Инструкция о порядке выдачи удостоверений тракториста-машиниста на управление тракторами, другими самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами

Утверждена Заместителем Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 октября 1993 г. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 05.12.1994 г. за N 31. Утратила силу - Приказом Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 января 2004 года N 33 (V042725).

1. Общие положения
1.1. Настоящая Инструкция разработана на основании постановления Кабинета Министров Республики Казахстан от 26 августа 1993 года N 735, устанавливает единый порядок выдачи удостоверений тракториста-машиниста на право управления тракторами, другими самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами и является обязательной для исполнения на всей территории Республики Казахстан.
1.2. Все тракторы и самоходные машины в зависимости от их типов, назначения и особенностей управления ими подразделяются на категории "А", "Б", "В", "Г", "Д", и "Е".
Тракторист-машинист имеет право управлять тракторами и самоходными машинами тех категорий, против которых в удостоверении имеется разрешающая отметка:
"А" - колесными тракторами класса до 14 кН (1,4 тс);
"Б" - колесными тракторами класса свыше 14 кН (1,4 тс);
"В" - гусеничными тракторами;
"Г" - самоходными машинами с механической трансмиссией;
"Д" - самоходными машинами с гидростатической трансмиссией;
"Е" - мелиоративными и дорожно-строительными машинами, в том
числе экскаваторами с ковшом вместимостью до 0,65 куб.м.
1.3. Для трактористов-машинистов колхозов, совхозов, других хозяйств, предприятий, организаций и учреждений независимо от их ведомственной подчиненности и форм собственности, а также граждан, имеющих в личной собственности тракторы и другие самоходные машины, вводится единая форма удостоверения тракториста-машиниста с талоном предупреждений (приложения 1 и 2).
1.4. Выдача удостоверений тракториста-машиниста и талонов предупреждений производится облрайинспекциями госсельтехнадзора.
1.5. Удостоверение с талоном предупреждений дает трактористу-машинисту право на управление тракторами, другими самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами на всей территории Республики Казахстан.
1.6. Выдача удостоверений инспекцией госсельтехнадзора производится только лицам, проживающим постоянно или временно в данном районе (городе).

2. Организация работы по проверке знаний и выдаче
удостоверений тракториста-машиниста

2.1. Удостоверение тракториста-машиниста выдается после проверки знаний правил технической эксплуатации машин, дорожного движения и практических навыков вождения. Проверка знаний проводится сотрудником инспекции госсельтехнадзора в соответствии с заявками учебных организаций, хозяйств, предприятий, организаций и учреждений.
2.2. Для проверки практических навыков вождения тракторы и другие самоходные машины предоставляются соответствующими учебными организациями, хозяйствами, предприятиями, учреждениями и организациями.
2.3. Лица, получающие удостоверения тракториста-машиниста на право управления машинами соответствующих категорий, должны представить следующие документы:
свидетельство о присвоении квалификации, выданное квалификационной комиссией учебной организации, хозяйства, предприятия и учреждения;
медицинскую справку установленного образца о пригодности к управлению тракторами, самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и другими машинами;
квитанцию об уплате сборов за прием экзаменов и выдачу удостоверений;
документ, удостоверяющий личность;
одну фотокарточку размерами 3х4 см с белым фоном в правом нижнем углу;
удостоверение тракториста-машиниста с талоном предупреждений (при получении разрешения на право управления машинами других категорий).
Сборы за прием экзаменов и выдачу удостоверений тракториста-машиниста и талонов предупреждений лицам, направляемым хозяйствами, предприятиями, организациями и учреждениями, вносятся их бухгалтерией в учреждения Нацбанка, а отдельными гражданами - в учреждения Нацбанка для зачисления в доходы бюджета по разделу 12 параграф 32.
2.4. Сведения о представленных документах и результатах проверки заносятся в ведомость (приложение 3), которая должна быть подписана лицами, участвовавшими в проверке.
2.5. Гражданам, изготовившим машины самостоятельно, может быть выдано удостоверение тракториста-машиниста после сдачи экзаменов по правилам дорожного движения и практическим навыкам вождения без прохождения специального курса обучения.
2.6. Гражданам, имеющим в личной собственности тракторы и другие самоходные машины и имеющим водительское удостоверение, удостоверение механика-водителя или удостоверение на право управления другими самоходными машинами, для получения которых требуются знания правил дорожного движения, удостоверение тракториста-машиниста может быть выдано после сдачи экзамена только по практическим навыкам вождения принадлежащих им машин без прохождения курса обучения.
При этом освобождение от экзаменов по правилам дорожного движения производится в случае, если перерыв в управлении транспортными средствами у сдающего экзамены не превышает одного года.
В графе 6 ведомости проверки знаний у лиц, получающих удостоверения тракториста-машиниста, записываются наименование, серия, номер и дата выдачи водительского или другого удостоверения.
2.7. Гражданам, окончившим высшие или средние сельскохозяйственные учебные заведения по специальности "Механизация сельского хозяйства", может быть выдано удостоверение тракториста-машиниста при предъявлении копии диплома после проверки знаний правил дорожного движения и практических навыков вождения.
2.8. Лица, показавшие неудовлетворительные знания правил дорожного движения или не имеющие достаточных практических навыков вождения, к повторной проверке допускаются не ранее чем через 5 дней.
2.9. При выдаче удостоверений тракториста-машиниста с талонами предупреждений их серии и номера записываются по порядку номеров в книгу выдачи удостоверений (приложение 4) и в свидетельство. Записи заверяются печатью инспекции госсельтехнадзора. Свидетельство возвращается владельцу.
2.10. Удостоверение тракториста-машиниста и талон предупреждений подписываются сотрудником госсельтехнадзора и заверяются печатью инспекции госсельтехнадзора.
2.11. Отметки в графах категорий тракторов (машин), на управление которыми выдается удостоверение тракториста-машиниста, производятся штампом "Разрешено". При этом в графах других категорий отметки штампом с полосой по диагонали (гашение) не производятся. В талоне предупреждений те графы категорий машин, на управление которыми не выдано разрешение, должны быть погашены компостером круглой формы.
Трактористу-машинисту при получении разрешения на право управления машинами других категорий на основании свидетельства об изучении машин этих категорий выдается новый талон предупреждений, а в удостоверении в графе соответствующей категории производится отметка штампом "Разрешено".
2.12. Гражданам, имеющим в личной собственности тракторы и другие самоходные машины, в выданном удостоверении разрешающая отметка по категориям машин не делается, а в графе "Для особых отметок" ставится штамп "Разрешены. Личная" или "Разрешено. Самодельная" и указывается марка или наименование машины. Все графы категорий машин гасятся штампом с полосой по диагонали, а в талоне предупреждений соответственно компостером круглой формы.
2.13. Талон предупреждений действителен только с тем удостоверением, номер которого в нем указан.
2.14. Удостоверения и талоны предупреждений выдаются под личную роспись в книге удостоверений по предъявлению паспорта или другого документа, его заменяющего.
2.15. Удостоверение без талона предупреждений считается недействительным.
2.16. В случае изъятия у тракториста-машиниста удостоверения талон предупреждений дает право на управление машинами разрешенных категорий в течение 15 суток со дня его изъятия. В необходимых случаях срок действия талона предупреждений может быть продлен.

