О Правилах застройки территории населенных пунктов Южно-Казахстанской области

Решение Южно-Казахстанского областного Маслихата от 7 декабря 2006 года за № 27/307-III. Зарегистрировано Департаментом юстиции Южно-Казахстанской области 11 января 2007 года за № 1947. Утратило силу решением областного маслихата Южно-Казахстанской области от 21 октября 2015 года № 43/349-V

Сноска. Утратило силу решением областного маслихата Южно-Казахстанской области от 21.10.2015 № 43/349-V (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).
В соответствии с Законами Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан", "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан", областной маслихат РЕШИЛ:
1. Утвердить прилагаемые Правила застройки территории населенных пунктов Южно-Казахстанской области.
2. Решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель сессии областного маслихата

Секретарь областного маслихата

Утверждено решением областного маслихата от 7 декабря 2006года № 27/307-III

Правила
застройки территории населенных пунктов
Южно-Казахстанской области

Настоящие Правила застройки территории населенных пунктов Южно-Казахстанской области (далее - Правила) разработаны в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан, Земельным кодексом Республики Казахстан, Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях", законами Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан", "О местном государственном управлении в Республике Казахстан", "О жилищных отношениях", "Об индивидуальном жилищном строительстве", иными нормативными правовыми актами и определяют условия и требования по использованию субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности земельных участков, проектированию и застройке территории населенных пунктов и природных зон, устанавливают порядок прохождения разрешительных процедур на размещение и строительство новых или изменение (перепрофилирование, переоборудование, перепланировку, реконструкцию, расширение, капитальный ремонт) существующих объектов недвижимости и временных сооружений, регулируют иные отношения, связанные с осуществлением архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территории Южно-Казахстанской области.

Раздел 1. Общие положения.
Глава 1. Основные понятия, используемые в Правилах

1. В настоящих Правилах используются следующие понятия:
благоустройство - комплекс элементов и работ, направленных на создание благоприятной, здоровой и удобной жизнедеятельности человека на территории городов и районов;
градостроительный регламент - режим, разрешение, ограничение (включая обременение, запрещение и сервитут) использования территорий (земельных участков) и других объектов недвижимости, а также любых допустимых изменений их состояния, установленных в законодательном порядке.
заказчик (застройщик) - юридическое или физическое лицо, имеющее намерение осуществить строительство определенного объекта и получившее решение акимата о предоставлении земельного участка под строительство или разрешение на использование земельного участка, принадлежащего ему на праве собственности или землепользования;
инженерная и транспортная инфраструктуры - комплекс сооружений и коммуникаций инженерного оборудования (водопроводные сети, канализация, теплоснабжение, электрические сети), связи, транспорта (автомобильные дороги, остановки, места для парковки), обеспечивающий устойчивое развитие и функционирование населенного пункта;
объекты недвижимости - объекты, в отношении которых осуществляется деятельность по использованию, строительству и реконструкции: здания, сооружения и земельные участки, на которых эти объекты располагаются;
подрядчик - юридическое или физическое лицо, которое выполняет работы по договору с заказчиком, подрядчик должен иметь лицензию на виды выполняемых работ;
разрешенное использование земельных участков и иных объектов недвижимости - использование объектов недвижимости в соответствии с градостроительным регламентом, ограничения на использование указанных объектов, установленные в соответствии с законодательством Республики Казахстан, а также сервитуты;
незаконное строительство - строительство (возведение) самовольных построек (жилые дома, другие строения, сооружения или иное недвижимое имущество, созданное на земельном участке, не отведенном для этих целей в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, а также созданное без получения на это необходимых разрешений);
строительная площадка - территория, используемая для размещения возводимого объекта, временных строений и сооружений, техники, отвалов грунта, складирования строительных материалов, изделий, оборудования и выполнения строительно-монтажных работ;
строительные нормы и правила - нормативно - технические документы, подлежащие обязательному исполнению при осуществлении проектирования и строительства;
субъекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности - государственные органы, физические и юридические лица, участвующие в формировании и развитии среды обитания и жизнедеятельности человека на территории Южно-Казахстанской области;
эксплуатирующая организация - организация, осуществляющая эксплуатацию инженерных коммуникаций (водопроводные и электрические сети, газо- и теплоснабжение, связь и т.п.).
2. В Правилах используются иные понятия, используемые в нормативных правовых актах, в соответствии с которыми разработаны Правила.

Глава 2. Обеспечение соблюдения градостроительных требований

3. Незаконное строительство объектов различного назначения на территории населенных пунктов Южно-Казахстанской области не допускается.
4. Застройка и использование земельных участков допускаются строго по целевому назначению, определенному акиматом области, города (района) и градостроительным регламентом.
5. Граждане и юридические лица обязаны:
осуществлять застройку в соответствии с Правилами;
не совершать действия, оказывающие отрицательное воздействие на городские, сельские и природные ландшафты, объекты инженерной (подземных и наземных коммуникаций), транспортной инфраструктур и благоустройства территорий, затрагивающие законные интересы третьих лиц и препятствующие реализации прав собственников, владельцев, арендаторов или пользователей сопредельных земельных участков и иных объектов недвижимости;
исходить из условий сохранности территории и объектов, признанных в установленном законодательством порядке историческими, культурными ценностями и охраняемыми объектами;
проводить работы по надлежащему содержанию зданий, строений, сооружений и иных объектов на земельных участках, благоустройству земельных участков в соответствии с архитектурно-градостроительной документацией, строительными нормами и правилами, экологическими, санитарными, противопожарными и иными специальными нормативами, требованиями законодательства Республики Казахстан о безопасности дорожного движения, правилами благоустройства;
выполнять предписания и реагировать на уведомления государственных органов, осуществляющих контроль в области градостроительства;
оказывать содействие должностным лицам государственных органов, осуществляющим контроль в области градостроительства, в реализации ими своих полномочий;
предоставлять необходимую проектно-сметную документацию, материалы комплексных инженерных изысканий и иные материалы заинтересованным государственным органам в установленном законодательством Республики Казахстан порядке;
соблюдать требования законодательства Республики Казахстан по охране окружающей среды.
6. Граждане и юридические лица взаимодействуют с организациями, осуществляющими проведение инвентаризации объектов недвижимости, ведение градостроительного государственного кадастра и мониторинга застройки территории области, города (района), в части предоставления информации по принадлежащим им объектам недвижимости.

Раздел 2. Регулирование застройки территории населенных пунктов области
Глава 3. Градостроительные требования к использованию земельных участков

7. После принятия акиматом области, города (района) решения о предоставлении земельного участка для целей проектирования и (или) строительства между органом архитектуры и застройщиком заключается договор освоения земельного участка, которым определяются следующие условия:
срок освоения земельного участка;
сроки промежуточного контроля освоения земельного участка;
условия изъятия земельного участка (права пользования) застройщика в случае невыполнения им графика освоения земельного участка.
8. Условия изъятия земельного участка (права землепользования) у застройщика должны обеспечить возмещение понесенных им затрат при осуществлении строительства.
9. Государственным землепользователям запрещается заключение сделок по передаче в пользование, совместному пользованию, совместной коммерческой деятельности и иных подобных сделок в отношении предоставленных им в безвозмездное пользование земельных участков. Исключение составляют сделки, заключение которых в рамках действующего законодательства Республики Казахстан разрешено акимату области, города (района) по представлению Комиссии.

Глава 4. Разрешение на производство строительно-монтажных работ

10. Разрешение на производство строительно-монтажных работ выдается органом государственного архитектурно-строительного контроля (далее госархстройконтроля) на основании заявлений граждан и юридических лиц, документов, удостоверяющих их права на земельные участки, и при наличии утвержденной проектной документации.
11. Контроль за осуществлением работ по строительству и реконструкции объектов недвижимости в соответствии с разрешением на строительство, а также градостроительным регламентом, строительными нормами и правилами осуществляется в соответствии с законодательством.
12. В выдаче разрешения на производство строительно-монтажных работ органами госархстройконтроля может быть отказано в следующих случаях:
нецелевого использования земельного участка;
несоответствия проектной документации разрешенному использованию земельного участка;
несоответствия проектной документации строительным нормам и правилам, а также природоохранным, санитарным и противопожарным нормативам, требованиями законодательства о безопасности дорожного движения;
отсутствия исходящей разрешительной документации.
13. Разрешение на производство строительно-монтажных работ выдается на срок, предусмотренный разрешением на строительство.
14. Разрешение на строительство может быть продлено на основании заявления застройщика. Действие разрешения может быть приостановлено в случае установления фактов нарушения правил производства работ, отступления от утвержденного проекта, отсутствия положительного заключения государственной экологической экспертизы в случаях, предусмотренных законодательством и других нарушений норм законодательства. При этом застройщику в письменной форме выдается соответствующее предписание.
15. При переходе прав собственности на объекты недвижимости действие разрешения на их строительство сохраняется. Данное разрешение на строительство подлежит перерегистрации.

Глава 5. Требования по содержанию строительных площадок

16. Строительная площадка находится в ведении застройщика, при подрядном способе - в ведении подрядчика с момента выдачи разрешения на производство работ.
17. Границы строительной площадки определяются строительным генеральным планом, разработанным в соответствии с нормами и правилами, согласованными со всеми заинтересованными органами и службами и утвержденным органом архитектуры города (района).
18. Строительная площадка, расположенные на ней здания, временные строения и сооружения должны соответствовать требованиям законодательства.
19. В целях исключения отрицательного влияния на благоустройство города, недопущения выноса загрязнений строительные площадки должны соответствовать требованиям Правил благоустройства, санитарного содержания, организации уборки и обеспечения чистоты на территории населенного пункта.

Раздел 3. Строительство объектов гражданско-промышленного и иных назначений
Глава 6. Основные требования к процессу строительства 1. Общие требования

20. Разрешительными документами на проектирование объекта являются:
1) постановление акимата области, города (района) о предоставлении на подведомственной территории земельного участка (территории, трассы), под строительство заявленного объекта либо разрешение на использование под строительство участка, принадлежащего застройщику на праве собственности или землепользования, либо постановление на проведение запрашиваемых изменений существующего объекта (отдельных частей объекта), не связанных с дополнительным отводом (прирезкой) земельного участка (территории);
2) архитектурно-планировочное задание органа архитектуры;
3) договор об условиях освоения земельного участка.
21. Застройщик, имеющий намерение осуществить строительство объекта, обязан в соответствии с земельным законодательством получить в акимате области, города (района) решение о предоставлении земельного участка под строительство (проектирование) этого объекта либо разрешение на использование под строительство (проектирование) участка, принадлежащего заказчику на праве собственности или землепользования, за исключением случаев, предусмотренных законодательством.
22. Решение акимата области, города (района) о предоставлении земельного участка (разрешение на использование участка) под строительство (проектирование) является основанием для составления задания застройщика на проектирование намеченного объекта.
23. Решение о предоставлении земельного участка либо ранее выданное разрешение на использование имеющегося у застройщика участка под строительство (проектирование) может быть отозвано, если на этом участке ведется другое несанкционированное строительство.
24. Поставщики услуг по инженерному и коммунальному обеспечению в районе предполагаемого строительства по заявке застройщика выдают технические условия на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения в запрашиваемых (расчетных) параметрах, требующихся для строительства и устойчивого функционирования введенного впоследствии в эксплуатацию объекта, либо отвечают мотивированным отказом.
25. Отказ в выдаче технических условий на услуги в запрашиваемых (расчетных) параметрах производится в соответствии с нормами и положениями антимонопольного законодательства.
26. Разработанная в соответствии с заданием на проектирование, архитектурно-планировочным заданием и иными исходными материалами проектная (проектно-сметная) документация проходит согласования и утверждение в соответствии с требованиями, установленными государственными нормативными документами.
27. Экспертиза документации проводится в соответствии с требованиями, установленными Законом "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан".
28. Процесс строительства сопровождается архитектурно-строительным контролем в соответствии с законодательством.
29. Завершенный строительством объект подлежит приемке в эксплуатацию в соответствии с законодательством.
30. Без разрешительных документов при обязательном контроле со стороны органа архитектуры выполняются следующие строительные работы:
текущий ремонт по ранее согласованной проектной документации;
размещение торговых точек для обслуживания населения на период проведения праздничных массовых мероприятий.
31. Изменение элементов фасада (конфигурация, цвет) подлежит согласованию с органом архитектуры города (района).

§ 2. Проектирование строительства и реконструкции

32. Проектирование нового строительства, реконструкции (реставрации, расширения, капитального ремонта, технического перевооружения) и благоустройства объектов осуществляется в соответствии с постановлениями акимата области, города (района) (решением органа архитектуры города (района)) и заданием на проект, утвержденным застройщиком.
33. Разработка проектной документации выполняется в соответствии с архитектурно-планировочным заданием (АПЗ), выдаваемым органом архитектуры города (района), с учетом требований санитарных, экологических, противопожарных и строительных норм, законодательства о безопасности дорожного движения. В архитектурно-планировочное задание включаются общие рекомендации по проектированию объектов различного назначения с учетом природно-климатических, сейсмических и градостроительных условий, а также архитектурному решению, отделке фасадов и внутренних помещений, кровли и чердачных помещений с применением современных строительных и отделочных материалов, систем водоотвода атмосферных осадков с кровель и прилегающих к объекту территорий, озеленения и благоустройства территорий, покрытия проезжих частей улиц и тротуаров, малых архитектурных форм, рекламы, освещения и подсветки в темное время суток.
34. Разработка проекта осуществляется по следующим этапам:
разработка эскизного проекта;
разработка рабочего проекта (в том числе раздел "Охрана окружающей среды");
экспертиза проекта, в том числе экологическая (в предусмотренных законодательством случаях);
утверждение проекта застройщиком.
35. Разработанный проект представляется на рассмотрение экспертизы. В случае отклонения проекта от строительных норм, требований и рекомендаций архитектурно-планировочного задания проект с замечаниями возвращается на доработку с повторным его рассмотрением в установленном порядке.

