On accession of the Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment

Law of the Republic of Kazakstan of 29 June 1998

To accede the Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment adopted 10 December 1984.

President
of the Republic of Kazakhstan N. NAZARBAYEV

Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment
Adopted by General Assembly resolution 39/46 of 10 December 1984

The States Parties to this Convention,
Considering that, in accordance with the principles proclaimed in the Charter of the United Nations, recognition of the equal and inalienable rights of all members of the human family is the foundation of freedom, justice and peace in the world,
Recognizing that those rights derive from the inherent dignity of the human person,
Considering the obligation of States under the Charter, in particular Article 55, to promote universal respect for, and observance of, human rights and fundamental freedoms,
Having regard to article 5 of the Universal Declaration of Human Rights and article 7 of the International Covenant on Civil and Political Rights, both of which provide that no one shall be subjected to torture or to cruel, inhuman or degrading treatment or punishment,
Having regard also to the Declaration on the Protection of All Persons from Being Subjected to Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, adopted by the General Assembly on 9 December 1975,
Desiring to make more effective the struggle against torture and other cruel, inhuman or degrading treatment or punishment throughout the world,
Have agreed as follows:

PART I

Article 1

1. For the purposes of this Convention, the term "torture" means any act by which severe pain or suffering, whether physical or mental, is intentionally inflicted on a person for such purposes as obtaining from him or a third person information or a confession, punishing him for an act he or a third person has committed or is suspected of having committed, or intimidating or coercing him or a third person, or for any reason based on discrimination of any kind, when such pain or suffering is inflicted by or at the instigation of or with the consent or acquiescence of a public official or other person acting in an official capacity. It does not include pain or suffering arising only from, inherent in or incidental to lawful sanctions.
2. This article is without prejudice to any international instrument or national legislation which does or may contain provisions of wider application.

Article 2

1. Each State Party shall take effective legislative, administrative, judicial or other measures to prevent acts of torture in any territory under its jurisdiction.
2. No exceptional circumstances whatsoever, whether a state of war or a threat of war, internal political instability or any other public emergency, may be invoked as a justification of torture.
3. An order from a superior officer or a public authority may not be invoked as a justification of torture.

Article 3

1. No State Party shall expel, return ("refouler") or extradite a person to another State where there are substantial grounds for believing that he would be in danger of being subjected to torture.
2. For the purpose of determining whether there are such grounds, the competent authorities shall take into account all relevant considerations including, where applicable, the existence in the State concerned of a consistent pattern of gross, flagrant or mass violations of human rights.

Article 4

1. Each State Party shall ensure that all acts of torture are offences under its criminal law. The same shall apply to an attempt to commit torture and to an act by any person which constitutes complicity or participation in torture. 2. Each State Party shall make these offences punishable by appropriate penalties which take into account their grave nature.

Article 5

1. Each State Party shall take such measures as may be necessary to establish its jurisdiction over the offences referred to in article 4 in the following cases:
(a) When the offences are committed in any territory under its jurisdiction or on board a ship or aircraft registered in that State;
(b) When the alleged offender is a national of that State;
(c) When the victim is a national of that State if that State considers it appropriate.
2. Each State Party shall likewise take such measures as may be necessary to establish its jurisdiction over such offences in cases where the alleged offender is present in any territory under its jurisdiction and it does not extradite him pursuant to article 8 to any of the States mentioned in paragraph I of this article.
3. This Convention does not exclude any criminal jurisdiction exercised in accordance with internal law.

Article 6

1. Upon being satisfied, after an examination of information available to it, that the circumstances so warrant, any State Party in whose territory a person alleged to have committed any offence referred to in article 4 is present shall take him into custody or take other legal measures to ensure his presence. The custody and other legal measures shall be as provided in the law of that State but may be continued only for such time as is necessary to enable any criminal or extradition proceedings to be instituted.
2. Such State shall immediately make a preliminary inquiry into the facts.
3. Any person in custody pursuant to paragraph I of this article shall be assisted in communicating immediately with the nearest appropriate representative of the State of which he is a national, or, if he is a stateless person, with the representative of the State where he usually resides.
4. When a State, pursuant to this article, has taken a person into custody, it shall immediately notify the States referred to in article 5, paragraph 1, of the fact that such person is in custody and of the circumstances which warrant his detention. The State which makes the preliminary inquiry contemplated in paragraph 2 of this article shall promptly report its findings to the said States and shall indicate whether it intends to exercise jurisdiction.

Article 7

1. The State Party in the territory under whose jurisdiction a person alleged to have committed any offence referred to in article 4 is found shall in the cases contemplated in article 5, if it does not extradite him, submit the case to its competent authorities for the purpose of prosecution.
2. These authorities shall take their decision in the same manner as in the case of any ordinary offence of a serious nature under the law of that State. In the cases referred to in article 5, paragraph 2, the standards of evidence required for prosecution and conviction shall in no way be less stringent than those which apply in the cases referred to in article 5, paragraph 1.
3. Any person regarding whom proceedings are brought in connection with any of the offences referred to in article 4 shall be guaranteed fair treatment at all stages of the proceedings.

Article 8

1. The offences referred to in article 4 shall be deemed to be included as extraditable offences in any extradition treaty existing between States Parties. States Parties undertake to include such offences as extraditable offences in every extradition treaty to be concluded between them.
2. If a State Party which makes extradition conditional on the existence of a treaty receives a request for extradition from another State Party with which it has no extradition treaty, it may consider this Convention as the legal basis for extradition in respect of such offences. Extradition shall be subject to the other conditions provided by the law of the requested State.
3. States Parties which do not make extradition conditional on the existence of a treaty shall recognize such offences as extraditable offences between themselves subject to the conditions provided by the law of the requested State.
4. Such offences shall be treated, for the purpose of extradition between States Parties, as if they had been committed not only in the place in which they occurred but also in the territories of the States required to establish their jurisdiction in accordance with article 5, paragraph 1.

Article 9

1. States Parties shall afford one another the greatest measure of assistance in connection with criminal proceedings brought in respect of any of the offences referred to in article 4, including the supply of all evidence at their disposal necessary for the proceedings.
2. States Parties shall carry out their obligations under paragraph I of this article in conformity with any treaties on mutual judicial assistance that may exist between them.

Article 10

1. Each State Party shall ensure that education and information regarding the prohibition against torture are fully included in the training of law enforcement personnel, civil or military, medical personnel, public officials and other persons who may be involved in the custody, interrogation or treatment of any individual subjected to any form of arrest, detention or imprisonment.
2. Each State Party shall include this prohibition in the rules or instructions issued in regard to the duties and functions of any such person.

Article 11

Each State Party shall keep under systematic review interrogation rules, instructions, methods and practices as well as arrangements for the custody and treatment of persons subjected to any form of arrest, detention or imprisonment in any territory under its jurisdiction, with a view to preventing any cases of torture.

Article 12

Each State Party shall ensure that its competent authorities proceed to a prompt and impartial investigation, wherever there is reasonable ground to believe that an act of torture has been committed in any territory under its jurisdiction.

Article 13

Each State Party shall ensure that any individual who alleges he has been subjected to torture in any territory under its jurisdiction has the right to complain to, and to have his case promptly and impartially examined by, its competent authorities. Steps shall be taken to ensure that the complainant and witnesses are protected against all ill-treatment or intimidation as a consequence of his complaint or any evidence given.

Article 14

1. Each State Party shall ensure in its legal system that the victim of an act of torture obtains redress and has an enforceable right to fair and adequate compensation, including the means for as full rehabilitation as possible. In the event of the death of the victim as a result of an act of torture, his dependants shall be entitled to compensation.
2. Nothing in this article shall affect any right of the victim or other persons to compensation which may exist under national law.

