Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы

Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 4 желтоқсандағы N 214-IV Заңы.

Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

МАЗМҰНЫ

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
ҚР Заңының қолданысқа енгізілу тәртібін 26-баптан қараңыз.

Осы Заң мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, ұйымдардың және Қазақстан Республикасы азаматтарының тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы жөніндегі қызметінің құқықтық, экономикалық, әлеуметтік және ұйымдастырушылық негіздерін айқындайды.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) жәбірленуші - өзіне қатысты тұрмыстық зорлық-зомбылықпен моральдық зардап, дене зардабы және (немесе) мүліктік зиян келтірілді деп ұйғаруға негіз бар жеке адам;

1-1) көмек көрсету жөніндегі ұйымдар – осы Заңға сәйкес жәбірленушілерге арнаулы әлеуметтік кызметтер және (немесе) көмек көрсетуді жүзеге асыратын заңды тұлғалар;

2) отбасы-тұрмыстық қатынастар – ерлі-зайыптылар, бұрынғы ерлі-зайыптылар, бірге тұратын немесе бірге тұрған адамдар, жақын туыстар, ортақ баласы (балалары) бар адамдар арасындағы қатынастар;

3) тұрмыстық зорлық-зомбылық - отбасы-тұрмыстық қатынастар аясында бір адамның басқаға (басқаларға) қатысты дене зардабын және (немесе) психикалық зардап келтіретін немесе келтіру қаупі бар құқыққа қарсы қасақана әрекеті (іс-әрекеті немесе әрекетсіздігі);

4) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы — тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының субъектілері жүзеге асыратын, отбасы-тұрмыстық қатынастар аясында адамның және азаматтың конституциялық құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауға, тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алуға және жолын кесуге, сондай-ақ оларды жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтауға және жоюға бағытталған құқықтық, экономикалық, әлеуметтік және ұйымдастырушылық шаралар кешені;

5) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының субъектілері - тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасын жүзеге асыратын мемлекеттік органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, ұйымдар және Қазақстан Республикасының азаматтары.

Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 18.02.2014 № 175-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2-бап. Қазақстан Республикасының тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

3-бап. Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының принциптері

Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы:

1) заңдылық;

2) адамның және азаматтың құқықтары, бостандықтары мен заңды мүдделері сақталуына кепілдік беру;

3) адамның және азаматтың дене зардабын және (немесе) психикалық зардап шегуіне жол бермеу;

4) отбасын қолдау және сақтау;

5) құпиялылық;

6) арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж әрбір адаммен және азаматпен жеке жұмыс жүргізу;

7) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының алдын алу шараларының жазалау шараларынан басымдығы;

8) кешенділік және жүйелілік принциптеріне негізделеді.

Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-бап. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың түрлері

1. Тұрмыстық зорлық-зомбылық күш көрсету, психологиялық,сексуалдық және (немесе) экономикалық зорлық-зомбылық түрінде болуы мүмкін.

2. Күш көрсету зорлық-зомбылығы - дене күшін қолданып, денені ауыртып денсаулыққа қасақана зиян келтіру.

3. Психологиялық зорлық-зомбылық - адамның психикасына қасақана әсер ету, оны қорқыту, қорлау, бопсалау немесе құқық бұзушылықтарды немесе өмірге немесе денсаулыққа қауіп төндіретін, сондай-ақ психикалық, дене және жеке басы дамуының бұзылуына әкелетін әрекеттерді жасауға мәжбүрлеу (еріксіз көндіру) арқылы ар-намысы мен абыройын кемсіту.

4. Сексуалдық зорлық-зомбылық - адамның жыныстың тиіспеушілігіне немесе жыныстық еркіндігіне қауіп төндіретін құқыққа қарсы қасақана іс-әрекет, сондай-ақ кәмелетке толмағандарға қатысты сексуалдық сипаттағы іс-әрекеттер.

5. Экономикалық зорлық-зомбылық - адамды заңмен көзделген құқығы бар тұрғын үйінен, тамағынан, киімінен, мүлкінен, қаражатынан қасақана айыру.

Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 18.02.2014 № 175-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-бап. Арнаулы әлеуметтік қызметтер

1. Заңда белгіленген тәртіппен арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж адам деп танылған жәбірленушіге арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетіледі.

2. Арнаулы әлеуметтік қызметтер арнаулы әлеуметтік қызметтердің кепілдік берілген көлемін және ақылы арнаулы әлеуметтік қызметтерді қамтиды.

3. Арнаулы әлеуметтік қызметтердің кепілдік берілген және кепілдік берілген көлемінен тыс көрсетілетін қосымша көлемін көрсету аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары шешімдерінің негізінде жүзеге асырылады.

4. Арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттары, оларды көрсету тәртібі, арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж адамның (отбасының) құқықтары мен міндеттері Қазақстан Республикасының әлеуметтік қорғау туралы заңнамасында айқындалады.

Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-тарау. ТҰРМЫСТЫҚ ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚ
ПРОФИЛАКТИКАСЫНЫҢ СУБЪЕКТІЛЕРІ

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті

Қазақстан Республикасының Үкіметі:

1) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді;

2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы субъектілерінің өзара іс-қимыл жасауын және олардың қызметін үйлестіруді қамтамасыз етеді;

4) Қазақстан Республикасының Конституциясында, заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7-бап. Жергілікті өкілді және атқарушы органдардың құзыреті

1. Жергілікті өкілді органдар:

1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

2) жергілікті бюджеттердің тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасына арналған шығыс бөлігін бекітеді және оның орындалуын бақылайды;

3) азаматтардың және ұйымдардың осы Заңның нормаларын орындауына жәрдемдеседі.

