О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам защиты прав ребенка, образования, информации и информатизации

Закон Республики Казахстан от 3 мая 2022 года № 118-VII ЗРК.

      Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие настоящего Закона см. ст. 2

      Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

      1. В Кодекс Республики Казахстан от 26 декабря 2011 года "О браке (супружестве) и семье":

      1) оглавление исключить;

      2) пункт 1 статьи 122 дополнить частью второй следующего содержания:

      "Если несовершеннолетнему необходимо немедленно назначить опекуна или попечителя в лице родственника, отчима (мачехи), органы, осуществляющие функции по опеке или попечительству, вправе установить опеку или попечительство без прохождения психологической подготовки при условии прохождения им психологической подготовки в течение одного календарного года с момента приема ребенка на воспитание в семью. В случае, если опекун или попечитель в установленный срок не прошел психологическую подготовку, орган, осуществляющий функции по опеке или попечительству, инициирует вопрос об отмене опеки или попечительства.".

      2. В Кодекс Республики Казахстан от 7 июля 2020 года "О здоровье народа и системе здравоохранения":

      пункт 2 статьи 12 дополнить подпунктом 6-1) следующего содержания:

      "6-1) создают медицинские реабилитационные центры (отделения) для детей с ограниченными возможностями в городах республиканского и областного значения, столице, а также районных центрах, в том числе и на объектах существующей инфраструктуры субъектов здравоохранения данных населенных пунктов, с целью оказания реабилитационных услуг в соответствии со стандартом организации оказания медицинской реабилитации, правилами оказания медицинской помощи;".

      3. В Закон Республики Казахстан от 16 апреля 1997 года "О жилищных отношениях":

      в части четвертой пункта 1 статьи 71 слова "шести месяцев" заменить словами "трех месяцев".

      4. В Закон Республики Казахстан от 23 июля 1999 года "О средствах массовой информации":

      дополнить статьей 18-4 следующего содержания:

      "Статья 18-4. Заявления по вопросам рассмотрения фактов кибербуллинга на интернет-ресурсах в отношении ребенка

      1. Гражданин либо законный представитель ребенка в случае выявления в отношении ребенка фактов кибербуллинга вправе в письменном виде или в форме электронного документа обращаться в уполномоченный орган с заявлением о совершаемых фактах кибербуллинга в отношении ребенка с указанием наименования интернет-ресурса, в котором происходят противоправные действия.

      Заявления, поданные в письменном виде или в форме электронного документа, направляются за подписью и (или) удостоверяются посредством электронной цифровой подписи.

      Заявление по фактам кибербуллинга в отношении ребенка рассматривается экспертной группой в течение трех рабочих дней со дня его поступления.

      Порядок создания экспертной группы, а также рассмотрения заявления по фактам кибербуллинга в отношении ребенка определяется уполномоченным органом. Ответ представляется на государственном языке или языке обращения.

      В случаях, когда запрашиваемая информация входит в компетенцию нескольких обладателей информации и при ответе на заявление требуется получение информации от иных обладателей информации, срок рассмотрения может быть однократно продлен уполномоченным органом не более чем на пятнадцать календарных дней, а заявителю сообщается в течение двух рабочих дней с момента продления срока рассмотрения.

      2. В рассмотрении заявления отказывается, если в содержании заявления не указан интернет-ресурс, на котором совершаются факты кибербуллинга в отношении ребенка.

      3. За непредставление или несвоевременное представление ответа на заявление гражданина либо законного представителя ребенка по фактам кибербуллинга должностные лица уполномоченного органа несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      4. Отказ в рассмотрении заявления может быть обжалован гражданином либо законным представителем ребенка в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Примечание. В целях настоящей статьи под кибербуллингом понимаются систематические (два и более раза) действия унизительного характера в отношении ребенка, преследование и (или) запугивание ребенка, в том числе направленные на принуждение к совершению или отказу от совершения какого-либо действия, с использованием интернет-ресурса.".

      5. В Закон Республики Казахстан от 8 августа 2002 года "О правах ребенка в Республике Казахстан":

      1) статью 1 дополнить подпунктом 4-1) следующего содержания:

      "4-1) травля (буллинг) ребенка ‒ систематические (два и более раза) действия унизительного характера, преследование и (или) запугивание, в том числе направленные на принуждение к совершению или отказу от совершения какого-либо действия, а равно те же действия, совершенные публично или с использованием средств массовой информации и (или) сетей телекоммуникаций (кибербуллинг);";

      2) пункт 2 статьи 10 после слов "унижающего человеческое достоинство обращения," дополнить словами "травли (буллинга) ребенка,";

      3) в части десятой пункта 1 статьи 30 слова "для установления родителей или других законных представителей" заменить словами "для установления родителей или других законных представителей и передачи им".

      6. В Закон Республики Казахстан от 5 июля 2004 года "О связи":

      1) подпункт 6-9) пункта 1 статьи 8 исключить;

      2) в статье 41-1:

      по всему тексту слова "в области информации", "в области связи, информации", "в области связи и информации" заменить соответственно словами "в области средств массовой информации", "в областях связи, средств массовой информации", "в областях связи, средств массовой информации";

      пункт 1 после слов "детскую порнографию," дополнить словами "в целях кибербуллинга в отношении ребенка,";

      пункт 1-1:

      после слов "операторы связи и (или)" дополнить словами "собственники и (или) законные представители онлайн-платформ, и (или)";

      дополнить частью второй следующего содержания:

      "Уполномоченный орган в области средств массовой информации утверждает правила взаимодействия государственных органов по вопросам соблюдения в сетях телекоммуникаций требований законодательства Республики Казахстан.";

      пункт 2 после слов "направляют операторам связи" дополнить словами ", собственникам и (или) законным представителям онлайн-платформ";

      в пункте 3:

      абзац первый после слов "Операторы связи" дополнить словами ", собственники и (или) законные представители онлайн-платформ";

      подпункт 1) дополнить словами ", если иное не установлено законами Республики Казахстан";

      в подпункте 2) слова "во взаимодействии с органами национальной безопасности Республики Казахстан, и при необходимости, совместно с правоохранительными органами определяют лицо, использующее" заменить словами "оказывают содействие органам национальной безопасности Республики Казахстан и правоохранительным органам Республики Казахстан в установлении лица, использующего";

      пункт 4 после слов "установленного порядка" дополнить словами ", в целях кибербуллинга в отношении ребенка";

      пункт 5 изложить в следующей редакции:

      "5. После получения уведомления, указанного в пункте 4 настоящей статьи, и проверки его достоверности уполномоченный орган в области средств массовой информации дает поручение операторам связи и (или) собственникам и (или) законным представителям онлайн-платформ, и (или) государственной технической службе об отмене предписания, указанного в пунктах 1-1 и 2 настоящей статьи, и возобновлении доступа к интернет-ресурсу в порядке, определяемом уполномоченным органом в области средств массовой информации.";

      пункт 6 после слов "Операторы связи и (или)" дополнить словами "собственники и (или) законные представители онлайн-платформ, и (или)";

      пункт 7 после слов "операторы связи" дополнить словами ", собственники и (или) законные представители онлайн-платформ".

      7. В Закон Республики Казахстан от 9 июля 2004 года "О профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и предупреждении детской безнадзорности и беспризорности":

      1) подпункт 1) пункта 1 статьи 11 изложить в следующей редакции:

      "1) безнадзорных и беспризорных в возрасте от трех до восемнадцати лет для установления родителей или других законных представителей и передачи им;";

      2) подпункт 1) пункта 3 статьи 14-1 изложить в следующей редакции:

      "1) установления родителей или других законных представителей и передачи им;".

