Ормандарды молықтыру және орман өсіру үшін тұқымдар мен көшет материалдарын пайдалану, тасымалдау ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі Орман және аңшылық шаруашылығы комитеті төрағасының 2005 жылғы 4 мамырдағы N 110 Бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2005 жылғы 6 маусымда тіркелді. Тіркеу N 3666. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің м.а. 2010 жылғы 1 қыркүйектегі № 553 бұйрығымен

Күші жойылды - ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің м.а. 2010.09.01 № 553 (ресми жарияланғаннан бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Орман кодексінің 79-бабын іске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Ормандарды молықтыру және орман өсіру үшін тұқымдар мен көшет материалдарын пайдалану, тасымалдау ережесі бекітілсін.
2. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғаннан кейін он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Төраға

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрлігі
Орман және аңшылық
шаруашылығы комитеті төрағасының
2005 жылғы 4 мамырдағы
N 110 бұйрығымен
бекітілген

Ормандарды молықтыру және орман өсіру үшін тұқымдар
мен көшет материалдарын пайдалану, тасымалдау
ЕРЕЖЕСІ

1. Осы Ереже Қазақстан Республикасының Орман кодексіне сәйкес әзірленді және ормандарды молықтыру және орман өсіру үшін орман тұқымдары мен көшет материалдарын пайдалану, тасымалдау тәртібін реттейді және орман иеленушілер немесе орман пайдаланушылар үшін, соның ішінде жекеше орман қоры жерлеріндегі орман иеленушілер немесе орман пайдаланушылар үшін міндетті болып табылады.

2. Орман тұқымдары мен көшет материалдарын пайдалану, сондай-ақ оларды тасымалдау ормандарды жасанды жолмен қалпына келтіру және орман өсіру үшін тұқымдар мен көшет материалын пайдаланудың географиялық және экологиялық таралу аймағы (тасымалдау шекарасы) реттелетін орман тұқымдарын аудандастырумен қатаң сәйкестілікте жүзеге асырылады.

3. Қазақстан Республикасының аумағында отандық және шетелдік тұқымдар мен көшет материалын пайдалану өсімдіктер карантині саласындағы уәкілетті органның карантиндік, фитосанитариялық сертификаттары мен импорттық карантиндік рұқсатнамалары болған жағдайда жүзеге асырылады.

4. Орман егу және көшет материалын өсіру кезінде тек тексерілген және кондициялы тұқымдар ғана пайдаланылады. Шетелдік тұқымдар мен көшет материалы карантиндік объектілермен және бөтен текті түрлермен жасырын залалданудың болуына интродукциялық-карантин питомниктерінде тексерілуге тиіс.

5. Себу үшін пайдалануға жататын тұқымдар олардың жаппай өсіп-өнуін ынталандыру және топырақта өсіп шығуын арттыру мақсатында себу алдындағы өңдеуден өтеді.

6. Тұқымдарды себу алдында өңдеудің мынадай тәсілдері қолданылады: тұқымды стратификациялау (тұқымның өніп шығуын жеңілдету) (тұқымды тоңазыту), тұқымның сыртқы қабаттарына механикалық, жылумен және химиялық әсер ету, тұқымдарды микроэлементтермен және өсу стимуляторларымен өңдеу, дыбыспен, ультрадыбыспен және магнитпен әсер ету, тұқымдарды дәрілеу және улау.
Тұқымдарды тегіне байланысты себу алдында әзірлеу шараларын жүргізу тәсілдерінің ерекшеліктері осы Ереженің 1-қосымшасында келтірілген.

7. Тұқымдарды себуге стратификациялау арнайы үйлерде, тоңазытқыштарда, жертөлелерде, ұраларда немесе траншеяларда жүргізіледі (жылы стратификация тұқымның түріне байланысты +10-нан +35 ⁰ С-қа дейін, салқын стратификация 0-ден +7 ⁰ С-қа (+10 ⁰ С сирек) дейін температурада жүргізіледі).

8. Стратификацияның ұзақтығы тұқымның физиологиялық тыныштығының сипатына, тұқымның өсіп-өнуін тежейтін басқа да факторлардың болуына байланысты.

9. Тұқымды стратификациялауды себуге бір-екі күн қалғанда тоқтатады. Бұл ретте өнген тұқымдарды құрғап қалғанша кептіріп, содан кейін егеді.

10. Орман тұқымдарын тасымалдау (тасу) кезінде олардың бүлінуіне жол бермеу үшін тұқымдарды белгілі бір ылғалдылыққа дейін жеткізіп, кептіреді де, 5-6 қабат қағаз немесе мата қаптарға, ағаш жәшіктерге және басқа ыдысқа тығыздамай салады. Ыдысқа салынған тұқымдардың бір орнының массасы 50 килограмнан аспауға тиіс.

11. Қап-жәшіктің әрбір орыны тұқымның түр атауы, массасы, паспортының нөмірлері мен мерзімі, жөнелтуші мен алушы ұйымдардың атаулары мен мекен-жайлары көрсетілген ішкі және сыртқы заттаңбалармен жабдықталады.

12. Тамыр жүйесі ашық екпе көшеттер, тікпе көшеттер және қысқы (сүректенген) қалемшелер көктемгі және күзгі кезеңдерде ормандарды молықтыру және орман өсіру үшін пайдаланылады.
Тамыр жүйесі жабық екпе көшеттер мен тікпе көшеттерді (топырақ түйнегімен, контейнерлердегі және басқалар) тамыр жүйесі кеуіп қалудан сақталған жағдайда бүкіл жыл бойына отырғызуға болады.

13. Орман иеленуші мен орман пайдаланушы ормандарды жасанды жолмен қалпына келтіру және орман өсіру үшін өсірген немесе сатып алған көшет материалы орман шаруашылығы бойынша техникалық және технологиялық стандарттарға, сондай-ақ 2 және 3-қосымшаларда көрсетілген осы Ереженің талаптарына сай келуге тиіс.

14. Ормандарды қалпына келтіру және орман өсіру кезінде тегіс діңшелері, толық сүректенген өркен ұштары, тыныштық жағдайындағы әбден қалыптасқан бүршіктері, сондай-ақ шашақты тамырларының мөлшері жеткілікті жақсы тармақталған сау тамыр жүйесі бар екпе көшеттер мен тікпе көшеттер пайдаланылады.

15. Ағаштар мен бұталардың барлық тұқымдарының діңшесінің биіктігі 10 сантиметрден 60 сантиметрге дейінгі екпе көшеттері стандартты көшет материалы болып есептеледі. Бұл ретте стандартты көшет материалының тамыр жүйесінің ұзындығы мынадай болады:
топырақ мол ылғалданған жағдайда - 10-20 см;
қалыпты ылғалданған жағдайда - 15-20 см;
жеткіліксіз ылғалданған жағдайда - 20-30 см.

16. Орман дақылдарын өсіру кезінде стандартсыз көшет материалын пайдалануға болмайды.

17. Бұталарды қоспағанда, діңшелері қосарланған және басты өркені тармақталған, сондай-ақ әртүрлі зақымдары бар, соның ішінде зиянкестер мен аурулар бүлдірген көшет материалы стандартсыз материал болып есептеледі және ландшафтық-рекреациялық екпелер өсіру кезінде ғана пайдаланылуы мүмкін.

18. Көшет материалын сапасы мен саны бойынша орман иеленушінің (орман пайдаланушының) питомниктерде қабылдап алуды комиссия жүзеге асырады.

19. Көшет материалы топ-тобымен қабылдап алынады. Топ болып бірдей жағдайларда өсірілген және осы Ереженің 4-қосымшасына сәйкес нысан бойынша ресімделген бір тұқымның, жасы мен шығу тегі бір екпе көшеттердің, тікпе көшеттердің кез-келген мөлшері есептеледі.

20. Тасымалдау кезінде көшет материалы орамдарға түйіліп, саңылаулары бар жәшіктерге, қаптарға, себеттерге салынады.
Тамыр жүйесінің кеуіп қалуына жол бермеу мақсатында көшет материалын жеткілікті мөлшерде дымқылдап, оған ағаш үгіндісін, қар себеді, сабанмен немесе қамыспен жауып тастайды.

Ормандарды молықтыру және орман
өсіру үшін тұқымдар мен көшет
материалдарын пайдалану,
тасымалдау ережесіне
1-қосымша

