On approval of the Rules for the connection and interaction of telecommunications networks, including the passage of traffic and the procedure for mutual settlements

The order of the acting Minister of Investment and Development of the Republic of Kazakhstan dated January 28, 2016 № 119. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on February 29, 2016 № 13340.

      Unofficial translation

      Footnote. The heading - as amended by the Order of the Minister of Digital Development, Innovation and Aerospace Industry of the Republic of Kazakhstan № 34/НҚ dated January 31, 2023 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

      In accordance with subparagraph 19-13) of paragraph 1, Article 8 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 5, 2004 “On Communications” I hereby ORDER:

      1. To approve the attached Rules for the connection and interaction of telecommunication networks, including the passage of traffic and the procedure for mutual settlements.

      Footnote. Paragraph 1 - as amended by the order of the Minister of Digital Development, Innovation and Aerospace Industry of the Republic of Kazakhstan № 34/НҚ dated January 31, 2023 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. The Committee for Communications, Informatization and Information of the Ministry of Investment and Development of the Republic of Kazakhstan (Қазанғап Т.Б) shall:

      1) provide the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) direct a printed and electronic copy of this order for official publication to periodicals and the legal information system "Adilet" within ten calendar days after its state registration with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, and also to the Republican Center of Legal Information within ten calendar days from the date of receipt of the registered order for inclusion in the Reference Control Bank of Regulatory Legal acts of the Republic of Kazakhstan;

      3) place this order on the Internet resource of the Ministry of Investment and Development of the Republic of Kazakhstan and on the intranet portal of the state bodies;

      4) within ten working days after the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, report to the Legal Department of the Ministry of Investment and Development of the Republic of Kazakhstan on execution of the actions provided for in subparagraphs 1), 2) and 3) of paragraph 2 of this order.

      3. Control over the execution of this order shall be assigned to the supervising Vice Minister of Investment and Development of the Republic of Kazakhstan.

      4. This order shall take effect upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication.

      Acting Minister
      of Investment and Development
      of the Republic of Kazakhstan Zh. Kassymbek

  Approved by
Order № 119
of the acting Minister
of Investment and Development
of the Republic of Kazakhstan
dated January 28, 2016

The Rules for interconnection and interaction of telecommunications networks, including traffic transmission and the procedure for mutual settlements

      Footnote. The heading of the Rules - as amended by the Order of the Minister of Digital Development, Innovation and Aerospace Industry of the Republic of Kazakhstan № 34/НҚ dated January 31, 2023 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

1. General Provisions

      1. These Rules for the connection and interaction of telecommunications networks, including the passage of traffic and the procedure for mutual settlements (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with subparagraph 19-13) of paragraph 1 of Article 8 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Communications" (hereinafter referred to as the Law), shall determine the procedure for connection and interaction of telecommunications networks.

      Footnote. Paragraph 1 - as amended by the order of the Minister of Digital Development, Innovation and Aerospace Industry of the Republic of Kazakhstan № 34/НҚ dated January 31, 2023 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. In these Rules, in addition to the concepts used in the Law, the following concepts shall be applied:

      1) Subscriber A number - the number of the calling (initiating a call) subscriber, consisting of a sequence of decimal digits, corresponding to the three characteristics of the structure, length and uniqueness of the number specified in [ITU-T E.164]. The number provides unique identification of the caller;

      2) a circuit-switched network - a telecommunications network in which a composite communication channel (connection) is created through several transit nodes from several series-connected channels for the duration of information transmission (until the connection is disconnected) to create a communication session. Examples of such a network are telephone networks of various levels in which the routing of a call and creation of a connection are provided by the signaling system CCS7;

      3) communication channel - a complex of telecommunication means and a distribution medium that provides signal transmission between telecommunication means in a frequency band or at a transmission speed characteristic of this communication channel. Depending on the type of communication, the channels are divided into telephone, telegraph, data transfers, and on the territorial basis, into international, intercity (trunk), zonal and local;

      4) communications operator - a legal entity that provides communications services. Telecommunications operators are classified by signs of ownership of the network and types of telecommunications networks;

      5) billing system - application software designed to automatically perform accounting operations for telecommunication services provided to subscribers, and inter-operator traffic transmission services between communications operators, as well as their charging and billing for payment. The initial data for subsequent processing in the billing system about the services provided by the communications operator come from the data transmission measurement system, which is part of the telecommunications network switching equipment;

      6) connection of one telecommunications network (means of communication) to another - organization of technological interaction between two telecommunications networks, in which it becomes possible to establish a connection and transfer information between users of communication services of these networks;

      7) settlement rates - the price (tariff) that provides reimbursement of economically justified costs and profits calculated on the basis of data on separate accounting of income, expenses and assets involved, or data of economic analysis and financial statements, including the cost of providing and servicing technical equipment and facilities providing traffic transfer through the telecommunication network at a certain stage of the technological process in the order and volumes established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      8) interconnection (connection) point - the place (port) where one network is physically linked with another;

      9) standard interconnection (connection) point – telecommunications means intended for linking one network with another using standard technical specifications and in accordance with standard connection agreement;

      10) local telephone operator - a fixed-line operator that provides local telephone services;

      11) load - the total time of occupation of the switching-system outlet with incoming calls flow at a specified time interval;

      12) switching equipment - an automatic telephone exchange in a network with channel switching technology or a software switch for providing telephone services in a network with information packet switching technology;

      13) telecommunications network of inter-city and international communications operator - a telecommunications network of a telecommunications operator of a telecommunications network that is in general use that meets the established requirements of the authorized body, designed to transfer long-distance and international traffic at the appropriate network levels purposed to provide communication services;

      14) connecting line - a set of technical means, including a communication line and parts of station equipment, providing interaction between connecting and connected telecommunication networks;

      15) connecting operator - a telecommunications operator linking the networks of other telecommunications operators and network owners, as well as access points of telecommunications providers, with its network, upon their request.

      16) connected operator - a telecommunications operator, a network owner, a telecommunications provider, applying for linking its network and / or access points of telecommunications providers with the network of the connecting operator;

      17) connection level - the network level determined by the hierarchy and numbering plan of the connecting telecommunications network and at which another telecommunications network is connected;

      18) routing number - address information used in cellular networks and public telecommunications for making calls to the ported mobile subscriber number;

      19) interconnection to public telecommunications network at the intrazonal level - linking one telecommunications network with another, in which the connected local telecommunications network (network fragment) receives its own intrazonal access code “ab” and connects to the automatic trunk station (hereinafter - ATS) interconnecting the telecommunication networks;

      20) interconnection to public telecommunications network at the local level – linking of the telecommunications network with the connecting local telecommunications network, if the numbering resource of the local network is committed;

      21) interconnection to public telecommunications network at the inter-city level - linking one telecommunications network with another, in which the number of area code "ABC" or the "DEF" code or the prefix of the inter-city and / or international communication operator is assigned to the connected telecommunication network (network fragment), and the connected network is interconnected to the inter-city transit node (hereinafter - ITN) or the ATS of the connecting telecommunication network;

      22) packet-switch(ing) network - a telecommunications network in which the transmitted information is divided into packets of a limited size, and the communication channel between the network nodes is occupied only for the duration of the packet transmission and is released after its completion. The incoming packet is first stored in the node, and then is transmitted further along one of the channels, depending on the end terminal, in which the packets are reconnected;

      23) prefix - an identifier consisting of one or a string of digits and characters that select various formats of numbers, networks and (or) services;

      24) recipient operator - a cellular operator, into the communication network of which the subscriber number is ported;

      25) unauthorized traffic - traffic that is transmitted in violation of the traffic transit requirements established by these rules and not provided for by the terms of the interconnection and interaction agreement, including traffic with substitution of the caller's number;

      26) clock network synchronization system (hereinafter- CNS system) – a set of technical means that provide synchronization signals to all elements of the digital telecommunications network;

      27) telecommunications network owner - an individual or legal entity that owns part of the public telecommunications network and (or) the corresponding category of a unified telecommunications network (hereinafter - the network owner);

      28) telecommunications operator - a telecommunications operator that owns a telecommunications network by right of ownership or other property rights, ensuring its operation, development, and providing paid and / or gratuitous telecommunication and / or information services;

      29) telecommunications provider - a telecom operator that does not have its own telecommunications network, providing access services to the networks and services of telecommunications operators and providing paid or gratuitous telecommunications services and / or information services through the telecommunications operator’s network, which are classified by type of telecommunications service provided;

      30) telecommunications provider access node - equipment that receives data from users and prepares them for transmission over the network of the telecommunications operator;

      31) telecommunications provider access node - a set of hardware and software of the telecommunications provider that provide telecommunications and / or information services over the network of a telecommunications operator;

      32) terminal - subscriber terminal device;

      33) traffic units - second, minute of telephone connection or Kbyte of information transmitted over a telecommunications network;

      34) technical capability - availability of functioning technical means and communication facilities in the telecommunication network coverage area necessary for interconnecting telecommunications networks (equipment) and traffic transmission, as well as availability of free resources and functional capabilities of telecommunications networks and equipment;

      35) traffic routing regulation - the establishment of rules by which these or other methods and routes of traffic transmission on telecommunication networks and between them are selected (or excluded);

      36) fixed-line communication network - a telecommunications network whose end terminals have a geographically fixed location. Fixed telephone networks are divided into: local telecommunications networks, telecommunications networks of operators of intercity and / or international communications, fixed-satellite communications;

      37) mobile communications network - a telecommunications network that does not have a permanent geographically determined location within the service area (cellular, trunking, satellite telecommunications network);

      38) departmental communications network – intended to meet managerial and organizational goals of state and local self-government bodies in accordance with their powers, also to implement the production and management goals of state enterprises and institutions;

      39) special communications networks - intended to meet the needs of authorized state bodies, military command, national security and internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan, which can use public telecommunications networks as a basis;

      40) corporate communications network - intended for managerial and internal production goals of legal entities;

      41) ported (transferred) mobile subscriber number - a subscriber number in relation to which the procedure of porting (transfer) of a subscriber number from one mobile operator to another with the preservation of this subscriber number was performed;

      42) interconnection at the international level - organization of interaction of telecommunications networks of international communication operators through international switching centers (hereinafter - ISC);

      43) mini-automatic telephone exchanges - automatic telephone exchanges (hereinafter - ATE) with a capacity of not more than 128 numbers;

      44) call initiator network - a network of the communications operator to which a subscriber initiating a call is connected;

      45) IP-telephony operator - a telecom operator providing real-time telephone communication services through a packet-switch network;

      46) IP - telephony - a technology enabling the use of a packet-switch network as a means of arranging telephone communications in real time;

      48) “All Call Query” (request for all calls) - a direct call routing method for traffic transmission to the ported mobile subscriber numbers, in which the call initiator network makes a request to the operational database of the ported numbers to obtain information on the ported number and further routing of the call destination.

      3. These Rules provide for the order of organizational and technical interaction between:

      1) operators of fixed communications network with each other, operators of mobile communications network with each other, operators of fixed communications network with operators of mobile communications network, if their telecommunications networks have interconnection with public telecommunications networks;

      2) owners of departmental, special, corporate telecommunications networks with each other and with operators of a fixed and / or mobile communication network, if their telecommunication networks are connected to public telecommunication networks;

      3) operators of fixed and / or mobile network with telecommunications providers when connecting access nodes of telecommunications providers to their telecommunications networks, if their telecommunications networks are connected to public telecommunications networks.

      4. These Rules shall apply to all communications operators and owners whose networks (equipment) are connected to the public telecommunications network of the Republic of Kazakhstan.

      Organization of interaction of technical personnel in case of faults and emergencies, also routing of the calls of departmental, corporate, special communications networks and ATE of public telecommunication networks shall be carried out in accordance with Appendix 1 to these Rules.

      The load standards and connection quality in public telecommunication networks are defined in Appendix 2 to these Rules.

      Technical requirements for ATE connected to public telecommunication networks are defined in Appendix 3 to these Rules.

      Features of connecting mini-ATE, parameters of subscriber line circuits on which ATEs are switched, are defined in Appendix 4 to these Rules.

      5. Legal relations and organizational and technical interaction between telecom operators, network operators and owners and the procedure for mutual settlements shall be governed by the agreement on telecommunications networks interconnection and interaction (hereinafter the “Interconnection and interaction agreement”) concluded between them in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Order of interconnection and interaction of telecommunications networks

      6. Telecommunications networks connected to public telecommunications networks shall be considered as components of public telecommunication networks. At the interfacing (pairing) of dedicated networks and (with) public telecommunications networks, they shall go into the category of public telecommunications networks. Organization of traffic with the use of serial numbers, GSM-gateways, any other equipment included simultaneously in public telecommunications networks and dedicated networks shall not be allowed.

      7. On the connected networks, the following requirements shall be met:

      1) safeguarding reliability and manageability of communications, taking into account network technological features based on uniform standards effective in the Republic of Kazakhstan;

      2) safeguarding resiliency and information security, functions of operational-search measures, work in emergency situations on communications recovery;

      3) ensuring certification of billing systems in certification bodies accredited by the relevant authorized body in technical regulation and metrology;

      4) pertaining to telecommunication networks of operators of intercity and (or) international communications.

      8. General technical requirements set to all networks constituting a unified telecommunications network of the Republic of Kazakhstan for the construction, network structure, clock network synchronization system, signaling systems, numbering plans, network management and types of switching equipment used must comply with the document of the unified telecommunications network of the Republic of Kazakhstan and ITU-T recommendations.

      9. The switching station (equipment) of the connected network can be used for interconnection purposes by only one communication operator.

      9-1. Connection of telecommunications networks of telecom operators to public telecommunications networks shall be carried out after bringing the connected switching equipment into compliance with the requirements established by the technical regulation "General requirements for telecommunications equipment to ensure the conduct of operational-search activities, collection and storage of service information about subscribers", approved by Order of the Chairman of the Committee National Security of the Republic of Kazakhstan dated July 27, 2021 № 85/қе (registered in the State Register of Normative Legal Acts under № 23744). Connection for certification for compliance with the requirements established by the specified technical regulation is carried out within a period of not more than 30 calendar days.

      Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 9-1 in accordance with the Order of the Minister of Information and Communications of the Republic of Kazakhstan dated 10.21.2016 № 218 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the Order of the Minister of Digital Development, Innovation and Aerospace Industry of the Republic of Kazakhstan № 34/НҚ dated January 31, 2023 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

      10. Organizational and technical interaction shall include two stages, the first stage - interaction in the process of connecting networks comprises:

      1) request of the connected operator to the connecting operator to determine the possibility of interconnecting networks and / or access nodes of telecommunications providers and receipt by the connected operator from the connecting operator of the standard technical conditions for interconnection, drawn up in accordance with the form of Appendix 5 to these Rules and the draft connection Agreement.

      The connecting operator, if technically possible, within no more than thirty calendar days, if the interconnection is carried out within the same numbering area, and no more than sixty calendar days, in case of simultaneous interconnection in different numbering areas, shall provide technical conditions indicating the specific actions required to be performed for interconnection, and shall provide the technical feasibility for interconnection to a standard point of interconnection (connection).

      In request for cable laying in a telephone (underground) conduit for interconnection purposes, the owner of the cable (telephone) conduit, in the absence of technical capability, shall indicate in the technical conditions the measures to be taken to remove the obstacle to cable laying;

      2) development by the connected operator of design and estimate documentation for the connection;

      3) implementation by the connected operator of the project for interconnection and (or) fulfillment of technical conditions;

      4) network connection in test mode.

      Completion of the first stage shall be the signing of the Act of completed specifications, the testing Act and the commissioning of the connected network.

      Upon signing of these two acts, by mutual agreement, the connecting and connected operators shall sign the interconnection Agreement within no more than three business days.

      The second stage is interaction in the process of providing telecommunication services after completion of the networks interconnection, which shall include solution of the following issues:

      1) interaction in the provision of services;

      2) organization of traffic routing;

      3) ensuring the quality of the services provided.

      11. The connected operator shall send an application in any form to the connecting operator for the issuance of technical conditions for connection (hereinafter referred to as the Application). The following shall be attached to the application:

      1) a copy of the license for the provision of services in the field of communications issued by the authorized body (for telecom operators whose activities are subject to licensing);

      2) technical characteristics of the network (mounted capacity, type(s) of equipment used, type(s) of signalling, network structure and volume of predicted traffic (load);

      3) certificates of conformity for the equipment used in accordance with the Conformity Assessment Rules approved by the Order of the Acting Minister of Trade and Integration of the Republic of Kazakhstan dated June 29, 2021 № 433-НҚ (registered in the State Register of Normative Legal Acts under № 23364);

      4) a copy of the approved order of the authorized body on the allocation of the numbering resource;

      5) conclusion (Act on the results of the audit) of the authorized body in the field of communications on the compliance of the operator's network with the current qualification requirements (for operators of long-distance and/or international communications).

      Footnote. Paragraph 11 - as amended by the Order of the Minister of Digital Development, Innovation and Aerospace Industry of the Republic of Kazakhstan № 34/НҚ dated January 31, 2023 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

      12. In the event that the owner of the network, previously connected to telecommunication networks, makes a decision on the provision of paid services, the network owner shall notify the connecting operator within ten calendar days, receive and fulfill the specified technical conditions, and also renew the connection Agreement or amend the concluded Agreement in accordance with these Rules.

      In the event that the connecting operator reveals the fact of providing paid services by the network owner without the appropriate registration, the connecting operator shall disconnect the connected network.

      13. In case of disagreement with the technical conditions for the connection, the connected operator may request alternative technical conditions from the connecting operator, having notified the authorized body in the field of communications about it.

      14. On the basis of the technical conditions for the connection, the operator to be connected, if necessary, shall develop design documentation for their implementation, and fulfill the requirements provided for in paragraph 11 of these Rules.

      15. If the capacity of the connected network is more than 2000 numbers, it is allowed, and if the capacity is more than 10000 numbers, it is recommended that the process of connecting to public telecommunication networks be carried out in several stages. The stages shall be determined by the consentual decision of the parties in accordance with the issued licenses and shall be indicated in the technical conditions for interconnection. In the technical specifications and design documentation for the initial stages of the interconnection works, the subsequent stages should be taken into account.

      16. The connection of the primary capacity of the connected network at the first stage and the additional capacity at subsequent stages shall be carried out after the full implementation of the technical conditions of the corresponding stage for the interconnection and acceptance of the work and objects in the manner defined by these Rules and standard-technical documents.

      17. During the execution of the first stage, the connected operator shall notify the connecting operator in writing of the fulfillment of technical conditions.

      Verification of the technical conditions fulfillment and availability of equipment for connection points shall be carried out by representatives of the connecting and connected operators.

      The Act of completed technical conditions shall be supplemented by the inspection results, measurement protocols, operating technical documentation, Acts of performed hidden works and, by consent of the parties, the Act on delimitation of the service area of the ​​equipment of connection points).

      18. Organization of interconnection of telecommunications networks shall include determination of the method, conditions and requirements for the parties in the process of interconnection. The technical requirements for each specific case shall be determined by the technical conditions for interconnection issued by the interconnecting operator.

      The connecting operators enjoying a dominant or monopoly position shall annually (until January 10) provide the authorized body in the field of communications with the list of standard points of connection for publication.

      19. Interconnection of telecommunications networks to public telecommunications networks shall be allowed at the levels and in the points in accordance with the numbering resource that is assigned to the operator by the authorized body in the field of communications.

      It shall be allowed to connect to the public telecommunication networks the networks of the same operator in several geographically dispersed points. In this case, in each of these points all the requirements established by these Rules must be fulfilled.

      20. When issuing technical specifications for interconnection, power increase of various elements of the interconnected and interconnecting networks (inter-station and switching capacities, capacities of communication lines) may be taken into account. By consent of the parties, the costs of the capacity increase may be borne by the operators of the connected and connecting networks using this network element in proportion to the capacity involved in the interests of one or another operator.21. Upon fulfillment of the technical conditions between the communication operators (owners) of the connected and connecting networks, an agreement shall be concluded establishing all issues of mutual settlements, the parties' responsibility for the quality of the services provided.

      22. Financing of design and construction works carried out during the interconnection of telecommunication networks shall be made on contractual basis.

      23. Interconnection of telecommunications networks of the communication operators shall be made in the presence of a certificate for the equipment used.

      24. The organization of interconnection to the network of the dominant telecommunications operator shall be based on the following principles:

      1) provision of information to telecom operators on standard points of interconnection (connection) and conditions of interconnection are determined in accordance with paragraph 18 of these Rules;

      2) compliance with equal conditions for interconnection of telecommunication networks and traffic transmission for all telecommunications operators, network owners, telecommunications providers that render similar services;

      3) provision of interconnection and traffic transmission services by the dominant telecommunications operator to other telecommunications operators, network owners shall be carried out on the same conditions and traffic transmission technology as in the services organized by the dominant telecommunications operator within its own network and (or) provision of these services to affiliates;

      4) itemization of the bill for interconnection and traffic transmission services;

      5) observance of confidentiality between the parties in relation to information about competitors and customers;

      6) affording the possibility of billable use, on a contractual basis, of synchronization systems, operational support systems, billing systems, and other hardware and software necessary for the provision of new services; “undivided” network components, including subscriber lines;

      7) affording the possibility on a contractual basis of the billable use of infrastructure elements (for example, buildings, poles, telephone (cable) conduits, channels, antenna mast structures and others).

      25. For dominant telecommunications operators, the connection Agreement, establishing conditions for the provision of interconnection services of other telecommunications networks, as well as the obligations related to the interaction of networks and traffic transmission shall be a public agreement.

      26. When issuing technical specifications for interconnection, discrimination of telecom operators shall not be permitted. The dominant telecommunications operator shall set equal conditions for inter connection and traffic transmission for interconnected networks of the operators.

      27. When the connected operator fulfills all the requirements provided for by these Rules, refusal of the dominant telecommunications operator to conclude the connection Agreement shall not be allowed.

      28. Local interconnection:

      1) of fixed local communication networks with each other, fixed communication networks with mobile networks (mobile wireless and trunking communication) connected to public telecommunication networks, shall be carried out with committing of the corresponding numbering resource of the local network;

      2) via switching stations of the connected network with inclusion in the local digital telephone exchange of the connecting network on which outgoing and incoming traffic of the connected network must be recorded (accounted for);

      3) by including switching stations of the connected network in the local digital telephone exchange of the connecting network. Interconnection can be made by digital communication channels, on channel switching technology formed by:

      connecting lines;

      recording-completing trunk lines designed to transmit outgoing long-distance telephone messages of a local telecommunications network;

      trunk telephone circuit connecting the trunk telephone exchange with the local telecommunication network station and intended for transmission of incoming long-distance messages;

      and voice transmission channels on information packet switching technology;

      4) if the capacity of the connected station is not less than 3500 numbers, in the availability of a reserve capacity at the automatic trunk station (hereinafter - ATS), organization of direct channels is permissible between the switching stations of the connected network and the АТS of public telecommunication networks located in the same numbering area;

      5) if the capacity of the connected network creates an excess reserve of the existing numbering of the local network, the authorized body in the field of communications shall take measures to resolve it.

