"Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация" ұлттық компания" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға арналған даму стратегиясын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 28 шілдедегі № 838 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2018 жылғы 10 желтоқсандағы № 818 қаулысымен.

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 10.12.2018 № 818 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Мемлекеттік мүлік туралы" 2011 жылғы 1 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңы 184-бабының 2-тармағына сәйкес Қазақстан РеспубликасыныңҮкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған "Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация" ұлттық компания" акционерлік қоғамының 2014 – 2023 жылдарға арналған даму стратегиясы бекітілсін.

      2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Премьер-Министрі

К. Мәсімов


  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 28 шілдедегі
№ 838 қаулысымен
бекітілген

"Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының
2014 – 2023 жылдарға арналған даму стратегиясы

      "Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының (бұдан әрі – ӘКК) даму стратегиясы (бұдан әрі – Стратегия) "Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы қызметінің 2014 – 2023 жылдарға арналған негізгі стратегиялық бағыттарын айқындайды.

      Стратегия Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 31 қазандағы № 1236 қаулысымен бекітілген Акционері мемлекет болып табылатын, ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың даму стратегиялары мен даму жоспарларын әзірлеу, бекіту, сондай-ақ оларды іске асырудың мониторингі мен оны бағалау қағидаларына сәйкес әзірленді.

      Стратегия мынадай стратегиялық құжаттарда айқындалған, ӘКК қызметінің мақсаттары мен бағыттарының ұлттық және өңірлік даму басымдылықтарының қағидаттарына сәйкес:

      1) "Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспары туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 1 ақпандағы № 922 Жарлығының;

      2) "Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарының күші жойылды деп тану туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығының;

      3) "Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі инновациялық даму тұжырымдамасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 4 маусымдағы № 579 Жарлығының;

      4) "Қазақстан Республикасында инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қарашадағы № 1308 қаулысының;

      5) "Өңірлерді дамыту" бағдарламасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 26 шілдедегі № 862 қаулысының;

      6) "Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды дамыту тұжырымдамасын мақұлдау туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 31 қазандағы № 1382 қаулысының;

      7) "Маңғыстау облысын дамытудың 2011 – 2015 жылдарға арналған бағдарламасын бекіту туралы" Маңғыстау облысы әкімдігінің 2010 жылғы 10 желтоқсандағы № 353 қаулысының;

      8) Қазақстан Республикасының Президенті – Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың "Қазақстан-2050" Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты" атты 2012 жылғы 14 желтоқсандағы Қазақстан халқына Жолдауының негізгі бағыттарын ескере отырып әзірленген.

      Осы құжат ӘКК 2014 – 2023 жылдар кезеңіне арналған негізгі стратегиялық мақсаттары мен міндеттерін айқындайды.

      Стратегияда қойылған мақсаттар мен міндеттерді іске асыру ӘКК еншілес ұйымдарын тиімді басқару есебінен қамтамасыз етілетін болады.

      ӘКК және оның еншілес ұйымдарының барлық бағдарламалық және жоспарлы құжаттары осы Стратегияның ережелерін есепке ала отырып әзірленетін не болмаса осыған сәйкес келтірілетін болады.

      1. Ағымдағы жағдайды талдау

      Сыртқы ортаны талдау

      ӘКК өз қызметін Қазақстан Республикасының Маңғыстау облысында (бұдан әрі – облыс) жүзеге асырады. Облыс аумағының ауданы 165,6 мың км2 немесе мемлекет аумағының 6,1 %-ын құрайды (республика бойынша 7-орын).

      Маңғыстау облысы Каспий теңізінен шығысқа қарай Маңғышлақ (Маңғыстау) шоқысында орналасқан, солтүстік-шығысында Атырау және Ақтөбе облыстарымен, оңтүстікте – Түркіменстанмен және шығыста – Өзбекстанмен шектеседі.

      2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша облыс халқы 545,7 мың адамды немесе Қазақстан халқының 3,3 %-ын құрады (республика бойынша 15-орын). Облыстың экономикалық белсенді халқы 241,9 мың адамды, жұмыспен қамтылған тұрғындардың саны – 227,8 мың адамды құрады. Жұмыссыздар саны 14,1 мың адамды, жұмыссыздық деңгейі – 5,8 %-ды құрады. 2012 жылы Маңғыстау облысының ЖӨӨ 1 928 млрд. теңгені немесе Қазақстан ЖІӨ-нің 6,4 %-ын құрады. Тұрғындардың жан басына шаққандағы ЖӨӨ-нің 2 418,2 мың теңгені құраған көрсеткіші бойынша өңір ел бойынша 3-ші орында (негізінен мұнай-газ өндіру саласы есебінен).

      Бөлшек сауда айналымының көлемі есептік кезеңде 39,9 млрд. теңгені құрап, 11,1 %-ға ұлғайды.

      2013 жылы облыстағы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасы 19 906 теңгені құрады.

      Орнықты экономикалық даму мен соңғы жылдардағы азаматтар әл-ауқатының жақсаруы облыстағы демографиялық ахуалдың тұрақтануына ықпал етті. Халық саны өсуінің оң серпіні, еңбекке қабілетті халық санының өсуі осы ахуалды адами әлеуетті дамыту, өндіргіш күштерді аумақтық орналастыру, тиісті бюджеттік салымдар үшін ең аз тәуекелдермен экономикалық стратегияларды әзірлеу жөніндегі бағдарламаларды өткізу үшін пайдалану мүмкіндігін айғақтайды.

      Маңғыстау облысының ұлттық өндіріске қосқан үлесі біршама бірегей болып табылады, ол көбінесе мұнай-газ ресурстарына маманданған. Нәтижесінде отын-энергетикалық кіші секторының үлесі бүкіл ұлттық өндірістің 25,5 %-ын құрайды. Халық үлесінен біршама артатын үлесі бар жалғыз басқа кіші сектор энергетика 6,2 % болып табылады, ол да мұнай-газ өндірісіне тәуелді болады.

      Өңірлік даму облыстың жергілікті артықшылықтарына негізделуі тиіс. Облыс Каспий өңіріне, одан әрі батысқа қарай шығатын табиғи қақпа болып табылады, өйткені ол Каспий маңы экономикалық аймағының ортасында орналасқан. Осылайша, ол Қазақстанның жаһандық экономикаға интеграциялануында түйінді рөл атқара алады.

      Осы әлеуетті іске асыру мақсатында қазіргі уақытта жоспарланып отырғандай, көліктік инфрақұрылымды елеулі түрде жақсарту қажет. Көлік қатынасы Қазақстанның орталық бөлігімен, атап айтқанда жаңа теміржол желілері арқылы жақсартылған жағдайда, Маңғыстау облысы барынша үлкен географиялық ауқымда, тіпті Қазақстаннан тысқары жерлерде де сауда және бөлу орталығына айналады деп межеленуде. Аталған перспектива кезең-кезеңмен, орта мерзімді және ұзақ мерзімді жоспарда жүзеге асырылуы мүмкін.

      Облыс экономикасының басым салаларының жай-күйін бағалау

      Өнеркәсіп

      Облыс өнеркәсібінің негізін тау-кен өндіру өнеркәсібі құрайды, оның үлес салмағы 2013 жылдың бірінші жартыжылдығында 94 %-ды құрады. Өнеркәсіп құрылымындағы өңдеу өнеркәсібінің үлесі 3,1 %-ды құрайды. Осы сектордағы негізгі салалар – машина жасау (өңдеу өнеркәсібі көлемінің 22,8 %-ы), химия өнеркәсібі (20,3 %), дайын металл бұйымдарының, машиналар мен жабдықтардың өндірісі (14,2 %), өзге де металл емес минералды өнімдер өндірісі (11,4 %), металлургия (4,1 %).

      Облыс өнеркәсібінде 2013 жыл ішінде қолданыстағы бағамен 2 560,8 млрд. теңгеге өнімдер өндірілді, өнеркәсіптік өнімнің нақты көлемінің индексі 100 %-ды құрады. Оның ішінде, тау-кен өндіру өнеркәсібі мен карьерлерді игеруде – 2128,1 млрд. теңге, өңдеу өнеркәсібінде – 79,9 млрд. теңге, электрмен жабдықтауда, газ, бу беруде – 50,1 млрд. теңге, сумен жабдықтау, кәріз жүйесі, қалдықтарды жинау мен бөлуді бақылау саласында – 14,6 млрд. теңге.

      18 546 мың тонна немесе өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 96,1 % шикі мұнай өндірілді. Табиғи газды өндіру көлемі 2587 млн. текше метр немесе 86,2 %-ды құрады.

      Тау-кен өндіру өнеркәсібі

      Тау-кен өндіру өнеркәсібінде 2013 жылы өнім өндіру облыстың өнеркәсіптік өндірісі жалпы көлемінің 93 %-ын құрады. 505,8 млрд. теңге көлемінде өнім өндірілді, бұл өңірде өнеркәсіптің осы секторының үстем рөлінің басымдылығын көрсетуде.

      2013 жылда 3,8 млн. тонна көлемінде мұнай өндірілді, немесе өткен жылдың осындай кезеңіндегі деңгейге 93,5 %. 2012 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда, мұнай өндіру 3,2 % (4,1 млн. тонна), табиғи газ – 20,9 % (625,5 млрд. текше метр) төмендеді. Мұнай мен газ өндірудің және тиісінше өнеркәсіптің көлемі төмендеуінің негізгі себебі – облыстағы игеріліп жатқан көмірсутегі кенорындарының табиғи сарқылуы болып отыр.

      Мұнай-газ саласының түйінді кәсіпорындары "Маңғыстаумұнайгаз" акционерлік қоғамы, "Өзенмұнайгаз" өндірістік фабрикасы, "Қаражанбасмұнай" акционерлік қоғамы болып табылады, олар 2013 жылда мұнай өндірудің жалпы облыстық көлемінің 76 % өндірді.

      Тау-кен өндіру өнеркәсібінің өзге де салаларында (құм, тас, малтатас, қиыршықтас және басқалары) өндіру көлемі 7486 млн. теңгені, нақты көлем индексі 83,5 %-ды құрады.

      Мұнай-газ секторындағы жұмыс істеп тұрған кәсіпорындар қызметінің негізгі басымдықтары – пайдаланылатын кен орындарындағы мұнай өндіруді тұрақтандыру және қарқындату.

      Тау-кен өндіру өнеркәсібін технологиялық дамытудың перспективалы мүмкіндіктері қосылған құны жоғары дайын өнімді ала отырып, шикізатты өңдеудің озық технологияларын енгізу арқылы жаңа кен орындарының игерілуін қамтамасыз ету болып табылады.

      Өңдеу өнеркәсібі

      Өңдеу өнеркәсібінде 2013 жылы 80,5 млрд. теңгенің өнімі өндірілді, нақты көлем индексі 85,9 % құрады.

      Маңғыстау облысының аумағында іске асырылып жатқан индустриялық-инновациялық жобалар мұнай-газ секторының қажеттілігін қамтамасыз етеді.

      Каспий теңізінің қазақстандық секторында "Қашаған" жобасын іске асырудан үлкен перспективалар күтілуде.

      Жағалау жолағы бойымен салынып жатқан инфрақұрылым Каспий теңізінің акваториясында көмірсутегі шикізатын өндіруді қамтамасыз етуге бағытталатын болады.

      Металлургия өнеркәсібі

      Қазақстан Республикасын индустриялық-инновациялық дамытудың 2015 жылға дейінгі стратегиясы шеңберінде Маңғыстау облысында өңір үшін өнеркәсіптің жаңа саласын қалыптастырған екі металлургия зауытын ("Caspian Stal" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі мен "Ақтау балқыту зауыты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі) салу жөніндегі инвестициялық жобалар іске асырылды.

      2006 жылы темір балқыту зауыты ("Ақтау темір балқыту зауыты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі) іске қосылды, 2011 жылы зауыттың өндірістік қуаты жылына 180 000 тонна болат дайындамасына дейін ұлғайтылды. 2009 жылы өндірістік қуаты жылына 400,0 мың тонна дайын өнім шығаратын илемдеу зауыты іске қосылды.

      Жұмыс істеп тұрған "Ақтау балқыту зауыты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің темір балқыту және илемдеу өндірістері Ақтау қаласынан 5 км жерде және Ақтау теңіз портына тікелей жақын орналасқан, жаңа өнеркәсіптік аймақпен интеграцияланған құрамдас бөлігі болып табылады.

      Өнеркәсіпті дамытудың негізгі проблемалары мыналар болып табылады:

      1) кәсіпорындардың көбінің технологиялық жабдықпен төмен жарақталуы, өндірістік қорларының біршама ескіруі;

      2) қолда бар өндірістік қуаттардың толық жүктелмеуі;

      3) технологиялық жабдықтардың жоғары тозуы;

      4) саланың инвестициялық тартымдылығының төмендігі және кәсіпорындарда айналым қаражатының ұдайы тапшылығы;

      5) кәсіпорындардың инвестициялық белсенділігі деңгейінің төмендігі.

      Жеңіл өнеркәсіп

      2013 жылы өнеркәсіптік өнім көлемі 2 300,0 млн. теңгені, өткен жылға қарағанда нақты көлем индексі 101,5 %-ды құрады. Өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда былғары және оған жататын өнімдер (123,6 %), киім өндірісінің көлемі (110,7 %) ұлғайды.

      Өңдеу секторының өнімін өндірудің жалпы көлемінде тоқыма және тігін өнеркәсібінің үлесі болмашы – 0,1 %.

      Саланың негізгі кәсіпорындары – "Жамал-ай" акционерлік қоғамы мен "Жанарыс" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі. Өндірісті қолдау мақсатында екі кәсіпорын да өз өнімдерін шығаруды мұнай-газ секторына (арнайы қорғайтын аяқкиім, арнайы қорғайтын киім, әрқилы түрдегі қалқалар (брезент жаппалар), қолғаптар, биялайлар) қайта бағдарланған. Бұдан басқа, "Жамал-Ай" акционерлік қоғамы әлеуетті құрылымдар үшін аяқкиім шығарады.

      Өнеркәсіпті дамытудың негізгі проблемалары мыналар болып табылады:

      1) сала кәсіпорындарының техникалық деңгейінің төмендігі;

      2) технологиялық жабдықтардың жоғары тозуы, негізгі қорларды жаңарту жылдамдығының төмендігі;

      3) кәсіпорындарда айналым қаражатының жеткіліксіздігі;

      4) кәсіпорындардың инновациялық белсенділігі деңгейінің төмендігі.

      Құрылыс материалдарының өндірісі

      2013 жылы құрылыс индустриясының негізгі саласы – өзге де металл емес минералды өнімдері өндірісіндегі өнеркәсіптік өнім көлемі 10 530 млн. теңгені құрады, нақты көлем индексі өткен жылдың тиісті кезеңіне қарағанда 100,1 %-ды құрады. Өсім бетоннан жасалған құрылыс құрастыру конструкциялары өндірісінде (145 %), тауарлы бетон өндірісінде (112,1 %) байқалады.

      Өзге де металл емес минералды өнімдер өндірісі әктас, бетон, бетонды және темірбетонды бұйымдар, шыны талшықты құбырлар, жаяужол тақтайшаларын және басқаларды шығаратын кәсіпорындармен ұсынылады. Бұдан басқа, облыста кең таралған пайдалы қазбаларды өндіру жолымен алынатын құрылыс материалдары (құрылыс құмы, қиыршықтас, шағылтас және т.б.) шығарылады. Азаматтық құрылысқа қажетті басқа да материалдардың көпшілігі облыстан тысқары жерлерден әкелінеді.

      Темірбетон және бетондық бұйымдар шығару зауыты мен оқшаулау алды құбырларын өндіру зауыты және аражанбындық қуыс плиталарды шығару цехы пайдалануға енгізілген.

      Сонымен қатар, облыста 20-дан астам компания батыс елдердің технологиясы пайдаланылған шыны пластикалық терезелер мен есіктерді шығарумен айналысады.

      Ағымдағы жағдайды талдау облыстың құрылыс индустриясын дамытуда мынадай проблемалардың бар екендігін анықтады:

      1) сала кәсіпорындарының техникалық деңгейінің төмендігі;

      2) технологиялық жабдықтардың жоғары тозуы, негізгі қорларды жаңарту жылдамдығының төмендігі;

      3) кәсіпорындарда жаңғырту үшін айналым қаражатының жеткіліксіздігі;

      4) жоғары ресурс сыйымдылығы мен тиісінше өндірілген өнімнің өзіндік құнының жоғары болуы;

      5) жаңа импорт алмастыратын және экспортқа бағдарланған өндірістерді дамыту үшін инвестицияларға деген қажеттілігі.

      Ауыл шаруашылығы

      2013 жылдың бірінші жартыжылдығында ауыл шаруашылығында 3 826,5 млн. теңгеге жалпы өнім өндірілді. Жалпы өнімнің нақты көлемінің индексі 102,8 %-ды құрады.

      Мал басының өсуі байқалады, оның ішінде 2011 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда түйе басының – 6,2 %-ға, жылқының – 5,3 %-ға, ірі қара малдың – 5 %-ға өсуі.

      Ауыл шаруашылығы дамуының негізгі проблемалары мыналар болып табылады:

      1) ауылшаруашылық техникасының тозу дәрежесі;

      2) ауыспалы жайылымдардың болмауына байланысты жайылым алқаптарының өнімділігі төмен, шабындығы мардымсыз болып табылады;

      3) мал шаруашылығында орта және ірі тауарлы өндірістердің жеткіліксіз дамуы ірі ауқымды селекциялық-асылдандыру жұмысын жүргізуді тежейді, ауыл шаруашылығы малдары теңгерімсіз азықтандырылады және қолда бар жайылымдар ұтымсыз пайдаланылады, өнім өндіру процестерін механикаландыру мен автоматтандырудың деңгейі төмен;

      4) ауылшаруашылық өнімдерді өңдеу жөніндегі кәсіпорындардың технологиялық жабдықтарының жоғары тозу деңгейі, сапалы шикізаттың болмауы мен дайындау-өткізу желісінің нашар дамуына байланысты өңдеу және қуаттарды жүктеу деңгейінің төмендігі.

      Мал шаруашылығын дамытуға кедергі жасайтын проблемаларға сондай-ақ пішен бағасының жоғары болуы, арнайы жемшөптердің жеткіліксіздігі және мал ауруларына қарсы күреске қолдаудың болмауы жатады.

      Шешімін табуды талап ететін басқа маңызды проблема су ресурстарының тапшылығы, сондай-ақ су шаруашылығы инфрақұрылымының (сумен жабдықтау жүйелері) жоғары тозуына байланысты олардың төмен сапасы болып табылады. Сумен жабдықтау проблемаларын шешу, сондай-ақ ауыл шаруашылығында су үнемдеу технологияларын қолдану ауылшаруашылық өндірушілер пайдаланатын судың құнын арзандатуды қамтамасыз етеді. Тұтастай алғанда, бұл өңірде мал шаруашылығын да, сол сияқты өсімдік шаруашылығын да дамытуға қолайлы жағдай жасайды.

      Шағын және орта кәсіпкерлік

      Осы саладағы шаруашылық жүргізуші субъектілердің саны 2013 жылғы жағдай бойынша 22 мың бірлікті құрады немесе 2012 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 4,4 %-ға өсті. Онда жұмыспен қамтылғандар саны 8,5 %-ға – 85 мың адамға дейін артып, олардың облыстың экономикалық белсенді халқының жалпы санынан үлесі 2011 жылғы 33,2 %-дан 2012 жылы 33,8 %-ға өсті.

      Облыстың шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне екінші деңгейдегі банктердің берген кредиттердің көлемі 2013 жылы 26,5 млрд. теңгені құрады.

      Барлық микрокредиттік ұйымдар жылдың басынан 338,58 млн. теңге сомасына 169 микрокредит берді, 299 жұмыс орны құрылды.

      Бүгінгі күні Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 13 сәуірдегі № 301 қаулысымен бекітілген "Бизнестің жол картасы 2020" бағдарламасы бойынша облыста бірінші және үшінші бағыт бойынша Өңірлік үйлестіру кеңесінде жалпы сомасы 17,6 млрд. теңгеге кәсіпкерлердің 19 өтінімі мақұлданды.

      Шағын кәсіпкерлікті дамытудың проблемалары мыналар болып табылады:

      1) заңды тұлға нысанындағы кәсіпорындардың аз саны;

      2) өңірлер бөлінісінде шағын кәсіпкерліктің даму деңгейі бойынша жоғары жіктелу сақталуда;

      3) шағын бизнес құрылымында коммерциялық сала басым;

      4) шағын бизнесті қолдау инфрақұрылымының әлсіз дамуы.

      Инновациялар

      Маңғыстау облысында инновациялық дамуды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін әлеует бар:

      1) индустриялық-өнеркәсіптік өңір;

      2) бай минералдық-шикізаттық базасы.

      2013 жылдың қорытындысы бойынша инновациялық өнімнің көлемі 4805 млн. теңгені құрады, инновациялық сипаттағы қызметтер 10,6 млн. теңгеге көрсетілді.

      Облыста әзірлемелері мұнай-газ секторымен байланысты екі негізгі институт – "Қазақстан мұнай және газ ғылыми-зерттеу және жобалау институты" акционерлік қоғамы мен "Мұнай және газ ғылыми-зерттеу және жобалау институты" акционерлік қоғамы, сондай-ақ осы бағытта жұмыс істейтін "Caspian engineering & Research" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі" ғылыми-зерттеу институты мен "Проектный институт "OPTIMUM" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі қызмет етеді.

      Жекелеген зерттеулерді Ш. Есенов атындағы Каспий мемлекеттік технологиялар және инжиниринг университетінің профессорлар-оқытушылар құрамы жүргізеді, олар да негізінен облыстың мұнай және газ кен орындарын игеруге арналған.

      Бұл ретте, шикізат емес сектордағы нарықтың аз сыйымдылығына байланысты облыста өңдеу секторы үшін жаңа технологияларды әзірлеумен және сынақтан өткізумен айналысатын ғылыми-зерттеу институттары мен мекемелерінің, сондай-ақ кәсіпорындардың тиісті желісі жоқ.

      Отандық ғалымдардың ғылыми әзірлемелері мен өнертабыстары тәжірибелік үлгілерді құру мен өндірістің қолданыстағы жағдайларында сынақтан өткізу мүмкіндігінің жоқтығына байланысты өнеркәсіптік секторға іс жүзінде енгізілмейді, бұл бірінші кезекте осы мақсаттарға қажетті қаражаттың болмауына байланысты.

      Отандық өнертапқыштарға өз әзірлемелерін енгізуге жәрдем көрсетуді қамтамасыз ету үшін облыс әкімдігі ірі өнеркәсіптік кәсіпорындар үшін инновациялық әзірлемелердің тұсаукесерін өткізіп, тиісті салалық министрліктерге ұсынымдар мен қолдаухаттарды жібереді.

      Ұзақ мерзімді кезеңде республика экономикасының шикізаттық түрінен инновациялық түріне өтуін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін жаңа технологиялар мен көрсетілетін қызметтерді дамыту мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 4 маусымдағы № 579 Жарлығымен Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі инновациялық даму тұжырымдамасы бекітілді.

      Осы Тұжырымдама аясында өңірде инновацияны дамыту жөніндегі стратегиялық міндеттер айқындалды:

      1) өңірлік экономикалық интеграция мен ішкі басқаруды орталықсаздандыру процестерін ескере отырып, өңірлік инновациялық жүйелерді күшейтуді қамтамасыз ету;

      2) аса жаңа технологияларды тарту мен жоғары технологиялық өндірістерді жасау бойынша шетелдік инвесторлармен және компаниялармен ынтымақтастықты кеңейту үшін елдің шикізаттық әлеуетін пайдалану;

      3) аса жаңа материалдар мен технологияларды тұтынуды кеңейту, энергетикалық теңгерімде жаңартылатын энергия көздерінің үлес салмағын арттыру үшін инновацияларды генерациялауға жәрдемдесу;

      4) кәсіпорындарда отандық әзірлемелерді енгізу және ел ішінде қазақстандық инновацияларға сұранысты ұлғайту үшін, инжинирингтік және жобалау компанияларын құру;

      5) бірлескен жұмысты ұйымдастыру үшін шетелдік университеттерді, сараптамалық ұйымдарды, шет елдердің шағын және орта бизнесін тарту.