Тұқымдарды тегіне байланысты себу алдында
өңдеудің ерекшеліктері

р/с N	Тегі	Тұқымды себуге дайындау тәсілдері		Тұқымдар- дың өсу қуатын және олардың жердегі өнгішті- гін ынталан- дыруға әзірлеу әдістері
		күзгі	көктемгі
1	2	3	4	5
1	Кәдімгі өрік	Тұрақты аяздарға екі ай қалғанда себілсе стра- тификациялан- байды. Күз аяғында себілсе жиналған сәттен бастап жазғы транше- яларда немесе үй-жайларда құм салынған жәшіктерде стратифика- циялайды	3-5 0 С температу- рада дымқыл құм салынған жәшіктерде 90-100 күн бойы немесе қыста тоңазымайтын траншеяларда стратификация- лайды	Тұқымды тем- пературасы 35 0 С суға жібітеді, үшінші тәулікте температу- расы 16-18 0 С су құяды. Содан кейін темпера- турасы 30-35 0 С үй-жайлар- да құм салынған жәшіктерде стратифи- кациялайды. Қоспаны күніне 2-3 рет ауда- рыстырып тұрады. 12-15-ші күні өсіп-өне бастайды.
2	Биік айлант	Дайындамайды	2-3 күн бойы суға жібітеді
3	Бұталы аморфа	Дайындамайды	24 сағат бойы суға жібітеді
4	Қара жемісті арония	Дайындамайды	Марганец қышқылы калий ерітінді- сінде (0,5 %) 2 сағат бойы жібі- теді, содан кейін 60 күн стратификация- лайды
5	Қотыр қайың	Ерте жазда себілсе алдын ала тұқымды жабысқақ күйге дейін жібітіп алады, күз аяғында және қыста себілсе дайындалмайды	Алдын ала ішінара жабысқақ күйге дейін жібітіп алады (2-3 тәулік) немесе құрғақ күйінде себеді	Алдын ала жібітілген тұқымды 2 тәулік бойы қарға аунатып, тоңазы- тып алады. Қарға аунату ұзақтығы - 30 күн. Темпера- турасы төмен (0 0 С-қа жуық) үй ішінде құм салынған жәшіктерде 30 күн страти- фикация- лайды және ТМТД-мен немесе фентиурам- мен дәрілейді. Тұқымды 6 сағат бойы 0,005 % күкірт қышқы- лы кобальт ерітінді- сімен (COSO 4 ) неме- се 0.001 % молибден ерітінді- сімен (NH 4 ) 2 MoO 4 өңдейді. Марганец қышқылы калийдің 0,5 % ерітінді- сімен 2 сағат дәрілейді
6	Түкті қайың	Қажет емес	Алдын ала 2 тәулік бойы жібітіп алады немесе құрғақ күйінде себеді	Қарға аунатып алады немесе төмен температу- рада (0 0 С-қа жуық) алдын ала жібітіл- ген тұқым- ды құм салынған жәшіктерде 30 күн бойы стратифи- кациялай- ды. Алдынала жібітілген тұқымды брезентке үйіп, жабыс- қақ күйге дейін жеткізеді. ТМТД-мен немесе фентиурам- мен дәрілейді.
7	Шығыс биотасы	Тәулік бойы жібітіп алады	Тәулік бойы жібітіп алады
8	Кәдімгі қына- ағаш	Қыркүйектен кешіктірмей себілсе дайын- дамайды; неғұрлым кеш себілсе 30 күн стратифи- кациялайды	80-90 күн бойы 0-5 0 С температу- рада құм салын- ған жәшіктерде стратификация- лайды	Тұқымды 50 0 С темпера- турадағы суда 2 тәулік бойы жібітеді
9	Тікенді (кәдім- гі) долана	Сеппейді	12-24 сағат бойы 45 % күкірт қышқылы ерітін- дісінде жібітеді, жуып-шаяды және температурасы 20-25 0 С үй -жайларда180-240 күн стратифика- циялайды
10	Алқызыл долана	Сеппейді	Жинап алғаннан кейін бірден 5-10 0 С темпера- турада 160-260 күн бойы үнемі ылғалдандыра және араластыра отырып стратифи- кациялайды
11	Бір аналық долана	Жинаған соң 1 жыл ішінде стратифика- циялап, келесі күзде себеді. Стратификация алдында 3-4 күн жібітеді	Сеппейді
12	Кәдімгі шие және дала шиесі	Жиналған сәттен бастап себуге дейін жаңа жиналған, кептірілмеген тұқымдарды жазғы траншея- ларда немесе салқын үй ішінде страти- фикациялайды	Жинаған сәттен бастап 180 күн ішінде (дала шиесі үшін - 120-180 күн) үйжайда немесе тоңазымайтын траншеяларда стратификация- лайды
13	Жылтыр шегір- шін	Жинағаннан кейін бірден құрғақ күйінде себеді немесе 2 сағат суға жібітіп, кептіріп алады
14	Үш тіке- некті (кәдім- гі) қа- рамала	Тұқымды жина- ған сәттен бастап себуге дейін жазғы траншеяларда немесе құм салынған жәшіктерде стратифика- циялайды. Құрғақ тұқымды ерте көктемде себуге болады	Тұқымға тым ыстық су (90 0 С) құяды, содан соң салқындаған суда 10 сағат қалдырады. Су мен тұқымның арақатынасы 3:1. Ісінбеген тұқымды қайта өңдейді.	Ыстық су құюды күкірт қышқылының концентра- тымен 2 сағат өңдеу мен алмасты- руға болады
15	Кәдімгі алмұрт	Аязға 1,5 ай қалғанда себер болса дайындамайды, кешірек себетін болса жинаған сәттен бастап жазғы траншея- ларда страти- фикациялайды	Алдын ала 2 тәу- лік жібітілген тұқымды қыста тоңазымайтын траншеяларда немесе үйжайда 0-5 0 С температу- рада стратифика- циялайды. Стратификация мерзімі - құмда 90 күн, шымтезек ұнтағында 75 күн	Стратифи- кациялан- баған тұқымды гибберел- линнің 0,002% ерітінді- сінде 3 тәулік бойы жібітеді, содан кейін дымқыл құммен аралас- тырады. Тұқым 6-7 күннен кейін өсіп-өнеді. ТМТД-мен немесе фентеурам- мен дәрілейді
16	Ақ дерен және алқызыл дерен (сви- дина)	Жинаудан себуге дейін бірден жазғы траншея- ларда стратифи- кациялайды. Жинаған соң дайындық- сыз бірден себуге болады.	Үйжайларда құм салынған жәшік- терде 180 күн бойы немесе жинаған соң бірден жазғы, содан кейін қысқы тоңазымай- тын траншеяларда 240-270 күн бойы стратификация- лайды	Тұқымды 15 күн бойы қарға аунатып алады, содан кейін оны үй-жайлар- да 90 күн бойы 5-6 0 С темпера- турада стратифи- кациялайды
17	Өте әдемі емен	Дайындамайды	Қыста траншеяларда немесе құм салынған жәшіктерде сақталған соң дайындықты қажет етпейді
18	Кәдімгі шырша және сібір шыршасы	Дайындамайды	9-12 сағат суға жібітеді	Жібітілген тұқымды себу алдында 60-90 күн бойы қарға аунатып алады. Марганец қышқылы калийдің 0,5 % ерітін- дісінде 2 сағат жібітеді. ТМТД-мен, фентиу- раммен, БМК-мен немесе фундазол- мен дәрілейді. Мынадай микроэле- менттердің су ерітін- ділерінде 12-18 сағат жібітеді: күкірт қышқы- лы кобальт (0,03 %), күкірт қышқы- лы мыс (0,03 %) немесе мар- ганец қышқылы калийдің, бор қыш- қылының, күкірт қышқылы мыстың, мырыштың және кобальттің (0,002 %-тен) қоспасы
19	Шренк (тянь- шань) шыршасы	Сеппейді	Алдын ала бір тәулік суға жі- бітілген тұқым қарға аунатылады. Қарға аунату мерзімі 1-1,5 ай. Қарға аунатқаннан кейін 0,5% KMnO 4 ерітіндісінде 30 минут дәрілейді	Тұқымды темпера- турасы 35-40 0 С суға салып, 24 сағат ұстайды. Содан соң оны 0,5 % KMnO 4 ері- тіндісін- де 30 минут дәрілеп, көлеңкеде әбден кептіріп алып себеді.
20	Кәдімгі ұшқат	Дайындауды қажет етпейді	Қысқы тоңазымай- тын траншеяларда немесе үйжайларда 2-5 0 С температу- рада 60-90 күн стратификация- лайды
21	Татар ұшқаты	Дайындауды қажет етпейді	Қысқы суық траншеяларда немесе үй-жай- ларда 2-5 0 С температурада 50-60 күн стра- тификациялайды	Себу алдында шағын қаптарға салып 1,5 ай бойы қар үстіне қойып қояды немесе 5-8 0 С темпера- турада аптасына 2 рет ылғалдан- дыра және аралас- тыра отырып ағаш үгінді- лерінде стратифи- кация- лайды. 18-20 күннен кейін тұқым өнеді
22	Кәдімгішәңгіш	Жаңа жиналған тұқымдарды жазғы траншея- ларда страти- фикациялағанда өскіндер бір жылдан кейін пайда болады.	Жинаған соң алдымен жазғы, одан кейін қыста тоңазымайтын траншеяларда немесе алдымен үй-жайларда 15-18 0 С темпе- ратурада, содан соң қыста 5 0 С дейін төмен температурада стратификация- лайды
23	Ағаш тәріз- дес қара- ған (сары қара- ған)	Дайындауды қажет етпейді	Бөлме температу- расындағы суда 5 сағат жібітеді	45 күн бойы қарға аунатады немесе 0 0 С мұзда 30 күн бойы ұстайды
24	Кәдімгі аттал- шын	Дайындауды қажет етпейді	Қысқы тоңазымай- тын траншеяларда сақтау кезінде дайындайды	Сақтаудан кейін жылы жерде бірнеше күн ұстап, өнгенше, аралас- тырып және ылғал- дандырып тұрады
25	Жалған сүйір жапы- рақты үйеңкі (явор, ақ үйеңкі)	Ерте күзде себуді дайын- дықсыз жүргі- зеді, ал кеш себілетінде- рін жиналған сәттен себуге дейін жазғы траншеяларда стратифика- циялайды	Алдымен үй-жайда 0-3 0 С темпера- турада 45 күн стратификация- лайды, содан кейін 45 күн бойы қар астында ұстайды. Тұқымды 3 тәулік бойы жібітеді, содан соң алдымен 5-10 0 С температурада үй-жайда 60 күн, одан кейін 0 0 С-та 60 күн стратификация- лайды	Қарда 45-60 күн страти- фикация- лайды. Молибден аммоний- дің 3% ерітін- дісінде 24 сағат жібітеді, содан соң 8 күн бойы күніне 3 рет 4 минутқа жылы суға (35-38 0 С) және суық суға (0 0 С) салады
26	Сүйір жапы- рақты үйеңкі (пла- тан тәріздіүйеңкі)	Ерте күзде себуді дайын- дықсыз жүргі- зеді, ал кеш себілетінде- рін жиналған сәттен себуге дейін жазғы траншеяларда стратифика- циялайды	Үй-жайларда немесе қысқы тоңазымайтын траншеяларда стратификация- лайды. Стратификациялау мерзімі 45-60 күн.	Қар араласты- ра отырып 45-60 күн стратифи- кациялайды. Тұқымға жылы (40 0 С) су құйып, брезентпен жауып, 3 тәулік ұстайды. Содан кейін 30 0 С жуық температу- радағы үй- жайларда құм салынған жәшіктерде ұстап, күн сайын аралас- тырып және ылғалданды- рып тұрады. Тұқымдар 7-ші күні өнеді. ТМТД-мен немесе фенти- ураммен дәрілейді
27	Дала үйең- кісі	Жиналғаннан кейін жазғы траншеяларда себуге дейін кемінде 45 күн стратифи- кациялайды	Жинағаннан кейін алдымен жазғы, содан кейін қысқы тоңазымай- тын траншеяларда 150-180 күн стра- тификациялайды	Тұқымды 3 күн жібі- тіп, алдымен үй-жайларда 10-15 0 С темпера- турада 60 күн, содан кейін 0 0 С тем- перату- рада 30-60 күн страти- фикация- лайды
28	Күміс үйеңкі	Сеппейді	Жинаған соң дайындықсыз бірден себіледі (мамырдың аяғы - маусымның басы)	Құрғақ ауа райында екпелерді суару міндетті
