On approval of the rules for the collection, storage and use of blood and tissues of persons exposed to ionizing radiation

Order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan dated October 20, 2020 No. ҚR DSM - 141/2020. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on October 22, 2020 No. 21474

      Unofficial translation

      In compliance with subparagraph 75) of article 7 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 "On people's health and the health care system" ORDER:

      1. To approve the rules for the collection, storage, use of blood and tissues of persons exposed to ionizing radiation in accordance with the appendix to this order.

      2. To recognize as invalid the order of the Minister of Health and Social Development of the Republic of Kazakhstan dated January 30, 2015 No. 43 "On approval of the Rules for the collection, storage, use of blood and tissues of persons exposed to ionizing radiation" (registered in the Register of state registration of regulatory legal acts under No. 10374, published on March 18, 2015 in the information and legal system "Adilet").

      3. The Department for Organization of Medical Aid of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan, in the manner prescribed by law, shall ensure:

      1) state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) posting this order on the Internet resource of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

      3) within ten working days after the state registration of this order, submission to the Legal Department of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan information on the implementation of the measures provided for in subparagraphs 1), 2) of this paragraph.

      4. Control over the execution of this order shall be entrusted to the supervising vice minister of health of the Republic of Kazakhstan.

      5. This order shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication.

      The Minister of Healthcare
      of the Republic of Kazakhstan А. Tsoy

  Appendix
to the order of the Ministry of
Healthcare of the Republic of Kazakhstan
  October 20, 2020
№ RK MH - 141/2020

Regulations for the collection, storage and use of blood and tissues of persons exposed to ionizing radiation

Chapter 1. General provisions

      1. These rules for the collection, storage and use of blood and tissues of persons exposed to ionizing radiation (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with paragraph 75) of Article 7 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 "On the health of the people and the health care system" (hereinafter - Code) and determine the procedure for the collection, storage and use of blood and tissues (hereinafter referred to as biological material) from persons exposed to ionizing radiation.

      2. The collection, storage and use of biological material from persons exposed to ionizing radiation shall be carried out by a scientific organization in the field of public health.

      3. The collection of biological material is carried out from the following persons exposed to ionizing radiation:

      those who received radiation doses higher than the permissible ones during the elimination of a radiation accident established by regulatory legal acts in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population;

      who received an effective dose of radiation from sources of ionizing radiation, exceeding the dose limit established by regulatory legal acts in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population for personnel and persons with diseases causally related to this exposure;

      who lived, worked or served (including urgent service) in the territories contaminated with radioactive substances during the period of air and ground nuclear explosions from 1949 to 1965;

      who lived, worked or served (including urgent service) in the territories contaminated with radioactive substances during the period of underground nuclear explosions from 1966 to 1990;

      children and all subsequent generations of persons exposed to ionizing radiation.

      Chapter 2. Procedure for collection of biological material from persons exposed to ionizing radiation

      4. The collection of biological material from persons exposed to ionizing radiation is carried out in the presence of their voluntary informed consent and the absence of transfusions of blood products and X-ray examinations during the previous three months.

      5. The sampling of biological material is carried out by specialists of health care organizations during medical and diagnostic manipulations (taking biopsy material, surgical interventions for oncological diseases).

      6. Blood sampling is carried out from a vein in accordance with the rules of procurement, processing, quality control, storage, sale of blood and its components, approved in accordance with subparagraph 84) of Article 7 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 "On the health of the people and the health care system ".

      7. When taking biological material, it is marked.

      8. When sampling biological material, accompanying documents are filled out containing the following information: passport data, place of residence of the investigated person, date of taking biological material, information about the state of health (about past diseases, the presence of chronic and malignant diseases, data on the passage of X-ray studies, the use of medicinal drugs, alcohol abuse), information about the health status of close relatives (anamnesis of previous diseases, the presence of malignant neoplasms, chronic diseases).

      9. Transportation of samples of biological material to the storage site is carried out in compliance with the temperature regime from + 4 to + 6 degrees Celsius.

      Chapter 3. Procedure for storage and use of biological material of persons exposed to ionizing radiation

      10. Storage of biological material is carried out in a healthcare organization.

      11. Storage of blood samples and paraffin blocks containing tissue samples is carried out in separate rooms, observing the temperature regime in the room from + 5 to + 22 degrees Celsius.

      12. Blood samples are stored in an automated system for freezing and storing cellular material in liquid nitrogen or in deep-freeze refrigeration units, observing the temperature regime in the chamber from - 135 to - 196 degrees Celsius.