      Осылайша, ӘКК мен оның еншілес кәсіпорындарының әлеуетін пайдалану үшін кең мүмкіндіктер ашылады.

      ӘКК инновацияларды тиімді енгізу, жоғары технологиялық өндірістерді дамыту және Қазақстан ғылымына қолдау көрсету бойынша жұмыс жүргізетін болады.

      Инновациялық белсенділікті дамытудың проблемалары мыналар болып табылады:

      1) кәсіпорындардың инновациялық белсенділігінің төмендігі және инновацияларға сұраныстың болмауы;

      2) инновациялық өнім мен инновациялық қызмет көрсету көлемінің төмендігі;

      3) инновациялық инфрақұрылымның дамымағандығы;

      4) инновациялық компанияларды қаржыландыру үшін венчурлық капитал нарығының дамымағандығы;

      5) кәсіпорындардың бастапқы технологиялық және басқарушылық деңгейінің төмендігі.

      Сондай-ақ, экономиканың нақты секторларының инновацияларды енгізуге мүдделілігінің төмен деңгейі мен ғылыми зерттеу бағдарламалары мен кәсіпорындардың инновациялық жоспарлары арасындағы байланыстың болмауы орын алып отыр.

      Облыстағы инновациялық ахуалды бағалау

      Негізгі капиталға инвестициялар

      2013 жылы негізгі капиталға құйылған инвестициялар 172,1 млрд. теңгені құрады, бұл нақты бағалар индексін есепке алғанда, 2012 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 1,1 %-ға төмен. Өңдеу өнеркәсібінде 2,7 есеге өсім байқалады.

      Инвестициялар құрылымында негізгі көлемді өнеркәсіп – 70 % алып отыр, оның ішінде тау-кен өндіру өнеркәсібі – 55 %, өңдеу өнеркәсібі – 8,6 %, көлік және қоймалау – 9,2 %, құрылыс – 1,4 %, жылжымайтын мүлікпен операциялар – 6,7 %, кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет – 4,1 %.

      Мұнай-газ өндіру саласындағы инвестициялар экономиканың басқа секторларына, әлеуметтік саладағы, жұмыспен қамтудағы көрсеткіштерді жақсартуға мультипликативтік әсер етеді, минералдық-шикізат кешені қызметінен және онымен функционалды байланысты салалардан барлық деңгейдегі бюджеттерге түсімдердің өсіміне әкеледі.

      ӘКК әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларға берілетін активтерді орналастыру арқылы кәсіпкерлікті дамытуға, инвестициялық жобаларды одан әрі іске асыру үшін әкімшілік кедергілерді төмендетуге ықпал етеді.

      Шикізаттық емес, экспортқа бағдарланған және жоғары технологиялық өндірістерге тікелей инвестициялар үшін тартымды жағдайлар жасау мақсатында 2014 жылдан бастап, ӘКК ұйымдық құрылымында Инвесторларға қызмет көрсету орталығы (бұдан әрі – ИҚО) қызмет етеді. Құрылымдық бөлімше инвесторға толық сервистік қолдау көрсетеді және өңірге инвестициялардың келуіне жәрдемдесуді жүзеге асырады.

      ИҚО негізгі функциялары:

      1) өңірде әлеуетті инвесторлар үшін "бірінші терезе" функцияларын жүзеге асыру;

      2) инвесторларға өңірлік деңгейде мемлекеттік қолдау құралдарын іске асыруға жәрдемдесу;

      3) әлеуетті инвесторлар үшін перспективалы және қолданыстағы жобалар бойынша өңірлік дерекқорды қалыптастыру және жүргізу;

      4) ИҚО құзыреті шеңберінде облыс аумағында инвестициялық жобалардың іске асырылуын мониторингтеу;

      5) инвесторлардың өңірлік деңгейдегі проблемалық мәселелерін шешуге қатысу, инвесторлардың мүдделерін қорғау;

      6) инвесторларды, уәкілетті мемлекеттік органдарды, қатыстырылған даму институттары мен өзге де мүдделі ұйымдарды ақпараттық-талдамалық қамтамасыз ету;

      7) қазақстандық және шетелдік тараптар арасында бірлескен кәсіпорындар құру үшін әлеуетті әріптестерді іздеу;

      8) ИҚО құзыреті шегінде мемлекеттік органдар, жергілікті кәсіпорындар мен инвесторлар арасында шарттарға, меморандумдарға, келісімдерге қол қоюға жәрдемдесу.

      Облыстың инвестициялық әлеуетін дамытудың негізгі проблемалары мыналар болып табылады:

      1) тікелей шетелдік инвестицияларды тартудың нақты тетіктерінің болмауы;

      2) өңірдің инвестициялық мүмкіндіктері туралы жеткіліксіз хабардар болуы салдарынан стратегиялық инвесторлар белсенділігінің төмендігі;

      3) кредиттік ресурстар мен ұзақ мерзімді қаржыландырудың басқа да құралдарына шектеулі қолжетімділігі;

      4) инвестициялық жобаларды дайындау деңгейінің төмендігі;

      5) перспективалы жобаларды қаржыландырудың өңірлік көздерінің болмауы.

      Туризм

      Туризм қазіргі кезеңде әлемдегі табысы жоғары салалардың бірі болып табылады.

      Маңғыстау облысының туристік ұсынысының бәсекеге қабілеттілігін халықаралық деңгейде дамыту үшін ең жақсы табиғи және мәдени жағдайлары бар.

      Ежелгі және бірегей тарихы бар мәдени көрікті жерлері: "жерасты мешіттері", қорымдар, ежелгі қалалар мен қасиетті орындар.

      Тұтастай алғанда, талданған кезеңде Маңғыстау облысы бойынша туристік қызметте оң беталыс байқалады. Маңғыстау облысының бірегей табиғат жағдайлары өңірдің туристік бизнес орталықтарының біріне айналуына мүмкіндік береді.

      Туризмді дамытудағы проблемалар:

      1) қонақ үйлерді, пансионаттарды, демалыс үйлері мен базаларын қоса алғанда, орналасу объектілерінің, сондай-ақ санаториялық-курорттық мекемелердің материалдық базасы моральдық және физикалық жағынан жоғары тозу дәрежесімен сипатталады;

      2) тікелей туристік объектілердің оқшауланған жерлерінде немесе маршруттардың түйінді нүктелерінде туристерді орналастыру үшін жағдайлардың болмауы;

      3) жарнамалық-имидждік жұмыстың жеткіліксіздігі, облыстың туристік әлеуеті туралы жарнама ақпаратының жеткілікті көлемінің болмауы;

      4) кадрларды даярлаудың, қайта даярлаудың және біліктілігін арттырудың әлсіз деңгейі және туризмнің ғылыми базасының болмауы.

      Облыстың экономикалық даму болжамы

      Қазақстан Республикасының орта мерзімді кезеңдегі перспективалары мұнай-газ кешенін одан әрі дамытумен байланысты болады, осыған орай облыс қалыптасқан мамандану мен мұнай және газ өндіруді одан әрі үдетуді есепке ала отырып, көмірсутегі шикізатын өндіру мен табиғи газды өңдеудің, өңдеу өнеркәсібі мен агроөнеркәсіптік кешеннің (бұдан әрі – АӨК) бәсекеге қабілетті салаларының, белсенді шекаралық ынтымақтастықтың жетекші орталықтарының бірі болып қала береді.

      Өңірді дамытудың негізгі мақсаты халықтың әл-ауқатының жоғары деңгейі мен өмір сүру сапасының, әлеуметтік қызмет көрсетудің, білім берудің, денсаулық сақтаудың, мәдениеттің, спорттың, тыныс-тіршілікті қамтамасыз ету инфрақұрылымының жоғары стандарттарын қамтамасыз ететін, серпінді дамып келе жатқан, теңгерімді, әртараптандырылған және бәсекеге қабілетті экономиканы құру болып табылады.

      Жалпы пайымын іске асыру мыналарға бағытталған:

      1) кейіннен көмірсутегі өндірістерін терең өңделген өнімге көшіру арқылы өңір экономикасының дәстүрлі басым мұнай-газ секторын дамыту;

      2) өндірісті әртараптандыру, даму институттарының қатысуымен, сондай-ақ халықаралық сапа стандарттарын енгізумен экономиканың шикізаттық емес секторындағы инвестициялық қызметті кеңейту арқылы қол жеткізілетін жоғары еңбек өнімділігі мен шығарылатын өнімінің бәсекеге қабілеттілігі бар өңдеу өнеркәсібінің өнім өндіру көлемін үдету;

      3) облыстың ауылшаруашылық өнімдері мен өзі өндірген азық-түлікке деген қажеттілігін қамтамасыз ету, экономиканың аграрлық секторының бәсекеге қабілеттілігін арттыру және экспорттық ресурстарды қалыптастыру;

      4) Қазақстан өңірлерімен және шекаралас шетел мемлекеттерімен өңіраралық және халықаралық ынтымақтастықты дамыту;

      5) өңірдің шағын және орта бизнесін дамыту және бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін қолайлы жағдайлар жасау;

      6) облыста демографиялық жағдайды жақсарту, білім беру мен денсаулық сақтау саласында сапалы қызмет көрсету, тұрғын үй құрылысы көлемін өсіру, әлеуметтік қолдаудың біртұтас және тиімді жүйесін қалыптастыру арқылы халықтың әл-ауқаты мен өмір сүру сапасының деңгейін арттыру;

      7) тыныс-тіршілікті қамтамасыз ететін көліктік инфрақұрылымның жай-күйін жақсарту арқылы облыстың инфрақұрылымдық даму деңгейін арттыру.

      Жүргізілген талдау қорытындысы бойынша ӘКК басымдылар қатарына енгізілмеген, алайда өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы үшін маңызды мәні бар экономиканың барлық салалары бойынша анықталған проблемаларды шешуге қатысатын болады.

      Өңірде бәсекеге қабілетті және орнықты дамитын экономиканы құрудың қажетті және маңызды шарты облыс экономикасының инновациялық деңгейін арттыру болып табылады.

      ӘКК мынадай міндеттерді шешу есебінен осы мақсатқа қол жеткізуді жоспарлайды:

      1) өңірдің инновациялық инфрақұрылымының жай-күйі мен дамуын зерттеу;

      2) индустриялық-инновациялық инфрақұрылым элементтеріне, индустриялық-инновациялық жүйе субъектілеріне, оның ішінде халықаралық ынтымақтастыққа әдістемелік, консультациялық, практикалық және өзге де көмек көрсету;

      3) инновацияларды дамыту инфрақұрылымын құру (R&D орталықтар, технопарктер, бизнес-инкубаторлар, бірлескен зертханалар, коммерцияландыру кеңселері, венчурлық қаржыландыру қорлары және басқалары);

      4) инновациялардың тиімді енгізілуін және жоғары технологиялық өндірістерді дамытуды қолдау;

      5) инновациялық бизнес-идеялар мен жобаларды іздеу, талдау және сүйемелдеу;

      6) бірлескен жұмысты ұйымдастыру үшін халықаралық университеттерді, экспорттық ұйымдарды, шет елдердің шағын және орта бизнесін тарту;

      7) білікті кадрлары бар (инженерлері, конструкторлары, менеджерлері) зерттеу университеттермен, институттармен және зертханалармен ынтымақтасу;

      8) инновациялық бизнес-идеялар мен жобалардың банкін қалыптастыру;

      9) кейіннен коммерцияландыру мүмкіндігі мақсатында неғұрлым перспективалы инновациялық әзірлемелер мен өнертабыстық ұсыныстарды іріктеу;

      10) озық өндірістік және басқарушылық технологиялар мен стандарттарды енгізу;

      11) баламалы энергетика мен энергия тиімді технологияларды қолдану арқылы жобаларды іске асыру.

      Сыртқы ортаның жаһандық факторларының ықпалы

      Құқықтық факторлар

      Қазақстан Республикасында әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды құру өңірге акцент жасай отырып, мемлекет экономикасының шикізаттық емес секторларын дамытудың жаңа құралдарын іздестіру қажеттілігінен туындаған. Бүгінгі күні әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың қызметі кәсіпкерлік қызметті дамыту, жаңа өндірістерді құру және жұмыс істеп тұрағандарын жаңғырту, инвестицияларды тарту, үкіметтік бастамаларды іске асыру үшін қолайлы жағдайлар жасауға бағытталған.

      Бұл ретте, құқықтық факторлар компанияның мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізуге маңызды әсер етеді. Әлемдік экономикада дағдарыстың әсерінен Қазақстан экономикасын дамыту перспективаларына әсер ететін жаһандық өзгерістер орын алады.

      Сонымен бірге тұрақты, ішкі саяси жағдайлар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының халықаралық қатынастарының көп векторлығы облыс экономикасының мықты және серпінді дамуына ықпал етеді. Сонымен қатар, мемлекет экономиканың түрлі салалары мен әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың дамуына қолайлы шаралар кешенін қабылдайды.

      Саяси факторлар

      Саяси сипаттағы әрқилы факторлар ӘКК қызметіндегі бар мүмкіндіктер мен қатерлер деңгейіне әсер етуі мүмкін. Оған мыналар жатады: ел ішіндегі және сыртындағы саяси жағдай, Қазақстанның шет мемлекеттермен өзара қарым-қатынасы, ӘКК-нің міндеттемелік қатынастары бар мемлекеттердегі қолданыстағы өзара құқықтық (бюджеттік, салықтық және басқа) қатынастар жүйесі. Ұлттық және шетелдік үкіметтер компания үшін оның қызметінің негізгі реттеушісі, субсидиялар көзі, жұмыс берушілері және сатып алушылары болуы мүмкін. Бұл ӘКК үшін саяси жағдайды бағалаудың сыртқы ортаны талдаудың маңызды аспектісі болуы мүмкін екендігін білдіреді. Осындай бағалау ұйымға ықпал ететін саяси және құқықтық факторларды нақтылау арқылы жүзеге асырылады.

      Экономикалық факторлар

      Экономика жай-күйінің жалпы өзгерістерінің ӘКК операцияларына қалай ықпал ететіндігін бағалай білу қажет, себебі ол Компанияның өз мұқтаждықтары үшін капитал алу мүмкіндігіне қатты әсер етуі мүмкін. Әлемдік экономиканың жай-күйі, әдетте, шикізат ресурстарының құнына ықпал етеді.

      Экономиканың белгілі бір нақты жай-күйі бір компанияға оң ықпал етіп, басқа компанияға теріс ықпал етуі мүмкін. ӘКК-ға ықпал етуі мүмкін көптеген экономикалық факторлар бар. Мысалы, кредиттің қаншалықты қолжетімді екендігі, валюта айырбастау бағамдарының қандай әсер ететіндігі, қанша салық төлеуге тура келетіндігі және басқа да көптеген факторлар. ӘКК-нің табысты болып қалу қабілетіне экономиканың жалпы саулығы мен әл-ауқаты, экономикалық цикл дамуының сатылары ықпал етеді. Тұтастай алғанда, макроэкономикалық климат ӘКК-нің өз экономикалық мақсаттарына қол жеткізу мүмкіндіктерінің деңгейін айқындайтын болады. Нашар экономикалық жағдайлар ӘКК-нің инвестициялық қызметін төмендетуі, ал неғұрлым қолайлылары оның өсуі үшін алғышарттарды қамтамасыз етуі мүмкін.

      Инвестициялық және технологиялық факторлар

      Маңғыстау облысының облыстың инвестициялық және іскерлік ахуалын жақсартуда үлкен мүмкіндіктері бар, ол үшін төменде көрсетілген бағыттарды ұстану керек:

      1) Маңғыстау облысының шегінен тыс жерлерде әлеуетті инвесторларға ақпаратты кеңінен және неғұрлым толық жеткізу;

      2) лицензиялауға, экспортқа және импортқа, бизнесті тіркеуге, жабуға және басқаларға байланысты түрлі рәсімдерді оңайлату;

      3) жеке компанияларды қаржылық қолдау схемаларын кеңейтуде ӘКК жәрдемдесуінің неғұрлым көп рөлі қажет етілетін болады. Қазіргі қаржылық схемалар жеке компаниялар жобаларды іске асыруды барынша нақтыланған нұсқауларды алғанда ғана барынша тиімді пайдаланылуы мүмкін.

      Өңірдің технологиялық дамуына әсер ететін түйінді факторлар ӘКК-ге техникалық қайта жарақтандыруға және жаңа технологияларды тартуға жәрдемдесу болып табылады.

      Демографиялық факторлар

      Өңір тұрғындарының демографиялық өсуі және азық-түлікке қажеттіліктің ұлғаюы ӘКК-ге әлеуметтік қолдау және нарықтық бағалардан төмен бағалар бойынша бірінші кезекте қажетті өнімдермен қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды ұзақ мерзімді негізде табысты іске асыруға мүмкіндік береді.

      Ақтау қаласының тұрғындары жыл сайын көбейюде, бірақ бұған қарамастан көз жетерлік болашақта импорттық өнімдерді ығыстыру және жергілікті ауылшаруашылық өндірушілердің есебінен өнімнің көлемін өсіру үрдісі байқалатын болады.

      Ақтау қаласына тікелей қатысты аса маңызды әлеуметтік үрдістерден мыналарды атап өтуге болады: тұрғындардың жергілікті жерлерден қалаларға көші-қоны, сапалы кадрлардың жетіспеушілігі, атап айтқанда ауыл шаруашылығы саласында, сондай-ақ қоғамның өмірінде бұқаралық ақпарат құралдары рөлінің артуы.

      Осыған байланысты ӘКК-нің қызметі өңір тұрғындарының қажеттіліктерін қанағаттандыруға, азық-түлік өнімдерінің өндірісін ұлғайтуға және тіршілікті қамтамасыз ету инфрақұрылымын дамытуға бағытталатын болады. Осы жағдай инвестициялық салымдарды көбейтуді және соның нәтижесінде инвестициялық құралдарды іздеуді талап етеді.

      Климаттың өзгеру факторының ықпалы

      Әлемдегі климаттың өзгеруі ауылшаруашылық өнімдерді шығаруға байланысты ӘКК жобаларының іске асырылуына да ықпал етуі мүмкін. Қазақстанды қоса алғанда, көптеген өңірлер болашақта жылдық және маусымдық жауын-шашын мөлшерінің күрт азаюынан зардап шегуі мүмкін. Құрғақшылық, су тасқыны, дауылдар – осылардың бәрі ауылшаруашылығы дақылдарының түсіміне әсер етіп, егістік алқабының құрылымына өз түзетулерін енгізеді. Соңғы кезде, Қазақстанның батыс өңірлерінде ыстық пен аптаптың болуына байланысты ауыл шаруашылығы дақылдарының егістік алқабының 40 % -дан 50 %-ға дейіні есептен шығарылады.

      Жер шаруашылығының жағдайларын нашарлатуға әкелуі ықтимал климаттық өзгерістер дүниежүзінде өсімдік шаруашылығы өнімдеріне қажеттілікті үлғайтуға да, сол сияқты суландыру жүйесіне сұранысты арттыруға да әкелуі мүмкін.

      Ішкі ортаны талдау

      ӘКК қызметінің негізгі нысанасы өңірді әлеуметтік-экономикалық дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау мақсатында акцияларының пакеттері мен қатысу үлестері оның жарғылық капиталына берілген заңды тұлғаларды тиімді басқару болып табылады.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 31 қазандағы № 1382 қаулысымен мақұлданған Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды дамыту тұжырымдамасына сәйкес ӘКК-нің негізгі мақсаттары мемлекеттік және жекеше секторларды шоғырландыру, кластерлік тәсіл негізінде бірыңғай экономикалық нарық құру, инвестициялар мен инновацияларды тарту үшін қолайлы экономикалық ортаны қалыптастыру, өңірлерді әлеуметтік дамытуға бағытталған бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру арқылы Маңғыстау облысының экономикалық дамуына жәрдемдесу болып табылады.

      ӘКК дамуының негізгі кезеңдері

      Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды құру

      Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды құру идеясын алғаш рет Қазақстан Республикасының Президенті 2006 жылғы 1 наурыздағы "Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы" атты Қазақстан халқына Жолдауында атап өткен.

      "Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 31 наурыздағы № 266 қаулысына сәйкес "Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы және "Атырау" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы деген екі акционерлік қоғамға бөліну арқылы "Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы қайта ұйымдастырылды.

      ӘКК-нің әрекет етуі жылдары ӘКК қалыптасуының ұйымдық кезеңі аяқталды:

      1) ӘКК-де құрылған корпоративтік басқару жүйесі заңнамалық және өзге де құқықтық актілерде жазылған ережелер мен талаптарға толық сәйкес келеді;

      2) ұйымдық құрылымы мен еңбекақы төлеу жүйесі қалыптастырылды;

      3) ӘКК қызметін регламенттейтін нормативтік құжаттар топтамасы әзірленді;

      4) жарғылық қызметті жүргізу үшін бастапқы ресурстар қалыптастырылды.

      Бүгінгі таңда ӘКК мынадай мемлекеттік бағдарламалар мен нысаналы мемлекеттік іс-шараларды іске асыруға қатысады:

      1) Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының үдемелі индустриялық-инновациялық дамуының 2010 – 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (бұдан әрі – ҮИИДМБ);

      2) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 13 сәуірдегі № 301 қаулысымен бекітілген "Бизнестің жол картасы 2020" бағдарламасы;

      3) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 14 сәуірдегі № 303 қаулысымен бекітілген Қазақстанды индустрияландырудың 2010 – 2014 жылдарға арналған картасы (бұдан әрі – Индустрияландыру картасы);

      4) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 сәуірдегі № 473 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғыртудың 2011 – 2020 жылдарға арналған бағдарламасы(бұдан әрі – ТКШ жаңғырту бағдарламасы);

      5) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 19 маусымдағы № 636 қаулысымен бекітілген Жұмыспен қамту 2020 жол картасы (бұдан әрі – Жұмыспен қамту 2020 бағдарламасы);

      6) азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру жөніндегі шаралар кешені;

      7) сервистік-дайындау орталықтарын құруға және дамытуға бағытталған шаралар кешені.

      ӘКК мемлекеттік бағдарламаларды іске асыруға мынадай жағдайларда қатысады:

      1) осы Тұжырымдама бойынша ӘКК міндеттеріне сәйкес келу;

      2) бағдарлама бюджеті осы бағдарламаны іске асыруға байланысты ӘКК-нің операциялық шығыстарын толық жабады;

      3) бағдарламаны іске асыру жөніндегі тәуекелдер барлық қатысушылардың арасында барабар бөлінеді;

      4) ӘКК-нің бағдарламаға қатысуы туралы шешімі корпоративтік басқару стандарттарын сақтай отырып, қабылданады.

      Мемлекеттік, салалық және өңірлік бағдарламалардың, нысаналы көрсеткіштердің іс-шаралар жоспарларының жобаларында ӘКК қызметін қозғайтын іс-шаралар және/немесе өзге де ережелер белгіленген жағдайда, онда мұндай жобаларды әзірлеуші мемлекеттік орган келісу үшін ӘКК-ге жібереді.

      ӘКК-ні корпоративтік басқару жүйесін талдау

      Корпоративтік басқару қағидаттарын сақтау ӘКК-ге ӘКК акционерлері, директорлар кеңесі мен менеджменті арасындағы өзара қарым-қатынастар мен жауапкершілік деңгейін айқын анықтауға, сондай-ақ еншілес және қоржынды ұйымдармен сындарлы қатынастар орнатуға мүмкіндік береді.

      ӘКК функционалды құрылған ұйымдық құрылымы бар тік интеграцияланған холдингке айналуға ұмтылады.

      ӘКК-нің ұйымдық құрылымы ішкі және сыртқы болып бөлінеді.

      Ішкі ұйымдық құрылымы – ӘКК қызметінің стратегиялық мақсаттары мен міндеттеріне тиімді қол жеткізуге арналған ӘКК-нің құрылымдық бөлімшелерінің және олардың өзара байланыстарының жиынтығы.

      ӘКК құрылымы былайша ұсынылады:

      1) жоғары органы – акционерлер;

      2) басқару органы – Директорлар кеңесі;

      3) алқалы атқарушы орган – Басқарма;

      4) ӘКК-нің қаржылық-шаруашылық қызметіне бақылауды жүзеге асыратын орган – Ішкі аудит қызметі.

