О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам охраны и использования историко-культурного наследия

Закон Республики Казахстан от 21 июля 2007 года N 307

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Кодекс Республики Казахстан об административных правонарушениях от 30 января 2001 г. (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 5-6, ст. 24; N 17-18, ст, 241; N 21-22, ст. 281; 2002 г., N 4, ст. 33; N 17, ст. 155; 2003 г., N 1-2, ст. 3; N 4, ст. 25; N 5, ст. 30; N 11, ст. 56,64, 68; N 14, ст. 109; N 15, ст. 122, 139; N 18, ст. 142; N 21-22, ст. 160; N 23, ст. 171; 2004 г., N 6, ст. 42; N 10, ст. 55; N 15, ст. 86; N 17, ст. 97; N 23, ст. 139, 140; N 24, ст. 153; 2005 г., N 5, ст. 5; N 7-8, ст. 19; N 9, ст. 26; N 13, ст. 53; N 14, ст. 58; N 17-18, ст. 72; N 21-22, ст. 86, 87; N 23, ст. 104; 2006 г., N 1, ст. 5; N 2, ст. 19,20; N 3, ст. 22; N 5-6, ст. 31; N 8, ст. 45; N 10, ст. 52; N 11, ст. 55; N 12, ст. 72, 77; N 13, ст. 85, 86; N 15, ст. 92, 95; N 16, ст. 98, 102; N 23, ст. 141; 2007 г., N 1, ст. 4; N 2, ст. 16, 18; N 3, ст. 20, 23; N 4, ст. 28, 33; N 5-6, ст. 40; N 9, ст. 67; N 10, ст. 69; Закон Республики Казахстан от 19 июня 2007 г. "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам рекламы", опубликованный в газетах "Егемен Қазақстан" 22 июня 2007 г. и "Казахстанская правда" 21 июня 2007 г.):
1) в абзаце втором статьи 130 после слов, "месячных расчетных показателей" дополнить словами "с приостановлением производимых работ либо без такового";
2) в части первой статьи 541 после цифр "129," дополнить цифрами "130,";
3) в части первой статьи 568 цифры "130," исключить;
4) s абзаце двенадцатом подпункта 1) пункта 1 статьи 636 после цифр "82" дополнить цифрами ", 130".

2. В Земельный кодекс Республики Казахстан от 20 июня 2003 г. (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г, N 13, ст. 99; 2005 г., N 9, ст. 26; 2006 г., N 1, ст. 5: N 3, ст. 22; N 11, ст. 55; N 12, ст. 79, 83; N 16, ст. 97; 2007 г, N 1, ст. 4; N 2, ст. 18):
1) в подпункте 5) пункта 1 статьи 65 слова "памятников истории, архитектуры, археологического наследия" заменить словами "объектов историко-культурного наследия";
2) в статье 127:
пункт 1 изложить в следующей редакции:
"1. Землями историко-культурного назначения признаются земельные участки, занятые объектами историко-культурного наследия, в том числе памятниками истории и культуры.
При освоении территорий до отвода земельных участков должны производиться исследовательские работы по выявлению объектов историко-культурного наследия.
В случае обнаружения объектов, имеющих историческую, научную, художественную и иную культурную ценность, землепользователи обязаны приостановить дальнейшее ведение работ и сообщить об этом уполномоченному органу по охране и использованию объектов историко-культурного наследия.
Запрещается проведение всех видов работ, которые могут создавать угрозу существованию объектов историко-культурного наследия.";
в пункте 2:
часть вторую изложить в следующей редакции:
"В целях обеспечения охраны памятников истории и культуры устанавливаются охранные зоны, зоны регулирования застройки и зоны охраняемого природного ландшафта на землях историко-культурного назначения в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.";
дополнить частями третьей и четвертой следующего содержания:
"Границы охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта объектов историко-культурного наследия утверждаются местными представительными органами (маслихатами) областей (города республиканского значения, столицы) по представлению соответствующих местных исполнительных органов.
Порядок определения указанных зон и режим использования земель в них определяются уполномоченным органом по охране и использованию объектов историко-культурного наследия.";
дополнить пунктом 3 следующего содержания:
"3. В пределах охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта уполномоченным органом по охране и использованию объектов историко-культурного наследия могут быть применены меры административного воздействия на основаниях и в порядке, предусмотренных законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях.".

