ИПС "Әділет"

"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 31-бабына, "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабы 1-тармағының 3) тармақшасына сәйкес Ұзынкөл ауданының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Осы қаулының қосымшасына сәйкес 2022-2023 жылдарға арналған жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде жайылым айналымдарының схемасы бекітілсін.

2. "Ұзынкөл ауданы әкімдігінің ауыл шаруашылық бөлімі" мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпте:

1) осы қаулының аумақтық әділет органында мемлекеттік тіркелуін;

2) осы қаулыға қол қойылған күнінен бастап күнтізбелік жиырма күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі электрондық түрдегі көшірмесін Қазақстан Республикасы әділет Министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы Республикалық мемлекеттік кәсіпорнының Қостанай облысы бойынша филиалына ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жіберілуін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Ұзынкөл ауданы әкімінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Аудан әкімі

М. Сандыбаев

	Ұзынкөл
	ауданы әкімдігінің
	2022 жылғы 11 сәуірдегі
	№ 59 қаулысына
	қосымша

Ұзынкөл ауданындағы жайылымдардың геоботаникалық жағдайы туралы мәлімет

1. Жалпы мәлімет

Ұзынкөл ауданы Қостанай облысының солтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан. Оңтүстігі Сарыкөл ауданымен, батысы – Меңдіқара ауданы, шығысы – Солтүстік Қазақстан облысының Жамбыл ауданымен, оңтүстік-шығысы - Солтүстік Қазақстан облысының Темирязев ауданымен, солтүстігі – Ресейдің Курган ауданымен шектеседі. Аудан орталығы Ұзынкөл, ауданның орталық бөлігінде орналасқан. Ұзынкөл ауданы мен облыс орталығы Қостанай қаласы арасындағы қашықтық - 160 км.

Ауданның климаты жылдам континенталды. Аудан шегі үш табиғи-климаттық аймаққа бөлінген: дала және орманды дала аймақтарымен үйлескен орташа құрғақ аймақ. Желдің басым бағыты – оңтүстік-батыс.

Аудан территориясы 11 ауыл және ауылдық округтеріне бөлінген.

Аудандағы ауыл шаруашылығының негізгі саласы егіншілік және мал шаруашылығы. Ауданның негізгі бағыты ет-сүт мал шаруашылығымен қоса астық игеру. Егіншілік жүйесінде бидай, арпа, жүгері, қарақұмық, күнбағыс өсіріледі, ал көпжылдық шөптер мал шаруашылығын азық-жеммен қамтамасыз ету үшін шығарылады. Ауыл шаруашылығына бөлінген жерлерде мал шаруашылығының қарқынды дамуына орай жайылымдық жерлерді пайдалану ұлғаюда.

Аудандағы мал ұстау – жарты жыл жайылымда, жарты жыл қыстауда. Жайылым уақыты сәуірдің соңы – мамырдың басында басталып, қазанның соңы - қарашаның басында аяқталады. Қыс уақытында мал қыстауда. Қысқы азық, тұқымы жақсартылатын жерлерден шабылған табиғи шөптен және астық қалдықтарынан дайындалады.

Ұзынкөл ауданының санат бойынша бөлінген жер ауданы

№	Жер санаты	Барлығы, га	соның ішінде жайылым, га
1	Ауыл шаруашылығына бағытталған жердің барлығы	476 269	78 337
2	Елді - мекен жері	70 659	50 570
3	Өнеркәсіп, көлік, байланыс және басқа да ауыл шаруашылығына бағытталмаған жерлер	760	0
4	Орман қоры жері	49 573	3 940
5	Қосалқы жері	118 314	72 973
	Барлығы	715 581	205 820

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Ұзынкөл ауданының бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

2. Жер бедері (рельеф)

Аудан территориясының беті - біркелкі, тегіс, жеңіл толқынды, тұндырмай пайдаланатын, көптеген ойылымдары бар көлдерге толы, Шығыс-Сібір ойпатына жатады.

Жер бедерінің ерекшелігі - жиі тал бұталардың айналасында, қайың мен қайың-теректі ағаштармен немесе шалғындармен және батпақтармен таратылған дала табақшалар болып саналады.

