О ратификации Конвенции о рабстве от 25 сентября 1926 года, Протокола о внесении изменений в Конвенцию о рабстве от 7 декабря 1953 года и Дополнительной Конвенции об упразднении рабства, работорговли и институтов и обычаев, сходных с рабством, от 7 сентября 1956 года

Закон Республики Казахстан от 5 февраля 2008 года N 19-IV

      Ратифицировать Конвенцию о рабстве от 25 сентября 1926 года, Протокол о внесении изменений в Конвенцию о рабстве от 7 декабря 1953 года и Дополнительную Конвенцию об упразднении рабства, работорговли и институтов и обычаев, сходных с рабством, от 7 сентября 1956 года.

       Президент
       Республики Казахстан
 

КОНВЕНЦИЯ О РАБСТВЕ,
ПОДПИСАННАЯ В ЖЕНЕВЕ 25 СЕНТЯБРЯ 1926 ГОДА,
С ИЗМЕНЕНИЯМИ, ВНЕСЕННЫМИ ПРОТОКОЛОМ ОТ 7 ДЕКАБРЯ 1953 ГОДА

      Исходя из того, что государства, подписавшие Генеральный акт Брюссельской Конференции 1889-90 г., заявили о своем твердом намерении положить конец торговле невольниками в Африке;

      Исходя из того, что государства, подписавшие Сен-Жерменскую Конвенцию 1919 г., пересматривающую Берлинский Генеральный акт 1885 г. и Брюссельский Генеральный акт и декларацию 1890 г., выразили свое намерение полностью ликвидировать рабство во всех его формах и торговлю невольниками на суше и на море;

      Принимая во внимание доклад Временной Комиссии по Рабству, назначенной Советом Лиги Наций 12 июня 1924 г.;

      Желая завершить и развить дело, осуществленное благодаря Брюссельскому акту, и найти способ практического осуществления во всем мире намерений, выраженных в отношении торговли невольниками и рабства государствами, подписавшими Сен-Жерменскую Конвенцию, и признавая, что для этого необходимо принятие более подробных положений, чем те, которые содержатся в этой Конвенции;

      Полагая, кроме того, что необходимо воспрепятствоваться тому, чтобы принудительный труд приводил бы к условиям аналогичным условиям рабства;

      Решили заключить конвенцию и назначили для этого в качестве своих уполномоченных:

      /следуют фамилии уполномоченных/,
 
        Которые, по предъявлении своих полномочий,
 
        СОГЛАСИЛИСЬ О НИЖЕСЛЕДУЮЩЕМ:

  Статья 1.

      В целях настоящей Конвенции понимается, что:
      1. Рабство есть состояние или положение человека, над которым осуществляются атрибуты права собственности или некоторые из них;
      2. Торговля невольниками включает всякий акт захвата, приобретения или уступки человека с целью продажи его в рабство; всякий акт приобретения невольника с целью продажи его или обмена; всякий акт уступки путем продажи или обмена невольника, приобретенного с целью продажи или обмена, равно как и вообще всякий акт торговли или перевозки невольников.

  Статья 2.

      Высокие Договаривающиеся Стороны обязуются, поскольку они еще не приняли необходимых мер, и каждая в отношении территорий, находящихся под ее суверенитетом, юрисдикцией, покровительством, сюзеренитетом или опекой:
      а) предотвращать и пресекать торговлю невольниками;
      б) продолжать добиваться постепенно и в возможно короткий срок полной отмены рабства во всех его формах.

  Статья 3.

      Высокие Договаривающиеся Стороны обязуются принять все соответствующие меры для предотвращения и прекращения погрузки, выгрузки и перевозки невольников в своих территориальных водах, равно как и вообще на всех судах, носящих их национальные флаги.
      Высокие Договаривающиеся Стороны обязуются заключить в возможно короткий срок общую конвенцию о торговле невольниками, предоставляющую им права и возлагающую на них обязанности того же рода, как и те, которые предусмотрены в Конвенции от 17 июня 1925 г. относительно международной торговли оружием (статьи 12, 20, 21, 22, 23, 24 и параграфы 3, 4 и 5 раздела II приложения II), при условии необходимого приспособления и подразумевая, что эта общая конвенция не поставит суда (даже малого тоннажа) ни одной из Высоких Договаривающихся Сторон в иное положение, чем суда остальных Высоких Договаривающихся Сторон.
      Высокие Договаривающиеся Стороны также соглашаются, что как до, так и после вступления в силу названной общей конвенции они сохраняют полную свободу заключать между собою, не отступая, однако, от принципов, изложенных в предшествующем абзаце, такие специальные соглашения, которые в силу их особого положения покажутся им подходящими для достижения в возможно короткий срок полного искоренения торговли невольниками.

  Статья 4.

      Высокие Договаривающиеся Стороны будут оказывать друг другу взаимное содействие для достижения уничтожения рабства и торговли невольниками.

  Статья 5.

      Высокие Договаривающиеся Стороны признают, что обращение к принудительному или обязательному труду может привести к серьезным последствиям, и обязуются, каждая в отношении территорий, находящихся под ее суверенитетом, юрисдикцией, покровительством, сюзеренитетом или опекой, принять соответствующие меры для избежания того, чтобы принудительный или обязательный труд не создал положения аналогичного рабству.
      Стороны соглашаются, что:
      1. в соответствии с переходными постановлениями, изложенными в параграфе 2 ниже, принудительный или обязательный труд может требоваться только в общественных целях;
      2. на территориях, где еще существует принудительный или обязательный труд в целях иных, чем общественные, Высокие Договаривающиеся Стороны постараются постепенно и в возможно короткий срок положить ему конец; пока этот принудительный или обязательный труд будет существовать, он будет применяться лишь в виде исключения, за соразмерное вознаграждение и при условии, что не будет требоваться перемены обычного местожительства;
      3. компетентные центральные власти заинтересованной территории возьмут на себя во всех случаях ответственность за обращение к принудительному или обязательному труду.

  Статья 6.

      Высокие Договаривающиеся Стороны, законодательство которых не предусматривает в настоящее время достаточных мер по борьбе с нарушениями законов и правил, изданных для осуществления целей настоящей Конвенции, обязуются принять меры, необходимые для того, чтобы эти нарушения строго наказывались.

  Статья 7.

      Высокие Договаривающиеся Стороны обязуются сообщать друг другу и Генеральному Секретарю Организации Объединенных Наций законы и правила, которые они издадут с целью применения постановлений настоящей Конвенции.

  Статья 8.

      Высокие Договаривающиеся Стороны соглашаются, что все разногласия, которые могли бы возникнуть между ними относительно толкования или применения настоящей Конвенции, будут, если они не могут быть урегулированы путем непосредственных переговоров, передаваться на разрешение Международного Суда. Если государства, между которыми возникает разногласие, или одно из них не являются участниками Статута Международного Суда, это разногласие будет передано по их усмотрению и согласно конституционной процедуре каждого из них либо Международному Суду, либо третейскому суду, образованному согласно Конвенции от 18 октября 1907 г. о мирном разрешении международных споров, либо всякому иному третейскому суду.

  Статья 9.

      Каждая Высокая Договаривающаяся Сторона может заявить, либо в момент подписания, либо в момент ратификации или присоединения, что в отношении применения положений настоящей Конвенции или некоторых из них принятие этой Конвенции не налагает обязательств на всю совокупность территорий, находящихся под ее суверенитетом, юрисдикцией, покровительством, сюзеренитетом или опекой, или на некоторые из них, и может впоследствии присоединиться, полностью или частично, от имени какой-либо из этих территорий.

  Статья 10.

      В случае, если одна из Высоких Договаривающихся Сторон пожелает денонсировать настоящую Конвенцию, акт о денонсации будет направляться Генеральному Секретарю Организации Объединенных Наций, который немедленно разошлет надлежаще заверенные копии этого акта всем остальным Высоким Договаривающимся Сторонам, уведомив их о дне его получения.
      Денонсация вступит в силу только в отношении государства, которое о ней заявило, и спустя год после того, как заявление о денонсации будет получено Генеральным Секретарем Организации Объединенных Наций.
      О денонсации может быть равным образом заявлено отдельно в отношении каждой территории, находящейся под суверенитетом, юрисдикцией, покровительством, сюзеренитетом или опекой этого государства.

