О саморегулировании

Закон Республики Казахстан от 12 ноября 2015 года № 390-V ЗРК.

      Примечание РЦПИ!
      Порядок введения в действие настоящего Закона см. ст.31
      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ.

      Настоящий Закон регулирует общественные отношения, связанные с саморегулированием субъектов предпринимательской и профессиональной деятельности в Республике Казахстан, определяет условия создания и функционирования саморегулируемых организаций, членства (участия) в них и их правовое положение.

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

      1) личная заинтересованность – материальная и (или) иная заинтересованность члена (участника) саморегулируемой организации, лица, входящего в состав органов управления саморегулируемой организации, физического лица, действующего на основании трудового договора или гражданско-правового договора, которая влияет или может повлиять на обеспечение прав и законных интересов саморегулируемой организации и (или) ее членов (участников);

      2) профессиональная деятельность – деятельность физического лица, требующая владения специальными теоретическими знаниями, практическими умениями и навыками, приобретенными в результате специальной подготовки, а также опыта работы;

      3) саморегулируемая организация – некоммерческая организация в форме ассоциации (союза), общественного объединения или иной организационно-правовой форме, установленной законами Республики Казахстан, основанная на добровольном либо обязательном членстве (участии) субъектов частного предпринимательства или субъектов профессиональной деятельности по принципу общности деятельности, отрасли, видов экономической деятельности, рынка произведенных товаров (работ, услуг);

      4) правила саморегулируемой организации – документ, определяющий порядок организации деятельности саморегулируемой организации и ее членов (участников);

      5) стандарт саморегулируемой организации – документ, устанавливающий требования для многократного использования членами (участниками) саморегулируемой организации единых и обязательных принципов, характеристик к их товарам (работам, услугам) и виду деятельности;

      6) саморегулирование – комплекс мер, предусмотренных настоящим Законом, направленных на самостоятельное регулирование физическими и юридическими лицами осуществляемой ими предпринимательской или профессиональной деятельности, основанной на утверждении правил и стандартов саморегулируемой организации, осуществлении контроля за их соблюдением, а также обеспечении имущественной ответственности субъектов саморегулирования;

      7) конфликт интересов в саморегулировании – случай, при котором личная заинтересованность членов (участников), физических лиц, действующих на основании трудового договора или гражданско-правового договора с саморегулируемой организацией, влияет или может повлиять на исполнение ими своих профессиональных (членских) обязанностей и (или) влечет за собой возникновение противоречия между такой личной заинтересованностью и законными интересами саморегулируемой организации, которое способно привести к причинению вреда законным интересам саморегулируемой организации или угрозе возникновения такого противоречия;

      8) уполномоченный орган в области саморегулирования (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство, а также в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, межотраслевую координацию по вопросам саморегулирования;

      9) субъекты саморегулирования – саморегулируемые организации, члены (участники) саморегулируемых организаций;

      10) компенсационный фонд – деньги, накопленные из источников формирования имущества саморегулируемой организации для осуществления гарантийных выплат в случаях неисполнения саморегулируемой организацией, ее членами (участниками) обязательств перед потребителями и иными лицами;

      11) регулирующие государственные органы – государственные органы, осуществляющие руководство в отдельной отрасли или сфере государственного управления, в которой введено или планируется к введению саморегулирование.

      Сноска. Статья 1 с изменением, внесенным Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о саморегулировании

      1. Законодательство Республики Казахстан о саморегулировании основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из Гражданского кодекса Республики Казахстан, настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Виды и введение саморегулирования

      1. Саморегулирование основывается на добровольном или обязательном членстве (участии).

      2. Саморегулирование, основанное на добровольном членстве (участии), действует наряду с государственным регулированием в сферах предпринимательской или профессиональной деятельности, устанавливая требования к субъектам саморегулирования и их деятельности выше требований, установленных законодательством Республики Казахстан.

      3. Саморегулирование, основанное на обязательном членстве (участии) в сфере предпринимательской или профессиональной деятельности, вводится на основании законов Республики Казахстан в порядке, определяемом настоящим Законом, в сферах деятельности, сопряженных с реализацией государственных функций либо необходимостью делегирования определенных функций, выполняемых государственными органами.

      В случае введения в сфере предпринимательской или профессиональной деятельности саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии), для саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии), созданной в организационно-правовой форме общественного объединения, законами Республики Казахстан устанавливается иная организационно-правовая форма.

      4. Для введения саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии), регулирующий государственный орган и заинтересованные лица должны предварительно провести процедуру анализа регуляторного воздействия в отношении разрабатываемых ими проектов документов в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

      Целью анализа регуляторного воздействия является повышение действенности и эффективности государственной политики в части использования саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии), через оценку альтернативных подходов регулирования для достижения определенных целей или решения четко определенных проблем.

      Анализ регуляторного воздействия проводится до и после введения саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии).

      По результатам анализа регуляторного воздействия в зависимости от эффективности применения саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии), оно может быть введено, отменено или иным образом пересмотрено.

      4-1. Саморегулирование, основанное на обязательном членстве (участии) в сфере предпринимательской или профессиональной деятельности, вводится только при условии функционирования в данной сфере саморегулируемых организаций, основанных на добровольном членстве (участии), и (или) иных некоммерческих организаций с обязательным членством субъектов предпринимательской или профессиональной деятельности, кроме Национальной палаты предпринимателей Республики Казахстан.

      4-2. Саморегулирование вводится только в случае наличия государственного регулирования в соответствующей отрасли или сфере государственного управления, в которой планируется введение такого саморегулирования.

      5. Саморегулируемые организации не могут создаваться в сфере национальной безопасности, обороны, обеспечения общественного порядка.

      Сноска. Статья 3 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 4. Основные цели и принципы саморегулирования

      1. Основными целями саморегулирования являются:

      1) повышение качества и конкурентоспособности отечественных товаров (работ, услуг);

      2) повышение конкурентоспособности отечественных отраслей экономики;

      3) усиление ответственности участников рынка перед потребителями;

      4) организация эффективного взаимодействия субъектов саморегулирования с регулирующими государственными органами.

      2. Общими принципами саморегулирования являются:

      1) законность – введение и осуществление саморегулирования в соответствии с настоящим Законом и иными законами Республики Казахстан при условии соблюдения прав всех заинтересованных лиц;

      2) равенство – наличие равных прав и обязанностей членов (участников) саморегулируемой организации;

      3) самофинансирование – финансирование деятельности саморегулируемой организации на основе членских взносов и иных источников, не запрещенных законами Республики Казахстан;

      4) ответственность – использование саморегулируемыми организациями в соответствии с настоящим Законом и иными законами Республики Казахстан механизмов гарантирования имущественной ответственности перед третьими лицами за ущерб, причиненный действиями членов (участников) этих саморегулируемых организаций;

      5) прозрачность деятельности – максимально открытая деятельность саморегулируемых организаций с обеспечением доступности информации для заинтересованных лиц;

      6) зависимость от репутации (репутационная зависимость) – зависимость членов (участников) саморегулируемых организаций от их деловой и профессиональной репутации;

      7) взаимопомощь и защита интересов – оказание саморегулируемыми организациями помощи своим членам (участникам), а также защита их интересов;

      8) независимость – недопустимость вмешательства в деятельность саморегулируемых организаций со стороны государственных органов, иных организаций и должностных лиц, за исключением случаев, прямо предусмотренных законами Республики Казахстан.

      9) добросовестная конкуренция.

      3. Основными принципами саморегулирования, основанного на добровольном членстве (участии), являются:

      1) свобода объединения – выбор для добровольного объединения лиц в саморегулируемую организацию;

      2) общность отрасли – объединение предпринимателей по признаку единства видов деятельности, для которых характерна сходность (аналогичные или смежные характеристики) производимых товаров (работ, услуг), технологии, этапа жизненного цикла объектов производства.

      4. Основными принципами саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии), являются:

      1) эффективность – введение саморегулирования осуществляется только при условии, что это обеспечит более эффективное достижение целей, поставленных при государственном регулировании;

      2) исключение дублирования – четкое разграничение компетенции государственных органов и саморегулируемых организаций с целью исключения двойного контроля в отношении членов (участников) саморегулируемых организаций.

      Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (порядок введения в действие см ст.2).

Глава 2. ФУНКЦИИ ГОСУДАРСТВЕННЫХ ОРГАНОВ И НАЦИОНАЛЬНОЙ
ПАЛАТЫ ПРЕДПРИНИМАТЕЛЕЙ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН
В ОБЛАСТИ САМОРЕГУЛИРОВАНИЯ

Статья 5. Компетенция Правительства Республики Казахстан

      Правительство Республики Казахстан разрабатывает основные направления государственной политики по развитию саморегулирования и организует их осуществление.

      Сноска. Статья 5 - в редакции Закона РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 6. Компетенция уполномоченного органа

      Уполномоченный орган:

      1) формирует и реализует государственную политику по вопросам саморегулирования;

      2) разрабатывает и утверждает правила ведения реестра саморегулируемых организаций;

      3) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      4) исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      4-1) разрабатывает и утверждает правила заключения соглашения о признании результатов деятельности с саморегулируемой организацией, основанной на добровольном членстве (участии);

      5) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие с 01.01.2023); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7. Компетенция регулирующих государственных органов

      Регулирующие государственные органы:

      1) разрабатывают и согласовывают с уполномоченным органом проекты нормативных правовых актов по вопросам саморегулирования;

      2) осуществляют анализ регуляторного воздействия;

      3) ведут реестр саморегулируемых организаций в соответствующей сфере (отрасли);

      4) согласовывают правила и стандарты саморегулируемых организаций, основанных на обязательном или добровольном членстве (участии);

      4-1) рассматривают жалобы потребителей в отношении саморегулируемых организаций, осуществляющих неэффективную деятельность по рассмотрению потребительских споров по фактам нарушения законодательства Республики Казахстан о защите прав потребителей;

      4-2) заключают соглашение о признании результатов деятельности с саморегулируемой организацией, основанной на добровольном членстве (участии);

      4-3) разрабатывают и утверждают комплекс мер по развитию саморегулирования, в том числе с учетом обоснованных предложений уполномоченного органа, Национальной палаты предпринимателей Республики Казахстан;

      5) осуществляют иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом иным законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 7 с изменением, внесенным Законом РК от 25.06.2020 № 346-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2021 № 95-VII (порядок введения в действие см ст.2).

Статья 8. Взаимодействие саморегулируемых организаций в сфере предпринимательской деятельности с Национальной палатой предпринимателей Республики Казахстан

      Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан взаимодействует с саморегулируемыми организациями в сфере предпринимательской деятельности в порядке, предусмотренном настоящим Законом, иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, в том числе:

      1) представляет, защищает права и законные интересы саморегулируемых организаций в сфере предпринимательской деятельности и их членов (участников), в случаях их обращения, в государственных органах Республики Казахстан, а также международных организациях и зарубежных государствах в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      2) при введении саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии) субъектов предпринимательской деятельности, проводит альтернативный анализ регуляторного воздействия в случае несогласия с выводами анализа регуляторного воздействия, проведенного регулирующими государственными органами;

      3) содействует в разработке правил и стандартов саморегулируемых организаций в сфере предпринимательской деятельности, а также представляет заключение на правила и стандарты саморегулируемых организаций в сфере предпринимательской деятельности, основанных на обязательном членстве (участии);

      4) направляет для проведения экспертизы в саморегулируемые организации в сфере предпринимательской деятельности проекты нормативных правовых актов Республики Казахстан, касающихся деятельности саморегулируемых организаций и их членов (участников), поступающие в Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан;

      5) предоставляет услуги арбитража для разрешения споров, возникающих между членами (участниками) саморегулируемой организации в сфере предпринимательской деятельности, а также между ними и потребителями произведенных членами (участниками) саморегулируемой организации товаров (работ, услуг), иными лицами, в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      6) осуществляет аккредитацию саморегулируемых организаций в сфере предпринимательской деятельности в системе Национальной палаты предпринимателей Республики Казахстан в порядке, предусмотренном Законом Республики Казахстан "О Национальной палате предпринимателей Республики Казахстан".

Глава 3. ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ САМОРЕГУЛИРУЕМЫХ ОРГАНИЗАЦИЙ

Статья 9. Создание и прекращение деятельности саморегулируемой организации

      1. Саморегулируемая организация создается и прекращает деятельность по инициативе физических или юридических лиц, осуществляющих предпринимательскую или профессиональную деятельность, либо в соответствии с законами Республики Казахстан.

      Саморегулируемая организация может быть ликвидирована добровольно или принудительно на основании и в порядке, предусмотренных Законом Республики Казахстан "О некоммерческих организациях" и иными законами Республики Казахстан.

      2. Условия и порядок приобретения и утраты членства (участия) определяются законами Республики Казахстан и уставом саморегулируемой организации.

      При саморегулировании, основанном на обязательном членстве (участии), требования к количеству их членов (участников) устанавливаются законами Республики Казахстан.

      3. В случае ликвидации саморегулируемой организации, основанной на обязательном членстве (участии), ее члены (участники) в течение трех месяцев обязаны вступить в другую саморегулируемую организацию, основанную на обязательном членстве (участии), без уплаты вступительного взноса.

      В течение срока, указанного в части первой настоящего пункта, такие члены (участники) вправе осуществлять предпринимательскую или профессиональную деятельность.

      4. Основанием для начала, а равно прекращения деятельности саморегулируемой организации является уведомление об этом, направленное в регулирующий государственный орган.

      Направление уведомления осуществляется в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях".

      В течение двух месяцев после направления уведомления саморегулируемая организация представляет в регулирующий государственный орган следующие документы:

      1) устав саморегулируемой организации, содержащий сведения, предусмотренные настоящим Законом;

      2) правила и стандарты саморегулируемой организации;

      3) подтверждающие наличие у саморегулируемой организации одного или нескольких способов обеспечения имущественной ответственности перед потребителями произведенных ее членами (участниками) товаров (работ, услуг) и иными лицами.

