ИПС "Әділет"

В соответствии с подпунктом 15) статьи 3 Закона Республики Казахстан "Об особом статусе города Алматы", маслихат города Алматы РЕШИЛ:

1. Утвердить прилагаемый дизайн-код города Алматы.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением существующих объектов (субъектов) на которые требования настоящего решения распространяются с 1 сентября 2025 года.

Председатель маслихата города Алматы

М. Отыншиев

Приложение
к решению маслихата
города Алматы
от 29 декабря 2023 года № 82

Дизайн-код города Алматы

Глава 1. Общие положения

1. Дизайн-код города Алматы (далее – Дизайн-код) разработан согласно Закону Республики Казахстан "Об особом статусе города Алматы", Закону Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" и определяет порядок формирования архитектурного стиля города Алматы с учетом исторических, ландшафтно-природных, функциональных, местных особенностей и современных потребностей жителей и гостей города Алматы.

2. В настоящем документе используются следующие понятия:

1) информационные сооружения - различного рода объемные или плоскостные объекты, предназначенные для нанесения, размещения или отображения на них информации любого характера, в том числе экраны и электронные табло для отображения видеоизображений, за исключением наружной (визуальной) рекламы;

2) единый архитектурный стиль – совокупность единых признаков, используемых в строительстве, характерная для определенного района застройки территории, в том числе индивидуальной застройки. Основными параметрами являются внешний облик, архитектурный стиль, цветовое решение, этажность, отделочные материалы. Для района индивидуальной застройки основными параметрами являются внешний облик, архитектурный стиль, цветовое решение, этажность, отделочные материалы, ограждения, тип кровли и расположение хозяйственно-бытовых построек на территории участка;

3) сооружение – искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект (наземный, надводный и (или) подземный, подводный), имеющий естественные или искусственные пространственные границы и предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания (перемещения) людей, грузов, а также размещения (прокладки, проводки) оборудования или коммуникаций. Сооружение также имеет художественно-эстетическое, декоративно-прикладное либо мемориальное назначение;

4) дизайн код – это свод требований, регламентирующих обязательную визуальную составляющую элементов городского пространства: фасадов зданий и сооружений, благоустройства, вывесок, указателей, малых архитектурных форм и элементов городской инфраструктуры, направленных на формирование целостной эстетичной архитектуры, комфортной, доступной и безопасной городской среды;

5) уличная мебель (оборудование, малые архитектурные формы) – объекты декоративного характера и практического использования (вазы для цветов, павильоны, беседки, скамьи, урны, остановки общественного транспорта, информационная панель, оборудование и конструкции для игр детей и отдыха взрослого населения), устанавливаемые в населенных пунктах на открытом пространстве за пределами помещений;

6) уличная навигация – это система указателей, информационных стендов и панелей с картами, указывающими на местонахождение, направление в ближайшие точки достопримечательностей и другие маршруты;

7) городское пространство – это социально-культурная среда существования горожан и инфраструктуры города;

8) вывеска – информация о наименовании и роде деятельности физических и юридических лиц, включая средства их индивидуализации, размещаемая в пределах входа в здание по числу входов в него и (или) на входе ограждения занимаемой территории, а также крышах и фасадах в пределах зданий, пристроек к ним и временных сооружений физических и юридических лиц в местах их фактического нахождения и реализации товаров, выполнения работ и оказания услуг;

9) адресная табличка – табличка, размещаемая на фасаде здания, с указанием его номера и названия улицы;

10) муралы (граффити, стрит-арт) – искусство, изображение или надписи, нарисованные, выцарапанные или написанные красками либо чернилами на стенах фасадов зданий и других поверхностях городского пространства;

11) указатель – конструкция размером до двух квадратных метров включительно, размещенная на земле или опорах контактной сети и освещения, указывающая место нахождения организации, торгового или иного объекта и расположенная в непосредственной близости от них, содержащая исключительно информацию об их наименовании, средстве индивидуализации (при наличии) и навигации;

12) подложка – декоративная рамка для основания вывески;

13) архитектурно-ландшафтная среда - пространство с сочетанием природных условий и архитектурных форм, в котором человек осуществляет хозяйственную деятельность. Как правило, это среда населенных пунктов, которая определяет условия жизни и психофизическое состояние человека;

14) нестационарный торговый объект – временное сооружение или временная конструкция, непрочно связанные с землей вне зависимости от наличия или отсутствия подключения (технологического присоединения) к сетям инженерно-технического обеспечения, в том числе автоматизированное устройство или транспортное средство;

15) уполномоченный орган – это структурное подразделение акимата города Алматы, в функции которого входит реализация требований Дизайн-кода;

16) фриз – горизонтальный плоский участок фасада, подходящий для размещения вывесок. Как правило, располагается над окнами первых этажей, в верхней части фасада малоэтажного здания или на козырьке входной группы;

17) штендер – выносная информационная конструкция.

Глава 2. Основные требования

3. Дизайн-код включает в себя требования формирования архитектурно-ландшафтной среды, оформления концепции внешнего облика улиц, магистралей, туристских маршрутов, других территорий города и размещения элементов благоустройства, а также требования по оформлению фасадов зданий и сооружений.

В границах исторического центра (установленных действующим Генеральным планом города Алматы), а также охранных зонах памятников истории и культуры подлежат сохранению все градостроительные объекты и их характеристики, культурная и историческая ценность.

4. Дизайн-код регулирует отношения, возникающие между государственными органами, организациями всех форм собственности в процессе осуществления архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территории города Алматы, и направлен на формирование комфортной и безопасной городской среды, основные модели территориального планирования и требования к организации планировочной структуры.

Глава 3. Наружная (визуальная) информация

5. Единая гамма цветовой палитры города применяется ко всем элементам городской среды, отделочных материалов зданий, вывесок и информационных сооружений, элементам благоустройства территорий, уличной мебели, нестационарным торговым объектам, велопарковкам, ограждениям, а также инженерным сооружениям.

6. При оформлении фасадов зданий и сооружений, не допускается использование цветовых решений, несвойственных архитектурному стилю.

7. Цвета и отделочные материалы нежилых помещений первых и вторых этажей зданий, должны соответствовать архитектурному стилю фасадов и не нарушать целостность восприятия архитектуры здания.

8. Декоративные элементы на зданиях, представляющих историческую и архитектурную ценность, должны восстанавливаться согласно историческому облику.

9. Вывески и информационные сооружения на зданиях и сооружениях должны гармонизировать с архитектурным стилем фасада и окружающей городской среды.

10. Установка вывесок осуществляется по согласованию с уполномоченным органом, путем направления уведомления с приложением эскиза до фактической даты установки.

11. Вывески устанавливаются на фризах, над входной группой (по числу входов), по оси дверного полотна в соответствии с Приложением 1 к Дизайн-коду.

12. Вывески и информационные сооружения на фасадах зданий и сооружений выполняются из дерева с пропиткой, металла, пластика и композитных материалов.

13. Вывески и информационные сооружения на фасадах зданий и сооружений в формате световых коробов, выполняются из пластика, оргстекла и/или поликарбоната.

Световой короб должен плотно прилегать к плоскости фасада здания или сооружения. Торцы короба необходимо окрашивать в цвет фасада.

14. При выполнении объемных букв с внутренней подсветкой, размер толщины букв необходимо устанавливать одну вторую от толщины основного штриха шрифта.

15. Вывески и информационные сооружения организаций расположенных в подвальных и цокольных этажах размещаются над входной группой по оси дверного полотна или на козырьках лестничных пролетов согласно Приложению 2 к Дизайн-коду.

Информационные таблички размещаются на высоте не менее 0,8 метра от дверного порога, без использования подложки и светового короба.

16. Вывески и информационные сооружения организаций, за исключением государственных органов, расположенных на первых этажах зданий размещаются над входом в помещение по центральной оси дверного проема и по оси фриза или карниза, на высоте не менее 2,5 метров и не более 4,5 метров от дверного порога, на одном уровне со смежными вывесками.

17. Вывески организаций расположенных на вторых этажах зданий не устанавливаются с подложкой, с использованием светового короба, в виде панели-кронштейн и таблички, на высоте от верхней оси оконного проема менее 0,4 метра и более 0,6 метра в соответствии с Приложением 3 к Дизайн-коду. Информационные сооружения не размещаются выше уровня второго этажа зданий, за исключением случаев предусмотренных Дизайн-кодом.

18. Вывески и информационные сооружения организаций, за исключением государственных органов, расположенных в пристройках и отдельно стоящих зданиях размещаются над входом в помещение по центральной оси дверного проема и по оси фриза или карниза.

19. Вывески и информационные сооружения организаций, за исключением государственных органов, расположенных в торговых и многофункциональных центрах размещаются над входными группами, на глухих стенах фасадов, не перекрывая оконные проемы и балконы, а также не нарушая архитектурный облик зданий согласно Приложению 4 к Дизайн-коду.

20. Размещение вывесок и информационных сооружений не допускается:

1) за пределами входной группы в помещение, за исключением крышных и фасадных установок на нежилых объектах;

2) с использованием электронных табло (за исключением крышных и фасадных установок), либо бегущих строк;

3) на ограждениях и плитах балконов, на лоджиях и эркерах;

4) путем перекрытия архитектурных элементов и облика здания;

5) на оконных проемах и витринах, перекрывая площадь более 30% проема;

6) с выступом за боковые пределы фасада и плоскости фасада;

7) в пределах входов подъездов жилых домов;

8) в вертикальном направлении;

9) в количестве более 1 (одной) единицы по числу входов.

21. Информационные таблички необходимо размещать в пределах входных групп организаций, на высоте не менее 0,8 метров от уровня нижнего края дверного полотна.

