О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам образования

Закон Республики Казахстан от 4 июля 2006 года N 150

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Закон Республики Казахстан от 19 июня 1995 г. "О государственном предприятии" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 9-10, ст. 66; N 24, ст. 164; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 12, ст. 183; N 13-14, ст. 205; 1998 г., N 23, ст. 429; 1999 г., N 22, ст. 789; N 23, ст. 916; 2001 г., N 10, ст. 126; 2002 г., N 10, ст. 102; 2003 г., N 11, ст. 71; 2004 г., N 11-12, ст. 65):
подпункт 4) пункта 1 статьи 9 дополнить словами ", за исключением первых руководителей отдельных государственных предприятий образования, назначаемых на должность и освобождаемых от должности Президентом Республики Казахстан".

2. В Закон Республики Казахстан от 7 июня 1999 г. "Об образовании" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., N 13, ст. 429; N 23, ст. 927; 2001 г., N 13-14, ст. 173; N 24, ст. 338; 2004 г., N 18, ст. 111; N 23, ст. 142; 2006 г., N 1, ст. 5; N 3, ст. 22):
1) статью 1 дополнить подпунктом 23-1) следующего содержания:
"23-1) международная стипендия "Болашак" - стипендия, учреждаемая Президентом Республики Казахстан для обучения граждан Республики Казахстан в зарубежных высших учебных заведениях по очной форме обучения;";

2) в части второй пункта 3 статьи 13:
в подпункте 2) слова ", для лиц, не относящихся к перечисленным в пункте 6 статьи 35 настоящего Закона" исключить;

дополнить подпунктом 3) следующего содержания:
"3) на основе баллов сертификатов, выданных в текущем году участникам международных олимпиад в порядке, установленном частью третьей пункта 6 статьи 35 настоящего Закона.";

3) статью 25 дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:
"2-1. Граждане Республики Казахстан имеют право на присуждение на конкурсной основе международной стипендии "Болашак" для получения высшего профессионального образования в зарубежных высших учебных заведениях по очной форме обучения в соответствии с перечнем специальностей, ежегодно утверждаемым в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.";

4) пункт 2 статьи 26 дополнить словами "и путем направления стипендиатов международной стипендии "Болашак" на обучение в зарубежные высшие учебные заведения по очной форме обучения в соответствии с перечнем специальностей, ежегодно утверждаемым в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан";

5) статью 29 дополнить подпунктом 6-1) следующего содержания:
"6-1) утверждает правила отбора претендентов для присуждения международной стипендии "Болашак";";

6) в статье 30:
дополнить подпунктом 16-3) следующего содержания:
"16-3) организует заказ бланков документов государственного образца об уровне (ступени) образования и (или) квалификации, обеспечивает ими организации образования, дающие высшее профессиональное и послевузовское профессиональное образование, а также организации образования, финансируемые за счет республиканского бюджета, и осуществляет контроль за их использованием;";

подпункт 19) изложить в следующей редакции:
"19) назначает на должность и освобождает от должности первых руководителей подведомственных государственных организаций образования, за исключением первых руководителей отдельных государственных высших учебных заведений, которые назначаются на должность и освобождаются от должности Президентом Республики Казахстан;";

7) пункт 2 статьи 31 дополнить подпунктом 5-1) следующего содержания:
"5-1) организует заказ бланков документов государственного образца об уровне (ступени) образования и (или) квалификации, обеспечивает ими организации образования, дающие основное общее и среднее общее, начальное профессиональное и среднее профессиональное образование, и осуществляет контроль за их использованием;";

8) в статье 34:
пункт 4 изложить в следующей редакции:
"4. Руководитель организации образования назначается на должность и освобождается от должности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, за исключением первых руководителей отдельных государственных высших учебных заведений, порядок назначения на должность и освобождения от должности которых определяется Президентом Республики Казахстан.
Перечень отдельных государственных высших учебных заведений, первые руководители которых назначаются на должность и освобождаются от должности Президентом Республики Казахстан, утверждается Президентом Республики Казахстан.";

пункт 5 дополнить частью третьей следующего содержания:
"Порядок прохождения аттестации первых руководителей отдельных государственных высших учебных заведений, которые назначаются на должность и освобождаются от должности Президентом Республики Казахстан, определяется Президентом Республики Казахстан.";