  Статья 11.

      Настоящая Конвенция, которая будет датирована сегодняшним днем и французский и английский тексты которой будут иметь одинаковую силу, останется до 1 апреля 1927 г. открытой для подписания государствами-членами Лиги Наций.
      Настоящая Конвенция будет открыта для присоединения всех государств, включая государства, не являющиеся членами Организации Объединенных Наций, которым Генеральный Секретарь разошлет заверенные копии Конвенции.
      Присоединение будет осуществляться путем сдачи на хранение официального документа Генеральному Секретарю Организации Объединенных Наций, который будет извещать об этом государства, участвующие в настоящей Конвенции, и все другие государства, предусмотренные в настоящей статье, уведомляя их о дате сдачи на хранение каждого такого документа о присоединении.

  Статья 12.

      Настоящая Конвенция будет ратифицирована и ратификационные грамоты будут сданы на хранение Генеральному Секретарю Организации Объединенных Наций, который немедленно известит об этом Высокие Договаривающиеся Стороны.
      Конвенция будет вступать в силу в отношении каждого государства со дня сдачи на хранение его документа о ратификации или присоединении.
      В удостоверение чего уполномоченные подписали настоящую Конвенцию.
      Совершено в Женеве, двадцать пятого сентября тысяча девятьсот двадцать шестого года, в единственном экземпляре, который останется на хранении в архивах Лиги Наций и должным образом заверенные копии которого будут препровождены каждому государству, подписавшему настоящую Конвенцию.

  ДОПОЛНИТЕЛЬНАЯ КОНВЕНЦИЯ
ОБ УПРАЗДНЕНИИ РАБСТВА, РАБОТОРГОВЛИ И
ИНСТИТУТОВ И ОБЫЧАЕВ, СХОДНЫХ С РАБСТВОМ

  ПРЕАМБУЛА

       Участвующие в настоящей Конвенции Государства,
       считая, что свобода есть прирожденное право каждого человека,
       имея в виду, что народы Объединенных Наций подтвердили в Уставе свою веру в достоинство и ценность человеческой личности,
       принимая во внимание,  что Всеобщая декларация прав человека, провозглашенная Генеральной Ассамблеей Организации Объединенных Наций в качестве общего идеала, к достижению которого должны стремиться все народы и все государства, установила, что никто не должен содержаться в рабстве или в подневольном состоянии и что рабство и работорговля запрещаются во всех их формах,
       признавая, что со времени заключения Конвенции о рабстве, подписанной в Женеве 26 сентября 1926 г. и направленной на обеспечение упразднения рабства и работорговли, достигнут дальнейший прогресс на пути к этой цели,
       принимая во внимание Конвенцию о принудительном труде 1930 года и принятые затем Международной организацией труда меры, касающиеся принудительного или обязательного труда,
       учитывая,  однако, что рабство, работорговля н институты и обычаи, сходные с рабством, ликвидированы еще не во всех частях мира,
       решив поэтому, что Конвенция 1926 года, которая остается в силе, должна быть теперь восполнена заключением дополнительной конвенции, которая была бы направлена на интенсификацию национальных, равно как и международных усилий к упразднению рабства, работорговли и институтов и обычаев, сходных с рабством,
       согласились о нижеследующем:

  РАЗДЕЛ 1
ИНСТИТУТЫ И ОБЫЧАИ, СХОДНЫЕ С РАБСТВОМ

  Статья 1

      Каждое из участвующих в настоящей Конвенции Государств принимает все возможные и необходимые законодательные и иные меры к тому, чтобы осуществить постепенно и в кратчайший по возможности срок полную отмену или упразднение нижеследующих институтов и обычаев, где они еще существуют, и независимо от того, охватываются ли они или не охватываются определением рабства, содержащимся в статье 1 Конвенции о рабстве, подписанной в Женеве 26 сентября 1926 года:
      а) долговой кабалы, т.е. положения или состояния, возникающего вследствие заклада должником в обеспечение долга своего личного труда или труда зависимого от него лица, если надлежаще определяемая ценность выполняемой работы не зачитывается в погашение долга или если продолжительность этой работы не ограничена и характер ее не определен;
      b) крепостного состояния, т.е. такого пользования землей, при котором пользователь обязан по закону, обычаю или соглашению жить и работать на земле, принадлежащей другому лицу, и выполнять определенную работу для такого другого лица, или за вознаграждение или без такового, и не может изменить это свое состояние;
      с) любого института или обычая, в силу которых
        i) женщину обещают выдать или выдают замуж, без права отказа с ее стороны, ее родители, опекун, семья или любое другое лицо или группа лиц за вознаграждение деньгами или натурой;
        ii) муж женщины, его семья или его клан имеет право передать ее другому лицу за вознаграждение или иным образом; или
        iii) женщина по смерти мужа передается по наследству другому лицу;
      d) любого института или обычая, в силу которого ребенок или подросток моложе восемнадцати лет передается одним или обоими своими родителями или своим опекуном другому лицу, за вознаграждение или без такового, с целью эксплуатации этого ребенка или подростка или его труда.

  Статья 2

      Чтобы положить конец институтам и обычаям, упомянутым в пункте с) статьи 1 настоящей Конвенции, участвующие в ней Государства обязуются установить, где надлежит соответствующий минимальный брачный возраст и поощрять установление порядка, при котором обеспечивается свободное изъявление обеими сторонами согласия на вступление в брак в присутствии компетентного гражданского должностного лица или служителя культа, а также поощрять регистрацию браков.

  РАЗДЕЛ II
РАБОТОРГОВЛЯ

  Статья 3

      1. Перевозка или попытка перевозки рабов из одной страны в другую какими бы то ни было транспортными средствами, или соучастие в таковых, считается уголовным преступлением по законам участвующих в настоящей Конвенции Государств, и лица, признанные виновными в этих преступлениях, подлежат суровым наказаниям.
      2. а) Участвующие в настоящей Конвенции Государства принимают все эффективные меры для воспрепятствования тому, чтобы суда и летательные аппараты, законно пользующиеся их флагом, перевозили рабов, и для наказания лиц, виновных в таких деяниях или в использовании государственного флага для этой цели.
      b) Участвующие, в настоящей Конвенции Государства принимают все эффективные меры для воспрепятствования тому, чтобы их порты, аэродромы и побережье использовались для перевозки рабов.
      3. Участвующие в настоящей Конвенции Государства обмениваются информацией с целью обеспечения практической координации принимаемых ими в борьбе с работорговлей мер и уведомляют друг друга о каждом случае работорговли и о каждой попытке совершить такое преступление, о которых им стало известно.

  Статья 4

      Раб, нашедший убежище на судне участвующего в настоящей Конвенции Государства, ipso facto становится свободным.

  РАЗДЕЛ III
РАБСТВО И ИНСТИТУТЫ И ОБЫЧАИ, СХОДНЫЕ С РАБСТВОМ

  Статья 5

      В стране, где рабство или институты или обычаи, упомянутые в статье 1 настоящей Конвенции, еще не отменены или не упразднены полностью, искалечение, клеймление выжиганием или иным способом раба или лица в подневольном состоянии, чтобы отметить такое его состояние, или с целью наказания или по какой-либо иной причине, а равно и соучастие в таких действиях, считается уголовным преступлением по законам участвующих в настоящей Конвенции Государств, и признанные виновными в таких преступлениях лица подлежат наказанию.