22. Вывеска на нестационарном торговом объекте устанавливается в специально отведенном месте фасадной части, в количестве не более 1 (одной) единицы.

23. Реконструкция остановок общественного транспорта проводится по согласованию с уполномоченным органом.

24. Указатели устанавливаются в количестве не более 1 (одной) единицы и на расстоянии не более 15 (пятнадцати) метров от входной группы. Габариты указателя составляют - длина 1,5 метра и ширина 0,9 метра.

25. Штендер устанавливается на расстоянии не более 5 (пяти) метров от входной группы.

Штендеры должны соответствовать профилю организации и быть оформлены в цветах фирменного стиля.

Штендеры устанавливаются на газоне или на тротуаре, не создавая препятствия проходу пешеходов.

26. Установка вывесок и информационных сооружений в виде надкрышных установок (светодинамические панно или объемные неоновые буквы) производится в соответствии с Приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 30 ноября 2015 года № 750 “Об утверждении правил организации застройки и прохождения разрешительных процедур в сфере строительства” зарегистрированный в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 декабря 2015 года № 12684.

Надкрышные установки выполняются из металла, пластика, оргстекла, поликарбоната, композитных материалов.

Надкрышные установки выполняются из отдельно стоящих букв без подложки с внутренней подсветкой. Каркас и элементы монтажа окрашиваются в темно-серый цвет.

27. Не допускается сплошное перекрытие фасадов декоративными и информационными панелями или баннерами.

28. Установка вывесок, информационных сооружений и других информационных материалов на фасадах зданий и сооружений (кроме объектов жилищного строительства), распространяемых посредством видеоизображений и статичных изображений допускаются только на глухих торцах зданий и сооружений.

Глава 4. Установка и оформление систем уличной навигации

29. Система уличной навигации размещается в местах с наиболее интенсивным пешеходным потоком и по пешеходным маршрутам (на перекрестках, вблизи остановок общественного транспорта).

30. Объекты уличной навигации должны выполняться из материалов, устойчивых от выгорания под воздействием солнечных лучей.

31. Не допускается использование объемных деталей, способствующих скоплению снега на объектах уличной навигации.

32. На территории города Алматы допускается установка уличной навигации в виде отдельно стоящих объектов (информационные стелы, флаговые указатели, цифровые стенды, указатели транспортной и пешеходной навигации), табличек на фасадах зданий и сооружений, навигацию, заложенную в мощении или покрытиях дорожек.

33. Для отдельно стоящих объектов уличной навигации необходимо использование бетонного или чугунного фундамента, без выступа над уровнем земли с безопасным ударопрочным остеклением, изготовленным и соответствующим требованиям ГОСТ 30698-2014, с внутренней подсветкой, оборудованной системой аварийного отключения от сети электропитания и подземным подключением к электрическим сетям. Требования по остеклению не распространяются на объекты в виде экранов и электронного табло.

34. Конструкции флаговых указателей, информационных стел и цифровых стендов пешеходной навигации выполняются согласно Приложению 5 к Дизайн-коду.

35. Навигационные таблички, описывающие памятники, монументы, ландшафтные и природные объекты размещаются в непосредственной близости к этим объектам.

36. Навигационные таблички устанавливаются на высоте и с углом падения (1,7 метра – 90 градусов, 1,2 метра – 60 градусов, 1 метр – 45 градусов и 0,8 метра – 30 градусов).

37. Отдельно стоящие объекты уличной навигации не устанавливаются:

1) на разделительных полосах автомобильных дорог, а также на участках земель, разделяющие смежные проезжие части дороги;

2) перекрывая видимость движения автомобильного транспорта, пешеходов и остановок;

3) на расстоянии менее 20 метров до разметок пешеходных переходов по направлению движения транспортного потока;

4) на охранной зоне инженерных коммуникаций;

5) на расстоянии менее 3 метров от деревьев;

6) на расстоянии менее 1 метра от линий электропередачи осветительных сетей;

7) на расстоянии менее 5 метров от входов в метро и подземных переходов, опор городских коммунальных сетей освещения, троллейбусных сетей и видеонаблюдения, светофоров;

8) с использованием элементов, выходящих за пределы внешних габаритов;

38. Адресные таблички устанавливаются на глухих фасадах зданий и сооружений на высоте между первыми и вторыми этажами. Габариты адресных табличек составляют высотой не более 0,5 метра и длиной не более 1,5 метра.

39. Размер крупноформатной адресной таблички на глухом фасаде зданий и сооружений составляет высотой не более 3 метров и длиной 3 метра.

Глава 5. Установка и оформление уличной мебели

40. Дизайн уличной мебели должен соответствовать общему городскому облику, сочетаясь с архитектурным и ландшафтным стилем.

41. Уличная мебель должна быть безопасной, выполняться из экологических и долговечных материалов в соответствии с Постановлением правительства Республики Казахстан от 17 ноября 2010 года № 1202 об утверждении технического регламента "Требования к безопасности зданий и сооружений, строительных материалов и изделий".

42. Уличная мебель должна быть в функционирующем состоянии. Нефункционирующая уличная мебель не должна ухудшать облик города. Во время проведения технического обслуживания или ремонта, необходимо устанавливать временные ограждения с предупреждающей информацией.

43. На территориях общего пользования (скверах, парках и пешеходных улицах) допускается установка малых архитектурных форм по согласованию с уполномоченным органом.

44. Уличная мебель в виде скамей располагается в углублениях на краю тротуаров и пешеходных пространств, а также на краю пешеходного пути без специальных углублений, при этом, не создавая препятствий пешеходам и коммунальной технике.

45. Скамьи и места для сидения должны соответствовать параметрам, указанным в Приложении 6 к Дизайн-коду.

46. Урны должны размещаться в углублениях пешеходного пространства, не мешая потоку пешеходов. При расположении рядом со скамьями, урна должна находиться на расстоянии не менее 50 см и не более 1 метра от торцевой части скамьи, с одной или с двух сторон от скамьи согласно Приложению 7 к Дизайн-коду.

47. Не допускается размещение мусоросборочных площадок (вакуумные, контейнерные, подземные) за исключением индивидуальных урн на территориях общего пользования, государственного земельного фонда, общественных пространств, вдоль улиц и дорог.

48. Мусоросборочные площадки должны располагаться исключительно на внутридворовых территориях жилых домов или на частных земельных участках за пределами видимости со стороны главных подъездов.

49. Элементы объектов сбора мусора должны быть прочно и надежно прикреплены к фундаментам при помощи бетонирования или анкерного крепления.

50. Урны должны иметь единый дизайн и цвет со всеми элементами уличной мебели окружающего пространства.

51. Урны и контейнеры для сбора твердо-бытовых отходов не должны способствовать ухудшению визуальной составляющей элементов городского пространства.

52. Урны с установленными на них пепельницами следует размещать на расстоянии 5 м от окон жилых домов и входов в здания. Внешняя поверхность урн должна быть рельефной и перфорированной для защиты от нанесения надписей и граффити.

53. Урны для раздельного сбора мусора следует группировать вместе, располагая в один ряд.

54. Все элементы для сбора мусора должны быть размещены так, чтобы не препятствовать основному пешеходному потоку, на минимальном расстоянии 0,5 метра от пешеходного пути, вместе с другими элементами уличной мебели.

55. Урны размещаются вблизи мест для сидения, входных групп зданий, подземными переходами, остановками общественного транспорта, на расстоянии более 0,5 метра от этих объектов.

56. Площадки для сбора твердо-бытовых отходов необходимо размещать вдоль проездов. Расстояние от края проезда до ближайшего мусороприемника должно составлять не менее 1,5 метра и не более 10 метров. Мусорные контейнеры могут размещаться в ряду линейной парковки на улице на расстоянии не менее 20 метров от окон жилых домов согласно Приложению 8 к Дизайн-коду.

57. При подземном размещении контейнеров возможно сокращение расстояния до 10 метров. Расстояние до площадок для установки мусоросборников не должно превышать 100 метров от домов с мусоропроводом и 50 метров от домов без мусоропровода.

58. Группы контейнеров для сбора твердо-бытовых отходов должны размещаться на огороженных площадках на расстоянии не менее 20 метров от окон жилых домов, границ физкультурных площадок и площадок для игр и отдыха.

59. На спортивных и детских площадках размещенных за пределами помещений, необходимо устанавливать капитальные или модульные теневые навесы, а также наземные покрытия в соответствии с Постановлением правительства Республики Казахстан от 17 ноября 2010 года № 1202 об утверждении технического регламента "Требования к безопасности зданий и сооружений, строительных материалов и изделий".

60. В целях соблюдения целостной эстетичной архитектуры, комфортной, доступной и безопасной городской среды, на участках с высоким пешеходным потоком необходимо устанавливать приствольные решетки и ограждения стволов деревьев и их прикорневой части от вытаптывания и повреждений согласно Приложению 9 к Дизайн-коду.

61. Приствольные решетки необходимо выполнять из стали холодного и горячего оцинкования, высокопрочного чугуна и архитектурного бетона. Необходимо использовать ажурные приствольные решетки для обеспечения попадания воды и воздуха в грунт.

62. Не допускается оставлять грунт открытым в парковых зонах, вдоль тротуаров, в пешеходных зонах. Грунт необходимо покрывать защитным гравийным, щебеночным мульчированным покрытием, в том числе посадкой растений с выделением границ бортовым камнем или элементом мощения.

63. Приствольные решетки должны обеспечивать одноуровневое покрытие и создание целостной эстетичной архитектуры, доступной и безопасной городской среды.

