ИПС "Әділет"

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Бюджетный кодекс Республики Казахстан от 4 декабря 2008 года:

1) оглавление исключить;

пункт 4 дополнить частью третьей следующего содержания:

"Не допускается изменение объемов трансфертов общего характера между районным (города областного значения) бюджетом и бюджетами городов районного значения, сел, поселков, сельских округов в течение текущего финансового года.";

пункт 9 дополнить частью третьей следующего содержания:

"Прогнозные объемы доходов и затрат бюджетов городов районного значения, сел, поселков, сельских округов рассчитываются местным уполномоченным органом по государственному планированию района (города областного значения) в порядке, определяемом местным исполнительным органом района (города областного значения).";

пункт 9-1 дополнить частью третьей следующего содержания:

"Прогноз доходов бюджетов городов районного значения, сел, поселков, сельских округов для установления объемов трансфертов общего характера на плановый период определяется ежегодно на скользящей основе местным уполномоченным органом по государственному планированию района (города областного значения).";

3) в статье 52:

в пункте 1:

подпункт 5) исключить;

подпункт 9) изложить в следующей редакции:

"9) плата за пользование земельными участками, за исключением земельных участков, находящихся на территории города районного значения, села, поселка;";

дополнить пунктом 1-1 следующего содержания:

"1-1. Налоговым поступлением в бюджет города областного значения является единый земельный налог.";

подпункты 2) и 3) пункта 3 изложить в следующей редакции:

"2) поступления от продажи земельных участков, за исключением поступлений от продажи земельных участков сельскохозяйственного назначения или находящихся на территории города районного значения, села, поселка;

3) плата за продажу права аренды земельных участков, за исключением земельных участков, находящихся на территории города районного значения, села, поселка.";

4) в статье 52-1:

пункт 1 дополнить подпунктами 3-1) и 4-1) следующего содержания:

"3-1) единый земельный налог;";

"4-1) плата за пользование земельными участками;";

пункт 3 изложить в следующей редакции:

"3. Поступлениями в бюджеты города районного значения, села, поселка, сельского округа от продажи основного капитала являются:

1) деньги от продажи государственного имущества, закрепленного за государственными учреждениями, финансируемыми из бюджетов города районного значения, села, поселка, сельского округа;

2) поступления от продажи земельных участков, за исключением поступлений от продажи земельных участков сельскохозяйственного назначения;

3) плата за продажу права аренды земельных участков.";

5) в пункте 2 статьи 75:

часть третью изложить в следующей редакции:

"Бюджеты городов районного значения, сел, поселков, сельских округов утверждаются маслихатом района (города областного значения) до конца финансового года со дня подписания решения маслихата района (города областного значения) об утверждении районного (города областного значения) бюджета.";

дополнить частью четвертой следующего содержания:

"Допускается утверждение бюджетов городов районного значения, сел, поселков, сельских округов отдельными решениями маслихата района (города областного значения).";

6) в статье 111:

пункт 3 дополнить подпунктом 7) следующего содержания:

"7) предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи.";

дополнить пунктом 4 следующего содержания:

"4. Корректировка бюджета города районного значения, села, поселка, сельского округа осуществляется в случае перераспределения средств в объеме не более двадцати процентов от объема расходов бюджетной программы на текущий финансовый год по утвержденному (уточненному) бюджету, за исключением бюджетных программ (подпрограмм), финансируемых за счет целевых трансфертов из районного (города областного значения) бюджета, между бюджетными программами при неосвоении бюджетных средств и (или) неэффективном исполнении бюджетных программ в течение текущего финансового года по итогам бюджетного мониторинга без изменения структуры расходов бюджета с обязательным согласованием с собранием местного сообщества.";

7) пункт 2 статьи 130 изложить в следующей редакции:

"2. При рассмотрении годового отчета маслихатом заслушиваются:

1) доклад акима либо лица, его замещающего, об исполнении областного бюджета, бюджетов города республиканского значения, столицы и реализации основных направлений налогово-бюджетной политики региона, принятых в прогнозе социально-экономического развития на соответствующий период;

2) доклад председателя ревизионной комиссии области, города республиканского значения, столицы об исполнении областного бюджета, бюджетов города республиканского значения, столицы;

3) доклад акима либо лица, его замещающего, о реализации программы развития области, города республиканского значения, столицы;

4) доклады первых руководителей администраторов бюджетных программ о достижении целевых индикаторов программ развития области, города республиканского значения, столицы, реализации бюджетных программ;

5) доклад уполномоченного (уполномоченных) маслихатом лица (лиц) с заключением по отчету об исполнении областного бюджета, бюджетов города республиканского значения, столицы.";

8) пункт 2 статьи 132 изложить в следующей редакции:

"2. При рассмотрении годового отчета маслихатом заслушиваются:

1) доклад акима либо лица, его замещающего, об исполнении районного (города областного значения) бюджета;

2) доклад председателя или уполномоченного председателем члена ревизионной комиссии области об исполнении районного (города областного значения) бюджета;

3) доклад акима либо лица, его замещающего, о реализации программы развития района (города областного значения);

4) доклады первых руководителей администраторов бюджетных программ о достижении целевых индикаторов программы развития района (города областного значения), реализации бюджетных программ;

5) доклад уполномоченного (уполномоченных) маслихатом лица (лиц) с заключением по отчету об исполнении районного (города областного значения) бюджета;

6) доклад акима города районного значения, села, поселка, сельского округа об исполнении бюджета города районного значения, села, поселка, сельского округа.".

2. В Закон Республики Казахстан от 8 декабря 1993 года "Об административно-территориальном устройстве Республики Казахстан":

1) статьи 2 и 3 изложить в следующей редакции:

"Статья 2. Категории административно-территориальных единиц

1. Для осуществления государственного управления на началах оптимального сочетания республиканских и местных интересов территория Республики Казахстан подразделяется на две основные категории – регионы и населенные пункты.

2. Регион – это часть территории Республики Казахстан, включающая несколько населенных пунктов, образуемая и управляемая в интересах Республики Казахстан.

Регионами являются область, район и сельский округ как основные звенья республиканского административно-территориального устройства.

Область состоит из городов областного значения и районов.

Район состоит из городов районного значения, сел, поселков, сельских округов с общей численностью населения не более 300 тысяч человек.

Сельский округ состоит из двух и более сельских населенных пунктов с общей численностью населения не менее 500 человек.

3. Населенный пункт – это часть компактно заселенной территории Республики Казахстан, сложившаяся в результате хозяйственной и иной общественной деятельности граждан, с численностью населения не менее 50 человек, учтенная и зарегистрированная в установленном законами Республики Казахстан порядке и управляемая местными представительными и исполнительными органами.

Крестьянские и иные поселения с численностью населения менее 50 человек включаются в состав ближайшего населенного пункта.

4. Населенные пункты, находящиеся на территории Республики Казахстан, подразделяются на городские и сельские:

1) к городским населенным пунктам относятся города республиканского, областного и районного значения, а также поселки, находящиеся на территории их административной подчиненности;

2) к сельским населенным пунктам относятся все остальные населенные пункты независимо от их административной подчиненности.

5. Населенные пункты имеют составные части.

Составными частями населенных пунктов являются микрорайоны, районы в городе, площади, проспекты, бульвары, улицы, переулки, парки, скверы, мосты и другие части.

Районом в городе является район в городе областного значения, городе республиканского значения, столице. Район в городе областного значения, городе республиканского значения, столице создается при численности населения в них свыше 400 тысяч человек. Численность населения района в городе должна составлять не менее 200 тысяч человек.