§ 3. Требования к проектированию инженерных сетей и сооружений

36. Проектирование магистральных инженерных сетей и сооружений осуществляется по заказу эксплуатирующих и иных организаций. Физические и юридические лица, заинтересованные в строительстве магистральных инженерных сетей и сооружений, также могут выступать заказчиками на их проектирование и строительство с последующей передачей на баланс эксплуатирующих организаций.
37. Проектирование разводящих и внутриплощадочных инженерных сетей, обеспечивающих функционирование объектов, а также сетей внутри зданий и сооружений независимо от протяженности осуществляется по заказу застройщиков в соответствии с техническими условиями эксплуатирующих организаций.
38. Проекты инженерных сетей должны выполняться на полноценной топогеодезической основе и подлежат согласованию с органом архитектуры города (района) в установленном законодательством порядке. Проекты инженерных сетей согласовываются также с органом экспертизы.

Глава 7. Строительство

39. Разрешение на строительство - решение местных исполнительных органов о предоставлении земельного участка для строительства (проектирования, разрешения строительства на участке, находящемся у застройщика на праве собственности или землепользования), на реконструкцию зданий, строений, сооружений и магистральных инженерных сетей, благоустройство территории.
40. Срок строительства устанавливается в соответствии с земельным законодательством с учетом нормативной продолжительности.
41. Застройщики, имеющие положительное заключение органа экспертизы на проектную документацию, по представлении акта на право собственности (землепользования) или договора аренды обращаются с заявлениями в Управление государственного архитектурно-строительного контроля (далее госархстройконтроль) о предоставлении разрешений на производство строительно-монтажных работ.
42. Выдаче разрешения на производство строительно-монтажных работ предшествует подготовка территории строительства, которая включает следующие виды работ:
ограждение территории строительной площадки в соответствии со строительным генеральным планом;
установка паспорта с указанием основных показателей объекта;
устройство временных зданий и сооружений и их подключение к временным внутриплощадочным сетям;
прокладка временных внутриплощадочных и внеплощадочных инженерных сетей;
устройство временных подъездных дорог, проездов и площадок.
43. После выполнения вышеуказанных условий орган госархстройконтроля выдает разрешение на производство строительно-монтажных работ в соответствии с законодательством.
44. Сроки оформления и выдачи разрешительных документов и иных исходных материалов (мотивированного отказа в их выдаче), а также порядок оплаты (взимания сборов) за их оформление и выдачу устанавливаются законодательством Республики Казахстан.
45. Строительство сопровождается архитектурно-строительным контролем.
46. По завершении строительства объекта заказчики обязаны до приемки объекта в эксплуатацию в установленном законодательством порядке заказать и представить в орган архитектуры города (района) исполнительную топографическую съемку объекта в электронном виде и на бумажных носителях.

Глава 8. Требования к производству работ по строительству и ремонту инженерных сетей и сооружений

47. Требования к производству работ по строительству и ремонту инженерных сетей и сооружений определяются настоящими Правилами и правилами благоустройства, санитарного содержания, организации уборки и обеспечения чистоты населенных пунктов.
48. Для принятия необходимых мер предосторожности и предупреждения повреждений инженерных сетей и сооружений лицо, ответственное за производство работ, обязано не позднее чем за сорок восемь часов до начала работ пригласить на место предстоящих работ представителей эксплуатирующих организаций, установить совместно с ними точное расположение существующих сетей и сооружений и принять меры к их полной сохранности.
49. Руководители эксплуатирующих организаций обеспечивают явку своих представителей к месту производства работ и дают исчерпывающие письменные условия обеспечения сохранности принадлежащих им сетей и сооружений при производстве работ. Работы по вскрытию дорожных покрытий и разрытию улиц, площадей и других мест общего пользования производятся только при наличии разрешения органа коммунального хозяйства и/или эксплуатирующих организаций.
50. Лицо, ответственное за производство работ, обязано до начала работ выполнить следующее:
1) получить разрешение на право производства работ в органе коммунального хозяйства (согласованное с органом по охране окружающей среды);
2) установить по границам разрытия ограждения и знаки установленного ГОСТом образца;
3) в местах движения транспорта (при наличии возможности) подготовить проезды для движения транспорта с установкой соответствующих ограждений и дорожных знаков;
4) в местах движения пешеходов подготовить пешеходные мостики с поручнями и обеспечить освещение участка разрытия в ночное время;
5) при наличии зеленых насаждений в зоне работы механизмов оградить их глухими щитами, гарантирующими их сохранность и обеспечивающими доступ к лоткам и колодцам.
51. При разрытиях, требующих закрытия проездов, соответствующими знаками ясно обозначается объезд. При необходимости изменения маршрутов автотранспорта заказчик согласовывает их с акиматом города (района) и дорожной полицией с извещением граждан через средства массовой информации.
52. Запрещается начинать разработку траншей без предварительной подготовки, гарантирующей максимальное сбережение дорожного покрытия. Доставка материалов к месту выполнения работ допускается не ранее чем за двадцать четыре часа до начала выполнения работ.
53. На улицах, площадях и других благоустроенных территориях рытье траншей и котлованов для укладки подземных коммуникаций должно производиться с соблюдением следующих условий:
1) работы выполняются короткими участками в соответствии с проектом производства работ;
2) работы на последующих участках разрешается начинать только после завершения всех работ на предыдущем участке, включая восстановительные работы и уборку территорий;
3) грунт, выбранный из траншей и котлованов, должен вывозиться с места работ немедленно, кроме объемов грунта на обратную засыпку и уплотнение котлованов;
4) обратная засыпка траншей должна производиться песчаным, галечниковым грунтом, отсевом щебня или другими малосжимаемыми (модуль деформации 20 МПа и более) местными материалами, не обладающими цементирующими свойствами, с послойным уплотнением грунта;
5) при прокладке магистральных инженерных сетей по улицам, ширина асфальтобетонного покрытия которых составляет не более семи метров, асфальтобетонное покрытие восстанавливается на всю ширину существующей дороги, а при ширине более семи метров восстановление асфальтобетонного покрытия выполняется по траншее и в зоне работы строительных механизмов;
6) при прокладке телефонных линий, электрических кабелей и других инженерных сетей по тротуарам с шириной асфальтобетонного покрытия менее двух метров асфальтобетонное покрытие восстанавливается по всей ширине тротуаров, а при ширине два и более метров восстановление асфальтобетонного покрытия выполняется по траншее и в зоне работы строительных механизмов. Запрещается засыпать землей или строительными материалами зеленые насаждения, крышки колодцев подземных сооружений, водосточные решетки и лотки.
54. По окончании разработки траншеи лицо, ответственное за производство работ, обязано засвидетельствовать представителю органа госархстройконтроля соответствие разработки траншеи проекту инженерной сети и оформить данное соответствие актом.
55. В случае несоответствия проектам трасс инженерных сетей при производстве или окончании строительно-монтажных работ органом архитектуры города (района) выдается предписание на перекладку этих сетей. Переустройство инженерных сетей для приведения в соответствие с проектом осуществляется за счет организации, производившей эти работы.
56. В случае появления просадок, разрушения верхнего слоя асфальтобетонного покрытия в местах прокладки инженерных сетей получатель разрешения на производство работ обязан регулярно в течение двух лет производить повторное восстановление асфальтобетонного покрытия при обоснованном установлении причин их появления органом коммунального хозяйства.
57. По окончании монтажа инженерных сетей и строительства инженерных сооружений, но до засыпки грунтом последних подрядчик сдает один экземпляр исполнительной съемки в орган архитектуры города (района).
58. Исполнительная съемка коммуникаций, имеющих люки и колодцы (на прямых участках без углов поворота), может производиться после засыпки траншей и полного восстановления элементов внешнего благоустройства.
59. Исполнительные съемки всех инженерных сетей и их сооружений по одному экземпляру предоставляются органу архитектуры города (района). Исполнительный чертеж является паспортом инженерной сети или сооружения и представляет собой план и профиль, выполненные на основании инструментальной геодезической съемки строящегося объекта.
60. Приемка в эксплуатацию законченных строительством инженерных сетей производится государственными или приемочными комиссиями, в которые входят представители застройщика, органа архитектуры, органа по охране окружающей среды, органов госархстройконтроля, генерального подрядчика, субподрядной организации, проектной организации, технической инспекции и при необходимости других заинтересованных организаций.
61. Рассмотрев предъявленную документацию, комиссия производит осмотр построенных сооружений в натуре и устанавливает:
соответствие выполненных работ исполнительным чертежам;
качество выполненных работ;
недоделки.
62. После устранения отмеченных комиссией недоделок инженерная сеть принимается в постоянную эксплуатацию.
63. Приемка инженерных сетей в эксплуатацию должна производиться после полного завершения работ, включая установку люков, колодцев и полного восстановления элементов благоустройства.
64. Ответственность за состояние колодцев, тепловых камер, люков на улицах и внутриквартальных территориях города (района) несет эксплуатирующая организация, в ведении которой находится данная инженерная сеть.
65. В случае обнаружения при строительстве зданий и сооружений, а также работах по благоустройству территорий инженерной подземной сети, уложенной с отступлением от проекта, зарегистрированного в органе архитектуры города (района), и принятой в эксплуатацию, эта сеть подлежит перекладке за счет организации, принявшей ее в эксплуатацию. Указанные работы могут быть проведены коммунальными службами города (района) с последующим возмещением понесенных затрат виновной организацией.

Глава 9. Приемка объектов завершенного строительства

66. Приемка в эксплуатацию объектов и комплексов после завершения их строительства, реконструкции, расширения, технического перевооружения, реставрации и капитального ремонта осуществляется в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан".
67. Приемка в эксплуатацию объектов производится государственной приемочной комиссией (приемочной комиссией) при полной готовности объекта. Персональный состав государственных приемочных комиссий утверждается органом, назначившим комиссию.
68. В случаях, если утвержденным проектом это предусмотрено, то к полной готовности могут относиться жилые и общественные здания без внутренних облицовочных, малярных, обойных работ, устройства чистых полов, установки санитарно-технического оборудования и приборов, электротехнических приборов бытового назначения, газовых и электрических кухонных плит, внутриквартирных дверных блоков, впоследствии выполняемых с учетом возможностей и пожеланий покупателей. При этом наружные отделочные работы по объекту, а также внутренние отделочные работы в помещениях (частях здания) общего пользования должны быть выполнены в полном объеме. Приемка государственной приемочной комиссией (приемочной комиссией) подобных объектов осуществляется только после окончания всех вышеуказанных работ.
69. Застройщик несет ответственность за отклонение от утвержденного проекта.
70. До оформления государственного акта приемки заказчики совместно с подрядчиком и службами города и района готовят:
акты рабочей комиссии;
необходимую исполнительную документацию.
71. Приемка объектов и комплексов в эксплуатацию осуществляется после устранения замечаний рабочей комиссии и оформляется актами государственной приемочной комиссии, утверждаемыми в установленном порядке, либо актами приемочной комиссии.
72. При наличии разрешения на строительство приемка в эксплуатацию завершенных строительством технически несложных объектов заказчиком осуществляется самостоятельно.
73. Утвержденный в установленном порядке акт приемки построенного объекта в эксплуатацию является основанием для регистрации объекта в государственном органе регистрации прав на недвижимое имущество и сделок с ним.
74. Гарантийные сроки эксплуатации объектов устанавливаются в соответствии с законодательством.
75. Застройщик после завершения строительства объекта и регистрации прав на него представляет органу архитектуры города (района) данные и документацию, необходимую для составления градостроительного паспорта, в порядке, предусмотренном законодательством.

Глава 10. Восстановительные работы по ликвидации
аварий инженерных сетей

76. При повреждениях подземных инженерных сетей и сооружений, послуживших причиной остановки производства, несчастных случаев, руководители или другие полномочные представители организации, в эксплуатации которой находятся эти сооружения, после получении сигнала об аварии обязаны:
1) немедленно вызвать аварийную бригаду под руководством ответственного лица для отключения и переключения поврежденных сетей;
2) уведомить об аварии орган коммунального хозяйства, службы благоустройства, дорожную полицию, противопожарную службу, а также другие организации, имеющие смежное подземное хозяйство у места аварии. Кроме указанных организаций, в случае нанесения ущерба окружающей среде уведомляется орган по охране окружающей среды, в случае аварии на водопроводных и/или канализационных сетях - санитарно-эпидемиологическая служба. Если крупная авария произошла в ночное время, телефонограмма передается дежурному аппарата акима области, города (района) для координации действий организаций по ликвидации аварии.
77. В случаях, когда работы по ликвидации аварии вызывают закрытие проезда, органы дорожной полиции принимают меры к решению вопроса о временном закрытии проезда и маршруте объезда, а также установлении с владельцами поврежденных сетей срока ликвидации повреждений.
78. Работы по ликвидации последствий аварии возлагаются на организацию, допустившую повреждение инженерных сетей и сооружений. Во всех случаях производства работ по ликвидации последствий аварии организация, производящая работы, обязана, не прекращая работы, получить ордер на производство работ в инспекции или соответствующих службах. Восстановление покрытий, а также других элементов благоустройства должно начаться не позднее двух дней после окончания работ. Указанные работы могут быть проведены коммунальными службами города (района) с последующим возмещением понесенных затрат виновной организацией.
79. Если подземные сооружения пришли в негодность и имеются другие сооружения, которые можно использовать взамен пришедших в негодность, то пришедшие в негодность сооружения исключаются из эксплуатации и извлекаются из грунта.
80. Работы по ликвидации недействующих сооружений и восстановление покрытий в местах разрытий производятся после получения разрешения органа коммунального хозяйства в порядке, установленном настоящими Правилами. В случае нарушений условий, указанных в ордере на разрытие, органы коммунального хозяйства и дорожной полиции, иные службы имеют право приостановить начатые работы, обязать устранить допущенные нарушения, взыскать убытки за причиненный ущерб в установленном порядке.

