On probation

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 30 December 2016 № 38-IV LRK.

Unofficial translation

This Law regulates social relations in organization and functioning of probation and establishes the concept, objectives, tasks, principles, types and forms of probation, as well as the legal status of persons subject to probation and the subjects that carry it out.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Concept, objective and tasks of probation

1. Probation is a system of types of activities and individually defined control and social and legal measures aimed at correcting the behavior of persons whose categories are defined by law to prevent commission of criminal offenses.

2. Objective of probation is to assist in ensuring safety of society by:

1) correction of the behavior of the suspect, the accused;

2) resocialization of the convict;

3) social adaptation and rehabilitation of a person released from the institution of penal (penitentiary) system.

3. In accordance with this objective, the probation tasks are:

1) provision of social and legal assistance to persons subject to probation;

2) execution of certain types of punishments, defined by law, that are not related to deprivation of liberty;

3) exercising probationary control over convicts in respect of whom it has been established by the court;

4) preparation for the release of a convict serving a sentence in the penitentiary (penal) system institution.

Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on probation

1. Legislation of the Republic of Kazakhstan on probation is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan, consists of the Criminal Code, the Criminal Procedure Code and the Criminal Executive Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other normative legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. International treaties ratified by the Republic of Kazakhstan shall have priority over this Law and shall be applied directly, except when an international treaty implies that a law is required for its application.

Article 3. Basic principles of probation

Probation is based on the following principles:

1) observance of the rights, freedoms and lawful interests of a man and a citizen;

2) legality;

3) humanism;

4) publicity, except for information constituting state secrets and other secret protected by law;

5) a differentiated and individual approach in determining the scope of social and legal assistance and exercising probationary control in respect of persons subject to probation;

6) stimulation of law-abiding and active socially useful behavior of persons subject to probation;

7) interaction of subjects performing probation.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 4. Persons subject to probation, their rights and obligations

Footnote. The heading - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

1. Categories of persons for whom probation is applied are determined by the Criminal Code and the Criminal Executive Code of the Republic of Kazakhstan, as well as this Law.

2. Persons subject to probation shall have the right to:

1) treatment, receipt of information in the native or other language they speak, about their rights and obligations, the punishment applied by the court, the procedure and conditions for execution of other measures of criminal and legal influence, their changes, as well as the procedure for submitting proposals, applications and complaints;

2) appealing against actions or inaction of subjects conducting probation in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) participation in activities for resocialization, social adaptation and rehabilitation in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The persons specified in paragraph 1 of this article also have other rights stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Persons subject to probation shall be obligated to:

1) observe and comply with the procedure and conditions of probation control;

2) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

3) fulfill the legal requirements of the subjects that are carrying out probation;

4) provide reliable information to the subjects who are carrying out probation.

The persons specified in paragraph 1 of this article also bear other duties provided for by law.

Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 5. Forms of probation

1. Probation is carried out in the forms of probation control and provision of social and legal assistance to persons who are registered in the probation service.

2. Probation control is the activity of the probation service and the police in exercising control over performance, by persons, who are registered in their service, of duties assigned to them by law and by the court.

3. Socio-legal assistance - a set of measures implemented by the entities conducting probation, aimed at re-socialization, social adaptation and rehabilitation of persons subject to probation.

Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 6. Measures of resocialization, social adaptation and rehabilitation of persons subject to probation

1. Resocialization, social adaptation and rehabilitation of persons subject to probation are ensured through:

1) provision of social and legal assistance on:

receiving medical services;

receiving secondary education;

mastering the profession (vocational training, retraining and advanced training);

assistance in employment;

provision of psychological support;

receiving benefits and social allowances, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) assistance in restoration and formation of a supportive system of social relations, including:

social and psychological and psychological counseling;

social patronage;

assistance in restoration of family and other socially positive ties, subject to mutual consent of the parties;

3) social and domestic adaptation, which includes:

provision of a place of stay;

organization of rehabilitation activities;

involvement in cultural events;

4) consultations on social and legal issues.

2. The measures provided for in paragraph 1 of this article shall be implemented by the entities conducting probation.

Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 2. SUBJECTS THAT CARRY OUT PROBATION AND THEIR COMPETENCE

Article 7. Subjects that carry out probation

The subjects that carry out probation are the state bodies that operate within their competence in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on probation, as well as citizens, public associations and other legal entities - in accordance with Article 11 of this Law.

Article 8. Competence of law enforcement bodies

1. Competence of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan includes:

1) implementation of the state policy in the field of probation;

2) implementation of the state control in the field of probation;

3) approval of:

the method of conducting psychosocial testing of the identity of the suspect, the accused at the stage of pre-trial probation;

the method of preparing a pre-trial report;

4) performance of other functions entrusted to it by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President and the Government of the Republic of Kazakhstan.

2. Competence of the authorized body of the penal (penitentiary) system includes:

1) ensuring the interaction of subjects carrying out probation;

2) coordination of activities of the institutions of the penal (penitentiary) system and probation services;

3) development of:

the methods of conduct of psychosocial testing of the identity of the suspect, the accused at the stage of pre-trial probation;

the methods of preparing a pre-trial report;

4) performance of other powers provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Within the limits of their competence established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the police shall:

1) take a set of measures to prevent, identify, study, eliminate the causes and conditions that contribute to the commission of offenses by persons under probation control;

2) carry out probation control of minors;

3) exercise other powers provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 9. Powers of probation service

1. Probation service - is the body of the penal (penitentiary) system, which exercises executive and administrative functions to ensure execution of criminal penalties without isolation from society, as well as the organization and functioning of probation.