      13. Each of the blood samples is stored in special containers - cryovials or cryovials.

      14. Storage tanks should be fitted with an automatic alarm system to monitor nitrogen levels and replenishment times.

      15. Maintenance of special equipment for storing samples of biological material is carried out by personnel authorized to work on this equipment.

      16. During storage of biological material, constant temperature control is carried out.

      17. Electrical equipment is kept in good condition, located in a separate room and provided with uninterrupted, backup power.

      18. Information about biological material shall be entered into an electronic database created on the basis of a healthcare organization that stores biological material. The biological material received for storage is assigned an identification code, indicating the following information: passport data, place of permanent residence of the investigated person, type of biological material, date of taking the biological material.

      19. The electronic database of biological material is drawn up in the form of a register of biological material of persons exposed to ionizing radiation.

      20. To obtain biological material, the following documents shall be submitted to a scientific organization in the field of health care that stores biological material:

      a statement indicating the size of the sample of biological material and the timing of the study;

      applications are considered within 7 working days from the date of their receipt.

      The head of a scientific organization in the field of health, carrying out the storage of biological material, makes a decision to issue a biological sample within five working days from the date of receipt of the application.

      The issuance of biomaterials is carried out within 7 working days from the moment the decision is made by the head of the scientific organization in the field of health, which stores the biological material.

      21. The use of biological material of persons exposed to ionizing radiation is allowed only for scientific purposes by subjects of scientific and (or) scientific and technical activities that have an official recognition of the compliance of their activities with the requirements and standards established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      22. After completion of the research, the scientific organization or researcher who conducted the research shall provide the head of the scientific organization in the field of health care that issued the biological material:

      samples of biological material unused in the research process;

      report on the study of each sample of biological material.

Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін алу, сақтау және пайдалану қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 20 қазандағы № ҚР ДСМ - 141/2020 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 22 қазанда № 21474 болып тіркелді.

      "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексі 7-бабының 75) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін алу, сақтау және пайдалану қағидалары бекітілсін.

      2. "Иондандырушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін алу, сақтау және пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 30 қаңтардағы № 43 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10374 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылы 18 наурызда жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты ресми жариялағаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрықты мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
А. Цой

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 20 қазаны
№ ҚР ДСМ - 141/2020
бұйрығына қосымша

Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін алу, сақтау және пайдалану қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін алу, сақтау және пайдалану қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2020 жылғы 7 шілдедегі Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 7-бабының 75-тармағына сәйкес әзірленді және иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін (бұдан әрі – биологиялық материал) алу, сақтау және пайдалану тәртібін айқындайды.

      2. Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық материалын алуды, сақтауды және пайдалануды денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйым жүзеге асырады.

      3. Биологиялық материал мынадай иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардан:

      халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілермен белгіленген радиациялық апатты жою кезінде белгіленген мөлшерден артық сәуле алған адамдардан;

      иондаушы сәулелендіру көздерінен, осы сәулеленумен байланысты аурулары бар персонал мен адамдар үшін халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілермен белгіленген мөлшерлік шектеуден артық сәулеленудің тиімді мөлшерін алғандардан;

      1949 - 1965 жылдар аралығында әуедегі және жердегі ядролық жарылыстарды жүргізу кезінде радиоактивті заттармен ластанған аумақтарда тұрған, жұмыс істеген немесе қызметін (оның ішінде мерзімді) өтеген адамдардан;

      1966 - 1990 жылдар аралығында жер асты ядролық жарылыстарын жүргізу кезінде радиоактивті заттармен ластанған аумақтарда тұрған, жұмыс істеген немесе қызметін (оның ішінде мерзімді) өтеген адамдардан;

      иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың балалары мен барлық кейінгі ұрпақтарынан алынады.

2-тарау. Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдарданбиологиялық материал алу

      4. Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардан биологиялық материал алу олардың ерікті түрде хабардар етілген келісімі болғанда және алдыңғы үш ай ішінде қан препараттарын құю және рентгендік зерттеулер жүргізілмеген жағдайда жүзеге асырылады.

      5. Биологиялық материал алуды емдік-диагностикалық манипуляциялар жүргізу (биопсиялық материалды алу, онкологиялық аурулар бойынша операция жасау) кезінде денсаулық сақтау ұйымдарының мамандары жүргізеді.

