Об утверждении Стратегии развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Ертіс" на 2014-2023 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 мая 2014 года № 461. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 10 декабря 2018 года № 818 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 10.12.2018 № 818 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с пунктом 2 статьи 184 Закона Республики Казахстан от 1 марта 2011 года "О государственном имуществе" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемую Стратегию развития акционерного общества "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Ертіс" на 2014-2023 годы.

      2. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр


Республики Казахстан

К. Масимов


  Утверждено
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 6 мая 2014 года № 461

Стратегия
развития акционерного общества
"Национальная компания "Социально-предпринимательская
корпорация "Ертіс" на 2014 – 2023 годы

      В соответствии со ст. 184 Закона Республики Казахстан "О государственном имуществе" от 1 марта 2011 года национальные управляющие холдинги, национальные холдинги и национальные компании разрабатывают стратегии развития на десятилетний период.

      В связи с вышеизложенным АО "НК "СПК "Ертіс", как управляющая компания, разработала Стратегию развития на 2014 – 2023 годы (далее – Стратегия).

      Процесс стратегического планирования применен к конкретной компании и рынку, как бизнес-среде Восточно-Казахстанской области – зоне "ответственности" компании.

      Настоящий документ определяет основные стратегические направления, цели и задачи развития на десятилетний период.

      Реализация поставленных в Стратегии целей и задач будет обеспечена за счет эффективного управления дочерними организациями СПК. По результатам реализации Стратегии планируется оценка деятельности СПК.

      Все программные и плановые документы СПК и ее дочерних организаций будут разрабатываться с учетом положений настоящей Стратегии либо будут приведены в соответствие с ней.

      Реализация Стратегии основывается на основных направлениях Стратегического плана развития Республики Казахстан до 2020 года, утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 1 февраля 2010 года № 922, Государственной программы по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010 – 2014 годы, утвержденной Указом Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958, Концепции инновационного развития Республики Казахстан до 2020 года, утвержденной Указом Президента Республики Казахстан от 4 июня 2013 года № 579, Прогнозной схемы территориально-пространственного развития страны до 2020 года, утвержденной Указом Президента Республики Казахстан от 21 июля 2011 года № 118, Концепции развития социально-предпринимательских корпораций, одобренной постановлением Правительства Республики Казахстан № 1382 от 31 октября 2012 года.

      Анализ текущего состояния

      1. Анализ внешней среды

      Общая характеристика

      Восточно-Казахстанской области

      Восточно-Казахстанская область расположена на северо-востоке Республики Казахстан, образована 20 февраля 1932 года. В настоящее время административным центром области является город Усть-Каменогорск.

      Регион имеет выгодное географическое положение: граничит с Российской Федерацией, КНР, а также с тремя областями Казахстана.

      Непосредственная близость таких потенциально емких рынков, как Синьцзян-Уйгурский автономный район КНР, Алтайский край и Республика Алтай, Алматинская, Карагандинская и Павлодарская области Республики Казахстан, обеспечивает конкурентное преимущество для сбыта продукции агропромышленного комплекса и горнодобывающей промышленности. Кроме того, приграничное соседство с КНР дает возможность развития экспортоориентированного производства и приграничной торговли.

      Согласно данных Агентства Республики Казахстан по статистике население Восточно-Казахстанской области на 1 января 2014 года составило 1 394 114 человек. Таким образом, плотность населения в среднем по области на 1 квадратный километр составила 4,9 человек.

      Оценка природно-ресурсного потенциала области

      В природно-климатическом отношении Восточный Казахстан является уникальным регионом. В нем соседствуют степной, пустынный и горно-таежный ландшафты.

      Территория области богата водными ресурсами, здесь протекает более 800 рек, общая протяженность которых составляет свыше 10 тысяч километров. Главной водной артерией является река Иртыш с многоводными притоками – горными реками Ульба, Уба, Каракаба, Кальджир, Курчум, Нарым, Бухтарма и другими. В регионе находятся крупные озера Зайсан, Маркаколь, Алаколь, Сасыкколь. Кроме того, имеется большое количество мелких озер, водохранилищ, из которых самым крупным является Бухтарминское.

      Климат области резко континентальный, с большой амплитудой суточных, сезонных и среднегодовых колебаний температуры воздуха.

      Около 30 % территории региона покрыто лесами, в которых сосредоточены 70 % запасов деловой древесины Республики Казахстан.

      Область имеет значительные запасы минерально-сырьевых ресурсов и ее главное богатство – полиметаллические руды, которые содержат цинк, свинец, медь, редкие и благородные металлы, имеются месторождения каменного угля, также имеются значительные запасы золота, редких и редкоземельных металлов, сырья для производства цемента, стекольных шлаков, залежи сланца и цеолита.

      Наличие богатых месторождений полезных ископаемых создает условия для роста экономики области. Базовой отраслью экономики является цветная металлургия, на долю которой приходится около

      60 % промышленного потенциала области. В номенклатуре выпускаемой металлургическими предприятиями продукции весомую долю занимают свинец, цинк, золото, серебро, титан и магний. В общереспубликанском объеме удельный вес производимого в области свинца составляет 98,4 %, цинка – 96,6 %, аффинированного золота – 56,1 %, аффинированного серебра – 15,7 %, титана, магния, тантала, бериллия и топлива для атомных электростанций – 100 %.

      В регионе также развито машиностроение и металлообработка, лесная и деревообрабатывающая, легкая, пищевая промышленности.

      Энергетический комплекс представлен тремя гидроэнергетическими (Усть-Каменогорская, Бухтарминская, Шульбинская и Лениногорский каскад ГЭС) и четырьмя тепловыми станциями (Усть-Каменогорская, Семипалатинская, Лениногорская, Согринская ТЭЦ).

      Транспортный комплекс области включает в себя все виды сообщения: автомобильный, железнодорожный, водный и воздушный. Регион располагает самой протяженной в Республике Казахстан сетью автомобильных дорог общего пользования – 11 841,8 километров. Доля внутренних автомобильных дорог с твердым покрытием составляет 90,9 % от общей их протяженности. По территории региона проходят два магистральных автотранспортных коридора: Омск – Майкапчагай и Алматы – Риддер – граница Российской Федерации.

      Регион имеет достаточную разветвленную железнодорожную сеть: ст. Защита – Алматы, Алматы – Аягоз – Шар – Семей – Локоть (Российская Федерация), Шар – Усть-Каменогорск – Шемонаиха – Локоть (Российская Федерация), Усть-Каменогорск – Риддер, Усть-Каменогорск – Зыряновск, Семей – Курчатов – Аксу – Павлодар.

      Перевозку пассажиров и грузов по речным судоходным путям осуществляют три предприятия речного транспорта, функционируют два грузовых порта.

      Оценка экономической ситуации области

      Состояние экономического развития региона характеризуется положительной динамикой развития.

      Объем валового регионального продукта с 2006 по 2013 годы увеличился в 3,1 раз. В 2013 году валовый региональный продукт составил 1 761 миллиардов тенге с ростом на 6,8 % к уровню 2012 года (приложение 1, диаграмма 1).

      Объем производства промышленной продукции составил

      1 007,3 миллиардов тенге с ростом к 2012 году на 6,8 % (диаграмма 2).

      Объем валовой продукции сельского хозяйства в 2013 году составил 296,3 миллиардов тенге, с ростом на 25 % по сравнению с аналогичным периодом 2012 года.

      Объем инвестиций в основной капитал составили 301,1 миллиардов тенге, увеличился на 14,3 % по сравнению с аналогичным периодом 2012 года.

      По источникам финансирования большую долю составили собственные средства предприятий 193,9 миллиардов тенге, республиканский бюджет – 53,2 миллиарда тенге, заемные средства – 29 миллиардов тенге, местный бюджет – 16 миллиардов тенге, иностранные инвестиции – 9 миллиардов тенге.

      Ввод жилья в эксплуатацию за 2013 год увеличился на 19,4 % по сравнению с аналогичным периодом 2012 года и составил 291,3 тысячи квадратных метров общей площади.

      Увеличение темпов роста реального сектора благоприятно сказалось на объемах бюджета. За 2013 год поступления в государственный бюджет составили 183,6 миллиардов тенге, из них в бюджет области поступило доходов на сумму 70,2 миллиардов тенге.

      В социальной сфере уровень безработицы в 2013 году сохранился по сравнению в 2012 годом и составил 5,1 %.

      Количество активных субъектов малого и среднего бизнеса (с учетом индивидуальных предпринимателей и крестьянских хозяйств) составило 75 776 единиц (основную долю занимают индивидуальные предприниматели – 75 %, крестьянские хозяйства – 17,3 %, юридических лиц – 7,7 %), что на 10 % больше уровня соответствующего периода 2012 года (приложение 1, таблица 1).

      Численность занятых в этой сфере выросла на 0,2 % и составила 231,2 тысяч человек. Доля занятых в малом и среднем бизнесе составила 30,8 % от общего количества экономически активного населения области, что на 0,4 % больше чем в предыдущем году.

      Выпуск продукции (товаров, услуг) субъектами малого и среднего бизнеса составил 464,3 миллиардов тенге или 106,2 % к 2011 году. Индекс выпуска продукции составил 101,1 % при среднереспубликанском показателе – 100,2 %.

      В целях развития бизнеса на селе, СПК как уполномоченная местным исполнительным органом региональная организация по организации микрокредитования, участвовала в реализации "Программы занятости 2020", утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 марта 2011 года № 316.

      В рамках второго направления "Программы занятости 2020" в целях предоставления микрокредитов населению было выделено 3,1 миллиарда тенге. В 2013 году СПК для микрокредитования выделено 6 миллиардов тенге. СПК выданы кредиты 200 кредитным товариществам и 1 микрокредитной организации, которые в свою очередь прокредитовали 3 997 заемщиков.

      В 2013 году в рамках реализации "Программы развития моногородов на 2012 – 2020 годы", утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 мая 2012 года № 683, между СПК, акиматами моногородов и отделами предпринимательства моногородов заключены кредитные договора на общую сумму 211,2 миллионов тенге, в том числе: г. Курчатов – 48,89 миллионов тенге; г. Риддер – 50 миллионов тенге; Зыряновский район (г. Зыряновск, г. Серебрянск) – 112, 35 миллионов тенге.

      По результатам проведенного конкурса по отбору микрофинансовых организации для последующего микрокредитования участников Программы развития моногородов, заключены договора о предоставлении кредита с 6 кредитными товариществами, на общую сумму 211,24 миллионов тенге.

      Общее количество участников Программы развития моногородов в 2013 году составило – 74 заемщика, в том числе: г. Курчатов – 17 заемщиков, г. Риддер – 17 заемщиков, г. Зыряновск и г. Серебрянск – 40 заемщиков.

      В целях развития малого и среднего предпринимательства в сфере промышленности созданы индустриальные зоны в гг. Семей и Усть-Каменогорск. На сегодняшний день поданы заявки предпринимателей на реализацию инвестиционных проектов по открытию производств по выпуску металлоконструкций, строительных материалов, полиэфирных смол и композитных материалов, тормозных колодок для подвижного железнодорожного состава, комплексной переработки шерсти и др.

      Кроме того, для развития сектора малого и среднего предпринимательства СПК будет оказывать нефинансовую поддержку бизнесу в рамках своей деятельности. Данный вид помощи включает в себя сопровождение деятельности субъектов малого и среднего предпринимательства в вопросах организации современных конкурентоспособных производств и инновационной деятельности; оказание информационно-аналитической поддержки бизнес-сообществу; проведение круглых столов, семинаров с представителями бизнеса, холдингов и иностранных компаний по актуальным вопросам и другое.

      На основании вышеизложенного, отмечаем, что положительная динамика социально-экономического развития области (приложение 1, таблица 2), природный потенциал, а также потенциал сферы малого и среднего бизнеса открывают для СПК объективные возможности в развитии экономики региона.

      Дальнейший социально-экономический рост в области с участием СПК возможен путем создания условий для развития крупного, среднего и малого бизнеса и соответствующей инфраструктуры "в точках роста".

      Анализ состояния приоритетных отраслей области

      Основу горнодобывающей промышленности составляют 62 действующих предприятия, из них 47 малых, 11 средних и 4 крупных, которые занимаются также добычей общераспространенных полезных ископаемых.

      Доля горнодобывающей промышленности в общем объеме промышленного производства составляет порядка 18 %.

      Динамика производства товарной продукции в горнодобывающей промышленности за последние 5 лет показывает стабильный рост, однако необходимо отметить, что объем добычи зависит от динамики цен на металлы на мировых фондовых биржах.

      Обрабатывающая промышленность, являющаяся основой диверсификации промышленного производства, включает следующие подотрасли: металлургическая промышленность и производство готовых металлических изделий (с удельным весом в отрасли 57,2 %), машиностроение (13,7 %), производство прочих неметаллических минеральных продуктов (7,2 %), производство резиновых и пластмассовых изделий (1 %), химическая промышленность (2,5 %), целлюлозно-бумажная промышленность и издательское дело (0,8 %), обработка древесины и производство изделий из дерева (0,4 %), текстильная и швейная промышленность (0,4 %). В обрабатывающей промышленности задействовано 798 предприятий, в том числе 103 крупных и средних.

      Доля обрабатывающей промышленности в общем объеме промышленного потенциала области составляет 72 %.

      В сфере обрабатывающей промышленности с 2009 года СПК совместно с ТОО "Теньши" реализует проект по созданию в регионе предприятия по выпуску комовой негашеной извести.

      На сегодняшний день СПК провело прямые переговоры с Министерством индустрии и новых технологий Республики Казахстан на заключение контракта на недропользование по 49 объектам с общим объемом инвестиций около 35 миллиардов тенге, с общей суммой отчислений на социально-экономическое развитие региона и его инфраструктуры – 736 миллионов тенге ежегодно.

      Основные работы связаны с разведкой месторождений. На сегодняшний день СПК заключено 13 контрактов на недропользование, сумма инвестиций 8,028 миллиардов тенге, ежегодные отчисления на социально-экономическое развитие региона и его инфраструктуры – 30,35 миллионов тенге. Из них, за 2013 год – 10 контрактов на сумму инвестиций – 6,4 миллиардов тенге, ежегодные отчисления на социально-экономическое развитие региона и его инфраструктуры – 23,75 миллионов тенге (3 контракта заключены в 2012 году). По 10 объектам (инвестиции 16,7 миллиардов тенге) проектные документы прошли согласование в центральной комиссии по разведке и разработке полезных ископаемых, по 26 объектам (инвестиции – 10,1 миллиардов тенге) ведутся работы по разработке и согласованию проектной документации.

      Машиностроительный комплекс является одним из динамично развивающихся в регионе. В области активно действуют более 130 хозяйствующих субъектов, выпускающих машиностроительную продукцию. Наибольший удельный вес в структуре промышленного производства всех типов предприятий занимают 18 крупных и средних предприятий, их вклад в объеме машиностроения составляет более 80 %.

      Для развития машиностроительной отрасли СПК приступило к реализации крупномасштабного проекта "Строительство автозавода полного цикла и технопарка по производству автокомпонентов в городе Усть-Каменогорск", включенного в Республиканскую карту индустриализации на 2010 – 2014 годы с привлечением крупного инвестора в лице ОАО "АВТОВАЗ".

      Завершение проекта планируется в 2015 году. Проектная мощность составит 120 тысяч автомобилей в год.

      При выходе на проектную мощность, число работающих на автозаводе составит 4 тысячи человек, с учетом смежного производства численность рабочих мест превысит 12 тысяч человек. Это значительно превышает не только региональный показатель, но и лучшие показатели по отрасли в целом. Кроме этого, проект значительно снизит уровень безработицы в регионе (общее количество незанятых в ВКО составляет 38,2 тысяч человек).

      При выходе на запланированную мощность и запуск производств автокомпонентов в технопарке, доля казахстанского содержания превысит 50 %. При этом доля содержания товаров Таможенного союза в конечном продукте составит более 90 %.

      Несмотря на исторический сложившийся индустриальный характер экономики в регионе существует проблема полной или частичной остановки крупных промышленных предприятий в моногородах.

      Так, например, производство на ТОО "Серебрянский завод неорганических производств" (ТОО – СЗНП) к началу 2012 года было приостановлено, что отрицательно сказалось на социально-экономической ситуации в Зыряновском районе ВКО.

      Для решения этой проблемы акиматом области совместно с СПК создано совместное предприятие со 100 % участием СПК – ТОО "СЗНП Ертiс".

      Для полноценного возобновления деятельности ТОО "СЗНП" выделена сумма в размере 100 миллионов тенге из областного бюджета.

      Работа между ТОО "СЗНП" и ТОО "СЗНП "Ертiс" была основана на договоре переработки давальческого сырья. ТОО "СЗНП "Ертiс" приобрело сырье на сумму 70 миллионов тенге, а также закупило услуги ТОО "СЗНП" по его переработке в размере 40 миллионов тенге.

      За 2012 – 2013 годы произведено продукции на 130 миллионов тенге, в период переработки сырья трудоустроено более 300 человек.

      В настоящее время деятельность ТОО "СЗНП Ертiс" сводится к реализации готовой продукции, накопленной на складах предприятия. Реализация готовой продукции осуществляется ТОО "СЗНП", которое, в свою очередь, использует ее для выполнения обязательств по договорам, заключенным с крупными промышленными предприятиями области.

      Важная роль в развитии экономики области принадлежит агропромышленному комплексу, где сосредоточен значительный экономический потенциал. Развитие его в решающей степени определяет уровень продовольственной безопасности области и республики и социально-экономическую обстановку в области. На долю АПК приходится от 8 до 10 % общеобластного внутреннего валового продукта.

      По своей специализации сельское хозяйство области имеет животноводческое направление с развитым растениеводством. Животноводство в структуре валовой продукции сельского хозяйства занимает 60 %.

      В 2013 году СПК начала реализацию 2-х совместных проектов:

      "Строительство доильного зала на 600 коров в с. Чиркаин Зыряновского района ТОО "Средигорненский", стоимостью 426,8 миллионов тенге, в том числе вклад СПК 41,7 миллионов тенге или 9,8 % от общей стоимости проекта, вклад ТОО – 385,1 миллионов тенге или 90,2 %. Объект введен в эксплуатацию 20 декабря 2013 г., при финансировании АО "КазАгроФинанс" было приобретено оборудование. Так же на основании решения сессии областного маслихата ТОО "Средигорненский" получены субсидии на удешевление затрат строительно-монтажных работ по молочно-товарной ферме в сумме 20,0 миллионов тенге.

      "Организация безотходной переработки шерсти с обезжириванием и повторным использованием воды ТОО "Дерикар" – стоимостью 67,1 миллионов тенге, в том числе вклад СПК 25,0 миллионов тенге или 37,3 % от общей стоимости проекта, создано совместное предприятие ТОО "Дерикар Ертіс" на базе ТОО "Дерикар" численностью 70 человек. В настоящее время реализовано 25,5 тонн мытой шерсти в г. Кокчетав на войлочную фабрику на 4 миллиона тенге по цене 1,1 условная единица за 1 кг. Проект запущен 25 сентября 2013 года. Одновременно ведутся переговоры с возможными покупателями продукции из Российской Федерации (Борская фабрика ПОШ Нижегородская область, Московская шерстопрядильная фабрика г. Москва) и КНР.

      Отличительной особенностью животноводства области является его многоотраслевой характер. В зависимости от природно-климатических условий и хозяйственной деятельности в области успешно развивается молочное и мясное скотоводство, тонкорунное и грубошерстное овцеводство, свиноводство, коневодство, птицеводство, мараловодство и оленеводство, пчеловодство, верблюдоводство. По развитию мараловодства, оленеводства и производству пантов область является доминирующее положение на рынке Республики Казахстан.

      За последние пять лет поголовье овец и коз в области возросло на 6,8 %, лошадей на 20 %, свиней на 8,2 %, пчелосемей на 40 %.

      Однако есть проблемы. Так, за этот период в области поголовье крупного рогатого скота сократилось на 4 %. Основной причиной снижения явились стихийные бедствия (снежные заносы, весеннее наводнение) и заболевания.