2. Probation service:

1) keeps records of persons subject to probation;

2) establishes the place of residence of the person subject to probation, his health condition, education level and employment;

3) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

4) explains the procedure for granting and refusing to receive social-legal assistance, assists in obtaining it;

5) prepares a pre-trial report regarding the suspect, the accused;

6) explains to the persons to whom the punishments are applied, not related to the deprivation of liberty, the procedure for performance of the duties assigned to them by the court and the consequences of their non-performance;

7) explains to the persons, with respect to whom the probation control is established, the procedure and conditions for its implementation and termination, as well as the consequences of non-compliance with probation control conditions;

8) carries out probation control;

9) requests information, references, characteristics, other information from legal entities necessary to exercise their powers, in compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on state secrets and other secrets protected by law;

10) participates in development and implementation of:

programs in the field of protection of the rights of minors and the family;

mechanisms for involving the subjects, carrying out probation in protection of the rights of minors and the family;

11) participates in monitoring of the quality of services for protection of the rights of minors and the family;

12) exercises other powers provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. The probation service shall interact with state bodies, citizens, public associations and other legal entities in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 9 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 10. Competence of local executive bodies

The local executive bodies of the region, the city of republican significance, the capital, the district, the city of regional significance shall exercise powers in the provision of social, legal and other assistance to persons registered with the probation service by their social adaptation and rehabilitation in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 10 in the wording of the Law of the RK dated 27.12.2019 № 292-VІ (the procedure of entry into force see Article.2).

Article 11. Participation of citizens, public associations and other legal entities in probation

1. Participation of citizens, public associations and other legal entities in probation is implemented through voluntary assistance in providing social and legal assistance to persons for whom probation is applied in the following forms:

1) development and implementation of programs and projects aimed at improving the work of probation service and social and legal assistance to persons registered in the probation service;

2) the conduct of sociological and other monitoring;

3) participation in development and public discussion of drafts of normative legal acts governing probation;

4) participation in the work of advisory and consulting and expert bodies on probation

5) rendering other assistance in forms that do not contradict the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Persons participating in implementation of probation are not entitled to disclose personal data, as well as information about the private lives of persons subject to probation, without their written consent.

3. International non-governmental organizations can assist the probation service in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, international treaties and other obligations of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 3. TYPES OF PROBATION AND PECULIARITIES OF ITS IMPLEMENTATION

Article 12. Types of probation

Types of probation are:

1) pre-trial probation - activities and a set of measures for the pre-trial report preparation;

2) sentencing probation - the activity and a set of measures to establish and implement probation control in respect of persons sentenced to restriction of liberty, as well as probationers, and providing them with social and legal assistance;

3) penitentiary probation - activities and a set of measures for re-socialization of persons serving a sentence in the form of imprisonment in the institutions of penal (penitentiary) system;

4) post-penitentiary probation - activities and a set of measures to establish and implement probation control in relation to persons released from the institutions of the penal (penitentiary) system and provide them with social and legal assistance.

Footnote. Article 12 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 13. Pre-trial probation

1. Pre-trial probation is applied on a voluntary basis with respect to the suspect, the accused:

1) minors;

2) persons with disabilities;

3) women:

at the age of fifty-eight and above;

pregnant women;

having children under the age of three;

4) men:

at the age of sixty-three and above;

bringing up children alone under the age of three.

Pre-trial probation does not apply to persons to whom a measure of restriction in the form of house arrest or detention is applied.

2. Pre-trial probation shall be carried out upon the written application of the person specified in paragraph 1 of this article from the moment of his appeal.

3. Social and legal assistance in pre-trial probation consists of the measures listed in Article 6 of this Law.

4. The probation service, basing on the information received in the manner prescribed by subparagraph 9) of paragraph 2 of Article 9 of this Law, shall draw up a pre-trial report submitted to the person subject to pre-trial probation before the start of the trial.

Based on the results of implementation of this program, as well as on the basis of information received in accordance with the procedure provided for by subparagraph 9) of paragraph 2 of Article 9 of this Law, the probation service prepares a pre-trial report submitted to the person to whom pre-trial probation is applied before the trial begins.

The specified person can participate in preparation of pre-trial report and express an opinion on its content, which should be reflected in the pre-trial report.

5. If the criminal case is terminated at the pre-trial investigation stage, the probation service shall terminate the pre-trial probation.

Footnote. Article 13 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 27.06.2022 No. 129-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 14. Pre-trial report

1. Pre-trial report - information on personal characteristics of the suspect, the defendant.

2. Content of the pre-trial report includes the introductory, descriptive and recommendatory parts.

The introductory part specifies:

1) the time, date and place of drawing up of the pre-trial report;

2) position, surname and initials of the person who prepared the pre-trial report;

3) surname, name and patronymic (if any), date, month, year and place of birth of the suspect or the accused.

The descriptive part gives the following information about the suspect, the accused:

1) citizenship, marital status, occupation, education, residence, criminal record, other data characterizing them;

2) Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

3) social characteristics;

4) the results of psychosocial personality testing;

5) assessment of the risks of committing criminal offenses;

6) following the recommendations of the probation service.

In the recommendatory part, an indicative list of duties and restrictions is given, which are recommended to be used when appointing punishment to the person and its execution.

The information stated in the pre-trial report is used for all types of probation, taking into account its update.

Footnote. Article 14 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 15. Sentencing probation

1. A sentencing probation applies in respect of a person:

1) sentenced to restriction of freedom;

2) sentenced to probation.

2. Sentencing probation in respect of persons specified in paragraph 1 of this article shall be carried out in the form of probation control according to the rules of article 44 of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan, the duration of which is determined by the sentence or the court order.