3. В Закон Республики Казахстан от 2 июля 1992 г. "Об охране и использовании историко-культурного наследия" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан и Парламента Республики Казахстан, 2004 г., N 23, ст. 142; 2007 г., N 2, ст. 18):
1) заголовок после слова "использовании" дополнить словом "объектов";
2) по всему тексту:
слово "РАЗДЕЛ" заменить словом "Глава";
слова "Уполномоченный орган по охране и использованию историко-культурного наследия", "уполномоченный орган по охране и использованию историко-культурного наследия", "уполномоченного органа по охране и использованию историко-культурного наследия", "уполномоченным органом по охране и использованию историко-культурного наследия" заменить соответственно словами "Уполномоченный орган", "уполномоченный орган", "уполномоченного органа", "уполномоченным органом";
3) преамбулу изложить в следующей редакции:
"Настоящий Закон определяет цели, задачи и правовые основы в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия.";
4) в статьях 1, 16, 18 и 42, в заголовках глав 3 и 8 слова "историко-культурного наследия", "историко-культурному наследию" заменить соответственно словами "объектов историко-культурного наследия", "объектам историко-культурного наследия";
5) в части первой статьи 5, частях второй и третьей статьи 7, части четвертой статьи 12, статьях 15 и 37 слова "памятников", "памятники", "памятник", "памятника" заменить соответственно словами "памятников истории и культуры", "памятники истории и культуры", "памятник истории и культуры", "памятника истории и культуры";
6) статьи 2, 3 и 4 изложить в следующей редакции:
"Статья 2. Цели настоящего Закона
Целями настоящего Закона являются:
1) определение объектов историко-культурного наследия, их охраны и использования;
2) закрепление статуса памятника истории и культуры за объектами историко-культурного наследия;
3) регламентация прав и обязанностей физических и юридических лиц в сфере сохранения объектов историко-культурного наследия;
4) разграничение компетенции государственных органов в области охраны объектов историко-культурного наследия;
5) установление мер ответственности за нанесение ущерба объектам историко-культурного наследия.
Статья 3. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) список предварительного учета - список объектов историко-культурного наследия, выявленных в целях придания им статуса памятников истории и культуры;
2) ансамбли - группы изолированных или объединенных памятников, строений и сооружений фортификационного, дворцового, жилого, общественного, административного, торгового, производственного, научного, учебного назначения, а также памятников и сооружений религиозного назначения, в том числе фрагменты исторических планировок и застроек поселений, локализуемые на исторически сложившихся территориях;
3) памятники археологии - стоянки, городища, курганы, остатки древних поселений, укреплений, производств, каналов, дорог, древние места захоронений, каменные изваяния, наскальные изображения и надписи, участки исторического культурного слоя древних населенных пунктов и иные места, имеющие следы жизни и деятельности древнего человека;
4) памятники градостроительства и архитектуры - архитектурные ансамбли и комплексы, исторические центры, кварталы, площади, улицы, остатки древней планировки и застройки городов и других населенных пунктов; сооружения гражданской, жилой, промышленной, военной, культовой архитектуры, народного зодчества, а также связанные с ними произведения монументального, декоративно-прикладного и садово-паркового искусства, природные ландшафты;
5) охранное обязательство - документ, фиксирующий состояние памятника истории и культуры на момент оформления данного документа и условия содержания памятника истории и культуры собственником или пользователем;
6) памятники истории и культуры - отдельные постройки, здания, сооружения и ансамбли, историко-культурные ландшафты и другие достопримечательные места, созданные человеком или являющиеся совместным творением человека и природы, связанные с историческим прошлым народа, развитием общества и государства, включенные в Государственный список памятников истории и культуры;
7) археологические работы на памятниках истории и культуры - проведение полевых исследований путем археологических раскопок, разведок и экспертиз памятников археологии;
8) историко-культурный заповедник - ансамбли и комплексы памятников, представляющие особую историческую, научную и художественную ценность;
9) пользователь памятника истории и культуры - физическое или юридическое лицо, которому в соответствии с настоящим Законом предоставлено право пользования памятником истории и культуры на основании договора с его собственником;
10) научно-реставрационные работы на памятниках истории и культуры - все виды производственных, научно-исследовательских и проектных работ, за исключением археологических, проводящихся на памятниках истории и культуры;
11) объекты историко-культурного наследия - объекты недвижимого имущества со связанными с ними произведениями живописи, скульптуры, прикладного искусства, науки и техники и иными предметами материальной культуры, возникшие в результате исторических событий, представляющие собой ценность с точки зрения истории, археологии, архитектуры, градостроительства, искусства, науки и техники, эстетики, этнологии или антропологии, социальной культуры;
12) уполномоченный орган по охране и использованию объектов историко-культурного наследия (уполномоченный орган) - центральный исполнительный орган, осуществляющий государственное регулирование в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия;
13) историко-культурная экспертиза - заключение, включающее в себя совокупность организационных, аналитических и практических мероприятий, направленных на установление историко-культурной значимости и степени сохранности объекта историко-культурного наследия;
14) историко-архитектурный опорный план - документ, фиксирующий расположение памятников истории и культуры и вновь выявленных объектов, представляющих историческую, научную, художественную и культурную ценность.
Статья 4. Виды памятников истории и культуры, их охрана и использование
1. Памятники Истории и культуры подразделяются на следующие виды:
1) памятники градостроительства и архитектуры;
2) памятники археологии;
3) ансамбли.
2. Охрана и использование памятников истории и культуры включают систему мер, направленных на:
1) выявление, исследование и пропаганду объектов историко-культурного наследия;
2) закрепление за объектами историко-культурного наследия статуса памятников истории и культуры;
3) обеспечение защиты от уничтожения, акта вандализма, фальсификации, мистификации, искажения, внесения необоснованных изменений, изъятия из исторического контекста;
4) возрождение и сохранение путем проведения археологических и научно-реставрационных работ;
5) содержание в соответствии с нормами, обеспечивающими их сохранность;
6) использование в процессе возрождения этнокультурной среды, а также в научных и воспитательных целях.";
7) в статье 5:
слова "Правовой статус" заменить словом "Статус", слово "правового" исключить;
в частях второй, третьей и пятой слова "список", "списке", "списка" заменить соответственно словами "Государственный список", "Государственном списке", "Государственного списка";
в части третьей:
первое предложение после слова "обязательному" дополнить словом "официальному";
второе предложение изложить в следующей редакции:
"Памятники археологии приобретают статус памятников истории и культуры с момента их выявления.";
в части пятой:
слова "исключительных случаях (при разрушении в результате стихийных бедствий)" заменить словами "случае полной физической утраты объекта и (или) утраты историко-культурного значения";
слово "научной" заменить словами "историко-культурной";
в части шестой слова ", включенные в список предварительного учета," заменить словами "включаются в список предварительного учета и";
8) статью 7 изложить в следующей редакции:
"Статья 7. Компетенция Республики Казахстан по защите, сохранению и использованию объектов историко-культурного наследия
Республика Казахстан в лице соответствующих государственных органов обеспечивает защиту, сохранение и использование памятников истории и культуры.
В соответствии с международными договорами защите, сохранению и использованию подлежат также памятники истории и культуры:
1) являющиеся собственностью Республики Казахстан, но расположенные на территориях других государств;
2) являющиеся собственностью других государств, но расположенные на территории Республики Казахстан;
3) являющиеся собственностью других государств, расположенные на их территориях, но исторически связанные с Республикой Казахстан.
Республика Казахстан принимает меры по выявлению, организации учета, сохранению и возвращению на историческую родину объектов историко-культурного наследия, находящихся за ее пределами и признанных историко-культурным достоянием народа Казахстана.";
9) в статье 8 слова "другими законодательными актами республики" заменить словами "иными законами Республики Казахстан";
10) статьи 9 и 10 изложить в следующей редакции:
"Статья 9. Объекты права собственности
Объектами права собственности на памятники истории и культуры являются объекты историко-культурного наследия, признанные памятниками истории и культуры в порядке, установленном настоящим Законом.
Статья 10. Субъекты права собственности
Субъектами права собственности на объекты историко-культурного наследия являются Республика Казахстан, физические и юридические лица.";
11) в статье 11:
часть первую изложить в следующей редакции:
"Памятники истории и культуры, находящиеся на территории Республики Казахстан и не принадлежащие другим субъектам, являются исключительной собственностью Республики Казахстан.";
в части второй слова "казахского народа, имеющие историко-культурную ценность для него" заменить словами "казахского и других народов, проживающих в Республике Казахстан, имеющие историко-культурную ценность";
12) части вторую и пятую статьи 12 исключить;
13) в статье 13:
в части первой:
подпункт 2) исключить:
подпункт 3) изложить в следующей редакции:
"3) уведомлять местные исполнительные органы областей (города республиканского значения, столицы), районов (городов областного значения) о предполагаемых или свершившихся изменениях прав собственности;";
подпункт 4) исключить;
подпункт 5) изложить в следующей редакции:
"5) согласовывать проведение научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения с уполномоченным органом, на памятниках истории и культуры местного значения - с местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы);";
в подпункте 6) слова "с уполномоченным органом по охране и использованию историко-культурного наследия" заменить словами "с местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы), районов (городов областного значения)";
части вторую и третью изложить в следующей редакции:
"Обязательства собственников и пользователей памятников истории и культуры фиксируются в охранном обязательстве, выдаваемом местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы).
Обязательства, предусмотренные в части первой настоящей статьи, в равной степени относятся и к пользователям памятников истории и культуры.";
14) в статье 14:
в части первой слова "только на основании решения суда" заменить словом "судом";
часть четвертую исключить;
15) в статье 15:
в части второй слово "статуса" заменить словом "статус";
в части третьей второе и третье предложения исключить;
16) абзац пятый статьи 16 исключить;
17)статью 17 изложить в следующей редакции:
"Статья 17. Компетенция Правительства Республики Казахстан в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия
Правительство Республики Казахстан:
1) определяет основные направления государственной политики в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия;
2) утверждает положение об уполномоченном органе;
3) устанавливает ставки арендной платы за использованием памятников истории и культуры, находящихся в государственной собственности;
4) утверждает правила охраны и содержания памятников истории и культуры;
5) утверждает правила выявления, учета, придания и лишения статуса памятников истории и культуры;
6) утверждает правила выдачи охранных обязательств на памятники истории и культуры;
7) утверждает правила выдачи лицензий на проведение археологических и (или) научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры;
8) утверждает порядок предоставления в пользование памятников истории и культуры международного и республиканского значения.";
18) в статье 18:
в части первой:
подпункт 1) изложить в следующей редакции:
"1) обеспечивают выявление, учет, охрану, использование объектов историко-культурного наследия и проведение научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры;";
подпункт 2) исключить;
в подпункте 3) слова "реставрации памятников" заменить словами "научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры";
подпункт 4) изложить в следующей редакции:
"4) решают вопрос о предоставлении в пользование памятников истории и культуры местного значения, являющихся государственной собственностью;";
подпункт 5) исключить;
в подпункте 6) слова "историко-строительных" заменить словами "историко-архитектурных";
в подпункте 8) слова "должностных лиц, граждан, организаций, общественных объединений" заменить словами "физических и юридических лиц";
дополнить подпунктами 13), 14) и 15) следующего содержания:
"13) осуществляют государственный контроль за использованием и порядком содержания, а также за исполнением археологических и научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры местного значения на соответствующих территориях;
14) выдают собственникам и пользователям памятников истории и культуры предписания о нарушении ими настоящего Закона;