3. Порядок замены удостоверений тракториста-машиниста
3.1. Удостоверение тракториста-машиниста на право управления тракторами и другими самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами имеет неограниченный срок действия и заменяется в связи с непригодным состоянием.
3.2. Замена удостоверений производится только инспекциями госсельтехнадзора по представлении медицинской справки о пригодности тракториста-машиниста к управлению тракторами и другими самоходными машинами и свидетельства о присвоении квалификации.
3.3. Лицам, постоянно работающим на тракторах и других самоходных машинах и не имеющим в течение последних 12 месяцев нарушений правил дорожного движения и технической эксплуатации, замена удостоверений производится без проверки знаний.
Документом, подтверждающим постоянную работу в качестве тракториста-машиниста, является справка с места работы.
При наличии в талоне предупреждений действующих компостерных просечек (отметок) замена удостоверений производится после проверки знаний тех требований, за нарушение которых сделаны просечки. При этом компостерные просечки (отметки) в новый талон предупреждений не переносятся.
3.4. Лицам, не работавшим в течение последних 12 месяцев в качестве трактористов-машинистов, замена удостоверений производится после проверки знаний правил дорожного движения, а не работавшим более одного года, кроме того, и практических навыков вождения.
3.5. При замене удостоверения тракториста-машиниста во вновь выдаваемом в графе "Для особых отметок" проставляются серия, номер и дата выдачи прежнего удостоверения.
3.6. При утере удостоверения новое с отметкой "Дубликат" выдается инспекцией госсельтехнадзора на основании заявления механизатора, свидетельства о присвоении квалификации и медицинской справки, а в необходимых случаях - после выяснения в других инспекциях госсельтехнадзора и в органах Государственной автомобильной инспекции обстоятельств отсутствия удостоверения. Инспекция госсельтехнадзора при наличии всех документов обязана не позднее месячного срока со дня поступления заявления проверить знания правил дорожного движения и технической эксплуатации машин и выдать удостоверение.
3.7. Талон предупреждений взамен утерянного выдается после проверки знаний правил дорожного движения и технической эксплуатации.
3.8. Талон предупреждений заменяется новым:
при получении допуска на право управления машинами других категорий;
взамен пришедшего в непригодное состояние;
при замене удостоверения;
во всех случаях, когда талон был погашен;
по просьбе владельца при наличии в талоне не менее двух отметок о предупреждении, если с момента последнего предупреждения прошло более года.
3.9. Выдача удостоверений лицам по истечении срока лишения прав до одного года производится после представления ходатайства хозяйства, предприятия, учреждения, организации, медицинской справки о пригодности к управлению тракторами и другими самоходными машинами, свидетельства о присвоении квалификации и проверки знаний правил дорожного движения и технической эксплуатации, а лишенным на срок свыше одного года, кроме того, и практических навыков вождения.