      Для восстановления поголовья скота СПК реализует Программу льготного кредитования населения, пострадавшего от весенних паводков в Восточно-Казахстанской области. Всего было прокредитовано 423 заемщика, пострадавших районов, на сумму 350 миллионов тенге.

      Кроме того, СПК реализует собственную региональную программу "Жайлау", направленную на развитие животноводства в регионе и обеспечение занятости местного населения, путем предоставления сельским жителям овцематок для выращивания и реализации мелкого рогатого скота. За время действия программы было выдано 547,7 миллионов тенге в виде 14,9 тысяч голов малого рогатого скота, количество участников программы составило 149 человек. На сегодня общее количество малого рогатого скота с учетом приплода составляет 35 тысяч голов.

      К другим проблемам агропромышленного комплекса можно отнести физическую и моральную изношенность сельскохозяйственной техники и оборудования; недостаточно развитую сеть сельских потребительских кооперативов и сервисно-заготовительных центров; низкую доступность к кредитным ресурсам сельскохозяйственных товаропроизводителей.

      Для решения данных проблем в 2009 году СПК созданы 2 сервисно-заготовительных центра: ТОО "СЗЦ "Абай", ТОО "СЗЦ "Урджар". Закуплена необходимая техника для обработки почвы, сбора урожая, убоя скота.

      В 2012 году для обеспечения сырьем ТОО "Семипалатинский кожевенно-меховой комбинат" создано ТОО "СЗЦ "Семей" с долей СПК 49 %, выделено 200 миллионов тенге.

      С 2012 года заготовлены и доставлены на центральный склад ТОО "СЗЦ "Семей" более 400 тонн шкур крупного рогатого скота на сумму порядка 65 миллионов тенге, из них для обеспечения бесперебойной работы производства переработки шкур крупного рогатого скота, ТОО "Семипалатинский кожевенно-меховой комбинат" передано 312 тонн на сумму около 60 миллионов тенге.

      Для поддержки сельскохозяйственных товаропроизводителей СПК совместно с АО "НК "Продовольственная контрактная корпорация" в 2012 году предоставило 32 гарантии сельхозтоваропроизводителям разных районов на общую сумму 103 миллионов тенге для получения кредитов на проведение весенне-полевых работ. Кредитные средства крестьянскими хозяйствами получены полностью, освоены и возвращены в АО "НК "Продовольственная контрактная корпорация". В 2013 году выданы гарантии 44 сельхозтоваропроизводителям на общую сумму 261,6 миллионов тенге.

      Учитывая, что в настоящее время большинство крестьян не имеют ликвидного залогового имущества, то механизм гарантирования СПК является единственным приемлемым выходом для крестьян по привлечению кредитных ресурсов в период весенне-полевых и уборочных работ.

      В этой связи, СПК планирует продолжить в дальнейшем работу по гарантированию сельскохозяйственных товаропроизводителей региона и развитию проектов агропромышленного комплекса в целом.

      На долю отрасли растениеводства области, приходится 40 % общего объема валовой продукции сельского хозяйства. Производство растениеводческой продукции осуществляется в 6 земледельческих зонах.

      Одной из проблем развития растениеводства в области является физический износ ирригационной инфраструктуры, теплиц и овощехранилищ.

      В 2011 году СПК начала реализацию совместного проекта по реконструкции комплекса и созданию нового модернизированного овощехранилища общим объемом 5000 тонн в районе г. Усть-Каменогорск на базе имеющегося здания совместно с КХ "Екимбаев Т.К.".

      Общая сумма затрат на выполнение строительных работ составляет 161,43 миллионов тенге, в том числе на приобретение оборудования – 102,3 миллионов тенге.

      В настоящее время строительство объекта закончено, подписан акт ввода в эксплуатацию, обеспечено полное задействование мощностей.

      Актуальность проекта обуславливается тем, что на сегодняшний день в регионе отсутствует инфраструктура для хранения плодовоовощной продукции, большая часть которой портится, и регион в весенне-летний период вынужден завозить такую продукцию извне.

      Еще одной проблемой АПК региона является отсутствие производства товарного яйца, в связи с переориентацией ТОО "Семейкус" из яичного направления в мясное, а также банкротством ТОО "Черемшанская птицефабрика". Все товарное яйцо завозится в область в основном из Российской Федерации.

      В конце 2011 года СПК проинвестировала проект "Реконструкция птицефабрики в селе Малая Актюба, район города Семей". Вклад СПК составил 49 % (147 миллионов тенге), вклад инициатора – 51 % (153 миллионов тенге). Подписаны договора лизинга на сумму 200 миллионов тенге с АО "КазАгроФинанс", обеспечены поставка и монтаж оборудования.

      В декабре 2013 года обеспечен ввод в эксплуатацию, планируемый ежемесячный объем производства яйца составит 750 тысяч штук. Проектная мощность предприятия составляет 25 миллионов штук яиц в год.

      Инфраструктурный комплекс региона представлен сферами электроснабжения, водоснабжения, теплоснабжения, водоотведения, дорожной отрасли, транспорта, телекоммуникации, почтовой связи и благоустройства.

      На сегодня в области созданы три индустриальные зоны: "Өркен" в городе Усть-Каменогорск, по ул. Машиностроителей и "Өндіріс" в городе Семей, которые переданы под управление СПК.

      Каждая из этих зон обладает разной степенью готовности инфраструктуры. В частности, к зоне "Өркен" проложен силовой кабель напряжением 100 киловольт; установлен силовой распределительный пункт мощностью 7 мегаватт.

      К зоне развития по ул. Машиностроительной подведены: железнодорожный тупик с разгрузочными площадками, распределительная подстанция установленной мощностью 2000 киловатт, очистные сооружения ливневых стоков, резервуар очищенных сточных вод, повысительная насосная станция, тепловая насосная станция, подъездные пути, кольцевая водопроводная сеть диаметром 200 мм., хозяйственно-бытовая канализация, ливневая канализация.

      К зоне "Өндіріс" подведены: линия электропередач напряжением 10 киловольт, сети водоснабжения и канализации протяженностью 1260 метров, также установлен административный корпус площадью 1256 квадратных метров.

      В настоящее время в индустриальной зоне "Өндіріс" функционирует завод по производству тормозных колодок для железнодорожного подвижного состава, завод по производству запасных частей для железнодорожных вагонов.

      Продолжается реализация проектов:

      1) завод по утилизации и первичной переработке автомобильных шин;

      2) завод по утилизации медицинских материалов;

      3) завод по утилизации и переработке изношенных транспортных шин в резиновую крошку.

      Также планируются следующие производства:

      1) тепличный комплекс;

      2) завод по производству изолированных труб большого диаметра;

      3) завод первичной переработки шерсти.

      Еще одной, немаловажной проблемой в области является износ системы сетей жилищно-коммунального хозяйства. Износ тепловых сетей составляет от 70 % до 90 %, потери тепловой энергии в тепловых сетях по региону одни из самых высоких по Казахстану. Количество аварий в год составляет от 31 до 180. Ежегодно на ремонт последствий аварий и восстановление теплоснабжения направляется более 3 миллиардов тенге из местного бюджета.

      Для решения данной проблемы СПК участвует в реализации "Программы модернизации жилищно-коммунального хозяйства Республики Казахстан на 2011 – 2020 годы", утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 апреля 2011 года № 473, которая нацелена на модернизацию коммунальной инфраструктуры, создание оптимальной модели жилищных отношений, повышение качества предоставляемых жилищно-коммунальных услуг населению, а также проведение ремонта общего имущества объектов кондоминиумов, включая термодернизацию, посредством создания специальных механизмов финансирования.

      На реализацию Программы модернизации ЖКХ, СПК в 2011 году выделено 240,0 миллионов тенге. Заключены договора и выполнены ремонтные работы по 14 объектам недвижимости. В 2012 году выделено 312,5 миллионов тенге. В проекте участвуют 32 объекта по области на сумму 309,9 миллионов тенге. По 26 объектам ремонтные работы завершены, на общую сумму 219,7 миллионов тенге. По 6 объектам ремонтные работы будут завершены во 2 квартале 2014 года (в связи с сезонным характером работ).

      На основании решения Совета директоров СПК от 21 июня 2013 года заключен договор уступки прав и обязанностей с ТОО "Жилищно-эксплуатационное управление ВКО". Сумма уступки по договору составляет 552,5 миллионов тенге. На 11 января 2013 года произведена передача всей документации (4-сторонних договоров, сметных документаций, экспертиз, протоколов общего собрания собственников жилья), а также перечислена часть свободных денежных средств по Программе модернизации ЖКХ в размере 30,7 миллионов тенге на счета ТОО "ЖЭУ" (остаток к перечислению составляет 39,7 миллионов тенге).

      Одной из отраслей, имеющей все предпосылки к развитию, может стать туристская отрасль. Богатые природные ресурсы Восточного Казахстана во многом способствуют этому.

      Согласно данным Агентства Республики Казахстан по статистике на территории области туристские услуги оказывают 88 туристических фирм и 25 индивидуальных предпринимателей, а также 245 объектов, занимающихся размещением посетителей. Количество обслуженных посетителей в 2012 году составило 403 396 человек, что на 7 % выше показателя 2011 года. Из них туристскими фирмами было обслужено 24 931 человек, объектами размещения 188 417 человек.

      В 2012 году общий объем выполненных услуг в туристской отрасли увеличился по сравнению с 2011 годом на 7,4 % и составил 3 181,6 миллионов тенге.

      Анализ текущего состояния развития туристской отрасли Восточно-Казахстанской области показывает, что за последние годы данная отрасль развивается динамично. Так, ежегодно увеличивается количество малых гостиниц в курортных регионах, а также в городах Усть-Каменогорск, Семей.

      На сегодняшний день для дальнейшего развития туристской инфраструктуры в целом, проводится ряд мероприятий, требующих повышения туристской привлекательности, сохранения и гармоничного использования культурно-исторического и природного потенциала области, привлечения инвестиций в данную отрасль в области.

      СПК, в свою очередь, планирует привлекать инвестиции для развития туристской отрасли и финансирования проектов туристской направленности.

Влияние факторов внешней среды

Политические

Благоприятные

- региональные СПК наделены статусом национальных компаний;

- стабильность в стране и приграничных районах Российской Федерации и КНР.

Неблагоприятные

- тенденция к появлению признаков политической нестабильности на постсоветском пространстве;

- возможность пересмотра роли СПК и закрытие данного "института".

Экономические

Благоприятные

- наличие в регионе государственных запасов минерально-сырьевых ресурсов;

- имеются потенциальные возможности по созданию новых производств с высокой добавленной стоимостью на основе действующих предприятий;

- растущий внутренний спрос в первую очередь со стороны смежных отраслей;

- близость к крупнейшим рынкам-импортерам продукции (Российская Федерация, КНР);

- ежегодный рост экономики региона;

- потенциал трансграничной реки Иртыш;

- природное разнообразие ландшафта, рек, озер, флоры и фауны;

- потребность в разведке новых месторождений полезных ископаемых;

- спрос на участие в реализации проектов малого и среднего бизнеса.

Неблагоприятные

- высокий износ (до 70 %) технологического оборудования, медленное обновление основных фондов;

- недостаточность оборотных средств у предприятий и накоплений для модернизации и технического перевооружения производств;

- "тупиковое" транспортное расположение областного центра;

- относительно небольшой объем внутреннего рынка;

- низкий уровень производительности труда.

Социальные

Благоприятные

- квалифицированный кадровый потенциал региона;

- наличие в регионе крупных образовательных, финансовых, технических университетов, институтов и колледжей;

- потребность в рабочих местах.

Неблагоприятные

- сложная экологическая ситуация;

- соседство с бывшим Семипалатинским ядерным полигоном;

- недоверие частного бизнеса к государственному партнерству.

Технологические

Благоприятные

- наличие в регионе стратегических промышленных предприятий;

- наличие отечественных научно-технических разработок для организации производств по глубокой и комплексной переработке сырья;

- доступность информации большинства производственных технологий в интернете;

- развитие современных коммуникаций;

- открытость методологий проектного финансирования.

Неблагоприятные

- дефицит энергетических мощностей в регионе.


      2. Анализ внутренней среды

      Система корпоративного управления

      СПК создано в июне 2011 года путем реорганизации прежнего СПК "Ертіс" на два общества СПК "Ертіс" и СПК "Павлодар".

      Общество осуществляет реализацию политики по социально-экономическому развитию региона путем реализации механизма государственно-частного партнерства, поддержки социальной составляющей, обеспечения эффективного управления государственными активами через развитие корпоративной культуры в дочерних и зависимых организациях.

      В сравнении с банками второго уровнями СПК сотрудничает с частными инвесторами на партнерских началах, т.е. путем создания совместного предприятия (принцип активного управления инвестициями).

      При этом, имея гибкую политику, СПК может работать в секторе не достаточно освоенном частным сектором, создавать условия для его развития (принцип партнерства с частным сектором).

      Еще одно отличие СПК от прочей коммерческой сферы заключается в реализации принципа социальной ответственности, то есть часть чистой прибыли СПК направляется в местный бюджет по решению акционеров в рамках дивидендной политики.

      В целом, деятельность СПК направлена на создание конкурентоспособного бизнеса, организацию новых производств на базе нерентабельных предприятий, эффективное использование государственной собственности.

      СПК, как региональный институт развития, является уполномоченным органом по реализации проектов в рамках государственно-частного партнерства. Статус института развития позволяет адекватно реализовать интересы государства в коммерческих проектах (принцип партнерства с прочими участниками).

      Кроме того, СПК наделена статусом национальной компании, что предоставляет возможность по недропользованию заключать контракты на проведение операций по разведке и (или) добыче на основе прямых переговоров без проведения конкурса.

      Внутренняя корпоративная система СПК представлена в приложении 1, рисунок 1.

      На сегодня в СПК сформированы следующие органы:

      1) Высший орган – общее собрание акционеров;

      2) Орган управления – совет директоров;

      3) Исполнительный орган – правление;

      4) Орган, осуществляющий контроль за финансово-хозяйственной деятельностью – служба внутреннего аудита.

      СПК проводит работу по внедрению и совершенствованию корпоративного управления в дочерних и зависимых организациях и компаниях с целью повышения уровня взаимодействия органов управления СПК, специализированных дочерних и зависимых организаций и компаний и их выведения на новый качественный уровень развития. Данные меры позволят повысить эффективность реализации бизнес-проектов и обеспечить рост стоимости компаний.

      С целью обеспечения максимальной прозрачности и обоснованности решений менеджмента, СПК придерживается политики улучшения доступности и качества информации о своей деятельности, которая отражается на интернет-ресурсе СПК.

      Необходимо отметить, что положительный опыт внедрения наилучших стандартов корпоративного управления имеется у АО "ФНБ "Самрук-Казына", в связи с чем, СПК планирует тесное взаимодействовать с Корпоративным Университетом "Самрук-Казына" для заимствования структурированного и последовательного подхода к повышению уровня корпоративного управления в группе компаний СПК.

      Оценка корпоративного управления СПК в целях присвоения рейтинга корпоративного управления не проводилась. В этой связи текущее значение рейтинга не определено, проведение мероприятий по получению рейтинга запланировано в 2015 году.

      В настоящее время в общую корпоративную структуру СПК входят

      9 дочерних и 3 зависимых организации, специализирующихся в разных отраслях экономики.

Дочерние организации

Зависимые организации

АО "Аэропорт Усть-Каменогорск" (100 % пакет акций у СПК)

ТОО "Птицефабрика Семей" (49 % доля СПК)

АО "Семейавиа" (90 % пакета акций у СПК)

ТОО "СЗЦ Семей" (49 % доля СПК)

ТОО "Международный аэропорт Семей" (100 % доля СПК)

ТОО "Горархитектура" (49 % доля СПК)

ТОО "ВКИЦ "Жардем" (100 % доля СПК)


ТОО "Шығыс-Самғау" (100 % доля СПК)


ТОО "СЗНП "Ертiс" (100 % доля СПК)


ТОО "МКО "Ертiс" (100 % доля СПК)


ТОО "IT Park Altay" (100 % доля СПК)


ТОО "ОблDORкомхоз" (100 % доля СПК)



      Для развития корпоративного управления в группе дочерних и зависимых компаний СПК придерживается рекомендуемой политики акционера. В этой сфере особое внимание отводится:

      1) отчетности перед акционером об итогах деятельности СПК по итогам месяца, квартала, полугодия, года;

      2) своевременной разработке и утверждению годового бюджета;

      3) проведению ежегодного аудиторского отчета;

      4) согласованию планов финансирования проектов;

      5) разработке стратегических документов и планов развития дочерних компаний.

      Построение взаимоотношений корпоративного управления в группе компаний СПК связано с решением ряда проблем: обеспечение эффективности управления; создание синергического эффекта в функционировании; разработка интегрированной стратегии развития СПК в целом и каждого входящего в него предприятия.

      Оценка финансово-экономической деятельности за 2013 год

      Согласно оценке СПК за 2013 год ожидается получение дохода в размере 2 681 983 тысяч тенге. Расходы ожидаются в размере 3 019 502 тысяч тенге. Консолидированный убыток ожидается в размере (-345 068 тысяч тенге).

      Ожидаемый финансовый результат за 2013 год в разрезе дочерних и зависимых предприятий представлен в следующей таблице:

Наименование предприятия

Оценка 2013 года, тыс. тенге

Доход

Расход

Прибыль, убыток до налогообложения

КПН

Чистая прибыль, убыток

АО "НК "СПК "Ертiс"

716 024

785 265

-69 241


-69 241

Дочерние/зависимые компании






АО "Аэропорт Усть-Каменогорск" (100 %)

693 698

683 743

9 955

4549

5 406

АО "Семейавиа" (90 %)

7 488

39 858

-32 370

-

-32 370

ТОО "Международный аэропорт Семей" (100 %)

157 906

216 547

-58 641

-

-58 641

ТОО "ВКИЦ "Жардем" (100 %)

54 000

49 435

4 565

1 000

3 565

ТОО "Шыгыс-Самгау" (100 %)

556 721

662 242

-105 521

-

-105 521

ТОО "СЗНП "Ертic" (100 %)

63 864

62 787

1 077

215

862

ТОО "МКО "Ертiс" (100 %)

7 000

7 010

-10

-

-10

ТОО "IT Парк" (100 %)

-

-

-

-

-

ТОО "ОблDORкомхоз" (100 %)

198 693

237 723

-39 030

-

-39 030

ТОО "СЗЦ Семей" (49 %)

121 357

131 728

-10 371

-

-10 371

ТОО "Птицефабрика Семей"

(49 %)

65 151

108 862

-43 711

-

-43 711

ТОО "Горархитектура" (49 %)

40 081

34 302

5 779

1785

3 994

Итого

2 681 983

3 019 502

-337 519

7549

-345 068

Итого прибыль, убыток СПК





-345 068


      Для оптимизации имеющихся расходов СПК 12 августа 2013 года принята и утверждена решением общего собрания акционеров Программа финансового оздоровления.

      Инвестиционная политика СПК

      Порядка 62 % кредитов, выданных субъектам малого предпринимательства, приходится на крупные юридические лица.

      Средневзвешенные ставки кредитования БВУ для субъектов МСБ составляют 13,2 – 14,8 %, а жесткие требования к залоговой базе являются почти невыполнимыми для начинающего бизнеса.

      Стоит также отметить, что для реализации инвестиционной политики СПК использует широкую продуктовую линейку, которая включает такие инструменты как: земля, право недропользования, совместные проекты, совмещенные финансовые инструменты, нефинансовые инструменты и др. актив.

      Кроме того, в своей работе СПК активно сотрудничает с институтами развития страны, иностранными университетами, экспортными организациями малого и среднего бизнеса зарубежных стран для организации совместной работы.

      Важное место отводится развитию кластерных инициатив посредством сотрудничества с Автономной организацией образования "Назарбаев Университет" и Парком инновационных технологий.

      Деятельность СПК, в отличие от БВУ, подразумевает не просто заемное финансирование, а инвестиционный характер деятельности и направленность на поддержку бизнеса на условиях партнерства.

