Машина жасау салаларындағы кәсіптік стандарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрінің м.а. 2024 жылғы 1 наурыздағы № 84 бұйрығы

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 5-тармағына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

      1. Мыналар:

      1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес "Электротехника өндірісінің жалпы кәсіптері" кәсіптік стандарты;

      2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес "Металдарды кесу" кәсіптік стандарты;

      3) осы бұйрыққа 3-қосымшаға сәйкес "Электр және радиотехникалық бұйымдарды дайындау" кәсіптік стандарты;

      4) осы бұйрыққа 4-қосымшаға сәйкес "Қысымды өңдеу әдістері" кәсіптік стандарты;

      5) осы бұйрыққа 5-қосымшаға сәйкес "Аккумулятор мен батереяларды өндіру" кәсіптік стандарты;

      6) осы бұйрыққа 6-қосымшаға сәйкес "Өзге түсті металдарды құю" кәсіптік стандарты;

      7) осы бұйрыққа 7-қосымшаға сәйкес "Машина жасаудағы дәнекерлеу өндірісі" кәсіптік стандарты;

      8) осы бұйрыққа 8-қосымшаға сәйкес "Металл және металл емес бұйымдарды өңдеу" кәсіптік стандарты бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің Өнеркәсіп комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрыққа қол қойылған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Өнеркәсіп және құрылыс министрінің
міндетін атқарушы 		А. Бейспеков

      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Еңбек және халықты әлеуметтік
қорғау министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
1-қосымша

Кәсіптік стандарт "Электротехника өндірісінің жалпы кәсіптері"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Электротехника өндірісіндегі жалпы кәсіптер" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда кадрларды даярлауға, кәсіби біліктілікті тануға қойылатын талаптарды белгілейді. білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің біліктілігі және машина жасау саласында жұмыс істейтін ұйымдар мен кәсіпорындардағы персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдері.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Электротехника өндірісінің жалпы кәсіптері.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: С25620.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      25 Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын өндіру;

      25.5 Металды соққылап өңдеу, сығымдау, қалыптау, бейіндеу; ұнтақтық металлургия;

      25.50 Металды соққылап өңдеу, сығымдау, қалыптау, бейіндеу; ұнтақтық металлургия;

      25.50.1 Соққылап өңдеу, сығымдау, қалыптау және бейіндеу арқылы дайын металл бұйымдарын немесе жартылай фабрикаттар өндіру;

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      25 Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын жасау;

      25.6 Металдарды өңдеу және металдарға қаптамалар жалату; машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62.0 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: электротехника өндірісінің жалпы кәсіптері (бұдан әрі – ПС) "Электротехника өндірісі" кәсіптік қызмет саласындағы біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайды.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      3) Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      4) Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарының жиналуын бақылаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      5) Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      6) Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      7) Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      8) Сынап тіктеуіштерін құрастырушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      9) Сынап тіктеуіштерін құрастырушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      10) Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      11) Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      12) Трансформаторларды құрастырушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      13) Трансформаторларды құрастырушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      14) Трансформаторларды құрастырушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      15) Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      16) Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      17) Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      18) Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      19) Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      20) Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      21) Электр монтажшы-сызбашы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      22) Электр монтажшы-сызбашы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      23) Электр монтажшы-сызбашы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      24) Электромеханик - 5 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы":

Топтың коды:

8214-2

Қызмет атауының коды:

8214-2-003

Кәсіптің атауы:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы, 2-6 санат
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 6 айдан кем емес: Трансформатор құрастырушы; Электр аспаптарын құрастырушы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды құрастыру реттеушісі; электр өлшеу құралдарын реттеуші және калибрлеуші; Жоғары ток конденсаторларының коллекторы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды электрлік, механикалық және жылулық сынауларды жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарын сынауға дайындық жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарын сынауға дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Әртүрлі сынақтарға жұмыс дайындау

Машықтар:

1. Әртүрлі сынақтарға көмекші жұмыстарды орындау;
2. Өнімдерді сынақ алаңына тасымалдау;
3. Қарапайым электр, су және пневматикалық тізбектерді құрастыру;
4. Сынақ стендісінде туралауды қажет етпейтін бұйымдарды орнату;
5. Дайын сызба арқылы қарапайым өлшемдерді жүргізу;
6. Үлгілердің бұзылу кернеуін анықтау;
7. Қарапайым сынақ жабдықтарын жөндеу;
8. Құжаттаманы дайындау және аспаптар көрсеткіштерін жазу

Білімдер:
1. Сыналатын өнімдердің мақсаты, жұмыс істеу ережелері және жұмыс принципі;
2. Сынау үшін қажетті өлшеу құралдары мен аспаптар;
3. Көрсеткіштерді өлшеуге арналған қарапайым схемалар;
4. Қарапайым схемаға сыналған бұйымдарды қосу ережелері мен әдістері;
5. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер;
6. Сынақ режимдері;
7. Сынақ станциясының немесе учаскесінің қондырғыларына қызмет көрсету ережелері;
8. Өнімдерді тасымалдау және орнату ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы

4

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

4

Супервайзер (бригадир)

10. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы":

Топтың коды:

8214-2

Қызмет атауының коды:

8214-2-003

Кәсіптің атауы:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы, 2-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 2 жылдан кем емес: Трансформатор құрастырушы; Электр аспаптарын құрастырушы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды құрастыру реттеушісі; электр өлшеу құралдарын реттеуші және калибрлеуші; Жоғары ток конденсаторларының коллекторы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды электрлік, механикалық және жылулық сынауларды жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарын сынауға дайындық жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарын сынауға дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Әртүрлі сынақтарға жұмыс дайындау

Машықтар:

1. Әртүрлі сынақтарға көмекші жұмыстарды орындау;
2. Өнімдерді сынақ алаңына тасымалдау;
3. Қарапайым электр, су және пневматикалық тізбектерді құрастыру;
4. Сынақ стендісінде туралауды қажет етпейтін бұйымдарды орнату;
5. Дайын сызба арқылы қарапайым өлшемдерді жүргізу;
6. Үлгілердің бұзылу кернеуін анықтау;
7. Қарапайым сынақ жабдықтарын жөндеу;
8. Құжаттаманы дайындау және аспаптар көрсеткіштерін жазу

Білімдер:
1. Сыналатын өнімдердің мақсаты, жұмыс істеу ережелері және жұмыс принципі;
2. Сынау үшін қажетті өлшеу құралдары мен аспаптар;
3. Көрсеткіштерді өлшеуге арналған қарапайым схемалар;
4. Қарапайым схемаға сыналған бұйымдарды қосу ережелері мен әдістері;
5. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер;
6. Сынақ режимдері;
7. Сынақ станциясының немесе учаскесінің қондырғыларына қызмет көрсету ережелері;
8. Өнімдерді тасымалдау және орнату ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

4

Супервайзер (бригадир)

11. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналарын,
аппараттары мен аспаптарын сынаушы":

Топтың коды:

8214-2

Қызмет атауының коды:

8214-2-003

Кәсіптің атауы:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы, 2-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес: Трансформатор құрастырушы; Электр аспаптарын құрастырушы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды құрастыру реттеушісі; электр өлшеу құралдарын реттеуші және калибрлеуші; Жоғары ток конденсаторларының коллекторы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды электрлік, механикалық және жылулық сынауларды жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарын сынауға дайындық жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарын сынауға дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Әртүрлі сынақтарға жұмыс дайындау

Машықтар:

1. Әртүрлі сынақтарға көмекші жұмыстарды орындау;
2. Өнімдерді сынақ алаңына тасымалдау;
3. Қарапайым электр, су және пневматикалық тізбектерді құрастыру;
4. Сынақ стендісінде туралауды қажет етпейтін бұйымдарды орнату;
5. Дайын сызба арқылы қарапайым өлшемдерді жүргізу;
6. Үлгілердің бұзылу кернеуін анықтау;
7. Қарапайым сынақ жабдықтарын жөндеу;
8. Құжаттаманы дайындау және аспаптар көрсеткіштерін жазу

Білімдер:
1. Сыналатын өнімдердің мақсаты, жұмыс істеу ережелері және жұмыс принципі;
2. Сынау үшін қажетті өлшеу құралдары мен аспаптар;
3. Көрсеткіштерді өлшеуге арналған қарапайым схемалар;
4. Қарапайым схемаға сыналған бұйымдарды қосу ережелері мен әдістері;
5. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер;
6. Сынақ режимдері;
7. Сынақ станциясының немесе учаскесінің қондырғыларына қызмет көрсету ережелері;
8. Өнімдерді тасымалдау және орнату ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын сынаушы

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

12. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналарын,
аппараттары мен аспаптарының жиналуын бақылаушы":

Топтың коды:

8200-0

Қызмет атауының коды:

8200-0-001

Кәсіптің атауы:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарының жиналуын бақылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарының жиналуын бақылаушы.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес: Электр машиналарын, аппараттарын және аспаптарын сынаушы; Трансформатор құрастырушы; Электр аспаптарын құрастырушы; Жоғары ток конденсаторының коллекторы; Электр монтер-конструктор.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электронды жабдықтарды өндіру және қалпына келтіру бойынша супервайзер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарын, құрылғылар мен аспаптарды құрастыру және қабылдау сапасын тексеру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. қарапайым электр бұйымдарының, станоктардың, аппараттардың және аспаптардың негізгі сипаттамаларын тексеру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
қарапайым электр бұйымдарының, станоктардың, аппараттардың және аспаптардың негізгі сипаттамаларын тексеру

Дағды 1:
Жиналған электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды тексеру және қабылдау

Машықтар:

1. Құрастырылған қарапайым электр бұйымдарын, электр машиналарының жекелеген тораптары мен механизмдерін, аппараттар мен аспаптарды сызбалар мен техникалық шарттар бойынша тексеру және қабылдау;
2. 0,01 миллиметр дәлдікпен арнайы және әмбебап құралдарды пайдалана отырып, сызбалар бойынша құрастыруға жеткізілетін бөлшектерді қабылдау және сыртқы тексеру;
3. Механикалық параметрлер бойынша 4-1,5 дәлдік класындағы көрсеткіш аспаптары және электрлік параметрлер бойынша 4-дәлдік сыныбының көрсеткіш аспаптары;
4. Механикалық және электрлік параметрлері бойынша 0,1-0,2 дәлдік класындағы қарсылық құрылғыларын тексеру;
5. Жинақтауға берілетін оқшаулағыш және басқа материалдардың кесу сапасын тексеру;
6. Тораптар мен бөлшектердің дұрыс сақталуын қадағалау;
7. Қабылданған және қабылданбаған өнімдерге техникалық құжаттаманы дайындау

Білімдер:
1. Өз учаскеңізде электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды құрастыру технологиясының негіздері;
2. Құрастырылған құрамдас бөліктер мен бұйымдардың техникалық шарттары және қабылдау ережелері;
3. Қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғылары және олармен жұмыс істеу ережелері;
4. Толеранттылық және отырғызу жүйесі, квалитеттер мен кедір-бұдырлық параметрлері туралы негізгі түсініктер;
5. Ақаулардың болуы мүмкін себептері және оларды анықтау және алдын алу жолдары;
6. Құрастыру үшін жеткізілетін бөлшектерге, тораптарға және материалдарға қойылатын талаптар;
7. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер;
8. Техникалық құжаттаманы дайындау ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр машиналарын, аппараттар мен аспаптарды құрастыруды бақылаушы

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

13. Кәсіптің карточкасы "Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-043

Кәсіптің атауы:

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші, 2-5 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электронды жабдықтарды жинақтаушы
Электр жабдықтарының элементтерін құрастырушы
Электрондық медициналық аппаратураларды жөндеу және қызмет көрсету электр механигі 

Қызметтің негізгі мақсаты:

Таразыларды калибрлеу және электр өлшеу құралдарын реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен және 0,5-ке дейінгі электр өлшеу құралдарының шкалаларын калибрлеу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен және 0,5-ке дейінгі электр өлшеу құралдарының шкалаларын калибрлеу

Дағды 1:
Электр өлшеу құралдарының таразыларын калибрлеуді жүргізу

Машықтар:

1. Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен сыныпты электр өлшеу құралдарының таразыларын калибрлеу;
2. Тапсырылған арнайы қондырғыларда электр өлшеу құралдарын электрлік-механикалық реттеу және баптау;
3. Қарапайым тізбектерді монтаждау және бөлшектеу, кедергі мен оқшаулауды сынау

Білімдер:
1. Реттелетін құрылғылардың тетіктері мен механизмдерінің құрылымы, мақсаты және жұмыс принципі;
2. Қарапайым реттеу және калибрлеу қондырғыларының конструкциясы және оларды пайдалану ережелері;
3. Өткізгіш және оқшаулағыш материалдардың негізгі қасиеттері;
4. Тізбектің әртүрлі буындарындағы кедергіні өлшеу әдістері;
5. Қабылдау және отырғызу жүйесі туралы негізгі мәліметтер;
6. Электр қауіпсіздігінің негізгі ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші

4

Жабдықты реттеуші

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

4

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

4

Супервайзер (бригадир)

14. Кәсіптің карточкасы "Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-043

Кәсіптің атауы:

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші, 2-5 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандығына сәйкес жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электронды жабдықтарды жинақтаушы
Электр жабдықтарының элементтерін құрастырушы
Электрондық медициналық аппаратураларды жөндеу және қызмет көрсету электр механигі 

Қызметтің негізгі мақсаты:

Таразыларды калибрлеу және электр өлшеу құралдарын реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен және 0,5-ке дейінгі электр өлшеу құралдарының шкалаларын калибрлеу
2. Ақаулық себебін іздеу және түзету

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен және 0,5-ке дейінгі электр өлшеу құралдарының шкалаларын калибрлеу

Дағды 1:
Электр өлшеу құралдарының таразыларын калибрлеуді жүргізу

Машықтар:

1, Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен сыныпты электр өлшеу құралдарының шкалаларын калибрлеу;
2. Тапсырылған арнайы қондырғыларда электр өлшеу құралдарын электрлік-механикалық реттеу және баптау;
3. Қарапайым тізбектерді монтаждау және бөлшектеу, кедергі мен оқшаулауды сынау

Білімдер:
1. Реттелетін құрылғылардың тетіктері мен механизмдерінің құрылымы, мақсаты және жұмыс принципі;
2. Қарапайым реттеу және калибрлеу қондырғыларының конструкциясы және оларды пайдалану ережелері;
3. Өткізгіш және оқшаулағыш материалдардың негізгі қасиеттері;
4. Тізбектің әртүрлі буындарындағы кедергіні өлшеу әдістері;
5. Қабылдау және отырғызу жүйесі туралы негізгі мәліметтер;
6. Электр қауіпсіздігінің негізгі ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ақаулық себебін іздеу және түзету

Дағды 1:
Ақаулықтарды жою және ақауларды жою

Машықтар:

3-4 санат
1. Электрлік диаграммаларды оқу және тексеру
2. Электрлік өлшемдерді жүргізу
3. Жеке элементтер мен тораптарды ауыстыра отырып, электрондық жабдықтар мен құрылғылардың жұмысындағы ақауларды табу және жою
4. Қарапайым электр өлшеу аспаптары мен құрылғыларын пайдаланып құрастыруды және орнатуды тексеру
5. Күрделілігі орташа электронды жабдықтың электр тізбегіндегі ақауларды және зақымдануларды жою
6. Жабдықтардың, құрылғылардың және тетіктердің жұмысындағы механикалық ақауларды, ақауларды анықтау және жою

Білімдер:
3-4 санат
1. Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесіне қойылатын талаптар
2. Радиоэлектрондық аппаратураның негізгі тетіктерінің мақсаты, конструкциясы, конструктивтік ерекшеліктері, жұмыс істеу принципі.
3. Электрондық жабдықты өндіру технологиясы
4. Электрондық жабдықтың тораптары мен тораптарын орнату, құрастыру, конфигурациялау және реттеу әдістері
5. Реттеу жұмыстарының мақсаты, түрлері, реттілігі
6. Өлшеу құралдарын калибрлеу
7. Электрондық жабдықты сынау әдістері
8. Ақауларды анықтау әдістері және оларды жою жолдары
9. Электр механикалық құрылғылар мен жүйелердің конструкциясы, механикалық және электрлік реттеу әдістері мен әдістері
10. Қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының конструкциясы мен мақсаты, оларды пайдалану және реттелетін жабдыққа қосу ережелері
11. Аспап көрсеткіштерін ашу әдістері
12. Қателер теориясы және өлшеу нәтижелерін өңдеу әдістері
13. Құрастыру-монтаждау жұмыстарының сапасын бақылау әдістері мен құралдары
14. Электрондық жабдықтар мен құрылғыларды пайдалану ережелері
15. Жұмыс орнын ұйымдастыру және жұмыс әдістерін таңдау ережелері
16. Құралдар мен жабдықтарға қойылатын талаптар
17. Жұмыс орнындағы еңбекті қорғау, электр қауіпсіздігі және өрт қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші

4

Жабдықты реттеуші

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

4

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

15. Кәсіптің карточкасы "Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-043

Кәсіптің атауы:

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші, 2-5 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандығына сәйкес жұмыс өтілі 2 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электронды жабдықтарды жинақтаушы
Электр жабдықтарының элементтерін құрастырушы
Электрондық медициналық аппаратураларды жөндеу және қызмет көрсету электр механигі 

Қызметтің негізгі мақсаты:

Таразыларды калибрлеу және электр өлшеу құралдарын реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен және 0,5-ке дейінгі электр өлшеу құралдарының шкалаларын калибрлеу
2. Ақаулық себебін іздеу және түзету

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен және 0,5-ке дейінгі электр өлшеу құралдарының шкалаларын калибрлеу

Дағды 1:
Электр өлшеу құралдарының таразыларын калибрлеуді жүргізу

Машықтар:

1. Арнайы калибрлеу қондырғыларында 1,5 және одан төмен сыныпты электр өлшеу құралдарының таразыларын калибрлеу;
2. Тапсырылған арнайы қондырғыларда электр өлшеу құралдарын электрлік-механикалық реттеу және баптау;
3. Қарапайым тізбектерді монтаждау және бөлшектеу, кедергі мен оқшаулауды сынау

Білімдер:
1. Реттелетін құрылғылардың тетіктері мен механизмдерінің құрылымы, мақсаты және жұмыс принципі;
2. Қарапайым реттеу және калибрлеу қондырғыларының конструкциясы және оларды пайдалану ережелері;
3. Өткізгіш және оқшаулағыш материалдардың негізгі қасиеттері;
4. Тізбектің әртүрлі буындарындағы кедергіні өлшеу әдістері;
5. Қабылдау және отырғызу жүйесі туралы негізгі мәліметтер;
6. Электр қауіпсіздігінің негізгі ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ақаулық себебін іздеу және түзету

Дағды 1:
Ақаулықтарды жою және ақауларды жою

Машықтар:

5-ші санат
1. Ақауларды диагностикалау
2. Электрондық жабдықтар мен құрылғыларды функционалдық талаптарға сәйкес келетін күйге келтіру
3. Электрондық жабдықтың, құрылғылардың және жүйелердің электрлік сұлбалары мен электрлік схемаларын құрастыру және қолдану
4. Аспаптарды қолданыңыз және оларды басқарылатын жабдыққа қосыңыз
5. Осы еңбек функциясын орындау үшін конструкторлық, өндірістік, технологиялық және нормативтік құжаттарды пайдалану

Білімдер:
5-ші санат
1. Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесіне қойылатын талаптар
2. Радиоэлектрондық аппаратураның негізгі тетіктерінің мақсаты, конструкциясы, конструктивтік ерекшеліктері, жұмыс істеу принципі.
3. Электрондық жабдықты өндіру технологиясы
4. Электрондық жабдықтың тораптары мен тораптарын орнату, құрастыру, конфигурациялау және реттеу әдістері
5. Реттеу жұмыстарының мақсаты, түрлері, реттілігі
6. Өлшеу құралдарын калибрлеу
7. Электрондық жабдықты сынау әдістері
8. Ақауларды анықтау әдістері және оларды жою жолдары
9. Электр механикалық құрылғылар мен жүйелердің конструкциясы, механикалық және электрлік реттеу әдістері мен әдістері
10. Қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының конструкциясы мен мақсаты, оларды пайдалану және реттелетін жабдыққа қосу ережелері
11. Аспап көрсеткіштерін ашу әдістері
12. Қателер теориясы және өлшеу нәтижелерін өңдеу әдістері
13. Құрастыру-монтаждау жұмыстарының сапасын бақылау әдістері мен құралдары
14. Электрондық жабдықтар мен құрылғыларды пайдалану ережелері
15. Жұмыс орнын ұйымдастыру және жұмыс әдістерін таңдау ережелері
16. Құралдар мен жабдықтарға қойылатын талаптар17. Жұмыс орнындағы еңбекті қорғау, электр қауіпсіздігі және өрт қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр өлшеу аспаптарын реттеуші- градуирлеуші

4

Техник – технолог

6

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

4

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

16. Кәсіптің карточкасы "Сынап тіктеуіштерін құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-015

Кәсіптің атауы:

Сынап тіктеуіштерін құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Сынап тіктеуіштерін құрастырушы, 1-4 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Сынап-мырыш, магний және басқа да ток көздерін жинаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Сынап түзеткіш қондырғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Дағды 1:
Сынап түзеткіштерінің қарапайым агрегаттарын құрастыру

Машықтар:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш тораптарын құрастыру.
2. Бөлшектерді вакуумды құрастыруға дайындау: бөлшектерді кесу, бензинде және басқа еріткіштерде жуу, сығылған ауамен сүрту және үрлеу.
3. Сынап түзеткіштерінің қарапайым бөлшектерін жасау және қарапайым сантехникалық және құрастыру жұмыстарын орындау.
4. Жиналған бөлшектерді құрастыру орнына тасымалдау

Білімдер:
1. Вакуумды құрастыру алдындағы дайындық жұмыстарының түрлері мен мақсаты.
2. Дайындалатын бөлшектерге қойылатын техникалық талаптар.
3. Қарапайым жұмыс өлшеу құралдары мен аспаптарын пайдалану мақсаты мен ережесі.
4. Металл өңдеу әдістері.
5. Қолданылатын еріткіштердің қасиеттері және олармен жұмыс істеу ережелері.
6. Вакуумдық гигиена ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Сынап тіктеуіштерін құрастырушы

4


4

Құрастыру бойынша контроллер

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

17. Кәсіптің карточкасы "Сынап тіктеуіштерін құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-015

Кәсіптің атауы:

Сынап тіктеуіштерін құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Сынап тіктеуіштерін құрастырушы, 1-4 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандығына сәйкес жұмыс өтілі бір жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Сынап-мырыш, магний және басқа да ток көздерін жинаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Сынап түзеткіш қондырғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Дағды 1:
Сынап түзеткіштерінің қарапайым агрегаттарын құрастыру

Машықтар:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш тораптарын құрастыру.
2. Бөлшектерді вакуумды құрастыруға дайындау: бөлшектерді кесу, бензинде және басқа еріткіштерде жуу, сығылған ауамен сүрту және үрлеу.
3. Сынап түзеткіштерінің қарапайым бөлшектерін жасау және қарапайым сантехникалық және құрастыру жұмыстарын орындау.
4. Жиналған бөлшектерді құрастыру орнына тасымалдау

Білімдер:
1. Вакуумды құрастыру алдындағы дайындық жұмыстарының түрлері мен мақсаты.
2. Дайындалатын бөлшектерге қойылатын техникалық талаптар.
3. Қарапайым жұмыс өлшеу құралдары мен аспаптарын пайдалану мақсаты мен ережесі.
4. Металл өңдеу әдістері.
5. Қолданылатын еріткіштердің қасиеттері және олармен жұмыс істеу ережелері.
6. Вакуумдық гигиена ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Сынап тіктеуіштерін құрастырушы

4

Құрастыру бойынша контроллер

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

18. Кәсіптің карточкасы "Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-017

Кәсіптің атауы:

Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы, 1-4 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жоғары ток конденсаторының қондырғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Дағды 1:
Сіңірілмеген қаптардан жоғары ток конденсаторларының алынбалы бөлігін қарапайым құрастыру

Машықтар:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен сіңдірілмеген пакеттерден жоғары ток конденсаторларының алынбалы бөлігін құрастыру;
2. Құрастыру алдында бөлшектердің сыртқы түрін тексеру және сүрту

Білімдер:
1. Құрастырылған конденсатор қондырғыларының негізгі бөліктерінің мақсаты;
2. Қолданылатын құралдар мен құрылғыларды пайдалану ережелері;
3. Құрастырылған агрегаттарға қойылатын техникалық талаптар;
4. Тармақтарды қосу схемалары;
5. Құрастыру кезінде қолданылатын материалдардың қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы

4

Құрастыру бойынша контроллер

4

Құрастыру бойынша контроллер

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

4

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

19. Кәсіптің карточкасы "Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-017

Кәсіптің атауы:

Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы, 1-4 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандығына сәйкес жұмыс өтілі 2 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жоғары ток конденсаторының қондырғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен қарапайым сынап түзеткіш жинақтарын құрастыру

Дағды 1:
Сіңірілмеген қаптардан жоғары ток конденсаторларының алынбалы бөлігін қарапайым құрастыру

Машықтар:

1. Біліктілігі анағұрлым жоғары құрастырушының басшылығымен сіңдірілмеген пакеттерден жоғары ток конденсаторларының алынбалы бөлігін құрастыру;
2. Құрастыру алдында бөлшектердің сыртқы түрін тексеру және сүрту

Білімдер:
1. Құрастырылған конденсатор қондырғыларының негізгі бөліктерінің мақсаты;
2. Қолданылатын құралдар мен құрылғыларды пайдалану ережелері;
3. Құрастырылған агрегаттарға қойылатын техникалық талаптар;
4. Тармақтарды қосу схемалары;
5. Құрастыру кезінде қолданылатын материалдардың қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Күшті нүктелі конденсаторларды құрастырушы

4

Құрастыру бойынша контроллер

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

20. Кәсіптің карточкасы "Трансформаторларды құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-019

Кәсіптің атауы:

Трансформаторларды құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Трансформаторларды құрастырушы, 1-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 6 айдан кем емес: Трансформатор орамаларын құрастырушы; Трансформатор өзегін құрастырушы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы; Трансформатор катушкаларын құрастырушы және сепаратор.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Трансформатор қондырғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау
2. Күш трансформаторларының бірінші, екінші және үшінші түйіндерінде жұмыстарды жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау

Дағды 1:
Құрастыруға дайындық

Машықтар:

1. Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау;
2. Қалыптар бойынша металдарды салқын күйде майыстыру, салу, араластыру, қарапайым оқшаулау жұмыстарын орындау;
3. Орамдарды өзекшеге бекітуге дайындау бойынша жұмыс

Білімдер:
1. Құрастырылған агрегаттардың конструкциясы мен мақсаты және оларға қойылатын талаптар;
2. Металл өңдеу және құрастыру жұмыстарының негізгі әдістері;
3. Қолданылатын материалдар, құралдар және құрылғылар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Күш трансформаторларының бірінші, екінші және үшінші түйіндерінде жұмыстарды жүргізу

Дағды 1:
100 киловольт-амперге дейінгі, кернеуі 10 киловольт трансформаторларды құрастыру жұмыстарын жүргізу.

Машықтар:

1-2 санат
1. Қуаты 100 киловольт-амперге дейін, кернеуі 10 киловольт күштік трансформаторлардың бірінші, екінші және үшінші түйіндерінде жұмыстарды жүргізу;
2. Қуаттылығы аз автотрансформаторларды және шағын габаритті басқару сұлбасының трансформаторларын құрастыру;
3. Құрастыру құрылғылары мен құралдарды пайдалана отырып, өткізгіш ұштарын кесу бойынша монтаждау жұмыстары (аршу, ұштарды орнату, сым ұштарын түйіспелі болттар мен жапырақшаларға дәнекерлеу, жалғау сымдары)
4. Жұмыс жағдайының жағдайына сәйкес әрекеттерді түзету, проблеманы, оның себептерін анықтау және мәселені шешу

Білімдер:
1-2 санат
1. Трансформаторлар туралы негізгі мәліметтер;
2. Қуаттылығы аз трансформаторларды құрастырудың типтік технологиялық процестері;
3. Қуаттылығы аз трансформаторлардың құрылымы, мақсаты, жұмыс принципі;
4. Құрастыруға қойылатын техникалық талаптар;
5. Құрастыру процесінде қолданылатын жабдықтар;
6. Құрастыру-монтаждау жұмыстарының сапасын тексеру ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Трансформаторларды құрастырушы

4

Трансформаторларды құрастырушы

4

Трансформаторлар сынаушы

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

21. Кәсіптің карточкасы "Трансформаторларды құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-019

Кәсіптің атауы:

Трансформаторларды құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Трансформаторларды құрастырушы, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 2 жылдан кем емес: Трансформатор орамаларын құрастырушы; Трансформатор өзегін құрастырушы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы; Трансформатор катушкаларын құрастырушы және сепаратор.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Трансформатор қондырғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау

Дағды 1:
Құрастыруға дайындық

Машықтар:

1. Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау;
2. Қалыптар бойынша металдарды салқын күйде майыстыру, салу, араластыру, қарапайым оқшаулау жұмыстарын орындау;
3. Орамдарды өзекшеге бекітуге дайындау бойынша жұмыс

Білімдер:
1. Құрастырылған агрегаттардың конструкциясы мен мақсаты және оларға қойылатын талаптар;
2. Металл өңдеу және құрастыру жұмыстарының негізгі әдістері;
3. Қолданылатын материалдар, құралдар және құрылғылар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Трансформаторларды құрастырушы

4

Трансформатор сынаушы

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

22. Кәсіптің карточкасы "Трансформаторларды құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-019

Кәсіптің атауы:

Трансформаторларды құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Трансформаторларды құрастырушы, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес: Трансформатор орамаларын құрастырушы; Трансформатор өзегін құрастырушы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы; Трансформатор катушкаларын құрастырушы және сепаратор.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Трансформатор қондырғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау

Дағды 1:
Құрастыруға дайындық

Машықтар:

1. Күштік трансформаторларды құрастыру бойынша белгілі бір стандартты операцияларды орындау;
2. Қалыптар бойынша металдарды салқын күйде майыстыру, салу, араластыру, қарапайым оқшаулау жұмыстарын орындау;
3. Орамдарды өзекшеге бекітуге дайындау бойынша жұмыс

Білімдер:
1. Құрастырылған агрегаттардың конструкциясы мен мақсаты және оларға қойылатын талаптар;
2. Металл өңдеу және құрастыру жұмыстарының негізгі әдістері;
3. Қолданылатын материалдар, құралдар және құрылғылар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Трансформаторлар сынаушы

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

23. Кәсіптің карточкасы "Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы":

Топтың коды:

8212-9

Қызмет атауының коды:

8212-9-004

Кәсіптің атауы:

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 6 айдан кем емес: бақылау-өлшеу аспаптарының слесарь-монтажшысы және автоматтандыру; бақылау-өлшеу машиналарының операторы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы
Өнеркәсіптік жабдықтардың электр бөлігін құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр өлшеу құралдарын құрастыру, калибрлеу және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Құрастыру жұмыстарын дайындау және жүргізу

Машықтар:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу: жинауға бөлшектерді тазалау, сүрту, жуу, жинау;
2. Электр және пневматикалық жетегі бар қарапайым қол және электр құралдарын пайдалану;
3. Өлшеу құралдарының қарапайым сұлбаларын құрастыру

Білімдер:
1. Жеке агрегаттарды құрастыру реттілігі;
2. Бекіту құрылғыларында орнатылған қарапайым қол және механикаландырылған құралдарды пайдалану мақсаты мен ережелері;
3. Бекіткіштердің негізгі түрлері және олардың мақсаты;
4. Ең қарапайым электр сымдарының сұлбалары;
5. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы

4

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы

4

Электр өлшеу аспаптарын сынаушы

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

24. Кәсіптің карточкасы "Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы":

Топтың коды:

8212-9

Қызмет атауының коды:

8212-9-004

Кәсіптің атауы:

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 2 жылдан кем емес: бақылау-өлшеу аспаптарының слесарь-монтажшысы және автоматтандыру; бақылау-өлшеу машиналарының операторы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы
Өнеркәсіптік жабдықтардың электр бөлігін құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр өлшеу құралдарын құрастыру, калибрлеу және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Құрастыру жұмыстарын дайындау және жүргізу

Машықтар:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу: жинауға бөлшектерді тазалау, сүрту, жуу, жинау;
2. Электр және пневматикалық жетегі бар қарапайым қол және электр құралдарын пайдалану;
3. Өлшеу құралдарының қарапайым сұлбаларын құрастыру

Білімдер:
1. Жеке агрегаттарды құрастыру реттілігі;
2. Бекіту құрылғыларында орнатылған қарапайым қол және механикаландырылған құралдарды пайдалану мақсаты мен ережелері;
3. Бекіткіштердің негізгі түрлері және олардың мақсаты;
4. Ең қарапайым электр сымдарының сұлбалары;
5. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы

4

Электр өлшеу аспаптарын сынаушы

4

Техник – технолог

6

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

25. Кәсіптің карточкасы "Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы":

Топтың коды:

8212-9

Қызмет атауының коды:

8212-9-004

Кәсіптің атауы:

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес: бақылау-өлшеу аспаптарының слесарь-монтажшысы және автоматтандыру; бақылау-өлшеу машиналарының операторы; Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы
Өнеркәсіптік жабдықтардың электр бөлігін құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр өлшеу құралдарын құрастыру, калибрлеу және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Құрастыру жұмыстарын дайындау және жүргізу

Машықтар:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу: жинауға бөлшектерді тазалау, сүрту, жуу, жинау;
2. Электр және пневматикалық жетегі бар қарапайым қол және электр құралдарын пайдалану;
3. Өлшеу құралдарының қарапайым сұлбаларын құрастыру

Білімдер:
1. Жеке агрегаттарды құрастыру реттілігі;
2. Бекіту құрылғыларында орнатылған қарапайым қол және механикаландырылған құралдарды пайдалану мақсаты мен ережелері;
3. Бекіткіштердің негізгі түрлері және олардың мақсаты;
4. Ең қарапайым электр сымдарының сұлбалары;
5. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр өлшеу аспаптарын жинаушы

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

4

Өндіріс директоры

26. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-020

Кәсіптің атауы:

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 6 айдан кем емес: Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы; Бақылау-өлшеу аспаптарының слесарь-жинақтаушы және автоматтандыру; Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электрик.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы
Өнеркәсіптік жабдықтардың электр бөлігін құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналары мен құрылғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. дайындық құрастыру жұмыстарын орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
дайындық құрастыру жұмыстарын орындау

Дағды 1:
Құрастыру жұмыстарына дайындық

Машықтар:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу;
2. Парақтарды алдын ала таңдау;
3. Үлгі бойынша бөлшектерді белгілеу;
4. Негізгі механикалық деректері бар пластиналарды бекіту

Білімдер:
1. Бекіткіштердің негізгі түрлері;
2. Құрастырудың негізгі әдістері;
3. Тұрақты және айнымалы ток туралы жалпы түсініктер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы

4

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы

5

Техник – технолог

6

Инженер-технолог

7

Өндіріс директоры

8

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

27. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-020

Кәсіптің атауы:

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы, 1-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша 2 жылдан кем емес практикалық жұмыс тәжірибесі: электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; электр жабдықтарын құрастырушы; өнеркәсіптік жабдықтардың электр бөлігін құрастырушы; Бақылау-өлшеу аспаптары бойынша слесарь-құрастырушы және электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы
Өнеркәсіптік жабдықтардың электр бөлігін құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналары мен аппараттарын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық құрастыру жұмыстарын орындау

Дағды 1:
Құрастыру жұмыстарын жүргізуге дайындық

Машықтар:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын орындау;
2. Парақтарды алдын ала таңдау;
3. Шаблон бойынша бөлшектерді белгілеу;
4. Негізгі механикалық деректері бар тақтайшаларды бекіту

Білімдер:
1. Бекіткіштердің негізгі түрлері;
2. Негізгі құрастыру әдістері;
3. Тұрақты және айнымалы ток туралы жалпы түсініктер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
3. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
4. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
2. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр өлшеу аспаптарын құрастырушы

5

Техник – технолог

6

Инженер-технолог

7

Өндіріс жөніндегі директор

8

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

28. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы":

Топтың коды:

8212-1

Қызмет атауының коды:

8212-1-020

Кәсіптің атауы:

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналары мен аппаратын құрастырушы, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес: Электр машиналары мен аппараттарын құрастырушы; Электр жабдықтарын құрастырушы; Өнеркәсіптік жабдықтың электр бөлшектерін құрастырушы; Бақылау-өлшеу аспаптарының слесарь-жинақтаушы және автоматтандыру; Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электрик.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр жабдықтаржы құрастырушы
Өнеркәсіптік жабдықтардың электр бөлігін құрастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналары мен құрылғыларын құрастыру және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Құрастыру жұмыстарына дайындық

Машықтар:

1. Дайындық құрастыру жұмыстарын жүргізу;
2. Парақтарды алдын ала таңдау;
3. Үлгі бойынша бөлшектерді белгілеу;
4. Негізгі механикалық деректері бар пластиналарды бекіту

Білімдер:
1. Бекіткіштердің негізгі түрлері;
2. Құрастырудың негізгі әдістері;
3. Тұрақты және айнымалы ток туралы жалпы түсініктер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Электр машиналар мен аспаптарды сынаушы

6

Инженер-технолог

7

Өндіріс директоры

8

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

29. Кәсіптің карточкасы "Электр монтажшы-сызбашы":

Топтың коды:

7411-0

Қызмет атауының коды:

7411-0-021

Кәсіптің атауы:

Электромонтажшы-чертежник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электромонтажшы-чертежник, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс өтілі 6 айдан кем емес келесі мамандықтар бойынша: Аккумуляторлық электромонтер; Қосалқы тізбектерге арналған электрик; Кабельдік желілер бойынша электромонтер; Жарықтандыру және жарықтандыру желілері бойынша электромонтер; Тарату құрылғыларының электрикі; Темір жол көлігінде және метрополитеннің жер үсті желілерінде сигнал беру, орталықтандыру және блоктау жөніндегі электромонтер; Электр тораптары мен электр жабдықтары бойынша электромонтер; электр машиналары бойынша электромонтер; Теңіз электрик; Электр монтаждаушы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Шоғырсым желілері жолдарн қадағалау жөніндегі электромонтер
Электрмонтаждаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін монтаждау және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау
2. Электр машиналарының, құрылғылар мен аспаптардың қарапайым электр тізбектерін монтаждау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау

Дағды 1:
электр машиналарының, аппараттары мен аспаптарының электр тізбектерін монтаждау және құрастыру бойынша жұмыстарға дайындау

Машықтар:

1. Тораптар мен бұйымдардың электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау;
2. Тоқтау немесе үлгі бойынша пневматикалық, механикалық және қолмен қайшыны пайдалана отырып, қорғаныш және таңбалау түтіктері мен сымдарын өлшемдері бойынша кесу;
3. Сымды аршу және кабель құлақшаларын орнату;
4. Шағын өлшемді қапсырмаларды, қапсырмаларды және кабель құлақшаларын өндіру;
5. Қарапайым шаблондар арқылы белгілеу;
6. Өткізгіштерді белгіленген түстерге бояу;
7. Өткізгіштерді оқшаулау және кабельді таңбалау

Білімдер:
1. Үлгі және үлгі бойынша қарапайым схемаларды орнату ережесі;
2. Ең қарапайым сантехникалық және электр монтаждау құралдары мен құрылғыларының атауы, мақсаты және қолдану тәсілі;
3. Өткізгіш оқшаулауын кесу, түзету және аршу ережелері;
4. Ең қарапайым электр машиналарының мақсаты;
5. Өткізгіштерді төсеу техникасы;
6. Иілгіш қондырғыларды дайындау әдістері;
7. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электр машиналарының, құрылғылар мен аспаптардың қарапайым электр тізбектерін монтаждау

Дағды 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және аспаптарының қарапайым электр тізбектерін монтаждау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1-2 санат
1. Сызбалар мен үлгілер бойынша қарапайым электр тізбектерін монтаждау және өткізу;
2. Өткізгіштердің топтарын біріктіру және оларды оқшаулау, оқшаулауды лакпен сіңдіру;
3. Сызба немесе шаблон бойынша қарапайым қуат тізбегінің шинасын жасау және бұйымға орнату;
4. Схема бойынша қондырғыны төсеу;
5. Эскиздерге сымдарды және топтық қосылымдарды төсеу

Білімдер:
1-2 санат
1. Қарапайым схемаларды орнату ережелері;
2. Түрлі секциялар мен маркалардағы өткізгіштерден қарапайым тізбектерді жұмсақ орнатуды дайындау әдістері;
3. Орнату кезінде қолданылатын құралдар мен құрылғыларды пайдалану мақсаты мен ережелері;
4. Тізбектердің негізгі компоненттерінің шартты белгілері;
5. Сымдардың маркалары мен қималары;
6. Орындалатын жұмыс ауқымында сызбалар мен диаграммаларды оқу;
7. Электротехника негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1-2 санат
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1-2 санат
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электромонтажшы-чертежник

4

Электромонтажшы-чертежник

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

5

Өндіріс директоры

5

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

30. Кәсіптің карточкасы "Электр монтажшы-сызбашы":

Топтың коды:

7411-0

Қызмет атауының коды:

7411-0-021

Кәсіптің атауы:

Электромонтажшы-чертежник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электромонтажшы-чертежник, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электрмен қамтамасыз ету (салалар бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 2 жылдан кем емес: Аккумуляторлық электр монтеры; Қосалқы тізбектерге арналған электрик; Кабельдік желілер бойынша электромонтер; Жарықтандыру және жарықтандыру желілері бойынша электромонтер; Тарату құрылғыларының электрикі; Темір жол көлігінде және метрополитеннің жер үсті желілерінде сигнал беру, орталықтандыру және блоктау жөніндегі электромонтер; Электр тораптары мен электр жабдықтары бойынша электромонтер; электр машиналары бойынша электромонтер; Теңіз электрик; Электр монтаждаушы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Шоғырсым желілері жолдарн қадағалау жөніндегі электромонтер
Электрмонтаждаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін монтаждау және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау
2. Электр машиналарының, құрылғылар мен құрылғылардың күрделі электр тізбектерін монтаждау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау

Дағды 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және аспаптарының электр тізбектерін монтаждауға байланысты жұмыстарға дайындау

Машықтар:

1. Тораптар мен бұйымдардың электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау;
2. Тоқтау немесе үлгі бойынша пневматикалық, механикалық және қолмен қайшыны пайдалана отырып, қорғаныш және таңбалау түтіктері мен сымдарын өлшемдері бойынша кесу;
3. Сымды аршу және кабель құлақшаларын орнату;
4. Шағын өлшемді қапсырмаларды, қапсырмаларды және кабель құлақшаларын өндіру;
5. Қарапайым шаблондар арқылы белгілеу;
6. Өткізгіштерді белгіленген түстерге бояу;
7. Өткізгіштерді оқшаулау және кабельді таңбалау

Білімдер:
1. Үлгі және үлгі бойынша қарапайым схемаларды орнату ережесі;
2. Ең қарапайым сантехникалық және электр монтаждау құралдары мен құрылғыларының атауы, мақсаты және қолдану тәсілі;
3. Өткізгіш оқшаулауын кесу, түзету және аршу ережелері;
4. Ең қарапайым электр машиналарының мақсаты;
5. Өткізгіштерді төсеу техникасы;
6. Иілгіш қондырғыларды дайындау әдістері;
7. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қосымша еңбек функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электр машиналарының, құрылғылар мен құрылғылардың күрделі электр тізбектерін монтаждау

Дағды 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының күрделі электр тізбектерін монтаждау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1. Сызбалар, сызбалар, үлгілер бойынша немесе учаскеде күрделі электр тізбектерін монтаждау және өткізу;
2. Жылыту қондырғылары мен құрылғыларындағы иілу нүктелерін күйдіре отырып, бірнеше жазықтықта шиналарды кесу және жиегі бойынша иілу;
3. Күрделі схемалар үшін анықтамалық шаблондарды жасау;
4. Тұрақты және айнымалы ток электровоздарында электр және пневматикалық жабдықтарды, пневматикалық схемаларды монтаждау;
5. Оқшаулау кедергісін мегометрмен немесе басқа құрылғылармен тексеру;
6. Электр схемасы бойынша икемді монтаждық сымдарды таңдау;
7. Орнату ақауларын табу және жою

Білімдер:
1. Монтаждау үшін қолданылатын балласттардың, бақылау-өлшеу аспаптарының және қондырғылардың құрылымы мен жұмыс істеу принципі;
2. Көлденең қимаға байланысты бір жиекке мыс шиналарының рұқсат етілген иілу радиустары;
3. Шығарылатын бұйымдардың тағайындалуы мен негізгі орнату схемалары;
4. Монтаждаудың технологиялық реттілігі;
5. Иілгіш орнату сымдарының классификациясы;
6. Оқшаулағыш материалдардың мақсаты, олардың түрлері мен қасиеттері;
7. Электр машиналарын, аппараттар мен құрылғыларды құрастыру және монтаждау кезінде пайда болатын ақаулар және оларды жою тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электромонтажшы-чертежник

4

Техник – технолог

4

Инженер-технолог

5

Өндіріс директоры

5

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

31. Кәсіптің карточкасы "Электромонтажшы-чертежник":

Топтың коды:

7411-0

Қызмет атауының коды:

7411-0-021

Кәсіптің атауы:

Электромонтажшы-чертежник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электромонтажшы-чертежник, 1-6 санат.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы. (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электрмен қамтамасыз ету (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес: Аккумуляторлық электр монтер; Қосалқы тізбектерге арналған электрик; Кабельдік желілер бойынша электромонтер; Жарықтандыру және жарықтандыру желілері бойынша электромонтер; Тарату құрылғыларының электрикі; Темір жол көлігінде және метрополитеннің жер үсті желілерінде сигнал беру, орталықтандыру және блоктау жөніндегі электромонтер; Электр тораптары мен электр жабдықтары бойынша электромонтер; электр машиналары бойынша электромонтер; Теңіз электрик; Электр монтаждаушы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Шоғырсым желілері жолдарн қадағалау жөніндегі электромонтер
Электрмонтаждаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін монтаждау және реттеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау
2. Электр машиналарының, құрылғылары мен құрылғыларының тәжірибелік және тәжірибелік электр тізбектерін монтаждау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және құрылғыларының электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау

Дағды 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және аспаптарының электр тізбектерін монтаждауға байланысты жұмыстарға дайындау

Машықтар:

1. Тораптар мен бұйымдардың электр тізбектерін орнатуға байланысты көмекші жұмыстарды орындау;
2. Тоқтау немесе үлгі бойынша пневматикалық, механикалық және қолмен қайшыны пайдалана отырып, қорғаныш және таңбалау түтіктері мен сымдарын өлшемдері бойынша кесу;
3. Сымды аршу және кабель құлақшаларын орнату;
4. Шағын өлшемді қапсырмаларды, қапсырмаларды және кабель құлақшаларын өндіру;
5. Қарапайым шаблондар арқылы белгілеу;
6. Өткізгіштерді белгіленген түстерге бояу;
7. Өткізгіштерді оқшаулау және кабельді таңбалау

Білімдер:
1. Үлгі және үлгі бойынша қарапайым схемаларды орнату ережесі;
2. Ең қарапайым сантехникалық және электр монтаждау құралдары мен құрылғыларының атауы, мақсаты және қолдану тәсілі;
3. Өткізгіш оқшаулауын кесу, түзету және аршу ережелері;
4. Ең қарапайым электр машиналарының мақсаты;
5. Өткізгіштерді төсеу техникасы;
6. Иілгіш қондырғыларды дайындау әдістері;
7. Электротехника бойынша негізгі мәліметтер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электр машиналарының, құрылғылары мен құрылғыларының тәжірибелік және тәжірибелік электр тізбектерін монтаждау

Дағды 1:
Электр машиналарының, құрылғыларының және аспаптарының тәжірибелік және тәжірибелік электр тізбектерін монтаждау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1. Әртүрлі секциялардың, жабдықтар мен құрылғылардың өткізгіштерінің көптігі бар тәжірибелік және тәжірибелік электр тізбектерін орнату;
2. Орнату сымын жабдыққа, ток күшіне, кернеуге және құрылғылар мен құрылғылардың конструкциясының түріне байланысты таңдау;
3. Қондырғылардың жұмысын кейіннен монтаждау және жинақтау ақауларын жоюмен тексеру, схеманың секцияларын неғұрлым ұтымды орналасумен ауыстыру;
4. Бірегей және дәл аппаратураның аса күрделі қорғаныс және коммутациялық жабдықты және электр механизмдерін реттеу
5. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану, өрт сөндіру және зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету
6. Электр жабдықтарын монтаждау бойынша жұмыстарды орындау кезінде еңбекті қорғау, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Құрастырылған электр машиналарының, аппараттары мен аспаптарының конструктивтік ерекшеліктері мен жұмыс принциптері;
2. Кез келген қуат пен кернеудегі күрделі электр желілерінің әртүрлі түрлерін, жабдықтарды монтаждау ережелері мен техникалық шарттары;
3. Тізбектердегі рұқсат етілген жүктемелер және қызып кету
4. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі еңбекті қорғау ережелері
5. Электр жетектерін орнату бойынша өндірістік нұсқаулық
6. Жеке қорғану құралдарын, өрт сөндіру құралдарын пайдалану және зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету ережелері
7. Электр жабдықтарын монтаждауға арналған нормативтік-техникалық құжаттаманы қарауға арналған кәсіби компьютерлік бағдарламалық қамтамасыз ету
8. Электр жабдықтарын монтаждау бойынша жұмыстарды орындау кезіндегі еңбекті қорғау, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
9. Электр жабдықтарын монтаждау кезінде жұмыс орнында еңбекті ұтымды ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
10. Электр жабдықтарын монтаждау кезіндегі жұмыстардың санитарлық нормалары мен ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электромонтажшы-чертежник

4

Инженер-технолог

5

Өндіріс директоры

5

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

32. Кәсіптің карточкасы "Электромеханик":

Топтың коды:

3115-1

Қызмет атауының коды:

3115-1-017

Кәсіптің атауы:

Электромеханик

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электромеханик
"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Келесі мамандықтар бойынша практикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес: техник-механик (жалпы бейін); электромеханик;

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Құрылғыларға техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша өндірістік қызметті жүзеге асыруды қамтамасыз ету. Технологиялық процестің белгілі бір бөлігінде олардың іс-әрекетінің нәтижесі үшін жауапкершілікті қабылдай отырып, жұмысшыларды басқару. Электр және электромеханикалық жабдықтарды пайдалану және жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Выполнения работ производственной деятельности по техническому обслуживанию и ремонту устройств
2. Ұйымдастырушылық іс-шаралар

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Выполнения работ производственной деятельности по техническому обслуживанию и ремонту устройств

Дағды 1:
Жабдықтарды жөндеу және техникалық қызмет көрсету

Машықтар:

1. Өлшеу-өлшеу аспаптарының, автоматика және электр автоматика құралдарының, есептеуіш жүйелердің электромеханикалық, электронды және электрлік элементтерінің жекелеген тораптарының, блоктары мен механизмдерінің схемаларын алып тастай отырып, жөндеу, техникалық қызмет көрсету, құрастыру, тексеру, сынау, орнату, реттеу және жеткізу, реттелетін электр жетектері мен технологиялық жабдықтың бөлігі ретінде бағдарламалық басқаруы бар құрылғылар.
2. Жөндеу-тексеру учаскесінің басшылығына атқарылған жұмыстарды бағалау және есеп беру.
3. Әрбір қызметкердің іс-әрекетіне талдау жасаңыз

Білімдер:
1. Жеке тораптардың, блоктардың және механизмдердің құрылысы,
2. Қызмет көрсетілетін жабдықтың мақсаты, пайдалану шарттары және жұмысы туралы негізгі ақпарат,
3. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын қауіпсіз жүргізу әдістері,
4. Кинематикалық берілістер мен техникалық жетектер,
5. Электр және радиотехника

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
қосымша жұмыс функциялары

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптары;
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ұйымдастырушылық іс-шаралар

Дағды 1:
Кәсіпорындағы өндірістік процесті ұйымдастыру

Машықтар:

1. Учаскедегі майлау қондырғыларына дұрыс қызмет көрсетуді ұйымдастырады;
2. Бағынысты персоналды олардың біліктілігіне сәйкес бекітілген электромеханикалық жабдықты жөндеу және пайдалану үшін пайдалануды ұйымдастырады;
3. Зауыттық нұсқауларға және техникалық пайдалану тәртібіне сәйкес келетін режимдерде электромеханикалық жабдықтың жұмысын бақылайды;
4. Кабельдік қондырғылардың, электр механикалық және жылжымалы электр желілерінің қалыпты жұмысын және жұмысын бақылайды;
5. Учаскеде ыстық жұмыстарды жүргізу кезінде тәртіп пен нұсқаулық талаптарының сақталуын қадағалайды;
6. Бағынысты қызметкерлердің уақытылы қайта даярлануын және біліктілігін арттыруды қадағалайды;
7. Бекітілген электромеханикалық жабдық бойынша берілген жұмыс тәртібіне сәйкес ауысым бойынша жөндеу жұмыстарының орындалуын және жабдыққа орталықтандырылған техникалық қызмет көрсетуді бақылайды.

Білімдер:
1. Майлау қондырғыларын ұйымдастыру;
2. Технология негіздері;
3. Еңбек заңнамасы,
4. Экономика, өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру негіздері;
5. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ұйымдастыру-техникалық шаралар

Машықтар:
1. Учаскенің электромеханикалық жабдықтарын тексеру және жөндеу жоспарлары мен кестелерін, учаскенің электр механикалық жабдықтарын қысқы жағдайларда жұмысқа дайындау жоспарларын әзірлеуге және олардың орындалуын қамтамасыз етуге қатысады;
2. Учаскенің техникалық-экономикалық көрсеткіштерін арттыруды қамтамасыз ететін ұйымдастыру-техникалық шараларды әзірлеуге қатысады;
3. Учаскенің электромеханикалық жабдықтарға, қосалқы бөлшектерге және жөндеуге және техникалық қызмет көрсетуге қажетті материалдарға қажеттілігін есептеуге және негіздеуге қатысады;
4. Учаскедегі электромеханикалық жабдықтармен болған жазатайым оқиғаларды тексеруге және олардың алдын алу шараларын әзірлеуге қатысады;
5. Шағым құжаттамасын дайындауға қатысады;
6. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау, техникалық пайдалану тәртібіне сәйкес учаскенің электромеханикалық жабдықтарына қатысты техникалық құжаттаманы жүргізеді;
7. Электр механикалық жабдықтың болуын, сақталуын және уақытында есептен шығаруын есепке алуды, сертификаттауды жүргізеді.

Білімдер:
1. Ұйымның өз қызметі бойынша заңнамалық және өзге де нормативтік құқықтық актілері, әдістемелік материалдары, ұйымдық, әкімшілік және нормативтік құжаттары;
2. Жоспарлы профилактикалық қызмет көрсету жүйесі, жоспарлау әдістері, жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру және технологиясы;
3. Ақау актісін және басқа да техникалық құжаттаманы жасау тәртібі;
4. Экономика, өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.1.019-2017. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғау түрлерінің жалпы талаптары мен номенклатурасы;
2) МЕМСТ 12.​2.​007.​3-75. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. 1000 В жоғары кернеулерге арналған электр құрылғылары. Қауіпсіздік талаптары;
3) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электр және басқа да техникалық бұйымдар. Сыртқы климаттық әсерлерге төзімділікке қойылатын жалпы талаптар;
4) МЕМСТ IEC 60950-1-2014. Мемлекетаралық стандарт. Ақпараттық технология жабдықтары Қауіпсіздік талаптары. 1-бөлім. Жалпы талаптар;
5) МЕМСТ 7746-2015. Мемлекетаралық стандарт. Ток трансформаторлары. Жалпы техникалық шарттар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Электромеханик

6

Өндіріс директоры

6

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

7

Главный механик

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      33. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      34. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      35. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      36. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2023 жылғы 12 желтоқсандағы қорытынды.

      37. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      38. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      39. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
2-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Металдарды кесу"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Металдарды кесу" кәсіби стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және кәсіпорындарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдеріне қойылатын талаптарды белгілейді. машина жасау саласындағы қызмет.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Металдарды кесу.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C25620.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      25 Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын жасау;

      25.6 Металдарды өңдеу және металдарға қаптамалар түсіру; машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62.0 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: кәсіби стандартта машина жасау саласына жататын негізгі кәсіптердің сипаттамасы, сондай-ақ жұмыстардың сипаттамасы (әртүрлі мөлшердегі, конфигурациялар мен формалардағы берілген дайындамалар үшін металды кесу процесінің технологиясы) және машина жасау саласындағы және онымен байланысты салалардағы қызметті жүзеге асыратын қызметкерлердің еңбек функциялары келтірілген.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Газбен кесуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Суық металды кесуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      3) Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      4) Құбырлар мен дайындамаларды кесуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      5) Арамен, қол арамен және станокпен кесуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      6) Газбен кесуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      7) Суық металды кесуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      8) Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      9) Құбырлар мен дайындамаларды кесуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      10) Арамен, қол арамен және станокпен кесуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      11) Газбен кесуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      12) Суық металды кесуші - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Газбен кесуші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-001

Кәсіптің атауы:

Газбен кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен кесуші, 1-5 pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Тәжірибесі жоқ бірінші разряд үшін, сондай-ақ мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс істейтін 2 разряд үшін: газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен пісіруші
Электр газбен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металдарды Автоматты және Роботты термиялық кесуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ жалынын кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
3. Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ жалынын кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Металды газ жалынды кесуге дайындау


Машықтар:
1-2 разряд
1. Жабдықтың жұмыс қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру
2. Газ кесу бекетінің жабдықталуын тексеру
3. Металды кесуге дайындау
4. Газ кесетін жабдықты орнату
5. Металды алдын ала, ілеспе (қабат аралық) жылытуды орындау
6. Қарапайым габаритті емес сынықтарды белгілеу, массасы мен профильдері бойынша іріктеу, берілген өлшемдер бойынша кесу және қатарға салу
7. Геометриялық өлшемдердің кесу жөніндегі конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін өлшеу құралын қолдана отырып бақылау
8. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
10. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1-2 разряд
1. Кесуге арналған Конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді) құрастыруға арналған құрастыру құрылғылары
2. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
3. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
4. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
5. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
6. Конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді) кесуге дайындау үшін қол және механикаландырылған құралды пайдалану, кесуден кейін беттік ақауларды тазалау және жою әдістері
7. Құрастырылған конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді) геометриялық өлшемдердің кесу жөніндегі конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау үшін өлшеу құралдарын пайдалану әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектерді оттегімен кесу


Машықтар:
1-2 разряд
1. Қолмен оттегімен кесу және бензинмен кесу және керосинмен кесу машиналары жеңіл болат сынықтары мен ауыр болат сынықтары.
2. Құймаларды кесуге дайындау, күйіктен, пайдадан және шыршалардан тазарту және оларды кесуге төсеу.
3. Газ генератор қондырғысын зарядтау және разрядтау
4. Тасымалданатын және стационарлық газ кесу және плазмалық-доғалы машиналарда қолмен таңбалау бойынша көміртекті болаттан жасалған қарапайым бөлшектерді металдың тік және төменгі күйінде оттегі және ауа-плазмалық түзу сызықты және бұйра кесу.
5. Қалыңдығы 300 мм-ге дейінгі құймалардағы пайда мен шыршаларды бір коннектормен және ашық өзек белгілерімен кесу.
6. Белгілеу, Қарапайым габаритті емес сынықтардың массасы мен профильдері бойынша таңдау, берілген өлшемдер бойынша кесу және қатарға салу.
7. Жауапты емес конструкциялардың қарапайым бөлшектерін газбен кесуді орындау

Білімдер:
1-2 разряд
1. Кесудің негізгі әдістері
2. Қолданылатын оттықтардың, кескіштердің, редукторлардың, баллондардың құрылғысы, газ баллондарының бояу түстері және олармен жұмыс істеу ережесі
3. Металды кесу кезінде қолданылатын газдар мен сұйықтықтардың негізгі қасиеттері және олармен жұмыс істеу ережелері
4. Қызмет көрсетілетін жабдықтар мен кесу құралдарының құрылғысы.
5. Баллондардағы газдың рұқсат етілген қалдық қысымы.
6. Газ жалыны мен плазмалық доғаның құрылымы мен қасиеттері
7. Кесу әдістері, Газ кесуге қойылатын талаптар.
8. Арнайы құрылғылардың мақсаты мен қолдану шарттары, Мемлекеттік стандарттар бойынша сынықтардың өлшемдері, газ шығынының нормалары, газ кесу туралы деформацияның алдын алу шаралары.
9. Электр қауіпсіздігіне рұқсат берудің екінші тобы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау


Машықтар:
1-2 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
1-2 разряд
1. Өндіріс технологиясынан ауытқу кезінде пайда болатын өнімнің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
10. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Газбен кесуші

4

Газбен кесуші

4

Жұмысшылардың үстінен қарайтын супервайзерлер (бригадирлер)

10. Кәсіптің карточкасы "Суық металды кесуші":

Топтың коды:

7221-9

Қызмет атауының коды:

7221-9-011

Кәсіптің атауы:

Суық металды кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Суық металды кесуші, 1-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (7 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № 494 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21775 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші
Құбырлар мен дайындамаларды кесуші
Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Токарь
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металды суық күйде кесуге арналған жабдықта берілген геометриялық өлшемдегі сұрыптық және табақты илемдеуден дайындамаларды алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металл прокатын суық күйде кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес суық күйдегі металл прокатын кесу бойынша операцияларды орындау
3. Суық металды кесу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металл прокатын суық күйде кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Металл прокатын суық күйде кесу бойынша дайындық жұмыстарын орындау


Машықтар:
1-2 разряд
1. Кесуге түсетін металл прокатының сапасын техникалық талаптарға және ілеспе құжаттарға сәйкестігін тексеру.
2. Металл прокатын кесу агрегаттарында суық күйде жұмыс істеген кезде өлшеу құралын пайдалану
3. Металл прокатын кесу агрегаттарында суық күйде дайындық жұмыстары кезінде арнайы механизмдерді, құрылғыларды және құралдарды пайдалану
4. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану және металл прокатын суық күйде кесу учаскесінде авариялық құралдарды пайдалану
5. Көтергіш құрылыстарды қолдана отырып, тиеу-түсіру жұмыстарын орындау
6. Суық металл кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасын пайдаланыңыз

Білімдер:
1-2 разряд
1. Суық күйдегі металл прокатын кесу жабдығында дайындық жұмыстарын жүргізу және құрамы бойынша технологиялық нұсқаулықтардың талаптары
2. Металл прокатын суық күйінде кесу агрегаттарының құрылғысы, жұмыс принциптері, жабдықтарын баптау және техникалық пайдалану қағидалары
3. Кесу агрегаттарына түсетін металл прокатының сапасына қойылатын талаптар
4. Болат маркаларының таңбалануы, маркалары мен топтары, суық күйінде кесуге түсетін металл прокатының геометриялық параметрлері
5. Дайын өнімге арналған стандарттар, техникалық шарттар
6. Көтергіш құрылыстарды пайдалану қағидалары
7. Металл прокатын суық күйде кесу учаскесінде авариялардың салдарын оқшаулау және жою қағидалары мен тәсілдері
8. Суық күйдегі металл илемді кесу учаскесінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары
9. Суық металл кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес суық күйдегі металл прокатын кесу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Станоктарда, әртүрлі үлгідегі араларда, гильотинді қайшыларда және престерде табақты және сұрыптық прокатты суық күйінде кесу бойынша технологиялық процесті жүзеге асыру


Машықтар:
1-2 разряд
1. Жеке жұқа парақтарды немесе қаңылтыр форматтарын, қайшымен немесе станоктармен тоқылған жолақтарды кесу
2. Қайшыларда, престерде және араларда ұсақ сортты прокатты кесуге, металды кесу агрегаттарына беруге және оны кескеннен кейін жинауға қатысу
3. Кесуді байлау және жинау
4. Жұмыс орнын тазалау

Білімдер:
1-2 разряд
1. Қызмет көрсетілетін қайшылардың, аралардың немесе станоктардың жұмыс принципі
2. Қара және түсті металдар сынықтары мен қалдықтарының түрлері мен габариттік өлшемдері
3. Металл прокатын суық күйде кесу учаскесінде авариялардың салдарын оқшаулау және жою қағидалары мен тәсілдері
4. Суық күйдегі металл илемді кесу учаскесінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары
5. Суық металл кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Суық металды кесу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Суық металл кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1-2 разряд
1. Нормативтік талаптарға сәйкес суық металды кесу сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу жұмыстары кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралын пайдалану
4. Кесу нәтижелері бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
1-2 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Суық металды кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ұқыптылық, дербестік және жауапкершілік, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

ұсталар, штамптаушылар, престеушілер

4

ұсталар, штамптаушылар, престеушілер

4

Металл өңдеу жөніндегі жұмысшылардың үстінен қарайтын супервайзерлер (бригадирлер)

11. Кәсіптің карточкасы "Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші":

Топтың коды:

7221-9

Қызмет атауының коды:

7221-9-010

Кәсіптің атауы:

Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші, 1-4 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Жартылай автомат токарі
Фрезерші-токарь
Токарь
Арамен, қол арамен және станокпен кесуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металды қайшылармен және престермен кесуге арналған жабдықта берілген геометриялық өлшемдегі металдан жасалған дайындамаларды алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қайшылар мен престерде кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес қайшыларда және престерде металл прокатын кесу жөніндегі операцияларды орындау
3. Қайшылар мен престерде орындалған кесу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қайшылар мен престерде кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Қайшылар мен престерде кесу бойынша дайындық жұмыстарын орындау


Машықтар:
1-2 разряд
1. Кесуге түсетін металл прокатының сапасын техникалық талаптарға және ілеспе құжаттарға сәйкестігін тексеру.
2. Металл прокатын кесу агрегаттарында қайшыларда және престерде жұмыс істеу кезінде өлшеу құралын пайдалану
3. Металл прокатын кесу агрегаттарында дайындық жұмыстары кезінде қайшыларда және престерде арнайы механизмдерді, айлабұйымдар мен құралдарды пайдалану
4. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану және металл прокатын кесу учаскесінде қайшылар мен престерде авариялық құралдарды пайдалану
5. Көтергіш құрылыстарды қолдана отырып, тиеу-түсіру жұмыстарын орындау
6. Кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасын қайшылар мен престерде қолданыңыз

Білімдер:
1-2 разряд
1. Металл прокатын қайшылармен және престермен кесу жабдығында дайындық жұмыстарын жүргізу және құрамы бойынша технологиялық нұсқаулықтардың талаптары
2. Металл прокатын кесу агрегаттарының жабдықтарын қайшыларда және престерде орнату, жұмыс принциптері, баптау және техникалық пайдалану қағидалары
3. Кесу агрегаттарына түсетін металл прокатының сапасына қойылатын талаптар
4. Болат маркаларының таңбалануы, маркалары мен топтары, қайшылар мен престерде кесуге түсетін металл прокатының геометриялық параметрлері
5. Дайын өнімге арналған стандарттар, техникалық шарттар
6. Көтергіш құрылыстарды пайдалану қағидалары
7. Металл прокатын кесу учаскесінде қайшылар мен престерде авариялардың салдарын оқшаулау және жою қағидалары мен тәсілдері
8. Қайшылар мен престерде кесу учаскесінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары
9. Қайшылар мен престердегі кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес қайшыларда және престерде металл прокатын кесу жөніндегі операцияларды орындау

