On approval of the rules for the provision of medical care using mobile health units and medical trains

Order № KR DSM-241/2020 of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan as of December 8, 2020. It is registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on December 10, 2020 under № 21745

Unofficial translation

In accordance with subparagraph 81) of Article 7 of the Code of the Republic of Kazakhstan “On Public Health and the Healthcare System” as of July 7, 2020, I hereby ORDER:

1. To approve the rules for the provision of medical care using mobile health units and medical trains in accordance with the appendix to this order.

2. In the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the Medical Aid Department of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan shall ensure:

1) the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) the posting of this order on the website of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan;

3) the submission of information on the implementation of the measures provided for in subparagraphs 1) and 2) of this paragraph to the Legal Department of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan within ten working days of the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan.

3. Control over the execution of this order shall be entrusted to the supervising deputy minister of healthcare of the Republic of Kazakhstan.

4. This order comes into effect ten calendar days of its official publication.

Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan

A.Tsoi

Approved by Order № KR DSM-241/2020 of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan as of December 8, 2020

Rules
for the provision of medical care using mobile health units and medical trains
Chapter 1. General provisions

1. These rules for the provision of medical care using mobile health units and medical trains (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with subparagraph 81) of Article 7 of the Code of the Republic of Kazakhstan “On Public Health and the Healthcare System” as of July 7, 2020 (hereinafter referred to as the Code) for ensuring the availability of primary healthcare and specialized medical care at the level of rural healthcare.

2. The terms and definitions used in these Rules are as follows:

1) specialized professional - a medical worker with a higher medical education who has a certificate in the field of healthcare;

2) diagnostics - a complex of medical services aimed at establishing the presence or absence of a disease;

3) dynamic observation - systematic observation of the patient’s health, as well as the provision of the necessary medical care based on the results of this observation;

4) planned medical care - medical care provided for diseases and conditions that are not fraught with a threat to the patient’s life, a delay in the provision of which for some time will not entail a deterioration in the patient’s condition, as well as during preventive measures;

5) mobile health units (hereinafter - MHU) - mobile clinics (offices) physically based at road transport, equipped with the necessary medical equipment, which are used to ensure the availability and expansion of the list of medical services provided to the population of rural areas and remote settlements or in the interests of defense and national security;

6) emergency medical care - medical care provided in case of sudden acute diseases and conditions, exacerbation of chronic diseases that do not pose an obvious threat to the patient’s life;

7) Quetelet index - an indicator for assessing the harmony of the physical development of the body, the ratio of body weight to height;

8) specialized medical care - medical care provided by specialized professionals in relation to diseases requiring special methods of diagnosis, treatment, medical rehabilitation, also using telemedicine services;

9) medical trains (hereinafter - MT) - mobile clinics physically based at railway transport, equipped with the necessary medical equipment, used to ensure the availability and expansion of the list of medical services provided to the population living near railway stations (tracks) and in the areas close to them;

10) primary healthcare (hereinafter - PHC) - the place of first access to medical care focused on the needs of the population, including prevention, diagnosis, treatment of diseases and conditions provided at the level of an individual, family and society;

11) healthcare information system (hereinafter - HIS) - an information system that ensures the management of processes of healthcare entities in electronic format;

12) screening studies - a complex of medical examination of the population without clinical symptoms and complaints, in order to identify and prevent the development of various diseases at an early stage, as well as risk factors for their occurrence;

13) BI-RADS classification - analysis and logging of the results of radiation studies of the breast - standardization of descriptions of mammographic studies;

14) coordinating center - a structure formed on the basis of a medical facility and appointed by local public health authorities to coordinate the activities of the MHU and (or) MT at the regional level (provision of activities, staffing with specialists, medical devices and medicines) (hereinafter - the Coordinating Center);

15) filter room (registration area) - the place of registration and for the initial examination of the patient;

16) informed consent - a procedure for a person’s written voluntary confirmation of his/her consent to receive medical care and (or) participation in a specific study after receiving information about all aspects of medical care and (or) research that are significant for his/her decision-making. Informed written consent is drawn up in the form approved by the authorized body in the field of healthcare;

17) emergency medical care - medical care provided in case of sudden acute diseases and conditions, exacerbation of chronic diseases requiring urgent medical intervention to prevent significant harm to health and (or) eliminate the threat to life.

Chapter 2. Procedure for the provision of medical care using mobile health units and medical trains

3. An indication for the provision of medical care using mobile health units and (or) medical trains (hereinafter referred to as MHU and (or) MT) is the need to promote health, to provide services for the prevention, treatment and rehabilitation for the rural population at all levels of rural healthcare outside a medical facility.

4. Medical assistance of the MHU and (or) MT is provided:

1) within the guaranteed volume of free medical care;

2) in the system of compulsory social health insurance.

5. Medical care through the MHU and (or) MT is provided without a referral from a PHC specialist, after obtaining the written voluntary consent of the patient or his/her legal representative for invasive interventions in accordance with paragraph 3 of Article 134 of the Code.

6. The list of medical services provided by the MHU and (or) MT includes:

1) consultative visit of specialized professionals, including patients with chronic diseases according to the list of diseases subject to dynamic observation by primary healthcare entities, in accordance with paragraph 2 of Article 88 of the Code;

2) screening studies and rehabilitation of the target population by specialists of a MHU and (or) MT, with the subsequent transfer of the identified cases with diseases for further dynamic monitoring at the PHC level in accordance with paragraph 2 of Article 87 of the Code.

