Об утверждении Отраслевой рамки квалификаций в сфере гражданской авиации

Приказ и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 12 июня 2014 года № 368. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 июля 2014 года № 9595. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 28 мая 2015 года № 629

      Сноска. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 28.05.2015 № 629.

      В соответствии со статьей 138-4 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года, ПРИКАЗЫВАЮ:
      1. Утвердить Отраслевую рамку квалификаций в сфере гражданской авиации согласно приложению к настоящему приказу.
      2. Департаменту кадровой и административной работы Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Хасенов Е.Е.) обеспечить:
      1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
      2) после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, официальное опубликование в средствах массовой информации, в том числе размещение его на интернет-ресурсе Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;
      3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, направление копии на официальное опубликование в информационно-правовую систему «Әділет» республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения «Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан»;
      4) представление в Юридический департамент Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан сведений о государственной регистрации и о направлении на опубликование в средствах массовой информации в течение 5 рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
      3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.
      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      И.о. Министра                              А. Бектуров

Утверждена        
приказом И.о. Министра 
транспорта и коммуникаций
Республики Казахстан  
от 12 июня 2014 года № 368

Отраслевая рамка квалификаций
в сфере гражданской авиаций 1. Общие положения

      1. Отраслевая рамка квалификаций в сфере гражданской авиации (далее - ОРК) разработана на основе Национальной рамки квалификаций, утвержденной совместным приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 28 сентября 2012 года № 444 и исполняющего обязанности Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 сентября 2012 года № 373-п-м «Об утверждении Национальной рамки квалификаций» (далее – НРК), (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 8022, опубликован в газетах «Юридическая газета» от 16 ноября 2012 года № 174 (2356), "Заң газеті" от 16 ноября 2012 года № 174 (2182), "Егемен Қазақстан" от 24 ноября 2012 года № 771-775 (27847) и «Казахстанская правда» от 24 ноября 2012 года № 408-409 (27227-27228), классифицирует требования к квалификации специалиста по уровням в зависимости от сложности выполняемых работ и характера используемых знаний, умений и компетенций в сфере гражданской авиации.
      2. Цель ОРК – описать уровневые квалификационные компетенции НРК с учетом технологических требований отрасли для последующей разработки профессиональных, сертификационных и образовательных стандартов.
      3. Основными пользователями ОРК являются эксперты, разработчики, работодатели, руководители и специалисты предприятий сферы гражданской авиации, а также члены рабочих групп, занимающихся разработкой профессиональных стандартов отрасли в рамках создания Национальной системы квалификаций Республики Казахстан.
      4. В ОРК описываются требования к функциональному поведению, навыкам и знаниям работников с учетом применяемых и перспективных технологий отрасли.
      5. ОРК разрабатывается на основе НРК с учетом следующих принципов:
      1) конкретизация требований квалификационных уровней НРК к функциям (функциональному поведению), навыкам и знаниям работников с учетом применяемых и будущих технологий отраслей;
      2) отражение приоритетов отрасли и учет бизнес-интересов компаний;
      3) преемственность и непрерывность развития квалификационных уровней от низшего к высшему;
      4) прозрачность описания квалификационных уровней для всех пользователей;
      5) соответствие иерархии квалификационных уровней структуре разделения труда и системы образования Республики Казахстан;
      6) описание квалификационных уровней ОРК через показатели профессиональной деятельности;
      7) описание видов трудовой деятельности, а не работников, их выполняющих, и качества исполнения ими должностных обязанностей.
      6. ОРК позволяет:
      1) формировать общую стратегию развития рынка труда и системы образования в конкретной отрасли, в том числе, планировать различные траектории образования, ведущие к получению конкретной квалификации, повышению квалификационного уровня, карьерному росту;
      2) формировать большую трудовую мобильность;
      3) описывать с единых позиций требования к квалификации работников и выпускников при разработке профессиональных и образовательных стандартов, программ профессионального образования;
      4) разрабатывать процедуры оценки результатов образования и сертификации квалификаций, формировать систему сертификатов;
      5) планировать получение дополнительных знаний специалисту по посадке вертолета на морском судне в соответствии с требованиями законодательства в сфере гражданской авиации.
      7. Стратегическими целями и задачами отрасли являются:
      1) развитие транспортной инфраструктуры Республики Казахстан;
      2) достижение опережающих темпов развития транспортно-коммуникационного комплекса;
      3) повышение уровня развития инфраструктуры отрасли гражданской авиации;
      4) развитие транзитно-транспортного потенциала Республики Казахстан;
      5) увеличение объемов транзитных перевозок через территорию Республики Казахстан;
      6) повышение уровня интеграции транспортного комплекса Республики Казахстан в международные транспортные сети.

2. Паспорт ОРК

      8. В соответствие с Общим классификатором видов экономической деятельности (далее – ОКЭД) сфера гражданской авиации делится на следующие виды экономической деятельности:
      1) деятельность эксплуатантов, которая определена в таблице приложения 1 к настоящей ОРК;
      2) деятельность аэропортов, которая определена в таблице приложения 2 к настоящей ОРК;
      3) деятельность аэронавигационных служб, которая определена в таблице приложения 3 к настоящей ОРК.
      9. Вид трудовой деятельности подразделяется на:
      1) управленческую;
      2) исполнительско-управленческую;
      3) исполнительскую.
      10. ОРК приведена в приложении 4 к настоящей ОРК.

Приложение 1       
к Отраслевой рамке квалификаций
в сфере гражданской авиации 

                     Деятельность эксплуатантов

Таблица

Код ОКЭД

Наименование вида экономической деятельности

30.3

Производство воздушных и космических летательных аппаратов

30.30

Производство воздушной, космической и т.п. техники

33.13

Ремонт электронного и оптического оборудования

33.13.1

Ремонт и техническое обслуживание инструментов и приборов для измерения, тестирования и навигации

33.16

Ремонт, техническое обслуживание воздушных судов и космических судов

51

Услуги в области воздушного транспорта

51.1

Воздушный пассажирский транспорт

51.10.1

Деятельность воздушного пассажирского транспорта, подчиняющегося расписанию

51.10.2

Деятельность воздушного пассажирского транспорта, не подчиняющегося расписанию

51.21

Грузовой воздушный транспорт

51.21.1

Деятельность грузового воздушного транспорта, подчиняющегося расписанию

51.21.2

Деятельность грузового воздушного транспорта, не подчиняющегося расписанию

52

Складское хозяйство и вспомогательная транспортная деятельность

52.1

Складирование и хранение груза

52.10.2

Складирование и хранение непродовольственных товаров, кроме зерна

52.10.3

Складирование и хранение продовольственных товаров

52.2

Вспомогательные виды деятельности при транспортировке

52.23

Услуги в области воздушного транспорта

52.23.1

Регулирование использования воздушного пространства

52.23.9

Прочая деятельность, относящаяся к пассажирским и грузовым перевозкам

52.24

Транспортная обработка грузов

52.29

Прочие сопроводительные услуги при перевозках

77

Аренда, прокат, лизинг

77.35

Аренда и сдача в аренду воздушных транспортных средств и оборудования

81.29

Прочие виды услуг по уборке

Приложение 2        
к Отраслевой рамке квалификаций
в сфере гражданской авиации 

                     Деятельность аэропортов

Таблица

Код ОКЭД

Наименование вида экономической деятельности

52.23

Услуги в области воздушного транспорта

52

Складское хозяйство и вспомогательная транспортная деятельность

52.1

Складирование и хранение груза

52.10.2

Складирование и хранение непродовольственных товаров, кроме зерна

52.2

Вспомогательные виды деятельности при транспортировке

52.23

Услуги в области воздушного транспорта

52.23.1

Регулирование использования воздушного пространства

52.23.9

Прочая деятельность, относящаяся к пассажирским и грузовым перевозкам

52.24

Транспортная обработка грузов

52.29

Прочие сопроводительные услуги при перевозках

Приложение 3       
к Отраслевой рамке квалификаций
в сфере гражданской авиации 

               Деятельность аэронавигационных служб

Таблица

Код ОКЭД

Наименование вида экономической деятельности

33.13

Ремонт электронного и оптического оборудования

33.13.1

Ремонт и техническое обслуживание инструментов и приборов для измерения, тестирования и навигации

51

Воздушный транспорт

52.23

Услуги в области воздушного транспорта

52.23.1

Регулирование использования воздушного пространства

52.23.9

Прочая деятельность, относящаяся к пассажирским и грузовым перевозкам

52.29

Прочие сопроводительные услуги при перевозках

61.9

Другие виды телекоммуникационных услуг

74.90

Прочая профессиональная, научная и техническая деятельность, не включенная в другие категории

Приложение 4       
к Отраслевой рамке квалификаций
в сфере гражданской авиации 

Таблица

Уровень
НРК

Уровень
ОРК

Область профессиональной деятельности «Деятельность эксплуатантов» включает следующие подобласти профессиональной деятельности: бортовое обслуживание, летная эксплуатация воздушного судна, техническое обслуживание воздушных судов, наземное обслуживание ВС

Требования к личностным и профессиональным компетенциям

Требования к умениям и навыкам

Требования к знаниям

1

1

Самостоятельность: работа под полным руководством при низком уровне самостоятельности в ходе выполнения задач.
Ответственность: за выполнение работ; за свою безопасность и безопасность других.
Сложность: работа по инструкции.

Выполняет типовые несложные практические задания, демонстрирует навыки самонаблюдения и самодисциплины

Базовые знания о предмете труда, процессе его преобразования и цикле соответствующих исполнительских действий

2

2

Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях; обучение под руководством.
Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других; за выполнение требований по защите окружающей среды;
Сложность: решение простых типовых задач.

Выполняет несложные практические задания, демонстрирует навыки контроля и коррекции своих действий в простых производственных ситуациях

Базовые знания о предмете труда, средствах и способах достижения результата при выполнении простых типовых задач.

3

3

Бортовое обслуживание:
Самостоятельность: самостоятельная работа в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности; самостоятельная организация обучения.
Ответственность: за результаты выполнения работ согласно инструкции по бортовому обслуживанию; за свою безопасность и безопасность других.
Сложность: решение типовых практических задач; определение способа действий из известных на основе знаний и практического опыта, принятие своевременных решений.
Техническое обслуживание воздушных судов
Самостоятельность: самостоятельная работа в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности; самостоятельная организация обучения, способность к проведению анализа, предрасположенность к изучению технических дисциплин и технический склад ума.
Ответственность: за результаты выполнения работ согласно инструкции по техническому обслуживание воздушных судов; ответственность за качество выполняемой работы, высокая организация и пунктуальность в соблюдении требований технической документации, правил и процедур, принятых в ГА.
Сложность: решение типовых практических задач; определение способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Обращение за помощью и консультацией при возникновении сомнений и вопросов.
Летная эксплуатация воздушного судна
Самостоятельность: самостоятельная работа в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности; самостоятельная организация обучения.
Ответственность: за выполнения работ и результаты согласно инструкции по летной эксплуатация воздушного судна;
Сложность: решение типовых практических задач; определение способа действий из известных на основе знаний и практического опыта.
Наземное обслуживание ВС:
Самостоятельность: самостоятельная работа в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности; самостоятельная организация обучения.
Ответственность: за результаты выполнения работ согласно инструкции по наземному обслуживанию ВС; за свою безопасность и безопасность других.
Сложность: решение типовых практических задач; определение способа действий из известных на основе знаний и практического опыта, принятие своевременных решений.

Бортовое обслуживание:
Выполняет стандартные практические задания, демонстрирует навыки планирования, определения способов выполнения поставленных задач. Использование оборудования и средств обслуживания пассажиров
Техническое обслуживание воздушных судов
Сервисное обслуживание ВС.
Выполняет стандартные практические задания, демонстрирует навыки планирования, определения способов выполнения поставленных задач.
Обладание сертификационным разрешением.
Обладание навыками в выполнении ТО ВС, подтвержденными документально.
Летная эксплуатация воздушного судна
Выполняет стандартные практические задания, демонстрирует навыки планирования, определения способов выполнения поставленных задач.
Наземное обслуживание ВС:
Выполняет стандартные практические задания, демонстрирует навыки планирования, определения способов выполнения поставленных задач. Использование оборудования и средств обслуживания пассажиров

Бортовое обслуживание:
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации» в части касающейся выполнение полетов;
Международное законодательство и стандарты (EU OPS, IOSA);
Техническое обслуживание воздушных судов, утвержденное приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 910 «Об утверждении профессионального стандарта «Техническое обслуживание воздушных судов» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8989);
Базовые знания о предмете труда, средствах и способах достижения результата при выполнении простых типовых задач.
Летная эксплуатация воздушного судна, утвержденная приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 913 «Об утверждении профессионального стандарта «Летная эксплуатация воздушного судна» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8992);
выполняет стандартные практические задания, демонстрирует навыки планирования, определения способов выполнения поставленных задач.
Наземное обслуживание ВС:
Законодательная и нормативная правовая база Республики Казахстан в области наземного обслуживания;
Международные стандарты и правила перевозки пассажиров;
Правила перевозки пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте, утвержденное постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 декабря 2011 года № 1522 «Об утверждении Правил перевозок пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте».

4

4

Бортовое обслуживание:
Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль, делегирование полномочий.
Ответственность: за результаты реализации норм при выполнении работ согласно инструкции по бортовому обслуживанию; постоянная бдительность и готовность действовать при возникновении ситуации, угрожающей безопасности полета или безопасности пассажиров или экипажа.
Сложность: решение различных типовых практических задач, умение решать проблемы и выходить из конфликтов, принятие своевременных решений.
Техническое обслуживание воздушных судов
Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, способность к принятию самостоятельных и ответственных решений. Предрасположенность к изучению технических дисциплин и технический склад ума, способность к проведению анализа.
Ответственность: за результаты реализации норм при выполнении согласно инструкции по техническому обслуживание воздушных судов; ответственность за качество выполняемой работы, организация и пунктуальность в соблюдении требований технической документации, правил и процедур, принятых в ГА.
Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Обращение за помощью и консультацией при возникновении сомнений и вопросов.
Летная эксплуатация воздушного судна
Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в знакомых ситуациях и под руководством в сложной ситуации.
Выстраивание коммуникации: получение информации от других исполнителей, необходимой для выполнения работы; выполнение необходимой отчетности по выполненной работе по требованию непосредственного руководителя.
Ответственность: ответственность за результаты выполнения работы.
Ответственность за свою безопасность и безопасность других участников рабочего процесса.
Сложность: решение типовых практических задач. Выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта, принятие своевременных решений.
Наземное обслуживание ВС:
Самостоятельность: исполнительно-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль, делегирование полномочий.
Ответственность: за результаты реализации норм при выполнении работ согласно по наземному обслуживанию ВС; постоянная бдительность и готовность действовать при возникновении ситуации, угрожающих безопасности.
Сложность: решение различных типовых практических задач, умение решать проблемы и выходить из конфликтов, принятие своевременных решений.

Бортовое обслуживание:
Самостоятельно планирует выполнение задания, ставит задачи подчиненным, оценивает результаты деятельности, определяет недостаточность знаний и навыков, мотивирует повышение профессионализма работников.
Проверка наличия и соответствия всей необходимой документации и руководств.
Использование оборудования и средств обслуживания пассажиров.
Техническое обслуживание воздушных судов
Самостоятельно планирует выполнение задания, ставит задачи подчиненным, оценивает результаты деятельности, определяет недостаточность знаний и навыков, мотивирует повышение профессионализма работников.
Техническое обслуживание воздушных судов
Обладание навыками в выполнении ТО ВС, подтвержденными документально по результатам прохождения практического обучения и/или практической стажировки на ВС.
Летная эксплуатация воздушного судна
Проверка исправности оборудования и систем соответствующих видов воздушных судов. Предполетная подготовка и планирование. Подготовка и заполнение планов полета.
Распознавание и контроль факторов угроз и ошибок в эксплуатационной обстановке.
Квалифицированное осуществление контроля и наблюдения.
Налет на самолете не менее 150 часов или налет не менее 150 ч в ходе прохождения курса подготовки по утвержденной программе в качестве пилота самолета.
Налет на вертолете не менее 150 часов или налет не менее 100 часов в ходе прохождения курса подготовки по утвержденной программе в качестве пилота вертолета.
Наземное обслуживание ВС:
Самостоятельно планирует выполнение задания, ставит задачи подчиненным, оценивает результаты деятельности, определяет недостаточность знаний и навыков, мотивирует повышение профессионализма работников.
Проверка наличия и соответствия всей необходимой документации и руководств.
Использование оборудования и средств обслуживания пассажиров.

Бортовое обслуживание:
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации» в части касающейся выполнения полетов;
Международное законодательство и стандарты (EU OPS, IOSA);  Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Техническое обслуживание воздушных судов, утвержденное приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 910 «Об утверждении профессионального стандарта «Техническое обслуживание воздушных судов» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8989);
Правила, процедуры, технологии выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Правила и процедуры по поддержанию летной годности ВС.
Технология выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Базовое образование по категории «А» или «В1», сдача экзаменов с уровнем не ниже установленного (проходного).
Летная эксплуатация воздушного судна, утвержденная приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 913 «Об утверждении профессионального стандарта «Летная эксплуатация воздушного судна» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8992);
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации»;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Нормативные правовые акты Республики Казахстан, касающиеся пилота коммерческой авиации и обслуживания воздушного движения.
Наземное обслуживание ВС:
Законодательная и нормативная правовая база Республики Казахстан в области наземного обслуживания;
Международные стандарты и правила перевозки пассажиров;
Правила перевозки пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте, утвержденное постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 декабря 2011 года № 1522 «Об утверждении Правил перевозок пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте»;
Международные стандарты и процедуры по наземному обслуживанию воздушного судна.