4. Порядок изготовления, снабжения и хранения
удостоверений

4.1. Бланки удостоверений тракториста-машиниста и талонов предупреждений изготавливаются по заказу Минсельхоза Республики Казахстан на основании заявок областных инспекций госсельтехнадзора.
4.2. Бланки удостоверений тракториста-машиниста и талонов предупреждений хранятся как документы строгой отчетности.
4.3. По мере накопления в инспекции госсельтехнадзора бывших в употреблении бланков удостоверений и талонов предупреждений в результате их замены или порчи при заполнении, а также не востребованных на протяжении 12 месяцев после истечения срока их задержания они утилизируются средствами и способами, исключающими возможность повторного их применения, о чем составляется соответствующий акт.
4.4. Документы, на основании которых выданы удостоверения с талонами предупреждений, подшиваются в отдельные дела и хранятся в установленном порядке: книга выдачи удостоверений 45 лет, остальные 5 лет.
4.5. Медицинские справки после занесения необходимых данных в ведомость при выдаче удостоверений возвращаются владельцам.

Приложение N 1
к Инструкции о порядке выдачи удостоверения
тракториста-машиниста на управление тракторами,
другими самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными
и дорожно-строительными машинами

Удостоверение
тракториста-машиниста

Удостоверение тракториста-машиниста

Фамилия_____________________________________________________________
Имя_________________________________________________________________
Отчество____________________________________________________________
Дата и место рождения_______________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Серия и номер
Выдано инспекцией

госсельтехнадзора___________________ Место
____________________________________ для фото
(район, область) размером

------------------------------------ 3х4

------------------------------------

"_____"______________19___г. М.П.

____________________________________ ________________________
(подпись выдавшего удостоверение) (подпись владельца)

--------------------------------------------------------------------
Категория сельскохозяйственных тракторов и ! Отметка о разрешении
самоходных машин !
--------------------------------------------------------------------

А Тракторы колесные класса до 14 кН
(1,4 тс)
Б Тракторы колесные класса свыше 14 кН (1,4 тс)
В Тракторы гусеничные
Г Самоходные машины с механической трансмиссией
Д Самоходные машины с гидростатической трансмиссией
Е Мелиоративные и дорожно-строительные машины, в
том числе экскаваторы с ковшом вместимостью до
0,65 куб. м.
--------------------------------------------------------------------

Для особых отметок

Приложение N 2
к Инструкции о порядке выдачи
удостоверения тракториста-машиниста
на управление тракторами, другими
самоходными сельскохозяйственными,
мелиоративными и дорожно-строительными
машинами

1 1 1 2 2 2 3 3 3

Талон предупреждений серия___________________N______________
А
к удостоверению тракториста-машиниста
серия______________________N_______________________________
Б
Фамилия____________________________________________________
Имя________________________________________________________
Отчество___________________________________________________
B
Выдан______________________________________________________
(наименование инспекции госсельтехнадзора)
Г

" "____________________19 г.

М.П. ________________________
(подпись) Д
Действителен в течение 15 суток после изъятия удостоверения

Е

При утере возобновляется после проверки знаний правил
дорожного движения и технической эксплуатации

4 4 4 5 5 5

Перечень нарушений, за которые делается
отметка о предупреждении

1. Работа без путевого листа, технического талона, номерного
знака и использование машин не по назначению.
2. Нарушение правил технического обслуживания.
3. Нарушение правил хранения.
4. Нарушение других правил технической эксплуатации.
5. Нарушение правил дорожного движения.

Удостоверение изъято_______________________________________________
___________________________________________________________________
(указывается нарушение)

___________________________________________________________________
" "_________________19 г.____________________________________
(должность
__________________________________________________________________
и фамилия изъявшего удостоверение)

___________________________________________ Для разбора дела явиться
" "_________________19 г.____________________________________
(указывается
__________________________________________________________________
наименование инспекции)

__________________________________________________________________

Приложение N 3

к Инструкции о порядке выдачи удостоверения
тракториста-машиниста на управление тракторами,
другими самоходными сельскохозяйственными,
мелиоративными и дорожно-строительными машинами

Ведомость N__________
проверки знаний лиц, получающих удостоверения тракториста-машиниста
инспекцией госсельтехнадзора_________________________района
__________________________области от " "_____________19 г.

--------------------------------------------------------------------
1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5 ! 6 ! 7 ! 8
! ! ! ! ! ! ! 1! 2! 3
---------------------------------------------------------------------

1 - NN п/п

2 - Фамилия, имя, отчество

3 - Дата рождения

4 - Организация, где обучался экзаменуемый

5 - N свидетельства и дата выдачи

6 - N и дата выдачи медицинской справки и кем выдана

7 - Категория

8 - Результаты проверки (сдал, не сдал)

8.1. - правил дорожного движения

8.2. - навыков вождения

8.3. - правил тех. эксплуатации

--------------------------------------------------------------------
Должность, фамилия, инициалы и подпись сотрудника
инспекции госсельтехнадзора, а также других
работников, принимавших участие в проверке знаний

Приложение N 4

к Инструкции о порядке выдачи удостоверения
тракториста-машиниста на управление тракторами,
другими самоходными сельскохозяйственными,
мелиоративными и дорожно-строительными машинами

