіс:

стандарттаудың технологиялық процесі;

компоненттерді мөлшерлеуді есептеу әдісі;

шикізат пен дайын өнімнің түржиыны;

жартылай дайын өнімдер мен дайын лактарға қойылатын техникалық шарттар;

жабдықтың жұмысындағы кінәраттарды жою.

15-параграф. Лак-бояу жабындарының жабдықтарын баптаушы, 4-разряд

66. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті баптаушының басшылығымен түрлі әдістермен (электр статикалық өрісте, ауасыз тозаңдану, электр тұндыру әдісімен және өзге де) және сериялық лак-бояу материалдарын қолдана отырып, бояудың үздік технологиясын енгізу бойынша іске қосу-баптау жұмысының жекелеген түрлерін орындау.

67. Білуге тиіс:

бір типтік жабдықтардың құрылғысы мен әрі жұмыс істеу принципі және оның жекелеген бөлімшелерін реттеу тәртібі;

бақылау-өлшеу аспаптарының міндеті және қолдану шаралары;

әмбебап және арнайы аспаптардың құрылғысы және қолдану қағидалары;

сериялық лак-бояу материалдарының түржиыны, олардың негізгі қасиеті.

16-параграф. Лак-бояу жабындарының жабдықтарын баптаушы, 5-разряд

68. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті баптаушының басшылығымен жаңа лак-бояу материалдарын және отандық әрі шетелдік жаңа техниканы қолдана отырып, түрлі әдістермен бояудың үздік технологиясын енгізу бойынша іске қосу-баптау жұмысының жекелеген түрлерін орындау;

отандық әрі шетелдік жаңа лак-бояу материалдарының техникалық параметрлерін айқындауға және сынауға қатысу.

69. Білуге тиіс:

түрлі бояу жабдықтарын пайдалануға қойылатын техникалық шарттар, құрылғысы, жұмыс істеу принципі, баптау тәсілдері;

жабдықтардың жекелеген құрылғысының жұмыс істеу режимін белгілеу принципі, баптаудың технологиялық жүйелілігі;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

шектеулер мен орнықтырулардың, кластардың және дәлдік дәрежесінің әрі бөлшекті механикалық өңдеу тазалығының жүйесі;

жабдықтарды сынау және бұйымдарда лак-бояудың жаңылуын бақылау кезінде техникалық сипаттамаларды түсіру әдістері;

лак-бояу материалдарының қолдану саласы мен техникалық сипаттамасы, физикалық-химиялық қасиеттері;

механика негіздері.

17-параграф. Лак-бояу жабындарының жабдықтарын баптаушы, 6-разряд

70. Жұмыс сипаттамасы:

жаңа лак-бояу материалдарын және механикаландырылған немесе автоматтандырылған бояу желілерін қолдана отырып, түрлі әдістермен бояудың үздік технологиясын енгізу бойынша іске қосу-баптау жұмысын орындау;

бояу сапасының эталондарын жасау;

лак-бояу материалдарын шығындау нормаларын айқындауға қатысу;

сырлаушыларға бояудың жаңа әдістерін және жаңа лак-бояу материалдарын үйрету әрі нұсқау беру;

біліктілігі төмен баптаушылардың жұмысын басқару.

71. Білуге тиіс:

кинематикалық схемалар, түрлі бояу және кептіру жабдықтарын (стационарлық және қолмен электр бояу қондырғылары, ауасыз тозаңдау қондырғылары, малтып, электрмен тұндырып және ағынмен құйып бояу) баптау және жұмыс істеу қағидалары;

бұйымдарды пайдаланудың әртүрлі шарттары үшін бояудың технологиялық процесінің типтік схемалары;

күрделілігі әртүрлі аппаратуралардың блоктарын құрастыру технологиясы;

автоматтар мен жартылай автоматтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою тәсілдері;

тапсырудың техникалық құжаттамасын рәсімдеу қағидалары.

72. Техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) білім талап етіледі.

18-параграф. Литопон өндірісінің аппаратшысы, 5-разряд

73. Жұмыс сипаттамасы:

литопон алу технологиялық процесін жүргізу;

жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімнің сапасын бақылау;

учаскедегі технологиялық режимнің бұзылу себептерін жою;

жабдықтың жұмысы мен жай-күйін және оның тиімді жұмсалуын бақылау;

литопон өндірісінде литопонды тұндыру, ылғалды жіктеу, кептіру, айыру, сүзу процестері аппаратшыларының жұмысын бақылау және үйлестіру.

74. Білуге тиіс:

литопон өндірісінің барлық стадияларындағы процестердің технологиясы;

технологиялық режим және оның ақаулықтарын жою қағидалары;

жабдықтардың құрылысы және учаскедегі коммуникация схемасы;

талдау жүргізу әдістері;

жартылай дайын өнім мен дайын өнімдердің техникалық талаптары;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

қолданылатын компоненттердің физикалық-химиялық қасиеттері.

19-параграф. Металл тараны күйдіруші, 2-разряд

75. Жұмыс сипаттамасы:

лак-бояу тұрған қайтарылған металды тараны түрлі конструкциядағы газ пештерінде күйдірудің жекелеген операцияларын орындау;

тараны күйдіргеннен кейін пештен шығару немесе конвейерден түсіру;

тарадан қабыршықтарды және қақтарды қолмен немесе құрылғылардың көмегімен алып тастау;

тараларды сұрыптау және одан әрі өңдеу үшін конвейерлерге салу;

жабдықтарды кезеңмен тазалап тұру.

76. Білуге тиіс:

тараны пештерден шығару қағидалары;

күйдіруден кейін тарадан қабыршық пен қақтарды шығару тәсілдері;

термиялық процестерге қызмет көрсету кезінде қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша қағидалары.

20-параграф. Металл тараны күйдіруші, 3-разряд

77. Жұмыс сипаттамасы:

лак-бояу тұрған қайтарылған металды тараны түрлі конструкциядағы газ пештерінде күйдірудің жекелеген операцияларын орындау;

газ құбырларының, кран ысырмаларының, газ қысымдарының дұрыстығын, тарту күшін тексеру;

тарадағы өнім қалдығының түрлеріне қарай пештің қажетті жұмыс режимін іріктеу;

тараны тиеу;

газ құбырларын үрлеп тазарту, берілген режимге дейін температураны көтере отырып, жылытқышты қосу;

газ жанарғыларының, конвейерлердің жұмысын қадағалау;

оттықтағы сиреуді, тараны түсіру алдында температураны, күйдіру сапасын бақылау;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіші бойынша жұмыстарды реттеу;

учаскеде қауіпсіз жұмысты ұйымдастыру;

өндірістік журналда (картада) жазбалар жүргізу;

жабдықтарды жөндеуге дайындау.

78. Білуге тиіс:

лак-бояу өнімдерінің негізгі қасиеті, олардың түрлері және оларды органолептикалық айқындау;

лак-бояу тұрған қайтарылған металды тараны күйдірудің технологиялық режимі;

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы мен жұмыс істеу принципі;

бақылау-өлшеу аспаптары мен процесс параметрлерін реттеу және пайдалану қағидалары;

қауіпсіз жұмыс әдістері;

21-параграф. Металл тотығын алу аппаратшысы, 3-разряд

79. Жұмыс сипаттамасы:

құндақ пештерде немесе "Ветерилль" тәсілімен мырыш белиласын алу технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

мырышты немесе құрамында мырышы бар шикізатты жеткізу;

мырышты маркасы бойынша сұрыптау;

мырышты престе немесе қолмен плиткаға бөлшектеу;

мырышты пештерге жеткізу;

пеш пен пеш мойнын тазалау;

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен мырыш пен шикіқұрамды пешке салу, құндақты ауыстыру.

80. Білуге тиіс:

мырышты немесе құрамында мырышы бар шикізаттың маркалары, мырышты плиткаға бөлшектеу қағидалары;

мырыш пен шикіқұрамды пешке салу, құндақты ауыстыру қағидалары;

пеш пен мұржаны тазалау қағидалары.

22-параграф. Металл тотығын алу аппаратшысы, 4-разряд

81. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен металды балқыту немесе оттегі буымен тотықтандыру арқылы қорғасын мен мырыш (шикі - глет, тауарлық глет, қорғасын сурик, мырышты ақ бояу) тотығын алу технологиялық процесін жүргізу;

жабдықты жұмысқа дайындау;

белгілі бір құрамды шикіқұрамды дайындау;

қорғасынды балқыту қазандықтарына аспалы тізбекті конвейермен жіберу;

шикіқұрамды, мырыш пен құрамында мырышы бар шикізатты, қорғасынды, глет-сырецті (сүргіш пештерге) салу;

балқыту, булау, тотықтандыру процестерін реттеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері, автоматика мен лабораториялық талдаулар бойынша жанармайдың, ауаның, бу-ауа қоспасының сұйылуының, берілуінің температуралық режимін бақылау;

талдау жүргізу үшін сынамаларды алу;

шикіқұрамның жануын жалынның түсі мен мырыштың жанып болуы бойынша әр стадия сайын бақылау;

шикіқұрамды көсеу, компоненттерін мөлшерлеу;

қорғасын тотығының тозаңдарын ұстау камерасында ылғалмен ұстау процесін жүргізу;

қосымша жабдықтың жұмысын бақылау;

қорғасын тотығы пастасын ылғалды ұстау камераларынан тұндырғыштар мен қоюлатқыштарға айдау;

пештерді, балқыту-тотықтандыру құдықтары, ұстау камералары мен өзге де жабдықтарды тұрақты және күрделі тазалау;

технологиялық құжаттамаға жазба жазу.

82. Білуге тиіс:

технологиялық регламентті, коммуникация мен тығын арматурасының схемасы;

негізгі және қосымша жабдықтардың құрылысы;

жабдықтың жекелеген түрлерін іске қосу және тоқтату қағидалары;

газ шаруашылығының құрылысы мен оған қызмет көрсету қағидалары;

сынамаларды іріктеу және бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы пайдалану қағидалары;

қолданылатын шикізаттың негізгі және токсикологиялық қасиеттері.

23-параграф. Металл тотығын алу аппаратшысы, 5-разряд

83. Жұмыс сипаттамасы:

металды балқыту немесе оттегі буымен тотықтандыру арқылы қорғасын мен мырыш (шикі-глет, тауарлық глет, қорғасын сурик, мырышты ақ бояу) тотығын алу технологиялық процесін жүргізу;

қорғасынның, мырыштың, құрамында мырышы бар шикізаттың, шикіқұрамның берілуін және уақтылы түсуін, ақ бояудың балқытылуын, булануын, тотықтандырылуын, ұсталуын бақылау;

бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың көмегімен процестің тиімді режимін белгілеу;

ауа мен суды тотықтандыру қазандықтарына беру;

учаскедегі технологиялық режимнің бұзылу себептерін жою;

тауарлық глет алу үшін күйдіру пештерінде глет-сырецте металл қорғасынды тотықтандыру процесін жүргізу;

шығарылатын өнімнің сапасын бақылау;

пештерді күрделі жөндеу үшін тоқтату;

пешті тұтату және оны тоқтатқаннан кейін қалыпты технологиялық режимге қою;

балқыту, тотықтандыру, құндақ пештерін, айналмалы пештер мен "Ветерилль" тәсілі жағдайындағы пештердің, сондай-ақ қосымша жабдықтардың дұрыс пайдаланылуын бақылау;

цехтың барлық учаскелерінің жұмысын пеш бөлімшесінің жұмысымен үйлестіру;

жазбаларды технологиялық картаға жазу;

біліктілігі анағұрлым төмен жұмысшыларды басқару.