Раздел 4. Индивидуальное жилищное строительство
Глава 11. Проектирование индивидуальной (усадебной) застройки

81. Под индивидуальной жилой (усадебной) застройкой подразумеваются усадебная (коттеджная) и блокированная застройка, при которой каждый жилой дом (квартира) имеют свой приусадебный земельный участок.
82. Архитектурный облик района индивидуальной жилой застройки, его планировочная структура, типы домов, этажность, архитектурное решение фасадов и благоустройство определяются утвержденным проектом детальной планировки данного района, разработанного в соответствии с архитектурно-планировочным заданием органа архитектуры города (района).
83. Проектирование и строительство индивидуальных жилых домов осуществляются в установленном порядке согласно архитектурно-планировочному заданию, строительным нормам и правилам.
84. Размеры земельного участка для строительства индивидуального жилого дома устанавливаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
85. Строительство индивидуального жилого дома осуществляется по проекту. В проекте отражаются конструктивные и планировочные решения, тип ограждения, отвечающие условиям безопасного проживания не ниже минимальных государственных нормативов и стандартов для жилых зданий.
86. Ответственность за качество проекта для строительства индивидуального жилого дома, вплоть до сдачи объекта в эксплуатацию заказчиком, возлагается на разработчика (автора) проекта и согласующую организацию в части, ею согласованной.

Глава 12. Строительство индивидуального жилого дома

87. Действия застройщика в процессе строительства индивидуального жилого дома осуществляются в следующей последовательности:
1) застройщик обращается в акимат города (района) с заявлением о предоставлении земельного участка для проектирования и строительства либо о разрешении проектирования и строительства на земельном участке, принадлежащем ему на праве частной собственности;
2) после получения положительного решения акимата города (района) (покупки земельного участка), а также получения разрешения на проектирование и строительство индивидуального жилого дома застройщик осуществляет разработку эскизного проекта и его согласование с органом архитектуры города (района);
3) застройщик получает разрешение на строительно-монтажные работы в органах госархстройконтроля (при строительстве в зонах повышенной сейсмической опасности или с иными особыми геологическими (гидрогеологическими) и геотехническими условиями, требующими специальных проектных решений и мероприятий при их реализации);
4) застройщик заказывает выполнение необходимых топогеодезических работ;
5) выполняет строительно-монтажные и благоустроительные работы в полном объеме;
6) заказывает исполнительную съемку;
7) сдает завершенный строительством объект в эксплуатацию.
88. В период индивидуального жилищного строительства в целях обеспечения безопасности жизнедеятельности на прилегающих территориях, удобного технологического процесса и создания эстетического восприятия строительной площадки застройщик обязан установить ограждение земельного участка и осуществить иные мероприятия в соответствии с эскизным проектом, согласованным с органом архитектуры города (района).
89. Высота ограждения территории застройки, архитектурные решения и материал конструкций ограждения подлежат согласованию с органом архитектуры города (района).
90. По завершении строительства индивидуального жилого дома застройщик обязан до приемки объекта в эксплуатацию заказать и представить в орган архитектуры топографическую и исполнительную съемки, в том числе по инженерным сетям.

Глава 13. Приемка завершенного строительством индивидуального жилого дома

91. Вновь построенные индивидуальные жилые дома, независимо от способа осуществления строительства, после выполнения всех строительно-монтажных работ, благоустройства и ограждения земельного участка согласно проекту принимаются в эксплуатацию приемочной комиссией, создаваемой акиматом города (района).
92. Члены приемочной комиссии несут ответственность за приемку в эксплуатацию индивидуальных жилых домов, не соответствующих строительным нормам и правилам, установленным законодательством.
93. До оформления акта приемки в эксплуатацию орган архитектуры города (района) проверяет наличие разрешительных документов, исполнительную съемку объекта в натуре и градостроительное заключение по индивидуальному жилому строительству.
94. Приемка индивидуального жилого дома оформляется актом приемочной комиссии.
95. Акт приемочной комиссии служит основанием для регистрации заказчиком права собственности на индивидуальный жилой дом.

Глава 14. Ответственность за эксплуатацию индивидуального
жилого дома и использование усадебного участка

96. Ответственность за эксплуатацию жилого дома, других построек и сооружений и затраты на эти цели, а также капитальный ремонт и необходимые меры по инженерной защите территории в пределах усадебного участка (там, где это требуется) несет собственник индивидуального жилого дома. На собственника возлагается также обеспечение использования усадебного участка по целевому назначению с соблюдением санитарно-экологических норм.

Раздел 5. Размещение временных сооружений
Глава 15. Размещение временных торговых объектов

97. В целях сохранения эстетического архитектурного облика и содержания улиц в надлежащем санитарном состоянии установка временных торговых объектов осуществляется при наличии разрешения акимата города (района) в соответствии с согласованным с органами государственного контроля и утвержденным в установленном порядке актом выбора участка.
98. Действующие временные торговые объекты могут функционировать до обоснованного представления предупреждения об их сносе или переносе на другой участок.
99. Земельные участки, на которых расположены временные торговые объекты, используются владельцами торговых объектов на праве временного землепользования.

Глава 16. Размещение сооружений для хранения и обслуживания
транспортных средств

100. Размещение гаражей и площадок для постоянного хранения автомобилей в жилых кварталах, микрорайонах, жилых районах осуществляется при наличии разрешения акимата города (района) в соответствии с согласованным с органами государственного контроля и утвержденным актом выбора участка.
101. Проектирование и строительство кооперативных гаражей и автостоянок осуществляются с соблюдением строительных, иных норм и правил.
102. При проектировании крупных торговых и общественных зданий необходимо предусматривать встроенные, пристроенные и/или подземные гаражи.
103. Станции технического обслуживания автотранспортных средств размещаются вблизи основных магистралей в производственных зонах, на обособленных участках санитарно-защитных зон от промышленных, коммунальных и транспортных предприятий, в отдалении от жилой застройки.
104. Стационарные автозаправочные станции и станции технического обслуживания должны располагаться на специально отведенных площадках, на магистралях с организацией удобных транспортных подъездов, с соблюдением строительных норм и правил, санитарных, экологических и противопожарных требований.
105. Допускается объединение на одной площадке станции технического обслуживания, стационарной автозаправочной станции, пункта мойки автомобилей и других объектов обслуживания.
106. Размещение автозаправочных станций и станций технического обслуживания должно осуществляться в соответствии с утвержденной схемой их дислокации.

Раздел 6. Охрана окружающей среды
Глава 17. Экологические требования

107. При застройке населенных пунктов области учитываются следующие экологические требования градостроительного развития населенных пунктов:
защита существующих территорий природного комплекса от неблагоприятных антропогенных воздействий, реализация мер по реабилитации и воссозданию утраченных хозяйственной деятельности долин малых рек, а также по формированию зеленых массивов на резервных территориях;
повышение комфортности среды жизнедеятельности, в том числе путем озеленения территории и улучшения мезоклиматических и микроклиматических условий в жилых и общественных зонах населенного пункта.
Необходимыми условиями выполнения экологических требований к застройке населенных пунктов являются:
ликвидация зон экологического риска, создающих существенную угрозу безопасности здоровья населения;
осуществление мер по санации, реабилитации, реорганизации территорий, подвергшихся сильной техногенной нагрузке (территории несанкционированных свалок, зон загазованности и шумового дискомфорта в примагистральных территориях и т.п.);
ликвидация производств, являющихся источниками высокой экологической опасности;
внедрение экологически чистых малоотходных и безотходных технологий, бессточных циклов производств, доведение оснащенности объектов промышленности, энергетики, городского хозяйства современным газо- очистным, пылеулавливающим и водоочистным оборудованием до установленных законодательством требований;
изменение структуры используемых видов моторного топлива за счет увеличения числа автомобилей, работающих на сжиженном и сжатом газе;
обеспечение соблюдения стандартов качества питьевой воды и очистки производственных и коммунальных сточных вод и поверхностного стока;
строительство автомагистралей с непрерывным движением;
строительство обводной автомагистрали с преимущественным движением грузового транспорта и смешанным движением;
полная переработка и обезвреживание производственных и твердых бытовых отходов.
108. Важнейшим условием обновления и развития планировочной структуры является реорганизация производственной территории, которая имеет цель повысить их экологическую безопасность и более эффективно использовать градостроительный потенциал территорий в интересах развития города (района) с соблюдением необходимых нормативных разрывов до объектов гражданского строительства.

Глава 18. Требования к сохранению и развития территории природного комплекса

109. Природный комплекс населенных пунктов представляет собой совокупность территорий с преобладанием растительности и (или) водных объектов, выполняющих преимущественно природоохранные, рекреационные, оздоровительные и ландшафтообразующие функции и формирующих природно-ландшафтный каркас населенного пункта.
110. К территориям природного комплекса относятся: природные территории - дендропарк, естественные незастроенные долины рек и ручьев; озелененные территории - парки, сады, бульвары и скверы, памятники садово-паркового искусства и ландшафтной архитектуры, а также озелененные территории жилой застройки, объектов общественного, производственного и коммунального назначения; резервные территории - это зарезервированные для восстановления нарушенных и воссоздания утраченных природных территорий, для организации новых озелененных территорий.
111. Основные направления сохранения и развития территорий природного комплекса предусматривают сохранение целостности природного комплекса населенных пунктов, пригородной зоны формирование рекреационных зон различного иерархического уровня экологизацию проектирования и содержания конкретных территорий природного комплекса (проведение на всех стадиях проектирования процедуры оценки воздействия намечаемой деятельности на окружающую среду).

Раздел 7. Контроль за архитектурно-строительной
деятельностью
Глава 19. Контроль за осуществлением градостроительной
деятельности

112. Контроль за осуществлением архитектурной, градостроительной и строительной деятельности направлен на обеспечение ведения строительства в соответствии с утвержденной градостроительной документацией, государственными градостроительными нормативами и правилами.
113. Должностные лица органов госархстройконтроля в пределах компетенции имеют право:
1) запрашивать у субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности и получать от них информацию о намечаемых к строительству и строящихся (реконструируемых, расширяющихся, модернизируемых, капитально ремонтируемых) на территории Республики Казахстан объектах и комплексах;
2) запрашивать у заказчиков (застройщиков) и получать от них для ознакомления необходимую проектную и исполнительную документацию по данной стройке, а также заключения экспертизы соответствующих проектов и разрешение на производство строительно-монтажных работ;
3) принимать решения (выдавать предписания):
- о приостановлении строительно-монтажных, ремонтно-строительных и других видов работ, выполняемых с нарушениями и отклонениями от утвержденной проектной документации, нормативных требований;
- о запрещении применения строительных материалов, изделий, конструкции и оборудования, несоответствующих государственным стандартам и техническим условиям;
- об устранении заказчиком (застройщиком) и (или) подрядной строительно-монтажной организацией (предприятием) допущенных нарушений в установленный срок;
4) направлять материалы в соответствующие государственные органы о привлечении в установленном порядке к административной и иной ответственности лиц, виновных в незаконном строительстве, в нарушении градостроительной дисциплины, действующего законодательства в области строительства и архитектуры.
114. Должностные лица органов архитектуры города (района) в пределах компетенции имеют право:
1) отклонять от согласований проекты, не отвечающие нормативным архитектурно-градостроительным, экологическим требованиям, требованиям законодательства о безопасности дорожного движения и архитектурно-планировочным заданиям, выданным органом архитектуры города (района);
2) вносить обоснованные предложения о приостановлении строительно-монтажных, ремонтно-строительных и других видов работ, выполняемых с нарушениями и отклонениями от утвержденной проектной документации, нормативных требований, представляющих угрозу жизни и здоровью людей, могущих повлечь уничтожение исторических и культурных ценностей, в том числе памятников культуры, городских и природных ландшафтов, а также наносящих ущерб собственности, правам и интересам граждан, государства и юридических лиц;
3) направлять материалы в соответствующие государственные органы о привлечении в установленном порядке к административной и иной ответственности лиц, виновных в незаконном строительстве, в нарушении градостроительной дисциплины, действующего законодательства в области строительства и архитектуры;
115. Действия и решения органов госархстройконтроля и архитектуры города (района) могут быть обжалованы в суде.