      Особое внимание при рассмотрении проектов СПК уделяет не только их экономической эффективности, но и социальной значимости. Также учитываются критерии развития несырьевого сектора, увеличения доли казахстанского содержания в закупках товаров, работ и услуг, создания производств по выпуску новых видов наукоемкой и высокотехнологической продукции, создание конкурентоспособных, экспортоориентированных производств на основе государственно-частного партнерства и т.д.

      При инвестировании проектов СПК оказывает услуги консалтингового и управленческого характера.

      Условно все проекты, реализуемые СПК, можно разделить на 3 блока (приложение 1, рисунок 2).

      Одним из основных направлений деятельности является участие в реализации проектов в сфере недропользования.

      СПК обладает статусом национальной компании и в соответствии с законодательством в сфере недропользования может заключить контракт на недропользование на основе прямых переговоров.

      СПК участвует в таких проектах путем внесения в уставный капитал предприятия права недропользования. Все финансирование проекта осуществляется за счет партнера. При обращении потенциального инвестора, СПК проводит конкурс по выбору партнера и с победителем подписывается договор о совместной деятельности. При этом планируется учитывать исполнение обязательств недропользователей по 1 % на НИОКР и направлять его в работу технопарков, центров коммерциализации, в реализацию других совместных инициатив.

      Схематично процесс участия СПК в реализации проектов в сфере недропользования представлен в приложении 1, рисунок 3.

      Инвестиционная деятельность СПК при финансировании бизнес проектов осуществляется путем вхождения СПК в уставный капитал действующего предприятия, либо в создаваемое СП. При этом доля участия со стороны СПК не ограничивается, однако, рекомендуемой долей является не более 50 %, чтобы наличие контроля над совместным проектом оставалось за инициатором проекта.

      При участии в инвестиционном проекте СПК заинтересована в обеспечении контроля за целевым использованием денежных средств, путем введения в должность финансового директора (или должности приравненной к ней) представителя СПК, с обязательным условием наличие права подписи на всех транзакциях по счетам совместного предприятия, а также контроль за всеми активами совместного предприятия, принятых на баланс.

      Схематично процесс участия СПК в реализации бизнес-проектов представлен в приложении 1, рисунок 4.

      При реализации инвестиционного проекта участниками проекта оговариваются условия выхода СПК из СП, которые сводятся к следующему:

      1) СПК соответствующим договором оговаривается срок участия в проекте, после которого, в соответствие с действующим законодательством, СПК имеет право реализовать свою долю участникам совместного предприятия; в случае их отказа, продать свою долю третьим лицам по рыночной цене с учетом сложившейся конъюнктуры рынка;

      2) при необходимости и при условии, что срок участия в проекте не оговорен, СПК имеет право выйти из проекта на любой стадии, путем единовременной или пошаговой продажи акций или доли в уставном капитале и иных ценных бумаг, находящихся в собственности СПК, в соответствии с принятыми на себя обязательствами.

      Одним из особых инструментов развития инвестиционной политики СПК является Центр обслуживания инвестора (далее – ЦОИ), который создан как отдел внутри компании. Основными задачами ЦОИ являются:

      1) создание совместных предприятий между иностранной и отечественной сторонами;

      2) контроль и нормативно-методологическое обеспечение процессов в работе с иностранными и отечественными инвесторами;

      3) оптимизация, развитие и расширение связей СПК с инвесторами.

      В функции ЦОИ входят:

      1) поиск иностранных и отечественных инвесторов, их сервисная поддержка и информационно-аналитическое обеспечение, интеграция инструментов государственной поддержки на уровне региона;

      2) изучение международного опыта по привлечению потенциальных иностранных инвесторов;

      3) проведение инвестиционных форумов, семинаров, выставок и других мероприятий с участием казахстанской и зарубежной сторон, участие в международных инвестиционных мероприятиях;

      4) консультация инвесторов по интересующим вопросам, создание диалоговой площадки между представителями казахстанского и зарубежного бизнеса;

      5) поиск потенциальных партнеров для создания совместных предприятий между казахстанской и зарубежной сторонами, разработка и реализация мер по улучшению инвестиционного климата на региональном уровне;

      6) представление интересов на международных инвестиционных мероприятиях;

      7) поиск проектов имеющих инвестиционный потенциал в регионе;

      8) разработка базы потенциальных инвесторов;

      9) иные задачи возложенные на ЦОИ.

      3. SWOT анализ

Сильные стороны

Статус национальной компании;

Внедрена система корпоративного управления;

Квалифицированный кадровый состав;

Отработанный процесс согласования проектов;

Пополнение оборотного капитала через ежегодную капитализацию акционером;

Широкие возможности СПК при финансирование проектов

Отсутствие конкурентов в прямом проектном финансировании в регионе;

Возможность привлечения средств институтов развития в проекты с участием СПК

Слабые стороны

Длительность сроков рассмотрения проектов до фактического финансирования;

Длительность сроков получения права недропользования;

Переданные в ведение СПК дочерние компании убыточны (и были убыточны на протяжении нескольких лет);

Участие СПК в реализации государственных и отраслевых программах без покрытия операционных расходов;

Слабая информированность общества и бизнес сообщества о деятельности и возможностях СПК

Благоприятные

Наличие свободных государственных месторождений в регионе;

Заинтересованность бизнеса в софинансировании проектов;

Интерес инвесторов к Восточно-Казахстанской области, как к региону с большими перспективами для развития бизнеса;

Потребность региона в развитии и привлечении технологий;

Целевая капитализация СПК на поддержку МСБ;

Возможность выхода из убыточных дочерних компаний путем реализации доли/акций

Неблагоприятные

Неблагоприятный имидж СПК, сформированный на рынке Казахстана;

Законодательное наделение приоритета АО "НК "Таукен-Самрук" в получении права недропользования;

Ухудшение доверия частного бизнеса к государственно-частному партнерству;

Затянутость административных процедур при работе с МИО;

Необходимость отвлечения финансов на поддержку убыточных дочерних организаций

2. Миссия и видение

      Миссия СПК – содействие социально-экономическому развитию Восточно-Казахстанской области на принципах партнерства государства и бизнеса.

      Видение СПК – региональный институт развития, эффективно управляющий активами, стимулирующий экономическую активность в точках роста региона, в том числе через привлечение инвестиций, и выступающий катализатором формирования конкурентоспособных устойчивых производств.

      Цель СПК – поддержка бизнес-инициатив и стимулирование экономической активности в точках роста региона.

3. Стратегические направления деятельности, цели, задачи,
мероприятия, ключевые показатели, ожидаемые результаты

      1.1. Привлечение инвесторов и создание новых производств в точках роста региона

      Цель 1. Активизация работы по привлечению отечественных и прямых иностранных инвестиций в приоритетные сектора экономики региона

      Задачи:

      1) создание новых и модернизация существующих конкурентоспособных производств в приоритетных секторах экономики региона (точках роста);

      2) привлечение в регионы отечественных и зарубежных инвесторов для реализации перспективных проектов, в том числе на принципах государственно-частного партнерства;

      3) оказание инвесторам содействия в реализации проектов через долевое финансирование, участие активами, а также получении финансирования в рамках государственных и отраслевых программ.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) модернизация интернет-ресурса СПК с привязкой к потенциалу региона;

      2) количество ежегодно запускаемых инвестиционных проектов, в том числе с участием иностранного капитала, общей сложности составит

      75 единиц;

      3) привлечение около 34,4 миллиардов тенге (с учетом проектов недропользования);

      4) обеспечение заполнения национальной базы данных инвестиционных проектов и инвесторов www.baseinvest.kz в рамках Программы по привлечению инвестиций, развитию специальных экономических зон и стимулированию экспорта в Республике Казахстан на 2010 – 2014 годы АО "Национальное агентство по экспорту и инвестициям "KAZNEX INVEST";

      5) с участием ЦОИ будет разработана рамочная концепция привлечения ПИИ в регион, повышения конкурентоспособности, устранения неравных возможностей, демонстрации потенциала области и устранения политических барьеров;

      6) реализация крупного проекта по строительству автомобильного завода полного цикла мощностью 120 тысяч автомобилей в год совместно с АО "Азия Авто" и ОАО "АВТОВАЗ";

      7) реализация проектов в сфере недропользования;

      8) формирование благоприятной среды для развития инвестиционного потенциала и объектов предпринимательства;

      9) обеспечение роста объема прямых иностранных инвестиций в обрабатывающую промышленность не менее чем на 22 %.

      Цель 2. Привлечение новых (инновационных) технологий в регион и оказание поддержки науке Казахстана

      Задачи:

      1) внедрение передовых производственных и управленческих технологий и стандартов;

      2) развитие коммуникаций и обмена навыками между портфельными компаниями;

      3) развитие кластерных инициатив.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) изучение и внедрение мирового опыта в области новых технологий;

      2) создание при СПК базы новых технологий и проектов, потенциально применимых для региона;

      3) обеспечение регулярного участия в республиканских и международных бизнес-форумах в сфере новых технологий;

      4) проведение круглых столов, семинаров с представителями крупного бизнеса, холдингов и иностранных компаний по вопросам новейших технологий;

      5) налаживание работы с институтами развития страны, "Назарбаев университет", научно-исследовательскими институтами и центральными и местными исполнительными органами;

      6) в кадровый состав СПК будут привлекаться специалисты с инженерным образованием и инновационным мышлением;

      7) оказание поддержки субъектам МСБ в вопросах организации современных высокотехнологичных, наукоемких производств и инновационной деятельности;

      8) активизация работы с технопарками республики по поиску и финансированию новых инновационных проектов, а также оказано содействие действующим элементам индустриально-инновационной инфраструктуры региона;

      9) реализация 6 инвестиционных проекта с трансфертом инновационных технологий для области;

      10) коммерциализация порядка 7 идей технопарков.

      Цель 3. Развитие казахстанского содержания на региональном уровне

      Задачи:

      1) содействие брендированию продукции для более активного продвижения продукции на внутреннем и внешнем рынках;

      2) оказание сервисной и информационной поддержки дочерним/зависимым организациям, субъектам малого и среднего бизнеса в части развития местного содержания при закупке товаров, работ и услуг;

      3) создание действенной системы мониторинга и анализа закупок товаров, работ и услуг.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) закуп товаров, работ и услуг внутри СПК будут проводиться среди региональных товаропроизводителей, субъектов малого и среднего предпринимательства, организаций;

      2) налаживание работы с региональными отраслевыми ассоциациями касательно использования товаров, работ и услуг товаропроизводителей области;

      3) информационные материалы СПК, подготовленные для внешних презентаций, будут насыщены информацией об экспортоориентированных товаропроизводителях области;

      4) улучшение информационного обеспечения дочерних и зависимых организаций СПК о региональных поставщиках и производителях товаров, работ и услуг;

      5) организация совместной работы СПК, МИО, местных товаропроизводителей на предмет расширения круга потенциальных покупателей местной продукции, работ и услуг;

      6) своевременное информирование местных товаропроизводителей и сервисных компании о текущих потребностях рынка;

      7) оказание содействия в подписании меморандумов между товаропроизводителями и крупными предприятиями Восточно-Казахстанской области;

      8) налаживание взаимодействия с другими СПК в части продвижения продукции Восточно-Казахстанской области в другие регионы республики;

      9) доля казахстанского содержания к 2023 году при закупке товаров возрастет до 65 %, работ услуг – до 90 %;

      10) количество проведенных семинаров по развитию местного содержания при закупке товаров, работ и услуг составит порядка 24 единиц;

      11) проведение 22 семинаров по разъяснению инструментов государственной поддержки в рамках индустриально-инновационного развития.

      1.2. Создание условий для стимулирования экономической активности в точках роста

      Цель 1. Использование потенциала инфраструктуры поддержки развития бизнеса.

      Задачи:

      1) развитие инфраструктуры поддержки начинающего бизнеса (бизнес-инкубаторов, технопарков, индустриальных зон);

      2) развитие кластеров в приоритетных отраслях;

      3) координация партнерских программ по развитию МСБ вокруг системообразующих и крупных компаний региона;

      4) активизация работы по привлечению проектов несырьевой направленности в ИЗ.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) оказание информационно-аналитического сопровождения объектам инфраструктуры поддержки развития бизнеса, имеющимся в области;

      2) проведение road-show на региональных и международных выставках, конференциях, форумах о возможностях и потенциале ИЗ области;

      3) изучение и внедрение положительного зарубежного опыта функционирования инфраструктуры развития бизнеса;

      4) оказание содействия в подписании меморандумов о взаимодействии между крупным бизнесом и региональными ИЗ и технопарками;

      5) инвестирование средств в создание недостающей инфраструктуры к имеющимся ИЗ региона;

      6) налаживание работы между региональными технопарками и ИЗ с республиканскими институтами развития;

      7) будет проводиться анализ и отбор проектов технопарков и бизнес-инкубаторов для последующего их финансирования;

      8) построение технопарка по производству автокомпонентов;

      9) проведение 64 road-show;

      10) в ИЗ будет привлечено 9 инвестиционных проектов несырьевого сектора;

      11) количество объектов инфраструктуры поддержки начинающего бизнеса (бизнес-инкубаторов, технопарков, индустриальных зон) достигнет 5 единиц.

      Цель 2. Использование возможностей альтернативных источников финансирования

      Задачи:

      1) предоставление консультативной и организационной поддержки субъектам МСБ, планирующим работать в области альтернативных источников финансирования;

      2) оказание консалтинговых услуг бизнес-инициативам в рамках деятельности СПК;

      3) расширение сотрудничества с государственными институтами развития для реализации бизнес-проектов;

      4) использование возможностей партнерских программ с крупными компаниями;

      5) привлечение средств иностранных инвесторов в регион.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) налаживание системы взаимодействия СПК с республиканскими институтами развития;

      2) проведение полной информационной агитации среди представителей бизнес-структур и потенциальных партнеров СПК о возможностях привлечения средств институтов развития;

      3) подписание меморандумов с институтами развития об обмене информации по рассматриваемым проектам;

      4) создание венчурного фонда совместно с АО "НАТР";

      5) на интернет-ресурсе СПК будет размещена информация об инструментах государственной поддержки бизнеса;

      6) продолжена работа с АО "КИРИ" по информированию потенциальных участников в рамках существующих государственных программ;

      7) реализация проектов в сфере АПК с использованием лизинговых программ АО "НУХ "Казагро";

      8) реализация проектов в сфере недропользования с участием средств иностранных и отечественных инвесторов. СПК будет участвовать в проектах правом недропользования, а все финансирование будет осуществляться за счет инвесторов;

      9) разработка партнерских программ с операторами крупных проектов. Например, проект СПК по добыче полиметаллических руд на месторождении "Анисимов ключ" с ТОО "Корпорация "Казахмыс". Кроме непосредственной добычи, проектом предполагается производить отчисления на социально-экономическое развитие региона и развитие его инфраструктуры в размере 355 тысяч долларов США за период действия контракта, а также финансирование социальных проектов в регионе на сумму 180 тысяч долларов США через фонд СПК. С АО "АЗИЯ АВТО Казахстан" также будет разработана партнерская программа, в рамках которой СПК будет оказывать содействие предприятиям малого и среднего бизнеса по взаимодействию с оператором в налаживании деловых связей, заключении долгосрочных контрактов, получении квот на готовую продукцию, формировании льготных условий поставки автокомпонентов;

      10) количество проектов с участием средств институтов развития достигнет 25 единиц;

      11) количество привлеченных иностранных инвесторов составит

      16 единиц (в том числе трое из списка Global – 2000);

      12) соотношение привлеченных средств частных инвесторов к вложенным средствам СПК к 2023 году составит 0,3;

      1.3. Увеличение стоимости СПК и повышение уровня корпоративного управления

      Цель 1. Совершенствование корпоративного управления и прозрачности деятельности СПК

      Задачи:

      1) улучшение принципов корпоративного управления во всех дочерних и совместных предприятиях;

      2) совершенствование системы отчетности внутри СПК;

      3) улучшение работы и информационной обеспеченности интернет-ресурса СПК.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) усовершенствование системы стратегического планирования, мониторинга, подотчетности, внутреннего контроля и управления рисками;

      2) обеспечение своевременного раскрытия информации об СПК, потенциальным пользователям и партнерам в том числе, о ее финансовом положении, экономических показателях, структуре собственности и управления;

      3) внедрение системы HR Management;

      4) на постоянной основе будет проводиться работа по модернизации интернет-ресурса СПК в части информативности и оперативной актуализации;

      5) получение рейтинга корпоративного управления от независимого агентства;

      6) посещаемость интернет-ресурса в 2023 году составит 4000 посещений в год;

      7) количество бизнес-заявок, поступивших на рассмотрение в СПК в течение года, в 2023 году составит 20 единиц.

      Цель 2. Увеличение доходности СПК

      Задачи:

      1) увеличение стоимости активов;

      2) увеличение рентабельности и чистого дохода СПК и дочерних организаций;

      3) расширение источников получения доходов.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) в инвестиционном портфеле будут преобладать проекты с небольшим периодом окупаемости;

      2) ужесточение контроля над исполнением дивидендной политики и обязательств по проектам;

      3) минимизация дебиторской задолженности;

      4) осуществление передачи государственных программ под управление прочих государственных специализированных предприятий;

      5) реализация доли СПК в ряде дочерних предприятий;

      6) оптимизация структуры административных расходов СПК и дочерних организаций;

      7) к 2023 году показатель ROA достигнет уровня 1,85 %;

      8) к 2023 году рентабельность инвестиций достигнет 0,91 %;

      9) к 2023 году уровень чистого дохода от основной деятельности достигнет 50,5 миллионов тенге;

      10) к 2023 году уровень чистого дохода от основной деятельности на одного сотрудника достигнет 1,07 миллионов тенге.

      1.4. Содействие в реализации социальной политики МИО

      Цель 1. Улучшение социальной политики СПК

      Задачи:

      1) участие в государственных и отраслевых программах в приоритетных для СПК направлениях;

      2) создание собственных социальных программ;

      3) обеспечение вовлечения государственных активов в деловой оборот, оздоровление проблемных активов и развитие на их базе конкурентоспособных производств.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) средства СПК будут инвестированы в проекты, реализация которых предполагает создание значительного количества рабочих мест;

      2) реализация собственной социальной программы "Жайляу";

      3) привлечение инвесторов для реабилитации деятельности

      АО "Семейавиа" и других нерентабельных активов;

      4) создание более 17 тысяч рабочих мест;

      5) количество реабилитированных активов к 2023 году составит

      7 единиц;

      6) количество участников программы "Жайляу" возрастет до

      1350 человек в общей сложности.

      Цель 2. Увеличение социальной составляющей в деятельности СПК

      Задачи:

      1) улучшение эффективности социальных проектов, реализуемых СПК;

      2) создание внутри СПК фонда с капитализацией порядка

      200 миллионов тенге для реализации социальных программ.

      Ключевые показатели деятельности представлены в приложении 2 к Стратегии.

      Ожидаемые результаты:

      1) в инвестиционных программах в сфере недропользования будут предусмотрены статьи на развитие социальных проектов;

      2) к реализации социальных проектов буду привлекаться бизнес-структуры;

      3) формирование базы социальных проектов, необходимых для региона;

      4) формирование внутреннего фонда СПК для финансирования социальных проектов;

      5) количество социальных проектов, реализованных СПК, достигнет

      8 единиц в общей сложности за 10 лет.

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВКО

Восточно-Казахстанская область

СПК

акционерное общество "Национальная компания "Социально-предпринимательская корпорация "Ертіс"

АПК

агропромышленный комплекс

БВУ

банки второго уровня

МИО

местные исполнительные органы

МКО

микрокредитная организация

МСБ

малый и средний бизнес

СЗЦ

сервисно-заготовительный центр

ИЗ

индустриальная зона

КХ

крестьянское хозяйство

ИКАО

от англ. ICAO – International Civil Aviation Organization, Международная организация гражданской авиации, устанавливающая международные нормы гражданской авиации

ПИИ

прямые иностранные инвестиции

СП

совместное предприятие

НАТР

акционерное общество "Национальное агентство технологического развития"

КИРИ

акционерное общество "Казахстанский институт развития индустрии"

ЦОИ

Центр обслуживания инвестора

НУХ

Национальный управляющий холдинг

НИОКР

научно-исследовательские и конструкторские разработки

КПД

ключевой показатель деятельности

КНР

Китайская Народная Республика

  Приложение 1
к Стратегии развития
акционерного общества
"НК "СПК "Ертic"
на 2014 - 2023 годы

      Диаграмма 1.