84. Білуге тиіс:

технологиялық регламенті, құндақтарды күйдіру технологиясы;

процесті бақылау және оның тиімді режимін белгілеу;

пешті іске қосу, тоқтату және тоқтатқаннан кейін қалыпты технологиялық режимге қою қағидалары;

шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттары;

талдау жүргізу әдістері.

24-параграф. Метатитан қышқылын алу аппаратшысы, 4-разряд

85. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен метатитан қышқылын (титан гидрототығын) алу технологиялық процесін жүргізу;

әрбір операция алдында гидролиз аппаратын уақытынан бұрын гидролизденуін тудыруы мүмкін метатитан қалдықтарынан мұқият тазалап жуу;

гидролизге арналған реакторға өлшемдер регламентінде жазылған титан күкірт қышқылы ерітіндісінің қатаң белгіленген мөлшерімен белгілі бір тығыздыққа дейін толтыру және ерітіндіні бумен толтыру;

сілті ерітіндісін дайындау;

бейтараптандыру, кристалдандыру орталығын толтыру, салқындату процесін жүргізу;

процесті бақылау-өлшеу аспаптары бойынша бақылау;

температуралық режимді реттеу;

талдау жүргізу үшін сынама алу;

дайын суспензияны келесі операцияға жіберу.

86. Білуге тиіс:

метатитан қышқылын алу технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

коммуникация мен тығын арматурасының схемасы;

технологиялық жабдықтың мақсаты, жұмыс қағидаты және құрылысы;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен талдау нәтижесі бойынша процесті реттеу қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

шикізат пен жартылай өнімдердің физикалық-химиялық және токсикологиялық қасиеттері.

25-параграф. Метатитан қышқылын алу аппаратшысы, 5-разряд

87. Жұмыс сипаттамасы:

метатитан қышқылын (титан гидрототығын) алу технологиялық процесін жүргізу;

гидролиз реакторының толтырылуын, сілті ерітіндісінің дайындалуын бақылау;

ерітіндінің өлшемдерін регламентте белгіленген өлшемдерге дейін жеткізу;

күкірт қышқылды титан ерітіндісіне кристалдау орталығын енгізу және өзге компоненттерді мөлшерлеу;

ерітінді құрамының өзгеруін бақылау;

ерітіндіні белгіленген уақыт ішінде және потенциометр көрсеткіштерінің негізінде қыздыру, оны сондай-ақ белгіленген уақыт ішінде қайнаған судың белгілі бір көлемімен араластыру;

ерітіндіні қайнату;

алынған метатитан қышқылы мен гидролиздік қышқылды жинақтауыш-тоңазытқышқа құю;

талдау жүргізу;

процесс стадиялары бойынша әрбір аппаратқа технологиялық журналға жазба жазу;

учаскедегі біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқару;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою.

88. Білуге тиіс:

метатитан қышқылын алудың технологиялық регламенті;

дайын өнімнің техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттары;

өнімге талдау жүргізу әдістері;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою әдістері;

жабдықты жұмысқа дайындау, оны жөндеуден қабылдау қағидалары;

шикізат пен дайын өнім түржиыны;

процесті қауіпсіз жүргізу қағидалары.

26-параграф. Микронизацияланған материалдарды алу аппаратшысы, 4-разряд

89. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен ағатын құралдарда микронизацияланған материалдарды (өте жұқа) алу технологиялық процесін жүргізу;

құрылғыға түсетін жүктемені реттеу;

қажетті микронажды өнім алу мақсатында жұмыс камерасы мен құрылғының басқа да тораптары мен агрегаттарының біркелкі жұмысын, циклон мен шаң тазалауыш жүйенің жұмысын бақылау;

жүйе температурасын, қысымын, сұйылуын бақылау;

технологиялық процестің барысын бақылау-өлшеу аспаптары көрсеткіштері бойынша және көзбен шолып бақылау;

бастапқы шикізат материалдары мен дайын өнімнің шығуын есептеу;

технологиялық журналға жазба жазу;

талдау жүргізу үшін сынама алу;

жабдықты жөндеуге дайындау;

жабдықты ұсақ жөндеу, тазалау және майлау.

90. Білуге тиіс:

микронизацияланған материалдарды алу технология процесі;

учаскеге қызмет көрсетудің технологиялық схемасы;

жабдықтың жұмыс істеу принципі мен мақсаты;

ақпа құрылғыларында жұмыс істеу қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

процестерді реттеу қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары және өнімге талдау жүргізу әдістері;

жабдық жұмысындағы ақаулықтардың себептері және оларды жою әдістері;

дайын өнімнің техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттары;

шикізат пен жартылай өнімдердің физикалық-химиялық, токсикологиялық және өрт қауіпсіздігі қасиеттері.

27-параграф. Микронизацияланған материалдарды алу аппаратшысы, 5-разряд

91. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық процесті жүргізу және ағатын құралдарда микронизацияланған материалдарды (өте жұқа) алу аппаратшысының жұмысын үйлестіру;

өнімнің басқа түрлерін микронизациялауға көшіру кезінде құрылғы жұмысының өлшемдерін өңдеу;

учаскедегі қауіпсіз жұмысты ұйымдастыру.

92. Білуге тиіс:

микронизацияланған материалдарды алу технологиялық регламенті;

өнімнің басқа түрлерін микронизациялауға көшіру кезінде құрылғы жұмысының өлшемдерін өңдеу әдістері;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

процесті қауіпсіз жүргізу қағидалары.

28-параграф. Мырыш купоросы өндірісінің аппаратшысы, 5-разряд

93. Жұмыс сипаттамасы:

гипохлорид суспензиясын дайындау;

талдау жүргізу, мырыш купоросы ерітіндісінің тазалығы мен концентрациясын айқындау;

учаскедегі технологиялық режимнің бұзылу себептерін жою;

жабдықтың жұмысымен жай-күйін бақылау;

құрамында мырышы бар шикізатты өңдеу, сүзу, мырыш купоросы ерітіндісін тазалау процестері аппаратшыларының жұмысын бақылау және үйлестіру.

94. Білуге тиіс:

құрамында мырышы бар шикізатты өңдеу, сүзу, мырыш купоросы ерітіндісін тазалаудың технологиялық процестері және олардың ақаулықтарын түзету қағидалары;

учаскедегі технологиялық жабдықтардың құрылысы мен пайдалану қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы және оны пайдалану қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

коммуникация және тығын арматурасының схемасы;

талдау жүргізу әдістері;

шикізат пен электр энергиясын жұмсау нормалары;

қолданылатын шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттері;

дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар.

29-параграф. Олифа пісіру аппаратшысы, 2-разряд

95. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен табиғи және аралас олифаны пісіру технологиялық процесінің жекелеген операцияларын орындау;

шикізатты жеткізу және дайындау;

шикізаттың жекелеген түрлерін салу;

жанарғыға қызмет көрсету;

жабдықты тазалау және жуу.

96. Білуге тиіс:

технологиялық процестің мәні;

технологиялық жабдықтың мақсаты;

жүк көтергіш механизмдерді пайдалану қағидалары;

қолданылатын компоненттердің негізгі қасиеттері;

дайын өнім мен қолданылатын материалдардың токсикологиялық және өрт қауіптілігі қасиеттері.

30-параграф. Олифа пісіру аппаратшысы, 3-разряд

97. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен табиғи және аралас олифаны жалпы өнімділігі (тәулігіне) 10 тоннаға дейін немесе 10 таннадан 50 тоннаға дейінгі жабдықта пісіру технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты реакторға, оксидаторға салу;

массаны қажетті температураға дейін қыздыру;

ыстық бу жіберу;

сынамаларды іріктеу және күрделі емес талдау жүргізу;

дайын өнімді тұндыру, құю немесе ыдыстарға айдау;

әртүрлі типті реакторларға, оксидаторларға, қоспалауыштарға, өлшеуіштерге, коммуникацияларға, сорғыға қызмет көрсету.

98. Білуге тиіс:

олифаны пісіру процесінің технологиясы;

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

негізгі және қосымша жабдықтың жұмыс принципі;

бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылысы;

жүк көтергіш механизмдердің құрылысы;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

күрделі емес талдау жүргізу әдістемесі;

қолданылатын компоненттердің органолептикалық ерекшеліктері.

31-параграф. Олифа пісіру аппаратшысы, 4-разряд

99. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен табиғи және аралас олифаны жалпы өнімділігі (тәулігіне) 10 тоннадан 50 тоннаға дейінгі немесе 50 тоннадан астам жабдықта пісіру технологиялық процесін жүргізу;

қажетті компоненттерді жеткізу;

аралас олифаны қайнату кезінде негізді еріткіштермен (майды тотықтандыру) араластыру;

технологиялық процесс барысын бақылау;

дайын олифаны стандарттау (үлгі ету), сүзу;

компрессорлық құрылғыларға, бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету.

100. Білуге тиіс:

технологиялық регламент, талдау нәтижесі бойынша процесті реттеу қағидалары;

коммуникация және тығын арматурасының схемасы;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

жабдықты жөндеуге дайындау, оны жөндеуден қабылдау қағидалары;

жабдық жұмысындағы шағын ақаулықтарды жою әдістері;

сүзуші маталар.

32-параграф. Олифа пісіру аппаратшысы, 5-разряд

101. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшының жұмысына басшылық жасай отырып, табиғи және аралас олифаны жалпы өнімділігі (тәулігіне) 50 тоннадан астам жабдықта пісіру технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдарының көрсеткіштері бойынша майды оксидтеу процесін реттеу;

өнімнің даярлығын айқындау;

технологиялық картаға жазба жазу;

учаскедегі үздіксіз жұмысты ұйымдастыру;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды түзету.

102. Білуге тиіс:

қоспаларды есептеу әдістемесі;

бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдарының көрсеткіштері бойынша процесті реттеу қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

шикізат пен дайын өнімнің түржиыны;

шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттары;

шикізат пен электр энергиясын жұмсау нормалары;

жабдық жұмысындағы ақаулықтардың себептері және оларды түзету тәсілдері;

процесті қауіпсіз жүргізу қағидалары.

33-параграф. Пигменттер мен бояғыштарды майдалау аппаратшысы, 2-разряд

103. Жұмыс сипаттамасы:

ұнтақ бояу, эмаль, грунт өндірісінде біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен бапталған бояу ұнтақтаушы машиналарда пигменттерді майдалау технологиялық процесін жүргізу;

бояу ұнтақтау машинасына илемді жеткізу;

ұнтақтау машинасының біліктеріне паста құю;

біліктің жиегінен пастаны қайта ұнтақтау үшін жинап әкелу, дайын өнімді ағызу;

процесс аяқталғаннан кейін немесе басқа түске ауысқан кезде машинаны тазалау және жуу.

104. Білуге тиіс:

технологиялық процестің мәні;

технологиялық жабдықтың мақсаты;

бапталған бояу ұнтақтаушы машиналарда пигменттерді майдалау қағидалары;

жүк көтергіш механизмдерді пайдалану қағидалары;

қолданылатын компоненттердің негізгі қасиеттері;

дайын өнімдер мен пайдаланылатын материалдардың токсикологиялық және өрт тудыру қаупі.