Глава 20. Организация архитектурно-строительного контроля

116. Архитектурно-строительный контроль осуществляют:
орган госархстройконтроля;
орган архитектуры города (района) в пределах своих контрольных полномочий;
заказчик (застройщик) путем организации технического надзора за строительством и приемки объекта в эксплуатацию;
разработчики проектной документации путем ведения авторского надзора за строительством;
рабочие, приемочные и государственные приемочные комиссии.
117. Архитектурно-строительный контроль сопровождается надзорной деятельностью иных государственных органов в рамках полномочий, предусмотренных законодательством.
118. В обязанности должностных лиц, осуществляющих архитектурно-строительный контроль, вменяются:
выявление и анализ причин нарушений государственных нормативов и требований (условий, ограничений), допущенных субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территории города (района);
принятие соответствующих их полномочиям мер воздействия, направленных на устранение нарушений государственных нормативов и требований (условий, ограничений), допущенных субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, а также их последствий;
разработка мероприятий по совершенствованию форм и методов осуществления государственного архитектурно-строительного контроля.
119. Права должностных лиц, осуществляющих архитектурно-строительный контроль, устанавливаются в пределах полномочий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

Глава 21. Осуществление контроля за качеством строительства

120. Орган госархстройконтроля осуществляет контроль за качеством строительства объектов производственного и непроизводственного назначений за исключением случаев, предусмотренных законодательством.
121. Контролю со стороны госархстройконтроля не подлежат:
1) строительство индивидуальных жилых домов, кроме строительства в зонах повышенной сейсмической опасности или с иными с особыми геологическими (гидрогеологическими) и геотехническими условиями, требующими специальных проектных решений и мероприятий при их реализации;
2) возведение временных строений, располагаемых на собственных приусадебных участках или участках садовых и огородных товариществ;
3) реконструкция (перепланировка, переоборудование) жилых и нежилых помещений в жилых зданиях (домах), не требующая отвода дополнительного земельного участка (прирезки территории), не связанная с изменениями несущих конструкций, инженерных систем и коммуникаций, не ухудшающая архитектурно-эстетические, противопожарные, противовзрывные и санитарные качества, не оказывающая вредное воздействие на окружающую среду при эксплуатации;
4) изменения других технически не сложных строений, предназначенных для личного пользования граждан.
122. Ответственность за качество строительства индивидуального жилого дома несут исполнители строительных работ.

Глава 22. Порядок оформления административных материалов
к субъектам архитектурной и строительной деятельности 1. Оформление административных материалов органом госархстройконтроля

123. В зависимости от установленных нарушений либо отклонений (несоответствий) от правил и требований (условий, ограничений), предусмотренных государственными нормативами, иных обязательных требований орган госархстройконтроля (либо государственные инспекторы) может выдавать субъектам архитектурной, градостроительной и строительной деятельности предписания:
1) о запрещении применения строительных материалов, изделий, конструкций и оборудования, не соответствующих государственным стандартам и техническим условиям;
2) об устранении заказчиком (застройщиком) и (или) подрядной организацией (предприятием) допущенных нарушений в установленные сроки;
3) о приостановлении строительно-монтажных работ.
124. Право подписи предписаний принадлежит только должностным лицам госархстройконтроля.
125. Предписания, выданные органами архитектурно-строительного контроля (либо государственными инспекторами) в соответствии с законодательством Республики Казахстан, обязательны для исполнения всеми субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.
126. Должностные лица после выявления нарушения должны закрепить административное правонарушение протоколом в присутствии двух свидетелей с указанием факта и состава правонарушения с приложением объяснительной. Протокол об административном правонарушении является основанием для привлечения виновных лиц к административной ответственности.
127. Штраф должен быть уплачен лицом, привлеченным к административной ответственности, в сроки, предусмотренные законодательством об административных правонарушениях.
128. По истечении срока для добровольного исполнения постановление о наложении штрафа направляется органом госархстройконтроля в суд для принудительного исполнения.
129. Орган госархстройконтроля контролирует принятие субъектами архитектурной, строительной и градостроительной деятельности мер к исправлению выявленных нарушений, в случае непринятия таких мер органом госархстройконтроля осуществляются мероприятия в соответствии с законодательством.

§ 2. Реагирование на нарушения строительных норм и правил органом архитектуры

130. В зависимости от установленных нарушений либо отклонений (несоответствий) от правил и требований (условий, ограничений), предусмотренных правилами и нормативами, иных обязательных требований, орган архитектуры города (района) может указать субъектам архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на необходимость принятия мер к исправлению допущенных нарушений.
131. В случае серьезных нарушений строительных норм и правил, иных требований, предусмотренных законодательством, которые могут повлечь угрозу жизни и здоровью населения, окружающей среде жизнедеятельности и т.п., а также в случае непринятия субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности мер к исправлению допущенных нарушений орган архитектуры города (района) передает материалы о допущенных нарушениях органу госархстройконтроля для принятия мер в соответствии с действующим законодательством, а также принимает иные меры в рамках законодательства Республики Казахстан.

Раздел 8. Заключительные положения

132. Настоящие Правила обязательны для исполнения физическими и юридическими лицами, осуществляющими деятельность на территории населенных пунктов Южно-Казахстанской области, независимо от формы собственности и ведомственной принадлежности.
133. Лица, виновные в нарушении настоящих Правил, привлекаются к ответственности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Оңтүстік Қазақстан облысы елді мекендерінің аумақтарында құрылыс салу Ережелері туралы

Оңтүстік Қазақстан облыстық мәслихатының 2006 жылғы 7 желтоқсандағы N 27/307-III шешімі. Оңтүстік Қазақстан облысының әділет департаментінде 2007 жылы 11 қаңтарда N 1947 тіркелді. Күші жойылды - Оңтүстік Қазақстан облыстық мәслихатының 2015 жылғы 21 қазандағы № 43/349-V шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Оңтүстік Қазақстан облыстық мәслихатының 21.10.2015 № 43/349-V шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).
"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" және "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына сәйкес Оңтүстік Қазақстан облыстық мәслихаты ШЕШТІ:
1. Қоса тіркеліп отырған "Оңтүстік Қазақстан облысы елді мекендерінің аумақтарында құрылыс салу Ережелері" бекітілсін.
2. Шешім бірінші ресми жарияланғаннан кейін он күнтізбелік күннен соң қолданысқа енгізіледі.

Облыстық мәслихат

сессиясының төрағасы

Облыстық мәслихат хатшысы

2006 жылғы 7 желтоқсан № 27/307-III облыстық мәслихат шешімімен бекітілген

Оңтүстік Қазақстан облысы елді мекендерінің
аумақтарында құрылыс салу
Ережелері

Осы Оңтүстік Қазақстан облысы елді мекендерінің аумақтарында құрылыс салу Ережелері (бұдан әрі - Ережелер) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне, Қазақстан Республикасының Жер кодексіне, Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" кодексіне, "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Жеке тұрғын үй құрылысы туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына, өзге де нормативтік құқықтық актілерге сәйкес әзірленген және жер учаскелерін, сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілерін пайдалану, елді мекен аумақтарын және табиғи аймақтарды жобалау және салу жөніндегі шарттар мен талаптарды анықтайды, жаңа объектілерді немесе қолданыстағы жылжымайтын мүлік объектілерін орналастыруға, салуға және уақытша ғимараттарды өзгертуге (қайта бейіндеу, қайта жабдықтау, қайта жобалау, реконструкциялау, кеңейту, күрделі жөндеу) рұқсат беру тәртіптемелерінің өту тәртібін белгілейді, Оңтүстік Қазақстан облысы аумағында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметін жүзеге асыруға байланысты өзге де қатынастарды реттейді.

1-бөлім. Жалпы ережелер.
1-тарау. Ережелерде қолданылатын негізгі ұғымдар

1. Осы Ережелерде мынадай ұғымдар қолданылады:
абаттандыру - қала және аудан аумағында адамның қолайлы, салауатты және тиімді өмір тіршілігін құруға бағытталған элементтер мен жұмыстар кешені;
қала құрылысының регламенттері- аумақтарды (жер учаскелерін) және басқа да жылжымайтын мүлік объектілерін пайдаланудың режимдері, рұқсаттары, шектеулері (уақытын созуды, тыйым салу мен сервитуттарды қоса алғанда), сондай-ақ олардың жай-күйлерінің заңдарда белгіленген тәртіппен жол берілетін кез келген өзгерістері;
тапсырысшы (құрылыс салушы) - белгіленген объектіні салуды жүзеге асыруға ниет білдірген және құрылыс салуға жер учаскесін беру не оған меншік немесе жерді пайдалану құқығы арқылы тиесілі жер учаскелерін пайдалануға рұқсат беру туралы әкімдіктің шешімін алған заңды және жеке тұлға;
инженерлік және көліктік инфрақұрылым- елді мекеннің тұрақты дамуы мен қызмет етуін қамтамасыз ететін ғимараттар мен инженерлік жабдықтар коммуникациялары (су құбыры желілері, канализация, жылумен жабдықтау, электр желілері), байланыс, көлік (автокөлік жолдары, аялдамалар, көлік тұрақтары) объектілерінің кешені;
жылжымайтын мүлік объектілері-пайдалану, салу және реконструкциялау қызметтеріне қатысты объектілер: үйлер, ғимараттар және олар орналасқан жер учаскелері;
мердігер- тапсырысшымен келісім-шарт бойынша жұмыстарды орындайтын заңды немесе жеке тұлға, атқарылатын жұмыстардың түрлеріне мердігердің лицензиясы болу керек;
жер учаскелерін және өзге де жылжымайтын мүлік объектілерін рұқсат етілген пайдалану - жылжымайтын мүлік объектілерін қала құрылысы регламенттеріне сәйкес пайдалану, көрсетілген объектілерді пайдалануға Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес бекітілген шектеулер, сондай-ақ сервитуттар;
заңсыз құрылыс - өз бетінше ғимараттар салу (тұрғызу); (Қазақстан Республикасының заңнамаларында белгіленген тәртіптер бойынша бұл мақсаттар үшін бөлінбеген жер учаскелерінде, сондай-ақ қажетті рұқсаттар алмастан, салынған құрылыстар: тұрғын үйлер, басқа да үйлер мен ғимараттар, өзге де жылжымайтын мүлік объектілері);
құрылыс алаңы - тұрғызылатын объектілерді, уақытша ғимараттар мен құрылыстарды, техникаларды, топырақ үйінділерін орналастыру, құрылыс материалдарын, бұйымдарды, жабдықтарды реттеу және құрылыс-монтаж жұмыстарын орындау үшін пайдаланылатын аумақ;
құрылыс нормалары мен ережелері - жобалауды және құрылыс салуды жүзеге асыру кезінде орындалуы міндетті нормативтік-техникалық құжаттар;
сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілері- Оңтүстік Қазақстан облысы аумағында адамның мекендейтiн және тiршiлiк ететiн ортасын қалыптастыруға және дамытуға қатысатын мемлекеттiк органдар, жеке және заңды тұлғалар;
пайдаланушы ұйым - инженерлік коммуникацияларды (су құбыры және электр желілері, газбен және жылумен жабдықтау, байланыс және т.б.) пайдалануды жүзеге асыратын ұйым.
2. Ережелерде осы Ережелер сәйкестендіріліп әзірленген нормативтік құқықтық актілерде қолданылатын өзге де ұғымдар пайдаланылады.

2-тарау. Қала құрылысы талаптарының сақталуын қамтамасыз ету

3. Оңтүстік Қазақстан облысының елді мекендері аумақтарында әртүрлі мақсаттағы объектілерді заңсыз салуға жол берілмейді.
4. Жер учаскелерінде құрылыс салуға және пайдалануға қатаң түрде облыс, қала (аудан) әкімдігі мен қала құрылысы регламенттерімен белгіленген мақсаты бойынша ғана жол беріледі.
5. Азаматтар мен заңды тұлғалар:
құрылыс жүргізуді Ережелерге сәйкес жүзеге асыруға;
қалалық, ауылдық және табиғи ландшафттарға, инженерлік (жерастылық және жерүстілік коммуникацияларға) объектілерге, көлік инфрақұрылымдарына және аумақты абаттандыруға кері әсер ететін, үшінші тұлғаның заңды мүддесіне нұқсан келтіретін және іргелес жер учаскелерінің және өзге де жылжымайтын мүлік объектілерін пайдаланушылардың, меншік иелерінің, иелерінің, жалға алушылардың құқықтарын іске асыруға кедергі келтіретін іс-әрекеттер жасауға;
заңдарда белгіленген тәртіппен тарихи, мәдени құндылықтар мен қорғалатын объектілерге жатқызылған аумақтар мен объектілердің сақталу шарттарын ескеру;
жер учаскелеріндегі үйлерді, құрылыстарды және ғимараттарды және өзге де объектілерді тиісті жағдайда ұстауды, жер учаскелерін абаттандыруды сәулет, қала құрылысы құжаттамасына, құрылыс нормалары мен ережелеріне, экологиялық, санитарлық, өртке қарсы және өзге де арнайы нормативтерге, жол қозғалысы қауіпсіздігі жөніндегі Қазақстан Республикасы заңнамаларының талаптарына, абаттандыру ережелеріне сәйкес жүргізу жөнінде жұмыстар жасауға;
қала құрылысы саласындағы бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың рұқсаттамаларын орындауға және хабарламаларына тиісті мән беруге;
қала құрылысы саласындағы бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың лауазымды тұлғаларына олардың өз өкілеттіктерін іске асыруға көмек көрсетуге;
мүдделі мемлекеттік органдарға қажетті жобалық-сметалық құжаттамаларды, кешенді инженерлік зерттеулер материалдарын және өзге де материал-дарды Қазақстан Республикасының заңнамаларында белгіленген тәртібінде беруге;
қоршаған ортаны қорғау жөніндегі заң талаптарын сақтауға міндетті.
6. Жеке және заңды тұлғалар жылжымайтын мүліктерді инвентаризациялауды, мемлекеттік қала құрылысы кадастрын, облыс, қала (аудан) аумақтарында құрылыс салу мониторингін жүргізуді іске асыратын мекемелермен өздеріндегі жылжымайтын мүліктер жөніндегі мәліметтерді ұсыну тұрғысынан өзара іс-әрекеттер жасайды.