Динамика валового регионального
продукта области, млрд. тенге


      Диаграмма 2.

Динамика объема промышленного
производства области, млрд. тенге


      Таблица 1.

Основные показатели развития субъектов
малого и среднего бизнеса в области

Регион

Кол-во активных субъектов малого и среднего бизнеса,

тыс. ед.

Темп роста, %

Численность занятых в них, тыс. человек

Темп роста, %

Выпуск продукции млн. тенге

Темп роста, %

2011 г.

2012 г.

2011 г.

2012 г.

2011 г.

2012 г.

ВКО

75683

69442

91,8

230,8

231,2

100,2

437,0

464,3

106,2

      Таблица 2.

Итоги экономического развития области
с 2003 по 2013 гг.

Наименование

основных

показателей

Годы

2003 г.

2004 г.

2005 г.

2006 г.

2007 г.

2008 г.

2009 г.

2010 г.

2011 г.

2012 г.

2013 г.

Валовой

региональный

продукт,

млрд. тенге

334,3

392

467,5

615,1

800,5

890,0

983,1

1244,1

1624,3

1771,5

1929,2 оценка

Объем

промышленного

производства,

млрд. тенге

182,0

222,8

260,2

410,1

481,1

470,2

484,0

641,3

820,6

943,2

1 007,3

Валовой

объем

сельского

хозяйства,

млрд. тенге

58,2

70

75,1

80,3

98,5

110,2

165

153,1

202,2

237,2

296,3

Внешнеторговый

оборот,

млн. долл. США

872,9

1292

1609,1

2536

3385

3140

2700

2988

3685,5

4869,9

3406,7

Инвестиции

в основной

капитал,

млрд. тенге

44,8

50,7

82,2

116,1

126,5

161,4

139,2

144,7

241,6

263,4

301,1

Количество

зарегистрированных

предприятий,

ед.

8905

9569

10199

10668

11232

11786

12006

12096

12285

12834

13380

Количество

действующих

предприятий,

ед.

6308

6838

7429

7662

7891

6998

7482

7308

6421

6079

6210

Объем

поступлений

собственных

доходов,

млрд. тенге

23,6

25,1

27

34,2

43,4

42,5

42,2

45,4

52,9

61,5

70,0

Средняя

месячная

заработная

плата, тенге

20099

23846

27688

33101

42138

48293

53496

61388

73677

84 111

88653

Общий уровень

безработицы, %

7,3

7,2

7,1

6,9

6,6

6,4

6,4

5,7

5,2

5,1

5,03 квартал

Индекс

потребительских

цен, %

106,2

107,3

107,8

107,5

116,1

110,5

105,7

108,1

107,1

106,1

104,5

      Рисунок 1.

Внутренняя корпоративная система
АО "НК "СПК "Ертic"


      Рисунок 2

Структура проектов, реализуемых
АО "НК "СПК "Ертic"


      Рисунок 3.

Процесс участия АО "НК "СПК "Ертic"
в реализации проектов в сфере недропользования


      Рисунок 4.

Процесс участия АО "НК "СПК "Ертic"
в реализации бизнес-проектов


  Приложение 2
к Стратегии развития
акционерного общества
"НК "СПК "Ертic"
на 2014 - 2023 годы

Ключевые показатели деятельности
(далее – КПД) СПК

      Стратегическое направление 1. Привлечение инвесторов и создание новых производств в точках роста региона

      Цель 1. Активизация работы по привлечению отечественных и прямых иностранных инвестиций в приоритетные сектора экономики региона (точки роста)

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Объем привлеченных инвестиций (инвестиционный портфель), млн. тенге (с учетом проектов недропользования)

400

500

1000

9000

5000

3500

3500

3500

2800

2800

2800

КПД 2. Количество ежегодно запускаемых инвестиционных проектов, в том числе с участием иностранного капитала (не менее пяти ежегодно), ед.

3

5

6

6

7

7

7

8

9

10

10

в том числе в отрасли сельского хозяйства, ед.:

-

-

-

1

-

-

-

1

-

-

-

создание промышленных свинокомплексов, ед.

2

1

-

1

-

1

-

1

-

1

2

создание промышленных молочно-товарных ферм, ед.

-

-

-

-

1

-

1

-

1

1

1

создание экспортно-ориентированных откормочных площадок, ед.

строительство комбикормового завода

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

КПД 3. Рост объема прямых иностранных инвестиций в обрабатывающую промышленность не менее чем на 20 % (к 2023 году), %.

101

102

104

105

108

111

114

116

118

120

122


      Цель 2. Привлечение новых (инновационных) технологий в регион и оказание поддержки науке Казахстана

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Количество инвестиционных проектов с трансфертом новых технологий для области, ед.

-

-

-

1

1

-

1

-

2

-

1

КПД 2. Количество коммерциализованных идей технопарков, ед.

-

1

-

1

-

1

1

1

-

1

1


      Цель 3. Развитие казахстанского содержания на региональном уровне

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Доля казахстанского содержания за счет региональных производителей по ВКО, в %:

30

32

34

35

36

40

50

55

57

60

65

при закупке товаров - до 60%; работ/услуг – до 90 %

60

63

65

70

75

80

85

87

88

90

90

КПД 2. Количество проведенных семинаров по развитию местного содержания при закупке товаров, работ и услуг, ед.

1

1

2

2

2

2

3

3

3

3

3

КПД 3. Количество проведенных семинаров по разъяснению инструментов государственной поддержки в рамках индустриально-инновационного развития, ед.

1

1

1

3

2

2

3

2

2

3

3


      Стратегическое направление 2. Создание условий для стимулирования экономической активности в точках роста

      Цель 1. Использование потенциала инфраструктуры поддержки развития бизнеса

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Количество проведенных road-show, ед.

5

4

4

5

5

7

7

8

8

8

8

КПД 2. Количество привлеченных инвестиционных проектов несырьевого сектора в ИЗ, ед.

1

-

2

-

2

-

-

2

-

1

2

КПД 3. Количество объектов инфраструктуры поддержки начинающего бизнеса (бизнес-инкубаторов, технопарков, индустриальных зон), ед.

1

-

1

-

1

-

1

-

-

1

1


      Цель 2. Использование возможностей альтернативных источников финансирования

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Количество проектов с участием средств институтов развития, ед.

-

2

1

2

2

3

3

3

3

3

3

КПД 2. Количество привлеченных иностранных инвесторов в регион (не менее двух ежегодно), том числе из списка Global-2000 (не менее трех до 2023 года), ед.

-

-

2

-

2

-

2

-

2

-

1

1

2

-

1

1

2

-

1

1

1

1

КПД 3. Соотношение привлеченных средств частных инвесторов к вложенным средствам СПК, коэффициент.

-

0,9

0,7

0,6

0,4

0,4

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3


      Стратегическое направление 3. Увеличение стоимости СПК и повышение уровня корпоративного управления

      Цель 1. Совершенствование корпоративного управления и прозрачности деятельности СПК

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Рейтинг качества управления национальной компании (РКУ НК), балл (СПК)

-

-

3

-

5

-

8

-

10

-

10

КПД 2. Посещаемость интернет-ресурса, количество посещений в год

500

550

600

700

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

КПД 3. Количество бизнес-заявок, поступивших на рассмотрение в СПК в течение года, шт.

9

12

12

15

15

17

17

19

20

20

20


      Цель 2. Увеличение доходности СПК

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Показатель ROA, %

0,61

0,72

0,82

0,88

0,87

1,43

1,74

1,53

1,43

1,79

1,85

КПД 2. Рентабельность инвестиций, %

-21,9

0,26

0,18

0,16

0,39

0,48

0,59

0,7

0,81

0,91

0,91

КПД 3. Уровень чистого дохода, млн. тенге в том числе

-69,2

7,2

10,5

14,5

19,7

24,0

29,5

35,0

40,5

45,5

50,5

чистый доход на одного сотрудника, млн. тенге

-1,47

0,15

0,23

0,32

0,43

0,53

0,65

0,65

0,78

1,01

1,07


      Стратегическое направление 4. Содействие в реализации социальной политики МИО

      Цель 1. Улучшение социальной политики СПК

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Количество созданных рабочих мест в проектах с участием СПК, ед.

107

150

200

250

2000

4000

8000

500

600

800

800

КПД 2. Количество реабилитированных предприятий (с учетом возможной передачи на баланс СПК таких активов), ед.

-

-

1

-

1

-

2

-

2

-

1

КПД 3. Количество участников социальной программы "Жайляу" по развитию животноводческой отрасли региона, чел.

24

90

100

110

120

130

140

150

160

170

180


      Цель 2. Увеличение социальной составляющей в деятельности СПК

Наименование КПД

факт 2013 г.

2014 г.

2015 г.

2016 г.

2017 г.

2018 г.

2019 г.

2020 г.

2021 г.

2022 г.

2023 г.

КПД 1. Количество реализованных социальных проектов, ед.

3

2

1

1

-

1

-

1

-

1

1

КПД 2. Капитализация фонда СПК, млн. тенге.

-

-

-

10

20

30

50

60

70

100

200


"Ертіс" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 - 2023 жылдарға арналған даму стратегиясын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 6 мамырдағы № 461 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2018 жылғы 10 желтоқсандағы № 818 қаулысымен.

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 10.12.2018 № 818 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Мемлекеттік мүлік туралы" 2011 жылғы 1 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңы 184-бабының 2-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған "Ертіс" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 – 2023 жылдарға арналған даму стратегиясы бекітілсін.

      2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Премьер-Министрі

К.Мәсімов


  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 6 мамырдағы
№ 461 қаулысымен
бекітілген

"Ертіс" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамының 2014 – 2023 жылдарға арналған даму стратегиясы

      "Мемлекеттік мүлік туралы" 2011 жылғы 1 наурыздағы Қазақстан Республикасы Заңының 184-бабына сәйкес ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер мен ұлттық компаниялар он жылдық кезеңге арналған даму стратегиясын әзірлейді.

      Жоғарыда жазылғанға байланысты "Ертіс" ӘКК" ҰК" АҚ басқарушы компания ретінде 2014 – 2023 жылдарға арналған даму стратегиясын (бұдан әрі – Стратегия) әзірледі.

      Стратегиялық жоспарлау процесі нақты компания мен нарыққа, Шығыс Қазақстан облысының бизнес ортасы ретінде – компанияның "жауапкершілік" аймағына қолданылған.

      Аталған құжат он жылдық кезеңге арналған негізгі стратегиялық бағыттарды, даму мақсаттары мен міндеттерді айқындайды.

      Стратегияда қойылған мақсаттар мен міндеттерді іске асыру ӘКК еншілес ұйымдарының тиімді басқаруы есебінен қамтамасыз етіледі. Стратегияны іске асыру нәтижелері бойынша ӘКК қызметін бағалау жоспарлануда.

      ӘКК және оның еншілес ұйымдарының барлық бағдарламалық және жоспарлау құжаттары аталған Стратегия ережелерін ескере отырып әзірленеді немесе оған сәйкестендіріледі.

      Стратегияны іске асыру Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 1 ақпандағы № 922 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарының, Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламаның, Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 4 маусымдағы № 579 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі инновациялық даму тұжырымдамасының, Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 21 шілдедегі № 118 Жарлығымен бекітілген Елді аумақтық-кеңістікте дамытудың 2020 жылға дейінгі болжамды схемасының, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 31 қазандағы № 1382 қаулысымен мақұлданған Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларды дамыту тұжырымдамасының негізгі бағыттарына негізделген.

Ағымдағы жағдайды талдау
1. Сыртқы ортаны талдау
Шығыс Қазақстан облысының жалпы сипаттамасы

      Шығыс Қазақстан облысы Қазақстан Республикасының солтүстік-шығысында орналасқан, 1932 жылғы 20 ақпанда құрылған. Қазіргі уақытта облыстың әкімшілік орталығы Өскемен қаласы болып табылады.

      Өңір тиімді географиялық жағдайда орналасқан: Ресей Федерациясымен, ҚХР-мен, сонымен қатар Қазақстанның үш облысымен шекаралас жатыр.

      ҚХР-ның Шыңжан-Ұйғыр автономдық ауданы, Алтай өңірі және Алтай Республикасы, Қазақстан Республикасының Алматы, Қарағанды және Павлодар облыстары сияқты әлеуеті кең нарықтардың тікелей жақын орналасуы агроөнеркәсіптік кешен мен тау-кен өнеркәсібі өнімдерін өткізу үшін бәсекелестік артықшылықты қамтамасыз етеді. Бұдан басқа, ҚХР-мен көршілес шекараластық экспортқа бағытталған өндіріс пен шекара маңындағы сауданы дамыту мүмкіндігін береді.

      Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің деректеріне сәйкес 2013 жылғы 1 қаңтарға Шығыс Қазақстан облысының халық саны 1 394 114 адамды құрады. Осылайша, облыс бойынша орташа халық тығыздығы 1 шаршы метрге 4,9 адамды құрады.

Облыстың табиғи-ресурстық әлеуетін бағалау

      Шығыс Қазақстан табиғи-климаттық жағдайы ерекше өңір болып табылады. Онда дала, шөл дала және таулы-тайга ландшафттары көршілес жатыр.

      Облыс аумағы су ресурстарына бай, мұнда 800-ден астам өзен бар, олардың жалпы ұзындығы 10 мың километрден асады. Басты су артериясы өзінің көптеген су арналары – Үлбі, Оба, Қарақаба, Қалжыр, Күршім, Нарым, Бұқтырма таулы өзендерімен және тағы басқалармен жалғасып жатқан Ертіс өзені болып табылады. Өңірде Зайсан, Марқакөл, Алакөл, Сасықкөл ірі көлдері орналасқан. Бұдан басқа, көптеген шағын көлдер, су қоймалары бар, олардың ішіндегі ең ірісі – Бұқтырма болып табылады.

      Облыс климаты шұғыл континентальді, ауа температурасының тәуліктік, маусымдық және орташа жылдық өзгеру амплитудасы жоғары.

      Өңір аумағының 30 %-ы орманды алқап, онда Қазақстан Республикасының іскер ағашының 70 % қоры шоғырланған.

      Облыста едәуір минералды-шикізат ресурстары орналасқан және оның басты байлығы – полиметалл кендері, онда мырыш, қорғасын, мыс, сирек кездесетін және асыл металдар бар, тас көмір кен орындары орналасқан, сонымен қатар едәуір алтын, сирек және сирек кездесетін жер металдары, цемент өндіруге арналған шикізат, әйнек шлактары, жанартас пен цеолит сілемдерінің қоры орналасқан.

      Пайдалы қазбаларға бай кен орындарының орналасуы облыс экономикасының өсуіне жағдай жасап отыр. Экономиканың базалық саласы түсті металлургия болып табылады, оның үлесіне облыстың өнеркәсіптік әлеуетінің 60 %-ға жуығы жатады. Металлургиялық кәсіпорындар шығаратын номенклатурада ерекше үлеске қорғасын, мырыш, алтын, күміс, титан және магний ие болып отыр. Жалпыреспубликалық көлемде облыста өндірілетін қорғасынның үлес салмағы 98,4 %-ды, мырыш – 96,6 %-ды, аффинирленген алтын – 56,1 %-ды, аффинирленген күміс – 15,7 %-ды, атом электр станциялары үшін титан, магний, тантал, берилий және отын – 100 %-ды құрайды.

      Өңірде машина жасау мен металл өңдеу, орман және ағаш өңдеу, жеңіл, тамақ өнеркәсібі де дамыған.

      Энергетикалық кешен үш гидроэнергетикалық (Өскемен, Бұқтырма, Шүлбі және ГЭС Лениногор каскады) және төрт жылу станциясынан (Өскемен, Семей, Лениногор, Согра ЖЭО) тұрады.

      Облыстың көліктік кешені қатынастың барлық түрлерін қамтиды: автомобиль, теміржол, су және әуе. Өңір Қазақстан Республикасындағы ең ұзын жалпы пайдаланымдағы автомобиль жолдары желісіне ие – 11 841,8 километр. Қатты жамылғысы бар ішкі автомобиль жолдарының үлесі олардың жалпы ұзындығынан 90,9 %-ды құрайды. Өңір аумағы бойынша екі магистральдық автокөлік дәлізі өтеді: Омбы – Майқапшағай және Алматы – Риддер – Ресей Федерациясы шекарасы.

      Өңірде жеткілікті таралған теміржол желісі бар: Защита ст. – Алматы, Алматы – Аягөз – Шар – Семей – Локоть (Ресей Федерациясы), Шар – Өскемен – Шемонаиха – Локоть (Ресей Федерациясы), Өскемен – Риддер, Өскемен – Зырян, Семей – Курчатов – Ақсу – Павлодар.

      Өзен су қатынасы жолдарымен жолаушылар мен жүк тасымалдауды су көлігінің үш кәсіпорны жүзеге асырады, екі жүк порты жұмыс істейді.

Облыстың экономикалық жағдайын бағалау

      Өңірдің экономикалық даму жағдайы дамудың оң серпінімен сипатталады.

      Жалпы өңірлік өнім көлемі 2006 жылдан 2013 жылға дейін 3,1 есеге ұлғайды. 2013 жылы жалпы өңірлік өнім 2012 жылғы деңгейге шаққанда 6,8 %-ға өсіп, 1 761 млрд. теңгені құрады (1-қосымша, 1-диаграмма).

      Өнеркәсіптік өнім өндірісі көлемі 2012 жылға қарай 6,8 %-ға өсу арқылы 1 007,3 миллиард теңгені құрады (2-диаграмма).

      Ауыл шаруашылығы жалпы өнімінің көлемі 2012 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 25 %-ға өсу арқылы 2013 жылы 296,3 миллиард теңгені құрады.

      Негізгі капиталға инвестиция көлемі 301,1 миллиард теңгені құрады, 2012 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 14,3 %-ға артты.

      Қаржыландыру көзі бойынша үлкен үлесін кәсіпорындардың меншікті қаражаты – 193,9 миллиард теңгені, республикалық бюджет қаражаты – 53,2 миллиард теңгені, қарыз қаражаты – 29 миллиард теңгені, жергілікті бюджет – 16 миллиард теңгені, шетел инвестициялары – 9 миллиард теңгені құрады.

      2013 жылы тұрғын үйді пайдалануға енгізу 2012 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 19,4 %-ға артты және жалпы ауданы 291,3 мың шаршы метрді құрады.

      Нақты сектордың өсу қарқынының артуы бюджет көлеміне қолайлы әсер етті. 2013 жылы мемлекеттік бюджетке түсім 183,6 миллиард теңгені құрады, олардың ішінде облыс бюджетіне 70,2 миллиард теңге сомаға кіріс түсті.

      Әлеуметтік салада 2012 жылмен салыстырғанда жұмыссыздық деңгейі 2013 жылы сақталып, 5,1 %-ды құрады.

      Шағын және орта бизнестің белсенді субъектілерінің саны (жеке кәсіпкерлер мен шаруа қожалықтарын есепке ала отырып) 75 776 бірлікті құрады (негізгі үлесін жеке кәсіпкерлер құрады – 75 %, шаруа қожалықтары – 17,3 %, заңды тұлғалар – 7,7 %), бұл 2012 жылдың тиісті кезеңінің деңгейінен 10 %-ға артты (1-қосымша, 1-кесте).

      Бұл салада жұмыспен қамтылғандар 0,2 %-ға өсті және 231,2 мың адамды құрады. Шағын және орта бизнесте жұмыспен қамтылғандар үлесі облыстың жалпы экономикалық белсенді халық санынан 30,8 %-ды құрады, бұл алдыңғы жылдан 0,4 %-ға артық.

