О присоединении Республики Казахстан к Конвенции о трансграничном воздействии промышленных аварий

Закон Республики Казахстан от 23 октября 2000 г. N 91-II.

      Республике Казахстан присоединиться к Конвенции о трансграничном

      воздействии промышленных аварий, совершенной в Хельсинки (Финляндия)

      17 марта 1992 года.

      Президент

      Республики Казахстан

      Конвенция

      о трансграничном воздействии

      промышленных аварий

      Хельсинки 17 марта 1992 года

      Преамбула

      Стороны настоящей Конвенции:

      - учитывая особое значение защиты людей и окружающей среды от воздействия промышленных аварий в интересах нынешнего и будущих поколений,

      - признавая важность и безотлагательность предотвращения серьезного вредного воздействия промышленных аварий на людей и окружающую среду и содействия всем мерам, которые стимулируют рациональное, экологически целесообразное и эффективное использование мероприятий по предотвращению аварий, обеспечению готовности к ним и ликвидации их последствий с целью достижения экологически безопасного и устойчивого экономического развития,

      - учитывая, что вредное воздействие промышленных аварий может ощущаться за пределами границ и требует сотрудничества между государствами,

      - подтверждая необходимость содействия активному международному сотрудничеству между заинтересованными государствами до, во время и после аварии в целях укрепления соответствующей политики, а также усиления и координации действий на всех надлежащих уровнях для предотвращения промышленных аварий, обеспечения готовности к ним и ликвидации их трансграничного воздействия,

      - отмечая важность и полезность двусторонних и многосторонних мероприятий по предотвращению промышленных аварий, обеспечению готовности к ним и ликвидации их воздействия,

      - сознавая роль, которую играет в этой области Европейская экономическая комиссия Организации Объединенных Наций (ЕЭК) и ссылаясь, в числе прочего, на Кодекс поведения ЕЭК при аварийном загрязнении трансграничных внутренних вод и Конвенцию об оценке воздействия на окружающую среду в трансграничном контексте,

      - принимая во внимание соответствующие положения заключительного акта Совещания по безопасности и сотрудничеству в Европе (СБСЕ), Итогового документа Венской встречи представителей государств-участников СБСЕ и результаты Софийского совещания государств-участников СБСЕ по защите окружающей среды, а также соответствующие виды деятельности и механизмы Программы Организации Объединенных Наций по окружающей среде, в частности программу АПЕЛЛ, Международной организации труда (МОТ), в частности Кодекс мер по предотвращению крупномасштабных промышленных аварий и других соответствующих международных организаций,

      - учитывая соответствующие положения Декларации Конференции Организации Объединенных Наций по проблемам окружающей человека среды, и в частности принцип 21, согласно которому государства, в соответствии с Уставом Организации Объединенных Наций и принципами международного права, имеют суверенное право разрабатывать свои собственные ресурсы исходя из своей политики в области окружающей среды и несут ответственность за обеспечение того, чтобы деятельность в пределах действия их юрисдикции или контроля не наносила ущерба окружающей среде других государств или районов за пределами действия национальной юрисдикции,

      - принимая во внимание принцип "загрязнитель платит" в качестве принципа международного права окружающей среды,

      - подчеркивая принципы международного права и обычая, в частности, принципы добрососедства, взаимности и доброй воли,

      договорились о нижеследующем:

     

      Статья 1

      Определения

     

      Для целей настоящей Конвенции:

      а) "Промышленная авария" означает событие, возникающее в результате неконтролируемых изменений в ходе любой деятельности, связанной с опасными веществами, либо:

      1) на промышленном объекте, в ходе производства, использования, хранения, перемещения или удаления; либо

      2) при транспортировке, в той степени, как это охватывается пунктом 2 d статьи 2;

      b) "Опасная деятельность" обозначает любую деятельность, в ходе которой одно или более чем одно опасное вещество присутствует или может присутствовать в количествах, равных или превышающих предельные количества, перечисленные в приложении I к настоящей Конвенции, и которая способна привести к трансграничному воздействию;

      с) "Воздействие" означает любые прямые или косвенные, немедленные или возникающие через какое-то время, вредные последствия промышленной аварии, в частности для:

      I. людей, флоры и фауны;

      II. почвы, воды, воздуха и ландшафта;

      III. взаимосвязи между факторами, указанными в подпунктах I и II;

      IV. материальных ценностей и культурного наследия, включая исторические памятники;

      d) "Трансграничное воздействие" означает серьезное воздействие в пределах действия юрисдикции той или иной Стороны в результате промышленной аварии, происшедшей в пределах действия юрисдикции другой Стороны;

      е) "Оператор" означает любое физическое или юридическое лицо, включая государственные органы, отвечающее за проведение какой-либо деятельности, например, под наблюдением которого осуществляется та или иная деятельность, которое планирует осуществлять или осуществляет какую-либо деятельность;

      f) "Сторона", если в тексте не содержится иного указания, означает Договаривающуюся Сторону настоящей Конвенции;

      g) "Сторона происхождения" обозначает любую Сторону или Стороны, в пределах действия юрисдикции которых произошла или может произойти промышленная авария;

      h) "Затрагиваемая Сторона" означает любую Сторону или Стороны, которую или которые затрагивает или может затронуть трансграничное воздействие промышленной аварии;

      i) "Заинтересованные Стороны" означает любую Сторону происхождения и любую затрагиваемую Сторону;

      j) "Общественность" означает одно или несколько физических или юридических лиц.

     

      Статья 2

      Сфера действия Конвенции

     

      1. Настоящая Конвенция применяется в отношении промышленных аварий, обеспечения готовности к ним и ликвидации последствий аварий, которые могут привести к трансграничному воздействию, включая воздействие аварий, вызванных стихийными бедствиями, а также в отношении международного сотрудничества, касающегося взаимной помощи, исследований и разработок, обмена информацией и технологией в области предотвращения промышленных аварий, обеспечения готовности к ним и ликвидации их последствий.

      2. Настоящая Конвенция не применяется в отношении:

      а) ядерных аварий или чрезвычайных ситуаций, связанных с радиоактивным заражением;

      b) аварий, вызванных деятельностью на военных объектах;

      с) разрушения плотин, за исключением воздействия промышленных аварий, вызванных такими разрушениями;

      d) аварий на наземном транспорте, за исключением:

      1) транспортных операций на промышленной площадке, на которой осуществляется опасная деятельность;

      е) случайных выбросов генетически модифицированных организмов;

      f) аварий в результате деятельности в морской среде, включая разведку или разработку морского дна;

      g) разливов в море нефти или других вредных веществ.

     

      Статья 3

      Общие положения

     

      1. Стороны, учитывая усилия, уже предпринятые на национальном и международном уровнях, принимают соответствующие меры и сотрудничают в рамках настоящей Конвенции в целях защиты людей и окружающей среды от промышленных аварий путем предотвращения таких аварий, насколько это возможно, уменьшения их частоты и серьезности и смягчения их воздействия. С этой целью предпринимаются меры по предотвращению аварий, обеспечению готовности к ним и ликвидации их последствий, включая восстановительные меры.

      2. Стороны посредством обмена информацией, консультаций и других совместных мер разрабатывают и осуществляют без необоснованного промедления политику и стратегию для снижения риска промышленных аварий и совершенствования мер по их предотвращению, обеспечению готовности к ним и ликвидации их последствий, включая восстановительные меры, принимая при этом во внимание усилия, уже предпринимаемые на национальном и международном уровнях, с целью исключения ненужного дублирования.

      3. Стороны обеспечивают положение, при котором оператору вменяется в обязанность принятие всех мер, необходимых для исключения риска при осуществлении опасной деятельности и предотвращения промышленных аварий.

      4. Для осуществления положений настоящей Конвенции Стороны принимают соответствующие законодательные, регулирующие, административные и финансовые меры в целях предотвращения аварий, обеспечения готовности к ним и ликвидации их последствий.

      5. Положения настоящей Конвенции не наносят ущерба каким-либо обязательствам Сторон в соответствии с международным правом в отношении промышленных аварий и опасной деятельности.

     

      Статья 4

      Установление опасных видов деятельности,

      консультации и консультативные заключения

     

      1. В целях принятия предупредительных мер и мер по обеспечению готовности Сторона происхождения принимает в случае необходимости меры по установлению опасных видов деятельности, в пределах действия ее юрисдикции, и обеспечивает уведомление Затрагиваемых Сторон о любой такой планируемой или осуществляемой деятельности.

      2. Заинтересованные Стороны по инициативе любой такой Стороны проводят консультации по установлению таких опасных видов деятельности, в отношении которых есть основания считать, что они могут вызвать трансграничное воздействие. Если Заинтересованные Стороны не достигают согласия в отношении того, является та или иная деятельность опасной деятельностью, то любая такая Сторона может, если только Заинтересованные Стороны не договорились об ином способе решения вопроса, передать этот вопрос в комиссию по запросам в соответствии с положениями приложения II к настоящей Конвенции для получения консультативного заключения по данному вопросу.

      3. В отношении планируемой или осуществляемой деятельности Стороны применяют процедуры, изложенные в приложении III к настоящей Конвенции.

      4. В тех случаях, когда опасная деятельность подлежит оценке воздействия на окружающую среду в соответствии с Конвенцией об оценке воздействия на окружающую среду в трансграничном контексте, и такая оценка включает анализ трансграничного воздействия промышленных аварий, происшедших в связи с опасной деятельностью, осуществляемой в соответствии с положениями настоящей Конвенции, окончательное решение, принимаемое для целей Конвенции об оценке воздействия на окружающую среду в трансграничном контексте, должно отвечать соответствующим требованиям этой Конвенции.

     

      Статья 5

      Добровольное распространение действия

     

      Заинтересованным Сторонам следует по инициативе любой из них проводить обсуждения по вопросу о том, следует ли рассматривать ту или иную деятельность, не охватываемую приложением I, в качестве опасной деятельности. В случае взаимного согласия они могут использовать любой консультативный механизм по своему выбору, в случае разногласий комиссию по запросам в соответствии с приложением II для получения соответствующего разъяснения. В случае достижения Заинтересованными Сторонами договоренности по этому вопросу настоящая Конвенция или любая ее часть применяются к этой деятельности, как если бы она была опасной деятельностью.

     

      Статья 6

      Предотвращение

     

      1. Стороны принимают соответствующие меры в целях предотвращения промышленных аварий, в том числе меры, стимулирующие операторов осуществлять действия по снижению риска промышленных аварий. Такие меры могут включать меры, перечисленные в приложении IV к настоящей Конвенции, но не ограничиваются ими.

      2. В отношении любой опасной деятельности Сторона происхождения требует, чтобы оператор продемонстрировал безопасность осуществления любой деятельности путем предоставления такой информации, как основные данные в процессе, включая анализ и оценку, предусмотренные в приложении V к настоящей Конвенции, но не ограничиваясь ими.

     

      Статья 7

      Принятие решений о размещении

     

      В рамках своей правовой системы Сторона происхождения с целью сведения к минимуму риска для населения и окружающей среды всех Затрагиваемых Сторон принимает меры к формированию политики в области размещения новых и значительной модификации существующих объектов, на которых осуществлялась опасная деятельность. В рамках своих правовых систем Затрагиваемые Стороны принимают меры к формированию политики в области проведения существенных мероприятий в районах, которые могут быть затронуты трансграничным воздействием промышленной аварии, возникшей в результате опасной деятельности, с целью сведения к минимуму связанного с нею риска. При разработке и формировании такой политики Сторонам следует рассматривать вопросы, изложенные в подпунктах 1-8 пункта 2 приложения VI к настоящей Конвенции.

     

      Статья 8

      Готовность к чрезвычайным ситуациям

     

      1. Стороны принимают надлежащие меры для обеспечения и поддержания соответствующей готовности к чрезвычайным ситуациям в целях ликвидации последствий промышленных аварий. Стороны обеспечивают принятие мер по обеспечению готовности в целях смещения трансграничного воздействия таких аварий, при этом деятельность в пределах промышленной площадки проводится операторами. Эти меры могут включать меры, о которых говорится в приложении VII к настоящей Конвенции, но не ограничиваются ими. В частности, Заинтересованные Стороны информируют друг друга о своих планах действий в чрезвычайных ситуациях.

      2. В отношении опасной деятельности Сторона происхождения обеспечивает подготовку и осуществление планов действий в чрезвычайных ситуациях на промышленной площадке, включая принятие приемлемых мер в целях ликвидации последствий аварии и других мер по предотвращению и сведению к минимуму трансграничного воздействия. Сторона происхождения обеспечивает другим заинтересованным Сторонам предоставление имеющихся у нее элементов для разработки планов действий в чрезвычайных ситуациях.

      3. В отношении опасных видов деятельности каждая Сторона обеспечивает подготовку и осуществление планов действий в чрезвычайных ситуациях за пределами промышленной площадки, предусматривающих меры, которые должны быть приняты в пределах ее территории в целях предотвращения и сведения к минимуму трансграничного воздействия. При подготовке этих планов учитываются результаты анализа и оценки, в частности вопросы, указанные в подпунктах 1-5 пункта 2 приложения V. Заинтересованные Стороны стремятся обеспечить совместимость таких планов. При необходимости разрабатываются совместные планы действий в чрезвычайных ситуациях за пределами промышленной площадки, для содействия принятию надлежащих мер по ликвидации последствий аварии.

      4. Планы действий в чрезвычайных ситуациях следует пересматривать регулярно или, если требуют этого обстоятельства, с учетом опыта, приобретенного при ликвидации последствий имевших место чрезвычайных ситуаций.

     

      Статья 9

      Информация для общественности и ее участие

     

      1. Стороны обеспечивают предоставление надлежащей информации общественности в районах, которые могут быть затронуты аварией, происшедшей в результате опасной деятельности. Эта информация направляется по таким каналам, которые Заинтересованные Стороны считают подходящими, и включает элементы, содержащиеся в приложении VIII к настоящей Конвенции, при этом в ней следует учитывать вопросы, указанные в подпунктах 1-4 и 9 пункта 2 приложения V.

      2. Сторона происхождения в соответствии с положениями настоящей Конвенции, и когда это возможно и необходимо, предоставляет общественности в районах, которые могут быть затронуты, возможность участвовать в соответствующих процедурах с целью выражения ее мнений и обеспеченности в отношении мер по предотвращению аварий и обеспечению готовности к ним, а также обеспечивает возможность, предоставляемую общественности Затрагиваемой Стороны, без эквивалента возможности, имеющейся у общественности Стороны происхождения.

      3. В соответствии со своими правовыми системами и, при желании, на основе взаимности, Стороны представляют физическим или юридическим лицам, которые испытывают или могут испытать на себе вредное трансграничное воздействие промышленной аварии на территории какой-либо Стороны, одинаковый доступ к соответствующим административным и судебным процедурам и равное обращение в рамках этих процедур, включая возможности возбуждения судебного дела и подачи апелляции в связи с решением, затрагивающим их права, что и лицам, находящимся в пределах действия их собственной юрисдикции.

     

      Статья 10

      Системы уведомления о промышленных авариях

     

      1. Стороны обеспечивают создание и эксплуатацию совместимых и эффективных систем уведомления об авариях на соответствующих уровнях в целях получения и передачи уведомлений о промышленных авариях, содержащих информацию, необходимую для противодействия трансграничному воздействию.

      2. В случае возникновения или неминуемой угрозы возникновения промышленной аварии, которая оказывает или может оказать трансграничное воздействие, Сторона происхождения обеспечивает, чтобы Затрагиваемые Стороны на соответствующих уровнях безотлагательно уведомлялись об этом через системы уведомления о промышленных авариях. Такое уведомление включает в себя элементы, содержащиеся в приложении IX к настоящей Конвенции.

      3. Заинтересованные Стороны обеспечивают, чтобы в случае возникновения промышленной аварии или ее неминуемой угрозы как можно скорее и в той мере, в какой это соответствует обстоятельствам, начали осуществлять планы действий в чрезвычайных ситуациях, подготовленные в соответствии со статьей 8.

     

      Статья 11

      Ликвидация последствий аварий

     

      1. В случае промышленной аварии или ее неминуемой угрозы Стороны обеспечивают принятие как можно скорее адекватных мер по ликвидации последствий, используя при этом наиболее эффективные методы ограничения воздействия или сведения его к минимуму.

      2. В случае возникновения или неминуемой угрозы возникновения промышленной аварии, которая оказывает или может оказать трансграничное воздействие, Заинтересованные Стороны принимают меры по проведению оценки воздействия, в необходимых случаях совместно, в целях принятия адекватных мер по ликвидации последствий аварии. Заинтересованные Стороны прилагают усилия в целях координации принимаемых ими мер по ликвидации последствий аварии.

     

      Статья 12

      Взаимная помощь

     

      1. Если в случае промышленной аварии какая-либо Сторона нуждается в помощи, она может запросить ее у других Сторон, указав размеры и вид требуемой помощи. Сторона, к которой обращен запрос о помощи, незамедлительно принимает решение и информирует Сторону, направившую запрос, о том, может ли она предоставить требуемую помощь, а также указывает размер и условия помощи, которая может быть предоставлена.

      2. Заинтересованные Стороны сотрудничают с целью облегчения незамедлительного представления согласованной в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи помощи, включая в случае необходимости, действия, направленные на сведение к минимуму последствий и воздействий промышленной аварии, а также для предоставления помощи общего характера. В тех случаях, когда между Сторонами не заключены двусторонние или многосторонние соглашения, охватывающие предусмотренные ими меры по предоставлению взаимной помощи, такая помощь предоставляется в соответствии с приложением Х к настоящей Конвенции, если Стороны не договорились об ином.

     

      Статья 13

      Ответственность

     

      Стороны оказывают поддержку соответствующим международным усилиям по выработке норм, критериев и процедур в области ответственности.

     

      Статья 14

      Исследования и разработки

     

      Стороны, по мере необходимости, выступают с предложениями и сотрудничают в области проведения исследований и разработок по методам и технологиям предотвращения промышленных аварий, обеспечения готовности к ним и ликвидации их последствий. В этих целях Стороны поощряют и активно развивают научно-техническое сотрудничество, включая проведение исследований в области менее опасных процессов для ограничения связанных с авариями опасностей и предупреждения и ограничения последствий промышленных аварий.

     

      Статья 15

     

      Обмен информацией

      Стороны на многостороннем и двустороннем уровне обмениваются

      доступной информацией, включая элементы, содержащиеся в приложении XI к

      настоящей Конвенции.

      Статья 16

      Обмен технологией

      1. Стороны, исходя из своих законов, правил и тактики, способствуют

      обмену технологией с целью предотвращения промышленных аварий, обеспечения

      готовности к ним и ликвидации их последствий, в особенности путем

      содействия:

      а) обмену имеющейся технологией на различной финансовой основе;

      b) прямым связям и сотрудничеству в промышленности;

      с) обмену информацией и опытом;

      d) предоставлению технической помощи.

      2. При оказании содействия видам деятельности, перечисленным выше в подпунктах а) - d) пункта 1 настоящей статьи, Стороны создают благоприятные условия путем содействия контактам и сотрудничеству между соответствующими организациями и отдельными лицами как в частном, так и в государственном секторах, которые могут обеспечить предоставление технологии, проектно-конструкторского обслуживания, оборудования или финансовых средств.

     

      Статья 17

      Компетентные органы и пункты связи

     

      1. Каждая Сторона назначает или создает один или несколько компетентных органов для целей настоящей Конвенции.

      2. Без ущерба для других договоренностей, достигнутых на двустороннем или многостороннем уровне, каждая Сторона назначает или создает один пункт связи для целей взаимной помощи в соответствии со статьей 12. Предпочтительно, чтобы эти функции выполнялись одним и тем же пунктом связи.

      3. Каждая Сторона в течение трех месяцев со дня вступления в силу настоящей Конвенции в отношении этой Стороны информирует другие Стороны через упоминаемый в статье 20 секретариат о том, какой орган или какие органы были назначены этой Стороной в качестве ее пункта/пунктов связи и ее компетентного органа или органов.

      4. Каждая Сторона в течение одного месяца со дня принятия решения информирует другие Стороны через секретариат о любых изменениях, касающихся назначений, сделанных ею в соответствии с пунктом 3 настоящей статьи.

      5. Каждая Сторона обеспечивает непрерывное функционирование своего пункта связи и систем уведомления о промышленных авариях в соответствии со статьей 10.

      6. Каждая Сторона обеспечивает непрерывное функционирование своего пункта связи и органов, отвечающих в соответствии со статьей 12 за направление и получение запросов о предоставлении помощи и принятие таких предложений.

     

      Статья 18

      Конференция Сторон

     

      1. Представители Сторон составляют Конференцию Сторон настоящей Конвенции и проводят свои совещания на регулярной основе. Первое совещание Конференции Сторон проводится не позднее, чем через один год со дня вступления в силу настоящей Конвенции. В последующем совещания Конференции Сторон проводятся по крайней мере один раз в год или по письменной просьбе любой из Сторон при условии, что в течение шести месяцев со дня уведомления их секретариатом об этой просьбе она будет поддержана по меньшей мере третью Сторон.

      2. Конференция Сторон:

      а) рассматривает ход осуществления настоящей Конвенции;

      b) осуществляет консультативные функции, направленные на укрепление возможностей Сторон по предотвращению промышленных аварий, обеспечению готовности к ним и ликвидации их трансграничного воздействия и на общее содействие предоставлению технической помощи, консультаций по просьбе Сторон, имеющих дело с промышленными авариями;

      с) в случае необходимости, создает рабочие группы и другие соответствующие механизмы для рассмотрения вопросов, связанных с осуществлением и развитием настоящей Конвенции, и для подготовки с этой целью соответствующих исследований и другой документации, а также для предоставления рекомендаций на рассмотрение Конференции Сторон;

      d) выполняет такие другие функции, которые могут потребоваться в соответствии с положениями настоящей Конвенции;

      е) на своем первом совещании рассматривает и принимает консенсусом правила процедуры совещаний.

      3. При осуществлении своих функций Конференция Сторон, когда она считает это целесообразным, сотрудничает также с другими соответствующими международными организациями.