3. A person in respect of whom the probation control is established shall be obliged:

1) within ten days from the date of entry of the judgment or court order into legal force, to come to the probation service for registration;

2) to comply with the conditions and procedure for serving a sentence and other measures of criminal and legal influence;

3) to come to the probation service on the specified dates for registration and a preventive conversation with him;

4) to inform the probation service in writing about changing the place of residence, work or study;

5) to perform other duties assigned to him by law and the court.

4. In case of non-observance by the person of the probation control conditions, the probation service:

1) with respect to the person convicted to restriction of his liberty, applies the penalty in the form of a written warning, and in case of malicious evasion from serving the sentence, submits materials to the court for resolving the issue of replacing the unserved part of restriction of freedom by the punishment in the form of deprivation of liberty;

2) with respect to the person sentenced to probation, makes a recommendation on extension of the probation control period or cancellation of the probation and execution of the punishment appointed by the court verdict.

5. If, after at least half of the probation control period, the convict has conditionally proved his correction, the probation service submits to the court a recommendation on cancellation of the probation and clearing of a criminal record of the convict.

6. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).
Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 16. Penitentiary probation

1. Penitentiary probation is applied to a convict who is serving a sentence in the form of imprisonment in the institutions of the penal (penitentiary) system.

2. Resocialization of the convict shall be carried out from the moment of his arrival at the institution of the penal (penitentiary) system in accordance with the requirements of the criminal executive legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. With regard to a convict serving a prison sentence, who has one year left before serving out his sentence, re-socialization shall be provided by the administration of the penitentiary (penal) system institution in the form of social and legal assistance.

4. An individual social and legal assistance program shall be drawn up and implemented by the administration of the penitentiary (penal) system institution.

5. An individual program of social and legal assistance includes:

1) the data of the pre-trial report (if any) developed by the probation service at the pre-trial probation stage;

2) materials characterizing the behavior of the convicted person during the period of stay in the institution of the penal (penitentiary) system;

3) information on compensation and (or) non-reimbursement of claims by a person prepared for release;

4) information on social relations of the convict, prepared for release, his state of health, the level of education, work skills, awareness of the legal mechanisms for exercising the rights and freedoms, as well as other necessary information for correcting social behavior and successful social adaptation of the convict;

5) specific measures aimed at providing social and legal assistance to a convicted person who is preparing for release;

6) the planned measures to provide social and legal assistance, labor and domestic arrangements for the convict after his release.

6. At the request of convicts subject to penitentiary probation, the administration of the penitentiary (penal) system institution, together with local executive bodies at their chosen place of residence after release, shall establish their interaction:

1) with employment centers for registering a convicted person and providing him with information on vacancies;

2) with specialized organizations (agencies) to rent housing;

3) with social services to assist the elderly, persons with disabilities and persons without a fixed place of residence in obtaining social services.

7. When implementing an individual social and legal assistance program, the administration of the penitentiary (penal) system institution shall:

1) interacts with other subjects that carry out probation on the issues of labor and household arrangements for persons preparing for release;

2) conducts work on explanation of the legislation of the Republic of Kazakhstan regulating the order of the labor and household arrangements for persons who are subject to probation, informs about the existing legal mechanisms for exercising and protection of rights and freedoms;

3) clarify the scope and procedure for obtaining social and legal assistance when releasing from places of deprivation of liberty;

4) informs in advance about the procedure for exercising administrative supervision and probation control, as well as the consequences of its violation.

Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 27.06.2022 No. 129-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 17. Post-penitentiary probation

1. Post-penitentiary probation applies to a person:

1) released on parole from serving a sentence in the form of deprivation of liberty;

2) released from the places of deprivation of liberty, against whom the court has established the administrative supervision;

3) to whom the deprivation of liberty was replaced by restriction of freedom in accordance with Article 73 of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

4) to whom the deprivation of liberty was replaced by a fine in accordance with Article 73 of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

5) who served the sentence, appointed by the court, in the form of deprivation of liberty.

2. Post-penitentiary probation shall be applied to person released on parole from serving the imprisonment sentence, in the form of probationary control performed by the police at his residence place, as well as provision of social and legal assistance by local executive bodies, public associations and other organizations in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Post-penitentiary probation in respect of a person to whom the court appointed an administrative supervision is exercised in the form of providing social and legal assistance.

4. Post- penitentiary probation in respect of a person to whom deprivation of liberty was replaced by a restriction of liberty is carried out according to the rules provided for in article 15 of this Law.

5. Post-penitentiary probation in respect of the persons referred to in subparagraphs 4) and 5) of paragraph 1 of this article shall be carried out in the form of providing them with social and legal assistance in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on their initiative by applying to local executive bodies.

6. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).
Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 18. Peculiarities of probation in relation to a minor

Probation in relation to the minor is carried out:

1) taking into account his individual and age features;

2) with the involvement of the family;

3) when interacting with the bodies exercising the functions of guardianship or custody, and organizations performing functions to protect the rights of the child;

4) when interacting with citizens, public associations and other legal entities.

Footnote. Article 18 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 19. Implementation of probation control in respect of a minor

1. Probation service shall implement the probation control in respect of a minor:

1) sentenced to punishment in the form of restriction of liberty;

2) sentenced to probation.

2. The police carry out probation control in relation to the minor:

1) released on parole from serving a sentence in the form of deprivation of liberty;

2) in respect of whom the court has appointed a compulsory measure of educational influence, established by paragraph 4) of part one of Article 84 of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan.

3. The probation service, when registering a minor in respect of whom probation control is established, shall implement a set of measures in accordance with Articles 69, 169 and 174 of the Penal Code of the Republic of Kazakhstan, taking into account the provisions of Article 18 of this Law.