Дағды 1:
Қайшылар мен престерде кесу бойынша технологиялық процесті жүзеге асыру


Машықтар:
1-2 разряд
1. Орнатылған престерде, пресс-қайшыларда, гильотинді қайшыларда берілген өлшемдер мен рұқсаттарды сақтай отырып, тіреу, шаблон және таңбалау бойынша қалыңдығы 3 мм дейінгі қарапайым дайындамалар мен қаңылтыр металдан жасалған бөлшектердің түзу сызықты кесіндісі.
2. Біліктілігі анағұрлым жоғары кескіштің басшылығымен қалыңдығы 3 мм-ден асатын қаңылтыр металдан және әртүрлі қималардың әртүрлі маркалы сұрыптық металдан жасалған түзу сызықты контур бөлшектерінің кесіндісі.
3. Металл кесіндісі қолмен қайшымен. Әртүрлі металл емес материалдардан (мата, картон, гетинакс және басқалар) дайындамалар мен бөлшектердің түзу сызықты сегменті.
4. Металды қайшыға қолмен немесе роликпен беру.
5. Металды кесуден кейін жинау, оны көрсетілген орындарға тасымалдау және сорттары мен маркалары бойынша төсеу.
6. Престер мен қайшыларды майлау.
7. Көтеру-тасымалдау механизмдерін басқару

Білімдер:
1-2 разряд
1. Престер мен қайшылардың жұмыс принципі,
2. Металды қайшымен кесу әдістері,
3. Пышақтар мен аялдамаларды орнату және бекіту ережелері,
4. Бақылау-өлшеу құралдары мен ең көп таралған құрылғылардың мақсаты мен қолдану шарттары,
5. Біліктілігі анағұрлым жоғары кескішпен жұмыс істеу кезіндегі шартты дабыл беру, Жүк көтергіш және жүк көтергіш механизмдердің жұмыс принципі,
6. Жүктерді ілмектеу, көтеру және жылжыту негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Қайшылар мен престерде орындалған кесу сапасын бақылау

Дағды 1:
Қайшылар мен престерде орындалған кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1-2 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
1-2 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Қайшылар мен престерде кесу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:


ұсталар, штамптаушылар, престеушілер


ұсталар, штамптаушылар, престеушілер

4

Металл өңдеу жөніндегі жұмысшыларға супервайзерлер (бригадирлер)

12. Кәсіптің карточкасы "Құбырлар мен дайындамаларды кесуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-022

Кәсіптің атауы:

Құбырлар мен дайындамаларды кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Құбырлар мен дайындамаларды кесуші, 1-4 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (7 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № 494 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21775 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Жартылай автомат токарі
Фрезерші-токарь
Токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ғимараттар мен басқа да құрылыстарды салу кезінде оларды одан әрі пайдалану мақсатында бұйымдарды одан әрі бұрғылау және фасондау үшін қажетті ұзындықтағы құбырлар мен дайындамаларды және берілген сипаттамаларды белгілеу және кесу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша операцияларды орындау
3. Құбырлар мен дайындамаларды кесу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша дайындық жұмыстарын орындау


Машықтар:
1-2 разряд
1. Кесуге түсетін металл прокатының сапасын техникалық талаптарға және ілеспе құжаттарға сәйкестігін тексеру.
2. Құбырлар мен дайындамаларды кесу агрегаттарында жұмыс істеу кезінде өлшеу құралын пайдалану
3. Құбырлар мен дайындамаларды кесу агрегаттарында дайындық жұмыстары кезінде арнайы механизмдерді, құрылғыларды және құралдарды пайдалану
4. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану және құбырлар мен дайындамаларды кесу учаскесінде авариялық құралдарды пайдалану
5. Көтергіш құрылыстарды қолдана отырып, тиеу-түсіру жұмыстарын орындау
6. Құбырлар мен дайындамаларды кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасын пайдалану

Білімдер:
1-2 разряд
1. Құбырлар мен дайындамаларды кесу жабдығында дайындық жұмыстарын жүргізу және құрамы бойынша технологиялық нұсқаулықтардың талаптары
2. Құбырлар мен дайындамалар агрегаттарының құрылғысы, жұмыс принциптері, жабдықтарын баптау және техникалық пайдалану қағидалары
3. Кесу агрегаттарына түсетін металл прокатының сапасына қойылатын талаптар
4. Құбырлар мен дайындамаларды кесуге түсетін металл прокатының таңбалануы, маркалары және маркалар тобы, геометриялық параметрлері
5. Дайын өнімге арналған стандарттар, техникалық шарттар
6. Көтергіш құрылыстарды пайдалану қағидалары
7. Құбырлар мен дайындамаларды кесу учаскесіндегі авариялардың салдарын оқшаулау және жою қағидалары мен тәсілдері
8. Құбырлар мен дайындамаларды кесу учаскесінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары
9. Құбырлар мен дайындамаларды кескіштің жұмыс орнын бағдарламалық қамтамасыз ету

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Құбырлар мен дайындамалардың технологиялық процесін жүзеге асыру


Машықтар:
1-2 разряд
1. Бұрандалы жалғағыш бөлшектерді орау: муфталар, сақиналар, диаметрі 76,2 мм дейінгі емізіктер құбырларға қолмен
2. Әртүрлі конструкциялы жабдықта құбырлар мен дайындамаларды кесуге қатысу
3. Кесу алдында металды сұрыптау, дайындамаларды, құбырларды орау және жинау

Білімдер:
1-2 разряд
1. Қолданылатын құрылғылардың мақсаты мен қолдану тәсілдері;
2. Қызмет көрсетілетін станоктардың жұмыс принципі және техникалық пайдалану қағидалары;
3. Металды таңбалау;
4. Болат, құбырлар мен муфталардың сорттары мен маркалары;
5. Өңделетін құбырларға төзімділік;
6. Слесарлық істің негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу сапасын бақылау

Дағды 1:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1-2 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
1-2 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Құбырлар мен дайындамаларды кесу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, тәртіптілік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Металл конструкцияларын жасаушылар

4

Металл конструкцияларын жасаушылар

4

Металл кесу бақылаушы

5

Металл өңдеу жөніндегі жұмысшыларға супервайзерлер (бригадирлер)

13. Кәсіптің карточкасы "Арамен, қол арамен және станокпен кесуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-021

Кәсіптің атауы:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші, 2-3 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 6 ай жұмыс: аралармен, аралармен және станоктармен кескіш; арнайы металл өңдеу станоктарының станоктары; өңдеуші, конструкциялық металл; құбырлар мен дайындамаларды кескіш; арнайы станоктардағы жіп кескіш

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Фрезерші-токарь
Токарь
Жартылай автомат токарі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ғимараттар мен басқа да құрылыстарды салу кезінде пайдалану мақсатында металл дайындамаларды одан әрі бұрғылау және фасондау үшін станоктарда, сондай-ақ металл конструкцияларының аралары мен араларында таңбалау және кесу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес араларда, аралар мен станоктарда кесу операцияларын орындау
3. Контроль качества выполненной резки на пилах, ножовках и станках

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша дайындық жұмыстарын орындау


Машықтар:
2 разряд
1. Кесуге түсетін металл прокатының сапасын техникалық талаптарға және ілеспе құжаттарға сәйкестігін тексеру.
2. Аралар, аралар мен станоктарда кесу агрегаттарында жұмыс істеу кезінде өлшеу құралын пайдалану
3. Араларда, аралар мен станоктарда кесу агрегаттарында дайындық жұмыстары кезінде арнайы механизмдерді, құрылғыларды және құралдарды пайдалану
4. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану және аралар, аралар мен станоктарда кесу учаскесінде авариялық құралдарды пайдалану
5. Көтергіш құрылыстарды қолдана отырып, тиеу-түсіру жұмыстарын орындау
6. Аралар, темір аралар мен станоктарда оюшының жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасын пайдалану

Білімдер:
2 разряд
1. Араларда, аралар мен станоктарда кесу жабдығында дайындық жұмыстарын жүргізу және құрамы бойынша технологиялық нұсқаулықтардың талаптары
2. Араларда, аралар мен станоктарда кесу жабдығының құрылысы, жұмыс принциптері, баптау және техникалық пайдалану ережесі
3. Кесу агрегаттарына түсетін металл прокатының сапасына қойылатын талаптар
4. Болат маркаларының таңбалануы, маркалары мен топтары, аралар, аралар мен станоктарда кесуге түсетін металл прокатының геометриялық параметрлері
5. Дайын өнімге арналған стандарттар, техникалық шарттар
6. Көтергіш құрылыстарды пайдалану қағидалары
7. Араларда, аралар мен станоктарда кесу учаскесінде авариялардың салдарын оқшаулау және жою қағидалары мен тәсілдері
8. Аралар, аралар мен станоктарда кесу учаскесінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары
9. Аралар, темір аралар мен станоктардағы кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес араларда, аралар мен станоктарда кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Араларда, аралар мен станоктарда кесудің технологиялық процесін жүзеге асыру


Машықтар:
2 разряд
1. Қалыңдығы немесе диаметрі 100-ден 200 мм-ге дейінгі әртүрлі профильді және қималы сұрыптық металдан жасалған бөлшектердің дайындамаларының және жоғары легирленген, коррозияға төзімді, ыстыққа төзімді, тез кесетін болаттар мен аустениттік сыныпты болаттардан, түсті, отқа төзімді металдардан жасалған дайындамалардың реттелген кесу, токарлық-револьверлік және көлденең-Фрезерлік станоктарда, темір аралар мен араларда кесу және кесу және қалыңдығы немесе диаметрі 50-ден 100 мм-ге дейінгі қорытпалар, пакет немесе дана, сондай-ақ тастар мен құбырлар.
2. Құрамында графиті бар электродтық дайындамалар мен бұйымдарды белгілеу және кесу.
3. Пайда, соғу және құю сегменті бөліктің осіне перпендикуляр, бұрышпен және параллель.
4. Капсула бұйымдарына арналған дайындамаларды кесу және кесу.
5. Машинада қарындаш емізіктерді кесу және жасау.
6. Әртүрлі металл емес материалды - талшықты, гетинаксты, текстолитті, асбест-цемент тақталарын, оқшаулағыш таспаны, целлулоидты, пластмассаны, шыны плиткаларды және т. б. дайын таңбалау бойынша қисық сызықты кесу.
7. Бейінді металдан жасалған күрделілігі орташа дайындамалардағы бөлшектерді түзу сызықты белгілеу.
8. Станоктағы құбырлардың, прокат бұрыштарының абразивті дөңгелегі аялдама және белгілеу бойынша кесіндісі

Білімдер:
2 разряд
1. Бір типті қызмет көрсететін станоктардың құрылғысы.
2. Қызмет көрсетілетін станоктардың маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
3. Өңделетін материалдардың атауы және таңбалануы.
4. Әмбебап және арнайы құрылғылардың мақсаты мен қолдану шарттары.
5. Араларды орнату және қайрау ережелері.
6. Бақылау-өлшеу құралдарының мақсаты мен қолдану шарттары.
7. Легирленген және жоғары легирленген болаттарды кесу режимі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Контроль качества выполненной резки на пилах, ножовках и станках

Дағды 1:
Аралар, темір аралар мен станоктарда орындалған кесудің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
2 разряд
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтау.
3. Өлшеу құралдарын қолдану.
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
2 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
2. өндіріс технологиясынан ауытқу
3. Араларда, аралар мен станоктарда кесу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз.
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері.
8. Роботты кесу жүйелері.
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Металл конструкцияларын жасаушылар

4

Металл конструкцияларын жасаушылар

4

Металл кесу бақылаушы

4

Жұмыс істейтін металл өңдеудегі супервайзерлер (бригадирлер)

4

Өнеркәсіптік жабдықты жинаушылар

4

Басқа өнімді сынаушылар

14. Кәсіптің карточкасы "Газбен кесуші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-001

Кәсіптің атауы:

Газбен кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен кесуші, 1-5 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 1 жыл жұмыс істеу: газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура және газ Кескіш машиналардың операторы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен пісіруші
Электр газбен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металдарды Автоматты және Роботты термиялық кесуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
2. Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Қарапайым және орташа күрделі бөлшектерді оттегімен кесу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында кесуге арналған фотоэлементті және бағдарламалық басқарылатын фотоэлементті және плазмалық доғалы машиналарда қолмен таңбалау бойынша көміртекті және легирленген болаттардан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған қарапайым, күрделілігі орташа және күрделі металдарды оттекті және ауа-плазмалық түзу сызықты және фигуралы кесу.
2. Қалыңдығы 300 мм-ден асатын, бірнеше коннекторлары және ашық өзек белгілері бар құймалардағы пайда мен шыршаларды кесу.
3. Ескірген крандарды, фермаларды, арқалықтарды, машиналарды және басқа да күрделі сынықтарды бензин кесетін аппараттармен түсті металдардың қалдықтарын бөле отырып және жөндеуден кейін пайдаланылуы мүмкін машиналардың тораптары мен бөліктерін сақтай отырып немесе қиып ала отырып, мемлекеттік стандарт бойынша Берілген өлшемдерге қолмен белгілеу, оттегімен кесу және кесу
4. Әр түрлі болаттарды, Түсті металдарды және жиектерді кесетін қорытпаларды қолмен кесу және керосин кесетін аппараттармен кесу.
5. Жоғары хромды және хром-никельді болаттар мен шойыннан жасалған бөлшектерді оттегі-флюсті кесу.
6. Кеме объектілерін суда газбен кесу

Білімдер:
3-4 разряд
1.Фотоэлектрлік және бағдарламалық басқарумен және масштабты-қашықтықтан құрылғымен қызмет көрсетілетін стационарлық және тасымалданатын оттегі және плазмалық-доғалық машиналардың құрылғысы.
2. Әртүрлі жүйелердің қол кескіштері мен генераторларының құрылғысы.
3.Арнайы құрылғылардың құрылысы, кесуге жататын металдар мен қорытпалардың қасиеттері.
4.Машиналық бұйра кесу кезінде копирлерге қойылатын талаптар және олармен жұмыс істеу ережелері.
5.Газбен кесу және тегістеу кезіндегі дәлдікке төзімділік, металдың қалыңдығы, ауыз қуысының нөмірі мен оттегі қысымы арасындағы ең тиімді қатынас.
6.Оттегі және газ-электр кесу кезінде газды кесу және тұтыну режимі.
7.Легирленген болаттарды оттегі және плазмалық-доғалық кесу процесі.
8.Қыздырылған легирленген болаттарды кесу ережелері.
9. Электр қауіпсіздігіне рұқсат берудің екінші тобы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Орындалған кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
3-4 разряд
1. Өндіріс технологиясынан ауытқу кезінде пайда болатын өнімнің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
10. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Газбен кесуші

4

Жұмысшыларға супервайзерлер (бригадирлер)

15. Кәсіптің карточкасы "Суық металды кесуші":

Топтың коды:

7221-9

Қызмет атауының коды:

7221-9-011

Кәсіптің атауы:

Суық металды кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Суық металды кесуші, 1-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (7 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № 494 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21775 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 1 жыл жұмыс істеу: суық металды оюшы; аралардағы, аралар мен станоктардағы оюшы; ұста( жалпы бейін); балғалар мен престердегі ұста

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші
Құбырлар мен дайындамаларды кесуші
Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Токарь
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Получение заготовок из сортового и листового проката заданных геометрических размеров на оборудовании для резки металла в холодном состоянии

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес суық күйдегі металл прокатын кесу бойынша операцияларды орындау
2. Суық металды кесу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес суық күйдегі металл прокатын кесу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Станоктарда, әртүрлі үлгідегі араларда, гильотинді қайшыларда және престерде табақты және сұрыптық прокатты суық күйінде кесу бойынша технологиялық процесті жүзеге асыру


Машықтар:
3-4 разряд
1. Престер мен қайшылардағы шанышқыларға арналған ұсақ сортты прокат пен прокат дайындамасын кесу;
2. Престерде, аралар мен қайшыларда әртүрлі маркалы, көлденең қималары мен профильдері бар орташа сұрыпты, ірі сұрыпты және табақты металды кесу; гильотинді қайшыларда салмағы 15 кг дейінгі табақтар мен пакеттердің шеттерін кесу және оларды өлшеуіш ұзындықтарға кесу;
3. Престерде, аралар мен қайшыларда орта сұрыпты, ірі сұрыпты және әртүрлі маркалы қаңылтыр металды, Қималар мен профильдерді жоғары білікті кескіштің басшылығымен кесу; гильотинді қайшыларда салмағы 15 кг дейінгі табақтар мен пакеттердің шеттерін кесу және оларды өлшеуіш ұзындықтарға кесу; гильотинді қайшыларда салмағы 15 кг дейінгі қалың табақты болаттан зертханалық сынақтар үшін сынамаларды кесу лентаның қозғалыс жылдамдығы 3 м/с дейін болған кезде дискілі қайшылардағы орамдардағы таспаларды кесу: төрт лентаға дейін бір мезгілде кесу кезінде дискілі қайшылардағы болат пен қорытпалардың жоғары легирленген және дәл маркалы орамдарындағы табақ металды бойлық және көлденең кесу
4. Зертханалық сынақтарға арналған сынамаларды қалың жапырақты Болат табақтардан қолмен парақтар тапсырмасы кезінде гильотинді қайшыларда салмағы 15 кг дейін кесу
5. Таспаның қозғалыс жылдамдығы 3 м/с дейін болған кезде дискілік қайшылардағы таспа орамдарын кесу
6. Бір мезгілде төрт таспаға дейін кесу кезінде дискілі қайшылардағы болат пен қорытпалардың жоғары легирленген және дәл маркалы орамдарындағы қаңылтыр металды бойлық және көлденең кесу
7. Біліктілігі анағұрлым жоғары кескіштің басшылығымен гильотинді қайшыларда салмағы 15 кг-нан асатын табақтар мен пакеттердің жиектерін кесу және оларды өлшенген ұзындықтарға кесу; парақтардың міндеті кезінде гильотинді қайшыларда салмағы 15 кг-нан асатын қалың табақты Болат табақтардан зертханалық сынақтар үшін сынамаларды кесу; лентаның қозғалыс жылдамдығы 3 метрден асатын кезде дискілі қайшылардағы орамдарда таспаларды кесу секундына (бұдан әрі-м / с); жолақтың қозғалыс жылдамдығы 2 м/с дейін болған кезде кесу агрегатының дискілі және ұшатын қайшыларындағы орамдардағы табақ металды бойлық және көлденең кесу; табақ металды ені бойынша өлшеуіш металдарға кесу
8. Кесу процесінде қайшымен, арамен, престермен және басқа кесу агрегаттарының механизмдерімен басқару
9. Пышақтарды ауыстыру, қайшыларды, араларды, престерді, тартқыш роликтерді, дұрыс машинаның пакеттік құрылғыларын және кесу агрегаттарының басқа да тораптарын баптау
10. Кесілген металды кесу сапасын бақылау және мерзімді өлшеу жүргізу
11. Металды есепке алу және өлшеу
12. Қызмет көрсетілетін агрегаттарды жөндеуден кейін оларды қабылдауға қатысу
13. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою
14. Металды дайындау және оны кесу агрегаттарына беру
15. Кесу алдында парақтар мен жолақтарды белгілеу
16. Жолақты тарту роликтеріне беру, орамдарды шешуші білікке салу, жолақты қайшыға салу және оны орам барабанына дейін тарту

Білімдер:
3-4 разряд
1. Қызмет көрсетілетін жабдықты баптау және техникалық пайдалану қағидалары;
2. Металл бетіне қойылатын Мемлекеттік стандарттардың талаптары;
3. Металл бетіндегі ақаулардың түрлері және оларды жою әдістері;
4. Кесу агрегаттарын басқарудың Электр схемалары;
5. Слесарь метал суық күйдегі металл прокатын кесу учаскесіндегі авариялардың салдарын оқшаулау және жою қағидалары мен тәсілдері
6. Суық күйдегі металл илемді кесу учаскесінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары
7. Суық металл кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Суық металды кесу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Суық металл кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативтік талаптарға сәйкес суық металды кесу сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу жұмыстары кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралын пайдалану
4. Кесу нәтижелері бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
3-4 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Суық металды кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Темір ұсталары, штамплеушілер және престеушілер

4

Темір ұсталары, штамплеушілер және престеушілер

4

Жұмысшылардың үстінен қарайтын супервайзерлер (бригадирлер)

16. Кәсіптің карточкасы "Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші":

Топтың коды:

7221-9

Қызмет атауының коды:

7221-9-010

Кәсіптің атауы:

Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші, 1-4 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 1 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Токарь
Жартылай автомат токарі
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металды қайшылармен және престермен кесуге арналған жабдықта берілген геометриялық өлшемдегі металдан жасалған дайындамаларды алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес қайшыларда және престерде металл прокатын кесу жөніндегі операцияларды орындау
2. Қайшылар мен престерде орындалған кесу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес қайшыларда және престерде металл прокатын кесу жөніндегі операцияларды орындау

Дағды 1:
Қайшылар мен престерде кесу бойынша технологиялық процесті жүзеге асыру


Машықтар:
3-4 разряд
1. Қалыңдығы 3 мм-ге дейінгі күрделі бөлшектер мен қаңылтыр металдан жасалған дайындамалардың, қалыңдығы 3-тен 16 мм-ге дейінгі күрделі бөлшектер мен қаңылтыр металдан жасалған дайындамалардың, қалыңдығы 16 мм-ден асатын қарапайым және күрделілігі орташа бөлшектер мен қаңылтыр металдан жасалған дайындамалардың және әр түрлі маркалы сұрыптық металдан жасалған дайындамалар мен бөлшектердің берілген бұрышы 20 шаршы метрден асатын түзу және қисық сызықты кесіндісі. орнатылған престерді, пресс-қайшыларды және гильотинді қайшыларды аялдама, үлгі немесе сызба бойынша қараңыз.
2. Қалыңдығы 16 мм-ге дейін және қалыңдығы 16 мм-ден асатын дайындамалар мен бөлшектердің Қарапайым және күрделілігі орташа қаңылтырдан жасалған күрделі дайындамалар мен бөлшектердің қисық сызықты кесіндісі.
3. Түсті металдар мен қорытпалардан жасалған парақтарды, жолақтар мен таспаларды гильотинді және көп дискілі қайшыларда кесу.
4. Түсті металдар мен қорытпалардан жасалған ротапринт және фольга парақтарының сегменті.
5. Дискілі немесе иінтіректі қайшылардағы капсюль өндірісінің бұйымдарына арналған дайындамаларға арналған металл кесіндісі.
6. Қалыңдығы 100 мм-ге дейінгі ірі металл профильдерінің әртүрлі конструкциялардағы престерде және пресс-қайшыларда ыстық және суық күйінде кесілуі.
7. Қажетті құралды қолдана отырып, сызбалар бойынша белгілеу және Парақ дайындамалары мен бөлшектерін белгілеу.
8. Пышақтарды ауыстыру және дайындаманың берілген мөлшеріне баса назар аударуды реттеу.
9. Жұмыс барысында мезгіл-мезгіл дайындамалар мен бөлшектердің сапасын тексеру.
10. Барлық жүйелердің престерін, пресс-қайшыларын және діріл қайшыларын баптау.
11. Престе әртүрлі профильдер мен металл маркаларын сыну.
12. Абградмашинадағы кесінділер

Білімдер:
3-4 разряд
1. Әр түрлі типтегі престердің, рычагты, дискілі, гильотинді және пресс-қайшылардың құрылғысы және жұмыс принципі.
2. Арнайы және әмбебап құрылғылар мен бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы
3. Қаңылтырды рационалды кесу әдістері мен таңбалау ережелері.
4. Төзімділік жүйесі.
5. Қолданылатын металл маркалары.
6. Талшықтардың бағытын ескере отырып, иілу үшін металдарды кесу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қайшылар мен престерде орындалған кесу сапасын бақылау

Дағды 1:
Қайшылар мен престерде орындалған кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
3-4 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Қайшылар мен престерде кесу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Темір ұсталары, штамплеушілер және престеушілер

4

Жұмысшылардың үстінен қарайтын супервайзерлер (бригадирлер)

17. Кәсіптің карточкасы "Құбырлар мен дайындамаларды кесуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-022

Кәсіптің атауы:

Құбырлар мен дайындамаларды кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металл кесу контроллері, 1-4 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (7 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № 494 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21775 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 1 жыл жұмыс істеу: құбырлар мен дайындамаларды кесуші; арнайы металл өңдеу станоктарының станокшысы; конструкцияларға арналған металл құрылымдарын Дайындаушы-монтаждаушы; өңдеуші, конструкциялық металл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Жартылай автомат токарі
Фрезерші-токарь
Токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ғимараттар мен басқа да құрылыстарды салу кезінде оларды одан әрі пайдалану мақсатында бұйымдарды одан әрі бұрғылау және фасондау үшін қажетті ұзындықтағы құбырлар мен дайындамаларды және берілген сипаттамаларды белгілеу және кесу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша операцияларды орындау
2. Құбырлар мен дайындамаларды кесу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес құбырлар мен дайындамаларды кесу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Құбырлар мен дайындамалардың технологиялық процесін жүзеге асыру


Машықтар:
3-4 разряд
1. Құбырлар мен дайындамаларды жартылай автоматты станоктарда және автоматтарда, кесу станоктарында, "Геллердің" араларында механикаландырылған аллигаторлық қайшыларда, ағынды желілерде абразивті аспаптары бар станоктарда кесу
2. 500 КС күшімен престерде құбырларға арналған дайындамаларды кесу (сындыру)
3. Жоғары білікті құбырлар мен дайындамаларды кескіштің басшылығымен 500 КС және одан жоғары күшпен престерде құбырларға арналған дайындамаларды кесу (сындыру)
4. Престердегі құбырлардағы "мұртты" алу және тазалау
5. Дөңгелек аралардағы үлкен диаметрлі болат құбырларды кесу
6. Диаметрі 400 мм дейінгі шойын құбырларды кесу
7. Станоктарда құбырларды кесу
8. Толқынды су, бейінді, сорғы-компрессорлық, бұрғылау және корпустық құбырлардың ұштарын қайрау және қайрау
9. Құбырлардың ұштарын және оларға қосылатын бөлшектерді жартылай автоматтар мен автоматтарда бұрғылау және кесу
10. Жартылай автоматтар мен автоматтардағы құбырларға жіп пен сақтандырғыш бөлшектерді кесу және илемдеу
11. Диаметрі 150 мм және одан жоғары бұрандалы жалғағыш бөлшектерді станоктардағы құбырларға орау
12. Кескіш құралды қайрау, орнату және туралау
13. Өткелдерді жүргізу, станоктарды баптау, престерді, жартылай автоматты Станоктар мен автоматтарды баптау

Білімдер:
3-4 разряд
1. Қызмет көрсетілетін станоктардың, жартылай автоматты Станоктар мен автоматтардың, престердің құрылысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі
2. Кесетін құралды баптау және ауыстыру ережесі
3. Қолмен және автоматты басқару жүйелері; Бақылау-өлшеу құралын реттеу ережесі
4. Слесарь дело

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу сапасын бақылау

Дағды 1:
Құбырлар мен дайындамаларды кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен.
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу.
3.Өлшеу құралдарын қолдану.
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
3-4 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Құбырлар мен дайындамаларды кесу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік. ұқыптылық. шыдамдылық. тәртіптілік. дәлдік. төзімділік пен еңбексүйгіштік. зейінді шоғырландыру және бақылау. жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Металлды конструкцияларды жасаушылар

4

Металл кесетін бақылаушы

4

Металл өңдеу жөніндегі жұмысшылардың үстінен қарайтын супервайзерлер (бригадирлер)

18. Кәсіптің карточкасы "Арамен, қол арамен және станокпен кесуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-021

Кәсіптің атауы:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші. 2-3 разряд/
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 1 жыл жұмыс: Арамен, қол арамен және станокпен кесуші; Арнайы металл өңдеу станоктарының станокшысы; Конструкциялық металды өңдеуші; Құбырлар мен дайындамаларды кесуші; Арнайы станоктарда бұранда кесуші

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Токарь
Фрезерші-токарь
Жартылай автомат токарі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ғимараттар мен басқа да құрылыстарды салу кезінде пайдалану мақсатында металл дайындамаларды одан әрі бұрғылау және фасондау үшін станоктарда, сондай-ақ металл конструкцияларының аралары мен араларында таңбалау және кесу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес араларда, аралар мен станоктарда кесу операцияларын орындау
2. Араларда, аралар мен станоктарда орындалған кесу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес араларда, аралар мен станоктарда кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Араларда, аралар мен станоктарда кесудің технологиялық процесін жүзеге асыру


Машықтар:
3 разряд
1. Қалыңдығы немесе диаметрі 200 мм-ден асатын және жоғары легирленген, тез кесетін, коррозияға төзімді, ыстыққа төзімді болаттардан және аустениттік класты болаттардан, түсті, отқа балқитын металдардан және қалыңдығы немесе қалыңдығы бар қорытпалардан жасалған әр түрлі профильді және қималы сұрыпты металдан жасалған бөлшектерді кесу, токарлық-револьверлік және көлденең-Фрезерлік станоктарда, аралар мен араларда кесу және кесу диаметрі 100 мм-ден жоғары әр түрлі профильді материалдан, пакетпен немесе дана, сондай-ақ пластмассадан жасалған роликті материалдар.
2. Металды дұрыс-кесу станоктарында түзету және кесу.
3. Станоктарды баптау.
4. Бейінді металдан жасалған күрделі бөлшектерді сызбалар бойынша белгілеу

Білімдер:
3 разряд
1. Әртүрлі типтегі кесу, токарлық-револьверлік, көлденең-Фрезерлік және басқа да станоктардың құрылғысы,
2. Әмбебап және арнайы құрылғылар мен бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы,
3. Қатты қорытпалардан жасалған пышақтары бар аспаптық болаттан жасалған араларды өңдеу сипатына және өңделетін металдың әртүрлі маркаларына қатысты қайрау және орнату қағидалары,
4. Легирленген және жоғары легирленген болаттарды кесу режимдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Араларда, аралар мен станоктарда орындалған кесу сапасын бақылау

Дағды 1:
Аралар, темір аралар мен станоктарда орындалған кесудің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
3 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Араларда, аралар мен станоктарда кесу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Металлды конструкцияларды жасаушылар

4

Металлды конструкцияларды жасаушылар

4

Металл кесетін бақылаушы

4

Металл өңдеу жөніндегі жұмысшылардың үстінен қарайтын супервайзерлер (бригадирлер)

4

Өнеркәсіптік жабдықтарды құрастырушылар

19. Кәсіптің карточкасы "Газбен кесуші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-001

Кәсіптің атауы:

Газбен кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен кесуші, 1-5 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура және газ Кескіш машиналардың операторы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен пісіруші
Электр газбен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металдарды Автоматты және Роботты термиялық кесуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
2. Орындалған кесу сапасын қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Арнайы ағындарды қолдана отырып, күрделі бөлшектерді оттегімен кесуді орындау


Машықтар:
5 разряд
1. Түрлі болаттар мен түсті металдар мен қорытпалардан жасалған күрделі бөлшектерді дәнекерлеуге арналған жиектерді бөле отырып, қолмен таңбалау бойынша, оның ішінде кесу карталары бойынша фотоэлектрондық және бағдарламалық басқарылатын тасымалды және стационарлық машиналарда арнайы флюстерді қолдана отырып, оттегі және ауа-плазмалық кесу.
2. Су астындағы металдарды оттегімен кесу

Білімдер:
5 разряд
1. Газбен кесу кезінде жылу деформацияларының пайда болу себептері және оларды азайту шаралары,
2. Газ және ауа-плазмалық кесу процестерінің металдардың қасиеттеріне әсері, Металдарды су астында кесу ережелері
3. Электр қауіпсіздігіне рұқсат берудің екінші тобы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған кесу сапасын қамтамасыз ету

Дағды 1:
Орындалған кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
5 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
5 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Роботты кесу жүйелері
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
10. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Жұмысшыларға супервайзерлер (бригадирлер)

20. Кәсіптің карточкасы "Суық металды кесуші":

Топтың коды:

7221-9

Қызмет атауының коды:

7221-9-011

Кәсіптің атауы:

Суық металды кесуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Суық металды кесуші, 1-6 разряд,
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (7 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № 494 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21775 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істейді: суық металл кескіш; аралар, темір аралар мен станоктардағы кескіш; темір ұстасы (жалпы профиль); балғалар мен престердегі темір ұстасы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металды қайшымен және сығымдағышпен кесуші
Құбырлар мен дайындамаларды кесуші
Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Токарь
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металды суық күйде кесуге арналған жабдықта берілген геометриялық өлшемдегі сұрыптық және табақты илемдеуден дайындамаларды алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес суық күйдегі металл прокатын кесу бойынша операцияларды орындау
2. Суық металды кесу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес суық күйдегі металл прокатын кесу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Станоктарда, әртүрлі үлгідегі араларда, гильотинді қайшыларда және престерде табақты және сұрыптық прокатты суық күйінде кесу бойынша технологиялық процесті жүзеге асыру


Машықтар:
5-6 разряд
1. Орташа сортты прокатты ағынмен кесу; гильотинді қайшыларда салмағы 15 кг-нан асатын парақтар мен пакеттердің шеттерін кесу және оларды өлшенген ұзындықтарға кесу; парақтардың міндеті кезінде гильотинді қайшыларда салмағы 50 кг-нан 15 кг-нан асатын қалың табақты Болат парақтардан зертханалық сынақтар үшін сынамаларды кесу; таспаның қозғалыс жылдамдығы 3 кг-нан асатын кезде дискілі қайшылардағы орамдарда таспаларды кесу жолақтың қозғалыс жылдамдығы 2 м / с дейін болғанда кесу агрегатының дискілі және ұшатын қайшыларындағы орамдардағы табақ металды бойлық және көлденең кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы 3 м / с дейін болғанда орамдарды тарату агрегатының дискілі қайшыларындағы ені бойынша өлшенетін табақ металды кесу; құбырэлектр дәнекерлеу ағынындағы штрипстерді екі жақты бойлық кесу 4 лентадан астам бір мезгілде кесу кезінде болат пен қорытпалардың жоғары легирленген және дәлме-дәл маркалы орамдарындағы табақты металды дискілі қайшыларда кесу, бойлық және көлденең кесу;
2. Құйма кескіш агрегаттардағы дайындамаларға құймаларды кесу;
3. Жолақтың қозғалыс жылдамдығы 5 м/с жоғары болған кезде кесу агрегатының дискілі және ұшатын қайшыларындағы бойлық-көлденең кесу агрегаттарындағы орамдардағы табақ металды бойлық және көлденең кесу;
4. Бойлық және көлденең кесу агрегаттарында тот баспайтын болаттың бетін әрлеу топтары бойынша кесу және орналастыру
5. Жиектерін қиып, суық илектелген және ыстықтай илектелген табақты металды кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы 2-ден 5 м/с-қа дейін болған кезде кесу агрегатының дискілі және ұшатын қайшыларындағы табақты металды орамдарда бойлық және көлденең кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы 3 м-ден жоғары болған кезде орамдарды тарату агрегатының дискілі қайшыларындағы ені бойынша өлшеуіш металды кесу/жоғары білікті оюшының басшылығымен
6. Қолмен кесу қондырғысына орташа сортты жалға беру міндеті
7. Қызмет көрсетілетін жабдықты баптау

Білімдер:
5-6 разряд
1. Қызмет көрсетілетін жабдықты баптау ережесі
2. Қолданылатын құралдар мен құрылғылардың мақсаты мен қолдану тәсілдері
3. Электрослесарь дело
4. Металл прокатын суық күйде кесу учаскесінде авариялардың салдарын оқшаулау және жою қағидалары мен тәсілдері
5. Суық күйдегі металл илемді кесу учаскесінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары
6. Суық металл кескіштің жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Суық металды кесу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Суық металл кесу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
5-6 разряд
1. Некенің себептерін анықтау, кесу жұмыстары кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
2. Өлшеу құралын пайдалану
3. Кесу нәтижелері бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
5-6 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу
2. Суық металды кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ескерту шаралары
ақаулар.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 31636.5 – 2012. Мемлекетаралық стандарт. Электр термиялық жабдықтың қауіпсіздігі. 5-бөлім "Плазмалық электр термиялық қондырғыларға қойылатын жеке талаптар (IEC 60519-5: 1980, MOD)";
2) МЕМСТ 14792-80. Мемлекетаралық стандарт. Оттегімен және плазмалық-доғалық кесумен кесілетін бөлшектер мен дайындамалар. Кесу бетінің дәлдігі, сапасы;
3) МЕМСТ EN 13898-2011. Мемлекетаралық стандарт. Металл өңдеу станоктарының қауіпсіздігі. Металдарды суықтай кесуге арналған кесу станоктары;
4) ""Металл конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 31 желтоқсандағы N 1353 қаулысы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Темір ұсталары, штамплеушілер және престеушілер

4

Металл өңдеу жөніндегі жұмысшыларға супервайзерлер (бригадирлер)

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      21. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      22. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      23. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      24. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2024 жылғы 26 қаңтардағы қорытынды.

      25. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      26. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      27. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
3-қосымша

Кәсіптік стандарт "Электр және радиотехникалық, электрондық бұйымдарды дайындау"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Электр және радиотехникалық, электрондық бұйымдарды дайындау" кәсіби стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдеріне қойылатын талаптарды белгілейді машина жасау саласындағы қызметті жүзеге асыратын ұйымдар мен кәсіпорындарда.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Электр және радиотехникалық, электрондық бұйымдарды дайындау.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C27511.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      27 Электр жабдықтарын өндіру;

      27.5 Тұрмыстық техниканы өндіру;

      27.51 Электрлік-тұрмыстық құралдар өндіру;

      27.51.1 Тоңазытқыштар мұздатқыштардан басқа, электрлік тұрмыстық құралдар өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: электротехникалық жабдықтың қарапайым тораптарын, аппараттары мен арматурасын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру. Электр машиналарының, электр аспаптарының бөлшектері мен тораптарын электр монтаждық схемалар бойынша қосу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі - 3 СБШ-нің деңгейі;

      3) Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі - 4 СБШ-нің деңгейі;

      4) Оптик-механик - 2 СБШ-нің деңгейі;

      5) Оптик-механик - 3 СБШ-нің деңгейі;

      6) Оптик-механик - 4 СБШ-нің деңгейі;

      7) Радиоэлектрондық құрылғылар инженері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      8) Электронды жабдықтар мен бұйымдарды сынақтан өткізуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      9) Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      10) Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      11) Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      12) Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      13) Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      14) Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      15) Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі - 2 СБШ-нің деңгейі;

      16) Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі - 3 СБШ-нің деңгейі;

      17) Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі - 4 СБШ-нің деңгейі;

      18) Бақылау-өлшеу аспатары және автоматика жөніндегі инженерлер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      19) Инженер-аспапшы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі":

Топтың коды:

8212-2

Қызмет атауының коды:

8212-2-005

Кәсіптің атауы:

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (9-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 30 сәуірдегі № 149 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22707 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс істеу: электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі; электр жабдықтарын жинаушы; электр машиналары мен аппараттарын жинаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарының жабдықтарын және оларға жататын іске қосу-реттеу аппаратурасын, электрофильтрлерді жөндеу (және өзге де) жұмыстары

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарын жөндеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес электр машиналарын жөндеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарын жөндеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Берілген наряд-тапсырмаға және технологиялық картаға сәйкес электр машиналарын жөндеуге арналған нормативтік-техникалық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Электр жабдығының тораптарын, аппараттары мен арматурасын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі технологиялық операцияны орындау үшін бастапқы деректерді талдау
2. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін учаскенің электр машиналарының орналасуы мен мақсаты, олардың құрылымы мен жұмыс принципі туралы жалпы мәліметтер
2. Жұмыс істеп тұрған цехтар жағдайында электр машиналарын жөндеу кезінде қолданылатын барлық жабдықтардың, құрылғылардың, аспаптардың, аппаратураның және өлшеу құралдарының негізгі техникалық сипаттамалары.
3. Қарапайым слесарлық және өлшеуіш аспаптардың, жөндеу айлабұйымдары мен такелаждық құралдардың мақсаты мен қолдану ережесі
4. Бөлшектер мен тораптардың қарапайым электр схемалары
5. Электр тогының қаупі және ток өткізетін бөліктерге жақындау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Электр машиналарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі операцияларды орындау үшін аспаптарды, айлабұйымдар мен құралдарды дайындау

Машықтар:
1. Қарапайым жұмыс сызбаларын, электр схемаларын оқу
2. Слесарлық және арнайы аспаптарды баптау және толтыру, тексеру жөндеу құрылғылары мен механизмдерін жұмысқа дайындау
3. Электр, пневматикалық және өлшеу құралдарын пайдалану
4. Қарапайым механикаландыру құралдарының көмегімен тораптар мен бөлшектерді жылжыту кезінде электр машиналарын жөндеу кезіндегі Такелаждық жұмыстар

Білімдер:
1. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды, электр схемаларын және карталарды)оқу ережесі
2. Электротехника және механика бойынша қарапайым мәліметтер
3. Электрлік бақылау құралдарының жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес электр машиналарын жөндеу бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Электр машиналарын жөндеуге дайындау және жөндеуді орындау процесі

Машықтар:
1. Бөлшектерді 12-14 квалитет бойынша слесарлық өңдеу (5-7 дәлдік сыныбы).
2. Бөлшектелген бөлшектерді тазалау, жуу және сүрту, қарапайым металл және оқшаулағыш конструкцияларды жасау.
3. Жұмыс орнына беру, слесарлық құралды, мүкәммалды, айлабұйымдар мен материалдарды жұмысқа дайындау және жинау.
4. Тасымалдауға арналған электр өлшеу аспаптарын, өлшеу аспаптары мен аппаратураларын буып-түю.
5. Қарапайым слесарлық құрал-саймандар мен құрылғыларды қолдана отырып, электр машиналарының, аспаптардың және қосалқы аппаратураның қарапайым бөлшектері мен тораптарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру.
6. Қарапайым іске қосу реттеу аппаратурасын тексеру және жөндеу.
7. Біліктілігі анағұрлым жоғары электр слесарінің басшылығымен Жабдықтың жекелеген бөлшектері мен тораптарын жылжытумен байланысты Күрделі емес Такелаждық жұмыстар

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін учаскенің электр машиналарының орналасуы мен мақсаты
2. Олардың құрылымы мен жұмыс принциптері туралы жалпы мәліметтер
3. Электр машиналарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі жұмыстарды орындау қағидалары
4. Қарапайым слесарлық және өлшеуіш аспаптардың, жөндеу айлабұйымдары мен такелаждық құралдардың мақсаты мен қолдану ережесі
5. Электр машиналарын жөндеу кезінде қолданылатын материалдар туралы жалпы мәліметтер
6. Бөлшектер мен тораптардың қарапайым электр схемалары
7. Электр машиналарын қосу және ажырату тәртібі мен ережелері
8. Жүк көтергіш механизмдерге қойылатын жалпы талаптар
9. Крандармен жұмыс кезінде дабыл беру

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

4

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

4

Өндіріс шебері

4

Инженер-технолог

5

Бас механик

10. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі":

Топтың коды:

8212-2

Қызмет атауының коды:

8212-2-005

Кәсіптің атауы:

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (9-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 30 сәуірдегі № 149 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22707 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 2 жыл жұмыс істеген: Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі; электр жабдықтарын жинаушы; электр машиналары мен аппараттарын жинаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарының жабдықтарын және оларға жататын іске қосу-реттеу аппаратурасын, электрофильтрлерді жөндеу (және өзге де) жұмыстары

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарын жөндеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарын жөндеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Берілген наряд-тапсырмаға және технологиялық картаға сәйкес электр машиналарын жөндеуге арналған нормативтік-техникалық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Электр жабдығының тораптарын, аппараттары мен арматурасын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі технологиялық операцияны орындау үшін бастапқы деректерді талдау
2. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін учаскенің электр машиналарының орналасуы мен мақсаты, олардың құрылымы мен жұмыс принципі туралы жалпы мәліметтер
2. Жұмыс істеп тұрған цехтар жағдайында электр машиналарын жөндеу кезінде қолданылатын барлық жабдықтардың, құрылғылардың, аспаптардың, аппаратураның және өлшеу құралдарының негізгі техникалық сипаттамалары.
3. Қарапайым слесарлық және өлшеуіш аспаптардың, жөндеу айлабұйымдары мен такелаждық құралдардың мақсаты мен қолдану ережесі
4. Бөлшектер мен тораптардың қарапайым электр схемалары
5. Электр тогының қаупі және ток өткізетін бөліктерге жақындау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Электр машиналарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі операцияларды орындау үшін аспаптарды, айлабұйымдар мен құралдарды дайындау

Машықтар:
1. Қарапайым жұмыс сызбаларын, электр схемаларын оқу
2. Слесарлық және арнайы аспаптарды баптау және толтыру, тексеру жөндеу құрылғылары мен механизмдерін жұмысқа дайындау
3. Электр, пневматикалық және өлшеу құралдарын пайдалану
4. Қарапайым механикаландыру құралдарының көмегімен тораптар мен бөлшектерді жылжыту кезінде электр машиналарын жөндеу кезіндегі такелаждық жұмыстар

Білімдер:
1. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды, электр схемаларын және карталарды)оқу ережесі
2. Электротехника және механика бойынша қарапайым мәліметтер
3. Электрлік бақылау құралдарының жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электрослесарь по ремонту электрических машин

4

Өндіріс шебері

4

Инженер-технолог

5

Бас механик

11. Кәсіптің карточкасы "Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі":

Топтың коды:

8212-2

Қызмет атауының коды:

8212-2-005

Кәсіптің атауы:

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (9-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 30 сәуірдегі № 149 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22707 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі; электр жабдықтарын жинаушы; электр машиналары мен аппараттарын жинаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электр машиналарының жабдықтарын және оларға жататын іске қосу-реттеу аппаратурасын, электрофильтрлерді жөндеу (және өзге де) жұмыстары

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр машиналарын жөндеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Электр машиналарын жөндеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электр машиналарын жөндеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Берілген наряд-тапсырмаға және технологиялық картаға сәйкес электр машиналарын жөндеуге арналған нормативтік-техникалық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Электр жабдығының тораптарын, аппараттары мен арматурасын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі технологиялық операцияны орындау үшін бастапқы деректерді талдау
2. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін учаскенің электр машиналарының орналасуы мен мақсаты, олардың құрылымы мен жұмыс принципі туралы жалпы мәліметтер
2. Жұмыс істеп тұрған цехтар жағдайында электр машиналарын жөндеу кезінде қолданылатын барлық жабдықтардың, құрылғылардың, аспаптардың, аппаратураның және өлшеу құралдарының негізгі техникалық сипаттамалары.
3. Қарапайым слесарлық және өлшеуіш аспаптардың, жөндеу айлабұйымдары мен такелаждық құралдардың мақсаты мен қолдану ережесі
4. Бөлшектер мен тораптардың қарапайым электр схемалары
5. Электр тогының қаупі және ток өткізетін бөліктерге жақындау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Электр машиналарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі операцияларды орындау үшін аспаптарды, айлабұйымдар мен құралдарды дайындау

Машықтар:
1. Қарапайым жұмыс сызбаларын, электр схемаларын оқу
2. Слесарлық және арнайы аспаптарды баптау және толтыру, тексеру жөндеу құрылғылары мен механизмдерін жұмысқа дайындау
3. Электр, пневматикалық және өлшеу құралдарын пайдалану
4. Қарапайым механикаландыру құралдарының көмегімен тораптар мен бөлшектерді жылжыту кезінде электр машиналарын жөндеу кезіндегі такелаждық жұмыстар

Білімдер:
1. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды, электр схемаларын және карталарды)оқу ережесі
2. Электротехника және механика бойынша қарапайым мәліметтер
3. Электрлік бақылау құралдарының жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электр машиналарын жөндеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау



Дағды 1:
Электротехникалық машиналардың қасиеттері мен параметрлерінің нормативтік құжаттамаға сәйкестігін анықтау

Машықтар:
1. Электр схемалары мен қосылыстарды сынау нәтижелерін құжаттамалық ресімдеу
2. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау
3. Сынақты орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану
4. Жабдықты реттеу және сынау үшін жабдықтың немесе аспаптардың жарамдылығын тексеру
5. Тексерілетін құрылғыны сынақ стендіне орнату немесе диагностикалық аспаптарды қосу
6. Стендті қосу, сыналатын немесе реттелетін құрылғыға жүктемені Құрылғының техникалық шарттарымен айқындалатын режимдерде беру
7. Сыналатын құрылғының, электр тізбегінің жұмысын немесе жарамдылығын сипаттайтын негізгі параметрлерді, тәуелділіктерді алу, олардың паспорттық деректерге сәйкестігін тексеру
8. Техникалық құжаттама деректеріне сәйкестігін тексеру үшін электр машиналарының сипаттамаларын алу
9. Электр автоматика аспаптарын реттеу (уақыт релесі, жылу релесі, кернеу реттегіштері)
10. Жоғары вольтты электр аппараттарының оқшаулау кедергісін өлшеу
11. Электр тізбектерінің омдық кедергісін әртүрлі әдістермен өлшеу
12. Сыналатын қашықтықтан басқару жүйесіне қажетті өлшеу аспаптарын немесе мамандандырылған диагностикалық кешенді қосу
13. Сыналатын жүйеге арналған құжаттамаға сәйкес тестілік сигналдар жүйесін енгізуге беру
14. Тест сигналдарының әсеріне жүйенің реакциясын талдау
15. Жүйенің жарамдылығы немесе ақаулығы туралы қорытынды
16. Қашықтан басқару жүйесін құрайтын аппаратураны реттеу
17. Басқару жүйесіндегі ақаулықтарды жою және жою
18. Эталондық сигналдар мен өлшеу аспаптарының көздерін ақпараттық электроника құрылғыларының "АЭҚ" бақылау нүктелеріне қосу
19. АЭҚ-ке тестілік сигналдарды беру, диагностикалық ақпаратты алу
20. Технологиялық құжаттамада келтірілген деректерді пайдалана отырып, диагностикалық ақпаратты өңдеу
21. АЭҚ параметрлерін теңшеу
22. Ақаулы блокты жөндеу немесе оны ауыстыру арқылы уэж-дегі ақауларды оқшаулау және жою

Білімдер:
1. Электр тізбектері мен қосылыстарын сынау кезіндегі іс-қимылдар тізбегі
2. Электротехника негіздері
3. Жабдықты реттеу және сынау үшін стендтің немесе аспаптың жұмыс принциптері
4. Сыналатын құрылғының, электр тізбегінің жұмысын немесе жарамдылығын сипаттайтын параметрлер, тәуелділіктер
5. Электроавтоматика аспаптарының (уақыт релесі, жылу релесі, кернеу реттегіштері), жоғары вольтты электр аппараттарының жұмыс принциптері мен құрылысы
6. Өлшеу аспаптарын қашықтан басқару жұмысының принциптері
7. Электроника және ақпараттық электроника құрылғылары (ЦИЭ)
8. Үлкен қуаттылықтағы Электр машиналарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру бойынша конструкция ерекшеліктері, жұмыс тәсілдері және операциялар реттілігі;
9. Жылуды бақылау және автоматика құрылғылары, өртке қарсы құрылғылар
10. Электр машиналарын оқшаулаудың электр беріктігін сынау нормалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

4

Инженер-технолог

5

Бас механик

12. Кәсіптің карточкасы "Оптик-механик":

Топтың коды:

7320-2

Қызмет атауының коды:

7320-2-012

Кәсіптің атауы:

Оптик-механик

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс: Оптик-механик; механикалық сағаттарды жөндеу бойынша сағат жасаушы; электрондық және кварцтық сағаттарды жөндеу бойынша сағат жасаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Оптикалық тораптар мен аспаптар өндірісіндегі тиімділікті қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жұмыс процесіне дайындық
2. Оптикалық-механиктің технологиялық операцияларын орындау
3. Орындалған жұмысқа бақылау жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Жабдықты дайындау

Машықтар:
1. Конструкторлық және техникалық құжаттаманы талдау
2. Оптикалық түйіннің жұмыс істеу принципін талдау
3. Технологиялық жабдықты баптау
4. Торапты бекітуге, құрастыруға және туралауға арналған құрылымдық элементтерді дайындау
5. Технологиялық ыдыста құрылымдық элементтерді орналастыру
6. Үлгілік бақылау-реттеу аспаптарының жұмысына дайындық
8. Үлгілік бақылау-реттеу аспаптарын салыстыру
9. Жабдықтың ақауларын анықтау және жою
10. Оптикалық өнімдерді жобалау үшін компьютерлік технологияны қолданыңыз

Білімдер:
1. Оптикалық және металл бөлшектерді сәйкестендіру әдістері мен әдістері
2. Оптотехника аспаптарындағы оптикалық тораптардың мақсаты мен құрылысы
3. Негізгі слесарлық операцияларды орындаудың мақсаты мен тәсілдері
4. Слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі құрал-саймандар, құрылғылар мен жабдықтар
5. Слесарлық-құрастыру жұмыстарының технологиясы
6. Төзімділік және қону жүйесі
7. Мемлекеттік стандарттардың талаптары
8. Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі (КҚБЖ)және технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі (ТҚБЖ)
9. Оптикалық бұйымдарды жобалау саласындағы компьютерлік технологиялар
10. Мемлекеттік және салалық стандарттар, ұйым стандарттары
11. Оптикалық бөлшектермен жұмыс істеу ережелері
12. Жабдықтарды, айлабұйымдар мен құралдарды техникалық пайдалану және оларға күтім жасау қағидалары
13. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік, электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Оптикалық-механиктің технологиялық операцияларын орындау



Дағды 1:
Жоғары білікті оптика-механиктің басшылығымен қарапайым оптикалық тораптар мен аспаптарды құрастыру

Машықтар:
1. Біліктілігі анағұрлым жоғары оптика-механиктің басшылығымен 0,1 миллиметрден жоғары дәлдікпен аралау, сүрту, пришабровка жасау, тегістеу және орталықтандыру жолымен металл және оптикалық бөлшектерді бейімдей отырып, қарапайым оптикалық тораптар мен аспаптарды құрастыру;
2. Қарапайым бақылау-баға белгілеу аспаптарын қолдана отырып, оптикалық тораптар мен аспаптарды туралау;
3. Тораптар мен қарапайым аспаптарды герметизациялау;
4. Дайындалған тораптар мен аспаптарға сынақтар жүргізу және жекелеген оптикалық және металл бөлшектердің сапасына байланысты оптикалық тораптар мен аспаптардағы ақауларды жою

Білімдер:
1. Жиналатын оптикалық тораптар мен аспаптардың мақсаты мен құрылысы;
2. Күрделілігі төмен токарлық-арматуралық және бұрғылау станоктарының, сондай-ақ осы станоктарда қолданылатын айлабұйымдар мен керек-жарақтардың құрылғысы және оларды пайдалану ережесі;
3. Бөлшектерді мандрельге бекіту әдістері;
4. Өлшеу құралы (шаблондар, калибрлер, калибрлер, сызғыштар) және оны пайдалану ережелері;
5. Оптикалық әйнектің және қосалқы материалдардың қасиеттері туралы негізгі мәліметтер;
6. Рұқсат беру және отырғызу жүйелері, квалитеттері, кедір-бұдырлық параметрлері және өңдеу тазалығы сыныптары туралы жалпы мәліметтер
7. Жабдықтарды, айлабұйымдар мен құралдарды техникалық пайдалану және оларға күтім жасау қағидалары
8. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік, электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған жұмысқа бақылау жүргізу



Дағды 1:
Шығарылатын өнімнің сапасын қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Ақауды анықтауға арналған оптикалық құрылғыдағы оптикалық бөліктің жұмыс істеу принципін талдау
2. Технологиялық Жабдықты баптау
3. Технологиялық операцияны орындау үшін жабдықтар мен жабдықтарды таңдау
4. Жабдықтың ақаулықтарын анықтау және жою
5. Оптикалық өнімдерді жобалау үшін компьютерлік технологияларды қолдану

Білімдер:
1. Оптикалық және металл бөлшектерді жоғары дәлдікпен сәйкестендіру әдістері мен әдістері
2. Оптотехника аспаптарындағы оптикалық тораптардың мақсаты мен құрылысы
3. Тегістеу, орталықтандыру, құрастыру, тығыздау кезінде қолданылатын құралдар мен құрылғылар
4. Негізгі слесарлық операцияларды орындаудың мақсаты мен тәсілдері
5. Слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі құрал-саймандар, құрылғылар мен жабдықтар
6. Техникалық механика негіздері
7. Оптикалық аспаптарды құрастыру ерекшеліктері
8. Оптикалық аспаптарды туралау ерекшеліктері
9. Слесарлық жұмыс технологиясы
10. Оптикалық бұйымдарды жобалау саласындағы компьютерлік технологиялар
11. Мемлекеттік және салалық стандарттар, ұйым стандарттары
12. Оптикалық бөлшектермен жұмыс істеу ережелері
13. Жабдықтарды, айлабұйымдар мен құралдарды техникалық пайдалану және оларға күтім жасау қағидалары
14. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік, электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, кеңістіктік қиял, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Оптик-механик

4

Оптик-механик

4

Оптикалық жабдықтар механигі

4

Оптикалық жабдықтар бойынша инженер-механик

5

Бас механик

13. Кәсіптің карточкасы "Оптик-механик":

Топтың коды:

7320-2

Қызмет атауының коды:

7320-2-012

Кәсіптің атауы:

Оптик-механик

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Машина жасау технологиясы (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 2 жыл жұмыс істеу: Оптик-механик; механикалық сағаттарды жөндеу бойынша сағат жасаушы; электрондық және кварцтық сағаттарды жөндеу бойынша сағат жасаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Оптикалық тораптар мен аспаптар өндірісіндегі тиімділікті қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жұмыс процесіне дайындық

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Жабдықты дайындау

Машықтар:
1. Конструкторлық және техникалық құжаттаманы талдау
2. Оптикалық түйіннің жұмыс істеу принципін талдау
3. Технологиялық Жабдықты баптау
4. Торапты бекітуге, құрастыруға және туралауға арналған құрылымдық элементтерді дайындау
5. Технологиялық ыдыста құрылымдық элементтерді орналастыру
6. Үлгілік бақылау-реттеу аспаптарының жұмысына дайындық
8. Үлгілік бақылау-реттеу аспаптарын салыстыру
9. Жабдықтың ақауларын анықтау және жою
10. Оптикалық өнімдерді жобалау үшін компьютерлік технологияны қолданыңыз

Білімдер:
1. Оптикалық және металл бөлшектерді сәйкестендіру әдістері мен әдістері
2. Оптотехника аспаптарындағы оптикалық тораптардың мақсаты мен құрылысы
3. Негізгі слесарлық операцияларды орындаудың мақсаты мен тәсілдері
4. Слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі құрал-саймандар, құрылғылар мен жабдықтар
5. Слесарлық-құрастыру жұмыстарының технологиясы
6. Төзімділік және қону жүйесі
7. Мемлекеттік стандарттардың талаптары
8. Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі (КҚБЖ) және технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі (ТҚБЖ)
9. Оптикалық бұйымдарды жобалау саласындағы компьютерлік технологиялар
10. Мемлекеттік және салалық стандарттар, ұйым стандарттары
11. Оптикалық бөлшектермен жұмыс істеу ережелері
12. Жабдықтарды, айлабұйымдар мен құралдарды техникалық пайдалану және оларға күтім жасау қағидалары
13. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік, электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Технологиялық жабдықты баптау

Машықтар:
1. Ақауды анықтауға арналған оптикалық құрылғыдағы оптикалық бөліктің жұмыс істеу принципін талдау
2. Технологиялық операцияны орындау үшін жабдықтар мен жабдықтарды таңдау
3. Жабдықтың ақаулықтарын анықтау және жою

Білімдер:
Тегістеу, орталықтандыру, құрастыру, тығыздау кезінде қолданылатын құралдар мен құрылғылар
2. Негізгі слесарлық операцияларды орындаудың мақсаты мен тәсілдері
3. Слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі құрал-саймандар, құрылғылар мен жабдықтар
4. Техникалық механика негіздері
5. Оптикалық аспаптарды құрастыру ерекшеліктері
6. Оптикалық аспаптарды туралау ерекшеліктері
7. Оптикалық бөлшектермен жұмыс істеу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, кеңістіктік қиял, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Оптик-механик

4

Оптикалық аспаптар механигі

4

Оптикалық аспаптар бойынша инженер-механик

5

Бас механик

14. Кәсіптің карточкасы "Оптик-механик":

Топтың коды:

7320-2

Қызмет атауының коды:

7320-2-012

Кәсіптің атауы:

Оптик-механик

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машина жасау технологиясы (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеу: Оптик-механик; механикалық сағаттарды жөндеу бойынша сағат жасаушы; электрондық және кварцтық сағаттарды жөндеу бойынша сағат жасаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Оптикалық тораптар мен аспаптар өндірісіндегі тиімділікті қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жұмыс процесіне дайындық
2. Оптикалық элементтерді корпустық бөлшектерге бекіту

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Жабдықты дайындау

Машықтар:
1. Конструкторлық және техникалық құжаттаманы талдау
2. Оптикалық түйіннің жұмыс істеу принципін талдау
3. Технологиялық Жабдықты баптау
4. Торапты бекітуге, құрастыруға және туралауға арналған құрылымдық элементтерді дайындау
5. Технологиялық ыдыста құрылымдық элементтерді орналастыру
6. Үлгілік бақылау-реттеу аспаптарының жұмысына дайындық
8. Үлгілік бақылау-реттеу аспаптарын салыстыру
9. Жабдықтың ақауларын анықтау және жою
10. Оптикалық өнімдерді жобалау үшін компьютерлік технологияны қолданыңыз

Білімдер:
1. Оптикалық және металл бөлшектерді сәйкестендіру әдістері мен әдістері
2. Оптотехника аспаптарындағы оптикалық тораптардың мақсаты мен құрылысы
3. Негізгі слесарлық операцияларды орындаудың мақсаты мен тәсілдері
4. Слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі құрал-саймандар, құрылғылар мен жабдықтар
5. Слесарлық-құрастыру жұмыстарының технологиясы
6. Төзімділік және қону жүйесі
7. Мемлекеттік стандарттардың талаптары
8. Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі (КҚБЖ)және технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі (ТҚБЖ)
9. Оптикалық бұйымдарды жобалау саласындағы компьютерлік технологиялар
10. Мемлекеттік және салалық стандарттар, ұйым стандарттары
11. Оптикалық бөлшектермен жұмыс істеу ережелері
12. Жабдықтарды, айлабұйымдар мен құралдарды техникалық пайдалану және оларға күтім жасау қағидалары
13. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік, электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Оптикалық элементтерді корпустық бөлшектерге бекіту



Дағды 1:
Төзімділіктің құрастыру сапасына әсерін талдауға сәйкес корпустық бөлшектерде оптикалық элементтерді бекітудің туралау механизмдерін құрастыру

Машықтар:
6 разряд
1. Конструкторлық және техникалық құжаттаманы талдау
2. Ақаулы мәліметтерді анықтаңыз
3. Бөлшектерді тазарту технологиясы мен құралдарын қолданыңыз
4. Слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау
5. Оптикалық бөлшектерді орау
6. Оптикалық бөлшектерді желімдеу
7. Бөлшектер мен құрастыру бірліктерінің қосылыстарының сипатына сәйкес құрастыру-бөлшектеу жұмыстарын жүргізу
8. Технологиялық операцияны орындау үшін жабдықтар мен жабдықтарды таңдаңыз
9. Жабдықтың ақауларын анықтау және жою
10. Оптикалық бөлшектер мен тораптарды туралауды жүргізу
11. Оптикалық бұйымдарды жобалау саласында компьютерлік технологияларды қолдану

Білімдер:
6 разряд
1. Оптикалық тораптар мен аспаптардың мақсаты мен құрылысы
2. Бөлшектерді жақтауға бекіту әдістері
3. Оптикалық аспаптарды құрастыру ерекшеліктері
4. Оптикалық бөлшектерді тегістеу және орталықтандыру кезінде қолданылатын құралдар мен құрылғылар
5. Оптикалық Түйіндерді құрастыру және тығыздау кезінде қолданылатын құралдар мен құрылғылар
6. Слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі құрал-саймандар, құрылғылар мен жабдықтар
7. Слесарлық-құрастыру жұмыстарының технологиясы
8. Оптикалық аспаптарды туралау ерекшеліктері
9. Төзімділік және қону жүйесі
10. Сапа менеджменті жүйесінің негіздері
11. Оптикалық бұйымдарды жобалау саласындағы компьютерлік технологиялар
12. Мемлекеттік және салалық стандарттар, ұйым стандарттары
13. Оптикалық бөлшектермен жұмыс істеу ережелері
14. Жабдықтарды, айлабұйымдар мен құралдарды техникалық пайдалану және оларға күтім жасау қағидалары
15. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік, электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, кеңістіктік қиял, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Оптик-механик

4

Оптикалық аспаптар бойынша инженер-механик

5

Бас механик

5

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

15. Кәсіптің карточкасы "Радиоэлектрондық құрылғылар инженері":

Топтың коды:

2152-3

Қызмет атауының коды:

2152-3-003

Кәсіптің атауы:

Радиоэлектрондық құрылғылар инженері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электроника инженері (электроника).
"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы No 553 бұйрығы (Мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген) № 22003 нормативтік құқықтық актілері)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: радиоэлектрондық құрылғылар инженері; инженер-электроника; инженер-радиоэлектроника; телевизиялық жабдық жөніндегі инженер; радиолокация жөніндегі инженер; радионавигация және радиолокация жөніндегі инженер; радионавигация, радиолокация және байланыс жөніндегі инженер

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Радиоэлектрондық аппаратураның жүйелері мен кешендерін әзірлеу, өндіру және пайдалану

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Радиотехникалық және электрондық құрылғыларды дайындау бойынша жұмыс процесіне дайындық
2. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарына техникалық қызмет көрсету
3. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын жөндеуден кейін ағымдағы жөндеу және қабылдау
4. Дайындалған радиотехникалық және электрондық құрылғылардың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Радиотехникалық және электрондық құрылғыларды дайындау бойынша жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Радиоэлектрондық жүйелерді, аспаптар мен жабдықтарды өндіруге және пайдалануға дайындау

Машықтар:
1. Радиоэлектрондық аспаптар мен радиоэлектрондық жабдықтардың диагностикасы
2. Радиоэлектрондық аспаптар мен құрылғыларды реттеу және баптау
3. Оларды сынау үшін радиоэлектрондық аспаптарды, жүйелер мен жабдықтарды пайдалану.
4. Радиоэлектрондық аспаптардың диагностикасы және оларды сынау үшін өлшеу жабдықтарын қолдану.
5. Техникалық пайдалану кезінде аспаптар мен жабдықтардың параметрлерін реттеу.
6. Функционалдық міндеттерді орындау кезінде еңбекті қорғау және өнеркәсіптік санитария жөніндегі талаптарды сақтау.
7. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
8. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
9. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Сызу негіздері
2. Метрология негіздері
3. Қолданар алдында тестілеу үшін күрделі арнайы радиоэлектрондық аппаратураның және технологиялық жабдықтың конструкциясын, пайдалану ерекшеліктерін және баптауын
4. Бақылау-өлшеу аппаратурасы мен аспаптарының құрылғылары мен қолдану ережесі
5. Радиоэлектрондық аппаратураны реттеу және баптауға арналған тәсілдер, құралдар мен жабдықтар.
6.Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Радиотехникалық, электрондық құрылғыларды дайындау бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, Принципті электр схемаларын, радиоэлектрондық, радиотехникалық және электрондық құрылғыларды өндіру жөніндегі Технологиялық құжаттаманы оқу
2. Радиоэлектрондық, радиотехникалық және электрондық құрылғыларды дайындау үшін бастапқы деректерді талдау
3. Есептеулер жүргізу, радиоэлектрондық құрылғылардың аспаптары мен тораптарын дайындау кезінде қажетті функционалдық және қағидаттық электр схемаларын әзірлеу