2. Жергілікті атқарушы органдар:

1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

2) жергілікті деңгейде тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы субъектілерінің өзара іс-қимыл жасауын қамтамасыз етеді;

3) көмек көрсету жөніндегі ұйымдарды құрады және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз етеді;

4) тұрмыстық зорлық-зомбылықтан зардап шеккен кәмелетке толмағандарды және тұрмысы қолайсыз отбасыларды анықтайды және оларды есепке алуды жүргізеді;

5) жәбірленушілерге арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуді Қазақстан Республикасының әлеуметтік қорғау туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен ұйымдастырады;

6) тұрмыстық зорлық-зомбылыққа ұшыраған білім алушылар мен тәрбиеленушілердің арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттарына сәйкес арнаулы әлеуметтік қызметтер ұсынылу қажеттіліктеріне талдау жүргізуді қамтамасыз етеді және білім беру саласындағы уәкілетті органға ұсыныстар жібереді.

Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиялар

Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиялар:

1) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы мәселелері бойынша тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының субъектілерімен өзара іс-қимыл жасайды;

2) жергілікті атқарушы органдарға тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасына бағытталған ұйымдастырушылық-практикалық шаралар қолдану туралы ұсыныстар енгізеді;

3) көмек көрсету жөніндегі ұйымдармен бірлесіп тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы және жәбірленушілерді оңалту жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді.

9-бап. Кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссиялардың құзыреті

Кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссиялар:

1) кәмелетке толмағандардың арасындағы тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы мәселелері бойынша тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының субъектілерімен өзара іс-қимыл жасайды;

2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) жергілікті атқарушы органдарға кәмелетке толмағандардың арасындағы тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасына бағытталған ұйымдастырушылық-практикалық шаралар қолдану туралы ұсыныстар енгізеді;

4) көмек көрсету жөніндегі ұйымдармен бірлесіп тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы және тұрмыстық зорлық-зомбылықтан зардап шеккен кәмелетке толмағандарды оңалту жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-бап. Ішкі істер органдарының құзыреті

Ішкі істер органдары:

1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

2) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы саласындағы нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге қатысады;

3) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы жөніндегі шараларды жүзеге асырады;

4) балаларын тәрбиелеу жөніндегі міндеттерін орындамайтын немесе тиісінше орындамайтын, оларға қатысты құқыққа қарсы іс-әрекеттер жасайтын ата-аналарды немесе олардың орнындағы адамдарды анықтайды;

5) профилактикалық есепке алуды жүргізеді және профилактикалық бақылауды жүзеге асырады;

6) тұрмыстық зорлық-зомбылық фактілері немесе олардың жасалу қаупі туралы өтініштер мен хабарламаларды сол жерге барып қарайды және олардың жолын кесу жөніндегі шараларды қолданады;

7) жәбірленушілердің өтініші бойынша оларды көмек көрсету жөніндегі ұйымдарға немесе денсаулық сақтау ұйымдарына жібереді;

8) профилактикалық әңгімелесу жүргізеді;

9) тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамды ішкі істер органдарына жеткізеді;

10) қорғау нұсқамасын шығарады;

11) прокурор алдында қорғау нұсқамасының қолданылу мерзімін ұзартуға санкция беру туралы өтініш жасайды;

12) әкімшілік ұстауды жүргізеді;

13) сот алдында тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамның мінез-құлқына ерекше талаптар белгілеу туралы өтініш жасайды;

14) қылмыстық ізге түсуді, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер жүргізуді жүзеге асырады;

15) қылмыстық іс жүргізудің мәжбүрлеу шараларын қолданады;

16) жәбірленуші қауіпсіздігінің қылмыстық-құқықтық шараларын қолданады;

17) ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы мәселелері бойынша арнайы оқу курстарын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді;

18) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 № 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 № 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 18.02.2014 № 175-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Білім беру саласындағы уәкілетті органның құзыреті

Білім беру саласындағы уәкілетті орган:

1) алып тасталды - ҚР 18.02.2014 № 175-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

2) жергілікті атқарушы органдардың тұрмыстық зорлық-зомбылыққа ұшыраған білім алушылар мен тәрбиеленушілердің арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттарына сәйкес арнаулы әлеуметтік қызметтер ұсынылу қажеттіліктеріне талдау жүргізуіне мониторинг жасауды қамтамасыз етеді;

3) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлеуге қатысады;

4) білім беру ұйымдарының білім алушылары мен тәрбиеленушілерінің заңға мойынсынушылық мінез-құлқын қалыптастыруға бағытталған бағдарламалар мен әдістемелерді әзірлейді және білім беру ұйымдары жұмысының практикасына енгізеді.

Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 18.02.2014 № 175-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2021 № 75-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның құзыреті

Ескерту. 12-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 07.07.2020 № 361-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган:

1) жәбірленушілерге медициналық және психологиялық көмек көрсету жөніндегі әдістемелік ұсынымдарды әзірлейді және денсаулық сақтау ұйымдары жұмысының практикасына енгізеді;

2) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы саласындағы нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге қатысады;

3) алып тасталды – ҚР 07.07.2020 № 361-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); өзгеріс енгізілді – ҚР 07.07.2020 № 361-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-бап. Денсаулық сақтау ұйымдарының құзыреті

Денсаулық сақтау ұйымдары:

1) жәбірленушілер мен тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамдарға наркологиялық, психологиялық, психиатриялық емдеу-профилактикалық көмегін көрсетеді және оларға медициналық оңалтуды жүргізеді;

2) жәбірленушілердің жәрдем сұрауы және оларға медициналық көмек көрсету фактілері туралы ішкі істер органдарына хабарлайды;

3) психикаға белсенді әсер ететін заттарды медициналық емес мақсатта тұтынудың алдын алу жөніндегі іс-шараларды іске асырады.

Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 07.07.2020 № 361-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

14-бап. Халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органның құзыреті

Ескерту. 14-бап алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

15-бап. Көмек көрсету жөніндегі ұйымдар

1. Көмек көрсету жөніндегі ұйымдар:

1) жәбірленушілерді қабылдауды жүзеге асырады;

2) жәбірленушілерге қажетті психологиялық, педагогикалық, медициналық, заң көмегін көрсетуді ұйымдастырады, қажет болған жағдайда, медициналық көмек көрсету және одан әрі оңалту үшін оларды денсаулық сақтау ұйымдарына жібереді;

3) мүмкіндіктерге қарай жәбірленушілерге уақытша тұратын жер ұсынады;

3-1) жәбірленушілерге арнаулы әлеуметтік кызметтер көрсетеді, сондай-ақ олардың мүдделері үшін аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарына арнаулы әлеуметтік кызметтердің кепілдік берілген және (немесе) кепілдік берілген көлемнен тыс көрсетілетін қосымша көлемін көрсету туралы өтінішпен жүгінеді;

4) тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамдармен психологиялық түзету бағдарламаларын жүргізеді;

5) тұрмыстық зорлық-зомбылық фактілері туралы немесе олардың жасалу қаупі туралы ішкі істер органдарына хабарлайды;

6) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы мәселелері бойынша құқықтық түсіндіру жұмысын жүзеге асырады;

7) тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы мәселелері бойынша жеке және заңды тұлғалармен өзара іс-қимыл жасауды жүзеге асырады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 2), 3), 4) және 5) тармақшаларында көзделген көмек жәбірленушілерге тұратын жеріне қарамастан көрсетіледі.

2. Көмек көрсету жөніндегі ұйымдарды жергілікті атқарушы органдар, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен құрады.

3. Көмек көрсету жөніндегі ұйымдардың қызметін қаржыландыру бюджет қаражаты және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүзеге асырылады.

Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 18.02.2014 № 175-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3-тарау. ТҰРМЫСТЫҚ ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚ ПРОФИЛАКТИКАСЫ
ШАРАЛАРЫ

16-бап. Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы шараларын қолдану кезінде туындайтын қатынастарды реттеу

Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы шараларын қолдану кезінде туындайтын қатынастарды реттеу осы тарауда белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының құқық бұзушылық профилактикасы туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

17-бап. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шаралары

1. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шаралары тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамның құқықтық санасына және мінез-құлқына жүйелі түрде мақсатты ықпал ету үшін, оның тарапынан жаңа құқық бұзушылықтар жасалуының алдын алу және жәбірленушінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында қолданылады.

2. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шаралары:

1) профилактикалық әңгімелесу;

2) әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы жасау не қорғау нұсқамасын шығару үшін тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамды ішкі істер органдарына жеткізу;

3) қорғау нұсқамасы;

4) әкімшілік ұстау;

5) медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары;

6) құқық бұзушының мінез-құлқына ерекше талаптар белгілеу;

7) әкімшілік жаза қолдану;

8) ата-ана құқығынан айыру не оны шектеу, бала (ұл, қыз) асырап алудың күшін жою, қорғаншыларды және қамқоршыларды өз міндеттерін орындауынан босату және одан шеттету, баланы патронаттық тәрбиешінің тәрбиесіне беру туралы шартты мерзімінен бұрын бұзу;

9) іс жүргізудің мәжбүрлеу шаралары және қылмыстық процесте жәбірленушілердің қауіпсіздік шаралары;

10) сот үкімі бойынша қолданылатын шаралар болып табылады.

3. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шаралары өзіне қатысты қолданылатын адамның жеке ерекшеліктері, ол жасаған құқық бұзушылықтардың қоғамға қауіптілігінің сипаты мен дәрежесі ескеріле отырып айқындалады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-1-тармақпен толықтыру көзделген – ҚР 15.04.2024 № 72-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Мүдделі адамдар жеке профилактика шараларын қолдану туралы шешімге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауы мүмкін.

18-бап. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шараларын қолдану үшін негіздер

1. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шараларын қолдану үшін мынадай мән-жайлардың бірі:

1) жеке және заңды тұлғалардың өтініштері немесе хабарламаларының келіп түсуі;

2) ішкі істер органы қызметкерінің тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жасалу не оны жасауға әрекет ету фактісін тікелей анықтауы;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3) тармақшаға өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 15.04.2024 № 72-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3) мемлекеттік органдардан және жергілікті өзін-өзі басқару органдарынан келіп түскен материалдар негіз болып табылады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 15.04.2024 № 72-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жасалғаны туралы немесе оның жасалу қаупі туралы өтініштер мен хабарламаларды мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қарайды.