If necessary, an individual program of providing social and legal assistance to a minor provides for involvement of a teacher and a psychologist.

4. In relation to a minor, along with the measures specified in paragraph 3 of this article, the probation service together with the representatives of the guardianship and custody body conducts a quarterly survey of the living conditions of the minor and draw up an act.

Footnote. Article 19 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2021 No. 95-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 4. FINAL PROVISIONS

Article 20. Liability for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on probation

Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on probation entails responsibility in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 21. Order of enactment of this Law

This Law shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication.

The President of the Republic of Kazakhstan

N. NAZARBAYEV

Пробация туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2016 жылғы 30 желтоқсандағы № 38-VІ ҚРЗ.

Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

МАЗМҰНЫ

Осы Заң пробацияны ұйымдастыру және оның жұмыс істеуі саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді және пробация ұғымын, мақсатын, міндеттерін, қағидаттарын, түрлерін және жүзеге асыру нысандарын, сондай-ақ өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдардың және оны жүзеге асыратын субъектілердің құқықтық мәртебесін белгілейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Пробация ұғымы, мақсаты және міндеттері

1. Пробация – санаттары заңмен айқындалған адамдардың қылмыстық құқық бұзушылықтар жасауының алдын алу үшін олардың мінез-құлқын түзеуге бағытталған бақылау және әлеуметтік-құқықтық сипаттағы қызмет түрлері мен жеке айқындалатын шаралар жүйесі.

2. Пробацияның мақсаты:

1) күдіктінің, айыпталушының мінез-құлқын түзеу;

2) сотталған адамды әлеуметке қосу;

3) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемесінен босатылған адамды әлеуметтік бейімдеу және оңалту арқылы қоғамның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жәрдемдесу болып табылады.

3. Көрсетілген мақсатқа сәйкес мыналар пробацияның міндеттері болып табылады:

1) өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдарға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету;

2) бас бостандығынан айырумен байланысты емес жазалардың заңмен айқындалған түрлерін орындау;

3) өздеріне қатысты сот пробациялық бақылау белгілеген сотталғандарға пробациялық бақылауды жүзеге асыру;

4) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемесінде жазасын өтеп жатқан сотталған адамды босатуға дайындау.

Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының пробация туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының пробация туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, Қазақстан Республикасының Қылмыстық, Қылмыстық-процестік және Қылмыстық-атқару кодекстерінен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңның алдында басым болады және халықаралық шарттан оны қолдану үшін заң шығару талап етілетін жағдайларды қоспағанда, тікелей қолданылады.

3-бап. Пробацияның негізгі қағидаттары

Пробация:

1) адам мен азаматтың құқықтарын, бостандықтарын және заңды мүдделерін сақтау;

2) заңдылық;

3) ізгілік;

4) мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге құпияны құрайтын мәліметтерді қоспағанда, жариялылық;

5) өздеріне пробация қолданылатын адамдарға қатысты әлеуметтік-құқықтық көмек көлемін айқындау және пробациялық бақылауды жүзеге асыру кезінде сараланған және жеке-дара әдіс;

6) өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдардың құқыққа бағынушылық және қоғамға пайдалы белсенді мінез-құлқын ынталандыру;

7) пробацияны жүзеге асыратын субъектілердің өзара іс-қимылы қағидаттарына негізделеді.

Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-бап. Өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдар, олардың құқықтары мен міндеттері

Ескерту. 4-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдар санаттары Қазақстан Республикасының Қылмыстық және Қылмыстық-атқару кодекстерімен, сондай-ақ осы Заңмен айқындалады.

2. Өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдардың:

1) ана тілінде немесе өздері меңгерген басқа тілде өтініш жасауға, өздерінің құқықтары мен міндеттері, соттың қолданған жазасы, қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын орындаудың тәртібі мен шарттары, олардың өзгерістері, сондай-ақ ұсыныстар, арыздар мен шағымдар берудің тәртібі туралы мәліметтерді алуға;

2) пробацияны жүзеге асыратын субъектілердің әрекеттеріне немесе әрекетсіздігіне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен әлеуметке қосу, әлеуметтік бейімдеу және оңалту жөніндегі іс-шараларға қатысуға құқығы бар.

Осы баптың 1-тармағында аталған адамдардың Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген басқа да құқықтары бар.

3. Өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдар:

1) пробациялық бақылаудың тәртібі мен шарттарын орындауға және сақтауға;

2) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3) пробацияны жүзеге асыратын субъектілердің заңды талаптарын орындауға;

4) пробацияны жүзеге асыратын субъектілерге анық мәліметтер ұсынуға міндетті.

Осы баптың 1-тармағында аталған адамдардың заңда көзделген басқа да міндеттері бар.

Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-бап. Пробацияны жүзеге асыру нысандары

1. Пробация қызметінің есебінде тұратын адамдарға пробациялық бақылау және әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету нысандарында пробация жүзеге асырылады.

2. Пробациялық бақылау пробация қызметінің есебінде тұратын адамдардың өздеріне заң мен сот жүктеген міндеттерді орындауына бақылауды жүзеге асыру бойынша пробация қызметінің және полицияның жұмысын білдіреді.

3. Әлеуметтік-құқықтық көмек – пробацияны жүзеге асыратын субъектілер іске асыратын, өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдарды әлеуметке қосуға, әлеуметтік бейімдеуге және оңалтуға бағытталған шаралар кешені.

Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-бап. Өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдарды әлеуметке қосу, әлеуметтік бейімдеу және оңалту шаралары

1. Өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдарды әлеуметке қосу, әлеуметтік бейімдеу және оңалту:

1) мына мәселелер бойынша әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету:

медициналық көмек алу;

орта білім алу;

кәсіпті меңгеру (кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру);

жұмысқа орналасуға жәрдемдесу;

психологиялық демеуді қамтамасыз ету;

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жеңілдіктер мен әлеуметтік төлемдерді алу;

2) мыналарды:

әлеуметтік-психологиялық және психологиялық консультация беруді;

әлеуметтік патронажды;

тараптардың өзара келісуі жағдайында отбасылық және өзге де әлеуметтік-жағымды байланыстарды қалпына келтіруге көмектесуді қамтитын әлеуметтік байланыстарды қолдау жүйесін қалпына келтіру және қалыптастыру;

3) мыналарды:

келу орнымен қамтамасыз етуді;

оңалту іс-шараларын ұйымдастыруды;

мәдени іс-шараларға қатысуға тартуды;

4) әлеуметтік-құқықтық мәселелер бойынша консультациялар ұсынуды қамтитын әлеуметтік-тұрмыстық бейімдеу арқылы қамтамасыз етіледі.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделген шараларды пробацияны жүзеге асыратын субъектілер іске асырады.

Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-тарау. ПРОБАЦИЯНЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРАТЫН СУБЪЕКТІЛЕР
ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚҰЗЫРЕТІ

7-бап. Пробацияны жүзеге асыратын субъектілер

Қазақстан Республикасының пробация туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен өз құзыреті шегінде әрекет ететін мемлекеттік органдар, сондай-ақ осы Заңның 11-бабына сәйкес азаматтар, қоғамдық бірлестіктер және өзге де заңды тұлғалар пробацияны жүзеге асыратын субъектілер болып табылады.

8-бап. Ішкі істер органдарының құзыреті

1. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің құзыретіне:

1) пробация саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;

2) пробация саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру;

3) мыналарды:

сотқа дейінгі пробация сатысында күдіктінің, айыпталушының жеке басын психологиялық-әлеуметтік тестен өткізу әдістемесін;

сотқа дейінгі баяндаманы дайындау әдістемесін бекіту;

4) өзіне осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен, Қазақстан Республикасы Президентінің және Үкіметінің актілерімен жүктелген өзге де функцияларды орындау жатады.

2. Қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі уәкілетті органының құзыретіне:

1) пробацияны жүзеге асыратын субъектілердің өзара іс-қимылын қамтамасыз ету;

2) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемелерінің және пробация қызметтерінің жұмысын үйлестіру;

3) мыналарды:

сотқа дейінгі пробация сатысында күдіктінің, айыпталушының жеке басын психологиялық-әлеуметтік тестен өткізу әдістемесін;

сотқа дейінгі баяндаманы дайындау әдістемесін әзірлеу;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

3. Полиция Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өз құзыреті шегінде:

1) пробациялық бақылауда тұратын адамдар тарапынан құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайлардың профилактикасы, оларды анықтау, зерделеу, жою жөніндегі шаралар кешені;

2) кәмелетке толмағандарға қатысты пробациялық бақылауды;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

9-бап. Пробация қызметінің өкілеттіктері

1. Пробация қызметі – қылмыстық жазалардың қоғамнан оқшауламай орындалуын қамтамасыз ету, сондай-ақ пробацияны ұйымдастыру және оның жұмыс істеуі жөніндегі атқарушылық және өкімдік функцияларды жүзеге асыратын қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің органы.

2. Пробация қызметі:

1) өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдардың есебін жүргізеді;

2) өзіне қатысты пробация қолданылатын адамның тұрғылықты жерін, оның денсаулық жағдайын, білім деңгейін және жұмыспен қамтылуын анықтайды;

3) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

4) әлеуметтік-құқықтық көмек алу тәртібін түсіндіреді, оны алуға жәрдемдеседі;

5) күдіктіге, айыпталушыға қатысты сотқа дейінгі баяндаманы дайындауды жүзеге асырады;

6) бас бостандығынан айырумен байланысты емес жаза қолданылған адамдарға өздеріне сот жүктеген міндеттерді орындау тәртібін және оларды орындамаудың салдарларын түсіндіреді;

7) өздеріне қатысты пробациялық бақылау белгіленген адамдарға оның жүзеге асырылу және тоқтатылу тәртібі мен шарттарын, сондай-ақ пробациялық бақылау шарттарын сақтамаудың салдарларын түсіндіреді;

8) пробациялық бақылауды жүзеге асырады;

9) Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар және заңмен қорғалатын өзге де құпиялар туралы заңнамасының талаптарын сақтай отырып, заңды тұлғалардан өз өкілеттіктерін жүзеге асыру үшін қажетті мәліметтер, анықтамалар, мінездемелер, өзге де ақпарат сұратады;

10) мыналарды:

кәмелетке толмағандар мен отбасы құқықтарын қорғау саласындағы бағдарламаларды;

кәмелетке толмағандар мен отбасы құқықтарын қорғау жөніндегі қызметке пробацияны жүзеге асыратын субъектілерді тарту тетіктерін әзірлеуге және іске асыруға қатысады;

11) кәмелетке толмағандар мен отбасы құқықтарын қорғау жөніндегі көрсетілетін қызметтердің сапасына мониторинг жүргізуге қатысады;

12) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

3. Пробация қызметі мемлекеттік органдармен, азаматтармен, қоғамдық бірлестіктермен және өзге де заңды тұлғалармен Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Жергілікті атқарушы органдардың құзыреті

Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органдары пробация қызметінің есебінде тұратын адамдарға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оларды әлеуметтік бейімдеу және оңалту арқылы әлеуметтік-құқықтық және өзге де көмек көрсету саласындағы өкілеттіктерді атқарады.