Article 15

Each State Party shall ensure that any statement which is established to have been made as a result of torture shall not be invoked as evidence in any proceedings, except against a person accused of torture as evidence that the statement was made.

Article 16

1. Each State Party shall undertake to prevent in any territory under its jurisdiction other acts of cruel, inhuman or degrading treatment or punishment which do not amount to torture as defined in article I, when such acts are committed by or at the instigation of or with the consent or acquiescence of a public official or other person acting in an official capacity. In particular, the obligations contained in articles 10, 11, 12 and 13 shall apply with the substitution for references to torture of references to other forms of cruel, inhuman or degrading treatment or punishment.
2. The provisions of this Convention are without prejudice to the provisions of any other international instrument or national law which prohibits cruel, inhuman or degrading treatment or punishment or which relates to extradition or expulsion.

PART II

Article 17

1. There shall be established a Committee against Torture (hereinafter referred to as the Committee) which shall carry out the functions hereinafter provided. The Committee shall consist of ten experts of high moral standing and recognized competence in the field of human rights, who shall serve in their personal capacity. The experts shall be elected by the States Parties, consideration being given to equitable geographical distribution and to the usefulness of the participation of some persons having legal experience.
2. The members of the Committee shall be elected by secret ballot from a list of persons nominated by States Parties. Each State Party may nominate one person from among its own nationals. States Parties shall bear in mind the usefulness of nominating persons who are also members of the Human Rights Committee established under the International Covenant on Civil and Political Rights and who are willing to serve on the Committee against Torture.
3. Elections of the members of the Committee shall be held at biennial meetings of States Parties convened by the Secretary-General of the United Nations. At those meetings, for which two thirds of the States Parties shall constitute a quorum, the persons elected to the Committee shall be those who obtain the largest number of votes and an absolute majority of the votes of the representatives of States Parties present and voting.
4. The initial election shall be held no later than six months after the date of the entry into force of this Convention. At. Ieast four months before the date of each election, the Secretary-General of the United Nations shall address a letter to the States Parties inviting them to submit their nominations within three months. The Secretary-General shall prepare a list in alphabetical order of all persons thus nominated, indicating the States Parties which have nominated them, and shall submit it to the States Parties.
5. The members of the Committee shall be elected for a term of four years. They shall be eligible for re-election if renominated. However, the term of five of the members elected at the first election shall expire at the end of two years; immediately after the first election the names of these five members shall be chosen by lot by the chairman of the meeting referred to in paragraph 3 of this article.
6. If a member of the Committee dies or resigns or for any other cause can no longer perform his Committee duties, the State Party which nominated him shall appoint another expert from among its nationals to serve for the remainder of his term, subject to the approval of the majority of the States Parties. The approval shall be considered given unless half or more of the States Parties respond negatively within six weeks after having been informed by the Secretary-General of the United Nations of the proposed appointment.
7. States Parties shall be responsible for the expenses of the members of the Committee while they are in performance of Committee duties.

Article 18

1. The Committee shall elect its officers for a term of two years. They may be re-elected.
2. The Committee shall establish its own rules of procedure, but these rules shall provide, inter alia, that:
(a) Six members shall constitute a quorum;
(b) Decisions of the Committee shall be made by a majority vote of the members present.
3. The Secretary-General of the United Nations shall provide the necessary staff and facilities for the effective performance of the functions of the Committee under this Convention.
4. The Secretary-General of the United Nations shall convene the initial meeting of the Committee. After its initial meeting, the Committee shall meet at such times as shall be provided in its rules of procedure.
5. The States Parties shall be responsible for expenses incurred in connection with the holding of meetings of the States Parties and of the Committee, including reimbursement to the United Nations for any expenses, such as the cost of staff and facilities, incurred by the United Nations pursuant to paragraph 3 of this article.

Article 19

1. The States Parties shall submit to the Committee, through the Secretary-General of the United Nations, reports on the measures they have taken to give effect to their undertakings under this Convention, within one year after the entry into force of the Convention for the State Party concerned. Thereafter the States Parties shall submit supplementary reports every four years on any new measures taken and such other reports as the Committee may request.
2. The Secretary-General of the United Nations shall transmit the reports to all States Parties.
3. Each report shall be considered by the Committee which may make such general comments on the report as it may consider appropriate and shall forward these to the State Party concerned. That State Party may respond with any observations it chooses to the Committee.
4. The Committee may, at its discretion, decide to include any comments made by it in accordance with paragraph 3 of this article, together with the observations thereon received from the State Party concerned, in its annual report made in accordance with article 24. If so requested by the State Party concerned, the Committee may also include a copy of the report submitted under paragraph I of this article.

Article 20

1. If the Committee receives reliable information which appears to it to contain well-founded indications that torture is being systematically practised in the territory of a State Party, the Committee shall invite that State Party to co-operate in the examination of the information and to this end to submit observations with regard to the information concerned.
2. Taking into account any observations which may have been submitted by the State Party concerned, as well as any other relevant information available to it, the Committee may, if it decides that this is warranted, designate one or more of its members to make a confidential inquiry and to report to the Committee urgently.
3. If an inquiry is made in accordance with paragraph 2 of this article, the Committee shall seek the co-operation of the State Party concerned. In agreement with that State Party, such an inquiry may include a visit to its territory.
4. After examining the findings of its member or members submitted in accordance with paragraph 2 of this article, the Commission shall transmit these findings to the State Party concerned together with any comments or suggestions which seem appropriate in view of the situation.
5. All the proceedings of the Committee referred to in paragraphs I to 4 of th is article s hall be con fidential, and at all stages of the proceedings the co-operation of the State Party shall be sought. After such proceedings have been completed with regard to an inquiry made in accordance with paragraph 2, the Committee may, after consultations with the State Party concerned, decide to include a summary account of the results of the proceedings in its annual report made in accordance with article 24.

Article 21

1. A State Party to this Convention may at any time declare under this article that it recognizes the competence of the Committee to receive and consider communications to the effect that a State Party claims that another State Party is not fulfilling its obligations under this Convention. Such communications may be received and considered according to the procedures laid down in this article only if submitted by a State Party which has made a declaration recognizing in regard to itself the competence of the Committee. No communication shall be dealt with by the Committee under this article if it concerns a State Party which has not made such a declaration. Communications received under this article shall be dealt with in accordance with the following procedure;
(a) If a State Party considers that another State Party is not giving effect to the provisions ofthis Convention, it may, by written communication, bring the matter to the attention of that State Party. Within three months after the receipt of the communication the receiving State shall afford the State which sent the communication an explanation or any other statement in writing clarifying the matter, which should include, to the extent possible and pertinent, reference to domestic procedures and remedies taken, pending or available in the matter;
(b) If the matter is not adjusted to the satisfaction of both States Parties concerned within six months after the receipt by the receiving State of the initial communication, either State shall have the right to refer the matter to the Committee, by notice given to the Committee and to the other State;
(c) The Committee shall deal with a matter referred to it under this article only after it has ascertained that all domestic remedies have been invoked and exhausted in the matter, in conformity with the generally recognized principles of international law. This shall not be the rule where the application of the remedies is unreasonably prolonged or is unlikely to bring effective relief to the person who is the victim of the violation of this Convention;
(d) The Committee shall hold closed meetings when examining communications under this article; (e) Subject to the provisions of subparagraph
(e), the Committee shall make available its good offices to the States Parties concerned with a view to a friendly solution of the matter on the basis of respect for the obligations provided for in this Convention. For this purpose, the Committee may, when appropriate, set up an ad hoc conciliation commission;
(f) In any matter referred to it under this article, the Committee may call upon the States Parties concerned, referred to in subparagraph (b), to supply any relevant information;
(g) The States Parties concerned, referred to in subparagraph (b), shall have the right to be represented when the matter is being considered by the Committee and to make submissions orally and/or in writing;
(h) The Committee shall, within twelve months after the date of receipt of notice under subparagraph (b), submit a report:
(i) If a solution within the terms of subparagraph (e) is reached, the Committee shall confine its report to a brief statement of the facts and of the solution reached;
(ii) If a solution within the terms of subparagraph (e) is not reached, the Committee shall confine its report to a brief statement of the facts; the written submissions and record of the oral submissions made by the States Parties concerned shall be attached to the report.
In every matter, the report shall be communicated to the States Parties concerned.
2. The provisions of this article shall come into force when five States Parties to this Convention have made declarations under paragraph 1 of this article. Such declarations shall be deposited by the States Parties with the Secretary-General of the United Nations, who shall transmit copies thereof to the other States Parties. A declaration may be withdrawn at any time by notification to the Secretary-General. Such a withdrawal shall not prejudice the consideration of any matter which is the subject of a communication already transmitted under this article; no further communication by any State Party shall be received under this article after the notification of withdrawal of the declaration has been received by the Secretary-General, unless the State Party concerned has made a new declaration.