      Шағын және орта бизнес субъектілерінің өнімдерді (тауарларды, көрсетілетін қызметтерді) шығаруы 464,3 млрд. теңгені құрады немесе

      2011 жылға шаққанда 106,2%. Өнімді шығару индексі орташа республикалық көрсеткіш – 100,2 % болғанда 101,1 %-ды құрады.

      Ауылда бизнесті дамыту мақсатында ӘКК микрокредиттеуді ұйымдастыру бойынша жергілікті атқарушы орган уәкілеттік берген ұйым ретінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 31 наурыздағы № 316 қаулысымен бекітілген Жұмыспен қамту – 2020 бағдарламасын іске асыруға қатысты.

      "Жұмыспен қамту – 2020" бағдарламасының екінші бағыты шеңберінде халыққа микрокредиттерді ұсыну мақсатында 3,1 миллиард теңге бөлінген. 2013 жылы ӘКК-ге микрокредиттеу үшін 6 миллиард теңге бөлінген. ӘКК 200 кредиттік серіктестікке және 1 микрокредиттік ұйымға кредит берді, олар өз кезегінде 3997 қарыз алушыға кредит берді.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 25 мамырдағы № 683 қаулысымен бекітілген Моноқалаларды дамытудың 2012 – 2020 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру шеңберінде 2013 жылы ӘКК, моноқалалардың әкімдіктері мен моноқалалардың кәсіпкерлік бөлімдері арасында жалпы сомасы 211,2 млн. теңгеге кредиттік шарттар жасалды, оның ішінде: Курчатов қ. – 48,89 млн. теңге, Риддер қ. – 50 млн. теңге, Зырян ауданы (Зырян қ., Серебрянск қ.) – 112,35 млн. теңге.

      Бағдарламаға қатысушыларды кейіннен микрокредит беру үшін шағын қаржылық ұйымдарды іріктеу бойынша өткізілген конкурс нәтижелері бойынша 6 кредит серіктестігімен жалпы сомасы 211,24 млн. теңгеге кредит ұсыну туралы шарттар жасалды.

      Бағдарламаға қатысушылардың жалпы саны 2013 жылы – 74 қарыз алушы құрады, оның ішінде: Курчатов қ. – 17 қарыз алушы, Риддер қ. – 17 қарыз алушы, Зырян қ. және Серебрянск қ. – 40 қарыз алушы.

      Өнеркәсіп саласында шағын және орта бизнесті дамыту мақсатында Семей және Өскемен қалаларында индустриялық аймақтар құрылды. Бүгінгі күні кәсіпкерлердің металл конструкцияларын, құрылыс материалдарын, полиэфир қара майларын және композиттік материалдарды, теміржол қозғалыс құрамы үшін тежеуіш қалыптарын, жүнді кешенді өңдеу және т.б. шығару бойынша өндірістерді ашу жөніндегі инвестициялық жобаларды іске асыруға өтінімдері берілді.

      Бұдан басқа, ӘКК өз қызметі аясында шағын және орта кәсіпкерлік секторын дамыту үшін бизнеске қаржылық емес қолдау көрсетеді. Мұндай көмек түріне заманауи бәсекеге қабілетті өндірістер мен инновациялық қызметті ұйымдастыру мәселелерінде шағын және орта кәсіпкерлік субьектілерінің қызметін сүйемелдеу; бизнес қоғамдастықтарға ақпараттық-талдау қолдауын көрсету; өзекті мәселелер бойынша бизнес, холдингтер мен шетел компаниялары өкілдерімен дөңгелек үстелдер, семинарлар өткізу және басқасы жатады.

      Жоғарыда жазылғанның негізінде, облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуының оң серпіні (1-қосымша, 2-кесте), табиғи әлеуеті, сонымен қатар шағын және орта бизнес саласының әлеуеті ӘКК үшін өңірдің экономикасын дамытуда объективті мүмкіндіктер ашады.

      Облыстың ӘКК қатысумен одан әрі әлеуметтік-экономикалық өсуі ірі, орта және шағын бизнес және "өсу нүктелерінде" тиісті инфрақұрылымды дамыту үшін жағдай жасау арқылы болуы мүмкін.

Облыстың басым салаларының жай-күйін талдау

      Тау-кен өндірісі өнеркәсібінің негізін қолданыстағы 62 кәсіпорын құрайды, оның ішінде 47 шағын, 11 орта және 4 ірі кәсіпорын, олар сондай-ақ жалпы таралған пайдалы қазбаларды шығарумен айналысады.

      Тау-кен өнеркәсібінің өнеркәсіптік өндірістегі жалпы көлемінің үлесі шамамен 18 %-ды құрайды.

      Тау-кен өнеркәсібінде тауар өнімдерінің өндіріс серпіні соңғы 5 жылда тұрақты өсуді көрсетіп отыр, алайда шығару көлемі әлемдік қор биржаларындағы металл құнының серпініне байланысты.

      Өнеркәсіптік өндірісті әртараптандырудың негізі болып табылатын өңдеу өнеркәсібі мынадай кіші салалардан тұрады: металлургия өнеркәсібі және дайын металл бұйымдарының өндірісі (саладағы жалпы үлесі 57,2 %), машина жасау (13,7 %), өзге металл емес минералды өнімдердің өндірісі (7,2 %), резеңке және пластмасса бұйымдары (1 %), химиялық өнеркәсіп (2,5 %), целлюлоза-қағаз өнеркәсібі және баспа ісі (0,8 %), ағаш өңдеу және ағаш бұйымдарының өндірісі (0,4 %), текстиль және тігін өнеркәсібі (0,4 %). Өңдеу өнеркәсібінде 798 кәсіпорын қызмет етеді, оның ішінде 103-і ірі және орта.

      Өңдеу өнеркәсібінің облыстың жалпы өнеркәсіптік көлеміндегі үлесі 72 %-ды құрайды.

      Өңдеу өнеркәсібі саласында ӘКК мен "Теньши" ЖШС бірлесіп, 2009 жылдан бастап өңірде күйдірілмеген кесек әк шығару бойынша кәсіпорын құру жобасын іске асыруда.

      Бүгінгі күні ӘКК жалпы инвестициялар көлемі шамамен 35 млрд. теңге, өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы мен оның инфрақұрылымына жалпы сома аударымдары – жыл сайын 736 млн. теңге болатын 49 объекті бойынша жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарт жасау үшін Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігімен тікелей келіссөздер жүргізді.

      Негізгі жұмыстар кен орындарын барлаумен байланысты. Бүгінгі күні ӘКК жер қойнауын пайдалануға 13 келісімшарт жасасты, инвестиция сомасы 8,028 млрд. теңге, өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы мен оның инфрақұрылымына жыл сайынғы аударымдар – 30,35 млн. теңге. Оның ішінде 2013 жылға – 10 келісімшарт, инвестиция сомасы – 6,4 млрд. теңге, өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы мен оның инфрақұрылымына жыл сайынғы аударымдар – 23,75 млн. теңге (2012 жылы 3 келісімшарт жасалды). 10 объекті бойынша (инвестициялар 16,7 млрд. теңге) жобалық құжаттар пайдалы қазбаларды барлау және өндіру жөніндегі орталық комиссиядан келісуден өтті, 26 объекті бойынша (инвестициялар – 10,1 млрд. теңге) жобалық құжаттаманы әзірлеу және келісу бойынша жұмыстар жүргізілуде.

      Машина жасау кешені өңірде серпінді түрде дамып келе жатқандардың бірі болып табылады. Облыста машина жасау өнімдерін шығаратын 130-дан астам шаруашылық субъектілері белсенді қызмет атқаруда. Барлық типтегі өнеркәсіптік өндіріс құрылымындағы кәсіпорындардың едәуір үлес салмағын 18 ірі және шағын кәсіпорындар құрайды, олардың машина жасау көлеміндегі үлесі 80 %-ды құрайды.

      Машина жасау саласын дамыту үшін ӘКК "АВТОВАЗ" ААҚ тұлғасында ірі кәсіпорынды тарта отырып, 2010 – 2014 жылдарға республикалық индустрияландыру картасына енгізілген "Өскемен қаласында толық циклді автозауыт және автобөлшектердің өндірісі бойынша технопарк құрылысы" ірі ауқымды жобасын іске асыруды бастады.

      Жобаны 2015 жылы аяқтау жоспарланып отыр. Жобалық қуаты – жылына 120 мың автомобильді құрайды.

      Жоба толық қуатына шыққан жағдайда, автозауытта жұмыс істейтіндер саны 4 мың адамды құрайды, сабақтас өндірісті есепке алғанда жұмыс орындарының саны 12 мың адамнан асады. Бұл өңірлік көрсеткішті ғана емес, сондай-ақ жалпы алғанда сала бойынша ең жақсы көрсеткіштерден де асып түседі. Бұдан басқа, жоба өңірдегі жұмыссыздық деңгейін айтарлықтай төмендетеді (ШҚО-да жұмыспен қамтылмаған жалпы саны 38,2 мың адам құрайды).

      Жоспарланған әлеуетіне шығып, технопарктегі автоқұрамдауыштар шығаруды іске қосу кезінде қазақстандық қамту үлесі 50 %-дан асады. Бұл ретте, Кеден одағы тауарларының түпкі өнімдегі қамту үлесі 90 %-дан астам құрайды.

      Экономиканың тарихи тұрғыда қалыптасқан индустриялық сипатына қарамастан, өңірде моноқалалардағы ірі өнеркәсіп кәсіпорындарының толық немесе ішінара тоқтау проблемасы бар.

      Айталық, "Серебрянск бейорганикалық өндіріс зауыты" ЖШС (СБӨЗ-ЖШС) өндіріс 2012 жылдың басында тоқтатылды, бұл ШҚО Зырян ауданының әлеуметтік-экономикалық жағдайына теріс әсерін тигізді.

      Аталған проблеманы шешу үшін облыс әкімдігі ӘКК бірлесіп, ӘКК 100 % қатысатын бірлескен кәсіпорын – "Ертіс СБӨЗ" ЖШС құрды.

      "СБӨЗ" ЖШС қызметін толық қайта жаңғырту үшін облыстық бюджеттен 100 миллион теңге мөлшерінде сома бөлінген.

      "СБӨЗ" ЖШС және "Ертіс СБӨЗ" ЖШС арасында жұмыс алыс-беріс шикізатын қайта өңдеу шартына негізделген болған. "Ертіс СБӨЗ" ЖШС 70 миллион теңге сомасына шикізат сатып алды, сондай-ақ оны қайта өндеу бойынша "СБӨЗ" ЖШС көрсетілетін қызметтерін 40 миллион теңгеге сатып алды.

      2012 – 2013 жылдары 130 миллион теңгенің өнімі өндірілді, шикізатты қайта өңдеу кезеңінде 300-ден аса адам жұмысқа орналастырылды.

      Қазіргі кезде "Ертіс СБӨЗ" ЖШС қызметі кәсіпорын қоймаларында жинақталған дайын өнімді сатудан тұрады. Дайын өнімді сатуды "Ертіс СБӨЗ" ЖШС жүзеге асырады, ол өз кезегінде оны облыстың ірі өнеркәсіп кәсіпорындарымен жасалған шарттар бойынша міндеттемелерді орындау үшін пайдалануда.

      Облыс экономикасын дамытудағы маңызды рөл агроөнеркәсіптік кешенге жатады, онда едәуір экономикалық әлеует шоғырланған. Оны дамыту шешуші деңгейде облыс пен республиканың азық-түлік қауіпсіздігі деңгейін және облыстың әлеуметтік-экономикалық жағдайын айқындайды. АӨК үлесіне жалпыоблыстық жалпы ішкі өнімнің 8 – 10 %-ы тиесілі.

      Өз мамандануы бойынша облыстың ауыл шаруашылығы өсімдік шаруашылығы дамыған мал шаруашылығы бағытында. Ауыл шаруашылығының жалпы өнім құрылымында мал шаруашылығы 60 %-ды құрайды.

      2013 жылы ӘКК 2 бірлескен жобаны іске асыруды бастады:

      "Средигорненский" ЖШС Зырян ауданы Шірікқайың ауылында 600 сиырға арналған сау залының құрылысы", құны 426,8 млн. теңге, оның ішінде ӘКК салымы 41,7 млн. теңге немесе жобаның жалпы құнының 9,8 %-ы, ЖШС салымы – 385,1 млн. теңге немесе 90,2%. Объекті 2013 жылғы 20 желтоқсанда пайдалануға берілді, "ҚазАгроҚаржы" АҚ қаржыландыруы арқылы құрал-жабдық сатып алынды. Сондай-ақ облыстық мәслихат сессиясы шешімінің негізінде "Средигорненский" ЖШС сүт-тауарлық ферма бойынша құрылыс-жинақтау жұмыстары шығындарын арзандатуға 20,0 млн. теңге сомасында субсидиялар алды.

      "Дерикар" ЖШС майсыздандыру және суды қосымша пайдалану арқылы жүнді қалдықсыз қайта өңдеуді ұйымдастыру" - құны 67,1 млн. теңге, оның ішінде ӘКК салымы 25,0 млн. теңге немесе жобаның жалпы құнының

      37,3 %-ы "Дерикар" ЖШС базасында 70 адамнан тұратын "Дерикар

      Ертіс" ЖШС бірлескен кәсіпорны құрылды. Қазіргі уақытта 1 кг үшін

      1,1 шартты бірлік бағасы бойынша 4 млн. теңгеге Көкшетау қаласындағы киіз фабрикасына 25,5 тонна жуылған жүн сатылды. Жоба 2013 жылғы 25 қыркүйекте іске қосылды. Сонымен қатар Ресей Федерациясынан (Нижегород облысы Бор фабрикасы ЖБӨ, Мәскеу жүн иіру фабрикасы, Мәскеу қ.) және ҚХР ықтимал өнімді сатып алушылармен келіссөздер жүргізілуде.

      Облыс мал шаруашылығының айрықша ерекшеліктері оның көп салалы сипаты болып табылады. Табиғи-климаттық және шаруашылық қызметке байланысты облыста сүт және ет мал шаруашылығы, биязы жүнді және қылшықты жүнді қой шаруашылығы, шошқа шаруашылығы, жылқы шаруашылығы, құс шаруашылығы, марал шаруашылығы және бұғы шаруашылығы, ара шаруашылығы, түйе шаруашылығы сәтті дамуда. Марал шаруашылығын, бұғы шаруашылығын және бұғы мүйізін өндіру бойынша облыс Қазақстан Республикасындағы монополист болып табылады.

      Соңғы бес жылда облыстағы қой мен ешкі саны 6,8 %-ға, жылқы 20 %-ға, шошқа 8,2 %-ға, ара ұялары 40 %-ға өсті.

      Бірақ проблемалар да бар. Айталық осы кезеңде облыстағы ірі қара мал басының саны 4 %-ға қысқарды. Азаюдың басты себебінің бірі апатты жағдайлар (қалың қар, көктемгі су тасқыны) және аурулар болып табылады.

      Мал басын қалпына келтіру үшін ӘКК Шығыс Қазақстан облысындағы көктемгі су тасқынынан зардап шеккен тұрғындарға жеңілдікті кредит беру бағдарламасын іске асыруда. Барлығы зардап шеккен аудандардан 423 қарыз алушыға 350 млн. теңге сомаға кредит берілді.

      Бұдан басқа, ӘКК өңірдегі мал шаруашылығын дамытуға және ұсақ мал басын өсіру мен сату үшін ауыл тұрғындарына саулық қой беру жолымен жергілікті тұрғындарды жұмыспен қамтуға бағытталған өзінің "Жайлау" өңірлік бағдарламасын іске асыруда. Бағдарламаның әрекет ету кезеңінде 14,9 мың ұсақ мал басы түрінде 547,7 млн. теңге берілді, бағдарламаға қатысушылардың саны 149 адамды құрады. Бүгінгі күні төлді ескере отырып, ұсақ мал басының жалпы саны 35 мың басты құрап отыр.

      Агроөнеркәсіптік кешеннің өзге проблемаларына ауыл шаруашылығы техникасының физикалық және моральдық тозуын; ауылдық тұтыну кооперативтері мен сервистік-дайындау орталықтарының жеткілікті дамымаған желісін; ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің кредиттік ресурстарға төмен қолжетімділігін жатқызуға болады.

      Аталған проблемаларды шешу үшін 2009 жылы ӘКК 2 сервистік-дайындау орталығын құрды: "Абай" СДО" ЖШС, "Үржар" СДО" ЖШС. Жерді өңдеу, егінді жинау, мал сою үшін қажетті техника сатып алынды.

      2012 жылы "Семей былғары-тері комбинаты" ЖШС шикізатпен қамтамасыз ету үшін ӘКК үлесі 49 % "Семей" СДО" ЖШС құрылды, 200 млн. теңге бөлінді.

      2012 жылы "Семей СДО" ЖШС орталық қоймасына шамамен 65 млн. теңгеге ірі қара малдың 400 тоннадан астам терісі дайындалып жеткізілді, оның ішінде ірі қара малдың терісін қайта өңдеу өндірісінің тоқтаусыз жұмысын қамтамасыз ету үшін "Семей былғары-тері комбинаты" ЖШС 60 млн. теңгеге жуық сомаға 312 тонна тапсырылды.

      Ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерін қолдау үшін ӘКК "Азық-түлік келісімшарт корпорациясы" ҰК" АҚ бірлесіп, 2012 жылы көктемгі-дала жұмыстарын жүргізуге кредиттер алу үшін жалпы сомасы 103 млн. теңгеге әртүрлі аудандардың ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне 32 кепілдік берді. Шаруа қожалықтары кредиттік қаражатты толық алып, игерді және "Азық-түлік келісімшарт корпорациясы" ҰК" АҚ қайтарды. 2013 жылы жалпы сомасы 261,6 млн. теңгеге ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне 44 кепілдік берілді.

      Бүгінгі күні шаруалардың көпшілігінде өтімді кепіл мүліктері жоқ екенін ескерсек, онда ӘКК кепілдік беру тетігі көктемгі-дала және жинау жұмыстары кезеңінде кредиттік ресурстарды тарту бойынша шаруалар үшін жалғыз қолайлы жол болып табылады.

      Осыған байланысты, ӘКК өңірдің ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерін кепілдендіру және жалпы алғанда агроөнеркәсіптік кешен жобаларын дамыту бойынша жұмысты одан әрі жалғастыруды жоспарлауда.

      Облыстың өсімдік шаруашылығы саласының үлесіне ауыл шаруашылығы жалпы өнім көлемінің 40 %-ы тиесілі. Өсімдік шаруашылығы өнімдерінің өндірісі 6 егіншілік аймақта жүзеге асырылуда.

      Облыстағы өсімдік шаруашылығын дамыту проблемаларының бірі ирригациялық инфрақұрылымның, жылыжайлар мен көкөністерді сақтау қоймаларының физикалық тозуы болып табылады.

      2011 жылы ӘКК "Екімбаев Т.К." ШҚ бірлесіп, қолданыстағы ғимарат базасында Өскемен қаласы ауданында кешенді реконструкциялау және жалпы көлемі 5000 тонна жаңа жаңғыртылған көкөніс қоймасын құру бойынша бірлескен жобаны іске асыруды бастады.

      Құрылыс жұмыстарын орындауға арналған шығындардың жалпы сомасы 161,43 млн. теңгені құрайды, оның ішінде құрал-жабдықтарды алуға – 102,3 млн. теңге.

      Қазіргі уақытта объектінің құрылысы аяқталған, пайдалануға беру актісіне қол қойылып, қуаттылығын толық іске қосу қамтамасыз етілген.

      Өңірдегі АӨК тағы бір проблемасы "Семейқұс" ЖШС жұмыртқа бағытынан ет бағытына ауысуына, сондай-ақ "Черемшанка құс фабрикасы" банкрот болуына байланысты, тауарлық жұмыртқа өндірісінің жоқтығы болып табылады. Барлық тауарлық жұмыртқа облысқа негізінен Ресей Федерациясынан әкелінеді.

      2011 жылдың соңында ӘКК "Семей қ. ауданы, Малая Актюба ауылындағы құс фабрикасын реконструкциялау" жобасын инвестициялады. ӘКК салымы 49 %-ды құрады (147 млн. теңге), бастамашы салымы – 51 % (153 млн. теңге). "КазАгроҚаржы" АҚ-пен 200 млн. теңге сомаға лизинг шартына қол қойылды, құрал-жабдықтарды жеткізу және монтаждау қамтамасыз етілді.

