Әлеуметтік қызметкерлер мамандықтарының тізбесін, оларды даярлау мен біліктілігін арттыру стандарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 сәуірдегі № 220 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 20 мамырда № 11089 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 16 мамырдағы № 210 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Білім және ғылым министрінің 16.05.2019 № 210 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" 2008 жылғы 29 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 4) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Мыналар:

1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес әлеуметтік қызметкерлер мамандықтарының тізбесі;

2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес әлеуметтік қызметкерлерді даярлау және біліктілігін арттыру стандарттары бекітілсін.

2. Жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім және халықаралық ынтымақтастық департаменті (Ж.Қ. Шаймарданов) заңнамада белгіленген тәртiппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелуін;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттiк тiркеуден өткеннен кейін осы бұйрықты ресми жариялауды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министрі Т.О. Балықбаевқа жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Сәрінжіпов

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 сәуірдегі № 220 бұйрығына 1-қосымша

Әлеуметтік қызметкерлер мамандықтарының тізбесі

Код	Бейінді білім, мамандықтар мен кәсіптер атауы
1. Техникалық, кәсіптік және орта білімнен кейінгі мамандықтар*
0500000 - Сервис, экономика және басқару
0501013	Әлеуметтік жұмыс бойынша маман
0501023	Халықты әлеуметтік қорғау ұйымдарындағы маман
2. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі мамандықтар*
1. Білім
5В010200	Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі
5В010300	Педагогика және психология
5В010500	Дефектология
5В010100	Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу
5. Әлеуметтік ғылымдар, экономика және бизнес
5В050100	Әлеуметтану
5В050300	Психология
5В050600	Экономика
	9. Қызмет көрсету
5В090500	Әлеуметтік жұмыс
6М090500	Әлеуметтік жұмыс
6D090500	Әлеуметтік жұмыс
11. Денсаулық сақтау және әлеуметтік қамтамасыз ету (медицина)
5В110100	Мейірбике ісі
6М110300	Мейірбике ісі
5В110200	Қоғамдық денсаулық сақтау
13. Денсаулық сақтау және әлеуметтік қамтамасыз ету (медицина)
5S130100	Жалпы медицина

Ескертпе: *Тізбеге 2009 жылғы 20 наурыздағы № 131-од Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі мамандықтар жіктеуіші және 2008 жылғы 3 маусымдағы № 273-од Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім кәсіптері мен мамандықтар жіктеуіші негізінде әлеуметтік қызметкерлерді даярлау және біліктілігін арттыру үшін ұсынылатын мамандықтар енді.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 сәуірдегі № 220 бұйрығына 2-қосымша

Әлеуметтік қызметкерлерді даярлау және біліктілігін
арттыру стандарттары
1. Жалпы ереже

1. Әлеуметтік қызметкерлерді даярлау және біліктілігін арттыру стандарттары (Стандарт) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына, "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" 2008 жылғы 29 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына, "Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысына, Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексіне, Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 2 ақпандағы № 31-ө-м бұйрығымен бекітілген халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту жүйесі басшыларының, мамандарының және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7442 тіркелді) сәйкес әзірленді.

2. Әлеуметтік қызметкерлерді дайындау "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына, "Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысына, "Техникалық және кәсіптік білім беру мамандықтары бойынша үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік білім беретін бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2013 жылғы 24 сәуірдегі № 150 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8489 болып тіркелген), Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларына, үлгілік оқу жоспарларына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 08.01.2016 № 4 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Осы Стандарттар әлеуметтік қызметкерлердің сапасын арттыруына қойылатын талаптарды реттейді және оқытудың мерзімдері мен ұзақтығын, тыңдаушылардың оқытуға қойылатын талаптарын анықтауын, біліктілікті арттыруды ұйымдастырудың түрлерін қамтитын әлеуметтік қызметкерлердің біліктілігін арттыру тәртібін қарастырады.

4. Стандарт ережелерін Қазақстан Республикасында меншік нысанына, ведомстволық бағыныштылығына және ұйымдастыру-құқықтық нысанына қарамастан әлеуметтік қызметкерлердің біліктілігін арттыруды жүзеге асыратын мекемелер мен ұйымдар қолдануға және сақтауға міндетті.

5. Осы Стандартта келесі негізгі ұғымдар қолданылады:

1) біліктілікті арттыру-бұрын алынған кәсіптік білімді, іскерлік пен дағдыны қолдауға, кеңейтуге, тереңдетуге және жетілдіруге мүмкіндік беретін кәсіптік оқытудың нысаны;

2) біліктілікті арттыру мекемелері және ұйымдары (бұдан әрі - ұйым) - кәсіптік білім мен дағдыны тереңдету мақсатында әлеуметтік қызметкерлердің кәсіптік біліктілігін арттыру бойынша білім беру бағдарламаларын іске асыратын, әлеуметтік жұмыстың тиімділігін қамтамасыз ететін әлеуметтік саладағы инновациялық процестерді қолдауды жүзеге асыратын ұйым.

3) әлеуметтік қызметкер - арнайы әлеуметтік қызмет көрсететін және (немесе) арнайы әлеуметтік қызмет көрсетуде қажеттілікті бағалауды және анықтауды жүзеге асыратын, бекітілген талаптарға сәйкес келетін қажетті мамандыққа ие қызметкер;

4) тыңдаушылар-біліктілікті арттыруды өтетін әлеуметтік қызметкерлер;

5) тапсырма беруші-біліктілікті арттыруға байланысты қызмет көрсетуге тапсырысты жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға;

Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 08.01.2016 № 4 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Біліктілікті арттыру ұйымдарының түрлері:

1) Еңбек, әлеуметтік қорғау және көші-қон комитетінің облыстық департаменттері, Денсаулық сақтау басқармалары;

2) облыстық Жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармалары, облыстық маңызы бар қалалардың аудандардың жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарлама бөлімдері;

3) білікті мамандарды тарта отырып, арнайы әлеуметтік қызметтерді ұсынатын ұйымдар;

4) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және қосымша кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру мекемелері;

5) меншік нысанына қарамастан білім беру бағдарламаларын іске асыратын әлеуметтік қызметкерлер біліктілігін арттыратын оқу орталықтары (өңірлік, өңіраралық, салалық).

Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 08.01.2016 № 4 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Әлеуметтік қызметкерлерді даярлау және біліктілігін
арттыру стандарттары

7. Әлеуметтік қызметкерлердің біліктілігін арттырудың мақсаты мен міндеттері:

1) кәсіби білімін тереңдету мен жаңарту;

2) практикалық дағдыларын жетілдіру;

3) заманауи талаптарға сәйкес келетін кәсіби құзыреттілігін дамыту;

4) ғылымның заманауи жетістіктерін және әлеуметтік жұмыстың практикалық шетелдік және отандық тәжірибесін зерделеу;

5) кәсіби қызметте жаңартылған теориялық білімдерді белсенді түрде қолдану.

8. Біліктілікті арттыру оқу семинарлары, курстар-семинарлар және әлеуметтік жұмыс мектептері арқылы жүзеге асырылады.

9. Біліктілікті арттыру жүргізіледі:

1) өндірістен қол үзіп;

2) өндірістен қол үзбей;

3) өндірістен жартылай қол үзіп;

4) қашықтықтан оқыту технологияларын қолдану арқылы.

10. Біліктілігін арттыруды ұйымдардың басшылары, әлеуметтік қорғау мекемелерінің құрылымдық бөлімшелерінің басшылары, әлеуметтік жұмыс жөніндегі мамандар, сарапшылар, арнайы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалауды және анықтауды жүзеге асыратын әлеуметтік қызметкерлер, күтім бойынша біліктілігі жоғары деңгейдегі әлеуметтік қызметкерлер, зейнетақы мен төлемақыларды төлеу бойынша ұйымдардың мамандары, еңбекпен қамту орталығының (қызметтің) құрылымдық бөлімшелердің (бөлімнің, саланың, топтың) мамандары, әлеуметтік жұмыс бойынша консультанттар, дәрігерлік амбулаторияның әлеуметтік қызметкерлері өтеді.

11. Әлеуметтік қызметкерлер барлық еңбек қызметінде әрбір бес жыл ішінде кемінде бір рет біліктілігін арттырады.

12. Біліктілігін арттырудан өткен қызметкерлер жұмыс берушінің келісімімен жұмыстан босатылады немесе толық емес жұмыс күні жағдайында жұмыс атқарады.

13. Біліктілікті арттыру әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау, сондай-ақ басқа да мекемелермен, кәсіпорындармен, ұйымдармен жасалған шарттар негізінде жүзеге асырылады.

14. Біліктілікті арттыру бюджеттік қаражат, сондай-ақ ұйымдардың тыңдаушылары оқу ақысын төлеуден алынған қаражаттар есебінен жүзеге асырылады.

15. Оқыту ұзақтығы тапсырыс берушінің қажеттіліктерін ескеріп, оқу бағдарламаларының көлемі мен мазмұнына байланысты, бірақ 4 айдан аспайды.

16. Біліктілікті арттыру әлеуметтік қызметкерлердің кәсіби білімдері мен практикалық жұмыс тәжірибесін ескеретін қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша жүргізіледі.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің м.а. 08.01.2016 № 4 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

17. Бағдарлама мазмұны біліктілікті арттыруды өтетін тыңдаушылардың контингентіне байланысты анықталады.

18. Дәріс сабақтарының көлемі аудиториялық сабақтардың жалпы көлемінің 30 (отыз) пайызынан артық болмауы тиіс. Бір академиялық сағат 45 минутты құрайды.

19. Тиісті білім беру бағдарламасын іске асыратын Ұйым өз бетінше тапсырыс берушінің қажеттіліктерін ескеріп, оқытудың мерзімін, нысанын, мазмұны мен технологиясын анықтайды.

20. Біліктілікті арттырудың оқыту бағдарламаларын меңгеру балдық жүйе бойынша бағалаумен тыңдаушының тиісті бағдарлама бойынша емтихан тапсыруын қажет ететін міндетті қорытынды аттестаттаумен аяқталады:

1) қысқа мерзімді бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру - тестілеу нысандағы емтихан;

2) 72 сағаттан артық біліктілікті арттыру бағдарламасы бойынша - тестілеу және қорытынды жұмысты қорғау нысандағы емтихан.

21. Біліктілікті арттыру шеңберінде білім алған және емтиханды сәтті тапсырған тыңдаушыларға сертификат беріледі.

Об утверждении перечня специальностей социальных работников, стандартов их подготовки и повышения квалификации

Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 20 апреля 2015 года № 220. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 20 мая 2015 года № 11089. Утратил силу приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 16 мая 2019 года № 210 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

Сноска. Утратил силу приказом Министра образования и науки РК от 16.05.2019 № 210 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 4) статьи 10 Закона Республики от 29 декабря 2008 года "О специальных социальных услугах", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить:

1) перечень специальностей социальных работников согласно приложению 1 к настоящему приказу;

2) стандарты подготовки и повышения квалификации социальных работников согласно приложению 2 к настоящему приказу.

2. Департаменту высшего, послевузовского образования и международного сотрудничества (Шаймарданов Ж.К.) в установленном законодательном порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан официальное опубликование настоящего приказа;

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства образования и науки Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра образования и науки Республики Казахстан Балыкбаева Т.О.

4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

Министр

А. Саринжипов

Приложение 1 к приказу Министра образования и науки Республики Казахстан от 20 апреля 2015 год № 220

Перечень
специальностей социальных работников

Код	Профиль образования, наименование специальностей и профессии
1. Специальности технического, профессионального и послесреднего образования*
0500000 - Сервис, экономика и управление
0501013	Специалист по социальной работе
0501023	Специалист в организациях социальной защиты населения
2. Специальности высшего и послевузовского образования*
1. Образование
5В010200	Педагогика и методика начального обучения
5В010300	Педагогика и психология
5В010500	Дефектология
5В010100	Дошкольное обучение и воспитание
	5. Социальные науки, экономика и бизнес
5В050100	Социология
5В050300	Психология
5В050600	Экономика
	9. Услуги
5В090500	Социальная работа
6М090500	Социальная работа
6D090500	Социальная работа
11. Здравоохранение и социальное обеспечение (медицина)
5В110100	Сестринское дело
6М110300	Сестринское дело
5В110200	Общественное здравоохранение
13. Здравоохранение и социальное обеспечение (медицина)
5S130100	Общая медицина

Примечание: *в перечень включены специальности, рекомендуемые для подготовки и повышения квалификации социальных работников на основании Классификатора специальностей высшего и послевузовского образования Республики Казахстан от 20 марта 2009 года № 131-од и Классификатора профессий и специальностей технического и профессионального, послесреднего образования от 03 июня 2008 года № 273-од.

Приложение 2 к приказу Министра образования и науки Республики Казахстан от 20 апреля 2015 год № 220

Стандарты подготовки и повышения квалификации
социальных работников
1. Общие положения

1. Настоящий стандарты подготовки и повышения квалификации социальных работников (далее - Стандарт) разработан в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании", Законом Республики Казахстан от 29 декабря 2008 года "О специальных социальных услугах", постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 августа 2012 года № 1080 "Об утверждении государственных общеобязательных стандартов образования соответствующих уровней образования", Трудовым кодексом Республики Казахстан, типовыми квалификационными характеристиками должностей руководителей, специалистов и других служащих системы социальной защиты и занятости населения, утвержденными приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 2 февраля 2012 года № 31-ө-м (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7442).

2. Подготовка социальных работников осуществляется в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании", постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 августа 2012 года № 1080 "Об утверждении государственных общеобязательных стандартов образования соответствующих уровней образования", приказом № 150 Министерства образования и науки Республики Казахстан от 24 апреля 2013 года "Об утверждении типовых учебных планов и типовых образовательных программ по специальностям технического и профессионального образования" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 8489), типовыми правилами деятельности организации высшего и послевузовского образования, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499, типовыми учебными планами.

Сноска. Пункт 2 в редакции приказа и.о. Министра образования и науки РК от 08.01.2016 № 4 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Настоящие Стандарты определяют требования к повышению качества социальных работников и предусматривают процедуру повышения квалификации социальных работников, которая включает в себя определение сроков и продолжительности обучения, требований к обучению слушателей, определение видов организаций повышения квалификации.

4. Положения стандарта обязательны для применения и соблюдения учреждениями и организациями осуществляющими повышение квалификации социальных работников Республики Казахстан, независимо от их формы собственности, ведомственной подчиненности и организационно-правовой формы.

5. В настоящем стандарте используются следующие основные понятия:

1) повышение квалификации - форма профессионального обучения, позволяющая поддерживать, расширять, углублять и совершенствовать ранее приобретенные профессиональные знания, умения и навыки;

2) учреждения и организации повышения квалификации (далее - организация) – организация, реализующая образовательные программы профессионального повышения квалификации социальных работников с целью углубления профессиональных знаний и навыков, осуществляющая поддержку инновационных процессов в социальной сфере, обеспечивающих эффективность социальной работы;

3) социальный работник - работник, оказывающий специальные социальные услуги и (или) осуществляющий оценку и определение потребности в специальных социальных услугах, имеющий необходимую квалификацию, соответствующую установленным требованиям;

4) слушатели – социальные работники, проходящие повышение квалификации;

5) заказчик – физическое или юридическое лицо, осуществляющее заказ на услугу, связанную с повышением квалификации.

Сноска. Пункт 5 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра образования и науки РК от 08.01.2016 № 4 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Виды организаций повышения квалификации:

1) областные Департаменты Комитета труда, социальной защиты и миграции, областные Управления здравоохранения;

2) областные Управления координации занятости и социальных программ, отделы занятости и социальных программ городов, районов областного значения;

3) организации, предоставляющие специальные социальные услуги, с привлечением квалифицированных специалистов;

4) образовательные учреждения, реализующие образовательные программы технического и профессионального, послесреднего; высшего и дополнительного профессионального образования;

5) учебные центры (региональные, межрегиональные, отраслевые) повышения квалификации социальных работников, реализующие образовательные программы независимо от форм собственности.

Сноска. Пункт 6 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра образования и науки РК от 08.01.2016 № 4 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Стандарты подготовки и повышения квалификации социальных
работников

7. Цели и задачи повышения квалификации социальных работников:

1) обновление и углубление профессиональных знаний;

2) совершенствование практических навыков;

3) развитие профессиональных компетенций, адекватных современным требованиям;

4) изучение новейших достижений науки и практического отечественного и зарубежного опыта социальной работы;

5) активное применение обновленных теоретических знаний в профессиональной деятельности.

8. Повышение квалификации осуществляется через обучающие семинары, курсы-семинары, школы социальной работы.

9. Повышение квалификации проводится:

1) с отрывом от производства;

2) без отрыва от производства;

3) с частичным отрывом от производства;

4) с использованием возможностей дистанционных технологий.

10. Повышение квалификации проходят руководители организаций, начальники структурных подразделений учреждений социальной защиты, специалисты по социальной работе, эксперты, социальные работники по оценке и определению потребности в специальных социальных услугах, социальные работники по уходу высшего уровня квалификации, специалисты организации по выплате пенсий и пособий, специалисты структурного подразделения (отдела, сектора, группы) центра (службы) занятости, консультанты по социальной работе, социальные работники врачебной амбулатории.

11. Социальные работники проходят повышение квалификации не реже одного раза в пять лет в течение всей трудовой деятельности.

12. Работники, прошедшие повышение квалификации, по соглашению с работодателем, освобождаются от работы либо выполняют работу на условиях неполного рабочего времени.

13. Повышение квалификации осуществляется на основе договоров, заключаемых с предприятиями, организациями, учреждениями социальной защиты, здравоохранения, а также с другими организациями.

14. Повышение квалификации осуществляется за счет бюджетных средств, а также средств получаемых организацией за оплату обучения слушателями.

15. Продолжительность обучения зависит от объема и содержания учебной программы с учетом потребностей заказчика, но не превышает четырех месяцев.

16. Повышение квалификации проводится по образовательным программам дополнительного образования, учитывающим имеющийся уровень профессиональных знаний и практический опыт работы социальных работников.

Сноска. Пункт 16 в редакции приказа и.о. Министра образования и науки РК от 08.01.2016 № 4 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. Содержание программ определяется контингентом слушателей, проходящих повышение квалификации.

18. Объем лекционных занятий не должен превышать 30 (тридцати) процентов общего объема аудиторных занятий. Один академический час составляет 45 минут.

19. Сроки, формы, содержание и технология обучения определяются Организацией, реализующей соответствующую образовательную программу, самостоятельно в соответствии с потребностями заказчика.

20. Освоение образовательных программ повышения квалификации завершается обязательной итоговой аттестацией, которая предусматривает сдачу слушателями экзамена по соответствующей программе с выставлением оценки по бальной системе:

1) по краткосрочным программам повышения квалификации - экзамен в форме тестирования;

2) по программам повышения квалификации объемом свыше 72 часов - экзамен в форме тестирования и защита итоговой работы.

21. Слушателям, прошедшим обучение в рамках повышения квалификации и успешно сдавшим экзамен, выдается сертификат.