Об утверждении Правил начисления вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка Республики Казахстан

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 20 сентября 1999 года № 293. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28.10.99 г. № 954. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 25 июня 2010 года № 56

     Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 25.06.2010 № 56 (порядок введения в действие см. п. 2).

     Сноска. В наименование и текст постановления внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 11 марта 2005 года N 32 .
 
     В целях совершенствования нормативной правовой базы Национального Банка Республики Казахстан Правление Национального Банка Республики Казахстан постановляет:
 

     1. Утвердить прилагаемые Правила начисления вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка Республики Казахстан и ввести их в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
 

     2. Департаменту монетарных операций (Альжанов Б.А.):
     1) совместно с Юридическим департаментом (Шарипов С.Б.) зарегистрировать настоящее постановление и Правила начисления вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка Республики Казахстан в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
     2) в двухнедельный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление и Правила начисления вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка Республики Казахстан до сведения подразделений Национального Банка Республики Казахстан.
 

     3. Областным филиалам Национального Банка Республики Казахстан довести настоящее постановление и Правила начисления вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка Республики Казахстан до сведения банков второго уровня.
 

     4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Кудышева М.Т.

    Председатель
 Национального Банка     
 

                  Правила начисления вознаграждения
                   по банковским займам, займам и
вкладам (депозитам) Национального Банка Республики Казахстан <*>
     Сноска. Название Правил - в новой редакции согласно постановлению Правления Нацбанка РК от 9 октября 2000 года N 378 V001293_ .

     По тексту:
     слова "кредит", "кредита", "кредиту", "кредитов", "кредитам", "кредитом" заменены словами "банковский заем", "банковского займа", "банковскому займу", "банковских займов", "банковским займам", "банковским займом";
    слово "кредитования" заменено словами "предоставления займа";
     слова "ссуда", "ссуды", "ссуде", "ссуду", "ссудой", "ссудам", "ссуд" заменены словами "заем", "займа", "займу", "заем", "займом", "займам", "займов";
     слова "(интерес)", "(интереса)" исключены -
     постановлением Правления Нацбанка РК от 9 октября 2000 года N 378 V001293_ ;
     в наименовании и по тексту слово "депозитам", "депозит", "депозита" и "депозиту" заменено словами "вкладам (депозитам)", "вклад (депозит)", "вклада (депозита)" и "вкладу (депозиту)" - постановлением Правления Национального Банка РК от 11 марта 2005 года N 32 .
 

                       Глава 1. Общие положения
 

     1. Настоящие Правила разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан" и другими нормативными правовыми актами Национального Банка Республики Казахстан (далее - Национальный Банк). <*>
     Сноска. В пункт 1 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     2. Правила начисления вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка Республики Казахстан (далее - Правила) определяют порядок начисления вознаграждения по банковским займам, займам, предоставленным Национальным Банком, и вкладам (депозитам) юридических лиц, размещенным в Национальном Банке.
 

     3. Вознаграждение по банковским займам, займам и привлеченным  вкладам (депозитам) Национального Банка начисляется при наличии данного условия в договоре банковского займа, договоре займа и договоре банковского вклада, на основании которого выдан банковский заем, заем или размещен вклад (депозит). <*>
     Сноска. В пункт 3 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     4. Для отражения начисленного вознаграждения по счетам в аналитическом учете на основании заявки, подготовленной подразделением, занимающимся вопросами начисления вознаграждения, в подразделении бухгалтерского учета открываются отдельные лицевые счета по каждому владельцу счета:
     1) по предоставленным банковским займам - по объектам, срокам пользования, банковским займам;
     2) по привлеченным вкладам (депозитам) - по срокам хранения;
     3) по предоставленным займам - по срокам пользования займом.

           Глава 2. Порядок начисления вознаграждения
 
 

