Ойыл ауданы бойынша 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарды бекіту туралы

Ақтөбе облысы Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешімі. Мерзімі өткендіктен қолданыс тоқтатылды

      Ескерту. Шешімнің тақырыбы жаңа редакцияда - Ақтөбе облысы Ойыл аудандық мәслихатының 16.09.2021 № 81 шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңының 6 бабына және Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 8 бабының 1) тармақшасына сәйкес, Ойыл аудандық мәслихаты ШЕШТІ:

      1. Қоса беріліп отырған Ойыл ауданы бойынша 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспары, осы шешімнің 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 қосымшаларына сәйкес бекітілсін.

      Ескерту. 1 тармақ жаңа редакцияда - Ақтөбе облысы Ойыл аудандық мәслихатының 16.09.2021 № 81 шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      2. Осы шешімнің орындалуын бақылау Ойыл ауданы әкімінің орынбасары С. С. Сүлейменовке жүктелсін.

      3. Осы шешім оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Аудандық мәслихат хатшысы: С. Ғ. Займолдин

  Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешіміне 1 қосымша

Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар

      Осы Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңдарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету, жайылымдардың тозу процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Ойыл ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемасы (2 қосымша);

      3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Ойыл ауылдық округінде 4 ауылдық елді мекендер бар.

      Ойыл ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 160491 гектар, оның ішінде шабындық – 805 гектар, жайылым жерлері – 151805 гектар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 90305 гектар;

      елді мекендердің жері – 63891 гектар;

      орман қорының жері 1890 гектар;

      қордағы жерлер – 4405 гектар;

      Табиғи жағдайлар бойынша Ойыл ауылдық округінің климаттық аумағы күрт континенталды, қысы салыстырмалы салқын, жазы ыстық және құрғақ. Ауаның жылдық орташа температурасы қаңтарда –14; –35°С, шілдеде +24; +38°С. Жауынның орташа түсімі 30 мм, ал жылдық – 214 мм.

      Өсімдік жамылғысы әртүрлі, ақ тамырлы жусан, көкпек, шағыр, ебелек, еркек шөп, қияқ, қара жусан және басқалары.

      Топырағы қара қоңыр, оңтүстікте сортаң, топырақты жерлер кездеседі. Егерде, округ жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3,0 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      Ойыл ауылдық округі бойынша елді мекен тұрғындарының мал басының есебі және жайылымдық алқаптары көлемі (гектар):

      Ойыл ауылында 2342 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 1166 бас, 6864 бас ұсақ мүйізді мал, 495 бас жылқы.

      Жайылым көлемі - 32914 гектарды құрайды.

      Ақшатау ауылында 591 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 341 бас, 2246 бас ұсақ мүйізді мал, 194 бас жылқы.

      Жайылым көлемі - 15538 гектарды құрайды.

      Қаракемер ауылында 639 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 407 бас, 1831 бас ұсақ мүйізді мал, 174 бас жылқы.

      Жайылым көлемі - 8610 гектарды құрайды.

      Екпетал ауылында 447 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 286 бас, 792 бас ұсақ мүйізді мал, 120 бас жылқы.

      Жайылым көлемі - 5243 гектарды құрайды.

      Ойыл ауылдық округінің жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарындағы мал басы 3036 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 2138 бас, 7625 бас ұсақ мүйізді мал, 2229 бас жылқы.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 89500 гектарды құрайды.

      Округте 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылым ауыл шаруашылығы жануарларының азықтық қорегінің негізгі бөлігін құрайды. Жайылым алқабы тез сіңірілетін нәрлі заттарға бай. Ауыл шаруашылығы жануарларын жайылымда бағу олардың қоңдылығын артып, салмақ қосуларына және төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.

      Ойыл ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ойыл ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Ойыл ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ауа – райы жағдайларына, жайылымдық азық ерекшеліктеріне байланысты жайылымдарды пайдаланудың барлық маусымында бір ауыл шаруашылығы жануарына су тұтынудың орташа тәуліктік нормасы;

      ірі қара мал және жылқы, түйе үшін 45–60 литрді;

      1–2 жастағы төл үшін 25–35 литрді;

      бір жастағы кіші төл үшін 10–15 литрді;

      қой және ешкі үшін 3–5 литрді, қозылар үшін 1–2 литрді құрайды;

      Ойыл ауылдық округі бойынша ауыл шаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 151805 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 62305 гектар жайылым бар.

      Ойыл ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15-бабына сәйкес, жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Ойыл, Ақшатау, Қаракемер, Екпетал ) елді мекендерінде ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекеннің 22000 гектар бар, жайылымдық алқаптарында, ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстау үшін жүктеме нормасы 10,0 гектар/бас болғанда жайылымға қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы мүйізді ірі қара мал басына 10,0 гектар/бас, ұсақ мүйізді малға 2 гектар/бас, жылқыға 12 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауыл шаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі 13147гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      мүйізді ірі қара 1819 бас х10,0 гектар/бас = 18190 гектар

      ұсақ мүйізді мал 11733 бас х 2,0 гектар/бас = 23466 гектар

      жылқы 983бас х 12,0 гектар/бас = 11796 гектар

      18190+23466+11796 = 53452 - 40305 = 13147 гектар

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан қажеттілігін 13147 гектар көлемінде округтің босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

  Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Ойыл ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы



  Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы



  Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы



  Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Ойыл ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ауылдық округ атауы

2021 жылғы қоршаулар саны

2022 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Ойыл ауылдық округі

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

ДҚ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

      Жайылым кезеңінің ұзақтығы топырақтық-климаттық аймағына, ауыл малбайланысты біркелкі құрғақ – селеулі – бетегелі –жусанды далада 180-200 күнді құрайды.

      Бұл жағдайда, жайылымның ұзақтығы мүйізді ірі қара, ұсақ мүйізді мал, жылқы және түйелер үшін қар жамылғысының максималды тереңдігі мен қардың тығыздығына және басқада факторларға байланысты.

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау;

      МІҚ– мүйізді ірі қара;

      ҰММ – ұсақ мүйізді мал;

  Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешіміне 2 қосымша

Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар.

      Осы Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңдарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету, жайылымдардың тозу процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемасы (2 қосымша);

      3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 3 ауылдық елді мекендер бар.

      Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 188081 гектар, оның ішінде егістік жерлер – 940 гектар, шабындық – 1536 гектар, жайылым жерлері 156935 гектар, басқа алқаптар – 580 гектар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 119855 гектар;

      елді мекендердің жері – 41206 гектар;

      орман қорының жерлері –19048 гектар;

      қордағы жерлер – 7392 гектар;

      Табиғи жағдайлар бойынша Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінің климаттық аумағы күрт континенталды, қысы салыстырмалы салқын, жазы ыстық және құрғақ. Ауаның жылдық орташа температурасы қаңтарда

      –14; –35°С, шілдеде +24; +38°С. Жауынның орташа түсімі 30 мм, ал жылдық – 214 мм.

      Өсімдік жамылғысы әртүрлі, ақ тамырлы жусан, көкпек, шағыр, ебелек, еркек шөп, қияқ, қара жусан және басқалары.

      Топырағы қара қоңыр, оңтүстікте сортаң, топырақты жерлер кездеседі. Егерде, округ жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын мен қардың мөлшеріне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3,0 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округі бойынша елді мекен тұрғындарының мал басының есебі және жайылымдық алқаптар көлемі (гектар):

      Қаратал ауылында 1669 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 950 бас, 4041 бас ұсақ мүйізді мал, 587 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 25711 гектарды құрайды.

      Құмжарған ауылында 460 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 236 бас, 1602 бас ұсақ мүйізді мал, 138 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 7911 гектарды құрайды.

      Қарасу ауылында 312 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 162 бас, 397 бас ұсақ мүйізді мал, 238 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 5934 гектарды құрайды.

      Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінің жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарындағы мал басы 3487 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 2093 бас, 6513 бас ұсақ мүйізді мал, 1930 бас жылқы.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 117379 гектарды құрайды.

      Округте 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылым ауыл шаруашылығы жануарларының азықтық қорегінің негізгі бөлігін құрайды. Жайылым алқабы тез сіңірілетін нәрлі заттарға бай. Ауыл шаруашылығы жануарларын жайылымда бағу олардың қоңдылығын артырып, салмақ қосуларына және төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.

      Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ауыл маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда малды алдын ала белгіленген учаскелерде жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолы мен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4- белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір қоршау жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ауа – райы жағдайларына, жайылымдық азық ерекшеліктеріне байланысты жайылымдарды пайдаланудың барлық маусымында бір ауыл шаруашылығы жануарына су тұтынудың орташа тәуліктік нормасы;

      ірі қара мал және жылқы, түйе үшін 45– 60 литрді;

      1– 2 жастағы төл үшін 25– 35 литрді;

      бір жастағы кіші төл үшін 10–15 литрді;

      қой және ешкі үшін 3–5 литрді, қозылар үшін 1– 2 литрді құрайды.

      Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округі бойынша ауыл шаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 156935 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 39556 гектар жайылым бар.

      Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңның 15-бабына сәйкес, жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Қаратал, Құмжарған, Қарасу ) елді мекендерінде ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша елді мекенде 13480 гектар бар, жайылымдық алқаптарында. ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстау үшін жүктеме нормасы 10,0 гектар/бас болғанда жайылымға қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы мүйізді ірі қара мал басына– 10,0 гектар/бас, ұсақ мүйізді малға 2 гектар/бас, жылқыға 12 гектар/бас болғанда жергілті халықтың басқа ауыл шаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 8490 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      мүйізді ірі қара 1093 бас х10,0 гектар/бас = 10930 гектар

      ұсақ мүйізді мал 6040 бас х 2,0 гектар/бас = 12080 гектар

      жылқы 963 бас х 12,0 гектар/бас = 11556 гектар

      10930+12080+11556 = 34566 - 26076 = 8490 гектар

      Жайылым алқаптарының қалыатасқан қажеттілігін 8490 гектар көлемінде округтің босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

  Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы



  Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы



  Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы



  Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюды және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ауылдық округ атауы

2021 жылғы қоршаулар саны

2022 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Шығанақ Берсиев атындағы ауылдық округі

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

ДҚ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

      Жайылым кезеңінің ұзақтығы топырақтық-климаттық аймағына, ауыл шаруашылығы жануарлар түріне, сондай-ақ жайылым өнімділігіне байланысты біркелкі құрғақ – селеулі – бетегелі –жусанды далада 180–200 күнді құрайды. Бұл жағдайда, жайылымның ұзақтығы мүйізді ірі қара, ұсақ мүйізді мал, жылқы және түйелер үшін қар жамылғысының максималды тереңдігі мен қардың тығыздығына және басқа да факторларға байланысты.

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі – жазғы маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы–күзгі маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

      МІҚ– мүйізді ірі қара

      ҰММ – ұсақ мүйізді мал

  Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешіміне 3 қосымша

Көптоғай ауылдық округінде 2021–2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар

      Осы Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңдарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету, жайылымдардың тозу процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Көптоғай ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемасы (2 қосымша);

      3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдар мен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Көптоғай ауылдық округінде 4 ауылдық елді мекендер бар.

      Көптоғай ауылдық округінің жалпы ауданы 181131 гектар, оның ішінде шабындық – 5684 гектар, жайылым жерлері – 171796 гектар, басқа алқаптар – 368 гектар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 94096 гектар;

      елді мекендердің жері – 86152 гектар;

      орман қорының жері 515 гектар;

      Табиғи жағдайлар бойынша Көптоғай ауылдық округінің климаттық аумағы күрт континенталды, қысы салыстырмалы салқын, жазы ыстық және құрғақ. Ауаның жылдық орташа температурасы қаңтарда –14; –35°С, шілдеде +24; +38°С. Жауынның орташа түсімі 30 мм, ал жылдық – 214 мм.

      Өсімдік жамылғысы әртүрлі, ақ тамырлы жусан, көкпек, шағыр, ебелек, еркек шөп, қияқ, қара жусан және басқалары.

      Топырағы қара қоңыр, оңтүстікте сортаң, топырақты жерлер кездеседі. Егерде, округ жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын мен қардың мөлшеріне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3,0 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      Көптоғай ауылдық округі бойынша елді мекен тұрғындарының мал басының есебі және жайылымдық алқаптар көлемі (гектар):

      Көптоғай ауылында 1540 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 680 бас, 4430 бас ұсақ мүйізді мал, 360 бас жылқы.

      Жайылым көлемі 36710 гектарды құрайды.

      Амангелді ауылында 512 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 275 бас, 2055 бас ұсақ мүйізді мал, 215 бас жылқы.

      Жайылым көлемі 17581 гектарды құрайды.

      Қарасу ауылында 452 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 250 бас, 1516 бас ұсақ мүйізді мал, 160 бас жылқы.

      Жайылым көлемі 15185 гектарды құрайды.

      Шұбарши ауылында 513 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 256 бас, 1523 бас ұсақ мүйізді мал, 122 бас жылқы.

      Жайылым көлемі 13908 гектарды құрайды.

      Көптоғай ауылдық округінің жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарындағы мал басы 3000 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 1600 бас, 13612 бас ұсақ мүйізді мал, 1525 бас жылқы.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 88412 гектарды құрайды.

      Округте 1 мал дәрігерлік пункті, 2 мал көміндісі бар.

      Жайылым ауыл шаруашылығы жануарларының азықтық қорегінің негізгі бөлігін құрайды. Жайылым алқабы тез сіңірілетін нәрлі заттарға бай. Ауыл шаруашылығы жануарларын жайылымда бағу олардың қоңдылығын артып, салмақ қосуларына және төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.

      Көптоғай ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ауыл маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда малды алдын ала белгіленген учаскелерде жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Көптоғай ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4–белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір қоршау жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ауа – райы жағдайларына, жайылымдық азық ерекшеліктеріне байланысты жайылымдарды пайдаланудың барлық маусымында бір ауыл шаруашылығы жануарына су тұтынудың орташа тәуліктік нормасы;

      ірі қара мал және жылқы, түйе үшін 45–60 литрді;

      1–2 жастағы төл үшін 25–35 литрді;

      бір жастағы кіші төл үшін 10–15 литрді;

      қой және ешкі үшін 3–5 литрді, қозылар үшін 1–2 литрді құрайды.

      Көптоғай ауылдық округі бойынша ауыл шаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 171796 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 83384 гектар жайылым бар.

      Көптоғай ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, "Жайылымдар туралы" Заңының 15-бабына сәйкес, жергілікті елді мекен тұрғындары үшін (Көптоғай, Амангелді, Қарасу, Шұбарши ) елді мекендерінде ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын ұстау бойынша 14610 гектар бар, жайылымдық алқаптарында, ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстау үшін жүктеме нормасы 10,0 гектар/бас болғанда жайылымға қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы мүйізді ірі қара мал басына –10,0 гектар/бас, ұсақ мүйізді малға 2 гектар/бас, жылқыға 12 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауыл шаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі туындамайды.

  Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Көптоғай ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы



  Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы



  Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы.



  Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Көптоғай ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюды және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ауылдық округ атауы

2021 жылғы қоршаулар саны

2022 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Көптоғай ауылдық округі

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

ДҚ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

      Жайылым кезеңінің ұзақтығы топырақтық-климаттық аймағына, ауыл шаруашылығы жануарлар түріне, сондай-ақ жайылым өнімділігіне байланысты біркелкі құрғақ – селеулі – бетегелі – жусанды далада 180–200 күнді құрайды.

      Бұл жағдайда, жайылымның ұзақтығы мүйізді ірі қара, ұсақ мүйізді мал, жылқы және түйелер үшін қар жамылғысының максималды тереңдігі мен қардың тығыздығына және басқада факторларға байланысты.

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ – көктемгі-жазғы маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

      МІҚ– мүйізді ірі қара

      ҰММ – ұсақ мүйізді мал

  Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешіміне 4 қосымша

Сарбие ауылдық округінде 2021–2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар

      Осы Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңдарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету, жайылымдардың тозу процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Сарбие ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемасы (2 қосымша);

      3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Сарбие ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекен бар.

      Сарбие ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 121639 гектар, оның ішінде егістік жерлер – 730 гектар, шабындық –1087 гектар, жайылым жерлері – 93863 гектар, басқа алқаптар – 922 гектар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 66044 гектар;

      елді мекендердің жері – 30564 гектар;

      орман қорының жері 511 гектар;

      қордағы жерлер – 24517 гектар;

      Табиғи жағдайлар бойынша Сарбие ауылдық округінің климаттық аумағы күрт континенталды, қысы салыстырмалы салқын, жазы ыстық және құрғақ. Ауаның жылдық орташа температурасы қаңтарда –14; –35°С, шілдеде +24; +38°С. Жауынның орташа түсімі 30 мм, ал жылдық – 214 мм.

      Өсімдік жамылғысы әртүрлі, ақ тамырлы жусан, көкпек, шағыр, ебелек, еркек шөп, қияқ, қара жусан және басқалары.

      Топырағы қара қоңыр, оңтүстікте сортаң, топырақты жерлер кездеседі. Егерде округ жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын мен қардың мөлшеріне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3,0 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      Сарбие ауылдық округі бойынша елді мекен тұрғындарының мал басының есебі және жайылымдық алқаптары көлемі (гектар):

      Сарбие ауылында 2020 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 1155 бас, 6443 бас ұсақ мүйізді мал, 485 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 21536 гектарды құрайды.

      Қаракөл ауылында 350 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 262 бас, 1611 бас ұсақ мүйізді мал, 86 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 8100 гектарды құрайды.

      Сарбие ауылдық округінің жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарындағы мал басы 2677 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 1469 бас, 7089 бас ұсақ мүйізді мал, 1847 бас жылқы.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 64227 гектарды құрайды.

      Округте 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылым ауыл шаруашылығы жануарларының азықтық қорегінің негізгі бөлігін құрайды. Жайылым алқабы тез сіңірілетін нәрлі заттарға бай. Ауыл шаруашылығы жануарларын жайылымда бағу олардың қоңдылығын артырып, салмақ қосуларына және төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.

      Сарбие ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Сарбие ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Сарбие ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4–белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ауа – райы жағдайларына, жайылымдық азық ерекшеліктеріне байланысты жайылымдарды пайдаланудың барлық маусымында бір ауыл шаруашылығы жануарына су тұтынудың орташа тәуліктік нормасы;

      ірі қара мал және жылқы, түйе үшін 45–60 литрді;

      1–2 жастағы төл үшін 25–35 литрді;

      бір жастағы кіші төл үшін 10–15 литрді;

      қой және ешкі үшін 3–5 литрді, қозылар үшін 1–2 литрді құрайды.

      Сарбие ауылдық округі бойынша ауыл шаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 93863 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 29636 гектар жайылым бар.

      Сарбие ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15-бабына сәйкес, жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Сарбие , Қаракөл) елді мекендерінде ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстауға 14170 гектар бар, ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстау үшін жүктеме нормасы 10,0 гектар/бас болғанда жайылымға қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы мүйізді ірі қара мал басына 10,0 га/бас, ұсақ мүйізді малға – 2 га/бас, жылқыға – 12 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауыл шаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 17024 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      мүйізді ірі қара 953 бас х 10,0 гектар/бас = 9530 гектар

      ұсақ мүйізді мал 8054 бас х 2,0 гектар/бас = 16108 гектар

      жылқы 571бас х 12,0 гектар/бас = 6852 гектар

      9530+16108+6852 = 32490 -15466 = 17024 гектар

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан қажеттілігін 17024 гектар көлемінде округтің босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

  Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Сарбие ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы.



  Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы



  Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы



  Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Сарбие ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюды және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ауылдық округ атауы

2021 жылғы қоршаулар саны

2022 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Сарбие ауылдық округі

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

ДҚ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

      Жайылым кезеңінің ұзақтығы топырақтық-климаттық аймағына, ауыл шаруашылығы жануарлар түріне, сондай-ақ жайылым өнімділігіне байланысты біркелкі құрғақ – селеулі - бетегелі –жусанды далада 180–200 күнді құрайды.

      Бұл жағдайда, жайылымның ұзақтығы мүйізді ірі қара, ұсақ мүйізді мал, жылқы және түйелер үшін қар жамылғысының максималды тереңдігі мен қардың тығыздығына және басқа да факторларға байланысты.

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ЖКМ– жазғы-күзгі маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау;

      МІҚ– мүйізді ірі қара;

      ҰММ – ұсақ мүйізді мал;

  Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешіміне 5 қосымша

Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар

      Осы Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңдарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету, жайылымдардың тозу процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қараой ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемасы (2 қосымша);

      3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Қараой ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекен бар.

      Қараой ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 120739 гектар, оның ішінде егістік жерлер – 3014 гектар, жайылым жерлері – 87106 гектар, басқа алқаптар - 207 гектар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 57328 гектар;

      елді мекендердің жері – 33646 гектар;

      қордағы жерлер – 29765 гектар;

      Табиғи жағдайлар бойынша Қараой ауылдық округінің климаттық аумағы күрт континенталды, қысы салыстырмалы салқын, жазы ыстық және құрғақ. Ауаның жылдық орташа температурасы қаңтарда –14; –35°С, шілдеде +24; +38°С. Жауынның орташа түсімі 30 мм, ал жылдық – 214 мм.

      Өсімдік жамылғысы әртүрлі, ақ тамырлы жусан, көкпек, шағыр, ебелек, еркек шөп, қияқ, қара жусан және басқалары.

      Топырағы қара қоңыр, оңтүстікте сортаң, топырақты жерлер кездеседі. Егерде округ жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын мен қардың мөлшеріне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3,0 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      Қараой ауылдық округі бойынша елді мекен тұрғындарының мал басының есебі және жайылымдық алқаптар көлемі (гектар):

      Қараой ауылында 1729 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 986 бас, 7688 бас ұсақ мүйізді мал, 323 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 22433 гектарды құрайды.

      Құбасай ауылында 400 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 262 бас, 2400 бас ұсақ мүйізді мал, 90 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 10363 гектарды құрайды.

      Қараой ауылдық округінің жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарындағы мал басы 1185 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 680 бас, 5622 бас ұсақ мүйізді мал, 886 бас жылқы.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 54314 гектарды құрайды.

      Округте 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылым ауыл шаруашылығы жануарларының азықтық қорегінің негізгі бөлігін құрайды. Жайылым алқабы тез сіңірілетін нәрлі заттарға бай. Ауылшаруашылығы жануарларын жайылымда бағу олардың қоңдылығын артырып, салмақ қосуларына және төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.

      Қараой ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ауыл маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда малды алдын ала белгіленген учаскелерде жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Қараой ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4–белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ауа – райы жағдайларына, жайылымдық азық ерекшеліктеріне байланысты жайылымдарды пайдаланудың барлық маусымында бір ауыл шаруашылығы жануарына су тұтынудың орташа тәуліктік нормасы;

      ірі қара мал және жылқы, түйе үшін 45–60 литрді;

      1–2 жастағы төл үшін 25–35 литрді;

      бір жастағы кіші төл үшін 10–15 литрді;

      қой және ешкі үшін 3–5 литрді, қозылар үшін 1–2 литрді құрайды.

      Қараой ауылдық округі бойынша ауыл шаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 87106 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 32796 гектар жайылым бар.

      Қараой ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15-бабына сәйкес, жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Қараой , Құбасай ) елді мекендерінде ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстауға 12480 гектар бар, жайылымдық алқаптарында ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстау үшін жүктеме нормасы 10,0 гектар/бас болғанда жайылымға қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы мүйізді ірі қара мал басына 10,0 гектар/бас, ұсақ мүйізді малға 2 гектар/бас, жылқыға 12 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауыл шаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің 13626 гектар көлемінде қажеттілік бар.

      Қажеттілік:

      мүйізді ірі қара 881 бас х10,0 гектар/бас = 8810 гектар

      ұсақ мүйізді мал 10088 бас х 2,0 гектар/бас = 20176 гектар

      жылқы 413 бас х 12,0 гектар/бас = 4956 гектар

      8810+20176+4956 = 33942 -20316 = 13626 гектар.

      Жайылым алқаптарының қалыптасқан қажеттілігін 13626 гектар көлемінде округтің босалқы жер қоры есебінен толықтыру қажет.

  Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қараой ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы.



  Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы



  Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы.



  Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Қараой ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюды және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ауылдық округ атауы

2021 жылғы қоршаулар саны

2022 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Қараой ауылдық округі

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

ДҚ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

      Жайылым кезеңінің ұзақтығы топырақтық-климаттық аймағына, ауыл шаруашылығы жануарлар түріне, сондай-ақ жайылым өнімділігіне байланысты біркелкі құрғақ – селеулі – бетегелі –жусанды далада 180–200 күнді құрайды.

      Бұл жағдайда жайылымның ұзақтығы мүйізді ірі қара, ұсақ мүйізді мал, жылқы және түйелер үшін қар жамылғысының максималды тереңдігі мен қардың тығыздығына және басқада факторларға байланысты.

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы– күзгі маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау

      МІҚ– мүйізді ірі қара

      ҰММ – ұсақ мүйізді мал

  Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешіміне 6 қосымша

Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар

      Осы Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңдарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету, жайылымдардың тозу процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Саралжын ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемасы (2 қосымша);

      3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай–күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Саралжын ауылдық округінде 5 ауылдық елді мекендер бар.

      Саралжын ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 229443 гектар, оның ішінде егістік жерлер – 2316 гектар, шабындық – 2612 гектар, жайылым жерлері – 219950 гектар, басқа алқаптар – 398 гектар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 138245 гектар;

      елді мекендердің жері – 88569 гектар;

      орман қорының жері –2629 гектар;

      Табиғи жағдайлар бойынша Саралжын ауылдық округінің климаттық аумағы күрт континенталды, қысы салыстырмалы салқын, жазы ыстық және құрғақ. Ауаның жылдық орташа температурасы қаңтарда –14; –35°С, шілдеде +24; +38°С. Жауынның орташа түсімі 30 мм, ал жылдық – 214 мм.

      Өсімдік жамылғысы әртүрлі, ақ тамырлы жусан, көкпек, шағыр, ебелек, еркек шөп, қияқ, қара жусан және басқалары.

      Топырағы қара қоңыр, оңтүстікте сортаң, топырақты жерлер кездеседі. Егерде округ жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын мен қардың мөлшеріне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,5 центнерден 3,5 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі – қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      Саралжын ауылдық округі бойынша елді мекен тұрғындарының мал басының есебі және жайылымдық алқаптар көлемі (гектар):

      Кемер ауылында 913 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 420 бас, 2929 бас ұсақ мүйізді мал, 108 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 60884 гектарды құрайды.

      Ақкемер ауылында 410 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 226 бас, 1215 бас ұсақ мүйізді мал, 85 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 10864 гектарды құрайды.

      Бестамақ ауылында 235 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 107 бас, 467 бас ұсақ мүйізді мал, 27 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 5547 гектарды құрайды.

      Қоңырат ауылында 108 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 43 бас, 640 бас ұсақ мүйізді мал, 13 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 2891 гектарды құрайды.

      Шиқұдық ауылында 255 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 93 бас, 1001 бас ұсақ мүйізді мал, 84 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 6457 гектарды құрайды.

      Саралжын ауылдық округінің жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарындағы мал басы 2375 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 1250 бас, 6095 бас ұсақ мүйізді мал, 926 бас жылқы.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 133456 гектарды құрайды.

      Округте 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылым ауыл шаруашылығы жануарларының азықтық қорегінің негізгі бөлігін құрайды. Жайылым алқабы тез сіңірілетін нәрлі заттарға бай. Ауылшаруашылығы жануарларын жайылымда бағу олардың қоңдылығын артып, салмақ қосуларына және төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.

      Саралжын ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ауыл маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда малды алдын ала белгіленген учаскелерде жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Саралжын ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір қоршау жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ауа – райы жағдайларына, жайылымдық азық ерекшеліктеріне байланысты жайылымдарды пайдаланудың барлық маусымында бір ауыл шаруашылығы жануарына су тұтынудың орташа тәуліктік нормасы;

      ірі қара мал және жылқы, түйе үшін 45–60 литрді;

      1–2 жастағы төл үшін 25–35 литрді;

      бір жастағы кіші төл үшін 10–15 литрді;

      қой және ешкі үшін 3–5 литрді, қозылар үшін 1–2 литрді құрайды.

      Саралжын ауылдық округі бойынша ауыл шаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 219950 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 86643 гектар жайылым бар.

      Саралжын ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15-бабына сәйкес, жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Кемер, Ақкемер, Бестамақ, Қоңырат және Шиқұдық) елді мекендерінде ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстауға 8890 гектар бар, жайылымдық алқаптарында ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстау үшін жүктеме нормасы 10,0 гектар/бас болғанда жайылымға қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы мүйізді ірі қара мал басына 10,0 гектар/бас, ұсақ мүйізді малға 2 гектар/бас, жылқыға 12 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауылшаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі туындамайды.

  Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары,жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Саралжын ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы



  Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы



  Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы



  Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Саралжын ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюды және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ауылдық округ атауы

2021 жылғы қоршаулар саны

2022 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Саралжын ауылдық округі

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

ДҚ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

      Жайылым кезеңінің ұзақтығы топырақтық-климаттық аймағына, ауыл шаруашылығы жануарлар түріне, сондай-ақ жайылым өнімділігіне байланысты біркелкі құрғақ – селеулі – бетегелі –жусанды далада 180–200 күнді құрайды.

      Бұл жағдайда, жайылымның ұзақтығы мүйізді ірі қара, ұсақ мүйізді мал, жылқы және түйелер үшін қар жамылғысының максималды тереңдігі мен қардың тығыздығына және басқада факторларға байланысты.

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ – көктемгі–жазғы маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы–күзгі маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау;

      МІҚ– мүйізді ірі қара;

      ҰММ – ұсақ мүйізді мал;

  Ойыл аудандық мәслихатының 2021 жылғы 27 тамыздағы № 70 шешіміне 7 қосымша

Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар

      Осы Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы", "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңдарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 тіркелген), Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 тіркелген) бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жем шөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету, жайылымдардың тозу процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

      Жоспар құрамында:

      1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қайыңды ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

      2) жайылым айналымдарының қолайлы схемасы (2 қосымша);

      3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

      4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

      5) жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

      6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

      7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

      8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

      Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Қайыңды ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекен бар.

      Қайыңды ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 144327 гектар, оның ішінде егістік жерлер – 1530 гектар, жайылым жерлері – 116754 гектар, басқа алқаптар – 923 гектар.

      Жер санаттары бойынша:

      ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 81306 гектар;

      елді мекендердің жері – 37711 гектар;

      қордағы жерлер – 25310 гектар;

      Табиғи жағдайлар бойынша Қайыңды ауылдық округінің климаттық аймағы күрт континенталды, қысы салыстырмалы салқын, жазы ыстық және құрғақ. Ауаның жылдық орташа температурасы қаңтарда –14; –35°С, шілдеде +24; +38°С. Жауынның орташа түсімі 30 мм, ал жылдық – 214 мм.

      Өсімдік жамылғысы әртүрлі, ақ тамырлы жусан, көкпек, шағыр, ебелек, еркек шөп, қияқ, қара жусан және басқалары.

      Топырағы қара қоңыр, оңтүстікте сортаң, топырақты жерлер кездеседі. Егерде, округ жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын мен қардың мөлшеріне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,5 центнерден 3,5 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

      Қайыңды ауылдық округі бойынша елді мекен тұрғындарының мал басының есебі және жайылымдық алқаптар көлемі (гектар):

      Ақжар ауылында 1516 бас мүйізді ірі қараны, оның ішінде аналық мал 850 бас, 3335 бас ұсақ мүйізді мал, 97 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 24078 гектарды құрайды.

      Көсембай ауылында 816 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 465 бас, 1796 бас ұсақ мүйізді мал, 52 бас жылқы.

      Жайылым көлемі – 12900 гектарды құрайды.

      Қайыңды ауылдық округінің жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативтері және шаруа қожалықтарындағы мал басы 2030 бас мүйізді ірі қара, оның ішінде аналық мал 1250 бас, 5222 бас ұсақ мүйізді мал, 770 бас жылқы.

      Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативтері және шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 79776 гектарды құрайды.

      Округте 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

      Жайылым ауыл шаруашылығы жануарларының азықтық қорегінің негізгі бөлігін құрайды. Жайылым алқабы тез сіңірілетін нәрлі заттарға бай. Ауыл шаруашылығы жануарларын жайылымда бағу олардың қоңдылығын арттырып, салмақ қосуларына және төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады.

      Қайыңды ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ауыл маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда малды алдын ала белгіленген учаскелерде жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

      Қайыңды ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4–белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір қоршау жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

      Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

      Ауа – райы жағдайларына, жайылымдық азық ерекшеліктеріне байланысты жайылымдарды пайдаланудың барлық маусымында бір ауыл шаруашылығы жануарына су тұтынудың орташа тәуліктік нормасы;

      ірі қара мал және жылқы, түйе үшін 45–60 литрді;

      1–2 жастағы төл үшін 25–35 литрді;

      бір жастағы кіші төл үшін 10–15 литрді;

      қой және ешкі үшін 3–5 литрді, қозылар үшін 1–2 литрді құрайды.

      Қайыңды ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 116754 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 36978 гектар жайылым бар.

      Қайыңды ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

      Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасы "Жайылымдар туралы" Заңның 15-бабына сәйкес, жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін (Ақжар,Көсембай) елді мекендерінде қолда бар жайылымдық алқаптары 13150 гектар бар, жайылымдық алқаптарында ауыл шаруашылығы жануарларының аналық (сауын) мал басын күтіп-ұстау үшін жүктеме нормасы 10,0 гектар/бас болғанда жайылымға қажеттілік туындамайды.

      Жүктеме нормасы мүйізді ірі қара мал басына 10,0 гектар/бас, ұсақ мүйізді малға 2 гектар/бас, жылқыға 12 гектар/бас болғанда жергілікті халықтың басқа ауыл шаруашылығы малдарын жаю бойынша жайылымдық жерлердің қажеттілігі туындамайды.

  Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қайыңды ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



  Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы.



  Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы



  Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы



  Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы



  Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Қайыңды ауылдық округінде 2021-2022 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюды және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ауылдық округ атауы

2021 жылғы қоршаулар саны

2022 жылғы қоршаулар саны

1

2

3

4

1

2

3

4

1

Қайыңды ауылдық округі

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

ДҚ

ДҚ

КЖМ

ЖМ

ЖКМ

      Жайылым кезеңінің ұзақтығы топырақтық-климаттық аймағына, ауыл шаруашылығы жануарлар түріне, сондай-ақ жайылым өнімділігіне байланысты біркелкі құрғақ – селеулі – бетегелі –жусанды далада 180–200 күнді құрайды.

      Бұл жағдайда, жайылымның ұзақтығы мүйізді ірі қара, ұсақ мүйізді мал, жылқы және түйелер үшін қар жамылғысының максималды тереңдігі мен қардың тығыздығына және басқада факторларға байланысты.

      Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      КЖМ – көктемгі–жазғы маусым;

      ЖМ – жазғы маусым;

      ЖКМ – жазғы– күзгі маусым;

      ДҚ – демалушы қоршау;

      МІҚ– мүйізді ірі қара;

      ҰММ – ұсақ мүйізді мал;

Об утверждении плана по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому району на 2021-2022 годы

Решение Уилского районного маслихата Актюбинской области от 27 августа 2021 года № 70. Прекращено действие в связи с истечением срока

      Сноска. Заголовок – в редакции решения Уилского районного маслихата Актюбинской области от 16.09.2021 № 81 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии со статьей 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" и подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О пастбищах", Уилский районный маслихат РЕШИЛ:

      1. Утвердить прилагаемый план по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому району на 2021-2022 годы, согласно приложениям 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 к настоящему решению.

      Сноска. Пункт 1 – в редакции решения Уилского районного маслихата Актюбинской области от 16.09.2021 № 81 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Контроль за исполнением настоящего решения возложить на заместителя акима Уилского района С. С. Сулейменова.

      3. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Секретарь районного маслихата: С. Г. Займолдин

  Приложение 1 к решению Уилского районного маслихата от 27 августа 2021 года № 70

План по управлению пастбищами и их использованию в Уилском сельском округе на 2021-2022 годы

      Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Уилском сельском округе на 2021– 2022 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан "О пастбищах", "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", приказом Заместителя Премьер– Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15090), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3– 3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064).

      План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах, предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

      План содержит:

      1) схему (карту) расположения пастбищ на территории Уилского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

      2) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

      3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

      4) схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам) составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

      5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

      6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

      7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

      8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно – территориальной единице.

      План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно–санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбищепользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

      По администиративно – территориальному делению в Уилском сельском округе имеются 4 сельских населенных пунктов.

      Общая площадь территории Уилского сельского округа 160 491 гектаров, из них сенокос – 805 гектаров, пастбищные земли – 151 805 гектаров.

      По категориям земли подразделяются на:

      земли сельскохозяйственного назначения –90 305 гектаров;

      земли населенных пунктов – 63 891гектаров;

      земли лесного фонда – 1 890 гектаров;

      земли запаса – 4 405 гектаров;

      По природным условиям климат территории Уилского сельского округа резко континентальный, зима сравнительно холодная, лето жаркое и засушливое. Среднегодовая температура воздуха в январе –14; – 35°С, в июле +24; +38°С. Средний размер осадков составляет 30 мм, а годовой – 214 мм.

      Растительный покров разнообразен, белая корневая полынь, лебеда, татарник, рогач, житняк, осока, чҰрная полынь и другие.

      Почвы темно каштановые, на юге встречаются солончаковые земли. Если характеризовать в целом пастбища округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3,0 центнеров с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разовщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне– зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

      Расчет поголовья скота в черте населенного пункта Уилского сельского округа и площадь пастбищных угодий (гектар):

      в селе Уил 2342 голов крупного рогатого скота, из них 1166 голов маточного поголовья, 6864 голов мелкого рогатого скота, 495 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 32 914 гектаров. .

      в селе Акшатау 591 голов крупного рогатого скота, из них 341 голов маточного поголовья, 2246 голов мелкого рогатого скота, 194 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 15538 гектаров.

      в селе Каракемер 639 голов крупного рогатого скота, из них 407 голов маточного поголовья,1831 голов мелкого рогатого скота, 174 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 8610 гектаров.

      в селе Екпетал 447 голов крупного рогатого скота, из них 286 голов маточного поголовья,792 голов мелкого рогатого скота, 120 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 5243 гектаров.