Книга
выдачи удостоверений тракториста-машиниста и талонов
предупреждений

--------------------------------------------------------------------
1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5 ! 6 ! 7 ! 8 ! 9 ! 10
--------------------------------------------------------------------

1 - NN п/п

2 - Фамилия, имя, отчество

3 - Дата и место рождения

4 - Место работы (жительства)

5 - Дата сдачи экзамена и N ведомости

6 - Дата выдачи удостоверения

7 - Выдано удостоверение Категория

8 - Выдано удостоверение Серия и N

9 - Серия и N талона

10 - Расписка в получении

--------------------------------------------------------------------

Приложение N 5
к Инструкции о порядке выдачи удостоверения
тракториста-машиниста на управление тракторами,
другими самоходными сельскохозяйственными,
мелиоративными и дорожно-строительными
машинами

Журнал
учета поступления и расходования удостоверений,
талонов предупреждений и номерных знаков

--------------------------------------------------------------------
Приход ! Расход !Остаток
--------------------------------------------------------------------
1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5.1 ! 5.2 ! 6 ! 7 ! 8 ! 9 !10.1!10.2! 11!
--------------------------------------------------------------------

1 - Дата поступления

2 - N накладной

3 - От кого получено

4 - Серия

5.1. - Нумерация. с N

5.2. - Нумерация. по N включительно

6 - Количество

7 - Дата расходования

8 - Кому выдано

9 - Серия

10.1 - Нумерация. с N

10.2 - Нумерация. по N включительно

11 - Количество

--------------------------------------------------------------------

Примечание: на каждый вид бланков и знаков в книге отводится
отдельный раздел

Тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылыс машиналарын жүргiзуге рұқсат беретiн тракторист-машинист куәлiгiн беру туралы

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгi 2 желтоқсан 1994 ж. N 31. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің ведомстволық нормативтік актілерді тіркеу бөлімінде 1994 жылғы 12 мамырда тіркелді. Тіркеу N 31. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2004 жылғы 29 қаңтардағы N 33 (V042725) бұйрығымен.

Бекiтемiн Бекiтемiн
Қазақстан Республикасы Қазақстан Республикасы
Бiлiм министрiнiң орынбасары Ауыл шаруашылығы
_______________ министрiнiң орынбасары
4 қараша 1993 жыл 29 қазан 1993 жыл

Келiсiлдi:
Қазақстан Республикасы
Iшкi iстер министрлiгiнiң
МАИ бас басқармасының
бастығы
___________________
1 қараша 1993 жыл

Тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылық,
мелиорациялық және жол-құрылыс машиналарын жүргiзуге
рұқсат беретiн тракторист-машинист куәлiгiн беру туралы
НҰСҚАУ 1. Жалпы ережелер

1.1. Осы Нұсқау Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң 1993 жылғы 26 тамыздағы N 735 қаулысына сәйкес әзiрленiп, тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылық, мелиорациялық, жол-құрылыс машиналарын жүргiзуге рұқсат беретiн тракторист-машинист куәлiгiн берудiң бiрыңғай тәртiбiн белгiлейдi және Қазақстан Республикасы территориясында мiндеттi түрде iске асырылады.
1.2. Барлық тракторлар және өздiгiнен жүретiн машиналар типiне, белгiленген жұмыс қызметiне және басқару ерекшелiктерiне қарай "А", "Б", "В", "Г", "Д" және "Е" категорияларына бөлiнедi.
Тракторист-машинистердiң куәлiктерiнде тұсына рұқсат белгiлерi қойылған категорияға жататын тракторлар, өздiгiнен жүретiн машиналарды ғана жүргiзуiне құқылары бар.
"А" - класы 14 кН (1,4тс) дейiнгi доңғалақты тракторлар;
"Б" - класы 14 кН (1,4 тс) жоғары доңғалақты тракторлар;
"В" - шынжыр табанды тракторлар;
"Г" - механикалық трансмиссиялы өздiгiнен жүретiн тракторлар;
"Д" - гидростатикалық трансмиссиялы өздiгiнен жүретiн
машиналар;
"Е" - мелиорациялық және жол-құрылыс машиналары, оның iшiнде
шөмiшiнiң сыйымдылығы 0,65 куб, м дейiнгi экскаваторлар.
1.3. Колхоз, совхоздардың және ведомстволық бағыныштылығы мен меншiк түрлерiне қарамай барлық басқа шаруашылықтар, кәсiпорындар, ұйымдар мен мекемелердiң тракторист-машинистерi үшiн, сонымен қатар жеке меншiгiнде тракторлары, басқа өздiгiнен жүретiн машиналары бар азаматтар үшiн сақтандыру талонымен бiрге тракторист-машинист куәлiгiнiң бiрiңғай формасы енгiзiледi (1 және 2 қосымша).
1.4. Тракторист-машинист куәлiгi мен сақтандыру талонын мемауылтехқадағалаудың облыстық және аудандық инспекциялары бередi.
1.5. Куәлiк сақтандыру талонымен бiрге тракторист-машинистерге Қазақстан Республикасының барлық территориясында тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылыс машиналарын жүргiзуге рұқсат бередi.
1.6. Мемауылтехқадағалау инспекциясы куәлiктi сол ауданда (қалада) тұрақты немесе уақытша тұратын азаматтарға ғана бередi.