Article 22

1. A State Party to this Convention may at any time declare under this article that it recognizes the competence of the Committee to receive and consider communications from or on behalf of individuals subject to its jurisdiction who claim to be victims of a violation by a State Party of the provisions of the Convention. No communication shall be received by the Committee if it concerns a State Party which has not made such a declaration.
2. The Committee shall consider inadmissible any communication under this article which is anonymous or which it considers to be an abuse of the right of submission of such communications or to be incompatible with the provisions of this Convention.
3. Subject to the provisions of paragraph 2, the Committee shall bring any communications submitted to it under this article to the attention of the State Party to this Convention which has made a declaration under paragraph I and is alleged to be violating any provisions of the Convention. Within six months, the receiving State shall submit to the Committee written explanations or statements clarifying the matter and the remedy, if any, that may have been taken by that State.
4. The Committee shall consider communications received under this article in the light of all information made available to it by or on behalf of the individual and by the State Party concerned. 5. The Committee shall not consider any communications from an individual under this article unless it has ascertained that:
(a) The same matter has not been, and is not being, examined under another procedure of international investigation or settlement;
(b) The individual has exhausted all available domestic remedies; this shall not be the rule where the application of the remedies is unreasonably prolonged or is unlikely to bring effective reliefto the person who is the victim of the violation of this Convention.
6. The Committee shall hold closed meetings when examining communications under this article.
7. The Committee shall forward its views to the State Party concerned and to the individual.
8. The provisions of this article shall come into force when five States Parties to this Convention have made declarations under paragraph 1 of this article. Such declarations shall be deposited by the States Parties with the Secretary-General of the United Nations, who shall transmit copies thereof to the other States Parties. A declaration may be withdrawn at any time by notification to the Secretary-General. Such a withdrawal shall not prejudice the consideration of any matter which is the subject of a communication already transmitted under this article; no further communication by or on behalf of an individual shall be received under this article after the notification of withdrawal of the declaration has been received by the SecretaryGeneral, unless the State Party has made a new declaration.

Article 23

The members of the Committee and of the ad hoc conciliation commissions which may be appointed under article 21, paragraph I (e), shall be entitled to the facilities, privileges and immunities of experts on mission for the United Nations as laid down in the relevant sections of the Convention on the Privileges and Immunities of the United Nations.

Article 24

The Committee shall submit an annual report on its activities under this Convention to the States Parties and to the General Assembly of the United Nations.

PART III

Article 25

1. This Convention is open for signature by all States. 2. This Convention is subject to ratification. Instruments of ratification shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.

Article 26

This Convention is open to accession by all States. Accession shall be effected by the deposit of an instrument of accession with the SecretaryGeneral of the United Nations.

Article 27

1. This Convention shall enter into force on the thirtieth day after the date of the deposit with the Secretary-General of the United Nations of the twentieth instrument of ratification or accession.
2. For each State ratifying this Convention or acceding to it after the deposit of the twentieth instrument of ratification or accession, the Convention shall enter into force onthe thirtieth day after the date of the deposit of its own instrument of ratification or accession.

Article 28

1. Each State may, at the time of signature or ratification of this Convention or accession thereto, declare that it does not recognize the competence of the Committee provided for in article 20.
2. Any State Party having made a reservation in accordance with paragraph I of this article may, at any time, withdraw this reservation by notification to the Secretary-General of the United Nations.

Article 29

1. Any State Party to this Convention may propose an amendment and file it with the Secretary-General of the United Nations. The SecretaryGeneral shall thereupon communicate the proposed amendment to the States Parties with a request that they notify him whether they favour a conference of States Parties for the purpose of considering an d voting upon the proposal. In the event that within four months from the date of such communication at least one third of the States Parties favours such a conference, the SecretaryGeneral shall convene the conference under the auspices of the United Nations. Any amendment adopted by a majority of the States Parties present and voting at the conference shall be submitted by the Secretary-General to all the States Parties for acceptance.
2. An amendment adopted in accordance with paragraph I of this article shall enter into force when two thirds of the States Parties to this Convention have notified the Secretary-General of the United Nations that they have accepted it in accordance with their respective constitutional processes.
3. When amendments enter into force, they shall be binding on those States Parties which have accepted them, other States Parties still being bound by the provisions of this Convention and any earlier amendments which they have accepted.

Article 30

1. Any dispute between two or more States Parties concerning the interpretation or application of this Convention which cannot be settled through negotiation shall, at the request of one of them, be submitted to arbitration. If within six months from thc date of the request for arbitration the Parties are unable to agree on the organization of the arbitration, any one of those Parties may refer the dispute to the International Court of Justice by request in conformity with the Statute of the Court.
2. Each State may, at the time of signature or ratification of this Con vention or accession thereto, declare that it does not consider itself bound by paragraph I of this article. The other States Parties shall not be bound by paragraph I of this article with respect to any State Party having made such a reservation.
3. Any State Party having made a reservation in accordance with paragraph 2 of this article may at any time withdraw this reservation by notification to the Secretary-General of the United Nations.

Article 31

1. A State Party may denounce this Convention by written notification to the Secretary-General of the United Nations. Denunciation becomes effective one year after the date of receipt of- the notification by the Secretary-General.
2. Such a denunciation shall not have the effect of releasing the State Party from its obligations under this Convention in regard to any act or omission which occurs prior to the date at which the denunciation becomes effective, nor shall denunciation prejudice in any way the continued consideration of any matter which is already under consideration by the Committee prior to the date at which the denunciation becomes effective.
3. Following the date at which the denunciation of a State Party becomes effective, the Committee shall not commence consideration of any new matter regarding that State.

Article 32

The Secretary-General of the United Nations shall inform all States Members of the United Nations and all States which have signed this Convention or acceded to it of the following:
(a) Signatures, ratifications and accessions under articles 25 and 26;
(b) The date of entry into force of this Convention under article 27 and the date of the entry into force of any amendments under article 29;
(c) Denunciations under article 31.

Article 33

1. This Convention, of which the Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.
2. The Secretary-General of the United Nations shall transmit certified copies of this Convention to all States.

Қазақстан Республикасының Азаптауларға және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын және ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерiне қарсы конвенцияға қосылуы туралы

Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 29 маусымдағы N 247 Заңы.

Қазақстан Республикасы 1984 жылғы 10 желтоқсанда қабылданған Азаптауларға және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын және ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерiне қарсы конвенцияға қосылсын.