      Директорлар Кеңесі ӘКК қызметіне жалпы басшылық етуді жүзеге асырады.

      Басқарма ӘКК-нің ағымдағы қызметін жедел басқару жөнінде шешімдер қабылдайды, акционердің және Директорлар кеңесінің шешімдерін орындайды.

      Директорлар кеңесіне есеп беретін Корпоративтік хатшы Басқарманың, лауазымды адамдардың, ӘКК құрылымдық бөлімшелерінің акционерлердің құқықтары мен мүдделерін қамтамасыз етуге, сондай-ақ корпоративтік басқару саласындағы саясат пен тәжірибені жетілдіруге бағытталған рәсімдердің сақтауын қамтамасыз етеді.

      Ішкі аудит қызметі ӘКК-нің қаржылық-шаруашылық қызметіне және ішкі бақылау жүйесінің жұмыс істеуіне, корпоративтік басқару саласындағы құжаттардың орындалуына бақылауды және ішкі бақылау мен тәуекелдерді басқару жүйесінің жұмыс істеуін, сондай-ақ ӘКК қызметін жетілдіру жөнінде ұсынымдар әзірлеу мақсатында бағалауды жүзеге асырады.

      ӘКК-дегі корпоративтік басқару жүйесі құрамына, бір жағынан, акционердің өкілдері және екінші жағынан, тәуелсіз директорлар кіретін Директорлар кеңесі арқылы ӘКК-нің қатысуымен құрылатын мамандандырылған еншілес және тәуелді ұйымдар мен компанияларды басқару органдарына қатыса отырып, басқару арқылы іске асырылады.

      Сыртқы ұйымдық құрылымы – оларға қатысты ӘКК меншік иесі немесе инвестор болып табылатын, стратегиялық мақсаттар мен міндеттерге тиімді қол жеткізу мақсатында құрылған және қызмет ететін мамандандырылған еншілес және тәуелді ұйымдар мен компаниялардың жиынтығы.

      ӘКК-нің корпоративтік сыртқы құрылымына 10 еншілес компания кіреді, оның ішінде жарғылық капиталында ӘКК-нің 100 % қатысу үлесі бар 8 компания бар.

      Корпоративтік басқарудың жалпымен бірдей танылған қағидаттарын ұстана отырып, еншілес және тәуелді ұйымдарға (бұдан әрі – ЕТҰ) байқаушылар Кеңестері енгізілді. ЕТҰ корпоративтік құнын арттыру мақсатында ӘКК олардың қызметіне, оларды кеңейту не біріктіру мүмкіндігіне тұрақты түрде талдау жүргізеді.

      Бұл ретте, ӘКК мен ЕТҰ-да корпоративтік басқару рейтингісінің жоқ екендігін атап өткен жөн, бұл оның үздік практикасын қолдану тиімділігін төмендетеді. Осыған байланысты рейтингтің ағымдағы мәні анықталмаған, ӘКК бойынша рейтинг алу жөніндегі іс-шаралар 2015 жылға жоспарланған.

      Компанияның директорлар кеңесінің, атқарушы органының және акционерлерінің тиімді өзара іс-қимыл жасау жүйесін бағалауға негізделген корпоративтік басқару рейтингісі ӘКК құнының өсуіне ықпал етіп, инвесторлардың ұзақ мерзімді перспективадағы сенімін қолдайды.

      Корпоративтік басқару акционерлерге ӘКК-ні басқаруға қатысуына байланысты өз құқықтарын жүзеге асырудың нақты мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Акционерлер ӘКК органдары заңнама мен Жарғы нормаларын бұзатын іс-қимылдар жасаған кезде өз құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау үшін заңнамада көзделген тәртіппен мемлекеттік органдарға жүгінуге құқылы.

      Қазіргі уақытта ӘКК мен ЕТҰ қызметінің бірқатар нақты құрылымданған бизнес-процестерінің болмауына байланысты бизнес-процестердің бірыңғай корпоративтік стандарттарды енгізуді жүзеге асыру талап етіледі, бұл жалпы корпорацияның дамуын қолдау жөніндегі корпорацияның компаниялар тобы қызметінің операциялық нәтижелілігін арттыруға мүмкіндік береді.

      Корпоративтік басқару жүйесінің дамуы Корпоративтік басқару кодексімен, ӘКК Жарғысымен және ішкі нормативтік құжаттарымен регламенттелген. Корпоративтік басқару кодексіне сәйкес корпоративтік басқарудың мынадай негізге алынатын қағидаттары айқындалған:

      1) акционерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғау қағидаты;

      2) ӘКК-нің Директорлар кеңесі мен Басқарманы тиімді басқару қағидаты;

      3) Директорлар кеңесі қызметінің қағидаттары;

      4) Басқарма қызметінің қағидаттары;

      5) ӘКК-нің дербес қызметінің қағидаты;

      6) ӘКК-нің қызметі туралы ақпаратты ашып көрсету айқындылығы мен әділдік қағидаты;

      7) заңдылық пен әдептілік қағидаты;

      8) тиімді дивиденттік саясат қағидаты;

      9) тиімді кадр саясатының қағидаты;

      10) қоршаған ортаны қорғау қағидаты;

      11) корпоративтік жанжалдар мен мүдделер қақтығысын әділ реттеу қағидаты;

      12) жауапкершілік қағидаты.

      Менеджмент шешімдерінің ашықтығы мен негізділігін қамтамасыз ету мақсатында ӘКК өз қызметі туралы ақпараттың қолжетімділігі мен сапасын жақсарту саясатын ұстанады, ол ӘКК-нің сайтында (www.caspiy.kz) көрсетілген.

      2014 жылы ӘКК-нің қызметін 19001 халықаралық сапа стандартына сәйкес ұйымдастыру жұмысын жүргізу жоспарлануда, оның нәтижесінде сапа менеджментінің жүйесі (бұдан әрі – СМЖ) енгізілетін болады.

      Корпоративтік басқару қағидаттарын ұстану ӘКК қызметіне әділ талдау жүргізу үшін негіз жасайды. Корпоративтік басқарудың басымдығы ӘКК-нің қызметін заңнамаға және жетекші халықаралық стандарттар мен корпоративтік басқару қағидаттарына сәйкес қамтамасыз ету, сондай-ақ менеджменттің қазіргі заманғы әдістерін енгізу болып табылады.

      2010 – 2012 жылдар ішінде ӘКК қызметін реттейтін қазірде бар ішкі корпоративтік құжаттарын өзектілендіру және жаңаларын әзірлеу жүргізілді. ӘКК-нің ішкі корпоративтік құжаттары ӘКК қызметін жүйелендіруге, реттеуге, регламенттеуге және корпоративтік басқару жүйесінің айқындылығын қамтамасыз етуге, сондай-ақ ӘКК-нің басқару органдары мен құрылымдық бөлімшелері арасындағы өзара іс-қимыл жасасу тиімділігін арттыруға бағытталды.

      ӘКК қызметінің тиімділігі мен нәтижелілігін арттыруда әрбір стратегиялық бағыт бойынша түйінді көрсеткіштер мен тікелей нәтижелерге қол жеткізілуін талдау да маңызды мәнге ие, бұл әлсіз жақтарды анықтап, түзету шараларын уақтылы әзірлеуге мүмкіндік береді. Акционерлердің қаржы есептілігін жасаудың дәйектілігі мен объективтілігі туралы тәуелсіз пікір алу мақсатында ӘКК заңнаманың талаптарына сәйкес сыртқы аудиторды (аудиторлық ұйымды) тарта отырып, жылдық қаржылық есептілігіне аудит өткізеді.

      ӘКК-де қаржы-шаруашылық қызметке аудитті тәуелсіз аудиторлық компаниялар өткізеді.

      ӘКК Басқармасы жүйелі түрде отырыстарды өткізеді және ӘКК-ні жедел басқару жөнінде шешімдер қабылдайды. Басқарушылық шешімдерді қабылдау жеделдігін арттыру, шешімдердің орындалуына бақылауды күшейту, командалық жұмыс үшін жағдайлар жасау мақсатында ӘКК басшылығы мен құрылымдық бөлімшелері басшыларының апта сайынғы жұмыс кеңестері өткізіледі.

      ӘКК өз қызметі туралы, оның ішінде қаржылық жағдайы, тиімділіктің түйінді көрсеткіштері, жұмыс нәтижелері, меншік және басқару құрылымы туралы дәйекті ақпаратты мемлекеттік органдар мен басқа да мүдделі адамдардың назарына уақтылы жеткізеді.

      ӘКК халықаралық рейтингтік агенттіктердің критерийлеріне бағдарлана отырып, корпоративтік басқару әдістерін тұрақты негізде жетілдіреді.

      Кадр саясаты

      Кадр саясаты ӘКК-нің негізгі міндеттерімен тығыз байланысты.

      Бос лауазымдарға жоғары білікті мамандарды іріктеу мақсатында конкурстық жүйе қолданылады. Жұмыс істеп жүрген штаттық персонал түрлі мемлекеттік және корпоративтік құрылымдарда табысты жұмыс істеу тәжірибесі бар білікті мамандардан қалыптастырылған.

      ӘКК-нің кадр саясатының негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) адами ресурстарды басқару жүйесінің тиімділігі;

      2) ӘКК қызметкерлерінің кәсіпқойлығы;

      3) адами ресурстарды басқарудағы айқындылық;

      4) мүдделердің өзара байланыстылығы;

      5) қызметкермен қатынастардың ұзақ мерзімділігі;

      6) нәтиже үшін сыйақы.

      ӘКК-нің кадр саясатын іске асырудың басым бағыттары мыналар болып табылады:

      1) ӘКК мен еншілес компаниялар персоналын басқарудың жалпы тұжырымдамасын әзірлеу;

      2) адами ресурстарды басқару саласындағы қызметті реттейтін ішкі құжаттарды әзірлеу;

      3) ISO сапа менеджменті жүйесі шеңберінде адами ресурстарды басқару жүйесін, оның рәсімдері мен тетіктерін қалыптастыру;

      4) еңбекақы төлеу, материалдық және моральдық ынталандыру тұжырымдамасын қалыптастыру;

      5) ӘКК қызметкерлерінің Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген құқықтары мен міндеттерін барынша толық іске асыруына жәрдемдесу;

      6) персоналды оқыту, қайта оқыту және біліктілігін арттыру;

      7) ӘКК-нің түйінді құндылықтары мен имиджін ұстау.

      ӘКК-ні басқару аппараты қызметіне жалпы басқаруды қамтамасыз ететін ӘКК-нің Басқарма төрағасына тікелей бағынады.

      Кадрлық жүйенің кемшіліктеріне кадрлық тағайындаулардың ашық болмауын, ӘКК менеджментінің жиі ротациясын, қызмет нәтижелілігін бағалаудың, сыйақы мен персоналды уәждеудің тиімді жүйесінің жеткіліксіз болуын жатқызуға болады.

      2014 жылдан бастап, ӘКК-нің кадрлық саясаты бизнесте жұмыс істеу тәжірибесі бар адамдарды, оның ішінде "Болашақ" халықаралық бағдарламасының түлектерін, жетекші шетелдік жоғары оқу орындарының түлектерін және шетелдік мамандарды тартуға бағдарланып, қайта қаралатын болады.

      ӘКК-нің қаржылық-шаруашылық қызметі мен активтерінің жай-күйін талдау

      ӘКК құрамына 10 еншілес және 13 тәуелді ұйым кіреді, ӘКК-нің шоғырландырылған теңгеріміне сәйкес 2012 жылы 3526087 мың теңге мөлшерінде табыс алынды, шығыстары 4148252 мың теңгені құрады. Осындай қаржы нәтижесінде залал 640384 мың теңгені құрады.

      2012 жылғы ЕТҰ жұмысы қызметінің нәтижелерін талдау мен 2013 жылға арналған жоспарлар оларды рентабельсіз, залалды компаниялар ретінде сипаттайды. ЕТҰ-дың көбі экономиканың әлеуметтік бағдарланған секторларында жұмыс істеді не олардың негізгі кіріс көзі – бюджеттік қаржыландыру болды. ЕТҰ-ға берілген материалдық-техникалық база жаңғырту, реконструкциялау және жете жасақтау үшін ұдайы қаржыландыруды қажет етеді. Жоғарыда баяндалғанды ескере отырып, ЕТҰ-дың бәсекелі ортаға өтуі кәсіпорынның негізгі өндірістік көрсеткіштерінің өсуіне теріс әсер етуі мүмкін.

      Есепті кезеңдегі ӘКК қызметін қаржыландырудың негізгі көзі – мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру және белгілі бір инвестициялық жобаларды қаржыландыру үшін жарғылық капиталды толықтыруға бөлінген республикалық және облыстық бюджеттердің қаражаты.

      Қаржылық-шаруашылық қызметті жоспарлауға және жүргізуге, басшы персоналды іріктеп таңдауға, ЕТҰ-да корпоративтік басқару қағидаттарын енгізуге байланысты процестерді реттеу мақсатында ӘКК қаржылық сауықтыру бойынша мынадай іс-шараларды жүргізетін болады:

      1) ӘКК өкілдерінің қатысуымен байқаушылар кеңестерін құру;

      2) басқару органдарының қолданыстағы құрамына ӘКК өкілдерін енгізу арқылы жаңарту;

      3) ішкі бизнес-процестерді, бюджеттеуді және есептілікті реттейтін құжаттарды қайта қарау;

      4) ЕТҰ даму жоспарларын әзірлеу және бекіту;

      5) ЕТҰ негізгі қорларын жаңарту үшін оларды қосымша капиталдандыруды жүзеге асыру;

      6) дебиторлық берешекті өндіріп алу;

      7) еншілес және тәуелді компаниялардың қаржылық-шаруашылық қызметін мониторингтеу мен талдауды күшейту;

      8) қайта құрылымдау және бюджеттер мен бюджеттен тыс қорлар алдындағы (бар болған жағдайда) берешекті, кредиттік міндеттемелерді өтеу;

      9) залалды шаруашылықтарды сату;

      10) рентабельсіз активтерді оңалту;

      11) рентабельсіз шаруашылықтарды консервациялау;

      12) қолда бар активтерді (ғимараттарды, құрылыстарды, жабдықтарды, техникаларды) жөндеу, жаңғырту, реконструкциялау.

      Активтердің оңтайлы құрылымын құру ӘКК-нің нәтижелі активтерін күшейтетін және дамытатын және мақсаттары мен міндеттеріне сай келмейтін активтерден арылуға мүмкіндік беретін нақты тетіктерді іске қосу негізінде акционерлік қоғам активтерінің тиімділігін бағалау нәтижелерін ескере отырып, жүзеге асырылатын болады.

      ӘКК меншігіне берілген активтерді тиімді басқару үшін тәуекелдің қолайлы деңгейінде мейлінше жоғары табыс алу мақсатында өзіндік және тартылған капиталды тиімді басқару арқылы ЕТҰ дамуының теңгерімді стратегиясын іске асыруға бағытталған іс-шаралар кешенін жүргізу жоспарлануда. Активтерді сапалы және тиімді басқарудан олардың өтімділігі, пайдалылығы, қаржылық сенімділігі мен орнықтылығы тәуелді болады.

      ӘКК өз қызметін мынадай бағыттарда жүзеге асырады:

      1) қарыздар беру;

      2) бірлескен кәсіпорындар құру/жұмыс істеп тұрған заңды тұлғадан қатысу үлесін сатып алу;

      3) қаржылық лизинг;

      4) ӘКК-нің активті алуы (сатып алуы, жасауы) және (немесе) сенімгерлік басқаруға, жалға, кейіннен сатып алу арқылы жалға беруі, сондай-ақ ӘКК активтерін сатуы.

      ӘКК-нің активтерді алуы (сатып алуы, жасауы) және (немесе) сенімгерлік басқаруға, жалға, кейіннен сатып алу арқылы жалға беруі немесе сатуы саласындағы қызмет оларды оңалту және кейіннен бәсекелі ортаға беру рәсімдерінің шеңберінде мемлекеттік активтерді басқарудың 2020 жылға дейінгі саясатындағы жаңа тәсілдерге сәйкес перспективада коммуналдық меншік объектілерін алуға бағытталған.

      Бұл ретте, жергілікті атқарушы органнан ӘКК-ге, қызметтері коммерциялық бағдарланған сипаттағы барлық мемлекеттік активтер кейіннен оңалту (сауықтыру), қайта құрылымдау және олардың негізінде жаңа бәсекеге қабілетті өндірістерді дамыту үшін кезең-кезеңмен берілетін болады.

      Инвестициялық жобалардың жай-күйін талдау

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 19 қазандағы № 970 қаулысымен бекітілген "Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы қызметінің негізгі қағидаттары туралы меморандум бойынша ӘКК-нің негізгі міндеттерінің бірі Маңғыстау облысының экономикалық әлеуетін кеңейтуге бағытталған инвестициялық қызмет, бизнес-жобаларды іске асыру болып табылады.

      ӘКК ЕТҰ-ның жарғылық капиталына қатысу арқылы инвестициялық жобаларға қатысу саясатын белсенді жүзеге асырады. Инвестициялық жобалардағы компанияның үлестерін тиімді басқару компания қызметінің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.

      ӘКК активтерді заңды тұлғалардың жарғылық капиталына салым ретінде не сенімгерлік басқаруға және қолданыстағы заңнамаға сәйкес өзге де тәсілдермен беру арқылы бірлескен қызмет туралы шарт шеңберінде инвестициялық жобаларға қатысуды жүзеге асырады.

      ӘКК активтері ақша, жерді қоса алғанда, жылжымайтын мүлік, жер қойнауын пайдалану құқығы және басқа да мүлік болып табылады.

      ӘКК-нің инвестициялық жобаларға қатысуының негізгі критерийлері мыналар болып табылады:

      1) ӘКК-нің жобадағы үлесі (ӘКК-нің жобадағы ең аз үлесі 1 %-ды, жобадағы ең көп үлесі – 100 %-ды құрайды).

      2) жобаның рентабельділік деңгейі (жобаның ең аз рентабельділігі кемінде 15 %-ды құрауы тиіс).

      ӘКК инвестициялық жобаларға жер қойнауын пайдалану құқығымен қатысқан кезде мыналар міндетті шарт болып табылады:

      1) әлеуетті әріптесте не үлестес және/немесе мердігерлік компанияларда жобаны іске асыру үшін білікті кадрлардың болуы;

      2) әлеуетті әріптесте не үлестес және/немесе мердігерлік компанияларда, жобаның ерекшелігіне сәйкес әрбіреуіне жеке айқындалған, жобаны іске асыруға жеткілікті материалдық-техникалық базасының болуы;

      3) әлеуетті әріптесте не үлестес және/немесе мердігерлік компанияларда жер қойнауын пайдалану саласында кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесінің болуы.

      ӘКК жобаларға ақша қаражатымен қатысқан кезде міндетті шарт әлеуетті әріптестің жобаға мүлкінен басқа, ӘКК-нің сұратқан ақша қаражатының жалпы сомасының кемінде 15 % мөлшерінде ақшамен қатысуы болып табылады.

      Қарыз берілген кезде қарыз алушыға қойылатын талаптардың ең жоғары жалпы мөлшері ӘКК-нің өзіндік капиталы мөлшерінің 25 %-нан аспауға тиіс (олардағы ӘКК-нің қатысу үлесі 40 % - 50 %-дан астамды құрайтын қоржынды компаниялар үшін).

      Жоспарланып отырған бизнес-жоба ӘКК-нің инвестициялық қызметінің негізгі бағыттарына сәйкес келуге тиіс, сонымен қатар жоспарланған жобаның рентабельділігі ӘКК-нің ішкі құжаттарында айқындалған жобалық рентабельділік деңгейіне сәйкес келуге тиіс.

      ӘКК-нің инвестициялық жобалар шеңберіндегі қойылған міндеттерді іске асырудағы негізгі әріптестері олармен шоғырландыру арқылы ӘКК өңірдің экономикалық және әлеуметтік дамуына өз үлесін қосатын жеке меншік бизнес құрылымдар болады.

      Әріптестерді тарту бұқаралық ақпарат құралдары арқылы, таныстырылымдар, жарнамалық және PR-акцияларын өткізу, форумдарға қатысу кезінде жүзеге асырылатын болады.

      Маркетингтік зерттеулерді пайдалану әріптестердің нысаналы топтарын нақтырақ айқындауға мүмкіндік береді, аудиторлық қорытындылар әлеуетті әріптестің қаржылық ауқаттылығын анықтауға мүмкіндік береді.

      Ағымдағы кезеңде әріптестердің мынадай санаттары қаралып жатқандығын атап өткен жөн:

      1) әріптестердің бірінші санатына қаржы қаражаты мен іске асыруы үшін жер учаскелері немесе пайдалы қазбалардың кен орындары қажет етілетін инвестициялық жобалары бар кәсіпкерлер жатады;

      2) әріптестердің екінші санатына қаржы қаражаты, инвестициялық жобалары, жер учаскелері немесе пайдалы қазбалардың кен орындары бар, тауарларын ілгерілетуді және ӘКК брендін пайдалануды қажет ететін кәсіпкерлер жатады;

      3) әріптестердің үшінші санатына инвестициялық жобаны әзірлеген және жер учаскелері немесе пайдалы қазбалардың кен орындары бар, бірақ оны жүзеге асыру үшін қаржы қаражаты жоқ кәсіпкерлер жатады;

      4) әріптестердің төртінші санатына жұмыс істеп тұрған кәсіпорындары бар, оны қуатын реконструкциялау және ұлғайту немесе шығарылатын өнімнің номенклатурасын өзгерту үшін қаржы қаражатын қажет ететін кәсіпкерлер жатады;

      5) әріптестердің бесінші санатына инвестициялық жобаны (идеяны) әзірлеген, бірақ жер учаскесі де, пайдалы қазбалардың кен орындары да, қаржы қаражаты да жоқ кәсіпкерлер жатады.

      Мемлекеттік басқарудың жергілікті және орталық органдарымен өзара іс-қимыл жасау ӘКК қызметі бағдарламаларының инвестициялық, әлеуметтік құрауыштарын ескере отырып, ӘКК жарғылық капиталына берілетін объектілерді іріктеу барысында түзілетін болады. Осының негізін мыналар құрайды:

      1) ӘКК-нің негізгі қызметін іске асыру мақсатында жарғылық капиталын толықтыру;

      2) берілетін объектілерді тәуелсіз бағалау;

      3) макроөңірдің даму мүдделерін ескере отырып, жаңа өндірістер құру және жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту бойынша басымды іс-қимылдар жоспарларын бірлесіп әзірлеу;

      4) жергілікті бюджетті және республикалық бюджеттен берілетін трансферттер мен субсидияларға бюджеттік өтінімдерді бірлесіп қалыптастыру;

      5) ӘКК инвестициялық мүмкіндіктері мен бюджеттік демеуқаржыны (коммуналдық шаруашылық) есепке ала отырып, әлеуметтік саладағы іс-қимыл жоспарлары.

      Даму институттарымен өзара іс-қимыл жасау инвестициялық жобаларды бірлесіп дайындауға және іске асыруға, инновациялық қызметті қаржыландыруға және біліктілікті артыру бағдарламаларын іске асыруға негізделетін болады. Осыған қол жеткізу үшін мыналар жоспарланады:

      1) талдамалық зерттеулер жүргізу және даму институттарының мүмкіндіктерін тарта отырып, инвестициялық және инновациялық жобаларды дайындау;

      2) озық технологиялар трансфертін ұйымдастыру;

      3) индустриялық-инновациялық жобаларды іске асыруға институттардың (Қазақстан Даму банкі, Қазақстанның инвестициялық қоры, Ұлттық технологиялық даму агенттігі, "Даму" қоры) қаржылық әлеуетін тарту. ӘКК даму институттарымен қаржылық құралдарын қоса атқару бойынша, сондай-ақ бизнестің осы қаржы институттарының ресурстарына қолжетімділігін қамтамасыз ету бойынша өзара іс-қимыл жасайды.

