О ратификации Венской конвенции о гражданской ответственности за ядерный ущерб 1997 года (Сводный текст Венской конвенции о гражданской ответственности за ядерный ущерб от 21 мая 1963 года с поправками, внесенными Протоколом от 12 сентября 1997 года)

Закон Республики Казахстан от 10 февраля 2011 года № 405-IV

      Ратифицировать Венскую конвенцию о гражданской ответственности за ядерный ущерб 1997 года (Сводный текст Венской конвенции о гражданской ответственности за ядерный ущерб от 21 мая 1963 года с поправками, внесенными Протоколом от 12 сентября 1997 года).

      Президент
      Республики Казахстан                        Н. Назарбаев

ANNEX

ВЕНСКАЯ КОНВЕНЦИЯ О ГРАЖДАНСКОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТИ
ЗА ЯДЕРНЫЙ УЩЕРБ 1997 ГОДА

(Сводный текст Венской конвенции
о гражданской ответственности
за ядерный ущерб от 21 мая 1963 года с поправками,
внесенными Протоколом от 12 сентября 1997 года, выпущенный
Секретариатом Международного агентства по атомной энергии)

ВЕНСКАЯ КОНВЕНЦИЯ О ГРАЖДАНСКОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТИ
ЗА ЯДЕРНЫЙ УЩЕРБ 1997 ГОДА1

(Сводный текст Венской конвенции о гражданской ответственности за
ядерный ущерб от 21 мая 1963 года с поправками, внесенными Протоколом
от 12 сентября 1997 года)

_______________________
Настоящий сводный текст Венской конвенции о гражданской ответственности за ядерный ущерб 1963 года с поправками, внесенными в нее Протоколом 1997 года, выпущен Секретариатом Международного агентства по атомной энергии, как этого требует этот Протокол.
Сводный текст не имеет своих собственных заключительных положений. Государство, желающее присоединиться к Венской конвенции 1963 года с поправками, внесенными Протоколом 1997 года, может сделать это, присоединившись к Протоколу 1997 года в соответствии с его положениями.
Ссылка на "Протокол" в настоящем сводном тексте означает "Протокол о внесении поправок в Венскую конвенцию о гражданской ответственности за ядерный ущерб" 1997 года.

      ДОГОВАРИВАЮЩИЕСЯ СТОРОНЫ,
      ПРИЗНАВ желательность установления некоторых минимальных норм для обеспечения финансовой защиты от ущерба, возникающего в результате определенных видов мирного использования ядерной энергии,
      СЧИТАЯ, что конвенция о гражданской ответственности за ядерный ущерб будет содействовать также развитию дружеских отношений между нациями независимо от их различных конституционных и социальных систем,
      РЕШИЛИ с этой целью заключить конвенцию и в связи с этим согласились о нижеследующем -

СТАТЬЯ I

      1. Для целей настоящей Конвенции -
      a) "Лицо" означает любое физическое лицо, товарищество, любой частный или государственный орган независимо от того, является ли он юридическим лицом или нет, любую международную организацию, являющуюся юридическим лицом согласно законодательству отвечающего за установку государства, и любое государство или любое из входящих в него государственных образований.
      b) "Гражданин Договаривающейся стороны" включает Договаривающуюся сторону или любое входящее в нее государственное образование, товарищество, или любой частный или государственный орган, учрежденный в пределах территории Договаривающейся стороны независимо от того, является ли он юридическим лицом или нет.
      c) "Оператор" в отношении ядерной установки означает лицо, назначенное или признанное отвечающим за установку государством в качестве оператора этой установки.
      d) "Отвечающее за установку государство" в отношении ядерной установки означает Договаривающуюся сторону, в пределах территории которой находится эта установка, или, если она не находится в пределах территории любого государства, Договаривающуюся сторону, которая эксплуатирует или по разрешению которой эксплуатируется эта ядерная установка.
      e) "Закон компетентного суда" означает закон суда, имеющего юрисдикцию согласно настоящей Конвенции, включая любые положения такого закона, касающиеся коллизии законов.
      f) "Ядерное топливо" означает любой материал, способный производить энергию путем самоподдерживающегося цепного процесса ядерного деления.
      g) "Радиоактивные продукты или отходы" означают любой радиоактивный материал, произведенный в процессе производства или использования ядерного топлива, или любой материал, ставший радиоактивным под действием облучения в результате производства или использования ядерного топлива, но не включают радиоизотопы, которые достигли окончательной стадии изготовления, став таким образом пригодными для использования в любых научных, медицинских, сельскохозяйственных, коммерческих или промышленных целях.
      h) "Ядерный материал" означает -
      i) ядерное топливо, за исключением природного урана и обедненного урана, способное производить энергию путем самоподдерживающегося цепного процесса ядерного деления вне ядерного реактора самостоятельно или в комбинации с каким-либо другим материалом; и
      ii) радиоактивные продукты или отходы.
      i) "Ядерный реактор" означает любое сооружение, содержащее ядерное топливо, расположенное таким образом, что в нем может произойти самоподдерживающийся цепной процесс ядерного деления без дополнительного источника нейтронов.
      j) "Ядерная установка" означает -
      i) любой ядерный реактор, за исключением реактора, которым оборудовано средство морского или воздушного транспорта в целях использования его в качестве источника энергии для приведения в движение этого средства транспорта или для любой другой цели;
      ii) любой завод, использующий ядерное топливо для производства ядерного материала, или любой завод по обработке ядерного материала, включая любой завод по переработке облученного ядерного топлива;
      iii) любое место, где хранится (складирован) ядерный материал, за исключением складирования, связанного с перевозкой такого материала; и
      iv) такие имеющие ядерное топливо или радиоактивные продукты или отходы другие установки, которые время от времени определяются Советом управляющих Международного агентства по атомной энергии;
      при условии, что отвечающее за установку государство может установить, что несколько ядерных установок одного оператора, которые расположены в одном и том же месте, рассматриваются как единая ядерная установка.
      k) "Ядерный ущерб" означает -
      i) смерть или телесное повреждение;
      ii) потерю имущества или ущерб имуществу;
      и следующее по каждому подпункту в пределах, устанавливаемых законом компетентного суда;
      iii) экономические потери, возникающие в результате потерь или ущерба, упомянутых в подпункте i) или ii), постольку, поскольку они не охватываются этими подпунктами, если их несет лицо, имеющее право на предъявление иска в отношении таких потерь или ущерба;
      iv) затраты на меры по восстановлению окружающей среды, состояние которой ухудшилось, за исключением незначительного ухудшения, если такие меры фактически были приняты или должны быть приняты и постольку, поскольку это не охватывается подпунктом ii);
      v) потерю доходов, получаемых от экономического интереса в любом применении или использовании окружающей среды, в результате значительного ухудшения состояния этой среды и постольку, поскольку это не охвачено подпунктом ii);
      vi) затраты на превентивные меры и стоимость дальнейших потерь или ущерба, причиненных такими мерами;
      vii) любые другие экономические потери помимо любых потерь, вызванных ухудшением состояния окружающей среды, если это допускается общим законом о гражданской ответственности компетентного суда,
      в случае подпунктов i) - v) и vii) выше в той мере, в какой потери или ущерб возникают в силу или являются результатом ионизирующего излучения, испускаемого любым источником излучения внутри ядерной установки или испускаемого ядерным топливом или радиоактивными продуктами, или отходами на ядерной установке или ядерного материала, поступающего с ядерной установки, произведенного в ней или отправленного на нее, независимо от того, возникают ли они в силу радиоактивных свойств такого вещества или комбинации радиоактивных свойств с токсическими, взрывными или другими опасными свойствами такого вещества.
      l) "Ядерный инцидент" означает любое происшествие или серию происшествий одного и того же происхождения, которые причиняют ядерный ущерб или, но только в отношении превентивных мер, создают серьезную и непосредственную угрозу причинения такого ущерба.
      m) "Меры по восстановлению" означают любые обоснованные меры, которые были одобрены компетентными органами государства, где меры были приняты, и которые направлены на восстановление или воссоздание поврежденных или разрушенных компонентов окружающей среды или ввод, там, где это обосновано, в окружающую среду эквивалента этих компонентов. Закон государства, в котором был причинен ущерб, определяет того, кто имеет право принимать такие меры.
      n) "Превентивные меры" означают любые обоснованные меры, принимаемые любым лицом после того, как произошел ядерный инцидент, с целью предотвращения или сведения к минимуму ущерба, о котором говорится в подпунктах k) i) - v) или vii), при условии получения любого одобрения со стороны компетентных органов, требуемого в соответствии с законом государства, в котором принимаются меры.
      o) "Обоснованные меры" означают меры, которые согласно закону компетентного суда признаются приемлемыми и соразмерными с учетом всех обстоятельств, например -
      i) характера и степени причиненного ущерба или, в случае превентивных мер, характера и степени риска такого ущерба;
      ii) степени, в какой во время принятия мер они, вероятно, будут эффективными; и
      iii) соответствующей научно-технической экспертизы.
      р) "Специальные права заимствования", в дальнейшем именуемые "СПЗ", означают расчетную единицу, определенную Международным валютным фондом и используемую им для своих собственных операций и сделок.
      2. Отвечающее за установку государство может, если это позволяют небольшие размеры риска, с которым это сопряжено, исключать любую ядерную установку или любые небольшие количества ядерного материала из сферы применения настоящей Конвенции при условии, что -
      a) в отношении ядерных установок критерии такого исключения установлены Советом управляющих Международного агентства по атомной энергии и любое исключение, сделанное отвечающим за установку государством, удовлетворяет таким критериям; и
      b) в отношении небольших количеств ядерного материала - максимальные пределы для исключения таких количеств установлены Советом управляющих Международного агентства по атомной энергии и любое исключение, сделанное отвечающим за установку государством, не превышает таких установленных пределов.
      Критерии для исключения ядерных установок и максимальные пределы для исключения небольших количеств ядерного материала периодически пересматриваются Советом управляющих.

СТАТЬЯ I A

      1. Настоящая Конвенция применяется к ядерному ущербу независимо от того, где он причинен.
      2. Однако, законодательство отвечающего за установку государства может исключать из-под действия настоящей Конвенции ущерб, причиненный -
      a) на территории государства, не являющегося Договаривающимся государством; или
      b) в любых морских зонах, установленных государством, не являющимся Договаривающимся государством, в соответствии с международным морским правом.
      3. Исключение согласно пункту 2 настоящей Статьи может применяться только в отношении государства, не являющегося Договаривающимся государством, которое во время инцидента -
      a) имеет ядерную установку на своей территории или в любых морских зонах, установленных им в соответствии с международным морским правом; и
      b) не предоставляет эквивалентных взаимных выгод.
      4. Любое исключение согласно пункту 2 настоящей Статьи не затрагивает прав, о которых говорится в подпункте а) пункта 2 Статьи IX, и любое исключение согласно пункту 2 b) настоящей Статьи не распространяется на ущерб, причиненный на борту, или судну или летательному аппарату.

СТАТЬЯ I В

      Настоящая Конвенция не применяется к ядерным установкам, используемым в немирных целях.

СТАТЬЯ II

      1. Оператор ядерной установки несет ответственность за ядерный ущерб, если доказано, что такой ущерб причинен ядерным инцидентом -
      a) на его ядерной установке; или
      b) связанным с ядерным материалом, поступившим с такой установки или произведенным в его ядерной установке, и происшедшим -
      i) до принятия оператором другой ядерной установки ответственности в отношении ядерных инцидентов, связанных с этим ядерным материалом в соответствии с ясно выраженными условиями письменного контракта;
      ii) при отсутствии таких ясно выраженных условий - до поступления этого ядерного материала в распоряжение оператора другой ядерной установки; или
      iii) если этот ядерный материал предназначен для использования в ядерном реакторе, которым оборудовано средство транспорта для использования его в качестве источника энергии для приведения в движение этого средства транспорта или для любой другой цели, - до поступления этого ядерного материала в распоряжение лица, уполномоченного надлежащим образом эксплуатировать такой реактор; но
      iv) если этот ядерный материал был направлен какому-либо лицу в пределах территории государства, не являющегося Договаривающимся государством, - до выгрузки его со средства транспорта, на котором он был доставлен на территорию этого государства, не являющегося Договаривающимся государством;
      с) связанным с ядерным материалом, направленным на его ядерную установку, и происшедшим -
      i) после принятия им от оператора другой ядерной установки ответственности, в соответствии с ясно выраженными условиями письменного контракта, в отношении ядерных инцидентов, связанных с этим ядерным материалом;
      ii) при отсутствии таких ясно выраженных условий - после поступления этого ядерного материала в его распоряжение; или
      iii) после поступления в его распоряжение этого ядерного материала от лица, эксплуатирующего ядерный реактор, которым оборудовано средство транспорта для использования его в качестве источника энергии для приведения в движение этого средства транспорта или для любой другой цели; но
      iv) если этот ядерный материал с письменного согласия этого оператора был направлен от какого-либо лица в пределах территории государства, не являющегося Договаривающимся государством, - только после погрузки его на средство транспорта, на котором он должен быть вывезен с территории этого государства;
      при условии, что если ядерный ущерб причинен ядерным инцидентом, происшедшим на ядерной установке и связанным с ядерным материалом, складированным на ней в связи с перевозкой такого материала, то положения подпункта а) данного пункта не применяются в том случае, когда ответственность несет только другой оператор или только другое лицо в соответствии с положениями подпункта b) или с) данного пункта.
      2. Отвечающее за установку государство может предусмотреть в законодательстве, что в соответствии с условиями, которые могут быть установлены в нем, перевозчик ядерного материала или лицо, имеющее дело с радиоактивными отходами, может по его просьбе и с согласия заинтересованного оператора быть назначено или признано в качестве оператора вместо этого оператора в отношении такого ядерного материала или радиоактивных отходов, соответственно. В этом случае такой перевозчик или такое лицо рассматривается для всех целей настоящей Конвенции как оператор ядерной установки, находящейся в пределах территории этого государства.
      3. а) Если ядерный ущерб связан с ответственностью более чем одного оператора, то эти операторы, поскольку доля каждого из них в этом ущербе не может быть обоснованно выделена, несут солидарную и долевую ответственность. Отвечающее за установку государство может ограничить размеры государственных средств, выделяемых на каждый инцидент, разницей, если таковая имеется, между суммами, установленными таким образом, и суммой, установленной согласно пункту 1 Статьи V.
      b) Если ядерный инцидент происходит во время перевозки ядерного материала на одном и том же средстве транспорта или в случае складирования в связи с перевозкой на одной и той же ядерной установке и причиняет ядерный ущерб, связанный с ответственностью более чем одного оператора, общий размер ответственности не должен превышать наивысшего размера, применимого в отношении любого из них в соответствии со Статьей V.
      c) Ни в одном из случаев, упомянутых в подпунктах а) и b) этого пункта, ответственность каждого оператора не должна превышать размера, применимого в отношении его в соответствии со Статьей V.
      4. При условии соблюдения положений пункта 3 этой Статьи, если несколько ядерных установок одного и того же оператора вовлечены в один и тот же ядерный инцидент, то такой оператор несет ответственность в отношении каждой из этих ядерных установок вплоть до размера, применимого в отношении его в соответствии со Статьей V. Отвечающее за установку государство может ограничить размеры выделяемых государственных средств, как это предусмотрено в подпункте а) пункта 3 настоящей Статьи.
      5. За исключением случаев, когда в настоящей Конвенции предусмотрено иное, ни одно лицо, кроме оператора, не несет ответственности за ядерный ущерб. Это, однако, не затрагивает применения любой международной конвенции в области транспорта, которая действует или открыта для подписания, ратификации или присоединения в день, когда настоящая Конвенция будет открыта для подписания.
      6. Ни одно лицо не несет ответственности за потерю или ущерб, не являющийся ядерным ущербом в соответствии с подпунктом k) пункта 1 Статьи I, но который мог бы быть определен в качестве такого ущерба в соответствии с положениями указанного подпункта.
      7. Прямой иск возбуждается в отношении лица, предоставляющего финансовое обеспечение в соответствии со Статьей VII, если это предусмотрено законом компетентного суда.

СТАТЬЯ III

      Оператор, который несет ответственность согласно настоящей Конвенции, снабжает перевозчика сертификатом, выданным страховщиком или от его имени или другим финансовым гарантом, предоставляющим финансовое обеспечение, требуемое в соответствии со Статьей VII. Однако, отвечающее за установку государство может исключить данное обязательство в отношении перевозки, выполняемой целиком в пределах его собственной территории. В сертификате указываются фамилия и адрес этого оператора, а также сумма, вид и срок обеспечения, и эти сведения не могут оспариваться лицом, которым или от имени которого выдан сертификат. В сертификате также указывается ядерный материал, в отношении которого применяется обеспечение, и в него включается заявление компетентного государственного органа отвечающего за установку государства о том, что названное лицо является оператором в смысле настоящей Конвенции.

СТАТЬЯ IV

      1. Ответственность оператора за ядерный ущерб согласно настоящей Конвенции является абсолютной.
      2. Если оператор докажет, что ядерный ущерб возник полностью или частично либо в результате грубой небрежности лица, которому причинен ущерб, либо в результате действия или бездействия такого лица с намерением причинить ущерб, то компетентный суд может, если это предусмотрено его законом, освободить оператора полностью или частично от его обязанности выплатить возмещение в отношении этого ущерба, причиненного такому лицу.
      3. Никакая ответственность согласно настоящей Конвенции не возлагается на оператора, если он доказывает, что ядерный ущерб причинен непосредственно в результате вооруженного конфликта, военных действий, гражданской войны или восстания.
      4. Когда как ядерный ущерб, так и неядерный ущерб причинены ядерным инцидентом или совместно ядерным инцидентом и одним или более происшествиями иного характера, такой неядерный ущерб в той степени, в какой он не может быть обоснованно отделен от ядерного ущерба, считается для целей настоящей Конвенции ядерным ущербом, причиненным этим ядерным инцидентом. Однако, если ущерб причинен совместно ядерным инцидентом, подпадающим под действие настоящей Конвенции, и высвобождением ионизирующего излучения, не подпадающим под ее действие, то ничто в настоящей Конвенции не ограничивает и не затрагивает иным образом ответственности - как в отношении любого лица, которому причинен ядерный ущерб, так и регрессного иска или требования о возмещении - любого лица, которое может быть признано ответственным в связи с этим высвобождением ионизирующего излучения.
      5. Оператор не несет ответственности согласно настоящей Конвенции за ядерный ущерб, причиненный -
      a) самой ядерной установке или любой другой ядерной установке, включая ядерную установку в стадии сооружения, на площадке, где расположена указанная установка; и
      b) любому имуществу на той же площадке, которое используется или должно использоваться в связи с любой такой установкой.
      6. Возмещение ущерба, причиненного средству транспорта, на котором данный ядерный материал находился во время ядерного инцидента, не влечет за собой уменьшения ответственности оператора в отношении другого ущерба до суммы менее либо 150 млн. СПЗ, либо иной большей суммы, установленной законодательством Договаривающейся стороны, или суммы, установленной в соответствии с подпунктом с) пункта 1 Статьи V.
      7. Ничто в настоящей Конвенции не затрагивает ответственности любого физического лица за ядерный ущерб, за который оператор в силу пункта 3 или 5 этой Статьи не несет ответственности согласно настоящей Конвенции и который это физическое лицо причинило действием или бездействием с намерением причинить ущерб.