34-параграф. Пигменттер мен бояғыштарды майдалау аппаратшысы, 3-разряд

105. Жұмыс сипаттамасы:

синтетикалық шайыр немесе бояғыштардың негізінде әр түрлі майдалау жабдықтарында ұнтақтау дәрежесі 50 микроннан астам бояу, эмаль, грунт, сылақ өндірісінде біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен әртүрлі құрылымды бояу ұнтақтаушы машиналарда пигменттерді майдалау немесе шарлы диірмендерде жекелеген операцияларды орындау технологиялық процесін жүргізу;

бояу ұнтақтаушы машиналардың біліктерін қысу дәрежесін реттеу;

пигменттер мен бояғыштарды майдалау жабдықтарына жеткізу;

пигменттер мен бояғыштарды (бөлшектерді ұсақтау, торда елеу, ысқылау және пастаны араластыру) дайындау;

ұнтақ компоненттерді шарлы диірменге себу (пигменттерді ысқылау) және шикізаттың әртүрлі түрлерін қалған майдалау жабдығына (бояуларды майдалау) себу;

шарлы диірменнің желдеткіші арқылы жинақталған газды үнемі жойып отыру;

сумен салқындату жүйесінің процесін бақылау;

талдау жүргізу үшін сынамаларды іріктеу;

дайын өнімді ыдысқа құю немесе жартылай дайын өнімді басқа ыдысқа ауыстыру;

компоненттерді виброелекте сүзу;

жабдықты тазалау және жуу, май деңгейін тексеру;

шарлы диірменге шар толтыру;

технологиялық журналға немесе операциялық параққа жазба жазу.

106. Білуге тиіс:

пигменттерді бояу ұнтақтаушы машиналарда, шарлы диірмендерде немесе бояғыштарды әртүрлі жабдықтарда диспергирлеу технологиясы;

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

негізгі және қосымша жабдықтардың жұмыс принципі;

бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты;

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы, оны баптау және реттеу қағидалары;

жүк көтергіш механизмдердің құрылысы;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

сүзуші маталар;

қолданылатын компоненттердің органолептикалық айырмашылығы.

35-параграф. Пигменттер мен бояғыштарды майдалау аппаратшысы, 4-разряд

107. Жұмыс сипаттамасы:

көркем және декоративті бояу өндірісінде әртүрлі құрылымды бояу ұнтақтаушы машиналарда пигменттерді майдалау технологиялық процесін жүргізу немесе біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен немесе әртүрлі майдалау жабдықтарында ұнтақтау дәрежесі 3-тен 50 микронға дейінгі бояу өндірісінде шарлы немесе бисерлік диірменде майдалау процесін жүргізу;

бояу ұнтақтаушы машиналарды нақты баптау;

машинаның біліктеріне сорғының, тельфердің және өзге де құрылғылардың көмегімен паста құю;

жабдыққа инертті газ үрлеу;

әртүрлі компоненттердің үлкен және әртүрлі түржиынын өлшеу және салмақтау;

әртүрлі компоненттерді шарлы диірменге салу;

сорғы мөлшерлеуіштің көмегімен суспензияның тез жылжитын қоспалауыштан (диссольверден) бисер диірменге үздіксіз жеткізу;

жабдықтың жұмысын, бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін бақылау;

сынамаларды іріктеу;

талдау жүргізу;

жабдықты ұдайы тазалау, бөлшектеу, жуу;

бисер диірменге бисер себу, оның деңгейін өлшеу және жетпегенін үстемелеп қосу;

шығарылатын өнімді есептеу;

жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау.

108. Білуге тиіс:

технологиялық регламент, талдау нәтижесі бойынша процесті реттеу қағидалары;

коммуникация және тығын арматурасының схемасы;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

өнімнің өзге маркаларын орындауға көшу кезінде жабдықты дайындау қағидалары;

жабдықты жөндеуге дайындау, оны жөндеуден қабылдау қағидалары;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою әдістері;

күрделі емес талдауларды жүргізу әдістемесі.

36-параграф. Пигменттер мен бояғыштарды майдалау аппаратшысы, 5-разряд

109. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі майдалау жабдықтарында ұнтақтау дәрежесі 3 микронға дейінгі бояу, эмаль, грунт, эпоксидті сылақ өндірісінде шарлы диірмендерде немесе бисерлік диірмендерде пигменттерді майдалау технологиялық процесін жүргізу;

шнек, элеватор, автоматты таразылар жүйесі арқылы ақ пигменттерді шарлы диірменге салу механикалық желісіне қызмет көрсету;

бастапқы пигменттердің салынуын бояғыштардың бояу концентрациясы мен тоқыма-қосымша заттардың қоспалары бойынша есептеу;

сорғы мөлшерлеуіштің көмегімен суспензияның диссольверден бисер диірменге үздіксіз жеткізілу жылдамдығын реттеу;

пастаның, бояудың дисперлік дәрежесін, массаның тұтқырлығын, массадағы бояғыштың концентрациясын анықтау;

байланыстырушыны мөлшерлеу және тұрақтандыру процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен талдау нәтижесі бойынша бөлшектеу процесін реттеу;

диірменнің салқындатқыш бөлігіне судың берілу жылдамдығын өзгерту арқылы шығарылатын массаның температураны реттеу;

бақылау-өлшеу аспаптарын, масса деңгейін сигнализация датчигін, диірмен қозғалтқыштарын сөндіру автоматикасының және сорғы мөлшерлеуіштің дұрыстығын бақылау;

дайын пастаны аралық ыдысқа құю;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды түзету;

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқару;

учаскедегі үздіксіз жұмысты ұйымдастыру.

110. Білуге тиіс:

қоспаларды есептеу әдістемесі;

"клин" аспабы бойынша бөлшектілік дәрежесін анықтау әдістемесі;

талдау нәтижесі бойынша процесті реттеу қағидалары;

автоматты реттеу және бақылау құралдарын пайдалану қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

шикізат пен дайын өнімнің түржиыны;

шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттары;

шикізат пен электр энергиясын жұмсау нормалары;

жабдық жұмысындағы ақаулықтардың себептері және оларды жою тәсілдері;

процесті қауіпсіз жүргізу қағидалары.

37-параграф. Полимеризациялық шайырдан лак пен эмаль алу аппаратшысы, 2-разряд

111. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен нитроцеллюлоза және терпено-коллоксилин лагын, спирт лагы мен политра алу процесінің жекелеген стадияларын орындау;

шикізатты жеткізу, еріту, ұсақтау;

бояғыш ерітіндісін дайындау және оны тұндыру және сүзу арқылы тазалау;

шикізаттың жекелеген түрлерін өлшеу және аппаратқа салу;

жабдықты тазалау және жуу.

112. Білуге тиіс:

технологиялық процестің мәні;

технологиялық жабдықтың мақсаты;

жүк көтергіш механизмдердің мақсаты мен пайдалану қағидалары;

жабдықтардың жекелеген түрлері мен механизмдерді іске қосу және тоқтату қағидалары;

шикізат пен жартылай дайын өнімдерді техникалық таразыда өлшеу қағидалары;

дайын өнімдер мен қолданылатын шикізаттың негізгі, токсикологиялық және өрт қауіптілігі қасиеттері.

38-параграф. Полимеризациялық шайырдан лак пен эмаль алу аппаратшысы, 3-разряд

113. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен нитроцеллюлоза және терпено-коллоксилин лагын, спирт лагы мен политра алу процестерін жүргізу, ұшқын шайыр лактарын, полимеризациялық шайырдан (перхлорвинил, винифлекс, эфироцеллюлоза және өзге де) эмаль мен грунт алу процесінің жекелеген стадияларын орындау;

жабдықты дайындау, инертті газбен үрлеу;

коллоксилинді ыдыстарға салу, шикізаттың қататын түрлерін қыздыру;

лак пен политра өндіру кезінде: стандарттау кезінде шикізатты салу мөлшерлеу;

дайын өнімді тұндырғыштарға құю немесе сығып шығару;

талдау жүргізу үшін сынама алу;

114. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы мен технологиялық процессі;

негізгі және қосымша жабдықтардың құрылысы, жұмыс принципі;

бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты;

коллоксилинді ыдыстарға салу, шикізатты қыздыру камераларына қызмет көрсету қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары.

39-параграф. Полимеризациялық шайырдан лак пен эмаль алу аппаратшысы, 4-разряд

115. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен ұшқын шайыр лактарын, полимеризациялық шайырдан (перхлорвинил, винифлекс, эфироцеллюлоза және өзге де) эмаль мен грунт алу технологиялық процесін жүргізу немесе біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқара отырып, нитроцеллюлоза және терпено-коллоксилин лагын, спирт лагы мен политра алу технологиялық процестерін жүргізу;

шикізатты дәлме-дәл мөлшерлеу және аппаратқа салу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша температуралық режимді реттеу;

процесті бақылау;

регламентте көзделген жағдайда сүзу, центрифугалау;

реакторларға, қоспалауыштарға, жинағыштарға, тұндырғыштарға, өлшеуіштерге, есептеуіштерге, коммуникацияға және өзге жабдықтарға қызмет көрсету;

жабдықты жөндеуге дайындау.

116. Білуге тиіс:

өнімнің үлкен түржиынын алу технологиялық процесі;

коммуникация мен тығын арматурасының схемасы;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары мен жұмыс принципі;

процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша реттеу қағидалары;

өнімнің өзге маркаларын өндіру процесіне ауысу кезінде жабдықты дайындау қағидалары;

жабдықты жөндеуге дайындау, оны жөндеуден қабылдау қағидалары;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

сүзуші маталар;

қолданылатын компоненттердің органолептикалық айырмашылықтары.

40-параграф. Полимеризациялық шайырдан лак пен эмаль алу аппаратшысы, 5-разряд

117. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқара отырып, ұшқын шайыр лактарын, полимеризациялық шайырдан (перхлорвинил, винифлекс, эфироцеллюлоза және өзге де) эмаль мен грунт алу технологиялфқ процестерін жүргізу;

жабдықтың жұмысы мен жай-күйін бақылау;

технологиялық регламенттің, температуралық режимнің сақталуын бақылау;

лак пен эмальді стандарттау кезінде әр түрлі компоненттерді мөлшерлеу;

жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімді әртүрлі ыдыстарға жіберу немесе инертті газбен сығып шығару;

талдау жүргізу;

технологиялық режим нормасынан ауытқушылықтардың себептерінің алдын алу және жою;

технологиялық картаға жазба жазу;

жабдық жұмысындағы шағын ақаулықтарды жою.

118. Білуге тиіс:

өнім алудың технологиялық регламенті;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттары;

талдау жүргізу әдістері;

жабдық жұмысындағы шағын ақаулықтарды жою әдістері;

шикізат пен дайын өнімнің түржиыны.

41-параграф. Полиэтилендеу ағынды сызығының операторы, 6-разряд

119. Жұмыс сипаттамасы:

металл ыдыстың ішкі бетін ағынмен тозаңдандыру және сыртқы бетін электр контактілі-блоктау басқару жүйесі бар, өзара толықсыма аспалы конвейермен қосылған аппараттар мен механизмдер кешенінен тұратын ағынды желіде электростатикалық өрісте бояу арқылы полиэтилендеу технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу және реттеу аспаптарының (кенотрон, жоғары вольтті трансформаторлар, электронды уақыт релесі және өзге де) көмегімен басқару пультінен процестің тиімді технологиялық өлшемдерін сақтау;

ағынды желі кешеніне кіретін аппараттардың, механизмдер мен жоғары вольтті құрылғылардың жұмыс режимін және процесс өлшемдерін, полиэтилен салу уақытын, жоғары кернеу көлемін, ағын сорғысының көмегімен жабдықтау жүйесіне ұнтақ полиэтиленің берілуін, температуралық режимді және тағы басқаларды реттеу;

шикізат пен қолданылатын материалдар мен ыдысты дайындау;

оларды жабдықтау жүйесіне, ағын желісіне салу;

бұйымның сапасын бақылау;

бақылау-өлшеу аспаптарының, қорғаныш құралдары мен жалпы ағын желісінің жұмысын бақылау;

технологиялық журналға жазба жазу;

жабдықтарды жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау;

жабдықты жөндеуге қатысу;

ағынды желіге қызмет көрсету жөніндегі операторлардың жұмысын басқару және үйлестіру.