19-бап. Профилактикалық әңгімелесу

1. Профилактикалық әңгімелесудің негізгі міндеттері тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаудың себептері мен жағдайларын анықтау, тұрмыстық зорлық-зомбылықтың әлеуметтік және құқықтық салдарларын түсіндіру және заңға мойынсынушылық мінез-құқықтың қажеттігіне сендіру болып табылады.

2. Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының субъектісі тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адаммен немесе өзіне қатысты тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шараларын қолдану үшін негіздер бар адаммен профилактикалық әңгімелесуді жүргізеді.

3. Профилактикалық әңгімелесу тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы субъектілерінің қызметтік үй-жайларында, сондай-ақ тұрғылықты жері, оқу, жұмыс орны бойынша не тікелей тұрмыстық зорлық-зомбылық жасалған жерде өткізіледі және ол бір сағаттан аспауға тиіс.

4. Профилактикалық әңгімелесу жүргізілетін адамға құқыққа қарсы іс-әрекеттерді тоқтату қажеттігі туралы ескертіледі.

5. Кәмелетке толмаған адаммен профилактикалық әңгімелесу оның ата-анасының, педагогтарының немесе басқа да заңды өкілдерінің қатысуымен жүргізіледі.

20-бап. Қорғау нұсқамасы

1. Жәбірленушінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында және Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде көзделген тәртіппен әкімшілік ұстап алуды не Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 128-бабында көзделген тәртіппен ұстап алуды жүргізу үшін негіздер болмаған кезде аумақтық полиция органының, ішкі істер органы жергілікті полиция қызметінің бастықтары, олардың орынбасарлары, учаскелік полиция инспекторлары, кәмелетке толмағандардың істері және әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау жөніндегі инспекторлар жәбірленушінің пікірін ескере отырып, қорғау нұсқамасын шығарады, ол тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған не оны жасау қаупін төндіретін адамға орындау үшін қолхатпен беріледі. Қол қоюдан бас тартылған жағдайда, қорғау нұсқамасында бұл туралы жазба жасалады.

Жәбірленушіге оның құқықтары, сондай-ақ өзіне қатысты қорғау нұсқамасы шығарылған адам оны бұзған жағдайда құқықтық салдарлары түсіндіріле отырып, қорғау нұсқамасы шығарылған күні оның көшірмесі қолхатпен берілуге тиіс.

Қорғау нұсқамасының көшірмесі өзіне қатысты қорғау нұсқамасы шығарылған адамға табыс етілген кезінен бастап жиырма төрт сағат ішінде прокурорға жіберіледі.

2. Қорғау нұсқамасы ол шығарылған кезде он алты жасқа толған, есі дұрыс адамға қатысты шығарылады.

3. Қорғау нұсқамасында тұрмыстық зорлық-зомбылық жасауға, жәбірленушінің отбасының кәмелетке толмаған және (немесе) әрекетке қабілетсіз мүшелерін қоса алғанда, оның еркіне қарамастан оны іздестіруге, оның ізіне түсуге, оған баруға, онымен ауызша, телефон арқылы сөйлесуге және өзге де тәсілдермен байланыс жасауға тыйым салынады.

4. Қорғау нұсқамасында: оның шығарылған уақыты мен орны, кімнің шығарғаны және кімге қатысты шығарылғаны, тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жасалған орны, уақыты және мән-жайлары немесе жасалу қаупі, жәбірленушімен қатынастарда белгіленген шектеулер, құқыққа қарсы іс-әрекеттер жалғастырылған және қорғау нұсқамасы бұзылған жағдайлардағы құқықтық салдарлары көрсетіледі.

5. Қорғау нұсқамасының қолданылу мерзімі ол өзіне қатысты шығарылған адамға берілген кезден бастап отыз тәулікті құрайды. Тексеру мерзімділігі күнтізбелік жеті күнде кемінде бір ретті құрайды.

6. Алып тасталды - ҚР 18.02.2014 № 175-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7. Қорғау нұсқамасын бұзу Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

8. Өзіне қатысты қорғау нұсқамасы шығарылған адамды ішкі істер органдары профилактикалық есепке қояды және оған профилактикалық бақылау жасауды жүзеге асырады.

Ескерту. 20-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 18.02.2014 № 175-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2014 № 236-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.11.2015 № 388-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-бап. Әкімшілік ұстау

1. Әкімшілік құқық бұзушылық құрамы бар тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жолын кесу мақсатында және жәбірленушінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қорғау нұсқамасын шығару жеткіліксіз деп ұйғаруға негіздер болған жағдайда ішкі істер органдарының лауазымды адамы тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамды арнаулы орында мәжбүрлеп ұстай отырып, іс-әрекет және жүріп-тұру бостандығынан уақытша айыруды көздейтін әкімшілік ұстауды жүргізеді.

2. Әкімшілік ұстаудың тәртібі, мерзімдері, әкімшілік ұстауға ұшыраған адамдардың құқықтары мен міндеттері Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде айқындалады.

22-бап. Құқық бұзушының мінез-құлқына ерекше талаптар белгілеу

1. Жәбірленушінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында сот тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамның мінез-құлқына ерекше талаптар белгілеуі мүмкін.

2. Құқық бұзушының мінез-құлқына ерекше талаптар белгілеу әкімшілік-құқықтық ықпал ету шарасы болып табылады және ол әкімшілік жаза қолданумен қатар және әкімшілік құқық бұзушылық жасаған адам әкімшілік жауаптылықтан босатылған кезде оның орнына да қолданылады.

