Об утверждении Инструкции по безопасности при производстве и потреблении продуктов разделения воздуха

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 18 июня 2021 года № 294. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 июня 2021 года № 23190.

В соответствии с подпунктом 129) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемую к настоящему приказу Инструкцию по безопасности при производстве и потреблении продуктов разделения воздуха.

2. Комитету промышленной безопасности Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан сведения об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении шестидясити календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

Ю. Ильин

"СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии и
инфраструктурного развития
Республики Казахстан

Утвержден приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 18 июня 2021 года № 294

Инструкция по безопасности при производстве и потреблении продуктов разделения воздуха

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция по безопасности при производстве и потреблении продуктов разделения воздуха (далее – Инструкция) разработана в соответствии с подпунктом 129) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 и детализирует применение норм по обеспечению безопасности на производствах и объектах, связанных с производством и потреблением продуктов разделения воздуха (кислород, азот, аргон, криптон, ксенон, неоногелиевая смесь) (далее - ПРВ) и их смесей.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Эксплуатация технических устройств и ведение технологических процессов и работ осуществляется в соответствии с инструкцией по эксплуатации завода-изготовителя и проектной документацией.

3. В организациях производящих и потребляющих ПРВ разрабатывается перечень работ повышенной опасности, утверждаемый техническим руководителем организации.

Работы повышенной опасности выполняются бригадой не менее чем из двух человек, а работы внутри технических устройств (внутриблочное пространство и другие) и сосудов (емкостные аппараты) - бригадой не менее чем из трех человек.

4. Периодически повторяющиеся работы повышенной опасности по регламентному обслуживанию технических устройств, выполняются постоянным персоналом объекта (цеха, участка).

5. В каждой организации производящей и потребляющей ПРВ составляются планы ликвидации аварий.

Глава 2. Общие требования промышленной безопасности при эксплуатации и ремонте технических устройств

6. Непосредственно у технических устройств или мест их обслуживания и управления помещаются схемы расположения оборудования и аппаратов, технологических связей и коммуникаций.

7. К эксплуатации технических устройств допускается эксплуатационный и ремонтный персонал, прошедший подготовку и переподготовку по вопросам промышленной безопасности в соответствии со статьей 79 Закона Республики Казахстан "О гражданской защите".

8. Инструменты и приспособления, используемые во взрывопожароопасных зонах и помещениях, применяются в искробезопасном исполнении.

9. На рабочих местах инструменты и приспособления хранятся в отведенных для этого местах или инструментальных шкафах.

10. При использовании механизированных инструментов и приспособлений соблюдается требования эксплуатационной документации изготовителя.

11. Не допускается использование неисправных приспособлений и инструментов.

12. Система смазки механизмов герметичная. Для смазки труднодоступных, часто смазываемых узлов механизмов при их значительном количестве предусматривается централизованная автоматизированная система смазки.

Ручная смазка механизмов допускается только при их полной остановке.

13. При работе с радиоактивными ПРВ (радиоактивный радон при получении криптоноксеноновой смеси и криптона) соблюдаются требования проекта и настоящей Инструкции.

14. В местах, где имеются источники повышенной опасности, проектной документацией предусматриваются меры защиты обслуживающего персонала.

15. Прием и сдача смены сопровождаются осмотром и проверкой эксплуатируемых технических устройств и коммуникаций, включая проверку:

исправности технических устройств;

наличия и состояния ограждений, защитных блокировок, сигнализации, контрольно-измерительных приборов, заземления, средств пожаротушения;

исправности систем освещения и вентиляции.

Результаты осмотра заносятся в журнал приема и сдачи смены по форме, утвержденной техническим руководителем.

Обнаруженные неисправности устраняются.

16. Технические устройства подлежат обследованию (диагностированию) и ремонтам в сроки, предусмотренные графиками, утвержденными техническим руководителем организации.

17. Капитальные и текущие ремонты основного технологического оборудования производятся по разработанным и утвержденным проектам организации работ (далее - ПОР). В ПОР предусматриваются меры, обеспечивающие безопасность проведения ремонтных работ, а также указаны лица, обеспечивающие соблюдение требований безопасности.

18. В каждой организации составляется перечень технических устройств, ремонт которых производится с разработкой ПОР. Перечень утверждает технический руководитель организации.

19. Ремонтные, строительные и монтажные работы, выполняемые в действующих цехах силами ремонтного (производственного) персонала других цехов или подрядных организаций, производятся по нарядам-допускам.

20. Перед началом работ все специалисты и рабочие, занятые в ремонте, изучают ПОР.

При изменении условий труда в период ремонта оформляется новый наряд-допуск.

Допуск персонала к работе производится только с разрешения лица, ответственного за проведение ремонта.

21. Передача технических устройств в ремонт и приемка их из ремонта производится в соответствии с настоящей Инструкцией.

22. Остановка всех видов технических устройств для осмотра, чистки или ремонта, их пуск в работу после ремонта производится с соблюдением инструкции по эксплуатации завода-изготовителя.

23. Технические устройства, остановленные для внутреннего осмотра, чистки или ремонта, отключаются от энергоисточников и технологических коммуникаций. На трубопроводах устанавливаются отключающие заглушки.

Технические устройства, содержащие вредные или взрывоопасные газы, пары или пыль продуваются от технологических материалов.

Выполняется анализ воздушной среды на содержание кислорода, вредных и взрывоопасных веществ. Контрольные анализы воздуха производятся периодически в процессе выполнения работы.

Действия по установке и снятию заглушек фиксируются в журнале приема и сдачи смены за подписью лица, выполнившего эту работу.

Электрические схемы приводов разбираются, на пусковых устройствах или на рукоятках рубильников вывешиваются плакаты "Не включать - работают люди", принимаются меры, исключающие ошибочное или самопроизвольное включение устройств.

24. Проведение ремонтных работ внутри нагретых технических устройств допускается после снижения температуры воздуха в них до 40 градусов Цельсия и проветривания, а низкотемпературных технических устройств - после отогрева до положительных температур (20 градусов Цельсия) и проветривания. На месте выполнения работ выполняется проверка состава воздуха.

25. При выполнении ремонтных работ на двух ярусах и более (вертикальных отметках), расположенных один над другим, между ними устраиваются прочные перекрытия или устанавливаются сетчатые ограждения, исключающие падение материалов или предметов на работающих.

26. Сбрасывание с высоты материалов, элементов строительных конструкций, деталей технических устройств и других предметов не допускается. Бой кирпича и мусор допускается спускать по трубам или лоткам, нижний конец которых находится не выше 1 метра над уровнем земли (пола помещения).

27. Все работы по перемещению грузов производятся в соответствии с ПОР.

Перемещение крупногабаритных грузов производится в присутствии лица, ответственного за проведение ремонта.

При проведении такелажных работ с крупногабаритными монтажными узлами все другие работы на данном участке прекращаются.

28. В случае невозможности устройства лесов и подмостей при выполнении работ с лестниц на высоте более 2 метров рабочие пользуются предохранительными поясами со страховочными канатами. Место закрепления каната определяется ответственным за проведение ремонта до начала производства работ.

29. Предохранительные пояса, поясные карабины и страховочные канаты подлежат испытаниям после получения со склада и не реже двух раз в год в период использования. Результаты испытания оформляются актом. Каждый пояс и канат имеет инвентарный номер с указанием следующего срока испытания.

30. Ремонтные работы прекращаются, если:

обнаружено осуществление работ с нарушениями требований промышленной безопасности;

выявлено нарушение условий отключения технических устройств;

характер и объемы работ изменены в такой степени, что требуется изменение схемы отключения технических устройств и порядка выполнения работ;

появилась угроза жизни и здоровью работников;

в производственном помещении подан аварийный сигнал.

31. Перенос сроков проведения текущих ремонтов основного технологического оборудования допускается только при наличии положительного заключения комиссии, проводившей освидетельствование технического устройства, и письменного разрешения технического руководителя организации.

32. Основное технологическое оборудование после капитального ремонта или реконструкции вводится в эксплуатацию после приемки их комиссией, оформляется актом по форме, утвержденной техническим руководителем организации.

33. Не допускается попеременное использование технических устройств и коммуникаций, работающих с кислородом, для работы с воздухом, азотом, аргоном и другими газами.

34. При эксплуатации кислородных технических устройств не допускается перетекание кислорода в потоки других газов.

Смешение кислорода с другими газами допускается в случаях и с использованием устройств, предусмотренных проектом.

35. Технические устройства, используемые для работы с одним из ПРВ, допускается применять для работы с другими ПРВ при соблюдении следующих условий:

если изготовителем предусмотрена работа устройства с воздухом, другими ПРВ и продуктами (газами);

техническое устройство, при необходимости отогрева, полностью отогревается до положительных температур, продувается и после чего заполняется новым продуктом;

перед использованием технического устройства для работ с кислородом его внутренняя поверхность (проточная часть) проверяется на наличие следов масла и при необходимости обезжиривается;

знаки безопасности, отличительная окраска и надписи на техническом устройстве и коммуникациях, контрольно-измерительные приборы и технологические схемы коммуникаций приведены в соответствие с новыми условиями работы устройства;

после первого заполнения технического устройства новым продуктом проводятся контрольные анализы продукта, подтверждающие его чистоту;

перевод технического устройства на работу с другим продуктом оформляется актом, подтверждающим выполнение всех требований настоящего пункта, и утверждается техническим руководителем организации.

36. Не допускается эксплуатация технических устройств с неисправными системами управления и контроля технологических процессов, системами противоаварийной защиты, сигнализации, связи и оповещения, приборов и устройств с истекшим сроком эксплуатации.

37. При эксплуатации технических устройств и коммуникаций контролируется их герметичность.

При обнаружении утечки газообразных или жидких продуктов работа технического устройства приостанавливается, а утечки ликвидируются.

38. При обнаружении утечки газообразных или жидких ПРВ во внутриблочном пространстве воздухоразделительной установки с перлитовой изоляцией работа воздухоразделительной установки (далее – ВРУ) немедленно останавливается для устранения утечки.

39. Не допускается использование открытого пламени или тлеющих предметов для определения мест утечек газообразных продуктов.

40. В помещениях, связанных с производством, хранением и потреблением ПРВ, осуществляется контроль за состоянием воздушной среды. Объемная доля кислорода в воздухе этих помещений составляет не менее 19 и не более 23 процентов.

Контроль воздушной среды - применение автоматических газоанализаторов с устройством сигнализации, периодичность отбора проб воздуха в помещении и на рабочих местах производится согласно проектной документацией с учетом конкретных условий эксплуатации, видов технических устройств.

41. В каждой организации составляется перечень помещений и мест, в которых содержание кислорода по объемной доле допускается менее 19 или более 23 процентов (в аварийной ситуации), с указанием видов и периодичности контроля и мер по нормализации состава воздуха. Перечень утверждается техническим руководителем организации.

42. Все работы в помещениях, включенных в вышеуказанный перечень, выполняются только по наряду-допуску, кроме периодически повторяющихся работ при условии выполнения требований пункта 4 настоящей Инструкции.

43. При непрерывном автоматическом контроле содержания кислорода в воздухе сигнализирующие устройства выдают сигналы (световые и/или звуковые) при снижении или повышении объемной доли кислорода менее 19 или более 23 процентов.

44. При достижении предельных концентраций кислорода в воздухе контролируемых помещений немедленно осуществляются меры по нормализации состава воздуха за счет автоматического или ручного (обслуживающим персоналом) включения аварийных вентиляционных систем.

45. В производственных помещениях объектов производства и потребления ПРВ находятся только лица, непосредственно занятые эксплуатацией или ремонтом технических устройств, а также лица, имеющие разрешение руководителя производства или его заместителя, в сопровождении специалиста данного производства.

46. При эксплуатации низкотемпературных технических устройств обеспечивается контроль за осадкой фундаментов в соответствии с требованиями проекта.

Не допускается скопление воды в подвальных помещениях таких фундаментов и в примыкающих к ним приямках.

47. Не допускается использование подвальных помещений под низкотемпературными техническими устройствами, приямков газгольдеров ПРВ для складских или других нужд.

48. Во внутриблочном пространстве ВРУ, криогенных комплексов и хранилищах жидких ПРВ не допускается применение конструктивных элементов из материалов, взрывоопасных в жидком кислороде (органические материалы, древесина и другие).

49. Предохранительные клапаны и другие защитные устройства, установленные на технических устройствах и коммуникациях, регулируются на давление открывания и пломбируются.

50. Регулировка и проверка исправности действия предохранительных клапанов и других защитных устройств производится согласно проекту и Правил обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации оборудования, работающего под давлением, утвержденных приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 358 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10303).

51. Проверка исправности и регулировка клапанов и других защитных устройств, установленных на низкотемпературных технических устройствах, производится при каждом плановом полном отогреве низкотемпературного оборудования.

При разработке технических устройств и их эксплуатации предусматриваются меры, исключающие обмерзание предохранительных клапанов в закрытом положении.

52. Трубопроводы сброса ПРВ от предохранительных клапанов и других защитных устройств с пропускной способностью более 100 метров кубических/час выводятся за пределы здания. Допускается объединять трубопроводы сбросов от защитных устройств, установленных на одном и том же техническом устройстве или участке трубопровода, при условии, что общий коллектор сбросов будет рассчитан на количество газа, поступающего от всех одновременно сработавших защитных устройств.

53. Конструкция и размещение устройств сброса в атмосферу азота и кислорода обеспечивает объемную долю кислорода в воздухе в пределах от 19 до 23 процентов в местах возможного нахождения обслуживающего персонала и забора воздуха для вентиляции и технологических нужд.

54. При открытии или закрытии трубопроводной арматуры в необходимых случаях допускается использование вспомогательных приспособлений. Не допускается закрывать арматуру посредством ударов.

Арматура открывается и закрывается плавно, без рывков.

При открытии и закрытии арматуры не допускается находиться напротив оси шпинделя.

55. На технологической трубопроводной арматуре наносятся обозначения в соответствии с технологическими схемами, указывается направление вращения маховика и крайних положений затвора "Открыто"-"Закрыто".

56. Отогрев трубопроводной арматуры производится снаружи горячим воздухом, паром или горячей водой. Использование открытого пламени для отогрева арматуры не допускается.

57. Перед отсоединением импульсных и других трубок систем КИПиА от арматуры и коммуникаций, расположенных на кожухе низкотемпературного технического устройства, необходимо убедиться, что отключающая их арматура закрыта.

58. Тепло- и звукоизоляция технических устройств и коммуникаций выполняется из негорючих материалов (основные изоляционные материалы) в соответствии с проектом.

59. Защита от статического электричества технических устройств (ВРУ, установки получения редких газов, кислородные компрессоры и газгольдеры, сосуды стационарных хранилищ жидкого кислорода и другие) и коммуникаций (трубопроводы и арматура газообразного кислорода и жидких ПРВ) выполняется в соответствии с проектом.

60. Эксплуатация переносных сосудов жидких ПРВ производится с учетом требований завода изготовителей сосудов и настоящей Инструкции.

61. На каждом производстве ПРВ предусматривается устройство (площадка вне здания) для безопасного слива и испарения небольшого количества жидких ПРВ, сливаемых из переносных сосудов при отогревах ВРУ малой производительности, после выполнения анализов жидких продуктов и других работ. При размещении устройства обеспечиваются условия для его естественного проветривания. Место слива имеет ограждение.

Около устройства устанавливаются соответствующие знаки безопасности с поясняющей надписью "Место для слива жидких криогенных продуктов разделения воздуха. Опасно!".

Слив жидких ПРВ на пол в производственном помещении, на грунт или на асфальтовое покрытие не допускается.

62. Трубопроводы слива жидких ПРВ из аппаратов технических устройств в испаритель отогреваются до положительных температур, до и после каждого слива.

63. Жидкие ПРВ направлять в испаритель только после его включения-подачи теплоносителя (пар, вода) или электроэнергии.

64. Персонал, обслуживающий кислородные технические устройства, пользуются чистым и не содержащими следы масла специальной одеждой и специальной обувью.

65. Наполнение и опорожнение сосудов с жидкими ПРВ выполняются в заправленных под рукава брезентовых или кожаных рукавицах и защитных очках с боковыми щитками. Брюки надевают поверх обуви. Верхняя одежда-застегнута.

66. По окончании работы с жидким кислородом или работы в местах с повышенным содержанием кислорода не допускается в течение 30 минут приближаться к открытому пламени (курить) или к раскаленным предметам. Одежда, в которой выполнялись работы, в течение указанного времени подлежит проветриванию.

67. Централизованная система маслораздачи и хранения масла (маслораздаточная) разрабатываются в соответствии с проектом при установке в производственных помещениях нескольких центробежных компрессоров.

68. Каждая партия масла, предназначенная для смазки машин и механизмов, перед использованием подлежит входному контролю (лабораторный анализ). Смазочное масло хранится в закрытой таре, отдельно для каждого сорта.

69. Сосуды, трубопроводы, арматура и приборы, исключаемые из технологической схемы, демонтируются или отключаются заглушками.

При длительной остановке техническое устройство или участок трубопровода отключается от действующего устройства и коммуникаций заглушками.

70. Работы по газовой сварке и резке металла, при выполнении ремонтных работ, на расстоянии менее 100 метров от устройства забора воздуха и камер всасывания работающих воздушных компрессоров ВРУ производятся только по письменному разрешению руководителя производства и по наряду-допуску.

71. В помещении для стоянки автомобилей с цистернами для жидких криогенных ПРВ допускается производить работы без применения сварки и открытого огня, в том числе работы:

по обслуживанию и ремонту автомобилей, не требующих смотровых канав;

по ремонту установленных на автомобилях сосудов, насосов, испарителей, трубопроводов и арматуры, работающих с ПРВ.

Другие виды ремонта и обслуживания автомобилей с сосудами для жидких ПРВ могут производиться в помещениях, предназначенных для автомобилей, только после опорожнения, отогрева и продувки сосудов.

В тех случаях, когда в сосуде находятся остатки жидких ПРВ, для выполнения любых ремонтных работ оформляется наряд-допуск.

72. Допустимая суммарная вместимость сосудов для жидких продуктов, размещаемых в производственных помещениях производств ПРВ, определяется проектной документацией в зависимости от категории помещения по взрывопожарной и пожарной опасности.

73. Заглушки, применяемые для отключения технических устройств и трубопроводов, имеют хвостовики, выступающие за пределы фланцев. На хвостовике каждой заглушки выбивается номер заглушки и давление, на которое она рассчитана.

Время и место установки и снятия заглушки отмечается в технологическом журнале за подписью лица, установившего или снявшего заглушку.

74. Перед вскрытием устройств или трубопроводов, заполненных жидкими или газообразными ПРВ:

снизить до атмосферного давление в устройствах и трубопроводах, подлежащих ремонту;

слить жидкие ПРВ из сосудов и трубопроводов. Допускается ремонт и замена арматуры переключения регенераторов без слива жидкости из аппаратов блока разделения воздуха при соблюдении положений параграфа 2 главы 17 настоящей Инструкции;

отогреть отключенное техническое устройство и трубопроводы в соответствии с настоящей Инструкцией;

продуть устройство воздухом до содержания объемной доли кислорода 19-23 процентов в отходящем газе, при этом отбор проб на содержание кислорода производить не ранее чем через 5 минут после прекращения продувки. Не допускается сброс отходящего газа в помещение;

отключить электропитание приводов технических устройств и арматуры, на пусковых устройствах или рубильниках установить плакат: "Не включать, работают люди!";

отключить ремонтируемые технические устройства или участки трубопровода заглушками от всех технических устройств (аппараты, компрессоры и другие) и трубопроводов, находящихся в работе или под давлением.

Заглушки допускается не устанавливать, если отключение от указанного оборудования и трубопроводов произведено не менее чем двумя запорными органами (в том числе клапанами принудительного действия) и при наличии между ними сбросного трубопровода (свечи) с открытой арматурой.

75. Блоки разделения воздуха перед ремонтом или теплыми опрессовками отключаются от другого оборудования.

76. Ремонтные работы в отсеках технических устройств, заполняемых перлитовым песком, в перлитохранилищах производятся после полного удаления перлитового песка. Допускается производить ремонтные работы при выгрузке перлита ниже отметки выполнения работ на 500 миллиметров с одновременным оборудованием безопасных временных рабочих мест и проходов к ним (огражденные настилы, площадки, леса).

Любые ремонтные работы в отсеках, частично заполненных перлитом, оставшимся после его откачки, проводятся по наряду-допуску.

77. Работы во внутриблочном пространстве производятся по наряду-допуску с соблюдением следующих положений:

каждый входящий во внутриблочное пространство, наблюдающие, независимо от числа открытых люков, имеют при себе шланговые противогазы, предохранительные пояса и сигнальные веревки, привязанные к поясам;

свободные концы шлангового противогаза выводятся и закрепляются в зоне чистого воздуха;

во время выполнения работ наблюдающие находятся около ближайшего к зоне работ проходного люка, держат в руках сигнальную веревку, непрерывно наблюдают за работающим, следят за состоянием заборного шланга противогаза, не допуская его перегибов.

Использование фильтрующих противогазов для работы во внутриблочном пространстве не допускается.

78. Не допускается выгрузка перлитового песка из отсеков блока разделения воздуха в открытые сосуды или в помещение машинного зала.

79. Перегрузка перлитового песка из хранилищ в блоки разделения воздуха и обратно осуществляется с использованием системы пневмотранспорта.

80. На работающем или не отогретом блоке разделения воздуха не допускается вскрывать люки кожуха блока для прохода во внутриблочное пространство, кроме отсеков клапанных коробок (обратноповоротных клапанов) регенераторов. Вход в эти отсеки для ремонта клапанов допускается только после снятия давления из аппаратов блока, местного отогрева отсеков клапанных коробок (обратноповоротных клапанов) и по наряду-допуску.

81. Перед началом ремонта внутри кожуха блока разделения воздуха проводится анализ воздуха рабочей зоны, объемная доля кислорода в котором 19-23 процентов.

В первые сутки проведения ремонтных работ, в том числе при выгрузке изоляции, анализ воздуха рабочей зоны производится через каждые 30 минут, а далее - не реже двух раз в смену.

При объемной доле кислорода в воздухе ниже 19 или выше 23 процентов ремонтные работы прекращаются, а ремонтный персонал выводится в безопасную зону.

82. При проведении ремонта внутри блоков разделения воздуха, заполненных минеральной ватой, вату извлечь настолько, чтобы исключить ее осыпание. При необходимости внутри отсеков устанавливаются временные перегородки из досок или металлических сеток и решеток, не допускающие осыпания изоляции, которые удаляются по окончании ремонта.

83. При загрузке и выгрузке минеральной ваты из теплоизоляционных кожухов персонал использует средства индивидуальной защиты (далее - СИЗ), специальную одежду и специальную обувь.

84. При разборке и ремонте узлов, работающих в кислородной среде, исключается контакт с жировыми загрязнениями. Инструмент, предназначенный для этих работ, обезжиривается и имеет отличительную голубую полосу. Все детали, контактирующие с кислородом, перед сборкой обезжириваются и просушиваются.

85. При производстве ремонта блока разделения воздуха после обезжиривания его аппаратов и коммуникаций выполняется продувка блока воздухом. Концентрация паров растворителя в месте проведения ремонта не превышает предельно допустимой.

86. Ремонтные работы на низкотемпературных технических устройствах без их полного отогрева, на оборудовании или участке трубопровода, отключенных от работающей ВРУ, выполняются по наряду-допуску.

87. При производстве ремонта турбодетандеров или при замене фильтрующих элементов детандерных фильтров закрывается арматура на входе воздуха в турбодетандер и на выходе из него, отключается электропитание.

На азотных турбодетандерах устанавливаются заглушки на подаче и выходе газа из турбодетандера.

88. Азотные турбодетандеры перед ремонтом продуваются воздухом.

89. Удаление теплоизоляции для обеспечения доступа к адсорберам производится только после отогрева этих аппаратов и прилегающего к ним слоя изоляции.

Отогрев прилегающих к аппаратам слоев изоляции производится за счет тепла, подводимого к отогреваемым аппаратам, а отогрев смерзшейся изоляции - непосредственно сухим подогретым воздухом.