7. For the provision of medical care using MHU and (or) MT, an involved medical worker of the PHC entity of a populated locality in the service area of ​​a MHU and (or) MT:

1) makes lists of persons from the registered population subject to screening tests;

2) notifies persons of the target group from among the registered population about the need for screening tests, indicating the volume;

3) fixes the time and schedule of examination of persons subject to screening, also by specialized professionals in accordance with the work schedule of the MHU and (or) MT in this populated locality;

4) before the arrival of the MHU and (or) MT, conducts the first stage of screening for early identification of diseases (of the circulatory system, glaucoma, cancer of the cervix, breast, colorectal cancer and viral hepatitis B and C) and enters the data into the HIS in the required form;

5) registers persons who were invited and passed screening tests, and received consultative and diagnostic services at the MHU and (or) the MT;

6) provides assistance to specialists of the MHU and (or) MT in carrying out diagnostic and laboratory studies;

7) refers persons of the target group having risk factors for diseases based on the screening results to health schools by profile;

8) together with specialists in the formation of a healthy lifestyle, participates in training people with risk factors for diseases and patients in methods of prevention, formation of a healthy lifestyle;

9) enters data of patients, information on medical services provided in the HIS in accordance with the approved forms of recording and reporting documentation in the field of healthcare.

8. After providing specialized medical care in the conditions of the MHU and (or) MT, the specialized professional issues a preliminary medical opinion to the patient, which indicates the preliminary diagnosis, the results of the examination and treatment, as well as the reason for the referral.

9. In the absence of necessary instrumental and laboratory medical devices in the conditions of the MHU and (or) MT, a patient in need of specialized care, including high-tech medical care, is referred to a healthcare entity according to the profile of the disease for further examination and correction of treatment.

10. In the filter room (registration area):

1) patients are registered by filling in their passport data (surname, name, patronymic, if any, an individual identification number, date and year of birth and anthropometric data);

2) patients are subjected to physical examination: their general condition is determined, body temperature, blood pressure (hereinafter referred to as BP), heart rate (pulse), respiratory rate are measured and the saturation is determined;

3) anthropometric measurements (weight, height, waist) are made, calculated using the Quetelet index;

4) questionnaire survey;

5) double measurement of BP with an interval of 1-2 minutes in a sitting position. Before measuring BP, the examined person sits for 3-5 minutes.

11. In the general reception room, a therapist and (or) general practitioner:

1) examines a patient, collects complaints, anamnesis of life and disease, makes objective examination and a preliminary diagnosis;

2) identifies risk factors for diseases of the circulatory system, diseases of the respiratory system, digestion, the endocrine system, blood and hematopoietic organs, as well as other organs and systems;

3) prescribes and corrects treatment;

4) takes preventive measures to promote the formation of a healthy lifestyle;

5) provides qualified medical care to persons under dynamic observation with chronic non-communicable diseases in accordance with regulatory legal acts regulating the dynamic observation of persons with chronic non-communicable diseases using the laboratory diagnostic resources of the MHU and (or) MT;

6) issues a prescription for receiving free and subsidized medicines at the outpatient level;

7) enters the data of patients who received medical care in the HIS in accordance with the approved forms of recording and reporting documentation;

8) provides the relationship with the telemedicine center of the district, regional levels for consulting a specialized professional and interpreting the result of a diagnostic study;

9) organizes medical triage in case of emergency.

12. In the functional diagnostics room:

1) ultrasound examination of the heart, abdominal organs, small pelvis, thyroid gland is made;

2) electrocardiographic examination of the heart is made and read;

3) echoencephalography of the brain is made and read;

4) the data of patients who were subjected to medical research are entered in the HIS in accordance with the approved forms of recording and reporting documentation.

13. In the room of an obstetrician-gynecologist, an obstetrician-gynecologist:

1) makes a primary gynecological examination of the target group of women and samples material for cytological examination of a smear from the cervix with Papanicolaou stain (Rap stain);

2) makes colposcopy according to indications;

3) examines mammary glands to identify tumor pathology;

4) reads the mammogram and interprets it according to the BI-RADS classification;

5) identifies diseases of the reproductive system in women;

6) if necessary, provides emergency obstetric and gynecological assistance;

7) promotes the formation of a healthy lifestyle in terms of reproductive health;

8) examines persons of the dispensary group with complications of pregnancy, childbirth and the postpartum period;

9) if necessary, prescribes or corrects treatment, refers for further examination and determination of treatment tactics to the registered polyclinic, including using the capabilities of telemedicine;

10) provides information to the head of the Coordinating Center on existing or emerging problems related to the performance of screening;

11) is directly involved in determining the management tactics of identified patients with pathology of the reproductive system.

14. In the room of specialized professionals, a surgeon, otorhinolaryngologist, ophthalmologist:

1) make screening for the early identification of tumors of visual localization (prostate cancer, rectal cancer);

2) make early diagnosis and prevention of diseases of the eyes, hearing organs and upper respiratory tract;

3) perform outpatient surgical operations (otorhinolaryngological);

4) provide emergency trauma and surgical assistance in emergency situations;

5) promote the formation of a healthy lifestyle.

15. In the laboratory diagnostics room, a laboratory doctor or laboratory assistant:

1) examines the level of glucose in the blood, the level of cholesterol, blood triglycerides;

2) makes biochemical studies: general, prima bilirubin, alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), creatinine, urea, total protein, potassium, sodium;

3) makes other clinical and biochemical studies prescribed by MHU and (or) MT specialists;

4) makes general clinical urine examination (general urine analysis);

5) enters the results of the research into the HIS in accordance with the approved forms of reporting and reporting documentation in the field of healthcare.

16. In the X-ray and mammography room, the specialists of radiation diagnostics conduct research for:

1) early identification of precancerous and neoplastic diseases of the breast;

2) diagnosing tuberculosis, lung tumors and other chronic lung diseases;

3) diagnosing traumatic injuries in the context of emergency medical care;

4) enter the results of the research into the HIS in accordance with the approved forms of recording and reporting documentation in the field of healthcare.