64. Приствольные ограждения должны быть безопасными, плавными и закругленными, без острых углов и элементов.

65. Конструкции для кратковременного или длительного хранения велосипедов или самокатов (парковки средств микромобильности), должны соответствовать цветовому решению архитектурной среды, а также в соответствии с Приложением 10 к Дизайн-коду.

66. Расстояние между стойками групповых парковок средств микромобильности 1 метр для перпендикулярных парковок и 2 метра для параллельных парковок.

Конструкции парковок средств микро мобильности должны размещаться на расстоянии 0,8 метров от тротуарного бордюра и зон пешеходных переходов, 0,6 метров от фасадов зданий, ограждений и живых изгородей, 30 метров от входных групп зданий, 3 метра от остановок общественного транспорта, 1,2 метра от других объектов благоустройства.

При размещении нескольких конструкций парковок средств микро мобильности, расстояние между конструкциями должно составлять не менее 1,5 метра.

Размещение конструкций парковок средств микро мобильности не допускается на газоне, проезжей части, создавая препятствия проходу пешеходам и техническому транспорту.

Глава 6. Фасады

67. При оформлении фасадов зданий не допускается заплаточный ремонт и покраска фрагментов стен в разные оттенки. Цвет и покраска стен зданий должны быть однородными.

68. При выборе типа отделки и цветового решения в процессе реставрации и косметического ремонта зданий необходимо руководствоваться историческими данными и исходным проектом. В случае отсутствия исторических данных о здании, необходимо придерживаться архитектурного ансамбля местности.

69. При отделке фасада не допускается использование сайдинга (за исключением индивидуальных жилых домов), профилированного металлического листа (за исключением промышленных объектов) неокрашенных хризотилцементных плоских листов.

70. При капитальном ремонте и реконструкции фасадов зданий, предусматривающих дополнительное утепление и применение системы вентилируемых фасадов, финишная отделка выполняется из материалов, максимально приближенных к исходным свойствам стен, их поверхности и цвету.

71. Не допускается использование в качестве финишной отделки систем вентилируемых фасадов квадратные керамогранитные и композитные панели.

72. Утепление зданий производится комплексно для всего здания и согласовывается в структурном подразделении акимата города Алматы осуществляющим функции в сфере архитектуры и градостроительства.

73. Необходимо использовать следующие приемы оформления фасадов зданий, по отдельности либо в комбинации:

1) исходный – восстановление исторического цветового решения;

2) плоскостной – оформление плоскостей фасада с ориентацией по вертикали или горизонтали;

3) акцентный – выделение цветом фрагментов фасада;

4) декоративный – создание дополнительных декоративных элементов на торце фасада.

74. Все входные группы помещений в здании должны выполняться в одном формате, с использованием идентичных материалов и цветовых решений, либо выполняться в одной гамме с фасадом здания.

75. Окна в зданиях, представляющих историческую и архитектурную ценность, при реконструкции должны восстанавливаться в соответствии с их историческим обликом.

Оконные переплеты должны быть одинаковыми во всем здании, цвет и материал рам идентичными, если в согласованном проекте не предусмотрено иное.

76. Балконные двери должны иметь остекление и сочетаться с оконными блоками здания по форме, цветовому решению и используемым материалам.

77. Двери в зданиях, представляющих историческую и архитектурную ценность, восстанавливаются в соответствии с их историческим обликом.

Для входных дверей в зданиях современной постройки используются нейтральные или натуральные цвета профилей, если иное не предусмотрено в согласованном проекте. Входные двери должны сочетаться по стилю с окнами и фасадом.

На первых и цокольных этажах, нежилых помещений необходимо устанавливать входные двери с остеклением.

78. Цветовые решения и материалы, используемые для отделки нежилых помещений первых и цокольных этажей (встроенных в здание), должны соответствовать архитектурному стилю фасада здания.

Не допускается перекрытие стен фасада первых этажей пленкой либо баннерами.

79. При строительстве, реконструкции и ремонте входных групп необходимо использовать материалы из натурального дерева или тонированной деревянной панели, прозрачные стеклянные двери и окна, металлические элементы.

80. Входные группы оформляются компактными деревьями или кустарниками вдоль фасада и входа. Допускается оформление стен с помощью цветочных грядок и вертикального озеленения.

Входные группы оформляются архитектурными и декоративными элементами, по согласованию с уполномоченным органом.

81. Ограждения лестниц, выполненные из натуральных материалов, не подлежат окрашиванию, за исключением прозрачных пропиток, улучшающих общий вид.

Металлические ограждения окрашиваются в темный цвет. Необходимо использовать деревянные поручни.

82. Все техническое и инженерное оборудование должно размещаться на технических этажах. Технические и электрические провода необходимо прокладывать внутри стен, убирать с поверхности фасада либо прятать в специальные короба в цвет фасада.

Допускается прокладка проводов и вентиляционных труб по фасаду, если они расположены упорядоченно, в небольшом количестве и окрашены в цвет фасада. Прокладка инженерного оборудования по фасаду должна осуществляться строго вертикально или горизонтально. Элементы системы видеонаблюдения также рекомендуется окрашивать в цвет фасада.

83. При установки инженерного и технического оборудования необходимо использовать скрытые элементы крепления.

Инженерное оборудование не должно перекрывать архитектурные элементы, окна и двери должны располагаться от них на расстоянии не менее 0,2 метра.

84. При эксплуатации объектов не допускается нарушение архитектурного стиля здания, сооружения, за исключением случаев, когда мероприятием по капитальному ремонту и реконструкции здания или сооружения предусматривается комплексное оформление фасада в едином стиле с применением идентичных строительных материалов;

85. Установка кондиционеров и спутниковых и эфирных приемных устройств для приема спутникового или эфирного сигнала операторов связи и (или) телерадиовещания не допускается на лицевых сторонах фасадов зданий, расположенных на магистральных и транзитных улицах города, объектов историко-культурного наследия, а также поверх архитектурных деталей, элементов декора, архитектурно-декоративной отделки или креплений к ним.

86. Электрические провода кондиционеров должны прокладываться внутри здания, не допускается прокладка по фасаду. Кондиционеры на возведенных зданиях переносятся в специальные короба или ниши на фасаде.

87. Водосточные трубы и другие металлические элементы в пределах одного здания выполняются в едином стиле. Трубы окрашиваются в цвет стен.

88. Водосточные трубы наружного водостока в процессе строительства либо реконструкции необходимо направлять (с подогревом) напрямую в закрытой трубе ниже уровня уличного мощения напрямую в ливневую канализацию.

89. При проектировании городских пространств, для отвода ливневых стоков необходимо предусматривать ливневую канализацию.

Арычную систему использовать только для полива и в местах отсутствия закрытой ливневой канализации.

90. При капитальном ремонте или реконструкции, существующие пристройки к зданиям необходимо привести в соответствие с общей стилистикой и архитектурой основного здания.

Материалы, используемые в отделке пристроек должны сочетаться с отделкой фасада основного здания. Отделка пристроек профилированным листом, крупными композитными панелями не допускается.

Цвета отделки кровли устанавливаются в серый или темный оттенки, а также сдержанным оттенкам бордового и коричневого цветов.

Кровля на всем здании должна изготавливаться из одного материала и окрашиваться в один цвет. Цвет кровли должен сочетаться с цветом открытой водосточной системы и металлических элементов ограждения.

91. Вентиляционные шахты и прочие элементы оборудования, устанавливаемые на крышах, должны сочетаться по цвету и материалу с кровлей и фасадом здания. Не допускается использование оцинкованного металла.

92. Необходимо окрашивать торцы зданий в цвет фасадов, полностью глухие торцы декорировать. Глухие торцы зданий, не имеющие культурной, исторической или художественной значимости, оформлять с помощью декоративной подсветки, вертикального озеленения, арт-объектов, муралов и мозаик.

93. Существующие мозаики и рисунки, представляющие историческую или художественную ценность, уполномоченным органам или собственникам, обладающими вещными правами необходимо поддерживать объекты в надлежащем состоянии и не допускать ухудшение вида.

94. Размещение муралов (граффити, стрит-арта), элементов городских пространств и декоративных деталей фасадов зданий осуществляется по согласованию с уполномоченным органом.

Глава 7. Ограждения

95. Ограждения состоят из модульных элементов, несущих стоек с элементами заполнения. Ограждения могут быть проницаемыми и сплошными.

96. Ограждения должны быть стилистически едиными с окружающей средой и не создавать визуальных барьеров.

97. Ограждения устанавливаются в случаях, когда это является необходимостью для эксплуатации зданий. В иных случаях необходимо использовать живые изгороди, деревья.

98. При строительстве и установке ограждений, необходимо соблюдать следующие требования:

1) При установке ограждений на рельефе следует обеспечить возможность крепления элементов к стойкам на разных уровнях.

2) В качестве ограждений возможно использование подпорных стен и габионов, шумозащитных экранов.

3) Высота сетчатых ограждений спортивных площадок составляет от 3 метров до 6 метров. Основание ограждения может быть выполнено в виде сплошной части высотой 1,2 метра.

99. Не допускается располагать заборы и иные ограды перед главными фасадами зданий со стороны прилегающих к ним улиц, за исключением режимных и социальных объектов.

100. Не допускается использование глухих заборов и иных оград для ограждения территории, за исключением индивидуальных жилых домов и режимных объектов.

101. Установка пешеходных ограждений не допускается, за исключением мест с перепадами высоты рельефа. При этом высота ограждения составляет 1 метр.

102. При строительстве и установке пешеходных ограждений, необходимо соблюдать следующие требования к элементам:

1) Высота пешеходных ограждений составляет 1 метр, с частотой секций предотвращающих прохода детей, животных. Высота нижней продольной перекладины до фундамента составляет не менее 0,15 метра.

