Атқарушы органдардың жергілікті норма шығармашылығы, нормативтік-құқықтық актілерді тіркеу және құқықтық оқу саласындағы жұмыстарының жағдайы туралы

Ақмола облысы әкімиятының 2004 жылғы 24 қыркүйектегі N а-8/227 қаулысы. Ақмола облысының Әділет департаментінде 2004 жылғы 28 қазанда N 2857 тіркелді. Күші жойылды - Ақмола облысы әкімдігінің 2008 жылғы 7 ақпандағы № А-1/32 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - Ақмола облысы әкімдігінің 2008.02.07 № А-1/32 қаулысымен

Нормативтік-құқықтық актілерді тіркеу саласындағы жұмыс қорытындысы Ақмола облысының әділет департаментінде 2004 жылдың 8 айында әкімдер мен облыс әкімдіктерінің 340 актісі тіркелгендігін, ол өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда 27% жоғары екендігін көрсетті. 202 акті мемлекеттік тіркеуден өтпей қайтарылған, 2003 жылдың сегіз айында бұл көрсеткіш 79 акті болатын, яғни қабылданған актілердің сапасы нашарлағандығы байқалады.
Жоспарлы тексерістер кезінде әділет департаменті Атбасар, Бұланды, Қорғалжын аудандары, Көкшетау қаласы әкімдерінің аппараттарында 48 акті белгіленген тәртіп бойынша тіркеуден өткізілмегендігін анықтады, мемлекеттік тіркеуден өтпегендерін бұқаралық ақпарат құралдары арқылы жариялау, сол сияқты мемлекеттік тіркеуден өткендерін жарияламау фактілері орын алған, сөйтіп заңсыз түрде қолданылып жүрген.
Сонымен қатар, аймақтық заңнаманың басым бөлігін мәслихаттардың нормативтік-құқықтық актілері құрайды. "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен белгіленген өз өкілеттігіне сәйкес облыстың өкілетті органдары жоспарларды, аймақтық даму бағдарламаларын, жергілікті бюджетті, сонымен қатар, атқарушы органдар әзірлейтін басқа да мәселелер бойынша нормативтік-құқықтық актілерді бекітеді. Осы актілерді дайындау кезінде жіберілген қателіктер оны тіркеуден өткізуге мүмкіндік бермейді.
Облыс әкімдігі нормативтік-құқықтық актілерді шығару, тіркеуге тапсыру және жариялау кезінде жіберілген қателіктер аудан, қала әкімдерінің осы жұмысқа салғырт қарап отырғандығын, әкімдіктер мен әкім аппараттарының лауазымды тұлғалары тиісті бақылау жүргізбей отырғандығын көрсетті.
Аудан, қала әкімдері аппараттарының заңгерлері ауыл әкімдеріне нормативтік-құқықтық актілерді дайындау кезінде көмек көрсетпеуі олардың өз деңгейінде міндеттерін атқаруына мүмкіндік бермейді.
Әкімдіктердің заңгерлік қызметтерінің кәсіби дайындығы нашарлығы және өзге жұмыстармен көп айналысуы, лауазымды тұлғалардың және тұрғындардың құқықтық оқуы дұрыс ұйымдастырылмауы, "Заң" компьютерлік базасы жоқтығы аймақтардағы жалпы заңды білу деңгейін қамтамасыз етпейді, ол өз кезегінде мемлекеттік органдардың, кәсіпкерлердің және халықтың мүддесі үшін заңдар мен басқа да нормативтік актілерді жүзеге асыруда кері әсер етеді.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің әрбір ауданда әділет бөлімін құру туралы шешімі құқықтық қызмет көрсетуді облыс аудандарына жақындатып сол арқылы жергілікті өкілетті және атқарушы органдардың актілерін, заңды тұлғаларды тіркеуді жеңілдетуді және құқықтық насихат пен басқа да құқықтық жұмыстарды жақсартуды мақсат етеді.