17. In the dentist’s room:

1) dental (surgical) care (sanitation, diagnosis, treatment, surgical treatment with removal, diagnosis of anomalies of the dentition) is provided to children and adults;

2) hygienic education and upbringing of children and adolescents, prevention of caries and its complications are carried out;

3) preventive and explanatory work is carried out to prevent anomalies of the dentition.

18. In the “pharmacy point” room, a senior pharmacist (pharmacist) provides storage of medicines and medical devices necessary for specialists of the MHU and (or) MT in providing medical assistance to the population in the service area of ​​the MHU and (or) MT.

19. To coordinate the activities of the MHU and (or) the MT at the regional level (provision of activities, staffing with specialists, medical devices and medicines), the local public health authorities set up and determine a Coordinating Center on the basis of a medical facility.

20. MHU and (or) MT offices are provided with material and technical equipment in accordance with Appendix 1 to these Rules.

21. Staff standards of the MHU and MT are determined in accordance with Appendix 2 to these Rules.

Appendix 1 to the rules for the provision of medical care using mobile health units and medical trains

Material and technical equipment of rooms of a mobile health unit and a medical train

№	Name
Reception or filter room
1	two chairs and one table with a table lamp
2	computer (laptop)
3	hanger and (or) hooks for the patient’s clothes
4	0.4*0.4 m floor mats for patients
5	wall-mounted dispenser (sanitizer)
6	a screen or partition for the separation zone
7	thermometer
8	pulse oximeter
9	blood pressure monitor
10	phonendoscope
11	recirculator
12	waste container
13	stadiometer
14	floor scales
General reception room (general practitioner, therapist)
1	two chairs and one table with a table lamp
2	hanger and (or) hooks for the patient’s clothes
3	0.4*0.4 m floor mats for patients
4	wall-mounted dispenser (sanitizer)
5	a screen or partition for the separation zone
6	blood pressure monitor
7	phonendoscope
8	slit lamp
9	patient card
10	recirculator
11	folding couch 1.8m*0.5m
12	wall cabinet (anti-shock installation)
13	computer (laptop)
Obstetrician-gynecologist’s room
1	wall-mounted dispenser (sanitizer)
2	gynecological examination table
3	one mobile height-adjustable doctor’s chair
4	sink with water supply
5	screen for undressing
6	two chairs and a table with a table lamp
7	hanger and (or) hooks for the patient’s clothes
8	0.4*0.4 m floor mats for patients
9	mirror wall
10	table for medical instruments
11	gynecological instrument set
12	electrothermometer
13	two containers for clean and dirty waste
14	wall cabinet for storing linen
15	recirculator
16	video coloscope
17	stadiometer, centimeter tape
18	computer (laptop)
Room of a surgeon (ophthalmologist, otorhinolaryngologist)
1	two chairs and a table with a table lamp
2	sink with water supply
3	hanger and (or) hooks for the patient’s clothes
4	0.4*0.4 m floor mats for patients
5	wall-mounted dispenser (sanitizer)
6	wall cabinet for medical devices
7	a screen or partition for the separation zone
8	thermometer
9	blood pressure monitor
10	phonendoscope
11	otoscope
12	ophthalmoscope
13	non-contact fundus tonometer
14	patient card
15	recirculator
16	waste container
17	sigmoidoscope
18	dressing table
19	transportation splints for immobilization
20	computer (laptop)
21	examination table
Functional diagnostics room
1	one table with a table lamp
2	one mobile height-adjustable doctor’s chair
3	hanger and (or) hooks for the patient’s clothes
4	0.4*0.4 m floor mats for patients
5	sink with water supply
6	wall-mounted dispenser (sanitizer)
7	patient card
8	recirculator
9	electrothermometer
10	1.8m*0.5m folding couch
11	6-channel electrocardiograph
12	portable ultrasound diagnostic apparatus (scanners)
13	echoencephalography examination of the brain with reading
14	waste container
15	computer (laptop) with printer
Laboratory diagnostics room
1	one chair and a table with a table lamp
2	one mobile height-adjustable doctor’s chair
3	screen or partition for the separation zone
4	sink with water supply
5	mirror
6	wall-mounted dispenser (sanitizer)
7	recirculator
8	refrigerator for storage of reagents
9	biochemical blood analyzer
10	glucometer
11	white blood cell counter
12	coagulometer
13	electrothermometer
14	waste container
15	urine analyzer
16	examination table
X-ray (mammography) room
1	one chair and one table with a table lamp
2	wardrobe
3	hanger and (or) hooks for the patient’s clothes
4	0.4*0.4 m floor mats for patients
5	wall-mounted dispenser (sanitizer)
6	patient card
7	recirculator (2 pcs)
8	sink with water supply
9	waste container 2 pcs.
10	digital x-ray machine (mammography)
11	wardrobe for special aprons
12	computer (laptop)
Dentist’s room
1	dentist chair
2	dental unit
3	table for medical instruments
4	sink with water supply
5	wall mirror
6	wall-mounted dispenser (sanitizer)
Pharmacy
1	one chair and one table with a table lamp
2	sink with water supply
3	wall-mounted dispenser (sanitizer)
4	refrigerator for storing medicines
5	wall cabinet for medical devices
6	electrothermometer
7	recirculator
8	waste container

Appendix 2 to the rules for the provision of medical care using mobile health units and medical trains