2-бөлім. Облыс елді мекендері аумақтарында құрылысты реттеу
3-тарау. Жер учаскелерін пайдаланудағы қала құрылысы талаптары

7. Облыс, қала (аудан) әкімдігі жобалау және/немесе құрылыс салу мақсаттары үшін жер учаскесін беру туралы шешім қабылдағаннан кейін, сәулет органы мен құрылыс салушының арасында жер учаскесін игеру туралы шарт түзіледі, онда келесі жағдайлар белгіленеді:
жер учаскесін игеру мерзімі;
жер учаскесінің игерілуі кезіндегі бақылау мерзімі;
құрылыс салушының жер учаскесін игеру графигін сақтамаған жағдайда одан жер учаскесін (пайдалану құқығын) алып қою шарттары.
8. Құрылыс салушыдан жер учаскесін (жер пайдалану құқығын) алып қою шарттары оның құрылыс салу кезінде шеккен шығындарының орнын толтыруды қамтамасыз етуі тиіс.
9. Мемлекеттік жер пайдаланушыларға оларға өтеусіз пайдалануға берілген жер учаскелеріне қатысты оларды пайдалануға беру, ортақ пайдалануға беру, ортақ коммерциялық мақсаттар үшін пайдалануға және өзге де сол сияқты мәмілелер жасауға тиым салынады. Бұған Комиссиясы ұсыныс жасаған, қолданыстағы Қазақстан Республикасы заңнамалары аясында облыс, қала (аудан) әкімдіктеріне рұқсат етілген мәмілелер жасау кірмейді.

4-тарау. Құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге рұқсат алу

10. Құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге рұқсатты, азаматтар мен заңды тұлғалардың өтініштері, олардың жер учаскелеріне құқықтары бар екенін растайтын құжаттары негізінде және бекітілген жобалау құжаттары бар болған жағдайда, мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасы (ары қарай мемсәулетқұрылысбақылау) органы береді.
11. Жылжымайтын объектілерді салу және қайта жаңарту жұмыстарын жүзеге асыруды бақылау құрылыс салуға берілген рұқсатқа, сондай-ақ қала құрылысын салу регламенттеріне, құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес, заңнамаларға сәйкес жүргізіледі.
12. Мемсәулетқұрылысбақылау органдары құрылыс-монтаж жұмыстарына мына жағдайларда рұқсат бермеуі мүмкін:
жер учаскесі өз мақсатына сай пайдаланылмағанда;
жобалық құжаттама жер учаскесінің рұқсат берілген пайдалануына сәйкес болмағанда;
жобалық құжаттаманың құрылыс нормалары мен ережелеріне, сондай-ақ табиғатты қорғау, санитарлық және өртке қарсы нормативтерге, жол қозғалысы қауіпсіздігі туралы заңнама талаптарына сәйкес келмегенде;
бастапқы рұқсат беру құжаттамалары жоқ болған кезде.
13. Құрылыс-монтаж жұмыстарына берілген рұқсат, құрылыс салуға қаралған мерзімге ғана беріледі.
14. Құрылыс салуға рұқсат беру тапсырыс берушінің өтініші негізінде ұзартылуы мүмкін. Берілген рұқсаттың күші жұмыстарды жүргізу ережелерін бұзу, бекітілген жобалардан ауытқу фактілері анықталған жағдайларда және заңнамаларда қарастырылған мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысы жоқ болған жағдайда және заңнамалардың басқа да нормаларын бұзғанда тоқтатылуы мүмкін. Ол жөнінде құрылыс салушыға жазбаша түрде тиісті нұсқама беріледі.
15. Жылжымайтын мүлік объектілерінің меншік құқығы ауысқан жағдайларда да оларды салуға берілген рұқсаттың күші сақтала береді. Бұл жағдайда құрылыс салуға берілген рұқсат қайта тіркеуден өткізілуі тиіс.

5-тарау. Құрылыс алаңдарын ұстауға қойылатын талаптар

16. Құрылыс алаңы құрылыс салушының қарауында болады, ал құрылыс мердігерлік тәсілмен жүргізілгенде - жұмыстарды жүргізуге рұқсат берілген сәттен бастап мердігердің қарауында болады.
17. Құрылыс алаңдарының шекаралары барлық мүдделі органдар мен қызмет орындарымен келісілген және қолданыстағы нормалар мен ережелерге сәйкес әзірленіп, сәулет органында бекітілген құрылыстың бас жоспарымен анықталады.
18. Құрылыс алаңдары, онда орналасқан үйлер, уақытша ғимараттар мен құрылыстар заңнама талаптарына сәйкес болуы тиіс.
19. Қаланың (ауданның) абаттандырылуына кері әсерін тигізуін болдырмау, қоқыстардың шашылуына жол бермеу мақсатында құрылыс алаңдары елді мекен аумағындағы абаттандыру, санитарлық жағдайда ұстау, тазалау жұмыстарын ұйымдастыру және тазалықты қамтамасыз ету ережелеріне сәйкес болуы шарт.

3-бөлім. Азаматтық-өнеркәсіптік және басқа да бағыттағы объектілер құрылысы
6-тарау. Құрылыс процесіне қойылатын негізгі талаптар 1. Жалпы талаптар

20. Объектіні жобалауға рұқсат беру құжаттары мыналар болып табылады:
1) ведомствалық бағыныстағы жер телімінің аумағын өтініш берілген объектінің құрылысына беру туралы облыс, қала (аудан) әкімдігінің қаулысы не құрылыс салушының меншік немесе жер пайдалану құқығында болатын телімді құрылысқа пайдалануға арналған рұқсаты немесе қосымша жер телімін (аумақты) беруімен (бөліп беруімен) байланысты емес қолда бар объектіге (объектінің жекеленген бөліктеріне) сұратылған өзгерістер жүргізуге қаулы;
2) сәулет органының сәулеттік-жоспарлау тапсырмасы;
3) жер учаскесін игерудің шарттары жөніндегі келісім.
21. Құрылыс объектісін салуды жүзеге асыруға ниеті бар құрылыс салушы жер заңнамаларында қарастырылғаннан өзге жағдайларда, облыс, қала (аудан) әкімдіктерінен осы объектіні салуға (жобалауға) жер учаскесін беру туралы шешім не құрылыс салушыға меншік немесе жер пайдалану құқығымен тиесілі учаскені құрылыс салуға пайдалануға рұқсат алуға міндетті.
22. Облыс, қала (аудан) әкімдігінің құрылысқа (жобалауға) жер учаскесін беру (учаскені пайдалануға рұқсат ету) туралы шешімі құрылыс салушының белгіленген объектіні жобалау үшін тапсырма жасауына негіз болып табылады.
23. Жер учаскесін беру туралы бұрын қабылданған шешім не құрылыс салушының қолында бар учаскені құрылыс (жобалау) үшін пайдалануға бұрын берілген рұқсат, егер осы учаскеде басқа рұқсат етілмеген құрылыс түрі жүргізілсе, кері қайтарылуы мүмкін.
24. Құрылыс салынбақшы болып отырған ауданда инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету жөнінде қызмет көрсетушілер құрылыс салушының өтініші бойынша құрылыс және кейін пайдалануға енгізілген объектінің тұрақты жұмыс істеуі үшін талап етілетін, сұратылып отырған (есеп айырысу) параметрлерде инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға техникалық жағдай жасайды не дәлелді түрде бас тартып жауап қайтарады.
25. Көрсетілетін қызмет түрлеріне сұратылып отырған (есептік) параметрлерінде техникалық шарттар беруден бас тарту монополияға қарсы заңдардың нормалары мен ережелеріне сәйкес жүргізіледі.
26. Жобалауға берілген тапсырмаға, сәулет-жоспарлау тапсырмасына және өзге де бастапқы материалдарға сәйкес әзірленген жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы мемлекеттік нормативтік құжаттамаларда белгіленген талаптарға сәйкес келісіледі және бекітіледі.
27. Құжаттама сараптамасы "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы"қР Заңында белгіленген талаптарға сәйкес жүргізіледі.
28. Құрылыс процесі заңнамаларға сәйкес сәулет-құрылыс бақылауында болады.
29. Құрылысы аяқталған объект заңнамаларға сәйкес пайдалануға қабылдануға тиіс.
30. Сәулет органдарының міндетті бақылауымен келесі құрылыс жұмыстары рұқсат беру құжаттамаларынсыз атқарылуы мүмкін:
алдын-ала келісілген жобалау құжаттамалары бойынша ағымдағы жөндеу жұмыстары;
бұқаралық мерекелік іс-шаралар өткізу кезінде халыққа қызмет көрсететін сауда нүктелерін орналастыру.
31. Қасбеттің элементтерін (түсі, пішімі) өзгерту қала (аудан) сәулет органдарымен келісілуі қажет.

2. Құрылысты жобалау және қайта жаңғырту

32. Объектілерді жаңадан салуды, қайта жаңартуды (жаңарту, кеңейту, күрделі жөндеу, техникалық қайта жарақтандыру) жобалау және абаттандыру облыс, қала (аудан) әкімдігінің қаулысымен (қала (аудан) сәулет органы шешімімен) және тапсырыс беруші бекіткен жоба жасауға берілген тапсырмаға сәйкес жүзеге асырылады.
33. Жобалық құжаттаманы әзірлеу санитарлық, экологиялық, өртке қарсы талаптарды және құрылыс нормаларын, жол қозғалысы қауіпсіздігі туралы заңнаманы есепке ала отырып, сәулет органы беретін сәулет-жоспарлау тапсырмасына (СЖТ) сәйкес орындалады. Сәулет-жоспарлау тапсырмасына табиғи-климаттық, сейсмикалық және қала құрылысы талаптарын ескере отырып әр түрлі нысандағы объектілерді жоспарлау, сондай-ақ қасбеттер мен ішкі жайларды, жабындар мен шатыр іші жайларын қазіргі заманғы құрылыс және әрлеу материалдарын қолдана отырып әрлеу, жабындардан және объект маңы аумағынан атмосфералық жауын суларын аластау жүйелері, аумақты көгалдандыру және абаттандыру, көшенің көлік жүретін бөлігі мен жаяу аяқжолдарының төсемдері, шағын сәулет нысандары, жарнама, тәуліктің қараңғы кезіндегі жарық беру және жарықтандыру жөніндегі жалпы ұсынулар кіреді.
34. Жобаны әзірлеу келесі кезеңдер бойынша жүзеге асырылады:
нобайлық жобаны әзірлеу;
жұмыс жобасын (оның ішінде "қоршаған ортаны қорғау" бөлімін) әзірлеу;
жобаны сараптау, оның ішінде, экологиялық (заңнамада қаралған жағдайларда);
тапсырыс берушінің жобаны бекітуі.
35. Әзірленген жоба сараптаманың қарауына ұсынылады. Жобада құрылыс нормаларынан, сәулет-жоспарлау тапсырмаларының талаптары мен ұсыныстарынан ауытқулар болған жағдайда, жоба, ескертулерімен бірге, оны қайта өңдеу үшін белгіленген тәртіптерге сәйкес қайта қарауға жіберіледі.

3. Инженерлік желілер мен ғимараттарды жобалауға қойылатын талаптар

36. Магистральды инженерлік желілер мен ғимараттарды жобалау пайдаланушы және өзге де ұйымдардың тапсырысы бойынша жүзеге асырылады. Магистральды инженерлік желілер мен ғимараттардың құрылысын жүргізуге мүдделі жеке және заңды тұлғалар да, сондай-ақ, оларды жобалауға және құрылысын салуға тапсырысшы болуына және құрылысы аяқталғаннан кейін оларды пайдаланушы ұйымдардың балансына тапсыруға құқылы.
37. Объектілердің жұмысын қамтамасыз ететін таратушы және алаңішілік инженерлік желілерді, сондай-ақ үйлер мен ғимараттар ішіндегі желілерді жобалау, пайдаланушы ұйымдардың техникалық шарттарына сәйкес, құрылыс салушының тапсырысы бойынша жүзеге асырылады.
38. Инженерлік желілердің жобалары толыққанды топогеодезиялық негізде жасалуы тиіс және заңнамаларда белгіленген тәртіпте қала (аудан) сәулет органымен келісілуі керек. Инженерлік желілердің жобалары, сонымен қатар, сараптама органдарымен келісіледі.

7-тарау. Құрылыс

39. Жергілікті атқарушы органдардың құрылыс үшін жер учаскесін беру (жобалау, құрылыс салушының меншігіндегі немесе жер пайдалану құқығы бар учаскесінде құрылыс салуға рұқсат), үйлерді, ғимараттарды және магистральды инженерлік жүйені реконструкциялау, аумақтарды абаттандыру туралы шешімдері - құрылыс салуға рұқсат беру.
40. Құрылыс салу мерзімі құрылыстың нормативтік жүргізілу уақытын есепке ала отырып жер заңнамаларына сәйкес белгіленеді.
41. Жобалау құжаттамаларына сараптама органының оң қорытындысын алған құрылыс салушылар мемсәулетқұрылысбақылау органына жер учаскесіне жеке меншік (жер пайдалану) құқығын беретін актіні немесе жалға беру жөніндегі келісім-шартты көрсете отырып, құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге рұқсат беру туралы өтініш береді.
42. Құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге рұқсат беру алдында құрылыс алаңын дайындау бойынша мына жұмыстар жүзеге асырылады:
құрылыстың бас жоспарына сәйкес құрылыс алаңының аумағын қоршау;
объектінің негізгі көрсеткіштері көрсетілген төлқұжатын орнату;
уақытша үйлер мен ғимараттар салу және оларды уақытша алаңішілік желілерге қосу;
уақытша алаңішілік және алаңнан тыс инженерлік желілерді жүргізу;
уақытша кіру жолдарын, өткелдерді және алаңдарды салу.
43. Жоғарыда көрсетілген шарттар орындалғаннан кейін, мемсәулет-құрылысбақылау органы заңнамаларға сәйкес құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге рұқсат береді.
44. Рұқсат беру құжаттарын және басқа да бастапқы материалдарды (оларға рұқсат беруден негізді бас тарту) рәсімдеу және беру мерзімдері, сондай-ақ, оларды рәсімдеу және беру үшін төленетін төлемақыны төлеу (ақыны алып қою) тәртібі Қазақстан Республикасы заңнамаларымен белгіленеді.
45. Құрылыс сәулет-құрылыс бақылауында болады.
46. Объектінің құрылысы аяқталғаннан кейін, тапсырыс берушілер объектіні заңнамамен белгіленген тәртіпте пайдалануға қабылдағанға дейін, қала (аудан) сәулет органына объектінің электронды және қағаз түріндегі орындаушылық топографиялық түсіріміне тапсырыс беруге және ұсынуға міндетті.