     5. Ставки вознаграждения могут быть фиксированными (твердыми) и плавающими.
     Фиксированные ставки вознаграждения остаются неизменными в течение всего срока действия договора банковского займа, договора займа или договора банковского вклада.
     Плавающие ставки вознаграждения могут изменяться Национальным Банком в течение всего срока действия договора банковского займа, договора займа или договора банковского вклада в зависимости от условий, оговоренных в договорах сторон. <*>
     Сноска. Пункт 5 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 9 октября 2000 года N 378 V001293_ ;   от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     6. Размер ставок вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка устанавливается в нормативных правовых актах Национального Банка, постановлениях Правления и Совета директоров Национального Банка или в договоре банковского займа, договоре займа, договоре банковского вклада и/или дополнительном соглашении к ним, заключенном между Национальным Банком и клиентом. <*>
     Сноска. Пункт 6 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 9 октября 2000 года N 378 V001293_ ; от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     7. При заключении договора банковского займа, договора займа и договора банковского вклада стороны оговаривают период, сроки начисления вознаграждения, порядок его начисления и взыскания, размер ставки вознаграждения - отношение суммы процентных платежей, выплачиваемых за фиксированный отрезок времени, к величине банковского займа (вклада (депозита). Интервал времени, за который начисляется вознаграждение, называется периодом начисления. <*>
     Сноска. Пункт 7 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 9 октября 2000 года N 378 V001293_ ; от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     8. При отсутствии в указанном договоре сроков начисления вознаграждения, оно производится с даты предоставления Национальным Банком банковского займа, займа либо размещения вклада (депозита) до даты полного погашения задолженности по банковскому займу, займу, либо выплате вклада (депозита).
 

     9. Ссудозаемщик по своему усмотрению вправе погашать полученный заем досрочно. При этом начисление вознаграждения за заем производится за фактическое время пользования займом.
     При досрочном погашении заемщиком основного долга по банковским займам, займам и досрочном возврате Национальным Банком вклада (депозита), начисление вознаграждения производится до даты погашения банковского займа, займы и выплаты вклада (депозита) полностью, если иное не предусмотрено договором.
 

     10. Очередность погашения задолженности по банковскому займу оговаривается в договоре банковского займа. При отсутствии договоренности, в случае просроченной задолженности в первую очередь погашается начисленная неустойка, во вторую очередь - вознаграждение, в последнюю очередь - основной долг. В аналогичном порядке производится досрочный возврат банковского займа. <*>
     Сноска. Пункт 10 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 9 октября 2000 года N 378 V001293_ .
 

     11. Взыскание и выплата вознаграждения в момент выдачи банковского займа (займы) и размещения вклада (депозита) не производится, за исключением случаев, оговаривающих данное условие, в договоре.
 

     12. Начисление вознаграждения по предоставленным банковским займам, займам и размещенным в Национальном Банке вкладам (депозитам) производится в соответствии с методом начисления вознаграждения (простой или сложный), предусмотренным условиями договора. Если договором не оговорено применение конкретного метода начисления вознаграждения применяется метод простого вознаграждения. При применении метода сложного вознаграждения оно начисляется ежедневно с ежедневной капитализацией начисленного вознаграждения. <*>
     Сноска. В пункт 12 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     13. При начислении вознаграждения количество дней в месяце условно принимается за 30, а количество дней в году - 360. В месяцах, имеющих 31 день, 31 число в расчет не принимается, а в феврале остаток за последнее число повторяется столько раз, сколько дней недостает до 30. Данная техника расчета применяется, если иное не оговорено условиями договора.
 

            Глава 3. Начисление вознаграждения
 
 

     14. Расчет вознаграждения производится согласно нижеприведенным формулам, при этом процентное число подсчитывается с максимально возможным количеством знаков после запятой, результат вычисления округляется до двух знаков после запятой.
 

     15. При начислении вознаграждения используются следующие методы расчета вознаграждения:
 

     1) простой метод - вознаграждение, начисляется только на сумму основного долга по банковскому займу (вкладу (депозиту), при этом используется следующая формула:
           i * р * n
       I = ---------
             36000,     где

     i - годовая ставка процентов;
     p - остаток задолженности (вклада (депозита);
     n - количество дней в периоде, за который начисляются проценты;
 

     2) сложный метод - вознаграждение, начисляется не только на сумму основного долга по банковскому займу (вкладу (депозиту), но и на сумму доходов от ранее начисленного вознаграждения, при этом используется следующая формула:
                                              n
                      I = P [( 1 + i / 1200 )  - 1], где

     i - годовая ставка процентов;
     n - продолжительность банковского займа (вклада (депозита) в месяцах (долях месяца);
     P - первоначальная сумма банковского займа (вклада (депозита);
     I - сумма начисленных процентов за весь срок займы (вклада (депозита). <*>
     Сноска. В пункт 15 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     16. Если в течение срока предоставления займа часть задолженности по займу относится на счет просроченных займов (за исключением займов) используется ставка вознаграждения по просроченной задолженности (неустойка) для определения суммы начисленного вознаграждения на просроченную задолженность по займу, при этом используется следующая формула:
 