Применять для отогрева изоляции открытое пламя не допускается.

90. Не допускается производить ремонт технических устройств и коммуникаций, выполнять подтяжку болтов фланцевых соединений, находящихся под давлением.

91. Для замены сальниковой набивки арматуры, работающей в среде кислорода, сальников поршневых насосов жидкого кислорода применяются материалы, определенные изготовителем изделий и проектом.

92. По окончании ремонта осматриваются внутренние полости аппаратов, трубопроводов и внутриблочного пространства. Во внутренних полостях не допускается оставлять инструменты, приспособления и материалы (доски, лестницы, обтирочный материал, мешки, бумага, битум и другие вспомогательные материалы), применявшиеся при ремонте. Результаты осмотра отражаются в акте приемки ремонтных работ. Восстановить площадки обслуживания, ограждения и блокировки.

Все поверхности технических устройств, контактирующие с кислородом в процессе работы, проверяются на загрязнение жировыми веществами и в случае необходимости обезжириваются.

93. Ремонтные работы внутри трубопроводов и арматуры теплого и холодного концов регенераторов (принудительные клапаны переключения азотных и кислородных регенераторов со вскрытием крышек клапанов; трехходовые заслонки и трубопроводы на потоке азота после регенератов; опорные обечайки регенераторов, открытые клапанные коробки и отсеки обратноповоротных клапанов и другие) в период остановки блоков без слива жидкости выполняют по наряду-допуску.

94. Не допускается одновременное проведение ремонта:

трубопроводов и арматуры теплого и холодного концов регенераторов;

трубопроводов и арматуры теплого или холодного конца регенераторов и системы "приказного" воздуха переключения регенераторов или механизма переключения (шальт-машина, система автоматического управления регенераторов типа "Астра" и другие);

принудительных клапанов переключения регенераторов и трехходовых заслонок после регенераторов.

95. Перед допуском персонала к выполнению работ, указанных в пункте 93 настоящей Инструкции, и после каждого перерыва в месте проведения работ проверяется объемная доля кислорода в воздухе.

Во время нахождения персонала внутри трубопроводов, опорных обечаек регенераторов, в отсеке обратноповоротных клапанов или арматуры объемная доля кислорода в месте проведения работ регулярно проверяется с интервалом в 10 минут.

96. На весь период ремонта арматура на сбросе газа из блока в атмосферу оставляют открытым, устанавливается предупреждающий плакат: "Не закрывать, работают люди!", электрические схемы приводов указанной арматуры разобраны.

97. Перед ремонтом электрозадвижка на входе воздуха в блок закрыта и поджата вручную. Электропитание привода отключается и устанавливается предупреждающий плакат: "Не открывать, работают люди!".

Арматуру для продувки воздушного коллектора на участке от входной задвижки до регенераторов открывают и устанавливают предупреждающий плакат: "Не закрывать, работают люди!".

98. Механизм переключения регенераторов (шальт-машина) на период ремонта клапанов (трубопроводов) останавливается, электрическая схема привода разбирается и вывешивается предупреждающий плакат: "Не включать, работают люди!".

Перед ремонтом клапанов (трубопроводов) система автоматического управления регенераторов переводится на ручной режим; с помощью дистанционного управления закрывают или открывают соответствующие клапаны и устанавливают предупреждающий плакат: "Не включать, работают люди!".

В течение всего периода работы персонала внутри клапанов, клапанных коробок, трубопроводов и внутри кожуха блока обеспечивается неприкосновенность системы автоматического управления регенераторами и механизма переключения регенераторов.

99. До выполнения работ на одной или обеих трехходовых заслонках, связанных с доступом в подводящие к ним трубопроводы, устанавливаются заглушки (по ходу газа) перед обеими трехходовыми заслонками или принимаются другие меры, обеспечивающие безопасность персонала.

100. Ремонт принудительных клапанов теплового конца регенераторов, трехходовых заслонок после регенераторов, автоматических и обратноповоротных клапанов производится согласно инструкции по эксплуатации завода-изготовителя.

101. Обезжиривание технических устройств и трубопроводов, находящихся в контакте с кислородом, выполняется в случае превышения допустимых величин (норм) содержания жировых загрязнений на их поверхности при монтаже, эксплуатации и ремонте. Периодически по наряд допуску выполняются работы по обезжириванию технических устройств и трубопроводов, находящихся в контакте с кислородом.

102. Обезжиривание воздухоразделительных установок в сборе после монтажа или капитального ремонта не производится при выполнении следующих условий:

все детали, узлы трубопроводов и инструмент, применявшийся при работах, предварительно очищаются от консервирующей смазки и обезжириваются;

работы проводятся в условиях, исключающих загрязнение внутренних поверхностей оборудования жировыми веществами.

103. В процессе эксплуатации ВРУ обезжириванию подлежат следующие аппараты и коммуникации:

колонны высокого и низкого давлений;

регенераторы (при переработке воздуха, сжимаемого компрессорами со смазываемыми цилиндрами);

воздушные секции теплообменников;

аппараты и коммуникации на потоке воздуха от поршневого детандера и от дожимающего поршневого компрессора;

аппараты и коммуникации на потоке жидкого кислорода;

аппараты и коммуникации на потоке газообразного кислорода высокого давления.

104. Вновь устанавливаемая арматура, предназначенная для работы с кислородом, подлежит обезжириванию.

Арматура не подлежит обезжириванию перед монтажом, если обезжиривание было проведено изготовителем (что подтверждается сопроводительными документами или соответствующим клеймением) и не нарушена упаковка.

105. Перед обезжириванием оборудования и арматуры удаляется консервирующая смазка в соответствии с требованиями завода-изготовителя по расконсервации.

106. Перед обезжириванием ВРУ проводится опрессовка оборудования и устраняются все обнаруженные пропуски.

107. Обезжириванию не подлежат:

средства измерения, работающие при давлении до 0,6 Мега Паскаль, конструкция которых позволяет их устанавливать в положении, обеспечивающем свободное стекание масла с внутренних поверхностей, соприкасающихся с кислородом (в случае невозможности свободного стекания масла с внутренних поверхностей они подвергаются обезжириванию);

средства измерения общего назначения, предназначенные для работы в кислородсодержащей среде с объемной долей кислорода до 40 процентов и давлением до 1,6 Мега Паскаль.

108. Цехи, в которых установлены кислородные компрессоры, оборудуются установками для обезжиривания водными моющими растворами узлов и деталей компрессоров, арматуры и трубопроводов. При этом исключается загрязнение воздуха производственных помещений парами моющих растворов.

109. Обезжиривание отдельных деталей и съемных узлов путем погружения их в ванны производится в замкнутых или полузамкнутых аппаратах, оборудованных местным отсосом и исключающих поступление паров растворителей в воздух помещений. При этом процессы обезжиривания, выгрузки и сушки деталей непрерывные.

110. Ванны с моющими водными растворами, в состав которых входит каустическая сода, работают с постоянно включенными местными отсосами.

111. Не допускается применять при обезжиривании кислородопроводов разделители (заглушки) или другие изделия, помещаемые внутри кислородопровода, изготовленные из поролона или других органических материалов.

112. В обоснованных случаях, при проведении обезжиривания растворителями, соблюдаются следующие положения:

доступ в помещение, где хранятся растворители, допускается только лицам, допущенным к работе с ними;

перелив растворителей из одного сосуда в другой допускается только закрытым способом при наличии у работающих средств индивидуальной защиты;

тару из-под растворителей плотно закрывают и хранят в предназначенном для этого помещении или на открытом воздухе;

проливы растворителей на пол не допускаются; случайно пролитый растворитель немедленно убирается с помощью сухих материалов (опилки, песок и другие).

Помещения, в которых проводится обезжиривание и хранятся растворители, оснащаются постоянно действующей приточно-вытяжной вентиляцией. Не допускается работа с растворителями при неработающей вентиляции.

113. Качество растворителей, применяемых для обезжиривания технических устройств и коммуникаций, контролируется.

114. При обезжиривании ВРУ и другого оборудования растворителями обеспечивают полную герметичность оборудования и механизацию процесса, исключающие возможность контакта работающих с растворителями и попадания паров растворителей в воздух производственных помещений.

115. В помещениях, где производится обезжиривание кислородного оборудования пожаровзрывоопасными растворителями, не допускается проведение огневых работ и курение.

116. Продувочный газ (воздух, азот), содержащий пары растворителя, перед выбросом в атмосферу подлежит очистке от паров или поглощению паров растворителя.

Не допускается сброс продувочного газа в производственное помещение даже после очистки или поглощения паров растворителя.

117. Перед входом в помещение, где производится обезжиривание растворителями, вывешиваются плакаты.

118. В процессе работы слив растворителя из оборудования и ванн производится в закрытые сосуды по трубопроводам.

119. В помещении обезжиривания вблизи обезжириваемых агрегатов и ванн с растворителями периодически производится анализ воздуха на содержание паров растворителя. Содержание вредных веществ в воздухе рабочей зоны не превышает ПДК.

120. При обезжиривании сосудов (емкостных аппаратов) способом протирки соблюдаются следующие положения:

перед проведением работ по обезжириванию сосуд, бывший в эксплуатации, отогревается до температуры не ниже 20 градусов Цельсия и продувается воздухом. Начинать работы при объемной доле кислорода в воздухе внутри сосуда не менее 19 и не более 23 процентов;

рабочие, производящие обезжиривание, пользуются соответствующими СИЗ и спецодеждой, обучаются безопасным методам проведения работ внутри сосуда;

лицо, ответственное за проведение обезжиривания, осматривает место работы и убеждает, что сосуд отогрет и подготовлен к проведению работ.

121. Отработанные растворители сливаются в закрытые сосуды и направляется на регенерацию или утилизацию. Слив и утилизация водных моющих растворов производится согласно проекту.

122. Рабочие, выполняющие работы по обезжириванию, пользуются соответствующими СИЗ, специальной одеждой и специальной обувью, устойчивыми к воздействию растворителей и водных моющих растворов.

123. Все ПРВ, поступающие потребителю, имеют сертификаты качества.

124. Устройство и размещение технических устройств с жидкими ПРВ соответствует проекту и настоящей Инструкции.

125. В производственных помещениях потребителей ПРВ допускается размещать сосуды с жидкими продуктами суммарной вместимостью не более 10 метров кубических при условии, если указанные сосуды технологически связаны с техническими устройствами, расположенными в данном производственном помещении.

Сосуды с жидкими ПРВ суммарной вместимостью более 10 метров кубических размещаются в отдельных помещениях или вне здания.

126. Сброс газообразных ПРВ при наполнении сосудов, размещенных в помещениях, производится за пределы здания с соблюдением пунктов 52 и 53 настоящей Инструкции.

127. Сосуды газификаторов и другие стационарные сосуды с жидкими ПРВ, установленные снаружи зданий потребителей, и в которые производится непосредственный слив жидких продуктов из транспортных цистерн или из которых непосредственно производится наполнение транспортных цистерн, располагать около стен, не имеющих проемов на расстоянии не менее 1 метра от габаритов сосуда.

Оконные проемы на расстоянии 6 метров каждую сторону и на 3 метров вверх от габаритов сосудов не имеют открывающихся элементов.

На сосуды, у которых разъемы сливоналивных устройств расположены от здания на расстоянии более 9 метров, эти требования не распространяются.

128. Криогенные сосуды (сосуды Дьюара), предназначенные для хранения или работы с жидкими ПРВ, кроме сосудов вместимостью до 15 литров, оснащаются предохранительными устройствами.

129. Эксплуатация криогенных сосудов и технических устройств различного назначения, оснащенных сосудами Дьюара, осуществляется в соответствии с инструкцией по эксплуатации завода-изготовителя.

130. В помещениях с естественной вентиляцией допускается работа с открытыми сосудами жидких ПРВ в том случае, если объем помещения в кубических метрах превышает объем жидкости, находящейся в сосудах в литрах, не менее чем в 7 раз. Если указанное соотношение не выполняется, то в помещении предусматривается постоянно действующая приточно-вытяжная вентиляция, обеспечивающая объемную долю кислорода в воздухе помещения не менее 19 и не более 23 процентов.

В указанном помещении устанавливается автоматический газоанализатор, подающий световой и звуковой сигналы об отклонении от норм содержания кислорода в воздухе помещения. При подаче сигнала обслуживающий персонал принимает меры для приведения в норму содержания кислорода в помещении (включение аварийной вентсистемы, проветривание помещения, закрытие источника газовыделения и другие) и покидает помещение. Продолжение работ допускается только после достижения нормального содержания кислорода в воздухе.

131. Жидкий азот в качестве хладагента применяется без специальных мер по предупреждению загорания и взрыва, если объемная доля кислорода в нем не превышает 30 процентов. При работе с жидким азотом, содержащим более 30 процентов кислорода, предусматриваются такие же меры по безопасности, как и при работе с жидким кислородом.

132. Работы с жидким азотом в открытых ваннах осуществляются при выполнении контроля за содержанием кислорода в жидкости одним из следующих способов:

проведением анализов на объемную долю кислорода в паровой фазе над зеркалом жидкости. Объемная доля кислорода не превышает 10 процентов;

проведением анализов жидкого азота после его газификации.

При использовании стационарных ванн для работы с жидким азотом анализы производятся непрерывно автоматическим газоанализатором.

133. Детали, подвергаемые охлаждению в ваннах с жидким азотом, предварительно обезжириваются и высушиваются.

134. Ванны для охлаждения деталей жидким азотом подлежат отогреву при объемной доле кислорода в азоте более 30 процентов и периодически обезжириваются.

Над ваннами для охлаждения деталей жидким азотом предусматриваются местные отсосы.

135. Снабжение потребителей газообразными ПРВ производится по трубопроводам от КРП, реципиентов, газификаторов, разрядных рамп или непосредственно от ВРУ, размещаемых на промышленной площадке потребителей, в соответствии с проектом и настоящей Инструкцией.

136. Допускается снабжение потребителей газообразными ПРВ непосредственно из баллонов, расположенных около потребителей.

Для постоянных потребителей небольших количеств ПРВ (газоанализаторы, хроматографы и другие) у каждого места потребления допускается размещать не более двух баллонов вместимостью 40 литров, заполненных ПРВ под давлением до 20 Мега Паскаль. Расстояние между каждой парой баллонов не менее 12 метров на каждом уровне размещения баллонов.

Баллоны размещаются в металлических шкафах и закрепляются. Шкафы с баллонами запираются на замок.

137. При погрузке и разгрузке баллонов не допускается их сбрасывание, соударение.

138. Допускается транспортирование баллона с кислородом и баллона с горючим газом на тележке к рабочему месту.

139. В цехах-потребителях кислорода исключается возможность перетекания кислорода в системы (коммуникации и технические устройства), заполненные горючими газами, или в системы, не связанные с осуществляемым технологическим процессом.

При разрядке кислородных баллонов остаточное давление в них исключает перетечку горючих газов из подключенной системы. Не допускается снижение давления в баллоне ниже 0,05 Мега Паскаль.

140. На объектах потребления не допускается выполнять ремонт баллонов, производить разборку и ремонт вентилей.

141. При периодическом отборе ПРВ из трубопроводов отключающая арматура для присоединения гибких трубопроводов (шланги, рукава) размещается в металлическом шкафу с отверстиями для вентиляции.

После прекращения работ шкаф закрывается на замок. Сигнально-предупредительные надписи и опознавательная окраска шкафов выполняется в соответствии с проектом.

142. Сброс ПРВ в производственное помещение при продувке технических устройств и коммуникаций не допускается.

143. Размещение объектов, отдельных зданий и сооружений производства и потребления ПРВ соответствует проекту и настоящей Инструкции.

144. Площадки, на которых размещены сосуды и сливоналивные устройства жидких ПРВ, а также места наполнения и опорожнения транспортных сосудов с жидкими ПРВ имеет сплошное покрытие из бетона или других негорючих материалов. Не допускается применение асфальта, органических покрытий и деревянных шпал на железнодорожных путях, в местах перелива жидких ПРВ.

В границах площадок не допускается устройство каналов, траншей, приямков, колодцев, трапов ливневой канализации и других подземных сооружений.

145. Все металлические конструкции (опоры сосудов и коммуникаций, площадки, лестницы и другие), устанавливаются на бетонные фундаменты с отметкой верха, превышающей отметку площадки не менее чем на 0,2 метров.

146. Трапы ливневой канализации, приямки и подвалы, расположенные за пределами площадок с сосудами и сливоналивными устройствами жидких ПРВ на расстоянии менее 10 метров, имеют бетонное ограждение (порог) высотой не менее 0,2 метров со стороны, обращенной к площадке, и выступают за габариты ограждаемых объектов не менее чем на 1 метра.

147. Не допускается размещать какие-либо технические устройства и материалы или изделия, не связанные с процессом производства, приема, хранения и выдачи жидких ПРВ, в границах площадок с аппаратами ВРУ, сосудами жидких ПРВ и сливоналивными устройствами.

148. Площадки с техническими устройствами (стационарные сосуды, сливоналивные устройства и газификаторы жидких ПРВ, газгольдеры, реципиенты и наполнительные (разрядные) коллекторы и другие), размещенные вне здания на объектах потребления ПРВ, имеет ограждения из негорючих материалов. Высота ограждений при размещении площадок на территории, имеющей общее ограждение, не менее 1,2 метра, при расположении площадок вне ограждаемой территории-не менее 2 метров.

Для устройства ограждения допускается применять металлическую сетку.

Допускается не включать в пределы ограждения места стоянки автомобильных и железнодорожных транспортных сосудов при переливе или газификации жидких ПРВ при условии, что на время выполнения операций эти места будут закрыты для проезда транспорта другого назначения.

149. В помещениях, предназначенных для стоянки автомобилей с сосудами жидких ПРВ, устройство смотровых канав и других приямков не допускается.

150. Дороги, проезды, тротуары, наружные лестницы, эстакады и переходы содержать в исправности, своевременно ремонтировать и освещать в ночное время.

Не допускается загромождать проезды и подходы к пожарному оборудованию, гидрантам, водоемам и бассейнам градирен. Проходы и проезды оборудовать указателями, освещаемыми в темное время суток.

151. Организацией производящей и потребляющей ПРВ разрабатываются схемы движения транспортных средств и пешеходов по территории производства, объекта. Схемы движения вывешиваются на территории организации и во всех производственных помещениях (цехах, отделениях и др.).

152. Конструкция элементов зданий, в которых размещены производства, использующие водород и другие горючие газы, исключают образование застойных зон и невентилируемых участков.

153. Устройство полов соответствует проекту и настоящей Инструкции.

Полы в помещениях устойчивы к механическим, температурным, химическим и другим воздействиям, производимым в процессе производства.

Во взрывоопасных и пожароопасных зонах помещений полы выполняются в безыскровом исполнении.

154. Все строительные конструкции зданий и сооружений, находящиеся под воздействием агрессивной среды, защищаются от коррозии в соответствии с проектом и настоящей Инструкции.

155. Эксплуатация (содержание, надзор и ремонт) строительных конструкций производственных зданий и сооружений и контроль над их состоянием соответствует проекту и настоящей Инструкции.

156. Границы проездов и проходов в производственных помещениях имеют ограждения или разметку.

157. Производственные помещения содержатся в чистоте.

Загромождение рабочих мест, проходов, выходов из помещений, проходов к средствам пожаротушения, обеспечения безопасности и связи не допускается.

158. Накопление пыли на строительных конструкциях внутри помещений, на площадках обслуживания и на технических устройствах не допускается.

159. Крыши зданий очищается от пыли, снега и льда.

160. Устройство защиты зданий, сооружений и наружных установок от прямых ударов молнии и вторичных ее проявлений определяется проектом.

161. Устройство и размещение систем вентиляции, отопления и кондиционирования воздуха соответствует проекту и настоящей Инструкции.

162. Объемная доля кислорода в воздухе производственных помещений производства ПРВ составляет не менее 19 и не более 23 процентов и обеспечивается бесперебойная работа систем приточно-вытяжной вентиляции.

Не допускается эксплуатация технических устройств, работа которых сопровождается выделением вредных, взрывопожароопасных и пожароопасных веществ, с неисправной системой вентиляции.

163. Инструментальная проверка эффективности работы вентиляционных систем производится не реже одного раза в год, а также после каждого капитального ремонта или реконструкции этих систем. Акты проверки утверждает технический руководитель организации.

164. На все вентиляционные системы составляются паспорта.

165. При изменении технологического процесса или реконструкции производственного участка, действующие на этом участке вентиляционные системы, приводятся в соответствие с новыми производственными условиями. Проектные работы по изменению или наладке вентиляционных систем подтверждаются расчетом.

166. Не допускается входить в вентиляционные помещения, включать и выключать вентиляторы, открывать или закрывать арматуру (клапаны, шиберы и другие) вентиляционных систем лицам, не связанным с эксплуатацией вентиляционных систем.

167. При устройстве под блоками разделения воздуха подвального помещения в нем необходимо поддерживать температуру воздуха не ниже 5 градусов Цельсия, а также предусматривать систему вытяжной вентиляции.

168. Система продувок кислородных, азотных и аргонных технических устройств и коммуникаций исключает возможность поступления ПРВ в помещение.

При нормативной (регламентной) утечке или сбросе ПРВ в помещение (в отдельных случаях, определенных проектом) предусматривается их удаление системой приточно-вытяжной вентиляции.

Глава 3. Требования безопасности при эксплуатации воздухоразделительных установок

169. Эксплуатация воздухоразделительных технических устройств (ВРУ, криогенный комплекс, блок очистки воздуха) допускается, если концентрация и состав взрывоопасных примесей в перерабатываемом воздухе не превышают нормы, установленной проектной документацией.

Степень загрязнения перерабатываемого воздуха подлежит контролю (мониторинг воздушного бассейна), который выполняется организацией, эксплуатирующей объекты производства ПРВ.

Размещение мест воздухозабора относительно производств, являющихся источниками загрязнения, а также мест переработки (сжигания) бытовых и промышленных отходов и других возможных источников загрязнения воздуха, определяется проектной документацией.

170. Пуск ВРУ и криогенных комплексов производится в соответствии с инструкцией по эксплуатации завода-изготовителя.

171. Все технологические операции на ВРУ, включая ручной отбор проб жидкости для анализа, выполняются только аппаратчиком или его помощником.

172. До пуска ВРУ после монтажа или ремонта в полном объеме выполняются все работы, предусмотренные проектом или планом ремонта, проводится испытания и пусконаладочные работы всех вспомогательных устройств и систем, предусмотренные проектом и технической документацией на ВРУ, и оформляются соответствующие документы.

173. До начала пусконаладочных работ:

провести все испытания, предусмотренные технической документацией завода-изготовителя;

закончить монтаж контрольно-измерительных приборов, узлов автоматического регулирования, дистанционного управления, блокировки и подготовить их к включению в работу в соответствии с технической документацией завода-изготовителя.

174. Для обеспечения взрывобезопасной эксплуатации ВРУ производится аналитический контроль содержания взрывоопасных примесей (ацетилен и другие углеводороды, сероуглерод, масла и другие) в технологических потоках установки.

175. Концентрация взрывоопасных примесей в жидком кислороде не превышает пределов, установленных проектной документацией для различных стадий технологического процесса.

176. Отбор жидкого кислорода или жидкого воздуха для анализа производится в специальные пробоотборники или в металлические криогенные сосуды с легкой крышкой или с узкой горловиной. Использование этих сосудов для других целей не допускается.

177. Для обеспечения взрывобезопасности ВРУ система контроля и автоматики обеспечивает постоянный контроль количества сливаемого жидкого криогенного продукта.

178. Отключение приборов на щитах и пультах управления работающего оборудования для их ремонта и поверки производится на ограниченное время, по графику, утвержденному руководителем производства.

Ремонт уровнемеров нижней и верхней колонн, сигнализирующих манометров и термометров, дифманометров и газоанализаторов с установленными на них регуляторами и других приборов, перечень которых утвержден техническим руководителем организации, производится при условии установки других, заменяющих их приборов.

179. Данные самопишущих приборов хранятся не менее трех месяцев, а технологические журналы - до капитального ремонта установки.