120. Білуге тиіс:

ағынды желінің аппараттары мен механизмдерінің құрылысы мен жұмыс принципі;

кинематикалық және электр (орындалатын жұмыс көлемінде) схемалар;

күрделі бақылау-өлшеу және тіркеу аспаптарын баптау және реттеу қағидалары;

кептіру мен балқытудың терморадиациялық элементтерінің жүйесі және оларды реттеу;

ағынды желіні автоматты басқару схемасы;

электростатикалық бояу механизмі жүйесі;

лак-бояу материалдарының түрлері мен физикалық-химиялық қасиеттері;

желі жұмысындағы ақаулықтардың себептері және оларды түзету тәсілдері;

жоғары кернеулі құрылғыларда жұмыс істеу қағидалары.

42-параграф. Сиккатив пісіруші-аппаратшы, 3-разряд

121. Жұмыс сипаттамасы:

балқытылған сиккативтерді алудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты алдын ала дайындау: уату, сиккатив металдарының тотықтарын (пиролюзит үшін – бояу ұсатқыш машинада пасталарды алдын ала ұсату) маймен араластыру;

аппаратқа майды (асидол, канифол) құю және температураны көтеру;

үздіксіз араластыра отырып, біртіндеп (бірнеше сағат ішінде) сиккатив металлының азғана үлесін салу;

пайда болған көбікті алып тастау;

массаның температурасын сақтау;

сынамаларды іріктеу және пофазды бақылау (шыныда сынау) жүргізу;

реакциялық массаны салқындату;

араластырғышқа өлшегіш, есептегіш арқылы еріткішті құю және реакциялық массаны еріткіш қабатының астына төгу;

массаны араластыру;

дайын өнімді жинақтарға құйып алу;

технологиялық картада жазбаларды жүргізу;

жабдықтарды тазалау және жуу, оның жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.

122. Білуге тиіс:

балқытылған сиккативтерді алудың технологиясы;

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық схемасы;

коммуникация және жапқыш арматура схемасыі;

жабдықтардың құрылғысы мен пайдалану қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары және пафозды бақылау әдістемесі;

қолданылатын шикізаттың негізгі қасиеті;

дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар;

жабдықтың жұмысындағы ақауларды жою әдістері.

43-параграф. Сиккатив пісіруші-аппаратшы, 4-разряд

123. Жұмыс сипаттамасы:

тұнған сиккативтерді алудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау: сілтілер мен тұздарды дайындау;

компоненттерді таразыға тарту және өлшеу, оларды аппаратқа тиеу;

майлы және нафтен қышқылдарын сілтімен сабындау процесін жүргізу;

температураны көтеру;

ерітіндіні үздіксіз араластыра отырып сілтілерді біртіндеп салу;

әртүрлі компоненттерді мөлшерлеу;

массаны ауамен үрлеу;

аппаратта белгілі температураны сақтау;

бақылау-өлшеу аспаптарын бақылау;

сынамаларды іріктеу және пафозды бақылау жүргізу;

сиккативтерді тұндыру процесін жүргізу;

сиккатив металдары тұздарының ерітінділерін аппаратқа біртіндеп тиеу;

төменгі су қабатын тор арқылы канализацияға төгу;

тұнбаны тұндыру, жуу, кептіру (сусыздандыру);

технологиялық картада жазбаларды жүргізу.

124. Білуге тиіс:

өндірістің технологиялық схемасы,

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы және пайдалану қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша процесті реттеу қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары және пафозды (толық еру, тұну, ерітінділердің концентрациясы және өзге де) бақылау әдістері;

қолданылатын шикізаттар мен жартылай дайын өнімдердің физикалық-химиялық қасиеті;

дайын өнімге қойылатын техникалық шарттар;

жабдықтарды жөндеуге дайындау, оны жөндеуден алу қағидалары;

процесті қауіпсіз жүргізу қағидалары.

44-параграф. Стандарттау аппаратшысы, 3-разряд

125. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті аппаратшының басшылығымен әртүрлі маркалы конденсациялы шайырларда лактарды стандарттау ("типке" қою) процесін жүргізу;

сұйық шикізат пен лакты – жартылай дайын өнімді (лак негіздері) қабылдау;

бір қалыпты масса алу үшін лакты араластыру;

талдаулар жүргізу үшін сынамаларды іріктеу;

жабдықтарды тазалау, жуу және майлау.

126. Білуге тиіс:

стандарттаудың технологиялық процесінің мәні;

жабдықтардың міндеті және жұмыс істеу принципі;

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық схемасы;

қолданылатын шикізат пен жартылай дайын өнімнің негізгі қасиеттері;

сынамаларды іріктеу қағидалары.

45-параграф. Стандарттау аппаратшысы, 4-разряд

127. Жұмыс сипаттамасы:

шығарылатын өнімдер түржиынының атауы 20 дейін жеткен кезде әр түрлі маркалы конденсациялы шайырларда лактарды стандарттау ("типке" қою) процесін жүргізу;

лак негіздері мен еріткіштерді араластырғыштарға рецептураға сәйкес тиеу;

шебердің немесе жоғары білікті аппаратшының нұсқауы бойынша компоненттерді мөлшерлеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін қадағалау;

жабдықтың жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою.

128. Білуге тиіс:

стандарттардың технологиялық процесі;

коммуникация және жапқыш арматуралардың схемасы;

жабдықтардың құрылғысы;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

қолданылатын шикізат пен жартылай дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеті.

46-параграф. Стандарттау аппаратшысы, 5-разряд

129. Жұмыс сипаттамасы:

шығарылатын өнімдер түржиынының атауы 20 астам кезде әртүрлі маркалы конденсациялы шайырларда лактарды стандарттау ("типке" қою) процесін жүргізу;

жабдықтар мен коммуникацияны жұмысқа дайындау;

әртүрлі лактарды, техникалық шарттар талап ететін қасиетке дейін жеткізу үшін араластыру;

лактарды "типке" қою үшін әр түрлі компоненттерді мөлшерлеуді есептеу;

дайын лактарды сүзуге беру, жинақтағыш ыдыстарға құю;

технологиялық картада жазбаларды жүргізу;

учаскедегі жұмыстарды үйлестіру және лак шығаратын бөлімшенің жұмысшыларын басқару.

130. Білуге тиіс:

шығарылатын өнімнің түржиыны;

шикізатқа, жартылай дайын өнімге және дайын өнімге қойылатын техникалық шарттар;

лактарды "типке" қою үшін қоспаларды есептеу әдістемесі.

47-параграф. Титан қостотығы өскінін алу аппаратшысы, 4-разряд

131. Жұмыс сипаттамасы:

титан қостотығы өндірісінде анатаз бен рутил өскінін алу көпстадиялы технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

қатаң белгіленген концентрациялы сілті ерітіндісін дайындау;

метатитан қышқылы пастасының ерітіндісін аппаратқа құю, оны қажетті концентрацияға дейін еріту;

пастаны белгіленген температурада ұстау;

"Мура" сүзгіде жуа отырып, вакуум-сүзгі мен сүзгіде сүзу процесін жүргізу;

өскін жасайтын реакторға мөлшерлеуіш арқылы пастаны жіберу;

процестің әртүрлі стадиясында талдау жүргізу үшін сынама алу;

аппараттарды тазалау және жуу;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды түзету.

132. Білуге тиіс:

титан қостотығы өскінін алу технологиялық процесінің мәні;

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

негізгі және қосымша жабдықтың мақсаты, жұмыс принципі;

жүк көтергіш механизмдердің құрылысы және оларды пайдалану қағидалары;

жабдықты іске қосу және тоқтату қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды түзету әдістері;

сынама алу қағидалары;

сүзгіш маталар;

дайын өнімнің, жартылай дайын өнімдер мен қолданылатын шикізаттың негізгі, токсикологиялық және өрт қауіптілігі қасиеттері.

48-параграф. Титан қостотығы өскінін алу аппаратшысы, 5-разряд

133. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен титан қостотығы өндірісінде анатаз бен рутил өскінін алу көпстадиялы технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

өскін алу үшін қажетті бастапқы ерітінділерді талдау және қосылған титанилсульфат ерітіндісінің тығыздығын бақылау;

салмағы мен уақыты жағынан қатаң регламенттелген сілтіні біртіндеп салу;

температуралық режимді қатаң сақтаған және сілтінің берілу жылдамдығының өзгеруі жағдайында ерітіндіні бейтараптандыру;

процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша және көзбен шолып бақылау;

ерітінді гидролизі, ерітілген өскін алу;

өскіндердің жетілу барысында қатаң регламенттелген температура мен уақытты сақтау;

дайын өскіндерді салқындату және оларды жинақтауышқа құю;

жазбаларды технологиялық картаға жазу;

процестің әртүрлі стадияларында талдау жүргізу.

134. Білуге тиіс:

титан қостотығы өскінін алудың технологиялық процесі;

технологиялық режимі, коммуникация мен тығын арматурасының схемасы;

негізгі және қосымша жабдықтардың құрылысы;

бақылау-өлшеу аспаптарының жұмыс принципі;

жабдықты жөндеуге дайындау, ны жөндеуден қабылдау қағидалары;

талдау жүргізу әдістемесі;

шикізат пен жартылай дайын өнімдердің техникалық және технологиялық талаптар;

қолданылатын компоненттердің органолептикалық айырмашылықтар.

49-параграф. Титан қостотығы өскінін алу аппаратшысы, 6-разряд

135. Жұмыс сипаттамасы:

титан қостотығы өндірісінде анатаз бен рутил өскінін алу көпстадиялы технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

өскін алу үшін қажетті, белгілі бір қасиеттері бар жартылай дайын өнімдердің ерітінділерінің іріктелуін, ерітінді дайындау процесінің сақталуын, метатитан қышқылының ажыратылуын, натрий титанатының жетілуін, сілтілендіруді, бейтараптандыруды, жууды, сүзуді бақылау;

салынатын және түзетуші компоненттердің санын есептеу;

тұз қышқылының бейтарап титанатын пентизациялау процесін жүргізу;

ерітіндіні түзету;

процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша және көзбен шолып бақылау және реттеу;

учаскедегі жұмысты үйлестіру және біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқару.

136. Білуге тиіс:

титан қостотығы өскінін алудың технологиялық регламенті;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша процесті реттеу қағидалары;

шикізатты, жартылай дайын өнімдерді мөлшерлеуді есептеу қағидалары;

шикізат пен дайын өнім түржиыны;

шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттары;

процесті қауіпсіз жүргізу қағидалары.

50-параграф. Эмальдар жасайтын аппаратшы, 3-разряд

137. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті аппаратшының басшылығымен конденсациялы шайырлар мен су қосылған эмульсия бояуларында эмальдарды жасаудың технологиялық процесінің жекелеген сатыларын жүргізу;

шикізатты жеткізу;

байланыстырғыштар мен еріткіштерді сақтау бактарына салу;

шикізаттың жекелеген түрлерін аппараттарға тиеу;

жабдықтарды жуу және тазалау.

138. Білуге тиіс:

технологиялық процестің мәні;

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық тәсімі;

технологиялық жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптарының міндеті;

жүк көтергіш және көлік құралдарының құрылғысы мен пайдалану қағидалары;

қолданылатын компоненттердің негізгі қасиеттері.