2) Следует предусмотреть возможность крепления элементов к стойкам на разных уровнях поверхности. Начальные и концевые стойки оснащаются светоотражателями.

103. Ограничители устанавливаются в виде плотной посадки кустарников, установки городской мебели, контейнерного озеленения, использование повышенного бордюра.

104. При установке ограничителей, необходимо соблюдать требования соответствия к общему городскому облику, сочетаясь с архитектурным и ландшафтным стилем.

105. Временные ограждения устанавливаются на срок не более 12 месяцев, а также подлежат своевременному ремонту или демонтажу по требованию уполномоченного органа.

106. Временные ограждения устанавливаются для обустройства строительных площадок, для безопасности населения, во время городских мероприятий согласно Приложению 11 к Дизайн-коду.

107. При установке временных ограждений, необходимо соблюдать следующие требования:

1) ограждения должны быть модульными и транспортируемыми;

2) ограждения должны быть выполнены по одному проекту, из одного материала и выкрашены в один цвет или цветовое решение мероприятия;

3) размещать информацию о производимых строительно-монтажных работах для населения.

Глава 8. Освещение городского пространства.

108. Элементы городского освещения должны быть интегрированы в дизайн защитного цоколя столбов и обеспечивать единый стиль городского освещения.

109. Необходимо внедрение антивандальных решений в конструкцию, защитных экранов или устойчивых материалов, обеспечивающих единый стиль и долговечность. Опоры освещения необходимо выполнять с рельефной текстурой.

110. Элементы освещения должны обеспечивать хорошую видимость в темное время суток, повышая безопасность передвижения пешеходов, средств микро мобильности и транспортных средств.

111. Элементы городского освещения не должны засвечивать окна жилых домов.

112. Высота вертикальных элементов освещения может варьироваться от 8 метров до 20 метров, для пешеходных тротуаров отдельными светильниками высотой от 4 до 7 метров согласно Приложению 12 к Дизайн-коду.

113. Опоры освещения рекомендуется снабжать нижним кабельным соединением с ревизионным лючком для удобного обслуживания кабелей. Использование надземной прокладки электрических кабелей не допускается.

114. Существующие надземные сети электрических кабелей должны перекладываться под землю.

115. В городской среде необходимо устанавливать подсветку зданий и сооружений, малых архитектурных форм и уличной мебели.

116. Необходимо использовать одноцветное, равномерное архитектурное освещение зданий и сооружений, малых архитектурных форм и уличной мебели.

Интенсивность и направление архитектурного освещения не должно мешать пешеходам, пользователям средств микро мобильности и транспортным средствам.

117. Муралы (граффити, стрит-арт), элементы городских пространств и декоративные детали фасадов зданий требуют обязательного освещения в ночное время суток согласно Приложению 13 к Дизайн-коду.

118. Входные группы зданий и сооружений должны быть освещены светильниками над дверным проемом либо боковым освещением в ночное время суток.

119. Другие требования, не урегулированные настоящим Дизайн-кодом регламентируются действующим законодательством Республики Казахстан.

Приложение 1 к Дизайн-коду

Приложение 2 к Дизайн-коду

Приложение 3 к Дизайн-коду

Приложение 4 к Дизайн-коду


	Приложение 5 к Дизайн-коду

Приложение 6 к Дизайн-коду

Приложение 7 к Дизайн-коду

Приложение 8 к Дизайн-коду


	Приложение 9 к Дизайн-коду

Приложение 10 к Дизайн-коду

Приложение 11 к Дизайн-коду


	Приложение 12 к Дизайн-коду

Приложение 13 к Дизайн-коду

Алматы қаласының дизайн-кодын бекіту туралы

VIII сайланған Алматы қаласы мәслихатының XIII сессиясының 2023 жылғы 29 желтоқсандағы № 82 шешiмi. Алматы қаласы Әділет департаментінде 2024 жылғы 12 қаңтарда № 1751 болып тіркелді

"Алматы қаласының ерекше мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 3-бабының 15) тармақшасына сәйкес, Алматы қаласының мәслихаты ШЕШТІ:

1. Қоса беріліп отырған Алматы қаласының дизайн-коды бекітілсін.

2. Осы шешімнің талаптары 2025 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданылатын қолданыстағы объектілерді (субъектілерді) қоспағанда, осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Алматы қаласы мәслихатының төрағасы

М. Отыншиев

Алматы қаласы
мәслихатының 2023 жылғы
29 желтоқсандағы № 82
Шешіміне
қосымша

Алматы қаласының дизайн-коды

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Алматы қаласының Дизайн коды (бұдан әрі – Дизайн код) Қазақстан Республикасының "Алматы қаласының ерекше мәртебесі туралы" Заңына, Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Заңына сәйкес әзірленді және Алматы қаласының тарихи, ландшафттық-табиғи, функционалдық, жергілікті ерекшеліктері және тұрғындары мен қонақтарының заманауи қажеттіліктерін ескере отырып, Алматы қаласының сәулеттік стилін қалыптастыру тәртібін айқындайды.

2. Осы құжатта мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) ақпараттық құрылыстар - сыртқы (көрнекі) жарнаманы қоспағанда, оларға кез келген сипаттағы ақпаратты жазуға, орналастыруға немесе көрсетуге арналған әртүрлі көлемді немесе жалпақ объектілер, оның ішінде видео бейнелерді көрсетуге арналған экрандар мен электрондық таблолар;

2) бірыңғай сәулеттік стиль – құрылыста пайдаланылатын, аумақтың белгілі бір құрылыс салу ауданына, оның ішінде жеке құрылыс салуға тән бірыңғай белгілер жиынтығы. Сыртқы көркі, сәулеттік стилі, түсі бойынша шешімі, қабаттылығы, әрлеу материалдары негізгі өлшемдер болып табылады. Жеке құрылыс салу ауданы үшін сыртқы көркі, сәулеттік стилі, түсі бойынша шешімі, қабаттылығы, әрлеу материалдары, қоршаулары, жабын түрі мен учаске аумағындағы шаруашылық-тұрмыстық құрылыстардың орналасуы негізгі өлшемдер болып табылады;

3) ғимарат - табиғи немесе жасанды кеңiстiк шекаралары бар және өндiрiстiк процестердi орындауға, материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға немесе адамдарды, жүктердi уақытша орналастыруға (орын ауыстыруға), сондай-ақ жабдықтарды немесе коммуникацияларды орналастыруға (төсеуге, жүргiзуге) арналған жасанды жасалған ауқымды, тегiстiктi немесе желiлiк объект (жер үстi, су бетi және (немесе) жер асты, су асты). Ғимарат көркемдiк-эстетикалық, әшекей-қолданбалы не мемориалдық мақсатта да болуы мүмкiн;

4) дизайн код - бұл қалалық кеңістік элементтерінің міндетті визуалды құрамдас элементтерін реттейтін талаптар жинағы: ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттері, абаттандыру, маңдайшалар, нұсқағыштар, шағын сәулет нысандары және біртұтас эстетикалық сәулетті, жайлы, қолжетімді және қауіпсіз қалалық ортаны қалыптастыруға бағытталған қалалық инфрақұрылымның элементтері;

5) көше жиһазы (жабдық, шағын сәулеттік нысандар) – елді мекендерде үй-жайлардың шегінен тыс ашық кеңістікте орнатылатын декоративтік сипаттағы және практикалық пайдаланылатын объектілер (гүл құмыралары, павильондар, отырғыштар, орындықтар, қоқыс жәшіктері, қоғамдық көлік аялдамалары, ақпараттық панель, балалар ойындарына және ересек тұрғындардың демалысына арналған жабдықтар мен конструкциялар);

6) көше навигациясы - бұл орналасқан жерін, жақын жердегі көрікті жерлер бағытын және басқа маршруттарды көрсететін карталары бар көрсеткіштер, ақпараттық стендтер мен панельдер жүйесі;

7) қалалық кеңістік - бұл қала тұрғындары мен инфрақұрылымының әлеуметтік-мәдени ортасы;

8) маңдайша – ғимаратқа кіру орындарының саны бойынша оған кіру шегінде және (немесе) алып отырған аумақтың қоршауына кіруде, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың нақты тұрған және тауарларды өткізетін, жұмыстарды орындайтын және қызметтерді көрсететін жерлердегі ғимараттарының, оларға жапсарлас құрылыстарының және уақытша құрылысжайларының шегіндегі шатырларда және қасбеттерде орналастырылатын, дараландыру құралдарын қоса алғанда, жеке және заңды тұлғалардың атауы және қызметінің түрі туралы ақпарат;

9) мекенжай тақтайшасы – ғимараттың қасбетіне орналастырылатын, оның нөмірі мен көше атауы көрсетілген тақтайша;

10) муралдар (граффити, стрит-арт) - ғимарат қасбеттерінің қабырғаларына және қала кеңістігінің басқа да беттеріне жазылған, сызылған немесе бояумен не сиямен жазылған өнер, сурет немесе жазулар;

11) нұсқағыш - жерде немесе түйіспелі желі мен жарықтандыру тіректерінде орнатылған, ұйымның, сауда немесе өзге де объектінің орналасқан жерін көрсететін және оған тікелей жақын орналасқан, оның атауы туралы ақпаратты қамтитын, көлемі кемінде екі шаршы метр құрылғы, оны бірегейлендіру (бар болса) мен навигация құралдары;

12) төсем – маңдайшалардың негіздеріне арналған сәнді рамка;

13) сәулеттiк-ландшафтық орта - адам шаруашылық қызметтi және басқа да функцияларды жүзеге асыратын, табиғи жағдайлар мен сәулеттiк нысандар ұштастырылған кеңiстiк. Әдетте, бұл елдi мекендер ортасы, ол адамның өмiр сүру жағдайлары мен психикалық-физикалық жай-күйiн айқындайды;

14) стационарлық емес сауда объектісі – инженерлік-техникалық қамтамасыз ету желілеріне, оның ішінде, автоматтандырылған құрылғыға немесе көлік құралына қосылған немесе қосылмағанына (технологиялық қосылу) қарамастан, жермен тығыз байланысы жоқ уақытша құрылым немесе уақытша құрылғы;

15) уәкілетті орган - функцияларына Дизайн-код талаптарын іске асыру кіретін Алматы қаласы әкімдігінің құрылымдық бөлімшесі;

16) фриз - маңдайшаларды орналастыруға жарамды қасбеттің көлденең жалпақ жері. Әдетте, ол бірінші қабаттардағы терезелердің үстінде, аз қабатты ғимарат қасбетінің жоғарғы жағына немесе кіреберіс тобының күнқағарына орналасады;

17) штендер - жылжымалы ақпараттық құрылғы.