Электроприводы арматуры подачи воздуха (азота) в турбодетандеры, подачи воздуха в ВРУ, выдачи продукционных кислорода и азота, арматуры азотно-водяного охлаждения и регулирующих клапанов ремонтируются только с заменой привода.

Пневмоприводы арматуры подлежат ремонту только во время остановок, кроме мембранных исполнительных механизмов на арматуре с ручным дублером.

180. Система контроля и автоматизации ВРУ обеспечивает световую и звуковую сигнализацию при нарушении работы систем и устройств установки и отклонении технологических параметров в соответствии с инструкцией по эксплуатации завода-изготовителя.

181. Воздухоразделительные установки (станции), вырабатывающие газообразный азот, оснащаются автоматизированными устройствами, исключающими подачу продукционного азота с содержанием кислорода, превышающим величины, определенные проектом.

182. Системы азотно-водяного охлаждения ВРУ оснащаются автоматическими устройствами, отключающими подачу воды при повышении допустимого уровня воды в воздушном скруббере.

183. Работа азотно-водяного скруббера в зимнее время, при визуально наблюдаемом уносе капитальной влаги или при накоплении льда на крыше близлежащих зданий, не допускается.

184. У входа на площадки скруббера азотно-водяного охлаждения, где возможно повышенное содержание азота, устанавливается предупредительный знак безопасности с поясняющей надписью "Азот. Опасно!".

185. При остановках ВРУ продолжительностью более 8 часов жидкий кислород и кубовую жидкость из адсорберов сливается, а адсорбент регенерируется.

186. В период остановки ВРУ обеспечивается равномерное охлаждение тепломассообменных аппаратов (регенераторы, реверсивные и нереверсивные пластинчатые теплообменники и другие).

187. Пуск ВРУ после остановки при уровне жидкого кислорода (жидкого воздуха) в основных конденсаторах-испарителях меньше номинального осуществляется в режиме накопления жидкости.

188. Продолжительность эксплуатации ВРУ между двумя полными отогревами не превышает срока, установленного заводом-изготовителем ВРУ.

189. Продолжительность непрерывной работы аппаратов ВРУ, в которых испаряется жидкий кислород и отогрев которых при работающей установке предусмотрен технологическим процессом, не превышает сроков, установленных инструкцией по эксплуатации завода-изготовителя.

190. Отогрев аппаратов ВРУ производится до достижения температуры воздуха, выходящего из аппаратов, не более двух часов.

191. Испарение жидких криогенных ПРВ, сливаемых из отдельных аппаратов перед их отогревом, производится в испарителях быстрого слива, предусмотренных проектом отдельно для каждой установки.

Для ВРУ малой производительности слив жидких криогенных продуктов из аппаратов производится в переносные криогенные сосуды, с последующим испарением в устройстве для слива и испарения жидких ПРВ.

192. Объединение трубопроводов для слива жидких продуктов из ВРУ не допускается.

193. Эксплуатация технических устройств, входящих в состав ВРУ, криогенных комплексов и систем хранения жидких ПРВ производится в соответствии с инструкцией по эксплуатации завода-изготовителя.

194. Температурный режим работы регенераторов исключает возможность заноса углеводородов в блок разделения воздуха.

195. Не допускается попадание жидкого кислорода в клапанные коробки регенераторов. Отсутствие жидкого кислорода в клапанных коробках контролируется.

196. При отогреве регенераторов на работающей ВРУ во избежание перетечек греющего газа в холодные аппараты блока разделения давление в отогреваемых регенераторах не превышает давления в нижней колонне.

197. Адсорберы ВРУ заполняются только адсорбентом, предусмотренным проектной документацией. Влажность и насыпная масса адсорбента контролируется перед заполнением им адсорбера.

198. В целях обеспечения эффективной очистки технологических потоков проводится периодическая регенерация адсорбента.

199. Адсорбент заменяется независимо от срока пользования, при значительном изменении его первоначального цвета, при систематическом обнаружении ацетилена в жидком кислороде с концентрацией выше допустимой и не устраняемой после проведения высокотемпературной регенерации адсорбента.

200. При наличии в ВРУ только одного адсорбера на потоке кубовой жидкости на период его регенерации блок разделения воздуха останавливается. Работа таких установок через обводную линию не допускается.

201. При работе воздухоразделительных установок обеспечивается проточность конденсаторов-испарителей.

202. В установках, не производящих криптоновый концентрат, витые конденсаторы-испарители с внутритрубным кипением кислорода регулярно промываются жидким кислородом. После промывки жидкий кислород немедленно удаляется из отделителя жидкости.

203. Отключение выносных конденсаторов для планового отогрева допускается только при отсутствии в расположенных перед ними конденсаторах ацетилена в течение предыдущих суток. В период отогрева выносного конденсатора производятся анализы на содержание ацетилена в жидком кислороде.

204. Эксплуатация криогенных турбодетандеров производится после регулировки системы противоаварийной защиты.

205. Если при забросе жидкости в турбодетандер не сработала автоматическая защита, немедленно отключается турбодетандер (прекращается подача газа в турбодетандер) и продуваются трубопроводы до и после турбодетандера.

Пуск турбодетандера допускается только после устранения причин, вызвавших остановку.

206. Не допускается эксплуатация турбодетандера при прогрессирующем обмерзании изоляционного кожуха и привода механизма регулирования производительности.

207. Отключение мотор-генератора турбодетандера от электропитания производится только при закрытых отсечных клапанах и запорной арматуре на трубопроводе подачи газа в турбодетандер.

208. При внезапном исчезновении напряжения на мотор-генераторе работающего турбодетандера подача газа в турбодетандер немедленно прекращается.

209. При работе поршневых и центробежных насосов жидких ПРВ не допускается обмерзания опорной рамы насоса, кроме мест у выводных штуцеров.

210. При эксплуатации блоков комплексной очистки воздуха обеспечивается соблюдение рабочих параметров процесса очистки воздуха и температурного режима регенерации и охлаждения адсорбента.

211. Проверка состояния адсорбента в блоках комплексной очистки воздуха (при условии сохранения его работоспособности) включает осмотр слоя адсорбента на входе очищаемого воздуха в аппарат. При необходимости производится пересеивание и досыпка адсорбента.

212. В адсорбционных блоках осушки состояние адсорбента проверяется не реже одного раза в год.

Если адсорбент замаслен или пожелтел, его необходимо заменить.

В установках, где температура сжатия воздуха в любой ступени компрессора выше 160 градусов Цельсия, замена адсорбента в блоке осушки производится два раза в год.

213. Очистка от масла воздуха, выходящего из поршневого детандера, выполняется в детандерных фильтрах.

214. При отсутствии автоматической продувки масловлагоотделителей поршневых компрессоров их продувка производится через каждые 30 минут.

Глава 4. Требования безопасности при эксплуатации компрессоров

215. Компрессоры, предназначенные для сжатия перерабатываемого воздуха и ПРВ, соответствуют проекту и настоящей Инструкции.

216. Содержание примесей в воздухе и ПРВ, подаваемых на всасывание компрессоров и газодувок как при работе, так и при обкатке, в азоте (воздухе) для пожаротушения кислородных компрессоров не превышает нормативных значений, установленных заводом-изготовителем компрессорного оборудования.

217. При эксплуатации турбокомпрессоров исключается загрязнение компримируемых газов маслом.

218. Не допускается использование масел в воздушных фильтрах при очистке воздуха, поступающего на сжатие в центробежные, осецентробежные, осевые и поршневые воздушные компрессоры, работающие без смазки цилиндров.

219. Не допускается использовать для смазки цилиндров поршневых кислородных компрессоров умягченную воду и конденсат, получаемые из заводской системы пароснабжения. Для этой цели применяется дистиллят, полученный из воды питьевого качества.

220. Не допускается применять поршневые бескрейцкопфные компрессоры для подачи воздуха на разделение и для сжатия ПРВ.

221. Для смазки поршневой группы компрессоров, подающих воздух в ВРУ, используется масла, рекомендованные заводом-изготовителем компрессора.

222. Не допускается использовать для смазки поршневой группы компрессоров масло, извлеченное из масловлагоотделителей.

223. Работа маслоочищающих сальников контролируется. Попадание машинного масла в цилиндры не допускается.

224. Наличие нагара в клапанных коробках и трубопроводах поршневых компрессоров не допускается.

225. При выборе методов и сроков очистки водяных полостей холодильников и рубашек цилиндров компрессоров от отложений (накипь и другие) учитываются требования завода-изготовителя.

226. Конструкция коллекторов продувок компрессоров и аппаратов исключает возможность создания в коллекторе давления, превышающего расчетное давление в любой из подключенных к коллектору ступени компрессора и в любом из подключенных аппаратов. Сброс в атмосферу продувок компрессоров без очистки от масла не допускается.

227. Пуск компрессоров, работающих на воздухе со щелочной очисткой, производится только при отключенных аппаратах щелочной очистки и открытом байпасе.

228. На кислородопроводе длиной более 250 метров, изготовленном из углеродистых сталей, перед его подключением к коллектору всасывания кислородных компрессоров устанавливаются переключающиеся фильтры с фильтрующим элементом из сетки с размером ячейки 1,01,0 миллиметров, изготовленной из коррозионно-стойкой стали.

Непосредственно перед всасывающим патрубком центробежного кислородного компрессора устанавливает фильтр с фильтрующими элементами из латунной сетки с размером ячейки 0,20,2 миллиметров.

229. Во время работы воздушного центробежного компрессора и воздушного фильтра вход обслуживающего персонала в помещение камеры после воздушного фильтра (камера чистого воздуха) не допускается.

Работы в камере перед фильтром при работающем фильтре и компрессоре выполняются бригадой не менее чем из двух человек.

Камеры, расположенные по ходу воздуха перед и после фильтра, закрываются и снабжаются знаком безопасности, запрещающим вход в камеру.

230. Не допускается работа центробежных, осецентробежных и осевых компрессоров с отключенными или неотрегулированными противопомпажными устройствами.

231. Пуск, управление и контроль за работой центробежных кислородных компрессоров производится дистанционно из отдельного помещения. В машинном зале предусматривается щит с дополнительной кнопкой аварийной остановки компрессора.

При размещении маслобака центробежного кислородного компрессора в пределах фундамента компрессора или непосредственно рядом с ним контроль уровня масла в баке и управление операциями по доливу масла производятся дистанционно. Не допускается попадание масла на фундамент компрессора.

232. При подключении кислородного компрессора к двум коллекторам нагнетания подключение к каждому коллектору производится через отдельный обратный клапан, исключающий возможность перетекания кислорода из одного коллектора в другой.

233. При работе на один коллектор нагнетания кислорода двух и более центробежных компрессоров или двух и более поршневых компрессоров (единичной производительностью более 2000 метров кубических/час и давлением кислорода в трубопроводе нагнетания кислорода свыше 1,6 Мега Паскаля после каждого компрессора устанавливается обратный клапан и запорные органы (отключающую арматуру) с дистанционным управлением электропривода для отключения компрессора от коллектора и сброса кислорода в атмосферу.

234. На кислородных центробежных компрессорах с давлением нагнетания свыше 0,6 Мега Паскаль предусматривается:

автоматическая защита компрессора при возгорании с прекращением подачи кислорода и подачей азота (воздуха) на пожаротушение;

автоматическая остановка компрессора при снижении давления газа, подаваемого в лабиринтные уплотнения.

235. Подключение азотных компрессоров к ВРУ без газгольдеров допускается только при наличии автоматических устройств и блокировок, исключающих увеличение отбора азота более значений, которые обеспечивают заданное содержание кислорода в продукционном азоте.

236. На линиях подачи азота в компрессоры или потребителям (после коллектора) устанавливаются автоматические газоанализаторы с системой блокировок, исключающей поступление азота в компрессоры или потребителям с содержанием кислорода, превышающим допустимое значение, предусмотренное проектом.

237. При подаче воздуха, обогащенного кислородом, в компрессоры (газодувки) или потребителям (если смешение кислорода с воздухом производится после их сжатия в компрессорах и газодувках) предусматривается система автоматического поддержания заданного содержания кислорода в обогащенном воздухе и прекращения подачи кислорода при увеличении его содержания выше установленных параметров.

238. На каждом центробежном кислородном компрессоре с давлением нагнетания более 0,6 Мега Паскаль предусматриваются стационарные устройства, позволяющие производить отбор проб для анализа газа, выходящего из лабиринтных уплотнений компрессора. При этом обслуживающий персонал находится за защитным экраном.

239. Перед пуском центробежного кислородного компрессора маслобак компрессора продувают сухим азотом (сухим воздухом).

Отвод паров масла из маслобака каждого центробежного компрессора, независимо от его назначения, производится по отдельным трубопроводам. В нижней точке трубопровода отвода паров масла предусматривается установка дренажного устройства для слива сконденсированных паров масла. Объединение дренажных трубопроводов не допускается.

Размещение места сброса паров масла в атмосферу исключает попадание этих паров в воздух, поступающий на воздушные компрессоры и вентиляционные системы.

240. При обкатке компрессоров исключается возможность попадания кислорода во всасывающую линию.

241. Включение компрессора (газодувки), отключенного из-за прекращения подачи охлаждающей воды, производится только после его охлаждения и возобновления подачи воды.

242. Перед проведением ремонтных работ в проточной части кислородных, азотных и аргонных компрессоров, компрессоры отключаются заглушками от коллекторов нагнетания и всасывания, от других газовых коммуникаций и продуваются.

Глава 5. Требования безопасности при эксплуатации оборудования и коммуникаций жидких продуктов разделения воздуха

243. Хранение, газификация и транспортирование жидких (криогенных) ПРВ производится в технических устройствах (сосуды, аппараты, цистерны и другие), предназначенных для данного продукта.

244. На кожухах стационарных хранилищ и на транспортных сосудах (цистерны) жидких ПРВ наносятся надписи с наименованием хранимого продукта и отличительные полосы.

245. Все сосуды, заполняемые жидкими криогенными ПРВ, оснащаются указателями уровня заполнения.

246. Холодные участки низкотемпературного оборудования и коммуникаций, находящиеся в зоне обслуживания, подлежат изоляции или ограждению.

247. Транспортные сосуды для жидких ПРВ в течение всего времени нахождения их в гараже подключаются к сбросным трубопроводам, выведенным на 2 метров выше конька крыши гаража. Для каждого сосуда предусматривается отдельный сброс.

248. Участки трубопроводов жидких ПРВ, заключенные между двумя отключающими органами, оснащаются предохранительными устройствами для защиты от превышения давления.

249. Дренажные коммуникации систем жидких ПРВ обеспечивают полный слив продуктов.

250. При аварийном проливе жидких ПРВ на пол или площадку обслуживающий персонал выводится в безопасное место и действует в соответствии с пунктом 38 настоящей Инструкции, а пролитые продукты убираются согласно плану ликвидации аварий.

Глава 6. Требования безопасности при наполнении, хранении и разрядки баллонов

251. Устройство цехов (отделений) наполнения баллонов, разрядных рамп и складов хранения баллонов с ПРВ определяется проектом и настоящей Инструкции.

252. В помещении наполнения баллонов ведется автоматический контроль воздушной среды. Не допускается работа в помещениях наполнения, хранения и разрядки баллонов при объемной доле кислорода в воздухе менее 19 процентов и более 23 процентов.

253. В случае загорания вентиля кислородного баллона или трубопроводов перекрывается подача кислорода на наполнительную рампу (отключают разрядную рампу от потребителей) и открывается вентиль сброса в атмосферу.

254. Прокладочные и уплотнительные материалы, применяемые в узлах установки арматуры и в разъемных соединениях, соответствуют проекту. В среде кислорода не допускается использование прокладочных и уплотнительных материалов органического происхождения.

255. Транспортирование баллонов с ПРВ производится в вертикальном положении в контейнерах. Работы по погрузке и выгрузке контейнеров механизируются.

Грузоподъемные устройства оборудуются защитными приспособлениями, исключающими попадание масла на баллоны.

256. Наполненные и пустые баллоны хранятся раздельно в контейнерах или клетках.

257. Между наполнительной и помещением, из которого производится управление оборудованием (компрессоры, газификаторы, жидкостные насосы ВРУ), подающим сжатые ПРВ на наполнение баллонов, предусматривается двухсторонняя связь.

Глава 7. Требования безопасности при эксплуатации кислородно-распределительных (регуляторных) пунктов

258. Операции по снижению и поддержанию давления кислорода, регулированию его расхода в системах кислородоснабжения с расходами свыше 6000 метров кубических /час и давлением от 0,6 Мега Паскаль до 4,0 Мега Паскаль производятся в кислородно-распределительных (регуляторных) пунктах (далее - КРП).

Условия размещения КРП (в отдельно стоящем здании или в отдельных помещениях производства ПРВ и цехов-потребителей кислорода) и их устройство определяются проектом и настоящей Инструкцией.

259. Для КРП, размещаемых в отдельно стоящих зданиях, соблюдаются следующие условия:

1) размещать каждую линию регулирования с отсечным и регулирующим клапанами в отдельном изолированном помещении. Стены между линиями регулирования (и другими помещениями) выполняются без проемов;

2) оснащать системой вентиляции каждое помещение, в котором размещается линия регулирования;

3) в помещении КРП не допускается размещать различное оборудование и устройства, не связанные с его работой;

4) предусматривать автоматическое управление регулирующими и отсечными клапанами и дистанционное управление отключающими электрозадвижками;

5) проход в помещение линий регулирования КРП осуществляется только через наружные входы (выходы), размещаемые на противоположных концах каждого помещения.

260. Для КРП, размещаемых в отдельных помещениях производства ПРВ и цехах-потребителях кислорода, соблюдаются следующие условия:

каждая линия регулирования КРП оснащается автоматически действующими регулирующими устройствами. Допускается применение дистанционного управления;

два входа (выхода) в КРП выполняются с противоположных концов помещения;

расстояние между помещениями соседних КРП не менее 6 метров.

Требования к размещению линий регулирования, устройству вентиляции и к размещению оборудования соответствуют требованиям пункта 259 (подпункты 1, 2, 3) настоящей Инструкции.

261. Во фланцевых соединениях отключающих задвижек каждой линии регулирования (до и после регулятора) устанавливают со стороны регулятора прокладочные кольца, вместо которых при отключении регулирующей арматуры на ремонт устанавливаются заглушки.

262. На каждом кислородопроводе перед КРП на расстоянии не менее 10 метров и не более 50 метров устанавливается отключающая задвижка с дистанционным управлением.

Категория электроснабжения этих задвижек определяется проектом.

263. Каждая линия регулирования КРП оборудуется блокировкой, прекращающей подачу кислорода при срабатывании сигнализации о повышении температуры кислорода после регулятора давления свыше 100 градусов Цельсия.

264. На кислородопроводах, работающих под давлением более 1,6 Мега Паскаль, перед КРП устанавливаются фильтры, соответствующие инструкциям пункта 228 настоящей Инструкции.

265. Открытие и закрытие задвижки, установленной перед фильтром (по ходу газа), производится при закрытой задвижке, установленной после фильтра.

266. Стационарные обводные линии (байпасы), предусмотренные для продувки кислородопроводов, размещаются за пределами помещений КРП и имеют съемные патрубки и заглушки.

267. Техническое обслуживание (осмотр, ревизия, ремонт) технических устройств КРП производится в сроки, предусмотренные графиком, учитывающим требования проекта и заводом-изготовителем оборудования и утвержденным техническим руководителем организации. При этом не менее двух раз в год производится текущий ремонт оборудования (разборка регуляторов давления, предохранительных клапанов, очистка фильтров и другие).

268. Проверка настройки срабатывания отсечных и предохранительных клапанов производится не реже одного раза в два месяца, после каждой их ревизии и ремонта. При наличии в КРП отсекающих клапанов настройка их срабатывания производится на давление, превышающее на 15 процентов от расчетного расчетное, и температуру 100 градусов Цельсия.

Настройка предохранительных клапанов производится на начало открывания при повышении расчетного давления на 5 процентов и полное открывание при повышении давления на 15 процентов.

269. Двери помещений линий регулирования КРП закрываются. Находиться в этих помещениях обслуживающему персоналу допускается только при выполнении работы, при этом замки на дверях обоих выходов открыты.

270. При подводе кислорода по трубопроводам диаметром 300 миллиметров и более к КРП, размещенному в отдельно стоящем здании или в помещении, пристроенном к другим зданиям, помещение управления КРП удаляется от помещения линии регулирования на расстояние не менее 15 метров.

271. Степень автоматизации КРП исключает необходимость постоянного пребывания обслуживающего персонала в помещении управления КРП.

Глава 8. Требования безопасности при эксплуатации газгольдеров и реципиентов

272. Устройство и размещение газгольдеров и реципиентов ПРВ соответствуют проекту и настоящей Инструкции.

273. Мокрые и сухие стальные газгольдеры постоянного давления для ПРВ оснащаются дистанционными указателями степени заполнения газгольдера с сигнализацией по уровню заполнения-минимальный, предминимальный, предмаксимальный и максимальный или соответственно 10, 20, 80 и 90 процентов полного объема.

274. При достижении минимального уровня заполнения газгольдера автоматически производится отключение компрессоров (газодувок), подключенных к газгольдеру. Кроме того, газгольдеры оснащаются защитой от вакуумирования.

При достижении максимального уровня заполнения газгольдера предусматривается автоматическое открытие устройства сброса газа в атмосферу.

275. Водяные затворы сливных баков газгольдеров постоянно заполняются водой.

276. Наружная поверхность стальных газгольдеров и реципиентов, расположенных вне здания, окрашивается в светлые тона.

Внутренняя поверхность мокрых газгольдеров постоянного давления окрашивается коррозионно-стойкими красками.

277. На отдельном сосуде-реципиенте или на группе сосудов реципиента, отключаемых одним запорным устройством, предусматривается арматура для сброса газа в атмосферу.

278. Для реципиентов вместимостью более 200 метров кубических с рабочим давлением более 1,6 Мега Паскаль в месте их подключения к межцеховым кислородопроводам устанавливаются отключающие задвижки с дистанционным управлением.

279. Реципиенты, расположенные вне зданий, имеют ограждение высотой не менее 1,2 метров.

На наружной поверхности газгольдеров и у входа на ограждаемую территорию с реципиентами предусматриваются надписи с названием газа, хранящегося в газгольдере или реципиенте.

280. В зависимости от вида ПРВ, хранящихся в газгольдерах и реципиентах, у прохода в ограждение реципиентов или у входа в приямки газгольдеров устанавливаются предупреждающие знаки безопасности с поясняющей надписью: "Кислород. Опасно!", "Азот. Опасно!", "Аргон. Опасно!".

Глава 9. Требования безопасности при эксплуатации установок получения редких газов

281.При устройстве, размещении и эксплуатации технических устройств по переработке или очистке криптоноксенонового концентрата, по получению криптоноксеноновых смесей, криптона и ксенона соблюдается требования проекта и настоящей Инструкции.

282.Производственные помещения, в которых размещаются технические устройства по переработке и хранению криптоноксеноновой смеси и криптона (газгольдеры, наполнительные, склады баллонов и другие), оснащаются постоянно действующей системой приточно-вытяжной вентиляции.

Работа технических устройств с отключенной системой вентиляции не допускается.

283. Предусматривается дистанционное управление техническими устройствами (блок вторичного концентрирования криптоноксеноновой смеси и другие). Местное управление допускается при наличии защитного экрана между оборудованием и щитом управления, ограждения вокруг оборудования-на расстоянии 1 метра от него.

284. Баллоны с криптоноксеноновой смесью и криптоном после наполнения выдерживаются не менее 14 суток в наполнительной или в складе баллонов.

Не допускается доступ в эти помещения лиц, не связанных с процессом наполнения баллонов криптоноксеноновой смесью и криптоном.

В процессе наполнения баллонов и в период их выдерживания в этих помещениях допускается производить только операции, связанные с наполнением баллонов и их транспортировкой в места выдерживания.

Транспортирование баллонов осуществляются на тележках или другом транспорте.

Отбор проб газа для анализа, взвешивание баллонов и другие операции с наполненными баллонами выполняются после выдержки баллонов.

285. Сброс криптоноксенонового концентрата и криптоноксеноновой смеси производится в газгольдер криптонового концентрата.

