О ратификации Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Республики Армения о поощрении и взаимной защите инвестиций

Закон Республики Казахстан от 22 мая 2010 года № 278-IV

Ратифицировать Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Республики Армения о поощрении и взаимной защите инвестиций, совершенное в Астане 6 ноября 2006 года.

Президент
Республики Казахстан Н. Назарбаев

Соглашение
между Правительством Республики Казахстан и
Правительством Республики Армения о поощрении и взаимной
защите инвестиций

(Официальный сайт МИД РК - Вступило в силу 1 августа 2010 года)

Правительство Республики Казахстан и Правительство Республики Армения, в дальнейшем именуемые Сторонами,
признавая необходимость защищать инвестиции инвесторов одной Стороны на территории другой Стороны на не дискриминационной основе;
желая содействовать расширению экономического сотрудничества в сфере инвестиций физических и юридических лиц одной Стороны на территории другой Стороны;
признавая, что соглашение о режиме, предоставляемом таким инвестициям, будет стимулировать поток частного капитала и экономическое развитие Сторон;
соглашаясь с тем, что стабильная основа для инвестиций внесет вклад в максимальное увеличение эффективного использования экономических ресурсов и улучшит жизненный уровень,
признавая, что развитие экономических и деловых связей может способствовать уважению международно-признанных трудовых прав;
соглашаясь, что эти цели могут быть достигнуты без мер общего применения, ослабляющих здоровье, безопасность и охрану окружающей среды,
согласились о нижеследующем:

Статья 1
Определения

Для целей настоящего Соглашения,
1. Термин "инвестиции" означает любой вид активов, вкладываемых или вложенных инвесторами одной Стороны в предпринимательских целях в соответствии с национальным законодательством государства другой Стороны на территории последней, а также вытекающие отсюда права, и в частности, но не исключительно, может включать:
(а) движимое и недвижимое имущество или любые имущественные права, такие как аренда, ипотека, права удержания имущества и заклады;
(б) доли, акции, долговые обязательства и любые другие формы участия в компаниях;
(в) денежные требования или любое исполнение согласно контракту, имеющее экономическую ценность;
(г) права интеллектуальной собственности, включая авторские права, торговые марки, патенты, промышленные образцы и технические процессы, ноу-хау, коммерческие секреты, торговые названия и гуд-вилл;
(д) концессии, которые предоставляются в соответствии с законом или согласно договору, включая концессии для поиска, разработки, извлечения или использования природных ресурсов.
Любое изменение формы инвестиций, произошедшее в соответствии с национальным законодательством государства, принимающего на своей территории инвестиции, не влияет на их определение в качестве инвестиций.
2. Термин "инвестор" означает субъект государства одной Стороны, который осуществляет инвестиции на территории государства другой Стороны в соответствии с национальным законодательством государства последней Стороны и положениями настоящего Соглашения, и включает:
(а) любое физическое лицо, являющееся гражданином государства любой Стороны, и правомочное в соответствии с национальным законодательством своего государства осуществлять инвестиции;
(б) любое юридическое лицо, созданное и зарегистрированное в соответствии с национальным законодательством государства Стороны, и правомочное осуществлять инвестиции.
3. Термин "доходы" означает средства, полученные в результате осуществления инвестиции, включая прибыль, проценты, дивиденды, роялти, лицензионные вознаграждения и другие платежи.
4. Термин "территория" означает территорию государства одной из Сторон в пределах сухопутных, морских и воздушных границ, включая сушу, воды, недра и воздушное пространство, над которыми государство соответствующей Стороны осуществляет суверенитет и распространяет свою юрисдикцию в соответствии с нормами международного права.
5. Термин "гуд вилл" означает:
(а) условная стоимость деловых связей фирмы, цена накопленных нематериальных активов, денежная оценка неосязаемого капитала - престижа торговой марки, опыта деловых связей, устойчивой клиентуры, а также управленческих, организационных и технических ресурсов, репутации в финансовом мире, механизма контроля за сбытовой деятельностью;
(б) неосязаемый основной капитал, активы, как разность между ценой предприятия в целом и ценой реального основного капитала. Отрицательный неосязаемый актив представляет собой разницу между продажной и балансовой стоимостями предприятия.

Статья 2
Поощрение и защита инвестиций

1. Каждая Сторона поощряет и создает благоприятные условия на своей территории для инвестиций инвесторов государства другой Стороны и допускает такие инвестиции в соответствии с национальным законодательством своего государства.
2. Каждая Сторона на территории своего государства предоставляет инвестициям и доходам от инвестиций инвесторов государства другой Стороны справедливое и равноправное обращение, а также полную, постоянную защиту и безопасность.
3. Ни одна Сторона на территории своего государства не препятствует необоснованными, дискриминационными или произвольными мерами увеличению, управлению, сохранению, использованию, владению, продаже или другому распоряжению инвестициями инвесторами государства другой Стороны.

Статья 3
Правовой режим

1. Каждая Сторона предоставляет инвесторам государства другой Стороны, их инвестициям и доходам от инвестиций, режим не менее благоприятный, чем режим, который она предоставляет национальным инвесторам либо инвесторам третьих стран и их инвестициям в отношении расширения, управления, поддержания, использования, владения, продажи или другого распоряжения инвестициями.
2. Каждая Сторона настоящего Соглашения в соответствии с национальным законодательством своего государства оставляет за собой право определять отрасли, сферы и виды деятельности, в которых ограничивается и (или) исключается деятельность инвесторов.