Ескерту. 10-бап жаңа редакцияда – ҚР 27.12.2019 № 292-VІ (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

11-бап. Азаматтардың, қоғамдық бірлестіктердің және өзге де заңды тұлғалардың пробацияны жүзеге асыруға қатысуы

1. Азаматтардың, қоғамдық бірлестіктердің және өзге де заңды тұлғалардың пробацияны жүзеге асыруға қатысуы өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдарға әлеуметтік-құқықтық көмекті ұсынуға ерікті түрде жәрдемдесу арқылы мынадай нысандарда іске асырылады:

1) пробация қызметінің жұмысын және пробация қызметінің есебінде тұратын адамдарға әлеуметтік-құқықтық көмекті жетілдіруге бағытталған бағдарламалар мен жобаларды әзірлеу және іске асыру;

2) социологиялық және өзге де мониторингтер жүргізу;

3) пробацияны реттейтін нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге және қоғамдық талқылауға қатысу;

4) пробация мәселелері бойынша консультативтік-кеңесші және сарапшы органдардың жұмысына қатысу;

5) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін нысандарда өзге де жәрдем көрсету.

2. Пробацияны жүзеге асыруға қатысатын адамдар өздеріне қатысты пробация қолданылатын адамдардың дербес деректерін, сондай-ақ жеке өмірі туралы мәліметтерді олардың жазбаша келісімінсіз жариялауға құқылы емес.

3. Халықаралық үкіметтік емес ұйымдар пробация қызметіне Қазақстан Республикасының заңнамасына, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына және өзге де міндеттемелеріне сәйкес көмек көрсете алады.

3-тарау. ПРОБАЦИЯ ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ОНЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

12-бап. Пробация түрлері

Пробация түрлеріне мыналар жатады:

1) сотқа дейінгі пробация – сотқа дейінгі баяндаманы дайындау жөніндегі қызмет пен шаралар жиынтығы;

2) үкімдік пробация – бас бостандығын шектеуге сотталған, сондай-ақ шартты түрде сотталған адамдарға қатысты пробациялық бақылау белгілеу мен оны жүзеге асыру және оларға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету жөніндегі қызмет пен шаралар жиынтығы;

3) пенитенциарлық пробация – қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде бас бостандығынан айыру түріндегі жазасын өтеп жүрген адамдарды әлеуметке қосу жөніндегі қызмет пен шаралар жиынтығы;

4) пенитенциарлықтан кейінгі пробация – қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінен босатылған адамдарға қатысты пробациялық бақылау белгілеу мен оны жүзеге асыру және оларға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету жөніндегі қызмет пен шаралар жиынтығы.

Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-бап. Сотқа дейінгі пробация

1. Сотқа дейінгі пробация мынадай күдіктілерге, айыпталушыларға:

1) кәмелетке толмағандарға;

2) мүгедектігі бар адамдарға;

3) әйелдерге:

елу сегіз жастағы және одан асқан әйелдерге;

жүкті әйелдерге;

үш жасқа дейінгі жас балалары бар әйелдерге;

4) ерлерге:

алпыс үш жастағы және одан асқан ерлерге;

үш жасқа дейінгі жас балаларды жалғыз өзі тәрбиелейтiн ерлерге қатысты ерікті негізде қолданылады.

Сотқа дейінгі пробация өздеріне үйқамақ немесе күзетпен қамауда ұстау түріндегі бұлтартпау шарасы қолданылған адамдарға қатысты қолданылмайды.

2. Сотқа дейінгі пробация осы баптың 1-тармағында аталған адамның жазбаша өтініші бойынша ол өтініш жасаған кезден бастап жүзеге асырылады.

3. Сотқа дейінгі пробация кезіндегі әлеуметтік-құқықтық көмек осы Заңның 6-бабында санамаланған шаралардан тұрады.

4. Пробация қызметі осы Заңның 9-бабы 2-тармағының 9) тармақшасында көзделген тәртіппен алынған мәліметтер негізінде сот талқылауы басталғанға дейін сотқа дейінгі пробация қолданылатын адамға ұсынылатын сотқа дейінгі баяндаманы жасайды.

Көрсетілген бағдарламаны іске асыру нәтижелері бойынша, сондай-ақ осы Заңның 9-бабы 2-тармағының 9) тармақшасында көзделген тәртіппен алынған мәліметтер негізінде пробация қызметі сот талқылауы басталғанға дейін сотқа дейінгі пробация қолданылатын адамға ұсынылатын сотқа дейінгі баяндаманы жасайды.

Аталған адам сотқа дейінгі баяндаманы дайындауға қатыса алады және оның мазмұны бойынша сотқа дейінгі баяндамада көрсетілуге тиіс өз пікірін айта алады.

5. Сотқа дейінгі тергеп-тексеру сатысында қылмыстық іс тоқтатылған жағдайда, пробация қызметі сотқа дейінгі пробацияны тоқтатады.

Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Сотқа дейінгі баяндама

1. Сотқа дейінгі баяндама – күдіктінің, айыпталушының жеке басының ерекшеліктері туралы ақпарат.

2. Сотқа дейінгі баяндаманың мазмұны кіріспе, сипаттамалық және ұсынымдық бөліктерді қамтиды.

Кіріспе бөлігінде:

1) сотқа дейінгі баяндаманың жасалу уақыты, күні және орны;

2) сотқа дейінгі баяндаманы жасаған адамның лауазымы, тегі және инициалдары;

3) күдіктінің, айыпталушының тегі, аты және әкесінің аты (бар болған жағдайда), туған күні, айы, жылы және туған жері көрсетіледі.

