"Тез бұзылатын тамақ өнімдерін сақтау жағдайларына және сату мерзіміне қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар" санитарлық ережелері мен нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік санитарлық Бас дәрігерінің 2002 жылғы 1 тамыздағы N 32 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2002 жылғы 30 қыркүйекте тіркелді. Тіркеу N 1989. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті төрайымының 2013 жылғы 10 қыркүйектегі № 223 бұйрығымен

      Ескерту. ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті төрайымының 10.09.2013  № 223 бұйрығымен.

      "Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 11 бабына сүйене отырып төмендегі көрсетілген тармақтарды орындауды, БҰЙЫРАМЫН: Қараныз K090193
      1. Қосымша берілген 2002 жылғы 1 тамыздағы N 4.01.060.02 "Тез бұзылатын тамақ өнімдерін сақтау жағдайларына және сату мерзіміне қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар" санитарлық ережелері мен нормалары бекітілсін.
      2. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуге қойылып, алғашқы ресми түрде баспадан шыққан күннен он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.    

     Бас дәрігер

КЕЛІСІЛГЕН        
Қазақстан Республикасы   
экономика және сауда    
Министрінің міндетін атқарушы
2002 жылғы 27 тамыз    

Қазақстан Республикасы  
Мемлекеттік санитарлық  
Бас дәрігерінің     
2002 жылғы 1 тамыздағы
N 32 бұйрығымен    
БЕКІТІЛГЕН       

ТЕЗ БҰЗЫЛАТЫН ТАМАҚ ӨНІМДЕРІН САҚТАУ ЖАҒДАЙЛАРЫНА ЖӘНЕ
САТУ МЕРЗІМІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН САНИТАРЛЫҚ-ГИГИЕНАЛЫҚ ТАЛАПТАР
Санитарлық ережелері және нормалары

1. Жалпы  ережелер

      1. Осы санитарлық ережелер және нормалар (әрі қарай - санитарлық ереже) тез бұзылатын тамақ өнімдерін сату және өндіру үшін сақтап тасымалдау жағдайларына қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптарды орнатады.

      2. Осы санитарлық ережелер меншіктік қалпына қарамастан іс әрекеті тез бұзылатын тамақ өнімдерін, тамақ өнімдеріне арналған жанасатын заттар мен бұйымдарды өндіріп айналдыруды жүзеге асырумен байланысты заңды және жеке тұлғаларға арналған.

      3. Осы санитарлық ереженің орындалуына тез бұзылатын тамақ өнімдерін өндіретін, тасымалдайтын, сататын кәсіпорындардың басшылары жауапкершілікте болады.

      4. Осы санитарлық ережелерде келесі терминдер мен анықтамалар пайдаланылған:
      1) тез бұзылатын тамақ өнімдері - тасымалдауға, сақтауға, сатуға арналған ерекше жағдайларды, белгіленген қатаң уақытты талап ететін тамақ өнімдері;
      2) тамақ өнімдерінің сапасы - тамақ өнімдерінің тұтыну қасиетін анықтайтын және адам үшін оның қауіпсіздігін қамтамасыз ететін сипаттамалардың жиынтығы;
      3) тамақ өнімдерін, материалдар мен бұйымдарды айналдыру - сауда-саттық (сонымен бірге экспорт және импорт) және басқа да тамақ өнімдерін, материалдар мен бұйымдарды өткізу тәсілдері (әрі қарай - сатылуы), оларды сақтау және тасымалдау;
      4) сақтау және сату мерзімі  сақтау жағдайы дұрыс болғанда, тамақ өнімі өзінің барлық қасиеттерін сақтайтын нормативтік құжатта көрсетілген уақыт кезеңі;
      5) жарамдылық мерзімі - тамақ өнімін пайдалануға жарамсыз деп табуға тағайындалған уақыт кезеңі;
      6) тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігінің куәлігі  тамақ өнімдерін дайындап шығарушы (затты қоюшы) тамақ өнімдері тобының сапасы мен қауіпсіздігінің нормативтік, техникалық құжаттардың талаптарына сәйкестігін куәландыратын құжат;
      7) сақтау шарттары  алдын ала арнай бекітілген сақтау тәртібі (төмендетілген температура және қоршаған ауаның ылғалдылығы, белгілі жарықтандыру тәртібі);
      8) нормативтік құжаттар мемлекеттік стандарттар, санитарлық, малдәрігерлік-санитарлық және фито-санитарлық ережелер мен нормалар және тамақ өнімдері мен материалдардың, бұыймдардың сапасы мен қауіпсіздігіне, олардың сапасы мен қауіпсіздігін бақылауға, оларды дайындап шығару жағдайларына, сақтауға, тасымалдауға, сатылуға және пайдалануға, сапасыз қауіпті тамақ өнімдерін, материалдар мен бұйымдарды утилизациялауға не жоюға талап қоятын басқа да нормативтік құқықтық актілер;
      9) тамақ өнімдерін утилизациялау  тамақ өнімдерін жарамсыз, нормативтік құжаттардың талаптарына жауап бермейтін және адам өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға қауіп келтіретін заттардың қатарына қосу әрекеті және оларды жою.

      5. Тез бұзылатын тамақ өнімдеріне, сапасы мен адам денсаулығына қауіпсіздігін сақтап қалу үшін, тасымалдау және сақтау кезінде арнайы жағдайдың жасалуын, қатаң көрсетілген уақыт аралығында саудаға асырылуын талап ететін, оларды сақтамағанда сапасы өзгеріп, бұзылуға әкеп соғатын және тұтынушының денсаулығына зиян келтіретін тамақ өнімдері жатады. Оларға жататындар:
      1) консервіленбеген ет, құс және жұмыртқа өнімдері, сүт, балық және теңіз өнімдері;
      2) ұннан жасалған кремді-кондитер өнімдері және әрленгенде салмақтық үлесінің ылғалдылық мөлшері 13% көп өнімдер;
      3) сұйық май қосып жасалған кремдер;
      4) өнеркәсіп өндірісінде дайындалмаған сусындар;
      5) көкөністен дайындалған өнімдер (салаттар, гарнирлер);
      6) құрамында май бар өнімдер (майонез, маргарин);
      7) қоғамдық тамақтандыру жүйесінде дайындалатын барлық өнімдер мен тамақтар.

      6. Тез бұзылатын тамақ өнімдерінің барлық түрлері екі топқа бөлінеді:
      1) бірінші топқа  алу 5 0-С төмен емес және қосу 6 0-С жоғары емес температурада сақталғанда сақтау мерзімінің ұзақтығы 72 сағаттан көп емес уақытты құрайтын тамақ өнімдері жатады;
      2) екінші топ - алу 18 0-С және қосу 2 0-С дейінгі температурада сақталғанда, сақтау мерзімі 60 тәуліктен көп емес уақытты құрайтын тамақ өнімдері жатады. Тамақ өнімдерінің бұл тобына жаңа технологияда дайындалған, жетілдірілген режимді пайдаланумен жоғарғы температурада өңдеуден өтетін, микробқа қарсы белсенділік (консервант) қасиеттері бар тамақ қосымшаларын қосумен, өнімді бу газ өтпейтін қабықшаға салынып, ауасы сорылған үлдірге оралған өнімдер жатады.

      7. Тез бұзылатын өнімдердің белгіленген сақтау мерзімі (1-қосымша) технологиялық процесс аяқталған (суытылған) сәттен бастап есептеледі және бұл мезгілге өнімнің дайындаушы-ұйымдағы болған уақыты мен азық-түлік сауда орындарындағы қоғамдық тамақтандыру ұйымдарындағы тасымалдауға, сақтауға кеткен уақыттар кіреді.

