Микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым қарыз алушысының борыштық жүктемесінің коэффициентін есептеу қағидаларын және шекті мәнін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 28 қарашадағы № 215 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 3 желтоқсанда № 19670 болып тіркелді.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы қаулы 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі.
Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 17.02.2021 № 34 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қаржы нарығын реттеу мен дамыту, микроқаржылық қызмет және салық салу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2019 жылғы 3 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Мына:

1) Микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымның қарыз алушысының борыш жүктемесінің коэффициентін есептеу қағидалары;

2) микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымның қарыз алушысының борыш жүктемесі коэффициентінің шекті мәні 0,5 мөлшерінде, ойын бизнесіне белсенді тартылған адамның белгілері бар қарыз алушы үшін 0,25 (нөл бүтін оннан жиырма бес) мөлшерінде бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.12.2023 № 101 (01.04.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Қаржы ұйымдарының әдіснамасы және реттеу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2) тармақшасында және 3-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Сыртқы коммуникациялар департаменті – Ұлттық Банктің баспасөз қызметі осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.

5. Осы қаулы 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Ұлттық Банк Төрағасы

Е. Досаев

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 28 қарашадағы № 215 қаулысымен бекітілген

Микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым қарыз алушысының борыштық жүктемесінің коэффициентін есептеу қағидалары

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 17.02.2021 № 34 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым қарыз алушысының борыштық жүктемесінің коэффициентін есептеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Микроқаржылық қызмет туралы" 2012 жылғы 26 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді және қызметін Заңның 3-бабы 1-1-тармағының 3) тармақшасына сәйкес микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым (бұдан әрі – микроқаржы ұйымы) қарыз алушысының борыштық жүктемесінің коэффициентін есептеу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 17.02.2021 № 34 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Қағидаларда Заңда көрсетілген негізгі ұғымдар, сондай-ақ мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) кредиттік желі – микроқаржы ұйымының қарыз алушыға микрокредит алу уақытын өзі анықтауға мүмкіндік беретін талаптармен, бірақ микрокредиттер беру қағидаларында және кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімде айқындалған сома мен уақыт шегінде қарыз алушыға микрокредит беру міндеттемесі;

2) кредиттік лимит – кредиттік желінің шекті сомасы;

3) қарыз алушы – Заңның 3-бабы 1-1-тармағының 3) тармақшасына сәйкес микроқаржы ұйымының микрокредит беру жөніндегі қызметтерін пайдалануға ниет білдірген немесе пайдаланатын Қазақстан Республикасының резидент жеке тұлғасы;

4) ресми кіріс – мына құжаттардың:

салымшының (алушының) міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының немесе "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттiк корпорациясының дерекқорынан алынған ақпараттың немесе орталық атқарушы органдар және оларға тиесілі не оларға ведомстволық бағынысты заңды тұлғалардың дерекқорынан жеке тұлғалардың кірісі туралы ақпараттың;

зейнетақы төлемдері түсетін банк шотынан үзінді-көшірменің;

жұмыс берушіден жалақы және басқа да кірістер түсетін банк шотынан үзінді-көшірменің;

"Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкес жасалған зейнетақы аннуитеті шарты бойынша, аннуитеттік сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемдері түсетін банк шотынан үзінді-көшірменің;

мынадай салықтық аударымдар:

патенттің негізінде арнайы салық режимін қолданған кезде салық салынатын кірістің 5 (бес) пайызы;

жеңілдетілген декларация негізінде арнайы салық режимін қолданған кезде салық салынатын кірістің 15 (он бес) пайызы;

тіркелген шегерімді пайдалана отырып арнайы салық режимінің салық салынатын кірісінің 20 (жиырма) пайызы негізінде есептелген жеке кәсіпкер-жеке тұлғаның кірістері туралы ақпараттың біреуінің және (немесе) бірнешеуінің негізінде есептелген орташа ай сайынғы кіріс.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 07.06.2023 № 39 (алғашқы ресми жарияланғаннан күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

3. Микроқаржы ұйымы:

қарыз алушыға ашылған кредиттік желі шеңберінде микрокредит (микрокредиттің бір бөлігін) беруді қоспағанда, қарыз алушыға микрокредит беру;

қарыз алушыға кредиттік желі ашу (кредиттік лимитті белгілеу);

қарыз алушыға жасалған микрокредит беру туралы шарты (шарттары) шеңберінде қосымша микрокредит беру;

микрокредитті өтеу кестесіне сәйкес осы микрокредит бойынша мерзімді төлемдер мерзімінің және (немесе) мөлшерінің ұлғаюына алып келетін, қарыз алушының ашық кредиттік желісінің және (немесе) микрокредит талаптарының өзгеруі туралы шешімдер қабылданғанға дейін қарыз алушының борыштық жүктемесінің коэффициентін есептеуді жүзеге асырады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.12.2023 № 101 (01.04.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4. Қағидалардың 3-тармағының талаптары қарыз алушыларға кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алуға берілген, микрокредиттерге қолданылады, бұған мыналар кірмейді.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.12.2023 № 101 (01.04.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-тарау. Қарыз алушының борыштық жүктемесінің коэффициентін есептеу тәртібі

5. Микроқаржы ұйымы қарыз алушының борыштық жүктемесінің коэффициентін екі кезеңмен есептейді:

1) бірінші кезең – қарыз алушының төлем қабілеттілігін бағалау;

2) екінші кезең – қарыз алушының борыштық жүктемесінің коэффициентін есептеу.