Статья 4
Освобождение

Положения настоящего Соглашения не должны толковаться, как обязывающие Сторону предоставить инвесторам государства другой Стороны и их инвестициям и доходам от инвестиций существующую или будущую выгоду любого режима, преференцию или привилегию, являющиеся результатом:
(а) членства в зоне свободной торговли, таможенного союза, валютного союза, общего рынка и любого международного договора, участником которого является государство любой Стороны, и приводящего к таким союзам или подобным организациям;
(б) любого международного договора или национального законодательства государства Стороны, относящегося полностью или главным образом к налогообложению.

Статья 5
Экспроприация и компенсация

1. Любая Сторона не должна экспроприировать или национализировать прямо или косвенно инвестиции инвестора государства другой Стороны или принимать любые подобные меры (далее - экспроприация) за исключением принимаемых:
(а) в государственных и общественных целях;
(б) недискриминационным способом;
(в) в соответствии с надлежащей законной процедурой;
(г) с выплатой предварительной, адекватной и эффективной компенсации в соответствии с пунктами 2 и 3 настоящей статьи.
2. Компенсация должна:
(а) быть выплачена без задержки. В случае задержки любой убыток, связанный с валютным курсом, являющийся результатом этой задержки, будет нести принимающая Сторона;
(б) равняться справедливой рыночной стоимости экспроприированных инвестиций на дату, предшествующую дате осуществления экспроприации. Справедливая рыночная стоимость не должна отражать какое-либо изменение в стоимости вследствие того, что об экспроприации стало публично известно ранее;
(в) быть полностью реализуемой и свободно переводимой;
(г) включать процент по коммерческой ставке, установленной на рыночной основе для валюты платежа со дня экспроприации до даты фактического платежа.
3. Инвестор государства любой Стороны, который заявляет о том, что пострадал от экспроприации другой Стороны, должен иметь право на срочный пересмотр его дела, включая оценку его инвестиций и выплату компенсации в соответствии с положениями настоящей статьи, судебным органом или другим компетентным и независимым органом государства последней Стороны.

Статья 6
Компенсация убытков

1. Инвесторам государства одной Стороны, чьи инвестиции на территории государства другой Стороны понесли убытки вследствие войны или других вооруженных конфликтов, состояния чрезвычайной ситуации, бунта, восстания, мятежа на территории государства последней Стороны, последняя Сторона предоставляет в отношении реституции, возмещения, компенсации или другого урегулирования, режим не менее благоприятный, чем предоставляемый последней Стороной своим инвесторам или инвесторам любого третьего государства, который является наиболее благоприятным для инвестора.
2. Любому инвестору государства Стороны, который в любом из случаев, упомянутых в пункте 1, несет убытки вследствие:
(а) конфискации его инвестиций или их части силами или властями другой Стороны, или
(б) разрушения инвестиции или их части силами или властями другой Стороны, которое не требовалось необходимостью ситуации, должна быть в любом случае предоставлена последней Стороной реституция или компенсация, которая в любом случае должна быть быстрой, адекватной и эффективной. При этом компенсация должна быть осуществлена в соответствии с пунктами 2 и 3 статьи 5.

Статья 7
Переводы

1. Каждая Сторона в соответствии с национальным законодательством своего государства обеспечивает инвесторам государства другой Стороны перевод на свою территорию и с нее их инвестиций и переводимых платежей, относящихся к инвестициям. Такие платежи должны включать, в частности, но не исключительно:
(а) первоначальный капитал и дополнительные суммы для поддержания или увеличения вклада;
(б) доходы;
(в) выручку, полученную от полной или частичной продажи, или ликвидации инвестиций;
(г) платежи, осуществляемые согласно контракту, включая в оплату ссуды;
(д) компенсацию, выплачиваемую в соответствии со статьями 5 и 6;
(е) платежи, вытекающие из спора;
(ж) зарплату и другие вознаграждения персоналу, нанятому за границей и работающему в связи с инвестициями.
2. Каждая Сторона обеспечивает осуществление перевода, упомянутого в пункте 1 настоящей статьи, в свободно конвертируемой валюте по действующему на день перевода рыночному валютному курсу государства той Стороны, на территории которой осуществлены инвестиции.
3. При отсутствии рынка обмена для иностранной валюты, курсом, который будет применяться, должен быть самый последний валютный курс для перевода валюты в специальные права заимствования Международного валютного фонда.
4. Без ущерба для пунктов 1, 2 и 3 настоящей статьи любая Сторона может ограничить перевод путем справедливого, недискриминационного и добросовестного применения законодательства своего государства относящегося к:
(а) банкротству, неплатежеспособности или защите прав кредиторов;
(б) выпуску, торговле или операциям с ценными бумагами и производными финансовыми инструментами;
(в) правонарушениям;
(г) финансовой отчетности или ведению учета переводов, когда необходимо содействие осуществлению закона или финансовым контрольным органам;
(д) обеспечению исполнения приказов или судебных решений в судебных или административных процессах;
(е) неуплате налогов и других обязательных платежей.

Статья 8
Суброгация

Если Сторона или его уполномоченный орган осуществляет платежи согласно возмещению, гарантии или страховому контракту, данному в отношении инвестиций инвестора на территории государства другой Стороны, последняя Сторона должна признать переход любых прав и требований такого инвестора к первой Стороне или определенному ею органу для осуществления в силу суброгации любых прав и требований в такой же мере, как и их предшественник.

