Об утверждении Временного положения о профессионально-технической школе Республики Казахстан и Перечня профессии профессионально-технического образования и их специализации

Приказ Министерства образования Республики Казахстан от 21 июня 1996 г. N 194. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 января 1997 г. N 251. Утратил силу - Приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 13 августа 2003 г. N 554

В соответствии с Указом Президента Республики Казахстан, имеющего силу Закона "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам образования" от 27 января 1996 года и решением коллегии Министерства образования Республики Казахстан от 14.03.56 г. N 2/1 "Об оптимизации сети и структуры учреждений образования, финансируемые из местных бюджетов", п р и к а з ы в а ю:
1. Утвердить Временное положение о профессионально-технической школе Республики Казахстан и Перечень профессии профессионально-технического образования и их специализации.
2. Управлению профессионально-технического образования (К.Борибеков):
2.1. Провести регистрацию Временного положения о профессионально-технической школе Республики Казахстан в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
2.2. Разработать до 15 августа 1996 года новые нормативные документы, регламентирующие организацию учебно-воспитательного процесса в профессионально-технических школах и представить их для утверждения в установленном порядке.
3. Органам управления профессионально-техническими школами министерств и ведомств, областным и Алматинскому городскому управлениям (департаментам) образования, директорам профессионально-технических школ привести Уставы учебных заведений в соответствие с Временным положением, в установленном порядке провести их регистрацию в местных органах образования до 1 августа 1996 года.
4. Считать утратившим силу приказ Гособразования СССР от 7 июня 1989 г. N 565 "Об утверждении Временного положения "О профессионально-техническом училище" (примерное).
5. Контроль за выполнением настоящего Приказа возлагаю на заместителя министра Беркимбаеву Ш.К.

Министр

Временное положение
о профессионально-технической школе
Республики Казахстан

I. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

1. Профессионально-техническая школа Республики Казахстан является учебным заведением системы общего среднего образования, обеспечивающим удовлетворение потребностей личности общества и государства в профессионально-техническом образовании и предоставляющим всем гражданам Республики Казахстан равные возможности в приобретении профессии, специальности и квалификации в соответствии с их интересами, способностями, состоянием здоровья.
2. Профессионально-техническая школа является одним из важных звеньев национальной системы образования, призванного создавать максимально благоприятные условия для развития личности, раскрытия ее способностей, формирования профессионального мастерства и обеспечения ее социальной защищенности.
3. Главными задачами профессионально-технической школы являются:
- создание условий для приобретения молодежью и взрослым населением профессионально-технического образования, необходимой рабочей квалификации и включения их в общественно-полезный, производительный труд в условиях рыночной экономики;
- обеспечение высокого качества профессиональной и общеобразовательной подготовки будущих рабочих кадров;
- воспитание молодежи с активной жизненной позицией, способной к творческому участию в совершенствовании производственных и общественных отношений к труду в условиях рыночной экономики;
- обеспечение учебно-программной документацией и оказание методической помощи при организации подготовки, переподготовки и повышения квалификации рабочих кадров, осуществляемых на собственной базе по договорам с предприятиями различной формы собственности, службами занятости и другими организациями и гражданами.
4. Профессионально-техническая школа является основным учебным заведением, обеспечивающим подготовку рабочих кадров, подготовку и переподготовку высвобождаемых работников и незанятого населения, а также повышение квалификации в соответствии с государственным заказом и по договорам с предприятиями различной формы собственности, службами занятости, другими организациями и гражданами, по дневной, вечерней (сменной) формам обучения, с отрывом и без отрыва от производства, путем сочетания этих форм, а также путем индивидуального обучения:
- из числа молодежи, окончивших основную ступень общеобразовательной школы;
а) со сроком обучения не менее 3 года с получением общего среднего образования;
б) со сроком обучения 2 года без получения общего среднего образования;
- из числа граждан, окончивших старшую ступень общеобразовательной школы со сроком обучения до 2-х лет с учетом сложности профессии.
В профессионально-технической школе могут создаваться вечерние (сменные) отделения (группы), а также филиалы, которые являются ее структурными подразделениями и действуют на основании Устава и Положения.
5. Учредителями профессионально-технических школ могут быть органы образования, государственные предприятия, организации и учреждения, кооперативы, акционерные общества, общественные организации, граждане, а также иностранные граждане и фирмы. Государство гарантирует равные правовые условия всем учредителям.
Порядок создания, реорганизации и ликвидации профессионально-технической школы устанавливается в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об образовании".
Профессионально-техническая школа получает право на образовательную деятельность и льготы, предоставляемые законодательством Республики Казахстан с момента выдачи ей лицензии соответствующим органом образования.
6. Аттестация профессионально-технической школы проводится органами образования в установленном порядке один раз в пять лет.
7. Зарегистрированная в установленном порядке профессионально-техническая школа является юридическим лицом, имеет самостоятельный баланс, расчетный, валютный и другие счета в учреждениях банков, печать с изображением Государственного Герба Республики Казахстан.
8. Профессионально-техническая школа разрабатывает и утверждает на основе Закона Республики Казахстан "Об образовании" и настоящего временного Положения свой Устав, в котором в обязательном порядке указываются:
- учредитель;
- организационно-правовая форма профессионально-технической школы;
- цели образовательного процесса, тип и виды реализуемых образовательных программ;
- основные характеристики организации образовательного процесса;
- структура финансовой и хозяйственной деятельности;
- порядок управления учебным заведением;
- права и обязанности участников образовательного процесса;
- перечень видов локальных актов (приказов, распоряжений и др.), регламентирующих деятельность учебного заведения.
Устав учебного заведения разрабатывается и принимается по согласованию с учредителем.
9. Профессионально-техническая школа для осуществления поставленных перед ней задач имеет право разрабатывать свою организационную структуру, определять формы организации и стимулирования труда, организовывать производственную, кооперативную и другие виды деятельности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
10. Профессионально-технические школы в кооперации с другими учебными заведениями, предприятиями, организациями могут создавать учебно-производственные, учебно-торгово-производственные фирмы, объединения, ученические малые предприятия и другие формы трудовых ассоциаций учащихся и работников. Они также могут входить в состав учебных заведений системы высшего образования с сохранением юридической и финансово-хозяйственной самостоятельности.
11. Профессионально-техническая школа создает условия, гарантирующие охрану и укрепление здоровья обучающихся. Медицинское обслуживание обучающихся обеспечивают органы здравоохранения. Для работы медицинского персонала предоставляются помещения с соответствующими условиями.
Создание необходимых условий учебы, труда и отдыха обучающимся возлагается на должностных лиц профессионально-технической школы в соответствии с законодательством Республики Казахстан, Уставом учебного заведения.
12. Профессионально-техническая школа осуществляет прием учащихся и формирует контингент обучающихся в соответствии с требованиями рынка труда и заказами работодателей на основе договоров. Порядок и условия приема в профессионально-техническую школу определяется типовыми правилами.