Staff standards for a mobile health unit and a medical train

Staff standards for a mobile health unit
№	Position	Number
The mobile team includes
1	Head of MHU	1 staffing position
2	Therapist and (or) general practitioner	2 staffing positions
3	Surgeon	1 staffing position
4	Otolaryngologist Ophthalmologist Oncologist Traumatologist Neuropathologist Psychologist Cardiologist Gastroenterologist Urologist	if required
5	Obstetrician-gynecologist	1 staffing position
6	Radiologist and (or) X-ray laboratory assistant	1 staffing position
7	Dentist	1 staffing position
8	Doctor-laboratory assistant or laboratory assistant	1 staffing position (can be replaced by a laboratory assistant who knows the methods of express diagnostics)
9	Functional diagnostics doctor	1 staffing position
10	Senior pharmacist (pharmacist)	1 staffing position
11	Driver	2 staffing positions
12	Medical device maintenance engineer	1 staffing position
13	Medical record clerk	1 staffing position
14	Nurse	2 staffing positions
Staff standards for a medical train
№	Position	Number
The mobile team includes
1	Head of MHU	1 staffing position
2	Therapist and (or) general practitioner	2 staffing positions
3	Surgeon	1 staffing position
4	Otolaryngologist Ophthalmologist Oncologist Traumatologist Neuropathologist Psychologist Cardiologist Gastroenterologist Urologist	if required
5	Obstetrician-gynecologist	1 staffing position
6	Radiologist and (or) X-ray laboratory assistant	1 staffing position
7	Dentist	1 staffing position
8	Doctor-laboratory assistant or laboratory assistant	1 staffing position (can be replaced by a laboratory assistant who knows the methods of express diagnostics)
9	Functional diagnostics doctor	1 staffing position
10	Senior pharmacist (pharmacist)	1 staffing position
11	Medical record clerk	1 staffing position
12	Nurse	2 staffing positions
13	Medical device maintenance engineer	1 staffing position

Жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар арқылы медициналық көмек көрсету қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 8 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-241/2020 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 10 желтоқсанда № 21745 болып тіркелді.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексі 7-бабының 81) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар арқылы медициналық көмек көрсету қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді беруді қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі

А. Цой

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі 2020 жылғы 8 желтоқсаны № ҚР ДСМ-241/2020 бұйрықпен бекітілген

Жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар арқылы медициналық көмек көрсету қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар арқылы медициналық көмек көрсету қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексі (бұдан әрі – Кодекс) 7-бабының 81) тармақшасына сәйкес ауылдық денсаулық сақтау деңгейінде медициналық-санитариялық алғашқы көмектің және мамандандырылған медициналық көмектің қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін әзірленді.

2. Осы Қағидаларда пайдаланылатын терминдер мен анықтамалар:

1) бейінді маман – жоғары медициналық білімі, денсаулық сақтау саласында сертификаты бар медицина қызметкері;

2) диагностика – аурудың болу немесе болмау фактісін анықтауға бағытталған медициналық көрсетілетін қызметтер кешені;

3) динамикалық байқау – пациенттің денсаулық жағдайын жүйелі түрде байқау, сондай-ақ осы байқау нәтижелері бойынша қажетті медициналық көмек көрсету;

4) жоспарлы медициналық көмек – көмек көрсетуді белгілі бір уақытқа кейінге қалдыру пациент жай-күйінің нашарлауына алып келмейтін, пациенттің өміріне қатер төндірмейтін аурулар мен жай-күйлер кезінде, сондай-ақ профилактикалық іс-шараларды жүргізу кезінде көрсетілетін медициналық көмек;

5) жылжымалы медициналық кешендер – ауылдық жерлердің және шалғайдағы елді мекендердің халқына көрсетілетін медициналық қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз ету және тізбесін кеңейту үшін не қорғаныс және ұлттық қауіпсіздік мүддесі үшін пайдаланылатын, қажетті медициналық жабдықпен жарақтандырылған автомобиль көлігі базасындағы мобильдік клиникалар (кабинеттер);

6) кезек күттірмейтін медициналық көмек- пациенттің өміріне анық қатер төндірмейтін, кенеттен болған жіті аурулар мен жай – күйлер, созылмалы аурулардың асқынуы кезінде көрсетілетін медициналық көмек;

7) Кетле индексі – ағзаның дене дамуының үйлесімділігін бағалау көрсеткіші, дене салмағының бойдың ұзындығына қатынасы;

8) мамандандырылған медициналық көмек – бейінді мамандар диагностиканың, емдеудің, медициналық оңалтудың арнайы әдістерін қажет ететін аурулар кезінде, оның ішінде қашықтықтан медициналық қызметтер көрсету құралдарын пайдалана отырып көрсетілетін медициналық көмек;

9) Медициналық пойыздар (бұдан әрі – МП) – теміржол станцияларының (жолдарының) жанында және оларға жақын орналасқан аумақтарда тұратын халыққа көрсетілетін медициналық қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз ету және тізбесін кеңейту үшін пайдаланылатын қажетті медициналық жабдықпен жарақтандырылған теміржол көлігіндегі мобильдік клиникалар;

10) медициналық – санитариялық алғашқы көмек (бұдан әрі – МСАК) – адам, отбасы және қоғам деңгейінде көрсетілетін аурулар мен жай-күйлердің профилактикасын, диагностикасын, оларды емдеуді халықтың мұқтажына бағдарланған медициналық көмекке қол жеткізу орны;

11) медициналық ақпаратты жүйе (бұдан әрі – МАЖ) – денсаулық сақтау субъектілерінің процестерін элетрондық форматта жүргізуді қамтамасыз ететін ақпараттық жүйе.