2. Тракторист-машинист куәлiгiн беру және
бiлiм тексеру жұмыстарын ұйымдастыру

2.1. Тракторист-машинист куәлiгi машиналарды техникалық пайдалану, жол жүру ережелерi мен практикалық машина жүргiзу дағдыларынан бiлiм тексерiлген соң берiледi. Бiлiм тексеру мемауылтехқадағалау инспекциясының қызметкерi, оқу орындары, шаруашылықтар, кәсiпорындар, мекемелер мен ұйымдардың өтiнiштерi бойынша жүргiзiледi.
2.2. Практикалық жүргiзу дағдыларын тексеру үшiн керек тракторларды және басқа өздiгiнен жүретiн машиналарды, оқу орындары, шаруашылықтар, кәсiпорындар, мекемелер мен ұйымдардың өздерi қамтамасыз етедi.
2.3. Белгiленген категориядағы машиналарды жүргiзуге рұқсат беретiн тракторист-машинист куәлiгiн алатын азаматтар төмендегiдей құжаттарды тапсыруы керек:
оқу орындары, шаруашылық, кәсiпорын және мекемелер комиссияларынан берiлген бiлiктiлiк куәлiгi;
тракторлар, өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылық, мелиоративтiк және басқа машиналарды жүргiзуге жарамдылығы туралы белгiленген үлгiдегi медициналық анықтама;
емтихан алғаны және куәлiк берiлгенi үшiн төлеген жарнаның квитанциясы;
жеке басты куәландыратын құжат;
мөлшерi 3 х 4 см, төменгi оң жақ бұрышы ақ, бiр фотосурет;
сақтандыру талонымен тракторист-машинист куәлiгi (басқа категориялардағы машиналарды жүргiзуге рұқсат алған жағдайда).
Емтихан және сақтандыру талонымен тракторист-машинист куәлiгi үшiн шаруашылық, кәсiпорын, ұйымдар мен мекемелер жiберген азаматтарға жарнаны бюджеттiң 12 бөлiмi 32 параграфындағы табысына қосу үшiн олардың бухгалтериясы Ұлтбанк мекемелерiне, ал жекелеген азаматтар - Халық банк мекемелерiне төлейдi.
2.4. Тапсырылған құжаттар туралы мәлiметтер мен бiлiм тексеру қорытындысы ведомостке (3 қосымша) түсiрiледi, оған бiлiм тексеруге қатынасқан адамдар қол қояды.
2.5. Өз күшiмен машина құрастырып, даярлаған азаматтарға арнаулы даярлық курстарынсыз жол жүру ережелерiмен машина жүргiзудiң практикалық дағдыларынан емтихан тапсырған соң тракторист-машинист куәлiгi берiлуiне болады.
2.6. Жеке меншiгiнде тракторлары, басқа өздiгiнен жүретiн машиналары және автомобиль жүргiзу, механик-жүргiзушi немесе басқа өздiгiнен жүретiн машиналарды жүргiзуге рұқсат беретiн куәлiктерi бар (бұл куәлiктердi алу үшiн жол жүру ережелерiн бiлу керек) азаматтарға тракторист-машинист куәлiгi даярлық курстарынсыз, өз меншiгiндегi машиналарды жүргiзудiң практикалық дағдыларынан емтихан тапсырған соң берiлуiне болады.
Жол жүру ережелерiнен емтихан тапсырудан босату тек олардың манишаларда жұмыс iстеген уақытындағы үзiлiс бiр жылдан аспаған уақытта ғана болады. Бұл жағдайда тракторист-машинист куәлiгiн алушы азаматтардың бiлiм деңгейiн тексеру ведомосiнiң 6 графасына автомобиль жүргiзу және басқа куәлiктердiң аты, сериясы, реттiк саны және берiлген уақыты толтырылады.
2.7. Жоғарғы немесе орта ауыл шаруашылық оқу орындарын "ауыл шаруашылығын механикаландыру" мамандығы бойынша бiтiрген азаматтарға тракторист-машинист куәлiгi дипломның көшiрмесiн және жол жүру ережелерiмен машина жүргiзудiң практикалық дағдыларынан емтихан тапсырған соң берiледi.
2.8. Жол жүру ережелерiнен қанағаттанарлықсыз бiлiм көрсеткен немесе машина жүргiзудiң практикалық дағдыларын игермеген кiсiлер, қайта емтиханға 5 күннен соң ғана жiберiледi.
2.9. Сақтандыру талонымен бiрге тракторист-машинист куәлiгi берiлген кезде олардың сериясы және реттiк саны, реттiк сан тәртiбi бойынша куәлiк тiркелiнетiн Кiтапқа (4 қосымша) және бiлiктiлiк куәлiгiне түсiрiледi. Олар мемауылтехқадағалау инспекциясының мөрiмен куәландырылады. Бiлiктiлiк куәлiгi иесiне қайтарылады.
2.10. Тракторист-машинист куәлiгiмен сақтандыру талонына мемауылтехқадағалау қызметкерi қол қойып, инспекцияның мөрiмен куәландырылады.
2.11. Берiлген тракторист-машинист куәлiгiнiң жүргiзуге рұқсат берiлген трактор (машина) категорияларының графасының тұсына штамппен "Рұқсат" деген белгi соғылады. Басқа категориялардың графаларына қиғаш белдеу сызығы бар штамп басылмайды, сақтандыру талонының жүргiзуiне рұқсат берiлмеген машиналардың категориясының графалары дөңгелек формалы компостермен тесiледi.
Тракторист-машинистер басқа категориядағы машиналарды жүргiзуге рұқсат алған жағдайда, осы категориядағы машиналарды оқығаны туралы бiлiктiлiк куәлiгi негiзiнде емтихан тапсырған соң, жаңа сақтандыру талоны берiлiп, тракторист-машинист куәлiгiнiң тиiстi жаңа категориясының графасына штамппен "Рұқсат" деген белгi соғылады.
2.12. Жеке меншiгiнде тракторлары, басқа өздiгiнен жүретiн машиналары бар азаматтарға берiлген тракторист-машинист куәлiгiнiң машиналар категориясының графаларына рұқсат етiлетiн белгi соғылмайды. "Ерекше белгiлер үшiн" графасына "Рұқсат, жекеменшiктiк" немесе "Рұқсат. Қолдан жасалған" деген штамп соғылып, машинаның аты мен маркасы көрсетiледi. Куәлiктiң барлық машиналар категориясы қиғаш белдеу сызығы бар штамппен, ал сақтандыру талонының дөңгелек формалы компостермен өшiрiледi.
2.13. Сақтандыру талоны тек өзiнде реттiк саны көрсетiлген тракторист-машинист куәлiгiмен ғана жарамды.
2.14. Куәлiк және сақтандыру талоны жеке кiсiлерге паспорты және басқа оны алмастыратын құжаттар бойынша, куәлiк тiркелетiн Кiтапқа қол қойылған соң берiледi.
2.15. Куәлiк сақтандыру талонынсыз жарамсыз болып табылады.
2.16. Тракторист-машинистердiң куәлiгi алынған жағдайда, сақтандыру талонымен сол күннен бастап 15 тәулiк iшiнде рұқсат берiлген категориялардағы машиналарды жүргiзуiне болады. Қажет болғанда сақтандыру талонының күшiнiң мерзiмiн ұзартуға болады.