51-параграф. Эмальдар жасайтын аппаратшы, 4-разряд

139. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті аппаратшының басшылығымен конденсациялы шайырлар мен су қосылған эмульсия бояуларында эмальдарды жасаудың технологиялық процесін жүргізу;

байланыстырғыштарды (поливинилацетатты эмульсияны пластификатормен қосу) дайындау;

жабдықтар мен коммуникацияларды жұмысқа дайындау;

байланыстырғыш немесе пигментті пасталарды құбыр бойынша немесе қолмен тиеу;

процесті, бақылау-өлшеу аспаптарын қадағалау;

талдаулар жүргізу үшін сынамаларды іріктеу;

әртүрлі компоненттерді мөлшерлеу;

колоршының нұсқауы бойынша колерді келтіру үшін түрлі түсті пигментті пасталарды қосу;

жабдықтың жұмысындағы ұсақ кінәраттарды жою.

140. Білуге тиіс:

эмальдар мен су қосылған эмульсиялы бояуларды жасаудың технологиялық процесі;

коммуникация және жапқыш арматура схемасы;

қоспалауыштардың құрылғысы мен пайдалану қағидалары;

сынамаларды іріктеу және бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

қолданылатын шикізаттар мен жартылай дайын өнімдердің физикалық-химиялық, токсикологиялық және өртке қауіпті қасиеттері;

жабдықтың жұмысындағы кінәраттарды жою әдістері.

52-параграф. Эмальдар жасайтын аппаратшы, 5-разряд

141. Жұмыс сипаттамасы:

конденсациялы шайырлар мен су қосылған эмульсия бояуларында эмальдарды жасаудың технологиялық процесін жүргізу;

жартылай дайын өнімдер мен шикізаттардың сапасын паспорттары және талдау нәтижелері бойынша бақылау;

эмальдарды типтерге (стандарттау) қою;

түрлі компоненттерді есептеу және мөлшерлеу;

арнайы қоспалы ерітінділерді дайындау және оларды аппараттарға тиеу;

дайын эмальды аралық сыйымдылыққа құйып алу немесе тараға төгу үшін сызықтар дайындау;

сорғыларды қосу және сөндіру;

учаскедегі жұмыстарды бақылау және үйлестіру;

біліктілігі төмен жұмысшыларды басқару.

142. Білуге тиіс:

технологиялық регламент, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы;

шикізатты талдау және мөлшерлеуді есептеу әдістері;

шикізат пен дайын өнімнің түржиыны;

шикізатқа, жартылай дайын өнімге және дайын өнімге қойылатын техникалық шарттар;

жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден алу қағидалары;

процесті қауіпсіз жүргізу әдістері.

4-тарау. Полиграфиялық бояу өндірісі жұмыстарына арналған разрядтар бойынша жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамалары 1-параграф. Бағалы металдар препараттарын және люстраларды жасаушы, 2-разряд

143. Жұмыс сипаттамасы:

бағалы металдар, люстралар мен қаптау ерітіндісін жасау технологиялық процестерінің жекелеген операцияларын орындау;

ұнтақты алтын мен родияны қолмен шөлмектерде ұнтақтау;

препараттарды салуға арналған ыдыстарды сумен жуу;

ыдыстарды кептіргішке салу және оны кептіргіштен шығару;

таза ыдыстарды жұмыс орындарына жеткізу.

144. Білуге тиіс:

бағалы металдар, люстралар мен қаптау ерітіндісін жасау технологиялық процестерінің негіздері;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттері;

қызмет көрсетілетін жабдықтар мен құрылғылардың мақсаты.

2-параграф. Бағалы металдар препараттарын және люстраларды жасаушы, 3-разряд

145. Жұмыс сипаттамасы:

спирт пен концентрацияланған алтын қалдығын алу үшін құрамында алтыны бар спирт қалдықтарын айдау технологиялық процестерін жүргізу;

шикізатты айдау аппаратына салу;

технологиялық процесті бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен көзбен шолып қарау арқылы бақылау және реттеу;

айдау аппаратын айдау қалдықтарын тазалау үшін тазарту және этил спиртімен жуу;

сұйық алтын құйылған, люстралар мен қаптау ерітіндісі болған ыдыстарды хлороформа ерітіндісімен немесе содамен жуу.

146. Білуге тиіс:

құрамында алтыны бар спирт қалдықтарын айдау технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

айдау процесін реттеу қағидалары;

шикізат пен материалдардың технологиялық қасиеттері.

3-параграф. Бағалы металдар препараттарын және люстраларды жасаушы, 4-разряд

147. Жұмыс сипаттамасы:

құрамында бағалы металдары жоқ, алайда бағалы металдар препараттарын мен люстраларды жасау үшін қолданылатын препараттарды, жартылай өнімдер мен люстраларды жасаудың технологиялық процестерін жүргізу;

металл резинатын жасау;

технологиялық процесс режимін бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша бақылау және реттеу;

алтын мен шөлмектегі родийді турбуленттік қоспалауыштардың көмегімен араластыру және шайқау;

бояғыш ерітінділерді дайындау, еріткіштерді сүзу;

темір купоросын дайындау технологиялық процесін жүргізу;

алтын ұнтағын қолмен дайындау;

вакуум құрылғысының көмегімен және электронды таразыны пайдалана отырып, сұйық алтын препараттарын және люстраларды орап салу;

технологиялық журналға жазба жазу.

148. Білуге тиіс:

бағалы металдар препараттарын және люстраларды жасау технологиялық процесі;

жабдықтар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

жасалатын препараттар мен люстралардың рецептурасы;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар.

4-параграф. Бағалы металдар препараттарын және люстраларды жасаушы, 5-разряд

149. Жұмыс сипаттамасы:

сұйық алтын, резинат, родий жасау, қалпына келтірілген алтын, металл немесе азотты қышқыл күмістен ұнтақ күміс алу технологиялық процестерін жүргізу;

құрамында алтыны бар және аралас люстраларды дайындау;

сынамаларды іріктеу және соңғы талдау жүргізу;

құрамында алтыны бар көп компонентті люстралар мен бояғыш ерітінді дайындау;

қосылатын компоненттердің санын есептеу;

шикізаттың жұмсалуы мен дайын өнімді есептеу;

шарлы диірменнің көмегімен ұнтақ алтын дайындау;

біліктілігі анағұрлым төмен жасаушыларды басқару.

150. Білуге тиіс:

сұйық алтын, люстралар, родий, ұнтақ алтын мен күміс жасаудың технологиялық процесі;

сұйық алтын мен күміске қойылатын техникалық шарттар;

сынамаларды іріктеу қағидалары және соңғы талдау жүргізу әдістемесі;

сұйық алтын препараттар мен люстралардың компоненттерін есептеу әдістемесі;

улы химикаттармен жұмыс істеу қағидалары;

қыздыру аспаптарын пайдалану қағидалары;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары;

бейорганикалық химия негіздері.

5-параграф. Бондарь-жабушы, 3-разряд

151. Жұмыс сипаттамасы:

химикаттары мен бояғыштары бар бөшкені ашу, дайын өнім салынған бөшкені жабу;

бөшкелерді жіберу, олардың жарамдылығын бақылау;

бұзылған бөшкелерді қоймадан жұмыс орнына жеткізу және оларды жөндеу;

технологиялық жабдықтарды – сыйымдылығы әртүрлі ағаш реакторлар мен чандарды жөндеу;

бондарьлау құралдарын жөндеу және қайрау.

152. Білуге тиіс:

бөшкелерді ашу және жабу тәсілдері;

ыдыстарға салынған өнімнің қасиеттері;

бөшкелерді жөндеу қағидалары;

ағаш технологиялық жабдықтарды бөлшектеу, құрастыру және жөндеу тәсілдері;

бондарьлау құралдарын қайрау қағидалары.

6-параграф. Бояу-аппаратшы, 3-разряд

153. Жұмыс сипаттамасы:

бояу массасының бүгілу дәрежесі 10 микроннан астам пигменттер мен бояуларды ұнтақтау процесін жүргізу;

біліктердің қысылу дәрежесін реттеу, машинаны іске қосу және баптау;

пастаны білікшелерге қолмен қалақшамен салу, сорғының, тельфермен, гидрокөтергішпен көмегімен тарту;

пастаны ұнтақтауды, пастаның біліктің шетінен қайталап ұнтақтауға қайта келуін бақылау;

біліктердің бетінің температуралық режимін сақтау;

сумен салқындату жүйесін бақылау;

машинаның жылдамдығын жылдам ұнтақтауға ауыстыру;

машинаның кейбір жерлерін бөлшектей отырып, жуу және тазалау;

өнімнің шығуын есептеу және техникалық шарттарға сәйкес орау.

154. Білуге тиіс:

бояуды машинаның ұнтақтау технологиясы;

өз жұмыс орнындағы әртүрлі жүйедегі машиналардың құрылысы, арматура және коммуникациялар;

бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың мақсаты;

бояу компоненттерінің қасиеттері;

дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар.

7-параграф. Бояу-аппаратшы, 4-разряд

155. Жұмыс сипаттамасы:

бояу массасының бүгілу дәрежесі 10 микронға дейінгі пигменттер мен түрлі-түсті және қара бояуларды ұнтақтау процесін жүргізу;

температуралық режимді, біліктердің айналу жылдамдығын, біліктердің қысылу біркелкілігін және қырылатын баяу пастасының тұтқырлығына байланысты бояу пастасының білікте біркелкі таралуын реттеу;

"ұнтақтау дәрежесі" көрсеткіштерін аспап бойынша айқындау;

алмалы-салмалы ракельдің жай-күйін бақылау;

технологиялық картаға жазба жазу;

жабдықты жөндеуге дайындау.

156. Білуге тиіс:

әртүрлі мақсаттағы түрлі-түсті және қара бояуларды ұнтақтау технологиясы;

ұнтақтау процесін реттеу қағидалары;

баспа бояуларын өндіруге арналған машиналар мен аппараттардың, бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың құрылысы мен жұмыс принципі;

баспа бояуларының қасиеттері, тауарлық нөмірлеріне сәйкес олардың мақсаты.

8-параграф. Жаныштама пісіру аппаратшысы, 4-разряд

157. Жұмыс сипаттамасы:

жаныштама массасын қазанда пісіру процесін жүргізу;

жабдықты жұмысқа дайындау;

компоненттерді белгіленген арақатынаста бірінен соң бірін салу;

аппаратураны іске қосу және тоқтату;

өнімді вакуумдеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен температура мен қысымды реттеу;

сынама алу және оны лабораторияға тапсыру;

дайын өнімді ағызу, оны орау және таңбалау;

білікше жасау;

шикізаттың жұмсалуын есептеу және дайын өнімді шығару;

күрделі емес есеп жасау;

жабдықты ұсақ жөндеу жұмыстарын орындау.

158. Білуге тиіс:

жаныштама массасын жасаудың технологиялық процесі;

жабдықтар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

шикізат пен дайын өнімнің қасиеттері;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары және техникалық шарттары.

9-параграф. Индулин пісіру аппаратшысы, 4-разряд

159. Жұмыс сипаттамасы:

регламентке сәйкес индулин балқымасын алу (пісіру) процесін жүргізу;

реакторды іске қосуға дайындау;

шикізатты технологиялық картаға сәйкес дайындау, өлшеу және реакторға салу;

реактор кассасын қажетті температураға дейін қыздыру;

бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен температураны реттеу және пісіру процесін бақылау;

сынамаларды талдау үшін іріктеу;

дайын өнімді реактордан түсіру;

жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою.

160. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық схемасы;

технологиялық режим және процесті реттеу қағидалары;

жабдықтар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен жұмыс принципі;

шикізат, жартылай дайын өнім және дайын өнімдердің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

шикізатқа қойылатын талаптар;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары мен техникалық шарттары.