Қазақстан Республикасының
Президентi

Азаптауларға және басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалау түрлеріне қарсы конвенция (БҰҰ Бас Ассамблеясының 1984 жылғы 10 желтоқсандағы 39/46 Қарарымен қабылданды)

Осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттер,

Біріккен Ұлттар Ұйымының Жарғысында жарияланған принциптерге сәйкес адами отбасының барлық мүшелерінің тең және ажырамас құқықтарын тану еркіндік, әділдік және жалпы әлемге ортақ негізі болып табылатынын назарға ала отырып,

осы құқықтар адами тұлғаға тән ар-намыстан туындайтынын тани отырып,

Жарғыға, атап айтқанда 55-бапқа сәйкес адам құқықтары мен негізгі бостандықтарын жаппай құрметтеуге және сақтауға жәрдемдесу мемлекет міндеттерін назарға ала отырып,

азаптауларға немесе басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе өзінің ар-намысын қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалауға тартылмауын қарастыратын Жалпыға бірдей адам құқығы декларациясының 5-бабын және Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пакттың 7-бабын есепке ала отырып,

сондай-ақ Бас Ассамблеямен 1975 жылғы 9 желтоқсанда қабылданған Барлық адамдарды азаптаулардан және басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалау түрлерінен қорғау туралы декларациясын есепке ала отырып,

дүние жүзінде азаптауларға және басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалау түрлеріне қарсы күресу тиімділігін арттыруды тілей отырып,

мына төмендегілер туралы келісті:

I Бөлім

1-бап

1. Осы Конвенцияның мақсаты үшін "азаптау" анықтамасы қандай да бір адамға одан немесе үшінші адамнан мәлімет немесе мойындау алу, ол немесе үшінші адам жасаған немесе жасағанына сезік келтірілген әрекетіне оны жазалау, сондай-ақ оны немесе үшінші адамды қорқыту немесе мәжбүрлеу үшін дене немесе адамгершілік қатты зақымдары немесе азап шегуі қасақана жасалатын немесе кез-келген сипаттағы кемсітушілікке негізделген кез-келген себеп бойынша мұндай зақымды немесе азап шегуді мемлекеттік лауазымды тұлғамен немесе ресми түрдегі басқа да адаммен немесе олардың азғырушылығы немесе олардың келісімімен немесе үнсіз келісу бойынша келтірілетін кез-келген іс-әрекетті білдіреді. Бұл анықтамаға заңдық санкциялар нәтижесінде ғана туындайтын, осы санкциялардан ажыратылмайтын немесе олармен кездейсоқ келтірілетін зақым немесе азап шегу енгізілмейді.

2. Осы бап ережені кең түрде қолдануды ұстайтын немесе ұстай алатын қандай да бір халықаралық келісім-шартқа немесе қандай да бір ұлттық заңнамаға залал келтірмейді.

2-бап

1. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы өзінің заңи құзырындағы кез-келген аумақта азаптаулар актілерінің алдын алу үшін тиімді заңнамалық, әкімшілік, сот және басқа да шара қолданады.

2. Қандай да бір соғыс жағдайы немесе соғыс қаупі, ішкі саяси тұрақсыздық немесе кез-келген басқа да төтенше жағдай сияқты ерекше жағдайлар азаптаулардың ақтауы бола алмайды.

3. Жоғары тұрған бастықтың немесе мемлекет билігінің бұйрығы азаптаулардың ақтауы бола алмайды.

3-бап

1. Қатысушы мемлекеттің еш қайсысы егер оған азаптауларды қолдануға қауіп келтіретінін болжауға айтарлықтай негіз болса қандайда бір адамды басқа мемлекетке жібермеу, қайтармау ("refouler") немесе сатпау керек.

2. Мұндай негіздемелердің бар болуын анықтау үшін құзіретті биліктер тиісті жағдайларда, осы мемлекетте адам құқықтарының дөрекі, сорақы және жаппай бұзылулары барын қоса алғанда, іске жататын барлық жағдайларды назарға алады.

4-бап

1. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы барлық азаптау актілері оның қылмыстық заңнамасына сәйкес қаралуын қамтамасыз етеді. Бұл да азаптауға бірге қатысуын немесе қатысуды білдіретін кез-келген адамды азаптау мен іс-әрекеттерге тарту азабына жатады.

2. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы мұндай қылмыстар үшін олардың ауыр сипатын есепке ала отырып тиісті жазалауды белгілейді.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық заңнамасымен жауап алу немесе алдын ала тергеу өндірісі кезінде жауап беруге мәжбүрлеген үшін қылмыстық жауапкершілік қарастырылды. (ҚР ҚК 347-бабы)

5-бап

1. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы мынадай жағдайларда 4-бапта көрсетілген қылмыстарға қатысты өзінің заңи құзырын белгілеу үшін қажетті болатын мынадай шараларды қабылдайды:

a) қылмыстар өзінің заңи құзырындағы кез-келген аумақта немесе осы Мемлекетте тіркелген теңіз немесе әуе кемесінің бортында жасалғанда;

б) болжамданатын қылмыскер осы Мемлекеттің азаматы болып табылғанда;

c) құрбан болушы осы Мемлекеттің азаматы болып табылғанда және егер Мемлекет оны орынсыз деп санағанда.

2. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы болжанып отырған қылмыскер өзінің заңи құзырындағы кез-келген аумақта болу және ол оны осы баптың 1-тармағында ескертілген кез-келген мемлекетке 8-бапқа сәйкес сатпау жағдайларындағы мұндай қылмыстарға қатысты өзінің заңи құзырын белгілеу үшін қажетті болып қалатын мынадай шараларды ұқсас түрде қабылдайды.

3. Осы Конвенция ішкі заңнамаға сәйкес кез-келген қылмыстық заңи құзырын жүзеге асыруды шығармайды.

6-бап

1. Жағдай талап еткендей, өзінің билігіндегі ақпаратты қарағаннан кейін көзі жеткен соң, аумағында 4-бапта көрсетілген кез-келген қылмысты жасауда айыпталған адам бар кез-келген Қатысушы мемлекет оны қамауға алады және өз қатысуын қамтамасыз ететін басқа да заң шараларын қабылдайды. Қамауға алу және басқа да мұндай заңи шаралар осы Мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады, бірақ қылмыстық істерді немесе беру іс-әрекеттеріне шара қолдануға қажетті уақыт ішінде ғана жалғасуы мүмкін.

2. Мұндай Мемлекет фактілердің алдын ала тергеуін шұғыл түрде жүргізеді.

3. Осы баптың 1-тармағы негізінде қамаудағы кез-келген адамға азаматы болып табылатын Мемлекеттің тиісті жақын өкілімен, егер ол азаматтығы жоқ тұлға болса, өзінің әдетте тұрып жатқан Мемлекетінің өкілімен шұғыл түрде байланыс орнатуға жәрдемдеседі.

4. Мемлекет осы бапқа сәйкес қандай да бір адамды қамауға алғанда, ол 5-баптың 1-тармағында ескертілген, мұндай адамның қамауда тұру фактісі туралы және оны ұстап қалуға негіз болған жағдайлар туралы мемлекетке шұғыл түрде хабарлайды. Осы баптың 2-тармағында қарастырылған алдын ала тергеу жүргізетін мемлекет жоғарыда айтылған мемлекеттерге алған деректері туралы шұғыл хабарлайды және ол өзінің заңи құзырын жүзеге асыруға ниетінің бар жоғын көрсетеді.