II. ОРГАНИЗАЦИЯ УЧЕБНО-ВОСПИТАТЕЛЬНОГО ПРОЦЕССА

13. Учебно-воспитательный процесс в профессионально-технической школе строится на принципах демократии и гуманизации отношений учащихся и педагогов, обеспечивающих духовное раскрепощение личности, стремление учащихся к знаниям и включает в себя теоретическое и производственное обучение, производственную практику, а также воспитательную работу с учащимися, содержание образования ориентировано на расширение возможностей молодежи в профессиональном самоопределении, повышении квалификации, специальной и общекультурной подготовки ее выпускников.
14. Подготовка квалифицированных рабочих, их переподготовка и повышение квалификации в профессионально-технической школе осуществляется по профессиям (специальностям) и группам профессий, определяемым учебным заведением совместно с предприятиями-заказчиками, службой занятости и лично гражданами, на основе действующего Перечня профессий, специальностей и профессионально-квалификационных характеристик, утверждаемых Министерством труда Республики Казахстан.
В случае возникновения необходимости подготовки, переподготовки и повышения квалификации по профессиям (специальностям), не предусмотренным действующим Перечнем профессий и специальностей, необходимо проведение дополнительного лицензирования по обучаемой профессии (специальности).
15. Профессионально-техническая школа вправе реализовать дополнительные профессионально-образовательные программы и оказывать дополнительные образовательные услуги за рамками соответствующих образовательных программ, а такие осуществлять в соответствии с законодательством Республики Казахстан подготовку к военной службе.
Проводить социально-педагогические и экономические эксперименты, направленные на повышение эффективности и качества учебно-воспитательного процесса.
16. Демократичность и вариативность профессионального образования, ориентация на национальные, региональные и производственные особенности обеспечиваются его структурой и содержанием, отраженных в учебных планах и программах, включающих предметы общетехнического, профессионально-технического и общеобразовательного циклов. Основой для разработки содержания профессионально-технического образования является стандарт профессионально-технического образования.
17. Стандарты профессионально-технического образования и их перечень устанавливаются с целью соблюдения требований учебных программ общеобразовательной и профессиональной подготовки выпускников и обеспечивающие зквивалентность и конвертируемость документов по качеству и уровню профессионального образования в республике и за рубежом.
Порядок разработки и утверждения стандартов профтехобразования определяется Правительством Республики Казахстан.
18. Профессионально-технические школы, исходя из имеющихся возможностей и в соответствии с запросами учащихся, самостоятельно определяют язык обучения (изучения).
19. Учебный год в профессионально-технических школах (дневное обучение), как правило, начинается с 1 сентября и завершается не позднее 1 июля. Учебное заведение в зависимости от местных условий может самостоятельно определять сроки начала и окончания учебного года. Для отдельных категорий учащихся начало занятий устанавливается по мере укомплектования учебных групп в сроки, определяемые по договорам с предприятиями-заказчиками. Учебная нагрузка учащихся не должна превышать 36 часов в неделю. Продолжительность каникул за полный учебный год составляет не менее 10 недель.
20. Учебные группы комплектуются по профессиям в количестве не менее 25 учащихся. В сельских профессионально-технических школах допускается по согласованию с соответствующим органом управления образования с привлечением внебюджетных средств комплектование учебных групп не менее 15 учащихся.
При финансировании подготовки и переподготовки рабочих кадров из средств работодателей-заказчиков наполняемость учебных групп определяется учебным заведением в соответствии с договором.
21. Основной формой организации теоретического и производственного обучения в профессионально-технической школе является урок. Кроме того, проводятся лекции, семинарские занятия, собеседования, практикумы, консультации, самостоятельные и лабораторно-практические работы, факультативные занятия.
На теоретических и лабораторно-практических занятиях по отдельным дисциплинам, в том числе по физическому воспитанию и при изучении языков группа может делиться на подгруппы. Перечень учебных дисциплин, при обучении которым может производиться деление групп на подгруппы, определяется учебным планом. Продолжительность урока теоретического обучения 45 минут, при необходимости допускаются спаренные уроки по предметам, с перерывами 5 и 10 минут после 2-х уроков.
Продолжительность уроков производственного обучения 90 минут с 10-ти минутными перерывами. Чередование теоретических, практических занятий определяется учебным планом.
22. Производственное обучение учащихся осуществляется в учебно-производственных мастерских, лабораториях, полигонах, в учебных хозяйствах учебных заведений, на ученических местах, участках, строительных объектах, полях, фермах предприятий-заказчиков, т.е. работодателей.
В соответствии с содержанием учебных программ в процессе производственного обучения, а также во внеучебное время учащиеся изготавливают промышленную и сельскохозяйственную продукцию, товары народного потребления, оказывают различные платные услуги населению, которые могут быть проданы в розничной торговле.
Производственное обучение по всем профессиям осуществляется в группах по 12-15 человек, а по профессиям, связанным с обслуживанием сложного оборудования, выполнением опасных работ, исходя из имеющихся условий.
23. Производственная практика учащихся проводится на самостоятельных рабочих местах и штатных должностях, а также в порядке исключения, на оборудованных рабочих местах в мастерских профтехшколы.
24. Качество знаний, умений и навыков учащихся оценивается в баллах: 5 (отлично), 4 (хорошо), 3 (удовлетворительно), 2 (неудовлетворительно). Итоговые оценки выставляются на экзамене или по результатам текущего контроля работы учащегося. Учебное заведение имеет право самостоятельно устанавливать различные методы и способы оценки текущих знаний учащихся и формы их контроля.
25. В целях периодического контроля, освоения навыков профессиональной подготовки в профессионально-технических школах проводится поэтапная аттестация учащихся, по итогам которой им присваивается квалификация (разряд, класс, категория), соответствующая достигнутому на данном этапе уровню профессиональной подготовки, а по завершении обучения проводятся выпускные квалификационные экзамены.
26. Порядок перевода учащихся на следующий курс, допуска к сдаче выпускных квалификационных экзаменов, поэтапной аттестации и присвоения квалификации (разряд, класс, категория) определяется Инструкцией, утвержденной Министерством образования Республики Казахстан.

III. УЧАЩИЕСЯ ПРОФЕССИОНАЛЬНО-ТЕХНИЧЕСКОЙ ШКОЛЫ

27. Учащиеся имеют право на:
- получение профессионально-технического образования по избранной профессии в соответствии с образовательным стандартом;
- досрочно или экстерном сдавать экзамены, занимаясь по индивидуальным учебным планам;
- бесплатное пользование в процессе обучения учебно-производственной, библиотечной и культурно-спортивной базой учебного заведения;
- совмещение обучения с работой в свободное от учебы время;
- участие в работе органов самоуправления учебного заведения;
- поощрение и вознаграждение за успехи в учебе, научно-производственной, творческой деятельности;
- получение дополнительных, в том числе платных образовательных услуг.
28. Учащиеся профессионально-технической школы обязаны:
- добросовестно овладевать профессиональным мастерством, знаниями основ наук, развивать свои способности; вырабатывать умение самостоятельно пополнять знания и применять их на практике, активно участвовать в общественной жизни коллектива;
- соблюдать правила внутреннего распорядка и другие требования, предусмотренные Уставом профессионально-технической школы.
29. Учащиеся государственной профессионально-технической школы обеспечиваются стипендиями, обмундированием, бесплатным питанием, местами в общежитиях и льготным проездом на пассажирском транспорте, иными видами льгот и материальной помощи, предусмотренными учредителем и действующими нормативами.
30. Обучение детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей или лиц, их заменяющих, осуществляется на основе полного государственного обеспечения.
31. Отвлечение учащихся от занятий в учебное время на работы, не связанные с учебным процессом, запрещается за исключением случаев ликвидации последствий аварий, стихийных бедствий, а также неблагоприятных погодных условий по решению акима областей, городов и районов.
32. За систематическое нарушение Устава учебного заведения, Правил внутреннего распорядка, пропуска эанятий без уважительных причин и неуспеваемости к учащимся могут быть применены меры воздействия, вплоть до исключения.
33. Учащиеся профессионально-технической школы, успешно закончившие полный курс обучения и имеющие положительные итоговые оценки по всем дисциплинам профессионально-технического цикла и производственному обучению, допускаются к сдаче выпускных квалификационных экзаменов.
Учащиеся могут быть освобождены от сдачи экзаменов по теоретическим предметам на основании заключения медицинской комиссии по болезни. Перечень заболеваний, дающих право на освобождение от зкзаменов, устанавливается Министерством образования совместно с Министерством здравоохранения.
34. Учащимся-выпускникам, окончившим профессионально-технические школы и прошедшим государственную аттестацию, выдается документ, установленный в Республика Казахстан образца об уровне профессионального образования и квалификации.
35. Выпускникам профессионально-технической школы, имеющим по производственному обучению, специальным и общетехническим предметам и не менее чем 75% других дисциплин учебного плана итоговую оценку "5" (отлично), а по остальным дисциплинам оценку "4" (хорошо), прошедшим государственную аттестацию с оценкой "5" (отлично), выдается документ установленного образца с отличием.
36. Время обучения в профессионально-технической школе засчитывается в общий трудовой стаж, а также в непрерывный трудовой стаж, если перерыв между днем окончания профессионально-технической школы и днем поступления на работу не превышает одного месяца.
37. Выпускникам профессионально-технической школы с дневной формой обучения, обучающимся 10 месяцев и более, перед началом работы предприятие-заказчик и другие работодатели представляют отпуск с оплатой его из расчета тарифной ставки по присвоенному разряду (классу, категории) в соответствии с действующим законодательством.