      ӘКК SWOT-талдау

      ӘКК дамуының тиімді стратегиясын таңдау Каспий өңірінің экономикалық әлеуеті мен дамуын, сол сияқты ӘКК-нің ішкі әлеуетін де сипаттайтын мықты және осал тұстарының үйлесу отырған өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына компанияның тиімді жәрдемдесу қабілеті тәуелді болады.

Ішкі орта

Мықты тұстары

Осал тұстары

ұлттық компания мәртебесі;

жобаларды іске асыруға арналған мемлекеттік активтердің (жер активтері, жер қойнауын пайдалану құқықтары, басқа да мемлекеттік мүлік) компанияға берілуі;

инвестициялық жобаларға қатысу арқылы шағын және орта бизнеске жәрдемдесу;

даму институттары арқылы жобаларды қаржыландыруды ұйымдастыру және оған жәрдемдесу, оның ішінде шағын кәсіпкерлікті дамытуға қаржылық қолдау алу;

қосымша қаржы ресурстарын тарту, сондай-ақ ӘКК қызметінің айқындылығын қамтамасыз ету

активтерді басқару деңгейінің төмендігі;

компания дамуының жеткіліксіз деңгейі, компания қызметінің әлсіз қаржылық-экономикалық көрсеткіштері;

компанияға берілген активтердің тиімсіз пайдаланылуы;

агроөнеркәсіптік кешен, құрылыс индустриясы мен экономиканың басқа да салаларындағы жобаларға инвестицияларды жүзеге асырған кездегі жоғары қаржы тәуекелдері;

жобалау компанияларының қаржылық қызметін модельдеудегі тәжірибесінің болмауы;

қаржы менеджментінің әлсіздігі.

Сыртқы орта

Мүмкіндіктер

Қауіп-қатерлер

ӘКК өңірдегі түрлі мемлекеттік инвестициялық бағдарламаларды іске асырудың жалғыз үйлестірушісі мен интеграторы бола алады;

ӘКК-нің ұлттық даму институттарымен өзара іс-қимыл жасауы;

туристік кластерді (теңізге шығу, тарихи ескерткіштердің, қорымдардың, табыну орындарының және т.б.) дамыту үшін қолайлы перспективалар;

балық өнеркәсібін, оның ішінде экспортқа бағдарланған өндірістерді құру арқылы дамыту мүмкіндігі;

экономиканы дамытуға және шетелдік инвестицияларды тартуға бағытталған мемлекеттік саясат;

өндіріс пен басқарудың инновациялық технологияларын енгізу арқылы ғылыми-техникалық әлеуетті арттыру.

жобаларды қаржыландыру кезінде өзара іс-қимыл мәселелері бойынша ұлттық және өңірлік даму институттары арасындағы бірыңғай келісілген саясаттың болмауы;

сатып алу белсенділігін ықтимал құлдыратуды туғызатын өндіру салаларының өніміне бағаның өсуі;

туристік, оның ішінде көліктік инфрақұрылымның әлсіз дамуы;

өнеркәсіп секторымен инновацияларды енгізуге мүдделілік деңгейінің төмендігі;

өңірдегі халық санының салыстырмалы түрде аздығы және еңбек ресурстарының жеткіліксіздігі;

тиісті инфрақұрылымның (сауда-дайындау, өңдеу, сервистік және өзге), жемшөп өндіру кешендерінің болмауы, су ресурстарының әркелкі және жеткіліксіз бөлінуі/болуы, жер өнімділігінің төмендігі;

өңірде ішкі тұтыну нарығы көлемінің шектеулігі.


      Тұжырымдар

      Жүргізілген SWOT-талдау негізінде орта мерзімді кезеңге арналған стратегиялық жоспарлау шеңберінде ӘКК мыналарға шоғырлануға тиіс:

      1) ӘКК алдында тұрған стратегиялық мақсаттар мен міндеттерді шешуге басқару жүйесінің тиімділігі және оның бағыты. Осыған байланысты, ӘКК жекелеген элементтер – әрбір бизнес-процестің және әрбір қызметкердің жұмыс істеуінің тиімділігін арттыру үшін басқарудың корпоративтік жүйесін жетілдіруі қажет;

      2) ӘКК-нің еншілес және бірлескен ұйымдарының қаржылық-шаруашылық қызметін тиімді бақылауды және мониторингтеуді қамтамасыз ету қажеттілігі;

      3) ақша қаражатын бөлудің айқын тетігін пысықтау қажеттілігі.

      ӘКК қызметінің басым бағыттары

      Маңғыстау облысының аумағын дамытудың 2011 – 2015 жылдарға арналған бағдарламасы ұлттық және халықаралық нарықтарда өзін дұрыс таныту үшін бәсекелі артықшылықтары мен басым бағыттарды айқындайды.

      Облыстың бәсекелі артықшылықтарын ескере отырып, ӘКК облыс экономикасы өсуінің мынадай нүктелері анықталды.

      Құрылыс индустриясы мен құрылыс материалдары өндірісін дамыту

      Құрылыс материалдары, бұйымдары мен конструкцияларының өнеркәсібі тұтастай алғанда құрылыс саласының әлеуетін айқындайтын өндіріс саласы болып табылады. Құрылыс материалдары мен конструкцияларына, бұйымдарына, оларды дайындауға, тасымалдауға, сақтауға, өңдеуге және жеткізуге жұмсалатын шығындардың үлес салмағы құрылыс-монтаждау жұмыстарының өзіндік құны құрылымында 50 %-дан асады. Бұл сала 20-дан астам дербес кіші саланы қамтиды, олардың көбінің құрамында бірнеше құрастырмалы өндірістері бар. Бұл ретте, осы кіші салалардың әрқайсысы өзінің тұтыну нарығын қалыптастырады, олар жиынтығында құрылыс материалдарының ортақ нарығын құра отырып, дербес жұмыс істейді.

      Азаматтық құрылысқа қажетті материалдардың көбі облыстан тысқары жерлерден әкелінеді.

      ӘКК өнеркәсіптік және азаматтық құрылысқа арналған қазіргі заманға сай құрылыс материалдарын, конструкцияларды, бұйымдарды шығару жөніндегі өндірістерді дамытуға ықпал ететін болады.

      "Каспий тау-кен рудасы компаниясы" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі шағылтас, қиыршықтас, құм секілді кенсіз құрылыс материалдарына деген сұранысты жыл бойы қамтамасыз етеді.

      Туризм

      Маңғыстау облысының халықаралық деңгейдегі бәсекеге қабілетті туристік ұсынысты дамытуы үшін ең жақсы табиғи және мәдени жағдайлары бар:

      1) Маңғыстау облысы аумағындағы Каспий теңізінің жағалау маңы аймағының ұзақтығы 874 км құрайды;

      2) көркем жарқабақты пейзаждары мен терең шатқалдары бар керемет әсерлі дала мен шөлдала ландшафты;

      3) ежелгі және бірегей тарихы бар мәдени көзтартар жерлер: "жерасты мешіттері", қорымдар, ежелгі қалалар мен қасиетті орындар.

      ӘКК-нің қызметі мынадай жобаларды іске асыру арқылы өңірде туризмді дамытуға бағытталатын болады:

      1) "Каспий Маржаны" демалыс базасының құрылысы" жобасы;

      2) "Кендірлі" курорттық демалыс аймағының құрылысы" жобасы.

      Агроөнеркәсіптік кешен

      Маңғыстау облысында балық шаруашылығын дамытудың перспективалы бағыттарының бірі тауарлы балық шаруашылығы болып есептеледі.

      Уақыт өте келе көшеттерде аналық үйірі түрінде бекіре тұқымының тектік қорын сақтаудың, сондай-ақ бекіре тұқымдастардың табиғи су айдыны – Каспий теңізіне балық жіберіп өсіру есебінен балық ресурстарының өсімін молайтудың нақты мүмкіндігі туындайды.

      Жобаны іске асырудың экологиялық та, сол сияқты әлеуметтік-экономикалық та тиімділігі бар. Ең алдымен – Биологиялық саналуандық туралы конвенция қолданылатын жаһандық маңызы бар түр ретінде бекіре популяциясын сақтап қалу.

      ӘКК бекіре және албырт балықтарын өсірудің пилоттық теңіздік бақ фермасын құруды және кіргізу материалдарын (шабақтар) өсіруге арналған жағалаудағы балық көшетін құруды жоспарлауда.

      ӘКК қолайлы климаттық жағдайды ескере отырып, өңірдің ауыл шаруашылығын тамшылатып суарудың және мал шаруашылығының шұбат, ет және жүн секілді дәстүрлі өнімдерін өңдеудің қазіргі заманғы жүйлерін енгізумен жылыжай кешенін құру арқылы дамытады.

      Жеңіл өнеркәсіп

      Жеңіл өнеркәсіп – бұл экономиканың аса маңызды көпбейінді және инновациялық тартымды секторы. Жеңіл өнеркәсіптің өнімі тұтыну деңгейі бойынша азық-түлік тауарларынан кейін екінші орында тұр, бұл оның маңыздылығын айқындайды. Жеңіл өнеркәсібінің жаңа геосаяси жағдайлардағы экономикалық және стратегиялық қауіпсіздікті, еңбекке қабілетті халықты жұмыспен қамту мен оның өмір сүру деңгейін арттыруды қамтамасыз етудегі елеулі рөлін ескере отырып, әлемдік жетекші елдер саланы дамытуға ерекше көңіл бөледі және оған айтарлықтай инвестициялық қолдау көрсетеді.

      ӘКК экономиканың аталған саласын, бірінші кезекте, жоғары қосылған құны бар өнімдерді өндіру арқылы былғары шикізатын, жүнді өңдеу саласында дамытуды жоспарлауда.

      Осы саланы дамыту шеңберінде кәсіпорындарды қажетті шикізатпен қамтамасыз ету үшін "Бейнеу" сервистік-дайындау орталықтарын құру және олардың желісін кеңейту жоспарлануда.

      Экономиканың басым секторларында жүргізілетін инвестициялық қызметпен бірге, ӘКК басымдылық қатарына енгізілмеген, бірақ өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы үшін маңызды мәні бар бизнес-жобаларды іске асыруға қатысатын болады.

      2. Миссиясы және пайымы

      Мақсаты – өңірдің өсу нүктелерінде бизнес-бастамаларды қолдау және экономикалық белсенділікті ынталандыру.

      Миссиясы – мемлекеттік және жекешелік секторларды шоғырландыру, кластерлік тәсіл негізінде бірыңғай экономикалық нарық құру, инвестициялар мен инновациялар тарту үшін қолайлы экономикалық ортаны қалыптастыру арқылы Маңғыстау облысының экономикалық дамуына жәрдемдесу болып табылады.

      Пайымы – 2023 жылға қарай ӘКК активтерді тиімді басқаратын, өңірдің өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті, оның ішінде инвестициялар тарту арқылы ынталандыратын және бәсекеге қабілетті орнықты өндірістерді қалыптастырудың катализаторы ретінде әрекет ететін өңірлік даму институтына айналады.

      3. Қызметтің стратегиялық бағыттары (бұдан әрі – ҚСБ), мақсаттар, қызметтің түйінді көрсеткіштері және межеленген нәтижелер

      ӘКК миссиясына сәйкес пайымына қол жеткізу үшін мынадай негізгі стратегиялық бағыттар бойынша мақсатты бағытталған жұмыстар жүргізуді жоспарлайды:

      1) инвесторлар тарту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістерді құру;

      2) өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар жасау;

      3) ӘКК активтерін тиімді басқару;

      4) корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру.

      1-ҚСБ. Инвесторларды тарту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістер құру

      1-мақсат. Өңірде перспективалы, бәсекеге қабілетті инвестициялық жобаларды іске асыру.

      Міндеттер:

      1) перспективалы жобаларды іске асыру үшін, оның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік негізінде өңірлерге отандық және шетелдік инвесторларды тарту;

      2) инвесторларға үлестік қаржыландыру, активтермен қатысу арқылы жобаларды іске асыруға жәрдемдесу, сондай-ақ мемлекеттік және салалық бағдарламалар шеңберінде үлестік қаржыландыруды алу;

      3) өңір экономикасының басым секторларында (өсу нүктелерінде) бәсекеге қабілетті жаңа өндірістер құру және жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту;

      4) бюджеттен тыс инвестициялар тарту;

      5) жер қойнауын пайдалану саласына инвестициялар тарту.

      Іс-шаралар:

      1) әлеуетті инвесторларды іздеу және айқындау;

      2) отандық және шетелдік инвесторлармен қарым-қатынастарды кеңейту және нығайту;

      3) өңірге басқа өңірлерден, сол сияқты шет елдерден де жергілікті кәсіпкерлермен ынтымақтастық жасауға мүдделі компанияларды тарту;

      4) өңірде жаңа бәсекеге қабілетті өндірістерді құру;

      5) жеке капиталды, банктерді, ірі компанияларды, оның ішінде шетелдік компанияларды тарту;

      6) бизнесті қолдаудың ақпараттық-консультациялық орталықтарын, оның ішінде инвесторларға қызмет көрсету орталықтарын құру;

      7) ақпараттық-таныстырылымдық іс-шаралар өткізудің жоспарын әзірлеу;

      8) жеке капиталды, банктерді, ірі компанияларды, оның ішінде шетелдік компанияларды тарту;

      9) салалар бөлінісінде инвесторлардың деректер базасын қалыптастыру;

      10) жергілікті шикізатты пайдалану негізінде құрылыс материалдары өндірісін ұйымдастыру.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

      1) инвестициялық қоржын көлемінің жыл сайынғы өсуі, оның ішінде өңдеу өнеркәсібіне шетелдік инвестициялар көлемінің өсуі (өсімі 1-2 %);

      2) бірлескен жобалардағы ӘКК-нің салған қаражатына жеке инвесторлардың қаражатын тарту арақатынасының коэффициенті.

      Межеленген нәтижелер:

      1) ӘКК-нің инвестициялық қоржыны көлемінің жыл сайынғы өсімі кейіннен осы көрсеткішті 2023 жылға қарай 5 %-ға дейін ұлғайта отырып, 2015 жылы 3 %-ды құрайтын болады;

      2) ӘКК-нің бизнес-жобаларға салған қаражатына жеке инвесторлардың тартылған қаражатының ара қатынасы 2023 жылға қарай 130 %-ға дейін өсумен 2015 жылы 115 % болады.

      3) инвестициялардың рентабельділігі 2023 жылға қарай 5,5 %-ға дейін жетумен 2015 жылы 3 %-ды құрайды.

      2-мақсат. Жаңа бәсекеге қабілетті өндірістер құру

      Міндеттер:

      1) өңір экономикасының басым секторларында (өсу нүктелерінде) бәсекеге қабілетті жаңа өндірістер құру және жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту, оның ішінде инвестициялық жобаларды іздеу немесе әзірлеу;

      2) жобаларды қаржыландыру мен іске асырудың тиімді схемаларын айқындау;

      3) өзіндік құралдардың көмегімен және басқа да қатысушылардың ресурстарын интеграциялау арқылы инвестициялық өтінім сәтінен бастап өнімдер шығарғанға дейінгі оның барлық кезеңдерінде инвестициялық жобаның іске асырылу процесін үйлестіру.

      Іс-шаралар:

      1) жобаларды қаржыландыру мен іске асырудың тиімді схемаларын айқындай отырып, өңір экономикасының басым секторларында бәсекеге қабілетті жаңа өндірістер құру және жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту бойынша өңірлік инвестициялық жобаларды іздеу және әзірлеу;

      2) қолда бар қаржы қаражатының көздеріне талдау жүргізу, қаржыландырудың өзге де көздері мен тетіктерін іздеу;

      3) ӘКК күшімен және әріптестермен бірлесіп іске асырылып жатқан жобаларды мониторингтеу.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

      1) жаңа бәсекеге қабілетті өндірістер құру;

      2) жаңа жұмыс орындарын құру;

      3) еңбек өнімділігін арттыру.

      Межеленген нәтижелер:

      1) 2015 жылы жаңа 2 бәсекеге қабілетті өндірісті, 2023 жылы – 10 өндірісті құру;

      2) 2015 жылы – 40, 2023 жылы – 200 жұмыс орнын құру;

      3) еңбек өнімділігінің 2015 жылға қарай 1,6 есеге, ал 2023 жылға қарай 2,3 есеге өсуі.

      2-ҚСБ. Өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар жасау

      Мақсат. Индустрияландыру бағдарламаларын тиімді іске асыру және инновациялық кәсіпкерлік үшін қолайлы жағдайлар жасай отырып, перспективалы салалардың дамуын қамтамасыз ету.

      Міндеттер:

      1) озық өндірістік және басқарушылық технологиялар мен стандарттарды енгізу;

      2) компания қызметінің шеңберінде бизнеске қаржылық емес қолдау көрсету;

      3) нысаналы технологиялық бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру;

      4) экономиканың басым секторларын дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау;

      5) жаңа бәсекеге қабілетті өндірістерді дамыту үшін жағдайларды қамтамасыз ету;

      6) инновациялардың тиімді енгізілуін және жоғары технологиялық өндірістердің дамуын қолдау;

      7) басым салаларда кластерлерді дамыту, сондай-ақ өңірлердің жүйе құраушы және ірі компаниялардың төңірегінде шағын және орта бизнесті дамыту жөніндегі әріптестік бағдарламаларын үйлестіру;

      8) кейіннен коммерцияландыру мүмкіндігімен неғұрлым перспективалы инновациялық әзірлемелер мен өнертапқыштық ұсыныстарды іріктеу;

      9) мемлекеттік бағдарламаларды іске асыруға қатысу;

      10) бизнестің экономикалық белсенділігін өсіруге, инновациялар мен технологиялық жаңғыртуды (технопарктер, еркін экономикалық аймақтар, бизнес-инкубаторлар, индустриялық аймақтар, инвесторларға қызмет көрсету орталықтары және т.б.), оның ішінде оператор функцияларын орындау арқылы дамытуға жәрдемдесу;

      11) инновациялардың, аса жаңа технологиялар мен материалдардың тұтынылуын кеңейту үшін Қазақстанда инновацияларды генерациялауға жәрдемдесу, өңірдің энергетикалық теңгеріміндегі жаңартылатын энергияның үлес салмағын ұлғайту;

      12) бизнес-жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік даму институттарымен ынтымақтастықты кеңейту;

      13) өнімдерді ішкі және сыртқы нарықта неғұрлым белсенді ілгерілету үшін брендтеуге жәрдемдесу;

      14) Қазақстан ғылымына қолдау көрсету;

      15) бизнес-жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік даму институттарымен ынтымақтастықты кеңейту.

      Іс-шаралар:

      1) уәкілетті мемлекеттік құрылымдардан инновациялық даму, оның ішінде халықаралық ынтымақтастық саласындағы мәселелер бойынша әдістемелерді, ақпаратты тарту;

      2) әлеуетті инвестициялық жобалар тізбесін әзірлеу;

      3) мұнай-газ секторының ірі компанияларының тауарлар мен көрсетілетін қызметтерге қажеттілігін зерттеу;

      4) кейіннен коммерцияландыру мүмкіндігімен перспективалы инновациялық әзірлемелер мен өнертапқыштық ұсыныстардың конкурсын өткізу;

      5) ӘКК мен жергілікті атқарушы органдардың жәрдемдесуі арқылы мұнай-газ секторының ірі компаниялары мен шағын және орта бизнес арасында Ынтымақтастық туралы меморандумға қол қою;

      6) жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп, отандық бизнес пен мұнай-газ секторы компанияларының қатысуымен дөңгелек үстелдер, кеңестер ұйымдастыру;

      7) жобаларды ғылыми сүйемелдеу үшін Ш. Есенов атындағы Каспий мемлекеттік технологиялар және инжиниринг университетімен Ынтымақтастық туралы меморандумға қол қою;

      8) бизнес-жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік даму институттарымен Ынтымақтастық туралы меморандумға қол қою;

      9) операциялық қызметті жабуды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін мемлекеттік бағдарламаларға қатысу, индустриялық аймақтарды, еркін экономикалық аймақтарды құруға және олардың операторлық қызметіне, инвесторларды қолдау бағдарламаларына, шағын және орта бизнесті қолдау бағдарламаларына, басым салаларды қолдау бағдарламаларына қатысу;

      10) ӘКК-нің инновациялар дамуының инфрақұрылымын құру (R&D орталықтар, технопарктер, бизнес-инкубаторлар, бірлескен зертханалар, коммерцияландыру кеңселері, қаржыландыру қорлары және басқалар) мәселелерін қаржыландыру көздері мен оларға қатысу схемаларын айқындау және пысықтау;

      11) инновациялық тәжірибені тарату және енгізу жөніндегі іс-шаралар өткізу;

      12) жылыжай шаруашылығын дамыту және су үнемдеудің тамшылатып суару технологияларын кеңінен енгізу;

      13) Түпқараған ауданында жел электр станцияларын салу есебінен жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды дамыту;

      14) Ақтау және Жаңаөзен қалаларында әрқайсысының 1500 тонна сақтау қуаты бар көкөніс қоймаларын салу;

      15) сервистік-дайындау орталығының, тамшылап суару жүйелері бар жылыжай кешендерінің жобаларын іске асыру;

      16) "Қарғантүбек" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің мал шаруашылығын дамыту.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

      1) өңірде құрылған бизнес-инкубаторлар мен индустриялық аймақтар саны, бірл.;

      2) өңірде ӘКК-нің қатысуы бар бірыңғай кластердегі кәсіпорындар саны, бірл.;

      3) баламалы энергетика мен энергия тиімді технологиялар пайдаланылған жобалар саны, бірл.

      Межеленген нәтижелер:

      1) осы стратегиялық бағыт бойынша жүргізілген жұмыстардың негізгі нәтижесі облыс экономикасының басым секторларында бәсекелестік артықшылықтарды дамыту және өнімдер көлемін ұлғайту болады;

      2) өңірде құрылған бизнес-инкубаторлардың саны 2015 жылы 1-ден 2023 жылға қарай 3-ке дейін өседі;

      3) өңірде ӘКК-нің қатысуы бар бірыңғай кластердегі кәсіпорындардың саны 2014 жылы 2 шамасын көрсетіп, 2023 жылға қарай біртіндеп 7-ге дейін артады;

      4) баламалы энергетика мен энергия тиімді технологиялар пайдаланылатын жобалар саны 2015 жылы 2 құрап, 2023 жылға қарай 6-ға дейін артады.

      3-ҚСБ. ӘКК-нің активтерін тиімді басқару

      1-мақсат. Активтерді басқарудың тиімді жүйесі

      Міндеттер:

      1) іске асырылуы жоспарланып отырған бизнес-жобаларды алдын ала талдап, өңір экономикасының басым секторларында бәсекеге қабілетті жаңа өндірістер құру және жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту;

      2) мемлекеттік активтердің іскери айналымға тартылуын қамтамасыз ету, проблемалық активтерді сауықтыру және олардың базасында бәсекеге қабілетті өндірістерді дамыту;

      3) активтердің құнын ұлғайту;

      4) еншілес ұйымдар менеджментін уәждеудің айқын және тиімді саясатын әзірлеу, олардың қызметін рейтингтік бағалауды енгізу;

      5) қолда бар активтерді (ғимараттар, құрылыстар, жабдықтар, техникалар) жаңғырту, реконструкциялау;

      6) коммуникацияларды дамыту және қоржындық компаниялар арасында дағдылармен алмасу.

      Іс-шаралар:

      1) қолда бар активтерді қайта құрылымдау жоспарын әзірлеу және іске асыру;

      2) ӘКК-нің, ЕТҰ-ның қызметін тұрақты негізде мониторингтеу және бағалау;

      3) ӘКК-нің қарамағына әкімдіктер берген залалды активтерді сауықтыру және іскери айналымға тарту жөніндегі бизнес-жоспарларды жасау;

      4) ӘКК активтерін 2015 жылға дейін түгендеу;

      5) өнімдерді/көрсетілетін қызметтерді өткізу нарықтарының конъюнктурасын зерделеу;

      6) тәуекелдерді және активтерді басқару жүйесін әзірлеу және 2015 жылы енгізу;

      7) кәсіпорындар есептілігін бақылау мен дәл жүйесінің тиімді тетіктерін әзірлеу;

      8) кәсіпорындарды қайта құрылымдауды тиімді басқару үшін экономикалық құралдарды әзірлеу;

      9) Ақтау қаласының тұщыту зауытын жаңғырту;

      10) "Caspiy PRINT" жауапкершілігі шектеулі серіктестігін жаңғырту;

      11) ӘКК-нің активтерді басқару мәселелері жөніндегі ішкі нормативтік-құқықтық актілерін әзірлеу.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

      1) ROА;

      2) ROЕ;

      3) бір қызметкерге шаққандағы таза кірісі.