      8. В Закон Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании":

      1) в статье 1:

      дополнить подпунктом 4-2) следующего содержания:

      "4-2) травля (буллинг) ребенка – систематические (два и более раза) действия унизительного характера, преследование и (или) запугивание, в том числе направленные на принуждение к совершению или отказу от совершения какого-либо действия, а равно те же действия, совершенные публично или с использованием средств массовой информации и (или) сетей телекоммуникаций (кибербуллинг);";

      в подпункте 13-1) слова "общежитиях и государственного образовательного заказа на среднее образование в частных организациях образования" заменить словами "общежитиях, государственного образовательного заказа на среднее образование в частных организациях образования, государственного образовательного заказа на подготовку кадров с высшим и послевузовским образованием и выплату государственных стипендий, за исключением государственных именных стипендий";

      в подпункте 28-2) слова "для установления родителей или других законных представителей" заменить словами "для установления родителей или других законных представителей и передачи им";

      дополнить подпунктом 48-4) следующего содержания:

      "48-4) онлайн-обучение – форма обучения по конкретным направлениям подготовки кадров, при которой обучающийся получает высшее и (или) послевузовское образование посредством информационно-коммуникационных технологий и Интернета для взаимодействия между педагогом и обучающимся вне зависимости от пространственного и временного расстояния;";

      2) в статье 5:

      в части первой:

      дополнить подпунктами 3-1), 4-2) и 4-3) следующего содержания:

      "3-1) определяет юридическое лицо со стопроцентным участием государства, которое осуществляет координацию проведения международных сопоставительных исследований качества образования и подготовку ежегодного национального доклада о состоянии развития образования, а также формирование, сопровождение, системно-техническое обслуживание, интеграцию и обеспечение информационной безопасности информационной системы "Национальная образовательная база данных";";

      "4-2) разрабатывает и утверждает правила формирования, сопровождения, системно-технического обслуживания, интеграции и обеспечения информационной безопасности информационной системы "Национальная образовательная база данных";

      4-3) разрабатывает и утверждает минимальные требования к объектам информатизации в области образования;";

      подпункт 5-2) изложить в следующей редакции:

      "5-2) разрабатывает и утверждает типовые учебные программы цикла или модуля общеобразовательных дисциплин для организаций технического и профессионального, послесреднего, высшего и (или) послевузовского образования;";

      дополнить подпунктом 5-3) следующего содержания:

      "5-3) разрабатывает и утверждает правила ведения реестров образовательных программ, реализуемых организациями технического и профессионального, послесреднего, высшего и (или) послевузовского образования, а также основания включения в реестры образовательных программ и исключения из них;";

      подпункт 6) изложить в следующей редакции:

      "6) разрабатывает и утверждает типовые учебные планы и типовые учебные программы уровней дошкольного воспитания и обучения, начального, основного среднего и общего среднего образования;";

      абзацы седьмой и восьмой подпункта 8) дополнить словами "и формам обучения";

      подпункт 14-3) изложить в следующей редакции:

      "14-3) утверждает перечень направлений подготовки кадров с высшим и послевузовским образованием, обучение по которым в форме экстерната и онлайн-обучения не допускается;";

      дополнить подпунктом 19-5) следующего содержания:

      "19-5) разрабатывает и утверждает правила выбора учебников и учебно-методических комплексов педагогами государственных организаций образования;";

      подпункт 23-1) изложить в следующей редакции:

      "23-1) определяет и утверждает базовые учебники и учебно-методические комплексы по отдельным предметам для организаций среднего образования;";

      подпункты 23-2) и 23-3) исключить;

      подпункт 25) дополнить словами "и в форме онлайн-обучения по образовательным программам высшего и (или) послевузовского образования;";

      подпункт 29-1) дополнить словами "и критерии их отбора";

      дополнить подпунктами 29-3), 29-4), 29-5), 46-25) и 46-26) следующего содержания:

      "29-3) формирует и утверждает перечень международных олимпиад по общеобразовательным предметам и международных конкурсов исполнителей, спортивных соревнований, по которым победители и призеры (награжденные дипломами первой, второй и третьей степени) последних трех лет зачисляются с присуждением образовательного гранта в организации образования, реализующие образовательные программы высшего образования, и критерии их отбора;

      29-4) формирует и утверждает перечень международных олимпиад по общеобразовательным предметам, по которым победители, призеры и педагоги, подготовившие их, поощряются единовременным вознаграждением за счет бюджетных средств;

      29-5) утверждает правила выплаты единовременного вознаграждения победителям и призерам международных олимпиад по общеобразовательным предметам, педагогам, подготовившим их, а также утверждает размеры единовременного вознаграждения победителям и призерам международных олимпиад по общеобразовательным предметам, педагогам, подготовившим их;";

      "46-25) разрабатывает и утверждает правила деятельности психологической службы в организациях среднего образования;

      46-26) по согласованию с уполномоченным органом соответствующей отрасли разрабатывает и утверждает правила профилактики травли (буллинга) ребенка;";

      часть вторую после цифр "27)," дополнить цифрами "29-3),";

      3) в статье 6:

      подпункт 24-6) пункта 2 исключить;

      подпункт 24-1) пункта 3 исключить;

      4) статью 7 дополнить пунктами 3 и 4 следующего содержания:

      "3. Информационная система "Национальная образовательная база данных" предназначена для сбора, обработки и анализа административных и иных данных в области образования, а также обеспечения информационного взаимодействия с другими объектами информатизации.

      4. Сбор, обработка и защита персональных данных, содержащихся в объектах информатизации в области образования, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о персональных данных и их защите.";

      5) пункт 1 статьи 14 дополнить частью четвертой следующего содержания:

      "Рабочие учебные планы и рабочие учебные программы разрабатываются организациями, реализующими образовательные программы технического и профессионального, послесреднего образования на основе образовательных программ и типовых учебных программ цикла или модуля общеобразовательных дисциплин.";

      6) в статье 26:

      пункт 3 дополнить частью второй следующего содержания:

      "Победители и призеры международных олимпиад по общеобразовательным предметам и международных конкурсов исполнителей, спортивных соревнований (награжденные дипломами первой, второй и третьей степени) последних трех лет по перечню, утвержденному уполномоченным органом в области образования, зачисляются с присуждением образовательного гранта в организации образования, реализующие образовательные программы высшего образования, на основании их заявления при условии соответствия выбранной ими специальности предмету олимпиады, конкурса или спортивного соревнования.";

      подпункт 3) пункта 5 дополнить словами ", за исключением лиц, указанных в части второй пункта 3 настоящей статьи";

      7) в статье 27 слова "заочного обучения и экстерната" заменить словами "заочного обучения, онлайн-обучения и экстерната";

      8) часть вторую пункта 2 статьи 35 изложить в следующей редакции:

      "Обучение по образовательным программам высшего образования осуществляется в формах очного обучения и (или) онлайн-обучения, и (или) экстерната.";

      9) в части второй пункта 1 статьи 36 слова "форме очного обучения" заменить словами "формах очного обучения и (или) онлайн-обучения";

      10) пункт 4 статьи 37 изложить в следующей редакции:

      "4. Повышение квалификации руководящих кадров, педагогов осуществляется не реже одного раза в три года и научных работников организаций образования не реже одного раза в пять лет.";

      11) подпункт 1) пункта 2 статьи 40 изложить в следующей редакции:

      "1) для подвидов образовательной деятельности, требующих лицензирования, с момента получения лицензии и (или) приложения к лицензии, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан, и прекращается с момента вступления в законную силу решения суда о лишении лицензии и (или) приложения к лицензии или признании их недействительными либо решения уполномоченного органа в области образования о лишении лицензии и (или) приложения к лицензии в порядке, установленном законами Республики Казахстан;";

      12) в статье 42:

      пункт 2 дополнить частью второй следующего содержания:

      "На организации высшего и (или) послевузовского образования требования части первой настоящего пункта не распространяются.";