  Статья 6

      1. Обращение другого лица в рабство или склонение другого лица к отдаче себя или лица, зависимого от этого другого лица, в рабство или покушение на совершение таких действий, или соучастие в них, или участие в тайном сговоре для совершения любого из этих действий считается уголовным преступлением по законам участвующих в настоящей Конвенции Государств, и лица, признанные виновными в нем, подлежат наказанию.
      2. С соблюдением положений вступительной части статьи 1 настоящей Конвенции, положения пункта 2 настоящей статьи применяются также к случаям склонения другого лица к отдаче себя или лица, зависимого от этого другого лица, в подневольное состояние, являющееся результатом институтов или обычаев, упомянутых в статье 1, ко всякому покушению на совершение такого преступления, к соучастию в нем или участию в тайном сговоре для совершения любого из этих преступлений.

  РАЗДЕЛ IV
ОПРЕДЕЛЕНИЯ

  Статья 7

      В настоящей Конвенции
      а) под "рабством", как оно определено в Конвенции 1926 года о рабстве, понимается положение или состояние лица, в отношении которого осуществляются некоторые или все правомочия, присущие праву собственности, а под "рабом" понимается лицо, находящееся в таком состоянии или положении;
      b) под "лицом в подневольном состоянии" понимается лицо, находящееся в состоянии или положении, создавшемся в результате институтов или обычаев, упомянутых в статье 1 настоящей Конвенции;
      с) под "работорговлей" понимаются и в нее включаются все действия, связанные с захватом, приобретением какого-либо лица или с распоряжением им с целью обращения его в рабство; все действия, связанные с приобретением раба с целью его продажи или обмена; все действия по продаже или обмену лица, приобретенного с этой целью, и вообще всякое действие по торговле или перевозке рабов какими бы то ни было транспортными средствами.

  РАЗДЕЛ V
СОТРУДНИЧЕСТВО МЕЖДУ УЧАСТВУЮЩИМИ В НАСТОЯЩЕЙ КОНВЕНЦИИ
ГОСУДАРСТВАМИ И СООБЩЕНИЕ СВЕДЕНИЙ

  Статья 8

      1. Участвующие в настоящей Конвенций Государства обязуются сотрудничать друг с другом и с Организацией Объединенных Наций в осуществлении изложенных выше постановлений.
      2. Участники Конвенции обязуются посылать Генеральному Секретарю Организации Объединенных Наций копии всех законов, правил и административных распоряжений, издаваемых и вводимых в действие для осуществления постановлений настоящей Конвенции.
      3. Генеральный Секретарь Организации Объединенных Наций сообщает полученную согласно пункту 2 этой статьи информацию другим участникам Конвенции и Экономическому и Социальному Совету в числе документов, направляемых Совету для обсуждения вопросов, которое Совет может предпринять для выработки дальнейших рекомендаций относительно упразднения рабства, работорговли или институтов и обычаев, которые являются предметом настоящей Конвенции.

  РАЗДЕЛ VI
ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОСТАНОВЛЕНИЯ

  Статья 9

      Оговорки к настоящей Конвенции не допускаются.

  Статья 10

      Споры между Государствами, участвующими в настоящей Конвенция, относительно ее толкования или применения, не урегулированные путем переговоров, передаются по требованию любой из сторон в споре в Международный Суд, если только стороны не согласятся об ином способе их урегулирования.

  Статья 11

      1. Конвенция открыта до 1 июля 1967 года для подписания ее Государствами-Членами Организации Объединенных Наций или одного из специализированных учреждений. Конвенция подлежит ратификации подписавшими Государствами и ратификационные грамоты депонируются у Генерального Секретаря Организации Объединенных Наций, который уведомляет об этом каждое Государство, подписавшее Конвенцию или присоединившееся к ней.
      2. После 1 июля 1957 года Конвенция будет открыта для присоединения к ней Государств-Членов Организации Объединенных Наций или одного из специализированных учреждений, или же любого другого Государства, которому Генеральная Ассамблея Организации Объединенных Наций направит приглашение присоединиться. Присоединение осуществляется путем депонирования официального акта у Генерального Секретаря Организации Объединенных Наций, который извещает об этом каждое Государство, подписавшее Конвенцию или присоединившееся к ней.

  Статья 12

      1. Настоящая Конвенция применяется ко всем несамоуправляющимся, подопечным, колониальным и другим не входящим в метрополию территориям, за международные отношения которых данное участвующее в Конвенции Государство несет ответственность; это Государство, с соблюдением положений пункта 2 настоящей статьи, объявляет во время подписания, ратификации или присоединения, к какой из не входящих в метрополию территории или к каким из этих территорий Конвенция ipso facto применяется.
      2. В каждом случае, когда согласно конституционным законам или практике участвующего в Конвенции Государства или не входящей в метрополию территории требуется получение предварительного согласия этой территории, это Государство прилагает усилия, чтобы обеспечить получение необходимого согласия не входящей в метрополию территории в течение двенадцатимесячного срока со дня подписания Конвенции Государством-метрополией, и по получении согласия уведомляет о том Генерального Секретаря. К территории или территориям, указанным в упомянутом уведомлении, настоящая Конвенция применяется со дня получения уведомления Генеральным Секретарем.
      3. По истечении упомянутого в предыдущем пункте двенадцатимесячного срока, соответствующие Государства, участвующие в Конвенции, уведомляют Генерального Секретаря о результатах консультаций с находящимися вне метрополии территориями, за международные отношения которых они несут ответственность и согласие которых на применение настоящей Конвенции не было дано.

  Статья 13

      1. Настоящая Конвенция вступает в силу в день, когда два Государства станут ее участниками.
      2. Затем она вступает в силу в отношении каждого Государства и территории в день депонирования ратификационной грамоты или грамоты о присоединении этого Государства, или уведомления о применении Конвенции к этой территории.

  Статья 14

      1. Применение настоящей Конвенции делится на последовательные трехлетние периоды, из которых первый начинается в день вступления в силу Конвенции согласно пункту 1 статьи 13.
      2. Любое участвующее в настоящей Конвенции Государство может ее денонсировать путем уведомления о том Генерального Секретаря не позднее, чем за шесть месяцев до истечения текущего трехлетнего периода. Генеральный Секретарь сообщает всем другим участникам Конвенции о каждом таком уведомлении и о дне получения такового.
      3. Денонсация вступает в силу по истечении текущего трехлетнего периода.
      4. В тех случаях, когда, в соответствии с постановлениями статьи 12, настоящая Конвенция станет применимой к не входящей в метрополию территория участвующего в настоящей Конвенции Государства, это Государство может в любое время после этого, с согласия соответствующей территории, послать уведомление Генеральному Секретарю Организации Объединенных Наций о денонсации настоящей Конвенции в отношении этой территории. Эта денонсация вступает в силу через год со дня получения такого уведомления Генеральным Секретарем, который сообщает всем другим участникам Конвенции об этом уведомлении и о дне его получения.

  Статья 15

      Настоящая Конвенция, английский, испанский, китайский, русский и французский тексты которой являются равно аутентичными, сдается на хранение в архив Секретариата Организации Объединенных Наций. Генеральный Секретарь изготовляет засвидетельствованные копии ее для препровождения участвующим в настоящей Конвенции Государствам, равно как и всем другим Государствам-Членам Организации Объединенных Наций и специализированных учреждений.
      В УДОСТОВЕРЕНИЕ чего нижеподписавшиеся, должным образом уполномоченные на то своими правительствами, подписали настоящую Конвенцию в дни, указанные против их подписей.
      СОСТАВЛЕНО в Европейском Отделении Организации Объединенных Наций, в городе Женеве, сентября седьмого дня тысяча девятьсот пятьдесят шестого года.

  ПРОТОКОЛ О ВНЕСЕНИИ ИЗМЕНЕНИЙ В КОНВЕНЦИЮ О РАБСТВЕ,
ПОДПИСАННУЮ В ЖЕНЕВЕ 25 СЕНТЯБРЯ 1926 ГОДА

      Государства, участвующие в настоящем Протоколе,
      принимая во внимание, что по Конвенции о рабстве, подписанной в Женеве 25 сентября 1926 года (именуемой в дальнейшем - Конвенция»), на Лигу Наций было возложено выполнение некоторых обязанностей и функций, и
      считая целесообразным, чтобы выполнение этих обязанностей и функций в дальнейшем приняла на себя Организация Объединенных Наций,
      согласились о нижеследующем:

  СТАТЬЯ I

      Государства, участвующие в настоящем Протоколе, обязуются в своих взаимоотношениях признавать, в соответствии с положениями настоящего Протокола, полную юридическую силу и значение поправок к Конвенции, изложенных в Приложении к настоящему Протоколу, и надлежащим образом применять их.