      4. Конференция Сторон на своем первом совещании определяет программу работы, в частности, в отношении пунктов, содержащихся в приложении XII к настоящей Конвенции. Конференция Сторон также принимает решения в отношении методов работы, включая использования национальных центров и сотрудничество с соответствующими международными организациями для создания системы с целью осуществления настоящей Конвенции, в частности для оказания взаимной помощи в случае промышленной аварии, и учитывая имеющую к этому отношение легальность, проводимую в рамках соответствующих международных организаций. В качестве части программы работы Конференция Сторон рассматривает деятельность существующих национальных, региональных и международных центров, а также других органов и программ, направленную на координацию информационной деятельности и усилий по предотвращению промышленных аварий, обеспечению готовности к ним и ликвидации их последствий с целью определения того, какие могут понадобиться дополнительные международные учреждения или центры для осуществления задач, перечисленных в приложении ХII.

      5. Участники Конференции Сторон на своем первом совещании приступают к рассмотрению процедур создания более благоприятных условий для обмена технологией в области предотвращения промышленных аварий, обеспечения готовности к ликвидации их воздействия.

      6. Конференция Сторон утверждает руководящие принципы и критерии, способствующие определению опасной деятельности для целей настоящей Конвенции.

     

      Статья 19

      Право голоса

     

      1. За исключением случаев, предусмотренных в пункте 2 настоящей статьи, каждая Сторона настоящей Конвенции имеет один голос.

      2. Региональные организации экономической интеграции, определяемые в

     

      статье 27, осуществляют свое право голоса по вопросам, входящим в их

      компетенцию, располагая числом голосов, равным числу их государств-членов,

      являющихся Сторонами настоящей Конвенции. Такие организации утрачивают

      свое право голоса, если их государства-члены осуществляют свое право

      голоса, и наоборот.

      Статья 20

      Секретариат

      Исполнительный секретарь Европейской экономической комиссии выполняет

      следующие секретариатские функции:

      а) созывает и подготавливает совещания Сторон;

      b) передает Сторонам доклады и другую информацию, полученную в

      соответствии с положением настоящей Конвенции;

      с) осуществляет такие иные функции, которые могут быть определены

      Сторонами.

     

      Статья 21

      Урегулирование споров

     

      1. При возникновении спора между двумя или более Сторонами относительно толкования или применения настоящей Конвенции они стремятся к урегулированию спора путем переговоров или любым другим способом урегулирования споров, приемлемым для участвующих в споре сторон.

      2. При подтверждении, ратификации, принятии, утверждении настоящей Конвенции или присоединении к ней или в любое время после этого любая Сторона может в письменном виде заявить депозитарию о том, что применительно к спору, не урегулированному в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, она принимает одно или оба из следующих средств осуществления споров в качестве обязательного для любой Стороны, принимающей на себя такое же обязательство:

      а) передача спора в Международный Суд;

      b) арбитраж в соответствии с процедурой, изложенной в приложении XII к настоящей Конвенции.

      3. Если участвующие в споре стороны приняли оба способа урегулирования споров, упомянутые в пункте 2 настоящей статьи, спор может быть передан только в Международный Суд, если стороны не договорятся об ином.

     

      Статья 22

      Ограничения в области предоставления информации

     

      1. Положения настоящей Конвенции не затрагивают прав и обязанностей Сторон, вытекающих из их национальных законов, правил, административных положений или принятой правовой практики и принимаемых международных правил, защищать информацию, относящуюся к данным личного характера, промышленной и коммерческой тайне, включая интеллектуальную собственность, или национальной безопасности.

      2. Если Сторона тем не менее решает предоставить такую защищаемую информацию другой Стороне, то Сторона, получающая такую защищаемую информацию, уважает конфиденциальность полученной информации и соблюдает условия, на которых она предоставляется, и использует эту информацию лишь для тех целей, в которых она была передана.

     

      Статья 23

      Осуществление Конвенции

     

      Стороны периодически представляют доклады о ходе осуществления настоящей Конвенции.

     

      Статья 24

      Двусторонние и многосторонние соглашения

     

      1. Для выполнения своих обязательств по настоящей Конвенции Стороны могут сохранять существующие или заключать новые двусторонние или многосторонние соглашения или иные договоренности.

      2. Положения настоящей Конвенции не затрагивают право Сторон принимать, при необходимости на основе двусторонних или многосторонних соглашений, более строгие меры, чем те, которые предусмотрены в настоящей Конвенции.

     

      Статья 25

      Статус приложений

     

      Приложения к настоящей Конвенции составляют неотъемлемую часть данной Конвенции.

     

      Статья 26

      Поправки к Конвенции

     

      1. Любая Сторона может предлагать поправки к настоящей Конвенции.

      2. Текст любой предлагаемой поправки к настоящей Конвенции представляется в письменном виде Исполнительному секретарю Европейской экономической комиссии, который препровождает его всем Сторонам. Конференция Сторон обсуждает положение поправки на своем очередном ежегодном совещании при том условии, что такие предложения направлены Исполнительным секретарем Европейской экономической комиссии Сторонам по крайней мере за девяносто дней до совещания.

      3. Что касается поправок к настоящей Конвенции - за исключением поправок к приложению I, процедура внесения которых описывается в пункте 4 настоящей статьи, - то:

      а) поправки принимаются консенсусом Сторон, присутствующих на совещании, и представляются депозитарием всем Сторонам для ратификации, принятия или утверждения;

      b) документы о ратификации, принятии или утверждении поправок сдаются на хранение депозитарию. Поправки, принятые в соответствии с настоящей статьей, вступают в силу для принявших их Сторон на девяностый день после даты получения Депозитарием шестнадцатого документа о ратификации, принятии или утверждении;

      с) впоследствии поправки вступают в силу для любой другой Стороны на девяностый день после сдачи на хранение этой Стороной своих документов о ратификации, принятии или утверждении поправок.

      4. Что касается поправок к приложению I, то:

      а) Стороны прилагают все усилия для достижения соглашения консенсусом. Если все средства достижения для консенсуса были исчерпаны и соглашение не достигнуто, то в качестве последнего средства поправка принимается большинством в девять десятых голосов присутствующих на совещании и участвующих в голосовании Сторон. Поправки, принятые Конференцией Сторон, препровождаются Сторонам и рекомендуются для утверждения;

      b) по истечении двенадцати месяцев после даты их препровождения Исполнительным секретарем Европейской экономической комиссии поправки к приложению I вступают в силу для тех Сторон настоящей Конвенции, которые не представили уведомления в соответствии с положениями пункта 4;

      с) любая Сторона, которая не может утвердить какую-либо поправку к приложению I настоящей Конвенции, уведомляет об этом в письменном виде Исполнительного секретаря Европейской экономической комиссии в течение двенадцати месяцев после даты получения сообщения о принятии поправки. Исполнительный секретарь незамедлительно сообщает всем Сторонам о получении любого такого уведомления. Любая Сторона может в любое время принять поправку, отказавшись от своего предшествующего заявления, и после этого данная поправка к приложению I вступает в силу для этой Стороны;

      d) для цели настоящего пункта выражение "присутствующие и участвующие в голосовании Стороны" означает Стороны, присутствующие и голосующие за или против.

     

      Статья 27

      Подписание

     

      Настоящая Конвенция открыта для подписания в Хельсинки с 17 по 18 марта 1992 года включительно и затем в Центральных учреждениях Организации Объединенных Наций в Нью-Йорке до 18 сентября 1992 года государствами - членами Европейской экономической комиссии, а также государствами, имеющими консультативный статус при Европейской экономической комиссии в соответствии с пунктом 8 резолюции 35 (IV) Экономического и социального Совета от 28 марта 1947 года, и региональными организациями экономической интеграции, созданными суверенными государствами - членами Европейской экономической комиссии, которым их государства-члены передали полномочия по вопросам, регулируемым настоящей Конвенцией, включая полномочия заключать договоры, касающиеся данных вопросов.

     

      Статья 28

      Депозитарий

     

      В качестве депозитария настоящей Конвенции выступает Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций.

     

      Статья 29

      Ратификация, принятие, утверждение и присоединение

     

      1. Настоящая Конвенция подлежит ратификации, принятию или утверждению подписавшими ее государствами и региональными организациями экономической интеграции, упоминаемыми в статье 27.

      2. Настоящая Конвенция открыта для присоединения для государств и организаций, упомянутых в статье 27.

      3. Любая, упомянутая в статье 27 организация, которая становится Стороной настоящей Конвенции при том, что ни одно из государств-членов этой организации не является Стороной настоящей Конвенции, будет связана всеми обязательствами, предусмотренными настоящей Конвенцией. В случае, когда одно или несколько государств-членов такой организации являются Сторонами настоящей Конвенции, данная организация и ее государства-члены принимают решение о своей соответствующей ответственности за выполнение своих обязательств по настоящей Конвенции. В таких случаях данная организация и ее государства-члены не могут одновременно пользоваться правами, предусмотренными в настоящей Конвенции.

      4. В своих документах о ратификации, принятии, утверждении или присоединении региональные организации экономической интеграции, упомянутые в статье 27, заявляют о пределах своей компетенции в отношении вопросов, регулируемых настоящей Конвенцией. Эти организации также информируют о любом существенном изменении пределов своей компетенции.

     

      Статья 30

      Вступление в силу

     

      1. Настоящая Конвенция вступает в силу на девяностый день, после даты сдачи на хранение шестнадцатого документа о ратификации, принятии, утверждении или присоединении.

      2. Для целей пункта 1 настоящей статьи любой документ, сданный на хранение какой-либо организацией, упомянутой в статье 27, не рассматривается в качестве дополнительного к документам, сданным на хранение государством или организацией о ратификации, принятии, утверждении или присоединении.

     

      Статья 31

      Выход из Конвенции

     

      1. В любое время по истечении трех лет со дня вступления в силу настоящей Конвенции в отношении какой-либо Стороны эта Сторона может выйти из Конвенции путем направления письменного уведомления Депозитарию. Любой такой выход приобретает силу на девяностый день после даты получения уведомления о нем депозитарием.

      2. Любой такой выход не затрагивает применение статьи 4 к какой-либо деятельности, в отношении которой сделано уведомление в соответствии с пунктом 1 статьи 4 или передана просьба о проведении обсуждений в соответствии с пунктом 2 статьи 4.

     

      Статья 32

      Аутентичные тексты

     

      Подлинник настоящей Конвенции, английский, русский и французский тексты которой являются равно аутентичными, сдается на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.

      В удостоверение чего нижеподписавшиеся, должным образом на то

     

      уполномоченные, подписали настоящую Конвенцию.

      Совершено в Хельсинки семнадцатого марта одна тысяча девятьсот

      девяносто второго года.

      Опубликованный выше оригинальный текст Конвенции снабжен 13

      Приложениями, конкретизирующими порядок ее действия:

      I - Опасные вещества для целей определения опасных видов деятельности;

      II - Процедура Комиссии по запросам в соответствии со статьями 4 и 5;

      III - Процедуры в соответствии со статьей 4;

      IV - Меры по предотвращению аварий, принимаемые в соответствии со

      статьей 5;

      V - Анализ и оценка;

      VI - Принятие решений о размещении в соответствии со статьей 4;

      VII - Меры по обеспечению готовности к чрезвычайным ситуациям в

      соответствии со статьей 8;

      VIII - Информация, предоставляемая общественности в соответствии со

      статьей 9;

      IX - Системы уведомления о промышленных авариях в соответствии со

      статьей 10;

      X - Взаимная помощь, предоставляемая в соответствии со статьей 12;

      XI - Обмен информацией в соответствии со статьей 15;

      XII - Задачи, относящиеся к предоставлению взаимной помощи, в

      соответствии с пунктом 4 статьи 18;

      XIII - Арбитраж.

      В тексте данного оригинала приложения не приводятся.

      Приложения

     

  Приложение I
Опасные вещества для целей определения
опасных видов деятельности
 

      Приведенные ниже количества касаются каждого вида деятельности или группы видов деятельности. Если в части I дается диапазон количеств, то предельными количествами являются максимальные количества, указанные в каждом диапазоне. По истечении пяти лет после вступления в силу настоящей Конвенции указанное в каждом диапазоне минимальное количество, если оно не будет изменено, становится предельным количеством.

      Если вещество или препарат, конкретно указанные в части II, входят

     

      также в какую-либо категорию, приведенную в части I, то в этом случае

      используется предельное количество, указанное в части II.

      Для определения опасных видов деятельности Стороны принимают во

      внимание предположительную возможность усиления соответствующей опасности,

      а также количества опасных веществ и их близость, независимо от того,

      находятся ли они в ведении одного или нескольких операторов.

      Часть I. Категории веществ и составов, не указанных конкретно в части II

      --------------------------------------------------------------------

      Категория | Предельное количество |

      | (в тоннах) |

      -------------------------------------------|-----------------------|

      1. Воспламеняющиеся газы 1а), включая СНГ| 200 |

      2. Легковоспламеняющиеся жидкости 1b) | 50 000 |

      3. Высокотоксичные вещества 1с) | 20 |

      4. Токсичные вещества 1d) | 500 - 200 |

      5. Окислители 1е) | 500 - 200 |

      6. Взрывчатые вещества 1f) | 200 - 50 |

      7. Воспламеняющиеся жидкости 1g) | |

      (обращение при особых условиях давления| |

      и температуры) | 200 |

      8. Вещества, представляющие опасность | |

      для окружающей среды 1h) | 200 |

      ------------------------------------------------------------------

      Часть II. Конкретные вещества

      --------------------------------------------------------------------

      Вещество | Предельное количество |

      | (в тоннах) |

      -------------------------------------------|-----------------------|

      1. Аммиак | 500 |

      2 а Нитрат аммония 2) | 2 500 |

      b Нитрат аммония в форме | |

      удобрений 3) | 10 000 |

      3. Акрилонитрил | 200 |

      4. Хлор | 25 |

      5. Оксид этилена | 50 |

      6. Цианистый водород | 20 |

      7. Фтористый водород | 50 |

      8. Сернистый водород | 50 |

      9. Диоксид серы | 250 |

      10. Триоксид серы | 75 |

      11. Алкилы свинца | 50 |

      12. Фосген | 0,75 |

      13. Метилизоцианат | 0,15 |

      --------------------------------------------------------------------

      Примечания

      1. Индикативные критерии. В отсутствие других надлежащих критериев Стороны при классификации веществ или составов для целей части I настоящего приложения могут использовать следующие критерии:

      а) Воспламеняющиеся газы: вещества, которые в газообразном состоянии при нормальном давлении и в смеси с воздухом становятся воспламеняющимися и температура кипения которых при нормальном давлении составляет 20 град.С или ниже;

      b) Легковоспламеняющиеся жидкости: вещества, у которых температура

     

      вспышки ниже, чем 21 град. С, а температура кипения при нормальном

      давлении превышает 20 град. С;

      с) Высокотоксичные вещества: вещества, свойства которых соответствуют

      свойствам, указанным в таблицах 1 или 2 ниже, и которые в силу своих

      физических и химических свойств способны создать опасность в случае

      промышленной аварии.

      Таблица 1

      -----------------------------------------------------------------

      LD50 (пероральное | LD50 (кожное | LС50 (ингаляционное |

      воздействие) (1) | воздействие) (2) | воздействие) (3) |

      мг/кг веса тела | мг/кг веса тела | мг/л |

      LD50 =

      &lt 25 | LD50 =

      ;&lt 50 | LC50 =

      ;&lt 0,5 |

      ;------------------------------------------------------------------

      (1) LD50 при пероральном воздействии на крыс. |

      (2) LD50 при кожном воздействии на крыс или кроликов. |

      (3) LC50 при ингаляционном воздействии (в течение четырех часов)|

      на крыс. |

      ------------------------------------------------------------------


      Таблица 2

      ------------------------------------------------------------------

      Дискриминирующая |

      доза мг/кг веса тела

      &lt 5 |

      ;В тех случаях, когда острая токсичность вещества при пероральном |

      воздействии на животных определена методом фиксированной дозы; |

      ------------------------------------------------------------------

      d) Токсичные вещества: вещества, свойства которых соответствуют

      свойствам, указанным в таблицах 3 или 4, и физические и химические

      свойства которых способны создать опасность в случае промышленной аварии.


      Таблица 3

      ------------------------------------------------------------------

      LD50 (пероральное | LD50 (кожное | LС50 (ингаляционное |

      воздействие) (1) | воздействие) (2) | воздействие) (3) |

      мг/кг веса тела | мг/кг веса тела | мг/л |

      25

      &lt LD50 =

      ;&lt 200 | 50

      ;&lt LD50 =

      ;&lt 400 | 0,5

      ;&lt LС50 =

      ;&lt 2 |

      ;------------------------------------------------------------------

      (1) LD50 при пероральном воздействии на крыс. |

      (2) LD50 при кожном воздействии на крыс или кроликов. |

      (3) LC50 при ингаляционном воздействии (в течение четырех часов)|

      на крыс. |

      ------------------------------------------------------------------


      Таблица 4

      ------------------------------------------------------------------

      Дискриминирующая доза |

      мг/кг веса тела = 5 |

      |

      в тех случаях, когда острая токсичность вещества при пероральном |

      воздействии на животных определена методом фиксированной дозы; |

      ------------------------------------------------------------------

      е) Окислители: вещества, вызывающие бурную экзотермическую реакцию при взаимодействии с другими веществами, в частности воспламеняющимися веществами;

      f) Взрывчатые вещества: вещества, которые могут взорваться под воздействием огня или обладают большей чувствительностью к ударам или трению, чем динитробензол;

      g) Воспламеняющиеся жидкости: вещества, у которых температура

     

      вспышки составляет менее 55 град. С и которые под давлением остаются в

      жидком состоянии, если конкретные условия переработки, такие, как высокое

      давление и высокая температура, могут создать опасность в случае

      промышленной аварии;

      h) Вещества, представляющие опасность для окружающей среды: вещества,

      характеризующиеся в водной среде показателями острой токсичности,

      соответствующими показателям, приведенным в таблице 5.

      Таблица 5

      ------------------------------------------------------------------

      LС50 (1) | ЕС50 (2) | IС50 (3) |

      мг/л | мг/л | мг/л |

      LС50 =

      &lt 10 | ЕС50 =

      ;&lt 10 | IС50 =

      ;

      3,0 (при условии, что определенный экспериментальным путем

      BCF

      &lt 100).

      ;------------------------------------------------------------------

      i) LD - смертельная доза;

      j) LC - смертельная концентрация;

      k) EC - эффективная концентрация;

      l) IC - ингибирующая концентрация;

      m) Pow - коэффициент распределения октанола/воды;

      n) BCF - фактор биоконцентрации.

      2. В эту категорию входят нитрат аммония и смеси нитрата аммония, в которых содержание азота из нитрата аммония составляет более 28% по весу, а также водные растворы нитрата аммония, в которых концентрация нитрата аммония превышает более 90% по весу.

      3. В эту категорию входят простые удобрения на основе нитрата аммония, а также сложные удобрения, в которых содержание азота из нитрата аммония составляет более 28% по весу (сложные удобрения содержат нитрат аммония вместе с фосфатом и/или калием).

      4. Смеси и составы, содержащие такие вещества, следует рассматривать точно так же, как и чистые вещества, за исключением случаев, когда такие смеси и составы теряют соответствующие свойства чистых веществ и не способны оказывать трансграничное воздействие.

     

  Приложение II
  Процедура комиссии по запросам в соответствии
  со статьями 4 и 5
 

      1. Запрашивающая Сторона или запрашивающие Стороны уведомляет(ют) секретариат о том, что она или они передает(ют) вопрос(ы) в комиссию по запросам, образуемую в соответствии с положениями настоящего приложения. В уведомлении указывается предмет запроса. Секретариат незамедлительно сообщает всем Сторонам настоящей Конвенции о таком уведомлении.

      2. Комиссия по запросам состоит из трех членов. Как запрашивающая Сторона, так и другая Сторона в процедуре рассмотрения запроса назначают по одному научному или техническому эксперту, и два назначенных таким образом эксперта по взаимному согласию назначают третьего эксперта, выполняющего функции председателя комиссии по запросам. Последний не может быть гражданином одной из сторон в процедуре рассмотрения запроса, не может иметь свое обычное место жительства на территории одной из этих сторон, не может находиться ни у одной из них на службе и не может в каком-либо ином качестве иметь отношение к этому делу.

      3. Если по истечении двух месяцев после назначения второго эксперта председатель комиссии по запросам не назначен, то по просьбе любой из сторон Исполнительный секретарь Европейской экономической комиссии назначает его в течение последующих двух месяцев.

      4. Если одна из сторон в процедуре рассмотрения запроса не назначает эксперта в течение одного месяца после получения ею уведомления секретариата, то другая сторона вправе информировать об этом Исполнительного секретаря Европейской экономической комиссии, который назначает председателя комиссии по запросам в течение последующих двух месяцев. После своего назначения председатель комиссии по запросам просит сторону, которая еще не назначила эксперта, сделать это в течение одного месяца. Если она не сделает этого в течение такого срока, то председатель информирует Исполнительного секретаря Европейской экономической комиссии, который назначает этого эксперта в течение последующих двух месяцев.

      5. Комиссия по запросам принимает свои собственные правила процедуры.

      6. Комиссия по запросам может принимать все надлежащие меры для выполнения своих функций.

      7. Стороны в процедуре рассмотрения запроса оказывают содействие работе комиссии по запросам, используя, в частности, все имеющиеся в их распоряжении средства:

      а) предоставляют комиссии по запросам все соответствующие документы, услуги и информацию;

      b) при необходимости предоставляют комиссии по запросам возможность вызывать свидетелей или экспертов и заслушивать их показания.

      8. Стороны и эксперты соблюдают конфиденциальность любой информации, полученной ими в конфиденциальном порядке в ходе работы комиссии по запросам.

      9. Если одна из сторон в процедуре рассмотрения запроса не является в комиссию по запросам или не участвует в разбирательстве своего дела, то другая сторона может просить комиссию по запросам продолжить разбирательство и завершить свою работу. Отсутствие одной из сторон или неучастие одной из сторон в разбирательстве своего дела не является препятствием для продолжения и завершения работы комиссии по запросам.

      10. Если комиссия по запросам не примет иного решения, исходя из конкретных обстоятельств дела, то расходы комиссии по запросам, включая вознаграждение ее членов, покрываются поровну сторонами в процедуре рассмотрения запроса. Комиссия по запросам регистрирует все свои расходы и представляет сторонам окончательный отчет об этих расходах.

