Мемлекеттік орман күзеті, орман өртін сөндіру станциясының қызметкерлерін, орман және табиғат қорғау мекемелерінің басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидалары бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің м.а. 2023 жылғы 10 қарашадағы № 605 және Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрінің 2023 жылғы 14 қарашадағы № 320-Ө бірлескен бұйрығы

"Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 12-бабының 44) тармағына сәйкес мемлекеттік орман күзеті, орман өртін сөндіру станциясы қызметкерлерінің және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларының оқудан өтуді ұйымдастыру мақсатында БҰЙЫРАМЫЗ:

1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік орман күзеті, орман өртін сөндіру станциясының қызметкерлерін және орман және табиғат қорғау мекемелерінің басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) бекітілсін.

2. Облыс әкімдіктері, орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекцияларының басшылары аталған санаттағы қызметкерлерді оқытуды уақтылы ұйымдастыру бойынша осы Қағидалардан туындайтын шараларды қабылдасын.

3. Осы бірлескен бұйрықтың орындалуы бойынша жұмысты Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетіне (Д.Ғ. Тұрғанбаев), орындалуының үйлестіруді Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігінің Өртке қарсы қызмет комитетіне (Р.Ф. Камалов) жүктелсін.

4. Осы бірлескен бұйрық мемлекеттік орган басшыларының соңғысы қол қойған күнінен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрінің міндетін атқарушы Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрі

__________________Б. Сыздықов__________________Е. Нысанбаев

Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрінің 2023 жылғы "14" қарашадағы № 320-Ө Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрінің 2023 жылғы "10" қарашадағы № 605 бірлескен бұйрығымен бекітілген

Мемлекеттік орман күзеті, орман өртін сөндіру станциясының қызметкерлерін және орман және табиғат қорғау мекемелерінің басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар мемлекеттік орман күзеті, орман өртін сөндіру станциясының қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемелерінің басшыларын мемлекеттік орман қорының аумағында өрттердің алдын алу, анықтау және сөндіру дағдыларына оқытуды ұйымдастыру және өту тәртібін айқындайды.

2. Қызметкерлерді оқыту міндеті "Азаматтық қорғау туралы" 2014 жылғы 11 сәуірдегі № 188-V Қазақстан Республикасының Заңы 12-бабының 44-тармағында көзделген құзыретке сәйкес ормандардағы өрт қауіпсіздігі талаптарын білу, орман өрттерінің алдын алу жөніндегі іс-шараларды орындау, оларды уақтылы анықтау және жоюды қамтамасыз ету, сондай-ақ орман өрттерінің зардаптарын жою бойынша орман өрттерінің зардаптарын жою жөніндегі дағдыларды алу үшін айқындалады.

3. Мемлекеттік орман күзеті (бұдан әрі – МОК), орман өртін сөндіру станциясы (бұдан әрі - ОӨС) қызметкерлерінің және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларының оқудан өтуді ұйымдастыруды және бақылауды жұмыс беруші жүзеге асырады.

Табиғат қорғау және орман мекемелерінің қызметкерлері мен басшыларының оқудан өтуін бақылауды Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігі Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциялары (бұдан әрі – Инспекция) жүзеге асырады.

4. Қауіпсіздік техникасы мәселелері әр сабақта қаралуға (пысықталуға) жатады.

5. Өртті сөндіру тактикасын (тәсілдерін), өртті сөндіруге қатысушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін, орман-дала учаскелерінің өрт қауіптілігін, өрт техникасы мен байланыс құралдарын (қызмет түріне байланысты), өртке қарсы сумен жабдықтауды қоса алғанда, орман өрттерін өрт сөндіру саласындағы қызметті регламенттейтін нормативтік құқықтық актілерді білу, сондай-ақ қорғалатын орман алқабының ерекшеліктерін ұдайы зерделеу әрбір қызметкердің міндеті болып табылады және оның білімін тексеру кезінде ескерілетін болады.

6. Оқыту нәтижелері сынақтарды қабылдау хаттамаларында және оқудан өткені туралы сертификатта көрсетіледі. Олар қызметкердің негізгі құзыреттерінің болуын растайтын құжаттар болып табылады.

7. ТЖМ білім беру ұйымына барумен және кері қайтумен, оқу кезеңінде тамақтанумен және тұрумен байланысты шығындарды өтеуді жұмыс беруші қамтамасыз етеді.

2. МОК және ОӨС қызметкерлерін оқытуды ұйымдастыру тәртібі

8. МОК және ОӨС басшылары мен қызметкерлері орман және дала өрттерін сөндіру дағдыларына оқытылады. Оқыту Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің М. Ғабдуллин атындағы азаматтық қорғау академиясының оқу орталықтарында (бұдан әрі – Оқу орталығы) жүргізіледі.

9. Жыл сайын 10 қарашадан кешіктірмей жұмыс беруші осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес өтінім қалыптастырады және инспекцияға жібереді.

10. Облыстық аумақтық инспекциялар жиынтық өтінімдерді қалыптастырады және 2-қосымшаға сәйкес тіркеу бойынша оқу орталығына жібереді.

11. Оқу орталығы өтінімдер негізінде жыл сайын 1 желтоқсанға дейін оқу тобындағы 30 тыңдаушының есебінен келесі жылдың қаңтар-наурыз айларына арналған оқу жоспарын әзірлейді және бекітеді.

12. Дәріскерлердің, сондай-ақ емтихан комиссиясының құрамы уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшелерінің тиісті бұйрықтарымен айқындалады, онда тыңдаушыларды оқыту қорытындылары бойынша бақылау (тестілеу) жүргізу мерзімдері мен нысаны бекітіледі. Көрсетілген бұйрықтар Оқу орталығына оқу басталғанға дейін 10 жұмыс күнінен кешіктірілмей жіберіледі.

13. Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны тестілеуді тапсыру түрінде жүргізіледі, қорытынды бақылау материалдарын инспекция әзірлейді және бекітеді.

3. МОК және ОӨС қызметкерлерін оқытуды жүргізу тәртібі

14. Оқыту формасы - дәріс және практикалық сабақтар. Тақырыптар білім алушылардың санатын ескере отырып, осы Қағидаларға 5-қосымшаның нысанына сәйкес білім беру бағдарламасынан іріктеп инспекциямен айқындалады. Өртті сөндіруді ұйымдастыруға және басшылыққа алуға байланысты тұлғалар кемінде - 36 сағат, өртті тікелей сөндіруге байланысты тұлғалар кемінде - 26 сағат.

15. Сабақтар әр топқа Академия бекітетін кестеге сәйкес өткізіледі.

16. Оқу орталықтарында лекциялық және практикалық сабақтарды өткізуді оқу орталықтарының оқытушылар құрамы, сондай-ақ осы Қағидалардың 12-тармағында көзделген бұйрыққа сәйкес жағымпаз өрттердің алдын алу және оларға қарсы күрес саласында теориялық және практикалық тәжірибесі бар құзыретті лекторларды жіберу арқылы инспекция қамтамасыз етеді.

17. Дәріс сабақтары күн сайын сағат 9:00-ден 13:20-ға дейін, 80 минут ішінде 10 мин үзіліспен өткізіледі. Практикалық сабақтар түстен кейін сағат 15:00-ден бастап 17:50-ге дейін өткізіледі. Дәріскер болмаған жағдайда, сондай-ақ практикалық сабақтарды өткізу үшін қолайсыз ауа райы жағдайында сабақ кестесіне өзгерістер енгізуге жол беріледі.

18. Жұмыс беруші қызметкерлерді оқытуға жібермес бұрын жол жүру және оқу процесінде жүріс-тұрыс ережелері туралы нұсқама өткізуді жүзеге асырады.

19. Академияның бұйрығымен оқу кезеңіне келген МОК және ОӨС қызметкерлері тыңдаушылар қатарына қабылданады.

20. Тыңдаушылардың Оқу орталықтарына келгеннен кейін өздерімен бірге жеке басын куәландыратын құжаттары, маусым бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған арнайы киімдері және қажетті жазбаша керек-жарақтары болуы қажет.

21. Оқуды аяқтағаннан кейін тыңдаушылар тест түрінде сынақ тапсырады. тесттерді қабылдауды инспекция өкілдерінің құрамынан құрылған емтихан комиссиясы осы Қағидалардың 12-тармағына сәйкес жүзеге асырады, тесттерді тапсыру нәтижелері еркін нысанда хаттамамен ресімделеді.

22. Тест нәтижелерін бағалау үшін осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес оқу жетістіктерін бағалаудың балдық-рейтингтік әріптік жүйесі пайдаланылады.

23. Тестілеу нәтижелері тыңдаушыларға ол аяқталғаннан кейін хабарланады. Қанағаттанарлықсыз баға алған кезде тыңдаушыларға тестті сол күні қайта тапсыру мүмкіндігі беріледі. Қайта тапсыру нәтижелері бойынша алынған "қанағаттанарлықсыз" баға тыңдаушыны оқудан шығаруға және сертификат беруден бас тартуға негіз болып табылады, сондай-ақ орман өрттерін сөндіру жөніндегі қызметті жүзеге асыруға мүмкіндік бермейді.

24. Емтихан комиссиясының хаттамасы негізінде оқудан өткен және тестілеуден сәтті өткен адамдарға қатысты Академия үш жұмыс күні ішінде оқуды аяқтауға байланысты тыңдаушыларды оқудан шығару туралы бұйрық шығарады және осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өзінің интернет-ресурсында (электрондық форматта) оқудың аяқталғанын растайтын сертификаттарды орналастырады.

4-тарау. Оқудан шығару негіздері

28. Оқудан шығарудың негіздері:

1) еңбек тәртібі мен дисциплинаны бұзу;

2) оқу орны бойынша дәлелді себептерсіз бір күннен артық болмауы;

3) өз қалауы бойынша;

4) оқу қорытындысы бойынша "қанағаттанарлықсыз" бағасына емтихан тапсыру;

5) оқуды аяқтау болып табылады.