9) пункт 6 статьи 35 изложить в следующей редакции:
"6. Ежегодно к сдаче единого национального тестирования допускаются выпускники организаций среднего общего образования, обучавшиеся на казахском и русском языках.
Участники международных олимпиад по общеобразовательным предметам текущего года освобождаются от сдачи единого национального тестирования.
Сертификат участникам международных олимпиад для участия в конкурсе на право получения образовательных грантов выдается на основании решения комиссии центрального исполнительного органа Республики Казахстан в области образования. Баллы сертификатов устанавливаются путем перевода годовых оценок обучающегося по шкале, утверждаемой центральным исполнительным органом Республики Казахстан в области образования.
Выпускники средних общеобразовательных учебных заведений прошлых лет, а также обучавшиеся по линии международного обмена школьников за рубежом, не сдававшие единого национального тестирования, выпускники средних общеобразовательных учебных заведений с родными языками обучения (кроме казахского и русского языков), выпускники республиканских музыкальных школ-интернатов, начальных профессиональных и средних профессиональных учебных заведений имеют право сдавать комплексное тестирование в соответствии с Типовыми правилами приема.";

10) дополнить статьей 35-2 следующего содержания:
"Статья 35-2. Информационное обеспечение органов управления системой образования

1. В целях своевременного обеспечения органов управления системой образования полной, достоверной, сопоставимой информацией в Республике Казахстан создается и действует единая информационная система образования, обеспечивающая возможности эффективного управления образованием.
2. Единая информационная система образования включает в себя данные учета в системе образования по установленным показателям, данные образовательного мониторинга и иные данные, полученные центральным исполнительным органом Республики Казахстан в области образования, местными исполнительными органами, организациями образования при осуществлении ими своих функций.";

11) статью 45 изложить в следующей редакции:
"Статья 45. Предпринимательская деятельность организаций образования

1. Организации образования в соответствии с уставом могут заниматься деятельностью, приносящей доход.
Цены на услуги определяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Порядок распределения доходов от этой деятельности определяется организацией образования самостоятельно в соответствии с ее уставом.
2. Платные услуги не могут быть оказаны взамен основной образовательной деятельности, финансируемой за счет бюджетных средств.
3. Государственные учреждения образования вправе оказывать следующие платные услуги по:
1) обучению по дополнительным образовательным программам;
2) дополнительному преподаванию специальных курсов и циклов дисциплин;
3) проведению дополнительных занятий по предметам сверх количества часов по учебному плану с отдельными обучающимися в индивидуальном порядке;
4) дополнительному углубленному изучению учащимися предметов (зa рамками соответствующих образовательных программ государственных общеобязательных стандартов);
5) дополнительным физкультурно-оздоровительным программам, направленным на охрану и укрепление здоровья детей;
6) организации летнего отдыха, в том числе в пришкольных лагерях;
7) организации кружковой деятельности (за рамками базисного учебного плана);
8) проведению спортивных и культурно-массовых мероприятий, осуществлению судейства, медицинских услуг, организации питания участников спортивных и культурно-массовых мероприятий среди обучающихся;
9) повышению квалификации преподавателей высших учебных заведений и колледжей в области культуры и искусства;
10) переподготовке специалистов с начальным профессиональным образованием;
11) предоставлению в пользование музыкальных инструментов, техники и другого оборудования;
12) отпуску теплоэнергии, подаваемой энергоустановками и котельными государственных учреждений образования;
13) производству и реализации продукции учебно-вспомогательных, учебно-опытных, подсобных участков и хозяйств;
14) реализации учебно-методической литературы;
15) обеспечению питанием обучающихся;
16) предоставлению услуг Интернет-связи.
Порядок оказания государственными учреждениями образования платных услуг определяется Правительством Республики Казахстан.
4. Негосударственная организация образования имеет право взимать плату за реализацию образовательных услуг, в том числе в пределах государственных общеобязательных стандартов образования.
5. Порядок и условия предоставления платных услуг определяются договором возмездного оказания услуг, заключаемым между организацией образования и обучающимся (его законными представителями), типовая форма которого утверждается центральным исполнительным органом Республики Казахстан в области образования.
6. Индивидуальная педагогическая деятельность рассматривается как предпринимательство, а в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, подлежит государственной регистрации.
Индивидуальная педагогическая деятельность не лицензируется.".