10-параграф. Қабылдаушы-бақылаушы, 4-разряд

161. Жұмыс сипаттамасы:

төртбұрышты таразының көмегімен түрлі-түсті суспензия, қола және алюминий қабат және пленкаға алғашқы жағылатын бояуды жағу қалыңдығын тексеру;

алтындау пресімен өрнек салу арқылы фольганың сапасын тұрақты түрде тексеру;

температуралық режимді таңдау және сақтау, алтындау прессін тазалау және майлау;

фольганы орау және сұрыптау жұмыстарын бақылау;

әрбір рулонның алғашқы 5-7 метрін тексеру арқылы сапасын тексеру;

дайын өнім салынған жәшіктерге этикетка жаздыру;

фольганы күніне тапсыруға ведомость жасап, ресімдеу;

өндіру журналына келіп түскен және қоймаға тапсырылған фольганың санын жазу;

учаскедегі фольга қалдықтарын тексеру.

162. Білуге тиіс:

фольганың барлық түрлерінің кінәраттары мен ақаулықтары және олардың пайда болу себептері;

төртбұрышты таразының көмегімен және жуу арқылы фольга қабатының қалыңдығын, кез келген қаптау материалында өрнек салу арқылы фольганың сапасын, фольгамен өрнек салуға арналған температуралық режимді айқындау қағидалары;

жабдықтар мен аспаптардың құрылысы және оларға қызмет көрсету қағидалары;

фольганы сұрыптау және орау жұмыстарын жүргізу тәсілдері;

ауысым жұмысшылары өндірімін есепке алуды жүргізу қағидалары.

11-параграф. Қола жағушы машинист, 4-разряд

163. Жұмыс сипаттамасы:

калькаға қола қабатын машинамен жағу процесін жүргізу;

машинаны жұмысқа дайындау, оны баптау және реттеу, калька сапасын тексеру, кальканы машинаға салу және біліктердің кернеуінің дұрыстығын реттеу;

бу жылыту жүйесін қосу және температураны реттеу;

қола ұнтағы мен қорғаныш қабат суспензиясын салу;

қола ұнтағының қалыңдығын және машинаның жылдамдығын реттеу;

өнім сапасын бақылау;

технологиялық журналға жазба жазу;

машинаны тазалау және майлау;

164. Білуге тиіс:

калькаға қола қабатын жағудың технологиялық процесі;

шикізаттың, суспензияның, балауыз май балқымасының негізгі қасиеттері;

дайын өнімнің техникалық шарттар;

негіз кальканың, қола ұнтағы мен бояу суспензиясының сапасын айқындау әдістері;

машина құрылысы мен оған қызмет көрсету қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары.

12-параграф. Қола жағушы машинист, 5-разряд

165. Жұмыс сипаттамасы:

балауызданған пленка негізге қола ұнтағын жағу процесін жүргізу;

пневматикалық құрылғы мен вибратордың көмегімен қола ұнтағының автоматты түрде берілуін және негіз жаймасының бойымен біркелкі тарауын реттеу және бақылау;

электронды аспаптың көмегімен: машинаның барлық тораптарында пленка негізінің керілуін, температуралық режимді, пленка негіздің қозғалу жылдамдығын, қысу біліктерінің қысым көлемін бақылау және реттеу;

қола жағылған жартылай дайын өнімдердің сапасын бақылау;

технологиялық журналға және операциялық параққа жазба жазу;

өңделген қола ұнтағын қалпына келтіру торабында қалпына келтіру процесін жүргізу және тазартылған қола ұнтағының сапасын бақылау.

166. Білуге тиіс:

фольга өндірісінің технологиясы;

технологиялық процесті жүргізудің негізгі өлшемдері;

жартылай дайын өнімнің сапасын айқындау әдістері;

шикізаттың негізгі қасиеттері;

машина мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы және оларға қызмет көрсету қағидалары;

ақаулықтардың себептері және оларды жою әдістері;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары.

13-параграф. Қоспалауыштар аппаратшысы, 3-разряд

167. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен илеу машинасында пигмент илемесін дайындау процесін жүргізу;

шикізатты машинаға рецептураға сәйкес жеткізу, өлшеу және салу;

жабдықтың жұмысын бақылау;

дайын илемдерді бояу үгітетін машиналарға жеткізу;

жабдықтарды тазалау және жөндеуге тапсыруға дайындау.

168. Білуге тиіс:

илем дайындаудың технологиялық процесінің мәні;

қолданылатын жабдықтардың құрылысы;

шикізаттың негізгі қасиеттері;

техникалық шарттармен шикізатқа қойылатын талаптар.

14-параграф. Қоспалауыштар аппаратшысы, 4-разряд

169. Жұмыс сипаттамасы:

пигменттерге арналған илемді илеу машинасында пигмент илемесін дайындау немесе бояу алу үшін қарапайым қоспалауыш-аппараттарда пигменттік пасталарды араластыру процесін жүргізу;

шикізатты дәлме-дәл мөлшерлеу және жіберу, салу және араластыру процестерін реттеу;

компоненттердің арақатынасы бойынша қоспаның саны мен сапасын бақылау және реттеу;

талдау жүргізу үшін сынама алу;

илем машиналарына, қоспалауыштарға, мөлшерлеуіштерге, коммуникацияға, бақылау-өлшеу аспаптарына және өзге де негізгі және қосалқы жабдықтарға қызмет көрсету.

170. Білуге тиіс:

илем, бояу дайындаудың технологиялық процесі;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттері;

бақылау-өлшеу аспаптарының, негізгі және қосалқы жабдықтардың құрылысы;

арматура мен коммуникация схемасы;

шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттары;

технологиялық режимнің өлшемдері мен процесті реттеу қағидалары;

сынамаларды іріктеу қағидалары.

15-параграф. Қоспалауыштар аппаратшысы, 5-разряд

171. Жұмыс сипаттамасы:

бояуларды вакуум қоспалауыштар мен үздіксіз жұмыс істейтін бисер диірмендерде пигменттерді (сулау және бұрын тартылған пигменттермен біркелкі араластыру) майдалау технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдарының көмегімен және талдау нәтижелері бойынша илем дайындау процесін реттеу;

шикізатты жұмсау және дайын өнім шығарудың күрделі есептерін жүргізу және процесс өлшемдерін түзету;

сынама алу және пастаның майдалық дәрежесін айқындау;

диірменнің қапшығына судың берілу жылдамдығын өзгерту арқылы шығатын бояу пастасының температурасын реттеу;

пастаны қоспалауышқа айдау;

бояу алу үшін пигменттерді жылдам жүретін қоспалауыш аппараттарда араластыру процесін жүргізу;

жабдықты ұдайы бөлшектеу, тазалау, жуу, бисерді себу және салу;

жазбаны технологиялық картаға және ауысым журналына жазу;

жабдық жұмысындағы ақаулықтарды және технологиялық процесс ақаулықтарын пневмоэлектр сигналдық құрылғылары бойынша анықтау және жою.

172. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың технологиялық схемасы;

бақылау-өлшеу аспаптарының, автоматика жүйесі мен құралдарының құрылысы мен конструкциясы;

шикізатты есептеу және өнім шығару әдістемесі;

майдалылықты және әртүрлі аспаптардағы тор қалдықтарын айқындау әдістері;

процесті басқарудың компьютерлік жүйесінің тәртібі мен пайдалану қағидалары;

автоматика мен процесті блоктауды бақылау жүйесі;

технологиялық режим және процесті реттеу қағидалары.

16-параграф. Қыш пигменттерді күйдіруші, 3-разряд

173. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен қыш пигменттерді күйдірудің жекелеген операцияларын орындау;

пештерді пайдалануға дайындау;

жанарғыны, газ аппаратурасының жұмысқа даярлығын, пеш мойнының тартпасын, жанарғының желдеткішін, капсельмен қамтамасыз етілуін тексеру;

шамот ерітіндісін дайындау және парапет пен кладка арасындағы кедір-бұдырлықты анықтау;

пешке салу және одан алу.

174. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін пештердің мақсаты мен жұмыс принципі;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

шамот ерітіндісін дайындау процесі.

17-параграф. Қыш пигменттерді күйдіруші, 4-разряд

175. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес қыш пигменттерді пеште күйдіру;

пешке салу және пештен дайын өнімдерді шығаруға басшылық жасау;

термиялық өңдеу режимін пайдалану және реттеу;

газ бен ауаның қажеттілігін есептеу;

пеште қажетті газ ортасы мен температураны қамтамасыз ету;

пигменттерді күйдірудің газ режимін бақылау-өлшеу аспаптары бойынша және көзбен шолып реттеу;

технологиялық журналға және операциялық параққа жазба жазу;

біліктілігі анағұрлым төмен күйдірушілерді басқару.

176. Білуге тиіс:

күйдіру пештерінің құрылысы;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы;

қыш пигменттерді күйдіру процесі;

пигменттерді күйдіру режимі;

пигмент шикіқұрамдарының қасиеттері;

газ бен ауаны пайдалануды есептеу әдістемесі;

температураны реттеу тәсілдері.

18-параграф. Лак пісіру аппаратшысы, 4-разряд

177. Жұмыс сипаттамасы:

лак алу, шайыр мен лак негізін синтездеу технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

сұйық шикізатты қабылдау және оны реакторға салу;

қатты шикізатты жеткізу, дайындау, ұсақтау, балқыту және арту;

реакторлар мен айырғышты қыздыру және салқындату;

араластырғыштың айналу жылдамдығын реттеу;

коммуникация мен ұстау жүйесіне су мен будың берілуі;

жабдықтың, сорғы жүйесінің жұмысын тексеру;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен реакциялық массаның жай-күйін, негізгі және қосалқы жабдықтардың жұмысын бақылау;

талдау жүргізу үшін сынамаларды іріктеу;

реакторларды, айырғыштарды түсіруге дайындау;

лак негізін араластырғышқа айдау, сығып шығару;

үлгі етіп еріту, араластыру және шығару;

лакты әртүрлі құрылымды сүзгілерде сүзу;

әртүрлі құрылымды аппараттарда пастаны майдалау;

шайырды формаларға, таблеткалайтын машинаға құю;

шайырды әртүрлі ыдыстарға салу және орау, қоймаға жеткізу;

шайырды формаға ұсақтау және ыдыстарға салу;

лакты құю және әртүрлі құрылымды ыдыстарға салу;

жабдықты тазалау және жуу, оның жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою, жөндеуге дайындау.

178. Білуге тиіс:

лак алу технологиялық процесінің мәні;

қолданылатын шикізат пен жартылай дайын өнімнің негізгі қасиеттері;

жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімдерге қойылатын техникалық талаптар;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

бақылау-өлшеу аспаптары мен аргонолептикалық аспаптар бойынша процесті бақылау қағидалары;

жабдықтың құрылысы және оны пайдалану қағидалары;

технологиялық процесс пен тығын арматурасының схемасы.

19-параграф. Лак пісіру аппаратшысы, 5-разряд

179. Жұмыс сипаттамасы:

лак алу, шайыр мен лак негізін синтездеу технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

компоненттерді реакторға, араластырғышқа салу үшін уақыты, салмағы, температурасы бойынша қатаң регламенттелген, жүйелі есептеу, мөлшерлеу;

араластырғыштың айналу жылдамдығын реттеу, реакторда, араластырғышта қысым мен вакуум қалыптастыру;

азеотропты әдіспен конденсаттау, полимерлеу, этерификаттау, қайта этерификаттау, модификациялау, бейтараптандыру, жуу, еріту, кептіру, вакуумдеу-кептіру, терең айдау, термоөңдеу, сүзу, үлгі ету, ректификациялау процестерін жүргізу;

соңғы талдауды жүргізу;

процесті бақылау-өлшеу аспаптары мен талдау нәтижесі бойынша басқару тақтасынан және тікелей аппараттарда жүргізу және реттеу;

ортаның реакциясын, реакциялық массаның жай-күйін, шикізаттың сапасын талдау паспорттары бойынша және органолептикалық бақылау;

технологиялық картамен және жоспарлы температуралық кестемен танысу;

негізгі және қосымша жабдықтарға қызмет көрсету;

технологиялық картаға жазба жазу;

жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою, оны жөндеуге дайындау.