      5. Исключение из реестра саморегулируемых организаций осуществляется на основании:

      1) решения общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации о добровольном исключении из реестра саморегулируемых организаций, ликвидации саморегулируемой организации или реорганизации саморегулируемой организации, произведенной в форме слияния, присоединения, разделения или выделения;

      2) принятия закона Республики Казахстан, пересматривающего либо отменяющего саморегулирование, основанное на обязательном членстве (участии), в сфере, где действует одна саморегулируемая организация;

      3) непредставления в двухмесячный срок документов, предусмотренных частью третьей пункта 4 настоящей статьи;

      4) вступившего в законную силу решения суда о прекращении деятельности саморегулируемой организации и исключении ее из реестра саморегулируемых организаций.

      Исключение саморегулируемой организации из реестра саморегулируемых организаций по иным основаниям не допускается, если иное не установлено законами Республики Казахстан.

      6. Решение регулирующего государственного органа об исключении саморегулируемой организации из реестра саморегулируемых организаций может быть обжаловано в суд.

      Обжалование решения регулирующего государственного органа об исключении саморегулируемой организации из реестра саморегулируемых организаций не приостанавливает исполнения данного решения.

      Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 25.06.2020 № 346-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10. Учредительные документы саморегулируемой организации

      1. Учредительными документами саморегулируемой организации являются устав и (или) учредительный договор.

      2. Устав саморегулируемой организации должен предусматривать:

      1) наименование, место нахождения, предмет и цели деятельности саморегулируемой организации;

      2) условия и порядок приема в члены (участники) и прекращения членства (участия) в саморегулируемой организации;

      3) организационную структуру саморегулируемой организации;

      4) структуру, порядок формирования, компетенцию и сроки полномочий органов управления саморегулируемой организации, место нахождения коллегиального органа управления саморегулируемой организации;

      5) порядок, сроки отчетности органов саморегулируемой организации, членов (участников) и контроля за их деятельностью;

      6) права и обязанности саморегулируемой организации и ее членов (участников), в том числе обязательность выполнения принимаемых ими правил и стандартов;

      7) источники формирования имущества саморегулируемой организации, права ее органов по управлению имуществом;

      8) порядок внесения взносов, их целевого использования и отчетности об этом;

      9) порядок информирования своих членов (участников) о поступлении и расходовании денег;

      10) порядок внесения изменений и (или) дополнений в учредительные документы саморегулируемой организации;

      11) порядок принятия решения о реорганизации и ликвидации саморегулируемой организации, порядок использования имущества в случае ее ликвидации.

      3. Учредительный договор – соглашение учредителей о создании саморегулируемой организации, в котором определяются порядок совместной деятельности по ее созданию, условия передачи в ее собственность (оперативное управление) своего имущества и участия в ее деятельности. В нем также устанавливаются условия и порядок управления деятельностью саморегулируемой организации, выхода учредителей из ее состава, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан об отдельных видах некоммерческих организаций.

      4. В учредительный договор по согласию учредителей могут быть включены и другие условия, не противоречащие законодательству Республики Казахстан.

      Учредительный договор подписывается всеми учредителями или уполномоченными ими лицами.

      5. Учредительные документы могут предусматривать ограничения членства (участия) в других саморегулируемых организациях, а также иные положения, не противоречащие законодательству Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 10 с изменением, внесенным Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 11. Реестр саморегулируемых организаций

      1. Реестр саморегулируемых организаций – перечень саморегулируемых организаций, содержащий сведения об их реквизитах, осуществляемых ими видах деятельности, их филиалах, формируемый на основании уведомлений, поданных в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях".

      2. Государственные органы для осуществления своих полномочий обязаны получать в государственных органах, осуществляющих прием уведомлений, информацию о саморегулируемых организациях без дополнительного истребования от них подтверждения указанной информации.

      3. Информация о саморегулируемых организациях предоставляется в форме электронной справки заинтересованным лицам, государственным органам для использования в работе.

Статья 12. Органы управления саморегулируемой организации

      Органами управления саморегулируемой организации являются:

      1) общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации;

      2) коллегиальный орган управления саморегулируемой организации;

      3) исполнительный орган управления саморегулируемой организации;

      4) контрольный орган (ревизионная комиссия) саморегулируемой организации.

      В саморегулируемой организации функции коллегиального органа управления могут осуществляться общим собранием членов (участников) саморегулируемой организации.

      Сроки и порядок избрания руководителей и членов органов управления саморегулируемой организации устанавливаются уставом саморегулируемой организации и (или) законами Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 12 с изменением, внесенным Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Общее собрание членов (участников)саморегулируемой организации

      1. Общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации является высшим органом управления саморегулируемой организации, полномочным рассматривать отнесенные к его компетенции настоящим Законом, другими законами Республики Казахстан и ее уставом вопросы деятельности саморегулируемой организации.

      2. Общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации созывается с периодичностью и в порядке, установленных ее уставом, но не реже чем один раз в год.

      3. К компетенции общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации относятся следующие вопросы:

      1) утверждение устава саморегулируемой организации, внесение в него изменений и (или) дополнений;

      2) избрание руководителей и членов коллегиального органа управления саморегулируемой организации, досрочное прекращение полномочий указанного органа или досрочное прекращение полномочий руководителей либо отдельных его членов;

      3) назначение на должность лиц, осуществляющих функции исполнительного органа управления саморегулируемой организации, досрочное освобождение их от должности, а равно образование исполнительного органа управления и прекращение его полномочий;

      4) избрание членов контрольного органа (ревизионной комиссии) саморегулируемой организации в порядке, установленном уставом саморегулируемой организации;

      5) утверждение мер воздействия, порядка и оснований их применения, порядка рассмотрения дел о нарушении членами (участниками) саморегулируемой организации требований правил и стандартов саморегулируемой организации, условий членства (участия) в саморегулируемой организации;

      6) определение приоритетных направлений деятельности саморегулируемой организации, принципов формирования и использования ее имущества;

      7) утверждение отчетов коллегиального органа управления, исполнительного органа управления, контрольного органа (ревизионной комиссии) и специализированных органов в порядке и с периодичностью, установленных уставом саморегулируемой организации;

      8) утверждение бюджета саморегулируемой организации, внесение в него изменений и (или) дополнений, утверждение годовой финансовой отчетности саморегулируемой организации;

      9) принятие решения о реорганизации или ликвидации саморегулируемой организации, назначение ликвидатора или ликвидационной комиссии;

      10) рассмотрение обращений лиц на необоснованность исключения из членов (участников) саморегулируемой организации;

      11) утверждение правил и стандартов саморегулируемых организаций;

      12) назначение аудиторской организации для проверки ведения бухгалтерского учета и финансовой отчетности саморегулируемой организации;

      13) принятие иных решений в соответствии с законами Республики Казахстан и уставом саморегулируемой организации.

      4. В случае осуществления общим собранием членов (участников) саморегулируемой организации функций ее коллегиального органа управления общие собрания членов (участников) саморегулируемой организации проводятся не реже чем один раз в три месяца.

      Сноска. Статья 13 с изменением, внесенным Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 14. Порядок созыва общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации

      1. Общие собрания членов (участников) саморегулируемой организации подразделяются на годовые и внеочередные.

      Саморегулируемая организация обязана ежегодно проводить годовое общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации. Иные общие собрания членов (участников) саморегулируемой организации являются внеочередными.

      Члены (участники) саморегулируемой организации, в том числе являющиеся учредителями саморегулируемой организации, равны между собой, каждый из которых имеет один голос.

      Передача права голоса членом (участником) саморегулируемой организации иному лицу, в том числе другому члену (участнику) саморегулируемой организации, допускается только законному представителю.

      Первое общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации должно быть созвано и проведено в течение двух месяцев после получения выписки из реестра саморегулируемых организаций о принятом уведомлении о начале осуществления деятельности саморегулируемой организации, основанной на обязательном или добровольном членстве (участии).

      На первом общем собрании членов (участников) саморегулируемой организации избирается коллегиальный орган управления саморегулируемой организации, назначается исполнительный орган управления саморегулируемой организации, утверждается устав саморегулируемой организации. Решение принимается квалифицированным большинством членов (участников) саморегулируемой организации, что составляет две трети от общего числа голосующих членов (участников) саморегулируемой организации.

      Первое общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации вправе рассматривать и другие вопросы, принятие решений по которым отнесено к компетенции общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации.

      2. На ежегодном общем собрании членов (участников) саморегулируемой организации утверждаются:

      1) годовая финансовая отчетность саморегулируемой организации;

      2) отчет органов управления саморегулируемой организации перед членами (участниками) саморегулируемой организации.

      Решение по таким вопросам принимается простым большинством голосующих членов (участников) саморегулируемой организации.

      Годовое общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации вправе рассматривать и другие вопросы, принятие решений по которым отнесено к компетенции общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации.

      3. Годовое общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации должно быть проведено в течение трех месяцев по окончании финансового года. Указанный срок считается продленным до двух месяцев в случае невозможности завершения аудита саморегулируемой организации за отчетный период.

      4. Годовое общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации созывается коллегиальным органом управления саморегулируемой организации, а в случае его отсутствия – исполнительным органом управления саморегулируемой организации.

      5. Внеочередное общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации созывается по инициативе:

      1) коллегиального органа управления саморегулируемой организации;

      2) исполнительного органа управления саморегулируемой организации;

      3) одной третьей части членов (участников) саморегулируемой организации.

      Законами Республики Казахстан, уставом саморегулируемой организации могут быть предусмотрены иные случаи созыва внеочередного общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации.

      6. Подготовка и проведение общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации осуществляются:

      1) коллегиальным органом управления саморегулируемой организации;

      2) исполнительным органом управления саморегулируемой организации;

      3) ликвидационной комиссией саморегулируемой организации.

      Подготовка и проведение общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации по инициативе одной третьей части членов (участников) саморегулируемой организации осуществляются исполнительным органом управления саморегулируемой организации.

      7. Расходы по созыву, подготовке и проведению общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации несет саморегулируемая организация, если иное не предусмотрено уставом саморегулируемой организации.

      8. Годовое общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации может быть созвано и проведено на основании решения суда, принятого по иску любого заинтересованного лица, в случае нарушения органами управления саморегулируемой организации порядка созыва годового общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации, установленного настоящим Законом.

      Сноска. Статья 14 с изменением, внесенным Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15. Коллегиальный орган управления саморегулируемой организации

      1. Коллегиальный орган управления саморегулируемой организации формируется из числа физических лиц-членов (участников) саморегулируемой организации и (или) представителей юридических лиц-членов (участников) саморегулируемой организации.

      В коллегиальный орган управления саморегулируемой организации могут входить независимые члены в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан или уставом саморегулируемой организации.

      Независимым членом считается лицо, которое не связано членством (участием) в саморегулируемой организации и трудовыми отношениями с саморегулируемой организацией, ее членами (участниками).

      2. Член коллегиального органа управления саморегулируемой организации в письменной форме обязан заявить о конфликте интересов в саморегулировании.

      3. В случае нарушения членом коллегиального органа управления саморегулируемой организации обязанности заявить о конфликте интересов в саморегулировании и возможности причинения в связи с этим вреда законным интересам субъектов саморегулирования общее собрание членов (участников) саморегулируемой организации принимает решение о досрочном прекращении полномочий этого члена.

      4. Каждый член коллегиального органа управления саморегулируемой организации при голосовании имеет один голос.

      5. Количественный состав коллегиального органа управления саморегулируемой организации, порядок и условия его формирования, деятельности, принятия решений, прекращения полномочий устанавливаются уставом саморегулируемой организации.

      6. К компетенции коллегиального органа управления саморегулируемой организации относятся следующие вопросы:

      1) исключен Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2) создание специализированных органов саморегулируемой организации, утверждение положений о них и правил осуществления ими деятельности;

      3) принятие решений о проведении проверок деятельности исполнительного органа управления саморегулируемой организации;

      4) представление общему собранию членов (участников) саморегулируемой организации кандидата либо кандидатов для назначения на должность исполнительного органа управления саморегулируемой организации и их освобождения от должности;

      5) утверждение перечня лиц, кандидатуры которых могут предлагаться в качестве арбитров, для их выбора участниками споров, рассматриваемых по их заявлениям в арбитраже, образованном саморегулируемой организацией;

      6) принятие решения о вступлении в члены (участники) саморегулируемой организации или исключении из членов (участников) саморегулируемой организации по основаниям, предусмотренным законами Республики Казахстан или уставом саморегулируемой организации;

      7) иные вопросы, предусмотренные уставом саморегулируемой организации.

      Вопросы, предусмотренные подпунктом 2) части первой настоящего пункта, уставом саморегулируемой организации могут быть отнесены к компетенции общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации.

      Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 16. Исполнительный орган управления саморегулируемой организации

      К компетенции исполнительного органа управления саморегулируемой организации относятся любые вопросы хозяйственной и иной деятельности саморегулируемой организации, не относящиеся к компетенции общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации и ее коллегиального органа управления.

      Срок полномочий исполнительного органа управления саморегулируемой организации устанавливается ее уставом.

      Исполнительный орган управления саморегулируемой организации подлежит назначению не реже одного раза в три года.

Статья 17. Специализированные органы саморегулируемой организации

      1. Специализированными органами саморегулируемой организации являются:

      1) орган, осуществляющий контроль за соблюдением членами (участниками) саморегулируемой организации требований правил и стандартов саморегулируемой организации;

      2) орган по рассмотрению дел о нарушении членами (участниками) саморегулируемой организации требований правил и стандартов саморегулируемой организации, условий членства (участия) в саморегулируемой организации;

      2-1) орган по рассмотрению потребительских споров, возникающих между членами (участниками) саморегулируемой организации и потребителями, и иными лицами в сфере защиты прав потребителей;

      3) иные специализированные органы саморегулируемой организации в соответствии с законами Республики Казахстан и (или) учредительными документами саморегулируемой организации.

      2. Специализированный орган саморегулируемой организации действует на основании положения, утвержденного коллегиальным органом управления саморегулируемой организации, и осуществляет свои функции самостоятельно.