      Межеленген нәтижелер:

      1) активтердің рентабельділігі 2023 жылға қарай 2,2 %-ға жетеді;

      2) ӘКК-нің бір қызметкеріне шаққандағы таза кірісі 2023 жылға қарай 3,4 млн. теңгеге дейін өсумен 2015 жылы 2,2 млн. теңгені құрайды.

      2-мақсат. ӘКК-нің қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету

      Міндеттер:

      1) ӘКК қызметінің рентабльділігін ұлғайту;

      2) ӘКК-нің шоғырландырылған кірісінің өсуін қамтамасыз ету;

      3) тәуелді компаниялардың қатысу үлесін ұлғайту;

      4) инвестициялар үлесін ұлғайту;

      5) компаниялардың кірістірілігін қамтамасыз ету.

      Іс-шаралар:

      1) оның дағдарысты даму белгілерін ерте анықтау мақсатында, ӘКК мен оның еншілес ұйымдарының қаржылық жай-күйіне мониторингті жүзеге асыру;

      2) қаржылық менеджменттің және өндіріс шығыстарын басқарудың тиімді жүйесін енгізу;

      3) ӘКК-нің қаржылық жай-күйін жақсарту жөнінде іс-шаралар әзірлеу;

      4) дебиторлық берешекті қалпына келтіру;

      5) қосымша қаржы ресурстарын тарту;

      6) ӘКК-нің қаржылық-шаруашылық қызметі бекітілген нормативтік-құқықтық құжаттарға қатаң сәйкесте жүзеге асыру;

      7) төлем қабілеттілігін тез қалпына келтіруге және ӘКК-нің қаржылық орнықтылығының жеткілікті деңгейін қалпына келтіруге бағытталған ӘКК қаржылық сауықтыру бағдарламасы мен жоспарын әзірлеу және іске асыру.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

      1) негізгі қызметтен түсетін таза кіріс;

      2) жыл қорытындылары бойынша ӘКК-нің салған қаражатына бюджет қаражатын тартудың арақатынасы;

      3) ӘКК-нің шоғырландырылған рентабельділігі.

      Межеленген нәтижелер:

      1) негізгі қызметінен түскен таза кірістің мөлшері 2015 жылға қарай 101 млн. теңге, ал 2023 жылға қарай 142 млн. теңге құрайды;

      2) мемлекеттік емес қаржыландыру үлесінің жыл сайынғы өсімі қаржыландырудың жалпы көлемінің кемінде 10 %-ын, 2015 жылға қарай кемінде 25 %-ын құрайды;

      3) ӘКК-нің шоғырландырылған рентабельділігі 2015 жылға қарай кемінде 2 %, 2020 жылға қарай кемінде 3 % деңгейінде болады;

      4) 2015 жылдан бастап жыл сайын рентабельділігін арттыра отырып, ӘКК мен оның ЕТҰ-ның оң қаржылық нәтижесі қамтамасыз етілетін болады.

      3-мақсат. Берілетін мемлекеттік активтерді оңалту

      Міндеттер:

      1) мемлекеттік активтердің іскери айналымға тартылуын қамтамасыз ету, проблемалық активтерді сауықтыру және олардың базасында бәсекеге қабілетті өндірістерді дамыту;

      2) берілетін активтерді оңалту жөнінде шаралар кешенін әзірлеу;

      3) активті қызметтің залалсыз деңгейіне шығару;

      4) активті өткізу.

      Іс-шаралар:

      1) ӘКК үшін тартымдылығын айқындау тұрғысынан мемлекеттік кәсіпорындардың қызметін және бәсекелі ортаға беруге жоспарланған активтерді талдауға қатысу;

      2) берілетін активтерді оңалту тетіктерін, қаржыландыру көздерін, жүргізу схемаларын әзірлеу, персоналды қалыптастыру және оңалту жоспарын әзірлеу.

      Қызметтің түйінді көрсеткіші:

      1) оңалтылған (сауықтырылған) кәсіпорындардың саны.

      Межеленген нәтижелер:

      Мақсатқа қол жеткізу нәтижесінде ӘКК 2016 жылы 1 кәсіпорынға оңалтуды жүзеге асырады, ал 2023 жылға қарай бұл көрсеткіш 3 кәсіпорынға дейін ұлғайтылады. Кәсіпорындарды оңалтудың (сауықтырудың) нәтижесі берілген кәсіпорындардың немесе проблемалық активтер берілген кәсіпорындардың орнықты қаржылық жай-күйіне қол жеткізу болып табылады.

      4-ҚСБ. Корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру

      1-мақсат. Корпоративтік басқарудың қазіргі заманғы стандарттарын енгізу

      Міндеттер:

      1) корпоративтік басқару рейтингін алу;

      2) кадрлық әлеуетті өсіру: кадрлар даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды ұйымдастыру арқылы персоналдың құзыреттілігі мен дағдыларын дамыту;

      3) білікті персоналды, оның ішінде "Болашақ" халықаралық бағдарламасының түлектерін және шетелдік жоғары оқу орындарының түлектерін, сондай-ақ шетелдік мамандарды тарту;

      4) ҚР СТ ИСО 9001 стандартына сәйкес Сапа менеджменті жүйесін енгізу.

      Іс-шаралар:

      1) корпоративтік басқару стандарттарын енгізе отырып, заңнаманың және ӘКК мен онымен байланысты компаниялардың қызметі ерекшелігінің талаптарына сәйкес ішкі нормативтік актілерді әзірлеу;

      2) менеджерлер мен персоналдың біліктілік деңгейін арттыру, қызметкерлердің еңбек уәждемесін енгізу;

      3) шетелдік және отандық біліктілігі жоғары консультанттармен ынтымақтасу;

      4) еңбек нәтижелілігін арттыратын, моральдық және материалдық ынталандыру жүйесін енгізу арқылы қызметкерлерді уәждеу және көтермелеу жүйесін әзірлеу және енгізу;

      5) ИСО сапа менеджменті жүйесін әзірлеу және 2015 жылы ӘКК-ге енгізу;

      6) меритократия қағидаттарында мансаптық саты бойынша көтерілу жүйесін енгізу;

      7) ӘКК қызметкерлеріне әлеуметтік пакет беру.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

      1) ӘКК мен ЕТҰ-дағы корпоративтік басқару рейтингісі, шәкіл;

      2) кадрлардың тұрақтамауы, %;

      3) жыл бойы оқытумен қамтылған қызметкерлер, %.

      Межеленген нәтижелер:

      1) корпоративтік басқару рейтингісінің шамасы 2023 жылы 7 деңгейіне дейін біртіндеп өсумен, 2017 жылы 4 құрайды;

      2) ӘКК 2015 жылы кадрлар тұрақсыздығының 6 % шамасына, 2023 жылы – 3 % шамасына дейін жетеді;

      3) оқытумен қамтылған қызметкерлердің коэффициенті 2015 жылы – 25 %, 2023 жылы – 35 % шамасына дейін жетеді.

      2-мақсат. ӘКК-нің оң имиджін қалыптастыру

      Міндеттер:

      1) ӘКК-нің оң имиджін жоғарылату;

      2) ӘКК-нің веб-сайтын (www.caspiy.kz) жетілдіру;

      3) ӘКК қызметкерлерінің құжаттар дайындау сапасын арттыру;

      4) бұқаралық ақпарат құралдары арқылы ақпараттық белсенділікті көтеру.

      Іс-шаралар:

      1) компанияның жұмыс істеуінің мерзімді және перспективалы мақсаттарын айқындау және қызмет жоспарларын жасау;

      2) ӘКК қызметкерлерінің құжаттар дайындау сапасын мониторингтеу;

      3) ӘКК имидждік саясатын әзірлеу;

      4) ӘКК медиа-жоспарын әзірлеу (PR-мақалалар, сұхбаттар, баспасөз мәслихатын, семинарлар және т.б. өткізу);

      5) ӘКК-нің жалпы стилін әзірлеу;

      6) ӘКК үшін маңызы бар республикалық және халықаралық деңгейдегі іс-шараларды тиімді жарнамалық-ақпараттық және PR-сүйемелдеу жөніндегі шаралар өткізу;

      7) компаниялар тобының ішкі және сыртқы нарықтардағы ақпараттық танылуын күшейту;

      8) білім деңгейін арттыру жөнінде бағдарлама әзірлеу, ӘКК қызметкерлері үшін еңбек және салауатты өмір салтын қолдаудың қолайлы жағдайларын жасау;

      9) жаңа технологиялар мен мүмкіндіктерді қолдану арқылы ӘКК-нің интернет-ресурсын жетілдіру жұмысын жалғастыру.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері:

      1) өңір кәсіпкерлерінің қанағаттану коэффициенті;

      2) интернет-ресурсына кіруі (ақпаратты жаңалаудың өзектілігі мен жеделдігін көрсетеді);

      3) ӘКК қызметі туралы бұқаралық ақпарат құралдарында ескертілу санының жыл сайынғы өсімі.

      Межеленген нәтижелер:

      1) имидждік саясатты қолдау мақсатында ӘКК республикалық және халықаралық деңгейдегі ӘКК үшін маңызы бар іс-шаралардың тиімді жарнамалық-ақпараттық және PR-сүйемелдеу жөніндегі шаралар өткізуді жалғастырады;

      2) компаниялар тобының ішкі және сыртқы нарықтардағы ақпараттық танылуы күшейтілетін болады;

      3) білім деңгейін арттыру жөніндегі бағдарлама әзірленіп, ӘКК қызметкерлері үшін еңбек және салауатты өмір салтын қолдаудың қолайлы жағдайлары жасалады;

      4) қоғам қызметіне өңір кәсіпкерлерінің қанағаттану коэффициентінің шамасы бойынша 2015 жылы 50 %, 2023 жылы – 90 % шамасына дейін қол жеткізу жоспарлануда;

      5) жаңа технологиялар мен мүмкіндіктерді қолдану арқылы компанияның интернет-ресурсын (www.caspiy.kz) жетілдіру жұмысы жалғастырылады, бұл инвесторлардың, әріптестердің, мүдделі адамдардың ӘКК қызметі туралы хабардар болуын арттыруға мүмкіндік береді.

  "Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік
корпорациясы" ұлттық компаниясы"
акционерлік қоғамының
2014 – 2023 жылдарға арналған
даму стратегиясына
қосымша

Каспий" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 – 2023 жылдарға арналған стратегиялық даму қызметінің түйінді көрсеткіштері (бұдан әрі – ҚТК)

      1-ҚСБ. Инвесторларды тарту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістер құру

      1-мақсат. Өңірде перспективалы, бәсекеге қабілетті инвестициялық жобаларды іске асыру

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. Инвестициялық қоржын көлемінің жыл сайынғы өсімі, %

3

3

3

3

4

5

5

5

5

5

оның ішінде өңдеу өнеркәсібіне шетелдік инвестициялар көлемінің өсімі (өсімі 1-2 %), %

1

1

1

1

1

2

2

2

2

2

2-ҚТК. Бірлескен жобалардағы ӘКК-нің салған қаражатына жеке инвесторлар қаражатын тарту арақатынасының коэффициенті, %

115

115

120

120

120

125

125

125

130

130


      2-мақсат. Жаңа бәсекеге қабілетті өндірістер құру

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. Жаңа бәсекеге қабілетті өндірістер құру, бірл.



2

2

3

4

6

7

8

9

10

2-ҚТК. Жұмыс орындарын құру, бірл.



40

50

150

170

180

200

200

200

200

3-ҚТК. Еңбек өнімділігін арттыру, есе



1,6

1,6

1,7

1,8

1,9

2

2,1

2,2

2,3


      2-ҚСБ. Өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар жасау

      Мақсат. Индустрияландыру бағдарламаларын тиімді іске асыру және инновациялық кәсіпкерлік үшін қолайлы жағдайлар жасай отырып, перспективалы салалардың дамуын қамтамасыз ету

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. Өңірде құрылған бизнес-инкубаторлар мен индустриялық аймақтардың саны, бірл.



1

1

1

2

2

2

3

3

3

2-ҚТК. Өңірдегі ӘКК-нің қатысуы бар бірыңғай кластердегі кәсіпорындардың саны, бірл.

2

2

3

4

4

5

5

6

6

7

3-ҚТК. Баламалы энергетика мен энергия тиімді технологиялар пайдаланылған жобалардың саны, бірл.



2

2

2

2

2

2

2

2

3


      3-ҚСБ. ӘКК активтерін тиімді басқару

      1-мақсат. Активтерді басқарудың тиімді жүйесі

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. ROA, %

2,1

2,1

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

2-ҚТК. ROE, %

1,5

1,5

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

3-ҚТК. Бір қызметкерге шаққандағы таза кірісі, млн. теңге



2,341

2,463

2,585

2,707

2,854

3,000

3,146

3,293

3,463


      2-мақсат. ӘКК қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ету

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. Негізгі қызметтен түсетін таза кіріс, млн. теңге



101

101

106

111

117

123

129

135

142

2-ҚТК. Жыл қорытындысы бойынша ӘКК-нің салған қаражатына бюджет қаражатын тарту арақатынасы, %

35

37

39

41

43

45

47

49

51

54

3-ҚТК. ӘКК-нің шоғырландырылған рентабельділігі, %

2

2

2,1

2,1

2,2

2,2

2,2

2,5

2,5

2,5


      3-мақсат. Берілетін мемлекеттік активтерді оңалту

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. Оңалтылған (сауықтырылған) кәсіпорындардың саны, бірл.

1

1

1

1

1

0

1

1

1

2


      4-ҚСБ. Корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру

      1-мақсат. Корпоративтік басқарудың қазіргі заманғы стандарттарын енгізу

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. ӘКК мен ЕТҰ-дағы корпоративтік басқару рейтингісі, шәкіл

0

3

3

4

4

5

5

6

7

7

2-ҚТК. Кадрлардың тұрақтамауы, %

15

7

6

5

5

5

5

5

4

3

3-ҚТК. Жыл бойы қызметкерлерді оқытумен қамту, %

12

25

25

25

30

30

35

35

35

35


      2-мақсат. ӘКК оң имиджін қалыптастыру

ҚТК атауы

2014 жыл

2015 жыл

2016 жыл

2017 жыл

2018 жыл

2019 жыл

2020 жыл

2021 жыл

2022 жыл

2023 жыл

1-ҚТК. Өңір кәсіпкерлерінің қанағаттану деңгейі, %

40

50

60

70

70

80

85

87

90

90

2-ҚТК. Веб-сайтқа кіруі (ақпаратты жаңалаудың өзектілігі мен жеделдігін көрсетеді), бірлік

5000

7000

9000

12000

15000

18000

20000

24000

28000

30000

3-ҚТК. ӘКК қызметі туралы бұқаралық ақпарат құралдарында ескертілу санының жыл сайынғы өсімі, бірлік

70

90

150

200

300

350

380

420

450

500


Об утверждении Стратегии развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий" на 2014 - 2023 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 28 июля 2014 года № 838. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 10 декабря 2018 года № 818 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 10.12.2018 № 818 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с пунктом 2 статьи 184 Закона Республики Казахстан от 1 марта 2011 года "О государственном имуществе" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемую Стратегию развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий" на 20142023 годы.

      2. Настоящее постановление вводится в действие со дня его подписания.

Премьер-Министр


Республики Казахстан

К. Масимов


  Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 28 июля 2014 года № 838
 

Стратегия
развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий"
на 2014 – 2023 годы

      Настоящая Стратегия развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий" (далее – Стратегия) определяет основные стратегические направления деятельности акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий" (далее – СПК) на 2014 – 2023 годы.

      Стратегия разработана в соответствии с Правилами разработки, утверждения стратегий развития национальных, управляющих холдингов, национальных холдингов, национальных компаний, акционером которых является государство, а также мониторинга и оценки их реализации, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2011 года № 1236.

      Стратегия разрабатывалась с использованием принципа соответствия целей и направлений деятельности СПК приоритетам национального и регионального развития, определенным в основных стратегических документах:

      1) Указе Президента Республики Казахстан от 1 февраля 2010 года № 922 "О Стратегическом плане развития Республики Казахстан до 2020 года";

      2) Указе Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958 "О Государственной программе по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010 – 2014 годы и признании утратившими силу некоторых указов Президента Республики Казахстан";

      3) Указе Президента Республики Казахстан от 4 июня 2013 года № 579 "Об утверждении Концепции инновационного развития Республики Казахстан до 2020 года";

      4) постановлении Правительства Республики Казахстан от 30 ноября 2010 года № 1308 "Об утверждении Программы по развитию инноваций и содействию технологической модернизации в Республики Казахстан на 2010 – 2014 годы";

      5) постановлении Правительства Республики Казахстан от 26 июля 2011 года № 862 "Об утверждении Программы "Развитие регионов";

      6) постановлении Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2012 года № 1382 "Об одобрении Концепции развития социально-предпринимательских корпораций";

      7) постановлении акимата Мангистауской области от 10 декабря 2010 года № 353 "Об утверждении Программы развития территории Мангистауской области на 2011 – 2015 годы";

      8) Послании Президента Республики Казахстан – Лидера нации Н. А. Назарбаева народу Казахстана "Стратегия "Казахстан – 2050" – Новый политический курс состоявшегося государства".

      Настоящий документ определяет основные стратегические цели и задачи развития СПК на период 2014 – 2023 годов.

      Реализация поставленных в Стратегии целей и задач будет обеспечена за счет эффективного управления дочерними организациями СПК.

      Все программные и плановые документы СПК и его дочерних организаций будут разрабатываться с учетом положений настоящей Стратегии либо приведены в соответствие с ней.

      1. Анализ текущего состояния

      Анализ внешней среды

      Анализ текущей ситуации

      СПК осуществляет свою деятельность в Мангистауской области Республики Казахстан (далее – область). Площадь территории области составляет 165,6 тыс. км2 или 6,1 % территории государства (7-е место по республике).

      Мангистауская область расположена к востоку от Каспийского моря на плато Мангышлак (Мангистау), граничит на северо-востоке с Атырауской и Актюбинской областями, на юге – с Туркменией и на востоке – с Узбекистаном.

      По состоянию на 1 января 2013 года население области составило 545,7 тыс. человек или 3,3 % населения Казахстана (15-е место по республике). Экономически активное население области составило 241,9 тыс. человек, численность занятого населения – 227,8 тыс. человек. Количество безработных составило 14,1 тыс. человек, уровень безработицы – 5,8 %. В 2012 году ВРП Мангистауской области составил 1 928 млрд. тенге или 6,4 % ВВП Казахстана. По показателю ВРП на душу населения, который составил 2 418,2 тыс. тенге, регион занимает 3-е место по стране (в основном за счет нефтегазодобывающей отрасли).

      Объем розничного товарооборота за отчетный период составил 39,9 млрд. тенге и увеличился на 11,1 %.

      В 2013 году величина прожиточного минимума в области составила 19 906 тенге.

      Устойчивое экономическое развитие и улучшение благосостояния граждан за последние годы способствовали стабилизации демографической ситуации в области. Положительная динамика роста численности населения, увеличение трудоспособного населения свидетельствуют о возможности использования данной ситуации для проведения программ по развитию человеческого потенциала, территориального расселения производительных сил, разработки экономических стратегий с минимальными рисками для соответствующих бюджетных вложений.

      Вклад Мангистауской области в национальное производство довольно уникален, он специализирован преимущественно на нефте- и газовых ресурсах. В результате доля топливно-энергетического подсектора составляет 25,5 % всего национального производства. Единственным другим подсектором с долей, значительно превышающей долю населения, является энергетика 6,2 %, также зависящая от нефтегазового производства.

      Региональное развитие должно быть основано на местных преимуществах области. Область является природными воротами в Каспийский регион и далее на запад, так как она расположена в центре Прикаспийской экономической зоны. Таким образом, область может сыграть ключевую роль в интеграции Казахстана с глобальной экономикой.

      В целях реализации данного потенциала необходимо существенное улучшение транспортной инфраструктуры, как планируется в настоящее время. В случае улучшения транспортных связей с центральной частью Казахстана, в частности, с новыми железнодорожными линиями, ожидается, что Мангистауская область станет торговым и распределительным центром в большем географическом масштабе, даже за пределами Казахстана. Данная перспектива может быть осуществлена поэтапно, в среднесрочном и долгосрочном плане.

      Оценка состояния приоритетных отраслей экономики области

      Промышленность

      Основу промышленности области составляет горнодобывающая промышленность, удельный вес за первое полугодие 2013 года составил 94 %. Доля обрабатывающей промышленности в структуре промышленности – 3,1 %. Основные отрасли в данном секторе – машиностроение (22,8 % от объема обрабатывающей промышленности), химическая промышленность (20,3 %), производство готовых металлических изделий, машин и оборудования (14,2 %), производство прочей неметаллической минеральной продукции (11,4 %), металлургия (4,1 %).

      В промышленности области за 2013 год произведено продукции в действующих ценах на 2 560,8 млрд. тенге, индекс физического объема промышленной продукции составил 100 %. В том числе, в горнодобывающей промышленности и разработке карьеров – 2 128,1 млрд. тенге, обрабатывающей промышленности – 79,9 млрд. тенге, электроснабжении, подаче газа, пара – 50,1 млрд. тенге, водоснабжении, канализационной системе, контроле над сбором и распределением отходов – 14,6 млрд. тенге.

      Добыто сырой нефти в объеме 18 546 тыс. тонн, или 96,1 % к соответствующему периоду прошлого года. Объем добычи природного газа составил 2 587 млн. куб. м., или 86,2 %.

      Горнодобывающая промышленность

      Производство продукции в горнодобывающей промышленности за 2013 год составляет 93 % от общего объема промышленного производства области. Произведено продукции в объеме 505,8 млрд. тенге, что подчеркивает доминирующую роль данного сектора промышленности в регионе.

      За 2013 год добыто нефти в объеме 3,8 млн. тонн, или 93,5 % к уровню аналогичного периода прошлого года. Добыча нефти снизилась по сравнению с аналогичным периодом 2012 года на 3,2 % (4,1 млн. тонн), природного газа – на 20,9 % (626,5 млрд. куб. метров). Основная причина снижения добычи нефти и газа и, соответственно, объемов промышленности – естественное истощение разрабатываемых углеводородных месторождений области.

      Ключевыми предприятиями в нефтегазовой отрасли являются акционерное общество "Мангистаумунайгаз", производственная фабрика "Озенмунайгаз", акционерное общество "Каражанбасмунай", которыми добыто 76 % от общеобластного объема добычи нефти за 2013 год.

      В прочих отраслях горнодобывающей промышленности (добыча песка, камни, гравий, щебень и др.) объем производства составил 7 486 млн. тенге, индекс физического объема 83,5 %.

      Основные приоритеты деятельности действующих предприятий в нефтегазовом секторе – стабилизация и интенсификация добычи нефти на эксплуатируемых месторождениях.

      Перспективными возможностями технологического развития горнодобывающей промышленности являются обеспечение освоения новых месторождений с внедрением передовых технологий переработки сырья, с получением готовой продукции с высокой добавленной стоимостью.

      Обрабатывающая промышленность

      В обрабатывающей промышленности за 2013 год произведено продукции на 80,5 млрд. тенге, индекс физического объема составил 85,9 %.

      Реализуемые на территории Мангистауской области индустриально-инвестиционные проекты обеспечивают потребности нефтегазового сектора.

      Большие перспективы ожидаются от реализации проекта "Кашаган" в казахстанском секторе Каспийского моря.

      Вся строящаяся вдоль береговой полосы инфраструктура будет направлена на обеспечение добычи углеводородного сырья в акватории Каспийского моря.

      Металлургическая промышленность

      В рамках Стратегии индустриально-инновационного развития Республики Казахстан до 2015 года в Мангистауской области были реализованы инвестиционные проекты по строительству двух металлургических заводов (товарищество с ограниченной ответственностью "Caspian Stal" и товарищество с ограниченной ответственностью "Актауский литейный завод"), сформировавшие новую для региона отрасль промышленности.