8-тарау. Инженерлік желілер мен құрылымдардың
құрылысы және жөндеу жөніндегі жұмыстарды жүргізуге
қойылатын талаптар

47. Инженерлік желілер мен құрылымдардың құрылысы мен жөндеу жұмыстарын жүргізуге қойылатын талаптар осы Ережелермен және елді мекен аумағындағы абаттандыру, санитарлық жағдайда ұстау, тазалау жұмыстарын ұйымдастыру және тазалықты қамтамасыз ету ережелерімен айқындалады.
48. Инженерлік желілерді және құрылымдарды зақымданудан сақтандырудың және ескертудің қажетті шараларын қолдануға жұмыстар жүргізу үшін жауапты тұлға жұмысты бастағанға дейін қырық сегіз сағаттан кешіктірмей пайдаланушы ұйымдардың өкілдерін жүргізілуі тиіс жұмыстар орнына шақыруға, олармен бірлесіп, істегі желілердің және құрылымдардың нақты орналасқан жерін белгілеуге және оларды толық сақтау үшін шаралар қолдануға міндетті.
49. Пайдаланушы ұйымдардың басшылары жұмыс жүргізу орнына өз өкілдерінің келуін қамтамасыз етеді және жұмыстарды орындау кезінде оларға тиесілі желілердің және құрылымдардың сақталуын қамтамасыз ету үшін қажетті талаптардың толық жазбаша нұсқауын береді. Жол жабындарын ашу және көшелерді, алаңдарды және ортақ пайдаланудағы басқа да орындарды қазу жұмыстары тек коммуналдық шаруашылық органының және пайдаланушы ұйымдардың рұқсатымен жүргізіледі.
50. Жұмыстарды жүргізуге жауапты тұлға жұмыстар басталғанға дейін мыналарды орындауға:
1) коммуналдық шаруашылық органынан жұмыстарды жүргізу құқығына рұқсат алуға (қоршаған ортаны қорғау жөніндегі органмен келісілген);
2) қазу шекаралары бойынша МЕМСТ белгілеген үлгідегі қоршау белгілерін қоюға;
3) көлік қозғалысы орындарында (мүмкіндігінше) көлік қозғалысы үшін тиісті қоршаулар мен жол белгілерін қойып, жүру жолдарын дайындауға;
4) жаяу адам жүру жолдарында тұтқасы бар жаяу жол көпірлерін дайындау және қазу учаскесін түнгі уақытта жарықтандыруды қамтамасыз етуге;
5) механизмдердің жұмыс істеу аймағында жасыл екпе ағаштар болған жағдайда, олардың бүтіндігін қамтамасыз ете алатын және науалар мен құдықтарға еркін жету мүмкіндігін қамтамасыз ете алатын жабық қалқалармен қоршап қоюға міндетті.
51. Жолдарды жабуды талап ететін қазулар кезінде тиісті айналып өту белгісі анық көрсетіледі. Автокөліктер бағдарын өзгерту қажет болған кезде, тапсырыс беруші оны, азаматтарға бұқаралық ақпарат құралдары арқылы хабарлай отырып, қала (аудан) әкімдігімен және жол полициясымен келіседі. 52. Траншеяларды қазуды жол жабынының барынша сақталуына кепілдік бере алатын алдын ала дайындықсыз бастауға тыйым салынады. Жұмыстар жүргізілетін орынға материалдарды жеткізуге жұмыстар басталғанға дейінгі жиырма төрт сағаттан ерте уақытта рұқсат етілмейді. 53.Көшелерде, алаңдарда және басқа да абаттандырылған аймақтарда жерасты коммуникацияларын жүргізу үшін траншеялар мен қазаншұңқырлар қазу мынадай талаптарды сақтай отырып жүргізілуі тиіс:
1) жұмыстар жұмыс жүргізу жобасына сәйкес, шағын учаскелерде жүргізіледі;
2) әрбір келесі учаскеде жүргізілетін жұмыстарды бастауға рұқсат, алдыңғы учаскедегі қалпына келтіру жұмыстары мен аумақтарды жинастыруды қосқандағы барлық жұмыстар аяқталғаннан кейін ғана беріледі;
3) траншеялар мен қазаншұңқырлардан алынған, шұңқырларды қайта жауып, таптауға кететін көлемінен басқа топырақ дереу жұмыс орнынан аластатылуы тиіс;
4) траншеяларды қайта көму құмды, шағылтасты топырақпен, қиыршық таспен немесе цементтеу қасиеті жоқ басқа да онша тығыз емес (деформациялау модулі 20 Мпа және жоғары) жергілікті материалдармен қабаттап таптау арқылы жүргізілуі тиіс;
5) асфальбетонды жабындарының ені жеті метрден аспайтын көшелерде байланыс және электр кабельдері мен басқа да магистральды инженерлік желілер жүргізілген кезде, асфальтбетонды жабындар жолдың барлық ені бойынша қайта төселеді, ал ені жеті метрден көп болған жағдайда, асфальбетонды жабындарды қайта төсеу траншея ені бойынша және құрылыс механизмдерінің жұмыс аумағында ғана орындалады;
6) асфальтбетонды жабындарының ені екі метрге жетпейтін жаяужолдар бойынша асфальбетонды жабын жаяужолдың барлық ені бойынша қалпына келтіріледі, ал ені екі метр не одан көп болған жағдайда, асфальбетонды жабынды қайта төсеу траншея бойынша және құрылыс механизмдерінің жұмыс аумағында орындалады. Жасыл екпе ағаштарды, жерасты құрылғылары құдықтарының қақпақтарын, су ағатын торларды және науаларды құммен немесе құрылыс материалдарымен жабуға тыйым салынады.
54. Траншеяларды әзірлеуді аяқтағаннан кейін жұмыс жүргізуге жауапты тұлға мемсәулетқұрылысбақылау органының өкіліне дайын траншеяның инженерлік желілер жобасына сәйкестігін куәландыруға және актіге сәйкес деректерді рәсімдеуге міндетті.
55. Құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізу немесе аяқталған кезінде инженерлік желілер трассасы жобаға сәйкес болмаған жағдайда, сәулет органы осы желілерді қайта жүргізуге ұйғарым береді. Жобаға сәйкестендіру үшін инженерлік желілерді қайта жүргізу осы жұмыстарды жүргізген ұйымның есебінен атқарылады.
56. Инженерлік желілер өткізілген орындарда пайда болған отырулар себебінен асфальтобетон жабынының жоғарғы қабаты бұзылған жағдайда, жұмыстарды жүргізуге рұқсат алушы, коммуналдық шаруашылық орган олардың пайда болу себебін негіздеп белгілегеннен кейін, екі жыл бойы тұрақты асфальтобетон жабынын қайта қалпына келтіріп отыруға міндетті.
57. Инженерлік желілерді монтаждау және инженерлік құрылғылар құрылысы аяқталғаннан соң, оны топырақпен жаппай тұрып, мердігер орындаушылық түсірімнің бір данасын қала (аудан) сәулет органына тапсырады.
58. Люктері мен құдықтары (бұрылыс бұрыштары жоқ тік учаскелерде) бар коммуникациялардың орындаушылық түсірімдері траншеяларды көмгеннен соң және сыртқы абаттандыру элементтері толық қалпына келтірілгеннен кейін жүргізілуі мүмкін.
59. Барлық инженерлік желілердің және олардың құрылымдарының орындаушылық түсірімдері бір данадан қала (аудан) сәулет органына беріледі. Орындаушылық сызба инженерлік желілердің немесе құрылғылардың төлқұжаты болып табылады және салынып жатқан объектінің құралды геодезия-лық түсірімі негізінде орындалған жоспардан және пішіннен тұрады. 60. Құрылысы аяқталған инженерлік желілерді пайдалануға қабылдауды құрамына құрылыс салушының, сәулет органының, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі органның, мемсәулетқұрылысбақылау органдарының, бас мердігердің, қосалқы мердігерлік ұйымдардың, жобалау ұйымының, техникалық инспекцияның және қажет жағдайда басқа да мүдделі органдардың өкілдері кіретін мемлекеттік немесе қабылдау комиссиясы жүргізеді.
61. Комиссия ұсынған құжаттаманы қарай отырып, салынған құрылғыларды іс жүзінде көреді және:
орындалған жұмыстардың орындаушылық сызбаларға сәйкестігін;
орындалған жұмыстардың сапасын;
аяқталмаған жұмыстарды белгілейді.
62. Комиссия белгілеген аяқталмаған жұмыстар толық орындалғаннан кейін инженерлік желі тұрақты пайдалануға қабылданады.
63. Инженерлік желілерді пайдалануға қабылдау люктерді, құдықтарды орнатуды және абаттандыру элементтерін толық қалпына келтіруді қоса алғандағы жұмыстар толық аяқталғаннан кейін жүргізілуі мүмкін.
64. Қаланың (ауданның) көшелеріндегі және квартал ішілік аумақтардағы құдықтардың, жылу камераларының, люктердің жай-күйіне жауапкершілікті осы инженерлік желі қарамағына кіретін пайдаланушы ұйым алады.
65. Үйлер мен ғимараттар құрылысы кезінде, сондай-ақ инженерлік жерасты желілері аймақтарын абаттандыру жөніндегі жұмыстарды орындау кезінде, сәулет органында тіркелген жобадан ауытқулар бары және пайдалануға қабылданғаны анықталған жағдайда, бұл желілерді қайта жүргізу пайдалануға қабылдаған ұйымның есебінен жүргізіледі. Аталған жұмыстарды тартқан шығындарын кейінірек кінәлі мекемеге арта отырып қаланың (ауданның) коммуналдық қызметіне атқаруына болады.

9-тарау. Құрылысы аяқталған объектілерді қабылдау

66. Құрылысы, реконструкциясы, кеңейтілуі, техникалық қайта жарақтандырылуы, реставрациясы және күрделі жөндеуі аяқталған объектілер мен кешендерді пайдалануға қабылдау "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" қР Заңымен белгіленген тәртіпте жүзеге асырылады.
67. Объектілерді пайдалануға қабылдауды объект толық дайын болған жағдайда мемлекеттік қабылдау комиссиясы (қабылдау комиссиясы) жүргізеді. Мемлекеттік қабылдау комиссиясының дербес құрамын комиссияны құрған орган бекітеді.
68. Егер де бекітілген жобада қарастырылған болса, онда тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттар сатып алушылардың мүмкіндіктері мен талап-тілектерін ескере отырып кейін орындала беретін ішкі қаптау, әрлеу, тұсқағаздау жұмыстарынсыз, таза едендер орнатылмай-ақ, санитарлық-техникалық жабдықтар мен аспаптар, тұрмыстық электрлі техникалық аспаптар, газды және электрлі асүйлік плиталар, ішкі есік блоктары орнатылмай-ақ толық дайын деп саналуы мүмкін. Бұл жағдайда объекті бойынша сыртқы әрлеу жұмыстары, сондай-ақ ортақ пайдаланудағы жайлардағы (ғимарат бөліктеріндегі) ішкі әрлеу жұмыстары толық көлемінде орындалуы тиіс. Бұл сияқты объектілерді қабылдауды мемлекеттік қабылдау комиссиясы (қабылдау комиссиясы) тек жоғарыда аталған жұмыстар аяқталғаннан соң ғана жүзеге асырады.
69. Құрылыс салушы бекітілген жобадан ауытқығаны үшін жауапты болады.
70. Мемлекеттік қабылдау актісі рәсімделгенге дейін құрылыс салушылар мердігермен және қала және аудан қызметтерімен бірлесе отырып:
жұмыс комиссиясының актілерін;
қажетті орындаушылық құжаттамаларын дайындайды.
71. Объектілер мен кешендерді пайдалануға қабылдау жұмыс комиссиясы-ның жасаған ескертулері түзелген соң жүзеге асырылады және белгіленген тәртіпте бекітілетін мемлекеттік қабылдау комиссиясының актісімен не қабылдау комиссиясының актісімен рәсімделеді.
72. Құрылыс жұмыстарына рұқсаты болған жағдайда, құрылысы аяқталған техникалық тұрғыдан күрделі емес объектілерді пайдалануға қабылдауды тапсырыс беруші дербес жүзеге асырады.
73. Салынған объектінің белгіленген тәртіпте бекітілген пайдалануға қабылдау актісі объектіні жылжымайтын мүліктерді мемлекеттік тіркеу органында оларға құқық беру мен мәмілелер жасау үшін тіркеуге негіздеме болып табылады.
74. Объектілерді пайдаланудың кепілдік мерзімі заңнамаға сәйкес белгіленеді.
75. құрылыс салушы объектінің құрылысы аяқталып және оған құқықты тіркегеннен кейін заңнамамен қарастырылған тәртіпте қала құрылысы төлқұжатын жасау үшін қажетті мәліметтер мен құжаттамаларды қала (аудан) сәулет органына ұсынады.