286. Проверка герметичности соединений коммуникаций и технических устройств по переработке криптоноксенонового концентрата, смеси криптона и ксенона выполняется при проведении испытаний на плотность после монтажа и после каждого ремонта, связанного с разборкой соединений. При испытаниях на плотность падение давления в системе за 4 часа при начальном давлении, равном рабочему, не превышает 0,01 Мега Паскаль. В процессе эксплуатации не реже одного раза в неделю производится проверка герметичности соединений.

287. Устройство, размещение и эксплуатация установок получения аргона и установок очистки сырого аргона от кислорода методом каталитического гидрирования соответствуют проекту и настоящей Инструкции.

288. Реакторы установок очистки сырого аргона от кислорода методом каталитического гидрирования размещаются вне здания.

289. Установку очистки сырого аргона от кислорода оснащают блокировкой, прекращающей подачу водорода при повышении температуры в реакторе выше допустимой, при содержании кислорода в аргоне, поступающем на очистку, более нормативных величин.

290. В технологическом процессе очистки сырого аргона от кислорода предусматривается система автоматического измерения содержания кислорода в сыром аргоне, поступающем в реактор.

291. Во время пуска установки допускается повышение объемной доли кислорода в аргоне до 8 процентов на входе в узел смешения реактора. При этом расход подаваемого водорода не превышает 2,5 процентов от расхода поступающего аргона.

292. Объемная доля водорода в техническом аргоне, поступающем в воздухоразделительную установку на очистку от азота, не превышает 2,5 процентов.

293. Установки очистки сырого аргона от кислорода и водородные коммуникации перед подачей водорода в них и после остановки продуваются сырым аргоном или азотом с объемной долей кислорода не более 4 процентов.

Окончание продувки определяется анализом состава продувочного газа. При этом объемная доля кислорода в продувочном газе (перед пуском) не превышает 4 процентов, а водород (после остановки) отсутствует.

294. Любые ремонтные работы и техническое обслуживание на установке очистки сырого аргона от кислорода и водородных коммуникациях допускаются только после надежного отключения подачи водорода, исключающего попадание его в установку, и продувки газом в соответствии с пунктом 293 настоящей Инструкции, затем воздухом. После окончания продувки не допускается наличие водорода в продувочном газе.

Вскрытие реакторов каталитического гидрирования допускается только после их остывания до температуры 40 градусов Цельсия.

Глава 10. Требования безопасности при эксплуатации технологических трубопроводов газообразных продуктов разделения воздуха

295. Устройство, монтаж и эксплуатация трубопроводов воздуха, кислорода, азота, аргона и других инертных газов в производстве ПРВ соответствуют проекту и настоящей Инструкции.

К трубопроводам воздуха и азота, используемых для обкатки кислородных компрессоров, предъявляется те же требования, что и к трубопроводам кислорода.

296. Кислородопроводы с рабочим давлением более 1,6 Мега Паскаль, вместимость которых вместе с подключенными к ним сосудами (реципиенты) превышает 200 кубических метров, оснащаются автоматически действующей системой защиты, прекращающей поступление кислорода из реципиентов в трубопровод при нарушении его целостности.

297. На все трубопроводы наносят опознавательную окраску и надписи.

298. На кислородопроводах, изготовленных из углеродистых или низколегированных сталей, работающих под давлением более 1,6 Мега Паскаль, по ходу кислорода устанавливают фильтры перед:

регулирующей арматурой;

запорной арматурой при длине трубопроводов более 250 метров.

В том случае, когда запорная арматура открывается и закрывается только при отсутствии потока кислорода, фильтры не устанавливаются.

Фильтрующие элементы изготавливаются из латунной сетки с размером ячейки 0,2х0,2 миллиметров, а корпус фильтра и трубопровод между фильтром и арматурой - из коррозионно-стойкой стали или сплавов на основе меди.

299. Фильтры, указанные в пунктах 228 и 298 настоящей Инструкции, периодически осматриваются и очищаются.

На трубопроводе до и после фильтра устанавливается отключающая арматура. Открытие или закрытие арматуры на входе в фильтр производиться только при закрытой арматуре после фильтра.

Ревизия фильтра выполняется только на отключенном трубопроводе по наряду-допуску.

300. Дистанционное управление арматурой технологических трубопроводов предусматривается в следующих случаях:

при включении арматуры в систему автоматического регулирования или управления;

на вводах трубопроводов кислорода и азота в здание и выходе из здания при расходах более 5000 кубических метров/час;

для включения резервных линий регулирования;

для включения резервных источников снабжения ПРВ;

при необходимости дистанционного управления арматурой по условиям безопасности;

на трубопроводах кислорода при давлении более 1,6 Мега Паскаль и диаметром 100 миллиметров и более.

301. Не допускается размещать кислородную арматуру (независимо от давления) в помещениях щитов управления.

302. Если дистанционно управляемая запорная и регулирующая арматура, установленная на трубопроводе кислорода с давлением выше 1,6 Мега Паскаль, расположена на расстоянии менее 3 метров от рабочих мест, то для защиты персонала при возгорании арматуры устанавливаются защитные экраны.

303. Для обслуживания трубопроводной арматуры, расположенной на высоте более 2,2 метров (верхнее положение обслуживаемой детали, ручного привода) от уровня пола помещения или площадки, устраиваются стационарные площадки.

При высоте расположения обслуживаемой детали арматуры на отметке от 1,8 метров до 2,2 метров предусматриваются как стационарные, так и переносные площадки и лестницы.

304. В процессе эксплуатации технологических трубопроводов арматура подлежит периодическим осмотрам, ревизии и обследованию в сроки, предусмотренные графиком, утвержденным техническим руководителем организации.

305. Осмотр трубопроводов производится не реже одного раза в месяц. Проверка конденсатоотводчиков и пароспутников, обогревающих трубопроводы, в зимнее время производится ежедневно.

306. При обнаружении уменьшения толщины стенки осматриваемого трубопровода более 0,4 миллиметров в год срок последующего измерения сокращаются вдвое.

При уменьшении толщины стенки трубы до расчетной, без запаса на коррозию, участок трубопровода заменяется. Длина заменяемого участка определяется дополнительными измерениями толщины стенок труб.

307. Технологические трубопроводы подвергаются гидравлическим или пневматическим испытаниям на прочность и пневматическим испытаниям на плотность после монтажа, ремонтов и переделок, связанных с применением сварочных работ (врезки в трубопровод, замена части трубопровода и т.п.) или разборки трубопроводов, а также при пуске в работу трубопроводов, находившихся в консервации более одного года.

308. Перед началом эксплуатации, а также в случае, если кислородопровод давлением 0,6 Мега Паскаль и выше не эксплуатировался более месяца, перед пуском он продувается воздухом или азотом со скоростью на выходе не менее 40 метр/секунду. Продолжительность продувки - не менее 2 часов, окончание продувки определяется по отсутствию примесей в выходящем потоке.

309. Перед монтажом трубы, предназначенные для изготовления кислородопроводов, подлежат осмотру для выявления дефектов (плен, окалина, сварочный грат и другие). Внутренняя поверхность труб проверяется на отсутствие жировых загрязнений.

Осмотр трубопроводов производится согласно проекту.

310. Трубы, имеющие на внутренней поверхности вышеперечисленные дефекты или жировые загрязнения (следы масла), к монтажу не допускаются.

При окончании осмотра и обезжиривания трубы, допущенные к монтажу, закрываются с торцевой заглушкой, предотвращающей загрязнение труб при транспортировании.

311. По окончании сварки и монтажа кислородопроводов на внутренней поверхности труб не допускается наличие шлака, грата и брызг металла, загрязнений жировыми веществами.

312. Технические устройства производств ПРВ и объектов потребления оснащаются системами автоматического и дистанционного управления, контроля технологических процессов, системами противоаварийной защиты, связи и сигнализации в соответствии с проектом и настоящей Инструкции.

313. Все контрольно-измерительные приборы, применяемые для измерения параметров кислорода и газовых смесей с объемной долей кислорода более 23 процентов, предохраняется от жировых загрязнений.

314. Правильность показаний приборов, перечень которых утверждается руководителем производства (цеха), проверяется не реже одного раза в три месяца.

Показания дифманометров-уровнемеров проверяется не реже одного раза в месяц с занесением результатов проверки в технологический журнал.

315. Работоспособность автоматических блокирующих и регулирующих систем и систем сигнализации проверяется не реже одного раза в месяц по графику, утвержденному техническим руководителем организации.

Результаты проверки отмечаются в технологическом журнале.

316. Не допускается работа оборудования при неисправных или отключенных системах сигнализации и защиты.

317. Отключение сигнализации или блокировки для ревизии аппаратуры регистрируется в технологическом журнале.

318. В помещении хроматографии не допускается хранить более двух баллонов с эталонными и поверочными газовыми смесями. Вместимость каждого баллона не более 40 литров, а давление не более 20 Мега Паскаль.

319. Линии отбора кислорода на анализ выполняется из коррозионно-стойкой стали или медных сплавов независимо от параметров кислорода.

320. Для каждой электроустановки составляются эксплуатационные схемы. Все изменения, вносимые в схемы электрических соединений, изменения мест установки заземления отмечают в схеме с обязательным указанием, кем, когда и по какой причине внесено, то или иное изменение. Электрические схемы и изменения, вносимые в них, утверждаются лицом, ответственным за электрохозяйство организации.

321. Предусматривается защита электроустановок от перегрузки и короткого замыкания, защита персонала от воздействия электромагнитного поля.

322. При работах, связанных с опасностью поражения электрическим током или воздействием электромагнитного поля, применяются средства защиты.

323. У электрифицированных инструментов (электроинструменты), переносных электрических ламп, понижающих трансформаторов и преобразователей частоты электрического тока перед применением проверяется отсутствие замыкания на корпус, состояние изоляции питающих проводов и исправность заземляющего провода.

Переносной электрифицированный инструмент хранится в кладовой (инструментальной) и выдается рабочим на период работы.

324. В тоннелях и каналах для электрокабелей наличие воды и масла не допускается. За состоянием тоннелей и каналов устанавливается систематический контроль.

Ауаны бөлу өнімдерін өндіру және тұтыну кезіндегі қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 18 маусымдағы № 294 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 26 маусымда № 23190 болып тіркелді.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 129) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1. Осы бұйрыққа қоса беріліп отырған Ауаны бөлу өнімдерін өндіру және тұтыну кезіндегі қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулық бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрі

Ю. Ильин

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ұлттық экономика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Индустрия және инфрақұрылымдық

даму министрлігі

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 18 маусымдағы № 294 бұйрығымен бекітілген

Ауаны бөлу өнімдерін өндіру және тұтыну кезіндегі қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ауаны бөлу өнімдерін өндіру және тұтыну кезіндегі қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 129) тармақшасына сәйкес әзірленді және ауаны бөлу өнімдерін (оттегі, азот, аргон, криптон, ксенон, неоногельді қоспа) (бұдан әрі - АБӨ) және олардың қоспаларын өндіру мен тұтынумен байланысты өндірістер мен объектілерде қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі нормалардың қолданылуын нақтылайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

2. Техникалық құрылғыларды қауiпсiз пайдаланудың, технологиялық процестер мен жұмыстарды жүргiзу дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығына және жобалау құжаттамасына сәйкес жүргізіледі.

3. АБӨ шығарушы және тұтынушы ұйымдарда ұйымның техникалық жетекшi бекiтетiн қауіптілігі жоғары жұмыстардың тізбесі әзірленеді.

Қауіптілігі жоғары жұмыстарды кемiнде екi адамнан тұратын бригада, техникалық құрылғылар (блок iшiндегi кеңiстiк және басқалар) мен ыдыстардың (сыйымды аппараттар) iшiндегі жұмыстарды - кемiнде үш адамнан тұратын бригада орындайды.

4. Техникалық құрылғыларға регламенттік қызмет көрсету бойынша қауіптілігі жоғары мерзімді қайталанатын жұмыстарды объектінің (цехтың, учаскенің) тұрақты персоналы орындайды.

5. АБӨ шығарушы және тұтынушы әрбiр ұйымда аварияларды жою жоспарлары жасалады.

2-тарау. Техникалық құрылғыларды пайдалану мен жөндеу кезіндегі өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

6. Техникалық құрылғыларда немесе оларға қызмет көрсету және басқару орындарында жабдық пен аппараттардың, технологиялық бiрiктiрулер және коммуникациялардың орналасу схемасы орналастырылады.

7. Техникалық құрылғыларды пайдалануға "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 79-бабына сәйкес өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша даярлаудан және қайта даярлаудан өткен пайдалану және жөндеу персоналы жіберіледі.

8. Жарылыс өрт қауіптi аймақтар мен үй-жайларда пайдаланылатын аспаптар мен құралдар ұшқыннан қауіпсіз орындауда қолданылады.

9. Аспаптар және құрал-саймандар жұмыс орындарында оған арналған орындарда немесе аспап шкафтарында сақталады.

10. Механикаланған аспаптар мен құрал-саймандарды қолдану кезінде жасап шығарушының қолдану кезiндегi құжаттамасының талаптары сақталады.

11. Ақаулы құралдар мен аспаптарды пайдалануға жол берілмейді.

12. Тетіктерді майлау жүйесi герметикалы. Тетiктердiң қол жетпейтiн, жиi майланатын түйiндерiн майлау үшiн олар көп болған жағдайда орталықтандырылған автоматтандырылған майлау жүйесі қарастырылады.

Тетiктердi қолмен сылау тек олар толық тоқтаған кезде рұқсат берiледi.

13. Радиоактивтi АБӨ жұмыс жүргізген кезде (криптонксенонды қоспа мен криптон алу кезіндегі радиоктивті родон) жобаның және осы Нұсқаулықтың талаптары сақталады.

14. Қауіптілігі жоғары көздері бар орындарда жобалау құжаттамасы персоналды қорғауды қамтамасыз ету шараларын қарастырады.

15. Ауысымды қабылдау және өткiзу қолданыстағы техникалық құрылғылар мен коммуникацияларды қараумен және тексерумен қоса жүреді, мынадай тексерудi қоса:

техникалық құрылғылардың ақаусыздығы;

қоршаулардың, қорғаныс бұғаттауларының, сигнализация, бақылау-өлшеу құралдары, жерге тұйықтау, өрт сөндiру құралдарының бар болуы мен жағдайы;

жарықтандыру және желдету жүйелерiнiң ақаусыздығы.

Тексеру нәтижелерi техникалық басшы бекіткен нысан бойынша ауысымды қабылдау және тапсыру журналына енгізіледі.

Табылған ақаулар түзетіледi.

16. Техникалық құрылғылар ұйымның техникалық жетекшi бекiткен кестеде қарастырылған мерзiмдерде тексерілуге (диагностикалауға) және жөндеуге жатады.

17. Негiзгi технологиялық жабдықтың күрделі және ағымдағы жөндеулерi әзірленген және бекiтiлген жұмысты ұйымдастырудың жобалары (бұдан әрі - ЖҰЖ) бойынша жүргізіледі. ЖҰЖ жөндеу жұмыстарын қауіпсіз жүргізу шаралары қарастырылады және қауіпсіздік талаптарын сақтауды қамтамасыз ететiн тұлғалар көрсетiлген.

18. Әрбiр ұйымда жөндеуi ЖҰЖ өңдеумен жүргізілетін техникалық құрылымдардың тiзбесі жасалады. Тiзiмді ұйымның техникалық жетекшiсi бекiтедi.

19. Жұмыс істеп жатқан цехтарда басқа цехтардың немесе мердігерлік ұйымдардың жөндеуші (өндiрiстiк) персоналы күшiмен орындалатын жөндеу, құрылыс және монтаждау жұмыстары нарядтар-рұқсат бойынша жүргізіледі.

20. Жұмыс басталар алдында жөндеумен айналысатын барлық мамандар мен жұмысшылар ЖҰЖ-ны зерделейді.

Жөндеу кезеңінде еңбек шарты өзгерген кезде жаңа наряд-рұқсат ресімделеді.

Персоналдың жұмысқа кiру рұқсаты тек жөндеуге жауапты тұлғаның рұқсатымен жүргізіледі.

21. Техникалық құрылғыларды жөндеуге беру және оларды жөндеуден қабылдау осы Нұсқаулыққа сәйкес жүргізіледі.

22. Қарауға, тазалауға немесе жөндеуге арналған техникалық құрылғылардың барлық түрлерін тоқтату, оларды жөндеуден кейін іске қосу дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығын сақтай отырып жүргізіледі.

23. Iшкi қарау, тазалау немесе жөндеу үшін тоқтатылған техникалық құрылғылар энергия көзiнен және технологиялық коммуникациялардан ажыратылады. Құбырларда ажыратқыш бітеуіштер орнатылады.

Құрамында зиянды немесе жарылыс қауіпті газдар, булар немесе шаң бар техникалық құрылғылар технологиялық материалдардан үрленеді.

Оттегі, зиянды және жарылыс қаупі бар заттардың құрамына ауа ортасына талдау жасалады. Ауаны бақылау талдаулары жұмысты орындау барысында кезең-кезеңімен жүргізіледі.

Бітеуіштерді орнату және алу жөніндегі іс-әрекеттер осы жұмысты орындаған адамның қолы қойылып, ауысымды қабылдау және тапсыру журналында тіркеледі.

Жетектердің электр схемалары бөлшектенеді, iске қосқыш құрылғыларда немесе ажыратқыштардың саптарында "Қосуға болмайды - адамдар жұмыс iстеуде" плакаты iлiніп қойылады, құрылғылардың қате немесе өздiгiнен іске қосылуын болдырмайтын шаралар қабылданады.

24. Жылытылған техникалық құрылғылардың ішінде жөндеу жұмыстарын жүргізу оларды ауа температурасын 40 дейін төмендеткеннен және желдеткеннен кейін, ал төмен температуралы техникалық құрылғыларда жарамды температураға (20 Цельсий градусқа) дейін жылытылғаннан және желдетілгеннен кейін жүргізуге рұқсат беріледі.

25. Бiрiнің үстiне бірі орналасқан екi және одан көп яруста (тiк белгiлер) жөндеу жұмыстарын орындау кезінде олардың арасында мықты аражабындар қойылады немесе жұмыс iстеушілерге материалдардың немесе заттардың құлауын болдырмайтын торлы қоршаулар орнатылады.

26. Материалдарды, құрылыс конструкцияларының элементтерін, техникалық құрылғылардың бөлшектерін және басқа да заттарды биіктіктен түсіруге жол берілмейді. Төменгі ұшы жер деңгейінен (үй-жайдың еденінен) 1 метрден аспайтын құбырлар немесе науалар арқылы кірпіш пен қоқысты түсіруге рұқсат етіледі.

27. Жүктердi ауыстыру бойынша барлық жұмыстар ЖҰЖ сәйкес жүргізіледі.

Iрi габаритті жүктердi ауыстыру жөндеуге жауапты тұлғаның қатысуымен жүргізіледі.

Ірі габаритті монтаждық түйiндерi бар такелажды жұмыстарды жүргізу кезінде участоктағы барлық басқа жұмыстар тоқтатылады.

28. 2 метрден астам биіктіктегі баспалдақтардан жұмыстарды орындау кезінде мінбелер мен мінбелерді орнату мүмкін болмаған жағдайда жұмысшылар сақтандыру арқандары бар сақтандыру белдіктерін пайдаланады. Арқанды бекіту орнын жұмыстарды жүргізу басталғанға дейін жөндеу жүргізуге жауапты адам айқындайды.

29. Сақтандырғыш белдіктер, белдiктік карабиндер мен сақтық арқандар пайдалану кезеңінде қоймадан алынғаннан кейiн және жылына екi реттен жиі болмай сыналуға жатады. Сынау нәтижелерi актімен ресімделедi. Әрбiр белдiк және арқанның мынандай сынау мерзiмi көрсетілген инвентарлық нөмiрi болады.

30. Жөндеу жұмыстары мынандай жағдайларда тоқтатылады:

өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары бұзылған жұмыстар анықталса;

техникалық құрылғыларды ажырату шарттарының бұзушылығы айқындалса;

жұмыс сипаты мен көлемi техникалық құрылымдарды ажырату схемасын және жұмыстарды орындау ретiн өзгерту талап етілетін деңгейде өзгертілсе;

жұмыскерлердің өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін;

өндiрiстiк үй-жайларда авария сигналы берілсе.

31. Негiзгi технологиялық жабдықтың ағымдағы жөндеулерiн өткiзудiң мерзiмдерiн ауыстыру тек техникалық құрылымның куәландыруын өткiзген комиссияның оң шешiмi және ұйымның техникалық жетекшiсiнiң жазбаша рұқсаты болған жағдайда рұқсат етiледi.

32. Негiзгi технологиялық жабдық күрделі жөндеу немесе қалпына келтiруден кейiн пайдалануға оларды комиссия қабылдағаннан кейiн енгізіледі, ұйымның техникалық басшысы бекіткен нысан бойынша актімен ресімделедi.

33. Ауамен, азотпен, аргонмен және басқа газдармен жұмыс істеу үшін оттегімен жұмыс істейтін техникалық құрылғылар мен коммуникацияларды кезек-кезек пайдалануға жол берілмейді.

34. Оттекті техникалық құрылғыларды пайдалану кезінде оттектің басқа газдардың ағындарымен ағуына рұқсат берiлмейдi.

Оттектiң басқа газдармен араласуына жобада қарастырылған құрылымдарды қолдануымен рұқсат берiледi.

35. АБӨ бiрімен жұмыс үшін қолданылатын техникалық құрылғыларды мынандай шарттар сақталған жағдайда, басқа АБӨ жұмысы үшін қолдануға рұқсат етiледi:

егер жасап шығарушымен құрылғының ауамен, басқа АБӨ және өнiмдермен (газдармен) ескерiлген болса;

техникалық құрылғы жылыту қажет болғанда қажет температураға дейін жылытылады, үрленеді және содан кейін жаңа өніммен толтырылады;

оттегімен жұмыс істеуге арналған техникалық құрылғыны қолданудың алдында оның (ағын бөлiк) iшкi бетi майдың iздерiнiң бар болуына тексеріледi және қажеттілігіне қарай майы кетiріледi;

техникалық құрылым және коммуникациялардағы қауiпсiздiк белгiсi, айырым бояуы және жазулар, коммуникациялардың бақылау-өлшеу аспаптары мен технологиялық схемалары құрылғының жұмысының жаңа шарттарына сәйкес келтiрiлген;

техникалық құрылғыны жаңа өнiммен бiрiншi толтырғаннан кейiн өнiмнiң тазалығын растайтын бақылау талдаулары жүргiзiледi;

техникалық құрылғыны басқа өнiммен жұмысқа ауыстыру осы тармақтың барлық талаптарының орындалуын растайтын және ұйымның техникалық жетекшiсi бекiтетін актпен ресімделеді.

36. Ақаулы басқару жүйелерi бар техникалық құрылғыларды және технологиялық үдерiстердi бақылауды, аварияға қарсы қорғаныс, сигнализация, байланыс және хабарлау жүйелерiн, пайдалану мерзiмi өткен аспаптар мен құралғыларды пайдалануға рұқсат етiлмейдi.

37. Техникалық құрылғылар мен коммуникацияларды пайдалану кезінде олардың тығыз бекiтiлуi тексеріледi.

Газ тәрізді немесе сұйық өнiмдердiң ағып кетулерi табылған жағдайларда техникалық құрылғының жұмысы тоқтатылады, саңылаулар жойылады.

38. Перлитті изоляциямен ауа бөлгiш қондырғының блок iшiлік кеңiстiгiндегi газ тәрізді немесе сұйық АБӨ ағулары табылған жағдайда ауаны бөлу құрылғылары (бұдан әрі – АБҚ) жұмысы саңылауларды жою үшін дереу тоқтатылады.

39. Газ тәрізді өнiмдердiң ағу орындарын анықтау үшін ашық отты немесе бықситын заттарды қолдануға рұқсат берiлмейдi.

40. ЖРВ өндірумен, сақтаумен және тұтынумен байланысты үй-жайларда ауа ортасының жай-күйіне бақылау жүзеге асырылады. Осы үй-жайлардың ауасындағы оттегінің көлемдік үлесі кемінде 19 және 23 пайыздан аспайды.