3. В Закон Республики Казахстан от 16 мая 2002 г. "О государственных закупках" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., N 9, ст. 95; 2004 г., N 14, ст. 83; N 17, ст. 101; 2005 г., N 6, ст. 7; N 23, ст. 105):
подпункт 26) пункта 1 статьи 27-1 дополнить словами ", документов об образовании государственного образца".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 4 шілдедегі N 150 Заңы

1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзілсiн:

1. "Мемлекеттiк кәсiпорын туралы" 1995 жылғы 19 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғары Кеңесiнiң Жаршысы, 1995 ж., N 9-10, 66-құжат; N 24, 164-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1997 ж., N 12, 183-құжат; N 13-14, 205-құжат; 1998 ж., N 23, 429-құжат; 1999 ж., N 22, 789-құжат; N 23, 916-құжат; 2001 ж., N 10, 126-құжат; 2002 ж., N 10, 102-құжат; 2003 ж., N 11, 71-құжат; 2004 ж., N 11-12, 65-құжат):

9-баптың 1-тармағының 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"4) Қазақстан Республикасының Президентi қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын жекелеген мемлекеттiк бiлiм беру кәсiпорындарының бiрiншi басшыларын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Yкiметi белгiлейтiн тәртiппен басшыны тағайындауға және оны аттестаттаудан өткiзуге;".

2. "Бiлiм туралы" 1999 жылғы 7 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1999 ж., N 13, 429-құжат; N 23, 927-құжат; 2001 ж., N 13-14, 173-құжат; N 24, 338-құжат; 2004 ж., N 18, 111-құжат; N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат):
1) 1-бап мынадай мазмұндағы 23-1) тармақшамен толықтырылсын:
"23-1) "Болашақ" халықаралық стипендиясы - Қазақстан Республикасының азаматтарын шетелдiк жоғары оқу орындарында күндiзгi оқу нысанында оқыту үшiн Қазақстан Республикасының Президентi тағайындайтын стипендия;";

2) 13-баптың 3-тармағының екiншi бөлiгiнде:
2) тармақшадағы "осы Заңның 35-бабының 6-тармағында аталғандарға жатпайтын адамдар үшiн" және "өткiзіледi." деген сөздер алып тасталып, сөйлем соңына ";" деген тыныс белгiсi қойылсын;
мынадай мазмұндағы 3) тармақшамен толықтырылсын:
"3) осы Заңның 35-бабы 6-тармағының үшiншi бөлiгiнде белгiленген тәртiппен халықаралық олимпиадалардың қатысушыларына ағымдағы жылғы берiлген сертификаттар баллдарының негiзiнде өткiзiледi.";

3) 25-бап мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:
"2-1. Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртiппен жыл сайын бекiтiлетiн мамандықтардың тiзбесiне сәйкес шетелдiк жоғары оқу орындарында күндiзгі оқу нысанында жоғары кәсiптiк бiлiм алу үшiн "Болашақ" халықаралық стипендиясына конкурстық негiзде ие болуға құқығы бар.";

4) 26-баптың 2-тармағы "нысанында" деген сөзден кейін "және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жыл сайын бекiтiлетiн мамандықтардың тiзбесiне сәйкес "Болашақ" халықаралық стипендиясының стипендиаттарын шетелдiк жоғары оқу орындарына күндiзгi оқу нысанында оқытуға жiберу жолымен" деген сөздермен толықтырылсын;

5) 29-бап мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын:
"6-1) "Болашақ" халықаралық стипендиясын тағайындау үшiн үмiткерлердi iрiктеу ережесiн бекiтедi;";

6) 30-бапта:
мынадай мазмұндағы 16-3) тармақшамен толықтырылсын:
"16-3) білiм деңгейi (сатысы) және (немесе) бiлiктiлiк туралы мемлекеттiк үлгiдегi құжаттардың бланктерiне тапсырыс берудi ұйымдастырады, жоғары кәсiптiк және жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм беретiн бiлiм беру ұйымдарын, сондай-ақ республикалық бюджет есебiнен қаржыландырылатын бiлiм беру ұйымдарын солармен қамтамасыз етедi және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;";
19) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"19) Қазақстан Республикасының Президентi қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын жекелеген мемлекеттiк жоғары оқу орындарының бiрiншi басшыларын қоспағанда, ведомостволық бағыныстағы мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдарының бiрiншi басшыларын қызметке тағайындайды және қызметтен босатады;";