5

5

Бортовое обслуживание:
Самостоятельность: организация и контроль работы группы бортпроводников по внедрению мер по обеспечению безопасности и высокой культуры обслуживания пассажиров на борту ВС.
Ответственность: за оценку и совершенствование собственного труда, собственное обучение и обучение других; проверка знаний бортпроводников ВС и ввод в строй бортпроводников – стажеров.
Сложность: решение практических задач на основе определения способов решения в различных условиях, рабочих ситуаций, принятие своевременных решений; умение решать проблемы и выходить из конфликтов, постоянная бдительность и готовность действовать при возникновении ситуации, угрожающей безопасности полета или безопасности пассажиров или экипажа.
Техническое обслуживание воздушных судов
Самостоятельность: управленческая деятельность в рамках участка процесса. Способность к принятию самостоятельных и ответственных решений. Обращение за помощью и консультацией при возникновении сомнений и вопросов. Предрасположенность к изучению технических дисциплин и технический склад ума. Способность к проведению анализа
Ответственность: за оценку и совершенствование собственного труда, собственное обучение и обучение других. Ответственность за качество выполняемой работы. Высокая организация и пунктуальность в соблюдении требований технической документации, правил и процедур, принятых в ГА.
Сложность: решение практических задач на основе определения способов решения в различных изменяющихся условиях, рабочих ситуациях.
Летная эксплуатация воздушного судна
Самостоятельность: принятие своевременных решений; самостоятельная организация собственного обучения и ответственность за обучение в подразделении. Ограниченное участие в распределении ресурсов внутри подразделения. Организация работы среди работников, вовлеченных в рабочий процесс и осуществлять контроль над безопасным выполнением работы.
Выполнение необходимой отчетности по выполняемой работе и предоставление ее руководству.
Ответственность: за оценку и совершенствование собственного труда, собственное обучение и обучение других; за свою безопасность и безопасность других. Организация собственной деятельности и деятельности подразделения. Адаптация своей деятельности и деятельности работников подразделения к изменяющимся обстоятельствам. Ответственность за выполнение задач. Ответственность за свою безопасность и безопасность других участников рабочего процесса. Выстраивание коммуникации: получение информации от других исполнителей, необходимой для выполнения работы;
Сложность: решение практических задач на основе определения способов решения в различных изменяющихся условиях рабочих ситуаций. Деятельность, предполагающая решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации.
Наземное обслуживание ВС:
Самостоятельность: организация и контроль работы группы работников, внедрение мер по обеспечению высокой культуры обслуживания пассажиров и безопасности. Обращение за помощью и консультацией при возникновении сомнений и вопросов; делегирование полномочий.
Ответственность: за оценку и совершенствование собственного труда, собственное обучение и обучение других; Высокая организация и пунктуальность в соблюдении требований технической документации.
Сложность: решение практических задач на основе определения способов решения в различных условиях, рабочих ситуаций, принятие своевременных решений; умение решать проблемы и выходить из конфликтов, постоянная бдительность и готовность действовать при возникновении ситуации, угрожающей безопасности пассажиров. Планирование и организация работы; управление внутренними и внешними коммуникативными связями; анализ и решение проблем.

Бортовое обслуживание:
Демонстрирует навыки понимания, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений и создания условий их реализации, контроля и коррекции деятельности в контексте командной работы, повышения управленческого и исполнительского профессионализма. Производит и совершенствует теоретическую, практическую, предварительную и предполетную подготовку.
Техническое обслуживание воздушных судов
Техническое обслуживание воздушных судов
Демонстрирует навыки понимания, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений и создания условий их реализации, контроля и коррекции деятельности в контексте командной работы, повышения управленческого и исполнительского профессионализма
Выполнение функций сертифицирующего персонала при выполнении линейного (оперативного) и базового ТО ВС.
Выполнение функций поддерживающего персонала при выполнении базового ТО ВС.
Летная эксплуатация воздушного судна
Демонстрирует навыки понимания, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений и создания условий их реализации, контроля и коррекции деятельности в контексте командной работы, повышения управленческого и исполнительского профессионализма
Налет на самолете не менее 1500 часов в качестве пилота самолета, включая не более 100 часов налета на тренажере.
Налет на вертолете не менее 1000 часов в качестве пилота вертолета, включая не более 100 часов налета на тренажере.
Наличие ATPL.
Наземное обслуживание ВС:
Демонстрирует навыки понимания, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений и создания условий их реализации, контроля и коррекции деятельности в контексте командной работы, повышения управленческого и исполнительского профессионализма.
Производит и совершенствует теоретическую, практическую, предварительную подготовку.

Бортовое обслуживание:
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации» в части касающейся выполнения полетов;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Международное законодательство и стандарты (EU OPS, IOSA).
Техническое обслуживание воздушных судов, утвержденное приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 910 «Об утверждении профессионального стандарта «Техническое обслуживание воздушных судов» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8989);
Правила, процедуры, технологии выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Правила и процедуры по поддержанию летной годности ВС.
Технология выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Владение знаниями по категории «В1», «В2», «В3» и сдача экзаменов с уровнем не ниже установленного (проходного).
Летная эксплуатация воздушного судна, утвержденная приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 913 «Об утверждении профессионального стандарта «Летная эксплуатация воздушного судна» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8992);
Нормативные правовые акты Республики Казахстан, касающиеся пилота коммерческой авиации и обслуживания воздушного движения.
Наземное обслуживание ВС:
Законодательная и нормативная правовая база Республики Казахстан в области наземного обслуживания;
Международные стандарты и правила перевозки пассажиров;
Правила перевозки пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте, утвержденное постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 декабря 2011 года № 1522 «Об утверждении Правил перевозок пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте»;
Международные стандарты и процедуры по наземному обслуживанию воздушного судна.

6

6

Бортовое обслуживание:
Самостоятельность: управленческая деятельность в рамках стратегии деятельности предприятия, предполагающая согласование работ с другими участками.
Организация и управление собственной деятельностью в установленных рамках, которые могут изменяться.
Участие и руководство распределением ресурсов внутри подразделения.
Осуществление координации между подразделениями.
Руководство работой других.
Ответственность: за планирование и разработку процессов деятельности по выполняемой работе, по инструкции по летной эксплуатация воздушного судна, которые могут привести к существенным изменениям. Ответственность за оценку и совершенствование собственного труда, собственное обучение и обучение других.
Сложность: деятельность, предполагающая решение практических задач на основе выбора способов решения в различных условиях рабочей ситуации (анализ состояний технологических режимов, ведение технологического режима работы систем и установок всего предприятия).
Техническое обслуживание воздушных судов
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая согласование работ с другими участками. Обращение за помощью и консультацией при возникновении сомнений и вопросов. Способность к принятию самостоятельных и ответственных решений. Предрасположенность к изучению технических дисциплин и технический склад ума. Способность к проведению анализа.
Ответственность: за планирование и разработку процессов деятельности по выполняемой работе, согласно инструкции по техническому обслуживанию воздушных судов, ответственность за повышение профессионализма работников. Ответственность за качество выполняемой работы. Высокая организация и пунктуальность в соблюдении требований технической документации, правил и процедур, принятых в ГА.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач. Анализ выполнения производственного задания персоналом групп, распределение, а при необходимости переопределение персонала групп между сменами с целью эффективного использования производственных и человеческих ресурсов. Контроль выполнения поставленных перед персоналом Подразделения задач.
Летная эксплуатация воздушного судна
Самостоятельность: управленческая деятельность в рамках стратегии деятельности предприятия, предполагающая согласование работ с другими участками.
Организация и управление собственной деятельностью в установленных рамках, которые могут изменяться.
Участие и руководство распределением ресурсов внутри подразделения.
Осуществление координации между подразделениями.
Руководство работой других.
Ответственность: за планирование и разработку процессов деятельности по выполняемой работе, по инструкции по летной эксплуатация воздушного судна, которые могут привести к существенным изменениям. Ответственность за оценку и совершенствование собственного труда, собственное обучение и обучение других.
Сложность: деятельность, предполагающая решение практических задач на основе выбора способов решения в различных условиях рабочей ситуации (анализ состояний технологических режимов, ведение технологического режима работы систем и установок всего предприятия).
Наземное обслуживание ВС:
Самостоятельность: управленческая деятельность в рамках стратегии деятельности предприятия, предполагающая согласование работ с другими участками.
Организация и управление собственной деятельностью в установленных рамках, которые могут изменяться.
Участие и руководство распределением ресурсов внутри подразделения.
Осуществление координации между подразделениями.
Руководство работой других.
Ответственность: за планирование и разработку процессов деятельности по выполняемой работе, согласно инструкции по наземному обслуживанию ВС, которые могут привести к существенным изменениям.
Ответственность за оценку и совершенствование собственного труда, собственное обучение и обучение других.
Сложность: деятельность, предполагающая решение практических задач на основе выбора способов решения в различных условиях рабочей ситуации (анализ состояний технологических режимов, ведение технологического режима работы систем и установок всего предприятия).

Бортовое обслуживание:
Умение выполнять технологический процесс и участвовать в мероприятиях по улучшению режима работы в соответствии с безопасными правилами выполнения работ.
Умение проводить исследования для эффективного решения профессиональных задач.
Умение выбирать из большого диапазона умений и методов, необходимых для выработки творческих решений широкого диапазона сложных проблем, адаптация этих умений и методов для решения конкретных проблем
Умение оценивать действия, методы и результаты.
Техническое обслуживание воздушных судов
Техническое обслуживание воздушных судов.
Демонстрирует навыки принятия решений в организации и управление подразделением, выполняющим сервисное обслуживание ВС, линейное (оперативное) и / или базовое ТО ВС с обеспечением поддержки стандартов здоровья и безопасности его персонала.
Управление эксплуатационными и производственными рисками и угрозами безопасности полетов в соответствии с требованиями системы по управлению безопасностью полетов.
Летная эксплуатация воздушного судна
Умение выполнять технологический процесс и участвовать в мероприятиях по улучшению режима работы в соответствии с безопасными правилами выполнения работ.
Умение проводить исследования для эффективного решения профессиональных задач.
Умение выбирать из большого диапазона умений и методов, необходимых для выработки творческих решений широкого диапазона сложных проблем, адаптация этих умений и методов для решения конкретных проблем.
Умение оценивать действия, методы и результаты.
Наземное обслуживание ВС:
Умение выполнять технологический процесс и участвовать в мероприятиях по улучшению режима работы в соответствии с безопасными правилами выполнения работ.
Умение проводить исследования для эффективного решения профессиональных задач.
Умение выбирать из большого диапазона умений и методов, необходимых для выработки творческих решений широкого диапазона сложных проблем, адаптация этих умений и методов для решения конкретных проблем.
Умение оценивать действия, методы и результаты

Бортовое обслуживание:
Знания о методологии совместного анализа, проектирования и принятия решений в сложных социальных и профессиональных ситуациях, способах коммуникации и согласования точек зрения.
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации» в части касающейся выполнение полетов;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Международное законодательство и стандарты (EU OPS, IOSA).
Техническое обслуживание воздушных судов, утвержденное приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 910 «Об утверждении профессионального стандарта «Техническое обслуживание воздушных судов» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8989);
Правила, процедуры, технологии выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Правила и процедуры по поддержанию летной годности ВС.
Технология выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Владение знаниями по категории «В1», «В2», «В3» и сдача экзаменов с уровнем не ниже установленного (проходного).
Летная эксплуатация воздушного судна, утвержденная приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 913 «Об утверждении профессионального стандарта «Летная эксплуатация воздушного судна» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8992);
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации»;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Нормативные правовые акты Республики Казахстан, касающиеся пилота коммерческой авиации и обслуживания воздушного движения;
Знания о методологии совместного анализа, проектирования и принятия решений в сложных социальных и профессиональных ситуациях, способах коммуникации и согласования точек зрения, оформления и презентации аналитической и проектной документации.
Наземное обслуживание ВС:
Знания о методологии совместного анализа, проектирования и принятия решений в сложных социальных и профессиональных ситуациях, способах коммуникации и согласования точек зрения.
Законодательная и нормативная правовая база Республики Казахстан в области наземного обслуживания;
Международные стандарты и правила перевозки пассажиров;
Правила перевозки пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте, утвержденное постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 декабря 2011 года № 1522 «Об утверждении Правил перевозок пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте»;
Международные стандарты и процедуры по наземному обслуживанию воздушного судна.

7

7

Бортовое обслуживание:
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы бортового обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за планирование и разработку процессов деятельности, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний технологических режимов и условий работы систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).
Техническое обслуживание воздушных судов
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы бортового обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за планирование и разработку процессов деятельности, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний технологических режимов и условий работы систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).
Летная эксплуатация воздушного судна
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы бортового обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за планирование и разработку процессов деятельности, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний технологических режимов и условий работы систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).
Наземное обслуживание ВС:
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями.
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы наземного обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за планирование и разработку процессов деятельности, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний технологических режимов и условий работы систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).

Бортовое обслуживание:
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.
Техническое обслуживание воздушных судов
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.
Летная эксплуатация воздушного судна
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.
Наземное обслуживание ВС:
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.

Бортовое обслуживание:
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Законодательство Республики Казахстан об использовании воздушного пространства Республики Казахстан в части касающейся выполнения полетов;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Международное законодательство и стандарты (EU OPS, IOSA).
Техническое обслуживание воздушных судов, утвержденное приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 910 «Об утверждении профессионального стандарта «Техническое обслуживание воздушных судов» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8989);
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Правила, процедуры, технологии выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Правила и процедуры по поддержанию летной годности ВС.
Технология выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Владение знаниями по категории «В1», «В2», «В3» и сдача экзаменов с уровнем не ниже установленного (проходного).
Летная эксплуатация воздушного судна, утвержденная приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 913 «Об утверждении профессионального стандарта «Летная эксплуатация воздушного судна» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8992);
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации»;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Нормативные правовые акты Республики Казахстан, касающиеся пилота коммерческой авиации и обслуживания воздушного движения;
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Наземное обслуживание ВС:
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Законодательная и нормативная правовая база Республики Казахстан в области наземного обслуживания;
Международные стандарты и правила перевозки пассажиров;
Правила перевозки пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте, утвержденное постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 декабря 2011 года № 1522 «Об утверждении Правил перевозок пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте»;
Международные стандарты и процедуры по наземному обслуживанию воздушного судна.

8

8

Бортовое обслуживание:
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы бортового обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний режимов и условий работы, систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).
Техническое обслуживание воздушных судов
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы бортового обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний режимов и условий работы, систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).
Летная эксплуатация воздушного судна
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы бортового обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний режимов и условий работы, систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).
Наземное обслуживание ВС:
Самостоятельность: управленческая деятельность, предполагающая создание стратегии функционирования и развития структур отрасли. Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности. Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Ответственность: за планирование, разработку и результаты процессов по обеспечению организации надежной работы наземного обслуживания, которые могут привести к существенным изменениям или развитию. Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе. Ответственность за профессиональное развитие других.
Сложность: деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний режимов и условий работы, систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).

Бортовое обслуживание:
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, использовать методы исследования, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.
Техническое обслуживание воздушных судов
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, использовать методы исследования, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.
Летная эксплуатация воздушного судна
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, использовать методы исследования, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.
Наземное обслуживание ВС:
Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Умение выбирать, совершенствовать, адаптировать и использовать необходимые умения и методы.
Умение критически анализировать, использовать методы исследования, интерпретировать и оценивать сложную информацию, в том числе, стратегического характера.
Умение оперативно решать возникающие проблемы.

Бортовое обслуживание:
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания различных подходов, научных направлений и научных школ в области профессиональной деятельности.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации» в части касающейся выполнение полетов;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Международное законодательство и стандарты (EU OPS, IOSA).
Техническое обслуживание воздушных судов, утвержденное приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 910 «Об утверждении профессионального стандарта «Техническое обслуживание воздушных судов» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8989);
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания различных подходов, научных направлений и научных школ в области профессиональной деятельности.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Правила, процедуры, технологии выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Правила и процедуры по поддержанию летной годности ВС.
Технология выполнения работ и последовательность их выполнения на ВС и двигателях.
Владение знаниями по категорий «В1», «В2», «В3» и сдача экзаменов с уровнем не ниже установленного (проходного).
Летная эксплуатация воздушного судна, утвержденная приказом Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 913 «Об утверждении профессионального стандарта «Летная эксплуатация воздушного судна» (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 8992);
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания различных подходов, научных направлений и научных школ в области профессиональной деятельности.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Закон Республики Казахстан от 15 июля 2010 года «Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации»;
Правила организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 апреля 2011 года № 437 «Об утверждении Правил организации рабочего времени и отдыха членов экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации Республики Казахстан»;
Нормативные правовые акты Республики Казахстан, касающиеся пилота коммерческой авиации и обслуживания воздушного движения.
Наземное обслуживание ВС:
Знания о методологии построения концепций, стратегий, функциональных моделей деятельности и взаимодействия, способах постановки и системного решения задач и проблем.
Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания различных подходов, научных направлений и научных школ в области профессиональной деятельности.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе.
Законодательная и нормативная правовая база Республики Казахстан в области наземного обслуживания;
Международные стандарты и правила перевозки пассажиров;
Правила перевозки пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте, утвержденное постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 декабря 2011 года № 1522 «Об утверждении Правил перевозок пассажиров, багажа и грузов на воздушном транспорте»;
Международные стандарты и процедуры по наземному обслуживанию воздушного судна.