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасы
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды), радиотехникалық және радиоэлектрондық құрылғылардың функционалдық және қағидаттық электр схемаларын оқу қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарына техникалық қызмет көрсету



Дағды 1:
Радиоэлектрондық аппаратураға қатысты кіріс ақпаратын зерделеу және талдау

Машықтар:
1. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын пайдалану жөніндегі нұсқаулықты зерделеу
2. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын монтаждау, құрастыру және реттеу жөніндегі нұсқаулықты зерделеу
3. Радиоэлектрондық аппаратураны тасымалдауға дайындау, тасымалдауды жүргізу және сынақтар жүргізілгеннен кейін жұмыс істеуін тексеру
4. Радиоэлектрондық аппаратураға техникалық қызмет көрсету бойынша пайдалану құжаттамасымен жұмыс істеу
5. Радиоэлектрондық аппаратураның аспаптары мен жабдықтарын есептеу және жобалау үшін бастапқы деректерді жинау және талдау
6. Техникалық тапсырмаға сәйкес есептеулерді орындау және радиоэлектрондық аспаптар мен құрылғыларды жобалау.
7. Радиоэлектрондық жабдықты жасау кезінде жобалау және техникалық құжаттаманы әзірлеу, аяқталған жобалау-конструкторлық жұмыстарды ресімдейді
8. Әзірленіп жатқан жобалардың стандарттарға және басқа да нормативтік құжаттарға сәйкестігін бақылау
9. Зерттеулер мен әзірлемелердің нәтижелерін өндіріске енгізу
10. Жаңа радиоэлектрондық құралдарды құру кезінде сынақ бағдарламалары мен әдістемелерін әзірлеу

Білімдер:
1. Қазіргі заманғы радиоэлектрондық аппаратураны пайдалану теориясы мен практикасы
2. Пайдалану құжаттарының түрлері мен мазмұны
3. Қосалқы бөлшектер, құралдар мен керек-жарақтар жиынтығының ведомостарын ұстау
4. Радиоэлектрондық аппаратураның қосалқы бөлшектерінің номенклатурасын және оларды пайдалану кезеңінде радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарының нормаланатын санына жұмсалатын олардың санын қамтитын құжаттар
5. Жинақтаушы бұйымдардың, материалдардың номенклатурасын және оларды пайдалану кезеңінде радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарының нормаланған санына жұмсалатын олардың санын қамтитын құжаттар
6. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарына жөндеу жүргізуге арналған қосалқы бөлшектерді, құралдарды, керек-жарақтар мен материалдарды сақтау шарттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Алдын ала тестілік және практикалық жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
1. Радиоэлектрондық аппаратураның функционалдық тораптарының жұмысын тестілеу
2. Радиоэлектрондық аппаратураны пайдалану бойынша есепті құжаттаманы жүргізу
3. Радиоэлектрондық аппаратураның функционалдық тораптарын реттеу
4. Радиоэлектрондық аппаратураның функционалдық тораптарының техникалық жай-күйін диагностикалау
5. Радиоэлектрондық аппаратураның функционалдық тораптарын консервациялау
6. Радиоэлектрондық аппаратураның функционалдық тораптарын монтаждау
7. Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру, монтаждау және реттеу
8. Сынау және пайдалану процесінде радиоэлектрондық аппаратураның техникалық жай-күйін бағалау.
9. Жаңадан әзірленген радиоэлектрондық жабдықты сынау бағдарламалары мен әдістемелерін әзірлеу, сынақтарға қатысу және сынақ нәтижелерін бағалау.
10 радиоэлектрондық аппаратураны реттеу үшін өлшеу жабдығын пайдалану

Білімдер:
1. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын тестілеу тәсілдері
2. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын реттеу тәсілдері
3. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын құрастыру және монтаждау тәсілдері
4. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын сақтау шарттары
5. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын консервациялау әдістері
6. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік, экологиялық қауіпсіздік және электр қауіпсіздігі талаптары
7. Жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпті және зиянды өндірістік факторлар
8. Жұмыстарды орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану түрлері мен ережелері
9. Неке түрлері және оның алдын алу жолдары
10. Жарнама жұмыстарын жүргізу тәртібі
11. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын пайдалану кезінде туындаған ақауларды диагностикалау әдістері
12. Радиоэлектрондық аппаратураның функционалдық тораптарын пайдалану кезінде туындаған ақауларды жою әдістері
13. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын құрастыру және монтаждау кезектілігі
14. Электррадиоэлементтерді, радиоэлектрондық аппаратураның тораптары мен блоктарын монтаждау процесінің реттілігі
15. Жұмыс принциптері, құрылғысы, бақылау-өлшеу және диагностикалық жабдықтың техникалық мүмкіндіктері
16. Жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпті және зиянды өндірістік факторлар
17. Өндірістік санитария ережелері
18. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік, экологиялық қауіпсіздік және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Радиоэлектрондық аппаратураның функционалдық тораптарын баптау және реттеу

Машықтар:
1. Радиоэлектроника саласындағы тәжірибелік үлгілер мен материалдарды баптауға, сынауға және пайдалануға беруге қатысу
2. Ақаудың себебін талдау және сапасыз немесе төмен сортты өнім шығару, олардың алдын алу шараларын қолданады
3. Радиоэлектрондық техника бұйымдарын өндіруде пайдаланылатын жабдықтар мен бағдарламалық құралдарға қызмет көрсету оларды ағымдағы жөндеуді реттейді, реттейді және жүзеге асырады
4. Жаңа өнертабыстарға патенттік және лицензиялық паспорттарды жасауға қатысу

Білімдер:
1. Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын тасымалдауға дайындау тәсілдері
2. Есептеу техникасы құралдарын пайдалана отырып өлшеу нәтижелерін өңдеу әдістері
3. Орындалатын жұмыс көлеміндегі радиоөлшеу жабдығының жұмыс принциптері, құрылысы, техникалық мүмкіндіктері
4. Радиоэлектрондық аппаратураның техникалық жай-күйін диагностикалау құралдарының жұмыс принциптері, құрылысы, техникалық мүмкіндіктері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Радиоэлектрондық аппаратураның күрделі функционалдық тораптарын жөндеуден кейін ағымдағы жөндеу және қабылдау



Дағды 1:
Жөндеу бойынша алдын ала ақпарат жинау, ерте диагностика

Машықтар:
1. Радиоэлектрондық аппаратураның жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін қосалқы бөлшектерді, құралдарды, керек-жарақтар мен материалдарды жеткізуге өтінімдерді жасау және ресімдеу
2. Радиоэлектрондық аппаратурадағы ақауларды диагностикалау

Білімдер:
1. Жөндеу жұмыстарын жүргізу бойынша міндеттерді қоюдағы басымдықтар
2. Орындалатын жұмыс көлеміндегі радиоөлшеу жабдығының жұмыс принциптері, құрылысы, техникалық мүмкіндіктері
3. Радиоэлектрондық аппаратураның техникалық жай-күйін бақылау құралдарының жұмыс принциптері, құрылысы, техникалық мүмкіндіктері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ағымдағы жөндеу бойынша операциялар жүргізу

Машықтар:
1. Радиоэлектрондық аппаратураның жұмыс істемейтін жай-күйінің туындауына әкелетін ақауларды жою
2. Жөндеу жұмыстарын жүргізгеннен кейін радиоэлектрондық аппаратураның жұмыс істеуін тексеру
3. Радиоэлектрондық аппаратураны жөндеу нәтижелері бойынша есепті құжаттаманы дайындау

Білімдер:
1. Радиоэлектрондық аппаратураны пайдалану теориясы мен практикасы
2. Пайдалану құжаттарының түрлері мен мазмұны
3. Радиоэлектрондық аппаратураны пайдалануға беру жөніндегі іс-шаралардың мазмұны
4. Радиоэлектрондық аппаратураны баптау тәсілдері
5. Радиоэлектрондық аппаратураны монтаждау тәсілдері
6. Радиоэлектрондық аппаратураны пайдалануды техникалық қамтамасыз ету әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Дайындалған радиотехникалық және электрондық құрылғылардың сапасын бақылау



Дағды 1:
Жүргізілген жұмыс бойынша талдамалық қорытындылар шығару

Машықтар:
1. Ақауды анықтау үшін қарапайым машина жасау бұйымдарын сынау үшін бастапқы деректерді талдау
2. Радиоэлектрондық бұйымдарды, олардың бөлшектерін, тораптары мен механизмдерін сынау жөніндегі технологиялық операцияны орындауға бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларын дайындау
3. Бұйымдарды, олардың бөлшектерін, тораптары мен механизмдерін сынау нәтижелерін құжаттамалық ресімдеу
4. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау
5. Сынақты орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
3. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны
4. Қарапайым радиоэлектрондық бұйымдарды, олардың бөлшектерін, тораптары мен механизмдерін сынау кезіндегі іс-қимылдар реттілігі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Радиоэлектрондық құрылғылар инженері

6

Радиоэлектрондық құрылғылар инженері

6

Радиоэлектрондық құрылғылар инженері

7

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

16. Кәсіптің карточкасы "Электронды жабдықтар мен бұйымдарды сынақтан өткізуші":

Топтың коды:

8214-3

Қызмет атауының коды:

8214-3-004

Кәсіптің атауы:

Электронды жабдықтар мен бұйымдарды сынақтан өткізуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машина жасау технологиясы (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: электрондық жабдық пен бұйымдарды сынаушы; жабдық пен бұйымдарды сынаушы; Электрондық техника бұйымдарын жинаушы; электрондық жабдықты құрастырушы; электрондық жабдық элементтерін жинаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірілген электрондық аппаратураның және дәл машина жасау аспаптарының сапасын бақылау. Электрондық аппаратура мен аспаптардың сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электрондық жабдықты сынау бойынша жұмыс процесіне дайындық
2. Өнім параметрлерін бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электрондық жабдықты сынау бойынша жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Подготовка оборудования

Машықтар:
1. Ұсынылған радиоэлектрондық жабдықтың алдын ала сынақтар үшін стандартта айқындалған техникалық талаптарға сәйкестігін диагностикалау.
2. Радиоэлектрондық жабдықты реттеу
3. Радиоэлектрондық жабдықты сынау үшін аспаптарды тексеру және дайындау
4. Электр қондырғыларын реттеу және техникалық пайдалану
5. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
6. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
7. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
8. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Сызу негіздері
2. Метрология негіздері
3. Сынау кезінде қолданылатын өлшеу аспаптарымен және технологиялық жабдықтармен жұмыс.
4. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
5. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
6. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Сынақ жүргізу үшін бастапқы деректерді талдау.
3. Бағдарламаға және сынақ әдістемелеріне сәйкес сынақтар жүргізу үшін жұмыс орындары мен қажетті жабдықтарды дайындау

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
3. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Өнім параметрлерін бақылау



Дағды 1:
Бақылау-өлшеу және диагностикалық жабдық параметрлерінің сәйкестігін тексеру

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу және диагностикалық жабдықтарды жұмысқа дайындау. Сынақ жұмыс орнының жабдығы.
2. Параметрлердің нормативтік-техникалық құжаттама талаптарына сәйкестігін тексеру
3. Құрастыру және монтаждау сапасын тексеру
4. Дәнекерленген, дәнекерленген, желімделген қосылыстардың сапасын бақылау
5. Құрастыру және монтаждау қосылыстарының механикалық және электрлік ақауларын анықтау
6. Ұсынылған радиоэлектрондық жабдықтың электр сипаттамаларын алу
7. Параметрлерді бақылау және құрастыру сапасын бағалау нәтижелері бойынша есепті құжаттама жасау

Білімдер:
1. Радиоэлектрондық аппаратураның негізгі тораптарының мақсаты, конструктивтік ерекшеліктері, жұмыс істеу принципі
2. Орындалатын жұмыстар көлемінде радиоэлектрондық құрылғылар мен аспаптарды құрастыру және монтаждау кезектілігі
3. Параметрлерді өлшеу және бақылау және құрастыру және монтаждау сапасын тексеру әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Монтаждау қосылыстарының сапасын бақылау және электр параметрлерін өлшеу үшін диагностикалық жабдықты пайдаланыңыз

Машықтар:
1. Электр параметрлерін өлшеу үшін Бақылау-өлшеу жабдығын пайдалану
2. Орнату ақауларын анықтау
3. Электр және радио компоненттерінің дұрыс орнатылуын тексеру
4. Өткізгіштердің оқшаулау күйін бақылау
5. Сынақ объектісінің электрлік параметрлерін өлшеу
Орындалған бақылау-өлшеу жұмыстары туралы есепті құжаттаманы ресімдеу

Білімдер:
1. Жұмыс принциптері, құрылғысы, бақылау-өлшеу және диагностикалық жабдықтың техникалық мүмкіндіктері
2. Тораптардың техникалық талаптарға сәйкестігін электрлік тексеру тәсілдері
3. Полярлықты, үзілісті, қысқа тұйықталуды және дұрыс қосылуды тексеру әдістері
4. Негізгі электр-радио өлшемдерін орындау қағидалары, электр параметрлерін өлшеу тәсілдері мен тәсілдері
5. Қарсылық және кернеу карталары мен диаграммаларымен жұмыс істеу ережелері
6. Электр тізбектерінің түрлері мен түрлері, оларды оқу және құрастыру ережелері
7. Неке түрлері және оның алдын алу жолдары
8. Бақылау нәтижелері бойынша техникалық құжаттаманы ресімдеу қағидалары
9. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар
10. Жұмыстарды орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану түрлері мен ережелері
11. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік, экологиялық қауіпсіздік және электр қауіпсіздігі талаптары
12. Орындалатын жұмыс көлемінде есептеу техникасы құралдарын пайдалана отырып, сынақ нәтижелерін өңдеу әдістері
13. Сынақ нәтижелері бойынша техникалық құжаттаманы ресімдеу ережесі
14. Жұмыстарды орындау кезіндегі қауіпті және зиянды өндірістік факторлар
15. Өндірістік санитария ережелері
Жұмыстарды орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану түрлері мен ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, сыни ойлау, қарым-қатынас, жұмысқа кәсіби көзқарас

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Техник - технолог

4

Инженер - технолог

4

Бас инженер

17. Кәсіптің карточкасы "Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-002

Кәсіптің атауы:

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын" (Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 20 шілдедегі № 208 бұйрығы (21, 23, 25, 27, 31, 35-шығарылымдары)) (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15923 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс істеу: Электрондық жабдықты электромонтаждаушы-реттеуші; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды слесарь-жинаушы; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды реттеуші; электрондық жабдықты реттеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электрондық жабдықты монтаждау. Электрондық жабдықты орнату және пайдалануға дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Монтаждауға және электрондық жабдыққа дайындық
2. Электрондық жабдықты монтаждау бойынша жұмыстарды орындау
3. Радиоэлектрондық жабдықты монтаждау бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Монтаждауға және электрондық жабдыққа дайындық



Дағды 1:
Электрондық жабдықтың құжаттарға сәйкестігін тексере отырып, оны дайындау және тексеру

Машықтар:
1. Жұмыстар үшін жеткізілген электр радиоэлементтер мен тораптардың сапасын растайтын құжаттардың болуын тексеру
2. Электрондық жабдықты орауыштан шығару
3. Монтаждалатын электрондық жабдықтың бөлшектерін, элементтері мен тораптарының толықтығын қабылдау және тексеру
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Монтаждауға арналған электр радиоэлементтер мен тораптарды ашу тәсілдері, олардың сапасы мен сәйкестігін тексеру
2. Орнату құралының мақсаты
3. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
4. Жұмыстарды қауіпсіз орындау қағидалары;
5. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
6. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Электр жабдықтарын монтаждау және баптау жөніндегі конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Жұмысты орындау үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
3. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны
4. Электр радиоэлементтерінің негізгі қасиеттері мен таңбалануы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электрондық жабдықты монтаждау бойынша жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Технологиялық процеске сәйкес монтаждау бойынша қарапайым жұмыстарды орындау

Машықтар:
1. Қарапайым тораптарды, блоктарды, аспаптарды, радиоқұрылғыларды, баспа платаларын, радиоэлектрондық аппаратураның сүзгілері мен панельдерінің секцияларын, алыс және сымды байланыс аппаратурасын өндірістің барлық түрлерінде сымдар мен қосылыстарды толық бітеп, қарапайым монтаждау схемалары мен сызбалары бойынша монтаждау, тазалау, герметизациялау, желімдердің көмегімен бекіту, мастика;
2. Желімге, мастикаға орнатылған жекелеген радиоэлементтерді бөлшектеу;
3. Қарапайым монтаждық схемалар бойынша өткізгіштердің ұштарын кесумен және дәнекерлеумен экрандалған және жоғары жиілікті кабельді төсеу;
4. Үлгілер бойынша жұмсақ және икемді сымдарды төсеу;
5. Жеке сымдар мен секіргіштерді оқшаулау және қорғау;
6. Жіп және металл бандаждарды төсеу;
7. Электрорадиоэлементтерді дәнекерлеуге дайындау;
8. Ұштарын аршу және қалайылау арқылы монтаждау сымдарын кесу;
9. Орау әдісімен монтаждау өндірісі;
10. Өндірістік монтажды полярлыққа, үзіліске, қысқа тұйықталуға және электр өлшеу құралдарын қолдана отырып дұрыс қосылуға сынау және тексеру;
11. Жеке элементтерді ауыстыра отырып, қарапайым бөлшектелетін аспаптарды дәнекерлеу;
12. Жеке түйіндерді микроэлементтерге орнату;
13. Электр радиоэлементтерді герметизациялауға, желімдер, мастикалар көмегімен бекітуге дайындау

Білімдер:
1. Шаблон бойынша жұмсақ және қатты схемаларды орнату әдістері;
2. Электр радиоэлементтерінің қорытындыларын қалыптау тәсілдері және микросхемалармен жұмыс істеу кезінде қойылатын талаптар;
3. Монтаждалатын аппаратураның құрылысы мен жұмыс істеу принципі, монтаждау кезінде қолданылатын материалдар мен электррадиоэлементтердің атауы мен таңбалануы;
4. Қарапайым тораптарды, блоктарды, аспаптарды, радио құрылғыларды, баспа платаларын, телефон құрылғыларын монтаждау тәсілдері;
5. Лакталған монтажда электр радиоэлементтерді бөлшектеу тәсілдері;
6. Баспа схемаларын монтаждау ерекшеліктері, монтаждалатындарды қосу ережелері
7. Бақылау-сынау желісіндегі элементтерді, аспаптардың, тораптардың, электр радиоэлементтердің монтаждық схемадағы шартты белгілерін;
8. Монтаждық схемалар бойынша қарапайым жгуттарды тоқу тәсілдері, қолданылатын бақылау-өлшеу құралдарының, аспаптардың мақсаты және оларды пайдалану қағидалары;
9. Ең көп таралған сымдардың, кабельдердің және оқшаулағыш материалдардың, қолданылатын желімдердің, мастикалардың, герметиктердің, лактардың, тазарту қоспаларының электрлік және механикалық қасиеттері;
10. Электр және радиотехника негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Радиоэлектрондық жабдықты монтаждау бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау



Дағды 1:
Жүргізілген жұмыстың сапасын тексеру

Машықтар:
1. Электр радиоэлементтерінің монтаждық схема мен спецификацияға сәйкестігін тексеру
2. Орнатылатын электр-радиоэлементтерге байланысты дәнекерлеу үтігінің температурасын реттеу
3. Электр радиоэлементтерді, кабельдерді монтаждау схемасына сәйкес монтаждау.
4. Орнату сапасын тексеру
5. Жеткізілген электрондық жабдық пен бөлшектердің ақауларын анықтау
6. Ақауларды жою мақсатында анықталған ақаулар ведомосін жасау (электрорадиоэлементтерді жеткізуші үшін).
7. Монтаждалған блоктар мен тораптарды монтаждау сапасын конструкторлық құжаттарға сәйкестігін тексеру.
8. Монтаж сызбаларын оқу кезінде шартты белгілер мен жеңілдетулердің негіздерін түсіну

Білімдер:
1. Сызу негіздері.
2. Метрология негіздері.
3. Электр монтаждау жұмыстарын жүргізу әдістері.
4. Электр монтаждау құжаттары мен монтаждау сызбаларының талаптарын оқу және орындау.
5. Монтаждау сапасын тексеру кезінде бақылау-өлшеу аппаратурасы мен аспаптарын қолдану ережесі.
7. Электрондық жабдықтың монтаждалатын бөлшектерін, тораптары мен модульдерін қосу тәсілдері
8. Монтаждалатын электрондық жабдықтың негізгі бөлшектері мен тораптарының мақсаты
9. Сызбада проекцияларды орналастыру ережелері
10. Қималар мен қималарды тағайындау және орындау ерекшеліктері
11. Электр схемасындағы шартты графикалық белгілер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, сыни ойлау, коммуникабельность, жұмысқа кәсіби көзқарас

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы

4

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы

4

Өндіріс шебері

4

Инженер - механик

18. Кәсіптің карточкасы "Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-002

Кәсіптің атауы:

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (21, 23, 25, 27, 31, 35-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 20 шілдедегі № 208 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15923 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Телекоммуникациялық жабдықтар мен байланыс арналарын электромонтаждаушы-реттеуші

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 2 жыл жұмыс істеген: электромонтажшы-электрондық жабдықты реттеуші; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды құрастырушы-Слесарь; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды реттеуші; электрондық жабдықты реттеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электрондық жабдықты монтаждау. Электрондық жабдықты орнату және пайдалануға дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Монтаждауға және электрондық жабдыққа дайындық

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Монтаждауға және электрондық жабдыққа дайындық



Дағды 1:
Электрондық жабдықтың құжаттарға сәйкестігін тексере отырып, оны дайындау және тексеру

Машықтар:
1. Жұмыстар үшін жеткізілген электр радиоэлементтер мен тораптардың сапасын растайтын құжаттардың болуын тексеру
2. Электрондық жабдықты орауыштан шығару
3. Монтаждалатын электрондық жабдықтың бөлшектерін, элементтері мен тораптарының толықтығын қабылдау және тексеру
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Монтаждауға арналған электр радиоэлементтер мен тораптарды ашу тәсілдері, олардың сапасы мен сәйкестігін тексеру
2. Орнату құралының мақсаты
3. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
4. Жұмыстарды қауіпсіз орындау қағидалары;
5. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
6. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Электр жабдықтарын монтаждау және баптау жөніндегі конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Жұмысты орындау үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
3. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны
4. Электр радиоэлементтерінің негізгі қасиеттері мен таңбалануы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, сыни ойлау, қарым-қатынас, жұмысқа кәсіби көзқарас

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы

4

Өндіріс шебері

4

Инженер - механик

19. Кәсіптің карточкасы "Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-002

Кәсіптің атауы:

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (21, 23, 25, 27, 31, 35-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 20 шілдедегі № 208 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15923 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Телекоммуникациялық жабдықтар мен байланыс арналарын электромонтаждаушы-реттеуші

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: электромонтажшы-электрондық жабдықты реттеуші; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды құрастырушы-Слесарь; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды реттеуші; электрондық жабдықты реттеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Электрондық жабдықты монтаждау. Электрондық жабдықты орнату және пайдалануға дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Монтаждауға және электрондық жабдыққа дайындық

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Монтаждауға және электрондық жабдыққа дайындық



Дағды 1:
Электрондық жабдықтың құжаттарға сәйкестігін тексере отырып, оны дайындау және тексеру

Машықтар:
1. Жұмыстар үшін жеткізілген электр радиоэлементтер мен тораптардың сапасын растайтын құжаттардың болуын тексеру
2. Электрондық жабдықты орауыштан шығару
3. Монтаждалатын электрондық жабдықтың бөлшектерін, элементтері мен тораптарының толықтығын қабылдау және тексеру
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Монтаждауға арналған электр радиоэлементтер мен тораптарды ашу тәсілдері, олардың сапасы мен сәйкестігін тексеру
2. Орнату құралының мақсаты
3. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
4. Жұмыстарды қауіпсіз орындау қағидалары;
5. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
6. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Электр жабдықтарын монтаждау және баптау жөніндегі конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Жұмысты орындау үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
3. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны
4. Электр радиоэлементтерінің негізгі қасиеттері мен таңбалануы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, сыни ойлау, қарым-қатынас, жұмысқа кәсіби көзқарас

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Радиоэлектронды аппаратуралар мен құралдарды монтаждаушы

4

Инженер - механик

20. Кәсіптің карточкасы "Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-009

Кәсіптің атауы:

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (21, 23, 25, 27, 31, 35-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 20 шілдедегі № 208 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15923 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс істеу: Электрондық жабдықты электромонтаждаушы-реттеуші; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды слесарь-жинаушы; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды реттеуші; электрондық жабдықты реттеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Радиоэлектрондық функционалдық тораптарды, блоктар мен шкафтарды құрастыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша жұмыс процесіне дайындық
2. Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Радиоэлектрондық аппаратураны құрастырудың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Жабдықты дайындау

Машықтар:
1. Құрылғыларды, слесарлық-құрастыру құралдарын және бақылау-өлшеу жабдықтарын жұмысқа дайындау
2. Тығыздығы төмен бірінші және екінші деңгейдегі тірек конструкцияларына арналған технологиялық процестің сызбасы мен картасына сәйкес құрастыруға электррадиоэлементтерді, бөлшектерді және құрастыру бірліктерін дайындау
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
6. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану
7. Электр радиоэлементтерін, бөлшектерін және құрастыру бірліктерін жоғары тығыздықтағы бірінші, екінші және үшінші деңгейдегі тірек конструкциялары үшін технологиялық процесс картасына сәйкес құрастыруға дайындау

Білімдер:
1. Қолданылатын материалдардың мақсаты мен қасиеттері
2. Құрамдас элементтердің, бөлшектер мен тораптардың номенклатурасы
3. Қорытындыларды қалыптастыру түрлері мен әдістері
4. Қолданылатын слесарлық, өлшеу аспаптары мен құрылғыларының түрлері, конструкциялары, мақсаты және пайдалану ережесі
5. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар
6. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
9. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
10. Тығыздығы жоғары сымдарды қалыптастыру түрлері мен әдістері
11. Тығыздығы жоғары тірек құрылымының бөлшектері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу
2. Электрондық бұйымдарды құрастыруға арналған бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқудың терминологиясы мен ережелері
2. Төзімділік және қону жүйесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Қарапайым тораптарды, радиоэлектрондық аппаратура аспаптарын құрастыру

Машықтар:
1. Біліктілігі анағұрлым жоғары радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды құрастырушы-слесарьдың басшылығымен құрастыруға кіретін бөлшектерді слесарлық бейімдеумен байланыс құралдарының радиоэлектрондық аппаратурасы мен аппаратурасының қарапайым аспаптарын, тораптары мен блоктарын құрастыру
2. Дайындамаларды кесу, бөлшектерді жинақтау және құрастыруға дайындау
3. 12-14 квалитеттер бойынша бөлшектердің жазықтықтарын өңдеу
4. Белгілеу, бұрғылау, жіппен кесу, иілу, тойтару, дәнекерлеу, желімдеу және қарапайым механикалық құрастыру жұмыстары
5. Әртүрлі қарапайым жұптастырылатын бөлшектер мен тораптарды пысықтау және сәйкестендіру кезінде әртүрлі қарапайым слесарлық операцияларды орындау

Білімдер:
1. Жұмыста қолданылатын жабдықтың құрылымы мен жұмыс принципі және оны басқару ережесі туралы негізгі мәліметтер
2. Қарапайым слесарлық-құрастыру жұмыстарын орындау ережелері мен тәсілдері
3. Ең көп таралған құрылғылардың, бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптардың, қалыпты және арнайы кескіш құралдың мақсаты мен қолдану шарттары
4. Өңделетін және құрастыру кезінде пайдаланылатын материалдардың негізгі механикалық және радиотехникалық қасиеттері
5. Өңдеу параметрлері туралы негізгі мәліметтер, қарапайым кескіш құралды қайрау ережелері
6. Электр және Радиотехника негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Радиоэлектрондық аппаратураны құрастырудың сапасын бақылау



Дағды 1:
Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру сапасын басқару

Машықтар:
1. Функционалды түйінді құрастыру сапасын бақылау
2. Дәнекерленген қосылыстардың сапасын бақылау
3. Функционалдық торапты құрастыру, радиоэлектрондық аппаратураны өндіру кезінде бұйымдарды құрастыру мен дәнекерлеуді герметизациялау кезіндегі ақауларды түзету

Білімдер:
1. Жүк көтергіш құрылымды құрастыру кезіндегі ақау түрлері, оның себептері және алдын алу тәсілдері
2. Жиналатын бұйымдарға қойылатын негізгі техникалық талаптар
3. Бірінші деңгейдегі герметикалық конструкцияларға қойылатын негізгі техникалық талаптар
4. Жуу ақаулары және олардың алдын алу тәсілдері
5. Сымдарды, кабельдерді, жгуттарды, шлейфтерді, коммутациялық элементтерді, қосқыштарды дәнекерлеу кезіндегі ақау түрлері, оның себептері мен алдын алу тәсілдері
6. Сымдарды бұрау кезіндегі неке түрлері, оның себептері мен алдын алу тәсілдері
7. Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру, құрастыруды герметизациялау кезінде ақауларды түзету тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, зейін

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы

4

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы

4

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-механик

4

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар инженер-механик

4

Бас инженер

21. Кәсіптің карточкасы "Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-009

Кәсіптің атауы:

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы, 2-разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (21, 23, 25, 27, 31, 35-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 20 шілдедегі № 208 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15923 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Телекоммуникациялық жабдықтар мен байланыс арналарын электромонтаждаушы-реттеуші

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 2 жыл жұмыс істеген: электромонтажшы-электрондық жабдықты реттеуші; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды құрастырушы-слесарь; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды реттеуші; электрондық жабдықты реттеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Радиоэлектрондық функционалдық тораптарды, блоктар мен шкафтарды құрастыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша жұмыс процесіне дайындық

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Жабдықты дайындау

Машықтар:
1. Құрылғыларды, слесарлық-құрастыру құралдарын және бақылау-өлшеу жабдықтарын жұмысқа дайындау
2. Тығыздығы төмен бірінші және екінші деңгейдегі тірек конструкцияларына арналған технологиялық процестің сызбасы мен картасына сәйкес құрастыруға электррадиоэлементтерді, бөлшектерді және құрастыру бірліктерін дайындау
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
6. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану
7. Электр радиоэлементтерін, бөлшектерін және құрастыру бірліктерін жоғары тығыздықтағы бірінші, екінші және үшінші деңгейдегі тірек конструкциялары үшін технологиялық процесс картасына сәйкес құрастыруға дайындау

Білімдер:
1. Қолданылатын материалдардың мақсаты мен қасиеттері
2. Құрамдас элементтердің, бөлшектер мен тораптардың номенклатурасы
3. Қорытындыларды қалыптастыру түрлері мен әдістері
4. Қолданылатын слесарлық, өлшеу аспаптары мен құрылғыларының түрлері, конструкциялары, мақсаты және пайдалану ережесі
5. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар
6. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
9. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
10. Тығыздығы жоғары сымдарды қалыптастыру түрлері мен әдістері
11. Тығыздығы жоғары тірек құрылымының бөлшектері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу
2. Электрондық бұйымдарды құрастыруға арналған бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқудың терминологиясы мен ережелері
2. Төзімділік және қону жүйесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, зейін

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы

4

Радиоэлектрондық аппаратура мен құралдардың слесарь-механигі

4

Радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптардың инженер - механигі

4

Бас инженер

22. Кәсіптің карточкасы "Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-009

Кәсіптің атауы:

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы, 2-разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (21, 23, 25, 27, 31, 35-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 20 шілдедегі № 208 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15923 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Телекоммуникациялық жабдықтар мен байланыс арналарын электромонтаждаушы-реттеуші

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: электромонтажшы-электрондық жабдықты реттеуші; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды құрастырушы-Слесарь; радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптарды реттеуші; электрондық жабдықты реттеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Радиоэлектрондық функционалдық тораптарды, блоктар мен шкафтарды құрастыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша жұмыс процесіне дайындық

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Радиоэлектрондық аппаратураны құрастыру бойынша жұмыс процесіне дайындық



Дағды 1:
Жабдықты дайындау

Машықтар:
1. Құрылғыларды, слесарлық-құрастыру құралдарын және бақылау-өлшеу жабдықтарын жұмысқа дайындау
2. Тығыздығы төмен бірінші және екінші деңгейдегі тірек конструкцияларына арналған технологиялық процестің сызбасы мен картасына сәйкес құрастыруға электррадиоэлементтерді, бөлшектерді және құрастыру бірліктерін дайындау
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
6. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану
7. Электр радиоэлементтерін, бөлшектерін және құрастыру бірліктерін жоғары тығыздықтағы бірінші, екінші және үшінші деңгейдегі тірек конструкциялары үшін технологиялық процесс картасына сәйкес құрастыруға дайындау

Білімдер:
1. Қолданылатын материалдардың мақсаты мен қасиеттері
2. Құрамдас элементтердің, бөлшектер мен тораптардың номенклатурасы
3. Қорытындыларды қалыптастыру түрлері мен әдістері
4. Қолданылатын слесарлық, өлшеу аспаптары мен құрылғыларының түрлері, конструкциялары, мақсаты және пайдалану ережесі
5. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар
6. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
9. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
10. Тығыздығы жоғары сымдарды қалыптастыру түрлері мен әдістері
11. Тығыздығы жоғары тірек құрылымының бөлшектері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу
2. Электрондық бұйымдарды құрастыруға арналған бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқудың терминологиясы мен ережелері
2. Төзімділік және қону жүйесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, зейін

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Радиоэлектронды аппаратура мен құралдар слесарь-құрастырушысы

6

Радиоэлектрондық аппаратура мен аспаптардың инженер - механик

4

Бас инженер

23. Кәсіптің карточкасы "Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-066

Кәсіптің атауы:

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі, 2-6 разряд .
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (9-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 30 сәуірдегі № 149 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22707 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша 6 айдан кем емес жұмыс: Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі; төмен вольтты және жоғары вольтты электр жабдығын жөндеу жөніндегі слесарь-электрик; электротехникалық жабдыққа қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі Электрослесарь.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Тарату құрылғыларының жабдықтарын және оларға қатысты аппаратураларды жөндеу (және өзге де) жұмыстары

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тарату құрылғыларын жөндеуге дайындау
2. Технологиялық процеске сәйкес тарату құрылғыларын жөндеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Тарату құрылғыларын жөндеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тарату құрылғыларын жөндеуге дайындау



Дағды 1:
Тарату құрылғыларын жөндеуге арналған нормативтік-техникалық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Тарату құрылғыларының тораптарын, аппараттары мен арматураларын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру бойынша технологиялық операцияларды орындау үшін бастапқы деректерді талдау
2. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін учаскенің тарату құрылғыларының орналасуы мен мақсаты, олардың құрылымы мен жұмыс принципі туралы жалпы мәліметтер
2. Тарату құрылғыларын жөндеу кезінде қолданылатын барлық жабдықтың, құрылғылардың, құралдың, аппаратураның және өлшеу құралдарының негізгі техникалық сипаттамалары
3. Қарапайым слесарлық және өлшеуіш аспаптардың, жөндеу айлабұйымдары мен такелаждық құралдардың мақсаты мен қолдану ережесі
4. Бөлшектер мен тораптардың қарапайым электр схемалары
5. Электр тогының қаупі және ток өткізетін бөліктерге жақындау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Тарату құрылғыларын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі операцияларды орындау үшін аспаптарды, айлабұйымдар мен құралдарды дайындау

Машықтар:
1. Қарапайым жұмыс сызбаларын, электр схемаларын оқу
2. Слесарлық және арнайы аспаптарды баптау және толтыру, тексеру жөндеу құрылғылары мен механизмдерін жұмысқа дайындау
3. Электр, пневматикалық және өлшеу құралдарын пайдалану
4. Қарапайым механикаландыру құралдарының көмегімен тораптар мен бөлшектерді жылжыту кезінде тарату құрылғыларын жөндеу кезіндегі Такелаждық жұмыстар

Білімдер:
1. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды, электр схемаларын және карталарды)оқу ережесі;
2. Электротехника және механика бойынша қарапайым мәліметтер;
3. Электрлік бақылау құралдарының жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес тарату құрылғыларын жөндеу бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Электр аспаптарының күрделі емес тораптары мен бөлшектерін жөндеу және бөлшектеу, жөндеу және құрастыру кезіндегі қосалқы жұмыстар

Машықтар:
1. Станциялар мен қосалқы станциялардың, трансформаторлар мен кірмелердің тарату құрылғыларының жабдықтарын жөндеу және техникалық тексеру кезіндегі қосалқы жұмыстар.
2. Бөлшектерді 12-14 квалитет бойынша слесарлық өңдеу (5-7 дәлдік сыныбы).
3. Қарапайым металл және оқшаулағыш конструкцияларды жасау.
4. Бөлшектелген және құрастыру бөлшектерін тазалау, жуу және сүрту.
5. Контактілерді және жанасу беттерін тазалау.
6. Жұмыс орнына беру, слесарлық құралды, мүкәммалды, айлабұйымдар мен материалдарды жұмысқа дайындау және жинау.
7. Қалайылау және дәнекерлеу үшін беттерді тазалау.
8. Кернеуі 10 кв - қа дейінгі тарату құрылғыларының, кіріс-35 кв-қа дейінгі, қуаты 1000 кв-А дейінгі кернеуі 10 кв-қа дейінгі майлы және құрғақ күштік трансформаторлардың жабдықтарын орамаларын ауыстыра отырып бөлшектеу, жөндеу және құрастыру.
9. Электр қозғалтқыштарының, электр аппараттары мен электр аспаптарының күрделі емес тораптары мен бөлшектерін бөлшектеу, жөндеу және құрастыру.
10. Қарапайым жарықтандыру құрылғылары мен шағын прожекторларды орнату.
11. Тарату қораптарын, қауіпсіздік қалқандарын монтаждау, бөлшектеу, жөндеу.
12. Қарапайым іске қосу реттеу аппаратурасын тексеру және жөндеу.
13. Жоғары білікті электрослесарьдың басшылығымен қарапайым такелаждық жұмыстар.
14. Бояу жұмыстарын орындау

Білімдер:
1. Тарату құрылғылары жабдықтарының, күштік, дәнекерлеу, өлшеу, төмен вольтты және жоғары вольтты енгізу трансформаторларының мақсаты мен құрылысы туралы, олардың жұмыс принциптері туралы, электр тогының қауіптілігі және кернеудегі ток өткізгіш бөліктерге жақындау туралы жалпы мәліметтер;
2. Слесарлық, монтерлік және өлшеуіш аспаптардың, айлабұйымдар мен қорғаныш құралдарының мақсаты мен құрылғысы;
3. Материалтану бойынша қарапайым мәліметтер;
4. Тарату құрылғыларының жабдықтарын техникалық тексеру және жөндеу кезінде, Күштік және өлшеу трансформаторларына арналған кіреберістерді бөлшектеу, құрастыру және арматуралау кезінде жұмыстардың тәсілдері мен операциялардың реттілігі;
5. Такелаждау жұмыстарының қарапайым тәсілдері, жүк көтергіш механизмдерге қойылатын жалпы талаптар, крандармен жұмыс кезінде дабыл беру

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Тарату құрылғыларын жөндеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау



Дағды 1:
Тарату құрылғыларының қасиеттері мен параметрлерінің нормативтік құжаттамаға сәйкестігін анықтау

Машықтар:
1. Электр схемалары мен қосылыстарды сынау нәтижелерін құжаттамалық ресімдеу
2. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау
3. Сынақты орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану
4. Жабдықты реттеу және сынау үшін жабдықтың немесе аспаптардың жарамдылығын тексеру
5. Тексерілетін құрылғыны сынақ стендіне орнату немесе диагностикалық аспаптарды қосу
6. Стендті қосу, сыналатын немесе реттелетін құрылғыға жүктемені Құрылғының техникалық шарттарымен айқындалатын режимдерде беру
7. Сыналатын құрылғының, электр тізбегінің жұмысын немесе жарамдылығын сипаттайтын негізгі параметрлерді, тәуелділіктерді алу, олардың паспорттық деректерге сәйкестігін тексеру
8. Техникалық құжаттама деректеріне сәйкестігін тексеру үшін электр машиналарының сипаттамаларын алу
9. Электр автоматика аспаптарын реттеу (уақыт релесі, жылу релесі, кернеу реттегіштері)
10. Жоғары вольтты электр аппараттарының оқшаулау кедергісін өлшеу
11. Электр тізбектерінің омдық кедергісін әртүрлі әдістермен өлшеу

Білімдер:
1. Электр тізбектері мен қосылыстарын сынау кезіндегі іс-қимылдар тізбегі
2. Электротехника негіздері
3. Жабдықты реттеу және сынау үшін стендтің немесе аспаптың жұмыс принциптері
4. Сыналатын құрылғының, электр тізбегінің жұмысын немесе жарамдылығын сипаттайтын параметрлер, тәуелділіктер
5. Электроавтоматика аспаптарының (уақыт релесі, жылу релесі, кернеу реттегіштері), жоғары вольтты электр аппараттарының жұмыс принциптері мен құрылысы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

4

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

4

Жабдықты жөндеу механигі

5

Жабдықтарды жөндеу жөніндегі инженер-механик

24. Кәсіптің карточкасы "Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-066

Кәсіптің атауы:

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі, 2-6 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (9-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 30 сәуірдегі № 149 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22707 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 2 жыл жұмыс істеген: электротехникалық жабдыққа қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі слесарь; төмен вольтты және жоғары вольтты электр жабдығын жөндеу жөніндегі слесарь-электрик; электротехникалық жабдыққа қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі электр слесарі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Тарату құрылғыларының жабдықтарын және оларға қатысты аппаратураларды жөндеу (және өзге де) жұмыстары

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тарату құрылғыларын жөндеуге дайындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тарату құрылғыларын жөндеуге дайындау



Дағды 1:
Тарату құрылғыларын жөндеуге арналған нормативтік-техникалық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Тарату құрылғыларының тораптарын, аппараттары мен арматураларын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру бойынша технологиялық операцияларды орындау үшін бастапқы деректерді талдау
2. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін учаскенің тарату құрылғыларының орналасуы мен мақсаты, олардың құрылымы мен жұмыс принципі туралы жалпы мәліметтер
2. Тарату құрылғыларын жөндеу кезінде қолданылатын барлық жабдықтың, құрылғылардың, құралдың, аппаратураның және өлшеу құралдарының негізгі техникалық сипаттамалары
3. Қарапайым слесарлық және өлшеуіш аспаптардың, жөндеу айлабұйымдары мен такелаждық құралдардың мақсаты мен қолдану ережесі
4. Бөлшектер мен тораптардың қарапайым электр схемалары
5. Электр тогының қаупі және ток өткізетін бөліктерге жақындау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Тарату құрылғыларын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі операцияларды орындау үшін аспаптарды, айлабұйымдар мен құралдарды дайындау

Машықтар:
1. Қарапайым жұмыс сызбаларын, электр схемаларын оқу
2. Слесарлық және арнайы аспаптарды баптау және толтыру, тексеру жөндеу құрылғылары мен механизмдерін жұмысқа дайындау
3. Электр, пневматикалық және өлшеу құралдарын пайдалану
4. Қарапайым механикаландыру құралдарының көмегімен тораптар мен бөлшектерді жылжыту кезінде тарату құрылғыларын жөндеу кезіндегі такелаждық жұмыстар

Білімдер:
1. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды, электр схемаларын және карталарды)оқу ережесі;
2. Электротехника және механика бойынша қарапайым мәліметтер;
3. Электрлік бақылау құралдарының жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

4

Жабдықты жөндеу механигі

5

Жабдықтарды жөндеу жөніндегі инженер-механик

25. Кәсіптің карточкасы "Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-066

Кәсіптің атауы:

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі, 2-6 разряд .
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (9-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 30 сәуірдегі № 149 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22707 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: электротехникалық жабдыққа қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі слесарь; төмен вольтты және жоғары вольтты электр жабдығын жөндеу жөніндегі слесарь-электрик; электротехникалық жабдыққа қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі электрослесарь.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Тарату құрылғыларының жабдықтарын және оларға қатысты аппаратураларды жөндеу (және өзге де) жұмыстары

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тарату құрылғыларын жөндеуге дайындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тарату құрылғыларын жөндеуге дайындау



Дағды 1:
Тарату құрылғыларын жөндеуге арналған нормативтік-техникалық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Тарату құрылғыларының тораптарын, аппараттары мен арматураларын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру бойынша технологиялық операцияларды орындау үшін бастапқы деректерді талдау
2. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін учаскенің тарату құрылғыларының орналасуы мен мақсаты, олардың құрылымы мен жұмыс принципі туралы жалпы мәліметтер
2. Тарату құрылғыларын жөндеу кезінде қолданылатын барлық жабдықтың, құрылғылардың, құралдың, аппаратураның және өлшеу құралдарының негізгі техникалық сипаттамалары
3. Қарапайым слесарлық және өлшеуіш аспаптардың, жөндеу айлабұйымдары мен такелаждық құралдардың мақсаты мен қолдану ережесі
4. Бөлшектер мен тораптардың қарапайым электр схемалары
5. Электр тогының қаупі және ток өткізетін бөліктерге жақындау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Тарату құрылғыларын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру жөніндегі операцияларды орындау үшін аспаптарды, айлабұйымдар мен құралдарды дайындау

Машықтар:
1. Қарапайым жұмыс сызбаларын, электр схемаларын оқу
2. Слесарлық және арнайы аспаптарды баптау және толтыру, тексеру жөндеу құрылғылары мен механизмдерін жұмысқа дайындау
3. Электр, пневматикалық және өлшеу құралдарын пайдалану
4. Қарапайым механикаландыру құралдарының көмегімен тораптар мен бөлшектерді жылжыту кезінде тарату құрылғыларын жөндеу кезіндегі Такелаждық жұмыстар

Білімдер:
1. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды, электр схемаларын және карталарды)оқу ережесі;
2. Электротехника және механика бойынша қарапайым мәліметтер;
3. Электрлік бақылау құралдарының жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тарату құрылғылары жабдықтарын жөндеу жөніндегі электр слесарі

5

Жабдықтарды жөндеу жөніндегі инженер-механик

26. Кәсіптің карточкасы "Бақылау-өлшеу аспатары және автоматика жөніндегі инженерлер":

Топтың коды:

2152-4

Қызмет атауының коды:

2152-4-001

Кәсіптің атауы:

Бақылау-өлшеу аспатары және автоматика жөніндегі инженерлер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бақылау-өлшеу аспатары және автоматика жөніндегі инженер.
"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы No 553 бұйрығы (Мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген) № 22003 нормативтік құқықтық актілері)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: инженер-электроника; бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика инженері.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы әзірлеу, өндіру және пайдалану

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы пайдаланудың жұмыс процесіне дайындау
2. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика жабдықтарының техникалық жай-күйін және қауіпсіз пайдаланылуын ағымдағы жөндеу және бақылау
3. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың сапасын бақылау және техникалық қызмет көрсету

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы пайдаланудың жұмыс процесіне дайындау



Дағды 1:
Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы өндіруге және пайдалануға дайындау

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың диагностикасы
2. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы реттеу және баптау
4. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың диагностикасы, оларды сынау үшін өлшеу жабдығын қолдану.
5. Техникалық пайдалану кезінде аспаптар мен жабдықтардың параметрлерін реттеу.
6. Функционалдық міндеттерді орындау кезінде еңбекті қорғау және өнеркәсіптік санитария жөніндегі талаптарды сақтау.
7. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
8. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
9. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Сызу негіздері
2. Метрология негіздері
3. Қолданар алдында оны тестілеуге арналған бақылау-өлшеу аспаптарының конструкциялары, пайдалану ерекшеліктері және баптаулары
4. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы қолдану құрылғылары мен ережелері
5. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы реттеу және баптауға арналған тәсілдер, құралдар мен жабдықтар.
6.Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Бақылау-өлшеу аспаптарын және автоматиканы дайындау бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика өндірісі бойынша сызбаларды, принципті электр схемаларын, технологиялық құжаттаманы оқу
2. Бақылау-өлшеу аспаптарын және автоматиканы дайындау үшін бастапқы деректерді талдау
3. Есептеулер жүргізу, бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы дайындау кезінде қажетті функционалдық және қағидаттық электр схемаларын әзірлеу

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасы
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды), бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың функционалдық және қағидаттық электр схемаларын оқу қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика жабдықтарының техникалық жай-күйін және қауіпсіз пайдаланылуын ағымдағы жөндеу және бақылау



Дағды 1:
Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика жабдықтарын пайдалануды, оларға техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Қағидаларға, нұсқаулықтар мен бұйрықтарға сәйкес бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика жабдықтарын пайдалануды, техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді қамтамасыз етеді.
2. Жабдықтың техникалық жай-күйін және қауіпсіз пайдаланылуын бақылауды жүзеге асырады, оның істен шығу себептерін тексеруге қатысады.
3. Жабдықтың істен шығуы мен ескертулерін есепке алуды және талдауды жүргізеді, жабдықты пайдалану тәжірибесін жинақтайды, есептер жасайды.
4. БӨАА жүйелерін пайдалануды, техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді жетілдіру жөніндегі іс-шараларды әзірлейді, техникалық тапсырма жасайды және оның орындалуын бақылайды.
5. БӨАА-ның жаңа жүйелеріне техникалық құжаттаманы қарайды, ескертулерді жою бойынша ұсыныстар дайындайды.
6. Технологиялық карталарды, бағдарламаларды, еңбекті ұйымдастыру жобаларын, жабдықтарды пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі стандарттар мен нұсқаулықтарды әзірлеуге және енгізуге қатысады.
7. Рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды қарастырады, БӨАА жабдықтарын пайдалану және жөндеу бойынша озық тәжірибелерді жинақтайды және таратады.
8. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу нормативтері бойынша ұсыныстар әзірлейді. Қосалқы бөлшектерге, материалдарға, құрал-саймандарға және өлшеу құралдарына өтінімдер жасайды.
9. БӨАА-ның жаңадан орнатылған жабдықтарын монтаждаудан қабылдауды және баптауды ұйымдастырады, жабдықта эксперименттік жұмыстар жүргізеді.
10. БӨАА жүйелеріне, өлшеу және автоматтандыру құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу кестесін жасайды.
11. БӨАА жабдықтарын профилактикалық тексеру және әр түрлі жөндеу кестелерінің орындалуын қамтамасыз етеді, БӨАА жүйелерінің жұмысқа қабілеттілігін тексеруге қатысады.
12. Еңбектің озық әдістері мен тәсілдерін енгізуді ұйымдастырады, жұмыс орындарын аттестаттау және ұтымды ету жөніндегі іс-шараларды орындауды жүзеге асырады.
13. БӨАА-ның жаңа жүйелері мен өлшеу құралдарын игеру кезінде оқытуды жүргізеді және қызметкерлерге көмек көрсетеді.
14. Жұмыстарды тарифтеуге және жұмысшыларға біліктілік разрядтарын беруге қатысады

Білімдер:
1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика жабдықтарын пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі әдістемелік және нормативтік құжаттар (БӨАА)
2. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика (БӨАА) схемалары мен жүйелерін дамыту перспективалары
3. Метрология негіздері, метрологиялық қамтамасыз етудің мақсаттары мен міндеттері; жабдықты жөндеу мен техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру
4. Аспаптық жабдықты жоспарлы-алдын ала жөндеу және ұтымды пайдалану жүйесі
5. Жабдықтың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері, мақсаты мен жұмыс принциптері, техникалық пайдалану ережелері
6. Техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді жоспарлау принциптері
7. Жабдыққа, материалдарға, қосалқы бөлшектерге, құрал-саймандарға өтінімдер жасау тәртібі
8. Жұмыстар мен қызметкерлерді тарифтеу тәртібі, еңбекақы төлеу жөніндегі ережелер
9. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, Еңбек және басқару негіздері
10. Еңбек заңнамасының негіздері; қоршаған ортаны қорғау жөніндегі ережелер
11. Еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі жөніндегі қағидалар; ішкі еңбек тәртібінің қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың сапасын бақылау және техникалық қызмет көрсету



Дағды 1:
Жүргізілген жұмыс бойынша талдамалық қорытындылар шығару

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін қосалқы бөлшектерді, құралдарды, керек-жарақтар мен материалдарды жеткізуге өтінімдер жасау және ресімдеу
2. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматикадағы ақауларды диагностикалау
3. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың жұмыс істемейтін жай-күйінің туындауына әкелетін ақауларды жою
4. Жөндеу жұмыстарын жүргізгеннен кейін бақылау-өлшеу аспаптарының және автоматиканың жұмыс істеуін тексеру
5. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы жөндеу нәтижелері бойынша есепті құжаттаманы дайындау
6. Ақауды анықтау үшін қарапайым машина жасау бұйымдарын сынау үшін бастапқы деректерді талдау
7. Радиоэлектрондық бұйымдарды, олардың бөлшектерін, тораптары мен механизмдерін сынау жөніндегі технологиялық операцияны орындауға бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларын дайындау
8. Бұйымдарды, олардың бөлшектерін, тораптары мен механизмдерін сынау нәтижелерін құжаттамалық ресімдеу
9. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау
10. Сынақты орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
3. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны
4. Қарапайым радиоэлектрондық бұйымдарды, олардың бөлшектерін, тораптары мен механизмдерін сынау кезіндегі іс-қимылдар реттілігі
5. Жөндеу жұмыстарын жүргізу бойынша міндеттерді қоюдағы басымдықтар
6. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканың жұмыс принциптері, құрылымы, техникалық мүмкіндіктері
7. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы пайдалану теориясы мен практикасы
8. Пайдалану құжаттарының түрлері мен мазмұны
9. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы пайдалануға беру жөніндегі іс-шаралардың мазмұны
10. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы баптау тәсілдері
11. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы монтаждау тәсілдері
12. Бақылау-өлшеу аспаптарын және автоматиканы пайдалануды техникалық қамтамасыз ету әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, сыни ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Техник-технолог

6

Инженер-технолог

6

Бас инженер

7

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

27. Кәсіптің карточкасы "Инженер-аспапшы":

Топтың коды:

2152-4

Қызмет атауының коды:

2152-4-002

Кәсіптің атауы:

Инженер-аспапшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс істеген: инженер-электроника; бақылау-өлшеу аспаптары және автоматика жөніндегі инженер

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Аспаптар мен аспаптардың дұрыс техникалық пайдаланылуын және үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастыру және қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Аспаптар мен аспаптардың дұрыс техникалық пайдаланылуын және үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастыру және қамтамасыз ету
2. Жоспарлы-экономикалық қызмет

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Аспаптар мен аспаптардың дұрыс техникалық пайдаланылуын және үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастыру және қамтамасыз ету



Дағды 1:
Жабдықтарды пайдалануға дайындау аспаптар мен құралдардың жұмысын қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Пайдалану орнында аспаптарды монтаждау;
2. Аспаптардың дәлдік, жылдамдық, кедергіге төзімділік және т. б. класына сәйкестігін тексеру.;
3. Ақаулы және өз ресурсын әзірлеген аспаптарды ауыстыру;
4. Аспаптарды монтаждаудың дұрыстығын, қосылу схемасының технологиялық, электрлік және қағидаттық схемаларға сәйкестігін тексеру;
5. Оларды дайындау кезінде өндірістік процестерді қамтамасыз ету;
6. Дайын бұйымдардың техникалық регламенттер мен нормаларға сәйкестігін тексеру;
7. Техникалық құжаттаманы жүргізу, аспаптарды таңбалау

Білімдер:
1. Стандарттау саласындағы техникалық шарттардың, ережелер мен нұсқаулықтардың нормативтік құқықтық құжаттамасы.
2. Аспаптар мен құралдарды тексеру әдістемесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Аспаптарды қосымша тексеру және ақаулы аспаптарды анықтау

Машықтар:
1. Аспаптарды әртүрлі режимдерде және бағдарламалық қондырғыларда жаттықтыру;
2. Бақылау аспаптарының (эталондардың)көмегімен дайын аспаптарды сынауға арналған қондырғыларды баптауды мерзімді тексеру;
3. Ақаулы аспаптарды анықтау және жарамды аспаптарды жіктеу

Білімдер:
1. Бөлшектердің атауы мен мақсаты және қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі;
2. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары;
3. Бұйымдарды кернеу астында ұстау уақыты;
4. Орындалатын жұмыс шегінде электр және Радиотехника негіздері;
5. Аспаптарды бақылау сынақтарының түпкілікті нәтижелерін ресімдеу ережесі;
6. Вольт-Ампер сипаттамалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Аспаптарды қосымша тексеру

Машықтар:
1. Статикалық және динамикалық режимдерде модуляциялық сипаттамаларды өлшеу және құру;
2. Күрделі сынақ жабдықтары кешенін басқару;
3. Төлқұжат жасау

Білімдер:
1. Электр параметрлерін өлшеуге арналған сынақ қондырғыларының, схемалардың, стендтер мен аспаптардың дәлдігін тексеру конструкциясы, тәсілдері мен қағидалары;
2. Жабдықтың негізгі ақауларын жою әдістері;
3. Күрделі бұйымдарды орнату, бекіту және салыстыру әдістері;
4. Сынақ процесінің реттілігін анықтау әдістері;
5. Формулалар, кестелер, графиктер, номограммалар көмегімен бұйымдардың параметрлерін есептеу ережесі;
6. Сыналатын бұйымдар мен схемаларды өндірудің конструктивтік ерекшеліктері мен технологиясы;
7. Өнімнің кіріс және шығыс параметрлері
8. Орта кәсіптік білім қажет

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жоспарлы-экономикалық қызмет



Дағды 1:
Жоспарлы жұмыстар

Машықтар:
1. Аспаптар мен құралдардың ақпаратын, техникалық деректерін, көрсеткіштері мен жұмыс нәтижелерін талдау, оларды жалпылау және жүйелеу.
2. Кәсіпорынның аспаптық және аспаптық базасын дамыту бойынша ұсыныстар әзірлеу.
3. Қысқа уақыт пен перспективаға арналған күнтізбелік жоспарлау дағдылары

Білімдер:
1. Техникалық-экономикалық есептеулерді жүргізу әдістері.
2.Жоспарлау негіздері.
3. Экономика негіздері.
4. Техникалық құжаттаманы ресімдеу тәртібі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, сыни ойлау, қарым-қатынас, жұмысқа кәсіби көзқарас

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 15543.1-89. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар және басқа да техникалық бұйымдар. Климаттық сыртқы әсер етуші факторларға төзімділік бөлігіндегі Жалпы талаптар;
2) МЕМСТ 16465-70. Мемлекетаралық стандарт. Радиотехникалық өлшеу сигналдары. Терминдер мен анықтамалар;
3) МЕМСТ 27418-87. Мемлекетаралық стандарт. Тұрмыстық радиоэлектрондық Аппаратура. Терминдер мен анықтамалар;
4) МЕМСТ 20.57.406-81. Мемлекетаралық стандарт. Сапаны бақылаудың кешенді жүйесі. Электрондық техника, кванттық электроника және электротехникалық бұйымдар. Сынақ әдістері;
5) МЕМСТ 18311-80. Мемлекетаралық стандарт. Электротехникалық бұйымдар. Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Инженер-аспапшы

5

Техник-технолог

6

Инженер-технолог

7

Бас инженер

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      28. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      29. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      30. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      31. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2023 жылғы 12 желтоқсандағы қорытынды.

      32. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      33. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      34. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
4-қосымша

Кәсіптік стандарт "Қысымды өңдеу әдістері"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Қысыммен емдеу әдістері" кәсіптік стандарты "Кәсіби біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кадрларды даярлауға қойылатын талаптарды белгілейді. кәсіпорындарда, білім беру ұйымдарының қызметкерлері мен бітірушілерінің кәсіби біліктілігін тану және машина жасау саласында жұмыс істейтін ұйымдар мен кәсіпорындарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды мәселелерді шешу.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Қысымды өңдеу әдістері.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: С25501.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      25 Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын өндіру;

      25.5 Металды соққылап өңдеу, сығымдау, қалыптау, бейіндеу; ұнтақтық металлургия;

      25.50 Металды соққылап өңдеу, сығымдау, қалыптау, бейіндеу; ұнтақтық металлургия;

      25.50.1 Соққылап өңдеу, сығымдау, қалыптау және бейіндеу арқылы дайын металл бұйымдарын немесе жартылай фабрикаттар өндіру;

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      25 Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын өндіру;

      25.6 Металдарды өңдеу және металдарға қаптамалар жалату; машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62.0 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: соғудың сапасын және қолмен соғудағы өнімділікті қамтамасыз ету. Балғалар мен престерді қолданып соғу және бұйымдарды соғу кезінде сапа мен өнімділікті қамтамасыз ету. Автоматтар мен кешендерде, автоматты және жартылай автоматты желілерде металдар мен қорытпаларды ыстық штамптау. Металдар мен қорытпалардан жасалған бұйымдарды, металл емес материалдарды суық престеу станоктарында және автоматтарда суық штамптау. Престе суық штамптау әдістерін қолдана отырып, өнімнің сапасын қамтамасыз ету.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Қолмен соғатын ұста - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Қолдан соғылған ұста - 3 СБШ-нің деңгейі;

      3) Қолмен соғатын ұста - 4 СБШ-нің деңгейі;

      4) Темір ұстасы (жалпы бейін) - 2 СБШ-нің деңгейі;

      5) Темір ұстасы (жалпы бейін) - 3 СБШ-нің деңгейі;

      6) Темір ұстасы (жалпы бейін) - 4 СБШ-нің деңгейі;

      7) Балға және пресс ұстасы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      8) Балға және пресс ұстасы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      9) Балға және пресс ұстасы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      10) Қалыптаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      11) Қалыптаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      12) Қалыптаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      13) Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста - 3 СБШ-нің деңгейі;

      14) Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста - 4 СБШ-нің деңгейі;

      15) Ұсталық-пресс жабдығын баптаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      16) Ұсталық-пресс жабдығын баптаушы - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Қолмен соғатын ұста":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-004

Кәсіптің атауы:

Қолмен соғатын ұста

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Темір ұсталары, 2-5 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); асыл металдардың ұстасы; Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Қолмен соғатын ұста.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Темір ұстасы (жалпы бейін)
Балға және пресс ұстасы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Соғу, престеу, көлемді және қаңылтыр штамптау және қаңылтыр профильдеу бойынша қызметтерді көрсету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Соғуға дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процесс бойынша соғудың технологиялық операцияларын жүргізу
3. Аяқталған соғылмалардың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Соғуға дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Соғуға дайындық

Машықтар:
2-ші санат
1. Прокаттағы беттік ақауларды соғу алдында жою.
2. Қоймадан қажетті прокаттарды қабылдау және кіріс тексеруін жүргізу.
3. Берілген профильдегі, қажетті ұзындық пен мөлшердегі прокаттарды кесу.
4. Ұстағыштың функционалдығы мен жұмысқа жарамдылығын тексеру.
5. Негізгі құралды таңдау және тексеру.
6. Көмекші құралдарды таңдау және тексеру.
7. Жұмысты бастамас бұрын ұстаханаға техникалық қызмет көрсету.
8. Жұмыс орнының жағдайын қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін тексеру.
9. Металды қыздыру алдында ұстаны жұмысқа дайындау.
10. Соғу өткелдерінің реттілігін анықтау.
11. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған негізгі құралды жұмысқа дайындау.
12. Көмекші құралдар мен шағын массадағы қарапайым соғылмаларды соғуға арналған құрылғыларды жұмысқа дайындау.
13. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
14. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
15. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
2-ші санат
1. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
2. Прокатты кесу кезінде пайда болатын дайындамалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері.
3. Металдар мен қорытпалардың негізгі қасиеттері.
4. Соғу әдісімен өңделетін металдар мен қорытпалардың негізгі топтары мен маркалары.
5. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған бастапқы дайындамалардың түрлері мен өлшемдері.
6. Соғу операцияларының классификациясы.
7. Прокаттағы беттік ақауларды тазалау әдістері.
8. Прокатты дайындамаларға кесу әдістері мен схемалары.
9. Соғылмалардың үрлеу жүйелерінің конструкциялары және оларды пайдалану ережелері.
10. Соғылмалардың конструкциялары және пайдалану ережелері.
11. Ұстаға қолданылатын отын түрлері.
12. Тұтану реті және жұмысты бастамас бұрын ұстаханаға қызмет көрсету ережелері.
13. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған негізгі құралдың жіктелуі және тағайындалуы.
14. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған көмекші құралдардың жіктелуі және тағайындалуы.
15. Жұмысты бастамас бұрын ұсталық құралдарға қызмет көрсету ережелері.
16. Еңбекті қорғау және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Соғудың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерттеу

Машықтар:
2-ші санат
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттамаларды оқу.
2. Дайындама беттерін өңдеу бойынша бастапқы мәліметтерді талдау.
3. Дәлдік бақылау құралдары мен қолданылатын материалдарды термиялық өңдеу әдістерін білу.
4. Аспаптарды, бөлшектерді және тораптарды дайындауға қажетті есептеулер мен геометриялық конструкциялар

Білімдер:
2-ші санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар).
3. Төзімділік және отырғызу жүйесі, дәлдік нормалары.
4. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының рұқсат етілген белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша соғудың технологиялық операцияларын жүргізу



Дағды 1:
Шағын массаның қарапайым бөлшектерін қолмен соғу

Машықтар:
2-ші санат
1. Өлшемдері мен өңдеу нормасын сақтай отырып, шағын массаның қарапайым бөлшектерін қолмен соғу.
2. Дөңгелек, төртбұрышты және жолақты металды илеу және майыстыру.
3. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтырдан қарапайым бұйымдарды шаблондар мен эскиздер бойынша ию, тарту және отырғызу.
4. Ұсақ секциялы жұмсақ болаттан жасалған бөлшектерді дәнекерлеу және металды қашаумен кесу.
5. Салқын және ыстық күйде қарапайым конфигурацияның әртүрлі соғылмалары мен штампталған бөлшектерін қолмен бекітуде пластинаға, анвалға өңдеу, сызбалар мен шаблондар бойынша тексеру.
6. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге балға балғасы немесе көмекшісі ретінде жұмыс істеу.
7. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған темір ұстағышта қыздыру.
8. Ұстадағы дайындамаларды қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
9. Соғылған дайындама аймағында металды берілген температураға дейін тез және біркелкі қыздыру.
10. Соғу кезінде қосалқы соғу құралдарын пайдаланып дайындамаға манипуляция жасау.
11. Соғу кезінде дайындамаға балғамен немесе қол балғамен әртүрлі күшті және бағыттағы соққыларды жасау.
12. Ұзын бұйымдарды илеу, бұрау, тесу, бұрау және майыстыру тәсілдерін қолдану.
13. Металл қаңылтыр соғылмаларын майыстыру, тарту және күйдіру әдістерін қолдану.
14. Ұсақ массаның қарапайым соғылмаларын соғудан кейін суыту.
15. Қарапайым соғылмалардың бетінен қақты жою.
16. Соғудан кейін қарапайым соғылмалардағы саңылауларды, ойықтарды және қысқыштарды жою.
17. Соғудан кейінгі ұстаханаға қызмет көрсету.
18. Соғудан кейін соғу құралдарына қызмет көрсету.
19. Салқын күйде массасы аз қарапайым соғылмаларды қолмен түзету, салқындағаннан кейін сызбалар мен шаблондармен салыстыру.
20. Соғылмалар үшін қажетті салқындату жағдайларын қамтамасыз ету.
21. Салқын күйде ұсақ массадағы қарапайым соғылмаларды анвильде, түзеткіш пластинада және бекітпелерде түзету әдістерін қолдану.
22. Құралдарды қолдану арқылы сыртқы ақауларды тазалау.
23. Жұмысты аяқтағаннан кейін жұмыс орнында тәртіпті қамтамасыз ету

Білімдер:
2-ші санат
1. Металл ұстағыш дәнекерлеу негіздері,
2. Бөлшектердің жекелеген түрлерін соғу және түзету кезіндегі металдың қасиеттері,
3. Әртүрлі маркалы болаттар үшін қыздыру режимі,
4. Соғу құралын пайдаланудың мақсаты мен шарттары,
5. Соғуға арналған рұқсаттар мен рұқсаттар жүйесі
6. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
7. Соғуға қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
8. Ыстық және суық жағдайда дайындамаларды кесу әдістері мен ережелері.
9. Әмбебап және арнайы бақылау-өлшеу соғу құралдары мен құрылғыларының түрлері мен мақсаты.
10. Ұзын бұйымдарды илеу және бұрау, саңылауларды тесу, тесу және тесу, майыстыру және бұрау техникасы мен ережелері.
11. Ұсталық дәнекерлеудің негізгі әдістері.
12. Соғу кезіндегі дайындамаға балғамен және балға-сатқышпен соққылардың түрлері.
13. Ұстаханада отты ұстауға арналған көмекші құралдардың түрлері.
14. Қарапайым соғылмалардың соғу операцияларының классификациясы.
15. Соғу кезінде ұстаханаға қызмет көрсету ережелері.
16. Ұстауға арналған үрлеу жүйелерінің конструкциялары.
17. Соғылмалардың конструкциялары және оларды пайдалану ережелері.
18. Ұстауға қолданылатын отын түрлері.
19. Соғу кезінде ұсталық құралдарға қызмет көрсету ережелері.
20. Соғу әдісімен өңделетін металдар мен қорытпалардың негізгі топтары мен сорттары.
21. Соғу аспаптары үшін қолданылатын металдар мен қорытпалардың негізгі топтары мен сорттары.
22. Металдар мен қорытпалардың физикалық қасиеттері.
23. Соғылмаларды салқындату әдістері.
24. Соғылмалардың бетінен қақты тазалау әдістері.
25. Соғудан кейін ұстаханаға қызмет көрсету ережелері.
26. Салқындату сұйықтығына массасы аз қарапайым соғылмаларды батыру әдістері.
27. Сыртқы бетіндегі ақауларды, саңылауларды, ойықтарды және қысқыштарды тазалау әдістері.
28. Негізгі соғу құралдарының түрлері мен мақсаты.
29. Соғуға арналған көмекші құралдардың түрлері мен мақсаты.
30. Әмбебап және арнайы бақылау-өлшеу соғу аспаптары мен құрылғыларының түрлері мен мақсаты.
31. Соғу өндірісінде қолданылатын металдар мен қорытпалардың негізгі топтары мен маркалары.
32. Ұсталық аспаптарға соғудан кейін қызмет көрсету ережелері.
33. Соғылмаларды түзету схемалары мен әдістері.
34. Соғылмалардың конструкциялары және оларды пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Аяқталған соғылмалардың сапасын бақылау



Дағды 1:
Аяқталған соғудың қасиеттері мен параметрлерін басқару

Машықтар:
2-ші санат
1. Соғулардағы ақаулар мен ақауларды визуалды анықтау.
2. Соғу аспаптары мен бекітпелерін ақауларға тексеру.
3. Салқындату және тазалаудан кейін соғылған соғылмалардағы ақаулар мен ақауларды анықтау.
4. Аспаптар мен құрылғыларды пайдалана отырып, соғудың параметрлері мен сапасын бақылау.
5. Әмбебап және арнайы бақылау-өлшеу соғу аспаптарымен және құрылғыларымен өлшеу.
6. Соғылма соғулардағы ақауларды жою.
7. Соғылған соғылмалардағы ақауларды анықтау.
8. Соғылма соғулардағы ақауларды жою.
9. Соғылмалардың параметрлері мен сапасын бақылау.
10. Прокат пен құймалардың бетінің сапасын және көлденең қимасының өлшемдерін анықтау.