29	Татар үйең- кісі (үйеңкі емес, қара үйеңкі)	Жиналғаннан себуге дейін жазғы траншея- ларда страти- фикациялайды	Күзден бастап қысқы тоңазы- майтын траншея- ларда стратифи- кациялайды	Тұқымды құм салын- ған жәшік- терде 0-3 0 С темпе- ратурада әрбір 2-3 күн сайын ылғал- дандыра және ара- ластыра отырып страфика- циялайды. 30 күннен соң ылғал- дандыруды тоқтатады, темпера- тураны 0 0 С дейін төмен- детеді. 2-ші күні тұқымды қайта ылғал- дандырып, темпера- тура- ны 5 0 С дейін көтереді. Бұдан кейін тұқым 18-20-шы күні өнеді. Дайын- дықтың жалпы ұзақтығы 50 күн
30	Шаған жапы- рақты үйеңкі	Дайындауды қажет етпейді	Үй-жай ішінде 30 күн стратифика- циялайды немесе 1 ай қар астында ұстайды
31	Ірі жапы- рақты жөке	Тұқымды жиналғаннан бастап жазғы траншеяларда немесе құм салынған жәшіктерде 90 күн бойы стратифика- циялайды	Алдымен жазғы траншеяларда немесе үй-жай- ларда, ал содан кейін 0-5 0 С температурада қысқы тоңазымай- тын траншеяларда стратификация- лайды. Стратифи- кация ұзақтығы - 180 күнге дейін
32	Ұсақ жапы- рақты жөке	Тұқымды жина- ғаннан соң себуге дейін жазғы траншея- ларда страти- фикациялайды	Тұқымды жазғы, содан соң қысқы тоңазымайтын траншеяларда стратификация- лайды	Тұқымды ауық-ауық ауысты- рылып тұратын суда 10 күн жібітеді, содан соң 30 күн 15-25 0 С темпера- турада және 90-120 күн 0 0 С темпера- турада страти- фикация- лайды
33	Сібір балқа- рағайы	Дайындауды қажет етпейді	9-12 сағат суға жібітеді және 1-1,5 ай қарға аунатады; КМn O 4 0,5% ерітінді- сінде 30 минут дәрілейді	Тұқымды 3 тәулік марга- нец қыш- қылы калийдің 0,004 % ерітін- дісін- де +26 0 С темпера- турада жібітеді, содан кейін дәке дорбаларға салып, дымқыл ағаш үгінділе- рімен (1,5-2 см қабатпен) көміп, 2 тәулік ұстайды. Тұқымды 24 сағат бром калийінің 0,5 % ерітін- дісінде немесе 0,05 % колхицин ерітін- дісінде жібітеді. Тұқымды себуге 30 сағат қал- ғанда әлсіз әк ері- тіндісінде (10 л суға 200-250 гр әк) жібітеді.
34	Жіңішке жапы- рақты жиде	Ерте күзде сепкенде жинаудан кейін дайындамайды; кеш себілсе, жиналған кезден бастап сепкенге дейін жазғы траншеяларда стратификация- лайды	Алдын ала 4 тәулік жібітіл- ген тұқымды қысқы тоңазымай- тын траншеяларда немесе 16-20 0 С температурада үй-жайлар ішінде стратификация- лайды. Стратифи- кациялау ұзақтығы - 90-120 күн	Тұқымға ыстық су (50-60 0 С құйып, бір тәулік жібітеді. Содан кейін темпера- турасы 16-20 0 С үй-жайда құм са- лынған жәшіктерде стратифи- кация- лайды. 15-20-шы күні өне бастайды.
35	Кәдімгі бадам	Дайындауды қажет етпейді	Үй-жайларда немесе траншея- ларда 30-60 күн стратификация- лайды
36	Вирги- ния аршасы	Топырақтың қатуына 1,5-2 ай қалғанда себілетін болса, дайын- дауды қажет етпейді	Үй-жай ішінде 20-30 0 С температурада 30 күн, 15 0 С темп ратурада 120 күн стратификация- лайды	Тұқымды 30-50 мин мөл- шерде күкірт қышқылы концентра- тымен өңдейді, сумен шаяды, содан кейін 0-5 0 С темпе- ратурада 90-120 күн стра- тифика- циялайды
37	Кәдімгі арша	Топырақтың қатуына 1,5-2 ай қалғанда себілетін болса, дайын дауды қажет етпейді	Үй-жай ішінде 20-30 0 С темпера- турада 30 күн, 15 0 С температу- рада 120 күн стратификация- лайды
38	Түр- кістан аршасы	Жаңа жиналған тұқымды дайындамай сол күйінде тамыз айы ішінде себеді	Өткен жылғы терең тыныш- тықтағы тұқымды жазда шілдеде- тамыздың бас кезінде себеді.
39	Жарты шар тәрізді арша	Бұл да қыркүйектің бірінші жартысында себіледі	Бұл да солай
40	Шыр- ғанақ	Топырақ қатпай тұрып 1 айдан кешіктірмей себілсе, дайындауды қажет етпейді	Үй-жайда 0-5 0 С температурада құм салынған жәшіктерде 90 күн стратифика- цияланады	3 тәулік суда жібітіп алып, үй- жайда 30 күн стра- тифика- циялайды
41	Грек жаңғағы	Дайындамайды	Үй-жайда құмда 0-5 0 С температу- рада 30-45 күн стратификация- лайды	Тұқымды көктемде себуге 5-7 күн қалғанда қапқа салынған күйінде тау өзе- нінің ағын суына малады.
42	Кәдімгі шабдал	Дайындауды қажет етпейді	Үй-жайда 0-5 0 С температурада 100-120 күн стратификация- лайды
43	Сібір самыр- сыны	Дайындауды қажет етпейді	Алдын-ала жібі- тілген тұқымды 30 күн 0-5 0 С температурада құм салынған жәшіктерде стратификация- лайды	Алдын-ала жібітілген тұқымды 30 күн қарға аунатады
44	Жалған қара- ған (ақ қара- ған)	Сеппейді	Тұқымды страти- фикациялайды немесе температурасы 80-85 0 С су құйып, алғашқы 15-20 мин араластырып, суығанша қалды- рады. Қажет болса ісінбеген тұқымдарды елек- тен өткізіп алып, оларды өңдеуді қайталайды
45	Тюрин- ген үлбі- регі	Шала піскен жемістер тұқымын сепкенде дайындауды қажет етпейді	Шала піскен жемістер тұқымын үй-жайда 0-5 0 С температурада құм салынған жәшіктерде 210-240 күн стратификация- лайды
46	Кәдімгі шетен	Жинап алған- нан бастап сепкенге дейін жазғы траншея- ларда немесе үй-жайда стратифика- циялайды	Температурасы 0-5 0 С үй-жайда дымқыл құмда 90-120 күн стратификация- лайды, содан кейін қармен көмеді Стратификацияның жалпы ұзақтығы - 150-180 күн	Стратифи- кациялан- баған тұқымды гибберел- линнің 0,002% ерітінді- сінде 3 тәулік жібітеді, содан кейін дымқыл құммен араласты- рады. 7 күннен кейін өнеді
47	Ақ сек- сеуіл, және қара сек- сеуіл	Қыста сепкенде дайындауды қажет етпейді	Дайындауды қажет етпейді
48	Кәдімгі мамыр гүл	Дайындауды қажет етпейді	Үй-жайда 0-5 0 С температурада құм салынған жәшіктерде 45 күн стратифика- циялайды	10-15 сағат суда жібітеді, содан кейін дымқыл ағаш үгінді- сінде немесе шымтезекте 2-8 күн ұстайды
49	Үй қара- өрігі	Жазғы траншея- ларда 90 күн стратификация- лайды	Қысқы тоңазымай- тын траншеяларда кемінде 150 күн стратификация- лайды
50	Тікенді қара- өрік (шо- мырт)	Ерте жазда, тамызда себе- тілетін болса дайындауды қажет етпейді, кеш себілетін болса жинал- ғаннан бастап себуге дейін (2 ай бойы) жазғы траншея- ларда, өткен жылдың тұқымын - 80 күн стра- тификациялайды	Жинала салысымен үй-жайда 150-180 күн немесе қысқы тоңазымайтын траншеяларда 180-210 күн стра- тификациялайды
51	Алхоры өрік (алша)	Жинала салысы- мен себуге дейін жазғы траншеяларда стратифика- циялайды. Өткен жылғы тұқымды 60-90 күн стратифи- кациялайды	Жинала салысымен жазғы траншея- ларда стратифика- циялайды, ал содан кейін қысқы тоңазымай- тын траншеяларда 120-170 күн немесе темпера- турасы 3-5 0 С үй-жайда 150 күн стратификация- лайды
52	Қызыл күрең қарақат	Жазғы траншеяларда 45-60 күн стратифика- циялайды	Үй-жайда 90-120 күн стратифика- циялайды	Тұқымды бас- тапқы темпе- ратурасы 50 0 С суда 24 сағат жібітеді. Содан кейін 12-15 0 С темпера- турада күн сайын араласты- рып, ылғалдан- дырып 30 күн стра- тифика- циялайды. Ауыспалы темпера- турада (жылы және суық) стратифи- кацияла- ғанда тұқымды 30 күн дайындайды.
53	Қара қарақат	Жазғы транше- яларда 45-60 күн стратифи- кациялайды	Үй-жайда 90-120 күн стратифика- циялайды
54	Сібір самыр- сын қа- рағайы	Дайындамайды, тек марганец қышқылы калий- дің 0,5 % ерітіндісінде жібітеді	Тұқымды алдын-ала 3 тәулік жібі- теді, дымқыл құммен, ағаш үгіндісімен немесе шымтезек ұнтағымен ара- ластырып, жәшік- термен қар астына немесе салқын 0 0 С үй-жайға себуге дейін 2-3 ай қойып қояды. Қысқы тоңазымай- тын траншеяларда сақтағанда да дайындалады	Құммен араласты- рылған тұқымды (2:1) қалың- дығы 20 см, 50% дейін толық ыл- ғал сақтағанша сулап, 30-40 0 С температу- рада 12 сағат бүркептір- гішке қояды, содан кейін қарға көмеді. Бұдан кейін қайта сулап, бүр кеп- тіргіш- терге қояды, содан соң қар астына қояды. Екі мәрте өңдеуден өткен тұқымды 10-11 күн стратифи- кациялайды. ТМТД неме- се фентиу- раммен дәрілейді.
55	Қырым қара- ғайы	Себілмейді	Тұқымды 9-12 сағат суға жібітеді
56	Кәдімгі қарағай	Дайындауды қажет етпейді	Тұқымды 9-12 сағат суға жібітеді. Дорбаларға салынған құрғақ немесе жібітіл- ген тұқымды 1-2 ай қарға қояды.	Тұқымды жібітіп, өнгенше ылғалды күйінде ұстайды және 1-2 айға қар астына шығарып қояды. Микориз құрайтын майқұлақ саңырауқұ- лағының таза дақылымен тұқым микори- зациясын жүргізеді. 24 сағат 0,02 % дейін күкірт қышқылы мырыш, күкірт қышқылы марганец (0,1 % және одан төмен), бор қышқылы (0,025%) және гетеро- ауксин (0,01 % және одан төмен) ерітін- дісінде жібітеді. Жиілігі 22,5кГц және қуаты 15 Вт ульрта- дыбыспен 10 минут өңдейді.
57	Ақ терек	Дайындауды қажет етпейді (жиналған соң бірден себіледі)
58	Қара терек	Дайындауды қажет етпейді (жиналған соң бірден себіледі)
59	Батыс боз аршасы	Дайындауды қажет етпейді.	Жібітілген тұқымды бір ай бойы қарға аунатады
60	Нағыз пісте	Себілмейді.	Тұқымды 12-15 сағат жылы суда (40 0 С) жібітіп, құм салынған жәшіктерде (1:3) немесе траншея- ларда 30-40 күн стратификация- лайды	Тұқымды 12-15 сағат жылы суда (40 0 С) жібітіп, қаппен жылы жерге іліп қояды және өнебаста- ғанша 9-12 күн анда- санда сулап тұрады
61	Кәдімгі мойыл	Дайындауды қажет етпейді.	Үй-жайда 0-5 0 С температурада 150-180 күн стра- тификациялайды
62	Жабайы орман алмасы		Суда 2 тәулік жібітеді, содан кейін 0-5 0 С температурада құмда, шымтезек- те немесе ағаш үгіндісінде 75-105 күн стра- тификациялайды	Стратифи- кациялан- баған тұқымды гибберл- линнің 0,002% ерітінді- сінде 3 тәулік жібітеді, содан кейін дымқыл құммен араласты- рады. Тұқым 6-7-ші күні өнеді.
63	Кәдімгі шаған	Онша толыспа- ған тұқымды жазғы траншея- ларда маусым айынан себуге дейін страти- фикациялайды	Үй-жайда алдымен 18-20 0 С темпера- турада 2-3 ай, содан кейін 5-11 0 С темпера- турада стратифи- кациялайды. Стратификация- лаудың жалпы ұзақтығы 180-200 күн (шала піскен тұқымдар)