Область профессиональной деятельности: Деятельность аэропортов

Уровень ОРК

Требования к личностным и профессиональным компетенциям

Требования к умениям и навыкам

Требования к знаниям

3

Умение работать в коллективе, ответственность за выполнения технологического процесса.
Систематическая переподготовка и повышения согласно требованиям, с учетом ввода нового оборудования или технологии. Соблюдение правил техники безопасности с учетом подготовки осенне-зимней и весенне-летней подготовки.
Применение профессиональных знаний, полученных в процессе обучения в своей профессиональной деятельности. Выполнение действий по четко прописанным технологическим требованиям.

Умение пользованиями правилами технологических карт, нормативной литературой. Умения работать с вверенным оборудованием, инструментами с соблюдением техники безопасности.

Изучать и выполнять требования руководящих документов организации, пожарной безопасности, норм охраны труда и техники безопасности

4

Умение работать в коллективе, ответственность за выполнения технологического процесса, нести ответственность за сохранность воздушного судна при техническом обслуживании, предупреждать возможность их повреждения. Соблюдения мер противопожарной безопасности.
За расстановку инспекторов досмотра по контрольной проверке, досмотру по рабочим номерам на внутренних и международных рейсах, за подготовку инспекторов службы досмотра и за культуру обслуживания пассажиров. Встречать прилетающих.
Систематическая переподготовка и повышения согласно требованиям, с учетом ввода нового оборудования или технологии. Соблюдение правил техники безопасности с учетом подготовки осенне-зимней и весенне-летней подготовки. Переучивание на обслуживание западной авиационной техники.
Применения профессиональных знаний, полученных в процессе обучения, повышения квалификации, переучивания в своей профессиональной деятельности по обслуживанию авиационной техники. Выполнение действий по четко прописанным технологическим требованиям. Проводить занятия-инструктажи с личным составом смены, проводить досмотр воздушного судна и объектов, принятых под охрану, производить выдачу оружия и боеприпасов инспекторам службы безопасности.
Применять государственный язык при выполнения должностных обязанностей.

Умение обслуживать авиационную технику и эксплуатационную документацию на нее и технологию обслуживания, проверять исправность вверенного оборудования, инструменты, средств защиты с соблюдением техники безопасности. Знать замеряемые параметры авиационной техники при ее техническом обслуживании, характеризующая исправность, работоспособность и правильность функционирования авиац. техники, марки применяемых горюче-смазочных материалов, спецжидкостей и газов. Умение организовывать работу личного состава, смены досмотра. Давать устные указания лицам, проходящим досмотр на государственном, русском и при необходимости на английском языках, грамотно эксплуатировать установленные на пункте досмотра технические средства, различать изображения на мониторе рентгено-телевизионных интроскопов и своевременно реагировать на сигналы ручных и стационарных металлоискателей и иной аппаратуры обнаружения опасных веществ и предметов, владеть методами ручной проверки багажа и ручной клади, обращения с техническими бытовыми предметами и оборудованием при досмотре и выявления способов сокрытия веществ и предметов, запрещенных к перевозке воздушным транспортом, уметь производить личный досмотр, изъятие и оформление запрещенных к перевозке предметов и веществ во взаимодействии с работниками правоохранительных органов, владеть основами психологии поведения человека и реакций в стрессовых ситуациях, методами опроса и контроля пассажиров при проведении досмотра багажа и ручной клади.
Знание правил перевозки пассажиров и багажа внутренних и международных рейсов, технологические графики и технологии работы, основных форм перевозочной документации и правила их заполнения. Регистрация пассажиров;
Работа с электронными системами бронирования.
Встреча, выпуск, проводы пассажиров;
Обслуживание трансфертных, транзитных пассажиров. Работа с документами и визами.

Знать специальные дисциплины в соответствии с программой учебного заведения гражданской авиации, зарегистрированного в ИКАО, по подготовке работников службы авиационной безопасности.
Основные нормативные правовые акты, регламентирующие обеспечение авиационной безопасности, программу авиационной безопасности организации гражданской авиации, должностную инструкцию.
Знать структуру направления деятельности и порядок взаимодействия структурных подразделений организации ГА, схемы расположения контролируемых зон аэропорта, организации экстренного оповещения и использования средств связи при обеспечении авиационной безопасности. знать расположение всех основных зданий и служб, характерные особенности аэропорта, в том числе границы между контролируемыми зонами зоны ограниченного доступа аэропорта, а также порядок доступа и передвижения в них. Знать порядок действий и взаимодействия заинтересованными государственными органами при поступлении информации и возникновении чрезвычайных обстоятельств при пересечении актов незаконного вмешательства в деятельность ГА или ликвидаций их последствий в том числе в случае авиационных происшествий. Знать и применять порядок взаимодействия с правоохранительными и иными государственными органами при обеспечении безопасности особо важных полетов. Общие сведения по конструкции обслуживаемых типов летательных аппаратов и ВС, их двигателей и соответствующих элементов; правила пользования техническими описаниями и схемами обслуживаемой АТ; эксплуатационно-техническую документацию; правила технической эксплуатации, применяемые при техническом обслуживании основные смазки, жидкости и материалы, их назначение; назначение и принцип действия аэродромного оборудования, приспособлений, инструментов, их маркировку; порядок подготовки рабочего места для всех видов регламентов технического обслуживания.

5

Обеспечение контроля полноты и качества технического обслуживания, выполняемого на авиационной технике, правильность оформления тех.документации на выполнение тех.обслуживания.
Соблюдение требований правил охраны труда и тех.безопасности. Своевременное и качественное ведение эксплуатационно-технической документации.
Технический надзор за состоянием эксплуатируемого оборудования.
Систематическая переподготовка и повышения согласно требованиям, с учетом ввода нового оборудования или технологии.
Соблюдение правил техники безопасности с учетом подготовки осенне-зимней подготовки и весенне-летней подготовки. Ежегодное прохождение аттестации на соответствие занимаемой должности.
Применения профессиональных знаний, полученных в процессе обучения в своей профессиональной деятельности.
Выполнение действий по четко прописанным технологическим требованиям.
Знание государственного языка (обязательно), английский язык (начальный уровень) для технических специализаций.
Повышать свой профессиональный уровень путем участия в семинарах, посещении конференций и выставок.
Проводить проверку теоретических знаний и навыков.

Правила по технической безопасности и ремонту авиационной техники.
Инструкции приказы и др. нормативные документы, регламентирующие тех.эксплуатацию авиационной техники. Ремонт и обслуживание закрепленного оборудования.
Уметь лично в соответствии с требованиями эксплуатационной документации выполнять работы по тех.обслуживанию (ТО), контролировать качество выполняемых исполнителями работ, оказывать помощь авиатехникам при выполнении сложных и ответственных монтажных и регламентных работ.
Следить за рациональным использованием материальных ресурсов.
Уметь читать и понимать техническую документацию на языке производителя воздушных судов и двигателей в объеме своих должностных обязанностей.

Знать обслуживаемую авиационную технику (АТ) и эксплуатационную документацию на нее, организацию производственно-технического процесса обслуживания АТ и взаимодействующих служб организации по его обеспечению. Знать руководящие документы оперативного управления производством. Знать действующие на предприятии стандарты и технические условия. Основы компьютерной грамотности. Правила и нормы техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты.

6

Умение работать в коллективе, ответственность за выполнения рабочего процесса, с высокой ответственностью относиться к выполнению своего служебного долга, соблюдать трудовую и производственную дисциплину, требовать этого от подчиненного состава, за совершение в процессе осуществления своей деятельности правонарушения в пределах, определенных действующим административным и гражданским авиационным законодательством.
Систематическая переподготовка и повышение квалификации согласно требованиям, с целью разобраться со структурой тех задач, которые он должен решать в отношении производственных процессов и подчиненных ему работников для эффективного управления службой и всей деятельности.
Применения профессиональных знаний, полученных в процессе обучения в своей профессиональной деятельности и направлять на практическое использование. Выполнение действий по четко прописанным требованиям. Проектирование новых подходов к решению управленческих проблем.
Проектировочный и конструктивный компоненты связаны с умением определить перспективы планирования работы как конкретного работника, так и всего коллектива в целом, так же и производственного процесса аэропорта; при этом важное значение имеет правильное формулирование задач, стоящих перед коллективом, как в производственной, так и в воспитательной работе.

Умение:
мыслить масштабно и перспективно, заранее определяя возможные трудности и способы их преодоления в производстве;
осуществлять контроль за деятельностью работников службы на производственных участках и оценивать их работу, при необходимости принимать меры по устранению недостатков.
организовывать и контролировать обеспечение и выполнение работ, безопасность и регулярность отправлений ВС, предотвращать возникновение сбойных ситуаций, связанных с задержками и переносами рейсов и системно охватывать все стороны дела и влияющие факторы;
оперативно, то есть быстро реагировать на изменения обстановки, возможность самостоятельно принимать наиболее рациональные решения в условиях дефицита времени вследствие необходимости постоянного непрерывного обслуживания населения и организовывать работу службы во время рейсов;
контролировать и осуществлять проведение занятий по сезонной подготовке в службах к рейсам и.
уметь последовательно обеспечивать качественное и своевременное выполнение мероприятий по обслуживанию литерных рейсов.
Навыки:
способность построить систему коммуникаций в организации, получать  надежную информацию и эффективно ее оценивать;
обладать способностью принимать нестандартные управленческие решения в условиях, когда альтернативные варианты работы неясны или сомнительны в вопросах связанных с деятельностью аэропорта и авиационной безопасностью;
может идти на оправданный риск и на внедрение нововведений в организации связанные с деятельностью аэропорта для улучшения условии организаций;
умение проводить в аэропорту мероприятия, связанных с вопросами авиационной безопасности.

Стандарты, правила и законодательные акты по безопасному выполнению работ в отрасли.
Правила функционирования и эксплуатации оборудования и инструментов, необходимых в ходе безопасного выполнения работ.
Методы измерения рисков, сведения их к минимуму и управление рисками в узкоспециализированной области или в рамках отрасли.

7

Самостоятельная деятельность, ответственность в принятии решений. Ведение самостоятельного направления деятельности вверенных подразделений. Оперативная постановка задач в рамках задания. Управление и постоянный контроль исполнения поставленных задач.
Ответственность за сбои в системе управления и исполнения технологических процессов, связанных с безопасностью, отправкой и встречей ВС.
Систематическая профессиональная подготовка с отрывом и без отрыва от производства; способность к самообучению; повышение квалификации, связанных с развитием инфраструктурных технологий аэропортовой деятельности, с законодательными изменениями в различных сферах.
Стремление и способность к развитию, приобретению новых знаний, навыков и умений для внедрения в производство.
Самостоятельный поиск информации, необходимой для решения поставленных профессиональных задач. Синтез информации для получения нового качества деятельности. Организация профессиональной подготовки подчиненных, генерирование нестандартных решений для оптимизации работы.

Организация и проведение мероприятий связанных с аэропортовой безопасностью, технической безопасностью, контролировать технологические процессы вверенных служб, контролировать подготовку служб к ОЗП, ВЛП (осенне-зимняя подготовка, весенне-летняя подготовка), Решение концептуальных, практических задач. Текущий контроль, оценка и коррекция деятельности. Постоянная связь с внешними организациями партнерами, курирующими органами. Предотвращение сбойных ситуаций, связанных с задержками и переносами рейсов; обеспечить необходимый уровень подготовки производства, повышение эффективности производства и производительности труда, сокращение издержек (материальных, финансовых, трудовых), рационально использовать производственные ресурсы, обеспечить высокое качество и конкурентоспособность производимых услуг;
координировать работу по вопросам унификации, стандартизации и сертификации продукции;
принимать меры по совершенствованию организации производства, труда и управления на основе внедрения новейших технических и телекоммуникационных средств выполнения инженерных и управленческих работ;
руководить разработкой перспективных и текущих планов аэропорта.

Знания природы, применимости и финансовых последствий технологических, материальных и человеческих ресурсов, необходимых в отрасли.
Методы измерения, сведение их к минимуму и управление рисками в отрасли.
Передовые знания в отрасли для интеграции отрасли с другими отраслями.
Передовые научные знания, характерные для нескольких областей в рамках отрасли.
Знания в области управления и развития бизнеса.
Знания на базе высшего образования (бакалавриат, магистратура).

8

Управленческая деятельность, предполагающая определение стратегии управления процессами и деятельностью с принятием решения и ответственности на уровне крупных институциональных структур в условиях непредсказуемой и неструктурированной среды. Развитость способности к управлению изменениями, работать в ситуациях неопределенности, быстрого принятия сложных решений при недостатке данных. Демонстрировать значительные лидерские качества инновационность и самостоятельность в трудовой деятельности в новых контекстах, требующих решения проблем, связанных со множеством взаимосвязанных факторов. Анализ эффективности функционирования подчиненных подразделений. Критически анализировать, оценивать и синтезировать новые и сложные идеи и принимать стратегические решения на основании этих процессов. Авторитетно общаться в рамках критического диалога в равными по статусу специалистами.

Демонстрирует навыки разработки стратегии деятельности предприятия, перемен и непредсказуемости, умение справляться с долгосрочными и трудоемкими задачами, анализировать разнородную информацию, взвешивать риски, без потери мотивации и без ущерба для качества. Уметь формировать и развивать команды разного уровня. Создание условий, обеспечивающих успешность деятельности персонала седьмого уровня в течении рабочего дня. Выдача распоряжений, формирование заданий в области организации деятельности подразделений и контроль их исполнения. Исследовать, разрабатывать, реализовывать и адаптировать проекты, ведущие к получению новых знаний и новых решений. Умения генерировать идеи, прогнозировать результаты инновационной деятельности, осуществлять широкомасштабные изменения в профессиональной и социальной сфере, руководить сложными производственными процессами.

Самое глубокое и полное знание области профессиональной деятельности, а также финансов, маркетинга, международных рынков.


1. Область профессиональной деятельности: Деятельность аэронавигационных служб

Уровень ОРК

Требования к личностным и профессиональным компетенциям

Требования к умениям
и навыкам

Требования к знаниям

2

Ответственность за безопасность и качество выполненных работ. Работа под полным руководством при очень низком уровне самостоятельности в ходе выполнения ежедневных задач.
Выявление проблем и соответствующий доклад о возникновении проблем в ходе выполнения простых задач в технологическом процессе.

Работа с вверенным оборудованием, инструментами в соответствии с технологическим процессом.

Стандарты, правила и законодательные акты по безопасному выполнению работ в отрасли, знания на базе среднего специального образования или специализированная профессиональная подготовка.

3

Ограниченная ответственность за работу других, в случае необходимости.
Ответственность за результаты выполнения работы.
Распределение нагрузки среди сотрудников, вовлеченных в рабочий процесс.
Ответственность за свою безопасность и безопасность других участников рабочего процесса.
Осуществление самостоятельной работы в знакомых ситуациях и под руководством в сложной ситуации.
Самостоятельная организация обучение.
Выстраивание коммуникации: получение информации от других исполнителей, необходимой для выполнения работы; выполнение необходимой отчетности по выполненной работе по требованию непосредственного руководителя.
Решение типовых практических задач.
Выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта.

Выполнение технологического процесса и участие в мероприятиях по улучшению режима работы в соответствии с безопасными правилами выполнения работ.
Планирование, выбор способов деятельности, организация и оценка деятельности для выполнения четко определенных стандартных действий и решения стандартных проблем.
Определение, поиск и использование информации, необходимой для выполнения четко определенных стандартных действий и решения стандартных проблем.
Оценка эффективности выполняемых заданий.
Распределение работы среди работников, вовлеченных в определенный рабочий процесс

Технологический процесс, инструменты, оборудование и мерительные инструменты, необходимые в ходе безопасного выполнения работ.
Знает правила рациональной организации и содержания рабочего места.
Отраслевые стандарты, правила и законодательные акты по безопасному выполнению работ. Знания на базе средне-специального или высшего образования (бакалавриат) или специализированная профессиональная подготовка.

4

Организация собственной деятельности и деятельности подразделения.
Адаптация своей деятельности и деятельности работников подразделения к изменяющимся обстоятельствам.
Ответственность за выполнение задач.
Ответственность за свою безопасность и безопасность других участников рабочего процесса.
Выстраивание коммуникации: получение информации от других исполнителей, необходимой для выполнения работы;
Самостоятельная организация собственного обучения и ответственность за обучение в подразделении.
Ограниченное участие в распределении ресурсов внутри подразделения.
Организация работы среди работников, вовлеченных в рабочий процесс и осуществлять контроль за безопасным выполнением работы.
Выполнение необходимой отчетности по выполняемой работе и предоставление ее руководству.
Деятельность, предполагающая решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации.

Выполнение технологического процесса и участие в мероприятиях по улучшению режима работы в соответствии с безопасными правилами выполнения работ.
Планирование, выбор способа деятельности и организации деятельности для выполнения четко определенных стандартных действий и решения стандартных проблем.
Организация мероприятий по улучшению рабочих процессов.
Осуществление поиска, отбора, интерпретации и использования информации, необходимой для выполнения производственных задач и развития производства.
Оценка эффективности выполняемых подразделением заданий.
Проявление знаний, необходимых для решения как простых четко обозначенных проблем, так и сложных нестандартных задач.
Проявление знаний различных подходов и точек зрения в области профессиональной деятельности и умение применить их на производстве.