180. Білуге тиіс:

учаскедегі өндірістің технологиялық схемасы;

технологиялық режим және процесті реттеу қағидалары;

шикізаттың, жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімдердің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімдердің техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттары;

талдау жүргізу және рецептура есептеу әдістері;

негізгі және қосымша жабдықтардың, тығын арматурасының құрылысы мен жұмысы және қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникация схемасы;

автоматты басқару және реттеу құралдарын пайдалану қағидалары.

20-параграф. Лак пісіру аппаратшысы, 6-разряд

181. Жұмыс сипаттамасы:

лак алу, шайыр мен лак негізін синтездеу технологиялық процесін жүргізу;

қызмет көрсетілетін учаскедегі жұмысты бақылау және үйлестіру;

талдау деректері бойынша технологиялық процестің тиімді режимдерін таңдау;

жұмыс барысында регламенттелетін өлшемдерді бақылау және реттеу;

тіркеу аспаптарындағы диаграммаларды ауыстыру және өңдеу;

шикізат пен дайын өнімнің жұмсалуын есептеу;

жабдықтарды жөндеуден қабылдау;

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқару.

182. Білуге тиіс:

лак алудың технологиялық процесі және қызмет көрсетілетін учаскедегі ілеспе процестер;

технологиялық режим өлшемдері мен процесті реттеу қағидалары;

негізгі және қосымша жабдықтардың, бақылау-өлшеу аспаптарының және реттеу аспаптарының құрылысы мен пайдалану қағидалары;

арматура мен коммуникация схемасы;

органикалық химия негіздері.

21-параграф. Лактау машинасының машинисі, 4-разряд

183. Жұмыс сипаттамасы:

ерітіндінің жеке қабатын қағаз негізге жағу технологиялық процесін жүргізу;

машинаны жұмысқа дайындау, оны баптау және реттеу;

негіз жаймасын толтыру;

ракель құрылғысын орнату;

қабат қалыңдығын, негіз жаймасының керілуін, оралуын бақылау және реттеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен кептіру камераларындағы температуралық режимді реттеу;

ораманы желімдеу және жарылған жерлерін алып тастау;

дайын өнімді есепке алу;

технологиялық журналға және операциялық параққа жазба жазу;

машинаның барлық тораптарын тазалау және майлау.

184. Білуге тиіс:

қағаз негізге әртүрлі қабаттарды жағудың технологиялық процесі;

машинаның құрылысы мен оны пайдалану қағидалары;

процесті реттеу қағидалары;

дайын өнімге немесе жартылай дайын өнімге қойылатын талаптар;

технологиялық журналға және операциялық парақ жүргізу қағидалары.

22-параграф. Лактау машинасының машинисі, 5-разряд

185. Жұмыс сипаттамасы:

пленка негізге ерітіндінің жеке қабатын жағу технологиялық процесін жүргізу;

құрылғының орау және жазу және пневмокөтергіш пен электротельфердің көмегімен ірі көлемді орамалардың тораптарына қызмет көрсету;

негіз жаймасын керу және кинематикалық схема мен белгіленген өлшемдер бойынша керілуін реттеу;

электронды басқару пультінің көмегімен процесс жүргізудің белгіленген режимін сақтау үшін май жылу тасымалдауышының беру жүйесіне, сорғы жүйесіне және вискозиметрге қызмет көрсету;

бақылау және талдау жүргізу үшін сынама алу;

ракель пышақтарды іріктеу және олардың дұрыс орнатылуын бақылау.

186. Білуге тиіс:

пленка негізге әр түрі қабаттарды жағу технологиялық процесі;

технологиялық процесті жүргізудің әдістер мен тәсілдері;

жартылай дайын өнімнің сапасын айқындау әдістері;

шикізаттың негізгі қасиеттері;

машинаның барлық тораптарының құрылысы;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

тельфеp мен пневмокөтергішті пайдалану қағидалары;

ақаулықтардың себептері және оларды жою шаралары.

23-параграф. Лактау машинасының машинисі, 6-разряд

187. Жұмыс сипаттамасы:

пленка негізгі ерітіндінің бірнеше қабатын бір уақытта жағу технологиялық процесін жүргізу;

электронды бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматты реттеуші құрылғылардың көмегімен қашықтықтан басқару пультінен технологиялық процестің жүргізілуін бақылау;

пленканың салынуын бақылау және жайманың жиегін, суспензияның автоматты мөлшерлемесін және реттеуші аспаптар мен автоматты құрылғылардың көмегімен жүзеге асырылатын машинаның барлық тораптарындағы технологиялық процесс өлшемдерін реттеу;

технологиялық процестің белгіленген режимнен ауытқуы себептерін анықтау және жою;

сорғы және қысқыш біліктерінің жұмысын және дұрыс пайдаланылуын бақылау;

технологиялық журналды және операциялық парақты жүргізуді тексеру;

біліктілігі анағұрлым төмен машинистерді басқару.

188. Білуге тиіс:

ыстық өрнектеу фольгасын жасау технологиясы;

жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімдерді операция сайын бақылау әдістері;

белгіленген өлшемдерді реттеу, оларды бақылау және пайда болған бұзылушылықтарды жою әдістері;

шикізаттар мен материалдардың физикалық-химиялық қасиеттері;

автомат құрылғыларға қызмет көрсету қағидалары;

процесс автоматикасы мен блоктауды бақылау схемасы.

24-параграф. Металмен тозаңдандыру аппаратшысы, 5-разряд

189. Жұмыс сипаттамасы:

орама пленкаға алюминийді тозаңдандыру процесін жүргізу;

қашықтықтан басқарылатын вакуумдық тозаңдандыру құрылғысын іске қосу;

вакуумды қажетті деңгейге жеткізу;

пленканы орама торапқа толтыру;

алюминий сымын жіберіп тұрған механизм жылдамдығын өзгерту арқылы алюминий қабатын реттеу;

тозаңдандыру барысында отбақыр жұмысын бақылау және олар істен шыққан жағдайда ауыстыру;

негізгі және қосымша жабдықтарына, бақылау-өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

жабдық жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

вакуум камерасын күйе мен алюминий қабатынан тазалау.

190. Білуге тиіс:

технологиялық процесс және оның режимін реттеу қағидалары;

құрылғының құрылысы мен электр схемасы;

құрылғының барлық тораптарының жұмыс принципі;

жоғары вакуум құрылғысында жұмыс істеу қағидалары;

сұйық азотпен жұмыс жүргізу қағидалары;

қыздыру құрылғыларымен жұмыс істеу қағидалары;

алюминий сымға, отбақыр мен пленкаға қойылатын техникалық талаптар.

25-параграф. Пісіру аппаратшысы, 3-разряд

191. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі-түсті пигмент дайындау технологиялық процесінің жекелеген стадияларын жүргізу;

шикізат дайындау;

шикізатты реакциялық аппараттарға сорғының, қысылған ауа, вакуумның көмегімен, өздігінен ағызып немесе қолмен құю;

көтергіштерге, чанға, жинағыштарға, өлшеуіштерге, тасымалдауыштар мен өзге де технологиялық жабдықтарға қызмет көрсету;

аппараттарды тазалау және майлау, механизмдерді майлау;

дайын суспензияларды сүзгіден өткізуге айдау;

жабдықты жөндеуге дайындау.

192. Білуге тиіс:

түрлі-түсті пигмент дайындаудың технологиялық схемасы;

негізгі және қосалқы жабдықтардың құрылысы, жұмыс принципі және қызмет көрсету қағидалары;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникация мен арматура схемасы;

шикізаттар мен түрлі-түсті пигменттердің физикалық-химиялық қасиеттері.

26-параграф. Пісіру аппаратшысы, 4-разряд

193. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі-түсті пигмент дайындау технологиялық процесін жүргізу;

суда еритін тұздарды алып тастау үшін өнімді синтездеу, қышқылдандыру, қалпына келтіру, жуу процестерін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптары бойынша регламентке сәйкес белгіленген ортаның температурасын, вакуумын реттеу;

сынама алу;

күрделі емес талдауларды жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен талдау нәтижелері негізінде (химиялық формулаларды пайдалана отырып) қоспаларды есептеу;

әртүрлі компоненттерді аппаратқа мөлшерлеп салу;

технологиялық картаға жазба жазу;

жабдықтың ақаулықтарын жою;

біліктілігі анағұрлым төмен аппаратшыларды басқару.

194. Білуге тиіс:

түрлі-түсті пигмент дайындау технологиялық процесі;

қолданылатын шикізаттардың физикалық-химиялық қасиеттері мен шикізат пен дайын өнімнің техникалық талаптары;

сынамаларды іріктеу қағидалары және талдау жүргізу әдістемесі;

бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен оларды пайдалану қағидалары;

химиялық формулаларды пайдалана отырып, есептеу әдістері;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу қағидалары.

27-параграф. Препараторшы, 4-разряд

195. Жұмыс сипаттамасы:

алғашқы сырлау және бояу суспензиясын, балауыз май балқымасын, флюоресцентті бояу мен грунтты дайындау процесін жүргізу;

шарлы диірмендерді, вибрациялық сүзгілер мен жинағыштарды жұмысқа дайындау;

қоймадағы шикізат пен материалдарды қабылдау және жарамдылығын тексеру, өлшемдердің дұрыстығын тексеру;

шикізатты шарлы диірменге салу;

салынған компоненттерді ысқылау процесін реттеу;

суспензия дайындау кезінде диірмендерге қызмет көрсету және диірменді ұдайы шармен толықтыру;

сынамаларды іріктеу;

ысқылау процесін бақылау;

белгілі бір температура мен су салқындатқышын сақтау;

операциялық парақтарда жазба жазу;

өнімді шарлы диірменнен жинағыштарға жіберу;

суспензияны сүзу және спиртпен араластыру;

суспензияның тұтқырлығын вискозиметрдің көмегімен тексеру;

пигменттерді кептіргіштерде кептіру процесін жүргізу;

қола ұнтақты бояу, оны бояғаннан кейін кептіру және себу;

жабдықты тазалау және майлау.

196. Білуге тиіс:

алғашқы сырлау және бояу суспензиясын, балауыз май балқымасын, флюоресцентті бояу мен грунтты дайындау технологиялық процесі;

қолданылатын шикізаттың негізгі қасиеттері;

жартылай дайын өнім мен дайын өнімдерге қойылатын техникалық талаптар;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

шарлы диірменнің, пісіру қазандықтарының және өзге де қолданылатын жабдықтардың құрылысы;

суспензияның тұтқырлығын айқындау әдістері.

28-параграф. Сұрыптап ораушы, 3-разряд

197. Жұмыс сипаттамасы:

қағаз негізді қола фольганы станокта орау және сұрыптау;

фольганы станокқа салу, қайта орау, өтпелі, шағылысқан жарықта тексеру, бүлінген жерлерін кесу, үзілген жерлеріне "белгі" қою, фольганы сапалық белгілері бойынша сұрыптау, есептеуіш бойынша таспаның ұзындығын ұзына бойын метрмен өлшеп айқындау және ормадағы фольганың шаршы метрін өлшеу;

ақаулықтары анықтаған кезде ораманы қайта орау, фольганы белгіленген өлшемді беттерге тілу және оларды сапалық белгілері бойынша сұрыптау;

қола жағушы машинистеріне фольганың ақаулығы туралы ескерту;

өңдеу есебін жүргізу;

станокты тазалау және майлау.