          Iq = Q / [( 1 + iq / 1200 ) t1 - (1 + iq / 1200) t2], где

    Iq - сумма начисленных процентов по просроченной задолженности;
    Q - сумма просроченной задолженности;
    iq - процентная ставка по просроченной задолженности;
    t1 - период времени с начала предоставления займа до даты начисления процентов по просроченной задолженности;
    t2 - период времени с начала предоставления займа до даты возникновения просроченной задолженности. <*>
    Сноска. Пункт 16 - с изменениями, внесенными постановлением Правления Нацбанка РК от 9 октября 2000 года N 378   V001293_ .
 

     17. Простой метод начисления вознаграждения в случае необходимости, при изменении условий договора, касающихся методов начисления вознаграждения, размера ставок вознаграждения, пролонгации сроков банковских займов (вкладов (депозитов), может быть заменен на сложный метод начисления вознаграждение, при этом используется следующая формула:
                                              1/n
 

               I = 1200* [( 1 + n * ip / 1200) -1], где
     ip - процентная ставка, используемая при начислении простых процентов. <*>
     Сноска. В пункт 17 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 11 марта 2005 года N 32 .
 

     18. Вознаграждение по банковским займам, займам, предоставленным Национальным Банком и привлеченным вкладам (депозитам) ежедневно начисляется подразделением, в функции которого входит начисление вознаграждения в Автоматизированной банковской системе "Кубаж-3Ц". Отражение начисленного вознаграждения по счетам производится ежедневно бэк-офисом автоматически, программным путем.
 

     19. Ежемесячно не позднее последнего рабочего дня каждого месяца сумма ежедневно начисленного вознаграждения по банковским займам и вкладам (депозитам) сторнируется и производится начисление вознаграждения за 30 дней текущего месяца. Начисленные за отчетный месяц суммы вознаграждения формируются в автоматизированной системе "Кубаж-3Ц" и относятся бэк-офисом на лицевые счета согласно документу, подготовленному подразделением, в функции которого входит начисление вознаграждения.
 

     20. В случае необходимости совершения исправительных записей (сторно проводок) или корректировке начисленного вознаграждения подразделение, в функции которого входит начисление вознаграждения, готовит соответствующие документы на проведение данной операции.
 

     21. Ответственность за правильное исчисление и своевременное начисление вознаграждения по банковским займам, займам и вкладам (депозитам) Национального Банка возлагается на подразделение, в функции которого входит начисление вознаграждения.

   Председатель
Национального Банка

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің банктiк заемдары, заемдары және салымдары (депозиттерi) бойынша сыйақы есептеу ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасы 1999 жылғы 20 қыркүйектегі N 293 Қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 1999 жылғы 28 қазанда N 954 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 56 Қаулысымен

      Күші жойылды - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2010.06.25 № 56 (қабылданған күнінен бастап он төрт күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      Ескерту: Атауындағы және бүкiл мәтiн бойынша "кредиттерi, несиелерi және депозиттерi бойынша сыйақы (мүдде)" деген сөздер "банктiк заемдары, заемдары және салымдары (депозиттерi)" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық базасын жетiлдiру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнің Басқармасы  қаулы етеді
      1. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң банктік заемдары, заемдарды және депозиттерi бойынша сыйақы есептеу ережесi бекiтiлсiн және Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде тiркелген күннен бастап күшiне енгiзiлсiн. 
      2. Монетарлық операциялар департаментi (Әлжанов Б.А.): 
      1) Заң департаментiмен (Шәрiпов С.Б.) бiрлесе отырып, осы қаулыны және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң банктік заемдары, заемдары және депозиттерi бойынша сыйақы есептеу ережесiн Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде тiркеуден өткiзсiн. 
      2) Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде тiркеуден өткен күннен бастап екi апта мерзiмде осы қаулыны және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң банктік заемдары, заемдары және депозиттерi бойынша сыйақы есептеу ережесiн Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң бөлiмшелерiне жiберсiн. 
      3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң облыстық филиалдары осы қаулыны және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң банктік заемдары, заемдары және депозиттерi бойынша сыйақы есептеу ережесiн екiншi деңгейдегi банктерге жiберсiн. 
      4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары М.Т.Құдышевке жүктелсін. 