Технологический процесс, инструменты, оборудование и мерительные инструменты, необходимые в ходе безопасного выполнения работ.
Правила разработки конструкторской и технологической документации.
Правила рациональной организации и содержания рабочего места.
Отраслевые стандарты, правила и законодательные акты.
Знания на базе средне-специального или высшего образования (бакалавриат) или специализированная профессиональная подготовка.

5

Ответственность за планирование и разработку процессов деятельности, которые могут привести к существенным изменениям или развитию.
Ответственность за работу других и определять их роли в производственном процессе.
Ответственность за профессиональное развитие других.
Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Осуществление работы с большей степенью автономности.
Участие в планировании и распределении ресурсов между подразделениями
Деятельность, направленная на решение задач, предполагающих выбор и многообразие способов решения (анализ состояний технологических режимов и условий работы систем с целью определения эффективности их функционирования, управление процессами модернизации и реконструкции).

Владение умениями, демонстрирующими мастерство, инновации и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Выбор, совершенствование, адаптирование и использование необходимых умений и методов.
Критический анализ, интерпретация и оценка сложной информации, в том числе, стратегического характера.
Использование и разработка методов исследования, необходимых для осуществления профессиональной деятельности.
Критическая оценка действия, методы и результаты их краткосрочные и долгосрочные последствия.
Оперативное решение возникающих проблем.

Знания рисков, характерных для данного вида деятельности, методы контроля рисков и сведения их к минимуму.
Знания последних достижений в области профессиональной деятельности, основанные на критическом осмыслении теорий и принципов, необходимые для развития области профессиональной деятельности в ситуации взаимодействия множественных различных факторов.
Знания различных подходов, научных направлений и научных школ в области профессиональной деятельности.
Знания управленческих методов и принципов, необходимых в производственном процессе. Знания на базе высшего образования (бакалавриат, магистратура), специализированное профессиональное образование.

6

Ответственность за планирование, разработку и результат процессов деятельности предприятия.
Ответственность за развитие предприятия.
Ответственность за планирование, разработку и результат процессов деятельности, которые могут привести к существенным изменениям или развитию.
Ответственность за работу подразделений и определение их ролей.
Инициирование задания и осуществление руководства их выполнением.
Руководство планированием и распределением ресурсов на предприятии.
Участие в разработке технической политики предприятия.
Деятельность, предполагающая решение задач развития, разработка новых подходов, использования разнообразных методов (разработка технической политики предприятия)

Демонстрация мастерства, инновационное и стратегическое мышление при решении сложных и непредсказуемых проблем в специализированной области профессиональной деятельности, характеризующейся взаимодействием множественных факторов.
Оценка действий, методы и результаты их последствия.
Разработка, применение и пересмотр принципов охраны здоровья, техники безопасности и защиты окружающей среды.
Критический анализ, интерпретация и оценка сложной информации, понятия и идеи.
Создание новых подходов и концепции для решения важнейших проблем, для разработки и реализации стратегических решений в профессиональной области или на стыке профессиональных областей.
Анализ и оценка сложной информации на стыке нескольких направлений профессиональной деятельности, принятие решений по ним и оценка их результатов и последствий.
Критическая оценка действий, методы, результаты и их краткосрочные и долгосрочные последствия для области профессиональной деятельности и за ее пределами.

Знания природы, применимости и финансовых последствий технологических, материальных и человеческих ресурсов, требуемых для выполнения деятельности в узкоспециализированной области или в рамках отрасли.
Методы измерения рисков, сведения их к минимуму и управление рисками в узкоспециализированной области или в рамках отрасли.
Знания последних достижений в области профессиональной деятельности, основанные на критическом осмыслении теорий и принципов, необходимых для развития области профессиональной деятельности в ситуации взаимодействия множественных различных факторов.
Знания в области различных подходов, научных направлений и научных школ в области профессиональной деятельности и на стыке нескольких направлений профессиональной деятельности.
Знания в области управления производственными процессами. Знания на базе высшего образования (бакалавриат, магистратура).

7

Ответственность за долгосрочное стратегическое планирование и руководство в организациях отрасли.
Принятие решения относительно стратегической направленности организаций в отрасли.
Анализ эффективности функционирования предприятия, анализ поставленных целей и путей решения задач определяющих содержание деятельности

Выполнение продвинутых исследований и разработка в данной отрасли или смежных с ней отраслях, использование продвинутых и специализированных технологий для выполнения стратегических управленческих обязанностей.
Длительная работа по решению стратегических вопросов и разработке инновационных подходов к управлению и развитию организаций.

Знания природы, применимости и финансовых последствий технологических, материальных и человеческих ресурсов, необходимых в отрасли.
Методы измерения, сведение их к минимуму и управление рисками в отрасли.
Передовые знания в отрасли для интеграции отрасли с другими отраслями.
Передовые научные знания, характерные для нескольких областей в рамках отрасли.
Знания в области управления и развития бизнеса.
Знания на базе высшего образования (бакалавриат, магистратура).

Азаматтық авиация саласындағы салалық біліктілік шеңберін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің м.а 2014 жылғы 12 маусымдағы № 368 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 17 шілдеде № 9595 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 28 мамырдағы № 629 бұйрығымен

      Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 28.05.2015 № 629 бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 15 мамырдағы Еңбек кодексінің 138-4-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Азаматтық авиация саласындағы салалық біліктілік шеңбері бекітілсін.
      2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі Кадр және әкімшілік жұмыс департаменті (Е.Е. Хасенов):
      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркелуін;
      2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, бұқаралық ақпараттар құралдарында ресми жариялануын, соның ішінде Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдар интранет-порталында орналастыруды;
      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он күнтізбелік күн ішінде «Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» Шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік мекемесінің «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға көшірмесін жолдауды;
      4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін бес жұмыс күні ішінде мемлекеттік тіркеу туралы және бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға жіберу туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау өзіме қалдырамын.
      5. Осы бірлескен бұйрық алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі

      Министрдің
      міндетін атқарушы                          А. Бектұров

Қазақстан Республикасы       
Көлік және коммуникация министрінің
міндетін атқарушы       
2014 жылғы 12 маусымдағы     
№ 368 бұйрығымен бекітілген   

Азаматтық авиация саласындағы салалық біліктілік шеңбері

1. Жалпы ережелер

      1. Азаматтық авиация саласындағы салалық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - СБШ) «Ұлттық біліктілік шеңберін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 28 қыркүйектегі № 444 және Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің міндетін атқарушысының 2012 жылғы 24 қыркүйектегі № 373-п-м бірлескен бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2012 жылғы 19 қазандағы № 8022 тіркелген, 2012 жылғы 16 қарашадағы № 174 (2182) «Заң газеті» және 2012 жылғы 24 қараша № 771-775 (27847) «Егемен Қазақстан» газеттерінде жарияланған), Ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - ҰБШ) негізінде әзірленді және орындалатын жұмыстардың күрделілігі мен қолданылатын білім, дағды, құзырет сипатына байланысты деңгейлер бойынша маманның біліктілігіне қойылатын талаптарды азаматтық авиация саласында жіктейді.
      2. СБШ мақсаты – кәсіптік, сертификаттау және білім беру стандарттарын кейіннен әзірлеу үшін саланың технологиялық талаптарын ескере отырып, БҰШ-тың деңгейлік біліктілік құзыреттерін сипаттау.
      3. СБШ негізгі пайдаланушылары Қазақстан Республикасының Ұлттық біліктілік жүйесін құру шеңберінде саланың кәсіби стандарттарын әзірлеумен айналысатын сарапшылар, әзірлеушілер, азаматық авиация кәсіби қызметі саласындағы жұмыс берушілер, басшылар және мамандар, сондай-ақ жұмыс тобының мүшелері болып табылады.
      4. СБШ-та саланың қолданылатын және перспективті технологияларын ескере отырып, қызметкерлердің қызметтік машықтарына және біліміне қойылатын талаптар сипатталады.
      5. СБШ мына қағидаттарды ескере отырып, БҰШ негізінде әзірленеді:
      1) салалардың қолданыстағы және болашақтағы технологияларын ескере отырып, қызметкерлердің қызметтеріне (қызметтік), машықтарына және біліміне қойылатын БҰШ-тың біліктілік деңгейлерінің талаптарын нақтылау;
      2) саланың басымдықтарын айқындау және компанияның бизнес- мүдделерін есепке алу;
      3) төменгі біліктілік деңгейлерінен жоғарғыларына өткен кездегі қызметтердің ауыспалылығы және үздіксіздігі;
      4) барлық тұтынушылар үшін біліктілік деңгейлер сипатының ашықтығы;
      5) біліктілік деңгейлері иерархиясының еңбек бөлінісі құрылымына және Қазақстан Республикасының білім беру жүйесіне сәйкестігі;
      6) кәсіби қызмет көрсеткіштері арқылы БСШ-ның біліктілік деңгейлерін сипаттау;
      7) қызметті жүзеге асыратын қызметкерлерді емес, олардың еңбек қызметінің түрлерін және олардың лауазымдық міндеттерді орындау сапасын сипаттау.
      6. СБШ:
      1) нақты салада білім беру жүйесі мен еңбек нарығының жалпы даму стратегиясын қалыптастыруға, соның ішінде нақты біліктілікті алуға, біліктілік деңгейін арттыруға, мансаптық өсуге әкелетін білім берудің әр түрлі траекториясын жоспарлауға;
      2) еңбек шапшаңдығын қалыптастыруға;
      3) кәсіби және білім беру стандарттарын, кәсіби білім беру бағдарламаларын әзірлеу барысында қызметкерлер мен оқу бітірушілердің біліктілігіне қойылатын талаптарды бірыңғай көзқараста сипаттауға;
      4) біліктілікті сертификаттау мен білім беру нәтижелерін бағалау рәсімдерін әзірлеуге, сертификаттар жүйесін қалыптастыруға мүмкіндік береді;
      5) азаматтық авиация саласындағы заңнама талаптарына сәйкес теңіз кемесінде тікұшақ отырғызатын маманға қосымша білім алуды жоспарлауға мүмкіндік береді.
      7. Саланың стратегиялық мақсаттары мен міндеттері:
      1) Қазақстан Республикасының көлік инфрақұрылымын дамыту;
      2) көлік-коммуникация кешені дамуының озық өсу қарқынына қол жеткізу;
      3) азаматтық авиация саласы инфрақұрылымының даму деңгейін көтеру;
      4) Қазақстан Республикасының транзиттік-көлік әлеуетін дамыту;
      5) Қазақстан Республикасы территориясы арқылы транзиттік тасымалдау көлемдерін арттыру;
      6) халықаралық көлік желілерімен Қазақстан Республикасының көлік кешенінің ықпалдасу деңгейін арттыру болып табылады.

2. СБШ паспорты

      8. Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішіне (бұдан әрі – ЭҚЖЖ) сәйкес азаматтық авиация саласында экономикалық қызмет түрлері кәсіби қызметтің келесі салалары бойынша анықталған:
      1) эксплуатанттардың қызметі, осы СБШ-ның 1-қосымшадағы кестеде көрсетілген;
      2) әуежайлар қызметі, осы СБШ-ның 2-қосымшадағы кестеде көрсетілген;
      3) аэронавигациялық қызметтердің жұмыстары, осы СБШ-ның 3-қосымшадағы кестеде көрсетілген.
      9. Еңбек қызметінің түрі:
      1) басқарушылық;
      2) атқарушылық-басқарушылық;
      3) атқарушылық болып бөлінеді.
      10. СБШ осы СБШ-ның 4-қосымшасында берілген.

«Азаматтық авиация саласындағы»
салалық біліктілік шеңберінің 
1-қосымшасы          

Кесте

Эксплуатанттар қызметі

ЭҚЖЖ коды

Экономикалық қызмет түрінің атауы

30.3

Әуе және ғарыштық ұшу аппараттарын жасау

30.30

Әуе, ғарыш және т.с.с. техникаларды жасау

33.13

Электрондық және оптикалық жабдықтарды жөндеу

33.13.1

Өлшеуге, тестілеуге және навигацияға арналған құралдар мен аспаптарды жөндеу және оларға техникалық қызмет көрсету

33.16

Әуе кемелері мен ғарыш кемелерін жөндеу, оларға техникалық қызмет көрсету

51

Әуе көлігі саласындағы қызметтер

51.1

Жолаушылар әуе көлігі

51.10.1

Кестеге бағынатын жолаушылар әуе көлігінің қызметі

51.10.2

Кестеге бағынбайтын жолаушылар әуе көлігінің қызметі

51.21

Жүк әуе көлігі

51.21.1

Кестеге бағынатын жүк әуе көлігінің қызметі

51.21.2

Кестеге бағынбайтын жүк әуе көлігінің қызметі

52

Қойма шаруашылығы және қосалқы көлік қызметі

52.1

Жүктерді қоймаға қою және сақтау

52.10.2

Астықтан басқа азық-түлік емес тауарларды қоймаға қою және сақтау

52.10.3

Азық-түлік тауарларын қоймаға қою және сақтау

52.2

Тасымалдау кезіндегі қызметтің қосалқы түрлері

52.23

Әуе көлігі саласындағы қызметтер

52.23.1

Әуе кеңістігін пайдалануды реттеу

52.23.9

Жолаушылар мен жүк тасымалына жататын өзге де қызметтер

52.24

Жүктерді көліктік өңдеу

52.29

Тасымалдау кезіндегі өзге де ілеспе қызметтер

77

Жалдау, жалға беру, лизинг

77.35

Әуе көлігі құралдары мен жабдықтарын жалдау және жалға беру

81.29

Тазалау бойынша қызметтердің басқа түрлері

«Азаматтық авиация саласындағы»
салалық біліктілік шеңберінің 
2-қосымшасы          

Кесте

Әуежайлар қызметі

ЭҚЖЖ коды

Экономикалық қызмет түрінің атауы

52.23

Әуе көлігі саласындағы қызметтер

52

Қойма шаруашылығы және қосалқы көлік қызметі

52.1

Жүктерді қоймаға қою және сақтау

52.10.2

Астықтан басқа азық-түлік емес тауарларды қоймаға қою және сақтау

52.2

Тасымалдау кезіндегі қызметтің қосалқы түрлері

52.23

Әуе көлігі саласындағы қызметтер

52.23.1

Әуе кеңістігін пайдалануды реттеу

52.23.9

Жолаушылар мен жүк тасымалына жататын өзге де қызметтер

52.24

Жүктерді көліктік өңдеу

52.29

Тасымалдау кезіндегі өзге де жанама қызметтер

«Азаматтық авиация саласындағы»
салалық біліктілік шеңберінің 
3-қосымшасы          

Кесте

Аэронавигациялық қызметтердің жұмысы

ЭҚЖЖ коды

Экономикалық қызмет түрінің атауы

33.13

Электрондық және оптикалық жабдықты жөндеу

33.13.1

Өлшеуге, тестілеуге және навигацияға арналған құралдар мен аспаптарды жөндеу және техникалық қызмет көрсету

51

Әуе көлігі

52.23

Әуе көлігі саласындағы қызметтер

52.23.1

Әуе кеңістігін пайдалануды реттеу

52.23.9

Жолаушылар мен жүк тасымалына жататын өзге де қызметтер

52.29

Тасымалдау кезіндегі өзге де жанама қызметтер

61.9

Телекоммуникациялық қызметтердің басқа түрлері

74.90

Басқа санаттарға енгізілмеген кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет

«Азаматтық авиация саласындағы»
салалық біліктілік шеңберінің 
4-қосымшасы          

Кесте

ҰБШ деңгейі

СБШ деңгейі

«Эксплуатанттар қызметі» кәсіби қызметінің саласы кәсіби қызметтің келесі ішкі салаларын қамтиды: бортта қызмет көрсету, әуе кемесін ұшу кеңістігінде пайдалану, әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, ӘК-ке жерде қызмет көрсету

Жеке және кәсіби құзыреттіліктерге қойылатын талаптар

Біліктілік пен дағдыға қойылатын талаптар

Білімге қойылатын талаптар

1

1

Дербестілік: міндеттерді орындау барысында дербестіліктің төмен деңгейінде жұмысын толық басшылыққа алу.
Жауапкершілік: жұмыстарды орындауға; өзінің қауіпсіздігіне және басқалардың қауіпсіздігіне.
Күрделілік: нұсқаулық бойынша жұмыс істеу.

Типтік күрделі емес практикалық тапсырмаларды орындайды, өзін-өзі бақылау және өзін тәртіпке келтіру дағдыларын көрсетеді.

Еңбек мәні, оның түрлену процесі мен тиісті атқарушылық әрекеті туралы базалық білімі.

2

2

Дербестілік: таныс жағдайларда кейбір дербес кезде басшылықпен жұмыс істеу; басшылықпен оқып үйрену.
Жауапкершілік: қарапайым тапсырмалардың орындалу нәтижелеріне, өзінің қауіпсіздігіне және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау бойынша талаптарды орындауға;
Күрделілік: қарапайым типтік тапсырмаларды орындау.

Күрделі емес практикалық тапсырмаларды орындайды, қарапайым өндірістік жағдайларда өз іс-қимылдарын бақылау және түзету дағдыларын көрсетеді.

Еңбек туралы, қарапайым типтік тапсырмаларды орындау барысында нәтижеге жету құралдары мен әдістері туралы негізгі білім.