IV. ИНЖЕНЕРНО-ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ РАБОТНИКИ ПРОФЕССИОНАЛЬНО-
ТЕХНИЧЕСКОЙ ШКОЛЫ

38. К инженерно-педагогическим работникам относятся руководители, преподаватели, мастера (инструкторы) производственного обучения, воспитатели и другие члены трудового коллектива учебного эаведения, осуществляющие подготовку, переподготовку и повышение квалификации рабочих (специалистов), выполняющие воспитательные функции и участвующие в организации, проведении и методическом обеспечении образовательного процесса, они пользуются всеми льготами, определенными Законом "Об образовании" для педагогов.
39. Прием на должности инженерно-педагогических работников осуществляется на конкурсной основе с последующим заключением контракта. На должности инженерно-педагогического персонала принимаются лица, имеющие необходимую профессионально-педагогическую квалификацию, соответствующую установленным квалификационным требованиям данного профиля и подтвержденную дипломами об образовании, либо документами о повышении специальной производственной, инженерной (предметной) или психолого-педагогической квалификации.
40. К педагогической деятельности не допускаются лица, которым она запрещена приговором суда или по медицинским показаниям.
41. Требования к инженерно-педагогическим работникам определяется квалификационными характеристиками, утвержденными в установленном порядке. Отношение работника профессионально-технической школы и администрации регулируются контрактом (трудовым соглашением), заключенным на срок до трех лет, в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.
42. Инженерно-педагогические работники профессионально-технической школы имеют право:
- на педагогическую инициативу, свободу выбора в использовании методик обучения и воспитания;
- моральное и материальное стимулирование труда;
- необходимые условия для реализации своего творческого потенциала в процессе подготовки, переподготовки и повышения квалификации рабочих и специалистов;
- участвовать в управлении и решении вопросов развития учебного заведения, а также в работе общественных и трудовых объединений, организаций;
- пользоваться информационными фондами, услугами учебных, научно-методических, социально-бытовых, лечебных и других подразделений учебного заведения;
- обжаловать приказы и распоряжения администрации профессионально-технической школы.
Инженерно-педагогические работники, реализующие право на индивидуальную трудовую педагогическую деятельность, не могут осуществлять ее по отношению к обучающимся в той же профессионально-технической школе.
43. Инженерно-педагогические работники в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, пользуются правом на нормированный рабочий день, удлиненный оплачиваемый отпуск.
44. Инженерно-педагогические работники профессионально-технической школы обязаны:
- проводить обучение и воспитание на высоком профессиональном уровне, в духе национальных традиций народов Казахстана;
- активно вовлекать учащихся в учебно-производственную и другие виды деятельности, способствующие развитию творческих способностей будущих специалистов;
- уважать честь и достоинство учащихся, воспитывать их в духе гуманизма, гражданственности и уважения законов;
- соблюдать нормы педагогической этики;
- нести ответственность за конечные результаты обучения, обеспечивать знания, умения и навыки в соответствии с учебной программой;
- соблюдать требование Устава профтехшколы.
45. Заработная плата, должностной оклад инженерно-педагогическим работникам выплачивается за выполнение ими функциональных обязанностей и работ, предусмотренных контрактом. Выполнение работником других работ и обязанностей оплачивается по дополнительному соглашению.
46. За успехи в учебной, научно-методической, воспитательной работе и другой уставной деятельности для инженерно-педагогических работников устанавливаются различные формы морального и материального поощрения.
47. Увольнение инженерно-педагогических работников, осуществляется в соответствии с действующим трудовым законодательством Республики Казахстан.

V. УПРАВЛЕНИЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНО-ТЕХНИЧЕСКОЙ ШКОЛОЙ

48. Управление профессионально-технической школой осуществляется в соответствии с ее Уставом на основе сочетания централизованного руководства с самостоятельности учебного заведения, самоуправлением его коллектива, объединяющего всех учащихся и работников, в тесном взаимодействии с учредителями.
49. Органами самоуправления профессионально-технической школы являются педагогический Совет и другие органы, предусмотренные Уставом профессионально-технической школы.
50. Непосредственное руководство профессионально-технической школой осуществляет директор, назначаемый государственным органом областного (городского) управления образования или учредителем.
Директор решает самостоятельно все вопросы деятельности учебного заведения, за исключением тех, которые отнесены Уставом данной профессионально-технической школы к компетенции педагогического Совета или вышестоящей организации.
Директор профессионально-технической школы:
- несет полную ответственность за результаты работы учебного заведения;
- действует от имени коллектива учебного заведения, представляет его интерес во всех органах, учреждениях, на предприятиях и организациях, распоряжается имуществом;
- в пределах своей компетенции издает приказы, распоряжения, обязательные для исполнения всеми работниками и учащимися;
- назначает и освобождает от должности своих заместителей, главного бухгалтера по согласованию с вышестоящим органом образования, всех других работников в соответствии с трудовым законодательством, определяет круг их обязанностей;
- за счет и в пределах фонда заработной платы (оплаты труда) устанавливает должностные оклады и ставки заработной платы в соответствии с Единой тарифной сеткой;
- осуществляет контроль за качеством работы преподавателей, мастеров производственного обучения и других работников учебного заведения.

VI. УЧЕБНО-МАТЕРИАЛЬНАЯ БАЗА ПРОФЕССИОНАЛЬНО-ТЕХНИЧЕСКОЙ
ШКОЛЫ

51. К учебно-материальной базе профессионально-технической школы относятся здания, сооружения, имущественные комплексы (учебные, жилые, вспомогательные), земельные участки учебного хозяйства, учебные полигоны, различное оборудование и оснащение, а также учебно-наглядные пособия, технические средства обучения, электронно-вычислительная техника, другое имущество учебного назначения, которое используется в целях решения основных задач образовательного процесса.
52. Для обеспечения уставной деятельности профессионально-технической школы учредитель закрепляет за ним землю, здания, сооружения, оборудование, имущество потребительского, социального, культурного и другого назначения, принадлежащие учредителю или арендуемые им у другого собственника. Объекты собственности, закрепленные учредителем, находятся в оперативном управлении учебного заведения.
53. Профессионально-техническая школа обязана обеспечить содержание принадлежащей ей учебно-материальной базы на уровне требований, определенных соответствующими нормативами.
54. Профессионально-техническая школа несет ответственность перед собственником за сохранность и эффективное использование закрепленной за ним собственности. Изъятие или отчуждение собственности, закрепленной за профтехшколой, допускается только по истечении срока договора между собственником и учебным заведением, если другие условия не оговорены договором.
55. Профессионально-техническая школа вправе выступать в качестве арендатора и арендодателя имущества.
56. Развитие учебно-материальной базы профессионально-технической школы осуществляется в пределах бюджетных ассигнований и собственных внебюджетных средств.
57. Приобретение сырья, материалов, оборудования и других материально-технических средств как для учебных целей, так и для производства промышленной и сельскохозяйственной продукции, товаров народного потребления и для другой Уставной деятельности профессионально-технической школы осуществляется за счет бюджетных и внебюджетных средств, находящихся в его распоряжении.

VII. ФИНАНСИРОВАНИЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНО-ТЕХНИЧЕСКОЙ ШКОЛЫ

58. Финансирование профессионально-технической школы осуществляется на основе утвержденных смет расходов вышестоящим органом управления, за счет местного бюджета и за счет внебюджетных средств на основании нормативов на содержание учащихся. Абсолютные размеры нормативов регулярно индексируются в соответствии с темпами инфляции.
В пределах утвержденной сметы расходов профессионально-техническая школа:
- по бюджетным средствам утверждает и перераспределяет расходы по всем статьям, за исключением фонда заработной платы, начислений на эаработную плату, средств стипендиального фонда и питания;
- для подразделений, содержащихся по смете внебюджетных (специальных) средств, утверждает и перераспределяет расходы по всем статьям по каждому виду внебюджетных (специальных) средств, за исключением фонда заработной платы, начислений на заработную плату и взносов в доход бюджета.
55. Финансирование подготовки, переподготовки и повышения квалификации незанятого населения и высвобождаемых работников осуществляется за счет средств государственного Фонда содействия занятости незаинтересованных предприятий, объединений, фирм и других организаций, личных средств граждан.
60. В качестве дополнительных источников финансирования привлекаются:
- средства учебных заведений, полученные в результате учебно-производственной и хозяйственной деятельности;
- доля прибыли, получаемая при реализации продукции (оказания услуг), произведенной учащимися во время прохождения производственной практики на предприятиях различной формы собственности, организациях и кооперативах;
- денежные и материальные взносы учредителей и спонсоров;
- средства, полученные за платные образовательные услуги;
- кредиты банков;
- денежные средства предприятий, учреждений, организаций, вложенные целевым назначением в развитие профессионально-технической школы;
- пожертвования общественных благотворительных организаций, граждан, в том числе иностранных граждан и фирм;
- другие источники финансирования, не запрещенные законодательством.
Сумма бюджетных ассигнований профессионально-технических школ не может уменьшаться и выделение их не прекращается независимо от размера доходов по внебюджетным поступлениям.
61. Профессионально-техническая школа осуществляет оперативный и бухгалтерский учет, представляет статистическую и бухгалтерскую отчетность в установленные сроки и отчитывается перед учредителем о финансово-хозяйственной деятельности и перед коллективом учебного заведения по внебюджетным средствам.
62. Профессионально-техническая школа имеет право осуществлять деятельность, приносящую доход. Доходы от такой деятельности и приобретенное за их счет имущество поступают в самостоятельное распоряжение профтехшколы. Профтехшкола освобождается от всех видов пошлин и обязательных платежей в бюджет, кроме предусмотренных налоговым законодательством Республики Казахстан.

VIII. МЕЖДУНАРОДНОЕ СОТРУДНИЧЕСТВО И ВНЕШНЕЭКОНОМИЧЕСКАЯ
ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ

63. Профессионально-техническая школа в установленном эаконодательством порядке имеет право устанавливать прямые связи с зарубежными предприятиями, учебными заведениями, организациями и фирмами.
64. Обучение, подготовка, переподготовка и повышение квалификации граждан иностранных государств в профессионально-технических школах Республики Казахстан, равно как и граждан Республики Казахстан в зарубежных учебных заведениях, осуществляется в соответствии с международными договорами (соглашениями) Республики Казахстан на основе прямых договоров (соглашений), заключаемых учебными заведениями юридическими, физическими лицами.
65. Профессионально-техническая школа может самостоятельно осуществлять внешнеэкономическую деятельность и иметь валютные счета в банковских и других кредитных учреждениях в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
66. Валютные средства, полученные профессионально-технической школой от внешнеэкономической деятельности, остаются в ее распоряжении и изъятию не подлежат.
67. Иностранные граждане, лица без гражданства, принятые в учебные заведения, имеют права и несут обязанности в соответствии с действующим законодательством и настоящим Положением.

Қазақстан Республикасы кәсiптiк-техникалық мектебi туралы Уақытша ережесiн және кәсiптiк-техникалық бiлiм мамандықтары мен оны мамандыру тiзбесiн бекiту

Қазақстан Республикасы Бiлiм министрлiгiнiң 1996 жылғы 21 маусым N 194 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1997 жылғы 28 қаңтарда N 251 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым министрiнің 2003 жылғы 13 тамыздағы N 554 бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Президентiнiң Заң күшi бар 1996 жылы 27 қаңтардағы N 2829 "Қазақстан Республикасында бiлiм туралы кейбiр заң актiлерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" Жарлығы және Қазақстан Республикасы Бiлiм министрлiгiнiң 1996 жылғы 14 наурыздағы N 2/1 "Жергiлiктi бюджеттен қаржыландырылатын бiлiм беру мекемелерiнiң жүйесi мен құрылымын барынша ұтымдыландыру туралы бұйырамын:
1. Қазақстан Республикасы кәсiптiк-техникалық мектебi туралы Уақытша Ережесiн және мамандықтары мен оны мамандандыру Тiзбесi бекiтiлсiн.
2. Кәсiптiк-техникалық бiлiм басқармасы /Бөрiбеков Қ./:
2.1. Қазақстан Республикасы кәсiптiк-техникалық мектебi туралы Уақытша ережесiн Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнде қаттаудан өткiзсiн.
2.2. 1996 жылдың 15 тамызына дейiнгi мерзiмде, кәсiптiк-техникалық мектептердiң оқу-тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың регламенттейтiн жаңа нормативтi құжаттар әзiрлесiн.
3. Министрлiктер мен ведомстволардың, кәсiптiк-техникалық мектеп басқару органдары, облыстық және Алматы қалалық бiлiм басқармалары /департаменттерi/, кәсiптiк-техникалық мектеп директорлары оқу Жарғысын Уақытша ережесiне сәйкес келтiрiп 1996 жылдың 1 тамызына дейiнгi мерзiмде жергiлiктi бiлiм органдарында белгiлi тәртiп бойынша қаттаудан өткiзсiн.
4. КСРО мемлекеттiк бiлiм комитетiнiң 1989 ж. N 565 Уақытша
кәсiптiк-техникалық училище туралы ережесiн бекiту туралы" бұйрығы күшiн жояды.
5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды министрдiң орынбасары Беркiмбаева Ш.Қ. жүктелсiн.

Министр

Енгiзген: Келiсiлдi:
Кәсiптiк-техникалық бiлiм Министрдiң орынбасары
басқармасы Жоғары бiлiм және ғылым
"___"________ 1996 ж. бас басқармасы
"___"________ 1996 ж.
Орта бiлiм беру бас басқармасы
"___"________ 1996 ж.
Экономика және қаржы бас
басқармасы
"___"________ 1996 ж.
Орта арнаулы бiлiм басқармасы
"___"________ 1996 ж.
Заң бөлiмi
"___"________ 1996 ж.