Ұзынкөл ауданының табиғи шарты, соның ішінде климат, топырақ және жер бедері дәнді және жемшөп дақылдармен айналасуға өте қолайлы. Табиғи құнарлы жер телімдерді, жайылым азықтар мен пішендерді алу үшін қолдануға болады.

Микрорельеф, яғни микро жер бедері топырақ қабатының кешенділігіне сәйкес келеді. Аудан территориясы қара құм аймағына, қарапайым қара құм аймақшасына жатады.

Ауданның жер бедері, кейбір шағын телімдерді қоспағанда, ауыл шаруашылық дақылдарды егу және жинау, топырақты өңдеу жұмыстарына заманауи техникаларды қолдануға ыңғайлы және мал бағуға өте қолайлы, яғни жер бедері, топырақты механикалық өңдеуге және ауыл шаруашылық дақылдарды өсіруге кедергі жасамайды.

3. Өсімдіктер

Ауданның жерді қолдану массиві құрғақ жерлер аймақшасында орналасқан. Негізінде, қауырсын бетегелі әр-түрлі шөпті дала көп тараған. Пішен жайылымдарда орташа жағдайда болып табылады.

Мал жаюға қаралған табиғи өсімдіктер аумағы ауданның барлық шекарасында таралған.

Жайылым жерлер көбінесе селеулі-бетегелі-жусанды, бетегелі-жусанды, дәнді-жусанды-бозды-бетегелі, бидайықты- айрауықты-дәнді, қияқ-дәнді және қияқ-дәнді-құрақты күрделі байланыстырылған қоғамдастықтарымен ұсынылған.

Жайылым толықтай ауыл шаруашылығы малдарының жайылуына негізделген, жайылымдарды бірқалыпты қолданбаудың салдарынан, нәтижесінде өсімдік қабатында әр түрлі желінбейтін шөптер (Яков крестовигі, икотник, далалық осост және т.б. шөптер) кездеседі. Бұл табиғи шөптердің азаюына, жайылым құнарлығының төмендеуіне әкеліп соғады. Олардың қолдану мерзімі азаяды. Осыған орай, мерзімдік жайылым тәртібін дұрыстау, малдың жайылым алаңын бір бірлікке азайту керек, ал кей жерлерде көпжылдық шөптер егу қажет.

Төменде табиғи жайылымдарда алты өрістік жайылым айналымының сызбасы көрсетілген.

Жайылымдарды қолданудың күнтізбелік графигін есепке ала отырып бір рет жайлығаннан кейінгі алты өрістік жайылым айналымының сызбаның үлгісі

Жылдар	Жайылым өрістіктердің нөмірі
Жылдар	I	II	III	IV	V	VI
1	Бір рет жайылған 24.04. мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен 10.11. аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)
2	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 24.04. мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен 10.11. аралығы
3	Бір рет жайылған 24.04. мен 02.06 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 03.06. мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен 10.11. аралығы
4	Бір рет жайылған 24.04. мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен 12.07 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 13.07. мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен 10.11. аралығы
5	Бір рет жайылған 24.04. мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен 21.08 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 22.08. мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен 10.11. аралығы
6	Бір рет жайылған 24.04. мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен 30.09 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 01.10. мен 10.11. аралығы

Көріп отырғандай, жайылым айналымы сызбасында, 6 жылда бір рет шөп жайылымдарына "демалыс" беріледі, яғни жайылым деградациясының алдын алады.

4. Гидрография және суландыру

Аудан гидрографиясы Обаған және Қарасу өзендермен және де ағыссыз жатқан таяз ойыстардағы топталған көлдерімен негізделеді. Бұл ойыстарда ірі көлдер орналасқан. Олар: Балықты, Большое, Қайран-Көл және басқа да көлдер.

Көлдердің көбінің айна ауданы шағын, сондықтан тереңдігі де аз. Су көлемі, айна ауданы және көл тереңдігі түскен жауын-шашынның санына байланысты өзгеріп отырады.

Табиғи су көздерінен басқа Ұзынкөл ауданы территориясында 365 көл, мал суаруға қолданылатын қазылған апандар бар.

Қорытындылай келе, суладыру көздері ауданда ауыл шаруашылық малдарының қажеттілігін толығымен қанағаттандырып отыр.