Сипаттамалық бөлікте күдікті, айыпталушы туралы мынадай мәліметтер:

1) азаматтығы, отбасылық жағдайы, айналысатын кәсібі, білімі, тұрғылықты жері, сотталғандығының бар-жоғы, оларды сипаттайтын өзге де деректер;

2) алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

3) әлеуметтік мінездемесі;

4) жеке басының психологиялық-әлеуметтік тест нәтижелері;

5) олардың қылмыстық құқық бұзушылықтар жасауының тәуекелдерін бағалау;

6) пробация қызметінің ұсынымдарын ұстануы жазылады.

Ұсынымдық бөлікте адамға жазаны тағайындау және оны орындау кезінде пайдалануға ұсынылатын міндеттер мен шектеулердің үлгі тізбесі көрсетіледі.

Сотқа дейінгі баяндамада жазылған ақпарат пробацияның барлық түрлерін жүзеге асыру кезінде, оның жаңартылғаны ескеріле отырып, пайдаланылады.

Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15-бап. Үкімдік пробация

1. Үкімдік пробация:

1) бас бостандығын шектеуге сотталған адамға;

2) шартты түрде сотталған адамға қатысты қолданылады.

2. Осы баптың 1-тармағында аталған адамдарға қатысты үкімдік пробация Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 44-бабының қағидалары бойынша пробациялық бақылау нысанында жүзеге асырылады, оның ұзақтығы сот үкімімен немесе қаулысымен айқындалады.

3. Өзіне қатысты пробациялық бақылау белгіленген адам:

1) сот үкімі немесе қаулысы заңды күшіне енген күннен бастап он тәулік ішінде есепке қою үшін пробация қызметіне келуге;

2) жазаны және өзге де қылмыстық-құқықтық ықпал ету шараларын өтеу шарттары мен тәртібін сақтауға;

3) тіркелу және өзімен профилактикалық әңгімелесу жүргізу үшін белгіленген күндері пробация қызметіне келіп тұруға;

4) тұрғылықты жерінің, жұмыс немесе оқу орнының өзгергені туралы пробация қызметін жазбаша хабардар етуге;

5) өзіне заң мен сот жүктеген өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

4. Адам пробациялық бақылау шарттарын сақтамаған жағдайда пробация қызметі:

1) бас бостандығын шектеуге сотталған адамға қатысты жазбаша ескерту түрінде жазалау қолданады, ал жазасын өтеуден қасақана жалтарған жағдайда сотқа бас бостандығын шектеудің өтелмеген бөлігін бас бостандығынан айыру түріндегі жазаға ауыстыру туралы мәселені шешу үшін материалдар ұсынады;

2) шартты түрде сотталған адамға қатысты пробациялық бақылау мерзімін ұзарту туралы не шартты түрде соттаудың күшiн жою және сот үкімімен тағайындалған жазаны орындау туралы ұсыну енгізеді.

5. Егер пробациялық бақылау белгіленген мерзімнің кемінде жартысы өткеннен кейін шартты түрде сотталған адам өзінің мінез-құлқымен түзелгенін дәлелдесе, онда пробация қызметі сотқа шартты түрде соттаудың күшін жою туралы және сотталған адамнан сотталғандықты алу туралы ұсыну жолдайды.

6. Алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

16-бап. Пенитенциарлық пробация

1. Пенитенциарлық пробация қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемелерінде бас бостандығынан айыру түріндегі жазасын өтеп жүрген сотталған адамға қатысты қолданылады.

2. Сотталған адамды әлеуметке қосу Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңнамасының талаптарына сәйкес оның қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемесіне келген кезінен бастап жүзеге асырылады.

3. Бас бостандығынан айыру түріндегі жазасын өтеп жүрген, жаза мерзімін өтеуге дейін бір жыл қалған сотталған адамға қатысты әлеуметке қосуды қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемесінің әкімшілігі әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету нысанында жүзеге асырады.

4. Әлеуметтік-құқықтық көмек көрсетудің жеке бағдарламасын қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемесінің әкімшілігі жасайды және іске асырады.

5. Әлеуметтік-құқықтық көмек көрсетудің жеке бағдарламасы:

1) сотқа дейінгі пробация кезеңінде пробация қызметі әзірлеген сотқа дейінгі баяндаманың (бар болған жағдайда) деректерін;

2) сотталған адамның қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемесінде болған кезеңіндегі мінез-құлқын сипаттайтын материалдарды;

3) босатылуға дайындалатын адамның талап қою талаптарын өтегені және (немесе) өтемегені туралы мәліметтерді;

4) босатылуға дайындалатын сотталған адамның әлеуметтік байланыстары, оның денсаулық жағдайы, білім деңгейі, еңбек дағдылары, құқықтары мен бостандықтарын іске асырудың құқықтық тетіктері туралы хабардарлығы жөніндегі мәліметтер, сондай-ақ сотталған адамның әлеуметтік мінез-құлқын түзеу және табысты әлеуметтік бейімделуі үшін қажетті өзге де мәліметтерді;

5) босатылуға дайындалатын сотталған адамға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсетуге бағытталған нақты іс-шараларды;

6) сотталған адам босатылғаннан кейін оған әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету, оның жұмысқа орналасуы және тұрмыстық жағдайы бойынша жоспарланатын іс-шараларды қамтиды.