Білімдер:
2-ші санат
1. Кесу, қыздыру, соғу және салқындату кезінде пайда болатын соғылмалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері, оларды анықтау әдістері.
2. Металдар мен қорытпалардың физикалық қасиеттері.
3. Металдар мен қорытпаларды қыздырудың температуралық диапазондары.
4. Күрделі соғылмаларды соғу, майыстыру, түзету және дәнекерлеу үшін қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
5. Прокаттардағы макроқұрылым талшықтарының бағытының соғу сапасына әсері.
6. Дайындамаларды майыстыру кезінде қима пішінінің бұрмалану түрлері.
7. Соғуға арналған рұқсаттар мен рұқсаттар жүйесі.
8. Металды қыздырған кезде пайда болатын дайындамалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері.
9. Аспаптар мен құрылғыларды пайдалана отырып, соғудың параметрлері мен сапасын бақылау әдістері мен әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Ұсталар

4

Ұсталар

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Цех шебері/учаске шебері

10. Кәсіптің карточкасы "Қолдан соғылған ұста":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-004

Кәсіптің атауы:

Қолдан соғылған ұста

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен соғылған ұста, 2-5 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша 2 жылдан кем емес жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); асыл металдардың ұстасы; Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Қолдан соғылған ұста.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Темірші
Балға және пресс ұстасы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Предоставление услуг по ковке, прессованию, объемной и листовой штамповке и профилированию листового металла

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Соғуға дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процесс бойынша соғудың технологиялық операцияларын жүргізу
3. Аяқталған соғылмалардың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Соғуға дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Соғуға дайындық

Машықтар:
3-4 санат
1. Прокаттағы беттік ақауларды соғу алдында жою.
2. Қоймадан қажетті прокаттарды қабылдау және кіріс тексеруін жүргізу.
3. Берілген профильдегі, қажетті ұзындық пен мөлшердегі прокаттарды кесу.
4. Ұстағыштың функционалдығы мен жұмысқа жарамдылығын тексеру.
5. Негізгі құралды таңдау және тексеру.
6. Көмекші құралдарды таңдау және тексеру.
7. Жұмысты бастамас бұрын ұстаханаға техникалық қызмет көрсету.
8. Жұмыс орнының жағдайын қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін тексеру.
9. Металды қыздыру алдында ұстаны жұмысқа дайындау.
10. Соғу өткелдерінің реттілігін анықтау.
11. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған негізгі құралды жұмысқа дайындау.
12. Көмекші құралдар мен шағын массадағы қарапайым соғылмаларды соғуға арналған құрылғыларды жұмысқа дайындау.
13. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
14. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
15. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
3-4 санат
1. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
2. Прокатты кесу кезінде пайда болатын дайындамалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері.
3. Металдар мен қорытпалардың негізгі қасиеттері.
4. Соғу әдісімен өңделетін металдар мен қорытпалардың негізгі топтары мен маркалары.
5. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған бастапқы дайындамалардың түрлері мен өлшемдері.
6. Соғу операцияларының классификациясы.
7. Прокаттағы беттік ақауларды тазалау әдістері.
8. Прокатты дайындамаларға кесу әдістері мен схемалары.
9. Соғылмалардың үрлеу жүйелерінің конструкциялары және оларды пайдалану ережелері.
10. Соғылмалардың конструкциялары және пайдалану ережелері.
11. Ұстаға қолданылатын отын түрлері.
12. Тұтану реті және жұмысты бастамас бұрын ұстаханаға қызмет көрсету ережелері.
13. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған негізгі құралдың жіктелуі және тағайындалуы.
14. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған көмекші құралдардың жіктелуі және тағайындалуы.
15. Жұмысты бастамас бұрын ұсталық құралдарға қызмет көрсету ережелері.
16. Еңбекті қорғау және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Соғудың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерттеу

Машықтар:
3-4 санат
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттамаларды оқу.
2. Дайындама беттерін өңдеу бойынша бастапқы мәліметтерді талдау.
3. Дәлдік бақылау құралдары мен қолданылатын материалдарды термиялық өңдеу әдістерін білу.
4. Аспаптарды, бөлшектерді және тораптарды дайындауға қажетті есептеулер мен геометриялық конструкциялар

Білімдер:
3-4 санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар).
3. Төзімділік және отырғызу жүйесі, дәлдік нормалары.
4. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының рұқсат етілген белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша соғудың технологиялық операцияларын жүргізу



Дағды 1:
Күрделілігі орташа қолдан жасалған бөлшектер

Машықтар:
3-4 санат
1. Күрделілігі орташа бөлшектердің эскиздері, шаблондары және үлгілері бойынша бетті жақсы өңдеумен және өлшемдерді дәл сақтай отырып қолмен соғу.
2. Сызбалар мен шаблондар бойынша қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтырдан жасалған әртүрлі конфигурациядағы күрделілігі орташа бұйымдарды майыстыру, тарту, фланецтеу және отырғызу.
3. Серіппелі қысқыштарды жиынтықтағы 10 параққа дейін түзетіп, шаршымен тексере отырып, серіппелерге ыстық бекіту.
4. Ыстық және суық жағдайда мойынсыз штампталған қаңылтыр бөлшектерді түзету, сызбалар мен шаблон бойынша тексеру.
5. Ұсталыққа қажетті құралдарды жасау.
6. Біліктілігі анағұрлым жоғары темір ұстасының көмекшісі болып, күрделі бөлшектерді бетті жұқа өңдеумен соғуда, сондай-ақ серіппелі жапырақтарды майыстырғанда жұмыс істеу.

Білімдер:
3-4 санат
1. Үрлеу қондырғыларын орнату,
2. Негізгі металдардың соғу қасиеттері,
3. Түрлі маркалы болаттан жасалған әртүрлі серіппелі қаңылтырларды майыстыру әдістері,
4. Ұсталық дәнекерлеу ережелері мен әдістері,
5. Өңдеуге арналған рұқсаттардың өлшемдері мен соғуға рұқсат етілу мөлшері,
6. Қарапайым соғылмаларға қажетті материалдың массасын есептеудің қарапайым әдістері,
7. Әртүрлі маркалы болатты қыздыру режимі және соғу температурасы,
8. Соғу өткелдерінің техникасы мен реттілігі,
9. Жылқыларды етіктеу ережесі, тақа түрлері,
10. Бақылау-өлшеу құралдарының мақсаты мен қолдану шарттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Күрделі бөлшектерді қолдан соғу

Машықтар:
3-4 санат
1. Сызбалар мен үлгілер бойынша күрделі бөлшектерді қолмен соғу.
2. Бөлшектерді әртүрлі жазықтықта майыстыру және дәнекерлеу.
3. Әртүрлі маркалы болаттан жасалған бөлшектерді дәнекерлеу.
4. Белгіленген өлшемдер мен мөлшерлемелерді сақтай отырып бөлшектерді түпкілікті өңдеу.
5. Сызбалар, эскиздер және шаблондар бойынша қалыңдығы 8-ден 12 мм-ге дейінгі қаңылтырдан және барлық өлшемдегі маркалы металдан күрделі және ауыр бұйымдарды майыстыру, түзету, фланецтеу және отырғызу.
6. Соғу үшін металды қыздыру режимдерін таңдау.
7. Шаблон бойынша серіппелі парақтарды майыстыру.
8. Серіппелерді жиынтыққа құрастыру және шаблон бойынша және алдыңғы параққа сәйкес парақтарды орнату.
9. Серіппелі қысқыштарды жиынтықта 10 парақтан астам серіппелі орамдарға орнату.
10. Түрлі конфигурациядағы мөрленген бұйымдарды өңдеу.
11. Металды соғумен дәнекерлеуді орындау

Білімдер:
3-4 санат
1. Ұсталар, пештер мен үрлегіштердің құрылысы,
2. Күрделі бөлшектерді соғудың өту реттілігін белгілеу тәртібі,
3. Серіппе жинақтарын құрастырудың техникалық шарттары,
4. Металл соғу массасын есептеу әдістері,
5. Әртүрлі металдардың соғу қасиеттері және олардың соғу процесіндегі мақсаты

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Аяқталған соғылмалардың сапасын бақылау



Дағды 1:
Аяқталған соғудың қасиеттері мен параметрлерін басқару

Машықтар:
3-4 санат
1. Соғулардағы ақаулар мен ақауларды визуалды анықтау.
2. Соғу аспаптары мен бекітпелерін ақауларға тексеру.
3. Салқындату және тазалаудан кейін соғылған соғылмалардағы ақаулар мен ақауларды анықтау.
4. Аспаптар мен құрылғыларды пайдалана отырып, соғудың параметрлері мен сапасын бақылау.
5. Әмбебап және арнайы бақылау-өлшеу соғу аспаптарымен және құрылғыларымен өлшеу.
6. Соғылма соғулардағы ақауларды жою.
7. Соғылған соғылмалардағы ақауларды анықтау.
8. Соғылма соғулардағы ақауларды жою.
9. Соғылмалардың параметрлері мен сапасын бақылау.
10. Прокат пен құймалардың бетінің сапасын және көлденең қимасының өлшемдерін анықтау.

Білімдер:
3-4 санат
1. Кесу, қыздыру, соғу және салқындату кезінде пайда болатын соғылмалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері, оларды анықтау әдістері.
2. Металдар мен қорытпалардың физикалық қасиеттері.
3. Металдар мен қорытпаларды қыздырудың температуралық диапазондары.
4. Күрделі соғылмаларды соғу, майыстыру, түзету және дәнекерлеу үшін қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
5. Прокаттардағы макроқұрылым талшықтарының бағытының соғу сапасына әсері.
6. Дайындамаларды майыстыру кезінде қима пішінінің бұрмалану түрлері.
7. Соғуға арналған рұқсаттар мен рұқсаттар жүйесі.
8. Металды қыздырған кезде пайда болатын дайындамалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері.
9. Аспаптар мен құрылғыларды пайдалана отырып, соғудың параметрлері мен сапасын бақылау әдістері мен әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Ұсталар

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Цех шебері/учаске шебері

11. Кәсіптің карточкасы "Қолмен соғатын ұста":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-004

Кәсіптің атауы:

Қолмен соғатын ұста

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен соғылған ұста, 2-5 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); асыл металдардың ұстасы; Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Қолдан жасалған ұста.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Темірші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Соғу, престеу, көлемді және қаңылтыр штамптау және қаңылтыр профильдеу бойынша қызметтерді көрсету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Соғуға дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процесс бойынша соғудың технологиялық операцияларын жүргізу
3. Аяқталған соғылмалардың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Соғуға дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Соғуға дайындық

Машықтар:
5-ші санат
1. Прокаттағы беттік ақауларды соғу алдында жою.
2. Қоймадан қажетті прокаттарды қабылдау және кіріс тексеруін жүргізу.
3. Берілген профильдегі, қажетті ұзындық пен мөлшердегі прокаттарды кесу.
4. Ұстағыштың функционалдығы мен жұмысқа жарамдылығын тексеру.
5. Негізгі құралды таңдау және тексеру.
6. Көмекші құралдарды таңдау және тексеру.
7. Жұмысты бастамас бұрын ұстаханаға техникалық қызмет көрсету.
8. Жұмыс орнының жағдайын қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін тексеру.
9. Металды қыздыру алдында ұстаны жұмысқа дайындау.
10. Соғу өткелдерінің реттілігін анықтау.
11. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған негізгі құралды жұмысқа дайындау.
12. Көмекші құралдар мен шағын массадағы қарапайым соғылмаларды соғуға арналған құрылғыларды жұмысқа дайындау.
13. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
14. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
15. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
5-ші санат
1. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
2. Прокатты кесу кезінде пайда болатын дайындамалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері.
3. Металдар мен қорытпалардың негізгі қасиеттері.
4. Соғу әдісімен өңделетін металдар мен қорытпалардың негізгі топтары мен маркалары.
5. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған бастапқы дайындамалардың түрлері мен өлшемдері.
6. Соғу операцияларының классификациясы.
7. Прокаттағы беттік ақауларды тазалау әдістері.
8. Прокатты дайындамаларға кесу әдістері мен схемалары.
9. Соғылмалардың үрлеу жүйелерінің конструкциялары және оларды пайдалану ережелері.
10. Соғылмалардың конструкциялары және пайдалану ережелері.
11. Ұстаға қолданылатын отын түрлері.
12. Тұтану реті және жұмысты бастамас бұрын ұстаханаға қызмет көрсету ережелері.
13. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған негізгі құралдың жіктелуі және тағайындалуы.
14. Массасы аз қарапайым соғылмаларды соғуға арналған көмекші құралдардың жіктелуі және тағайындалуы.
15. Жұмысты бастамас бұрын ұсталық құралдарға қызмет көрсету ережелері.
16. Еңбекті қорғау және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Соғудың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерттеу

Машықтар:
5-ші санат
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттамаларды оқу.
2. Дайындама беттерін өңдеу бойынша бастапқы мәліметтерді талдау.
3. Дәлдік бақылау құралдары мен қолданылатын материалдарды термиялық өңдеу әдістерін білу.
4. Аспаптарды, бөлшектерді және тораптарды дайындауға қажетті есептеулер мен геометриялық конструкциялар

Білімдер:
5-ші санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар).
3. Төзімділік және отырғызу жүйесі, дәлдік нормалары.
4. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының рұқсат етілген белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша соғудың технологиялық операцияларын жүргізу



Дағды 1:
Күрделі бөлшектерді сызбалар мен үлгілер бойынша бетті тамаша өңдеу арқылы қолмен соғу

Машықтар:
1. Күрделі бөлшектерді сызбалар мен үлгілер бойынша қолмен соғу, ию, түзету және дәнекерлеу.
2. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр металдан жасалған ірі бұйымдарды ию, түзету және сұрыптау.
3. Әр түрлі жазықтықтағы соғуларды бүгу.
4. Әртүрлі маркалы болаттан жасалған Бөлшектерді дәнекерлеу.
5. Белгіленген өлшемдер мен жәрдемақыларды сақтай отырып, күрделі соғулардың әрлеу операцияларын орындау.
6. Әрлеу операцияларының әдістерін қолдану.
7. Ұсталық дәнекерлеу операцияларының әдістерін қолдану.
8. Құрастыру жұмыстарын соғу тәсілдерімен орындау.

Білімдер:
1. Күрделі ұсталық жұмыстарды орындау тәсілдері және соғудың күрделі әдістері,
2. Өңделетін металдарды қыздыру және салқындату режимдері,
3. Қыздыру режиміне байланысты металл құрылымының өзгеруі
4. Ұсталық дәнекерлеу арқылы жөндеу жұмыстарының схемалары мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Аяқталған соғылмалардың сапасын бақылау



Дағды 1:
Аяқталған соғудың қасиеттері мен параметрлерін басқару

Машықтар:
5-ші санат
1. Соғулардағы ақаулар мен ақауларды визуалды анықтау.
2. Соғу аспаптары мен бекітпелерін ақауларға тексеру.
3. Салқындату және тазалаудан кейін соғылған соғылмалардағы ақаулар мен ақауларды анықтау.
4. Аспаптар мен құрылғыларды пайдалана отырып, соғудың параметрлері мен сапасын бақылау.
5. Әмбебап және арнайы бақылау-өлшеу соғу аспаптарымен және құрылғыларымен өлшеу.
6. Соғылма соғулардағы ақауларды жою.
7. Соғылған соғылмалардағы ақауларды анықтау.
8. Соғылма соғулардағы ақауларды жою.
9. Соғылмалардың параметрлері мен сапасын бақылау.
10. Прокат пен құймалардың бетінің сапасын және көлденең қимасының өлшемдерін анықтау.

Білімдер:
5-ші санат
1. Кесу, қыздыру, соғу және салқындату кезінде пайда болатын соғылмалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері, оларды анықтау әдістері.
2. Металдар мен қорытпалардың физикалық қасиеттері.
3. Металдар мен қорытпаларды қыздырудың температуралық диапазондары.
4. Күрделі соғылмаларды соғу, майыстыру, түзету және дәнекерлеу үшін қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
5. Прокаттардағы макроқұрылым талшықтарының бағытының соғу сапасына әсері.
6. Дайындамаларды майыстыру кезінде қима пішінінің бұрмалану түрлері.
7. Соғуға арналған рұқсаттар мен рұқсаттар жүйесі.
8. Металды қыздырған кезде пайда болатын дайындамалардағы ақаулар мен ақаулардың түрлері.
9. Аспаптар мен құрылғыларды пайдалана отырып, соғудың параметрлері мен сапасын бақылау әдістері мен әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Цех шебері/учаске шебері

12. Кәсіптің карточкасы "Темір ұстасы (жалпы бейін)":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-001

Кәсіптің атауы:

Темір ұстасы (жалпы бейін)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

кемінде 6 ай практикалық жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балға және пресс ұстасы
Қолмен соғатын ұста

Қызметтің негізгі мақсаты:

Соғу, престеу, көлемді және қаңылтыр штамптау және қаңылтыр профильдеу бойынша қызметтерді көрсету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды қолдан соғу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды қолдан соғу



Дағды 1:
Қарапайым соғылмалар мен ұзын бұйымдарды соғу

Машықтар:
1. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі әрекеттер ретін анықтау.
3. Жұмыс орнын қарапайым соғылмалар мен ұзын бұйымдарды соғуға дайындау.
4. Қарапайым соғылмалар мен прокаттарды соғуға арналған соғу және қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
5. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау.
6. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған соғуды тұтандыру.
7. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған ұзын бұйымдарды қыздыру үшін ұсталық пешті қыздыру.
8. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған прокаттарды қоймадан қабылдау және оларды қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға кіріс тексеруін жүргізу.
9. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу алдында прокаттағы беттік ақауларды жою.
10. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған ұзын бұйымдарды дайындамаларды кесу және ұсақтау.
11. Қарапайым соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру.
12. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалардан қақты шығару.
13. Көміртекті және аз легірленген болаттан жасалған қарапайым соғылмалар мен прокаттарды брошингтеу.
14. Көміртекті және аз легірленген болаттан жасалған қарапайым соғылмалар мен прокаттарды ыдырату.
15. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған қарапайым соғылмалар мен прокаттарды ыдырату.
16. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғудан кейін суыту.
17. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдардың бетін коррозиядан қорғау.
18. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғудан кейінгі соғуларға техникалық қызмет көрсету.
19. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
20. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды жою.
21. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды тексеру.
Істей алуы керек:
22. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу.
23. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдар үшін соғу өткелдерінің ретін белгілеңіз.
24. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындаманың өлшемдері мен салмағын есептеңіз.
25. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу үшін ұсталық құралдарды пайдаланыңыз.
26. Ұзын болатты қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға кесуге арналған жабдықты пайдаланыңыз.
27. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарына күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
28. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерде ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
29. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
30. Ұзын бұйымдардағы сыртқы ақауларды құралдарды пайдаланып тазалаңыз.
31. Ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
32. Соғылған металды дайындама аймағында берілген температураға дейін тез және біркелкі қыздырыңыз.
33. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды бұрғылау, бұзау және бұрмалау кезінде өңдеу.
34. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамаға балғамен немесе қол балғамен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
35. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде ұзын прокаттан жасалған дайындамаларды илеу, ыдырату және бұрмалау тәсілдерін қолдану.
36. Қарапайым соғылмалар мен көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған бұйымдарды соғу кезінде дайындаманың температурасын бақылау.
37. Ауысымдарды ауыстыру үшін соғу пешінің минималды жануын қамтамасыз ету.
38. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды көрнекі түрде анықтау.
39. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды жою.
40. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
41. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарда бақылау құралдарын пайдалана отырып өлшеуді орындау.
42. Қарапайым соғылмалар мен ұзын бұйымдарды соғу кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
43. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.

Білімдер:
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған ұсталық құралдарды дайындау тәртібі.
6. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін соғылмалар мен пештерді жұмысқа дайындау тәртібі.
7. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
8. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің негізгі ақаулары.
9. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарының ақауларын жою әдістері.
10. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
11. Ұстауға қолданылатын отын түрлері.
12. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға ұзын бұйымдарды кесу әдістері.
13. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу операцияларының классификациясы.
14. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде ұзын прокаттан жасалған дайындамаларды тарту, іріту және кесу техникасы мен ережелері.
15. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі әрекеттер тізбегі.
16. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған ұзын прокаттарды қыздырудың температуралық шарттары.
17. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалар мен соғылмалардағы ақаулардың түрлері.
18. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі ақауларды анықтау және түзету әдістері.
19. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуда қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
20. Көміртекті және төмен легирленген болаттардың физикалық қасиеттері.
21. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған көміртекті және төмен легирленген болаттардың топтары мен сорттары.
22. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары.
23. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарға рұқсаттар, қабаттасулар және рұқсаттар.
24. Соғу кезіндегі қарапайым соғылмалар мен бұйымдардың температурасын бақылау әдістері.
25. Қарапайым соғылмалар мен соғу кезіндегі бұйымдарды өлшеуге және бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциялары, мақсаты.
26. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері
27. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
28. Қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
29. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бүгу

Машықтар:
1. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезіндегі әрекеттердің ретін анықтау.
2. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және отырғызуға жұмыс орнын дайындау.
3. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу және қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
4. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын жылытуға арналған ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау.
5. Бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын жылытуға арналған ұстаның тұтануы.
6. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын қыздыру үшін соғу пешін қыздыру.
7. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын кесу және кесу.
8. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезінде қақты жою.
9. Көміртекті және аз легирленген болаттан қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын майыстыру.
10. Көміртекті және аз легирленген болаттан қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі парақ дайындамаларын бөлу.
11. Көміртекті және аз легирленген болаттан қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын қопсыту.
12. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстырғаннан және бұзғаннан кейін суыту.
13. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдардың бетін коррозиядан қорғау.
14. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамалардан жасалған бұйымдарды майыстыру және бұзалаудан кейінгі соғылмаларға қызмет көрсету.
15. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырғаннан кейін анықтау.
16. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырғаннан кейін жою.
17. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды иілу және илеуден кейін тексеру.
Істей алуы керек:
18. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқыңыз.
19. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұрау үшін ауысу ретін белгілеңіз.
20. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және илеуге арналған дайындаманың өлшемдерін есептеңіз.
21. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу құралдарын пайдаланыңыз.
22. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі парақ дайындамаларын кесуге арналған жабдықты пайдаланыңыз.
23. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу аспаптарына күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
24. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерде ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
25. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
26. Ұсталар мен пештерде табақ дайындамаларын қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
27. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыру, бұзау және түзету кезінде өңдеу.
28. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бұзау және түзету кезінде дайындамаға балғамен немесе балға тұтқасымен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
29. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын майыстыру, қию және тегістеу әдістерін қолданыңыз.
30. Көміртекті және төмен легирленген болаттан жасалған қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыру және бұзау кезінде дайындамалардың температурасын бақылау.
31. Ауысымдарды ауыстыру үшін соғу пешінің минималды жануын қамтамасыз ету.
32. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырғаннан және бұзғаннан кейін көзбен анықтау.
33. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды иілу және қиратудан кейін жою.
34. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
35. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды иілуден және бұзғаннан кейін бақылау-өлшеу аспаптарымен өлшеу.
36. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі парақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және отырғызу кезінде жеке қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.
37. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.

Білімдер:
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және илеуге арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғылмалар мен пештердің түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу құралдарын дайындау тәртібі.
6. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және илеуге арналған дайындамаларды қыздыру үшін ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау тәртібі.
7. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
8. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің негізгі ақаулары.
9. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу аспаптарының ақауларын жою әдістері.
10. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
11. Ұстауға қолданылатын отын түрлері.
12. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын кесу әдістері.
13. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан иілу және бұрылыс бұйымдарының операцияларының классификациясы.
14. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету техникасы мен ережелері.
15. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезіндегі әрекеттер тізбегі.
16. Бұйымдарды майыстыруға және өңдеуге арналған көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын жылытудың температуралық шарттары.
17. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын майыстыру және қию кезіндегі бұйымдардағы ақаулардың түрлері.
18. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезіндегі ақауларды анықтау және түзету әдістері.
19. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамалардан жасалған бұйымдарды майыстыру және бүгу үшін қолданылатын дайындамалар ассортименті.
20. Көміртекті және төмен легирленген болаттардың физикалық қасиеттері.
21. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдардың соғылмаларын майыстырудан және қиратудан кейін салқындату әдістері.
22. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және өңдеуге арналған көміртекті және төмен легирленген болаттардың топтары мен сорттары.
23. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары.
24. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ бұйымдары үшін иілу және бұрылыстан кейінгі рұқсаттар, қабаттасулар және рұқсаттар.
25. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдарының майысу және бұрылыс кезіндегі температурасын бақылау әдістері.
26. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі табақ бұйымдарын майыстырудан және қиратудан кейін өлшеуге және бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
27. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
28. Кран машинисімен жұмыс істегенде белгі беру жүйесі.
29. Қалыңдығы 5 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және отырғызу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
30. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Көмекші немесе балға балға ретінде соғылмалар мен бұйымдарды соғу

Машықтар:
1. Көмекші немесе балға балға ретінде соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Көмекші немесе балға балға ретінде соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған темір ұстасы мен қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
3. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғылмалар мен пештерді көмекші немесе балға балға ретінде пайдалануға дайындау.
4. Көмекші немесе балға ретінде соғу және бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғуды тұтандыру.
5. Көмекші немесе балға ретінде соғу және бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін соғу пешін алдын ала қыздыру.
6. Көмекші немесе балға ретінде соғу және бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға кесу және кесу.
7. Көмекші немесе балға ретінде соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру.
8. Соғу және алмастырғыш бұйымдарды соғу.
9. Соғылмалар мен бұйымдарды балға ретінде соғу.
Істей алуы керек:
10. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу.
11. Көмекші немесе балға ретінде соғу және бұйымдарды соғу үшін ұсталық құралдарды пайдаланыңыз.
12. Көмекші немесе балға ретінде соғу және бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды кесуге арналған жабдықты пайдаланыңыз.
13. Көмекші немесе балға балға ретінде соғу және бұйымдарды соғу үшін ұсталық құралдарға күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
14. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерде ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
15. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
16. Ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
17. Соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде ассистент немесе балға балға ретінде дайындамаға балғамен немесе қол балғамен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
18. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірлескен жұмысты орындау.
19. Соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде көмекші немесе балға балға ретінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
20. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Көмекші немесе балға балға ретінде соғу және бұйымдарды соғуға арналған ұсталық құралдарды дайындау тәртібі.
6. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін соғылмалар мен пештерді жұмысқа дайындау тәртібі.
7. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
8. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің негізгі ақаулары.
9. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарының ақауларын жою әдістері.
10. Соғылмалар мен бұйымдарды соғу дайындамаларын қыздыруға арналған соғылмалар мен пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
11. Көмекші немесе балға ретінде соғу және бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға кесу әдістері.
12. Көмекші немесе балға балға ретінде соғылмалар мен бұйымдарды соғу техникасы мен ережелері.
13. Көмекші немесе балғашы ретінде соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі әрекеттер тізбегі.
14. Соғу кезіндегі дайындамаға балғамен және балға-сатқышпен соққылардың түрлері.
15. Соғу кезіндегі ұста командаларының түрлері.
16. Соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
17. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Ұста

4

Ұста

4

Техник-технолог

4

Техник-технолог

13. Кәсіптің карточкасы "Темір ұстасы (жалпы бейін)":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-001

Кәсіптің атауы:

Темір ұстасы (жалпы бейін)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); асыл металдардың ұстасы; Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Қолдан жасалған ұста

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балға және пресс ұстасы
Қолмен соғатын ұста

Қызметтің негізгі мақсаты:

Соғу, престеу, көлемді және қаңылтыр штамптау және қаңылтыр профильдеу бойынша қызметтерді көрсету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды қолдан соғу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды қолдан соғу



Дағды 1:
Ұзын бұйымдардан күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу

Машықтар:
3-4 санат
1. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі әрекеттер ретін анықтау.
3. Ұзын бұйымдардан күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
4. Ұзын бұйымдардан соғылмаларды және күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған қосалқы құралдар мен қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
5. Соғылмалар мен күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау.
6. Соғуға арналған ұзын бұйымдарды және күрделілігі орташа бұйымдарды қыздыруға арналған ұстаманы тұтандыру.
7. Соғуға арналған ұзын бұйымдарды және күрделілігі орташа бұйымдарды қыздыру үшін ұста пешін қыздыру.
8. Прокатты қоймадан қабылдау және оларды көміртекті және төмен легирленген болаттан соғылған соғылмалар мен күрделілігі орташа бұйымдарға кіріс тексеруін жүргізу.
9. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу алдында прокаттағы беттік ақауларды жою.
10. Көміртекті және төмен легирленген болаттан соғылма және күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған ұзын бұйымдарды дайындамаларға кесу және ұсақтау.
11. Соғылмалар мен көміртекті және аз легирленген болаттан күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған соғылмалар мен пештерде дайындамаларды қыздыру.
12. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалардан қақты шығару.
13. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған ұзын бұйымдардан күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды брошюрлеу.
14. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған ұзын бұйымдардан күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды ыдырату.
15. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған ұзын бұйымдардан күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды ию.
16. Көміртекті және аз легірленген болаттан жасалған прокаттан күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды тесу.
17. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардың беттерін өңдеу.
18. Соғылмаларды және күрделілігі орташа бұйымдарды соғудан кейін суыту.
19. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардың бетін коррозиядан қорғау.
20. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғудан кейінгі соғуларға техникалық қызмет көрсету
21. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
22. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды жою.
23. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды тексеру.
Істей алуы керек:
24. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу.
25. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарға соғу өткелдерінің реттілігін белгілеңіз.
26. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамалардың өлшемдері мен салмағын есептеңіз.
27. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу үшін ұсталық құралдарды қолданыңыз.
28. Ұзын болатты соғылмалар мен күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға кесуге арналған жабдықты пайдаланыңыз.
29. Соғылмаларды және күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарына күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
30. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерде ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
31. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің техникалық жай-күйі мен өнімділігін бақылау.
32. Ұзын бұйымдардағы сыртқы ақауларды құралдарды пайдаланып тазалаңыз.
33. Ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
34. Соғылған металды дайындама аймағында берілген температураға дейін тез және біркелкі қыздырыңыз.
35. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды ілмектеу, бұрау, майыстыру және тесу кезінде өңдеу.
36. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамаға балғамен немесе қол балғамен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
37. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде ұзын бұйымдардан дайындамаларды броштау, бұзау, майыстыру және тесу тәсілдерін қолдану.
38. Көміртекті және төмен легирленген болаттан соғу және күрделілігі орташа бұйымдарды соғу кезінде дайындаманың температурасын бақылау.
39. Ауысымдарды ауыстыру үшін соғу пешінің минималды жануын қамтамасыз ету.
40. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды визуалды түрде анықтау.
41. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды жою.
42. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
43. Аспаптық құралдарды пайдалана отырып, күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды өлшеуді орындау.
44. Ұзын бұйымдардан соғу және күрделілігі орташа бұйымдарды соғу кезінде жеке қорғану құралдарын қолданыңыз.
45. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.

Білімдер:
3-4 санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғылмалар мен пештердің түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған ұсталық құралдарды дайындау тәртібі.
6. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін соғылмалар мен пештерді пайдалануға дайындау тәртібі.
7. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
8. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғылмалар мен пештердің негізгі ақаулары.
9. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының ақауларын жою әдістері.
10. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
11. Ұстауға қолданылатын отын түрлері.
12. Ұзын бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға және күрделілігі орташа бұйымдарға кесу тәсілдері.
13. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу операцияларының классификациясы.
14. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде ұзын бұйымдардан дайындамаларды броштау, қию, майыстыру, тесу және кесу техникасы мен ережелері.
15. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі әрекеттер тізбегі.
16. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған ұзын прокаттарды қыздырудың температуралық шарттары.
17. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалар мен соғылмалардағы ақаулардың түрлері.
18. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі ақауларды анықтау және түзету әдістері.
19. Прокаттағы беттік ақауларды тазалау әдістері.
20. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарда қолданылатын дайындамалар ассортименті.
21. Көміртекті және төмен легирленген болаттардың физикалық қасиеттері.
22. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарға арналған көміртекті және төмен легирленген болаттардың топтары мен сорттары.
23. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары.
24. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарға арналған рұқсаттар, қабаттасулар және рұқсаттар.
25. Соғу кезінде соғу және күрделілігі орташа бұйымдардың температурасын бақылау әдістері.
26. Соғу кезіндегі күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды өлшеуге және бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциялары, мақсаты.
27. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
28. Кран машинисімен жұмыс істегенде белгі беру жүйесі.
29. Күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
30. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыру және бұрау

Машықтар:
3-4 санат
1. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезіндегі әрекеттердің ретін анықтау.
2. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және отырғызуға жұмыс орнын дайындау.
3. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу және қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
4. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын жылытуға арналған ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау.
5. Бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын жылытуға арналған соғудың тұтануы.
6. Бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын қыздыру үшін соғу пешін қыздыру.
7. Көміртекті және төмен легирленген болаттан жасалған бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын кесу және кесу.
8. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезінде қақты алу.
9. Көміртекті және аз легирленген болаттан қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын майыстыру.
10. Көміртекті және аз легирленген болаттан қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі парақ дайындамаларын бөлу.
11. Көміртекті және аз легирленген болаттан қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын қопсыту.
12. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдардың беттерін майыстырғаннан кейін өңдеу.
13. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстырғаннан және бұзғаннан кейін суыту.
14. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдардың бетін коррозиядан қорғау.
15. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстырғаннан кейін соғылмаларға қызмет көрсету.
16. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырғаннан және бұзғаннан кейін анықтау.
17. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырғаннан және бұзғаннан кейін жою.
18. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды иілу және илеуден кейін тексеру.
Істей алуы керек:
19. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқыңыз.
20. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін ауысу ретін белгілеңіз.
21. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін дайындаманың өлшемдерін есептеңіз.
22. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу құралдарын пайдаланыңыз.
23. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі парақ дайындамаларын кесуге арналған жабдықты пайдаланыңыз.
24. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу аспаптарына күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
25. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерде ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
26. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
27. Ұсталар мен пештерде табақ дайындамаларын қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
28. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету кезінде өңдеу.
29. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бұзау және түзету кезінде дайындамаға балғамен немесе балға тұтқасымен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
30. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын майыстыру, қию және түзету әдістерін қолданыңыз.
31. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі парақ дайындамаларын майыстырғаннан кейін және отырғызғаннан кейін әрлеу операцияларының әдістерін қолданыңыз.
32. Көміртекті және төмен легирленген болаттан жасалған қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезінде дайындамалардың температурасын бақылау.
33. Ауысымдарды ауыстыру үшін соғу пешінің минималды жануын қамтамасыз ету.
34. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды иілу және қиратудан кейін көзбен анықтау.
35. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды иілу және бұзғаннан кейін түзету.
36. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
37. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды иілуден және бұзғаннан кейін бақылау-өлшеу аспаптарымен өлшеу.
38. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі парақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және отырғызу кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
39. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.

Білімдер:
3-4 санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
4. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғылмалар мен пештердің түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу құралдарын дайындау тәртібі.
6. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау тәртібі.
7. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
8. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің негізгі ақаулары.
9. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу аспаптарының ақауларын жою әдістері.
10. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғылмалар мен пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
11. Ұстауға қолданылатын отын түрлері.
12. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі табақ дайындамаларын кесу әдістері.
13. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және илеу операцияларының классификациясы.
14. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету техникасы мен ережелері.
15. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету кезіндегі әрекеттердің реттілігі.
16. Көміртекті және төмен легирленген болаттан жасалған қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын майыстыру және өңдеу бұйымдарын жылытудың температуралық шарттары.
17. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларын майыстыру және бүгу кезіндегі бұйымдардағы ақаулардың түрлері.
18. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезіндегі ақауларды анықтау және түзету әдістері.
19. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыру және бүгу үшін қолданылатын дайындамалар ассортименті.
20. Көміртекті және төмен легирленген болаттардың физикалық қасиеттері.
21. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдардың соғылмаларын майыстырудан және бұзғаннан кейін салқындату әдістері.
22. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдарының беттерін иілуден және бұзылудан кейін коррозиядан қорғау әдістері.
23. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдарын майыстыру және илеуден кейінгі өңдеу жұмыстарының түрлері.
24. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыруға және бүгуге арналған көміртекті және төмен легирленген болаттардың топтары мен сорттары.
25. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары.
26. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдарына иілу және бұрылыстан кейінгі рұқсаттар, қабаттасулар және рұқсаттар.
27. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр бұйымдарының майысу және қисаю кезіндегі температурасын бақылау әдістері.
28. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі иілу және иілуден кейінгі табақ бұйымдарын өлшеуге және бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
29. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
30. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
31. Қалыңдығы 5-тен 8 мм-ге дейінгі қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және отырғызу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
32. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Ұсталық құралдарды соғу

Машықтар:
3-4 санат
1. Соғу құралдарын соғудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Ұсталық құралдарды соғу кезіндегі әрекеттер ретін анықтау.
3. Ұсталық құралдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
4. Ұсталық және ұсталық құралдарды соғуға арналған қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
5. Ұсталық аспаптарды соғу дайындамаларын жылытуға арналған ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау.
6. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұстаның тұтануы.
7. Ұсталық аспаптарды соғу дайындамаларын қыздыру үшін ұсталық пешті қыздыру.
8. Қоймадан дайындамаларды қабылдау және соғу құралдарын соғуға кіріс тексеруін жүргізу.
9. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған дайындамаларды кесу және кесу.
10. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру.
11. Ұсталық аспаптарды соғу кезінде дайындамалардан қақты алу.
12. Ұсталық құралдарды жасау.
13. Соғудан кейін соғу құралдарының беттерін өңдеу.
14. Соғу құралдарын соғудан кейін суыту.
15. Соғу құралдарын соғудан кейінгі соғуларға техникалық қызмет көрсету.
16. Соғудан кейін соғу аспаптарының ақауларын анықтау.
17. Соғу аспаптарының ақауларын жою.
18. Соғудан кейінгі соғу құралдарын тексеру.
Істей алуы керек:
19. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқыңыз.
20. Ұсталық құралдарды соғу кезінде ауысу ретін белгілеңіз
21. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған дайындаманың өлшемдері мен салмағын есептеңіз.
22. Ұста құралдарын соғу үшін ұсталық құралдарды пайдаланыңыз.
23. Соғу құралдарын соғуға арналған дайындамаларды кесу үшін жабдықты пайдаланыңыз.
24. Соғу құралдарын соғу үшін ұсталық құралдарға күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
25. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерде ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
26. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
27. Ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
28. Соғылған металды дайындама аймағында берілген температураға дейін тез және біркелкі қыздырыңыз.
29. Ұсталық аспаптарды соғу кезінде дайындамаларды өңдеу.
30. Ұсталық құралдарды соғу кезінде дайындамаға балғамен немесе қол балғамен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
31. Ұсталық құрал-саймандарды соғу кезінде кесу, ілмектеу, күйдіру, майыстыру, тесу әдістерін қолданыңыз.
32. Ұсталық құралдарды соғудан кейін әрлеу тәсілдерін қолдану.
33. Ұсталық аспаптарды соғу кезінде дайындаманың температурасын бақылау.
34. Ауысымдарды ауыстыру үшін соғу пешінің минималды жануын қамтамасыз ету.
35. Соғылған соғу құралдарының ақауларын визуалды түрде анықтау.
36. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
37. Сынау құралдарының көмегімен соғу аспаптарының өлшемдерін орындау.
38. Ұсталық құралдарды соғу кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
39. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.

Білімдер:
3-4 санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Ұсталық құралдарды соғуға арналған ұста құралдарының түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
4. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Ұсталық құралдарды соғуға арналған ұсталық құралдарды дайындау тәртібі.
6. Соғу аспаптарын соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін ұсталар мен пештерді жұмысқа дайындау тәртібі.
7. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған ұсталық аспаптардың негізгі ақаулары.
8. Соғу аспаптарын соғуға арналған дайындамаларды жылытуға арналған ұсталар мен пештердің негізгі ақаулары.
9. Ұсталық құралдарды соғуға арналған ұсталық аспаптардың ақауларын жою әдістері.
10. Соғу аспаптарын соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғылмалар мен пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
11. Ұстауға қолданылатын отын түрлері.
12. Ұсталық құралдарды соғу дайындамаларын кесу әдістері.
13. Ұсталық құралдардың соғу операцияларының классификациясы.
14. Ұсталық құрал-саймандарды соғу кезінде дайындамаларды илеу, бүгу, майыстыру, тесу және кесу техникасы мен ережелері.
15. Ұсталық құралдарды соғу кезіндегі әрекеттер тізбегі.
16. Ұсталық құралдарды соғу технологиялары
17. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған дайындамаларды қыздырудың температуралық шарттары.
18. Соғу құралдарын соғу кезіндегі дайындамалар мен соғулардағы ақаулардың түрлері.
19. Ұсталық құралдарды соғуда қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
20. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары.
21. Соғу кезінде соғу құралдарының температурасын бақылау әдістері.
22. Соғу кезінде соғу құралдарын өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
23. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері
24. Кран машинисімен жұмыс істегенде белгі беру жүйесі.
25. Ұсталық құралдарды соғу кезіндегі жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
26. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Соғу әдістерін қолдану арқылы қарапайым құрастыру жұмыстары

Машықтар:
3-4 санат
1. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындаудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі әрекеттер ретін анықтау.
3. Соғу әдістерін қолдана отырып, жұмыс орнын қарапайым құрастыру жұмыстарына дайындау.
4. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін соғу және қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
5. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін бұйымдарды жылытуға арналған ұсталар мен пештерді пайдалануға дайындау.
6. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін бұйымдарды жылытуға арналған ұстаманы тұтандыру.
7. Соғу әдістерін қолданып қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін бұйымдарды қыздыру үшін соғу пешін алдын ала қыздыру.
8. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін дайындамаларды кесу және кесу.
9. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін соғу және пештерде дайындамалар мен бұйымдарды қыздыру.
10. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезінде дайындамалар мен бұйымдардан қақты шығару.
11. Критикалық емес шағын секциялы көміртекті болаттан жасалған бұйымдарды соғумен пісіру.
12. Серіппелі қысқыштарды жиынтықтағы он жапыраққа дейінгі серіппелерге ыстық бекіту.
13. Соғу әдістерімен қарапайым құрастыру жұмыстарын орындағаннан кейін бұйым беттерін өңдеу.
14. Соғу әдістерімен қарапайым құрастыру жұмыстарын орындағаннан кейін бұйымдарды суыту.
15. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындағаннан кейін соғылмаларға техникалық қызмет көрсету.
16. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындағаннан кейін бұйымдардағы ақауларды анықтау.
17. Қарапайым құрастыру жұмыстарын орындағаннан кейін бұйымдарды тексеру.
Істей алуы керек:
18. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқыңыз.
19. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін әрекеттер тізбегін орнату.
20. Соғу әдістерін қолданып қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін ұсталық құралдарды пайдаланыңыз.
21. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін ұсталық құралдарға күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
22. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештерде ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
23. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
24. Ұсталар мен пештерде дайындамаларды қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
25. Критикалық емес шағын секциялы көміртекті болаттан жасалған бұйымдарды ұсталық дәнекерлеу кезінде дайындамаларды өңдеу.
26. Серіппелі қысқыштарды серіппелерге ыстық күйде орнату кезінде бұйымдарды өңдеу.
27. Көміртекті болаттан соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезінде бұйымдарды манипуляциялау.
28. Соғу әдістерін қолданып қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезінде дайындамаға балғамен немесе қол балғамен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
29. Көміртекті болаттан соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезінде дайындаманың температурасын бақылау.
30. Критикалық емес шағын секциялы көміртекті болаттан жасалған бұйымдар үшін ұсталық дәнекерлеу әдістерін қолданыңыз.
31. Соғу әдістерін қолдана отырып құрастыру жұмыстарын орындау тәсілдерін қолдану.
32. Соғу әдістерін қолдана отырып, құрастыру жұмыстарын орындағаннан кейін бұйымдардағы ақауларды визуалды түрде анықтау.
33. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
34. Бақылау-өлшеу құралдарын пайдалана отырып, соғу әдістерін қолдана отырып, құрастыру жұмыстарын орындағаннан кейін бұйымдарды өлшеу.
35. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
36. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.

Білімдер:
3-4 санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындауға арналған соғу құралдарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін дайындамалар мен бұйымдарды жылытуға арналған соғылмалар мен пештердің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
5. Ұсталық құралдарды соғу әдістерімен қарапайым құрастыру жұмыстарын орындауға дайындау тәртібі.
6. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындауға арналған дайындамалар мен бұйымдарды қыздыру үшін ұсталар мен пештерді пайдалануға дайындау тәртібі.
7. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін қолданылатын соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
8. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау үшін қолданылатын дайындамалар мен бұйымдарды жылытуға арналған ұсталар мен пештердің негізгі ақаулары.
9. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындауға арналған соғу құралдарының ақауларын жою әдістері.
10. Соғу әдістерін қолдана отырып, дайындамалар мен қарапайым құрастыру жұмыстарын орындауға арналған бұйымдарды қыздыруға арналған ұсталар мен пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
11. Ұстауға қолданылатын отын түрлері.
12. Соғу әдістерімен орындалатын құрастыру схемалары мен әдістері.
13. Ұсталық дәнекерлеудің негізгі әдістері.
14. Ұсталық пісіру техникасы мен ережелері.
15. Соғу әдістерін қолданып құрастыру жұмыстарының техникасы мен ережелері.
16. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі әрекеттер тізбегі.
17. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезіндегі бұйымдардағы ақаулардың түрлері.
18. Соғу әдістерімен қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезінде ақауларды анықтау және түзету әдістері.
19. Соғу әдістерін қолдана отырып, құрастыру жұмыстарынан кейін бұйымдарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
20. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
21. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
22. Соғу әдістерін қолдана отырып, қарапайым құрастыру жұмыстарын орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
23. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Темірші (жалпы профиль)

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

14. Кәсіптің карточкасы "Темір ұстасы (жалпы бейін)":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-001

Кәсіптің атауы:

Темір ұстасы (жалпы бейін)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); асыл металдардың ұстасы; Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Қолдан жасалған ұста

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балға және пресс ұстасы
Қолмен соғатын ұста

Қызметтің негізгі мақсаты:

Соғу, престеу, көлемді және қаңылтыр штамптау және қаңылтыр профильдеу бойынша қызметтерді көрсету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды қолдан соғу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды қолдан соғу



Дағды 1:
Ұзын бұйымдардан соғылмаларды және күрделілігі жоғары бұйымдарды соғу

Машықтар:
5-ші санат
1. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі әрекеттердің ретін анықтау.
3. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды қолмен соғуға арналған темір ұстасының жұмыс орнында қосалқы құрал-жабдықтардың, соғу аспаптарының және мүкәммалдарының ұтымды орналасуын анықтау.
4. Ұзын бұйымдардан күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
5. Ұзын бұйымдардан соғылмаларды және күрделілігі жоғары бұйымдарды соғуға арналған қосалқы құралдарды және қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
6. Соғуға арналған ұзын бұйымдарды және күрделілігі жоғары бұйымдарды қыздыруға арналған соғу пештерін жұмысқа дайындау.
7. Соғуға арналған ұзын бұйымдарды және күрделілігі жоғары бұйымдарды қыздыру үшін ұста пешін қыздыру.
8. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған болат және түсті қорытпаларды қыздыру режимдерін таңдау.
9. Прокатты қоймадан қабылдау және оларды болат пен түсті қорытпалардан соғылған соғылмалар мен күрделілігі жоғары бұйымдарға кіріс тексеруін жүргізу.
10. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу алдында прокаттағы беттік ақауларды жою.
11. Соғылмалар мен болат пен түсті қорытпалардан күрделілігі жоғары бұйымдарды соғуға арналған ұзын бұйымдарды дайындамаларды кесу және ұсақтау.
12. Соғылмалар мен болат пен түсті қорытпалардан күрделілігі жоғары бұйымдарды соғуға арналған ұсталық пештерде дайындамаларды қыздыру.
13. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалардан қақты жою.
14. Көміртекті және төмен легирленген болаттан жасалған прокаттан күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды брошировкалау.
15. Көміртекті және төмен легирленген болаттан жасалған ұзын прокаттан жасалған соғылмалар мен күрделілігі жоғары бұйымдарды ыдырату.
16. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған прокаттан жасалған соғылмалар мен күрделілігі жоғары бұйымдарды тесу.
17. Көміртекті және аз легірленген болаттан жасалған прокаттан күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды майыстыру.
18. Көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған прокаттан күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды оправкаға броштау.
19. Көміртекті және төмен легирленген болаттан жасалған ұзын бұйымдардан күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды илемдеу.
20. Түсті металл қорытпаларынан күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу.
21. Қиын деформацияланатын қорытпалардан соғылмаларды соғу.
22. Соғу және соғудан кейінгі күрделілігі жоғары бұйымдардың бетін өңдеу.
23. Соғылмаларды және соғудан кейінгі күрделілігі жоғары бұйымдарды суыту.
24. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды термиялық өңдеуді орындау.
25. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдардың бетін коррозиядан қорғау.
26. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
27. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды жою.
28. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды тексеру.
Істей алуы керек:
29. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу.
30. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы қарастыру.
31. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
32. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдар үшін соғу өткелдерінің кезектілігін белгілеңіз.
33. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындаманың өлшемдері мен салмағын есептеңіз.
34. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу үшін ұсталық құралдарды пайдаланыңыз.
35. Ұзын прокаттарды соғу және күрделілігі жоғары бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға кесуге арналған жабдықты пайдаланыңыз.
36. Соғуға және жетілдірілген соғуға арналған соғу құралдарына күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
37. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған соғу пештеріне ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
38. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған соғу пештерінің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
39. Ұзын бұйымдардағы сыртқы ақауларды құралдарды пайдаланып тазалаңыз.
40. Металды көрсетілген режимдерге сәйкес қыздырыңыз.
41. Бұрау, бұрау, тесу, майыстыру, оправкаларды илеу, илемдеу және кесу кезінде соғу және күрделілігі жоғары бұйымдарды өңдеу.
42. Соғу кезінде қиын деформацияланатын және түсті қорытпалардан жасалған соғылмалар мен бұйымдарды өңдеу.
43. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамаға балғамен немесе қол балғамен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
44. Соғу және күрделілігі жоғары бұйымдарды соғу кезінде ұзын илектен жасалған дайындамаларды броштау, бұзау, тесу, иілу, оправкамен өңдеу, илемдеу және кесу әдістерін қолдану.
45. Өңдеу операцияларының әдістерін қолдану.
46. Соғу үшін қажетті салқындату жағдайларын қамтамасыз ету.
47. Болаттар мен қорытпалардан соғу және күрделілігі жоғары бұйымдарды соғу кезінде дайындаманың температурасын бақылау.
48. Соғу ақауларын көзбен анықтау

Білімдер:
5-ші санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
4. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
6. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
7. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғу пештерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
8. Соғу аспаптарын және күрделілігі жоғары бұйымдарды соғуға дайындау тәртібі.
9. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін ұсталық пештерді дайындау тәртібі.
10. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
11. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғу пештерінің негізгі ақаулары.
12. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының ақауларын жою әдістері.
13. Соғылмаларды және күрделілігі жоғары бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғу пештерінің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
14. Ұзын бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларға және күрделілігі жоғары бұйымдарға кесу әдістері.
15. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдардың соғу операцияларының классификациясы.
16. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде ұзын бұйымдардан дайындамаларды тарту, іріту және кесу техникасы мен ережелері.
17. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі әрекеттер тізбегі.
18. Прокаттардағы макроқұрылымдық талшықтардың бағытының соғу сапасына әсері.
19. Қиын деформацияланатын қорытпалардан және түсті металдардың қорытпаларынан соғылмаларды соғу ерекшеліктері.
20. Соғылмалар мен бұйымдарды қыздыру және соғу кезінде болаттар мен қорытпалардағы құрылымдық өзгерістер туралы мәліметтер.
21. Соғылмаларды салқындату әдістері.
22. Соғуды термиялық өңдеу режимдері.
23. Өңдеу операцияларының түрлері.
24. Ұзын прокатты және соғуға арналған қорытпаларды және күрделілігі жоғары бұйымдарды қыздырудың температуралық шарттары.
25. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалар мен соғылмалардағы ақаулардың түрлері.
26. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі ақауларды анықтау және түзету әдістері.
27. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуда қолданылатын дайындамалар ассортименті.
28. Көміртекті және төмен легирленген болаттардың физикалық қасиеттері.
29. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған көміртекті және төмен легирленген болаттардың топтары мен сорттары.
30. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары
31. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарға арналған рұқсаттар, қабаттасулар және рұқсаттар.
32. Соғу кезінде соғу және күрделілігі жоғары бұйымдардың температурасын бақылау әдістері.
33. Соғу кезіндегі күрделілігі жоғарылатылған соғылмалар мен бұйымдарды өлшеуге және бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциялары, мақсаты.
34. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
35. Кран машинисімен жұмыс істегенде белгі беру жүйесі.
36. Күрделілігі жоғары соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
37. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бүгу

Машықтар:
5-ші санат
1. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезіндегі әрекеттердің ретін анықтау.
2. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және отырғызуға жұмыс орнын дайындау.
3. Қалыңдығы 12 мм-ден жоғары қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу және қосалқы құралдарды жұмысқа дайындау.
4. Қалыңдығы 12 мм-ден жоғары табақ дайындамаларын иілу және бұзатын бұйымдарды жылытуға арналған соғу пештерін жұмысқа дайындау.
5. Қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін болаттар мен түсті қорытпаларды қыздыру режимдерін таңдау.
6. Қалыңдығы 12 мм-ден жоғары табақ дайындамаларын майыстыру және бұзатын бұйымдарды жылытуға арналған ұсталық пешті қыздыру.
7. Болаттан және түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған қалыңдығы 12 мм-ден астам табақ дайындамаларын кесу және кесу.
8. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезінде қақты шығару.
9. Түсті қорытпалардан қалыңдығы 12 мм-ден жоғары табақ дайындамаларын майыстыру.
10. Болаттан және түсті қорытпалардан қалыңдығы 12 мм-ден жоғары табақ дайындамаларын бөлу.
11. Болаттан және түсті қорытпалардан жасалған қалыңдығы 12 мм-ден жоғары қаңылтыр дайындамаларын қопару.
12. Қалыңдығы 12 мм-ден жоғары болат және түсті қорытпалардан жасалған табақ бұйымдарының беттерін майыстыру және қиратудан кейін өңдеу.
13. Болаттар мен қорытпаларды салқындату және термиялық өңдеу режимдерін таңдау.
14. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыру және бұзғаннан кейін суыту.
15. Болаттан және қорытпалардан жасалған қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ бұйымдарын термиялық өңдеуді орындау.
16. Қалыңдығы 12 мм жоғары табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдардың бетін коррозиядан қорғау
17. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырудан және қиратудан кейін анықтау.
18. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырудан және қиратудан кейін жою.
19. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды иілу және илеуден кейін тексеру
Істей алуы керек:
20. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу.
21. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттамаларды қарау.
22. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
23. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұрау үшін ауысу ретін белгілеңіз.
24. Қалыңдығы 12 мм-ден жоғары қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін дайындаманың өлшемдерін есептеңіз.
25. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу құралдарын пайдаланыңыз.
26. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 12 мм-ден асатын парақ дайындамаларын кесуге арналған жабдықты пайдаланыңыз.
27. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу құралдарына күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
28. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын прокаттарды қыздыруға арналған соғу пештеріне ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау.
29. Соғуға, соғуға және қосалқы құралдарға арналған ұзын бұйымдарды қыздыруға арналған соғу пештерінің техникалық жағдайын және өнімділігін бақылау.
30. Соғу пештерінде қаңылтыр дайындамаларын қыздыру үшін қажетті температураны сақтау.
31. Берілген режимдерге сәйкес парақ дайындамаларын қыздыру.
32. Соғылмалар үшін қажетті салқындату жағдайларын қамтамасыз ету.
33. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету кезінде өңдеу.
34. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету кезінде дайындамаға балғамен немесе балға тұтқасымен күші мен бағыты әртүрлі соққылар жасау.
35. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларын майыстыру, қию және тегістеу әдістерін қолдану.
36. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларындағы әрлеу операцияларының әдістерін қолдану.
37. Көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан қалыңдығы 12 мм-ден жоғары табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және илеу кезінде дайындаманың температурасын бақылау.
38. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды иілу және қиратудан кейін көзбен анықтау.
39. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдардағы ақауларды майыстырудан және қиратудан кейін жою.
40. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
41. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды иілуден және бұрылыстан кейін бақылау-өлшеу аспаптарымен өлшеу.
42. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын парақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және отырғызу кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
43. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.

Білімдер:
5-ші санат
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
4. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
6. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаты.
7. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғу пештерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
8. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін соғу құралдарын дайындау тәртібі.
9. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін дайындамаларды қыздыру үшін ұсталық пештерді дайындау тәртібі.
10. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған соғу аспаптарының негізгі ақаулары.
11. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған соғу пештерінің негізгі ақаулары.
12. Қалыңдығы 12 мм-ден астам табақ дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған соғу аспаптарының ақауларын жою әдістері.
13. Қалыңдығы 12 мм-ден астам қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған ұсталық пештердің жұмысындағы ақауларды жою әдістері.
14. Бұйымдарды майыстыру және бұзау үшін қалыңдығы 12 мм-ден жоғары табақ дайындамаларын кесу әдістері.
15. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан иілу және бұйралау бұйымдарының операцияларының классификациясы.
16. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету техникасы мен ережелері.
17. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру, бүгу және түзету кезіндегі әрекеттердің реттілігі.
18. Термиялық өңдеу кезінде қаңылтыр дайындамаларынан жасалған бұйымдарды салқындатқышқа батыру әдістері.
19. Бұйымдарды майыстыруға және өңдеуге арналған болаттан және түсті қорытпалардан жасалған қалыңдығы 12 мм-ден астам табақ дайындамаларын жылытудың температуралық шарттары
20. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларын майыстыру және бүгу кезіндегі бұйымдардағы ақаулардың түрлері.
21. Қалыңдығы 12 мм-ден астам қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бұзау кезіндегі ақауларды анықтау және түзету әдістері.
22. Қалыңдығы 12 мм-ден жоғары қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және бүгу үшін қолданылатын дайындамалар ассортименті.
23. Болат және түсті қорытпалардың физикалық қасиеттері.
24. Қиын деформацияланатын қорытпалардан және түсті металдардың қорытпаларынан соғылмаларды соғу ерекшеліктері.
25. Қыздыру және соғу кезіндегі қорытпалардағы құрылымдық өзгерістер туралы мәліметтер.
26. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр бұйымдардың соғылмаларын майыстыру және илеуден кейін салқындату әдістері.
27. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр бұйымдарының беттерін иілуден және бұзылудан кейін коррозиядан қорғау әдістері.
28. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр бұйымдарды майыстырудан және бүгуден кейінгі өңдеу жұмыстарының түрлері.
29. Қалыңдығы 12 мм-ден астам табақ дайындамаларынан жасалған бұйымдарды майыстыруға және бұзуға арналған болаттар мен түсті қорытпалардың топтары мен маркалары.
30. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары.
31. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр бұйымдары үшін иілу және қиратудан кейінгі рұқсаттар, қабаттасулар және рұқсаттар.
32. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр бұйымдарының майысу және қисаю кезіндегі температурасын бақылау әдістері.
33. Соғуды термиялық өңдеу режимдері.
34. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын табақ бұйымдарын майыстырудан және қиратудан кейін өлшеуге және бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
35. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
36. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал беру жүйесі.
37. Қалыңдығы 12 мм-ден асатын қаңылтыр дайындамаларынан бұйымдарды майыстыру және отырғызу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
38. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

15. Кәсіптің карточкасы "Балға және пресс ұстасы":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-003

Кәсіптің атауы:

Балға және пресс ұстасы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Балға және пресс ұстасы, 2-й санат.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

кемінде 6 ай практикалық жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Балғалар мен престерде соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде сапа мен өнімділікті қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Балғалар мен престерді алмастырғыш ретінде қолданып соғылмалар мен бұйымдарды соғу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Балғалар мен престерді алмастырғыш ретінде қолданып соғылмалар мен бұйымдарды соғу



Дағды 1:
Көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға арналған дайындамаларды қыздыру

Машықтар:
1. Көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыру үшін жұмыс орнын соғуға дайындау.
2. Көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын соғуға дайындау.
3. Соғуға арналған көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғылары.
4. Соғу үшін қыздыруға арналған көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыру құрылғыларына тиеу.
5. Жылыту құрылғыларынан соғуға арналған көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды түсіру.
6. Соғу алаңына көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қыздырылған дайындамаларды жеткізу.
7. Көміртекті және аз легірленген болаттардан және соғуға арналған түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларына күнделікті қызмет көрсету.
8. Қыздыру кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдаланып дайындамаларды жылжыту.
9. Соғуға арналған көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамалардың қыздыру параметрлерін бақылау.
10. Технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
11. Көміртекті және аз легірленген болаттардан және соғуға арналған түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын қолданыңыз.
12. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
13. Дайындамаларды төсеу схемасына сәйкес қыздыруға арналған қыздыру құрылғысына орналастырыңыз.
14. Көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамалардың қыздыру температурасын анықтаңыз.
15. Соғуға арналған көміртекті және аз легірленген болаттан және түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғысын қосу және өшіру.
16. Көміртекті және аз легірленген болаттарды және түсті балқымаларды соғуға қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларына күнделікті қызмет көрсетуді орындау.
17. Көміртекті және аз легірленген болаттардан және соғуға арналған түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының ақауларын анықтау.
18. Көміртекті және аз легірленген болаттардан және соғуға арналған түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының жұмыс параметрлерін бақылайтын аспаптардың көрсеткіштерін анықтау.
19. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру механизмдері мен такелаждық жабдықты таңдау.
20. Дайындамаларды, соғуларды және бұйымдарды итеру сұлбаларын таңдау.
21. Дайындамаларды, соғылмаларды және бұйымдарды көтеру және жылжытуды басқару.
22. Көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға арналған дайындамаларды қыздыру құрылғысында қыздыру кезінде жеке қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.
23. Дайындамаларды көтеру және жылжыту үшін материалды өңдеу жабдықтарын еденнен басқарыңыз.
24. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.