Ауа ортасын бақылау тәртібі - сигнал беру құрылғысы бар автоматты газ талдағыштарды қолдану, үй-жайда және жұмыс орындарында ауа сынамаларын алу мерзімділігі пайдаланудың нақты жағдайларын, техникалық құрылғылардың түрлерін ескере отырып, жобалау құжаттамасында айқындалады.

41. Әрбiр ұйымда оттектiң ауа құрамының көлемді бөлігі бойынша 19 кем немесе 23 пайыздан жоғары (авариялық жағдайда) орындары мен үй-жайларының бақылау түрлері мен кезеңдiлiгiн және ауа құрамын нормалау бойынша шараларды көрсетумен тiзбе жасалады. Тiзбені ұйымның техникалық жетекшiсi бекітедi.

42. Жоғарыда көрсетілген тізбеге енгізілген үй-жайлардағы барлық жұмыстар, осы Нұсқаулықтың 4-тармағының талаптары орындалған жағдайда мерзімді қайталанатын жұмыстардан басқа, наряд-рұқсат бойынша ғана орындалады.

43. Ауадағы оттегінің құрамын үздіксіз автоматты бақылау кезінде сигнал беру құрылғылары оттегінің көлемдік үлесі 19 пайыздан кем немесе 23 пайыздан астам төмендеген немесе артқан кезде сигналдар (жарық және/немесе дыбыс) береді.

44. Бақыланатын үй-жайлардың ауасында оттегінің шекті концентрациясына қол жеткізілген кезде авариялық желдету жүйелерін автоматты немесе қолмен (қызмет көрсетуші персонал) қосу есебінен ауа құрамын қалыпқа келтіру жөніндегі шаралар дереу жүзеге асырылады.

45. АБӨ өндіру және тұтыну объектілерінің өндірістік үй-жайларында тек техникалық құрылғыларды пайдаланумен немесе жөндеумен тікелей айналысатын адамдар, сондай-ақ осы өндіріс маманының ілесіп жүруімен өндіріс басшысының немесе оның орынбасарының рұқсаты бар адамдар ғана болады.

46. Төмен температуралы техникалық құрылғыларды пайдалану кезінде жобаның талаптарына сәйкес iргетастардың отыруына бақылау қамтамасыз етiледi.

Мұндай iргетастарының жертөлелерiндегі үй-жайларда және оған жалғасатын шұңқырларда судың жиналып қалуына жол берiлмейдi.

47. Төмен температуралы техникалық құрылғыларға жертөле үй-жайларын, АБӨ газгольдерлер шұңқырларын қойма немесе басқа мұқтаждықтар үшін қолдануға рұқсат етiлмейдi.

48. АБҚ блок iшiндегi кеңiстiгінде, криогендi кешендер және АБӨ сұйық қоймаларында сұйық оттектерде (органикалық материалдар, ағаш тағы басқалар) жарылыс қауіпті материалдардан құрылымдық элементтердi қолдануға рұқсат берiлмейдi.

49. Техникалық құрылғылар мен коммуникацияларда орнатылған сақтандыру клапандары мен басқа да қорғау құрылғылары ашу қысымына реттеледі және пломбаланады.

50. Сақтандыру клапандары мен басқа да қорғау құрылғыларының жарамдылығын реттеу және тексеру жобаға және Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 358 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10303 болып тіркелген) Қысыммен жұмыс істейтін жабдықтарды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларына сәйкес жүргізіледі.

51. Төмен температуралы техникалық құрылғыларда орнатылған клапандар мен басқа да қорғаныс құрылғыларының ақаусыздығын тексеру және реттеу төмен температуралы жабдықты әрбір жоспарлы толық қыздыру кезінде жүргізіледі.

Техникалық құрылғыларды және олардың пайдалануын әзірлеу кезінде сақтандырғыш клапандардың жабулы қалпында мұздануын болдырмайтын шаралар ескерiледi.

52. Сақтандырғыш клапандардан және өткізу қабілеті сағатына 100 текше метрден асатын басқа да қорғаныс құрылғыларынан АБӨ шығару құбырлары ғимараттан тыс шығарылады. Бір техникалық құрылғыда немесе құбыржол учаскесінде орнатылған қорғаныс құрылғыларынан ағызу құбыржолдарын, егер төгінділердің жалпы коллекторы барлық бір мезгілде іске қосылған қорғаныс құрылғыларынан келетін газ мөлшеріне есептелген жағдайда біріктіруге жол беріледі.

53. Атмосфераға азот пен оттегін шығару құрылғыларының конструкциясы мен орналасуы қызмет көрсетуші персонал болуы мүмкін және желдету мен технологиялық қажеттіліктер үшін ауа алатын орындарда ауадағы оттегінің 19-дан 23 пайызға дейінгі шектегі көлемдік үлесін қамтамасыз етеді.

54. Керектi жағдайдаларда құбырлық арматураларды ашу немесе жабу кезінде қосалқы құрал-саймандарды қолдануға рұқсат берiледi. Арматураны соққылар арқылы жабуға рұқсат етiлмейдi.

Арматура жұлқынуларсыз, баяу ашылып-жабылады.

Арматураларды ашу және жабу кезінде шпинделдiң осьтерiне қарама-қарсы тұруға болмайды.

55. Технологиялық құбырлық арматураға технологиялық схемаға сәйкес белгi салынады, сермердiң айналу бағыты және бекіткіштің шеткi "Ашық" - "Жабық" жағдайлары көрсетiледi.

56. Құбырлық арматураны жылыту сыртқы жағынан ыстық ауамен, бумен немесе ыстық сумен жүргізіледі. Арматураны жылыту үшін ашық отты қолдануға рұқсат берілмейді.

57. Төмен температуралы техникалық құрылымның қабығында орналасқан БӨҚ және А жүйесінің импульсты және басқа түтіктерін арматура мен коммуникациялардан ажырату алдында олар сөндіретін арматураның жабық екендігіне көз жеткiзу керек.

58. Техникалық құрылғылар және коммуникациялардың жылу және дыбыстан қорғаушылары жобаға сәйкес жанбайтын материалдардан (негiзгi изоляциялы материалдар) орындалады.

59. Техникалық құрылымдарды (АБҚ, сирек газдарды алу қондырғылары, оттек компрессорлары және газгольдерлер, сұйық оттектi және басқаны тұрақты сақтау ыдыстары) коммуникацияларды (құбырлар мен газ тәрізді оттектiң арматурасы және сұйық АБӨ) статикалық электрден қорғау жобаға сәйкес орындалады.

60. Сұйық АБӨ тасымалданатын ыдыстарын пайдалану ыдыстарды дайындаушы зауыттың талаптарын және осы Нұсқаулықты ескере отырып жүргізіледі.

61. АБӨ әр өндірісінде қауіпсіз төгу және сұйық өнімдер талдауын орындағаннан кейін аз өндірілген АБӨ жылытқан кезде ауыстыратын ыдыстан төгілетін шамалы сұйық АБӨ булануы үшін құрылғы қарастырылады. Құрылғыны орналастыру кезінде оның табиғи желдетілуі үшін жағдай қарастырылады. Төгу орындарының қоршауы болады.

Құрылғы жанында "Сұйық криогендi ауаны бөлудiң өнiмдерiн төгу орны. Қауiптi!" жазуымен тиiстi қауiпсiздiк белгiлерi орнатылады.

Өндiрiстiк үй-жайда сұйық АБӨ еденге, жерге немесе асфальт жамылғысына төгуге рұқсат берiлмейдi.

62. Техникалық құрылғылар аппараттарынан буландырғышқа сұйық АБӨ ағызу құбырлары оң температураға дейін әрбір төгуге дейін және одан кейін қыздырылады

63. Сұйық АБӨ оған жылу тасымалдағышты (бу, су) немесе электр энергиясын іске қосқаннан кейін ғана буландырғышқа бағытталады.

64. Оттек техникалық құрылғыларға қызмет көрсетуші персонал таза және құрамында май іздері жоқ арнайы киiм мен арнайы аяқ киiмді пайдаланады.

65. Сұйық АБӨ бар ыдыстарды толтыру және босату жеңнің ішіне салынған брезент немесе былғары қолғаптармен және бүйір щиттері бар қорғаныс көзілдірігімен орындалады. Шалбарды аяқ киімнің сыртынан киеді. Сыртқы киім түймеленеді.

66. Сұйық оттегiмен жұмыстар немесе оттегi көп шоғырланған орындардағы жұмыстар аяқталған соң 30 минут бойы ашық отқа (шылым тарту) немесе қызған заттарға жақындауға рұқсат етiлмейдi. Жұмыстар орындалған киім көрсетілген уақыт ішінде желдетугеге жатады.

67. Майды тарату мен сақтаудың орталықтандырылған жүйесі (май тарату) өндірістік үй-жайларда бірнеше орталықтан тепкіш компрессорларды орнату кезінде жобаға сәйкес әзірленеді.

68. Машиналар мен тетiктердi майлауға арналған майдың әр партиясы қолдану алдында кiру бақылауына (зертханалық талдау) жатады. Жағатын майлар әрбiр сұрыпқа бөлек, жабық ыдыста сақталады.

69. Ыдыстар, құбырлар, арматура және технологиялық схемадан шығарылып тасталған аспаптар бітеуіштермен бөлшектенеді немесе сөндіріледі.

Ұзақ тоқтау кезінде техникалық құрылғы немесе құбыр бөлiгi қолданыстағы құрылғы мен коммуникациялардан бітеуіштермен сөндіріледі.

70. Жөндеу жұмыстарын орындау кезінде газды дәнекерлеу және металды кесу бойынша жұмыстар ауаны алу құрылғысынан және жұмыс істеп тұрған әуе компрессорларының сору камераларынан кемінде 100 метр қашықтықта АБҚ өндіріс басшысының жазбаша рұқсаты бойынша және наряд-рұқсат бойынша ғана жүргізіледі.

71. Сұйық криогендi АБӨ арналған цистерналы автокөлiктер тұрағына арналған үй-жайда жұмыстарды дәнекерлеудi және ашық отты қолданбай жүргізуге рұқсат берiледi, соның iшiнде:

қарау орнын талап етпейтiн автомобильдердi жөндеу мен қызмет көрсету бойынша;

автокөлiктерге орнатылған ыдыстар, сорғыштар, буландырғыштар, құбырлар және АБӨ-мен жұмыс iстейтiн арматураларды жөндеу бойынша.

Сұйық АБӨ арналған ыдыстары бар автокөліктерді жөндеу мен қызмет көрсетудің басқа түрлері ыдыстарды босатқаннан, жылытқаннан және үрлегеннен кейін ғана автокөліктерге арналған үй-жайларда орындалуы мүмкін.

Ыдыста сұйық АБӨ қалдықтары қалған кезде, кез келген жөндеу жұмыстарын жүргізгенде наряд-рұқсат ресімделеді.

72. АБӨ өндірістерінің өндірістік үй-жайларында орналастырылатын сұйық өнімдерге арналған ыдыстардың рұқсат етілген жиынтық сыйымдылығы жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша үй-жайлардың санатына байланысты жобалау құжаттамасында айқындалады.

73. Техникалық құрылғылар мен құбырларды ажырату үшін қолданылатын бітеуіштердің ернемек шектерінен шығатын сағаттары болады. Әрбiр бітеуіштің артында бітеуіш нөмiрi және оған есептелген қысым көрсетіледі.

Бітеуішті орнату және түсіру уақыты мен орны бітеуішті орнатқан не түсірген тұлғаның қол қоюымен технологиялық журналда белгіленедi.

74. Құрылғылар немесе сұйық немесе газ сияқты АБӨ толтырылған құбырларды ашу алдында:

жөндеуге жататын құрылғылар мен құбырларда атмосфералық қысымға дейiн азайту;

ыдыстар мен құбырлардан сұйық АБӨ құю. Осы Нұсқаулықтың 17-тарауының 2-параграфының ережелерін сақтай отырып, ауаны бөлу блогы аппараттарынан сұйықтықты ағызбай регенераторларды қайта қосу арматурасын жөндеуге және ауыстыруға жол беріледі;

осы Нұсқаулыққа сәйкес ажыратылған техникалық құрылғылар мен құбырлар жылытылады;

шығатын газдағы оттегінің көлемдік үлесі 19-23 пайыз болғанға дейін құрылғыны ауамен үрлеу, бұл ретте оттегінің құрамына сынама алуды үрлеу тоқтатылғаннан кейін 5 минуттан кейін жүргізу керек. Кетіп жатқан газдың үй-жайға түсуіне рұқсат берiлмейдi;

техникалық құрылғылар мен арматураның жетектерінің электр қоректерін ажырату, iске қосқыш құрылғыларында немесе ажыратқыштарда "Іске қоспа, адамдар жұмыс iстеуде!" плакаты орнатылады;

жөнделетiн техникалық құрылғылар немесе құбыр бөлiктерi барлық техникалық құрылғылардан (аппараттар, компрессорлар және басқалар) және жұмыста немесе қысыммен болатын құбырлардан бекіткіштермен бөлiніп тасталады.

Егер көрcетiлген жабдық пен құбырлардан ажырату кем дегенде екi бекіту органымен (сонымен қатар ықтиярсыз әсердегi клапандар) жүргізілген болса және олардың арасында ашық арматурамен ағызу құбыры (шам) болған жағдайда бітеуіш орнатпауға рұқсат берiледi.

75. Ауаны бөлу блоктары жөндеу немесе жылу бүрку алдында басқа жабдықтан ажыратылады.

76. Перлит қоймаларындағы перлитті құммен толтырылған техникалық құрылғылардың бөліктеріндегі жөндеу жұмыстары перлитті құм толық тазаланғаннан кейін жүргізіледі. Жөндеу жұмыстарын перлитті жұмысты орындау белгісінен 500 миллиметр төмен түсірген кезде оларға қауіпсіз уақытша жұмыс орны мен өтетін орындардың бір уақытылы жабдығымен жүргізуге рұқсат беріледі (қоршалған төсеніштер, алаңдар, сатылар).

Ішінара перлитпен толтырылған, оны айдап шығарғаннан кейін қалған бөлімдерде кез келген жөндеу жұмыстары наряд-рұқсат бойынша жүргізіледі.

77. Блок ішіндегі кеңістіктегі жұмыстар наряд-рұқсат бойынша мынадай ережелерді сақтай отырып жүргізіледі:

әрбiр блок iшiндегi кеңiстiкке кiруші бақылаушылардың ашық люктердiң санынан тәуелсiз, өздерінде түтікті газқағарлары, белге байланған сақтандырғыш белбеулері және дабылдық арқандары болады;

түтікті газқағардың бос соңдары шығарылады және таза ауа аумағында бекiтіледі;

жұмысты орындау кезінде бақылаушылар жұмыс аймағына жақын люктiң жанында болады, қолында дабылдық арқан ұстап жұмыс істеушілерді үздіксіз бақылайды, газқағар түтігінің майысуына жол бермей қадағалайды.

Сүзгiш газқағарларды блок iшiндегi кеңiстiктегi жұмыстары үшiн қолдануға рұқсат берiлмейдi.

78. Ауаны бөлу блоктарының бөлiктерiнен ашық ыдысқа немесе машина залының үй-жайына перлит құмын түсiруге рұқсат берiлмейдi.

79. Ауаны бөлу блоктарына және керісінше қоймалардан перлитті құмды жүктеу пневмокөлік жүйесiн қолданумен жүзеге асырылады.

80. Ауаны бөлудің жұмыс істейтін немесе жылытылмаған блогында блок ішілік кеңістікке өту үшін регенераторлардың клапандық қораптарының бөліктерінен (кері бұру клапандары) басқа блок қабығының люктерін ашуға рұқсат берілмейді. Бұл бөліктерге клапандарды жөндеу үшін кіруге блок аппараттарынан қысымды түсіргеннен, клапандық қораптардың бөліктерін (кері бұру клапандары) жергілікті жылытқаннан кейін наряд-рұқсат бойынша рұқсат беріледі.

81. Ауаны бөлу блогының қабығының ішін жөндеуді бастар алдында оттегiнiң көлемдi бөлігі 19-23 пайыз болатын жұмыс аймағы ауасына талдау жүргізіледі.

Жөндеу жұмыстарын жүргізудiң алғашқы тәулiктерiнде, сонымен қатар оқшаулауды түсіру кезінде, жұмыс аймағының ауасына әрбiр 30 минуттан кейiн талдау жүргізіледі, одан әрi - ауысымына екi реттен сирек емес.

Оттектiң ауадағы көлемдi бөлігі 19 төмен немесе 23 пайыздан жоғары болса, жөндеу жұмыстары тоқтатылады, ал жөндеуші персонал қауiпсiз аймаққа шығарылады.

82. Минералды мақта толтырылған ауаны бөлу блоктарының ішінде жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде мақтаны оның үгілуі болмайтындай деңгейде шығарып тастайды. Бөлiктер ішінде қажеттілігіне қарай тақтайлардан немесе металл торлар мен шілтерлерден жөндеу аяқталған соң алынып тасталатын, оқшаулаудың түсуін болдырмайтын уақытша қалқалар орнатылады.

83. Жылумен ажырату қабықтарынан минералды мақтаны тиеуге және түсiруге персонал жеке қорғаныс құралдарын (бұдан әрі - ЖҚҚ), арнайы киім мен арнайы аяқ киімді қолданады.

84. Оттекті ортада жұмыс iстейтiн түйiндердi бұзу және жөндеу кезiнде майлы ластанулары бар байланыстар болдырылмайды. Осы жұмыстарға арналған аспап майсыздандырылады және көгiлдiр жолақты айырым белгісі болады. Оттекпен түйiсетiн барлық бөлшектер құрастыру алдында майсыздандырылады және кептiрiліп құрғатылады.

85. Ауаны бөлу блоктарын жөндеу өндірісі кезінде оның аппараттары мен коммуникацияларын майсыздандырғаннан кейін блокты ауамен үрлеу жүргізіледі. Ерiткiш буларының шоғырлануы жөндеу жұмыстарын жүргізу орындарында рұқсат берілгеннен аспайды.

86. Төмен температуралы техникалық құрылғылардағы жөндеу жұмыстары олардың толық жылытылмағанында, жұмыс істеп тұрған АБҚ ажыратылған жабдықта немесе құбыр өткізгіш бөлігінде наряд-рұқсат бойынша жүргізіледі.

87. Турбодетандерді жөндеу өндірісі кезінде немесе детандерлі сүзгілердің сүзгіш элементтерін ауыстыру кезінде турбодетандерге ауа кіретін және шығатын жерде арматура жабылады, электр қоректендіру сөндіріледі.

Азотты турбодетандерлерде турбодетандерден газды беруге және шығаруға бiтеуіштер орнатылады.

88. Жөндеу алдында азотты турбодетандерлер ауамен үрленеді.

89. Адсорберге қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін жылумен ажыратуды жою бұл аппараттарды және оларға жабысып тұрған ажырату қабатын жылытқаннан кейін жүргізіледі.

Аппараттарға жабысып тұрған оқшаулау қабатын жылыту жылытылатын аппаратқа берілетін жылу есебінен жүргізіледі, ал мұзданып қалған оқшаулауды жылыту – құрғақ жылытылған ауамен жүргізіледі.

Оқшаулауды жылыту үшін ашық отты қолдануға рұқсат берілмейді.

90. Техникалық құрылғылар мен коммуникацияның жөндеуін жүргізуге, қысым астындағы ернемектік қосылыстар бұрандаларын тартуды орындауға рұқсат берілмейді.

91. Оттегі ортасында жұмыс істейтін арматураның сальникті толтыруын, сұйық оттегінің поршеньді сорғыларының сальниктерін ауыстыру үшін бұйымдарды дайындаушы және жоба айқындаған материалдар қолданылады.

92. Жөндеу аяқталған соң аппараттардың, құбырлардың және блок ішілік кеңістіктің ішкі беті қаралады. Ішкі жағында құралдар, жабдықтар және жөндеу кезінде пайдаланылған материалдарды (тақтайлар, сатылар, сүрту материалдары, қаптар, қағаздар, битум және басқа қосымша материалдар) қалдыруға жол берілмейді.

Жұмыс үдерісінде оттекпен қатынаста болатын техникалық құрылғылардың барлық беттері майлы заттармен ластануға тексеріледі және қажеттілігі болған жағдайда майсыздандырылады.

93. Блоктар тоқтаған кезеңде сұйықты құйып алмай құбырлар мен регенератордың жылы және суық соңдарындағы арматураның ішіндегі жөндеу жұмыстар (азотты және оттекті регенераторлардың мәжбүрлі іске қосу клапандары клапан қақпақтарын ашумен; регенератордан кейін азот ағынында үш жүрісті жапқыштар мен құбырөткізгіштер; регенераторлардың тірек тоғындары, клапанды қораптар мен кері айналымы клапандардың ашық клапандық қораптары мен бөліктері және басқалар) сұйықтықты ағызусыз блоктарды тоқтату кезеңінде наряд-рұқсат бойынша орындалады.

94. Бір уақытта мынандайларға жөндеу жүргізуге жол берілмейді:

регенератордың жылы және суық соңдарының құбыр өткізгіштері мен арматураларына;

регенератордың жылы немесе суық соңдарының құбыр өткізгіштері мен арматураларына және регенераторды іске қосудың "бұйрықтық" жүйесі немесе іске қосу-сөндіру тетігіне (шальт-машина, "Астра" және басқа типті регенератор автоматты басқару жүйесі);

регенераторды іске қосудың мәжбүрлі клапандары мен регенераторлардан кейін үш жүрісті жапқыштарына.

95. Персоналға осы Нұсқаулықтың 93-тармағында көрсетілген жұмыстарды орындауға рұқсат беру алдында және әрбір үзілістен кейін жұмыс жүргізілетін жерде ауадағы оттегінің көлемдік үлесі тексеріледі.

Персоналдың жұмыс кезінде құбыр өткізгіш, регенератордың тірек тоғындарының, кері айналмалы клапандардың бөліктерінің немесе арматураның ішінде болған уақытында оттектің көлемді бөлігі 10 минут интервалмен тұрақты тексеріліп отырылады.

96. Блоктан атмосфераға газды шығаруда жөндеудің барлық кезеңінде арматура ашық қалады, "Жаппа, адамдар жұмыс істеп жатыр!" ескерту плакаты орнатылады, аталған арматура жетектерінің электр схемалары бөлшектелген.

97. Блокка ауа кіретін жердегі электр жапқышы жөндеу алдында жабық және қолмен қысылған болады. Жетектің электр қоректендіргіші ажыратылады және "Ашпа, адамдар жұмыс істеп жатыр!" ескерту плакаты орнатылады.

Ауа коллекторын үрлеу үшін кіретін жердегі жапқыштан регенераторға дейінгі бөліктегі арматураны ашады және "Жаппа, адамдар жұмыс істеп жатыр!" ескерту плакаты орнатылады.

98. Регенераторларды қайта іске қосу тетігі (шальт-машина) калапандарды (құбыр өткізгіштерді) жөндеу кезінде тоқтатылады, жетектің электр схемасы бөлшектеледі және "Іске қоспа, адамдар жұмыс істеп жатыр!" ескерту плакаты ілінеді.

Клапандарды (құбыр өткізгіштерді) жөндеу алдында регенераторларды автоматты басқару жүйесі қол режимміне ауыстырылады, қашықтан басқару көмегімен тиісті клапандарды ашады немесе жабады және "Іске қоспа, адамдар жұмыс істеп жатыр!" ескерту плакаты орнатылады.

Персоналдың клапан, клапан қорабы, құбырөткізгіш ішіндегі және блок қабығы ішіндегі жұмысының барлық кезеңінде регенераторды автоматты басқару жүйесі мен регенераторды іске қосу механизміне қол сұғылмаушылық қамтамасыз етіледі.

99. Оған құбырөткізгішті келтіруге рұқсат берумен байланысты бір немесе екі үш жүрісті жапқышта жұмысты орындау үшін екі үш жүрісті жапқыштың алдынан да бітеуіш орнатылады немесе персонал қауіпсіздігін қамтамасыз ететін басқа шаралар қабылданады.