Статья 9
Споры между инвестором и Стороной

1. Любой спор, касающийся инвестиций между государством одной Стороны и инвестором государства другой Стороны, по возможности, должен быть урегулирован путем переговоров.
2. Если спор не разрешен в течение 3 месяцев с даты его возникновения в письменной форме, спор может быть по выбору инвестора или одной из Сторон направлен на рассмотрение:
(а) в компетентные суды государства Стороны, на чьей территории инвестиции осуществлены, или
(б) в арбитраж Международного центра по урегулированию инвестиционных споров, учрежденного в соответствии с Конвенцией об урегулировании инвестиционных споров между государствами и физическими или юридическими лицами других государств, открытой для подписания в городе Вашингтон 18 марта 1965 года (далее - Международный центр), или
(в) в арбитраж согласно дополнительным услугам Международного Центра, если только одна из Сторон является участником Конвенции, указанной в подпункте (б) настоящего пункта, или
(г) в любой арбитражный суд "ad hoc", который, если иное не согласовано сторонами в споре, учреждается согласно арбитражным правилам Комиссии Организации Объединенных Наций по праву международной торговли (ЮНСИТРАЛ).
3. Инвестор, который направил спор на рассмотрение национального суда, может, тем не менее, обратиться в один из арбитражных трибуналов упомянутых в подпункте (б) пункта 2 или в подпункте (в) пункта 2 настоящей статьи если, до вынесения решения по предмету рассмотрения национальным судом, инвестор объявит, что не будет более продолжать дело через национальные судебные процедуры и отзовет дело.
4. Любой арбитраж согласно настоящей статье должен, по просьбе любой Стороны в споре, проводиться в государстве, которое является участником Конвенции о признании и приведении в исполнение иностранных арбитражных решений, принятой в городе Нью-Йорк 10 июня 1958 года (далее - Нью-Йоркская конвенция). Требования, представленные в арбитраж согласно настоящей статье, должны рассматриваться как возникшие из коммерческих (торговых) отношений или договоров для целей статьи 1 Нью-Йоркской конвенции.
5. Каждая Сторона настоящим дает свое безусловное согласие на представление спора между ней и инвестором государства другой Стороны в арбитраж в соответствии с настоящей статьей.
6. Ни одна из Сторон, являющаяся участником спора, не может выдвигать возражения на любой стадии арбитражных процедур или исполнения арбитражного решения, или указывать на тот факт, что инвестор, являющийся стороной в споре, получил возмещение, покрывающее часть или все убытки в силу страхования.
7. Решение должно быть окончательным и обязательным для сторон в споре и должно быть приведено в исполнение в соответствии с национальным законодательством государства Стороны, на территории которой решение осуществляется компетентным органом Стороны.

Статья 10
Разрешение споров между Сторонами

1. Споры между Сторонами относительно толкования и применения настоящего Соглашения должны, по возможности, разрешаться путем переговоров и консультаций.
2. Если спор не может быть разрешен таким образом в течение шести (6) месяцев с даты, когда такие переговоры были запрошены любой Стороной в письменной форме, он должен быть по просьбе любой Стороны представлен на рассмотрение арбитражного суда.
3. Такой арбитражный суд должен быть создан для каждого индивидуального дела следующим образом. В течение двух (2) месяцев после получения просьбы об арбитраже, каждая Сторона назначает одного члена суда. Затем эти два члена должны выбрать Председателем гражданина третьего государства, который после одобрения Сторонами должен быть назначен в течение четырех (4) месяцев с даты назначения других двух членов.
4. Если необходимые назначения не были сделаны в течение периода, определенного в пункте 3 настоящей статьи, любая Сторона, в отсутствии любого другого соглашения, приглашает Председателя Международного суда ООН сделать необходимые назначения. Если Председатель является гражданином государства любой из Сторон или иное обстоятельство препятствует исполнению указанной функции, то следующий по старшинству член Международного суда ООН, который не является гражданином государства любой из Сторон или иное обстоятельство не препятствует исполнению указанной функции, должен быть приглашен сделать необходимые назначения.
5. Арбитражный суд должен принять решение большинством голосов. Решение суда должно быть окончательным и обязательным для обеих Сторон. Каждая Сторона несет расходы назначенного ею члена и своего представительства в арбитражном процессе. Обе Стороны берут на себя в равных долях расходы Председателя, а также другие расходы. Суд может принять другое решение относительно разделения расходов. Во всех остальных отношениях арбитражный суд определяет свои собственные правила процедуры.
6. Спорные вопросы, относящиеся к спору указанному в пункте 1 настоящей статьи, должны разрешаться в соответствии с положениями настоящего Соглашения и общепризнанными принципами международного права.

Статья 11
Расходы

Стороны самостоятельно несут расходы, которые будут возникать в ходе выполнения ими настоящего Соглашения, в пределах средств, предусмотренных национальным законодательством государств Сторон, если в каждом конкретном случае не будет согласован иной порядок.

Статья 12
Применение других правил и специальных обязательств

1. Если положения права государства любой Стороны или международных договоров, содержат правила, общие или особенные, предоставляющие инвестициям, осуществленным инвесторами государства другой Стороны, режим более благоприятный чем предоставляемый настоящим Соглашением, то инвестором государства последней Стороны предоставляется более благоприятный режим.
2. Каждая Сторона должна соблюдать любое обязательство, которое она может иметь в отношении определенной инвестиции инвестора государства другой Стороны.

Статья 13
Применимость настоящего Соглашения

Настоящее Соглашение применяется ко всем инвестициям, осуществленным инвесторами государства любой Стороны на территории государства другой Стороны как до, так и после вступления в силу настоящего Соглашения, но не должно применяться к любому спору или требованию, относящемуся к инвестициям, который возник и (или) был урегулирован до вступления в силу настоящего Соглашения.