      29. Intra-area interconnection:

      1) for intra-area interconnection, the connected network is included as a local network with the assignment of the intra-area access code “ab” within the geographic numbering area;

      2) in the absence of numbering resource for interconnection of telecommunication networks at the local level, a network with a capacity of at least 5000 numbers can be interconnected, as agreed with the operator of the connecting network, at the intra-area level with the inclusion of switching stations of the connected network in the ATS of this numbering area.

      30. Inter-city interconnection - connection of one telecommunications network to another, in which the connected network of the operator (network owner) is included in the standard points of interconnection (connection) at the automatic trunk station or at the inter-city transit node (ITN) of the connecting network. In this case, the numbering resource is committed to the connected network — the code of the geographically determined zone ABC, the access code “X1X2” in ABC, the code of the non-geographically determined zone DEF, the code of the operator in the service access code (hereinafter- SAC), the prefix for choosing the intercity and / or international communication operator (hereinafter - PoP).

      31. International interconnection:

      1) interconnection at the international level shall be carried out for the networks of international telecommunications operators, in which the interconnected telecommunication network is linked to the international network switching center (hereinafter - ISC), which carries out the interconnection;

      2) interaction between the ISC of the connected and connecting networks shall be carried out by organizing communication channels between them;

      3) during interaction of the international communication operators’ networks with each other (ISC- ISC), organization of bypasses shall be planned to enable traffic transmission in the event of accidents and emergency on one of the networks, both within the national network and in the access to foreign public telecommunication networks.

      32. Interconnection of telecommunication networks of operators of intercity and (or) international communications shall be organized at the intercity and (or) international level.

      33. Interconnection of local telecommunication networks to the networks of intercity and (or) international communication operators shall be organized as follows:

      1) interconnection of local telecommunication networks connected to public telecommunication networks to the networks of intercity and (or) international communication operators shall be carried out through the connection points of the local level of the connecting network (transit nodes of automatic telephone exchanges - ATS TN, automatic trunk telephone exchange ATS) of the operator of intercity and (or) international communications on which outgoing and incoming traffic must be recorded;

      2) the subscribers shall select the local telephone operator connected to the public telecommunication networks, the network of the intercity and (or) international communication operator through the operator prefix (OP) assigned to the intercity and international communication operator.

      34. Interconnection of the network of the intercity operator to the network of the operator of intercity and international communication shall be organized as follows:

      1) the network of the intercity communication operator network is interconnected to the network of the intercity and international communication operator at the intercity level between the ATS of these operators located in the same geographical numbering area (ABC);

      2) interaction between the ATS of the connecting network and the ATS of the connected network shall be carried out by organizing direct communication channels between them;

      3) accounting for outgoing and incoming intercity traffic shall be carried out by both operators of intercity and (or) international communication, or, by agreement, a single settlement center, owned by one of the interacting communication operators.

      35. Interconnection of the network of the international communication operator to the network of the intercity and international communication operator shall be organized as follows:

      1) the network of the operator of international communication is connected to the network of the intercity and international communication operator between the ISC networks of the connected and connecting operators;

      2) interaction between the ISC of the connected and connecting networks is carried out by organizing communication channels between them;

      3) when interacting with the networks of intercity and international communication operators and international communication operators (ISC- ISC), organization of bypasses shall be planned to enable traffic transmission in case of accidents and emergency situations on one of the networks, both within the national network and access to foreign public telecommunications networks.

      36. Interconnection of the network of the intercity and international communication operator to the network of another operator of intercity and international communication shall be organized respectively between the ATS and ATS of one geographical area, ISC and ISC of the networks of the connected and connecting operators.

      37. Launch into commercial operation of the networks of an intercity and (or) international communication operator connected to the network of another communication operator shall be carried out after confirmation by the authorized body in communication of fulfillment of the qualification requirements and criteria for determining the intercity and (or) international communication operator set to telecommunications networks operators of intercity and (or) international communications.If the connecting operator detects inconsistency of the information in the Act on fulfillment of the qualification requirements by the operator with the actual situation, the connecting operator shall be entitled to limit traffic admission, and also notify the authorized body in communications.

      38. A corporate telecommunications network may be interconnected to public telecommunications networks as a corporate client by installing an institutional switching station within the administrative territory:

      at the local level;

      at the intercity level, if it combines network sections distributed across different administrative territories with the allocation of the corresponding numbering resource (“DEF” code);

      or have a direct connection to a mobile network.

      If the owner of the corporate network intends to provide billable services, interconnection to public telecommunication networks shall be made provided that:

      1) the connected part of the network can be programmatically or technically separated by the owner from the rest of the network used for internal production purposes (control of technological processes in production);

      2) the connected part of the network meets the requirements for the functioning of the telecommunications network set in these Rules;

      3) the owner of the corporate telecommunications network keeps separate records of the costs of operating the network used for managerial and internal production purposes (technological process control in production) and its part, interconnected to telecommunications networks.

      39. Interconnection of mobile networks:

      1) public mobile wireless telephone and trunking communication networks can be interconnected to public telecommunication networks at the long-distance, intra-area and (or) local level with committing of the corresponding numbering resource in accordance with the regulatory enactments or by agreement between communication operators;

      2) networks of mobile wireless telephone communication and mobile satellite communication of general use, for which a DEF code of a non-geographic numbering area is assigned, shall be interconnected to public telecommunication networks at the intercity level, for traffic transmission to subscribers of other numbering areas and at the areal level through ATS of the geographic numbering area where the mobile network switch is located to enable traffic transmission within the given geographic numbering area;

      3) cellular networks for which a DEF code of the non-geographical numbering area is assigned shall be interconnected to public telecommunications networks at the intercity level, the cellular networks shall be interconnected at the respective levels of switching equipment of these networks by organizing direct communication channels;

      4) public mobile wireless telephone and trunking communication networks, which are assigned the “ab” code in the geographic numbering area ABC, shall be interconnected to public telecommunication networks through ATS of this geographic numbering area . The numbering plan of the connected network shall be included in the numbering plan of the geographical area;

      5) public mobile wireless telephone and trunking communication networks that received the local area network abx / abXX ATE index are interconnected through switching stations of the local network. The numbering plan of the connected network shall be included in the numbering plan of the local network.

      40. Interconnection of telegraph and telex networks:

      1) interconnection to public telex communication networks shall be permitted for departmental telegraph-telex networks and telematic services;

      2) interconnection to telegraph and telex communication networks shall be carried out at the level of subscriber terminating points or installations;

      3) interconnection at the level of subscriber installations means interconnection of a user terminal to the telecommunications network, through which the operator transmits and receives information;

      4) interconnection of public telegraph and telex communication networks with message switching shall be permitted for telegraph and telex networks of the operators;

      5) in some cases, if the connected technical equipment is available in the connected network, it shall be permitted, on the basis of instructions from the authorized body in communications, to interconnect to the telegraph communication networks at the level of channel switching stations (substations) or message switching centers (concentrator units);

      6) specific points of interconnection and numbering allocated to the connected network shall be established by the public telegraph network operator.

      41. Interconnection to public telecommunications networks of access nodes of telecommunication providers shall be made in one of the following ways:

      1) by connecting the equipment to the ATS of the public telecommunications network using the operator code in the SAC designated by the authorized body in communications. In this case access shall be arranged only for subscribers of the numbering area, to the ATS of which the equipment is connected;

      2) by connecting the equipment to the public telecommunications network at the local level through unidirectional communication channels outgoing from local network subscribers included in the standard interconnection (connection) point.

      42. To arrange access to the telecommunication providers’ services, the local telecommunication networks operators shall provide subscriber lines to the telecommunication providers with the allocation of subscriber numbers or serial numbers. The agreement on allocation of subscriber lines shall indicate the purpose for which they are allocated.

      The order of assigning serial numbers and interaction of telecommunication providers with local telecommunications networks communication operators, the assigned serial number are specified in Appendix 6 to these Rules.

      43. Interconnection of access points of IP-telephony operators to the network of intercity and (or) international communication operators shall be carried out at the intercity level using the SAC. Along with using the operator code in the SAC, a local telephone number assigned as a service access number can be used. In this case connection of IP - telephony operators’ access nodes remains on intercity level.

      44. The SAC and operator code X1X2X3X4 shall be assigned by the authorized body in communications.

      45. Access to the IP-telephony operators’ services shall be organized for subscribers of the ABC numbering area, to the ATS of which the operator’s access node is connected.

      46. ​​ Direct connection of the access nodes of IP telephony operators to the mobile networks equipment shall not be permitted.

      47. Technical conditions for interconnection shall be issued in accordance with the request for interconnection and contain the following:

      1) method of interconnecting networks (communication facilities), enabling the connection, indicating the relevant line-cable and station facilities used, ownership of these facilities, station equipment;

      2) use of existing telecommunication facilities for the traffic transmission of the interconnected network, in the absence of such, the need to build new facilities by consent of the parties;

      3) types of equipment and its technical parameters at the networks connection points - signal levels, signal spectra, transmission speeds and other parameters of the joints;

      4) signaling systems used;

      5) binding to the clocking network system;

      6) numbering resource allocated to the connected operator by the authorized body in communications;

      7) measures required to accomplish the interconnection, preliminary list of construction and installation works;

      8) stages of interconnection works;

      9) duration term (at least six months).

      Restrictive list of signaling protocols supported by digital stations in public telecommunication networks is given in Appendix 7 to these Rules.

      48. Technical conditions for accession shall be specified within the terms envisaged for their issuance in the following events:

      1) numbering changes on the network that made the interconnection;

      2) upgrading, reconstruction or replacement of technical means of the network that made the interconnection, directly interacting with the connected network, requiring a change in the signaling systems and the like;

      3) need to upgrade equipment on the connected network and (or) expand its capacity;

      4) changes in the interconnection level in accordance with regulatory acts of the authorized body in communications;

      5) obtaining by the connected operator of other licenses to exercise business activities in telecommunications requiring networks interconnection.

      49. In the upgrading of public telecommunication networks, the connecting operator, after approval of the upgrade project, shall notify in 4 (four) months all the concerned telecommunication operators, network owners, telecommunication providers of possible changes in the technical conditions. If necessary, the connecting operator issues changes in the technical conditions to the connected operator no later than three months before the start of upgrades.

      At the same time, the connected operator requests the connecting operator to clarify the technical conditions for interconnecting its network to the public telecommunications network.

      Specification of the technical conditions for interconnection shall be carried out in the manner and terms determined by these Rules for the issuance of technical conditions. Upon completion of the interconnection works, in accordance with the new technical specifications, the interacting communication operators shall clarify the connection and interaction Agreement.

      In the event of changes or clarification of the technical conditions of interconnection, changes or additions must be substantiated, optimally necessary and within the range of issues regulated by these Rules.

      50. In the event of revealed non-compliance of the inter connection with normative legal or regulatory and technical acts, the connecting operator shall give to the connected operator the technical conditions that comply with these Rules. The costs arising from this shall be incurred by both interacting operators in the amount determined by the agreement between them.

      51. The communications operator shall:

      1) afford to its networks users the right to choose any intercity and (or) international communications operator;

      2) provide interconnection and traffic transmission services that meet the quality standards, technical standards, and terms of the connection Agreement;

      3) afford on its networks the possibility to interconnect to the ported mobile subscriber numbers using the All Call Query direct routing method with the use of information on the assigned routing numbers received from the centralized database of subscriber numbers.

      52. An agreement shall be concluded between the communication operators and / or network owners participating in the single technological process of providing interconnection and traffic transmission services, stipulating:

      1) mutual responsibility for the quality of the services provided for interconnecting and traffic transmission;

      2) damage compensation procedure to the communications operators and / or network owners in case of non-fulfillment or improper fulfillment of the requirements of regulatory acts on technical operation, which led to deterioration in the quality of services or their non-provision;

      3) powers of the communications operators and / or network owners in billing for interconnection and traffic transmission services provided by other communications operators and / or network owners, and account settlement procedure for these services;

      4) procedure for handling claims received from interacting communication operators and / or network owners;

      5) procedure for traffic transmission of the interacting networks operators;

      6) conditions and procedure of accounts settlement for traffic transmission;

      7) issues of interaction between systems of operational-technical network management;

      8) timely provision of information to other telecommunications operators, network owners, telecommunications providers on communications failures that entail interruptions in the provision of services, and taking a set of measures to restore communications in the shortest possible time;

      9) timely notification of telecommunications operators, network owners, telecommunications providers of scheduled service maintenance works on the network, which could lead to interruptions in the provision of services;

      10) ensuring correct transmission of signal parameters in accordance with the common channel signaling of the CCS7 networks or SIP-T / SIP-I protocols, including the number of the caller (subscriber A number) for local, intercity and / or international calls, if any in the source records of the switching equipment of the communications operator (detailed call recording - Call Detail Record).

      Footnote. Paragraph 52 as amended by order № 218 of the Minister of Information and Communications of the Republic of Kazakhstan dated October 21, 2016 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      53. The communications operator involved in establishing a telephone connection shall transmit information on the calling subscriber number (subscriber number A) unchanged, in keeping with the ITU recommendations [ITU-T E.157] and requirements of these Rules.

      In the event of inconsistencies in the quality parameters of the provided services with the current standards, the interacting telecommunications operators, network owners, and telecommunications providers, shall immediately find out the causes of disruptions in the operation of telecommunications networks and take measures to eliminate these causes. In this event, the costs shall be reimbursed to the telecommunications operator, network owner, telecommunications provider, in whose equipment operation the discrepancy with the current standards was found out.

      54. With the introduction of time-based accounting of local telephone connections, the communications operators shall afford an opportunity to subscribers of free connections to social facilities of a locality in agreement with local executive bodies that reimburse the communications operators’ expenses for these purposes.

3. Order of traffic routing on telecommunications network and settlements

      55. Communications operators shall carry out the traffic routing of their networks in accordance with these Rules and also in accordance with the terms of the connection Agreement.

      56. Each telecommunications operator, network owner, telecommunications provider operating in the territory of the Republic of Kazakhstan, shall independently manage routing of the traffic that closes within its network and comply with the instructions of the authorized body in communications in case of emergency.

      1) on routing of the traffic that closes within the national network;

      2) on routing of international outgoing, incoming and transit traffic;

      3) on traffic routing to the ported mobile subscriber numbers;

      4) on collection, analysis and providing complete information on the technical condition and operation of its network.

      57. Routing of the traffic outside the Republic of Kazakhstan shall not be allowed when making interconnections at the local, intra-area and intercity levels.

      58. To recover the existing debt the communications operator shall be entitled to restrict incoming long-distance and / or international traffic until such debt is paid.

      The communications operator may restrict certain numbers of incoming long-distance and / or international traffic in case of incorrect transmission of signal parameters in accordance with the general-channel signaling of CCS7 networks or SIP-T / SIP-I protocols, including the number of the calling subscriber (subscriber number A) in case of local, long-distance and / or international call, if it is present in the source records of the switching equipment of the telecom operator receiving traffic to its network (Call Detail Record).

      In other cases, the restriction of admission by operators of any kind of communication, incoming / transit traffic without a relevant court resolution shall not be allowed.

      Footnote. Paragraph 58 as amended by order № 218 of the Minister of Information and Communications of the Republic of Kazakhstan dated October 21, 2016 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      59. Routing of local, long-distance, international telephone traffic, data traffic (including traffic of IP-telephony operators), traffic from / to the cellular network on the technical means of the networks formed as a result of interconnection shall be allowed solely on the basis of agreements concluded between the connecting and connected operators.

      Telecommunications operators, network owners, telecommunications providers shall not be allowed to carry out unauthorized traffic routing on local, long-distance, international and cellular networks.

      60. When routing the traffic to the ported (transferred) mobile subscriber numbers, the communications operators shall use routing numbers assigned to subscriber numbers in entering of the subscriber numbers into the centralized database.

      At the same time, traffic initiated on the territory of the Republic of Kazakhstan is routed through the call initiator network. Call routing (connection) is carried out at the network level of the recipient operator.

      The incoming international voice traffic is routed to the network of cellular communication operators by international (long-distance) communication operators via the ISC to which the call was routed.

      Incoming international non-voice traffic (SMS / MMS) is routed by the recipient operator.

      61.Outgoing, incoming, transit international telephone traffic of public telecommunication networks and communication networks connected to the public telecommunication network shall be routed through the switching field of the ISC of the operators of intercity and (or) international communications of the public telecommunications network of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the connection Agreement.

      62. Prefixes for the choice by the subscriber of the long-distance, international, cellular communications operator and telecommunications providers shall be assigned by the authorized body in communications and shall be used solely for outgoing communication from the subscriber.

      In the incoming communication, the choice of the communication operator's network from the incoming international (long-distance) station shall be made in accordance with the agreement between communication operators on the direction of incoming traffic to the subscribers of local telecommunications networks.

      63. To avoid damage, obstruction of the network use by subscribers, overloads and emergencies in communications networks, the communications operators shall not be allowed to conduct activities that encourage an increase in the incoming traffic volume from the networks of other operators.

      64. In the event of damage, congestion and emergency situations on the network, telecommunications operators and network owners shall immediately take agreed measures to restore communications and service quality, organize workarounds for traffic routing to the destinations.

      Traffic routing schemes on workarounds, procedure for generating workarounds shall be established by joint decisions of the telecommunications operators and / or network owners.

      The operational management of the restoration of communications and service quality shall be carried out by one of the operators of long-distance and international communications.

      65. When passing unauthorized traffic, including traffic with substitution of the subscriber number (A number), the telecommunications operator receiving the traffic, the owners of telecommunications networks, within one day shall notify the telecom operator from which this traffic was received. A telecom operator that has received a notification about the passage of unauthorized traffic from its network must, within three calendar days, find out the reasons and take measures to eliminate such traffic.

      If the passage of unauthorized traffic is not eliminated, the telecom operator, owners of telecommunications networks that receive such traffic on their network, shall apply to the judicial authorities.

      Footnote. Paragraph 65 is in the wording of the order of the Minister of Digital Development, Innovations and Aerospace Industry of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2023 № 181/НҚ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      66. The relationship between communications operators and / or networks owners interacting as a result of interconnection of telecommunications networks shall be based on the following general provisions in making settlements:

      1) maximum use of telecommunication network resources (bandwidth of switching stations, channels and lines);

      2) stimulation of the improvement of call service quality indicators and provision of interconnection and traffic transmission services;

      3) equal partnership, including the use of symmetric settlement rates in the settlements for the same traffic categories;

      4) regard to the contribution of each party to the construction and operation of the station and line structures of the telecommunications network.

      Estimated rates for inter-operator traffic routing shall be determined by the parties to the agreement, unless at least one of the parties is recognized as the dominant operator that carries out settlements with all operators on the same terms.

      When establishing inter-operator rates, the use of asymmetric rates for transmission of traffic of the same category shall not be allowed.

      67. The procedure of settlements between communication operators and / or network owners for the provided network resources shall be determined with regard to:

      1) relation to ownership of technical means and telecommunications facilities, providing access to public telecommunications networks;

      2) the level of interconnection to public telecommunication networks;

      3) inter-carrier settlements for traffic routing over public telecommunication networks.

      68. The tariff for interconnection services shall be a one-time fee and reflect the cost of the communication operator (network owner) arising from the provision of interconnection services based on reimbursement of economically justified expenses and profits (not more than three times the refinancing rate established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan) for creation and allocation of a standard point of interconnection (connection).

      When calculating a one-time fee for interconnection services, the costs of renting space and premises shall not be included.

      The existing connection capacity shall be expanded on a contractual basis, with regard to the interests of both parties.

      69. Settlements for routing of all types of traffic shall be based on the accounts generated by the interacting communication operators’ own certified billing systems.

      The inter-operator accounting for SMS traffic shall not include technical automatic notifications of mobile operators sent to subscribers (for example, about subscriber availability or inaccessibility). Only SMS messages initiated and received by subscribers of telecommunications services shall be included in the calculations.

      The basis for forming subscriber billing system for the traffic routing services provided shall be the data of the connection duration measurement system and the data transmission measurement system, which must be entered in the register of the state system for ensuring the uniformity of measurements and have a valid verification certificate.

      70. In the interaction of the connecting and connected operators, the settlements between them shall be carried out for the actual traffic (incoming, outgoing and transit types of traffic), for interconnection services, for leased facilities and telecommunication facilities and other services.

      In the inter-carrier settlements for the routed traffic, the communications operator, for which the direction is outgoing and which receives a fee from the subscriber, shall settle accounts with the communications operator for which the traffic routed on this direction is incoming or transit, on the basis of the accounting rates agreed by the interacting parties and provided for by the connection Agreement.

      In the event that one operator provides telecommunications services to a subscriber of another operator on prepaid cards or direct agreements with them, the settlements between them shall be based on additional agreements providing for payments to the operator ensuring a subscriber termination at the outgoing connection, based on the settlement rates.

      71. Settlements between the connected and connecting communications operators shall be made for:

      1) traffic transmission services:

      local (incoming, outgoing, transit);

      intercity (intra-area) (incoming, outgoing, transit);

      international (intra-area) (incoming, outgoing, transit);

      on (from) the mobile operators’ network;

      IP telephony (Internet telephony) operators;

      traffic of uncertain directions entering the network of telecom operators;

      SMS MMS;

      2) access services to the channels of the transport network:

      lease of a communication channel (analog or digital) and (or) a connecting line between different interconnection points with the networks of other communications operators;

      3) services for organizing access to the network of a communications operator:

      works on organization and interconnection of the channel and (or) connecting line between the interconnected networks (from the network of each of the connected operators to the connection point, depending on the geographical location of the connection point);

      4) access to the services of the connecting communication operator:

      conducting billing and collecting payments from subscribers;

      lease or use of cable conduits and technological property for the interconnection purposes;

      maintenance and inspection of the equipment;

      5) interconnection services.

      72. Intercity and international communications operators and international communications operators shall make settlements with foreign international communication operators for international traffic.

      73. Settlements of communication operators for the international traffic routing shall be made on contractual basis and in accordance with the legislation in the field of communications and natural monopolies, and regulated markets.

      74. Settlements between communication operators for communication services at the expense of the called subscriber shall be carried out on contractual basis between the interacting operators.