      11. Любая Сторона, которая имеет к предмету процедуры рассмотрения запроса интерес практического характера и которая может быть затронута заключением по этому делу, может с согласия комиссии по запросам принять участие в разбирательстве.

      12. Решения комиссии по запросам по вопросам процедуры принимаются большинством голосов ее членов. Окончательное заключение комиссии по запросам отражает мнение большинства ее членов и включает любое расхождение мнений.

      13. Комиссия по запросам выносит свое окончательное заключение в течение двух месяцев после даты ее образования, если только она не сочтет необходимым продлить этот срок на период, не превышающий двух месяцев.

      14. Окончательное заключение комиссии по запросам основывается на признанных научных принципах. Окончательное заключение препровождается комиссией по запросам сторонам, участвующим в процедуре рассмотрения запроса, и секретариату.

     

  Приложение III
Процедуры в соответствии со статьей 4
 

      1. Сторона происхождения может потребовать проведения консультаций с другой Стороной в соответствии с пунктами 2-5 настоящего приложения для определения того, является ли эта Сторона затрагиваемой Стороной.

      2. В отношении планируемого или уже осуществляемого вида опасной деятельности Сторона происхождения с целью проведения надлежащих и эффективных консультаций обеспечивает уведомление любой Стороне, которая, по ее мнению, может стать затрагиваемой Стороной, причем делает это как можно раньше и не позднее того срока, когда она проинформирует свое собственное население об этом планируемом или осуществляемом виде деятельности. В отношении осуществляемых опасных видов деятельности такое уведомление направляется не позднее, чем через два года после вступления в силу настоящей Конвенции для Стороны происхождения.

      3. Это уведомление должно, среди прочего, содержать следующее:

      а) информацию об опасной деятельности, в том числе любую имеющуюся информацию или сообщение, как, например, информацию, предусматриваемую в соответствии со статьей 6, о ее возможном трансграничном воздействии в случае промышленной аварии;

      b) указание на разумные сроки, в которые необходимо дать ответ в соответствии с пунктом 4 настоящего приложения, с учетом характера деятельности;

      и может включать также информацию, предусмотренную в пункте 6 настоящего приложения.

      4. Уведомленные Стороны в течение срока, оговоренного в уведомлении, представляют ответ Стороне происхождения, подтверждая факт получения уведомления и указывая, намерены ли они вступить в консультации.

      5. Если уведомленная Сторона указывает, что она не намерена вступать в консультации, или если она не даст ответа в срок, оговоренный в уведомлении, то положения последующих пунктов настоящего приложения не применяются. В этом случае за Стороной происхождения сохраняется право самой решать, следует ли ей проводить оценку и анализ на основе ее национального законодательства и практики.

      6. После получения от уведомленной Стороны ответа с указанием желания вступить в консультации Сторона происхождения, если она еще не сделала этого, предоставляет уведомленной Стороне:

      а) соответствующую информацию относительно сроков проведения анализа с указанием сроков передачи замечаний;

      b) соответствующую информацию об опасной деятельности и ее трансграничном воздействии в случае промышленной аварии;

      с) возможность участвовать в оценке информации или любого сообщения о возможном трансграничном воздействии.

      7. Затрагиваемая Сторона по просьбе Стороны происхождения предоставляет последней разумно доступную информацию относительно потенциально затрагиваемого района в пределах действия юрисдикции затрагиваемой Стороны, если такая информация необходима для подготовки оценки, анализа и мер. Эта информация предоставляется незамедлительно и, когда это необходимо, через совместный орган, если таковой существует.

      8. Сторона происхождения при необходимости непосредственно или через совместный орган, если таковой существует, представляет затрагиваемой Стороне документацию по анализу и оценке в соответствии с описанием, содержащимся в пунктах 1 и 2 приложения V.

      9. Заинтересованные Стороны информируют общественность в районах, в отношении которых существует реальная вероятность быть затронутыми опасной деятельностью, и организует распространение среди общественности и направление властям в соответствующем районе документации по анализу и оценке. Стороны обеспечивают им возможность высказывать замечания или возражения в отношении опасной деятельности и обеспечивают доведение их точки зрения в разумные сроки до сведения компетентного органа Стороны происхождения либо непосредственно, либо, при необходимости, через Сторону происхождения.

      10. Сторона происхождения после завершения подготовки документации по анализу и оценке без необоснованного промедления вступает в консультации с затрагиваемой Стороной, касающиеся, в частности, трансграничного воздействия опасной деятельности в случае промышленной аварии, а также мер по уменьшению или ликвидации ее воздействия. Такие консультации могут касаться следующих вопросов:

      а) возможных альтернатив данной опасной деятельности, включая альтернативу непринятия мер, а также возможных мер по смягчению трансграничного воздействия за счет Стороны происхождения;

      b) других форм возможной взаимной помощи в целях уменьшения любого трансграничного воздействия;

      с) любых других соответствующих вопросов.

      Заинтересованные Стороны согласуют на начальном этапе таких консультаций вопрос об их продолжительности в пределах приемлемых временных рамок. Любые такие консультации могут проводиться в рамках соответствующего совместного органа там, где таковой существует.

      11. Заинтересованные Стороны обеспечивают должный учет результатов анализа и оценки, а также замечаний по ним, полученных в соответствии с пунктом 9 настоящего приложения, и результаты консультаций, о которых говорится в пункте 10 настоящего приложения.

      12. Сторона происхождения уведомляет затрагиваемые Стороны о любом решении в отношении данной деятельности с указанием причин и соображений, на которых оно основывается.

      13. В том случае, если какой-либо заинтересованной Стороне становится известна дополнительная и относящаяся к данному вопросу информация о трансграничном воздействии опасной деятельности, которая не была известна во время проведения консультаций в отношении этой деятельности, эта Сторона незамедлительно информирует другую заинтересованную Сторону или Стороны. По просьбе одной из заинтересованных Сторон возобновляется проведение консультаций.

     

  Приложение IV
  Меры по предотвращению аварий, принимаемые
  в соответствии со статьей 6
 

      Следующие меры могут осуществляться в зависимости от национального законодательства и практики Сторонами, компетентными органами, операторами или совместными усилиями.

      1. Установление общих или конкретных целей в области безопасности.

      2. Утверждение законодательных положений или руководящих принципов, касающихся мер безопасности и норм безопасности.

      3. Определение тех видов опасной деятельности, требующих принятия специальных мер по предотвращению аварий, которые могут включать систему лицензирования или санкционирования.

      4. Оценка анализа риска или исследований по вопросам обеспечения безопасности при проведении опасной деятельности и план действий по осуществлению необходимых мер.

      5. Предоставление компетентным органам информации, необходимой для оценки риска.

      6. Применение наиболее подходящей технологии с целью предотвращения промышленных аварий и защиты людей и окружающей среды.

      7. Проведение в целях предотвращения промышленных аварий соответствующего обучения и подготовки всех лиц, участвующих в осуществлении опасной деятельности на промышленных площадках, как в обычных, так и в необычных условиях.

      8. Введение в действие внутренних структур и методов управления в

     

      целях обеспечения эффективного соблюдения и обеспечения норм безопасности.

      9. Мониторинг и анализ опасной деятельности и проведение инспекций.

  Приложение V
Анализ и оценка
 

      1. Масштабы и глубина анализа и оценки опасной деятельности

      варьируются в зависимости от поставленных целей.

      2. В приводимой ниже таблице показан, для целей соответствующих

      статей, круг вопросов, которые следует рассматривать при проведении

      анализа и оценки в перечисленных целях:

      ---------------------------------------------------------------------------

      Цель анализа | Вопросы, подлежащие рассмотрению:

      -------------------|-------------------------------------------------------

      Планирование на | 1) количества и свойства опасных веществ на

      случай чрезвы- | промышленном объекте;

      чайных ситуаций | 2) краткие описательные сценарии репрезентативных

      в соответствии | моделей промышленных аварий, которые могут

      со статьей 8 | произойти в результате опасной деятельности,

      | включая указание вероятности каждой из них;

      | 3) для каждого сценария:

      | а) примерный объем выброса;

      | b) степень и серьезность вытекающих последствий

      | как для людей, так и для невключающей их

      | окружающей среды, при благоприятных и

      | неблагоприятных условиях, в том числе размеры

      | опасных зон, возникающих в результате аварии;

      | с) период времени, в пределах которого

      | первоначальное событие может перерасти в

      | промышленную аварию;

      | d) любые меры, которые могут быть приняты для

      | сведения к минимуму вероятности эскалации

      | аварии;

      | 4) численность и распределение населения в

      | близлежащих районах, включая любые крупные

      | концентрации людей, которые могут оказаться в

      | опасной зоне;

      | 5) возраст, мобильность и уязвимость этого населения.

      |

      -------------------|-------------------------------------------------------

      Принятие решений | В дополнение к пунктам 1-5 выше:

      о размещении в | 6) серьезность ущерба для людей и окружающей среды

      соответствии со | в зависимости от характера и обстоятельств

      статьей 7 | выброса;

      | 7) расстояние от места проведения опасной

      | деятельности, на котором существует реальная

      | вероятность вредного воздействия на людей и

      | окружающую среду в случае промышленной аварии;

      | 8) та же информация не только для ситуации в данный

      | момент, но и для планируемого или поддающегося

      | разумному прогнозированию развития будущих

      | событий.

      -------------------|-------------------------------------------------------

      Информация, | В дополнение к пунктам 1-4 выше:

      предоставляемая | 9) Люди, которые могут пострадать в результате

      общественности | промышленной аварии.

      в соответствии |

      со статьей 9 |

      -------------------|-------------------------------------------------------

      Меры по предот- | В дополнение к пунктам 4-9 выше для мер по

      вращению аварий | предотвращению аварий потребуются более подробные

      в соответствии | варианты описаний и оценок, содержащихся в пунктах

      со статьей 6 | 1-3. Помимо этих описаний и оценок следует также

      | охватить следующие вопросы:

      | 10) условия хранения и работы с опасными материалами

      | и их количества;

      | 11) перечень сценариев для видов промышленных аварий,

      | имеющих серьезные последствия, с примерами для

      | всего диапазона масштабов аварий и с указанием

      | возможности воздействия осуществляемой поблизости

      | деятельности;

      | 12) для каждого сценария - описание событий, которые

      | могут привести к промышленной аварии, и этапов

      | ее возможной эскалации;

      | 13) оценка, по крайней мере в общих чертах,

      | вероятности каждого из этапов с учетом

      | мероприятий, предусмотренных в пункте 14;

      | 14) описание предупредительных мер с точки зрения

      | оборудования и процедур, предназначенных для

      | сведения к минимуму вероятности каждого этапа;

      | 15) оценка возможных последствий отклонения от

      | нормальных эксплуатационных условий, а также

      | соответствующих мероприятий для безопасного

      | прекращения опасной деятельности или любой ее

      | части в случае возникновения чрезвычайной

      | ситуации и необходимости подготовки персонала в

      | целях обеспечения скорейшего выявления возможных

      | серьезных отклонений и принятия соответствующих

      | мер;

      | 16) оценка той степени, в которой модифицирование,

      | ремонт и техническое обслуживание установки, на

      | которой производится опасная деятельность, может

      | поставить под угрозу осуществление мер по

      | контролю, а также последующих мероприятий в целях

      | контроля.

      ---------------------------------------------------------------------------

     

  Приложение VI

      Принятие решений о размещении в соответствии со статьей 7

     

      Приводимый ниже текст иллюстрирует вопросы, которые следует рассматривать в соответствии со статьей 7.

      1. Результаты анализа риска и оценки, включая оценку физических характеристик района, в котором планируется осуществлять опасную деятельность, в соответствии с приложением V.

      2. Результаты консультаций и участие общественности.

      3. Анализ возрастания или уменьшения риска, вызываемого любым событием на территории затрагиваемой Стороны в связи с осуществляемой на территории Стороны происхождения опасной деятельностью.

      4. Оценка опасности для окружающей среды, включая любое трансграничное воздействие.

      5. Оценка новых видов опасной деятельности, которые могли бы быть источником риска.

      6. Рассмотрение вопроса о размещении новых и о значительной модификации уже осуществляемых видов опасной деятельности на безопасном расстоянии от существующих населенных пунктов, а также о создании зон безопасности вокруг объектов, на которых осуществляется опасная деятельность; в этих районах следует внимательно изучать такие мероприятия, которые приводят к возрастанию численности находящегося под угрозой населения или увеличивают каким-либо иным образом степень риска.

     

  Приложение VII
  Меры по обеспечению готовности к чрезвычайным ситуациям
  в соответствии со статьей 8
 

      1. Следует осуществлять координацию всех планов действий в чрезвычайных ситуациях как на промышленных площадках, так и за их пределами, в целях принятия комплексных и эффективных мер по ликвидации последствий аварии.

      2. В планы действий в чрезвычайных ситуациях следует включать меры, необходимые для локализации чрезвычайных ситуаций, а также для сведения к минимуму их трансграничного воздействия. В них следует также включать меры по оповещению населения и, в случае необходимости, меры по его эвакуации, прочие защитные или спасательные меры, а также содержать описание медицинских служб.

      3. В планы действий в чрезвычайных ситуациях следует включать - для персонала, работающего на промышленных площадках, лиц, которые могут быть затронуты чрезвычайными ситуациями, и для спасателей - подробные технические и организационные процедуры, требующиеся для принятия мер в случае промышленной аварии, способной оказать трансграничное воздействие, и для предотвращения и сведения к минимуму воздействия на людей и окружающую среду, как на промышленной площадке, так и за ее пределами.

      4. В планах действий в чрезвычайных ситуациях на промышленных площадках могли бы, например, охватываться следующие вопросы:

      а) распределение организационных функций и ответственности на промышленной площадке по принятию мер в случае чрезвычайной ситуации;

      b) описание мер, которые следует принимать в случае промышленной аварии или ее неизбежной угрозы, с тем чтобы поставить положение под контроль или предотвратить возникновение такого события или же подробное указание на то, где такое описание может быть найдено;

      с) описание оборудования и ресурсов, имеющихся в наличии;

      d) меры по обеспечению скорейшего оповещения о промышленных авариях государственного органа, ответственного за действия по ликвидации в случае чрезвычайных ситуаций за пределами промышленных площадок, в т.ч. тип информации, которую следует включать в первоначальное оповещение, а также меры по обеспечению более детальной информации по мере ее поступления;

      е) меры по подготовке персонала к выполнению тех обязанностей, которые от него потребуются.

      5. В планах действий в чрезвычайных ситуациях за пределами промышленных площадок могли бы, например, охватываться следующие вопросы:

      а) распределение организационных функций и ответственности за пределами промышленной площадки по принятию мер в случае чрезвычайной ситуации, в том числе указание того, каким образом достигается соответствие с планами мер для промышленной площадки;

      b) методы и процедуры для использования спасательным и медицинским персоналом;

      с) методы быстрого определения затронутого района;

      d) меры по обеспечению скорейшего оповещения затронутых или потенциально затрагиваемых Сторон о промышленной аварии и по последующему поддержанию связи;

      е) выявление ресурсов, необходимых для осуществления плана и мер по координации;

      f) меры по предоставлению общественности информации, включая, при необходимости, меры по дополнению и повторному предоставлению информации, передаваемой общественности в соответствии со статьей 9;

      g) меры по осуществлению подготовки и проведению учений.

      6. Планы действий в чрезвычайных ситуациях могли бы включать в себя меры по обработке, сбору, очистке, хранению, вывозу и безопасному удалению опасных веществ и зараженных материалов, а также восстановительные меры.

     

  Приложение VIII
  Информация, предоставляемая общественности
  в соответствии со статьей 9
 

      1. Название компании, адрес места осуществления опасной деятельности и указание должности лица, предоставляющего информацию.

      2. Простое описание опасной деятельности, включая риск.

      3. Общепринятые или присущие данному классу веществ и составов, использующихся в ходе опасной деятельности, названия с указанием их основных характеристик с точки зрения возникающей опасности или же их общая классификация по степени опасности.

      4. Информация общего характера, получаемая в результате проведения оценки воздействия на окружающую среду, в том случае, если таковая имеется и относится к данному вопросу.

      5. Общая информация о характере промышленной аварии, которая могла бы произойти в ходе осуществления опасной деятельности, включая ее потенциальное воздействие на население и окружающую среду.

      6. Надлежащая информация о методах оповещения и информирования затрагиваемого населения в случае промышленной аварии.

      7. Надлежащая информация о необходимых действиях и поведении затрагиваемого населения в случае промышленной аварии.

      8. Надлежащая информация о мерах, принимаемых в ходе опасной деятельности, включая связь с аварийными службами, в целях борьбы с промышленными авариями, уменьшения их серьезности и смягчения их воздействия.

      9. Общая информация о плане действия аварийных служб в чрезвычайных ситуациях за пределами промышленной площадки, составляемом с целью устранения любого воздействия, включая трансграничное воздействие промышленной аварии, за пределами промышленной площадки.

      10. Общая информация о специальных требованиях и условиях, регулирующих опасную деятельность, согласно соответствующим национальным нормативным и/или административным положениям, включая системы выдачи лицензий или разрешений.

      11. Подробные данные об источниках получения дополнительной соответствующей информации.

     

  Приложение IX
  Системы уведомления о промышленных авариях
  в соответствии со статьей 10
 

      1. Системы уведомления о промышленных авариях должны обеспечивать максимально быструю передачу данных и прогнозов в соответствии с предварительно разработанными кодами с использованием совместимых систем передачи и обработки данных для оповещения о чрезвычайных ситуациях и получения ответов и для принятия мер по сведению к минимуму и ограничению масштаба трансграничного воздействия с учетом различных потребностей на различных уровнях.

      2. Уведомление о промышленных авариях включает в себя следующие элементы:

      а) вид и масштабы промышленной аварии, связанные с ней опасные вещества (если известны) и серьезность ее возможного воздействия;

      b) время возникновения и точное место аварии;

      с) такую другую имеющуюся информацию, которая необходима для эффективной ликвидации последствий промышленной аварии.

      3. Уведомление о промышленных авариях дополняется через соответствующие интервалы времени или по мере необходимости дальнейшей относящейся к делу информацией о развитии ситуации в отношении трансграничного воздействия.

      4. Регулярно проводятся испытания и проверки эффективности систем уведомления о промышленных авариях, включая регулярную подготовку соответствующего персонала. В случае необходимости такие испытания, проверки и подготовка осуществляются на совместной основе.

     

  Приложение Х
Взаимная помощь, предоставляемая
в соответствии со статьей 12
 

      1. Ответственность за общее руководство, контроль, координацию и надзор в отношении предоставления помощи лежит на Стороне, обратившейся с просьбой о помощи. Персонал, участвующий в операциях по оказанию помощи, действует согласно соответствующим законам Стороны, обратившейся с просьбой. Соответствующие органы Стороны, обратившейся с просьбой, сотрудничают с органом, который Сторона, оказывающая помощь, назначает, в соответствии со статьей 17, ответственным за осуществление непосредственного оперативного надзора за персоналом и оборудованием, предоставленным Стороной, оказывающей помощь.

      2. Сторона, обратившаяся с просьбой, предоставляет, в рамках своих возможностей, имеющиеся на месте сооружения и услуги для надлежащей и эффективной организации использования помощи и обеспечивает защиту персонала, оборудования и материалов, ввезенных в этих целях на ее территорию Стороной, оказывающей помощь, или от ее имени.

      3. Если заинтересованные Стороны не договорились об ином, помощь предоставляется за счет Стороны, обратившейся с просьбой. Сторона, предоставляющая помощь, может в любое время полностью или частично отказаться от права на возмещение своих затрат.

      4. Сторона, обратившаяся с просьбой, принимает все возможные меры, с тем чтобы предоставить Стороне, оказывающей помощь, и лицам, действующим от ее имени, необходимые привилегии, иммунитеты или содействие для быстрого осуществления ими своих функций по оказанию помощи. Обратившаяся с просьбой Сторона не обязана применять это положение к своим собственным гражданам или лицам, постоянно проживающим на ее территории, или предоставлять им указанные выше привилегии и иммунитеты.

      5. Любая из Сторон принимает по просьбе Стороны, обратившейся с просьбой, или Стороны, оказывающей помощь, меры по облегчению транзита через ее территорию персонала, в отношении которого имеется должным образом представленное уведомление, а также оборудования и собственности для целей оказания помощи, в пределы территории Стороны, обратившейся с просьбой, и из нее.

      6. Сторона, обратившаяся с просьбой, облегчает въезд на свою национальную территорию, пребывание и выезд персонала, в отношении которого имеется должным образом представленное уведомление, а также оборудования и собственности, используемых при оказании помощи.

      7. Что касается действий, связанных непосредственно с предоставлением помощи, Сторона, обратившаяся с просьбой, в случае гибели людей или получения ими увечий, повреждения или утраты собственности или нанесения ущерба окружающей среде на ее территории в ходе предоставления запрошенной помощи не предъявляет обвинений Стороне, оказывающей помощь, или лицам, действующим от ее имени, освобождает их от материальной ответственности и выплачивает им компенсацию в случае гибели или увечий, а также в случае утраты или нанесения ущерба оборудованию или другой собственности, которые использовались при оказании помощи. Сторона, обратившаяся с просьбой, несет ответственность за урегулирование претензий, предъявляемых третьими сторонами Стороне, оказывающей помощь, или лицам, действующим от ее имени.

      8. Заинтересованные Стороны тесно сотрудничают в целях содействия урегулированию судебных процедур и претензий, которые могут возникнуть в результате проведения операций по оказанию помощи.

      9. Любая Сторона может просить об оказании помощи в отношении лечения или временного перемещения на территории другой Стороны лиц, затронутых аварией.

      10. Затрагиваемая Сторона или Сторона, обратившаяся с просьбой, может в любое время после соответствующих консультаций и путем уведомления просить о прекращении помощи, полученной или предоставленной в соответствии с настоящей Конвенцией. Сразу же после выражения такой просьбы заинтересованные Стороны проводят консультации друг с другом в целях принятия мер по надлежащему прекращению помощи.