6. Пенитенциарлық пробация қолданылатын сотталғандардың өтініші бойынша қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемесінің әкімшілігі босатылғаннан кейін өздері таңдаған тұрғылықты жердегі жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп, олардың:

1) сотталған адамды тіркеу үшін және оған бос орындар туралы ақпарат ұсыну үшін халықты жұмыспен қамту орталықтарымен;

2) тұрғын үйді жалға алу бойынша мамандандырылған ұйымдармен (агенттіктермен);

3) әлеуметтік көрсетілетін қызметтер алу үшін қарт адамдарға, мүгедектігі бар адамдарға және белгілі бір тұрғылықты жері жоқ адамдарға жәрдемдесу үшін әлеуметтік қызметтермен өзара іс-қимыл орнатады.

7. Қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемесінің әкімшілігі әлеуметтік-құқықтық көмек көрсетудің жеке бағдарламасын іске асыру кезінде:

1) пробацияны жүзеге асыратын өзге де субъектілермен босатылуға дайындалатын адамдардың жұмысқа орналасуы және тұрмыстық жағдайы мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жасайды;

2) өзіне қатысты пробация қолданылатын адамдарға Қазақстан Республикасының жұмысқа орналасу және тұрмыстық жағдай тәртібін регламенттейтін заңнамасын түсіндіру бойынша жұмыс жүргізеді, құқықтары мен бостандықтарын іске асыру мен қорғаудың қолданыстағы құқықтық тетіктері туралы хабардар етеді;

3) бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған кезде әлеуметтік-құқықтық көмек алу көлемі мен тәртібін түсіндіреді;

4) әкімшілік қадағалаудың және пробациялық бақылаудың жүзеге асырылу тәртібі, сондай-ақ оларды бұзудың салдарлары туралы алдын ала хабардар етеді.

Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-бап. Пенитенциарлықтан кейінгі пробация

1. Пенитенциарлықтан кейінгі пробация:

1) бас бостандығынан айыру түріндегі жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған;

2) бас бостандығынан айыру орындарынан босатылатын, өзіне сот әкімшілік қадағалау белгілеген;

3) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 73-бабына сәйкес бас бостандығынан айыру бас бостандығын шектеуге ауыстырылған;

4) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 73-бабына сәйкес бас бостандығынан айыру айыппұлға ауыстырылған;

5) сот тағайындаған бас бостандығынан айыру түріндегі жаза мерзімін өтеген адамға қатысты қолданылады.

2. Бас бостандығынан айыру түріндегі жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамға қатысты пенитенциарлықтан кейінгі пробация оның тұрғылықты жері бойынша полиция жүзеге асыратын пробациялық бақылау, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жергілікті атқарушы органдардың, қоғамдық бірлестіктердің және өзге де ұйымдардың әлеуметтік-құқықтық көмек көрсетуі нысанында қолданылады.

3. Сот әкімшілік қадағалау белгілеген адамға қатысты пенитенциарлықтан кейінгі пробация әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету нысанында жүзеге асырылады.

4. Бас бостандығынан айыру жазасы бас бостандығын шектеуге ауыстырылған адамға қатысты пенитенциарлықтан кейінгі пробация осы Заңның 15-бабында көзделген қағидалар бойынша жүзеге асырылады.

5. Осы баптың 1-тармағының 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген адамдарға қатысты пенитенциарлықтан кейінгі пробация Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жергілікті атқарушы органдарға жүгіну арқылы олардың бастамасы бойынша оларға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету нысанында жүзеге асырылады.

6. Алып тасталды – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18-бап. Кәмелетке толмаған адамға қатысты пробацияны жүзеге асыру ерекшеліктері

Кәмелетке толмаған адамға қатысты пробация:

1) оның дара және жас ерекшеліктері ескеріле отырып;

2) отбасын тарта отырып;

3) қорғаншылық немесе қамқоршылық функцияларын жүзеге асыратын органдармен және бала құқықтарын қорғау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын ұйымдармен өзара іс-қимыл жасай отырып;

4) азаматтармен, қоғамдық бірлестіктермен және өзге де заңды тұлғалармен өзара іс-қимыл жасай отырып жүзеге асырылады.

Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

19-бап. Кәмелетке толмаған адамға қатысты пробациялық бақылауды жүзеге асыру

1. Пробация қызметі:

1) бас бостандығын шектеу түріндегі жазаға сотталған;

2) шартты түрде сотталған кәмелетке толмаған адамға қатысты пробациялық бақылауды жүзеге асырады.

2. Полиция:

1) бас бостандығынан айыру түріндегі жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған;

2) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 84-бабы бірінші бөлігінің 4) тармағында белгіленген, өзіне сот тәрбиелік ықпал етудің мәжбүрлеу шарасын тағайындаған кәмелетке толмаған адамға қатысты пробациялық бақылауды жүзеге асырады.

3. Пробация қызметі өзіне қатысты пробациялық бақылау белгіленген кәмелетке толмаған адамды есепке қою кезінде осы Заңның 18-бабының ережелерін ескере отырып, Қазақстан Республикасы Қылмыстық-атқару кодексінің 69, 169 және 174-баптарына сәйкес шаралар кешенін іске асырады.

Қажет болған кезде кәмелетке толмаған адамға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсетудің жеке бағдарламасында педагог пен психологтің қатысуы көзделеді.

4. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген шаралармен қатар кәмелетке толмаған адамға қатысты пробация қызметі қорғаншылық және қамқоршылық органының өкілдерімен бірлесіп, кәмелетке толмаған адамның тұрғын үй жағдайларын зерттеп-қарауды акт жасай отырып, тоқсан сайын жүргізеді.

Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2021 № 95-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

20-бап. Қазақстан Республикасының пробация туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының пробация туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа алып келеді.

21-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Президенті

Н. Назарбаев