Статья 14
Общие исключения

1. Ничто в настоящем Соглашении не должно толковаться как препятствующее осуществлению одной из Сторон действий, необходимых для защиты национальной безопасности или мер для поддержания публичного порядка, с тем условием, что такие меры не будут применяться Сторонами произвольными или необоснованными дискриминационными формами или скрытыми инвестиционными ограничениями.
2. Положения настоящей статьи не должны применяться к подпункту (д) пункта 1 статьи 7 настоящего Соглашения.

Статья 15
Транспарентность

1. Каждая Сторона должна незамедлительно публиковать, или иным образом делать публично доступными свои законы и правила, а также международные договоры, которые могут коснуться инвестиций инвестора государства другой Стороны на территории государства-реципиента.
2. Ничто в настоящем Соглашении не должно требовать от Стороны предоставлять или разрешать доступ к любой конфиденциальной или составляющей собственность информации, включая информацию, касающуюся инвесторов и их инвестиций, раскрытие которой мешало бы правоприменению или противоречило бы ее праву, защищающему конфиденциальность, или наносило бы ущерб законным интересам отдельных инвесторов.

Статья 16
Консультации

Стороны, по просьбе любой из Сторон, проводят консультации по любому спорному вопросу, касающемуся толкования и применения настоящего Соглашения. Место и время проведения консультаций согласовываются компетентными органами Сторон по дипломатическим каналам.

Статья 17
Внесение изменений, вступление
в силу и прекращение действия

1. По взаимному согласию Сторон в настоящее Соглашение могут вноситься изменения и дополнения, которые оформляются отдельными протоколами, являющимися неотъемлемыми частями настоящего Соглашения.
2. Настоящее Соглашение вступает в силу с первого дня второго месяца с даты получения Сторонами последнего письменного уведомления по дипломатическим каналам о завершении внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу и действует на неопределенный срок.
3. Настоящее Соглашение действует до истечения двенадцати месяцев со дня получения одной Стороной письменного уведомления другой Стороны об ее намерении прекратить действие настоящего Соглашения.
4. В отношении инвестиций, осуществленных до даты прекращения настоящего Соглашения, положения статей 1-16 остаются в силе на дальнейший 10-летний период с даты прекращения настоящего Соглашения.

Совершено в городе Астана 6 ноября 2006 года в двух экземплярах каждый на казахском, армянском и русском языках, все тексты являются равно аутентичными. В случае различного толкования положений настоящего Соглашения, Стороны будут обращаться к тексту на русском языке.

За Правительство За Правительство
Республики Казахстан Республики Армения

Прим. РЦПИ. Далее следует текст Соглашения на армянском языке.

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Армения Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімді ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 22 мамырдағы № 278-IV Заңы

2006 жылғы 6 қарашада Астанада жасалған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Армения Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісім ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. Назарбаев

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Армения Республикасының
Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау
туралы келісім

Бұдан әрі «Тараптар» деп аталатын Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Армения Республикасының Үкіметі
бір Тарап инвесторларының инвестицияларын екінші Тарап аумағында кемсітпеушілік негізде қорғау қажеттілігін тани отырып;
бір Тараптың жеке және заңды тұлғаларының екінші Тарап аумағында инвестициялар саласындағы экономикалық ынтымақтастығын кеңейтуге жәрдемдесуді ниет ете отырып;
осындай инвестицияларға берілетін режим туралы келісім Тараптардың жеке капиталының ағынын және экономикалық дамуын ынталандыратынын тани отырып;
инвестициялар үшін тұрақты негіз экономикалық ресурстарды барынша тиімді пайдалануды барынша ұлғайтуға үлес қосатынымен және өмірлік деңгейді жақсартатынымен келісе отырып;
экономикалық және іскерлік байланыстарды дамыту халықаралық танылған еңбек құқықтарын құрметтеуге ықпал ете алатынын тани отырып;
бұл мақсаттарға денсаулықты, қауіпсіздікті және қоршаған ортаны қорғауды әлсірететін жалпы пайдалану шараларынсыз қол жеткізу мүмкін еместігімен келісе отырып,
мына төмендегілер туралы келісті:

1-бап
Айқындамалар

Осы Келісімнің мақсаты үшін,
1. «Инвестициялар» термині бір Тараптың инвесторлары екінші Тарап мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес кәсіпкерлік мақсатта соңғысының аумағында салатын немесе салған активтерінің кез келген түрін, сондай-ақ бұдан туындайтын құқықтарды білдіреді және атап айтқанда, бірақ айрықша емес мыналарды:
(а) жылжымалы және жылжымайтын мүлік пен жалға алу, ипотека, мүлікті ұстап қалу құқығы мен салу сияқты кез келген мүліктік құқықтарды;
(б) үлестерді, акцияларды, борыштық міндеттемелерді және компанияларға қатысудың кез келген басқа нысандарын;
(в) ақшалай талаптарды немесе экономикалық құндылығы бар келісім-шартқа сәйкес кез келген орындауды;
(г) авторлық құқықтарды, сауда маркаларын, патенттерді, өнеркәсіптік үлгілер мен техникалық процестерді, ноу-хауды, коммерциялық құпияларды, сауда атауларын және гуд виллдерді қоса алғанда, зияткерлік меншік құқықтарын;
(д) табиғи ресурстарды іздеуге, игеруге, алуға немесе пайдалануға арналған концессияларды қоса алғанда, заңға сәйкес немесе шартқа сай ұсынылатын іскер концессияларды қамтуы мүмкін.
Өз аумағына инвестицияларды қабылдайтын мемлекеттің ұлттық заңнамасына сәйкес болған инвестициялар нысанының кез келген өзгерісі оларды инвестициялар ретінде айқындауға әсер етпейді.
2. «Инвестор» термині бір Тарап мемлекетінің екінші Тарап мемлекетінің аумағында соңғы Тарап мемлекетінің ұлттық заңнамасына және осы Келісімнің ережелеріне сәйкес инвестицияларды жүзеге асыратын субъектісін білдіреді, және:
(а) кез келген Тарап мемлекетінің азаматы болып табылатын және өз мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес инвестицияларды жүзеге асыруға заңды құқығы бар кез келген жеке тұлғаны;
(б) Тарап мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес құрылған және тіркелген әрі инвестицияларды жүзеге асыруға заңды құқығы бар кез келген заңды тұлғаны қамтиды.
3. «Кірістер» термині пайданы, пайыздарды, дивиденттерді, роялтиді, лицензияланған сыйақылар мен басқа да төлемдерді қоса алғанда, инвестицияларды жүзеге асыру нәтижесінде алынған қаражатты білдіреді.
4. «Аумақ» термині оларда тиісті Тарап мемлекеті халықаралық құқықтың нормаларына сәйкес егемендігін жүзеге асыратын және өз заңи құзыретін қолданатын құрлықты, жер қойнауы, суын және әуе кеңістігін қоса алғанда, құрлықтық, теңіз және әуе шекараларының шегіндегі Тараптардың бірі мемлекетінің аумағын білдіреді.
5. «Гуд вилл» термині мыналарды білдіреді:
а) фирманың іскер байланыстарының шартты құны, жинақталған материалдық емес активтердің бағасы, болмашы капиталдың - сауда маркасы беделінің, іскерлік байланыстар тәжірибесінің, орнықты клиентураның, сондай-ақ басқару, ұйымдастыру және техникалық ресурстарды, қаржы әлеміндегі репутацияны, өткізу қызметін бақылау тетігін ақшалай бағалау;
б) тұтастай алғанда кәсіпорынның бағасы мен нақты негізгі капитал бағасының арасындағы айырмашылық ретіндегі болмашы негізгі капитал, активтер. Болмашы теріс актив кәсіпорынның сату және теңгерімдік құны арасындағы айырманы білдіреді.

2-бап
Инвестицияларды көтермелеу және қорғау

1. Әрбір Тарап өз аумағында екінші Тарап инвесторларын көтермелейді әрі олардың инвестициялары үшін қолайлы жағдай жасайды және өз мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес мұндай инвестицияларға рұқсат береді.
2. Әрбір Тарап өз мемлекетінің аумағында екінші Тарап мемлекеті инвесторларының инвестицияларына және инвестицияларынан түсетін кірістерге әділ және тең құқықты айналым, сондай-ақ толық, тұрақты қорғау мен қауіпсіздік береді.
3. Тараптардың ешқайсысы өз мемлекетінің аумағында екінші Тарап мемлекеті инвесторларының инвестицияларын ұлғайтуға, басқаруға, сақтауға, пайдалануға, иеленуге, сатуға немесе басқаша билік етуге негізсіз, кемсіту немесе еріксіз шаралармен кедергі келтірмейді.

3-бап
Құқықтық режим

1. Әрбір Тарап екінші Тараптың инвесторларына, олардың инвестициялары мен инвестициялардан түсетін кірістеріне ол ұлттық инвесторларға ие үшінші елдердің инвесторлары мен олардың инвестицияларына инвестицияларды кеңейтуге, басқаруға, қолдауға, пайдалануға, иелік етуге, сатуға немесе басқа да билік етуге қатысты ұсынатын режимнен қолайлылығы кем емес режимді ұсынады.
2. Осы Келісімнің әрбір Тарабы өз мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес инвесторлардың қызметі шектелетін және (немесе) жоққа шығарылатын саланы, қызмет аясы мен түрлерін айқындауға құқығын өзіне қалдырады.

4-бап
Босату

Осы Келісімнің ережелері Тарапты екінші Тарап мемлекетінің инвесторлары мен олардың инвестицияларына және инвестициялардан түсетін кірістеріне қазіргі немесе келешектегі кез келген режимнің пайдасын, преференцияны, немесе
(а) еркін сауда аймағындағы, кеден одағының, валюта одағының, жалпы нарықтың және кез-келген Тарап мемлекеті қатысушысы болып табылатын және мұндай одақтарға немесе осындай ұйымдарға алып келетін кез келген халықаралық шарттың мүшелігінің;
(б) кез келген халықаралық шарттың немесе Тарап мемлекетінің толық немесе басты түрде салық салуға қатысты ұлттық заңнамасының нәтижесі болып табылатын артықшылықты ұсынуға міндеттеу ретінде түсіндірілмеуі тиіс.