Білімдер:
1. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
2. Көміртекті және аз легірленген болаттардан және соғуға арналған түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
3. Өткізу жабдықтарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Көміртекті және аз легірленген болаттан және соғуға арналған түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының жұмыс режимдері.
5. Соғуға арналған көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының негізгі параметрлері.
6. Көміртекті және аз легірленген болаттардан және соғуға арналған түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының негізгі ақаулары.
7. Қыздырылған дайындаманы беру кезінде ұста мен бригадирдің шартты командалары.
8. Көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын соғуға дайындау ережелері мен тәртібі.
9. Көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған соғылмаларды соғудың температуралық шарттары.
10. Жылыту құрылғысына дайындамаларды төсеу схемалары мен ережелері.
11. Пештің, дайындамалардың және соғылмалардың температурасын өлшеу әдістері.
12. Соғу әдісімен өңделген көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардың топтары мен сорттары.
13. Соғу әдісімен өңделген дайындаманың ассортименті.
14. Дайындамаларды қыздыру кезінде пайда болатын дайындама ақауларының түрлері.
15. Пирометрлердің түрлері, пайдалану шарттары және қолдану аясы.
16. Жылу түсінің болаттың қыздыру температурасына тәуелділігі.
17. Жылыту пешіндегі температураның өзгеру графиктері.
18. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
19. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
20. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
21. Соғуға арналған көміртекті және аз легірленген болаттан және түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын пайдалану кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланудың түрлері мен ережелері.
22. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірге көмекші ретінде балғаларда соғылмалар мен бұйымдарды соғу

Машықтар:
1. Біліктілігі жоғары ұстамен бірге соғу балғаларында соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірге соғу балғалары мен қосалқы құрылғыларды жұмысқа дайындау.
3. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу және бұйымдарды соғу кезінде соғу балғаларына күнделікті қызмет көрсету.
4. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу және бұйымдарды соғу кезінде соғу балғаларының жұмыс кеңістігіне дайындамалар мен соғылмаларды беру.
5. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу балғаларында соғылмалар мен бұйымдарды илеу, броштау, тесу, майыстыру, бұрау және кесу.
6. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу балғасы аймағында салқындату үшін соғылмаларды сақтау.
7. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу балғаларында соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу құралдарын қыздыру және салқындату.
8. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу және бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптары мен бекітпелерін соғу балғаларына бекітудің дұрыс орнатылуын және сенімділігін қадағалау.
9. Біліктілігі жоғары ұстамен бірге соғу балғаларында соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалардан қақты алу.
10. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу балғаларында соғу кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдалана отырып дайындамалар мен соғылмаларды жылжыту.
11. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірге соғу балғаларында соғу кезінде соғылмалар мен бұйымдардың ақауларын анықтау.
12. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірге соғу балғаларында соғу кезінде соғылмалар мен бұйымдардың өлшемдерін бақылау.
Істей алуы керек:
13. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
14. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірге соғу және бұйымдарды соғу үшін соғу балғаларын пайдаланыңыз.
15. Біліктілігі жоғары темір ұстасы бар соғу балғаларында соғу және бұйымдарды соғу кезінде қосалқы құрылғыларды басқару.
16. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес біліктілігі жоғары темір ұстасы бар соғу балғаларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
17. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
18. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен соғу балғаларында соғу, бұрау, тесу, майыстыру, бұрау және кесу кезінде соғуды өңдеу.
19. Балғамен соғу кезінде иілген соғылмаларды біліктілігі жоғары темір ұстасымен түзетіңіз.
20. Соғу балғаларында соғуға арналған соғу құралдарын қыздыру және суыту.
21. Соғылмалар мен бұйымдарды соғу балғаларында соғудың басы мен соңындағы температураны анықтау.
22. Балғамен соғу алдында дайындамалардан қақты алып тастаңыз.
23. Соғу балғаларындағы соғуларға әсер ету энергиясын реттеу.
24. Соғу балғаларының жұмыс параметрлерін бақылайтын аспаптардың көрсеткіштерін анықтаңыз.
25. Дайындамаларды, соғылмаларды және бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру механизмдері мен такелаждық жабдықты таңдау.
26. Дайындамаларды, соғуларды және бұйымдарды итеру сұлбаларын таңдау.
27. Дайындамаларды, соғылмаларды және бұйымдарды көтеру және жылжытуды басқару.
28. Соғылмаларды, бұйымдарды және дайындамаларды көтеру және жылжыту үшін еденнен материалды өңдеу жабдықтарын басқару.
29. Бақылау-өлшеу құралдарын технологиялық құжаттамаға сәйкес таңдау және жұмысқа дайындау.
30. Соғылмалар мен бұйымдардың өлшемдерін бақылау үшін тексеру құралдарын пайдаланыңыз.
31. Соғу балғаларында соғу және бұйымдарды соғу кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
32. Соғылмалар мен соғу балғаларындағы бұйымдарды соғуға арналған жұмыс орнын тәртіпке келтіру

Білімдер:
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу балғаларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Соғу балғаларындағы соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
5. Өткізу жабдықтарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
6. Соғу балғаларының жұмыс режимдері.
7. Соғу балғаларының негізгі параметрлері.
8. Балғаларды соғуды басқару құралдарының мақсаты.
9. Соғу балғаларының негізгі ақаулары.
10. Ұсталар мен бұйымдарды соғу кезіндегі ұста мен бригадирдің шартты командалары.
11. Соғу балғаларын жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
12. Соғу балғаларында болат пен түсті қорытпаларды соғудың температуралық шарттары.
13. Соғу әдісімен өңделетін болаттар мен түсті қорытпалардың топтары мен сорттары.
14. Соғу әдісімен өңделген дайындаманың ассортименті.
15. Соғу балғаларындағы соғылмалар мен бұйымдардың негізгі технологиялық операциялары.
16. Соғу балғаларын қолданып соғу және бұйымдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
17. Соғу және бұйымдарды бақылау-өлшеу аспаптарымен бақылау әдістері.
18. Соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
19. Соғу балғаларында соғу кезіндегі соғылмалар мен бұйымдарға арналған үстемелер, үстемелер мен үстемелер.
20. Соғу балғаларын қолданып соғу және бұйымдарды соғу кезіндегі жұмыс тәсілдері.
21. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
22. Кран машинисімен жұмыс істегенде белгі беру жүйесі.
23. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
24. Соғу балғаларында соғу және бұйымдарды соғу кезіндегі жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
25. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Көмекші ретінде пресстерде соғылмалар мен бұйымдарды соғу, біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірге.

Машықтар:
1. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Біліктілігі жоғары ұстамен бірге соғу пресстері мен қосалқы құрылғыларды жұмысқа дайындау.
3. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу және бұйымдарды соғу кезінде соғу престеріне күнделікті қызмет көрсету.
4. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу және бұйымдарды соғу кезінде соғу престерінің жұмыс кеңістігіне дайындамалар мен соғылмаларды беру.
5. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғылмалар мен бұйымдарды илеу, броштау, тесу, майыстыру, бұрау және кесу.
6. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу пресс алаңында соғуды салқындату үшін сақтау.
7. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғу бұйымдары мен бұйымдарды соғу кезінде соғу құралдарын қыздыру және салқындату.
8. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптары мен бекітпелерінің дұрыс орнатылуын және бекітілу сенімділігін қадағалау.
9. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғу және бұйымдарды соғу кезінде дайындамалардағы қақты жою.
10. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғу кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдалана отырып дайындамалар мен соғылмаларды жылжыту.
11. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғу кезінде соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
12. Біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен бірге соғу престерінде соғу кезінде соғылмалар мен бұйымдардың өлшемдерін бақылау.
Істей алуы керек:
13. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
14. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен бірге соғу және бұйымдарды соғу үшін соғу престерін пайдаланыңыз.
15. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес біліктілігі анағұрлым жоғары ұстамен соғу пресстеріне техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
16. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
17. Біліктілігі жоғары темір ұстасымен соғу престерінде бұзау, бұрау, тесу, майыстыру, бұрау және кесу кезінде соғуды өңдеу.
18. Соғу пресстерінде соғу кезінде майысқан соғылмаларды біліктілігі жоғары ұстамен түзетіңіз.
19. Соғу престерінде соғуға арналған соғу құралдарын қыздыру және суыту.
20. Соғу престерінде соғу және бұйымдарды соғудың басы мен соңындағы температураны анықтау.
21. Соғу престерінде соғу алдында дайындамалардан қақты алып тастаңыз.
22. Соғу престерінің жұмыс параметрлерін бақылайтын аспаптардың көрсеткіштерін анықтаңыз.
23. Соғу престерінде соғу және бұйымдарды соғу кезінде траверстің жүрісін реттеңіз.
24. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру механизмдері мен такелаждық жабдықты таңдау.
25. Дайындамаларды, соғуларды және бұйымдарды итеру сұлбаларын таңдау.
26. Дайындамаларды, соғылмаларды және бұйымдарды көтеру және жылжытуды басқару.
27. Соғылмаларды, бұйымдар мен дайындамаларды көтеру және жылжыту үшін еденнен материалды өңдеу жабдықтарын басқару.
28. Бақылау-өлшеу құралдарын технологиялық құжаттамаға сәйкес таңдау және жұмысқа дайындау.
29. Соғылмалар мен бұйымдардың өлшемдерін бақылау үшін тексеру құралдарын пайдаланыңыз.
30. Соғу престерінде соғу және бұйымдарды соғу кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
31. Соғу престеріндегі соғу бұйымдары мен бұйымдарды соғуға арналған жұмыс орнын тәртіпке келтіру

Білімдер:
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу престерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Соғу пресстеріндегі соғу бұйымдары мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
5. Соғу пресстерінің жұмыс режимдері.
6. Соғу престерінің негізгі параметрлері.
7. Прессті басқару элементтерін соғу мақсаты.
8. Соғу престерінің негізгі ақаулары.
9. Ұстаның соғу престерінде соғу кезіндегі шартты командалары.
10. Соғу пресстерін жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
11. Соғу престерінде көміртекті болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған соғылмаларды соғудың температуралық шарттары.
12. Соғу әдісімен өңделетін болаттар мен түсті қорытпалардың топтары мен маркалары.
13. Соғу әдісімен өңделген дайындаманың ассортименті.
14. Соғу престеріндегі соғу бұйымдары мен бұйымдарының негізгі технологиялық операциялары.
15. Соғу престерінде соғу және бұйымдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
16. Соғу және бұйымдарды бақылау-өлшеу аспаптарымен бақылау әдістері.
17. Соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
18. Соғу балғаларында соғу кезіндегі соғылмалар мен бұйымдарға арналған үстемеақылар, үстемелер мен үстемелер.
19. Соғу престерінде соғу және бұйымдарды соғу кезіндегі жұмыс тәсілдері.
20. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
21. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
22. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
23. Соғу престерінде соғу бұйымдары мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
24. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Балға және пресс ұстасы

4

Балға және пресс ұстасы

4

Техник-технолог

4

Механикалық өңдеу инженері

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын/ұйым директоры

16. Кәсіптің карточкасы "Балға және пресс ұстасы":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-003

Кәсіптің атауы:

Балға және пресс ұстасы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Балғалар мен престердегі темір ұстасы. 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); асыл металдардың ұстасы; Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Қолдан жасалған ұста

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Темірші
Штампылаушы ұста

Қызметтің негізгі мақсаты:

Обеспечение качества и производительности при ковке поковок и изделий на молотах и прессах

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Престе және балғаларда қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Престе және балғаларда қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу



Дағды 1:
Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларда көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғу

Машықтар:
3-4 санат
1. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Соғу балғаларын және соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған қосалқы құрылғыларды жұмысқа дайындау.
3. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғылмаларды және қарапайым және күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын дайындау.
4. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу балғаларына күнделікті қызмет көрсету.
5. Соғу энергиясы 40-80 кДж балғаларда көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу дайындамаларын қыздыру.
6. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделілігі орташа және қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларының жұмыс кеңістігіне дайындамаларды беру.
7. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу пневматикалық балғаларда көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғылмалар мен бұйымдарды бұзау, броштау, тесу және кесу.
8. Соғу энергиясы 40-80 кДж болатын бу-ауа және гидравликалық балғаларда көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды бұзау, броштау, тесу және кесу.
9. Соғылмалар мен көміртекті болаттан жасалған бұйымдарды соғу балғаларында соғу және пісіру.
10. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғалары аймағында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды салқындату үшін сақтау.
11. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу құралдарын қыздыру және салқындату.
12. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптары мен құрылғыларының дұрыс орнатылуын және бекітілу сенімділігін бақылау.
13. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттан соғылмаларды және күрделілігі орташа және қарапайым бұйымдарды соғу кезінде дайындамалардан қақты шығару.
14. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында соғу кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдалана отырып, көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан дайындамаларды, соғылмаларды және күрделілігі орташа қарапайым бұйымдарды жылжыту.
15. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
16. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделілігі орташа және қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларының басының энергиясының мөлшерін және соғу жиілігін мөлшерлеу.
17. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарын алу және орнату бойынша прес-соғу жабдығы операторына көмек көрсету.
18. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларының, көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғылмалар мен күрделілігі орташа және қарапайым бұйымдарды соғу кезінде қосалқы жабдықтар мен соғу аспаптарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.
19. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында соғу кезінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды өлшемді бақылау.
20. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында соғу кезінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды маркалау.
21. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
22. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі бұйымдар мен соғу балғаларын қолдану.
23. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі бұйымдарды соғуға, соғуға дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын қолданыңыз.
24. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайын, апта сайын, ай сайын) орындау.
25. Жұмыс талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайын, апта сайын, ай сайын) орындау

Білімдер:
3-4 санат
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларындағы көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
5. Көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға, соғуға және күрделілігі орташа және қарапайым бұйымдарға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
6. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
7. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларының жұмыс режимдері.
8. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларының негізгі параметрлері.
9. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларын басқару құралдарының мақсаты.
10. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларының негізгі ақаулары.
11. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға, соғуға және күрделілігі орташа және қарапайым бұйымдарға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының негізгі ақаулары.
12. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің негізгі ақаулары.
13. Соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі ұста мен бригадирдің шартты командалары.
14. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларын жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
15. Жұмысқа дайындалу ережелері мен тәртібі. көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға, соғуға және күрделілігі орташа және қарапайым бұйымдарға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғылары.
16. Көтеру және тасымалдау механизмдерін жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
17. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмаларды соғудың температуралық шарттары.
18. Соғу әдісімен өңделген көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардың топтары мен сорттары.
19. Бланкілердің ассортименті.
20. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі технологиялық операциялары.
21. Соққы энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
22. Аспаптарды пайдалана отырып, қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды сынау әдістері.
23. Күрделілігі орташа және қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
24. Соғу балғаларында соғу кезіндегі соғылмалар мен бұйымдарға арналған үстемелер, үстемелер мен үстемелер.
25. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі жұмыс тәсілдері.
26. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
27. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
28. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
29. Соғу энергиясы 40-80 кДж соғу балғаларында қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
30. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды номиналды күші 8 МН дейінгі престерде соғу

Машықтар:
3-4 санат
1. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерін және көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған қосалқы құрылғыларды жұмысқа дайындау.
3. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғылмалар мен қарапайым және күрделілігі орташа бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын дайындау.
4. Көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғылмалар мен күрделілігі орташа және қарапайым бұйымдарды соғуға арналған номиналды күші 8 МН дейін соғу престеріне күнделікті қызмет көрсету.
5. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғу дайындамасын қыздыру.
6. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде номиналды күші 8-15 МН соғу престерінің жұмыс кеңістігіне дайындамаларды беру.
7. Номиналды күші 8-15 МН соғу гидравликалық престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғылмалар мен бұйымдарды ыдырату, бұрау, тесу және кесу.
8. Соғу престерінде қарапайым соғылмалар мен көміртекті болаттан жасалған бұйымдарды соғу және пісіру
9. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамаларды жону және ұстау.
10. 8-15 МН номиналды күші бар соғу престеу алаңында суыту үшін көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды сақтау.
11. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғылмалар мен қарапайым және орташа күрделі бұйымдарды соғу кезінде соғу құралдарын қыздыру және салқындату.
12. 8-15 МН номиналды күші бар соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптары мен құрылғыларының дұрыс орнатылуын және бекітілу сенімділігін қадағалау.
13. Номиналды күші 8-15 МН дейін соғу престерінде көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде дайындамалар мен соғылмалардағы қақты жою.
14. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде соғу кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдалана отырып, көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан дайындамаларды, соғылмаларды және күрделілігі орташа қарапайым бұйымдарды жылжыту.
15. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде соғу кезінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
16. 8-15 МН номиналды күші бар соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарын алу және орнату бойынша прес-соғу жабдықтарының операторына көмек көрсету.
17. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделілігі орташа және қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде номиналды күші 8 МН-ге дейінгі соғу престерінің, қосалқы жабдықтар мен соғу аспаптарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.
18. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде соғу кезінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды өлшемді бақылау.
19. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде соғу кезінде көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды маркалау.
20. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
21. 8-15 МН номиналды күші бар соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғу үшін соғу балғаларын қолданыңыз.
22. 8-15 МН номиналды күші бар соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғылмалар мен бұйымдарды соғу дайындамаларын қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын қолданыңыз.
23. 8-15 МН номиналды күші бар соғу престерінде соғу кезінде көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі дайындамалар мен соғылмаларды жону және ұстау үшін қосалқы құрылғыларды басқару.
24. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес номиналды күші 8-15 МН соғу пресстеріне техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
25. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
26. Соғылмаларды өңдеу оңай

Білімдер:
3-4 санат
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері
3. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған номиналды күші 8-15 МН соғу престерінің түрлері, конструкциялары және мақсаты.
4. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және орташа күрделіктегі соғу бұйымдары мен бұйымдарын соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
5. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға, соғуға және күрделілігі орташа және күрделі бұйымдарға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
6. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
7. Номиналды күші 8-15 МН соғу пресстерінің жұмыс режимдері.
8. Номиналды күші 8-15 МН соғу пресстерінің негізгі параметрлері.
9. Номиналды күші 8-15 МН соғу прессіне арналған басқару элементтерінің мақсаты.
10. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінің негізгі ақаулары.
11. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға, соғуға және күрделілігі орташа және қарапайым бұйымдарға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының негізгі ақаулары.
12. Дайындамаларды, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің негізгі ақаулары.
13. Соғу престерінде соғуды соғу кезіндегі ұста мен бригадирдің шартты командалары.
14. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерін жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі
15. Көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан соғуға, соғуға және күрделілігі орташа және күрделі бұйымдарға арналған дайындамаларды жылытуға арналған қыздыру құрылғыларын жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
16. Көтеру және тасымалдау механизмдерін жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
17. Номиналды күші 8-15 МН-ге дейінгі соғу престерінде көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған соғылмаларды соғудың температуралық шарттары.
18. Соғу әдісімен өңделген көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардың топтары мен сорттары.
19. Бланкілердің ассортименті.
20. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі технологиялық операциялары.
21. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
22. Аспаптарды пайдалана отырып, қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды сынау әдістері
23. Күрделілігі орташа және қарапайым соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциялары, мақсаты
24. Соғу престерінде соғу кезіндегі соғылмалар мен бұйымдарға арналған үстемеақылар, үстемелер мен үстемелер.
25. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі жұмыс тәсілдері.
26. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері
27. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі
28. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі
29. Номиналды күші 8-15 МН соғу престерінде қарапайым және күрделілігі орташа соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
30. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Ұсталық құралдарды соғу

Машықтар:
3-4 санат
1. Ұсталық құралдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Соғу жабдықтарын және соғу құралдарын соғуға арналған қосалқы құрылғыларды пайдалануға дайындау.
3. Соғу құралдарын соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын дайындау.
4. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу жабдықтарына күнделікті қызмет көрсету.
5. Ұсталық аспаптарды соғу дайындамаларын қыздыру.
6. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу жабдығының жұмыс кеңістігіне дайындамаларды беру.
7. Негізгі технологиялық соғу құралдарын соғу.
8. Темір ұстасының тірек құралдары мен бекітпелерін соғу.
9. Соғу құралдарын соғу кезінде соғу құралдарын қыздыру және салқындату.
10. Соғу құралдарын соғу кезінде соғу аспаптары мен құрылғыларының дұрыс орнатылуын және бекіту сенімділігін қадағалау.
11. Ұсталық аспаптарды соғу кезінде дайындамалардан қақты алу.
12. Соғу жабдықтарында соғу кезінде соғу құралдарының ақауларын анықтау.
13. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу құралдарын алу және орнатуда прес-соғу жабдығы операторына көмек көрсету.
14. Соғу кезінде соғу құралдарының өлшемдерін бақылау.
15. Ұсталық аспаптарды соғу кезінде маркалау.
16. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
17. Ұсталық құралдарды соғу кезінде соғу жабдықтарын қолданыңыз.
18. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын қолданыңыз.
19. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соғу жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
20. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
21. Негізгі технологиялық соғу құралдарын соғу кезінде дайындаманы өңдеу.
22. Тірек соғу құралдары мен бекітпелерін соғу кезінде дайындаманы өңдеу.
23. Ұсталық құралдарды соғу кезінде ұсталық құралдарды қыздырып, суытыңыз.
24. Соғу аспаптарының басы мен соңындағы температураны анықтаңыз.
25. Соғу құралдарын соғу алдында дайындамалардан қақты алып тастау.
26. Соғу жабдықтарының жұмыс параметрлерін бақылайтын аспаптардың көрсеткіштерін анықтау.
27. Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау және жұмысқа дайындау.
28. Соғу құралдарының өлшемдерін бақылау үшін тексеру құралдарын пайдаланыңыз.
29. Соғу жабдықтарында соғу құралдарын соғу кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
30. Соғу жабдықтарында соғу құралдарын соғуға арналған жұмыс алаңын ұқыпты ұстау

Білімдер:
3-4 санат
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу жабдықтарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
4. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған ұста құралдарының түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Соғу құралдарын соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
6. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу жабдықтарының жұмыс режимдері.
7. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу жабдықтарының негізгі параметрлері.
8. Соғу аспаптарын соғу жабдығын басқарудың мақсаты.
9. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу жабдықтарының негізгі ақаулары.
10. Ұсталық құралдарды соғу кезіндегі ұста мен бригадирдің шартты командалары.
11. Соғу құралдарын соғуға арналған соғу жабдықтарын дайындау ережелері мен тәртібі.
12. Соғу құралдарын соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын дайындау ережелері мен тәртібі.
13. Ұсталық құралдарды соғудың температуралық режимі.
14. Соғу аспаптары үшін қолданылатын болаттардың топтары мен сорттары.
15. Ұсталық аспаптарды соғуға арналған дайындамалар ассортименті.
16. Ұсталық құралдарды соғудың негізгі технологиялық операциялары.
17. Ұсталық құралдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
18. Соғу құралдарының өлшемдерін бақылау әдістері.
19. Соғу құралдарының өлшемдерін бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
20. Ұсталық құралдарды соғу кезіндегі жұмыс әдістері.
21. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
22. Ұсталық құралдарды соғу кезіндегі жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
23. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Астарлы қалыптарда соғылмалар мен бұйымдарды штамптау

Машықтар:
3-4 санат
1. Астарлы штамптарда штамптауға жұмыс орнын дайындау.
2. Соғу жабдықтарын және тірек қалыптарда штамптауға арналған қосалқы құрылғыларды жұмысқа дайындау.
3. Астарлы қалыптарда штамптау үшін дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын дайындау.
4. Астарлы қалыптарда штамптауға арналған соғу жабдықтарына күнделікті қызмет көрсету.
5. Астарлы қалыптарда штамптауға арналған дайындамаларды қыздыру.
6. Соғу жабдығына тіреуіш матрицаны орнату.
7. Бекіткіш қалыптарда штамптауға арналған соғу жабдығының жұмыс кеңістігіне дайындамаларды беру.
8. Дайындамаларды астарлы штампта орналастыру.
9. Тірек штампта штамптау кезінде соғылмалардың берілген биіктік өлшемін қалыптастыру үшін деформация барысын анықтау.
10. Соғу жабдығындағы тірек қалыптарда соғылмалар мен бұйымдарды штамптау.
11. Тірек штамптарын қыздыру.
12. Астарлы қалыптарда штамптау кезінде соғу құралдары мен құрылғыларының дұрыс орнатылуын және бекіту сенімділігін қадағалау.
13. Тірек штамптарында штамптау кезінде дайындамалардан қақты алу.
14. Астарлы қалыптарда штамптаудан кейін соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
15. Астарлы қалыптарда штамптаудан кейінгі соғылмалар мен бұйымдардың өлшемдерін бақылау.
16. Астарлы қалыптарда штамптаудан кейін соғылмалар мен бұйымдарды маркалау.
Істей алуы керек:
17. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
18. Артқы қалыптарда штамптау үшін соғу жабдығын пайдаланыңыз.
19. Астарлы қалыптарда штамптауға арналған дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын пайдаланыңыз.
20. Дайындамаларды тірек штамптарда штамптау кезінде ұстауға арналған қосалқы құрылғыларды басқару.
21. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес тірек штамптарында штамптауға арналған соғу жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
22. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылу құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
23. Астарлы штамптарда штамптау кезінде дайындамаларды өңдеу.
24. Артқы штампты қыздырыңыз.
25. Астарлы штамптардағы штамптау басының және соңының температурасын анықтаңыз
26. Төменгі штамптарға штамптау алдында дайындамалардағы қақты алып тастаңыз.
27. Бақылау-өлшеу құралдарын технологиялық құжаттамаға сәйкес таңдау және жұмысқа дайындау.
28. Тірек қалыптарда штамптаудан кейін соғылмалардың өлшемдерін бақылау үшін тексеру құралдарын пайдаланыңыз.
29. Астарлы штамптарда штамптау кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
30. Тірек штамптарындағы штамптауға арналған жұмыс аймағын тәртіппен ұстаңыз

Білімдер:
3-4 санат
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Астарлы қалыптарда штамптау кезінде соғу балғаларының түрлері, конструкциялары және мақсаты.
4. Соғу жабдығында штамптау кезіндегі тірек қалыптардың түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
5. Астарлы қалыптарда штамптау кезінде соғу жабдықтарының жұмыс режимдері.
6. Астарлы қалыптарда штамптауға арналған соғу жабдықтарының негізгі параметрлері.
7. Тірек штамптарында штамптау кезінде соғу жабдығын басқарудың мақсаты.
8. Астарлы қалыптарда штамптау кезінде соғу жабдықтарының негізгі ақаулары.
9. Төменгі штамптарды штамптау кезінде ұста мен бригадирдің шартты командалары.
10. Астарлы қалыптарда штамптау кезінде соғу жабдығын жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
11. Соғу жабдығындағы тірек қалыптарда штамптаудың температуралық шарттары.
12. Көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардың тірек қалыптарда штамптау арқылы өңделген топтары мен сорттары.
13. Бланкілердің ассортименті.
14. Астарлы қалыптарда штамптаудың негізгі технологиялық операциялары.
15. Астарлы қалыптарда штамптаудың негізгі ережелері мен әдістері.
16. Астарлы қалыптарда штампталған соғылмалар мен бұйымдарды бақылау әдістері.
17. Астарлы қалыптарда штампталған соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
18. Астарлы қалыптарда штамптау кезіндегі соғылмалар мен бұйымдарға рұқсаттар, рұқсаттар мен рұқсаттар.
19. Астарлы штамптарда штамптау кезіндегі жұмыс тәсілдері.
20. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
21. Астарлы штамптарда штамптау кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
22. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Балға және пресс ұстасы

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Ауысым шебері/цех шебері

17. Кәсіптің карточкасы "Балға және пресс ұстасы":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-003

Кәсіптің атауы:

Балға және пресс ұстасы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Балғамен және престегі темір ұстасы,
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); асыл металдардың ұстасы; Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Қолдан жасалған ұста

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Темірші
Штампылаушы ұста

Қызметтің негізгі мақсаты:

Балғалар мен престерде соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде сапа мен өнімділікті қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды престер мен балғаларда соғу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды престер мен балғаларда соғу



Дағды 1:
Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соққы энергиясы 80 кДж дейінгі балғаларда соғу

Машықтар:
5-6 санат
1. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Соққы энергиясы 80 кДж және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу балғалары мен қосалқы құрылғыларын пайдалануға дайындау.
3. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу үшін жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын дайындау.
4. Күрделі соғылмалар мен соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу кезінде соғу балғаларына күнделікті қызмет көрсету.
5. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары балғаларда қыздыру.
6. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларының жұмыс кеңістігіне дайындамаларды беру.
7. Соққы энергиясы 80 кДж-ге дейін және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды қирату, броштау, тесу, майыстыру және кесу.
8. Соққы энергиясы 80 кДж-ге дейін және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды оқпанмен броштау, оқпанда прокаттау, бұрау.
9. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде дайындамаларды жону және ұстау.
10. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғалары аймағында салқындату үшін жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды сақтау.
11. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде соғу құралдарын қыздыру және салқындату.
12. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптары мен бекітпелерінің дұрыс орнатылуын және бекітілу сенімділігін қадағалау.
13. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде дайындамаларды қақтан тазарту.
14. Соққы энергиясы 80 кДж және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдалана отырып, жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған дайындамаларды, күрделі соғылмаларды және бұйымдарды жылжыту.
15. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
16. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларының басының энергиясының мөлшерін және соғу жиілігін мөлшерлеу.
17. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарын алу және орнату бойынша прес-соғу жабдығы операторына көмек көрсету.
18. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 80 кДж және одан жоғары соғу балғалары, қосалқы жабдықтар мен соғу аспаптары жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.
19. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды өлшемді бақылау.
20. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды маркалау.
21. Техникалық құжаттаманы оқыңыз
22. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы қарау.
23. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
24. Күрделі соғылмаларды және жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж және одан жоғары соғу балғаларында соғу үшін соғу балғаларын қолданыңыз.
25. Күрделі соғу дайындамаларын және соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын қолданыңыз.
26. Соққы энергиясы 80 кДж және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған дайындамаларды және күрделі соғылмаларды жону және ұстау үшін қосалқы құрылғыларды басқару.
27. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайын, апта сайын, ай сайын) орындау.
28. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
29. Жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмаларды күйдіру кезінде өңдеу.

Білімдер:
5-6 санат
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
4. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
6. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
7. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
8. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
9. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
10. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларының жұмыс режимдері.
11. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларының негізгі параметрлері.
12. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары балғаларды соғуға арналған басқару құралдарының мақсаты.
13. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларының негізгі ақаулары.
14. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының негізгі ақаулары.
15. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің негізгі ақаулары.
16. Ұсталар мен бұйымдарды соғу кезіндегі ұста мен бригадирдің шартты командалары.
17. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларын дайындау ережелері мен тәртібі.
18. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын дайындау ережелері мен тәртібі.
19. Көтеру және тасымалдау механизмдерін жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
20. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғудың температуралық шарттары.
21. Соғу әдісімен өңделген жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттардың топтары мен сорттары
22. Соғу дайындамаларының ассортименті және жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдар.
23. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында күрделі соғылмалар мен жоғары қорытпалы және ыстыққа төзімді бұйымдарды соғудың негізгі технологиялық операциялары.
24. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
25. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды бақылау-өлшеу аспаптарымен бақылау әдістері.
26. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
27. Соғу балғаларында соғу кезіндегі соғылмалар мен бұйымдарға арналған үстемелер, үстемелер мен үстемелер.
28. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында соғу кезіндегі жұмыс әдістері.
29. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері
30. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
31. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
32. Соққы энергиясы 80 кДж дейін және одан жоғары соғу балғаларында күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
33. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды пресстерде номиналды күші 15 МН дейін соғу.

Машықтар:
5-6 санат
1. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу престерінде номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Номиналды күші 15 МН және одан да көп соғу пресстерін және жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған қосалқы құрылғыларды жұмысқа дайындау.
3. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу үшін жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын соғу престерінде номиналды күші 15 МН дейін және одан да көп дайындау.
4. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престеріне күнделікті қызмет көрсету.
5. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды 15 МН және одан жоғары номиналды күші бар соғу престерінде қыздыру.
6. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу кезінде номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінің жұмыс кеңістігіне дайындамаларды беру.
7. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу престерінде 15 МН және одан да көп номиналды күші бар бұзау, броштау, тесу, майыстыру және кесу.
8. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу престерінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды оқпанмен броштау, оқпанда прокаттау және бұрау.
9. Күрделі соғылмаларды және жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу престерінде номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу кезінде дайындамаларды жону және ұстау.
10. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды 15 МН және одан жоғары номиналды күші бар соғу пресс алаңында салқындату үшін сақтау.
11. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу престерінде номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу кезінде соғу құралдарын қыздыру және салқындату.
12. Номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптары мен бекітпелерінің дұрыс орнатылуын және бекітілу сенімділігін қадағалау.
13. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу престерінде номиналды күші 15 МН және одан да көп соғу кезінде дайындамаларды қақтан тазарту.
14. Номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінде соғу кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдалана отырып, жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған дайындамаларды, күрделі соғылмалар мен бұйымдарды жылжыту.
15. Номиналды күші 15 МН-ден 15 МН-ге дейін және одан жоғары соғу престерінде соғу кезінде күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдардағы ақауларды анықтау.
16. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарын алу және орнату бойынша пресс-соғу жабдығы операторына номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінде көмек көрсету.
17. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу кезінде номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінің, қосалқы жабдықтар мен соғу құралдарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.
18. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу престерінде соғу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды өлшемді бақылау.
19. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу престерінде соғу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды маркалау.
20. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
21. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттамаларды қарау.
22. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
23. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған соғу балғаларын 15 МН және одан жоғары номиналды күші бар соғу престерінде қолданыңыз.
24. Күрделі соғылмаларды және жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін 15 МН және одан жоғары номиналды күші бар соғу престерінде қыздыру құрылғыларын қолданыңыз.
25. Номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінде соғу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған дайындамаларды және күрделі соғылмаларды қисайтуға және ұстауға арналған қосалқы құрылғыларды басқару.
26. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу пресстеріне техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
27. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жылыту құрылғыларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайынғы, апта сайынғы, ай сайынғы) орындау.
28. 15 МН дейін және одан жоғары номиналды күші бар соғу пресстерінде ыдырату, бұрау, тесу, майыстыру және кесу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмаларды өңдеу.
29. Оправкамен броштау кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмаларды өңдеу;

Білімдер:
5-6 санат
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
4. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
6. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу престерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
7. Күрделі соғылмаларды және жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу престерінде номиналды күші 15 МН және одан да көп соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
8. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының түрлері, конструкциялары және тағайындалуы.
9. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
10. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу престерінің жұмыс режимдері.
11. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу пресстерінің негізгі параметрлері.
12. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу прессіне арналған басқару элементтерінің мақсаты.
13. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу престерінің негізгі ақаулары.
14. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының негізгі ақаулары.
15. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің негізгі ақаулары.
16. Соғу престерінде соғуды соғу кезіндегі ұста мен бригадирдің шартты командалары.
17. Соғу пресстерін 15 МН дейін және одан жоғары номиналды күшпен жұмыс істеуге дайындау ережелері мен тәртібі.
18. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын дайындау ережелері мен тәртібі.
19. Көтеру және тасымалдау механизмдерін жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
20. Номиналды күші 15 МН дейінгі соғу престерінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан күрделі соғылмаларды соғудың температуралық шарттары.
21. Соғу әдісімен өңделген жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттардың топтары мен сорттары
22. Бланкілердің ассортименті.
23. Күрделі соғылмалар мен жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған бұйымдарды соғу престерінде 15 МН және одан жоғары номиналды күші бар соғудың негізгі технологиялық операциялары.
24. Номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
25. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды бақылау-өлшеу аспаптарымен бақылау әдістері.
26. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
27. Соғу престерінде соғу кезінде жоғары легирленген және ыстыққа төзімді болаттан жасалған соғылмалар мен бұйымдарға арналған үстемелер, үстемелер мен үстемелер.
28. Номиналды күші 15 МН дейін және одан жоғары соғу престерінде күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезіндегі жұмыс тәсілдері.
29. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері
30. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
31. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
32. Номиналды күші 15 МН және одан жоғары соғу престерінде күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
33. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Соққы энергиясы 40 кДж жоғары балғаларда көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу.

Машықтар:
5-6 санат
1. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға жұмыс орнын дайындау.
2. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған соғу балғаларын және соғу энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғуға арналған қосалқы құрылғыларды пайдалануға дайындау.
3. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларын дайындау.
4. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған соғу балғаларында соғу энергиясы 40 кДж жоғары бұйымдарды соғу кезінде соғу балғаларына күнделікті қызмет көрсету.
5. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды соққы энергиясы 40 кДж жоғары балғаларда қыздыру.
6. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларының жұмыс кеңістігіне дайындамаларды беру.
7. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 40 кДж-ден жоғары соғу балғаларында бұзау, броштау, тесу, майыстыру және кесу.
8. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды оқпанмен броштау, оқпанда прокаттау және бұрау.
9. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 40 кДж жоғары 1 соғу балғаларында соғу кезінде дайындамаларды жону және ұстау.
10. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғалары аймағында салқындату үшін көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды сақтау.
11. Соғу энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптарын қыздыру және салқындату.
12. Соғу энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғу аспаптары мен құрылғыларының дұрыс орнатылуын және бекітілу сенімділігін қадағалау.
13. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легирленген болаттан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғу кезінде дайындамаларды қақтан тазарту.
14. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғу кезінде еденнен көтеру-тасымалдау құралдарын пайдалана отырып, көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамалар, күрделі соғылмалар мен бұйымдарды жылжыту.
15. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде соғылмалар мен бұйымдардағы ақауларды анықтау.
16. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларының басының энергиясының мөлшерін және соғу жиілігін мөлшерлеу.
17. Соғу энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу құралдарын алу және орнату бойынша пресс-соғу жабдығы операторына көмек көрсету.
18. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғу кезінде соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғалары, қосалқы жабдықтар мен соғу аспаптары жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.
19. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғу кезінде көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды өлшемді бақылау.
20. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғу кезінде көміртекті және төмен легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды маркалау.
21. Техникалық құжаттаманы оқыңыз.
22. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы қарау.
23. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
24. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғу үшін соғу балғаларын 40 кДж жоғары соққы энергиясы бар соғу балғаларында қолданыңыз.
25. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғу энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғу дайындамаларын қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын пайдалану.
26. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғу кезінде көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған дайындамаларды және күрделі соғылмаларды жону және ұстау үшін қосалқы құрылғыларды басқару.
27. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларына техникалық қызмет көрсетуді (күн сайын, апта сайын, ай сайын) орындау.

Білімдер:
5-6 санат
1. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Технологиялық құжаттарды оқу ережелері.
3. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
4. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
6. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғуға арналған соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
7. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғуға арналған соғу аспаптарының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
8. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
9. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің түрлері, конструкциялары және мақсаттары.
10. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларының жұмыс режимдері.
11. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларының негізгі параметрлері.
12. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларын басқару құралдарының мақсаты.
13. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларының негізгі ақаулары.
14. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыруға арналған қыздыру құрылғыларының негізгі ақаулары.
15. Дайындамалар, соғылмалар мен бұйымдарды көтеру және жылжыту үшін көтеру және тасымалдау механизмдерінің негізгі ақаулары.
16. Ұсталар мен бұйымдарды соғу кезіндегі ұста мен бригадирдің шартты командалары.
17. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларын жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
18. Күрделі соғылмалар мен көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған бұйымдарды соғуға арналған дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын дайындау ережелері мен тәртібі.
19. Көтеру және тасымалдау механизмдерін жұмысқа дайындау ережелері мен тәртібі.
20. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмаларды соғудың температуралық шарттары.
21. Соғу әдісімен өңделген көміртекті және төмен легирленген болаттар мен түсті қорытпалардың топтары мен сорттары.
22. Бланкілердің ассортименті.
23. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан жасалған күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі технологиялық операциялары.
24. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында көміртекті және аз легірленген болаттар мен түсті қорытпалардан күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғудың негізгі ережелері мен әдістері.
25. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды бақылау-өлшеу аспаптарымен бақылау әдістері.
26. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, конструкциялары, мақсаты.
27. Соғу балғаларында соғу кезіндегі соғылмалар мен бұйымдарға арналған үстемелер, үстемелер мен үстемелер.
28. Күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында соғу кезіндегі жұмыс әдістері.
29. Жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
30. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
31. Пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес өлшем құралдарына техникалық қызмет көрсетуді орындау мерзімдері мен тәртібі.
32. Соққы энергиясы 40 кДж жоғары соғу балғаларында күрделі соғылмалар мен бұйымдарды соғу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданудың түрлері мен ережелері.
33. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Балға және пресс ұстасы

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Ауысым шебері/цех шебері

18. Кәсіптің карточкасы "Қалыптаушы":

Топтың коды:

7221-2

Қызмет атауының коды:

7221-2-014

Кәсіптің атауы:

Қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қалыптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Төмендегі мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс өтілі: Қалыптаушы; Сұйық металды қалыптаушы; Құлаған балғаларды қалыптау; Тығын қалыптау; Балғалардың, престердің және манипуляторлардың операторы; Металл үлгі жасаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Бейресми және бейресми біліммен байланыс: Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балға, пресс және манипулятор машинисі
Металды модельдерді модельдеуші
Құлап тұратын балғамен белгілеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металдардан, қорытпалардан және бейметалл материалдардан жасалған бұйымдарды суық престеу станоктарында және автоматтарда суық қалыптау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын суық штамптауға дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процесс бойынша салқын штамптау бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Аяқталған суық штамптау сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын суық штамптауға дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Суық штамптауға дайындық

Машықтар:
2-ші санат
1. Суық штамптау машиналары мен автоматтарды дайындау.
2. Пресстің жұмыс кеңістігінен қалдықтарды шығару.
3. Қалып жабдығын бекітуді реттеу.
4. Пресстің жұмыс режимдерін реттеу.
5. Пресстерді реттеу.
6. Штамптау жабдығын бекітуді реттеу.
7. Пресстің жұмыс режимдерін реттеу.
8. Пресстерді реттеу.
9. Штамптау және қосалқы жабдықтарды реттеу.
10. Дайындамалар мен штамптау құралдарына технологиялық майлауды жағу.
11. Матрица жабдығының бағыттаушы элементтеріне жағармай жағу.
12. Өлшемді аялдамаларды технологиялық құжаттамаға сәйкес реттеу.
13. Станоктарда және салқын штамптау машиналарында жұмыс істеу кезінде майлау және салқындату технологиялық құралдарын (бұдан әрі - КОТС) пайдалану.
14. Станоктар мен суық штамптау машиналарында КОТС-тың болуын және жағдайын бақылау.
15. Техникалық құжаттамаға сәйкес суық штамптау машиналары мен автоматтарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
16. Штампельдің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын ұстау.
17. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық талаптарын сақтау.
18. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
19. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
20. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
2-ші санат
1. Суық штамптау әдісімен жасаушыларды дайындаудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын оқу ережелері.
2. Суық штамптау кезінде штамп жабдығын дайындау әдістері және жұмыс принципі
3. Суық штамптау машиналары мен автоматтардың жұмыс режимдері.
4. Суық штамптау машиналары мен автоматтардың конструкциясы, жұмыс істеу принциптері және пайдалану ережелері.
5. Суық штамптау машиналары мен автоматтарды басқару.
6. Суық штамптау машиналары мен автоматтардың жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
7. Суық штамптауда қолданылатын кесу сұйықтарының мақсаты мен қасиеттері.
8. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
9. Станоктар мен суық престеу станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізудің құрамы мен тәртібі.
10. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
11. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
12. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
13. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Суық штамптаудың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерделеу

Машықтар:
2-ші санат
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттамаларды оқу
2. Тегістеу станогында дайындаманың беттерін өңдеудің бастапқы мәліметтерін талдау.
3. Қолданылатын материалдарды термиялық өңдеу әдістерін білу
4. Қалыптау арқылы бөлшектер мен тораптарды дайындау кезінде қажетті есептеулер мен геометриялық конструкциялар

Білімдер:
2-ші санат
1. Машина жасау сызу негіздері
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар)
3. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері
4. Өлшемдердің, беттердің пішінінің және салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырының рұқсат етілуіне арналған жұмыс сызбаларындағы белгілер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша салқын штамптау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Суық қалыптау

Машықтар:
2-ші санат
1. ПХД, фольга, слюда, гетинакс және т.б. әртүрлі профильдегі металл бөлшектерді және металл емес материалдардан қарапайым және орташа күрделілікті белгіленген эксцентрикті, фрикционды және иінді престерде 3 МН (300 тф) күшпен салқын қалыптау. қарапайым және күрделі кесу, сызу, майыстыру және қалыптау қалыптары.
2. Қалайы, сіңдірілген мата, талшық және целлулоид қалдықтарынан жасалған бұйымдарды штамптау.
3. Түсті және бағалы металдар мен қорытпалардан шыршаларды кесу.
4. Үлгілер немесе шаблондар арқылы дайындалған бөлшектерді тексеру.
5. Пресс механизмдерін және оны майлауды басқару.
6. Штампты және ауыстырылатын құралдарды орнатуға қатысу.
7. Біліктілігі анағұрлым жоғары штамптаушының басшылығымен күштірек пресстерде бөлшектерді қалыптау.
8. Суық қалыптау машиналары мен автоматтарға техникалық қызмет көрсету және пайдалану.
9. Буферлік құрылғының қысымы мен шығару күшін реттеу.
10. Көмекші жабдықтар мен штамп жабдықтарының жұмысындағы ақауларды жою.
11. Штампталған бұйымдарды төсеу схемасына сәйкес арнайы ыдыстарға орау.
12. Металл қалдықтарын орау және брикеттеу

Білімдер:
2-ші санат
1. Ұқсас престердің құрылысы
2. Штамптарды орнату және алу техникасы
3. Орындалатын жұмыс ауқымындағы штампталған материалдардың негізгі механикалық қасиеттері
4. Бақылау-өлшеу құралдарының мақсаты мен қолдану шарттары
5. Төзімділік пен қонымдылық жүйесі, квалитеттер мен кедір-бұдырлық параметрлері
6. Штампталған бұйымдардың номенклатурасы.
7. Бұйымдарды суық қалыптау кезіндегі әрекеттердің реттілігі.
8. Суық штамптауда қолданылатын технологиялық жағармайлардың түрлері мен мақсаты.
9. Бұйымдарды салқын қалыптауға арналған қалып жабдықтарының схемалары мен конструкциялары.
10. Дайындамаларды престеуге және бұйымдарды итеруге арналған буферлік құрылғылардың конструкциялары мен жұмыс істеу принциптері.
11. Металл қалдықтарын брикеттеу және орау әдістері мен әдістері.
12. Жүкті ілмектердің сұлбалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Аяқталған суық штамптау сапасын бақылау



Дағды 1:
Аяқталған суық штамптау қасиеттері мен параметрлерін басқару

Машықтар:
2-ші санат
1. Штампталған бұйымдардағы ақаулар мен ақауларды визуалды анықтау.
2. Штампталған бұйымдардағы ақаулар мен ақауларды анықтау.
3. Штампталған бұйымдардың сапа көрсеткіштерін бақылау.
4. Бұйымдардағы ақаулар мен ақаулардың себебін анықтау.
5. Аспаптар мен құралдарды пайдалана отырып өлшеулерді орындау

Білімдер:
2-ші санат
1. Қалыптау кезінде пайда болатын ақаулар мен ақаулардың түрлері.
2. Металдар мен қорытпалардың физикалық қасиеттері.
3. Қалыптау үшін қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
4. Матрица жабдықтарының жұмысындағы мүмкін ақаулар.
5. Штангалық жабдықты пайдаланудағы бұзушылықтарды жою әдістері.
6. Прокаттардағы макроқұрылымдық талшықтардың бағытының соғу сапасына әсері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Қалыптаушы мен пресстер

4

Қалыптаушы мен пресстер

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Инженер-механиктердің көмекшілері

5

Цех шебері/ауысым шебері

19. Кәсіптің карточкасы "Қалыптаушы":

Топтың коды:

7221-2

Қызмет атауының коды:

7221-2-014

Кәсіптің атауы:

Қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қалыптаушы, 2-5 санат.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес жұмыс өтілі: Қалыптаушы; Сұйық металды қалыптауыш; Құлаған балғаларды қалыптау; Тығын қалыптары; Балғалардың, престердің және манипуляторлардың операторы; Металл үлгі жасаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балға, пресс және манипулятор машинисі
Металды модельдерді модельдеуші
Құлап тұратын балғамен белгілеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Холодная штамповка изделий из металлов, сплавов и неметаллических материалов на машинах и автоматах холодной прессовки

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын суық қалыптауға дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процесс бойынша салқын қалыптау бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Аяқталған суық қалыптау сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын суық қалыптауға дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Суық қалыптауға дайындық

Машықтар:
3-4 санат
1. Суық қалыптау машиналары мен автоматтарды дайындау.
2. Пресстің жұмыс кеңістігінен қалдықтарды шығару.
3. Қалып жабдығын бекітуді реттеу.
4. Пресстің жұмыс режимдерін реттеу.
5. Пресстерді реттеу.
6. Қалыптау жабдығын бекітуді реттеу.
7. Пресстің жұмыс режимдерін реттеу.
8. Пресстерді реттеу.
9. Қалыптау және қосалқы жабдықтарды реттеу.
10. Дайындамалар мен қалыптау құралдарына технологиялық майлауды жағу.
11. Матрица жабдығының бағыттаушы элементтеріне жағармай жағу.
12. Өлшемді аялдамаларды технологиялық құжаттамаға сәйкес реттеу.
13. Станоктарда және салқын қалыптау машиналарында жұмыс істеу кезінде майлау және салқындату технологиялық құралдарын (бұдан әрі - КОТС) пайдалану.
14. Станоктар мен суық қалыптау машиналарында КОТС-тың болуын және жағдайын бақылау.
15. Техникалық құжаттамаға сәйкес суық қалыптау машиналары мен автоматтарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
16. Қалыптаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын ұстау.
17. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық талаптарын сақтау.
18. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
19. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
20. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
3-4 санат
1. Суық қалыптау әдісімен жасаушыларды дайындаудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын оқу ережелері.
2. Суық қалыптау кезінде штамп жабдығын дайындау әдістері және жұмыс принципі
3. Суық қалыптау машиналары мен автоматтардың жұмыс режимдері.
4. Суық қалыптау машиналары мен автоматтардың конструкциясы, жұмыс істеу принциптері және пайдалану ережелері.
5. Суық қалыптау машиналары мен автоматтарды басқару.
6. Суық қалыптау машиналары мен автоматтардың жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
7. Суық қалыптауда қолданылатын кесу сұйықтарының мақсаты мен қасиеттері.
8. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
9. Станоктар мен суық престеу станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізудің құрамы мен тәртібі.
10. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
11. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
12. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
13. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Суық қалыптаудың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерделеу

Машықтар:
3-4 санат
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттамаларды оқу
2. Тегістеу станогында дайындаманың беттерін өңдеудің бастапқы мәліметтерін талдау.
3. Қолданылатын материалдарды термиялық өңдеу әдістерін білу
4. Қалыптау арқылы бөлшектер мен тораптарды дайындау кезінде қажетті есептеулер мен геометриялық конструкциялар

Білімдер:
3-4 санат
1. Машина жасау сызу негіздері
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар)
3. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері
4. Өлшемдердің, беттердің пішінінің және салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырының рұқсат етілуіне арналған жұмыс сызбаларындағы белгілер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша салқын қалыптау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Суық қалыптау

Машықтар:
3-4 санат
1. Күрделі құрама, кесу, тарту, майыстыру, аршу және координаталық қалыптарды пайдалана отырып, 3 МН (300 тф) дейінгі күшпен эксцентрикті, фрикционды және иінді престерде әртүрлі металл профильдерден күрделі бөлшектерді салқын қалытау.
2. Күштері 3-тен 10 МН-ден жоғары (300-ден 1000 тФ жоғары) пресстерде қарапайым және күрделілігі орташа бөлшектерді салқын қалыптау.
3. Түсті металдар мен қорытпалардан жасалған бұйымдарды қалыптау.
4. Өлшеу құралымен дайындалған бөлшектерді тексеру.
5. Жұмсартылған целлулоидтан, органикалық шыныдан, слюдадан, линолеумнен және поливинилхлоридті дайындамадан жасалған бұйымдарды престер мен қалыптарда қалыптау немесе кесу.
6. Қалыптарды орнату, алу және құралды ауыстыру.
7. Пресс механизмдерін басқару және өзін-өзі реттеу

Білімдер:
3-4 санат
1. Түрлі типтегі престердің конструкциясы мен жұмыс істеу принципі,
2. Брендке және өнім беттерінің қажетті тазалығына байланысты қалыптау әдістері,
3. Капсулаларды өндіруге арналған металл таспалар мен кесілген бөлшектердің өлшемдері,
4. Қалыптарды және қолданылатын құралдарды орнату, алу және бекіту әдістері,
5. Тегіс елеуіштерді өндіруге арналған техникалық шарттар,
6. Бақылау-өлшеу құралдарын орналастыру,
7. Төзімділік пен қону,
8. Кедір-бұдырлық параметрлері және квалиттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Аяқталған суық қалыптау сапасын бақылау



Дағды 1:
Аяқталған суық қалыптау қасиеттері мен параметрлерін басқару

Машықтар:
3-4 санат
1. Қалыпталған бұйымдардағы ақаулар мен ақауларды визуалды анықтау.
2. Қалыпталған бұйымдардағы ақаулар мен ақауларды анықтау.
3. Қалыпталған бұйымдардың сапа көрсеткіштерін бақылау.
4. Бұйымдардағы ақаулар мен ақаулардың себебін анықтау.
5. Аспаптар мен құралдарды пайдалана отырып өлшеулерді орындау

Білімдер:
3-4 санат
1. Қалыптау кезінде пайда болатын ақаулар мен ақаулардың түрлері.
2. Металдар мен қорытпалардың физикалық қасиеттері.
3. Қалыптау үшін қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
4. Матрица жабдықтарының жұмысындағы мүмкін ақаулар.
5. Штангалық жабдықты пайдаланудағы бұзушылықтарды жою әдістері.
6. Прокаттардағы макроқұрылымдық талшықтардың бағытының соғу сапасына әсері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)
физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қалыптаушылар мен пресстер

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Инженер-механиктердің көмекшілері

20. Кәсіптің карточкасы "Қалыптаушы":

Топтың коды:

7221-2

Қызмет атауының коды:

7221-2-014

Кәсіптің атауы:

Қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қалыптаушы, 2-5 сана.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша 3 жылдан кем емес жұмыс өтілі: Штампель; Сұйық металды штамптауыш; Құлаған балғаларды штамптау; Тығын штамптары; Балғалардың, престердің және манипуляторлардың операторы; Металл үлгі жасаушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балға, пресс және манипулятор машинисі
Металды модельдерді модельдеуші
Құлап тұратын балғамен белгілеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Холодная штамповка изделий из металлов, сплавов и неметаллических материалов на машинах и автоматах холодной прессовки

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын суық штамптауға дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процесс бойынша салқын штамптау бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Аяқталған суық штамптау сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын суық штамптауға дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Суық штамптауға дайындық

Машықтар:
5-ші санат
1. Суық штамптау машиналары мен автоматтарды дайындау.
2. Пресстің жұмыс кеңістігінен қалдықтарды шығару.
3. Қалып жабдығын бекітуді реттеу.
4. Пресстің жұмыс режимдерін реттеу.
5. Пресстерді реттеу.
6. Штамптау жабдығын бекітуді реттеу.
7. Пресстің жұмыс режимдерін реттеу.
8. Пресстерді реттеу.
9. Штамптау және қосалқы жабдықтарды реттеу.
10. Дайындамалар мен штамптау құралдарына технологиялық майлауды жағу.
11. Матрица жабдығының бағыттаушы элементтеріне жағармай жағу.
12. Өлшемді аялдамаларды технологиялық құжаттамаға сәйкес реттеу.
13. Станоктарда және салқын штамптау машиналарында жұмыс істеу кезінде майлау және салқындату технологиялық құралдарын (бұдан әрі - КОТС) пайдалану.
14. Станоктар мен суық штамптау машиналарында КОТС-тың болуын және жағдайын бақылау.
15. Техникалық құжаттамаға сәйкес суық штамптау машиналары мен автоматтарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
16. Штампельдің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын ұстау.
17. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық талаптарын сақтау.
18. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
19. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
20. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
5-ші санат
1. Суық штамптау әдісімен жасаушыларды дайындаудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын оқу ережелері.
2. Суық штамптау кезінде штамп жабдығын дайындау әдістері және жұмыс принципі
3. Суық штамптау машиналары мен автоматтардың жұмыс режимдері.
4. Суық штамптау машиналары мен автоматтардың конструкциясы, жұмыс істеу принциптері және пайдалану ережелері.
5. Суық штамптау машиналары мен автоматтарды басқару.
6. Суық штамптау машиналары мен автоматтардың жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
7. Суық штамптауда қолданылатын кесу сұйықтарының мақсаты мен қасиеттері.
8. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
9. Станоктар мен суық престеу станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізудің құрамы мен тәртібі.
10. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
11. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
12. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
13. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Суық штамптаудың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерделеу

Машықтар:
5-ші санат
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттамаларды оқу
2. Тегістеу станогында дайындаманың беттерін өңдеудің бастапқы мәліметтерін талдау.
3. Қолданылатын материалдарды термиялық өңдеу әдістерін білу
4. Штамптау арқылы бөлшектер мен тораптарды дайындау кезінде қажетті есептеулер мен геометриялық конструкциялар

Білімдер:
5-ші санат
1. Машина жасау сызу негіздері
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар)
3. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері
4. Өлшемдердің, беттердің пішінінің және салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырының рұқсат етілуіне арналған жұмыс сызбаларындағы белгілер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша салқын штамптау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Суық штамптау

Машықтар:
5-ші санат
1. Бір мезгілде кесуді орындайтын күрделі сызу, қалыптау, тесу, құрама және құрама штамптарды пайдалана отырып, күші 10 МН (1000 тф) асатын бір және қос әрекеттегі эксцентрикті, фрикционды және иінді престерде ірі және күрделі бөлшектер мен бұйымдарды суық штамптау. және қалыптау.
2. Асыл металдардан және олардың қорытпаларынан жасалған күрделі конфигурациялы бөлшектерді көп позициялы қалыптарда суықпен штамптау.
3. Түсті металдар мен қорытпалардан жасалған бұйымдарды штамптау.
4. Табақ материалынан қуыс бұйымдарды тереңдету.
5. Бұйымдарды кесуді аяқтау.
6. Заманауи техникалық құралдар мен ақпараттық технологияларды пайдалану.
7. Табақ материалынан қуыс бұйымдарды тереңдету.
8. Бұйымдарды кесуді аяқтау.
9. Екі және үш әрекетті суық штамптау машиналары мен автоматтардың жұмыс режимдерін реттеу.
10. Екі және үш әрекетті суық штамптау машиналарын және автоматтарды реттеу.
11. Екі және үш әрекетті суық штамптау машиналары мен автоматтарының, қосалқы жабдықтардың және олардың штамптау жабдықтарының жұмысындағы ақауларды жою

Білімдер:
5-ші санат
1. Түрлі типтегі престердің конструкциясы
2. Өлшемдерге төзімділік
3. Штампталған металдардың механикалық қасиеттері
4. Күрделі конфигурациялы бұйымдарды штамптау әдістері, әдістері және режимдері.
5. Түсті металдар мен қорытпалардан жасалған бұйымдарды штамптау әдістері мен режимдері.
6. Қаңылтыр материалдан қуыс бұйымдарды тереңдету әдістері мен режимдері.
7. Бұйымдарды әрлеуді кесу техникасы.
8. Екі және үш әрекетті суық штамптау машиналары мен автоматтардың жұмыс режимдерін реттеу техникасы мен әдістері.
9. Машиналарды және екі және үш есе әрекетті суық штамптау автоматтарын реттеу режимдері мен әдістері.
10. Екі және үш әрекетті суық штамптау машиналары мен автоматтардың, қосалқы жабдықтардың және олардың штамптау жабдықтарының жұмысындағы ақауларды жою әдістері мен әдістері.
11. Заманауи техникалық құралдар мен ақпараттық технологияларды қолдану әдістері мен әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Аяқталған суық штамптау сапасын бақылау



Дағды 1:
Аяқталған суық штамптау қасиеттері мен параметрлерін басқару

Машықтар:
5-ші санат
1. Штампталған бұйымдардағы ақаулар мен ақауларды визуалды анықтау.
2. Штампталған бұйымдардағы ақаулар мен ақауларды анықтау.
3. Штампталған бұйымдардың сапа көрсеткіштерін бақылау.
4. Бұйымдардағы ақаулар мен ақаулардың себебін анықтау.
5. Аспаптар мен құралдарды пайдалана отырып өлшеулерді орындау

Білімдер:
5-ші санат
1. Штамптау кезінде пайда болатын ақаулар мен ақаулардың түрлері.
2. Металдар мен қорытпалардың физикалық қасиеттері.
3. Штамптау үшін қолданылатын дайындамалардың ассортименті.
4. Матрица жабдықтарының жұмысындағы мүмкін ақаулар.
5. Штангалық жабдықты пайдаланудағы бұзушылықтарды жою әдістері.
6. Прокаттардағы макроқұрылымдық талшықтардың бағытының соғу сапасына әсері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, зейінділік
ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Инженер-механиктердің көмекшілері

5

Ауысым шебері/цех шебері

21. Кәсіптің карточкасы "Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-007

Кәсіптің атауы:

Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); темір ұстасы; Соғу және престеу жабдығын реттегіш; Айналмалы станоктардағы темір ұстасы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Темірші
Штампылаушы ұста

Қызметтің негізгі мақсаты:

Айналмалы станоктарда соғу және сығымдау арқылы алынған бұйымдардың сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындамаларды механикалық беретін айналмалы соғу станоктарында қарапайым соғылмаларды өндіру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындамаларды механикалық беретін айналмалы соғу станоктарында қарапайым соғылмаларды өндіру



Дағды 1:
Қарапайым соғылмаларды соғуға арналған дайындамаларды механикалық қоректендіретін айналмалы соғу станоктарын жұмысқа дайындау

Машықтар:
3-ші санат
1. Айналмалы соғу станоктарының, қысқыш және қоректендіру механизмдерінің, бекітпелердің және айналмалы соғуға арналған құралдардың күйін және дайындығын тексеру.
2. Қорғаулардың, блокировкалардың, авариялық құралдардың, өрт сөндіру құралдарының күйін және олардың ыстық айналмалы соғуға дайындығын тексеру.
3. Сызбаға сәйкес айналмалы соғу дайындамаларының өлшемдерін тексеру.
4. Дайындаманы фидерге салу.
5. Жылыту жабдығын белгіленген температуралық жағдайға келтіру.
6. Технологиялық процеске және соғу сызбасына сәйкес соғу құралдарының жинақтарын таңдау және орнату.
7. Диаметрі 11 мм-ден жоғары соғылмаларды ыстық соғуға арналған айналмалы соғу станокын баптау.
8. Диаметрі 25 мм-ге дейінгі штангалардың, диаметрі 50 мм-ге дейінгі құбырлардың ұштарын тарту және сығу үшін айналмалы соғу станокын баптау.
9. Дайындаманы қыздыру құрылғысының көмегімен қыздыру.
10. Сынақ өнімді соғу, оны тексеру және учаске бригадиріне ұсыну.
11. Айналмалы соғу станоктарының жұмыс параметрлерін реттеңіз.
12. Материалдық-технологиялық процеске сәйкес соғу құралдарын таңдау және тексеру.
13. Қолданылған құралдарды орнату, ауыстыру, тазалау.
14. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу және талдау.
15. Айналмалы соғуға және ыстық тартуға және қысуға дайындық сатысында ақаулардың пайда болуын болдырмау.
16. Жылыту жабдықтары мен айналмалы машинаның жұмысын тексеру үшін олардың жағдайына талдау жасаңыз.
17. Дайындамалардың өлшемдерін және қыздыру температурасын бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын, аспаптарды, құрылғыларды пайдалану.
18. Дайындамалар мен құралдарды жылжыту үшін материалды өңдеу жабдықтарын басқару.
19. Ыстық соғуға және сызу-қыспалауға дайындық кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
20. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес ыстық айналмалы соғуға және тарту-қажуға дайындық кезінде жұмыс орнының жай-күйін сақтау.

Білімдер:
3-ші санат
1. Балқитын металдарды, қарапайым пішінді болат соғылмаларды ыстық айналмалы соғудың әдістері мен стандартты режимдері.
2. Роторлы станоктарда штангалар мен құбырлардың ұштарын тарту және сығу әдістері мен типтік режимдері.
3. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
4. Өңделген болаттар мен қорытпалардың сорттары мен қасиеттері.
5. Айналмалы соғу станоктарының, құрылғылары мен аспаптарының құрылымы және жұмыс істеу ережесі.
6. Айналмалы станоктарда ыстық соғу және созу-қысу арқылы өндірілетін бұйымдарға рұқсаттар мен рұқсаттар.
7. Айналмалы станоктарда ыстық соғу және созу-қысу үшін қолданылатын аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және жұмыс ережелері.
8. Айналмалы станоктарда ыстық соғу арқылы өндірілетін бұйымдардағы ақаулардың түрлері мен себептері, олардың алдын алу және дайындық кезеңінде жою әдістері.
9. Роторлы станоктарда тарту-қысу әдісімен өндірілетін бұйымдардағы ақаулардың түрлері мен себептері, олардың алдын алу және дайындық кезеңінде жою әдістері.
10. Айналмалы станоктарда ыстық соғуға және тарту-қастыруға арналған басқару аппаратурасын, құрылғылары мен аспаптарының түрлері, құрылымы, мақсаты, пайдалану ережесі.
11. Айналмалы соғу станоктарының механизмдерін және дайындамаларды беру жүйесін реттеу әдістері.
12. Ыстық айналмалы соғуға арналған қыздыру жабдығының конструкциясы мен пайдалану ережесі.
13. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
14. Жүктерді итермелеу схемалары.
15. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
16. Айналмалы машиналар секциясының еңбекті қорғауға, өндірістік, экологиялық және өрт қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дайындамаларды механикалық беру арқылы айналмалы соғу станоктарында қарапайым соғылмаларды соғу

Машықтар:
3-ші санат
1. Жылыту құрылғысы мен соғу қондырғысына фидердің көмегімен дайындамаларды тиеу.
2. Дайындаманы қыздыру құрылғысының көмегімен қыздыру.
3. Айналмалы соғу станоктарында диаметрі 11 мм-ден жоғары соғылмаларды ыстық соғу.
4. Айналмалы соғу станоктарында диаметрі 25 мм-ге дейінгі штангалардың және диаметрі 50 мм-ге дейінгі құбырлардың ұштарын тарту және бүгу.
5. Айналмалы станоктың жұмысын қадағалау, беріліс пен жылдамдықты реттеу.
6. Дайындаманы қыздыру температурасын бақылау және реттеу.
7. Айналмалы соғу жəне тарту-қаптау процесінде соғылмалардың өлшемдерін жəне олардың бетінің сапасын кезеңді бақылау.
8. Беру механизмі арқылы дайын өнімді құралдан түсіру.
9. Дайын өнімді алу және оларды ыдыстарға салу.
10. Диаметрі 11 мм-ден жоғары соғылмаларды соғу, диаметрі 25 мм-ге дейінгі штангалардың және диаметрі 50 мм-ге дейінгі құбырлардың ұштарын тарту және сығу кезінде айналмалы машина механизмдері мен қыздыру құрылғыларын реттеу.
11. Айналмалы соғу қондырғысы мен аспаптарын мерзімді тазалау және майлау.
12. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу және талдау.
13. Дайындаманың және соғудың өлшемдеріне, талап етілетін дәлдік пен беттің сапасына, дайындаманың материалына байланысты айналмалы станоктың қыздыру және жұмыс режимдерін таңдау.
14. Соғу материалы мен өлшемдеріне сәйкес қажетті жабдықты таңдау.
15. Дайындамаларды қыздыру құрылғысына және айналмалы машинаға тиеу және түсіру үшін механикалық беруді басқарыңыз.
16. Айналмалы соғу жəне тарту-сығымдау процесінің ағымдағы параметрлерін, жабдықтың жұмысын, олардың белгіленген мəндерден ауытқуын қадағалау.
17. Ақаулар анықталса, айналмалы соғу және тарту-қысу режимін түзетіңіз.
18. Дайындамалардың өлшемдерін және қыздыру температурасын бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын, аспаптарды, құрылғыларды пайдалану.
19. Алынған өнімнің өлшемдерін бақылау және ақауларды анықтау үшін бақылау-өлшеу құралдарын, аспаптарды, құрылғыларды қолдану.
20. Өнімдер мен құралдарды жылжыту үшін көтеру және тасымалдау жабдықтарын басқару.
21. Ыстық айналмалы соғу және сызу-сығымдау процесін жүргізу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
22. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік, экологиялық және электрлік қауіпсіздік талаптарына сәйкес ыстық айналмалы соғу және тарту-қысымдау процесінде жұмыс орнының жағдайын сақтау.