Бірақ, кейбір аудандарда оларға құжаттандыру функциялары тапсырылуын ескере отырып, әділет бөлімдерін дұрыс орналастыру және жұмыс жүргізуіне жағдай жасау мәселелері толық шешілмеген.
Мемлекеттік органдардың жұмыстарын құқықтық қамтамасыз ету мәселелерінің маңыздылығы мен көкейтестілігін ескере отырып және заңдылық режимін қолдау мақсатында облыс әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Аудандар мен қалалардың әкімдері:
1) "Орталық және жергілікті атқарушы органдарда заңгерлік жұмыстардың сапасын арттыру жөніндегі қосымша шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000 жылғы 7 маусымдағы N 868 Қаулысының 1 және 2 тармақтарын орындау бойынша шаралар қолдансын, атап айтқанда шектелген штат саны аясында өз алдына бөлек заң қызметінің құрылымдық бөлімшелерін құруды қамтамасыз етсін. Құқықтық жұмыстарды жүзеге асыру тәртібін Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1995 жылғы 5 мамырдағы N 624 "Мемлекеттік басқару органдарының заң қызметі және олардың ведомстволық кәсіпорындары, мекемелері жөніндегі Ережені бекіту туралы" Қаулысымен бекітілген ережені қолдана отырып белгілесін;
2) әкім мен әкімдіктің қабылданған нормативтік-құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеуге және заңнамада белгіленген тәртіппен жариялауға тапсыру жөніндегі жұмыстар бойынша жауапкершілікті өз орынбасарларының деңгейіндегі лауазымды тұлғаларға жүктесін, заңсыз және тіркелінбеген нормативтік-құқықтық актілердің қолданылуына жол бермесін;
3) ауылдық округ әкімдерінің нормативтік-құқықтық актілер қабылдау және тіркеу жөніндегі өз өкілеттіктерін жүзеге асыру мақсаттарында аудан әкімдіктерінің, аудандық маңызды қалалар, кент, ауыл (село), ауылдық (селолық) округ әкімдерінің "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 35-бабы аясында тиісті қарым-қатынасын қамтамасыз етсін;
4) ай сайын есепті айдан кейінгі айдың біріне дейін Ақмола облысының әділет департаментіне барлық қабылданған, күші жойылған және күші жойылған деп танылған актілер туралы мәлімет тапсырып отырсын;
5) күзгі-қысқы кезеңде тұрақты жұмыс жүргізуін қамтамасыз ету мақсаттарында Ақмола облысы әділет департаментінің аудандық бөлімдеріне ауданның коммуналдық меншігіндегі ғимараттардан орын алуға, қажетті жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізуге қолдау көрсетсін;
6) "Заң" компьютерлік базасын орнатсын.
2. Ақмола облысының әділет департаментіне аудандар мен қалалардың әкімдерімен және басқа да заң ведомстволарымен бірлесе отырып жүйелі түрде құқықтық оқу жұмыстарын жүргізуді қамтамасыз ету ұсынылсын.
3. Аудандар мен қалалардың әкімдері осы қаулының орындалуы туралы 2004 жылдың 9 айы және 2004 жылдың нәтижелері бойынша ақпарат тапсырсын.
4. Осы қаулының орындалуын бақылау облыс әкімінің орынбасары Қ.М. Отаровқа жүктелсін.
5. Облыс әкімдігінің осы қаулысы әділет департаментінде тіркелген күннен бастап күшіне енеді.