2-тарау. Негізгі талаптар

3. Дизайн код сәулет-ландшафт ортасын қалыптастыру, көшелердің, магистралдардың, туристік маршруттардың, қаланың басқа аумақтарының сыртқы көрінісі тұжырымдамасын безендіру және абаттандыру элементтерін орналастыру талаптарын, сондай-ақ ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттерін безендіру талаптарын қамтиды.

Тарихи орталықтың шекараларында (Алматы қаласының қолданыстағы Бас жоспарында белгіленген), сондай-ақ тарих және мәдениет ескерткіштерінің қорғау аймақтарында барлық қала құрылысы объектілері мен олардың сипаттамалары, мәдени және тарихи құндылығы сақталуы тиіс.

4. Дизайн код Алматы қаласының аумағында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметін жүзеге асыру барысында мемлекеттік органдар мен барлық меншік нысанындағы ұйымдар арасында туындайтын қатынастарды реттейді, жайлы және қауіпсіз қалалық ортаны, аумақтық жоспарлаудың негізгі модельдерін және жоспарлау құрылымын ұйымдастыруға қойылатын талаптарды қалыптастыруға бағытталған.

3-тарау. Сыртқы (көрнекі) ақпарат

5. Қаланың түстер палитрасының бірыңғай гаммасы қалалық ортаның барлық элементтеріне, ғимараттардың әрлеу материалдарына, маңдайшалар мен ақпараттық құрылыстарға, аумақтарды абаттандыру элементтеріне, көше жиһаздарына, стационарлық емес сауда объектілеріне, велосипед тұрақтарына, қоршауларға, сондай-ақ инженерлік құрылыстарға қолданылады.

6. Ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттерін безендіру кезінде сәулеттік стильге тән емес түрлі түсті пайдалануға жол берілмейді.

7. Ғимараттардың бірінші және екінші қабаттарының тұрғын емес үй-жайларының түстері мен әрлеу материалдары қасбеттердің сәулеттік стиліне сәйкес келуі және ғимараттың сәулетін қабылдаудың тұтастығын бұзбауы тиіс.

8. Тарихи және сәулеттік құндылығы бар ғимараттардағы сәндік элементтер тарихи көрініске сәйкес қалпына келтірілуі тиіс.

9. Ғимараттар мен құрылыстардағы маңдайшалар мен ақпараттық құрылыстар қасбеттің және қоршаған қалалық ортаның сәулеттік стилімен үйлесуі тиіс.

10. Маңдайшаларды орнату оны нақты орнату күніне дейін эскизді қоса бере отырып, хабарлама жіберу арқылы уәкілетті органның келісімі бойынша жүзеге асырылады.

11. Маңдайшалар фриздерде, кіріс тобының үстінде (кіретін жердің санына қарай), есіктің бір жағының осі бойынша Дизайн кодтың 1 қосымшасына сәйкес орнатылады.

12. Ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттеріндегі маңдайшалар мен ақпараттық құрылыстар ағаштан, металдан, пластиктен және композиттік материалдардан жасалады.

13. Ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттеріндегі маңдайшалар мен ақпараттық құрылыстар жарқырайтын қорап форматында пластиктен, органикалық әйнектен және/немесе поликарбонаттан жасалады.

Жарқырайтын қорап ғимараттың немесе құрылыс қасбетінің жалпақ жеріне тығыз жанасуы тиіс. Қораптың ұштары қасбеттің түсіндей болып боялуы тиіс.

14. Ішкі жарығы бар көлемді әріптерді орындау кезінде әріптер қалыңдығының өлшемін қаріптің негізгі штрихы қалыңдығының екіден бірін орнату қажет.

15. Жертөле және цоколдық қабаттарда орналасқан ұйымдардың маңдайшалары мен ақпараттық құрылыстары Дизайн кодтың 2 қосымшасына сәйкес есіктің бір жағының осі бойынша кіру тобының үстіне немесе баспалдақ аралықтарының күнқағарларына орналастырылады.

Ақпараттық тақтайшалар төсем мен жарқырайтын қорапты пайдаланусыз, есік табалдырығынан кемінде 0,8 метр биіктікте орналастырылады.

16. Ғимараттардың бірінші қабаттарында орналасқан мемлекеттік органдарды қоспағанда, ұйымдардың маңдайшалары мен ақпараттық құрылыстары үй-жайға кіреберістің үстіне есік ойығының орталық осі бойынша және фриз немесе карниз осі бойынша, есік табалдырығынан кемінде 2,5 метр және 4,5 метрден аспайтын биіктікте, аралас маңдайшалармен бір деңгейде орналастырылады.

17. Дизайн кодтың 2 қосымшасына сәйкес ғимараттардың екінші қабаттарында орналасқан ұйымдардың маңдайшалары терезе ойығының жоғарғы осінен 0,4 метрден кем және 0,6 метрден астам биіктікте, жарқырайтын қорапты пайдалана отырып, панель-кронштейн және тақтайша түрінде төсеммен орнатылмайды. Дизайн кодта көзделген жағдайларды қоспағанда, ақпараттық құрылыстар ғимараттардың екінші қабатының деңгейінен жоғары орналастырылмайды.

18. Қосымша құрылыстарда және жеке тұрған ғимараттарда орналасқан мемлекеттік органдарды қоспағанда, ұйымдардың маңдайшалары мен ақпараттық құрылыстары үй-жайға кіреберістің үстіне есік ойығының орталық осі бойынша және фриз немесе карниз осі бойынша орналастырылады.

19. Сауда және көпфункционалды орталықтарда орналасқан мемлекеттік органдарды қоспағанда, ұйымдардың маңдайшалары мен ақпараттық құрылыстары терезе ойықтары мен балкондарды жаппай, сондай-ақ Дизайн кодтың 4 қосымшасына сәйкес ғимараттардың сәулеттік көрінісін бұзбай кіреберіс топтардың үстіне, қасбеттердің бітеу қабырғаларына орналастырылады.

20. Маңдайшалар мен ақпараттық құрылыстарды:

1) тұрғын емес объектілердегі шатыр және қасбеттік қондырғыларды қоспағанда, үй-жайға кіру тобының шегінен тыс;

2) электрондық таблоларды (шатыр және қасбет қондырғыларын қоспағанда), не жүгіртпе жолдарды пайдалана отырып;

3) балкондардың қоршаулары мен плиталарына, лоджиялар мен эркерлерге;

4) сәулет элементтері мен ғимараттың көрінісін жабу арқылы;

5) ойықтың 30%-дан ауданын жаба отырып, терезе ойықтарына және витриналарға;

6) қасбеттің бүйір шегінен және қасбеттің жалпақ жерінен тыс шығыңқы;

7) тұрғын үйлердің кіреберістерінің шегіне;

8) тік бағытта;

9) кіретін жер санына қарай 1 (бір) бірліктен артық мөлшерде. орналастыруға жол берілмейді.

21. Ақпараттық тақтайшаларды ұйымдардың кіру топтары шегінде, есіктің бір жағының төменгі жиегі деңгейінен кемінде 0,8 метр биіктікте орналастыру қажет.

22. Стационарлық емес сауда объектісінде маңдайша 1 (бір) бірліктен аспайтын мөлшерде қасбеттік бөліктің арнайы бөлінген жеріне орнатылады.

23. Қоғамдық көлік аялдамаларын реконструкциялау уәкілетті органмен келісу арқылы жүзеге асырылады.

24. Нұсқағыштар 1 (бір) бірліктен аспайтын мөлшерде және кіру тобынан 15 (он бес) метрден аспайтын қашықтықта орнатылады. Нұсқағыштың өлшемдері - ұзындығы 1,5 метр және ені 0,9 метр.

25. Штендер кіру тобынан 5 (бес) метрден аспайтын қашықтықта орнатылады.

Штендер ұйымның бейініне сәйкес келіп, фирмалық стиль түсіндей болып безендірілуі тиіс.

Штендерлер жаяу жүргіншілердің өтуіне кедергі жасамай, көгалдарға немесе тротуарға орнатылады.

26. Шатыр үсті қондырғылар (жарық-динамикалық панно немесе көлемді неонды әріптер) түріндегі маңдайшалар мен ақпараттық құрылыстарды орнату Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2015 жылғы 30 желтоқсанда № 12684 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 30 қарашадағы № 750 "Құрылыс саласында құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына сәйкес жүргізіледі.