      8. Тамақ өнімдерін дайындаушы өнімнің сапасы мен қауіпсіздігіне кепілдеме беруі қажет және тұтынушыға өніммен бірге төмендегілерді ұсыну керек:
      1) тамақ өнімдерінің, материалдар мен бұйымдардың сапасы мен қауіпсіздігінің куәлігі;
      2) осы ережеге сәйкес ұйымдағы (технологиялық процесс аяқталған сәттен бастап) өнімнің дайындалған мерзімі мен сағаты, сақтау температурасы мен сақтау мерзімінің аяқталуы көрсетілген тауар құжаттамасын.

2. Тез бұзылатын тамақ өнімдерінің өндірілуіне, тасымалдануына, сақталуына және сатылуына қойылатын талаптар

       9. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін өндіру, сақтау, тасымалдау және сату кездерінде қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптары орындалуы қажет.

      10. Қорап материалдары мен бос қораптар белгіленген тәртіппен қолдануға рұқсат етілуі тиіс.

      11. Қорапта тиісті белгілердің (затбелгі) болуы қажет.

      12. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін сақтау, тасымалдау және сату олардың сапасы мен қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз ететін белгіленген температуралық режим сақталған жағдайда ғана іске асырылады. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін суық көзі болмаса сақтау мен сатуға болмайды.

      13. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін сақтау үшін құрамы, ауданы мен жабдықтары қолданылып жүрген құрылыс нормалары мен ережелерінің талаптарына сәйкес, арнайы үй-жайларды (ғимараттарды) пайдаланылу керек.

      14. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін тасымалдау үшін, (изотермиялық кузовтары, салқындатылатын кузовтары, рефрижераторлары) бар арнайы белгіленген көлік құралдарын белгіленген тәртіп бойынша толтырылған санитарлық куәліктері болуы керек.

      15. Тез бұзылатын азық-түліктер жылы мезгілде арнайы көліктермен қосу 6 0-С жоғары емес температурада:
      1) салқындатқыш кузовы бар көліктермен алты сағаттан ұзақ емес;
      2) салқындатқышы жоқ температураны бір қалыпты ұстап тұратын изотермиялық автокөліктермен бір сағаттан ұзақ емес уақыт аралығында тасымалдануға тиіс.

      16. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін тасымалдау, сақтау және бөлшектеп сату кездерінде нормативтік құжаттардың талаптары орындалмауының себебінен сапасын жоғалтқан жағдайда, мұндай тамақ өнімдерін сатуға болмайды, сараптамалануға жіберіліп, қорытындысына сәйкес олар Қазақстан Республикасының заң негіздеріне  сәйкесутилизацияланады.

      Тез бұзылатын тамақ өнімдерін сақтау 
жағдайларына және сату мерзіміне қойылатын
санитарлық-гигиеналық талаптарға  
1 қосымша               