Қазақстан Республикасы кәсiптiк-техникалық мектебi туралы
УАҚЫТША ЕРЕЖЕ I. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасының кәсiптiк-техникалық мектебi қоғамды және мемлекеттi қажеттiлiгiне қарай кәсiптiк-техникалық бiлiммен қамтамасыз ететiн, Қазақстан Республикасының барлық азаматтарына денсаулығына және қабiлетiне, мүддесiне сай кәсiптiк мамандықтармен бiлiктiлiк алуға тең мүмкiндiктер жасайтын жалпы орта бiлiм беру жүйесiнiң оқу орны болып табылады.
2. Кәсiптiк-техникалық мектеп жеке тұлғаны дамытуға, оның талабын ашуға, кәсiптiк шеберлiгiн қалыптастыруға және әлеуметтiк қорғауға қолайлы жағдайлар жасайтын ұлттық бiлiм жүйесiнiң маңызды құрамдас бөлiгi болып табылады.
3. Кәсiптiк-техникалық мектептiң басты мiндеттерi:
- жастар мен ересектердiң нарықтық-экономика жағдайында қоғамға пайдалы және өнiмдi еңбекке араласуына қажеттi жұмысшы мамандығын және кәсiптiк-техникалық бiлiм алуына жағдай жасау;
- болашақ жұмысшы кадрларын жоғары сапалы кәсiппен және орта бiлiммен қамтамасыз ету;
- нарықтық экономика жағдайында жастарды белсендi көзқарасқа тәрбиелеу, қоғамдық және өндiрiстiк еңбек байланыстарын жетiлдiруге қатыстыру;
- еңбекпен қамтамасыз ету қызмет орындарымен, мекемелерiмен, түрлi формалы меншiктегi кәсiпорындармен және азаматтармен келiсiм шартқа отыру арқылы өзiнiң базасында жұмысшы кадрларын даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру жұмысына әдiстемелiк көмек көрсету, оқу бағдарламаларымен қамтамасыз ету.
4. Кәсiптiк-техникалық мектеп кәсiпорындармен, түрлi меншiктегi жұмыспен қамту орындарымен және азаматтармен шартқа отыру арқылы мемлекеттiк тапсырыс бойынша оқытудың күндiзгi, кешкi /сменалы/ түрлерiмен өндiрiстен қол үзiп және қол үзбей оқитын, сонымен қатар жекелей оқытумен жұмыссыздармен жұмыстан босатылған жұмысшы кадрларын даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiгiн арттыруды негiзгi оқу орны болып табылады, сонымен қатар жалпы бiлiм беретiн орта мектептiң негiзгi сатысын бiтiрген жастарды.
а/ 3 жылдан кем емес оқу жалпы орта бiлiммен;
б/ 2 жыл оқу мерзiмiнде жалпы орта бiлiмсiз;
в/ жалпы орта мектептiң жоғарғы сатысын бiтiрген азаматтарды 2 жылға дейiнгi мерзiмде оқытады.
Кәсiптiк техникалық мектепте Жарғы мен Ереже негiзiнде кешкi /сменалы/ бөлiмдер /топтар/ мен бөлiмшелер /филиалдар/ құруға /ашуға/ болады және ол оның құрылымы болып табылады.
5. Бiлiм /мекемелерi/, мемлекеттiк кәсiпорындар, мекемелер, кооперативтер, акционерлiк қоғамдар, қоғамдық ұйымдар, азаматтар, шет ел азаматтары мен фирмалары кәсiптiк-техникалық мектептiң құрылтайшылары бола алады. Мемлекет өз тарапынан барлық құрылтайшыларға тең дәрежеде құқықтық жағдай жасайды. Кәсiптiк-техникалық мектептi қалыптастыру, қайта құру және жабу тәртiбi Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы" Заңына сай жүргiзедi. Кәсiптiк-техникалық мектеп Қазақстан Республикасының заңында көрсетiлгендей бiлiм /мекемелерiнiң/ лицензиясын алған сәттен бастап ағартушылық қызметiн бастауға және жеңiлдiктерiн пайдалануға құқылы.
6. Кәсiптiк-техникалық мектептi аттестациялау бiлiм мекемелерi бекiткен тәртiппен бес жылда бiр рет өтедi.
7. Бекiтiлген тәртiппен тiркелген кәсiптiк-техникалық мектеп заңды ұйым болып саналады, оның өз балансы, банкте есеп айырысу шоты, валюталық және басқа есептерi болып, мөрiнде Қазақстан Республикасының мемлекеттiк елтаңбасы бейнеленуi керек.
8. Кәсiптiк-техникалық мектеп Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы" Заңының негiзiнде Уақытша ережеге сәйкес Жарғысын дайындап бекiткенде мiндеттi түрде:
- құрылтайшысы;
- кәсiптiк-техникалық мектептiң құқықтық ұйымдастыру қалпы;
- оқыту процесiнiң мақсаты, қолданылатын оқу бағдарламаларының
түрлерi мен үлгiлерi;
- оқу процесiн ұйымдастырудың негiзгi сипаттамалары;
- қаржы және шаруашылық қызметiнiң құрылымы;
- оқу орнын басқару тәртiбi;
- оқыту процесiне қатыстылардың құқықтары мен мiндеттерi;
- оқу орнының жұмыс тәртiбiн шектейтiн актiлердiң тiзбегi
(бұйрықтар, жарлықтар т.б.) көрсетiлуi керек.
Оқу орнының Жарғысы құрылтайшылардың келiсiмiмен жасалып
қабылданады.
9. Кәсiптiк-техникалық мектеп өзiнiң құрылымын, өндiрiстiк, кооперативтiк және басқа еңбек түрлерiн Қазақстан Республикасының Заңдарына сәйкес ұйымдастыруға құқылы.
10. Кәсiптiк-техникалық мектептер басқа оқу орындарымен, кәсiпорындармен, ұйымдармен бiрiгiп, оқу өндiрiстiк, оқу-сауда өндiрiстiк бiрлестiктер, ұйымдар, оқушылардың шағын кәсiпорындарын, оқушылар мен жұмысшылардан құралған еңбек ассоциацияларын құра алады. Сонымен қатар олар заңдық және қаржы-шаруашылық тәуелсiздiгiн сақтай отырып, жоғары бiлiм оқу орнының құрамына ене алады.
11. Кәсiптiк-техникалық мектеп оқушылардың денсаулығын сақтауға және нығайтуға жағдай жасайды. Оқушыларға медициналық қызметтi денсаулық сақтау мекемелерi қамтамасыз етедi. Медицина қызметкерлерiне арнайы жабдықталған жай берiледi. Оқушылардың оқу, еңбек және демалысын ұйымдастыру Қазақстан Республикасының Заңына, оқу орнының жарғысына сәйкес оқу орнының басшыларына жүктеледi.
12. Кәсiптiк-техникалық мектеп оқушыларды еңбек нарқының талабына сай жұмыс ұсынушылармен шартқа отыру арқылы қабылдайды. Кәсiптiк-техникалық мектепке қабылдаудың ретi жалпы Ережелермен анықталады.

