1. 1999 жылғы 16 желтоқсанда Душанбе қаласында жасалған Қазақстан
Республикасының Үкіметі мен Тәжікстан Республикасы Үкіметінің арасындағы
кеден істеріндегі ынтымақтастық пен өзара көмек туралы келісім бекітілсін.
2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Тәжікстан Республикасы
Үкіметінің арасындағы кеден істеріндегі ынтымақтастық пен өзара көмек
туралы
Келісім
Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Қазақстан Республикасының Үкіметі мен
Тәжікстан Республикасының Үкіметі,
достық қарым-қатынастарды, оның ішінде кеден істері саласындағы ынтымақтастық арқылы да дамытуға ниет білдіре отырып;
кеден қызметтерінің ынтымақтастығы жолымен Тараптардың арасындағы
жолаушы және жүк қатынасын дамыту мен жеделдетуге ықпал етуге ұмтыла
отырып;
кедендік құқық бұзушылықтар Тараптардың экономикалық мүдделеріне
нұқсан келтіретінін ескере отырып;
кеден заңдарын сақтау және кедендік құқық бұзушылықтармен күрес
Тараптар мемлекеттері кеден қызметтерінің ынтымақтастығы жағдайында
неғұрлым табысты жүзеге асатынын ескере отырып;
мына төмендегілер туралы келісті:
1-бап
Айқындамалар
Осы Келісімнің мақсаттары үшін қолданылатын терминдер мыналарды
білдіреді:
"кеден заңдары" - Тараптардың тауарларды, жолаушылардың қол жүгі мен жолжүгін, валюталық және басқа да құндылықтарды, халықаралық почталық жөнелтімдерді әкелудің, әкетудің және олардың транзитінің, кедендік баждарды, алымдарды және басқа төлемдерді алудың, кедендік төлемдер бойынша жеңілдіктер берудің, тиым салулар мен жеңілдіктерді белгілеудің, сондай-ақ Тараптар мемлекеттерінің кеден шекаралары арқылы тауарлардың тасымалдануын бақылаудың тәртібін реттейтін Тараптардың нормативтік құқықтық актілерінің жиынтығы;
"кеден қызметтері" - Тараптар мемлекеттерінің орталық кеден органдары;
"кедендік құқық бұзушылық" - кеден заңдарын бұзу немесе бұзуға әрекеттену;
"тұлға" - кез-келген жеке немесе заңды тұлға;
"есірткі құралдары" - кейінгі өзгерістерімен және толықтыруларымен бірге БҰҰ-ның 1961 жылғы есірткі құралдары туралы Бірыңғай конвенциясының тізіміне, сондай-ақ кейінгі өзгерістерімен және толықтыруларымен бірге БҰҰ-ның 1988 жылғы есірткі құралдарының заңсыз айналымына қарсы күрес туралы Конвенцияның тізімдеріне енгізілген заттар;
"психотроптық заттар" - кейінгі өзгерістерімен және толықтыруларымен бірге БҰҰ-ның 1971 жылғы психотроптық заттар туралы Бірыңғай конвенциясының тізіміне енгізілген заттар;
"прекурсорлар" - халықаралық конвенцияларда есірткі құралдары мен психотроптық заттарды өндіру үшін пайдаланылатын химиялық материалдар ретінде жіктелетін заттар мен олардың тұздары;
"бақыланатын жеткізілім" - есірткі құралдары мен психотроптық заттардың заңсыз айналымында қатысы бар тұлғаларды анықтау мақсатында Тараптар мемлекеттері құзыретті органдарының рұқсатымен және байқауымен есірткі құралдары мен психотроптық заттардың топтамасын Тарап мемлекетінің аумағына әкелуге, транзитіне немесе әкетуге жол берілетін әдіс;
"декларация және басқа құжаттар" - тауарды ресімдеу жүргізілген мемлекеттің ұлттық заңдарына сәйкес тауардың іс жүзінде ресімделгенін растайтын ресми құжаттар;
2-бап
Келісімнің қолданылу аясы
Тараптар осы Келісімнің негізінде және кеден қызметтері арқылы өз құзыретінің және Тараптар мемлекеттерінің ұлттық заңдарын сақтаудың шегінде:
а) Тараптар мемлекеттерінің арасындағы жолаушылар мен жүк қатынастарын, сондай-ақ почта жөнелтілімдерін кедендік бақылауды жетілдіру;
б) кеден баждарын, алымдарын және басқа да төлемдерді алуды, сондай-ақ кедендік жеңілдіктерді Келісім Тараптарының заңдарына сәйкес қолдануды қамтамасыз ету;
в) кедендік құқық бұзушылықтардың алдын алу, жолын кесу және тергеу;
г) Тараптар арасындағы кедендік ресімдеудің рәсімдерін оңайлату мақсатында ынтымақтасатын болады.