СТАТЬЯ V

      1. Ответственность оператора может быть ограничена отвечающим за установку государством в отношении любого одного ядерного инцидента либо -
      a) не менее чем 300 млн. СПЗ; либо
      b) не менее чем 150 млн. СПЗ при условии, что для возмещения ядерного ущерба это государство выделяет государственные средства свыше этой суммы до как минимум 300 млн. СПЗ; либо
      c) в течение максимум 15 лет с даты вступления в силу настоящего Протокола - переходной суммой не менее 100 млн. СПЗ в отношении ядерного инцидента, происходящего в этот период. Может быть установлена сумма менее 100 млн. СПЗ при условии, что это государство выделяет государственные средства для возмещения ядерного ущерба в объеме между этой более низкой суммой и 100 млн. СПЗ.
      2. Независимо от пункта 1 настоящей Статьи отвечающее за установку государство, учитывая характер ядерной установки или связанных с ней ядерных веществ и вероятные последствия инцидента, источником которого они являются, может установить более низкую сумму ответственности оператора при условии, что ни в коем случае никакая сумма, установленная таким образом, не будет менее 5 млн. СПЗ, и при условии, что отвечающее за установку государство обеспечивает выделение государственных средств до размеров суммы, установленной в соответствии с пунктом 1.
      3. Суммы, установленные отвечающим за установку государством ответственного оператора в соответствии с пунктами 1 и 2 настоящей Статьи, а также пунктом 6 Статьи IV, применяются во всех случаях, когда происходит ядерный инцидент.

СТАТЬЯ V А

      1. Сумма процентов и издержек, устанавливаемая судом в связи с исками о возмещении ядерного ущерба, выплачивается в дополнение к суммам, упомянутым в Статье V.
      2. Суммы, упомянутые в Статье V и пункте 6 Статьи IV, могут быть округленно конвертированы в национальную валюту.

СТАТЬЯ V В

      Каждая Договаривающаяся сторона обеспечивает, чтобы лица, потерпевшие ущерб, могли осуществить свои права на возмещение без возбуждения раздельных разбирательств в соответствии с происхождением средств, предоставляемых для такого возмещения.

СТАТЬЯ V С

      1. Если суды, обладающие юрисдикцией, - это суды Договаривающейся стороны, не являющейся отвечающим за установку государством, государственные средства, требуемые согласно подпунктам b) и с) пункта 1 Статьи V и пункту 1 Статьи VII, а также сумма процентов и издержек, устанавливаемая судом, может предоставлять первоначально указанная Договаривающаяся сторона. Отвечающее за установку государство возвращает другой Договаривающейся стороне любые такие выплаченные суммы. Эти две Договаривающиеся стороны согласовывают процедуру возврата.
      2. Если суды, обладающие юрисдикцией, - это суды Договаривающейся стороны, не являющейся отвечающим за установку государством, Договаривающаяся сторона, чьи суды обладают юрисдикцией, принимает все необходимые меры, с тем чтобы дать возможность отвечающему за установку государству вступать в судебное разбирательство и участвовать в любом урегулировании, касающемся возмещения.

СТАТЬЯ V D

      1. Генеральный директор Международного агентства по атомной энергии созывает совещание Договаривающихся сторон для изменения пределов ответственности, о которых говорится в Статье V, если одна треть Договаривающихся сторон выражает соответствующее желание.
      2. Поправки одобряются большинством в две трети голосов Договаривающихся сторон, присутствующих и участвующих в голосовании, при условии, что во время голосования присутствует не менее половины Договаривающихся сторон.
      3. При вынесении решения по предложению об изменении пределов ответственности совещание Договаривающихся сторон учитывает, в частности, риск ущерба в результате ядерного инцидента, изменения валютных курсов, а также емкость рынка страхования.
      4. а) Генеральный директор МАГАТЭ уведомляет все Договаривающиеся стороны о любой поправке, одобренной в соответствии с пунктом 2 настоящей Статьи, в целях ее принятия. Поправка считается принятой по истечении 18 месяцев после уведомления при условии, что не менее одной трети Договаривающихся сторон при одобрении этой поправки совещанием сообщили Генеральному директору МАГАТЭ о своем принятии этой поправки. Поправка, принятая в соответствии с данным пунктом, вступает в силу через 12 месяцев после ее принятия для тех Договаривающихся сторон, которые приняли ее.
      b) Если в течение 18 месяцев с даты уведомления в целях принятия поправки она не была принята в соответствии с подпунктом а), данная поправка считается не принятой.
      5. Для каждой Договаривающейся стороны, принимающей поправку после того, как она была принята, но не вступила в силу, или после ее вступления в силу в соответствии с пунктом 4 настоящей Статьи, поправка вступает в силу через 12 месяцев после ее принятия этой Договаривающейся стороной.
      6. Государство, которое становится Стороной настоящей Конвенции после вступления в силу поправки в соответствии с пунктом 4 настоящей Статьи, в отсутствие иного выраженного намерения этого государства -
      a) считается Стороной настоящей Конвенции с внесенными в нее поправками; и
      b) считается Стороной настоящей Конвенции без внесенных в нее поправок в отношении любого являющегося Стороной государства, не связанного поправкой.

СТАТЬЯ VI

      1. а) Права на возмещение по настоящей Конвенции теряют силу, если иск не возбужден в течение -
      i) в отношении смерти и телесного повреждения - тридцати лет со дня ядерного инцидента;
      ii) в отношении другого ущерба - десяти лет со дня ядерного инцидента.
      b) Если, однако, согласно законодательству отвечающего за установку государства, ответственность оператора покрывается страхованием или другим финансовым обеспечением, включая государственные фонды, в течение более длительного периода, то закон компетентного суда может предусмотреть, что права на получение возмещения от оператора утрачиваются только по истечении такого более длительного периода, не превышающего период, в течение которого его ответственность покрывается таким образом по законодательству отвечающего за установку государства.
      с) Иски о возмещении в связи со смертью или телесным повреждением или, в соответствии с продлением согласно подпункту b) данного пункта, в связи с другим ущербом, возбужденные по истечении периода в десять лет со дня ядерного инцидента, никоим образом не затрагивают прав любого лица на возмещение согласно настоящей Конвенции, которое возбудило иск против оператора до истечения этого периода.
      2. ИСКЛЮЧЕН
      3. В отношении права на возмещение согласно настоящей Конвенции применяется срок исковой давности или срок утраты права, как это предусматривается законом компетентного суда, если иск не возбужден в течение трех лет со дня, когда лицо, потерпевшее ущерб, узнало или есть основания предполагать, что оно должно было узнать об ущербе и об операторе, ответственном за ущерб, при условии, что периоды, установленные в соответствии с подпунктами а) и b) пункта 1 данной Статьи, не будут превышены.
      4. Если законом компетентного суда не предусмотрено иного, любое лицо, которое утверждает, что оно понесло ядерный ущерб, и которое возбудило иск о возмещении в течение периода, применимого в соответствии с данной Статьей, может изменить свои требования с тем, чтобы учесть любое усугубление этого ущерба, даже после истечения такого периода при условии, что окончательное судебное решение еще не вынесено.
      5. Если юрисдикция должна определяться в соответствии с подпунктом b) пункта 3 Статьи XI и в пределах срока, применимого в соответствии с этой Статьей, сделано обращение к одной из Договаривающихся сторон, уполномоченной это определять, но период, остающийся со дня такого определения, не превышает шести месяцев, то период на предъявление иска устанавливается в шесть месяцев, исчисляемых с указанного дня.

СТАТЬЯ VII

      1. а) От оператора требуется поддерживать страхование или другое финансовое обеспечение, покрывающее его ответственность за ядерный ущерб, в таком размере, такого вида и на таких условиях, как определяет отвечающее за установку государство. Отвечающее за установку государство обеспечивает выплату возмещений по удовлетворенным исковым требованиям против оператора за ядерный ущерб путем предоставления необходимых средств в том размере, в каком размер страхования или другого финансового обеспечения недостаточен для удовлетворения таких требований, но не выше предела, если такой предел имеется, установленного в соответствии со Статьей V. В том случае, если ответственность оператора не ограничена, отвечающее за установку государство может устанавливать предел финансового обеспечения для ответственного оператора при условии, что такой предел составляет не менее 300 млн. СПЗ. Отвечающее за установку государство обеспечивает выплату возмещений по удовлетворенным исковым требованиям против оператора за ядерный ущерб в том размере, в каком размер финансового обеспечения недостаточен для удовлетворения таких требований, но не выше суммы финансового обеспечения, предусматриваемого в соответствии с данным пунктом.
      b) Независимо от подпункта а) данного пункта, если ответственность оператора не ограничена, отвечающее за установку государство, учитывая характер ядерной установки или связанных с ней ядерных веществ и вероятные последствия инцидента, источником которого они являются, может установить более низкую сумму финансового обеспечения для оператора при условии, что ни в коем случае никакая сумма, установленная таким образом, не будет менее 5 млн. СПЗ, и при условии, что отвечающее за установку государство обеспечивает выплату возмещений по удовлетворенным исковым требованиям против оператора за ядерный ущерб путем предоставления необходимых средств в том размере, в каком размер страхования или финансового обеспечения недостаточен для удовлетворения таких требований, и до предела, предусмотренного в соответствии с подпунктом а) данного пункта.
      2. Ничто в пункте 1 данной Статьи не требует от Договаривающейся стороны или любого из входящих в ее состав государственных образований, таких, как штаты или республики, осуществлять страхование или другое финансовое обеспечение для покрытия их ответственности как операторов.
      3. Средства, предоставленные страхованием, другим финансовым обеспечением или отвечающим за установку государством в соответствии с пунктом 1 данной Статьи или подпунктами b) и с) пункта 1 Статьи V, предназначаются исключительно для возмещения, подлежащего выплате согласно настоящей Конвенции.
      4. Ни страховщик, ни любое другое лицо, предоставившее финансовое обеспечение, не может приостановить или прекратить страхование или иное финансовое обеспечение, предоставляемое в соответствии с пунктом 1 данной Статьи, не уведомив об этом письменно по крайней мере за два месяца компетентный государственный орган, или, когда такое страхование или другое финансовое обеспечение касается перевозки ядерного материала, в течение периода указанной перевозки.

СТАТЬЯ VIII

      1. При условии соблюдения положений настоящей Конвенции характер, форма и размер возмещения так же, как и справедливое распределение возмещения, определяются законом компетентного суда.
      2. При условии применения положений подпункта с) пункта 1 Статьи VI в тех случаях, когда в связи с требованиями, предъявленными против оператора за ущерб, подлежащий возмещению согласно настоящей Конвенции, превышает или может превысить максимальную сумму, предоставляемую согласно пункту 1 Статьи V, приоритет при распределении возмещения отдается требованиям, касающимся смерти или телесного повреждения.

СТАТЬЯ IX

      1. Если положения государственных или общественных систем страхования здоровья, социального страхования, социального обеспечения, возмещения при несчастных случаях на производстве или возмещения на случай профессиональных заболеваний включают возмещение за ядерный ущерб, то права лиц, пользующихся такими системами, на получение возмещения согласно настоящей Конвенции и права регресса в силу таких систем против несущего ответственность оператора определяются, при условии соблюдения положений настоящей Конвенции, законодательством Договаривающейся стороны, в которой такие системы установлены, или правилами межправительственной организации, которая установила такие системы.
      2. а) Если лицо, являющееся гражданином Договаривающейся стороны, за исключением оператора, выплатило возмещение за ядерный ущерб в соответствии с Международной конвенцией или по законодательству государства, не являющегося Договаривающимся государством, то такое лицо приобретает в пределах суммы, которую оно выплатило, в порядке суброгации права по настоящей Конвенции, принадлежащие лицу, получившему такое возмещение. Никакое лицо не приобретает, таким образом, прав в такой степени, в какой оператор имеет право регресса в отношении такого лица согласно настоящей Конвенции.
      b) Ничто в настоящей Конвенции не препятствует оператору, который выплатил возмещение за ядерный ущерб из средств, за исключением средств, предоставленных в соответствии с пунктом 1 Статьи VII, получить обратно от лица, предоставляющего финансовое обеспечение в соответствии с упомянутым пунктом, или от отвечающего за установку государства в пределах размера, который он выплатил, сумму, которую лицо, получившее такое возмещение, получило бы согласно настоящей Конвенции.

СТАТЬЯ X

      Оператор имеет право регресса только -
      a) если это право ясно предусмотрено письменным контрактом; или
      b) если ядерный инцидент произошел в результате действия или бездействия с намерением причинить ущерб - против физического лица, которое действовало или бездействовало с таким намерением.
      Кроме того, действие права регресса, предусматриваемого данной Статьей, может быть расширено, с тем чтобы им могло воспользоваться отвечающее за установку государство, постольку поскольку оно предоставляет государственные средства в соответствии с настоящей Конвенцией.

СТАТЬЯ XI

      1. За исключением случаев, когда в этой Статье предусмотрено иное, юрисдикцией в отношении исков согласно Статье II обладают суды только той Договаривающейся стороны, в пределах территории которой произошел ядерный инцидент.
      1 bis. Если ядерный инцидент происходит в пределах района исключительной экономической зоны Договаривающейся стороны или, если такая зона не была установлена, - в районе, не превышающем пределов исключительной экономической зоны, если бы таковая была установлена, юрисдикцией в отношении исков о возмещении ядерного ущерба в результате этого ядерного инцидента, для целей настоящей Конвенции, обладают только суды этой Стороны. Предыдущее предложение применяется, если эта Договаривающаяся сторона уведомила Депозитария о таком районе до того, как произошел ядерный инцидент. Ничто в настоящем пункте не толкуется как разрешающее осуществлять юрисдикцию таким образом, что это противоречит международному морскому праву, в том числе Конвенции Организации Объединенных Наций по морскому праву.
      2. Если ядерный инцидент не происходит в пределах территории любой Договаривающейся стороны или в пределах района, уведомление о котором поступило в соответствии с пунктом 1 bis, или если место ядерного инцидента не может быть точно определено, юрисдикцией в отношении таких исков обладают суды отвечающего за установку государства ответственного оператора.
      3. Если согласно пункту 1, 1 bis или 2 этой Статьи юрисдикцией могут обладать суды более чем одной Договаривающейся стороны, то юрисдикцией обладают -
      a) если ядерный инцидент произошел частично вне территории любой Договаривающейся стороны и частично в пределах территории одной Договаривающейся стороны, - суды последней; и
      b) в любом ином случае - суды той Договаривающейся стороны, которая определена соглашением между Договаривающимися сторонами, суды которых были бы компетентными согласно пункту 1 или 2 данной Статьи.
      4. Договаривающаяся сторона, суды которой обладают юрисдикцией, обеспечивает, чтобы только один из ее судов обладал юрисдикцией в отношении любого одного ядерного инцидента.

СТАТЬЯ XI А

      Договаривающаяся сторона, суды которой обладают юрисдикцией, обеспечивает, чтобы в отношении исков о возмещении ядерного ущерба -
      a) любое государство могло возбуждать иск от имени лиц, потерпевших ядерный ущерб, которые являются гражданами этого государства или имеют постоянное или временное местожительство на его территории и которые дали согласие на это; и
      b) любое лицо могло возбудить иск в целях обеспечения осуществления прав согласно настоящей Конвенции, приобретенных в порядке их суброгации или поручения.

СТАТЬЯ XII

      1. Судебное решение, которое более не подлежит пересмотру в обычных формах, вынесенное обладающим юрисдикцией судом Договаривающейся стороны, признается, за исключением случаев -
      a) когда судебное решение было получено обманным путем;
      b) когда стороне, против которой было вынесено судебное решение, не было предоставлено достаточной возможности изложить свое дело; или
      с) когда судебное решение противоречит общественному правопорядку Договаривающейся стороны, в пределах территории которой требуется признание, или не соответствует основным нормам правосудия.
      2. Судебное решение, которое признано в соответствии с пунктом 1 настоящей Статьи, по представлении его к исполнению в соответствии с формальностями, требуемыми законодательством той Договаривающейся стороны, в которой оно подлежит исполнению, обладает обязательной силой, как если бы оно было решением суда этой Договаривающейся стороны. Существо иска, по которому вынесено такое судебное решение, не подлежит последующему разбирательству.

СТАТЬЯ XIII

      1. Настоящая Конвенция и подлежащее применению в соответствии с ней национальное законодательство применяются без дискриминации по признаку гражданства, постоянного или временного местожительства.
      2. Независимо от пункта 1 настоящей Статьи, постольку поскольку возмещение ядерного ущерба превышает 150 млн. СПЗ, законодательство отвечающего за установку государства может отступать от положений настоящей Конвенции в отношении ядерного ущерба, причиненного на территории или в любой морской зоне, установленной в соответствии с международным морским правом, другого государства, которое во время инцидента имеет на такой территории ядерную установку, в той мере, в какой оно не предоставляет взаимных выгод эквивалентного размера.

СТАТЬЯ XIV

      За исключением мер по исполнению, нельзя ссылаться на иммунитеты от юрисдикции согласно нормам национального законодательства или международного права, когда иски возбуждены согласно настоящей Конвенции в судах, которые являются компетентными в соответствии со Статьей XI.

СТАТЬЯ XV

      Договаривающиеся стороны принимают соответствующие меры для обеспечения того, чтобы возмещение за ядерный ущерб, процент и судебные издержки, устанавливаемые судом в связи с ядерным ущербом, страховые и перестраховочные премии, а также суммы, предоставляемые страхованием, перестрахованием или другим финансовым обеспечением, или суммы, предоставляемые отвечающим за установку государством, в соответствии с настоящей Конвенцией, свободно переводились в валюту той Договаривающейся стороны, в пределах территории которой понесен этот ущерб, и в валюту той Договаривающейся стороны, в пределах территории которой обычно проживает истец, а что касается страховых или перестраховочных премий и платежей - в валюты, указанные в таком страховом или перестраховочном контракте.

СТАТЬЯ XVI

      Никакое лицо не имеет права на получение возмещения согласно настоящей Конвенции в размере, в каком оно уже получило возмещение в отношении того же самого ядерного ущерба согласно другой международной конвенции о гражданской ответственности в области ядерной энергии.

СТАТЬЯ XVII

      Настоящая Конвенция не затрагивает, в том что касается сторон в них, применения любых международных соглашений или международных конвенций о гражданской ответственности в области ядерной энергии, действующих, открытых для подписания, ратификации или присоединения в день открытия для подписания настоящей Конвенции.

СТАТЬЯ XVIII

      Настоящая Конвенция не затрагивает прав и обязательств Договаривающейся стороны согласно общим нормам международного публичного права.

СТАТЬЯ XIX

      1. Любая Договаривающаяся сторона, заключающая соглашение согласно подпункту b) пункта 3 Статьи XI, должна незамедлительно представить копию такого соглашения Генеральному директору Международного агентства по атомной энергии для информации и распространения среди других Договаривающихся сторон.
      2. Договаривающиеся стороны представляют Генеральному директору для информации и распространения среди других Договаривающихся сторон тексты своих законов и правил, касающихся вопросов, которые подпадают по действие настоящей Конвенции.

СТАТЬЯ XX

      ИСКЛЮЧЕНА

СТАТЬЯ XX А

      1. В случае возникновения спора между Договаривающимися сторонами относительно толкования или применения настоящей Конвенции стороны в споре проводят консультации с целью урегулирования спора путем переговоров или любыми другими мирными средствами урегулирования споров, приемлемыми для них.
      2. Если спор такого характера, о котором говорится в пункте 1 настоящей Статьи, не может быть урегулирован в течение шести месяцев со дня просьбы о проведении консультаций в соответствии с пунктом 1 настоящей Статьи, то по просьбе любой стороны в таком споре он передается в арбитраж или направляется в Международный Суд для принятия решения. В случае передачи спора в арбитраж, если в течение шести месяцев со дня просьбы стороны в споре не могут прийти к согласию относительно организации арбитражного разбирательства, одна из сторон может просить Председателя Международного Суда или Генерального секретаря Организации Объединенных Наций назначить одного или нескольких арбитров. В случае противоречащих друг другу просьб сторон в споре приоритет имеет обращение к Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.
      3. При ратификации, принятии, одобрении настоящей Конвенции или  присоединении к ней государство может заявить, что оно не считает себя связанным либо одной, либо обеими процедурами урегулирования споров, предусмотренными в пункте 2 настоящей Статьи. Другие Договаривающиеся стороны не являются связанными какой-либо процедурой урегулирования спора, предусмотренной в пункте 2 настоящей Статьи, в том, что касается Договаривающейся стороны, для которой такое заявление имеет силу.
      4. Договаривающаяся сторона, сделавшая заявление в соответствии с пунктом 3 настоящей Статьи, может в любое время отозвать это заявление путем уведомления Депозитария.