Мемлекеттік орман күзеті, орман өрт станциясы қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидаларына 1-қосымша

Облыстарды Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Азаматтық қорғау академиясының оқу орталықтарына бекіту

Ақтөбе облысы	Атырау облысы	БҚО	Маңғыстау облысы	Астана қ.	Қарағанды облысы	Ұлытау облысы	Павлодар облысы	Ақмола облысы	Қостанай облысы	СҚО
Ақтөбе қ. оқу орталығы				Астана қ. оқу орталығы				Көкшетау қ. оқу орталығы

Кестенің жалғасы

ШҚО	Абай облысы	Алматы қ,	Алматы облысы	Жетісу облысы	Жамбыл облысы	Шымкент қ.	Қызылорда облысы	Түркістан облысы
Өскемен қ. оқу орталығы		Алматы қ. оқу орталығы				Шымкент қ. оқу орталығы

Мемлекеттік орман күзеті, орман өрт станциясы қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидаларына 2-қосымша

Облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекцияның басшысына ______________________ мемлекеттік орман күзетінің, орман өрт сөндіру станциясының қызметкерлерін және мекеме басшыларын _______________________________________ оқытуға 2024 жылғы қантар-наурыз айларына өтінім

№	ТАЖ, ЖСН, ұялы телефон.	Лауазымы	Білім алушылар санаты	Оқу кезеңі	Оқу орталығы орналасқан қаланың атауы

Мемлекеттік орман күзеті, орман өрт станциясы қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидаларына 3-қосымша

20__ жылғы қаңтар-наурыз айларына мемлекеттік орман күзетінің, орман өртін сөндіру станциясының қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемесінің басшыларын оқытуға өтінім

№ р/с	Білім алушылар санаты	Оқу кезеңі	Облыстардың орман мекемелері
			Ақтөбе облысы	Атырау облысы	БҚО	Маңғыстау облысы	ҚОРЫТЫНДЫ	Астана қ.	Қарағанды облысы
			Ақтөбе қ. оқу орталығы					Астана қ. оқу орталығы
			1	2	3	4		5	6
1
2
3

Кестенің жалғасы

Облыстардың орман мекемелері
Ұлытау облысы	ҚОРЫТЫНДЫ	Ақмола облысы	Қостанай облысы	СҚО	ҚОРЫТЫНДЫ	ШҚО	Абай облысы	Павлодар облысы	ҚОРЫТЫНДЫ
Астана қ. оқу орталығы		Көкшетау қ. оқу орталығы				Өскемен қ. оқу орталығы
7		8	9	10		11	12	13

Кестенің жалғасы

Облыстардың орман мекемелері
Алматы қ,	Алматы облысы	Жетісу облысы	Жамбыл облысы	ҚОРЫТЫНДЫ	Шымкент қ.	Қызылорда облысы	Түркістан облысы	ҚОРЫТЫНДЫ	ҚОРЫТЫНДЫ
Алматы қ. оқу орталығы					Шымкент қ. оқу орталығы
14	15	16	17		18	19	20

Мемлекеттік орман күзеті, орман өрт станциясы қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидаларына 4-қосымша

Лекторлар туралы мәліметтер (деректер) сабақтарды өткізуге тартылған

№ р/с	ТАЖ	Лауазымы	Ұялы телефон (WhatsApp)	Сабақтың бекітілген тақырыбы	Өткізу күні мен уақыты
1
2
3
Оқу орталығының оқытушылары өткізетін тақырыптар

Мемлекеттік орман күзеті, орман өрт станциясы қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидаларына 5-қосымша

Мемлекеттік орман күзеті, орман өрт сөндіру станциясы, табиғат қорғау және орман мекемелері қызметкерлерін оқытудың білім беру бағдарламасы

Мақсаты: Орман өрттерінің, сондай-ақ ведомство объектілеріндегі өрттердің алдын алу, оларды анықтау және сөндіру жөніндегі қызметті орындау үшін қажетті кәсіби білімдерге, білуі мен дағдыларға оқыту

Оқыту формасы: жұмыстан қол үзіп оқыту

Бағдарламалық материалдың көлемі: 63 сағат

№ р/с	Бөлімдер мен тақырыптардың атауы	Барлығы сағат			Оқытушы ОАИ ОШЖДК/АҚА
Дәріс	Практ./ сем.
1	2	3	4	5	6
1-бөлім: Ормандарды өрттен қорғау саласындағы заңнамалық және нормативтік құқықтық актілер
1.	№ 1 тақырып. ҚР Орман кодексі (ормандарды қорғау бөлігінде). ҚР ормандарындағы өрт қауіпсіздігі ережелері (оның функцияларына қатысты бөлігінде). "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" ҚР Кодексі (оның функцияларына қатысты баптар бөлігінде). "Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" ҚР Заңы. Орман қорын қорғау және қорғау жөніндегі авиациялық жұмыстарды жүзеге асыру қағидалары. Орман иесінің орман өрт сөндіру станциясы туралы ереже. Орман өрт сөндіру қызметінде қабылданған терминдер мен анықтамалар.	2	2		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	2	2		ОАИ
2-бөлім: Орман өрттері және олардың даму ерекшеліктері
2.	№ 1 тақырып. Орман өрттерінің жіктелуі. Орман өрттерінің пайда болу және даму шарттары.	2	2		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	2	2		ОАИ
3-бөлім: ОАИ өртке қарсы профилактикасы
3.	№ 1 тақырып. Ормандардағы өрт профилактикасы туралы жалпы түсініктер. Өртке қарсы тосқауылдардың жіктелуі. Кесу орындарын тазалау және кеспеағаштан тыс қоқыстарды жинау. Орман жолдарының құрылысы. Басқарылатын күйдіру арқылы өртке қарсы қорғаныс жолақтарын құру. Өрт су қоймаларының құрылысы. Өрт-бақылау пункттерінің, мұнаралардың, діңгектердің, ерте анықтау жүйелерінің желісін орнату.	2	2		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	2	2		ОАИ
4-бөлім: Орман өрт сөндіру қызметінің жұмысын ұйымдастыру
4.	№ 1 тақырып. Орман өрт сөндіру қызметтерінің жұмысын регламенттеу. Команданың жеке құрамының негізгі өрт сөндіру автомобиліндегі міндеттері жауынгерлік есеп нөмірлерінің табелі бойынша жүргізіледі. Өрт сөндірушінің жабдықтарымен танысу. Дабыл бойынша жинау және шығу кезінде команданың жеке құрамының іс-қимыл тәртібі. Навигациялық аспаптарды және орман отырғызу жоспарын пайдалана отырып, орман өртінің орнын анықтау. Объективті бақылау аспаптары, оларды пайдалану тәртібі.	2	2		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	2	2		ОАИ
5-бөлім: Байланыс және ақпараттық қамтамасыз ету
5.	№ 1 тақырып. Байланыс жүйесін ұйымдастыру. Байланыс түрлері мен құралдары. Радиостанциялардың УКВ жұмыс принципі. Орман шаруашылығында қолданылатын радиостанциялардың тактикалық және техникалық сипаттамалары.	2	2		ОАИ
6.	№ 2 тақырып. Ақпаратты жинау, өңдеу, беру және сақтау тәртібі. Жедел ақпарат түрлері. Радио алмасу қағидалары.	2		2	ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	4	2	2	ОАИ
6-бөлім: орман өрттерін сөндіруді ұйымдастыру
7.	№ 1 тақырып. Өрт сөндіру штабының жұмысын ұйымдастыру тәртібі. Орман өртін сөндіру басшысының, жедел өрт сөндіру штабы мүшелерінің және өрттегі жауынгерлік учаскелер басшыларының функционалдық міндеттері.	2	2		ОО
	БАРЛЫҒЫ	2	2		ОО
7-бөлім: орман өрттерін сөндіру технологиясы
8.	№ 1 тақырып. Өртті барлау және өртті сөндірудің бастапқы негізгі және ситуациялық жоспарларын жасау өртті сөндірудің техникалық тәсілдерінің жіктелуі	2	2		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	2	2		ОАИ
8-бөлім: Өрттің жекелеген түрлерін сөндіру тәсілдері, мен ерекшеліктері	ОАИ
9.	№ 1 тақырып. Орман өрттерін сөндіру (жоғары, төменгі, теңбіл, шымтезек, тауларда). Дала өрттерін сөндіру. Өртті сөндіру және өртті қарауылдау.	4	4		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	4	4		ОАИ
9-бөлім: Орман өрттерін сөндіру кезіндегі еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы
10.	№ 1 тақырып. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасының жалпы ережелері. Орман өрттерін сөндіруге рұқсат. Жеке қорғану құралдарымен (ЖҚҚ) қамтамасыз ету тәртібі. Тәртіп арнайы киіммен және далалық жабдықтармен қамтамасыз ету. Өртті сөндіру бойынша жұмыс орындарында демалу және түнеу.	2	2		ОАИ
11.	№ 2 тақырып. Орман өрт сөндіру топтарын жеткізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары. Өртті барлау, сөндіру жоспарын әзірлеу және жеке құрамды дайындау кезіндегі қауіпсіздік техникасы. Шетін сөндіру кезіндегі қауіпсіздік шаралары. Күйдіру арқылы сөндіру кезіндегі жұмыстардың қауіпсіздігі. Өрт сөндіру құрамдарымен және техникалық құралдармен сөндіру кезіндегі жұмыстардың қауіпсіздігі. Өрттің әрекет ету аймағында іздестіру-құтқару және эвакуациялық іс-шараларды ұйымдастыру.	2	2		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	4	4		ОАИ
10-бөлім: Өрттердегі аурулар мен жарақаттар кезінде алғашқы көмек көрсетуді ұйымдастыру, зардап шеккендерді эвакуациялау.
12.	№ 1 тақырып. Өрттердегі аурулар мен жарақаттар кезінде алғашқы көмекті ұйымдастыру, зардап шеккендерді эвакуациялау.	2	2		ОО
	БАРЛЫҒЫ	2	2		ОО
11-бөлім: орман өрттерін сөндіруде қолданылатын машиналар мен жабдықтар
13.	№ 1 тақырып. Қолмен өрт сөндіру құралдары. Моторлы өрт сөндіру құралдары, жабдықтау мен жарақтандыру. Техникалық өрт сөндіру құралдары. Аспалы жабдықтар мен агрегаттар.	2	2		ОО
14.	№ 1 тақырып. Орман өрттерін сөндіру кезінде қолданылатын машиналар мен жабдықтар. Өрт сөндіргіш заттарды жеткізу (беру) құралдары мен тәсілдері.	2	2		ОО
	БАРЛЫҒЫ	4	4		ОО
12-бөлім: кәсіптік даярлық (1-қосымша)
15.	Тікұшаққа отырғызу, тікұшақтан түсіру бойынша тренажерларда дайындық.	1	-	1	ОАИ
16.	1-жаттығу – "өртке" сигналы бойынша жинау және шығу	1	-	1	ОАИ
17.	2-жаттығу - оқу орман өртін сөндіру	1	-	1	ОАИ
18.	3-жаттығу - 2 (4 м) сору жеңдерін қоса отырып, су айдынына ОО орната отырып, "ашық су айдынынан" су алу.	2	-	2	ОАИ
19.	3.1-жаттығу – "ашық су қоймасынан" ҰТҚ су алу.	1	-	1	ОАИ
20.	4-жаттығу - жауынгерлік қанат жаю бөлімшесінің ОО берумен екі оқпан "Б" оқшау жану.	2	-	2	ОАИ
21.	4.1-жаттығу - жауынгерлік қанат жаю ШОӨК су берумен оқшау жану.	2	-	2	ОАИ
22.	5.-жаттығу - өрттің шетінде қозғалыста ШОӨК жауынгерлік орналастыру.	2	-	2	ОАИ
23.	6-жаттығу - ≥ 50 м биіктікке су беру. сорғыға екі сорғымен.	1	-	1	ОАИ
	Сынақтарды қабылдау	4	-	4	ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	17		17	ОАИ
13-бөлім: Өрт сөндіру автомобильдерінің тактикалық-техникалық сипаттамалары, мақсаты және құрылымы және ШОӨК
24.	№ 1 тақырып. Негізгі өрт сөндіру автомобильдерінің арнайы агрегаттарының қосымша берілістері. Өрт сөндіру автомобильдерінің қозғалтқыштарын қосымша салқындату жүйелері.	1	1		ОО
25.	№ 2 тақырып. Су және көбік түзетін ыдыс, су ыдысын, көбік түзетін және сорғы бөлігін жылыту. Көбікті сөндіру құралдары туралы жалпы мәліметтер.	1	1		ОО
26.	№ 3 тақырып. Өрт сорғылары. Орталықтан тепкіш өрт сорғыларының вакуумдық жүйелері.	1	1		ОО
27.	№ 4 тақырып. Басқару органдары және негізгі өрт сөндіру автомобильдерінің қосымша жабдықтары.	1		1	ОО / ОАИ
28.	№ 5 тақырып. Өрт сөндіргіш заттарға арналған арнайы шанақ пен ыдыстар.	1		1	ОО / ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	5	3	2
14-бөлім: Өрт сөндіру автомобильдерін және олардың арнайы агрегаттарын диагностикалау, оларға техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу, ШОӨК
29.	№ 1 тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерін және олардың арнайы агрегаттарын, ШОӨК диагностикалау, техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу. Өрт сөндіру автомобильдеріне және ШОӨК техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану кезіндегі қауіпсіздік қағидалары.	2	2		ОО/ ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	2	2
15-бөлім: десанттық дайындық (ПВДР талаптары, СУ пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар)
30.	№ 1 тақырып. Орман қорын қорғау және қорғау жөніндегі авиациялық жұмыстарды жүзеге асыру қағидалары. Десанттық жұмыстарды орындау ережелері (ДЖОЕ-2016).	2	2		ОАИ
.	БАРЛЫҒЫ	2	2	1
26-бөлім: Кәсіби дайындық (1-қосымша)
31.	3.1-жаттығу – "Ашық су қоймасынан ШОӨК су алу".	1	-	1	ОАИ
32.	Жаттығу 4.1 - Жауынгерлік қанат жаю ШОӨК су берумен оқшау жану.	1	-	1	ОАИ
33.	5.1-жаттығу - өрттің шетінде қозғалыста ШОӨК жауынгерлік орналастыру.	1	-	1	ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	3	-	3
	Қорытынды бақылау
34.	Емтихан қабылдау (тестілеу)	4	4		ОАИ
	БАРЛЫҒЫ	63	35	28