Төбелік қондырғылар металдан, пластиктен, органикалық әйнектен, поликарбонаттан, композиттік материалдардан жасалады.

Төбелік қондырғылар ішкі жарығы бар, төсемсіз жеке тұрған әріптерден жасалады. Қаңқасы мен монтаждау элементтері қою сұр түске боялады.

27. Қасбеттерді сәндік және ақпараттық панельдермен немесе баннерлермен біртұтас жабуға жол берілмейді.

28. Ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттеріне (тұрғын үй құрылысы объектілерінен басқа) маңдайшаларды, ақпараттық құрылыстарды және бейнежазбалар мен статикалық бейнелер арқылы таратылатын басқа да ақпараттық материалдарды тек ғимараттар мен құрылыстардың бітеу жағына ғана орнатуға жол беріледі.

4-тарау. Көше навигациясы жүйелерін орнату және безендіру

29. Көше навигациясы жүйесі жаяу жүргіншілер көп жүретін жерлерде және жаяу жүргіншілер маршруттары бойынша (қиылыстарда, қоғамдық көлік аялдамаларының жанында) орналастырылады.

30. Көше навигациясы объектілері күн сәулесінің әсерінен жанып кетуге төзімді материалдардан жасалуы тиіс.

31. Көше навигациясы объектілерінде қардың жиналуына ықпал ететін көлемді бөлшектерді пайдалануға жол берілмейді.

32. Алматы қаласының аумағында жеке тұрған объектілер (ақпараттық стелалар, ту көрсеткіштері, цифрлық стендтер, көлік және жаяу жүргіншілер навигациясының көрсеткіштері), ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттеріндегі тақтайшалар, төсемдерге немесе жол жабындарына салынған навигация түрінде көше навигациясын орнатуға жол беріледі.

33. Жеке тұрған көше навигациясы объектілері үшін электрмен қоректендіру желісінен авариялық ажырату жүйесімен және электр желілеріне жерасты қосумен жабдықталған ішкі жарығы бар, МЕМСТ 30698-2014 талаптарымен әзірленген және соған сәйкес келетін қауіпсіз соққыға төзімді түрде шыныланып, жер деңгейінен шығып кетпеген бетон немесе шойын іргетасты пайдалану қажет. Шынылауға қойылатын талаптар экрандар және электрондық табло түріндегі объектілерге қолданылмайды.

34. Ту көрсеткіштерінің, ақпараттық стелалардың және жаяу жүргіншілер навигациясының цифрлық стендтерінің құрылғылары Дизайн кодтың 5 қосымшасына сәйкес орындалады.

35. Ескерткіштерді, монументтерді, ландшафттық және табиғи объектілерді сипаттайтын навигациялық тақтайшалар осы объектілерге жақын орналасады.

36. Навигациялық тақтайшалар биіктікте және құлау бұрышымен (1,7 метр – 90 градус, 1,2 метр – 60 градус, 1 метр – 45 градус және 0,8 метр – 30 градус) орнатылады.

37. Жеке тұрған көше навигациясы объектілері:

1) автомобиль жолдарының бөлу жолақтарында, сондай-ақ жолдың аралас жүріс бөліктерін бөлетін жер учаскелерінде;

2) автомобиль көлігі, жаяу жүргіншілер мен аялдамалар қозғалысының көрінуін жаба отырып;

3) көлік ағынының қозғалыс бағыты бойынша жаяу жүргіншілер өткелдерінің белгісіне дейін кемінде 20 метр қашықтықта;

4) инженерлік коммуникациялардың күзет аймағында;

5) ағаштардан кемінде 3 метр қашықтықта;

6) жарықтандыру желілерінің электр тарату желілерінен кемінде 1 метр қашықтықта;

7) метроға және жерасты өткелдеріне кіреберістен, қалалық коммуналдық жарықтандыру желілерінің тіректерінен, троллейбус желілері мен бейнебақылаудан, бағдаршамдардан кемінде 5 метр қашықтықта;

8) сыртқы габариттер шегінен шығатын элементтерді пайдалана отырып орнатылмайды.

38. Мекенжай тақтайшалары ғимараттар мен құрылыстардың бітеу қасбеттеріне бірінші және екінші қабаттар арасындағы биіктікте орнатылады. Мекенжай тақтайшаларының габариттері биіктігі 0,5 метрден, ал ұзындығы 1,5 метрден аспайды.

39. Ғимараттар мен құрылыстардың бітеу қасбетіндегі үлкен форматты мекенжай тақтайшасының өлшемінің биіктігі 3 метрден аспайды және ұзындығы 3 метрді құрайды.

5-тарау. Көше жиһазын орнату және безендіру

40. Көше жиһазының дизайны сәулет және ландшафт стилімен үйлесе отырып, жалпы қалалық көрініске сәйкес келуі тиіс.

41. Көше жиһазы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 17 қарашадағы № 1202 "Ғимараттар мен құрылыстардың, құрылыс материалдары мен бұйымдарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" қаулысына сәйкес қауіпсіз болып, экологиялық және төзімді материалдардан жасалуы тиіс.

42. Көше жиһазы жарамды күйінде тұруы керек. Жарамсыз көше жиһазы қаланың көрінісін нашарлатпауы тиіс. Техникалық қызмет көрсету немесе жөндеу кезінде ескертетін ақпарат жазылған уақытша қоршаулар орнату қажет.

43. Ортақ пайдаланылатын аумақтарда (скверлерде, саябақтарда және жаяу жүргіншілер көшелерінде) уәкілетті органның келісімі бойынша шағын сәулет нысандарын орнатуға жол беріледі.

44. Отырғыштар түріндегі көше жиһазы тротуарлар мен жаяу жүргіншілер кеңістігінің шетіндегі ойық жерлерге, сондай-ақ жаяу жүргіншілер мен коммуналдық техникаға кедергі келтірмей, жаяу жүргіншілер жолының шетіне арнайы ойықсыз орналасады.

45. Отырғыштар мен орындықтар Дизайн кодтың 6 қосымшасында көрсетілген параметрлерге сәйкес келуі тиіс.

46. Урналар жаяу жүргіншілер ағынына кедергі келтірмей, жаяу жүргіншілер кеңістігінің ойық жеріне орналастырылуы тиіс. Отырғыштардың жанына орналастырған кезде урна Дизайн кодтың 7 қосымшасына сәйкес отырғыштың бір немесе екі жағынан, отырғыштың сыртқы жағынан кемінде 50 см және 1 метрден аспайтын қашықтықта тұруы тиіс.

47. Жеке урналарды қоспағанда, қоқыс жинау алаңдарын (вакуумдық, контейнерлік, жерасты) ортақ пайдалану аумақтарында, мемлекеттік жер қорында, қоғамдық кеңістіктерде, көшелер мен жолдар бойында орналастыруға жол берілмейді.

48. Қоқыс жинау алаңдары тек тұрғын үйлердің аулаішілік аумақтарында немесе жеке жер учаскелерінде негізгі кіреберістер жағынан көрінбейтін жерде орналасуы тиіс.

49. Қоқыс жинау объектілерінің элементтері бетондау немесе анкерлік бекіту арқылы іргетастарға берік және сенімді бекітілуі тиіс.

50. Урналар қоршаған кеңістіктің көше жиһазының барлық элементтерімен бірге бірыңғай дизайн мен түске ие болуы тиіс.

51. Қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға арналған урналар мен контейнерлер қалалық кеңістік элементтерінің көрнекі құрамдас бөлігінің нашарлауына ықпал етпеуі тиіс.

52. Күл салғыштары бар урналарды тұрғын үйлердің терезелерінен және ғимараттарға кіреберістерден 5 м қашықтықта орналастыру қажет. Урналардың сыртқы жағы жазулар мен граффити жазып тастаудан қорғау үшін бедерлі және перфорацияланған болуы тиіс.

53. Қоқысты бөлек жинауға арналған урналарды бір қатарға орналастыру арқылы топтастыру қажет.

54. Қоқысты жинауға арналған барлық элементтер негізгі жаяу жүргіншілер ағынына кедергі келтірмейтіндей етіп, жаяу жүргіншілер жолынан кемінде 0,5 метр қашықтықта, көше жиһазының басқа элементтерімен бірге орналастырылуы тиіс.

55. Урналар отыруға арналған орындардың, ғимараттардың кіреберіс топтарының, жерасты өткелдерінің, қоғамдық көлік аялдамаларының жанында, осы объектілерден 0,5 метрден астам қашықтықта орналастырылады.

56. Қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға арналған алаңдарды жол бойында орналастыру қажет. Жолдың шетінен жақын жердегі қоқыс жинағышқа дейінгі қашықтық кемінде 1,5 метр және 10 метрден аспауы тиіс. Қоқыс контейнерлері Дизайн кодтың 8 қосымшасына сәйкес тұрғын үйлердің терезелерінен кемінде 20 метр қашықтықта көшедегі желілік тұрақ қатарына орналастырылуы мүмкін.

57. Контейнерлерді жер астына орналастырған кезде қашықтықты 10 метрге дейін қысқартуға болады. Қоқыс жинағыштарды орнату алаңдарына дейінгі қашықтық қоқыс құбыры бар үйлерден 100 метрден және қоқыс құбыры жоқ үйлерден 50 метрден аспауы тиіс.

58. Қатты-тұрмыстық қалдықтарды жинауға арналған контейнерлер топтары тұрғын үйлердің терезелерінен, дене шынықтыру алаңдары мен ойындар мен демалуға арналған алаңдардан кемінде 20 метр қашықтықта қоршалған алаңдарда орналастырылуы тиіс.