СТАТЬЯ XXI

      ИСКЛЮЧЕНА

СТАТЬЯ XXII

      ИСКЛЮЧЕНА

СТАТЬЯ XXIII

      ИСКЛЮЧЕНА

СТАТЬЯ XXIV

      ИСКЛЮЧЕНА

СТАТЬЯ XXV

      ИСКЛЮЧЕНА

СТАТЬЯ XXVI

      Генеральный директор Международного агентства по атомной энергии созывает конференцию для пересмотра настоящей Конвенции в любое время по истечении пяти лет с даты вступления ее в силу, если этого пожелает одна треть Договаривающихся сторон.

СТАТЬЯ XXVII

      ИСКЛЮЧЕНА

СТАТЬЯ XXVIII

      Настоящая Конвенция будет зарегистрирована Генеральным директором Международного агентства по атомной энергии в соответствии со Статьей 102 Устава Организации Объединенных Наций.

СТАТЬЯ XXIX

      ИСКЛЮЧЕНА

ПРОТОКОЛ О ВНЕСЕНИИ ПОПРАВОК
В ВЕНСКУЮ КОНВЕНЦИЮ О ГРАЖДАНСКОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТИ
ЗА ЯДЕРНЫЙ УЩЕРБ

      От имени Генерального директора Международного агентства по атомной энергии в качестве депозитария Протокола о внесении поправок в Венскую конвенцию о гражданской ответственности за ядерный ущерб, принятый в Вене 12 сентября 1997 года, настоящим удостоверяю, что прилагаемый документ является подлинной и полной копией оригинала вышеупомянутого Протокола.

      Иоган Руатенбах

      Директор
      Бюро по правовым вопросам

      За Генерального директора

ПРОТОКОЛ О ВНЕСЕНИИ ПОПРАВОК
В ВЕНСКУЮ КОНВЕНЦИЮ О ГРАЖДАНСКОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТИ
ЗА ЯДЕРНЫЙ УЩЕРБ

      ГОСУДАРСТВА - СТОРОНЫ НАСТОЯЩЕГО ПРОТОКОЛА,
      СЧИТАЯ желательным внести поправки в Венскую конвенцию о гражданской ответственности за ядерный ущерб от 21 мая 1963 года, предусмотреть более широкую сферу применения, более высокие размеры ответственности оператора ядерной установки и усиленные средства обеспечения адекватного и справедливого возмещения,
      СОГЛАСИЛИСЬ о нижеследующем:

СТАТЬЯ 1

      Конвенция, в которую положениями настоящего Протокола вносятся поправки, - это Венская конвенция о гражданской ответственности за ядерный ущерб от 21 мая 1963 года, именуемая ниже "Венской конвенцией 1963 года".

СТАТЬЯ 2

      Статья I Венской конвенции 1963 года изменяется следующим образом:
      1. Пункт 1 j) изменяется следующим образом:
      a) в конце подпункта ii) союз "и" исключается и помещается в конце подпункта iii).
      b) добавляется следующий новый подпункт iv):
      iv) такие имеющие ядерное топливо или радиоактивные продукты или отходы другие установки, которые время от времени определяются Советом управляющих Международного агентства по атомной энергии.
      2. Пункт 1 k) заменяется следующим текстом:
      k) "Ядерный ущерб" означает -
      i) смерть или телесное повреждение;
      ii) потерю имущества или ущерб имуществу;
      и следующее по каждому подпункту в пределах, устанавливаемых законом компетентного суда:
      iii) экономические потери, возникающие в результате потерь или ущерба, упомянутых в подпункте i) или ii), постольку, поскольку они не охватываются этими подпунктами, если их несет лицо, имеющее право на предъявление иска в отношении таких потерь или ущерба;
      iv) затраты на меры по восстановлению окружающей среды, состояние которой ухудшилось, за исключением незначительного ухудшения, если такие меры фактически были приняты или должны быть приняты и постольку, поскольку это не охватывается подпунктом ii);
      v) потерю доходов, получаемых от экономического интереса в любом применении или использовании окружающей среды, в результате значительного ухудшения состояния этой среды и постольку, поскольку это не охвачено подпунктом ii);
      vi) затраты на превентивные меры и стоимость дальнейших потерь или ущерба, причиненных такими мерами;
      vii) любые другие экономические потери помимо любых потерь, вызванных ухудшением состояния окружающей среды, если это допускается общим законом о гражданской ответственности компетентного суда,
      в случае подпунктов i) - v) и vii) выше в той мере, в какой потери или ущерб возникают в силу или являются результатом ионизирующего излучения, испускаемого любым источником излучения внутри ядерной установки или испускаемого ядерным топливом или радиоактивными продуктами, или отходами на ядерной установке или ядерного материала, поступающего с ядерной установки, произведенного в ней или отправленного на нее, независимо от того, возникают ли они в силу радиоактивных свойств такого вещества или комбинации радиоактивных свойств с токсическими, взрывными или другими опасными свойствами такого вещества.
      3. Пункт 1 l) заменяется следующим новым текстом:
      l) "Ядерный инцидент" означает любое происшествие или серию происшествий одного и того же происхождения, которые причиняют ядерный ущерб или, но только в отношении превентивных мер, создают серьезную и непосредственную угрозу причинения такого ущерба.
      4. После пункта 1 l) добавляются следующие четыре новые пункта 1 m), 1 n), 1 о) и 1 р):
      m) "Меры по восстановлению" означают любые обоснованные меры, которые были одобрены компетентными органами государства, где меры были приняты, и которые направлены на восстановление или воссоздание поврежденных или разрушенных компонентов окружающей среды или ввод, там, где это обосновано, в окружающую среду эквивалента этих компонентов. Закон государства, в котором был причинен ущерб, определяет того, кто имеет право принимать такие меры.
      n) "Превентивные меры" означают любые обоснованные меры, принимаемые любым лицом после того, как произошел ядерный инцидент, с целью предотвращения или сведения к минимуму ущерба, о котором говорится в подпунктах k) i) - v) или vii), при условии получения любого одобрения со стороны компетентных органов, требуемого в соответствии с законом государства, в котором принимаются меры.
      о) "Обоснованные меры" означают меры, которые согласно закону компетентного суда признаются приемлемыми и соразмерными с учетом всех обстоятельств, например -
      i) характера и степени причиненного ущерба или, в случае превентивных мер, характера и степени риска такого ущерба;
      ii) степени, в какой во время принятия мер они, вероятно, будут эффективными; и
      iii) соответствующей научно-технической экспертизы.
      р) "Специальные права заимствования", в дальнейшем именуемые "СПЗ", означают расчетную единицу, определенную Международным валютным фондом и используемую им для своих собственных операций и сделок.
      5. Пункт 2 заменяется следующим текстом:
      2. Отвечающее за установку государство может, если это позволяют небольшие размеры риска, с которым это сопряжено, исключать любую ядерную установку или любые небольшие количества ядерного материала из сферы применения настоящей Конвенции при условии, что -
      a) в отношении ядерных установок критерии такого исключения установлены Советом управляющих Международного агентства по атомной энергии и любое исключение отвечающим за установку государством удовлетворяет таким критериям; и
      b) в отношении небольших количеств ядерного материала - максимальные пределы для исключения таких количеств установлены Советом управляющих Международного агентства по атомной энергии и любое исключение, сделанное отвечающим за установку государством, не превышает таких установленных пределов.
      Критерии для исключения ядерных установок и максимальные пределы для исключения небольших количеств ядерного материала периодически пересматриваются Советом управляющих.

СТАТЬЯ 3

      После Статьи I Венской конвенции 1963 года добавляются следующие новые Статьи I А и I В.

СТАТЬЯ I A

      1. Настоящая Конвенция применяется к ядерному ущербу независимо от того, где он причинен.
      2. Однако, законодательство отвечающего за установку государства может исключать из-под действия настоящей Конвенции ущерб, причиненный -
      a) на территории государства, не являющегося Договаривающимся государством; или
      b) в любых морских зонах, установленных государством, не являющимся Договаривающимся государством, в соответствии с международным морским правом.
      3. Исключение согласно пункту 2 настоящей Статьи может применяться только в отношении государства, не являющегося Договаривающимся государством, которое во время инцидента -
      a) имеет ядерную установку на своей территории или в любых морских зонах, установленных им в соответствии с международным морским правом; и
      b) не предоставляет эквивалентных взаимных выгод.
      4. Любое исключение согласно пункту 2 настоящей Статьи не затрагивает прав, о которых говорится в подпункте а) пункта 2 Статьи IX, и любое исключение согласно пункту 2 b) настоящей Статьи не распространяется на ущерб, причиненный на борту, или судну или летательному аппарату.

СТАТЬЯ I В

      Настоящая Конвенция не применяется к ядерным установкам, используемым в немирных целях.

СТАТЬЯ 4

      Статья II Венской конвенции 1963 года изменяется следующим образом:
      1. В конце пункта 3 а) добавляется следующий текст:
      Отвечающее за установку государство может ограничить размеры государственных средств, выделяемых на каждый инцидент, разницей, если таковая имеется, между суммами, установленными таким образом, и суммой, установленной согласно пункту 1 Статьи V.
      2. В конце пункта 4 добавляется следующий текст:
      Отвечающее за установку государство может ограничить размеры выделяемых государственных средств, как это предусмотрено в подпункте а) пункта 3 настоящей Статьи.
      3. Пункт 6 заменяется следующим текстом:
      6. Ни одно лицо не несет ответственности за потерю или ущерб, не являющийся ядерным ущербом в соответствии с подпунктом k) пункта 1 Статьи I, но который мог бы быть определен в качестве такого ущерба в соответствии с положениями указанного подпункта.

СТАТЬЯ 5

      После первого предложения в Статье III Венской конвенции 1963 года добавляется cледующий текст:
      Однако, отвечающее за установку государство может исключить данное обязательство в отношении перевозки, выполняемой целиком в пределах его собственной территории.

СТАТЬЯ 6

      Статья IV Венской конвенции 1963 года изменяется следующим образом:
      1. Пункт 3 заменяется следующим текстом:
      3. Никакая ответственность согласно настоящей Конвенции не возлагается на оператора, если он доказывает, что ядерный ущерб причинен непосредственно в результате вооруженного конфликта, военных действий, гражданской войны или восстания.
      2. Пункт 5 заменяется следующим текстом:
      5. Оператор не несет ответственности согласно настоящей Конвенции за ядерный ущерб, причиненный -
      a) самой ядерной установке или любой другой ядерной установке, включая ядерную установку в стадии сооружения, на площадке, где расположена указанная установка; и
      b) любому имуществу на той же площадке, которое используется или должно использоваться в связи с любой такой установкой.
      3. Пункт 6 заменяется следующим текстом:
      6. Возмещение ущерба, причиненного средству транспорта, на котором данный ядерный материал находился во время ядерного инцидента, не влечет за собой уменьшения ответственности оператора в отношении другого ущерба до суммы менее либо 150 млн. СПЗ, либо иной большей суммы, установленной законодательством Договаривающейся стороны, или суммы, установленной в соответствии с подпунктом с) пункта 1 Статьи V.
      4. Пункт 7 заменяется следующим текстом:
      7. Ничто в настоящей Конвенции не затрагивает ответственности любого физического лица за ядерный ущерб, за который оператор в силу пункта 3 или 5 этой Статьи не несет ответственности согласно настоящей Конвенции и который это физическое лицо причинило действием или бездействием с намерением причинить ущерб.

СТАТЬЯ 7

      1. Текст Статьи V Венской конвенции 1963 года заменяется следующим текстом:
      1. Ответственность оператора может быть ограничена отвечающим за установку государством в отношении любого одного ядерного инцидента либо -
      а) не менее чем 300 млн. СПЗ; либо
      b) не менее чем 150 млн. СПЗ при условии, что для возмещения ядерного ущерба это государство выделяет государственные средства свыше этой суммы до как минимум 300 млн. СПЗ; либо
      c) в течение максимум 15 лет с даты вступления в силу настоящего Протокола - переходной суммой не менее 100 млн. СПЗ в отношении ядерного инцидента, происходящего в этот период. Может быть установлена сумма менее 100 млн. СПЗ при условии, что это государство выделяет государственные средства для возмещения ядерного ущерба в объеме между этой более низкой суммой и 100 млн. СПЗ.
      2. Независимо от пункта 1 настоящей Статьи отвечающее за установку государство, учитывая характер ядерной установки или связанных с ней ядерных веществ и вероятные последствия инцидента, источником которого они являются, может установить более низкую сумму ответственности оператора при условии, что ни в коем случае никакая сумма, установленная таким образом, не будет менее 5 млн. СПЗ, и при условии, что отвечающее за установку государство обеспечивает выделение государственных средств до размеров суммы, установленной в соответствии с пунктом 1.
      3. Суммы, установленные отвечающим за установку государством ответственного оператора в соответствии с пунктами 1 и 2 настоящей Статьи, а также пунктом 6 Статьи IV, применяются во всех случаях, когда происходит ядерный инцидент.
      2. После Статьи V добавляются следующие четыре новые Статьи V А, V В, V С и V D:

СТАТЬЯ V А

      1. Сумма процентов и издержек, устанавливаемая судом в связи с исками о возмещении ядерного ущерба, выплачивается в дополнение к суммам, упомянутым в Статье V.
      2. Суммы, упомянутые в Статье V и пункте 6 Статьи IV, могут быть округленно конвертированы в национальную валюту.

СТАТЬЯ V В

      Каждая Договаривающаяся сторона обеспечивает, чтобы лица, потерпевшие ущерб, могли осуществить свои права на возмещение без возбуждения раздельных разбирательств в соответствии с происхождением средств, предоставляемых для такого возмещения.

СТАТЬЯ V С

      1. Если суды, обладающие юрисдикцией, - это суды Договаривающейся стороны, не являющейся отвечающим за установку государством, государственные средства, требуемые согласно подпунктам b) и с) пункта 1 Статьи V и пункту 1 Статьи VII, а также сумма процентов и издержек, устанавливаемая судом, может предоставлять первоначально указанная Договаривающаяся сторона. Отвечающее за установку государство возвращает другой Договаривающейся стороне любые такие выплаченные суммы. Эти две Договаривающиеся стороны согласовывают процедуру возврата.
      2. Если суды, обладающие юрисдикцией, - это суды Договаривающейся стороны, не являющейся отвечающим за установку государством, Договаривающаяся сторона, чьи суды обладают юрисдикцией, принимает все необходимые меры, с тем чтобы дать возможность отвечающему за установку государству вступать в судебное разбирательство и участвовать в любом урегулировании, касающемся возмещения.

СТАТЬЯ V D

      1. Генеральный директор Международного агентства по атомной энергии созывает совещание Договаривающихся сторон для изменения пределов ответственности, о которых говорится в Статье V, если одна треть Договаривающихся сторон выражает соответствующее желание.
      2. Поправки одобряются большинством в две трети голосов Договаривающихся сторон, присутствующих и участвующих в голосовании, при условии, что во время голосования присутствует не менее половины Договаривающихся сторон.
      3. При вынесении решения по предложению об изменении пределов ответственности совещание Договаривающихся сторон учитывает, в частности, риск ущерба в результате ядерного инцидента, изменения валютных курсов, а также емкости рынка страхования.
      4. а) Генеральный директор МАГАТЭ уведомляет все Договаривающиеся стороны о любой поправке, одобренной в соответствии с пунктом 2 настоящей Статьи, в целях ее принятия. Поправка считается принятой по истечении 18 месяцев после уведомления при условии, что не менее одной трети Договаривающихся сторон при одобрении этой поправки совещанием сообщили Генеральному директору МАГАТЭ о своем принятии этой поправки. Поправка, принятая в соответствии с данным пунктом, вступает в силу через 12 месяцев после ее принятия для тех Договаривающихся сторон, которые приняли ее.
      b) Если в течение 18 месяцев с даты уведомления в целях принятия поправки она не была принята в соответствии с подпунктом а), данная поправка считается не принятой.
      5. Для каждой Договаривающейся стороны, принимающей поправку после того, как она была принята, но не вступила в силу, или после ее вступления в силу в соответствии с пунктом 4 настоящей Статьи, поправка вступает в силу через 12 месяцев после ее принятия этой Договаривающейся стороной.
      6. Государство, которое становится Стороной настоящей Конвенции после вступления в силу поправки в соответствии с пунктом 4 настоящей Статьи, в отсутствие иного выраженного намерения этого государства -
      a) считается Стороной настоящей Конвенции с внесенными в нее поправками; и
      b) считается Стороной настоящей Конвенции без внесенных в нее поправок в отношении любого являющегося Стороной государства, не связанного поправкой.

СТАТЬЯ 8

      Статья VI Венской конвенции 1963 года изменяется следующим образом:
      1. Пункт 1 заменяется следующим текстом:
      1. а) Права на возмещение по настоящей Конвенции теряют силу, если иск не возбужден в течение -
      i) в отношении смерти и телесного повреждения - тридцати лет со дня ядерного инцидента;
      ii) в отношении другого ущерба - десяти лет со дня ядерного инцидента.
      b) Если, однако, согласно законодательству отвечающего за установку государства, ответственность оператора покрывается страхованием или другим финансовым обеспечением, включая государственные фонды, в течение более длительного периода, то закон компетентного суда может предусмотреть, что права на получение возмещения от оператора утрачиваются только по истечении такого более длительного периода, не превышающего период, в течение которого его ответственность покрывается таким образом по законодательству отвечающего за установку государства.
      c) Иски о возмещении в связи со смертью или телесным повреждением или, в соответствии с продлением согласно подпункту b) данного пункта, в связи с другим ущербом, возбужденные по истечении периода в десять лет со дня ядерного инцидента, никоим образом не затрагивают прав любого лица на возмещение согласно настоящей Конвенции, которое возбудило иск против оператора до истечения этого периода.
      2. Пункт 2 исключается.
      3. Пункт 3 заменяется следующим текстом:
      3. В отношении права на возмещение согласно настоящей Конвенции применяется срок исковой давности или срок утраты права, как это предусматривается законом компетентного суда, если иск не возбужден в течение трех лет со дня, когда лицо, потерпевшее ущерб, узнало или есть основания предполагать, что оно должно было узнать об ущербе и об операторе, ответственном за ущерб, при условии, что периоды, установленные в соответствии с подпунктами а) и b) пункта 1 данной Статьи, не будут превышены.

СТАТЬЯ 9

      Статья VII изменяется следующим образом:
      1. В конце пункта 1 добавляются следующие два предложения, и измененный таким образом пункт становится подпунктом а) этого пункта:
      В том случае, если ответственность оператора не ограничена, отвечающее за установку государство может устанавливать предел финансового обеспечения для ответственного оператора при условии, что такой предел составляет не менее 300 млн. СПЗ. Отвечающее за установку государство обеспечивает выплату возмещений по удовлетворенным исковым требованиям против оператора за ядерный ущерб в том размере, в каком размер финансового обеспечения недостаточен для удовлетворения таких требований, но не выше суммы финансового обеспечения, предусматриваемого в соответствии с данным пунктом.
      2. В пункт 1 включается следующий новый подпункт b):
      b) Независимо от подпункта а) данного пункта, если ответственность оператора не ограничена, отвечающее за установку государство, учитывая характер ядерной установки или связанных с ней ядерных веществ и вероятные последствия инцидента, источником которого они являются, может установить более низкую сумму финансового обеспечения для оператора при условии, что ни в коем случае никакая сумма, установленная таким образом, не будет менее 5 млн. СПЗ, и при условии, что отвечающее за установку государство обеспечивает выплату возмещений по удовлетворенным исковым требованиям против оператора за ядерный ущерб путем предоставления необходимых средств в том размере, в каком размер страхования или финансового обеспечения недостаточен для удовлетворения таких требований, и до предела, предусмотренного в соответствии с подпунктом а) данного пункта.
      3. В пункте 3 после слов "данной Статьи" включаются слова "или подпунктов b) и с) пункта 1 Статьи V".