Ескертпе: сабақ тақырыптарын оқытуды инспекциямен келісім бойынша Оқу орталығы айқындайды.

Мемлекеттік өртке қарсы қызметтің құзретіне жатпайтын тақырыпты инспекция жеткізуі тиіс.

1. БАҒДАРЛАМАНЫ ЗЕРДЕЛЕУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР

Табиғатты қорғау және орман мекемесінің МОК және ОӨСС қызметкерлерін даярлау бағдарламасы орман өрттерін сөндіру саласындағы білім деңгейін және кәсіби құзыреттілігін арттыруға бағытталған.

Оқу бағдарламасында сабақтың келесі түрлері қарастырылған: дәрістер мен практикалық сабақтар.

Дәрістер тыңдаушыларға зерттелетін мәселелер бойынша жүйелі білім негіздерін береді, негізгі күрделі ережелерді ашады.

Практикалық сабақтар дәрістердің белгілі бір тақырыптары бойынша білімді тереңдету және бекіту мақсатында және оқу әдебиеттерімен өзіндік жұмыс барысында өткізіледі.

Оқыту барысында оқытушының таңдауы бойынша оқу сабақтарының барлық түрлерінде бақылау сауалнамасы нысанында ағымдағы бақылау жүзеге асырылады.

1-бөлім. Ормандарды өрттен қорғау саласындағы заңнамалық және нормативтік құқықтық актілері

1-тақырып. ҚР Орман Кодексі (орман өрті бөлігінде). ҚР ормандарындағы өрт қауіпсіздігі ережелері (оның функциялары бөлігінде). ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексі (оның функцияларына қатысты мақалалар бөлігінде). "Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" ҚР Заңы. Орман қорын күзету және қорғау жөніндегі авиациялық жұмыстарды жүзеге асыру қағидалары. ҚР ормандарындағы өрт қауіпсіздігі ережелері. "Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" ҚР Заңы. Орман өрті қызметінде қабылданған терминдер мен анықтамалар.

2-бөлім. Орман өрттері және олардың даму ерекшеліктері

1-тақырып. Орман өрттерінің жіктелуі. Орман өрттерінің пайда болу және даму шарттары.

Орман өрттері және олардың даму ерекшеліктері.

3-бөлім. ОАИ өртке қарсы профилактикасы

№1-тақырып: Ормандардағы өрт профилактикасы туралы жалпы түсініктер. Өртке қарсы тосқауылдардың жіктелуі. Кесу орындарын тазалау және кеспеағаштан тыс қоқыстарды жинау. Орман жолдарының құрылысы. Басқарылатын күйдіру арқылы өртке қарсы қорғаныс жолақтарын құру. Өрт су қоймаларының құрылысы. Өрт-бақылау пункттерінің, мұнаралардың, діңгектердің, ерте анықтау жүйелерінің желісін орнату.

4-бөлім: Орман өрт сөндіру қызметінің жұмысын ұйымдастыру

№1-тақырып: Орман өрт сөндіру қызметтерінің жұмысын регламенттеу. Команданың жеке құрамының жауынгерлік есеп нөмірлерінің табелі бойынша негізгі өрт сөндіру автокөлігіндегі міндеттері. Өрт сөндірушінің жабдықтарымен танысу. Дабыл бойынша жинау және шығу кезінде команданың жеке құрамының іс-қимыл тәртібі. Навигациялық аспаптарды және орман отырғызу жоспарын пайдалана отырып, орман өртінің орнын анықтау. Объективті бақылау аспаптары, оларды пайдалану тәртібі.

5-бөлім: Байланыс және ақпараттық қамтамасыз ету

№ 1 тақырып. Байланыс жүйесін ұйымдастыру. Байланыс түрлері мен құралдары. Ультрақысқатолқынды (УҚТ) радиостанциялардың жұмыс принципі. Орман шаруашылығында қолданылатын радиостанциялардың тактикалық және техникалық сипаттамалары.

№ 2 тақырып. Ақпаратты жинау, өңдеу, беру және сақтау тәртібі. Жедел ақпарат түрлері. Радио алмасу қағидалары.

6-бөлім: орман өрттерін сөндіруді ұйымдастыру

№ 1 тақырып. Өрт сөндіру штабының жұмысын ұйымдастыру тәртібі. Орман өртін сөндіру басшысының, жедел өрт сөндіру штабы мүшелерінің және өрттегі жауынгерлік учаскелер басшыларының функционалдық міндеттері.

7-бөлім: Орман өрттерін сөндіру технологиясы

1-тақырып. Өртті барлау және өртті сөндірудің бастапқы, негізгі және ситуациялық жоспарларын жасау. Өртті сөндірудің тактикалық тәсілдері мен тәсілдерінің жіктелуі. Орман өрттерін сөндірудің негізгі техникалық тәсілдері. Өртті барлау және өртті сөндірудің бастапқы, негізгі және ситуациялық жоспарларын жасау.

Өртті сөндірудің тактикалық тәсілдері мен тәсілдерінің жіктелуі. Өрттің шетіне отты жағу. Өрттің шетін топырақпен толтыру. Суды қолдану. Өрт сөндіргіш сұйықтықтарды жеткізу (беру) құралдары мен тәсілдері. Ылғалдандырғыштар мен көбік түзгіштерді қолдану. Ретарданттарды қолдану (авиациялық қолданылатын өрт сөндіргіш құрамдар). Күйдіруді қолдану. Күйдіруді орындаудың негізгі ережелері. Жасыту түрлері. Қолданылатын жабдық. Минералданған, суланған бөгеу және тірек жолақтарын төсеу және табиғи кедергілерді пайдалану.

8-бөлім: Өрттің жекелеген түрлерін сөндіру тәсілдері, тәсілдері мен ерекшеліктері.

№1-тақырып. Орман өрттерін сөндіру (жоғары, төменгі, теңбіл, шымтезек, тауларда). Дала өрттерін сөндіру. Өртті сөндіру және қарауылдау. Өрттің жекелеген түрлерін сөндіру тәсілдері, тәсілдері мен ерекшеліктері. Орман шатырының астындағы төменгі өрттерді сөндіру. Орманмен жабылмаған орман алқаптарындағы өрттерді сөндіру (қоқыстанған кесінділерде, өрттерде, жел соққыштарда). Өртті сөндіру. Дақты өрттерді сөндіру. Топырақ өрттерін сөндіру. Таудағы орман өрттерін сөндіру. Дала өрттерін сөндіру технологиясы

9-бөлім: Орман өрттерін сөндіру кезіндегі еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы

№1-тақырып. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасының жалпы ережелері. Орман өрттерін сөндіруге рұқсат. Жеке қорғану құралдарымен (ЖҚҚ) қамтамасыз ету тәртібі. Тәртіп арнайы киіммен және далалық жабдықтармен қамтамасыз ету. Өртті сөндіру бойынша жұмыс орындарында демалу және түнеу. Орман өрті кезеңіне арналған лагерьді жайластыру.