     

  Приложение XI
  Обмен информацией в соответствии со статьей 15
 

      Информация должна включать следующие элементы, которые также могут быть предметом многостороннего и двустороннего сотрудничества:

      а) законодательные и административные меры, политику, цели и приоритеты в отношении предотвращения промышленных аварий, обеспечения готовности к ним и ликвидации их последствий, научную деятельность и технические меры по уменьшению риска промышленных аварий, возникающих в ходе опасной деятельности, включая смягчение трансграничного воздействия;

      b) мероприятия и планы действий в чрезвычайных ситуациях на соответствующем уровне, затрагивающие другие Стороны;

      с) программы мониторинга, планирования, исследований и разработок, включая их осуществление и контроль за их проведением;

      d) меры, принимаемые в отношении предотвращения промышленных аварий, обеспечения готовности к ним и ликвидации их последствий;

      е) опыт действий в случае промышленных аварий и сотрудничество в деле ликвидации последствий промышленных аварий, оказывающих трансграничное воздействие;

      f) разработку и применение наилучших имеющихся технологий для совершенствования охраны окружающей среды и повышения безопасности;

      g) обеспечение готовности к чрезвычайным ситуациям и ликвидацию их последствий;

      h) методы, используемые для прогнозирования риска, включая критерии для мониторинга и оценки трансграничного воздействия.

     

  Приложение XII
  Задачи, относящиеся к предоставлению взаимной
  помощи, в соответствии с пунктом 4 статьи 18
 

      1. Сбор и распространение информации и данных

      а) Создание и эксплуатация системы уведомления о промышленных авариях, в рамках которой может предоставляться информация о промышленных авариях и об экспертах с целью привлечения последних в максимально короткие сроки к деятельности по оказанию помощи;

      b) создание и эксплуатация банка данных с целью получения, обработки и распространения необходимой информации о промышленных авариях, включая информацию об их воздействии, а также о применяемых мерах и об эффективности этих мер;

      с) составление и ведение перечня опасных веществ, включающего их соответствующие характеристики, а также информацию о том, как следует обращаться с этими веществами в случае возникновения промышленной аварии;

      d) составление и ведение регистра экспертов, которые могут оказать консультативную и другую помощь в области принятия мер по предотвращению промышленных аварий, обеспечению готовности к ним и по ликвидации их последствий, включая восстановительные меры;

      е) ведение перечня видов опасной деятельности;

      f) составление и ведение списка опасных веществ, охватываемых положениями части I приложения I.

      2. Научные исследования, подготовка специалистов и методологии

      а) Разработка и предоставление моделей, составленных на основе опыта, накопленного в связи с происшедшими промышленными авариями, и сценариев принятия мер по предотвращению промышленных аварий, обеспечению готовности к ним и по ликвидации их последствий;

      b) содействие обучению и подготовке специалистов, организация международных симпозиумов и расширение сотрудничества в области исследований и разработок.

      3. Техническая помощь

      а) Осуществление консультативных функций, направленных на укрепление способности принимать меры по предотвращению промышленных аварий, обеспечению готовности к ним и по ликвидации их последствий;

      b) проведение по просьбе какой-либо Стороны инспекций осуществляемой ею опасной деятельности, а также оказание помощи в организации ее национальных инспекций в соответствии с требованиями настоящей Конвенции.

      4. Помощь в случае чрезвычайной ситуации

      Предоставление по просьбе какой-либо Стороны помощи путем, в частности, направления на место промышленной аварии экспертов с целью оказания консультативной и иной помощи по ликвидации последствий промышленной аварии.

     

  Приложение XIII
Арбитраж
 

      1. Сторона-истец или Стороны-истцы уведомляют секретариат о том, что Стороны договорились передать спор на арбитражное разбирательство в соответствии с пунктом 2 статьи 21 настоящей Конвенции. В уведомлении указывается предмет арбитражного разбирательства, включая, в частности, статьи настоящей Конвенции, относительно толкования или применения которых возник спор. Секретариат препровождает полученную информацию всем Сторонам настоящей Конвенции.

      2. Арбитражный суд состоит из трех членов. Как Сторона-истец или Стороны-истцы, так и другая Сторона или другие Стороны, участвующие в споре, назначают по одному арбитру, и два назначенных таким образом арбитра по взаимному согласию назначают третьего арбитра, выполняющего функции председателя арбитражного суда. Последний не может быть гражданином одной из сторон спора, не может иметь свое обычное место жительства на территории одной из этих сторон, не может находиться ни у одной из них на службе и не может в каком-либо ином качестве иметь отношение к этому делу.

      3. Если по истечении двух месяцев после назначения второго арбитра председатель арбитражного суда не назначен, то по просьбе любой из сторон спора Исполнительный секретарь Европейской экономической комиссии назначает его в течение следующих двух месяцев.

      4. Если одна из сторон спора не назначает арбитра в течение двух месяцев после получения просьбы, другая сторона вправе информировать об этом Исполнительного секретаря Европейской экономической комиссии, который назначает председателя арбитражного суда в течение следующих двух месяцев. После своего назначения председатель арбитражного суда просит сторону, которая еще не назначила арбитра, сделать это в течение двух месяцев. Если она не сделает этого в течение такого срока, то председатель информирует Исполнительного секретаря Европейской экономической комиссии, который назначает этого арбитра в течение следующих двух месяцев.

      5. Арбитражный суд выносит свое решение в соответствии с международным правом и в соответствии с положениями настоящей Конвенции.

      6. Любой арбитражный суд, учреждаемый в соответствии с положениями настоящего приложения, разрабатывает свои собственные правила процедуры.

      7. Решения арбитражного суда как по процедурным вопросам, так и по вопросам существа принимаются большинством голосов его членов.

      8. Суд может принимать все надлежащие меры для установления фактов.

      9. Стороны спора оказывают содействие работе арбитражного суда и, в частности, используя все имеющиеся в их распоряжении средства:

      а) предоставляют суду все соответствующие документы, условия и информацию;

      b) при необходимости предоставляют суду возможность вызывать свидетелей или экспертов и заслушивать их показания.

      10. Стороны спора и члены арбитражного суда соблюдают конфиденциальность любой информации, получаемой ими в конфиденциальном порядке в ходе разбирательства в арбитражном суде.

      11. Арбитражный суд может по просьбе одной из сторон рекомендовать принятие временных мер защиты.

      12. Если одна из сторон спора не является в арбитражный суд или не участвует в разбирательстве своего дела, другая сторона может просить суд продолжить разбирательство и вынести свое окончательное решение. Отсутствие одной из сторон в суде или неучастие одной из сторон в разбирательстве дела не является препятствием для разбирательства.

      13. Арбитражный суд может заслушивать встречные иски, возникающие непосредственно из существа спора, и выносить по ним решения.

      14. Если только арбитражный суд не примет иного решения, исходя из конкретных обстоятельств дела, судебные издержи, включая оплату услуг членов суда, покрываются сторонами спора поровну. Суд регистрирует все свои расходы и представляет сторонам спора окончательный отчет об этих расходах.

      15. Любая Сторона настоящей Конвенции, которая имеет к предмету спора интерес правового характера и может быть затронута решением по данному делу, имеет право принять участие в разбирательстве с согласия суда.

      16. Арбитражный суд выносит свое решение в течение пяти месяцев после даты своего учреждения, если только он не сочтет необходимым продлить этот срок на период, не превышающий пять месяцев.

      17. Решение арбитражного суда сопровождается объяснением причин. Это решение является окончательным и обязательным для всех сторон спора. Арбитражный суд направляет свое решение сторонам спора и секретариату. Секретариат препровождает полученную информацию всем Сторонам настоящей

     

      Конвенции.

      18. Любой спор, который может возникнуть между сторонами относительно

      толкования или выполнения решения суда, может быть передан любой из сторон

      в арбитражный суд, который вынес это решение, или - при невозможности

      воспользоваться услугами последнего - в другой суд, создаваемый с этой

      целью таким же образом, как и первый.

      (Специалисты: Склярова И.В.,

      Мартина Н.А.)

Қазақстан Республикасының Өнеркәсіптiк авариялардың шекарааралық әсері туралы конвенцияға қосылуы туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2000 жылғы 23 қазан N 91-II.

      Қазақстан Республикасы Хельсинкиде (Финляндия) 1992 жылғы 17 наурызда

      жасалған Өнеркәсiптiк авариялардың шекарааралық әсері туралы

      конвенцияға қосылсын.

      Қазақстан Республикасының

      Президентi

      ӨНЕРКӘСIПТIК АВАРИЯЛАРДЫҢ ШЕКАРААРАЛЫҚ

      ЫҚПАЛДАРЫ ТУРАЛЫ

      КОНВЕНЦИЯ

      Хельсинки, 1992 жылғы 17 наурыз

      Кiрiспе

      Осы Конвенцияның Тараптары:

      - қазiргi және келешек ұрпақ мүдделерi үшiн адамдар мен қоршаған ортаны өнеркәсiптiк авариялар ықпалдарынан қорғаудың ерекше маңызын ескере отырып,

      - өнеркәсiптiк авариялардың адамдар мен қоршаған ортаға елеулi зиянды ықпалын болдырмаудың және авариялардың алдын алу, оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету және экологиялық жағынан қауіпсiз және тұрақты экономикалық дамуды қамтамасыз ету мақсатында олардың салдарларын жою жөнiндегi ұтымды, экологиялық жағынан дұрыс болатын шараларды тиiмдi пайдалануға ынталандыратын барлық шараларға жәрдемдесудің маңыздылығы мен шұғылдығын тани отырып,

      - өнеркәсiптiк авариялардың зиянды ықпалы шекараның шегiнен тыс жерлерде де сезiлуi мүмкiн екенiн және мемлекеттердің ынтымақтастығын қажет ететiнiн ескере отырып,

      - мүдделi мемлекеттердің арасында, тиiстi саясатпен нығайту мақсатында авариялар кезiнде және одан кейiн де белсендi халықаралық ынтымақтастыққа жәрдемдесу, сондай-ақ өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету және олардың шекарааралық жасалатын ықпалын жою үшiн барлық тиiстi деңгейлердегi iс-қимылдарды күшейту және үйлестiру қажеттiгiн растай отырып,

      - өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу, оларға әзiр тұрудың және олардың ықпалдарын жоюды қамтамасыз ету жөнiндегi екi тарапты және көп тарапты шаралардың маңыздылығын және пайдалылығын атап өте отырып,

      - бұл саладағы Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Еуропалық экономикалық комиссиясының (ЕЭК) атқаратын ролiн сезiне отырып және, солардың қатарында, шекарааралық iшкi сулар авариялық ластанған кезде ЕЭК тәртiбiнің Кодексiне және шекарааралық мәтiндегi қоршаған ортаға жасалатын ықпалды бағалау туралы конвенцияға сүйене отырып,

      - Еуропадағы Қауiпсiздiк және ынтымақтастық жөнiндегi кеңес (ЕҚЫК) Қорытынды актiсінің, ЕҚЫҚ-қа қатысушы-мемлекеттер өкiлдерiнің Вена кездесуi Қорытынды құжатының және ЕҚЬIҚ-қа қатысушы-мемлекеттердiң қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi кеңесiнiң, сондай-ақ Бiрiккен Ұлттар Ұйымының қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi бағдарламаларын, атап айтқанда АПЕЛЛ бағдарламасын, Халықаралық Еңбек Ұйымының (ХЕҰ), атап айтқанда Iрi ауқымдағы өнеркәсiп аварияларын болдырмау жөнiндегi шаралар кодексiнің және басқа да тиiстi халықаралық ұйымдардың тиiстi ережелерiн назарға ала отырып,

      - Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Конференциясы Декларациясының адамдарды қоршаған ортаның проблемалары бойынша тиiстi ережелерiн, атап айтқанда, соған сай мемлекеттердің Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Жарғысына және халықаралық принциптерге сәйкес 21 принциптi ескере отырып, қоршаған орта саласындағы өз саясатын негiзге ала отырып, өзiнiң өзiндiк ресурстарын әзiрлеудiң егемендi құқығы болады және өздерінің юрисдикциясында қолданылатын шектегi қызметтi қамтамасыз еткенi немесе бақылаудың басқа мемлекеттердің немесе ұлттық юрисдикция қолданылатын шектерден тыс аудандар қоршаған ортасына залал келтiрмеуi үшiн жауапкершiлiктi мойнына


      алады,

      - қоршаған ортаның халықаралық принципi ретiндегi "ластаушы төлейдi"

      деген принциптi назарға ала отырып,

      - халықаралық құқық пен әдет-ғұрып принциптерiн, атап айтқанда ізгi

      көршiлiк, өзара мүдделiлiк және ізгi ниет принциптерiн атап көрсете

      отырып,

      мыналар туралы уағдаласты:

      1-бап


      АНЫҚТАМА

      Осы Конвенцияның мақсаттары үшiн:

      а) "Өнеркәсiптiк авария" қауiптi заттарға байланысты кез келген

      қызмет барысындағы, не:

      1) өнеркәсiптiк объектiде, өндiрiс, пайдалану сақтау, ауыстыру немесе

      кетiру барысындағы; не

      2) бұл 2-баптың 2 d тармағында қамтылатындай дәрежеде тасымалдау кезiндегi бақыланбайтын өзгерiстер нәтижесiнде туындаған оқиғаны бiлдiредi;

      b) "Қауiптi қызмет" оның барысында немесе осы баптың 1-қосымшасында аталған және шекарааралық ықпал жасауға қабiлеттi шектi мөлшерге тең немесе асып түсетiн мөлшердегi бiр немесе одан да көп қауiптi зат қатысатын немесе қатысуы мүмкiн кез келген қызметтi бiлдiредi;

      с) "Ықпал" кез келген тiкелей немесе жанама, дереу немесе қандай бiр уақыт өткеннен кейiн пайда болатын өнеркәсiптiк аварияның, атап айтқанда:

      I. адамдар, флора мен фауна;

      II. топырақ, су, ауа және ландштафт;

      III. I және II тармақтарда аталған факторлар арасындағы өзара байланыстар;

      IY. Материалдық құндылықтар мен тарихи ескерткiштердi қоса алғанда мәдени мұра үшiн зиянды салдарларын бiлдiредi;

      d) "Шекарааралық ықпал" басқа мемлекеттің юрисдикциясы қолданылуы шегiнде болған өнеркәсiптiк авария нәтижесiнде белгiлi бiр тараптың юрисдикциясы қолданылу шегiндегi елеулi ықпалды бiлдiредi;

      е) "Оператор" қандай бiр қызметтi өткiзуге жауап беретiн, мысалы, оның бақылауымен қандай бiр қызметтi жүзеге асыруды жоспарлайтын немесе жүзеге асыратын белгiлi бiр қызметтi жүзеге асыратын мемлекеттiк органдарды қоса алғанда, кез келген жеке немесе заңды тұлғаны бiлдiредi;

      f) "Тараптар", егер мәтiнде өзгеше нұсқау болмаса, осы Конвенцияның Уағдаласушы Тарабын білдiредi;

      q) "Шығу тегi" олардың юрисдикциясы қолданылатын шектерде өнеркәсiптiк авария болған немесе болуы мүмкiн кез келген Тарапты немесе Тараптарды білдiредi;

      h) "Қозғаушы Тарап" өнеркәсiптiк авария кезiнде шекарааралық ықпал қозғалатын немесе қозғалуы мүмкiн кез келген Тарапты немесе Тараптарды бiлдiредi;

      i) "Мүдделi Тараптар" кез келген шығу Тарабын немесе кез келген қозғау салатын Тарапты бiлдiредi;

      j) "Жұртшылық" бiр немесе бiрнеше жеке немесе заңды тұлғаларды бiлдiредi.


      2-бап

      Осы Конвенцияның қолданылу саласы


      1. Осы Конвенция өнеркәсiптiк аварияларға, оларға әзiр тұруды қамтамасыз етуге және дүлей зiлзалалардан туындаған авариялардың ықпалдарын қоса алғанда, авариялардың салдарларын жоюға қатысты, сондай-ақ өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу, оларға әзiр тұру мен олардың салдарларын жою саласындағы өзара көмекке, зерттеулер мен әзiрлемелерге, ақпараттар алмасу мен технологияларға қатысты халықаралық ынтымақтастық


      жөнiнде қолданылады.

      2. Осы Конвенция мыналарға қатысты қолданылмайды:

      а) ядролық авариялар немесе радиоактивтiк жұқтыруға байланысты

      төтенше жағдайлар;

      b) әскери объектiлердегi қызметтен туындаған авариялар;

      с) плотиналардың бүлiнуi, осындай бүлiнуден туындаған өнеркәсiптiк

      авариялардың ықпалдарын қоспағанда;

      d) жер бетiндегi авариялар, мыналарды қоспағанда:

      l) қауiптi қызмет жүзеге асырылатын өнеркәсiптiк алаңдағы көлiк

      операциялары;

      е) генетикалық түрлендiрiлген организмдердің кез келген кездейсоқ

      тастандылары;

      f) теңiз түбiн барлау мен игерудi қоса алғанда, теңiз iшiндегі қызмет

      нәтижесiндегi авариялар;

      q) теңiздегi мұнай немесе басқа зиянды заттар жайылмалары.

      3-бап

      Жалпы ережелер

      1. Тараптар ұлттық және халықаралық деңгейлерде қабылданған күш-жiгерлердi есепке ала отырып, тиiстi шаралар қабылдайды және адамдар мен қоршаған ортаны мүмкiн болғанша осындай авариялардың алдын алу, олардың жиiлiктерiн азайту және олардың ықпалдарын жұмсарту арқылы өнеркәсiптiк авариялардан қорғау мақсатында осы Конвенцияның шеңберiнде ынтымақтасады. Осы мақсатпен авариялардың алдын алу, оларға әзiрлiктi қамтамасыз ету және қалпына келтiру шараларын қоспағанда, олардың салдарларын жою жөнiндегі шаралар қолданылады.

      2. Тараптар ақпараттар, консультациялар мен басқа да бiрлескен шаралар алмасу арқылы өнеркәсiптiк авариялардың қатерiн азайту және олардың алдын алу, оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету және қалпына келтiру шараларын қоса алғанда, бұл орайда қажетсiз қайталауды болдырмау мақсатымен ұлттық және халықаралық деңгейлерде қолданылатын күш-жiгерлердi назарға ала отырып, олардың салдарларын жою жөнiндегi шараларды жетiлдiру үшiн орынсыз кешеуiлдетпейтiн саясат пен стратегияны әзiрлейдi және жүзеге асырады.

      3. Тараптар бұл орайда операторға қауiптi қызметтi жүзеге асыру және өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу кезiндегi қатердi болдырмау үшiн қажеттi бүкiл шараларды қабылдау мiндетi жүктелетiн ереженi қамтамасыз етедi.

      4. Осы Конвенцияның ережелерiн жүзеге асыру үшiн Тараптар аварияларды болдырмау, оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету және олардың салдарларын жою мақсатында тиiстi заңдық, реттейтiн, әкiмшiлiк және қаржылық шараларын қабылдайды.

      5. Осы Конвенцияның ережелерi өнеркәсiптiк авариялар мен қауiптi қызметке қатысты халықаралық құқыққа сәйкес Тараптардың қандай бiр мiндеттерiне залал келтiрмейдi.


      4-бап






      Қызметтің қауіптi түрлерiн белгiлеу, консультациялар

      мен консультациялық қорытындылар


      1. Ескерту шараларын және әзiр тұруды қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар қабылдау мақсатында шығу Тарабы қажет жағдайда оның юрисдикциясының қолданылу шегiнде қызметтің қауiптi түрлерiн белгілеу жөнiнде шаралар қабылдайды және Қозғаушы Тараптарды осындай кез келген немесе жоспарланатын қызмет туралы хабардар етудi қамтамасыз етедi.

      2. Мүдделi Тараптар кез келген осындай Тараптың бастамасы бойынша оларға қатысты олар шекарааралық ықпал туғызуы мүмкiн деп есептеуге негiз беретiн қызметтің осындай қауiптi түрлерiн белгiлеу жөнiнде консультациялар өткiзедi. Егер мүдделi Тараптар белгiлi бiр қызмет қауiптi қызмет бола ма дегенге қатысты келiсiмге қол жеткiзбесе, егер мүдделi Тараптар ғана мәселенi шешудің өзге әдiсi туралы уағдаласа алмаса, осы мәселе бойынша консультациялық қорытынды алу үшiн осы Конвенцияға II қосымшаның ережелерiне сәйкес сұрау салу жөнiндегi комиссияға бұл мәселенi бере алады.

      3. Жоспарланатын және жүзеге асырылатын қызметке қатысты Тараптар осы Конвенцияға III қосымшада жазылған рәсiмдердi қабылдайды.

      4. Қауiптi қызмет шекарааралық мәтiндегi қоршаған ортаға жасалатын ықпалды бағалау туралы Конвенцияға сәйкес қоршаған ортаға жасалатын ықпалды бағалауға жатқызылса және мұндай бағалауға осы Конвенцияның ережесiне сәйкес жүзеге асырылатын қауiптi қызметке байланысты болған өнеркәсiптiк авариялардың шекарааралық ықпалын талдау енген болса, осы Конвенцияның мақсаты үшiн шекарааралық мәтiндегi қоршаған ортаға жасалатын ықпалды бағалау туралы қабылданатын түбегейлi шешiм осы Конвенцияның тиiстi талаптарына жауап беруге тиiс.


      5-бап

      Қолданылу күшiн ерiктi түрде тарату


      Мүдделi Тараптардың олардың кез келгенiнің бастамасы бойынша қауiптi қызмет ретiнде I қосымшада қамтылмаған белгілi бiр қызметтi қараған жөн бе деген мәселе бойынша талқылау өткiзгенi жөн. Өзара келiсiмге келген жағдайда олар кез келген консультациялық тетiктi қосымшаға сәйкес сұрау салу жөнiндегi комиссияның келiспеушiлiктерi болған жағдайда өз қалауы бойынша пайдалана алады. Мүдделi Тараптар осы мәселе бойынша уағдаластыққа қол жеткiзген жағдайда осы Конвенция немесе оның кез келген бөлiгi, егер ол қандайлық қауiптi қызмет болса да, осы қызметке қолданылады.