3. Мінез-құлқына ерекше талаптар белгіленген адамға:

1) жәбірленушінің отбасының кәмелетке толмаған және (немесе) әрекетке қабілетсіз мүшелерін қоса алғанда, оның еркіне қарамастан, оны іздестіруге, оның ізіне түсуге, оған баруға, онымен ауызша, телефон арқылы сөйлесуге және өзге де тәсілдермен байланыс жасауға;

2) атыс қаруын және басқа да қару түрлерін сатып алуға, сақтауға, алып жүруге және пайдалануға;

3) психикаға белсенді әсер ететін заттарды медициналық емес мақсатта тұтынуға тыйым салынуы мүмкін.

Жәбірленуші мен оның отбасы мүшелерін күзету және қорғау үшін сот ерекше жағдайларда тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адамға осы адамның басқа да тұрғын жайы болған жағдайда, жәбірленушімен бірге жеке тұрғын үйде, пәтерде немесе өзге де тұрғын жайда тұруға тыйым салу түрінде әкімшілік-құқықтық ықпал ету шарасын да қолдануға құқылы.

4. Құқық бұзушының мінез-құлқына ерекше талаптардың қолданылу мерзімі ішінде оған профилактикалық әңгімелесу үшін айына бір реттен төрт ретке дейін ішкі істер органдарына келу міндеті жүктелуі мүмкін.

5. Құқық бұзушының мінез-құлқына ерекше талаптар белгілеу тәртібі, оның қолданылу мерзімдері, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді жүргізуге қатысушылардың құқықтары мен міндеттері Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде айқындалады.

6. Ішкі істер органдары мінез-құлқына ерекше талаптар белгіленген адамды профилактикалық есепке қояды және оған профилактикалық бақылау жасауды жүзеге асырады.

Ескерту. 22-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 18.02.2014 № 175-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2018 № 180-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.07.2020 № 361-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Қылмыстық процесте іс жүргізудің мәжбүрлеу шаралары және қауіпсіздік шаралары

1. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамы бар тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жолын кесу және жәбірленушінің, куәнің және қылмыстық сот ісін жүргізуге қатысатын басқа да адамдардың, олардың отбасы мүшелері мен жақын туыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында қылмыстық қудалауды жүзеге асыратын және қылмыстық процесті жүргізетін органдар процестік мәжбүрлеу шараларын және процестік қауіпсіздік шараларын қолданады.

2. Іс жүргізудің мәжбүрлеу шараларын және қауіпсіздіктің іс жүргізу шараларын қолдануға негіздер, оларды қолдану тәртібі, қылмыстық процеске қатысушы адамдардың құқықтары мен міндеттері Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексінде айқындалады.

Ескерту. 23-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2014 № 227-V Заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

4-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

24-бап. Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы саласындағы заңдылықтың сақталуын қадағалау

Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы саласындағы заңдылықтың сақталуына жоғары қадағалауды прокуратура органдары жүзеге асырады.

Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда - ҚР 11.07.2017 № 91-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

25-бап. Жәбірленушілерге көмек көрсетуді жүзеге асыру кезінде құпиялылықты сақтау

Жәбірленушілердің жеке және отбасылық өмірі туралы мәліметтер құпия ақпарат болып табылады және жария етуге жатпайды.

Өзінің қызмет бабына байланысты тұрмыстық зорлық-зомбылық фактісі мәлім болған адамның құпия ақпаратты жария етуі Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

26-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті	Н. Назарбаев

Concerning Prevention of domestic violence

Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.12.2009 No. 214-IV.

Unofficial translation

See Article 26: Order of enforcement of the Law of the Republic of Kazakhstan

This Law determines legal, economical, social and organizational grounds of the state bodies’ activity, self-governing authorities, organizations and citizens of the Republic of Kazakhstan concerning prevention of domestic violence.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS Article 1. Basic terms used in this Law

The following basic terms are used herein:

1) victim shall mean an individual, concerning whom there is a basis to beleive that he/she has been directly caused any moral, physical and (or) property damage;

1-1) aid organization shall mean legal entities performing assistance of special social services and (or) assistance to the victims in accordance with this Law;

2)family and domestic relations shall mean the relationship between persons having matrimonial relations, persons cohabiting within an individual house, apartment or any other accommodations, and between divorced spouses, immediate relatives, persons, having common child (children);

3) domestic violence shall mean any deliberate unlawful act (action or omission) of one person in the sphere of family and domestic relations with respect to the other (others) causing or threatening to cause any physical and (or) mental hurt;

4) prevention of domestic violence shall mean a complex of legal, economic, social, and organizational measures carried out by the subjects of prevention of domestic violence, and aimed to protection of the constitutional rights, liberties and legal interests of a person and citizen in the sphere of family and domestic relations, prevention and restraint of domestic violence, and to establishing and elimination of the reasons and conditions contributing to commitment thereof;

5) Subjects of domestic violence prevention shall mean state bodies, the bodies of local self-government, organizations and citizens of the Republic of Kazakhstan, performing the domestic violence prevention.

Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication).

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on prevention of domestic violence

1. Legislation of the Republic of Kazakhstan on prevention of domestic violence is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Shall any international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establish any other rules different from those contained herein, then the rules of the international treaty shall apply.