II. Оқу-тәрбие процесiн ұйымдастыру

13. Кәсiптiк-техникалық мектептегi оқу-тәрбие процесi оқушы мен педагогтардың арасындағы бұқаралық және гуманистiк принципке негiзделiп, және тұлғаның рухани бостандығын қамтамасыз ету арқылы, оқушыны бiлiмге ынталандыруда теориялық, өндiрiстiк оқытуды, өндiрiстiк практиканы және оқушылармен тәрбиелiк жұмысты қамтиды. Бiлiм берудiң мазмұны жастардың кәсiби бiлiм алуына, бiлiктiлiгiн арттыруға, жалпы мәдени және арнайы дайындығын кеңейтуге бағытталған.
14. Кәсiптiк-техникалық мектепте маман жұмысшыларды даярлау, қайта даярлау және кәсiби бiлiмiн арттыру оқу орнының кәсiпорынмен, жұмыспен қамту орындарымен, жеке азаматтармен келiсiлген мамандықтар бойынша мамандықтар тiзiмi негiзiнде және Қазақстан Республикасы Еңбек министрлiгi бекiткен кәсiби мамандықтардың сипаттамасына сай жүргiзiледi.
Мамандықтар тiзiмiнде көрсетiлмеген кәсiби мамандықтарға даярлау, қайта даярлау және бiлiмiн арттыру үшiн қосымша лицензия жасалынады.
15. Кәсiптiк-техникалық мектеп қосымша бiлiм беретiн бағдарламалар жасап оқу бағдарламаларынан тыс қосымша бiлiм берудi жүзеге асырады, сонымен қатар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әскери борышты өтеуге дайындық жүргiзедi.
Оқу-тәрбие процесiнiң сапасын және тиiмдiлiгiн арттыру мақсатында қоғамдық-педагогикалық және экономикалық (тәжiрибелер) жүргiзедi.
16. Кәсiптiк бiлiмнiң бұқаралық, көп салалық, ұлттық, аймақтық және өндiрiстiк ерекшелiктерi жалпы орта және кәсiптiк-техникалық бiлiм беру циклының пәндерiн қамтитын оқу жоспары мен бағдарламаларының мазмұны және құрылымымен анықталады (қамтамасыз етiледi).
17. Кәсiптiк-техникалық бiлiм стандарты мен тiзiмiнiң мақсаты жалпы орта және кәсiби бiлiм беретiн оқу бағдарламаларына қойылатын талаптарды қадағалау, құжаттардың республика мен шет ел баламалық, конверсиялық сапасы мен деңгейiн қамтамасыз ету.
Кәсiптiк-техникалық бiлiм стандартын жасау және бекiту Қазақстан Республикасы Үкiметi анықтайды.
18. Оқытудың қай тiлде жүретiнi кәсiптiк-техникалық мектептер өз және оқушы мүмкiндiктерiне сай өздерi шешедi.
19. Кәсiптiк-техникалық мектепте оқу жылы (күндiзгi оқу) әдеттегiдей 1-қыркүйектен басталып, 1-шi шiлдеде аяқталуы тиiс. Оқу орны жергiлiктi жағдайға байланысты оқу жылының басталу мерзiмi мен аяқталу мерзiмiн өз беттерiмен белгiлей алады. Жекелеген оқушылар үшiн оқудың басталуы оқу топтарын жинақтау мерзiмiне сәйкес немесе сұраныс жасаушы өнеркәсiптiк келiсiм шарттарына сай жүргiзiледi. Оқушылардың апталық оқу жүктемесi 36 сағаттан аспауы керек. Оқу жылына шаққанда каникул мерзiмi 10 аптадан кем болмауы тиiс.
20. Оқу топтары кәсiбiне сай жүктелуiн, оқушы саны 25-тен кем болмай жинақталуы тиiс.
Ауылдағы кәсiптiк-техникалық мектептерге жергiлiктi бiлiм беру басқармасының келiсiмiмен бюджеттен тыс қаржыға сүйенiп, 15 оқушыдан кем емес оқу топтарын құруға рұқсат етiледi.
Жұмысшы кадрларын даярлау, қайта даярлау сұраныс жасаушылар тарапынан қаржыландырылатын топтардың оқушы саны келiсiм шартқа сай оқу орны белгiлейдi.
21. Кәсiптiк-техникалық мектепте теориялық және өндiрiстiк оқудың негiзгi формасы сабақ болып саналады. Сонымен қатар лекциялар, семинар, әңгiме сабақтары, практикумдар, қосымша сабақтар, өз беттiк және лабораториялық iс-тәжiрибе жұмыстары, факультативтiк сабақтар жүредi.
Жекелеген пәндердiң теория мен iс-тәжiрибе сабақтарында, дене тәрбиесiмен тiл сабақтарында топтар бөлшектенуi мүмкiн. Бөлiнiп оқытылатын пәндердiң тiзiмi оқу жоспарында көрсетiледi. Теориялық оқыту сабағының уақыты 45 минут, қажеттi жағдайларда бiр пәннен екi сабақ қатар өткiзуге болады, үзiлiс 5 және 10 минут екi сабақтан кейiн. Теориялық және iс-тәжiрибелiк сабақтардың ретi оқу жоспарымен анықталады.
22. Оқушылардың өндiрiстiк оқыту оқу-өндiрiстiк шеберханаларда, лабораторияларды, полигондарда, оқу орнының шаруашылықтарында, бөлiмшелерде, құрылыс объектiлерiнде, егiндiкте, сұраныс жасаушы кәсiпорын фермаларында жүредi.
Оқу бағдарламасының мазмұнына сәйкес өндiрiстiк оқыту барысында және оқудан тыс уақытта оқушылар өндiрiстiк және ауыл шаруашылық өнiмдерiн өндiре, халық тұтынатын өнiмдер шығара, халыққа ақылы қызмет көрсете, сондай-ақ сатылуға тиiстi өнiмдер шығара алады.
Барлық мамандықтар бойынша өндiрiстiк оқыту 12-15 адамнан тұратын топтарда, күрделi жабдықтармен, қауiптi кәсiптердi меңгертетiн оқу қолда бар мүмкiндiктерге сүйенiп жүргiзiледi.
23. Оқушылардың өндiрiстiк практикасы жеке жұмыс және арнайы қызмет орындарында, өте сирек жағдайда кәсiптiк-техникалық мектептiң жұмыс орындары жабдықталған шеберханаларында өтуге тиiс.
24. Оқушылардың бiлiм сапасына, бiлiм мен шеберлiгiне көрсеткiш болатын бағалар "5" (өте жақсы), "4" (жақсы), "3" (қанағаттанарлық), "2" (қанағаттанарлықсыз). Қорытынды баға емтиханда немесе жүргiзiлген бақылау жұмыстарының қорытындысы бойынша жүргiзiледi. Оқу орны оқушылардың бiлiмдерiн тексеретiн әдiстер мен тәсiлдердi, түрлi бақылау түрлерiн өздерi енгiзуге құқығы бар.
25. Кәсiби дайындықты жүйелi бақылау мақсатымен кәсiптiк-техникалық мектептерде кезеңдiк аттестация жүредi. Аттестация қорытындысына сүйенiп оқушыларға кәсiби дайындығының сол кезеңдегi деңгейiне сәйкес квалификация (разряд, класс, дәреже)
берiледi.
Оқушылар бiтiрер кездерiнде квалификациялық емтихан тапсырады.
26. Оқушыны келесi курсқа өткiзу, квалификациялық емтиханнан өтуге рұқсат беру, кезеңдiк аттестация мен квалификация (разряд, класс, дәреже) бекiту Қазақстан Республикасының Бiлiм министрлiгi бекiткен Нұсқаумен анықталады.