5-бап
Экспроприация және өтемақы

1. Кез келген Тарап екінші Тарап мемлекеті инвесторының инвестицияларын тікелей немесе жанама экспроприациялауға немесе мемлекет иелігіне алуға немесе:
(а) мемлекеттік және қоғамдық мақсатта;
(б) кемсітпеушілік тәсілмен;
(в) тиісті заңды рәсімге сәйкес;
(г) осы баптың 2 және 3-тармақтарына сәйкес алдын-ала, барабар және тиімді өтемақы төлей отырып қабылданатындарды қоспағанда, кез келген мұндай шараларды (бұдан әрі - экспроприация) қабылдауға тиіс емес.
2. Өтемақы:
(а) кідіріссіз төленуі тиіс. Кідіріс болған жағдайда, бұл кідірістің нәтижесі болып табылатын валюта бағамына байланысты кез келген залалды қабылдаушы Тарап көтереді;
(б) экспроприациялауды жүзеге асыру күнінің алдындағы күнгі экспроприацияланған инвестициялардың әділ нарықтық құнына теңесуі тиіс. Әділ нарықтық құн экспроприация туралы бұрын көпшілікке белгілі болуы салдарынан құнның қандай да бір өзгерісін көрсетпеуі;
(в) толық сатылатын және еркін аударылатын болуы;
(г) экспроприациялау күнінен бастап нақты төлем күніне дейін төлем валютасы үшін нарықтық негізде белгіленген коммерциялық ставка бойынша пайызды қамтуы тиіс.
3. Екінші Тараптың экспроприациясынан зардап шеккені туралы мәлімдеген кез келген Тарап мемлекетінің инвесторы осы баптың ережелеріне сәйкес оның инвестицияларын бағалау мен өтемақы төлеуді қоса алғанда, оның ісін соңғы Тарап мемлекетінің сот органының немесе басқа да құзыретті және тәуелсіз органының жедел қайта қарауына құқығы болуы тиіс.

6-бап
Залалдарды өтеу

1. Екінші Тарап мемлекетінің аумағындағы соғыстың немесе басқа да қарулы қақтығыстардың, төтенше жағдай жай-күйінің, төңкерістің, көтерілістің, бас көтерудің салдарынан инвестициялары залал шеккен бір Тараптың инвесторларына соңғы Тарап мемлекетінің реституцияға, өтеуге, өтемақыға немесе басқа да реттеуге қатысты, соңғы Тарап өз инвесторларына немесе инвестор үшін неғұрлым қолайлы болып табылатын кез келген үшінші мемлекеттік инвесторларына ұсынатындарынан қолайлылығы немесе режим ұсынады.
2. 1-тармақта айтылған жағдайдың кез келгенінде:
(а) екінші Тарап күштерінің немесе билігінің оның инвестицияларын немесе олардың бөліктерін тәркілеуі;
(б) жағдайдың қажеттілігімен талап етілмеген, екінші Тарап күштерінің немесе билігінің инвестицияларды немесе олардың бөліктерін бұзуы салдарынан залал шеккен Тараптың кез келген инвесторына кез келген жағдайда соңғы Тарап тез, барабар және тиімді болатын реституция немесе өтемақы ұсынуы тиіс. Бұл ретте өтемақы 5-баптың 2 және 3-тармақтарына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.

7-бап
Аударымдар

1. Әрбір Тарап өз мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес екінші Тарап мемлекетінің инвесторларына өз аумағына және одан олардың инвестициялары мен инвестицияларға қатысты аударылатын төлемдер аударымын қамтамасыз етеді. Мұндай төлемдер атап айтқанда, бірақ айрықша емес мыналарды қамтиды:
(а) салымды ұстауға немесе ұлғайтуға арналған бастапқы капитал және қосымша сомалар;
(б) кірістер;
(в) инвестицияларды толық немесе ішінара сатудан немесе жоюдан алынған түсім;
(г) несие төлемін қоса алғанда, келісім-шартқа сәйкес жүзеге асырылатын төлемдер;
(д) 5 және 6-баптарға сәйкес төленетін өтемақы;
(е) даудан туындайтын төлемдер;
(ж) шет елде жалға алынған және инвестициялармен байланысты жұмыс істейтін персоналға жалақы және басқа да сыйақылар.
2. Әрбір Тарап осы баптың 1-тармағында айтылған аударымды аумағында инвестиция жүзеге асырылған Тарап мемлекетінің аударым күні қолданыстағы нарықтық валюта бағамы бойынша еркін айырбасталатын валютамен жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.
3. Шетел валютасы үшін айырбас нарығы болмаған кезде валютаны Халықаралық валюта қорының арнайы қарыз алу құқығына аударуға арналған ең соңғы валюта бағамы қолданылатын бағам болуы тиіс.
4. Кез келген Тарап әділ, кемсітушіліксіз және өз мемлекетінің:
(а) банкроттыққа, төлем қабілетсіздігіне немесе кредиторлардың құқықтарын қорғауға;
(б) бағалы қағаздарды, туынды қаржылық құралдарды шығаруға, сатуға немесе олармен жасалатын және операцияларға;
(в) құқық бұзушылықтарға;
(г) қаржылық есеп беруге немесе заңды жүзеге асыруға немесе қаржылық бақылау органдарына жәрдемдесу қажет аударымдар есебін жүргізуге;
(д) сот немесе әкімшілік процестерде бұйрықтарды немесе сот шешімдерін орындауды қамтамасыз етуге;
(е) салықтарды немесе басқа міндетті төлемдерді төлеуге қатысты заңнамасын адал қолдану жолымен осы баптың 1, 2 және 3-тармақтары үшін залалсыз аударымды шектей алады.

8-бап
Суброгация

Егер Тарап немесе оның уәкілетті органы екінші Тарап мемлекетінің аумағында инвестордың инвестицияларына қатысты берілген өтемге, кепілдіктерге немесе сақтандыру келісім-шартына сәйкес төлемдерді жүзеге асырса, соңғы Тарап мұндай инвестордың кез келген құқықтары мен талаптарының бірінші Тарапқа немесе ол айқындаған органға суброгация үшін кез келген құқықтар мен талаптарды алдыңғыдағыдай шамада жүзеге асыру үшін ауысуын мойындауы тиіс.