7) 31-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы 5-1) тармақшамен толықтырылсын:
"5-1) бiлiм және (немесе) бiлiктілiк деңгейi (сатысы) туралы мемлекеттiк үлгідегi құжаттардың бланктерiне тапсырыс берудi ұйымдастырады, олармен жалпы негiзгi және жалпы орта, кәсiптiк бастауыш және кәсiптiк орта бiлiм беретiн бiлiм беру ұйымдарын қамтамасыз етедi және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;";

8) 34-бапта:
4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Қызметке тағайындау және қызметтен босату тәртiбiн Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын жекелеген мемлекеттiк жоғары оқу орындарының бiрiншi басшыларын қоспағанда, бiлiм беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен қызметке тағайындалады және қызметтен босатылады.
Бiрiншi басшыларын Қазақстан Республикасының Президентi қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын жекелеген мемлекеттiк жоғары оқу орындарының тiзбесiн Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.";

5-тармақ мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:
"Қазақстан Республикасының Президентi қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын жекелеген мемлекеттiк жоғары оқу орындарының бiрiншi басшыларын аттестаттаудан өткiзу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Президентi айқындайды.";

9) 35-баптың 6-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"6. Қазақ тілiнде және орыс тiлiнде оқыған жалпы орта білім беру ұйымдарының бiтiрушiлерi жыл сайын бiрыңғай ұлттық тестiлеудi тапсыруға жiберiледi.
Жалпы бiлiм беретiн пәндер бойынша ағымдағы жылғы халықаралық олимпиадалардың қатысушылары бiрыңғай ұлттық тестiлеудi тапсырудан босатылады.
Білiм беру гранттарын алу құқығы конкурсына қатысу үшiн халықаралық олимпиадалардың қатысушыларына сертификат Қазақстан Республикасының білiм беру саласындағы орталық атқарушы органы комиссиясының шешiмi негiзiнде беріледi. Сертификаттардың баллдары Қазақстан Республикасының білiм беру саласындағы орталық атқарушы органы бекiткен шкала бойынша бiлiм алушының жылдық бағасын аудару жолымен белгiленедi.
Жалпы орта бiлiм беретiн оқу орындарын өткен жылдарда бiтiрушiлердiң, сондай-ақ бiрыңғай ұлттық тестiлеудi тапсырмаған, халықаралық оқушылар алмасу желiсi бойынша шетелде оқығандардың, ана тiлiнде (қазақ тiлiнен және орыс тiлiнен басқа) оқытатын жалпы орта бiлiм беретiн оқу орындарын бiтiрушілердiң, республикалық музыкалық мектеп-интернаттарды, кәсiптiк бастауыш және кәсiптiк орта оқу орындарын бiтiрушiлердiң кешендi тестiлеудi Yлгiлiк қабылдау ережелерiне сәйкес тапсыруға құқықтары бар.";

10) мынадай мазмұндағы 35-2-баппен толықтырылсын:

"35-2-бап. Бiлiм беру жүйесiн басқару органдарын
ақпараттық қамтамасыз ету

1. Бiлiм беру жүйесiн басқару органдарын толық, анық, салыстырмалы ақпаратпен уақтылы қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасында бiлiм берудi тиiмдi басқарудың мүмкiндiктерiн қамтамасыз ететiн бiлiм берудiң бiрыңғай ақпараттық жүйесi құрылады және жұмыс iстейдi.
2. Бiлiм берудiң бiрыңғай ақпараттық жүйесi белгiленген көрсеткiштер бойынша бiлiм беру жүйесiндегi есепке алудың деректерін, білiм беру мониторингiнiң деректерiн және Қазақстан Республикасының бiлiм беру саласындағы орталық атқарушы органы, жергiлiктi атқарушы органдар, бiлiм беру ұйымдары өз мiндеттерiн жүзеге асыру кезiнде алған өзге де деректердi қамтиды.";

11) 45-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"45-бап. Бiлiм беру ұйымдарының кәсіпкерлiк қызметi