      3. Орган по рассмотрению дел о нарушении членами (участниками) саморегулируемой организации требований правил и стандартов саморегулируемой организации, условий членства (участия) по результатам проверок, проведенных органом, осуществляющим контроль за соблюдением членами (участниками) саморегулируемой организации требований правил и стандартов, рассмотрения жалоб на действия членов (участников) саморегулируемой организации направляет в коллегиальный орган управления саморегулируемой организации рекомендации о применении мер воздействия в отношении ее членов (участников).

      4. Орган по рассмотрению дел о применении в отношении членов (участников) саморегулируемой организации мер воздействия направляет в коллегиальный орган управления саморегулируемой организации рекомендации о применении мер воздействия.

      Сноска. Статья 17 с изменением, внесенным Законом РК от 25.06.2020 № 346-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 18. Права саморегулируемой организации

      Саморегулируемая организация имеет право:

      1) представлять и защищать права и интересы своих членов (участников), а также быть их представителями во взаимоотношениях с государственными органами, физическими и юридическими лицами в случае их обращения;

      2) вносить предложения в государственные органы по принятым нормативным правовым актам, ущемляющим права и законные интересы субъектов саморегулирования;

      3) обжаловать в порядке, установленном законами Республики Казахстан, решения, действия (бездействие) государственных органов, органов местного самоуправления, общественных объединений, организаций, должностных лиц, государственных служащих;

      4) участвовать в судебном и досудебном разрешении споров, в том числе в арбитраже;

      5) собирать членские взносы и формировать имущество саморегулируемой организации из других не запрещенных законами Республики Казахстан источников;

      6) организовать проведение профессиональной учебы, аттестации работников, членов (участников) саморегулируемой организации;

      7) исключен Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      8) контролировать членов (участников) саморегулируемой организации в части соблюдения ими требований правил и стандартов саморегулируемой организации, условий членства (участия) в саморегулируемой организации;

      9) применять меры воздействия, предусмотренные законами Республики Казахстан и уставом саморегулируемой организации, относительно своих членов (участников);

      10) вносить предложения государственным органам по привлечению к ответственности лиц, нарушающих законодательство Республики Казахстан о саморегулировании;

      11) освещать свою работу в средствах массовой информации;

      12) получать в центральных и местных органах государственной власти и органах местного самоуправления информацию, необходимую для выполнения саморегулируемой организацией функций, возложенных на нее законами Республики Казахстан, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, за исключением сведений, составляющих государственные секреты, коммерческую и иную охраняемую законом тайну.

      13) участвовать в обсуждении консультативных документов регуляторной политики законов, проектов нормативных правовых актов, регулирующих деятельность субъектов саморегулирования;

      14) вносить на рассмотрение регулирующих государственных органов предложения по вопросам формирования и реализации государственной политики в отношении предмета саморегулирования.

      Саморегулируемая организация, основанная на добровольном членстве (участии), имеет право согласовывать с регулирующим государственным органом разрабатываемые правила и стандарты.

      Саморегулируемая организация имеет иные права, установленные законами Республики Казахстан и уставом саморегулируемой организации.

      Сноска. Статья 18 с изменениями, внесенными законами РК от 29.06.2020 № 351-VI (вводится в действие с 01.07.2021); от 30.12.2021 № 95-VII (порядок введения в действие см ст.2); от 05.11.2022 № 157-VII (вводится в действие с 01.01.2023).

Статья 19. Обязанности саморегулируемой организации

      1. Саморегулируемая организация обязана:

      1) соблюдать законодательство Республики Казахстан, устав саморегулируемой организации и принятые ею правила и стандарты;

      2) в пределах полномочий принимать меры по недопущению нарушения прав и законных интересов потребителей товаров (работ, услуг);

      3) проводить разъяснительную работу среди членов (участников) по повышению их правовой грамотности;

      4) информировать членов (участников) о поступлении и расходовании денег;

      5) обеспечивать информационную прозрачность своей деятельности и деятельности своих членов (участников);

      5-1) разрабатывать и утверждать правила и стандарты, обязательные для членов (участников) саморегулируемой организации;

      6) согласовывать с регулирующим государственным органом правила и стандарты по вопросам саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии);

      7) осуществлять анализ деятельности своих членов (участников) на основании информации, предоставляемой ими в саморегулируемую организацию в форме отчетов, с последующим предоставлением в регулирующие государственные органы в порядке, установленном законами Республики Казахстан, уставом саморегулируемой организации или иным документом, утвержденным решением общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации;

      8) доводить до сведения регулирующего государственного органа информацию о нарушениях ее членом (участником) законодательства Республики Казахстан, правил и стандартов саморегулируемой организации, а также мерах воздействия, примененных в отношении членов (участников) саморегулируемой организации, в порядке, установленном законами Республики Казахстан, уставом саморегулируемой организации или иным документом, утвержденным решением общего собрания членов (участников) саморегулируемой организации;

      9) доводить до сведения уполномоченного органа в сфере защиты прав потребителей информацию о поступивших обращениях потребителей и результатах их рассмотрения;

      10) предоставлять актуальную информацию о своих членах (участниках) уполномоченному органу в сфере защиты прав потребителей и в Единую информационную систему защиты прав потребителей;

      11) создавать орган по рассмотрению потребительских споров, возникших между членами (участниками) саморегулируемой организации и потребителями, и иными лицами в сфере защиты прав потребителей.

      Законами Республики Казахстан и уставом саморегулируемой организации могут устанавливаться иные обязанности саморегулируемой организации.

      2. Саморегулируемая организация не вправе осуществлять деятельность и совершать действия, влекущие возникновение конфликта интересов в саморегулировании.

      3. Саморегулируемая организация, основанная на обязательном членстве (участии), отвечает по своим обязательствам и обязательствам своих членов (участников) посредством использования одного или нескольких способов обеспечения имущественной ответственности, предусмотренных пунктом 1 статьи 28 настоящего Закона, в порядке и случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      4. Саморегулируемая организация, основанная на добровольном членстве (участии), с которой заключено соглашение о признании результатов деятельности, отвечает по своим обязательствам и обязательствам своих членов (участников) посредством использования одного или нескольких способов обеспечения имущественной ответственности, предусмотренных пунктом 1 статьи 28 настоящего Закона, в порядке и случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 19 с изменениями, внесенными Законом РК от 25.06.2020 № 346-VI (вводится в действие см.ст.2); от 30.12.2021 № 95-VII (порядок введения в действие см ст.2).

Статья 20. Правила и стандарты саморегулируемой организации

      1. Саморегулируемая организация разрабатывает и утверждает правила и стандарты, обязательные для выполнения всеми ее членами (участниками), направленные на обеспечение следующих целей:

      1) определение требований, предъявляемых к членам (участникам);

      2) повышение качества и безопасности товаров (работ, услуг), производимых ее членами (участниками);

      3) исключен Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      4) исключен Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      5) применение способов обеспечения имущественной ответственности;

      6) защиту интересов членов (участников).

      2. Правила и стандарты саморегулируемых организаций не должны противоречить законодательству Республики Казахстан.

      Принятие правил и стандартов саморегулируемых организаций не исключает возможности принятия государственными органами в пределах их компетенции нормативных правовых актов, регулирующих деятельность субъектов саморегулирования.

      3. Правила и стандарты саморегулируемой организации должны соответствовать требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования и сфере стандартизации, правилам деловой этики, устранять или уменьшать конфликт интересов в саморегулировании.

      4. Правила и стандарты саморегулируемой организации должны устанавливать требования, препятствующие недобросовестной конкуренции, совершению действий, причиняющих моральный вред или ущерб потребителям товаров (работ, услуг) и иным лицам, действий, причиняющих ущерб деловой репутации члена (участника) саморегулируемой организации либо деловой репутации саморегулируемой организации.

      Правила саморегулируемой организации должны предусматривать ответственность членов (участников) саморегулируемой организации и порядок привлечения к ней.

      5. Правила и стандарты саморегулируемых организаций в сфере предпринимательской деятельности, основанных на обязательном членстве (участии), до их утверждения направляются в Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан для получения заключения.

      Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан рассматривает правила и стандарты саморегулируемых организаций в сфере предпринимательской деятельности, основанных на обязательном членстве (участии), на предмет соответствия их содержания требованиям, предусмотренным статьями 24, 25 и 26 настоящего Закона.

      Срок для представления заключения на правила и стандарты не может быть более пятнадцати рабочих дней со дня их поступления в Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан.

      В случае непредставления заключения в установленные сроки заключение считается полученным.

      Согласование либо отказ в согласовании правил и стандартов саморегулируемых организаций, основанных на обязательном членстве (участии), осуществляется регулирующими государственными органами в течение пятнадцати рабочих дней со дня их поступления.

      В случае непредставления регулирующими государственными органами ответа в установленные сроки правила и стандарты саморегулируемых организаций, основанных на обязательном членстве (участии), считаются согласованными.

      6. Правила и стандарты подлежат обязательному размещению на интернет-ресурсе саморегулируемой организации и (или) опубликованию в периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан.

      Не допускается опубликование правил и стандартов в неполном изложении, за исключением содержащих охраняемую законом тайну.

      Сноска. Статья 31 с изменениями, внесенными РК от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2021 № 95-VII (порядок введения в действие см ст.2).

Статья 20-1. Требования к правилам саморегулируемой организации

      1. Правила саморегулируемой организации должны предусматривать:

      1) общие положения (наименование саморегулируемой организации, термины и определения);

      2) общие требования к членам (участникам) саморегулируемой организации, профессиональные правила поведения членов (участников);

      3) порядок организации деятельности саморегулируемой организации и ее членов (участников);

      4) порядок организации и проведения проверок членов (участников) саморегулируемой организации;

      5) ответственность членов (участников) саморегулируемой организации и порядок привлечения к ней;

      6) порядок наложения взысканий на членов (участников) саморегулируемой организации, их снятия и обжалования;

      7) меры по предотвращению или урегулированию конфликта интересов;

      8) порядок информирования регулирующего государственного органа о поступивших в адрес саморегулируемой организации жалобах на ее членов (участников);

      9) порядок использования мер обеспечения имущественной ответственности;

      10) порядок досудебного урегулирования споров;

      11) заключительные положения (порядок введения в действие, пересмотр и отмену правил).

      2. Правила саморегулируемой организации должны соответствовать требованиям правил деловой этики, устранять или уменьшать конфликт интересов в саморегулировании.

      3. Правила саморегулируемой организации должны устанавливать требования, препятствующие недобросовестной конкуренции, совершению действий, причиняющих моральный вред или ущерб потребителям товаров (работ, услуг) и иным лицам, действий, причиняющих ущерб деловой репутации члена (участника) саморегулируемой организации либо деловой репутации саморегулируемой организации.

      4. Правила саморегулируемой организации могут предусматривать иные положения, определяемые саморегулируемой организацией самостоятельно.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 20-1 в соответствии с Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 20-2. Требования к стандартам саморегулируемой организации

      1. Стандарт саморегулируемой организации предусматривает:

      1) общие положения (назначение и область применения, нормативные ссылки, термины и определения (при наличии), общие цели и принципы, требования к продукции, процессам и услугам);

      2) общие характеристики продукции, процессов и услуг, порядок выполнения процессов, осуществления услуг, производства и реализации продукции;

      3) заключительные положения (порядок введения в действие, пересмотр и отмену стандартов).

      2. Стандарт саморегулируемой организации должен соответствовать требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан в сфере стандартизации.

      3. Стандарт саморегулируемой организации может предусматривать иные положения, определяемые саморегулируемой организацией самостоятельно.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 20-2 в соответствии с Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 21. Членство (участие) в саморегулируемой организации

      1. Членство (участие) в саморегулируемой организации может быть на добровольной основе либо в случаях, установленных законами Республики Казахстан, на обязательной основе, которое является обязательным условием допуска к осуществлению определенного вида профессиональной или предпринимательской деятельности либо рынку произведенных товаров (работ, услуг).

      2. Членами (участниками) саморегулируемой организации в сфере предпринимательской деятельности являются субъекты частного предпринимательства.

      3. Членами (участниками) саморегулируемой организации в сфере профессиональной деятельности являются физические лица, имеющие право заниматься профессиональной деятельностью в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      4. Условия и порядок приема в члены (участники) и прекращения членства (участия) в саморегулируемой организации устанавливаются уставом саморегулируемой организации и (или) законами Республики Казахстан.

      Решение об отказе в приеме в члены (участники), исключении из членов (участников) саморегулируемой организации может быть обжаловано в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

      5. Члены (участники) саморегулируемой организации сохраняют свою самостоятельность и права физического и юридического лица.

      6. Учредители и члены (участники) саморегулируемых организаций имеют равные права и несут одинаковые обязанности.

      Сноска. Статья 21 с изменением, внесенным Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 22. Взносы в саморегулируемую организацию

      1. Саморегулируемая организация правомочна устанавливать следующие виды обязательных взносов:

      1) вступительные взносы, уплачиваемые при вступлении в членство (участие) саморегулируемой организации;

      2) членские взносы, уплачиваемые на постоянной периодической основе.

      Взносы являются собственностью саморегулируемой организации, размер и порядок их сбора устанавливаются уставом саморегулируемой организации или законами Республики Казахстан.

      2. Размер вступительного взноса не должен превышать размер членского взноса.

      Для саморегулируемой организации, основанной на обязательном членстве (участии), отсутствие или наличие вступительных и членских взносов, а также предельные размеры в случае их наличия устанавливаются законами Республики Казахстан.