10-тарау. Инженерлік желілер апатын жою
жөніндегі қалпына келтіру жұмыстары

76. өндірістің тоқтауына, жазатайым оқиғаларға себеп болған жерасты инженерлік желілері мен құрылғылары бұзылған жағдайда, осы құрылғыларды пайдаланушы ұйымның басшылары немесе басқа да өкілетті өкілдер апат туралы хабар алғаннан кейін:
1) бұзылған желілерді ажырату және ауыстырып қосу үшін жауапты тұлғаның басшылығымен дереу апат бригадасын шақыруға;
2) апат туралы техникалық инспекцияға, абаттандыру қызметтеріне, жол полициясына, өртке қарсы қызметке, сондай-ақ апат орнында іргелес жерасты шаруашылығы бар басқа да ұйымдарға хабарлауға міндетті. Көрсетілген ұйымдардан басқа, қоршаған ортаға зиян келетіндей болса - қоршаған ортаны қорғау жөніндегі органға хабарланады, егер апат су құбыры және/немесе канализация желілерінде болған жағдайда - санитарлық-эпидемиологиялық қызметке хабарланады. Егер үлкен апат түнгі уақытта болған болса, онда телефонограмма апатты жою жөніндегі ұйымның іс-қимылын үйлестіру үшін, облыс, қала (аудан) әкімі аппаратының кезекшісіне жіберіледі.
77. Апатты жою жұмыстары жолды жабуға әкелген жағдайда, жол полициясы органдары жолды уақытша жабу және айналып өту бағыты туралы, сондай-ақ, бұзылған желілердің иелерімен бұзылуды жою мерзімін белгілеу мәселесін шешу жөніндегі іс-шаралар қолданады.
78. Апатты жою жөніндегі жұмыстар инженерлік желілердің және құрылғылардың бұзылуына жол берген ұйымға жүктеледі. Барлық осындай апаттар салдарын жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу кезінде жұмыс жүргізетін ұйым жұмыстарды тоқтатпастан, инспекциядан немесе тиісті қызметтерден жұмыстарды жүргізу үшін ордер алуға міндетті. Жабындарды, сондай-ақ абаттандырудың басқа да элементтерін қалпына келтіру жұмыстар аяқталғаннан кейін екі күннен кешіктірмей басталуы тиіс. Аталған жұмыстарды тартқан шығындарын кейінірек кінәлі мекемеге арта отырып қаланың (ауданның) коммуналдық қызметіне атқаруына болады.
79. Егер жерасты құрылғылары жарамсыз болып қалса, жарамсыз болып қалғанының орнына пайдалануға болатын басқа құрылғылар бар болса, жарамсыз болып қалған құрылғылар пайдаланудан шығарылады және жер астынан алынады.
80. Жұмыс істемейтін құрылғыларды жою жөніндегі жұмыстар және қазған жерлердегі жабындарды қалпына келтіру, коммуналдық шаруашылық органынан рұқсат алғаннан кейін, осы Ережелерде белгіленген тәртіппен жүргізіледі. қазуға берілген ордерде көрсетілген талаптар бұзылған жағдайда, техникалық инспекция, жол полициясы органдары және өзге де тиісті қызметтер басталған жұмыстарды тоқтата тұруға, жіберілген бұзушылықтарды жоюды міндеттеуге, бекітілген тәртіпте тартқан зияндарының шығындарын өндіріп алуына құқылы.

4-бөлім. Жеке тұрғын үй құрылысы
11-тарау. Жеке (усадьбалы) құрылысты жобалау

81. Жеке тұрғын үй (усадьбалы) құрылысы дегеніміз - өз усадьбалы жер учаскесі бар тұрғын үйден (пәтерден) тұратын усадьбалы(коттеджді) және блокталған құрылыс.
82. Жеке тұрғын үй құрылысы ауданның сәулетті келбеті, оның жоспарлау құрылымы, үйлердің түрлері, қабаттылығы, қасбеттерінің сәулеттік шешімі және абаттандыру сәулет органының сәулеттік жоспарлау тапсырмасына сәйкес әзірленген, осы ауданның бекітілген түбегейлі жоспарлау жобасымен белгіленеді.
83. Жеке тұрғын үйлерді жобалау және салу сәулеттік-жоспарлау тапсырмасына, құрылыс нормаларына және ережелеріне сай белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
84. Жеке тұрғын үй құрылысына арналған жер учаскесінің көлемі Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес белгіленеді.
85. Жеке тұрғын үй құрылысы жоба бойынша жүргізіледі. Жобада тұрғын үйлер үшін ең төменгі мемлекеттік нормативтер мен стандарттардан төмен емес қауіпсіз өмір сүру талаптарына жауап беретін конструктивтік және жоспарлау шешімдері, сыртқы қабырғалар түрлері көрсетіледі.
86. Жеке тұрғын үй құрылысы жобасының сапасына, объектіні пайдалануға тапсырар сәтке дейінгі жауапкершілік, жобаның әзірлеушісіне (авторға) және келісім берген бөлігі үшін, келісім берген ұйымға жүктеледі.

12-тарау. Жеке тұрғын үй құрылысы

87. Жеке тұрғын үй құрылысы процесі кезіндегі құрылыс салушының іс-әрекеті келесі кезекпен жүзеге асырылады:
1) құрылыс салушы қала (аудан) әкімдігіне жер учаскесін беру туралы не өзіне жеке меншік құқығы негізінде тиесілі жер учаскесінде жобалау және құрылыс салуға рұқсат беруге өтініш береді;
2) қала (аудан) әкімдігінің оң шешімін алғаннан кейін (жер учаскесін сатып алғаннан кейін), сондай-ақ тұрғын үйді жобалауға және салуға рұқсат алғаннан кейін, құрылыс салушы жобаны әзірлеуді және оны қала (аудан) сәулет органымен келісуді жүзеге асырады;
3) құрылыс салушы мемсәулетқұрылысбақылау органдарында құрылыс-монтаж жұмыстарына (сейсмикалық қауіптілігі жоғары аймақтарда немесе іске асыру кезінде арнайы жобалық шешімдер мен іс-шараларды қажет ететін өзге де айрықша геологиялық (гидрогеологиялық) және геотехникалық жағдайларда құрылыс салғанда) рұқсат алады;
4) құрылыс салушы керекті топогеодезиялық жұмыстарға тапсырыс береді;
5) құрылыс-монтаж және абаттандыру жұмыстарын толық көлемде жүргізеді;
6) орындаушылық түсірімге тапсырыс береді;
7) құрылысы аяқталған объектіні пайдалануға тапсырады.
88. Жеке тұрғын үй құрылысы кезеңінде іргелес аумақтардағы өмір сүру қауіпсіздігін, ыңғайлы технологиялық процесті қамтамасыз ету және құрылыс алаңының эстетикалық келбетін жасау мақсатында тапсырысшы жер учаскесіне қоршау орнатуға және қала (аудан) сәулет органымен келісілген нобайлы жобаға сәйкес өзге шараларды жүзеге асыруға міндетті.
89. Құрылыс аумағының қорғанының биіктігі, сәулеттік шешімдері және қорған құрылғысының материалдары қала (аудан) сәулет органымен келісілуі тиіс.
90. Жеке тұрғын үй құрылысы аяқталғаннан кейін құрылыс салушы, объектіні пайдалануға қабылдағанға дейін, сәулет органына топографиялық және орындаушылық, соның ішінде, инженерлік желілер бойынша түсірімдерді ұсынуы қажет.

13-тарау. Құрылысы аяқталған жеке тұрғын үйді қабылдау

91. Құрылысты жүзеге асыру тәсіліне қарамастан, жаңадан салынған жеке тұрғын үйлер жобаға сәйкес барлық құрылыс-монтаж жұмыстарын, абаттандыру және жер учаскесін қоршау жұмыстары атқарылғаннан кейін, қала (аудан) әкімдігі құрған қабылдау комиссиясымен қабылданады.
92. Қабылдау комиссиясының мүшелері заңнамада белгіленген құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес келмейтін жеке тұрғын үйлерді пайдалануға қабылдағаны үшін жауапкершілікте болады.
93. Пайдалануға қабылдау актісін рәсімдегенге дейін қала (аудан) сәулет органы рұқсат құжаттарының бар-жоқтығын және объектінің орындаушылық түсірімдерінің іс жүзіндегісін және жеке тұрғын үй құрылысы бойынша қала құрылысы қорытындысын тексереді.
94. Жеке тұрғын үй құрылысын қабылдау қабылдау комиссиясының актісімен рәсімделеді.
95. Қабылдау комиссиясының актісі тапсырысшының жеке тұрғын үйге меншік құқығын тіркеу үшін негіз болып табылады.

14-тарау. Жеке тұрғын үйді және усадьбалы учаскені
пайдалану үшін жауапкершілік

96. Тұрғын үйді, басқа құрылыстарды және ғимараттарды пайдалану үшін жауапкершілік және осы мақсаттарға жұмсалатын шығындар, сондай-ақ күрделі жөндеу және усадьбалы учаскенің шектеріндегі аумақты инженерлік тұрғыдан қорғау жөніндегі (қажет болған жерлерінде) қажетті шаралар жеке тұрғын үйдің иесіне жүктеледі. Меншік иесіне сондай-ақ, усадьбалы учаскені санитарлық-экологиялық нормаларды сақтай отырып өз мақсатында пайдалануды қамтамасыз ету жүктеледі.

5-бөлім. Уақытша ғимараттарды орналастыру
15-тарау. Уақытша сауда объектілерін орналастыру

97. Әсем сәулеттік келбетті сақтау және көшелерді тиісті санитарлық жай-күйде ұстау мақсатында сауда объектілерін орналастыру қала (аудан) әкімдіктерінің және мемлекеттік қадағалау органымен келісілген және белгіленген тәртіппен бекітілген учаскені таңдау актісіне сәйкес жүзеге асырылады.
98. Жұмыс істеп тұрған сауда объектілері оларды бұзу немесе басқа учаскеге ауыстыру туралы негізделген ескерту алғанға дейін жұмыс істей береді.
99. Сауда объектілері орналасқан жер учаскелері уақытша құқық беру құқығында пайдаланылады.

16-тарау. Көлік құралдарын сақтау және қызмет көрсету ғимараттарын орналастыру

100. Тұрғын кварталдарда, мөлтек аудандарда, тұрғын аудандарда гараждар мен автомобильдерді тұрақты сақтау үшін арналған алаңшаларды орналастыру қала (аудан) әкімдіктерінің рұқсаты болған жағдайда және мемлекеттік бақылау органдарымен келісілген және бекітілген учаскені таңдау актісіне сәйкес жүзеге асырылады.
101. Кооперативтік гараждар мен автотұрақтарды жобалау және салу құрылыс, өзге де нормалар мен ережелерді сақтай отырып жүзеге асырылады.
102. Ірі сауда және қоғамдық ғимараттарды жобалау кезінде біріге салынған, жапсарлас салынған және/немесе жерасты гараждары қарастырылуы тиіс.
103. Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету станциялары өндірістік аймақтарда негізгі магистральдарға жақын жерде, өнеркәсіптік, коммуналдық және көліктік кәсіпорындардан санитарлық-қорғау аймақтарының оқшауланған учаскелерінде, тұрғын үй құрылысы аймағынан алшақта орналастырылады.
104. Стационарлық автомобиль май құю станциялары мен техникалық қызмет көрсету станциялары құрылыс нормалары мен ережелерін, санитарлық, экологиялық және өртке қарсы талаптарды сақтай отырып, арнайы бөлінген алаңдарда, қолайлы көлік кіру жолдары ұйымдастырылған магистральдарда орналасуы тиіс.
105. Бір алаңда техникалық қызмет көрсету станциясын, стационарлық автомобильге май құю станциясын, автомобильдерді жуу орындарын және басқа да қызмет көрсету объектілерін біріктіруге жол беріледі.
106. Автомобильге май құю станциясы мен техникалық қызмет көрсету станцияларын орналастыру оларды орналастырудың бекітілген сызбасына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.

6-бөлім. Қоршаған ортаны қорғау
17-тарау. Экологиялық талаптар

107. Облыс елді мекендерінің құрылысын салуда елді мекендерді қала құрылысы тұрғысынан дамытудың келесі экологиялық талаптары есепке алынуы тиіс:
қазіргі бар табиғи кешендер аумақтарын қолайсыз антропогендiк әсерлерден қорғау, шаруашылық қызметiн жоғалтқан шағын өзендердiң аңғарларын оңалту мен қалпына келтiру, сондай-ақ резервтiк аумақтарда жасыл желектi алқаптарды қалыптастыру жөнiндегi іс-шараларды iске асыру;
өмiр сүру ортасының қолайлылығын арттыру, соның iшiнде елді мекендердегі аумақтарды көгалдандыру мен тұрғын және қоғамдық аймақтардағы мезоклиматтық және микроклиматтық жағдайларды жақсарту жолымен арттыру.
Елді мекендер құрылысын салуға қойылатын экологиялық талаптарды орындаудың негізгі шарттары болып мыналар: халық денсаулығының қауіпсіздігіне аса қауіп туғызатын экологиялық қатерлі аймақтарды жою;
күштi техногендiк қысымға ұшыраған аумақтарды (рұқсатсыз қоқыс үйiндiлерi төгiлген аумақтарда, газданған және магистральдар маңындағы аумақтардағы шулы жайсыз аймақтар және т.б.) санациялау, оңалту, қайта ұйымдастыру шараларын жүзеге асыру;
экологиялық қауiптiлiгi жоғары болып табылатын өндiрiс көздерін жою;
экологиялық жағынан таза, қалдықтары аз және қалдықсыз технологияларды, өндірiстердiң ағынсыз циклын енгiзу, өнеркәсiп, энергетика, қала шаруашылығы объектiлерiн қазiргі газ тазартатын, шаңды сорып алатын және суды тазартатын жабдықтармен жарақтандыруды заңнамаларда бекітілген талаптар деңгейіне жеткiзу;
сұйытылған және қысылған газбен жұмыс істейтiн автомобильдер санын көбейту есебiнен моторлы отын түрлерiнiң пайдаланылатын құрылымын өзгерту;
ауыз су сапасының, өндiрiстiк және коммуналдық сарқынды сулар мен үстiңгi беттердегi сарқынды суларды тазарту стандарттарын сақтауды қамтамасыз ету;
үздiксiз қозғалыста болатын автомагистральдарды салу;
жүк көлiктерi мен аралас көлiктер қозғалысы басым айналма автомагистральдар салу;
өндiрiстiк және тұрмыстық қатты қалдықтарды толық қайта өңдеу мен залалсыздандыру болып табылады.
108. Жоспарлау құрылымын дамыту және жаңартудың маңызды шарты болып азаматтық құрылыс объектілеріне дейінгі қажетті нормативті аражікті ұстай отырып, қаланы (ауданды) дамыту тұрғысында олардың экологиялық қауіпсіздігін арттыру мен аумақтың қала құрылыстық мүмкіндіктерін тиімдірек пайдалану мақсатындағы өндірістік аумақты қайта құру болып табылады.