      дополнить пунктом 3 следующего содержания:

      "3. В случаях лишения (отзыва), прекращения действия лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью или ликвидации организации высшего и (или) послевузовского образования ее учредитель (учредители) в течение двух месяцев с момента принятия решения о лишении (отзыве), прекращении действия лицензии и (или) приложения к лицензии обеспечивает:

      1) перевод обучающихся для продолжения обучения и передачу их личных дел в другие организации высшего и (или) послевузовского образования;

      2) передачу личных дел лиц, не завершивших образование или не прошедших итоговую аттестацию, а также личных дел и копий документов об образовании лиц, завершивших обучение в организации образования в предыдущие годы, в соответствующий государственный архив.";

      13) пункт 3 статьи 43 дополнить подпунктом 2-5) следующего содержания:

      "2-5) разработка и утверждение образовательных программ технического и профессионального, послесреднего образования в соответствии с государственными общеобязательными стандартами образования;";

      14) в статье 57:

      пункт 1 после слов "в соответствии с" дополнить словами "настоящим Законом и";

      в пункте 2:

      в части второй слова ", срок обучения по квалификации," исключить;

      часть третью дополнить словами "и формам обучения";

      часть четвертую:

      после слова "код" дополнить словами ", срок действия (за исключением приложения к лицензии, выданного до момента введения в действие пункта 3-1 настоящей статьи)";

      дополнить словами "и форма обучения";

      пункт 3 изложить в следующей редакции:

      "3. Лицензиар создает консультативно-совещательный орган для коллегиального и гласного рассмотрения вопросов выдачи, прекращения лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью, а также переоформления лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью в случаях, предусмотренных частями четвертой, пятой и шестой пункта 3-1 настоящей статьи.";

      дополнить пунктом 3-1 следующего содержания:

      "3-1. Лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью выдаются без ограничения срока их действия для организаций образования, реализующих образовательные программы начального, основного среднего, общего среднего, технического и профессионального, послесреднего образования, а также для Академии правосудия, военных, специальных учебных заведений.

      Лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью для организаций высшего и (или) послевузовского образования выдаются со сроком действия пять лет.

      Срок действия лицензии и (или) приложения к лицензии исчисляется с даты ее выдачи.

      Лицензиат подает заявление для переоформления лицензии и (или) приложения к лицензии не ранее чем за четыре месяца, но не позднее тридцати рабочих дней до истечения срока их действия с приложением:

      1) документов, предусмотренных пунктом 3 статьи 33 Закона Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях";

      2) сведений и документов о соответствии квалификационным требованиям, предъявляемым к образовательной деятельности.

      Лицензиар в течение двадцати рабочих дней со дня регистрации документов заявителя:

      1) рассматривает заявление о переоформлении лицензии и (или) приложения к лицензии организаций высшего и (или) послевузовского образования;

      2) осуществляет разрешительный контроль на соответствие квалификационным требованиям, предъявляемым к образовательной деятельности;

      3) переоформляет лицензию и (или) приложение к лицензии организаций высшего и (или) послевузовского образования либо отказывает в их переоформлении.

      Лицензиар отказывает в переоформлении лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью по следующим основаниям:

      1) несоблюдение требования части четвертой настоящего пункта либо ненадлежащее оформление документов;

      2) несоответствие заявителя квалификационным требованиям, предъявляемым к образовательной деятельности.";

      пункт 5 изложить в следующей редакции:

      "5. Лицензиар имеет право приостановить действие лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью на срок до шести месяцев в порядке, предусмотренном Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.

      В период приостановления действия лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью лицензиат:

      1) продолжает учебный процесс;

      2) завершает учебный год обучения с выдачей документа об образовании;

      3) устраняет нарушения, повлекшие приостановление действия лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью.

      При приостановлении действия лицензии и (или) приложения к лицензии на занятие образовательной деятельностью лицензиат не вправе:

      1) участвовать в конкурсе на размещение государственного образовательного заказа;

      2) производить действия с лицензией и (или) приложением к лицензии на занятие образовательной деятельностью (прекращение, переоформление, получение новых приложений к приостановленной лицензии на занятие образовательной деятельностью);

      3) осуществлять прием на обучение, в том числе путем перевода и восстановления из других организаций образования.";

      15) статью 67-1 дополнить пунктом 3 следующего содержания:

      "3. Срок действия лицензии и (или) приложения к лицензии, установленный частью второй пункта 3-1 статьи 57 настоящего Закона, не распространяется на лицензии и (или) приложения к лицензии, выданные организациям высшего и (или) послевузовского образования до момента введения в действие данной нормы.".

      9. В Закон Республики Казахстан от 29 декабря 2008 года "О специальных социальных услугах":

      часть первую пункта 3 статьи 16 дополнить подпунктами 7) и 8) следующего содержания:

      "7) составлять индивидуальный план по оказанию специальных социальных услуг;

      8) соблюдать нормы профессиональной этики поведения, утверждаемые уполномоченным органом в области социальной защиты населения по согласованию с уполномоченными органами в области здравоохранения и образования.".

      10. В Закон Республики Казахстан от 16 мая 2014 года "О разрешениях и уведомлениях":

      1) пункт 8 статьи 33 дополнить словами ", за исключением случая, указанного в подпункте 7) части первой пункта 1 настоящей статьи, лицензии и (или) приложения к лицензиям на занятие образовательной деятельностью переоформляются в срок, предусмотренный пунктом 3-1 статьи 57 Закона Республики Казахстан "Об образовании";

      2) статью 36 дополнить пунктом 7 следующего содержания:

      "7. Особые условия выдачи и переоформления лицензии и (или) приложения к лицензии на право занятия деятельностью в сфере образования определяются Законом Республики Казахстан "Об образовании".

      В приложении к лицензии в качестве особых условий выдачи лицензии указывается срок действия.";

      3) строку 3 приложения 1 изложить в следующей редакции:

      "

3.

Лицензия на занятие образовательной деятельностью

1. Предоставление начального образования.

Неотчуждаемая;
класс 1

2. Предоставление основного среднего образования.

Неотчуждаемая;
класс 1

3. Предоставление общего среднего образования.

Неотчуждаемая;
класс 1

4. Предоставление технического и профессионального образования по квалификациям, для военных, специальных учебных заведений по группам специальностей.

Неотчуждаемая;
класс 1

5. Предоставление послесреднего образования по квалификациям, для военных, специальных учебных заведений по группам специальностей.

Неотчуждаемая;
класс 1

6. Предоставление высшего образования по направлениям подготовки кадров и формам обучения.

Неотчуждаемая;
срок действия 5 лет
(за исключением лицензий и (или) приложений к лицензии, выданных военным, специальным учебным заведениям, а также выданных до введения в действие пункта 3-1 статьи 57 Закона Республики Казахстан "Об образовании" организациям высшего и (или) послевузовского образования);
класс 1

7. Предоставление послевузовского образования по направлениям подготовки кадров и формам обучения.

Неотчуждаемая;
срок действия 5 лет
(за исключением лицензий и (или) приложений к лицензии, выданных Академии правосудия, военным, специальным учебным заведениям, а также выданных до введения в действие пункта 3-1 статьи 57 Закона Республики Казахстан "Об образовании" организациям высшего и (или) послевузовского образования);
класс 1

8. Предоставление духовного образования.

Неотчуждаемая;
класс 1

      ".