Білімдер:
3-ші санат
1. Айналмалы соғу станоктарының конструкциясы, жұмыс істеу принципі, жұмысқа жарамдылығын тексеру тәртібі, жұмысқа дайындау және техникалық пайдалану ережесі.
2. Жұмыс істеу принципі және жұмысқа жарамдылығын тексеру, құрылғылар мен құралдарды жұмысқа дайындау тәртібі.
3. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
4. Балқитын металдарды, қарапайым пішінді болат соғылмаларды ыстық айналмалы соғудың әдістері мен типтік режимдері.
5. Роторлы станоктарда штангалар мен құбырлардың ұштарын тарту және сығу әдістері мен типтік режимдері.
6. Өңделген болаттар мен қорытпалардың сорттары мен қасиеттері.
7. Айналмалы соғу станоктарында диаметрі 11 мм-ден астам соғылмаларды соғу, диаметрі 25 мм-ге дейінгі штангалардың және диаметрі 50 мм-ге дейінгі құбырлардың ұштарын тарту және бүгу арқылы алынған бұйымдарға рұқсаттар мен рұқсаттар.
8. Диаметрі 11 мм-ден жоғары соғылмаларды соғу кезінде бұйым ақауларының түрлері мен себептері және оларды жою үшін айналмалы соғу және қыздыру режимдерін реттеу тәсілдері.
9. Айналмалы соғу станоктарында диаметрі 25 мм-ге дейінгі штангалардың және диаметрі 50 мм-ге дейінгі құбырлардың ұштарын тарту және сығу кезіндегі бұйымдардағы ақаулардың түрлері мен себептері және жою үшін айналмалы соғу және қыздыру режимдерін реттеу әдістері. олар.
10. Айналмалы станоктарда ыстық соғу және тарту-қысу үшін қолданылатын аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және жұмыс ережелері.
11. Айналмалы станоктарда ыстық соғуға және тарту-қастыруға арналған басқару аппаратурасын, құрылғылары мен аспаптарының түрлері, құрылымы, мақсаты, пайдалану ережесі.
12. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
13. Жүкті ілмектердің сұлбалары.
14. Кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал жүйесі.
15. Айналмалы машиналар секциясының еңбекті қорғауға, өндірістік, экологиялық және өрт қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Ұсталар, қалыптаушылар және престеушілер

4

Ұсталар, қалыптаушылар және престеушілер

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техники-механики

5

Техники-механики

5

Учаске шебері/цех шебері

22. Кәсіптің карточкасы "Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-007

Кәсіптің атауы:

Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ротациялық машиналарды штампылаушы ұста .
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Металл өңдеу (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша кемінде 3 жыл жұмыс өтілі: Ұста (жалпы профиль); темір ұстасы; Соғу және престеу жабдығын реттегіш; Айналмалы станоктардағы темір ұстасы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Темірші
Штампылаушы ұста

Қызметтің негізгі мақсаты:

Айналмалы станоктарда соғу және сығымдау арқылы алынған бұйымдардың сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындамаларды механикалық, автоматты және қолмен беретін айналмалы соғу станоктарында күрделі соғу бұйымдарын жасау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындамаларды механикалық, автоматты және қолмен беретін айналмалы соғу станоктарында күрделі соғу бұйымдарын жасау



Дағды 1:
Күрделі соғылмаларды соғуға арналған дайындамаларды механикалық, автоматты және қолмен беретін айналмалы соғу станоктарын жұмысқа дайындау

Машықтар:
4-5 санат
1. Айналмалы соғу станоктарының, қысқыш және қоректендіру механизмдерінің, айналмалы соғуға арналған аспаптар мен керек-жарақтардың күйін және дайындығын тексеру.
2. Қорғаныштардың, блокировкалардың, авариялық құралдардың, өрт сөндіру құралдарының жай-күйін және олардың ыстық және суық айналмалы соғуға дайындығын тексеру.
3. Сызбаға сәйкес айналмалы соғу дайындамаларының өлшемдерін тексеру.
4. Дайындаманы фидерге салу.
5. Қолмен беру арқылы дайындаманы қыздыру құрылғысына салу.
6. Жылыту жабдықтарын берілген температуралық жағдайларға баптау.
7. Технологиялық процеске және соғу сызбасына сәйкес соғу құралдары мен оправкаларының жинақтарын таңдау және орнату.
8. Диаметрі 6-дан 11 мм-ге дейінгі тегіс соғылмаларды ыстық соғуға арналған айналмалы соғу станогын баптау.
9. Диаметрі 11 мм-ге дейін және одан жоғары тегіс соғылмаларды суық соғуға арналған айналмалы соғу станокын баптау.
10. Диаметрі 11 мм-ге дейін және одан жоғары сатылы соғылмаларды соғуға арналған айналмалы соғу машинасын баптау.
11. Штангалардан соғылмаларды соғуға арналған айналмалы соғу машинасын баптау.
12. Сатылы құбырлар мен қуыс бөлшектерді тарту және сығу үшін айналмалы соғу станокын баптау.
13. Сандық басқаруы бар роторлы соғу станоктарының (бұдан әрі – CNC) жұмыс істеу бағдарламасын таңдау немесе енгізу.
14. Өлшеу аспаптары мен аспаптарын пайдалана отырып, автоматты беру жүйесінің дәлдігі мен өнімділігін, жұмыс білігінің айналу жылдамдығын және CNC айналмалы соғу станокын қыздыруды бақылау.
15. Жылдамдықтағы, беріліс жүрісі мен қыздыру температурасының ауытқулары анықталған кезде CNC айналмалы соғу станоктарының жұмыс бағдарламасын реттеу.
16. Дайындаманы қыздыру құрылғысының көмегімен қыздыру.
17. Сынақ өнімді соғу, оны тексеру және учаске бригадиріне ұсыну.
18. Айналмалы машина мен жылыту жабдығын орнатудың технологиялық параметрлерін талдау.
19. Жылыту жабдығы мен айналмалы машинаның жұмысын тексеру үшін олардың жағдайына талдау жасаңыз.
20. Дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын басқару.
21. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу және талдау.
22. Дербес компьютерлерді сыртқы сақтау құралдарымен және ақпаратты енгізу/шығару құрылғыларымен жұмыс істеу үшін пайдаланыңыз.
23. Файлдарды көшіру, жылжыту, сақтау, атын өзгерту, жою, қалпына келтіру.
24. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы қарастыру.
25. Айналмалы соғу станоктарының жұмыс параметрлерін реттеу.
26. CNC айналмалы соғу машинасына түзетулерді орындаңыз.
27. Айналмалы машинаның және қосалқы жабдықтың жұмысын басқару үшін бағдарламалық құралды пайдалану.
28. Қолданылатын материалға, өнім түріне және технологиялық процеске сәйкес жабдықты таңдау және тексеру.
29. Қолданылған құралдарды орнату, ауыстыру, тазалау, түзету.
30. Соғу құралдары мен оправкаларын материал мен процеске сәйкес таңдау және тексеру.
31. Ыстық және суық жағдайларда айналмалы соғуға және созу-қажуға дайындық сатысында ақаулардың пайда болуын болдырмау.
32. Айналмалы соғу және сызу-қысу қолданбалары үшін дайындаманың өлшемдерін есептеу үшін электрондық кестелерді құру және есептеулерді орындау.
33. Дайындамаларды қыздыру үшін қыздыру құрылғыларын басқару.
34. Дайындамалардың өлшемдерін және қыздыру температурасын бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын, аспаптарды, құрылғыларды пайдалану.
35. Өлшемдерді бақылау және ақауларды анықтау үшін бақылау-өлшеу құралдарын, аспаптар мен құрылғыларды пайдалану.
36. Дайындамалар мен құралдарды жылжыту үшін материалды өңдеу жабдықтарын басқару.
37. Ыстық және суық айналмалы соғуға және тарту-кермеуге дайындық кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
38. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес ыстық және суық айналмалы соғуға және тарту-кермеуге дайындық кезінде жұмыс орнының жай-күйін сақтау.

Білімдер:
4-5 санат
1. Айналмалы соғу станоктарының, блоктау жүйелерінің және автоматика құралдарының конструкциясы, жұмыс істеу принципі, жұмысқа жарамдылығын тексеру тәртібі, жұмысқа дайындау және техникалық пайдалану ережелері.
2. CNC айналмалы соғу станоктарының конструкциясы мен дәлдігін тексеру ережелері.
3. CNC айналмалы соғу станоктарының типтік жұмыс бағдарламалары, оларды енгізу және реттеу тәртібі.
4. Айналмалы соғуға арналған аспаптарды, бекітпелерді және аспаптарды пайдалану ережесі.
5. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Дербес компьютерлік техникамен жұмыс істеу тәртібі.
7. Файлдық жүйемен жұмыс істеу тәртібі.
8. Электрондық графикалық және мәтіндік ақпаратты ұсынудың негізгі форматтары.
9. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
10. Отқа төзімді металдарды, балқытылған дайындамаларды және монокристалдарды, сатылы болат соғуларды ыстық және суық айналмалы соғу әдістері мен стандартты режимдері.
11. Ыстық және суық күйдегі сатылы құбырлар мен қуыс бөлшектерді тарту және сығу әдістері мен типтік режимдері.
12. Өңделген болаттар мен қорытпалардың сорттары мен қасиеттері.
13. Өнімнің түрлері.
14. Айналмалы соғу және созу-сыру әдісімен өндірілетін болаттар мен балқитын металдардан жасалған бұйымдарға қойылатын техникалық талаптар.
15. Айналмалы станоктарда ыстық және суық соғу және тарту-қысу арқылы өндірілетін бұйымдарға рұқсаттар мен рұқсаттар
16. Айналмалы станоктарда ыстық және суық соғу арқылы өндірілетін бұйымдардың ақауларының түрлері мен себептері, олардың алдын алу және дайындық кезеңінде жою әдістері.
17. Роторлы станоктарда тарту-қысу әдісімен өндірілетін бұйымдардағы ақаулардың түрлері мен себептері, олардың алдын алу және дайындық кезеңінде жою әдістері.
18. Айналмалы станоктарда ыстық және суық соғу, тарту және сығымдау үшін қолданылатын аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және жұмыс ережелері.
19. Айналмалы станоктарда ыстық соғуға және тарту-қастыруға арналған басқару аппаратурасын, құрылғылары мен аспаптарының түрлері, конструкциясы, мақсаты, пайдалану ережесі.
20. Қызмет көрсетілетін жабдықтың, блоктау жүйелері мен автоматика құралдарының құрылымы, жұмыс істеу принципі және техникалық пайдалану ережелері.
21. Бақылау-өлшеу аспаптарын, құрылғылар мен құралдарды пайдалану ережелері.
22. Электрондық кестелермен жұмыс істеуге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және оларда жұмыс істеу тәртібі.
23. Айналмалы соғу станоктарының және дайындамаларды беру жүйесінің механизмдерін реттеу әдістері.
24. Ыстық айналмалы соғуға арналған қыздыру жабдығының конструкциясы мен пайдалану ережелері.
25. Айналмалы машинаның және қосалқы жабдықтың жұмысын басқару жүйелерінің интерфейс элементтерінің мақсаты.
26. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
27. Жүкті ілмектердің сұлбалары.
28. Кран машинисімен жұмыс істегенде белгі беру жүйесі.
29. Айналмалы машиналар секциясының еңбекті қорғауға, өндірістік, экологиялық және өрт қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дайындамаларды механикалық, автоматты және қолмен беру арқылы айналмалы соғу станоктарында күрделі соғылмаларды соғу

Машықтар:
4-5 санат
1. Дайындамаларды фидердің көмегімен қыздыру құрылғысына немесе соғу қондырғысына тиеу.
2. Дайындаманы қыздыру температурасын бақылау және реттеу.
3. Дайындамаларды қыздыру құрылғысына немесе соғу қондырғысына қолмен тиеу.
4. Диаметрі 6-дан 11 мм-ге дейінгі тегіс соғылмаларды ыстық соғу.
5. Диаметрі 11 мм-ден жоғары тегіс соғылмаларды суық соғу.
6. Диаметрі 11 мм-ден жоғары сатылы соғылмаларды соғу.
7. Штангалардан соғылмаларды соғу.
8. Оправкаға сатылы құбырлар мен қуыс бөлшектерді тарту және сығу.
9. Айналмалы станоктың жұмысын қадағалау, беріліс пен жылдамдықты реттеу.
10. Ақаулар анықталған кезде айналмалы машинаның және жылыту жабдығының жұмыс режимдерін реттеу.
11. Ақаулар анықталған кезде CNC айналмалы соғу станоктарының автоматты беру жүйесін реттеу.
12. Айналмалы соғу жəне тарту-қаптау процесінде соғылмалардың өлшемдерін жəне олардың бетінің сапасын кезеңді бақылау.
13. Дайын өнімді құралдан беру механизмінің көмегімен немесе қолмен түсіру.
14. Дайын өнімді алу және оларды ыдыстарға салу.
15. Құралдар мен құрылғылардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.
16. Айналмалы соғу қондырғысы мен аспаптарын мерзімді тазалау және майлау.
17. Соғу материалы мен өлшемдеріне сәйкес қажетті жабдықты таңдау.
18. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу және талдау.
19. Дербес компьютерлерді сыртқы сақтау құралдарымен және ақпаратты енгізу/шығару құрылғыларымен жұмыс істеу үшін пайдаланыңыз.
20. Файлдарды көшіру, жылжыту, сақтау, атын өзгерту, жою, қалпына келтіру.
21. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттамаларды қарау.
22. Айналмалы машина мен жылыту жабдығының жұмысын басқару үшін бағдарламалық құралды қолдану.
23. Айналмалы машиналар мен жылыту жабдықтарын орнатудың технологиялық параметрлерін талдау.
24. Жылыту құрылғысы мен қосалқы жабдықтың жұмысын басқару үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді қолданыңыз.
25. Дайындамалардың өлшемдерін және қыздыру температурасын бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын, аспаптарды, құрылғыларды пайдалану.
26. Дайындаманың және соғудың өлшемдеріне, талап етілетін дәлдік пен беттің сапасына, дайындаманың материалына байланысты айналмалы станоктың қыздыру және жұмыс режимдерін таңдау.
27. Дайындамаларды қыздыру құрылғысына және айналмалы машинаға тиеу және түсіру үшін механикалық беруді басқарыңыз.
28. Ақаулар анықталған жағдайда айналмалы соғу және сызу-қысымдау режимін түзету.
29. CNC айналмалы соғу машинасының жылдамдығын және беру жүрісін реттеңіз.
30. Дайындаманы айналмалы станокқа немесе қыздыру құрылғысына қолмен тиеу техникасы мен әдістерін қолдану.
31. Айналмалы соғу және тарту-қалыптау процесінің ағымдағы параметрлерін, жабдықтың жұмысын, олардың белгіленген мәндерден ауытқуын бақылау.
32. Алынған өнімнің өлшемдерін бақылау және ақауларды анықтау үшін бақылау-өлшеу құралдарын, аспаптарды, құрылғыларды қолдану.
33. Өнімдер мен құралдарды жылжыту үшін көтеру және тасымалдау жабдықтарын басқару.
34. Ыстық және суық айналмалы соғу және сызу-қысу процесін жүргізу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
35. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес ыстық және суық айналмалы соғу, тарту және сығымдау процесінде жұмыс орнының жағдайын сақтау.

Білімдер:
4-5 санат
1. Айналмалы соғу станоктарының, блоктау жүйелерінің және автоматика құралдарының конструкциясы, жұмыс істеу принципі, жұмысқа жарамдылығын тексеру тәртібі, жұмысқа дайындау және техникалық пайдалану ережелері.
2. Айналмалы соғуға арналған бақылау-өлшеу аспаптарын, бекітпелерді және аспаптарды пайдалану ережелері.
3. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
4. Дербес компьютерлік техникамен жұмыс істеу тәртібі.
5. Файлдық жүйемен жұмыс істеу тәртібі.
6. Электрондық графикалық және мәтіндік ақпаратты ұсынудың негізгі форматтары.
7. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
8. Отқа төзімді металдарды, тегіс және сатылы болат соғуларды ыстық және суық айналмалы соғудың әдістері мен типтік режимдері.
9. Оправкаға сатылы құбырлар мен қуыс бөлшектерді тарту және сығу әдістері мен типтік режимдері.
10. Өңделген болаттар мен қорытпалардың сорттары мен қасиеттері.
11. Отқа төзімді қорытпалардан және олардың қорытпаларынан жасалған тіректердің түрлері мен тағайындалуы.
12. Пластификатордың және оның компоненттерінің құрамы мен қасиеттері.
13. Бұйым түрлері, стандартты бұйымдардың формалары.
14. Айналмалы соғу және созу-сыру әдісімен өндірілетін болаттар мен балқитын металдардан жасалған бұйымдарға қойылатын техникалық талаптар.
15. Диаметрі 6 мм-ден кем және одан жоғары балқитын металдардан жасалған соғылмаларды, диаметрі 11 мм-ден кем және одан жоғары тегіс және сатылы соғылмаларды, балқитын металдардан жасалған сырықтарды және олардың балқитын металдардың қорытпалары, балқытылған дайындамалары және монокристалдары және олардың қорытпалары
16. Оправкаға сатылы құбырлар мен қуыс бөлшектерді тарту және сығу арқылы алынған бұйымдарға арналған рұқсаттар мен рұқсаттар.
17. Ақаулардың түрлері мен себептері. диаметрі 6 мм-ден аз және одан жоғары балқитын металдардан соғылмаларды, диаметрі 11 мм-ден кем және одан жоғары тегіс және сатылы соғылмаларды соғу кезінде бұйымдар, оларды жою үшін айналмалы соғу режимдерін реттеу тәсілдері.
18. Балқитын металдардан және олардың қорытпаларынан соғылмаларды соғу кезінде бұйымның ақауларының түрлері мен себептері, оларды жою үшін айналмалы соғу режимдерін реттеу әдістері.
19. Балқытылған дайындамаларды және балқитын металдар мен олардың қорытпаларының монокристалдарын соғу кезінде бұйым ақауларының түрлері мен себептері, оларды жою үшін айналмалы соғу режимдерін реттеу әдістері.
20. Оправкаға сатылы құбырлар мен қуыс бөлшектерді тарту-қызу кезінде бұйымның ақауларының түрлері мен себептері және оларды жою үшін айналмалы машинаның жұмыс режимдерін реттеу тәсілдері.
21. Айналмалы станоктарда ыстық және суық соғу, тарту және сығу үшін қолданылатын аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және жұмыс ережелері.
22. Айналмалы машиналар мен жылыту жабдықтарының жұмысын басқару жүйелерінің интерфейс элементтерінің мақсаты.
23. Айналмалы станоктың CNC жүйесінің параметрлері мен баптаулары.
24. Температураны бақылаудың компьютерлік-өлшеу жүйелерінің мүмкіндіктері мен жұмыс істеу ережелері.
25. Айналмалы соғу станоктарының, блоктау жүйелерінің және автоматика құралдарының құрылымы, жұмыс принципі, жұмысқа жарамдылығын тексеру тәртібі, жұмысқа дайындау және техникалық пайдалану ережелері.
26. Айналмалы соғуға арналған бақылау-өлшеу аспаптарын, бекітпелерді және аспаптарды пайдалану ережелері.
27. Айналмалы соғу және сызу-қаптау бойынша технологиялық және өндірістік нұсқаулық.
28. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
29. Жылыту құрылғылары мен қосалқы жабдықтардың жұмысын басқару жүйелерінің интерфейстік элементтерінің мақсаты.
30. Жүктерді итермелеу схемалары.
31. Кран машинисімен жұмыс істегенде белгі беру жүйесі.
32. Айналмалы машиналар секциясының еңбекті қорғауға, өндірістік, экологиялық және өрт қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Ұсталар, қалыптаушыдар және прессұстаушылар

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-механик

5

Техник-механик

5

Ауысым шебері/цех шебері

23. Кәсіптің карточкасы "Ұсталық-пресс жабдығын баптаушы":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-008

Кәсіптің атауы:

Ұсталық-пресс жабдығын баптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Соғу және престеу жабдығын реттеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Машиналар мен жабдықтарды пайдалану және техникалық қызмет көрсету (өнеркәсіп салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес жұмыс өтілі: Соғу-пресстеу жабдықтарын реттеуші; Үстел үсті станоктары мен престердің операторы; Темір ұстасы (жалпы профиль); Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Ұста-тескіш: Айналмалы станоктардағы темір ұстасы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Үстелүсті станоктары мен престерді баптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өнімнің сапасын, өнімділігін және соғу және қосалқы жабдықтардың, штамптау жабдықтарының тиімді жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларды, номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді, номиналды күші 2 МН дейінгі көлденең соғу станоктарын (бұдан әрі – ЖКМ) және бұрандалы престерді реттеу.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларды, номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді, номиналды күші 2 МН дейінгі көлденең соғу станоктарын (бұдан әрі – ЖКМ) және бұрандалы престерді реттеу.



Дағды 1:
Соғу энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын реттеу

Машықтар:
4-ші санат
1. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын орнатудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Соғу құралдары мен штамптау жабдықтарын монтаждау үшін соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын дайындау.
3. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын баптау үшін құралдарды, аспаптарды және құрылғыларды таңдау және дайындау.
4. Соғу энергиясы 40 кДж дейінгі соғу балғаларының жұмыс кеңістігінен соғу құралдарын алу.
5. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі штамптау балғаларының жұмыс кеңістігінен штамптау жабдығын алу.
6. Соғу құралдары мен штамптау жабдығын орнату үшін соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларының жұмыс кеңістігін дайындау.
7. Техникалық құжаттамаға сәйкес соққы энергиясы 40 кДж дейінгі соғу балғаларының жұмыс кеңістігіне соғу құралдарын орнату және бекіту.
8. Техникалық құжаттамаға сәйкес соққы энергиясы 40 кДж дейінгі штамптау балғаларының жұмыс кеңістігіне штамптау жабдығын орнату және бекіту.
9. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларға қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын реттеу және реттеу.
10. Соғу энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларда соғу және штамптау үшін соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын қыздыру.
11. Бос жүріс кезінде соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балға соғу аспаптары мен штамптау жабдығының дұрыс орнатылуын тексеру.
12. Соғу энергиясы 40 кДж дейінгі балғада соғылмалар мен бұйымдарды соғуды немесе штамптауды сынау.
13. Соғу энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларын, қосалқы жабдықтарды, соғу аспаптарын және штамптау жабдықтарын пайдалану кезіндегі ұсақ ақауларды жою.
14. Соққы энергиясы 40 кДж дейін балғаға технологиялық майлауды беру және қақты үрлеу құрылғыларын реттеу.
15. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын бақылау және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды баптау.
16. Сызбаларды оқу және техникалық құжаттаманы қолдану.
17. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттамаларды қарау.
18. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
19. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын және механикаландыру жабдығын орнатуға арналған анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды электронды мұрағаттан табыңыз.
20. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларының дұрыс жұмысын тексеру.
21. Соғу құралдары мен штамптау жабдығын орнату алдында соғу энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларының күйін тексеру.
22. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларын баптауға арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың технологиялық құжаттамаға сәйкес анықтау және күйін тексеру.
23. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі балғалардың жұмысын қолмен басқару режимінде, кезекті соққылардың автоматты режимінде және әйелді салмақта ұстау кезінде реттеу.
24. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларындағы бұғаттау құрылғыларының, қорғаныш құрылғылары мен қоршаулардың дұрыс жұмысын тексеру.
25. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларының және қосалқы жабдықтардың жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтаңыз.
26. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларының және қосалқы жабдықтардың жұмысындағы ақаулардың алдын алу және анықтау.
27. Соғу құралдары мен штамптау жабдығын орнату алдында соғу энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларының жұмыс кеңістігінің жағдайын тексеру.
28. Соғу энергиясы 40 кДж дейінгі соғу балғаларының жұмыс кеңістігінен соғу құралдарын алып тастау үшін аспаптар мен құрылғыларды қолданыңыз.
29. Соғу энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу балғаларының жұмыс кеңістігіне соғу құралдарын орнатуға арналған құралдар мен құрылғыларды пайдалану.
30. Соғу энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу балғаларының жұмыс кеңістігінде соғу құралдарын бекітуге арналған құралдар мен құрылғыларды қолдану.
31. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі штамптау балғаларының жұмыс кеңістігінен штамптау жабдығын алып тастау үшін құралдар мен құрылғыларды қолданыңыз.
32. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі штамптау балғаларының жұмыс кеңістігіне штамптау жабдығын орнатуға арналған құралдар мен құрылғыларды пайдалану.
33. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі штамптау балғаларының жұмыс кеңістігінде штамптау жабдығын бекітуге арналған құралдар мен құрылғыларды қолданыңыз.
34. Жұмысты тоқтатыңыз және апаттық жағдайда соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын өшіріңіз.
35. Соғу және пресс өндірісінде бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарды пайдалана отырып өлшеуді орындау.
36. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын бақылау және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды қолдану.
37. Қақты үрлеу және балғаға технологиялық майлауды беру параметрлерін орнатыңыз

Білімдер:
4-ші санат
1. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларды соғу және штамптау үшін орнату нұсқаулары мен орнату карталары.
2. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
3. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
4. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
5. Техникалық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі.
6. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
7. Соғу энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларының негізгі параметрлері.
8. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларды соғу және штамптауды басқару жүйесінің құрылымы және жұмыс принципі.
9. Соғу энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу балғаларына соғу құралдарын орнату және бекіту тәсілдері, оны алу тәсілдері.
10. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі штамптау балғаларына штамптау жабдығын орнату және бекіту тәсілдері, оны жою тәсілдері.
11. Соғу энергиясы 40 кДж дейінгі соғу және штамптау балғаларында соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын реттеу әдістері.
12. Соғу құралдары мен қалып жабдықтарының түрлері.
13. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларын іске қосу және баптау тәртібі мен ережесі.
14. Соққы энергиясы 40 кДж дейін соғу және штамптау балғаларының негізгі мәселелері және оларды жою жолдары.
15. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларын баптау және реттеуге арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың түрлері, штамптау жабдықтары.
16. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі соғу және штамптау балғаларына қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
17. Соғу энергиясы 40 кДж дейінгі соғу және штамптау балғаларында соғу мен штамптаудың термомеханикалық режимдері.
18. Соққы энергиясы 40 кДж дейінгі балғаларды соғу және штамптау үшін бақылау-диагностикалық жүйенің интерфейс элементтерінің мақсаты.
19. Соғу және престеу өндірісінде қолданылатын материалдар.
20. Соғу-пресстеу өндірісіндегі көтеру-тасымалдау механизмдері мен машиналарының сипаттамасы.
21. Соғу энергиясы 40 кДж дейінгі соғу және штамптау балғаларында орындалатын соғу және штамптаудың технологиялық операциялары.
22. Соғу және престеу өндірісінде жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
23. Соғу-пресс өндірісінде кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал беру жүйесі.
24. Соққы энергиясы 40 кДж-ге дейінгі соғу және штамптау балғаларын реттеу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.
25. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерді реттеу

Машықтар:
4-ші санат
1. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерді баптау бойынша технологиялық және конструкторлық құжаттаманы зерделеу.
2. Соғу құралдары мен штамптау жабдықтарын орнату үшін номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерді дайындау.
3. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді соғу және штамптау үшін аспаптарды, аспаптарды және құрылғыларды таңдау және дайындау.
4. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық соғу престерінің жұмыс кеңістігінен соғу құралдарын алу.
5. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық штамптау престерінің жұмыс кеңістігінен штамптау жабдығын алу.
6. Соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын орнату үшін номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерінің жұмыс кеңістігін дайындау.
7. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық соғу престерінің жұмыс кеңістігіне соғу құралдарын орнату және бекіту.
8. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық штамптау престерінің жұмыс кеңістігіне штамптау жабдығын орнату және бекіту.
9. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престеріне қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын баптау және реттеу.
10. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық штамптау пресстеріне штамптау тақталарын орнату.
11. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық штамптау престерінде штамптау жабдықтарындағы эжекторлар мен қысқыштарды реттеу.
12. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық штамптау престерінде штамптау жабдығының жылыту және салқындату жүйесін реттеу.
13. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық соғу престерінде соғу құралдарын қыздыру
14. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді соғуға және штамптауға арналған соғу аспаптары мен штамптау жабдығының дұрыс орнатылуын бос тұрып тексеру.
15. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерде соғылмаларды сынау соғу немесе штамптау.
16. Номиналды күші 8 МН-ге дейінгі соғу және штамптау гидравликалық престерді, қосалқы жабдықтар мен штамптау жабдықтарын пайдалану кезіндегі ұсақ ақауларды жою.
17. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық престерде қақты үрлеу және технологиялық майлауды беру құрылғыларын реттеу.
18. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерде бақылау және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды баптау.
19. Сызбаларды оқу және техникалық құжаттаманы қолдану
20. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы қарау
21. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару
22. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерді және механикаландыру құралдарын баптау үшін анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды электронды мұрағаттан табыңыз.
23. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престердің жұмысқа жарамдылығын тексеру.
24. Соғу құралдары мен штамптау жабдығын орнату алдында номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престердің соғу және штамптау күйін тексеру.
25. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді соғу және штамптау үшін аспаптардың, аспаптардың және құрылғылардың технологиялық құжаттамаға сәйкес анықтау және күйін тексеру.
26. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді соғуға және штамптауға арналған блоктау құрылғыларының, қорғаныш құрылғыларының және қоршаулардың дұрыс жұмысын тексеру.
27. Номиналды күші 8 МН-ге дейінгі соғу және штамптау гидравликалық престердің, қосалқы жабдықтар мен штамптау жабдықтарының жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтау.
28. Номиналды күші 8 МН-ге дейінгі соғу және штамптау гидравликалық престердің, қосалқы жабдықтар мен штамптау жабдықтарының жұмысындағы ақаулардың алдын алу және анықтау.
29. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық штамптау престерінде штамптау жабдықтарын жылыту және салқындату жүйесінің параметрлерін белгілеңіз.
30. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престердегі соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарының қыздыру параметрлерін белгілеңіз.
31. 8 МН-ге дейінгі номиналды күші бар гидравликалық соғу престерінің жұмыс кеңістігіне соғу құралдарын орнату және соғу құралдарын алу үшін аспаптар мен құрылғыларды қолданыңыз.
32. Номиналды күші 8 МН дейін соғу гидравликалық престерінің жұмыс кеңістігінде соғу құралдарын бекітуге арналған құралдар мен құрылғыларды қолданыңыз.
33. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық штамптау престерінің жұмыс кеңістігіне штамптау жабдығын орнату және алу және штамптау жабдығын алу үшін құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
34. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық штамптау престерінің жұмыс кеңістігінде штамптау жабдығын бекітуге арналған құралдар мен құрылғыларды қолданыңыз.
35. Штамперді пайдаланып эжекторлардың жүріс мәнін және штамп жабдығының басу күшін орнатыңыз.

Білімдер:
4-ші санат
1. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерінің құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
2. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді соғу және штамптау үшін орнату нұсқаулары мен баптау карталары.
3. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс тәртібі.
4. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
6. Техникалық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі.
7. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерінің гидравликалық схемалары.
8. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді соғу және штамптауды басқару жүйесінің құрылымы мен жұмыс принципі.
9. Номиналды күші 8 МН-ге дейінгі гидравликалық соғу престерінде соғу аспаптарына арналған бекітпелерді орнату тәсілдері, оларды алу тәсілдері.
10. Номиналды күші 8 МН-ге дейінгі гидравликалық штамптау престерінде штамптау жабдығын орнату және бекіту тәсілдері, оны алу тәсілдері.
11. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерде соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын реттеу әдістері.
12. Соғу құралдары мен қалып жабдықтарының түрлері.
13. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерді іске қосу және баптау тәртібі мен ережесі.
14. Номиналды күші 8 МН дейін гидравликалық штамптау престерінің эжекторлары мен қысқыштарын реттеу әдістері.
15. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерді соғу және штамптаудың негізгі мәселелері және оларды жою жолдары.
16. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерді баптау мен реттеуге арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың түрлері.
17. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерге қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
18. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престерде соғу және штамптаудың термомеханикалық режимдері.
19. Номиналды күші 8 МН дейінгі гидравликалық престер үшін бақылау-диагностикалық жүйенің интерфейстік элементтерінің мақсаты.
20. Соғу және престеу өндірісінде қолданылатын материалдар.
21. Соғу-пресстеу өндірісіндегі көтеру-тасымалдау механизмдері мен машиналарының сипаттамасы.
22. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерде орындалатын соғу және штамптаудың технологиялық операциялары.
23. Соғу және престеу өндірісінде жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
24. Соғу-пресс өндірісінде кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигнал беру жүйесі.
25. Номиналды күші 8 МН дейін соғу және штамптау гидравликалық престерді баптау кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.
26. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Бұрандалы престерді, номиналды күші 2 МН дейін гидравликалық компрессорларды реттеу

Машықтар:
4-ші санат
1. Бұрандалы престі баптау бойынша технологиялық және конструкторлық құжаттаманы зерттеу.
2. Қалып жабдығын орнатуға бұрандалы престі дайындау.
3. Бұрандалы престі баптау үшін құралдарды, құрылғыларды және құрылғыларды таңдау және дайындау.
4. Бұрандалы престің жұмыс кеңістігінен қалып жабдығын алу
5. Қалып жабдығын орнату үшін бұрандалы престің жұмыс кеңістігін дайындау
6. Қалып жабдығын бұрандалы престің жұмыс кеңістігіне орнату және бекіту
7. Бұрандалы престерге қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын баптау және реттеу
8. Бұрандалы престердегі штангалық жабдықтағы эжекторлар мен қысқыштарды реттеу
9. Бұрандалы престерде қалып жабдықтарын қыздыру
10. Бұрандалы престе соғылмаларды сынау штамптау
11. Бұрандалы престе басқару және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды орнату
12. Бұрандалы престің, қосалқы жабдықтың және штамп жабдықтарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.
13. Бұрандалы прессте қақты үрлеу және технологиялық майлауды беру құрылғыларын реттеу
14. Номиналды күші 2 МН дейін газ компрессорлық қондырғыларды орнатудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
15. Перфоблоктар мен штамптарды орнату үшін номиналды күші 2 МН дейін ГКМ дайындау.
16. Номиналды күші 2 МН дейін гидравликалық компрессорлық қондырғыларды баптау үшін құралдарды, аспаптарды және құрылғыларды таңдау және дайындау
17. Номиналды күші 2 МН дейін газ компрессорының жұмыс кеңістігіне перфоблоктар мен штамптарды алу
18. Номиналды күші 2 МН-ге дейінгі гидравликалық компрессордың жұмыс кеңістігін перфоблоктар мен штамптарды орнатуға дайындау.
19. Номиналды күші 2 МН-ге дейінгі гидравликалық компрессордың жұмыс кеңістігіне перфоблоктар мен матрицаларды орнату және бекіту.
20. Жылжымалы матрицаның қысқыш күшін 2 МН-ға дейінгі номиналды күшпен ЖКМ-де реттеу.
21. Номиналды күші 2 МН дейін газ конденсатты компрессорларға қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын баптау және реттеу.
22. Номиналды күші 2 МН дейін ГКМ бойынша штамптың жабық биіктігін реттеу.
23. Номиналды күші 2 МН дейін гидравликалық компрессордағы алдыңғы және артқы аялдамаларды реттеу.
24. Номиналды күші 2 МН дейін газ конденсаторлық машинада штамп жабдығының салқындату жүйесін реттеу.
25. Номиналды күші 2 МН дейін газ сығымдалған материалдардағы штамптауыштарды қыздыру.
26. Номиналды күші 2 МН дейін ГКМ штамп жабдығын бос жүріс кезінде дұрыс орнатуды тексеру.
27. Номиналды күші 2 МН дейін газконденсаторлық станокта соғылмаларды сынау штамптау.
28. Номиналды күші 2 МН дейін гидравликалық компрессорлық қондырғыларды басқару және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды баптау.
29. Номиналды күші 2 МН-ге дейінгі гидравликалық компрессорлардың, қосалқы жабдықтар мен штамп жабдықтарының жұмысындағы болмашы ақауларды жою.
30. Номиналды күші 2 МН дейін гидравликалық компрессорларға қақты үрлеу және технологиялық майлауды беру құрылғыларын реттеу.
31. Сызбаларды оқу және техникалық құжаттаманы қолдану
32. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы қарау
33. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару
34. Бұрандалы престер мен механикаландыру жабдықтарын баптау үшін электронды мұрағаттан анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды табыңыз.
35. Бұрандалы престің дұрыс жұмысын тексеріңіз
36. Қалып жабдығын орнату алдында бұрандалы престің күйін тексеріңіз
37. Технологиялық құжаттамаға сәйкес анықтау және бұрандалы престі орнатуға арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың жағдайын тексеру.
38. Бір және үздіксіз жүрістерде бұрандалы престің жұмысын реттеңіз
39. Бұғаттау құрылғыларының, қорғаныс құрылғыларының және бұрандалы престің қорғаныштарының және қосалқы жабдықтың дұрыс жұмысын тексеру.
40. Бұрандалы престің, қосалқы жабдықтың және штамптық жабдықтың жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтау.
41. Бұрандалы престің, қосалқы жабдықтың және штамп жабдықтарының жұмысындағы ақаулардың алдын алу және анықтау
42. Бұрандалы престе штамптау жабдықтарының қыздыру параметрлерін орнату
43. Қалып жабдығын орнату алдында бұрандалы престің жұмыс кеңістігінің жағдайын тексеріңіз
44. Штамптау жабдығын бұрандалы престің жұмыс кеңістігіне орнату және штамптау жабдығын алу үшін құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
45. Бұрандалы пресске штамп жабдығын бекіту үшін құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз
46. Төтенше жағдайда жұмысты тоқтатыңыз және бұрандалы прессті өшіріңіз.
47. Бұрандалы престе басқару және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды пайдаланыңыз.
48. Соғу және прес өндірісінде бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарды пайдалана отырып өлшеуді орындау.
49. Бұрандалы престе қақты үрлеу және технологиялық майлауды беру параметрлерін орнатыңыз.
50. Бұрандалы престе дайындалған соғылмалар мен бұйымдардың сынақ партиясын ақауларды көзбен тексеру.
51. Бұрандалы престердегі штамптау жабдықтарындағы эжекторлар мен қысқыштардың жүріс мәнін орнату.
52. Бұрандалы престі орнату және пайдалану кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.
53. Штампты орнату және алу үшін көтеру механизмдері мен такелаждық жабдықты таңдау

Білімдер:
4-ші санат
1. Орнату нұсқаулары және бұрандалы престер үшін орнату карталары
2. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
3. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
4. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі
5. Техникалық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі
6. Үйкеліс бұрандалы, электр бұрандалы және гидравликалық бұрандалы престердің конструкциясы, режимдері және жұмыс істеу принциптері.
7. Бұрандалы престердің кинематикалық схемалары
8. Бұрандалы престі басқару жүйесінің құрылымы және жұмыс принципі
9. Бұрандалы престерде қалып жабдықтарын орнату және бекіту тәсілдері, оны алу тәсілдері
10. Бұрандалы престердегі қалып жабдықтарын реттеу әдістері
11. Бұрандалы престерде қолданылатын қалып жабдықтарының түрлері
12. Бұрандалы престерді іске қосу және орнату тәртібі мен ережелері
13. Бұрандалы престің эжекторы мен қысымын реттеу әдістері
14. Бұрандалы престердің негізгі ақаулары және оларды шешу жолдары
15. Жұмыс құралдарының түрлері, бұрандалы престерді баптау және реттеу аспаптары мен құрылғылары
16. Бұрандалы престерге қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі
17. Бұрандалы престердегі термомеханикалық штамптау режимдері
18. Бұрандалы престердің бақылау-диагностикалық жүйесінің интерфейстік элементтерінің мақсаты.
19. Номиналды күші 2 МН дейінгі гидравликалық компрессорлардың құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
20. Номиналды күші 2 МН дейінгі гидравликалық компрессорлы машиналардың кинематикалық схемалары.
21. Газ конденсатын компрессорды басқару жүйесінің құрылымы және жұмыс принципі.
22. Газ және конденсатты материалдарға штамп жабдығын орнату және бекіту әдістері, оны жою әдістері.
23. Газ және сығылған ауа компрессорларында штамптау жабдықтарын реттеу әдістері.
24. Газ және конденсат кен орындарында қолданылатын қалып жабдықтарының түрлері.
25. Газ конденсат қондырғыларын іске қосу және іске қосу тәртібі мен ережелері.
26. Гидравликалық компрессорлардың тоқтауларын реттеу түрлері мен әдістері.
27. Газды сығымдалған ауа көліктерінің негізгі проблемалары және оларды жою жолдары.
28. Газ компрессорларын баптау және реттеуге арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың түрлері.
29. Газ және конденсат материалдарына қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
30. ГКМ бойынша штамптаудың термомеханикалық режимдері.
31. Номиналды күші 2 МН дейін газ компрессорлық қондырғылардың бақылау-диагностикалық жүйесінің интерфейстік элементтерінің мақсаты.
32. Соғу және престеу өндірісінде қолданылатын материалдар.
33. Соғу-пресстеу өндірісіндегі көтеру-тасымалдау механизмдері мен машиналарының сипаттамасы.
34. Бұрандалы престерде орындалатын технологиялық штамптау операциялары.
35. Соғу және престеу өндірісінде жүктерді итеру және жылжыту ережелері.
36. Соғу-пресс өндірісінде кран машинисімен жұмыс істеу кезінде сигнал беру жүйесі.
37. Бұрандалы престерді баптау кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.
38. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Ұсталық-пресс жабдықтын баптаушы

4

Механикалық машиналарды, жабдықтарды және бұйымдарды сынақтан өткізушілер, дефектоскопистер

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техники-технологи

24. Кәсіптің карточкасы "Ұсталық-пресс жабдығын баптаушы":

Топтың коды:

7221-1

Қызмет атауының коды:

7221-1-008

Кәсіптің атауы:

Ұсталық-пресс жабдығын баптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ұсталық-пресс жабдығын баптаушы .
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө Бұйрығы бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машиналар мен жабдықтарды пайдалану және техникалық қызмет көрсету (өнеркәсіп салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мына мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес жұмыс өтілі: Соғу-пресстеу жабдықтарын реттеуші; Үстел үсті станоктары мен престердің операторы; Темір ұстасы (жалпы профиль); Балғалар мен престердегі темір ұстасы; Ұста-тескіш: Айналмалы станоктардағы темір ұстасы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Үстелүсті станоктары мен престерді баптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Обеспечение качества продукции, производительности и эффективной работы кузнечно-прессового и вспомогательного оборудования, штамповой оснастки

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі балғаларды, номиналды күші 8-ден 50 МН-ге дейінгі гидравликалық престерді, номиналды күші 2-ден 12 МН-ге дейінгі гидравликалық престерді және иінді ыстық штамптау престерін (бұдан әрі – КГШП) реттеу. номиналды күші 40 МН дейін

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі балғаларды, номиналды күші 8-ден 50 МН-ге дейінгі гидравликалық престерді, номиналды күші 2-ден 12 МН-ге дейінгі гидравликалық престерді және иінді ыстық штамптау престерін (бұдан әрі – КГШП) реттеу. номиналды күші 40 МН дейін



Дағды 1:
Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу және штамптау балғаларын реттеу

Машықтар:
5-6 санат
1. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу және штамптау балғаларын орнатудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
2. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу және штамптау балғаларын соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын орнату үшін дайындау.
3. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары (5-разряд) соғу және штамптау балғаларын баптау үшін аспаптарды, аспаптар мен құрылғыларды таңдау және дайындау; 200 кДж жоғары (6-разряд)
4. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу балғаларының жұмыс кеңістігінен соғу құралдарын шығару (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
5. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі штамптау балғаларының жұмыс кеңістігінен штамптау жабдығын алу (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
6. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары балғаларды соғу және штамптау үшін жұмыс орнын дайындау (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) соғу аспаптары мен қалып жабдықтарын орнату үшін
7. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу балғаларының жұмыс кеңістігіне соғу құралдарын орнату және бекіту (5-разряд); техникалық құжаттамаға сәйкес 200 кДж жоғары (6-разряд).
8. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары штамптау балғаларының жұмыс кеңістігіне штамптау жабдығын орнату және бекіту (5-разряд); техникалық құжаттамаға сәйкес 200 кДж жоғары (6-разряд).
9. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары балғаларға қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын реттеу және реттеу (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
10. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі балғаларда соғу және штамптауға арналған соғу аспаптары мен штамптау жабдығын қыздыру (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
11. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі балғаның соғу аспаптары мен штамптау жабдығының дұрыс орнатылуын бос жүріс кезінде тексеру (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
12. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары балғада соғылмаларды сынау соғу немесе штамптау (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
13. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларын пайдалану кезіндегі ұсақ ақауларды жою (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд), қосалқы жабдықтар, соғу аспаптары және қалып жабдықтары
14. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары балғаларды басқару және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды баптау (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
15. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі балғада қақты үрлеу және технологиялық майлауды беру құрылғыларын реттеу (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
16. Сызбаларды оқу және техникалық құжаттаманы қолдану
17. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттамаларды қарау
18. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару
19. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларын орнатуға арналған анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды электрондық мұрағаттан табу (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) және механикаландыру жабдықтары
20. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу және штамптау балғаларының дұрыс жұмысын тексеру (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
21. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларының күйін тексеру (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) соғу аспаптары мен қалып жабдықтарын орнатқанға дейін
22. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларын орнатуға арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың технологиялық құжаттамаға сәйкес анықтау және күйін тексеру (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
23. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары (5-разряд) соғу және штамптау балғаларының жұмысын реттеу; 200 кДж жоғары (6-разряд) қолмен басқаруда, кезекті соққылардың автоматты режимінде және әйелді аспалы күйде ұстау
24. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларындағы бұғаттау құрылғыларының, қорғаныс құрылғылары мен қоршаулардың дұрыс жұмысын тексеру (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
25. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларының жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтау (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) және қосалқы жабдықтар
26. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларының жұмысындағы ақаулардың алдын алу және анықтау (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) және қосалқы жабдықтар
27. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларының жұмыс кеңістігінің жай-күйін тексеру (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) соғу аспаптары мен қалып жабдықтарын орнатқанға дейін
28. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі соғу балғаларының жұмыс кеңістігінен соғу құралдарын алу үшін аспаптар мен құрылғыларды пайдалану (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
29. Жұмыс кеңістігінде ұсталық құралдарды орнату үшін құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз

Білімдер:
5-6 санат
1. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі балғаларды соғу және штамптау үшін орнату нұсқаулары мен баптау карталары (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
2. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
3. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
4. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі
5. Техникалық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі
6. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары (5-разряд) соғу және штамптау балғаларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі; 200 кДж жоғары (6-разряд)
7. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу және штамптау балғаларының негізгі параметрлері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
8. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары (5-разряд) балғаларды соғу және штамптауды басқару жүйесінің құрылымы және жұмыс принципі; 200 кДж жоғары (6-разряд)
9. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу балғаларына соғу аспаптарын орнату және бекіту тәсілдері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд), оны жою жолдары
10. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі штамптау балғаларына штамптау жабдығын орнату және бекіту тәсілдері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд), оны жою жолдары
11. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі соғу және штамптау балғаларында соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын реттеу әдістері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
12. Соғу құралдары мен қалып жабдықтарының түрлері
13. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары (5-разряд) соғу және штамптау балғаларын іске қосу, баптау тәртібі мен ережесі; 200 кДж жоғары (6-разряд)
14. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ға дейінгі соғу және штамптау балғаларының негізгі мәселелері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) және оларды жою жолдары
15. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу және штамптау балғаларын баптау мен реттеуге арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың түрлері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд) және штамптау жабдықтары
16. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары (5-разряд) соғу және штамптау балғаларына қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі; 200 кДж жоғары (6-разряд)
17. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары соғу және штамптау балғаларында соғу мен штамптаудың термомеханикалық режимдері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
18. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж жоғары балғалардағы бақылау-диагностикалық жүйенің интерфейс элементтерінің мақсаты (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
19. Соғу және престеу өндірісінде қолданылатын материалдар
20. Соғу-пресстеу өндірісіндегі көтеру-тасымалдау механизмдері мен машиналарының сипаттамасы
21. Соғу энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларында орындалатын соғу және штамптау технологиялық операциялары (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
22. Соғу және престеу өндірісінде жүктерді итеру және жылжыту ережелері
23. Соғу-пресс өндірісінде кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал беру жүйесі
24. Соққы энергиясы 40-тан 200 кДж-ден жоғары соғу және штамптау балғаларын реттеу кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланудың түрлері мен ережелері (5-разряд); 200 кДж жоғары (6-разряд)
25. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді реттеу

Машықтар:
5-6 санат
1. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді орнатудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Соғу аспаптары мен штамптау жабдығын орнату үшін номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерін дайындау.
3. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді баптау үшін құралдарды, аспаптарды және құрылғыларды таңдау және дайындау
4. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары гидравликалық соғу престерінің жұмыс кеңістігінен соғу құралдарын алу
5. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары гидравликалық штамптау престерінің жұмыс кеңістігінен штамптау жабдығын алу.
6. Соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын орнату үшін номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерінің жұмыс кеңістігін дайындау.
7. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары гидравликалық соғу престерінің жұмыс кеңістігіне соғу құралдарын орнату және бекіту.
8. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары гидравликалық штамптау престерінің жұмыс кеңістігіне штамптау жабдығын орнату және бекіту.
9. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престеріне қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын баптау және реттеу.
10. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары гидравликалық штамптау престеріне штамптау пластиналарын орнату.
11. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық штамптау престерінде штамптау жабдықтарындағы эжекторлар мен қысқыштарды реттеу.
12. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық штамптау престерінде штамптау жабдығының жылыту және салқындату жүйесін реттеу.
13. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық соғу престерінде соғу құралдарын қыздыру
14. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары гидравликалық престерді соғуға және штамптауға арналған соғу аспаптары мен штамптау жабдығының дұрыс орнатылуын бос тұрып тексеру.
15. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерінде соғылмаларды сынау соғу немесе штамптау.
16. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді, қосалқы жабдықтар мен штамптау жабдықтарын пайдалану кезіндегі ұсақ ақауларды жою.
17. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық престерде қақты үрлеу және технологиялық майлауды беру құрылғыларын реттеу.
18. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары гидравликалық престерде бақылау және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды орнату.
19. Сызбаларды оқу және техникалық құжаттаманы қолдану
20. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы қараңыз
21. қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды қолдану
22. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару
23. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ға дейінгі соғу және штамптау гидравликалық престерді және механикаландыру жабдықтарын баптауға арналған анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды электронды мұрағаттан табыңыз.
24. Номиналды күші 8 ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престердің жұмысқа жарамдылығын тексеру.
25. Соғу аспаптары мен штамптау жабдығын орнату алдында номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары гидравликалық престердің соғу және штамптау күйін тексеру.
26. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді баптауға арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың технологиялық құжаттамаға сәйкес анықтау және жағдайын тексеру.
27. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престердегі блоктау құрылғыларының, қорғаныс құрылғылары мен қоршаулардың және қосалқы жабдықтардың дұрыс жұмысын тексеру.
28. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престердің, қосалқы жабдықтар мен штамптау жабдықтарының жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтау.
29. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престердің, қосалқы жабдықтар мен штамптау жабдықтарының жұмысындағы ақаулардың алдын алу және анықтау.
30. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық штамптау престерінде штамптау жабдықтарын жылыту және салқындату жүйесінің параметрлерін белгілеңіз.
31. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престердегі соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарының қыздыру параметрлерін белгілеңіз.
32. Номиналды күші 8-ден 50 МН және одан жоғары соғу гидравликалық престерінің жұмыс кеңістігіне соғу құралдарын орнатуға арналған құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.

Білімдер:
5-6 санат
1. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары гидравликалық престерді соғу және штамптау үшін орнату нұсқаулары мен баптау карталары
2. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
3. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
4. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі
5. Техникалық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі
6. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престердің құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
7. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерінің гидравликалық схемалары.
8. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық престерді соғу және штамптау үшін басқару жүйесінің құрылымы және жұмыс принципі.
9. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық соғу пресстеріне соғу құралдарын орнату және бекіту тәсілдері, соғу құралдарын алу тәсілдері.
10. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары гидравликалық штамптау пресстеріне штамптау жабдығын орнату және бекіту тәсілдері, штамптау жабдықтарын алу тәсілдері.
11. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерде соғу аспаптары мен штамптау жабдықтарын реттеу әдістері.
12. Соғу құралдары мен қалып жабдықтарының түрлері
13. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді іске қосу және баптау тәртібі мен ережесі.
14. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары гидравликалық штамптау престерінің эжекторлары мен қапсырмаларын реттеу әдістері.
15. Номиналды күші 8 ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық престерді соғу және штамптаудың негізгі мәселелері және оларды жою жолдары.
16. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді баптау және реттеуге арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың түрлері.
17. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерге қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
18. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерде соғу мен штамптаудың термомеханикалық режимдері.
19. Номиналды күші 8-ден 50 МН жоғары және 50 МН жоғары гидравликалық престердегі бақылау-диагностикалық жүйенің интерфейстік элементтерінің мақсаты.
20. Соғу және престеу өндірісінде қолданылатын материалдар
21. Гидравликалық престерде қолданылатын жұмыс сұйықтары мен қысымдар
22. Соғу-пресстеу өндірісіндегі көтеру-тасымалдау механизмдері мен машиналарының сипаттамасы
23. Номиналды күші 8-ден 50 МН-ден жоғары және 50 МН-ден жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерде орындалатын соғу және штамптаудың технологиялық операциялары.
24. Соғу және престеу өндірісінде жүктерді итеру және жылжыту ережелері
25. Соғу-пресс өндірісінде кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигналдық сигнал беру жүйесі
26. Номиналды күші 8-ден 50 МН астам және 50 МН жоғары соғу және штамптау гидравликалық престерді баптау кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланудың түрлері мен ережелері.
27. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Номиналды күші 40 МН дейін CGSP, 2-ден 12 МН номиналды күші бар ГКМ, ыстық штамптауға арналған айналмалы станоктарды реттеу

Машықтар:
5-6 санат
1. Номиналды күші 40 МН дейін КГСП орнатудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
2. Қалып жабдығын орнату үшін номиналды күші 40 МН дейін ЦГШП дайындау
3. Номиналды күші 40 МН дейін CGSP орнату үшін құралдарды, құрылғыларды және құрылғыларды таңдау және дайындау
4. Номиналды күші 40 МН дейін штамптау жабдығын CGSH жұмыс кеңістігінен шығару
5. 40 МН-ға дейінгі номиналды күші бар КГШП жұмыс кеңістігін штамп жабдығын орнатуға дайындау.
6. Номиналды күші 40 МН дейін штамптау жабдығын КГСП жұмыс кеңістігіне орнату және бекіту
7. Номиналды күші 40 МН дейін КГШП бойынша жабық биіктікті реттеу.
8. Номиналды күші 40 МН дейін CGShP бойынша эжекторларды реттеу
9. Номиналды күші 40 МН дейін КГСП қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын баптау және реттеу
10. Номиналды күші 40 МН дейін КГСП бойынша штамп жабдығын технологиялық майлау және үрлеу шкаласын беру жүйесін реттеу.
11. 40 МН-ға дейінгі номиналды күшпен КТҚ-да штамптарды қыздыру
12. Номиналды күші 40 МН дейін КГШП штамп жабдығын бос жүріс кезінде дұрыс орнатуды тексеру
13. 40 МН-ға дейінгі номиналды күші бар соғылмаларды СГСП-да сынақ штамптау
14. Номиналды күші 40 МН дейін ЦГШП бойынша бақылау және диагностика үшін компьютерлік бағдарламаларды баптау.
15. Номиналды күші 40 МН дейінгі КГШП, қосалқы жабдықтар мен штамп жабдықтарын пайдалану кезіндегі ұсақ ақауларды жою.
16. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары газ компрессорлық қондырғыларды орнатудың технологиялық және конструкторлық құжаттамасын зерделеу.
17. Перфоблоктар мен штамптарды орнату үшін номиналды күші 2-ден 12 МН-ден жоғары ГКМ дайындау.
18. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары гидравликалық компрессорлық қондырғыларды орнатуға арналған құралдарды, аспаптарды және құрылғыларды таңдау және дайындау
19. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары газ компрессорының жұмыс кеңістігінен перфоблоктар мен матрицаларды алу
20. Номиналды күші 2-ден 12 МН асатын гидравликалық компрессордың жұмыс кеңістігін перфоблоктар мен матрицаларды орнатуға дайындау.
21. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары болатын гидравликалық компрессордың жұмыс кеңістігіне перфоблоктар мен матрицаларды орнату және бекіту.
22. 2-ден 12 МН жоғары номиналды күшпен ГКМ бойынша жылжымалы матрицаның қысқыш күшін реттеу.
23. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары газ конденсатты компрессорларға қызмет көрсететін механикаландыру жабдығын баптау және реттеу.
24. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары газ компрессорында штамптың жабық биіктігін реттеу.
25. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары болатын гидравликалық компрессордағы алдыңғы және артқы аялдамаларды реттеу.
26. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары газ-конденсат машиналарында штамп жабдығының салқындату жүйесін реттеу.
27. Номиналды күші 2-ден 12 МН-ға дейінгі газ және сығылған ауа компрессорларында штамптауыштарды қыздыру
28. Номиналды күші 2-ден 12 МН-ден жоғары гидравликалық компрессордың жұмыс істеуі кезінде бос тұрып қалу кезінде штамп жабдығының дұрыс орнатылуын тексеру.
29. Номиналды күші 2-ден 12 МН-ге дейінгі газбен сығымдалған металл диірмендерінде соғылмаларды сынақ штамптау.
30. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары газ компрессорлық қондырғыларды басқару және диагностикалау үшін компьютерлік бағдарламаларды орнату.
31. Номиналды күші 2-ден 12 МН асатын гидравликалық компрессорлардың, қосалқы жабдықтар мен штамптау жабдықтарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.
32. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары газ конденсатты компрессорларға қақты үрлеу және технологиялық жағармай беру құрылғыларын реттеу.
33. Сызбаларды оқу және техникалық құжаттаманы қолдану
34. Қолданбалы компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, конструкторлық және технологиялық құжаттамаларды қарау
35. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару
36. Номиналды күші 40 МН дейін КГСП орнатуға арналған анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды және механикаландыру жабдығын электронды мұрағаттан табыңыз.
37. 40 МН-ге дейінгі номиналды күшпен CVS дұрыс жұмысын тексеріңіз
38. Қалып жабдығын орнату алдында 40 МН-ге дейінгі номиналды күші бар ЖҚҚ жағдайын тексеріңіз.
39. Технологиялық құжаттамаға сәйкес анықтау және КГСР орнатуға арналған құралдардың, құрылғылардың және құрылғылардың жағдайын тексеру.
40. Бір реттік және үздіксіз жүрістерде, реттеу (жүгіру) режимінде номиналды күші 40 МН-ге дейінгі КТЖ жұмысын реттеу.
41. Номиналды күші 40 МН-ге дейінгі КГШП-да блоктау құрылғыларының, қорғаныс құрылғылары мен қоршаулардың және қосалқы жабдықтардың дұрыс жұмысын тексеру.
42. Номиналды күші 40 МН дейін ЦГШ, қосалқы жабдықтар мен штамп аппаратурасының жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтаңыз.
43. Номиналды күші 40 МН-ге дейінгі КТҚҚ жұмысындағы ақаулардың алдын алу және анықтау, қосалқы жабдықтар мен штамп жабдықтары
44. Номиналды күші 40 МН дейін ЦГШП-да штамп жабдығының қыздыру параметрлерін белгілеңіз.
45. 40 МН-ге дейінгі номиналды күші бар штамптау жабдығын КГСП жұмыс кеңістігінен шығару үшін құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
46. Қалып жабдығын орнатпас бұрын номиналды күші 40 МН-ге дейінгі ЖҚҚ жұмыс кеңістігінің жағдайын тексеріңіз.
47. 40 МН номиналды күші бар КТҚЖ жұмыс кеңістігіне штамптау жабдығын орнатуға арналған құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
48. КГСП жұмыс кеңістігінде штамп жабдығын бекітуге арналған құралдар мен құрылғыларды қолданыңыз

Білімдер:
5-6 санат
1. CGShP үшін орнату нұсқаулары және орнату карталары
2. Мәтіндік ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
3. Графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары
4. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі
5. Техникалық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі
6. Номиналды күші 40 МН-ге дейінгі СГРП конструкциясы, режимдері және жұмыс істеу принципі.
7. Номиналды күші 40 МН дейін ЦГШП кинематикалық диаграммалары
8. Басқару жүйесінің құрылымы және жұмыс істеу принципі
9. СГШП-да штамп жабдығын орнату және бекіту әдістері, штамп жабдығын алу әдістері
10. КГСП бойынша штамп жабдығының жабық биіктігін реттеу әдістері
11. CGSR-де эжекторлардың жүрісін реттеу әдістері
12. CGSP-де штамп жабдығын реттеу әдістері
13. CGSP-де қолданылатын қалып жабдықтарының түрлері
14. CGSP іске қосу және орнату тәртібі мен ережелері
15. CGShP негізгі проблемалары және оларды жою жолдары
16. КГШ, штамптау жабдықтарын баптау және реттеуге арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың түрлері.
17. ЦГСП қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі
18. CGSP бойынша термомеханикалық штамптау режимдері
19. Номиналды күші 40 МН дейін ЦГШП бойынша бақылау-диагностикалық жүйенің интерфейстік элементтерінің мақсаты.
20. Соғу және престеу өндірісінде қолданылатын материалдар
21. Соғу-пресстеу өндірісіндегі көтеру-тасымалдау механизмдері мен машиналарының сипаттамасы
22. ЦГСП орындалатын технологиялық штамптау операциялары
23. Соғу және престеу өндірісінде жүктерді итеру және жылжыту ережелері
24. Соғу-пресс өндірісінде кран машинисімен жұмыс істеу кезіндегі сигнал беру жүйесі
25. СЖҚҚ орнату және басқару кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері
26. Номиналды күші 2-ден 12 МН жоғары гидравликалық компрессорлық қондырғылардың құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
27. Номиналды күші 2-ден 12 МН-ге дейінгі гидравликалық компрессорлық қондырғылардың кинематикалық диаграммалары.
28. Газ конденсатын компрессорды басқару жүйесінің құрылымы және жұмыс принципі
29. Газ және конденсатты материалдарға штамп жабдығын орнату және бекіту әдістері, штамп жабдығын алу әдістері
30. Газ және конденсат материалдарында штамп жабдығын реттеу әдістері
31. Матрица жабдықтарының түрлері
32. Газ конденсат қондырғыларын іске қосу және іске қосу тәртібі мен ережелері
33. ГКМ аялдамаларын реттеу түрлері мен әдістері
34. Газ компрессорларының негізгі ақаулары және оларды жою жолдары
35. Газ компрессорлық қондырғыларды баптау және реттеуге арналған құралдардың, аспаптардың және құрылғылардың түрлері
36. Газ және конденсат материалдарына қызмет көрсететін механикаландыру құрылғыларының құрылымы, режимдері және жұмыс принципі.
37. ГКМ бойынша штамптаудың термомеханикалық режимдері.
38. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), физикалық төзімділік, қозғалыстардың дәлдігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.2.017-93. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі (OSSS). Пресс-соғу жабдықтары. Қауіпсіздіктің жалпы талаптары (No 1 түзетумен);
2) МЕМСТ 12.3.026-81. SSBT. Соғу және престеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары (1.2 түзетулер);
3) МЕМСТ 31542-2012. Мемлекетаралық стандарт. Автоматты және жартылай автоматты соғу және престеу станоктары. Қауіпсіздік талаптары;
4) МЕМСТ 12.2.113-2006. Мемлекетаралық стандарт. Иінді пресстер. Қауіпсіздік талаптары;
5) МЕМСТ 12.​2.​017.​2-89. Мемлекетаралық стандарт. SSBT. Балғалар. Қауіпсіздік талаптары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Механикалық машиналарды, жабдықтарды және бұйымдарды сынақтан өткізушілер, дефектоскопистер

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техники-технологи

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      25. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      26. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      27. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      28. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2023 жылғы 12 желтоқсандағы қорытынды.