Статья 23. Обеспечение саморегулируемой организацией доступа к информации и защита саморегулируемой организацией информации от ее неправомерного использования

      1. Саморегулируемая организация посредством размещения на своем интернет-ресурсе и (или) опубликования в средствах массовой информации, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, обязана обеспечить доступ к следующей информации:

      1) о составе своих членов (участников);

      2) об условиях, способах и порядке обеспечения ответственности членов (участников) саморегулируемой организации перед потребителями произведенных ими товаров (работ, услуг) и иными лицами;

      3) о членах (участниках), прекративших свое членство (участие) в саморегулируемой организации, и основаниях прекращения их членства (участия);

      4) об условиях членства (участия) в саморегулируемой организации;

      5) о содержании правил и стандартов саморегулируемой организации;

      6) о структуре и компетенции органов управления и специализированных органов саморегулируемой организации, количественном и персональном составе коллегиального органа управления, исполнительного органа управления саморегулируемой организации, о лице, осуществляющем функции единоличного исполнительного органа управления саморегулируемой организации;

      7) о решениях, принятых общим собранием членов (участников) саморегулируемой организации и коллегиальным органом управления саморегулируемой организации;

      8) о случаях привлечения членов (участников) саморегулируемой организации к ответственности за нарушение требований законодательства Республики Казахстан, правил и стандартов саморегулируемой организации (при наличии такой информации);

      9) о любых исках и заявлениях, поданных саморегулируемой организацией в суды;

      10) о результатах проведенных саморегулируемой организацией проверок деятельности членов (участников) саморегулируемой организации;

      11) о годовой финансовой отчетности саморегулируемой организации и результатах ее аудита в случаях, когда законами Республики Казахстан установлена обязательность такого аудита;

      12) о размере компенсационного фонда саморегулируемой организации в случае применения саморегулируемой организацией компенсационного фонда в качестве способа обеспечения имущественной ответственности членов (участников) саморегулируемой организации перед потребителями произведенных ими товаров (работ, услуг) и иными лицами, а также к информации о фактах осуществления выплат из компенсационного фонда саморегулируемой организации в целях обеспечения имущественной ответственности членов (участников) саморегулируемой организации перед потребителями произведенных ими товаров (работ, услуг) и иными лицами и об основаниях таких выплат, если такие выплаты осуществлялись;

      13) иной информации, предусмотренной законами Республики Казахстан и (или) документами саморегулируемой организации.

      2. Саморегулируемой организацией должны быть предусмотрены способы получения, использования, обработки, хранения и защиты информации, неправомерное использование которой ее работниками может причинить моральный вред и (или) имущественный ущерб членам (участникам) саморегулируемой организации или создать предпосылки для причинения такого вреда и (или) ущерба.

      3. Саморегулируемая организация несет перед своими членами (участниками) ответственность за действия своих работников, связанные с неправомерным использованием информации, ставшей известной им в силу служебного положения.

      4. Саморегулируемая организация несет ответственность за неисполнение и (или) ненадлежащее исполнение обязанностей по раскрытию информации в соответствии с законами Республики Казахстан.

Статья 24. Конфликт интересов в саморегулировании

      1. В целях предотвращения конфликта интересов в саморегулировании члены (участники) саморегулируемой организации, лица, входящие в состав органов управления саморегулируемой организации, ее работники обязаны соблюдать интересы саморегулируемой организации прежде всего в отношении целей ее деятельности и не должны использовать возможности, связанные с осуществлением ими своих профессиональных обязанностей, или допускать использование таких возможностей в целях, противоречащих целям, указанным в уставе саморегулируемой организации.

      2. Меры по предотвращению или урегулированию конфликта интересов в саморегулировании устанавливаются уставом, правилами и стандартами саморегулируемой организации.

Статья 25. Контроль саморегулируемой организации за деятельностью своих членов (участников)

      1. Саморегулируемая организация осуществляет контроль за профессиональной или предпринимательской деятельностью своих членов (участников) в части соблюдения ими требований правил и стандартов саморегулируемой организации, условий членства (участия) в саморегулируемой организации путем осуществления проверок.

      2. Порядок организации и проведения проверок членов (участников) саморегулируемой организации, основанной на обязательном членстве (участии), устанавливается правилами саморегулируемой организации, согласованными с регулирующим государственным органом.

      В правилах саморегулируемой организации предусматривается порядок информирования регулирующего государственного органа о поступивших в адрес саморегулируемой организации жалобах на ее членов (участников).

      3. Основанием для проведения проверки может являться жалоба о нарушении членом (участником) саморегулируемой организации требований правил и стандартов саморегулируемой организации либо требований законодательства Республики Казахстан.

      В ходе проведения проверки исследованию подлежат только факты, указанные в жалобе.

      4. Член (участник) саморегулируемой организации обязан предоставить для проведения проверки необходимую информацию по запросу саморегулируемой организации в порядке, определяемом саморегулируемой организацией.

      5. Саморегулируемая организация, а также ее работники и должностные лица, принимающие участие в проведении проверки, ответственны за неразглашение и нераспространение сведений, полученных в ходе ее проведения.

      6. В случае выявления в результате проверки факта нарушений проверяемым членом (участником) требований правил и стандартов, условий членства (участия) саморегулируемой организации, а также законодательства Республики Казахстан, регламентирующего деятельность членов (участников) саморегулируемой организации, руководящие лица организации, работники саморегулируемой организации, осуществляющие проверки, и члены органа по рассмотрению дел о применении в отношении членов (участников) саморегулируемой организации мер воздействия обязаны принять предусмотренные законами Республики Казахстан меры по устранению выявленных нарушений, их предупреждению, предотвращению возможного причинения вреда жизни, здоровью людей и ущерба окружающей среде, законным интересам физических и юридических лиц, а также привлечению лиц, допустивших нарушения, к ответственности, установленной настоящим Законом и иными законами Республики Казахстан.

      Если принятие мер, указанных в части первой настоящего пункта, относится к компетенции государственных органов, руководители и работники саморегулируемой организации, осуществляющие проверки, и члены органа по рассмотрению дел о применении в отношении членов (участников) саморегулируемой организации мер воздействия обязаны незамедлительно информировать соответствующие государственные органы о выявленных нарушениях для принятия мер.

      7. Саморегулируемая организация несет перед своими членами (участниками) в порядке, установленном законами Республики Казахстан и уставом саморегулируемой организации, ответственность за неправомерные действия работников саморегулируемой организации при осуществлении ими контроля за деятельностью членов (участников) саморегулируемой организации.

      Сноска. Статья 25 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 26. Ответственность членов (участников)саморегулируемой организации

      1. За нарушение требований нормативных правовых актов Республики Казахстан, устава, правил и стандартов саморегулируемой организации ее член (участник) несет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан, правилами и стандартами саморегулируемой организации.

      2. Порядок наложения взысканий на членов (участников) саморегулируемой организации, их снятия и обжалования определяется уставом и правилами саморегулируемой организации, если иное не установлено законами Республики Казахстан.

      За совершение членом (участником) саморегулируемой организации проступка может быть наложено только одно взыскание.

      3. Производство по делам о нарушениях требований правил и стандартов саморегулируемой организации относится к компетенции исполнительного органа управления саморегулируемой организации.

      4. В случаях, когда законами Республики Казахстан предусмотрено право внесения регулирующими государственными органами в саморегулируемую организацию представления о возбуждении производства, его рассмотрение осуществляется с участием их представителя. Неявка этого представителя, надлежащим образом извещенного о времени и месте рассмотрения, не препятствует осуществлению производства.

      5. Решение исполнительного органа управления саморегулируемой организации о наложении взыскания может быть обжаловано членом (участником) саморегулируемой организации в порядке, предусмотренном законами Республики Казахстан.

      6. Если в течение шести месяцев со дня наложения взыскания член (участник) не будет подвергнут новому взысканию, то он считается не подвергавшимся взысканию.

Статья 27. Источники формирования имущества саморегулируемой организации

      1. Источниками формирования имущества саморегулируемой организации являются:

      1) обязательные взносы членов (участников) саморегулируемой организации;

      2) добровольные имущественные взносы и пожертвования;

      3) средства, полученные от оказания образовательных услуг, связанных с предпринимательской деятельностью, коммерческими или профессиональными интересами членов (участников) саморегулируемой организации;

      4) средства, полученные от продажи информационных материалов, связанных с предпринимательской деятельностью, коммерческими или профессиональными интересами членов (участников) саморегулируемой организации;

      4-1) доходы, полученные от размещения денег в банках второго уровня на условиях договоров банковского счета и банковского вклада;

      5) другие не запрещенные законом поступления.

      2. Ведение бухгалтерского учета и финансовой отчетности саморегулируемой организации подлежит обязательному аудиту в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 27 с изменением, внесенным Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 28. Способы обеспечения имущественной ответственности

      1. Саморегулируемая организация применяет один или несколько из следующих способов обеспечения имущественной ответственности, в том числе своей и своих членов (участников), перед потребителями произведенных ими товаров (работ, услуг) и иными лицами путем:

      1) выплат из компенсационного фонда;

      2) страхования гражданско-правовой ответственности;

      3) привлечения к имущественной ответственности членов (участников) саморегулируемой организации;

      4) использования иных способов обеспечения имущественной ответственности, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      2. Обращение взыскания в рамках обеспечения имущественной ответственности производится в одном из следующих случаев:

      1) при признании саморегулируемой организацией обоснованности требований и необходимости удовлетворения взыскания;

      2) на основании вступившего в законную силу решения суда или арбитража.

      3. Порядок использования мер обеспечения имущественной ответственности определяется правилами саморегулируемой организации, утвержденными общим собранием членов (участников) саморегулируемой организации, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан или ее уставом.

      4. Средства компенсационного фонда саморегулируемой организации отделены от другого имущества саморегулируемой организации. Не допускается смешивание средств компенсационного фонда с иными средствами, принадлежащими саморегулируемой организации, а также при отражении в финансовой отчетности.

      5. Не допускается осуществление любых выплат из компенсационного фонда, кроме выплат по обеспечению имущественной ответственности членов (участников) саморегулируемой организации перед потребителями произведенных ими товаров (работ, услуг) и иными лицами, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 28 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 29. Государственный контроль и надзор в саморегулировании

      1. Государственный контроль за деятельностью саморегулируемых организаций осуществляется в форме внеплановой проверки, профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля и надзора.

      1-1. Внеплановая проверка и профилактический контроль с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора осуществляются в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

      Профилактический контроль без посещения субъекта (объекта) контроля и надзора осуществляется в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан и законами Республики Казахстан.

      2. Уполномоченный орган и регулирующие государственные органы при осуществлении государственного контроля и надзора за членом (участником) саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии), учитывают факт наличия такого членства (участия) в системе оценки рисков.

      Сноска. Статья 29 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 29-1. Стимулирование субъектов предпринимательской и профессиональной деятельности к переходу на саморегулирование

      1. Стандарты саморегулируемых организаций разрабатываются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере стандартизации.

      2. Стимулирование субъектов предпринимательской и профессиональной деятельности к переходу на саморегулирование осуществляется регулирующими государственными органами путем:

      1) проведения процедуры анализа регуляторного воздействия на предмет введения саморегулирования, основанного на обязательном членстве (участии), при функционировании в сфере предпринимательской или профессиональной деятельности саморегулируемых организаций, основанных на добровольном членстве (участии) и объединяющих большинство субъектов соответствующего вида предпринимательской и (или) профессиональной деятельности;

      2) признания результатов деятельности саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии), по осуществлению контроля за предпринимательской или профессиональной деятельностью своих членов (участников) на основании соглашения о признании результатов такой деятельности;

      3) привлечения саморегулируемых организаций к участию в нормотворчестве по вопросам, связанным с предметом саморегулирования.

      3. Законодательством Республики Казахстан могут устанавливаться иные меры по стимулированию субъектов предпринимательской и профессиональной деятельности к переходу на саморегулирование.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 29-1 в соответствии с Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2021 № 95-VII (порядок введения в действие см ст.2).

Статья 29-2. Взаимодействие саморегулируемых организаций с регулирующими государственными органами

      1. Результаты деятельности саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии), по осуществлению контроля за предпринимательской или профессиональной деятельностью своих членов могут быть признаны органами контроля и надзора, осуществляющими государственный контроль и надзор за членом (участником) саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии), на основании соглашения о признании результатов деятельности.

      2. В случае заключения соглашения о признании результатов деятельности государственный контроль и надзор осуществляются в отношении членов (участников) саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии), с учетом критериев оценки степени риска.

      3. Соглашение о признании результатов деятельности может быть заключено с саморегулируемой организацией, основанной на добровольном членстве (участии), правила и стандарты которой согласованы с регулирующим государственным органом.

      4. Заключение соглашения о признании результатов деятельности допускается в случае, если контроль саморегулируемой организации за предпринимательской или профессиональной деятельностью своих членов (участников) соответствует контролю и надзору, осуществляемым органом контроля и надзора на предмет соответствия деятельности субъектов контроля и надзора требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан.

      5. Порядок заключения и прекращения действия соглашения о признании результатов деятельности, а также его существенные условия определяются уполномоченным органом по предпринимательству.

      6. Соглашение о признании результатов деятельности заключается с саморегулируемой организацией, основанной на добровольном членстве (участии), при условии соблюдения существенных условий и ее обращения в регулирующий государственный орган.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 29-2 в соответствии с Законом РК от 30.12.2021 № 95-VII (вводится в действие с 01.01.2023).

Глава 4. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 30. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан о саморегулировании

      Нарушение законодательства Республики Казахстан о саморегулировании влечет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

Статья 31. Порядок введения в действие настоящего Закона

      Настоящий Закон вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования.

Статья 32. Переходные положения

      Регулирующим государственным органам в течение одного года со дня введения в действие настоящего Закона обеспечить принятие необходимых мер, направленных на приведение в соответствие с ним сфер деятельности, где законами Республики Казахстан установлено обязательное членство субъектов профессиональной или предпринимательской деятельности в некоммерческих организациях, за исключением членства в Национальной палате предпринимателей Республики Казахстан.