      75. Settlements between the communication operators of interacting networks interconnected at the intra-area or local level shall include recommendations of these Rules and ITU recommendations (D series) according to the method of payment per traffic unit based on settlement rates, also, if necessary, on additional lease agreements for the use of connecting lines, communication channels and telecommunications facilities.

      76. In the accounting between operators, a standard 64 kbit / s digital channel and one four-wire channel with transmission speed of 50 Baud are adopted for one connecting line. The E1 stream is taken as 30 standard digital channels in accordance with G.704 recommendation of paragraph 5.2 “2048 kbit / s junction carrying n * 64 kbit / s channels”.

      Separation in the n * 64 channel stream into incoming and outgoing depends on the types of services provided by the communications operator of the interconnected network, and is determined at the stage of issuing and fulfilling the technical conditions for the interconnection.

      The standard point of interconnection (connection) is formed by the digital port E1, which provides 30 digital channels for transmitting voice or data, a separate channel for synchronization and a separate channel for transmitting control signals, a total of 32 channels of 64 kbit / s and a speed of 2 Mbps, as well as speech signal transmission channel (encapsulation of a standard digital channel of 64 kbit / s) on information packet switching technology via the IP network. It is recommended to make interconnection with the organization of channel groups with multiplicity of 30.

      77. Settlements between the communications operators for traffic routing shall be based on connection agreements and legislation in the field of communications and natural monopolies and regulated markets.

      78. To organize and conduct settlements between the communications operators, measurement of both outgoing and incoming traffic shall be made. In this case, each communications operator shall save the primary data on the used load traffic routes for reconciliation with other operators in accordance with the terms of the concluded agreements for at least three years and shall be responsible for the accuracy of the data.

      79. To obtain reliable data on the volumes of traffic transmitted in different directions, the communications operators shall take measures to afford the possibility of determining its volumes and quality of the call service in all the used connection directions, including direct and bypass channels.

      80. By agreement between the communications operators, the collection and processing of the traffic data can be carried out through a single settlement center owned by one of the interacting communications operators.

      81. It is recommended to take one calendar month as a billing period. By agreement between the operators, a different billing period may be used.

      82. Technical means used for traffic accounting, including systems for measuring the duration of connections and data transmission of the communications operator, must be entered in the register of the state system for ensuring the uniformity of measurements and have a valid verification certificate.

  Appendix 1
to the Rules of interconnection and
interaction of telecommunications networks

Organization of interaction of technical personnel at faults and emergencies, also routing of the calls of departmental,
corporate, special communications networks and ATE of public telecommunications networks

1. Organization of interaction of technical personnel of the connected ATE at faults and emergency situations

      1. Faults may occur on the station equipment, on the equipment of transmission systems and line structures belonging to the connected or supporting automatic telephone exchanges (hereinafter - ATE). Faults are classified into three categories:

      1) the first category - accidents leading to a complete loss of operability of the plant equipment and the channels included in them;

      2) the second category - accidents leading to the failure of separate modules or units that do not affect the loss of traffic;

      3) the third category - accidents that slightly affect operation of the station or directions included in it, damage to individual subscriber circuits or channels.

      2. The terms for eliminating accidents, depending on the category of damage, shall be regulated by technological charts and specified in the additional agreement upon connection.

      3. Emergency condition of the equipment or line structures connected to the ATE of public communications network shall be determined by the technical staff of the interacting ATEs based on alarm signals.

      4. The technical staff of the interacting ATEs shall find out the cause of the damage. Each party shall eliminate damage in its network area. After elimination of accidents and restoration of the damaged equipment operability, control checks of this equipment shall be carried out.

      5. Scheduled checks of the operability of equipment of the line terminations between the connected and the key point ATEs shall be carried out in accordance with the plans of control checks according to the relevant technical operation instructions for this type of equipment.

      6. In the event of conducting maintenance and measuring works, which may lead to a temporary deterioration in the quality of communication between interacting ATEs, the technical staff of both exchanges shall notify the dispatching service of the communication operator about it.

2. Call routing

      7. The connected ATE shall afford an opportunity to establish the following main types of communication:

      1) between subscribers of the connected ATE (in-station connections);

      2) with subscribers of public telecommunications networks (local, long-distance and international);

      3) access to special services.

      8. Outgoing external communication from the connected ATE accessed to the ATE of the public telecommunications network can be made through dialing by the subscribers of departmental, corporate, special and mini ATE of the single-digit prefix (recommended Pm = 9) and subsequent dialing of the full number of the required subscriber.

      9. Outgoing long-distance, international communication from subscribers of the connected ATE shall be carried out by dialing the exit prefix, further by dialing “8” (or “8-10”), in the long run “0” and “00”, respectively, and then dialing the long-distance (international) number.

      10. Outgoing communication to the special services from the above subscribers shall be carried out by dialing the exit prefix, and then the special service number. Access to special services shall be allowed without exit index dialing.

      11. Subscribers of the connected ATE without entitlement to external communication shall be afforded the opportunity of establishing free external communication with emergency special services (101, 102, 103, 104).

      12. In the establishment of connection between subscribers of the connected ATE, the internal abbreviated number (three-digit or four-digit, depending on the capacity of the connected ATE) can be used.

  Appendix 2
to the Rules of interconnection and
interaction of telecommunications networks

Standards of load and connection quality

      Any ATE type connected to public telecommunications networks must be connected via trunk lines with a load rate per line (channel) of up to 0.7 Erl.

      The connected ATEs of any type shall be included in public telecommunications networks through base, combined or transit digital switching stations.

      The connected ATEs can be connected via trunk lines with a load rate per line (channel) of up to 0.7 Erl or via subscriber lines (hereinafter - SL).

      The average total (outgoing and incoming) telephone load per SL should be no more than 0.15 Erl.

      Possibility shall be afforded to limit the load on the SL. The load limitation should be made for each SL between mini ATE (capacity of no more than 128 numbers) and base ATE. In the absence of means on the ATE to limit the load, at the connection of this ATE to the telephone network, as agreed with the connecting party, a certain number of mini ATE subscribers who have access to the local network shall be rigidly fixed.

      The connection quality is determined by the loss norms listed in Table 1.

Table 1. Standards of quality indicators

Name of indicator

Norm value

Probability of losses between the inputs of neighboring stations should not exceed:
in outgoing local connection
in incoming local connection
in incoming intercity, international connection

0,5 %
0,5 %
0,1 %

Deadlines for damage repair related to:
1) switching equipment

45 minutes on attended, 2 hrs on
unattended ATE

2) line-cable equipment:
in inter-station communication, trunk and distribution cables, with opening of splices, when the cable is not completely damaged, with the capacity:


up to 200х2 inclusive

18 hours

up to 400х2 inclusive

24 hours

up to 600х2 inclusive

30 hours

up to 800х2 inclusive

36 hours

up to 1200х2 inclusive

60 hours

up to 1400х2

70 hours

up to 1600х2

80 hours

up to 1800х2

96 hours

up to 2000х2

120 hours

up to 2400х2

144 hours

3) in interstation communication, trunk and distribution cables, when the cable span has to be replaced, with the capacity:


up to 300х2 inclusive

36 hours

up to 400х2 inclusive

48 hours

up to 600х2 inclusive

60 hours

up to 800х2 inclusive

72 hours

up to 1200х2 inclusive

100 hours

up to 1400х2

120 hours

up to 1600х2

140 hours

up to 1800х2

150 hours

up to 2000х2

170 hours

up to 2400х2

190 hours

4) in high-frequency cables of interstation communication or inter-exchange high-frequency communication lines

24 hours

with replacement of cable or support lines

48 hours

5) damage repair in the optical cable coupling

48 hours


  Appendix 3
to the Rules of interconnection and
interaction of telecommunications networks

Technical requirements to ATEs connected to public telecommunications networks

      1. Options for connecting ATEs to public telecommunications networks:

      1) interconnection of connected ATEs via digital trunk lines:



      a)Connected ATE Mbit/s ATE STOP

      Parameters of PCM digital junction lines with transmission rate of 2048 kbit / s should be in accordance with ITU-T Recommendations G.703, G.704 and G.732.

      2. Options for connecting mini ATE to public telecommunications networks:

      1) connection of mini-ATE to the ATE of telecommunications network via analogue subscriber lines:



      Connected ATE ATE STOP

      - use of analog subscriber circuits (SS) in digital ATE;

      - transmission of line signals in loop method;

      - dialing transmission - by battery pulses or DTMF signaling;

      3. Organization of access for mini ATE:

      1) mini ATEs shall be included in public telecommunications networks through subscriber circuits of digital base or combined ATE via two-wire subscriber lines;

      2) the use of subscriber circuits of the base ATE as connecting lines for mini-ATE should not violate the operation system of subscriber lines (sanity checks, measurements);

      3) inclusion of mini ATE in public telecommunications networks shall be made on digital ATE;

      4) digit "9" is recommended for use as local prefix (PM) for access to telecommunication networks.

      4. Interconnection of connected switching stations over packet-switched network.

      This interconnection type is accomplished by physically docking the Internet networks of the connected and connecting operators via 1/10 GE channels, with the organization of a virtual private network (VLAN / VPN) for the transfer of network traffic, installation of SBC equipment (session controller) at the network boundary of each operator and subsequent organization of voice transmission channels and call control signaling on the information packets switching technology. Networks of Internet operators should support quality technologies of transmitted speech of at least 3.5 points on the scale of the Mean expert assessment of speech intelligibility (MOS - Mean Opinion Score).




      Operator1 IPNet Operator2

      5. Organization of series selection.

      When organizing a link to any special service, subscriber circuits (SC) shall be used on the ATE, enabling series selection. In this case, load limits shall be imposed: for each subscriber line <0.15 Erl.

  Appendix 4
to the Rules of interconnection and
interaction of telecommunications networks

Features of mini ATE interconnecting. Parameters of subscriber line circuits on which mini ATEs are switched

      1. Parameters of subscriber circuits on which mini ATE are switched are the sum of the parameters of: physical lines, four-terminal device of mini-ATEs, its subscriber lines and telephone sets, and shall not exceed the norms established for subscriber lines. Parameters on direct current, including the subscriber circuit of mini ATE shall be:

      1) stub resistance, taking into account the input interface impedance - not more than 1800 Ohms;

      2) insulation resistance between wires or between each wire and "ground" - not less than 20 kOhm;

      3) capacitance between the wires or each wire and the "ground" - not more than 0.5 mF;

      4) peak attenuation at the frequency of 1020 Hz - not more than 35 dB for a cable with a core diameter of 0.5 mm and not more than 45 dB for a cable with a core diameter of 0.32 mm.

      2. A mini-ATE must receive an incoming call on subscriber lines (alternating current voltage of 95 +/- 5 V and frequency of 25 Hz), and simulate the response signal "Subscriber line loop opening."

  Appendix 5
to the Rules of interconnection and
interaction of telecommunications networks

      Form

Technical conditions for interconnection

      Technical conditions for connection

      № ____ of "____" __________ 20__ year

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      (connecting operator)

      makes interconnection to the network (of connected operator, network owner) on the following technical conditions:

      1. Level of connection

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      shall be determined by types of services, provided by connected operator

      (network owner), in accordance with the rules of interconnection and interaction

      of telecommunications networks.

      2. Network numbering

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      in accordance with respective order of the authorized body in communications.

      3. connected network capacity

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      in accordance with respective order of the authorized body in communications.

      Type of equipment to be connected

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      in accordance with request of connected operator (network owner) for interconnection of its network to the network of the connecting operator and certificate of conformity for equipment used, registered in the register of the State certification system of the Republic of Kazakhstan.

      4. Trunk signaling

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      in accordance with:

      request of the connected operator (network owner) for interconnection of its network to the network of the connecting operator;

      certificate of conformity for equipment used, registered in the register of the State certification system of the Republic of Kazakhstan.

      restrictive list of signaling protocols supported by digital stations in public telecommunications networks.

      5. Organization of interexchange communication

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      in accordance with p.1 and p.4 of these Technical conditions.

      6. Synchronization

      Equipment of connected operator (network owner) shall be

      synchronized with telecommunications networks of the connecting operator

      on one of the following options:

      1) from own synchronization source with stability coefficient

      of synchronization signal at least 10-11. (connected operator (network owner) shall attach to request for interconnection a Certificate of conformity for the synchronization source, registered in the register of the State certification system of the Republic of Kazakhstan

      and technical parameters of the source);

      2) from the clocking synchronization (CNS) network of the connecting operator.

      7. Billing.

      1) telephone traffic accounting shall be based on data of the time accounting equipment

      of connections of the connecting operator and connected operator (network owner);

      2) in exit of subscriber of connected operator’s (network owner’s)

      network to intra-area, long-distance and international communication, via the connecting operator’s network, the traffic accounting

      shall be made at the ATS (IcTN/ISC) of the connected operator (network owner);

      3) the time accounting equipment shall be supplied with certificate of conformity for

      measuring equipment type and verification certificate.

      8. Telephone traffic routing.

      Via the switching field of the connecting operator

      the traffic is routed from (to) subscriber of connected operator’s

      (network owner’s) network to (from) (s) the public telecommunications network.

      9. Project works.

      1) the connected operator (network owner) shall provide

      project documentation for inclusion in the telecommunications network

      of the connecting operator. Before receiving technical specifications for

      organization of trunking and preparation of project documentation

      (PD) the connected operator (network owner) shall settle location of the terminal equipment with branch connecting operator (in whose service area the trunk interconnection is made);

      2) the connecting operator shall be provided with a copy of the Act on

      approval of PD, on compliance with these technical specifications and

      technical conditions for trunking. The Act shall be signed by the authorized representatives of the connecting operator (in whose service area the trunk interconnection is made)

      and of the connected operator (network owner).

      10. Construction and installation works.

      1) the connected operator (network owner) shall be provided with the technical conditions for trunking in the branch of the connecting operator (in whose service area the trunk interconnection is made);

      2) all the works related to the organization of trunking

      (channels lease, cable laying, terminal equipment installation), shall be coordinated with the branch connecting operator (in whose service area the trunk interconnection is made).

      11. General issues.

      1) construction and installation works (cable pulling diagram, terminal equipment installation) shall be coordinated with the branch connecting operator

      (in whose service area the trunk interconnection is made);

      2) the connected operator (network owner) shall ensure the

      provision of terminal equipment with electric power, coordinating all

      the works and power supply requirements with the branch connecting

      operator (in whose service area the trunk interconnection is made);

      3) completion of the works on fulfillment of these Technical condition

      shall be filed under an Act with indication of the interconnection level, network numbering,

      signaling type, class of connection to CNS base network, synchronization option

      and readiness for test connection. The Act shall be signed by

      the authorized representative of the branch connecting operator

      (in whose service area the trunk interconnection is made) and of

      the connected operator (network owner). The connecting operator shall be given

      a copy of the Act;

      4) before interconnection of the connected operator’s network to the

      telecommunications network of the connecting operator, testing shall be carried out.

      Upon positive testing results, Act shall be drawn on testing results and commissioning

      for commercial use. A copy of the Act shall be given to the connecting

      operator. The Act shall indicate interconnection point, network numbering,

      number of network resources involved, synchronization option,

      terms of testing, testing results and date of interconnection for commercial use.

      The Act shall be signed by the authorized representatives of the branch connecting operator,

      in whose service area the trunk interconnection is made and of the connected operator (network owner);

      5) in the event of exceeded distributed load intensity of 0,7 Erl per trunking line,

      the channel capacity has to be augmented;

      6) interconnection to the connecting operator’s telecommunications network

      shall be made upon fulfillment of these Technical conditions;

      7) in the event that these Technical conditions are not fulfilled within six months from the date of their issue, these Technical conditions shall be annulled;

      8) interconnection of the network of the connected communication operator (network owner) to the connecting operator’s telecommunications network within these technical conditions shall be used solely for services, stipulated by the interconnection and interaction Agreement;

      9) In the absence of free network resources (port capacity) at the time of

      fulfilling technical conditions by the connected operator, this connection will be possible after retrofitting by

      ______________ the connecting operator;

      10) any changes to the network synchronization scheme of the connected operator

      (network owner) shall be coordinated with the connecting

      operator.

      _______________________________________________________________

      Name of the branch connecting operator

      _______________________________________________________________

      Head of the branch connecting operator (full name and signature)

  Appendix 6
to the Rules of interconnection and
interaction of telecommunications networks

Order of assigning serial numbers and interaction of telecommunications providers
with local telecommunications networks operators, assigning serial numbers

      1. Serial numbers can be assigned by operators of local telecommunications networks to organize user access to the services provided by the owners of special, information-reference and servicing services and on the basis of connection agreements for interconnection for telecommunication services operators.

      2. Series connection is understood as a set of subscriber lines having the same group station number, series completion number. The series connection can be the number corresponding to the station number, or the abbreviated number.

      3. Serial numbers can be provided to the following services:

      1) special;

      2) information and reference;

      3) servicing.

      4. Requirements for recipients of the serial number:

      1) the total (outgoing and incoming) intensity of the load created during the peak busy hour (hereinafter - PBH) on each series connection line should not exceed 0.15 Earl;

      2) the serial numbers assigned to the services indicated in subparagraphs 1), 2) and 3) of paragraph 3 of this Appendix are used ​​ on one-way scheme with inhibition of outgoing communication to these services;

      3) conditions for connection of equipment are negotiated in each case;

      4) the services that are assigned an abbreviated or regular subscriber number of the local telecommunication network, shall be provided with access from any subscriber telephone number or public phone of the connecting network;

      5) in all cases of obtaining serial numbers, the number of subscriber lines involved must not exceed 15 (fifteen). If the specified number of lines is exceeded, the communications operator (recipient) shall direct a request to the connecting operator for connecting the access point of its network to public telecommunication networks at the local level with the use of inter-exchange trunk lines.

      5. The numbering of allocated subscriber lines for series selection shall be determined by the respective operators of local telecommunications networks.

      6. Communication between subscribers of local telecommunications network with subscribers having serial numbers shall be set up by dialing an abbreviated number or a regular subscriber number used on the given network.

      7. The procedure for assigning serial numbers in the interests of communications operators:

      1) the serial number recipient shall direct a request in an arbitrary form to the local telecommunications network operator for assigning of the serial number, which shall include:

      rationale for the use of serial number;

      types and characteristics of the equipment used, for the connection with which a serial number is required.

      In the absence of the indicated information, the request is not subject to examination;

      2) the local telecommunications network operator shall examine the request and conclude an agreement (if technically possible) with the applicant for the use of serial numbers within a month;

      in the absence of free line capacity for the subscriber lines trunking, the technical conditions for the subscriber lines trunking shall be issued to the applicant within a month. The agreement shall be signed after the applicant fulfills the technical conditions.

      Refusal to consider the application is possible in the absence of serial numbers of the connecting operator. The refusal shall be given in writing within 15 working days from the application date.

      8. Load accounting on series selection lines:

      1) when assigning serial numbers to communications operators, the local telecommunications network operator shall:

      provide uniform load distribution on all lines of the serial number;

      determine the PBH for each communications operator to which the serial number is assigned;

      make and approve schedules, in accordance with which the load level is measured on each subscriber line of series selection;

      2) the measurement data shall be drawn up in an act reflecting the following information:

      date and time of measurements;

      measurement results;

      measures required to bring the load level to normal.

      The Act shall be the ground for making decisions on the local network operator’s interaction with the serial number recipient;

      3) if the average load on one subscriber line of the serial number in PBH, defined as the quotient of dividing the total load by the number of lines exceeds the normal level, the communications operator shall increase the number of lines.

      9. Interaction of the local telecommunications network operator with the serial numbers recipient:

      1) in case of exceeded load standards specified in paragraph 3 of this Appendix, the local telecommunications network operator shall direct a written notice to the serial number recipient with a copy of the act on load measurements, and also issue, upon agreement with him, technical conditions for increasing the number of lines or technical conditions for interconnection on interoffice trunk lines;

      2) the recipient shall take measures to reduce the load or to increase the number of series selection subscriber lines;

      3) if the serial numbers receiver does not take measures to establish the normal load level, access to the serial number from public telecommunication networks can be suspended until the deficiencies are eliminated.

  Appendix 7 to the Rules
of interconnection and interaction
of telecommunications networks

Restrictive list of signaling protocols, supported by digital stations in public telecommunications networks

      Content:

      1) Table 1. Restrictive list of signaling protocols for international network

      2) Table 2. Restrictive list of signaling protocols for long distance network

      3) Table 3. Restrictive list of signaling protocols for SLM and ZSL

      4) Table 4. Restrictive list of signaling protocols for junction of public telecommunications networks with networks of mobile communication, networks of communications operators (network owners)

      5) Table 5. Restrictive list of signaling protocols for urban and rural telecommunications networks

Table 1 - Restrictive list of signaling protocols for international network

Network section

Signaling system

Note

1

International network: ISC-ISC

CCS - 7, including subsystems:
MTP: ITU-T Q.700-Q.714;
TUP: ITU-T Q.720-Q.724;
ISUP: ITU-T Q.767;
SCCP: ITU-T Q.711-Q.716;
TCAP: ITU-T Q.771-Q.775;

Interaction for
for networks by channel switching is allowed


SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398;
ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Interaction for networks by
packet switching
is allowed

Table 2- Restrictive list of signaling protocols for long distance network

Network section

Signaling system

Note

1

ATE – ATE; ATE - ISC

CCS - 7, including subsystems: MTP: national specification
ISUP: national specification
SCCP: national specification
TCAP: national specification

With translation of subscriber "А" number for channel switching
networks

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

With translation of subscriber "А" number for packet switching
networks


Table 3- Restrictive list of signaling protocols for TJL and RCC

Network section

Signaling system

Note

1

RCC

CCS - 7
MTP: national specification
ISUP: national specification
SCCP: national specification
TCAP: national specification

With translation of subscriber "А" number for networks by channel switching

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

With translation of subscriber "А" number for networks by packet switching

2

TJL

CCS - 7
MTP: national specification
ISUP: national specification
SCCP: national specification
TCAP: national specification

With translation of subscriber "А" number for networks by channel switching

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

With translation of subscriber "А" number for networks by packet switching


Table 4- Restrictive list of signaling protocols for junction of public telecommunications networks of the Republic of Kazakhstan
with networks of mobile communications, networks of communications operators (network owners)

Network section

Signaling system

Note

1.

RCC

CCS - 7
MTP: national specification
ISUP: national specification

With translation of subscriber "А" number for networks by channel switching

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

With translation of subscriber "А" number for networks by packet switching

2.