III. Кәсiптiк-техникалық мектеп оқушылары

27. Оқушылар таңдаған мамандығына сәйкес:
- бiлiм стандартына сай кәсiптiк-техникалық бiлiм алуға;
- жеке оқу жоспарымен оқып жедел немесе шұғыл түрде емтихан
тапсыруға;
- оқу барысында оқу орнының оқу-өндiрiстiк, библиотекалық, спорт және мәдени базасын ақысыз пайдалануға;
- оқудан тыс уақытында бiлiм алуын жұмыспен ұштастыруға;
- оқу орнының өзiн-өзi басқару ұйымдарының жұмысына қатысуға;
- оқудағы, ғылыми-өндiрiстiк, творчестволық жетiстiктерi үшiн сыйлықтар алуға құқылы.
28. Кәсiптiк-техникалық мектеп оқушылары - кәсiби шеберлiктi адам меңгеруге, ғылым негiздерiне сүйенiп қабiлеттерiн жетiлдiруге, бiлiмдерiн өз беттерiмен жетiлдiрiп оны iс жүзiнде көрсете бiлуге, ұжымның қоғамдық өмiрiне белсене араласуға;
- iшкi тәртiп ережелерi мен кәсiптiк-техникалық мектептер Жарғысында көрсетiлген басқа да талаптарды орындауға мiндеттi.
29. Кәсiптiк-техникалық мектеп оқушыларды құрылтайшының шешiмiмен бүгiнгi мөлшерге сай стипендиямен, киiммен, тегiн тамақпен, жатақханадағы орынмен, көпшiлiк жол көлiгiнде жүру жеңiлдiгiмен, тағы да басқа жеңiлдiктермен, қаржылай көмектер алуға қамтамасыз етiледi.
30. Жетiм балаларды, ата-ана орнындағылардың қамқорлығынан тыс қалған балаларды оқыту қаржысын толығымен мемлекет көтередi.
31. Оқушыларды оқыту процесiне байланысы жоқ жұмыстарға сабақтан қол үздiрiп пайдалануға тыйым салынады. Оқу тек түрлi апаттар кезiнде ғана үзiлуге тиiс. Сонымен қатар табиғаттағы жайсыз жағдайларға байланысты облыс, қала, аудан әкiмдерiнiң шешiмiмен оқу уақытша тоқтатылады.
32. Iшкi тәртiп пен оқу орнының Жарғысын жиi бұзып, сабақтарға себепсiз қатыспайтын және үлгермейтiн оқушыларға оқудан шығару шаралары қолданылады.
33. Оқудың толық курсын бiтiрiп, барлық кәсiби саладағы пәндерден және өндiрiстiк iс-тәжiрибеден жақсы қорытынды бағалары бар кәсiптiк-техникалық мектеп оқушыларды бiтiру квалификациялық емтихандарына жiберiледi.
Оқушылар теориялық пәндердiң емтихандарынан денсаулығы жайлы дәрiгерлiк комиссияның ауруға байланысты бекiткен анықтамасына сүйенiп босатылады.
Емтихандардан босатылуға құқық беретiн аурулар Тiзiмiн Бiлiм министрлiгi мен Денсаулық министрлiгi бiрiгiп бекiтедi.
34. Кәсiптiк-техникалық мектептi бiтiрiп, мемлекеттiк аттестациядан өткендерге Қазақстан Республикасының кәсiптiк бiлiм мен квалификацияға сай дәрежедегi үлгiсiмен бекiтiлген құжат берiледi.
35. Кәсiптiк-техникалық мектептiң өндiрiстiк iс-тәжiрибеден, кәсiби және жалпы техникалық пәндерден және басқа пәндерден 75%-тен кем емес мөлшерде "5" (өте жақсы) бағаға ие, ал қалған пәндерден бағасы "4" (жақсы) болған, мемлекеттiк аттестациядан "5" (өте жақсы) бағамен өткен бiтiрушiсiне үздiк үлгiде бiтiргендiгi белгiсi көрсетiлген құжат берiледi.
36. Кәсiптiк-техникалық мектептегi оқу уақыты жалпы еңбек стажына енедi, сондай-ақ кәсiптiк-техникалық мектептi бiтiргеннен кейiн бастап жұмысқа тұрғанға дейiнгi уақыты бiр айдан аспаса үзiлiссiз еңбек стажына енедi.
37. Кәсiптiк-техникалық мектептiң күндiзгi оқу түрiн бiтiрушiлерге, 10 ай көлемiнде және одан да көбiрек оқып бiтiрушiлерге сұраныс берушi өнеркәсiп және басқа да жұмыс орнын берушiлер жұмысқа шығар алдында бекiтiлген разрядына (класы, дәрежесi) сай тарифтiк төлем мөлшерiмен заңға сәйкестендiрiлген ақылы еңбек демалысын беруге тиiстi.

IV. Кәсiптiк-техникалық мектептiң инженер-педагог
қызметкерлерi

38. Инженер-педагог қызметкерлерге басшылар, оқытушылар, өндiрiстiк оқыту шеберлерi (нұсқаушылар), тәрбиешiлер және оқу орнының еңбек ұжымдарының басқа да мүшелерi жатады. Жұмысшыларды дайындау, қайта дайындау және бiлiгiн арттыру тәрбиелiк жұмыстарды орындаушылар оқыту процесiне әдiстемелiк қамтамасыздық жасап, олардың iс-жүзiне асуына қатысушылардың барлығы "Бiлiм туралы" Заңның педагогтарға арналған барлық жеңiлдiктерiн пайдалана алады.
39. Инженер-педагог қызметкерлердi жұмысқа қабылдау конкурстық негiзде жүрiп, контракт жасау арқылы iске асады. Инженер-педагог қызметкерлер қатарына қажеттi кәсiби-педагогикалық бiлiгi бар, бiлiгi оқу орнының саласымен сәйкес және бiлiмi жайлы дипломы бар немесе жоғары өндiрiстiк, инженерлiк (пәндiк), психология-педагогикалық бiлiгi бар азаматтар қабылданады.
40. Педагогикалық қызмет атқаруына сот үкiмiмен тыйым салынғандар немесе дәрiгерлiк рұқсат берiлмегендер қызметке қабылданбайды.
41. Инженер-педагог қызметкерлерге талап бекiтiлген негiздегi бiлiктiлiк мiнездемелермен анықталады. Кәсiптiк-техникалық мектеп қызметкерi мен әкiмшiлiктiң қатынасы Қазақстан Республикасының Еңбек туралы заңдарына сәйкес 3 жыл мерзiмге жасалған контрактiмен (еңбек шартымен) көрсетiледi.
42. Кәсiптiк-техникалық мектептiң инженер педагогтары мына құқықтарға ие:
- педагогикалық жаңашылдық, оқыту мен тәрбие әдiсiндегi таңдау еркiндiгi;
- еңбекке моральдық және материалдық ынталандыру;
- дайындау, қайта дайындау мен жұмысшылар мен мамандардың бiлiктiлiгiн арттыру кезiндегi өз шығармашылық деңгейiн таныта бiлу;
- оқу орнының мәлiметтiк қорын, оқытудағы көмегiн, ғылыми-әдiстемелiк, әлеуметтiк-тұрмыстық, дәрiгерлiк қызметiн және басқа да көмектерiн пайдалану;
- кәсiптiк-техникалық мектеп әкiмшiлiгiнiң бұйрықтары мен шешiмдерiмен келiспеген жағдайда шағым арыз беру.
Жеке еңбек педагогикалық шығармашылық әрекетiн iске асырушы инженер-педагог қызметкер өзi оқытатын кәсiптiк-техникалық мектептiң оқушысын жеке мақсатына пайдалануға қақысы жоқ.
43. Инженер педагог қызметкерлер Қазақстан Республикасының Заңында бекiтiлгендей белгiленген мөлшердегi жұмыс күнiн, ұзартылған ақылы демалыс алуға құқықты.
44. Кәсiптiк-техникалық мектеп инженер-педагогтардың мiндеттерi:
- оқу мен тәрбиенi жоғары кәсiби деңгейде Қазақстан халқының ұлттық дәстүрi рухында жүргiзу;
- болашақ маманның шығармашылық қабiлетiн дамыту үшiн оқушыны белсендi түрде оқу-өндiрiстiк және басқа шығармашылық әрекеттерге жұмылдыру;
- оқушының жеке басын құрметтеп, оны имандылыққа, азаматтылыққа, заңды құрметтеуге тәрбиелеу;
- педагогикалық этиканы сақтау;
- оқытудың қорытынды көрсеткiшiне жауапкершiлiкпен қарау, оқыту бағдарламасына сай оқушы бiлiмi мен бiлiгiн қамтамасыз ету;
- Кәсiптiк-техникалық мектептiң Жарғысының талаптарын сақтау.
45. Инженер-педагог қызметкерлерге еңбек ақы, айлық жалақы орындалған жұмыс пен функциональды мiндеттерге байланысты контрактыда көрсетiлгендей төленедi. Қызметкерлердiң орындаған басқа жұмыстары мен мiндеттерi үшiн қосымша ақы қосымша келiсiм арқылы төленедi.
46. Инженер-педагог қызметкерлерге оқытудағы, ғылыми-әдiстемелiк, тәрбиешiлiк және басқа жарғыға сай iс-әрекеттерiндегi жетiстiктерi үшiн рухани және материалдық құрметтеу белгiленедi.
47. Инженер-педагог қызметкерлердi жұмыстан шығару Қазақстан Республикасының Еңбек заңына сәйкес жүзеге асырылады.