Статья 3. Категории населенных пунктов

Населенные пункты подразделяются на:

1) города республиканского значения, к которым относятся населенные пункты, имеющие особое государственное значение или численность населения более одного миллиона человек;

2) города областного значения, к которым относятся населенные пункты, являющиеся крупными экономическими и культурными центрами, имеющие развитую производственную и социальную инфраструктуру и численность населения более 50 тысяч человек;

3) города районного значения, к которым относятся населенные пункты, на территории которых имеются промышленные предприятия, коммунальное хозяйство, государственный жилищный фонд, развитая сеть организаций образования и здравоохранения, культурно-просветительных и торговых объектов, с численностью населения не менее 10 тысяч человек;

4) поселки, к которым относятся населенные пункты с численностью населения не менее 3 тысяч человек.

К поселкам также приравниваются населенные пункты, расположенные в местности, имеющей лечебное значение, с численностью населения не менее 2 тысяч человек, из которых число приезжающих ежегодно для лечения и отдыха составляет не менее половины. К ним относятся также дачные поселки, являющиеся местами летнего отдыха граждан, в которых не менее 25 процентов взрослого населения постоянно занимается сельским хозяйством;

5) села – населенные пункты с численностью населения не менее 50 человек.";

2) подпункт 4) части первой статьи 11 изложить в следующей редакции:

"4) с учетом мнения населения соответствующей территории на основании заключения областной ономастической комиссии по представлению местных представительных и исполнительных органов районов, городов областного значения решают вопросы по наименованию, переименованию сел, поселков, сельских округов, а также уточнению и изменению транскрипции их наименований;";

3) подпункт 5) части первой статьи 12 дополнить словами ", а также уточнении и изменении транскрипции их наименований";

4) статью 13 дополнить подпунктом 4-1) следующего содержания:

"4-1) местные представительные и исполнительные органы городов областного значения:

с учетом мнения органов управления поселков и сел устанавливают и изменяют границы этих населенных пунктов;

вносят в областные представительные и исполнительные органы предложения об изменении границ сельских округов;

с учетом мнения населения соответствующей территории вносят предложения в областные представительные и исполнительные органы о наименовании и переименовании сел, поселков, сельских округов, а также уточнении и изменении транскрипции их наименований;";

5) в части второй статьи 14:

подпункт 1) после слова "районные" дополнить словами "(города областного значения)";

подпункт 2):

после слова "районные" дополнить словами "(города областного значения)";

дополнить словами ", а также уточнении и изменении транскрипции их наименований";

подпункт 3) после слова "районные" дополнить словами "(города областного значения)";

6) раздел 3 дополнить статьей 14-2 следующего содержания:

"Статья 14-2. Порядок изменения категорий населенных пунктов

1. Изменение статуса города осуществляется в случае несоответствия в течение пяти лет требованиям, установленным подпунктами 1), 2) и 3) статьи 3 настоящего Закона.

2. Изменение статуса села, поселка осуществляется в случае несоответствия в течение трех лет требованиям, установленным подпунктами 4) и 5) статьи 3 настоящего Закона.

3. В случае несоответствия в течение трех лет требованиям части пятой пункта 2 статьи 2 настоящего Закона сельский округ упраздняется, а его сельские населенные пункты присоединяются к близлежащим сельским округам или иным населенным пунктам, если иное не установлено законами Республики Казахстан.

4. Процедура изменения категории населенного пункта осуществляется в порядке, установленном настоящим Законом.";

7) в статье 16:

дополнить абзацем первым следующего содержания:

"Для решения вопросов административно-территориального устройства в пределах региона необходимы:";

подпункт 2) изложить в следующей редакции:

"2) протоколы схода местного сообщества, касающиеся существа разрешаемого вопроса;";

дополнить частью второй следующего содержания:

"Не требуется предоставление акта научной экспертизы при упразднении населенных пунктов, не соответствующих требованиям, установленным подпунктами 4) и 5) статьи 3 настоящего Закона.".

3. В Закон Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан":

1) подпункт 14) статьи 1 исключить;

2) в статье 8:

пункт 1 изложить в следующей редакции:

"1. Маслихат осуществляет свои полномочия на сессиях, через постоянные комиссии и иные органы, депутатов и секретаря маслихата в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.";

подпункт 1) пункта 3 изложить в следующей редакции:

"1) избирает и освобождает от должности секретаря маслихата и заслушивает его отчеты;";

3) пункт 2 статьи 10 изложить в следующей редакции:

"2. Очередная сессия маслихата созывается не реже четырех раз в год и ведется секретарем маслихата. Внеочередная сессия маслихата созывается и ведется секретарем маслихата по предложению не менее одной трети от числа депутатов, избранных в данный маслихат, а также акима. Внеочередная сессия созывается не позднее пяти рабочих дней со дня принятия решения о проведении внеочередной сессии. На внеочередной сессии могут рассматриваться исключительно вопросы, послужившие основанием для ее созыва.";

4) пункты 2, 6 и 7 статьи 11 изложить в следующей редакции:

"2. Первую сессию маслихата открывает и до избрания секретаря маслихата ведет председатель соответствующей территориальной избирательной комиссии. В дальнейшем сессии маслихата ведет секретарь маслихата.";

"6. Сессии маслихата носят, как правило, открытый характер. Проведение закрытых сессий допускается по решению маслихата, принимаемому по предложению секретаря маслихата или одной трети от числа депутатов, присутствующих на сессии маслихата, если за это проголосовало большинство от общего числа присутствующих депутатов.

7. По приглашению секретаря маслихата руководители местных исполнительных органов, руководители и иные должностные лица организаций, расположенных на территории соответствующей административно-территориальной единицы, обязаны являться на сессию маслихата для представления информации по вопросам, относящимся к ведению маслихата.";

5) подпункт 1) пункта 1 статьи 14 изложить в следующей редакции:

"1) вносить предложения в маслихат, секретарю маслихата по повестке дня сессии данного маслихата, а также по любым вопросам, рассматриваемым на сессии маслихата;";

6) в статье 15:

в пункте 1 слова ", если на них присутствует более половины от общего числа депутатов, входящих в их состав" заменить словами "при наличии более половины от общего числа их членов";

часть вторую пункта 2 исключить;

7) статью 18 исключить;

8) в статье 19:

в пункте 3:

подпункт 1) изложить в следующей редакции:

"1) организует подготовку сессии маслихата и вопросов, вносимых на ее рассмотрение, формирует повестку дня сессии, обеспечивает составление протокола, подписывает решения, иные документы, принятые или утвержденные на сессии маслихата;";

дополнить подпунктами 1-1) и 1-2) следующего содержания:

"1-1) принимает решение о созыве сессии маслихата;

1-2) ведет заседания сессии маслихата, обеспечивает соблюдение регламента маслихата;";

подпункт 11) изложить в следующей редакции:

"11) выполняет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, законодательством Республики Казахстан, регламентом и решением маслихата.";

пункт 5 изложить в следующей редакции:

"5. При отсутствии секретаря маслихата области, города республиканского значения и столицы его полномочия временно осуществляются председателем одной из постоянных комиссий маслихата, работающим на постоянной основе.