Article 3. Principles of prevention of domestic violence

Prevention of domestic violence shall be based on the following principles:

1) legality;

2) guaranteed observance of rights, liberties and legal interests of a person and citizen;

3) inadmissibility of causing any physical and (or) mental hurt to a person and citizen;

4) family support and preservation;

5) confidentiality;

6) individual approach to each person and citizen in need of special social services;

7) priority of preventive measures on domestic violence over the repressive ones;

8) complexity and consistency.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.04.2023 No. 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 4. Types of domestic violence

1. Domestic violence may be expressed in the form of physical, psychological, sexual and (or) economic violence.

2. Physical Violence shall mean deliberate bodily injury by acts of force and causing physical pain.

3. Psychological Violence shall mean deliberate psychoactivity with respect to a person, a basement of the honour and dignity by means of threatening, contempt, extortion, or coercion (canvassing) of wrong doing or acts of serious hazard to the life or health and resulting in disturbance of psychological, physical and personal development.

4. Sexual Violence shall mean any deliberate unlawful act encroaching upon sexual immunity or sexual freedom of a person, and any sexual actions with respect to juveniles.

5. Economic Violence shall mean deliberate deprivation of a person of housing, food, clothes, property, funds, to which he/she has a legal right, which may result in deterioration of physical and (or) mental health.

Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication)

Article 5. Special social services

1. An injured person recognized in accordance with the procedure established by law as a person in need of special social services shall be provided with special social services.

2. Special social services shall include a guaranteed package of special social services and paid-for special social services;

3. Provision of a guaranteed and additional scope of special social services provided in addition to the guaranteed scope, shall be ensured by local executive bodies of districts, cities of the province importance;

4. Standards for the provision of special social services, the procedure for their provision, the rights and obligations of a person (family) in need of special social services are determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan on social protection.

Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.04.2023 No. 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Chapter 2. ENTITIES OF DOMESTIC VIOLENCE PREVENTION Article 6. Competence of the Government of the Republic of Kazakhstan

The Government of the Republic of Kazakhstan shall:

1) elaborate main directions of state policy in scope of prevention of domestic violence;

2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first publication);

3) ensure interaction between domestic violence prevention entities, and coordinate their activities;

4) execute other powers as envisaged by the Constitution, laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan

Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication)

Article 7. Competence of the local representative and executive bodies

1. Local representative bodies shall:

1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication);

2) confirm and control the fulfillment of local budgets in line of domestic violence prevention;

3) support implementation of regulations of this Law by citizens and organizations.

2. Local executive bodies shall:

1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication);

2) ensure interaction between domestic violence prevention entities at the local level;

3) create organizations on rendering of assistance and provide their functioning;

4) detect and keep count of minors, injured by domestic violence and problem families;

5) organize the provision of special social services to aggrieved persons in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on social protection.

6) provide an analysis of the needs of students and pupils who have been subjected to domestic violence in the provision of special social services in accordance with the standards for the provision of special social services and send proposals to the authorized body in the field of education.

Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication); dated November 24, 2021 No. 75-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 20.04.2023 No. 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 8. Commission for women and family population policy

Commission on women and family population policy shall:

1) interact with domestic violence prevention entities on issues of preventing domestic violence;

2) introduce proposals to local executive bodies for taking organizational/practical measures directed at the prevention of domestic violence

3) together with assistance providers, organize and carry out measures for the prevention of domestic violence and rehabilitation of persons having suffered from domestic violence.

Article 9. Competence of commission for cases of minors and protection of their rights

Commission for cases of minors and protection of their rights shall:

1) interact with domestic violence prevention entities on issues of preventing domestic violence among minors;

2) is excluded by the Law dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication);

3) introduce proposals to local executive bodies for taking organizational/practical measures directed at the prevention of domestic violence among minors;

4) together with assistance providers, organize and carry out measures for the prevention of domestic violence and rehabilitation of minors having suffered from domestic violence.

Footnote. Article 9 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted calendar days after its first official publication)

Article 10. Competence of the bodies of internal affairs

Bodies of internal affairs shall:

1) is excluded by the Law dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication);

2) participate in elaboration of projects of regulatory legal acts in scope of the domestic violence prevention;

3) carry out measures on prevention of domestic violence;

4) identify the parents or surrogate parents, who fail to fulfil or improperly fulfil their child-rearing responsibilities and performing any unlawful acts with respect to them;

5) keep preventive records and exercise preventive control;

6) consider application and reports on facts of domestic violence or on threat of their commitment visiting the place and take measures on their suppression;

7) direct the victims to the assistance or health organizations;

8) perform preventive talk;

9) deliver the person, who has committed the domestic violence, to the bodies of internal affairs;

10) issue a protection order;

11) apply before the procurator on giving sanctions on extension of the validity of restraining order;

12) perform administrative arrest;

13) apply to the court for establishment of specific requirements to the behaviour of the person, who has committed the domestic violence;

14) carry out criminal prosecution, proceedings on the cases on administrative infractions;

15) apply measures of the criminal-procedure compulsion;

16) apply criminal-legal Security Measures with respect to the victim;

17) ensure organization of special training courses related to prevention of domestic violence for the employees of the bodies of internal affairs;

18) is excluded by the Law dated 13.01.2014 No. 159-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication);
Footnote. Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication); dated 13.01.2014 No. 159-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication); dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication).