СТАТЬЯ 10

      Статья VIII Венской конвенции 1963 года изменяется следующим образом:
      1. Текст Статьи VIII становится пунктом 1 данной Статьи.
      2. Добавляется следующий новый пункт 2:
      2. При условии применения положений подпункта с) пункта 1 Статьи VI в тех случаях, когда в связи с требованиями, предъявленными против оператора за ущерб, подлежащий возмещению согласно настоящей Конвенции, превышает или может превысить максимальную сумму, предоставляемую согласно пункту 1 Статьи V, приоритет при распределении возмещения отдается требованиям, касающимся смерти или телесного повреждения.

СТАТЬЯ 11

      В конце Статьи X Венской конвенции 1963 года добавляется следующее новое приложение:
      Кроме того, действие права регресса, предусматриваемого данной Статьей, может быть расширено, с тем чтобы им могло воспользоваться отвечающее за установку государство, постольку поскольку оно предоставляет государственные средства в соответствии с настоящей Конвенцией.

СТАТЬЯ 12

      Статья XI Венской конвенции 1963 года изменяется следующим образом:
      1. Добавляется следующий новый пункт 1 bis:
      1 bis. Если ядерный инцидент происходит в пределах района исключительной экономической зоны Договаривающейся стороны или, если такая зона не была установлена, - в районе, не превышающем пределов исключительной экономической зоны, если бы таковая была установлена, юрисдикцией в отношении исков о возмещении ядерного ущерба в результате этого ядерного инцидента, для целей настоящей Конвенции, обладают только суды этой Стороны. Предыдущее предложение применяется, если эта Договаривающаяся сторона уведомила Депозитария о таком районе до того, как произошел ядерный инцидент. Ничто в настоящем пункте не толкуется как разрешающее осуществлять юрисдикцию таким образом, что это противоречит международному морскому праву, в том числе Конвенции Организации Объединенных Наций по морскому праву.
      2. Пункт 2 заменяется следующим текстом:
      2. Если ядерный инцидент не происходит в пределах территории любой Договаривающейся стороны или в пределах района, уведомление о котором поступило в соответствии с пунктом 1 bis, или если место ядерного инцидента не может быть точно определено, юрисдикцией в отношении таких исков обладают суды отвечающего за установку государства ответственного оператора.
      3. В первой строке пункта 3 и в подпункте b) после цифры 1 включить ", 1 bis".
      4. Добавляется следующий новый пункт 4:
      4. Договаривающаяся сторона, суды которой обладают юрисдикцией, обеспечивает, чтобы только один из ее судов обладал юрисдикцией в отношении любого одного ядерного инцидента.

СТАТЬЯ 13

      После Статьи XI добавляется следующая новая Статья XI А:

СТАТЬЯ XI А

      Договаривающаяся сторона, суды которой обладают юрисдикцией, обеспечивает, чтобы в отношении исков о возмещении ядерного ущерба -
      a) любое государство могло возбуждать иск от имени лиц, потерпевших ядерный ущерб, которые являются гражданами этого государства или имеют постоянное или временное местожительство на его территории и которые дали согласие на это; и
      b) любое лицо могло возбудить иск в целях обеспечения осуществления прав согласно настоящей Конвенции, приобретенных в порядке их суброгации или поручения.

СТАТЬЯ 14

      Текст Статьи XII Венской конвенции 1963 года заменяется следующим текстом:

СТАТЬЯ XII

      1. Судебное решение, которое более не подлежит пересмотру в обычных формах, вынесенное обладающим юрисдикцией судом Договаривающейся стороны, признается, за исключением случаев -
      а) когда судебное решение было получено обманным путем;
      b) когда стороне, против которой было вынесено судебное решение, не было предоставлено достаточной возможности изложить свое дело; или
      c) когда судебное решение противоречит общественному правопорядку Договаривающейся стороны, в пределах территории которой требуется признание, или не соответствует основным нормам правосудия.
      2. Судебное решение, которое признано в соответствии с пунктом 1 настоящей Статьи, по представлении его к исполнению в соответствии с формальностями, требуемыми законодательством той Договаривающейся стороны, в которой оно подлежит исполнению, обладает обязательной силой, как если бы оно было решением суда этой Договаривающейся стороны. Существо иска, по которому вынесено такое судебное решение, не подлежит последующему разбирательству.

СТАТЬЯ 15

      Статья XIII Венской конвенции 1963 года изменяется следующим образом:
      1. Текст Статьи XIII становится пунктом 1 этой Статьи.
      2. Добавляется следующий новый пункт 2:
      2. Независимо от пункта 1 настоящей Статьи, постольку поскольку возмещение ядерного ущерба превышает 150 млн. СПЗ, законодательство отвечающего за установку государства может отступать от положений настоящей Конвенции в отношении ядерного ущерба, причиненного на территории или в любой морской зоне, установленной в соответствии с международным морским правом, другого государства, которое во время инцидента имеет на такой территории ядерную установку, в той мере, в какой оно не предоставляет взаимных выгод эквивалентного размера.

СТАТЬЯ 16

      Текст Статьи XVIII Венской конвенции 1963 года заменяется следующим текстом:
      Настоящая Конвенция не затрагивает прав и обязательств Договаривающейся стороны согласно общим нормам международного публичного права.

СТАТЬЯ 17

      После Статьи XX Венской конвенции 1963 года добавляется следующая новая Статья XX А:

СТАТЬЯ XX А

      1. В случае возникновения спора между Договаривающимися сторонами относительно толкования или применения настоящей Конвенции стороны в споре проводят консультации с целью урегулирования спора путем переговоров или любыми другими мирными средствами урегулирования споров, приемлемыми для них.
      2. Если спор такого характера, о котором говорится в пункте 1 настоящей Статьи, не может быть урегулирован в течение шести месяцев со дня просьбы о проведении консультаций в соответствии с пунктом 1 настоящей Статьи, то по просьбе любой стороны в таком споре он передается в арбитраж или направляется в Международный Суд для принятия решения. В случае передачи спора в арбитраж, если в течение шести месяцев со дня просьбы стороны в споре не могут прийти к согласию относительно организации арбитражного разбирательства, одна из сторон может просить Председателя Международного Суда или Генерального секретаря Организации Объединенных Наций назначить одного или нескольких арбитров. В случае противоречащих друг другу просьб сторон в споре приоритет имеет обращение к Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.
      3. При ратификации, принятии, одобрении настоящей Конвенции или присоединении к ней государство может заявить, что оно не считает себя связанным либо одной, либо обеими процедурами урегулирования споров, предусмотренными в пункте 2 настоящей Статьи. Другие Договаривающиеся стороны не являются связанными какой-либо процедурой урегулирования спора, предусмотренной в пункте 2 настоящей Статьи, в том, что касается Договаривающейся стороны, для которой такое заявление имеет силу.
      4. Договаривающаяся сторона, сделавшая заявление в соответствии с пунктом 3 настоящей Статьи, может в любое время отозвать это заявление путем уведомления Депозитария.

СТАТЬЯ 18

      1. Статьи XX - XXV, пункты 2, 3 и нумерация пункта "1." Статьи XXVI, Статьи XXVII и XXIX Венской конвенции 1963 года исключаются.
      2. Венская конвенция 1963 года и настоящий Протокол в отношении Сторон настоящего Протокола понимаются и толкуются вместе как единый текст, который может упоминаться как Венская конвенция о гражданской ответственности за ядерный ущерб 1997 года.

СТАТЬЯ 19

      1. Государство, которое является Стороной настоящего Протокола, но не является Стороной Венской конвенции 1963 года, является связанным положениями этой Конвенции с поправками, внесенными настоящим Протоколом, в отношении других его Государств-Сторон, и в отсутствие иного намерения, выраженного этим государством во время сдачи на хранение документа, упомянутого в Статье 20, является связанным положениями Венской конвенции 1963 года в отношении государств, являющихся только ее сторонами.
      2. Никакое положение настоящего Протокола не затрагивает обязательств государства, которое является Стороной как Венской конвенции 1963 года, так и настоящего Протокола в отношении государства, являющегося Стороной Венской конвенции 1963 года, но не являющегося Стороной настоящего Протокола.

СТАТЬЯ 20

      1. Настоящий Протокол открыт для подписания всеми государствами в Центральных учреждениях Международного агентства по атомной энергии в Вене с 29 сентября 1997 года до момента его вступления в силу.
      2. Настоящий Протокол подлежит ратификации, принятию или одобрению подписавшими его государствами.
      3. После его вступления в силу любое государство, которое не подписало настоящий Протокол, может присоединиться к нему.
      4. Документы о ратификации, принятии, одобрении или присоединении сдаются на хранение Генеральному директору Международного агентства по атомной энергии, который является Депозитарием настоящего Протокола.

СТАТЬЯ 21

      1. Настоящий Протокол вступает в силу через три месяца после даты сдачи на хранение пятого документа о ратификации, принятии или одобрении.
      2. Для каждого государства, ратифицирующего, принимающего, одобряющего настоящий Протокол или присоединяющегося к нему после сдачи на хранение пятого документа о ратификации, принятии или одобрении, настоящий Протокол вступает в силу через три месяца после даты сдачи на хранение таким государством соответствующего документа.

СТАТЬЯ 22

      1. Любая Договаривающаяся сторона может денонсировать настоящий Протокол путем письменного уведомления Депозитария.
      2. Денонсация вступает в силу через один год со дня получения такого уведомления Депозитарием.
      3. В отношении Сторон настоящего Протокола денонсация любым из них Венской конвенции 1963 года в соответствии с ее Статьей XXVI никоим образом не рассматривается как денонсация Венской конвенции 1963 года с поправками, внесенными настоящим Протоколом.
      4. Независимо от денонсации настоящего Протокола Договаривающейся стороной в соответствии с настоящей Статьей, положения настоящего Протокола продолжают применяться в отношении любого ядерного ущерба, причиненного ядерным инцидентом, произошедшим до вступления в силу такой денонсации.

СТАТЬЯ 23

      Депозитарий незамедлительно уведомляет Государства-Стороны и все другие государства о:
      a) каждом подписании настоящего Протокола;
      b) каждой сдаче на хранение документа о ратификации, принятии, одобрении или присоединении;
      c) вступлении в силу настоящего Протокола;
      d) любом уведомлении, полученном в соответствии с пунктом 1 bis Статьи XI;
      e) просьбах о созыве конференции для пересмотра в соответствии со Статьей XXVI Венской конвенции 1963 года и о совещании Договаривающихся сторон в соответствии со Статьей V D Венской конвенции 1963 года с поправками, внесенными настоящим Протоколом;
      f) уведомлениях о денонсациях, получаемых в соответствии со Статьей 22, и других соответствующих уведомлениях, касающихся настоящего Протокола.

СТАТЬЯ 24

      1. Подлинник настоящего Протокола, тексты которого на английском, арабском, испанском, китайском, русском и французском языках являются равно аутентичными, сдается на хранение Депозитарию.
      2. Международное агентство по атомной энергии выпускает сводный текст Венской конвенции 1963 года с поправками, внесенными настоящим Протоколом, на английском, арабском, испанском, китайском, русском и французском языках, который содержится в приложении к настоящему Протоколу.
      3. Депозитарий рассылает всем государствам заверенные копии настоящего Протокола вместе со сводным текстом Венской конвенции 1963 года с поправками, внесенными настоящим Протоколом.

      В УДОСТОВЕРЕНИЕ ЧЕГО нижеподписавшиеся, должным образом уполномоченные на это, подписали настоящий Протокол.

      Совершено в Вене двенадцатого сентября, одна тысяча девятьсот девяносто седьмого года.

      Примечание РЦПИ. Далее следует тексты Конвенции и Протокола на английском, арабском, испанском, китайском и французском языках.

1997 жылғы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясын ратификациялау туралы (1997 жылғы 12 қыркүйектегі Хаттамамен енгізілген түзетулермен 1963 жылғы 21 мамырдағы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясының жиынтық мәтіні) ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 10 ақпандағы № 405-IV Заңы

      1997 жылғы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясы (1997 жылғы 12 қыркүйектегі Хаттамамен енгізілген түзетулермен 1963 жылғы 21 мамырдағы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясының жиынтық мәтіні) ратификациялансын.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті                                 Н. Назарбаев

ЯДРОЛЫҚ ЗАЛАЛ ҮШІН АЗАМАТТЫҚ ЖАУАПКЕРШІЛІК ТУРАЛЫ
ВЕНА КОНВЕНЦИЯСЫНА ТҮЗЕТУЛЕР ЕНГІЗУ ТУРАЛЫ
ХАТТАМА

      Осы Хаттаманың тараптар мемлекеттері,
      1963 жылғы 21 мамырдағы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясына түзетулер енгізуді, барынша кең қолдану аясын, ядролық қондырғы операторы жауапкершілігінің барынша жоғары ауқымын және барабар әрі әділ өтеуді қамтамасыз етудің күшейтілген құралдарын көздеуді мүмкіндігінше қажет деп санай отырып,
      төмендегілер туралы келісті:

1-бап

      Осы Хаттаманың ережелерімен түзетулер енгізілетін Конвенция - бұл төменде "1963 жылғы Вена конвенциясы" деп аталатын 1963 жылғы 21 мамырдағы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясы.

2-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының I бабы мынадай түрде өзгереді:
      1. 1 "j" тармақ мынадай түрде өзгереді:
      а) іі) тармақшаның соңындағы "және" деген жалғаулық алынады да, ііі) тармақшаның соңында қойылады.
      b) мынадай жаңа iv) тармақшасы қосылады:
      iv) осындай ядролық отыны немесе радиоактивті өнімдері немесе Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Басқарушылар кеңесі уақыт өткен сайын айқындайтын басқа да қондырғылардың қалдықтары бар;
      2. 1 "k" тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      k) "Ядролық залал" мынаны білдіреді -
      і) өлімді немесе дене жарақатын;
      іі) мүліктен айрылуды немесе мүлікке келтірілген залалды;
      және құзыретті соттың заңымен белгіленетін шекте әрбір тармақша бойынша мыналарды:
      ііі) егер оны мұндай шығындарға немесе залалға қатысты талап қою құқығы бар адамдар шексе, олар мұндай тармақшалармен қамтылмайтындықтан і) немесе іі) тармақшасында айтылған шығынның немесе залалдың нәтижесінде туындайтын экономикалық шығындарды;
      iv) елеусіз нашарлауды қоспағанда, егер мұндай шаралар іс жүзінде қабылданса немесе қабылдануға тиіс болса және бұл іі) тармақшасымен қамтылмайтындықтан жай-күйі нашарлаған қоршаған ортаны қалпына келтіру жөніндегі шараларға жұмсалатын шығындарды;
      v) осы орта жай-күйінің елеулі нашарлауы салдарынан және бұл іі) тармақшасымен қамтылмағандықтан, қоршаған ортаны кез келген қолданудағы немесе пайдаланудағы экономикалық мүддеден алынатын кірістерді жоғалтуды;
      vi) алдын алу шараларына арналған шығындарды және осындай шаралардан келген бұдан арғы шығындардың немесе залалдың құнын;
      vii) егер бұл құзыретті соттың азаматтық жауапкершілік туралы жалпы заңымен рұқсат етілсе, қоршаған орта жай-күйінің нашарлауынан туындаған кез келген шығыннан басқа, кез келген басқа экономикалық шығындарды,
      і) - v) және vii) тармақшалары жағдайында ядролық қондырғының ішінен кез келген сәулелену көзінен шығатын немесе ядролық отын немесе радиоактивті өнімдер немесе ядролық қондырғыдағы қалдықтар немесе ядролық қондырғыдан түсетін ядролық материал олар ондай заттың радиоактивтік қасиетіне немесе ондай заттың радиоактивті қасиеттерінің улы, жарылғыш немесе басқа қауіпті қасиеттерінен туындағанына қарамастан, онда өндірілген немесе оған жіберілген иондық сәуле шығару салдарынан пайда болатын немесе нәтижесі болып табылатын шығын немесе залал шамасына қарай жоғарыдағы.
      3. 1 l) тармақ мынадай жаңа мәтінмен ауыстырылады:
      l) "Ядролық оқыс оқиға" ядролық залал келтіретін немесе, бірақ сақтандыру шараларына ғана қатысты, мұндай залал келтіруге елеулі және тікелей қауіп төндіретін бір жерден кез келген оқиғаны немесе оқиғалар тобын білдіреді.
      4. 1 l) тармақтан кейін мынадай 1 m), 1 n), 1 o) және 1 "р" төрт жаңа тармақпен толықтырылады:
      m) "Қалпына келтіру жөніндегі шаралар" қоршаған ортаның зақымданған немесе бүлінген құрамдауыштарын қалпына келтіруге немесе қайта жасауға немесе қоршаған ортаға негізделген осы құрамдауыштардың баламасын енгізуге бағытталған шаралар қабылданған мемлекеттің құзыретті органдары мақұлдаған кез келген негізделген шараларды білдіреді. Залал келтірілген мемлекеттің заңы мұндай шараларды қабылдауға кім құқылы екендігін айқындайды.
      n) "Алдын алу шаралары" ядролық оқыс оқиға болғаннан соң, k) і) - v) немесе vii) тармақшаларында айтылған залалдарды болдырмау немесе барынша азайту мақсатында шаралар қабылданатын мемлекеттің заңына сәйкес талап етілетін құзыретті органдар тарапынан кез келген мақұлдау алынған жағдайда, кез келген тұлға қабылдайтын кез келген негізделген шараларды білдіреді.
      o) "Негізделген шаралар" құзыретті соттың заңына сәйкес барлық жағдайларды ескере отырып, қолайлы және мөлшерлес деп танылған шараларды, мысалы -
      і) келтірілген залалдың сипаты мен дәрежесін немесе алдын алу шаралары жағдайында мұндай залал тәуекелінің сипаты мен дәрежесін;
      іі) шаралар қай уақытта қабылданғанына қарай тиімді болуы ықтимал дәрежелерін; және
      ііі) тиісті ғылыми-техникалық сараптаманы білдіреді.
      p) бұдан әрі "ҚАҚ" деп аталатын "Қарыз алудың арнайы құқықтары" Халықаралық валюта қоры айқындаған және оларды өзінің жеке операциялары мен мәмілелері үшін пайдаланатын есептік бірлікті білдіреді.
      5. 2-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      2. Қондырғыға жауапты мемлекет, егер онымен байланысты болатын аздаған мөлшердегі тәуекелге мүмкіндік берсе мыналар -
      a) ядролық қондырғыларға қатысты мұндай шығарудың өлшемдерін Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Басқарушылар кеңесі белгілеген және қондырғыға жауапты мемлекеттің кез келген шығаруы мұндай өлшемдерді қанағаттандыратын; және
      b) ядролық материалдың аздаған мөлшеріне қатысты - мұндай мөлшерді шығаруға арналған ең жоғары шектерді Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Басқарушылар кеңесі белгілеген және қондырғыға жауапты мемлекет жасаған кез келген шығару мұндай белгіленген шектерден аспайтын жағдайда осы Конвенцияның қолданылу аясында кез келген ядролық қондырғыны немесе ядролық материалдың кез келген шағын мөлшерін шығара алады.
      Ядролық қондырғыларды шығаруға арналған өлшемдер мен ядролық материалдың аздаған мөлшерін шығаруға арналған ең жоғары шектерді Басқарушылар кеңесі кезең сайын қайта қарайды.

3-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының I бабынан кейін мынадай жаңа I А және I В баптары қосылады.