При отсутствии секретаря маслихата района (города областного значения) его полномочия временно осуществляются председателем одной из постоянных комиссий маслихата или депутатом маслихата.";

дополнить пунктом 6 следующего содержания:

"6. Секретарь маслихата пользуется правом решающего голоса в случае, если при голосовании на сессии маслихата голоса депутатов маслихата разделяются поровну.";

9) дополнить статьей 19-1 следующего содержания:

"Статья 19-1. Председатель постоянной комиссии маслихата

1. Председатель постоянной комиссии маслихата избирается из числа депутатов открытым голосованием большинством голосов от общего числа депутатов и освобождается от должности маслихатом на сессии маслихата.

Председатель постоянной комиссии маслихата пользуется правом решающего голоса в случае, если при голосовании на заседании постоянной комиссии маслихата голоса депутатов разделяются поровну.

Кандидатуры на должность председателя постоянной комиссии маслихата выдвигаются депутатами маслихата на сессии маслихата.

2. Председатель постоянной комиссии маслихата:

1) организует подготовку заседания постоянной комиссии и вопросов, вносимых на ее рассмотрение, обеспечивает составление протокола и подписывает постановления, иные документы, принятые на заседании постоянной комиссии;

2) содействует депутатам маслихата в осуществлении ими своих полномочий, обеспечивает их необходимой информацией по вопросам деятельности постоянной комиссии;

3) контролирует рассмотрение запросов депутатов постоянной комиссии и депутатских обращений, поступивших в адрес постоянной комиссии;

4) обеспечивает опубликование постановлений постоянной комиссии маслихата на интернет-ресурсе маслихата, определяет меры по контролю за их исполнением;

5) выполняет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, законодательством Республики Казахстан, регламентом и решением маслихата.

3. При отсутствии председателя одной из постоянных комиссий маслихата по решению секретаря маслихата его полномочия временно осуществляются председателем другой постоянной комиссии маслихата или депутатом, являющимся членом данной постоянной комиссии маслихата, если иное не предусмотрено пунктом 5 настоящей статьи.

4. Председатель постоянной комиссии маслихата области, города республиканского значения, столицы может являться должностным лицом, работающим на постоянной основе.

Количество председателей постоянных комиссий, работающих на постоянной основе, определяется маслихатом области, города республиканского значения, столицы и не должно превышать двух.

Председатель постоянной комиссии маслихата области, города республиканского значения, столицы, работающий на постоянной основе, избирается на срок полномочия маслихата и не может быть избран более двух раз подряд.

Председателями постоянных комиссий маслихата области, города республиканского значения и столицы, работающими на постоянной основе, не могут быть депутаты, являющиеся членами одной политической партии.

5. При отсутствии председателя одной из постоянных комиссий маслихата области, города республиканского значения и столицы, работающего на постоянной основе, его полномочия временно осуществляются другим председателем постоянной комиссии маслихата области, города республиканского значения и столицы, работающим на постоянной основе, или по решению секретаря маслихата депутатом, являющимся членом данной постоянной комиссии маслихата.";

10) в статье 21:

в пункте 1:

подпункты 1) и 9) изложить в следующей редакции:

"1) избирать и быть избранным секретарем маслихата, председателем или членом постоянной комиссии, в иные органы маслихата;";

"9) принимать участие в сходах и собраниях местного сообщества;";

дополнить подпунктами 10), 11), 12), 13), 14), 15), 16), 17) и 18) следующего содержания:

"10) оглашать на сессии маслихата обращения граждан, имеющие общественное значение;

11) выдвигать кандидатуры, в том числе и свою собственную, в состав образуемых постоянных комиссий и иных органов маслихатов;

12) высказывать свое мнение по кандидатурам должностных лиц, которые избираются или назначаются маслихатом;

13) участвовать в прениях, задавать вопросы докладчикам, а также председательствующему на сессии маслихата и заседании;

14) вносить предложения и замечания по повестке дня сессии и заседания постоянных комиссий и иных органов маслихатов, в состав которых он избран, а также по рассмотрению и существу обсуждаемых ими вопросов;

15) вносить в маслихат предложения о необходимости проверки исполнения законов Республики Казахстан и подзаконных нормативных правовых актов Республики Казахстан государственными органами, общественными объединениями и иными организациями, расположенными на территории соответствующей административно-территориальной единицы;

16) вносить поправки к проектам актов, принимаемых маслихатом;

17) ставить вопрос о доверии составу органов, образованных, избранных или утвержденных маслихатом, а также должностным лицам, избранным или утвержденным маслихатом;

18) осуществлять иные полномочия в соответствии с настоящим Законом, законодательством Республики Казахстан и регламентом маслихата.";

пункт 2 дополнить подпунктами 5) и 6) следующего содержания:

"5) изучать общественное мнение, нужды и запросы граждан, общественных и иных организаций, сообщить о них маслихату и его органам, вносить предложения и принимать иные меры для их удовлетворения;

6) заблаговременно сообщать о невозможности прибыть на заседание секретарю маслихата либо председателю постоянной комиссии, членом которой он является.";

дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:

"2-1. В случае отсутствия депутата маслихата без уважительных причин на пленарных заседаниях сессии маслихата или заседаниях органов маслихата два и более раза подряд секретарем маслихата направляется уведомительное письмо руководящему органу соответствующего филиала (представительства) политической партии.";

пункт 3 дополнить частью четвертой следующего содержания:

"Депутат маслихата вправе при выявлении нарушения прав граждан или иных нарушений законности потребовать прекращения нарушения, а в необходимых случаях обратиться в соответствующие органы и к должностным лицам с требованием пресечь нарушение.";

11) статью 21-1 дополнить частью третьей следующего содержания:

"Ответ на депутатский запрос должен быть подписан лицами, указанными в части первой настоящей статьи, или первым руководителем государственного органа, в адрес которого был направлен запрос, либо его заместителем.";

12) в пункте 2 статьи 21-2 слово "пяти" заменить словом "трех";

13) дополнить статьей 21-3 следующего содержания:

"Статья 21-3. Повышение квалификации депутатов маслихата

1. Депутаты маслихатов имеют право проходить повышение квалификации за счет средств соответствующего местного бюджета.

2. Периодичность прохождения повышения квалификации депутатов маслихатов составляет один раз в пять лет в течение первых двух лет полномочий избранного депутата.

3. Приобретение услуг по повышению квалификации депутатов маслихатов осуществляется в организациях образования при Президенте Республики Казахстан и их филиалах.

4. Аппарат маслихата планирует расходы на повышение квалификации депутатов маслихата в соответствии с бюджетным законодательством Республики Казахстан.";

14) статью 22 изложить в следующей редакции:

"Статья 22. Возмещение расходов, связанных с осуществлением депутатской деятельности

В период проведения сессий, заседаний постоянных комиссий и иных органов маслихата, на время осуществления депутатских полномочий и в период повышения квалификации депутатов маслихата, связанных с осуществлением депутатских полномочий, в порядке, определенном регламентом соответствующего маслихата, депутат освобождается от выполнения служебных обязанностей с возмещением ему за счет средств местного бюджета средней заработной платы по месту основной работы, но в размере, не превышающем заработную плату руководителя аппарата акима соответствующей административно-территориальной единицы со стажем работы в указанной должности до одного года, и командировочных расходов на срок проведения сессий, заседаний постоянных комиссий и иных органов маслихата, прохождения повышения квалификации с учетом времени в пути.";

15) статью 27 дополнить пунктом 1-5 следующего содержания:

"1-5. Акимат города республиканского значения, столицы в соответствии с правилами погребения и организации дела по уходу за могилами осуществляет контроль за соблюдением условий договора об организации дела по погребению, а также организует свод данных (сведений) учета и регистрации земельных участков, предназначенных под могилы.";

16) пункт 1 статьи 31 дополнить подпунктами 32) и 33) следующего содержания:

"32) организует свод данных (сведений) учета и регистрации земельных участков, предназначенных под могилы, в соответствии с правилами погребения и организации дела по уходу за могилами;

33) осуществляет контроль за соблюдением условий договора об организации дела по погребению в соответствии с правилами погребения и организации дела по уходу за могилами.";

17) в статье 33:

абзацы первый и второй подпункта 4) пункта 1 изложить в следующей редакции:

"4) назначает на должность и освобождает от должности:

заместителей акима района (города областного значения), предельное число которых определяется Правительством Республики Казахстан;";

дополнить пунктом 1-2 следующего содержания:

"1-2. Аким города областного значения ведет учет и регистрацию земельных участков, предназначенных под могилы, в соответствии с правилами погребения и организации дела по уходу за могилами.";

18) пункт 1 статьи 35 дополнить подпунктом 21-1) следующего содержания:

"21-1) ведет учет и регистрацию земельных участков, предназначенных под могилы, в соответствии с правилами погребения и организации дела по уходу за могилами;";

19) статью 38-1 дополнить пунктом 4-1 следующего содержания:

"4-1. Аппарат акима образуется в селах, поселках, сельских округах.

Аппарат акима образуется в селах, сельских округах с численностью населения не менее 500 человек.

Допускается образование аппарата акима в селах с численностью населения не менее 250 человек при соответствии одному из следующих требований:

расположение на расстоянии до 25 километров от Государственной границы Республики Казахстан;

отсутствие в радиусе 50 километров другого населенного пункта соответствующего района (города областного значения).";

20) в статье 39-3:

подпункт 2) пункта 2 изложить в следующей редакции:

"2) определение состава собрания местного сообщества сроком на четыре года в количестве до двадцати пяти человек;";

пункт 6 изложить в следующей редакции:

"6. Допускается проведение раздельных сходов местного сообщества жителей села, микрорайона, улицы, многоквартирного жилого дома.

Для проведения раздельного схода местного сообщества территория города районного значения, села, поселка, сельского округа подразделяется на участки (села, микрорайоны, улицы, многоквартирные жилые дома). На раздельных сходах местного сообщества жителей села, микрорайона, улицы, многоквартирного жилого дома избираются представители для участия в сходе местного сообщества в количестве не более трех человек.

Порядок проведения раздельных сходов местного сообщества и определения количества представителей жителей села, микрорайона, улицы, многоквартирного жилого дома для участия в сходе местного сообщества разрабатывается акимами городов районного значения, сел, поселков, сельских округов и утверждается маслихатами районов (городов областного значения).

Типовой порядок проведения раздельных сходов местного сообщества утверждается Правительством Республики Казахстан.";

в части первой пункта 8 слово "улицы" заменить словами "микрорайона, улицы";

часть первую пункта 9 изложить в следующей редакции:

"9. Сход местного сообщества считается состоявшимся при участии не менее десяти процентов членов местного сообщества, проживающих на данной территории и имеющих право в нем участвовать.".

4. В Закон Республики Казахстан от 21 июля 2007 года "О статусе столицы Республики Казахстан":

подпункт 27) статьи 9 изложить в следующей редакции:

"27) осуществляет принудительное отчуждение земельных участков и (или) иного недвижимого имущества в связи с изъятием земельного участка для государственных нужд в порядке, установленном Земельным кодексом Республики Казахстан и Законом Республики Казахстан "О государственном имуществе";".

5. В Закон Республики Казахстан от 6 апреля 2016 года "О правовых актах":

1) в подпункте 4) пункта 1 статьи 35 слова "председателем сессии маслихата и" исключить;

2) пункт 3 статьи 35-1 дополнить подпунктом 4-1) следующего содержания:

"4-1) нормативные правовые решения маслихатов об утверждении или уточнении бюджетов городов районного значения, сел, поселков, сельских округов;".

Статья 2.

1. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением подпунктов 3) и 4) пункта 1, абзацев тринадцатого – семнадцатого подпункта 9) пункта 3 статьи 1, которые вводятся в действие с 1 января 2022 года.

2. Приостановить до 1 января 2022 года действие абзаца одиннадцатого подпункта 8) пункта 3 статьи 1 настоящего Закона, установив, что в период приостановления данный абзац действует в следующей редакции:

Президент Республики Казахстан

К. ТОКАЕВ

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз

1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актiлерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлсiн:

1. 2008 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне:

1) мазмұны алып тасталсын;

2) 45-бапта:

4-тармақ мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:

"Ағымдағы қаржы жылы ішінде аудандық (облыстық маңызы бар қала) бюджет пен аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер бюджеттері арасындағы жалпы сипаттағы трансферттер көлемдерін өзгертуге жол берілмейді.";

9-тармақ мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:

"Аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер бюджеттерінің кірістері мен шығындарының болжамды көлемдерін ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органы айқындайтын тәртіппен ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті органы есептейді.";

9-1-тармақ мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:

"Жоспарлы кезеңге арналған жалпы сипаттағы трансферттердің көлемдерін белгілеу үшін аудандық маңызы бар қалалар, ауылдар, кенттер, ауылдық округтер бюджеттері кірістерінің болжамын жыл сайын сырғымалы негізде ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті органы айқындайды.";

3) 52-бапта:

1-тармақта:

5) тармақша алып тасталсын;

9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"9) аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент аумағындағы жер учаскелерін қоспағанда, жер учаскелерін пайдаланғаны үшін төлемақы;";

мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын:

"1-1. Бірыңғай жер салығы облыстық маңызы бар қала бюджетіне түсетін салықтық түсім болып табылады.";

3-тармақтың 2) және 3) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

"2) ауыл шаруашылығы мақсатындағы немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент аумағындағы жер учаскелерін сатудан түсетін түсімдерді қоспағанда, жер учаскелерін сатудан түсетін түсімдер;

3) аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент аумағындағы жер учаскелерін қоспағанда, жер учаскелерін жалға беру құқығын сатқаны үшін төлемақы.";

4) 52-1-бапта:

1-тармақ мынадай мазмұндағы 3-1) және 4-1) тармақшалармен толықтырылсын:

"3-1) бірыңғай жер салығы;";

"4-1) жер учаскелерін пайдаланғаны үшін төлемақы;";

3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"3. Мыналар аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ бюджеттеріне негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер болып табылады:

1) аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ бюджеттерінен қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелерге бекітіп берілген мемлекеттік мүлікті сатудан түсетін ақша;

2) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін сатудан түсетін түсімдерді қоспағанда, жер учаскелерін сатудан түсетін түсімдер;

3) жер учаскелерін жалға беру құқығын сатқаны үшін төлемақы.";

5) 75-баптың 2-тармағында:

үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

"Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) мәслихаты аудандық (облыстық маңызы бар қала) бюджетті бекіту туралы аудан (облыстық маңызы бар қала) мәслихатының шешіміне қол қойылған күннен бастап қаржы жылының соңына дейін аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, ауылдық округтердің бюджеттерін бекітеді.";

мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:

"Аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, ауылдық округтердің бюджеттерін аудан (облыстық маңызы бар қала) мәслихатының жекелеген шешімдерімен бекітуге жол беріледі.";

6) 111-бапта:

3-тармақ 6) тармақшасындағы "көзделген жағдайларда жүзеге асырылады." деген сөздер "көзделген;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 7) тармақшамен толықтырылсын:

"7) осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайларда жүзеге асырылады.";

мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:

"4. Аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің бюджетін түзету, аудандық (облыстық маңызы бар қала) бюджеттен берілетін нысаналы трансферттер есебінен қаржыландырылатын бюджеттік бағдарламаларды (кіші бағдарламаларды) қоспағанда, бюджеттік мониторинг қорытындылары бойынша ағымдағы қаржы жылы ішінде бюджет қаражаты игерілмеген және (немесе) бюджеттік бағдарламалар тиімсіз орындалған кезде, бекітілген (нақтыланған) бюджет бойынша ағымдағы қаржы жылына арналған бюджеттік бағдарлама шығыстары көлемінің жиырма пайызынан аспайтын көлемдегі қаражат бюджеттік бағдарламалар арасында қайта бөлінген жағдайда жергілікті қоғамдастық жиналысымен міндетті түрде келісіле отырып, бюджет шығыстарының құрылымын өзгертпей жүзеге асырылады.";

7) 130-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Жылдық есепті қараған кезде мәслихат:

1) әкімнің не оны алмастыратын адамның облыстық бюджеттің, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерінің атқарылуы және өңірдің салық-бюджет саясатының тиісті кезеңге арналған әлеуметтік-экономикалық даму болжамында қабылданған негізгі бағыттарының іске асырылуы туралы баяндамасын;

2) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың ревизиялық комиссиясы төрағасының облыстық бюджеттің, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерінің атқарылуы туралы баяндамасын;

3) әкімнің не оны алмастыратын адамның облысты, республикалық маңызы бар қаланы, астананы дамыту бағдарламасының іске асырылуы туралы баяндамасын;

4) бюджеттік бағдарламалар әкімшілері бірінші басшыларының облысты, республикалық маңызы бар қаланы, астананы дамыту бағдарламаларының нысаналы индикаторларына қол жеткізілуі, бюджеттік бағдарламалардың іске асырылуы туралы баяндамаларын;

5) мәслихат уәкілеттік берген адамның (адамдардың) облыстық бюджеттің, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерінің атқарылуы туралы есеп бойынша қорытындысы бар баяндамасын тыңдайды.";

8) 132-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Жылдық есепті қараған кезде мәслихат:

1) әкімнің не оны алмастыратын адамның аудандық (облыстық маңызы бар қала) бюджеттің атқарылуы туралы баяндамасын;

2) облыстың тексеру комиссиясы төрағасының немесе төраға уәкілеттік берген мүшесінің аудандық (облыстық маңызы бар қала) бюджеттің атқарылуы туралы баяндамасын;

3) әкімнің не оны алмастыратын адамның ауданды (облыстық маңызы бар қаланы) дамыту бағдарламасының іске асырылуы туралы баяндамасын;

4) бюджеттік бағдарламалар әкімшілері бірінші басшыларының ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) даму бағдарламасының нысаналы индикаторларына қол жеткізілуі, бюджеттік бағдарламалардың іске асырылуы туралы баяндамаларын;

5) мәслихат уәкілеттік берген адамның (адамдардың) аудандық (облыстық маңызы бар қала) бюджеттің атқарылуы туралы есеп бойынша қорытындысы бар баяндамасын;

6) аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ бюджетінің атқарылуы туралы баяндамасын тыңдайды.".

2. "Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы" 1993 жылғы 8 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 2 және 3-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

"2-бап. Әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктердiң санаттары

1. Қазақстан Республикасының аумағы республикалық және жергiлiктi мүдделерді оңтайлы ұштастыру негiзiнде мемлекеттiк басқаруды жүзеге асыру үшін негiзгi екi санатқа – өңірлерге және елдi мекендерге бөлiнедi.

2. Өңір – Қазақстан Республикасының мүддесi үшiн құрылатын және басқарылатын, бiрнеше елдi мекен кіретін Қазақстан Республикасы аумағының бiр бөлiгi.

Республикалық әкімшілік-аумақтық құрылыстың негізгі буындары ретінде облыс, аудан және ауылдық округ өңірлер болып табылады.

Облыс облыстық маңызы бар қалалар мен аудандардан тұрады.

Аудан халқының жалпы саны 300 мың адамнан аспайтын аудандық маңызы бар қалалардан, ауылдардан, кенттерден, ауылдық округтерден тұрады.

Ауылдық округ халқының жалпы саны кемінде 500 адам болатын екі және одан көп ауылдық елді мекендерден тұрады.

3. Елдi мекен – Қазақстан Республикасы аумағының халық жинақы орналасқан, халық саны кемiнде 50 адам болатын, азаматтардың шаруашылық және басқа қоғамдық қызметi нәтижесiнде қалыптасқан, Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен есепке алынған және тiркелген әрі жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар басқаратын бiр бөлiгi.

Халқының саны 50 адамнан аз шаруа қоныстары мен өзге де қоныстар ең жақын маңдағы елді мекеннің құрамына енгiзiледi.

4. Қазақстан Республикасы аумағындағы елдi мекендер қалалық және ауылдық елдi мекендерге бөлiнедi:

1) республикалық, облыстық және аудандық маңызы бар қалалар, сондай-ақ олардың әкімшілік бағыныстылығындағы кенттер қалалық елдi мекендерге жатады;

2) өздерінің әкiмшiлiк бағыныстылығына қарамастан, барлық басқа елдi мекендер ауылдық елді мекендерге жатады.

5. Елдi мекендердің құрамдас бөліктері болады.

Шағын аудандар, қаладағы аудандар, алаңдар, даңғылдар, бульварлар, көшелер, тұйық көшелер, саябақтар, скверлер, көпірлер және басқа да бөліктер елді мекендердің құрамдас бөліктері болып табылады.

Облыстық маңызы бар қаладағы, республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы аудан қаладағы аудан болып табылады. Облыстық маңызы бар қаладағы, республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы аудан олардағы халық саны 400 мың адамнан асқан кезде құрылады. Қаладағы аудан халқының саны 200 мың адамнан кем болмауға тиіс.

3-бап. Елдi мекендердiң санаттары

Елдi мекендер мыналарға бөлінеді:

1) республикалық маңызы бар қалалар, оларға ерекше мемлекеттiк маңызы бар немесе халқының саны бiр миллион адамнан асатын елдi мекендер жатады;

2) облыстық маңызы бар қалалар, оларға iрi экономикалық және мәдени орталықтар болып табылатын, дамыған өндiрiстiк және әлеуметтiк инфрақұрылымы бар және халқының саны 50 мың адамнан асатын елдi мекендер жатады;

3) аудандық маңызы бар қалалар, оларға аумағында өнеркәсiптік кәсіпорындар, коммуналдық шаруашылық, мемлекеттiк тұрғын үй қоры, білім беру және денсаулық сақтау ұйымдарының, мәдени-ағарту және сауда объектілерінің дамыған желісi бар, халқының саны кемiнде 10 мың адам болатын елдi мекендер жатады;

4) кенттер, оларға халқының саны кемiнде 3 мың адам болатын елдi мекендер жатады.