15) применяет иные меры административного воздействия на основаниях и в порядке, предусмотренных законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях.";
в части второй:
в подпункте 1) слова "граждан и организаций" заменить словами "физических и юридических лиц";
в подпункте 5) слово ", сноса" исключить;
подпункт 6) изложить в следующей редакции:
"6) на основании историко-культурной экспертизы вносят предложения об объявлении охраняемыми объектов историко-культурного наследия.";
19) статью 19 изложить в следующей редакции:
"Статья 19. Компетенция уполномоченного органа
Уполномоченный орган:
1) разрабатывает программы и реализует государственную политику в области охраны и использования памятников истории и культуры;
2) осуществляет государственный контроль за исполнением археологических и научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения;
3) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты по вопросам охраны и использования памятников истории и культуры;
4) выдает в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, лицензии на проведение археологических и (или) научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры;
5) организует работу специальной комиссии уполномоченного органа;
6) принимает решение по предоставлению в пользование памятников истории и культуры международного и республиканского значения, являющихся государственной собственностью;
7) утверждает правила проведения историко-культурной экспертизы;
8) согласовывает проекты планировки, застройки и реконструкции городов и других населенных пунктов, имеющих памятники истории и культуры;
9) обеспечивает соблюдение требований законодательства Республики Казахстан в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия;
10) осуществляет государственный контроль за использованием и порядком содержания памятников истории и культуры международного и республиканского значения;
11) применяет иные меры административного воздействия на основаниях и в порядке, предусмотренных законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях;
12) осуществляет контроль за сооружением новых памятников истории и культуры;
13) утверждает порядок определения и режим использования охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта объектов историко-культурного наследия.";
20) статью 20 исключить;
21) дополнить статьей 20-1 следующего содержания;
"Статья 20-1. Государственный контроль
1. Целью государственного контроля в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия является обеспечение соблюдения физическими и юридическими лицами законодательства Республики Казахстан в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия.
2. Государственный контроль в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия, осуществляемый уполномоченным органом, включает в себя контроль за:
1) состоянием использования и порядком содержания памятников истории и культуры всех категорий;
2) сооружением новых памятников истории и культуры;
3) соблюдением лицензиатом условий выданной лицензии;
4) исполнением археологических и научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения.
3. Государственный контроль в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия, осуществляемый местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы), включает в себя:
1) государственный контроль за состоянием использования и порядком содержания памятников истории и культуры местного значения;
2) государственный контроль за исполнением археологических и научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры местного значения.
4. Государственный контроль в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия осуществляется уполномоченным органом, местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы) в форме проверок.
5. Видами проверок являются:
1) плановая - проверка, заранее запланированная уполномоченным органом, местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы), проводимая не чаще одного раза в год;
2) внеплановая - проверка, назначаемая в связи со сложившейся социально-экономической ситуацией, требующей немедленного устранения угрозы общественному порядку, здоровью населения, окружающей среде, национальной безопасности, а также требующей немедленного реагирования на жалобы, обращения и заявления.
6. Срок проведения проверок не должен превышать пятнадцать рабочих дней с момента вручения предписания.";
22) раздел 4 исключить:
23) заголовок раздела 5 изложить в следующей редакции:
"Глава 5. Участие физических и юридических лиц в осуществлении мероприятий по охране и использованию объектов историко-культурного наследия";
24) статью 22 изложить в следующей редакции:
"Статья 22. Участие физических и юридических лиц в осуществлении мероприятий по охране и использованию объектов историко-культурного наследия
Физические и юридические лица участвуют в пропаганде и популяризации памятников истории и культуры, содействуют местным исполнительным органам областей (города республиканского значения, столицы) в осуществлении мероприятий по защите, сохранению и использованию памятников истории и культуры.
Физические и юридические лица вправе устанавливать шефство над памятниками истории и культуры в целях обеспечения их сохранности.";
25) статьи 23 и 24 исключить;
26) в частях второй и третьей статьи 27 слово "Списки" заменить словами "Государственный список";
27) в статье 28 слова "создаются уполномоченные комиссии, в состав которых" заменить словами "создается специальная комиссия, в состав которой";
28) заголовок раздела 7 изложить в следующей редакции:
"Глава 7. Порядок использования памятников истории и культуры";
29) в статье 29:
в заголовке и части первой слова "объектов историко-культурного наследия", "Объекты историко-культурного наследия" заменить соответственно словами "памятников истории и культуры", "Памятники истории и культуры";
в части второй слова "памятников градостроительства и архитектуры," исключить;
30) в статье 30:
в части первой слова "организациям, общественным объединениям, предприятиям и гражданам" заменить словами "физическим и юридическим лицам";
часть вторую изложить в следующей редакции:
"Памятники истории и культуры местного значения предоставляются в пользование по решению местных исполнительных органов областей (города республиканского значения, столицы) в соответствии с настоящим Законом.";
дополнить частью третьей следующего содержания:
"Памятники истории и культуры международного и республиканского значения предоставляются в пользование по решению уполномоченного органа.";
31) статью 31 исключить;
32) в статье 32:
часть первую изложить в следующей редакции:
"Физические и юридические лица, в пользовании которых находятся памятники истории и культуры, лишаются права пользования в случае нарушения ими обязанности пользования памятниками истории и культуры в соответствии с их характером и назначением, в результате чего памятник истории и культуры подвергается угрозе уничтожения или порчи.";
в части второй слова "договором о пользовании" заменить словами "охранным обязательством";
33) статьи 33, 34, 36, 38 и 39 изложить в следующей редакции:
"Статья 33. Обеспечение сохранности памятников истории и культуры, находящихся на землях, предоставленных в пользование
Физические и юридические лица обязаны обеспечить сохранность памятников истории и культуры, находящихся на землях, предоставленных им в пользование.
Статья 34. Научно-реставрационные работы на памятниках истории и культуры
1. К научно-реставрационным работам на памятниках истории и культуры относятся:
1) научное исследование - комплекс мероприятий, направленных на изучение, оценку качества и степени сохранности памятника истории и культуры в целях составления проектно-сметной документации и проведения необходимых работ по его сохранению;
2) консервация - комплекс мероприятий, предохраняющих памятник истории и культуры от дальнейшего разрушения и обеспечивающих закрепление и защиту конструктивных частей и декоративных элементов без изменений исторически сложившегося облика памятника. К консервации относятся и противоаварийные работы, состоящие из мероприятий, обеспечивающих физическую сохранность памятника;
3) реставрация - комплекс мероприятий, обеспечивающих сохранение и раскрытие исторического, архитектурно-художественного облика памятника истории и культуры путем освобождения его от наслоений, не имеющих ценности и искажающих облик памятника, восполнение утраченных элементов здания, ансамбля, комплекса на основе научно обоснованных данных;
4) воссоздание - комплекс мероприятий по восстановлению утраченного памятника истории и культуры при наличии достаточных научных данных и особой исторической, научной, художественной или иной культурной значимости памятника истории и культуры;
5) ремонт - комплекс мероприятий по поддержанию технического состояния памятника истории и культуры путем проведения периодических работ без изменения его существующего облика;
6) приспособление - комплекс мероприятий, проводимых в целях создания условий для современного использования памятника истории и культуры без нанесения ущерба его исторической, художественной ценности и сохранности.
2. Научно-реставрационные работы на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения осуществляются под контролем уполномоченного органа, на памятниках истории и культуры местного значения - подконтролем местных исполнительных органов областей (города республиканского значения, столицы).
3. Научно-реставрационные работы на памятниках истории и культуры осуществляются за счет бюджетных средств, привлечения инвестиций, а также за счет средств собственников и пользователей памятников истории и культуры.
4. Научно-реставрационные работы на памятниках истории и культуры осуществляются физическими и юридическими лицами на основании лицензии.";
"Статья 36. Зоны охраны памятников истории и культуры
1. В целях обеспечения охраны памятников истории и культуры устанавливаются охранные зоны, зоны регулирования застройки и зоны охраняемого природного ландшафта в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.
2. Границы охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта объектов историко-культурного наследия утверждаются местными представительными органами (маслихатами) областей (города республиканского значения, столицы) по представлению соответствующих местных исполнительных органов и вносятся в историко-архитектурный опорный план и карту-схему соответствующей местности, где фиксируется расположение памятников истории и культуры и вновь выявленных объектов.
3. Уполномоченным органом в пределах указанных зон могут быть применены меры административного воздействия на основаниях и в порядке, предусмотренных законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях.";
"Статья 38. Запрещение перемещения и изменения памятников истории и культуры
1. Перемещение и изменение памятников истории и культуры запрещаются.
Исключение допускается лишь в случаях разрушения более семидесяти процентов памятника истории и культуры либо утраты историко-культурной ценности, либо если его перемещение повлечет улучшение условий его сохранения, по согласованию со специальной комиссией уполномоченного органа на основании заключения историко-культурной экспертизы:
1) решением Правительства Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа на памятники истории и культуры международного и республиканского значения;
2) решением уполномоченного органа по представлению местных исполнительных органов областей (города республиканского значения, столицы) на памятники истории и культуры местного значения.
2. Физические и юридические лица, получившие такое решение, при перемещении или изменении памятника обязаны обеспечить соблюдение условий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, а уполномоченный орган обязан провести работы по научному изучению и фиксации памятника истории и культуры.
3. Расходы, связанные с осуществлением указанных работ, производятся за счет физических и юридических лиц, получивших решение на перемещение или изменение памятника истории и культуры.
Статья 39. Обеспечение сохранности объектов историко-культурного наследия при освоении территорий
1. При освоении территорий до отвода земельных участков должны производиться исследовательские работы по выявлению объектов историко-культурного наследия.
2. В случае обнаружения объектов, имеющих историческую, научную, художественную и иную культурную ценность, физические и юридические лица обязаны приостановить дальнейшее ведение работ и сообщить об этом уполномоченному органу
3. Запрещается проведение работ, которые могут создавать угрозу существованию объектов историко-культурного наследия.";
34) в статье 40:
в заголовке и части первой слово "памятников" заменить словами "на памятниках":
слова "разрешительных документов и (или)", "Разрешительные документы и (или)" исключить;
в части второй слова "археологические и реставрационные работы памятников" заменить словами "археологические и (или) научно-реставрационные работы на памятниках";
35) в статье 42:
в части первой слова "Должностные лица и граждане", "законодательством" заменить соответственно словами "Лица", "законами";
в части второй слова "Граждане, организации и общественные объединения" заменить словами "Физические и юридические лица";
36) статью 43 изложить в следующей редакции:
"Статья 43. Контроль за исполнением законодательства Республики Казахстан об охране и использовании объектов историко-культурного наследия
Контроль за исполнением законодательства Республики Казахстан об охране и использовании объектов историко-культурного наследия осуществляют:
1) местные исполнительные органы областей (города республиканского значения, столицы), районов (городов областного значения);
2) уполномоченный орган.".