I А бап

      1. Осы Конвенция ядролық залалдың қайда келтірілгеніне қарамастан, оған қолданылады.
      2. Алайда, қондырғы үшін жауапты мемлекеттің заңнамасы:
      a) Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекет аумағында; немесе
      b) халықаралық теңіз құқығына сәйкес Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекет белгілеген кез келген теңіз аймақтарында келтірілген залалды осы Конвенция қолданысынан алып тастай алады.
      3. Осы баптың 2-тармағына сәйкес оқыс оқиға кезінде -
      а) өз аумағында немесе халықаралық теңіз құқығына сәйкес ол белгілеген кез келген теңіз аймақтарында ядролық қондырғысы болса; және
      b) баламалы өзара тиімді пайдасы болмаса Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекетке ғана қатысты ерекшелікті қолдануға болады.
      4. Осы баптың 2-тармағына сәйкес кез келген ерекшелік IX баптың 2-тармағының а) тармақшасында айтылатын құқықтарды қозғамайды және осы баптың 2 b) тармағына сәйкес кез келген ерекшелік бортта немесе кемеде немесе ұшу аппаратында келтірілген залалға қолданылмайды.

I "В" бабы

      Осы Конвенция бейбіт емес мақсаттарға пайдаланылатын ядролық қондырғыларға қолданылмайды.

4-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының II бабы мынадай түрде өзгереді:
      1. 3 а) тармақтың соңы мынадай мәтінмен толықтырылады:
      Қондырғы үшін жауап беретін мемлекет әрбір оқыс оқиғаға бөлінетін мемлекеттік қаражаттың мөлшерін, егер мұндай бар болса, осындай түрде белгіленген сома мен V баптың 1-тармағына сәйкес белгіленген сома арасындағы айырмамен шектей алады.
      2. 4-тармақтың соңы мынадай мәтінмен толықтырылады:
      Қондырғы үшін жауап беретін мемлекет бөлінетін мемлекеттік қаражаттың мөлшерін осы баптың 3-тармағының а) тармақшасында көзделгендей шектей алады.
      3. 6-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      6. Ешбір адам I баптың 1-тармағының k) тармақшасына сәйкес ядролық залал болып табылмайтын, бірақ көрсетілген тармақшаның ережелеріне сәйкес осындай залал ретінде айқындалуы мүмкін шығын немесе залал үшін жауапты болмайды.

5-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының III бабының бірінші сөйлемінен кейін мынадай мәтін қосылады:
      Алайда, қондырғы үшін жауап беретін мемлекет оның меншікті аумағы шегінде тұтастай орындалатын тасымалдауға қатысты осы міндеттемені алып тастай алады.

6-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының IV бабы былайша өзгереді:
      1. 3-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      3. Осы Конвенцияға сәйкес операторға, егер ол ядролық залалдың тікелей қарулы қақтығыстың, соғыс іс-қимылдарының, азамат соғысының немесе көтерілістің салдарынан болғанын дәлелдесе, ешқандай жауапкершілік жүктелмейді.
      2. 5-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      5. Оператор осы Конвенцияға сәйкес мына -
      a) ядролық қондырғының өзіне немесе құру сатысындағы, көрсетілген қондырғы орналасқан алаңдағы ядролық қондырғыны қоса алғанда, кез келген басқа ядролық қондырғыға; және
      b) кез келген осындай қондырғыға байланысты пайдаланылатын немесе пайдаланылуға тиіс сол алаңдағы кез келген мүлікке келтірілген ядролық залалға жауапты болмайды.
      3. 6-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      6. Ядролық оқыс оқиға кезінде осы ядролық материал болған көлік құралына келтірілген залалды өтеу оператордың 150 млн. ҚАҚ-тан аз сомаға не сондай сомаға Уағдаласушы тараптың заңнамасында белгіленген өзге көп сомаға, немесе V баптың 1-тармағының с) тармақшасына сәйкес белгіленген сомаға дейінгі басқа залалға қатысты жауапкершілігін азайтуға әкеп соқпайды.
      4. 7-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      7. Осы Конвенцияда ештеңе де осы Конвенцияға сәйкес оператордың осы баптың 3 немесе 5-тармағына орай келтірген ядролық залалы үшін кез келген жеке тұлғаның жауаптылығын қозғамайды және осы жеке тұлға залал келтіру ниеті бар әрекетімен немесе әрекетсіздігімен залал келтіргені үшін жауапты болмайды.

7-бап

      1. 1963 жылғы Вена конвенциясының V бабының мәтіні мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      1. Қондырғы үшін жауап беретін мемлекет кез келген бір ядролық оқыс оқиғаға қатысты оператордың жауапкершілігі не -
      а) 300 млн. ҚАҚ-тан кем емес; не
      b) осы мемлекет ядролық залалдың орнын толтыру үшін 150 млн. ҚАҚ-тан кем емес, осы сомадан кемінде 300 млн. ҚАҚ-қа дейін артық мемлекеттік қаржы бөлген жағдайда; не
      c) осы Хаттама күшіне енген күннен бастап ең көп дегенде 15 жыл бойы - осы кезең ішінде орын алатын ядролық оқыс оқиғаға қатысты кемінде 100 млн. ҚАҚ өтпелі сомаға шектеуі мүмкін. Бұл мемлекет ядролық залалдың орнын толтыру үшін осы барынша аз сома мен 100 млн. ҚАҚ арасындағы көлемде мемлекеттік қаражат бөлген жағдайда, 100 млн. ҚАҚ-тан кем сома белгіленуі мүмкін.
      2. Қондырғы үшін жауап беретін мемлекет ядролық қондырғының немесе онымен байланысты ядролық заттардың және оқыс оқиғаның туындау көзі болып табылатын ықтимал зардаптардың сипатын ескере отырып, осы баптың 1-тармағына қарамастан оператордың жауапкершілігіне барынша төмен сома белгілеуі мүмкін, бұл үшін осындай түрде белгіленген ешқандай сома қондырғы үшін жауап беретін мемлекет 1-тармаққа сәйкес белгіленген сома мөлшеріне дейін мемлекеттік қаражат бөлінуін қамтамасыз еткен жағдайда 5 млн. ҚАҚ-тан кем болмайды.
      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарына, сондай-ақ IV баптың 6-тармағына сәйкес қондырғы үшін жауап беретін мемлекет белгілеген жауапты оператордың сомасы ядролық оқыс оқиға болатын барлық жағдайларда қолданылады.
      2. V баптан кейін мынадай V А, V В, V С және V Д төрт жаңа бап қосылады:

V A бап

      1. Ядролық залалдың орнын толтыру туралы талаптарға байланысты сот белгілейтін пайыздар мен шығындар сомасы V бапта аталған сомаларға қосымша ретінде төленеді.
      2. V бапта және IV баптың 6-тармағында аталған сомалар ұлттық валютаға дөңгелектеліп айырбасталуы мүмкін.

V B бап

      Әрбір Уағдаласушы Тарап залал шеккен адамдар осындай өтем үшін берілетін қаражаттың пайда болуына сәйкес бөлек іс қозғамай-ақ өзінің өтемге арналған құқықтарын жүзеге асыра алуын қамтамасыз етеді.

V C бап

      1. Егер заңды құзыретке ие соттар — қондырғы үшін жауап беретін мемлекет болып табылмайтын Уағдаласушы Тараптың соттары болса, V баптың 1-тармағының b) және с) тармақшалары мен VII баптың 1-тармағына сәйкес талап етілетін мемлекеттік қаражатты, сондай-ақ сот белгілейтін пайыздар мен шығындар сомасын бастапқы көрсетілген Уағдаласушы тарап беруі мүмкін. Қондырғы үшін жауапты мемлекет осындай кез келген төленген соманы екінші Уағдаласушы Тарапқа қайтарады. Осы екі Уағдаласушы Тарап қайтару рәсімін келіседі.
      2. Егер заңды құзыретке ие соттар - қондырғы үшін жауап беретін мемлекет болып табылмайтын Уағдаласушы Тараптың соттары болса, соттары заңды құзыретке ие Уағдаласушы Тарап соттары қондырғы үшін жауапты мемлекетке сот талқыламасында сөз алуы және өтемге қатысты кез келген реттеуге қатысуға мүмкіндік беру үшін барлық тиісті шараларды қабылдайды.

V "D" бап

      1. Егер Уағдаласушы Тараптардың үштен бірі тиісті ниет білдірсе, Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директоры жауаптылық шектерін өзгерту үшін Уағдаласушы Тараптардың кеңесін шақырады, бұл туралы V бапта айтылған.
      2. Түзетулер дауыс беруге қатысып отырған және қатысатын Уағдаласушы Тараптар дауыстарының үштен екісіндегі көпшілік дауысымен мақұлданады, бұл үшін дауыс беру кезінде Уағдаласушы Тараптардың кемінде жартысы қатысады.
      3. Жауаптылық шектерін өзгерту туралы ұсыныс бойынша шешім шығару кезінде Уағдаласушы Тараптардың мәжілісі, атап айтқанда, ядролық оқыс оқиғаның нәтижесінде болатын залал тәуекелін, валюта бағамының өзгерістерін, сондай-ақ сақтандыру нарығының сыйымдылығын ескереді.
      4. а) МАГАТЭ-нің Бас директоры осы баптың 2-тармағына сәйкес мақұлданған кез келген түзету туралы, оны қабылдау мақсатында барлық Уағдаласушы тараптарға хабарлайды. Кеңес осы түзетуді мақұлдау кезінде Уағдаласушы тараптардың кемінде үштен бірі өзінің осы түзетуді қабылдайтыны туралы МАГАТЭ-нің Бас директорына хабарлаған жағдайда, хабарлағаннан кейін 18 ай өткен соң түзету қабылданған болып есептеледі. Осы тармаққа сәйкес қабылданған түзету оны қабылдаған Уағдаласушы Тараптар үшін оны қабылдағаннан кейін 12 айдан соң күшіне енеді.
      b) Егер түзетуді қабылдау мақсатында хабарланған күнінен бастап 18 ай ішінде ол а) тармақшасына сәйкес қабылданбаса, бұл түзету қабылданбаған болып есептеледі.
      5. Түзетуді қабылдаушы әрбір Уағдаласушы Тарап үшін ол қабылданған соң, бірақ күшіне енбеген немесе осы баптың 4-тармағына сәйкес күшіне енген соң түзету осы Уағдаласушы Тарап оны қабылдағаннан кейін 12 айдан соң күшіне енеді.
      6. Осы баптың 4-тармағына сәйкес түзету күшіне енген соң осы Конвенцияның Тарапы болатын мемлекет, осы мемлекеттің өзге айқындалған ниеті болмаса -
      a) оған енгізілген түзетулері бар осы Конвенцияның Тарапы болып есептеледі; және
      b) түзетуге байланысты емес мемлекеттің Тарапы болып табылатын кез келген мемлекетке қатысты оған енгізілген түзетулерсіз осы Конвенцияның Тарапы болып есептеледі.

8-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының VI бабы мынадай түрде өзгереді:
      1. 1-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      1. а) Осы Конвенция бойынша өтем құқығы, егер
      і) кісі өліміне және дене жарақатына қатысты - ядролық оқыс оқиға күнінен бастап отыз жыл ішінде;
      іі) басқа залалға қатысты - ядролық оқыс оқиға күнінен бастап он жыл ішінде талап-арыз жасалмаса күшін жояды.
      b) Алайда, егер қондырғы үшін жауап беретін мемлекеттің заңнамасына сәйкес, оператордың жауапкершілігі, мемлекеттік қорларды қоса алғанда, барынша ұзақ кезең ішінде сақтандырумен немесе басқа қаржымен қамтамасыз етумен өтелсе, онда құзыретті соттың заңы оператордан өтем алу құқықтары қондырғы үшін жауап беретін мемлекеттің заңнамасы бойынша оның жауаптылығы осындай түрде өтелетін мерзімнен аспайтын, осындай барынша ұзақ кезең өткен соң ғана жойылуын көздеуі мүмкін.
      c) Кісі өліміне немесе дене жарақатына байланысты немесе осы тармақтың b) тармақшасына сәйкес ұзартылуына сай, басқа залалға байланысты ядролық оқыс оқиға күнінен бастап он жыл мерзім өткен соң қозғалған өтем туралы талап-арыздар осы Конвенцияға сәйкес осы мерзім өткенге дейін операторға қарсы талап-арыз жасаған кез келген тұлғаның орнын толтыру құқықтарын ешқашан қозғамайды.
      2. 2-тармақ алынып тасталады.
      3. 3-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      3. Егер залал шеккен тұлға білген күннен бастап үш жыл ішінде немесе ол залал туралы және залал үшін жауапты оператор туралы ол білуі тиіс деп есептеуге негіз болса, осы баптың 1-тармағының a) және b) тармақшаларына сәйкес белгіленген мерзімдерден аспаған жағдайда осы Конвенцияға сәйкес өтем құқықтарына қатысты құзыретті соттың заңында көзделгендей, талап-арыз мерзімі немесе құқығынан айыру мерзімі қолданылады.

9-бап

      VII бап мынадай түрде өзгереді:
      1. 1-тармақтың соңы мынадай екі ұсыныспен толықтырылады және осындай түрде өзгерген тармақ осы тармақтың а) тармақшасы болады:
      Егер оператордың жауапкершілігі шектелмеген болса қондырғы үшін жауапты мемлекет мұндай шек кемінде 300 млн. ҚАҚ-ты құраған жағдайда жауапты оператор үшін қаржымен қамтамасыз ету шегін белгілеуі мүмкін. Қондырғы үшін жауапты мемлекет ядролық залал үшін операторға қарсы қанағаттандырылған қуыным талаптары бойынша мұндай талаптарды қанағаттандыру үшін жеткіліксіз, бірақ осы тармаққа сәйкес көзделген қаржымен қамтамасыз ету сомасынан көп емес қаржымен қамтамасыз ету мөлшерінде өтем төлеуді қамтамасыз етеді.
      2. 1-тармаққа мынадай жаңа b) тармақшасы қосылады:
      b) Осы тармақтың а) тармақшасына қарамастан, егер оператордың жауаптылығы шектелмеген болса, қондырғыға жауапты мемлекет ядролық қондырғының немесе оған байланысты ядролық заттардың сипатын және олар көзі болып табылатын оқыс оқиғаның ықтимал зардаптарын ескере отырып, операторға қаржымен қамтамасыз етудің барынша төмен сомасын белгілеуі мүмкін, еш жағдайда мұндай түрде белгіленген ешбір сома 5 млн. ҚАҚ-тан кем болмайды және қондырғы үшін жауапты мемлекет ядролық залал үшін операторға қарсы қанағаттандырылған қуыным талаптары бойынша сақтандыру немесе мұндай талаптарды қанағаттандыру үшін жеткіліксіз қаржымен қамтамасыз ету мөлшерінде және осы тармақтың а) тармақшасына сәйкес көзделген шекке дейін қажетті қаражатты беру жолымен өтем төлеуді қамтамасыз етеді.
      3. 3-тармақта "осы бап" деген сөздерден кейін "немесе V баптың тармағының b) және c) тармақшалары" деген сөздер енгізіледі.

10-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының VIII бабы мынадай түрде өзгертіледі:
      1. VIII баптың мәтіні осы баптың 1-тармағы болады.
      2. Мынадай жаңа 2-тармақ қосылады:
      2. VI бабының 1-тармағының с) тармақшасының ережелерін қолданған кезде осы Конвенцияға сәйкес өтеуге жататын залал үшін операторға қарсы қойылған талаптарға байланысты жағдайларда V баптың 1-тармағына сәйкес берілетін ең жоғары сомадан асатын немесе асуы мүмкін өтемді бөлу кезінде басымдық кісі өліміне немесе дене жарақатына қатысты талаптарға беріледі.

11-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясы X бабының соңында мынадай жаңа сөйлем қосылады:
      Бұдан өзге, осы бапта көзделетін кері талап қою құқығының қолданылуы оны осы Конвенцияға сәйкес мемлекеттік қаражатты беретіндіктен, қондырғы үшін жауапты мемлекеттің пайдалануы үшін кеңейтілуі мүмкін.

12-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының XI бабы мынадай түрде өзгертіледі:
      1. Мынадай жаңа 1 bis тармағы қосылады:
      1 bis. Егер ядролық оқыс оқиға Уағдаласушы Тараптың ерекше экономикалық аймағы ауданының шегінде орын алса немесе, егер мұндай аймақ айқындалмаса, - ерекше экономикалық аймақ шегінен аспайтын ауданда, егер ондай айқындалса, осы ядролық оқыс оқиғаның нәтижесінде ядролық залалды өтеу туралы талап-арыздарға қатысты заңды құзыретке осы Конвенцияның мақсаттары үшін осы Тараптың соттары ғана ие болады. Егер осы Уағдаласушы Тарап осындай аудан туралы Депозитарийге ядролық оқыс оқиға орын алғанға дейін хабарласа, онда бұдан бұрынғы ұсыныс қолданылады. Бұл тармақта ешнәрсе заңды құзыретті жүзеге асыруға рұқсат беруші ретінде түсіндірілмейді, ол халықаралық теңіз құқығына, оның ішінде Біріккен Ұлттар Ұйымының Теңіз құқығы жөніндегі конвенциясына қайшы келеді.
      2. 2-тармақ мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      2. Егер ядролық оқыс оқиға кез келген Уағдаласушы тараптың аумағы шегінде немесе 1 bis тармағына сәйкес ол туралы хабарлама түскен ауданның шегінде орын алмаса, немесе егер ядролық оқыс оқиға орнын дәлме-дәл айқындау мүмкін болмаса, жауапты оператордың қондырғыға жауапты мемлекетінің соттары осындай талап-арыздарға қатысты заңды құзыретке ие болады.
      3. 3-тармақтың бірінші жолында және b) тармақшасында 1 цифрынан кейін ", 1 bis" енгізілсін.
      4. Мынадай жаңа 4-тармақ қосылады:
      4. Соттары заңды құзыретке ие Уағдаласушы Тарап өзінің соттарының тек біреуі ғана кез келген бір ядролық оқыс оқиғаға қатысты заңды құзыретке ие болуын қамтамасыз етеді.

13-бап

      XI баптан кейін мынадай жаңа XI А баппен толықтырылады:

XI А бап

      Соттары заңды құзыретке ие Уағдаласушы тарап ядролық залалды өтеу туралы талап-арыздарға қатысты -
      a) кез келген мемлекет ядролық залал шеккен, осы мемлекеттің азаматтары болып табылатын немесе оның аумағында тұрақты немесе уақытша тұрғылықты жері бар және бұған келісім берген тұлғалардың атынан талап-арыз жасай алуы; және
      b) кез келген тұлға оларды суброгациялау немесе тапсырма ретінде алынған осы Конвенцияға сәйкес құқықтардың жүзеге асырылуын қамтамасыз ету мақсатында талап-арыз жасай алуы үшін қамтамасыз етеді.

14-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының XII бабының мәтіні мынадай мәтінмен ауыстырылады:

XII бап

      1. Мына -
      a) сот шешімі алдау арқылы алынған;
      b) оған қарсы сот шешімі шығарылған Тарапқа өзінің ісін баяндаудың жеткілікті мүмкіндігі берілмеген; немесе
      c) сот шешімі өз аумағы шегінде мойындау талап етілетін Уағдаласушы тараптың қоғамдық құқық тәртібіне қайшы келген немесе сот төрелігінің негізгі нормаларына сәйкес келмеген жағдайларды қоспағанда, заңды құзыретке ие Уағдаласушы тараптың соты шығарған қарапайым нысандарда қайта қарауға жатпайтын сот шешімі танылады.
      2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес танылған сот шешімі оны орындауға тиіс Уағдаласушы Тараптың заңнамасымен талап етілетін ресмиліктерге сәйкес оны орындауға ұсынғаннан кейін, егер ол осы Уағдаласушы тарап сотының шешімі сияқты міндетті күшке ие болады. Осындай сот шешімі шығарылған қуынудың мәні кейіннен талқылауға жатпайды.

15-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының XIII бабы мынадай түрде өзгертіледі:
      1. XIII баптың мәтіні осы баптың 1-тармағы болады.
      2. Мынадай жаңа 2-тармақ қосылады:
      2. Осы баптың 1-тармағына тәуелсіз ядролық залалды өтеу 150 млн. ҚАҚ-тан артық болғандықтан қондырғыға жауапты мемлекеттің заңнамасы оқыс оқиға кезінде балама мөлшерде өзара тиімділігі жоқ шамада ядролық қондырғысы бар басқа мемлекеттің халықаралық теңіз құқығына сәйкес белгіленген аумағына немесе кез келген теңіз аймағына келтірілген ядролық залалға қатысты осы Конвенцияның ережелерінен бас тарта алады.