      29. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      30. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      31. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
5-қосымша

Кәсіптік стандарт "Аккумуляторлар мен батареяларды өндіру"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Аккумуляторлар мен батареялар өндірісі" кәсіби стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдар мен кәсіпорындарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдеріне қойылатын талаптарды белгілейді, машина жасау саласындағы қызметті жүзеге асырады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Аккумуляторлар мен батареяларды өндіру.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C27200.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      27 Электр жабдықтарын өндіру;

      27.2 Батареялар және аккумуляторлар өндіру;

      27.20 Батареялар және аккумуляторлар өндіру;

      27.20.0 Батареялар және аккумуляторлар өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: "Аккумуляторлар мен батареяларды өндіру" кәсіби стандарты кәсіби қызмет саласында аккумуляторлар мен батареяларды өндіру біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды айқындайды және: 1) Еңбек саласы мен кәсіптік білім беру саласының өзара іс-қимылын реттеу; 2) даярлау, біліктілікті арттыру және кәсіптік қайта даярлау бағдарламаларын әзірлеу үшін талаптарды регламенттеу; 3) персоналды аттестаттау және сертификаттау кезінде қызметкерлердің құзыреттерін бағалау үшін талаптарды регламенттеу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Аккумулятор және элемент өндірісінде бақылаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      2) Аккумулятор және элемент өндірісінде бақылаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      3) Белсенді масса дайындаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      4) Белсенді масса дайындаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      5) Ерітінді және электролит дайындаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      6) Ерітінді және электролит дайындаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      7) Электродтар мен элементтерді сағымдаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      8) Электродтар мен элементтерді сағымдаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      9) Элемент өндірісінің кептірушісі - 2 СБШ-нің деңгейі;

      10) Элементтік өндірісінің кептірірушісі - 3 СБШ-нің деңгейі;

      11) Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі - 2 СБШ-нің деңгейі;

      12) Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі - 3 СБШ-нің деңгейі;

      13) Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      14) Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      15) Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      16) Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      17) Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Аккумулятор және элемент өндірісінде бақылаушы":

Топтың коды:

7400-0

Қызмет атауының коды:

7400-0-001

Кәсіптің атауы:

Аккумулятор және элемент өндірісінде бақылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Аккумуляторлық және элементтік өндірістегі бақылаушы, 1-5 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Детальдар мен аспаптарды бақылаушы
Электроника жұмысшыларының бригадирі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Батареялар мен батареялардың құрастыру барысы мен сапасын жүйелі бақылау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құрастыруға түсетін бөлшектер мен тораптардың сапасын бақылау
2. Жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдардың сапасын бақылау және қабылдау бойынша жұмыстарды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құрастыруға түсетін бөлшектер мен тораптардың сапасын бақылау



Дағды 1:
Жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдарды сыртқы түрі бойынша қабылдау

Машықтар:
1. Сызбаларға, схемаларға және технологиялық құжаттамаға сәйкес қарапайым жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдарды сыртқы түрі бойынша бақылау және түпкілікті қабылдау.
2. Стандартты бақылау-өлшеу қондырғылары мен аспаптарда жұмыс істей білу.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
6. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Дайын бұйымдар мен жартылай фабрикаттарды құрастыру әдістері мен әдістерін білу.
2. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу.
3. Жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдердің ассортименті, құрылымы және мақсаты.
4. Бөлшектер мен дайын бұйымдарды қабылдаудың техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдардың сапасын бақылау және қабылдау бойынша жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттарға сәйкестігін тексеру негізінде сапаны бақылау

Машықтар:
1. Құрастыруға түсетін бөлшектер мен тораптардың сапасын анықтау.
2. Қызмет көрсетілетін учаскедегі ақауды жіктеу, оның пайда болу себептерін анықтау, оның алдын алу және жою шараларын қабылдау

Білімдер:
1. Жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдердің ассортименті, құрылымы және мақсаты.
2. Бақылау түрлері.
3. Ақаудың негізгі түрлері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Батарея және элемент өндірісіндегі бақылаушы

4

Бригадир

5

Инженер-технолог

10. Кәсіптің карточкасы "Аккумулятор және элемент өндірісінде бақылаушы":

Топтың коды:

7400-0

Қызмет атауының коды:

7400-0-001

Кәсіптің атауы:

Аккумулятор және элемент өндірісінде бақылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.2

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Аккумуляторлық және элементтік өндірістегі бақылаушы, 1-5 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Детальдар мен аспаптарды бақылаушы
Электроника жұмысшыларының бригадирі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Батареялар мен батареялардың құрастыру барысы мен сапасын жүйелі бақылау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құрастыруға түсетін бөлшектер мен тораптардың сапасын бақылау
2. Жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдардың сапасын бақылау және қабылдау бойынша жұмыстарды орындау
3. Дайын бұйымдар мен жартылай фабрикаттардың дұрыс сақталуын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құрастыруға түсетін бөлшектер мен тораптардың сапасын бақылау



Дағды 1:
Жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдарды сыртқы түрі бойынша қабылдау

Машықтар:
1. Сызбаларға, схемаларға және технологиялық құжаттамаға сәйкес қарапайым жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдарды сыртқы түрі бойынша бақылау және түпкілікті қабылдау.
2. Стандартты бақылау-өлшеу қондырғылары мен аспаптарда жұмыс істей білу.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
6. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1. Дайын бұйымдар мен жартылай фабрикаттарды құрастыру әдістері мен әдістерін білу.
2. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу.
3. Жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдердің ассортименті, құрылымы және мақсаты.
4. Бөлшектер мен дайын бұйымдарды қабылдаудың техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жартылай фабрикаттар мен дайын бұйымдардың сапасын бақылау және қабылдау бойынша жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттарға сәйкестігін тексеру негізінде сапаны бақылау

Машықтар:
1. Құрастыруға түсетін бөлшектер мен тораптардың сапасын анықтау.
2. Қызмет көрсетілетін учаскедегі некені жіктеу, оның пайда болу себептерін анықтау, оның алдын алу және жою шараларын қабылдау

Білімдер:
1. Жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдердің ассортименті, құрылымы және мақсаты.
2. Бақылау түрлері.
3. Некенің негізгі түрлері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Дайын бұйымдар мен жартылай фабрикаттардың дұрыс сақталуын бақылау



Дағды 1:
Дайын өнім мен жартылай фабрикаттардың дұрыс сақталуына бақылау жүргізу

Машықтар:
1. Қабылданған және қабылданбаған өнімдерге техникалық құжаттаманы ресімдеу.
2. Дайын бұйымдар мен жартылай фабрикаттардың дұрыс сақталуын бақылау

Білімдер:
1. Қабылдау-тапсыру құжаттамасын ресімдеу ережесі.
2. Некенің алдын алу бойынша жұмыстарды орындау, қабылданған және қабылданбаған өнім бойынша есеп пен есептілікті жүргізу.
3. Арнайы химиялық және физикалық ток көздерін қабылдаудың техникалық шарттары мен мемлекеттік стандарттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Батарея және элемент өндірісіндегі бақылаушы

5

Бас инженер

11. Кәсіптің карточкасы "Белсенді масса дайындаушы":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-038

Кәсіптің атауы:

Белсенді масса дайындаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Белсенді масса дайындаушы, 2-5 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі қажет емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Ерітінді және электролит дайындаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бекітілген рецептураға сәйкес паста тәрізді, ұнтақ тәрізді белсенді және электр өткізгіш массаларды дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Белсенді масса дайындау үшін дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес белсенді массаларды дайындау бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Белсенді масса дайындау үшін дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Жұмыс орнын дайындау және қызмет көрсету

Машықтар:
1. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, белсенді массаларды дайындаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың бір-екі түрі мен қоректендіргіштерінің паста тәрізді және ұнтақ тәрізді белсенді және электр өткізгіш массаларын дайындау жөніндегі агрегаттардың жұмыс істеу және реттеу қағидаты.
2. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
3. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес белсенді массаларды дайындау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Паста және ұнтақ белсенді және электр өткізгіш массаларды дайындау

Машықтар:
1. Біліктілігі анағұрлым жоғары белсенді массаларды дайындаушының басшылығымен паста тәрізді, ұнтақ тәрізді белсенді және электр өткізгіш массаларды дайындау.
2. Металл ұнтақтарын және басқа материалдарды әртүрлі конструкциялы механикалық діріл електеріне елеу.
3. Кептіру агрегаттарында никель оксиді гидратын кептіру.
4. Электр пештеріндегі материалдарды термиялық өңдеу.
5. Белсенді массаларды дайындауға арналған агрегаттарды тиеу кезінде электр өткізгіш компоненттерді мөлшерлеу.
6. Механизмдерді басқару және жабдыққа қызмет көрсету: араластырғыштар, араластырғыштар, дисмембраторлы және өзекті диірмендер, роликтер, пісіру қазандықтары, дірілдейтін електер, электр пештері және әртүрлі паста және ұнтақ белсенді массаларды дайындау үшін қолданылатын басқа да агрегаттар.
7. Дайын массаны орау.
8. Технологиялық процестің орындалуын тіркеу журналын жүргізу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың бір-екі түрі мен қоректендіргіштерінің паста тәрізді және ұнтақ тәрізді белсенді және электр өткізгіш массаларын дайындау жөніндегі агрегаттардың жұмыс істеу және реттеу қағидаты.
2. Күрделілігі орташа әмбебап және арнайы құрылғылар мен бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
3. Камералық және вакуумдық кептіргіштерді тиеу және түсіру ережелері.
4. Компоненттерді елеу және мөлшерлеу әдістері.
5. Материалдарды термиялық өңдеудің температуралық режимі.
6. Бастапқы шикізат пен түпкілікті өнімнің мақсаты, қасиеттері, сақтау және тасымалдау ережелері.
7. Жұмыс процесінде қолданылатын сілтілермен және электролиттермен жұмыс істеу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Белсенді масса дайындаушы

4

Бригадир

5

Техник-технолог

12. Кәсіптің карточкасы "Белсенді масса дайындаушы":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-038

Кәсіптің атауы:

Белсенді масса дайындаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Белсенді масса дайындаушы, 2-5 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электртехникалық бұйымдарды сіңірмелеуші
Құрғақ (қорғасын аккумуляторларға арналған) массаны араластырушы
Ерітінді және электролит дайындаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бекітілген рецептураға сәйкес паста тәрізді, ұнтақ тәрізді белсенді және электр өткізгіш массаларды дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Белсенді массаларды дайындау үшін дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Жабдықты басқару

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Белсенді массаларды дайындау үшін дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Жұмыс орнын дайындау және қызмет көрсету

Машықтар:
1. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, белсенді массаларды дайындаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың бір-екі түрі мен қоректендіргіштерінің паста тәрізді және ұнтақ тәрізді белсенді және электр өткізгіш массаларын дайындау жөніндегі агрегаттардың жұмыс істеу және реттеу қағидаты.
2. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
3. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жабдықты басқару



Дағды 1:
Жабдықта әртүрлі операцияларды орындау

Машықтар:
4-5 разряд
1. Белсенді массаларды дайындауға арналған агрегаттардың іске қосу және бақылау аппаратурасын басқару.
2. Жұмыс барысында агрегаттарды баптау.
3. Әртүрлі агрегаттар мен механизмдерді басқару.
4. Қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.
5. Жартылай автоматтарды мерзімді майлау, баптау және баптау

Білімдер:
4-5 разряд
1. Әр түрлі типтегі агрегаттар мен механизмдерді орнату және баптау әдістері.
2. Күрделілігі орташа әмбебап және арнайы құрылғылардың, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы.
3. Күрделі және дәл аспаптар мен аспаптардың құрылысы, мақсаты және қолдану ережелері.
4. Кинематикалық схемалар және баптау әдістері.
5. Жартылай автоматтарды баптау және майлау.
6. Басқару пульттерінің жұмыс ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Белсенді массаларды дайындаушы

5

Инженер-технолог

13. Кәсіптің карточкасы "Ерітінді және электролит дайындаушы":

Топтың коды:

8131-9

Қызмет атауының коды:

8131-9-180

Кәсіптің атауы:

Ерітінді және электролит дайындаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ерітінді және электролит дайындаушы, 2-5 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі қажет емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Белсенді масса дайындаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Арнайы рецепт бойынша ерітінділерді дайындау, сүзу, түзету және тұндыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ерітінді және электролит дайындау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес ерітінділер мен электролиттерді дайындау бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Ерітінді және электролит дайындау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Жұмыс орнын дайындау және қызмет көрсету

Машықтар:
1. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, ерітінділер мен электролиттерді дайындаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес ерітінділер мен электролиттерді дайындау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Технологиялық процеске сәйкес концентрлі қышқылдар қоспаларын, ерітінділерді, құрамдас электролиттерді, жалпы және арнайы мақсаттағы электролиттік пасталарды дайындау

Машықтар:
1. Концентрлі қышқылдардың, ерітінділердің, құрама электролиттердің, жалпы және арнайы мақсаттағы электролиттік пасталардың екі компонентті қоспаларына дейін рецепт бойынша дайындау.
2. Жұмыс барысында қолданылатын жабдыққа қызмет көрсету, тазалау және жуу.
3. Технологиялық процестің орындалуын тіркеу журналын жүргізу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың атауы және мақсаты.
2. Бақылау-өлшеу құралының мақсаты мен қолдану ережелері.
3. Қышқылдардың, сілтілердің және басқа заттардың қасиеттері туралы негізгі мәліметтер және олармен жұмыс істеу ережелері.
4. Операциялардың тәртібі мен реттілігі.
5. Олардың дайындығы мен сапасын анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Ерітінділер мен электролиттерді дайындаушы

3

Ерітінді және электролит дайындаушы

4

Техник-технолог

5

Инженер-технолог

14. Кәсіптің карточкасы "Ерітінді және электролит дайындаушы":

Топтың коды:

8131-9

Қызмет атауының коды:

8131-9-180

Кәсіптің атауы:

Ерітінді және электролит дайындаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ерітінді және электролит дайындаушы, 2-5 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Белсенді масса дайындаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Арнайы рецепт бойынша ерітінділерді дайындау, сүзу, түзету және тұндыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ерітінділер мен электролиттерді дайындау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес ерітінділер мен электролиттерді дайындау бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Ерітінділер мен электролиттерді дайындау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Жұмыс орнын дайындау және қызмет көрсету

Машықтар:
1. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, ерітінділер мен электролиттерді дайындаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес ерітінділер мен электролиттерді дайындау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Технологиялық процеске сәйкес концентрлі қышқылдар қоспаларын, ерітінділерді, құрамдас электролиттерді, жалпы және арнайы мақсаттағы электролиттік пасталарды дайындау

Машықтар:
4-5 разряд
1. Жалпы және арнайы мақсаттағы концентрацияланған қышқылдардың, ерітінділердің, құрамдас электролиттердің және электролиттік пасталардың екіден төрт компонентті қоспаларын рецепт бойынша дайындау.
2. Мерзімді әсер ететін жабдықта ерітінділерді сүзу, түзету және тұндыру.
3. Никель оксиді гидратының тұндыру процесін жүргізу.
4. Ерітінділерді арнайы белгіленген режимдер бойынша дайындау.
5. Электролиттерді түзету және қалпына келтіру.
6. Пасталарға арналған химиялық заттар мен қоюландырғыш өнімдердің берілген пропорциясында мөлшерлеу және оларды контейнерлерге салу.
7. Талдауға сынама алу, титрлеу арқылы артық сілтіні анықтау.
8. Жұмыс кезінде қолданылатын жабдыққа қызмет көрсету.
9. Концентрацияланған қышқылдардың төрт компонентті қоспаларын, ерітінділерді, құрамдас электролиттерді, жалпы және арнайы мақсаттағы электролиттік пасталарды рецепт бойынша дайындау.
10. Мерзімді әсер ететін жабдықта ерітінділерді сүзу, түзету және тұндыру.
11. Күмісті тұндыру, тұнбаны бөлу және кептіру.
12. Бұл үшін қажетті Реактивтердің мөлшері мен концентрациясын алдын ала есептей отырып, қышқылдар мен сілтілерді бейтараптандыру, бейтараптандырудың толықтығын тексеру.
13. Жабдықты баптау.
14. Технологиялық процеске сәйкес концентрлі қышқылдардың, ерітінділердің, құрама электролиттердің, жалпы және арнайы мақсаттағы электролиттік пасталардың көп компонентті қоспаларын дайындау.
15. Автоматика элементтері бар жартылай автоматтарда әртүрлі қолданылатын ерітінділерді сүзу, түзету, Тұндыру және регенерациялау.
16. Аспаптардың көрсеткіштерін бақылау.
17. Сорғы-Тоңазытқыш агрегаттарының және үздіксіз сүзу Автоматты қондырғыларының жұмысын бақылау.
18. Жабдықты баптау

Білімдер:
4-5 разряд
1. Жабдықтардың, арнайы құрылғылардың және бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен жұмыс істеу принципі.
2. Тұздардың, қышқылдар мен сілтілердің техникалық мақсаты мен қасиеттері, сақтау, тасымалдау ережелері және олардың сапасын анықтау әдістері.
3. Дозалау, түзету және регенерация әдістері.
4. Бейорганикалық химия негіздері.
5. Қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымдық ерекшеліктері.
6. Бақылау-өлшеу және реттеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
7. Әр түрлі материалдар мен химиялық заттардың мақсаты мен қасиеттері.
8. Металдардың қорғаныш және сәндік жабындарының гальваникалық процестері.
9. Талдаулар мен есептеулер жүргізу әдістемесі.
10. Құрылғы, кинематикалық схемалар және жартылай автоматтарды баптау ережелері.
11. Әр түрлі қолдану ерітінділерін сынау әдістері.
12. Күрделі Бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы, мақсаты және қолдану практикасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Ерітінділер мен электролиттерді дайындаушы

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

15. Кәсіптің карточкасы "Электродтар мен элементтерді сағымдаушы":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-035

Кәсіптің атауы:

Электродтар мен элементтерді сағымдаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электродтар мен элементтерді сағымдаушы, 2-4 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі қажет емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электродты өнімдерді механикалық өңдейтін станокшы
Электродты өнімдерді престеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электродтарды, каскадты термоэлементтерді суық және ыстық сағымдау орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электродтар мен элементтерді сағымдау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Электродтар мен элементтерді сағымдау бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электродтар мен элементтерді сағымдау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Жұмыс орнын дайындау және қызмет көрсету

Машықтар:
1. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, электродтар мен элементтерді престеушінің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электродтар мен элементтерді сағымдау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Техникалық құжаттамаға сәйкес электродтарды престеу

Машықтар:
1. Жоғары білікті престеушінің басшылығымен сынап оксидінен электродтарды престеу.
2. Жартылай элементтерді қолмен және гидравликалық престерде суық және ыстық престеу.
3. Электродтарды престеу үшін пресс-ұнтақ ілмектерін дайындау.
4. Сығылған электродтар мен жартылай элементтердің жарамдылығын сыртқы түрі мен өлшемі бойынша анықтау

Білімдер:
1. Маңызды бөліктердің мақсаты және қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі.
2. Ең көп таралған әмбебап және арнайы құрылғылар мен бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарының мақсаты.
3. Төзімділік және қону туралы негізгі мәліметтер.
4. Электродтар мен жартылай элементтерді престеу және дайындау ережелері; престеу режимдері.
5. Қолданылатын материалдардың негізгі қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95. Мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электродтар мен элементтерді престеуші

3

Бригадир

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

16. Кәсіптің карточкасы "Электродтар мен элементтерді сағымдаушы":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-035

Кәсіптің атауы:

Электродтар мен элементтерді сағымдаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электродтар мен элементтерді сағымдаушы, 2-4 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электродты өнімдерді механикалық өңдейтін станокшы
Электродты өнімдерді престеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электродтарды, каскадты термоэлементтерді суық және ыстық престеуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электродтар мен элементтерді престеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Электродтар мен элементтерді престеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электродтар мен элементтерді престеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Жұмыс орнын дайындау және қызмет көрсету

Машықтар:
1. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, электродтар мен элементтерді престеушінің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электродтар мен элементтерді престеу бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Техникалық құжаттамаға сәйкес электродтарды престеу

Машықтар:
3-4 разряд
1. Жоғары білікті престеушінің басшылығымен сынап оксидінен электродтарды престеу.
2. Жартылай элементтерді қолмен және гидравликалық престерде суық және ыстық престеу.
3. Электродтарды престеу үшін пресс-ұнтақ ілмектерін дайындау.
4. Сығылған электродтар мен жартылай элементтердің жарамдылығын сыртқы түрі мен өлшемі бойынша анықтау.
5. Каскадты термоэлементтерді коммутациялық қабаттармен, өтпелі ішкі қабаттармен, қолмен тығыздағыштармен және гидравликалық престермен суық басу.
6. Қалыптарды дайындау, төсеу, пресс-ұнтақтардың ілмектерін қалыпта тегістеу.
7. Престеу режимін сақтау.
8. Тығыздағышты кесу және сығылған термоэлементтерді тазалау

Білімдер:
3-4 разряд
1. Маңызды бөліктердің мақсаты және қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі.
2. Ең көп таралған әмбебап және арнайы құрылғылар мен бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарының мақсаты.
3. Электродтар мен жартылай элементтерді престеу және дайындау ережелері; престеу режимдері.
4. Қолданылатын материалдардың негізгі қасиеттері.
5. Қызмет көрсетілетін жабдықтың кинематикасы.
6. Күрделі және дәл Бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарының мақсаты мен қолдану ережелері.
7. Әмбебап және арнайы құрылғылардың дизайны.
8. Термоэлементтерді басу процесі.
9. Пресс-ұнтақтардың физика-химиялық және термоэлектрлік қасиеттері және оларды қалыпқа құю кезектілігі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар; 3
) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электродтар мен элементтерді престеуші

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

17. Кәсіптің карточкасы "Элемент өндірісінің кептірушісі":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-052

Кәсіптің атауы:

Элемент өндірісінің кептірушісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Элемент өндірісінің кептірушісі, 1, 3 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Аппаратшы-кептіруші
Термохимиялық өңдеу операторлары
Дегидраттау аппаратшысы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Белсенді массалардан құйылған электродтар мен элементтерді жоғары сапалы кептіруді қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Элемент өндірісінің кептіру бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Кептіру процесіне дайындық

Машықтар:
1. Қарапайым конструкциялы кептіру камераларында агломераттарды, элементтерді, батареяларды, картон бұйымдарын және бөлшектерді кептіру және Кептіру процесіне дайындау.
2. Агломераттарды, элементтерді, батареяларды, картон бөлшектерін және бұйымдарды кептіруге дайындау.
3. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Кептіру агрегаттарын кептіру процесіне дайындау.
2. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
3. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Элемент өндірісінің кептіру бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Кептіру агрегаттарында кептіру процесімен өңдеу

Машықтар:
1. Бұйымдарды тиеу және оларды кептіру пештері мен кептіру камераларынан түсіру.
2. Кептіру процесін бақылау.
3. Температуралық режимді сақтау.
4. Кептіру процесінің аяқталуын сыртқы түрі мен сезімі бойынша анықтау.
5. Бөлшектер мен бұйымдарды маркалары мен сорттары бойынша сұрыптау және қатарға төсеу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы туралы негізгі мәліметтер, оның маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
2. Қарапайым құрылғылар мен бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережелері.
3. Агломераттарды, элементтерді, батареяларды және картонаж бұйымдарын кептіруге дайындық және қорытынды операциялардың кезектілігі.
4. Бастапқы шикізатқа, жартылай фабрикаттарға, бөлшектерге және соңғы кептіру өніміне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95. Мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Элемент өндірісінің кептірушісі

4

Элементтік өндірісті кептіргіш

5

Бригадир

5

Техник-технолог

18. Кәсіптің карточкасы "Элементтік өндірісінің кептірірушісі":

Топтың коды:

7412-4

Қызмет атауының коды:

7412-4-052

Кәсіптің атауы:

Элементтік өндірісінің кептірірушісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Элементтік өндірісінің кептірірушісі, 1, 3 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Аппаратшы-кептіруші
Термохимиялық өңдеу операторлары
Дегидраттау аппаратшысы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Белсенді массалардан құйылған электродтар мен элементтерді жоғары сапалы кептіруді қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Элементтік өндірісті кептіру бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Кептіру процесіне дайындық

Машықтар:
1. Қарапайым конструкциялы кептіру камераларында агломераттарды, элементтерді, батареяларды, картон бұйымдарын және бөлшектерді кептіру және Кептіру процесіне дайындау.
2. Агломераттарды, элементтерді, батареяларды, картон бөлшектерін және бұйымдарды кептіруге дайындау.
3. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Кептіру агрегаттарын Кептіру процесіне дайындау.
2. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
3. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Элементтік өндірісті кептіру бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Кептіру агрегаттарында кептіру процесімен өңдеу

Машықтар:
3 разряд
1. Бұйымдарды тиеу және оларды кептіру пештері мен кептіру камераларынан түсіру.
2. Кептіру процесін бақылау.
3. Температуралық режимді сақтау.
4. Кептіру процесінің аяқталуын сыртқы түрі мен сезімі бойынша анықтау.
5. Бөлшектер мен бұйымдарды маркалары мен сорттары бойынша сұрыптау және қатарға төсеу.
6. Марганец кенін әртүрлі конструкциялардағы арнайы кептіру агрегаттарында кептіру.
7. Кептіргіштің ауасын белгілі бір температураға дейін қыздыру.
8. Кептіру барабаны мен желдеткішті қосыңыз және өшіріңіз.
9. Кенді кептіргіштің қабылдау бункеріне беруді реттеу.
10. Кендердің ылғалдылығын және кептіру процесінің аяқталуын анықтау

Білімдер:
3 разряд
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы туралы негізгі мәліметтер, оның маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
2. Қарапайым құрылғылар мен бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережелері.
3. Агломераттарды, элементтерді, батареяларды және картонаж бұйымдарын кептіруге дайындық және қорытынды операциялардың кезектілігі.
4. Бастапқы шикізатқа, жартылай фабрикаттарға, бөлшектерге және соңғы кептіру өніміне қойылатын талаптар.
5. Марганец кенін кептіруге арналған арнайы кептіру агрегаттарын (жылытудың әртүрлі түрлерімен) орнату.
6. Бақылау-өлшеу және реттеу аспаптарының құрылғысы.
7. Марганец кенін кептірудің мақсаты және кептіруден кейін оған қойылатын талаптар.
8. Кептіруге дайындық және қорытынды операциялардың реттілігі.
9. Марганец кенін сақтау ережелері.
10. Өңделетін материалдардың негізгі қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Станок-операторы

5

Техник-технолог

5

Инженер-технолог

19. Кәсіптің карточкасы "Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі":

Топтың коды:

8212-3

Қызмет атауының коды:

8212-3-001

Кәсіптің атауы:

Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі, 2-3 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Аппаратшы-кептіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қорғасын батареяларын өндіруде аккумуляторлық пластиналарды кептіру процесінің жоғары сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептіруші бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Бумен пісіру және кептіру процесіне дайындық

Машықтар:
1. Шағын, орташа және үлкен мөлшердегі аккумуляторлық пластиналарды булау және кептіру процесіне дайындық.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Кептіру агрегаттарын кептіру процесіне дайындау.
2. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
3. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептіруші бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі жұмыстарының орындалуы

Машықтар:
1. Шағын және орта мөлшердегі аккумуляторлық пластиналарды автоклавтарда немесе бумен кептіру камераларында, бақылау ерекшеліктеріне сәйкес бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша туннельді конвейерлік кептіргіштерде булау және кептіру.
2. Аккумулятор пластиналарын илеу.
3. Аккумуляторлық пластиналарды кептіру процесінде туннельді конвейерлік кептіргіштердегі жылыту жүйесін және ауа айналымын басқару.
4. Аккумуляторлық пластиналарды автоклавтардан, бумен кептіру камераларынан және туннельді конвейерлік кептіргіштерден тиеу және түсіру.
5. Салқындату камераларында аккумуляторлық пластиналарды салқындату процесін жүргізу.
6. Аккумулятор пластиналарын ақаудан шығару және оларды үйінділерге салу

Білімдер:
1. Автоклавтардың, бумен кептіру камераларының және туннельді конвейерлік кептіргіштердің маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты және жұмыс принципі.
2. Ауаны электрмен жылытуды басқару және кептіргіштердегі ауа ағынын реттеу жүйесі.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
4. Шағын және орташа өлшемді аккумулятор пластиналарын булау мен кептірудің бақылау сипаттамалары.
5. Батарея тақталарын жүктеу және түсіру ережелері.
6. Батарея тақталарының жарамдылық белгілері.
7. Пластиналарды илеу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95. Мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Автоклавшы-қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналарын кептіруші

4

Бригадир

5

Техник-технолог

5

Инженер-технолог

20. Кәсіптің карточкасы "Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі":

Топтың коды:

8212-3

Қызмет атауының коды:

8212-3-001

Кәсіптің атауы:

Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі, 2-3 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Аппаратшы-кептіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қорғасын батареяларын өндіруде аккумуляторлық пластиналарды кептіру процесінің жоғары сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Бұйымдар мен өнімдерді автоклавқа тиеу және автоклавтан түсіру
3. Автоклав жұмысын басқару

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Бумен пісіру және кептіру процесіне дайындық

Машықтар:
1. Шағын, орташа және үлкен мөлшердегі аккумуляторлық пластиналарды булау және кептіру процесіне дайындық.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Кептіру агрегаттарын кептіру процесіне дайындау.
2. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
3. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Бұйымдар мен өнімдерді автоклавқа тиеу және автоклавтан түсіру



Дағды 1:
Автоклавқа тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу

Машықтар:
3 разряд
1. Вагонеткаларды, бұйымдары бар контейнерлерді тиеу және түсіру
2. Автоклав қақпақтарын жабыңыз және ашыңыз
3. Тығыздағыш тығыздағыштардың, жаңғақтар мен болттардың күйін тексеріңіз, оларды ауыстырыңыз
4. Сіңіргіштерді қолдану арқылы химиялық заттар мен басқа сұйықтықтарды бейтараптандыру
5. Ыстық су мен агрессивті сұйықтықтарды талдаңыз
6. Белгіленген техникалық құжаттаманы жүргізу

Білімдер:
3 разряд
1. Автоклавтардың жұмыс істеу құрылғысы және алгоритмі
2. Тиеу және түсіру механизмдерінің құрылғысы
3. Бұйымдар мен өнімдерді автоклавқа тиеу және түсіру тәртібі
4. Автоклав қақпақтарын жабу және ашу тәртібі
5. Жүктерді қолмен тасымалдау кезіндегі шекті нормалар
6. Бұйымдарды термиялық өңдеу технологиясы
7. Реттеуші крандардың, клапандардың мақсаты
8. Жарылыс және өрт қауіпті заттар мен заттарды тасымалдау тәртібі, ережесі
9. Агрессивті, улы және қауіпті сұйықтықтарды тасымалдау тәртібі мен ережелері
10. Еңбекті қорғау және өртке қарсы қорғау талаптары
11. Жеке қорғану құралдарын қолдану қағидалары
12. Орындалатын жұмыстардың сапасына қойылатын талаптар, ақаудың түрлері және оның алдын алу және жою тәсілдері
13. Өндірістік дабыл

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Автоклав жұмысын басқару



Дағды 1:
Технологиялық процесті жүргізу

Машықтар:
3 разряд
1. Автоклавты қосыңыз және белгіленген термиялық өңдеу режимін сақтаңыз
2. Температураны, қысымды, өңдеу ұзақтығын реттеңіз
3. Буды автоклавтан автоклавқа ауыстыруды жүргізу
4. Автоклавтардың белгіленген тәртібі мен жұмыс кестесін сақтау
5. Технологиялық процесс барысында ақаулар мен ағындарды анықтау
6. Жұмыста нормативтік және техникалық құжаттаманы пайдалану
7. Белгіленген техникалық құжаттаманы жүргізу

Білімдер:
3 разряд
1. Автоклавтардың жұмыс істеу құрылғысы және алгоритмі
2. Автоклавтарды қосу және ажырату тәртібі
4. Реттеуші крандардың, клапандардың мақсаты
5. Бұйымдарды термиялық өңдеу технологиясы
6. Салқындатқыштың қасиеттері мен параметрлері
7. Технологиялық процестің параметрлерін реттеу әдістері мен ережелері
8. Автоклавтардың жұмыс кестесі
9. Еңбекті қорғау және өртке қарсы қорғау талаптары
10. Жеке қорғану құралдарын қолдану қағидалары
11. Орындалатын жұмыстардың сапасына қойылатын талаптар, ақаудың түрлері және оның алдын алу және жою тәсілдері
12. Өндірістік дабыл
13. Автоклавтарға техникалық қызмет көрсету жөніндегі Нұсқаулық

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Остановка автоклава, прекращение работ

Машықтар:
3 разряд
1. Автоклавтың жұмысын тоқтату
2. Буды автоклавтан автоклавқа ауыстыруды жүргізу
3. Процесс аяқталғаннан кейін конденсат пен салқындатқышты шығарыңыз
4. Жабдықты жөндеуге шығарыңыз
5. Құбырлар мен ысырмаларға технологиялық тығындарды орнату
6. Белгіленген техникалық құжаттаманы жүргізу
7. Жұмыста нормативтік және техникалық құжаттаманы пайдалану
8. Жұмыстарды қауіпсіз жүргізу әдістерін қолдану

Білімдер:
3 разряд
1. Автоклавтардың жұмыс істеу құрылғысы және алгоритмі
2. Салқындатқыштың қасиеттері мен параметрлері
3. Бұйымдарды термиялық өңдеу технологиясы
4. Автоклавты орнату тәртібі
5. Автоклавты жөндеуге шығару және жөндеуден кейін енгізу тәртібі
6. Реттеуші крандардың, клапандардың мақсаты
7. Автоклавтардың жұмыс кестесі
8. Орындалатын жұмыстардың сапасына қойылатын талаптар, ақаудың түрлері және оның алдын алу және жою тәсілдері
9. Ішкі еңбек тәртібінің ережелері
10. Еңбекті қорғау және өртке қарсы қорғау талаптары
11. Автоклавтарда жұмыс істеудің қауіпсіз әдістері мен әдістері
12. Автоклавтарға техникалық қызмет көрсету жөніндегі Нұсқаулық

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды ,құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қорғасын аккумуляторлар өндірісіндегі аккумулятор пластиналар автоклавшы-кептірушісі

5

Техник-технолог

5

Инженер-технолог

5

Бас инженер

21. Кәсіптің карточкасы "Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы":

Топтың коды:

8212-3

Қызмет атауының коды:

8212-3-005

Кәсіптің атауы:

Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы, 1-2 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Білім беру ұйымдары базасындағы қысқа мерзімді курстар немесе өндірістік курстарда оқыту

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Батареялар мен аккумуляторлар жинақтаушылар

Қызметтің негізгі мақсаты:

Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинау. Батарея мен батарея элементтерін дәнекерлеу және дәнекерлеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинау бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Бөлшектерді құрастыруға дайындау

Машықтар:
1. Бөлшектерді құрастыруға дайындау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы туралы негізгі мәліметтер.
2. Жиынтықтаушы бөлшектердің атауы және мақсаты.
3. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Гальваникалық элементтерді, секцияларды және батареяларды құрастыру бойынша операцияларды орындау

Машықтар:
1. Шыныаяқ және галет конструкцияларының гальваникалық элементтері мен батареяларын күрделі емес құралдар мен құрылғыларды қолдана отырып қолмен құрастыру бойынша жекелеген операцияларды орындау.
2. Бөлшектерді және жартылай фабрикаттарды құрастыру машиналарына немесе жартылай автоматтарға қолмен беру.
3. Дайын бұйымдарды сұрыптау және ыдысқа салу

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы туралы негізгі мәліметтер.
2. Ең көп таралған қарапайым құрылғылардың мақсаты мен қолдану ережелері.
3. Құрастыру операцияларының реттілігі.
4. Жиынтықтаушы бөлшектердің атауы және мақсаты.
5. Дайын бұйымдарды ыдысқа салу тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95. Мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Гальваникалық элементтер мен батареяларды құрастырушы

4

Слесарь

4

Бригадир

5

Техник-технолог

5

Бас инженер

22. Кәсіптің карточкасы "Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы":

Топтың коды:

8212-3

Қызмет атауының коды:

8212-3-005

Кәсіптің атауы:

Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы, 1-2 разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Батареялар мен аккумуляторлар жинақтаушылар

Қызметтің негізгі мақсаты:

Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы. Батарея мен батарея элементтерін дәнекерлеу және дәнекерлеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Арнайы жабдықты, айлабұйымдар мен құралдарды пайдалана отырып, шыныаяқ және галет конструкциясының гальваникалық элементтерін, секциялары мен батареяларын құрастыру бойынша барлық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Гальваникалық элементтер мен батареяларды жинаушы бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Бөлшектерді құрастыруға дайындау

Машықтар:
1. Бөлшектерді құрастыруға дайындау.
2. Жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы туралы негізгі мәліметтер.
2. Жиынтықтаушы бөлшектердің атауы және мақсаты.
3. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Арнайы жабдықты, айлабұйымдар мен құралдарды пайдалана отырып, шыныаяқ және галет конструкциясының гальваникалық элементтерін, секциялары мен батареяларын құрастыру бойынша барлық операцияларды орындау



Дағды 1:
Гальваникалық элементтерді, секцияларды және батареяларды жинау бойынша операцияларды орындау

Машықтар:
2 разряд
1. Барлық құрастыру операцияларын орындау барысында арнайы жабдықты, арматураны және құралдарды қолданыңыз
шыныаяқ және галет конструкциясының гальваникалық элементтері, секциялары мен батареялары
2. Контактілерді, ток бұрғыштарды, байланыстырушы сымдарды мырыш полюстеріне қолмен дәнекерлеуді немесе дәнекерлеуді жүргізу,
қақпақтар мен штепсельдік ұялар
3. Блоктарды, секцияларды, батареялар мен элементтерді жинақтау бойынша жұмысты жүзеге асыру
4. Арнайы зарядтау көмегімен элементтерді әртүрлі электролиттік пасталармен зарядтау жұмыстарын жүргізу
мөлшерлеу машиналары мен құрылғылары
5. Үстел токарлық станокта полюстердің шеттерін айналдырыңыз
6. Үстел токарлық станокта полюстердің шеттерін қысу және таңу жұмыстарын жүргізу
7. Құрастыру машиналарында кабельдік қағаздан жасалған жіптермен немесе таспалармен секцияларды қысу және таңу жұмыстарын жүргізу
8. Қосылу схемаларына сәйкес батареяларды ішкі дәнекерлеу немесе дәнекерлеу жұмыстарын жүргізу
9. Элементтерді, блоктарды, бөлімдерді және батареяларды құрастыру схемаларын оқыңыз
10. Пластикалық шайбаларды сұрыптаңыз
11. Белгіленген тәртіппен жұмыстарды орындау бойынша жедел журнал жүргізу
12. Өрт сөндіру құралдарының жай-күйін және күзет өрт дабылының жұмыс қабілеттілігін бақылау (бар болса)

Білімдер:
2 разряд
1. Гальваникалық элементтер мен батареяларды құрастырушының жұмыс орны бойынша нұсқаулықтардың талаптары
2. Дозалау құрылғыларының, құрастыру машиналарының, қол престерінің құрылғысы, басқару жүйесі және қызмет көрсету ережелері және
басқа қызмет көрсетілетін жабдықтар
3. Элементтер мен батареяларды құрастыру процесі
4. Қолданылатын материалдардың, бөлшектердің және жартылай фабрикаттардың мақсаты
5. Сыртқы тексеру арқылы олардың сапасын анықтау
6. Дәнекерлеу және дәнекерлеу станоктары мен жабдықтарын қолдану және пайдалану әдістері
7. Санитарлық нормалар мен ережелер
8. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулық
9. Өрт қауіпсіздігі бойынша нұсқаулық
10. Өнеркәсіптік қауіпсіздік ережелері
11. Аварияларды жою жөніндегі іс-шаралар жоспары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-*

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Гальваникалық элементтер мен батареяларды құрастырушы

4

Бригадир

5

Техник-технолог

5

Инженер-технолог

23. Кәсіптің карточкасы "Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинаушы":

Топтың коды:

8212-3

Қызмет атауының коды:

8212-3-006

Кәсіптің атауы:

Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы, 1-разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі қажет емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Батареялар мен аккумуляторлар жинақтаушылар
Аккумуляторлар жинақтаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Элементтер мен құрылғылардың қосылыстарын орындау, Қорғасын аккумулятор мен батареялар реттеу және жинау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинау бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинау бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Бөлшектерді құрастыруға дайындау

Машықтар:
1. Батареялар мен батареяларды жинауға дайындық.
2. Құрастыру конвейерінің жұмыс орындарына батареялар мен құралдардың қақпақтарын, ұяшықтар аралық қосылыстарын және басқа да ұсақ бөлшектерін орналастыру.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Құралды және қарапайым құрылғыларды пайдалану ережелері.
2. Құрамдас бөліктердің мақсаты мен жарамдылық белгілері.
3. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинау бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Гальваникалық элементтердің, секциялардың және батареялардың әртүрлі құрастыру операцияларын орындау

Машықтар:
1-2 разряд
1. Жартылай блоктарды, блоктарды құрастыру бойынша қарапайым құрастыру операцияларын орындау
2. Элементтер мен қосылыстарды моноблоктарға жинақтау
3. Жеке жұмыс орындарында және конвейерде мастикамен және т. б. құю

Білімдер:
1-2 разряд
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың, құралдар мен құрылғылардың жұмыс істеу принципі.
2. Жиналатын батареялар мен батареялардың конструкциялары.
3. Батареялар мен батареяларды құрастыру процесі.
4. Жиынтықтаушы бөлшектерге қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95. Мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

2

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

3

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

4

Қорғасын аккумулятор мен батареялар жинаушы

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Цех шебері / учаске шебері

24. Кәсіптің карточкасы "Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы":

Топтың коды:

8212-3

Қызмет атауының коды:

8212-3-006

Кәсіптің атауы:

Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы, 3-разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Батареялар мен аккумуляторлар жинақтаушылар
Аккумуляторлар жинақтаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Элементтер мен құрылғылардың қосылыстарын орындау, Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар реттеу және жинау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қорғасын аккумуляторлары мен батареяларды құрастыру бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қорғасын аккумуляторлары мен батареяларды құрастыру бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Бөлшектерді құрастыруға дайындау

Машықтар:
1. Батареялар мен батареяларды жинауға дайындық.
2. Құрастыру конвейерінің жұмыс орындарына батареялар мен құралдардың қақпақтарын, ұяшықтар аралық қосылыстарын және басқа да ұсақ бөлшектерін орналастыру.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Құралды және қарапайым құрылғыларды пайдалану ережелері.
2. Құрамдас бөліктердің мақсаты мен жарамдылық белгілері.
3. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы бойынша технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Гальваникалық элементтердің, секциялардың және батареялардың әртүрлі құрастыру операцияларын орындау

Машықтар:
3-4 разряд
1. Құрастыру процесінде арнайы құралды, айлабұйымдарды және көлік-тиеу құрылғыларын қолдана отырып, күрделілігі орташа әртүрлі құрастыру операцияларын қолмен орындау.
2. Бір позициялы жартылай автоматты қондырғыларда барлық типтегі батареяларды құрастыру бойынша құрастыру операцияларын орындау
3. Қызмет көрсетілетін жабдықтың технологиялық жұмыс режимдерін реттеу.
4. Құрастыру қондырғыларының жұмыс режимдерінде ауытқу себептерін анықтау және оларды жою

Білімдер:
3-4 разряд
1. Арнайы айлабұйымдар мен дәл бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен мақсаты.
2. Шығарылатын батареялар мен батареялар түрлерінің және оларға кіретін бөлшектердің дизайны.
3. Батареялардың әр түрінің мақсаты.
4. Қызмет көрсетілетін қондырғылардың жеке тораптарының құрылысы.
5. Қолмен басқару режимінде қондырғылардың автоматикасы және қондырғылардың жұмысы туралы негізгі мәліметтер.
6. Қызмет көрсетілетін машиналардың ақауларының пайда болу себептері және оларды жою тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды ,құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

25. Кәсіптің карточкасы "Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы":

Топтың коды:

8212-3

Қызмет атауының коды:

8212-3-004

Кәсіптің атауы:

Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы, 5-разряд.
"Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (5, 11, 13, 15, 17, 19-шығарылымдары) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15924 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Нақты машина жасау

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде үш жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Аккумуляторлар жинақтаушы
Қорғасын аккумуляторлар мен батареялар жинаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Элементтер мен құрылғылардың қосылыстарын орындау, қорғасын батареялары мен батареяларын реттеу және құрастыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қорғасын аккумуляторлары мен батареяларды құрастыру бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қорғасын аккумуляторлары мен батареяларды құрастыру бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Бөлшектерді құрастыруға дайындау

Машықтар:
1. Батареялар мен батареяларды жинауға дайындық.
2. Құрастыру конвейерінің жұмыс орындарына батареялар мен құралдардың қақпақтарын, ұяшықтар аралық қосылыстарын және басқа да ұсақ бөлшектерін орналастыру.
3. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Құралды және қарапайым құрылғыларды пайдалану ережелері.
2. Құрамдас бөліктердің мақсаты мен жарамдылық белгілері.
3. Жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Қауіпсіздік техникасын, еңбекті қорғауды, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған жұмыстың сапасын бақылау



Дағды 1:
Орындалған жұмыстың сапасын қамтамасыз ету

Машықтар:
5 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Ақаулардың себептерін анықтау, құрастыру кезінде мүмкін болатын ақауларды алдын алу
3. Қажетті құралдарды пайдалану
4. Құрастыру нәтижесі бойынша көрнекі ақауларды, сондай-ақ қолайлы сыртқы түрін анықтау (сырттай қарау кезінде)
5. 1-4 разрядты құрастырушылардың жұмысын бақылау

Білімдер:
5 разряд
1. Өндіріс технологиясынан ауытқу кезінде пайда болатын өнімнің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері
2. Технологиялық процесс барысында пайда болатын ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейін, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 959-2002. Мемлекетаралық стандарт. Автотракторлық техникаға арналған аккумуляторлы қорғасын стартерлік батареялар;
2) МЕМСТ 959-91. Мемлекетаралық стандарт. Автотрактор және мотоцикл техникасына арналған кернеуі 12 В қорғасын стартерлік аккумуляторлық батареялар. Жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 27174-86. Мемлекетаралық стандарт. Батареялар мен батареялар 150 Ач дейін ағып кететін сілтілі никель-кадмий батареялары. Жалпы техникалық шарттар (46923);
4) МЕМСТ 28132-95 мемлекетаралық стандарт. Қорғасын-қышқыл тартқыш батареялар. 2 бөлім. Батареялар мен терминалдардың өлшемдері және батареялардың полярлығын белгілеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      26. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      27. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      28. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      29. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы қорытынды.

      30. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      31. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      32. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
6-қосымша

Кәсіптік стандарт "Өзге түсті металдарды құю"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Өзге түсті металдарды құю" кәсіби стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдеріне қойылатын талаптарды белгілейді машина жасау саласындағы қызметті жүзеге асыратын ұйымдар мен кәсіпорындарда.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Өзге түсті металдарды құю.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C24540.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      24 Металлургия өндірісі;

      24.5 Металдарды құю;

      24.54 Өзге де түсті металдар құю;

      24.54.0 Өзге де түсті металдар құю.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: металл-бұл машина жасаудың барлық салаларында қолданылатын берік және иілгіш материал. Әмбебаптығының арқасында металл бұйымдарын өңдеу оңай. Олар кез-келген формада болуы мүмкін және әртүрлі сапалық сипаттамаларға ие. Жеке бөлшектер де, бүкіл құрылымдар, түйіндер және тіпті толыққанды өнімдер де өңделеді. Металл құю технологиясы бірнеше кезеңге бөлінеді: модель жасау, жабдықты дайындау, қалыптау, металл құю, алынған дайындаманы алу және өңдеу. Бұл кәсіби стандартта металдардың бірнеше түрін балқыту және өндіру бойынша жұмысшылардың кәсіптері жинақталған, өйткені бұл металдарды құю технологиясы ұқсас. Бір реттік (құмды, құмды-сазды) құю әдісімен қара және түсті металдардан берілген нысандағы және қасиеттердегі бұйымдар мен жартылай фабрикаттарды өндіру. Кокил құю қалыптарын металдар мен қорытпалардың балқымасымен құю. Металдар мен қорытпалардың балқымаларын кокильді құю қалыптарына құю кезінде құймалардың сапасын қамтамасыз ету. Балқытылған металл орталықтан тепкіш күштердің әсеріне ұшырайтын металл құю қалыптарында құймаларды дайындау. Жартылай үздіксіз, үздіксіз жұмыс істейтін құю машиналарында, орталықтан тепкіш, вакуумды құю және түсті металдар мен қорытпаларды Илемдеудің біріктірілген желілерінде балқыту және құю процестерін жүргізу. Газдандырылатын модельдер бойынша құюға арналған құю қалыптарын қалыптау машиналарында дайындау. Құю қалыптарына металдар мен қорытпалардың балқымаларын құю кезінде құю сапасын қамтамасыз ету.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Шихталаушы - 1 СБШ-нің деңгейі;

      2) Шихталаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      3) Металл мен қорытпаларды балқытушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      4) Металл мен қорытпаларды балқытушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      5) Металл мен қорытпаларды балқытушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      6) Металдарды құюшы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      7) Металдарды құюшы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      8) Қолмен қалыптаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      9) Қолмен қалыптаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      10) Қолмен қалыптаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      11) Қолмен қалыптау стерженьшесі - 2 СБШ-нің деңгейі;

      12) Қолмен қалыптау стерженьшесі - 3 СБШ-нің деңгейі;

      13) Қолмен қалыптау стерженьшесі - 4 СБШ-нің деңгейі;

      14) Машинамен қалыптау стерженьшісі - 2 СБШ-нің деңгейі;

      15) Машинамен қалыптау стерженьшісі - 3 СБШ-нің деңгейі;

      16) Машинамен қалыптау стерженьшісі - 4 СБШ-нің деңгейі;

      17) Құймаларды соғып босатушы - 1 СБШ-нің деңгейі;

      18) Шабушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      19) Шабушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      20) Шабушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      21) Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      22) Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      23) Металдар мен құймаларды құюшы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      24) Металдар мен құймаларды құюшы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      25) Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      26) Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      27) Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      28) Машинамен қалыптаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      29) Машинамен қалыптаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      30) Машинамен қалыптаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      31) Шойын пешші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      32) Шойын пешші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      33) Шойын пешші - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Шихталаушы":

Топтың коды:

7549-9

Қызмет атауының коды:

7549-9-045

Кәсіптің атауы:

Шихталаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

1

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шихталаушы
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 6 айдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Балқыту пештері үшін шихта материалдарын дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шихта даярлауға дайындық жұмыстарын орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Шихта даярлауға дайындық жұмыстарын орындау



Дағды 1:
Шихта дайындау цехының (учаскесінің) жабдықтары мен механизмдеріне техникалық қызмет көрсету

Машықтар:
1. Шихта дайындаудың барлық учаскелері мен сатыларында қолданылатын технологиялық жабдықтардың, механизмдердің, жабдықтардың, құралдардың ақауларын көзбен анықтау.
2. Бункерлер мен тиеу құрылғыларын қауіпсіз тазалау үшін көмекші құрылғылар мен құрылғыларды қолданыңыз.
3. Блоктардың, өндірістік сигнализацияның және байланыс құралдарының жұмыс қабілеттілігін анықтаңыз.
4. Кран машинисіне командалар беру үшін шартты белгілер мен радиобайланысты қолданыңыз.
5. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану және авариялық құралдарды пайдалану

Білімдер:
1. Шихто-даярлау цехының (учаскесінің) негізгі және қосалқы жабдығының құрылымы, жұмыс принципі және пайдалану ережесі.
2. Жабдықтарды, бункерлік және конвейерлік шаруашылықтарды, механизмдерді, жарақтарды, аспаптарды, көтергіш құрылыстар мен тиеу техникасын шихта даярлау цехында (учаскесінде) қолданылатын дайындау және техникалық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды жүргізу қағидалары.
3. Механизмдердің, жеке және ұжымдық қорғау құралдарының, өндірістік сигнализация мен байланыс құралдарының жарамдылығы мен жұмыс қабілеттілігін тексеру тәсілдері, тәртібі, кезеңділігі.
4. Жұмысқа дайындықты тексеру тәртібі және компоненттерді мөлшерлеу процестерін бақылау және автоматты реттеу жүйелеріне қызмет көрсету ережелері.
5. Шихталарды дайындау цехының (учаскесінің) қолданылатын жабдықтары мен механизмдерінің кестелері мен майлау нүктелері.
6. Шихталарды дайындау цехының (учаскесінің) жабдықтары мен механизмдерінің ақауларының туындауының үлгілік себептері, олардың алдын алу және жою тәсілдері.
7. Көтергіш құрылыстардың құймаларын, қожы бар қож тостағандарын, контейнерлерін, қауыздары мен қораптарын ілмектеу және тасымалдау ережесі.
8. Шихта даярлау цехының (учаскесінің) бирка жүйесі мен наряд-рұқсаттамаларының талаптары.
9. Шихта дайындау цехының (учаскесінің) аварияларын оқшаулау және олардың салдарын жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.
10. Шихто-даярлау цехының (учаскесінің) еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Шихта дайындауға арналған материалдарды қабылдау

Машықтар:
1. Шойынды, флюстерді, металл сынықтарын және басқа материалдарды қажетті мөлшердегі кесектерге ұсақтау арқылы пештер мен ваграноктарға арналған шихта материалдарын дайындау.
2. Металл шихтадан металл емес заттарды алып тастау.
3. Мульталарды шихта материалдарымен тиеуге қатысу және қажетті фракцияға шихтаны балқыту агрегаттарына беру.
4. Мульталарды ажырату және ауыстыру.
5. Аумақты және алаңдарды шихта аулалары мен ашықхаттарды жинау

Білімдер:
1. Келіп түсетін шихталық, флюстік және толтырғыш материалдарды есепке алу тәртібі мен қағидалары.
2. Бөлімдердің, бункерлердің және шихта материалдарының басқа да тиеу құрылғыларының орналасуы мен сыйымдылығы.
3. Металды балқыту үшін қолданылатын шихта материалдарының түрлері, қасиеттері және мақсаты.
4. Шихта, флюс және толтырғыш материалдарды жинау және сақтау қағидалары, олардың бункерлерде және шихта ауласында орналасуы.
5. Шихта материалдарының қозғалыс сызбалары.
6. Шихтадағы зиянды қоспалар және олардың шихтаның сапасына әсері.
7. Қайта өңделетін шихта материалдарының әртүрлі түрлерінің сыртқы белгілері.
8. Шихта материалдарын кесудің ұтымды тәсілдері.
9. Шихтаның құрамдас бөліктерін сыртқы белгілері бойынша анықтау тәсілдері және олардың сапасына қойылатын негізгі талаптар.
10. Құймаларды, қожы бар қож тостағандарын, Конвертерлік арбаларды, контейнерлерді, қауыздарды және қораптарды көтергіш құрылыстармен ілмектеу және тасымалдау ережесі.
11. Шихто-даярлау цехының (учаскесінің) бирка жүйесі мен наряд-рұқсаттамаларының талаптары.
12. Шихта дайындау цехының (учаскесінің) аварияларының салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Шихталаушы

4

Бригадир

5

Шебер

10. Кәсіптің карточкасы "Шихталаушы":

Топтың коды:

7549-9

Қызмет атауының коды:

7549-9-045

Кәсіптің атауы:

Шихталаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шихталаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (2-шығарылым) (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Домна пешіне техникалық қызмет көрсету және жөндеу

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 3 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Балқыту пештері үшін шихта материалдарын дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шихта даярлауға дайындық жұмыстарын орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Шихта даярлауға дайындық жұмыстарын орындау



Дағды 1:
Шихта дайындау цехының (учаскесінің) жабдықтары мен механизмдеріне техникалық қызмет көрсету

Машықтар:
1. Шихта дайындаудың барлық учаскелері мен сатыларында қолданылатын технологиялық жабдықтардың, механизмдердің, жабдықтардың, құралдардың ақауларын көзбен анықтау.
2. Бункерлер мен тиеу құрылғыларын қауіпсіз тазалау үшін көмекші құрылғылар мен құрылғыларды қолданыңыз.
3. Блоктардың, өндірістік сигнализацияның және байланыс құралдарының жұмыс қабілеттілігін анықтаңыз.
4. Кран машинисіне командалар беру үшін шартты белгілер мен радиобайланысты қолданыңыз.
5. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану және авариялық құралдарды пайдалану

Білімдер:
1. Шихто-даярлау цехының (учаскесінің) негізгі және қосалқы жабдығының құрылымы, жұмыс принципі және пайдалану ережесі.
2. Жабдықтарды, бункерлік және конвейерлік шаруашылықтарды, механизмдерді, жарақтарды, аспаптарды, көтергіш құрылыстар мен тиеу техникасын шихта даярлау цехында (учаскесінде) қолданылатын дайындау және техникалық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды жүргізу қағидалары.
3. Механизмдердің, жеке және ұжымдық қорғау құралдарының, өндірістік сигнализация мен байланыс құралдарының жарамдылығы мен жұмыс қабілеттілігін тексеру тәсілдері, тәртібі, кезеңділігі.
4. Жұмысқа дайындықты тексеру тәртібі және компоненттерді мөлшерлеу процестерін бақылау және автоматты реттеу жүйелеріне қызмет көрсету ережелері.
5. Шихталарды дайындау цехының (учаскесінің) қолданылатын жабдықтары мен механизмдерінің кестелері мен майлау нүктелері.
6. Шихталарды дайындау цехының (учаскесінің) жабдықтары мен механизмдерінің ақауларының туындауының үлгілік себептері, олардың алдын алу және жою тәсілдері.
7. Көтергіш құрылыстардың құймаларын, қожы бар қож тостағандарын, контейнерлерін, қауыздары мен қораптарын ілмектеу және тасымалдау ережесі.
8. Шихта даярлау цехының (учаскесінің) бирка жүйесі мен наряд-рұқсаттамаларының талаптары.
9. Шихта дайындау цехының (учаскесінің) аварияларын оқшаулау және олардың салдарын жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.
10. Шихто-даярлау цехының (учаскесінің) еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, экологиялық және өрт қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Шихта дайындауға арналған материалдарды қабылдау

Машықтар:
1. Шойынды, флюстерді, металл сынықтарын және басқа материалдарды қажетті мөлшердегі кесектерге ұсақтау арқылы пештер мен ваграноктарға арналған шихта материалдарын дайындау.
2. Металл шихтадан металл емес заттарды алып тастау.
3. Мульталарды шихта материалдарымен тиеуге қатысу және қажетті фракцияға шихтаны балқыту агрегаттарына беру.
4. Мульталарды ажырату және ауыстыру.
5. Аумақты және алаңдарды шихта аулалары жинау

Білімдер:
1. Келіп түсетін шихталық, флюстік және толтырғыш материалдарды есепке алу тәртібі мен қағидалары.
2. Бөлімдердің, бункерлердің және шихта материалдарының басқа да тиеу құрылғыларының орналасуы мен сыйымдылығы.
3. Металды балқыту үшін қолданылатын шихта материалдарының түрлері, қасиеттері және мақсаты.
4. Шихта, флюс және толтырғыш материалдарды жинау және сақтау қағидалары, олардың бункерлерде және шихта ауласында орналасуы.
5. Шихта материалдарының қозғалыс сызбалары.
6. Шихтадағы зиянды қоспалар және олардың шихтаның сапасына әсері.
7. Қайта өңделетін шихта материалдарының әртүрлі түрлерінің сыртқы белгілері.
8. Шихта материалдарын кесудің ұтымды тәсілдері.
9. Шихтаның құрамдас бөліктерін сыртқы белгілері бойынша анықтау тәсілдері және олардың сапасына қойылатын негізгі талаптар.
10. Құймаларды, қожы бар қож тостағандарын, Конвертерлік арбаларды, контейнерлерді, қауыздарды және қораптарды көтергіш құрылыстармен ілмектеу және тасымалдау ережесі.
11. Шихто-даярлау цехының (учаскесінің) бирка жүйесі мен наряд-рұқсаттамаларының талаптары.
12. Шихта дайындау цехының (учаскесінің) аварияларының салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Шихталаушы

4

Бригадир

11. Кәсіптің карточкасы "Металл мен қорытпаларды балқытушы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-063

Кәсіптің атауы:

Металл мен қорытпаларды балқытушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металл мен қорытпаларды балқытушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 6 айдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Құймаларды қайнатушы оператор
Балқытушы (түсті металлургия)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құю қалыптарына құю үшін металдар мен қорытпаларды балқыту

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындық

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындық



Дағды 1:
Пештің жабдықтарын, механизмдері мен жарақтарын металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындау

Машықтар:
1. Дәнекерлеу, қалайылау және т. б. үшін әртүрлі дәнекерлерді дайындау.
2. Тигельдерді, жалын және электр пештерін біліктілігі анағұрлым жоғары металл және қорытпаларды балқытушының басшылығымен түсті металдарды балқытуға дайындау.
3. Материалдарды өлшеу.
4. Материалдарды балқыту.
5. Дәнекерлерді шыбықтарға төгу.
6. Пештерді шихтамен қолмен немесе кранның көмегімен үйіп тастау
7. Металдарды балқыту процесіне және пештерді жөндеуге қатысу.
8. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану.
9. Апаттық құралды пайдалану.
10. Балқытушының жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасын пайдалану

Білімдер:
1. Бір типті балқыту пештерінің құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Пештерді толтыру және жөндеу кезінде қолданылатын материалдар.
3. Әр түрлі дәнекерлерді дайындау ережелері, дәнекерлердің маркалары (құрамдары).
4. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары.
5. Дәнекерлеудің мақсаты және оларға қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Балқыту және балқыту өнімдерін пештен шығару кезінде көмекші операцияларды орындау

Машықтар:
1. Пештің технологиялық тесіктерін толтыру және тығыздау үшін берілген сападағы отқа төзімді қоспаны дайындау.
2. Берілген дозаларда материалдарды пешке тиеу.
3. Лигатура мен баббиттерді дайындау.
4. Шығатын тесіктерді, қож терезелерін, табалдырықтар мен науаларды толтыру.
5. Шұңқырларды жабу.
6. Балшық тығындар мен набойкалар жасау
7. Қожды ұсақтау

Білімдер:
1. Балқыту пешінің, миксердің, қосалқы жабдықтың, құрылыстар мен құрылғылардың, айлабұйымдар мен жарақтардың құрылысы мен техникалық пайдалану ережесі
2. Қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарын, айлабұйымдар мен құралдарды пайдалану ережесі.
3. Отқа төзімді массаның құрамы мен қасиеттері.
4. Флюсті және қосалқы материалдардың құрамы мен қасиеттері
5. Көтергіш-көліктік құрылыстармен (жабдықтармен)қалыптардың, шөміштердің, бадалардың, қораптардың қалыптарын арқандап байлау және тасымалдау қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Металл мен қорытпаларды балқытушы

4

Металл мен қорытпаларды балқытушы

4

Шебер

5

Бас инженер

5

Учаске шебері / цех шебері

12. Кәсіптің карточкасы "Металл мен қорытпаларды балқытушы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-063

Кәсіптің атауы:

Металл мен қорытпаларды балқытушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металл мен қорытпаларды балқытушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Қара металдар металлургиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 1 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Құймаларды қайнатушы оператор
Балқытушы (түсті металлургия)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құю қалыптарына құю үшін металдар мен қорытпаларды балқыту

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындық

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындық



Дағды 1:
Пештің жабдықтарын, механизмдері мен жарақтарын металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындау

Машықтар:
1. Дәнекерлеу, қалайылау және т. б. үшін әртүрлі дәнекерлерді дайындау.
2. Тигельдерді, Жалын және электр пештерін біліктілігі анағұрлым жоғары металл және қорытпаларды балқытушының басшылығымен Түсті металдарды балқытуға дайындау.
3. Материалдарды өлшеу.
4. Материалдарды балқыту.
5. Дәнекерлерді шыбықтарға төгу.
6. Пештерді шихтамен қолмен немесе кранның көмегімен үйіп тастау
7. Металдарды балқыту процесіне және пештерді жөндеуге қатысу.
8. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану.
9. Апаттық құралды пайдалану.
10. Балқытушының жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасын пайдалану

Білімдер:
1. Бір типті балқыту пештерінің құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Пештерді толтыру және жөндеу кезінде қолданылатын материалдар.
3. Әр түрлі дәнекерлерді дайындау ережелері, дәнекерлердің маркалары (құрамдары).
4. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары.
5. Дәнекерлеудің мақсаты және оларға қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Балқыту және балқыту өнімдерін пештен шығару кезінде көмекші операцияларды орындау

Машықтар:
1. Пештің технологиялық тесіктерін толтыру және тығыздау үшін берілген сападағы отқа төзімді қоспаны дайындау.
2. Берілген дозаларда материалдарды пешке тиеу.
3. Лигатура мен баббиттерді дайындау.
4. Шығатын тесіктерді, қож терезелерін, табалдырықтар мен науаларды толтыру.
5. Шұңқырларды жабу.
6. Балшық тығындар мен набойкалар жасау
7. Қожды ұсақтау

Білімдер:
1. Балқыту пешінің, миксердің, қосалқы жабдықтың, құрылыстар мен құрылғылардың, айлабұйымдар мен жарақтардың құрылысы мен техникалық пайдалану ережесі
2. Қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарын, айлабұйымдар мен құралдарды пайдалану ережесі.
3. Отқа төзімді массаның құрамы мен қасиеттері.
4. Флюсті және қосалқы материалдардың құрамы мен қасиеттері
5. Көтергіш-көліктік құрылыстармен (жабдықтармен)қалыптардың, шөміштердің, бадалардың, қораптардың қалыптарын арқандап байлау және тасымалдау қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Металл мен қорытпаларды балқытушы

4

Шебер

5

Инженер-технолог

5

Бас инженер

13. Кәсіптің карточкасы "Металл мен қорытпаларды балқытушы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-063

Кәсіптің атауы:

Металл мен қорытпаларды балқытушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металл мен қорытпаларды балқытушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Түсті металдар металлургиясы

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балқытушы (түсті металлургия)
Құймаларды қайнатушы оператор

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құю қалыптарына құю үшін металдар мен қорытпаларды балқыту

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындық
2. Балқытылатын металдың және олардың қорытпаларының сапасын бақылау
3. Балқытылған қорытпаны қалыптарға құю

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындық



Дағды 1:
Пештің жабдықтарын, механизмдері мен жарақтарын металдар мен қорытпаларды балқытуға дайындау

Машықтар:
1. Дәнекерлеу, қалайылау үшін әртүрлі дәнекерлерді және т. б. дайындау.
2. Тигельдерді, жалын және электр пештерін біліктілігі анағұрлым жоғары металл және қорытпаларды балқытушының басшылығымен түсті металдарды балқытуға дайындау.
3. Материалдарды өлшеу.
4. Материалдарды балқыту.
5. Дәнекерлерді шыбықтарға төгу.
6. Пештерді шихтамен қолмен немесе кранның көмегімен үйіп тастау
7. Металдарды балқыту процесіне және пештерді жөндеуге қатысу.
8. Жеке қорғану, өрт сөндіру құралдарын қолдану.
9. Апаттық құралды пайдалану.
10. Балқытушының жұмыс орнының бағдарламалық жасақтамасын пайдалану

Білімдер:
1. Бір типті балқыту пештерінің құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Пештерді толтыру және жөндеу кезінде қолданылатын материалдар.
3. Әр түрлі дәнекерлерді дайындау ережелері, дәнекерлердің маркалары (құрамдары).
4. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары.
5. Дәнекерлеудің мақсаты және оларға қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Балқыту және балқыту өнімдерін пештен шығару кезінде көмекші операцияларды орындау

Машықтар:
1. Пештің технологиялық тесіктерін толтыру және тығыздау үшін берілген сападағы отқа төзімді қоспаны дайындау.
2. Берілген дозаларда материалдарды пешке тиеу.
3. Лигатура мен баббиттерді дайындау.
4. Шығатын тесіктерді, қож терезелерін, табалдырықтар мен науаларды толтыру.
5. Шұңқырларды жабу.
6. Балшық тығындар мен набойкалар жасау
7. Қожды ұсақтау

Білімдер:
1. Балқыту пешінің, миксердің, қосалқы жабдықтың, құрылыстар мен құрылғылардың, айлабұйымдар мен жарақтардың құрылысы мен техникалық пайдалану ережесі
2. Қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарын, айлабұйымдар мен құралдарды пайдалану ережесі.
3. Отқа төзімді массаның құрамы мен қасиеттері.
4. Флюсті және қосалқы материалдардың құрамы мен қасиеттері
5. Көтергіш-көліктік құрылыстармен (жабдықтармен)қалыптардың, шөміштердің, бадалардың, қораптардың қалыптарын арқандап байлау және тасымалдау қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Балқытылатын металдың және олардың қорытпаларының сапасын бақылау



Дағды 1:
Экспресс-зертхананы талдау нәтижелері негізінде қорытпаларды қажетті химиялық құрамға жеткізу

Машықтар:
1. Сұйық металл сынамаларын алу.
2. Сұйық металл сынамаларының экспресс-талдауларының деректері бойынша оның шығаруға дайындығын анықтау
3. Балқытылатын металдың сапасын бақылау.
4. Біліктілігі анағұрлым жоғары металл және қорытпаларды балқытушының басшылығымен металды тазарту

Білімдер:
1. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары.
2. Бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы.
3. Балқытылатын металл мен қорытпаның химиялық құрамы мен механикалық қасиеттеріне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Балқытылған қорытпаны қалыптарға құю



Дағды 1:
Пештен шығару және металды қалыптар мен қалыптарға құю

Машықтар:
5-6 разряд
1. Дәнекерлерді шыбықтарға төгу.
2. Пештерді шихтамен қолмен немесе кранның көмегімен үйіп тастау
3. Құймаларды таңбалау.
4. Пештен шығару және металды қалыптар мен қалыптарға құю.
5. Металды қалыптарға құюды шығару және бақылау.

Білімдер:
5-6 разряд
1. Металды қалыптарға құю әдістері.
2. Құю мен құю алдында сұйық металдың қартаю уақыты және құю жылдамдығы.
3. Балқытылатын металдардың құю қасиеттері мен химиялық құрамы.
4. Металдар мен қорытпаларды өндіруде қолданылатын әртүрлі лигатураларды, модификаторлар мен ағындарды дайындау әдістері.
5. Металды балқыту және құю процесінде сұйық металды ауамен және пеш газдарымен жанасудан қорғау тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Металл мен қорытпаларды балқытушы

5

Инженер-технолог

5

Бас инженер

14. Кәсіптің карточкасы "Металдарды құюшы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-014

Кәсіптің атауы:

Металдарды құюшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металдарды құюшы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 6 айдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Балқытылған металдар мен қорытпаларды бір реттік (құм, құм-саз) қалыптарға құю

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жобалық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және барлық инфрақұрылымды бір реттік құм және саз қалыптарға құюға дайындау.
2. Технологиялық процесс бойынша балқытылған металды және қорытпаны бір реттік құм-сазды қалыптарға құю

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жобалық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және барлық инфрақұрылымды бір реттік құм және саз қалыптарға құюға дайындау.