  СТАТЬЯ II

      1. Настоящий Протокол открыт для подписания или принятия любым государством, участвующим в Конвенции, которому Генеральный Секретарь в этих целях препроводит копию настоящего Протокола.
      2. Государства могут стать участниками настоящего Протокола путем:
      а) подписания без оговорок относительно принятия;
      b) подписания с оговоркой относительно принятия, после чего следует принятие;
      c) принятия.
      3. Принятие производится путем депонирования формального акта у Генерального Секретаря Организации Объединенных Наций.

  СТАТЬЯ III

      1. Настоящий Протокол вступает в силу в день, когда не менее двух государств станут его участниками, и после этого входит в силу в отношении каждого государства в день, когда оно становится участником Протокола.
      2. Поправки, изложенные в Приложении к настоящему Протоколу, вступают в силу после того как двадцать три государства станут участниками Протокола, и после этого каждое государство, которое становится участником Конвенции после вступления в силу поправок к таковой, становится участником соответственно измененной Конвенции.

  СТАТЬЯ IV

      Согласно пункту 1 статьи 102 Устава Организации Объединенных Наций и согласно правилам, установленным Генеральной Ассамблеей для выполнения его, Генеральный Секретарь Организации Объединенных Наций уполномочен зарегистрировать настоящий Протокол и внесенные настоящим Протоколом в Конвенцию поправки в соответствующие дни вступления таковых в силу и опубликовать настоящий Протокол и измененный текст Конвенции в кратчайший по возможности срок по их регистрации.

  СТАТЬЯ V

      Настоящий Протокол, английский, испанский, китайский, русский и французский тексты которого являются равно аутентичными, будет храниться в архиве Секретариата Организации Объединенных Наций. Ввиду того что аутентичными являются только английский и французский тексты Конвенции, подлежащей изменению в соответствии с Приложением, равно аутентичными являются английский и французский тексты Приложения, а его испанский, китайский и русский тексты являются переводами. Генеральный Секретарь должен приготовить заверенные копии Протокола и Приложения к нему, для препровождения их участвующим в Конвенции государствам, а также и всем другим государствам-членам Организации Объединенных Наций. Когда поправки вступят в силу, как это предусматривается статьей III, он равным образом должен будет приготовить заверенные копии измененной Конвенции для препровождения их государствам, включая и государства, не состоящие членами Организации Объединенных Наций.
      В УДОСТОВЕРЕНИЕ ЧЕГО нижеподписавшиеся, надлежащим образом уполномоченные своими правительствами, подписали настоящий Протокол в дни, соответственно указанные против их подписей.
      СОСТАВЛЕНО в Центральных учреждениях Организации Объединенных Наций, Нью-Йорк, сего седьмого декабря тысяча девятьсот пятьдесят третьего года.

 Приложение к Протоколу о внесении изменений в Конвенцию о рабстве,
подписанную в Женеве 25 сентября 1926 года 

      В статье 7 наименование: "Генеральный секретарь Лиги Наций" заменяется наименованием "Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций".
      В статье 8 наименование "Постоянная палата международного правосудия" заменяется наименованием "Международный Суд" и наименование "Протокол от 16 декабря 1920 года, касающийся Постоянной палаты международного правосудия" - наименованием "Статут Международного Суда".
      В пунктах первом и втором статьи 10 наименование "Лига Наций" заменяется наименованием "Организация Объединенных Наций".
      Последние три абзаца статьи 11 исключаются и заменяются следующим текстом:
      "Настоящая Конвенция открыта для присоединения к ней всех государств, включая государства, не состоящие членами Организации Объединенных Наций, которым Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций препроводит заверенную копию Конвенции.
      Присоединение производится путем депонирования формального акта у Генерального секретаря Организации Объединенных Наций, который извещает об этом все государства, участвующие в Конвенции, и все другие государства, которые имеются в виду в настоящей статье, осведомляя их о дате, когда каждый такой акт о присоединении был получен для депонирования".
      В статье 12 наименование "Лига Наций" заменяется наименованием "Организация Объединенных Наций".

1926 жылғы 25 қыркүйектегі Құлдық туралы конвенцияны, 1953 жылғы 7 желтоқсандағы Құлдық туралы конвенцияға өзгерістер енгізу туралы хаттаманы және 1956 жылғы 7 қыркүйектегі Құлдықты, құл саудасын және құлдыққа ұқсас институттар мен әдет-ғұрыптарды жою туралы қосымша конвенцияны ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 5 ақпандағы N 19-IV Заңы.

      Женевада 1926 жылғы 25 қыркүйекте қол қойылған Құлдық туралы конвенция, Нью-Йоркте 1953 жылғы 7 желтоқсанда қол қойылған Құлдық туралы конвенцияға өзгерістер енгізу туралы хаттама және Женевада 1956 жылғы 7 қыркүйекте қол қойылған Құлдықты, құл саудасын және құлдыққа ұқсас институттар мен әдет-ғұрыптарды жою туралы қосымша конвенция ратификациялансын.

      Қазақстан Республикасының
Президенті

Құлдық туралы Конвенция
(Женева, 1926 жылғы 25 қыркүйек)

      (2008 жылғы 1-мамырда күшіне енді – Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені, 2008 ж., N 4, 19-құжат)

      Құлдық туралы конвенция Женевада 1926 жылғы 25 қыркүйекте қол қойылған, 1953 жылғы 7 желтоқсандағы хаттамамен енгізілген өзгертулермен қоса беріліп отыр

      1889-90 жылдары Брюссель Конференциясының Бас актісіне қол қойған мемлекеттер Африкада еріксіздерді сатуды жою ниеті туралы өздерінің мәлімдеме жасағанын ескере отырып;

      1885 жылғы Берлин Бас актісін және 1890 жылғы Брюссель Бас актісі мен декларацияны қайта қарайтын 1919 жылғы Сен-Жермен конвенциясына қол қойған мемлекеттер құлдықты оның барлық нысандарында және құрлық пен теңізде еріксіздерді сатуды толығымен жою ниетін білдіргенін ескере отырып;

      1924 жылы 12 маусымда Ұлттар Лигасының Кеңесі белгілеген Құлдық жөніндегі Уақытша Комиссияның баяндамасын назарға ала отырып;

      Брюссель актісінің негізінде жүзеге асырылған істі аяқтауға және дамытуға, Сен-Жермен конвенциясына қол қойған мемлекеттердің еріксіздерді сату мен құлдыққа қатысты білдірген ниеттерін бүкіл әлемде практикада жүзеге асырудың тәсілін табуға ниет білдіре отырып және бұл үшін осы Конвенциядағы ережелерден гөрі одан да нақтырақ ережелерді қабылдау қажет екенін мойындай отырып;

      Сонымен қатар мәжбүрлі еңбек құлдық жағдайларына ұқсас жағдайларға әкеп соғатынына кедергі келтіру қажет екенін ұйғара отырып;

      Конвенция жасасуды шешті және бұл үшін өздерінің уәкілетті адамдары ретінде мыналарды тағайындады:

      /уәкілетті адамдардың тегі жазылады/,

      Өз құзыреттері бойынша,

      төмендегілер туралы келісті:

1-бап

      Осы Конвенцияның мақсаттарында:

      1. Құлдық дегеніміз меншік құқығының атрибуттары немесе олардың кейбіреуі қолданылатын адамның жай-күйі мен жағдайы;

      2. Еріксіздерді сатуға кез-келген басқыншылық актісі, иемдену немесе адамды құлдыққа сату мақсатында өткізу; еріксіздерді сату немесе айырбастау мақсатында кез-келген иемдену актілері; сату не айырбастау мақсатында алынған еріксізді сату немесе айырбастау жолымен кез-келген өткізу актілері, яғни еріксіздерді саудаға салу және тасымалдаудың басқа да кез-келген актісі жатады деп түсініледі.