      6-бап


      Алдын алу


      1. Тараптар өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу жөнiнде тиiстi шаралар, оның iшiнде операторларды өнеркәсiптiк авариялардың қатерiн азайту жөнiндегi iс-қимылды жүзеге асыруға ынталандыратын шаралар қабылдайды. Мұндай шараларға осы Конвенцияға қосымшада аталған шаралар енуi мүмкiн, бiрақ олармен шектелмейдi.

      2. Кез келген қауiптi қызметке қатысты шығу Тарабы оператордың кез келген қызметтi жүзеге асырудың қауіпсiздiгін осындай ақпаратты беру арқылы осы Конвенцияға V қосымшада көзделген талдау мен бағалауды қоса алғанда, негiзгi деректер ретiнде процесте көрсетуiн, бiрақ олармен шектеліп қалмауын талап етедi.


      7-бап

      Орналастыру туралы шешiм қабылдау


      Өзiңiң құқықтық жүйесiнiң шеңберiнде шығу Тарабы барлық Қозғаушы Тараптардың халқы мен қоршаған ортасы үшiн қауiптi қызмет жүзеге асырылған бар объектiлердiң жаңаларын орналастыру және елеулi дәрежеде түрлендiру саласында саясатты қалыптастыруға шаралар қабылдайды. Өздерiнiң құқықтық жүйелерiнің шеңберiнде Қозғаушы Тараптар қауiптi қызмет нәтижесiнде туындаған өнеркәсiптiк авариялар шекарааралық ықпалды қозғауы мүмкiн аудандарда бар, онымен байланысты қатердi барынша азайту мақсатында шараларды өткiзу саласындағы саясатты қалыптастыруға шаралар қабылдайды. Осындай саясатты әзiрлеу және қалыптастыру кезiнде Тараптарға осы Конвенцияға VI қосымшаның 2-тармағының 1-8-тармақшаларында жазылған мәселелердi қараған жөн.


      8-бап

      Төтенше жағдайларға әзiр тұру


      1. Тараптар өнеркәсiптiк авариялардың салдарларын жою мақсатында төтенше жағдайларға тиiсiнше әзiр тұруды қамтамасыз ету және қолдау үшiн тиiстi шаралар қабылдайды. Тараптар мұндай авариялардың шекарааралық ықпалын ауыстыру мақсатында әзiр тұруды қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қабылдайды, бұл орайда өнеркәсiптiк алаңның шегiндегi қызметтi операторлар жүргiзедi. Бұл шараларға осы Конвенцияға VII қосымшада олар туралы айтылған, бiрақ олармен шектелмейтiн шаралар енуi мүмкiн. Атап айтқанда, мүдделi Тараптар төтенше жағдайлардағы өздерiнiң iс-қимыл жоспарлары туралы хабардар етедi.

      2. Қауiптi қызметке қатысты шығу Тарабы авариялардың салдарларын жою мақсатындағы ыңғайлы шараларды және шекарааралық ықпалдың алдын алу және барынша азайту жөнiндегi басқа да шараларды қабылдауды қоса алғанда, iс-қимыл жоспарын әзiрлеудi және жүзеге асыруды қамтамасыз етедi. Шығу Тарабы басқа мүдделi Тараптарға төтенше жағдайларда iс-қимылдар жоспарларын әзiрлеу үшiн өзiнде бар элементтердi берудi қамтамасыз етедi.

      3. Қызметтің қауiптi түрлерiне қатысты әрбiр Тарап өнеркәсiптiк алаңның шегiнен тыс шекарааралық ықпалдың алдын алу және барынша азайту мақсатында оның аумағының шегiнен тыс қабылдануға тиiстi төтенше жағдайлардағы iс-қимылдар жоспарларын әзiрлеудi және жүзеге асыруды қамтамасыз етедi. Бұл жоспарларды әзiрлеу кезiнде талдау мен бағалау нәтижелерi, атап айтқанда V қосымшаның 2-тармағының 1-5-тармақшаларында аталған мәселелердi талдау мен бағалау нәтижелерi есепке алынады. Мүдделi Тараптар мұндай жоспарлардың сыйымдылығын қамтамасыз етуге ұмтылады. Қажет жағдайда өнеркәсiптiк алаңның шегiнен тыс төтенше жағдайлардағы iс-қимылдардың бiрлескен жоспарлары авариялардың салдарларын жою жөнiндегi тиiстi шараларды қабылдауға жәрдемдесу үшiн әзiрленедi.

      4. Төтенше жағдайлардағы iс қимылдар жоспарларын тұрақты түрде немесе егер жағдай осыны талап етсе, төтенше жағдайлардың орын алып отырған салдарларын жою кезiнде алынған тәжiрибенi ескере отырып, қайта қараған жөн.


      9-бап

      Жұртшылық үшiн ақпарат және

      оның қатысуы


      1. Тараптар қауiптi қызмет нәтижесiнде болған авариялар қозғау салуы мүмкiн аудандардағы жұртшылыққа тиiстi ақпарат берудi қамтамасыз етедi. Бұл ақпарат Мүдделi Тараптар сәйкес келедi деп есептейтiн арналар бойынша жiберiледi және осы Конвенцияның VIII қосымшасында бар элементтердi енгiзедi, бұл орайда онда V қосымшаның 2-тармағының 1-4 және 9-тармақшаларында аталған мәселелердi ескерген жөн.

      2. Шығу Тарабы осы Конвенцияның ережелерiне сәйкес және бұл қашан қажет және мүмкiн болған жағдайда қозғау салынуы мүмкiн аудандардағы жұртшылыққа оның пiкiрiн білдiру және авариялардың алдын алу және оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету жөнiндегi шараларға қатысты қамтамасыз ету мақсатында тиiстi рәсiмдерге қатысу мүмкiндiгiн туғызады, сондай-ақ шығу Тарабының жұртшылығында бар мүмкiндiктi Қозғаушы Тараптың жұртшылыққа туғызу мүмкiндiгiн қамтамасыз етедi.

      3. Өзiнiң құқықтық жүйелерiне сәйкес және тiлек білдiрген жағдайда, өзара мүдделiлік негiзiнде қандай бiр Тараптың аумағындағы өнеркәсiптiк авариялардың зиянды шекарааралық ықпалын бастан кешiріп отырған немесе бастан кешiруi мүмкiн жеке және заңды тұлғаларға тиiстi әкiмшiлiк және сот рәсiмдерiне қатысуына бiрыңғай қол жеткiзуiн және сот iсiн қозғау мен олардың құқықтарын қозғайтын шешiмге байланысты апелляция беру мүмкiндiгiн қоса алғанда, осы рәсiмдер шеңберiнде өздерiнің өзiндiк юрисдикциясының iс-қимыл шегiнен тыс тұрған адамдарға да бiрдей өтiнiш жасауын туғызады.


      10-бап

      Өнеркәсiптiк авариялар туралы хабарлама жүйесi


      1. Тараптар шекарааралық ықпалға қарсы iс-қимыл жасау үшiн қажеттi ақпараты бар өнеркәсiптiк авариялар туралы хабарламаларды алу және беру мақсатында тиiстi деңгейлердегi авариялар жөнiнде хабардар етудiң сыйымды және тиiмдi шараларын жасау мен пайдалануды қамтамасыз етедi.

      2. Шекарааралық ықпал көрсететiн және көрсетуi мүмкiн өнеркәсiптiк авариялар туындаған немесе соқпай өтпейтiн қаупі туындаған жағдайда шығу Тарабы Қозғаушы Тараптардың тиiстi деңгейлерде бұл туралы өнеркәсiптiк авариялар туралы хабарлама жүйесi арқылы шұғыл түрде хабардар болуын қамтамасыз етедi. Мұндай хабарлама осы Конвенцияға IХ қосымшада бар элементтердi өзiне енгiзедi.

      3. Мүдделi Тараптар өнеркәсiптiк авариялар туындаған немесе соқпай өтпейтiн қаупi туындаған жағдайда мүмкiн болғанынша тезiрек және 8-бапқа сәйкес әзiрленген төтенше жағдайлардағы iс-қимылдар жоспарларын жүзеге асыра бастайтын жағдайларға сәйкес дәрежеде қамтамасыз етедi.


      11-бап

      Авариялар салдарларын жою


      1. Өнеркәсiптiк авариялар немесе оның соқпай өтпейтiн қаупi туындаған жағдайда Тараптар мүмкiн болғанынша тезiрек барабар шараларды қабылдауды, бұл орайда ықпал жасауды шектеудiң немесе оны барынша азайтудың ең бiр тиiмдi әдiстерiн пайдалана отырып қамтамасыз етедi.

      2. Шекарааралық ықпал көрсететiн немесе көрсетуi мүмкiн өнеркәсiптiк авариялардың туындауы немесе оның соқпай өтпейтiн қаупi туындаған жағдайда Мүдделi Тараптар ықпалды бағалауды өткiзу жөнiнде, қажет жағдайларда авария салдарларын жою жөнінде бiрлесiп барабар шаралар қабылдау мақсатында шаралар қабылдайды. Мүдделi Тараптар авария салдарларын жою жөнiнде өздерi қабылдайтын шараларды үйлестiру мақсатында күш-жiгерлер жұмсайды.


      12-бап

      Өзара көмек


      1. Егер өнеркәсiптiк авария туындаған жағдайда қандай бiр Тарап көмекке мұқтаж болса, ол басқа Тараптардан қажет етiлетiн көмектің мөлшерi мен түрiн сұрап көмек сұрай алады. Көмек туралы сұрауға өтiнiш жасалған Тарап дереу шешiм қабылдайды және сұрау жiберген Тарапты қажет етiлетiн көмектi ол бере ала ма деген тұрғыдан хабардар етедi, сондай-ақ берiлуi мүмкiн көмекті мөлшерi мен шарттарын айтады.

      2. Мүдделi Тараптар қажет жағдайда, өнеркәсiптiк аварияның салдарлары мен ықпалдарын барынша азайтуға бағытталған iс-қимылдарды, сондай-ақ ортақ сипаттағы көмек берудi қоса алғанда, осы баптың 1-тармағына сәйкес келiсiлген дереу көмек берудi жеңiлдету мақсатында ынтымақтасады. Тараптар арасында олар көздеген өзара көмектi беру жөнiнде көздестiрiлген шараларды


      қамтитын екi тарапты немесе көп тарапты келiсiмдер жасалмаған жағдайда,

      егер Тараптар бұл туралы уағдаласпаған болса, мұндай көмек осы

      Конвенцияның Х қосымшасына сәйкес берiледi.

      13-бап

      Жауапкершiлiк

      Тараптар жауапкершiлiк саласындағы нормаларды, критерийлер мен

      рәсiмдердi жасау жөнiнде халықаралық күш-жiгерлерге сәйкес келетiн қолдау

      көрсетедi.

      14-бап

      Зерттеулер және игерулер

      Тараптар қажеттiлiк дәрежесiне қарай ұсыныстар жасайды және өнеркәсiптiк авариялардың алдын алудың әдiстерi мен технологиялары, оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету және салдарларын жою жөнiнде зерттеулер мен оларды игеру саласында ұсыныстар бiлдiрiп, ынтымақтасады. Осы мақсаттарда Тараптар аварияларға байланысты қауiптердi шектеу және өнеркәсiптiк


      авариялар салдарларының алдын алу мен шектеуге байланысты қаупi азырақ

      зерттеулердi қоса алғанда, ғылыми-техникалық ынтымақтастықты көтермелейдi

      және белсендi түрде дамытады.

      15-бап

      Ақпараттар алмасу

      Тараптар көп тарапты және екi тарапты деңгейлерде осы Конвенцияның ХI

      қосымшасында бар элементтердi қоса алғанда, жетiмдi ақпараттар алмасады.

      16-бап

      Технологиялар алмасу

      1. Тараптар өздерiнің заңдарын, ережелерi мен тактикаларын негiзге ала отырып, өнеркәсіптiк авариялардың алдын алу, оларға әзiр тұру және салдарларын жою мақсатында, әсiресе жәрдемдесу арқылы мынадай технологиялар алмасуға жәрдемдеседi:

      а) әртүрлi қаржылық негiзде бар технологияларды алмасу;

      b) өнеркәсiптегi тiкелей байланыстар мен ынтымақтастық;

      с) ақпараттар мен тәжiрибелер алмасу;

      d) техникалық көмек беру.

      2. Осы баптың 1-тармағының а) - d) тармақшаларында жоғарыда аталған қызмет түрлерiне жәрдем берген кезде Тараптар технологияларды, жобалық-конструкторлық қызметтердi, жабдықтарды немесе қаржылық қаражаттарды берудi қамтамасыз етуi мүмкiн тиiстi ұйымдар мен жеке адамдардың, мемлекеттiк секторлардың да арасындағы байланыстар мен ынтымақтастыққа жәрдемдесу арқылы қолайлы жағдайлар жасайды.


      17-бап

      Құзыреттi органдар мен байланыс пункттерi


      1. Әрбiр Тарап осы Конвенцияның мақсаты үшiн бiр немесе бiрнеше құзыреттi органдарды тағайындайды немесе құрады.

      2. Екi тарапты немесе көп тарапты деңгейде қол жеткiзiлген басқа да уағдаластықтарға зиян келтiрмей, әрбiр Тарап осы баптың 12-тармағына сәйкес өзара көмек мақсаттары үшiн байланыс жасаудың бiр пунктiн белгiлейдi немесе құрады. Бұл мiндеттердің белгiлi бiр байланыс пунктiнде орындалуына артықшылық берiледi.

      3. Әрбiр Тарап осы Тараптарға қатысты осы Конвенция күшiне енген күннен бастап үш ай iшiнде 20-бапта атап өтiлген хатшылық арқылы осы Тараптың оның пунктi/байланыс пункттерi немесе құзыреттi органы немесе органы ретiнде қандай органды немесе органдарды тағайындағаны туралы хабарландырады.

      4. Әрбiр Тарап шешiм қабылданған күннен бастап үш ай iшiнде басқа Тараптарды осы баптың 3-тармағына сәйкес жасаған тағайындауларға қатысты кез келген өзгерiстер туралы хатшылық арқылы хабарландырады.

      5. Әрбiр Тарап 10-бапқа сәйкес өзiнің байланыс және хабар беру жүйелерi пунктінің үздiксiз жұмыс iстеуiн қамтамасыз етедi.

      6. Әрбiр Тарап 12-бапқа сәйкес көмектер беру және осындай ұсыныстарды қабылдау туралы сұрауларды алуға және жiберуге жауап беретiн өзiнің байланыс пунктi мен органдарының үздiксiз жұмыс iстеуiн қамтамасыз етедi.


      18-бап

      Тараптардың Конференциясы


      1. Тараптардың өкiлдерi осы Конвенция Тараптарының Конференциясын құрап, тұрақты негiзде өзiнің кеңесiн өткiзедi. Тараптар Конференциясының бiрiншi кеңесi осы Конвенция күшiне енген күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiлмей өткiзіледi. Кейiннен Тараптар Конференциясының кеңесi кем дегенде жылына бiр рет немесе Тараптардың кез келгенiнің жазбаша өтiнiшi бойынша олардың хатшылығы бұл өтiнiш туралы алты айдың iшiнде аз дегенде үштен бiрi қолдайтынын хабарлаған күннен бастап өткiзiледi.

      2. Тараптардың Конференциясы:

      а) осы Конвенцияны жүзеге асыру барысын қарайды;

      b) Тараптардың өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу, оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету және шекарааралық ықпалды жою және өнеркәсiптiк авариялармен iстес болатын Тараптардың өтiнiшi бойынша техникалық көмектер, консультациялар беруге жалпы негiзде жәрдемдесу жөнiндегi мүмкіндiктерiн нығайтуға бағытталған консультациялық кеңестердi жүзеге асырады;

      с) қажет болған жағдайда осы Конвенцияны жүзеге асыруға және дамытуға байланысты мәселелердi қарау үшiн және осы мақсатта тиiстi зерттеулер мен басқа да құжаттар әзiрлеу үшiн, сондай-ақ Тараптар Конференциясының қарауына ұсыныстар беру үшiн жұмыс топтарын және басқа да сәйкес келетiн тетiктердi құрады;

      d) осы Конвенцияның ережелерiне сәйкес қажет болатын басқа да мiндеттердi орындайды;

      е) өзiнің бiрiншi кеңесiнде кеңестер рәсiмiнің ережелерiн қарайды және бәтуәластықпен қабылдайды.

      3. Өз мiндеттерiн жүзеге асыру кезiнде Тараптардың Конференциясы ол дұрыс болады деп есептесе, басқа да тиiстi халықаралық ұйымдармен де ынтымақтасады.

      4. Тараптар Конференциясы өзiнiң алғашқы кеңесiнде жұмыс бағдарламасын, атап айтқанда, осы Конвенцияның ХII қосымшасында бар тармақтарға қатысты бағдарламаны белгiлейдi. Тараптар Конференциясы ұлттық орталықтарды пайдалануды және осы Конвенцияны жүзеге асыру мақсатында жүйелердi құру, атап айтқанда, өнеркәсiптiк авария жағдайында өзара көмек көрсету үшiн ынтымақтастықты қоса алғанда, тиiстi халықаралық ұйымдар шеңберiнде өткiзiлетiн осыған қатысы бар жариялылықты ескере отырып, жұмыстар әдiсiне қатысты шешiм қабылдайды. Конференция жұмысы бағдарламасының бөлiгi ретiнде Тараптар Конференциясы жұмыс iстеп тұрған ұлттық, аймақтық және халықаралық орталықтардың қызметiн, сондай-ақ ақпараттық қызметтi және өнеркәсiптiк авариялардың алдын алуды, оларға әзiр тұруды қамтамасыз ету ХII қосымшада аталған мiндеттердi жүзеге асыру үшiн қосымша халықаралық мекемелердің немесе орталықтардың қандайы қажет болатынын анықтау мақсатында олардың салдарларын жою жөнiндегі күш-жiгерлердi үйлестiруге бағытталған басқа да органдар мен бағдарламаларды қарайды.

      5. Конференцияға қатысушылар өзiнiң алғашқы кеңесiнде өнеркәсiптiк


      авариялардың алдын алу, олардың ықпалдарын жоюға әзiр тұруды қамтамасыз

      ету саласында технологиялар алмасу үшiн неғұрлым қолайлы жағдайлар

      жасаудың рәсiмдерiн қарауға кiрiседi.

      6. Тараптар Конференциясы осы Конвенцияның мақсаттары үшiн қауiптi

      қызметтi белгiлеуге жәрдемдесетiн жетекшi принциптер мен критерийлердi

      бекiтедi.

      19-бап

      Дауыс беру құқығы

      1. Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, осы

      Конвенцияның әрбiр Тарабының бiр даусы болады.

      2. 27-бапта белгiленген экономикалық интеграцияның аймақтық ұйымдары

      өздерiнiң құзыреттерiне кiретiн мәселелер бойынша осы Конвенцияның

      Тараптары болып табылатын өздерiнің мүше-мемлекеттерiнің санына тең

      дауыстар санына ие бола отырып, өзiнiң дауыс беру құқығын жүзеге асырады.

      Мұндай ұйымдар, егер олардың мүше-мемлекеттерi өздерiнің дауыс беру

      құқығын жүзеге асырса және керiсiнше болса, өзiнің дауыс беру құқығынан

      айрылады.

      20-бап

      Хатшылық

      Еуропа экономикалық комиссиясының атқарушы хатшысы хатшылықтың

      мынадай мiндеттерiн орындайды:

      а) Тараптар кеңесiн шақырады және әзiрлейдi;

      b) Тараптарға осы Конвенцияның ережелерiне сәйкес алынған баяндамалар

      мен басқа да ақпаратты бередi;

      с) Тараптар белгілеуi мүмкiн өзге де сондай мiндеттердi жүзеге

      асырады.

      21-бап

      Дауларды реттеу

      1. Екi немесе одан да көп Тараптардың арасында осы Конвенцияны түсiнуге және қолдануға қатысты даулар туындаған жағдайда олар келiссөздер немесе Тараптар дауларына қатысу үшiн ыңғайлы дауларды реттеудің кез келген басқа әдiсi арқылы дауды реттеуге ұмтылады.

      2. Осы Конвенцияны растау, бекiту қабылдау, пайымдау немесе оған қосылу кезiнде немесе кез келген уақытта Тарап осы Баптың 1-тармағына сәйкес реттелмеген дауға ненi қолдануға болатынын, оның өзiне осындай мiндеттеме алған кез келген Тарап үшiн мiндеттiлiк ретiнде дауларды жүзеге асырудың бiр немесе екi мынадай құралын қабылдайтынын депозитарийге жазбаша түрде мәлiмдей алады:

      а) дауды Халықаралық Сотқа беру;

      b) осы Конвенцияның ХII қосымшасында жазылған рәсiмге сәйкес төрелiк.

      3. Егер дауға қатысушы Тараптар осы баптың 2-тармағында аталған дауларды реттеудің екi әдiсiн де қабылдаса, егер Тараптар өзгеше келiспесе, дау Халықаралық Сотқа ғана берiлетiн болады.


      22-бап

      Ақпарат беру саласындағы шектеу


      1. Осы Конвенцияның ережелерi өздерiнің ұлттық заңдарынан, ережелерiнен, әкiмшілік ережелерiнен немесе қабылданған құқықтық практикасынан және ақпаратты қорғайтын қабылданған халықаралық ережелерден туындайтын, интеллектуалдық меншiктi немесе ұлттық қауiпсiздiктi қоса алғанда, жеке сипаттағы деректерге, өнеркәсiптiк және коммерциялық құпияға


      қатысты Тараптардың құқықтары мен мiндеттерiн қозғамайды.

      2. Егер Тарап осыған қарамастан осындай қорғалатын ақпаратты басқа

      тарапқа берудi шешетiн болса, онда осындай қорғалатын ақпаратты алған

      Тарап алынған ақпараттың құпиялылығын құрметтейдi және ол берiлетiн

      шарттарды сақтайды және бұл ақпаратты ол берiлген мақсаттар үшiн ғана

      пайдаланады.

      23-бап

      Конвенцияны жүзеге асыру

      Тараптар осы Конвенцияны жүзеге асыру барысы туралы баяндамаларды

      мерзiмдi түрде берiп отырады.