    Ұлттық Банк

     Төрағасы

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкi Басқармасының
1999 жылғы 20 қыркүйектегі
N 293 қаулысымен бекітілген

  Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң банктiк
заемдары, заемдары және депозиттерi бойынша
сыйақы есептеу
Ережесі

       Ескерту: Ереженiң атауы жаңа редакцияда жазылды және бүкiл мәтiнi бойынша: 
      1) "кредит", "кредиттiң", "кредиттi", "кредиттердiң", "кредиттерi" деген сөздер тиiсiнше "банктiк заем", "банктiк заемның", "банктiк заемды" "банктiк заемдардың", "банктiк заемдары" деген сөздерімен ауыстырылды; 
      2) "кредиттеу" деген сөз "заем беру" деген сөздерімен     ауыстырылды; 
      3) "несие", "несиенiң", "несиеге", "несиенi", "несиемен", 
"несиелерге", "несиелердi" деген сөздер тиiсiнше "заем", "заемның", "заемға", "заемды", "заеммен", "заемдарға" "заемдарды" деген сөздерімен ауыстырылды;
      4) "(мүдде)", "(мүдденi)", "(мүддеден)" деген сөздер алынып
тасталынды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2000 жылғы 9 қазандағы N 378   қаулысымен
       Атауындағы және бүкiл мәтiн бойынша "депозиттерi", "депозит" "депозиттiң", "депозиттi" және "депозиттер" деген сөздер тиiсiнше "салымдары (депозиттерi)", "салым (депозит)", "салымның (депозиттiң)", "салымды (депозиттi)" және "салымдар (депозиттер)" деген   сөздермен ауыстырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

  1-тарау. Жалпы ереже

        1. Осы Ереже Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы" Қазақстан Республикасының  Заңына және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң (бұдан әрi- Ұлттық Банк) басқа да нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес әзiрленген. 
       Ескерту: 1-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң банктік заемдары, заемдары және салымдары (депозиттерi) бойынша сыйақы есептеу Ережесi (бұдан әрi - Ереже) Ұлттық Банк берген банктік заем , заем және заңды тұлғалардың Ұлттық Банкке орналастырған салымдары (депозиттерi) бойынша сыйақы есептеу тәртiбiн белгiлейдi.

      3. Банктiк заем шартында, заем шартында және банктiк салым шартында осы талап болған жағдайда, соның негiзiнде банктiк заем, заем берiлгенде немесе депозит орналастырылғанда Ұлттық Банктiң банктiк заемдары, заемдары және тартылған депозиттерi бойынша сыйақы есептеледi.
       Ескерту: 3-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

      4. Сыйақыны  есептеу мәселесiмен айналысатын бөлiмше дайындаған өтiнiм негiзiнде талдамалық есептегi шоттар бойынша есептелген сыйақы ( көрсету үшiн бухгалтерлiк есеп бөлiмшесiнде шоттың әрбiр иесi бойынша:
      1) берiлген банктік заем бойынша - объектiлерге, банктік заемды пайдалану мерзiмiне қарай;
      2) тартылған салым (депозит) бойынша - сақталу мерзiмiне қарай;
      3) берiлген заем  бойынша - заемды пайдалану мерзiмiне қарай жеке есепшот ашылады.     

  2-тарау. Сыйақыны  есептеу тәртібі

        5. Сыйақы  ставкасы кесiмдi (тұрақты) және ерiктi бола алады.
      Кесiмдi сыйақы ставкасы банктік заем шарты, заем шарты немесе  банктiк салым шарты қолданылатын бүкiл мерзiм iшiнде өзгермейдi. 
      Сыйақының ерiктi ставкасын Ұлттық Банк тараптардың шартында келiсiлген талаптарға байланысты банктік заем шарты, заем шарты немесе банктiк салым шарты қолданылатын бүкiл мерзiм iшiнде өзгерте алады.
       Ескерту: 5-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2000 жылғы 9 қазандағы N 378   қаулысымен , 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

      6. Ұлттық Банктiң банктік заем шартында, заем шарты және банктiк салым шартында бойынша сыйақы ставкасының мөлшерi Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде, Ұлттық Банктiң Басқармасы мен Директорлар кеңесiнiң қаулыларында немесе банктік заем , заем немесе банктiк салым шартында және/немесе Ұлттық Банк пен клиент арасында жасалған соларға қосымша келiсiмде белгiленедi.
       Ескерту: 6-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 
2000 жылғы 9 қазандағы N 378   қаулысымен , 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