2-бап

      Жоғары Келісуші Тараптар әлі де қажетті шараларды қабылдамағандықтан және әрқайсысы өзінің егемендігіндегі, қарамағындағы, қамқорлығындағы, сюзеренитетіндегі және қорғауындағы аумаққа қатысты:

      а) еріксіздерді саудаға салуды болдырмауға және жолын кесуге;

      б) құлдықты оның барлық нысандарында бірте-бірте және мүмкіндігінше қысқа мерзімде толық жоюға қол жеткізуді жалғастыруға міндеттенеді.

3-бап

      Жоғары Келісуші Тараптар өздерінің аумақтық суларында, яғни олардың ұлттық туларын тағатын барлық кемелерде еріксіздерді тиеуді, түсіруді және тасымалдауды болдырмау және тоқтату үшін барлық қажетті шараларды қабылдауға міндеттенеді.

      Жоғары Келісуші Тараптар 1925 жылғы 17 маусымдағы халықаралық қару-жарақ саудасына қатысты Конвенцияда көзделгендерге ұқсас құқықтар беретін және міндеттемелер жүктейтін (12, 20, 21, 22, 23, 24-баптар және II Қосымшаның II тарауының 3, 4 және 5-параграфтары), қажетінше икемделген жағдайда және ортақ конвенция Жоғары Келісуші Тараптардың ешқайсысының да кемесін (тіпті шағын тоннажды) басқа Жоғары Келісуші Тараптардың кемесіне қатысты өзгеше жағдайға әкелмейтінін ойға ала отырып, мүмкіндігінше қысқа мерзімде еріксіздерді саудаға салу туралы ортақ конвенция жасауға міндеттенеді.

      Жоғары Келісуші Тараптар сондай-ақ аталған ортақ конвенция күшіне енгенге дейін және кейін алдыңғы абзацта баяндалған қағидаттардан шегінбей, өздерінің ерекше жағдайына сәйкес еріксіздерді саудаға салуды мүмкіндігінше қысқа мерзімде түбірімен жоюға қол жеткізу ыңғайлы болып көрінетін осындай арнайы келісімдер жасау еркіндігін сақтайды деп келіседі.

4-бап

      Жоғары Келісуші Тараптар құлдықты және еріксіздерді саудаға салуды жоюға қол жеткізу үшін бір-біріне өзара көмек көрсететін болады.

5-бап

      Жоғары Келісуші Тараптар мәжбүрлі немесе міндетті еңбекке қатынас ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін екенін мойындайды және егемендігіндегі, қарамағындағы, қамқорлығындағы, сюзеренитетіндегі және әрқайсысы қорғауындағы аумаққа қатысты мәжбүрлі немесе міндетті еңбек құлдыққа ұқсас жағдай туғызбас үшін тиісті шаралар қабылдауға міндеттенеді.

      Тараптар:

      1. төменде 2-параграфта баяндалған өтпелі қаулыларға сәйкес мәжбүрлі немесе міндетті еңбек тек қоғамдық мақсаттарда ғана қажет бола алады;

      2. қоғамдық мақсаттардан өзге мәжбүрлі немесе міндетті еңбек қолданылатын аумақтарда Жоғары Келісуші Тараптар бірте-бірте және мүмкіндігінше қысқа мерзімде оны толық тоқтатуға тырысады; мәжбүрлі немесе міндетті еңбек бар болған кезде ол тек айрықша жағдайда, көлеміне сәйкес сыйақыға және әдеттегі тұрғылықты мекен жайын өзгертуді қажет етпеген жағдайда ғана қолданылады;

      3. мүдделі аумақтың құзыретті орталық билігі мәжбүрлі немесе міндетті еңбекке жүгінгені үшін барлық жағдайда жауапкершілікті өз мойнына алады деп келіседі.

6-бап

      Заңнамалары осы Конвенцияның мақсаттарын жүзеге асыру үшін шығарылған заңдар мен ережелерді бұзуға қарсы күрес жөнінде жеткілікті шараларды көздемейтін Жоғары Келісуші Тараптар осы бұзушылықтар қатаң жазалануы үшін қажетті шаралар қабылдауға міндеттенеді.

7-бап

      Жоғары Келісуші Тараптар осы Конвенцияның қаулыларын қолдану мақсатында шығарылған заңдары мен ережелері туралы бір-біріне және Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына хабарлауға міндеттенеді.

8-бап

      Жоғары Келісуші Тараптар осы Конвенцияны түсіндіруге немесе қолдануға қатысты олардың арасында туындауы мүмкін келіспеушіліктердің тікелей келіссөздер арқылы реттелуі мүмкін болмаса, Халықаралық Соттың шешіміне берілетін болады деп келіседі. Араларында келіспеушілік туындаған мемлекеттер немесе олардың бірі Халықаралық Сот Статутына қатысушы болып табылатын, онда бұл келіспеушілік олардың шешуі бойынша және олардың әрқайсысының конституциялық рәсіміне сәйкес не Халықаралық Сотқа, не 1907 жылғы 18 қазандағы Халықаралық дауларды бейбіт жолмен шешу туралы конвенцияға сәйкес құрылған аралық сотқа, болмаса кез-келген өзге аралық сотқа беріледі.

9-бап

      Әрбір Жоғары Келісуші Тарап не қол қою сәтінде, не ратификациялау немесе қосылу сәтінде осы Конвенцияның ережелерін немесе олардың кейбіреуін қолдануға қатысты осы Конвенцияны қабылдау олардың егемендігіндегі, қарамағындағы, қамқорлығындағы, сюзеренитетіндегі немесе қарамағындағы аумақтардың барлық жиынтығына немесе олардың кейбіреуіне міндеттемелер жүктемейді деп мәлімдей алады және кейіннен осы аумақтардың бірінің атынан толықтай не ішінара қосыла алады.

10-бап

      Егер Жоғары Келісуші Тараптардың бірі осы Конвенцияның күшін жойғысы келсе, күшін жою туралы акт Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына жолданатын болады, ол дереу осы актінің расталған көшірмелерін тиісті түрде басқа Жоғары Келісуші Тараптарға жолдайды, оны алған күні туралы хабарлайды.

      Күшін жою ол туралы мәлімдеген мемлекетке қатысты ғана және Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысы күшін жою туралы актіні алғаннан кейін бір жыл өткен соң ғана күшіне енеді.

      Күшін жою туралы оның егемендігіндегі, қарамағындағы, қамқорлығындағы, сюзеренитетіндегі немесе қорғаншылығындағы әр аумаққа қатысты жеке-жеке тең түрде хабарлауы мүмкін.

      11-бап

      Бүгінгі күнмен датасы қойылатын әрі француз және ағылшын тілдеріндегі мәтіндерінің күші бірдей болып табылатын осы Конвенция Ұлттар Лигасына мүше мемлекеттер қол қою үшін 1927 жылғы 1 сәуірге дейін ашық болады.

      Осы Конвенция Біріккен Ұлттар Ұйымының мүшесі болып табылатын барлық мемлекеттерді қоса алғанда Бас Хатшы Конвенцияның расталған көшірмелерін жіберген барлық мемлекеттердің қосылуы үшін ашық болады.

      Қосылу Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына ресми құжатты сақтау үшін беру арқылы жүзеге асырылатын болады, ол осы Конвенцияға қатысушы және осы бапта көзделген барлық мемлекеттерді қосылу туралы осындай әрбір құжатты сақтауға тапсыру күні туралы хабардар ете отырып, бұл туралы хабарлайды.

12-бап

      Осы Конвенция ратификацияланатын болады және ратификациялау грамоталары Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына сақтауға беріледі, ол бұл туралы Жоғары Келісуші Тараптарды дереу хабардар етеді.