4. В Закон Республики Казахстан от 12 декабря 1995 г. "О государственных наградах Республики Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 23, ст. 143; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 18, ст. 366; 1997 г., N 7, ст. 79; N 12, ст. 184; 1999 г., N 8, ст. 247; N 21, ст. 782; 2001 г., N 10, ст. 121; 2002 г., N 15, ст. 147; 2003 г., N 15, ст. 131):
1) в части первой статьи 10 слова "гражданские и" исключить;
2) часть первую статьи 34 исключить.

5. В Закон Республики Казахстан от 23 января 2001 г. "О местном государственном управлении в Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 3, ст 17; N 9, ст. 86; N 24, ст. 338; 2002 г., N 10, ст. 103; 2004 г., N 10, ст. 56; N 17, ст. 97; N 23, ст. 142; N 24, ст. 144; 2005 г., N 7-8, ст. 23; 2006 г., N 1, ст. 5; N 13, ст. 86, 87; N 15, ст. 92, 95; N 16, ст. 99; N 18, ст. 113; N 23, ст. 141; 2007 г., N 1, ст. 4; N 2, ст. 14):
в пункте 1 статьи 27:
в подпункте 18) слова "сохранению исторического или культурного наследия" заменить словами "охране и использованию историко-культурного наследия";
дополнить подпунктом 18-1) следующего содержания:
"18-1) осуществляет государственный контроль за состоянием использования и порядком содержания, а также исполнением археологических и научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры местного значения;".

6. В Закон Республики Казахстан от 13 июня 2001 г. "О туристской деятельности в Республике Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 13-14, ст. 175; 2002 г., N 4. ст, 33; 2003 г., N 23, ст. 168; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 3, ст. 22; 2007 г., N 2, ст. 18):
в подпункте 2) пункта 2 статьи 9 слова "культурного наследия" заменить словами "историко-культурного наследия".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его официального опубликования, за исключением абзацев двадцатого и тридцать четвертого подпункта 6), абзаца восьмого подпункта 13), абзаца десятого подпункта 17), абзацев четвертого, шестого и тринадцатого подпункта 18), абзацев пятого и седьмого подпункта 19), абзацев восьмого и одиннадцатого подпункта 21), абзацев четвертого, пятого, шестого, седьмого, восьмого, девятого, десятого, одиннадцатого, двенадцатого, тринадцатого и четырнадцатого подпункта 33), абзаца четвертого подпункта 34) пункта 3 и абзаца пятого пункта 5 статьи 1, которые вводятся в действие с 10 августа 2007 года.

Президент
Республики Казахстан

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 21 шілдедегі N 307 Заңы

1-бап . Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. 2001 жылғы 30 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2001 ж., N 5-6, 24-құжат; 17-18, 241-құжат; N 21-22, 281-құжат; 2002 ж., N№4, 33-құжат; N 17, 155-құжат; 2003 ж., N 1-2, 3-құжат; N 4, 25-құжат; N 5, 30-құжат; N 11, 56, 64, 68-құжаттар; N 14, 109-құжат; N 15, 122, 139-құжаттар; N 18, 142-құжат; N 21-22, 160-құжат; N 23, 171-құжат; 2004 ж., N 6, 42-құжат; N 10, 55-құжат; N 15, 86-құжат; N 17, 97-құжат; N 23, 139, 140-құжаттар; N 24, 153-құжат; 2005 ж., N 5, 5-құжат; N 7-8, 19-құжат; N 9, 26-құжат; N 13, 53-құжат; N 14, 58-құжат; N 17-18, 72-құжат; N 21-22, 86, 87-құжаттар; N 23, 104-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 2, 19, 20-құжаттар; N 3, 22-құжат; N 5-6, 31-құжат; N 8, 45-құжат; N 10, 52-құжат; N 11, 55-құжат; N 12, 72, 77-құжаттар; N 13, 85, 86-құжаттар; N 15, 92, 95-құжаттар; N 16, 98, 102-құжаттар; N 23, 141-құжат; 2007 ж., N 1, 4-құжат; N 2, 16, 18-құжаттар; N 3, 20, 23-құжаттар; N 4, 28, 33-құжаттар; N 5-6, 40-құжат; N 9, 67-құжат; N 10, 69-құжат; 2007 жылғы 22 маусымда "Егемен Қазақстан" және 2007 жылғы 21 маусымда "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жарнама мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2007 жылғы 19 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңы ):

1) 130-баптың екінші абзацындағы "айлық есептік көрсеткіштің" деген сөздердің алдынан "жүргізіліп жатқан жұмыстарын тоқтата тұрып не онсыз" деген сөздермен толықтырылсын;

2) 541-баптың бірінші бөлігі "129," деген цифрлардан кейін "130," деген цифрлармен толықтырылсын;

3) 568-баптың бірінші бөлігіндегі "130," деген цифрлар алып тасталсын;

4) 636-баптың 1-тармағы 1) тармақшасының он екінші абзацындағы "82" деген цифрлардан кейін ", 130" деген цифрлармен толықтырылсын;

2. 2003 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасының Жер кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., N 13, 99-құжат; 2005 ж., N 9, 26-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат; N 11, 55-құжат; N 12, 79, 83-құжаттар; N 16, 97-құжат; 2007 ж., N 1, 4-құжат; N 2, 18-құжат):

1) 65-баптың 1-тармағының 5) тармақшасындағы "тарих, сәулет ескерткіштерін, археологиялық мұра" деген сөздер "тарихи-мәдени мұра объектілері" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) 127-бапта:
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Тарихи-мәдени мұра объектілері, оның ішінде тарих және мәдениет ескерткіштері орналасқан жер учаскелері тарихи-мәдени мақсаттағы жерлер деп танылады.
Аумақтарды игеру кезінде жер учаскелері бөліп берілгенге дейін тарихи-мәдени мұра объектілерін анықтау жөнінде зерттеу жұмыстары жүргізілуге тиіс.
Тарихи, ғылыми, көркемдік және өзге де мәдени құндылығы бар объектілер табылған жағдайда, жер пайдаланушылар одан әрі жұмыс жүргізуді тоқтата тұрып, бұл туралы тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органға хабарлауға міндетті.
Тарихи-мәдени мұра объектілерінің сақталып тұруына қатер төндіруі мүмкін жұмыстардың барлық түрлерін жүргізуге тыйым салынады.";
2-тармақта:
екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғауды қамтамасыз ету мақсатында тарихи-мәдени мақсаттағы жерлерде Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен қорғау аймақтары, құрылыс салуды реттеу аймақтары және қорғалатын табиғи ландшафт аймақтары белгіленеді.";
мынадай мазмұндағы үшінші және төртінші бөліктермен толықтырылсын:
"Тарихи-мәдени мұра объектілерінің қорғау аймақтарының, құрылыс салуды реттеу аймақтарының және қорғалатын табиғи ландшафт аймақтарының шекараларын тиісті жергілікті атқарушы органдардың ұсынуы бойынша облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті өкілді органдары (мәслихаттар) бекітеді.
Аталған аймақтарды айқындаудың тәртібі мен олардағы жерді пайдалану режимін тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.";
мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын:
"3. Қорғалатын аймақтардың, құрылыс салуды реттеу аймақтарының және қорғалатын табиғи ландшафт аймақтарының шегінде тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті орган Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негіздерде және тәртіппен әкімшілік ықпал ету шараларын қолдануы мүмкін.".