      11. В Закон Республики Казахстан от 24 ноября 2015 года "Об информатизации":

      1) статью 1 дополнить подпунктами 47-2) и 51-1) следующего содержания:

      "47-2) сервис обмена мгновенными сообщениями – программное обеспечение, предназначенное и (или) используемое пользователями для обмена мгновенными сообщениями либо их передачи конкретно определенному лицу (определенным лицам) в режиме реального времени с использованием сетей телекоммуникаций, за исключением программного обеспечения, предназначенного для предоставления финансовых услуг и электронной коммерции.";

      "51-1) онлайн-платформа – интернет-ресурс и (или) сервис обмена мгновенными сообщениями, предназначенные для распространения информации пользователем посредством созданной им персональной страницы путем размещения, приема и (или) передачи знаков и (или) сигналов, и (или) голосовой информации, и (или) письменного текста, и (или) изображения, и (или) звуков, и (или) сообщений конкретно определенному или неопределенному кругу лиц, за исключением интернет-ресурса и (или) сервиса обмена мгновенными сообщениями, предназначенных для предоставления финансовых услуг и электронной коммерции;";

      2) дополнить статьей 18-2 следующего содержания:

      "Статья 18-2. Деятельность иностранной онлайн-платформы и сервиса обмена мгновенными сообщениями на территории Республики Казахстан

      1. Для осуществления деятельности на территории Республики Казахстан собственники и (или) иные законные представители иностранной онлайн-платформы и (или) сервиса обмена мгновенными сообщениями, среднесуточный доступ к которым в течение месяца составляет более ста тысяч пользователей, находящихся на территории Республики Казахстан, назначают своего законного представителя по взаимодействию с уполномоченным органом в области средств массовой информации.

      Часть первая настоящего пункта не распространяется на сервисы обмена мгновенными сообщениями, осуществляющие функции внутрикорпоративных сервисов по обмену сообщениями, служб электронной почты.

      2. Уполномоченный орган в области средств массовой информации ведет реестр законных представителей иностранных онлайн-платформ и (или) сервисов обмена мгновенными сообщениями, осуществляющих взаимодействие с уполномоченным органом в области средств массовой информации, в соответствии с порядком, определяемым уполномоченным органом в области средств массовой информации.

      3. Онлайн-платформа или сервис обмена мгновенными сообщениями, осуществляющие деятельность в Интернете на территории Республики Казахстан, обязаны установить программу для определения количества пользователей данным ресурсом в Интернете.

      4. Уполномоченный орган в области средств массовой информации вправе:

      1) в целях проверки сведений о количестве пользователей онлайн-платформы или сервиса обмена мгновенными сообщениями запрашивать у онлайн-платформы или сервиса обмена мгновенными сообщениями информацию о количестве пользователей в сутки;

      2) в случае, если онлайн-платформа или сервис обмена мгновенными сообщениями не установят программу для определения количества пользователей информационным ресурсом в Интернете, собственными ресурсами определять количество их пользователей.

      5. Законный представитель иностранной онлайн-платформы, осуществляющий взаимодействие с уполномоченным органом в области средств массовой информации, в течение двадцати четырех часов после получения предписания уполномоченного органа обязан принять меры по удалению информации, признанной кибербуллингом в отношении ребенка.

      6. Законный представитель иностранной онлайн-платформы и (или) сервиса обмена мгновенными сообщениями, осуществляющий взаимодействие с уполномоченным органом в области средств массовой информации, обеспечивает исполнение вступивших в законную силу решений судов, прием, рассмотрение и принятие мер по предписаниям, представлениям, уведомлениям или решениям государственных органов, установленным статьей 41-1 Закона Республики Казахстан "О связи".";

      3) пункт 7 статьи 35 после слов "уполномоченный орган" дополнить словами "в области средств массовой информации";

      4) статью 66 дополнить пунктом 3 следующего содержания:

      "3. Собственники и (или) иные законные представители иностранной онлайн-платформы и (или) сервиса обмена мгновенными сообщениями, среднесуточный доступ к которым в течение месяца составляет более ста тысяч пользователей, находящихся на территории Республики Казахстан, обязаны в течение шести месяцев после введения в действие статьи 18-2 настоящего Закона назначить своего законного представителя по взаимодействию с уполномоченным органом в области средств массовой информации.

      В случае продолжения осуществления деятельности иностранной онлайн-платформы или сервиса обмена мгновенными сообщениями без соблюдения требования, установленного частью первой настоящего пункта, уполномоченный орган в области средств массовой информации вправе ограничить их деятельность на территории Республики Казахстан в соответствии с законами Республики Казахстан.".

      12. В Закон Республики Казахстан от 27 декабря 2019 года "О статусе педагога":

      1) в подпункте 12) пункта 1 статьи 7 слова "пять лет" заменить словами "три года";

      2) пункт 3 статьи 9 дополнить частью второй следующего содержания:

      "Педагог, подготовивший победителя, призера международных олимпиад по общеобразовательным предметам по перечню, определяемому уполномоченным органом в области образования, поощряется единовременным вознаграждением за счет бюджетных средств в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об образовании".".

      Статья 2.

      Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением:

      1) абзацев пятого, восьмого, десятого, одиннадцатого, четырнадцатого, пятнадцатого, шестнадцатого и семнадцатого подпункта 2) пункта 6, подпунктов 5), 13), абзацев пятого, шестого, седьмого, восьмого, одиннадцатого, двенадцатого, тринадцатого, четырнадцатого, пятнадцатого, шестнадцатого, семнадцатого, восемнадцатого, девятнадцатого, двадцатого, двадцать первого, двадцать второго, двадцать третьего, двадцать четвертого подпункта 14) пункта 8, подпунктов 2) и 3) пункта 10, подпункта 2) пункта 11 статьи 1, которые вводятся в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования;

      2) подпункта 12) пункта 8 статьи 1, который вводится в действие после дня введения в действие соответствующих изменений и дополнений в Кодекс Республики Казахстан об административных правонарушениях.

      Президент Республики Казахстан К. ТОКАЕВ

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне баланың құқықтарын қорғау, білім беру, ақпарат және ақпараттандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2022 жылғы 3 мамырдағы № 118-VII ҚРЗ.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз.

      1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1. "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" 2011 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Кодексіне:

      1) мазмұны алып тасталсын;

      2) 122-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Егер кәмелетке толмаған адамға туысы, өгей әкесі (өгей шешесі) тұлғасында дереу қорғаншы немесе қамқоршы тағайындау қажет болса, ол баланы отбасына тәрбиелеуге қабылдаған кезден бастап күнтізбелік бір жыл ішінде психологиялық даярлықтан өткен жағдайда, қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдар психологиялық даярлықтан өткізбестен қорғаншылықты немесе қамқоршылықты белгілеуге құқылы. Қорғаншы немесе қамқоршы белгіленген мерзімде психологиялық даярлықтан өтпеген жағдайда, қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын орган қорғаншылықтың немесе қамқоршылықтың күшін жою туралы мәселеге бастамашылық жасайды.".

      2. "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2020 жылғы 7 шiлдедегi Қазақстан Республикасының Кодексіне:

      12-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын:

      "6-1) медициналық оңалту көрсетуді ұйымдастыру стандартына, медициналық көмек көрсету қағидаларына сәйкес оңалту қызметтерін көрсету мақсатында республикалық және облыстық маңызы бар қалаларда, астанада, сондай-ақ аудан орталықтарында, оның ішінде осы елді мекендердің денсаулық сақтау субъектілерінің қолданыстағы инфрақұрылым объектілерінде мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған медициналық оңалту орталықтарын (бөлімшелерін) құрады;".

      3. "Тұрғын үй қатынастары туралы" 1997 жылғы 16 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      71-баптың 1-тармағының төртінші бөлігіндегі "алты ай" деген сөздер "үш ай" деген сөздермен ауыстырылсын.