      Конвенция әр мемлекетке қатысты ратификациялау немесе қосылу туралы оның құжаты сақтауға берілген күнінен бастап күшіне енеді.

      Осыны куәландыру үшін уәкілетті адамдар осы Конвенцияға қол қойды.

      Женева қаласында, бір мың тоғыз жүз жиырма алтыншы жылы жиырма бесінші қыркүйекте жалғыз данада жасалған, ол Ұлттар Лигасының мұрағатында сақтауға қалдырылады және оның тиісті түрде расталған көшірмелері Конвенцияға қол қойған мемлекеттердің әрқайсысына жіберілетін болады.

      Келісімнің қазақ тіліндегі осы мәтіні орыс тіліндегі нұсқасына сай келеді.

Қазақстан Республикасы


Ішкі істер министрлігінің


Штабтың Халықаралық


ынтымақтастық басқармасы


бастығының орынбасары


полиция капитаны



Құлдықты, құл саудасын және құлдыққа ұқсас
институттар мен әдет-ғұрыптарды жою туралы қосымша
Конвенция

      (2008 жылғы 1-мамырда күшіне енді – Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені, 2008 ж., N 4, 18-құжат)

Кіріспе

      Осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттер

      бостандық әр адамның туа біткен құқығы деп есептей отырып,

      Біріккен Ұлттардың халықтары Жарғыда адамның жеке басының абыройы мен құндылығына өзінің сенімін растағанын ескере отырып,

      Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы жария еткен Адам құқығының жалпы декларациясы, ортақ мақсат ретінде Барлық халықтар мен барлық мемлекеттер жетуге ұмтылуы қажет ешкім де құлдықта немесе еріксіз жағдайда болмауы керектігін және құлдық пен құл саудасының барлық түрлеріне тыйым салынатындығы белгіленгенін назарға ала отырып,

      1926 жылғы 25 қыркүйекте Женевада қол қойылған, құлдық пен құл саудасын жоюды қамтамасыз етуге бағытталған Құлдық туралы Конвенция жасалған уақыттан бастап бұл мақсаттың жолында одан ары алға басуға қол жеткендігін мойындай отырып,

      1930 жылғы Еріксіз еңбек туралы Конвенция мен еріксіз және міндетті еңбекке қатысты Халықаралық еңбек ұйымы кейін қабылдаған шараларға назар аудара отырып,

      алайда, әлемнің барлық бөліктерінде әлі де құлдық пен құл саудасы, құлдыққа ұқсас институттар мен әдет-ғұрыптардың жойылмағанын ескере отырып,

      сондықтан күшінде қалатын 1962 жылғы Конвенция, ұлттық, сол сияқты халықаралық күштерді қарқындатуды құлдық пен құл саудасын, құлдыққа ұқсас институттар мен әдет-ғұрыптарды жоюға бағытталған Қосымша Конвенция жасаумен толықтырылуы қажет екенін шеше отырып;

      төмендегілер туралы келісті:

I тарау. Құлдыққа ұқсас институттар мен әдет-ғұрыптар

1-бап

      Осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттердің әрқайсысы, 1926 жылғы 25 қыркүйекте Женевада қол қойылған Құлдық туралы конвенцияның 1-бабындағы, құлдық анықтамасымен қамтылуына немесе қамтылмауына қарамастан олар әлі бар жерде төмендегі институттар мен әдет-ғұрыптарды біртіндеп және мүмкіндігінше қысқа мерзімде:

      а) борыш кіріптарлығы, егер орындалатын жұмыстың белгіленетін тиісті құндылығы қарыздың өтелуіне есептелмесе немесе бұл жұмыстың ұзақтығы шектелмесе және оның сипаты анықталмаса, яғни борышкер өзінің жеке еңбегінің не оған тәуелді адамның еңбегінің борышын қамтамасыз ету үшін кепілге беру салдарынан туындайтын ахуал мен жағдайды;

      b) жерді пайдаланудың мұндай түрі, яғни пайдаланушы заң, әдет-ғұрып немесе келісім бойынша басқа адамға тиесілі жерде өмір сүруге және жұмыс істеуге және осындай басқа адам үшін белгілі бір жұмысты сыйақы үшін немесе онсыз орындауға міндетті, өзінің осы жағдайды өзгерте алмайтын басыбайлы жағдайды;

      с) мыналарды:

      і) өз тарапынан бас тарту құқығы жоқ әйелді оның әке-шешесі, қамқоршысы, отбасы немесе кез-келген басқа адам немесе адамдар тобы ақшалай не табиғи болмысымен сыйақы төлеу үшін күйеуге беруге уәде беретін немесе күйеуге беретіні;

      іі) әйелдің күйеуі, оның отбасы немесе оның рулық қауымы сыйақы төлеу үшін немесе өзге де амалмен оны басқа адамға беруге құқылы; немесе

      ііі) ері қайтыс болған әйелді басқа адамға мұра бойынша беретін күші бар кез-келген институтты немесе әдет-ғұрыпты;

      d) кез-келген институт пен әдет-ғұрыптардың күшіне сай он сегіз жастан кіші баланы немесе жасөспірімді өзінің әке-шешесінің біреуі не екеуі де немесе оның қамқоршысы осы баланы немесе жасөспірімді не оның еңбегін пайдалану мақсатында сыйақы үшін немесе онсыз басқа адамға бере алатын күші бар кез-келген институтты немесе әдет-ғұрыпты толық жоюды немесе таратуды қамтамасыз ету үшін барлық мүмкін және қажетті заңнамалық және өзге де шараларды қабылдайды.

2-бап

      Осы Конвенцияның 1-бабының с) тармағында айтылған институттар мен әдет-ғұрыптарды түбірімен жою үшін Конвенцияға қатысушы мемлекеттер ең кіші некелік үйлесімді жасты анықтауды және өкілетті азаматтық лауазымды адамның немесе дін басының көзінше екі тараптың да некелесуге келісімдерін еркін айтуын қамтамасыз ететін тәртіптің орнатылуын көтермелеуге міндеттенеді.

II тарау. Құл саудасы 3-бап

      1. Осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттердің заңдары бойынша, қандай да болмасын көлік құралдарымен бір елден екінші елге құлдарды тасымалдауға не құлдарды тасуға талпыныс жасау немесе мұндайға бірге қатысу қылмыс болып саналады және бұл қылмыстарға кінәлі деп танылған адамдар қатал жазаға тартуға жатады.

      2. а) Осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттер олардың туларын заңды пайдаланатын кемелер мен ұшатын аппараттардың құлдарды тасымалдауына бөгет жасауға, мұндай әрекеттердегі немесе осындай мақсат үшін мемлекеттік жалауды пайдаланған кінәлі адамдарды жазалау үшін барлық тиімді шараларды қабылдайды.

      b) Осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттер құлдарды тасу үшін олардың порттарын, аэродромдары мен жағалауларын пайдалануға бөгет жасау үшін барлық тиімді шараларды қабылдайды.

      3. Осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттер құл саудасына қарсы күресте қолданылатын шаралардың практикалық үйлестірілуін қамтамасыз ету мақсатында ақпарат алмасады және құл саудасының әрбір оқиғасы туралы және өздеріне белгілі болған мұндай қылмысты жасаудың әрбір әрекеті туралы бірін-біріне хабарлайды.

4-бап

      Осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттің кемесінде баспана тапқан құл, ірsо fасtо еркіндік алады.

III тарау. Құлдық және құлдыққа
ұқсас институттар мен әдет-ғұрыптар 5-бап

      Осы Конвенцияның 1-бабында айтылған құлдық немесе институттар немесе әдет-ғұрыптар әлі де толық жойылмаған немесе тартылмаған елде, құлды не еріксіз жағдайдағы адамды оның мұндай жағдайын атап көрсету не болмаса жазалау мақсатында немесе қандай да болмасын өзге себеппен зақымдау, күйдіріп немесе өзге тәсілмен таңбалау, ал сондай-ақ мұндай әрекетке бірге қатысу осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттердің заңдары бойынша қылмыс болып саналады және мұндай қылмыстарда кінәлі деп танылған адамдар жазалауға жатады.