Температуралық режим және азық-түлікті
сақтаудың мерзімі

____________________________________________________________________
        тамақ өнімдердің           |Сағаттағы |        Сақталу
            атауы                  |  және    |      температурасы,
                                   |тәуліктегі|  Цельсий градусында
                                   | сақталу  |       
                                   | мерзімі  |
____________________________________________________________________
              1                         2                  3
____________________________________________________________________
Сиыр, қой, ешкі, түйе, жылғы, шошқа
етінен жартылай дайындалған өнімдер: 
Кесек еттер                           48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                  6-ға дейін
бөлшектеп оралған еттер               36 сағат  қосу 2-ден қосу
(0,25-тен 1 кг дейін)                            6-ға дейін 
ұнтақсыз үлестелген (кесінді, табиғи  36 сағат  қосу 2-ден қосу
бифштекс, лангет, антрекот, ромштекс,           6-ға дейін
ыстық пеште дайындалған сиыр, қой,
шошқа еті, эскалоп шницель және т.б.)
ұнтаққа аунатылған  үлестелген        24 сағат  қосу 2-ден қосу
(ромштекс, қой және шошқа етінен                6-ға дейін
жасалған табиғи котлета, шницель)
майда туралғандар (бефстроганов,      24 сағат  қосу 2-ден қосу
азу, қуырдақ, гуляш, бұқтыруға                  6-ға дейін
арналған сиыр еті, кәуапқа
арналған ет)
айрықша қуырма, ет жиынтығы           18 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
тағамдық сүйектер                     24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
салқындатылған ішек-қарын,            24 сағат  қосу 2-ден қосу
өкпе-бауыр                                      6-ға дейін
мұздатылған ішек-қарын,               30 тәулік алу 18-ден жоғары
өкпе-бауыр                                      емес
маринадталған кәуап (жартылай         24 сағат  қосу 2-ден қосу
дайындалған)                                    6-ға дейін
Шабылған еттен жартылай дайын.        12 сағат  қосу 2-ден қосу
далған өнімдер: шабылған табиғи                 6-ға дейін
шницель, шабылған табиғи котлет.
тер, шабылған бифштекс, мәскеулік,
киевтік, үйдегідей котлеттер,
люля-кебаб
Шабылған еттен жартылай дайындал.     30 тәулік алу 18-ден жоғары
ған өнімдер мұздатылған: шабылған               емес   
табиғи шницель, шабылған табиғи
котлеттер, шабылған бифштекс,
мәскеулік, киевтік, үйдегідей
котлеттер, люля-кебаб
араластырылған (ет-картоппен,         12 сағат  қосу 2-ден қосу
ет-өсімдік, ет-қырыққабат (капуста)             6-ға дейін
және т.б.)
ұлттық тағамдар: шұжық, қазы,         48 сағат  қосу 2-ден қосу
қарта, жал, жая, қабырға,                       6-ға дейін
қазақстандық әсіп
Ұлттық тағамдар: мұздатылған шұжық,   30 тәулік алу 18-ден жоғары
қазы, қарта, жал, жая, қабырға,                 емес 
қазақстандық әсіп 
Салқындатылған ет турамалары          12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Мұздатылған ет турамасы               10 тәулік алу 18-ден жоғары
                                                емес
Аралас турама: айрықша еттік          12 сағат  қосу 2-ден қосу
(сояның ақ уызы қосылған)                       6-ға дейін
Тұздалған ет турамасы                 3 сағат   қосу 2-ден жоғары
                                                емес
Мұздатылған тұшпара, манты,           48 сағат  минус 5-ден жоғары
                                                емес
равиоли, хинкали, голубцы             20 тәулік минус 10-нан жоғары
                                                емес
                                      30 тәулік минус 18-ден жоғары
                                                емес
Салқындатылған құс және қоян еті      48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Мұздатылған құс еті және қоян еті     20 тәулік минус 18-ден жоғары
                                                емес
Құс етінен жартылай дайындалған       48 сағат  қосу 2-ден қосу
өнімдер (аспаздық өңдеуге дайын.                6-ға дейін
далған ұша, сан еті, сүбесі, артқы
төртінші бөлігі, қуырлған балапан
және әуесқойлық, жілігі,
сирағы, төс) 
Ұйыма мен рагуге арналған сорпалық    48 сағат  қосу 2-ден қосу
жиынтықтар                                      6-ға дейін
Шабылған құс етінен жартылай дайын.   24 сағат  0-ден минус 5-ке
далған салқындатылған (кнели, киев,             дейін
айрықша, пожарский котлеттері)
Шабылған құс етінен жартылай дайын.   10 тәулік минус 12-ден жоғары
далған мұздатылған (кнели, киев,                емес
айрықша, пожарский котлеттері)
Ішек-қарын, өкпе-бауыр, осылардан     24 сағат  қосу 2-ден қосу
жартылай дайындалған тағамдар                   6-ға дейін
Асылған ет (салқын тағамдарға         12 сағат  қосу 2-ден қосу
арналып ірі туралған, бірінші және              6-ға дейін
екінші тағамдарға үлестендіріліп
туралған, желеге арналған)
Қуырылған ет, көміп пісірлген ет      24 сағат  қосу 2-ден қосу
(салқын тағамдарға ірі туралып,
қуырылған сиыр, жылқы, шошқа
еттері, ірі туралған, қуырылған
сиыр, жылқы, шошқа еттері, екінші
тағамдарға үлестіріліп туралған,
      желеге арналған) 
Бұқтырылған тықпаланған ет (екінші    12 сағат  қосу 2-ден қосу
тағамдарға үллестіріліп ірі                     6-ға дейін
туралған, желеге арналған)
Етті асылған ішек қарын өкпе          18 сағат  қосу 2-ден қосу
бауырлар (тіл, желін, жүрек,                    6-ға дейін
бүйрек, милар, бауыр, өкпе)
Қуырылған бауыр                       12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Шабылған еттен аспаздық өнімдер       6 сағат   қосу 2-ден қосу
қуырылған (котлеттер, бифштекстер,              6-ға дейін
биточкалар, шницельдер)
Еттен жасалған ұйымалар және          6 сағат   қосу 2-ден қосу
құйылған ет                                     6-ға дейін
Қапталған еттен жасалған паштеттер    6 сағат   қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Құстардың және қоянның асылған        18 сағат  қосу 2-ден қосу
ұшалары                                         6-ға дейін
Құстардың және қоянның көміп          48 сағат  0-ден қосу 2-ге
пісірілген ұшалары                              дейін
Құстардың және қоянның ысталып-       72 сағат  0-ден қосу 2-ге
көмілген, ысталып-пісірілген ұшалары            дейін
Құстардың және қоянның қуырылған еті  48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Үлестіріліп туралған және желеге      6 сағат   қосу 2-ден қосу
қосылатын асылған құс еті                       6-ға дейін
Құс етінен жасалған котлеттер         12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Пісірілген жұмыртқа                   24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін    
Пісірілген  шұжықтар: 
Жоғары сортты және сортсыз            72 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Бірінші және екінші сортты            48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Үшінші сортты                         24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Өсімдіктен алынған ас қоспаларымен    72 сағат  қосу 2-ден қосу
жасалған шұжықтар                               8-ге дейін
Жіңішке шұжықтар және сарделькалар    48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Полиамидті  қабықшаға оралған         10-нан 45 қосу 2-ден қосу
пісірілген шұжықтар, жіңішке шұжықтар, тәулікке 8-ге дейін
Сарделькалар                            дейін
Пісірілген және жартылай ысталған     8 тәулік  қосу 2-ден қосу
шұжық өнімдері, ауасы сорылған                  8-ге дейін
полимерлі пленкаға оралған шошқа,
сиыр, қой және жылқы еттерінің
кесілген тілімдері
Еттік нандар:                         48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Қабықшадағы пісірілген өнімдер        72 сағат  қосу 2-ден қосу
(жиынтүрлік ветчина, таңертеңгілік              6-ға дейін
асқа арналған ветчина, кабықшадағы
ветчина)
Қалыптағы шошқа, сиыр, жылқы еттері   96 сағат  қосу 2-ден қосу  
                                                6-ға дейін
Айрықша сиыр еті, жылқы етімен        96 сағат  қосу 2-ден қосу
қосылған жиынтүр, қой етімен қосылған           6-ға дейін
жиынтүр
Ішек-қарын, өкпе-бауыр қосылып        24 сағат  қосу 2-ден қосу
пісірілген шұжықтар, ақ уыздық және             6-ға дейін
ішек-қарын, өкпе-бауырлық сарделькалар 
Бауырдан жасалған шұжық               48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Өкпе-бауыр, ішек-қарыннан жасалған
шұжықтар:  
Жоғарғы және бірінші сортты           48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Екінші сортты                         24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Үшінші сортты                         12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Өсімдікті ішек-қарын, өкпе-бауырдан   12 сағат  қосу 2-ден қосу
жасалған шұжықтар (жарма қосылған)              6-ға дейін
Қан қосылып жасалған шұжықтар:       
бірінші және екінші сортты            24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
үшінші сортты                         12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Ысталған                              48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Құс етінен пісіріліп жасалған         48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
шұжықтар және жіңішке шұжықтар
Қабықшадағы зельцтер, сальтисон
ұйымалар 
жоғарғы сортты                        48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
бірінші және екінші сортты            24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
үшінші сортты                         12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Үшінші сортты қарыннан жасалған орама 12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Ішек-қарын, өкпе-бауырдан жасалған    24 сағат  қосу 2-ден қосу
орама және престелген жиынтүр                   6-ға дейін
Ішек-қарын, өкпе-бауырдан жасалған    48 сағат  қосу 2-ден қосу
ветчиналық өнімдер                              6-ға дейін
Ысталған, пісіріліп-ысталған шұжықтар 72 сағат  қосу 15-тен жоғары
                                                емес
Ысталған, пісіріліп-ысталған шұжықтар 10 тәулік қосу 12-ден жоғары
                                                емес
Ысталған, жылқы етінен жасалған,      10 тәулік қосу 12-ден жоғары
ұлттық тағамдар                                 емес
Ысталған, жылқы етінен жасалған,      15 тәулік қосу 6-дан жоғары
ұлттық тағамдар                                 емес
Салқындатылған балықтың барлық
Түрлері                               48 сағат  0-ден алу 2-ге дейін
Мұздатылған және глазурленген балық   24 сағат  0-ден алу 8-ге дейін
пен балық өнімдері  
Мұздатылмаған арнайы өңдетілген балық 24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Кепкен нанға аунатылған               12 сағат  қосу 2-ден қосу
үлестірмеленген балық                           6-ға дейін
Шашлыктар және қуырма                 24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Котлеттер, биточкалар, турама,        12 сағат  қосу 2-ден қосу
зразалар                                        6-ға дейін
Мұздатылған котлеттер, голубцылар     72 сағат  қосу 4-тен қосу
және турамалар                                  6-ға дейін
Мұздатылған балық тұшпарасы           48 сағат  алу 6-дан алу 4-ке
                                                дейін
Мұхит және суайдындарында өндірілген,
суықтай ысталған балықтар (балық
өнімдері) 
бөлінбеген, ішек-қарыннан тазалан.    40 тәулік алу 8-ден алу 2-ге
ған, басы алынған және ауасы                    дейін
сорылмаған бір-бірден бөлшектеп
салынған жон ет кесегі
Ауасы сорылған үлдір пакетке          3 ай      алу 8
салынған жон ет кесегі, бүйір еті,
сүйекті, сүйексіз сүбе еті  
Ауасы сорылған үлдір пакеттерде       20 тәулік 0-ден алу 4-ке дейін
бөлшектеп салынған кесектер мен       30 тәулік алу 8-ден алу 4-ке
бөлшегі                                         дейін
Ауасы сорылмаған үлдір пакеттерде     10 тәулік 0-ден алу 4-ке дейін
бөлшектеп салынған кесектер мен       20 тәулік алу 8-ден алу 4-ке
бөлшегі                                         дейін
                                      72 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Ыстықта ысталған балық                72 сағат  қосу 2-ден алу 2-ге
                                                дейін
Қуырылған барлық түрдегі балықтар     36 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Көміп пісірудің барлық түріне         48 сағат  қосу 2-ден қосу
келетін балық                                   6-ға дейін
Қайнатып пісірудің барлық түріне      24 сағат  қосу 2-ден қосу
келетін балық                                   6-ға дейін
Турамаланған балық                    24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Тұзды балықтан шабылып жасалған       24 сағат  қосу 2-ден қосу
өнімдер (майшабақ, скумбрия, сардина)           6-ға дейін
Қуырудың барлық түріне келетін        12 сағат  қосу 2-ден қосу
балықтан жасалған котлеттер                     6-ға дейін
Етдомбай, қызан тұздығында дайындал.  48 сағат  қосу 2-ден қосу
ған балық тефтели                                   6-ға дейін
Барлық түрдегі балықтар және ыстыққа  48 сағат  қосу 2-ден қосу
ысталған орама                                  6-ға дейін
Пісірілген балық шұжығы               48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Пісірілген шаян және асшаян           12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Таңқышаян таяқшасы                    48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Қаймақ тұздығында көкөністермен       24 сағат  қосу 2-ден қосу
бірге дайындалған кальмар,                      6-ға дейін
ұрылып-езілген кальмар,
кальмардан жасалған котлеттер
Маринадта дайындалған кальмар         48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
"Мұхит" ақуыз пастасы дайындалатын    24 сағат  қосу 2-ден қосу
өнеркәсіп өндірісінің аспаздық                  6-ға дейін
өнімдері
Балық майы және барлық түрдегі        24 сағат  қосу 2-ден қосу
уылдырық                                        6-ға дейін
Құйылған балық                        24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                2-ге дейін
Тұтыну полимерлі ыдысындағы пасталар  24 сағат
Мұздатылмаған, тұтыну ыдысындағы
екінші балық тағамы                   12 сағат
Мұздатылғандар                        72 сағат  алу 4-тен алу
                                                6-ға дейін
Мұздатылған ақуыз "Мұхит" пастасы     72 сағат  алу 1-ден алу 3-ке
                                                дейін
Пастерленген сүт және кілегей         36 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Ашыған сүт өнімдері                   36 сағат
Ашыған, құрамында желе бар            72 сағат  0-ден қосу 8-ге
                                                дейін
"Нәзік" өнімі 
"Нежность" ацидофильді пастасы        36 сағат  0-ден қосу 8-ге
                                                дейін
"Сластена" десерті                    36 сағат  15-тен кем емес
Сірнеден дайындалған сусын (сүтті     24 сағат  қосу 2-ден қосу
квас, қызан тұздығымен бірге сірне              8-ге дейін
сусыны)
Жаңа дайындалған майсу және одан      36 сағат  қосу 2-ден қосу
жасалған сусын                                  8-ге дейін
Табиғи қымыз, сиыр сүтінен            48 сағат  қосу 2-ден қосу
жасалған қымыз                                  8-ге дейін
Шұбат                                 72 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Майлылығы 20, 25, 30% қаймақ          72 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Майлылығы 15% төмен қаймақ            36 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Майлы және емдәмдік сүзбе             36 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Майсыз сүзбе                          24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                8-ге дейін
Сүзбеден жартылай дайындалған         24 сағат  қосу 2-ден қосу
фабрикаттар, сірнеқұймақ,                       8-ге дейін
сірнеқұймаққа арналған қамыр, 
бос вареникке арналған қамыр,
мейізді сүзбені пісіруге арналған
жартылай дайындалған  фабрикаттар 
Сүзбеден жасалған варениктер          24 сағат  алу 5-тен жоғары
                                                емес
Сірнеқұймақ-сүзбеден жасалған         36 сағат  қосу 0-ден қосу
тамақтар оның ішінде глазурленген               2-ге дейін
сірнеқұймақтар
Глазурленген сүзбеден жасалған        24 сағат  2-ден қосу 6-ға
сірнеқаймақ                                     дейін
Сүзбеден жасалған пісірме және пудинг 48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Сүзбеден жасалған тағамдар            24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Мейіз қосылған сүзбеден жасалған      36 сағат  0-ден  қосу 2-ге
майлы және жартылай майлы зразалар              дейін
Полимерлі материалдан жасалған
қораптағы кілегейлі ірімшік:  
тәтті және жеміс-жидектік             48 сағат  0-ден қосу 2-ге
                                                дейін
ащы, кеңестік, рокфорлы түрлері       72 сағат  0-ден қосу 2-ге   
                                                дейін
Жұмсақ ірімшік және жетілдірілмеген
тұздықтама                            48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Ірімшіктік май                        48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Оралған сары май                      10 тәулік 0-ден қосу 2-ге
                                                дейін
Балалар тамағына арналған азық-түлік            0-ден қосу 2-ге
                                                дейін
Шыны құтыға құйылған балалар айраны,  24 сағат  қосу 2-ден қосу
балаларға арналған сүзбе, шыны                  6-ға дейін
құтыдағы ацидофилді "Малютка" қоспасы
Пакеттегі бала айраны, пакеттегі      36 сағат  қосу 2-ден қосу
ацидофилді "Малютка" қоспасы                    6-ға дейін
Балалар сүт кухнясының өнімдері-сүт,  24 сағат  қосу 2-ден қосу
клегейлер, кашалар (айран, сүзбе,               6-ға дейін
балдырған)
Жаңа технология бойынша дайындалаған 
сүт және сүт өнімдері 
Стерилді гомогенделген сүт            21 сағат  2-ден қосу 6-ға
және кілегей                                    дейін
Тұмшаланған ыдысқа құйылған           5 тәулік  2-ден қосу 6-ға
пастерленген сүт                                дейін
Шоколадты пастерленген сүт            5 тәулік  2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
"Ерекше" айраны, 1% "Классикалық"     тәулік    2-ден қосу 6-ға
биоайран, айран                                 дейін
"Бифидок" айран, майлы айран          7 тәулік  2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Ішетін йогурт                         14 тәулік 2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Биойогурт                             21 тәулік 2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
15%, 20%, 36%-ды үй қаймағы           7 тәулік  2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
10% "Асхана" қаймағы, жеңсіктік       15 тәулік 2-ден қосу 6-ға
(деликатесная)                                  дейін
Сүзбе жеңсігі                         14 тәулік 2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Ірімшікті езбе                        14 тәулік 2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Жұмсақ ірімшік                        14 тәулік 0-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Тұзсүзбе                              21 күн    2-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Асхана ірімшігі: ауасы сорылған       10 тәулік 0-ден қосу 6-ға
                                                дейін
қорапқа өлшеп буылған                 20 тәулік 2-ден қосу 4-ке
                                                дейін
Сулугуни ірімшігі: ауасы сорылған     5 тәулік  0-ден қосу 4-ке
                                                дейін
қорапқа өлшеп буылған                 20 тәулік 0-ден қосу 4-ке
                                                дейін
Қосымшалары қосылған және қосылмаған  36 сағат  қосу 8-ден жоғары
                                                емес
глазурленген ірімшікті сүзбе          30 тәулік алу 18-ден жоғары
                                                емес
Соя атбас бұршағын пайдалана отырып,
өңделген өнімдер 
Акар (соя атбас бұршағының жұмсақ     30 тәулік алу 18
ортасы)
Көкөністер, котлеттер, биточкалар,    30 тәулік алу 18
фрикаделькалар қосылған акарадан
жасалған жартылай дайындалған
фабрикаттар
Тофу сүзбесі, тәтті және тұздалған    7 тәулік  0-ден қосу 6-ға
ірімшіктер                                      дейін
Соя сүті, сүтті соя сусыны            36 сағат  0-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Соя айраны және йогурты               72 сағат  0-ден қосу 6-ға
                                                дейін
Соялы "Картоп" пирожныйы              72 сағат  0-ден қосу 2-ге
                                                дейін
Көкөністің жартылай фабрикаттары:  
Шикі тазартылған сульфиттелген
картоп                                48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Жаңа піскен қорғалған ақ қауданды     12 сағат  қосу 2-ден қосу
қырыққабат                                      6-ға дейін
Тазартылған сәбіз, қызылша,           24 сағат  қосу 2-ден қосу
басты пияз                                      6-ға дейін
Тазартылған көк (ақжелкек,            6 сағат   қосу 2-ден қосу
балдыркөк, аскөк, эстрагон,                     6-ға дейін
ботташық, кинза, насыбайгүл,
пияздың сабағы, рихан)   
Көктің түбірі                         12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Жылы өңдеуден өткен жартылай
фабрикаттар  
Қырыққабаттан, сәбізден,              12 сағат  қосу 2-ден қосу
көкөністен, картоп пен еттен                    6-ға дейін
жасалған пісірме
Қырыққабаттан, сәбізден, қызылшадан,  12 сағат  қосу 2-ден қосу
картоптан жасалған биточка мен                  6-ға дейін
котлеттер
Қырыққабаттан жасалған шницель        12 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Пірестелген пияз, сәбіз               24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Қаныққан тұздықтар:
Негізгі қызыл және томатты,           72 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
негізгі ақ, қаймақтың түрлері         48 сағат
Голубцы-жартылай дайындалған          12 сағат  қосу 2-ден қосу
фабрикаттар (етпен және күрішпен,               6-ға дейін
балықпен және күрішпен, сүзбемен
және күрішпен, шикі сөкпен және
қыртыс майымен бірге дайындалған
көкөністер)
Ашытылған қырыққабаттан жасалған      24 сағат  қосу 2-ден қосу
салат                                           6-ға дейін
Тазартылмаған қайнатылған көкөністер  6 сағат   қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Тазартылған қайнатылған көкөністер:
Картоп                                18 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Қызылша, сәбіз                        24 сағат
Тазартылып, қайнатылған кесілмеген    12 сағат  қосу 2-ден қосу
көкөністер                                      6-ға дейін
Араластырылмаған күйдегі барлық       6 сағат   қосу 2-ден қосу
түрдегі салаттар, винегреттер                   6-ға дейін
Көкөністен жасалған, көп компонентті  3 сағат   қосу 2-ден қосу
араластырылған суық тамақтар                    6-ға дейін
Шығыс салаттары                       6 сағат   қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Ұннан жасалған жартылай дайындалған   9 сағат   қосу 2-ден қосу
фабрикаттар                                     6-ға дейін
Ашытылған және қайнақты қамыр         72 сағат  алу 10-нан төмен
                                                емес
Ашымаған қамыр                        24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
                                      72 сағат  алу 10-нан төмен
                                                емес
Үгілме қамыр                          36 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Құймақ дайындамасы                    24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
пайдалануға дайын, сүзбе, ірімшік,    24 сағат  0-дан алу 5-ке дейін
жеміс-жидек турамасымен бірге ет
қосылған құймақ 
сүзбе және ет қосылған құймақтар      6 сағат   қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
                                      72 сағат  қосу 5-тен төмен
                                                емес
Аспаздық өнімдер: 
ірімшікті таяқшалар                   48 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін

жартылай ашылған, ашытылып ірімшік.   12 сағат  қосу 15-тен жоғары
пен, павидломен және жеміс-жидектен             емес
жасалған салмалы ватрушкалар,
сочниктер, пирогтар
қуырылған, чебуректер, беляштар,       6 сағат  қосу 15-тен жоғары
самса, пісірілген (етпен, жұмыртқа.             емес
мен, сүзбе, қырқабатты, өкпе-бауыр,
ішек-қарын және тағы басқа да
салмалармен) кулебяктер, расстегайлар
бауырсақтар, томпақ бауырсақтар       16 сағат  қосу 20-тан жоғары
                                                емес
                                      24 сағат  0-ден алу 5-ке дейін
Жарма өнімдері: 
тары және жарма қосқан биточкалар,    18 сағат  қосу 2-ден қосу
котлеттер                                       6-ға дейін
Аспаздық  өнімдер                               қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
жармалық, күріштік, күріштік          12 сағат  қосу 2-ден қосу
сүзбемен жасалған пісірме                       6-ға дейін
сүттен, күріштен жасалған пудинг      24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Сүзбе қосылған жарма                  24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Торттар және пирожныйлар:     
кремсіз әрленген, ақ уызды            36 сағат  қосу 2-ден қосу
көпіртілген кремммен немесе жеміс-              6-ға дейін
жидекпен әрленген
кілегейлі кремдермен                  36 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
қайнатқан кремнен, көпіртілген        6 сағат   0-ден  қосу 2-ге
кілегейден жасалған крем                        дейін
Салмасы бар бисквитті орамалар: 
кілегейлі креммен                     36 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
сүзбелі, жеміс-жидекті                24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Желелер, самбуктер, мусстар           24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Кілегейлі және сүзбелі - жеміс-       24 сағат  қосу 2-ден қосу
жидекті кремдер                                 6-ға дейін
Көпіртілген кілегей                   6 сағат   қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Сүзбе торты                           24 сағат  қосу 2-ден қосу
                                                6-ға дейін
Сусындар: 
өнеркәсіпте өндірілген пастерленбеген 48 сағат  қосу 2-ден қосу
наннан жасалған квас                            6-ға дейін
қоғамдық тамақтандыру мекемелерінде   48 сағат  қосу 2-ден қосу
өндірілетін алкогольсіз сусындар                6-ға дейін
ашытылған бидай және жарма негізінде  48 сағат  қосу 2-ден қосу
жасалған ұлттық сусындар                        6-ға дейін ____________________________________________________________________