3

3

Борттық қызмет көрсету:
Дербестілік: типтік жағдайларда дербес және кәсіби қызметтің күрделі жағдайларында басшылықпен жұмыс істеу; оқып үйренуді дербес ұйымдастыру.
Жауапкершілік: борттық қызмет көрсету бойынша нұсқауларға сәйкес жұмыстардың орындалу нәтижелеріне; өзінің қауіпсіздігіне және басқалардың қауіпсіздігіне.
Күрделілік: типтік практикалық тапсырмаларды шешу; білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі іс-қимылдардың әдісін анықтау, уақытылы шешімдерді қабылдау.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Дербестілік: типтік жағдайларда дербес және кәсіби қызметтің күрделі жағдайларында басшылықпен жұмыс істеу; оқып үйренуді дербес ұйымдастыру, талдауды жүргізуге қабілеттілік, техникалық пәндерді оқып үйренуге бейімділік және техникалық ақыл-ой жүйесі.
Жауапкершілік: әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету бойынша нұсқауларға сәйкес жұмыстардың орындалу нәтижелеріне; орындалатын жұмыстың сапасына жауапкершілік, АА қабылданған техникалық құжаттамаларды, ережелер мен рәсімдерді сақтаудағы жоғары ұйымшылдық және ұқыптылық.
Күрделілік: типтік практикалық тапсырмаларды шешу; білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі іс-қимылдардың әдісін анықтау. Күдіктер мен мәселелер туындаған кезде көмекке және ақыл-кеңеске жүгіну.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану
Дербестілік: типтік жағдайларда дербес және кәсіби қызметтің күрделі жағдайларында басшылықпен жұмыс істеу; оқып үйренуді дербес ұйымдастыру.
Жауапкершілік: әуе кемесінің ұшуда пайдалану бойынша нұсқауларға сәйкес жұмыстардың орындалуына және нәтижелеріне;
Күрделілік: типтік практикалық тапсырмаларды шешу; білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі іс-қимылдардың әдісін анықтау.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Дербестілік: типтік жағдайларда дербес және кәсіби қызметтің күрделі жағдайларында басшылықпен жұмыс істеу; оқып үйренуді дербес ұйымдастыру.
Жауапкершілік: ӘК жерде қызмет көрсету бойынша нұсқауларға сәйкес жұмыстардың орындалу нәтижелеріне; өзінің қауіпсіздігіне және басқалардың қауіпсіздігіне.
Күрделілік: типтік практикалық тапсырмаларды шешу; білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі іс-қимылдардың әдісін анықтау.

Борттық қызмет көрсету:
Стандарты практикалық тапсырмаларды орындайды, қойылған тапсырмаларды орындау әдістерін жоспарлау, анықтау дағдыларын көрсетеді. Жабдықты және жолаушыларға қызмет көрсету құралдарын қолдану.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету
ӘК қызмет көрсетуі.
Стандартты практикалық тапсырмаларды орындайды, қойылған тапсырмаларды орындау әдістерін жоспарлау, анықтау дағдыларын көрсету.
Сертификациялық рұқсатқа ие болу.
Құжатпен расталған ӘК ТҚК орындауда дағдыларға ие болу.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану
Стандартты практикалық тапсырмаларды орындайды, қойылған тапсырмаларды орындау әдістерін жоспарлау, анықтау дағдыларын көрсету.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Стандартты практикалық тапсырмаларды орындайды, қойылған тапсырмаларды орындау әдістерін жоспарлау, анықтау дағдыларын көрсету.
Жабдықты және жолаушыларға қызмет көрсету құралдарын қолдану.

Борттық қызмет көрсету:
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңы, атап айтқанда, ұшуларды орындауға қатысты Қазақстан Республикасының заңы;
Халықаралық заңнама және стандарттар (EU OPS, IOSA);
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 910 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8989 болып тіркелген).
Еңбек туралы, қарапайым типтік тапсырмаларды орындау барысында нәтижеге жету құралдары мен әдістері туралы негізгі білім.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемесін ұшуда пайдалану» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 913 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8992 болып тіркелген);
Стандарты практикалық тапсырмаларды орындайды, қойылған тапсырмаларды орындау әдістерін жоспарлау, анықтау дағдыларын көрсету. ӘК жерде қызмет көрсету:
Жерде қызмет көрсету саласында Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік құқықтық базасы;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары мен ережелері;
Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидаларын бекiту туралы» 2011 жылғы 13 желтоқсандағы № 1522 қаулысымен бекітілген.

4

4

Борттық қызмет көрсету:
Дербестілік: тапсырмаларды дербес анықтауды, ұйымдастыру мен бақылауды, өкілеттілік беруді көздейтін нормаларды басшылықпен жүзеге асыру бойынша атқарушылық-басқарушылық қызмет.
Жауапкершілік: борттық қызмет көрсету бойынша нұсқауларға сәйкес жұмыстардың орындалуы барысында нормаларды жүзеге асырудың нәтижелеріне; ұшудың қауіпсіздігіне немесе жолаушылардың немесе экипаждың қауіпсіздігіне қауіп-қатер төндіретін жағдайлар туындаған кезде үздіксіз қырағылық және әрекет етуге дайындық.
Күрделілік: әртүрлі типтік практикалық тапсырмаларды шешу, проблемаларды шешу және дау-жанжалдардан шыға білу ептілігі.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету
Дербестілік: тапсырмаларды дербес анықтауды көздейтін нормаларды басшылықпен жүзеге асыру бойынша атқарушылық-басқарушылық қызмет, дербес және жауапты шешімдерді қабылдай алу қабілеттілігі;
техникалық пәндерді оқып үйренуге бейімділік және техникалық ақыл-ой жүйесі, талдау жүргізуге қабілеттілік.
Жауапкершілік: әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету бойынша нұсқауларға сәйкес орындау барысында нормаларды жүзеге асырудың нәтижелеріне; орындалатын жұмыстың сапасына жауапкершілік, АА-де қабылданған техникалық құжаттамаларды, ережелер мен рәсімдерді сақтаудағы жоғары ұйымшылдық және ұқыптылық.
Күрделілік: жұмыс жағдайларын дербес талдауды талап ететін әртүрлі типтік практикалық тапсырмаларды шешу. Күдіктер мен мәселелер туындаған кезде көмекке және ақыл-кеңеске жүгіну.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану
Дербестілік: таныс жағдайларда дербес және қиын жағдайларда басшылықпен жұмыс істеуді жүзеге асыру.
Коммуникацияны орнату: жұмысты орындау үшін қажетті басқа атқарушылардан ақпарат алу; тікелей басшының талабы бойынша орындалған жұмыс бойынша қажетті есептілікті орындау.
Жауапкершілік: жұмысты орындау нәтижелеріне жауапкершілік.
Өзінің қауіпсіздігіне және жұмыс процесінің басқа қатысушыларының қауіпсіздігіне жауапкершілік.
Күрделілік: типтік практикалық тапсырмаларды шешу. Білімнің және практикалық тәжірибенің негізінде белгілі іс-қимылдар әдісін таңдау, уақтылы шешімдерді қабылдау.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Дербестілік: тапсырмаларды дербес анықтауды, ұйымдастыру мен бақылауды, өкілеттілік беруді көздейтін нормаларды басшылықпен жүзеге асыру бойынша атқарушылық-басқарушылық қызмет.
Жауапкершілік: ӘК жерде қызмет көрсетуге сәйкес жұмыстарды орындау барысында нормаларды жүзеге асырудың нәтижелеріне; қауіптілікке қауіп-қатер төндіретін жағдайлар туындаған кезде үздіксіз қырағылық және әрекет етуге дайындық.
Күрделілік: әртүрлі типтік практикалық тапсырмаларды шешу, проблемаларды шешу және дау-жанжалдардан шыға білу ептілігі.

Борттық қызмет көрсету:
Тапсырмаларды орындауды дербес жоспарлайды, қол астындағыларға тапсырмалар береді, қызметтің нәтижелерін бағалайды, білім мен машықтардың жеткіліксіздігін анықтайды, қызметкерлердің кәсібілігін арттыруға уәждеу.
Барлық қажетті құжаттамалар мен нұсқаулықтардың бар екендігін және сәйкестігін тексеру.
Жабдықты және жолаушыларға қызмет көрсету құралдарын қолдану.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету
Тапсырмаларды орындауды дербес жоспарлайды, қол астындағыларға тапсырмалар береді, қызметтің нәтижелерін бағалайды, білім мен машықтардың жеткіліксіздігін анықтайды, қызметкерлердің кәсібилігін арттыруға уәждеу.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету
ӘК-де практикалық оқытудан және/немесе практикалық машықтанудың нәтижелері бойынша құжатпен расталған ӘК ТҚК-ді орындауда дағдыларға ие болу.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану
Әуе кемелерінің түрлеріне сәйкес келетін жабдықтың және жүйелердің ақаусыздығын тексеру. Ұшу алдындағы дайындық және жоспарлау. Ұшу жоспарларын дайындау.
Пайдалану жағдайларындағы қауіп-қатер мен қателер факторларын анықтау және бақылау.
Бақылау мен қадағалауды білікті жүзеге асыру. Ұшақта 150 сағаттан кем емес ұшу немесе ұшақтың ұшқышы ретінде бекітілген бағдарлама бойынша дайындық курсын өту барысында 150 сағаттан кем емес ұшу.
Тікұшақта 150 сағаттан кем емес ұшу немесе тікұшақтың ұшқышы ретінде бекітілген бағдарлама бойынша дайындық курсын өту барысында 100 сағаттан кем емес ұшу.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Тапсырмаларды орындауды дербес жоспарлайды, қол астындағыларға тапсырмалар береді, қызметтің нәтижелерін бағалайды, білім мен машықтардың жеткіліксіздігін анықтайды, қызметкерлердің кәсібилігін арттыруға уәждеу.
Барлық қажетті құжаттамалар мен нұсқаулықтардың бар екендігін және сәйкестігін тексеру.
Жабдықты және жолаушыларға қызмет көрсету құралдарын қолдану.

Борттық қызмет көрсету:
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңы, атап айтқанда, ұшуларды орындауға қатысты Қазақстан Республикасының заңы;
Халықаралық заңнама және стандарттар (EU OPS, IOSA);
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 910 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8989 болып тіркелген);
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау ережелері, рәсімдері, технологиялары және олардың орындалу бірізділігі.
ӘК ұшуға жарамдылығын сақтау бойынша ережелер мен рәсімдер.
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау технологиялары және олардың орындалу бірізділігі.
«А» немесе «В1» санаты бойынша базалық білім, орнатылғаннан (өтпелі) төмен емес деңгеймен емтихандар тапсыру.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемесін ұшуда пайдалану» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 913 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8992 болып тіркелген).
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Коммерциялық авиация ұшқышына және әуе қозғалысына қызмет көрсетуге қатысты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Жерде қызмет көрсету саласында Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік-құқықтық базасы;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары мен ережелері;
Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидаларын бекiту туралы» 2011 жылғы 13 желтоқсандағы № 1522 қаулысымен бекітілген;
Әуе кемесіне жерде қызмет көрсету бойынша халықаралық стандарттар мен рәсімдер.

5

5

Борттық қызмет көрсету:
Дербестілік: ӘК бортында жолаушылардың қауіпсіздігі мен оларға қызмет көрсетудің жоғары мәдениетін қамтамасыз ету бойынша іс-шараларды енгізу бойынша жолсеріктер тобының жұмысын ұйымдастыру және бақылау.
Жауапкершілік: өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге; ӘК жолсеріктерінің білімдерін тексеру және жолсеріктер қатарына машықтанушыларды енгізу.
Күрделілік: әр түрлі жағдайларда, жұмыс жағдайларында шешімдерді шешу әдістерін анықтау негізінде практикалық тапсырмаларды шешу, уақтылы шешімдерді қабылдау; проблемаларды шеше алу және дау-жанжалдардан шыға білу қабілеті, ұшудың қауіпсіздігіне немесе жолаушылардың немесе экипаждың қауіпсіздігіне қауіп-қатер төндіретін жағдайлар туындаған кезде үздіксіз қырағылық және әрекет етуге дайындық. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Дербестілік: процес аумағының шеңберінде басқарушылық қызмет. Өздігімен және жауапты шешімдерді қабылдай алу қабілеттілігі. Күдіктер мен мәселелер туындаған кезде көмекке және ақыл-кеңеске жүгіну.
Техникалық пәндерді оқып үйренуге бейімділік және техникалық ақыл-ой жүйесі. Талдау жүргізуге қабілеттілік.
Жауапкершілік: өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге.
Орындалатын жұмыстың сапасына жауапкершілік. АА-да қабылданған техникалық құжаттамаларды, ережелер мен рәсімдерді сақтаудағы жоғары ұйымшылдық және ұқыптылық.
Күрделілік: әр түрлі өзгеретін жағдайларда, жұмыс жағдайларында шешімдерді шешу әдістерін анықтау негізінде практикалық тапсырмаларды шешу, уақытылы шешімдерді қабылдау.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану.
Дербестілік: уақытылы шешімдерді қабылдау; өз оқып үйренуін өздігімен ұйымдастыру және бөлімнің оқып үйренуіне жауапкершілік. Бөлім ішінде ресурстарды таратуға қатысудың шектеуі. Жұмыс процесіне тартылған қызметкерлердің арасында жұмысты ұйымдастыру және жұмыстың қауіпсіз орындалуына бақылау жүргізу. Орындалатын жұмыс бойынша қажетті есептілікті орындау және оны басшылыққа ұсыну.
Жауапкершілік: өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге; өзінің қауіпсіздігіне және басқалардың қауіпсіздігіне. Өз қызметін және бөлімнің қызметін ұйымдастыру. Өзгеретін жағдайларға өз қызметін және бөлім қызметкерлерінің қызметін бейімдеу. Тапсырмаларды орындауға жауапкершілік. Өз қауіпсіздігіне және жұмыс процесінің басқа қатысушыларының қауіпсіздігіне жауапкершілік. Коммуникацияны орнату: жұмысты орындау үшін қажетті басқа атқарушылардан ақпарат алу;
Күрделілік: жұмыс жағдайының әртүрлі өзгеретін шарттарында шешімдерді шешу әдістерін анықтау негізінде практикалық тапсырмаларды шешу. Жұмыс жағдайын өздігімен талдауды талап ететін әртүрлі типтік практикалық тапсырмалардың шешімін жорамалдайтын қызмет.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Дербестілік: қызметкерлер тобының жұмысын ұйымдастыру және бақылау, жолаушыларға қызмет көрсетудің жоғары мәдениетін және қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша іс-шараларды енгізу. Күдіктер мен мәселелер туындаған кезде көмекке және ақыл-кеңеске жүгіну; өкілеттілік беру.
Жауапкершілік: өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге; Техникалық құжаттаманың талаптарын сақтауда жоғары ұйымшылдық және ұқыптылық.
Күрделілік: әртүрлі жағдайларда, жұмыс жағдайларында шешімдерді шешу әдістерін анықтау негізінде практикалық тапсырмаларды шешу, уақытылы шешімдерді қабылдау; проблемаларды шеше алу және дау-жанжалдардан шыға білу қабілеті, ұшудың қауіпсіздігіне немесе жолаушылардың немесе экипаждың қауіпсіздігіне қауіп-қатер төндіретін жағдайлар туындаған кезде үздіксіз қырағылық және әрекет етуге дайындық. Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Жұмысты жоспарлау және ұйымдастыру; ішкі және сыртқы коммуникациялық байланыстарды басқару; проблемаларды талдау және шешу.

Борттық қызмет көрсету:
Жағдайларды және өз әрекеттерін түсіну, талдау машықтарын көрсету,шешімдерді қабылдау және командалық жұмыста оларды жүзеге асыруға, бақылауға және түзетуге жағдайлар жасау, басқарушылық және атқарушылық кәсібилікті арттыру. Теориялық, практикалық, алдын ала және ұшу алдында дайындықты жүргізу және жетілдіру.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Жағдайларды және өз әрекеттерін түсіну, талдау машықтарын көрсету, шешімдерді қабылдау және командалық жұмыста оларды жүзеге асыруға, бақылауға және түзетуге жағдайлар жасау, басқарушылық және атқарушылық кәсібилікті арттыру. ӘК желілік (жедел) және базалық ТҚК орындау барысында сертификатталатын қызметкерлер құрамының функцияларын орындау.
ӘК базалық ТҚК орындау барысында қолдау көрсететін қызметкерлер құрамының функцияларын орындау.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану.
Жағдайларды және өз әрекеттерін түсіну, талдау машықтарын көрсету, шешімдерді қабылдау және командалық жұмыста оларды жүзеге асыруға, бақылауға және түзетуге жағдайлар жасау, басқарушылық және атқарушылық кәсібилікті арттыру. Жаттығу құрылғысында 100 сағаттан артық емес ұшуды қоса алғанда, ұшақта ұшақтың ұшқышы ретінде 1500 сағаттан кем емес ұшу. Жаттығу құрылғысында бекітілген 100 сағаттан артық емес ұшуды қоса алғанда, тікұшақта тікұшақтың ұшқышы ретінде 1000 сағаттан кем емес ұшу.
ATPL бар болуы.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Жағдайларды және өз әрекеттерін түсіну, талдау машықтарын көрсету, шешімдерді қабылдау және командалық жұмыста оларды жүзеге асыруға, бақылауға және түзетуге жағдайлар жасау, басқарушылық және атқарушылық кәсібилікті арттыру. Теориялық, практикалық, алдын ала дайындықты жүргізу және жетілдіру.