12) скринингтік зерттеулер – халықтың нысаналы топтары арасында ауруларды ерте сатыларда анықтау және аурулар дамуының, аурулардың пайда болуына ықпал ететін тәуекел факторларының алдын алу, халықтың денсаулығын қалыптастыру және нығайту мақсатында жүргізіледі;

13) ВI-RADS жіктемесі сүт безін сәулелік зерттеудің нәтижелерін талдау және хаттамалау – маммографиялық зерттеулердің сипаттамаларын стандарттау;

14) Үйлестіруші орталығы – медициналық ұйым базасында өңірлік деңгейде ЖМК және (немесе) МП қызметін үйлестіру үшін (қызметті қамтамасыз ету, мамандармен, медициналық ұйымдармен және дәрілік заттармен жиынтықтау) денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдары қалыптастырылған айқындайтын құрылым;

15) фильтр кабинеті (тіркеу аймағы) – пациентті тіркеу алғашқы қарап – тексеру орны;

16) хабардар етілген келісім – адамның медициналық көмек алуға және (немесе) оның шешім қабылдауы үшін маңызы бар медициналық көмектің және (немесе) зерттеудің барлық аспектісі туралы ақпаратты алғаннан кейін нақты зерттеуге қатысуға өз келісімін жазбаша ерікті түрде растау рәсімі. Хабардар етілген жазбаша келісім уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша ресімделеді;

17) шұғыл медициналық көмек – денсаулыққа елеулі зиянды болғызбау және (немесе) өмірге төнген қатерді жою үшін кезек күттірмейтін медициналық араласуды қажет ететін кенеттен болған жіті аурулар мен жай-күйлер, созылмалы аурулардың асқынуы кезінде көрсетілетін медициналық көмек.

2-тарау. Жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар арқылы медициналық көмек көрсету тәртібі

3. Ауылдық денсаулық сақтаудың барлық деңгейінде медицина ұйымынан тыс денсаулықты нығайту, алдын алу, емдеу және оңалту бойынша қызмет көрсету қажеттілігі жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар (бұдан әрі – ЖМК және (немесе) МП) арқылы медициналық көмек көрсетудің көрсеткіштері болып табылады.

4. ЖМК және (немесе) МП медициналық көмек:

1) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде;

2) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде көрсетіледі.

5. ЖМК және (немесе) МП Кодекстің 134-бабының 3-тармағына сәйкес инвазиялық араласуларды жүргізуге пациенттің немесе оның заңды өкілінің жазбаша ерікті келісімін алғаннан кейін МСАК маманының жолдамасынсыз көрсетіледі.

6. ЖМК және (немесе) МП көрсететін медициналық қызметтердің ең аз көлемінің тізбесі өзіне мыналарды:

1) Кодекстің 88-бабының 2-тармағына сәйкес бейінді мамандардың медициналық-санитариялық алғашқы көмек ұйымдарында динамикалық байқауға жататын аурулардың тізбесі бойынша созылмалы аурулары бар науқастарды консультациялық қабылдауды;

2) аурулардың анықталған жағдайларын одан әрі МСАК деңгейінде динамикалық байқауға жіберумен Кодекстің 87-бабының 2-тармағына сәйкес МЖК және (немесе) МП мамандары халықтың нысаналы топтарына скрингтік зерттеулер жүргізуді және сауықтыруды қамтиды.

7. ЖМК және (немесе) МП қызмет көрсету аймағындағы елді мекеннің МСАК ұйымынан тартылған медицина қызметкері МЖК және (немесе) МП арқылы медициналық көмек көрсету үшін:

1) скринингтік зерттеулерге жататын бекітілген халықтан адамдардың тізімдерін қалыптастырады;

2) бекітілген халық қатарындағы нысаналы топтың адамдарын скринингтік зерттеулерден өту қажеттілігі туралы көлемін көрсете отырып, хабардар етеді;

3) осы елді мекендегі ЖМК және (немесе) МП жұмыс кестесіне сәйкес скринингтік зерттеулерге жататын адамдарды, оның ішінде бейінді мамандардың қарап-тексеру уақыты мен кестесін айқындайды;

4) ЖМК және (немесе) МП келгенге дейін МАЖ-ға деректерді нысан бойынша енгізе отырып, ауруларды (қанайналымы жүйесі, глаукома, жатыр мойны обыры, сүт безі, колоректалдық обыр және В және С вирустық гепатиттері) ерте анықтауға скринингтің бірінші кезеңін жүргізеді;

5) скринингтік зерттеулерге шақырылған және өткен ЖМК және (немесе) МП консультациялық-диагностикалық қызметтерді алған адамдарды тіркейді;

6) ЖМК және (немесе) МП мамандарына диагностикалық және зертханалық зерттеулер жүргізуде көмек көрсетеді;

7) жүргізілген скринингтің нәтижелері бойынша аурулардың қауіп факторлары бар нысаналы топтағы адамдарды бейіндері бойынша денсаулық мектептеріне жібереді;

8) саламатты өмір салтын қалыптастыру жөніндегі мамандармен бірлесіп, аурулардың қауіп факторлары бар адамдарды және науқастарды профилактика, саламатты өмір салтын қалыптастыру әдістеріне оқытуға қатысады;

9) денсаулық сақтау саласындағы есепке алу және есеп беру құжаттамасының бекітілген нысандарына сәйкес МАЖ-ға пациенттердің деректерін, көрсетілген медициналық қызметтер туралы мәліметтерді енгізеді.

8. Бейінді маман ЖМК және (немесе) МП жағдайында мамандандырылған медициналық көмек көрсеткеннен кейін пациентке алдын ала медициналық қорытынды береді, онда алдын ала диагнозды, жүргізілген зерттеп-қарау мен емдеу нәтижелерін, сондай-ақ жіберу себебін көрсетеді.

9. ЖМК және (немесе) МП жағдайында қажетті аспаптық және зертханалық медициналық бұйымдар болмаған жағдайда мамандандырылған, оның ішінде жоғары технологиялық медициналық көмекке мұқтаж пациентке одан әрі толық зерттеп-қарау және емдеуді түзету үшін ауру бейіні бойынша денсаулық сақтау ұйымына жолдама беріледі.