TJL

CCS- 7
MTP: national specification
ISUP: national specification

With translation of subscriber "А" number for networks by channel switching

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

With translation of subscriber "А" number for networks by packet switching

3.

Trunk(intercity)

CCS- 7
MTP: national specification
ISUP: national specification

With translation of subscriber "А" number for networks by channel switching

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

With translation of subscriber "А" number for networks by packet switching

4.

TL

CCS - 7
MTP: national specification
ISUP: national specification

With translation of subscriber "А" number for networks by channel switching

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

With translation of subscriber "А" number for networks by packet switching

6.

International
roaming

CCS - 7
MTP: ITU-T 1988 Q.700-Q.714
SССP: ITU-T 1988 Q.711-Q.716
TCAP: ITU-T 1988 Q.771-Q.775
MAP: GSM 09.02
(for GSM standard)

With translation of subscriber "А" number for networks by channel switching


      It is allowed to use EDSS1 signaling with PRI interface in the interconnection of corporate and departmental networks to the public networks of the Republic of Kazakhstan

Table 5 - Restrictive list of signaling protocols for urban and rural telecommunications network

Signaling system

National network section

UTN

RTN

Junction with PSN

Line signaling

1. CCS

In accordance with national specification

2. SIP-T/SIP-I

IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.
RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

3. V 5.1

In accordance with GTS on SP
and concentrators


4. V 5.2

In accordance with GTS on SP
and concentrators.
In accordance with national specification


5. Subscriber loop signaling

П. 7.2.4.2.4


6. EDSS1

In accordance with GTS on ATE with
ISDN functions. In accordance with national specification
 


7. Signaling system
on the junction with telematic services and data transfer networks


Х ITU-T Protocols

8. H.248

In accordance with GTS on SP
and concentrators.
In accordance with national specification


      List of abbreviations

Abbreviations

Expansion

МСЭ-Т
(ITU-T)

International electric communication union, telecommunication standardization sector

ETSI

Европейский институт телекоммуникационных стандартов (European Telecommunication Standards Institute)

TC (TS)

Technical conditions ( technical standards)

ATS

Automatic trunk station

ISC

International switching center

ITN

Intercity transit node

ATE

Automatic telephone exchange

UTN

Urban telephone network

RТN

Rural telephone network

TMN

Управление сетью телекоммуникаций
(Telecommunication Management Network)

ANI

Automatic number identification

RCC

Recording-completing circuit

CCS - 7

Common channel signaling system
(on ITU-T-N 7 classification)

TL

Trunk lines

TJL

Trunk junction lines

IETF

Internet Engineering Task Force - Целевая группа инженерной поддержки Интернет

ISUP

ISDN User Part – call control protocol, transferring call control information between network nodes, supporting CCS-7 signaling

MAP

Mobile Application Part

MTP

Message Transfer Part –(MTP3) CCS-7messages transfer part, level 3.

MUP

Mobile User Part

RTP

Real-Time Transport Protocol

RFC

Request for Comments

SCCP

Signaling Connection Control Part – CCS-7 signaling connection control part

SIP

Session Initiation Protocol

SIP-I

SIP-ISUP version of protocol SIP, developed by ITU-T and intended for network interaction provision

SIP-T

version of SIP protocol, developed by committee of Internet Problems Engineering Group and intended for network interaction provision

TCAP

Transaction Capabilities Application Part – signaling part with capabilities of
transactions

TUP

Telephone User Part


Трафикті өткізуді қоса алғанда, телекоммуникация желілерінің қосылу және өзара іс-қимыл жасау қағидаларын және өзара есеп айырысу тәртібін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 119 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 29 ақпанда № 13340 болып тіркелді.

      Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.01.2023 № 34/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      "Байланыс туралы" 2004 жылғы 5 шілдегі Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 1-тармағының 19-13) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Трафикті өткізуді қоса алғанда, телекоммуникация желілерінің қосылу және өзара іс-қимыл жасау қағидалары және өзара есеп айырысу тәртібі бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.01.2023 № 34/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Байланыс, ақпараттандыру және ақпарат комитеті (Т.Б. Қазанғап):

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оның көшірмелерін баспа және электрондық түрде күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға, сондай-ақ тіркелген бұйрықты алған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Республикалық құқықтық ақпарат орталығына жіберуді;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды;

      4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Респубикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Инвестициялар және даму


министрінің міндетін атқарушы

Ж. Қасымбек


  Қазақстан Республикасы
Инвестициялар және даму
министрінің міндетін атқарушының
2016 жылғы 28 қаңтардағы
№ 119 бұйрығымен бекітілген

Трафикті өткізуді қоса алғанда, телекоммуникация желілерінің қосылу және өзара іс-қимыл жасау қағидалары және өзара есеп айырысу тәртібі

      Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.01.2023 № 34/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Трафикті өткізуді қоса алғанда, телекоммуникация желілерінің қосылу және өзара іс-қимыл жасау қағидалары және өзара есеп айырысу тәртібі (бұдан әрі – Қағидалар) "Байланыс туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 1-тармағының 19-13) тармақшасына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленген, телекоммуникация желілерінің қосылу және өзара іс-қимыл жасау тәртібін анықтайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.01.2023 № 34/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Заңда пайдаланылатын ұғымдардан басқа, осы Қағидаларда мынадай ұғымдар қолданылады:

      1) А абонентінің нөмірі – реттік ондық цифрлардан тұратын, [ITU-T E.164] көрсетілген үш құрылымның сипаттамасына, ұзындығына және нөмірдің жалғыздығына жауап беретін шақырылатын (бастамалаушы шақыру) абоненттің нөмірі. Нөмір шақырылатын абоненттің бір мәнді идентификациясын қамтамасыз етеді;

      2) арналар коммутациясы бар желі – ақпаратты жіберу кезінде бірнеше дәйекті қосылған арналардан тұратын, бірнеше транзиттық түйіндер арқылы (біріктіруді ажыратқанға дейін) байланыс сеансын ұйымдастыру үшін құрамды байланыс арнасы жасалатын (біріктіру) телекоммуникация желілері. Мұндай желінің мысалы ретінде шақыру тасымалдауы және біріктіру жасалуын ЖДА-7 дабылдар жүйесі қамтамасыз ететін әр түрлі деңгейдегі телефон желілері бола алады;

      3) байланыс арнасы – телефон трафигін арналар коммутация желісінде өткізу үшін немесе пакеттер коммутация желісінде сөйлеу сигналын жіберу арнасы үшін қосылған линиялармен жасалған цифрлық арна;

      4) байланыс операторы – байланыс қызметін ұсынатын жеке немесе заңды тұлға. Байланыс операторлары желілерін иелену белгілері және телекоммуникация желілерінің түрлері бойынша сұрыпталады;

      5) билингтік жүйе – абоненттерге көрсетілетін телекоммуникациялық қызметтерді есепке алу операцияларын автоматты түрде орындауға, және байланыс операторлары арасында оператораралық трафикті өткізу қызметі, сондай-ақ, оларды трафиктеуге және ақы төлеу үшін шоттар беруге арналған сертификатталған қолданбалы бағдарламалық жасақтама. Бастапқы деректер билингттік жүйеде кезектегі өңдеу үшін, байланыс операторларымен көрсетілетін қызметтер жайлы телекоммуникация желілерінің коммутациялық жабдық құрамына кіретін деректерді өткізуді өлшейтін жүйеден түседі;

      6) бір телекоммуникация желісін (байланыс құралдарын) екіншісіне қосу – екі телекоммуникация желісінің арасындағы технологиялық өзара әрекеттестікті ұйымдастыру, бұл ретте осы желілердің байланыс қызметтерін пайдаланушылар арасында қосылысты орнату және ақпарат беру мүмкіндігі пайда болады;

      7) есептік мөлшерлемелер – кірістерді, шығындар мен қолданысқа енгізілген активтерді бөлек есепке алу деректері не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен және көлемде технологиялық үдерістің белгілі бір кезеңінде телекоммуникация желісі бойынша трафикті өткізуді қамтамасыз ететін техникалық құралдар мен құрылыстарды ұсыну және қызмет көрсету құнын қамтитын экономикалық талдау және қаржы есептілігінің деректері негізінде есептелген экономикалық негізделген шығындар мен табысты өтеуді қамтамасыз ететін баға (тариф);

      8) қосылу (қосу) нүктесі – бір желінің екіншісіне қосылуы физикалық жүзеге асырылған орын (порт);

      9) қосылудың (қосудың) стандартты нүктесі – үлгілік техникалық талаптарды пайдалана отырып және қосылудың үлгілік шартына сәйкес бір желіден басқа желіге қосуға арналған телекоммуникация құралдары;

      10) жергілікті телефон байланысының операторы – жергілікті телефон байланысы қызметін көрсететін тіркелген байланыс операторы;

      11) жүктеме – берілген уақыт интервалында шақырулар ағыны келіп түсу кезіндегі коммутациялық жүйе шығыстарының жиынтық уақыты;

      12) коммутациялық жабдық – желідегі арналар коммутациясының технологиясымен автоматты телефон стансысы немесе желідегі ақпарат топтамалары коммутациясының технологиясымен телефон байланысы қызметтерін ұсынуға арналған бағдарламалық коммутатор;

      13) қалааралық және халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желісі – байланыс қызметтерін ұсыну мақсатында желінің тиісті деңгейлерінде қалааралық және халықаралық трафикті өткізуге арналған, уәкілетті орган белгілеген талаптарға жауап беретін ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінің байланыс операторының телекоммуникация желісі;

      14) жалғау желіжолы – қосатын және қосылатын телекоммуникация желілері арасында әрекеттестікті қамтамасыз ететін, байланыс желіжолын және стансылық жабдықтың бір бөлігін қамтитын техникалық құралдар кешені;

      15) қосатын оператор – басқа телекоммуникация операторларын және желілердің иелерін, сондай-ақ телекоммуникация провайдерлерінің қатынау тораптарын олардың өтініштері бойынша өз желісіне қосатын телекоммуникация операторы;

      16) қосылатын оператор – қосатын оператор желісіне өз желісін және/немесе телекоммуникация провайдерлерінің тораптарын қосу туралы ұсыныспен өтініш жасайтын телекоммуникация операторы, желі иесі, телекоммуникация провайдері;

      17) қосылу деңгейі – қосатын телекоммуникация желісінің иерархиясы және нөмірлеу жоспары бойынша анықталатын және басқа да телекоммуникация желісінің қосылуын жүзеге асыратын желінің деңгейі;

      18) маршруттау нөмірі – ұялы байланыстың ауыстырылған абоненттік нөміріне шақыруларды жүзеге асыруға арналған ұялы байланыс және ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінде пайдаланылатын адрестік ақпарат;

      19) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне аймақішілік деңгейде қосылу – бір телекоммуникация желісін екіншісіне қосу, бұл ретте қосылатын жергілікті телекоммуникация желісі (желінің фрагменті) "ab" меншікті аймақішілік қатынау кодына ие болады және қосатын телекоммуникация желісінің автоматты қалааралық телефон стансысына (бұдан әрі – АҚТС) қосылады;

      20) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне жергілікті деңгейде қосылу – қосылатын желіге жергілікті желінің нөмірлеу ресурсы бөлінген жағдайда қосатын жергілікті телекоммуникация желісіне телекоммуникация желісін қосу;

      21) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қалааралық деңгейде қосылу – бір телекоммуникация желісін екіншісіне қосу, бұл ретте қосылатын телекоммуникация желісіне (желі фрагментіне) "АВС" нөмірлеу аймағының коды немесе "DEF" коды немесе халықаралық және/немесе қалааралық байланыс операторының префиксі тағайындалады және қосылатын желі қалааралық транзиттік торапқа (бұдан әрі – ҚТТ) немесе қосатын телекоммуникация желісінің АҚТС-на қосылады;

      22) топтамалар коммутациясы бар желі – берілетін ақпарат топтамалардың шектелген өлшеміне бөлінетін, әрі желі тораптары арасындағы байланыс арнасы топтаманы беру кезінде ғана бос болмайтын және ол жұмысын аяқтағаннан кейін босатылатын телекоммуникация желісі. Келуші топтама алдымен торап жадында сақталып алынады, содан кейін түпкілікті терминалға байланысты топтамалар қайтадан қосылатын арналардың біреуі арқылы ары қарай жіберіледі;

      23) префикс – нөмірдің, желілердің және (немесе) қызметтердің түрлі форматтарын таңдауды жүзеге асыратын цифрлар мен белгілердің біреуінен немесе жиынтығынан тұратын сәйкестендіруші;

      24) реципиент-оператор – байланыс желісіне абоненттік нөмірді көшіруді жүзеге асыратын ұялы байланыс операторы;

      25) рұқсат етілмеген трафик – осы Қағидалармен белгіленген трафик өткізу талаптарын бұза отырып өткізілген және Қосылу және өзара әрекет жасау шартының талаптарымен көзделмеген трафик, соның ішінде шақырылатын абонент нөмірі ауыстырылған трафик;

      26) тактілік желілік синхрондау жүйесі (бұдан әрі – ТСЖ) – цифрлық телекоммуникация желісінің барлық элементтерін синхрондау сигналдарымен қамтамасыз ететін техникалық құралдар кешені;

      27) телекоммуникация желісінің иесі – ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінің бір бөлігі және (немесе) бірыңғай телекоммуникация желісінің тиісті санаты тиесілі жеке немесе заңды тұлға (бұдан әрі – желі иесі);

      28) телекоммуникация операторы – телекоммуникация желісін меншік құқығымен немесе басқа да заттай құқықтармен иеленетін, оның жұмыс істеуін, дамуын қамтамасыз ететін және телекоммуникация қызметтерін және/немесе ақпараттық қызметтерін ақылы және/немесе тегін көрсететін байланыс операторы;

      29) телекоммуникация провайдері – меншікті телекоммуникация желісі жоқ, телекоммуникация операторларының желілеріне және қызметтеріне қатынау қызметтерін ұсынатын және көрсетілетін телекоммуникация қызметтерінің түрлері бойынша жіктелетін ақылы немесе тегін телекоммуникация қызметтерін және/немесе ақпараттық қызметтерді телекоммуникация операторының желісі арқылы көрсететін байланыс операторы;

      30) телекоммуникация провайдерінің қатынау торабы – пайдаланушылардан түсетін деректерді қабылдайтын және оларды телекоммуникация операторының желісі бойынша беру үшін дайындайтын жабдық;

      31) телекоммуникация провайдерінің қатынау торабы – телекоммуникация операторының желісі бойынша телекоммуникация қызметтерін және/немесе ақпараттық қызметтер көрсетуді қамтамасыз ететін телекоммуникация провайдерінің техникалық құралдар жиынтығы;

      32) терминал – түпкілікті абоненттік құрылғы;

      33) трафик бірлігі – телекоммуникация желісі бойынша берілген телефон қосылысының секунды, минуты немесе ақпарат кбайты;

      34) техникалық мүмкіндік – телекоммуникация желілерін (жабдығын) қосу және трафик өткізуге қажетті, телекоммуникация желісінің әрекет ету аймағында жұмыс істейтін техникалық құралдардың және байланыс құрылыстарының болуы, сонымен қатар телекоммуникация желілері мен жабдығы бос ресурстарының және функционалдық мүмкіндіктерінің болуы;

      35) трафикті өткізуді реттеу – телекоммуникация желілерінде және олардың арасында трафикті өткізудің қандай да бір тәсілдері мен маршруттарын таңдайтын (немесе жоққа шығаратын) қағидаларды белгілеу;

      36) тіркелген байланыс желісі – түпкілікті терминалдарында аумақтық тіркелген орналасу орны бар телекоммуникация желісі. Тіркелген телефон байланысы желісі жергілікті телекоммуникация желілері, қалааралық және/немесе халықаралық байланыс операторларының телекоммуникация желісі, тіркелген жерсеріктік байланыс желілері болып бөлінеді;

      37) жылжымалы байланыс желісі – қызмет көрсетілетін аумақ шегінде тұрақты географиялық орналасу орны жоқ телекоммуникация желісі (ұялы, транкингілік, жерсеріктік телекоммуникация желісі);

      38) ведомстволық байланыс желісі – мемлекеттік органдардың және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының өкілеттіктеріне сәйкес басқарушылық және ұйымдастыру мақсаттарын қамтамасыз етуге, сондай-ақ мемлекеттік кәсіпорындар мен мекемелердің өндірістік және басқарушылық мақсаттарын қамтамасыз етуге арналған;

      39) арнайы байланыс желісі – ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінің негізі ретінде пайдалануға болатын, Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдарының, әскери басқару, ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарының қажеттіліктерін қамтамасыз етуге арналған;

      40) корпоративтік байланыс желісі – заңды тұлғалардың басқарушылық және өндірісішілік мақсаттарын іске асыруды қамтамасыз етуге арналған;

      41) ұялы байланыстың ауыстырылған абоненттік нөмірі – осы абоненттік нөмірді сақтай отырып, оған қатысты абоненттік нөмірді бір ұялы байланыс операторынан екіншісіне ауыстыру рәсімі орындалған абоненттік нөмір;

      42) халықаралық деңгейде қосылу – халықаралық коммутация орталықтары (бұдан әрі – ХКО) арқылы халықаралық байланыс операторларының телекоммуникация желілерінің өзара әрекеттесуін ұйымдастыру;

      43) шағын автоматты телефон стансылары – сыйымдылығы 128 нөмірден аспайтын автоматты телефон стансылары (бұдан әрі – АТС);

      44) шақыруға бастамашының желісі – шақыруға бастамашы абонент қосылған байланыс операторының желісі;

      45) IP-телефония операторы – топтамалар коммутациясы бар желі арқылы нақты уақыт режимінде телефон байланысы қызметін ұсынатын байланыс операторы;

      46) IP-телефония – топтамалар коммутациясы бар желіні нақты уақыт режимінде телефон байланысын ұйымдастыру құралы ретінде пайдалануға мүмкіндік беретін технология;

      47) "All Call Query" (барлық шақыруларға арналған сұрату) – ауыстырылған нөмір туралы ақпарат алу және шақыруды бұдан әрі бағдары бойынша маршруттау үшін шақыруды бастамашының желісі ауыстырылған нөмірлердің операциялық дерекқорына сұрау салуды жүзеге асыратын, ұялы байланыстың ауыстырылған абоненттік нөмірлеріне трафик өткізу үшін шақыруларды тікелей маршруттау әдісі.

      3. Осы Қағидаларда мыналардың арасындағы ұйымдастыру-техникалық өзара іс-қимыл жасау тәртібі көзделген:

      1) тіркелген байланыс операторларының бір–бірімен, жылжымалы байланыс операторларының бір-бірімен, тіркелген байланыс операторларының жылжымалы байланыс операторларымен, егер олардың телекоммуникациялық желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылған болса;

      2) ведомстволық, арнайы, корпоративтік телекоммуникация желілері иелерінің бір-бірімен және тіркелген және/немесе жылжымалы байланыс желісі операторларымен, егер олардың телекоммуникация желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылған болса;

      3) тіркелген және/немесе жылжымалы байланыс желісі операторларының желілеріне телекоммуникация провайдерлерінің қатынау тораптары қосылған кезде олардың телекоммуникация провайдерлерімен, егер олардың телекоммуникация желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылған болса.

      4. Осы Қағидалардың әрекеті желісі (жабдығы) Қазақстан Республикасының ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылған барлық байланыс операторларына және желі иелеріне қолданылады.

      Бүлінген және авариялық ахуал кезінде техникалық қызметкерлердің өзара іс-қимылын ұйымдастыру, сондай-ақ ведомстволық, корпоративтік, арнайы байланыс желілерінің және ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінің АТС шақыруларын маршруттау осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес жүргізіледі.

      Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінде қосылысты орнату жүктемесінің және сапасының нормативтері осы Қағидаларға 2-қосымшада анықталған.

      Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылатын АТС-ға қойылатын техникалық талаптар осы Қағидаларға 3-қосымшада анықталған.

      Шағын АТС қосылу ерекшеліктері, шағын АТС қосылған абоненттік жиынтықтардың параметрлері осы Қағидаларға 4-қосымшада анықталған.

      5. Байланыс операторлары, желілердің операторлары мен иелері арасындағы құқықтық қатынастар мен ұйымдастыру-техникалық өзара іс-қимыл және өзара есеп айырысуды жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес олардың арасында жасалған Телекоммуникация желілерін қосу және олардың өзара әрекеттесу шартымен (бұдан әрі – Қосу шарты) реттеледі.

2. Телекоммуникация желілерін қосу және олардың
өзара әрекеттесу тәртібі

      6. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылған телекоммуникация желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінің құрамдас бөлігі ретінде қарастырылады. Бөлектелген желілердің ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерімен түйісу кезінде олар ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінің санатына өтеді. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінде және бөлектелген желілерде бірмезгілде қосылатын сериялық нөмірлерді, GSM-шлюздерді, кез келген басқа да жабдықты пайдалану арқылы трафикті өткізуді ұйымдастыруға жол берілмейді.

      7. Қосылатын желілерде мынадай:

      1) Қазақстан Республикасының аумағында әрекет ететін бірыңғай стандарттар негізіндегі желілік технологиялық ерекшеліктерді ескере отырып, байланыс сенімділігін және басқарылуын қамтамасыз ету бойынша;

      2) тұрақтылықты және ақпараттық қауіпсіздікті, жедел-іздестіру іс-шаралары функцияларын, байланысты қалпына келтіру бойынша төтенше жағдайлар кезіндегі жұмыстарды қамтамасыз ету бойынша;

      3) техникалық реттеу және метрология жөніндегі тиісті уәкілетті орган аккредиттеген сертификаттау органдарында биллингтік жүйелерді сертификаттауды қамтамасыз ету бойынша;

      4) қалааралық және/немесе халықаралық байланыс операторларының телекоммуникация желілеріне қойылатын талаптар сақталады.

      8. Қазақстан Республикасының бірыңғай телекоммуникация желісін құрайтын барлық желілерге желілерді құрастыру, құрылымы, тактілік желілік синхрондау жүйесі, сигнал беру жүйелері, нөмірлеу жоспарлары, желілерді басқару және қолданылатын коммутация жабдықтарының түрлері бойынша қойылатын жалпы техникалық талаптар Қазақстан Республикасының Бірыңғай телекоммуникация желісі құжатына және ХЭО-Т ұсынымдарына сәйкес болуы тиіс.

      9. Қосылатын желінің коммутациялық стансысы (жабдық) бір ғана байланыс операторын қосу мақсатында пайдаланылуы мүмкін.