Борттық қызмет көрсету:
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңы, атап айтқанда, ұшуларды орындауға қатысты Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Халықаралық заңнама және стандарттар (EU OPS, IOSA).
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 910 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8989 болып тіркелген).
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау ережелері, рәсімдері, технологиялары және олардың орындалу бірізділігі.
ӘК ұшуға жарамдылығын сақтау бойынша ережелер мен рәсімдер.
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау технологиясы және бірізділігі.
«В1», «В2», «В3» санаттары бойынша білімдерге ие болу және орнатылғаннан (өтпелі) төмен емес деңгеймен емтихандар тапсыру.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемесін ұшуда пайдалану» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 913 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8992 болып тіркелген).
Коммерциялық авиация ұшқышына және әуе қозғалысына қызмет көрсетуге қатысты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Жерде қызмет көрсету саласында Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік-құқықтық базасы;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары мен ережелері;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары және ережелері;
Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидаларын бекiту туралы» 2011 жылғы 13 желтоқсандағы № 1522 қаулысымен бекітілген;
Әуе кемесіне жерде қызмет көрсету бойынша халықаралық стандарттар мен рәсімдер.

6

6

Борттық қызмет көрсету:
Дербестілік: басқа аймақтармен жұмыс істеуге келісімді болжайтын кәсіпорын қызметінің стратегиясы шеңберінде басқарушылық қызмет. Өзгеруі мүмкін орнатылған шеңберлерде жеке қызметін ұйымдастыру және басқару. Бөлім ішінде ресурстарды таратуға қатысу және басшылық жасау. Бөлімдер арасында үйлестіруді жүзеге асыру. Басқалардың жұмысына басшылық жасау.
Жауапкершілік: орындалатын жұмыс бойынша, мардымды өзгерістерге әкеп соғуы мүмкін әуе кемесін ұшуда қолдану барысында нұсқаулар бойынша қызметті жоспарлауға және процестің әзірленуіне. Өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге жауапкершілік.
Күрделілік: жұмыс жағдайының әртүрлі шарттарында шешімдерді шешу әдістерін таңдау негізінде практикалық тапсырмаларды шешуді болжайтын қызмет (технологиялық режимдердің жағдайларын талдау, барлық кәсіпорын жүйелерінің және орнатымдарының технологиялық жұмыс істеу режимі).
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету. Дербестілік: басқа аймақтармен жұмыс істеуге келісімді болжайтын басқарушылық қызмет.
Күдіктер мен мәселелер туындаған кезде көмекке және ақыл-кеңеске жүгіну. Дербес және жауапты шешімдер қабылдай алу қабілеттілігі.
Техникалық пәндерді оқып үйренуге бейімділік және техникалық ақыл-ой жүйесі. Талдау жүргізуге қабілеттілігі.
Жауапкершілік: әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету бойынша нұсқауларға сәйкес орындалатын жұмыс бойынша қызметті жоспарлауға және процестерінің әзірленуіне, қызметкерлердің кәсібилігін арттыруға жауапкершілік. Орындалатын жұмыстың сапасына жауапкершілік. АА қабылданған техникалық құжаттамаларды, ережелер мен рәсімдерді сақтаудағы жоғары ұйымшылдық және ұқыптылық.
Күрделілік: тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет. Топтар қызметкерлер құрамымен өндірістік тапсырманың орындалуын талдау, өндірістік және адам ресурстарын тиімді қолдану мақсатында ауысымдар арасындағы топтар қызметкерлер құрамын бөлу, қажет болған жағдайда қайта бөлу. Бөлімнің қызметкерлер құрамының алдына қойылған тапсырмаларды орындауды бақылау.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану.
Дербестілік: басқа аймақтармен жұмыс істеуге келісімді болжайтын кәсіпорын қызметінің стратегиясы шеңберінде басқарушылық қызмет.
Өзгеруі мүмкін орнатылған шеңберлерде жеке қызметін ұйымдастыру және басқару. Бөлім ішінде ресурстарды таратуға қатысу және басшылық. Бөлімдер ішінде ресурстарды үйлестіруге қатысу және басшылық жасау. Бөлімдер арасында үйлестіруді жүзеге асыру.
Басқалардың жұмысына басшылық жасау.
Жауапкершілік: орындалатын жұмыс бойынша, мардымды өзгерістерге әкеп соғуы мүмкін әуе кемесін ұшуда қолдану барысында нұсқаулар бойынша қызметті жоспарлауға және процестің әзірленуіне. Өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге жауапкершілік.
Күрделілік: жұмыс жағдайының әртүрлі шарттарында шешімдерді шешу әдістерін таңдау негізінде практикалық тапсырмаларды шешуді болжайтын қызмет (технологиялық режимдердің жағдайларын талдау, барлық кәсіпорын жүйелерінің және орнатымдарының технологиялық жұмыс істеу режімі).
ӘК жерде қызмет көрсету:
Дербестілік: басқа аймақтармен жұмыс істеуге келісімді болжайтын кәсіпорын қызметінің стратегиясы шеңберінде басқарушылық қызмет.
Өзгеруі мүмкін орнатылған шеңберлерде жеке қызметін ұйымдастыру және басқару. Бөлім ішінде ресурстарды таратуға қатысу және басшылық.
Бөлімдер арасында үйлестіруді жүзеге асыру.
Басқалардың жұмысына басшылық жасау.
Жауапкершілік: орындалатын жұмыс бойынша, мардымды өзгерістерге әкеп соғуы мүмкін әуе кемесін ұшуда қолдану барысында нұсқаулар бойынша қызметті жоспарлауға және үдерістің әзірленуіне. Өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге жауапкершілік.
Өз еңбегін, өз оқып үйренуін және басқаларды оқытуын бағалауға және жетілдіруге жауапкершілік.
Күрделілік: жұмыс жағдайының әртүрлі шарттарында шешімдерді шешу әдістерін таңдау негізінде практикалық тапсырмаларды шешуді болжайтын қызмет (технологиялық режімдердің жағдайларын талдау, барлық кәсіпорын жүйелерінің және орнатымдарының технологиялық жұмыс істеу режімі).

Борттық қызмет көрсету:
Технологиялық процестерді орындай білу және жұмыстарды орындаудың қауіпсіз ержелеріне сәйкес жұмыс режимін жақсарту бойынша іс-шараларға қатысу қабілеті.
Кәсіби тапсырмаларды тиімді шешу үшін зерттеулер жүргізу қабілеті.
Қиын проблемалардың кең ауқымының шығармашылық шешімдерін жасау үшін қажетті біліктіліктер мен әдістердің үлкен ауқымынан таңдау қабілеті, осы біліктіліктер мен әдістерді нақты проблемаларды шешу үшін бейімдеу.
Әрекеттерді, әдістерді және нәтижелерді бағалау қабілеті.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету. Қызметкерлер құрамының денсаулық және қауіпсіздік стандарттарына қолдау көрсетуді қамтамасыз етумен ӘК қызмет көрсетуді, ӘК желілік (жедел) және/немесе базалық ТҚК орындайтын бөлімшелерді ұйымдастыруда және басқаруда шешімдер қабылдау дағдысын көрсету.
Ұшулардың қауіпсіздігін басқару бойынша жүйенің талаптарына сәйкес ұшулардың қауіпсіздігінің пайдаланушылық және өндірістік қауіп-қатерлерін басқару.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану.
Технологиялық процестерді орындай білу және жұмыстарды орындаудың қауіпсіз ережелеріне сәйкес жұмыс режимін жақсарту бойынша іс-шараларға қатысу қабілеті.
Кәсіби тапсырмаларды тиімді шешу үшін зерттеулер жүргізу қабілеті.
Қиын проблемалардың кең ауқымының шығармашылық шешімдерін жасау үшін қажетті біліктіліктер мен әдістердің үлкен ауқымынан таңдау қабілеті, осы біліктіліктер мен әдістерді нақты проблемаларды шешу үшін бейімдеу.
Әрекеттерді, әдістерді және нәтижелерді бағалау қабілеті.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Технологиялық процестерді орындай білу және жұмыстарды орындаудың қауіпсіз ережелеріне сәйкес жұмыс режимін жақсарту бойынша іс-шараларға қатысу қабілеті.
Кәсіби тапсырмаларды тиімді шешу үшін зерттеулер жүргізу қабілеті. Қиын проблемалардың кең ауқымының шығармашылық шешімдерін жасау үшін қажетті біліктіліктер мен әдістердің үлкен ауқымынан таңдау қабілеті, осы біліктіліктер мен әдістерді нақты проблемаларды шешу үшін бейімдеу.
Әрекеттерді, әдістерді және нәтижелерді бағалау қабілеті.

Борттық қызмет көрсету:
Бірлескен талдау әдіснамасы, қиын әлеуметтік және кәсіби жағдайларда шешімдерді жобалау және қабылдау, коммуникация әдістері және көзқарастармен келісу туралы білімі.
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңы, атап айтқанда, ұшуларды орындауға қатысты Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Халықаралық заңнама және стандарттар (EU OPS, IOSA).
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 910 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8989 болып тіркелген).
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау ережелері, рәсімдері, технологиялары және олардың орындалу бірізділігі.
ӘК ұшуға жарамдылығын сақтау бойынша ережелер мен рәсімдер.
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау технологиясы және бірізділігі.
«В1», «В2», «В3» санаттары бойынша білімдерге ие болу және орнатылғаннан (өтпелі) төмен емес деңгеймен емтихандар тапсыру.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемесін ұшуда пайдалану» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 913 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8992 болып тіркелген).
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Коммерциялық авиация ұшқышына және әуе қозғалысына қызмет көрсетуге қатысты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері.
Бірлескен талдау әдіснамасы, қиын әлеуметтік және кәсіби жағдайларда шешімдерді жобалау және қабылдау, коммуникация әдістері және көзқарастармен келісу туралы білімі, талдау және жобалық құжаттаманы рәсімдеу және таныстыру.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Бірлескен талдау әдіснамасы, қиын әлеуметтік және кәсіби жағдайларда шешімдерді жобалау және қабылдау, коммуникация әдістері және көзқарастармен келісу туралы білімі.
Жерде қызмет көрсету саласында Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік-құқықтық базасы;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары мен ережелері;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары және ережелері;
Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидаларын бекiту туралы» 2011 жылғы 13 желтоқсандағы № 1522 қаулысымен бекітілген;
Әуе кемесіне жерде қызмет көрсету бойынша халықаралық стандарттар мен рәсімдер.

7

7

Борттық қызмет көрсету:
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынта таныту және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Дербестіліктің үлкен деңгейімен жұмыстарды жүзеге асыру. Бөлім ішінде ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін борттық қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша процестерді жоспарлауға, әзірлеуге және нәтижелеріне. Мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін қызметтің процестерін жоспарлауға және әзірлеуге жауапты. Басқалардың жұмысына және өндірістік процестерде олардың рольдерін анықтауға жауапкершілік. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру процестер басқару мақсатында технологиялық режимдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынта таныту және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Дербестіліктің үлкен деңгейімен жұмыстарды жүзеге асыру. Бөлімдер арасында ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу.
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін борттық қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша процестерді жоспарлауға, әзірлеуге және нәтижелеріне. Мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін қызметтің процестерін жоспарлауға және әзірлеуге жауапты. Басқалардың жұмысына және өндірістік процестерде олардың рольдерін анықтауға жауапкершілік. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру процестер басқару мақсатында технологиялық режимдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).
Әуе кемесін ұшуда пайдалану
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынтагерлік білдіру және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Дербестіліктің үлкен деңгейімен жұмыстарды жүзеге асыру. Бөлімдер арасында ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу.
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін борттық қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша процестерді жоспарлауға, әзірлеуге және нәтижелеріне. Мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін қызметтің процестерін жоспарлауға және әзірлеуге жауапты. Басқалардың жұмысына және өндірістік процестерде олардың рольдерін анықтауға жауапкершілік. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру үдерістерді басқару мақсатында технологиялық режімдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).
ӘК жерде қызмет көрсету:
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынтагерлік білдіру және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Жұмыстың дербес орындалуына басымдық беру. Бөлімшелердің арасында ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу.
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуына бортта қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша үдерістерді жоспарлауға, әзірлеуге және дамуына әкеліп соғатын факторлар. Басқалардың жұмысына және өндірістік процестерде олардың рольдерін анықтау бойынша жауапкершілік алу. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік алу.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру үдерістер басқару мақсатында технологиялық режімдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).

Борттық қызмет көрсету:
Көптеген факторлардың өзара іс-қимылымен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Көптеген факторлардың өзара іс-қимылымен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану
Көптеген факторлардың өзара іс-қимылымен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Көптеген факторлардың өзара әсерімен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.

Борттық қызмет көрсету:
Қызмет пен өзара іс-қимылдар тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Өндірістік процесте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы», атап айтқанда, ұшуды орындауға қатысты Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Халықаралық заңнама және стандарттар (EU OPS, IOSA).
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 910 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8989 болып тіркелген).
Қызмет пен өзара іс-қимылдар тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Өндірістік процесте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау ережелері, рәсімдері, технологиялары және олардың орындалу бірізділігі.
ӘК ұшуға жарамдылығын сақтау бойынша ережелер мен рәсімдер.
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау технологиясы және бірізділігі.
«В1», «В2», «В3» санаттары бойынша білімге ие болу және белгіленген (өтпелі) деңгейден төмен емес емтихан тапсыру.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемесін ұшуда пайдалану» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 913 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8992 болып тіркелген).
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Коммерциялық авиация ұшқышына және әуе қозғалысына қызмет көрсетуге қатысты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері;
Қызмет пен өзара әсерлер тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Өндірістік үдерісте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
ӘК жерде қызмет көрсету:
Қызмет пен өзара әсерлер тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Өндірістік үдерісте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
Жер кеңістігінде қызмет көрсету саласында Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік-құқықтық базасы;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары мен ережелері;
Жолаушылар тасымалдаудың халықаралық стандарттары мен ережелері;
Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Жолаушыларды, багажды және жүктердi әуе көлiгiмен тасымалдау қағидаларын бекiту туралы» 2011 жылғы 13 желтоқсандағы № 1522 қаулысымен бекітілген;
Әуе кемесінің жер кеңістігінде қызмет көрсету бойынша халықаралық стандарттары мен рәсімдері.

8

8

Борттық қызмет көрсету:
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынта таныту және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Жұмыстың дербес орындалуына басымдық беру. Бөлімшелердің арасында ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу.
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуына борттық қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша үдерістерді жоспарлауға, әзірлеуге және дамуына әкеліп соғатын факторлар. Басқалардың жұмысына және өндірістік үдерістерде олардың рольдерін анықтау бойынша жауапкершілік алу. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік алу.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру үдерістер басқару мақсатында технологиялық режімдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынта таныту және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Жұмыс дербес орындалуына басымдық беру. Бөлімшелердің арасында ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу.
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуына, борттық қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша үдерістерді жоспарлауға, әзірлеуге және дамуына әкеліп соғатын факторлар. Басқалардың жұмысына және өндірістік үдерістерде олардың рольдерін анықтау бойынша жауапкершілік алу. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік алу.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру үдерістер басқару мақсатында технологиялық режімдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).
Әуе кемесін ұшу кеңістігінде пайдалану
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынта таныту және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Жұмысының дербес орындалуына басымдық беру. Бөлімшелердің арасында ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу.
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін борттық қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша үдерістерді жоспарлауға, әзірлеуге және нәтижелеріне. Басқалардың жұмысына және өндірістік үдерістерде олардың рольдерін анықтау бойынша жауапкершілік алу. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік алу.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру үдерістер басқару мақсатында технологиялық режімдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).
ӘК жерде қызмет көрсету:
Дербестілік: сала құрылымдарының жұмыс істеу және даму стратегиясын құруды болжайтын басқарушылық қызмет. Тапсырмаларға ынта таныту және оларды орындауға басшылық жүргізу.
Жұмысынің дербес орындалуына басымдық беру. Бөлімшелер арасында ресурстарды жоспарлауға және таратуға қатысу.
Жауапкершілік: мардымды өзгерістерге немесе дамуына, бортта қызмет көрсетудің сенімді жұмысын ұйымдастыруды қамтамасыз ету бойынша үдерістерді жоспарлауға, әзірлеуге және дамуына әкеліп соғатын факторлар. Басқалардың жұмысына және өндірістік үдерістерде олардың рольдерін анықтау бойынша жауапкершілік алу. Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік алу.
Күрделілік: шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру үдерістер басқару мақсатында технологиялық режімдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).

Борттық қызмет көрсету:
Көптеген факторлардың өзара әсерімен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету.
Көптеген факторлардың өзара әсерімен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.
Әуе кемесін ұшу кеңістігінде пайдалану
Көптеген факторлардың өзара әсерімен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.
ӘК жер кеңістігінде қызмет көрсету:
Көптеген факторлардың өзара әсерімен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Туындаған проблемаларды шұғыл түрде шеше білу қабілеті.