V. Кәсiптiк-техникалық мектептi басқару

48. Кәсiптiк-техникалық мектептi басқару-құрылтайшысымен тығыз байланыс жағдайында, оқу орнының өз дербестiгiн, ұжымның өзiн-өзi басқаруын сақтап, барлық оқушылар мен қызметкерлердi бiрiктiрiп, бiр орталықтар үйлестiрiп басқару негiзiнде iске асады.
49. Кәсiптiк-техникалық мектептiң өзiн-өзi басқару органы-педагогикалық Кеңес пен кәсiптiк-техникалық мектептiң Жарғысында көрсетiлген басқа органдар.
50. Кәсiптiк-техникалық мектептi тiкелей басқарушы-директор, оны мемлекеттiк басқарушы мекеме облыстық (қалалық) бiлiм басқармасы немесе құрылтайшысы тағайындайды.
Директордың жеке басы оқу орнының Жарғысымен педагогикалық Кеңестiң шешiмiн немесе жоғары сатыда тұрған органдардың шешiмiн күтетiн жайлардан басқаның бәрiн шеше алады.
Кәсiптiк-техникалық мектеп директоры:
- оқу орны жұмысының нәтижелерiне толығымен жауап берушi;
- оқу орнының ұжымының атынан iс-әрекет жасаушы, оқу орнының қажеттiлiктерiн барлық органдарға, мекемелерге, өнеркәсiптерге, ұйымдарға жеткiзушi, қазынаны жұмсауды шешушi;
- өз орынбасарларын тағайындап және жұмыстан босатушы, бас бухгалтердi жоғары сатыдағы органдардың келiсiммен, ал басқа қызметкерлерге еңбек заңына сәйкес мiндеттерiн анықтаушы;
- еңбек ақы қорының есебiнен кесiктi қызмет ақы мен еңбек ақыны бiрыңғай тарифтiк мөлшерге сай бекiтушi;
- оқытушылар мен өндiрiстiк оқыту шеберлерiн және оқу орнының басқа қызметкерлерiнiң жұмысын тексерушi.

VI. Кәсiптiк-техникалық мектептiң оқу-материалдық базасы

51. Кәсiптiк-техникалық мектептiң оқу-материалдық базасына жататындар оқу үйi, ғимараттар, қазыналық комплекстер (оқу, тұрғын, қосымша), оқу шаруашылығының жер участогi, оқу-полигондары, әр түрлi жабдықтар мен безендiрулер, оқу-көрнекi құралдары, техникалық оқыту құралдары, электронды есептеу техникасы, басқа да бiлiм берудiң негiзгi мiндеттерiн орындауға қажеттi оқу құралдары.
52. Кәсiптiк-техникалық мектептердiң ережелiк қызметi үшiн құрылтайшы өздерiне бекiтiлген немесе басқа жекеменшiк иелерiнен жалға алған объектiлердi, мекемелердi, құрылыстарды, құрал-жабдықтарды, тұтыну, әлеуметтiк, мәдени және басқа мақсаттағы заттарды бере алады.
53. Кәсiптiк-техникалық мектептiң оқу-материалдық базасы белгiленген нормативтердiң талап деңгейiнде болуы керек.
54. Кәсiптiк-техникалық мектеп меншiк иелерiнiң алдында өздерiне бекiтiлген меншiктiң сақталуы мен пайдалы қолданылуы үшiн жауапты болады. Кәсiптiк-техникалық мектепке бекiтiлген меншiктi қайтарып алу мен тартып алуға тек басқа келiсiм шарттары жасалмай меншiк иесi мен оқу орнының арасындағы келiсiм мерзiмi аяқталған кезде ғана жол берiледi.
55. Кәсiптiк-техникалық мектеп жалға беру құқығына ие бола алады.
56. Оқу-материалдық базаның дамуы кәсiптiк-техникалық мектептерде бюджеттiк қор мен бюджеттен тыс өзiндiк қаржылардың есебiнен жүзеге асады.
57. Кәсiптiк-техникалық мектептерде өндiрiстiк және ауылшаруашылық өнiмдерi үшiн оқу iсiне керектi шикiзат, материал және жабдықтар өндiру бюджет арқылы және мектеп пайдасындағы бюджеттен тыс қорлардың есебiнен жүзеге асады.

VII. Кәсiптiк-техникалық мектептердi қаржыландыру

58. Кәсiптiк-техникалық мектептердi қаржыландыру жоғарғы басқару мекемесi бекiткен шығыс сметасы негiзiнде, сондай-ақ ғылыми негiзделген нормативтерге сай жергiлiктi бюджет арқылы жүзеге асады. Нормативтердiң нақты мөлшерi инфляцияның өсуiне қарай үнемi белгiлеген отырады.
Бекiтiлген шығыс сметасының шеңберiнде кәсiптiк-техникалық мектептер:
- бюджеттiк қор есебiнен еңбек ақысынан, стипендия және тамақ қорынан басқа шығыстарды бекiтедi және қайта бөледi;
- сметадағы бюджеттен тыс (арнайы) қорларды еңбек ақысы және бюджетке кiрiс төлемдерiнен басқа көрсетiлген бюджеттен тыс қорлардың барлық түрлерiн бекiтедi және қайта бөледi.
59. Тұрғындардың еңбекпен қамтылмаған және жұмыстан қысқарып қалған жұмысшыларды дайындау, қайта дайындау және кәсiби шеберлiгiн көтеруi қаржыландыру мемлекеттiк қордың, сондай-ақ мекемелер, ұйымдар, фирмалар т.б. орындардың және
- қоғамдық қайырымдылық ұйымдарынан, азаматтардан, оның iшiнде шетел азаматтары мен фирмалардан түскен қаржы;
- заңға қайшы келмейтiн басқа да қаржы көздерi жатады.
60. Кәсiптiк-техникалық мектептердiң бюджеттiк ассигнованияның мөлшерi бюджеттен тыс түсiмдердiң кiрiс мөлшерiне қарай азайып қалмайды немесе оны бөлу тоқтатылмайды.
61. Кәсiптiк-техникалық мектеп оперативтiк және бухгалтерлiк есептi iске асырады, статистикалық және бухгалтерлiк есеп берудi белгiленген мерзiмде орындап, құрылтайшыларға қаржы-шаруашылық қызметiне және ұжымның алдында бюджеттен тыс қордың есебiне жауап бередi.
62. Кәсiптiк-техникалық мектептiң табыс әкелетiн жұмыспен айналысуға құқығы бар.
Осындай қызметтен түсетiн табыс кәсiптiк-техникалық мектептiң өз үлесiнде қалады. Кәсiптiк-техникалық мектеп Қазақстан Республикасының белгiленген салық төлемiнен басқа бюджетке мiндеттi төлемдердiң барлық түрiнен босатылады.

VIII. Халықаралық ынтымақтастық және iшкi
экономикалық қызмет

63. Кәсiптiк-техникалық мектеп заңда белгiленген тәртiппен шетелдiк кәсiпорындармен, оқу орындарымен, ұйымдармен және фирмалармен тiкелей байланыс орната алады.
64. Қазақстан Республикасының кәсiптiк-техникалық мектептерiнде шетел азаматтарын оқыту, дайындау, қайта дайындау және кәсiби шеберлiгiн көтеру Қазақстан Республикасының халықаралық келiсiмiнде негiзделген заңды, жеке тұлғалардың орнымен тiкелей келiсiмi арқылы жүзеге асады.
65. Кәсiптiк-техникалық мектеп iшкi экономикалық қызметтi өз еркiмен жүзеге асырады және заңда белгiленген тәртiппен банкте және басқа да несиелiк мекемелерде валюталық есеп аша алады.
66. Iшкi экономикалық қызметiнен түскен валюталық кәсiптiк-техникалық мектептiң өз үлесiнде қалады және басқалар иемдене алмайды.
67. Шетел азаматтары, азаматтығы жоқ адамдар оқу орнына қабылданған соң сай құқықтарға ие болып, мiндеттеме алады.