      В 2006 году введен в эксплуатацию литейный завод (товарищество с ограниченной ответственностью "Актауский литейный завод"), в 2011 году производственная мощность завода увеличена до 180 000 тонн стальных заготовок в год. В 2009 году запущен в эксплуатацию прокатный завод производственной мощностью 400,0 тысяч тонн готовой продукции в год.

      Действующие литейное и прокатное производства товарищества с ограниченной ответственностью "Актауский литейный завод" являются интегрированной составной частью новой промышленной зоны, расположенной в 5 км от города Актау и в непосредственной близости от морского порта Актау.

      Основными проблемами развития промышленности являются:

      1) низкое оснащение технологическим оборудованием, значительное старение прозводственных фондов большинства предприятий;

      2) неполная загруженность имеющихся производственных мощностей;

      3) высокий износ технологического оборудования;

      4) низкая инвестиционная привлекательность отрасли и постоянный дефицит оборотных средств у предприятий;

      5) низкий уровень инновационной активности предприятий.

      Легкая промышленность

      В 2013 году объем промышленной продукции составил 2 300,0 млн. тенге, индекс физического объема к предыдущему году – 101,5 %. По сравнению с аналогичным периодом прошлого года увеличены объемы кожаной и относящейся к ней продукции (123,6 %), производство одежды (110,7 %).

      Доля текстильной и швейной промышленности в общем объеме производства продукции обрабатывающего сектора незначительна – 0,1 %.

      Основные предприятия отрасли – акционерное общество "Жамал-ай" и товарищество с ограниченной ответственностью "Жанарыс". В целях поддержки производства оба предприятия переориентировали выпуск своей продукции на нефтегазовый сектор (специальная защитная обувь, специальная защитная одежда, укрытия (тенты) различного рода, перчатки, рукавицы). Кроме того, акционерное общество "Жамал-Ай" производит обувь для силовых структур.

      Основными проблемами развития промышленности являются:

      1) низкий технический уровень предприятий отрасли;

      2) высокий износ технологического оборудования, низкая скорость обновления основных фондов;

      3) недостаточность оборотных средств у предприятий;

      4) низкий уровень инновационной активности предприятий.

      Производство строительных материалов

      В 2013 году объем промышленной продукции в основной отрасли стройиндустрии – производстве прочей неметаллической минеральной продукции – составил 10 530 млн. тенге, индекс физического объема – 100,1 % к соответствующему периоду прошлого года. Рост отмечается в производстве конструкций строительных сборных из бетона (145 %), в производстве товарного бетона (112,1 %).

      Производство прочей неметаллической минеральной продукции представлено предприятиями, производящими известь, бетон, бетонные и железобетонные изделия, стекловолокнистые трубы, тротуарную плитку и др. Кроме того, в области производятся строительные материалы (песок строительный, гравий, щебень и т.п.), получаемые путем добычи общераспространенных полезных ископаемых. Большинство других, необходимых в гражданском строительстве, материалов ввозится из-за пределов области.

      Введены в эксплуатацию завод по производству железобетона и бетонных изделий и завод по производству предизолированных труб и цех по выпуску пустотелых плит перекрытий.

      Кроме того, в области более 20 компаний заняты выпуском стеклопластиковых окон и дверей, где использована технология западных стран.

      Анализ текущей ситуации выявил, что в развитии строительной индустрии области существуют следующие проблемы:

      1) низкий технический уровень предприятий отрасли;

      2) высокий износ технологического оборудования, низкая скорость обновления основных фондов;

      3) недостаточность оборотных средств у предприятий для модернизации;

      4) высокая ресурсоемкость и, соответственно, высокая себестоимость произведенной продукции;

      5) потребность в инвестициях для развития новых импортозамещающих и экспортоориентированных производств.

      Сельское хозяйство

      За первое полугодие 2013 года произведено валовой продукции сельского хозяйства на сумму 3 826,5 млн. тенге. Индекс физического объема валовой продукции составил 102,8 %.

      Отмечается рост поголовья скота, в том числе верблюдов – на 6,2 %, лошадей – на 5,3 %, крупного рогатого скота – на 5 % по сравнению с аналогичным периодом 2011 года.

      Основными проблемами развития сельского хозяйства являются:

      1) степень износа сельскохозяйственной техники;

      2) из-за отсутствия пастбищеоборота пастбищные угодья являются низкоурожайными, скудные травостоями;

      3) в животноводстве недостаточное развитие средне и крупнотоварных производств сдерживает проведение крупномасштабной селекционно-племенной работы, несбалансированное кормление сельхозживотных и нерациональное использование имеющихся пастбищ, низкий уровень механизации и автоматизации процессов производства продукции;

      4) высокая степень износа технологического оборудования предприятий по переработке сельхозпродукции, низкий уровень переработки и загруженности мощностей из-за отсутствия качественного сырья и слабо развитой заготовительно-сбытовой сети.

      К проблемам, препятствующим развитию животноводства, также относятся высокие цены на сено, недостаточность специальных кормов и отсутствие поддержки в борьбе с болезнями животных.

      Другой существенной проблемой, требующей решения, является дефицит водных ресурсов, а также их низкое качество, обусловленное высоким износом водохозяйственной инфраструктуры (систем водообеспечения). Решение проблем водоснабжения, а также применение водосберегающих технологий в сельском хозяйстве, обеспечит удешевление стоимости воды, используемой сельхозпроизводителями, что в целом создаст благоприятные условия для развития как животноводства в регионе, так и растениеводства.

      Малое и среднее предпринимательство

      Число хозяйствующих субъектов в этой сфере по состоянию на 2013 год составило 22 тыс. единиц, или возросло на 4,4 % по сравнению с аналогичной датой 2012 года. Численность занятых в них увеличилась на 8,5 % – до 85 тыс. человек, их доля от общего числа экономически активного населения области возросла с 33,2 % на 2011 год до 33,8 % на 2012 год.

      Объем кредитов, выданных банками второго уровня субъектам малого и среднего предпринимательства области, на 2013 год составил 26,5 млрд. тенге.

      Всеми микрокредитными организациями с начала года выдано 169 микрокредитов на сумму 338,58 млн. тенге, создано 299 рабочих мест.

      На сегодняшний день в области по Программе "Дорожная карта бизнеса 2020", утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 апреля 2010 года № 301, по первому и третьему направлению на Региональном Координационном Совете одобрено 19 заявок предпринимателей на общую сумму 17,6 млрд. тенге.

      Проблемами развития малого предпринимательства являются:

      1) незначительное количество предприятий в форме юридических лиц;

      2) сохраняется высокая дифференциация по уровню развития малого предпринимательства в разрезе регионов;

      3) в структуре малого бизнеса преобладает коммерческая сфера;

      4)слабое развитие инфраструктуры поддержки малого бизнеса.

      Инновация

      Мангистауская область обладает потенциалом, который позволяет осуществить инновационное развитие:

      1) индустриально-промышленный регион;

      2) богатая минерально-сырьевая база.

      По итогам 2013 года объем инновационной продукции составил 4805 млн. тенге, услуг инновационного характера оказано на 10,6 млн. тенге.

      В области функционируют два основных института – акционерное общество "Казахстанский научно-исследовательский и проектный институт нефти и газа" и акционерное общество "Научно-исследовательский и проектный институт нефти и газа", разработки которых связаны с нефтегазовым сектором, а также научно-исследовательский институт товарищество с ограниченной ответственностью "Caspian Еngineering & Research" и товарищество с ограниченной ответственностью "Проектный институт "OPTIMUM", работающие в этом же направлении.

      Отдельные исследования проводятся профессорско-преподавательским составом Каспийского государственного университета технологий и инжиниринга имени Ш. Есенова, также преимущественно предназначенные для реализации на нефтяных и газовых месторождениях области.

      При этом в связи с малой емкостью рынка в несырьевом секторе в области отсутствует должная сеть научно-исследовательских институтов и учреждений, а также предприятий, занимающихся разработкой и апробированием новых технологий для обрабатывающего сектора.

      Научные разработки и изобретения отечественных ученых практически не внедряются в промышленном секторе из-за отсутствия возможности создания опытных образцов и проведения испытаний в действующих условиях производства, что связано в первую очередь с отсутствием необходимых на эти цели средств.

      Для обеспечения содействия отечественным изобретателям во внедрении разработок акиматом области проводятся для крупных промышленных предприятий презентации инновационных разработок, направляются в соответствующие отраслевые министерства рекомендации и ходатайства.

      В целях развития новых технологий и услуг, что позволит обеспечить переход от сырьевого к инновационному типу экономики республики в долгосрочном периоде, Указом Президента Республики Казахстан от 4 июня 2013 года № 579 утверждена Концепция инновационного развития Республики Казахстан до 2020 года.

      В рамках данной Концепции определены стратегические задачи по развитию инновации в регионе:

      1) обеспечение усиления региональных инновационных систем с учетом процессов региональной экономической интеграции и внутренней децентрализации управления;

      2) использование сырьевого потенциала страны для расширения сотрудничества с иностранными инвесторами и компаниями по привлечению новейших технологий и созданию высокотехнологических производств;

      3) способствование генерации инноваций для расширения потребления новейших материалов и технологий, увеличения удельного веса возобновляемых источников энергии в энергетическом балансе;

      4) создание инжиниринговых и проектных компаний для внедрения отечественных разработок на предприятиях и увеличения спроса на казахстанские инновации внутри страны;

      5) вовлечение иностранных университетов, экспортных организаций, малого и среднего бизнеса зарубежных стран для организации совместной работы.

      Таким образом, открываются широкие возможности для использования потенциала СПК и его дочерних предприятий.

      СПК будет проводиться работа по эффективному внедрению инноваций, развитию высокотехнологичных производств и оказанию поддержки науки Казахстана.

      Проблемами развития инновационной активности являются:

      1) низкая инновационная активность предприятий и отсутствие спроса на инновации;

      2) низкий объем инновационной продукции и оказания инновационных услуг;

      3) неразвитость инновационной инфраструктуры;

      4) неразвитость рынка венчурного капитала для финансирования инновационных компаний;

      5) низкий начальный технологический и управленческий уровень предприятий.

      Также имеет место низкий уровень заинтересованности во внедрении инноваций реальными секторами экономики и отсутствие связи между программами научных исследований и инновационными планами предприятий.

      Оценка инвестиционной ситуации в области

      Инвестиции в основной капитал

      За 2013 год инвестиции в основной капитал составили 172,1 млрд. тенге, что с учетом индекса фактических цен на 1,1 % ниже по сравнению с аналогичным периодом 2011 года. В обрабатывающей промышленности наблюдается рост в 2,7 раза.

      Основной объем в структуре инвестиций занимает промышленность – 70 %, в том числе горнодобывающая промышленность – 55 %, обрабатывающая промышленность – 8,6 %, транспорт и складирование – 9,2 %, строительство – 1,4 %, операции с недвижимым имуществом – 6,7 %, профессиональная, научная и техническая деятельность – 4,1 %.

      Инвестиция в сфере нефтегазодобычи оказывает мультипликативное воздействие на другие сектора экономики, на улучшение показателей в социальной сфере, занятости населения, ведет к росту поступлений от деятельности минерально-сырьевого комплекса и функционально связанных с ним отраслей в бюджеты всех уровней.

      СПК оказывает содействие развитию предпринимательства путем размещения активов, передаваемых социально-предпринимательским корпорациям, снижения административных барьеров для дальнейшей реализации инвестиционных проектов.

      В целях создания привлекательных условий для прямых инвестиций в несырьевые экспортоориентированные и высокотехнологичные производства с 2014 года в организационной структуре СПК будет функционировать Центр обслуживания инвесторов (далее – ЦОИ). Структурное подразделение будет оказывать полную сервисную поддержку инвестору и осуществлять содействие притоку инвестиций в регион.

      Основные функции ЦОИ:

      1) осуществление функций "первого окна" в регионе для потенциальных инвесторов;

      2) содействие в реализации инструментов государственной поддержки для инвесторов на региональном уровне;

      3) формирование и ведение региональной базы данных по перспективным и действующим проектам для потенциальных инвесторов;

      4) мониторинг реализации инвестиционных проектов на территории области в пределах компетенции ЦОИ;

      5) участие в решении проблемных вопросов инвесторов на региональном уровне, защита интересов инвесторов;

      6) информационно-аналитическое обеспечение инвесторов, уполномоченных государственных органов, задействованных институтов развития и прочих заинтересованных организаций;

      7) поиск потенциальных партнеров для создания совместных предприятий между казахстанской и зарубежной сторонами;

      8) содействие в подписании договоров, меморандумов, соглашений между государственными органами, местными предприятиями и инвесторами в пределах компетенции ЦОИ.

      Основными проблемами развития инвестиционного потенциала области являются:

      1) отсутствие реальных механизмов привлечения прямых иностранных инвестиций;

      2) низкая активность стратегических инвесторов вследствие недостаточной информированности об инвестиционных возможностях региона;

      3) ограниченный доступ к кредитным ресурсам и другим инструментам долгосрочного финансирования;

      4) низкий уровень подготовки инвестиционных проектов;

      5) отсутствие региональных источников финансирования перспективных проектов.

      Туризм

      Туризм на современном этапе является одной из высокодоходных отраслей в мире.

      Мангистауская область обладает наилучшими природными и культурными условиями для развития конкурентоспособного на международном уровне туристского предложения.

      Культурные достопримечательности с древней и уникальной историей: "подземные мечети", некрополи, древние города и святые места.

      В целом, по Мангистауской области за анализируемый период отмечена положительная тенденция в туристской деятельности. Уникальные природные условия Мангистауской области позволяют региону стать одним из центров туристского бизнеса.

      Проблемы в развитии туризма:

      1) материальная база объектов размещения, включая гостиницы, пансионаты, дома и базы отдыха, а также санаторно-курортные учреждения, характеризуется высокой степенью морального и физического износа;

      2) отсутствие условий размещения туристов непосредственно в местах локализации туристских объектов или в узловых точках маршрутов;

      3) недостаточная рекламно-имиджевая работа, отсутствие достаточного объема рекламной информации о туристском потенциале области;

      4) слабый уровень подготовки, переподготовки и повышения квалификации кадров и отсутствие научной базы туризма.

      Прогноз экономического развития области

      Перспективы Республики Казахстан в среднесрочном периоде будут связаны с дальнейшим развитием нефтегазового комплекса, в связи с чем область с учетом сложившейся специализации и дальнейшего наращивания добычи нефти и газа будет оставаться одним из ведущих центров добычи углеводородного сырья и переработки природного газа, конкурентоспособных отраслей обрабатывающей промышленности и агропромышленного комплекса (далее – АПК), активного приграничного сотрудничества.

      Основной целью развития региона является создание динамично развивающейся, сбалансированной, диверсифицированной и конкурентоспособной экономики, обеспечивающей высокий уровень благосостояния и высокие стандарты качества жизни населения, социального обслуживания, образования, здравоохранения, культуры, спорта, жизнеобеспечивающей инфраструктуры.

      Реализация общего видения направлена на:

      1) развитие традиционного приоритетного сектора экономики региона – нефтегазового с последующим переходом углеводородных производств на продукцию глубокой переработки;

      2) наращивание объемов производства продукции обрабатывающей промышленности с высокой производительностью и конкурентоспособностью выпускаемой продукции, достигаемой путем диверсификации производства, расширения инвестиционной деятельности в несырьевые сектора экономики при участии институтов развития, а также внедрения международных стандартов качества;

      3) обеспечение потребностей области сельскохозяйственной продукцией и продовольствием собственного производства, повышение конкурентоспособности аграрного сектора экономики и формирование экспортных ресурсов;

      4) развитие межрегионального и международного сотрудничества с регионами Казахстана и приграничными иностранными государствами;

      5) создание благоприятных условий для развития и повышения конкурентоспособности малого и среднего бизнеса региона;

      6) повышение благосостояния и уровня качества жизни населения путем улучшения демографической ситуации в области, предоставления качественных услуг образования и здравоохранения, роста объемов жилищного строительства, формирования целостной и эффективной системы социальной поддержки;

      7) повышение уровня инфраструктурного развития области посредством улучшения состояния транспортной жизнеобеспечивающей инфраструктуры.

      По итогам проведенного анализа СПК будет участвовать в решении выявленных проблем во всех отраслях экономики, не включенных в число приоритетных, но представляющих важное значение для социально-экономического развития региона.

      Необходимым и важнейшим условием создания в регионе конкурентоспособной и устойчиво развивающейся экономики является повышение уровня инновационности экономики области.

      Достижение данной цели СПК планируется за счет решения следующих задач:

      1) исследование состояния и развития инновационной инфраструктуры региона;

      2) оказание методической, консультационной, практической и иной помощи элементам индустриально-инновационной инфраструктуры, субъектам индустриально-инновационной системы, в том числе в международном сотрудничестве;

      3) создание инфраструктуры развития инноваций (R&D центров, технопарков, бизнес-инкубаторов, совместных лабораторий, офисов коммерциализации, фондов венчурного финансирования и др.);

      4) поддержка эффективного внедрения инноваций и развития высокотехнологичных производств;

      5) поиск, анализ и сопровождение инновационных бизнес-идей и проектов;

      6) вовлечение международных университетов, экспортных организаций, малого и среднего бизнеса зарубежных стран для организации совместной работы;

      7) сотрудничество с исследовательскими университетами, институтов и лабораторий, имеющих в наличии квалифицированные кадры (инженеров, конструкторов, менеджеров);

      8) формирования банка инновационных бизнес-идей и проектов;

      9) отбор наиболее перспективных инновационных разработок и рационализаторских предложений с целью возможности их последующей коммерциализации;

      10) внедрение передовых производственных и управленческих технологий и стандартов;

      11) реализации проектов с применением альтернативной энергетики и энергоэффективных технологий.

      Влияние глобальных факторов внешней среды

      Правовые факторы

      Создание социально-предпринимательских корпораций в Республике Казахстан было вызвано необходимостью поиска новых инструментов развития несырьевых секторов экономики государства с акцентом на регион. Сегодня деятельность социально-предпринимательских корпораций направлена на создание благоприятных условий для развития предпринимательской деятельности, создание новых и модернизацию существующих производств, привлечение инвестиций, реализацию правительственных инициатив.

      При этом правовые факторы оказывают значительное влияние на достижение целей и задач компании. В мировой экономике из-за кризиса происходят глобальные изменения, влияющие на перспективы развития экономики Казахстана.

      Вместе с тем стабильные, внутриполитические условия, а также многовекторность международных отношений Республики Казахстан способствуют усиленному и динамичному развитию экономики области. Кроме того, государством принимается комплекс мер, благоприятствующих развитию различных отраслей экономики и социально-предпринимательских корпораций.

      Политические факторы

      Различные факторы политического характера могут влиять на уровень существующих возможностей и угроз в деятельности СПК. К ним относятся: политическая обстановка внутри и за пределами страны, взаимоотношения Казахстана с иностранными государствами, существующая система правовых (бюджетных, налоговых, и др.) взаимоотношений в государствах, с которыми СПК имеет обязательственные отношения. Национальные и иностранные правительства могут быть для Компании основными регуляторами его деятельности, источниками субсидий, работодателями и покупателями. Это может означать, что для СПК оценка политической обстановки может быть наиболее важным аспектом анализа внешней среды. Такая оценка осуществляется через детализацию политических и правовых факторов, воздействующих на организацию.

      Экономические факторы

      Необходимо уметь оценивать то, как скажутся на операциях СПК общие изменения состоянии экономики, так как это может сильно повлиять на возможности получения Компанией капитала для своих нужд. Состояние мировой экономики влияет, как правило, на стоимость сырьевых ресурсов.

      То или иное конкретное состояние экономики может оказать положительное влияние на одну, и отрицательное влияние на другую компанию. Существует множество экономических факторов, которые могут воздействовать на СПК. Например, такие, как насколько доступен кредит, какое влияние оказывают курсы обмена валют, сколько придется заплатить налогов, и многие другие. На способность СПК оставаться прибыльной непосредственное влияние оказывает общее здоровье и благополучие экономики, стадии развития экономического цикла. Макроэкономический климат в целом будет определять уровень возможностей достижения СПК своих экономических целей. Плохие экономические условия снизят инвестиционную деятельность СПК, а более благоприятные – могут обеспечить предпосылки для его роста.

      Инвестиционные и технологические факторы

      Мангистауская область может добиться больших успехов в улучшении инвестиционного и делового климата области, если будет следовать нижеуказанным направлениям:

      1) широкое и более полное проникновение информации в потенциальных инвесторов за пределами Мангистауской области;

      2) упрощения различных процедур, связанных с лицензированием, экспортом и импортом, регистрацией, закрытием бизнеса и прочего;

      3) потребуется больше содействующей роли СПК в расширении схем финансовой поддержки частных компаний. Существующие финансовые схемы помощи могут использоваться более эффективно, как только частные компании получат более четкие руководства в реализации проектов.

      Ключевым фактором, влияющим на технологическое развитие региона, является содействие СПК в техническом перевооружении и привлечении новых технологий.

      Демографические факторы

      Демографический рост населения региона и увеличение потребности в продовольствии позволит СПК успешно на долгосрочной основе реализовывать мероприятия по социальной поддержке и обеспечению населения продуктами первой необходимости по ценам ниже рыночных.

      Население города Актау увеличивается с каждым годом, но, несмотря на это, в обозримом будущем будет проглядываться тенденция вытеснения импортной продукции и наращивания объемов продукции за счет местного сельхозпроизводителя.

      Из важнейших социальных тенденций, которые непосредственно относятся к городу Актау, можно отметить следующие моменты: миграция населения из сельской местности в города, нехватка качественных кадров, в частности, в сфере сельского хозяйства, а также увеличение роли средств массовой информации в жизни общества.

      В связи с этим, деятельность СПК будет направлена на удовлетворение потребности населения региона, увеличение производства продуктов питания и развитие инфраструктуры жизнеобеспечения. Данная ситуация требует увеличения инвестиционных вложений и, как следствие, поиск инвестиционных средств.

      Влияние фактора изменения климата

      Изменения климата в мире также может оказать влияние на реализацию СПК проектов, связанных с выпуском продукции сельского хозяйства. Многие регионы, включая и Казахстан, могут пострадать в будущем от резкого сокращения количества годовых и сезонных осадков. Засухи, наводнения, бури – все это будет влиять на урожай сельскохозяйственных культур и внесет свои коррективы в структуру посевных площадей. В последнее время, в западных регионах Казахстана из-за жары и суховеев списывается от 40 % до 50 % посевов сельскохозяйственных культур.

      Возможные климатические изменения, влекущие ухудшение условий земледелия, способны повлечь как увеличение мировой потребности на продукцию растениеводства, так и повышение спроса на ирригационные системы.

      Анализ внутренней среды

      Основным предметом деятельности СПК является эффективное управление юридическими лицами, пакеты акций и доли участия которых переданы в его уставной капитал в целях создания благоприятных условий для социально-экономического развития региона.

      В соответствии с Концепцией развития социально-предпринимательских корпораций, одобренной постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2012 года № 1382, основными целями СПК являются содействие экономическому развитию Мангистауской области путем консолидации государственного и частного секторов, создания единого экономического рынка на основе кластерного подхода, формирования благоприятной экономической среды для привлечения инвестиций и инноваций, участия в разработке и реализации программ, направленных на социальное развитие регионов.

      Основные этапы развития СПК

      Создание социально-предпринимательской корпорации

      Первоначально идея создания социально-предпринимательских корпораций была озвучена Президентом Республики Казахстан 1 марта 2006 года в Послании народу Казахстана "Стратегия вхождения Казахстана в число 50-ти наиболее конкурентоспособных стран мира".

      В соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 марта 2010 года № 266 "О вопросах социально-предпринимательских корпораций" акционерное общество "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий" была реорганизована путем разделения на два акционерных общества – акционерное общество "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий" и акционерное общество "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Атырау".

      За годы существования СПК ее организационный этап становления в основном завершен:

      1) система корпоративного управления, созданная в СПК, полностью соответствует положениям и требованиям, изложенным в законодательных и иных правовых актах;

      2) сформирована организационная структура и система оплаты труда;

      3) разработан пакет нормативных документов, регламентирующих деятельность СПК;

      4) сформированы стартовые ресурсы для ведения уставной деятельности.