      9-1. Қосылатын коммутациялық жабдықты Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының 2021 жылғы 27 шілдедегі № 85/қе (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23744 болып тіркелген) бұйрығымен бекітілген "Жедел-іздестіру іс-шараларын өткізуді, абоненттер туралы қызметтік ақпараттарды жинауды және сақтауды қамтамасыз ету бойынша телекоммуникациялық жабдыққа қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентімен белгіленген талаптарға сәйкес келтірілгеннен кейін байланыс операторларының телекоммуникация желілерінің ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылуы жүзеге асырылады. Көрсетілген техникалық регламентпен белгіленген талаптарға сәйкестігіне сертификаттау мақсатында қосылуы кемінде 30 күнтізбелік күн ішіндегі мерзімде жүзеге асырылады.

      Ескерту. 2-тарау 9-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрінің 21.10.2016 № 218 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен; жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.01.2023 № 34/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      10. Ұйымдастыру-техникалық өзара іс-қимыл екі кезеңнен тұрады, бірінші кезең – желілерді қосу үдерісіндегі өзара іс-қимыл мыналарды қамтиды:

      1) телекоммуникация провайдерлерінің желілерін және/немесе қатынау тораптарын қосу мүмкіндігін анықтау үшін қосатын операторға қосылатын оператордың өтініш білдіруі және қосылатын оператордың қосатын оператордан осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделген қосылуға үлгілік техникалық талаптарды және Қосу шартының жобасын алуы.

      Қосатын оператор техникалық мүмкіндік болғанда, егер қосылу бір нөмірлеу аймағы шегінде жүзеге асырылатын болса, отыз күнтізбелік күннен аспайтын мерзімде және нөмірлеудің түрлі аймақтарында бір уақытта қосылған жағдайда, алпыс күнтізбелік күннен аспайтын мерзімде қосылуды орындауға қажетті нақты әрекеттерді көрсете отырып, техникалық талаптар береді және қосылудың (қосудың) стандартты нүктесіне қосудың техникалық мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

      Қосылу мақсатында телефон кәрізіне кәбілді жүргізуге сұрау салған кезде кәбілдік (телефон) кәріздің иесі, техникалық мүмкіндігі болмаған жағдайда, техникалық талаптарында кәбілді жүргізу үшін кедергілерді жоюда қандай іс-шаралар орындау қажет екенін көрсетеді;

      2) қосылатын оператордың қосылуға жобалық-сметалық құжаттаманы әзірлеуі;

      3) қосылатын оператордың техникалық талаптарды қосуға және (немесе) орындауға жобаны іске асыруы;

      4) желілерді тестілік режимде қосу.

      Орындалған техникалық талаптар актісіне, Қосылған желіні тестілік сынау және коммерциялық пайдалануға енгізу актісіне қол қою бірінші кезеңнің аяқталуы болып табылады.

      Осы екі актіге қол қойылғаннан бастап екіжақты келісім бойынша қосатын және қосылатын операторлар үш жұмыс күнінен аспайтын мерзімде Қосу шартына қол қояды.

      Екінші кезең – желілерді қосуды жүзеге асырғаннан кейін мынадай мәселелердің шешілуін қамтитын телекоммуникация қызметтерін ұсыну үдерісіндегі өзара іс-қимыл:

      1) қызметтерді ұсыну кезіндегі өзара іс-қимыл;

      2) трафикті өткізуді ұйымдастыру;

      3) ұсынылатын қызметтердің сапасын қамтамасыз ету.

      11. Қосылатын оператор қосатын операторға қосылуға техникалық талаптарды беру туралы өтінімді (бұдан әрі – Өтінім) жібереді. Өтінімге мыналар қоса беріледі:

      1) уәкілетті органның байланыс саласындағы қызметтерді көрсету лицензиясының көшірмесі (қызметі лицензиялауға жататын байланыс операторлары үшін);

      2) желінің техникалық сипаттамалары (құрастырылған сыйымдылық, пайдаланылатынжабдық түрі (түрлері), сигнал беру түрі (түрлері), желі құрылымы және болжалды трафик көлемі (жүктеме));

      3) Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрінің міндетін атқарушының 2021 жылғы 29 маусымдағы № 433-НҚ бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23364 болып тіркелген) Сәйкестікті бағалау қағидаларына сәйкес қолданылатын жабдыққа сәйкестік сертификаттары;

      4) уәкілетті органның нөмірлеу ресурсын бөлу туралы бекітілген бұйрығының көшірмесі;

      5) оператор желісінің байланыс саласындағы уәкілетті органның қолданыстағы біліктілік талаптарына (қалааралық және/немесе халықаралық байланыс операторлары үшін) сәйкестігі туралы қорытындысы (Жүргізілген тексеру нәтижесі туралы акт).

      Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.01.2023 № 34/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      12. Бұдан бұрын телекоммуникация желісіне қосылған желі иесі ақылы қызметтер ұсыну туралы шешім қабылдаған жағдайда, желі иесі бұл туралы он күнтізбелік күн ішінде қосатын операторға хабарлайды, нақтыланған техникалық талаптарды алып, оны орындайды, сондай-ақ Қосу шартын қайта жасауы немесе осы Қағидаларға сәйкес жасалған шартқа өзгерістер енгізеді.

      Тиісті ресімдеусіз желі иесі тарапынан ақылы қызметтерді ұсыну фактісін қосатын оператор анықтаған жағдайда қосатын оператор қосылған желіні ажыратуды жүзеге асырады.

      13. Қосылатын оператор қосылуға берілген техникалық талаптармен келіспеген жағдайда, байланыс саласындағы уәкілетті органды бұл туралы хабардар ете отырып, баламалы техникалық талаптарды алу үшін қосатын операторға жүгіне алады.

      14. Қосуға арналған техникалық талаптар негізінде қосылатын оператор қажет болған жағдайда олардың орындалуына жобалау құжаттамасын әзірлейді және осы Қағидалардың 6-тармағында көзделген талаптарды орындайды.

      15. Қосылатын желінің сыйымдылығы 2000 нөмірден астам болған жағдайда ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылуға рұқсат беріледі, ал сыйымдылығы 10000 нөмірден астам болса, қосылуды бірнеше кезеңдерге бөліп жүзеге асыру ұсынылады. Кезеңдер берілген лицензияларға сәйкес тараптардың келісілген шешімімен айқындалады және қосудың техникалық талаптарында көрсетіледі. Қосылу бойынша жұмыстардың бастапқы кезеңдерінде техникалық талаптар мен жобалау құжаттамасында кейінгі кезеңдер де ескерілуі тиіс.

      16. Қосылатын желілердің бірінші кезектегі сыйымдылықты бірінші кезеңде қосу және қосымша сыйымдылықты келесі кезеңдерде қосу осы Қағидалар мен нормативтік-техникалық құжаттарда белгіленген тәртіппен жұмыстарды және объектілерді қабылдау мен қосуға тиісті кезеңнің техникалық талаптарын толық іске асырғаннан кейін жүзеге асырылады.

      17. Бірінші кезең жұмыстарын орындау барысында осы Қағидалардың 6-тармағына сәйкес қосылатын оператор қосатын операторға техникалық талаптардың орындалғаны туралы жазбаша түрде хабарлайды.

      Қосылатын және қосатын операторлардың өкілдері техникалық талаптардың орындалуын және қосылу нүктелері жабдықтарының дайындығын тексереді.

      Техникалық талаптарды орындау актісіне тексеру нәтижелері, өлшеу хаттамалары, техникалық атқару құжаттамасы, орындалған жасырын жұмыстар актісі және тараптардың келісімі бойынша Қосылу нүктелері жабдықтарына қызмет көрсету аймағын шектеу жөніндегі актісі қоса беріледі.

      18. Телекоммуникация желілерін қосуды ұйымдастыруға қосылу үдерісінде тәсілдерді, шарттар мен тараптарға қойылатын талаптарды айқындау кіреді. Әрбір нақты жағдай үшін техникалық талаптар қосатын оператор беретін қосылуға техникалық талаптармен анықталады.

      Басым немесе монополиялық жағдайдағы қосатын операторлар жыл сайын (10 қаңтарға дейін) қосылудың (қосудың) стандартты нүктелерінің тізбесін байланыс саласындағы уәкілетті органға жариялау үшін ұсынады.

      19. Байланыс саласындағы уәкілетті органның қосылатын операторға бөлген нөмірлеу ресурсына сәйкес деңгейлерде және пункттерде телекоммуникация желілерін ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосуға жол беріледі.

      Бір оператордың желілерін бірнеше тармақталған географиялық пункттерде ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосуға жол беріледі. Мұндай жағдайда әрбір осындай пункттерде осы Қағидалармен анықталған барлық талаптар орындалуы тиіс.

      20. Қосылуға техникалық талаптарды берген кезде қосылатын және қосатын желілердің (стансыаралық және коммутациялық сыйымдылықтар, байланыс желіжолдарының сыйымдылығы) түрлі элементтерінің қуатын арттыру мәселелері ескерілуі мүмкін. Тараптардың келісімі бойынша қуатты ұлғайту шығындары қандай да бір оператордың мүддесінде іске қосылған сыйымдылыққа пропорционалды желінің осы элементін пайдаланатын қосатын және қосылатын желілердің операторларына жүктелуі мүмкін.

      21. Техникалық талаптарды орындағаннан кейін қосылатын және қосатын желілердің байланыс операторлары (иелері) арасында шарт жасалады, онда өзара есеп айырысудың барлық мәселелері, ұсынылатын қызметтер сапасына тараптардың жауапкершілігі анықталады.

      22. Телекоммуникация желілеріне қосу барысында жүзеге асырылатын жобалау және құрылыс жұмыстарын жүргізуді қаржыландыру шарттық негізде жүзеге асырылады.

      23. Байланыс операторларының телекоммуникация желілерін қосу қолданылатын қондырғыға сертификаттың бар болуына байланысты жүзеге асырылады.

      24. Телекоммуникацияның басым операторы желісіне қосуды ұйымдастыру мынадай қағидаттарға негізделеді:

      1) стандартты қосылу (қосу) нүктелер және қосылу талаптары туралы ақпаратты байланыс операторларына ұсыну осы Қағидалардың 18-тармағына сәйкес анықталады;

      2) баламалы қызметтер көрсететін барлық телекоммуникация операторлары, желілердің иелері, телекоммуникация провайдерлері үшін телекоммуникация желілерін қосудың және трафикті өткізудің тең талаптарын сақтау;

      3) басым телекоммуникация операторының басқа байланыс операторларына, желі иелеріне қосу мен трафикті өткізу қызметтерін көрсетуі осы қызметтерді басым телекоммуникация операторының өз желісі шеңберінде және (немесе) осы қызметтерді аффилиирленген тұлғаларға көрсеткендегідей талаптарда және трафикті өткізу технологиялары бойынша жүзеге асырылады;

      4) қосылу және трафикті өткізу қызметтеріне төлем жасаудың егжей-тегжейлі шотын ұсыну;

      5) бәсекелестер мен клиенттер туралы ақпаратқа қатысты тараптардың арасында құпиялылық режимін сақтау;

      6) жаңа қызметттер көрсетуге қажетті синхрондау жүйелерін, пайдаланушылық қолдау жүйелерін, биллингтік жүйелер, басқа да аппараттық және бағдарламалық жасақтама; желілердің "бөлінбейтін" компоненттерін, оның ішінде абоненттік желіжолдарды шарттық негізде ақылы пайдалану мүмкіндігін ұсыну;

      7) инфрақұрылым элементтерін (мысалы, ғимараттар, бағаналар, телефон (кәбілдік) кәрізі, арналар, антенна-діңгекті құрылыстар және басқалар) шарттық негізде ақылы пайдалануды жүзеге асыру мүмкіндігін ұсыну.

      25. Басым телекоммуникация операторлары үшін Қосу шарты жария шарт болып табылады және осының негізінде басқа телекоммуникация желілерін қосу қызметтерін көрсету, сондай-ақ желілердің өзара әрекеттестігі мен трафикті өткізу бойынша осылармен байланысты міндеттемелер анықталады.

      26. Қосылуға техникалық талаптар берген кезде байланыс операторларын кемсітушілікке жол берілмейді. Басым телекоммуникация операторы операторлардың қосылатын желілері үшін қосылу және трафикті өткізудің тең талаптарын қояды.

      27. Қосылатын оператор осы Қағидаларда көзделген барлық талаптарды орындаған жағдайда басым телекоммуникация операторының Қосу шартын жасаудан бас тартуына жол берілмейді.

      28. Жергілікті деңгейде қосылу мынадай жолдармен жүргізіледі:

      1) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылысы бар тіркелген жергілікті байланыс желілерінің бір-бірімен, тіркелген байланыс желілерінің жылжымалы байланыс желілерімен (жылжымалы радиотелефон байланысы және транкингілік байланыс) жергілікті деңгейде қосыла алады, бұл жергілікті желінің тиісті нөмірлеу ресурсын бөлу арқылы жүзеге асырылады;

      2) қосылатын желінің кіріс және шығыс трафигі есепке алынуы тиіс қосатын желінің жергілікті цифрлық телефон стансысын қоса отырып, қосылатын желінің коммутациялық стансылары арқылы жергілікті деңгейде қосыла алады;

      3) қосылатын желінің коммутациялық стансыларын қосатын желінің жергілікті цифрлық телефон стансысына қосу жолымен жергілікті деңгейде қосыла алады. Қосу цифрлық байланыс арналарымен, мыналар арқылы құрылған арналар коммутациясының технологиясы бойынша жүзеге асырылуы мүмкін:

      жалғау желіжолдары;

      жергілікті телекоммуникация желісінің шығыс қалааралық телефон хабарламаларын беруге арналған тапсырысты-жалғау желіжолдары;

      қалааралық телефон стансысын жергілікті телекоммуникация желісінің стансысымен жалғайтын және кіріс қалааралық хабарламаларды беруге арналған қалааралық телефон байланысының жалғау желіжолдары;

      және ақпарат топтамаларын коммутациялау технологиясы бойынша сөйлеу сигналын беру арналары.

      4) егер қосылатын стансы сыйымдылығы 3500 нөмірден кем болмаса, автоматты қалааралық телефон стансысында (бұдан әрі – АҚТС) резервтік сыйымдылық болған жағдайда қосылатын желінің коммутациялық стансылары және нөмірлеудің белгілі бір ғана аймағында орналасқан ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінің АҚТС арасында тікелей арналар ұйымдастыруға рұқсат етіледі;

      5) егер қосылатын желі сыйымдылығы жергілікті желінің қолданыстағы нөмірлеу резервінен асып кетсе, онда байланыс саласындағы уәкілетті орган осы мәселені реттеу бойынша шаралар қабылдайды.

      29. Аймақішілік деңгейде қосылу:

      1) аймақішілік деңгейде қосылу үшін қосылатын желі географиялық нөмірлеу аймағының шегінде "ab" аймақішілік қатынау кодын бере отырып, жергілікті желі ретінде қосылады;

      2) жергілікті деңгейде телекоммуникация желілерін қосу үшін нөмірлеу ресурсы болмаған жағдайда сыйымдылығы 5000 нөмірден кем емес желі осы нөмірлеу аймағының АҚТС-дағы қосылатын желінің коммутациялық стансыларын қоса отырып, қосатын желі операторының келісімімен аймақішілік деңгейде қосылады.

      30. Қалааралық деңгейде қосылу – бір телекоммуникация желісін екіншісіне қосу, мұнда оператордың (желі иесінің) қосылатын желісі автоматты қалааралық телефон стансысына немесе қосатын желінің қалааралық транзиттік торабына (бұдан әрі – ҚТТ) қосылудың (қосудың) стандартты нүктелеріне қосылады. Бұл ретте қосылатын желіге нөмірлеу ресурсы – географиялық анықталатын аймақтың АBC коды, АBC-да "Х1Х2" қатынау коды, анықталуы географиялық емес аймақтың DEF коды, қызметтерге қатынау кодындағы оператор коды (бұдан әрі – ҚҚК), қалааралық және/немесе халықаралық байланыс операторын таңдау префиксі (бұдан әрі – ОП) бөлінген.

      31. Халықаралық деңгейде қосылу:

      1) қосылатын телекоммуникация желісін қосуды жүзеге асыратын халықаралық желі коммутациясы орталығына (бұдан әрі – ХКО) қосатын халықаралық байланыс операторларының желілері үшін халықаралық деңгейде қосылу жүзеге асырылады;

      2) қосылатын және қосатын желілердің ХКО арасындағы әрекеттесу олардың арасында байланыс арналарын ұйымдастыру жолымен жүзеге асырылады;

      3) халықаралық байланыс операторлары желілерінің бір-бірімен әрекеттесуін жүзеге асыру кезінде (ХКО-ХКО деңгейінде) желілердің бірінде авариялар және төтенше жағдайлар орын алған кезде ұлттық желі шегінде, сондай-ақ шетелдік ортақ пайдаланылатын телекоммуникацияның желілеріне шығу кезінде трафикті өткізу үшін айналма жолдарды ұйымдастыру және ұсыну талаптары енгізіліу тиіс.

      32. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларының телекоммуникация желілерін қосу қалааралық және (немесе) халықаралық деңгейде ұйымдастырылады.

      33. Жергілікті телекоммуникация желілерін қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларының желілеріне қосу мынадай түрде ұйымдастырылады:

      1) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылған жергілікті телекоммуникация желілерін қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларына қосу шығыс және кіріс трафигін есепке алуды жүзеге асыратын қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторының қосатын желісінің жергілікті деңгейдегі қосу нүктелері арқылы (автоматты телефон стансыларының транзиттік тораптары – АТС ТТ, автоматты қалааралық телефон стансысы – АҚТС) арқылы жүзеге асырылады;

      2) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылған жергілікті телефон байланысының операторын, қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторының желісін абоненттердің таңдауы қалааралық және халықаралық байланыс операторына берілген оператор префиксі (ОП) арқылы жүзеге асырылады.

      34. Қалааралық байланыс операторының желісін қалааралық және халықаралық байланыс операторының желісіне қосу мынадай түрде ұйымдастырылады:

      1) қалааралық байланыс операторының желісін қалааралық және халықаралық байланыс операторының желісіне қосу бір географиялық нөмірлеу аймағында (АВС) орналасқан осы операторлардың АҚТС арасында қалааралық деңгейде жүзеге асырылады;

      2) қосатын желінің АҚТС және қосылатын желінің АҚТС арасындағы әрекеттесу олардың арасында тікелей байланыс арналарын ұйымдастыру арқылы жүзеге асырылады;

      3) шығыс және кіріс қалааралық трафикті есепке алуды қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторының екеуі де не уағдаластық бойынша өзара іс-қимыл жасайтын байланыс операторларының біреуіне тиесілі бірыңғай есептеу орталығымен жүзеге асырылады.

      35. Халықаралық байланыс операторының желісін қалааралық және халықаралық байланыс операторының желісіне қосу мынадай түрде ұйымдастырылады:

      1) қалааралық және халықаралық байланыс операторының желісіне халықаралық байланыс операторы желісінің қосылуы қосатын және қосылатын операторлардың ХКО арасында жүзеге асырылады;

      2) қосылатын және қосатын желілердің ХКО арасындағы әрекеттесу олардың арасында байланыс арналарын ұйымдастыру арқылы жүзеге асырылады;

      3) қалааралық және халықаралық байланыс операторлары және халықаралық байланыс операторлары желілерінің өзара әрекеттесуін жүзеге асырғанда (ХКО - ХКО деңгейде) желілердің бірінде авариялар және төтенше жағдайлар орын алған кезде ұлттық желі шегінде, сондай-ақ шетелдік ортақ пайдаланылатын телекоммуникацияның желілеріне шығу кезінде трафикті өткізу үшін айналма жолдарды ұйымдастыру және ұсыну талаптары енгізіліу тиіс.

      36. Қалааралық және халықаралық байланыс операторының желісін басқа қалааралық және халықаралық байланыс операторы желісіне қосу тиісінше бір географиялық аймақтың АҚТС және АҚТС, қосатын және қосылатын операторлар желілерінің ХКО және ХКО арасында ұйымдастырылады.

      37. Басқа байланыс операторының желісіне қосылатын қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторының желілерін коммерциялық пайдалануға қосу байланыс саласындағы уәкілетті органның қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларының телекоммуникация желілеріне қойылатын қалааралық және (немесе) халықаралық байланыстың операторын анықтау бойынша біліктілік талаптары мен критерийлерінің орындалғанын растағаннан кейін жүзеге асырылады.

      Қосатын оператор Оператордың біліктілік талаптарын орындау туралы актідегі ақпараттың нақты жағдайға сәйкес еместігін анықтаған кезде қосатын оператор трафик өткізуді шектеуге, сондай-ақ бұл жөнінде байланыс саласындағы уәкілетті органға хабарлауға құқы бар.

      38. Корпоративтік телекоммуникация желісі ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне әкімшілік аумақ шеңберінде мекемелік коммутациялық стансыны орнату арқылы корпоративтік клиент ретінде қосылуы мүмкін:

      жергілікті деңгейде;

      егер ол тиісті нөмірлеу ресурсын бөле отырып ("DEF" коды), түрлі әкімшілік аумақтар бойынша бөлінген желі учаскелерін біріктірсе, қалааралық деңгейде;

      немесе жылжымалы байланыс желісіне тікелей қосыла алады;

      Корпоративтік желі иесі ақылы негізде қызмет көрсетуге ниет білдірген жағдайда ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылу мынадай талаптармен жүзеге асырылады, егер:

      1) желі иесі желінің қосылатын бөлігін өндірісішілік мақсатта (өндірістегі технологиялық үдерістерді басқару) пайдаланылатын желінің қалған бөлігінен бағдарламалық немесе техникалық бөліп алса;

      2) желінің қосылатын бөлігі осы Қағидаларда жазылған телекоммуникация желісінің жұмыс істеу талаптарына сәйкес келсе;

      3) корпоративтік телекоммуникация желісінің иесі басқарушылық және өндірісішілік мақсатта (өндірістегі технологиялық үдерістерді басқару) пайдаланылатын желіні және оның телекоммуникация желілеріне қосылатын бөлігін пайдалану шығыстарын бөлек есепке алуды жүргізсе.