Халық саны кемінде 2 мың болатын, жыл сайын емделу және демалу үшiн келетiндердің саны кемiнде олардың жартысын құрайтын, емдiк маңызы бар жерлерде орналасқан елдi мекендер де кенттерге теңестiрiледi. Оларға азаматтардың жазғы демалыс орындары болып табылатын, ересек халықтың кемiнде 25 пайызы ауыл шаруашылығымен тұрақты түрде айналысатын саяжай кенттері де жатады;

5) ауылдар – халқының саны кемінде 50 адам болатын елді мекендер.";

2) 11-баптың бірінші бөлігінің 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"4) тиісті аумақ халқының пікірін ескере отырып, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті өкілді және атқарушы органдарының ұсынуы бойынша облыстық ономастика комиссиясының қорытындысы негізінде ауылдарға, кенттерге, ауылдық округтерге атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту жөніндегі мәселелерді шешеді;";

3) 12-баптың бірінші бөлігінің 5) тармақшасындағы "ат қою және олардың атын өзгерту" деген сөздер "атау беру және оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту" деген сөздермен ауыстырылсын;

4) 13-бап мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:

"4-1) облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті өкілді және атқарушы органдары:

кенттер мен ауылдардың басқару органдарының пікірін ескере отырып, осы елді мекендердің шекараларын белгілейді және өзгертеді;

облыстық өкілді және атқарушы органдарға ауылдық округтердің шекараларын өзгерту туралы ұсыныстар енгізеді;

тиісті аумақ халқының пікірін ескере отырып, облыстық өкілді және атқарушы органдарға ауылдарға, кенттерге, ауылдық округтерге атау беру және оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту туралы ұсыныстар енгізеді;";

5) 14-баптың екінші бөлігінде:

1) тармақшадағы "аудандық өкілді" деген сөздер "аудандық (облыстық маңызы бар қала) өкілді" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) тармақшада:

"аудандық" деген сөзден кейін "(облыстық маңызы бар қала)" деген сөздермен толықтырылсын;

"ат қою және олардың атын өзгерту" деген сөздер "атау беру және оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту" деген сөздермен ауыстырылсын;

3) тармақша "аудандық" деген сөзден кейін "(облыстық маңызы бар қала)" деген сөздермен толықтырылсын;

6) 3-бөлім мынадай мазмұндағы 14-2-баппен толықтырылсын:

"14-2-бап. Елді мекендердің санаттарын өзгерту тәртібі

1. Қала мәртебесін өзгерту бес жыл ішінде осы Заңның 3-бабының 1), 2) және 3) тармақшаларында белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда жүзеге асырылады.

2. Ауыл, кент мәртебесін өзгерту үш жыл ішінде осы Заңның 3-бабының 4) және 5) тармақшаларында белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда жүзеге асырылады.

3. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, үш жыл ішінде осы Заңның 2-бабының 2-тармағы бесінші бөлігінің талаптарына сәйкес келмеген жағдайда ауылдық округ таратылады, ал оның ауылдық елді мекендері жақын маңдағы ауылдық округтерге немесе өзге де елді мекендерге қосылады.

4. Елді мекеннің санатын өзгерту рәсімі осы Заңда белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.";

7) 16-бапта:

мынадай мазмұндағы бірінші абзацпен толықтырылсын:

"Өңір шегінде әкімшілік-аумақтық құрылыс мәселелерін шешу үшін мыналар қажет:";

2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"2) жергілікті қоғамдастық жиынының шешілетін мәселенің мәніне қатысты хаттамалары;";

мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

"Осы Заңның 3-бабының 4) және 5) тармақшаларында белгіленген талаптарға сәйкес келмейтін елді мекендер таратылған кезде ғылыми сараптама актісін ұсыну талап етілмейді.".

3. "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 1-баптың 14) тармақшасы алып тасталсын;

2) 8-бапта:

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Мәслихат өз өкiлеттiгiн сессияларда мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органдары, депутаттары мен хатшысы арқылы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жүзеге асырады.";

3-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1) мәслихат хатшысын сайлайды және лауазымынан босатады және оның есептерiн тыңдайды;";

3) 10-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Мәслихаттың кезектi сессиясы жылына төрт реттен сиретпей шақырылады және оны мәслихат хатшысы жүргiзедi. Мәслихаттың кезектен тыс сессиясын осы мәслихатқа сайланған депутаттар санының кемiнде үштен бiрiнiң, сондай-ақ әкiмнiң ұсынысы бойынша мәслихат хатшысы шақырады және жүргiзедi. Кезектен тыс сессия кезектен тыс сессияны өткiзу туралы шешiм қабылданған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешiктiрiлмей шақырылады. Кезектен тыс сессияда оны шақыруға негiз болған ерекше мәселелер қаралуы мүмкiн.";

4) 11-баптың 2, 6 және 7-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Мәслихаттың бiрiншi сессиясын тиiстi аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы ашады және мәслихат хатшысы сайланғанға дейiн жүргiзедi. Одан әрi мәслихат сессиясын мәслихат хатшысы жүргiзедi.";

"6. Мәслихат сессиялары, әдетте, ашық сипатта болады. Жабық сессиялар өткiзуге, егер қатысып отырған депутаттардың жалпы санының көпшiлiгi осы үшiн дауыс берсе, мәслихат хатшысының немесе мәслихат сессиясына қатысып отырған депутаттар санының үштен бiрiнiң ұсынысы бойынша қабылданатын мәслихат шешiмiмен жол беріледi.

7. Мәслихат хатшысының шақыруы бойынша жергiлiктi атқарушы органдардың басшылары, тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бірлік аумағында орналасқан ұйымдардың басшылары мен өзге де лауазымды адамдары мәслихаттың қарауына жататын мәселелер бойынша ақпарат беру үшiн мәслихат сессиясына келуге мiндеттi.";

5) 14-баптың 1-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1) осы мәслихат сессиясының күн тәртiбi бойынша, сондай-ақ мәслихат сессиясында қаралатын кез келген мәселе бойынша мәслихатқа, мәслихат хатшысына ұсыныстар енгiзуге;";

6) 15-бапта:

1-тармақтағы "егер отырысқа олардың құрамына кiретiн депутаттар санының жартысынан астамы қатысса," деген сөздер "мүшелерінің жалпы санының жартысынан астамы болған кезде" деген сөздермен ауыстырылсын;

2-тармақтың екінші бөлігі алып тасталсын;

7) 18-бап алып тасталсын;

8) 19-бапта:

3-тармақта:

1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"1) мәслихат сессиясын және оның қарауына енгiзiлетiн мәселелердi дайындауды ұйымдастырады, сессияның күн тәртiбiн қалыптастырады, хаттаманың жасалуын қамтамасыз етедi, мәслихат сессиясында қабылданған немесе бекiтiлген шешiмдерге, өзге де құжаттарға қол қояды;";

мынадай мазмұндағы 1-1) және 1-2) тармақшалармен толықтырылсын:

"1-1) мәслихат сессиясын шақыру туралы шешiм қабылдайды;

1-2) мәслихат сессиясының отырысын жүргiзедi, мәслихат регламентiнiң сақталуын қамтамасыз етедi;";

11) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"11) осы Заңда, Қазақстан Республикасының заңнамасында, мәслихат регламенті мен шешімінде көзделген өзге де өкілеттіктерді орындайды.";

5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"5. Облыс, республикалық маңызы бар қала және астана мәслихатының хатшысы болмаған кезде оның өкілеттігін мәслихаттың тұрақты комиссияларының бірінің тұрақты негізде жұмыс істейтін төрағасы уақытша жүзеге асырады.