      На сегодняшний день СПК участвует в реализации государственных программ и целевых государственных мероприятий:

      1) Государственная программа по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010 – 2014 годы, утвержденная Указом Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958 (далее – ГПФИИР);

      2) Программа "Дорожная карта бизнеса 2020", утвержденная постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 апреля 2010 года № 301;

      3) Республиканская карта индустриализации на 2010 – 2014 годы, утвержденная постановлением Правительства Республики Казахстан от 14 апреля 2010 года № 303 (далее – Карта индустриализации);

      4) Программа по модернизации жилищно-коммунального хозяйства Республики Казахстан на 2011 – 2020 годы, утвержденная постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 апреля 2011 года № 473 (далее – Программа модернизации ЖКХ);

      5) Дорожная карта занятости 2020, утвержденная постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 июня 2013 года № 316 (далее – Программа занятости 2020);

      6) комплекс мер по стабилизации цен на продовольственные товары;

      7) комплекс мер, направленных на создание и развитие сервисно-заготовительных центров.

      СПК участвует в реализации государственных программ при условиях:

      1) соответствия задачам СПК по данной Концепции;

      2) бюджет программы полностью покрывает операционные расходы СПК, связанные с реализацией данной программы;

      3) риски по реализации программы адекватно распределяются между всеми ее участниками;

      4) решение об участии СПК в программе принимается с соблюдением стандартов корпоративного управления.

      Проекты, в которых установлены государственные, отраслевые и региональные программы, планы мероприятий целевых показателей, мероприятия и/или иные положения, затрагивающие деятельность СПК, то направляются государственным органом-разработчиком для согласования в СПК.

      Анализ системы корпоративного управления СПК

      Соблюдение принципов корпоративного управления позволяет СПК четко определить уровень взаимоотношений и ответственности между акционерами, советом директоров и менеджментом СПК, а также выстроить конструктивные отношения с дочерними и портфельными организациями.

      СПК стремится стать вертикально интегрированным холдингом с функционально выстроенной организационной структурой.

      Организационная структура СПК подразделяется на внутреннюю и внешнюю.

      Внутренняя организационная структура – совокупность структурных подразделений СПК и их взаимосвязей, предназначенная для эффективного достижения стратегических целей и задач деятельности СПК.

      Структура СПК представлена следующим образом:

      1) высший орган – акционеры;

      2) орган управления – Совет директоров;

      3) коллегиальный исполнительный орган – Правление;

      4) орган, осуществляющий контроль за финансово-хозяйственной деятельностью СПК – Служба внутреннего аудита.

      Совет директоров осуществляет общее руководство деятельностью СПК.

      Правление принимает решения по оперативному управлению текущей деятельностью СПК, исполняет решения акционера и Совета директоров.

      Корпоративный секретарь, подотчетный Совету директоров, обеспечивает соблюдение Правлением, должностными лицами, структурными подразделениями СПК процедур, направленных на обеспечение прав и интересов акционеров, а также совершенствование политики и практики в области корпоративного управления.

      Служба внутреннего аудита осуществляет контроль за финансово-хозяйственной деятельностью СПК и функционированием системы внутреннего контроля, исполнением документов в области корпоративного управления и оценки функционирования системы внутреннего контроля и управления рисками, а также в целях выработки рекомендаций по совершенствованию деятельности СПК.

      Система корпоративного управления в СПК реализуется, с одной стороны, через Совет директоров, в состав которого входят представители акционера и независимые директора, с другой стороны, через управление специализированными дочерними и зависимыми организациями и компаниями, создаваемыми с участием СПК, путем участия в их органах управления.

      Внешняя организационная структура – совокупность специализированных дочерних и зависимых организаций и компаний, по отношению к которым СПК является собственником либо инвестором, созданных и функционирующих с целью эффективного достижения стратегических целей и задач.

      В корпоративную внешнюю структуру СПКа входят 10 дочерних компаний, из них 8 компаний со 100 % долей участия СПК в уставном капитале.

      Следуя общепринятым принципам корпоративного управления в дочерних и зависимых организациях (далее – ДЗО) внедрены наблюдательные Советы. В целях повышения корпоративной стоимости ДЗО СПК на постоянной основе проводит анализ их деятельности, возможность их расширения или же объединения.

      При этом следует отметить, что у СПК и ДЗО отсутствует рейтинг корпоративного управления, что снижает эффективность применения лучшей его практики. В этой связи текущее значение рейтинга неопределенно, проведение мероприятий по получению рейтинга по СПК запланировано в 2015 году.

      Рейтинг корпоративного управления, основанный на оценке системы эффективного взаимодействия совета директоров, исполнительного органа и акционеров компании, влияет на рост стоимости СПК и поддерживает доверие инвесторов в долгосрочной перспективе.

      Корпоративное управление обеспечивает акционерам реальную возможность осуществлять свои связанные с участием в управлении СПК права. Акционеры имеют право обращаться в государственные органы для защиты своих прав и законных интересов в случае совершения органами СПК действий, нарушающих нормы законодательства и Устава, в порядке, предусмотренном законодательством.

      Из-за отсутствия в настоящее время ряда четко структурированных бизнес-процессов деятельности СПК и ДЗО требуется осуществить внедрение единых корпоративных стандартов бизнес-процессов, что позволит повысить операционную результативность деятельности группы компаний корпорации по поддержке развития корпорации в целом.

      Развитие системы корпоративного управления регламентировано Кодексом корпоративного управления, уставом и внутренними нормативными документами СПК. В соответствии с Кодексом корпоративного управления определены следующие основополагающие принципы корпоративного управления:

      1) принцип защиты прав и интересов акционеров;

      2) принцип эффективного управления СПК Советом директоров и Правлением;

      3) принципы деятельности Совета директоров;

      4) принципы деятельности Правления;

      5) принцип самостоятельной деятельности СПК;

      6) принцип прозрачности и объективности раскрытия информации о деятельности СПК;

      7) принцип законности и этичности;

      8) принцип эффективной дивидендной политики;

      9) принцип эффективной кадровой политики;

      10) принцип охраны окружающей среды;

      11) принцип справедливого регулирования корпоративных конфликтов и конфликта интересов;

      12) принцип ответственности.

      С целью обеспечения открытости и обоснованности решений менеджмента СПК придерживается политики улучшения доступности и качества информации о своей деятельности, которая отражается на Интернет-ресурсе СПК (www.caspiy.kz).

      В 2014 году планируется проведение работы по организации деятельности СПК в соответствии с международным стандартом качества ИСО 9001, в результате которой будет внедрена система менеджмента качества (далее – СМК).

      Следование принципам корпоративного управления создаст основу для проведения объективного анализа деятельности СПК. Приоритетом корпоративного управления является обеспечение соответствия деятельности СПК законодательству и ведущим международным стандартам и принципам корпоративного управления, а также внедрение современных методов менеджмента.

      В течение 2010 – 2012 годов была проведена актуализация существующих и разработка новых внутренних корпоративных документов, регулирующих деятельность СПК. Внутренние корпоративные документы СПК направлены на систематизацию, упорядочение, регламентацию деятельности СПК и обеспечение прозрачности системы корпоративного управления, а также на повышение эффективности взаимодействия между органами управления и структурными подразделениями СПК.

      В повышении эффективности и результативности деятельности СПК немаловажное значение имеет и анализ достижения ключевых показателей и прямого результата по каждому стратегическому направлению, что позволяет выявлять слабые стороны и своевременно вырабатывать корректирующие меры. С целью получения акционерами независимого мнения о достоверности и объективности составления финансовой отчетности СПК проводит аудит годовой финансовой отчетности с привлечением внешнего аудитора (аудиторской организации) в соответствии с требованиями законодательства.

      В СПК проводится аудит финансово-хозяйственной деятельности независимыми аудиторскими компаниями.

      Правление СПК проводит регулярные заседания и принимает решения по оперативному ее управлению. В целях повышения оперативности принятия управленческих решений, усиления контроля за исполнением решений, создания условий для командной работы проводятся еженедельные рабочие совещания руководства и руководителей структурных подразделений СПК.

      СПК своевременно доводит до сведения государственных органов и других заинтересованных лиц достоверную информацию о своей деятельности, в том числе о финансовом положении, ключевых показателях эффективности, результатах работы, структуре собственности и управления.

      СПК на постоянной основе совершенствует методы корпоративного управления, ориентируясь на критерии международных рейтинговых агентств.

      Кадровая политика

      Кадровая политика тесно связана с основными задачами СПК.

      В целях отбора высококвалифицированных специалистов на вакантные должности применяется конкурсная система. Действующий штатный персонал сформирован из квалифицированных специалистов, имеющих опыт успешной работы в различных государственных и корпоративных структурах.

      Основными принципами кадровой политики СПК являются:

      1) эффективность системы управления человеческими ресурсами;

      2) профессионализм работников СПК;

      3) прозрачность в управлении человеческими ресурсами;

      4) взаимосвязанность интересов;

      5) долгосрочность отношений с работником;

      6) вознаграждения за результаты.

      Приоритетными направлениями реализации кадровой политики СПК являются:

      1) выработка общей концепции управления персоналом СПК и дочерними компаниями;

      2) разработка внутренних документов, регулирующих деятельность в области управления человеческими ресурсами;

      3) формирование системы управления человеческими ресурсами, его процедур и механизмов в рамках системы менеджмента качества ISO;

      4) формирование концепции оплаты труда, материального и морального стимулирования;

      5) содействие наиболее полной реализации предусмотренных Трудовым кодексом Республики Казахстан прав и обязанностей работников СПК;

      6) обучение, переобучение и повышение квалификации персонала;

      7) содержание ключевых ценностей и имиджа СПК.

      Аппарат управления СПК подчинен непосредственно Председателю Правления СПК, который обеспечивает общее управление деятельностью.

      К недостаткам кадровой системы можно отнести непрозрачность кадровых назначений, частую ротацию менеджмента СПК, недостаточно эффективную систему оценки результативности деятельности, вознаграждения и мотивации персонала.

      С 2014 года будет пересмотрена кадровая политика СПК с ориентацией на привлечение людей с опытом работы в бизнесе, в том числе выпускников международной программы "Болашак", выпускников ведущих зарубежных вузов и привлечение иностранных специалистов.

      Анализ финансово-хозяйственной деятельности и состояние активов СПК

      В состав СПК входит 10 дочерних и 13 зависимых организаций. Согласно консолидированному балансу СПК за 2012 год получен доход в размере 3 526 087 тыс. тенге, расходы составили 4 148 252 тыс. тенге. При таком финансовом результате убыток составил 640 384 тыс. тенге.

      Анализ результатов деятельности работы ДЗО за 2012 год и планы на 2013 год характеризует их как нерентабельные, убыточные компании. Большинство ДЗО работали в социально ориентированных секторах экономики или имели в качестве основного источника доходов бюджетное финансирование. Материально-техническая база переданных ДЗО нуждается в постоянном финансировании для модернизации, реконструкции и доукомплектации. Учитывая вышеизложенное, переход ДЗО в конкурентную среду может негативно сказаться на росте основных производственных показателей предприятия.

      Основной источник финансирования деятельности СПК в отчетный период – средства республиканского и областного бюджетов, выделенные на пополнение уставного капитала для реализации государственных программ и финансирования определенных инвестиционных проектов.

      В целях упорядочения процессов, связанных с планированием и ведением финансово-хозяйственной деятельности, подбором руководящего персонала, внедрением принципов корпоративного управления, в ДЗО СПК будут проведены следующие мероприятия по финансовому оздоровлению:

      1) создание наблюдательных советов с участием представителей СПК;

      2) обновление действующих составов органов управления с включением в них представителей СПК;

      3) пересмотр документов, регламентирующих внутренние бизнес-процессы, бюджетирование и отчетность;

      4) разработка и утверждение планов развития ДЗО;

      5) осуществление дополнительной капитализации ДЗО для обновления их основных фондов.

      6) взыскание дебиторской задолженности;

      7) усиление мониторинга и анализа финансово-хозяйственной деятельности дочерних и зависимых компаний;

      8) реструктуризация и погашение задолженности перед бюджетами и внебюджетными фондами (при наличии), кредитных обязательств;

      9) продажа убыточных хозяйств;

      10) реабилитация нерентабельных активов;

      11) консервация нерентабельных хозяйств;

      12) ремонт, модернизация, реконструкция имеющихся активов (зданий, сооружений, оборудования, техники).

      Создание оптимальной структуры активов будет осуществляться с учетом результатов оценки эффективности активов акционерного общества на основе запуска реальных механизмов, усиливающих, развивающих результативные активы и позволяющих избавляться от активов, не отвечающих целям и задачам СПК.

      Для эффективного управления активами, переданными в собственность СПК, планируется проведение комплекса мероприятий, направленных на реализацию сбалансированной стратегии развития ДЗО путем эффективного управления собственным и привлеченным капиталом в целях получения наивысшей доходности при приемлемом уровне риска. Именно от качественного и эффективного управления активами зависит их ликвидность, прибыльность, финансовая надежность и устойчивость.

      СПК осуществляет свою деятельность в следующих направлениях:

      1) предоставление займов;

      2) создание совместных предприятий/приобретение доли участия в действующем юридическом лице;

      3) финансовый лизинг;

      4) получение (приобретение, создание) и (или) предоставление СПК актива в доверительное управление, аренду, аренду с последующим выкупом, а также продажа актива СПК.

      В сфере получения (приобретения, создания) и (или) предоставления СПК актива в доверительное управление, аренду, аренду с последующим выкупом или продажей, деятельность направлена на получение в перспективе объектов коммунальной собственности в соответствии с новыми подходами в политике управления государственными активами до 2020 года, в рамках процедур их реабилитации и дальнейшей передачи в конкурентную среду.

      При этом от местного исполнительного органа в СПК будут поэтапно переданы все государственные активы, деятельность которых носит коммерчески ориентированный характер, для последующей реабилитации (оздоровления), реструктуризации и развития на их основе новых конкурентоспособных производств.

      Анализ состояния инвестиционных проектов

      По Меморандуму об основных принципах деятельности акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Каспий", утвержденному постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 октября 2007 года № 970, инвестиционная деятельность, реализация бизнес-проектов, направленных на расширение экономического потенциала Мангистауской области, является одной из основных задач СПК.

      СПК активно осуществляет политику участия в инвестиционных проектах путем участия в уставном капитале ДЗО. Эффективное управление долями компании в инвестиционных проектах является важной составляющей в деятельности компании.

      СПК осуществляет участие в инвестиционных проектах путем передачи активов в качестве вклада в уставный капитал юридических лиц либо в рамках договора о совместной деятельности путем передачи в доверительное управление и иными способами в соответствии с действующим законодательством.

      Активами СПК являются деньги, недвижимое имущество, включая земли, право недропользования и другое имущество.

      Основными критериями участия СПК в инвестиционных проектах являются:

      1) доля СПК в проекте (минимальная доля СПК в проекте составляет 1 %, максимальная доля в проекте – 100 %);

      2) уровень рентабельности проекта (минимальная рентабельность проекта должна составлять не менее 15 %).

      При участии СПК в инвестиционных проектах правом недропользования обязательным условием является:

      1) наличие у потенциального партнера либо у аффилиированных и/или подрядных компаний квалифицированных кадров для реализации проекта;

      2) наличие у потенциального партнера либо у аффилированных и/или подрядных компаний достаточной материально-технической базы для реализации проекта, определяемых для каждого проекта индивидуально в соответствии с его спецификой;

      3) наличие у потенциального партнера либо у аффилированных и/или подрядных компаний опыта работы в сфере недропользования не менее 3-х лет.

      При участии СПК в проектах денежными средствами обязательным условием является участие потенциального партнера в проекте, помимо имущества, деньгами в размере не менее 15 % от общей суммы запрашиваемых денежных средств СПК.

      При предоставлении займов максимальный общий размер требований к заемщику не должен превышать 25 % (для портфельных компаний, доля участия СПК в которых составляет свыше 40 % – 50 %) от размера собственного капитала СПК.

      Планируемый бизнес-проект должен соответствовать основным направлениям инвестиционной деятельности СПК, кроме того, рентабельность планируемого проекта должна соответствовать проектному уровню рентабельности, определенному во внутренних документах СПК.

      Основными партнерами СПК в реализации поставленных задач в рамках инвестиционных проектов будут частные бизнес-структуры, путем консолидации с которыми СПК привнесет свой вклад в экономическое и социальное развитие региона.

      Привлечение партнеров будет осуществляться через средства массовой информации, во время проведения презентаций, рекламных и PR-акций, участия в форумах.

      Использование маркетинговых исследований позволит четче определить целевые группы партнеров, аудиторские заключения позволят определить финансовую состоятельность потенциального партнера.

      Следует отметить, что на текущем этапе рассматриваются следующие категории партнеров:

      1) к первой категории партнеров относятся предприниматели, имеющие финансовые средства и инвестиционные проекты, для реализации которых требуются земельные участки или месторождения полезных ископаемых;

      2) ко второй категории партнеров относятся предприниматели, обладающие финансовыми средствами, инвестиционными проектами, земельными участками или месторождениями полезных ископаемых, нуждающиеся в продвижении товаров и использовании бренда СПК;

      3) к третьей категории партнеров относятся предприниматели, разработавшие инвестиционный проект и имеющие земельные участки или месторождения полезных ископаемых, но не располагающие финансовыми средствами к его осуществлению;

      4) к четвертой категории партнеров относятся предприниматели, имеющие действующие предприятия, требующие финансовых средств для реконструкции и увеличения мощностей или изменения номенклатуры выпускаемой продукции;

      5) к пятой категории партнеров относятся предприниматели, разработавшие инвестиционный проект (идею), но не обладающие ни земельными участками, ни месторождениями полезных ископаемых, ни финансовыми средствами.

      Взаимодействие с местными и центральными органами государственного управления будет выстраиваться в ходе отбора объектов, передаваемых в уставный фонд СПК, с учетом инвестиционной, социальной составляющих программ деятельности СПК. Основу этого составят:

      1) пополнение уставного капитала в целях реализации основного деятельности СПК;

      2) независимая оценка передаваемых объектов;

      3) совместная разработка планов приоритетных действий по созданию новых и модернизации существующих производств с учетом интересов развития макрорегиона;

      4) совместное формирование местного бюджета и бюджетных заявок на трансферт и субсидии из республиканского бюджета;

      5) планы действий в социальной сфере с учетом инвестиционных возможностей СПК и бюджетных дотаций (коммунальное хозяйство).

      Взаимодействие с институтами развития будет основываться на совместной подготовке и реализации инвестиционных проектов, финансировании инновационной деятельности и реализации программ повышения квалификации. Для достижения этого планируется следующее:

      1) проведение аналитических исследований и подготовка инвестиционных и инновационных проектов с привлечением возможностей институтов развития;

      2) организация трансферта передовых технологий;

      3) привлечение финансового потенциала институтов (Банк развития Казахстана, Инвестиционный Фонд Казахстана, Национальное агентство технологического развития, Фонд "Даму") к реализации индустриально-инновационных проектов. СПК взаимодействует и с институтами развития по совмещению финансовых инструментов, а также по обеспечению доступа для бизнеса к ресурсам данных финансовых институтов.

      SWOT-анализ СПК

      Выбор эффективной стратегии развития СПК обусловлен сочетанием сильных и слабых сторон, характеризующих как экономический потенциал и развитие Каспийского региона, так и внутренний потенциал СПК, от возможностей которого зависит способность компании эффективно содействовать социально-экономическому развитию рассматриваемого региона.

Внутренняя среда

Сильные стороны

Слабые стороны

статус национальной компании;

передача СПК государственных активов (земельные активы, права

недропользования, др. госимущество),

предназначенных для реализации

проектов;

содействие малому и среднему бизнесу путем участия в инвестиционных

проектах;

организация и содействие

финансированию проектов через институты развития, получение финансовой поддержки, в том числе на развитие малого предпринимательства;

привлечение дополнительных финансовых ресурсов, а также

обеспечения прозрачности деятельности СПК.

низкий уровень управления активами;

недостаточный уровень развития компании, слабые финансово-экономические показатели деятельности компании;

неэффективное использование

переданных компании активов;

высокие финансовые риски при осуществлении инвестиций в проекты агропромышленного комплекса,

строительной индустрии и в других сферах экономики;

отсутствие опыта в моделировании финансовой деятельности проектных компаний;

слабый финансовый менеджмент.

Внешняя среда

Возможности

Угрозы

СПК может выступать единым координатором и интегратором реализации различных государственных

инвестиционных программ в регионе;

взаимодействие СПК с национальными институтами развития;

благоприятные перспективы для развития туристического кластера (выход к морю, наличие исторических памятников,

мавзолеев, мест паломничества и т.п.);

возможность развития рыбной промышленности, в том числе с созданием экспортоориентированных производств;

государственная политика, направленная на развитие экономики и привлечение иностранных инвестиций;

повышение научно-технического потенциала путем внедрения инновационных технологий производства и управления.

отсутствие единой согласованной политики между национальными и региональными институтами развития по вопросам взаимодействия при

финансировании проектов;

рост цен на продукцию добывающих отраслей, вызывающий возможный спад покупательской активности;

слабое развитие туристической

инфраструктуры, в том числе транспортной;

низкий уровень заинтересованности во внедрении инноваций промышленным

сектором;

относительно небольшая численность населения региона и недостаток трудовых ресурсов;

отсутствие соответствующей инфраструктуры (торгово-заготовительной, перерабатывающей, сервисной и пр.), комплексов по производству кормов, неравномерное и недостаточное

распределение/наличие водных ресурсов, низкая продуктивность земель;

ограниченный объем внутреннего рынка потребления в регионе.


      Выводы

      На основании проведенного SWOT-анализа в рамках стратегического планирования на среднесрочный период СПК необходимо сконцентрироваться на:

      1) эффективности системы управления и ее направленностью на решение стоящих перед СПК стратегических целей и задач. В связи с этим СПК необходимо совершенствовать корпоративную систему управления для повышения эффективности функционирования отдельных элементов – каждого бизнес-процесса и каждого сотрудника;

      2) необходимости обеспечить эффективный контроль и мониторинга финансово-хозяйственной деятельности дочерних и совместных организаций СПК;

      3) необходимости отработать четкий механизм выделения денежных средств.

      Приоритетные направления деятельности СПК

      Программа развития территории Мангистауской области на 2011 – 2015 годы определяет конкурентные преимущества и приоритетные направления для правильного позиционирования на национальном и международном рынках.

      С учетом конкурентных преимуществ области СПК выявлены следующие точки роста экономики области.

      Развитие строительной индустрии и производства строительных материалов

      Промышленность строительных материалов, изделий и конструкций является той сферой производства, которая определяет потенциал строительной отрасли в целом. Удельный вес затрат на строительные материалы и конструкции, изделия, их изготовление, транспортировку, хранение, обработку и доводку в структуре себестоимости строительно-монтажных работ превышает 50 %. Эта сфера включает более 20 самостоятельных подотраслей, многие из которых насчитывают в своем составе несколько комбинированных производств. При этом каждая из этих подотраслей формирует свой потребительский рынок, который функционирует самостоятельно, образуя в совокупности общий рынок строительных материалов.

      Большинство необходимых в гражданском строительстве материалов ввозится из-за пределов области.

      СПК будет способствовать развитию производств по выпуску современных строительных материалов, конструкций, изделий для промышленного и гражданского строительства.

      Товарищество с ограниченной ответственностью "Горнорудная компания "Каспий" круглогодично обеспечивает спрос на такие нерудные строительные материалы, как щебень, гравий, песок.

      Туризм

      Мангистауская область обладает наилучшими природными и культурными условиями для развития конкурентоспособного на международном уровне туристского предложения:

      1) протяженность прибрежной зоны Каспийского моря на территории Мангистауской области составляет 874 км;

      2) впечатляющий степной и пустынный ландшафт с живописными скальными пейзажами и глубокими каньонами;

      3) культурные достопримечательности с древней и уникальной историей: "подземные мечети", некрополи, древние города и святые места.

      Деятельность СПК будет направлена на развитие туризма в регионе путем реализации следующих проектов:

      1) проект "Строительство базы отдыха "Каспий Маржаны";

      2) проект "Строительство курортной зоны отдыха "Кендерли".