7-бап

1. Өзінің заңи құзырындағы аумақта 5-бапта көзделген жағдайларда, егер ол қылмыскерді ұстап бермесе, 4-бапта көрсетілген кез-келген қылмыстарды жасауда күмәнданған адам табылған Қатысушы мемлекет, осы адамды сот қуғындауы үшін өз құзыретті билігіне тапсырады.

2. Бұл биліктер шешімді осы Мемлекеттің заңнамасына сәйкес маңызды сипаттағы кез-келген әдеттегі қылмыс жағдайындағы сияқты қабылдайды. 5-баптың 2-тармағында атап көрсетілген сот қуғындануы және талқылау үшін қажетті дәлелдемелерге қойылатын талаптар жағдайларында еш уақытта 5-баптың 1-тармағында көрсетілген жағдайларда қолданатындардан қаталдығы кем болмайды.

3. 4-бапта көрсетілген кез-келген қылмыстарға байланысты істі қарау жүзеге асырылатын кез-келген адамға істі қараудың барлық сатыларында әділ қарым-қатынасты кепіл етеді.

8-бап

1. 4-бапта көрсетілген қылмыстар қатысушы мемлекеттер арасындағы беру туралы кез-келген келісім-шартқа беруді қызықтыратын қылмыстар ретінде енгізуге жатады деп саналады. Қатысушы мемлекет олардың арасында жасасылатын кез-келген беру туралы шартқа беруді қызықтыратын қылмыстар ретінде мұндай қылмыстарды енгізуге міндеттенеді.

2. Егер келісімшартты қолға беруді негіздейтін қатысушы мемлекет беру туралы келісім-шарты жоқ басқа да Қатысушы мемлекеттен беру туралы өтінім алса беру үшін құқықтық негіздемесі ретінде мұндай қылмыстарға қатысты осы Конвенцияны қарай алады. Беру туралы өтінім жасалған Мемлекеттің заңнамасында көзделген басқа да шарттарға сәйкес беру жүзеге асырылады.

3. Келісім-шартты қолға беруді негіздемейтін Қатысушы мемлекеттер өз араларында беру туралы өтінім жасалған Мемлекеттің заңнамасында көзделген шарттарға сәйкес беруді қызықтыратын қылмыстар ретінде мұндай қылмыстарды қарайды.

4. Қатысушы мемлекеттер арасында беру мақсаты үшін мұндай қылмыстар егер де жасалған орнында ғана емес, сондай-ақ 5-баптың 1-тармағына сәйкес өзінің заңи құзырын белгілеуге міндетті мемлекеттің аумағында жасалғанда да қаралады.

9-бап

1. Қатысушы мемлекеттер бір-біріне иеліктерінде бар сот талқылауына қажетті иелігіндегі барлық дәлелдердің беруін қоса алғанда, 4-бапта атап көрсетілген кез-келген қылмыстарға қатысты қолданылған қылмыстық-іс жүргізу әрекеттеріне байланысты бар көмегін көрсетеді.

2. Қатысушы мемлекеттер олардың арасында жасалатын кез-келген шарттарға сәйкес осы баптың 1-тармағы бойынша өз міндеттерін орындайды.

10-бап

1. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы азаптауларға тыйым салуға қатысты оқу материалдары мен ақпараттар құқық қолданушы органдардың қызметкерлері құрамын, азаматтық немесе әскери, медицина қызметкерлері құрамын, мемлекеттік лауазымдық тұлғаларды және басқа да қамауға алудың, ұстаудың немесе түрмеде ұстаудың немесе оларға қараудың кез-келген түріне тартылған тұлғаларды күзетпен ұстауға және жауап алуға қатысы бар тұлғаларды даярлау бағдарламаларына толық көлемде қосылуын қамтамасыз етеді.

2. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы осы тыйым салуды кез-келген мынадай тұлғалардың міндеттері мен қызметтеріне қатысты ережелер мен нұсқаулықтарды қамтиды.

11-бап

Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы жауап алуға қатысты ережелерді, нұсқаулықтарды, әдістер мен тәжірибені, сондай-ақ қандай да бір азаптау жағдайларын болдырмау үшін өзінің заңи құзырындағы кез-келген аумақта қамауға алудың, ұстаудың немесе түрмеде ұстаудың кез-келген түріне тартылған адамдарды күзетпен ұстау және оларға қарау шарттарын жүйелі түрде қарайды.

12-бап

Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы өзінің құзіретті органдары азаптау оның заңи құзырындағы кез-келген аумақта қолданылғанын болжауға жеткілікті негіздеу болғанда тез және әділ тергеу жүргізуді қамтамасыз етеді.

13-бап

Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы осы Мемлекеттің заңи құзырындағы кез-келген аумақта азаптауларға тартылғанын сендірген кез-келген адамға осы Мемлекеттің құзіретті биліктеріне шағым көрсету және олармен мұндай шағымды тез және әділ қарау құқығын қамтамасыз етеді. Талапкер мен куәгерлерді шағымы немесе кез-келген куәгерлік жауаптарға байланысты нашар қараудың немесе қорқытудың кез-келген түрлерінен қорғауды қамтамасыз ету үшін шара қолданылады.

14-бап

1. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы өзінің құқықтық жүйесінде азаптаудың құрбаны болған өтеу алуын және толық ақтау ықтималына арналған қаражаттарды қоса алғанда, әділ және барабар өтемақысы құқығын құқық санкциясымен нығайтуды қамтамасыз етеді. Азаптау нәтижесінде құрбан болушы қайтыс болған жағдайда өтемақы құқығы оның асырауындағы жанға беріледі.

2. Осы бапта ешнәрсе ұлттық заңнамаға сәйкес бола алатын өтемақыға құрбан болғанның немесе басқа да адамдардың кез-келген құқығын қозғамайды.

15-бап

Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы азаптаумен жасалған кез-келген өтініш осы өтініш жасалғандығы дәлел ретінде азаптаулар жасауда айыпталған адамға қарсы пайдаланылатын жағдайларды қоспағанда, кез келген сот талқылауы барысында дәлел ретінде пайдаланылмауын қамтамасыз етеді.

16-бап

1. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы оның заңи құзырындағы кез-келген аумақта 1-бапта бар азаптаудың анықтамасына жатпайтын және мұндай актілер мемлекеттік лауазымды тұлғамен немесе басқа да ресми түрде сөз сөйлейтін адаммен немесе олардың азғырушылығы бойынша, немесе олардың қатысуымен немесе үнсіз келісуімен жасалғанда басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалау актілерін болдырмауға міндеттенеді. Атап айтқанда 10, 11, 12 және 13-баптарда бар міндеттер азаптау туралы еске салуды басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалау нысандары туралы еске салулармен қолданылады.

2. Осы Конвенцияның ережесі қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер мен жазалауға тыйым салатын не беруге не жөнелтуге қатысты кез-келген басқа да халықаралық келісімшарттардың не ұлттық заңнаманың ережелеріне залал келтірмейді.

II Бөлім

17-бап

1. Төменде көзделген функцияларды жүзеге асыратын Азаптауларға қарсы комитет (одан әрі Комитет деп аталатын) құрылады. Комитет жоғары моральдық қасиетке ие және адам құқығы саласында біліктілігімен танылған және жеке жариялайтын он сарапшыдан тұрады. Сарапшыларды қатысушы мемлекеттер сайлайды, бұл ретте заң тәжірибесі бар бірнеше адамдардың әділет географиялық бөлінуіне және қатысу тұтастығына көңіл бөледі.