10. Фильтр кабинеті (тіркеу аймағы) орта медицина қызметкерлеріне арналған, мынандай жұмыстар атқарылады:

1) паспорттық деректерді (тегі, аты, әкесінің аты, бар болса жеке сәйкестендіру нөмірі, туған күні мен жылы және антропометриялық деректері) толтырумен пациенттерді тіркеу;

2) пациенттерді физикалық зерттеп-қарау: жалпы жай-күйі айқындау, дене температурасын, артериялық қысымды (бұдан әрі – АҚ өлшеу), жүректің жиырылу жиілігін (пульс), тыныс алу жиілігін және сатурацияны анықтау;

3) антропометриялық өлшеулер (салмағы, бойы, бел көлемі), Кетле индексі бойынша есептеу;

4) сауалнама бойынша сұрау жүргізу;

5) қан қысымын отыру кезінде 1-2 минут аралықпен екі рет өлшеу өткізіледі. Қан қысымын өлшеу алдында зерттеп-қаралатын адам 3-5 минут отырады.

11. Жалпы қабылдау кабинетінде терапевт және (немесе) жалпы практика дәрігері мыналарды:

1) пациентті зерттеп – қарап, шағымдарды, өмір мен аурудың анамнездерін жинайды, объективті қарап – тексеріп жүргізеді, алдын ала диагноз қояды;

2) қанайналым жүйесі ауруларының, тыныс алу, ас қорыту ағзалары ауруларының, эндокриндік жүйенің, қан мен қан түзетін ағзалардың, сондай-ақ басқа да ағзалар мен жүйелердің қауіп факторлары анықтайды;

3) ем тағайындауды және түзетуді жүргізеді;

4) саламатты өмір салтын қалыптастыруды насихаттауға бағытталған профилактикалық іс-шараларды жүргізеді;

5) созылмалы инфекциялық емес аурулармен ауыратын адамдарға ЖМК және (немесе) МП зертханалық – диагностикалық ресурстарын пайдалана отырып, созылмалы инфекциялық емес аурулармен ауыратын адамдарға динамикалық байқау жүргізуді регламенттейтін нормативтік құқықтық актілерге сәйкес білікті медициналық көмек көрсетеді;

6) амбулаториялық деңгейде тегін және жеңілдетілген дәрілік заттарды алуға рецепт жазып беруді жүзеге асырады;

7) МАЖ-да медициналық көмек алған пациенттердің деректері есепке алу және есеп беру құжаттамасының бекітілген нысандарына сәйкес енгізеді;

8) бейінді маманның консультациясын өткізу және диагностикалық зерттеудің нәтижесін түсіндіру үшін аудандық, облыстық деңгейдегі телемедицина орталығымен өзара байланысты қамтамасыз етеді;

9) төтенше жағдайлар кезінде медициналық іріктеуді ұйымдастырады.

12. Функционалдық диагностика кабинетінде мыналар:

1) жүректі, іш перде ағзаларын, кіші жамбас, қалқанша безін ультрадыбыстық зерттеу;

2) ашып жазуымен жүректі электрокардиографиялық зерттеу;

3) ашып жазуымен миды эхоэнцефалографиялық зерттеу;

4) МАЖ-ға медициналық зерттеу алған пациенттердің деректерін есепке алу және есеп беру құжаттамасының бекітілген нысандарына сәйкес қадағалап – қарау өткізіледі .

13. Акушер – гинеколог кабинетінде, акушер – гинеколог дәрігері мыналарды:

1) гинекологиялық қарап – тексерумен және Папаниколау бойынша бояумен жатыр мойнынан жағындыны цитологиялық зерттеу үшін материал алумен әйелдердің нысаналы тобына бастапқы зерттеп – қарауды жүргізеді (Рар –тест);

2) көрсеткіштер бойынша кольпоскопия өткізеді;

3) ісік патологиясын анықтау үшін сүт бездерін қарап – тексеруді жүргізеді;

4) маммограмманы оқу және BI-RADS жіктемесі бойынша түсіндіруді жүргізеді;

5) әйелдердің репродуктивті жүйесінің ауруларын анықтайды;

6) қажет болған жағдайда шұғыл акушерлік-гинекологиялық көмек көрсетеді;

7) репродуктивті денсаулық мәселелері бойынша саламатты өмір салтын қалыптастыруды жүргізеді;

8) жүктіліктің, босанудың және босанғаннан кейінгі кезеңнің асқынулары бар диспансерлік топтағы адамдарды зерттеп – қарауды жүзеге асырады;

9) қажет болған жағдайда емдеуді тағайындайды немесе түзетеді, толық зерттеп – қарауды және емдеу әдісін айқындауға бекітілген емханаға, оның ішінде телемедицина мүмкіндіктерін пайдалана отырып, жібереді;

10) Үйлестіруші орталықтың басшысына скринингті жүргізуге байланысты туындайтын немесе туындаған проблемаларды ұсынады;

11) репродуктивті жүйесінде патологиясы бар анықталған пациенттерді қадағалап – қарау әдісін айқындауға тікелей қатысады.