Об утверждении санитарных правил и норм "Санитарно-гигиенические требования к условиям хранения и срокам реализации скоропортящихся пищевых продуктов"

Приказ Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан от 1 августа 2002 года № 32. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 сентября 2002 года № 1989. Утратил силу приказом Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан от 10 сентября 2013 года № 223

      Сноска. Утратил силу приказом Главного государственного санитарного врача РК от 10.09.2013 № 223.

      В соответствии со статьей 11 Закона Республики Казахстан 
"О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", приказываю: см. K090193

      1. Утвердить прилагаемые санитарные правила и нормы от 1 августа 2002 года N 4.01.060.02 "Санитарно-гигиенические требования к условиям хранения и срокам реализации скоропортящихся пищевых продуктов".

      2. Настоящий приказ вводится в действие после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан, по
истечении десяти календарных дней со дня их первого официального опубликования.         

     Главный государственный
     санитарный врач
     Республики Казахстан

     Согласовано                               Утверждены
    И.о Министра                            Приказом Главного
экономики и торговли                 государственного санитарного
Республики Казахстан                  врача Республики Казахстан
от 27 августа 2002 года                от 1 августа 2002 года N 32

Санитарные правила и нормы
"Санитарно-гигиенические требования к условиям
хранения и срокам реализации скоропортящихся
пищевых продуктов"
 