6-бап

      1. Өзге адамды құлға айналдыру немесе басқа адамды немесе басқа адамнан тәуелді адамды құлдыққа берілуге көндіру немесе мұндай әрекеттерді жасауға ұмтылу; немесе оған бірге қатысу немесе мұндай әрекеттердің кез-келгенін жасау үшін жасырын келісімге қатысу осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттердің заңдары бойынша қылмыс болып саналады және мұндай қылмыстарда кінәлі деп танылған адамдар жазалауға жатады.

      2. Осы баптың 1-тармағының ережелері осы Конвенцияның 1-бабы кіріспе бөлімінің ережелерін сақтай отырып, сондай-ақ 1-бапта аталған институттардың немесе әдет-ғұрыптардың салдарлары болып табылатын адамды немесе басқа адамнан тәуелді адамды өзін еріксіз жағдайға берілуге көндіру оқиғаларына, мұндай қылмысты жасауға ұмтылудың кез-келгеніне, осы қылмыстарды жасауға бірге қатысуға немесе оның кез-келгенін жасау үшін жасырын келісімге қатысуға қолданылады.

IV тарау. Анықтамалар 7-бап

      Осы Конвенцияда:

      а) 1926 жылғы құлдық туралы Конвенцияда анықталғандай, "құлдық" деп оған қатысты меншік құқығына тиесілі кейбір немесе барлық құзыреттілікті жүзеге асырғандағы адамның жай-күйі немесе жағдайы, ал "құл" деп осы жағдайдағы немесе жай-күйдегі адам түсініледі;

      b) "еріксіз жағдайдағы адам" деп бұл Конвенцияның 1-бабында аталған институттардың немесе әдет-ғұрыптардың нәтижесінде пайда болған жай-күйдегі немесе жағдайдағы адам түсініледі;

      с) "құл саудасы" деп қандай да болмасын адамды ұстап алуға, сатып алуға немесе оны құлға айналдыру мақсатында пайдалануға байланысты барлық әрекеттер; сату немесе айырбастау мақсатында құлды сатып алуға байланысты барлық әрекеттер; осындай мақсатпен сатып алынған адамды сату немесе айырбастау жөніндегі барлық әрекеттер; тіпті қандай да болмасын көлік құралдарымен құлдарды сату әлде тасу жөніндегі кез-келген әрекет түсініледі және аталған әрекеттердің барлығы енеді.

V тарау. Осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттердің
арасындағы ынтымақтастық және мәліметтерді хабарлау 8-бап

      1. Осы Конвенцияға қатысушы Мемлекеттер жоғарыда аталған

      қаулыларды жүзеге асыруда бір-бірімен және Біріккен Ұлттар Ұйымымен

      ынтымақтастықта болуға міндеттенеді.

      2. Конвенцияға қатысушылар осы Конвенцияның қаулыларын жүзеге асыру үшін шығарылатын және қолданысқа енгізілетін барлық заңдардың, ережелер мен әкімшілік өкімдердің көшірмелерін Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына жіберуді міндеттенеді.

      3. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы баптың 2-тармағына сәйкес алынған ақпаратты Конвенцияның басқа қатысушылары мен Экономикалық және Әлеуметтік Кеңеске бұл Конвенцияның тақырыбы болып отырған құлдықты, құл саудасы немесе институттар мен әдет-ғұрыптарды жоюға қатысты онан арғы ұсынымдарды әзірлеу үшін Кеңес көтеретін мәселелерді талқылау үшін Кеңеске жіберілген құжаттармен бірге хабарлайды.

VI тарау. Қорытынды қаулылар 9-бап

      Осы Конвенцияға ескертпелерге жол берілмейді.

10-бап

      Осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттер арасындағы Келіссөз жолымен реттелмеген, оны түсіндіру және қолданылуына қатысты даулар, егер тараптар оларды реттеудің тек өзге тәсілі туралы келіспесе, даудағы кез-келген тараптың талаптары бойынша Халықаралық Сотқа тапсырылады.

11-бап

      1. Конвенция Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше мемлекеттердің немесе мамандандырылған мекемелердің бірі қол қою үшін 1957 жылғы 1 шілдеге дейін ашық. Қол қойған мемлекеттер Конвенцияны бекітуге тиіс және бекіту грамоталары Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға беріледі, ол Конвенцияға бұл туралы қол қойған немесе оған қосылған әрбір мемлекетке хабарлайды.

      2. Конвенция 1957 жылғы 1 шілдеден кейін, Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше мемлекеттердің немесе мамандандырылған мекемелердің бірінің немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы қосылуға шақыру жіберген басқа да кез-келген мемлекеттердің қосылуына ашық болады. Қосылу ресми актіні Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға беру жолмен іске асырылады, ол өз кезегінде Конвенцияға қол қойған немесе оған қосылған әр мемлекетті бұл туралы хабардар етеді.

12-бап

      1. Осы Конвенция барлық өзін-өзі басқармайтын, қамқорлықтағы, отарланған және басқа да метрополияға кірмейтін аймақтарға қолданылады, олардың халықаралық қатынастарына Конвенцияға қатысушы осы мемлекет жауапты болады; бұл мемлекет осы баптың 2-тармағының ережелерін сақтай отырып, метрополияға кірмейтін аймақтың қайсысына конвенцияның осы аймақтарының қайсысына ірsо facto қолданылатынын қол қою кезінде хабарлайды.

      2. Конституциялық заңдарға немесе Конвенцияға қатысушы мемлекеттің немесе метрополияға кірмейтін аймақтың тәжірибесіне сәйкес осы аумақтың алдын ала келісімін алуды талап ететін әрбір жағдайда, бұл мемлекет метрополияға кірмейтін аумақтың келісімін алуды қамтамасыз ету үшін, метрополия-мемлекет Конвенцияға қол қойған күннен бастап он екі ай мерзім ішінде күш салады және келісімді алысымен ол туралы Бас хатшыға хабарлайды. Бұл Конвенция осы аймаққа немесе хабарламаны көрсетілген аймақтарға көрсетіледі Бас хатшы хабарлама алған күннен бастап қолданылады.

      3. Алдыңғы тармақта аталған он екі ай мерзім өткеннен кейін Конвенцияға қатысушы тиісті мемлекеттер метрополиядан тыс орналасқан олардың халықаралық қатынастарына жауапты болатын және осы Конвенцияны қолдануға келісімдерін бермеген аумақтармен өткізілген кеңестердің нәтижелері туралы Бас хатшыға хабарлайды.

13-бап

      1. Осы Конвенция оған екі мемлекет қатысушы болған күннен бастап күшіне енеді.

      2. Сонан соң ол әр мемлекет пен аймаққа қатысты бекіту грамотасын немесе осы мемлекеттің қосылуы туралы грамотаны сақтауға берген немесе осы аймаққа Конвенцияны қолдану туралы хабарланған күннен бастап күшіне енеді.

14-бап

      1. Осы Конвенция қолданылуы рет-ретімен үш жылдық кезеңге бөлінеді, оның біріншісі 13-баптың 1-тармағына сәйкес Конвенцияның күшіне енген күнінен басталады.

      2. Осы Конвенцияға қатысушы кез-келген мемлекет ағымдағы үш жылдық кезең өткенге дейін алты ай бұрын Бас хатшыны бұл жөнінде хабарлау жолымен күшін жоюы мүмкін. Бас хатшы әрбір осындай хабарлама туралы және осындайды алған күні туралы Конвенцияға қатысушы барлық басқа мемлекеттерге хабарлайды.

      3. Күшін жою ағымдағы үш жылдық кезең өткеннен кейін күшіне енеді.