      4. "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" 1999 жылғы 23 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      мынадай мазмұндағы 18-4-баппен толықтырылсын:

      "18-4-бап. Интернет-ресурстардағы балаға қатысты кибербуллинг фактілерін қарау мәселелері бойынша өтініштер

      1. Балаға қатысты кибербуллинг фактілері анықталған жағдайда, азамат не баланың заңды өкілі құқыққа қарсы әрекеттер орын алған интернет-ресурстың атауын көрсете отырып, балаға қатысты жасалып жатқан кибербуллинг фактілері туралы өтінішпен уәкілетті органға жазбаша түрде немесе электрондық құжат нысанында жүгінуге құқылы.

      Жазбаша түрде немесе электрондық құжат нысанында берілген өтініштер қол қойылып жіберіледі және (немесе) электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылады.

      Балаға қатысты кибербуллинг фактілері бойынша өтінішті сараптама тобы ол келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде қарайды.

      Сараптама тобын құру, сондай-ақ балаға қатысты кибербуллинг фактілері бойынша өтінішті қарау тәртібін уәкілетті орган айқындайды. Жауап мемлекеттік тілде немесе өтініш жасалған тілде ұсынылады.

      Сұратылатын ақпарат бірнеше ақпарат иеленушінің құзыретіне кіретін және өтінішке жауап беру кезінде өзге ақпарат иеленушілерден ақпарат алу талап етілетін жағдайларда, уәкілетті орган қарау мерзімін күнтізбелік он бес күннен аспайтын мерзімге бір рет ұзартуы мүмкін, ал өтініш берушіге қарау мерзімі ұзартылған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде хабарланады.

      2. Егер өтініш мазмұнында балаға қатысты кибербуллинг фактілері жасалып жатқан интернет-ресурс көрсетілмесе, өтінішті қараудан бас тартылады.

      3. Кибербуллинг фактілері бойынша азамат не баланың заңды өкілі өтінішіне жауап ұсынбағаны немесе уақтылы ұсынбағаны үшін уәкілетті органның лауазымды адамдары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      4. Өтінішті қараудан бас тартуға азамат не баланың заңды өкілі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасай алады.

      Ескертпе. Осы баптың мақсатында кибербуллинг деп интернет-ресурс пайдаланыла отырып балаға қатысты қорлау сипатындағы жүйелі (екі және одан көп) әрекеттер, баланы қудалау және (немесе) қорқыту, оның ішінде қандай да бір әрекетті жасауға немесе жасаудан бас тартуға мәжбүрлеуге бағытталған әрекеттер түсініледі.".

      5. "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" 2002 жылғы 8 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-бап мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:

      "4-1) баланы жәбірлеу (буллинг) – қорлау сипатындағы жүйелі (екі және одан көп) әрекеттер, қудалау және (немесе) қорқыту, оның ішінде қандай да бір әрекетті жасауға немесе жасаудан бас тартуға мәжбүрлеуге бағытталған әрекеттер, сол сияқты жария түрде немесе бұқаралық ақпарат құралдары және (немесе) телекоммуникация желілері пайдаланыла отырып жасалған дәл сол әрекеттер (кибербуллинг);";

      2) 10-баптың 2-тармағындағы "оны тәнiн және (немесе) жанын жәбiрлеуден, адамдық қадiр-қасиетiн қатыгездiкпен, дөрекiлiкпен қорлаудан, кемсiтуден," деген сөздер "оны физикалық және (немесе) психикалық күш көрсетуден, адамның қадір-қасиетіне қатыгездікпен, дөрекілікпен қараудан немесе оны қорлаудан, баланы жәбірлеуден (буллингтен)," деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 30-баптың 1-тармағының оныншы бөлігіндегі "ата-анасын немесе басқа заңды өкілдерiн анықтау үшiн" деген сөздер "ата-анасын немесе басқа да заңды өкілдерін анықтау және оларға беру үшін" деген сөздермен ауыстырылсын.

      6. "Байланыс туралы" 2004 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 8-баптың 1-тармағының 6-9) тармақшасы алып тасталсын;

      2) 41-1-бапта:

      бүкіл мәтін бойынша "ақпарат саласындағы", "байланыс, ақпарат саласындағы", "байланыс және ақпарат саласындағы", "Ақпарат саласындағы" деген сөздер тиісінше "бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы", "байланыс, бұқаралық ақпарат құралдары салаларындағы", "байланыс, бұқаралық ақпарат құралдары салаларындағы", "Бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      1-тармақ "қатысуға шақыруды қамтитын" деген сөздерден кейін ", балаға қатысты кибербуллинг мақсатында" деген сөздермен толықтырылсын;

      1-1-тармақ:

      "байланыс операторлары және (немесе)" деген сөздерден кейін "онлайн-платформалардың меншік иелері және (немесе) заңды өкілдері және (немесе)" деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган телекоммуникациялар желілерінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын сақтау мәселелері бойынша мемлекеттік органдардың өзара іс-қимыл жасау қағидаларын бекітеді.";

      2-тармақ "байланыс операторларына" деген сөздерден кейін ", онлайн-платформалардың меншік иелеріне және (немесе) заңды өкілдеріне" деген сөздермен толықтырылсын;

      3-тармақта:

      бірінші абзац "Байланыс операторлары" деген сөздерден кейін ", онлайн-платформалардың меншік иелері және (немесе) заңды өкілдері" деген сөздермен толықтырылсын;

      1) тармақшадағы "ақпарат" деген сөз "егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, бұқаралық ақпарат құралдары" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) тармақшадағы "Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарымен өзара іс-қимыл жасай отырып, қажет болған жағдайда, құқық қорғау органдарымен бірлесіп" деген сөздер алып тасталып, "адамды анықтайды" деген сөздер "адамды анықтауда Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарына және Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарына жәрдем көрсетеді" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4-тармақ "шақыруды қамтитын" деген сөздерден кейін ", балаға қатысты кибербуллинг мақсатында" деген сөздермен толықтырылсын;

      5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "5. Осы баптың 4-тармағында көрсетілген хабарламаны алғаннан және оның анықтығын тексергеннен кейін бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган байланыс операторларына және (немесе) онлайн-платформалардың меншік иелеріне және (немесе) заңды өкілдеріне және (немесе) мемлекеттік техникалық қызметке осы баптың 1-1 және 2-тармақтарында көрсетілген нұсқаманың күшін жою және бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен интернет-ресурсқа қол жеткізуді қайта бастау туралы тапсырма береді.";

      6-тармақтағы "және (немесе)", "орындауы тиіс" деген сөздер тиісінше "және (немесе) онлайн-платформалардың меншік иелері және (немесе) заңды өкілдері және (немесе)", "орындауға міндетті" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7-тармақ "байланыс операторлары" деген сөздерден кейін ", онлайн-платформалардың меншік иелері және (немесе) заңды өкілдері" деген сөздермен толықтырылсын.

      7. "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 11-баптың 1-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "1) ата-анасын немесе басқа да заңды өкiлдерiн анықтау және оларға беру үшiн үш жастан он сегiз жасқа дейiнгi қадағалаусыз және панасыз қалған;";

      2) 14-1-баптың 3-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "1) ата-анасы немесе басқа да заңды өкілдері анықталғанда және оларға берілгенде;".