Ормандарды молықтыру және орман
өсіру үшін тұқымдар мен көшет
материалдарын пайдалану,
тасымалдау ережесіне
2-қосымша

Ормандарды қалпына келтіру және орман өсіру үшін
пайдаланылатын екпе көшеттерге қойылатын талаптар

Тұқымдардың атауы	Жасы, жыл	Тамыр мойнындағы діңнің жуандығы, (кем емес), мм
1. Қылқан жапырақты тұқымдар:
1.1. Шырша, самырсын, арша	3-5	2,0
1.2. Қарағай, қызылқарағай	2-3	2,5
2. Жапырақты тұқымдар (бұталардан басқа)	1-3	3,5
3. Бұталар	1-3	2,5

Ескерту: Бұл талаптар тамыр жүйесі ашық көшеттерге қатысты

Ормандарды молықтыру және орман
өсіру үшін тұқымдар мен көшет
материалдарын пайдалану,
тасымалдау ережесіне
3-қосымша

Ормандарды қалпына келтіру және орман өсіру үшін
пайдаланылатын көшет материалына (қалемшелерге)
қойылатын талаптар

р/с N	Тұқымдардың атауы	Орман өсе- тін аймақ- тар	Жасы, жыл	сорт	Тамыр мойнын- дағы діңнің жуанды- ғы (кем емес), мм	Жердегі бөлі- гінің биікті- гі (кем емес), см
1	2	3	4	5	6	7
1	Салпыншақ қайын (қотыр қайың) Betula pendula Roth (B.verucosa Ehrh.)	барлық аймақ	3-4	1 2	8 5	50 35
2	Кәдімгі қынаағаш Ligustrus vulgare L.	таулы аудан- дар	2-3	1 2	9 6	80 60
3	Қарағаш Ulmus pinnato-ramosa Dieck.	орман- ды дала, дала	2-3	1 2	8 6	55 40
4	Кәдімгі алмұрт Pirus communis L.	барлық аймақ	2-3	1 2	7 5	45 30
5	Өте әдемі емен Quercus robur L.	барлық аймақ	3-4	1 2	9 6	45 30
6	Кәдімгі немесе еуропалық шырша Picea abies (L.) Karst.	барлық аймақ	5-6	1 2	5 4	20 15
7	Сібір шыршасы Picea obovata Lebed.	орман- ды дала	5-6	1 2	6 4	30 20
8	Шренк шыршасы Picea Schrenkiana Fischet Meg.	таулы аудан- дар	5-6	1 2	6 4	25 15
9	Ағаш тәріздес қараған (сары қараған) Caragana arborescens Lam.	барлық аймақ	3-4	1 2	6 4	35 25
10	Еуропалық екпе талшыны Castanea sativa Mill.	барлық аймақ	2-3	1 2	15 10	60 45
11	Жалған платанға ұқсас үйеңкі (явор, ақ үйеңкі) Acer pseudoplatanusL.	барлық аймақ	2-3	1 2	10 6	55 40
12	Сүйір жапырақты үйеңкі (платан тәрізді үйеңкі) Acer platanoides L.	барлық аймақ	3-4	1 2	8 6	35 25
13	Ат талшыны Aesculus hippocastanum L.	барлық аймақ	2-3	1 2	15 10	40 25
14	Кіші жапырақты жөке Tilia cordata Mill.	барлық аймақ	3-4	1 2	9 5	50 30
15	Сібір балқарағайы Larix sibirica Ledeb.	орман- ды дала	3-4	1 2	9 5	40 25
16	Шырғанақ Hippophae ramnoides L.	барлық аймақ	3-4	1 2	9 7	35 25
17	Грек жаңғағы Juglans regia L.	барлық аймақ	3-4	1 2	20 10	60 40
18	Сібір майқарағайы Abies sibirica Ledeb.	таулы аудан- дар	6-8	1 2	6 4	25 15
19	Шығыс биотасы Biota orientalis Endl	барлық аймақ	4	1 2	12 7	60 40
20	Жалған қараған тәрізді инеш (ақ қараған) Robinia pseudoacacia L.	барлық аймақ	1-2	81 12	8 6	70 50
21	Кәдімгі шетен Sorbus aucuparica L.	барлық аймақ	3-4	1 2	9 7	35 25
22	Сібір самырсыны Pinus sibirika Du Tour	барлық аймақ	6-7	1 2	10 6	30 20
23	Кәдімгі қарағай Pinus silvestris L.	орман- ды дала	3-4	1 2	8 5	25 20
24	Ақ терек (күміс терек) Populus alba L.	орман- ды дала, дала	2-3	1 2	10 7	100 70
25	Қара терек Populus nigra L.	орман- ды дала	2	1 2	7 6	80 60
26	Орман алмасы Malus silvestris (L.) Mill.	барлық аймақ	2-3	1 2	8 6	45 30
27	Кәдімгі шаған Flaxinus excelsior L.	барлық аймақ	3-4	1 2	9 7	35 25