      24-бап

      Екi тарапты және көп тарапты келiсiмдер

      1. Осы Конвенция бойынша өз мiндеттерiн орындау үшiн Тараптар

      қолданылатын келiсiмдi сақтайды немесе жаңа екi тарапты немесе көп тарапты

      келiсiмдер немесе уағдаластықтар жасасады.

      2. Осы Конвенцияның ережелерi қажет жағдайда Тараптардың екi тарапты

      немесе көп тарапты келiсiмдер негiзiнде осы Конвенцияда көзделгенге

      қарағанда неғұрлым қатаң шаралар қабылдауға құқығын қозғамайды.

  25-бап
Қосымшалар мәртебесi

      Осы Конвенцияға қосымшалар бұл Конвенцияның ажырағысыз бөлiгi болып

      табылады.

      26-бап

      Конвенцияға түзетулер

      1. Кез келген Тарап осы Конвенцияға түзетулер ұсына алады.

      2. Осы Конвенцияға ұсынылатын кез келген түзетулердің мәтiнi Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысына жазбаша түрде берiледi, ол оны барлық Тараптарға жөнелтедi. Тараптар Конференциясы өзiнiң кезектi жыл сайынғы кеңесiнде түзетулер ережелерiн мұндай ұсыныстарды Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысы кем дегенде кеңеске дейiн тоқсан күн бұрын жiберген жағдайда талқылайды.

      3. Осы Конвенцияға түзетулерге қатысты - 1 қосымшаға түзетулердi қоспағанда, оларды енгiзудің рәсiмi осы баптың 4 тармағында сипатталады, - онда:

      а) түзетулердi кеңеске қатысушы Тараптар бәтуәластықпен қабылдайды және бекiту, қабылдау немесе пайымдау үшiн барлық Тараптарға депозитариймен берiледi;

      b) түзетулердi бекiту қабылдау немесе пайымдау туралы құжаттар депозитарийге сақтауға тапсырылады. Осы бапқа сәйкес қабылданған түзетулер оларды қабылдаған Тараптар үшiн бекiту, қабылдау немесе пайымдау туралы он алты құжатты Депозитарийге алған күннен бастап тоқсаныншы күнi күшiне енедi;

      с) түзетулер кейiннен осы Тарап түзетулердi бекiту, қабылдау немесе пайымдау туралы өз құжаттарын сақтауға тапсырғаннан кейiнгi тоқсаныншы күнi кез келген Тарап үшiн күшiне енедi.

      4. 1 қосымшаға түзетулерге қатысты, онда:

      а) тараптар бәтуәластық келiсiмiне қол жеткiзу үшiн барлық күш-жiгерлерiн жұмсайды. Егер бәтуәластыққа қол жеткiзу үшiн барлық амалдар таусылып, келiсiмге қол жеткiзiлмесе, онда соңғы амал ретiнде түзету кеңеске қатысушылардың және дауыс беруге қатысушылардың оннан тоғыз көпшiлiк даусымен қабылданады. Тараптар Конференциясы қабылдаған түзетулер Тараптарға жiберiледi және бекiту үшiн ұсынылады;

      b) Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысы оларды жiбергеннен кейiнгi күннен соң он екi ай өткен бойда I қосымшаға түзетулер 4-тармақтың ережелерiне сәйкес хабарламаны табыс етпеген осы Конвенцияның Тараптары үшiн күшiне енедi;

      с) осы Конвенцияның І қосымшасына қандай бiр түзетудi бекiте алмаған кез келген тарап бұл туралы Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысына түзетулердi қабылдау туралы хабарлама алған күннен кейiн он екi ай iшiнде жазбаша түрде хабар бередi. Атқарушы хатшы барлық Тараптарға дереу осындай кез келген хабарламаны алғаны туралы хабарлайды. Кез келген Тарап кез келген уақытта өзiнің алдындағы өтiнiшiнен бас тартып, түзетудi қабылдай алады, одан кейiн I қосымшаға бұл түзету осы Тараптар үшiн күшiне енедi;

      d) осы тармақтың мақсаты үшiн "Дауыс беруге келушi және қатысушы Тараптар" деген тiркес қатысушы немесе жақтап немесе қарсы дауыс берген Тараптарды бiлдiредi.


      27-бап

      Қол қою


      Осы Конвенция 1992 жылғы 17-18 наурыз аралығында толық және одан кейiн Нью-Йорктегi Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Орталық мекемелерiнде 1992 жылғы 18 қыркүйекке дейiн Еуропалық экономикалық комиссияның мүше-мемлекеттерiнің, сондай-ақ 1947 жылғы 28 наурыздағы Экономикалық және әлеуметтiк даму Кеңесi 35-қарарының 8-тармағына сәйкес Еуропалық экономикалық комиссия жанындағы консультациялық мәртебесi бар мемлекеттердің және егемендi мемлекеттер - Еуропалық экономикалық


      комиссияның мүшелерi құрған экономикалық интеграцияның аймақтық

      ұйымдарының, олардың мемлекеттерi - осы мәселелерге қатысты шарттар

      жасасуға өкiлеттiктерiн қоса алғанда, осы Конвенциямен реттелетiн

      мәселелер бойынша өкiлеттiктерiн берген мүшелерiнің қол қоюы үшiн ашық.

      28-бап

      Депозитарий

      Бiрiккен Ұлттар ұйымының Бас хатшысы осы Конвенцияның депозитарийi

      ретiнде болады.

      29-бап

      Бекiту қабылдау, пайымдау және қосылу

      1. Осы Конвенция оған қол қойған мемлекеттердiң және 27-бапта аталған экономикалық интеграцияның аймақтық ұйымдарының бекiтуiне, қабылдауына немесе пайымдауына жатады.

      2. Осы Конвенция 27-бапта аталған мемлекеттер мен ұйымдар үшiн қол қоюға ашық.

      3. Осы Конвенцияның Тарабы болып табылатын 27-бапта аталған кез келген ұйым осы ұйымға мүше-мемлекеттердiң бiрде-бiрi осы Конвенцияның Тарабы болып табылмаған кезде де осы Конвенцияда көзделген барлық мiндеттемелермен байланысты болады. Осындай ұйымның бiр немесе бiрнеше мүше-мемлекеттерi осы Конвенцияның Тараптары болған жағдайда осы ұйым және оның мүше-мемлекеттерi осы Конвенция бойынша өз мiндеттерiн орындауы үшiн өзiнің тиiстi жауапкершiлiгi туралы шешiм қабылдайды. Мұндай жағдайларда осы ұйым мен оның мүше-мемлекеттерi осы Конвенцияда көзделген құқықтарды бiр мезгiлде пайдалана алмайды.

      4. Бекiту, қабылдау, пайымдау немесе қосылу туралы өздерінің құжаттарында 27-бапта аталған экономикалық интеграцияның аймақтық ұйымдары осы Конвенциямен реттелетiн мәселелерге қатысты өз құзыреттерi шегiнде мәлiмдейдi. Бұл ұйымдар өз құзыреттерінің шегiндегi кез келген елеулi өзгерiстер туралы да хабардар етедi.


      30-бап

      Күшіне ену


      1. Осы Конвенция бекiту, қабылдау, пайымдау және қосылу туралы он алты құжатты сақтауға тапсырған күннен кейiн тоқсаныншы күнi күшiне енедi.

      2. Осы баптың 1-тармағының мақсаттары үшiн 27-бапта аталған қандай бiр ұйым сақтауға тапсырған кез келген құжат бекiту, қабылдау, пайымдау немесе қосылу туралы мемлекеттер немесе ұйымдар сақтауға тапсырған құжаттар ретiнде қаралмайды.


      31-бап

      Конвенциядан шығу


      1. Қандай бiр Тарапқа қатысты осы Конвенция күшiне енген күннен бастап үш жыл өткеннен кейiнгі кез келген уақытта осы Тарап депозитарийге жазбаша хабарлама жiберу арқылы Конвенциядан шыға алады.

      2. Кез келген мұндай шығу оған қатысты 4-баптың 1-тармағына сәйкес хабарлама жасалған немесе 4-баптың 2-тармағына сәйкес талқылауларды өткiзу туралы өтiнiш тапсырылған қандай бiр қызметке 4-бапты қолдануды қозғамайды.


      32-бап

      Түпнұсқалық мәтiндер


      Түпнұсқамен бiрдей болып табылатын осы Конвенцияның ағылшын, орыс


      және француз тiлдерiндегi түпнұсқасы Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Бас хатшысының

      сақтауына тапсырылады.

      Осыны куәландыру үшiн төменде қол қойған соған уәкiлеттi адамдар

      тиiстi түрде осы Конвенцияға қол қойды.

      Бiр мың тоғыз жүз тоқсан екiншi жылдың он жетiншi наурызында

      Хельсенкиде жасалды.

      Конвенцияның жоғарыда жарияланған бiрегей мәтiнi оның қолдану күшiн

      нақтылайтын мынадай 13 Қосымшамен жабдықталды.

      І - Қауiптi заттар қызметтiң қауiптi түрлерiн белгiлеу мақсаттары

      үшiн;

      II - 4 және 5-баптарға сәйкес сұрау салулар бойынша Комиссияның

      рәсiмi;

      III - 4-бапқа сәйкес рәсiм;

      IV - 5-бапқа сәйкес қабылданатын авариялардың алдын алу жөнiндегi

      шаралар;

      V - Талдау және бағалау;

      VI - 4-бапқа сәйкес орналастыру туралы шешiмдер қабылдау;

      VII - 8-бапқа сәйкес төтенше жағдайларға әзiр тұруды қамтамасыз ету

      жөнiндегi шаралар;

      VIII - 9-бапқа сәйкес жұртшылыққа берiлетiн ақпарат;

      IХ - 10-бапқа сәйкес өнеркәсiптiк авариялар туралы хабарлама жүйесi;

      Х - 12-бапқа сәйкес берiлетiн өзара көмек;

      ХII - 18-баптың 4-тармағына сәйкес өзара көмектi беруге қатысты

      мiндеттер;

      ХIII - Төрелiк.

      ҚОСЫМШАЛАР

      I ҚОСЫМША

      ҚЫЗМЕТТIҢ ҚАУIПТI ТYРЛЕРIН АЙҚЫНДАУ

      МАҚСАТТАРЫ ҮШIН ҚАУIПТI ЗАТТАР

      Төменде атап айтылатын мөлшерлер қызметтiң әр түрiне немесе қызмет түрлерiнің тобына қатысты. Егер I бөлiкте мөлшерлер диапазоны берiлген болса, онда әр диапазонда атап көрсетiлген ең көп мөлшерлер шектi мөлшерлер болып табылады. Осы Конвенция күшiне енгеннен кейiн бес жыл өткен соң әр диапазонда атап көрсетiлген ең аз мөлшер, егер өзгертiлмейтiн болса, шектi мөлшерге айналады.

      Егер II бөлiкте нақты көрсетiлген зат немесе препарат I бөлiкте атап


      айтылған қандай да болсын санатқа кiретiн болса, онда мұндай жағдайда II

      бөлiкте аталған шектi мөлшер пайдаланылады.

      Қызметтің қауiптi түрлерiн айқындау үшiн Тараптар тиiстi қауіптiң

      болуы ықтимал арту мүмкiндiгiн, сондай-ақ қауiптi заттар бiр оператордың

      немесе бiрнеше оператордың басқаруында болуына қарамастан, олардың мөлшерi

      мен қаншалықты жақын жерде орналасқанын ескерiп отырады.

      I БӨЛIК. II бөлiкте нақты аталмаған заттар мен құрамдардың санаттары

      _________________________________________________________________________

      Санаты Шектi мөлшерi

      (тоннамен)

      _________________________________________________________________________


      1. 1а/ тұтанғыш газдар, СНГ-ны қоса алғанда........... 200

      2. 1b/ жылдам тұтанғыш сұйық заттар................... 50 000

      3. 1с/ өте улы заттар................................. 20

      4. 1d/ улы заттар..................................... 500-200

      5. 1е/ тотықтырғыштар................................. 500-200

      6. 1f/ жарылғыш заттар................................ 200-50

      7. 1q/ тұтанғыш сұйық заттар (қысым мен

      температураның ерекше жағдайларында

      пайдаланғанда)................................. 200

      8. 1h/ қоршаған ортаға қауiп төндiретiн заттар........ 200


      II БӨЛIК. Нақты заттар

      _________________________________________________________________________

      Зат Шектi мөлшерi

      (тоннамен)

      _________________________________________________________________________

      1. Аммиак............................................. 500

      2а. 2/ аммоний нитраты................................ 2 500

      b. 3/ тыңайтқыштар түрiндегi аммоний нитраты......... 10 500

      3. Аккрилдi нитрил.................................... 200

      4. Хлор............................................... 25

      5. Этилен оксидi...................................... 50

      6. Цианды сутегі...................................... 20

      7. Фторлы сутегi...................................... 50

      8. Күкiрттi сутегi.................................... 50

      9. Күкірт диоксиді.................,................. 250

      10. Күкiрт триоксидi.................................. 75

      11. Қорғасын алкилдерi................................ 50

      12. Фосген............................................ 0,75

      13. Метилиздi цианат.................................. 0,15

      _________________________________________________________________________

      ЕСКЕРТУЛЕР

      1. Индикативтiк критерийлер. Басқа тиiстi критерийлер болмаған жағдайда Тараптар осы қосымшаның I бөлiгiнiң мақсаттары үшiн заттарды немесе құрамдарды классификациялаған кезде төмендегідей критерийлердi пайдалана алады:

      а) ТҰТАНҒЫШ ГАЗДАР: газ қалпындағы жағдайда қалыпты қысымда және ауа


      араласқан кезде тұтанатын және қалыпты қысымда 20'С немесе одан төмен

      температурада қайнайтын заттар;

      b) ЖЫЛДАМ ТҰТАНҒЫШ СҰЙЫҚ ЗАТТАР: тұтану температурасы 21'С-ден төмен

      болмайтын, ал қалыпты қысымда 20'С-ден асатын температурада қайнайтын

      заттар;

      с) ӨТЕ УЛЫ ЗАТТАР: өзiндiк қасиеттерi 1 немесе 2-кестеде аталған

      қасиеттерге сәйкес келетiн және өздерiнің физикалық және химиялық

      қасиеттерiне байланысты өнеркәсiптiк авариялар бола қалған жағдайда қауiп

      төндiретiн заттар.

      1-КЕСТЕ

      _________________________________________________________________________

      LD50(ауызға енгiзіп LD50(терiге енгiзіп LС50(ингаляциялық

      әсер ету) (1) әсер ету) (2) әсер ету (3)

      дене салмағына мг/кг дене салмағына мг/кг мг/л


      LD50

      &lt 25 LD50

      ;&lt 25 LС50

      ;&lt 25

      ; - - -

      _________________________________________________________________________

      (1) LD50 атжалмандардың аузына салып әсер еткен кезде.

      (2) LD50 атжалмандардың немесе үй қояндарының аузына салып әсер

      еткен кезде.

      (3) LС50 атжалмандарға ингаляция жасап әсер еткен кезде (төрт сағат

      iшiнде).

      _________________________________________________________________________

      2-КЕСТЕ

      _________________________________________________________________________

      Кемсiтушi мөлшерi

      дене салмағына мг/кг

      &lt5

      ; Заттардың өте улылығы жануарлардың аузына салып әсер еткен кезде

      белгiленген мөлшер әдiсi арқылы айқындалған жағдайларда;

      _________________________________________________________________________


      d) УЛЫ ЗАТТАР: өзiндiк қасиеттерi 3 немесе 4-кестеде аталған

      қасиеттерге сәйкес келетiн және өздерiнiң физикалық және химиялық

      қасиеттері арқылы өнеркәсіптік авариялар бола қалған жағдайда қауіп

      төндіретін заттар.

      _________________________________________________________________________



      3-КЕСТЕ

      _________________________________________________________________________


      LD50(ауызға енгiзіп LD50(терiге енгiзіп LC50(ингаляциялық

      әсер ету) (1) әсер ету) (2) әсер ету (3)

      дене салмағына мг/кг дене салмағына мг/кг мг/л


      25

      &lt LD50

      ;&lt 200 50

      ;&lt LD50

      ;&lt 400 0,5

      ;&lt LС50

      ;&lt 2

      ; - - - - - -

      _________________________________________________________________________

      (1) LD50 атжалмандардың аузына салып әсер еткен кезде.

      (2) LD50 атжалмандардың немесе үй қояндарының аузына салып әсер

      еткен кезде.

      (3) LС50 атжалмандарға ингаляция жасап әсер еткен кезде (төрт сағат

      iшiнде).

      _________________________________________________________________________

      4-КЕСТЕ

      _________________________________________________________________________

      Кемсiтуші мөлшер

      дене салмағына мг/кг = 5

      Заттардың өте улылығы жануарлардың аузына салып әсер еткен кезде белгiленген мөлшер әдiсі арқылы айқындалған жағдайларда; _________________________________________________________________________


      е) ТОТЫҚТЫРҒЫШТАР: басқа заттармен, атап айтқанда тұтанғыш заттармен өзара араласқанда бүлкілдеп қайнайтын экзотермиялық реакция тудыратын заттар;

      f) ЖАРЫЛҒЫШ ЗАТТАР: от тисе жанатын немесе динитрді бензолмен


      салыстырғанда соққыға немесе үйкеліске динитрді сезімтал заттар;

      q) ТҰТАНҒЫШ СҰЙЫҚ ЗАТТАР: тұтану температурасы 55'С-тен төмен

      болмайтын және егер өнеркәсіптік авария бола қалған жағдайда жоғары қысым

      мен жоғары температура сияқты қайта өңдеуден өткізудің нақты жағдайлары

      қауіп төндіретін, қысымның күші түсіп тұрғанда сұйық күйінде қала беретін

      заттар;

      h) ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ҚАУIП ТӨНДIРЕТIН ЗАТТАР: су қосқанда 5-кестеге

      түсiрiлген көрсеткiштерге сәйкес келетiн өте улылық көрсеткiштерiмен

      сипатталатын заттар.

      5-КЕСТЕ

      _________________________________________________________________________

      LС50 (1) ЕС50 (2) IС50 (3)

      мг/л мг/л мг/л

      LС50

      &lt 10 ЕС50

      ;&lt 10 IС50

      ;

      3,0 болса (ВСҒ

      &lt 100 экспериментi арқылы анықталған жағдайда).

      ;_________________________________________________________________________

      i) LD - аса қауiптi мөлшер

      j) LС - аса қауiптi концентрация

      k) ЕС - тиiмдi концентрация

      l) IС - ингибациялаушы концентрация

      m) Роw - октанолды/суды бөлу коэффицентi

      n) ВСҒ - биоконцентрация факторы

      2. Бұл санатқа аммоний нитраты мен аммоний нитратынан алынған азот өз салмағы бойынша 28 %-тен асатын аммоний нитратының қоспалары, сондай-ақ аммоний нитратының концентрациясы өз салмағы бойынша 90 %-тен асатын аммоний нитратының сулы ерiтiндiсi кiредi.

      3. Бұл санатқа аммоний нитраты негiзiнде жасалған қарапайым тыңайтқыштар, сондай-ақ аммоний нитратынан алынған азот өз салмағы бойынша 28%-тен асатын күрделi тыңайтқыштар (күрделi тыңайтқыштарда аммоний нитраты фосфатпен және/немесе калиймен бiрге болады) кiредi.

      4. Құрамында осындай заттар бар қоспалар мен құрамдар таза заттардың тиісті қасиеттерiн жоғалтатын жағдайлар мен шекарааралық әсер ете алмайтын жағдайлардан басқа жағдайларда, мұндай қоспалар мен құрамдарды дәл таза заттарды қарағандай қараған жөн.


  II ҚОСЫМША
 
  СҰРАУЛАР БІЛДІРУ ЖӨНIНДЕГI КОМИССИЯНЫҢ
  4 ЖӘНЕ 5-БАПТАРҒА СӘЙКЕС РӘСIМI
 

      1. Сұраушы Тарап немесе сұраушы Тараптар осы қосымшаның ережелерiне сәйкес құрылатын сұраулар білдiру жөнiндегi комиссияға өзi немесе өздерi сауал(дар) жiберетiнi жөнiнде хатшылықты хабарландырады Хабарламада сұрау нысанасы атап айтылады. Хатшылық осы Конвенцияның барлық Тараптарына осындай хабарлама жөнiнде дереу хабарлайды.

      2. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия құрамында үш адам болады. Сұраушы Тарап та, басқа да Тарап та сұрауды қарау рәсiмi кезiнде бiр-бiрден ғылыми немесе техникалық сарапшыны тағайындайды және осылайша тағайындалған екi сарапшы өзара келiсе отырып, сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия төрағасының қызметтiк мiндетiн атқаратын үшiншi сарапшыны тағайындайды. Соңғы аталғаны сұрауды қарау рәсiмi кезiнде тараптардың бiрiнің азаматы болмауға, осы тараптардың бiрiнiң аумағында кәдуiлгi тұрғылықты орынды иеленбеуге, олардың ешқайсысының қарамағында қызмет етпеуге және осы мәселеге қандай да болсын өзге қырынан қатысы болмауға тиiс.

      3. Егер екiншi сарапшы тағайындалғаннан кейiн екi ай өткен соң сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия төрағасы тағайындалмаған болса, онда тараптардың кез келгенiнiң өтiнiшi бойынша Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысы оны келесi екi ай iшiнде тағайындайды.

      4. Егер тараптардың бiрi сұрауды қарау рәсiмi кезiнде хатшылықтың хабарламасын алғаннан кейiн екi ай iшiнде сарапшыны тағайындамаса, онда екiншi тарап Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысына бұл жөнiнде мәлiмдеуге құқылы, соңғы аталғаны келесi екi ай iшiнде сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия төрағасын тағайындайды. Тағайындалып болғаннан кейiн сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия төрағасы сарапшыны әлi тағайындамаған тараптан бұл тапсырманы бiр ай iшiнде iске асыруды сұрайды. Егер ол бұл тапсырманы осы мерзiм iшiнде орындамаса, онда төраға Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысына бұл жөнiнде мәлiмдейдi, соңғы аталғаны мұндай сарапшыны келесi екi ай iшiнде тағайындайды.

      5. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия өзiнiң рәсiмдiк жеке ережелерiн қабылдайды.

      6. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия өзiнің қызметтiк мiндеттерiн орындау үшiн барлық тиiстi шараларды қабылдай алады.

      7. Тараптар сұрауды қарау рәсiмi кезiнде сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия қызметiне жәрдемдеседi, атап айтқанда қолдарында бар барлық құралдарды пайдалана отырып:

      а) сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссияға барлық тиiстi құжаттарды, қызметтердi және ақпаратты ұсынады;

      b) сұраулар білдiру жөнiндегi комиссияға қажет болған кезде куәгерлердi немесе сарапшыларды шақырып алуға және олардың түсiнiктемелерiн тыңдауына мүмкiндiк бередi.

      8. Тараптар мен сарапшылар сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия жұмысы барысында өздерi құпия түрде алған кез келген ақпараттың құпиялылығын сақтайды.

      9. Егер сұрауды қарау рәсiмi кезiнде тараптардың бiрi сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссияға барып жолықпаса немесе өз iсiн талқылауға қатыспаса, онда екiншi тарап сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссиядан талқылауды жалғастыруды және өз қызметiн аяқтауды сұрай алады. Тараптардың бiрінің болмауы немесе өз iсiн талқылауда тараптардың бiрiнің қатыспауы аталған сұрауды орындауды жалғастыруға және сұраулар бiлдiру жөнiндегi қызметiн аяқтауға кедергi болып саналмайды.

      10. Егер сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия iстің нақты жағдайларын негiз етiп ала отырып, өзге шешiмдер қабылдамаса, онда сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссияның өз мүшелерiне берген сыйақыларын қоса алғандағы шығындарды тараптар сұрауды қарау рәсiмi кезiнде тең бөлiп өтейдi. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия өзiнің барлық шығыстарын тiркеп отырады және тараптарға осы шығыстар туралы түпкiлiктi есеп бередi.

      11. Сұрауды қарау рәсiмi нысанасына iс жүзiндегi сипаттағы қызығушылық бiлдiрген және осы мәселе бойынша қорытындылауға тартылатын кез келген Тарап сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссияның келiсiмi бойынша талқылауға қатыса алады.

      12. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссияның рәсiм мәселелерi бойынша шешімдерi оның мүшелерiнің көпшiлiгiнің даусы бойынша қабылданады. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссияның түпкiлiктi қорытындысы оның мүшелерiнің көпшiлігiнің пiкiрiн бiлдiредi және кез келген пiкiрлер алшақтығын қоса қамтиды.

      13. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия өзi құрылған күннен кейiнгi екi ай iшiнде, егер ол бұл мерзiмдi екi айдан аспайтын кезеңге ұзарту қажет деп ұйғармаса, өзiнің түпкіліктi қорытындысын шығарады.

      14. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссияның түпкiлiктi қорытындысы танылған ғылыми қағидаттарға негiзделедi. Сұраулар бiлдiру жөнiндегi комиссия түпкiлiктi қорытындыны сұрауды қарау рәсiмiне қатысатын тараптарға және хатшылыққа жолдайды.


  III ҚОСЫМША
 
  4-БАПҚА СӘЙКЕС РӘСIМДЕР
 

      1. Шығу Тарабы екiншi Тарап қозғаушы Тарап болып табылатынын не табылмайтынын айқындап алу үшiн осы қосымшаның 2-5 тармақтарына сәйкес онымен бiрге консультация өткiзудi талап ете алады.

      2. Шығу Тарабы тиiстi және тиiмдi консультациялар өткiзу мақсатында өз ойынша қозғаушы Тарап бола алатын кез келген Тарапты қауiптi қызметтің жоспарланып отырған немесе жүзеге асырылып келе жатқан түрiне қатысты хабарламамен қамтамасыз етедi және де ол бұл мiндетiн өз тұрғындарын қызметтің осы жоспарланып отырған немесе жүзеге асырылатын түрi жөнiнде хабарландыратын мерзiмнен мүмкіндігінше ертерек және бұл мерзiмнен еш кешiктiрмей орындайды. Қызметтің жүзеге асырылатын қауiптi түрлерiне қатысты мұндай хабарлама шығу Тарабына арнап осы Конвенция күшiне енген күннен кейiн екi жылдан кешiктiрмей жiберiледi.

      3. Бұл хабарламада сондай-ақ:

      а) қауiптi қызмет жөнiнде, соның қатарында, мысалы, өнеркәсiптiк авария бола қалған жағдайда оның шекараралық ықтимал ықпалы жөнiндегi 6-бапқа сәйкес көзделген ақпарат сияқты қолда бар кез келген ақпарат немесе хабар;

      b) қызмет сипатын ескере отырып, осы қосымшаның 4-тармағына сәйкес жауап беру үшiн қажет ыңғайлы мерзiмге сiлтеме болуға тиiс.

      4. Хабарламада ескертiлген мерзiм iшiнде хабарландырылған Тараптар хабарламаны алу фактiсiн растай отырып және консультацияларға араласуға ниеттенетiнiн не ниеттенбейтiнiн атап көрсете отырып, шығу Тарабына жауап бередi.

      5. Егер хабарландырылған Тарап консультацияларға араласуға ниеттенбейтiнiн атап көрсетсе немесе хабарламада ескертiлген мерзiмде жауап бермесе, онда осы қосымшаның келесi тармақтарының ережелерi қолданылмайды. Бұл жағдайда шығу Тарабы өзiнiң ұлттық заңдары және практикасы негiзiнде бағалау мен талдау жасауды өз бетiмен шешу құқығын сақтап қалады.

      6. Шығу Тарабы хабарландырылған Тараптың консультацияларға қатысуға тiлек білдiретiнiн атап көрсеткен жауабын алғаннан кейiн, егер төменде айтылатын iс-әрекеттердi бұрын жүзеге асырмаған болса, онда хабарландырылған Тарапқа:

      а) ескертпелер беру мерзiмiн көрсете отырып, талдау жасау мерзiмiне қатысты тиiстi ақпаратты;

      в) өнеркәсiптiк авария жағдайындағы қауiптi қызмет пен оның шекара аралық әсерi туралы тиiстi ақпаратты;

      с) болуы ықтимал шекараралық әсер туралы ақпаратты немесе кез келген хабарды бағалауға қатысуға мүмкiндiк бередi.

      7. Егер бағалау, талдау және шаралар қолдануды әзiрлеу үшiн ақпарат қажет болса, қозғаушы Тарап шығу Тарабының өтiнiшi бойынша айтылып отырған аудан жөнiнде қозғаушы Тараптың юрисдикциясы қолданылатын шекте ең парасатты түсiнiктi ақпарат бередi. Бұл ақпарат дереу және қажет болған кезде, егер бiрлескен орган болса, сол арқылы берiледi.

      8. Шығу Тарабы қажет болған жағдайда тiкелей немесе бiрлескен орган болса, сол арқылы қозғаушы Тарапқа V қосымшаның 1 және 2-тармақтарында келтiрiлген сипаттамаға сәйкес талдау мен бағалау жөнiндегi құжаттаманы табыс етедi.

      9. Мүдделi Тарап қауiптi қызметтің нақты қамтылуы ықтимал аудандардағы жұртшылықты хабардар етедi және талдау мен бағалау жөнiндегі құжаттардың тиiстi аудандағы жұртшылық арасында таратылуы мен өкiмет орындарына жiберiлуiн ұйымдастырады. Тараптар олардың қауiптi қызмет жөнiнде ескертпелер айтуына немесе қарсылықтар жасауына мүмкiндiк берудi қамтамасыз етедi және олардың көзқарастарын шығу Тарабының құзыреттi органына не тiкелей, не қажет болған жағдайда шығу Тарабы арқылы ақылға қонымды мерзiмде жеткiзудi қамтамасыз етедi.

      10. Талдау мен бағалау жөнiндегi құжаттар дайындалып бiткеннен кейiн қозғаушы Тараппен, атап айтқанда, өнеркәсiптiк авария жағдайындағы қауiптi қызметке шекарааралық әсер ету, сондай-ақ оның әсерiн кемiту немесе жою жөнiндегі шаралар жөнiнде қозғаушы Тараппен орынсыз кешiктiрмей жасайды. Мұндай консультациялардың мынадай мәселелерге:

      а) балама шаралардың қолданылмауын қоса алғанда, сол қауiптi қызметтiң болуы ықтимал баламаларына, сондай-ақ шығу Тарабының есебiнен жасалатын шекарааралық әсердi жұмсарту жөнiндегi жасалуы ықтимал шараларға;

      в) кез келген шекарааралық әсердi кемiту мақсатында жасалуы мүмкiн өзара көмектің басқа да нысандарына;

      с) басқа да кез келген тиiстi мәселелерге қатысты болуы мүмкiн.

      Мүдделi Тараптар мұндай консультациялардың бастапқы кезеңiнде олардың қолайлы уақыт шеңберi шегiнде ұзартылуы тура мәселенi келiсiп алады. Тиiстi бiрлескен орган бар жердің бәрiнде осындай консультацияның кез келгенiн өткiзуге болады.

      11. Мүдделi Тараптар талдаулар мен бағалау, сондай-ақ осы қосымшаның 9-тармағына сәйкес алынған ескертпелер нәтижелерiнiң және осы қосымшаның 10-тармағында айтылатын консультациялар нәтижелерiнің тиiстi есебiн қамтамасыз етедi.

      12. Шығу Тарабы қозғаушы Тарапқа белгілі бiр қызметтің негiзделiп


      отырған себептерi мен ой-пiкiрлерiн көрсете отырып, ол жөнiндегi кез

      келген шешiм туралы хабарлап отырады.

      13. Егер бұл қызмет жөнiнде консультациялар өткiзу кезiнде

      шекарааралық қауiптi қызмет әсерi туралы сол мәселеге қатысты беймәлiм

      болған қосымша ақпарат анықталса, бұл Тарап екiншi мүдделi Тарапты дереу

      хабардар етедi. Мүдделi Тараптардың бiреуiнiң өтiнiшi бойынша

      консультациялар өткiзу қайта жүргiзiледi.

  IV ҚОСЫМША
  АВАРИЯЛАРДЫҢ АЛДЫН АЛУ ЖӨНIНДЕ 6-БАПҚА СӘЙКЕС
  ҚОЛДАНЫЛАТЫН ШАРАЛАР

      Ұлттық заңдар мен практикаға қарай Тараптар, құзыреттi органдар, операторлар немесе күш-жiгердi бiрiктiре отырып мынадай шараларды жүзеге асыра алады:

      1. Қауiпсiздiк саласында жалпы немесе нақты мақсаттарды белгiлеу.

      2. Қауiпсiздiк шараларын және қауiпсiздiк нормаларына қатысты заң ережелерiн немесе басшылық принциптерiн бекiту.

      3. Қауiптi қызметтің аварияларға жол бермеу жөнiнде арнайы шаралар қолдануды қажет ететiн, лицензиялау немесе жаза қолдану жүйесiне енгізiлуi мүмкiн түрлерiн анықтау.

      4. Қауiптi қызметтi жүргiзу кезiнде қауiпсiздiктi қамтамасыз ету мәселелерi бойынша тәуекел етуге немесе зерттеулерге жасалатын талдауды бағалау және қажеттi шараларды жүзеге асыру жөнiндегі iс-қимыл жоспары.

      5. Құзыреттi органдарға тәуекел етудi бағалау үшiн қажеттi ақпарат беру.

      6. Өнеркәсiптiк аварияларды болғызбау және адамдар мен қоршаған


      ортаны қорғау мақсатымен ең лайықты технологияны қолдану.

      7. Өнеркәсiптiк аварияларды болғызбау мақсатында өнеркәсiп

      алаңдарында әдеттегi жағдайда да, күтпеген жағдайда да қауiптi қызметтi

      жүзеге асыруға қатысатын барлық адамдарды тиiсiнше оқыту мен даярлауды

      жүзеге асыру.

      8. Қауiпсiздiктiң тиiмдi сақталуын қамтамасыз ету мен оның нормаларын

      қамтамасыз ету мақсатында басқарудың iшкi құрылымдары мен әдiстерiн iске

      қосу.

      9. Қауiптi қызметтің мониторингi мен оған талдау жасау және

      инспекциялар жүргiзу.

  V ҚОСЫМША
  ТАЛДАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ

      1. Қауiптi қызметке талдау жасау мен баға берудiң ауқымы мен

      тереңдiгi алға қойылған мақсатқа қарай өзгерiп отырады.

      2. Төменде келтiрiлiп отырған кестеде аталған мақсаттарда талдау

      жасау мен баға берудi жүргiзу кезiнде тиiстi баптардың мақсаты үшiн

      қарастырылуы керек мәселелер тобы көрсетiлген:

      -----------------------------------------------------------------------

      Талдау мақсаты Қаралуға тиiстi мәселелер

      -----------------------------------------------------------------------

      8-бапқа сәйкес төтенше 1) өнеркәсіп объектiсiндегi қауiптi

      жағдайлар болғандағы заттардың саны мен қасиеттерi;

      реттер үшiн жоспарлау 2) әрқайсысының болу ықтималдылығын

      қоса алғанда, қауiптi қызмет салдарынан

      болуы мүмкiн өнеркәсiп аварияларының

      репрезентациялық үлгiлерiнің қысқаша

      суреттелген сценарийлерi;

      3) әрбiр сценарий үшiн:

      а) тастандының шамамен

      алынған көлемi;

      b) қолайлы немесе қолайсыз

      жағдайлар кезінде адамдар үшiн де,

      олар қосылмайтын қоршаған орта

      үшiн де туындайтын зардаптардың

      дәрежесi мен елеулiлiгi, оның iшiнде

      авариялардың салдарынан

      туындайтын қауіптi аймақтардың көлемi;

      с) бастапқы оқиға өнеркәсiптiк

      аварияға ұласуы мүмкiн уақыт кезеңi;

      d) авариялардың жеделдеу

      ықтималдығы ең төмендеп ескеруге

      болатын кез келген шаралар;

      4) қауiптi аймақта болуы мүмкiн

      адамдардың ең iрi шоғырланған кез

      келген жерiн қоса алғанда, ең жақын

      аудандардағы халықтың саны мен

      орналасуы;

      5) бұл халықтың жасы, жинақылығы және

      сезiмталдығы.

      7-бапқа сәйкес орна. Жоғарыдағы 1-5-тармақтарға қосымша:

      ластыру туралы ше. 6) тастандының сипаты мен мән-жайларына

      шiмдер қабылдау қарай адамдарға және қоршаған

      ортаға келтiрiлген залалдың елеулiлiгi;

      7) өнеркәсiптiк авария болған жағдайда

      адамдар мен қоршаған ортаға нақты

      зиянды әсер жасалуы ықтимал қауiптi

      қызмет жүргiзiлетiн орыннан қашықтық;

      8) сол кездегi жағдай үшiн ғана емес,

      сонымен қатар болашақтағы

      оқиғалардың жоспарланып

      отырған немесе ақылға салып болжауға

      келетiн өрбуi жөнiндегi нақ сондай

      ақпарат.

      9-бапқа сәйкес жұртшы. Жоғарыдағы 1-4-тармақтарға қосымша:

      лыққа берiлетiн ақпарат 9) өнеркәсiптiк авария салдарынан зардап

      шегуi мүмкiн адамдар.

      6-бапқа сәйкес авариялар. Жоғарыдағы аварияларды болғызбау

      ды болғызбау жөнiндегі жөнiндегi шараларға арналған 4-9-тармақ.

      шаралар тарға қосымша 1-3-тармақтарда келтiрiлген

      сипаттамалар мен бағалаудың неғұрлым толық

      нұсқалары талап етiледi, Әлгi сипаттамалар

      мен бағалауға қоса мына мәселелердi

      де қамту керек:

      10) қауiптi материалдарды сақтауды және

      олармен жұмыс iстеудiң ережелерi мен

      олардың мөлшерi;

      11) авариялар ауқымының бүкiл

      диапазоны жөнiнде мысалдар келтiрiлiп

      және жақын маңайда жүзеге асырылатын

      қызметтің әсер ету мүмкiндiгiн

      көрсетіп, өнеркәсiптiк авариялардың

      елеулi зардаптары бар түрлерiне

      арналған сценарийлердiң тiзбесi;

      12) әрбiр сценарий үшiн - өнеркәсiптiк

      аварияға әкеп соғуы мүмкiн оқиғалар

      мен оның өршу мүмкiндiгі сатыларының

      сипаттамасы;

      13) 14-тармақта көзделген шараларды

      ескергенде әрбір сатынының болу

      ықтималдығын тым болмағанда жалпы

      белгiлерi бойынша бағалау;

      14) әрбiр сатының болу ықтималдығын

      барынша азайтуға арналған жабдықтар

      мен iс-әрекеттер тұрғысынан алғандағы

      сақтандыру шараларының сипаттамасы;

      15) пайдаланудың қалыпты жағдайларынан

      ауытқудың болуы мүмкiн зардаптарын,

      сондай-ақ төтенше жағдай туып, болуы

      мүмкiн елеулi ауытқуларды барынша тез

      анықтауды және тиiстi шаралар

      қолдануды қамтамасыз ету мақсатында

      қызметкерлердi даярлау қажет болған

      ретте қауiптi қызметтi немесе оның кез

      келген бөлiгiн қауiпсiз етiп тоқтатуға

      арналған тиiстi шараларды бағалау;

      16) қауiптi қызмет жүргiзiлетiн

      қондырғыларды жаңғырту, жөндеу және

      оларға техникалық күтiм жасау бақылау

      шараларын, сондай-ақ бақылау

      мақсатындағы кейiнгi шараларды жүзеге

      асыруға қатер төндiруi мүмкiн кезеңдi

      бағалау.

  VI ҚОСЫМША
  7-БАПҚА СӘЙКЕС ОРНАЛАСТЫРУ ТУРАЛЫ ШЕШIМДЕР
  ҚАБЫЛДАУ

      Төменде келтiрiлген мәтiн 7-бапқа сәйкес қарастырылуы керек

      мәселелердi көрсетедi.

      1. V қосымшаға сәйкес, қауiптi қызметтi жүзеге асыру жоспарланып отырған ауданның физикалық сипаттамасын бағалауды қоса алғанда, тәуекелге талдау жасау мен бағалаудың нәтижелерi.

      2. Консультациялардың нәтижелерi және жұртшылықтың қатысуы.

      3. Шығу Тарабының аумағында қауiптi қызметтің жүзеге асырылуына байланысты қозғаушы Тараптың аумағындағы кез келген оқиға туғызатын тәуекелдiң өсуiне немесе кемуiне талдау жасау.

      4. Кез келген шекарааралық әсердi қоса алғанда, қоршаған ортаға төнетiн қауiптi бағалау.

      5. Қауiптi қызметтің тәуекел көзi бола алатын жаңа түрлерiн бағалау;

      6. Қауiптi қызметтің жаңа түрлерiн нақтылы елдi мекендерден қауiпсiз қашықтықта орналастыру туралы және қазiрдiң өзiнде жүзеге асырылып жатқан түрлерiн едәуiр жаңғырту туралы, сондай-ақ қауiптi қызмет жүзеге асырылатын объектiлер айналасында қауiпсiздiк өңiрлерiн жасау туралы мәселенi қарау; бұл аудандарда қатер төнген халық санының көбеюiне әкеп соғатын немесе тәуекел дәрежесiн қандай да бiр түрде арттыратын шараларды мұқият зерделеу керек.


  VII ҚОСЫМША
  8-БАПҚА СӘЙКЕС ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАРҒА ӘЗIРЛIКТI
  ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖӨНIНДЕГI ШАРАЛАР
 

      1. Авариялардың зардаптарын жою жөнінде кешендi де тиiмдi шаралар қолдану мақсатында өнеркәсiптiк алаңшаларда да, олардан тыс жерлерде де төтенше жағдайлардағы iс-қимылдың барлық жоспарларын үйлестiрудi жүзеге асыру керек.

      2. Төтенше жағдайлардағы iс-қимыл жоспарларына төтенше жағдайларды оқшаулау үшiн, сондай-ақ олардың шекарааралық әсерiн барынша азайту үшiн қажеттi шаралар енгiзiлуi керек. Оларға халыққа хабарлау шаралары және қажет болған жағдайда оны көшiру жөнiндегi шаралар да, басқа қорғаныш немесе құтқару шаралары да енгiзiлуге, сондай-ақ оларда медициналық қызметтiң сипаттамасы да болуға тиiс.

      3. Төтенше жағдайлардағы iс-қимыл жоспарларына өнеркәсiп алаңшаларында жұмыс iстейтiн қызметкерлер үшiн - төтенше жағдайлар қамтуы мүмкiн адамдар және құтқарушылар үшiн - шекарааралық әсер ете алатын өнеркәсiптiк авариялар жағдайында шаралар қолдану үшiн және өнеркәсiп алаңшаларында да, одан тыс жерлерде де адамдар мен қоршаған ортаға әсер жасалуын болғызбау және барынша азайту үшiн керек болатын егжей-тегжейлi техникалық және ұйымдық рәсiмдер енгiзiлуi мүмкiн.

      4. Өнеркәсiп алаңшаларындағы төтенше жағдайлардағы iс-қимыл жоспарларында, мысалы, мынадай мәселелердi қамтуға болады:

      а) төтенше жағдайлар туғанда шаралар қолдану жөнiнде өнеркәсіп алаңшасындағы ұйымдық мiндеттер мен жауапкершiлiктi бөлу;

      b) өнеркәсiптiк авария болған немесе оның тiкелей қатерi төнген жағдайда мұндай оқиғаның пайда болуын бақылап отыру үшiн қолдану керек болатын шаралардың сипаттамасы немесе ондай сипаттаманы қайдан тауып алуға болатынын егжей-тегжейлi көрсету;

      с) қолда бар жабдықтар мен ресурстардың сипаттамасы;

      d) өнеркәсiп алаңшаларынан тыс жерлерде төтенше жағдайлар болғанда оларды жою жөнiндегі iс-қимыл үшiн жауапты мемлекеттiк органның өнеркәсiптiк авариялар туралы мейлiнше тез хабарлануын қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар, соның iшiнде бастапқы хабарға енгiзiлуi керек болатын ақпарат үлгiсi, сондай-ақ ақпараттың түсуiне қарай оны неғұрлым тәптiштеп берудi қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар;

      е) қызметкердi одан талап етiлетiн мiндеттердi орындауға даярлау жөнiндегі шаралар.