Аудан (облыстық маңызы бар қала) мәслихатының хатшысы болмаған кезде оның өкілеттігін мәслихаттың тұрақты комиссияларының бірінің төрағасы немесе мәслихат депутаты уақытша жүзеге асырады.";

мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:

"6. Егер мәслихат сессиясында дауыс беру кезiнде мәслихат депутаттарының дауысы тең бөлiнген жағдайда, мәслихат хатшысы шешушi дауыс құқығын пайдаланады.";

9) мынадай мазмұндағы 19-1-баппен толықтырылсын:

"19-1-бап. Мәслихаттың тұрақты комиссиясының төрағасы

1. Мәслихаттың тұрақты комиссиясының төрағасын мәслихат сессиясында депутаттар арасынан ашық дауыс беру арқылы депутаттардың жалпы санының көпшілік дауысымен мәслихат сайлайды және лауазымынан босатады.

Егер мәслихаттың тұрақты комиссиясының отырысында дауыс беру кезінде депутаттардың дауысы тең бөлінген жағдайда, мәслихаттың тұрақты комиссиясының төрағасы шешуші дауыс құқығын пайдаланады.

Мәслихаттың тұрақты комиссиясының төрағасы лауазымына кандидатураларды мәслихат депутаттары мәслихат сессиясында ұсынады.

2. Мәслихаттың тұрақты комиссиясының төрағасы:

1) тұрақты комиссияның отырысын және оның қарауына енгізілетін мәселелерді дайындауды ұйымдастырады, хаттаманың жасалуын қамтамасыз етеді және тұрақты комиссия отырысында қабылданған қаулыларға, өзге де құжаттарға қол қояды;

2) мәслихат депутаттарына өз өкілеттіктерін жүзеге асыруына жәрдемдеседі, оларды тұрақты комиссия қызметінің мәселелері жөніндегі қажетті ақпаратпен қамтамасыз етеді;

3) тұрақты комиссия депутаттарының сауалдары мен тұрақты комиссияның атына келіп түскен депутаттық жолданымдардың қаралуын бақылайды;

4) мәслихаттың тұрақты комиссиясының қаулыларын мәслихаттың интернет-ресурсында жариялауды қамтамасыз етеді, олардың орындалуын бақылау жөніндегі шараларды айқындайды;

5) осы Заңда, Қазақстан Республикасының заңнамасында, мәслихат регламенті мен шешімінде көзделген өзге де өкілеттіктерді орындайды.

3. Егер осы баптың 5-тармағында өзгеше көзделмесе, мәслихаттың тұрақты комиссияларының бірінің төрағасы болмаған кезде мәслихат хатшысының шешімі бойынша оның өкілеттігін мәслихаттың басқа тұрақты комиссиясының төрағасы немесе мәслихаттың осы тұрақты комиссиясының мүшесі болып табылатын депутат уақытша жүзеге асырады.

4. Облыс, республикалық маңызы бар қала, астана мәслихатының тұрақты комиссиясының төрағасы тұрақты негізде жұмыс істейтін лауазымды адам болуы мүмкін.

Тұрақты комиссиялардың тұрақты негізде жұмыс істейтін төрағаларының санын облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәслихаты айқындайды және ол екіден аспауға тиіс.

Облыс, республикалық маңызы бар қала, астана мәслихатының тұрақты комиссиясының тұрақты негізде жұмыс істейтін төрағасы мәслихаттың өкілеттігі мерзіміне сайланады және қатарынан екі реттен артық сайлана алмайды.

Бір саяси партияның мүшелері болып табылатын депутаттар облыс, республикалық маңызы бар қала және астана мәслихатының тұрақты комиссияларының тұрақты негізде жұмыс істейтін төрағалары бола алмайды.

5. Облыс, республикалық маңызы бар қала және астана мәслихатының тұрақты комиссияларының бірінің тұрақты негізде жұмыс істейтін төрағасы болмаған кезде оның өкілеттігін облыс, республикалық маңызы бар қала және астана мәслихатының тұрақты комиссиясының тұрақты негізде жұмыс істейтін басқа төрағасы немесе мәслихат хатшысының шешімі бойынша мәслихаттың осы тұрақты комиссиясының мүшесі болып табылатын депутат уақытша жүзеге асырады.";

10) 21-бапта:

1-тармақта:

1) және 9) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:

"1) сайлауға және мәслихат хатшысы, тұрақты комиссияның төрағасы немесе мүшесi болып сайлануға, мәслихаттың өзге де органдарына сайлануға;";

"9) жергілікті қоғамдастық жиындары мен жиналыстарына қатысуға;";

мынадай мазмұндағы 10), 11), 12), 13), 14), 15), 16), 17) және 18) тармақшалармен толықтырылсын:

"10) мәслихат сессиясында азаматтардың қоғамдық маңызы бар өтініштерін жария етуге;

11) мәслихаттардың құрылатын тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының құрамына кандидатураларды, оның ішінде өзінің жеке кандидатурасын ұсынуға;

12) мәслихат сайлайтын немесе тағайындайтын лауазымды адамдардың кандидатуралары бойынша өз пікірін білдіруге;

13) жарыссөздерге қатысуға, баяндамашыларға, сондай-ақ мәслихат сессиясы мен отырысына төрағалық етушіге сұрақтар қоюға;

14) мәслихаттардың өзі құрамына сайланған тұрақты комиссиялары мен өзге де органдары сессиясының және отырысының күн тәртібі бойынша, сондай-ақ олар талқылайтын мәселелерді қарау және олардың мәні бойынша ұсыныстар мен ескертулер енгізуге;

15) тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағында орналасқан мемлекеттік органдардың, қоғамдық бірлестіктердің және өзге де ұйымдардың Қазақстан Республикасының заңдары мен Қазақстан Республикасының заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілерін орындауын тексеру қажеттілігі туралы мәслихатқа ұсыныстар енгізуге;

16) мәслихат қабылдайтын актілердің жобаларына түзетулер енгізуге;

17) мәслихат құрған, сайлаған немесе бекіткен органдардың құрамына, сондай-ақ мәслихат сайлаған немесе бекіткен лауазымды адамдарға сенім білдіру туралы мәселе көтеруге;

18) осы Заңға, Қазақстан Республикасының заңнамасына және мәслихат регламентіне сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыруға құқылы.";

2-тармақ 4) тармақшасындағы "бөліністе тұруға міндетті." деген сөздер "бірлікте тұруға;" деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 5) және 6) тармақшалармен толықтырылсын:

"5) қоғамдық пікірді, азаматтардың, қоғамдық және өзге де ұйымдардың қажеттіліктері мен сұраныстарын зерделеуге, олар туралы мәслихат пен оның органдарына хабарлауға, оларды қанағаттандыру үшін ұсыныстар енгізуге және өзге де шаралар қабылдауға;

6) мәслихат хатшысына не өзі мүшесі болып табылатын тұрақты комиссияның төрағасына отырысқа келе алмайтыны туралы алдын ала хабарлауға міндетті.";

мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:

"2-1. Мәслихат депутаты мәслихат сессиясының жалпы отырыстарында немесе мәслихат органдарының отырыстарында қатарынан екі және одан көп рет дәлелсіз себептермен болмаған жағдайда, мәслихат хатшысы саяси партияның тиісті филиалының (өкілдігінің) басшы органына хабарлама хат жібереді.";

3-тармақ мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:

"Мәслихат депутаты азаматтардың құқықтарының бұзылуы немесе заңдылықты өзге де бұзушылықтар анықталған кезде бұзушылықты тоқтатуды талап етуге, ал қажет болған жағдайларда тиісті органдарға және лауазымды адамдарға бұзушылықтың жолын кесу талабымен жүгінуге құқылы.";

11) 21-1-бап мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:

"Депутаттық сауалға берілетін жауапқа осы баптың бірінші бөлігінде аталған адамдар немесе атына сауал жіберілген мемлекеттік органның бірінші басшысы не оның орынбасары қол қоюға тиіс.";

12) 21-2-баптың 2-тармағындағы "бес" деген сөз "үш" деген сөзбен ауыстырылсын;

13) мынадай мазмұндағы 21-3-баппен толықтырылсын:

"21-3-бап. Мәслихат депутаттарының біліктілігін арттыру

1. Мәслихаттар депутаттарының тиісті жергілікті бюджет қаражаты есебінен біліктілігін арттырудан өтуге құқығы бар.