      4. 12-баптың қаулыларына сәйкес бұл конвенцияны, бұл Конвенцияға қатысушы мемлекеттің метрополияға кірмейтін аумағына қолдануға болатын жағдайларда, бұл мемлекет бұдан кейін тиісті аумақтың келісімімен кез-келген уақытта Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына осы Конвенцияның бұл аумаққа қатысты күші жойылғаны туралы хабарлама жібере алады. Бұл күшін жою Бас хатшы осындай хабарламаны алған күннен бастап бір жылдан соң күшіне енеді. Ол осы хабарлама туралы және оны алған күні туралы Конвенцияға барлық басқа қатысушыларға хабарлайды.

15-бап

      Ағылшын, испан, орыс және француз тілдеріндегі мәтіндері бірдей сәйкес осы Конвенция Біріккен Ұлттар Ұйымы Хатшылығының мұрағатына сақтауға тапсырылады. Бас хатшы куәландырылған көшірмелерді осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттерге, сонымен бірге барлық басқа мемлекеттерге - Біріккен Ұлттар Ұйымының мүшелері мен мамандандырылған мекемелерге одан әрі жолдау үшін дайындайды.

      ОСЫНЫ КУӘЛАНДЫРУ үшін, төменде қол қойған, өз үкіметтері тиісті уәкілеттік берген адамдар өз қолдарының тұсында көрсетілген күндері осы Конвенцияға қол қойды.

      Біріккен Ұлттар Ұйымының Еуропа бөлімшесінде, Женева қаласында, бір мың тоғыз жүз елу алтыншы жылғы жетінші қыркүйекте ЖАСАЛДЫ.

      Келісімнің қазақ тіліндегі осы мәтіні орыс тіліндегі нұсқасына сай келеді.

Қазақстан Республикасы


Ішкі істер министрлігінің


Штабтың Халықаралық


ынтымақтастық басқармасы


бастығының орынбасары


полиция капитаны



1926 жылғы 25 қыркүйекте Женевада қол қойылған
Құлдық туралы конвенцияға өзгерістер енгізу туралы
Хаттама

      (2008 жылғы 1-мамырда күшіне енді – Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені, 2008 ж., N 4, 17-құжат)

Осы Хаттамаға қатысушы мемлекеттер,

      1926 жылғы 25 қыркүйекте Женевада қол қойылған Құлдық туралы конвенция (бұдан әрі "Конвенция" деп аталатын) бойынша, Ұлттар Лигасына кейбір міндеттер мен функциялар жүктелгенін назарға ала отырып, және

      бұдан кейін бұл міндеттер мен функцияларды атқаруды Біріккен Ұлттар Ұйымы өзіне қабылдауын мақсатқа сай деп есептей отырып;

      төмендегілер туралы келісті:

І-бап

      Осы Хаттамаға қатысушы мемлекеттер, өздерінің қарым-қатынастарында, осы Хаттаманың ережелеріне сәйкес Конвенцияға енгізілген және осы Хаттамаға қосымшада баяндалған түзетулердің заңды күші мен мағынасын қабылдауға және тиісті түрде оларды қолдануға міндеттенеді.

ІІ-бап

      1. Осы Хаттама Конвенцияға қатысушы кез-келген мемлекеттің қол қоюы және қабылдауы үшін ашық, осы мақсаттарда оған Бас хатшы осы Хаттаманың көшірмесін жолдайды.

      2. Мемлекеттер осы Хаттамаға:

      а) қабылдауға қатысты ескертулерсіз қол қою;

      b) одан кейін қабылдануға тиісті, қабылдауға қатысты ескертулермен қол қою;

      с) қабылдау арқылы қатысушы бола алады.

      3. Қабылдау Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына формальды актіні сақтауға беру арқылы жүргізіледі.

ІІІ-бап

      1. Осы Хаттама кемінде екі мемлекет оған қатысушы болған күні күшіне енеді және бұдан кейін әр мемлекетке қатысты ол Хаттамаға қатысушы болған күні күшіне енеді.

      2. Осы Хаттаманың Қосымшасында баяндалған түзетулер Хаттамаға жиырма үш мемлекет қатысушы болғаннан кейін күшіне енеді және одан кейін мұндай түзетулер күшіне енгеннен кейін Конвенцияға қатысушы болған әрбір мемлекет, тиісінше өзгертілген Конвенцияға қатысушы болады.

ІV-бап

      Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының 102-бабының 1-тармағына сәйкес және оны орындау үшін Бас Ассамблея белгілеген ережелерге сәйкес, Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Хаттаманы және осы Хаттамамен Конвенцияға енгізілген түзетулерді олардың күшіне ену күндеріне сәйкес тіркеуге және осы Хаттама мен Конвенцияның өзгертілген мәтінін олар тіркелгеннен кейін мүмкіндігінше қысқа мерзімде жариялауға уәкілетті.

      V-бап

      Ағылшын, испан, қытай, орыс және француз тілдеріндегі мәтіндері бірдей дұрыс болып табылатын осы Хаттама Біріккен Ұлттар Ұйымы Хатшылығының мұрағатында сақталады. Қосымшаға сәйкес өзгеріске жататын Конвенцияның тек ағылшын және француз тілдеріндегі мәтіндері түпнұсқаға барабар болғандықтан, Қосымшаның тек ағылшын және француз тілдеріндегі мәтіндері түпнұсқаға барабар болып табылады, ал оның испан, қытай және орыс тілдеріндегі мәтіндері аударма болып табылады. Бас хатшы Конвенцияға қатысушы мемлекеттерге, сондай-ақ Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше басқа да мемлекеттерге жіберу үшін Хаттама мен оның Қосымшасының расталған көшірмесін әзірлейді. Түзетулер күшіне енген кезде, ІІІ-бапта қарастырылғандай, ол Біріккен Ұлттар Ұйымына бірдей дәрежеде мүше емес мемлекеттерді қоса алғанда басқа да мемлекеттерге жіберу үшін өзгертілген Конвенцияның расталған көшірмелерін әзірлейді.

      ОСЫНЫ КУӘЛАНДЫРУ ҮШІН, төменде қол қойған, өз үкіметтері тиісті түрде уәкілеттік берген адамдар өз қолдарының тұсында көрсетілген күндері осы Хаттамаға қол қойды.

      Біріккен Ұлттар Ұйымының Орталық мекемелерінде, Нью-Йоркте, бір мың тоғыз жүз елу үшінші жылғы жетінші желтоқсанда ЖАСАЛДЫ.

1926 жылғы 25 қыркүйекте Женевада қол қойылған
Құлдық туралы конвенцияға өзгерістер енгізу туралы
Хаттамаға Қосымша

      7-баптағы "Ұлттар Лигасының Бас хатшысы" деген атау "Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы" деген атаумен ауыстырылады.

      8-баптағы "Халықаралық сот төрелігінің тұрақты палатасы" деген атау "Халықаралық Сот" деген атаумен және "Халықаралық сот төрелігінің тұрақты палатасына қатысты 1920 жылғы 16 желтоқсандағы Хаттама" деген атау "Халықаралық Соттың Статуты" деген атаумен ауыстырылады.

      10-баптың бірінші және екінші тармақтарындағы "Ұлттар Лигасы" деген атау "Біріккен Ұлттар Ұйымы" деген атаумен ауыстырылады.

      11-баптың соңғы үш абзацы алынып тасталады және мынадай мәтінмен ауыстырылады:

      "Осы Конвенция Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы Конвенцияның расталған көшірмесін жолдап отырған Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше емес мемлекеттерді қоса алғанда барлық мемлекеттердің қосылуы үшін ашық.

      Қабылдау формальды актіні Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға беру арқылы жүзеге асырылады, ол қосылу туралы мұндай әр актінің сақтауға алынған күні туралы хабарлай отырып, Конвенцияға қатысушы және осы бапта көрсетілген барлық мемлекеттерді бұл рәсім туралы хабардар етеді".

      12-баптағы "Ұлттар Лигасы" деген атау "Біріккен Ұлттар Ұйымы" деген атаумен ауыстырылады.