16-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының XVIII бабының мәтіні мынадай мәтінмен ауыстырылады:
      Осы Конвенция халықаралық көпшілікке арналған құқықтың жалпы нормаларына сәйкес Уағдаласушы тараптың құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

17-бап

      1963 жылғы Вена конвенциясының XX бабынан кейін мынадай жаңа XX А бап қосылады:

ХХ А бап

      1. Осы Конвенцияны түсіндіруге немесе қолдануға қатысты Уағдаласушы тараптар арасында дау туындаған жағдайда Тараптар дауды келіссөздер немесе дауларды өздері үшін қолайлы кез келген басқа бейбіт реттеу құралдары арқылы реттеу мақсатында консультациялар өткізеді.
      2. Егер осы баптың 1-тармағында айтылғандай сипаттағы дауды осы баптың 1-тармағына сәйкес консультациялар өткізу туралы өтініш білдірілген күннен бастап алты ай ішінде реттеу мүмкін болмаса, онда мұндай даудағы кез келген тараптың өтініші бойынша ол шешім қабылдау үшін төрелік сотқа беріледі немесе Халықаралық Сотқа жіберіледі. Дауды төрелік сотқа берген жағдайда, егер өтініш берілген күннен бастап алты ай ішінде даудағы Тараптар төрелік талқылау ұйымдастыруға қатысты келісімге келе алмаса, тараптардың бірі Халықаралық Соттың төрағасынан немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысынан бір немесе бірнеше төреші тағайындауға өтініш білдіруі мүмкін. Даудағы Тараптардың өтініштері бір-біріне қайшы келген жағдайда Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына білдірілген өтініштің басымдығы болады.
      3. Осы Конвенцияны ратификациялау, қабылдау, мақұлдау немесе оған қосылу кезінде мемлекет өзін осы баптың 2-тармағында көзделген дауларды реттеудің не бір не екі рәсіміне байланысты санамайтынын мәлімдей алады. Басқа Уағдаласушы Тараптар ол үшін мұндай өтініштің күші бар Уағдаласушы тарапқа қатысты осы баптың 2-тармағында көзделген дауды реттеудің қандай да бір рәсіміне байланысты болып табылмайды.
      4. Осы Баптың 3-тармағына сәйкес өтініш жасаған Уағдаласушы тарап Депозитарийге хабарлау арқылы бұл өтінішті кез келген уақытта кері қайтарып ала алады.

18-бап

      1. 1963 жылғы Вена конвенциясының XX - XXV баптары, XVI-бабының 2, 3-тармақтары және "1"-тармақты нөмірлеу, XXVII және XXIX баптар алынып тасталады.
      2. 1963 жылғы Вена конвенциясы және осы Хаттаманың Тараптарға қатысты осы Хаттамасы бірге бірыңғай мәтін ретінде түсініледі және ұғынылады, ол 1997 жылғы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясы ретінде аталуы мүмкін.

19-бап

      1. Осы Хаттаманың Тарапы болып табылатын, бірақ 1963 жылғы Вена конвенциясының Тарапы болып табылмайтын мемлекет, оның басқа тараптар мемлекеттеріне қатысты осы Хаттамамен енгізілген түзетулері бар бұл Конвенцияның ережелерімен байланысты болып табылады және 20-бапта аталған құжатты сақтауға тапсырған уақытта бұл мемлекеттің білдірген өзге ниеті болмағанда тек қана оның Тараптары болып табылатын мемлекеттерге қатысты 1963 жылғы Вена конвенциясының ережелерімен байланысты болып табылады.
      2. Осы Хаттаманың ешбір ережесі 1963 жылғы Вена конвенциясының Тарапы болып табылатын мемлекеттің және 1963 жылғы Вена конвенциясының тарапы болып табылатын, бірақ осы Хаттаманың Тарапы болып табылмайтын мемлекетке қатысты осы Хаттаманың міндеттемелерін қозғамайды.

20-бап

      1. Осы Хаттама Венадағы Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Орталық мекемелерінде 1997 жылғы 29 қыркүйектен бастап оның күшіне енген сәтіне дейін барлық мемлекеттер қол қою үшін ашық.
      2. Осы Хаттаманы оған қол қойған мемлекеттер ратификациялауға, қабылдауға немесе мақұлдауға тиіс.
      3. Ол күшіне енгеннен кейін осы Хаттамаға қол қоймаған кез келген мемлекет оған қосыла алады.
      4. Ратификациялау, қабылдау, мақұлдау немесе қосылу туралы құжаттар осы Хаттаманың депозитарий болып табылатын Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директорына сақтауға беріледі.

21-бап

      1. Осы Хаттама ратификациялау, қабылдау немесе мақұлдау туралы бесінші құжат сақтауға тапсырылған күннен кейін үш айдан соң күшіне енеді.
      2. Осы Хаттаманы ратификациялайтын, қабылдайтын, мақұлдайтын немесе оған қосылатын әр мемлекет үшін ратификациялау, қабылдау немесе мақұлдау туралы бесінші құжатты сақтауға тапсырғаннан кейін осы Хаттама тиісті құжатты осындай мемлекет сақтауға тапсырған күннен кейін үш айдан соң күшіне енеді.

22-бап

      1. Кез келген Уағдаласушы тарап Депозитарийге жазбаша хабарлау жолымен осы Хаттаманың күшін жоюы мүмкін.
      2. Күшін жою Депозитарий осындай хабарламаны алған күннен бастап бір жылдан кейін күшіне енеді.
      3. Осы Хаттаманың Тараптарына қатысты олардың кез келгенінің 1963 жылғы Вена конвенциясының күшін жоюы оның XXVI бабына сәйкес ешқашан осы Хаттамамен енгізілген түзетулері бар 1963 жылғы Вена конвенциясының күшін жою ретінде қаралмайды.
      4. Осы бапқа сәйкес Уағдаласушы Тараптың осы Хаттаманың күшін жоюына қарамастан, осы Хаттаманың ережелері осындай күшін жою күшіне енгенге дейін болған ядролық оқыс оқиғамен келтірген кез келген ядролық залалға қатысты қолданылуын жалғастырады.

23-бап

      Депозитарий тараптар мемлекеттеріне және барлық басқа да мемлекеттерге:
      a) осы Хаттамаға әрбір қол қою;
      b) ратификациялау, қабылдау, мақұлдау немесе қосылу туралы құжатты әрбір сақтауға беру;
      c) осы Хаттаманың күшіне енуі;
      d) XI баптың 1 bis тармағына сәйкес алынған кез келген хабарлама;
      e) 1963 жылғы Вена конвенциясының XXVI бабына сәйкес қайта қарау үшін конференция шақыру туралы және осы Хаттамамен енгізілген түзетулері бар 1963 жылғы Вена конвенциясының V D бабына сәйкес Уағдаласушы тараптардың мәжілісі туралы өтініштер;
      f) 22-бапқа сәйкес алынатын күшін жою туралы хабарламалар және осы Хаттамаға қатысты басқа да тиісті хабарламалар туралы дереу хабарлайды.

24-бап

      1. Ағылшын, араб, испан, қытай, орыс және француз тілдеріндегі мәтіндері түпнұсқамен бірдей дәлме дәл болып табылатын осы Хаттаманың түпнұсқасы Депозитарийге сақтауға тапсырылады.
      2. Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік осы Хаттамаға қосымшада қамтылатын ағылшын, араб, испан, қытай, орыс және француз тілдеріндегі осы Хаттамамен енгізілген түзетулері бар 1963 жылғы Вена конвенциясының жиынтық мәтінін шығарады.
      3. Депозитарий осы Хаттамамен енгізілген түзетулері бар 1963 жылғы Вена конвенциясының жиынтық мәтінімен бірге осы Хаттаманың куәландырылған көшірмелерін барлық мемлекеттерге жібереді.

      Осыны куәландыру үшін тиісті түрде осыған қол қоюға өкілеттік берілген төменде қол қоюшылар осы Хаттамаға қол қойды.

      Венада бір мың тоғыз жүз тоқсан жетінші жылғы он екінші қыркүйекте жасалды.

1997 ЖЫЛҒЫ ЯДРОЛЫҚ ЗАЛАЛ ҮШІН АЗАМАТТЫҚ ЖАУАПКЕРШІЛІК ТУРАЛЫ
ВЕНА КОНВЕНЦИЯСЫ1

(Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің хатшылығы шығарған 1997 жылғы 12 қыркүйектегі Хаттамамен енгізілген түзетулері бар 1963 жылғы 21 мамырдағы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясының жиынтық мәтіні)

      УАҒДАЛАСУШЫ ТАРАПТАР,
      Ядролық энергияны бейбіт мақсатта пайдаланудың белгілі бір түрлерінің нәтижесінде туындайтын залалдан қаржылық қорғануды қамтамасыз ету үшін кейбір ең аз нормаларды белгілеу керектігін МОЙЫНДАП,
      ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы конвенция ұлттар арасында, олардың әр түрлі конституциялық және әлеуметтік жүйелеріне қарамастан, достық қатынастарды дамытуға жәрдемдеседі деп САНАП,
      осы мақсатта конвенция жасауды ШЕШТІ және осыған байланысты мына төмендегілер туралы келісті -
_________________________
      1Осы 1963 жылғы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясының жиынтық мәтінін 1997 жылғы Хаттамамен енгізілген түзетулері бар осы Хаттама талап етіп отырғандай, Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Хатшылығы шығарған.

І БАП

      1. Осы Конвенцияның мақсаттары үшін -
      a) "Тұлға" ол заңды тұлға ма немесе жоқ па, оған қарамастан, кез келген жеке тұлғаны, серіктестікті, кез келген жеке немесе мемлекеттік органды, заңнамаға сәйкес мемлекет нұсқауына жауап беретін заңды тұлға болып табылатын кез келген халықаралық ұйымды және кез келген мемлекетті немесе оған кіретін кез келген мемлекеттік құрылымды білдіреді.
      b) "Уағдаласушы тараптың азаматы", ол заңды тұлға ма немесе жоқ па, оған қарамастан, Уағдаласушы тараптың аумағы шегінде құрылған Уағдаласушы тарапты немесе оған кіретін кез келген мемлекеттік құрылымды, серіктестікті, немесе кез келген жеке немесе мемлекеттік органды қамтиды.
      Жиынтық мәтіннің өзіндік қорытынды ережелері жоқ. 1997 жылғы Хаттамамен енгізілген түзетулері бар 1963 жылғы Вена конвенциясына қосылуға ниет еткен мемлекет 1997 жылғы Хаттамаға оның ережелеріне сәйкес қосыла алады.
      Осы жиынтық мәтінде "Хаттамаға" сілтеме 1997 жылғы "Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік жөніндегі Вена конвенциясына түзетулер енгізу туралы хаттаманы" білдіреді.
      c) ядролық қондырғыға қатысты "Оператор", осы қондырғының операторы ретінде мемлекет тағайындаған немесе қондырғыға жауап береді деп танылған тұлғаны білдіреді.
      d) ядролық қондырғыға қатысты "Қондырғыға жауапты мемлекет", осы қондырғы тұрған аумақ шегінде - Уағдаласушы тарапты, немесе, егер ол кез келген мемлекет аумағының шегінде болмаса, осы ядролық қондырғыны пайдаланатын немесе оның рұқсатымен пайдаланылатын Уағдаласушы тарапты білдіреді.
      e) "Құзыретті сот заңы" осы Конвенцияға сәйкес осындай заңның кез келген ережесін қоса алғанда, заңдар коллизиясына қатысты заңды құзыры бар сот заңын білдіреді.
      f) "Ядролық отын" ядролық бөлінудің тізбекті процесін өзіндік қуаттау арқылы энергия өндіруге қабілетті кез келген материалды білдіреді.
      g) "Радиоактивті өнімдер немесе қалдықтар" ядролық отынды өндіру немесе пайдалану процесінде өндірілген кез келген радиоактивті материалды немесе ядролық отынды өндіру немесе пайдалану нәтижесінде сәуленің әсерімен радиоактивті болған кез келген материалды білдіреді, оған бірақ кез келген ғылыми, медициналық, ауыл шаруашылық, коммерциялық немесе өнеркәсіптік мақсаттарда пайдалануға жарамды, дайындаудың соңғы сатысына жеткен радиоизотоптар кірмейді.
      h) "Ядролық материал" -
      і) табиғи уран мен кедейленген уранды қоспағанда, ядролық реактордан тыс өзінше немесе қандай да бір басқа материалмен қосылып ядролық бөлінудің тізбекті процесін өзіндік қуаттау арқылы энергия өндіруге қабілетті ядролық отынды; және
      іі) радиоактивті өнімдерді немесе қалдықтарды білдіреді.
      і) "Ядролық реактор" нейтрондардың қосымша көзінсіз онда ядролық бөлінудің тізбекті процесін өзіндік қуаттау болатындай етіп орналастырылған ядролық отыны бар кез келген құрылысты білдіреді.
      j) "Ядролық қондырғы" -
      і) теңіз немесе әуе көлігін қозғалысқа келтіру үшін немесе кез келген басқа мақсат үшін энергия көзі ретінде пайдалану мақсатында осы құралмен жабдықталған реакторды қоспағанда, кез келген ядролық реакторды;
      іі) ядролық отынды ядролық материал өндіру үшін пайдаланатын кез келген зауытты, немесе сәулеленген ядролық отынды қайта өңдейтін кез келген зауытты қоса алғанда, ядролық материалды өңдейтін кез келген зауытты;
      ііі) мұндай материалды тасымалдауға байланысты жинауды қоспағанда, ядролық материал сақталатын (жиналған) кез келген жерді; және
      iv) Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Басқарушылар кеңесі арагідік белгілейтін осындай ядролық отыны немесе радиоактивті өнімдері немесе қалдықтары бар басқа қондырғыларды білдіреді;
      қондырғыға жауапты мемлекет бір жерде орналасқан бір оператордың бірнеше ядролық қондырғыларын сол жерде орнатуы мүмкін болған жағдайда біртұтас ядролық қондырғы ретінде қаралады.
      k) "Ядролық залал" -
      і) өлімді немесе дене жарақатын;
      іі) мүліктің жойылуын немесе мүлікке келген залалды білдіреді;
      және құзырлы сот заңымен белгіленген шекте төмендегі әр тармақша бойынша;
      ііі) і) немесе іі) тармақшаларда айтылған шығынның немесе залалдың нәтижесінде туындайтын экономикалық шығындар, өйткені, егер мұндай шығындар мен залалға қатысты талап қою құқығы бар адам зардап шексе, осы тармақшалармен қамтылмағандықтан;
      iv) егер мұндай шаралар іс жүзінде қабылданса немесе қабылдануға тиіс болса, және бұл іі) тармақшамен қамтылмағандықтан, шамалы нашарлағанды қоспағанда, жағдайы нашарлаған қоршаған ортаны қалпына келтіру жөніндегі шараларға жұмсалған шығындар;
      v) қоршаған ортаны кез келген қолданудағы немесе пайдаланудағы экономикалық мүддеден алынатын табысты жоғалту, өйткені осы ортаның жағдайының едәуір нашарлауы нәтижесінде және ол іі) тармақшасымен қамтылмағандықтан;
      vi) алдын алу шараларына кеткен шығындарды және осындай шаралардан келген кейінгі шығындар мен залалдардың құнын;
      vii) i) - v) және vii) тармақшалардың жағдайындағыдан да жоғары қандай шамада ядролық қондырғының ішіндегі кез келген сәулелену көзінен шығатын немесе ядролық қондырғыдағы ядролық отыннан немесе радиоактивті өнімдерден немесе қалдықтардан немесе олар ондай заттың радиоактивтік қасиеттерінің немесе радиоактивтік қасиеттерінің улы, жарылғыш немесе ондай заттың басқа да қауіпті қасиеттерінің күшінен туындай ма, оған қарамастан, ядролық қондырғыдан түсетін, сонда өндірілген немесе соған жіберілген ядролық материалдан шығатын иондалған сәуленің күшінен шығындар пайда болады немесе нәтижесі болып табылады, егер бұл құзыретті соттың азаматтық жауапкершілігі туралы жалпы заңмен рұқсат етілген болса, қоршаған орта жағдайының нашарлауынан болған кез келген шығындардан басқа кез келген басқа экономикалық шығындарды білдіреді.
      l) "Ядролық оқыс оқиға" ядролық залал келтіретін немесе, алдын алу шараларына ғана қатысты сондай залал келтіруге айтарлықтай және тікелей қатер төндіретін кез келген оқиғаны немесе оқиғалар тізбегін білдіреді.
      m) "Қалпына келтіру жөніндегі шаралар" шаралар қабылдаған мемлекеттің құзыретті органдары мақұлдаған, қоршаған ортаның бүлінген немесе қираған компоненттерін қалпына келтіруге немесе қайта жасауға бағытталған немесе егер ол қай жерде негізделсе, сонда, сол компоненттердің баламасын қоршаған ортаға енгізуге негізделген кез келген шараларды білдіреді. Залал келтірілген мемлекеттің заңы мұндай шараларды қабылдауға кім құқылы екендігін айқындайды.
      n) "Алдын алу шаралары" шаралар қабылдайтын мемлекеттің заңына сәйкес талап етілетін, құзыретті органдар тарапынан кез келген мақұлдауды алған жағдайда, ядролық оқыс оқиға болғаннан кейін ол туралы k) i) - v) немесе vii) тармақшаларында айтылатын залалды болдырмау немесе барынша азайту мақсатында кез келген тұлға қабылдайтын кез келген негізделген шараларды білдіреді.
      o) "Негізделген шаралар" құзырлы сот заңына сәйкес барлық мән-жайларды ескере отырып, қолайлы және мөлшерлес деп танылған шараларды білдіреді, мысалы -
      і) келтірілген залалдың сипаты мен дәрежесін немесе, алдын алу шаралары жағдайында мұндай залалдың тәуекелдігінің сипаты мен дәрежесін;
      іі) олардың шаралар қабылдаған уақытта қандай дәрежеде тиімді болатынын; және
      ііі) тиісті ғылыми-техникалық сараптаманы.
      p) бұдан әрі "ҚАҚ" аталатын "Қарыз алудың арнайы құқықтары", Халықаралық валюта қоры белгілеген және ол өзінің операциялары мен мәмілелері үшін пайдаланатын есептесу бірлігін білдіреді.
      2. Егер онымен ұштасқан қатердің аздаған мөлшері мүмкіндік берсе, қондырғыға жауапты мемлекет осы Конвенцияны қолдану аясынан кез келген ядролық қондырғыны немесе ядролық материалдың кез келген аздаған мөлшерін төмендегідей шартпен алып тастай алады, -
      a) ядролық қондырғыларға қатысты мұндай алып тастаудың өлшемдерін Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Басқарушылар кеңесі белгілеген және қондырғыға жауапты мемлекет жасаған кез келген алып тастау мұндай өлшемдерді қанағаттандырады; және
      b) ядролық материалдың аздаған мөлшеріне қатысты - осынша мөлшерді алып тастаудың ең жоғарғы шегін Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Басқарушылар кеңесі белгілеген және қондырғыға жауапты мемлекет жасаған кез келген алып тастау мұндай белгіленген шектерден аспайды.
      Ядролық қондырғыларды алып тастауға арналған өлшемдер мен ядролық материалдың аздаған мөлшерін алып тастаудың ең жоғарғы шегін Басқарушылар кеңесі ауық-ауық қарайды.