      7. Банктік заем шарты, заем шарты немесе банктiк салым шартын жасаған кезде тараптар сыйақы ставкасын есептеу кезеңiн, мерзiмiн, оны есептеу және өндiрiп алу тәртiбiн, сыйақы ставкасының мөлшерiн - кесiмдi уақытқа төленетiн проценттiк төлемдер сомасының банктік заемның (салымның (депозиттiң) көлемiне қатынасын келiсiп алады. Сыйақы есептелетiн уақыт аралығы есептеу кезеңi деп аталады.<*> 
       Ескерту: 7-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 
2000 жылғы 9 қазандағы N 378   қаулысымен , 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

      8. Аталған шартта сыйақыны есептеу мерзiмi болмаса, ол Ұлттық Банк банктік заем , заем берген немесе салымды (депозиттi) орналастырған күннен бастап банктік заем , заем бойынша берешектi толық өтеген немесе салымды (депозиттi) төлеген күнге дейiн есептеледi. 

      9. Заем-қарыз алушының алған заемын өз ықтиярымен мерзiмiнен бұрын өтеуге құқы бар. Мұндай жағдайда заем үшiн сыйақы заемды iс жүзiнде пайдаланған уақыт үшiн есептеледi. 
      Қарыз алушы банктік заем , заем бойынша негiзгi борышты мерзiмiнен бұрын төлеген және Ұлттық Банк салымды (депозиттi) мерзiмiнен бұрын қайтарған жағдайда, егер шартта басқа нәрсе ескерiлмесе, сыйақы банктік заемды, заемды өтеген және салымды (депозиттi) толық төлеген күнге дейiн есептеледi. 

      10. Банктік заем бойынша берешектi өтеу кезектілігi банктік заем шартында келiсiледi. Уағдаластық болмаған жағдайда, берешектiң мерзiмi өтiп кетсе, ең алдымен есептелген тұрақсыздық айыбы, екiншi кезекте сыйақы , ең соңында басты қарыз өтеледi. банктік заем да дәл осындай тәртiппен мерзiмiнен бұрын қайтарылады.<*> 
       Ескерту: 10-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2000 жылғы 9 қазандағы N 378   қаулысымен .

      11. Банктік заем (заем ) берiлген және салым (депозит) орналастырылған күнi осы талап туралы келiсiлген жағдайды қоспағанда сыйақы өндiрiп алынбайды және төленбейдi. 

      12. Берiлген банктік заемдар, заемдар және Ұлттық Банкте орналастырылған салымдар (депозиттер) бойынша сыйақы шарттың талабында ескерiлген (қарапайым немесе күрделi) сыйақыны есептеудiң әдiсiне сәйкес есептеледi. Егер шартта сыйақы есептеудiң нақты әдiсiн қолдану айтылмаса, қарапайым сыйақы әдiсi қолданылады. Сыйақыны есептеудiң күрделi әдiсi қолданылған жағдайда, ол есептелген сыйақыны күнделiктi капиталдандыру жолымен күн сайын есептеледi.
       Ескерту: 12-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен

      13. Сыйақыны есептегенде бiр айдағы күн саны шартты түрде 30, ал бiр жылдағы күн саны 360 болады деп алынады. 31 күннен тұратын айларда 31 - күн есепке алынбайды, ал ақпанда ең соңғы күннен кейiнгi қалдық 30-ға қанша күн жетпесе, соншама рет қайталанады. Шартта басқа нәрсе көзделмеген жағдайда, есептеудiң осы техникасы қолданылады. 

  3-тарау. Сыйақыны есептеу

      14. Сыйақы  төменде келтiрiлген формула бойынша есептеп шығарылады, содан кейiн проценттiк сан үтiрден кейiнгi барынша көп
белгiмен есептеп шығарылады, есептеу нәтижесi үтiрден кейiнгi екi белгiге дейiн дөңгелектенедi.