Облыс әкімі

О состоянии работы исполнительных органов в сфере местного нормотворчества, регистрации нормативных правовых актов и правового всеобуча

Постановление Акимата Акмолинской области от 24 сентября 2004 года N а-8/227. Зарегистрировано Департаментом юстиции Акмолинской области 28 октября 2004 года N 2857. Утратило силу - постановлением акимата Акмолинской области от 7 февраля 2008 года № А-1/32

Утратило силу - постановлением акимата Акмолинской области от 7 февраля 2008 года № А-1/32

Анализ работы в сфере регистрации нормативных правовых актов показал, что за 8 месяцев 2004 года Департаментом юстиции зарегистрировано 340 актов акимов и акиматов области, что на 27% больше чем за аналогичный период прошлого года. Отказано в государственной регистрации 202 актов, тогда как за 8 месяцев 2003 года было отказано в таковой 79 актам. В наличии крайне неблагополучная тенденция по качеству издаваемых актов.
При плановых проверках в аппаратах акимов Атбасарского, Буландынского, Коргалжынского районов, города Кокшетау Департаментом юстиции выявлено 48 актов незарегистрированных в установленном порядке, имеются факты опубликования не прошедших государственную регистрацию, а также не опубликование зарегистрированных актов, в связи с этим применяемых незаконно.
Вместе с тем, значительную часть регионального законодательства составляют нормативные правовые акты маслихатов. В силу своих полномочий, определенных Законом Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" представительные органы области принимают решения об утверждении планов, региональных программ развития, местного бюджета, а также по иным вопросам разработчиками которых являются исполнительные органы. Нарушения и упущения, с которыми разрабатываются данные акты не позволяют производить регистрацию многих из них.
Акимат области отмечает, что нарушения при издании, представлении на регистрацию, опубликовании нормативных правовых актов, являются следствием упущений в этой работе со стороны акимов районов, городов, ненадлежащего контроля соответствующими должностными лицами акиматов и аппаратов акимов.
Не оказание помощи юридическими службами аппаратов акимов городов и районов акимам сельского уровня в подготовке их нормативных правовых актов не позволяет на этом уровне осуществлять полномочия данных должностных лиц.
Профессионально слабая подготовка и перегруженность несвойственной работой юридических служб акиматов, ненадлежащая организация правового обучения как должностных лиц так и населения, отсутствие компьютерной базы "Закон" во многих районах не обеспечивают повышение общей юридической грамотности в регионах, что отрицательно сказывается на реализации законов и других нормативных актов в интересах государственных органов, предпринимателей и населения в целом.
Решение Правительства Республики Казахстан о создании в каждом районе отделов юстиции имеет целью приблизить правовые услуги в районы области и тем облегчить регистрацию юридических лиц, актов местных представительных и исполнительных органов, улучшить праворазъяснительную и иную правовую работу.
Однако, в ряде районов не решены окончательно вопросы удовлетворительного размещения и создания условий работы отделов юстиции, с учетом передачи им функций документирования, что не допустимо.
Отмечая крайнюю важность и актуальность вопросов правового обеспечения деятельности государственных органов и поддержания режима законности в области акимат области ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Акимам городов и районов:
1) Принять меры по исполнению пунктов 1 и 2 постановления Правительства Республики Казахстан от 7 июня 2000 года N 868 "О дополнительных мерах по повышению качества юридической работы в центральных и местных исполнительных органах", а именно в пределах лимита штатной численности обеспечить создание самостоятельных структурных подразделений юридических служб. Порядок осуществления правовой работы установить применительно к Положению утвержденному постановлением Кабинета Министров Республики Казахстан от 5 мая 1995 г. N 624 "Об утверждении Положения о юридической службе органов государственного управления и их подведомственных предприятий, учреждений"
2) Возложить ответственность за проводимую работу по представлению принимаемых нормативных правовых актов акима и акимата на государственную регистрацию и опубликованию их в установленном законом порядке на должностных лиц не ниже уровня своих заместителей, исключить применение незаконных и не зарегистрированных нормативных правовых актов.
3) В целях реализации акимами сельских округов своих полномочий по изданию и регистрации нормативных правовых актов, обеспечить надлежащее взаимодействие юридических служб акиматов районов с акимами городов районного значения, поселков, аулов (сел), аульных (сельских) округов в рамках статьи 35 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан".
4) Ежемесячно не позднее 1 числа следующего за отчетным представлять в Департамент юстиции Акмолинской области сведения обо всех принятых, отмененных и утративших силу актах.
5) Содействовать районным отделам юстиции Департамента юстиции Акмолинской области в приобретении помещении, находящихся в коммунальной собственности районов, с проведением необходимых ремонтно-восстановительных работ в целях устойчивого функционирования их в осенне-зимний период.
6) установить компьютерную базу "Закон"
2. Рекомендовать Департаменту юстиции Акмолинской области во взаимодействии с акиматами районов и городов, другими ведомствами обеспечить системную работу по правовому всеобучу.
3. Акимам городов и районов об исполнении настоящего постановления информировать акима области по итогам 9 месяцев 2004 года и 2004 года.
4. Контроль за исполнением данного постановления возложить на заместителя акима области Отарова К.М.
5. Данное постановление вступает в силу со дня его регистрации в Департаменте юстиции.

Аким области