5. Жайылым геоботаникасы

Жайылым өнімділігі анықтау үшін Республикалық мемлекеттік "МемҒӨОжер" кәсіпорыны мамандарының 1980-2006 жылдарда өткен геоботаникалық зерттеулерінің деректері қолданылды. Жайылым жерлердің құрғақ массасының орташа өнімділігі 3,3 ц/га, азық өлшеміне қайта есептегенде -1,5 ц/га. Осыны қорытындылай келе, аудан жеріндегі азық бірлігіндегі қосалқы азық салмағын есептеп шығаруға болады: 1,5*224 956 га=337434 центнер азық бірлігі.

Жайылымдағы қосалқы азық 180-200 күнге жалғасатын жайылым кезеңінде қолданылады. Шабылған шөп пен жасанды шабылған шөптің қосалқы азығы қыстау кезеңінде қолданылады.

6. Жайылым сыйымдылығы

Жайылым сыйымдылығын анықтау, жайылым кезеңінде оның өнімділігі туралы деректер негізінде жүргізілді. Шамамен алғанда, жасыл азықтың келесі нормалары алынды (орта есеппен бір бас малға): ірі қара мал (ІҚМ) - 4 кг, ұсақ қара мал (ҰҚМ) - 2 кг, жылқылар - 6 кг. Жайылым кезеңінің ұзақтылығы 180-200 күн. Осылайша, жайылым өнімін, малдың жасыл азықты бір күндегі қажет ету көлемін, жайылым кезеңінің ұзақтылығын біле отырып, жайылымның сыйымдылығын анықтауға болады.

Жайылымның орташа өнімділігі, яғни бір гектардан құрғақ масса 3,3 центнер, жайылым ұзақтығы 180 күн, ІҚМ бір басына күніне 4 кг жасыл азық қажет, демек жайылымның барлық кезеңінде 4*180=720 кг немесе 7,2 ц қажет.

Ауыл және ауылдық округтер тізімі бойынша ауыл шаруашылық мал басы саны

№	Ауыл және ауылдық округ атауы	ауыл шаруашылық мал басы саны, бас
№	Ауыл және ауылдық округ атауы	ІҚМ	ҰҚМ	Жылқы
1	Бауман	554	1171	118
2	Ершов	2689	2105	1246
3	Киров	934	515	68
4	Новопокров	2396	1214	628
5	Пресногорьков	1990	4010	651
6	Обаган	671	1341	389
7	Ряжское	775	932	235
8	Сатай	529	943	666
9	Троебрат	461	1032	119
10	Ұзынкөл	550	1339	228
11	Федоров	1214	2038	827
ҚОРЫТЫНДЫ:		12 763	16 640	5 175

Ауыл және ауылдық округтер тізімі бойынша ауыл шаруашылық малдарына жасыл азықтың күндегі қажеттілік есебі

№	Ауыл және ауылдық округ атауы	Жасыл азықтың қажеттілігі, кг
№	Ауыл және ауылдық округ атауы	ІҚМ	ҰҚМ	Жылқы
1	Бауман	2 216	2 342	708
2	Ершов	10 756	4 210	7 476
3	Киров	3 736	1 030	408
4	Новопокров	9 584	2 428	3 768
5	Пресногорьков	7 960	8 020	3 906
6	Обаган	2 684	2 682	2 334
7	Ряжск	3 100	1 864	1 410
8	Сатай	2 116	1 886	3 996
9	Троебрат	1 844	2 064	714
10	Ұзынкөл	2 200	2 678	1 368
11	Федоров	4 856	4 076	4 962
ҚОРЫТЫНДЫ:		51 052	33 280	31 050

Аудандағы ветеринарлық-санитарлық нысандар туралы мәлімет

№ п/п	Ауыл және ауылдық округ атауы	Ветеринар пункті	Азық жем алаңы	Мал қорымдары
1	Бауман	1
2	Ершов	1
3	Киров	1
4	Новопокров	1
5	Пресногорьков	1
6	Обаған	1
7	Ряжск
8	Сатай	1
9	Троебрат	1
10	Ұзынкөл	1
11	Федоров	1

7. Қабылданған шешім

Ауданда 205 820 га жайылым бар, сондықтан Ұзынкөл ауданы жерінің территориясында жайылымдарды басқару мен қолдану бойынша Жоспарды жүзеге асыру мәселесі жайылымның жоғарғы өнімділігіне, шөптердің бағалы құрамын ұзақ мерзімге сақтауға, жайылым азықтарымен мал басы санының көбін қамтамасыз етуге, мал шаруашылығы өнімдерінің жоғары сапасын алу мен мал басы санын көбейтуге зор ықпалы тиетін жерлерді тиімді әрі ұтымды пайдалануға мүмкіндік береді.

В соответствии со статьей 31 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", подпунктом 3) пункта 1 статьи 9 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" акимат Узункольского района ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить схему пастбищеоборотов на основании геоботанического обследования пастбищ на 2022-2023 годы согласно приложению к настоящему постановлению.

2. Государственному учреждению "Отдел сельского хозяйства акимата Узункольского района" в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) размещение настоящего постановления на интернет-ресурсе акимата Узункольского района.

2) в течении двадцати календарных дней со дня подписания настоящего постановления направление его копии в электронном виде на казахском и русском языках в филиал Республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан по Костанайской области для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя акима Узункольского района.

4. Настоящее постановление вводится в действие со дня официального опубликования.

Аким района

М. Сандыбаев

	Приложение 1
	к постановлению акимата
	Узункольского района
	от 11 апреля 2022 года
	№ 59

Сведения о геоботаническом состоянии пастбищ в Узункольском районе

1. Общие сведения

Узункольский район расположен в северо-востоке части Костанайской области. На юге район граничит с Сарыкольским районом, на западе - с Мендыкаринским районом, на востоке - с Жамбылским районом Северо-Казахстанской области, на юго-востоке - с Тимирязевским районом Северо-Казахстанской области, на севере - с Курганской областью России. Районный центр с. Узунколь находится в центральной части района. Расстояние от с. Узунколь до областного центра г. Костанай - 160 км.

Климат района резко континентальный. В пределах района выделены три природно-климатические зоны: умеренно засушливый, сочетающимся со степной и лесостепной зонами. Преобладающее направление ветра – юго-западное.

Территория района разделена на 11 сельских округов и сел.

Ведущими отраслями сельского хозяйства в районе является земледелие и животноводство. Основное направление района зерновое с мясомолочным животноводством. В системе земледелия возделывается пшеница, ячмень, кукуруза, гречиха, подсолнечник, многолетние травы идут для обеспечения животноводства кормами. На землях сельскохозяйственного назначения, с интенсивным развитием животноводства увеличивается использование пастбищных угодий.

Содержание скота в районе полустойловое. Пастбищный период начинается в конце апреля – начале мая и заканчивается в конце октября – начале ноября. Зимнее содержание скота стойловое. Корма на стойловый период частично заготавливаются с природных сенокосов, с участков коренного улучшения, а также отходов зернового хозяйства.

Площадь земель Узункольского района в разрезе категорий

№ п/п	Категории земель	Всего, га	в том числе
№ п/п	Категории земель	Всего, га	Пастбища, га
1	Всего земель сельскохозяйственного назначения	476 269	78 337
2	Земли населенных пунктов	70 659	50 570
3	Земли промышленности, транспорта, связи и иного несельскохозяйственного назначения	760	0
4	Земли лесного фонда	49 573	3 940
5	Земли запаса	118 314	72 973
	Всего	715 581	205 820

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Узункольского района в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, объектов пастбищной инфраструктуры

2. Рельеф

Территория района относится к Западно-Сибирской низменности, которая представляет собой по рельефу однообразную, плоскую, слабоволнистую, недринированную поверхность, испещренную многочисленными бессточными впадинами, занятыми озерами.

Характерной особенностью рельефа является распространение степных западин и "блюдец" с березовыми и березово-осиновыми рощами-колками или лугами и болотами, часто окаймленными ивовыми кустарниками.

Природные условия, прежде всего климат, почва и рельеф Узункольского района благоприятны для выращивания зерновых и кормовых культур. Участки с естественной растительностью могут использоваться для получения пастбищных кормов и сена.

Микрорельеф соответствует комплексности почвенного покрова. Территория района относится к зоне черноземов, к подзоне обыкновенных черноземов.

Рельеф района благоприятствует применении различной современной техники для обработки почвы, посева и уборки сельскохозяйственных культур, и благоприятен для выпаса скота, за исключением небольших участков, т.е. рельеф не препятствует механической обработке почвы и возделыванию сельскохозяйственных культур.

3. Растительность

Массив землепользования района расположен в подзоне умерено-засушливых степей. В основном преобладают ковыльно-типчаковые разнотравные степи. Травостой на пастбищах находится в среднем состоянии.

Участки с естественной растительностью, на которых предусматривается выпас скота, разбросаны по всей территории района.

Пастбищные угодья представлены в большинстве комплексными сочетаниями ковыльно-типчаково-полынные, типчаково-полынные, злаково-полынно-разнотравные, пырейно-вейниково-злаковые, осоково-злаковые и осоково-злаково-тростниковые сообществами.

В целом пастбища подвержены вольному выпасу сельскохозяйственными животными, в результате несбалансированного использования пастбищ в растительном покрове встречается повсеместно сорное непоедаемое разнотравье (крестовик Якова, икотник серый, осост полевой, чихотная трава и т.д.). Это ведет к вырождению естественного травостоя, падению продуктивности пастбищ. Укорачивается сезон их использования. Вследствие чего, необходимо, упорядочить выпас по сезонам, уменьшить нагрузку скота на единицу площади, а в некоторых случаях произвести подсев многолетних трав.

Ниже приводится схема шестизагонного пастбищеоборота на естественных пастбищах.

Образец схемы шестизагонного пастбищеоборота с однократным стравливанием с указанием календарного графика по использованию пастбищ

Годы	Номера загонов пастбища
Годы	I	II	III	IV	V	VI
1	Однократное стравливание с 24.04. по 02.06	Однократное стравливание с 03.06. по 12.07	Однократное стравливание с 13.07. по 21.08	Однократное стравливание с 22.08. по 30.09	Однократное стравливание с 01.10. по 10.11	Отдыхающее поле
2	Отдыхающее поле	Однократное стравливание с 24.04. по 02.06	Однократное стравливание с 03.06. по 12.07	Однократное стравливание с 13.07. по 21.08	Однократное стравливание с 22.08. по 30.09	Однократное стравливание с 01.10. по 10.11
3	Однократное стравливание с 24.04. по 02.06	Отдыхающее поле	Однократное стравливание с 03.06. по 12.07	Однократное стравливание с 13.07. по 21.08	Однократное стравливание с 22.08. по 30.09	Однократное стравливание с 01.10. по 10.11
4	Однократное стравливание с 24.04. по 02.06	Однократное стравливание с 03.06. по 12.07	Отдыхающее поле	Однократное стравливание с 13.07. по 21.08	Однократное стравливание с 22.08. по 30.09	Однократное стравливание с 01.10. по 10.11
5	Однократное стравливание с 24.04. по 02.06	Однократное стравливание с 03.06. по 12.07	Однократное стравливание с 13.07. по 21.08	Отдыхающее поле	Однократное стравливание с 22.08. по 30.09	Однократное стравливание с 01.10. по 10.11
6	Однократное стравливание с 24.04. по 02.06	Однократное стравливание с 03.06. по 12.07	Однократное стравливание с 13.07. по 21.08	Однократное стравливание с 22.08. по 30.09	Отдыхающее поле	Однократное стравливание с 01.10. по 10.11

Как видно из схемы пастбищеоборота, периодически один раз за 6 лет травостою пастбища предоставляется "отдых", который предотвращает деградацию пастбищ.

4. Гидрография и обводненность

Гидрография района представлена реками Убаган и Карасу, а также озерами, группирующимся в обширных неглубоких бессточных депрессиях. В этих депрессиях располагаются сравнительно крупные озера: Балыкты, Большое, Кайран-Куль и другие озера.

В большинстве озера имеют малую площадь зеркала и отличаются при этом незначительной глубиной. Объем воды, площадь зеркала и глубина озер весьма изменчива и зависят от количества выпавших атмосферных осадков.

Кроме естественных водоисточников на территории Узункольского района расположено 365 озер, имеются копани, которые используются для водопоя скота.

В целом источники водопотребления в районе полностью удовлетворяют потребность сельскохозяйственных животных.

5. Геоботаника пастбищ

Для определения урожайности пастбищ были взяты данные геоботанического обследования, проведенным специалистами Республиканского государственного предприятия "ГосНПЦзем" в 1980-2006 годах. Средняя урожайность сухой массы пастбищных угодий 3,3 ц/га, в перерасчете на кормовые единицы 1,5 ц/га. Исходя из этого можно рассчитать запас кормов в кормовых единицах на землях района, который составит: 1,5*224 956 га=337434 центнеров кормовых единиц.

Запас кормов с пастбищ используется в пастбищный период, продолжительность которого 180-200 дней. Запас кормов с сенокосов и искусственных сенокосов используется в стойловый период.

6. Емкость пастбищ

Определение емкости пастбищ в пастбищный период проведены на основе имеющихся данных о продуктивности пастбищ. Ориентировочно взяты следующие нормы зеленого корма (в среднем на одну голову): крупному рогатому скоту (КРС) - 4 кг, малому рогатому скоту (МРС) - 2 кг, лошадям - 6 кг. Продолжительность пастбищного периода 180-200 дней. Таким образом, зная урожаи пастбища, суточную потребность животного в зеленом корме и продолжительность пастбищного периода, можно определить емкость пастбища.

При среднем урожае пастбищ 3,3 центнеров сухой массы с гектара, продолжительности пастбищного периода 180 дней, одной голове КРС требуется в сутки 4 кг зеленого корма, следовательно, на весь пастбищный период потребуется 4*180=720 кг или 7,2 ц.

Данные о численности поголовья сельскохозяйственных животных в разрезе сел и сельских округов

№ п/п	Наименование сельских округов и сел	Количество поголовья с/х животных, голова
№ п/п	Наименование сельских округов и сел	КРС	МРС	Лошади
1	Бауманское	554	1171	118
2	Ершовский	2689	2105	1246
3	Кировский	934	515	68
4	Новопокровский	2396	1214	628
5	Пресногорьковский	1990	4010	651
6	Обаган	671	1341	389
7	Ряжский	775	932	235
8	Сатай	529	943	666
9	Троебратское	461	1032	119
10	Узункольский	550	1339	228
11	Федоровский	1214	2038	827
ИТОГО:		12 763	16 640	5 175

Расчет суточной потребности зеленых кормов сельскохозяйственным животным в разрезе сельских округов и сел

№ п/п	Наименование сельских округов и сел	Потребность зеленых кормов, кг
№ п/п	Наименование сельских округов и сел	КРС	МРС	Лошади
1	Бауманское	2216	2 342	708
2	Ершовский	10 756	4 210	7 476
3	Кировский	3 736	1 030	408
4	Новопокровский	9 584	2 428	3 768
5	Пресногорьковский	7 960	8 020	3 906
6	Обаган	2 684	2 682	2 334
7	Ряжский	3 100	1 864	1 410
8	Сатай	2 116	1 886	3 996
9	Троебратское	1 844	2 064	714
10	Узункольский	2 200	2 678	1 368
11	Федоровский	4 856	4 076	4 962
ИТОГО:		51 052	33 280	31 050

Сведения о ветеринарно-санитарных объектах района

№ п/п	Наименование округов и сел	Ветеринарный пункт	Откорм площадки	Скотомогильники
1	Бауманский	1
2	Ершовский	1
3	Кировский	1
4	Новопокровский	1
5	Пресногорьковский	1
6	Обаган	1
7	Ряжский	1
8	Сатай	1
9	Троебратское	1
10	Узункольский	1
11	Федоровский	1

7. Выводы

В районе имеется 205 820 га пастбищ, именно поэтому вопрос реализации Плана по управлению пастбищами и их использованию на территории земель Узункольского района даст возможность более эффективно и рационально использовать земли, чтобы создать условия для получения высокой продуктивности пастбищ, сохранить ценный состав травостоя в течение длительного времени, обеспечить пастбищными кормами наибольшее количество животных, получить высокий выход животноводческой продукции и увеличить поголовье скота.

2022-2023 жылдарға арналған жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде жайылым айналымдарының схемасын бекіту туралы