3. "Тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану туралы" 1992 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1992 ж., N 15, 363-құжат; 1995 ж., N 20, 120-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2007 ж., N 2, 18-құжат):

1) тақырыптағы "мұраны" деген сөз "мұра объектілерін" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) бүкіл мәтін бойынша:
"бөлім" деген сөз "-тарау" деген сөзбен ауыстырылсын;
"тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органның", "тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті орган", "тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органды", "тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органмен", "тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органға", "Тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органның", "Тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті орган" деген сөздер тиісінше "уәкілетті органның", "уәкілетті орган", "уәкілетті органды", "уәкілетті органмен", "уәкілетті органға", "Уәкілетті органның", "Уәкілетті орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

3) кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:
"Осы Заң тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мақсаттарды, міндеттер мен құқықтық негіздерді айқындайды.";

4) 1, 16, 18 және 42-баптардағы, 3-тараудың тақырыбындағы "тарихи-мәдени мұраны", "Тарихи-мәдени мұраны", "тарихи-мәдени мұраларды" деген сөздер тиісінше "тарихи-мәдени мұра объектілерін", "Тарихи-мәдени мұра объектілерін" деген сөздермен ауыстырылсын;

5) 5-баптың бірінші бөлігіндегі, 7-баптың екінші және үшінші бөліктеріндегі, 12-баптың төртінші бөлігіндегі, 15 және 37-баптардағы "ескерткіштер", "ескерткіш", "ескерткіштерді", "Ескерткішке", "ескерткіштің", "Ескерткіштің", "Ескерткіштерді" деген сөздер тиісінше "тарих және мәдениет ескерткіштері", "тарих және мәдениет ескерткіші", "тарих және мәдениет ескерткіштерін", "Тарих және мәдениет ескерткішіне", "тарих және мәдениет ескерткішінің", "Тарих және мәдениет ескерткішінің", "Тарих және мәдениет ескерткіштерін", "тарих және мәдениет ескерткіштерінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

6) 2, 3 және 4-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

" 2-бап. Осы Заңның мақсаты

Осы Заңның мақсаты:
1) тарихи-мәдени мұра объектілерін, оларды қорғауды және пайдалануды айқындау;
2) тарихи-мәдени мұра объектілеріне тарих және мәдениет ескерткіші мәртебесін бекіту;
3) жеке және заңды тұлғалардың тарихи-мәдени мұра объектілерін сақтау саласындағы құқықтары мен міндеттерін регламенттеу;
4) мемлекеттік органдардың тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау саласындағы құзыретінің аражігін ажырату;
5) тарихи-мәдени мұра объектілеріне залал келтіргені үшін жауапкершілік шараларын белгілеу болып табылады.

3-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) алдын-ала есепке алу тізімі - тарих және мәдениет ескерткіштері мәртебесін беру мақсатында анықталған тарихи-мәдени мұра объектілерінің тізімі;
2) ансамбльдер - оқшауландырылған немесе біріктірілген ескерткіштердің, фортификация, сарай, тұрғын үй, қоғам, әкімшілік, сауда, өндіріс, ғылым, оқу мақсатындағы құрылғылар мен құрылыстардың, сондай-ақ діни мақсаттағы ескерткіштер мен құрылыстардың топтары, оның ішінде тарихи қалыптасқан аумақтарда оқшауланған қоныстардың тарихи жоспарлануы мен құрылысының фрагменттері;
3) археология ескерткіштері - тұрақтар, қалашықтар, қорғандар, ежелгі қоныстардың, бекіністердің, өндірістердің, арналардың, жолдардың қалдықтары, ежелгі қорымдар, тас мүсіндер, жартастағы бейнелер мен жазбалар, ежелгі елді мекендердің тарихи мәдени қабатының учаскелері және ежелгі адамның өмірі мен қызметінің іздері бар өзге де орындар;
4) қала құрылысы мен сәулет ескерткіштері - сәулет ансамбльдері мен кешендері, тарихи орталықтар, орамдар, алаңдар, көшелер, қалалар мен басқа да елді мекендердің ежелгі жоспарлануы мен құрылысының қалдықтары; азаматтық, тұрғын үй, өнеркәсіптік, әскери, ғибадат ету сәулетінің, халық сәулетшілігінің құрылыстары, сондай-ақ олармен байланысты монументтік, сәндік-қолданбалы және бақ-саяжай өнерінің туындылары, табиғат ландшафты;
5) қорғау міндеттемесі - тарих және мәдениет ескерткішінің осы құжатты ресімдеу кезіндегі жай-күйі және меншік иесінің немесе пайдаланушының тарих және мәдениет ескерткішін күтіп-ұстау шарттары тіркелетін құжат;
6) тарих және мәдениет ескерткіштері - Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілген, халықтың өткен тарихымен, қоғам мен мемлекеттің дамуымен байланысты, адам жасаған немесе адам мен табиғаттың бірлескен туындысы болып табылатын жекелеген кесендер, ғимараттар, құрылыстар мен ансамбльдер, тарихи-мәдени ландшафттар және басқа да көрікті жерлер;
7) тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі археологиялық жұмыстар - археология ескерткіштеріне археологиялық қазба, барлау және сараптамалар жасау жолымен дала зерттеулерін жүргізу;
8) тарихи-мәдени қорық - айрықша тарихи, ғылыми және көркемдік құндылық болып табылатын ескерткіштердің ансамбльдері мен кешендері;
9) тарих және мәдениет ескерткішін пайдаланушы - осы Заңға сәйкес тарих және мәдениет ескерткіштерін оның меншік иесімен жасалған шарт негізінде пайдалану құқығы берілген жеке немесе заңды тұлға;
10) тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі ғылыми-реставрациялау жұмыстары - тарих және мәдениет ескерткіштерінде жүргізілетін археологиялық жұмыстарды қоспағанда, өндірістік, ғылыми-зерттеу және жобалау жұмыстарының барлық түрлері;
11) тарихи-мәдени мұра объектілері - тарихи оқиғалар нәтижесінде пайда болған, тарих, археология, сәулет, қала құрылысы, өнер, ғылым мен техника, эстетика, этнология немесе антропология, әлеуметтік мәдениет тұрғысынан құнды болып табылатын, олармен байланысты бейнелеу, мүсін, қолданбалы өнер, ғылым мен техника туындылары және материалдық мәдениеттің өзге де заттары бар жылжымайтын мүлік объектілері;
12) тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті орган (уәкілетті орган) - тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
13) тарихи-мәдени сараптама - тарихи-мәдени мұра объектісінің тарихи-мәдени маңызын және сақталу дәрежесін белгілеуге бағытталған ұйымдастырушылық, талдау және практикалық іс-шаралардың жиынтығын қамтитын қорытынды;
14) тарихи-сәулет тірек жоспары - тарихи, ғылыми, көркемдік және мәдени құндылық болып табылатын тарих пен мәдениет ескерткіштерінің және жаңадан анықталған объектілердің орналасуын тіркейтін құжат.