      Поголовье скота в товариществах с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйствах Уилского сельского округа 3036 голов крупного рогатого скота, из них 2138 голов маточного поголовья, 7625 голов мелкого рогатого скота, 2229 голов лошадей.

      Площадь пастбищ товариществ с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйств составляет 89500 гектаров.

      В округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильника.

      Пастбища являются основным источником кормов для сельско хозяйственных животных. Пастбищные угодья богаты легко усвояемыми питательными веществами. Выпас сельскохозяйственных животных на пастбищах увеличивает ценность скота и создает благоприятные условия для набора веса и воспроизводства.

      В Уилском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер естественных пастбищ. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

      Максимально удобное для пастбищ Уилского сельского округа с распространенной полынью и различными травами во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4 – поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

      Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

      Норма употребления воды на одного сельскохозяйственного животного во всех сезонах по использованию пастбища учитывая погодные условия составляет:

      крупно–рогатый скот и лошади, верблюды 45–60 литров;

      молодняк 1–2 лет 25–35 литров;

      молодняк одного года 10–15 литров;

      для овец и коз составляет 3–5 литров, ягнят и козлят составляет 1–2 литров.

      Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Уилскому сельскому округу имеются всего 151805 гектар пастбищных земель. В черте населенных пунктов имеются 62305 гектаров пастбищ.

      В Уилском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

      На основании выше изложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения (село Уил, Акшатау, Каракемер, Екпетал) по содержанию маточного (дойного) поголовья сельско- хозяйственных животных при имеющихся пастбищных угодьях населенных пунктов в размере 22000 гектар, потребность не возникает, при норме нагрузки 10,0 гектаров/голов.

      Имеется потребность угодий по выпасу других сельскохозяйственных животных местного населения в размере 13 147 гектаров, при норме нагрузки на голову крупного рогатого скота 10,0 гектаров/голов, мелкого рогатого скота 2 гектара/голов, лошадей 12 гектаров/голов.

      Потребность:

      для крупного рогатого скота–1819 голов х 10 гектара/голов = 18190 гектаров;

      для мелкого рогатого скота – 11733 голов х 2 гектара/голов = 23466 гектаров;

      для лошадей – 983 голов х 12 гектара /голов = 11796 гектаров.

      18190+23466+11796 = 53452 гектара

      Сложившуюся потребность пастбищных угодий в размере 13147 гектаров необходимо восполнить за счет сельского земельного запаса.

  Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Уилского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов



  Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Приемлемые схема пастбищеоборотов хозяйств



  Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры



  Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды



  Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища



  Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе



  Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уилскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельско хозяйственных животных.

Наименование сельских округов

Количество загонов в 2021 году

Количество загонов в 2022 году

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Уилский сельский округ

ВЛС

ЛС

ЛОС

ОЗ

ОЗ

ВЛС

ЛС

ЛОС

      Длительность пастбищного периода связана с почвенно-климатической зоной, видами сельскохозяйственных животных, а также урожайностью пастбищ в умеренно сухих на ковыльно – типчаково – полынных степях – составляет 180 – 200 дней.

      В данном случае, продолжительность выпаса для крупного рогатого скота, мелкого рогатого скота, лошадей и верблюдов связана с максимальной глубиной снежного покрова с плотностью снега и другими факторами.

      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      ВЛС – весенне–летний сезон;

      ЛС –летний сезон;

      ЛОС – летне–осенний сезон;

      ОЗ – отдыхающий загон.

      КРС– крупно рогатый скот

      МРС– мелко рогатый скот

  Приложение 2 к решению Уилского районного маслихата от 27 августа 2021 года № 70

План по управлению пастбищами и их использованию в сельском округе имени Шыганака Берсиева на 2021– 2022 годы

      Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в сельском округе имени Шыганака Берсиева на 2021– 2022 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан "О пастбищах", "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", приказом Заместителя Премьер– Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15090), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3– 3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064).

      План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах, предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

      План содержит:

      1) схему (карту) расположения пастбищ на территории сельского округа имени Шыганака Берсиева в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

      2) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

      3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

      4) схему доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

      5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельско хозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

      6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

      7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

      8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно – территориальной единице.

      План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно – санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбище пользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

      По администиративно–территориальному делению в сельском округе имени Шыганака Берсиева имеются 3 населенных пунктов.

      Общая площадь территории сельского округа имени Шыганака Берсиева 188081 гектаров, из них пашни – 940 гектаров, сенокос – 1536 гектаров, пастбищные земли 156935 гектаров, прочие угодий – 580 гектаров.

      По категориям земли подразделяются на:

      земли сельскохозяйственного назначения –119855 гектаров;

      земли населенных пунктов – 41206 гектаров;

      земли лесного фонда – 19048 гектаров;

      земли запаса–7392 гектаров;

      По природным условиям климат территории сельского округа имени Шыганака Берсиева резко континентальный, зима сравнительно холодная, лето жаркое и засушливое. Среднегодовая температура воздуха в январе – 14; – 35°С, в июле +24;+38°С. Средний размер осадков составляет 30 мм, а годовой – 214 мм.

      Растительный покров разнообразен, белая корневая полынь, лебеда,татарник, рогач, житняк,осока,чҰрная полынь и другие.

      Почвы темно каштановые, на юге встречаются солончаковые земли. Если характеризовать в целом пастбища округа, то их производительность

      непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3,0 центнеров с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разовщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне – зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

      Расчет поголовья скота в черте населенного пункта сельского округа имени Шыганака Берсиева и площадь пастбищных угодий (гектар):

      в селе Каратал 1669 голов крупного рогатого скота, из них 950 голов маточного поголовья, 4041 голов мелкого рогатого скота, 587 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составлет – 25711 гектаров. .

      в селе Кумжарган 460 голов крупного рогатого скота, из них 236 голов маточного поголовья,1602 голов мелкого рогатого скота, 138 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составлет – 7911 гектаров.

      в селе Карасу 312 голов крупного рогатого скота, из них 162 голов маточного поголовья, 397 голов мелкого рогатого скота, 238 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 5934 гектаров.

      Поголовье скота в товариществах с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйствах сельского округа имени Шыганака Берсиева 3487 голов крупного рогатого скота, из них 2093 голов маточного поголовья, 6513 голов мелкого рогатого скота, 1930 голов лошадей.

      Площадь пастбищ товариществ с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйств составляет 117379 гектаров.

      В округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильника.

      Пастбища являются основным источником кормов для сельскохо зяйственных животных. Пастбищные угодья богаты легкоусвояемыми питательными веществами. Выпас сельскохозяйственных животных на пастбищах увеличивает ценность скота и создает благоприятные условия для набора веса и воспроизводства.

      В сельском округе имени Шыганака Берсиева ясно наблюдается сезонный характер естественных пастбищ. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ осуществляется путем чередования различных схем его использования. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение естественных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружающей среды, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

      Максимально удобное для пастбищ сельского округа имени Шыганака Берсиева с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4 – поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

      Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

      Норма употребления воды на одного сельскохозяйственного животного во всех сезонах по использованию пастбища учитывая погодные условия составляет:

      крупно – рогатый скот и лошади, верблюды 45–60 литров;

      молодняк 1–2 лет 25–35 литров;

      молодняк одного года 10– 15 литров;

      для овец и коз составляет 3–5 литров, ягнят и козлят составляет 1–2 литров.

      Для обеспечения сельскохозяйственных животных по сельскому округу имени Шыганака Берсиева имеются всего 156935 гектар пастбищных земель. В черте населенных пунктов имеются 39556 гектаров пастбищ.

      В сельском округе имени Шыганака Берсиева сервитуты для прогона скота не установлены.

      На основании выше изложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужды местного населения (село Каратал, Кумжарган, Карасу) по содержанию маточного (дойного) поголовья сельско хозяйственных животных при имеющихся пастбищных угодьях населенных пунктов в размере 13480 гектар, потребность не возникает, при норме нагрузки 10,0 гектаров/голов.

      Имеется потребность угодий по выпасу других сельско хозяйственных животных местного население в размере 8490 гектаров, при норме нагрузки на голову крупного рогатого скота 10,0 гектаров/голов, мелкого рогатого скота 2 гектара/голов, лошадей 12 гектаров/голов

      Потребность:

      для крупного рогатого скота – 1093 голов х 10 гектара/голов = 10930 гектаров.

      для мелкого рогатого скота – 6040 голов х 2 гектара/голов = 12080 гектаров.

      для лошадей – 963 голов х 12 гектара/голов = 11556 гектаров.

      10930+12080+11556 = 34566 -26076 = 8490 гектара.

      Сложившуюся потребность пастбищных угодий в размере 8490 гектаров необходимо восполнить за счет сельского земельного запаса.

  Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по сельскому округу имени Шыганака Берсиева на 2021-2022 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории сельского округа имени Шыганака Берсиева в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов



  Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по сельскому округу имени Шыганака Берсиева на 2021-2022 годы

Приемлемые схема пастбищеоборотов



  Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по сельскому округу имени Шыганака Берсиева на 2021-2022 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры



  Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по сельскому округу имени Шыганака Берсиева на 2021-2022 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды



  Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по сельскому округу имени Шыганака Берсиева на 2021-2022 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельско хозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища



  Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по сельскому округу имени Шыганака Берсиева на 2021-2022 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе



  Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по сельскому округуимени Шыганака Берсиева на 2021-2022 годы

Календарный график по использованию пастбищ,устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

Наименование сельских округов

Количество загонов в 2021 году

Количество загонов в 2022 году

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Сельский округ имени Шыганака Берсиева

ВЛС

ЛС

ЛОС

ОЗ

ОЗ

ВЛС

ЛС

ЛОС

      Длительность пастбищного периода связана с почвенно-климатической зоной, видами сельскохозяйственных животных, а также урожайностью пастбищ в умеренно сухих на ковыльно – типчаково – полынных степях – составляет 180–200 дней.