      8. "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-бапта:

      мынадай мазмұндағы 4-2) тармақшамен толықтырылсын:

      "4-2) баланы жәбірлеу (буллинг) – қорлау сипатындағы жүйелі (екі және одан көп) әрекеттер, қудалау және (немесе) қорқыту, оның ішінде қандай да бір әрекетті жасауға немесе жасаудан бас тартуға мәжбүрлеуге бағытталған әрекеттер, сол сияқты жария түрде немесе бұқаралық ақпарат құралдары және (немесе) телекоммуникация желілері пайдаланыла отырып жасалған дәл сол әрекеттер (кибербуллинг);";

      13-1) тармақшадағы "тапсырысты және жекеменшік білім беру ұйымдарында орта білім беруге мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруды" деген сөздер "тапсырысты, жекеменшік білім беру ұйымдарында орта білім беруге мемлекеттік білім беру тапсырысын, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар кадрлар даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруды және мемлекеттік атаулы стипендияларды қоспағанда, мемлекеттік стипендиялар төлеуді" деген сөздермен ауыстырылсын;

      28-2) тармақшадағы "ата-анасын немесе басқа да заңды өкiлдерiн анықтау үшiн" деген сөздер "ата-анасын немесе басқа да заңды өкiлдерiн анықтау және оларға беру үшiн" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 48-4) тармақшамен толықтырылсын:

      "48-4) онлайн-оқыту – білім алушы кеңістік және уақыт арақашықтығына қарамастан, педагог пен білім алушы арасында өзара әрекет болуға арналған ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және Интернет арқылы жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімді алатын кадрлар даярлаудың нақты бағыттары бойынша оқыту нысаны;";

      2) 5-бапта:

      бірінші бөлікте:

      мынадай мамзұндағы 3-1), 4-2) және 4-3) тармақшалармен толықтырылсын:

      "3-1) білім беру сапасына халықаралық салыстырмалы зерттеулердің жүргізілуін үйлестіруді және білім беруді дамытудың жай-күйі туралы жыл сайынғы ұлттық баяндама дайындауды, сондай-ақ "Ұлттық білім беру дерекқоры" ақпараттық жүйесін қалыптастыруды, қолдап отыруды, жүйелік-техникалық қызмет көрсетуді, интеграциялауды және оның ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз етуді жүзеге асыратын, мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлғаны айқындайды;";

      "4-2) "Ұлттық білім беру дерекқоры" ақпараттық жүйесін қалыптастыру, қолдап отыру, жүйелік-техникалық қызмет көрсету, интеграциялау және оның ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      4-3) білім беру саласындағы ақпараттандыру объектілеріне қойылатын ең төмен талаптарды әзірлейді және бекітеді;";

      5-2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "5-2) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары үшін жалпы білім беретін пәндер циклінің немесе модулінің үлгілік оқу бағдарламаларын әзірлейді және бекітеді;";

      мынадай мазмұндағы 5-3) тармақшамен толықтырылсын:

      "5-3) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары іске асыратын білім беру бағдарламаларының тізілімдерін жүргізу қағидаларын, сондай-ақ білім беру бағдарламаларының тізілімдеріне енгізу және олардан алып тастау негіздерін әзірлейді және бекітеді;";

      6) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "6) мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру деңгейлерінің үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламаларын әзірлейді және бекітеді;";

      8) тармақшаның жетінші және сегізінші абзацтары "бағыттары" деген сөзден кейін "және оқыту нысандары" деген сөздермен толықтырылсын;

      14-3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "14-3) экстернат оқыту және онлайн-оқыту нысанында жол берілмейтін жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар кадрлар даярлау бағыттарының тізбесін бекітеді;";

      мынадай мазмұндағы 19-5) тармақшамен толықтырылсын:

      "19-5) мемлекеттік білім беру ұйымдары педагогтерінің оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді таңдау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";

      23-1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "23-1) орта білім беру ұйымдары үшін жекелеген пәндер бойынша базалық оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді айқындайды және бекітеді;";

      23-2) және 23-3) тармақшалар алып тасталсын;

      25) тармақша "қашықтан оқыту бойынша" деген сөздерден кейін "және жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламалары бойынша онлайн-оқыту нысанында" деген сөздермен толықтырылсын;

      29-1) тармақша "тізбесін" деген сөзден кейін "және оларды іріктеу өлшемшарттарын" деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы 29-3), 29-4), 29-5), 46-25) және 46-26) тармақшалармен толықтырылсын:

      "29-3) соңғы үш жылдағы жеңімпаздары мен жүлдегерлері (бірінші, екінші және үшінші дәрежелі дипломдармен марапатталған) жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына білім беру гранты беріле отырып қабылданатын, жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалардың және орындаушылардың халықаралық конкурстарының, спорттық жарыстардың тізбесін және оларды іріктеу өлшемшарттарын қалыптастырады және бекітеді;

      29-4) жеңімпаздары, жүлдегерлері және оларды дайындаған педагогтер бюджет қаражаты есебінен біржолғы сыйақымен көтермеленетін жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалардың тізбесін қалыптастырады және бекітеді;

      29-5) жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалардың жеңімпаздары мен жүлдегерлеріне, оларды дайындаған педагогтерге біржолғы сыйақы төлеу қағидаларын бекітеді, сондай-ақ жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалардың жеңімпаздары мен жүлдегерлеріне, оларды дайындаған педагогтерге біржолғы сыйақы мөлшерін бекітеді;";

      "46-25) орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      46-26) тиісті саланың уәкілетті органымен келісу бойынша баланы жәбірлеудің (буллингтің) профилактикасы қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";

      екінші бөліктегі "27)," деген цифрлардан кейін "29-3)," деген цифрлармен толықтырылсын;

      3) 6-бапта:

      2-тармақтың 24-6) тармақшасы алып тасталсын;

      3-тармақтың 24-1) тармақшасы алып тасталсын;

      4) 7-бап мынадай мазмұндағы 3 және 4-тармақтармен толықтырылсын:

      "3. "Ұлттық білім беру дерекқоры" ақпараттық жүйесі білім беру саласындағы әкімшілік және өзге де деректерді жинауға, өңдеуге және талдауға, сондай-ақ басқа ақпараттандыру объектілерімен ақпараттық өзара іс-қимыл жасауды қамтамасыз етуге арналған.

      4. Білім беру саласындағы ақпараттандыру объектілеріндегі дербес деректерді жинау, өңдеу және қорғау Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.";

      5) 14-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Жұмыс оқу жоспарлары мен жұмыс оқу бағдарламаларын жалпы білім беретін пәндер циклінің немесе модулінің білім беру бағдарламалары мен үлгілік оқу бағдарламалары негізінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын ұйымдар әзірлейді.";

      6) 26-бапта:

      3-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізбе бойынша, жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалардың және орындаушылардың халықаралық конкурстарының, спорттық жарыстардың соңғы үш жылдағы жеңімпаздары мен жүлдегерлері (бірінші, екінші және үшінші дәрежелі дипломдармен марапатталған) өздері таңдаған мамандығы олимпиаданың, конкурстың немесе спорттық жарыстың пәніне сәйкес келген жағдайда, өздерінің өтініштері негізінде жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына білім беру гранты беріле отырып қабылданады.";

      5-тармақтың 3) тармақшасындағы "тiзбесiн" деген сөз "осы баптың 3-тармағының екінші бөлігінде аталған адамдарды қоспағанда, тізбесін" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 27-баптағы "сырттай оқыту және экстернат" деген сөздер "сырттай оқыту, онлайн-оқыту және экстернат" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 35-баптың 2-тармағының екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Жоғары білімнің білім беру бағдарламалары бойынша оқыту күндізгі оқыту және (немесе) онлай-оқыту және (немесе) экстернат нысандарында жүзеге асырылады.";

      9) 36-баптың 1-тармағының екінші бөлігіндегі "күндізгі оқу нысанында" деген сөздер "күндізгі оқыту және (немесе) онлайн-оқыту нысандарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 37-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Бiлiм беру ұйымдары басшы кадрларының, педагогтерінің бiлiктiлiгiн арттыру үш жылда бір реттен сиретпей және ғылыми қызметкерлерiнiң бiлiктiлiгiн арттыру бес жылда бiр реттен сиретпей жүзеге асырылады.";