3-бап
Кедендік шарттылықтарды оңайлату
Кеден қызметтері:
а) өзара келісім бойынша кедендік ресімдеуді оңайлату жөнінде қажетті шараларды қабылдайды;
б) бір-бірінің кедендік қамтамасыз ету белгілері (сүргілер, мөрлердің, мөртаңбалардың басылған таңбалары) мен кеден құжаттарын мойындайды, ал қажет болған жағдайда тасымалданатын тауарларға өздерінің кедендік қамтамасыз ету белгілерін соғады.
4-бап
Куәліктерді беру
1. Кеден қызметтері бір-біріне сұрау салу бойынша бір Тарап мемлекетінің аумағынан әкетілген немесе онда әкелінген тауарлардың келесі Тарап мемлекетінің аумағына заңды негіздерде әкетілетінін немесе әкелінетінін растайтын ақпараттар береді. Куәліктерде оған сәйкес тауарлар ресімделген кедендік рәсімдердің түрі мен нәтижелері көрсетіледі. Бұл сондай-ақ, тауарлар екінші Тараптың аумағынан қайта экспортталатын жағдайларға да қатысты.
2. Кеден қызметтері бір-біріне сұрау салу бойынша өздеріне бағынатын кеден органдары берген куәліктер мен басқа да құжаттардың түпнұсқа болып табылатындығы және барлық қажетті деректерді қамтитындығы туралы мәліметтер береді.
5-бап
Есірткі құралдары мен психотроптық заттардың заңсыз
айналымына қарсы күрес
1. Кеден қызметтері есірткі құралдарының, психотроптық заттардың және прекурсорлардың заңсыз айналымының алдын алу, тергеу және жолын кесу жөніндегі іс-қимылдарды жандандыру мақсатында алдын ала сұрау салусыз және мүмкіндігінше қысқа мерзімде бір-біріне:
а) есірткі құралдарының, психотроптық заттардың және прекурсорлардың заңсыз айналымына қатыстылығы белгілі немесе бұған күдікті тұлғалар туралы;
б) есірткі құралдарының, психотроптық заттардың және прекурсорлардың заңсыз айналымы үшін қолданылатыны белгілі көлік құралдары (контейнерлерді қоса алғанда) және почталық жөнелтімдер туралы мәліметтерді, сондай-ақ оларды бақылаудың жаңа әдістері туралы хабарлайды;
2. Кеден қызметтері алдын ала сұрау салусыз есірткі құралдарының, психотроптық заттардың және прекурсорлардың заңсыз айналымында қолданылатын тәсілдер, сондай-ақ оларды бақылаудың жаңа әдістері туралы бір-біріне хабарлайды.
3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарына сәйкес кез келген Тараптан алынған мәліметтер, хабарлар және құжаттар нашақорлық пен есірткі құралдарының, психотроптық заттардың және прекурсорлардың заңсыз айналымына қарсы күреспен айналысатын құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдарға берілуі мүмкін.
4. Кеден қызметтері Тараптар мемлекеттері заңдарының негізінде және өзара келісім бойынша қажет жағдайда олардың заңсыз айналымына қатысты тұлғаларды анықтау мақсатында есірткі құралдарына, психотроптық заттарға және прекурсорларға бақылау жасалатын жеткізілім әдісін пайдаланады.
Бақылау жасалатын жеткізілім әдісін пайдалану туралы шешімдер Тараптармен әр нақты жағдайда жеке қабылданады және қажет болған кезде Тараптардың қаржылық уағдаластықтарын ескере алады.
Есірткі құралдары, психотроптық заттар және прекурсорлар контрабандасының жолын кесу мақсатында тараптар көлік құралдары мен тасымалданатын тауарларды міндетті тексеруді Тараптардың жедел ақпараттары бойынша жүзеге асырады.