100. Регенератордың жылытқыш соңдарының, регенератордан кейінгі үш жүрісті жапқыштың клапандарын, автоматты және кері айналмалы клапандарды жөндеу дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес жүргізіледі.

101. Оттекпен байланыстағы техникалық құрылығылар мен құбырөткізгіштерді майсыздандыру олардың бетінде пайдалану және жөндеу кезінде майлы ластанулар рұқсат берілетін шамалардан (нормадан) асқан жағдайда орындалады. Наряд бойынша мезгіл-мезгіл оттегімен байланыста болатын техникалық құрылғылар мен құбырларды майсыздандыру бойынша жұмыстар орындалады.

102. Монтаждаудан немесе күрделі жөндеу жинағынан кейін ауа бөлгіш қондырғыларды майсыздандыру келесі шарттарды орындау кезінде жүргізілмейді:

барлық бөлшектер, құбыр өткізгіш бөлшектер және жұмыста пайдаланылған аспап алдын ала майланудан тазаланады және майсыздандырылады;

жұмыстар жабдықтардың ішкі бетінің майлы заттармен ластануын болдырмайтын шарттарда орындалады.

103. АБҚ пайдалану процесінде майсыздандыруға мынандай аппараттар мен коммуникациялар жатады:

жоғары және төмен қысым колонналары;

регенераторлар (компрессорлармен қысылатын ауаны майлайтын цилиндрлермен қайта өңдеу кезінде);

жылу алмастырғыштардың ауа секциялары;

поршенді детандермен және сығатын поршенді компрессордан ауа ағынындағы аппараттар мен коммуникациялар;

сұйық оттек ағынындағы аппараттар мен коммуникциялар;

жоғары қысымды газ тәрізді оттек ағынындағы аппараттар мен коммуникациялар.

104. Оттекпен жұмыс істеуге арналған жаңадан орнатылған арматура майсыздандырылуға жатады.

Егер майсыздандыруды жасап шығарушы жүргiзген және орауы бұзылмаған болса (жолдама құжаттармен немесе тиiстi таңбалаумен дәлелденедi), арматура монтаждау алдында майсыздандырылуға жатпайды.

105. Жабдықтар және арматураны майсыздандыру алдында дайындаушы зауыттың консервациядан босату жөніндегі талаптарымен сәйкес бұзылудан сақтау майлануы алынып тасталады.

106. АБҚ майсыздандыру алдында жабдықты пресстеу жүргiзiледi және барлық анықталған өтулер жойылады.

107. Майсыздандырылуға мыналар жатпайды:

құрылымы оларды оттекпен жапсарлас iшкi беттермен майдың еркiн ағып құйылуын қамтамасыз ететiн жағдайда орнатуға мүмкiндiк берген 0,6 Мега Паскальға дейінгі қысыммен жұмыс iстейтiн өлшеу құралдары (iшкi беттерден майдың еркiн ағып құйылуы мүмкiн болмаған жағдайда майсыздандырылуға жатады);

оттектің көлемді бөлігі 40 пайызға дейін және қысымы 1,6 Мега Паскальға дейін оттек бар ортада жұмыс істеуге арналған жалпы тағайындаудағы өлшеу құралы.

108. Оттек компрессорлары орнатылатын цехтар, түйiндер мен компрессорлардың бөлшектерiн, арматура және құбырларды сумен жуушы ерiтiндiлерiмен майсыздандыруға арналған қондырғылармен жабдықталады. Сонымен бiрге өндiрiстiк үй-жай ауасының жуғыш ерiтiндiлер буымен ластануы болдырылмайды.

109. Жеке бөлшектерді және жиналмалы түйiндерді оларды ваннаға салумен майсыздандыру үй-жай ауасына ерiткiш буларының түсуін болдырмайтын және жергiлiктi сорумен жабдықталған, тұйықталған немесе жартылай тұйықталған аппараттарда жүргізіледі. Бұл ретте майсыздандыру, түсiру және бөлшектердi кептіру процесстерi үздiксiз.

110. Құрамына каустикалық сода кiретiн жуушы су ерiтiндiлерi бар ванналар, үнемi қосылған жергiлiктi сорулармен жұмыс iстейдi.

111. Оттек өткізгіштерді майсыздандыру кезінде бөлгiштер (бітеуіш) немесе поролоннан немесе басқа органикалық материалдан жасалған оттек өткізгіш ішіне салынатын басқа бұйымдарды қолдануға рұқсат берiлмейдi.

112. Қисынды жағдайларда, еріткіштермен майсыздандыруды жүргізу кезінде мынадай ережелер сақталады:

ерiткiштер сақталатын үй-жайларға тек олармен жұмыс істеуге рұқсат берілген тұлғаларға кіруге рұқсат беріледi;

ерiткiштердi бiр ыдыстан басқасына құю жұмыс iстеушілерде жеке қорғану құралдары болған кезде тек жабық әдiспен орындауға рұқсат берiледi;

ерiткiш ыдысын тығыз жабады және соған арналған үй-жайда немесе ашық ауада сақтайды;

еденге ерiткiштердiң төгілуіне рұқсат берiлмейдi; кездейсоқ төгілген ерiткiш құрғақ материал көмегiмен (үгiндi, құм және басқа) дереу жинап алынады.

Майсыздандыру жүргiзiлетiн және ерiткiштер сақталатын бөлмелер үнемi жұмыс iстейтiн сору-тарту желдеткiшімен жабдықталады. Жұмыс iстемейтiн желдеткіш кезінде ерiткiштермен жұмыс істеуге рұқсат берiлмейдi.

113. Техникалық құрылғылар мен коммуникацияларды майсыздандыруға қолданылатын ерiткiштердiң сапасы бақыланады.

114. АБҚ және басқа жабдықтарды еріткіштермен майсыздандыру кезінде жұмыс істеушілердің еріткіштермен байланысу және өндірістік үй-жай ауасына ерiткiштер буының түсу мүмкiндiгін болдырмайтын жабдықтың толық тығыздығы және процесс механизациясы қамтамасыз етіледі.

115. Оттекті жабдықтың жарылыс өрт қауiпті ерiткiштермен майсыздандырылуы жүргізілетін үй-жайларда отты жұмыстарды өткiзуге және шылым тартуға рұқсат берiлмейдi.

116. Ерiткiш булары бар үрлеу газы (ауа, азот), атмосфераға шығарылу алдында булардан немесе ерiткiштiң буларын сіңіруден тазартылуға жатады.

Үрлеу газын өндiрiстiк үй-жайға тастауға ерiткiш буларын тазалау немесе сіңіруден кейiн де рұқсат берiлмейдi.

117. Ерiткiштермен майсыздандырылу жүргізілетін үй-жайларға кірер алдында плакаттар iлiп қойылады.

118. Жабдықтан және ваннадан ерiткiшті құю процесінде құбыр өткізгіштер бойымен жабық ыдыстарға жүргізіледі.

119. Майсыздандыру үй-жайында майсыздандырылатын агрегаттар мен ерiткiштерi бар ванналар маңайында ерiткiш буының болуына ауа талдауы жүргізіледі. Жұмыс аймағы ауасында зиянды заттардың болуы ШРК аспайды.

120. Ыдыстарды (сыйымды аппараттар) сүрту тәсілімен майсыздандыру кезінде мынадай ережелер сақталады:

бұрын қолданыста болған ыдыс майсыздандыру бойынша жұмыс жүргізу алдында 20 Цельсий градус төмен емес температураға дейін жылытылады және ауамен үрленеді. Жұмыс оттектің ауадағы көлемді бөлігі ыдыс ішінде 19 пайыздан кем және 23 пайыздан артық болмаған кезде басталады;

майсыздандыруды жүргізуге жауапты тұлға жұмыс орнын қарайды және ыдыс жылытылған және жұмыс жүргізуге дайын екендігін тексереді.

121. Қолданылған еріткіштер жабық ыдыстарға құйылады және регенерацияға немесе жойылуға жіберіледі. Сумен жуу ерітінділерін ағызу және жою тәртібі жобамен анықталады.

122. Майсыздандыру бойынша жұмыстарды орындайтын жұмыскерлер еріткіштер және сумен жуу ерітінділерінің әсеріне тұрақты тиісті ЖҚҚ, арнайы киімді және арнайы аяқ киімді пайдаланады.

123. Тұтынушыға түсетiн барлық АБӨ сапа сертификаты болады.

124. Сұйық АБӨ бар техникалық құрылғылардың құрылғысы мен орналасуы жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

125. Егер көрсетілген ыдыстар осы өндірістік үй-жайда орналасқан техникалық құрылғылармен Технологиялық байланысқан жағдайда, АБӨ тұтынушыларының өндірістік үй-жайларында жалпы сыйымдылығы 10 текше метрден аспайтын сұйық өнімдері бар ыдыстарды орналастыруға жол беріледі.

Жиынтық сыйымдылығы 10 текше метрден астам сұйық АБӨ бар ыдыстар жеке үй-жайларда немесе ғимараттан тыс орналастырылады.

126. Үй-жайларда орналасқан ыдыстарды толтыру кезінде газ тәрізді АБӨ шығару осы Нұсқаулықтың 52 және 53-тармақтарын сақтай отырып, ғимараттан тыс жүргізіледі.

127. Тұтынушылар ғимаратының сыртынанда орналасқан көлiк цистерналарынан сұйық өнiмдерiн тiкелей ағызу жүргізілетін немесе көлiк цистерналарын тiкелей толтыру жүргізілетін, газификаторлардың ыдыстары және басқа да сұйық АБӨ бар тұрақты ыдыстар ыдыстың габариттерiнен кемiнде 1 метр қашықтықта ойықтары жоқ қабырғалардың жанында орналасады.

Әрбір жағынан 6 метр және ыдыстардың габаритінен 3 метр жоғары қашықтықтағы терезе ойықтарының ашылатын элементтері болмайды.

Төгу-құю құрылғыларының ажыратқыштары ғимараттан 9 метрден астам қашықтықта орналасқан ыдыстарға бұл талаптар қолданылмайды.

128. 15 литрге дейiн сыйымдылықты ыдыстардан басқа сұйық АБӨ бар сақтауға немесе жұмыс істеуге арналған криогендi ыдыстар (Дьюара ыдыстары) сақтағыш құрылғыларымен жабдықталады.

129. Дьюар ыдыстарымен жабдықталған әртүрлі мақсаттағы криогендік ыдыстар мен техникалық құрылғыларды пайдалану дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес жүзеге асырылады.

130. Егер текше метрдегi үй-жайдың көлемi ыдыстағы сұйықтың көлемінен 7 еседен артық асса, табиғи желдетуі бар үй-жайларда сұйық АБӨ ашық ыдыстарында жұмыс істеуге рұқсат берiледi. Егер көрcетiлген байланыс орындалмаса, онда үй-жай ауасында оттектiң 19 кем емес және 23 пайыздан артық емес көлемдi бөлігін қамтамасыз ететiн үнемi жұмыс iстейтiн құю-сору желдеткіші ескерiледi.

Көрcетiлген үй-жайда үй-жай ауасында оттектің нормадан ауытқуы туралы жарық арқылы және дыбыстық дабыл беретін автоматты газоанализатор орнатылады. Дабыл беру кезінде қызмет көрсетушi персонал үй-жайдағы оттектi нормаға келтiруге арналған шаралар қолданады (авариялық желдету жүйесін іске қосу, үй-жайды желдету, газ және басқа бөлінулер көзін жабу және басқа) және үй-жайды шығып кетедi. Жұмыстарды жалғастыруға ауада оттектiң нормаға жеткенінен кейін рұқсат берiледi.

131. Хладагент ретiндегі сұйық азот жану және жарылыстың алдын алу бойынша егер ондағы оттектiң көлемдi еншiсi 30 пайыздан аспаса, арнайы шараларсыз қолданылады. 30 пайыздан артық оттек болатын сұйық азотпен жұмыс iстеу кезінде сұйық оттекпен жұмыс iстегендегі қауiпсiздiк бойынша шаралар көзделеді.

132. Ашық ванналардағы сұйық азотпен жұмыстар келесi әдiстердің бiрімен сұйықтағы оттегiнiң болуын бақылауды орындау кезінде жүзеге асырылады:

сұйықтар айнасы үстiнде бу фазасында оттектiң көлемдi бөлігiне талдаулар өткiзумен. Оттектiң көлемдi бөлігi 10 пайыздан аспайды.

сұйық азоттың газификациядан кейiн талдауларын өткiзумен.

Сұйық азотпен жұмыстар үшiн тұрақты ванналарды қолдану кезінде талдаулар автоматты газоанализаторлармен үздiксiз жүргізіледі.

133. Сұйық азоты бар ванналардағы сууға тартылатын бөлшектер алдын ала майсыздандырылады және кептiрiледi.

134. Сұйық азотпен бөлшектерді суытуға арналған ванналар азотта оттектің көлемді бөлігі 30 пайыздан асқан кезде қыздырылуға жатады және кезеңді майсыздандырылады.

Сұйық азотпен бөлшектердi суытуға арналған ванналардың үстiнде жергiлiктi сорулар ескерiледi.

135. Газ сияқты АБӨ тұтынушыларды қамтамасыз ету жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес, тұтынушылардың өндірістік алаңдарында орналасқан ОТП, реципиент, газификаторлар, разрядты рампа немесе тiкелей АБҚ құбырлар бойынша жүргізіледі.

136. Газ сияқты АБӨ тұтынушыларды жабдықтауға тұтынушылардың жанында орналасқан баллондардан тiкелей рұқсат берiледi.

АБӨ аз мөлшерін тұрақты тұтынушылар үшін (Газ талдағыштар, хроматографтар және басқалар) әрбір тұтыну орнында 20 Мега Паскальға дейінгі қысыммен АБӨ толтырылған сыйымдылығы 40 литрден аспайтын екі баллон орналастыруға жол беріледі. Баллондардың әрбір жұбы арасындағы қашықтық баллондарды орналастырудың әрбір деңгейінде кемінде 12 метр болады.

Баллондар металл шкафтарда орналастырылады және бекiтіледi. Баллондары бар шкафтар құлыппен жабылады.

137. Баллондарды тиеу және түсiру кезінде олардың лақтырылуына, соғылуына рұқсат берiлмейдi.

138. Оттек бар баллонды және жанғыш газы бар баллонды жұмыс орнына арбамен тасымалдауға рұқсат берiледi.

139. Оттекті тұтыну-цехтарында жанғыш газбен толтырылған (коммуникация және техникалық құрылымдар) жүйелерге немесе жүргізіліп жатқан технологиялық үдерiспен байланысы жоқ жүйелерге оттектiң ағу мүмкiндiгi болдырылмайды.

Оттегі баллондарын разрядтау кезінде олардағы қалдық қысым қосылған жүйеден жанғыш газдардың ағуын болдырмайды. Баллондағы қысымды 0,05 Мега Паскальдан төмен төмендетуге жол берілмейді.

140. Тұтыну объекттерінде баллондарды жөндеуді орындауға, шұраларды бұзу және жөндеудi жүргізуге рұқсат берiлмейдi.

141. Құбырлардан АБӨ кезеңді таңдау кезінде (шлангтер, құбырлар) иілмелі құбырларды қосуға арналған ажыратылатын арматура желдетуге арналған саңылаулары бар металл шкафқа орналастырылады.

Жұмыс тоқтағаннан кейiн шкаф құлыпқа жабылады. Дабылдық ескерту жазбалары мен шкафтардың ескерту бояулары жобаға сәйкес орындалады.

142. Техникалық құрылғылар мен коммуникацияларды үрлеу кезінде АБӨ өндiрiстiк үй-жайға тастауға рұқсат берiлмейдi.

143. АБӨ өндіру мен тұтынудың объектілерін, жекелеген ғимараттары мен құрылыстарын орналастыру жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

144. Сұйық АБӨ ыдыстары мен төгу-құю құрылғылары орналасқан алаңдар, сонымен бiрге сұйық АБӨ бар көлiк ыдыстарын толтыру және босату орындарының бетоннан немесе басқа жанбайтын материалдан жасалған тегіс жабыны болады. Темiржолдарда, сұйық АБӨ толып кету орындарында асфальт, органикалық жабындар және ағаш шпалдарды қолдануға рұқсат берiлмейдi.

Алаңдардың шекараларында арналар, орлар, жанасшұңқырлар, құдықтар, нөсер кәрізінің баспалдақтары және басқа жер асты құрлыстарын орнатуға жол берiлмейдi.

145. Барлық металл құрылымдар (ыдыс тіректері және байланыстар, алаңдар, баспалдақтар және тағы басқалары) алаңнан кем дегенде 0,2 метрден асатын, жоғары қарай бетон іргетасына орнатылады.

146. Сұйық АБӨ төгу-құю құрылғылары мен ыдыстары бар алаңдардан кемінде 10 метр қашықтықта орналасқан нөсер кәрізінің траптары, жанасшұңқырлар мен жертөлелер алаң жақтан 0,2 метрден кем емес биіктікте бетон қоршауы (табалдырық) болады және қоршаған объект габариттерінен 1 метрден кем емес шығыңқы болады.

147. АБӨ өндіру, қабылдау, сақтау және беру процесімен байланысты емес кез келген техникалық құрылғылар және материалдар мен бұйымдарды АБҚ, сұйық АБӨ ыдыстары мен төгу-құю құрылғылары бар алаңдардың шекараларында орналастыруға рұқсат етiлмейдi.

148. АБӨ тұтыну объектiлері ғимаратынан тыс орналастырылған техникалық құрылғылары бар алаңдар (тұрақты ыдыстары, төгу-құю құрылғылары және сұйық АБӨ газификаторлары, газгольдерлер, реципиенттер және толтырғыш (рязрядтық) коллекторлар және басқалар) жанбайтын материалдан жасалған қоршауы болады. Ортақ қоршауы бар аумақта алаңдарды орналастыруда қоршаулар биiктiгі 1,2 метр, алаңдар қоршалмайтын аумақта орналасқанда 2 метрден кем болмайды.

Қоршау құрылғысы үшiн металл торды қолдануға рұқсат берiледi.

Қоршау аумағына сұйық АБӨ құю немесе газификациялау кезінде автомобиль және темiржол көлiк ыдыстарының орналасу орындарын қоспауға, операцияларды орындау кезінде бұл орындар басқа мақсаттағы көліктің өтуіне жабық болу шартымен рұқсат етiледi.

149. Сұйық АБӨ ыдыстары бар автокөлiктердi қоюға арналған үй-жайларда қарау орларына және басқа жанасшұңқырларға рұқсат етiлмейдi.

150. Жолдар, өтетін орындар, тротуарлар, сыртқы сатылар, эстакада және өткелдер уақытылы жөнделіп ақаусыз болады және түнгi уақытта жарықтандырылады.

Өрт сөндiру жабдығына, гидранттарға, су айдындарына және градириялар бассейндеріне өтетін жерлер мен жолдарды үйіп тастауға жол берілмейді.

Жолдар мен өткелдер тәулiктiң қараңғы уақытында жарықтандырылатын нұсқағыштармен жабдықталады.

151. АБӨ өндіретін және тұтынатын ұйымдарда көлiк құралы мен аумақ бойынша жаяу жүргіншілер қозғалысының схемалары дайындалады. Қозғалыс схемалары ұйымдардың аумақтарында және барлық өндiрiстiк бөлмелерде (цехтар, бөлiмшелер және тағы басқалар) iлiп қойылады.

152. Сутегi және басқа жанғыш газдарды қолданушы өндiрiстер орналастырылған ғимарат элементтерiнiң конструкциясы тоқырау аймақтары мен желдетiлмейтін учаскелердiң пайда болуын болдырмайды.

153. Едендердің құрылғысы жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келедi.

Үй-жайдағы едендер өндiрiс процессінде жүргізілетін механикалық, температуралық, химиялық және басқа әсерлерге тұрақты болады.

Үй-жайлардың жарылғыш және өрт қауiптi аймақтарындағы едендері ұшқынсыз орындалады.

154. Агрессивті ортаның әсерінен болатын ғимараттар мен құрылыстардың барлық құрылыс конструкциялары жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес тоттанудан қорғалады.

155. Өндірістік ғимараттар мен құрылыстардың құрылыс конструкцияларын пайдалану (ұстау, қадағалау және жөндеу) және олардың жай-күйін бақылау жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

156. Өндiрiстiк үй-жайдағы жолдар мен жүретін орындардың шекараларының қоршауы немесе белгiсi болады.

157. Өндiрiстiк үй-жайлар таза болады. Үй-жайдың санатына қарай едендер мен басқа да құрылыс конструкцияларын жинау тәртібі белгіленеді.

Жұмыс орнының, өтетін жерлердің, үй-жайдан шығатын орындардың өрт сөндiру, қауiпсiздiктi және байланысты қамтамасыз ету құралдарына баратын жолдардың үйiліп таcталуына рұқсат етiлмейдi.

158. Үй-жай ішіндегі құрылыс конструкцияларында, қызмет көрсету алаңдары және техникалық құрылғыларда шаңның жиналуына жол берілмейді.

159. Ғимараттардың төбелерi шаңнан, қардан және мұздан тазартылады.

160. Ғимараттар, құрылыстар және сыртқы қондырғыларды найзағай түсуден және оның қайтадан әсер етуінен қорғау жобамен анықталады.

161. Желдету, жылыту және ауаны баптау жүйелерінің құрылғысы мен орналасуы жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

162. АБӨ өндірісінің өндірістік үй-жайларының ауасындағы оттегінің көлемдік үлесі 19 пайыздан кем емес және 23 пайыздан артық емес және сорып-тартатын желдету жүйелерінің үздіксіз жұмысы қамтамасыз етіледі.

Жұмысы зиянды, жарылыс өрт қауіптi және өрт қауiптi заттарды бөлетін, желдету жүйесі істемейтін техникалық құрылғыларды пайдалануға рұқсат берiлмейдi.

163. Желдету жүйелерi жұмысының тиiмдiлiгiн аспапты тексеру жылына бір реттен кем емес, сонымен бiрге әрбiр күрделі жөндеуден немесе бұл жүйелердi қалпына келтiруден кейiн жүргізіледі. Тексеру актілерiн ұйымның техникалық жетекшiсi бекiтедi.

164. Барлық желдету жүйелерiне паспорттар жасалады.

165. Технологиялық процесті өзгерту немесе өндірістік учаскені қайта құру кезінде осы учаскеде жұмыс істейтін желдету жүйелері жаңа өндірістік жағдайларға сәйкес келтіріледі. Желдету жүйелерін өзгерту немесе баптау бойынша жобалау жұмыстары есеппен расталады.

166.Желдету бөлмелерiне кiруге, желдеткiштердi қосуға және сөндiруге, желдету жүйелерiнiң арматурасын ашуға немесе жабуға (клапандар, жапқыштар және басқалар) желдету жүйесін пайдалануымен байланысты емес тұлғаларға рұқсат берiлмейдi.

167. Ауаны бөлу блоктарының астына жертөле үй – жайын орнату кезінде онда ауа температурасын 5 Цельсий градустан төмен емес ұстап тұру, сондай-ақ сору желдеткіші жүйесін көздеу қажет.

168. Оттек, азотты және аргонды техникалық құрылымдар мен коммуникациялардың үрлеу жүйесі үй-жайға АБӨ түсу мүмкiндiгiн болдырмайды.

Нормативтiк (регламенттік) ағуларда немесе АБӨ үй жайға түсуінде (жекелеген жағдайларда жобамен анықталған) оларды сору-тарту желдету жүйесімен алып тастау қарастырылады.

3-тарау. Ауаны бөлу қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

169. Ауаны бөлетін техникалық құрылғыларды (АБҚ, криогендік кешен, ауаны тазарту блогы) пайдалануға, егер қайта өңделетін ауадағы жарылыс қауіпті қоспалардың шоғырлануы мен құрамы жобалау құжаттамасында белгіленген нормадан аспаса жол беріледі.

Қайта өңделетiн ауаның ластану дәрежесі АБӨ өндiрiсi объектілерін пайдаланатын ұйыммен орындалатын (ауа бассейнінің мониторингі) бақылауға жатады.