      11) 40-баптың 2-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "1) лицензиялауды талап ететін білім беру қызметінің кіші түрлері үшін – егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны алған кезден бастап туындайды және Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен лицензиядан және (немесе) лицензияға қосымшадан айыру немесе оларды жарамсыз деп тану туралы сот шешімі не білім беру саласындағы уәкілетті органның лицензиядан және (немесе) лицензияға қосымшадан айыру туралы шешімі заңды күшіне енген кезден бастап тоқтатылады;";

      12) 42-бапта:

      2-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарына осы тармақтың бірінші бөлігінің талабы қолданылмайды.";

      мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын:

      "3. Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымы білім беру қызметімен айналысуға лицензиясынан және (немесе) лицензияға қосымшасынан айырылған (кері қайтарып алынған), қолданысы тоқтатылған немесе ол таратылған жағдайларда, оның құрылтайшысы (құрылтайшылары) лицензиядан және (немесе) лицензияға қосымшадан айыру (кері қайтарып алу), қолданысын тоқтату туралы шешім қабылданған кезден бастап екі ай ішінде:

      1) білім алушыларды оқуын жалғастыру үшін басқа жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарына ауыстыруды және олардың жеке істерін беруді;

      2) білім алуын аяқтамаған немесе қорытынды аттестаттаудан өтпеген адамдардың жеке істерін, сондай-ақ алдыңғы жылдары білім беру ұйымында оқуын аяқтаған адамдардың жеке істерін және білім туралы құжаттарының көшірмелерін тиісті мемлекеттік архивке беруді қамтамасыз етеді.";

      13) 43-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы 2-5) тармақшамен толықтырылсын:

      "2-5) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын әзірлеу және бекіту;";

      14) 57-бапта:

      1-тармақ "қызметі" деген сөзден кейін "осы Заңға және" деген сөздермен толықтырылсын;

      2-тармақта:

      екінші бөліктегі "біліктіліктер бойынша, әскери, арнаулы оқу орындары үшін мамандықтардың топтары бойынша шифр, атауы, оқыту мерзімі" деген сөздер "әскери, арнаулы оқу орындары үшін мамандықтардың топтары бойынша шифр, атауы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші бөлік "бағыттары" деген сөзден кейін "және оқыту нысандары" деген сөздермен толықтырылсын;

      төртінші бөлік:

      "бағыттары" деген сөзден кейін "және оқыту нысандары" деген сөздермен толықтырылсын;

      "коды" деген сөзден кейін ", қолданылу мерзімі (осы баптың 3-1-тармағы қолданысқа енгізілген кезге дейін берілген лицензия қосымшасын қоспағанда)" деген сөздермен толықтырылсын;

      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Лицензиар білім беру қызметімен айналысуға лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны беру, тоқтату, сондай-ақ осы баптың 3-1-тармағының төртінші, бесінші және алтыншы бөліктерінде көзделген жағдайларда білім беру қызметімен айналысуға лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны қайта ресімдеу мәселелерін алқалы және жария қарау үшін консультативтік-кеңесші орган құрады.";

      мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:

      "3-1. Білім беру қызметімен айналысуға лицензиялар және (немесе) лицензияға қосымшалар бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін, сондай-ақ Сот төрелігі академиясы, әскери, арнаулы оқу орындары үшін олардың қолданылу мерзімі шектелмей беріледі.

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім беру қызметімен айналысуға лицензиялар және (немесе) лицензияға қосымшалар бес жыл қолданылу мерзімімен беріледі.

      Лицензияның және (немесе) лицензияға қосымшаның қолданылу мерзімі берілген күнінен бастап есептеледі.

      Лицензиат лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны қайта ресімдеу үшін олардың қолданылу мерзімі өткенге дейінгі төрт айдан ерте емес, бірақ отыз жұмыс күнінен кешіктірмей мыналармен қоса өтініш береді:

      1) "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 33-бабының 3-тармағында көзделген құжаттар;

      2) білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарына сәйкестігі туралы мәліметтер мен құжаттар.

      Лицензиар өтініш берушінің құжаттары тіркелген күннен бастап жиырма жұмыс күні ішінде:

      1) жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының лицензиясын және (немесе) лицензияға қосымшасын қайта ресімдеу туралы өтінішті қарайды;

      2) білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарына сәйкестігіне рұқсаттық бақылауды жүзеге асырады;

      3) жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының лицензиясын және (немесе) лицензияға қосымшасын қайта ресімдейді не оларды қайта ресімдеуден бас тартады.

      Лицензиар білім беру қызметімен айналысуға лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны мынадай негіздер бойынша қайта ресімдеуден бас тартады:

      1) осы тармақтың төртінші бөлігі талабының сақталмауы не құжаттардың тиісінше ресімделмеуі;

      2) өтініш берушінің білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарына сай келмеуі.";

      5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "5. Лицензиардың білім беру қызметімен айналысуға лицензияның және (немесе) лицензияға қосымшаның қолданысын Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде көзделген тәртіппен алты айға дейінгі мерзімге тоқтата тұруға құқығы бар.

      Білім беру қызметімен айналысуға лицензияның (және) немесе лицензияға қосымшаның қолданысы тоқтатыла тұрған кезеңде лицензиат:

      1) оқу процесін жалғастырады;

      2) білім туралы құжатты бере отырып, оқытудың оқу жылын аяқтайды;

      3) білім беру қызметімен айналысуға лицензияның және (немесе) лицензияға қосымшаның қолданысын тоқтата тұруға алып келген бұзушылықтарды жояды.

      Білім беру қызметімен айналысуға лицензияның (және) немесе лицензияға қосымшаның қолданысы тоқтатыла тұрған кезде лицензиат:

      1) мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруға арналған конкурсқа қатысуға;

      2) білім беру қызметімен айналысуға лицензиясымен және (немесе) лицензияға қосымшасымен әрекеттер жасауға (білім беру қызметімен айналысуға лицензиясын тоқтату, қайта ресімдеу, тоқтатыла тұрғанына жаңа қосымшалар алу);

      3) оқуға, оның ішінде басқа білім беру ұйымдарынан ауыстыру және қалпына келтіру арқылы қабылдауды жүзеге асыруға құқылы емес.";

      15) 67-1-бап мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын:

      "3. Лицензияның және (немесе) лицензияға қосымшаның осы Заңның 57-бабы 3-1-тармағының екінші бөлігінде белгiленген қолданылу мерзiмi осы норма қолданысқа енгізілген кезге дейін жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарына берілген лицензияға және (немесе) лицензияға қосымшаға қолданылмайды.".

      9. "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" 2008 жылғы 29 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      16-баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 6) тармақшасындағы "өтуге міндетті." деген сөздер "өтуге;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 7) және 8) тармақшалармен толықтырылсын:

      "7) арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету бойынша жеке жоспар жасауға;

      8) денсаулық сақтау және білім беру саласындағы уәкілетті органдармен келісу бойынша халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті орган бекітетін кәсіптік мінез-құлық әдебі нормаларын сақтауға міндетті.".

      10. "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" 2014 жылғы 16 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 33-баптың 8-тармағындағы "Егер" деген сөз "Осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 7) тармақшасында көрсетілген жағдайда білім беру қызметімен айналысуға лицензиялар және (немесе) лицензияларға қосымшалар "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 57-бабының 3-1-тармағында көзделген мерзімде қайта ресімделетін жағдайды қоспағанда, егер" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) 36-бап мынадай мазмұндағы 7-тармақпен толықтырылсын:

      "7. Білім беру саласындағы қызметпен айналысу құқығына лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны берудің және қайта ресімдеудің ерекше шарттары "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңында айқындалады.

      Лицензияға қосымшада лицензия берудің ерекше шарттары ретінде қолданылу мерзімі көрсетіледі.";

      3) 1-қосымшаның 3-жолы мынадай редакцияда жазылсын:

      "

3.