6-бап
Мәліметтер беру
1. Кеден қызметтері сұрау салу бойынша өздерінің қарамағындағы мәліметтерді, оның ішінде:
а) кеден баждарын, алымдарды және басқа да төлемдердi алуға, сондай-ақ кедендiк жеңiлдiктердi қолдануға байланысты жағдайлар туралы;
б) сұрау салушы Тарап мемлекетiнiң кеден заңдарына қайшы келетiн, жасалған немесе дайындалып жатқан әрекеттер туралы хабарларды, хаттамаларды және өзге де материалдарды немесе олардың куәландырылған көшiрмелерiн салып жiберу жолымен бiр-бiрiне бередi.
2. Кеден қызметтерi мүмкiндiгiнше қысқа мерзiмде, оның iшiнде алдын ала сұрау салусыз да оған қарсы күресте Тараптардың ерекше мүдделілiгi бар мүмкiн болатын кедендiк құқық бұзушылықтар туралы мәлiметтi бiр-бiрiне хабарлайды. Бұл бiрiншi кезекте:
а) қоршаған ортаға немесе халықтың денсаулығы үшiн қауiп төндiруi мүмкiн тауарларды;
б) қару-жарақты, оқ-дәрiнi, жарылғыш және улағыш заттарды, жару құрылғыларын;
в) маңызды тарихи, көркемдiк, мәдени және археологиялық құндылығы бар заттарды;
г) Тараптар мемлекеттерiнiң заңдарына сәйкес жоғары кеден баждарын және салықтар салуға жататын тауарларды тасымалдау кезiндегi кедендiк құқық бұзушылықтарға қарсы.
7-бап
Құжаттарды беру
1. Тараптар мемлекеттерiнiң кеден қызметтерi өзара кеден мәселелерi жөнiндегi қолданылып жүрген нормативтiк құқықтық актiлердiң көшiрмелерiмен алмасады және кеден заңдарындағы өзгерiстер мен толықтырулар туралы бiр-бiрiне дереу хабарлайды.
2. Бiр Тарап мемлекетiнiң кеден қызметi екiншi Тарап мемлекетiнiң кеден қызметiнiң сұрау салуы бойынша әкiмшiлiк органдардың кеден заңдарының қолданылу мәселелері жөніндегі шешiмдерiнiң көшiрмелерiн бередi.
3. Осы бапқа сәйкес құжаттарды беру жөнiндегi сұрау салуларда осы Келiсiмнiң 11-бабының 2-тармағының "д" тармақшасында көзделген талаптардан айырмашылығы, iстiң мән-жайы сипатталмауы мүмкiн.
4. Құжаттардың алынғанын сұрау салушы кеден қызметi алынған уақытын көрсете отырып растайды.
8-бап
Тәжірибе алмасу және көмек көрсету
1. Кеден қызметтері:
а) өз қызметінің тәжірибесі мен бақылаудың техникалық құралдарын
қолдану туралы;
б) кедендік құқық бұзушылықтарды жасаудың жаңа тәсілдері мен
құралдары туралы;
в) екі Тарап үшін өзара мүдделілікті білдіретін басқа да кеден
мәселелері жөнінде ақпарат алмасады.
2. Кеден қызметтері кеден ісі саласында:
а) өзара мүдделілікті білдіретін жағдайларда, сондай-ақ кеден
қызметтері қолданатын техникалық құралдармен таныстыру мақсатында
қызметкерлер алмасуды;
б) қызметкерлерді оқытуды және олардың арнайы машықтарын жетілдіруді;
в) кеден мәселелері бойынша сарапшылар алмасуды;
г) кеден мәселелеріне қатысты кәсіби, ғылыми және техникалық
мәліметтер алмасуды қоса алғанда, бір-біріне көмек көрсетеді.
9-бап
Тергеу
1. Бір Тарап мемлекетінің кеден қызметі келесі Тарап мемлекеті кеден қызметінің сұрау салуы бойынша осы Келісімнің 2-бабының "б" және "в" тармақтарында көзделген мәселелер бойынша тексеру немесе тергеу жүргізеді. Тексерудің немесе тергеудің нәтижелері осы Келісімнің 6-бабының 1-тармағында көзделген тәртіпке сәйкес сұрау салушы кеден қызметіне хабарланады.
2. Тексеру немесе тергеу сұрау салынған Тарап мемлекетінің аумағында қолданылып жүрген ұлттық заңдарға сәйкес жүргізіледі. Сұрау салынған кеден қызметі тексеруді немесе тергеуді өз атынан әрекет ете отырып жүргізеді.