     
      Президент
Республики Казахстан
Н. НАЗАРБАЕВ

Өзін-өзі реттеу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 12 қарашадағы № 390-V ҚРЗ.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 31-баптан қараңыз.
      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.
      МАЗМҰНЫ

      Осы Заң Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік және кәсіптік қызмет субъектілерінің өзін-өзі реттеумен байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді, өзін-өзі реттейтін ұйымдардың құрылу және жұмыс істеу, оларға мүше болу (қатысу) шарттарын және олардың құқықтық жағдайын айқындайды.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) жеке мүдделілік – өзін-өзі реттейтін ұйымның және (немесе) оның мүшелерінің (қатысушыларының) құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз етуге ықпал ететін немесе ықпал етуі мүмкін, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшесінің (қатысушысының), өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдарының құрамына кіретін адамның, еңбек шарты немесе азаматтық-құқықтық шарт негізінде жұмыс істейтін жеке тұлғаның материалдық және (немесе) өзге де мүдделілігі;

      2) кәсіптік қызмет – арнайы даярлық, сондай-ақ жұмыс тәжірибесі нәтижесінде алған арнайы теориялық білімді, практикалық икемдер мен дағдыларды иеленуді талап ететін жеке тұлға қызметі;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйым – қызметтің, саланың, экономикалық қызмет түрлерінің, өндірілген тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) нарығының ортақтығы қағидаты бойынша жеке кәсіпкерлік субъектілерінің немесе кәсіптік қызмет субъектілерінің ерікті не міндетті мүшелігіне (қатысуына) негізделген, қауымдастық (одақ), қоғамдық бірлестік нысанындағы немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген өзге де ұйымдық-құқықтық нысандағы коммерциялық емес ұйым;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары – өзін-өзі реттейтін ұйымның және оның мүшелерінің (қатысушыларының) қызметін ұйымдастыру тәртібін айқындайтын құжат;

      5) өзін-өзі реттейтін ұйымның стандарты – өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) бірыңғай және міндетті қағидаттарды, олардың тауарларына (жұмыстарына, көрсетілетін қызметтеріне) және қызмет түріне сипаттаманы көп рет пайдалану үшін талаптарды белгілейтін құжат;

      6) өзін-өзі реттеу – осы Заңда көзделген, жеке және заңды тұлғалардың өздері жүзеге асыратын, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарын бекітуге, олардың сақталуына бақылауды жүзеге асыруға, сондай-ақ өзін-өзі реттеу субъектілерінің мүліктік жауаптылығын қамтамасыз етуге негізделген кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызметті өз бетінше реттеуге бағытталған шаралар кешені;

      7) өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысы – мүшелердің (қатысушылардың), өзін-өзі реттейтін ұйыммен еңбек шарты немесе азаматтық-құқықтық шарт негізінде жұмыс істейтін жеке тұлғалардың жеке мүдделілігі өздерінің кәсіптік (мүшелік) міндеттерін орындауға ықпал ететін немесе ықпал етуі мүмкін және (немесе) өзін-өзі реттейтін ұйымның заңды мүдделеріне зиян келтіруге немесе мұндай қайшылықтың туындау қаупіне алып келетін осындай жеке мүдделілік пен өзін-өзі реттейтін ұйымның заңды мүдделері арасында қайшылықтың туындауына әкеп соқтыратын жағдай;

      8) өзін-өзі реттеу саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – өзін-өзі реттеу мәселелері бойынша басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекте салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      9) өзін-өзі реттеу субъектілері – өзін-өзі реттейтін ұйымдар, өзін-өзі реттейтін ұйымдардың мүшелері (қатысушылары);

      10) өтемақы қоры – өзін-өзі реттейтін ұйым, оның мүшелерінің (қатысушыларының) тұтынушылар мен өзге де тұлғалар алдындағы міндеттемелерін орындамаған жағдайларда кепілдік төлемдерді жүзеге асыру үшін өзін-өзі реттейтін ұйымның мүлкін қалыптастыру көздерінен жинақталған ақша;

      11) реттеуші мемлекеттік органдар – өзін-өзі реттеу енгізілген немесе оны енгізу жоспарланған, жекелеген салада немесе мемлекеттік басқару аясында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органдар.

      Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2-бап. Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Өзін-өзі реттеу түрлері және оны енгізу

      1. Өзін-өзі реттеу ерікті немесе міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделеді.

      2. Ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызмет салаларындағы мемлекеттік реттеумен қатар өзін-өзі реттеу субъектілеріне және олардың қызметіне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптардан жоғары талаптар белгілене отырып қолданылады.

      3. Кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызмет саласындағы міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу осы Заңда айқындалатын тәртіппен Қазақстан Республикасының заңдары негізінде мемлекеттік функцияларды іске асырумен не мемлекеттік органдар орындайтын белгілі бір функцияларды беру қажеттігімен ұштасатын қызмет салаларына енгізіледі.

      Кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызмет саласына міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу енгізілген жағдайда, ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген, қоғамдық бірлестік ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған өзін-өзі реттейтін ұйым үшін Қазақстан Республикасының заңдарымен өзге ұйымдық-құқықтық нысан белгіленеді.

      4. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеуді енгізу үшін реттеуші мемлекеттік орган және мүдделі тұлғалар Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес өздері әзірлейтін құжаттардың жобаларына қатысты реттеушілік әсерді талдау рәсімін алдын ала жүргізуге тиіс.

      Белгілі бір мақсаттарға қол жеткізу немесе нақты айқындалған проблемаларды шешу үшін реттеудің баламалы тәсілдерін бағалау арқылы міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеуді пайдалану бөлігінде мемлекеттік саясаттың пәрменділігі мен тиімділігін арттыру реттеушілік әсерді талдаудың мақсаты болып табылады.

      Реттеушілік әсерді талдау міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу енгізілгенге дейін және енгізілгеннен кейін жүргізіледі.

      Реттеушілік әсерді талдау нәтижелері бойынша міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеуді қолдану тиімділігіне қарай оның енгізілуі, күші жойылуы немесе өзгеше тәсілмен қайта қаралуы мүмкін.

      4-1. Кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызмет саласындағы міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу бұл салада Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасынан басқа, ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдар және (немесе) кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызмет субъектілері міндетті түрде мүшесі болатын өзге де коммерциялық емес ұйымдар жұмыс істеген жағдайда ғана енгізіледі.

      4-2. Өзін-өзі реттеу осындай өзін-өзі реттеуді енгізу жоспарланып отырған тиісті салада немесе мемлекеттік басқару саласында мемлекеттік реттеу болған жағдайда ғана енгізіледі.

      5. Өзін-өзі реттейтін ұйымдарды ұлттық қауіпсіздік, қорғаныс, қоғамдық тәртiптi қамтамасыз ету саласында құруға болмайды.

      Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Өзін-өзі реттеудің негізгі мақсаттары мен қағидаттары

      1. Мыналар:

      1) отандық тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыру;

      2) отандық экономика салаларының бәсекеге қабілеттілігін арттыру;

      3) нарыққа қатысушылардың тұтынушылар алдындағы жауаптылығын күшейту;

      4) өзін-өзі реттеу субъектілерінің реттеуші мемлекеттік органдармен тиімді өзара іс-қимылын ұйымдастыру өзін-өзі реттеудің негізгі мақсаттары болып табылады.

      2. Өзін-өзі реттеудің жалпы қағидаттары мыналар:

      1) заңдылық – барлық мүдделі тұлғалар құқықтарының сақталу шартымен осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес өзін-өзі реттеуді енгізу және жүзеге асыру;

      2) теңдік – өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) тең құқықтары мен міндеттерінің болуы;

      3) өзін-өзі қаржыландыру – мүшелік жарналар және Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған өзге де көздер негізінде өзін-өзі реттейтін ұйым қызметін қаржыландыру;

      4) жауаптылық – өзін-өзі реттейтін ұйымдардың осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес осы өзін-өзі реттейтін ұйымдар мүшелерінің (қатысушыларының) әрекеттерімен келтірілген залал үшін үшінші тұлғалар алдында мүліктік жауаптылыққа кепілдік беру тетіктерін пайдалануы;

      5) қызметтің ашықтығы – мүдделі тұлғалар үшін ақпараттың қолжетімділігі қамтамасыз етіле отырып, өзін-өзі реттейтін ұйымдардың барынша ашық қызметі;

      6) беделге тәуелділік (беделдік тәуелділік) – өзін-өзі реттейтін ұйымдар мүшелерінің (қатысушыларының) өздерінің іскерлік және кәсіптік беделіне тәуелділігі;

      7) өзара көмек және мүдделерді қорғау – өзін-өзі реттейтін ұйымдардың өздерінің мүшелеріне (қатысушыларына) көмек көрсетуі, сондай-ақ олардың мүдделерін қорғауы;

      8) тәуелсіздік – Қазақстан Республикасының заңдарында тікелей көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік органдар, өзге де ұйымдар мен лауазымды адамдар тарапынан өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қызметіне араласуға жол бермеу;

      9) адал бәсекелестік болып табылады.

      3. Ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеудің негізгі қағидаттары мыналар:

      1) бірігу еркіндігі – адамдардың өзін-өзі реттейтін ұйымға ерікті түрде бірігуі үшін таңдау;

      2) саланың ортақтығы – өндірілетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің), технологияның, өндіріс объектілерінің жұмыс істеу циклі кезеңінің ұқсастығы (ұқсас немесе сабақтас сипаттамалар) тән қызмет түрлерінің ортақтық белгісі бойынша кәсіпкерлердің бірігуі болып табылады.

      4. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеудің негізгі қағидаттары мыналар:

      1) тиімділік – мемлекеттік реттеу кезінде қойылған мақсаттарға неғұрлым тиімді қол жеткізуді қамтамасыз еткен жағдайда ғана өзін-өзі реттеуді енгізу жүзеге асырылады;

      2) қайталауды болғызбау – өзін-өзі реттейтін ұйымдардың мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты қосарланған бақылауды болғызбау мақсатында мемлекеттік органдар мен өзін-өзі реттейтін ұйымдар құзыретінің аражігін нақты ажырату болып табылады.

      Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

2-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРДЫҢ ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҰЛТТЫҚ КӘСІПКЕРЛЕР ПАЛАТАСЫНЫҢ ӨЗІН-ӨЗІ РЕТТЕУ САЛАСЫНДАҒЫ ФУНКЦИЯЛАРЫ

5-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті

      Қазақстан Республикасының Үкіметі өзін-өзі реттеуді дамыту жөніндегі мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастырады.

      Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда - ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-бап. Уәкілетті органның құзыреті

      1. Уәкілетті орган:

      1) өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізілімін жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      3) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      4) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      4-1) ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйыммен қызмет нәтижелерін тану туралы келісім жасасу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      5) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Реттеуші мемлекеттік органдардың құзыреті

      Реттеуші мемлекеттік органдар:

      1) өзін-өзі реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлейді және уәкілетті органмен келіседі;

      2) реттеушілік әсерді талдауды жүзеге асырады;

      3) тиісті аядағы (саладағы) өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізілімін жүргізеді;

      4) міндетті немесе ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарын келіседі;

      4-1) Қазақстан Республикасының тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнамасын бұзу фактілері бойынша тұтынушылардың тұтынушылық дауларды қарау жөніндегі қызметті тиімсіз жүзеге асыратын өзін-өзі реттейтін ұйымдарға қатысты шағымдарын қарайды;

      4-2) ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйыммен қызмет нәтижелерін тану туралы келісім жасасады;

      4-3) өзін-өзі реттеуді дамыту жөніндегі шаралар кешенін, оның ішінде уәкілетті органның, Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасының негізделген ұсыныстарын ескере отырып әзірлейді және бекітеді;

      5) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 25.06.2020 № 346-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

8-бап. Кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен өзара іс-қимылы

      Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген тәртіппен кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдармен өзара іс-қимыл жасайды, оның ішінде:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың және олардың мүшелерінің (қатысушыларының) құқықтары мен заңды мүдделерін олар өтініш білдірген жағдайларда Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарында, сондай-ақ халықаралық ұйымдарда және шет мемлекеттерде білдіреді, қорғайды;

      2) кәсіпкерлік қызмет субъектілерінің міндетті мүшелігіне (қатысуына) негізделген өзін-өзі реттеу енгізілген кезде, реттеуші мемлекеттік органдар жүргізген реттеушілік әсерді талдау түйіндерімен келіспеген жағдайда реттеушілік әсерге балама талдау жүргізеді;

      3) кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарын әзірлеуге жәрдемдеседі, сондай-ақ міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарына қорытынды ұсынады;

      4) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келіп түсетін, өзін-өзі реттейтін ұйымдардың және олардың мүшелерінің (қатысушыларының) қызметіне қатысты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің жобаларын кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдарға сараптама жүргізу үшін жібереді;

      5) кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) арасында, сондай-ақ олар мен өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар, өзге де тұлғалар арасында туындайтын дауларды шешу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес төрелік қызметтерін көрсетеді;

      6) "Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдарды Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы жүйесінде аккредиттеуді жүзеге асырады.

3-тарау. ӨЗІН-ӨЗІ РЕТТЕЙТІН ҰЙЫМДАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ

9-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымды құру және оның қызметін тоқтату

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызметті жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғалардың бастамасымен не Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылады және қызметін тоқтатады.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым "Коммерциялық емес ұйымдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген негізде және тәртіппен ерікті немесе мәжбүрлі түрде таратылуы мүмкін.

      2. Мүшелікті (қатысуды) иелену және жоғалту шарттары мен тәртібі Қазақстан Республикасының заңдарында және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында айқындалады.

      Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу кезінде олардың мүшелерінің (қатысушыларының) санына қойылатын талаптар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

      3. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым таратылған жағдайда, оның мүшелері (қатысушылары) үш ай ішінде міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген басқа өзін-өзі реттейтін ұйымға кіру жарнасын төлемей кіруге міндетті.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім ішінде мұндай мүшелер (қатысушылар) кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызметті жүзеге асыруға құқылы.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қызметін бастау, сол сияқты тоқтату үшін негіз бұл туралы реттеуші мемлекеттік органға жіберілген хабарлама болып табылады.

      Хабарламаны жіберу "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

      Хабарлама жіберілгеннен кейін екі ай ішінде өзін-өзі реттейтін ұйым реттеуші мемлекеттік органға мынадай құжаттарды ұсынады:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйымның осы Заңда көзделген мәліметтерді қамтитын жарғысы;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттары;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымда өз мүшелері (қатысушылары) өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар мен өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылықты қамтамасыз етудің бір немесе бірнеше тәсілдері бар екенін растайтын құжаттар.