Article 11. Competence of the Authorized Education Agency

Authorized Education Agency shall:

1) is excluded by the Law dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication);

2) ensures monitoring of the analysis of the needs of students and pupils who have been subjected to domestic violence by local executive bodies in the provision of special social services in accordance with the standards for the provision of special social services;

3) participate in elaboration of the statutory legal acts in the sphere of prevention of domestic violence;

4) develop and implement into the practice of operation of the educational organizations programmes and methods aimed to shaping of the law-abiding behaviour of students and pupils of the educational organizations.

Footnote. Article 11 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication); dated November 24, 2021 No. 75-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 12. Competence of the authorized body in the field of healthcare

Footnote. The heading of Article 12 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.07.2020 No. 361-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Authorized body in the field of healthcare:

1) develop and implement into practice of health organizations guidelines for provision of medical and psychological assistance to victims;

2) participate in the development of draft of normative legal acts in the field of prevention of domestic violence;

3) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.07.2020 No. 361-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
Footnote. Article 12 in the new wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.07.2020 No. 361-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 13. Competence of health care organizations

Health care organizations:

1) provide addiction treatment, psychological, mental, preventive assistance and carry out medical rehabilitation of victims and perpetrators of domestic violence;

2) inform the bodies of internal affairs of the facts of applications of the victims and rendering of the medical assistance to them;

3) implement measures to prevent the non-medical use of psychoactive substances.

Footnote. Article 13 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.07.2020 No. 361-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 14. Competence of the Authorized Agency for Social Protection of Population

Footnote. Article 14 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 15. Assistance organizations

1. Assistance organizations shall:

1) receive victims;

2) organize provision of necessary physiological, pedagogical, medical, juridical assistance to the injured persons, direct them in organizations of health care for rendering of medical assistance and further rehabilitation if so required;

3) in accordance with possibilities provide temporary residence to injured persons;

3-1) render special social services to the victims, as well as apply in the local executive bodies of districts, cities of region significance with statement on provision of warrant and (or) additional extent of special social services, provided over warrant extent;

4) perform psychocorrective programmes with persons, committed domestic violence;

5) inform bodies of internal affairs on facts of domestic violence or on threats of their commitment;

6) perform the explanatory work on the rights with respect to prevention of domestic violence;

7) cooperate with individuals and legal entities with respect to prevention of domestic violence.

Assistance, provided by subparagraphs 1), 2), 3), 4) and 5) of part one of this paragraph shall be rendered to victims independently from place of residence.

2 Assistance provider organizations shall be established by local executive bodies, also by legal entities and physical person as specified by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Activities of assistance provider organizations shall be funded from the state budget and other sources that are not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication)

Chapter 3. MEASURES ON PREVENTION OF DOMESTIC VIOLENCE Article 16. Regulation of relations arising upon appliance of measures of prevention of domestic violence

Regulation of the relations arising upon application of measures on prevention of domestic violence shall be performed in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan concerning law violation prevention subject to peculiarities established by this Chapter.

Article 17. Measures of individual prevention of domestic violence

1. The measures of individual prevention of domestic violence shall be applied for systematic purposeful influence on the legal conscience and behavior of person, committed domestic violence, in purpose of prevention of commitment new infractions on his (her) part and provision of victim’s safety.

2. Measures of individual prevention of domestic violence are:

1) preventive talk;

2) delivering person committed domestic violence in the bodies of internal affairs for executing a minute on administrative infraction or pronouncement of restraining order;

3) restraining order;

4) administrative arrest;

5) compulsory measures of medical character;

6) establishment of special requirements to law breaker’s behavior;

7) administrative sanctions;

8) deprivation or restriction of rights of parents, abrogation of child adoption, exemption or dismissal of guardians/trustees from fulfilling their responsibilities, early termination of a patronage agreement;

9) measures of procedural coercion and measures for ensuring security of victims in the criminal process;

10) measures taken under the sentence.

3. Measures of individual prevention of domestic violence shall be determined in recognition of individual particularities of person in respect of whom they applied, nature and degree of public danger of infractions committed by him (her).

4. The decision on appliance of measures of individual prevention may be appealed by interested persons in manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 18. Grounds for appliance of measures of individual prevention of domestic violence

1. Grounds for taking measures of individual prevention of domestic violence shall be any of the following circumstances:

1) Applications or notifications by physical persons and legal bodies;

2) direct detection by the employee of the body of internal affairs of the fact of commitment of domestic violence or an attempt thereof;

3) materials received from the public and local authorities.

2. Applications and messages on commitment of domestic violence or on threat of its commitment shall be considered by the state bodies in manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 19. Preventive talk

1. Basic tasks of preventive talk are detection of reasons and conditions of the commitment of domestic violence, explanation of social and legal consequences of the domestic violence and conviction in necessity of law abiding behavior.

2. The preventive interview shall be held by the subject of prevention of domestic violence with the person, who has committed the domestic violence or with respect to whom there are bases for taking the measures of individual prevention of domestic violence.

3. The preventive interview shall be held in the official premises of the subjects of prevention of domestic violence, and at the place of residence, study, work or immediately at the place of commitment of the domestic violence and cannot last longer than one hour.

4. Person with whom the preventive talk is performed shall be notified on necessity of determination of illegal actions.

5. Preventive talk with minor shall be performed in the presence of his (her) parents, teachers or other legal representatives.