      39. Жылжымалы байланыс желілерінің қосылуы:

      1) ортақ пайдаланылатын жылжымалы радиотелефон және транкингілік байланыс желілері нормативтік актілерге немесе байланыс операторларының арасындағы келісім бойынша тиісті нөмірлеу ресурстарын бөле отырып, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қалааралық, аймақішілік және (немесе) жергілікті деңгейде қосыла алады;

      2) нөмірлеудің географиялық емес аймағына DEF коды белгіленген ортақ пайдаланылатын жылжымалы радиотелефон байланысы және жылжымалы жерсеріктік байланыс желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қалааралық деңгейде басқа нөмірлеу аймақтарының абононенттеріне трафик өткізу үшін қосылады және аймақтық деңгейде – жылжымалы желінің коммутаторы орналасқан географиялық нөмірлеу аймағының АҚТС арқылы, осы географиялық нөмірлеу аймағы шегінде трафик өткізу үшін қосылады;

      3) географиялық емес нөмірлеу аймағының DEF коды белгіленген ұялы байланыс желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қалааралық деңгейде қосылады, ұялы байланыс желілерін бір-біріне қосу тікелей байланыс арналарын ұйымдастыру арқылы осы желілердің коммутациялық жабдығының тиісті деңгейлерінде жүргізіледі;

      4) АВС нөмірлеудің географиялық аймағында "ab" коды белгіленген ортақ пайдаланылатын жылжымалы радиотелефон және транкингілік байланыс желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне осы нөмірлеудің географиялық аймағының АҚТС арқылы қосылады. Қосылатын желінің нөмірлеу жоспары географиялық аймақтың нөмірлеу жоспарына кіреді;

      5) жергілікті желінің АТС "abX/abXX" индексін алған ортақ пайдаланылатын жылжымалы радиотелефон және транкингілік байланыс желілері жергілікті желінің коммутациялық стансылары арқылы қосылады. Қосылатын желінің нөмірлеу жоспары жергілікті желінің нөмірлеу жоспарына қосылады.

      40. Телеграфтық және телекстік байланыс желілерінің қосылуы:

      1) ортақ пайдаланылатын телекстік байланыс желілеріне қосылу ведомстволық телеграфтық-телекстік желілер және телематикалық қызметтер үшін рұқсат етіледі;

      2) телеграфтық және телекстік байланыс желілеріне қосылу абоненттік түпкілікті пункттер немесе қондырғылар деңгейінде жүзеге асырылады;

      3) абоненттік қондырғылар деңгейінде қосылу пайдаланушының терминалын телекоммуникация желісіне қосуды білдіреді, оның көмегімен оператор ақпаратты береді және қабылдайды;

      4) хабарламалардың коммутациясы бар ортақ пайдаланылатын телеграфтық және телекстік байланыс желілеріне қосылу телеграфтық және телекстік байланыс операторларына рұқсат етіледі;

      5) жекелеген жағдайларда, қосылатын желіде тиісті техникалық құралдар болған кезде, байланыс саласындағы уәкілетті органның нұсқауы негізінде арналар коммутациясы стансыларының (кіші стансылардың) немесе хабарламалардың коммутациясы орталықтарының (концентраторлардың) деңгейінде телеграфтық байланыс желілеріне қосылуға рұқсат беріледі;

      6) қосылатын желіге бөлінетін нақты қосылу нүктелерін және нөмірлеуді ортақ пайдаланылатын телеграф желісінің операторы белгілейді.

      41. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне телекоммуникация провайдерлерінің қатынау тораптарын қосу мынадай тәсілдердің бірімен ұйымдастырылады:

      1) байланыс саласындағы уәкілетті орган белгілеген ҚҚК-дағы оператордың кодын пайдалана отырып, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінің АҚТС-на жабдықты қосу арқылы. Бұл ретте қатынау АҚТС-на жабдық қосылған нөмірлеу аймағының абоненттері үшін ғана ұйымдастырылады;

      2) жергілікті желінің абоненттерінен стандартты қосылу (қосу) нүктесіне қосылған бір бағытты шығыс байланыс арналары бойынша жабдықты ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне жергілікті деңгейде қосу арқылы.

      42. Телекоммуникация провайдерлері, жергілікті телекоммуникация желілерінің операторлары ұсынатын қызметтерге қатынауды ұйымдастыру үшін телекоммуникация провайдерлеріне абоненттік нөмірлерді немесе сериялық нөмірлерді бөле отырып, абоненттік желіжолдар ұсынылады. Абоненттік желіжолдарды бөлуге арналған шартта олар қандай мақсатта бөлінетіні көрсетіледі.

      Сериялық нөмірлерді бөлу және телекоммуникация провайдерлерінің жергілікті телекоммуникация желілерінің операторларымен өзара іс-қимыл жасау тәртібі осы Қағидаларға 6-қосымшада берілген.

      43. IP-телефония операторларының қатынау тораптарын қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларының желілеріне қосу ҚҚК пайдалану арқылы қалааралық деңгейде жүзеге асырылады. ҚҚК-да оператордың кодын пайдаланумен қатар, қызметке қатынау нөмірі ретінде бекітілген жергілікті телефон нөмірі пайдаланылуы мүмкін. Бұл ретте IP-телефония операторларының қатынау тораптарының қосылу деңгейі қалааралық болып қалады.

      44. ҚҚК және оператордың Х1Х2Х3Х4 кодын байланыс саласындағы уәкілетті органмен тағайындайды.

      45. IP-телефония операторларының қызметтеріне қатынау АҚТС-на оператордың қатынау торабы қосылған АВС нөмірлеу аймағының абоненттері үшін ұйымдастырылады.

      46. Жылжымалы байланыс желілерінің жабдығына IP-телефония операторларының қатынау тораптарын тікелей қосуға жол берілмейді.

      47. Қосылуға техникалық талаптар қосылу өтініміне сәйкес беріледі және мыналарды:

      1) пайдаланылатын тиісті желіжол-кәбілдік және стансылық құрылыстарды, осы құрылыстардың, стансылық жабдықтың тиесілігін көрсете отырып, қосылуды қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін желілерді (байланыс құралдарын) жалғау тәсілін;

      2) қосылатын желінің трафигін өткізу үшін қолданыстағы телекоммуникация құрылыстарын пайдалану, мұндай болмаған жағдайда – тараптардың келісімі бойынша жаңа құрылыстарды салу қажеттілігін;

      3) желілердің қосылу нүктелеріндегі жабдықтың түрлерін және оның техникалық параметрлерін – сигналдар деңгейі, сигналдардың спектрлері, беру жылдамдығы және түйіспелердің өзге де параметрлерін;

      4) пайдаланылатын сигнал беру жүйелерін;

      5) тактілі желілік синхрондау жүйесіне телуді;

      6) байланыс саласындағы уәкілетті органның қосылатын операторға бөлетін нөмірлеу ресурсын;

      7) қосылуды жүзеге асыруға қажетті іс-шараларды, құрылыс-құрастыру жұмыстарының алдын ала тізбесін;

      8) қосылу бойынша жұмыс кезеңдерін;

      9) қолданылу мерзімін (алты айдан кем емес) қамтуға тиіс.

      Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінде цифрлық стансыларды қолдайтын сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі осы Қағидаларға 7-қосымшада берілген.

      48. Қосылуға техникалық талаптар оларды беру үшін көзделген мерзімде және:

      1) қосылуды жүзеге асырған желіде нөмірлеу өзгерген;

      2) сигнал беру жүйелерін және т.с.с. өзгертуді талап ететін, қосылған желімен тікелей әрекеттесетін, қосылуды жүзеге асырған желінің техникалық құралдарын жаңғыртқан, қайта құрған немесе ауыстырған;

      3) қосылған желідегі жабдықты жаңғырту және (немесе) оның сыйымдылығын кеңейту қажет болған;

      4) байланыс саласындағы уәкілетті органның нормативтік актілеріне сәйкес қосу деңгейі өзгерген;

      5) қосылатын оператордың желілердің қосылуын талап ететін телекоммуникация саласындағы кәсіпкерлік қызметті жүргізуге басқа лицензияларды алған жағдайларда нақтыланады.

      49. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерін жаңғыртуды жүргізу кезінде қосатын оператор жаңғырту жобасын бекіткеннен кейін 4 (ай) бұрын барлық мүдделі телекоммуникация операторларына, желілердің иелеріне, телекоммуникация провайдерлеріне техникалық талаптардың өзгеруі мүмкін екенін хабарлайды. Қажет болған кезде қосатын оператор жаңғыртуды бастардан кемінде үш ай бұрын қосылатын операторға техникалық талаптарға енгізілетін өзгерістерді береді.

      Бұл ретте қосылатын оператор қосатын операторға өз желісінің ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылуына техникалық талаптарды нақтылау үшін өтініш білдіреді.

      Қосылуға техникалық талаптарды нақтылау техникалық талаптарды беру үшін осы Қағидаларда айқындалған тәртіппен және мерзімде жүзеге асырылады. Жаңа техникалық талаптарға сәйкес қосылу бойынша жұмыстарды орындағаннан кейін өзара іс-қимыл жасайтын байланыс операторлары Қосу шартын нақтылауы тиіс.

      Қосылудың техникалық талаптары өзгертілген немесе нақтыланған жағдайларда өзгерістер мен толықтырулар дәйекті, қажетті және осы Қағидалармен реттелген мәселелер шегінен шықпауы керек.

      50. Қосылудың нормативтік құқықтық немесе нормативтік-техникалық актілерге сәйкес келмеуі анықталған жағдайда қосатын оператор байланыс саласындағы уәкілетті органның ұйғарымы бойынша қосылатын операторға осы Қағидаларға сәйкес келетін техникалық талаптарды беруі тиіс. Бұл ретте өзара іс-қимыл жасайтын екі оператор араларындағы шартпен белгіленген мөлшерде туындайтын шығыстарды төлейді.

      51. Байланыс операторлары:

      1) өз желілерінің пайдаланушыларына кез келген қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторын таңдау құқығын қамтамасыз ету;

      2) сапасы бойынша стандарттарға, техникалық нормаларға, Қосу шартының талаптарына сәйкес келетін қосылу және трафикті өткізу қызметтерін ұсыну;

      3) абоненттік нөмірлердің орталықтандырылған дерекқорынан алынатын берілген маршруттау нөмірлері туралы ақпаратты пайдалана отырып, өз желілерінде "All Call Query" тікелей маршруттау әдісі бойынша ұялы байланыстың ауыстырылған абоненттік нөмірлеріне қосылу мүмкіндігін қамтамасыз ету керек.

      52. Қосылу және трафикті өткізу қызметтерін ұсынудың бірыңғай технологиялық үдерісіне қатысатын байланыс операторлары және/немесе желілердің иелері арасында:

      1) ұсынылатын қосу және трафикті өткізу қызметтерінің сапасы үшін өзара жауапкершілікті;

      2) қызметтер сапасының нашарлауына немесе олардың ұсынылмауына әкеліп соғатын техникалық пайдалану бойынша нормативтік актілердің талаптары орындалмаған немесе тиісінше орындалмаған жағдайда байланыс операторларына және/немесе желілердің иелеріне шығынның орнын толтыру тәртібін;

      3) басқа байланыс операторлары және/немесе желілердің иелері ұсынатын қосу және трафикті өткізу қызметтері үшін есеп айырысуды жүргізуге байланыс операторларының және/немесе желілер иелерінің өкілеттіктерін және осы қызметтер үшін есеп айырысу тәртібін;

      4) өзара іс-қимыл жасайтын байланыс операторларынан және/немесе желілердің иелерінен келіп түскен шағымдарды қарау бойынша жұмысты жүргізу тәртібін;

      5) өзара әрекеттесетін желілер операторларының трафикті өткізу тәртібін;

      6) трафикті өткізу үшін өзара есеп айырысуды жүргізудің талаптары мен тәртібін;

      7) желілерді жедел-техникалық басқару жүйелерінің өзара әрекеттесу мәселелерін;

      8) қызметтермен қамтамасыз етуде іркіліске әкеліп соғатын байланыс құралдарының авариялық тоқтаулары және байланысты қысқа мерзімде қалпына келтіру бойынша шаралар кешенін қабылдау туралы ақпаратты басқа телекоммуникация операторларына, желілердің иелеріне, телекоммуникация провайдерлеріне уақытында ұсынуды;

      9) қызметтерді ұсынуда іркілістеге әкеліп соғуы мүмкін желілерде жоспарланған профилактикалық жұмыстарды жүргізу туралы телекоммуникация операторларын, желілердің иелерін, телекоммуникация провайдерлерін уақытында хабардар етуді;

      10) ЖАС-7 желілерінің жалпыарналық сигнал беруіне немесе SIP-T/SIP-I протоколдарына сәйкес сигналдық параметрлердің дұрыс таратылуын, оның ішінде байланыс операторының коммутациялық жабдығының (қоңыраудың толық жазбасы - Cal Detail Record) бастапқы жазбаларында болған жағдайда жергілікті, қалааралық және/немесе халықаралық шақыруын жасаған кезінде шақыратын абоненттің нөмірін (А абонентінің нөмірі) қамтамасыз етуді көздейтін шарт жасалады.

      Ескерту. 52-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрінің 21.10.2016 № 218 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      53. Телефон қосылысын орнатуға қатысатын байланыс операторы ХБО ұсынымдарын [ITU-T E.157] және осы Қағидалардың талаптарын ескере отырып, шақыратын абоненттің нөмірі туралы ақпаратты (А абонентінің нөмірі) өзгертпестен береді.

      Ұсынылатын қызметтердің сапа параметрлерінің қолданыстағы нормаларға сәйкессіздігі анықталған жағдайда өзара іс-қимыл жасайтын телекоммуникация операторлары, желілердің иелері, телекоммуникация провайдерлері телекоммуникация желілерінің жұмысындағы бұзушылықтың себептерін тез арада анықтап, осы себептерді жоюға шаралар қабылдау қажет. Бұл жағдайда шығындарды жабдығының жұмысында қолданыстағы нормаларға сәйкессіздік анықталған телекоммуникация операторлары, желілердің иелері, телекоммуникация провайдерлері өтейді.

      54. Жергілікті телефон қосылыстарын уақытына қарай есепке алуды енгізу кезінде байланыс операторлары абоненттерге елді мекеннің әлеуметтік маңызы бар объектілерімен тегін қосылу мүмкіндігін беруді қамтамасыз етеді және ол осы мақсатта байланыс операторларының шығыстарын өтейтін жергілікті атқарушы органдармен келісіледі.

3. Телекоммуникация желісі бойынша трафикті өткізу және өзара
есеп айырысу тәртібі

      55. Байланыс операторлары өз желілері трафиктерінің өткізілуін осы Қағидаларға, сондай-ақ Қосу шартының талаптарына сәйкес жүзеге асырады.

      56. Өзінің қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын әрбір телекоммуникация операторы, желінің иесі, телекоммуникация провайдері өз желісінің шеңберінде тұйықталатын трафиктің өткізілуін басқаруды өз бетінше жүзеге асырады және төтенше жағдайлар басталған кезде байланыс саласындағы уәкілетті органның:

      1) ұлттық желінің шеңберінде тұйықталатын трафикті маршруттау бойынша;

      2) халықаралық шығыс, кіріс және транзиттік трафикті маршруттау бойынша;

      3) ұялы байланыстың ауыстырылған абоненттік нөмірлеріне трафикті өткізу бойынша;

      4) өз желісінің техникалық жағдайы мен жұмысы туралы толық ақпаратты жинақтау, талдау және ұсыну бойынша нұсқауларын орындайды.

      57. Жергілікті, аймақішілік және қалааралық деңгейлерде қосылысты жасау кезінде трафикті Қазақстан Республикасынан тыс маршруттауға жол берілмейді.

      58. Берешекті өндіріп алу мақсатында байланыс операторларының осындай берешекті өтегенге дейін кіріс қалааралық және/немесе халықаралық трафикті шектеуіне жол беріледі.

      Байланыс операторымен ЖАС-7 желілерінің жалпыарналық сигнал беруіне немесе SIP-T/SIP-I протоколдарына сәйкес сигналдық параметрлерді дұрыс таратпаған жағдайда, кіріс қалааралық және/немесе халықаралық трафиктің жекелеген нөмірлерін, оның ішінде өзінің желісіне трафик қабылдаған байланыс операторының коммутациялық жабдығының (қоңыраудың толық жазбасы - Cal Detail Record) бастапқы жазбаларында болған жағдайда жергілікті, қалааралық және/немесе халықаралық шақыруын жасаған кезінде шақыратын абоненттің нөмірін (А абонентінің нөмірі) шектеуіне жол беріледі.

      Өзге жағдайларда соттың тиісті шешімінсіз байланыс операторларының кез келген түрдегі кіріс/транзиттік трафикті өткізуді шектеуіне жол берілмейді.

      Ескерту. 58-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрінің 21.10.2016 № 218 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      59. Қосылу нәтижесінде туындаған желілердің техникалық құралдары бойынша жергілікті, қалааралық, халықаралық телефон трафигін, деректер беру трафигін (оның ішінде ІР-телефония операторларының трафигін), ұялы байланыс желісінен/-не трафикті өткізуге қосатын және қосылатын операторлардың арасында жасалған шарттар негізінде ғана жол беріледі.

      Телекоммуникация операторларына, желілердің иелеріне, телекоммуникация провайдерлеріне жергілікті, қалааралық, халықаралық және ұялы байланыс желісіне рұқсат етілмеген трафикті өткізуге жол берілмейді.

      60. Ұялы байланыстың ауыстырылған абоненттік нөмірлеріне трафикті өткізу кезінде байланыс операторлары абоненттік нөмірлердің орталықтандырылған дерекқорына енгізу кезінде абоненттік нөмірлерге берілген маршруттау нөмірлерін пайдаланады.

      Бұл ретте Қазақстан Республикасының аумағында бастама жасалған трафикті өткізу шақыруды бастамашының желісімен жүзеге асырылады. Шақыруды маршруттау (жалғау) реципиент-оператор желісінің деңгейінде жүзеге асырылады.

      Ұялы байланыс операторларының желісіне кіріс халықаралық дауыстық трафикті өткізуді халықаралық (қалааралық) байланыс операторлары шақыру маршрутталған ХҚО арқылы жүзеге асырады.

      Кіріс халықаралық дауыстық емес трафикті (SMS/MMS) өткізуді реципиент-оператор жүзеге асырады.

      61. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінің және ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылатын байланыс желілерінің шығыс, кіріс, транзиттік халықаралық телефон трафигін өткізу Қосу шартына сәйкес Қазақстан Республикасының ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісі қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларының ХКО коммутациялық өрісі арқылы жүзеге асырылады.

      62. Абоненттің қалааралық, халықаралық, ұялы байланыс операторын және телекоммуникация провайдерлерін таңдауына арналған префикстерді байланыс саласындағы уәкілетті орган белгілейді және олар абоненттен шығатын байланыс кезінде ғана пайдаланылады.

      Кіріс байланыс кезінде кіріс халықаралық (қалааралық) стансыдан байланыс операторының желісін таңдау жергілікті телекоммуникация желілерінің абоненттеріне кіріс трафиктің бағыты бойынша операторлар арасындағы келісімге сәйкес жүзеге асырылады.

      63. Бүлінулердің орын алуын, абоненттердің желіні пайдалануда кедергілердің туындауын, байланыс желілерінде артық жүктемелер және авариялық жағдайларды болдырмау үшін байланыс операторларының басқа операторлардың желілерінен кіріс трафиктің көлемін арттыруға ықпал ететін іс-шаралар өткізуге жол берілмейді.

      64. Желіде бүлінулер, артық жүктемелер және авариялық ахуалдар туындаған кезде телекоммуникация операторлары және желілердің иелері тез арада байланыс пен қызмет көрсету сапасын қалпына келтіру, жеткізу пункттеріне трафикті маршруттау үшін айналма жолдар ұйымдастыру бойынша келісілген шаралар қабылдауы тиіс.

      Трафикті айналма жолдар бойынша маршруттау тәсімдері, айналма жолдарды қалыптастыру тәртібі телекоммуникация операторларының және/немесе желілер иелерінің бірлескен шешімдерімен белгіленеді.

      Байланыс пен қызмет көрсету сапасын қалпына келтіру бойынша жұмыстарды жедел басқаруды қалааралық және халықаралық байланыс операторларының біреуі іске асырады.

      65. Абоненттің нөмірі (А нөмірі) айырбасталған трафикті қоса алғанда, рұқсат етілмеген трафик өткізілген жағдайда трафикті қабылдайтын байланыс операторы, телекоммуникация желілерінің иелері бір тәулік ішінде осы трафикті жіберген байланыс операторын хабардар етеді. Желісінен рұқсат етілмеген трафиктің өткізілгені туралы хабарламаны алған байланыс операторы үш күнтізбелік күн ішінде себебін анықтап, осындай трафикті жоюға шаралар қабылдау керек.

      Рұқсат етілмеген трафикті өткізіп жіберуді жоймаған жағдайда, байланыс операторы, телекоммуникация желілерінің иелері және өз желісіне осындай трафикті қабылдайтын сот органдарына жүгінеді.

      Ескерту. 65-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 13.06.2023 № 181/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      66. Телекоммуникация желілерін қосу нәтижесінде өзара іс-қимыл жасайтын байланыс операторларының және/немесе желілердің иелерінің арасындағы қарым-қатынастар өзара есеп айырысуды жүргізу кезінде мынадай жалпы ережелерге негізделеді:

      1) телекоммуникация желілерінің ресурстарын (коммутациялық стансылардың, арналардың және желіжолдардың өткізу мүмкіндігін) мейлінше көп пайдалану;

      2) шақыруларға қызмет көрсету және қосылу және трафикті өткізу қызметтерін ұсыну сапасының көрсеткіштерін арттыруды ынталандыру;

      3) тең құқылы әріптестік, оның ішінде трафиктің біртекті санаттары үшін есептесуде симметриялық есептеу мөлшерлемелерін пайдалану;

      4) әрбір тараптың телекоммуникация желісінің стансылық және желіжол құрылыстарын салуға және пайдалануға салған үлесімдерін есепке алу.

      Егер тараптардың біреуі барлық операторлармен бірдей талаптармен өзара есеп айырысуды жүргізуге басымдыққа ие оператор болып танылмаған жағдайды қоспағанда, оператораралық трафик өткізудің есептік мөлшерлемелерін шарттың тараптары айқындайды.

      Оператораралық мөлшерлемелерді белгілеу кезінде бірдей санаттағы трафикті өткізуге симметриялық емес мөлшерлемені пайдалануға жол берілмейді.

      67. Байланыс операторларының және/немесе желілердің иелерінің арасындағы ұсынылатын желілік ресурстар үшін өзара есеп айырысу тәртібі:

      1) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қатынауды қамтамасыз ететін техникалық құралдар мен телекоммуникация құрылыстары меншігіне қатысын;

      2) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылу деңгейін;

      3) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілері бойынша трафикті өткізу үшін өзара есеп айырысуды ескере отырып анықталады.