Білім беру қызметімен айналысуға лицензия

1. Бастауыш білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
1-сынып

2. Негізгі орта білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
1-сынып

3. Жалпы орта білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
1-сынып

4. Біліктіліктері бойынша, әскери, арнаулы оқу орындары үшін мамандық топтары бойынша техникалық және кәсіптік білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
1-сынып

5. Біліктіліктері бойынша, әскери, арнаулы оқу орындары үшін мамандық топтары бойынша орта білімнен кейінгі білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
1-сынып

6. Кадрларды даярлау бағыттары және оқыту нысандары бойынша жоғары білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
қолданылу мерзімі 5 жыл
(әскери, арнаулы оқу орындарына берілген, сондай-ақ "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 57-бабының 3-1-тармағы қолданысқа енгізілгенге дейін жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарына берілген лицензияларды және (немесе) лицензияға қосымшаларды қоспағанда);
1-сынып

7. Кадрларды даярлау бағыттары және оқыту нысандары бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
қолданылу мерзімі 5 жыл
(Сот төрелігі академиясына, әскери, арнаулы оқу орындарына берілген, сондай-ақ "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 57-бабының 3-1-тармағы қолданысқа енгізілгенге дейін жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарына берілген лицензияларды және (немесе) лицензияға қосымшаларды қоспағанда);
1-сынып

8. Діни білім беру.

Иеліктен шығарылмайтын;
1-сынып

      ".

      11. "Ақпараттандыру туралы" 2015 жылғы 24 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1-бап мынадай мазмұндағы 47-2) және 51-1) тармақшалармен толықтырылсын:

      "47-2) лездік хабарлар алмасу сервисі – қаржылық көрсетілетін қызметтерді ұсынуға және электрондық коммерцияға арналған бағдарламалық қамтылымды қоспағанда, лездік хабарлар алмасуға не оларды нақты айқындалған тұлғаға (тұлғаларға) телекоммуникация желілерін пайдалана отырып нақты уақыт режимінде беруге арналған және (немесе) сол үшін пайдаланушылар қолданатын бағдарламалық қамтылым;";

      "51-1) онлайн-платформа – қаржылық көрсетілетін қызметтерді ұсынуға және электрондық коммерцияға арналған интернет-ресурсты және (немесе) лездік хабарлар алмасу сервисін қоспағанда, белгілерді және (немесе) сигналдарды және (немесе) дауыстық ақпаратты және (немесе) жазбаша мәтінді және (немесе) кескінді және (немесе) дыбыстарды және (немесе) хабарларды орналастыру, қабылдау және (немесе) нақты айқындалған немесе айқындалмаған тұлғалар тобына беру арқылы пайдаланушының өзі жасаған дербес парақшасы арқылы ақпарат таратуына арналған интернет-ресурс және (немесе) лездік хабарлар алмасу сервисі;";

      2) мынадай мазмұндағы 18-2-баппен толықтырылсын:

      "18-2-бап. Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік онлайн-платформаның және лездік хабарлар алмасу сервисінің қызметі

      1. Бір ай ішіндегі орташа тәуліктік қолжетімділігі Қазақстан Республикасының аумағындағы бір жүз мыңнан астам пайдаланушыны құрайтын шетелдік онлайн-платформаның және (немесе) лездік хабарлар алмасу сервисінің меншік иелері және (немесе) өзге де заңды өкілдері Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыру үшін бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі өзінің заңды өкілін тағайындайды.

      Осы тармақтың бірінші бөлігі хабарлар алмасу бойынша корпоративішілік сервистердің, электрондық пошта қызметтерінің функцияларын жүзеге асыратын лездік хабарлар алмасу сервистеріне қолданылмайды.

      2. Бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган шетелдік онлайн-платформалардың және (немесе) лездік хабарлар алмасу сервистерінің бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимылды жүзеге асыратын заңды өкілдерінің тізілімін бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіпке сәйкес жүргізеді.

      3. Қазақстан Республикасының аумағында Интернетте қызметін жүзеге асыратын онлайн-платформа немесе лездік хабарлар алмасу сервисі Интернетте осы ресурсты пайдаланушылардың санын айқындау үшін бағдарлама орнатуға міндетті.

      4. Бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган:

      1) онлайн-платформаны немесе лездік хабарлар алмасу сервисін пайдаланушылардың саны туралы мәліметтерді тексеру мақсатында онлайн-платформадан немесе лездік хабарлар алмасу сервисінен бір тәуліктегі пайдаланушылардың саны туралы ақпаратты сұратуға;

      2) онлайн-платформа немесе лездік хабарлар алмасу сервисі Интернетте ақпараттық ресурсты пайдаланушылардың санын айқындауға арналған бағдарламаны орнатпаған жағдайда оларды пайдаланушылардың санын өз ресурстарымен айқындауға құқылы.

      5. Шетелдік онлайн-платформаның бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимылды жүзеге асыратын заңды өкілі уәкілетті органның нұсқамасын алғаннан кейін жиырма төрт сағат ішінде балаға қатысты кибербуллинг деп танылған ақпаратты жою жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

      6. Шетелдік онлайн-платформаның және (немесе) лездік хабарлар алмасу сервиснің бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимылды жүзеге асыратын заңды өкілі соттардың заңды күшіне енген шешімдерінің орындалуын, "Байланыс туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 41-1-бабында белгіленген мемлекеттік органдардың нұсқамаларын, ұсынуларын, хабарламаларын немесе шешімдерін қабылдауды, қарауды және олар бойынша шаралар қабылдауды қамтамасыз етеді.".

      3) 35-баптың 7-тармағы "орынбасарларының" деген сөзден кейін "бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы" деген сөздермен толықтырылсын;

      4) 66-бап мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын:

      "3. Бір ай ішіндегі орташа тәуліктік қолжетімділігі Қазақстан Республикасының аумағындағы бір жүз мыңнан астам пайдаланушыны құрайтын шетелдік онлайн-платформаның және (немесе) лездік хабарлар алмасу сервисінің меншік иелері және (немесе) өзге де заңды өкілдері осы Заңның 18-2-бабы қолданысқа енгізілгеннен кейін алты ай ішінде бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі өзінің заңды өкілін тағайындауға міндетті.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген талап сақталмай, шетелдік онлайн-платформа немесе лездік хабарлар алмасу сервисі қызметінің жүзеге асырылуы жалғастырылған жағдайда, бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында олардың қызметіне шектеу қоюға құқылы.".

      12. "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 7-баптың 1-тармағының 12) тармақшасындағы "бес жылда" деген сөздер "үш жылда" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) 9-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалардың жеңімпазын, жүлдегерін дайындаған педагог "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бюджет қаражаты есебінен біржолғы сыйақымен көтермеленеді.".

      2-бап.

      Осы Заң:

      1) алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізілетін 1-баптың 6-тармағы 2) тармақшасының бесінші, сегізінші, оныншы, он бірінші, он төртінші, он бесінші, он алтыншы және он жетінші абзацтарын, 8-тармағының 5), 13) тармақшаларын, 14) тармақшасының бесінші, алтыншы, жетінші, сегізінші, он бірінші, он екінші, он үшінші, он төртінші, он бесінші, он алтыншы, он жетінші, он сегізінші, он тоғызыншы, жиырмасыншы, жиырма бірінші, жиырма екінші, жиырма үшінші, жиырма төртінші абзацтарын, 10-тармағының 2 және 3) тармақшаларын, 11-тармағының 2) тармақшасын;

      2) Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне тиісті өзгерістер мен толықтырулар қолданысқа енгізілген күннен кейін қолданысқа енгізілетін 1-баптың 8-тармағының 12) тармақшасын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ. ТОҚАЕВ