9-бап
Инвестор мен Тарап арасындағы даулар

1. Бір Тарап мемлекеті мен екінші Тарап мемлекеті инвесторының арасындағы инвестицияларға қатысты кез келген дау мүмкіндігінше келіссөздер арқылы реттелуге тиіс.
2. Егер дау жазбаша нысанда туындаған күннен бастап 3 айдың ішінде шешілмесе, дау инвестордың немесе Тараптардың бірінің таңдауы бойынша:
(а) аумағында инвестициялар жүзеге асырылған Тарап мемлекетінің құзыретті сотының; немесе
(б) 1965 жылғы 18 наурызда Вашингтон қаласында қол қою үшін ашылған, Мемлекеттер мен басқа мемлекеттердің жеке немесе заңды тұлғаларының арасындағы инвестициялық дауларды реттеу туралы конвенцияға сәйкес құрылған Инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі халықаралық орталықтың (бұдан әрі - Халықаралық орталық) төрелік сотының; немесе
(в) егер Тараптардың бірі ғана осы тармақтың (б) тармақшасында көрсетілген Конвенцияның қатысушысы болып табылса, Халықаралық соттың қосымша қызметтеріне сәйкес төрелік соттың; немесе
(г) егер даудағы тараптар өзгеше келіспесе, Біріккен Ұлттар Ұйымының Халықаралық сауда құқығы жөніндегі комиссиясының (ЮНСИТРАЛ) төрелік ережелеріне сәйкес құрылатын кез келген «аd hоc» төрелік сотының қарауына жіберілуі мүмкін.
3. Дауды ұлттық соттың қарауына жіберген инвестор, егер ұлттық соттың қарау мәні бойынша шешім шығарылғанға дейін инвестор ұлттық сот рәсімдері арқылы істі одан әрі жалғастырмайтындығын жарияласа және істі қайтарып алса, осы баптың 2-тармағының (б) тармақшасында немесе 2-тармақтың (в) тармақшасында айтылған төрелік трибуналдардың біріне жүгінуіне болады.
4. Кез келген төрелік сот осы бапқа сәйкес даудағы кез Тараптың сұрауы бойынша 1958 жылғы 10 маусымда Нью-Йорк қаласында қабылданған Шетелдік төреліктің шешімдерін тану және орындауға келтіру туралы конвенцияның (бұдан әрі - Нью-Йорк конвенциясы) қатысушы болып табылатын мемлекетте жүргізілуі тиіс. Осы бапқа сай төрелікке ұсынылған талаптар Нью-Йорк конвенциясының 1-бабының мақсаттары үшін коммерциялық (сауда) қатынастарынан немесе шарттардан туындаған ретінде қаралуға тиіс.
5. Әрбір Тарап осымен осы бапқа сәйкес өзінің және басқа Тарап мемлекетінің инвесторы арасындағы дауды төрелікке ұсынуға өзінің сөзсіз келісімін береді.
6. Даудың қатысушысы болып табылатын Тараптардың бір де біреуі төрелік рәсімдерінің немесе төрелік шешімін орындаудың кез келген кезеңінде қарсылығын білдіре немесе даудың тарабы болып табылатын инвестор сақтандыру үшін шығынының бөлігін немесе барлығын жабатын өтем алу фактісін көрсете алмайды.
7. Шешім даудағы тараптар үшін түпкілікті және міндетті болуы тиіс және аумағында Тараптың құзыретті органы шешімді жүзеге асыратын Тарап мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес орындауға келтіруі тиіс.

10-бап
Тараптар арасындағы дауларды шешу

1. Тараптар арасындағы осы Келісімді түсіндіруге және қолдануға қатысты даулар мүмкіндігінше келіссөздер және консультациялар жолымен шешілуге тиіс.
2. Егер дау бұлайша шешілмесе, мұндай келіссөздерді кез келген Тарап жазбаша түрде сұрау салған күннен бастап алты (6) ай ішінде Тараптардың кез келгенінің талабы бойынша ол төрелік соттың қарауына берілуге тиіс.
3. Мұндай төрелік сот әрбір жеке іс үшін мынадай үлгіде құрылуы тиіс. Төрелік туралы өтінішті алғаннан кейін екі (2) ай ішінде әрбір Тарап соттың бір мүшесін тағайындайды. Содан соң бұл екі мүше Тараптар мақұлдағаннан кейін басқа екі мүше тағайындалған күннен бастап төрт (4) ай ішінде тағайындалуы тиіс үшінші мемлекеттің азаматын Төраға етіп сайлауы тиіс.
4. Егер осы баптың 3-тармағында белгіленген кезең ішінде қажетті тағайындаулар жасалмаса, кез келген Тарап, басқа кез келген келісім болмағанда, қажетті тағайындау жасауға БҰҰ Халықаралық сотының Төрағасын шақырады. Егер Төраға Тараптар мемлекетінің кез келгенінің азаматы болып табылса немесе көрсетілген функцияны орындауға өзге де жағдайлар кедергі келтірсе, онда БҰҰ Халықаралық сотының Тараптар мемлекетінің кез келгенінің азаматы болып табылмайтын немесе көрсетілген функцияны орындауға өзге жағдай кедергі келтірмейтін жоғарылығы бойынша келесі мүшесі қажетті тағайындау жасау үшін шақырылуға тиіс.
5. Төрелік сот шешімді көпшілік дауыспен қабылдауы тиіс. Соттың шешімі екі Тарап үшін де ақырғы және міндетті болуы тиіс. Әрбір Тарап өзі тағайындаған мүшенің және төрелік процесіндегі өкілдігінің шығыстарын көтереді. Екі Тарап Төрағаның шығыстарын, сондай-ақ басқа да шығыстарды тең үлесте көтереді. Сот шығыстарды бөлуге қатысты басқа шешім қабылдай алады. Барлық басқа қатынастарда төрелік сот рәсімінің өзіне тән ережелерін айқындайды.
6. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген дауға қатысты даулы мәселелер осы Келісімнің ережелеріне және халықаралық құқықтың жалпы танылған қағидаттарына сәйкес шешілуге тиіс.