14. Бейінді мамандар кабинетінде хирург оториноларинголог, офтальмолог дәрігер мыналарды:

1) көзге көрінетін жердегі ісіктерді (қуық асты безінің обыры, тік ішек обыры) ерте анықтауға скрининг жүргізеді;

2) көз, есту және жоғарғы тыныс алу жолдары ағзалары ауруларының ерте диагностикасын және профилактикасын жүргізеді;

3) амбулаториялық хирургиялық операцияларды (оториноларингологиялық) жүзеге асырады;

4) төтенше жағдайлар кезінде шұғыл травматологиялық және хирургиялық көмек көрсетеді;

5) саламатты өмір салтын қалыптастыруды насихаттайды;

15. Зертханалық диагностика кабинетінде зертханашы - дәрігер немесе зертханашы мынандай зерттеулерді:

1) қандағы глюкоза деңгейіне, холестерин деңгейіне, қан триглицеридтеріне;

2) биохимиялық зерттеулер: жалпы, тікелей билирубин, аланинаминотрансфераза (АлАТ), аспартатаминотрансфераза (АсАТ), креатинин, несепнәр, жалпы ақуыз, калий, натрий;

3) ЖМК және (немесе) МП мамандарының тағайындауы бойынша басқа да клиникалық және биохимиялық зерттеулер;

4) несепті жалпы клиникалық зерттеу (несептің жалпы талдауы) жүргізіледі;

5) жүргізілген зерттеулердің нәтижелерін МАЖ-ға денсаулық сақтау саласындағы есепке алу және есеп беру құжаттамасының бекітілген нысандарына сәйкес енгізеді.

16. Рентгенография және маммография кабинетінде сәулелік диагностика мамандары мынадай зерттеулерді:

1) сүт безінің ісікалды және ісік ауруларын ерте анықтауды;

2) туберкулезді, өкпе ісіктерін және өкпенің басқа созылмалы ауруларын диагностикалау мақсатында;

3) шұғыл медициналық көмек жағдайларында жарақаттық зақымдануларды диагностикалау мақсатында жүргізіледі;

4) жүргізілген зерттеулердің нәтижелерін МАЖ-ға денсаулық сақтау саласындағы есепке алу және есеп беру құжаттамасының бекітілген нысандарына сәйкес енгізеді.

17. Стоматолог кабинетінде мыналар:

1) балалар мен ересектерге стоматологиялық (хирургиялық) көмек көрсетіледі (санация, диагностика, емдеу, алып тастаумен хирургиялық емдеу, тіс-жақ жүйесінің ауытқуларын диагностикалау);

2) балалар мен жасөспірімдерді тісжегі мен оның асқынуларының алдын алу бойынша гигиеналық оқыту және тәрбиелеу жүргізіледі;

3) тіс-жақ жүйесі ауытқуларын алдын алу бойынша профилактикалық және түсіндіру жұмыстары жүргізіледі;

18. "Дәріхана пункті" кабинетінде провизор (фармацевт) ЖМК және (немесе) МП қамту аймағында халыққа медициналық көмек көрсетуде ЖМК және (немесе) МП мамандары үшін қажетті дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтауды қамтамасыз ететді.

19. ЖМК және (немесе) МП қызметін өңірлік деңгейде үйлестіру үшін (қызметті қамтамасыз ету, мамандармен, медициналық бұйымдармен және дәрілік заттармен жиынтықтау) денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдары медициналық ұйым базасында Үйлестіру орталығын қалыптастырады және айқындайды.

20. ЖМК және (немесе) МП кабинеттерін материалдық-техникалық жарақтандыру осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

21. ЖМК және МП штат нормативтері осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес айқындалады.

Жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар арқылы медициналық көмек көрсету қағидаларына 1-қосымша

Жылжымалы медициналық кешен және медициналық поезд кабинеттерін материалдық-техникалық жарақтандыру