Article 20. Restraining order

1. In order to ensure the safety of victim and in the absence of grounds for proceedings of administrative detention in accordance with the procedure provided by the Code of the Republic of Kazakhstan on Administrative Violations or detention in accordance with the procedure provided by Article 128 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan, a protective order shall be issued taking into account the views of the victim, which shall be given to a person who committed domestic violence or has a threat of its commission for execution against receipt by the Heads of the territorial police authority, local police service of the internal affairs authority, their deputies, district police inspectors, inspectors for Minors’ Affairs and defense of women from violence. In the case of refusal to sign, a note shall be made in the protective order.

The victim must be provided with a copy of protective order against receipt on the day of its issuance with an explanation of his rights, as well as the legal consequences in case of violation of protective order by the person in respect of whom it was issued.

A copy of protective order shall be sent to procurator within twenty-four hours after delivery to the person in respect of whom it was issued.

2 protective order shall be issued with respect to a sane person, who has attained sixteen years.

3. The protective order shall prohibit the domestic violence, searching, pursuit, visiting, carrying on verbal or telephonic conversations and otherwise coming in contact with the victim against his/her will.

4. The protective order shall specify: time and place of issue thereof, by whom and to whom it is issued, place, time and circumstances of commitment or threat of domestic violence, prescribed limitations in relations with the victim, and legal consequences in the event unlawful actions and violation of the protective order.

5. The term of validity of the protective order shall be ten days from the time of serving thereof upon the person, with respect to whom it is issued.

4. On safety order shall be pointed:

time and place of its rendering, by whom, and in respect of whom, it rendered, place, time and instances of the commitment or threat of commitment of domestic violence, established limitations in relations with injured person, legal consequences in cases of continuation of illegal actions and infraction of safety order.

5. Validity of safety order is thirty days from the moment of its service to person, in respect of whom it rendered. Periodicity of checks is not less than one time at seven calendar days.

6. is excluded by the Law dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

7. Violation of the protective order shall entail the liability established by the Administrative Violations Code of the Republic of Kazakhstan.

8. The bodies of internal affairs shall keep a preventive file on the person, with respect to whom the protective order is issued, and perform the preventive control of him/her.

Footnote. Article 20 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication); dated 05.07.2014 № 236-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 02.11.2015 № 388-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 12.07.2018 No. 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 21. Administrative arrest

1. For the purpose of suppressing domestic violence containing components of administrative offense, and when there are reasons to believe that a protection order would not be sufficient for ensuring the security of the victim, an official from bodies of the interior shall carry out administrative detention of the perpetrator of domestic violence which means temporary deprivation of the freedom of action and movement by means of coercive custody in a special room;

2. Order, term of administrative arrest, rights and obligations of persons are subject to the administrative arrest shall be determined by the Code of the Republic of Kazakhstan on administrative infractions.

Article 22. Establishment Specific Requirements to the Offender’s Behaviour

1. A court may establish special requirements to behavior of a domestic violence perpetrator for the purpose of ensuring the security of the victim.

2. Fixing of specific requirements to the offender’s behaviour is an administrative and legal treatment measure and shall be applied both along with the imposition of an administrative sanction and instead of such administrative sanction when the person committed an administrative offence is released from administrative responsibility.

3. The person to whom specific requirements have been fixed may be forbidden:

1) to search, chase, visit the victim, to carry on verbal or telephone conversations and otherwise come in contact with the victim;

2) to purchase, keep, bear and use fire arms and other types of weaponsҢ

3) non-medical use of psychoactive substances.

4. During the period of validity of the specific requirements to the offender’s behaviour, the offender may be charged with the duty to appear to the internal affairs authorities one to four times a month for preventive interviews.

5. The procedure for determination of specific requirements to the offender’s behaviour, period of validity thereof, rights and obligations of the parties to the proceeding on administrative offences are provided for by the Administrative Code of the Republic of Kazakhstan.

6. The authorities of internal affairs shall put the person to whom specific requirements have been fixed on the crime watch list and exercise preventive control over him.

Footnote. Article 22 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 18.02.2014 No. 175-V (shall be enacted ten calendar days after its first official publication); dated 12.07.2018 No. 180-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.07.2020 No. 361-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 23. Measures of Procedural Coercion and Safety Measures for Criminal Proceedings

1. In order to suppress domestic violence containing the composition of a criminal offense and ensure the safety of the victim, witness and other persons participating in criminal proceedings, members of their families and close relatives, procedural coercive measures and procedural security measures shall be used by the bodies conducting criminal prosecution and leading the criminal process.

2. The reasons for application of procedural coercion and security measures, the procedure for application thereof, the rights and obligations of the persons involved in the criminal procedure are provided for by the Code of Criminal Procedure of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 23 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2014 № 227-V (shall be enforced from 01.01.2015).

Chapter 4. FINAL PROVISIONS Article 24. Supervision of compliance with the law in the field of preventing domestic violence

The highest supervision of compliance with the law in the field of preventing domestic violence shall be carried out by the prosecutor's bodies.

Footnote. Article 24 in the new wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 91-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 25. Confidentiality in Rendering Assistance to Victims

The information about private and family lives of victims shall be confidential and may not be disclosed.

Disclosure of any confidential information by the person, who has become aware of the fact of domestic violence due to his/her official position, shall entail the liability provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 26. The Procedure for Putting this Law in Force

This Law shall be put in force on the expiry of ten calendar days after the first official publication thereof.

The President
of the Republic of Kazakhstan	N. Nazarbayev