      Агропромышленный комплекс

      Одним из перспективных направлений развития рыбного хозяйства в Мангистауской области считается товарное рыбоводство.

      Со временем появится реальная возможность сохранить генофонд осетровых в виде маточного стада в питомниках, а также воспроизводить рыбные ресурсы за счет зарыбления естественного водоема осетровых – Каспийского моря.

      Реализация проекта имеет как экологические, так и социально-экономические выгоды. Прежде всего – сохранение популяций осетровых как вида глобального значения, подпадающего под действие Конвенции о биоразнообразии.

      СПК планирует создать пилотные морские садковые фермы по выращиванию осетровых и лососевых рыб и создание берегового рыбопитомника для производства посадочного материала (мальков).

      СПК развивает сельское хозяйство региона путем создания тепличного комплекса с учетом благоприятных климатических условий, внедрения современных систем капельного орошения и переработки таких традиционных продуктов животноводства, как шубат, мясо и шерсть.

      Легкая промышленность

      Легкая промышленность – это важнейший многопрофильный и инновационно привлекательный сектор экономики. По уровню потребления продукция легкой промышленности стоит на втором месте после продовольственных товаров, что определяет ее значимость. Учитывая значительную роль легкой промышленности в обеспечении экономической и стратегической безопасности, занятости трудоспособного населения и повышении его жизненного уровня в новых геополитических условиях, ведущие мировые страны уделяют особое внимание развитию отрасли и оказывают ей существенную инвестиционную поддержку.

      СПК планирует развивать данные отрасли экономики в первую очередь в сфере переработки кожевенного сырья, шерсти с производством продукции с высокой добавленной стоимостью.

      В рамках развития данной отрасли планируется создание и расширение сети сервисно-заготовительных центров "Бейнеу" для обеспечения предприятий необходимым сырьем.

      Вместе с инвестиционной деятельностью, проводимой в приоритетных секторах экономики, СПК будет участвовать в реализации бизнес-проектов в других отраслях экономики, не включенных в число приоритетных, но представляющих важное значение для социально-экономического развития региона.

      2. Миссия и видение

      Цель – поддержка бизнес-инициатив и стимулирование экономической активности в точках роста региона.

      Миссия – содействие экономическому развитию Мангистауской области путем консолидации государственного и частного секторов, создания единого экономического рынка на основе кластерного подхода, формирования благоприятной экономической среды для привлечения инвестиций и инноваций.

      Видение – к 2023 году СПК станет ведущим региональным институтом развития, эффективно управляющим активами, стимулирующим экономическую активность в точках роста региона, в том числе через привлечение инвестиций, и выступающим катализатором формирования конкурентоспособных устойчивых производств.

      3. Стратегические направления деятельности (далее – СНД), цели, ключевые показатели деятельности и ожидаемые результаты

      Для достижения видения в соответствии с миссией СПК планирует проведение целенаправленной работы по следующим основным стратегическим направлениям:

      1) привлечение инвесторов и создание новых производств в точках роста региона;

      2) создание условий для стимулирования экономической активности в точках роста;

      3) эффективное управление активами СПК;

      4) совершенствование системы корпоративного управления.

      СНД 1. Привлечение инвесторов и создание новых производств в точках роста региона

      Цель 1. Реализация перспективных, конкурентоспособных инвестиционных проектов в регионе.

      Задачи:

      1) привлечение в регионы отечественных и зарубежных инвесторов для реализации перспективных проектов, в том числе на принципах государственно-частного партнерства;

      2) оказание инвесторам содействия в реализации проектов через долевое финансирование, участие активами, а также получение финансирования в рамках государственных и отраслевых программ;

      3) создание новых и модернизация существующих конкурентоспособных производств в приоритетных секторах экономики региона (точках роста);

      4) привлечение внебюджетных инвестиций;

      5) привлечение инвестиций в сферу недропользования.

      Мероприятия:

      1) поиск и определение потенциальных инвесторов;

      2) расширение и укрепление отношений с отечественными и иностранными инвесторами;

      3) привлечение в регион компаний, заинтересованных в сотрудничестве с местными предпринимателями, как из других регионов, так и зарубежных;

      4) создание новых конкурентоспособных производств в регионе;

      5) привлечение частного капитала, банков, крупных компаний, в том числе иностранных;

      6) создание информационно-консультационных центров поддержки бизнеса, в том числе центров обслуживания инвесторов;

      7) разработка плана проведения информационно-презентационных мероприятий;

      8) привлечение частного капитала, банков, крупных компаний, в том числе иностранных;

      9) формирование Базы данных инвесторов в разрезе отраслей;

      10) организация производства строительных материалов на основе использования местного сырья.

      Ключевые показатели деятельности:

      1) прирост объема инвестиционного портфеля, %;

      2) коэффициент соотношения привлечения средств частных инвесторов к вложенным средствам СПК в совместных проектах.

      Ожидаемые результаты:

      1) прирост объема инвестиционного портфеля СПК составит в 2015 году 3 % с постепенным увеличением этого показателя к 2023 году до 5 %;

      2) соотношение привлеченных средств частных инвесторов к вложенным средствам СПК в бизнес-проектах в 2015 году будет 115 % с ростом к 2023 году до 130 %;

      3) рентабельность инвестиций в 2015 году составит 3 % с достижением 5,5 % в 2023 году.

      Цель 2. Создание новых конкурентоспособных производств

      Задачи:

      1) создание новых и модернизация существующих конкурентоспособных производств в приоритетных секторах экономики региона (точках роста), в том числе поиск или разработка инвестиционных проектов;

      2) определение эффективных схем финансирования и реализации проектов;

      3) координация процесса реализации инвестиционного проекта на всех его этапах – от момента инвестиционной заявки до выпуска продукции с помощью собственных инструментов и путем интеграции ресурсов других участников.

      Мероприятия:

      1) поиск и разработка региональных инвестиционных проектов по созданию новых и модернизации существующих конкурентоспособных производств в приоритетных секторах экономики региона, с определением эффективных схем финансирования и реализации проектов;

      2) проведение анализа существующих источников финансовых средств, поиск иных источников и механизмов финансирования;

      3) мониторинг реализуемых проектов силами СПК и совместно с партнерами.

      Ключевые показатели деятельности:

      1) создание новых конкурентоспособных производств;

      2) создание рабочих мест;

      3) повышение производительности труда.

      Ожидаемые результаты:

      1) создание 2-х новых конкурентоспособных производств в 2015 году и 10-ти – в 2023 году;

      2) создание 40 рабочих мест в 2015 году и 200 – в 2023 году;

      3) рост производительности труда к 2015 году в 1,6 раза, к 2023 году – в 2,3 раза.

      СНД 2. Создание условий для стимулирования экономической активности в точках роста

      Цель. Эффективная реализация программ индустриализации и обеспечение развития перспективных отраслей с созданием благоприятных условий для инновационного предпринимательства

      Задачи:

      1) внедрение передовых производственных и управленческих технологий и стандартов;

      2) оказание нефинансовой поддержки бизнеса в рамках деятельности компании;

      3) разработка и реализация целевых технологических программ;

      4) создание благоприятных условий для развития приоритетных секторов экономики;

      5) обеспечение условий для развития новых конкурентоспособных производств;

      6) поддержка эффективного внедрения инноваций и развития высокотехнологичных производств;

      7) развитие кластеров в приоритетных отраслях, а также координация партнерских программ по развитию малого и среднего бизнеса вокруг системообразующих и крупных компаний регионов;

      8) отбор наиболее перспективных инновационных разработок и рационализаторских предложений с целью возможности их последующей коммерциализации;

      9) участие в реализации государственных программ;

      10) содействие росту экономической активности бизнеса, развитию инноваций и технологической модернизации (технопарки, свободные экономические зоны, бизнес-инкубаторы, индустриальные зоны, центры по обслуживанию инвесторов и т.д.), в том числе через выполнение функций оператора;

      11) способствование генерации инноваций в Казахстане для расширения потребления инноваций, новейших материалов и технологий, увеличение удельного веса возобновляемой энергии в энергетическом балансе региона;

      12) расширение сотрудничества с государственными институтами развития для реализации бизнес-проектов;

      13) содействие брендированию продукции для более активного продвижения продукции на внутреннем и внешнем рынках;

      14) оказание поддержки науки Казахстана;

      15) расширение сотрудничества с государственными институтами развития для реализации бизнес-проектов.

      Мероприятия:

      1) привлечение методик, информаций от уполномоченных государственных структур по вопросам инновационного развития, в том числе и в сфере международного сотрудничества;

      2) разработка перечня потенциальных инвестиционных проектов;

      3) исследование потребностей крупных компаний нефтегазового сектора в товарах и услугах;

      4) проведение конкурса перспективных инновационных разработок и рационализаторских предложений с целью возможности их последующей коммерциализации;

      5) подписание Меморандума о сотрудничестве между крупными компаниями нефтегазового сектора и малого и среднего бизнеса при содействии СПК и местных исполнительных органов;

      6) организация совместно с местными исполнительными органами "круглых столов", совещаний с участием отечественного бизнеса и компаний нефтегазового сектора;

      7) подписание Меморандума о сотрудничестве с Каспийским государственным университетом технологии и инжиниринга им. Ш. Есенова для научного сопровождения проектов;

      8) подписание Меморандума о сотрудничестве с государственными институтами развития для реализации бизнес-проектов;

      9) участие в государственных программах, позволяющих осуществлять покрытие операционной деятельности, участие в создании и в операторской деятельности индустриальных зон, свободно экономических зон, в программах по поддержки инвесторов, программах поддержки малого и среднего бизнеса, в программах поддержки приоритетных отраслей;

      10) определение и отработка источников финансирования и схем участия СПК в вопросах создания инфраструктуры развития инноваций (R&D центров, технопарков, бизнес-инкубаторов, совместных лабораторий, офисов коммерциализации, фондов финансирования и др.);

      11) проведение мероприятий по распространению и внедрению инновационного опыта;

      12) развитие тепличного хозяйства и расширеное внедрение водосберегающей технологии - капельного орошения;

      13) развитие использования возобновляемых источников энергии за счет строительства ветряных электростанций в Тупкараганском районе;

      14) строительство овощехранилищ в городах Актау и Жанаозене с мощностью хранения по 1500 тонн каждый;

      15) реализация проектов сервисно-заготовительного центра, тепличных комплексов с системами капельного орошения;

      16) развитие животноводства товарищества с ограниченной ответственностью "Карагантубек".

      Ключевые показатели деятельности:

      1) количество созданных бизнес-инкубаторов и индустриальных зон в регионе, ед.;

      2) количество предприятий единого кластера в регионе с участием СПК, ед.;

      3) количество проектов с использованием альтернативной энергетики и энергоэффективных технологий, ед.

      Ожидаемые результаты:

      1) основным результатом проведения работ по данному стратегическому направлению будет развитие конкурентных преимуществ в приоритетных секторах экономики области и увеличение объемов продукции;

      2) количество созданных в регионе бизнес-инкубаторов, начиная с 1-го, в 2015 году возрастет в 2023 году до 3-х;

      3) количество предприятий единого кластера в регионе с участием СПК, в 2014 году покажет значение 2, постепенно увеличиваясь до 7 к 2023 году;

      4) количество проектов с использованием альтернативной энергетики и энергоэффективных технологий составит в 2015 году 2 с ростом к 2023 году до 6.

      СНД 3. Эффективное управление активами СПК

      Цель 1. Эффективная система управления активами

      Задачи:

      1) создание новых и модернизация существующих конкурентоспособных производств в приоритетных секторах экономики региона с предварительным анализом бизнес-проектов, планируемых к реализации;

      2) обеспечение вовлечения государственных активов в деловой оборот, оздоровление проблемных активов и развитие на их базе конкурентоспособных производств;

      3) увеличение стоимости активов;

      4) выработка прозрачной и эффективной политики мотивации менеджмента дочерних организаций, внедрение рейтинговой оценки их деятельности;

      5) модернизация, реконструкция имеющихся активов (зданий, сооружений, оборудования, техники);

      6) развитие коммуникаций и обмен навыками между портфельными компаниями.

      Мероприятия:

      1) разработка и реализация Плана реструктуризации имеющихся активов;

      2) мониторинг и оценка деятельности СПК, ДЗО – на постоянной основе;

      3) составление бизнес-планов по оздоровлению и вовлечению в деловой оборот убыточных активов, переданных акиматами в ведение СПК;

      4) инвентаризации активов СПК до 2015 года;

      5) изучение конъюнктуры рынков сбыта продукции/услуг;

      6) разработка и внедрение системы управления рисками и активами в 2015 году;

      7) разработка эффективных механизмов контроля и точной системы отчетности предприятий;

      8) разработка экономического инструментария для эффективного управления реструктуризацией предприятия;

      9) модернизация Опреснительного завода города Актау;

      10) модернизация товарищества с ограниченной ответственностью "Caspiy PRINT";

      11) разработка внутренних нормативно-правовых актов СПК по вопросам управления активами.

      Ключевые показатели деятельности:

      1) ROA;

      2) ROЕ;

      3) чистый доход на одного сотрудника.

      Ожидаемые результаты:

      1) рентабельность активов достигнет 2,2 % к 2023 году;

      2) чистый доход на одного сотрудника СПК составит в 2015 году 2,2 млн. тенге с ростом к 2023 году до 3,4 млн. тенге.

      Цель 2. Обеспечение финансовой устойчивости СПК

      Задачи:

      1) увеличение рентабельности деятельности СПК;

      2) обеспечение роста консолидированных доходов СПК;

      3) увеличение доли участия зависимых компаний;

      4) увеличение доли инвестиции;

      5) обеспечение прибыльности компаний.

      Мероприятия:

      1) осуществление мониторинга финансового состояния СПК и его дочерних организаций с целью раннего обнаружения признаков его кризисного развития;

      2) внедрение эффективной системы финансового менеджмента и управления издержками производства;

      3) разработка мероприятий по улучшению финансового состояния СПК;

      4) восстановление дебиторской задолженности;

      5) привлечение дополнительных финансовых ресурсов;

      6) осуществление финансово-хозяйственной деятельности СПК в строгом соответствии с утвержденными нормативно-правовыми документами;

      7) разработка и реализация Программы и плана финансового оздоровления СПК, направленных на быстрое возобновление платежеспособности и восстановление достаточного уровня финансовой устойчивости СПК.

      Ключевые показатели деятельности:

      1) чистый доход от основной деятельности;

      2) соотношение привлечения бюджетных средств к вложенным средствам СПК по итогам года;

      3) консолидированная рентабельность СПК.

      Ожидаемые результаты:

      1) размер чистого дохода от основной деятельности к 2015 году составит 101 млн. тенге, а к 2023 году 142 млн. тенге;

      2) ежегодный рост доли негосударственного финансирования составит не менее 10 %, к 2015 году не менее 25 % от общего объема финансирования;

      3) консолидированная рентабельность СПК к 2015 году будет на уровне не менее 2 %, а к 2020 году – не менее 3 %;

      4) с 2015 года, будет обеспечен положительный финансовый результат СПК и его ДЗО с ежегодным повышением рентабельности.

      Цель 3. Реабилитация передаваемых государственных активов

      Задачи:

      1) обеспечение вовлечения государственных активов в деловой оборот, оздоровление проблемных активов и развитие на их базе конкурентоспособных производств;

      2) разработка комплекса мер по реабилитации передаваемых активов;

      3) вывод актива на безубыточный уровень деятельности;

      4) реализация актива.

      Мероприятия:

      1) участие в анализе деятельности государственных предприятий и активов, планируемых передаче в конкурентную среду на предмет определения привлекательности для СПК;

      2) выработка механизмов реабилитации передаваемых активов, источников финансирования, схемы проведения, формирование персонала и разработка плана реабилитации.

      Ключевой показатель деятельности:

      1) количество реабилитированных (оздоровленных) предприятий.

      Ожидаемые результаты:

      В результате достижения цели в 2016 году СПК будет осуществлена реабилитация 1-го предприятия, а к 2023 году этот показатель будет увеличен до 3-х предприятий. Результатом реабилитации (оздоровления) предприятий будет являться достижение устойчивого финансового состояния переданных предприятий или предприятий, которым переданы проблемные активы.

      СНД 4. Совершенствование системы корпоративного управления

      Цель 1. Внедрение современных стандартов корпоративного управления

      Задачи:

      1) получение рейтинга корпоративного управления;

      2) наращивание кадрового потенциала: развитие компентенций и навыков персонала путем организации подготовки и повышения квалификации кадров;

      3) привлечение квалифицированного персонала, в том числе выпускников международной программы "Болашак" и выпускников зарубежных высших учебных заведений, а также иностранных специалистов;

      4) внедрение Системы менеджмента качества в соответствии со стандартом СТ РК ИСО 9001.

      Мероприятия:

      1) разработка внутренних нормативных актов в соответствии с требованиями законодательства и специфики деятельности СПК и связанных с ним компаний, с внедрением стандартов корпоративного управления;

      2) повышение уровня квалификации менеджеров и персонала, внедрение трудовой мотивации работников;

      3) сотрудничество зарубежных и отечественных высококвалифицированных консультантов;

      4) разработка и внедрение системы мотивации и поощрения сотрудников через внедрение системы моральных и материальных стимулов, повышающих результативность труда;

      5) разработка и внедрение системы менеджмента качества ИСО в 2015 году в СПК;

      6) внедрение системы продвижения по карьерной лестнице на принципах меритократии;

      7) предоставление социального пакета для сотрудников СПК.

      Ключевые показатели деятельности:

      1) рейтинг корпоративного управления СПК и ДЗО, шкала;

      2) текучесть кадров, %;

      3) охват работников обучением в течение года, %.

      Ожидаемые результаты:

      1) значение рейтинга корпоративного управления в 2017 году составит 4 с постепенным ростом до уровня 7 в 2023 году;

      2) СПК в 2015 году достигнет значения текучести кадров 6 %, в 2023 году – 3 %;

      3) коэффициент охваченных обучением сотрудников в 2015 году достигнет значения 25 %, в 2023 году – 35 %.

      Цель 2. Формирование позитивного имиджа СПК

      Задачи:

      1) повышение позитивного имиджа СПК;

      2) усовершенствование Интернет-ресурса СПК (www.caspiy.kz);

      3) повышение качества подготовки документов сотрудниками СПК;

      4) повышение инфоактивности через средства массовой информации.

      Мероприятия:

      1) определение срочных и перспективных целей функционирования компании и составление планов деятельности;

      2) мониторинг качества подготовки документов сотрудниками СПК;

      3) разработка имиджевой политики СПК;

      4) разработка медиа-плана СПК (PR-статьи, интервью, проведение пресс-конференций, семинаров и т.д.);

      5) разработка общего стиля СПК;

      6) проведение мер по эффективному рекламно-информационному и PR-сопровождению значимых для СПК мероприятий республиканского и международного уровня;

      7) усиление информационного позиционирования группы компаний на внутреннем и внешнем рынках;

      8) разработка Программы по повышению уровня знаний, создание благоприятных условий труда и поддержания здорового образа жизни для сотрудников СПК;

      9) продолжение работы по усовершенствованию Интернет-ресурса СПК с применением новых технологий и возможностей.

      Ключевые показатели деятельности:

      1) коэффициент удовлетворенности предпринимателей региона;

      2) посещаемость веб-сайта (показывает актуальность и оперативность обновления информации);

      3) ежегодный прирост количества упоминаний о деятельности СПК в средствах массовой информации.

      Ожидаемые результаты:

      1) в целях поддержания имиджевой политики СПК продолжит проведение мер по эффективному рекламно-информационному и PR-сопровождению значимых для СПК мероприятий республиканского и международного уровня;

      2) будет усилено информационное позиционирование группы компаний на внутреннем и внешнем рынках;

      3) будет разработана Программа по повышению уровня знаний, созданы благоприятные условия труда и поддержания здорового образа жизни для сотрудников СПК;

      4) по значению коэффициента удовлетворенности предпринимателей региона деятельностью СПК в 2015 году планируется достичь значения 50 %, в 2023 году – 90 %;

      5) будет продолжена работа по усовершенствованию Интернет-ресурса компании (www.caspiy.kz) с применением новых технологий и возможностей, что позволит повысить информированность инвесторов, партнеров, заинтересованных лиц о деятельности СПК.

  Приложение
к Стратегии развития акционерного
общества "Национальная компания
"Социально-предпринимательская корпорация
"Каспий" на 2014 – 2023 годы

      Основные ключевые показатели деятельности (далее – КПД)

      стратегического развития АО "НК "СПК "Каспий"

      на 2014 – 2023 годы

      СНД 1. Привлечение инвесторов и создание новых производств в

      точках роста региона

      Цель 1. Реализация перспективных, конкурентоспособных

      инвестиционных проектов в регионе

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Прирост объема инвестиционного портфеля, %

3

3

3

3

4

5

5

5

5

5

в том числе рост объема иностранных инвестиций в обрабатывающую

промышленность (рост 1-2 %), %

1

1

1

1

1

2

2

2

2

2

КПД 2. Коэффициент соотношения привлечения средств частных

инвесторов к вложенным средствам СПК в

совместных проектах, %

115

115

120

120

120

125

125

125

130

130


      Цель 2. Создание новых конкурентоспособных производств

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Создание новых конкурентоспособных производств, ед.


2

2

3

4

6

7

8

9

10

КПД 2. Создание рабочих мест, ед.


40

50

150

170

180

200

200

200

200

КПД 3. Повышение

производительности труда, раз


1,6

1,6

1,7

1,8

1,9

2

2,1

2,2

2,3


      СНД 2. Создание условий для стимулирования экономической активности в

      точках роста

      Цель. Эффективная реализация программ индустриализации и обеспечение

      развития перспективных отраслей с созданием благоприятных условий для

      инновационного предпринимательства

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Количество

созданных бизнес

инкубаторов и

индустриальных зон в

регионе, ед.


1

1

1

2

2

2

3

3

3

КПД 2. Количество

предприятий единого

кластера в регионе с

участием СПК, ед.

2

2

3

4

4

5

5

6

6

7

КПД 3. Количество

проектов с использованием альтернативной энергетики и энергоэффективных

технологий, ед.


2

2

2

2

2

3

4

5

6


      СНД 3. Эффективное управление активами Общества

      Цель 1. Эффективная система управления активами

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. ROA, %

2,1

2,1

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

2,2

КПД 2. ROE, %

1,5

1,5

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

КПД 3. Чистый доход на одного сотрудника, млн. тенге


2,220

2,463

2,585

2,707

2,854

3,000

3,146

3,293

3,463


      Цель 2. Обеспечение финансовой устойчивости Общества

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Чистый доход от основной деятельности, млн. тенге


101

101

106

111

117

123

129

135

142

КПД 2. Соотношение

привлечения бюджетных

средств к вложенным

средствам СПК по итогам года, %

35

37

39

41

43

45

47

49

51

54

КПД 3. Консолидированная рентабельность СПК, %

2

2

2,1

2,1

2,2

2,2

2,2

2,5

2,5

2,5


      Цель 3. Реабилитация передаваемых государственных активов

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Количество

реабилитированных

(оздоровленных)

предприятий, ед.

1

1

1

1

1

0

1

1

1

3


      СНД 4. Совершенствование системы корпоративного управления

      Цель 1. Внедрение современных стандартов корпоративного управления

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Рейтинг корпоративного управления СПК и ДЗО, шкала

0

3

3

4

4

5

5

6

7

7

КПД 2. Текучесть кадров, %

15

7

6

5

5

5

5

5

4

3

КПД 3. Охват работников обучением в течение года, %

12

25

25

25

30

30

35

35

35

35


      Цель 2. Формирование позитивного имиджа СПК

Наименование КПД

2014 год

2015 год

2016 год

2017 год

2018 год

2019 год

2020 год

2021 год

2022 год

2023 год

КПД 1. Коэффициент

удовлетворенности

предпринимателей региона, %

40

50

60

70

70

80

85

87

90

90

КПД 2. Посещаемость

веб-сайта (показывает актуальность и

оперативность обновления информации), ед.

5000

7000

9000

12000

15000

18000

20000

24000

28000

30000

КПД 3. Ежегодный прирост количества упоминаний о деятельности СПК в

средствах массовой

информации, ед.

70

90

150

200

300

350

380

420

450

500