      2013 жылғы желтоқсанда пайдалануға беру қамтамасыз етілді, жұмыртқаның жоспарланған ай сайынғы өндіріс көлемі 750 мың дананы құрайды. Кәсіпорынның жобалық қуаты жылына 25 млн. дана жұмыртқаны құрайды.

      Өңірдің инфрақұрылымдық кешені электрмен жабдықтау, сумен жабдықтау, жылумен жабдықтау, су бөлу, жол саласы, көлік, телекоммуникация, почта байланысы және абаттандыру салаларынан тұрады.

      Бүгінгі күні облыста үш индустриялық аймақ құрылған: Өскемен қаласындағы "Өркен", Машиностроителей көшесі бойында және Семей қаласындағы "Өндіріс", олар ӘКК-ның басқаруына берілген.

      Аталған аймақтардың әрқайсысы инфрақұрылымының әзірлік деңгейі әр түрлі. Атап айтқанда, "Өркен" аймағына кернеуі 100 киловольт қуат кабелі жүргізілген; қуаты 7 мегаватт қуат тарату пункті орналастырылған.

      Машиностроителей көшесі бойындағы даму аймағына: жүк түсіру алаңдары бар теміржол тұйығы, белгіленген қуаты 2000 киловатт кіші тарату станциясы, нөсерлік ағын суларды тазалау құрылыстары, тазаланған ағынды су резервуары, жоғарылататын сорғы станциясы, жылу сорғы станциясы, кіреберіс жолдар, диаметрі 200 мм айналмалы су құбыры жүйесі, шаруашылық-тұрмыстық кәріз, нөсерлік кәріз жүргізілген.

      "Өндіріс" аймағына: қуаты 10 киловольт электр тарату желісі, ұзындығы 1260 метр сумен жабдықтау желісі мен кәріз жүйесі, сондай-ақ ауданы 1256 шаршы метр әкімшілік корпус жүргізілген.

      Бүгінгі күні "Өндіріс" индустриялық аймағында теміржол қозғалыс құрамы үшін тежеуіш қалыптарын шығару бойынша зауыт, теміржол вагондары үшін қосалқы бөлшектер өндірісі бойынша зауыт жұмыс істейді.

      Мына жобаларды іске асыру жалғасуда:

      1) автомобиль шиналарын кәдеге жарату және бастапқы қайта өңдеу бойынша зауыт;

      2) медициналық материалдарды кәдеге жарату бойынша зауыт;

      3) тозған көлік шиналарын кәдеге жарату және резеңке қоқымдарына қайта өңдеу бойынша зауыт.

      Сондай-ақ мынадай өндірістер жоспарлануда:

      1) жылыжай кешені;

      2) үлкен диаметрлі оқшауланған құбырлар өндірісі бойынша зауыт;

      3) теріні бастапқы қайта өңдеу зауыты.

      Облыстағы маңызды мәселелердің бірі тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық желісі жүйесінің тозуы болып табылады. Жылу жүйелерінің тозуы 70 %-дан 90 %-ға дейін, өңір бойынша жылу жүйелеріндегі жылу энергиясының шығындары Қазақстан бойынша ең жоғары шығындардың бірі. Апаттардың саны жылына 31-ден 180-ге дейін құрайды. Жыл сайын апаттардың салдарын жөндеу мен жылумен жабдықтауды қалпына келтіру үшін жергілікті бюджеттен 3 млрд. теңгеден артық қаржы жіберіледі.

      Аталған проблеманы шешу үшін ӘКК Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 сәуірдегі № 473 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2011 – 2020 жылдарға арналған тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғырту бағдарламасын іске асыруда, ол коммуналдық инфрақұрылымды жаңғыртуға, тұрғын үй қатынастарының қолайлы моделін құруға, тұрғындарға ұсынылатын тұрғын үй-коммуналдық қызметтер сапасын арттыруға, сондай-ақ арнайы қаржыландыру тетіктерін құру арқылы, терможаңғыртуды қоса алғанда, кондоминимумдар объектілерінің жалпы мүлкін жөндеуді жүргізуге бағытталған.

      ТҮШ жаңғырту бағдарламасын іске асыру үшін 2011 жылы ӘКК 240,0 млн. теңге бөлді. Жылжымайтын мүліктің 14 объектісі бойынша шарттар жасалып, жөндеу жұмыстары орындалды. 2012 жылы 312,5 млн. теңге бөлінді. Жобада облыс бойынша 309,9 млн. теңге сомаға 32 объекті қатысуда. 26 объекті бойынша жалпы сомасы 219,7 млн. теңгеге жөндеу жұмыстары аяқталды. 6 объекті бойынша жөндеу жұмыстары 2014 жылғы 2-тоқсанда аяқталатын болады (жұмыстардың маусымдық сипатта болуына байланысты).

      ӘКК Директорлар кеңесінің 2013 жылғы 21 маусымдағы шешімінің негізінде "ШҚО тұрғын үй-пайдалану басқармасы" ЖШС-мен құқықтар мен міндеттерді беру шарты жасалды. Шарт бойынша табыстау сомасы 552,5 млн. теңгені құрайды. 2013 жылғы 11 қаңтардағы жағдай бойынша барлық құжаттаманы тапсыру жүргізілді (4 жақты шарттар, сметалық құжаттамалар, сараптамалар, тұрғын үй иелерінің жалпы жиналыс хаттамалары), сондай-ақ "ТҮПБ" ЖШС шотына 30,660 млн. теңге көлемінде ТҮШ жаңғырту бағдарламасы бойынша бос ақша қаражатының бір бөлігі аударылған (аударуға арналған қалдық 39,7 млн. теңгені құрайды).

      Дамытуға барлық алғышарттары бар салалардың бірі туристік сала болуы мүмкін. Шығыс Қазақстанның бай табиғи ресурстары оған көп мүмкіндіктер туғызады.

      Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің деректеріне сәйкес облыс аумағында 88 туристік фирма мен 25 кәсіпкер, сондай-ақ келушілерді орналастырумен айналысатын 245 объекті туристік қызметтер көрсетеді. 2012 жылы қызмет көрсетілген келушілер саны 403396 мың адамды құрады, бұл 2011 жылғы көрсеткіштен 7 %-ға жоғары. Оның ішінде туристік фирмалар 24 931 мың адамға, орналастыру объектілері 188 417 мың адамға қызмет көрсетті.

      2012 жылы туристік салада көрсетілген қызметтердің жалпы көлемі 2011 жылмен салыстырғанда 7,4 %-ға артқан және 3 181,6 мың теңгені құрады.

      Шығыс Қазақстан облысының туристік саласының ағымдағы жай-күйіне жасалған талдау аталған саланың соңғы жылдары серпінді дамып келе жатқанын көрсетіп отыр. Айталық, курорттық өңірлерде, сондай-ақ Өскемен, Семей қалаларында шағын қонақ үйлер саны жылдан жылға артып келеді.

      Бүгінгі күні тұтастай алғанда облыста туристік инфрақұрылымды одан әрі дамыту үшін туристік тартымдылықты арттыруды, облыстың мәдени-тарихи және табиғи әлеуетін сақтау мен үйлесімді пайдалану, аталған салаға инвестициялар тартуды талап ететін бірқатар іс-шаралар жүргізілуде.

      ӘКК өз кезегінде, туристік саланы дамыту және туристік бағыттағы жобаларды қаржыландыру үшін инвестиция тартуды жоспарлауда.

Сыртқы орта факторларының әсері
Саяси

      Қолайлы - жергілікті ӘКК-ге ұлттық компаниялар мәртебесі берілген;

      - елдегі және Ресей Федерациясы мен ҚХР шекара маңы

      аудандарындағы тұрақтылық;

      Қолайсыз - кеңестік кезеңнен кейінгі кеңістікте саяси тұрақсыздық

      белгілерінің пайда болу үдерісі;

      - ӘКК рөлін қайта қарастыру мүмкіндігі және аталған

      "институттың" жабылуы.

Экономикалық

      Қолайлы - өңірде минералдық-шикізат ресурстарының мемлекеттік

      қорының болуы;

      - жұмыс істеп тұрған кәсіпорындар негізінде қосылған құны

      жоғары жаңа өндірістерді құру бойынша әлеуетті

      мүмкіндіктер бар;

      - бірінші кезекте сабақтас салалар тарапынан ішкі сұраныстың

      өсуі;

      - ірі өнім импорттаушы нарықтарға жақындығы (Ресей

      Федерациясы, ҚХР);

      - өңір экономикасының жыл сайынғы өсуі;

      - Ертіс трансшекаралық өзенінің әлеуеті;

      - ландшафттың, өзендердің, көлдердің, флора мен фаунаның

      табиғи әртүрлілігі;

      - пайдалы қазбалардың жаңа кен орындарын барлау

      қажеттілігі;

      - шағын және орта бизнес жобаларын іске асыруға қатысу

      сұранысы.

      Қолайсыз - технологиялық құрал-жабдықтардың жоғары тозуы (70 %-ға

      дейін), негізгі қорлардың баяу жаңаруы;

      - кәсіпорындардың өндірістерді жаңғырту мен техникалық қайта

      жарақтандыру үшін айналым қаражаты мен салымдардың

      жеткіліксіздігі;

      - облыстық орталықтың көліктік "тұйықта" орналасуы;

      - ішкі нарықтың салыстырмалы аз көлемі;

      - еңбек өнімділігінің төмен деңгейі.

Әлеуметтік

      Қолайлы - өңірдің білікті кадрлық әлеуеті;

      - өңірде ірі білім беру, қаржы, техникалық

      университеттердің, институттар мен колледждердің болуы;

      - жұмыс орындарына қажеттілік.

      Қолайсыз - күрделі экологиялық жағдай;

      - бұрынғы Семей ядролық полигонымен көршілес жату;

      - жеке бизнестің мемлекеттік әріптестікке сенімсіздігі.

Технологиялық

      Қолайлы - өңірде стратегиялық өнеркәсіптік кәсіпорындардың болуы;

      - шикізатты терең және кешенді қайта өңдеу бойынша өндірісті

      ұйымдастыру үшін отандық ғылыми-техникалық әзірлемелердің

      болуы;

      - интернеттегі көптеген өндірістік технологиялар ақпаратына

      қолжетімділік;

      - заманауи коммуникацияларды дамыту;

      - жобалық қаржыландыру әдіснамаларының ашықтығы.

      Қолайсыз - өңірдегі энергетикалық қуаттардың тапшылығы.

2. Ішкі ортаны талдау
Корпоративтік басқару жүйесі

      ӘКК 2011 жылғы маусымда бұрынғы "Ертіс" ӘКК-ні "Ертіс" ӘКК және "Павлодар" ӘКК екі қоғамына қайта ұйымдастыру жолымен құрылды.

      Қоғам өңірді әлеуметтік-экономикалық дамыту бойынша саясатты мемлекеттік-жекешелік әріптестік тетігін іске асыру, әлеуметтік құрамдауышты қолдау, еншілес және тәуелді ұйымдарда корпоративтік мәдениетті дамыту арқылы мемлекеттік активтердің тиімді басқарылуын қамтамасыз ету жолымен жүзеге асырады.

      Екінші деңгейдегі банктермен салыстырғанда ӘКК жеке инвесторлармен әріптестік бастамада, яғни бірлескен кәсіпорын құру жолымен ынтымақтасады (инвестицияларды белсенді басқару қағидаты).

      Бұл ретте, ӘКК икемді саясатқа ие бола отырып, жеке сектор жеткілікті игермеген секторда жұмыс істеп, оны дамыту үшін жағдайлар жасай алады (жеке сектормен әріптестік қағидаты).

      ӘКК-нің өзге коммерциялық саладан тағы бір ерекшелігі әлеуметтік жауапкершілік ұстанымын іске асыруға негізделеді, яғни ӘКК таза табысының бір бөлігі дивиденд саясаты шеңберінде акционерлер шешімі бойынша жергілікті бюджетке бағытталады.

      Тұтастай алғанда, ӘКК қызметі бәсекеге қабілетті бизнес құруға, рентабельді емес кәсіпорындар базасында жаңа өндірістер ұйымдастыруға, мемлекеттік меншікті тиімді пайдалануға бағытталған.

      ӘКК өңірлік даму институты ретінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік шеңберіндегі жобаларды іске асыру жөніндегі уәкілетті орган болып табылады. Даму институтының мәртебесі коммерциялық жобаларда мемлекеттің мүдделерін тепе-тең іске асыруға мүмкіндік береді (басқа қатысушылармен әріптестік қағидаты).

      Бұдан басқа, ӘКК-ға ұлттық компания мәртебесі берілген, ол жер қойнауын пайдалану бойынша конкурс өткізбей, тікелей келіссөздер негізінде барлау және (немесе) игеру операцияларын жүргізуге арналған келісімшарттар жасасу мүмкіндігін береді.

      ӘКК ішкі корпоративтік жүйесі 1-қосымшада, 1-суретте ұсынылған.

      Бүгінгі күні ӘКК-де мынадай органдар қалыптастырылған:

      1) Жоғарғы орган – акционерлердің жалпы жиналысы;

      2) Басқару органы – директорлар кеңесі;

      3) Атқарушы орган – басқарма;

      4) Қаржы-шаруашылық қызметті бақылауды жүзеге асыратын орган – ішкі аудит қызметі.

      ӘКК басқару органдарының, мамандандырылған еншілес және тәуелді ұйымдар мен компаниялардың өзара қарым-қатынас деңгейін жоғарылату және оларды жаңа сапалы дамыту деңгейіне шығару мақсатында еншілес және тәуелді ұйымдар мен компаниялардағы корпоративтік басқаруды енгізу мен жетілдіру жөніндегі жұмыстарды ӘКК жүргізуде. Аталған шаралар бизнес-жобаларды іске асыру тиімділігін арттыруға және компаниялар құнының өсуін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

      ӘКК менеджмент шешімдерінің барынша жоғарғы айқындылығы мен негізділігін қамтамасыз ету мақсатында ӘКК интернет-ресурсында көрсетілетін өз қызметі туралы ақпараттың қолжетімділігі мен сапасын жақсарту саясатын ұстанады.

      "Самұрық-Қазына" ҰӘҚ" АҚ-та корпоративтік басқарудың ең үздік стандарттарын енгізудің оң тәжірибесі бар екенін атап өткен жөн, осыған байланысты ӘКК компаниялар тобындағы корпоративтік басқару деңгейін арттыруға қойылатын құрылымдалған және жүйелі көзқараспен алмасу үшін ӘКК "Самұрық-Қазына" корпоративтік университетімен тығыз өзара іс-қимыл жасауды жоспарлап отыр.

      Корпоративтік басқару рейтингісіне ие болу мақсатында ӘКК-дегі корпоративтік басқаруды бағалау жүргізілген жоқ. Осыған байланысты рейтингтің ағымдағы мәні айқындалмаған, рейтингті алу жөніндегі іс-шараларды жүргізу 2015 жылға жоспарланған.

      Қазіргі уақытта ӘКК жалпы корпоративтік құрылымына экономиканың әр түрлі салаларында мамандандырылған 9 еншілес және 3 тәуелді ұйым кіреді.

Еншілес ұйымдар

Тәуелді ұйымдар

"Өскемен әуежайы" АҚ (акциялар пакетінің 100% ӘКК-да)

"Семей құс фабрикасы" ЖШС (ӘКК үлесі 49%)

"Семейавиа" АҚ (акциялар пакетінің 90 %-ы ӘКК-де)

"Семей" СДО" ЖШС (ӘКК үлесі 49%)

"Семей халықаралық әуежайы" ЖШС (ӘКК үлесі 100%)

"Горархитектура" ЖШС (ӘКК үлесі 49%)

"Жәрдем" ШҚИО" ЖШС (ӘКК үлесі 100%)


"Шығыс-Самғау" ЖШС (ӘКК үлесі 100%)


"Ертiс" СБӨЗ" ЖШС (ӘКК үлесі 100%)


"Ертiс" ШНҰ" ЖШС (ӘКК үлесі 100%)


"IT Park Altay" ЖШС (ӘКК үлесі 100%)


"ОблDORкомхоз" ЖШС (ӘКК үлесі 100%)



      Еншілес және тәуелді компаниялар тобындағы корпоративтік басқаруды дамыту үшін ӘКК акционердің ұсыным берілген саясатын ұстанады. Бұл салада:

      1) айдың, тоқсанның, жартыжылдықтың, жылдың қорытындылары бойынша ӘКК қызметінің қорытындылары туралы акционер алдында есеп беруге;

      2) жылдық бюджетті уақтылы әзірлеуге және бекітуге;

      3) жыл сайынғы аудиторлық есептіліктің жүргізілуіне;

      4) жобаларды қаржыландыру жоспарларын келісуге;

      5) еншілес компаниялардың стратегиялық құжаттары мен даму жоспарларын әзірлеуге ерекше назар аударылады.

      ӘКК компаниялар тобындағы корпоративтік басқарудың өзара қарым-қатынастарын құру бірқатар проблемаларды шешуге байланысты: басқарудың тиімділігін қамтамасыз ету, жұмыс істеуде синергетикалық әсер жасау; тұтастай алғанда ӘКК-ні және оған кіретін әрбір кәсіпорынды дамытудың интеграцияланған стратегиясын әзірлеу.

2013 жылғы қаржылық-экономикалық қызметті бағалау

      2013 жылғы бағалауға сәйкес ӘКК-нің 2 681 983 мың теңге көлемінде кіріс алуы күтілуде. Шығыстар 3 019 502 мың теңге мөлшерінде күтілуде. Шоғырландырылған шығын (- 345 068) мың теңге мөлшерінде күтілуде.

      Еншілес және тәуелді кәсіпорындар бөлінісінде 2013 жыл бойынша күтілетін қаржылық нәтиже мына кестеде ұсынылған:

Кәсіпорынның атауы

2013 жылғы бағалау, мың теңге

Кіріс

Шығыс

Пайда, салық салғанға дейінгі шығын

КТС

Таза пайда, шығын

"Ертiс" ӘКК" ҰК" АҚ

716 024

785 265

-69 241


-69 241

Еншілес/тәуелді компаниялар






"Өскемен әуежайы" АҚ (100%)

693 698

683 743

9 955

4549

5 406

"Семейавиа" АҚ (90%)

7 488

39 858

-32 370

-

-32 370

"Семей халықаралық әуежайы" ЖШС (100%)

157 906

216 547

-58 641

-

-58 641

"Жәрдем" ШҚИО ЖШС(100%)

54 000

49 435

4 565

1 000

3 565

"Шығыс-Самғау" ЖШС (100%)

556 721

662 242

-105 521

-

-105 521

"Ертiс" СБӨЗ" ЖШС (100%)

63 864

62 787

1 077

215

862

"Ертiс" ШНҰ" ЖШС (100%)

7 000

7 010

-10

-

-10

"IT Парк Altay" ЖШС (100%)

-

-

-

-

-

"ОблDORкомхоз" ЖШС (100%)

198 693

237 723

-39 030

-

-39 030

"Семей СДО" ЖШС (49%)

121 357

131 728

-10 371

-

-10 371

"Семей құс фабрикасы" ЖШС(49%)

65 151

108 862

-43 711

-

-43 711

"Горархитектура" ЖШС(49%)

40 081

34 302

5 779

1785

3 994

Барлығы

2 681 983

3 019 502

-337 519

7549

-345 068

Пайда барлығы, ӘКК шығыны





-345 068


      ӘКК қолданыстағы шығындарын оңтайландыру үшін 2013 жылғы

      12 тамызда акционерлердің жалпы жиналысының шешімімен Қаржылық сауықтыру бағдарламасы қабылданып, бекітілді.

ӘКК инвестициялық саясаты

      Шағын кәсіпкерлік субъектілеріне берілген кредиттердің шамамен

      62 %-ы ірі заңды тұлғаларға тиесілі.