1. Общие положения

      1. Настоящие санитарные правила и нормы (далее - санитарные правила) устанавливают санитарно-гигиенические требования к условиям хранения и транспортировки при производстве и реализации скоропортящихся пищевых продуктов.
      2. Настоящие санитарные правила предназначены для юридических и физических лиц независимо от форм собственности (далее - организаций), деятельность которых связана с осуществлением производства и оборота скоропортящихся пищевых продуктов, материалов и изделий, предназначенных для контакта с пищевыми продуктами.
      3. Ответственность за выполнение настоящих санитарных правил возлагается на руководителей организаций, производящих, транспортирующих и реализующих скоропортящиеся продукты питания.
      4. В настоящих санитарных правилах использованы следующие термины и определения:
      1) скоропортящиеся пищевые продукты - пищевые продукты, требующие специальных условий транспортировки, хранения и реализации в строго регламентируемые сроки;
      2) качество пищевой продукции - совокупность характеристик, которые обуславливают потребительские свойства пищевой продукции и обеспечивают ее безопасность для человека;
      3) оборот пищевых продуктов, материалов и изделий - купля-продажа (в том числе экспорт и импорт) и иные способы передачи пищевых продуктов, материалов и изделий (далее - реализация), их хранение и перевозка;
      4) срок хранения и реализации - период, в течение которого пищевой продукт при соблюдении установленных условий хранения сохраняет все свои свойства, указанные в нормативной документации или договоре купли-продажи;
      5) срок годности - период времени, по истечении которого пищевой продукт считается не пригодным для использования по назначению;
      6) удостоверение качества и безопасности пищевых продуктов, материалов и изделий - документ, которым изготовитель (поставщик) пищевых продуктов удостоверяет соответствие качества и безопасности партии пищевых продуктов требованиям нормативных, технических документов;
      7) условия хранения - заранее установленный специальный порядок хранения (пониженная температура и влажность окружающего воздуха, определенный световой режим);
      8) нормативные документы - государственные стандарты, санитарные, ветеринарно-санитарные и фитосанитарные правила и нормы и другие нормативные правовые акты, устанавливающие требования к качеству и безопасности пищевых продуктов, материалов и изделий, контролю за их качеством и безопасностью, к условиям их изготовления, хранения, перевозки, реализации и использования, утилизации или уничтожения некачественных, опасных пищевых продуктов, материалов и изделий;
      9) утилизация пищевых продуктов - процедура отнесения пищевых продуктов к непригодным, не отвечающим требованиям нормативных документов и представляющим угрозу для жизни и здоровья людей, а также окружающей среды, и их уничтожение.
      5. К скоропортящимся пищевым продуктам относятся пищевые продукты, требующие для сохранения качества и безопасности для здоровья человека специальных температурных режимов, без обеспечения которых они подвергаются необратимым качественным изменениям, порче и могут нанести вред здоровью потребителя. К ним относятся:
      1) неконсервированные мясные, птице- и яйцепродукты, морепродукты, молочные и рыбные продукты;
      2) мучные кремово-кондитерские изделия и изделия с отделками с массовой долей влаги более 13%;
      3) кремы на растительных маслах;
      4) напитки непромышленного производства;
      5) продукты переработки овощей (салаты, гарниры);
      6) жиросодержащие продукты (майонезы, маргарины);
      7) все продукты и блюда, изготовленные в сети общественного питания.
      6. Все виды скоропортящейся пищевой продукции подразделяются на две группы:
      1) первая группа - пищевые продукты, максимальный срок хранения которых составляет не более 72 часов при температуре не ниже минус 5оС и не выше плюс 6оС;
      2) вторая группа - пищевые продукты, срок хранения которых составляет не более 60 суток при температуре от минус 18оС до плюс 2оС. К этой группе пищевых продуктов относятся продукты, изготовленные по новым технологиям, с использованием усовершенствованных режимов высокотемпературной обработки, с применением пищевых добавок, обладающих антимикробной активностью (консерванты), при упаковке продукции в пленки под вакуумом в паро-газонепроницаемые оболочки.
      7. Установленные сроки хранения скоропортящейся продукции (приложение 1) исчисляются с момента окончания технологического процесса (охлаждение) и включают в себя время пребывания продукции в организации-изготовителе, транспортировки и хранения в организациях продовольственной торговли и общественного питания.
      8. Изготовитель пищевой продукции должен гарантировать
качество и безопасность продукции и предоставлять потребителю вместе с продукцией:
      1) удостоверение качества и безопасности пищевых продуктов, материалов и изделий;
      2) накладную с указанием даты и часа выработки продукции в организации (с момента окончания технологического процесса),
температуры хранения и окончания срока хранения (дата, час) в соответствии с настоящими санитарными правилами.     

2. Требования к производству, транспортировке,
хранению и реализации скоропортящихся пищевых продуктов

      9. При осуществлении производства, хранения, транспортировки и реализации скоропортящихся пищевых продуктов должны соблюдаться
требования действующих нормативных документов.
      10. Упаковочные материалы и тара должны быть разрешены к применению в установленном порядке.
      11. Упаковка должна содержать соответствующий маркировочный знак (этикетка).
      12. Хранение, перевозка и реализация скоропортящихся пищевых продуктов должны осуществляться в условиях установленных температурных режимов, обеспечивающих сохранность их качества и безопасности. Хранение и реализация скоропортящихся пищевых продуктов при отсутствии холода не допускается.
      13. Для хранения скоропортящихся пищевых продуктов должны использоваться специальные помещения (сооружения), состав, площади и оборудование которых должны соответствовать требованиям действующих строительных норм и правил.
      14. Для перевозки скоропортящихся пищевых продуктов должны использоваться специально предназначенные транспортные средства (изотермические кузова без холода, охлаждаемые кузова, рефрижератор), имеющие оформленные в установленном порядке санитарные паспорта.
      15. В теплое время года транспортировка производится при температуре не выше плюс 6оС:
      1) не более шести часов в специальном транспорте с охлаждаемыми кузовами;
      2) не более одного часа в изотермических кузовах без холода.
      16. В случае, если при транспортировке, хранении и розничной продаже (реализации) пищевых продуктов допущены отступления от требований действующих нормативных документов, приведшие к утрате качества и безопасности их, то такие пищевые продукты реализации не подлежат, направляются на экспертизу и в соответствии с ее результатами они утилизируются в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.

        Приложение 1         
к санитарным правилам и нормам 
"Гигиенические требования    
к условиям хранения и срокам  
реализации скоропортящихся   
продуктов"          

Температурный режим
и сроки хранения продуктов

    |     Название продукции      | срок хранения  | Температура хранения,
    |                             | в часах (далее-| градусов Цельсия
    |                             | ч.) и сутках   |
---------------------------------------------------------------------------
    |             1               |       2        |         3
---------------------------------------------------------------------------
     Полуфабрикаты из говядины,
     свинины, баранины, козлятины,
     конины и верблюжатины:
 
     крупнокусковые                     48 ч         от плюс 2 до плюс 6 
     мясо фасованное
     (от 0,25 до 1 кг)                  36 ч         от плюс 2 до плюс 6

     порционные без панировки
     (вырезка, бифштекс натуральный,
     лангет, антрекот, ромштекс,
     говядина, баранина, свинина
     духовая, эскалоп, шницель)         36 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
     порционные в панировке
     (ромштекс, котлета натуральная
     из баранины и свинины, шницель)    24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
           мелкокусковые (бефстроганов,
     азу, поджарка, гуляш, говядина
     для тушения, мясо для шашлыка)     24 ч         от плюс 2 до плюс 6

     жаркое особое, мясное ассорти      18 ч         от плюс 2 до плюс 6  

     кости пищевые                      24 ч         от плюс 2 до плюс 6

     субпродукты охлажденные            24 ч         от плюс 2 до плюс 6

     субпродукты замороженные           30 суток     не выше минус 18     

     шашлык маринованный
     (полуфабрикат)                     24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Полуфабрикаты мясные рубленые:
     шницель натуральный рубленый,
     котлеты натуральные рубленые,
     бифштекс рубленый, котлеты
     московские, домашние, киевские,
     люля-кебаб                         12 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Полуфабрикаты мясные рубленые:
     шницель натуральный рубленый,
     котлеты натуральные рубленые,
     бифштекс рубленый, котлеты
     московские, домашние, киевские,
     люля-кебаб замороженные            30 суток      не выше минус 18   

     комбинированные (котлеты
     мясокартофельные,
     мясорастительные,
     мясокапустные и др.)               12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
     Национальные изделия:
     чужук, казы, карта, жал,
     жая, кабырга, асып
     казахстанский                      48 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Национальные изделия:
     чужук, казы, карта, кабырга,
     асып казахстанский
     замороженные                       30 суток      не выше минус 18
 
          Фарши мясные охлажденные           12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Фарши мясные замороженные          10 суток      не выше минус 18
 
          Фарш комбинированный:
     мясной особый
     (с добавлением соевого белка)      12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Фарш мясной заправленный           3 ч           не выше плюс 2
 
          Пельмени, манты, равиоли,          48 ч          не выше минус 5
     хинкали, фрикадельки, голубцы      20 суток      не выше минус 10
     замороженные                       30 суток      не выше минус 18
     Мясо птицы и кроликов
     охлажденное                        48 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Мясо птицы и кроликов
     замороженное                       20 суток      не выше минус 18
 
          Полуфабрикаты из мяса
     птицы (тушка, подготовленная
     к кулинарной обработке,
     окорочек, филе, четвертина
     задняя, цыплята-табака и
     любительские, бедро, голень,
     грудинка)                          48 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Наборы суповые, для студня
     и рагу                             48 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Полуфабрикаты рубленные
     из мяса птицы (котлеты пожарские,
     кнели, котлеты по-киевски,
     котлеты особые)                    24 ч          от 0 до минус 5
 
          Полуфабрикаты рубленные
     из мяса птицы (котлеты пожарские,
     кнели, котлеты по-киевски,
     котлеты особые)                    10 суток      не выше минус 12
     Субпродукты,
     полуфабрикаты из них               24 ч          от плюс 2 до плюс 6
     Мясо отварное
     (крупным куском для
     холодных блюд, нарезанное
     на порции для первых
     и вторых блюд, в желе)             12 ч          от плюс 2 до плюс 6