18-тарау. Табиғи кешен аумақтарын сақтаудың және дамытудың негiзгi бағыттары

109. Елді мекендердің табиғи кешенi табиғат қорғау, рекреациялық, сауықтыру және ландшафты құрау функцияларын орындайтын және қаланың табиғи-ландшафтты қыртысын қалыптастыратын өсiмдiктерi мен су объектiлерi басым аумақтар жиынтығы болып табылады.
110. Табиғи кешен аумақтарына: табиғи аумақтар - дендропарк, өзендер мен бұлақтардың құрылыс салынбаған табиғи аңғарлары; көгалдандырылған аумақтар - саябақтар, бақтар, бульварлар мен скверлер, бақ-саябақ жасау өнерi мен ландшафтық сәулет ескерткiштерi, сондай-ақ тұрғын үйлер құрылысының көгалдандырылған аумақтары, қоғамдық, өндiрiстiк және коммуналдық мақсаттағы объектiлер; резервтiк аумақтар - бұл бұзылған және табиғи қасиеттерiн жоғалтқан аумақтарды қайта қалпына келтiру үшiн, жаңадан көгалдандырылатын аумақтар ұйымдастыру үшiн резервке алынған аумақтар жатады.
111. Табиғи кешен аумақтарын сақтаудың және дамытудың негiзгi бағыттары елді мекендердің, қала маңы аймақтарының табиғи кешендерінің тұтастығын сақтауды, әртүрлi сатылық деңгейдегi рекреациялық аймақтарды қалыптастыруды, экологиялық тұрғыдан жобалауды және нақты табиғи кешен аумақтарын күтiп ұстауды көздейдi (жобалаудың барлық сатысында істелмек іс-әрекеттердің қоршаған ортаға тигізер әсерін бағалау тәртібін жасау).

7-бөлім. Сәулет-құрылыс қызметін бақылау
19-тарау. Қала құрылысы қызметінің жүзеге асырылуын бақылау

112. Қала құрылысы қызметінің жүзеге асырылуын бақылау құрылыс жүргізудің елді мекендердің бас жоспарларына, өзге де қала құрылысы құжаттамаларына, мемлекеттік қала құрылысы нормалары мен ережелеріне сәйкес болуын қамтамасыз етуге бағытталған.
113. Мемсәулетқұрылысбақылау органдарының лауазымдық тұлғалары өз құзыреттілігінің шегінде құқылы:
1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерінен Қазақстан Республикасының аумағында салынуы белгіленген және салынып (реконструкцияланып, кеңейтіліп, жаңғыртылып, күрделі жөндеуден өткізіліп) жатқан объектілер мен кешендер туралы ақпарат сұрауға және алуға;
2) тапсырышылардан (құрылыс салушылардан) танысу үшін осы құрылыс жөніндегі қажетті жобалау және атқару құжаттамасын, сондай-ақ тиісті жобалардың сараптама қорытындысын сұратуға және алуға;
3) шешім қабылдауға (нұсқама беруге):
бекітілген жобалардан ауытқуға және нормативтік талаптарды бұзуға жол бере отырып атқарылған құрылыс-монтаж, құрылыс-жөндеу және басқа да жұмыстарды тоқтата тұру туралы;
мемлекеттік стандарттар мен техникалық талаптарға сәйкес келмейтін құрылыс материалдарын, бұйымдарын, конструкциялары мен жабдықтарын қолдануға тыйым салу туралы;
жол берілген бұзушылықтарды тапсырысшының (құрылыс салушының) және (немесе) мердігерлік құрылыс-монтаж ұйымының (кәсіпорнының) белгіленген мерзімде жоюы туралы;
4) тиісті мемлекеттік органдарға заңсыз құрылыс жүргізген, қала құрылысы тәртібін, сәулет және құрылыс саласында қолданыстағы заңнаманы бұзған тұлғаларды белгіленген тәртіпте әкімшілік және жауапкершіліктің өзге де түріне тарту туралы материалдарды жолдауға.
114. Қала (аудан) сәулет органдарының лауазымдық тұлғалары өз құзыреттілігінің шегінде құқылы:
1) сәулет-қала құрылысы, экологиялық нормативтерінің талаптарына, жол жүру қауіпсіздігі туралы заңнаманың талаптарына және қала (аудан)сәулет органы берген сәулеттік-жоспарлау тапсырмасына жауап бермейтін жобаларды келісілуге жібермеуге;
2) бекітілген жобалау құжаттамасын, нормативтік талаптарды бұзған және қате орындаған, адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін, тарихи және мәдени құндылықтарды, соның ішінде мәдени ескерткіштерді, қалалық және табиғи ландшафттарды жоятын, сондай-ақ азаматтардың, мемлекеттің және заңды тұлғалардың меншігіне, құқықтарына және мүдделеріне зиян келтіретін құрылыс-монтаж, құрылыс-жөндеу және басқа да жұмыс түрлерін тоқтата тұру туралы негізделген ұсыныстар енгізуге;
3) тиісті мемлекеттік органдарға заңсыз құрылыс жүргізген, қала құрылысы тәртібін, сәулет және құрылыс саласында қолданыстағы заңнаманы бұзған тұлғаларды белгіленген тәртіпте әкімшілік және жауапкершіліктің өзге де түріне тарту туралы материалдарды жолдауға.
115. Мемсәулетқұрылысбақылау және қала (аудан) сәулет органдарының іс-әрекеттері мен шешімдері сотта шағымдалуы мүмкін.

20-тарау. Сәулет-құрылыс бақылауын ұйымдастыру

116. Сәулет-құрылыс бақылауын мыналар жүзеге асырады:
мемсәулетқұрылысбақылауы органы;
қала (аудан) сәулет органы, өзінің бақылау-қадағалау өкілеттіктерінің шегінде;
тапсырысшы (құрылыс салушы), құрылысқа техникалық қадағалауды және объектіні пайдалануға қабылдауды ұйымдастыру арқылы;
жобалау құжаттамасын әзірлеушілер, құрылысқа авторлық қадағалау жүргізу арқылы;
жұмыс, қабылдау және мемлекеттік қабылдау комиссиялары.
117. Сәулет-құрылыс бақылауы басқа да мемлекеттік органдардың заңнамада қарастырылған өкілеттіктерінің шегіндегі қадағалау қызметімен қатар жүргізіледі.
118. Сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын лауазымдық тұлғалардың міндеттеріне:
қала аумағында сәулет, қала құрылысы, құрылыс қызметінің субъектілері жол берген мемлекеттік нормативтер мен талаптардың (ережелердің, шектеулердің) бұзылу себептерін анықтау және оларға талдау жасау;
сәулет, қала құрылысы, құрылыс қызметінің субъектілері жол берген мемлекеттік нормативтер мен талаптардың (ережелердің, шектеулердің) бұзылуын, сондай-ақ олардың зардаптарын жоюға бағытталған әсер ету шараларын өз өкілеттіктеріне сәйкес қолдану;
мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асырудың нысандары мен әдістерін жетілдіру жөніндегі іс-шараларды әзірлеу кіреді.
119. Сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын лауазымды адамдардың құқықтары Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өкілеттіктер шегінде белгіленеді.

21-тарау. Құрылыс сапасына бақылау жүргізу

120. Мемсәулетқұрылысбақылау органы өндірістік және өндірістік емес мақсаттағы объектілер құрылысының сапасына бақылау жүргізеді, егер де заңнамаларда өзге жағдайлар қаралмаса.
121. Мыналар:
1) сейсмикалық қауіптілігі жоғары аймақтарда немесе іске асыру кезінде арнайы жобалық шешімдер мен іс-шараларды қажет ететін өзге де айрықша геологиялық (гидрогеологиялық) және геотехникалық жағдайлардағы құрылысты қоспағанда, жеке тұрғын үйлер құрылысы;
2) жеке тұрғын үй жанындағы учаскелерде немесе бау-бақша серіктестіктері учаскелерінде орналасқан уақытша құрылыстар тұрғызу;
3) қосымша жер учаскесін (аумақ телімдерін) бөліп беруді талап етпейтін, тіреу конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен коммуникацияларды қандай да болсын өзгертуді қажет етпейтін, сәулеттік-эстетикалық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы және санитариялық сапаларды нашарлатпайтын, пайдалану кезінде қоршаған ортаға зиянды әсер етпейтін тұрғын ғимараттардағы (үйлердегі) тұрғын және тұрғын емес үй-жайларды реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау);
4) азаматтардың жеке пайдалануына арналған басқа да техникалық күрделі емес құрылыстарды өзгерту мемсәулетқұрылысбақылау органы тарапынан бақылауға жатпайды.
122. Жеке тұрғын үй құрылысының сапасына құрылыс жұмыстарын орындаушылар жауапты болады.

22-тарау. Сәулет және құрылыс қызметінің субъектілеріне әкімшілік материалдарын рәсімдеу тәртібі §1. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы органының әкімшілік материалдарын рәсімдеуі

123. Мемлекеттік нормативтерде қарастырылған ережелер мен талаптардың (шарттардың, шектеулердің), өзге де міндетті талаптардың бұзылуы немесе ауытқуының (сәйкессіздік) анықталуына байланысты мемсәулетқұрылыс- бақылау органы (не мемлекеттік инспекторлар) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілеріне мынадай нұсқамалар бере алады:
1) мемлекеттік стандарттар мен техникалық талаптарға сәйкес келмейтін құрылыс материалдарын, бұйымдарын, конструкциялары мен жабдықтарын қолдануға тыйым салу туралы;
2) жол берілген бұзушылықтарды тапсырысшының (құрылыс салушының) және (немесе) мердігерлік ұйымының (кәсіпорынның) белгіленген мерзімде жоюы туралы;
3) құрылыс-монтаж жұмыстарын тоқтата тұру туралы.
124. Нұсқамаларға қол қою құқығына тек мемсәулетқұрылысбақылау органдарының лауазымдық тұлғалары ғана ие.
125. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органы (не мемлекеттік инспекторлар) берген нұсқама талаптарын орындау, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, барлық сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілері үшін міндетті.
126. Лауазымдық тұлғалар бұзушылықтар анықталғаннан кейін немесе сәулет органынан бұзушылықтарды анықтау туралы материалдарды алғаннан кейін екі куәгердің қатысуымен құқық бұзушылық фактісі мен құрамы туралы түсініктемені қоса отырып, хаттама түрінде әкімшілік құқық бұзушылықты бекітуі тиіс. әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама кінәлі тұлғаларды әкімшілік жауапкершілікке тарту үшін негіз болады.
127. Әкімшілік жауапкершілікке тартылған тұлға әкімшілік жауапкершілік туралы заңнамада қарастырылған мерзімде айыппұл төлеуі тиіс.
128. Ерікті орындау мерзімі аяқталған соң мемсәулетқұрылыбақылау органы айыппұл салу туралы қаулыны мәжбүрлеп орындату үшін сотқа жолдайды.
129. Мемсәулетқұрылысбақылау органы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерінің анықталған бұзушылықтарды түзету шараларын қолға алуын бақылауға алады, мұндай шаралар қолданылмаған жағдайда, мемсәулетқұрылысбақылау органы заңнамаға сәйкес іс-шараларды жүзеге асырады.

2. Сәулет органының құрылыс нормалары мен ережелерінің бұзылуына мән беруі

130. Мемлекеттік нормативтерде қарастырылған ережелер мен талаптардың (шарттардың, шектеулердің), өзге де міндетті талаптардың бұзылуы немесе ауытқулар (сәйкессіздік) анықталуына байланысты қала (аудан) сәулет органы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілеріне жіберілген бұзушылықтарды түзету үшін шаралар қолдану қажеттілігін көрсетуі мүмкін.
131. құрылыс нормалары мен ережелерін, заңнамаларда қарастырылған халықтың өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаның тіршілігіне және с.с. қауіп төндіретін өзге де талаптарды елеулі бұзушылықтар болған жағдайда, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілері тиісті нұсқаманы алғаннан кейін жіберілген бұзушылықтарды түзетуге шаралар қолданбаған жағдайда, қала (аудан) сәулет органы жіберілген бұзушылықтар туралы материалдарды шаралар қолдану үшін мемсәулетқұрылысбақылау органына тапсырады және сондай-ақ, Қазақстан Республикасы заңнамаларының шеңберінде өзге де шаралар қолдана алады.

8-бөлім. Қорытынды тұжырымдар

132. Осы Ережелер меншік түріне және ведомстволық бағыныштылығына қарамастан өз қызметін Оңтүстік Қазақстан облысы елді мекендерінің аумағында жүзеге асырушы жеке және заңды тұлғалар үшін міндетті.
133. Осы Ережелерді бұзған кінәлі тұлғалар Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес жауапкершілікке тартылады.