№2-тақырып. Орман өрт сөндіру топтарын жеткізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары. Өртті барлау, сөндіру жоспарын әзірлеу және жеке құрамды дайындау кезіндегі қауіпсіздік техникасы. Шетін сөндіру кезіндегі қауіпсіздік шаралары. Күйдіру арқылы сөндіру кезіндегі жұмыстардың қауіпсіздігі. Өрт сөндіру құрамдарымен және техникалық құралдармен сөндіру кезіндегі жұмыстардың қауіпсіздігі. Өрттің әрекет ету аймағында іздестіру-құтқару және эвакуациялық іс-шараларды ұйымдастыру.

10-бөлім: Өрттердегі аурулар мен жарақаттар кезінде алғашқы көмек көрсетуді ұйымдастыру, зардап шеккендерді эвакуациялау.

№1-тақырып. Өрттердегі аурулар мен жарақаттар кезінде алғашқы көмекті ұйымдастыру, зардап шеккендерді эвакуациялау.

11-бөлім. Орман өрттерін сөндіру кезінде қолданылатын машиналар мен жабдықтар.

№1-тақырып. Қолмен өрт сөндіру құралдары. Моторлы өрт сөндіру құралдары, жабдықтар мен жарақтандыру. Техникалық өрт сөндіру құралдары. Аспалы жабдықтар мен агрегаттар.

Орман өрт сөндіргіштері, мотопомпалар, жеңдер мен арматура, үрлегіштер, тұтандырғыш аппараттар, қол және қоласты өрт сөндіру құралдары.

№ 2-тақырып. Орман өрттерін сөндіру кезінде қолданылатын машиналар мен жабдықтар. Өрт сөндіргіш заттарды жеткізу (беру) құралдары мен тәсілдері.

Техникалық өрт сөндіру құралдары, жабдықтар және моторлы құралдар.

1-қосымша

12-бөлім. Кәсіби дайындық

"Қазавиаорманқорғау" РМҚК ОӨСС және орман өрт сөндіру десантшыларының қызметкерлерін кәсіби даярлау бойынша нормативтік жаттығулар кешені.

Тікұшаққа отырғызу, тікұшақтан түсіру бойынша тренажерларда дайындық.

1-жаттығу – "шығуға (ұшуға) команда (топ)" сигналы бойынша жинау.

Өрт сөндіру бөлімшелерінің жауынгерлік есебі жауынгерлік киімдерді (жабдықтарды) киеді, байланыс құралдарын (киілетін, тасымалданатын), жеке қорғаныс құралдарын алады және өрт сөндіру машинасында немесе ШОӨК да орын алады. Бақылау уақыты: 1 мин – өте жақсы, 1 мин 30 сек. - жарайды, 2 мин - қанағаттанарлық.

ӨҚАЖ командасы (тобы) жауынгерлік киім (жабдық) киеді, байланыс құралдарын (киілетін, тасымалданатын), жеке қорғаныс құралдарын алады, жеке және командалық табор мүлкін, қол сөндіру құралдарын, мотопомпаны (жиынтықта), үрлегішті, ГЗҰЖ тікұшақ алаңына (тұрағына) ауыстырады.

Бақылау уақыты: 5 мин. – өте жақсы, 10 мин. - жақсы, 15 мин. - қанағаттанарлық.

2-жаттығу – "Шартты өртті сөндіру".

Аумағы 10 х 10 м. шартты өрттің белгіленген учаскесінде 5 қызметкерден тұратын команда (топ) құрамында орындалады. учаске құрғақ жанғыш материалдың (пішен, сабан) жұқа, борпылдақ қабатымен (қалыңдығы 3-5 см.) жабылады. Учаскенің шекарасында ұзындығы 2 м - ге дейін, d-ден 30 см-ге дейін бөрене төселген. учаскенің ортасында ауданы 1 м шаршы метр болатын сыйымдылық (ванна) орнатылады. Жанғыш қоспасы бар 1 л. қатысушылар түтінге қарсы маскаларда (газқағарларда) жұмыс істейді.

Команда (топ) ені кемінде 50 см минералданған жолақ жасайды. Минералданған жолақ учаскесінің ұзындығы 20 метрді құрайды.

Ұзындығы 20 м, ені 0.6 – 0,7 м тірек көбік жолағын төсеу көбік шығаратын саптамасы бар үрлегішті пайдалана отырып, рұқсатсыз және жыртылмай орындалады.

Бөренені шынжырлы арамен 3 бөлікке кесу және оны сыртқы жағына жинау жүргізіледі.

Тірек жолағы (көбік, минералданған) дайын болған кезде тұтандырғыш аппараттың көмегімен "күйдіру" орындалады. Күйдіру белгіленген ережелерді сақтай отырып орындалады.

Өрт жиегінің шартты пайдалана отырып, РОБ, ауа үрлегіштер немесе ГЗҰЖ (қолмен моторлау құралы) орындалады таралуына жол бермеу мақсатында жану үшін тірек жолағы.

Өрт ошағын қарқынды жану орталығында учаскесінің қолдана отырып, жүзеге асырылады АЦ (оқпан "В") немесе ШОӨК (ЖҚӨҚҚ).

3-жаттығу – "Ашық су қоймасынан ШОӨК су алу".

Бастапқы позиция – ШОӨК "Ашық су қоймасынан" (су бөшкесі) 10 м қашықтықта "Старт" сызығында орналасқан.

ШОӨК-ны ашық су қоймасына орнату екі адамнан тұрады - жүргізуші және орман өртін сөндірушісі (орман өрт сөндірушісі-десантшы): "ШОӨК су қоймасына орнатылсын!".

Бұл бұйрық бойынша жүргізуші ШОӨК-ны белгіленген жерге су көзіне орнатады, тұрақ тежегіш жүйесін қосады, дөңгелектерді кері тіректермен бекітеді. Өрт сөндірушісі бар жүргізуші төсемнен сорғыш жеңді, мотопомпаларды және қысым жеңін алады, оларды су көзіне жерге қояды. Өрт сөндіруші сорғыш жеңді мотопомпамен байланыстырады, оны тоғанға түсіреді, сорғыны сумен толтырады. Жүргізуші қысымды жеңді мотопомпаның шығатын құбырына бекітеді, жеңді ашады және оны ШОӨК сыйымдылығына түсіреді. Өрт сөндіруші мотопомпаны іске қосады және қысым құбырынан су беруді қамтамасыз етеді. Жүргізуші жеңді толтырғанға дейін ұстайды, "сорғыны тоқтату!".

Бастау - берілген команда. ШОӨК ашық су қоймасында орнатылған, қозғалтқыш төмен жылдамдықта жұмыс істейді. Өрт сөндіру жабдықтары өз орындарында бекітілген.

Аяқталуы - жеңқұбыр желісінен сыйымдылыққа су беру сәтінде уақыт белгіленеді.

4-жаттығу - жергілікті жану ошағына су берумен ШОӨК жауынгерлік орналастыру

Бастапқы позиция – ШОӨК "Старт" желілерінде орналасқан.

Ол үш адамнан тұрады (жүргізуші және екі өрт сөндіруші). "Топ! "Б" екі оқпанына бір жеңнен екі жұмыс желісін тарта отырып, ошаққа (нысаналар бойынша) су бере отырып жауынгерлік өрістету - Марш!" орындалады:

№ 1, 2 өрт сөндірушілер мотопомпаның қысымды келте құбырларынан екі жұмыс желісін салады ("Спрут 3"). Өрт сөндірушілердің су беруге дайындығы - жоғары көтерілген оқпан. Жүргізуші сорғының сорғыш жеңін контейнерге қосады, кранды ашады, мотопомпаның қозғалтқышын іске қосады, оны қыздырады, сорғыны сумен толтырады, оқпандардың дайындығы бойынша қозғалтқыштың айналу жылдамдығын орташа деңгейге дейін арттырады және "В" бөшкелерінен су келгенге дейін қысымды ұстайды.

Бастау - берілген команда. ШОӨК "Старт" желісіне орнатылған, қозғалтқыш төмен жылдамдықта жұмыс істейді. Өрт сөндіру жабдықтары өз орындарында бекітілген.

Аяқталуы - "Б" бөшкелерінен су беру сәтінде уақыт белгіленеді.

5-жаттығу - өрттің шетінде қозғалыста ШОӨК жауынгерлік орналастыру.

Бастапқы позиция – ШОӨК "Старт" желілерінде орналасқан.

Ол төрт адамнан тұрады (жүргізуші және үш өрт сөндіруші). "Топ! Оң жақта (сол жақта) шетінде (нысанада) сумен қамтамасыз етілген жауынгерлік орналастыру – Марш!" орындалады:

Өрт сөндіруші 1 (топ аға) ЖҚӨҚҚ-дан тапаншасы бар қысымды шлангты ашады және алдыңғы жолаушылар орнын алады. Өрт сөндіруші 2 сыйымдылықтан су беру кран ашады, ЖҚО іске қосады және оның жұмысын қамтамасыз етеді. Өрт сөндіруші - 3 төсеуден келген РОБ толтырады, оны шығыс кранынан алған сумен толтырады, 10 метр ШОӨК артында бақылайды, жану ошақтарын жояды, таратады жану ошақтары. Аға топтың командасы бойынша жүргізуші одан 5-10 м қашықтықта белгіленген жиек бойымен төменгі берілісте қозғалысты орындайды. және (немесе) нысанаға жеңілдетеді.

Бастау - берілген команда. ШОӨК "Старт" желілерінде орнатылған, қозғалтқыш төмен жылдамдықта жұмыс істейді. Өрт сөндіру жабдықтары өз орындарында бекітілген.

Аяқталуы – өрт жиегі бойынша таратылуы (нысана қатысу), уақыты тіркеледі сәтінде жануды тоқтату (зақымдану нысаналар).

6-жаттығу - ≥ 50 м биіктікке су беру.

Бастапқы позиция – топтар мен жабдықтар су көзінен 10 метр қашықтықта "Старт" желілерінде орналасқан.

Ол екі адамнан тұратын екі топпен (моторист және Магистраль) 20 градустан жоғары еңістерде орындалады. Су беру қашықтығы максималды.

"Сорғыға екі сорғымен биіктікке су беру-Марш!" орындалады:

Бірінші топтағы моторист мотопомпаны су көзіне орнатады, қоршау жеңін қосады, қысым желісін қосады, сорғыны сумен толтырады, сорғы қозғалтқышын іске қосады және жылытады. Бірінші топтағы магистраль су берудің максималды қашықтығына жең сызығын салады және дайын болған кезде қолын жоғары көтереді. Бірінші топтағы моторист, бірінші қабылдағыш командасын алғаннан кейін, желіге су беруді қосады, біртіндеп қуатты арттырады. Екінші топ бірінші жең сызығының соңына дейін созылады. "2" мотористі мотопомпаны және аралық сыйымдылықты орнатады, "2" қысым желісін қосады. Екінші топтағы магистраль су берудің максималды қашықтығына жең сызығын салады және дайын болған кезде қолын жоғары көтереді. Екінші топтағы Моторист сорғыш жеңді мотопомпаға қосады, оны аралық контейнерге батырады, бірінші жолдан суды аралық контейнерге берген кезде сорғыны сумен толтырады, сорғы қозғалтқышын іске қосады және қыздырады, баррельдің дайындығы туралы сигнал алады 2, сорғыны толтырған кезде біртіндеп қуатты арттырады. Суды ағызуға берген кезде радио арқылы екінші оқпан "Су беру бар!".

Бастауы - берілген команда. Топтар мен жабдықтар "Старт" сызығында орналасқан.

Аяқталуы - уақыт "Б" оқпанынан екінші жұмыс желісінің соңында су беру сәтінде және "су беру бар" радиобайланысы арқылы хабарлау кезінде тіркеледі.

Ескертпе: сабақ тақырыптарын оқыту білім алушылардың санатын ескере отырып ОАИ арқылы анықталады.

13-бөлім. Тактикалық сипаттамалар, өрт сөндіру автомобильдерінің мақсаты мен құрылымы және ШОӨК.

№1-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінің қозғалтқыштарын қосымша салқындату жүйесінің негізгі өрт сөндіру автомобильдерінің арнайы агрегаттарының қосымша берілістері.

№2-тақырып. Су және көбік түзетін ыдыс, су ыдысын, көбік тзетін және сорғы бөлігін жылыту. Көбікті сөндіру құралдары туралы жалпы мәліметтер.

№3-тақырып. Өрт сорғылар. Орталықтан тепкіш өрт сорғыларының вакуумдық жүйелері.

№4-тақырып. Негізгі өрт сөндіру автомобильдерін басқару органдары және қосымша жабдықтар.

№5-тақырып. Өрт сөндіргіш заттарға арналған арнайы шанақ пен ыдыстар. Өртте негізгі әрекеттерді жүргізу.

14-бөлім. Өрт сөндіру автомобильдерін және оладың арнайы агрегаттарын диагностикалау, техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу.

№1-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерін және оладың арнайы агрегаттарын диагностикалау, техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу. Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану кезіндегі қауіпсіздік қағидалары.

15-бөлім. "Орман қорын қорғау және күзету жөніндегі авиациялық жұмыстарды жүзеге асыру қағидаларының", ормандарды өрттен қорғау саласындағы басқа да заңнамалық және нормативтік құқықтық актілердің негізгі талаптары.

№1-тақырып. "Орман қорын қорғау және күзету жөніндегі авиациялық жұмыстарды жүзеге асыру қағидаларының", десанттық жұмыстарды орындау ережелері.

16-бөлім. Кәсіби дайындық (1-қосымша)

3.1-жаттығу. "Ашық су қоймасынан ШОӨК су алу.

4.1-жаттығу. Жауынгерлік орналастыру ШОӨК су берумен оқшау жану.

5.1-жаттығу. Өрттің шетінде қозғалыста ШОӨК жауынгерлік орналастыру.

Мемлекеттік орман күзеті, орман өрт станциясы қызметкерлерін және табиғат қорғау және орман мекемелері басшыларын оқытуды ұйымдастыру және өту қағидаларына 6-қосымша

Оқу жетістіктерін бағалаудың балдық-рейтингтік әріптік жүйесі

Әріптік жүйе бойынша бағалау	Ұпайлардың сандық баламасы	% мазмұны	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалау
A	4,0	95 – 100	Өте жақсы
A-	3,67	90 – 94
B+	3,33	85 – 89	Жақсы
B	3,0	80 – 84
B-	2,67	75 – 79
C+	2,33	70 – 74
C	2,0	65 – 69	Қанағаттанарлық
C-	1,67	60 – 64
D+	1,33	55 – 59
D	1,0	50 – 54
FX	0,5	25-49	Қанағаттанарлықсыз

Мемлекеттік орман күзетінің, орман өрт станциясының және табиғат қорғау және орман мекемелерінің басшылары мен қызметкерлерін оқытуды ұйымдастыру және өту қағидаларына 8-қосымша Форма

____________________________________________________________________

(Білім беру ұйымының атауы)

СЕРТИФИКАТ

_____________________________________________________________________

(атағы, тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда))

_____________________________________________________________________

(оқудан өткен мерзімі)

_____________________________________________________________________

(санат атауы)

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

оқу курстарынан өтті

Білім беру ұйымының бастығы __________________________________________

Место

для QR – кода

QR – код орны

____________ қаласы 20 _____ ж. "___" ______ тіркеу № _______________

Об утверждении Правил организации и прохождения обучения работников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждений

Совместный приказ и.о. Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 10 ноября 2023 года № 605 и Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 14 ноября 2023 года № 320-П

В соответствии с пунктом 44) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О гражданской защите", в целях обучения работников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждений навыкам предупреждения, обнаружения и тушения пожаров на территории государственного лесного фонда Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЕМ:

1. Утвердить прилагаемые Правила организации и прохождения обучения сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждении (далее – Правила).

2. Акиматам областей, руководителям территориальных инспекций лесного хозяйства и животного мира принять меры, вытекающие из данных Правил по своевременной организации прохождения обучения работников указанной категории.

3. Исполнение настоящего совместного приказа возложить на Комитет лесного хозяйства и животного мира министерства экологии и природных ресурсов Республики Казахстан (Турганбаев Д.Г.), координацию исполнения закрепить за Комитетом противопожарной службы министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (Камалов Р.Ф.).

4. Настоящий совместный приказ вступает в силу со дня подписания его последним из руководителей государственного органа.

Исполняющий обязанности Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан	__________________Б. Сыздыков
Министр экологии и природных ресурсов Республики Казахстан	__________________Е. Нысанбаев

Утверждены совместным приказом Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от "14" ноября 2023 года № 320-П и Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от "10" ноября 2023 года № 605

Правила организации и прохождения обучения сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждении

1. Общие положения

1. Настоящие Правила определяют порядок организации и прохождения обучения работников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждений навыкам предупреждения, обнаружения и тушения пожаров на территории государственного лесного фонда.

2. Задачи обучения сотрудников определяются требованиями действующего законодательства Республики Казахстан в соответствии с компетенцией предусмотренной пунктом 44 статьи 12 Закона Республики Казахстан "О гражданской защите" от 11 апреля 2014 года № 188-V для приобретения знания требований пожарной безопасности в лесах, выполнению мероприятий по предупреждению лесных пожаров, обеспечению их своевременного обнаружения и ликвидации, а также получения навыков по ликвидации последствий лесных пожаров.

3. Организацию за прохождением обучения работников государственной лесной охраны (далее – ГЛО), лесной пожарной станции (далее – ЛПС) и руководителей природоохранных и лесных учреждений осуществляет работодатель.

Контроль за прохождением обучения работников и руководителей природоохранных и лесных учреждений осуществляют Областные территориальные инспекции лесного хозяйства и животного мира Комитета лесного хозяйства и животного мира Министерства экологии и природных ресурсов (далее – Инспекция).

4. Вопросы техники безопасности подлежат рассмотрению (отработке) на каждом занятии.

5. Знание нормативных правовых актов, регламентирующих деятельность в сфере пожаротушения лесных пожаров, включая тактику (способы) тушения лесных пожаров, вопросы обеспечения безопасности участников тушении пожаров, пожарной опасности лесостепных участков, пожарной техники и средств связи (в зависимости от вида деятельности), противопожарного водоснабжения, а также постоянное изучение особенностей охраняемого лесного массива является обязанностью каждого работника и учитывается при проведении проверки его знаний.

6. Результаты обучения отражаются в протоколах принятия зачетов и сертификате о прохождении обучения. Они являются документами, подтверждающими наличия базовых компетенций работника.

7. Возмещение затрат, связанных со следованием в организацию образования МЧС и обратно, питанием и проживанием в период обучения обеспечивает направляющая сторона.

2. Порядок организации обучения сотрудников ГЛО и ЛПС

8. Руководители и сотрудники ГЛО и ЛПС проходят обучение навыкам тушения лесных и степных пожаров. Обучение проводится в Учебных центрах Академии гражданской защиты имени М. Габдуллина Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (далее – Учебный центр) согласно Приложения 1.

9. Ежегодно не позднее 10 ноября работодатель формирует и направляет заявку в Инспекцию согласно Приложению 2, к настоящим правилам.

10. Инспекция формируют сводные заявки и до 1 декабря направляют в Академию гражданской защиты имени М.Габдуллина МЧС Республики Казахстан (далее – Академия) по прикреплению, согласно Приложения 3.

11. Академия на основе заявок ежегодно до 10 декабря разрабатывает и утверждает план-график обучения на январь-март месяцы следующего года из расчета 30 слушателей в учебной группе.

12. Состав привлекаемых лекторов, а также членов экзаменационной комиссии определяется соответствующими приказами Инспекции, в которых утверждаются темы и сроки привлечения для проведения занятий. Указанные приказы направляются в Академию не позднее 10 рабочих дней до начала обучения.

13. Форма проведения итогового контроля проводится в виде сдачи тестирования, материалы итогового контроля разрабатывает и утверждает Инспекция.

3. Порядок проведения обучения сотрудников ГЛО и ЛПС

14. Форма обучения - лекционные и практические занятия. Темы определяются Инспекцией выборочно из образовательной программы согласно форме приложения 5 к настоящим Правилам, с учетом категории обучаемых. Лица связанные с организацией и руководством тушения пожара не менее - 36 часов, лица связанные с непосредственным тушением пожара не менее – 26 часов;

15. Занятия проводятся согласно расписания, утверждаемого Академией на каждую группу.

16. Проведение лекционных и практических занятий в учебных центрах обеспечивается преподавательским составом учебных центров, а также Инспекцией, путем направления компетентных лекторов, имеющих теоретический и практический опыт в сфере профилактики и борьбы с лестными пожарами согласно приказу, предусмотренному пунктом 12 настоящих правил.

17. Лекционные занятия проводятся ежедневно с 9:00 часов до 13:20 часов, в течении 80 минут с перерывом 10 мин. Практические занятия проводятся в послеобеденное время с 15:00 часов до 17:50 часов. Допускается вносить изменения в расписание занятий в случаи отсутствия лектора, а также при неблагоприятных для проведения практических занятий погодных условиях.

18. Работодатель перед отправкой на обучение сотрудников осуществляет проведение инструктажа о правилах поведения в пути следования и в процессе обучения.

19. Прибывшие сотрудники ГЛО и ЛПС, приказом Академии на период обучения зачисляются в число слушателей.

20. Слушателям, по прибытию в учебные центры при себе необходимо иметь документы удостоверяющие личность, специальную одежду для практических занятий по сезону и необходимые письменные принадлежности.

21. По окончании обучения прием тестирования осуществляется экзаменационной комиссией из состава представителей Инспекции согласно пункта 12 настоящих Правил и преподавательского состава учебных центров, результаты сдачи тестирования оформляются протоколом в произвольной форме.

22. Для оценки результатов тестирования используется балльно-рейтинговая буквенная система оценки учебных достижений согласно приложению 6 к настоящим Правилам.

23. Результаты тестирования объявляются слушателям по его завершению. При получения неудовлетворительной оценки, слушателям предоставляется возможность пересдачи теста в тот же день. Полученная по результатам пересдачи оценка "неудовлетворительно", является основанием для отчисления слушателя и отказа в выдаче сертификата, а также не позволяет осуществлять деятельность по тушению лесных пожаров.

24. На основании протокола экзаменационной комиссии, в отношении лиц, прошедших обучение и успешно сдавших тестирование, Академия в течение трех рабочих дней издает приказ об отчислении слушателей в связи с завершением обучения и размещает на своем интернет-ресурсе сертификаты (в электронном формате) по форме, согласно приложению 7 к настоящим Правилам, подтверждающие завершение обучения.

Глава 4. Основания отчисления от обучения

25. Основаниями отчисления являются:

1) нарушение трудового распорядка и дисциплины;

2) отсутствие по месту обучения без уважительных причин более одного дня;

3) по собственному желанию;

6) сдача экзамена по итогам обучения на оценку "неудовлетворительно";

7) завершение обучения.

Приложение 1 К правилам организации и прохождения обучения руководителей и сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции, природоохранных и лесных учреждении

Закрепление областей за Учебными центрами Академии гражданской защиты Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

Актюбинской обл.	Атырауской обл.	ЗКО	Мангистауской обл.	г. Астана	Карагандинской обл.	обл. Ұлытау	Павлодарской обл.	Акмолинской обл.	Костанайской обл.	СКО
УЦ г.Актобе				УЦ г. Астана				УЦ г.Кокшетау

Продолжение таблицы

ВКО	обл. Абай	г. Алматы	Алматинской обл.	обл. Жетісу	Жамбылской обл.	г. Шымкент	Кызылординской обл.	Туркестанская обл.
УЦ г.Усть-Каменогорск		УЦ г. Алматы				УЦ г. Шымкент

Приложение 2 К правилам организации и прохождения обучения сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждении

Заявка Руководителю ___________________ областной территориальной инспекции лесного хозяйства и животного мира на обучение сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей ______________________________ учреждения на январь-март месяцы 2024 года

№	ФИО ИНН, телефон сот.	Должность	Категория обучаемых	Период обучения	Наименование города расположения Учебного центра

Приложение 3 К правилам организации и прохождения обучения сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждении

Заявка на обучение сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и руководителей природоохранных и лесных учреждении на январь-март месяцы 20___ года

№ п/п	Категория обучаемых	Период обучения	Лесные учреждения областей
			Актюбинской обл.	Атырауской обл.	ЗКО	Мангистауской обл.	ИТОГО	г. Астана	Карагандинской обл.
			УЦ г.Актобе					УЦ г. Астана
			1	2	3	4		5	6
1
2
3

Продолжение таблицы

Лесные учреждения областей
обл. Улытау	ИТОГО	Акмолинской обл.	Костанайской обл.	СКО	ИТОГО	ВКО	обл. Абай	Павлодарской обл.	ИТОГО
УЦ г. Астана		УЦ г.Кокшетау				УЦ г.Усть-Каменогорск
7		8	9	10		11	12	13

Продолжение таблицы

Лесные учреждения областей
г. Алматы	Алматинской обл.	обл. Жетысу	Жамбылской обл.	ИТОГО	г. Шымкент	Кызылординской обл.	Туркестанская обл.	ИТОГО	ИТОГО
УЦ г. Алматы					УЦ г. Шымкент
14	15	16	17		18	19	20

Приложение 4 К правилам организации и прохождения обучения руководителей и сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и природоохранных и лесных учреждении

Сведения (данные) о лекторах задействованных в проведении занятий

п/п №	Ф.И.О	должность	Сотовый номер (WhatsApp)	Закрепленная тема занятия	Дата и время проведения
1
2
3
Темы проводимые преподавателями УЦ

Приложение 5 К правилам организации и прохождения обучения руководителей и сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции, природоохранных и лесных учреждении

Образовательная программа обучения сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции, природоохранных и лесных учреждении

Цель: Обучение необходимым профессиональным знаниям, умениям и навыкам для выполнения деятельности, по профилактике, обнаружению и тушению лесных пожаров, а также пожаров на объектах ведомства.

Форма обучения: с отрывом от работы.

Режим занятий: 8 часов в день.

Объем программного материала: 63 часов.

№ п/п	Наименование разделов и тем	Всего часов		Практ./сем.	Преподаватель от оти клхжм /АГЗ
			Лекции
1	2	3	4	5	6
Раздел 1: Законодательные и нормативно-правовые акты в сфере охраны лесов от пожаров
1.	Тема № 1. Лесной Кодекс РК (в части охраны лесов). Правила пожарной безопасности в лесах РК (в части касающейся его функций). Кодекс РК "Об административных правонарушениях" (в части статей касающихся его функций). Закон РК "Об особо охраняемых природных территориях". Правила осуществления авиационных работ по охране и защите лесного фонда. Положение о лесной пожарной станции лесовладельца. Термины и определения принятые в лесной пожарной службе.	2	2		ОТИ
Всего:		2	2
Раздел 2: Лесные пожары и особенности их развития
2.	Тема № 1. Классификация лесных пожаров. Условия возникновения и развития лесных пожаров.	2	2		ОТИ
Всего:		2	2
Раздел 3: Противопожарная профилактика ОТИ
3.	Тема № 1. Общие понятия о пожарной профилактике в лесах. Классификация противопожарных преград. Очистка мест рубок и уборка внелесосечной захламленности. Устройство лесных дорог. Создание защитных противопожарных полос путем управляемого отжига. Устройство пожарных водоемов. Устройство сети пожарно-наблюдательных пунктов, вышек, мачт, систем раннего обнаружения.	2	2		ОТИ
Всего:		2	2
Раздел 4: Организация работы лесопожарной службы
4.	Тема № 1. Регламентация работы лесопожарных служб. Обязанности личного состава команды на основном пожарном автомобиле по табелю номеров боевого расчета. Ознакомление с экипировкой пожарного. Порядок действий личного состава команды при сборе и выезде по тревоге. Определение места лесного пожара с использованием навигационных приборов и плана лесонасаждений. Приборы объективного контроля, порядок их эксплуатации.	2	2		ОТИ
Всего:		2	2
Раздел 5: Связь и информационное обеспечение
5.	Тема № 1. Организация системы связи. Виды и средства связи. Принцип работы УКВ радиостанций. Тактико-технические характеристики радиостанций, используемых в лесном хозяйстве.	2	2		ОТИ
6.	Тема № 2. Порядок сбора, обработки, передачи и хранения информации. Виды оперативной информации. Правила радиообмена.	2		2	ОТИ
Всего:		4	2	2
Раздел 6: Организация тушения лесных пожаров
7.	Тема № 1. Порядок организации работы штаба пожаротушения. Функциональные обязанности руководителя тушения лесного пожара, членов оперативного штаба пожаротушения и руководителей боевых участков на пожаре.	2	2		УЦ
Всего:		2	2
Раздел 7: Технология тушения лесных пожаров
8.	Тема № 1. Разведка пожара и составление первоначального, основного и ситуационного планов тушения пожара. Классификация тактических способов и приемов тушения пожара. Основные технические способы тушения лесных пожаров.	2	2		ОТИ
Всего:		2	2
Раздел 8: Способы, приемы и особенности тушения отдельных видов пожаров
9.	Тема № 1. Тушение лесных пожаров (верховые, низовые, пятнистые, торфяные, в горах). Тушение степных пожаров. Дотушивание пожаров и окарауливание пожарищ.	4	4		ОТИ
Всего:		4	4
Раздел 9: Охрана труда и техника безопасности при тушении лесных пожаров
10.	Тема № 1. Общие положения охраны труда и техники безопасности. Допуск к тушению лесных пожаров. Порядок обеспечения средствами индивидуальной защиты (СИЗ). Порядок обеспечение спецодеждой и полевым снаряжением. Отдых и ночлег в местах работ по тушению пожара.	2	2		ОТИ
11.	Тема № 2. Требования безопасности при доставке лесных пожарных команд. Техника безопасности при разведке пожара, разработке плана тушения и подготовке личного состава. Меры техники безопасности при тушении кромки. Безопасность работ при тушении отжигом. Безопасность работ при тушении огнетушащими составами и техническими средствами. Организации поисково-спасательных и эвакуационных мероприятий в зоне действия пожара.	2	2		ОТИ
Всего:		4	4
Раздел 10: Организация первой помощи при заболеваниях и травмах на пожарах, эвакуация пострадавших.
12.	Тема № 1. Организация первой помощи при заболеваниях и травмах на пожарах, эвакуация пострадавших.	2	2		УЦ
Всего:		2	2
Раздел 11: Машины и оборудование, используемые при тушении лесных пожаров
13.	Тема № 1. Ручные средства пожаротушения. Моторизованные средства пожаротушения, оборудование и оснастка. Технические средства пожаротушения. Навесное оборудование и агрегаты.	2	2		УЦ
14.	Тема № 2. Машины и оборудование, используемые при тушении лесных пожаров. Средства и способы доставки (подачи) огнетушащих веществ.	2	2		УЦ
Всего:		4	4
Раздел 12: Профессиональная подготовка (приложение 1)
15.	Подготовка на тренажерах по посадке в вертолет, высадке с вертолета.	1	-	1	ОТИ
16.	Упражнение 1 – сбор и выезд по сигналу "на пожар"	1	-	1	ОТИ
17.	Упражнение 2 – тушение условного лесного пожара	1	-	1	ОТИ
18.	Упражнение 3 – забор воды из "открытого водоема" с установкой АЦ на водоем с присоединением 2-х (по 4 м) всасывающих рукавов.	2	-	2	УЦ
19.	Упражнение 3.1. - забор воды МЛПК из "открытого водоема".	1	-	1	ОТИ
20.	Упражнение 4 - боевое развертывание отделения на АЦ с подачей двух стволов "Б" на локальный очаг горения.	2	-	2	УЦ
21.	Упражнение 4.1 - боевое развертывание МЛПК с подачей воды на локальный очаг горения.	2	-	2	ОТИ
22.	Упражнение 5 - боевое развертывание МЛПК в движении по кромке пожара.	2	-	2	ОТИ
23.	Упражнение 6 - подача воды на высоту ≥ 50 м. двумя помпами в перекачку.	1	-	1	ОТИ
	Прием зачетов	4	-	4	ОТИ/УЦ
Всего:		17		17
Раздел 13: Тактико-технические характеристики, назначение и устройство пожарных автомобилей и МЛПК
24.	Тема № 1. Дополнительные трансмиссии специальных агрегатов основных пожарных автомобилей. Системы дополнительного охлаждения двигателей пожарных автомобилей.	1	1		УЦ
25.	Тема № 2. Емкость для воды и пенообразователя, обогрев емкости для воды, пенообразователя и насосного отсека. Общие сведения о средствах пенного тушения.	1	1		УЦ
26.	Тема № 3. Пожарные насосы. Вакуумные системы центробежных пожарных насосов.	1	1		УЦ
27.	Тема № 4. Органы управления и дополнительное оборудование основных пожарных автомобилей.	1		1	УЦ/ ОТИ
28.	Тема № 5. Специальный кузов и Ұмкости для огнетушащих веществ. Ведение основных действий на пожаре.	1		1	УЦ/ ОТИ
Всего:		5	3	2
Раздел 14: Диагностирование, техническое обслуживание и текущий ремонт пожарных автомобилей и их специальных агрегатов, МЛПК
29.	Тема № 1. Диагностирование, техническое обслуживание и текущий ремонт пожарных автомобилей и их специальных агрегатов, МЛПК. Правила техники безопасности при техническом обслуживании, ремонте и эксплуатации пожарных автомобилей и МЛПК.	2	2		УЦ/ ОТИ
Всего:		2	2
Раздел 15: Основные требования "Правил осуществления авиационных работ по охране и защите лесного фонда", других законодательных и нормативно-правовых актов в сфере охраны лесов от пожаров
30.	Тема № 1. "Правила осуществления авиационных работ по охране и защите лесного фонда". Правила выполнения десантных работ (ПВДР-2016).	2	2		ОТИ
Всего:		2	2
Раздел 16: Профессиональная подготовка (приложение 1)
31.	Упражнение 3.1- "Забор воды МЛПК из открытого водоема".	1	-	1	ОТИ
32.	Упражнение 4.1- Боевое развертывание МЛПК с подачей воды на локальный очаг горения.	1	-	1	ОТИ
33.	Упражнение 5.1 -боевое развертывание МЛПК в движении по кромке пожара.	1	-	1	ОТИ
Всего:		3		3
Итоговый контроль
	Прием зачетов	4	-	4	ОТИ
	Итого	63	35	28

Примечание: обучение тем занятий определяется Инспекцией с учетом категории обучаемых.

Тематика, не относящаяся к компетенции государственной противопожарной службы должна доводиться Инспекцией.

1. МЕТОДИЧЕСКИЕ РЕКОМЕНДАЦИИ ПО ИЗУЧЕНИЮ ПРОГРАММЫ

Программа подготовки сотрудников ГЛО и ЛПС природоохранных и лесных учреждении направлена на повышение уровня знаний и профессиональной компетентности в области тушения лесных пожаров.

В программе обучения предусмотрены следующие виды занятий: лекции и практические занятия.

Лекции дают слушателям систематизированные основы знаний по изучаемым вопросам, раскрывают основные наиболее сложные положения.

Практические занятия проводятся с целью углубления и закрепления знаний по определенным темам лекций и в процессе самостоятельной работы над учебной литературой.

В ходе обучения осуществляется текущий контроль в форме контрольного опроса на всех видах учебных занятий по выбору преподавателя.

Раздел 1. Законодательные и нормативно-правовые акты в сфере охраны лесов от пожаров

Тема 1. Лесной Кодекс РК (в части охраны лесов). Правила пожарной безопасности в лесах РК (в части касающейся его функций). Кодекс РК "Об административных правонарушениях" (в части статей касающихся его функций). Закон РК "Об особо охраняемых природных территориях". Правила осуществления авиационных работ по охране и защите лесного фонда. Положение о лесной пожарной станции лесовладельца. Термины и определения принятые в лесной пожарной службе.

Раздел 2: Лесные пожары и особенности их развития

Тема № 1. Классификация лесных пожаров. Условия возникновения и развития лесных пожаров.

Лесные пожары и особенности их развития.

Раздел 3: Противопожарная профилактика ОТИ

Тема № 1. Общие понятия о пожарной профилактике в лесах. Классификация противопожарных преград. Очистка мест рубок и уборка внелесосечной захламленности. Устройство лесных дорог. Создание защитных противопожарных полос путем управляемого отжига. Устройство пожарных водоемов. Устройство сети пожарно-наблюдательных пунктов, вышек, мачт, систем раннего обнаружения.

Раздел 4: Организация работы лесопожарной службы

Тема № 1. Регламентация работы лесопожарных служб. Обязанности личного состава команды на основном пожарном автомобиле по табелю номеров боевого расчета. Ознакомление с экипировкой пожарного. Порядок действий личного состава команды при сборе и выезде по тревоге. Определение места лесного пожара с использованием навигационных приборов и плана лесонасаждений. Приборы объективного контроля, порядок их эксплуатации.

Раздел 5: Связь и информационное обеспечение

Тема № 1. Организация системы связи. Виды и средства связи. Принцип работы УКВ радиостанций. Тактико-технические характеристики радиостанций, используемых в лесном хозяйстве.

Тема № 2. Порядок сбора, обработки, передачи и хранения информации. Виды оперативной информации. Правила радиообмена.

Раздел 6: Организация тушения лесных пожаров

Тема № 1. Порядок организации работы штаба пожаротушения. Функциональные обязанности руководителя тушения лесного пожара, членов оперативного штаба пожаротушения и руководителей боевых участков на пожаре.

Раздел 7: Технология тушения лесных пожаров

Тема № 1. Разведка пожара и составление первоначального, основного и ситуационного планов тушения пожара. Классификация тактических способов и приемов тушения пожара. Основные технические способы тушения лесных пожаров.

Основные технические способы тушения лесных пожаров. Захлестывание огня по кромке пожара. Засыпка кромки пожара грунтом. Применение воды. Средства и способы доставки (подачи) огнетушащих жидкостей. Применение смачивателей и пенообразователей. Применение ретардантов (огнетушащих составов авиационного применения). Применение отжига. Основные правила выполнения отжига. Виды отжигов. Применяемое оборудование. Прокладка заградительных и опорных полос минерализованных, смоченных и использование естественных преград.

Раздел 8: Способы, приемы и особенности тушения отдельных видов пожаров

Тема № 1. Тушение лесных пожаров (верховые, низовые, пятнистые, торфяные, в горах). Тушение степных пожаров. Дотушивание пожаров и окарауливание пожарищ.

Способы, приемы и особенности тушения отдельных видов пожаров. Тушение низовых пожаров под пологом леса. Тушение пожаров на лесных непокрытых лесом площадях (на захламленных вырубках, гарях, ветровальниках). Тушение верховых пожаров. Тушение пятнистых пожаров. Тушение почвенных пожаров. Тушение лесных пожаров в горах. Технология тушения степных пожаров.

Раздел 9: Охрана труда и техника безопасности при тушении лесных пожаров

Тема № 1. Общие положения охраны труда и техники безопасности. Допуск к тушению лесных пожаров. Порядок обеспечения средствами индивидуальной защиты (СИЗ). Порядок обеспечение спецодеждой и полевым снаряжением. Отдых и ночлег в местах работ по тушению пожара. Обустройство лагеря на период лесного пожара.

Тема № 2. Требования безопасности при доставке лесных пожарных команд. Техника безопасности при разведке пожара, разработке плана тушения и подготовке личного состава. Меры техники безопасности при тушении кромки. Безопасность работ при тушении отжигом. Безопасность работ при тушении огнетушащими составами и техническими средствами. Организации поисково-спасательных и эвакуационных мероприятий в зоне действия пожара.

Раздел 10: Организация первой помощи при заболеваниях и травмах на пожарах, эвакуация пострадавших.

Тема № 1. Организация первой помощи при заболеваниях и травмах на пожарах, эвакуация пострадавших.

Раздел 11: Машины и оборудование, используемые при тушении лесных пожаров

Тема № 1. Ручные средства пожаротушения. Моторизованные средства пожаротушения, оборудование и оснастка. Технические средства пожаротушения. Навесное оборудование и агрегаты.

Лесные огнетушители, мотопомпы, рукава и арматура, воздуходувки, зажигательные аппараты, ручные и подручные средства пожаротушения.

Тема № 2. Машины и оборудование, используемые при тушении лесных пожаров. Средства и способы доставки (подачи) огнетушащих веществ.

Технические средства пожаротушения, оборудование и моторизованные инструменты.

Приложение 1

Раздел 12. Профессиональная подготовка

Комплекс нормативных упражнения по профессиональной подготовке работников ЛПС и лесных пожарных десантников РГКП "Казавиалесоохрана".

Подготовка на тренажерах по посадке в вертолет, высадке с вертолета.

Упражнение 1 – сбор по сигналу "команда (группа) на выезд (вылет)".

Боевой расчет ЛПС надевает боевую одежду (экипировку), получает средства связи (носимые, переносные), средства индивидуальной защиты и занимает места в пожарной автомашине или МЛПК. Контрольное время: 1 мин – отлично, 1мин 30 сек. – хорошо, 2 мин – удовлетворительно.

Команда (группа) АПС надевает боевую одежду (экипировку), получает средства связи (носимые, переносные), средства индивидуальной защиты, переносит личное и командное таборное имущество, ручные средства тушения, мотопомпу (в комплекте), воздуходувку, ГИРС на площадку (стоянку) вертолета.

Контрольное время: 5 мин. – отлично, 10 мин. – хорошо, 15 мин. – удовлетворительно.

Упражнение 2 – "Тушение условного пожара.

Выполняется в составе команды (группы) из 5 работников на обозначенном участке условного пожара площадью10 х10 м. Участок покрывается тонким, рыхлым слоем (толщиной 3-5 см.) сухого горючего материала (сено, солома). На границе участка уложено бревно длинной до 2м, d до 30см. В центре участка устанавливается емкость (ванна) площадью 1м.кв. с горючей смесью в количестве 1 л. Участники работают в противодымных масках (противогазах).

Команда (группа) создает минерализованную полосу шириной не менее 50 см. используя ручной инвентарь. Протяженность участка минерализованной полосы составляет 20 метров.

Выполняется прокладка опорной пенной полосы длиной 20 м., шириной 0.6 – 0,7 м. без пропусков и разрывов, с использованием воздуходувки с пеногенерирующей насадкой.

Производится распиловка бревна бензопилой на 3 части и уборка его на внешнюю сторону.

По мере готовности опорной полосы (пенной, минерализованной) выполняется "отжиг" с использованием зажигательного аппарата. Отжиг выполняется с соблюдением установленных правил.

Тушение условной кромки с использованием РЛО, воздуходувки или ГИРС (ручного моторизованного инструмента) выполняется с целью недопущения распространения горения за опорную полосу.

Тушение очага интенсивного горения в центре участка осуществляется с применением АЦ (ствол "В") или МЛПК (УПВД).

Упражнение 3 - "Забор воды МЛПК из открытого водоема".

Исходная позиция –МЛПК располагается у линии "Старт" в 10 м. от "открытого водоема" (бочка с водой).

Установка МЛПК на открытый водоем производится расчетом из двух человек - водитель и лесной пожарный (лесной пожарный десантник) по команде: "МЛПК на водоем установить!".

По этой команде водитель устанавливает МЛПК к водоисточнику в указанное место, включает стояночную тормозную систему, колеса фиксирует противооткатными упорами. Водитель с пожарным достают из укладки всасывающий рукав, мотопомпу и напорный рукав, кладут их на землю к водоисточнику. Пожарный соединяет всасывающий рукав с мотопомпой, опускает его в водоем, заполняет насос водой. Водитель присоединяют напорный рукав к выходному патрубку мотопомпы, разворачивает рукав и опускает его в емкость МЛПК. Пожарный запускает мотопомпу и обеспечивает подачу воды из напорного патрубка. Водитель удерживает рукав до заполнения, подает команду "Стоп насос!".

Начало - поданная команда. МЛПК установлен у открытого водоема, двигатель работает на малых оборотах. Пожарное оборудование закреплено на своих местах.

Окончание – время фиксируется в момент подачи воды из рукавной линии в емкость.

Упражнение 4 - Боевое развертывание МЛПК с подачей воды на локальный очаг горения.

Исходная позиция – МЛПК располагаются у линий "Старт".

Производится расчетом из трех человек (водитель и двое пожарных). По команде "Группа! Боевое развертывание с подачей воды на очаг (по мишеням) с прокладкой двух рабочих линий по одному рукаву на два ствола "Б" - Марш!" выполняется:

Пожарные №1, 2 прокладывают две рабочих линии от напорных патрубков мотопомпы ("Спрут3"). Готовность пожарных к подаче воды – поднятый вверх ствол. Водитель подключает всасывающий рукав помпы к емкости, открывает кран, запускает двигатель мотопомпы, прогревает его, заполняет водой насос, по готовности ствольщиков увеличивает обороты двигателя до средних и удерживает давление до подачи воды из стволов "Б".

Начало - поданная команда. МЛПК установлен у линии "Старт", двигатель работает на малых оборотах. Пожарное оборудование закреплено на своих местах.

Окончание – время фиксируется в момент подачи воды из стволов "Б".

Упражнение 5 - Боевое развертывание МЛПК в движении по кромке пожара.

Исходная позиция – МЛПК располагаются у линий "Старт".

Производится расчетом из четырех человек (водитель и трое пожарных). По команде "Группа! Боевое развертывание с подачей воды по кромке (мишеням) справа (слева) – Марш!" выполняется:

Пожарный 1 (старший группы) разворачивает напорный шланг с пистолетом от УПВД и занимает переднее пассажирское место. Пожарный 2 открывает кран подачи воды от емкости, запускает УВД и обеспечивает ее работу. Пожарный 3 достает из укладки РЛО, заполняет его водой из расходного крана, занимает позицию в 10 метрах позади МЛПК, контролирует кромку, ликвидирует очаги горения. Водитель по команде старшего группы выполняет движение на низшей передаче вдоль обозначенной кромки на удалении от нее 5 – 10 м. Старший группы выполняет тушение обозначенной кромки протяженностью 20 м. и (или) поражение мишеней.

Начало - поданная команда. МЛПК установлен у линий "Старт", двигатель работает на малых оборотах. Пожарное оборудование закреплено на своих местах.

Окончание – горение на кромке ликвидировано (мишени поражены), время фиксируется в момент прекращения горения (поражения мишеней).

Упражнение 6 – подача воды на высоту ≥ 50 м. двумя последовательно соединенными помпами.

Исходная позиция – группы и оборудование располагаются у линий "Старт" в 10 метрах от водоисточника.

Выполняется на уклонах более 20 градусов двумя группами по два человека (моторист и ствольщик). Дистанция подачи воды максимальная.

По команде "Подача воды на высоту двумя помпами в перекачку – Марш!" выполняется:

Моторист первой группы устанавливает мотопомпу на водоисточник, подсоединяет заборный рукав, подсоединяет напорную линию, заполняет насос водой, запускает и прогревает двигатель помпы. Ствольщик первой группы прокладывает рукавную линию на максимальную дистанцию подачи воды и по готовности поднимает руку вверх. Моторист первой группы, получив команду первого ствольщика включает подачу воды в линию постепенно увеличивая мощность. Вторая группа выдвигается до конца первой рукавной линии. Моторист "2" устанавливает мотопомпу и промежуточную емкость, подсоединяет напорную линию "2". Ствольщик второй группы прокладывает рукавную линию на максимальную дистанцию подачи воды и по готовности поднимает руку вверх. Моторист второй группы подсоединяет к мотопомпе всасывающий рукав, погружает его в промежуточную емкость, при подаче воды из первой линии в промежуточную емкость заполняет насос водой, запускает и прогревает двигатель помпы, получив сигнал о готовности ствольщика 2, при заполнении насоса, постепенно увеличивает мощность. При подаче воды на излив, второй ствольщик по радио дает сообщение "Есть подача воды!".

Начало - поданная команда. Группы и оборудование расположены у линии "Старт".

Окончание – время фиксируется в момент подачи воды в конце второй рабочей линии из ствола "Б" и сообщения по радиосвязи "есть подача воды".

Примечание: обучение тем занятий определяется ОТИ с учетом категории обучаемых.

Раздел 13: Тактико-технические характеристики, назначение и устройство пожарных автомобилей и МЛПК

Тема № 1. Дополнительные трансмиссии специальных агрегатов основных пожарных автомобилей. Системы дополнительного охлаждения двигателей пожарных автомобилей.

Тема № 2. Емкость для воды и пенообразователя, обогрев емкости для воды, пенообразователя и насосного отсека. Общие сведения о средствах пенного тушения.

Тема № 3. Пожарные насосы. Вакуумные системы центробежных пожарных насосов.

Тема № 4. Органы управления и дополнительное оборудование основных пожарных автомобилей.

Тема № 5. Специальный кузов и Ұмкости для огнетушащих веществ. Ведение основных действий на пожаре.

Раздел 14: Диагностирование, техническое обслуживание и текущий ремонт пожарных автомобилей и их специальных агрегатов, МЛПК.

Тема № 1. Диагностирование, техническое обслуживание и текущий ремонт пожарных автомобилей и их специальных агрегатов, МЛПК. Правила техники безопасности при техническом обслуживании, ремонте и эксплуатации пожарных автомобилей и МЛПК.

Раздел 15: Основные требования "Правил осуществления авиационных работ по охране и защите лесного фонда", других законодательных и нормативно-правовых актов в сфере охраны лесов от пожаров.

Тема № 1. "Правила осуществления авиационных работ по охране и защите лесного фонда". Правила выполнения десантных работ (ПВДР-2016).

Раздел 16: Профессиональная подготовка (приложение 1).

Упражнение 3.1- "Забор воды МЛПК из открытого водоема".

Упражнение 4.1- Боевое развертывание МЛПК с подачей воды на локальный очаг горения.

Упражнение 5.1 -боевое развертывание МЛПК в движении по кромке пожара.

Приложение 6 К правилам организации и прохождения обучения руководителей и сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и природоохранных и лесных учреждении

Балльно-рейтинговая буквенная система оценки учебных достижений

Оценка по буквенной системе	Цифровой эквивалент баллов	% - ное содержание	Оценка по традиционной системе
A	4,0	95 – 100	Отлично
A-	3,67	90 – 94
B+	3,33	85 – 89	Хорошо
B	3,0	80 – 84
B-	2,67	75 – 79
C+	2,33	70 – 74
C	2,0	65 – 69	Удовлетворительно
C-	1,67	60 – 64
D+	1,33	55 – 59
D	1,0	50 – 54
FX	0,5	25-49	Неудовлетворительно

	Приложение 7 К правилам организации и прохождения обучения руководителей и сотрудников государственной лесной охраны, лесной пожарной станции и природоохранных и лесных учреждении
	Форма

________________________________________________________________________

(Білім беру ұйымының атауы)

СЕРТИФИКАТ

_________________________________________________________________________

(атағы, тегі, аты, әкесінің аты ( болған жағдайда))

_________________________________________________________________________

(оқудан өткен мерзімі)

_________________________________________________________________________

(санат атауы)

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

оқу курстарынан өтті

Білім беру ұйымының бастығы ______________________________________________

Место

для QR – кода

QR – код орны

____________ қаласы 20 _____ ж. "___" ______ тіркеу № _______________