198. Білуге тиіс:

фольганы станокта орау және сұрыптау тәсілдері;

фольганың мемлекеттік стандарттары;

ақаулықтарды анықтау әдістемесі;

метраж есептемесін пайдалану қағидалары;

ұзына бойынша және шаршы метрін есептеу әдістері;

орау станогының құрылысы.

29-параграф. Сұрыптап ораушы, 4-разряд

199. Жұмыс сипаттамасы:

пленка негізді қола және пигменттелген фольганы станокта орау және сұрыптау;

тельфердің көмегімен ораманы машинаға орнату;

электронды басқару пульті мен өлшеу аспаптарына қызмет көрсету;

жайманы керудің трансмиттермен жабдықталған автоматты реттеуішінің, бақылаушы құрылғының, фольганы біркелкі орау пневматикалық құрылғысының көмегімен фольганы орау мен сұрыптауды бақылау;

фольга жаймасын өтпелі жарықпен екіжақты бақылау;

ұзындығын дәлме-дәл өлшеу, жылдамдықты реттеу, фольганы жиырмай желімдеуге арналған арнайы құрал құрылғысын басқару;

фольганың қатаң белгіленген өлшемді сұрыпталған орамасын кесу машинасына тасымалдау;

сұрыпталған орамаларды партия етіп жинақтау;

технологиялық журналға және операциялық параққа жазба жазу.

200. Білуге тиіс:

электронды басқару пультін, өлшеу аспаптары мен өзге де құрылғыларды пайдалану қағидалары;

тельферді пайдалану қағидалары;

машинаның құрылысы;

фольганың физикалық-химиялық қасиеттері.

30-параграф. Фирнис пісіру аппаратшысы, 4-разряд

201. Жұмыс сипаттамасы:

фирнисті регламентке сәйкес синтездеу процесін жүргізу;

реакторды жүктеуге дайындау;

технологиялық картаға сәйкес шикізат реакторын дайындау, өлшеу және тиеу;

реакторларды қыздыру және салқындату;

реактордағы температураны реттеу және бақылау-өлшеу аспаптары бойынша пісіру процесіне бақылауды жүзеге асыру;

жабдықтың жұмысын, сору жүйесін тексеру;

талдау жүргізу үшін сынамаларды алу;

өнімнің дайындығын анықтау және оны ағызу;

технологиялық картаға жазба жүргізу;

жабдықтың ақаулықтарын жою және оны қарапайым жөндеу;

жабдықтарды тазалау және жуу.

202. Білуге тиіс:

фирнистерді жасаудың технологиялық процесі;

қолданылатын шикізат пен жартылай дайын өнімдердің негізгі қасиеттері;

дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану қағидалары;

жабдықтардың құрылысы.

31-параграф. Химиялық шикізатты өлшеуші, 3-разряд

203. Жұмыс сипаттамасы:

қоймадан химикаттар мен бояғыштарды қабылдау;

оларды технологиялық процеске сәйкес белгіленген порциялар бойынша өлшеу;

сақтау орындары мен жинағыштардағы сұйықтықтарды ыдысқа салу, таңбалау, өлшеу;

химикаттар мен бояғыштарды сорттары мен партиясы бойынша сұрыптау;

шикізатты физикалық салмаққа қайта есептеу;

химиялық шикізаттың дұрыс сақталуын бақылау;

талаптарды ресімдеу, алынатын және шығарылатын шикізатты есепке алу;

электр тиегіштің көмегімен шикізатты тасымалдау;

электр тиегішке қызмет көрсету.

204. Білуге тиіс:

өлшеу тәсілдері;

таразының құрылысы мен оған қызмет көрсету қағидалары;

химиялық шикізатты есепке алу нұсқаулығы және оны сақтау қағидалары;

өндірісте қолданылатын химикаттардың негізгі қасиеттері және олармен жұмыс істеу қағидалары;

электр тиегішке қызмет көрсету нұсқаулығы;

шикізатты физикалық салмаққа қайта есептеу әдістемесі.

32-параграф. Шарлы диірмен аппаратшысы, 4-разряд

205. Жұмыс сипаттамасы:

мерзімді әрекет ететін шарлы диірменде пигменттерді қайта ұсақтау процесін жүргізу;

технологиялық картаға сәйкес құрамдас бөліктерді өлшеу;

диірменге сұйық құрамдас бөліктерді құю;

тельфер, кранбалканың көмегімен немесе қолмен диірменнің тиеу люгіне құрғақ пигменттерді салу және оларды тиеу;

диірменнің жұмысын бақылау;

талдау жүргізу үшін сынамаларды іріктеу;

ауа өткізгіш арқылы жиналған газды мезгіл-мезгіл шығару;

диірменді ағызуға дайындау;

ағызу люгін орнату;

дайын өнімді қоспалауышқа ағызу;

шарлы диірменді тазалау және жуу, оған шар толтыру;

технологиялық картаға жазба жүргізу.

206. Білуге тиіс:

шарлы диірменде пигменттерді қайта ұсақтаудың технологиялық процесі;

қолданылатын құрамдас бөліктердің негізгі қасиеттері;

дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар, сынамаларды іріктеу қағидалары;

тиеу және түсіру коммуникацияларын пайдалану қағидалары;

жабдықтардың, таразы және бақылау-өлшеу аспаптардың құрылысы.

33-параграф. Шарлы диірмен аппаратшысы, 5-разряд

207. Жұмыс сипаттамасы:

мерзімді әрекет ететін шарлы диірменде пигменттерді қайта ұсақтау процесін жүргізу;

технологиялық процесс өлшемдерін бақылау және реттеу;

сорғы-дозатордың көмегімен жылдам айналатын қоспалауыштан бояу пастасының шарлы диірменге дәлме-дәл мөлшерлемемен үздіксіз берілуі;

шарлы диірменнен шығатын бояу пастасының температурасын реттеу;

талдау жүргізу үшін сынамаларды іріктеу және бояу пастасының қайта ұсақталу дәрежесін талдау;

дайын пастаны типке жеткізу үшін қоспалауышқа қайта айдау;

жабдықтың жұмысындағы шағын ақаулықтарды түзету;

қабырғалары мен ұсақтаушы элементтерді бөлшектеу, тазалау, тозу дәрежесін тексеру;

сүзгілерді бөлшектеу және жинақтау;

технологиялық картаға жазба жүргізу.

208. Білуге тиіс:

пигменттерді шарлы диірменде диспергтеудің технологиялық процесі;

қолданылатын шикізаттар мен жартылай дайын өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттері;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар;

сынамаларды іріктеу қағидалары;

қайта ұсақтау дәрежесін айқындау әдістемесі;

жабдықтардың, таразы және бақылау-өлшеу аспаптардың құрылысы және оларды пайдалану қағидалары.

34-параграф. Шарлы диірмен аппаратшысы, 6-разряд

209. Жұмыс сипаттамасы:

компьютерлік жүйелермен жабдықталған, қашықтықтан басқару пульті бар технологиялық желілерде бояу өндірудің технологиялық процесін жүргізу;

механикалық тиеу жүйелерінің көмегімен сүрлем мен ыдыстарға пигменттер мен өзге де құрамдас бөліктерді тиеу;

компьютерлік жүйеге бағдарламаларды енгізу арқылы басқару пультінде технологиялық процестің тәртібі мен өлшемдерін таңдау;

пигменттер мен өзге де құрамдас бөліктерді тиеу және мөлшерлеу жүйелерінің көмегімен өлшеу және мөлшерлеу;

жергілікті (қолмен) басқару режимінде аппараттың жұмыс режимін таңдау және орнату;

барлық учаскеде технолгиялық жабдық пен бақылау-өлшеу аспаптарының жұмысын бақылау;

диспергтеу процесін жүргізу;

технологиялық желіде орнатылған негізгі және қосалқы жабдықтарға қызмет көрсету;

жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды және пневмоэлектрлік сигналдық құрылғы арқылы технологиялық процестің бұзылуын анықтау және жою.

210. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін өндірістің технологиялық схемасы;

бақылау-өлшеу аспаптарының, жабдық және автоматика жүйесінің құрылысы мен конструкциясы;

шикізатты есептеу әдістемесі мен өнімді шығару;

әртүрлі аспаптарда дисперсиялық және електік қалдықты анықтау әдістері;

процесті басқарудың компьютерлік жүйелерін пайдалану тәртібі мен қағидалары;

процесті блоктау және автоматиканы бақылау схемасы;

технологиялық режим және процесті реттеу қағидалары.

5-тарау. Жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші

211. БТБА-ға (26-шығарылымы) жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші қосымшада келтірілген.

Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік- біліктілік анықтамалығына (26- шығарылым) қосымша

Жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші

Р/с №	Кәсіптің атауы	Разрядтар диапазоны	Беті
Анилиндеу-бояу өндірісі
1.	Азобояғыштар өндірісінің аппаратшысы	3-5	3
2.	Аммонолиз аппаратшысы	4-6	6
3.	Ацильдеу аппаратшысы	3-5	8
4.	Бояуларды араластырушы аппаратшы	3-5	11
5.	Мырыш ұнтағы өндірісінің аппаратшысы	5	13
6.	Үлбірге арналған бояу өндірісінің аппаратшысы	4	14
7.	Фенилирлеу аппаратшысы	5	15
8.	Фталоцианин бояулары өндірісінің аппаратшысы	4-5	16
Лак-бояу өндірісі
9.	Бояу ұсатушы	1-3	18
10.	Жарық қайтарғыш құрамдарды жағатын ағынды сызықтардың операторы	4-6	20
11.	Илем дайындау аппаратшысы	3-5	22
12.	Колоршы	4-6	24
13.	Лак негіздерін ерітетін аппаратшы	4-5	25
14.	Лак-бояу жабындарының жабдықтарын баптаушы	4-6	26
15.	Литопон өндірісінің аппаратшысы	5	28
16.	Металл тараны күйдіруші	2-3	28
17.	Металл тотығын алу аппаратшысы	3-5	30
18.	Метатитан қышқылын алу аппаратшысы	4-5	32
19.	Микронизацияланған материалдарды алу аппаратшысы	4-5	33
20.	Мырыш купоросы өндірісінің аппаратшысы	5	34
21.	Олифа пісіру аппаратшысы	2-5	35
22.	Пигменттер мен бояғыштарды майдалау аппаратшысы	2-5	37
23.	Полимеризациялық шайырдан лак пен эмаль алу аппаратшысы	2-5	41
24.	Полиэтилендеу ағынды сызығының операторы	6	43
25.	Сиккатив пісіруші-аппаратшы	3-4	44
26.	Стандарттау аппаратшысы	3-5	46
27.	Титан қостотығы өскінін алу аппаратшысы	4-6	47
28.	Эмальдар жасайтын аппаратшы	3-5	49
Полиграфиялық бояу өндірісі
29.	Бағалы металдар препараттарын және люстраларды жасаушы	2-5	51
30.	Бондарь-жабушы	3	53
31.	Бояу-аппаратшы	3-4	54
32.	Жаныштама пісіру аппаратшысы	4	55
33.	Индулин пісіру аппаратшысы	4	56
34.	Қабылдаушы-бақылаушы	4	56
35.	Қола жағушы машинист	4-5	57
36.	Қоспалауыштар аппаратшысы	3-5	58
37.	Қыш пигменттерді күйдіруші	3-4	60
38.	Лак пісіру аппаратшысы	4-6	61
39.	Лактау машинасының машинисі	4-6	63
40.	Металмен тозаңдандыру аппаратшысы	5	65
41.	Пісіру аппаратшысы	3-4	65
42.	Препараторшы	4	66
43.	Сұрыптап ораушы	3-4	67
44.	Фирнис пісіру аппаратшысы	4	68
45.	Химиялық шикізатты өлшеуші	3	69
46.	Шарлы диірмен аппаратшысы	4-6	70