Ластану көздері болып табылатын өндірістерге, сондай-ақ тұрмыстық және өнеркәсіптік қалдықтарды қайта өңдеу (жағу) орындарына және ауаны ластаудың басқа да ықтимал көздеріне қатысты ауа жинау орындарын орналастыру жобалау құжаттамасында айқындалады.

170. АБҚ және криогендi кешендерді іске дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығымен сәйкес жүргізіледі.

171. АБҚ-ға барлық технологиялық операциялар, талдау үшін сұйықтың сынамаларын қолмен алуды қоса, тек қана аппаратшымен немесе оның көмекшiсімен орындалады.

172. Монтаждан немесе жөндеуден кейiн АБҚ толық көлемде іске қосуға дейiн жобамен немесе жөндеу жоспарымен қарастырылған барлық жұмыстар орындалады, сынау және барлық қосалқы құрылымдар мен жүйелердiң жобамен және АБҚ-ға техникалық құжаттамамен қарастырылған iске қосу жұмыстары жүргiзiледi және тиiстi құжаттар ресімделедi.

173. Iске қосу жұмыстары басталғанға дейiн:

дайындаушы зауыттың техникалық құжаттамасында көзделген барлық сынақтарды жүргізу;

Бақылау-өлшеу аспаптары, автоматты реттеу, қашықтықтан басқару, блоктау тораптарын монтаждауды аяқтау және оларды дайындаушы зауыттың техникалық құжаттамасына сәйкес жұмысқа қосуға дайындау.

174. АБҚ жарылыс қауiпсіз пайдалануды қамтамасыз ету үшiн қондырғылардың технологиялық ағындарында жарылыс қауіпті қоспалардың (ацетилен және тағы басқа көмiрсутектер, күкiрт көмiртек, май және тағы басқалар) болуына аналитикалық бақылау жүргізіледі.

175. Сұйық оттегідегі жарылыс қаупі бар қоспалардың шоғырлануы технологиялық процестің әртүрлі сатылары үшін жобалау құжаттамасында белгіленген шектерден аспайды.

176. Сұйық оттекті немесе сұйық ауаны талдау үшін таңдау арнайы сынама үлгi алғыштар немесе жеңiл қақпағы бар немесе ауызы тар металл криогендi ыдыстарда жүргізіледі. Бұл ыдыстарды басқа мақсатта қолдануға рұқсат берiлмейдi.

177. АБҚ жарылыс қауiпсiздiгін қамтамасыз ету үшiн бақылау және автоматика жүйесi төгілетін сұйық криогендi өнiмнiң санына тұрақты бақылауды қамтамасыз етедi.

178. Жұмыс iстейтiн жабдықтың қалқандары мен басқару пульттерiн оларды жөндеу және тексеру үшін сөндіру өндiрiстiң жетекшiсі бекiткен шектелген уақытта, кесте бойынша жүргізіледі.

Төменгi және жоғарғы бағаналарды, дабыл бергіш манометрлер мен термометрлер, дифманометрлер мен газоанализаторлар оларда орнатылған реттегiштермен және тiзбесін ұйымның техникалық жетекшiсi бекіткен басқа аспаптарды жөндеу олардың аспаптарын алмастыратын басқаларды орнату шартында жүргізіледі.

179. Өзi жазатын аспаптардың деректері кемiнде үш ай, ал технологиялық журналдар – қондырғыны күрделі жөндеуге дейiн сақталады.

Турбодетандерлерге ауа (азотты) беру, АБҚ-ға ауа беру, өнімдік оттектер мен азот беру, азотты-сумен салқындату арматурасы және реттейтiн клапандардың арматурасының электр жетектері тек қана жетекті алмастырумен жөнделеді.

Арматураның пневможетектерi қол қосалқысы бар арматурада мембранды атқарғыш механизмдерден басқа тек тоқтаған уақытта жөндеуге жатады.

180. АБҚ бақылау және автоматтандыру жүйесi дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес технологиялық параметрлердiң ауытқу және орнату жүйесі мен қондырғысы жұмысының бұзылғанында жарықтық және дыбыстық сигнализацияны қамтамасыз етедi.

181. Газ сияқты азот өндiретiн ауаны бөлу қондырғылары (станциялар) жобамен анықталған деңгейден асатын оттегі бар азот өнімін беруді болдырмайтын автоматты құрылғылармен жабдықталады.

182. АБҚ азотты-сулы салқындату жүйелері суды берудi ауа скрубберiнде суды беру деңгейінен асқан кезде тоқтататын автоматты құрылғылармен жабдықталады.

183. Азотты-сулы скруббердiң қысқы уақытта күрделі ылғалды көзбен шолып бақылау кезінде немесе жақын ғимараттардың төбесiнде мұздың жинақталуы кезінде рұқсат етiлмейдi.

184. Азоттың барынша көп болуы мүмкін азотты-сулы салқындату скрубберінің алаңдарына кiретін жерде "Азот. Қауiптi!" жазуы бар қауiпсiздiк белгi орнатылады.

185. 8 сағаттан астам уақытқа созылатын АБҚ тоқтаған кезде адсорберлерден сұйық оттегі және кубтық сұйықтық ағызылады, ал адсорбент қалпына келтіріледі.

186. АБҚ тоқтауы кезеңінде жылу масса алмасу аппараттарының (регенераторлар, реверсивті және реверсивті емес пластинкалы жылу алмастырғыштар және басқалар) бiр қалыпты сууы қамтамасыз етiледi.

187. Негiзгі конденсатор-буландырғыштарда номиналдыдан аз сұйық оттектiң (сұйық ауа) деңгейiнде тоқтаудан кейiн АБҚ іске қосу сұйықтың жинақталу тәртiбінде жүзеге асырылады.

188. Екі толық қыздыру арасындағы АБҚ пайдалану ұзақтығы АБҚ дайындаушы зауыт белгілеген мерзімнен аспайды.

189. Сұйық оттегi буланатын және жұмыс iстеп тұрған қондырғы кезінде технологиялық үдерiспен көзделген АБҚ аппараттарының үздiксiз жұмысының ұзақтығы, дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығымен белгіленген мерзiмдерден аспайды, көмiрсутектердiң сұйық оттегiндегi құрамына талдау нәтижелерi есепке алынады.

190. АБҚ аппараттарын жылыту аппараттардан шығатын ауа температурасына жеткенге дейін екi сағаттан аспайтын уақытта жүргізіледі.

191. Жылыту алдында жекелеген аппаратардан құйылып алынатын сұйық криогенді АБӨ булануы әр қондырғыға жобамен жеке қарастырылған жылдам ағызу буландырғыштарында жүргізіледі.

Аз өндірісті АБҚ үшін сұйық криогендi өнiмдердi аппараттардан ағызу тасымалдайтын криогендi ыдыстарға сұйық АБӨ булануы мен ағызуға арналған құрылғыда буланумен жүргізіледі.

192. Сұйық өнiмдердi АБҚ-дан ағызуға арналған құбырларды бiрiктiруге рұқсат берiлмейдi.

193. АБҚ, криогендi кешендер және сұйық АБӨ сақтау жүйелерiнiң құрамына кiретiн техникалық құрылғыларын пайдалану дайындаушы зауыттың пайдалану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес жүргізіледі.

194. Регенераторлардың температуралық жұмыс тәртiбi ауаны бөлу блогына көмiрсутектердiң кіру мүмкiндiгiн болдырмайды.

195. Регенераторлардың клапан қораптарында сұйық оттектiң түсуіне рұқсат берiлмейдi. Клапан қораптарындағы сұйық оттегiнiң жоқтығы бақыланады.

196. Жұмыс істейтін АБҚ генераторларды жылыту кезінде бөлу блогының суық аппараттарына жылытатын газдың ағуын болдырмау үшін жылытылатын регенераторлардағы қысым төменгі бағанадағы қысымнан аспайды.

197. АБҚ адсорберлері жобалау құжаттамасында көзделген адсорбентпен ғана толтырылады. Адсорбенттің ылғалдылығы мен үймелік массасы адсорберді толтырмас бұрын бақыланады.

198. Технологиялық ағындарды тиiмдi тазартуды қамтамасыз ету мақсатында адсорбенттің кезеңді регенерациясы жүргiзiледi.

199. Адсорбентті пайдалануды оның бастапқы түсiнiң түбегейлi өзгерiсiнде, адсорбенттің жоғары температуралы регенерациясын өткiзуден кейiн, рұқсат етілгеннен жоғары және жойылмайтын концентрациясы бар сұйық оттегiнде ацетиленнiң жүйелi түрде табылуында мерзiмнен тәуелсiз ауыстырылады.

200. АБҚ тек бір адсорбент болған кезде оның регенерациясы кезеңінде ауаны бөлу блогы тоқтайды. Мұндай қондырғылардың жұмысына айналма сызық арқылы рұқсат берiлмейдi.

201. Ауаны бөлу қондырғыларының жұмысы кезінде конденсатор-буландырғыштардың ағындығы қамтамасыз етiледi.

202. Криптонды концентрат шығармайтын қондырғыларда құйылған конденсатор-буландырғыштар оттектің құбыр iшiнде қайнауымен сұйық оттегімен үнемi жуылады. Жуылғаннан кейiн сұйық оттек сұйықтың бөлгiшiнен дереу алынып тасталады.

203. Жоспарлы жылыту үшін шығарылатын конденсаттарды сөндіру оның алдында орналасқан конденсаторларда алдыңғы тәуліктер ағымында ацетилен болмағанда ғана рұқсат беріледі. Шығарылатын конденсатты жылыту кезінде сұйық оттегіде ацетиленнің болуына тексеру жүргізіледі.

204. Криогендi турбодетандерлердi пайдалану аварияға қарсы қорғау жүйесiнiң реттелуiнен кейiн жүргізіледі.

205. Егер турбодетандерге сұйықтың құйылуы кезінде автоматтық қорғаныс іске қосылмаса, турбодетандер дереу сөндіріледі (турбодетандерге газдың берілуi тоқтатылады) және құбырөткізгіштер турбодетандерге дейін және кейін үрленеді.

Турбодетандердi іске қосуға тоқтату тудырған себептер жойылғаннан кейiн рұқсат берiледi.

206. Турбодетандердi пайдалануға изоляциялы қабықтың үдейтiн мұздануында және өнiмдiлiктi реттеу тетiгінiң келтiрілуiнде рұқсат берiлмейдi.

207. Турбодетандердiң мотор-генераторын электр қоректенуден ажырату тек жабулы кесу клапандарда және турбодетандерге газ берудiң құбыржолдарындағы бекіту арматурасында жүргізіледі.

208. Жұмыс iстейтiн турбодетандердiң мотор-генераторында кернеу кенет жоғалғанда турбодетандерге газдың берілуi дереу тоқтатылады.

209. Сұйық АБӨ поршеньді және ортадан тепкiш сорғыштарының жұмысы кезінде, шығарылатын штуцерлердегі орындардан басқа сорғыштың тiрек жақтауының мұздауына рұқсат берiлмейдi.

210. Ауаны кешендi тазарту блоктарын пайдалану кезінде ауаны тазарту процессі мен регенерацияның температуралық режимі адсорбенттің сууының жұмыс параметрлерiнiң сақталуы қамтамасыз етiледi.

211. Ауаны кешенді тазарту блоктарындағы адсорбенттің жай-күйін тексеру (оның жұмыс қабілеттілігі сақталған жағдайда) аппаратқа тазаланатын ауаның кіреберісіндегі адсорбент қабатын қарауды қамтиды. Қажет болған жағдайда адсорбентті қайта егу және қосу жүргізіледі.

212. Кептірудің адсорбциялық блоктарында адсорбенттің жай-күйі жылына кемінде бір рет тексеріледі.

Егер адсорбент майлы немесе сарғыш болса, оны ауыстыру керек. Компрессордың кез келген сатысындағы ауаның сығылу температурасы 160 Цельсий градустан жоғары қондырғыларда кептіру блогындағы адсорбентті ауыстыру жылына екі рет жүргізіледі.

213. Поршенді детандерден шыққан ауаны майдан тазарту детандерлі сүзгілерде жүргізіледі.

214. Поршенді компрессорлардың май және дымқыл бөлгіштерінде автоматты үрлеу болмаған кезде, оны үрлеу әрбір 30 минут сайын жүргізіледі.

4-тарау. Компрессорларды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

215. Қайта өңделетiн ауаны және АБӨ сығуға арналған компрессорлар жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

216. Оттегі компрессорларының өрт сөндіруге арналған азотта (ауада) жұмыс кезінде де, домалату кезінде де компрессорлар мен газ үрлегіштердің сорылуына берілетін ауадағы және АБӨ-дегі қоспалардың құрамы компрессорлық жабдықты дайындаушы зауыт белгілеген нормативтік мәндерден аспайды.

217. Турбокомпрессорларды пайдалану кезінде компримирлейтiн газдың маймен ластануы болдырылмайды.

218. Цилиндрді майлаусыз жұмыс істейтін орталықтан тепкіш осьтік орталықтан тепкіш ось және поршенді ауа компрессорларына қысылуға түсетін ауаны тазалау кезінде ауа сүзгілерінде майды қолдануға рұқсат берілмейді.

219. Поршеньді оттек компрессорларының цилиндрлерін майлау үшін зауыт жүйесінің бумен жабдықтауынан алынатын жұмсарған су мен конденсаттар қолдануға рұқсат берiлмейдi. Бұл мақсат үшiн ауыз су сапасынан алынған дистиллят қолданылады.

220. Бөлiнуге және АБӨ қысуына ауа беру үшін поршеньді бескрейцкопфты компрессорларды қолдануға рұқсат берiлмейдi.

221. АБҚ-ға ауа беретін компрессорлардың поршеньдік тобын майлау үшін компрессор дайындаушы-зауыт ұсынған майлар пайдаланылады.

222. Компрессорлардың поршенді тобын майлау үшін май және дым бөлгіштерден алынған майды қолдануға рұқсат берілмейді.

223. Май тазалағыш сальниктердің жұмысы бақыланады. Машина майының цилиндрге түсуіне жол берілмейді.

224. Клапан қораптары мен поршенді компрессор құбыржолдарында күйiктiң болуына рұқсат берiлмейдi.

225. Тоңазытқыштардың су қуыстарын және компрессорлар цилиндрлерінің жейделерін шөгінділерден (қақ және басқалар) тазарту әдістері мен мерзімдері таңдау кезінде дайындаушы зауыттың талаптары ескеріледі.

226. Компрессорлар мен аппараттарды үрлеу коллекторларының конструкциясы коллектор қосылған компрессордың баспалдақтарының және кез келген қосылған аппараттың коллекторындағы есептi қысымынан артық қысымды жасау мүмкiндiгін болдырмайды. Майдан тазартусыз компрессорлардың үрлеулерiн атмосфераға тастауға рұқсат етiлмейдi.

227. Сілтілік тазартумен ауада жұмыс істейтін компрессорларды іске қосу сілтілік тазалау аппараттары ажыратылған және ашық байпаста ғана жүргізіледі.

228. Көміртекті болаттан жасалған, ұзындығы 250 метрден астам оттегі өткізгіште оны оттегі компрессорларының сору коллекторына қосар алдында тоттануға төзімді болаттан жасалған, ұяшығының өлшемі 1,01,0 миллиметр болатын тордан жасалған сүзгі элементі бар ауыстырып қосқыш сүзгілер орнатылады.

Ортадан тепкіш оттегі компрессорының сору келте құбырының алдында ұяшығының өлшемі 0,22,0 миллиметр болатын жез тордан жасалған сүзгіш элементтері бар сүзгі орнатылады.

229. Ортадан тепкiш компрессор және ауа сүзгiштің жұмыс істеуі кезінде қызмет көрсетушi персоналдың үй-жай камерасына ауа сүзгiштен (таза ауа камерасы) кейін кіруіне рұқсат етiлмейдi.

Жұмыс iстейтiн сүзгi мен компрессор кезінде сүзгiнiң алдында камерадағы жұмыстар кемiнде екi адамнан тұратын бригадамен орындалады.

Ауаның жүрiсi бойынша сүзгi алдында және кейiн орналасқан камералар камераға кiруді тоқтататын қауiпсiздiк белгілерімен жабылады және жабдықталады.

230. Помпалауға қарсы құрылғылармен реттелетін немесе сөндірілетін ортадан тепкіш, осьтік ортадан тепкіш және осьтік компрессорлардың жұмысына рұқсат берілмейді.

231. Ортадан тепкiш оттек компрессорларының жұмысын іске қосу, басқару және бақылау жеке бөлмеден қашықтан жүргізіледі. Машина залдарында компрессордың авариялық тоқтауының қосымша батырмасы бар қалқан көзделеді.

Ортадан тепкiш оттек компрессорының май багының орналасуында компрессор iргетасы шектерiндегi немесе олармен қатар бактегi майдың деңгейiн бақылау және майды толықтыру бойынша операциялармен басқару дистанциялық жүргізіледі. Компрессордың iргесiне майдың тиюiне рұқсат етiлмейдi.

232. Айдаудың екi коллекторына оттектi компрессорды қосу кезінде әрбір коллекторға қосу, оттектің бір коллектордан екіншісіне ағуын болдырмайтын жеке кеpi клапан бойынша жүргізіледі.

233. Оттектi айдаудың бiр коллекторына екi не одан көп ортадан тепкiш компрессордың немесе екi және көп поршенді компрессорлардың (жеке өнiмдiлiктің 2000 текше метр/сағ артық) және оттектi айдау құбырындағы оттек қысымының 1,6 Мега Паскальдан артық жұмыс iстеген кезінде әр компрессордан кейін компрессорды коллектордан ажыратуға арналған электр қозғағышты қашықтықтан басқару мен атмосфераға оттектiң шығарылуына кеpi клапан және бекіту органдары (ажыратылатын арматураны) орнатылады.

234. Айдау қысымы 0,6 Мега Паскальдан жоғары оттекті ортадан тепкіш компрессорларда мыналар көзделеді:

өрт сөндiруге оттектi беруді және азотты (ауа) беруді тоқтатумен жануда компрессорды автоматты қорғау;

лабиринтті нығыздалуға берiлетiн газдың қысымы төмендегенде компрессорды автоматты тоқтату.

235. Азотты компрессорларды газгольдерлерсiз АБҚ қосу өнімділік азотта оттектiң берілген құрамын қамтамасыз ететiн азотты іріктеудің үлкеюін болдырмайтын автоматты құрылғылар мен бұғаттаулар бар болған кезде ғана рұқсат беріледі.

236. Компрессорларда немесе тұтынушыларға (коллектордан кейiн) азотты беру сызықтарында бұғаттау жүйесі бар автоматты газоанализаторлар бекiтiледi бiтеулердi компрессорларда немесе оттектiң жобада көзделген мүмкiн мәнінен артық құрамы бар тұтынушыларына азотты түсу шығаратын жүйесi бар.

237. Компрессорларға (газ үрлегiштер) немесе тұтынушыларға (егер ауаны оттекпен араластыру оларды компрессорларда және газ үрлегiштерде қысқаннан кейiн жүргізіледі) оттекпен байытылған ауаны беру кезінде және оттегiнiң белгіленгеннен жоғарылаған кезде беруiн тоқтату оттектiң берілген құрамын автоматты қолдау жүйесі қарастырылады.

238. Айдау қысымы 0,6 Мега Паскальдан асатын әрбір ортадан тепкіш оттегі компрессорында компрессордың лабиринтті тығыздағыштарынан шығатын газды талдау үшін сынама алуға мүмкіндік беретін стационарлық құрылғылар көзделеді. Бұл ретте қызмет көрсетуші персонал қорғаныш экранының артында болады.

239. Ортадан тепкiш оттекті компрессорды іске қосу алдында компрессордың май багын құрғақ азотпен үрлейдi (құрғақ ауамен).

Оның мақсатынан тәуелсіз әрбiр ортадан тепкiш компрессордың май багынан майдың буларын шығару жеке құбырлар бойынша жүргізіледі. Май буларын шығару құбырының төменгi нүктесiнде майдың конденсацияланған буларын ағызуға арналған дренажды құрылымын орнату көзделеді. Дренажды құбырларын бiрiктiруге рұқсат етiлмейдi.

Атмосфераға май буын шығару орнын орналастыру бұл булардың ауа компрессорлары мен желдеткіш жүйелеріне түсетін ауаға түсуін болдырмайды.

240. Компрессорларды жаттықтыру кезінде соратын сызыққа оттектiң түсу мүмкiндiгi болдырылмайды.

241. Мұздатқыш суды берудi тоқтатқандықтан сөндірілген компрессорды (газ үрлегiш) іске қосу ол суығаннан және су беру қайта басталғаннан кейiн жүргізіледі.

242. Оттегі, азот және аргон компрессорларының ағынды бөлігінде жөндеу жұмыстарын жүргізу алдында компрессорлар айдау және сору коллекторларынан, басқа газ коммуникацияларынан тығындармен ажыратылады және үрленеді.

5-тарау. Сұйық ауаны бөлудiң өнiмдерiнiң жабдықтары мен коммуникацияларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

243. Сұйық (криогендi) АБӨ-ды сақтау, газификациясы және тасымалдау осы өнімге арналған (ыдыстар, аппараттар, цистерналар және басқалар) техникалық құрылымдарда жүргізіледі.

244. Тұрақты қоймалар мен сұйық АБӨ-нің тасымалдау ыдыстарының (цистерналар) сырттарына сақталатын өнiмнiң аты және айырмашылық жолақтары жазылады.

245. Сұйық криогендi АБӨ толтырылған барлық ыдыстар толтыру деңгейiн нұсқағыштарымен жабдықталады. Деңгейдi нұсқағыштар шкалалары ыдысқа құйылатын өнiмге сәйкес келедi.

246. Қызмет көрсету аймағындағы төмен температуралы жабдықтар және коммуникациялардың суық учаскелері изоляцияланады немесе қоршалады.

247. Сұйық АБӨ-ға арналған тасымалдау ыдыстары гаражда болған барлық уақыт ішінде гараж шатырының жотасынан 2 метр жоғары шығарылған ағызу құбырларына қосылады. Әрбір ыдыс үшін жеке ағызу көзделеді.

248. Екi ажыратылатын орган iшiнде жасалған сұйық АБӨ-нің құбырөткізгіштерінің бөлiктерi қысымның асып кетуiнен қорғауға арналған сақтағыш құрылғылармен жабдықталады.

249. Сұйық АБӨ-нің жүйесiнің дренажды коммуникациялары өнiмдердiң толық ағызылуын қамтамасыз етедi.

250. Еденге немесе алаңға сұйық АБӨ авариялық төгілген кезде қызмет көрсетушi персонал қауiпсiз орынға шығарылады және осы Нұсқаулықтың 38-тармағына сәйкес әрекет етеді, ал төгілген өнiмдер аварияларды жою жоспарына сәйкес жиналады.

6-тарау. Баллондарды толтыру, сақтау және разрядтау кезіндегі қауіпсіздік талаптары

251. Баллондарды, разрядтау рамптарын толтыру цехтарының (бөлiмшелер) және АБӨ бар баллондарды сақтау қоймаларының құрылымы жобамен және осы Нұсқаулықтармен анықталады.

252. Баллондарды толтыру үй-жайында ауа ортасын автоматты бақылау жүргізіледі. Ауадағы оттегінің көлемдік үлесі 19 пайыздан кем және 23 пайыздан артық болған кезде баллондарды толтыру, сақтау және разрядтау үй-жайларында жұмыс істеуге жол берілмейді.

253. Оттек баллонының шұрасы немесе құбырлар жанған жағдайда толтырғыш рампаға оттектiң берілуi жабылады (тұтынушылардан рампаны ажыратады) және атмосфераға шығару шұрасы ашылады.

254. Арматураны орнату түйiндерiнде қолданылатын ажырату қосылғыштары төсем және тығыздағыш материалдар жобаларға сәйкес болады. Оттек ортасында органикалық шығарылған төсем және тығыздағыш материалдарды қолдану рұқсат етiлмейдi.

255. АБӨ бар баллондарды тасымалдау контейнерлерде тігінен жүргізіледі. Контейнерлерді тиеу және түсіру жұмыстары механикаландырылады.