      6. "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексі 7-бабының 84) тармақшасына сәйкес бекітілген Қанды және оның компоненттерін дайындау, қайта өңдеу,қайта сапасын бақылау, сақтау, өткізу қағидаларына сәйкес көктамырдан қан алынады.

      7. Биологиялықматериалдыалукезінде оны таңбалаужүргізіледі.

      8. Биологиялық материалды алу кезінде мынадай ақпараттан тұратын ілеспе құжаттар толтырылады: зерттелуші адамның төлқұжат деректері, тұрғылықты жері, биологиялық материал алынған күн, денсаулық жағдайы туралы мәліметтер (басынан өткізген аурулар, созылмалы және қатерлі аурулардың болуы, рентгендік зерттеулерінен өткені, дәрілік препараттарды ішкені, ішімдікке салынуы туралы деректер), жақын-туыстарының денсаулық жағдайы туралы ақпарат (басынан өткізген аурулардың анамнезі, қатерлі жаңа өскіндердің, созылмалы аурулардың болуы).

      9. Биологиялық материал үлгілерінсақтауорнынадейінтасымалдау Цельсий бойынша +4-тен +6 градусқа дейінгі температуралық режим сақтала отырып, жүзеге асырылады.

3-тарау. Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардыңбиологиялық материалын сақтау және пайдалану

      10. Биологиялық материал денсаулықсақтауұйымындасақталады.

      11. Қан үлгілерін және тіндердің үлгілері салынған балауыз блоктарды сақтау Цельций бойынша +5-тен +22 градусқа дейінгі температуралық режим сақталатын жеке үй-жайларда жүзеге асырылады.

      12. Қан үлгілері мұздатудың және жасушалық материалды сақтаудың автоматтандырылған жүйесінде сұйық азотта немесе Цельсий бойынша -135-тен -196 градусқа дейінгі температуралық режим сақталатын терең қатырылатын тоңазытқыш қондырғыларда сақталады.

      13. Әрбір қан үлгісі арнайы сауыттарда – криотүтіктерде немесе криоқұтыларда сақталады.

      14. Сақтауға арналған сыйымдылық азоттың деңгейін және оның толу уақытын бақылауға мүмкіндік беретін автоматты дабыл жүйесімен жабдықталуы тиіс.

      15. Биологиялық материал үлгілерін сақтауға арналған арнайы жабдыққа қызмет көрсетуді осы жабдықпен жұмыс істеуге рұқсаты бар қызметкерлер жүзеге асырады.

      16. Биологиялық материалды сақтау кезінде температуралық режимге тұрақты бақылау жүргізіледі.

      17. Электр жабдығы жарамды жағдайда болады, жеке үй-жайда орналасады және үздіксіз, резервтік қоректендірумен қамтамасыз етіледі.

      18. Биологиялық материал туралы мәліметтер биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымының базасында құрылатын электрондық дерекқорға енгізілуі тиіс. Сақтауға берілген биологиялық материалға мынадай ақпарат көрсетілген сәйкестендіру коды тағайындалады: зерттелуші адамның төлқұжат деректері, тұрақты тұрғылықты жері, биологиялық материалдың түрі, биологиялық материалды алу күні.

      19. Биологиялық материалдың электрондық дерекқоры иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық материалының тіркелімі түрінде ресімделеді.

      20. Биологиялық материалды алу үшін биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымына мынадай құжаттар ұсынылады:

      биологиялық материал үлгісінің мөлшері және зерттеу мерзімі көрсетілген өтініш;

      өтініштер келіп түскен күнінен бастап 7 жұмыс күні ішінде қаралады.

      Биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымының басшысы биологиялық үлгіні беру туралы шешімді өтініш келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қабылдайды.

      Биоматериалды беру биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымының басшысы шешім қабылдаған кезден бастап 7 жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады.

      21. Иондаушы сәулеленудің әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық материалын қызметінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптар мен стандарттарға сәйкестігі ресми танылған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерінің тек ғылыми мақсаттарда ғана пайдалануына жол беріледі.

      22. Зерттеу аяқталғаннан кейін зерттеу жүргізген ғылыми ұйым немесе зерттеуді жүргізген зерттеуші биологиялық материалды берген денсаулық сақтау ұйымының басшысына:

      зерттеу барысында пайдаланылмаған биологиялық материалдың үлгілерін;

      биологиялық материалдың әрбір үлгісін зерттеу туралы есепті ұсынады.