І А БАП

      1. Осы Конвенция, қайда келтірілгеніне қарамастан, ядролық залалға қолданылады.
      2. Алайда, қондырғыға жауапты мемлекеттің заңнамасы -
      a) Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекеттің аумағында; немесе
      b) халықаралық теңіз құқығына сәйкес Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекет белгілеген кез келген теңіз аймағында келтірілген залалды осы Конвенцияның қолданысынан алып тастай алады.
      3. Осы баптың 2-тармағына сәйкес Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекетке ғана қатысты ерекшелікті, егер оқыс оқиға кезінде -
      а) өз аумағында немесе халықаралық теңіз құқығына сәйкес оларға белгіленген кез келген теңіз аймағында ядролық қондырғысы болса; және
      b) өзара баламалы пайда болмаса, қолдануға болады.
      4. Осы баптың 2-тармағына сәйкес кез келген ерекшелік IX баптың 2-тармағының а) тармақшасында айтылған құқықтарды қозғамайды, және осы баптың 2 b) тармағына сәйкес кез келген ерекшелік бортқа, немесе кемеге немесе ұшу аппаратына келтірілген залалға қолданылмайды.

І В БАП

      Бұл Конвенция бейбіт емес мақсаттарға пайдаланылатын ядролық қондырғыларға қолданылмайды.

ІІ БАП

      1. Ядролық қондырғының операторы ядролық залал үшін жауапты болады, егер мұндай залал ядролық оқыс оқиғадан келтірілгендігі дәлелденсе -
      а) оның ядролық қондырғысында; немесе
      b) осындай қондырғыдан түскен немесе оның ядролық қондырғысында өндірілген ядролық материалға байланысты болса, және -
      і) басқа ядролық қондырғы операторы жазбаша келісімшарттың айқын белгіленген талаптарына сәйкес осы ядролық материалға байланысты ядролық оқыс оқиғаға қатысты жауапкершілікті қабылдағанға дейін;
      іі) мұндай айқын талаптар болмаса - осы ядролық материал басқа ядролық қондырғы операторының қарамағына түскенге дейін; немесе
      ііі) егер бұл ядролық материал, көлік құралын қозғалысқа келтіру үшін энергия көзі ретінде пайдалану үшін көлік құралымен жабдықталған ядролық реакторда пайдалануға немесе кез келген басқа мақсатқа арналған болса, - осы ядролық материал мұндай реакторды тиісті түрде пайдалануға уәкілеттік берілген тұлғаның қарамағына түскенге дейін; бірақ
      iv) егер бұл ядролық материал Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекет аумағының шегіндегі басқа бір тұлғаға бағытталған болса, - ол Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын осы мемлекеттің аумағына жеткізілген көлік құралынан оны түсіргенге дейін;
      c) оның ядролық қондырғысына бағытталған ядролық материалға байланысты болса, және -
      і) осы ядролық материалға байланысты ядролық оқыс оқиғаға қатысты жазбаша келісімшарттың айқын белгіленген талаптарына сәйкес оның басқа ядролық қондырғының операторынан жауапкершілікті қабылдағаннан кейін;
      іі) мұндай айқын талаптар болмаса - осы ядролық материал оның қарамағына түскеннен кейін; немесе
      ііі) осы ядролық материал осы көлік құралын қозғалысқа келтіру үшін немесе кез келген басқа мақсат үшін энергия көзі ретінде пайдалану үшін көлік құралымен жабдықталған ядролық реакторды пайдаланатын тұлғадан оның қарамағына түскеннен кейін; бірақ
      iv) егер осы ядролық материал осы оператордың жазбаша келісімімен Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекеттің аумағындағы кез келген тұлғадан бағытталған болса, - оны осы мемлекеттің аумағынан әкетілуге тиіс көлік құралына тиегеннен кейін ғана;
      егер ядролық залал ядролық қондырғыда және осындай материалды тасымалдауға байланысты оған жиналған ядролық материалға байланысты болған ядролық оқыс оқиғадан келтірілген болса, онда осы тармақтың а) тармақшасының ережесі осы тармақтың b) немесе c) тармақшасының ережелеріне сәйкес тек басқа оператор немесе тек басқа тұлға жауапты болған жағдайда ғана қолданылмайды.
      2. Қондырғыға жауапты мемлекет заңнамада, онда белгіленуі мүмкін жағдайларға сәйкес, ядролық материалды тасымалдаушының немесе радиоактивті қалдықтармен жұмыс істейтін тұлғаның тиісінше, оның өтініші бойынша және мүдделі оператордың келісімімен, мұндай ядролық материалға немесе радиоактивтік қалдықтарға қатысты осы оператордың орнына оператор ретінде тағайындалуын немесе танылуын көздеуі мүмкін. Мұндай жағдайда мұндай тасымалдаушы немесе мұндай тұлға осы Конвенцияның барлық мақсаттары үшін осы мемлекет аумағының шегінде тұрған ядролық қондырғының операторы ретінде қарастырылады.
      3. а) Егер ядролық залал бірнеше оператордың жауапкершілігімен байланысты болса, онда бұл операторлардың әрқайсысының осы залалдағы үлесін негізді түрде ажырату мүмкін болмайтындықтан, олар жауапкершілікті бірігіп және бөлісіп көтереді. Қондырғыға жауапты мемлекет әрбір оқыс оқиғаға бөлінетін мемлекеттік қаражаттың мөлшерін, осылайша белгіленген сома мен V баптың 1-тармағына сәйкес белгіленген соманың арасындағы айырмамен егер мұндай бар болса, шектей алады.
      b) Егер ядролық оқыс оқиға ядролық материалды тасымалдау кезінде сол белгілі бір көлік құралында немесе сол белгілі бір ядролық қондырғыда тасымалдауға байланысты жинау жағдайында болса және бірнеше оператордың жауапкершілігімен байланысты ядролық залал келтірсе, жауапкершіліктің жалпы мөлшері V бапқа сәйкес олардың кез келгеніне қатысты қолданылатын ең жоғарғы мөлшерден аспауға тиіс.
      с) Осы тармақтың а) және b) тармақшаларында ескертілген жағдайлардың ешқайсысында әрбір оператордың жауапкершілігі V бапқа сәйкес оған қатысты қолданылатын мөлшерден аспауға тиіс.
      4. Осы баптың 3-тармағының ережелерін сақтаған жағдайда, егер бір оператордың бір ядролық оқыс оқиғаға бірнеше ядролық қондырғылары қатыстырылса, онда мұндай оператор осы ядролық қондырғылардың әрқайсысына қатысты V бапқа сәйкес оған қатысты қолданылатын мөлшерге дейін жауапты болады. Қондырғыға жауапты мемлекет, осы баптың 3-тармағының а) тармақшасында көзделгендей, бөлінетін мемлекеттік қаражаттың мөлшерін шектей алады.
      5. Осы Конвенцияда өзгеше көзделген жағдайларды қоспағанда, ядролық залал үшін оператордан басқа ешкім жауапты болмайды. Бұл, бірақ, осы Конвенцияның қол қою үшін ашық болатын күні қолданылатын немесе қол қою, ратификациялау немесе қосылу үшін ашық көлік саласындағы кез келген халықаралық конвенцияның қолданылуын қозғамайды.
      6. I баптың 1-тармағының k) тармақшасына сәйкес ядролық залал болып табылмайтын, бірақ көрсетілген тармақшаның ережелеріне сәйкес ол осындай залал ретінде анықталуы мүмкін шығын немесе залал үшін бірде-бір тұлға жауапты болмайды.
      7. Егер құзырлы сот заңында көзделсе, VII бапқа сәйкес қаржылық қамтамасыз етуді ұсынушы тұлғаға қатысты тікелей талап қою қозғалады.

III БАП

      Осы Конвенцияға сәйкес жауапты болатын оператор тасымалдаушыны сақтандырушы берген сертификатпен немесе оның атынан немесе VII бапқа сәйкес талап етілетін қаржылық қамтамасыз етуді білдіретін басқа қаржылық гарантпен жабдықтайды. Алайда, қондырғыға жауапты мемлекет тұтастай өзінің жеке аумағының шегінде орындалатын тасымалға қатысты берген міндеттемесін алып тастай алады. Сертификатта осы оператордың аты-жөні мен мекенжайы, сондай-ақ қамтамасыз ету сомасы, түрі және мерзімі көрсетіледі, және осы мәліметтерді өзі немесе оның атынан сертификат берген тұлға даулай алмайды. Сертификатта сондай-ақ оған қатысты қамтамасыз ету қолданылатын ядролық материал көрсетіледі және оған аталған тұлғаның осы Конвенцияның операторы болып табылатыны туралы мемлекеттің қондырғысына жауапты құзыретті мемлекеттік органның өтініші енгізіледі.

IV БАП

      1. Осы Конвенцияға сәйкес оператордың ядролық залал үшін жауапкершілігі абсолюттік болып табылады.
      2. Егер оператор ядролық залалдың толық немесе ішінара пайда болғанын не залал келтірілген тұлғаның өрескел ұқыпсыздығы салдарынан, не ондай тұлғаның залал келтіру ниетімен істеген әрекетінің немесе әрекетсіздігінің салдарынан болғанын дәлелдесе, онда құзырлы сот, егер ол оның заңында көзделген болса, операторды оның ондай тұлғаға келтірілген осы залалға қатысты өтемді төлеу міндетінен толық немесе ішінара босата алады.
      3. Осы Конвенцияға сәйкес, егер ол ядролық залалдың тікелей қарулы қақтығыстың, соғыс қимылдарының, азамат соғысының немесе көтерілістің нәтижесінен келтірілгендігін дәлелдесе, операторға ешқандай жауапкершілік жүктелмейді.
      4. Ядролық залал сияқты, ядролық емес залал да ядролық оқыс оқиғадан немесе бірлескен ядролық оқыс оқиғадан және басқа сипаттағы бір немесе одан да көп оқиғалардан келтірілсе, ондай ядролық емес залал ядролық залалдан негізді түрде бөліне алмайтындай дәрежеде, осы Конвенцияның мақсаттары үшін сол ядролық оқыс оқиғадан келтірілген ядролық залал саналады. Алайда, егер залал осы Конвенцияның күшінде болатын ядролық оқыс оқиғамен бірге және оның күшінде болмайтын иондаушы сәуленің босап шығуынан келтірілсе - ядролық залал келтірілген кез келген тұлға сияқты, иондаушы сәуленің осы босап шығуына байланысты жауапты болып танылуы мүмкін кез келген тұлғаға қатысты өтеу туралы регрессті талап қою немесе талап ету, онда осы Конвенцияда ештеңе де басқаша түрде жауапкершілікті шектемейді және қозғамайды.
      5. Оператор осы Конвенцияға сәйкес -
      a) құрылу сатысындағы ядролық қондырғыны, көрсетілген қондырғы орналасқан алаңдағы ядролық қондырғыны қоса алғанда, ядролық қондырғының өзіне немесе кез келген басқа ядролық қондырғыға, және
      b) кез келген сондай қондырғыға байланысты пайдаланылатын немесе пайдаланылуға тиіс алаңдағы кез келген мүлікке келтірілген ядролық залал үшін жауапты болмайды.
      6. Ядролық оқыс оқиға кезінде осы ядролық материал болған көлік құралына келтірілген залалды өтеу, өзінен кейін оператордың не 150 млн. ҚАҚ-тан кем сомаға, не Уағдаласушы тараптың заңнамасында белгіленген өзге үлкен сомаға, немесе V баптың 1-тармағының с) тармақшасына сәйкес белгіленген сомаға дейінгі басқа залалға қатысты жауапкершілігін азайтпайды.
      7. Осы Конвенцияда ешнәрсе, осы Конвенцияға сәйкес, осы баптың 3 немесе 5-тармақтарының күшімен, оператор ол үшін жауапты болмайтын және осы жеке тұлға залал келтіру ниетімен өзінің әрекетімен немесе әрекетсіздігімен келтірген ядролық залал үшін кез келген жеке тұлғаның жауапкершілігін қозғамайды.

V БАП

      1. Қондырғыға жауапты мемлекет кез келген бір ядролық оқыс оқиғаға қатысты оператордың жауапкершілігін шектеуі мүмкін не -
      a) 300 млн. ҚАҚ-тан кем емес болып; не
      b) осы мемлекет ядролық залалды өтеу үшін осы сомадан кем дегенде 300 млн. ҚАҚ-қа дейінгі артық мемлекет қаражатын бөлген жағдайда, 150 млн. ҚАҚ-тан кем емес болып; немесе
      c) осы Хаттама күшіне енген күннен бастап әрі кеткенде 15 жыл бойы - осы кезең ішінде болатын ядролық оқыс оқиғаға қатысты кемінде 100 млн. ҚАҚ өтпелі сомамен шектелуі мүмкін. Осы мемлекет ядролық залалды өтеу үшін осындай мейлінше аз сома мен 100 млн. ҚАҚ арасындағы көлемде мемлекет қаражатын бөлген жағдайда, 100 млн. ҚАҚ-тан кем сома белгіленуі мүмкін.
      2. Осы баптың 1-тармағына қарамастан, қондырғыға жауапты мемлекет, ядролық қондырғының немесе онымен байланысты ядролық заттардың сипатын және оқыс оқиғаның туындау көзі болып табылатын ықтимал зардаптарды ескере отырып, бұл үшін осындай жолмен белгіленген қандай да бір сома 5 млн. ҚАҚ-тан кем болмаған жағдайда, және қондырғыға жауапты мемлекет 1-тармаққа сәйкес белгіленген сома мөлшеріне дейін мемлекет қаражатын бөлуді қамтамасыз еткен жағдайда оператор жауапкершілігінің неғұрлым төмен сомасын белгілеуі мүмкін.
      3. Жауапты оператордың осы баптың 1 және 2-тармақтарына, сондай-ақ IV баптың 6-тармағына сәйкес қондырғыға жауапты мемлекет белгілеген сома ядролық оқыс оқиға болатын барлық жағдайларда қолданылады.

V А БАП

      1. Ядролық залалды өтеу туралы талаптарға байланысты сот белгілейтін пайыздар мен шығындар сомасы V бапта аталған сомаларға қосымша төленеді.
      2. V бапта және IV баптың 6-тармағында аталған сомалар ұлттық валютаға шамаланып айырбасталуы мүмкін.

V В БАП

      Әрбір Уағдаласушы тарап залал шеккен тұлғалар осындай өтеу үшін берілетін өз құқықтарын қаражаттың шығуына сәйкес бөлек іс қозғамай-ақ өздерінің өтеу құқықтарын жүзеге асыруын қамтамасыз етеді.

V С БАП

      1. Егер заңды құзыры бар соттар, - бұлар қондырғыға жауапты мемлекет болып табылмайтын Уағдаласушы тараптың соттары болса, V баптың 1-тармағының b) және c) тармақшаларына және VII баптың 1-тармағына сәйкес талап етілетін мемлекеттік қаражатты, сондай-ақ сот белгілейтін пайыздар мен шығындар сомасын бастапқыда көрсетілген Уағдаласушы тарап беруі тиіс. Қондырғыға жауапты мемлекет осындай кез келген төленген соманы екінші Уағдаласушы тарапқа қайтарады. Осы екі Уағдаласушы тарап қайтару рәсімін келіседі.
      2. Егер заңды құзыры бар соттар, - бұлар қондырғыға жауапты мемлекет болып табылмайтын Уағдаласушы тараптың соттары болса, соттарының заңды құзыры бар Уағдаласушы тарап, қондырғыға жауапты мемлекетке істі сотта қарауға кірісуге және өтеуге қатысты кез келген реттеу ісіне қатысуға мүмкіндік беру үшін барлық қажетті шараларды қабылдайды.

V D БAП

      1. Егер Уағдаласушы тараптардың үштен бірі тиісті тілек білдірсе, Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директоры V бапта айтылған жауапкершілік шегін өзгерту үшін Уағдаласушы тараптардың кеңесін шақырады.
      2. Түзетулер, дауыс беру кезінде Уағдаласушы тараптардың кемінде жартысы қатысқан жағдайда, дауыс беруге қатысушы Уағдаласушы тараптардың үштен екісінің көпшілік дауысымен мақұлданады.
      3. Жауапкершілік шегін өзгерту туралы ұсыныс бойынша шешім шығару кезінде Уағдаласушы тараптардың кеңесі, атап айтқанда, ядролық оқыс оқиға салдарынан болатын залал қатерін, валюта бағамының өзгерістерін, сондай-ақ сақтандыру нарығының сыйымдылығын ескереді.
      4. а) МАГАТЭ-нің Бас директоры осы баптың 2-тармағына сәйкес мақұлданған кез келген түзету туралы, оны қабылдау мақсатында барлық Уағдаласушы тараптарды хабардар етеді. Кеңестің осы түзетуді мақұлдау кезінде Уағдаласушы тараптардың кемінде үштен бірі өзінің осы түзетуді қабылдайтыны туралы МАГАТЭ-нің Бас директорына хабарлаған жағдайда, хабарлағаннан кейін 18 ай өткеннен кейін түзету қабылданған болып саналады. Осы тармаққа сәйкес қабылданған түзету оны қабылдаған Уағдаласушы тараптар үшін ол қабылданғаннан кейін 12 айдан соң күшіне енеді.
      b) Егер түзетуді қабылдау мақсатында хабарлаған күннен бастап 18 айдың ішінде ол а) тармақшасына сәйкес қабылданбаса, аталған түзету қабылданбаған болып саналады.
      5. Түзетуді ол қабылданғаннан кейін, бірақ күшіне енбеген күйі, немесе осы баптың 4-тармағына сәйкес күшіне енгеннен кейін қабылдайтын әрбір Уағдаласушы тарап үшін түзету осы Уағдаласушы тарап оны қабылдағаннан кейін 12 ай өткен соң күшіне енеді.
      6. Осы баптың 4-тармағына сәйкес түзету күшіне енгеннен кейін осы Конвенцияның Тарабы болатын мемлекет, осы мемлекеттің өзгеше білдірілген ниеті болмаса -
      а) осы Конвенцияға енгізілген түзетулермен оның Тарабы болып саналады; және
      b) түзетуге қатысы жоқ болып табылатын кез келген мемлекет Тарабына қатысты осы Конвенцияға енгізілген түзетулерсіз оның Тарабы болып саналады.

VI БАП

      1. а) Егер -
      і) кісі өліміне және дене жарақатына қатысты - ядролық оқыс оқиға болған күннен бастап отыз жыл ішінде;
      іі) басқа залалға қатысты - ядролық оқыс оқиға болған күннен бастап он жыл ішінде талап қою қозғалмаса, осы Конвенция бойынша өтеу құқықтарының күші жойылады.
      b) Алайда, егер қондырғыға жауапты мемлекеттің заңнамасына сәйкес, оператордың жауапкершілігі, мемлекеттік қорларды қоса алғанда, неғұрлым ұзақ кезең бойына сақтандырумен немесе басқа қаржылық қамтамасыз етумен өтелетін болса, онда құзыретті соттың заңы оператор дан өтем aлу құқықтарының сондай неғұрлым ұзақ кезең өткен соң ғана жойылуын көздеуі мүмкін, мұндай кезеңнің ұзақтығы қондырғыға жауапты мемлекеттің заңнамасы бойынша осылайша қамтамасыз етілген мерзімнен артық болмауға тиіс.
      с) Кісі өліміне немесе дене жарақатына байланысты немесе осы тармақтың b) тармақшасы бойынша ұзартылуына сәйкес, ядролық оқыс оқиға болған күннен бастап он жыл мерзім өткеннен кейін қозғалған басқа залалға байланысты өтем туралы талап қоюлар осы Конвенцияға сәйкес осы кезең біткенше операторға қарсы ізденуді қозғаған кез келген тұлғаның өтем жөніндегі құқықтарын қозғамайды.
      2. АЛЫП ТАСТАЛДЫ
      3. Егер залал шеккен тұлға залал туралы және залалға жауапты оператор туралы білсе немесе білуге тиіс деп болжам жасауға негіз болса, осы баптың 1-тармағының а) және b) тармақшаларына сәйкес белгіленген кезеңдер мерзімінен аспаған жағдайда, сол күннен бастап үш жыл ішінде талап қозғалмаса, осы Конвенцияға сәйкес өтеу құқығына қатысты, құзырлы соттың заңында көзделгендей, талаптың ескіру мерзімі немесе құқығының жойылу мерзімі қолданылады.
      4. Егер құзырлы соттың заңында өзгеше көзделмесе, өзін ядролық залал шектім деп дәлелдейтін және осы бапқа сәйкес қолданылатын кезең ішінде өтеу туралы талап қозғаған кез келген тұлға осы залалдың кез келген асқынуын ескеру үшін, түпкілікті сот шешімі әлі шығарылмаған жағдайда, тіпті мұндай кезең өтіп кеткен соң да өз талаптарын өзгерте алады.
      5. Егер заңды құзыры XI баптың 3-тармағының b) тармақшасына сәйкес және осы бапқа сәйкес қолданылатын мерзім шегінде айқындалуға тиіс болса, осыны айқындауға уәкілетті Уағдаласушы тараптардың біреуіне өтініш жасалса, бірақ осындай анықтау күнінен бастап қалған кезең алты айдан аспаса, онда талап қоюға арналған кезең көрсетілген күннен бастап есептелетін алты ай болып белгіленеді.