3. Сұрау салынған кеден қызметі сұрау салушы кеден қызметінің лауазымды тұлғаларына мұндай тексерулер мен тергеулерге қатысуға рұқсат ете алады.
4. Бір Тарап мемлекетінің лауазымды тұлғалары осы Келісімде көзделген жағдайларда екінші Тарап мемлекетінің аумағында болған кезеңде өздерінің ресми өкілеттіктері құжатпен расталған болуы және Тараптардың ұлттық заңдарына сәйкес қаруы болуы тиіс.
10-бап
Сарапшылар мен куәгерлер
Егер бiр Тарап мемлекетiнiң сот немесе әкiмшiлiк органдары қаралатын құқық бұзушылықтарға байланысты тиiстi сұрау салатын болса, онда екiншi Тарап мемлекетiнiң кеден қызметi өз қызметкерлерiне осындай соттық немесе әкiмшiлiк талқыларға куәгерлер мен сарапшылар ретiнде қатысуға уәкiлеттiк бере алады. Бұл қызметкерлер өздерiнiң қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде анықталған фактiлер бойынша айғақтама немесе қорытынды бередi. Соттық немесе әкiмшiлiк талқыларға қатысу туралы сұрау салуда сұрау салушы кеден қызметiнiң қызметкерi қандай iс бойынша және кiм ретiнде қатысатыны көрсетiлуi тиiс.
11-бап
Сұрау салулардың нысаны мен мазмұны
Осы Келiсiмнiң 9-бабының 1-тармағында көзделген сұрау салу жазбаша нысанда және орыс тілiнде жасалады. Сұрау салуды орындау үшiн қажет құжаттар түпнұсқаларында, ресми куәландырылған көшiрмелерiнде немесе фотокөшiрмелерде қоса берiлуi тиiс.
Сұрау салу мынадай деректердi:
а) мүдделерi сұрау салудың негiзiнде жатқан кеден органының атауын;
б) сұрау салудың нысаны мен себебiн;
в) кедендiк рәсiмнiң түрiн;
г) рәсiмге қатысушылардың аты-жөндерiн, мекен-жайларын және олар туралы басқа да деректердi;
д) істің мәнінің қысқаша сипаттамасын және оның заңдық бiлiктiлiгiн қамтуы тиiс.
12-бап
Сұрау салуларды орындау
1. Кеден қызметтерi Тараптардың ұлттық заңдарына сәйкес және өз
құзыретiнiң шегiнде сұрау салуларды орындауда бiр-бiрiне жәрдем көрсетедi.
2. Егер оны орындау сұрау салынатын Тарап мемлекетiнiң егемендiгiне,
ұлттық қауiпсiздiгiне залал келтiретiн, не ұлттық заңдарына немесе
халықаралық мiндеттемелерiне қайшы келетiн болса сұрау салуды орындаудан
бас тартылады.
3. Сұрау салушы кеден қызметiне сұрау салуды орындаудан бас тартылуы
туралы, сондай-ақ бас тартудың себептерi туралы жазбаша нысанда дереу
хабарланады.
13-бап
Құжаттар
1. Сұрау салу бойынша түпнұсқа құжаттарды беру ресми куәландырылған
көшiрмелер мен фотокөшiрмелер жеткiлiксiз болған жағдайларда жүзеге
асырылады.
2. Түпнұсқа құжаттар мүмкiндiгiнше қысқа мерзiмде сұрау салынған
кеден қызметiне қайтарылуы тиiс.
3. Осы баптың ережелерiн қолдану кезiнде сұрау салынған Тарап мемлекетiнiң немесе осы келiсiмнiң қатысушысы болып табылмайтын мемлекеттiң құқықтары мен заңды мүдделерiне нұқсан келтiрiлмеуi тиiс.
14-бап
Алынған мәлiметтер мен құжаттарды пайдалану
1. Кеден қызметтерi осы Келiсiмге сәйкес алынған мәлiметтер мен құжаттарды тексерулер мен тергеулердi жүргiзу кезiнде өз хаттамаларында, хабарларында және өзге де материалдарда, қаралатын кедендiк құқық бұзушылықтарға байланысты сот немесе әкiмшiлiк талқыларында дәлелдеме ретiнде пайдалана алады. Осы мәлiметтер мен құжаттарға баға беру және олардың сот немесе әкiмшiлiк талқыларында пайдалану сұрау салушы Тарап мемлекетiнiң ұлттық заңдарына сәйкес жүргiзiледi.