      В данном случае, продолжительность выпаса для крупного рогатого скота, мелкого рогатого скота, лошадей и верблюдов связана с максимальной глубиной снежного покрова с плотностью снега и другими факторами.

      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      ВЛС – весенне – летний сезон;

      ЛС – летний сезон;

      ЛОС – летне – осенний сезон;

      ОЗ – отдыхающий загон.

      КРС– крупно рогатый скот

      МРС– мелко рогатый скот

  Приложение 3 к решению Уилского районного маслихата от 27 августа 2021 года № 70

План по управлению пастбищами и их использованию в Коптогайском сельском округе на 2021-2022 годы

      Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Коптогайском сельском округе на 2021– 2022 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан "О пастбищах", "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", приказом Заместителя Премьер– Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15090), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3– 3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064).

      План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах, предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

      План содержит:

      1) схему (карту) расположения пастбищ на территории Коптогайского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

      2) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

      3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

      4) схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам) составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

      5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

      6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

      7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

      8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно – территориальной единице.

      План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно – санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбище пользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

      По администиративно – территориальному делению в Коптогайском сельском округе имеются 4 сельских населенных пунктов.

      Общая площадь территории Коптогайского сельского округа – 181131 гектаров, из них сенокос – 5684 гектаров, пастбищные земли – 171796 гектаров, прочие угодий – 368 гектаров.

      По категориям земли подразделяются на:

      земли сельскохозяйственного назначения – 94096 гектаров;

      земли населенных пунктов – 86152 гектаров;

      земли лесного фонда – 515 гектаров;

      По природным условиям климат территории Коптогайского сельского округа резкоконтинентальный, зима сравнительно холодная, лето жаркое и засушливое. Среднегодовая температура воздуха в январе –14; –35°С, в июле +24;+38°С. Средний размер осадков составляет 30 мм, а годовой – 214 мм.

      Растительный покров разнообразен, белая корневая полынь, лебеда,татарник, рогач, житняк,осока,чҰрная полынь и другие.

      Почвы темно каштановые, на юге встречаются солончаковые земли.Если характеризовать в целом пастбища округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3,0 центнеров с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разовщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне–зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

      Расчет поголовья скота в черте населенного пункта Коптогайского сельского округа и площадь пастбищных угодий (гектар):

      в селе Коптогай 1540 голов крупного рогатого скота, из них 680 голов маточного поголовья, 4430 голов мелкого рогатого скота, 360 голов лошадей.

      Площадь пастбища составляет 36710 гектаров. .

      в селе Амангелди 512 голов крупного рогатого скота, из них 275 голов маточного поголовья, 2055 голов мелкого рогатого скота, 215 голов лошадей.

      Площадь пастбища составляет 17581 гектаров.

      в селе Карасу 452 голов крупного рогатого скота, из них 250 голов маточного поголовья,1516 голов мелкого рогатого скота, 160 голов лошадей.

      Площадь пастбища составляет 15185 гектаров.

      в селе Шубарши 513 голов крупного рогатого скота, из них 256 голов маточного поголовья,1523 голов мелкого рогатого скота, 122 голов лошадей.

      Площадь пастбища составляет 13908 гектаров.

      Поголовье скота в товариществах с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйствах Коптогайского сельского округа 3000 голов крупного рогатого скота, из них 1600 голов маточного поголовья, 13612 голов мелкого рогатого скота, 1525 голов лошадей.

      Площадь пастбищ товариществ с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйств составляет 88412 гектаров.

      В округе имеется 1 ветеринарный пункт, 2 скотомогильника.

      Пастбища являются основным источником кормов для сельско хозяйственных животных. Пастбищные угодья богаты легкоусвояемыми питательными веществами. Выпас сельскохозяйственных животных на пастбищах увеличивает ценность скота и создает благоприятные условия для набора веса и воспроизводства.

      В Коптогайском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер естественных пастбищ. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ осуществляется путем чередования различных схем его использования. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение естественных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружающей среды, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

      Максимально удобное для пастбищ Коптогайского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4 – поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

      Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

      Норма употребления воды на одного сельскохозяйственного животного во всех сезонах по использованию пастбища учитывая погодные условия составляет:

      крупно–рогатый скот и лошади, верблюды 45– 60 литров;

      молодняк 1–2 лет 25– 35 литров;

      молодняк одного года 10–15 литров;

      для овец и коз составляет 3–5 литров, ягнят и козлят составляет 1–2 литров.

      Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Коптогайскому сельскому округу имеются всего 171796 гектар пастбищных земель. В черте населенных пунктов имеются 83384 гектаров пастбищ.

      В Коптогайском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

      На основании выше изложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения (село Коптогай, Амангелди, Карасу, Шубарши) по содержанию маточного (дойного) поголовья сельскохозяйственных животных при имеющихся пастбищных угодьях населенных пунктов в размере 14610,0 гектар, потребность не возникает, при норме нагрузки 10,0 гектаров/голов.

      При норме нагрузки на голову крупного рогатого скота 10,0 гектара/голов, мелкого рогатого скота 2 гектара/голов, лошадей 12 гектара/голов потребность в пастбищных угодьях по выпасу других сельскохозяйственных животных населением местных населенных пунктов не возникает.

  Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Коптогайскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Коптогайского сельского округав разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов



  Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Коптогайскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Приемлемые схема пастбищеоборотов



  Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Коптогайскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ,в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры



  Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Коптогайскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды.



  Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Коптогайскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища



  Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Коптогайскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе



  Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Коптогайскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Календарный график по использованию пастбищ,устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

Наименование сельских округов

Количество загонов в 2021 году

Количество загонов в 2022 году

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Коптогайский сельский округ

ВЛС

ЛС

ЛОС

ОЗ

ОЗ

ВЛС

ЛС

ЛОС

      Длительность пастбищного периода связана с почвенно –климатической зоной, видами сельскохозяйственных животных, а также урожайностью пастбищ в умеренно сухих на ковыльно – типчаково – полынных степях – составляет 180– 200 дней.

      В данном случае, продолжительность выпаса для крупного рогатого скота, мелкого рогатого скота, лошадей и верблюдов связана с максимальной глубиной снежного покрова с плотностью снега и другими факторами.

      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      ВЛС – весенне– летний сезон;

      ЛС – летний сезон;

      ЛОС – летне– осенний сезон;

      ОЗ – отдыхающий загон.

      КРС– крупно рогатый скот

      МРС– мелко рогатый скот

  Приложение 4 к решению Уилского районного маслихата от 27 августа 2021 года № 70

План по управлению пастбищами и их использованию в Сарбийском сельском округе на 2021-2022 годы

      Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Сарбийском сельском округе на 2021– 2022 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан "О пастбищах", "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", приказом Заместителя Премьер– Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15090), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3– 3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064).

      План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах, предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

      План содержит:

      1) схему (карту) расположения пастбищ на территории Сарбийского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

      2) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

      3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

      4) схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам) составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

      5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

      6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

      7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

      8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно – территориальной единице.

      План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно – санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбище пользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

      По административно – территориальному делению в Сарбийском сельском округе имеются 2 сельских населенных пунктов.

      Общая площадь территории Сарбийского сельского округа 121639 гектаров , из них пашни – 730 гектаров, сенокос – 1087 гектаров, пастбищные земли – 93863 гектаров, прочие угодий – 922 гектаров.

      По категориям земли подразделяются на:

      земли сельскохозяйственного назначения –66044 гектаров;

      земли населенных пунктов – 30564 гектаров;

      земли лесного фонда – 511 гектаров;

      земли запаса – 24520 гектаров;

      По природным условиям климат территории Сарбийского сельского округа резко континентальный, зима сравнительно холодная, лето жаркое и засушливое. Среднегодовая температура воздуха в январе – 14; – 35°С, в июле +24;+38°С. Средний размер осадков составляет 30 мм, а годовой – 214 мм.

      Растительный покров разнообразен, белая корневая полынь, лебеда, татарник, рогач, житняк, осока, чҰрная полынь и другие.

      Почвы темно каштановые, на юге встречаются солончаковые земли. Если характеризовать в целом пастбища округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3,0 центнеров с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разовщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне – зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

      Расчет поголовья скота в черте населенного пункта Сарбийского сельского округа и площадь пастбищных угодий (гектар):

      в селе Сарбие 2020 голов крупного рогатого скота, из них 1155 голов маточного поголовья, 6443 голов мелкого рогатого скота, 485 голов лошадей.

      Площадь пастбища составляет – 21536 гектаров. .

      в селе Каракол 350 голов крупного рогатого скота, из них 262 голов маточного поголовья, 1611 голов мелкого рогатого скота, 86 голов лошадей.

      Площадь пастбища составляет – 8100 гектаров.

      Поголовье скота в товариществах с ограниченной ответственностью, сельскохозяйственный производственный кооперативах и крестьянских хозяйствах Сарбийского сельского округа 2331 голов крупного рогатого скота, из них 1469 голов маточного поголовья, 7771 голов мелкого рогатого скота, 1398 голов лошадей.

      Площадь пастбищ товариществ с ограниченной ответственностью, сельскохозяйственный производственный кооперативах и крестьянских хозяйств составляет 64227 гектаров.

      В округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильник.

      Пастбища являются основным источником кормов для сельско хозяйственных животных. Пастбищные угодья богаты легкоусвояемыми питательными веществами. Выпас сельскохозяйственных животных на пастбищах увеличивает ценность скота и создает благоприятные условия для набора веса и воспроизводства.

      В Сарбийском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер естественных пастбищ. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ осуществляется путем чередования различных схем его использования. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение естественных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружающей среды, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

      Максимально удобное для пастбищ Сарбийского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скот с составлением 4 – поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

      Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

      Норма употребления воды на одного сельско хозяйственного животного во всех сезонах по использованию пастбища учитывая погодные условия составляет:

      крупно – рогатый скот и лошади, верблюды 45– 60 литров;

      молодняк 1– 2 лет 25– 35 литров;

      молодняк одного года 10 – 15 литров;

      для овец и коз составляет 3– 5 литров, ягнят и козлят составляет 1– 2 литров.

      Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Сарбийскому сельскому округу имеются всего 93863 гектар пастбищных земель. В черте населенных пунктов имеются 29636 гектаров пастбищ.

      В Сарбийском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

      На основании выше изложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения (село Сарбие, Каракол) по содержанию маточного (дойного) поголовья сельско хозяйственных животных при имеющихся пастбищных угодьях населенных пунктов в размере 14170 гектар, потребность не возникает. при норме нагрузки 10,0 гектаров/голов.

      Имеется потребность угодий по выпасу других сельскохозяйственных животных местного населения в размере 17024 гектаров, при норме нагрузки на голову крупного рогатого скота 10,0 гектаров/голов, мелкого рогатого скота 2 гектара/голов, лошадей 12 гектаров/голов.

      Потребность:

      для крупного рогатого скота – 953 голов х 10 гектара/голов = 9530 гектаров.

      для мелкого рогатого скота – 8054 голов х 2 гектара/голов = 16108 гектаров.

      для лошадей – 571 голов х 12 гектара /голов = 6852 гектаров.

      9530+16108+6852 = 32490 -15466 = 17024 гектара.

      Сложившуюся потребность пастбищных угодий в размере 17024 гектаров необходимо восполнить за счет сельского земельного запаса.

  Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Сарбийскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Сарбийского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов



  Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Сарбийскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Приемлемые схема пастбищеоборотов



  Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Сарбийскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры



  Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Сарбийскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды.



  Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Сарбийскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища



  Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Сарбийскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе



  Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Сарбийскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельско хозяйственных животных.

Наименование сельских округов

Количество загонов в 2021 году

Количество загонов в 2022 году

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Сарбийский сельский округ

ВЛС

ЛС

ЛОС

ОЗ

ОЗ

ВЛС

ЛС

ЛОС

      Длительность пастбищного периода связана с почвенно-климатической зоной, видами сельскохозяйственных животных, а также урожайностью пастбищ в умеренно сухих на ковыльно – типчаково – полынных степях – составляет 180– 200 дней.

      В данном случае, продолжительность выпаса для крупного рогатого скота, мелкого рогатого скота, лошадей и верблюдов связана с максимальной глубиной снежного покрова с плотностью снега и другими факторами.

      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      ВЛС – весенне– летний сезон;

      ЛС – летний сезон;

      ЛОС – летне– осенний сезон;

      ОЗ – отдыхающий загон;

      КРС– крупно рогатый скот;

      МРС– мелко рогатый скот;

  Приложение 5 к решению Уилского районного маслихата от 27 августа 2021 года № 70

План по управлению пастбищами и их использованию в Караойском сельском округе на 2021-2022 годы

      Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Караойском сельском округе на 2021– 2022 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан "О пастбищах", "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", приказом Заместителя Премьер– Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15090), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3– 3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064).

      План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах, предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

      План содержит:

      1) схему (карту) расположения пастбищ на территории Караойского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

      2) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

      3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

      4) схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам) составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

      5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

      6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

      7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

      8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно–территориальной единице.

      План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно–санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбище пользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

      По административно–территориальному делению в Караойском сельском округе имеются 4 сельских населенных пунктов.

      Общая площадь территории Караойского сельского округа 120739 гектаров, из них пашни – 3014 гектаров, пастбищные земли – 87106 гектаров, прочие угодий – 207 гектаров.

      По категориям земли подразделяются на:

      земли сельскохозяйственного назначения –57328 гектаров;

      земли населенных пунктов – 33646 гектаров;

      земли запаса – 29765 гектаров;

      По природным условиям климат территории Караойского сельского округа резко континентальный, зима сравнительно холодная, лето жаркое и засушливое. Среднегодовая температура воздуха в январе –14; –35°С, в июле +24;+38°С. Средний размер осадков составляет 30 мм, а годовой – 214 мм.

      Растительный покров разнообразен, белая корневая полынь, лебеда, татарник, рогач, житняк, осока, чҰрная полынь и другие.

      Почвы темно каштановые, на юге встречаются солончаковые земли.Если характеризовать в целом пастбища округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3,0 центнеров с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разовщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

      Расчет поголовья скота в черте населенного пункта Караойского сельского округа и площадь пастбищных угодий (гектар):

      в селе Караой 1729 голов крупного рогатого скота, из них 986 голов маточного поголовья, 7688 голов мелкого рогатого скота, 323 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет –23633 гектаров. .

      в селе Кубасай 400 голов крупного рогатого скота, из них 262 голов маточного поголовья, 2400 голов мелкого рогатого скота, 90 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 10363 гектаров.

      Поголовье скота в товариществах с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйствах Караойского сельского округа 1210 голов крупного рогатого скота, из них 680 голов маточного поголовья, 5914 голов мелкого рогатого скота, 712 голов лошадей.

      Площадь пастбищ товариществ с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйств составляет 39527 гектаров.

      В округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильник.

      Пастбища являются основным источником кормов для сельскохозяйственных животных. Пастбищные угодья богаты легкоусвояемыми питательными веществами. Выпас сельскохозяйственных животных на пастбищах увеличивает ценность скота и создает благоприятные условия для набора веса и воспроизводства.

      В Караойском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер естественных пастбищ. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ осуществляется путем чередования различных схем его использования. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение естественных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружающей среды, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

      Максимально удобное для пастбищ Караойского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4–поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

      Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

      Норма употребления воды на одного сельскохозяйственного животного во всех сезонах по использованию пастбища учитывая погодные условия составляет:

      крупно-рогатый скот и лошади, верблюды 45–60 литров;

      молодняк 1–2 лет 25–35 литров;

      молодняк одного года 10–15 литров;

      для овец и коз составляет 3–5 литров, ягнят и козлят составляет 1–2 литров.

      Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Караойскому сельскому округу имеются всего 87106 гектар пастбищных земель. В черте населенных пунктов имеются 33796 гектаров пастбищ.

      В Караойском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

      На основании выше изложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения (село Караой, Кубасай) по содержанию маточного (дойного) поголовья сельскохозяйственных животных при имеющихся пастбищных угодьях населенных пунктов в размере 12480 гектар, потребность не возникает при норме нагрузки 10,0 гектаров /голов.

      Имеется потребность угодий по выпасу других сельскохозяйственных животных местного населения в размере 13626 гектаров, при норме нагрузки на голову крупного рогатого скота 10,0 гектаров/голов, мелкого рогатого скота 2 гектара/голов, лошадей 12 гектаров/голов.

      Потребность:

      крупного рогатого скота – 881голов х 10 гектаров/голов = 8810 гектаров.

      мелкого рогатого скота – 10088 голов х 2 гектаров/голов = 20176 гектаров

      для лошадей – 413 голов х 12 гектаров/голов = 4956 гектаров.

      8810+20176+4956 = 33942 -20316 = 13626 гектара

      Сложившуюся потребность пастбищных угодий в размере 13626 гектаров необходимо восполнить за счет сельского земельного запаса.

  Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Караойскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Караойского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов



  Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Караойскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Приемлемые схемы пастбищеоборотов



  Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Караойскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры



  Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Караойскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды



  Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Караойскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища



  Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Караойскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе



  Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Караойскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных.

Наименование сельских округов

Количество загонов в 2021 году

Количество загонов в 2022 году

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Караойский сельский округ

ВЛС

ЛС

ЛОС

ОЗ

ОЗ

ВЛС

ЛС

ЛОС

      Длительность пастбищного периода связана с почвенно-климатической зоной, видами сельскохозяйственных животных, а также урожайностью пастбищ в умеренно сухих на ковыльно – типчаково – полынных степях – составляет 180-200 дней.

      В данном случае, продолжительность выпаса для крупного рогатого скота, мелкого рогатого скота, лошадей и верблюдов связана с максимальной глубиной снежного покрова с плотностью снега и другими факторами.

      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      ВЛС – весенне–летний сезон;

      ЛС – летний сезон;

      ЛОС – летне–осенний сезон;

      ОЗ – отдыхающий загон.

      КРС– крупно рогатый скот

      МРС–мелко рогатый скот

  Приложение 6 к решению Уилского районного маслихата от 27 августа 2021 года № 70

План по управлению пастбищами и их использованию в Саралжинском сельском округе на 2021-2022 годы

      Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Саралжинском сельском округе на 2021– 2022 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан "О пастбищах", "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", приказом Заместителя Премьер– Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15090), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3– 3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064).

      План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах, предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

      План содержит:

      1) схему (карту) расположения пастбищ на территории Саралжинского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

      2) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

      3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

      4) схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам) составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

      5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

      6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

      7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

      8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно–территориальной единице.

      План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно–санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбище пользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

      По административно–территориальному делению в Саралжинском сельском округе имеются 5 сельских населенных пунктов.

      Общая площадь территории Саралжинского сельского округа 229443 гектаров, из них пашни 2316 гектаров, сенокос – 2612 гектаров, пастбищные земли – 219950 гектаров,прочие угодий – гектаров.

      По категориям земли подразделяются на:

      земли сельскохозяйственного назначения –138245 гектаров;

      земли населенных пунктов – 88569 гектаров;

      земли лесного фонда – 2629 гектаров;

      По природным условиям климат территории Саралжинского сельского округа резко континентальный, зима сравнительно холодная, лето жаркое и засушливое. Среднегодовая температура воздуха в январе –14; –35°С, в июле +24;+38°С. Средний размер осадков составляет 30 мм, а годовой – 214 мм.

      Растительный покров разнообразен, белая корневая полынь, лебеда, татарник, рогач, житняк, осока, чҰрная полынь и другие.