Борттық қызмет көрсету:
Қызмет пен өзара әсерлер тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Кәсіби қызмет саласында әр түрлі тәсілдерді, ғылыми бағыттарды және ғылыми мектептерді білу.
Өндірістік үдерісте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңы, атап айтқанда, ұшуларды орындауға қатысты Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Халықаралық заңнама және стандарттар (EU OPS, IOSA).
Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсету» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 910 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8989 болып тіркелген).
Қызмет пен өзара әсерлер тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Кәсіби қызмет саласында әр түрлі тәсілдерді, ғылыми бағыттарды және ғылыми мектептерді білу.
Өндірістік үдерісте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау ережелері, рәсімдері, технологиялары және олардың орындалу бірізділігі.
ӘК ұшуға жарамдылығын сақтау бойынша ережелер мен рәсімдер.
ӘК-де және қозғалтқыштарда жұмыстарды орындау технологиясы және бірізділігі.
«В1», «В2», «В3» санаттары бойынша білімге ие болу және белгіленген (өтпелі) деңгеймен төмен емес емтихан тапсыру.
Әуе кемесін ұшуда пайдалану, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің «Әуе кемесін ұшуда пайдалану» кәсіби стандартын бекіту туралы» 2013 жылғы 20 қарашадағы № 913 бұйрығымен бекітілген (құқықтық нормативтік актілер реестрінде № 8992 болып тіркелген).
Қызмет пен өзара әсерлер тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Кәсіби қызмет саласында әр түрлі тәсілдерді, ғылыми бағыттарды және ғылыми мектептерді білу.
Өндірістік үдерісте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
«Қазақстан Республикасы әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасы 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңы, атап айтқанда, ұшуларды орындауға қатысты Қазақстан Республикасының заңы;
Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Қазақстан Республикасының азаматтық және тәжірибелік авиациясының әуе кемелерінің экипаждары мүшелерінің жұмыс уақытын және тынығуын ұйымдастыру ережесін бекiту туралы» 2011 жылғы 22 сәуірдегі № 437 қаулысымен бекітілген;
Коммерциялық авиация ұшқышына және әуе қозғалысына қызмет көрсетуге қатысты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері;
ӘК жер кеңістігінде қызмет көрсету:
Қызмет пен өзара әсерлер тұжырымдамасының әдіснамасы, стратегиялар, функционалдық үлгілері, тапсырмалар мен проблемаларды қою және жүйелік шешу әдістері туралы білу.
Қызметтің осы түріне тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Кәсіби қызмет саласында әр түрлі тәсілдерді, ғылыми тұрғыдағы бағыттарды және мектептерден білім алу.
Өндірістік үдерісте қажетті басқару әдістері мен қағидаттарын білу.
Жер кеңістігінде қызмет көрсету саласында Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік-құқықтық базасы;
Жолаушыларды тасымалдаудың халықаралық стандарттары мен ережелері;
Ішкі және халықаралық рейстердің жолаушыларды және жүктерді тасымалдау ережелері;
Әуе кемесіне жерде қызмет көрсету бойынша халықаралық стандарттар мен рәсімдер.

Кәсіби қызметтің саласы: Әуежайлардың қызметі

СБШ деңгейі

Жеке және кәсіби құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Білік пен дағдыға қойылатын талаптар

Білімге қойылатын талаптар

3

Ұжымда жұмыс істеу қабілеті, технологиялық үдерістің орындалуына жауапкершілік алу.
Талаптарға сәйкес жаңа жабдықты немесе технологияны енгізе отырып жүйелік қайта даярлау мен біліктілікті арттыру. Күздік-қыстық дайындық пен көктемдік-жаздық дайындықты ескере отырып қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтау.
Өзінің кәсіби қызметінде білім алу барысында алған кәсіби білімдерін қолдану. Анық жазылған технологиялық талаптар бойынша әрекеттерді орындау.

Технологиялық карталардың ережелерін, нормативтік әдебиетті қолдану қабілеті. Қауіпсіздік техникасын сақтай отырып сеніп тапсырылған жабдықпен, құрал-саймандармен жұмыс істеу қабілеті.

Ұйымның басқару құжаттардың, өрт қауіпсіздігінің, еңбекті қорғау нормалары және қауіпсіздік техникасы талаптарын оқып үйрену және орындау.

4

Ұжымда жұмыс істеу қабілеті, технологиялық үдерістің орындалуына жауапкершілік, техникалық қызмет көрсету барысында әуе кемесінің бұзылмаушылығына жауапкершілік, олардың зақымдану мүмкіндігінің алдын алу. Өрт қауіпсіздігі шараларын сақтау. Ішкі және халықаралық рейстерде жұмыс нөмірлері бойынша тексеру, қадағалаушылық тексеру бойынша қарау инспекторларының орналасуына, қарау қызметі инспекторларының дайындығына және жолаушыларға қызмет көрсету мәдениетіне. Ұшып келушілерді қарсы алу.
Жаңа жабдықты немесе технологияны енгізу ескере отырып талаптарға сәйкес жүйелік қайта дайындалу және арттыру. Күздік-қыстық дайындықты және көктемдік-жаздық дайындықты ескере отырып қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтау.
Батыс авиациялық техникасына қызмет көрсетуге қайта оқып үйрену. Оқып үйрену барысында алған кәсіби білімді қолдану, біліктілікті арттыру, авиациялық техникаға қызмет көрсету бойынша өзінің кәсіби қызметінде қайта оқып үйрену.
Анық жазылған технологиялық талаптар бойынша әрекеттерді орындау. Ауысымның жеке құрамымен нұсқамалық-сабақтарды өткізу, сақтауға алынған әуе кемесін және нысандарды тексеруді жүргізу, қауіпсіздік қызметінің инспекторларына қару-жарақтар мен оқ-дәрілерді беруді жүргізу.
Лауазымдық міндеттерді орындау барысында мемлекеттік тілді қолдану.

Авиациялық техника мен оған және қызмет көрсету технологиясына арналған пайдалану құжаттамасына қызмет көрсету қабілеті, қауіпсіздік техникасын сақтаумен сеніп тапсырылған жабдықтың, құрал-сайманның, қорғаныс құралдарының жұмыс істеуге жарамдылығын тексеру. Авиациялық техниканың бұзылмағандығын, жұмысқа жарамдылығын және дұрыс жұмыс істеуін сипаттайтын авиациялық техникаға техникалық қызмет көрсету барысында оның өлшенетін шамаларын, арнайы сұықтықтардың қолданылатын жанар май-майлау материалдардың және газдардың маркаларын білу. Мемлекеттік, орыс және, қажет болған жағдайда, ағылшын тілдерінде тексеріп қарау қызметінің тұлғаларына ауызша нұсқаулар беру, тексеріп-қарау орнында орнатылған техникалық құралдарды сауатты қолдану, рентгендік-теледидарлық интроскоптардың мониторындағы бейнелерді айыру және қол мен стационарлық металл іздегіштер мен қауіпті заттар, нәрселердің анықтауға арналған басқа аппаратураның сигналдарына орай уақытылы әрекет ету, жүкті және қол жүгін қолмен тексеру әдістеріне ие болу, тексеріп-қарау барысында техникалық тұрмыстық заттарды және жабдықты қолдана білу және әуе көлігімен тасымалдауға тыйым салынған заттар мен нәрселерді жасырудың әдістерін анықтау, жеке тексеріп-қарауды жүзеге асыру қабілеті, құқық сақтау органдарының қызметкерлерімен әрекеттіктесте тасымалдауға тыйым салынған заттар мен нәрселерді алу және рәсімдеу, адам мінез-құлқы мен күйзеліс жағдайларына орай әрекет ету психологиясының негіздеріне, жүк пен қол жүгін қарауды жүргізу барысында жолаушыларға сұрақ қою және бақылау әдістеріне ие болу.
Ішкі және халықаралық рейстердің жолаушыларды және жүкті тасымалдау ережелерін, технологиялық кестелерді және жұмыс технологиясын, тасымалдау құжаттаманың негізгі нысандары мен оларды толтыру ережелерін білу. Жолаушыларды тіркеу;
Броньдау бойынша электронды жүйелерімен жұмыс істеу.
Жолаушыларды күтіп алу, шығарып салу, өткізу;
Трансфертті, транзитті жолаушыларға қызмет көрсету. Құжаттармен және рұқсатнамалармен жұмыс істеу.

ИКАО-да тіркелген азаматтық авиациясы оқу орнының бағдарламасына сәйкес авиациялық қауіпсіздік қызметінің қызметкерлерін дайындау бойынша арнайы пәндерді білу. Авиациялық қауіпсіздікті белгілейтін негізгі нормативтік-құқықтық актілерді, азаматтық авиацияны, лауазымдық нұсқаулықты ұйымдастырудың авиациялық қауіпсіздік бағдарламасын білу.
АА ұйымының құрылымдық бөлімдерінің өзара әрекет ету тәртібін және қызмет бағытының құрылымын, әуежайдың бақыланатын аймақтарының орналасу сұлбасын, авиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету барысында төтенше хабарлауды ұйымдастыруды және байланыс құралдарын қолдануды білу.
Барлық негізгі ғимараттар мен қызметтердің орналасуын, әуежайдың өзіндік ерекшеліктерін, соның ішінде, бақыланатын аймақтардың арасындағы шекараларды, әуежайдың кіруі шектеулі аймақтарын, сонымен қатар, оларға кіру мен қозғалу тәртібін білу. Ақпарат түскен кезде және төтенше жағдайлар барысында, АА қызметіне заңсыз араласу актілері орын алған кезде немесе олардың салдарын жою, соның ішінде, авиациялық оқиға барысында әрекет ету және мүдделі мемлекеттік органдармен өзара әрекет ету тәртібін білу. Аса маңызды ұшулардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету барысында құқық қорғау және басқа мемлекеттік органдармен өзара әрекет ету тәртібін білу және қолдану. Ұшу аппараттары мен әуе кемелерінің, олардың қозғалтқыштарының және сәйкес элементерінің қызмет көрсетілетін түрлерінің құрылысы бойынша жалпы мәліметтерді; АТ қызмет көрсетілетін техникалық сипаттамаларды және схемаларды қолдану ережелерін; пайдалану-техникалық құжаттаманы; техникалық пайдалану ережелерін; техникалық қызмет көрсету барысында қолданылатын негізгі майлауларды, сұйықтықтарды және материалдарды, олардың қолдану мақсатын; әуеайлақтық жабдықтың, айлабұйымдардың, құрал-саймандардың арналуын және іс-қимыл ету қағидасын, олардың таңбалануын; техникалық қызмет көрсету тәртіптерінің барлық түрлері үшін жұмыс орнын дайындау тәртібін білу.

5

Авиациялық техникада орындалатын техникалық қызмет көрсетудің сапасын және толықтығының бақылауын қамтамасыз ету, техникалық қызмет көрсетуді орындауға арналған техникалық құжаттаманың дұрыс рәсімделуі.
Еңбек қорғау және техникалық қауіпсіздік ережелерінің талаптарын сақтау. Пайдалану-техникалық құжаттаманың уақытылы және сапалы жүргізілуі.
Пайдаланылатын жабдық жағдайын техникалық қадағалау.
Жаңа жабдықты немесе технологияны енгізу ескерумен талаптарға сәйкес жүйелік қайта дайындалу және арттыру. Күздік-қыстық дайындықты және көктемдік-жаздық дайындықты ескерумен қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтау. Ие болған лауазымына сәйкес жыл сайын аттестациядан өту. Өзінің кәсіби қызметінде оқу барысында алған кәсіби білімін қолдану. Анық жазылған технологиялық талаптар бойынша іс-қимылдарды орындау.
Техникалық мамандандыру үшін мемлекеттік тілді (міндетті түрде), ағылшын тілін (бастапқы деңгей) білу.
Семинарларға қатысу, конференциялар мен көрмелерге бару арқылы өзінің кәсіби деңгейін арттыру.
Теориялық білімі мен машығын тексеру.

Техникалық қауіпсіздік және авиациялық техниканы жөндеу бойынша ережелер. Авиациялық техниканы техникалық пайдалануды белгілейтін нұсқаулар, бұйрықтар және басқа нормативтік құжаттар.
Бекітілген жадбықты жөндеу және оған қызмет көрсету.
Техникалық қызмет көрсету (ТҚК) бойынша жұмыстарды пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өзі орындау қабілеті, атқарушылармен орындалатын жұмыстардың сапасын бақылау, қиын әрі жауапты жинақтау және регламенттік жұмыстарды орындау барысында авиатехниктерге көмек көрсету.
Материалдық ресурстардың тиімді қолданылуын қадағалау. Өзінің лауазымдық міндеттері көлемінде әуе кемелері мен қозғалтқыштарды дайындаушысының тілінде техникалық құжаттаманы оқи және түсіне білу қабілеті.

Қызмет көрсетілетін авиациялық техниканы (АТ) және оның пайдалану құжаттамасын, оны қамтамасыз ету бойынша ұйымның өзара іс-қимылын қызметтерді және АТ қызмет көрсетудің өндірістік-техникалық процесін ұйымдастыруды білу. Өндірісті шұғыл басқарудың басқару құжатын білу. Кәсіпорында қолданылатын стандарттар мен тех. шарттарды білу. Компьютерлік сауаттылықтың негіздері. Қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өртке қарсы қорғаныс ережелері мен нормаларын білу.

6

Ұжымда жұмыс істеу қабілеті, жұмыс процесінің орындалуына жауапкершілік, өзінің қызмет борышының орындалуына жоғары жауапкершілікпен қарау, еңбек және өндірістік тәртіпті сақтау, қарамағындағы құрамнан осыны талап ету, қолданыстағы әкімшілік және азаматтық авиациялық заңнамамен анықталған шекте өз қызметін жүзеге асыру барысында жасалған заң бұзушылыққа жауапты болу.
Қызметті бүкіл жұмыс істеуді тиімді басқару үшін өндірістік процестеріне және оның бағынышты қызметкерлерге қатысты қажет техникалық тапсырмалардың құрылымын мен бірге шешімдерді тәртіпке келтіру мақсатында талаптарға сәйкес жүйелі түрде қайта дайындалу және біліктілігін арттыру.
Өзінің кәсіби қызметінде оқу барысында алған кәсіби білімін қолдану және практикалық қолданысқа бағыттау. Анық жазылған технологиялық талаптар бойынша іс-қимылдарды орындау. Басқарушылық проблемаларды шешуге бағытталған жаңа әдіс-тәсілдерді жобалау.
Жобалау және құрылымдық құрама бөліктер нақты қызметкердің, сонымен қатар жалпы алғанда бүкіл ұжымның жұмысын жоспарлаудың келешегін, сондай-ақ әуежайдың өндірістік процесін анықтауына байланысты; өндірістік, сонымен қатар тәрбиелік жұмыста ұжым алдында тұрған тапсырмаларды дұрыс тұжырымдау аса маңызды.

Төмендегілерді білу қабілеті:
- өндірісте ықтимал қиыншылықтарды және оларды жеңу әдістерін ертерек анықтай отырып, ауқымды және келешекті түрде ойлау;
- өндірістік аумақтарды қызметтің қызметкерлерінің жұмыс істеуін бақылауды жүргізу және олардың жұмысын бағалау, қажет болған жағдайда, кемшіліктерді жою бойынша шаралар қолдану;
- жұмыстардың орындалуы мен қамтамасыз етілуін, ӘК жөнелтілулердің қауіпсіздігі мен тұрақтылығын ұйымдастыру және бақылау, рейстердің кідірістері мен өзгертілуіне байланысты жаңылысу жағдайларының туындауының алдын алу және істердің және әсер ететін факторлардың барлық тараптарын жүйелі түрде қамту;
- жағдайдың өзгерісіне орай шұғыл, яғни жылдам әрекет ету, халыққа тұрақты үздіксіз қызмет көрсету қажеттілігінің салдарынан уақыттың тапшылығы жағдайларында ең тиімді шешімдерді өздігімен қабылдау мүмкіндігі және рейстер барысында қызметтің жұмысын ұйымдастыру;
- қызметтерде рейстердің маусымдық дайындығы бойынша сабақтардың өткізілуін бақылау және жүзеге асыру;
- шұғыл рейстерге қызмет көрсету бойынша шараларды сапалы әрі уақтылы орындалуын бірізді қамтамасыз ету.
Машықтары:
- Ұйымда коммуникация жүйесін құру, сенімді ақпарат алу және оны тиімді бағалау қабілеті.
- Әуежай қызметімен және авиациялық қауіпсіздікпен байланысты мәселелерде жұмыстың балама нұсқалары анық болмаса немесе күмән туындаған жағдайда, стандартты емес басқарушылық шешімдер қабылдай алу қабілетіне ие болу.
- Ұйымның жағдайларын жақсарту үшін әуежайдың қызметімен байланысты ұйымдастырылған жаңалықтарды енгізуге және орынды тәуекелге бел байлау.
- Авиациялық қауіпсіздік мәселелерімен байланысты іс-шараларды әуежайда жүргізу қабілеті.

Салада жұмысты қауіпсіз орындау бойынша стандарттар, ережелер мен заңнамалық актілер. Жұмыстарды қауіпсіз орындау барысында қажетті жабдық пен құрал-саймандарды пайдалану және оларды қауіпсіздік орындау бойынша жұмыс істеу ережелері.
Қауіп-қатерлерді өлшеу әдістері, оларды барынша азайту және шағын мамандырылған салада немесе сала шеңберінде қауіп-қатерлерді басқару.