11-бап
Шығыстар

Тараптар өздерінің осы Келісімді орындауы барысында туындайтын шығыстарды егер әрбір нақты жағдайда өзге тәртіп келісілмесе, Тараптар мемлекетінің ұлттық заңнамасында көзделген қаражат шегінде дербес көтереді.

12-бап
Басқа ережелер мен арнайы міндеттемелерді қолдану

1. Егер кез келген Тарап мемлекеті құқығының халықаралық шарттардың ережелері жалпы немесе екінші Тарап мемлекетінің инвесторлары жүзеге асырған инвестицияларға осы Келісімде ұсынылатыннан неғұрлым қолайлы режим ұсынатын ерекше ережелерді қамтыса, онда соңғы Тарап мемлекетінің инвесторы неғұрлым қолайлы режим ұсынады.
2. Әрбір Тарап екінші Тарап мемлекеті инвесторының белгілі инвестициясына қатысты алуы мүмкін кез келген міндеттемені сақтауы тиіс.

13-бап
Осы келісімнің қолданушылығы

Осы Келісім кез келген Тарап мемлекеті инвесторларының екінші Тарап аумағында, осы Келісім күшіне енгізілгенге дейін де, сондай-ақ одан кейін де жүзеге асырған барлық инвестицияларға қолданылады, бірақ осы Келісім күшіне енгізілгенге дейін туындаған және (немесе) реттелген инвестицияларға қатысты кез келген дауға немесе талапқа қолданылмауы тиіс.

14-бап
Жалпы ерекшеліктер

1. Осы Келісімде ештеңе Тараптардың бірінің ұлттық қауіпсіздікті сақтау үшін қажетті іс-қимылдарды немесе жария тәртіпті қолдауға арналған шараларды, мұндай шараларды Тараптардың еркін немесе негізсіз кемсітушілік нысандарымен жасырын инвестициялық шектеулермен қолданбауы шартымен, жүзеге асыруға кедергі келтіретін ретінде түсіндірілуі тиіс емес.
2. Осы баптың ережелері осы Келісімнің 7-бабы 1-тармағының (д) тармақшасына қолданылмауы тиіс.

15-бап
Транспаренттілік

1. Әрбір Тарап өзінің екінші Тарап мемлекеті инвесторының реципиент-мемлекеттің аумағындағы инвестицияларына қатысты болуы мүмкін заңдарын және ережелерін, сондай-ақ халықаралық шарттарын кідіріссіз жариялауға, немесе өзге де түрде көпшілікке қол жетімді етуге тиіс.
2. Осы Келісімде ештеңе инвесторлар мен олардың инвестицияларына қатысты, оны ашу құқығын қолдануға кедергі жасайтын немесе құпиялықты қорғайтын оның құқығына қайшы келетін немесе жекелеген инвесторлардың заңды мүдделеріне залал келтіретін ақпаратты қоса алғанда, Тараптан кез келген құпия немесе меншікті құрайтын ақпарат ұсынуды немесе оған қол жеткізуге рұқсат беруді талап етпеуі тиіс.

16-бап
Консультациялар

Тараптар Тараптардың кез келгенінің сұрауы бойынша осы Келісімді түсіндіру мен қолдануға қатысты кез келген даулы мәселе бойынша консультациялар жүргізеді. Консультациялар жүргізетін орын мен оның уақыты дипломатиялық арналар бойынша Тараптардың құзыретті органдарымен келісіледі.

17-бап
Өзгерістер енгізу, күшіне енуі және қолданылуын тоқтату

1. Осы Келісімге Тараптардың өзара келісімі бойынша осы Келісімнің ажырамас бөліктері болып табылатын жеке хаттамалармен ресімделетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.
2. Осы Келісім Тараптардың оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді аяқтағаны туралы дипломатиялық арналар бойынша соңғы жазбаша хабарламаны алған күнінен бастап екінші айдың бірінші күнінен бастап күшіне енеді және белгіленбеген мерзімде қолданыста болады.
3. Осы Келісім бір Тарап екінші Тараптың осы Келісімнің қолданысын тоқтату ниеті туралы жазбаша хабарламасын алған күнінен бастап он екі ай өткенге дейін қолданыста болады.
4. Осы Келісім тоқтатылғанға дейін жүзеге асырылған инвестицияларға қатысты 1-16-баптардың ережелері осы Келісім тоқтатылған күннен бастап кейінгі 10 жыл кезеңде күшінде қалады.

2006 жылғы 6 қарашада Астана қаласында әрқайсысы қазақ, армян және орыс тілдерінде екі данада жасалды, барлық мәтіндер тең дәлме-дәл болып табылады. Осы Келісімнің ережелері әртүрлі түсіндірілген жағдайда Тараптар орыс тіліндегі мәтінге жүгінетін болады.

Қазақстан Республикасының Армения Республикасының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін

2006 жылғы 6 қарашада Астана қаласында жасалған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Армения Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы Келісімнің бұл көшірмесінің дәлдігін куәландырамын.

Қазақстан Республикасы
Сыртқы істер министрлігі
Халықаралық-құқық департаментінің
Басқарма бастығы Ж. Бұхбантаев

РҚАО-ның ескертпесі. Бұдан әрі Келісімнің мәтіні армян тілінде берілген.