Ескерту: Аумақ жөнінен орман өсетін аймақтарға, қосымша аймақтарға және табиғи өңірлерге енетін әкімшілік аудандар:
1. Орманды дала аймағы:
Солтүстік Қазақстан облысы;
Қостанай облысының солтүстік аудандары;
Павлодар облысының солтүстік-шығыс аудандары.
2. Дала аймағы:
Қостанай облысы (солтүстік аудандардан басқа);
Павлодар облысы (солтүстік-шығыс аудандардан басқа);
Көкшетау, Ақмола, Шығыс-Қазақстан (таулы аудандардан басқа);
Атырау және Ақтөбе облыстары;
Қарағанды облысының солтүстік бөлігі.
3. Таулы аудандар:
Шығыс Қазақстан және Алматы облыстары

Ормандарды молықтыру және орман
өсіру үшін тұқымдар мен көшет
материалдарын пайдалану,
тасымалдау ережесіне
4-қосымша

көшет материалына
N _____ ТӨЛҚҰЖАТ

"__"____________ 200 __ ж.
___________________________________________________________________
(питомник, орман иеленуші, орман пайдаланушы,
___________________________________________________________________
заңдық, пошталық мекен-жайы)
өсірілген _________________________________________________________
(көшет материалының түрі: екпелер, тікекпелер,
___________________________________________________________________
соның ішінде тамыр топырағымен, тұқымы)

1. Сапа көрсеткіштері

Партия нөмірі	Екпелердің (тікекпелердің) стандарт талаптарына сәйкестігі	Жасы	Сорты	Мөл- шері, саны

Қазылған уақыты_______Қаттау уақыты_____Жіберілген уақыты__________
Пайдалану мақсаты _________________________________________________
(дербес қажеттілік, өткізу, тасымалдау ауданы)
Өсімдіктер карантині саласындағы уәкілетті органның берген
құжаты_____________________________________________________________
(көшет материалы карантин ауданынан басқа жерге
___________________________________________________________________
әкетілгенде толтырылады)

2. Тұқым материалының шығу тегі

Тұқым жиналған жер_________________________________________________
(облыс, аудан, орман иеленуші, орман пайдаланушы,
___________________________________________________________________
орманшылық, орам)
Тұқымның сапасы туралы куәлік _____________________________________
(N, қашан және кім берген)
Тұқым селекциялық санаты___________________________________________
(сортты, жақсартылған, қалыпты)

3. Өсіру шарттары

Өсіру тәсілі ______________________________________________________
(ашық жер, бақылау жасалатын орта жағдайлары)
Топырақ жағдайлары, қолданылатын субстрат __________________________
Тыңайтқыш шашу, басқа агротехникалық іс-шаралар ____________________
(атауы, доза,
____________________________________________________________________
кезеңділігі, т.б.)
Зиянкестермен, өсімдіктер ауруларымен және арамшөптермен күресу
жөніндегі іс-шаралар_______________________________________________
(препараттың түрі, атауы, өңдеу мерзімі мен
___________________________________________________________________
кезеңділігі)
Орман иеленуші, орман пайдаланушы _________________________________
(қолы, т.а.ж.)

М.О.

___________________________________________________________ тіркелді
(орман қорын күзету, қорғау, пайдалану, ормандарды молықтыру
___________________________________________________________________
және орман өсіру саласындағы аумақтық орган)

N___ "____" _________200 ж.

Об утверждении Правил по использованию, перемещению семян и посадочного материала для воспроизводства лесов и лесоразведения

Приказ Председателя лесного и охотничьего хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан от 4 мая 2005 года N 110. Зарегистрирован Министерством юстиции Республики Казахстан 6 июня 2005 года N 3666. Утратил силу приказом и.о. Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 1 сентября 2010 года № 553

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра сельского хозяйства РК от 01.09.2010 № 553(вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).

В целях реализации статьи 79 Лесного кодекса Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемые Правила по использованию, перемещению семян и посадочного материала для воспроизводства лесов и лесоразведения.
2. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Председатель

Утверждены
приказом Председателя Комитета
лесного и охотничьего хозяйства
Министерства сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 4 мая 2005 года N 110

ПРАВИЛА
по использованию, перемещению семян и посадочного
материала для воспроизводства лесов и лесоразведения

1. Настоящие Правила разработаны в соответствии с Лесным кодексом Республики Казахстан и регламентирует порядок использования, перемещения лесных семян и посадочного материала для воспроизводства лесов и лесоразведения и являются обязательными для лесовладельцев или лесопользователей, в том числе на землях частного лесного фонда.
2. Использование лесных семян и посадочного материала, а также их перемещение осуществляется в строгом соответствии с лесосеменным районированием, которым регламентируется географический и экологический ареал использования (границ перемещения) семян и посадочного материала при искусственном восстановлении лесов и лесоразведении.
3. Использование и перемещение отечественных и импортных семян и посадочного материала на территории Республики Казахстан осуществляется при наличии карантинных, фитосанитарных сертификатов и импортных карантинных разрешений уполномоченного органа в области карантина растений.
4. При посеве леса и выращивании посадочного материала используются только проверенные и кондиционные семена. Импортные семена и посадочный материал подлежат проверке в интродукционно-карантинных питомниках на наличие скрытой зараженности карантинными объектами и чужеродными видами.
5. Семена, подлежащие использованию для посева, проходят предпосевную обработку, в целях стимулирования массового прорастания семян и повышения их грунтовой всхожести.
6. Применяют следующие способы предпосевной подготовки семян: стратификация (снегование), механическое, термическое и химическое воздействие на внешние покровы семян, обработка семян микроэлементами и стимуляторами роста, звуковое, ультразвуковое и магнитное облучение, дезинфекцию и дезинсекцию семян.
Особенности способов проведения предпосевной подготовки семян в зависимости от пород приведены в приложении 1 к настоящим Правилам.
7. Стратификация семян к посеву проводится в специальных помещениях, холодильниках, подвалах, погребах или в траншеях (теплая стратификация при температуре от +10 до +35 ⁰ С в зависимости от вида семян, холодная стратификация от 0 до +7 ⁰ С, реже +10 ⁰ С).
8. Длительность стратификации зависит от глубины физиологического покоя семян, наличия других факторов, замедляющих прорастание семян.
9. Стратификацию семян прекращают за один-два дня до посева. При этом наклюнувшиеся семена подсушивают до состояния сыпучести и высевают.
10. При перемещении (транспортировке) лесных семян во избежание порчи семена просушивают, доводя их до определенной влажности, и упаковывают в бумажные 5-6-слойные или в тканевые мешки, деревянные ящики и другую тару, не допуская плотной набивки. Масса одного места семян, упакованных в тару должна быть, не более 50 кг.
11. Каждое место тары снабжается внутренней и наружной этикетками с указанием видового названия, массы семян, номера и даты паспорта, наименования и адресов организаций отправителя и получателя.
12. Сеянцы, саженцы с открытой корневой системой и зимние (одревесневшие) черенки используются для воспроизводства лесов и лесоразведения в весенний и осенний периоды.
Сеянцы и саженцы с закрытой корневой системой (с комом земли, в контейнерах и прочее) можно высаживать в течение всего года, при условии сохранения корневой системы от высыхания.
13. Посадочный материал, выращенный или приобретенный лесовладельцем и лесопользователем для искусственного восстановления лесов и лесоразведения должен соответствовать техническим и технологическим нормам и стандартам по лесному хозяйству, а также требованиям настоящих Правил, указанных в приложениях 2 и 3.
14. При восстановлении лесов и лесоразведении используются сеянцы и саженцы, имеющие ровные стволики, полностью одревесневшие верхушки побегов, окончательно сформированные почки, находящиеся в состоянии покоя, а также хорошо разветвленную здоровую корневую систему с достаточным количеством мочковатых корней.
15. Сеянцы всех пород деревьев и кустарников по высоте стволика от 10 до 60 см считаются стандартным посадочным материалом. При этом длина корневой системы стандартного посадочного материала составляет:
10-20 см - при избыточном увлажнении почвы;
15-20 см - при нормальном увлажнении;
20-30 см - при недостаточном увлажнении.
16. Не допускается использование нестандартного посадочного материала при создании лесных культур.
17. Посадочный материал с двойными стволиками и разветвлением главного побега, за исключением кустарников, а также с различными повреждениями, в том числе пораженные вредителями и болезнями, считаются нестандартными и могут использоваться только при создании ландшафтно-рекреационных насаждений.
18. Приемка посадочного материала по качеству и количеству на питомниках лесовладельца (лесопользователя) осуществляется комиссионно.
19. Посадочный материал принимается партиями. Партией считается любое количество сеянцев, саженцев одной породы, одного возраста и происхождения, выращенных в одинаковых условиях и оформленных по форме согласно приложению 4 к настоящим Правилам.
20. При транспортировке посадочный материал увязывают в пучки и укладывают в ящики с отверстиями, в мешки, корзины.
В целях недопущения пересыхания корневой системы, посадочный материал достаточно увлажняют, пересыпая опилками, снегом, соломой или камышом.

Приложение 1
к Правилам по использованию,
перемещению семян и посадочного
материала для воспроизводства
лесов и лесоразведения

Особенности проведения предпосевной обработки семян
в зависимости от пород

N№ п/п	Порода	Способы подготовки семян к посеву		Методы подготовки для стимулирования энергии прорастания и грунтовой всхожести семян
		осеннему	весеннему
1	2	3	4	5
1	Абрикос обыкно- венный	При посеве за 2 месяца до устойчивых морозов не стратифицируют При поздне- осеннем посеве стратифицируют в летних тран- шеях с момента сбора или в помещениях в ящиках с пес- ком	Стратифицируют во влажном пес- ке в ящиках при температуре от 3 до 5 0 С в те- чение 90-100 дней, или в зимних непро- мерзающих тран- шеях	Семена намачивают в воде при темпе- ратуре 35 0 С, на третьи сутки за- ливают водой при температуре от 16 до 18 0 С. Затем семена стратифи- цируют в ящиках с песком в помеще- нии с температу- рой от 30 до 35 0 С. Смесь перелопачивают 2-3 раза в день. Прорастание начинается на 12-15-й день
2	Айлант высо- чайший	Не подготав- ливают	Намачивают в течение 2-3 дней
3	Аморфа кустар- никовая	Не подготав- ливают	Намачивают в воде в течение 24 часов
4	Арония черно- плодная	Не подготав- ливают	Намачивают в течение 2 часов в растворе мар- ганцовокислого калия (0,5%), затем стратифи- цируют 60 дней
5	Береза повис- лая (боро- давча- тая)	При раннелет- нем посеве предваритель- но намачивают семена до сос- тояния накле- вывания, при позднеосеннем и зимнем не подготавливают	Предварительно намачивают до состояния час- тичного наклеи- вания (2-3 су- ток) или высе- вают сухими	Проводят снегова- ние предваритель- но намоченных в течение 2 суток семян. Длительность снегования - 30 дней. Стратифицируют в ящиках с песком в помещениях с низ- кой температурой (около 0 0 С) в течение 30 дней и протравливают ТМТД или фентиу- рамом Обрабатывают се- мена в течение 6 ч 0,005%-ным раствором серно- кислого кобальта (CoSO 4 ) или 0,001%-ным раст- вором молибдена (NH 4 ) 2 MoO 4 Протравливают в 0,5%-ном растворе марганцовокислого калия 2 часа
6	Береза пушис- тая	Не требуется	Предварительно намачивают в течение 2 суток или высевают сухими	Проводят снегова- ние или страти- фикацию предвари- тельно замоченных семян при низкой (около 0 0 С) температуре в ящиках с песком в течение 30 дней Предварительно замоченные семена проращивают до состояния накле- вывания в кучах на брезенте Протравливают ТМТД или фентиу- рамом
7	Биота вос- точная	Замачивают в течение суток	Замачивают в течение суток
8	Бирю- чина обык- новен- ная	Не подготавли- вают при посеве не позднее сен- тября; для бо- лее позднего посева страти- фицируют 30 дней	Стратифицируют в ящиках с пес- ком при темпера- туре от 0 до 5 0 С в течение 80-90 дней	Семена намачивают в воде температу- рой 50 0 С в тече- ние 2 суток
9	Боярыш- ник ко- лючий (обык- новен- ный)	Не высевают	Намачивают в те- чение 12-24 ч в 45%-ном растворе серной кислоты, промывают и стратифицируют 180-240 дней в помещении с тем- пературой от 20 до 25 0 С
10	Боярыш- ник кро- ваво- красный	Не высевают	Стратифицируют сразу после сбо- ра при темпера- туре от 5 до 10 0 C в течение 160- 260 дней, перио- дически увлажняя и перемешивая
11	Боярыш- ник од- нопес- тичный	Стратифицируют сразу после сбора в течение 1 года и высе- вают следующей осенью. Перед стратификацией намачивают 3-4 дня	Не высевают
12	Вишня обык- новен- ная и вишня степная	Стратифицируют с момента сбора до посева све- жесобранные не подсушенные се- мена в летних траншеях или в прохладном по- мещении	Стратифицируют в помещениях или в зимних непромерзающих траншеях с мо- мента сбора в течение 180 дней (для степной - 120-180 дней)
13	Вяз гладкий	Высевают сразу после сбора су- хими или зама- чивают 2 часа и подсушивают
14	Гледи- чия трех- колюч- ковая (обык- новен- ная)	Семена страти- фицируют с мо- мента сбора до посева в летних траншеях или ящиках с пес- ком. Возможен раннеосенний посев сухими семенами	Семена ошпари- вают крутым ки- пятком (90 0 С), затем оставляют в остывшей воде на 10 ч. Соотношение воды и семян 3:1. Не набухшие семена обрабатывают повторно.	Ошпаривание можно заменить обработ- кой концентриро- ванной серной кислотой в тече- ние 2 часов
15	Груша обыкно- венная	При посеве за 1,5 месяца до морозов не под- готавливают, при более позд- них посевах стратифицируют в летних тран- шеях с момента сбора	Предварительно замоченные в течение 2 суток семена стратифи- цируют в зимних непромерзающих траншеях или в помещениях при температуре от 0 до 5 0 С. Срок стратификации - 90 дней в песке, 75 дней в торфя- ной крошке	Нестратифициро- ванные семена на- мачивают в 0,002%-ном раст- воре гиббереллина в течение 3 су- ток, а затем сме- шивают с влажным песком. Семена прорастают через 6-7 дней. Протравливают ТМТД или фентиу- рамом
16	Дерен белый и дерен крова- во- красный (сви- дина)	Стратифицируют в летних тран- шеях сразу пос- ле сбора до по- сева. Возможен посев сразу после сбора без подготовки	Стратифицируют в помещениях в ящиках с песком в течение 180 дней или сразу после сбора в летних, а затем в зимних непро- мерзающих тран- шеях, в течение 240-270 дней	Проводят снего- вание семян в течение 15 дней, а затем стратифи- цируют их в поме- щениях в течение 90 дней при тем- пературе от 5 до 6 0 С
17	Дуб череш- чатый	Не подготавливают	После зимнего хранения в тран- шеях или ящиках с песком не тре- буют подготовки
18	Ель обык- новен- ная и ель си- бирская	Не подготавливают	Замачивают в воде в течение 9-12 часов	Проводят снегова- ние замоченных семян в течение 60-90 дней перед посевом Намачивают в вод- ном 0,5%-ном растворе марган- цовокислого калия в течение 2 ч, протравливают ТМТД, фентиура- мом, БМК или фундазолом Намачивают в водных растворах микроэлементов: сернокислого кобальта (0,03%), серно- кислой меди (0,03%) или смеси из марганцовокис- лого калия, бор- ной кислоты, сер- нокислых меди, цинка и кобальта (по 0,002%) 12-18 часов
19	Ель Шренка (тянь- шанс- кая)	Не высевают	Снегование пред- варительно на сутки замоченных в воде семян. Срок снегования 1-1,5 месяца. После снегования протравливают в 0,5%-ном раство- ре KMnO 4 30 минут	Семена замачивают водой температуры 35-40 0 С и выдер- живают 24 часа. Затем их протрав- ливают в 0,5 %-ном растворе KMnO 4 30 минут, подсушивают в тени до сыпучес- ти и высевают
20	Жимо- лость обыкно- венная	Не требует подготовки	Стратифицируют в зимних непро- мерзающих тран- шеях или в поме- щениях при тем- пературе от 2 до 5 0 С в течение 60-90 дней
21	Жимо- лость татар- ская	Не требует подготовки	Стратифицируют в зимних промер- зающих траншеях или в помещениях при температуре от 2 до 5 0 С в течение 50-60 дней	Применяют снего- вание в мешочках на поверхности земли в течение 1,5 месяца перед посевом или стра- тифицируют в опилках, переме- шивая и до увлаж- няя 2 раза в не- делю при темпера- туре от 5 до 8 0 С. Через 18-20 дней семена нак- левываются
22	Калина обыкно- венная	При стратифика- ции свежесоб- ранных семян в летних траншеях всходы появля- ются через год	Стратифицируют сразу после сбо- ра сначала в летних, а затем в зимних непро- мерзающих тран- шеях или в поме- щениях сначала при температуре от 15 до 18 0 С, потом зиму при пониженной до 5 0 С температуре
23	Кара- гана древо- видная (акация желтая)	Не требует подготовки	Замачивают 5 ч в воде комнатной температуры	Применяют снего- вание семян в течение 45 дней или выдерживание на леднике при 0 0 С в течение 30 дней.
24	Каштан конский обыкно- венный	Не требует подготовки	Подготавливают в период хранения в зимних непро- мерзающих тран- шеях	После хранения выдерживают в теплом помещении несколько дней, перемешивая и ув- лажняя, до сос- тояния наклевыва- ния
25	Клен ложно- плата- новый (явор, клен белый)	Раннеосенние посевы произво- дят без подго- товки семян, для поздних стратифицируют в летних тран- шеях с момента сбора до посева	Стратифицируют в помещении сна- чала при темпе- ратуре от 0 до 3 0 С в течение 45 дней, а затем выдерживают 45 дней под снегом Семена замачи- вают в течение 3 суток, а затем стратифицируют в помещении снача- ла при темпера- туре от 5 до 10 0 С 60 дней, а затем 60 дней при 0 0 С	Стратифицируют в снегу 45-60 дней. Замачивают в 3 %-ном растворе молибден аммония в течение 24ч, а затем в течение 8 дней помещают 3 раза в день на 4 мин. в теплую (от 35 до 38 0 С) и холодную (примерно 0 0 С) воду Протравливают ТМТД или фентиу- рамом
26	Клен остро- листный(плата- новид- ный)	Раннеосенний посев произво- дят без под- готовки, для позднеосеннего посева семена стратифицируют в летних тран- шеях с момента сбора до посева	Стратифицируют в помещениях или зимних промерза- ющих траншеях. Срок стратифика- ции 45-60 дней.	Стратифицируют в снегу (переслаи- вая со снегом) 45-60 дней Семена заливают теплой (40 0 С) водой и выдержи- вают в течение 3 суток закрытым брезентом. Затем держат в ящиках с песком, еже- дневно перемеши- вая и увлажняя, в помещении с тем- пературой около 30 0 С. Семена наклевываются на 7-й день. Протравливают ТМТД или фентиу- рамом
27	Клен полевой	Стратифицируют с момента сбора в летних тран- шеях не менее 45 дней до по- сева	Стратифицируют с момента сбора сначала в лет- них, а затем в зимних промерза- ющих траншеях. Срок стратифика- ции 150-180 дней	Семена замачивают 3 дня и стратифи- цируют в помеще- ниях сначала при температуре от 10 до 15 0 С в те- чение 60 дней, а затем при 0 0 С 30-60 дней
28	Клен сереб- ристый	Не высевают	Высевают сразу после сбора (в конце мая - в июне) без подготовки	В засушливую погоду обязателен полив посевов
29	Клен татар- ский (не- клен, черно- клен)	Стратифицируют в летних тран- шеях с момента сбора до посева	Стратифицируют с осени в зимних непромерзающих траншеях	Стратифицируют семена в ящиках с песком при температуре от 0 до 3 0 С, увлажняя и перемешивая через каждые 2-3 дня. Через 30 дней увлажнение прекращают, тем- пературу снижают до 0 0 С. На 2-й день семена снова увлажняют, темпе- ратуру поднимают до 5 0 С. После этого на 18-20-й день семена про- растают. Общая длительность под- готовки 50 дней
30	Клен ясене- листный	Не требует подготовки	Стратифицируют в помещениях в течение 30 дней или выдерживают под снегом в течение 1 месяца
31	Липа крупно- листная	Семена страти- фицируют с мо- мента сбора в летних траншеях или в ящиках с песком в тече- ние 90 дней	Стратифицируют сначала в летних траншеях или в помещениях, а затем в зимних непромерзающих траншеях при температуре от 0 до 5 0 С. Длительность стратификации - до 180 дней
32	Липа мелко- листная	Семена страти- фицируют сразу после сбора в летних траншеях до посева	Семена стратифи- цируют в летних, а потом в зимних непромерзающих траншеях	Семена замачивают 10 дней в перио- дически сменяемой воде, затем 30 дней стратифици- руют при темпера- туре от 15 до 25 0 С и 60-90 дней при температуре 0 0 С. Общий срок подго- товки 90-120 дней
33	Лист- венница сибир- ская	Не требует подготовки	Намачивают в те- чение 9-12 часов и снегование 1- 1,5 месяца; протравливание в 0,5%-ном раство- ре KMnO 4 30 мин	Семена замачивают в течение 3 суток в 0,004%-ном растворе марган- цовокислого калия при температуре до + 26 0 С, затем в марлевых мешоч- ках (слоем 1,5-2 см) пересыпают мокрыми опилками и выдерживают 2 суток. Семена намачивают 24 ч в 0,5%-ном растворе бромис- того калия или 0,05%-ном раство- ре колхицина За 30 ч до посева семена намачивают в слабом извест- ковом растворе (200-250 г извес- ти на 10 л воды)
34	Лох узко- листный	При раннеосен- нем посеве сра- зу после сбора не подготавли- вают; при позднем посеве стратифицируют в летних тран- шеях с момента сбора до посева	Стратифицируют в зимних непро- мерзающих тран- шеях или в помещениях при температуре от 16 до 20 0 С предварительно замоченные в течение 4 суток семена. Длительность стратификации 90-120 дней	Заливают семена горячей (50-60 0 С) водой и оставляют в ней на сутки. Затем стратифици- руют в ящиках с песком в помеще- нии с температу- рой от 16 до 20 0 С. Прорастание начинается на 15-20-й день
35	Миндаль обыкно-венный	Не требует подготовки	Стратифицируют в помещениях или в траншеях 30-60 дней
36	Можже- вельник виргин- ский	Не требует подготовки при посеве за 1,5-2 месяца до замерзания почвы	Стратифицируют в помещении 30 дней при темпе- ратуре от 20 до 30 0 С и 120 дней при температуре 15 0 С	Обрабатывают се- мена концентри- рованной серной кислотой не более 30-50 мин, промы- вают в воде, а потом стратифици- руют при темпера- туре от 0 до 5 0 С в течение 90-120 дней
37	Можже- вельник обыкно- венный	Не требует подготовки при посеве за 1,5-2 месяца до за- мерзания почвы	Стратифицируют в помещении 30 дней при темпе- ратуре от 20 до 30 0 С и 120 дней при температуре 15 0 С
38	Можже- вельник туркес- танский	Свежесобранные не ушедшие в глубокий покой семена высевают без подготовки в течение ав- густа	Летние посева прошлогодними семенами в сос- тоянии глубокого покоя производят в июле - начале августа
39	Можже- вельник полу- шаро- видный	То же в течение первой половины сентября	То же
40	Обле- пиха круши- новая	Не требует под- готовки при по- севе не позднее чем за 1 месяц до замерзания почвы	Стратифицируют в ящиках с пес- ком в помещении в течение 90 дней при темпе- ратуре от 0 0 С до 5 0 С	Замачивают в воде 3 суток и стратифицируют в помещении 30 дней
41	Орех грецкий	Не подготавливают	Стратифицируют в песке в поме- щении в течение 30-45 дней при температуре от 0 0 С до 5 0 С	Семена за 5-7 дней до весеннего посева вымачивают в проточной воде горных речек в мешках
42	Персик обыкно- венный	Не требует подготовки	Стратифицируют в помещении при температуре от 0 до 5 0 С в тече- ние 100-120 дней
43	Пихта сибир- ская	Не требует подготовки	Стратифицируют в ящиках с песком предварительно замоченные семе- на в течение 30 дней при темпе- ратуре от 0 до 5 0 С	Применяют снего- вание предвари- тельно замоченных семян в течение 30 дней
44	Робиния лжеака- ция (белая акация)	Не высевают	Семена стратифи- цируют или ошпа- ривают водой при температуре 80- 85 0 С и оставляют до остывания, перемешивая пер- вые 15-20 мин. При необходимос- ти ненабухшие семена отделяют на решетах и повторяют их обработку
45	Роза собачья	Не требуется подготовки при посеве семян из недозрелых плодов	Стратифицируют в помещении при температуре от 0 до 5 0 С в ящи- ках с песком в течение 210-240 дней семена из недозрелых плодов
46	Рябина обык- новен- ная	Стратифицируют в летних тран- шеях или в по- мещении с мо- мента сбора до посева	Стратифицируют в помещении при температуре от 0 до 5 0 С во влажном песке в течение 90-120 дней, затем вносят под снег. Общая длитель- ность стратифи- кации 150-180 дней	Нестратифициро- ванные семена за- мачивают в 0,002 %-ном растворе гиббереллина в течение 3 суток, затем смешивают с влажным песком. Прорастают через 7 дней
47	Саксаул белый и черный	При зимнем по- севе не требуют подготовки	Не требуют подготовки
48	Сирень обык- новен- ная	Не требует подготовки	Стратифицируют в ящиках с пес- ком в помещении при температуре от 0 до 5 0 С в течении 45 дней	Замачивают в воде 10-15 ч, затем выдерживают во влажных опилках или торфе в тече- ние 2-8 дней
49	Слива домаш- няя	Стратифицируют в летних тран- шеях в течение 90 дней	Стратифицируют в зимних непро- мерзающих тран- шеях не менее 150 дней
50	Слива колючая (терн)	Не требует под- готовки при раннелетних, августовских посевах, при поздних посевах стратифицируют в летних тран- шеях с момента сбора до посева (в течение 2 месяцев), прош- логодние семена - 80 дней	Стратифицируют в помещении сразу после сбора в течение 150-180 дней или в зимних непромерзающих траншеях 180-210 дней
51	Слива расто- пырен- ная (алыча)	Стратифицируют сразу после сбора в летних траншеях до по- сева. Семена прошлогоднего сбора - 60-90 дней	Стратифицируют в летних тран- шеях сразу после сбора, а затем в зимних непро- мерзающих тран- шеях в течение 120-170 дней или в помещении при температуре от 3 до 5 0 С в течение 150 дней
52	Сморо- дина золотая	Стратифицируют в летних тран- шеях в течение 45-60 дней	Стратифицируют в помещении в течение 90-120 дней	Семена замачивают в воде при нача- льной температуре 50 0 С в течение 24 ч. Затем стра- тифицируют при температуре от 12 до 15 0 С, ежеднев- но перемешивая и увлажняя в тече- ние 30 дней. При стратификации при переменных темпе- ратурах (плюсовых и минусовых) се- мена подготовляют в течение 30 дней
53	Сморо- дина черная	Стратифицируют в летних тран- шеях в течение 45-60 дней	Стратифицируют в помещении в течение 90-120 дней
54	Сосна кедро- вая си- бирская	Не подготавли- вают, только намачивают в 0,5%-ном раст- воре марганцо- вокислого калия	Семена замачива- ют предваритель- но в течение 3 суток, смешивают с влажным пес- ком, опилками или торфяной крошкой, помеща- ют в ящиках под снег или в хо- лодное помещение при 0 0 С, за 2-3 месяца до посева Подготовляются и при хранении в зимних непромер- зающих траншеях	Семена в ящиках в смеси с песком (1:2) слоем 20 см увлажняют до 50% полной вла- гоемкости и ста- вят в шишкосушил- ку при темпера- туре от 30 до 40 0 с на 12 ч, затем выносят под снег. После этого снова увлажняют, ставят в шишкосушилку, а затем выносят под снег. После двукратной обработки семена проходят страти- фикацию за 10-11 дней Протравливают ТМТД или фентиу- рамом
55	Сосна крым- ская	Не высевают	Замачивают семе- на в течение 9-12 ч
56	Сосна обыкно- венная	Не требует подготовки	Замачивают семе- на в течение 9-12 ч Применяют снего- вание сухих или намоченных семян в мешочках в те- чение 1-2 меся- цев	Семена замачива- ют, выдерживают во влажном сос- тоянии до накле- вывания и пере- носят под снег на 1-2 месяца Проводят микори- зацию семян чис- той культурой микоризообразую- щего гриба масля- ника Замачивают в те- чение 24 ч в растворе серно- кислого цинка концентрацией до 0,02%, серно- кислого марганца (0,1% и ниже), борной кислоты (0,025%) и гете- роауксина (0,01% и ниже) Обрабатывают уль- тразвуком часто- той 22,5 кГц и мощностью 15 Вт в течение 10 мин
57	Тополь белый	Не требует подготовки (посев сразу после сбора)
58	Тополь черный	Не требует подготовки (посев сразу после сбора)
59	Туя запад- ная	Не требует подготовки	Проводят снего- вание намоченных семян в течение месяца
60	Фисташ- ка нас- тоящая	Не высевают	Семена замачива- ют 12-15 ч в теплой воде (40 0 С), затем стра- тифицируют в ящиках с песком (1:3) или в траншеях в тече- ние 30-40 дней	Семена замачивают 12-15 ч в теплой воде (40 0 С), под- вешивают в мешках в теплом месте и смачивают перио- дически в течение 9-12 дней, до начала прорастания
61	Чере- муха обыкно- венная	Не требует подготовки	Стратифицируют в помещении при температуре от 0 до 5 0 С в тече- ние 150-180 дней
62	Яблоня лесная	Не требует подготовки	Замачивают в во- де в течение 2 суток, а затем стратифицируют при температуре от 0 до 5 0 С в песке, торфе или в опилках в те- чение 75-105 дней	Нестратифициро- ванные семена за- мачивают в 0,002 %-ном растворе гиббереллина в течение 3 суток, затем смешивают с влажным песком. Семена прораста- ют на 6-7 день
63	Ясень обыкно- венный	Стратифицируют в летних тран- шеях с июня до посева несколь- ко недозрелые семена	Стратифицируют в помещениях сначала при тем- пературе от 18 до 20 0 С в тече- ние 2-3 месяцев, затем при темпе- ратуре от 5 до 11 0 С. Общая дли- тельность стра- тификации 180- 200 дней (недозрелые семена)

Приложение 2
к Правилам по использованию,
перемещению семян и посадочного
материала для воспроизводства лесов
и лесоразведения

Требования к сеянцам, используемых для восстановления
лесов и лесоразведения

Наименование пород	Возраст, лет	Толщина стволика у корневой шейки (не менее), мм
1. Хвойные породы:
1.1. Ель, пихта, можжевельники	3-5	2,0
1.2. Сосна, лиственница	2-3	2,5
2. Лиственные породы (кроме кустарников)	1-3	3,5
3. Кустарники	1-3	2,5

Примечание: Данные требования относятся к сеянцам с открытой корневой системой

Приложение 3
к Правилам по использованию,
перемещению семян и посадочного
материала для воспроизводства лесов
и лесоразведения

Требования к посадочному материалу (саженцам), используемому
для восстановления лесов и лесоразведения

N п/п	Наиме- нование пород	Лесо- расти- тельные зоны	Воз- раст, лет	Сорт	Толщина стволика у кор- невой шейки (не менее), мм	Высота надземной части (не менее), см
1	2	3	4	5	6	7
1	Береза по- вислая (береза бо- родавчатая) Betula pen- dula Roth (B.verrucosaEhrh.)	все зоны	3-4	1 2	8 5	50 35
2	Бирючина обыкновеннаяLigustrum vulgare L.	горные районы	2-3	1 2	9 6	80 60
3	Вяз перисто- ветвистый (туркестанс- кий карагач) Ulmus pinnato- ramosa Dieck.	лесо- степ- ная, степная	2-3	1 2	8 6	55 40
4	Груша обыкновенная Pirus communis L.	все зоны	2-3	1 2	7 5	45 30
5	Дуб черешчатый Quercus robur L.	все зоны	3-4	1 2	9 6	45 30
6	Ель обыкно- венная (ев- ропейская) Picea abies (L.) Karst.	все зоны	5-6	1 2	5 4	20 15
7	Ель сибирская Picea obovata Lebed.	лесо- степ- ная	5-6	1 2	6 4	30 20
8	Ель Шренка Picea Schrenkiana Fischet Meg.	горные районы	5-6	1 2	6 4	25 15
9	Карагана древовидная (желтая акация) Caragana arborescens Lam.	все зоны	3-4	1 2	6 4	35 25
10	Каштан по- севной евро- пейский (благород- ный) Castanea sativa Mill.	все зоны	2-3	1 2	15 10	60 45
11	Клен ложно- платановый (явор, клен белый) Acer pseu- doplatanus L.	все зоны	2-3	1 2	10 6	55 40
12	Клен остро- листный (платановид- ный) Acer plata- noides L.	все зоны	3-4	1 2	8 6	35 25
13	Конский каштан Aesculus hippocas- tanum L.	все зоны	2-3	1 2	15 10	40 25
14	Липа мелко- листная или сердцевидная Tilia cordata Mill.	все зоны	3-4	1 2	9 5	50 30
15	Лиственница сибирская Larix sibirica Ledeb.	лесо- степ- ная	3-4	1 2	9 5	40 25
16	Облепиха крушиновая Hippophae ramnoides L.	все зоны	3-4	1 2	9 7	35 25
17	Орех грецкий Juglans regia L.	все зоны	3-4	1 2	20 10	60 40
18	Пихта сибирская Abies sibirica Ledeb.	горные районы	6-8	1 2	6 4	25 15
19	Биота восточная Biota orien- talis Endl.	все зоны	4	1 2	12 7	60 40
20	Робиния лжеакация (белая акация) Robinia pseudoacacia L.	все зоны	1-2	81 12	8 6	70 50
21	Рябина обыкновенная Sorbus aucuparica L.	все зоны	3-4	1 2	9 7	35 25
22	Сосна кедровая сибирская (кедр сибирский) Pinus sibirika Du Tour	все зоны	6-7	1 2	10 6	30 20
23	Сосна обыкновенная Pinus silvestris L.	лесо- степ- ная	3-4	1 2	8 5	25 20
24	Тополь белый (серебрис- тый) Populus alba L.	лесо- степ- ная, степная	2-3	1 2	10 7	100 70
25	Тополь черный (осокорь) Populus nigra L.	лесо- степ- ная, степная	2	1 2	7 6	80 60
26	Яблоня лесная Malus silvestris (L.) Mill.	все зоны	2-3	1 2	8 6	45 30
27	Ясень обыкновенный Flaxinus excelsior L.	все зоны	3-4	1 2	9 7	35 25

Примечание: административные районы, территориально входящие в лесорастительные зоны, подзоны и природные регионы:
1. Лесостепная зона:
Северо-Казахстанская область;
Северные районы Костанайской области;
Северо-восточные районы Павлодарской области.
2. Степная зона:
Костанайская область (кроме северных районов);
Павлодарская область (кроме северо-восточных районов);
Кокшетауская, Акмолинская, Восточно-Казахстанская (кроме горных районов);
Атырауская и Актюбинская области;
Северная часть Карагандинской области.
3. Горные районы:
Восточно-Казахстанской и Алматинской областей.

Приложение 4
к Правилам по использованию,
перемещению семян и посадочного
материала для воспроизводства
лесов и лесоразведения

ПАСПОРТ N __
на посадочный материал

"__" _________ 200 _г.

_________________________________________________________________________
(вид посадочного материала: сеянцы, саженцы в том числе с комом, порода)

выращенный на (в)________________________________________________________
(питомник, лесовладелец, лесопользователь,
_________________________________________________________________________
юридический, почтовый адрес)

1. Показатели качества

Номер партии	Соответствие сеянцев (саженцев) требованиям стандарта	Возраст	Сорт	Количество, шт.

Дата выкопки __________ Дата упаковки _________ Дата отправки____________
Цель использования ______________________________________________________
(собственные нужды, реализация, район перемещения)

Документ, выданный уполномоченным органом в области карантина растений
_________________________________________________________________________
(заполняется в случае перемещения посадочного материала
_________________________________________________________________________
за пределы подкарантинного района)

2. Происхождение семенного материала

Место сбора семян _______________________________________________________
(область, район, лесовладелец, лесопользователь, лесничество, квартал)

Удостоверение о кондиционности семян ____________________________________
(N, дата и кем выдано)
Селекционная категория семян ____________________________________________
(сортовые, улучшенные, нормальные)

3. Условия выращивания

Способ выращивания ______________________________________________________
(открытый грунт, контролируемые условия среды)
Почвенные условия, применяемый субстрат _________________________________
Внесение удобрений, другие агротехнические мероприятия __________________
_________________________________________________________________________
(наименование, доза, периодичность и т.д.)

Мероприятия по борьбе с вредителями, болезнями растений и сорняками _________________________________________________________________________
(вид, наименование препарата, сроки и периодичность обработки)

Лесовладелец, лесопользователь _____________________________________
(подпись, ф.и.о.)

М.П.

Зарегистрирован в _______________________________________________________
(территориальный орган в области охраны, защиты,
_________________________________________________________________________
пользования лесным фондом, воспроизводства лесов и лесоразведения)

N№___ "__"____________200__г.