2. Комитет мүшелері қатысушы мемлекеттерден ұсынылған тізімге енгізілген адамдардың қатарынан жасырын дауыс берумен тағайындалады. Қатысушы мемлекеттің әрқайсысы өз азаматтарының қатарынан бір кандидатураны ұсына алады. Қатысушы мемлекеттер сондай-ақ Азаптауларға қарсы комитетте жұмыс істеуге тілек білдіретін Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактқа сәйкес құрылған Адам құқықтары жөніндегі комитеттің мүшелері болып табылатын адамдарды мақсатқа сай ұсынуын есепке алады.

3. Комитет мүшелерін сайлау Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы екі жыл сайын шақыратын қатысушы мемлекеттердің кеңестерінде өткізіледі. Кворум қатысушы мемлекеттердің үштен екі санын құрайтын осы кеңестерде Конвенцияның қатысушы мемлекеттердің дауыс беруге келген және қатысқан өкілдерінің барынша көп дауыс санын және ең көп дауыс санын жинаған адамдар комитетке сайланған мүшелер болып саналады.

4. Алғашқы сайлаулар осы Конвенция күшіне енген күннен бастап алты айдан кешіктірмей өткізіледі. Ең болмағанда Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысының кезекті сайлау күніне дейін төрт ай бұрын қатысушы мемлекеттерге өз кандидаттарын үш ай мерзімде беруге ұсыныспен хат жолдайды. Бас хатшы оларды ұсынған қатысушы мемлекеттерді көрсетіп, әліпбилік ретпен осы негізде ұсынылған барлық кандидаттардың тізімін береді.

5. Комитет мүшелері төрт жыл мерзімге сайланады. Олар қайта ұсынған жағдайда қайта сайлануға құқылы. Бірінші сайлауларда сайланған бес мүшенің өкілеттігінің мерзімі екі жыл мерзім біткеннен кейін аяқталады; бірінші сайлаулардан кейін дереу осы бес мүшенің аты-жөндері осы баптың 3-тармағында айтылған кеңес төрағасы өткізетін жеребемен анықталады.

6. Комитет мүшесінің бірі қайтыс болған немесе орнынан түскен жағдайда немесе олардың қандай да бір себеппен оның кандидатурасын ұсынған Комитетте функцияларын орындауға мүмкіндігі болмаған жағдайда Қатысушы мемлекет қатысушы мемлекеттердің көпшілігінің мақұлдауымен қалған мерзімге өз азаматтарының қатарынан басқа сарапшыны тағайындайды. Егер Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы болжанып отырған тағайындау туралы хабарлағаннан кейін алты аптаның ішінде қатысушы мемлекеттердің жартысы немесе жартысынан көбі мұндай тағайындауға қарсылық білдірмесе ғана кандидатура мақұлданды деп саналады.

7. Қатысушы мемлекеттер Комитетте олармен міндеттерді орындау кезеңінде Комитет мүшелерінің шығындарын жабуды өзіне алады.

18-бап

1. Комитет өздерінің лауазымды адамдарын екі жыл мерзімге сайлайды. Олар қайта сайлануы мүмкін.

2. Комитет өз рәсімдерінің жеке ережесін белгілейді, бірақ осы ережелерде, атап айтқанда, мынаны көздеуі тиіс:

a) алты мүше кворумды құрайды;

b) Комитеттің шешімі қатысқан мүшелердің көпшілік даусымен қабылданады.

3. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Конвенцияға сәйкес қажетті қызметкерлер құрамын және Комитеттің функцияларын тиімді жүзеге асыруға жағдайларды қамтамасыз етеді.

4. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы Комитеттің бірінші кеңесін шақырады. Комитет өзінің бірінші кеңесінен кейін оның рәсім ережелерінде көзделген уақыт аралығынан кейін жиналады.

5. Қатысушы мемлекеттер Біріккен Ұлттар Ұйымының осы баптың 3-тармағына сәйкес қызметкерлер құрамына және Біріккен Ұлттар Ұйымын қамтамасыз ететін жағдайларға ақы төлеу сияқты кез-келген шығындардың өтеуін қоса алғанда, қатысушы мемлекеттер мен Комитеттің кеңестерін өткізуге байланысты туындаған шығындарды өтеуді өзіне алады.

19-бап

1. Қатысушы мемлекеттер Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы арқылы Комитетке тиісті Қатысушы мемлекет үшін осы Конвенция күшіне енгеннен кейін бір жыл ішінде осы Конвенцияға сәйкес олардың міндеттерін жүзеге асыру жөнінде олармен қабылданған шаралар туралы баяндамаларды ұсынады. Келешекте қатысушы мемлекеттер жылына төрт рет кез-келген жаңа қабылданған шаралар туралы, сондай-ақ Комитет сұрау салуы мүмкін басқа да баяндамаларды ұсынады.

2. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы баяндамаларды барлық қатысушы мемлекеттерге жолдайды.

3. Әрбір баяндама жалпы тәртіпте баяндама бойынша мынадай ескертулер жасай алатын, мақсатқа сай деп санай алатын Комитетпен қаралады және оларды тиісті Қатысушы мемлекетке жолдайды. Осы Қатысушы мемлекет жауап ретінде Комитетке орынсыз деп санайтын кез-келген ескертулерді ұсынады.

4. Комитет өзінің қарауы бойынша олармен осы баптың 3-тармағына сәйкес жасалған, Қатысушы мемлекеттен алған ескертулермен бірге кез-келген ескертулерді 24-бапқа сәйкес дайындаған, өзінің жылдық баяндамасына енгізуге шеше алады. Тиісті Қатысушы мемлекеттің өтінімі бойынша Комитет сондай-ақ осы баптың 1-тармағына сәйкес ұсынылған баяндаманың бір данасын енгізе алады.

20-бап

ҚСРО 28-бабына сәйкес Конвенцияның 20-бабымен анықталған Азаптауларға қарсы комитеттің құзыретін тану туралы ескертпелермен ратификацияланды.

1. Егер Комитет оның пікірі бойынша қандай да бір Қатысушы мемлекеттің аумағында азаптауларды жүйелі түрде қолдану туралы толық негізделген деректерді қамтитын сенімді ақпарат алатын болса, онда ол осы Қатысушы мемлекетке осы ақпаратты қарауға ынтымақтасуды және осы мақсатта осы ақпаратқа қатысты өзінің ескертулерін беруді ұсынады.

2. Тиісті Қатысушы мемлекетпен ұсынылуы мүмкін кез-келген ескертулерді, сондай-ақ иелігіндегі іске қатысты кез-келген басқа да ақпаратты есепке ала отырып, Комитет оны орынды деп санайтын болса құпиялық тергеу жүргізу және Комитетке тиісті баяндаманы дереу ұсыну үшін өздерінің бір немесе бірнеше мүшелерін тағайындай алады.

3. Егер осы баптың 2-тармағына сәйкес тергеу жүргізілсе, Комитет тиісті Қатысушы мемлекетпен ынтымақтастықты жақсартуға тырысады. Осы Қатысушы мемлекеттің келісімімен мұндай тергеу аумағында болуын енгізе алады.

4. Осы баптың 2-тармағына сәйкес ұсынылған осы тергеу мүшесімен не мүшелерімен жүргізілген нәтижелерді қарағаннан кейін, Комитет тиісті Қатысушы мемлекетке осы жағдайда орынды болатын кез- келген ескертулерімен не ұсыныстарымен бірге осы ұсыныстарды жолдайды.

5. Осы баптың 1-4-тармақтарында ескертілген Комитеттің барлық жұмысы құпиялық сипатта және осы жұмыстың барлық кезеңдерінде Қатысушы мемлекетпен ынтымақтастыққа талпыну керек. 2-тармаққа сәйкес жүргізілген тергеуге қатысты мұндай жұмысты аяқтағаннан кейін, Комитет тиісті Қатысушы мемлекетпен кеңескеннен кейін 24-бапқа сәйкес дайындалған өзінің жыл сайынғы баяндамасына осы жұмыстың нәтижелері туралы қысқа есепті енгізу туралы шешім қабылдай алады.