      Почвы темно каштановые, на юге встречаются солончаковые земли.Если характеризовать в целом пастбища округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,5 до 3,5 центнеров с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разовщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне–зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

      Расчет поголовья скота в черте населенного пункта Саралжинского сельского округа и площадь пастбищных угодий (гектар):

      в селе Кемер 913 голов крупного рогатого скота, из них 420 голов маточного поголовья, 2929 голов мелкого рогатого скота, 108 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 60884 гектаров.

      в селе Аккемер 410 голов крупного рогатого скота, из них 226 голов маточного поголовья, 1215 голов мелкого рогатого скота, 85 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет –10864 гектаров.

      в селе Бестамак 235 голов крупного рогатого скота, из них 107 голов маточного поголовья, 467 голов мелкого рогатого скота, 27 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 5547 гектаров.

      в селе Конырат 108 голов крупного рогатого скота, из них 43 голов маточного поголовья, 640 голов мелкого рогатого скота, 13 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 2891 гектаров.

      в селе Шикудук 255 голов крупного рогатого скота, из них 93 голов маточного поголовья, 1001 голов мелкого рогатого скота, 84 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 6457 гектаров.

      Поголовье скота в товариществах с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйствах Саралжинского сельского округа 2375 голов крупного рогатого скота, из них 1250 голов маточного поголовья, 6095 голов мелкого рогатого скота, 926 голов лошадей.

      Площадь пастбищ товариществ с ограниченной ответственностью, крестьянских хозяйств составляет 133456 гектаров.

      В округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильника.

      Пастбища являются основным источником кормов для сельскохозяйственных животных. Пастбищные угодья богаты легкоусвояемыми питательными веществами. Выпас сельскохозяйственных животных на пастбищах увеличивает ценность скота и создает благоприятные условия для набора веса и воспроизводства.

      В Саралжинском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер естественных пастбищ. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ осуществляется путем чередования различных схем его использования. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение естественных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружающей среды, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

      Максимально удобное для пастбищ Саралжинского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4 –поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

      Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

      Норма употребления воды на одного сельскохозяйственного животного во всех сезонах по использованию пастбища учитывая погодные условия составляет:

      крупно–рогатый скот и лошади, верблюды 45–60 литров;

      молодняк 1–2 лет 25–35 литров;

      молодняк одного года10–15 литров;

      для овец и коз составляет 3–5 литров, ягнят и козлят составляет 1–2 литров.

      Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Саралжинскому сельскому округу имеются всего 186728 гектар пастбищных земель. В черте населенных пунктов имеются 86643 гектаров пастбищ.

      В Саралжинском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

      На основании выше изложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения (село Кемер, Аккемер, Бестамак, Конырат, Шикудук) по содержанию маточного (дойного) поголовья сельскохозяйственных животных при имеющихся пастбищных угодьях населенных пунктов в размере 8890 гектар, потребность не возникает при норме нагрузки 10,0 гектаров/голов.

      При норме нагрузки на голову крупного рогатого скота 10,0 гектаров /голов, мелкого рогатого скота – 2 гектаров /голов, лошадей – 12 гектаров /голов потребность в пастбищных угодьях по выпасу других сельскохозяйственных животных населением местных населенных пунктов не возникает.

  Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Саралжинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Саралжинскому сельскому округу в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов



  Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Саралжинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Приемлемые схема пастбищеоборотов



  Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Саралжинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры



  Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Саралжинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды



  Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Саралжинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища



  Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Саралжинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе



  Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Саралжинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных.

Наименование сельских округов

Количество загонов в 2021 году

Количество загонов в 2022 году

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Саралжинский сельский округ

ВЛС

ЛС

ЛОС

ОЗ

ОЗ

ВЛС

ЛС

ЛОС

      Длительность пастбищного периода связана с почвенно-климатической зоной, видами сельскохозяйственных животных, а также урожайностью пастбищ в умеренно сухих на ковыльно – типчаково – полынных степях – составляет 180–200 дней.

      В данном случае, продолжительность выпаса для крупного рогатого скота, мелкого рогатого скота, лошадей и верблюдов связана с максимальной глубиной снежного покрова с плотностью снега и другими факторами.

      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      ВЛС – весенне–летний сезон;

      ЛС – летний сезон;

      ЛОС – летне–осенний сезон;

      ОЗ – отдыхающий загон.

      КРС– крупно рогатый скот

      МРС– мелко рогатый скот

  Приложение 7 к решению Уилского районного маслихата от 27 августа 2021 года № 70

План по управлению пастбищами и их использованию в Кайындинском сельском округе на 2021-2022 годы

      Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Кайындинском сельском округе на 2021– 2022 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан "О пастбищах", "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", приказом Заместителя Премьер– Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15090), приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3– 3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064).

      План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах, предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

      План содержит:

      1) схему (карту) расположения пастбищ на территории Уилского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

      2) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

      3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

      4) схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам) составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

      5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

      6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

      7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

      8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно – территориальной единице.

      План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно–санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбище пользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

      По административно–территориальному делению в Кайындинском сельском округе имеются 2 сельских населенных пунктов.

      Общая площадь территории Кайындинского сельского округа 144327 гектаров, из них пашни – 1530 гектаров, пастбищные земли – 116754 гектаров, прочие угодий – 923 гектаров.

      По категориям земли подразделяются на:

      земли сельскохозяйственного назначения –81306 гектаров;

      земли населенных пунктов – 37711 гектаров;

      земли запаса – 25310 гектаров;

      По природным условиям климат территории Кайындинского сельского округа резко континентальный, зима сравнительно холодная, лето жаркое и засушливое. Среднегодовая температура воздуха в январе –14; –35°С, в июле +24; +38°С. Средний размер осадков составляет 30 мм, а годовой – 214 мм.

      Растительный покров разнообразен, белая корневая полынь, лебеда, татарник, рогач, житняк, осока, черная полынь и другие.

      Почвы темно каштановые, на юге встречаются солончаковые земли.Если характеризовать в целом пастбища округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,5 до 3,5 центнеров с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разовщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне–зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

      Расчет поголовья скота в черте населенного пункта Кайындинского сельского округа и площадь пастбищных угодий (гектар):

      в селе Акжар 1516 голов крупного рогатого скота, из них 850 голов маточного поголовья, 3335 голов мелкого рогатого скота, 97 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет –24272 гектаров. .

      в селе Косембай 816 голов крупного рогатого скота, из них 465 голов маточного поголовья, 1796 голов мелкого рогатого скота, 52 голов лошадей.

      Площадь пастбищ составляет – 13200 гектаров.

      Поголовье скота в товариществах с ограниченной ответственностью, сельскохозяйственный производственный кооперативах и крестьянских хозяйствах Кайындинского сельского округа 2030 голов крупного рогатого скота, из них 1250 голов маточного поголовья, 5222 голов мелкого рогатого скота, 770 голов лошадей.

      Площадь пастбищ товариществ с ограниченной ответственностью, сельскохозяйственный производственный кооперативах и крестьянских хозяйств составляет 79776 гектаров.

      В округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильника.

      Пастбища являются основным источником кормов для сельскохозяйственных животных. Пастбищные угодья богаты легкоусвояемыми питательными веществами. Выпас сельскохозяйственных животных на пастбищах увеличивает ценность скота и создает благоприятные условия для набора веса и воспроизводства.

      В Кайындинском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер естественных пастбищ. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ осуществляется путем чередования различных схем его использования. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение естественных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружающей среды, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

      Максимально удобное для пастбищ Кайындинского сельского округа с распространенной полынью и различными травами во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4–поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

      Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

      Норма употребления воды на одного сельскохозяйственного животного во всех сезонах по использованию пастбища учитывая погодные условия составляет:

      крупно-рогатый скот и лошади, верблюды 45–60 литров;

      молодняк 1–2 лет 25–35 литров;

      молодняк одного года 10–15 литров;

      для овец и коз составляет 3–5 литров, ягнят и козлят составляет 1–2 литров.

      Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Кайындинскому сельскому округу имеются всего 116754 гектар пастбищных земель. В черте населенного пункта имеются 36978 гектар пастбищ.

      В Кайындинском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

      На основании выше изложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения (село Акжар, Кусембай) по содержанию маточного (дойного) поголовья сельскохозяйственных животных при имеющихся пастбищных угодьях населенных пунктов в размере 13150 гектар, потребность не возникает при норме нагрузки 10,0 гектаров/голов.

      При норме нагрузки на голову крупного рогатого скота 10,0 гектаров /голов, мелкого рогатого скота 2 гектаров/голов, лошадей 12 гектаров/голов потребность в пастбищных угодьях по выпасу других сельскохозяйственных животных населением местных населенных пунктов не возникает.

  Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Кайындинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Кайындинского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов



  Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Кайындинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Приемлемые схема пастбищеоборотов



  Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Кайындинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры



  Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Кайындинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды



  Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Кайындинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища



  Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Кайындинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе



  Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Кайындинскому сельскому округу на 2021-2022 годы

Календарный график по использованию пастбищ,устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

Наименование сельских округов

Количество загонов в 2021 году

Количество загонов в 2022 году

1

2

3

4

1

2

3

4

6

Кайындинский сельский округ

ВЛС

ЛС

ЛОС

ОЗ

ОЗ

ВЛС

ЛС

ЛОС

      Длительность пастбищного периода связана с почвенно-климатической зоной, видами сельскохозяйственных животных, а также урожайностью пастбищ в умеренно сухих на ковыльно – типчаково – полынных степях – составляет 180–200 дней.

      В данном случае, продолжительность выпаса для крупного рогатого скота, мелкого рогатого скота, лошадей и верблюдов связана с максимальной глубиной снежного покрова с плотностью снега и другими факторами.

      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      ВЛС – весенне–летний сезон;

      ЛС – летний сезон;

      ЛОС – летне–осенний сезон;

      ОЗ – отдыхающий загон.

      КРС– крупно рогатый скот

      МРС– мелко рогатый скот