      ШОБ субъектілері үшін ЕДБ орташа кредит беру мөлшерлемесі

      13,2 – 14,8 %-ды құрайды, ал кепілдеме базасына қойылатын қатал талаптар бизнесті ісін жаңа бастап жатқан бизнес үшін орындалмайтын дерлік болып табылады.

      Сондай-ақ, инвестициялық саясатты іске асыру үшін ӘКК кең ауқымды азық-түлік желісін пайдаланатынын атап өткен жөн: ол жер, жер қойнауын пайдалану құқығы, бірлескен жобалар, бірлескен қаржылық құралдар, қаржылай емес құралдар және өзге актив сияқты құралдарды қамтиды.

      Бұдан басқа, өз жұмысында ӘКК бірлескен жұмысты ұйымдастыру үшін еліміздің даму институттарымен, шетел университеттерімен, шет елдердің экспорттық шағын және орта бизнес ұйымдарымен белсенді түрде ынтымақтастық жасайды.

      "Назарбаев университеті" дербес білім беру ұйымымен және Инновациялық технологиялар паркімен ынтымақтастық жасау арқылы кластерлік бастамаларды дамытуға маңызды орын беріледі.

      ЕДБ-ға қарағанда ӘКК қызметін қарыздық қаржыландыру ғана білдірмейді, қызметінің инвестициялық сипаты бар және әріптестік жағдайларында бизнесті қолдауға бағытталуында.

      Жобаларды қарау кезінде ӘКК олардың экономикалық тиімділігіне ғана емес, сондай-ақ әлеуметтік маңыздылығына да ерекше назар аударады. Сондай-ақ шикізаттық емес секторды дамыту, тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алудағы қазақстандық қамту үлесін арттыру, ғылымды көп қажет ететін және жоғары технологиялық өнімдердің жаңа түрлерін шығару бойынша өндірістерді құру, мемлекеттік-жекешелік әріптестік негізінде бәсекеге қабілетті, экспортқа бағдарланған өндірістерді құру өлшемдері және т.б. ескеріледі.

      Жобаларды инвестициялау кезінде ӘКК консалтингтік және басқарушылық сипаттағы қызметтерді көрсетеді.

      ӘКК іске асыратын барлық жобаларды шартты түрде 3 блокқа бөлуге болады (1-қосымша, 2-сурет).

      Қызметінің негізгі бағыттарының бірі жер қойнауын пайдалану саласындағы жобаларды іске асыруға қатысу болып табылады.

      ӘКК ұлттық компания мәртебесіне ие және жер қойнауын пайдалану саласындағы қолданыстағы заңнамаға сәйкес тікелей келіссөздер негізінде жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарт жасай алады.

      ӘКК мұндай жобаларға кәсіпорынның жарғылық капиталына жер қойнауын пайдалану құқығын енгізу жолымен қатысады. Жобаны барлық қаржыландыру әріптестің есебінен жүзеге асырылады. Әлеуетті инвестордың өтініші кезінде ӘКК әріптестікті таңдау бойынша конкурс өткізеді және жеңімпазбен бірлескен қызмет туралы шартқа қол қойылады. Бұл ретте, жер қойнауын пайдаланушылардың ҒЗКӘ-ге 1 % бойынша міндеттемелерді орындауын ескеру және оны технопарктер, коммерциялау орталықтарының жұмысына, басқа да бірлескен бастамаларды іске асыруға бағыттау жоспарлануда.

      Жер қойнауын пайдалану саласындағы жобаларды іске асыруда ӘКК қатысуының процесі сызба түрінде 1-қосымшада, 3-суретте көрсетілген.

      Бизнес жобаларды қаржыландыру кезінде ӘКК инвестициялық қызметі ӘКК-нің қолданыстағы кәсіпорынның немесе құрылатын БК жарғылық капиталына кіру жолымен жүзеге асырылады. Бұл ретте ӘКК тарапынан қатысу үлесі шектелмейді, алайда бірлескен жобаны бақылау жоба бастамашысының қарауында болу үшін ұсыным берілетін үлес 50 %-дан аспайды.

      Инвестициялық жобаға қатысу кезінде ӘКК бірлескен кәсіпорынның шоттары бойынша барлық транзакцияларға қол қою құқығы болуының міндетті шартымен ӘКК өкілін қаржы директорының лауазымына (немесе оған теңестірілген лауазымға) енгізу жолымен ақшалай қаражаттың мақсатты орындалуына, сондай-ақ балансқа алынған бірлескен кәсіпорынның барлық активтеріне бақылау жасауды қамтамасыз етуге мүдделі.

      Бизнес-жобаларды іске асыруда ӘКК қатысу процесі сызба түрінде

      1-қосымшада, 4-суретте ұсынылған.

      Жобаға қатысушылар инвестициялық жобаны іске асыру кезінде ӘКК-ның БК-ден шығу шарттары айтылады, ол мыналарға саяды:

      1. ӘКК тиісті шартпен жобаға қатысу мерзімін білдіреді, одан кейін қолданыстағы заңнамаға сәйкес ӘКК бірлескен кәсіпорынның қатысушыларына өз үлесін өткізуге, олар бас тартқан жағдайда, туындаған нарық конъюктурасын ескере отырып, өз үлесін нарық бағасы бойынша үшінші тұлғаларға сатуға құқығы бар.

      2. Қажет болған жағдайда және қатысу мерзімі жобада ескерілмеген жағдайда, ӘКК-нің өзіне алынған міндеттемелерге сәйкес акцияларын немесе жарғылық капиталдағы немесе ӘКК меншігіндегі өзге де құнды қағаздарды біржолғы немесе қадамдық сату жолымен жобадан кез келген сатыда шығып кету құқығы бар.

      ӘКК инвестициялық саясатын дамытудың негізгі құралдарының бірі Инвесторларға қызмет көрсету орталығы (бұдан әрі – ИҚО) болып табылады, ол компанияның ішіндегі бөлім ретінде құрылған, ИҚО-ның негізгі міндеттері:

      1) шетелдік және отандық тараптар арасында бірлескен кәсіпорындар құру;

      2) шетелдік және отандық инвесторлармен жұмыстағы процестерді бақылау және нормативтік-әдістемелік қамтамасыз ету;

      3) ӘКК инвесторлармен байланысын оңтайландыру, дамыту және кеңейту болып табылады.

      ИҚО функцияларына:

      1) шетелдік және отандық инвесторларды іздеу, оларды сервистік қолдау және ақпараттық-талдамалық қамтамасыз ету, өңір деңгейінде мемлекеттік қолдау құралдарының интеграциясы;

      2) әлеуетті шетел инвесторларын тарту бойынша халықаралық тәжірибені зерделеу;

      3) қазақстандық және шетелдік тараптардың қатысуымен инвестициялық форумдарды, семинарларды, көрмелер мен өзге іс-шараларды өткізу, халықаралық инвестициялық іс-шараларға қатысу;

      4) инвесторларға қызығушылық тудыратын мәселелер бойынша консультация, қазақстандық және шет мемлекеттің бизнес өкілдері арасында диалогтық алаң құру;

      5) қазақстандық және шет мемлекеттің тараптары арасында бірлескен кәсіпорындар құру үшін әлеуетті әріптестер іздеу; өңірлік деңгейде инвестициялық климатты жақсарту бойынша шаралар әзірлеу мен іске асыру;

      6) халықаралық инвестициялық іс-шараларда мүдделерді білдіру;

      7) өңірде инвестициялық әлеуеті бар жобаларды іздеу;

      8) әлеуетті инвесторлар базасын әзірлеу;

      9) ИҚО-ға жүктелеген өзге міндеттер кіреді.

3. SWOT талдау

Мықты тұстары

Ұлттық компания мәртебесі;

Корпоративтік басқару жүйесі енгізілген;

Білікті кадрлық құрам;

Жобаларды келісудің пысықталған процесі;

Акционерді жыл сайын капиталдандыру арқылы айналымдағы капиталды толықтыру;

Жобаларды қаржыландыру кезінде ӘКК кең мүмкіндіктері;

Өңірдегі тікелей жобалық қаржыландыруда бәсекелестердің болмауы;

Даму институттарының қаражатын ӘКК қатысатын жобаларға тарту мүмкіндігі

Әлсіз жақтары

Іс жүзіндегі қаржыландыруға дейін жобаларды қарау мерзімдерінің ұзақтығы;

Жер қойнауын пайдалану құқығын алу мерзімдерінің ұзақтығы;

ӘКК иелігіне берілген еншілес компаниялар шығынды (және ұзақ жылдар бойы шығынды болып келген);

ӘКК операциялық шығыстарды жабусыз мемлекеттік және салалық бағдарламаларды іске асыруға қатысуы;

Қоғам мен бизнес қоғамдастықтың ӘКК қызметі мен мүмкіндіктері туралы әлсіз ақпараттандырылуы

Қолайлы

Өңірде бос мемлекеттік кен орындарының болуы;

Бизнестің жобаларды қоса қаржыландыруға мүдделілігі;

Инвесторлардың Шығыс Қазақстан облысына бизнесті дамыту үшін болашағы зор өңір ретінде қызығушылығы;

Өңірдің технологияларды дамыту мен тартуға қажеттілігі;

ШОБ қолдауға арналған ӘКК мақсатты капиталдандырылуы;

Үлесті/акцияларды іске асыру жолымен шығынды еншілес компаниялардан шығу мүмкіндігі

Қолайсыз

Қазақстан нарығында қалыптасқан ӘКК қолайсыз имиджі;

"Таукен-Самұрық" ҰК" АҚ-ға жер қойнауын пайдалану құқығын алудағы басымдықтың заңнамалық берілуі;

Жеке бизнестің мемлекеттік-жекешелік әріптестікке сенімінің нашарлауы;

ЖАО-мен жұмыс істеу кезінде әкімшілік рәсімдердің созылуы;

Шығынды еншілес кәсіпорындарды қолдауға арналған қаржыны аудару қажеттілігі

2. Миссиясы мен пайымы

      ӘКК миссиясы – мемлекет пен бизнес әріптестігінің қағидаттарында Шығыс Қазақстан облысының әлеуметтік-экономикалық дамуына жәрдемдесу.

      ӘКК пайымы – активтерді тиімді басқаратын, өңірдің өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті, оның ішінде инвестицияларды тарту арқылы ынталандыратын және бәсекеге қабілетті тұрақты өндірістерді қалыптастыруда катализатор болатын өңірлік даму институты.

      ӘКК мақсаты – өңірдің өсу нүктелерінде бизнес-бастамаларды қолдау және экономикалық белсенділікті ынталандыру.

3. Қызметінің стратегиялық бағыттары, мақсаттары, міндеттері,
іс-шаралары, түйінді көрсеткіштері, күтілетін нәтижелер

      1.1. Инвесторларды тарту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістер құру

      1-мақсат. Өңір экономикасының басым секторларына отандық және тікелей шетел инвестицияларын тарту бойынша жұмысты жандандыру.

      Міндеттер:

      1) өңір экономикасының басым секторларында (өсу нүктелерінде) жұмыс істеп тұрған бәсекеге қабілетті өндірістердің жаңасын құру және жаңғырту;

      2) перспективалық жобаларды іске асыру үшін өңірлерге отандық және шетел инвесторларын, оның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік қағидаттары негізінде тарту;

      3) инвесторларға үлестік қаржыландыру, активтермен қатысу, сондай-ақ мемлекеттік және салалық бағдарламалар шеңберіндегі қаржыландыруды алу арқылы жобаларды іске асыруға жәрдемдесу.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) өңір әлеуетін байланыстыра отырып, ӘКК интернет-ресурсын жаңғырту;

      2) жыл сайын іске қосылатын инвестициялық жобалардың саны, оның ішінде шетел капиталының қатысуымен жалпы алғанда 75 бірлікті құрайды;

      3) шамамен 34,4 млрд. теңге тарту (жер қойнауын пайдалану жобаларын есепке ала отырып);

      4) "KAZNEX INVEST" экспорт және инвестициялар жөніндегі ұлттық агенттігі" АҚ 2010 – 2014 жылдарға арналған инвестицияларды тарту, Қазақстан Республикасындағы арнайы экономикалық аймақтарды дамыту және эспорттауды ынталандыру бағдарламасының шеңберінде инвестициялық жобалар мен инвесторлардың www.baseinvest.kz ұлттық дерекқорын толтыруды қамтамасыз ету;

      5) ИҚО қатысуымен өңірге ТШИ тарту, бәсекеге қабілеттілікті арттыру, тең емес мүмкіндіктерді жою, облыс әлеуетін көрсету мен саяси кедергілерді жоюдың негіздемелік тұжырымдамасы әзірленетін болады;

      6) "Азия Авто" ААҚ және "АвтоВаз" АҚ бірлесіп, жылына қуаты 120 мың автомобиль толық циклді автокөлік зауытын салу жөніндегі ірі жобаны іске асыру;

      7) жер қойнауын пайдалану саласындағы жобаларды іске асыру;

      8) инвестициялық әлеуетті және кәсіпкерлік объектілерін дамыту үшін қолайлы орта қалыптастыру;

      9) қайта өңдеу өнеркәсібіне тікелей шетел инвестициялар көлемінің кемінде 22 %-ға өсуін қамтамасыз ету.

      2-мақсат. Өңірге жаңа (инновациялық) технологияларды тарту және Қазақстан ғылымына қолдау көрсету

      Міндеттер:

      1) озық өндірістік және басқарушылық технологиялар мен стандарттарды енгізу;

      2) портфельдік компаниялар арасында коммуникацияларды дамыту және дағдылармен алмасу;

      3) кластерлік бастамаларды дамыту.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) жаңа технологиялар саласындағы әлемдік тәжірибені зерделеу және енгізу;

      2) ӘКК жанынан өңір үшін әлеуетті қолданылатын жаңа технологиялар мен жобалар базасын құру;

      3) жаңа технологиялар саласындағы республикалық және халықаралық бизнес-форумдарға тұрақты түрде қатысуды қамтамасыз ету;

      4) ең жаңа технологиялар мәселелері бойынша ірі бизнес, холдингтер мен шетел компанияларының өкілдерімен дөңгелек үстелдер, семинарлар өткізу;

      5) еліміздің даму институттарымен, "Назарбаев университетімен", ғылыми-зерттеу институттары мен орталық және жергілікті атқарушы органдармен жұмысты жолға қою;

      6) ӘКК кадрлық құрамына инженерлік білімі мен инновациялық ойлау қабілеті бар адамдар тартылады;

      7) заманауи жоғары технологиялық, ғылымды көп қажет ететін өндірістер мен инновациялық қызметті ұйымдастыру мәселелерінде ШОБ субъектілеріне қолдау көрсету;

      8) жаңа инновациялық жобаларды іздеу және қаржыландыру бойынша республиканың технопарктерімен жұмысты жандандыру, сондай-ақ өңірдің жұмыс істеп тұрған индустриялық-инновациялық инфрақұрылымының элементтеріне қолдау көрсету;

      9) облыс үшін инновациялық технологиялар трансфертімен 6 инвестициялық жобаны іске асыру;

      10) технопарктердің шамамен 7 идеясын коммерцияландыру.

      3-мақсат. Өңірлік деңгейде қазақстандық қамтуды дамыту

      Міндеттер:

      1) сыртқы және ішкі нарықтарда өнімдерді неғұрлым белсенді ілгерілету үшін өнімдерді брендтеуге қолдау көрсету;

      2) еншілес/тәуелді ұйымдарға, шағын және орта бизнес субъектілеріне тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу кезінде жергілікті қамтуды дамыту бөлігінде сервистік және ақпараттық қолдау көрсету;

      3) тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алуды мониторингтеу мен талдаудың пәрменді жүйесін құру.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) ӘКК ішінде тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу өңірлік тауар өндірушілер, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері, ұйымдар арасында жүргізілетін болады;

      2) облыс тауар өндірушілерінің тауарларын, жұмыстары мен көрсетілетін қызметтерін қолдануға қатысты өңірлік салалық қауымдастықтармен жұмысты жолға қою;

      3) сыртқы презентациялар үшін дайындалған ӘКК ақпараттық материалдарында облыстың экспортқа бағдарланған тауар өндірушілері туралы ақпарат жеткілікті болады;

      4) өңірлік өнім берушілер мен тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді өндірушілер туралы ӘКК еншілес және тәуелді ұйымдарын ақпараттық қамтамасыз етуді жақсаруы;

      5) ӘКК, ЖАО, жергілікті тауар өндірушілердің бірлескен жұмысын жергілікті өнімдерді, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді әлеуетті сатып алушылар ортасын кеңейту тұрғысынан ұйымдастыру;

      6) жергілікті тауар өндірушілер мен сервистік компаниялардың нарықтың ағымдағы қажеттіліктері туралы уақтылы хабардар етілуі;

      7) Шығыс Қазақстан облысының ірі кәсіпорындары мен тауар өндірушілері арасындағы меморандумдарға қол қоюға қолдау көрсету;

      8) Шығыс Қазақстан облысының өнімдерін республиканың басқа да өңірлеріне ілгерілету бөлігінде басқа да ӘКК-мен өзара іс-қимылды жолға қою;

      9) 2023 жылға қарай тауарларды сатып алу кезінде қазақстандық қамту үшін 65 %-ға дейін, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді – 90 %-ға дейін өседі;

      10) тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу кезінде жергілікті қамтуды жөнінде өткізілген семинарлар саны 24 бірлікті құрайды;

      11) индустриялық-инновациялық дамыту шеңберінде мемлекеттік қолдау құралдарын түсіндіру жөнінде 22 семинар өткізу.

      1.2. Өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар жасау

      1-мақсат. Бизнесті дамытуды қолдау инфрақұрылымының әлеуетін пайдалану

      Міндеттер:

      1) ісін жаңа бастаған бизнесті қолдау инфрақұрылымын дамыту (бизнес-инкубаторлар, технопарктер, индустриялық аймақтар);

      2) басым салаларда кластерлерді дамыту;

      3) өңірдің жүйеқұраушы және ірі компаниялары айналасында ШОБ дамыту жөніндегі әріптестік бағдарламаларды үйлестіру;

      4) ИА-ға шикізаттық емес бағыттағы жобаларды тарту бойынша жұмысты жандандыру.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) облыстағы бизнесті дамытуды қолдау инфрақұрылымының объектілеріне ақпараттық-талдамалық сүйемелдеу көрсету;

      2) облыстың ИА мүмкіндіктері мен әлеуеті туралы өңірлік және халықаралық көрмелерде, конференцияларда, форумдарда road-show өткізу;

      3) бизнесті дамыту инфрақұрылымы жұмыс істеуінің оң шетелдік тәжірибесін зерделеу және енгізу;

      4) ірі бизнес пен өңірлік ИА және технопарктер арасындағы өзара іс-қимыл жасау туралы меморандумдарға қол қоюға қолдау көрсету;

      5) өңірдегі ИА-ның жеткіліксіз инфрақұрылымын құруға қаражат инвестициялау;

      6) өңірлік технопарктер мен ИА-ның республикалық даму институттары арасындағы жұмысын жолға қою;

      7) технопарктер мен бизнес-инкубаторлардың жобаларын одан әрі қаржыландыру үшін оларға талдау және іріктеу жүргізіледі;

      8) автоқұрамдауыштардың өндірісі бойынша технопарк салу;

      9) 64 road-show өткізу;

      10) ИА-ға шикізаттық емес сектордың 9 инвестициялық жобасы тартылады;

      11) ісін жаңа бастаған бизнесті қолдау инфрақұрылымы объектілерінің (бизнес-инкубаторлар, технопарктер, индустриялық аймақтар) саны 5 бірлікке жетеді.