     Мясо жареное, запеченное
     (говядина, свинина, конина
     жаренные крупным куском для
     холодных блюд, говядина,
     свинина, конина жаренные
     крупным куском, нарезанные
     на порции для вторых блюд,
     в желе)                            24 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
            Мясо шпигованное тушеное
     (крупным куском нарезанное
     на порции для вторых блюд,
     в желе)                            12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Субпродукты мясные отварные
     (язык, вымя, сердце, почки,
     мозги, печень, легкое)             18 ч          от плюс 2 до плюс 6
     Печень жареная                     12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Кулинарные изделия из
     рубленного мяса жареные
     (котлеты, бифштексы, биточки,
     шницели)                           6 ч           от плюс 2 до плюс 6

     Студни мясные и мясо заливное      6 ч           от плюс 2 до плюс 6
 
       Паштеты мясные, упакованные        6 ч           от плюс 2 до плюс 6
 
          Тушки птицы и кролика вареные      18 ч          от плюс 2 до плюс 4
 
          Тушки птицы и кролика запеченные   48 ч          от 0 до плюс 2
     Тушки птицы и кролика
     копчено-запеченные, копчено-
     вареные                            72 ч          от 0 до плюс 2
     Мясо птицы и кроликов жареное      48 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Птица вареная, нарезанная
     на порции и в желе                 6 ч           от плюс 2 до плюс 6
 
          Котлеты из мяса птицы              12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Яйца вареные                       24 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Колбасы вареные:
     высшего сорта и безсортовые        72 ч          от плюс 2 до плюс 8 
     первого и второго сортов           48 ч          от плюс 2 до плюс 8 
     третьего сорта                     24 ч          от плюс 2 до плюс 8
     Колбасы вареные с пищевыми
     добавками растительного
     происхождения                      72 ч          от плюс 2 до плюс 8
 
          Сосиски и сардельки                48 ч          от плюс 2 до плюс 8
 
          Колбасы вареные, сосиски,
     сардельки, упакованные
     в полиамидные оболочки        от 10 до 45 суток  от плюс 2 до плюс 8
 
          Колбасные изделия, вареные
     и полукопченные, продукты
     из свинины, говядины и баранины,
     конины, нарезанные ломтиками
     и упакованные в полимерную
     пленку под вакуумом                8 суток       от плюс 2 до плюс 8
 
          Хлеба мясные:                      48 ч          от плюс 2 до плюс 8
 
          Вареные изделия в оболочке
     (ветчина ассорти, ветчина
     для завтрака, ветчина в оболочке)  72 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Мясо свинины, конины, говядины
     в форме                            96 ч          от плюс 2 до плюс 6
     Говядина особая, ассорти
     с кониной, ассорти с бараниной     96 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Колбасы вареные с добавлением
     субпродуктов, сардельки белковые
     и субпродуктовые                   24 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Колбаса печеночная                 48 ч          от плюс 2 до плюс 8
 
          Колбасы ливерные:
     высшего и первого сортов           48 ч          от плюс 2 до плюс 6
     второго сорта                      24 ч          от плюс 2 до плюс 6 
     третьего сорта                     12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Колбаса ливерная растительная
     (с добавлением крупы)              12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Колбасы кровяные:
     первого и второго сортов           24 ч          от плюс 2 до плюс 6 
     третьего сорта                     12 ч          от плюс 2 до плюс 6 
     копченая                           48 ч          от плюс 2 до плюс 6 
 
          Колбасы вареные,
     сосиски из мяса птицы              48 ч          от плюс 2 до плюс 6 
     Зельцы, сальтисон, студень
     в оболочке высшего сорта           48 ч          от плюс 2 до плюс 6 
     первого и второго сортов           24 ч          от плюс 2 до плюс 6 
     третьего сорта                     12 ч          от плюс 2 до плюс 6
     Рулет из рубца третьего сорта      12 ч          от плюс 2 до плюс 6 
 
          Рулет субпродуктовый и
     ассорти прессованное               24 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Ветчинный продукт
     субпродуктовый                     48 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Колбасы копченые,
     варено-копченые                    72 ч          не выше плюс 15
 
          Колбасы копченые,
     варено-копченые                    10 суток      не выше минус 12
 
          Конские национальные
     изделия копченые                   10 суток      не выше плюс 12
 
          Конские национальные
     изделия копченые                   15 суток      не выше плюс 6
     Рыба всех наименований
     охлажденная                        48 ч          от 0 до минус 2
     Рыба и рыбные товары всех
     наименований мороженые и
     глазированные                      24 ч          от 0 до минус 8
     Рыба специальной разделки
     незамороженная                     24 ч          от минус 2 до плюс 2
 
          Рыба порционированная
     в сухарях                          12 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Шашлыки и поджарка                 24 ч          от минус 2 до плюс 2
 
          Котлеты, биточки, фарш,
     зразы                              12 ч          от минус 2 до плюс 2
 
          Котлеты, голубцы и фарш
     замороженные                       72 ч         от минус 4 до минус 6
 
          Пельмени рыбные замороженные       48 ч         от минус 6 до минус 4
 
          Рыба холодного копчения
     внутренних водоемов и
     океанического промысла    
     (балычные изделия):
     неразделанная, потрошенная,
     обезглавленная и спинки-куски,
     фасованные поштучно без вакуума    40 суток     от минус 8 до минус 2
     спинки-куски, боковинки,
     филе куска, и теши, фасованные
     в пленочные пакеты под вакуумом    3 месяца     минус 8    
     кусочки и ломтики, фасованные      20 суток     от 0 до минус 4
     в пленочные пакеты под ваккумом    30 суток     от минус 8 до минус 4
     кусочки и ломтики, фасованные      10 суток     от 0 до минус 4
     в пленочные пакеты без вакуума     20 суток     от минус 8 до минус 4
                                        72 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Рыба горячего копчения             72 ч         от плюс 2 до минус 2
     Рыба всех наименований жареная     36 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Рыба всех наименований печеная     48 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Рыба всех наименований отварная    24 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Рыба фаршированная                 24 ч         от плюс 2 до плюс 6 
 
     Изделия рубленые из соленой рыбы
     (сельди, скумбрии, сардины)        24 ч         от плюс 2 до плюс 6

     Котлеты из рыбы всех наименований
     жареные                            12 ч         от плюс 2 до плюс 6

     Фрикадельки, тефтели рыбные
     с соусом томатным                  48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Рыба всех наименований
     и рулеты горячего копчения         48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Колбасы рыбные вареные             48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Раки и креветки вареные            12 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Крабовые палочки                   48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Кальмар с овощами
     в сметанном соусе,
     отбивные из кальмара,
     котлеты из кальмара                24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          кальмар в маринаде                 48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Кулинарные изделия
     промышленного производства
     из белковой пасты "Океан"          24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Масла рыбные и икорные всех
     наименований                       24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Рыба заливная                      24 ч         от минус 2 до плюс 2
 
          Пасты рыбные в полимерной
     потребительской таре               24 ч
     Вторые рыбные блюда
     в потребительской таре:
     без замораживания                  12 ч
     замороженные                       72 ч         от минус 4 до минус 6
 
          Паста белковая мороженная "Океан"  72 ч         от минус 1 до минус 3
     Молоко и сливки пастеризованные    36 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Кисломолочные продукты             36 ч      
     Кисломолочный желированный
     продукт "Назик"                    72 ч         от 0 до плюс 8
     Паста ацидофильная "Нежность"      36 ч         от 0 до плюс 8
     Десерт "Сластена"                  36 ч         не более 15
     Напитки из сыворотки
     (квас молочный, сывороточный
     напиток с томатным соком)          24 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Пахта свежая и напитки из нее      36 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Кумыс натуральный, кумыс
     из коровьего молока                48 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Шубат                              72 ч         от плюс 2 до плюс 8
     Сметана 20, 25, 30% жирности       72 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Сметана 15% и ниже                 36 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Творог жирный и диетический        36 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Творог обезжиренный                24 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Творожные полуфабрикаты,
     сырники, тесто для сырников,
     тесто для вареников ленивых,
     полуфабрикат для запеканки
     творожной с изюмом                 24 ч         от плюс 2 до плюс 8
 