59. Үй-жайлардан тыс орналасқан спорт және балалар алаңдарында Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 17 қарашадағы № 1202 "Ғимараттар мен құрылыстардың, құрылыс материалдары мен бұйымдарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" қаулысына сәйкес күрделі немесе модульдік көлеңкелі шатырларды, сондай-ақ жер үсті жабындарды орнату қажет.

60. Біртұтас эстетикалық сәулетті, жайлы, қолжетімді және қауіпсіз қалалық ортаны сақтау мақсатында Дизайн кодтың 9 қосымшасына сәйкес жаяу жүргіншілер көп жүретін жерлерде таптаудан және зақымдаудан қорғайтын діңгек түбін торлап, ағаштар мен оның тамыр бойындағы бөлігінің діңін қоршау қажет.

61. Діңгек түбінің торларын суық және ыстық түрде мырышталған болаттан, төзімділігі жоғары беріктігі шойыннан және сәулеттік бетоннан жасау қажет. Топыраққа су тиіп, ауа өткізуді қамтамасыз ету үшін торлы діңгек түбі торларын пайдалану қажет.

62. Саябақ аймақтарында, тротуарлар бойында, жаяу жүргіншілер аймақтарында топырақты ашық қалдыруға жол берілмейді. Топырақты қорғаныш қиыршық таспен, қиыршық тасты жабындымен, соның ішінде шекараларды жиектастармен немесе төсеу элементімен бөле отырып, өсімдік отырғызып жабу қажет.

63. Діңгек түбінің торлары бір деңгейде жабылып, біртұтас эстетикалық сәулетті, қол жетімді және қауіпсіз қалалық ортаны қамтамасыз етуі тиіс.

64. Діңгек түбінің торлары қауіпсіз, тегіс және доғал болуы, өткір ұштары мен элементтері болмауы тиіс.

65. Велосипедтерді немесе самокаттарды қысқа немесе ұзақ уақыт бойы сақтауға арналған конструкциялар (микромобильді құралдар тұрағы) сәулеттік ортаның түсіне, сондай-ақ Дизайн кодтың 10 қосымшасына сәйкес келуі тиіс.

66. Микромобильді құралдардың топтық тұрақтары тіректерінің арасындағы қашықтық перпендикуляр тұрақтар үшін 1 метр және параллель тұрақтар үшін 2 метр болуы тиіс.

Микромобильді құралдар тұрақтарының конструкциялары тротуар жиегінен және жаяу жүргіншілер өткелдерінің аймақтарынан 0,8 метр, ғимараттардың қасбеттерінен, қоршаулар мен бұталы қоршаулардан 0,6 метр, ғимараттардың кіреберіс топтарынан 30 метр, қоғамдық көлік аялдамаларынан 3 метр, басқа абаттандыру объектілерінен 1,2 метр қашықтықта орналасуы тиіс.

Микромобильді құралдар тұрақтарының бірнеше конструкцияларын орналастырған кезде конструкциялар арасындағы қашықтық кемінде 1,5 метр болуы тиіс.

Микромобильді құралдардың тұрақ конструкцияларын көгалдарға, жаяу жүргіншілер мен техникалық көліктердің өтуіне кедергі келтіретін жолдың жүріс бөлігіне орналастыруға жол берілмейді.

6-тарау. Қасбеттер

67. Ғимараттардың қасбеттерін безендіру кезінде жамаулы жөндеу жүргізуге және қабырға фрагменттерін әртүрлі реңктерге бояуға жол берілмейді. Ғимараттардың қабырғаларының түсі мен бояуы біртекті болуы тиіс.

68. Ғимараттарды реставрациялау және косметикалық жөндеу барысында әрлеу түрі мен түсін таңдаған кезде тарихи деректерді және бастапқы жобаны басшылыққа алу қажет. Ғимарат туралы тарихи деректер болмаған жағдайда жергілікті жердің сәулеттік ансамблін ұстану қажет.

69. Қасбетті әрлеу кезінде сайдингті (жеке тұрғын үйлерді қоспағанда), боялмаған хризотилцементті жазық табақтардың профильді металл табағын (өнеркәсіптік объектілерді қоспағанда) пайдалануға жол берілмейді.

70. Қосымша жылылауды және желдетілетін қасбеттер жүйесін қолдануды көздейтін ғимараттардың қасбеттерін күрделі жөндеу және реконструкциялау кезінде соңғы әрлеу қабырғалардың бастапқы қасиеттеріне, олардың беті мен түсіне барынша жақын материалдардан жасалады.

71. Төртбұрышты керамогранитті және композиттік панельдерді желдетілетін қасбеттер жүйесін соңғы әрлеу ретінде пайдалануға жол берілмейді.

72. Ғимараттарды жылылау бүкіл ғимарат үшін кешенді түрде жүргізіледі және сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын Алматы қаласы әкімдігінің құрылымдық бөлімшесінде келісіледі.

73. Ғимараттардың қасбеттерін безендірудің келесі әдістерін жеке немесе үйлесімде қолдану қажет:

1) бастапқы - тарихи түсін қалпына келтіру;

2) жазықтық - тігінен немесе көлденеңінен бағдарлай отырып, қасбет жазықтықтарын безендіру;

3) акцентті - қасбет фрагменттерін түс айшықтау;

4) сәндік – қасбет қапталына қосымша сәндік элементтер жасау.

74. Ғимараттағы үй-жайлардың барлық кіру топтары бірдей материалдар мен түстерді пайдалана отырып, бір форматта орындалуы немесе ғимараттың қасбетімен бір гаммада орындалуы тиіс.

75. Тарихи және сәулеттік құндылығы бар ғимараттардағы терезелер реконструкциялау кезінде олардың тарихи көрінісіне сәйкес қалпына келтірілуі тиіс.

Егер келісілген жобада өзгеше көзделмесе, терезе жақтаулары бүкіл ғимаратта бірдей, жақтаулардың түсі мен материалы бірдей болуы тиіс.

76. Балкон есіктері шыныланып, ғимараттың терезе блоктарымен пішіні, түсі және қолданылатын материалдары бойынша үйлесуі тиіс.

77. Тарихи және сәулеттік құндылығы бар ғимараттардағы есіктер олардың тарихи көрінісіне сәйкес қалпына келтіріледі.

Егер келісілген жобада өзгеше көзделмесе, заманауи құралыс ғимараттардағы кіреберіс есіктер үшін профильдердің бейтарап немесе табиғи түстері қолданылады. Кіреберіс есіктер стилі жағынан терезелермен және қасбетпен үйлесуі тиіс.

Бірінші және цоколдық қабаттарда, тұрғын емес үй-жайларда шыныланған кіреберіс есіктерді орнату қажет.

78. Бірінші және цоколдық қабаттардың (ғимаратқа кіріктірілген) тұрғын емес үй-жайларын әрлеу үшін қолданылатын түстер мен материалдар ғимарат қасбетінің сәулеттік стиліне сәйкес келуі тиіс.

Бірінші қабаттар қасбетінің қабырғаларын пленкамен немесе баннермен жабуға жол берілмейді.

79. Кіру топтарын салу, реконструкциялау және жөндеу кезінде табиғи ағаштан немесе реңк берілген ағаш панельден жасалған материалдарды, мөлдір шыны есіктер мен терезелерді, металл элементтерді пайдалану қажет.

80. Кіру топтары шағын ағаштармен немесе қасбет пен кіреберістің бойы бұталармен безендіріледі. Қабырғаларды гүлзарлармен және тігінен көгалдандыру көмегімен безендіруге рұқсат етіледі.

Кіру топтары уәкілетті органның келісімі бойынша сәулеттік және сәндік элементтермен безендіріледі.

81. Табиғи материалдардан жасалған баспалдақ қоршаулары жалпы көріністі жақсартатын түссіз материалды қоспағанда, боялмайды.

Металл қоршаулар күңгірт түске боялады. Ағаш тұтқаларды пайдалану қажет.

82. Барлық техникалық және инженерлік жабдықтар техникалық қабаттарда орналасуы тиіс. Техникалық және электр сымдарын қабырғалардың ішінен жүргізіп, қасбеттің бетінен алып тастау немесе қасбеттің түсіндей арнайы қораптарға жасыру қажет.

Егер олар ретімен орналасып, қасбеттің түсіне боялған болса, қасбетке біраз сым мен желдеткіш құбырларды жүргізуге рұқсат етіледі. Қасбетке инженерлік жабдықты қатаң түрде тігінен немесе көлденеңінен жүргізу қажет. Бейнебақылау жүйесінің элементтерін де қасбеттің түсімен бояу ұсынылады.

83. Инженерлік және техникалық жабдықты орнату кезінде жасырын бекіту элементтерін пайдалану қажет.

Инженерлік жабдық сәулет элементтерін жаппай, терезелер мен есіктер олардан кемінде 0,2 метр қашықтықта орналасуы тиіс.

84. Ғимаратты немесе құрылысты күрделі жөндеу және реконструкциялау жөніндегі іс-шара бірдей құрылыс материалдарын қолдана отырып, қасбетті бірыңғай стильде кешенді безендіруді көздейтін жағдайларды қоспағанда, объектілерді пайдалану кезінде ғимараттың, құрылыстың сәулеттік стилін бұзуға жол берілмейді;

85. Байланыс және (немесе) телерадио хабарларын тарату операторларының жерсеріктік немесе эфирлік сигналын қабылдау үшін кондиционерлер мен жерсеріктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын қаланың магистралды және транзиттік көшелерінде орналасқан ғимараттар, тарихи-мәдени мұра объектілері қасбеттерінің бет жағына, сондай-ақ сәулет бөлшектерінің, сәндік, сәулет-сәндік әрлеу элементтерінің немесе оларды бекіткіштердің үстіне орнатуға жол берілмейді.