VII БАП

      1. а) Оператордан қондырғыға жауапты мемлекет қалай белгілесе, сондай мөлшерде, сондай түрде және сондай шарттармен ядролық залал үшін оның жауапкершілігін өтейтін сақтандыруды қолдау немесе басқа қаржылық қамтамасыз ету талап етіледі. Қондырғыға жауапты мемлекет мұндай талаптарды қанағаттандыру үшін сақтандырудың немесе басқа қаржымен қамтамасыз ету мөлшері қанша жеткіліксіз болса, сонша, бірақ V бапқа сәйкес белгіленген шектен, егер ондай шек болса, аспайтын мөлшерде, ядролық залал үшін операторға қарсы қанағаттандырылған талап қоюлары бойынша қажетті қаражат беру жолымен өтемдерді төлеуді қамтамасыз етеді. Егер оператордың жауапкершілігі шектелмеген жағдайда, қондырғыға жауапты мемлекет мұндай шек 300 млн. ҚАҚ-тан кем болмаған жағдайда жауапты оператор үшін қаржымен қамтамасыз ету шегін белгілеуі мүмкін. Қондырғыға жауапты мемлекет мұндай талаптарды қанағаттандыру үшін қаржымен қамтамасыз ету мөлшері қанша жеткіліксіз болса, сонша, бірақ осы тармаққа сәйкес көзделетін қаржымен қамтамасыз ету сомасынан аспайтын мөлшерде, ядролық залал үшін операторға қарсы қанағаттандырылған талап қоюлары бойынша өтемдерді төлеуді қамтамасыз етеді.
      b) Осы тармақтың а) тармақшасына қарамастан, егер оператордың жауапкершілігі шектелмесе, қондырғыға жауапты мемлекет, осылайша белгіленген ешбір сома 5 млн. ҚАҚ-тан кем болмаған жағдайда, және қондырғыға жауапты мемлекет ядролық залал үшін операторға қарсы қанағаттандырылған талап қоюлары бойынша қажетті қаражат беру жолымен өтемдерді төлеуді қамтамасыз еткен жағдайда, мұндай талаптарды қанағаттандыру үшін сақтандырудың немесе басқа қаржымен қамтамасыз ету мөлшері қанша жеткіліксіз болса, сонша, және осы тармақтың а) тармақшасына сәйкес көзделген шекке дейінгі мөлшерде, ядролық қондырғының немесе оған байланысты ядролық заттардың сипатын және оның көзі болып табылатын оқыс оқиғаның ықтимал зардаптарын ескере отырып, оператор үшін қаржымен қамтамасыз етудің неғұрлым төмен сомасын белгілеуі мүмкін.
      2. Осы баптың 1-тармағында ештеңе де Уағдаласушы тараптан немесе оның құрамына кіретін штаттар немесе республикалар сияқты мемлекеттік құрылымдардан олардың операторлар ретіндегі жауаптылығын өтеу үшін сақтандыруды немесе басқа қаржымен қамтамасыз етуді жүзеге асыруды талап етпейді.
      3. Сақтандырумен, басқа қаржылық қамтамасыз етумен немесе қондырғыға жауапты мемлекет берген қаражат, осы баптың 1-тармағына немесе V баптың 1-тармағының b) және c) тармақшаларына сәйкес, тек қана осы Конвенцияға сәйкес төленуге жататын өтемге арналады.
      4. Сақтандырушы да, қаржымен қамтамасыз етуші кез келген басқа тұлға да, бұл туралы кем дегенде екі ай бұрын құзыретті мемлекеттік органға жазбаша хабарламайынша, немесе, мұндай сақтандыру немесе басқа қаржымен қамтамасыз ету ядролық материалды тасымалдауға қатысты болса, көрсетілген тасымалдау кезеңі ішінде, осы баптың 1-тармағына сәйкес берілетін сақтандыруды немесе басқа қаржымен қамтамасыз етуді тоқтата тұра алмайды немесе тоқтата алмайды.

VIII БАП

      1. Осы Конвенцияның ережелері сақталған жағдайда өтемнің сипаты, нысаны мен мөлшері, өтемді әділетті бөлу сияқты, құзырлы сот заңымен айқындалады.
      2. Осы Конвенцияға сәйкес өтелуге жататын залал үшін операторға қарсы қойылған талаптарға байланысты жағдайларда VI баптың 1-тармағы с) тармақшасының ережелерін қолданған жағдайда V баптың 1-тармағына сәйкес берілетін ең көп сомадан артық болса немесе артық болуы мүмкін болса, өтемді бөлу кезінде кісі өліміне немесе дене жарақатына қатысты талаптарға басымдық беріледі.

ІХ БАП

      1. Егер денсаулықты сақтандырудың, әлеуметтік сақтандырудың, әлеуметтік қамсыздандырудың, өндірістегі жазатайым оқиға кезінде өтем төлеудің, немесе кәсіби ауруларға байланысты өтем төлеудің мемлекеттік немесе қоғамдық жүйелерінің ережелері ядролық залал үшін өтемді қамтитын болса, онда осы Конвенцияға сәйкес, осы Конвенцияның ережелері осындай жүйелер белгіленген Уағдаласушы тараптың заңнамасымен немесе осындай жүйелерді белгілеген үкіметаралық ұйымның ережелерімен сақталған жағдайда, өтем алу жөніндегі осындай жүйелерді пайдаланатын тұлғалардың құқықтары мен жауапкершілікті көтеретін операторға қарсы осындай жүйелердің күшіне қарай кері талап құқықтары айқындалады.
      2. а) Егер Уағдаласушы тараптың азаматы болып табылатын тұлға, операторды қоспағанда, халықаралық конвенцияға сәйкес немесе Уағдаласушы мемлекет болып табылмайтын мемлекеттің заңнамасы бойынша ядролық залал үшін өтем төлесе, онда мұндай тұлға осы Конвенция бойынша суброгация тәртібімен өзі төлеген сома шегінде құқыққа ие болады. Осылайша, осы Конвенцияға сәйкес ешбір тұлғаның оператордың осындай тұлғаға қатысты кері талап құқығын иеленгендей дәрежеде құқығы болмайды.
      b) Осы Конвенцияда ештеңе де, VII баптың 1-тармағына сәйкес берілген қаражатты қоспағанда, қаражаттан ядролық залал үшін өтем төлеген оператордың аталған тармаққа сәйкес қаржымен қамтамасыз еткен тұлғадан, немесе қондырғыға жауап беретін мемлекеттен, осы Конвенцияға сәйкес осындай өтем алған тұлғаның өзі төлейтіндей мөлшердің шегіндегі соманы қайтарып алуына кедергі болмайды.

Х БАП

      Оператор тек қана -
      a) егер бұл құқық жазбаша келісімшартпен айқын көзделсе; немесе
      b) егер ядролық оқыс оқиға - теріс пиғылмен әрекет еткен немесе әрекет етпеген жеке тұлғаға қарсы - залал келтіру ниетімен әрекет етуінің немесе әрекетсіздігінің салдарынан болса, кері талап құқығына ие болады.
      Бұдан басқа, осы бапта көзделетін кері талап құқығының қолданылуы, осы Конвенцияға сәйкес мемлекеттік қаражатты ұсынатын болғандықтан, қондырғыға жауапты мемлекет пайдалана алатындай дәрежеде кеңейтілуі мүмкін.

ХІ БАП

      1. Осы бапта өзгеше көзделген жағдайларды қоспағанда, II бапқа сәйкес талаптарға қатысты тек өз аумағының шегінде ядролық оқыс оқиға орын алған Уағдаласушы тараптың соттарының ғана заңды құзыры болады.
      1 bis. Егер ядролық оқыс оқиға Уағдаласушы тараптың ерекше экономикалық аймағы ауданының шегінде орын алса, немесе, егер мұндай аймақ белгіленбесе, - ерекше экономикалық аймақ шегінен аспайтын ауданда, егер ондай белгіленсе, осы ядролық оқыс оқиғаның салдарынан болатын ядролық залалды өтеу туралы осы Конвенцияның мақсаттары үшін, тек осы Тараптың соттары ғана сотқа жүгіну құқығын иеленеді. Егер осы Уағдаласушы тарап осындай аудан жөнінде Депозитарийге ядролық оқыс оқиға орын алғанға дейін хабарласа, онда алдыңғы ұсыныс қолданылады. Бұл тармақта ешнәрсе заңды құзырын жүзеге асыруға рұқсат етеді деп түсінілмейді, өйткені ол халықаралық теңіз құқығына, оның ішінде Біріккен Ұлттар Ұйымының Теңіз құқығы жөніндегі конвенциясына қайшы келеді.
      2. Егер ядролық оқыс оқиға кез келген Уағдаласушы тараптың аумағы шегінде немесе 1 bis тармағына сәйкес ол туралы хабарлама түскен ауданның шегінде болмаса, немесе ядролық оқыс оқиға орнын дәлме-дәл айқындау мүмкін болмаса, жауапты оператордың қондырғыға жауапты мемлекетінің соттары осындай талап қоюға қатысты заңды қүзырды иеленеді.
      3. Егер осы баптың 1, 1 bis немесе 2-тармағына сәйкес бірнеше Уағдаласушы тараптың соттары заңды құзырға ие болса, онда -
      a) егер ядролық оқыс оқиға ішінара кез келген Уағдаласушы тараптың аумағынан тыс және ішінара бір Уағдаласушы тараптың аумағы шегінде орын алса, - соңғысының соттары; және
      b) кез келген өзге жағдайда - осы баптың 1 немесе 2-тармағына сәйкес соттары құзыретті болуы мүмкін, Уағдаласушы тараптар арасында келісіммен белгіленген Уағдаласушы тараптың соттары заңды құзырды иеленеді.
      4. Соттары заңды құзырға ие Уағдаласушы тарап кез келген бір ядролық оқыс оқиғаға қатысты өздерінің соттарының біреуінің ғана заңды құзыры болуын қамтамасыз етеді.

XI А БАП

      Соттары заңды құзырға ие Уағдаласушы тарап ядролық залалды өтеу туралы талап қоюларға қатысты -
      а) кез келген мемлекеттің ядролық залалға ұшыраған, осы мемлекеттің азаматтары болып табылатын немесе оның аумағында тұрақты немесе уақытша тұрғылықты жері бар және бұған өз келісімін берген тұлғалардың атынан талап қоюын; және
      b) кез келген тұлға құқықтар осы Конвенцияға сәйкес құқықтардың суброгациясы немесе тапсырма ретінде олардың жүзеге асырылуын қамтамасыз ету мақсатында талап қоюын қамтамасыз етеді.

ХII БАП

      1. Мына жағдайларды -
      a) сот шешімі алдау жолымен алынған;
      b) өзіне қарсы сот шешімі шығарылған тарапқа өзінің ісін баяндау үшін жеткілікті мүмкіндік берілмеген; немесе
      c) сот шешімі өз аумағы шегінде мойындау талап етілетін Уағдаласушы тараптың қоғамдық құқық тәртібіне қайшы келген, немесе сот төрелігінің негізгі нормаларына сәйкес келмеген жағдайларды қоспағанда, бұдан әрі әдеттегідей түрде қайта қарауға жатпайтын, заңды құзырға ие Уағдаласушы тараптың соты шығарған сот шешімі мойындалады.
      2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес мойындалған сот шешімі өзінде орындалуға жататын Уағдаласушы тараптың заңнамасы талап ететін ресмилілікке сәйкес оны орындауға берген соң, егер ол осы Уағдаласушы тарап сотының шешімі сияқты міндетті күшке ие болады. Осындай сот шешімі шығарылған талап қоюдың мәні кейіннен тексеруге жатпайды.

XIII БАП

      1. Осы Конвенция мен оған сәйкес қолдануға жататын ұлттық заңнама азаматтық, тұрақты немесе уақытша тұрғылықты жерінің белгісі бойынша кемсітушіліксіз қолданылады.
      2. Осы баптың 1-тармағына қарамастан, ядролық залалды өтеу 150 млн. ҚАҚ-тан артық болғандықтан, қондырғыға жауапты мемлекеттің заңнамасы оқыс оқиға кезінде осындай аумақта өзара балама мөлшерде пайда бермейтін шамада ядролық қондырғысы бар басқа мемлекеттің халықаралық теңіз құқығына сәйкес белгіленген аумағына немесе кез келген теңіз аймағына келтірген ядролық залалға қатысты осы Конвенцияның ережелерінен бас тарта алады.

XIV БАП

      XI бапқа сәйкес құзырлы болып табылатын соттарда осы Конвенцияға сәйкес талап қою қозғалғанда, орындау жөніндегі шараларды қоспағанда, ұлттық заңнаманың немесе халықаралық құқықтың нормаларына сәйкес заңды құзырынан иммунитеттерге сілтеме жасауға болмайды.

ХV БАП

      Ядролық залал үшін өтеудің, ядролық залалға байланысты сот белгілейтін пайыз бен сот шығындарының, сақтандыру және қайта сақтандыру сыйлықақыларының, сондай-ақ сақтандыру, қайта сақтандыру немесе басқа қаржылық қамтамасыз ету арқылы берілетін соманың немесе осы Конвенцияға сәйкес қондырғы үшін жауапты мемлекет беретін соманың өз аумағы шегінде осындай залал шеккен Уағдаласушы тараптың валютасына және әдетте талапкер тұратын аумақ шегіндегі Уағдаласушы тараптың валютасына, ал сақтандыру немесе қайта сақтандыру сыйлықақылары мен төлемдерге қатысты — осындай сақтандыру немесе қайта сақтандыру келісімшартында көрсетілген валюталарға еркін аударылуын қамтамасыз ету үшін Уағдаласушы тараптар тиісті шаралар қабылдайды.

XVI БАП

      Ядролық энергия саласындағы азаматтық жауапкершілік туралы басқа халықаралық конвенцияға сәйкес сол бір ядролық залалға қатысты әлдеқашан өтем алған мөлшерде тағы да өтем алуға осы Конвенцияға сәйкес ешбір тұлғаның құқығы жоқ.

XVII БАП

      Осы Конвенция ондағы тараптарға қатысты осы Конвенцияға қол қою үшін ашылған күні қол қою, ратификациялау немесе қосылу үшін ашық, қолданыстағы, ядролық энергия саласындағы азаматтық жауапкершілік туралы кез келген халықаралық келісімдерді немесе халықаралық конвенцияларды қолдануды қозғамайды.

XVIII БАП

      Осы Конвенция халықаралық жария құқықтың жалпы нормаларына сәйкес Уағдаласушы тараптың құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

XIX БАП

      1. XI баптың 3-тармағының b) тармақшасына сәйкес келісім жасасушы кез келген Уағдаласушы тарап мұндай келісімнің көшірмесін Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директорына ақпарат және басқа Уағдаласушы тараптардың арасында тарату үшін дереу тапсыруы тиіс.
      2. Уағдаласушы тараптар осы Конвенцияның қолданысындағы мәселелерге қатысты өз заңдары мен қағидаларының мәтіндерін ақпарат және басқа Уағдаласушы тараптар арасында тарату үшін Бас директорға тапсырады.

XX БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

ХХ А БАП

      1. Осы Конвенцияны түсіндіруге немесе қолдануға қатысты Уағдаласушы тараптардың арасында дау туындаған жағдайда дауласушы тараптар дауды келіссөздер немесе өздері үшін қолайлы, дауларды реттеудің кез келген басқа бейбіт жолымен реттеу мақсатында консультациялар өткізеді.
      2. Егер осы баптың 1-тармағында айтылғандай сипаттағы дауды осы баптың 1-тармағына сәйкес консультациялар өткізу туралы өтініш берілген күннен бастап алты ай ішінде реттеу мүмкін болмаса, онда кез келген тараптың өтініші бойынша ол шешім қабылдау үшін төрелік сотқа беріледі немесе Халықаралық Сотқа жіберіледі. Дауды төрелік сотқа тапсырған жағдайда, егер өтініш берілген күннен бастап дауласушы тараптар алты ай ішінде төрелік соттың іс қарауды ұйымдастыруына қатысты келісімге келе алмаса, тараптардың бірі Халықаралық Соттың Төрағасынан немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысынан бір немесе бірнеше төреші тағайындауды өтінуі мүмкін. Тараптардың өтініштері бір-біріне қайшы келген жағдайда дауда Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына жүгінудің басымдығы болады.
      3. Осы Конвенцияны ратификациялау, қабылдау, мақұлдау немесе оған қосылу кезінде мемлекет өзін осы баптың 2-тармағында көзделген дауларды реттеудің не бір, не екі рәсімімен байланысты санамайтынын мәлімдей алады. Басқа Уағдаласушы тараптар мұндай мәлімдеменің күші бар Уағдаласушы тарапқа қатысты дауды реттеудің осы баптың 2-тармағында көзделген қандай да бір рәсімімен байланысты болып табылмайды.
      4. Осы баптың 3-тармағына сәйкес мәлімдеме жасаған Уағдаласушы тарап Депозитарийге хабарлау арқылы осы мәлімдемені кез келген уақытта кері қайтарып ала алады.

XXI БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

XXII БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

XXIII БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

XXIV БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

XXV БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

XXVI БАП

      Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директоры осы Конвенцияны қайта қарау үшін ол күшіне енген күннен бастап бес жыл өткен соң, егер Уағдаласушы тараптардың үштен бірі осыны қаласа, кез келген уақытта конференция шақырады.

XXVII БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

XXVIII БАП

      Осы Конвенцияны Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директоры Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының 102-бабына сәйкес тіркейтін болады.

XXIX БАП

      АЛЫП ТАСТАЛДЫ

ЯДРОЛЫҚ ЗАЛАЛ ҮШІН АЗАМАТТЫҚ ЖАУАПКЕРШІЛІК ТУРАЛЫ
ВЕНА КОНВЕНЦИЯСЫНА ТҮЗЕТУЛЕР ЕНГІЗУ ТУРАЛЫ ХАТТАМА

      Осымен Халықаралық атом энергиясы агенттігінің Бас директоры атынан, Венада 1997 жылы 12 қыркүйекте қабылданған Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясына түзетулер енгізу туралы Хаттама депозитарий ретінде, қоса берілген құжат жоғарыда аталған Хаттама түпнұсқасының ақиқат және толық көшірмесі екендігін куәландырамын.

      Иоган Раутенбах

      Құқықтық мәселелер жөніндегі
      бюросының директоры

      БАС ДИРЕКТОРЫ атынан

      1997 жылғы 12 қыркүйекте Венада жасалған Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясына түзетулер енгізу туралы Хаттаманың және 1997 жылғы Хаттамамен енгізілген түзетулерімен 1963 жылғы 21 мамырдағы Ядролық залал үшін азаматтық жауапкершілік туралы Вена конвенциясының Жиынтық мәтіннің куәландырылған көшірмесінің куәландырылған көшірмесі екенін растаймын.

      Қазақстан Республикасының
      Сыртқы істер министрлігі
      Халықаралық құқық департаментінің
      Басқарма бастығы                           Б. Пискорский

      РҚАО-ның ескертпесі. Бұдан әрі Конвенцияның және Хаттаманың мәтіндері ағылшын, араб, испан, қытай және француз тілдерінде берілген.