4-бап. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің түрлері,
оларды қорғау және пайдалану

1. Тарих және мәдениет ескерткіштері мынадай түрлерге бөлінеді:
1) қала құрылысы және сәулет ескерткіштері;
2) археология ескерткіштері;
3) ансамбльдер.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау және пайдалану:
1) тарихи-мәдени мұра объектілерін анықтауға, зерттеуге және насихаттауға;
2) тарихи-мәдени мұра объектілеріне тарих және мәдениет ескерткіштері мәртебесін бекітуге;
3) жоюдан, тағылық актілерінен, өңін айналдырудан, жалған дәріптеуден, бұрмалаудан, орынсыз өзгерістер енгізуден, тарихи түпмәтіннен үзіп тастаудан қорғауды қамтамасыз етуге;
4) археологиялық және ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізу жолымен қайта түлетуге және сақтауға;
5) олардың сақталуы қамтамасыз етілетін нормаларға сәйкес күтіп-ұсталуына;
6) этномәдени ортаны қайта түлету процесінде, сондай-ақ ғылыми және тәрбиелік мақсаттарда пайдалануға бағытталған шаралар жүйесін қамтиды.";

7) 5-бапта:
"құқықтық мәртебесі", "құқықтық мәртебеден", "құқықтық мәртебесінен" деген сөздер тиісінше "мәртебесі", "мәртебеден", "мәртебесінен" деген сөздермен ауыстырылсын;
екінші, үшінші және бесінші бөліктердегі "тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізіміне", "тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізімінде", "тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізімінен" деген сөздер тиісінше "Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне", "Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімінде", "Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімінен" деген сөздермен ауыстырылсын;
үшінші бөлікте:
бірінші сөйлем "міндетті түрде" деген сөздерден кейін "ресми" деген сөзбен толықтырылсын;
екінші сөйлем мынадай редакцияда жазылсын:
"Археология ескерткіштері олар анықталған кезден бастап тарих және мәдениет ескерткіштері мәртебесін алады";
бесінші бөлікте:
"шығарып тастауға" деген сөздерден кейін "объект толық түгел жойылған және (немесе) тарихи-мәдени мәнін жоғалтқан жағдайда ғана" деген сөздермен толықтырылсын;
"ғылыми" деген сөз "тарихи-мәдени" деген сөздермен ауыстырылып, "ерекше жағдайларда (дүлей зілзала салдарынан қираған кезде) ғана" деген сөздер алып тасталсын;
алтыншы бөліктегі "Алдын ала есепке алу тізіміне енгізілген жаңадан анықталған тарихи-мәдени мұра объектілері олардың" деген сөздер "Жаңадан анықталған тарихи-мәдени мұра объектілері алдын ала есепке алу тізіміне енгізіледі және олар өздерінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

8) 7-бап мынадай редакцияда жазылсын:

" 7-бап. Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұра
объектілерін қорғау, сақтау және пайдалану
жөніндегі құзыреті

Қазақстан Республикасы тиісті мемлекеттік органдардың атынан тарихи және мәдени ескерткіштерді қорғауды, сақтауды және пайдалануды қамтамасыз етеді.
Халықаралық шарттарға сәйкес:
1) Қазақстан Республикасының меншігі болып табылатын, бірақ басқа мемлекеттердің аумақтарында орналасқан;
2) басқа мемлекеттердің меншігі болып табылатын, бірақ Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан;
3) басқа мемлекеттердің меншігі болып табылатын, солардың аумақтарында орналасқан, бірақ тарихи тұрғыдан Қазақстан Республикасымен байланысты тарихи және мәдени ескерткіштер де қорғалуға, сақталуға және пайдаланылуға жатады.
Қазақстан Республикасы өзінен тыс жерде орналасқан және Қазақстан халқының тарихи-мәдени игілігі деп танылған тарихи-мәдени мұра объектілерін анықтау, есепке алуды ұйымдастыру, сақтау және тарихи отанына қайтару жөнінде шаралар қолданады.";

9) 8-баптағы "республиканың басқа да заң актілерімен" деген сөздер "Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен" деген сөздермен ауыстырылсын;

10) 9 және 10-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

" 9-бап. Меншік құқығының объектілері

Осы Заңда белгіленген тәртіппен тарих және мәдениет ескерткіштері деп танылған тарихи-мәдени мұра объектілері тарих және мәдениет ескерткіштеріне меншік құқығының объектілері болып табылады.

10-бап. Меншік құқығының субъектілері

Қазақстан Республикасы, жеке және заңды тұлғалар тарихи-мәдени мұра объектілеріне меншік құқығының субъектілері болып табылады.";

11) 11-бапта:
бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан және басқа субъектілерге тиесілі емес тарих және мәдениет ескерткіштері Қазақстан Республикасының ерекше меншігі болып табылады.";
екінші бөліктегі "қазақ халқының тарихи-мәдени мұрасы болып табылатын, ол үшін тарихи-мәдени құнды" деген сөздер "қазақ халқының және Қазақстан Республикасында тұратын басқа да халықтардың тарихи-мәдени мұрасын құрайтын тарихи-мәдени құндылығы бар" деген сөздермен ауыстырылсын;

12) 12-баптың екінші және бесінші бөліктері алып тасталсын;

13) 13-бапта:
бірінші бөлікте:
2) тармақша алып тасталсын;
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың), аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарын меншік құқықтарының болуы мүмкін немесе болған өзгерістері туралы хабардар етуге;";
4) тармақша алып тасталсын;
5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"5) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізуді - уәкілетті органмен, жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізуді облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарымен келісуге;";
6) тармақшадағы "арнайы шарттарда белгіленген тәртіппен шекте тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті органмен" деген сөздер "облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың), аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарымен жасалған арнайы шарттарда белгіленген тәртіп пен шекте" деген сөздермен ауыстырылсын;
екінші және үшінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:
Тарихи және мәдени ескерткіштердің меншік иелері мен оларды пайдаланушылардың міндеттемелері облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдары беретін қорғау міндеттемесінде тіркеледі.
Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген міндеттемелер тарихи және мәдени ескерткіштерді пайдаланушыларға да бірдей дәрежеде қатысты.";

14) 14-бапта:
бірінші бөліктегі "айыру сот шешімі негізінде ғана жүзеге асырылады" деген сөздер "айыруды сот жүзеге асырады" деген сөздермен ауыстырылсын;
төртінші бөлік алып тасталсын;

15) 15-бапта:
екінші бөліктің орыс тіліндегі мәтіні өзгертілді, мемлекеттік тілдегі мәтін өзгермейді;
үшінші бөліктегі екінші және үшінші сөйлемдер алып тасталсын;

16) 16-баптың бесінші абзацы алып тасталсын;

17) 17-бап мынадай редакцияда жазылсын:

" 17-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің тарихи-мәдени
мұра объектілерін қорғау және пайдалану
саласындағы құзыреті

Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын айқындайды;
2) уәкілетті орган туралы ережені бекітеді;
3) мемлекет меншігіндегі тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға жалдау ақысының ставкаларын белгілейді;
4) тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау және күтіп-ұстау ережелерін бекітеді;
5) тарих және мәдениет ескерткіштерін анықтау, есепке алу, оларға мәртебе беру мен одан айыру ережелерін бекітеді;
6) тарих және мәдениет ескерткіштеріне қорғау міндеттемелерін беру ережелерін бекітеді;
7) тарих және мәдениет ескерткіштерінде археологиялық және (немесе) ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізуге лицензиялар беру ережелерін бекітеді;
8) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беру тәртібін бекітеді.";

18) 18-бапта:
бірінші бөлікте:
1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"1) тарихи-мәдени мұра объектілерін анықтауды, есепке алуды, қорғауды, пайдалануды және тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізуді қамтамасыз етеді;";
2) тармақша алып тасталсын;
3) тармақшадағы "ескерткіштерді есепке алуды, қорғауды және қалпына келтіруді" деген сөздер "тарих және мәдениет ескерткіштерін есепке алуды, қорғауды және оларда ғылыми-реставрациялау жұмыстарын" деген сөздермен ауыстырылсын;
4) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"4) мемлекет меншігі болып табылатын, жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беру туралы мәселені шешеді;";
5) тармақша алып тасталсын;
6) тармақшадағы "тарихи-құрылыс" деген сөздер "тарихи-сәулет" деген сөздермен ауыстырылсын;
8) тармақшадағы "лауазымды адамдарды, азаматтарды, ұйымдарды, қоғамдық бірлестіктерді" деген сөздер "жеке және заңды тұлғаларды" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 13), 14) және 15) тармақшалармен толықтырылсын:
"13) тиісті аумақтарда жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің пайдаланылу және күтіп-ұстау тәртібін, сондай-ақ оларда археологиялық және ғылыми-реставрациялау жұмыстарының орындалуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
14) тарих және мәдениет ескерткіштерінің меншік иелеріне және пайдаланушыларына олардың осы Заңды бұзғаны туралы нұсқамалар береді;
15) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негіздерде және тәртіппен әкімшілік ықпал етудің өзге де шараларын қолданады.";
екінші бөлікте:
1) тармақшадағы "азаматтар мен ұйымдардың" деген сөздер "жеке және заңды тұлғалардың" деген сөздермен ауыстырылсын;
5) тармақшадағы ", оларды бұзуды" деген сөздер алып тасталсын;
6) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"6) тарихи-мәдени сараптама негізінде тарихи-мәдени мұра объектілерінің қорғалатындығын жариялау туралы ұсыныстар енгізеді.";