1. Бiлiм беру ұйымдары жарғыға сәйкес кiрiс келтiретiн қызметпен айналыса алады.
Қызмет көрсетулердiң бағасы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгiленедi.
Білiм беру ұйымы осы қызметтен түсетiн кiрiстi бөлу тәртiбiн өз жарғысына сәйкес дербес белгілейдi.
2. Ақылы қызмет көрсетулердi бюджет қаражаты есебiнен қаржыландырылатын негiзгi бiлiм беру қызметiнiң орнына көрсетуге болмайды.
3. Мемлекеттiк бiлiм беру мекемелерi мынадай:
1) қосымша бiлiм беру бағдарламалары бойынша оқыту;
2) арнаулы курстар мен пән циклдарын қосымша оқыту;
3) жекелеген білiм алушылармен оқу жоспары бойынша сағат санынан тыс пәндер бойынша жеке тәртіппен қосымша сабақтар өткізу;
4) оқушылардың пәндердi қосымша тереңдетiп зерделеуi (мемлекеттiк жалпы мiндеттi стандарттардың тиiстi білім беру бағдарламалары шеңберiнен тыс);
5) балалардың денсаулығын сақтау мен нығайтуға бағытталған қосымша дене шынықтыру-сауықтыру бағдарламалары;
6) жазғы демалысты ұйымдастыру, соның iшiнде мектеп жанындағы лагерьлерде ұйымдастыру;
7) үйiрме қызметiн ұйымдастыру (базистiк оқу жоспары шеңберiнен тыс);
8) білiм алушылар арасында спорттық және мәдени-көпшiлiк iс-шараларды өткізу, төрешілік жасау, медициналық қызмет көрсетудi жүзеге асыру, спорттық және мәдени-көпшiлiк iс-шараларға қатысушыларды тамақтандыруды ұйымдастыру;
9) мәдениет пен өнер саласындағы жоғары оқу орындары мен колледж оқытушыларының бiлiктілігiн арттыру;
10) кәсiптiк бастауыш бiлiмi бар мамандарды қайта даярлау;
11) музыкалық аспаптарды, техникаларды және басқа да жабдықтарды пайдалануға беру;
12) мемлекеттiк бiлiм беру мекемелерiнiң энергиялық қондырғылары мен қазандықтарынан берiлетiн жылу энергиясын жiберу;
13) оқу-қосымша, оқу-тәжiрибе, қосалқы учаскелер мен шаруашылықтардың өнiмдерiн өндiру және сату;
14) оқу-әдiстемелiк әдебиеттi сату;
15) бiлiм алушыларды тамақтандырумен қамтамасыз ету;
16) Интернет-байланыс қызметiн көрсету бойынша ақылы қызмет көрсетулер ұсынуға құқылы.
Мемлекеттiк бiлiм беру мекемелерiнiң ақылы қызмет көрсетулерiнiң тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды.
4. Мемлекеттiк емес бiлiм беру ұйымының білім беру қызметiн, соның iшiнде бiлiм берудiң мемлекеттiк жалпы мiндеттi стандарттары шегiнде iске асырғаны үшiн ақы алуға құқығы бар.
5. Ақылы қызмет көрсетулердi ұсынудың тәртiбi мен шарттары білім беру ұйымы мен бiлiм алушының (оның заңды өкiлдерiнiң) арасында жасасылатын ақылы қызмет көрсетулер шартында белгiленедi, оның үлгiлiк нысанын Қазақстан Республикасының бiлiм беру саласындағы орталық атқарушы органы бекiтедi.
6. Жеке педагогтiк қызмет кәсiпкерлiк ретiнде қарастырылады, ал Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда мемлекеттiк тiркелуге жатады.
Жеке педагогтiк қызмет лицензияланбайды.".

3. "Мемлекеттiк сатып алу туралы" 2002 жылғы 16 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2002 ж., N 9, 95-құжат; 2004 ж., N 14, 83-құжат; N 17, 101-құжат; 2005 ж., N 6, 7-құжат; N 23, 105-құжат):
27-1-баптың 1-тармағының 26) тармақшасы "акциздiк маркаларды" деген сөздерден кейін ", мемлекеттiк үлгiдегi білiм туралы құжаттарды" деген сөздермен толықтырылсын.

2-бап. Осы Заң ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзіледi.

Қазақстан Республикасының
Президентi