21-бап

1. Осы бапқа сәйкес осы Конвенцияның кез-келген Қатысушы мемлекеті Комитеттің басқа Қатысушы мемлекет осы Конвенция бойынша міндеттерді орындамайтындығы туралы бір Қатысушы мемлекеттің өтінішіне қатысты хабарламаларды алу және қарау құзыретін танитындығын кез-келген уақытта жариялай алады. Мұндай хабарламалар егер өзіне қатысты Комитеттің құзыретін тану туралы өтініш жасаған Қатысушы мемлекетпен ұсынылған жағдайда ғана осы бапта жазылған рәсімдерге сәйкес қабылданады және қаралады. Осы бапқа сәйкес алған хабарламалар келесі рәсімге сәйкес қаралады:

a) егер қандай да бір Қатысушы-мемлекет басқа Қатысушы мемлекет осы Конвенцияның ережелерін орындамайды деп санаса, онда ол бұл мәселені көрсетілген Қатысушы мемлекеттің мәліметіне жазбаша хабарламамен жеткізе алады. Осы хабарламаны алғаннан кейін үш ай ішінде оны алған Мемлекет мұндай хабарламаны жіберген Мемлекетке жазбаша түрде осы мәселе бойынша ішкі рәсімдерді және қабылданған, қабылданатын не қабылдануы мүмкін шараларды көрсету қаншалықты мүмкін және орынды болатындығын осы мәселе бойынша түсініктеме не түсіндірмесімен кез-келген басқа да өтінішті ұсынады;

b) егер алушы Мемлекетпен алғашқы хабарламаны алғаннан кейін алты ай ішінде тиісті қатысушы мемлекеттің екеуін де мәселе оң шешім таппаса кез-келген мемлекет ол туралы Комитет және басқа да Мемлекетті ескерте отырып бұл мәселені Комитетке беруге құқылы;

c) Комитет осы бапқа сәйкес берілген мәселені барлық қолжетімді ішкі шаралар осы жағдайда халықаралық құқықтың жалпыға ортақ танылған принциптеріне сәйкес қолданылып жойылғандығына көз жеткізгеннен кейін ғана қарайды. Бұл ереже осы шараларды қолдану дәлелсіз созылған немесе осы Конвенцияның бұзылуына құрбан болып табылатын адамға тиімді көмек көрсететін не көрсетпейтін жағдайларда әрекет етпейді;

d) осы бап бойынша хабарламаларды қарау кезінде Комитет жабық отырыс өткізеді;

e) тармақшаның ережелерін сақтай отырып Комитеттен осы Концепцияда көзделген міндеттерді құрметтеу негізінде мәселені тату шешу мақсатында тиісті қатысушы мемлекеттерге ізгі қызметтер көрсетеді. Осы мақсатта Комитет қажет болғанда арнаулы келістіруші комиссияны құра алады;

f) осы бапқа сәйкес оған тапсырылған кез-келген мәселе бойынша Комитет b-тармақшасында айтылған тиісті қатысушы мемлекеттерді тани алады, іске қатысты кез-келген ақпаратты ұсына алады;

g) b-тармақшасында айтылған тиісті қатысушы мемлекеттер Комитетте мәселені қарауға және ұсынысты ауызша және/немесе жазбаша беруге құқылы;

h) Комитет хабарлама алған күннен бастап он екі ай ішінде b-тармақшасында сәйкес хабар береді:

i) егер е-тармақшасының ережелері шеңберінде шешімге қол жеткізілсе, онда Комитет өз хабарламасында фактілерді қысқаша жазумен және кол жеткізілген шешіммен шектеледі;

ii) егер е-тармақшасының ережелері шеңберінде шешімге қол жеткізілмесе, онда Комитет өз хабарламасында фактілерді қысқаша жазумен шектеледі; тиісті қатысушы мемлекеттермен ұсынылған жазбаша ұсынымдар және ауызша өтініштердің жазбасы хабарламаға қоса беріледі.

Әрбір мәселе бойынша хабарлама тиісті қатысушы мемлекеттерге жолданады.

2. Осы баптың ережелері осы Конвенцияның бес қатысушы мемлекеті осы баптың 1-тармағына сәйкес өтініш жасағанда күшіне енеді. Мұндай өтініштерді қатысушы мемлекеттер олардың даналарын қалған қатысушы мемлекеттерге қайта жүргізетін Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырады. Өтінішті кез-келген уақытта Бас хатшының атына хабарлама арқылы кері шақырта алады. Мұндай кері шақырту осы бапқа сәйкес берілген хабарламаның мәні болып табылатын кез-келген мәселені қарауға залал келтірмеу керек; кез-келген Қатысушы мемлекеттің ешқандай кейінгі хабарламалары егер тиісті Қатысушы мемлекет жаңа өтініш жасамаса Бас хатшы өтінішті кері шақырту туралы хабарламаны алғаннан кейін осы бапқа сәйкес қабылданбайды.

22-бап

1. Осы Конвенцияның қатысушы мемлекеті осы бапқа сәйкес кез-келген уақытта Қатысушы мемлекетпен Конвенция ережелерінің бұзылуына құрбан болып табылатындығын мақұлдайтын оның заңи құзырындағы адамдардың хабарламаларын не олардың атынан түсетін сол сияқты хабарламаларды алу және қарау Комитет құзыретін танитындығын мәлімдей алады. Комитет егер олар мұндай өтінішті жасамаған Қатысушы мемлекетке жатпаса ешқандай өтініштерді қабылдамайды.

2. Комитет аноним болып табылатын не оның пікірі бойынша мұндай хабарламалар беру құқығына қиянат келтіретінін не осы Конвенцияның ережелеріне үйлеспейтінін білдіретін осы бапқа сәйкес кез-келген хабарлама тиімсіз деп саналады.

3. 2-тармақтың ережелерін есепке ала отырып, Комитет осы бапқа сәйкес өзіне ұсынылған кез-келген хабарламаны 1-тармаққа сәйкес өтініш жасаған және Конвенцияның қандай да бір ережелерін бұзатын сияқты осы Конвенцияның Қатысушы мемлекетіне мәлімдейді. Хабарламаны алған Мемлекет алты ай ішінде Комитетке осы Мемлекет қабылдай алатын мәселені және кез-келген шараларды нақтылайтын жазбаша түсініктерді не өтініштерді ұсынады.

4. Комитет осы бапқа сәйкес алған хабарламаларды оған оның атымен осы тұлғамен және тиісті Қатысушы мемлекетпен ұсынылған барлық ақпарат жарығында қарайды.

5. Комитет осы бапқа сәйкес қандай да бір адамнан ешқандай хабарламаларды қарамайды, егер ол мыналарға көз жеткізсе:

a) халықаралық тергеудің не реттеудің қандай да бір рәсімі бойынша осы мәселе қаралмаса және қаралып жатпаса;

b) осы тұлға құқықтық қорғаудың бар ішкі шараларын жойса; бұл ереже осы шараларды қолдану дәлелсіз созылған жағдайларда әрекет етпейді не осы Конвенцияның бұзылуына құрбан болып табылатын адамға тиімді көмек көрсетеді.

6. Осы бап бойынша хабарламаларды қарау кезінде Комитет жабық отырыстар өткізеді.

7. Комитет өз пікірлерін тиісті Қатысушы мемлекетке және осы адамға ұсынады.