      15. Сыйақыны  есептегенде, сыйақыны  есептеп шығарудың мынадай әдiстерi қолданылады:
      1) қарапайым әдiс - сыйақы  банктік заем (салым (депозит) бойынша негiзгi борыш сомасына ғана есептеледi және мынадай формула қолданылады:
          i*p*n
      I = ______
          36000,    бұл жерде
      i - проценттердiң жылдық ставкасы;
      р - (салымның (депозиттiң) берешектiң қалдығы;
      n - кезең iшiндегi процент есептелетін күндер саны;
      2) күрделi әдiс - сыйақы банктік заем (салым (депозит) бойынша негiзгi борыш сомасына ғана емес, әрi бұрын есептелген сыйақыдан түскен табыс сомасына есептеледi және мынадай формула қолданылады:
            I = Р [(1+i/1200) n -1], бұл жерде
      i - проценттердiң жылдық ставкасы;
      n - банктік заемның (салымның (депозиттiң) айға (айдың бөлшегiне) созылған ұзақтығы;
      Р - банктік заемның (салымның (депозиттiң) бастапқы сомасы;
      I - заемның (салымның (депозиттiң) бүкiл мерзiм iшiндегi есептелген проценттерiнiң сомасы.
       Ескерту: 15-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен .

      16. Егер заем беру мерзiмi iшiнде заем бойынша берешегiнiң бiр бөлегi мерзiмi өткiзiлген заем шотына жатқызылса, (заемдарды қоспағанда) мерзiмi өткiзiлген заем бойынша берешегiне есептелген сыйақы сомасын анықтау үшiн мерзiмi өткiзiлген берешек (тұрақсыздық айыбы) бойынша сыйақы ставкасы пайдаланылады және мынадай формула қолданылады:
      Iq= Q/ [(1+iq/1200)t 1 -(1+iq/1200)t 2 ], бұл жерде
      Iq - мерзiмi өткiзiлген берешек бойынша есептелген проценттерiнiң сомасы;
      Q - мерзiмi өткiзiлген берешектiң сомасы;
      iq- мерзiмi өткiзiлген берешек бойынша проценттiк ставка;
      t 1 - заем беру басталған күннен мерзiмi өткiзiлген берешек бойынша процент есептелетiн күнге дейiнгi уақыт кезеңi;
      t 2 - заем беру басталған күннен мерзiмi өткiзілген берешек пайда болған күнге дейiнгi уақыт кезеңi.
       Ескерту: 16-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының
2000 жылғы 9 қазандағы N 378   қаулысымен .

      17. Шарттың сыйақы есептеу әдiстерiне, сыйақы ставкасының мөлшерiне, банктік заем (салымдардың (депозиттердiң) мерзiмiн ұзартуға қатысты талаптары өзгерген жағдайда, қажет болса сыйақы есептеудiң қарапайым әдiсiн сыйақы есептеудiң күрделi әдiсiне ауыстыруға болады, онда мынадай формула қолданылады: 
          I= 1200* [(1+n*iр/1200)1/n-], бұл жерде 
      ip - жай проценттердi есептеген кезде пайдаланылатын проценттiк ставка.
       Ескерту: 17-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2005 жылғы 11 наурыздағы N 32   қаулысымен

      18. Ұлттық Банк берген кредиттер, заемдар және тартылған салымдар (депозиттер) бойынша сыйақыны Автоматтандырылған "ҚҰБАЖ-ЗЦ" банктік жүйесінде сыйақыны есептеуге міндетті бөлімше күн сайын есептейді. Есептелген сыйақыны күн сайын бэк-офис автоматты түрде, бағдарламалық жолмен шоттарда көрсетіп отырады. 

      19. Ай сайын әрбір айдың соңғы жұмыс күнінен кешіктірмей банктік заемдар мен салымдар (депозиттер) бойынша күн сайын есептеліп отырған сыйақының сомасы түзетіліп жазылады және сыйақы ағымдағы айдың 30 күні үшін есептеледі. Есеп берілетін айда есептелген сыйақы Автоматтандырылған "ҚҰБАЖ-ЗЦ" жүйесінде қалыптастырылады және оны бэк-офис сыйақыны есептейтін бөлімше дайындаған құжатқа сәйкес жеке есепшотқа жатқызады.

      20. Түзетіп жазу (сторно жазба) немесе есептелген сыйақыны  түзету қажет болғанда, сыйақыны есептейтін бөлімше осы операцияны жүргізу үшін тиісті құжат дайындайды.

      21. Ұлттық Банктің банктік заемдары, заемдары және салымдары (депозиттерi) бойынша сыйақыны дұрыс есептеп шығару және уақтылы есептеу жөніндегі жауапкершілік сыйақыны есептейтін бөлімшеге жүктеледі.     

       Ұлттық Банк
      Төрағасы