2. Мәслихаттар депутаттарының біліктілігін арттырудан өту кезеңділігі сайланған депутат өкілеттігінің алғашқы екі жылы ішінде бес жылда бір рет болады.

3. Мәслихаттар депутаттарының біліктілігін арттыру жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында және олардың филиалдарында жүзеге асырылады.

4. Мәслихат аппараты Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес мәслихат депутаттарының біліктілігін арттыруға арналған шығыстарды жоспарлайды.";

14) 22-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"22-бап. Депутаттық қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстарды өтеу

Депутат тиісті мәслихаттың регламентінде айқындалған тәртіппен, депутаттық өкілеттіктерді жүзеге асыруға байланысты мәслихат сессияларын, тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының отырыстарын өткізу кезеңінде, депутаттық өкілеттіктерді жүзеге асыру уақытында және мәслихат депутаттарының біліктілігін арттыру кезеңінде оған негізгі жұмыс орны бойынша жергілікті бюджет қаражаты есебінен орташа жалақысы, бірақ осы қызметте бір жылға дейінгі жұмыс өтілі бар тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік әкімі аппараты басшысының жалақысынан аспайтын мөлшерде және жол жүру уақыты ескеріліп, мәслихат сессиялары, тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарының отырыстары өтетін, біліктілікті арттырудан өтетін мерзімдегі іссапар шығыстары өтеле отырып, қызметтік міндеттерін орындаудан босатылады.";

15) 27-бап мынадай мазмұндағы 1-5-тармақпен толықтырылсын:

"1-5. Республикалық маңызы бар қаланың, астананың әкімдігі жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидаларына сәйкес, жерлеу жөніндегі істі ұйымдастыру туралы шарт талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады, сондай-ақ қабірге арналған жер учаскелерін есепке алу мен тіркеу деректерін (мәліметтерін) жинақтауды ұйымдастырады.";

16) 31-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 32) және 33) тармақшалармен толықтырылсын:

"32) жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидаларына сәйкес, қабірге арналған жер учаскелерін есепке алу мен тіркеу деректерін (мәліметтерін) жинақтауды ұйымдастырады;

33) жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидаларына сәйкес, жерлеу жөніндегі істі ұйымдастыру туралы шарт талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады.";

17) 33-бапта:

1-тармақтың 4) тармақшасының бірінші және екінші абзацтары мынадай редакцияда жазылсын:

"4) мыналарды:

шектi санын Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын аудан (облыстық маңызы бар қала) әкiмiнiң орынбасарларын;";

мынадай мазмұндағы 1-2-тармақпен толықтырылсын:

"1-2. Облыстық маңызы бар қала әкімі жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидаларына сәйкес, қабірге арналған жер учаскелерін есепке алу мен тіркеуді жүргізеді.";

18) 35-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 21-1) тармақшамен толықтырылсын:

"21-1) жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидаларына сәйкес, қабірге арналған жер учаскелерін есепке алу мен тіркеуді жүргізеді;";

19) 38-1-бап мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:

"4-1. Әкім аппараты ауылдарда, кенттерде, ауылдық округтерде құрылады.

Әкім аппараты халқының саны кемінде 500 адам болатын ауылдарда, ауылдық округтерде құрылады.

Халқының саны кемінде 250 адам болатын ауылдарда әкім аппаратын құруға мынадай талаптардың біріне сәйкес келген кезде:

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасынан 25 километрге дейінгі қашықтықта орналасса;

50 километр радиуста тиісті ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) басқа елді мекені болмаса, жол беріледі.";

20) 39-3-бапта:

2-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2) төрт жыл мерзімге жергілікті қоғамдастық жиналысының жиырма бес адамға дейінгі мөлшердегі құрамын айқындау;";

6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"6. Ауыл, шағын аудан, көше, көппәтерлі тұрғын үй тұрғындары жергілікті қоғамдастығының бөлек жиындарын өткізуге жол беріледі.

Жергілікті қоғамдастықтың бөлек жиынын өткізу үшін аудандық маңызы бар қаланың, ауылдың, кенттің, ауылдық округтің аумағы учаскелерге (ауылдар, шағын аудандар, көшелер, көппәтерлі тұрғын үйлер) бөлінеді. Ауыл, шағын аудан, көше, көппәтерлі тұрғын үй тұрғындары жергілікті қоғамдастығының бөлек жиындарында жергілікті қоғамдастық жиынына қатысу үшін саны үш адамнан аспайтын өкілдер сайланады.

Жергілікті қоғамдастықтың бөлек жиындарын өткізудің және жергілікті қоғамдастық жиынына қатысу үшін ауыл, шағын аудан, көше, көппәтерлі тұрғын үй тұрғындары өкілдерінің санын айқындаудың тәртібін аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, ауылдық округтердің әкімдері әзірлейді және аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) мәслихаттары бекітеді.

Жергілікті қоғамдастықтың бөлек жиындарын өткізудің үлгілік тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.";

8-тармақтың бірінші бөлігіндегі "көше, көппәтерлі тұрғын үй тұрғындарының бөлек жергілікті қоғамдастық жиынын" деген сөздер "шағын аудан, көше, көппәтерлі тұрғын үй тұрғындары жергілікті қоғамдастығының бөлек жиынын" деген сөздермен ауыстырылсын;

9-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"9. Жергілікті қоғамдастық жиыны осы аумақта тұратын және оған қатысуға құқығы бар жергілікті қоғамдастық мүшелерінің кемінде он пайызы қатысқан кезде өтті деп есептеледі.".

4. "Қазақстан Республикасы астанасының мәртебесі туралы" 2007 жылғы 21 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

9-баптың 27) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"27) Қазақстан Республикасының Жер кодексінде және "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен жер учаскесін мемлекет мұқтаждығы үшін алып қоюға байланысты жер учаскелерін және (немесе) өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруды жүзеге асырады;".

5. "Құқықтық актілер туралы" 2016 жылғы 6 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына:

1) 35-баптың 1-тармағының 4) тармақшасындағы "мәслихат сессиясының төрағасы және" деген сөздер алып тасталсын;

2) 35-1-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:

"4-1) аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, ауылдық округтердің бюджеттерін бекіту немесе нақтылау туралы мәслихаттардың нормативтік құқықтық шешімдеріне;".

2-бап.

1. Осы Заң, 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 1-тармағының 3) және 4) тармақшаларын, 3-тармағы 9) тармақшасының он үшінші – он жетінші абзацтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

2. Осы Заңның 1-бабы 3-тармағының 8) тармақшасы он бірінші абзацының қолданысы 2022 жылғы 1 қаңтарға дейін тоқтатыла тұрсын, тоқтатыла тұру кезеңінде осы абзац мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:

"5. Облыс, республикалық маңызы бар қала және астана мәслихатының хатшысы болмаған кезде оның өкілеттіктерін мәслихаттың тұрақты комиссияларының бірінің төрағасы уақытша жүзеге асырады.".

Қазақстан Республикасының Президенті

Қ. ТОҚАЕВ