          Вареники с творогом                24 ч         не выше минус 5
 
          Сырково-творожные изделия,
     в том числе сырки глазурованные    36 ч         от 0 до плюс 2
     Сырки творожные глазурованные      24 ч         от 2 до плюс 6

     Запеканка и пудинг из творога      48 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Изделия творожные кулинарные       24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Зразы творожные с изюмом жирные
     и полужирные                       36 ч         от 0 до плюс 2
     Сыры сливочные в коробочках
     из полимерных материалов:
     сладкий и фруктовый                48 ч         от 0 до плюс 2
 
          Острый, советский, рокфор          72 ч         от 0 до плюс 2
     Сыры мягкие и рассольные
     без созревания                     48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
             Масло сырное                       48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Масло сливочное фасованное       10 суток       от 0 до плюс 2
     Продукты для детского питания:                  от 0 до плюс 2
 
          Детский кефир в бутылках,
     детский творог, ацидофильная
     смесь "Малютка" в бутылках         24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Детский кефир в пакетах,
     ацидофильная смесь "Малютка"
     в пакетах                          36 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Продукция детских молочных
     кухонь - молоко, сливки, каши
     (бтолакт, кефир, творог,
     балдырган)                         24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Молоко и молочные продукты,
     выработанные по новой технологии
     Молоко и сливки стерилизованные
     гомогенизированные                 21 день      от 2 до плюс 6
     Молоко пастеризованное,
     упакованное в герметическую тару   5 суток      от 2 до плюс 6
     Молоко пастеризованное шоколадное  5 суток      от 2 до плюс 6
     Кефир: "Особый", "Классический",
     биокефир, кефир 1%                 5 суток      от 2 до плюс 6
     Кефир "Бифидок", ряженка           7 суток      от 2 до плюс 6
 
          Йогурты питьевые                   14 суток     от 2 до плюс 6
 
          Биойогурт                          21 сутки     от 2 до плюс 6
 
          Сметана домашняя, 15%, 20%, 36%    7 суток      от 2 до плюс 6
 
          Сметана "Столовая" 10%,
     деликатесная                       15 суток     от 2 до плюс 6
 
          Десерты творожные                  14 суток     от 2 до плюс 6
     Паста сырная                       14 суток     от 2 до плюс 6
     Сыры мягкие                        14 суток     от плюс 0 до плюс 6
 
          Брынза                             21 день      от 2 до плюс 6
     Сыр столовый: фасованный           10 суток     от 0 до плюс 6
     в упаковке под вакуумом            20 суток     от 0 до плюс 4
     Сыр сулугуни: фасованный           5 суток      от 0 до плюс 4
     в упаковке под вакуумом            20 суток     от 0 до плюс 4
     Сырки творожные глазированные
     с наполнителями и без              36 ч         не выше плюс 8
                                        30 суток     не выше минус 18
     Продукты, выработанные
     с использованием соевых бобов:
     Акара (мякоть соевых бобов)        30 суток     минус 18
     Полуфабрикат из акары
     с добавлением овощей, котлеты,
     биточки, фрикадельки               30 суток     минус 18
     Сыр тофу, сырки сладкие и соленые  7 суток      от 0 до плюс 6
     Молоко соевое, напиток молочный
     соевый                             36 ч         от 0 до плюс 6
     Кефир и йогурт соевые              72 ч         от 0 до плюс 6
 
          Пирожное "картошка" соевая         72 ч         от 0 до плюс 2
 
          Овощные полуфабрикаты:
     картофель сырой очищенный
     сульфитированный                   48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          капуста белокочанная
     свежая зачищенная                  12 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          морковь, свекла, лук репчатый
     сырые очищенные                    24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          зелень обработанная (петрушка,
     сельдерей, укроп, эстрагон,
     пастернак, кинза, базилик,
     лук-перо, рихан)                   6 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
           корни зелени                       12 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Полуфабрикаты, прошедшие
     тепловую обработку:
     запеканка капустная,
     морковная, овощная,
     картофельная с мясом               12 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          биточки и котлеты капустные,
     морковные, свекольные,
     картофельные                       12 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          шницель из капусты                 12 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          лук, морковь пассированные         24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Соусы концентрированные:
     красный основной и томатный        72 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          белый основной, сметанный          48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Голубцы-полуфабрикаты
     (овощные с мясом и рисом,
     с рыбой и рисом, с творогом
     и рисом, с пшеном и шпиком)        12 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Салат из капусты квашеной          24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Овощи отварные неочищенные          6 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Овощи отварные очищенные:                       от плюс 2 до плюс 6
     картофель                          18 ч         от плюс 2 до плюс 6
     свекла, морковь                    24 ч         от плюс 2 до плюс 6  
 
       Овощи отварные очищенные
     нарезанные                         12 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Салаты, винегреты всех
     наименований в
     незаправленном виде                6 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Салаты, винегреты овощные,
     холодные многокомпонентные
     блюда в заправленном виде          3 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Восточные салаты                   6 ч          от 0 до плюс 4
     Мучные полуфабрикаты:
     тесто дрожжевое и заварное         9 ч          от плюс 2 до плюс 6  
                                        72 ч         не ниже минус 10     
     тесто пресное                      24 ч         от плюс 2 до плюс 6  
                                        72 ч         не ниже минус 10     
     тесто песочное                     36 ч         от плюс 2 до плюс 6  
     блинчиковые заготовки              24 ч         от плюс 2 до плюс 6  
     блинчики с фаршем мясным,
     творожным, сырным,
     фруктово-ягодным, сложным -
     готовые к употреблению             24 ч         от 0 до минус 5
     блинчики с творожной и
     мясной начинкой                    6 ч          от плюс 2 до плюс 6                                           72 ч         не ниже минус 5     
     Кулинарные изделия:
     сырные палочки                     48 ч         от плюс 2 до плюс 6  
     ватрушки, сочники,
     пироги полуоткрытые
     из дрожжевого теста с творогом,
     павидлом и фруктовыми начинками    12 ч         не выше плюс 15
 
          чебуреки, беляши, пирожки жареные,
     печеные, кулебяки, расстегаи
     (с мясом, яйцами, творогом,
     капустой, ливером и др. начинками) 6 ч          не выше плюс 15
 
          баурсаки, пончики                  16 ч         не выше плюс 20
                                        24 ч         от 0 до минус 5      
     Крупяные продукты:
     биточки, котлеты манные, пшенные   18 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
           кулинарные изделия                              от плюс 2 до плюс 6  

     запеканка манная, рисовая,
     рисовая с творогом                 12 ч         от плюс 2 до плюс 6

     пудинг молочный, рисовый           24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          крупеник с творогом                24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Торты и пирожные:        
     без отделки кремом,
     с белково-взбивным кремом или
     с фруктовой отделкой               36 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
           со сливочным кремом                36 ч         от плюс 2 до плюс 6
     с заварным кремом,
     с кремом из взбитых сливок         6 ч          от 0 до плюс 2
     Рулеты бисквитные с начинками:
     кремом сливочным                   36 ч         от плюс 2 до плюс 6  
     творогом, фруктовыми               24 ч         от плюс 2 до плюс 6  
     Желе, самбуки, муссы               24 ч         от плюс 2 до плюс 6
     Кремы сливочные и
     творожно-фруктовые                 24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          Сливки взбитые                     6 ч          от плюс 2 до плюс 6
 
          Торт творожный                     24 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
           Напитки: квас хлебный
     непастеризованный
     промышленного производства         48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          безалкогольные напитки,
     вырабатываемые на предприятиях
     общественного питания              48 ч         от плюс 2 до плюс 6
 
          национальные напитки,
     приготовленные на основе
     зерна и крупы сброженные           48 ч         от плюс 2 до плюс 6