6. Қарыз алушының төлем қабілеттілігін бағалау төмендегідей жүзеге асырылады:

ҚК ≥ ЕТКДШ + 0,5 * ЕТКДШ * Сктом,

мұндағы:

ҚК – қарыз алушының кірісі;

ЕТКДШ – "Республикалық бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен (бұдан әрі – Бюджет туралы заң) тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөрiс деңгейiнiң шамасы";

СКТОМ – отбасының кәмелетке толмаған мүшелерінің саны.

Қарыз алушының кірісі мына өлшемшарттардың біреуі және (немесе) бірнешеуі:

1) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 6 (алты) айдағы ресми кірісі;

2) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 6 (алты) айдағы дебеттік карта бойынша шығыстардың орташа айлық сомасы;

3) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 6 (алты) айдағы дебеттік картаны толықтырудың орташа айлық сомасы;

4) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 6 (алты) айдағы депозиттегі және (немесе) ағымдағы шоттағы қалдықтардың орташа айлық сомасының айларда көрсетілген берілетін кредит мерзіміне қатынасы;

5) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 6 (алты) ай үшін депозиттерді және (немесе) ағымдағы шоттарды толықтырудың орташа айлық сомасы;

6) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 6 (алты) ай үшін депозиттерден және (немесе) ағымдағы шоттардан алынған қаражаттың орташа айлық сомасы;

7) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы қатарынан күнтізбелік соңғы 6 (алты) айдағы борыш жүктемесі коэффициентінің (0,5) рұқсат етілген ең жоғары мәніне төлем мерзімін өткізусіз жасаған өтелген және (немесе) өтелмеген банктік қарыздар бойынша қарыз алушының ай сайынғы төлемдері сомасының орташа мәніне қатынасы ретінде айқындалатын қарыз алушының кірісі;

8) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 6 (алты) айдағы жолаушыларды және жүкті таксимен тасымалдаудан орташа айлық кірісі (мұндай кірістер делдал компания арқылы расталған кезде);

9) қарыз алушының өтініш жасаған күннің алдындағы 12 (он екі) ай кезеңіндегі бірыңғай жиынтық төлемнің төленгенін растайтын құжаттың болуы. Әрбір ай үшін кіріс Бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төменгі бір жалақы мөлшері деңгейінде қабылданады;

10) қарыз алушының өтініш жасаған күнінің алдындағы 6 (алты) айдағы жұмыс орнынан түсетін кірістер туралы анықтаманың және (немесе) оқу орнынан алынатын стипендияның мөлшері туралы анықтаманың негізінде есептелген орташа айлық кірісі.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген ақпаратты қарыз алушы тиісті құжаттарды ұсына отырып растайды және (немесе) микроқаржы ұйымы қарыз алушының жазбаша нысанда не қарыз алушының идентификаттау құралы арқылы берген келісімі негізінде сұратады.

Осы тармақтың екінші бөлігінің 1), 2), 3), 4), 5), 6) және 7) тармақшаларында көрсетілген өлшемшарттар негізінде қарыз алушының кірісін айқындау кезінде көрсетілген өлшемшарттардың тек біреуі ғана қолданылады.

Атаулы әлеуметтік көмекті алушыға және (немесе) ойын бизнесіне белсенді тартылған адамның белгісі бар қарыз аушыға қатысты оның кірісін бағалау осы тармақтың екінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген ресми кірісі негізінде айқындалады.

Қағидалардың мақсаттары үшін ойын бизнесіне белсенді тартылған адамның белгісі бар қарыз алушы деп соңғы аяқталған 6 (алты) ай ішінде ойын бизнесін ұйымдастырушының пайдасына 300 000 (үш жүз мың) теңгеден астам жалпы сомаға 6 (алты) және одан көп төлемдер жасаған жеке тұлға түсініледі.

Қарыз алушының ойын бизнесін ұйымдастырушының пайдасына жүргізген төлемдердің күні мен сомасы туралы ақпаратты банк кредиттік бюродан алынған қарыз алушының кредиттік есебінің негізінде айқындайды.

Жиырма бір жасқа толмаған қарыз алушыға қатысты оның кірісін бағалау осы тармақтың екінші бөлігінің 1), 8) және 10) тармақшаларында көрсетілген кірістер негізінде айқындалады.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.12.2023 № 101 (01.04.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

7. Қарыз алушының борыш жүктемесінің коэффициенті қарыз алушының барлық өтелмеген микрокредиттері, банктік қарыздары бойынша мерзімі өткен төлемдер сомасын қоса алғанда, барлық өтелмеген қарыз алушының микрокредиттері, банктік қарыздары бойынша ай сайынғы төлем мен Қағидалардың 3-тармағында көзделген жағдайларда туындайтын қарыз алушының жаңа берешегі бойынша ай сайынғы орташа төлем сомасының қарыз алушының соңғы 6 (алты) айдағы орташа ай сайынғы кірісіне қатынасы ретінде былайша есептеледі:

мұндағы:

БЖК - борыш жүктемесі коэффициенті;

ӨҚТi - қарыз алушының өтелмеген микрокредиті, банктік қарызы (өтелмеген микрокредиттері, банктік қарыздары) бойынша Қағидалардың 8-тармағына сәйкес есептелетін ай сайынғы төлем;

МТi - қарыз алушының өтелмеген микрокредиті, банктік қарызы (өтелмеген микрокредиттері, банктік қарыздары) бойынша мерзімі өткен төлемдер сомасы;

БТ - қарыз алушының жаңа берешегі бойынша Қағидалардың 9-тармағына сәйкес есептелетін ай сайынғы орташа төлем;

n - қарыз алушының өтелмеген микрокредиттерінің, банктік қарыздарының саны;

К - қарыз алушының Қағидалардың 10-тармағына сәйкес есептелетін ай сайынғы орташа кірісі.

Автокөлік құралының кепілімен қамтамасыз етілген микрокредиттер бойынша қарыз алушының борыш жүктемесінің коэффициентін есептеу кезінде микрокредит бойынша қарыз алушының ай сайынғы төлемінің мөлшері Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16858 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 наурыздағы № 62 қаулысына сәйкес айқындалатын қамтамасыз ету құнына қатысты өтімділік коэффициентіне түзетілген, автокөлік түріндегі кепіл құнына азайтылған, өтеуге (негізгі борыш сомасын және кредиттің бүкіл кезеңі үшін есептелетін сыйақыны қоса алғанда) қатысты берешек сомасына қатынасы ретінде айлармен көрсетілген, берілетін кредит мерзіміне айқындалады.

Автокөлік құралының және (немесе) жылжымайтын мүліктің орташа нарықтық құны тәуелсіз бағалау немесе банктің № 13 Халықаралық қаржылық есептіліктің "Әділ құнды бағалау" стандартына және "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкес бағалауы негізінде айқындалады.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.12.2023 № 101 (01.04.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

8. Қарыз алушының өтелмеген микрокредиті, банктік қарызы (өтелмеген микрокредиттері, банктік қарыздары) бойынша ай сайынғы төлемі өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша ай сайынғы мәніне келтірілген мерзімді төлемге (өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша мерзімді төлемдердің сомасына) тең болып қабылданады.

Ай сайынғы мәніне келтірілген өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша мерзімді төлем микрокредитті, банктік қарызды өтеу кестесіне сәйкес өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша мерзімді төлемді микрокредитті өтеу кестесіне сәйкес өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша мерзімді төлемдер санының жылдық мәндегі он екіге қатынасына көбейтіндісі ретінде есептеледі:

– өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша аймен көрсетілген мерзімді төлем;

– микрокредитті, қарызды өтеу кестесіне сәйкес өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша мерзімді төлем;

– жылмен көрсетілген өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша мерзімді төлемдердің саны.

Өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша жылмен көрсетілген мерзімді төлемдердің саны өтеу кестесіне сәйкес микрокредит, банктік қарыз бойынша төлемдерді жүзеге асыру кезеңділігін сипаттайтын күндер санына үш жүз алпыс күннің қатынасы ретінде есептеледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігін есептеу мақсаттары үшін бір айдағы күндер саны отызға тең деп қабылданады.

Микрокредитті өтеу кестесіне, банктік қарызға және (немесе) төлемдерді жүзеге асырудың күндермен көрсетілген мерзімділігіне сәйкес мерзімді төлем туралы деректер болмаған кезде өтелмеген микрокредит, банктік қарыз бойынша ай сайынғы төлем микрокредит, банктік қарыз бойынша негізгі борыш және сыйақы бойынша қалдық сомасының осы микрокредиттің қалған мерзіміне, айлармен көрсетілген банктік қарызға қатынасы ретінде есептеледі.

Өтелмеген микрокредит, банктік қарыз (өтелмеген микрокредиттер, банктік қарыздар) бойынша ай сайынғы төлемге кредиттік лимиттің пайдаланылған бөлігін өтеу бойынша ай сайынғы төлем мөлшерін бағалау, кредиттік карта бойынша, сондай-ақ талаптарында қарыз алушыны кредиттік лимит шеңберінде кредиттеу көзделген төлем картасы бойынша ай сайынғы төлем кіреді.

Кредиттік лимиттің пайдаланылған бөлігі ретінде қарыз алушының ашық кредиттік желі шеңберінде алған қарызы (траншы) бойынша борыштың қалдығы түсініледі.

Кредиттік лимиттің пайдаланылған бөлігін өтеу бойынша ай сайынғы төлем мөлшерін бағалау кредиттік бюроның деректері негізінде айқындалады немесе кредиттік лимиттің пайдаланылған бөлігі мөлшерінің шартта айқындалған, айлармен көрсетілген осы лимиттің қалған мерзіміне қатынасы ретінде есептеледі.

Кредиттік карта бойынша, сондай-ақ талаптарында қарыз алушыны кредиттік лимит шеңберінде кредиттеу көзделген төлем картасы бойынша ай сайынғы төлем кредиттік карта, талаптарында қарыз алушыны кредиттік лимит шеңберінде кредиттеу көзделген төлем картасы бойынша пайдаланылған кредиттік лимиттің тиісінше он пайызға көбейтіндісі ретінде есептеледі.

Қарыз алушының өтелмеген микрокредиті, банктік қарызы бойынша мерзімі өткен төлемдер сомасы мерзімі өткен негізгі борыштың, мерзімі өткен сыйақының сомасын және микроқаржы ұйымының, екінші деңгейдегі банктің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның теңгеріміне есептен шығарылған берешек сомасын, сондай- ақ тізбесі "Қазақстан Республикасындағы кредиттік бюролар және кредиттік тарихты қалыптастыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабында белгіленген өзге де ақпарат берушілерді (бұдан әрі-ақпарат берушілер) қамтиды.

Микрокредит, банктік қарыз беру туралы бұрын жасалған шартты (шарттарды), банктік қарызды қайта қаржыландыру мақсатында қарыз алушыға микрокредит беру жүзеге асырылған жағдайда, қайта қаржыландыруға жататын өтелмеген микрокредит (микрокредиттер), банктік қарыз (банктік қарыздар) бойынша берешек сомасы ай сайынғы төлемнің есебінде және өтелмеген микрокредит (микрокредиттер), банктік қарыз (банктік қарыздар) бойынша мерзімі өткен төлемдер сомасында есепке алынбайды.

Микрокредит беру туралы бұрын жасалған шартты (шарттарды) қайта құрылымдау мақсатында жүзеге асырылатын, микрокредитті өтеу кестесіне сәйкес осы микрокредит бойынша мерзімді төлемдердің мөлшерін ұлғайтуға әкелетін және ашық кредиттік желінің кредиттік лимитін және (немесе) микрокредиттің мөлшерін ұлғайтуды көздемейтін ашық кредиттік желінің және қарыз алушының микрокредитінің талаптары өзгерген жағдайда, қарыз алушының өтелмеген микрокредиттер бойынша мерзімі өткен төлемдер сомасы нөлге тең деп қабылданады.

Микрокредитті, банктік қарызды өтеу кестесіне сәйкес мерзімді төлем, өтелмеген микрокредиттер, банктік қарыздар бойынша негізгі борыштың қалдығы, сыйақы қалдығы, кредиттік лимит, кредиттік лимиттің пайдаланылған бөлігі, қарыз алушының өтелмеген микрокредиттері, банктік қарыздары бойынша мерзімі өткен төлемдер сомалары туралы ақпаратты микроқаржы ұйымы кредиттік бюродан сұратады.

Өтелмеген микрокредиттер, банктік қарыздар бойынша мерзімді төлемдердің, негізгі борыш қалдығының, сыйақы қалдығының, кредиттік карта бойынша, сондай-ақ төлем картасы бойынша ай сайынғы төлемнің есебіне, кредиттік лимиттің пайдаланылған бөлігін өтеу бойынша ай сайынғы төлем мөлшерін және қарыз алушының өтелмеген микрокредиттері, банктік қарыздары бойынша мерзімі өткен төлемдер сомасын бағалауға барлық ақпарат берушілер кредиттік бюроға ұсынатын мәліметтер енгізіледі.

Қарыз алушының өтелмеген микрокредиттерінде Қағидалардың 4-тармағында көрсетілген микрокредиттерді, сондай-ақ қарыз алушының Қағидалардың 4-тармағында көрсетілмеген қарыздары, өтелмеген микрокредиттері қамтылады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 21.02.2022 № 7 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

9. Қарыз алушының жаңа берешегі бойынша ай сайынғы орташа төлемі өтеу кестесіне сәйкес есептелген, негізгі борыш бойынша төлемдер мен сыйақы сомасының айлармен көрсетілген осы микрокредит мерзіміне қатынасы ретінде есептеледі.

Қарыз алушының талаптарында кредиттік лимит шеңберінде қарыз алушыға кредит беру көзделген кредит желісі бойынша міндеттеме болып табылатын жаңа берешегі бойынша ай сайынғы орташа төлемді есептеу Қағидалардың 8-тармағының жетінші және сегізінші бөліктеріне сәйкес жүргізіледі.

Ескерту. 9-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 28.12.2020 № 128 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

10. Қарыз алушының ай сайынғы орташа кірісі Қағидалардың 6-тармағының екінші бөлігінің 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) және 10) тармақшаларында көрсетілген бір немесе бірнеше өлшемшарттар негізінде айқындалған кіріс мөлшерінің алтыға қатынасы ретінде есептеледі.

Микроқаржы ұйымы қарыз алушының ай сайынғы орташа кірісінің есебіне алатын кірістер түрлері қарыз алушының өтініш жасау алдындағы қатарынан 6 (алты) ай ішіндегі кем дегенде екі кез келген айға алынуға тиіс.

Микроқаржы ұйымдары Қағидалардың 6-тармағының екінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген қарыз алушының ресми кірісінің негізінде атаулы әлеуметтік көмек алушы қарыз алушының және (немесе) ойын бизнесіне белсенді тартылған адамның белгілері бар қарыз алушының орташа айлық кірісін есептеуді жүзеге асырады.

Микроқаржы ұйымдары Қағидалардың 6-тармағының екінші бөлігінің 1), 8) және 10) тармақшаларында көрсетілген кірістері негізінде жиырма бір жасқа толмаған қарыз алушының орташа айлық кірісін есептеуді жүзеге асырады.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.12.2023 № 101 (01.04.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

11. Егер Қағидалардың 6-тармағында көрсетілген бір немесе бірнеше өлшемшарттардың негізінде айқындалатын кірістің мөлшері Бюджет туралы заңмен тиісті қаржылық жылға белгіленетін ең төмен күнкөрiс деңгейiнiң шамасынан және отбасының кәмелетке толмаған әрбір мүшесіне арналған ең төмен күнкөрiс деңгейі шамасының жартысынан кем болса, сондай-ақ қарыз алушының борыш жүктемесі коэффициентінің мәні осы қаулының 1-тармағының 2) тармақшасында белгіленген шекті мәннен жоғары болса немесе қарыз алушыда ойын бизнесіне белсенді тартылған тұлғаның белгісі болса және банктік қарыздар және (немесе) микрокредиттер бойынша күнтізбелік тоқсан күннен астам негізгі борыш және (немесе) сыйақы бойынша мерзімі өткен берешегі болса, микроқаржы ұйымы туралы:

қарыз алушыға микрокредит, сондай-ақ қарыз алушыға ашылған кредиттік желі шеңберінде микрокредит (микрокредиттің бір бөлігін) беру;

қарыз алушыға кредиттік желі ашу (кредиттік лимитті белгілеу);

микрокредит беру туралы жасалған шарт (шарттар) шеңберінде қосымша микрокредит беру;

микрокредитті өтеу кестесіне сәйкес осы микрокредит бойынша мерзімді төлемдер мөлшерінің ұлғаюына әкелетін, қарыз алушының ашық кредиттік желісінің және (немесе) микрокредиті талаптарының өзгеруі туралы оң шешімдер қабылдамайды.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.12.2023 № 101 (01.04.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

12. Микроқаржы ұйымы Қағидалардың 5-10-тармақтарының талаптарына сәйкес қарыз алушының борыш жүктемесін қарыз алушының кредит төлеу қабілеттілігін өздігінен айқындайды.

Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 12.12.2022 № 115 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

On approval of the Rules for calculation and the limit value of the borrower's debt burden ratio of the organization engaged in microfinance activities

Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated November 28, 2019 № 215. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on December 3, 2019 № 19670.

Unofficial translation

Footnote. The title - in the wording of the Resolution of the Management Board of the Agency for Regulation and Development of the Financial Market of the Republic of Kazakhstan dated 17.02.2021 № 34 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

For the purposes of implementation of the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 3, 2019 "On amendments and additions to certain legislative acts of the Republic of Kazakhstan on the issues of regulation and development of the financial market, microfinance activities and taxation" the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan HEREBY RESOLVES:

1. The following shall be approved:

1) the Rules for Calculating and Limiting the Borrower’s Debt Burden Ratio of the Entity Engaged in Microfinance Activities;

2) the limit value of the debt load ratio of a borrower of an entity engaged in microfinance activities in the amount of 0.5, for a borrower with the characteristics of a person actively involved in gambling business in the amount of 0.25 (zero point twenty-five hundredths).

Footnote. Paragraph 1 as revised by Resolution № 101 of the Management Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of Financial Market of 30.12.2023 (shall come into effect on 01.04.2024).

2. The Department of methodology and regulation of financial organizations, in accordance with the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall ensure:

1) jointly with the Legal Department, the state registration of this resolution with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) placement of this resolution on the official Internet resource of the National Bank of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

3) within ten working days after the state registration of this resolution, submission to the Legal Department of information about implementation of measures, stipulated by subclause 2) of this clause and clause 3 of this resolution.

3. The Department of External Communications – the Press Service of the National Bank shall ensure, within ten calendar days after the state registration of this resolution, sending of its copy for official publication to printed periodicals.

4. Control over execution of this resolution shall be entrusted to the deputy Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan Smolyakov O.A.

5. This resolution shall come into force from January 1, 2020 and shall be subject to official publication.

Chairman of the National Bank

Ye. Dossayev

Approved by the Resolution of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated November 28, 2019 № 215

Rules for calculating the debt burden ratio of a borrower of an organization engaged in microfinance activities

Footnote. The title - in the wording of the Resolution of the Management Board of the Agency for Regulation and Development of the Financial Market of the Republic of Kazakhstan dated 17.02.2021 № 34 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

1. These Rules for calculating the debt burden ratio of a borrower of a microfinance organization, (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated November 26, 2012 "On microfinance activities" (hereinafter referred to as the Law) and shall determine the procedure for calculating the debt burden ratio of a borrower of an organization engaged in microfinance activities, (except for the pawnshop), in accordance with subparagraph 3) of paragraph 1-1 of Article 3 of the Law (hereinafter referred to as the microfinance organization).

Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the Resolution of the Management Board of the Agency for Regulation and Development of the Financial Market of the Republic of Kazakhstan dated 17.02.2021 № 34 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

2. The Rules shall use the basic concepts specified in the Law, as well as the following concepts:

1) credit facility - the obligation of the microfinance organization to provide the borrower with a microloan on the terms that allow the borrower to determine the time for obtaining a microloan, but within the amount and time determined by the rules for granting microloans and the agreement on the provision (opening) of a credit facility;

2) credit limit - the maximum amount of the credit line;

3) borrower - an individual resident of the Republic of Kazakhstan intending to use or using the services of a microfinance organization in accordance with paragraph 3) of paragraph 1-1 of Article 3 of the Law on the provision of microcredit;

4) official income - the average monthly income calculated on the basis of one and (or) several of the following documents:

information from the database of the unified funded pension fund or the State corporation "Government for citizens" on mandatory pension contributions, mandatory professional pension contributions of the depositor (recipient) or information from the databases of central executive bodies and legal entities belonging to or subordinate to them in terms of information on the income of individuals;

statements from the bank account to which pension payments shall be received;

statements from the bank account, which shall receive wages and other income from the employer;

statements from the bank account to which insurance payments shall be received under the pension annuity agreement, under the annuity insurance agreement concluded in accordance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On compulsory insurance of an employee against accidents in the performance of his labor (official) duties";

information on the income of an individual entrepreneur calculated on the basis of the following tax deductions:

5 (five) percent of taxable income when applying a special patent-based tax regime;

15 (fifteen) percent of taxable income when applying a special tax regime on the basis of a simplified declaration;

20 (twenty) percent of the taxable income of the special tax regime using a fixed deduction.

Footnote. Paragraph 2 - in the wording of the Resolution of the Management Board of the Agency for Regulation and Development of the Financial Market of the Republic of Kazakhstan dated 07.06.2023 № 39 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

3. The microfinance organisation shall calculate the borrower's debt burden ratio prior to making a decision on (about):

granting a microloan to the borrower, excluding the granting of a microloan (part of a microloan) within the framework of a credit line opened to the borrower;

opening a credit line to the borrower (setting a credit limit);

granting an additional microloan to the borrower within the framework of the concluded micro loan agreement(s);

amendments to the terms of the borrower's open credit line and (or) microloan, resulting in an increase in the term and (or) amount of periodic payments under the microloan, as per the microloan repayment schedule.

Footnote. Paragraph 3 as revised by Resolution № 101 of the Management Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of Financial Market of 30.12.2023 (shall be brought into effect on 01.04.2024).

4. The requirements of paragraph 3 hereof shall apply to microloans granted to borrowers for the purchase of goods, works and services not related to entrepreneurial activities.

Footnote. Paragraph 4 as revised by Resolution № 101 of the Management Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of Financial Market of 30.12.2023 (shall come into effect on 01.04.2024).

Chapter 2. Procedure of calculation of a debt burden ratio of the borrower

5. Calculation of the debt burden ratio of the borrower shall be carried out by the microfinance organization in two stages:

1) the first stage – assessment of the borrower's solvency;

2) the second stage – the calculation of the borrower's debt burden.

6. The borrower's solvency shall be estimated as follows:

BI ≥ MSL + 0,5 * MSL * NUFM,

where:

BI - Borrower's income;

MSL (minimum subsistence level) is the value of the subsistence minimum established for the relevant financial year by the Law of the Republic of Kazakhstan “On the National Budget” (hereinafter - the Budget Law);

NUFM - number of underage family members.

The borrower's income shall be measured based on one and/or more of the following criteria:

1) official income for 6 (six) months preceding the date of the borrower's application;

2) the average monthly amount of debit card expenses for 6 (six) months preceding the date of the borrower's application;

3) the average monthly amount of debit card top-up for 6 (six) months preceding the date of the borrower's application;

4) the ratio of the average monthly amount of deposit and (or) current account balances for 6 (six) months preceding the date of the borrower's application to the loan term expressed in months;

5) the average monthly amount of deposit and (or) current account replenishments for 6 (six) months preceding the date of the borrower's application;

6) average monthly amount of withdrawals from deposits and (or) current accounts for 6 (six) months preceding the date of the borrower's application;

7) the borrower's income, calculated as the ratio of the average amount of the borrower's monthly payments on repaid and (or) outstanding bank loans for the last 6 (six) consecutive calendar months preceding the date of the borrower's application, made without delay, to the maximum permissible value of the debt load ratio (0.5);

8) average monthly income from taxi passenger and luggage transportation for the 6 (six) months preceding the date of the borrower's application (if such income is confirmed through an intermediary company);

9) availability of a document confirming the payment of a single aggregate payment for the period of 12 (twelve) months preceding the date of the borrower's application. The income for each month shall be taken at the level of one minimum wage established for the relevant financial year by the Budget Law;

10) average monthly income for 6 (six) months preceding the date of the borrower's application, calculated using a certificate of income from the place of employment and (or) a certificate from an educational institution on the amount of scholarship received.

The data specified in sub-paragraphs 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) and 10) of part two of this paragraph shall be confirmed by the borrower by presenting relevant documents and (or) requested by the microfinance organisation based on the borrower's consent given in writing or by means of the borrower's identification tool.

When assessing the borrower's income under the criteria specified in sub-paragraphs 1), 2), 3), 4), 5), 6) and 7) of part two of this paragraph, only one of these criteria shall apply.

In respect of a recipient of targeted social assistance and (or) a borrower with signs of a person actively involved in gambling business, income estimate shall be calculated basing on the official income specified in sub-paragraph 1) of part two of this paragraph.

For the purposes hereof, a borrower with the features of a person actively involved in gambling business shall mean an individual who has made 6 (six) or more payments to the organiser of gambling business for the total amount of more than KZT 300,000 (three hundred thousand) over the last 6 (six) completed months.

Data on the dates and amounts of payments made by the borrower in favour of the gambling business organiser shall be established by the bank on the basis of the borrower's credit report obtained from the credit bureau.

With regard to the borrower who has not reached the age of twenty-one, the income estimation shall be based on the income specified in sub-paragraphs 1), 8) and 10) of part two of this paragraph.

Footnote. Paragraph 6 as revised by Resolution № 101 of the Management Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of Financial Market of 30.12.2023 (shall be put into effect on 01.04.2024).

7. The borrower's debt burden ratio shall be calculated as the ratio of the amount of monthly payments on all outstanding microloans, bank loans of the borrower, including the amounts of overdue payments on all outstanding microloans, bank loans of the borrower and the average monthly payment on the borrower's new debt arising in cases stipulated by paragraph 3 hereof, to the average monthly income of the borrower for the last 6 (six) months:

where:

DLR is the debt load ratio;

POLi is the monthly payment on the borrower's outstanding microloan, bank loan (outstanding microloans, bank loans), which is calculated pursuant to paragraph 8 hereof;

OPі is the amount of overdue payments on the borrower's outstanding microloan, bank loan (outstanding microloans, bank loans);

PD is the average monthly payment on the borrower's new debt, which is calculated pursuant to paragraph 9 hereof;

n is the number of outstanding microloans, bank loans of the borrower;

I is the average monthly income of the borrower, which is calculated under paragraph 10 hereof.

When calculating the borrower's debt burden ratio for microloans secured by a pledge of a motor vehicle, the amount of the borrower's monthly payment on a microloan shall be calculated as the ratio of the amount of debt to repayment (including the amount of principal and interest accrued for the entire loan period) reduced by the value of the pledge in the form of motor vehicles, adjusted for the liquidity ratio to the value of collateral determined in compliance with the Resolution № 62 of the Management Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated 27 December 2011, recorded in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under № 16858, for the term of the loan, expressed in months.

The average market value of a motor vehicle and (or) immovable property shall be based on an independent appraisal or the bank's appraisal as per International Financial Reporting Standard № 13 “Fair Value Measurement” and requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Accounting and Financial Reporting”.

Footnote. Paragraph 7 as revised by Resolution № 101 of the Management Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of Financial Market of 30.12.2023 (shall go into effect on 01.04.2024).

7. The debt burden ratio of the borrower is calculated as the ratio of the amount of the monthly payment for all outstanding microcredits, bank loans of the borrower, including the amount of overdue payments for all outstanding microcredits, bank loans of the borrower and the average monthly payment for the new debt of the borrower arising in the cases provided for in clause 3 of the Rules, to the average monthly income of the borrower over the past six months:

where:

DBR – Debt burden ratio;

POLi - monthly payment on an outstanding microcredit, bank loan (outstanding microcredits, bank loans) of the borrower, which is calculated in accordance with clause 8 of the Rules;

AOPі - the amount of overdue payments on outstanding microcredit, bank loan (outstanding microcredits, bank loans) of the borrower;

DP - the average monthly payment for the new debt of the borrower, which is calculated in accordance with clause 9 of the Rules;

n - the number of outstanding microcredits, bank loans of the borrower;

I - the average monthly income of the borrower, which is calculated in accordance with clause 10 of the Rules.

8. The monthly payment on the outstanding microcredit, bank loan (outstanding microcredits, bank loans) of the borrower shall be taken equal to the periodic payment on the outstanding microcredit, bank loan, reduced to monthly terms (the amount of periodic payments on outstanding microcredits, bank loans, reduced to monthly terms).

A recurring payment on an outstanding microcredit, bank loan, reduced to monthly terms, shall be calculated as the product of a periodic payment on an outstanding microcredit, a bank loan according to the microcredit repayment schedule, a bank loan by the ratio of the number of periodic payments on an outstanding microcredit, bank loan in annual terms to twelve:

PSCHED * NPPERANNUM

PMONTH 12 ,

where:

PMONTH - periodic payment on an outstanding microcredit, bank loan, adjusted to monthly terms;

PSCHED - periodic payment on outstanding microcredit, bank loan according to the repayment schedule of microcredit, loan;

NPPERANNUM - the number of periodic payments on outstanding microcredit, bank loan in annual terms.

The number of periodic payments on an outstanding microcredit, bank loan in annual terms shall be calculated as the ratio of three hundred and sixty to the number of days characterizing the frequency of payments on a microcredit, bank loan according to the repayment schedule.

The number of days in a month for the purpose of calculating part one of this clause shall be assumed to be thirty.

In the absence of data on the periodic payment according to the repayment schedule of the microcredit, bank loan and (or) the frequency of payments in days, the monthly payment on the outstanding microcredit, bank loan shall be calculated as the ratio of the balance of the principal debt and interest on the microcredit, bank loan to the remaining term of this microcredit, bank loan, expressed in months.

The monthly payment on an outstanding microcredit, bank loan (outstanding microcredits, bank loans) includes an assessment of the amount of the monthly payment to repay the unused portion of the credit limit, a monthly payment on a credit card, as well as on a payment card, the terms of which provide for lending to the borrower within the credit limit.

The used part of the credit limit is understood as the balance of the debt on the loan (tranche) received by the borrower under an open credit line.

The assessment of the amount of the monthly payment to repay the unused portion of the credit limit shall be calculated as the ratio of the amount of the unused portion of the credit limit to the remaining term of this limit determined by the agreement, expressed in months.

The monthly payment on a credit card, as well as on a payment card, the terms of which provide for lending to the borrower within the credit limit, shall be calculated as the product of the credit limit on the credit card, payment card, the terms of which provide for lending to the borrower within the credit limit, respectively by ten percent.

The amount of overdue payments on an outstanding microcredit, bank loan of the borrower includes the amount of overdue principal debt, overdue interest and the amount of debt written off to the balance sheet of a microfinance organization, a second-tier bank, an organization performing certain types of banking operations, as well as other information providers, the list of which is established article 18 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 6, 2004 "On Credit Bureaus and Formation of Credit Histories in the Republic of Kazakhstan" (hereinafter referred to as the information providers).

In the event of issuing a microcredit, a bank loan to a borrower for the purpose of refinancing a previously concluded (concluded) agreement (agreements) on the provision of a microcredit, a bank loan, the amount of debt on outstanding microcredit (microcredits), bank loan (bank loans) subject to refinancing shall not be taken into account in the calculation of a monthly payment and in the amount of late payments on outstanding microcredit (microcredits), bank loan (bank loans).

In the event of a change in the conditions of an open of a loan facility and (or) microcredit, a bank loan of the borrower carried out in order to restructure the previously concluded (entered into) agreement (agreements) on the provision of microcredit, bank loan, entailing an increase in the size of periodic payments on this microcredit, bank loan according to the repayment schedule of a microcredit, bank loan and does not imply an increase in the credit limit of an open loan facility and (or) the size of a microcredit, bank loan, the amount of overdue payments on outstanding microcredits, bank loans of the borrower shall be taken to be zero.

Information on periodic payments according to the repayment schedule of microcredits, bank loans, principal balance, remuneration balance on outstanding microcredits, bank loans, credit limit, unused portion of the credit limit, amounts of overdue payments on outstanding microcredits, bank loans of the borrower shall be requested by the microfinance organization in the credit bureau.

The information provided to the credit bureau by all information providers shall be included in the calculation of periodic payments, the balance of the principal debt, the balance of interest on outstanding microcredits, bank loans, monthly payments on a credit card, as well as on a payment card, the terms of which provide for lending to the borrower within the credit limit, assessing the size of the monthly payment to repay the unused portion of the credit limit and the amount of late payments on outstanding microcredits, bank loans of the borrower.

Outstanding microloans of the borrower include microloans specified in clause 4 of the Rules, as well as other outstanding microloans of the borrower.

Footnote. Paragraph 8 - as amended by Resolution № 7 of the Board of the Agency for Regulation and Development of the Financial Market of the Republic of Kazakhstan dated 21.02.2022 (effective ten calendar days after the date of its first official publication).

9. The average monthly payment on the borrower's new debt shall be calculated as the ratio of the amount of payments on the principal debt and remuneration calculated in accordance with the repayment schedule by the term of this microcredit, expressed in months.

The calculation of the average monthly payment for the new debt of the borrower, which is an obligation of a loan facility, the terms of which provide for lending to the borrower within the credit limit, shall be made in accordance with parts seven and eight clause 8 of the Rules.

Footnote. Paragraph 9 as amended by the Resolution of the Management Board of the Agency for Regulation and Development of the Financial Market of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2020 № 128 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

10. The average monthly income of the borrower shall be calculated as the ratio of the amount of income based on one or more criteria specified in sub-paragraphs 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) and 10) of part two of paragraph 6 hereof, by six times the average monthly income of the borrower.

The types of income accepted by the microfinance organisation in calculating the borrower's average monthly income must have been received in at least two any months during the six (6) consecutive months preceding the date of the borrower's application..

Microfinance organisations shall calculate the average monthly income of a borrower who is a recipient of targeted social assistance and (or) a borrower who has the characteristics of a person actively involved in gambling based on the official income specified in sub-paragraph 1) of part two of paragraph 6 hereof.

Microfinance organisations shall calculate the average monthly income of a borrower under twenty-one years of age based on the income specified in sub-paragraphs 1), 8) and 10) of part two of paragraph 6 hereof.

Footnote. Paragraph 10 as revised by Resolution № 101 of the Management Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of Financial Market of 30.12.2023 (shall be effective on 01.04.2024).

11. Should the amount of income based on one or more criteria specified in paragraph 6 hereof be less than the subsistence minimum established for the relevant financial year by the Budget Law and half of the subsistence minimum for each minor family member, as well as the value of the borrower's debt load coefficient exceeds the limit value established by sub-paragraph 2) of paragraph 1 hereof, or the borrower has signs of a person actively involved in the gambling business and has overdue debts and (or) remuneration over ninety calendar days on bank loans and (or) microloans, the microfinance organisation shall not take a positive decision on (about):

выдаче заемщику микрокредита, а также a microloan (part of a microloan) within the framework of a credit line opened to the borrower;

opening of a credit line to the borrower (setting a credit limit);

issuing an additional microloan under the concluded agreement(s) on granting a microloan;

changing the terms and conditions of the borrower's open credit line and (or) microcredit, resulting in an increase in the amount of periodic payments under the microloan, as per the microloan repayment schedule.

Footnote. Paragraph 11 as revised by Resolution № 101 of the Management Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan on Regulation and Development of Financial Market of 30.12.2023 (shall be brought into effect on 01.04.2024).

12. The microfinance organization independently shall determine the debt burden of the borrower in accordance with the requirements of paragraphs 5-10 of the Rules.

Footnote. Paragraph 12 - in the wording of the Resolution of the Management Board of the Agency for Regulation and Development of the Financial Market of the Republic of Kazakhstan dated 12.12.2022 № 115 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).