3. Тракторист-машинист куәлiгiн
алмастыру тәртiбi

3.1. Тракторларды және басқа өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылық, мелиорациялық, жол-құрылыс машиналарын жүргiзуге рұқсат беретiн тракторист-машинист куәлiгiнiң күшiнiң мерзiмi шектелмейдi және олар қолдануға жарамсыз болған жағдайда алмастырылады.
3.2. Куәлiктердi алмастыру, тракторист-машинистердiң тракторларды басқа өздiгiнен жүретiн машиналарды басқаруға денсаулығының жарамдылығы туралы медициналық анықтамасы және бiлiктiлiк куәлiгi бойынша тек мемауылтехқадағалау инспекцияларында жүргiзiледi.
3.3. Тракторларда, басқа өздiгiнен жүретiн машиналарда тұрақты жұмыс iстеп, соңғы 12 ай мерзiм iшiнде жол жүру, машиналарды техникалық пайдалану ережелерiн бұзбаған кiсiлерге куәлiк бiлiмi тексерусiз алмастырылады.
Тракторист-машинист болып тұрақты жұмыс атқарғанын дәлелдейтiн құжат жұмыс орнынан берiлген анықтама болып табылады.
Сақтандыру талонында күшi сақталған компостерлiк тесiк (белгi) болса, куәлiк жол ережелерiн бұзғаны үшiн белгi соғылған талаптар бойынша бiлiмi тексерiлгеннен кейiн алмастырылады. Бұл жағдайда компостерлiк тесiк (белгi) жаңа сақтандыру талонына түсiрiлмейдi.
3.4. Тракторист-машинист болып соңғы 12 ай iшiнде тұрақты жұмыс iстемегендерге куәлiк жол жүру ережелерiнен бiлiмi тексерiлгеннен кейiн алмастырылады, ал бiр жылдан артық жұмыс iстемегендер оған қосымша практикалық машина жүргiзу дағдыларынан емтихан тапсырады.
3.5. Алмастырылған жаңа тракторист-машинист куәлiгiнiң "Ерекше белгiлер үшiн" графасына бұрынғы куәлiктiң сериясы, реттiк саны және берiлген уақыты көрсетiледi.
3.6. Куәлiк жоғалған жағдайда жаңа куәлiк "Дубликат" деген белгiмен механизатордың арызы, бiлiктiлiк куәлiгi және медициналық анықтама негiзiнде, ал кейбiр жағдайларда - куәлiктiң жоқтығын басқа мемауылтехқадағалау инспекциялары және МАИ органдарында анықталғаннан кейiн мемауылтехқадағалау инспекциясынан берiледi. Мемауылтехқадағалау инспекциясы барлық қажеттi құжаттар болған жағдайда арыз түскен күннен бiр ай мерзiм iшiнде механизаторлардың жол жүру және машиналарды техникалық пайдалану ережелерiнен бiлiмiн тексерiп, куәлiк беруiне мiндеттi.
3.7. Жоғалған сақтандыру талонының орнына жаңасы жол жүру және машиналарды техникалық пайдалану ережелерiнен бiлiм тексерiлген соң берiледi.
3.8. Сақтандыру талоны мына жағдайларда алмастырылады:
- басқа категориялардағы машиналарды жүргiзуге рұқсат алғанда;
- пайдалануға жарамсыздыққа жетсе;
- куәлiк алмастырылағанда;
- сақтандыру салоны жойылғанда;
- салон иесiнiң сұрауы бойынша сақтандыру талонында екi немесе одан артық белгiлер болып, оның соңғысына бiр жылдан артық уақыт өткен болса.
3.9. Жүргiзу құқынан бiр жылға дейiн мерзiмге айырылып, мерзiмi бiткен кiсiлерге тракторист-машинист куәлiгi шаруашылық, мекеме, кәсiпорын, ұйымдардың өтiнiшi, трактор, басқа өздiгiнен жүретiн машиналарды жүргiзуге жарамдылығы туралы медициналық анықтама және бiлiктiлiк куәлiгiн тапсырып, жол жүру, машиналарды техникалық пайдалану ережелерiнен бiлiмi тексерiлген соң берiледi, ал жүргiзу құқынан айыру мерзiмi бiр жылдан артық болған жағдайда жоғарыдағыларға қосымша - машиналар жүргiзудiң практикалық дағдыларынан емтихан тапсырылады.