      68. Қосылу қызметтеріне тариф біржолғы төлем болып табылады және қосылудың (қосудың) стандартты нүктесін құруға және бөлуге экономикалық негізделген шығындар мен пайданы өтеуді (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі белгілеген қайта қаржыландыру мөлшерлемесінің үш еселік көлемінен аспайтын) негізге ала отырып, қосылу қызметтерін ұсынуға байланысты туындайтын байланыс операторының (желі иесінің) жұмыстарының құнын көрсетеді.

      Қосылу қызметтеріне біржолғы төлемді есептеу кезінде алаңдар мен үй-жайларды жалға алу бойынша шығындар қосылмайды.

      Қосылу қолданыстағы қуатын кеңейту екі тараптың мүдделерін ескере отырып, шарттық негізде жүргізіледі.

      69. Өзара іс-қимыл жасайтын байланыс операторлары арасында трафиктің барлық түрін өткізу үшін өзара есеп айырысу сертификатталған меншікті биллингтік жүйелер қалыптастыратын шоттардың негізінде жүргізіледі.

      Ұялы байланыс операторларының абоненттерге жіберетін (мысалы, абоненттің қолжетімді болуы немесе қолжетімді болмауы) техникалық автоматты хабарламалары SMS-трафик бойынша оператораралық есептеулерге қосылмайды. Есепке телекоммуникация қызметтерінің абоненттері бастамаға алған және алатын SMS хабарламалар ғана қосылады.

      Өлшемдер тұтастығын қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесінің тіркеліміне енгізілуі және қолданыстағы тексеру сертификатына ие болуы тиіс қосылыстардың ұзақтығын өлшеу жүйесінің деректері және деректер беруді өлшеу жүйесі биллингтік жүйемен абонентке ұсынылған трафикті өткізу қызметтері үшін шотты қалыптастыруға негіздеме болып табылады.

      70. Қосатын және қосылатын операторлардың өзара іс-қимылы кезінде олардың арасындағы өзара есеп айырысу трафик (кіріс, шығыс және транзиттік трафик түрі), қосылу қызметтері үшін, жалға алынатын телекоммуникация құралдары мен құрылыстары және басқа да қызметтер үшін жүзеге асырылады.

      Өткізілген трафик үшін өзара есеп айырысу кезінде бағыты шығыс болып табылатын және абоненттен төлем алатын байланыс операторы операторымен өзара іс-қимыл жасайтын тараптармен келісілген және Қосу шартында көзделген есептік мөлшерлемелердің негізінде осы бағыт бойынша өткізілетін трафик кіріс немесе транзиттік трафик болып табылатын байланыс операторымен есеп айырысады.

      Егер бір оператор басқа оператордың абонеттеріне алдын ала төлем карталары немесе олармен жасалған тікелей шарттар бойынша телекоммуникация қызметтерін ұсынуды жүргізсе, операторлар арасындағы өзара есеп айырысу есептік мөлшерлемелердің негізінде шығыс қосылыс кезінде абонентті жалғауды қамтамасыз ететін операторға төлеуді көздейтін қосымша келісімдер арқылы жүргізіледі.

      71. Қосылатын және қосатын байланыс операторларының арасында:

      1) трафикті өткізу қызметтері:

      жергілікті (кіріс, шығыс, транзиттік);

      қалааралық (аймақішілік) (кіріс, шығыс, транзиттік);

      халықаралық (кіріс, шығыс, транзиттік);

      ұтқыр операторлардың желісіне(-нен);

      IP-телефония (интернет-телефония) операторларының;

      байланыс операторларының желісіне анықталмаған бағыттардың кіріс трафигі;

      SMS, MMS;

      2) тасымалдау желісінің арналарына қатынау қызметтері:

      басқа байланыс операторларының желілерімен қосылудың түрлі нүктелері арасындағы байланыс арнасын (аналогтық немесе цифрлық) және (немесе) жалғау желіжолын жалға беру;

      3) байланыс операторының желісіне қатынауды ұйымдастыру қызметтері:

      қосылатын желілер арасында арнаны және (немесе) жалғау желіжолын ұйымдастыру және қосу бойынша жұмыстар (қосу нүктесінің географиялық орналасуына қарай әрбір қосылатын операторлардың желісінен қосу орнына дейін);

      4) қосатын байланыс операторының қызметтеріне қатынау:

      биллинг жүргізу және абонеттерден төлемдерді жинау;

      қосылу мақсатында кәбілдік кәрізді және технологиялық мүлікті жалға немесе пайдалануға беру;

      техникалық қызмет көрсетуді жүргізу және жабдықты байқау;

      5) қосылу қызметтері үшін есеп айырысу жүргізіледі.

      72. Қалааралық және халықаралық байланыс операторлары және халықаралық байланыс операторлары шетелдік халықаралық байланыс операторларымен халықаралық трафик үшін өзара есеп айырысуды жүзеге асырады.

      73. Халықаралық трафикті өткізу үшін байланыс операторларының өзара есеп айырысуы шарттық негізде және байланыс және табиғи монополиялар және реттелетін нарық саласындағы заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.

      74. Шақырылатын абоненттің есебінен байланыс қызметтері үшін байланыс операторлары арасындағы өзара есеп айырысу өзара іс-қимыл жасайтын операторлар арасындағы шарттық негізде жүзеге асырылады.

      75. Аймақішілік немесе жергілікті деңгейде қосылатын өзара әрекеттесетін желілердің байланыс операторлары арасындағы есеп айырысуға есептік мөлшерлемелердің негізінде, сондай-ақ, қажет болған жағдайда және жалғау желіжолдарын, байланыс арналарын және телекоммуникация құрылыстарын пайдалану үшін жалдау төлеміне қосымша шарттардың негізінде трафик бірлігі үшін төлем әдісі бойынша осы Қағидалардың ұсынымдарын және мен ХЭО ұсынымдарын (D сериясы) қамтиды.

      76. Операторлардың өзара есеп айырысу жүргізу кезінде 64 кбит/с стандартты цифрлық арна, беру жылдамдығы 50 Бод бір төртсымды арна бір жалғау желіжолы болып есептелінеді. G.704 ұсынымының "n*64 кбит/с арнаны тасымалдайтын, 2048 кбит/с түйіспе" 5.2-тармағына сәйкес 30 стандартты цифрлық арна Е1 ағын болып есептелінеді.

      N*64 арналарының ағынында кіріс және шығысқа бөлу қосылатын желінің байланыс операторы ұсынатын қызметтердің түріне байланысты болады және қосылуға техникалық талаптар беру және орындау кезеңінде анықталады.

      Қосылудың (қосудың) стандартты нүктесі 30 цифрлық дауыс немесе деректер беру арнасын, синхрондау үшін бөлек арнаны және басқару сигналдарын беру үшін бөлек арнаны, барлығы 64 кбит/с және жылдамдығы 2 Мбит/с 32 арнаны қамтамасыз ететін Е1 цифрлық портымен, сондай-ақ ІР-желі арқылы ақпарат топтамалары коммутациясының технологиясы бойынша сөйлеу сигналын беру арнасымен (64 кбит/с стандартты цифрлық арна инкапсуляциясы) құрылады. Қосылуды 30 еселік арналар топтарын ұйымдастыра отырып жүргізу ұсынылады.

      77. Трафикті өткізу үшін байланыс операторлары арасында өзара есеп айырысу Қосу шарттары негізінде және байланыс және табиғи монополиялар және реттелетін нарық саласындағы заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.

      78. Байланыс операторларының арасында есеп айырысуды ұйымдастыру және жүргізу үшін трафикті өлшеу шығыс трафикпен қатар, кіріс трафикпен жүргізілуі тиіс. Бұл ретте әрбір байланыс операторы басқа операторлармен үш жылдан кем емес мерзімге жасалған шарттардың және деректердің дұрыстығы үшін жауап беру талаптарына сәйкес салыстырып тексеруді жүргізу үшін жүктемені өткізудің барлық пайдаланылатын жолдары бойынша өткізілген трафик туралы бастапқы деректерді сақтайды.

      79. Түрлі бағыттар бойынша өткізілетін трафиктің көлемдері туралы дұрыс деректерді алу мақсатында байланыс операторлары тура және айналма арналарды қоса алғанда, оның көлемдерін анықтау мүмкіндігі мен қосылысты орнатудың барлық пайдаланылатын бағыты бойынша шақыруларға қызмет көрсету сапасын қамтамасыз ету бойынша шараларды қабылдайды.

      80. Байланыс операторлары арасындағы уағдаластық бойынша трафик туралы деректерді жинауды және өңдеуді өзара іс-қимыл жасайтын байланыс операторларының біреуіне тиесілі бірыңғай есеп айырысу орталығы арқылы жүзеге асыруға болады.

      81. Есептесу кезеңі ретінде бір күнтізбелік айды алу ұсынылады.

      Операторлар арасындағы уағдаластық бойынша өзге де есептесу кезеңін пайдалануға болады.

      82. Байланыс операторының трафикті есепке алу үшін пайдаланылатын, қосылыстар ұзақтығын және деректер беруді өлшеу жүйелерін қосатын техникалық құралдары өлшем бірлігін қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесінің тіркеліміне енгізілуі және қолданыстағы тексеру сертификатына ие болуы тиіс.

  Телекоммуникация
желiлерiнің қосылу және өзара
іс-қимыл жасасу қағидаларына
1-қосымша

Бүлінулер және авариялық ахуалдар кезінде техникалық
қызметкерлердің өзара іс-қимылын ұйымдастыру, сондай-ақ
ведомстволық, корпоративтік, арнайы байланыс желілерінің және
ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінің АТС
шақыруларын маршруттау
1. Бүлінулер және авариялық ахуалдар кезінде қосылған АТС
техникалық қызметкерлерінің өзара іс-қимылын ұйымдастыру

      1. Бүлінулер қосылған немесе тірек автоматтық телефон стансыларына (бұдан әрі – АТС) тиесілі стансылық жабдықта, беру жүйелері жабдығында және желіжол құрылыстарында туындауы мүмкін. Бүліну мынадай үш санатқа бөлінеді:

      1) бірінші санат – стансы жабдықтарының және оған қосылған арналардың жұмыс істеу мүмкіндігін толық жоғалтуға алып келетін авариялар;

      2) екінші санат – трафикті жоғалтуға әсер етпейтін жекелеген модульдердің немесе блоктардың істен шығуына алып келетін авариялар;

      3) үшінші санат – стансының немесе оған қосылған бағыттардың жұмысына елеусіз әсер ететін болатын авариялар, жекелеген абоненттік жиынтықтардың немесе арналардың бүлінуі.

      2. Аварияларды жою мерзімдері бүлінудің санатына қарай технологиялық карталармен реттеледі және қосу кезінде қосымша келісімдерде қарастырылады.

      3. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінің АТС-на қосылған жабдықтардың немесе желіжол құрылыстарының авариялық жағдайын авариялық сигналдардың негізінде өзара іс-қимыл жасайтын АТС техникалық қызметкерлері анықтайды.

      4. Өзара іс-қимыл жасайтын АТС техникалық қызметкерлері бүліну себебін анықтайды. Әрбір тарап өз учаскесіндегі бүлінуді жоюға жауапты болады. Аварияларды жойғаннан соң және бүлінген жабдықтың жұмысын қалпына келтіргеннен кейін осы жабдыққа бақылау мақсатымен тексеру жүргізіледі.

      5. Қосылған және тірек АТС арасындағы желіжолдық түпкілікті жабдықтың жұмыс істеуін жоспарлы тексеру жабдықтың осы түрін техникалық пайдалану нұсқаулықтарына сәйкес профилактикалық тексеру жоспарларына сай жүргізіледі.

      6. Өзара әрекеттесетін АТС арасындағы байланыс сапасының уақытша нашарлауына алып келуі мүмкін профилактикалық және өлшеу жұмыстарын жүргізген жағдайда екі АТС техникалық қызметкерлері бұл туралы байланыс операторының диспетчерлік қызметіне хабарлайды.

2. Шақыруларды маршруттау

      7. Қосылатын АТС байланыстың мынадай негізгі түрлерін орнату мүмкіндігін қамтамасыз етуі керек:

      1) қосылатын АТС абоненттерінің арасында (стансыішілік қосылыстар);

      2) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінің абоненттерімен (жергілікті, қалааралық және халықаралық);

      3) арнайы қызметтерге шығу.

      8. Қосылатын АТС-дан ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылған АТС-ға шығыс сыртқы байланыс ведомстволық, корпоративтік, арнайы және шағын АТС абоненттерінің бірмәнді шығу префиксін (ұсынылатын Пж=9) теруі, содан кейін талап етілген абоненттің толық нөмірін теруі арқылы жүргізіледі.

      9. Қосылатын АТС абоненттерінің шығыс қалааралық, халықаралық байланысы "8" (немесе "8-10"), перспективада, тиісінше, "0" және "00" тере отырып, шығу префиксін теру жолымен, содан соң қалааралық (халықаралық) нөмірді теру арқылы жүзеге асырылады.

      10. Жоғарыда көрсетілген абоненттердің арнайы қызметтерге шығыс байланысы шығу префиксін, содан кейін арнайы қызметтің нөмірін теру арқылы жүзеге асырылуы тиіс. Арнайы қызметтерге шығу индексін термей-ақ шығуға жол беріледі.

      11. Сыртқы байланысқа құқығы жоқ қосылатын АТС абоненттері арнайы шұғыл қызметтермен (101, 102, 103, 104) тегін сыртқы байланыс орнату мүмкіндігімен қамтамасыз етілуі керек.

      12. Қосылатын АТС абонеттерінің арасындағы қосылыс орнатылған кезде ішкі қысқартылған нөмір (сыйымдылыққа, қосылатын АТС-ға қарай үш мәнді немесе төрт мәнді) қолданылуы мүмкін.

  Телекоммуникация
желiлерiнің қосылу және өзара
іс-қимыл жасасу қағидаларына
2-қосымша

Қосылыстар орнату жүктемесінің және сапасының нормативтері

      Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қосылатын кез келген түрдегі АТС бір желіжолға (арна) 0,7 Эрл. дейінгі жүктеме нормасымен жалғау желіжолдары арқылы қосылуы керек.

      Қосылатын кез келген түрдегі АТС тірек, аралас немесе транзитті цифрлық коммутациялық стансылар арқылы ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылады.

      Қосылатын АТС бір желіжолға (арна) 0,7 Эрл дейін болатын жүктеме нормасы бар жалғау желіжолдары арқылы не абоненттік желіжолдар (бұдан әрі – АЖ) бойынша қосылуы мүмкін.

      Бір АЖ-ға орташа есеппен алғандағы телефон жүктемесінің жиынтығы (шығыс және кіріс) 0,15 Эрл аспауы керек.

      АЖ-ға жүктемені шектеу мүмкіндігі қамтамасыз етілуі қажет. Жүктемені шектеу әрбір АЖ бойынша шағын АТС (сыйымдылығы 128 нөмірден аспайтын) пен тірек АТС арасында жүзеге асырылуы тиіс. Егер шағын АТС-да жүктемені шектеу құралдары болмаса, онда телефон желісіне осы шағын АТС қосу кезінде қосатын тараппен келісе отырып, жергілікті желіге шығуға құқылы шағын АТС абоненттерінің белгілі бір саны қатаң түрде бекітіледі.

      Қосылыстарды белгілеу сапасы 1-кестеде берілген жоғалту нормативтерімен анықталады.

      1-кесте. Сапа көрсеткіштерінің нормативтері

Көрсеткіштің атауы

Норма шамасы

Көрші стансылар кірістерінің арасындағы жоғалту ықтималдылығы мыналардан артық болмауы керек:


жергілікті шығыс қосылыс кезінде

0,5 %

жергілікті кіріс қосылыс кезінде

0,5 %

қалааралық, халықаралық кіріс қосылыс кезінде

0,1 %

Мыналармен байланысты ақауларды жоюдың бақылау мерзімдері:


1) коммутациялық жабдықпен

қызмет көрсетілетін АТС-да 45 минут,

қызмет көрсетілмейтін АТС-да 2 сағат

2)желіжол-кәбілдік жабдықпен:

мынадай сыйымдылықтағы кәбіл толығымен бүлінгенде, муфтаны ашу арқылы стансыаралық, магистральдық және тарату кәбілдерінде:


200х2 дейін қоса алғанда

400х2 дейін қоса алғанда

600х2 дейін қоса алғанда

800х2 дейін қоса алғанда

1200х2 дейін қоса алғанда

1400х2 дейін

1600х2 дейін

1800х2 дейін

2000х2 дейін

2400х2 дейін

18 сағат

24 сағат

30 сағат

36 сағат

60 сағат

70 сағат

80 сағат

96 сағат

120 сағат

144 сағат

3) мынадай сыйымдылықтағы кәбілдің аралығын ауыстыру талап етілгенде, стансыаралық байланыс, магистральдық және тарату кәбілдерінде:


300х2 дейін қоса алғанда

400х2 дейін қоса алғанда

600х2 дейін қоса алғанда

800х2 дейін қоса алғанда

1200х2 дейін қоса алғанда

1400х2 дейін

1600х2 дейін

1800х2 дейін

2000х2 дейін

2400х2 дейін

36 сағат

48 сағат

60 сағат

72 сағат

100 сағат

120 сағат

140 сағат

150 сағат

170 сағат

190 сағат

4) стансыаралық байланыс немесе стансыаралық ӘБЖ жоғары жиілікті кәбілдерінде кәбілді немесе тіректі ауыстырумен

24сағат

48 сағат

5) оптикалық кәбілдің муфтасындағы бүлінулерді жою

48 сағат

  Телекоммуникация
желiлерiнің қосылу және өзара
іс-қимыл жасасу қағидаларына
3-қосымша

Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылатын
АТС-ға қойылатын техникалық талаптар

      1. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне АТС қосу

      тәсілдерінің нұсқалары:

      1) цифрлық жалғау желіжолдары бойынша қосылатын АТС қосу:



      Беру жылдамдығы 2048кбит/с ИКМ цифрлық жалғау желіжолдарының параметрлері ЭХО-Т G.703, G.704 және G.732 ұсынымдарына сәйкес болуы тиіс.

      2. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне шағын АТС қосу нұсқалары:

      1) шағын АТС телекоммуникация желісіне аналогты абоненттік желіжолдар бойынша қосу:



      - цифрлық АТС-да аналогты абоненттік жиынтық (АЖ) пайдаланылады;

      - желіжол сигналдары шлейф тәсілімен беріледі;

      - нөмір терімін беру - батарея импульстерімен немесе DTMF сигнал беруімен;

      3. Шағын АТС-ға қатынауды ұйымдастыру:

      1) шағын АТС ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне екі сымды абоненттік желіжол бойынша цифрлық тірек немесе аралас АТС абоненттік жиынтықтары арқылы қосылады;

      2) тірек АТС абоненттік жиынтықтарын шағын АТС үшін жалғау желіжолдары ретінде пайдалану абоненттік желіжолдарды пайдалану жүйесін бұзбауы тиіс (ақауларды, өзгерістерді тексеру, т.б.);

      3) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінде шағын АТС цифрлық АТС-ға қосу жүргізіледі;

      4) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне шығу үшін жергілікті префикс (Пж) ретінде "9" цифрын қолдану ұсынылады.

      4. Қосылатын коммутациялық стансыларды топтамалар коммутациясы бар желі бойынша қосу.

      Қосудың бұл түрі желіаралық трафикті өткізу үшін виртуалды жекеменшік (VLAN/VPN) ұйымдастыра отырып, әрбір оператор желісі шекарасында SBC орнату арқылы (сессиялардың шекаралық контроллері) және одан кейін сөйлеу сигналын беру арналарын және ақпарат топтамалары коммутациясы технологиясы бойынша шақыруларды басқару сигнализациясын ұйымдастыра келе, қосылатын және қосатын операторлардың 1/10 GE арналары бойынша интернет желілерінің физикалық түйіспелері арқылы жүзеге асырылады.

      Операторлардың интернет желілері берілетін сөз сапасы сөздің ұғынықтылығы орташа сараптамалық бағасының шәкілі бойынша 3,5 балдан төмен болмайтын технологияны қолдауы тиіс (MOS - Mean Opinion Score).



      5. Сериялық іздеуді ұйымдастыру.

      АТС қандай да бір арнайы қызметке байланысты ұйымдастыру кезінде сериялық іздеуді ұйымдастыруға мүмкіндік беретін абоненттік кешендер (АК) пайдаланылады. Бұл жағдайда жүктеме бойынша шектеулер қойылады: әрбір абоненттік желіжол үшін <0,15 Эрл.

  Телекоммуникация
желiлерiнің қосылу және өзара
іс-қимыл жасасу қағидаларына
4-қосымша

Шағын АТС қосу ерекшеліктері Шағын АТС қосылған абоненттік жинақтардың параметрлері

      1. Шағын АТС қосылған абоненттік жинақтардың параметрлері мынадай параметрлердің жиынтығы болып табылады: физикалық желіжолдар, шағын АТС төртполюстігі, оның абоненттік желіжолдары жіне телефон аппараттары және абоненттік желіжолдар үшін белгіленген нормалардан артпауы тиіс. Шағын АТС абоненттік жинағын қоса алғандағы тұрақты ток бойынша параметрлер мынадай болуы керек:

      1) кіру интерфейсінің кедергісін ескере отырып, шлейфтің кедергісі – 1800 Омнан көп емес;

      2) сымдар арасындағы немесе әрбір сым мен "жер" арасындағы оқшаулау кедергісі – кем дегенде 20кОм;

      3) сымдар арасындағы немесе әрбір сым мен "жер" арасындағы сыйымдылық 0,5мкФ артық емес;

      4) 1020 Гц жиіліктегі барынша өшіру талшық диаметрі 0,5 мм болатын кәбіл үшін 35 дБ және талшық диаметрі 0,32 мм болатын кәбіл үшін 45дБ аспайды.

      2. Шағын АТС абоненттік желіжолдар бойымен келетін шақыруларды қабылдап (кернеуі 95+/-5 В болатын және жиілігі 25 Гц болатын ауыспалы тоқ), "Абоненттік желіжол шлейфінің ажырауы" сигналына ұқсауы керек.

  Телекоммуникация
желiлерiнің қосылу және өзара
іс-қимыл жасасу қағидаларына
5-қосымша

      Нысан

Қосылуға техникалық талаптар

      20__ жылғы "____" __________ № ____ қосылуға техникалық талаптар

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      (қосатын оператор)

      мынадай техникалық талаптармен желіні қосуды (қосылатын

      оператордың, желі иесінің) жүргізеді:

      1. Қосылу деңгейі

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      қосылатын оператор (желі иесі) ұсынатын қызметтер түрімен,

      телекоммуникация желiлерiнің қосылу және өзара іс-қимыл жасасу

      қағидаларына сәйкес айқындалады.