8. Осы баптың ережелері осы Конвенцияның бес қатысушы мемлекеті осы баптың 1-тармағына сәйкес өтініш жасағанда күшіне енеді. Мұндай өтініштерді қатысушы мемлекеттер олардың даналарын қалған қатысушы мемлекеттерге қайта жүргізетін Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырады. Өтінішті кез-келген уақытта Бас хатшының атына хабарлама арқылы кері шақырта алады. Мұндай кері шақырту осы бапқа сәйкес берілген хабарламаның мәні болып табылатын кез-келген мәселені қарауға залал келтірмеу керек; кез-келген Қатысушы мемлекеттің ешқандай кейінгі хабарламалары егер тиісті Қатысушы мемлекет жаңа өтініш жасамаса Бас хатшы өтінішті кері шақырту туралы хабарламаны алғаннан кейін осы бапқа сәйкес қабылданбайды.

23-бап

21-баптың 1-тармағының е-тармақшасына сәйкес тағайындалуы мүмкін Комитет және келістіруші комиссияның мүшелері Біріккен Ұлттар Ұйымының артықшылықтары мен иммуниттері туралы Конвенцияның тиісті бөлімдерінде көзделгендей Біріккен Ұлттар Ұйымының тапсырмасы бойынша әрекет ететін жеңілдіктерге, артықшылықтарға және иммунитеттерге құқылы.

24-бап

Комитет қатысушы мемлекеттерге және Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясына осы Конвенцияға сәйкес өзінің жұмысы туралы жылдық баяндамасын ұсынады.

III Бөлім

25-бап

1. Осы Конвенция барлық мемлекеттермен қол қоюы үшін ашылды.

2. Осы Конвенция ратификациялауға жатады. Ратификациялау грамотасы Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырылады.

Конвенция ескертпелермен ҚСРО-ның Жоғары Кеңесінің Төралқасымен 1987 жылы 21 қаңтарда ратификацияланды.

26-бап

Осы Конвенция барлық мемлекеттердің қосылуы үшін ашық. Қосылу Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына қосылу туралы құжатты сақтауға тапсыру жолымен жүзеге асырылады.

27-бап

1. Осы Конвенция Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына жиырмасыншы ратификациялау грамотасын немесе қосылу туралы құжатты сақтауға тапсырғаннан кейін отызыншы күні күшіне енеді.

2. Осы Конвенцияны ратификациялайтын немесе оған қосылатын әрбір Мемлекет үшін жиырмасыншы ратификациялау грамотасын немесе қосылу туралы құжатты сақтауға тапсырғаннан кейін, осы Конвенция өзінің жеке ратификациялау грамотасын немесе қосылу туралы құжатты тапсыру күнінен кейін отызыншы күні күшіне енеді.

ҚСРО-ның ратификациялық грамотасы БҰҰ Бас хатшысына 1987 жылғы 3 наурызда сақтауға берілді. ҚСРО үшін 1987 жылғы 26 маусымда күшіне енді.

28-бап

1. Осы Конвенцияға қол қою немесе оны ратификациялау немесе оған қосылу кезінде кез-келген Мемлекет 20-бапта белгіленген Комитеттің құзыретін тани алмайтынын мәлімдей алады.

2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес ескертпе жасаған кез-келген Қатысушы мемлекет Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын ол туралы ескерте отырып өзінің ескертпесін кез-келген уақытта алып тастай алады.

29-бап

1. Осы Конвенцияға кез-келген Қатысушы мемлекет түзетуді ұсынады және оны Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына жіберуі мүмкін. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы одан кейін ұсынылған түзетуді қатысушы мемлекеттерге бұл ұсынысты қарау және ол бойынша дауыс беру өткізу мақсатында олар қатысушы мемлекеттердің конференциясын шақыруға келісетінін, келіспейтінін хабарлау өтінімімен қайта жолдайды. Егер мұндай хатты жіберген күннен бастап төрт ай ішінде ең болмағанда қатысушы мемлекеттердің үштен бірі мұндай конференция үшін пікірін білдірсе, Бас хатшы конференцияны Біріккен Ұлттар Ұйымының аясында шақырады. Осы конференцияға дауыс беруге қатысқан және қатысатын қатысушы мемлекеттердің қабылдаған кез-келген түзетуді Бас хатшы барлық қатысушы мемлекеттерге қабылдау үшін жолдайды.

2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес бекітілген түзету осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттердің үштен екісі олардың конституциялық рәсімдеріне сәйкес олармен осы түзетуді қабылдау туралы Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына хабарлағаннан кейін күшіне енеді.

3. Түзетулер күшіне енгеннен кейін оларды қабылдаған қатысушы мемлекеттер үшін міндетті болады, ал басқа қатысушы мемлекеттер үшін осы Конвенцияның міндетті ережелері және олар қабылдаған кез-келген алдағы түзетулер міндетті болып қалады.

30-бап

1. Келіссөздер арқылы реттелуі мүмкін емес осы Конвенцияны талқылауға немесе қолдануға қатысты екі немесе одан да көп қатысушы мемлекеттер арасындағы кез-келген дау бірінің өтінімі бойынша арбитражға тапсырылады. Егер арбитраж туралы өтінім берген күннен бастап алты ай ішінде тараптар арбитражды ұйымдастыру туралы мәселе бойынша келісімге келуге жағдайы болмаса, кез-келген тараптың өтінім бойынша дау Сот Мәртебесіне сәйкес Халықаралық Сотқа тапсырылуы мүмкін.

2. Мемлекеттің әрқайсысы осы Конвенцияға қол қойғанда немесе ратификациялағанда немесе оған қосылғанда ол өзін осы баптың 1-тармағының ережелеріне байланысты деп санамайтындығы туралы өтініш жасай алады. Басқа да қатысушы мемлекеттер мұндай ескертуді жасаған кез-келген Қатысушы мемлекетке қатысты осы баптың 1-тармағының ережелерімен байланысты болмайды.

3. Осы баптың 2-тармағына сәйкес ескерту жасаған кез-келген Қатысушы мемлекет ол туралы Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын ескерте отырып өзінің ескертуін кез-келген уақытта алып тастай алады.

31-бап

1. Кез-келген Қатысушы мемлекет Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына жазбаша хабарлама жіберу арқылы осы Конвенцияның күшін жоя алады. Күшін жою Бас хатшы мұндай хабарламаны алғаннан кейін бір жыл өткен соң күшіне енеді.

2. Мұндай күшін жою Қатысушы мемлекетті осы Конвенция бойынша күшіне енген күнге дейін орын алған кез-келген әрекетпен немесе оқиғамен оның міндеттерінен босатпайды және күшін жою Комитетпен күшін жою күшіне енген күнге дейін қаралған кез-келген мәселені одан әрі қарауына ешқандай да залал келтірмейді.

3. Қандай да бір Қатысушы мемлекет үшін күшін жою күшіне енген күнінен кейін Комитет осы Мемлекетке қатысты жаңа мәселені қарауды бастай алмайды.

32-бап

Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Конвенцияға қол қойған және оған қосылған Біріккен Ұлттар Ұйымының барлық мемлекет мүшелеріне және барлық мемлекеттерге мына төмендегілер туралы хабарлайды:

a) 25 және 26-бапқа сәйкес қол қою, ратификациялау және қосылу;

b) 27-бапқа сәйкес осы Конвенция күшіне енген күні және 29-бапқа сәйкес кез-келген түзетулер күшіне енген күні;

c) 31-бапқа сәйкес күшін жою.

33-бап

1. Осы Конвенция мәтіндерінің ағылшын, араб, испан, қытай, орыс және француз тілдерінде бірдей болатын мәтіні Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырылады.

2. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Конвенцияның куәландырылған даналарын барлық мемлекеттерге жолдайды.