19) 19-бап мынадай редакцияда жазылсын:

" 19-бап. Уәкілетті органның құзыреті

Уәкілетті орган:
1) тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау және пайдалану саласында бағдарламалар әзірлейді және мемлекеттік саясатты іске асырады;
2) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі археологиялық және ғылыми-реставрациялау жұмыстарының орындалуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
3) тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау және пайдалану мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;
4) тарих және мәдениет ескерткіштерінде археологиялық және (немесе) ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізуге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен лицензиялар береді;
5) уәкілетті органның арнайы комиссиясының жұмысын ұйымдастырады;
6) мемлекет меншігі болып табылатын халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беру жөнінде шешім қабылдайды;
7) тарихи-мәдени сараптама жүргізудің ережелерін бекітеді;
8) тарих және мәдениет ескерткіштері бар қалалар мен басқа елді мекендерді жоспарлау, салу және реконструкциялау жобаларын келіседі;
9) Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы заңнамасы талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді;
10) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануды және оларды күтіп-ұстау тәртібін мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
11) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негіздерде және тәртіппен әкімшілік ықпал етудің өзге де шараларын қолданады;
12) жаңа тарих және мәдениет ескерткіштерін орнатуды бақылауды жүзеге асырады;
13) тарихи-мәдени мұра объектілерінің қорғау аймақтарын, құрылыс салуды реттеу аймақтарын және қорғалатын табиғи ландшафт аймақтарын айқындаудың тәртібін және пайдалану режимін бекітеді.";

20) 20-бап алып тасталсын;

21) мынадай мазмұндағы 20-1-баппен толықтырылсын:

" 20-1-бап. Мемлекеттік бақылау

1. Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік бақылаудың мақсаты Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы заңнамасын жеке және заңды тұлғалардың сақтауын қамтамасыз ету болып табылады.
2. Уәкілетті орган жүзеге асыратын тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік бақылау:
1) барлық санаттағы тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдаланудың жай-күйін және олардың күтіп-ұсталу тәртібін;
2) тарих және мәдениет жаңа ескерткіштерінің орнатылуын;
3) лицензиаттың берілген лицензия шарттарын сақтауын;
4) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі археологиялық және ғылыми-реставрациялау жұмыстарының орындалуын бақылауды қамтиды.
3. Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдары жүзеге асыратын тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік бақылау:
1) жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдаланудың жай-күйін және оларды күтіп-ұстау тәртібін мемлекеттік бақылауды;
2) жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі археологиялық және ғылыми-реставрациялау жұмыстарының орындалуын мемлекеттік бақылауды қамтиды.
4. Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттік бақылауды уәкілетті орган, облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдары тексерулер нысанында жүзеге асырады.
5. Тексерудің түрлері:
1) жоспарлы - жылына бір реттен жиі болмайтындай етіп жүргізілетін, уәкілетті органның, облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарының алдын ала жоспарлаған тексеруі;
2) жоспардан тыс - қоғамдық тәртіпке, халық денсаулығына, қоршаған ортаға, ұлттық қауіпсіздікке төнген қауіп-қатерді дереу жоюды талап ететін, сондай-ақ шағымдарға, өтініштерге және арыздарға дереу ден қоюды талап ететін, қалыптасқан әлеуметтік-экономикалық жағдайға байланысты тағайындалатын тексеру болып табылады.
6. Тексерулер жүргізу мерзімі нұсқама тапсырылған кезден бастап он бес жұмыс күнінен аспауға тиіс.";

22) 4-бөлім алып тасталсын;

23) 5-бөлімнің тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

" 5-тарау. Жеке және заңды тұлғалардың тарихи-мәдени мұра
объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі
іс-шараларды жүзеге асыруға қатысуы ";

24) 22-бап мынадай редакцияда жазылсын:

" 22-бап. Жеке және заңды тұлғалардың тарихи-мәдени
мұра объектілерін қорғау және пайдалану
жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыруға қатысуы

Жеке және заңды тұлғалар тарих және мәдениет ескерткіштерін насихаттау мен танымал етуге қатысады, тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау, сақтау және пайдалану жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыруда облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарына жәрдемдеседі.
Жеке және заңды тұлғалар тарих және мәдениет ескерткіштерінің сақталуын қамтамасыз ету мақсатында оларға қамқоршылық жұмыстарын белгілеуге құқылы.";

25) 23 және 24-баптар алып тасталсын;

26) 27-баптың екінші және үшінші бөліктеріндегі "тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізімін" деген сөздер "Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімін" деген сөздермен ауыстырылсын;

27) 28-баптағы "уәкілетті комиссиялар құрады, олардың құрамына" деген сөздер "арнайы комиссия құрады, оның құрамына" деген сөздермен ауыстырылсын;

28) 7-бөлімнің тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

" 7-тарау. Тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалану
тәртібі ";

29) 29-бапта:
тақырыптағы және бірінші бөліктегі "Тарихи-мәдени мұра объектілерін" және "Тарихи-мәдени мұра объектілерді" деген сөздер тиісінше "Тарих және мәдениет ескерткіштерін", "Тарих және мәдениет ескерткіштері" деген сөздермен ауыстырылсын;
екінші бөліктегі "Қала құрылысы және сәулет ескерткіштерін, қалалар" деген сөздер "Қалалар" деген сөзбен ауыстырылсын;

30) 30-бапта:
бірінші бөліктегі "ұйымдарға, қоғамдық бірлестіктерге, кәсіпорындар мен азаматтарға" деген сөздер "жеке және заңды тұлғаларға" деген сөздермен ауыстырылсын;
екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері осы Заңға сәйкес облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарының шешімі бойынша пайдалануға беріледі.";
мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:
"Халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері уәкілетті органның шешімі бойынша пайдалануға беріледі.";

31) 31-бап алып тасталсын;

32) 32-бапта:
бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдаланып отырған жеке және заңды тұлғалар тарих және мәдениет ескерткіштерін сипаты мен мақсатына сәйкес пайдалану жөніндегі міндеттерін бұзып, соның салдарынан тарих және мәдениет ескерткішіне жойылу немесе бүліну қатері төнген жағдайда, олар пайдалану құқығынан айрылады.";
екінші бөліктегі "пайдалану туралы шартта" деген сөздер "қорғау міндеттемесінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

33) 33, 34, 36, 38 және 39-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

" 33-бап. Пайдалануға берілген жерлерде тұрған тарих
және мәдениет ескерткіштерінің сақталуын
қамтамасыз ету

Жеке және заңды тұлғалар өздеріне пайдалануға берілген жерлерде тұрған тарих және мәдениет ескерткіштерінің сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.

34-бап. Тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі
ғылыми-реставрациялау жұмыстары

1. Тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі ғылыми-реставрациялау жұмыстарына:
1) ғылыми зерттеу - тарих және мәдениет ескерткішін сақтау жөнінде жобалау-сметалық құжаттама жасау және қажетті жұмыстар жүргізу мақсатында оның сапасын және сақталу деңгейін зерделеуге, бағалауға бағытталған іс-шаралар кешені;
2) консервациялау - тарих және мәдениет ескерткішін одан әрі бұзылудан сақтайтын және ескерткіштің тарихи қалыптасқан келбетін өзгертпей оның конструкциялық бөліктері мен сәндік элементтерін бекітуді және қорғауды қамтамасыз ететін іс-шаралар кешені. Ескерткіштің бүтін сақталуын қамтамасыз ететін іс-шаралардан тұратын аварияға қарсы жұмыстар да консервациялауға жатады;
3) реставрациялау - тарих және мәдениет ескерткішін құндылығы жоқ және ескерткіштің келбетін бұзатын қабаттардан тазарту жолымен оның тарихи, сәулеттік-көркемдік келбетінің сақталуы мен ашылуын, ғылыми негізделген деректер арқылы ғимараттың, ансамбльдің, кешеннің жоғалған элементтерінің орнын толтыруды қамтамасыз ететін іс-шаралар кешені;
4) қайтадан жасау - жеткілікті ғылыми деректері мен тарих және мәдениет ескерткішінің айрықша тарихи, ғылыми, көркемдік немесе өзге де мәдени маңызы болған кезде жоғалған тарих және мәдениет ескерткішін қалпына келтіру жөніндегі іс-шаралар кешені;
5) жөндеу - тарих және мәдениет ескерткішінің техникалық жай-күйін оның келбетін өзгертпей, кезеңдік жұмыстар жүргізу жолымен күтіп-ұстау жөніндегі іс-шаралар кешені;
6) бейімдеу - тарих және мәдениет ескерткішінің тарихи, көркемдік құндылығына және сақталуына нұқсан келтірмей, оның қазіргі заманға сай пайдаланылуы үшін жағдай жасау мақсатында жүргізілетін іс-шаралар кешені.
2. Халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі ғылыми-реставрациялау жұмыстары - уәкілетті органның бақылауымен, жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі ғылыми-реставрациялау жұмыстары облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарының бақылауымен жүзеге асырылады.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі ғылыми-реставрациялау жұмыстары бюджет қаражаты, инвестициялар тарту есебінен, сондай-ақ тарих және мәдениет ескерткіштерінің меншік иелері мен пайдаланушыларының қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
4. Тарих және мәдениет ескерткіштеріндегі ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жеке және заңды тұлғалар лицензия негізінде жүзеге асырады.";

" 36-бап. Тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау
аймақтары

1. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің қорғалуын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен қорғау аймақтары, құрылыс салуды реттеу аймақтары және қорғалатын табиғат ландшафты аймақтары белгіленеді.
2. Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау аймақтарының, құрылыс салуды реттеу аймақтары мен қорғалатын табиғат ландшафты аймақтарының шекараларын тиісті жергілікті атқарушы органдардың ұсынуы бойынша облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті өкілді органдары (мәслихаттар) бекітеді және олар тиісті жердің тарих және мәдениет ескерткіштері мен жаңадан анықталған объектілердің орналасуы тіркелетін тарихи-сәулет тірек жоспарына және карта-схемасына енгізіледі.
3. Уәкілетті орган көзделген аймақтардың шегінде Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негіздерде және тәртіппен әкімшілік ықпал ету шараларын қолдануы мүмкін.";

" 38-бап. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің орнын
ауыстыруға және оларды өзгертуге тыйым салу

1. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің орнын ауыстыруға және оларды өзгертуге тыйым салынады.
Тарих және мәдениет ескерткішінің жетпіс процентінен астамы бұзылған не оның тарихи-мәдени құндылығы жоғалған, не орнын ауыстыру оның сақталу жағдайын жақсартатын болған жағдайда:
1) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріне уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен;
2) жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріне облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарының ұсынуы бойынша уәкілетті органның шешімімен уәкілетті органның арнайы комиссиясымен келісе отырып тарихи-мәдени сараптама қорытындысы негізінде ғана олардың орнын ауыстыруға және өзгертуге жол беріледі.
2. Мұндай шешім алған жеке және заңды тұлғалар ескерткіштің орнын ауыстыруды немесе оларды өзгертуді жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шарттардың сақталуын қамтамасыз етуге міндетті, ал уәкілетті орган тарих және мәдениет ескерткішін ғылыми зерделеу және тіркеу бойынша жұмыстар жүргізуге міндетті.
3. Аталған жұмыстарды жүзеге асыруға байланысты шығыстар тарих және мәдениет ескерткішінің орнын ауыстыруға немесе оларды өзгертуге шешім алған жеке және заңды тұлғалардың есебінен жүргізіледі.

39-бап. Аумақты игеру кезінде тарихи-мәдени мұра
объектілерінің сақталуын қамтамасыз ету

1. Аумақтарды игеру кезінде жер учаскелері бөліп берілгенге дейін тарихи-мәдени мұра объектілерін анықтау жөнінде зерттеу жұмыстары жүргізілуге тиіс.
2. Тарихи, ғылыми, көркемдік және өзге де мәдени құндылығы бар объектілер табылған жағдайда, жеке және заңды тұлғалар одан әрі жұмыс жүргізуді тоқтата тұрып, бұл туралы уәкілетті органға хабарлауға міндетті.
3. Тарихи-мәдени мұра объектілерінің сақталып тұруына қатер төндіруі мүмкін жұмыстарды жүргізуге тыйым салынады.";

34) 40-бапта:
тақырыптағы және бірінші бөліктегі "ескерткіштерге" деген сөздер "ескерткіштерде" деген сөздермен ауыстырылсын;
"рұқсат құжаттары және (немесе)", "рұқсат құжаттарын және (немесе)" деген сөздер алып тасталсын;
екінші бөліктегі "ескерткіштерінің археологиялық және реставрациялау" деген сөздер "ескерткіштерінде археологиялық және (немесе) ғылыми-реставрациялау" деген сөздермен ауыстырылсын;

35) 42-бапта:
бірінші бөліктегі "лауазымды адамдар мен азаматтар" деген сөздер "тұлғалар" деген сөзбен ауыстырылсын;
екінші бөліктегі "азаматтар, ұйымдар және қоғамдық бірлестіктер" деген сөздер "жеке және заңды тұлғалар" деген сөздермен ауыстырылсын;

36) 43-бап мынадай редакцияда жазылсын:

" 43-бап. Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және
пайдалану туралы Қазақстан Республикасы
заңнамасының орындалуын бақылау

Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының орындалуын бақылауды:
1) облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың), аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары;
2) уәкілетті орган жүзеге асырады.".

4. "Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы" 1995 жылғы 12 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына
(Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., N 23, 143-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы 1996 ж., N 18, 366-құжат; 1997 ж., N 7, 79-құжат; N 12, 184-құжат; 1999 ж., N 8, 247-құжат; N 21, 782-құжат; 2001 ж., N 10, 121-құжат; 2002 ж., N 15, 147-құжат; 2003 ж., N 15, 131-құжат):

1) 10-баптың бірінші бөлігіндегі "азаматтық және" деген сөздер алып тасталсын;

2) 34-баптың бірінші бөлігі алып тасталсын.

5. "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2001 ж., N 3, 17-құжат; N 9, 86-құжат; N 24, 338-құжат; 2002 ж., N 10, 103-құжат; 2004 ж., N 10, 56-құжат; N 17, 97-құжат; N 23, 142-құжат; N 24, 144-құжат; 2005 ж., N 7-8, 23-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 13, 86, 87-құжаттар; N 15, 92, 95-құжаттар; N 16, 99-құжат; N 18, 113-құжат; N 23, 141-құжат; 2007 ж., N 1, 4-құжат; N 2, 14-құжат):
27-баптың 1-тармағында:
18) тармақшадағы "тарих немесе мәдени мұраны сақтау" деген сөздер "тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 18-1) тармақшамен толықтырылсын:
"18-1) жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдаланудың жай-күйін және оларды күтіп-ұстау тәртібін, сондай-ақ археологиялық және ғылыми-реставрациялау жұмыстарының орындалуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;".

6. "Қазақстан Республикасындағы туристік қызмет туралы" 2001 жылғы 13 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2001 ж., N 13-14, 175-құжат; 2002 ж., N 4, 33-құжат; 2003 ж., N 23, 168-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; 2007 ж., N 2, 18-құжат):
9-баптың 2-тармағының 2) тармақшасындағы "мәдени мұраларын" деген сөздер "тарихи-мәдени мұраларын" деген сөздермен ауыстырылсын.

2-бап . Осы Заң, 2007 жылғы 10 тамыздан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 3-тармағы 6) тармақшасының жиырмасыншы және отыз төртінші абзацтарын, 13) тармақшасының сегізінші абзацын, 17) тармақшасының оныншы абзацын, 18) тармақшасының төртінші, алтыншы және он үшінші абзацтарын, 19) тармақшасының бесінші және жетінші абзацтарын, 21) тармақшасының сегізінші және он бірінші абзацтарын, 33) тармақшасының төртінші, бесінші, алтыншы, жетінші, сегізінші, тоғызыншы, оныншы, он бірінші, он екінші, он үшінші және он төртінші абзацтарын, 34) тармақшасының төртінші абзацын және 5-тармағының бесінші абзацын қоспағанда, ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті