ИПС "Әділет"

Ереванда 2001 жылғы 25 мамырда жасалған 1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шартқа қатысушы мемлекеттердің ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастыру және олардың жұмыс істеу тәртібі туралы хаттама бекітілсін.

Қазақстан Республикасының
Президенті

1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауіпсiздік туралы
шартқа қатысушы мемлекеттердiң ұжымдық қауiпсiздiк
жүйесінің күштерi мен құралдарын қалыптастыру
және олардың жұмыс iстеу тәртiбi туралы
ХАТТАМА

(2003 жылғы 24 шілдеде күшіне енді - ҚР СІМ-нің ресми сайты)

      Бұдан әрі Тараптар деп аталатын, 1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауiпсiздiк туралы шартқа (бұдан әрi - Шарт) қатысушы мемлекеттер,
      Шарттың, Ұжымдық қауiпсiздiк тұжырымдамасының ережелерiн, Шартқа қатысушы мемлекеттердiң коалициялық стратегиясының негiзгi ережелерiн және оны дамытуға қабылданған басқа да құжаттарды басшылыққа ала отырып,
      Шартқа қатысушы мемлекеттердiң ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiнiң (бұдан әрi - ұжымдық қауiпсiздiк жүйесi) күштерi мен құралдарын қалыптастыру жөнiндегi әрі қарайғы iс-жүзiндегi шараларды қабылдау қажеттiлiгiне сүйене отырып,
      ұжымдық қауiпсiздiк жүйесін қалыптастырудың аймақтық қағидатын және әскери қауiпсiздiк саласында жасалған екi жақты келiсімдердi ескере отырып,
      халықаралық құқықтың көпшiлiк қабылдаған қағидаттарын сақтай отырып және сенiм мен қауiпсiздiктi нығайту шаралары жөнiндегі өздерiнiң халықаралық мiндеттемелерiн растай отырып,
      төмендегiлер туралы келiстi:

1-бап

      Шартқа қатысушы мемлекеттердiң ұжымдық қауiпсiздiк жүйесi күштерi мен құралдарының құрамында мынадай коалициялық (аймақтық) әскер (күштер) топтары мен оларды басқару органдары қалыптасады:
      - ұжымдық қауiпсiздiктiң Шығыс еуропалық аймағының әскер топтары (Беларусь Республикасы мен Ресей Федерациясы Одақтас мемлекеттерiнiң шеңберiнде қалыптасады);
      - ұжымдық қауiпсiздiктiң Кавказ аймағының әскер топтары (Армения мен Ресей арасындағы екi жақты келiсiмдердiң негiзiнде қалыптасады);
      - ұжымдық қауiпсiздiктiң Орталық Азия аймағының әскер топтары (Шартқа қатысушы мемлекеттер арасындағы екi жақты және аймақтық келiсiмдер негiзiнде қалыптасады);
      - ұжымдық қауiпсiздiк аймақтарындағы (аудандарындағы) бiрiккен жүйелер топтары (ӘШҚ, барлау, байланыс, басқару және т.б.);
      - коалициялық (аймақтық) әскер (күштер) топтарын және бiрiккен жүйелердi (бұдан әрi - әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтары) қалыптастыру жөнiндегi жұмыстарды үйлестiруге арналған ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiн әскери басқарудың мемлекетаралық органы.

2-бап

      Әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтарына болуы ықтимал басқыншылықты (қарулы шабуылды) жою және тойтарыс бepу, Шартқа қатысушы мемлекеттердiң егемендiгi мен аумақтық тұтастығын қорғау жөнiндегi мiндеттердi шешу жүктеледi.
      Тараптардың бiрiне басқыншылық актiсi жасалған жағдайда бiр немесе бiрнеше Тараптың өтінiшi бойынша ұжымдық қауiпсiздiктiң бiр аймағының (ауданының) аймақтық әскер (күштер) топтарының құралымдары Шарттың 4 және 6-баптарының ережелерiне сәйкес ұжымдық қауiпсiздiктiң басқа аймағындағы (ауданындағы) басқыншылыққа (қарулы шабуылға) тойтарыс беруге қатысуы мүмкiн.
      Тараптар ұжымдық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiнде тең жауапкершiлiк пен мүмкiндiктерге жағдай жасау мақсатында өздерiнiң ұлттық заңнамаларын жақындату процесiн жылдамдату ниетiн растайды.

3-бап

      Әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының құрамын ұжымдық қауiпсiздiктiң тиiстi аймағының (ауданының) мемлекеттерi айқындайды.
      Әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының құрамына бөлiнетiн бiрлестiктердiң, құрамалар мен әскери бөлiмдердiң тiзбелерiн ұжымдық қауiпсiздiк аймағының (ауданының) мемлекет басшылары бекітедi.
      Қалыптасып отырған әскери-стратегиялық жағдайға байланысты әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының құрамына бөлiнетiн бiрлестіктердiң, құрамалар мен әскери бөлiмдердiң тізбесi ұжымдық қауiпсiздiктiң тиiстi аймағы (ауданы) мемлекеттерiнiң күштерi мен құралдары есебiнен нақтылануы және толықтырылуы мүмкiн.
      Аймақтық әскер топтарына қызмет көрсететiн Тараптардың соттарын, прокуратура және қауiпсiздiк органдарын жасақтау және қызмет тәртiбi бiр Тараптың әскери құралымдарының басқа Тарап аумағында уақытша болуымен байланысты юрисдикция және құқықтық көмек мәселелерi жөнiндегi жекелеген келiсiмдермен реттеледi.

4-бап

Бейбiт уақытта әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының құрамына бөлiнген қарулы күштер мен басқа да әскерлердiң бiрлестiктерi, құрамалары, әскери бөлiмдерi егер аймақ мемлекеттерi басқаша шешiм қабылдамаса, өз аумағында олардың әскери басқару органдарының бағынысында болады. Әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының қажеттi жауынгерлiк әзiрлiгiн қолдау мақсатында бiрыңғай келiсiлген жоспарлар бойынша осы әскери құралымдардың жедел (жауынгерлiк) даярлығы өткiзiледi.
Әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтарын өрiстету алдын ала әзiрленген жоспарларға сәйкес әскери қақтығыстың басталуына тiкелей ықпал ететiн ахуалдың бiрте-бiрте немесе шұғыл шиеленiсуi кезеңінде жүзеге асырылады.

5-бап

      Бiр немесе бiрнеше Тараптың өтiнiшi бойынша әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтарын өрiстету мен қолдануға шешiм ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қолдануға ұжымдық шешiм қабылдау және iске асыру тәртiбi туралы ережеге сәйкес қабылданады.
      Әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтарын жауынгерлiк әзiрлiктiң жоғары дәрежесiне келтiру, ұлттық бөлiктердi аймақтық қолбасшылыққа қайта бағындыру, әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтарын өрiстету мен қолдану тәртiбi ұжымдық қауiпсiздiк аймағы мемлекеттерiнiң қорғаныс министрлерi бекiткен жекелеген Ережелермен айқындалады.
      Әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтарын жауынгерлiк қолдану, олардың түрлi деңгейлердегi өзара iс-қимылы, сондай-ақ жан-жақты қамтамасыз ету Коалициялық (аймақтық) әскер (күштер) топтарының операцияларын дайындау және жүргiзу негiздерiне және аймақтық әскер және бiрiккен жүйелер топтарын дайындау мен қолдану тәртiбiн айқындайтын басқа да құжаттарға сәйкес жүзеге асырылады.

6-бап

Тараптар әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының құрамына бөлiнген өздерiнiң әскерлерiн (күштерiн) техникалық және тылмен қамтамасыз етудi дербес жүзеге асырады, көпшiлiк қабылдаған тәртiпке сәйкес келiсiлген нормаға дейiн материалдық құралдар қорларын жасайды және толықтырады. Техникалық және тылмен қамтамасыз етудiң басқаша тәртiбi Тараптардың келiсiмi бойынша әрбiр нақты жағдайда жүзеге асырылуы мүмкiн.

7-бап

Әскерлер мен бiрiккен жүйелердiң аймақтық топтарының құрамына бөлiнген әскерлердi тiкелей басқару, оларды жедел қамтамасыз ету үшiн әрбiр аймақта ұжымдық негiзде аймақтық әскер топтарының қолбасшылығы құрылады.
Осы қолбасшылықтардың қызметiн қалыптастыру, қаржыландыру және ұйымдастыру тәртiбiн ұжымдық қауiпсiздiк аймақтарының мемлекеттерi айқындайды.

8-бап

Бейбiт уақытта әрбiр аймақтық әскер топтарының қолбасшылығы Тараптардың келiсiмi бойынша олардың бас (негiзгi) штабтарының бiрiнiң базасында ұжымдық қауiпсiздiк аймағы мемлекеттерiнiң қарулы күштерi өкiлдерiнен тұрақты жедел топ үлгiсiнде қысқартылған құрамда жұмыс iстеуi мүмкiн. Қатерлi кезеңде немесе командалық-штабтық және әскери оқу-жаттығуларды дайындау және өткізу уақытында оны қалыптастыру, қызметiн ұйымдастыру және штаттық құрамға дейiн өрiстету тәртiбiн ұжымдық қауiпсiздiк аймақтарының мемлекеттерi айқындайды.

9-бап

Ұжымдық қауіпсiздіктің жалпы жүйесi шеңберiнде әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының өзара iс-қимылын үйлестiру, сондай-ақ ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiнiң күштерi мен құралдарын қалыптастырумен және жұмыс iстеуiмен байланысты мәселелердi шешу, аймақтық әскер топтарының қорғаныс министрлiктерiмен және қолбасшылықтарымен бiрлесiп ұжымдық қауiпсiздiк мүддесiнде жедел және жауынгерлiк даярлықтың бiрлескен iс-шараларын дайындау және өткiзу жөнiндегi ұсыныстарды әзiрлеу үшiн ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiн әскери басқарудың мемлекеттiк органы құрылады.

10-бап

      Әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының құрамына бөлiнген басқару органдары мен әскерлердi (күштердi) жедел және жауынгерлiк даярлаудың бiрлескен iс-шаралары Шартқа қатысушы мемлекеттердiң Қорғаныс министрлерi кеңесi ұсынатын және Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесi бекiтетiн жыл сайынғы жоспарларға сәйкес жүргiзіледi.
      Жедел және жауынгерлiк даярлықтың бiрлескен iс-шараларын қаржыландыру Тараптардың үлестiк қатысуының негiзiнде жүзеге асырылады.
      Тақырыптаp, жұмылдырылатын басқару органдары мен әскерлер (күштер) құрамы, аймақ аралық деңгейдегi iс-шараларды өткiзу аудандары мен мерзiмдерi бойынша жоспарларды келiсудi Шартқа қатысушы мемлекеттердiң қарулы күштерi бас (негiзгi) штабтарының бастықтары жүзеге асырады.
      Қорғаныс министрлiктерi арасындағы жедел мәселелер, әскерлердi оқыту үлгiлерi мен тәсiлдерi және әскерлер мен бiрiккен жүйелер аймақтық топтарының жауынгерлiк iс-қимылдарын қамтамасыз етудiң барлық түрлерi бойынша әдiстемелiк құжаттар алмасу ұлттық заңнамаларды ескере отырып жүзеге асырылады.

11-бап

Ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiнiң күштерi мен құралдарын қалыптастыру, оларды даярлау, қолдану және жан-жақты қамтамасыз ету мiндеттерiн ұлттық деңгейде шешуге уәкілеттi органдар Шартқа қатысушы мемлекеттер қарулы күштерiнің қорғаныс министрлiктерi мен бас (негiзгi) штабтары болып табылады.

12-бап

Осы Хаттама Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесi Хатшылығының Тараптардың оны күшiне енгiзу жөнiндегi қажеттi мемлекетiшілiк рәсiмдердi өткiзгендiгi туралы үшiншi хабарламасын алған күннен бастап күшiне енедi және Шартты ұзартқан жағдайда автоматты түрде ұзартылады.

13-бап

      Осы Хаттамаға жеке хаттамалармен ресiмделетiн өзгерiстер мен толықтырулар енгізiлуi мүмкiн. Ол хаттамалар осы Хаттаманың 12-бабында көзделген тәртiппен күшiне енедi және оның ажырамас бөлiгі болып табылады.
      Ереван қаласында 2001 жылғы 25 мамырда орыс тілiнде бiр түпнұсқа дана болып жасалды.
      Түпнұсқа дана Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң Хатшылығында сақталады, ол оның куәландырылған көшiрмесiн осы Келiсiмге қол қойған әрбiр мемлекетке жібередi.

Армения Республикасы үшiн Қырғыз Республикасы үшiн

Беларусь Республикасы үшiн Ресей Федерациясы үшiн

Қазақстан Республикасы үшiн Тәжікстан Республикасы үшiн

Ратифицировать Протокол о порядке формирования и функционирования сил и средств системы коллективной безопасности государств-участников Договора о коллективной безопасности от 15 мая 1992 года, совершенный в Ереване 25 мая 2001 года.

Президент
Республики Казахстан

Протокол
о порядке формирования и функционирования сил и средств
системы коллективной безопасности государств-участников
Договора о коллективной безопасности от 15 мая 1992 года

      Государства-участники Договора о коллективной безопасности от 15 мая 1992 года (далее - Договор), именуемые в дальнейшем Сторонами,
      руководствуясь положениями Договора, Концепции коллективной безопасности, Основных положений коалиционной стратегии государств-участников Договора и других документов, принятых в его развитие,
      исходя из необходимости принятия дальнейших практических мер по формированию сил и средств системы коллективной безопасности государств-участников Договора (далее - система коллективной безопасности),
      учитывая региональный принцип формирования системы коллективной безопасности и двусторонние соглашения, заключенные в сфере военной безопасности,
      coблюдая общепринятые принципы международного права и подтверждая свои международные обязательства по мерам укрепления доверия и безопасности,
      договорились о нижеследующем:

Статья 1

      В составе сил и средств системы коллективной безопасности государства-участники Договора формируют коалиционные (региональные) группировки войск (сил) и органы управления ими:
      - группировка войск Восточноевропейского региона коллективной безопасности (формируется в рамках Союзного государства Республики Беларусь и Российской Федерации);
      - группировка войск Кавказского региона коллективной безопасности (формируется на основе двусторонних соглашений между Арменией и Россией);
      - группировка войск Центральноазиатского региона коллективной безопасности (формируется на основе двусторонних и региональных соглашений между государствами-участниками Договора);
      - группировки объединенных систем (ПВО, разведки, связи, управления и др.) в регионах (районах) коллективной безопасности;
      - межгосударственный орган военного управления системы коллективной безопасности для координации работы по формированию коалиционных (региональных) группировок войск (сил) и объединенных систем (далее - региональные группировки войск и объединенных систем).

Статья 2

      На региональные группировки войск и объединенных систем возлагается решение задач по предотвращению и отражению возможной агрессии (вооруженного нападения), защите суверенитета и территориальной целостности государств-участников Договора.
      В случае совершения акта агрессии против любой из Сторон, по просьбе одной или нескольких Сторон формирования региональной группировки войск (сил) одного региона (района) коллективной безопасности могут участвовать в отражении агрессии (вооруженного нападения) в другом регионе (районе) коллективной безопасности в соответствии с положениями статей 4 и 6 Договора.
      Стороны подтверждают свое намерение ускорить процесс сближения своих национальных законодательств с целью создания условий равной ответственности и возможностей по обеспечению коллективной безопасности.

Статья 3

      Состав региональных группировок войск и объединенных систем определяются государствами соответствующего региона (района) коллективной безопасности.
      Перечни объединений, соединений и воинских частей, выделяемых и состав региональных группировок войск и объединенных систем, утверждаются главами государств региона (района) коллективной безопасности.
      В зависимости от складывающейся военно-стратегической обстановки перечни объединений, соединений и воинских частей, выделяемых в состав региональных группировок войск и объединенных систем, могут уточняться и дополняться за счет сил и средств государств соответствующего региона (района) коллективной безопасности.
      Порядок комплектования и деятельности судов, органов прокуратуры и безопасности Сторон, обслуживающих региональную группировку войск, регулируется отдельным соглашением по вопросам юрисдикции и правовой помощи, связанным с временным пребыванием воинских формирований одной Стороны на территории другой.

Статья 4

В мирное время объединения, соединения, воинские части вооруженных сил и других войск, выделенные в состав региональных группировок войск и объединенных систем, находятся на своей территории в подчинении их органов военного управления, если государствами региона не будет принято иного решения. В целях поддержания необходимой боевой готовности региональных группировок войск и объединенных систем по единым согласованным планам проводится оперативная (боевая) подготовка этих воинских формирований.
Развертывание региональных группировок войск и объединенных систем осуществляется в период постепенного или внезапного обострения обстановки, непосредственно предшествующего началу военного конфликта, в соответствии с заблаговременно разработанными планами.

Статья 5

      Решение на развертывание и применение региональных группировок войск и объединенных систем по просьбе одной или нескольких Сторон принимается в соответствии с Положением о порядке принятия и реализации коллективных решений на применение сил и средств системы коллективной безопасности.
      Порядок приведения региональных группировок войск и объединенных систем в высшие степени боевой готовности, переподчинения национальных компонентов региональному командованию, развертывания и применения региональных группировок войск и объединенных систем определяется отдельными Положениями, утверждаемыми министрами обороны государств региона коллективной безопасности.
      Боевое применение региональных группировок войск и объединенных систем, их взаимодействие на различных уровнях, а также всестороннее обеспечение осуществляются в соответствии с Основами подготовки и ведения операций коалиционными (региональными) группировками войск (сил) и другими документами, определяющими порядок подготовки и применения региональных группировок войск и объединенных систем.

Статья 6

Стороны самостоятельно осуществляют техническое и тыловое обеспечение своих войск (сил), выделенных в состав региональных группировок войск и объединенных систем, создают и пополняют запасы материальных средств до согласованных норм в соответствии с общепринятым порядком. Иной порядок технического и тылового обеспечения может осуществляться в каждом конкретном случае по согласованию Сторон.

Статья 7

Для непосредственного управления войсками, выделенными в состав региональных группировок войск, осуществления их оперативного обеспечения в каждом регионе на коллективной основе создается командование региональной группировки войск.
Порядок формирования, финансирования и организации деятельности этих командований определяются государствами регионов коллективной безопасности.

Статья 8

В мирное время командование каждой региональной группировки войск по согласованию Сторон может функционировать в сокращенном составе в формате постоянной оперативной группы из представителей вооруженных сил государств региона коллективной безопасности на базе одного из их генеральных (главных) штабов. Порядок его формирования, организации деятельности и развертывания до штатного состава в угрожаемый период или на время подготовки и проведения командно-штабных и войсковых учений определяются государствами регионов коллективной безопасности.

Статья 9

Для координации взаимодействия региональных группировок войск и объединенных систем, военно-технического сотрудничества в рамках общей системы коллективной безопасности, а также решения вопросов, связанных с формированием и функционированием сил и средств системы коллективной безопасности, разработки совместно с министерствами обороны и командованиями региональных группировок войск предложений по подготовке и проведению совместных мероприятий оперативной и боевой подготовки в интересах коллективной обороны создается межгосударственный орган военного управления системы коллективной безопасности.

Статья 10

      Совместные мероприятия оперативной и боевой подготовки органов управления и войск (сил), выделенных в состав региональных группировок и объединенных систем, проводятся в соответствии с ежегодными планами, представляемыми Советом министров обороны государств-участников Договора и утверждаемыми Советом коллективной безопасности.
      Финансирование совместных мероприятий оперативной и боевой подготовки осуществляется на основе долевого участия Сторон.
      Согласование планов по тематике, составу привлекаемых органов управления и войск (сил), районам и срокам проведения мероприятий на межрегиональном уровне осуществляется начальниками генеральных (главных) штабов вооруженных сил государств-участников Договора.
      Обмен методическими документами по оперативным вопросам, формам и способам обучения войск и всем видам обеспечения боевых действий региональных группировок войск и объединенных систем между министерствами обороны осуществляется с учетом национального законодательства.

Статья 11

Органами, уполномоченными на национальном уровне решать задачи формирования сил и средств системы коллективной безопасности, их подготовки, применения и всестороннего обеспечения, являются министерства обороны и генеральные (главные) штабы вооруженных сил государств-участников Договора.

Статья 12

Настоящий Протокол вступает в силу с даты получения Секретариатом Совета коллективной безопасности третьего уведомления о проведении Сторонами необходимых внутригосударственных процедур по введению его в силу и продлевается автоматически при продлении Договора.

Статья 13

      В настоящий Протокол могут вноситься изменения и дополнения, которые оформляются отдельными протоколами. Данные протоколы вступают в силу в порядке, предусмотренном статьей 12 настоящего Протокола, и являются его неотъемлемой частью.

      Совершено в городе Ереване 25 мая 2001 года в одном подлинном экземпляре на русском языке.
      Подлинный экземпляр хранится в Секретариате Совета коллективной безопасности, который направит каждому государству, подписавшему настоящий Протокол, его заверенную копию.

За Республику Армения За Кыргызскую Республику

За Республику Беларусь За Российскую Федерацию

За Республику Казахстан За Республику Таджикистан