4. Куәлiктердi жасау, жабдықтау және
сақтау тәртiбi

4.1. Тракторист-машинист куәлiктерi және сақтандыру талондарының бланкалары облыстық мемауылтехқадағалау инспекциясының мәлiмдемесi негiзiнде Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң тапсырысы бойынша жасалынады.
4.2. Тракторист-машинист куәлiктерi және сақтандыру талондарының бланкалары аса құнды құжаттар есебiнде сақталуы тиiстi.
4.3. Мемауылтехқадағалау инспекцияларында алмастырылған, бұрын пайдаланылған куәлiк, сақтандыру талондарының бланкалары және толтырылған кезде бүлiнген, сонымен қатар құқынан айырылып 12 ай мерзiм iшiнде қайта алынбаған куәлiктен сақтандыру талондарының бланкалары жиналу санына байланысты, қайта пайдалануға жарамсыз түрге келтiрiлiп жойылады. Ол туралы тиiстi акт жасалады.
4.4. Сақтандыру талоны мен куәлiк алуға негiз болған құжаттар бөлек iске тiгiлiп, белгiленген тәртiп бойынша сақталады. Куәлiк тiркелетiн Кiтап 45 жыл, қалған басқа құжаттар - 5 жыл сақталуы керек.
4.5. Медициналық анықтамалардың керектi көрсеткiштерi ведомостке түсiрiлгеннен кейiн бiлiктiлiк куәлiгiмен бiрге иесiне қайтарылады.

Тракторлар, басқа өздiгiнен
жүретiн ауыл шаруашылық,
мелиорациялық, жол-құрылыс
машиналарын жүруге рұқсат беретiн
тракторист-машинист куәлiгiн
беру туралы Нұсқаудың 1 қосымшасы

ТРАКТОРИСТ-МАШИНИСТ
КУӘЛIГI Тракторист-машинист куәлiгi

Фамилиясы_______________________________________________________
Аты_____________________________________________________________
Әкесiнiң аты____________________________________________________
Күнi және туған жерi____________________________________________
_________________________________________________________________
| Көлемi 3 х 4 см. |
Сериясы және | сурет жапсырылатын |
реттiк саны | орын |
|---------------------|
----------------------
(облысы,
-----------------------
ауданы)
Мемауылтехқадағалау М.О.
инспекциясынан берiлдi.
" "_________________________19 жыл
________________________________
(куәлiк берген инспекцияның
өкiлiнiң қолы) ____________________________
(куәлiк иесiнiң қолы)
________________________________________________________________
Тракторлар және басқа өздiгiнен | Рұқсат берiлгенi
жүретiн машиналар категориялары | туралы белгi
----------------------------------------------------------------
А. 14 кН (1,4 тс) дейiнгi доңғалақты
тракторлар
Б. 14 кН (1,4 тс) жоғарғы доңғалақты
тракторлар
В. Шынжыр табан тракторлар
Г. Механикалық трансмиссиялы өздiгiнен
жүретiн машиналар
Д. Гидростатикалық трансмиссиялы
өздiгiнен жүретiн машиналар
Е. Мелиорациялық және жол-құрылыс
машиналары, оның iшiнде шөмiшiнiң
сыйымдылығы 0,65 куб м.
дейiнгi эксковаторлар
----------------------------------------------------------------
Ерекше белгiлер үшiн

Тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн
ауыл шаруашылық, мелиорациялық,
жол-құрылыс машиналарын жүргiзуге
рұқсат беретiн тракторист-машинист
куәлiгiн беру туралы
Нұсқаудың
2 қосымшасы