7

Дербес қызмет ету, шешімдерді қабылдауда жауапкершілік алу. Сеніп тапсырылған бөлімдерде қызметтің дербес бағытын жүргізу. Міндеттер шеңберінде міндетті шұғыл орнату, қойылған міндеттердің орындалуын басқару және тұрақты бақылау.
ӘК қауіпсіздігімен, жөнелтілумен және қарсы алумен байланысты басқару жүйесіндегі кемшіліктерге және технологиялық процестердің орындалуына жауапкершілік алу.
Өндірістен қол үзбей және одан тыс жүйелі кәсіби дайындық; өздігінен оқуға қабілеттілік; әуежайлық қызметтің инфрақұрылымдық технологияларының дамуымен, әр түрлі саладағы заңнамалық өзгерістермен байланысты біліктілікті арттыру.
Өндіріске енгізу үшін дамуға, жаңа білімді, дағдыны және білікті алуға талпыныс және қабілеттілік. Қойылған кәсіби міндеттерді шешу үшін қажетті ақпаратты дербес іздеу.
Қызметтің жаңа сапасын алу үшін ақпаратты синтездеу. Қарамағындағылардың кәсіби дайындығын ұйымдастыру, жұмысты оңтайландыру үшін стандарты емес шешімдерді ойлап табу.

Әуежайлық бойынша қауіпсіздікпен, техникалық қауіпсіздікпен байланысты іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу, сеніп тапсырылған қызметтердің технологиялық процестерін бақылау, КҚД, КЖД (күздік-қыстық дайындық, көктемдік-жаздық дайындық) қызметтердің дайындығын бақылау. Тұжырымдамалық, практикалық тапсырмаларды шешу. Қызметті ағымдағы бақылау, бағалау және түзету. Сыртқы ұйымдармен, серіктестермен, жетекшілік ететін органдармен тұрақты байланыс. Рейстердің кідірістері мен өзгертілуіне байланысты жаңылысу жағдайларының алдын алу; өндіріс дайындығының қажетті деңгейін қамтамасыз ету, өндіріс тиімділігін және еңбек өнімділігін арттыру, шығындарды қысқарту (материалдық, қаржылық, еңбек), өндірістік ресурстарды тиімді пайдалану, көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасын және бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету;
– өнімді бірегейлендіру, стандарттау және сертификаттау мәселелері бойынша жұмысты үйлестіру;
– ең жаңа техникалық және телекоммуникациялық құралдардың, инженерлік және басқарушылық жұмыстардың орындалуының негізінде өндірістің, еңбектің және басқарудың ұйымдастыруын жетілдіру бойынша шаралар қолдану;
– әуежайдың келешектегі және ағымдағы жоспарларын әзірлеуді басқару.

Салада қажетті технологиялық, материалдық және адам ресурстарының табиғатын, қолданушылығын және қаржылық салдарларын білу. Өлшеу әдістері, оларды барынша азайту және салада қауіп-қатерлерді басқару. Саланы басқа салалалармен ықпалдастыру үшін саладағы озық білім алу. Сала шеңберінде бірнеше аумақтар үшін тән озық ғылыми білім алу.
Бизнесті басқару және дамыту саласындағы білім алу. Жоғарғы білім негізіндегі білім (бакалавриат, магистратура).

8

Болжауға келмейтін және құрылымдық емес орта жағдайында ірі институциялық құрылымдар негізінде шешім мен жауапкершілік қабылдаумен процестерді және қызметті басқару стратегиясын анықтауды болжайтын басқарушылық қызмет. Өзгерістерді басқаруға қабілеттілігінің дамуы, деректердің жеткіліксіздігі барысында қиын шешімдерді жылдам қабылдау, белгісіздік жағдайларында жұмыс істеу. Мардымды жетекшілік қасиетті, көптеген өзара байланысты факторларға қатысты проблемаларды шешуді талап ететін жаңа контекстерде еңбек қызметіндегі инновациялықты және дербестілікті көрсету. Қол астындағы бөлімшелердің жұмыс істеу тиімділігін талдау. Жаңа және қиын идеяларды сын көзбен талдау, бағалау және синтездеу және осы процестер барысында стратегиялық шешімдер қабылдау. Мәртебесі тарапынан тең мамандармен сын диалогы шеңберлерінде абыроймен қарым-қатынас жасау.

Кәсіпорын қызметінің стратегиясын әзірлеу, өзгерістер және болжауға келмейтін машықтарын көрсету, ұзақ мерзімді және көп еңбекті талап ететін тапсырмалармен жұмыс істеу, әр текті ақпаратты талдау, уәждемені жоғалтпай және сапаға зардап келтірмей қауіп-қатерді өлшеу қабілеті. Әртүрлі деңгейдегі команданы қалыптастыру және дамыту қабілеті. Жұмыс күні ішінде жетінші деңгейдің қызметкерлер құрамы қызметінің сәттілігін қамтамасыз ететін жағдайлар жасау. Бұйрықтар беру, бөлімшелердің қызметін ұйымдастыру саласында тапсырмаларды қалыптастыру және олардың орындалуын бақылау. Жаңа білім мен жаңа шешімдерді алуға жетелейтін жобаларды зерттеу, әзірлеу, жүзеге асыру және бейімдеу. Идеяларды ойлап табу, инновациялық қызметтің нәтижелерін болжай алу, кәсіби және әлеуметтік салада кең ауқымды өзгерістерді жүзеге асыру, қиын өндірістік процестерді басқару қабілеті.

Кәсіби қызмет саласындағы, сонымен қатар қаржы, маркетинг, халықаралық нарық саласындағы ең терең және толық білім алу.

Кәсіби қызметтің саласы: Аэроновигациялық қызметтердің жұмысы

СБШ деңгейі

Жеке және кәсіби құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Біліктіліктер мен дағдыларға қойылатын талаптар

Білімге қойылатын талаптар

2

Орындалған жұмыстың қауіпсіздігіне және сапасына жауапкершілік алу. Күнделікті тапсырмаларды орындау барысында дербестіліктің өте төмен деңгейінде толық басшылықпен жұмыс істеу. Проблемаларды анықтау және технологиялық процесте қарапайым тапсырмаларды орындау барысында проблемалардың туындауы туралы баяндама жасау.

Сеніп тапсырылған жабдықпен, құрал-саймандармен технологиялық процеске сәйкес жұмыс істеу.

Салада жұмысты қауіпсіз орындау бойынша стандарттар, ережелер және заңнамалық актілер, орта мамандандырылған немесе мамандандырылған кәсіби дайындық негізіндегі білім.

3

Қажет болған жағдайда басқалардың жұмысына шектеулі жауапкершілік алу. Жұмыстың орындалу нәтижелеріне жауапкершілік алу.
Жұмыс процесіне тартылған қызметкерлер арасында жүктемені бөлу. Өзінің қауіпсіздігіне және жұмыс процесінің басқа қатысушыларының қауіпсіздігіне жауапкершілік алу.
Таныс жағдайларда дербес және қиын жағдайларда басшылықпен жұмыс істеуді жүзеге асыру. Оқып үйренуді өздігімен ұйымдастыру. Коммуникацияны жасау: басқа атқарушылардан жұмысты орындау үшін қажетті ақпарат алу; тікелей басшылықтың талабы бойынша орындалған жұмыс бойынша қажетті есептілікті орындау.
Типтік практикалық тапсырмаларды орындау.
Білім және практикалық тәжірибе негізінде белгілі іс-қимылдардан әдісті таңдау.

Жұмыстарды қауіпсіз орындаудың ережелеріне сәйкес жұмыс тәртібін жақсарту бойынша іс-шараларға қатысу және технологиялық процесті орындау. Жұмыс істеу әдістерін жоспарлау, таңдау және дәл анықталған стандартты іс-қимылдарды орындау және стандартты проблемаларды шешу үшін жұмыс істеуді ұйымдастыру және бағалау. Дәл анықталған стандартты іс-қимылдарды орындау және стандартты проблемаларды шешу үшін қажетті ақпаратты анықтау, іздеу және қолдану. Орындалатын тапсырмалардың тиімділігін бағалау. Белгілі жұмыс процесіне тартылған қызметкерлер арасында жұмысты бөлу.

Технологиялық процес, жұмысты қауіпсіз орындау барысында қажетті құрал-саймандар, жабдық және өлшегіш құрал-саймандар.
Жұмыс орнын тиімді ұйымдастыру және ұстау ережелерін біледі. Жұмысты қауіпсіз орындау бойынша салалық стандарттар, ережелер және заңнамалық актілер. Орташа мамандандырылған немесе жоғары білім (бакалавриат) немесе мамандандырылған кәсіби дайындық негізіндегі білім.

4

Өз қызметін және бөлімше қызметін ұйымдастыру. Өзгеретін жағдайларға өз қызметін және бөлімше қызметкерлерінің қызметін бейімдеу.
Тапсырмалардың орындалуына жауапкершілік алу.
Өзінің қауіпсіздігіне және жұмыс процесінің басқа қатысушыларының қауіпсіздігіне жауапкершілік алу.
Коммуникацияны орнату: басқа атқарушылардан жұмысты орындау үшін қажетті ақпарат алу;
Өз оқытуын дербес ұйымдастыру және бөлімшеде оқытуға жауапкершілік алу.
Бөлімшенің ішінде ресурстарды бөлу бойынша шектеулі қатысуы. Жұмыс процесіне тартылған қызметкерлер арасында жұмысты ұйымдастыру және жұмыстың қауіпсіз орындалуына бақылау жүргізу.
Орындалатын жұмыс бойынша қажетті есептерді орындау және оны басшылыққа ұсыну.
Жұмыс жағдайының дербес талдауын талап ететін әртүрлі типтік практикалық тапсырмаларды болжайтын қызмет.

Технологиялық процесті орындау және жұмыстардың қауіпсіз орындалу ережелеріне сәйкес жұмыс режимін жақсарту бойынша іс-шараларға қатысу.
Дәл анықталған стандартты іс-қимылдарды орындау және стандартты проблемаларды шешу үшін жұмыс істеу әдісін және жұмыс істеуді ұйымдастыруды жоспарлау, таңдау.
Жұмыс процестерін жақсарту бойынша шараларды ұйымдастыру.
Өндірістік тапсырмаларды орындау және өндірісті дамыту үшін қажетті ақпаратты іздеу, іріктеу, түсіндіру және қолдану. Бөлімшемен орындалатын тапсырмалардың тиімділігін бағалау. Қарапайым анық белгіленген проблемаларды, сонымен қатар қиын стандартты емес тапсырмаларды шешу үшін қажетті білімді көрсету. Кәсіби қызмет саласында әртүрлі амал-тәсілдерді және көзқарастарды көрсету және оларды өндірісте қолдану қабілеті.

Технологиялық процес, жұмысты қауіпсіз орындау барысында қажетті құрал-саймандар, жабдық және өлшегіш құрал-саймандар. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы әзірлеу ережелері. Жұмыс орнын тиімді ұйымдастыру және ұстау ережелері.
Салалық стандарттар, ережелер мен заңнамалық актілер.
Орташа мамандандырылған немесе жоғары білім (бакалавриат) немесе мамандандырылған кәсіби дайындық негізіндегі білім.

5

Мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін қызметтің процестерін жоспарлауға және әзірлеуге жауапкершілік алу. Басқалардың жұмысына жауапкершілік алу және өндірістік процесте олардың ролін анықтау.
Басқалардың кәсіби дамуына жауапкершілік алу, тапсырмаларды дайындау және олардың орындалуымен басшылықты қамтамасыз ету. Дербестіктің үлкен деңгейімен жұмысты жүзеге асыру.
Бөлімшелер арасында ресурстарды жоспарлауға және бөлуге қатысу.
Шешімдердің таңдауын және әдістердің әр алуандығын болжайтын тапсырмаларды шешуге бағытталған қызмет (жұмыс істеудің тиімділігін анықтау, жетілдіру және қайта құру процестер басқару мақсатында технологиялық режимдердің жағдайларын және жүйелердің жұмыс істеу шарттарын талдау).

Көптеген факторлардың өзара іс-қимылымен сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсететін қабілеттерге ие болу.
Қажетті біліктіліктер мен әдістерді таңдау, жетілдіру, бейімдеу және қолдану қабілеті.
Қиын ақпаратты, соның ішінде стратегиялық сипаттағы ақпаратты сын көзбен талдау, түсіндіріп беру және бағалау қабілеті.
Кәсіби қызметті жүзеге асыру үшін қажетті зерттеулер әдістерін қолдану және әзірлеу.
Олардың қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді салдары іс-қимылдарын, әдістерін және нәтижелерін сын көзбен бағалау.
Туындайтын проблемаларды шұғыл шешу.

Қызметтің осы түрі үшін тән қауіп-қатерлерді білу, қауіп-қатерлерді бақылау әдістері және оларды барынша азайтуға тырысу.
Көптеген әртүрлі факторлардың өзара іс-қимылы жағдайларында кәсіби қызмет саласын дамыту үшін қажетті теориялар мен қағидаттарды сын жағынан ұғынуға негізделген кәсіби қызметтің саласында соңғы жетістіктерді білу. Кәсіби қызмет саласында әртүрлі амал-тәсілдерді, ғылыми бағыттарды және ғылыми мектептерді білу. Өндірістік процесте қажетті басқарушылық әдістерді және қағидаттарды білу. Жоғарғы білім негізіндегі білім (бакалавриат, магистратура), мамандандырылған кәсіби дайындық білім.

6

Кәсіпорын қызметін жоспарлауға, әзірлеуге және процестер нәтижесіне жауапкершілік алу, кәсіпорынның дамуына жауапкершілік алу.
Мардымды өзгерістерге немесе дамуға әкеп соғуы мүмкін қызметтің процестерін жоспарлауға, әзірлеуге және нәтижесіне жауапкершілік алу.
Бөлімшелердің жұмысына жауапкершілік алу және олардың ролін анықтау.
Тапсырмаларға ынтагерлік білдіру және олардың орындалуына басқаруды қамтамасыз ету. Кәсіпорындағы ресурстарды жоспарлауға және бөлуге басшылық ету.
Кәсіпорынның техникалық саясатын әзірлеуге қатысу.
Даму міндеттерін шешуді, жаңа амал-тәсілдерді әзірлеуді, әртүрлі әдістерді қолдануды болжайтын қызмет (кәсіпорынның техникалық саясатын әзірлеу).

Көптеген факторлардың өзара іс-қимыл сипатталатын кәсіби қызметтің мамандандырылған саласында қиын әрі болжауға келмейтін проблемаларды шешу барысында шеберлікті, инновацияны және стратегиялық ойлауды көрсету.
Іс-қимылдарды бағалау, олардың салдарының әдістері және нәтижелері.
Денсаулық сақтау, қауіпсіздік техникасы және қоршаған ортаны қорғау қағидаттарын әзірлеу, қолдану және қайта қарау.
Қиын ақпаратты, түсінікті және идеяны сыни талдау, түсіндіру және бағалау.
Кәсіби салада немесе кәсіби салалардың шекарасында стратегиялық шешімдерді әзірлеу және жүзеге асыру үшін, ең маңызды проблемаларды шешу үшін жаңа амал-тәсілдерді және тұжырымдарды құру. Кәсіби қызметтің бірнеше бағытының түйісінде қиын ақпаратты бағалау, ол бойынша шешімдер қабылдау және олардың нәтижелері мен салдарларын бағалау.
Кәсіби қызмет саласы үшін және одан тыс қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді салдарларының іс-қимылдарын, әдістерін және нәтижелерін сын көзбен бағалау.

Шағын мамандандырылған салада немесе сала шеңберінде қызметті орындау үшін қажетті технологиялық, материалдық және адам ресурстарының табиғатын, қолданушылығын және қаржылық салдарларын білу.
Қауіп-қатерлерді өлшеу әдістері, оларды барынша азайту және шағын мамандырылған салада немесе сала шеңберінде қауіп-қатерлерді басқару.
Көптеген әртүрлі факторлардың өзара іс-қимылы жағдайларында кәсіби қызмет саласын дамыту үшін қажетті теориялар мен қағидаттарды сыни ұғынуға негізделген кәсіби қызметтің саласында соңғы жетістіктерді білу. Кәсіби қызмет саласында әртүрлі амал-тәсілдерді, ғылыми бағыттарды және ғылыми мектептерді білу. Өндірістік процесті басқару саласындағы білім.
Жоғарғы білім негізіндегі білім (бакалавриат, магистратура).

7

Саланың ұйымдарында ұзақ мерзімді стратегиялық жоспарлауға және басшылыққа жауапкершілік.
Салада ұйымдардың стратегиялық бағыттылығына қатысты шешімдер қабылдау. Кәсіпорынның тиімді жұмыс істеуіне талдау жасау, қойылған мақсаттарға және қызметтің мазмұнын анықтайтын тапсырмаларды шешу жолдарына талдау жасау.

Осы салада немесе онымен байланысты салаларда озық зерттеулерді орындау және әзірлеу, стратегиялық басқарушылық міндеттерді орындау үшін озық және мамандандырылған технологияларды қолдану. Стратегиялық мәселелерді шешу ұйымдарды басқаруға және дамытуға бағытталған инновациялық амал-тәсілдерді әзірлеу бойынша ұзақ жұмыс істеу.

Салада қажетті технологиялық, материалдық және адам ресурстарының табиғатын, қолданушылығын және қаржылық салдарларын білу.
Қауіп-қатерлерді өлшеу әдістері, оларды барынша азайту және салада қауіп-қатерлерді басқару.
Саланы басқа салалармен ықпалдастыру үшін саладағы озық білім.
Сала шеңберінде бірнеше салалар үшін тән озық ғылыми білім.
Бизнесті басқару және дамыту саласындағы білімі. Жоғарғы білім негізіндегі білім (бакалавриат, магистратура).