      2. Желінің нөмірленуі байланыс саласындағы уәкілеттік органның

      тиісті бұйрығына сәйкес

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      3. Қосылатын желінің сыйымдылығы байланыс саласындағы

      уәкілеттік органның тиісті бұйрығына сәйкес

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      Қосылатын жабдық түрі қосылатын оператордың (желі иесі) өз

      желісін қосатын қосатын оператор желісіне қосуға өтініміне және

      Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сертификаттау жүйесі тізілімінде

      тіркелген, қолданылатын жабдыққа сәйкестік сертификатына сәйкес

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      4. Жалғау желіжолдары бойынша сигнал беру қосылатын оператордың

      (желі иесі) өз желісін қосатын оператор желісіне қосуға өтініміне;

      Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сертификаттау жүйесі

      тізілімінде тіркелген сәйкестік сертификатына;

      ортақ пайдаланылатын телекоммункация желілеріндегі цифрлық

      стансылар қолдайтын сигнал беру протоколдарының шектеулі тізбесіне

      сәйкес

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      5. Стансыаралық байланысты ұйымдастыру осы Техникалық

      талаптардың 1-тармағына және 4-тармағына сәйкес

      _______________________________________________________________

      _______________________________________________________________

      6. Синхрондау

      Қосылатын оператор (желі иесі) жабдығы мынадай нұсқалардың бірі бойынша қосатын оператор телекоммуникация желісімен синхрондалуы керек:

      1) синхрондаудың жеке көзінен кемінде 10-11 синхросигнал тұрақтылығының коэффициентімен (қосылатын оператор (желі иесі) қосылуға өтінішке Қазақстан Республикасы сертификаттаудың Мемлекеттік жүйесі тізілімінде тіркелген синхрондау көзіне сәйкестік сертификатын және көздердің техникалық параметрлерін қоса ұсынады).

      2) қосатын оператор тактілік желілік синхрондау (ТЖС) желісінен.

      7. Тарифтеу.

      1) Телефон трафигін есепке алу қосатын оператор және қосылатын оператор (желі иесі) қосылыстарын уақытына қарай есепке алу аппаратурасының деректері негізінде жүргізіледі;

      2) Қосылатын оператор (желі иесі) желісінің абоненттері қосатын оператор желісі арқылы аймақішілік, қалааралық және халықаралық байланысқа шыққан уақытта трафикті есептеу қосатын оператордың АҚТС-да (ҚТТ/ХКО) жүргізіледі.

      3) Уақытына қарай есепке алу аппаратурасының өлшеу құралдарының түрін бекіту туралы сертификаты және тексеру туралы сертификаты болуы керек.

      8. Телефон трафигін өткізу.

      Қосатын оператордың коммутациялық өрісі арқылы қосылатын оператор (желі иесі) желісі абоненттерінен (абоненттеріне) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне (желісінен) трафикті өткізу жүзеге асырылады.

      9. Жобалау жұмыстары.

      1) Қосылатын оператор (желі иесі) қосатын оператордың телекоммуникация желісіне қосуға жобалау құжаттамасын ұсынады. Қосу желіжолдарын ұйымдастыруға техникалық талаптарды алғанға және жобалау құжаттамасын (ЖҚ) жасағанға дейін қосылатын оператор (желі иесі) қосатын оператордың филиалымен (қосылу жүзеге асырылатын қызмет көрсету аймағында) түпкілікті жабдықтың орналасу орнын реттейді.

      2) қосатын операторға осы техникалық талаптарға және қосатын желіжолдарды ұйымдастыруға техникалық талаптарға сәйкестікке ЖҚ келісу актісінің көшірмесі ұсынылады. Актіге қосатын оператордың уәкілетті өкілдері (қосылу жүзеге асырылатын қызмет көрсету аймағында) және қосылатын оператор (желі иесі) қол қояды.

      10. Құрылыс-құрастыру жұмыстары:

      1) қосылатын оператор (желі иесі) қосатын оператордың филиалында (қосылу жүзеге асырылатын қызмет көрсету аймағында) жалғау желіжолдарын ұйымдастыруға техникалық талаптар алады;

      2) жалғау желіжолдарын ұйымдастырумен байланысты барлық жұмыстар (арналарды жалға алу, кәбіл жүргізу, түпкілікті жабдықты орнату) қосатын оператордың филиалымен (қосылу жүзеге асырылатын қызмет көрсету аймағында) келісіледі.

      11. Жалпы мәселелер:

      1) құрылыс-құрастыру жұмыстарының жоспары (кәбіл тарту тәсімі, түпкілікті жабдықты орнату) қосатын оператордың филиалымен (қосылу жүзеге асырылатын қызмет көрсету аймағында) келісіледі;

      2) қосатын оператордың филиалымен (қосылу жүзеге асырылатын қызмет көрсету аймағында) барлық жұмыстар мен талаптарды келісе отырып, қосылатын оператор (желі иесі) түпкілікті жабдықты электр энегиясымен қамтамасыз етуді көздейді;

      3) осы техникалық талаптарды орындау бойынша жұмыстарды аяқтау қосу деңгейін, желі нөмірлеуін, сигнал беру түрін, ТСС базалық желісіне қосылу класын, синхрондау нұсқасын және тестілік қосылуға дайындығын көрсете отырып, акт ресімделеді. Актіге қосатын оператор филиалының уәкілетті өкілдері (қосылу жүзеге асырылатын қызмет көрсету аймағында) мен қосылатын оператор (желі иесі) қол қояды. Актінің көшірмесі қосатын операторға ұсынылады;

      4) қосылатын оператордың желісін қосатын оператордың телекоммуникация желісіне қосудың алдында тестілік сынақтар жүргізіледі. Тестілік сынақтар оң нәтиже бергенде Тестілік сынақтардың нәтижелері және коммерциялық пайдалану мақсатында енгізу туралы акті жасалады. Актінің көшірмесі қосатын операторға ұсынылады. Актіде қосылу нүктесі, желі нөмірлеуі, қолданысқа енгізілген желілік ресурстар саны, синхрондау нұсқасы, тестілеу мерзімдері, тестілеу нәтижелері және коммерциялық пайдалану мақсатында қосу күні көрсетіледі. Актіге қосылу жүзеге асырылған қызмет көрсету аймағындағы қосатын оператор филиалының және қосылатын оператордың (желі иесінің) уәкілетті өкілдері қол қояды;

      5) жалғау желіжолына 0,7 Эрл үлес жүктемесі асқан жағдайда, арна сыйымдылығын арттыруды қамтамасыз ету қажет;

      6) қосатын оператордың телекоммуникация желісіне қосу осы техникалық талаптарды орындағаннан кейін жүргізіледі;

      7) егер осы техникалық талаптар олар берілген мерзімнен бастап алты айдың ішінде орындалмаса, онда осы техникалық талаптар жойылады;

      8) осы техникалық талаптар шеңберінде қосатын оператордың телекоммуникация желісіне қосылатын байланыс операторы желісін (желі иесін) қосу Қосу және өзара әрекеттестік шартында көзделген қызметтер үшін ғана қолданылады;

      9) қосылатын оператордың техникалық талаптарды орындау кезінде бос желілік ресурстар (порт сыйымдылығы) болмаған жағдайда, бұл қосылыс қосатын оператор _______________ толықтай жабдықтағаннан кейін мүмкін болады;

      10) қосылатын оператор желісін (желі иесін) синхрондау тәсіміне кез келген өзгерістер қосатын оператормен келісіледі.

      _______________________________________________________________

      Қосатын оператор филиалының атауы

      _______________________________________________________________

      Қосатын оператор филиалының басшысы (аты-жөні және қолы)

  Телекоммуникация
желiлерiнің қосылу және өзара
іс-қимыл жасасу қағидаларына
6-қосымша

Сериялық нөмірлерді бөліп беру және сериялық нөмірлерді бөліп
беретін жергілікті телекоммуникация желілерінің байланыс
операторларымен телекоммуникация провайдерлерінің өзара
іс-қимыл тәртібі

      1. Сериялық нөмірлерді жергілікті телекоммуникация операторлары арнайы, ақпараттық-анықтамалық және сервистік қызметтердің иелері ұсынатын қызметтерге пайдаланушылардың қатынауын ұйымдастыру үшін және телекоммуникация қызметтерінің операторлары үшін қосу шарттары негізінде беруі мүмкін.

      2. Нақты бір топтық стансылық нөмірі, сериялық қосылу нөмірі бар абоненттік желіжолдар жиынтығы сериялық қосылу дегенді білдіреді. Сериялық қосылу нөмірі стансылық нөмірге сәйкес келетін не қысқартылған нөмір болуы мүмкін.

      3. Сериялық нөмірлер мынадай қызметтерге ұсынылуы мүмкін:

      1) арнайы;

      2) ақпараттық-анықтамалық;

      3) сервистік.

      4. Сериялық нөмір алушыларға қойылатын талаптар:

      1) сериялық қосылудың әрбір желіжолы бойынша мейлінше көп жүктемелі сағатта (бұдан әрі - ЕЖС) туындайтын жүктеменің жиынтық қарқындылығы (шығыс және кіріс) 0,15 Эрл аспауы тиіс;

      2) осы Қосымшаның 3-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көрсетілген қызметтерге бөлінген сериялық нөмірлерді пайдалану осы қызметтерге шығыс байланысқа тыйым сала отырып, біржақты тәсім бойынша жүргізіледі;

      3) жабдықты қосудың талаптары әр нақты жағдайда келісіледі;

      4) жергілікті телекоммуникация желісінің қысқартылған немесе әдеттегі нөмірі бөлінетін қызметтерге кез келген абоненттік телефон нөмірінен немесе қосатын желінің таксофонынан қатынау мүмкіндігі қамтамасыз етілуі тиіс;

      5) сериялық нөмірлер алынған барлық жағдайларда қолданысқа енгізілген абоненттік желіжолдар саны 15 (он бестен) аспауы тиіс. Көрсетілген желіжолдар санынан асып кеткен жағдайда байланыс операторы (алушы) қосатын операторға стансыаралық жалғау желіжолдарын пайдалана отырып, жергілікті деңгейде ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне өз желісінің қатынау торабын қосуға өтінім береді.

      5. Сериялық іздеуде бөлінетін абоненттік желіжолдарды нөмірлеуді осы Қағидалардың 40-тармағына сәйкес пайдаланушының өтінімі берілетін жергілікті телекоммуникация желілерінің тиісті операторлары анықтайды.

      6. Сериялық қосылу нөмірлері бар абоненттермен жергілікті телекоммуникация желісі абоненттерінің байланысы қысқартылған нөмірді немесе осы желіде пайдаланылатын әдетегі абоненттік нөмірді теру арқылы қамтамасыз етіледі.

      7. Байланыс операторларының мүдделері үшін сериялық нөмірлерді бөліп беру тәртібі:

      1) сериялық нөмірді алушы жергілікті телекоммуникация желісінің операторына сериялық нөмірді бөлуге өтінім береді, онда мыналар көрсетіледі:

      сериялық нөмірді пайдаланудың қажеттілігіне негіздеме;

      қосылу үшін сериялық нөмір қажет болатын пайдаланылатын жабдықтың түрлері мен сипаттамасы;

      Көрсетілген мәліметтер болмаған жағдайда өтінім қаралмайды;

      2) жергілікті телекоммуникация желісінің операторы бір айлық мерзім ішінде өтінімді қарап, өтінім берушімен сериялық нөмірлерді пайдалануға шарт жасасады (техникалық мүмкіндігі бар болған жағдайда);

      абоненттік желіжолдарды ұйымдастыру үшін бос желілік сыйымдылық болмаған жағдайда өтінім берушіге бір айлық мерзімде абоненттік желіжолдарды ұйымдастыруға техникалық талаптар беріледі. Өтінім беруші техникалық талаптарды орындағаннан кейін шартқа қол қойылады.

      Өтінімді қараудан бас тарту қосатын операторда сериялық нөмірлер болмаған жағдайда мүмкін болады. Бас тарту өтінім берілген күннен бастап 15 жұмыс күні ішінде жазбаша түрде беріледі.

      8. Сериялық іздеу желіжолдарындағы жүктемені есепке алу:

      1) байланыс операторларына сериялық нөмірлерді бөліп беру кезінде жергілікті телекоммуникация желісінің операторы:

      сериялық нөмірдің барлық желіжолдарына жүктемені біркелкі бөлуді қамтамасыз етеді;

      сериялық нөмір бөлінген әрбір байланыс операторы үшін ЕЖС анықтайды;

      сериялық іздеудің әрбір абоненттік желіжолындағы жүктеме деңгейіне өлшеу жүргізілетін кестені жасайды және бекітеді.

      2) өлшеу деректері актімен ресімделеді және онда мынадай мәліметтер көрсетіледі:

      өлшеу жүргізу күні мен уақыты;

      өлшеу нәтижелері;

      жүктеме деңгейін нормаға келтіру үшін қабылдануы тиіс шаралар.

      Акт жергілікті желі операторының сериялық нөмірді алушымен өзара іс-қимыл бойынша шешімдерді қабылдауға негіз болып табылады;

      3) желіжолдар санына жалпы жүктемеден бөліп алғанда жеке ретінде анықталатын ЕЖС-дағы сериялық нөмірдің бір абоненттік желіжолына орташа жүктеме қалыпты деңгейден жоғары болса, байланыс операторы желіжолдар санын ұлғайтады.

      9. Жергілікті телекоммуникация желісі операторының сериялық нөмірлерді алушымен өзара іс-қимылы:

      1) осы Қосымшаның 3-тармағында көрсетілген жүктеме нормалары артып кеткен жағдайда, жергілікті телекоммуникация желісінің операторы сериялық нөмірді алушының атына Жүктемеге өлшеуді жүргізу туралы актінің көшірмесімен бірге жазбаша хабарлама жолдайды, сондай-ақ онымен келісім бойынша желіжолдардың санын арттыруға техникалық талаптар немесе стансыаралық жалғау желіжолдары бойынша қосуға техникалық талаптар береді;

      2) алушы жүктемені азайту немесе сериялық іздеу абоненттік желіжолдарының санын арттыру бойынша шаралар қолданады;

      3) сериялық нөмірлерді алушы жүктеменің қалыпты деңгейін белгілеу бойынша шаралар қабылдамаған жағдайда, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінен сериялық нөмірге қатынау кемшіліктер жойылғанға дейін тоқтатылып қойылуы мүмкін.

  Телекоммуникация
желiлерiнің қосылу және өзара
іс-қимыл жасасу қағидаларына
7-қосымша

Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінде цифрлық
стансылар қолдайтын сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі
Мазмұны:

      1) 1-кесте. Халықаралық желі үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

      2) 2-кесте. Қалааралық желі үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

      3) 3-кесте. ХЖЖ және ТЖЖ үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

      4) 4-кесте. Ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерінің жылжымалы байланыс желілерімен, байланыс операторлары (желілер иелерінің) желілерімен түйісуі үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

      5) 5-кесте. Қалалық және ауылдық телекоммуникация желілері үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

      1-кесте - Халықаралық желі үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

№№

Желі учаскесі

Сигнал беру жүйесі

Ескертпе

1

Халықаралық желі: ХКО-ХКО

OKC - 7, кіші жүйелерді қоса алғанда:

MTP: ITU-T Q.700-Q.714;

ISUP: ITU-T Q.767;

SCCP: ITU-T Q.711-Q.716;

TCAP: ITU-T Q.771-Q.775;

Арналардың коммутациясымен желілер үшін өзара іс-қимылға жол беріледі


SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін өзара іс-қимылға жол беріледі


      2-кесте. Қалааралық желі үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

№№

Желі учаскесі

Сигнал беру жүйесі

Ескертпе

1

АҚТС - АҚТС; АҚТС - ХКО

ЖАС - 7, кіші жүйелерді қоса алғанда:

MTP: ұлттық өзіндік ерекшелік

ISUP: ұлттық өзіндік ерекшелік

SCCP: ұлттық өзіндік ерекшелік

TCAP: ұлттық өзіндік ерекшелік

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5. RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Топтамаларкоммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы


      3-кесте. ХЖЖ және ТЖЖ үшін сигнал беру протоколдарының шектеулі тізбесі

№№

Желі учаскесі

Сигнализация жүйесі

Ескертпе

1

ТЖЖ

ЖАС - 7

MTP: ұлттық өзіндік ерекшелік

ISUP: ұлттық өзіндік ерекшелік

SCCP: ұлттық өзіндік ерекшелік

TCAP: ұлттық өзіндік ерекшелік

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Пакеттердің коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

2

ХЖЖ

OKC - 7

MTP: ұлттық өзіндік ерекшелік

ISUP: ұлттық өзіндік ерекшелік

SCCP: ұлттық өзіндік ерекшелік

TCAP: ұлттық өзіндік ерекшелік

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Топтамалардың

коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы


      4-кесте – Қазақстан Республикасының ортақ пайдаланылатын байланыс желілерінің жылжымалы байланыс желілерімен, байланыс операторлары (желілер иелерімен) желілерімен түйісуі үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

№№

Желі учаскесі

Сигнал беру жүйесі

Ескертпе

1.

ТЖЖ

OKC - 7

MTP: ұлттық өзіндік ерекшелік

ISUP: ұлттық өзіндік ерекшелік

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Топтамалардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

2.

ХЖЖ

ЖАС- 7

MTP: ұлттық өзіндік ерекшелік

ISUP: ұлттық өзіндік ерекшелік

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Топтамалардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

3.

Қалааралық

ЖАС - 7

MTP: ұлттық өзіндік ерекшелік

ISUP: ұлттық өзіндік ерекшелік

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Топтамалардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

4.

ЖЖ

ЖАС - 7

MTP: ұлттық өзіндік ерекшелік

ISUP: ұлттық өзіндік ерекшелік

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

SIP-T/SIP-I: IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

Топтамалардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы

6.

Халықаралық роуминг

ЖАС - 7

MTP: ITU-T 1988 Q.700-Q.714

SССP: ITU-T 1988 Q.711-Q.716

TCAP: ITU-T 1988 Q.771-Q.775

MAP: GSM 09.02

(GSM стандарты үшін)

Арналардың коммутациясы бар желілер үшін "А" абонентінің нөмірін трансляциялау арқылы


      Корпоративтік және ведомстволық желілерді Қазақстан Республикасының ортақ пайдаланылатын желісіне қосу кезінде PRI интерфейсімен EDSS1 сигнал беруін қолдануға жол беріледі.

      5-кесте. Қалалық және ауылдық телекоммуникация желілері үшін сигнал беру протоколдарының шектеу тізбесі

Сигнал беру жүйесі

Ұлттық желі учаскесі

ҚТС

СТС

СКП-мен түйіспе

Желіжолдық сигнал беру

1. ЖАС

Ұлттық өзіндік ерекшелікке сәйкес

2. SIP-T/SIP-I

IETF RFC 3261, 3372, 3398; ITU-T Q.1912.5.

RTP/RTCP: IETF RFC 1889, RFC1890

3. V 5.1

ПС-дағы ОТТ-ға сәйкес және концентраторлар


4. V 5.2

ПС-дағы ОТТ-ға сәйкес және концентраторлар.

Ұлттық өзіндік ерекшелікке сәйкес


5. Абоненттік шлейф бойынша сигнал беру

7.2.4.2.4 -тармақ


6. EDSS1

ISDN функциясымен АТС-дағы ОТТ сәйкес.

Ұлттық өзіндік ерекшелікке сәйкес


7. Телематикалық қызметтер және деректер беру желілерімен түйіспедегі сигнал беру жүйесі


Х ITU-T сериясы протоколдары

8. H.248

ПС-дағы ОТТ-ға сәйкес және концентраторлар.

Ұлттық спецификацияға сәйкес


Белгілер мен қысқартулардың тізімі

Қысқартулар

Ашып көрсету

ХЭО-Т

(ITU-T)

Халықаралық электр байланысы одағы, электр байланысын стандарттау секторы

ETSI

Телекоммуникациялық стандарттардың еуропалық институты (European Telecommunication Standards Institute)

ТП

Техникалық талаптар

АҚТС

Автоматты қалааралық телефон стансысы

ХКО

Халықаралық коммутация орталығы

ҚТУ

Қалааралық транзиттік торап

АТС

Автоматты телефон стансысы

ҚТЖ

Қалалық телефон желісі

АТЖ

Ауылдық телефон желісі

TMN

Телекоммуникация желісін басқару

(Telecommunication Management Network)

НАА

Нөмірді автоматты анықтау

ТЖЖ

Тапсырыс-жалғау желіжолдары

ЖАС - 7

Жалпыарналық сигнал беру жүйесі ( ITU-T-N 7 сыныптауышы бойынша)

ЖЖ

Жалғау желіжолдары

ҚЖЖ

Қалааралық жалғау желіжолдары

IETF

Internet Engineering Task Force - Интернетті инженерлік қолдаудың мақсатты тобы

ISUP

ISDN User Part – 7 ЖАС-7 сигнал беруін қолдайтын желілер тораптары арасында шақыруларды басқару ақпаратын беретін шақыруларды басқару протоколы

MAP

Mobile Application Part –жылжымалы қолданудың кіші жүйесі

MTP

Message Transfer Part – хабарламаларды берудің кіші жүйесі (MTP3) ОАС - 7, 3-деңгей

MUP

Mobile User Part – жылжымалы байланыс пайдаланушысының кіші жүйесі

RTP

Real-Time Transport Protocol (нақты уақыттағы тасымалдау протоколы)

RFC

Request for Comments - Жұмыс ұсынысы

SCCP

Signaling Connection Control Part – ЖАС – 7 сигнал беруді қосуды басқарудың кіші жүйесі

SIP

Session Initiation Protocol — байланыс сеансын орнату протоколы

SIP-I

SIP- ХЭО-Т әзірлеген және желіаралық өзара іс-қимылды қамтамасыз етуге арналған SIP протоколының ISUP нұсқасы

SIP-T

Интернет инженерлік проблемалары тобының комитеті әзірлеген және желіаралық өзара іс-қимылды қамтамасыз етуге арналған SIP протоколының нұсқасы

TCAP

Transaction Capabilities Application Part – транзакция мүмкіндігі бар сигнал берудің кіші жүйесі

TUP

Telephone User Part – телефонияны пайдаланушының кіші жүйесі