      5. Өнеркәсiп алаңшаларынан тыс жерлердегi төтенше жағдайлардағы iс-қимыл жоспарларында, мысалы, мынадай мәселелердi қамтуға болады:

      а) төтенше жағдайлар туғанда шаралар қолдану жөнiнде өнеркәсiп алаңшасынан тыс жерлердегi ұйымдық мiндеттер мен жауапкершiлiктi бөлу, соның iшiнде өнеркәсiп алаңшасына арналған шаралардың жоспарларға сәйкестiгіне қалай қол жеткiзуге болатынын көрсету;

      b) құтқару және медицина қызметкерiнің пайдалануына арналған әдiстер мен амал-айлалар;

      с) шарпылған ауданды тез анықтау әдiстерi;

      d) шарпылған немесе шарпылуы ықтимал Тараптарға өнеркәсiптiк авария


      туралы және одан кейiн байланыс жасау жөнiнде мейлiнше тез хабарлауды

      қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар;

      е) үйлестiру жөнiндегi жоспарлар мен шараларды жүзеге асыру үшiн

      қажеттi ресурстарды анықтау;

      f) жұртшылыққа ақпарат беру жөнiндегi шаралар, оның iшiнде, қажет

      болуына қарай, жұртшылыққа 9-бапқа сәйкес берiлетiн ақпаратты қосымша және

      қайталап беру жөнiндегi шаралар;

      q) жаттығуларды дайындау мен өткiзудi жүзеге асыру жөнiндегi шаралар.

      6. Төтенше жағдайлардағы iс-қимыл жоспарларына қауiптi заттар мен

      зақымданған материалдарды өңдеу, жинау, тазалау, сақтау, әкету және

      қауiпсiз етiп аластау жөнiндегi шараларды, сондай-ақ қалпына келтiру

      шараларын енгiзуге болады.

  VIII ҚОСЫМША
  9-БАПҚА СӘЙКЕС ЖҰРТШЫЛЫҚҚА БЕРIЛЕТIН АҚПАРАТ

      1. Қауiптi қызметтi жүзеге асыратын компанияның атауы, орналасқан мекен-жайы және ақпарат берушi адам қызметiн көрсету.

      2. Тәуекелдi қоса алғанда, қауiптi қызметтің жай сипаттамасы.

      3. Қауiптi қызмет барысында пайдаланылатын заттар мен құрамдардың жалпы қабылданған немесе белгiлi бiр топқа тән атаулары, бұл орайда олардың пайда болатын қауiптiлiк тұрғысынан алғандағы негiзгi сипаттамалары немесе олардың қауiптiлiк дәрежесi бойынша жалпы топталуы көрсетiледi.

      4. Егер қоршаған ортаға әсерi болса және осы мәселеге қатысты болса, оның әсерiне бағалау жүргiзудiң нәтижесiнде алынатын жалпы сипаттағы ақпарат.

      5. Өнеркәсiптiк аварияның халық пен қоршаған ортаға жасауы мүмкiн әсерiн қоса алғанда, қауiптi қызмет барысында болуы мүмкiн өнеркәсіптiк аварияның сипаты туралы жалпы ақпарат.

      6. Өнеркәсiптiк авария болған жағдайда ол шарпитын халықты құлақтандыру мен хабардар етудiң әдiстерi туралы тиiстi ақпарат.

      7. Өнеркәсiптiк авария болған жағдайда ол шарпитын халықтың қажеттi iс-әрекетi туралы тиiстi ақпарат.

      8. Авариялық қызметтермен байланысты қоса алғанда, қауiптi қызмет барысында өнеркәсiптiк аварияларға қарсы күресу, олардың күшiн азайту және әсерiн жұмсарту мақсатында қолданылатын шаралар туралы тиiстi ақпарат.

      9. Өнеркәсiп алаңшаларынан тыс жерлердегi төтенше жағдайлардағы авариялық қызметтердің кез келген әсердi, оның iшiнде өнеркәсiп алаңшаларынан тыс жерлердегi өнеркәсiптiк авариялардың шекарааралық әсерiн жою мақсатымен жасалатын iс-қимыл жоспары туралы жалпы ақпарат.

      10. Лицензиялар немесе рұқсат беру жүйесiн қоса алғанда, тиiстi ұлттық нормативтiк және/немесе әкiмшiлiк ережелерге сәйкес қауiптi қызметтi реттейтiн арнаулы талаптар мен шарттар туралы жалпы ақпарат.

      11. Тиiстi қосымша ақпарат алу көздерi туралы егжей-тегжейлi деректер.


  ІХ ҚОСЫМША
  10-бапқа сәйкес өнеркәсiптiк авариялар жайында
  хабарлау жүйелерi
 

      1. Өнеркәсiптiк авариялар жайында хабарлау жүйелерi төтенше жағдайлар жайында хабарлау және жауаптар алу үшiн, әртүрлi деңгейлерде әртүрлi қажеттердi ескере отырып, шекарааралық әсердi барынша азайту және көлемiн шектеу жөнiнде шаралар қолдану үшiн деректер беру мен өңдеудің үйлесiмдi жүйелерiн пайдаланып, алдын ала жасалған кодтарға сәйкес деректер мен болжамдарды барынша шапшаң берудi қамтамасыз етуге тиiс.

      2. Өнеркәсiптiк авариялар жайында хабарлау өзiне мынадай элементтердi қамтиды:

      а) өнеркәсiптiк аварияның түрi мен көлемi, онымен байланысты қауiптi заттар (егер мәлiм болса) және оның ықтимал әсерiнің байыптылығы;

      b) аварияның болған уақыты мен дәл орыны;

      с) өнеркәсiптiк аварияның зардаптарын тиiмдi түрде жою үшiн қажет басқа да қолда бар осындай ақпарат.

      3. Өнеркәсіптiк авариялар жайында хабарлау тиiстi бiр уақыт аралықтары арқылы немесе шекарааралық әсерге байланысты жағдайдың өрбуi туралы iске одан әрi қатысты ақпараттың қажет болуына қарай толықтырылып отырады.

      4. Өнеркәсiптiк авариялар жайында хабарлау жүйелерiнiң тиiмдiлiгi, оның iшiнде тиiстi қызметшiлер тобының жүйелi әзiрлiгi үнемi сынақтан өткiзiлiп, тексерiлiп тұрады.


  Х ҚОСЫМША
12-бапқа сәйкес көрсетiлетiн өзара көмек
 

      1. Көмек көрсетуге қатысты жалпы басшылық, бақылау, үйлестiру және қадағалау үшiн жауапкершiлiк көмек көрсету туралы өтiнiш жасаған Тарапқа жүктеледi. Көмек көрсету жөнiндегi операцияларға қатысатын қызметшiлер өтiнiш жасаған Тараптың тиiстi заңдарына сәйкес әрекет жасайды. Өтiнiш жасаған Тараптың тиiстi органдары көмек көрсетушi Тарап берген қызметшiлер мен құрал-жабдықтарға тiкелей жедел қадағалауды жүзеге асыру үшiн көмек көрсетушi Тарап 17-бапқа сәйкес жауапты етiп тағайындайтын органмен ынтымақтастық жасайды.

      2. Өтiнiш жасаған Тарап көмектi пайдалануды тиiсiнше және тиiмдi ұйымдастыру үшiн өзiнiң мүмкiндiктерiне қарай сол жерде бар құрылыстар мен қызметтердi бередi және осы мақсаттар үшiн оның аумағына көмек көрсетушi Тарап әкелген немесе оның атынан әкелiнген қызметшiлердi, құрал-жабдықтарды және материалдарды қорғауды қамтамасыз етедi.

      3. Егер мүдделi Тараптар өзгеше жайында уағдаласпаған болса, көмек өтiнiш жасаған Тараптың есебiнен көрсетiледi. Көмек көрсетушi Тарап өзiнiң шығындарын өтеу құқығынан кез келген уақытта толық немесе iшiнара бас тарта алады.

      4. Өтiнiш жасаған Тарап көмек көрсетушi Тарапқа және оның атынан iс-әрекет жасаушы тұлғаларға олар көмек көрсету жөнiндегi өздерiнің функцияларын жылдам жүзеге асыруы үшiн қажеттi артықшылықтар, иммунитеттер немесе қол ұшын беруге мүмкiн болған шаралардың бәрiн қолданады.

      5. Өтiнiш жасаған Тараптың немесе көмек көрсетушi Тараптың өтiнiшi бойынша кез келген Тарап тиiстi тәртіппен хабарлама жiберiлген қызметшiлердің, сондай-ақ көмек көрсету мақсаттарына арналған құрал-жабдықтар мен меншiктің оның аумағы арқылы өтiнiш жасаған Тараптың аумағы шеңберiне және одан шығатын транзитiн жеңiлдету жөнiнде шаралар қолданады.

      6. Өтiнiш жасаған Тарап тиiстi тәртіппен хабарлама жiберiлген қызметшiлердiң, сондай-ақ көмек көрсету кезiнде пайдаланылатын құрал-жабдықтар мен меншiктің өзінің ұлттық аумағына келiп кiруiн, болуын және шығуын жеңiлдетедi.

      7. Тiкелей көмек көрсетуге байланысты iс-әрекеттерге келетiн болсақ, өтiнiш жасаған Тарап сұраған көмектi көрсету барысында оның аумағында адамдар қаза болған немесе олар жарақат алған, мүлкiн бүлдiріп немесе жоғалтып алған немесе қоршаған ортаға нұқсан келтiрiлген жағдайда көмек көрсетушi Тарапқа немесе оның атынан iс-әрекет етушi тұлғаларға айып тақпайды, оларды материалдық жауапкершiлiктен босатады және оларға адамдар қаза болған немесе жарақаттанған жағдайда, сондай-ақ көмек көрсету кезiнде пайдаланылған құрал-жабдықтар немесе басқа мүлiк жоғалған немесе оларға нұқсан келтiрiлген жағдайда өтемақы төлейдi. Өтiнiш жасаған Тарап көмек көрсетушi Тарапқа немесе оның атынан iс-әрекет етушi тұлғаларға үшiншi бiр Тараптар қоятын шағымдарды реттеу үшiн жауапты болады.

      8. Мүдделi Тараптар көмек көрсету жөнiндегi операцияларды жүргізу нәтижесiнде туындауы мүмкiн сот рәсiмдерi мен шағымдарын реттеуге жәрдемдесу мақсатында тығыз ынтымақтастық жасайды.

      9. Кез келген Тарап аварияға ұшыраған адамдарды емдеу немесе оларды басқа Тараптың аумағына уақытша көшiру жөнiнде көмек көрсету туралы өтiнiш айта алады.

      10. Сөз болып Тарап немесе өтiнiш жасаған Тарап кез келген уақытта тиiстi консультациялардан кейiн және хабарлау арқылы осы Конвенцияға сәйкес алынған немесе көрсетiлген көмектi тоқтату туралы өтiнiш жасай алады. Осындай өтiнiш жасалғаннан кейiн iле-шала мүдделi Тараптар көмектi тиiстi дәрежеде тоқтату жөнiнде шаралар қолдану мақсатында бiр-бiрiмен консультациялар өткiзедi.


  ХI ҚОСЫМША
15-бапқа сәйкес ақпарат алысу
 

      Ақпарат көп жақты және екi жақты ынтымақтастық нысанасы болуы мүмкiн мынадай элементтердi қамтуға тиiс:

      а) өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу, оларға сақадай-сай болуды қамтамасыз ету және олардың зардаптарын жою жөнiндегi заң шығару және әкiмшiлiк шаралары, саясат, мақсаттар мен басымдықтар, қауiптi қызметтің барысында туындайтын өнеркәсiптiк авариялардың тәуекелiн азайту жөнiндегі ғылыми қызмет пен техникалық шаралар, оның iшiнде шекарааралық әсердi жұмсарту;

      b) басқа Тараптарды қозғайтын тиiстi деңгейде төтенше жағдайлардағы шаралар мен iс-қимыл шаралары;

      с) мониторинг, жоспарлау, зерттеулер мен талдамалар бағдарламалары, оның iшiнде оларды жүзеге асыру мен жүргізiлуiне бақылау жасау;

      d) өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу, оларға сақадай сай болуды


      қамтамасыз ету және олардың зардаптарын жою жөнiнде қолданылатын шаралар;

      е) өнеркәсiптiк авариялар жағдайында iс-қимыл жасау тәжiрибесi және

      шекарааралық әсерi бар өнеркәсiптiк авариялардың зардаптарын жою iсiндегi

      ынтымақтастық;

      f) қоршаған ортаны қорғауды жетiлдiру және қауiпсiздiктi арттыру үшiн

      ең таңдаулы технологияларды жасау және қолда барын қолдану;

      q) төтенше жағдайларға әзiрлiктi және олардың зардаптарын жоюды

      қамтамасыз ету;

      h) тәуекелге болжам жасау үшiн пайдаланылатын әдiстер, оның ішiнде

      шекарааралық әсердің мониторингi мен бағалануы үшiн қажет өлшемдер.

  ХII ҚОСЫМША
  18-баптың 4-тармағына сәйкес өзара көмек көрсетуге
  қатысты мiндеттер

      1. Ақпарат пен деректер жинау және тарату

      а) Өнеркәсiптiк авариялар жайында хабарлау жүйесiн жасау және пайдалану, оның шеңберiнде өнеркәсiптiк авариялар туралы және сарапшыларды көмек көрсету жөнiндегi қызметке барынша қысқа мерзiмде тарту мақсатында олар туралы ақпарат берiлуi мүмкiн;

      b) өнеркәсiптiк авариялар туралы қажеттi ақпарат, оның iшiнде олардың әсерi туралы, сондай-ақ қолданылып жатқан шаралар туралы және осы шаралардың тиiмдiлiгi туралы ақпарат алу өңдеу және тарату;

      с) қауiптi заттардың тиiстi сипаттамаларын, сондай-ақ өнеркәсiптiк авария бола қалған жағдайда осы заттармен қалай әрекет жасау керектiгi туралы ақпаратты қамтитын осы заттардың тiзбесiн жасау және жүргiзу;

      d) өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу оларға әзiрлiктi қамтамасыз ету жөнiнде және олардың зардаптарын жою жөнiнде шаралар, оның iшiнде қалпына келтiру шараларын қолдану саласында консультациялық және басқа да көмек көрсете алатын сарапшылар тiзiлiмiн жасау және жүргiзу;

      е) қауiптi қызмет түрлерiнiң тiзбесiн жүргiзу;

      f) I қосымшаның 1 бөлiгiнiң ережелерiмен қамтылған қауiптi заттардың тiзiмiн жасау және жүргiзу.

      2. Ғылыми зерттеулер, мамандар даярлау мен әдiстемелер әзiрлеу

      а) Болған өнеркәсiптiк аварияларға байланысты жинақталған тәжiрибе негiзiнде жасалған модельдердi және өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу, оларға әзiрлiктi қамтамасыз ету жөнiнде және олардың зардаптарын жою жөнiнде шаралар қолданудың сценарийлерiн әзiрлеу және беру;

      b) мамандар оқыту мен даярлауға жәрдемдесу, зерттеулер мен талдамалар саласында халықаралық симпозиумдар ұйымдастыру және ынтымақтастықты кеңейту.

      3. Техникалық көмек

      а) Өнеркәсiптiк авариялардың алдын алу оларға әзiрлiктi қамтамасыз ету жөнiнде және олардың зардаптарын жою жөнiнде шаралар қолдану қабiлетiн нығайтуға бағытталған консультациялық функцияларды жүзеге асыру;

      b) әлдеқандай Тараптың өтiнiшi бойынша оның жүргiзiп жатқан қауiптi қызметiне инспекция өткiзу, сондай-ақ осы Конвенцияның талаптарына сәйкес оның ұлттық инспекцияларын ұйымдастыруда көмек көрсету.

      4. Төтенше жағдай кезiндегi көмек

      Атап айтқанда, өнеркәсiптiк аварияның зардаптарын жою жөнiнде консультациялық және өзге көмек мақсатында өнеркәсiптiк авария болған жерге сарапшылар жiберу арқылы әлдеқандай Тараптың өтiнiшi бойынша көмек көрсету.


  ХIII ҚОСЫМША
Төрелiк сот
 

      1. Талапшы-Тарап немесе талапшы-Тараптар хатшылыққа Тараптардың дауды осы Конвенцияның 21-бабының 2-тармағына сәйкес төрелiк соттың тексеруiне беруге уағдаласқанын хабарлайды. Хабарламада төрелiк сот тексеруiнің нысанасы, атап айтқанда, осы Конвенцияның түсiндiруге немесе қолдануға қатысты дау туған баптары көрсетiледi.

      2. Төрелiк сот үш мүшеден тұрады. Талапшы-Тарап немесе талапшы-Тараптар да, дауға қатысушы басқа Тарап немесе Тараптар да бiр-бiр төрешiден тағайындайды және осылай тағайындалған екi төрешi өзара келiсе отырып төрелiк соттың төрағасы функцияларын орындайтын үшiншi төрешiнi тағайындайды. Соңғысы дау тараптары бiрiнің азаматы бола алмайды, оның осы тараптар бiрiнің аумағында өзiнің үйреншiктi тұрғылықты жерi болмайды, олардың бiрiнде қызметте бола алмайды және әлдеқандай басқа сапада осы iске қатысы бола алмайды.

      3. Екiншi төрешi тағайындалғаннан кейiн екi ай өткен соң төрелiк соттың төрағасы тағайындалмаса, онда дау тараптарының кез келгенiнің өтiнiшi бойынша Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысы оны келесi екi ай iшiнде тағайындайды.

      4. Егер тараптардың бiрi төрешiнi өтiнiш түскеннен кейiн екi ай iшiнде тағайындамаса, екiншi тарап бұл жайында Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысына хабарлауға құқылы, ол төрелік соттың төрағасын келесi екi ай iшiнде тағайындайды. Өзi тағайындалғаннан кейiн төрелiк соттың төрағасы төрешiнi әлi тағайындамаған тараптан мұны екi ай iшiнде жасауды өтiнедi. Егер ол мұны осы мерзiм iшiнде жасамаса, онда төраға Еуропалық экономикалық комиссияның Атқарушы хатшысына хабарлайды, ол осы төрешiнi келесi екi ай iшiнде тағайындайды.

      5. Төрелiк сот өзiнің шешiмiн халықаралық құқыққа сәйкес және осы Конвенцияның ережелерiне сәйкес шығарады.

      6. Осы қосымшаның ережелерiне сәйкес құрылатын кез келген төрелiк сот өзiнiң дербес рәсiм ережелерiн жасайды.

      7. Төрелiк соттың рәсiмдiк мәселелер бойынша да, нақты мәселелер бойынша да шешiмдерi оның мүшелерiнің көпшiлiк даусымен қабылданады.

      8. Сот фактiлердi анықтау үшiн барлық тиiстi шараларды қолдана алады.

      9. Дау тараптары төрелiк сот қызметiне жәрдемдеседi және атап айтқанда өздерiнiң қолдарында бар барлық құралдарды пайдалана отырып:

      а) сотқа барлық тиiстi құжаттарды, қызметтердi және ақпаратты ұсынады;

      b) қажет болған кезде сотқа куәгерлердi немесе сарапшыларды шақырып алу олардың түсiнiктемелерiн тыңдауға мүмкiндiк бередi.

      10. Дау тараптары мен төрелiк сот мүшелерi өздерi төрелiк соттағы тергеу барысында құпия түрде алатын кез келген ақпараттың құпиялылығын сақтайды.

      11. Төрелiк сот тараптардың бiрiнің өтiнішi бойынша уақытша қорғану шараларын қолдануға ұсыныс жасай алады.

      12. Егер дау тараптарының бiрi төрелiк сотқа келмесе, немесе өз iсiнiң тергеуiне қатыспаса басқа тарап соттан тергеудi одан әрi жалғастырып, өзiнің түпкiлiктi шешiмiн шығаруға өтiнiш айта алады. Тараптар бiрiнiң сотта болмауы немесе тараптар бiрiнің iстi тергеуге қатыспауы оны тергеуге тосқауыл бола алмайды.

      13. Төрелiк сот даудың тiкелей нақты мән-жайынан туындайтын қарсы талап-арыздарды тыңдап, олар бойынша шешiмдер шығара алады.

      14. Егер төрелiк сот қана iстің нақты мән-жайын басшылыққа алып, өзге шешiм қабылдамаған болса, сот шығындарын, оның iшiнде сот мүшелерiнiң қызмет ақысын дау тараптары тепе-тең өтейдi. Сот өзiнің барлық шығындарын тiркеп, дау тараптарына осы шығындар туралы түпкiлiктi есеп бередi.

      15. Дау нысанасына құқықтық сипаттағы мүддесi бар және осы iс бойынша шешiммен қозғалуы мүмкiн осы Конвенцияның кез келген тарабының соттың келiсiмiмен тергеуге қатысу құқығы бар.

      16. Төрелiк сот өзiнің шешiмiн, егер ол осы мерзiмдi бес айдан асатын кезеңге ұзартуды қажет деп таппаса ғана өзi құрылған күннен кейiн бес ай iшiнде шығарады.

      17. Төрелiк соттың шешiмiнде себептер қоса түсiндiрiледi. Бұл шешiм


      түпкiлiктi және даудың барлық тараптары үшiн мiндеттi болып табылады.

      Төрелiк сот өзiнің шешiмiн дау тараптарына және хатшылыққа жолдайды.

      Хатшылық алынған ақпаратты осы Конвенцияның барлық тараптарына жiбередi.

      18. Сот шешiмiн түсiндiруге немесе орындауға қатысты тараптар

      арасында туындауы мүмкiн кез келген дауды тараптардың кез келгенi осы

      шешiмдi шығарған төрелiк сотқа жiберуi немесе соңғысының қызметiн

      пайдалану мүмкiн болмаған кезде алғашқы сот осындай мақсатпен құрылатын

      басқа сотқа жолдай алады.

      Оқығандар:

      Багарова Ж.А.

      Омарбекова А.Т.