      2-мақсат. Баламалы қаржыландыру көздерін пайдалану мүмкіндіктері

      Міндеттер:

      1) баламалы қаржыландыру көздері саласында жұмыс істеуді жоспарлаған ШОБ субъектілеріне консультациялық және ұйымдастырушылық қолдауды ұсыну;

      2) ӘКК қызметі аясында бизнес-бастамаларға консалтингтік қызметтер көрсету;

      3) бизнес-жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік даму институттарымен ынтымақтастықты кеңейту;

      4) ірі компаниялармен әріптестік бағдарламалардың мүмкіндіктерін пайдалану;

      5) өңірге шетел инвесторларының қаражатын тарту.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) ӘКК-нің республикалық даму институттарымен өзара іс-қимыл жасау жүйесін жолға қою;

      2) ӘКК бизнес құрылымдарының өкілдері мен әлеуетті әріптестері арасында даму институттарының қаражатын тарту мүмкіндіктері туралы толық ақпараттық үгіт-насихатын жүргізу;

      3) даму институттарымен қаралатын жобалар бойынша ақпарат алмасу туралы меморандумдарға қол қою;

      4) "ТДҰА" АҚ-пен бірлесіп венчурлық қор құру;

      5) ӘКК интернет-ресурсында бизнесті мемлекеттік қолдау құралдары туралы ақпарат орналастырылады;

      6) қолданыстағы мемлекеттік бағдарламалар аясында әлеуетті қатысушыларды ақпараттандыру бойынша "ҚИДИ" АҚ-мен жұмысты жалғастыру;

      7) "Қазагро" ҰБХ" АҚ лизингтік бағдарламаларын пайдалана отырып, АӨК саласындағы жобаларды іске асыру;

      8) жер қойнауын пайдалану саласындағы жобаларды шетел және отандық инвесторлар қаражатының қатысуымен іске асыру. ӘКК жобаларға жер қойнауын пайдалану құқығымен қатысатын болады, ал барлық қаржыландыру инвесторлар есебінен жүзеге асырылады;

      9) ірі жобалар операторларымен әріптестік бағдарламаларын әзірлеу. Мысалы, "Қазақмыс" ЖШС-мен "Анисимов ключ" кен орнында полиметалл кендерін өндіру бойынша ӘКК жобасы. Тікелей өндіруден басқа, жобада келісімшарттың қолданысы кезеңінде өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы мен оның инфрақұрылымын дамытуға 355 мың АҚШ доллары мөлшерінде аударымдар жүргізу, сондай-ақ ӘКК қоры арқылы өңірдегі әлеуметтік жобаларды 180 мың АҚШ доллары сомасына қаржыландыру болжанып отыр. "АЗИЯ АВТО Қазақстан" АҚ-мен де әріптестік бағдарлама әзірленеді, оның аясында ӘКК іскери байланыстарды орнатуда, ұзақ мерзімді келісімшарттарды жасасуда, дайын өнімге квота алуда, автоқұрамдауыштарды жеңілдікті шарттармен жеткізуді қалыптастыруда оператормен өзара іс-қимыл жасау бойынша шағын және орта бизнес кәсіпорындарына қолдау көрсететін болады;

      10) даму институттарының қаражаты қатысатын жобалар саны 25 бірлікке жетеді;

      11) тартылған шетел инвесторларының саны 16 бірлікті құрайды (оның ішінде үшеуі Global-2000 тізімінен);

      12) жеке инвесторлардың тартылған қаражатының ӘКК салынған қаражатына арақатынасы 2023 жылға қарай 0,3-ті құрайды.

      1.3. ӘКК құнын ұлғайту және корпоративтік басқару деңгейін арттыру

      1-мақсат. ӘКК корпоративтік басқаруды және қызметінің ашықтығын жетілдіру

      Міндеттер:

      1) барлық еншілес және бірлескен кәсіпорындарда корпоративтік басқару қағидаттарын жақсарту;

      2) ӘКК ішінде есептілік жүйесін жетілдіру;

      3) ӘКК интернет-ресурсының жұмысын мен ақпараттық қамтамасыз етілуін жақсарту.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) стратегиялық жоспарлау, мониторингтеу, есеп беру, ішкі бақылау және тәуекелдерді басқару жүйесін жетілдіру;

      2) әлеуетті пайдаланушылар мен әріптестерге ӘКК туралы, оның ішінде, оның қаржылық жағдайы, экономикалық көрсеткіштері, меншік құрылымы мен басқару туралы ақпаратты уақтылы жария етуді қамтамасыз ету;

      3) HR Management жүйесіне енгізу;

      4) ӘКК интернет-ресурсын жұмысын ақпараттандыру мен жедел өзектендіру бөлігінде жаңғырту бойынша жұмыс тұрақты негізде жүргізіледі;

      5) тәуелсіз агенттіктен корпоративтік басқару рейтингін алу;

      6) 2023 жылы интернет-ресурсқа кіру жылына 4000 кіруді құрайды.

      7) ӘКК-ге жыл ішінде қарауға түскен бизнес-өтінімдердің саны 2023 жылы 20 бірлікті құрайды.

      2-мақсат. ӘКК кірістілігін ұлғайту

      Міндеттер:

      1) активтер құнын арттыру;

      2) ӘКК және еншілес ұйымдардың рентабельділігі мен таза кірісін арттыру;

      3) кірістерді алу көздерін кеңейту.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) инвестициялық портфельде өтімділік кезеңі аз жобалар басым болады;

      2) жобалар бойынша дивиденттік саясат пен міндеттемелерге бақылауды қатаңдату;

      3) дебиторлық қарызды барынша азайту;

      4) мемлекеттік бағдарламаларды өзге мемлекеттік мамандандырылған кәсіпорындардың басқаруына беруді жүзеге асыру;

      5) бірқатар еншілес кәсіпорындарда ӘКК үлесін іске асыру;

      6) ӘКК мен еншілес кәсіпорындардың әкімшілік шығыстар құрылымын оңтайландыру;

      7) 2023 жылға қарай ROA көрсеткіші 1,85% деңгейіне жетеді;

      8) 2023 жылға қарай инвестициялардың рентабельділігі 0,91 %-ға жетеді;

      9) 2023 жылға қарай негізгі қызметтен таза кіріс деңгейі 50,5 млн. теңгеге жетеді;

      10) 2023 жылға қарай негізгі қызметтен түсетін бір қызметкерге таза кіріс деңгейі 1,07 млн. теңгеге жетеді.

      1.4. ЖАО әлеуметтік саясатын іске асыруға қолдау көрсету

      1-мақсат. ӘКК әлеуметтік саясатын жақсарту

      Міндеттер:

      1) ӘКК үшін басым бағыттардағы мемлекеттік және салалық бағдарламаларға қатысу;

      2) меншікті әлеуметтік бағдарламаларды құру;

      3) мемлекеттік активтерді іскері айналымға тартуды қамтамасыз ету, проблемалы активтерді сауықтыру және олардың базасында бәсекеге қабілетті өндірістерді дамыту.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) ӘКК қаражаты іске асырылуы жұмыс орындарының едәуір санын ашуды көздейтін жобаларға инвестицияланады;

      2) "Жайлау" меншікті әлеуметтік бағдарламасын іске асыру;

      3) "Семейавиа" АҚ қызметі мен басқа да рентабельді емес активтерді оңалту үшін ивесторлар тарту;

      4) 17 мыңнан астам жұмыс орындарын ашу;

      5) 2023 жылға қарай оңалтудан өткен активтер саны 7 бірлікті құрайды;

      6) "Жайлау" бағдарламасына қатысушылардың жалпы саны шамамен 1350 адамға дейін артады.

      2-мақсат. ӘКК қызметіндегі әлеуметтік құрамдасты ұлғайту

      Міндеттер:

      1) ӘКК іске асыратын әлеуметтік жобалардың тиімділігін жақсарту;

      2) әлеуметтік бағдарламаларды іске асыру үшін ӘКК ішінде капиталдандырылуы шамамен 200 млн. теңге болатын қор құру.

      Қызметтің түйінді көрсеткіштері Стратегияға 2-қосымшада ұсынылған.

      Күтілетін нәтижелер:

      1) жер қойнауын пайдалану саласындағы инвестициялық жобаларда әлеуметтік бағдарламаларды дамытуға арналған баптар көзделеді;

      2) әлеуметтік жобаларды іске асыруға бизнес-құрылымдар тартылады;

      3) өңір үшін қажетті әлеуметтік жобалар базасын қалыптастыру;

      4) әлеуметтік бағдарламаларды қаржыландыру үшін ӘКК ішкі қорын қалыптастыру;

      5) ӘКК іске асырған әлеуметтік жобалардың жалпы саны 10 жылда 8 бірлікке жетеді.

      Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:

ШҚО

Шығыс Қазақстан облысы

ӘКК

"Ертіс" әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы

АӨК

агроөнеркәсіптік кешен

ЕДБ

екінші деңгейдегі банктер

ЖАО

жергілікті атқарушы органдар

МКҰ

микрокредиттік ұйымдар

ШОБ

шағын және орта бизнес

СДО

сервистік-дайындау орталығы

ИА

индустриялық аймақтар

ШҚ

шаруа қожалығы

ИКАО

ағылш. ICAO – International Civil Aviation Organization Азаматтық авиацияның халықаралық нормаларын белгілейтін Халықаралық азаматтық авиация ұйымы

ТШИ

тікелей шетел инвестициялары

БК

бірлескен кәсіпорын

ТДҰА

"Технологиялық даму жөніндегі ұлттық агенттік" акционерлік қоғамы

ҚИДИ

"Қазақстандық индустрияны дамыту институты" акционерлік қоғамы

ИҚО

Инвесторларға қызмет көрсету орталығы

ҰБХ

ұлттық басқарушы холдинг

ҒЗКӘ

ғылыми-зерттеу және конструкторлық әзірлемелер

ҚТК

қызметтің түйінді көрсеткіші

ҚХР

Қытай Халық Республикасы

  "Ертіс" ӘКК" ҰҚ" АҚ
2014 – 2023 жылдарға арналған
даму стратегиясына
1-қосымша

      1-диаграмма.

Облыстың жалпы өңірлік өнімінің серпіні, млрд. теңге


      2-диаграмма.

Облыстың өнеркәсіптік өндірісі көлемінің серпіні, млрд. теңге



      1-кесте.

Облыстың шағын және орта бизнес субъектілерінің негізгі даму көрсеткіштері

Өңір

Белсенді шағын және орта бизнес субъектілерінің саны, мың бірл.

Өсу қарқыны, %

Олардағы еңбекпен қамтылғандар саны, мың адам

Өсу қарқыны, %

Өнім шығару млн. теңге

Өсу қарқыны, %

2011 ж.

2012 ж.

2011 ж.

2012 ж.

2011 ж.

2012 ж.

ШҚО

75683

69442

91,8

230,8

231,2

100,2

437,0

464,3

106,2


      2-кесте.

Облыстың 2003 – 2013 жж. аралығындағы экономикалық даму қорытындылары

Негізгі көрсеткіштер атауы

Жылдар

2003 ж.

2004 ж.

2005 ж.

2006 ж.

2007 ж.

2008 ж.

2009 ж.

2010 ж.

2011 ж.

2012 ж.

2013 ж.

Жалпы өңірлік өнім, млрд. теңге

334,3

392

467,5

615,1

800,5

890,0

983,1

1244,1

1624,3

1771,5

1929,2 бағалау

Өнеркәсіптік өндіріс көлемі, млрд. теңге

182,0

222,8

260,2

410,1

481,1

470,2

484,0

641,3

820,6

943,2

1 007,3

Ауыл шаруашылығының жалпы көлемі, млрд. теңге

58,2

70

75,1

80,3

98,5

110,2

165

153,1

202,2

237,2

296,3

Сыртқы сауда айналымы, млн. АҚШ долл.

872,9

1292

1609,1

2536

3385

3140

2700

2988

3685,5

4869,9

3406,7

Негізгі капиталға инвестициялар, млрд. теңге

44,8

50,7

82,2

116,1

126,5

161,4

139,2

144,7

241,6

263,4

301,1

Тіркелген кәсіпорындар саны, бірл.

8905

9569

10199

10668

11232

11786

12006

12096

12285

12834

13380

Қолданыстағы кәсіпорындар саны, бірл.

6308

6838

7429

7662

7891

6998

7482

7308

6421

6079

6210

Меншікті кіріс түсімдерінің көлемі, млрд. теңге

23,6

25,1

27

34,2

43,4

42,5

42,2

45,4

52,9

61,5

70,0

Орташа айлық еңбекақы, теңге

20099

23846

27688

33101

42138

48293

53496

61388

73677

84 111

88653

Жалпы жұмыссыздық деңгейі, %

7,3

7,2

7,1

6,9

6,6

6,4

6,4

5,7

5,2

5,1

5,0 3-тоқсан

Тұтынушылық бағалар индексі, %

106,2

107,3

107,8

107,5

116,1

110,5

105,7

108,1

107,1

106,1

104,5


      1-сурет.

"Ертic" ӘКК" ҰК" АҚ ішкі корпоративтік жүйесі



      2-сурет.

"Ертic" ӘКК" ҰК" АҚ іске асыратын жобалар құрылымы



      3-сурет.

"Ертic" ӘКК" ҰК" АҚ жер қойнауын пайдалану саласындағы жобаларды іске асыруға қатысу процесі



      4-сурет.

"Ертic" ӘКК" ҰК" АҚ бизнес-жобаларды іске асыруға қатысу процесі



  "Ертіс" ӘКК" ҰҚ" АҚ
2014 – 2023 жылдарға арналған
даму стратегиясына
2-қосымша

ӘКК қызметінің түйінді көрсеткіштері (бұдан әрі – ҚТК)

      1-стратегиялық бағыт. Инвесторларды тарту және өңірдің өсу нүктелерінде жаңа өндірістер құру

      1-мақсат. Өңір экономикасының басым секторларына отандық және тікелей шетел инвестицияларын тарту бойынша жұмысты жандандыру (өсу нүктелері)

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. Тартылған инвестиция көлемі (инвестициялық портфель), млн. теңге (жер қойнауын пайдалану жобаларын ескере отырып)

400

500

1000

9000

5000

3500

3500

3500

2800

2800

2800

2-ҚТК. Жыл сайын іске қосылатын инвестициялық жобалардың саны, оның ішінде шетел капиталының қатысуымен (жыл сайын бесеуден кем емес), бірл.

оның ішінде ауыл шаруашылығы саласында, бірл.:

өнеркәсіптік шошқа кешендерін ашу, бірл.

өнеркәсіптік сүт-тауар фермаларын ашу, бірл.

экспортқа бағдарланған жемдеу алаңдарын ашу, бірл.

құрама-жем зауытының құрылысы

3

-

2

-

-

5

-

1

-

-

6

-

-

-

-

6

1

1

-

-

7

-

-

1

-

7

-

1

-

-

7

-

-

1

-

8

1

1

-

1

9

-

-

1

-

10

-

1

1

-

10

-

2

1

-

3-ҚТК. Өңдеу өнеркәсібіне тікелей шетел инвестициялары көлемінің өсімі 20 %-дан кем емес (2023 жылға қарай), %.

101

102

104

105

108

111

114

116

118

120

122


      2-мақсат. Өңірге жаңа (инновациялық) технологияларды тарту және Қазақстан ғылымына қолдау көрсету

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. Облыс үшін жаңа технологиялар трансферті бар инвестициялық жобалар саны, бірл.

-

-

-

1

1

-

1

-

2

-

1

2-ҚТК. Технопарктердің коммерцияланған идеяларының саны, бірл.

-

1

-

1

-

1

1

1

-

1

1


      3-мақсат. Өңірлік деңгейде қазақстандық қамтуды дамыту

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. ШҚО бойынша өңірлік өндірушілердің есебінен қазақстандық қамтудың үлесі, %-бен:

тауарларды сатып алу кезінде – 60 %-ға дейін;

жұмыстарды/көрсетіле тін қызметтерді – 90 %-ға дейін

30

60

32

63

34

65

35

70

36

75

40

80

50

85

55

87

57

88

60

90

65

90

2-ҚТК. Тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу кезінде жергілікті қамтуды дамыту бойынша өткізілген семинарлар саны, бірл.

1

1

2

2

2

2

3

3

3

3

3

3-ҚТК. Индустриялық-инновациялық дамыту аясында мемлекеттік қолдау құралдарын түсіндіру бойынша өткізілген семинарлар саны, бірл.

1

1

1

3

2

2

3

2

2

3

3

2-стратегиялық бағыт. Өсу нүктелерінде экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін жағдайлар жасау

      1-мақсат. Бизнесті дамытуды қолдау инфрақұрылымының әлеуетін пайдалану

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. Өткізілген road-show саны, бірл.

5

4

4

5

5

7

7

8

8

8

8

2-ҚТК. ИА-ға тартылған шикізаттық емес инвестициялық жобалар саны, бірл.

1

-

2

-

2

-

-

2

-

1

2

3-ҚТК. Ісін жаңа бастаған бизнесті қолдау инфрақұрылымы объектілерінің (бизнес-инкубаторлар, технопарктер, индустриялық аймақтар) саны, бірл.

1

-

1

-

1

-

1

-

-

1

1


      2-мақсат. Баламалы қаржыландыру көздерінің мүмкіндіктерін пайдалану

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. Даму институттарының қаражаты қатысатын жобалар саны, бірл.

-

2

1

2

2

3

3

3

3

3

3

2-ҚТК. Өңірге тартылған шетел инвесторларының саны (жыл сайын екеуден кем емес), оның ішінде Global-2000 тізімінен (2023 жылға дейін үшеуден кем емес ), бірл.

-

-

2

-

2

-

2

-

2

-

1

1

2

-

1

1

2

-

1

1

1

1

3-ҚТК. Жеке инвесторлардың тартылған қаражатының ӘКК салған қаражатына арақатынасы, коэффициент

-

0,9

0,7

0,6

0,4

0,4

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

3-стратегиялық бағыт. ӘКК құнын ұлғайту және корпоративтік басқару деңгейін арттыру

      1-мақсат. ӘКК корпоративтік басқаруды және қызметінің ашықтығын жетілдіру

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. Ұлттық компанияны басқару сапасының рейтингі (ҰК БСР), балл (ӘКК)

-

-

3

-

5

-

8

-

10

-

10

2-ҚТК. Интернет-ресурсқа кіру, жылына кіру саны

500

550

600

700

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

3-КТК. Жыл ішінде ӘКК қарауына түскен бизнес-жобалардың саны, дана

9

12

12

15

15

17

17

19

20

20

20


      2-мақсат. ӘКК кірістілігін ұлғайту

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. ROA көрсеткіші, %

0,61

0,72

0,82

0,88

0,87

1,43

1,74

1,53

1,43

1,79

1,85

2-ҚТК. Инвестициялардың рентабельділігі, %

-21,9

0,26

0,18

0,16

0,39

0,48

0,59

0,7

0,81

0,91

0,91

3-ҚТК. Таза кіріс деңгейі, млн.теңге

оның ішінде

бір қызметкерге таза табыс, млн. теңге

-69,2

-1,47

7,2


0,15

10,5


0,23

14,5


0,32

19,7


0,43

24,0


0,53

29,5


0,65

35,0


0,65

40,5


0,78

45,5


1,01

50,5


1,07

4-стратегиялық бағыт. ЖАО әлеуметтік саясатын іске асыруға қолдау көрсету

      1-мақсат. ӘКК әлеуметтік саясатын жақсарту

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. ӘКК қатысатын жобаларда ашылған жұмыс орындарының саны, бірл.

107

150

200

250

2000

4000

8000

500

600

800

800

2-ҚТК. Оңалтудан өткен кәсіпорындар саны (мұндай активтерді ӘКК теңгеріміне беру мүмкіндігін ескере отырып), бірл.

-

-

1

-

1

-

2

-

2

-

1

3-ҚТК. Өңірдің мал шаруашылығын дамыту жөніндегі "Жайлау" әлеуметтік бағдарламасына қатысушылар саны, адам

24

90

100

110

120

130

140

150

160

170

180

      2-мақсат. ӘКК қызметіндегі әлеуметтік құрамдасты ұлғайту

ҚТК атауы

2013 ж. нақты

2014 ж.

2015 ж.

2016 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2019 ж.

2020 ж.

2021 ж.

2022 ж.

2023 ж.

1-ҚТК. Іске асырылған әлеуметтік жобалар саны, бірл.

3

2

1

1

-

1

-

1

-

1

1

2-ҚТК. ӘКК қорын капиталдандыру, млн. теңге.

-

-

-

10

20

30

50

60

70

100

200