Жүк көтеру құрылғылары баллондарға майдың түсуін болдырмайтын қорғаныс құрал-саймандарымен жабдықталады.

256. Толтырылған және бос баллондар контейнерлерде немесе торларда бөлек сақталады.

257. Толтырғыш және баллондарды толтыруға қысылған АБӨ беретін жабдықтарды басқару (компрессорлар, газификаторлар, АБҚ сұйық сорғыштары) жүргізілетін үй-жай арасында екi жақты байланыс қарастырылады.

7-тарау. Оттек тарататын (реттеуiш) пункттерін пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

258. Оттегі қысымын төмендету және ұстап тұру, шығыстары сағатына 6000 текше метрден асатын және қысымы 0,6 Мега Паскальдан 4,0 Мега Паскальға дейінгі оттегімен жабдықтау жүйелерінде оның шығынын реттеу жөніндегі операциялар оттегі-тарату (реттеу) пункттерінде (бұдан әрі - ОТП) жүргізіледі).

ОТП орналастыру шарттары (жеке тұрған ғимаратта немесе АБӨ өндірісінің және оттегі тұтынушы цехтардың жеке үй-жайларында) және олардың құрылғысы жобамен және осы Нұсқаулықпен анықталады.

259. Бөлек тұрған ғимаратта орналасқан ОТП үшiн келесi шарттар сақталады:

1) кескiш және реттейтiн клапандармен әрбiр реттеу сызығын жеке шеттетiлген бөлмеде орналастыру. Реттеу сызықтардың арасындағы қабырғалар (және басқа үй-жайлармен) ойықтарсыз орындалады;

2) реттеу сызығы орналасқан әрбiр үй-жайды желдету жүйесімен жабдықтау;

3) ОТП үй-жайында оның жұмысына байланысты емес әр түрлi жабдықтар мен құрылғыларды орналастыруға рұқсат берiлмейдi;

4) реттейтiн және кескiш клапандармен және ажыратылатын электр жапқыштармен қашықтан басқарудың автоматты басқаруын көздеу;

5) ОТП реттеу сызығы үй-жайына өту тек әрбір үй-жайдың қарама-қарсы соңдарында орналасқан сыртқы кiрулері (шығулары) арқылы жүзеге асырылады.

260. АБӨ өндiрiсінің жеке үй-жайларында және оттекті тұтыну-цехтарында орналасқан ОТП үшiн келесi шарттар сақталады:

ОТП реттеудің әрбiр сызығы автоматты жұмыс iстейтiн реттейтiн құрылымдармен жабдықталады. Қашықтан басқаруды қолдануға рұқсат етiледi;

ОТП екi кiруi (шығу) үй-жайдың қарама-қарсы соңдарында орындалады;

көршiлес ОТП үй-жайлары арасындағы қашықтық кемінде 6 метр.

Реттеу желілерін орналастыруға, желдету құрылғысына және жабдықты орналастыруға қойылатын талаптар осы Нұсқаулықтың 259-тармағының (1, 2, 3-тармақшалар) талаптарына сәйкес келеді.

261. Реттеудiң (реттеуге дейiн және кейiн) әрбiр сызығын ажырататын жапқыштардың ернемектiк қосылыстарында реттегiш жағынан реттегіш арматураны жөндеуге сөндірген кезде орнына бекiткіш орнатылатын төсем сақиналары орнатылады.

262. Әрбір оттегі өткізгіште ОТП алдында кемінде 10 метр және 50 метрден аспайтын қашықтықта қашықтықтан басқарылатын ажыратқыш жапқыш орнатылады.

Бұл электрмен жабдықталу санаты жобамен анықталады.

263. ОТП реттеудің әрбір желісі қысым реттегішінен кейін 100 Цельсий градустан жоғары оттегі температурасының көтерілуі туралы сигнал беру іске қосылған кезде оттегі беруді тоқтататын бұғаттағышпен жабдықталады.

264. 1,6 Мега Паскальдан астам қысыммен жұмыс істейтін оттегі құбырларында ОТП алдында осы Нұсқаулықтың 228-тармағының нұсқаулықтарына сәйкес келетін сүзгілер орнатылады.

265. Сүзгiнiң алдында орнатылған ашық және жабық жапқыштар (газдың жүрiсi бойынша) сүзгiден кейiн орнатылған жабық жапқыш кезінде жүрізіледі.

266. Оттек тасығыштарды үрлеу үшін ескерiлген тұрақты айналма сызықтар (байпастар) ОТП үй-жайларының шектерiнен тыс орналастырылады және жиналмалы түтiктері және бұқтырмалары болады.

267. ОТП техникалық құрылғыларына техникалық қызмет көрсету (қарау, тексеру, жөндеу) жобаның талаптарын ескеретін кестеде көзделген және жабдықты дайындаушы зауытпен және ұйымның техникалық басшысымен бекітілген мерзімде жүргізіледі. Бұл ретте жылына кемінде екі рет жабдыққа ағымдағы жөндеу жүргізіледі (қысым реттегіштерін, сақтандыру клапандарын бөлшектеу, сүзгілерді тазалау және басқалар).

268. Кесу және сақтандыру клапандарының іске қосылуын баптау екі айда бір реттен сиретпей, әрбір ревизиядан және жөндеуден кейін тексеріледі. ОТП-де кесу клапандары болған кезде олардың іске қосылуын баптау есептік қысымнан 15 пайызға асатын қысымға және 100 градус Цельсий температурасына жүргізіледі.

Сақтандыру клапандарын баптау есептік қысым 5 пайызға артқан кезде ашудың басында және қысым 15 пайызға артқан кезде толық ашу жүргізіледі.

269. ОТП реттеу сызықтары үй-жайларының есiктерi жабылады. Бұл үй-жайларда қызмет көрсетушi персоналдың болуына тек жұмыс кезінде рұқсат берiледi, бұл ретте шығатын екі есiктегi құлып ашық болады.

270. Жеке тұрған ғимаратта немесе басқа ғимараттарға жапсарлас салынған үй-жайда орналасқан ОТП-ға диаметрі 300 миллиметр және одан астам құбыржолдар арқылы оттегін жеткізу кезінде ОТП басқару үй-жайы реттеу желісінің үй-жайынан кемінде 15 метр қашықтыққа алыстатылады.

271. ОТП автоматтандыру дәрежесі ОТП басқару үй-жайында қызмет көрсетушi персоналдың тұрақты болу қажеттiлiгін болдырмайды.

8-тарау. Газгольдерлер мене реципиенттерді пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

272. АБӨ газгольдерлері мен реципиенттерін орнату және орналастыру жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

273. АБӨ үшін тұрақты қысымды дымқыл және құрғақ Болат газгольдерлер толтыру деңгейі бойынша сигнализациясы бар газгольдердің толтыру дәрежесінің қашықтық көрсеткіштерімен-ең төменгі, минимальды, максимальды және ең жоғары немесе тиісінше толық көлемнің 10, 20, 80 және 90 пайыз көрсеткіштерімен жарақталады.

274. Газгольдердi толтырудың ең төменгi деңгейіне жеткен кезде газгольдер қосылған компрессорлардың (газ үрлегiштер) автоматты ажыратуы жүргізіледі. Бұдан басқа газгольдерлер вакуумдаудан қорғаулармен жабдықталады.

Газгольдердi толтырудың ең көп деңгейiне жеткен кезде атмосфераға газды шығару құрылғысының автоматты ашылуы көзделеді.

275. Газгольдерлердiң ағызу бактарының сумен жапқыштары үнемi сулармен толтырылады.

276. Ғимарат тыс орналасқан болат газгольдерлер мен реципиенттердің сыртқы бетi ашық түске боялады.

Тұрақты қысымның ылғалды газгольдерлерiнiң iшкi бетi таттануға шыдамды бояулармен боялады.

277. Бiр жапқыш құрылғымен ажыратылатын жеке реципиент-ыдыста немесе реципиент ыдыстардың тобында атмосфераға газдың шығарылуына арналған арматура ескерiледi.

278. Жұмыс қысымы 1,6 Мега Паскальдан асатын сыйымдылығы 200 текше метрден астам реципиенттер үшін цехаралық оттегі құбырларына оларды қосу орнында қашықтықтан басқарылатын ажыратқыш жапқыштар орнатылады.

279. Ғимараттан тыс орналасқан реципиенттердің биіктігі кемінде 1,2 метр қоршауы болады.

Газгольдерлердiң сыртқы беттерiне және реципиенттердің қоршалған аумақтарына кірер жерде газгольдерде немесе реципиентте сақталған газдың атауы жазылған жазбалар қарастырылады.

280. Газгольдерлер мен реципиенттерде сақталатын АБӨ түріне байланысты реципиенттер қоршауына өтетін немесе газгольдерлер шұңқырларына кiретін орындарда айқындауыш жазуы бар ескертетiн: "Оттек. Қауiптi!", "Азот. Қауiптi!", "Аргон. Қауiптi!" қауiпсiздiк белгiлерi бекiтiледi.

9-тарау. Сирек газдарды алу қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

281. Криптоноксенон концентратын қайта өңдеу немесе тазарту, криптоноксенон қоспаларын, криптон мен ксенонды алу жөніндегі техникалық құрылғыларды орнату, орналастыру және пайдалану кезінде жобаның және осы Нұсқаулықтың талаптары сақталады.

282. Криптонксенонды қоспалар мен криптонды (газгольдерлер, толтыратындар, баллондар қоймасы және басқа) өңдеу және сақтау бойынша техникалық құрылғылар орналастын өндірістік үй-жайлар тұрақты әрекеттегі сору-тарту желдету жүйесімен жабдықталады.

Техникалық құрылымдардың желдеткіштің сөндірілген жүйесiмен жұмыс істеуіне рұқсат берiлмейдi.

283. Техникалық құрылғыларға қашықтан басқару қарастырылады (криптоноксенонды қоспалы екінші концентрациясы блогы және басқалары). Жергiлiктi басқаруға жабдықпен және басқару қалқаны аралығында қорғайтын перде болған жағдайда, қоршау жабдық айналасында одан 1 метр қашықтықта рұқсат етiледi.

284. Криптонксенонды қоспалы және криптонды қоспалары бар баллондар толтырылғаннан кейін толтырылатын жерде немесе қоймада кемінде 14 тәулік ұсталады.

Бұл үй-жайларға баллондарды криптонксенонды қоспамен және криптонмен толтыру процесіне қатысы жоқ тұлғалардың кіруіне рұқсат берілмейді.

Баллондарды толтыру процесінде және оларды ұстау кезеңінде бұл үй-жайларда баллондарды толтырумен және оларды ұстау орындарына тасымалдаумен байланысты операцияларды орындауға ғана рұқсат етiледi.

Баллондарды тасымалдау арбаларда немесе басқа көлiктерде жүргізіледі.

Газды талдауға алуда толық баллондарды өлшеу және басқа да операциялар баллондарды ұстағаннан кейін жүргізіледі.

285. Криптонксенонды концентрат пен криптонксенонды қоспаны ағызу криптонды концентрат газгольдерінде жүргізіледі.

286. Криптонксенонды концентратты, криптон мен ксенон қоспасын өңдеу бойынша коммуникация мен техникалық құрылғылар қосылысының герметикалығын тексеру монтаждаудан кейін тығыздыққа тексеру кезінде және қосылыстарды бөлшектеумен байланысты әр жөндеуден кейін орындалады. Жүйеде қысымның құлауы тығыздығына сынау кезінде қалыптыға тең бастапқы қысымда 4 сағатқа дейін 0,01 Мега Паскальдан аспайды. Пайдалану процесінде аптасына кемінде бір рет қосылыстардың герметикалығына тексеру жүргізіледі.

287. Аргон алу қондырғылары мен каталитикалық гидрогенизация әдісімен шикі аргонды оттектен тазарту қондырғыларының құрылғысы, орналасуы және пайдаланылуы жоба мен осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

288. Каталитикалық гидридтеу әдiсiмен шикі аргонды оттегіден тазарту қондырғысының реакторлары ғимараттан тыс орналастырылады.

289. Шикі аргонды оттегіден тазарту қондырғысы реакторда температура рұқсат етілгеннен артқан жағдайда, тазалануға түсетін аргонда нормаланғаннан үлкен оттегі болған кезде сутегіні беруді тоқтататын бұғаттаумен жабдықталады.

290. Шикі аргонды оттегіден тазарту технологиялық процесінде реакторға түсетiн шикi аргонда оттектiң болуын автоматты өлшеу жүйесi көзделеді.

291. Қондырғыны іске қосу кезінде реакторды араластыру торабына кіре берісте аргондағы оттегінің көлемдік үлесін 8 пайызға дейін арттыруға жол беріледі. Бұл ретте берілетін сутектің шығыны келіп түсетін аргон шығынының 2,5 пайызынан аспайды.

292. Азоттан тазартуға ауа бөлу қондырғысына түсетін техникалық аргондағы сутектің көлемдік үлесі 2,5 пайыздан аспайды.

293. Шикі аргонды оттектен тазарту қондырғылары және сутегі коммуникациялары оларға сутегін берер алдында және тоқтатқаннан кейін оттегінің көлемдік үлесі 4 пайыздан аспайтын шикі аргонмен немесе азотпен үрленеді.

Үрлеудің аяқталуы үрлеу газының құрамын талдаумен анықталады. Бұл ретте үрлеу газындағы оттегінің көлемдік үлесі (іске қосу алдында) 4 пайыздан аспайды, ал сутегі (тоқтағаннан кейін) жоқ.

294. Шикі аргонды оттектен тазарту қондырғысында және сутегі коммуникацияларында кез келген жөндеу жұмыстары мен техникалық қызмет көрсетуге оның қондырғыға түсуін болдырмайтын сутекті беруді сенімді ажыратқаннан және осы Нұсқаулықтың 293-тармағына сәйкес газбен, содан кейін ауамен үрлегеннен кейін ғана жол беріледі. Үрлеу аяқталғаннан кейін үрлеу газында сутегінің болуына жол берілмейді.

Каталитикалық гидрлеу реакторларын ашуға олар 40 Цельсий градус температурасына дейін салқындағаннан кейін ғана жол беріледі.

10-тарау. Газ сияқты ауаны бөлудiң өнiмдерiнiң технологиялық құбырларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

295. АБӨ өндірісіндегі ауа, оттегі, азот, аргон және басқа да инертті газдар құбырларын орнату, монтаждау және пайдалану жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес келеді.

Оттекті компрессорларын жаттықтыру үшiн қолданылатын ауа мен азот құбырларына оттек құбырларына қойылатын нұсқаулықтар қойылады.

296. Жұмыс қысымы 1,6 Мега Паскальдан асатын, сыйымдылығы оларға қосылған ыдыстармен (реципиенттер) бірге 200 текше метрден асатын оттегі құбырлары реципиенттерден оның бүтіндігі бұзылған кезде құбырға оттегінің түсуін тоқтататын автоматты түрде жұмыс істейтін қорғау жүйесімен жабдықталады.

297. Барлық құбырларға айырым бояуы мен жазулар жазылады.

298. 1,6 Мега Паскальдан астам қысыммен жұмыс істейтін көміртекті немесе төмен қоспаланған болаттан жасалған оттегі өткізгіштерде оттегі жүрісі бойынша сүзгілер орнатылады:

реттегіш арматура алдында;

құбырларының ұзындығы 250 метрден артық бекіту арматурасы алдында.

Бекіту арматурасы тек оттектiң ағыны жоқ болған кезде ғана ашылып-жабылса сүзгiлер орнатылмайды.

Сүзгіш элементтер ұяшығының көлемі 0,2х0,2 миллиметр жезден жасалған тордан, ал сүзгі корпусы мен сүзгі мен арматура арасындағы құбыр - коррозияға төзімді болаттан немесе мыс негізіндегі қорытпалардан жасалады.

299. Осы Нұсқаулықтың 228 және 298-тармақтарында көрсетілген сүзгілер кезең-кезеңімен тексеріледі және тазартылады.

Құбырда сүзгiге дейiн және кейiн ажырататын арматура орнатылады. Сүзгiге кiрер алдында арматураны ашу немесе жабу тек сүзгiден кейiн жабық арматура кезінде жүргізіледі.

Сүзгiнi тексеру тек ажыратылған құбырда наряд-рұқсат бойынша орындалады.

300. Технологиялық құбырларды арматурамен қашықтан басқару келесi жағдайларда көзделеді:

арматураны автоматты реттеу немесе басқару жүйесіне қосқан кезде;

оттек және азот құбырының ғимаратқа кірерде және ғимараттан шығарда 5000 текше метр/сағ артық шығын кезінде;

реттеудiң резервтi желілерін қосу үшiн;

АБӨ жабдықтаудың резервтi көздері үшiн;

қауiпсiздiк шарттары бойынша арматурамен қашықтан басқару қажеттілігі кезінде;

қысымы 1,6 Мега Паскальдан асатын және диаметрі 100 миллиметрден асатын оттегі құбырларында.

301. Басқару қалқандары үй-жайларында (қысымнан тәуелсiз) оттек арматурасын орналастыруға рұқсат берiлмейдi.

302. Егер қысымы 1,6 Мега Паскальдан жоғары оттегі құбырына орнатылған қашықтықтан басқарылатын тиек және реттеуші арматура жұмыс орындарынан кемінде 3 метр қашықтықта орналасқан болса, онда арматура жанған кезде персоналды қорғау үшін қорғаныш экрандары орнатылады.

303. Үй-жайдың немесе алаңның еден деңгейінен 2,2 метрден астам биіктікте орналасқан (қызмет көрсетілетін бөліктің, қол жетегінің жоғарғы жағдайы) құбыр арматурасына қызмет көрсету үшін стационарлық алаңдар орнатылады.

Арматураның қызмет көрсетілетін бөлшегінің орналасу биіктігі 1,8 метрден 2,2 метрге дейін болған кезде стационарлық, сондай-ақ жылжымалы алаңдар мен сатылар көзделеді.

304. Технологиялық құбырларды пайдалану үдерісінде арматура ұйымның техникалық жетекшi бекiткен кестеде көзделген мерзiмдерде кезеңді қаралуға, тексерілуге жатады.

305. Құбырларды қарау айына кем дегенде бір рет жүргізіледі. Құбырларды жылытатын конденсатты бұрғыштар мен бу серіктерін қысқы уақытта тексеру күн сайын жүргізіледі.

306. Тексерілетін құбыржол қабырғасының қалыңдығының жылына 0,4 миллиметрден астам кемуі анықталған кезде келесі өлшеу мерзімі екі есе қысқартылады.

Құбыр қабырғасының қалыңдығы таттану қорысыз, есептiге дейiн кiшiрейген кезде, құбыр бөлiгi ауыстырылады. Алмастырылатын бөлiктiң ұзындығы құбыр қабырғасының қалыңдығын қосымша өлшеумен анықталады.

307. Технологиялық құбырлар берiктiкке және пневматикалық сынауға гидравликалық немесе пневматикалық сынауларға, монтаж, жөндеу және дәнекерлеу жұмыстарын (құбырды кесу, құбыр бөлігін алмастыру) пайдаланумен ауыстыру немесе құбырларды бөлшектеу, сонымен қатар бұзылуда бір жылдан артық болған құбырлардың іске қосылуынан кейін тартылады.

308. Пайдалану алдында сонымен қатар 0,6 Мега Паскаль және одан жоғары қысымды оттек құбыры бір айдан артық уақыт пайдаланылмаған болса, ол іске қосылар алдында ол шығуында 40 метр/секунд жылдамдықпен ауамен немесе азотпен үрленеді. Үрлеу ұзақтығы 2 сағаттан кем емес, үрлеу уақытының аяқталуы шығу ағыныда қоспаның болмауымен анықталады.

309. Оттек құбырларын дайындауға арналған құбырлар монтаждау алдында ақауларын анықтауға қаралады (тұтқыш, қабыршақ, дәнекерлегiш маңғаз және басқалар). Құбырлардың iшкi бетi майлы ластануыдың болмауына тексеріледi.

Құбырларды қарап тексеру тәртібін жоба анықтайды.

310. Ішкi бетінде жоғарыда көрсетiлген ақаулары немесе майлы ластанулары (майдың iздерi) бар құбырлар монтаждауға жіберiлмейдi.

Монтаждауға жіберілген құбырлар тексеру және майын кетiру аяқталған соң тасымалдау кезінде құбырлардың ластануын болдырмайтын соңғы жағынан бекіткіштермен жабылады.

311. Оттек құбырларын дәнекерлеу және монтаждау аяқталған соң құбырлардың iшкi бетiнде қож, грата және металл шашырандысы, майлы заттармен ластанулардың болуына рұқсат берiлмейдi.

312. АБӨ өндірістерінің және тұтыну объектілерінің техникалық құрылғылары жобаға және осы Нұсқаулыққа сәйкес автоматты және қашықтықтан басқару, технологиялық процестерді бақылау жүйелерімен, аварияға қарсы қорғау, байланыс және дабыл жүйелерімен жарақталады.

313. Оттегінің және оттегінің көлемдік үлесі 23 пайыздан асатын газ қоспаларының параметрлерін өлшеу үшін қолданылатын барлық бақылау-өлшеу аспаптары майлы ластанудан қорғалады.

314. Тiзiмiн (цех) өндiрiс жетекшiсi бекітетiн аспаптардың көрсетулерiнің дұрыстығы кемінде үш айда бiр рет тексеріледi.

Дифманометр-деңгей өлшегіштердің көрсетулерi технологиялық журналға тексерiс нәтижесiн енгiзе отырып, кемінде айына бiр рет тексеріледi.

315. Автоматты бұғаттау және реттеу жүйелері мен дабыл беру жүйелерінің жұмыс қабілеттілігі ұйымның техникалық басшысы бекіткен кесте бойынша айына кемінде бір рет тексеріледі.

Тексерiс нәтижелерi технологиялық журналдарда белгіленеді.

316. Ақаулы немесе ажыратылған дабыл беру және қорғау жүйелерi кезінде жабдықтың жұмысына рұқсат берiлмейдi.

317. Аппаратураны тексеру үшін дабыл беру немесе бұғаттауды ажырату технологиялық журналда тiркеледi.

318. Хроматография үй-жайында эталондық және салыстырып тексеру газ қоспалары бар екіден артық баллонды сақтауға жол берілмейді. Әрбір баллонның сыйымдылығы 40 литрден аспайды, ал қысымы 20 Мега Паскальдан аспайды.

319. Оттектi талдауға таңдау сызығы таттануға тұрақты болаттан немесе оттек параметріне тәуелсіз мыс құймасынан орындалады.

320. Әрбiр электр қондырғы үшiн пайдалану схемалары жасалады. Электр қосылулар схемасына енгiзiлетiн барлық өзгерiстер, жерге қосуды орнату орындарын өзгертуді кім, қашан, қандай себеппен өзгеріс енгізгенін міндетті түрде көрсетумен схемада белгiлейдi. Оған енгiзiлген электр схемалары мен өзгерiстерді ұйымның электр шаруашылықтарына жауапты тұлға бекітедi.

321. Электр қондырғыларды артық жүктеу мен қысқа тұйықталудан қорғау, қызметшiлерді электрмагнит өрiсi әсерiнен қорғау ескерiледi.

322. Электр тоғымен немесе электромагниттi өрiстiң әсерiмен зақымдалу қауiптілігімен байланысты жұмыстар кезінде қорғаныс құралдары қолданылады.

323. Трансформаторлар мен түрлендiргiштердің электр тоғының жиiлiгінен төмендететiн тасымалданатын электр лампалардың электрлендiрiлген аспаптарында (электр саймандары), қолдану алдында сыртында тұйықталудың жоқтығы, қоректендіру өткiзгiштерінің оқшаулану жағдайы және жерлестiру өткiзгiшiнің ақаусыздығы тексеріледі.

Тасымалданатын электрлендiрiлген аспап қоймада (аспаптық) сақталады және жұмыс кезеңінде жұмыскерлерге беріліп тұрады.

324. Электр кабельдеріне арналған тоннельдер мен каналдарда судың және майдың болуына рұқсат берiлмейдi. Тоннельдер мен каналдардың күйiне жүйелi түрде бақылау орнатылады.