№	Атауы
Тіркеу немесе фильтр кабинеті
1	екі орындық және үстел шамы бар бір үстел
2	компьютер (ноутбук)
3	пациенттің киіміне арналған ілгіш және (немесе) ілгектер
4	пациенттерге арналған еден төсеніштері 0,4*0,4 м
5	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
6	бөлу аймағы үшін шымылдық немесе арақабырғаны қарастыру
7	термометр
8	пульоксиметрия
9	тонометр
10	фонендоскоп
11	рециркулятор
12	қалдықтарға арналған контейнер
13	Бой өлшегіш
14	еден таразысы
Жалпы қабылдау кабинеті (жалпы практика дәрігері, терапевт)
1	екі орындық және үстел шамы бар бір үстел
2	пациенттің киіміне арналған ілгіш және (немесе) ілгектер
3	пациенттерге арналған еден төсеніштері 0,4*0,4 м
4	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
5	бөлу аймағы үшін шымылдық немесе арақабырғаны қарастыру
6	тонометр
7	фонендоскоп
8	саңылау шамы
9	пациент картасы
10	рециркулятор
11	жиналмалы диван 1,8 м*0,5 м
12	қабырға шкафы (шокқа қарсы төсеу)
13	компьютер (ноутбук)
Акушер-гинеколог кабинеті
1	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
2	гинекологиялық кушетка
3	жылжымалы биіктікті аяқпен реттейтін дәрігердің бір орындығы
4	су беретін раковина
5	киімді шешу үшін бөлгіш шымылдық немесе арақабырғаны қарастыру
6	екі орындық және үстел шамы бар үстел
7	пациенттің киіміне арналған ілгіш және (немесе) ілгектер
8	пациенттерге арналған еден төсеніштері 0,4*0,4 м
9	қабырғаға ілетін айна
10	медициналық құралдарға арналған кіші үстел
11	гинекологиялық құралдар жиынтығы
12	электротермометр
13	таза және қолданған заттардың қалдықтарына арналған екі контейнер
14	төсек жабдықтарын сақтауға арналған қабырға шкафы
15	рециркулятор
16	видеоколькоскоп
17	бой өлшегіш, сантиметрлік таспа
18	компьютер (ноутбук)
Хирург (офтальмолог, оториноларинголог) кабинеті
1	екі орындық және үстел шамы бар үстел
2	су беретін раковина
3	пациенттің киіміне арналған ілгіш және (немесе) ілгектер
4	пациенттерге арналған еден төсеніштері 0,4*0,4 м
5	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
6	медициналық бұйымдарға арналған қабырға шкафы
7	бөлу аймағы үшін шымылдық немесе арақабырғаны қарастыру
8	термометр
9	тонометр
10	фонендоскоп
11	отоскоп
12	офтальмоскоп
13	көз түбін өлшеудің байланыссыз тонометрі
14	пациенттің картасы
15	рециркулятор
16	қалдықтарға арналған контейнер
17	ректороманоскоп
18	таңу үстелі
19	иммобилизацияға арналған көлік шиналары
20	компьютер (ноутбук)
21	медициналық кушетка
Функционалдық диагностика кабинеті
1	үстел шамы бар бір үстел
2	жылжымалы биіктікті аяқпен реттейтін дәрігердің бір орындығы
3	пациенттің киіміне арналған ілгіш және (немесе) ілгектер
4	пациенттерге арналған еден төсеніштері 0,4*0,4 м
5	су беретін раковина
6	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
7	пациент картасы
8	рециркулятор
9	электротермометр
10	жиналмалы диван 1,8 м*0,5 м
11	6-арналы электрокардиограф
12	портативті ультрадыбыстық диагностикалық аппарат (сканерлер)
13	ашып жазумен миды эхоэнцефалографиялық зерттеу
14	қалдықтарға арналған контейнер
15	принтері бар компьютер (ноутбук)
Зертханалық диагностика кабинеті
1	бір орындық және үстел шамы бар үстел
2	жылжымалы биіктікті аяқпен реттейтін дәрігердің бір орындығы
3	бөлу аймағы үшін шымылдық немесе арақабырғаны қарастыру
4	су беретін раковина
5	айна
6	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
7	рециркулятор
8	реактивтерді сақтауға арналған тоңазытқыш
9	биохимиялық қан анализаторы аппараты
10	глюкометр
11	лейкоциттер санауышы
12	коагулометр
13	электротермометр
14	қалдықтарға арналған контейнер
15	несеп анализаторы
16	медициналық кушетка
Рентгенография (маммография) кабинеті)
1	бір орындық және үстел шамы бар бір үстел
2	киімге арналған шкаф
3	пациенттің киіміне арналған ілгіш және (немесе) ілгектер
4	пациенттерге арналған еден төсеніштері 0,4*0,4 м
5	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
6	пациент картасы
7	рециркулятор (2 бірлік)
8	су беретін раковина
9	қалдықтарға арналған контейнер 2 бірлік
10	сандық рентген аппараты (маммограф)
11	арнайы алжапқыштарға арналған шкаф
12	компьютер (ноутбук)
Стоматолог кабинеті
1	стоматологиялық кресло
2	стоматологиялық қондырғы
3	медициналық құралдарға арналған үстел
4	су беретін раковина
5	қабырғаға ілетін айна
6	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
Дәріхана пункті
1	бір орындық және үстел шамы бар бір үстел
2	су беретін раковина
3	қабырғалық мөлшерлегіш (санитайзер)
4	дәрі-дәрмектерді сақтауға арналған тоңазытқыш
5	медициналық бұйымдарға арналған қабырға шкафы
6	электротермометр
7	рециркулятор
8	қалдықтарға арналған контейнер

Жылжымалы медициналық кешендер мен медициналық пойыздар арқылы медициналық көмек көрсету қағидаларына 2-қосымша

Жылжымалы медициналық кешен мен медициналық поездың штат нормативтері

Жылжымалы медициналық кешеннің штат нормативтері
№	Лауазымның атауы	Саны
Мобильдік бригаданың құрамы
1	ЖМК басшысы	1 бірлік
2	Терапевт және (немесе) жалпы практика дәрігері	2 бірлік
3	Хирург	1 бірлік
4	Отоларинголог Офтальмолог Онколог Травматолог Невропатолог Психолог Кардиолог Гастроэнтеролог Уролог	қажеттілік бойынша
5	Акушер-гинеколог	1 бірлік
6	рентгенолог дәрігер және (немесе) рентген зертханашы	1 бірлік
7	стоматолог дәрігер	1 бірлік
8	зертханашы дәрігер немесе зертханашы	1 бірлік (оны жедел диагностика әдістерін меңгерген зертханашы ауыстыра алады)
9	Функционалдық диагностика дәрігері	1 бірлік
10	Провизор (фармацевт)	1 бірлік
11	Жүргізуші	2 бірлік
12	ЖМК медициналық жабдықтарға қызмет көрсету жөніндегі инженер	1 бірлік
13	Медициналық статист	1 бірлік
14	Мейіргер	2 бірлік
Медициналық пойыздың штат нормативтері
№	Лауазымның атауы	Саны
Мобильдік бригаданың құрамы
1	МО басшысы	1 бірлік
2	Терапевт және (немесе) жалпы практика дәрігері	2 бірлік
3	Хирург	1 бірлік
4	Отоларинголог Офтальмолог Онколог Травматолог Невропатолог Психолог Кардиолог Гастроэнтеролог Уролог	қажеттілік бойынша
5	Акушер-гинеколог	1 бірлік
6	рентгенолог дәрігер және (немесе) рентген-зертханашы	1 бірлік
7	стоматолог дәрігер	1 бірлік
8	зертханашы дәрігер немесе зертханашы	1 бірлік (оны жедел диагностика әдістерін меңгерген зертханашы ауыстыра алады)
9	Функционалдық диагностика дәрігері	1 бірлік
10	Провизор (фармацевт)	1 бірлік
11	МП медициналық жабдықтарға қызмет көрсету жөніндегі инженер	1 бірлік
12	Медициналық статист	1 бірлік
13	Мейіргер	2 бірлік