2. Сұрау салу бойынша берілген мәлiметтер, хабарлар және құжаттар тек осы Келiсiмдi орындау мақсатында ғана пайдаланылады және оларды берген кеден қызметiнiң жазбаша келiсiмiнсiз кiмге де болмасын берiлмейдi немесе өзге мақсаттар үшiн пайдаланылмайды.
3. Осы баптың 2-тармағының ережелерi есiрткi құралдарының, психотроптық заттардың және прекурсорлардың заңсыз айналымына байланысты тәртiп бұзушылықтар туралы материалдарға қатысты емес. Мұндай ақпарат белгiленген мерзiмдерде есiрткiлердiң заңсыз айналымына қарсы күреспен айналысатын мемлекеттiк органдарға берiлуi тиiс.
15-бап
Құпиялылық
Осы Келiсiмнiң ережелерiне сәйкес алынған кез-келген ақпаратқа, құжаттарға немесе мәлiметтерге алушы елде оның өз аумағында алынған бұл елдiң осындай ақпараты, құжаттары немесе мәлiметтерi сияқты жариялаудан қорғау дәрежесi берiледi.
16-бап
Шығыстарды өтеу
1. Сұрау салушы кеден қызметi сұрау салынған кеден қызметiнде жұмыс істемейтiн сарапшылар мен аудармашылардың еңбегiне ақы төлеуге байланысты осы Келiсiмдi орындау мақсатында орын алған шығыстарды сұрау салынған кеден қызметiне өтейдi.
2. Осы Келiсiмнiң 8-бабының ережелерiн орындауға байланысты шығыстарды өтеу Тараптар мемлекеттерiнiң кеден қызметтерi арасындағы жеке уағдаластықтың нысанасы болуы мүмкін.
17-бап
Өзгерiстер мен толықтырулар енгiзудiң тәртiбi
Тараптардың келiсуi бойынша осы Келiсiмге өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлуi мүмкiн. Өзгерiстер мен толықтырулар осы Келiсiмнiң ажырамас бөлiгi болып табылатын жеке хаттамалармен ресiмделедi және осы Келiсімнiң 20-бабында белгiленген тәртiпте күшiне енедi.
18-бап
Даулы мәселелердi шешу
Осы Келiсiмнiң ережелерiн пайымдауға байланысты Тараптардың арасында пайда болған барлық даулы мәселелер кеңестер мен келiссөздер жолымен шешiледi.
19-бап
Келiсiмдi орындау
1. Осы Келiсiмде көзделген ынтымақтастық тiкелей кеден қызметтерiнiң арасында жүзеге асырылады.
2. Кеден қызметтерi өз құзыреттерiнiң шеңберiнде осы Келiсiмдi орындау үшiн қажеттi нормативтiк құқықтық актiлер шығарады.
3. Осы Келiсiмдi орындау үшiн Тараптар мемлекеттерiнiң кеден қызметтерi өз құзыреттерiнiң шеңберiнде екі жақты кеден қатынастарының бүкiл кешенi бойынша жекелеген келісімдер жасаса алады.
20-бап
Қорытынды ережелер
1. Осы Келiсiмнiң ережелерi басқа халықаралық шарттарға сәйкес Тараптар мемлекеттерi қабылдаған мiндеттемелердi қозғамайды.
2. Осы Келiсiм Тараптардың бiр-бiрiне дипломаттық арналармен Келiсiмдi күшiне енгiзудi қамтамасыз ететiн қажетті мемлекетiшiлiк процедуралардың орындалуы туралы хабарлаған сәтiнен бастап күшiне енедi және бес жыл бойы қолданылады, одан кейiн ол, егер Тараптардың бiрде бiрi тиiстi мерзiм аяқталғанға дейiн алты ай қалғанда оның қолданылуын тоқтату
туралы өзiнiң тiлегiн жазбаша нысанда мәлiмдемесе, автоматты түрде келесi
бес жылға ұзартылады.
1999 жылы 16 желтоқсанда Душанбе қаласында қазақ, тәжік және орыс
тілдерінде екі данада жасалады, әрі барлық мәтіндер бірдей болып табылады.
Осы Келісімнің ережелерін түсіндіру қажет болған жағдайда орыс тіліндегі
мәтін негізге алынады.
Қазақстан Республикасы Тәжікстан Республикасы
Үкіметінің атынан Үкіметінің атынан
Оқығандар:
Қобдалиева Н.М.
Орынбекова Д.К.