86. Кондиционерлердің электр сымдары ғимараттың ішіне жүргізілуі тиіс, қасбетке жүргізілуге жол берілмейді. Салынған ғимараттардағы кондиционерлер қасбеттегі арнайы қораптарға немесе текшелерге салынады.

87. Бір ғимараттың шегіндегі су ағатын құбырлар мен басқа да металл элементтер бір стильде орындалады. Құбырлар қабырғалардың түсіне боялады.

88. Сыртқы суағардың су ағызатын құбырларын (жылытылатын) құрылыс немесе реконструкциялау барысында тікелей көше төсемінен төмен деңгейдегі жабық құбырға, тікелей нөсер кәрізіне бағыттау қажет.

89. Қалалық кеңістіктерді жобалау кезінде жаңбыр суын ағызу үшін нөсер кәрізін қамтамасыз ету қажет.

Арық жүйесі тек суару үшін және жабық нөсер кәрізі жоқ жерлерде қолданылады.

90. Күрделі жөндеу немесе реконструкциялау кезінде ғимараттардың жанындағы қолданыстағы құрылыстарды негізгі ғимараттың жалпы стилистикасы мен сәулетіне сәйкес келтіру қажет.

Қосымша құрылыстарды әрлеуде қолданылатын материалдар негізгі ғимарат қасбетінің әрлеуімен үйлесуі тиіс. Қосымша құрылыстарды профильді табақпен, ірі композиттік панельдермен әрлеуге жол берілмейді.

Шатырдың әрлеу түстері сұр немесе күңгірт реңктер, сондай-ақ күрең және қоңыр түстердің қою реңктері болып белгіленеді.

Бүкіл ғимараттағы шатыр бір материалдан жасалып, бір түске боялуы тиіс. Шатырдың түсі ашық су ағызатын жүйенің және металл қоршау элементтерінің түсімен үйлесуі тиіс.

91. Желдету шахталары және шатырларда орнатылатын жабдықтың басқа элементтері түсі мен материалына қарай ғимараттың шатырымен және қасбетімен үйлесуі тиіс. Мырышталған металды қолдануға жол берілмейді.

92. Ғимараттардың қапталын қасбеттердің түсіндей етіп бояп, бітеу қапталын толығымен сәндеу қажет. Мәдени, тарихи немесе көркемдік маңызы жоқ ғимараттардың бітеу қапталы сәнді жарықтандыру, тігінен көгалдандыру, арт-объектілер, муралдар мен нақыштар көмегімен безендіру қажет.

93. Тарихи немесе көркемдік құндылығы бар қолданыстағы нақыштар мен суреттерді уәкілетті органдар немесе заттық құқықтары бар меншік иелері тиісті жағдайда ұстап, көрінісінің нашарлауына жол бермеуі тиіс.

94. Муралдарды (граффити, стрит-арт), қалалық кеңістіктердің элементтерін және ғимараттар қасбеттерінің сәндік бөлшектерін орналастыру уәкілетті органның келісімі бойынша жүзеге асырылады.

7-тарау. Қоршаулар

95. Қоршаулар модульді элементтерден, толтыру элементтері бар тіреу тіректерінен тұрады. Қоршаулар өткізгіш және тұтас болуы мүмкін.

96. Қоршаулар қоршаған ортамен стилистикалық тұрғыдан біртұтас болуы тиіс және визуалды кедергілер тудырмауы тиіс.

97. Қоршаулар ғимараттарды пайдалану үшін қажеттілік болып табылатын жағдайларда орнатылады. Өзге жағдайларда бұталы қоршауларды, ағаштарды пайдалану қажет.

98. Қоршауларды салу және орнату кезінде келесі талаптарды сақтау қажет:

1) Қоршауларды бедерлі жерге орнатқан кезде элементтерді әртүрлі деңгейдегі тіректерге бекіту мүмкіндігін қамтамасыз ету қажет.

2) Тіреуіш қабырғаларды және тор жәшіктерді, шудан қорғайтын экрандарды қоршау ретінде пайдалануға болады.

3) Спорт алаңдарының торлы қоршауларының биіктігі 3 метрден 6 метрге дейін қойылады. Қоршаудың негізі биіктігі 1,2 метр болатын тұтас бөлік түрінде жасалуы мүмкін.

99. Режимдік және әлеуметтік объектілерді қоспағанда, оларға іргелес көшелер жағынан ғимараттардың басты қасбеттерінің алдына қоршаулар мен өзге де дуалдар қоюға жол берілмейді.

100. Жеке тұрғын үйлер мен режимдік объектілерді қоспағанда, аумақты қоршау үшін бітеу қоршауларды және басқада қоршауларды пайдалануға жол берілмейді.

101. Бедер биіктігі өзгеретін жерлерді қоспағанда, жаяу жүргіншілер қоршауларын орнатуға жол берілмейді. Бұл ретте қоршаудың биіктігі 1 метрді құрайды.

102. Жаяу жүргіншілер қоршауларын салу және орнату кезінде элементтерге қойылатын келесі талаптарды сақтау қажет:

1) Жаяу жүргіншілер қоршауларының биіктігі балалардың, жануарлардың өтуіне жол бермейтін секциялардың жиілігімен 1 метрді құрайды. Аласа бойлық керменің іргетасқа дейінгі биіктігі кемінде 0,15 метрді құрайды.

2) Элементтерді жер бетінің әртүрлі деңгейлеріндегі тіректерге бекіту мүмкіндігін қарастыру қажет. Бастапқы және соңғы тіректер жарық шағылыстырғыштармен жабдықталады.

103. Шектегіштер бұталарды тығыз отырғызу, қала жиһазын орнату, контейнерлік көгалдандыру, биік жиектасты пайдалану түрінде орнатылады.

104. Шектегіштерді орнатқан кезде сәулет және ландшафт стилімен үйлесетін жалпы қалалық көрініске сәйкесу талаптарын сақтау қажет.

105. Уақытша қоршаулар 12 айдан аспайтын мерзімге орнатылады, сондай-ақ уәкілетті органның талабы бойынша уақтылы жөндеуге немесе бөлшектеуге жатады.

106. Уақытша қоршаулар Дизайн кодтың 11 қосымшасына сәйкес қалалық іс-шаралар кезінде құрылыс алаңдарын жайластыру, халықтың қауіпсіздігі үшін орнатылады.

107. Уақытша қоршауларды орнату кезінде келесі талаптарды сақтау қажет:

1) қоршаулар модульді және тасымалданатындай болуы тиіс;

2) қоршаулар бір жоба бойынша, бір материалдан жасалып, бір түске немесе іс-шараның түсіне боялуы тиіс;

3) халық үшін жүзеге асырыл жатқан құрылыс-монтаждау жұмыстары туралы ақпаратты орналастыру қажет.

8-тарау. Қалалық кеңістікті жарықтандыру.

108. Қалалық жарықтандыру элементтері бағаналардың қорғаныш тұғырының дизайнына біріктіріліп, қалалық жарықтандырудың бірыңғай стилін қамтамасыз етуі тиіс.

109. Конструкцияға, қорғаныш экрандарына немесе бірыңғай стиль мен ұзаққа жарамды болуды қамтамасыз ететін төзімді материалдарға бұзуға қарсы элементтерді енгізу қажет. Жарықтандыру тіректерін бедерлі құрылыммен жасау қажет.

110. Жарықтандыру элементтері жаяу жүргіншілердің, микромобильді құралдар мен көлік құралдарының қозғалыс қауіпсіздігін арттыра отырып, тәуліктің қараңғы уақытында жақсы көрінуді қамтамасыз етуі тиіс.

111. Қалалық жарықтандыру элементтері тұрғын үйлердің терезелерін жарықтандырмауы тиіс.

112. Дизайн кодтың 12 қосымшасына сәйкес тігінен жарықтандыру элементтерінің биіктігі 8 метрден 20 метрге дейін өзгеруі мүмкін, жаяу жүргіншілер тротуарларын биіктігі 4-тен 7 метрге дейінгі жеке шамдармен қамтамасыз ету қажет.

113. Жарықтандыру тіректерін кабельдерге ыңғайлы қызмет көрсету үшін тексеру ойымшасы бар аласа кабельді жалғауышпен жабдықтау ұсынылады. Электр кабельдерінің жер үсті төсемдерін пайдалануға жол берілмейді.

114. Қолданыстағы электр кабельдерінің жер үсті желілері жер астына салынуы тиіс.

115. Қалалық ортада ғимараттар мен құрылыстарды, шағын сәулет нысандары мен көше жиһазын жарықтандыру қажет.

116. Ғимараттар мен құрылыстарға, шағын сәулет нысандары мен көше жиһазына бір түсті, біркелкі сәулеттік жарықтандыруды қолдану қажет.

Сәулеттік жарықтандырудың қарқындылығы мен бағыты жаяу жүргіншілерге, микромобильді құралдар мен көлік құралдарын пайдаланушыларға кедергі келтірмеуі тиіс.

117. Муралдар (граффити, стрит-арт), қалалық кеңістіктердің элементтері және ғимараттар қасбеттерінің сәндік бөлшектері Дизайн кодтың 13 қосымшасына сәйкес түнгі уақытта міндетті жарықтандыруды қажет етеді.

118. Ғимараттар мен құрылыстардың кіреберіс топтары түнгі уақытта есік ойығының үстіндегі шамдармен немесе бүйірінен жарықтандырылуы тиіс.

119. Осы Дизайн кодпен реттелмеген басқа да талаптар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен регламенттеледі.

Дизайн кодқа 1 қосымша