      5. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізілімінен алып тастау:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының өзін-өзі реттейтін ұйымдар тізілімінен ерікті түрде алып тастау, өзін-өзі реттейтін ұйымды тарату немесе өзін-өзі реттейтін ұйымды бірігу, қосу, бөлу немесе бөліп шығару нысанында жүргізілген қайта ұйымдастыру туралы шешімдері;

      2) міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген, бір өзін-өзі реттейтін ұйым әрекет ететін саладағы өзін-өзі реттеуді қайта қарайтын не оның күшін жоятын Қазақстан Республикасының заңын қабылдау;

      3) осы баптың 4-тармағының үшінші бөлігінде көзделген құжаттардың екі ай мерзімде ұсынылмауы;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйымның қызметін тоқтату және оны өзін-өзі реттейтін ұйымдар тізілімінен шығару туралы заңды күшіне енген сот шешімінің негізінде жүзеге асырылады.

      Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, өзiн-өзi реттейтiн ұйымды өзге негiздер бойынша өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізілімінен алып тастауға жол берiлмейдi.

      6. Реттеуші мемлекеттік органның өзін-өзі реттейтін ұйымды өзін-өзі реттейтін ұйымдар тізілімінен шығару туралы шешіміне сотқа шағым жасалуы мүмкін.

      Реттеуші мемлекеттік органның өзін-өзі реттейтін ұйымды өзін-өзі реттейтін ұйымдар тізілімінен шығару туралы шешіміне шағым жасау осы шешімнің орындалуын тоқтата тұрмайды.

      Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.06.2020 № 346-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның құрылтай құжаттары

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның құрылтай құжаттары жарғы және (немесе) құрылтай шарты болып табылады.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйымның атауы, орналасқан жері, қызметінің нысанасы мен мақсаттары;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше (қатысушы) болуға қабылдау және оған мүше болуды (қатысуды) тоқтату шарттары мен тәртібі;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымның ұйымдық құрылымы;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдарының құрылымы, қалыптастыру тәртібі, құзыреті және өкілеттіктерінің мерзімдері, өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының орналасқан жері;

      5) өзін-өзі реттейтін ұйым органдарының, мүшелерінің (қатысушыларының) есептілік мерзімдері және олардың қызметін бақылау тәртібі;

      6) өзін-өзі реттейтін ұйымның және оның мүшелерінің (қатысушыларының) құқықтары мен міндеттері, оның ішінде өздері қабылдайтын қағидалар мен стандарттарды орындау міндеттілігі;

      7) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүлкін қалыптастыру көздері, оның органдарының мүлікті басқару бойынша құқықтары;

      8) жарналарды енгізу, оларды нысаналы пайдалану және бұл туралы есептілік тәртібі;

      9) өз мүшелеріне (қатысушыларына) ақшаның түсуі мен жұмсалуы туралы ақпарат беру тәртібі;

      10) өзін-өзі реттейтін ұйымның құрылтай құжаттарына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу тәртібі;

      11) өзін-өзі реттейтін ұйымды қайта ұйымдастыру және тарату туралы шешім қабылдау, ол таратылған жағдайда мүлікті пайдалану тәртібі көзделуге тиіс.

      3. Құрылтай шарты – құрылтайшылардың өзін-өзі реттейтін ұйымды құру туралы келісімі, онда оны құру бойынша бірлескен қызметтің тәртібі, өз мүлкін оның меншігіне (жедел басқаруға) беру және оның қызметіне қатысу шарттары айқындалады. Егер Қазақстан Республикасының коммерциялық емес ұйымдардың жекелеген түрлері туралы заңдарында өзгеше көзделмесе, онда өзін-өзі реттейтін ұйымның қызметін басқару, құрылтайшылардың оның құрамынан шығу шарттары мен тәртібі де белгіленеді.

      4. Құрылтайшылардың келісімі бойынша құрылтай шартына Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін басқа да шарттар енгізілуі мүмкін.

      Құрылтай шартына барлық құрылтайшылар немесе олар уәкілеттік берген адамдар қол қояды.

      5. Құрылтай құжаттары өзін-өзі реттейтін басқа ұйымдарға мүшелікті (қатысуды) шектеулерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де ережелерді көздеуі мүмкін.

      Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізілімі

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізілімі – өзін-өзі реттейтін ұйымдардың деректемелері, олар жүзеге асыратын қызмет түрлері, олардың филиалдары туралы мәліметтерді қамтитын, "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес берілген хабарламалардың негізінде қалыптастырылатын өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізбесі.

      2. Мемлекеттік органдар өз өкілеттіліктерін жүзеге асыру үшін хабарламалар қабылдауды жүзеге асыратын мемлекеттік органдардан өзін-өзі реттейтін ұйымдар туралы ақпаратты олардан көрсетілген ақпаратты растауды қосымша талап етпей алуға міндетті.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйымдар туралы ақпарат мүдделі тұлғаларға, мемлекеттік органдарға жұмыста пайдалану үшін электрондық анықтама нысанында беріледі.

12-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдары

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдары мыналар:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйымның бақылау органы (ревизиялық комиссиясы) болып табылады.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымда алқалы басқару органының функцияларын өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы жүзеге асыруы мүмкін.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдарының басшылары мен мүшелерін сайлау мерзімдері мен тәртібі өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында және (немесе) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

      Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы осы Заңмен, Қазақстан Республикасының басқа да заңдарымен және өз жарғысымен құзыретіне жатқызылған, өзін-өзі реттейтін ұйым қызметінің мәселелерін қарауға өкілетті, өзін-өзі реттейтін ұйымның жоғары басқару органы болып табылады.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы өз жарғысында белгіленген мерзімділікпен және тәртіппен, бірақ жылына бір реттен сиретпей шақырылады.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының құзыретіне мынадай:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысын бекіту, оған өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының басшыларын және мүшелерін сайлау, көрсетілген органның өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату немесе басшыларының не оның жекелеген мүшелерінің өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының функцияларын жүзеге асыратын адамдарды лауазымға тағайындау, оларды лауазымынан мерзімінен бұрын босату, сол сияқты атқарушы басқару органын құру және оның өкілеттіктерін тоқтату;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында белгіленген тәртіппен өзін-өзі реттейтін ұйымның бақылау органының (ревизиялық комиссиясының) мүшелерін сайлау;

      5) ықпал ету шараларын, оларды қолдану тәртібі мен негіздерін, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) шарттарын бұзуы туралы істерді қарау тәртібін бекіту;

      6) өзін-өзі реттейтін ұйым қызметінің басым бағыттарын, оның мүлкін қалыптастыру және пайдалану қағидаттарын айқындау;

      7) алқалы басқару органының, атқарушы басқару органының, бақылау органының (ревизиялық комиссияның) және мамандандырылған органдардың есептерін өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында белгіленген тәртіппен және мерзімділікпен бекіту;

      8) өзін-өзі реттейтін ұйымның бюджетін бекіту, оған өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу, өзін-өзі реттейтін ұйымның жылдық қаржылық есептілігін бекіту;

      9) өзін-өзі реттейтін ұйымды қайта ұйымдастыру немесе тарату туралы шешім қабылдау, таратушыны немесе тарату комиссиясын тағайындау;

      10) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінен (қатысушыларынан) шығарып тастаудың негізсіздігіне адамдардың өтініштерін қарау;

      11) өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарын бекіту;

      12) өзін-өзі реттейтін ұйымның бухгалтерлік есебі мен қаржылық есептілігін жүргізуін тексеру үшін аудиторлық ұйымды тағайындау;

      13) Қазақстан Республикасының заңдарына және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысына сәйкес өзге де шешімдер қабылдау мәселелері жатады.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы өзінің алқалы басқару органының функцияларын жүзеге асырған жағдайда, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналыстары үш айда бір реттен сиретпей өткізіледі.

      Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысын шақыру тәртібі

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналыстары жылдық және кезектен тыс болып бөлінеді.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым жыл сайын өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жылдық жалпы жиналысын өткізуге міндетті. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өзге жалпы жиналыстары кезектен тыс болып табылады.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның, оның ішінде өзін-өзі реттейтін ұйымның құрылтайшылары болып табылатын мүшелері (қатысушылары) өзара тең, олардың әрқайсысы бір дауысқа ие.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшесінің (қатысушысының) дауыс беру құқығын өзге адамға, оның ішінде өзін-өзі реттейтін ұйымның басқа мүшесіне (қатысушысына) беруге заңды өкіліне ғана жол беріледі.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) бірінші жалпы жиналысы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың тізілімінен міндетті немесе ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым қызметінің жүзеге асырылуының басталғаны туралы қабылданған хабарлама жөнінде үзінді көшірме алынғаннан кейін екі ай ішінде шақырылуға және өткізілуге тиіс.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) бірінші жалпы жиналысында өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы сайланады, өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы тағайындалады, өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысы бекітіледі. Шешім өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) айқын басым көпшілігімен қабылданады, бұл өзін-өзі реттейтін ұйымның дауыс беретін мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы санының үштен екісін құрайды.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) бірінші жалпы жиналысы олар бойынша шешімдер қабылдау өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының құзыретіне жатқызылған басқа да мәселелерді қарауға құқылы.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жыл сайынғы жалпы жиналысында:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйымның жылдық қаржылық есептілігі;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдарының өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) алдындағы есебі бекітіледі.

      Мұндай мәселелер бойынша шешім өзін-өзі реттейтін ұйымның дауыс беретін мүшелерінің (қатысушыларының) қарапайым көпшілігімен қабылданады.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жылдық жалпы жиналысы олар бойынша шешімдер қабылдау өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының құзыретіне жатқызылған басқа да мәселелерді қарауға құқылы.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жылдық жалпы жиналысы қаржы жылы аяқталғаннан кейін үш ай ішінде өткізілуге тиіс. Өзін-өзі реттейтін ұйымның есепті кезеңдегі аудитін аяқтау мүмкін болмаған жағдайда, көрсетілген мерзім екі айға дейін ұзартылды деп есептеледі.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жылдық жалпы жиналысын – өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы, ал ол болмаған жағдайда өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы шақырады.

      5. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) кезектен тыс жалпы жиналысы:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) үштен бір бөлігінің бастамасы бойынша шақырылады.

      Қазақстан Республикасының заңдарында, өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) кезектен тыс жалпы жиналысын шақырудың өзге де жағдайлары көзделуі мүмкін.

      6. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысын дайындау мен өткізуді:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымның тарату комиссиясы жүзеге асырады.

      Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) үштен бір бөлігінің бастамасы бойынша өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысын дайындау мен өткізуді өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы жүзеге асырады.

      7. Егер өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында өзгеше көзделмесе, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысын шақыру, дайындау мен өткізу бойынша шығыстарды өзін-өзі реттейтін ұйым көтереді.

      8. Өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдары өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жылдық жалпы жиналысын шақырудың осы Заңда белгіленген тәртібін бұзған жағдайда, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жылдық жалпы жиналысы кез келген мүдделі тұлғаның талап-арызы бойынша қабылданған сот шешімінің негізінде шақырылуы және өткізілуі мүмкін.

      Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) – жеке тұлғалардың және (немесе) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) – заңды тұлғалар өкілдерінің арасынан қалыптастырылады.

      Қазақстан Республикасының заңдарында немесе өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында көзделген жағдайларда, өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органына тәуелсіз мүшелер кіруі мүмкін.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болумен (қатысумен) байланысы жоқ және өзін-өзі реттейтін ұйыммен, оның мүшелерімен (қатысушыларымен) еңбек қатынастары жоқ адам тәуелсіз мүше деп есептеледі.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының мүшесі өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысы туралы жазбаша нысанда мәлімдеуге міндетті.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының мүшесі өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысы және осыған байланысты өзін-өзі реттеу субъектілерінің заңды мүдделеріне зиян келтіру ықтималдығы туралы мәлімдеу міндетін бұзған жағдайда, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы осы мүшенің өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату туралы шешім қабылдайды.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының әрбір мүшесі дауыс беру кезінде бір дауысқа ие болады.

      5. Өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының сандық құрамы, қалыптастыру, қызмет ету, шешімдер қабылдау, өкілеттіктерін тоқтату тәртібі мен шарттары өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында белгіленеді.

      6. Өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының құзыретіне мынадай мәселелер:

      1) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның мамандандырылған органдарын құру, олар туралы ережелерді және олардың қызметті жүзеге асыру қағидаларын бекіту;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының қызметіне тексерулер жүргізу туралы шешімдер қабылдау;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысына өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының лауазымына тағайындау және оларды лауазымынан босату үшін кандидатты не кандидаттарды ұсыну;

      5) өзін-өзі реттейтін ұйым құрған төрелікте өтініштері бойынша қаралатын дауларға қатысушылардың таңдауы үшін, кандидатуралары төрешілер ретінде ұсынылуы мүмкін адамдардың тізбесін бекіту;

      6) Қазақстан Республикасының заңдарында немесе өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында көзделген негіздер бойынша өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше (қатысушы) болып кіру немесе өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) қатарынан шығару туралы шешім қабылдау;

      7) өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында көзделген өзге де мәселелер жатады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген мәселелер өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысымен өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының құзыретіне жатқызылуы мүмкін.

      Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

16-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының құзыретіне өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының және оның алқалы басқару органының құзыретіне жатпайтын, өзін-өзі реттейтін ұйымның шаруашылық және өзге де қызметінің кез келген мәселелері жатады.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы өкілеттіктерінің мерзімі оның жарғысында белгіленеді.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органы үш жылда бір реттен сиретпей тағайындауға жатады.

17-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мамандандырылған органдары

      1. Мыналар:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын сақтауына бақылауды жүзеге асыратын орган;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) шарттарын бұзғаны туралы істерді қарау жөніндегі орган;

      2-1) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелері (қатысушылары) мен тұтынушылар және тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы өзге де тұлғалар арасында туындайтын тұтынушылық дауларды қарау жөніндегі орган;

      3) Қазақстан Республикасының заңдарына және (немесе) өзін-өзі реттейтін ұйымның құрылтай құжаттарына сәйкес өзін-өзі реттейтін ұйымның өзге де мамандандырылған органдары өзін-өзі реттейтін ұйымның мамандандырылған органдары болып табылады.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мамандандырылған органы өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы бекіткен ереженің негізінде жұмыс істейді және өз функцияларын дербес жүзеге асырады.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, мүше болу (қатысу) шарттарын бұзғаны туралы істерді қарау жөніндегі орган өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) қағидалар мен стандарттардың талаптарын сақтауына бақылауды жүзеге асыратын орган жүргізген тексерулердің, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) әрекеттеріне шағымдарды қарау нәтижелері бойынша өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органына оның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты ықпал ету шараларын қолдану туралы ұсынымдар жібереді.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты ықпал ету шараларын қолдану туралы істерді қарау жөніндегі орган өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органына ықпал ету шараларын қолдану туралы ұсынымдарды жібереді.

      Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 25.06.2020 № 346-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

18-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның құқықтары

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның:

      1) өз мүшелерінің (қатысушыларының) құқықтары мен мүдделерін, олар өтініш білдірген жағдайда білдіруге және қорғауға, сондай-ақ мемлекеттік органдармен, жеке және заңды тұлғалармен өзара қарым-қатынастарда олардың өкілдері болуға;

      2) өзін-өзі реттеу субъектілерінің құқықтары мен заңды мүдделеріне нұқсан келтіретін қабылданған нормативтік-құқықтық актілер бойынша мемлекеттік органдарға ұсыныстар енгізуге;

      3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, қоғамдық бірлестіктердің, ұйымдардың, лауазымды адамдардың, мемлекеттік қызметшілердің шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағым жасауға;

      4) дауларды сотта және сотқа дейінгі шешуге, оның ішінде төрелiкке қатысуға;

      5) мүшелік жарналарды жинауға және Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған басқа да көздерден өзін-өзі реттейтін ұйымның мүлкін қалыптастыруға;

      6) өзін-өзі реттейтін ұйымның қызметкерлерін, мүшелерін (қатысушыларын) кәсіптік оқытуды, аттестаттау жүргізуді ұйымдастыруға;

      7) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      8) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелерін (қатысушыларын) олардың өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) шарттарын сақтауы бөлігінде бақылауға;

      9) Қазақстан Республикасының заңдарында және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында көзделген ықпал ету шараларын өз мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты қолдануға;

      10) мемлекеттік органдарға Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасын бұзған адамдарды жауаптылыққа тарту жөнінде ұсыныстар енгізуге;

      11) өз жұмысын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға;

      12) мемлекеттік құпияларды, коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәліметтерді қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен орталық және жергілікті мемлекеттік билік органдарынан және жергілікті өзін-өзі басқару органдарынан өзіне Қазақстан Республикасының заңдарында жүктелген функцияларды орындауы үшін қажетті ақпаратты алуға;

      13) өзін-өзі реттеу субъектілерінің қызметін реттейтін реттеушілік саясаттың консультативтік құжаттарын, нормативтік құқықтық актілердің жобаларын талқылауға қатысуға;

      14) өзін-өзі реттеу нысанына қатысты мемлекеттік саясатты қалыптастыру және іске асыру мәселелері бойынша ұсыныстарды реттеуші мемлекеттік органдардың қарауына енгізуге құқығы бар.

      Ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның әзірленіп жатқан қағидалар мен стандарттарды реттеуші мемлекеттік органмен келісуге құқығы бар.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның Қазақстан Республикасының заңдарында және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында белгіленген өзге де құқықтары бар.

      Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

19-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның міндеттері

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасын, өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысын және өзі қабылдаған қағидалар мен стандарттарды сақтауға;

      2) өкілеттіктері шегінде тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылардың құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуына жол бермеу жөнінде шаралар қолдануға;

      3) мүшелерінің (қатысушыларының) арасында олардың құқықтық сауаттылығын арттыру бойынша түсіндіру жұмысын жүргізуге;

      4) мүшелеріне (қатысушыларына) ақшаның түсуі және жұмсалуы туралы ақпарат беруге;

      5) өз қызметінің және өз мүшелері (қатысушылары) қызметінің ақпараттық ашықтығын қамтамасыз етуге;

      5-1) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) үшін міндетті қағидалар мен стандарттарды әзірлеуге және бекітуге;

      6) міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қағидалар мен стандарттарды реттеуші мемлекеттік органмен келісуге;

      7) Қазақстан Республикасының заңдарында, өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында немесе өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының шешімімен бекітілген өзге де құжатта белгіленген тәртіппен, кейіннен реттеуші мемлекеттік органдарға бере отырып, өз мүшелерінің (қатысушыларының) қызметіне олар өзін-өзі реттейтін ұйымға есептер нысанында ұсынатын ақпараттың негізінде талдауды жүзеге асыруға;

      8) мүшесінің (қатысушының) Қазақстан Республикасының заңнамасын, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарын бұзушылықтары, сондай-ақ өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты қолданылған ықпал ету шаралары туралы ақпаратты Қазақстан Республикасының заңдарында, өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында немесе өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысының шешімімен бекітілген өзге де құжатта белгіленген тәртіппен реттеуші мемлекеттік органның назарына жеткізуге;

      9) тұтынушылардың келіп түскен өтініштері және оларды қарау нәтижелері туралы ақпаратты тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органның назарына жеткізуге;

      10) өз мүшелері (қатысушылары) туралы жаңартылған ақпаратты тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органға және Тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың бірыңғай ақпараттық жүйесіне беруге;

      11) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) мен тұтынушылар және тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы өзге де тұлғалар арасында туындаған тұтынушылық дауларды қарау жөніндегі орган құруға міндетті.

      Қазақстан Республикасының заңдарында және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында өзін-өзі реттейтін ұйымның өзге де міндеттері белгіленуі мүмкін.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйым өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысының туындауына әкеп соғатын қызметті жүзеге асыруға және әрекеттерді жасауға құқылы емес.

      3. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен және жағдайларда осы Заңның 28-бабының 1-тармағында көзделген мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету тәсілдерінің біреуін немесе бірнешеуін пайдалану арқылы өзінің міндеттемелері және өз мүшелерінің (қатысушыларының) міндеттемелері бойынша жауапты болады.

      4. Қызмет нәтижелерін тану туралы келісім жасалған, ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым осы Заңның 28-бабының 1-тармағында көзделген мүліктік жауапкершілікті қамтамасыз етудің бір немесе бірнеше тәсілдерін пайдалану арқылы өз міндеттемелері және өз мүшелерінің (қатысушыларының) міндеттемелері бойынша Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен және жағдайларда жауап береді.

      Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 25.06.2020 № 346-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 30.12.2021 № 95-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

20-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттары

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым барлық мүшелерінің (қатысушыларының) орындауы үшін міндетті, мынадай мақсаттарды қамтамасыз етуге бағытталған қағидалар мен стандарттарды әзірлейді және бекітеді:

      1) мүшелеріне (қатысушыларына) қойылатын талаптарды айқындау;

      2) мүшелері (қатысушылары) өндіретін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен қауіпсіздігін арттыру;

      3) тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) сапасына қатысты тұтынушыларды жаңылыстыруға әкелетін әрекеттердің алдын алу;

      4) шығарылатын өнімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыру;

      5) мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету тәсілдерін қолдану;

      6) мүшелерінің (қатысушыларының) мүдделерін қорғау.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттары Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмеуге тиіс.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарының қабылдануы, мемлекеттік органдардың өз құзыреті шегінде өзін-өзі реттеу субъектілерінің қызметін реттейтін нормативтік-құқықтық актілерді қабылдау мүмкіндігін жоққа шығармайды.

      3. Алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      4. Алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген, кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттары бекітілгенге дейін қорытынды алу үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына жіберіледі.

      Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы кәсіпкерлік қызмет саласындағы, міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарын олардың мазмұнының осы Заңның 24, 25 және 26-баптарында көзделген талаптарға сәйкестігі тұрғысынан қарайды.

      Қағидалар мен стандарттарға қорытынды беру мерзімі олар Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келіп түскен күннен бастап он бес жұмыс күнінен аспайды.

      Белгіленген мерзімдерде қорытынды берілмеген жағдайда қорытынды алынды деп есептеледі.

      Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарын келісуді не келісуден бас тартуды реттеуші мемлекеттік органдар олар келіп түскен күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде жүзеге асырады.

      Реттеуші мемлекеттік органдар белгіленген мерзімдерде жауап бермеген жағдайда, міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттары келісілді деп есептеледі.

      6. Қағидалар мен стандарттар міндетті түрде өзін-өзі реттейтін ұйымның интернет-ресурсында орналастыруға және (немесе) Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын мерзiмдi баспасөз басылымдарында жариялауға жатады.

      Заңмен қорғалатын құпияны қамтитындарын қоспағанда, толық жазылмаған қағидалар мен стандарттарды жариялауға жол берілмейді.

      Ескерту. 20-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

20-1-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларына қойылатын талаптар

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында мыналар:

      1) жалпы ережелер (өзін-өзі реттейтін ұйымның атауы, терминдер мен анықтамалар);

      2) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қойылатын жалпы талаптар, мүшелердің (қатысушылардың) кәсіби мінез-құлық қағидалары;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымның және оның мүшелерінің (қатысушыларының) қызметін ұйымдастыру тәртібі;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелерін (қатысушыларын) тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі;

      5) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жауапкершілігі және оған тарту тәртібі;

      6) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) жаза қолдану, оларды алу және шағым жасау тәртібі;

      7) мүдделер қақтығысын болғызбау немесе реттеу жөніндегі шаралар;

      8) өзін-өзі реттейтін ұйымның атына келіп түскен, оның мүшелеріне (қатысушыларына) берілген шағымдар туралы реттеуші мемлекеттік органға хабар беру тәртібі;

      9) мүліктік жауапкершілікті қамтамасыз ету шараларын пайдалану тәртібі;

      10) дауларды сотқа дейінгі реттеу тәртібі;

      11) қорытынды ережелер (қағидаларды қолданысқа енгізу, қайта қарау және күшін жою тәртібі) көзделуге тиіс.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары іскерлік әдеп қағидаларының талаптарына сәйкес келуге, өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысын жоюға немесе азайтуға тиіс.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары жосықсыз бәсекелестікке, тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар мен өзге де тұлғаларға моральдық зиян немесе нұқсан келтіретін әрекеттер, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшесінің (қатысушысының) іскерлік беделіне не өзін-өзі реттейтін ұйымның іскерлік беделіне нұқсан келтіретін әрекеттер жасауға кедергі келтіретін талаптарды белгілеуге тиіс.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында өзін-өзі реттейтін ұйым өз бетінше айқындайтын өзге де ережелер көзделуі мүмкін.

      Ескерту. 20-1-баппен толықтырылды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

20-2-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандарттарына қойылатын талаптар

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандартында:

      1) жалпы ережелер (мақсаты мен қолданылу саласы, нормативтік сілтемелер, терминдер мен анықтамалар (бар болса), жалпы мақсаттары мен қағидаттары, өнімге, процестерге және көрсетілетін қызметтерге қойылатын талаптар);

      2) өнімнің, процестер мен көрсетілетін қызметтердің жалпы сипаттамалары, процестерді орындау, көрсетілетін қызметтерді жүзеге асыру, өнімді өндіру және өткізу тәртібі;

      3) қорытынды ережелер (стандарттарды қолданысқа енгізу, қайта қарау және күшін жою тәртібі) көзделеді.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандарты Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандартында өзін-өзі реттейтін ұйым өз бетінше айқындайтын өзге де ережелер көзделуі мүмкін.

      Ескерту. 20-2-баппен толықтырылды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

21-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу)

      1. Өзін өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) ерікті негізде не Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда міндетті негізде болуы мүмкін, ол кәсіптік немесе кәсіпкерлік қызметтің белгілі бір түрін жүзеге асыруға не өндірілген тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) нарығына рұқсат берудің міндетті шарты болып табылады.

      2. Жеке кәсіпкерлік субъектілері кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) болып табылады.

      3. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кәсіптік қызметпен айналысуға құқығы бар жеке тұлғалар кәсіптік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) болып табылады.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше (қатысушы) болуға қабылдау және мүшелікті (қатысуды) тоқтату шарттары мен тәртібі өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында және (немесе) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше (қатысушы) болуға қабылдаудан бас тарту, мүшеліктен (қатысудан) шығару туралы шешімге Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен шағым жасауға болады.

      5. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) өз дербестігі мен жеке және заңды тұлғаның құқықтарын сақтап қалады.

      6. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың құрылтайшылары мен мүшелері (қатысушылары) тең құқықтарға ие болады және бірдей міндеттерді атқарады.

      Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

22-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымға жарналар

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым міндетті жарналардың мынадай түрлерін белгілеуге құқылы:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйымға мүшелікке (қатысуға) кіру кезінде төленетін кіру жарналары;

      2) тұрақты мерзімді негізде төленетін мүшелік жарналар.

      Жарналар өзін-өзі реттейтін ұйымның меншігі болып табылады, олардың мөлшері және оларды жинау тәртібі өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

      2. Кіру жарнасының мөлшері мүшелік жарнаның мөлшерінен аспауға тиіс.

      Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым үшін кіру және мүшелік жарналардың болмауы немесе болуы, сондай-ақ олар болған жағдайда шекті мөлшерлері Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

23-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуі және өзін-өзі реттейтін ұйымның ақпаратты оның құқыққа сыйымсыз пайдаланылуынан қорғауы

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым өзінің интернет-ресурсында орналастыру және (немесе) Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау арқылы мынадай:

      1) өз мүшелерінің (қатысушыларының) құрамы туралы;

      2) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы жауаптылығын қамтамасыз ету шарттары, тәсілдері мен тәртібі туралы;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымға өзінің мүше болуын (қатысуын) тоқтатқан мүшелер (қатысушылар) және олардың мүше болуын (қатысуын) тоқтату негіздері туралы;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) шарттары туралы;

      5) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының мазмұны туралы;

      6) өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдары мен мамандандырылған органдарының құрылымы мен құзыреті, өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының, атқарушы басқару органының сандық және дербес құрамы туралы, өзін-өзі реттейтін ұйымның жеке-дара атқарушы басқару органының функцияларын жүзеге асыратын тұлға туралы;

      7) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы және өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы қабылдаған шешімдер туралы;

      8) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелерін (қатысушыларын) Қазақстан Республикасы заңнамасының, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын бұзғаны үшін жауаптылыққа тарту жағдайлары туралы (мұндай ақпарат болған кезде);

      9) өзін-өзі реттейтін ұйым соттарға берген кез келген талап-арыздар мен арыздар туралы;

      10) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) қызметіне өзін-өзі реттейтін ұйым жүргізген тексерулердің нәтижелері туралы;

      11) өзін-өзі реттейтін ұйымның жылдық қаржылық есептілігі және Қазақстан Республикасының заңдарында мұндай аудиттің міндеттілігі белгіленген жағдайларда оның аудитінің нәтижелері туралы;

      12) өзін-өзі реттейтін ұйым өтемақы қорын өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылығын қамтамасыз ету тәсілі ретінде қолданған жағдайда, өзін-өзі реттейтін ұйымның өтемақы қорының мөлшері туралы ақпаратқа, сондай-ақ өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылығын қамтамасыз ету мақсатында өзін-өзі реттейтін ұйымның өтемақы қорынан төлемдерді жүзеге асыру фактілері туралы және егер осындай төлемдер жүзеге асырылған болса, мұндай төлемдердің негіздері туралы ақпаратқа;

      13) Қазақстан Республикасының заңдарында және (немесе) өзін-өзі реттейтін ұйымның құжаттарында көзделген өзге де ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуге міндетті.

      2. Өзін-өзі реттейтін ұйым өз қызметкерлерінің ақпаратты құқыққа сыйымсыз пайдалануы өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) моральдық зиян және (немесе) мүліктік залал келтіруі немесе осындай зиян және (немесе) залал келтіруге алғышарттар жасауы мүмкін ақпаратты алу, пайдалану, өңдеу, сақтау және қорғау тәсілдерін көздеуге тиіс.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйым өз қызметкерлерінің қызмет бабына байланысты өздеріне белгілі болған ақпаратты құқыққа сыйымсыз пайдалануымен байланысты әрекеттері үшін өз мүшелерінің (қатысушыларының) алдында жауапты болады.

      4. Қазақстан Республикасының заңдарында сәйкес өзін-өзі реттейтін ұйым ақпаратты ашып көрсету жөніндегі міндеттерін орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны үшін жауапты болады.

24-бап. Өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысы

      1. Өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысын болғызбау мақсатында өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары), өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдарының құрамына кіретін адамдар, оның қызметкерлері өзін-өзі реттейтін ұйымның мүдделерін ең алдымен оның қызметінің мақсаттарына қатысты сақтауға міндетті және өздерінің кәсіптік міндеттерін жүзеге асыруға байланысты мүмкіндіктерді пайдаланбауға немесе мұндай мүмкіндіктерді өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында көрсетілген мақсаттарға қайшы келетін мақсаттарда пайдалануға жол бермеуге тиіс.

      2. Өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысын болғызбау немесе реттеу жөніндегі шаралар өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында, қағидалары мен стандарттарында белгіленеді.

25-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның өз мүшелерінің (қатысушыларының) қызметін бақылауы

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым тексерулерді жүзеге асыру арқылы өз мүшелерінің (қатысушыларының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) шарттарын сақтау бөлігінде кәсіптік немесе кәсіпкерлік қызметіне бақылауды жүзеге асырады.

      2. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) тексерулерді ұйымдастыру мен жүргізу тәртібі реттеуші мемлекеттік орган келіскен, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында белгіленеді.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында реттеуші мемлекеттік органға өзін-өзі реттейтін ұйымның атына оның мүшелеріне (қатысушыларына) келіп түскен шағымдар туралы ақпарат беру тәртібі көзделеді.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшесінің (қатысушысының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын не Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын бұзғаны туралы шағым тексеру жүргізу үшін негіз болуы мүмкін.

      Тексеру жүргізу барысында шағымда көрсетілген фактілер ғана зерттеуге жатады.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесі (қатысушысы) тексеру жүргізу үшін өзін-өзі реттейтін ұйымның сұрау салуы бойынша қажетті ақпаратты өзін-өзі реттейтін ұйым айқындайтын тәртіппен беруге міндетті.

      5. Өзін-өзі реттейтін ұйым, сондай-ақ оның тексеру жүргізуге қатысатын қызметкерлері мен лауазымды адамдары оны жүргізу барысында алған мәліметтерді жария етпеуге және таратпауға жауапты болады.

      6. Тексеру нәтижесінде тексерілетін мүшенің (қатысушының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, оған мүше болу (қатысу) шарттарын, сондай-ақ өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) қызметін регламенттейтін Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтар фактісі анықталған жағдайда, ұйымның басшы адамдары, өзін-өзі реттейтін ұйымның тексерулерді жүзеге асыратын қызметкерлері және өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты ықпал ету шараларын қолдану туралы істерді қарау жөніндегі органның мүшелері Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген, анықталған бұзушылықтарды жою, олардың алдын алу, адамдардың өміріне, денсаулығына ықтимал зиян келтіруді және қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне нұқсан келтіруді болғызбау, сондай-ақ бұзушылықтарға жол берген адамдарды осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген жауаптылыққа тарту жөнінде шаралар қолдануға міндетті.

      Егер осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген шараларды қолдану мемлекеттік органдардың құзыретіне жататын болса, өзін-өзі реттейтін ұйымның тексерулерді жүзеге асыратын басшылары мен қызметкерлері және өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты ықпал ету шараларын қолдану туралы істерді қарау жөніндегі органның мүшелері шаралар қолдану үшін анықталған бұзушылықтар туралы тиісті мемлекеттік органдарға дереу хабарлауға міндетті.

      7. Өзін-өзі реттейтін ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында белгіленген тәртіппен өз мүшелерінің (қатысушыларының) алдында өзін-өзі реттейтін ұйым қызметкерлерінің өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) қызметіне бақылауды жүзеге асырған кездегі құқыққа сыйымсыз әрекеттері үшін жауапты болады.

      Ескерту. 25-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жауаптылығы

      1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, өзін-өзі реттейтін ұйым жарғысының, қағидалары мен стандарттарының талаптарын бұзғаны үшін оның мүшесі (қатысушысы) Қазақстан Республикасының заңдарына, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарына сәйкес жауапты болады.

      2. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгiленбесе, өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) жазаларды қолдану, алып тастау және оларға шағым жасау тәртібі өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысы мен қағидаларында айқындалады.

      Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесіне (қатысушысына) теріс қылық жасағаны үшін бір ғана жаза қолдануға болады.

      3. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттары талаптарының бұзушылықтары туралы істер бойынша iс жүргiзу өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының құзыретіне жатады.

      4. Қазақстан Республикасының заңдарында реттеуші мемлекеттік органдардың өзін-өзі реттейтін ұйымға іс жүргізуді қозғау туралы ұсынуды енгізу құқығы көзделген жағдайларда, оны қарау олардың өкілінің қатысуымен жүзеге асырылады. Қарау уақыты мен орны туралы тиісінше хабардар етілген осы өкілдің келмей қалуы іс жүргізуді жүзеге асыруға кедергі болмайды.

      5. Өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының жаза қолдану туралы шешіміне өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесі (қатысушысы) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен шағым жасауы мүмкін.

      6. Егер жаза қолданылған күннен бастап алты ай ішінде мүшеге (қатысушыға) жаңа жаза қолданылмаса, онда ол жаза қолданылмаған деп есептеледі.

27-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүлкін қалыптастыру көздері

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүлкін қалыптастыру көздері:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) міндетті жарналары;

      2) ерікті мүліктік жарналар мен қайырмалдықтар;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) кәсіпкерлік қызметіне, коммерциялық немесе кәсіптік мүдделеріне байланысты білім беру қызметтерін көрсетуден алынған қаражат;

      4) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) кәсіпкерлік қызметіне, коммерциялық немесе кәсіптік мүдделеріне байланысты ақпараттық материалдарды сатудан алынған қаражат;

      4-1) банктік шот және банктік салым шарттары талаптарымен екінші деңгейдегі банктерде ақшаны орналастырудан алынған кірістер;

      5) заңда тыйым салынбаған басқа да түсімдер болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, өзін-өзі реттейтін ұйымның бухгалтерлік есебі мен қаржылық есептілігін жүргізу міндетті аудитке жатады.

      Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

28-бап. Мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету тәсілдері

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүліктік жауаптылықты, оның ішінде өзінің және өз мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылығын қамтамасыз етудің мынадай тәсілдерінің біреуін немесе бірнешеуін:

      1) өтемақы қорынан төлеу;

      2) азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру;

      3) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелерін (қатысушыларын) мүліктік жауаптылыққа тарту;

      4) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген, мүліктік жауаптылықты қамтамасыз етудің өзге де тәсілдерін пайдалану арқылы қолданады.

      2. Мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету шеңберінде өндіріп алуды қолдану мынадай жағдайлардың бірінде:

      1) өзін-өзі реттейтін ұйым талаптардың негізділігін және өндіріп алуды қанағаттандыру қажеттілігін мойындаған кезде;

      2) соттың немесе төреліктің заңды күшіне енген шешімі негізінде жүргізіледі.

      3. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында өзгеше көзделмесе, мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету шараларын пайдалану тәртібі оның мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы бекіткен, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында айқындалады.

      4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның өтемақы қорының қаражаты

      өзін-өзі реттейтін ұйымның басқа мүлкінен бөлек болады. Өтемақы қорының қаражатын өзін-өзі реттейтін ұйымға тиесілі өзге қаражатпен, сондай-ақ қаржылық есептілікте көрсеткен кезде араластыруға жол берілмейді.

      5. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар мен өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылығын қамтамасыз ету жөніндегі төлемдерден басқа, өтемақы қорынан кез келген төлемді жүзеге асыруға жол берілмейді.

      Ескерту. 28-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

29-бап. Өзін-өзі реттеудегі мемлекеттік бақылау және қадағалау

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қызметін мемлекеттік бақылау жоспардан тыс тексеру, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.

      1-1. Жоспардан тыс тексеру мен бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес жүзеге асырылады.

      Бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Уәкілетті орган және реттеуші мемлекеттік органдар ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесіне (қатысушысына) мемлекеттік бақылауды және қадағалауды жүзеге асырған кезде тәуекелдерді бағалау жүйесінде мұндай мүшеліктің (қатысудың) болу фактісін ескереді.

      Ескерту. 29-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

29-1-бап. Кәсіпкерлік және кәсіптік қызмет субъектілерін өзін-өзі реттеуге өтуге ынталандыру

      1. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың стандарттары Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнамасына сәйкес әзірленеді.

      2. Реттеуші мемлекеттік органдар кәсіпкерлік және кәсіптік қызмет субъектілерін өзін-өзі реттеуге өтуге ынталандыруды:

      1) кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызмет саласында ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген және тиісті кәсіпкерлік және (немесе) кәсіптік қызмет түрі субъектілерінің көпшілігін біріктіретін өзін-өзі реттейтін ұйымдар жұмыс істеген кезде міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттеуді енгізу тұрғысынан реттеушілік әсерге талдау рәсімін жүргізу;

      2) ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның өз мүшелерінің (қатысушыларының) кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызметін бақылауды жүзеге асыру жөніндегі қызметінің нәтижелерін осындай қызмет нәтижелерін тану туралы келісім негізінде тану;

      3) өзін-өзі реттеу нысанасына байланысты мәселелер бойынша өзін-өзі реттейтін ұйымдарды нормашығармашылыққа қатысуға тарту арқылы жүзеге асырады.

      3. Қазақстан Республикасының заңнамасында кәсіпкерлік және кәсіптік қызмет субъектілерін өзін-өзі реттеуге өтуге ынталандыру жөнінде өзге де шаралар белгіленуі мүмкін.

      Ескерту. 3-тарау 29-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2021 № 95-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңдарымен.

29-2-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың реттеуші мемлекеттік органдармен өзара іс-қимылы

      1. Ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның өз мүшелерінің кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызметін бақылауды жүзеге асыру жөніндегі қызметінің нәтижелерін ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесін (қатысушысын) мемлекеттік бақылау мен қадағалауды жүзеге асыратын бақылау және қадағалау органдары қызмет нәтижелерін тану туралы келісім негізінде тануы мүмкін.

      2. Қызмет нәтижелерін тану туралы келісім жасалған жағдайда мемлекеттік бақылау мен қадағалау тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары ескеріле отырып, ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты жүзеге асырылады.

      3. Қызмет нәтижелерін тану туралы келісім ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйыммен жасалуы мүмкін, оның қағидалары мен стандарттары реттеуші мемлекеттік органмен келісіледі.

      4. Егер өзін-өзі реттейтін ұйымның өз мүшелерінің (қатысушыларының) кәсіпкерлік немесе кәсіптік қызметін бақылауы бақылау мен қадағалау субъектілері қызметінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігі тұрғысынан бақылау және қадағалау органы жүзеге асыратын бақылау мен қадағалауға сәйкес келген жағдайда, қызмет нәтижелерін тану туралы келісім жасасуға жол беріледі.

      5. Қызмет нәтижелерін тану туралы келісімді жасасу және оның қолданысын тоқтату тәртібін, сондай-ақ оның елеулі шарттарын кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті орган айқындайды.

      6. Қызмет нәтижелерін тану туралы келісімді ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым елеулі шарттар сақталған және өзі реттеуші мемлекеттік органға жүгінген жағдайда жасайды.

      Ескерту. 3-тарау 29-2-баппен толықтырылды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

30-бап. Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасының өзін-өзі реттеу туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

31-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

32-бап. Өтпелі ережелер

      Реттеуші мемлекеттік органдар, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына мүшелікті қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңдарымен кәсіптік немесе кәсіпкерлік қызмет субъектілерінің коммерциялық емес ұйымдарға міндетті мүшелігі белгіленген қызмет салаларын осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап бір жыл ішінде оған сәйкес келтіруге бағытталған қажетті шаралардың қабылдануын қамтамасыз етсін.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Н. Назарбаев