1 1 1 2 2 2 3 3 3

САҚТАНДЫРУ ТАЛОНЫ сериясы ______________________N_______________А
Сериясы ____________N _______ тракторист-машинист куәлiгiне.
Фамилиясы_______________________________________________________Б
Аты ____________________________________________________________
Әкесiнiң аты ___________________________________________________
В
________________________________________________________________
(мемауылтехқадағалау инспекциясының ресми аты)
Берiлдi " " __________________ 19 жыл Г
__________________________________________________
(қолы) Д
М.О.
Е
Талон куәлiк алынған соң 15 күн iшiнде жұмыс iстеуге рұқсат бередi.
Жоғалған жағдайда жол жүру және машиналарды техникалық пайдалану
ережелерiнен бiлiм тексерiлгеннен кейiн жаңартылады.

4 4 4 5 5 5

САҚТАНДЫРУ ТУРАЛЫ БЕЛГI ЖАСАЛАТЫН,
ТӘРТIП БҰЗУШЫЛЫҚТАР
ТIЗIМI

1. Жолдама қағазсыз, техникалық талонсыз, нөмiрлiк белгiсiз
жұмыс iстеу және машиналарды ретсiз, басқа жұмыстарға
пайдалануы.
2. Техникалық қызмет көрсету ережелерiнiң бұзылуы.
3. Техниканы сақтау ережелерiнiң бұзылуы.
4. Басқа техникалық пайдалану ережелерiнiң бұзылуы.
5. Жол жүру ережелерiнiң бұзылуы.
" " __________________________________________19 жыл, Куәлiк
________________________________________________________________
(тәртiп бұзушылықтың түрi көрсетiлуi
________________________________________________________________
керек)
алынды.
________________________________________________________________
(куәлiктi алушының қызметi және фамилиясы)
Iстi қарау үшiн " " _________________________________19 жылы
________________________________________________________________
(инспекцияның аты көрсетiлуi
________________________________________________________________
керек)
келуi керек.

Тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн ауыл
шаруашылық, мелиорациялық, жол-құрылыс
машиналарын жүргiзуге рұқсат беретiн
тракторист-машинист куәлiгiн беру туралы
НҰСҚАУДЫҢ
3 қосымшасы

Тракторист-машинист куәлiгiн алатындардың бiлiмiн
тексеру ведомосы N ______________________________
облысы,______________аудандық мемауылтехқадағадау
инспекциясы " "_______________________19 жыл

1. Реттiк саны
2. Фамилиясы, аты, әкесiнiң аты
3. Туған уақыты
4. Емтихан тапсырушының оқу бiтiрген жерi
5. Бiлiктiлiк куәлiгiнiң реттiк саны және оның берiлген
уақыты
6. Медициналық анықтаманың реттiк саны, берiлген уақыты
және берген мекеменiң аты
7. Категориясы
8. Бiлiм тексеру қорытындысы (тапсырды, тапсырмады)
а) Жол жүру ережесi
ә) Машина жүргiзу дағдылары
б) Техникалық пайдалану ережелерi
Мемауылтехқадағалау инспекциясы, сонымен қатар бiлiм тексеруге
қатынасқан басқа қызметкерлердiң лауазымы, фамилиясы, аты, әкесiнiң
аты, қолдары қойылады.

Тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн ауыл
шаруашылық, мелиорациялық, жол-құрылыс
машиналарын жүргiзуге рұқсат беретiн
тракторист-машинист куәлiгiн беру туралы
НҰСҚАУДЫҢ
4 қосымшасы

Тракторист-машинист куәлiктерi, сақтандыру
талондары тiркелетiн және берiлетiн
КIТАП

1. Реттiк саны
2. Фамилиясы, аты, әкесiнiң аты
3. Туған жерi мен уақыты (күнi, айы, жылы)
4. Жұмыс iстейтiн жерi (тұратын орыны)
5. Емтихан тапсырған күнi және ведомостың реттiк саны
6. Куәлiктiң берілген күнi
7. Берiлген куәлiктiң
а) категориясы
ә) сериясы және реттiк саны
8. Талонның реттiк саны мен сериясы
9. Алғандығы туралы қолы

Тракторлар, басқа өздiгiнен жүретiн ауыл
шаруашылық, мелиорациялық, жол-құрылыс
машиналарын жүргiзуге рұқсат беретiн
тракторист-машинист куәлiгiн беру туралы
НҰСҚАУДЫҢ
5 қосымшасы

Куәлiктер, сақтандыру талондары және нөмiрлiк
белгiлер түсiмi және шығындарын есептеп,
тiркейтiн ЖУРНАЛ

I. Кiрiс
1. Түскен күнi
2. Бiрге келген құжаттың реттiк саны
3. Сериясы
4. Реттiк сандары
а) N ден
ә) N-ге дейiн
5. Саны
II. Ш ы ғ ы с
6. Шығынға шыққан күнi
7. Қайда берiлдi
8. Сериясы
9. Реттiк сандары
а) N -ден
ә) N -ге дейiн
10. Саны
11. Қалдығы

Ескерту: Бланктер мен белгiлердiң әр түрiне Журналда жеке
бөлiмдер берiледi.