Дағды 1:
Құмды және сазды қалыптарға құюдың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерделеу

Машықтар:
1. Жұмыс сызбаларын, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасы.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Балқытылған металды және қорытпаны құм және саз қалыптарға құю жұмыстарына дайындау

Машықтар:
1. Бір реттік құм-сазды қалыптарға құюға арналған қолмен және кранмен құйылатын жұмыс шөміштерінің күйін тексеру.
2. Су төгетін қалыптардың күйін тексеру.
3. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғыларды тексеру және дайындау.
Істеу керек:
4. Жұмыс орнында еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық талаптарын орындау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
6. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Бір реттік құм және саз қалыптарда құю жұмыстарын орындау кезіндегі орналасу схемасына, жабдықталуына және жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейінгі шөміштері бар бір рет қолданылатын құм-сазды қалыптарға балқытылған металды және қорытпаны құю кезінде қолданылатын жұмыс құралдары мен құрылғыларының түрлері мен түрлері.
3. Балқытылған металды және қорытпаны бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю ережесі.
4. Өндірісте еңбекті қорғауға қойылатын талаптар мен нұсқаулықтар.
5. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
6. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
7. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша балқытылған металды және қорытпаны бір реттік құм-сазды қалыптарға құю



Дағды 1:
Технологиялық процесс бойынша бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю операцияларын орындау

Машықтар:
1. Сыйымдылығы 0,3 т дейін шойын, болат немесе түсті сұйық металды кран және қол шөміштерінен қалыптарға, қалыптарға немесе қарапайым және қалың қабырғалы құймаларға арналған тұрақты металл қалыптарға құю.
2. Шөміштерді, қалыптарды және басқа да құю құрылғыларын құюға дайындау.
3. Құйылған металдың температурасын бақылау.
4. Сыйымдылығы 5 тоннаға дейінгі кран шөміштерінен құйма құю кезінде көмекші ретінде жұмыстарды орындау.
5. Сұйық металдың жарамдылығын сыртқы белгілері бойынша және оны құю кезеңіндегі шамамен температурасын анықтау.
7. Сыйымдылығы 0,25 т дейін құю шөміштерінің күйін тексеру.
8. Бір реттік құйылған құм және саз қалыптарының күйін тексеру.
9. Су төгетін қалыптардың күйін тексеру.
10. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғылардың жағдайын тексеру.
11. Сыйымдылығы 0,25 т дейін құю шөміштерін дайындау.
12. Дренажды қалыптарды құюға дайындау.
13. Технологиялық құжаттамаға сәйкес біліктілігі анағұрлым жоғары құюшының басшылығымен балқымаға модификаторларды, тотықсыздандырғыштарды және қоспаларды енгізу.
14. Бір реттік құм-сазды қалыптардың дұрыс жиналуын және бекіту сенімділігін көзбен бақылау.
15. Бір реттік құмды-сазды қалыптардың көзбен құюға дайындығын қадағалау.
16. Бір реттік құм-сазды қалыптарды балқытылған металдармен немесе қорытпалармен толтыру.
17. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю процесін бақылау.
18. Құю шөмішінен қалған балқыманы су төгетін қалыпқа төгу

Білімдер:
1. Шағын шүмектерді, ағындарды және шұңқырларды орнату.
2. Құйылған металдардың құю қасиеттері.
3. Қалыптарды толтыру ережелері және қалыптарға салмақ орнатудың және қалыптардан күртешелерді алудың ұтымды әдістері.
4. Пайдаланылатын қалыптардың, пайдалы ұзартқыштардың, сифондар мен тундилердің құрылысы.
5. Арықтарды және құю шұңқырларын төсеу және сырлау үшін қолданылатын материалдар.
6. Металл пішіндерді қаптау үшін қолданылатын бояулардың құрамдары.
7. Көтергіш көліктерді пайдалану ережелері.
8. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю тәсілдері.
9. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю шөміштерінде балқыманы тасымалдау тәсілдері.
10. Бір реттік құмды-балшықты қалыптарды құюға арналған металдар мен қорытпаларды балқыту және құю температуралары.
11. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю шөміштерінің кептіру және күйдіру режимдері.
12. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю шөміштері мен ұстау пештерінің түрлері.
13. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған шөміштер мен пештерге арналған бояулар мен жабындардың құрамдары.
14. Қалыптарды толтыру ережелері және қалыптарға салмақ орнатудың ұтымды әдістері.
15. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған сыйымдылығы 0,25 т дейін құю шөміштерін дайындауға қойылатын талаптар.
16. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю үшін толып жатқан қалыптарды дайындауға қойылатын талаптар.
17. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған сыйымдылығы 0,25 т дейін құю шөміштерінің конструкциялық ерекшеліктері.
18. Бір реттік құмды және сазды қалыптарды құюға арналған құю шөміштерін кептіру және күйдіруге арналған пештердің мақсаты мен жұмыс істеу ережесі.
19. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған пештерді ұстаудың мақсаты мен жұмыс ережесі.
20. Көтергіш-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын пайдалану ережелері.
21. Дренажды қалыптардың мақсаты және оларды құюға дайындау ережесі.
22. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
23. Жүкті ілмектердің сұлбалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Металдарды құюшы

4

Бригадир

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

15. Кәсіптің карточкасы "Металдарды құюшы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-014

Кәсіптің атауы:

Металдарды құюшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металдарды құюшы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Түсті металдар металлургиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 2 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Бір жолғы (құмды, құмды-сазды) пішіндегі металдар мен қорытпаларды балқытып құю

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және бір реттік құмды-сазды нысандарға құю үшін барлық инфрақұрылымды дайындау
2. Технологиялық процеске сәйкес балқытылған металл мен қорытпаны бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю
3. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және бір реттік құмды-сазды нысандарға құю үшін барлық инфрақұрылымды дайындау



Дағды 1:
Құмды-сазды қалыптарға құю бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Жұмыс сызбаларын, технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасы.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Балқытылған металл мен қорытпаны құмды-сазды қалыптарға құю бойынша жұмыстарды орындауға дайындық

Машықтар:
1. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құюға арналған қол және кран құю жұмыс шелектерінің жай-күйін тексеру.
2. Су төгетін қалыптардың жай-күйін тексеру.
3. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғыларды тексеру және дайындау.
Білуі керек:
4. Жұмыс орнында еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю бойынша жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жарақтандыруға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейін балқытылған металл мен қорытпаны бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю кезінде қолданылатын Жұмыс құралдары мен құрылғыларының түрлері мен түрлері.
3. Балқытылған металл мен қорытпаны бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю ережесі.
4. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі талаптар мен нұсқаулықтар.
5. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
6. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес балқытылған металл мен қорытпаны бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю



Дағды 1:
Технологиялық процеске сәйкес бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю операцияларын орындау

Машықтар:
1. Сыйымдылығы 0,3 т дейін шойыннан, болаттан немесе түрлі-түсті сұйық металдан жасалған кран және қол шөміштерден күрделі емес және қалың қабырғалы құймаларға арналған қалыптарға, қалыпқа немесе тұрақты металл қалыптарға құю.
2. Шөміштерді, қалыптарды және басқа құю құрылғыларын құюға дайындау.
3. Құйылатын металдың температурасын бақылау.
4. Сыйымдылығы 5 тоннаға дейінгі кран шөміштерінен құймаларды құю кезінде импровизацияланған жұмыс ретінде орындау.
5. Сұйық металдың жарамдылығын және оны құю кезеңіндегі болжамды температураны сыртқы белгілері бойынша анықтау.
7. Сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейінгі құю шөміштерінің жай-күйін тексеру.
8. Құйылатын бір реттік құмды-сазды қалыптардың жай-күйін тексеру.
9. Су төгетін қалыптардың жай-күйін тексеру.
10. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю кезінде қолданылатын арнайы құрал мен айлабұйымдардың жай-күйін тексеру.
11. Сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейін құю шелектерін дайындау.
12. Су төгетін қалыптарды құюға дайындау.
13. Технологиялық құжаттамаға сәйкес балқытылған модификаторларға, тотықсыздандырғыштарға және қоспаларға біліктілігі жоғары құюшының басшылығымен енгізу.
14. Бір реттік құмды-сазды пішіндердің дұрыс құрастырылуын және бекітілу сенімділігін көзбен бақылау.
15. Бір реттік құмды-сазды қалыптардың көзбен құюға дайындығын бақылау.
16. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды металдардың немесе қорытпалардың балқымаларымен толтыру.
17. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю процесін бақылау.
18. Балқыманың қалдықтарын құю шелегінен құю қалыптарына ағызу

Білімдер:
1. Шағын крандардың, арықтар мен шұңқырлардың құрылысы.
2. Құйылатын металдардың құю қасиеттері.
3. Қалыптарды құю ережесі және қалыптарға жүктерді орнатудың және пиджактарды қалыптардан алудың ұтымды тәсілдері.
4. Қолданылатын қалыптардың, пайдалы қондырмалардың, сифондардың және аралық шөміштердің құрылғысы.
5. Шұңқырлар мен құю шұңқырларын төсеу және бояу үшін қолданылатын материалдар.
6. Металл қалыптарды жабу үшін қолданылатын бояулардың құрамы.
7. Көтергіш-көлік құралдарын пайдалану ережелері.
8. Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю әдістері.
9. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю шелектерінде балқыманы тасымалдау тәсілдері.
10. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған металдар мен қорытпаларды балқыту және құю температуралары.
11. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю шөміштерін кептіру және қыздыру режимдері.
12. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю шөміштері мен үлестірмелі пештердің түрлері.
13. Біржолғы құмды-сазды қалыптарды құюға арналған шөміштер мен пештерге арналған бояулар мен жабындардың құрамы.
14. Қалыптарды құю ережелері және қалыптарға жүктерді орнатудың ұтымды тәсілдері.
15. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю үшін сыйымдылығы 0,25 т дейінгі құю шөміштерін дайындауға қойылатын талаптар.
16. Біржолғы құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю қалыптарын дайындауға қойылатын талаптар.
17. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құюға арналған сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейінгі құю шелектерінің құрылымдық ерекшеліктері.
18. Біржолғы құмды-сазды қалыптарды құюға арналған құю шөміштерін кептіруге және қыздыруға арналған пештердің мақсаты мен пайдалану қағидалары.
19. Біржолғы құмды-сазды қалыптарды құюға арналған тарату пештерінің мақсаты мен пайдалану қағидалары.
20. Көтеру-тасымалдау тетіктері мен жүк қармау құрылғыларын пайдалану ережесі.
21. Құю қалыптарының мақсаттары және оларды құюға дайындау ережелері.
22. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
23. Жүктерді ілмектеу схемалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Бір реттік құмды-сазды қалыптарға құю сапасын бақылау



Дағды 1:
Құю процесінің сапасын басқару

Машықтар:
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, сынақ кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
3. Өлшеу құралдары мен бақылау-өлшеу құрылғыларын пайдалану.
4. Құю құрылғылары мен құю шелектерінің жағдайын бағалау.
5. Құю қалыптарының жағдайын бағалау және қалыптарды құюға дайындау
6. Құю шөміштерін кептіруге және қыздыруға арналған жабдықтың жұмысын бағалау.
7. Құю құрылғылары мен құю шелектерінің жай-күйін көзбен бақылау.
8. Бақылау-өлшеу құрылғыларын пайдалана отырып, құю шөміштерінің жай-күйін бақылау.
9. Су төгетін қалыптардың жай-күйін көзбен бақылау.
10. Төсемдерді жөндеу және құю шөміштерін қаптау үшін пайдаланылатын арнайы құрал мен айлабұйымдардың жай-күйін бақылау.
11. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес құю шөміштері мен пештердің төсемдерін толтыруды бақылау

Білімдер:
1. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю процесінде пайда болатын құю ақауларының түрлері.
3. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Бір реттік құмды-сазды қалыптарды құю кезінде ақауларды жою тәсілдері.
5. Біржолғы құмды-сазды қалыптарды құюға арналған пештер мен құю шөміштерінің футерлерін бақылау әдістемелері.
6. Біржолғы құмды-сазды қалыптарды құю процесінде пайдаланылатын бақылау-өлшеу құрылғыларының мақсаты мен пайдалану қағидалары.
7. Құю шөміштерін кептіруге және жылытуға арналған жабдықтың жұмысын бағалау әдістері.
8. Құю құрылғылары мен құю шелектерінің жай-күйін көзбен бақылау әдістері.
9. Бақылау-өлшеу құрылғыларын пайдалана отырып құю шөміштерінің жай-күйін бақылау әдістері.
10. Су төгетін қалыптардың жай-күйін көзбен бақылау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Металдарды құюшы

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

16. Кәсіптің карточкасы "Қолмен қалыптаушы":

Топтың коды:

7211-1

Қызмет атауының коды:

7211-1-010

Кәсіптің атауы:

Қолмен қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен қалыптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 6 айдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балқытылатын модельдер бойынша қалыптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю қалыптарының сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қолмен қалыптау үшін жабдықтар мен құралдарды дайындау
2. Шағын және орташа өлшемді қарапайым құймаларды қолмен қалыптау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қолмен қалыптау үшін жабдықтар мен құралдарды дайындау



Дағды 1:
Қолмен қалыптау үшін құрал-саймандарды, жабдықтарды және арматураларды дайындау

Машықтар:
1. Модельдер жинағының барлық бөліктерінің бар-жоғын тексеру: құйма үлгілері, ысырма жүйесі элементтерінің үлгілері, өзек қораптары, модельдік тақталар, құю шаблондары

Білімдер:
1. Модельдік-колбалық жабдықтың тағайындалуы, толықтығы және жұмыс ережелері.
2. Қалыптау құралының мақсаты мен жұмыс істеу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Шағын және орташа өлшемді қарапайым құймаларды қолмен қалыптау



Дағды 1:
Күрделілігі орташа құйма өзегі бар шағын және орташа өлшемді қарапайым құймалар үшін колбаларда үлгілер бойынша қолмен қалыптау

Машықтар:
1. Күрделілігі орташа шыбықтармен бетінде қабырғалары мен шығыңқы жерлері бар шағын және орташа қарапайым құймалар үшін колбаларда немесе топырақта үлгілер бойынша қолмен қалыптау.
2. Қарапайым конфигурациядағы шағын және орташа құймаларға арналған қабық жартыларын қолмен қалыптау.
3. Қарапайым шаблондарды пайдаланып қалыптарды жасау.
4. Тоңазытқыштарды орнату.
5. Қалыптың оңай қол жететін жерлерінде орнатылған қарапайым өзектері бар шағын және орташа қалыптарды құрастыру.
6. Құрама колбалардағы күрделі құймаларды толтыру және нығыздау қалыптары.
7. Біліктілігі жоғары қол қалыптаушының басшылығымен ірі қарапайым және орташа күрделі құймаларға арналған қалыптарды түйреу, бояу және ұстау.
8. Қабықтың жартылай қалыпын пешке орнату.
9. Модель тақтасынан қабықшаларды алу

Білімдер:
1. Қарапайым пішіндерді жасау әдістері, қабық жартылай пішіндерді жасау реті.
2. Қабық қалыптары мен өзектерді дайындауда қолданылатын эмульсиялар мен қоспалардың қасиеттері.
3. Шыршалар мен итергіштердің мақсаты.
4. Қалыптау құмдарын дайындау тәсілі.
5. Үлгілік табақтар мен күйдіру снарядтарын жылытуға арналған температуралар.
6. Қоректендіргіштердің, қож сыйымдылығының және көтергіштердің секциялары арасындағы байланыстар.
7. Фидерлерді орнату орындарын анықтау және олардағы ұсақ ақауларды жою тәртібі.
8. Қалыптау кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдаланудың мақсаты мен шарттары.
9. Қалыптарды және өзектерді кептіру сапасын анықтау әдісі.
10. Модельдерді сақтау ережелері.
11. Көтергіш механизмдерді басқару ережелері.
12. Қалыптарды құю кезінде және салқындату кезеңінде болатын процестер.
13. Сапасыз қалыптау салдарынан құймалардың ақауларының түрлері мен негізгі себептері және оның алдын алу шаралары.
14. Қабық қалыптарды жасау процесі.
15. Қалыптарға құйылатын металдардың негізгі құю қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Күрделілігі орташа құйма өзектері бар шағын және орташа қарапайым құймаларды топырақта қолмен қалыптау

Машықтар:
1. Технологиялық нұсқауларға сәйкес қатты немесе жұмсақ төсек дайындау үшін арнайы құралдарды, құрылғыларды және қалыптау материалдарын қолданыңыз.
2. Конструктивтік және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделілігі орташа құю өзегі бар шағын және орташа қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын топырақта қолмен дайындау үшін арнайы құралдарды, құрылғыларды және қалыптау материалдарын пайдалану.
3. Арнайы шаблондар мен сызғыштар арқылы құйма қалыптарының зақымдалған жерлерін түзету сапасын тексеру.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
5. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
6. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
7. Жабысқақ емес жабындар мен бояуларды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құрылғыларды қолданыңыз, қалыпқа жабындарды босатыңыз.

Білімдер:
1. Қатты және жұмсақ төсектерді дайындау әдістері.
2. Қатты және жұмсақ төсектерде қолмен қалыптау технологиясы.
3. Топырақта дұрыс қалыптаспаған құймалардың ақаулы болуының негізгі себептері және олардың алдын алу шаралары.
4. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
5. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
6. Жүктерді итермелеу схемалары.
7. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Қарапайым шаблондарды қолданып қолмен құю қалыптарын жасау

Машықтар:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес қарапайым шаблондарды пайдалана отырып, қолмен қарапайым құймалар үшін құю қалыптарын жасау үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдалану.
2. Қарапайым шаблонды қолданып жасалған қарапайым құймаларға арналған қалыптардың сапасын көзбен шолып бағалау.
3. Конструктивтік және технологиялық құжаттамаға сәйкес қарапайым шаблондар арқылы жасалған қарапайым құймалар үшін қалыптарды өңдеу үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдалану.
4. Қарапайым шаблондар арқылы жасалған қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес құрастыру және бекіту.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
6. Жобалық құжаттаманы оқыңыз.
7. Технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
8. Жабысқақ емес жабындар мен бояуларды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құрылғыларды қолданыңыз, қарапайым шаблондар арқылы жасалған қарапайым құймалар үшін қалыптарға жабындарды босатыңыз.

Білімдер:
1. Қарапайым шаблондарды қолданып, қарапайым құю қалыптарын жасау әдістері.
2. Шаблондарды қолданып қолмен қалыптау технологиясы.
3. Құмдар мен көмекші материалдарды қалыптауға қойылатын талаптар.
4. Қалыпта қоректендіргіштерді орнату орындарын анықтау тәртібі.
5. Қоректендіргіштер орнатылған учаскелердегі құйма қалыпындағы ұсақ ақауларды анықтау және жою тәртібі.
6. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
7. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Біліктілігі анағұрлым жоғары қол қалыптаушының басшылығымен ірі қарапайым және орташа күрделі құймалар үшін құю қалыптарын жасау

Машықтар:
1. Конструктивтік және технологиялық құжаттамаға сәйкес ірі қарапайым және орташа күрделі құймаларға арналған құю қалыптарын қолмен толтыру және штамптау үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды қолдану.
2. Ірі қарапайым және орташа күрделі құймалар құю ​​қалыптарына жабыспайтын жабындар мен бояуларды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құрылғыларды қолдану.
3. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
4. Жобалық құжаттаманы оқу.
5. Технологиялық құжаттаманы оқу.

Білімдер:
1. Қарапайым құйма қалыптарды жасау әдістері.
2. Колбадағы үлгілерді қолданып қолмен қалыптау технологиясы.
3. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
4. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
5. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
7. Жүкті ілмектердің сұлбалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, Күйзеліске тұрақтылық, Командада жұмыс істей білу
Дәлдік
Зейінділік
Ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)
Жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Қолмен қалыптаушы

4

Қолмен қалыптаушы

4

Техник-технолог

5

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

17. Кәсіптің карточкасы "Қолмен қалыптаушы":

Топтың коды:

7211-1

Қызмет атауының коды:

7211-1-010

Кәсіптің атауы:

Қолмен қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен қалыптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 1 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балқытылатын модельдер бойынша қалыптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю қалыптарының сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қолмен қалыптауға арналған құрал-саймандар мен құралдарды дайындау
2. Шағын және орташа өлшемді қарапайым құймаларды қолмен қалыптау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қолмен қалыптауға арналған құрал-саймандар мен құралдарды дайындау



Дағды 1:
Қолмен қалыптауға арналған құрал-саймандарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды дайындау

Машықтар:
1. Модель жиынтығының барлық бөліктерінің болуын тексеру: құю модельдері, литниктік жүйе элементтерінің модельдері, өзек қораптары, модельдік плиталар, құю үлгілері

Білімдер:
1. Модельдік-опочной жабдықтың мақсаты, жинақтылығы және пайдалану ережелері.
2. Қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Шағын және орташа өлшемді қарапайым құймаларды қолмен қалыптау



Дағды 1:
Шағын және орташа мөлшердегі опоктардағы модельдер бойынша қолмен қалыптау орташа күрделіліктегі құю шыбықтары бар қарапайым құймалар

Машықтар:
1. Қарапайым құймалардың шағын және орташа мөлшеріне арналған опоктарда немесе топырақта модельдер бойынша қолмен қалыптау, бетінде күрделілігі орташа шыбықтары бар жиектері мен шығыңқы жерлері бар.
2. Қарапайым конфигурациядағы құймалардың шағын және орташа өлшемдеріне арналған қабықшалы жартылай қалыптарды қолмен қалыптау.
3. Қарапайым шаблондарды қолдана отырып қалыптар жасау.
4. Тоңазытқыштарды орнату.
5. Пішіннің оңай қол жетімді жерлеріне орнатылатын қарапайым шыбықтары бар шағын және орта пішіндерді құрастыру.
6. Құрама опоктарда күрделі құймаларға арналған қалыптарды толтыру және нығыздау.
7. Біліктілігі анағұрлым жоғары қолмен қалыптау қалыптаушысының басшылығымен күрделі құймалардың үлкен қарапайым және орташа өлшемдеріне арналған қалыптарды аралау, бояу және бекіту.
8. Қабықты жартылай пішінді күйдіру үшін пешке орнату.
9. Қабықтарды модельдік тақтадан алу

Білімдер:
1. Қарапайым қалыптарды жасау тәсілдері, қабықшалы жартылай қалыптарды жасау кезектілігі.
2. Қабық пішіндері мен шыбықтарды өндіруде қолданылатын эмульсия мен қоспалардың қасиеттері.
3. Қақпаларды мен бұдырларды тағайындау.
4. Қалыптау қоспаларын дайындау әдісі.
5. Модельдік плиталарды қыздыру және қабықтарды күйдіру температурасы.
6. Қоректендіргіштер, қождар мен көтергіштер арасындағы қатынастар.
7. Қоректендіргіштерді орнату орындарын анықтау және олардағы ұсақ ақауларды жою тәртібі.
8. Қалыптау кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғылардың мақсаты мен қолдану шарттары.
9. Қалыптар мен шыбықтардың кептіру сапасын анықтау әдісі.
10. Модельдерді сақтау ережелері.
11. Көтеру механизмдерін басқару ережелері.
12. Қалыптарда оларды құю кезінде және салқындату кезеңінде болатын процестер.
13. Сапасыз қалыптауға байланысты құймалардың түрлері мен негізгі себептері және оның алдын алу шаралары.
14. Қабық пішіндерін жасау процесі.
15. Қалыптарға құйылатын металдардың негізгі құю қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Күрделілігі орташа құйма өзектері бар шағын және орташа қарапайым құймаларды топырақта қолмен қалыптау

Машықтар:
1. Технологиялық нұсқауларға сәйкес қатты төсек қалыптау үшін кессондарды дайындау үшін арнайы құралдарды, арматураларды және қалыптау материалдарын пайдаланыңыз.
2. Күрделі құймаларға арналған бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен қалыптау құралы мен модельдік-опочный жабдықтың жай-күйін бағалау.
3. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймалар үшін құю формасының топырағында қолмен жасау үшін арнайы құрал мен жабдықты пайдаланыңыз.
4. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймалар үшін құю қалыптарында құю ыдысын, су төгетін тесікті немесе құю жүйесін қалыптастыру үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
5. Арнайы шаблондар мен сызғыштарды қолдана отырып, күрделі құймаларға арналған құю қалыптарының зақымдалған жерлерін түзету сапасын тексеріңіз.
6. Орташа мөлшердегі күрделі құймаларға арналған құю қалыптарына бөлгіш және жабыспайтын жабындарды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құралды пайдалану

Білімдер:
1. Қатты және жұмсақ төсектерді дайындау әдістері.
2. Қатты және жұмсақ төсектерде қолмен қалыптау технологиясы.
3. Топырақта дұрыс қалыптаспаған құймалардың ақаулы болуының негізгі себептері және олардың алдын алу шаралары.
4. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
5. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
6. Жүктерді итермелеу схемалары.
7. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Қарапайым шаблондарды қолданып қолмен құю қалыптарын жасау

Машықтар:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес қарапайым шаблондарды пайдалана отырып, қолмен қарапайым құймалар үшін құю қалыптарын жасау үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдалану.
2. Қарапайым шаблонды қолданып жасалған қарапайым құймаларға арналған қалыптардың сапасын көзбен шолып бағалау.
3. Конструктивтік және технологиялық құжаттамаға сәйкес қарапайым шаблондар арқылы жасалған қарапайым құймалар үшін қалыптарды өңдеу үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдалану.
4. Қарапайым шаблондар арқылы жасалған қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес құрастыру және бекіту.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
6. Жобалық құжаттаманы оқу.
7. Технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
8. Жабысқақ емес жабындар мен бояуларды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құрылғыларды қолданыңыз, қарапайым шаблондар арқылы жасалған қарапайым құймалар үшін қалыптарға жабындарды босатыңыз.

Білімдер:
1. Қарапайым шаблондарды қолданып, қарапайым құю қалыптарын жасау әдістері.
2. Шаблондарды қолданып қолмен қалыптау технологиясы.
3. Құмдар мен көмекші материалдарды қалыптауға қойылатын талаптар.
4. Қалыпта қоректендіргіштерді орнату орындарын анықтау тәртібі.
5. Қоректендіргіштер орнатылған учаскелердегі құйма қалыпындағы ұсақ ақауларды анықтау және жою тәртібі.
6. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
7. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Біліктілігі анағұрлым жоғары қол қалыптаушының басшылығымен ірі қарапайым және орташа күрделі құймалар үшін құю қалыптарын жасау

Машықтар:
1. Конструктивтік және технологиялық құжаттамаға сәйкес ірі қарапайым және орташа күрделі құймаларға арналған құю қалыптарын қолмен толтыру және штамптау үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды қолдану.
2. Ірі қарапайым және орташа күрделі құймалар құю ​​қалыптарына жабыспайтын жабындар мен бояуларды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құрылғыларды қолданыңыз.
3. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
4. Жобалық құжаттаманы оқыңыз.
5. Технологиялық құжаттаманы оқыңыз

Білімдер:
1. Қарапайым құйма қалыптарды жасау әдістері.
2. Колбадағы үлгілерді қолданып қолмен қалыптау технологиясы.
3. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
4. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
5. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
7. Жүкті ілмектердің сұлбалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қолмен қалыптаушы

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

5

Инженер көмекшісі

18. Кәсіптің карточкасы "Қолмен қалыптаушы":

Топтың коды:

7211-1

Қызмет атауының коды:

7211-1-010

Кәсіптің атауы:

Қолмен қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен қалыптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балқытылатын модельдер бойынша қалыптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю қалыптарының сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қолмен қалыптауға арналған құрал-саймандар мен құралдарды дайындау
2. Шағын және орташа мөлшердегі қарапайым құймаларды қолмен қалыптау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қолмен қалыптауға арналған құрал-саймандар мен құралдарды дайындау



Дағды 1:
Қолмен қалыптауға арналған құрал-саймандарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды дайындау

Машықтар:
1. Модель жиынтығының барлық бөліктерінің болуын тексеру: құю модельдері, литниктік жүйе элементтерінің модельдері, өзек қораптары, модельдік плиталар, құю үлгілері

Білімдер:
1. Модельдік-опочной жабдықтың мақсаты, жинақтылығы және пайдалану ережелері.
2. Қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Шағын және орташа мөлшердегі қарапайым құймаларды қолмен қалыптау



Дағды 1:
Шағын және орташа мөлшердегі опоктардағы модельдер бойынша қолмен қалыптау орташа күрделіліктегі құю шыбықтары бар қарапайым құймалар

Машықтар:
1. Қарапайым құймалардың шағын және орташа мөлшеріне арналған опоктарда немесе топырақта модельдер бойынша қолмен қалыптау, бетінде күрделілігі орташа шыбықтары бар жиектері мен шығыңқы жерлері бар.
2. Қарапайым конфигурациядағы құймалардың шағын және орташа өлшемдеріне арналған қабықшалы жартылай қалыптарды қолмен қалыптау.
3. Қарапайым шаблондарды қолдана отырып қалыптар жасау.
4. Тоңазытқыштарды орнату.
5. Пішіннің оңай қол жетімді жерлеріне орнатылатын қарапайым шыбықтары бар шағын және орта пішіндерді құрастыру.
6. Құрама опоктарда күрделі құймаларға арналған қалыптарды толтыру және нығыздау.
7. Біліктілігі анағұрлым жоғары қолмен қалыптау қалыптаушысының басшылығымен күрделі құймалардың үлкен қарапайым және орташа өлшемдеріне арналған қалыптарды аралау, бояу және бекіту.
8. Қабықты жартылай пішінді күйдіру үшін пешке орнату.
9. Қабықтарды модельдік тақтадан алу

Білімдер:
1. Қарапайым қалыптарды жасау тәсілдері, қабықшалы жартылай қалыптарды жасау кезектілігі.
2. Қабық пішіндері мен шыбықтарды өндіруде қолданылатын эмульсия мен қоспалардың қасиеттері.
3. Қақпаларды мен бұдырларды тағайындау.
4. Қалыптау қоспаларын дайындау әдісі.
5. Модельдік плиталарды қыздыру және қабықтарды күйдіру температурасы.
6. Қоректендіргіштер, қождар мен көтергіштер арасындағы қатынастар.
7. Қоректендіргіштерді орнату орындарын анықтау және олардағы ұсақ ақауларды жою тәртібі.
8. Қалыптау кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғылардың мақсаты мен қолдану шарттары.
9. Қалыптар мен шыбықтардың кептіру сапасын анықтау әдісі.
10. Модельдерді сақтау ережелері.
11. Көтеру механизмдерін басқару ережелері.
12. Қалыптарда оларды құю кезінде және салқындату кезеңінде болатын процестер.
13. Сапасыз қалыптауға байланысты құймалардың түрлері мен негізгі себептері және оның алдын алу шаралары.
14. Қабық пішіндерін жасау процесі.
15. Қалыптарға құйылатын металдардың негізгі құю қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Топырақта күрделі құймаларды қолмен қалыптау

Машықтар:
1. Технологиялық нұсқауларға сәйкес қатты төсек қалыптау үшін кессондарды дайындау үшін арнайы құралдарды, арматураларды және қалыптау материалдарын пайдаланыңыз.
2. Күрделі құймаларға арналған бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен қалыптау құралы мен модельдік-опочный жабдықтың жай-күйін бағалау.
3. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймалар үшін құю формасының топырағында қолмен жасау үшін арнайы құрал мен жабдықты пайдаланыңыз.
4. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймалар үшін құю қалыптарында құю ыдысын, су төгетін тесікті немесе құю жүйесін қалыптастыру үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
5. Арнайы шаблондар мен сызғыштарды қолдана отырып, күрделі құймаларға арналған құю қалыптарының зақымдалған жерлерін түзету сапасын тексеріңіз.
6. Орташа мөлшердегі күрделі құймаларға арналған құю қалыптарына бөлгіш және жабыспайтын жабындарды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құралды пайдалану

Білімдер:
1. Күрделі құю қалыптарын жасау әдістері.
2. Қатты және жұмсақ төсекте қолмен қалыптау технологиясы.
3. Қалыптау қоспаларына және қосалқы материалдарға қойылатын талаптар.
4. Құю нысанындағы қоректендіргіштерді орнату орындарын айқындау тәртібі.
5. Қоректендіргіштерді орнату орындарында құю қалыптарының ұсақ ақауларын анықтау және жою тәртібі.
6. Құю қалыптарының сапасын бақылау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Қаңқа үлгілері, үлгілері бойынша күрделі құймаларды қолмен қалыптау

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен қалыптау құралы мен модельдік-опочный жабдықтың жай-күйін, күрделі шаблондардың, қаңқа модельдерінің жай-күйін бағалау.
2. Дизайн және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі үлгілерді, қаңқа модельдерін қолдана отырып, күрделі құймаларға арналған құю қалыптарын қолмен жасау үшін арнайы құрал мен құрылғыларды қолданыңыз.
3. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен күрделі құймаларға арналған құю қалыптарының сапасын бағалау.
4. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймалар үшін құю қалыптарын әрлеу үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
5. Арнайы шаблондар мен сызғыштардың көмегімен құю қалыптарының зақымдалған жерлерін түзету сапасын тексеріңіз.
6. Құю шыбықтарын конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймаларға арналған құю қалыптарына орнатыңыз.
7. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі үлгілер мен қаңқа үлгілері арқылы жасалған күрделі құймаларға арналған құю қалыптарын жинау және бекіту.
8. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
10. Дизайн құжаттамасын оқыңыз.
11. Технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
12. Күрделі құймаларға арналған құю қалыптарына жабыспайтын жабындар мен бояуларды, бөлу жабындарын жағуға арналған бүріккіш пистолеттер мен арнайы құрылғыларды пайдалану

Білімдер:
1. Күрделі құю қалыптарын жасау әдістері.
2. Үлгілер мен қаңқа үлгілері бойынша қолмен қалыптау технологиясы.
3. Қалыптау қоспаларына және қосалқы материалдарға қойылатын талаптар.
4. Құю нысанында қоректендіргіштерді орнату орындарын айқындау тәртібі.
5. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
6. Бақылау-өлшеу құралдары мен қолданылатын құрылғылардың құрылысы мен қолдану тәсілдері.
7. Құю қалыптарының сапасын бақылау әдістері.
8. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
9. Модельдік-опочной жабдықтар мен қалыптау құралдарын пайдалану мақсаты мен ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Жеке өндірісте құюға арналған күрделі құю қалыптарын қолмен жасау

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен ірі күрделі құймаларға арналған қалыптау құралы мен қолмен қалыптау модельдік-опочной жабдығының жай-күйін бағалау.
2. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес ірі күрделі құймалар үшін құю қалыптарын қолмен жасау үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдалану.
3. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен ірі күрделі құймалар үшін құю қалыптарының сапасын бағалау.
4. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес ірі күрделі құймалар үшін құю қалыптарын әрлеу үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
5. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен құю қалыптарының зақымдалған жерлерін түзету сапасын тексеру.
6. Құю шыбықтарын конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес жеребе көмегімен құю қалыптарына бекітіңіз.
7. Тоңазытқыштарды конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес ірі күрделі құймаларға арналған құю қалыптарына орнату.
8. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен құю қалыптарына тоңазытқыштарды орнатудың дұрыстығын бағалау.
9. Технологиялық нұсқауларға сәйкес ірі күрделі құймалар үшін Құю қалыптарын жинау және бекіту

Білімдер:
1. Күрделі құю қалыптарын жасау әдістері.
2. Қалыптау қоспаларына және қосалқы материалдарға қойылатын талаптар.
3. Дұрыс емес қалыптау салдарынан құймалардың істен шығуының негізгі себептері және олардың алдын алу шаралары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қолмен қалыптаушы

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

5

Инженер көмекшісі

19. Кәсіптің карточкасы "Қолмен қалыптау стерженьшесі":

Топтың коды:

7211-2

Қызмет атауының коды:

7211-2-003

Кәсіптің атауы:

Қолмен қалыптау стерженьшесі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен қалыптау стерженьшесі.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 6 айдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Бейресми және бейресми біліммен байланыс: Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Стерженьші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю өзектерінің сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құю өзектерін қолмен жасау
2. Құю өзектерін бояу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құю өзектерін қолмен жасау



Дағды 1:
Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар керн құм қоспаларынан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
Негізгі қораптарды, үшке дейін ажыратылатын бөліктері бар шаблондарды пайдалана отырып, ірі қарапайым шыбықтар мен орташа күрделіліктегі шағын штангаларды жасау, газ арналарын сымдар мен төсеу штангалары, жақтау мен жақтауды орнату, штангаларды әрлеу және бояу.
2. Арнайы қорытпадан құюға арналған керамикалық массадан қарапайым шыбықтарды және сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым шыбықтарды жасау.
3. Компоненттерді монтаждау және бекіту арқылы күрделілігі орташа шыбықтарды құрастыру және желімдеу.
4. Алмалы-салмалы бөлшектері үш-бестен артық, күрделілігі орташа шыбықтарды дайындау кезінде күрделі шыбықтарды және құрастыру жәшіктерін тазалау және бояу, рамалар мен жақтауларды төсеу, фитильдерді төсеу және кесу арналарын салу, таптау, ажыратылатын бөлшектерді алу бойынша жұмыстарды жүргізу. , өзекше маманының басшылығымен жоғары біліктілікті қолмен қалыптау.
5. Шыбықтарды шаблондар мен айлабұйымдар бойынша өңдеу және салу.
6. Қақпаларды файл немесе тегістеу қағазымен қолмен тазалау.
7. Негізгі қораптарды дайындау (тазалау, сулау)

Білімдер:
1. Жгут жасауға арналған машинаның конструкциясы.
2. Штангаларды дайындау үшін қолданылатын стержендік қоспалар мен басқа материалдардың құрамы мен қасиеттері.
3. Аспаптарды пайдалану мақсаты мен ережелері.
4. Қарапайым негізгі қораптардың құрылысы.
5. Дайын штангалардағы газ шығатын тесіктердің беріктігіне қойылатын талаптар.
6. Шыбықтарды кептіру режимі.
7. Шыбықтардың жеке бөліктерін оларды құрастыру кезінде реттеу және бекіту тәсілдері.
8. Шыбықтарды бүріккіш пистолеттен, қолмен немесе батыру арқылы бояу әдістері.
9. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
10. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
11. Құю керндерін дайындауда қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларының орналасуы.
12. Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар құм қоспаларынан күрделілігі орташа және қарапайым құйма өзектерді дайындау үшін керн қораптарына қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Сұйық өздігінен қататын қоспалардан құйма өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю керндерін дайындауға арналған керн қораптарын құрастыру.
2. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құйма өзектерін өндіру үшін өзек қораптарына жағу үшін босату жабынын дайындау.
3. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю өзектерін өндіру үшін өзек қораптарына босату жабындысын жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құрылғыларды пайдаланыңыз.
4. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю өзектерін қолмен дайындау.
5. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі құю өзектерінде жасанды желдетуді қалыптастыру үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды қолдану.
6. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
7. Технологиялық нұсқауларға сәйкес сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құйма өзектерін өңдеу, аршу және төсеу үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды қолдану.
8. Жобалық құжаттаманы оқу.
9. Технологиялық құжаттаманы оқу.

Білімдер:
1. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құйма өзектерді өндіруге арналған өздігінен қататын өзек қоспаларының және босату жабындарының құрамы мен қасиеттері.
2. Құю өзектеріндегі ақаулардың жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Штангаларды құюға арналған арматуралық рамалардың негізгі түрлері және олардың конструкциялары.
4. Кептіру табақтарының негізгі түрлері және олардың конструкциялары.
5. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
7. Өздігінен қататын сұйық қоспалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі құю өзектерін өндіруге арналған керн жабдығы мен қалыптау құралдарының мақсаты мен жұмыс істеу ережесі.
8. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю керндерін өндіру үшін өзек қораптарына босату жабындарын қолдану әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құю өзектерін бояу



Дағды 1:
Күрделілігі орташа құю өзектерінің қарапайым және шағын өлшемдерін бояу

Машықтар:
1. Қарапайым және шағын габаритті, орташа күрделі құю өзектерінің ақауларға сапасын көзбен шолу.
2. Қарапайым және шағын габаритті, орташа күрделі құйма өзектерді көзбен кептіру сапасын бағалау.
3. Қарапайым және шағын өлшемді, орташа күрделі құю өзектерін тазалау үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
4. Технологиялық нұсқауларға сәйкес қарапайым және орташа өлшемді шағын құйма өзектеріне жағу үшін өзек бояуын дайындаңыз.
5. Қарапайым және орташа күрделіктегі шағын өлшемді құю өзектеріне негізгі бояуды жағу үшін бүріккіш пистолеттерді және арнайы құрылғыларды пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Күрделілігі орташа құю керндерінің қарапайым және шағын өлшемдері үшін негізгі бояулардың құрамдары.
2. Күрделілігі орташа құйма өзектерінің қарапайым және шағын өлшемдері кептіру сапасын бақылау әдістері.
3. Құю керндерін кептіруге арналған пештердің негізгі принциптері мен жұмыс режимдері.
4. Қарапайым және шағын өлшемді, орташа күрделі құю өзектерін сырлаудан кейін кептіру технологиясы.
5. Күрделілігі орташа құйма өзектерінің қарапайым және шағын өлшемдерін қолмен, бүріккіш пистолетпен немесе батыру әдісімен бояу технологиясы.
6. Күрделілігі орташа құю өзектерінің қарапайым және шағын өлшемдерін өндіруге арналған негізгі жабдықтар мен қалыптау құралдарының мақсаты мен жұмыс істеу ережесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Қолмен қалыптау стерженьшесі

4

Стерженьшілер және қалыптаушылар

4

Супервайзер (бригадир)

20. Кәсіптің карточкасы "Қолмен қалыптау стерженьшесі":

Топтың коды:

7211-2

Қызмет атауының коды:

7211-2-003

Кәсіптің атауы:

Қолмен қалыптау стерженьшесі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен қалыптау стерженьшесі.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 1 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Стерженьші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю өзектерінің сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құю шыбықтарын қолмен жасау
2. Құю шыбықтарын бояу
3. Құю шыбықтарын бояу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құю шыбықтарын қолмен жасау



Дағды 1:
Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар өзекті құм қоспаларынан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
Өзек жәшіктері, үш алмалы-салмалы бөлшектері бар шаблондар бойынша газ арналарын сымдармен және фитильдерді төсеумен, қаңқа мен жақтауды орнатумен, өзектерді әрлеумен және бояумен күрделілігі орташа шағын мөлшердегі ірі қарапайым өзектер мен өзектерді дайындау.
2. Арнайы қорытпадан құймаларға арналған керамикалық массадан қарапайым өзектерді және сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым өзектерді жасау.
3. Құрамдас бөліктерді бекіту және бекіту арқылы күрделілігі орташа өзектерді құрастыру және желімдеу.
4. Біліктілігі анағұрлым жоғары қолмен қалыптау өзекшесінің басшылығымен үштен беске дейін алмалы-салмалы бөліктері бар күрделілігі орташа өзекшелерді дайындау кезінде күрделі өзекшелерді толтыру, тампондау, алып тастау, тазалау және бояу және жәшіктерді жинау, жақтаулар мен Жақтауларды төсеу, фитильдер төсеу және арналарды кесу бойынша жұмыстарды орындау.
5. Штангаларды шаблондар мен өткізгіштерге сәйкес әрлеу және үгінділер.
6. Саңылауларды файлмен немесе тегістеу қағазымен қолмен тазалау.
7. Өзек жәшіктерін дайындау (тазалау, сулау)

Білімдер:
1. Жгут жасауға арналған машинаның құрылғысы.
2. Өзектерді жасау үшін қолданылатын өзек қоспаларының және басқа материалдардың құрамы мен қасиеттері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
4. Қарапайым өзек қораптарының құрылғысы.
5. Дайын өзектердегі газ бұрғыштардың беріктігіне қойылатын талаптар.
6. Штангаларды кептіру режимі.
7. Шыбықтардың жекелеген бөліктерін құрастыру кезінде оларды бекіту және бекіту әдістері.
8. Бүріккіш бөтелкеден өзектерді қолмен немесе батырумен бояу әдістері.
9. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
10. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
11. Құю шыбықтарын дайындау кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының құрылғысы.
12. Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар құм қоспаларынан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын жасауға арналған өзек жәшіктеріне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Сұйық өздігінен қататын қоспалардан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын жасау үшін өзек жәшіктерін жинау.
2. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын жасау үшін өзек қораптарына жағу үшін бөлгіш жабынды дайындау.
3. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын жасау үшін өзек жәшіктеріне бөлу жабынын жағу үшін бүріккіш пистолеттер мен арнайы құрылғыларды пайдалану.
4. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын қолмен жасау.
5. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарында жасанды желдетуді қалыптастыру үшін арнайы құрал мен құрылғыларды қолдану.
6. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
7. Технологиялық нұсқауларға сәйкес сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын әрлеу, тазалау және үгінділеу үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдалану.
8. Дизайн құжаттамасын оқу.
9. Технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын жасауға арналған өздігінен қататын өзек қоспалары мен бөлгіш жабындардың құрамы мен қасиеттері.
2. Құю шыбықтарының ақауларының жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Құю шыбықтарына арналған арматуралық жақтаулардың негізгі түрлері және олардың дизайны.
4. Кептіру плиталарының негізгі түрлері және олардың дизайны.
5. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
7. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын жасауға арналған өзек жарақтары мен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі.
8. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын жасау үшін өзек жәшіктеріне бөлу жабынын жағу тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құю шыбықтарын бояу



Дағды 1:
Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын бояу

Машықтар:
1. Құю шыбықтарының орташа күрделілігінің қарапайым және шағын өлшемдерінің сапасын көзбен ақаулар бар-жоғын бағалау.
2. Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының кептіру сапасын көзбен бағалау.
3. Құю шыбықтарының күрделілігі орташа Қарапайым және шағын өлшемдерін тазалау үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
4. Технологиялық нұсқауларға сәйкес қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын құю шыбықтарына жағу үшін өзек бояуын дайындаңыз.
5. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын мөлшердегі құю шыбықтарына өзек бояуын жағу үшін бүріккіш пистолеттер мен арнайы құрылғыларды пайдалану

Білімдер:
1. Құю шыбықтарының орташа күрделілігінің қарапайым және шағын өлшемдеріне арналған өзек бояуларының құрамдары.
2. Құю шыбықтарының күрделілігі орташа қарапайым және шағын мөлшердегі кептіру сапасын бақылау әдістері.
3. Құю шыбықтарын кептіруге арналған пештердің негізгі принциптері мен жұмыс режимдері.
4. Бояудан кейін құю шыбықтарының орташа күрделілігі қарапайым және шағын өлшемдерін кептіру технологиясы.
5. Құю шыбықтарын қолмен, бүріккіш пистолетпен немесе батырумен қарапайым және орташа күрделі мөлшердегі бояу технологиясы.
6. Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын дайындауға арналған өзекшелік жарақ пен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Құю шыбықтарын бояу



Дағды 1:
Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын бояу

Машықтар:
1. Технологиялық нұсқауларға сәйкес құю шыбықтарының қарапайым және шағын күрделілігі орташа өлшемдерін кептіру үшін пештердің жұмыс режимдерін реттеу

Білімдер:
1. Бояудан кейін құю шыбықтарының орташа күрделілігі қарапайым және шағын өлшемдерін кептіру технологиясы.
2. Құю шыбықтарын қолмен, бүріккіш бөтелкемен немесе батырумен қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын мөлшердегі бояу технологиясы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, , есурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қолмен қалыптау стерженьшесі

4

Қолмен қалыптау стерженьшесі

21. Кәсіптің карточкасы "Қолмен қалыптау стерженьшесі":

Топтың коды:

7211-2

Қызмет атауының коды:

7211-2-003

Кәсіптің атауы:

Қолмен қалыптау стерженьшесі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қолмен қалыптау стерженьшесі.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Стерженьші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю шыбықтарының сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құю шыбықтарын қолмен жасау
2. Құю шыбықтарын бояу
3. Құю шыбықтарын бояу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құю шыбықтарын қолмен жасау



Дағды 1:
Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар өзекті құм қоспаларынан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
Өзек жәшіктері, үш алмалы-салмалы бөлшектері бар шаблондар бойынша газ арналарын сымдармен және фитильдерді төсеумен, қаңқа мен жақтауды орнатумен, өзектерді әрлеумен және бояумен күрделілігі орташа шағын мөлшердегі ірі қарапайым өзектер мен өзектерді дайындау.
2. Арнайы қорытпадан құймаларға арналған керамикалық массадан қарапайым өзектерді және сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым өзектерді жасау.
3. Құрамдас бөліктерді бекіту және бекіту арқылы күрделілігі орташа өзектерді құрастыру және желімдеу.
4. Біліктілігі анағұрлым жоғары қолмен қалыптау өзекшесінің басшылығымен үштен беске дейін алмалы-салмалы бөліктері бар күрделілігі орташа өзекшелерді дайындау кезінде күрделі өзекшелерді толтыру, тампондау, алып тастау, тазалау және бояу және жәшіктерді жинау, жақтаулар мен Жақтауларды төсеу, фитильдер төсеу және арналарды кесу бойынша жұмыстарды орындау.
5. Штангаларды шаблондар мен өткізгіштерге сәйкес әрлеу және үгінділер.
6. Саңылауларды файлмен немесе тегістеу қағазымен қолмен тазалау.
7. Өзек жәшіктерін дайындау (тазалау, сулау)

Білімдер:
1. Жгут жасауға арналған машинаның құрылғысы.
2. Өзектерді жасау үшін қолданылатын өзек қоспаларының және басқа материалдардың құрамы мен қасиеттері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
4. Қарапайым өзек қораптарының құрылғысы.
5. Дайын өзектердегі газ бұрғыштардың беріктігіне қойылатын талаптар.
6. Штангаларды кептіру режимі.
7. Шыбықтардың жекелеген бөліктерін құрастыру кезінде оларды бекіту және бекіту әдістері.
8. Бүріккіш бөтелкеден өзектерді қолмен немесе батырумен бояу әдістері.
9. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
10. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
11. Құю шыбықтарын дайындау кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының құрылғысы.
12. Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар құм қоспаларынан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын жасауға арналған өзек жәшіктеріне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Сұйық өздігінен қататын қоспалардан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
1. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын жасау үшін өзек жәшіктерін жинау.
2. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын жасау үшін өзек қораптарына жағу үшін бөлгіш жабынды дайындаңыз.
3. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын жасау үшін өзек жәшіктеріне бөлу жабынын жағу үшін бүріккіш пистолеттер мен арнайы құрылғыларды пайдалану.
4. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын қолмен жасау.
5. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарында жасанды желдетуді қалыптастыру үшін арнайы құрал мен құрылғыларды қолданыңыз.
6. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
7. Технологиялық нұсқауларға сәйкес сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарын әрлеу, тазалау және үгінділеу үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
8. Дизайн құжаттамасын оқыңыз.
9. Технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын жасауға арналған өздігінен қататын өзек қоспалары мен бөлгіш жабындардың құрамы мен қасиеттері.
2. Құю шыбықтарының ақауларының жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Құю шыбықтарына арналған арматуралық жақтаулардың негізгі түрлері және олардың дизайны.
4. Кептіру плиталарының негізгі түрлері және олардың дизайны.
5. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
7. Сұйық өзін-өзі қатайтатын қоспалардан қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын жасауға арналған өзек жарақтары мен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі.
8. Сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын жасау үшін өзек жәшіктеріне бөлу жабынын жағу тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құю шыбықтарын бояу



Дағды 1:
Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын бояу

Машықтар:
1. Құю шыбықтарының орташа күрделілігінің қарапайым және шағын өлшемдерінің сапасын көзбен ақаулар бар-жоғын бағалау.
2. Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының кептіру сапасын көзбен бағалау.
3. Құю шыбықтарының күрделілігі орташа қарапайым және шағын өлшемдерін тазалау үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
4. Технологиялық нұсқауларға сәйкес қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын құю шыбықтарына жағу үшін өзек бояуын дайындаңыз.
5. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын мөлшердегі құю шыбықтарына өзек бояуын жағу үшін бүріккіш пистолеттер мен арнайы құрылғыларды пайдалану

Білімдер:
1. Құю шыбықтарының орташа күрделілігінің қарапайым және шағын өлшемдеріне арналған өзек бояуларының құрамдары.
2. Құю шыбықтарының күрделілігі орташа қарапайым және шағын мөлшердегі кептіру сапасын бақылау әдістері.
3. Құю шыбықтарын кептіруге арналған пештердің негізгі принциптері мен жұмыс режимдері.
4. Бояудан кейін құю шыбықтарының орташа күрделілігі қарапайым және шағын өлшемдерін кептіру технологиясы.
5. Құю шыбықтарын қолмен, бүріккіш пистолетпен немесе батырумен қарапайым және орташа күрделі мөлшердегі бояу технологиясы.
6. Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын дайындауға арналған өзекшелік жарақ пен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Күрделі құймаларға арналған күрделі пішінді құю шыбықтарын дәл сәйкестендіру және бекіту арқылы құрастыру

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен күрделі пішінді құю шыбықтарының сапасын бағалау.
2. Күрделі пішінді құю шыбықтарын тазарту үшін арнайы құрал мен құрылғыларды қолданыңыз.
3. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен күрделі пішінді құю шыбықтарының кептіру сапасын бағалау.
4. Технологиялық нұсқауларға сәйкес күрделі құймаларға арналған күрделі пішінді құю шыбықтарын әрлеуге, тазартуға және үгінділерге арналған арнайы құрал мен құрылғыларды қолданыңыз.
5. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймаларға арналған күрделі пішінді құю шыбықтарын дәл сәйкестендіре отырып құрастыруға арналған арнайы құрал мен айлабұйымдарды пайдалану.
6. Конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкес күрделі құймаларға арналған күрделі пішінді құю шыбықтарын бекіту және желімдеу үшін арнайы құрал мен айлабұйымдарды пайдалану

Білімдер:
1. Құю шыбықтарының ақауларының жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
2. Күрделі пішінді құю шыбықтарына арналған қалыптау сүрткіштерінің, замазкалар мен желімдердің құрамы.
3. Күрделі пішінді құю шыбықтарының кептіру сапасын бақылау әдістері.
4. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
5. Күрделі пішінді құю шыбықтарын өндіруге арналған технологиялық нұсқаулар.
6. Құю шыбықтарын дәл сәйкестендіру технологиясы.
7. Өзек жабдығы мен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережелері.
8. Күрделі пішінді құю шыбықтарына желімдерді, ерітінділерді және шпаклевкаларды жағу тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Құю шыбықтарын бояу



Дағды 1:
Қарапайым және шағын өлшемдегі орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын бояу

Машықтар:
1. Технологиялық нұсқауларға сәйкес құю шыбықтарының қарапайым және шағын күрделілігі орташа өлшемдерін кептіру үшін пештердің жұмыс режимдерін реттеу

Білімдер:
1. Бояудан кейін құю шыбықтарының орташа күрделілігі қарапайым және шағын өлшемдерін кептіру технологиясы.
2. Құю шыбықтарын қолмен, бүріккіш бөтелкемен немесе батырумен қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын мөлшердегі бояу технологиясы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Қолмен қалыптау стерженьшесі

4

Инженер-технолог

22. Кәсіптің карточкасы "Машинамен қалыптау стерженьшісі":

Топтың коды:

7211-2

Қызмет атауының коды:

7211-2-002

Кәсіптің атауы:

Машинамен қалыптау стерженьшісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Машинамен қалыптау стерженьшісі.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі кемінде 6 ай

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Стерженьші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю өзектерінің сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құю өзектерін қолмен жасау
2. Машиналық қалыптау арқылы штангаларды дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді реттеу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құю өзектерін қолмен жасау



Дағды 1:
Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар керн құм қоспаларынан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
Негізгі қораптарды, үшке дейін ажыратылатын бөліктері бар шаблондарды пайдалана отырып, ірі қарапайым шыбықтар мен орташа күрделіліктегі шағын штангаларды жасау, газ арналарын сымдар мен төсеу штангалары, жақтау мен жақтауды орнату, штангаларды әрлеу және бояу.
2. Арнайы қорытпадан құюға арналған керамикалық массадан қарапайым шыбықтарды және сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым шыбықтарды жасау.
3. Компоненттерді монтаждау және бекіту арқылы күрделілігі орташа шыбықтарды құрастыру және желімдеу.
4. Алмалы-салмалы бөлшектері үш-бестен артық, күрделілігі орташа шыбықтарды дайындау кезінде күрделі шыбықтарды және құрастыру жәшіктерін тазалау және бояу, рамалар мен жақтауларды төсеу, фитильдерді төсеу және кесу арналарын салу, таптау, ажыратылатын бөлшектерді алу бойынша жұмыстарды жүргізу, өзекше маманының басшылығымен жоғары біліктілікті қолмен қалыптау.
5. Шыбықтарды шаблондар мен айлабұйымдар бойынша өңдеу және салу.
6. Қақпаларды файл немесе тегістеу қағазымен қолмен тазалау.
7. Негізгі қораптарды дайындау (тазалау, сулау).

Білімдер:
1. Жгут жасауға арналған машинаның конструкциясы.
2. Штангаларды дайындау үшін қолданылатын стержендік қоспалар мен басқа материалдардың құрамы мен қасиеттері.
3. Аспаптарды пайдалану мақсаты мен ережелері.
4. Қарапайым негізгі қораптардың құрылысы.
5. Дайын штангалардағы газ шығатын тесіктердің беріктігіне қойылатын талаптар.
6. Шыбықтарды кептіру режимі.
7. Шыбықтардың жеке бөліктерін оларды құрастыру кезінде реттеу және бекіту тәсілдері.
8. Шыбықтарды бүріккіш пистолеттен, қолмен немесе батыру арқылы бояу әдістері.
9. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
10. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
11. Құю керндерін дайындауда қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларының орналасуы.
12. Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар құм қоспаларынан күрделілігі орташа және қарапайым құйма өзектерді дайындау үшін керн қораптарына қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Машиналық қалыптау арқылы штангаларды дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді реттеу



Дағды 1:
Негізгі машиналардағы кішігірім ақаулықтарды жою

Машықтар:
1. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа құю өзектеріне арналған өзек машиналарының жағдайын көзбен шолып бағалау.
2. Пайдалану нұсқаулығына сәйкес қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа құю өзектеріне арналған өзек машиналарының өнімділігін бағалау.
3. Қарапайым және орташа күрделіктегі шағын және орташа құю өзектеріне арналған керн машиналарының негізгі жабдықтарының жағдайын көзбен немесе бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып бағалау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
5. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
6. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа құю өзектеріне арналған өзек машиналарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Қарапайым және орташа күрделіктегі шағын және орташа құю керндерін өндіруге арналған қызмет көрсетілетін өзек машиналарының құрылымы мен жұмыс істеу принциптері туралы негізгі мәліметтер.
2. Құю өзектеріндегі ақаулардың жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Қарапайым және орташа күрделіктегі шағын және орташа құю өзектеріне арналған керн жабдығы мен қалыптау құралдарының мақсаты мен жұмыс істеу ережесі.
4. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
5. Көтеру-тасымалдау механизмдері мен жүк тиеу құрылғыларын басқару әдістері мен ережелері.
6. Жүктерді итермелеу схемалары.
7. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану мақсаты мен ережелері.
9. Қарапайым және орташа күрделіктегі шағын және орташа құю өзектерін өндіруге арналған керн машиналарының жұмыс режимдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, дербестік және жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, шыдамдылы, тәртіптілік, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Машинамен қалыптау стерженьшісі

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

23. Кәсіптің карточкасы "Машинамен қалыптау стерженьшісі":

Топтың коды:

7211-2

Қызмет атауының коды:

7211-2-002

Кәсіптің атауы:

Машинамен қалыптау стерженьшісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Машинамен қалыптау стерженьшісі.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 2 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Стерженьші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю шыбықтарының сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құю шыбықтарын қолмен жасау
2. Машиналық қалыптауды пайдалана отырып, өзектерді дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді баптау
3. Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құю шыбықтарын қолмен жасау



Дағды 1:
Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар өзекті құм қоспаларынан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
Өзек жәшіктері, үш алмалы-салмалы бөлшектері бар шаблондар бойынша газ арналарын сымдармен және фитильдерді төсеумен, қаңқа мен жақтауды орнатумен, өзектерді әрлеумен және бояумен күрделілігі орташа шағын мөлшердегі ірі қарапайым өзектер мен өзектерді дайындау.
2. Арнайы қорытпадан құймаларға арналған керамикалық массадан қарапайым өзектерді және сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым өзектерді жасау.
3. Құрамдас бөліктерді бекіту және бекіту арқылы күрделілігі орташа өзектерді құрастыру және желімдеу.
4. Біліктілігі анағұрлым жоғары қолмен қалыптау өзекшесінің басшылығымен үштен беске дейін алмалы-салмалы бөліктері бар күрделілігі орташа өзекшелерді дайындау кезінде күрделі өзекшелерді толтыру, тампондау, алып тастау, тазалау және бояу және жәшіктерді жинау, жақтаулар мен Жақтауларды төсеу, фитильдер төсеу және арналарды кесу бойынша жұмыстарды орындау.
5. Штангаларды шаблондар мен өткізгіштерге сәйкес әрлеу және үгінділер.
6. Саңылауларды файлмен немесе тегістеу қағазымен қолмен тазалау.
7. Өзек жәшіктерін дайындау (тазалау, сулау)

Білімдер:
1. Жгут жасауға арналған машинаның құрылғысы.
2. Өзектерді жасау үшін қолданылатын өзек қоспаларының және басқа материалдардың құрамы мен қасиеттері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
4. Қарапайым өзек қораптарының құрылғысы.
5. Дайын өзектердегі газ бұрғыштардың беріктігіне қойылатын талаптар.
6. Штангаларды кептіру режимі.
7. Шыбықтардың жекелеген бөліктерін құрастыру кезінде оларды бекіту және бекіту әдістері.
8. Бүріккіш бөтелкеден өзектерді қолмен немесе батырумен бояу әдістері.
9. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
10. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
11. Құю шыбықтарын дайындау кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының құрылғысы.
12. Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар құм қоспаларынан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын жасауға арналған өзек жәшіктеріне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Машиналық қалыптауды пайдалана отырып, өзектерді дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді баптау



Дағды 1:
Өзек машиналарындағы ұсақ ақауларды жою

Машықтар:
1. Қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдері үшін өзек машиналарының күйін көзбен бағалау.
2. Пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдеріне арналған өзек машиналарының жұмысын бағалау.
3. Қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдеріне арналған өзек машиналарының өзек жабдығының жай-күйін көзбен немесе бақылау-өлшеу құрылғыларының көмегімен бағалау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
5. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
6. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа құю шыбықтарына арналған өзек машиналарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдалану.

Білімдер:
1. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа өлшемді құю шыбықтарын жасауға арналған Қызмет көрсетілетін өзек машиналарының құрылымы мен жұмыс принциптері туралы негізгі мәліметтер.
2. Құю шыбықтарының ақауларының жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Таяз және орташа мөлшердегі құю шыбықтарының қарапайым және орташа күрделілігіне арналған өзек жабдығы мен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі.
4. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
5. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
6. Жүктерді ілу схемалары.
7. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Бақылау-өлшеу құрылғыларының мақсаты мен қолдану ережелері.
9. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа мөлшердегі құю шыбықтарын жасауға арналған өзек машиналарының жұмыс режимдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки



Дағды 1:
Өзек машиналарындағы ұсақ ақауларды жою

Машықтар:
1. Қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдеріне арналған өзек машиналарының өзек жабдығының жай-күйін көзбен немесе бақылау-өлшеу құрылғыларының көмегімен бағалау.
2. Машинаның пайдалану нұсқаулығына және технологиялық нұсқауларға сәйкес қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдері үшін өзек машиналарының жұмыс режимін реттеңіз.
3. Шағын және орташа мөлшердегі қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарына арналған өзек машиналарының жұмысындағы ақауларды анықтау

Білімдер:
1. Таяз және орташа мөлшердегі қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын өзекті машиналардың көмегімен жасау жөніндегі Технологиялық нұсқаулықтар.
2. Құю шыбықтарының ақауларының жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Таяз және орташа мөлшердегі құю шыбықтарының қарапайым және орташа күрделілігіне арналған өзек жабдығы мен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі.
4. Өзекті машиналарда қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа мөлшердегі құю шыбықтарын жасау технологиясы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, дербестік және жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Машинамен қалыптау стерженьшісі

4

Бас инженер

24. Кәсіптің карточкасы "Машинамен қалыптау стерженьшісі":

Топтың коды:

7211-2

Қызмет атауының коды:

7211-2-002

Кәсіптің атауы:

Машинамен қалыптау стерженьшісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Машинамен қалыптау стерженьшісі.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Стерженьші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен қалыптау кезінде құю шыбықтарының сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құю шыбықтарын қолмен жасау
2. Машиналық қалыптауды пайдалана отырып, өзектерді дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді баптау
3. Машиналық қалыптауды пайдалана отырып, өзектерді дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді баптау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құю шыбықтарын қолмен жасау



Дағды 1:
Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар өзекті құм қоспаларынан құю өзектерін қолмен жасау

Машықтар:
Өзек жәшіктері, үш алмалы-салмалы бөлшектері бар шаблондар бойынша газ арналарын сымдармен және фитильдерді төсеумен, қаңқа мен жақтауды орнатумен, өзектерді әрлеумен және бояумен күрделілігі орташа шағын мөлшердегі ірі қарапайым өзектер мен өзектерді дайындау.
2. Арнайы қорытпадан құймаларға арналған керамикалық массадан қарапайым өзектерді және сұйық өздігінен қататын қоспалардан қарапайым өзектерді жасау.
3. Құрамдас бөліктерді бекіту және бекіту арқылы күрделілігі орташа өзектерді құрастыру және желімдеу.
4. Біліктілігі анағұрлым жоғары қолмен қалыптау өзекшесінің басшылығымен үштен беске дейін алмалы-салмалы бөліктері бар күрделілігі орташа өзекшелерді дайындау кезінде күрделі өзекшелерді толтыру, тампондау, алып тастау, тазалау және бояу және жәшіктерді жинау, жақтаулар мен Жақтауларды төсеу, фитильдер төсеу және арналарды кесу бойынша жұмыстарды орындау.
5. Штангаларды шаблондар мен өткізгіштерге сәйкес әрлеу және үгінділер.
6. Саңылауларды файлмен немесе тегістеу қағазымен қолмен тазалау.
7. Өзек жәшіктерін дайындау (тазалау, сулау)

Білімдер:
1. Жгут жасауға арналған машинаның құрылғысы.
2. Өзектерді жасау үшін қолданылатын өзек қоспаларының және басқа материалдардың құрамы мен қасиеттері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
4. Қарапайым өзек қораптарының құрылғысы.
5. Дайын өзектердегі газ бұрғыштардың беріктігіне қойылатын талаптар.
6. Штангаларды кептіру режимі.
7. Шыбықтардың жекелеген бөліктерін құрастыру кезінде оларды бекіту және бекіту әдістері.
8. Бүріккіш бөтелкеден өзектерді қолмен немесе батырумен бояу әдістері.
9. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
10. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
11. Құю шыбықтарын дайындау кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының құрылғысы.
12. Бейорганикалық және органикалық байланыстырғыштары бар құм қоспаларынан қарапайым және күрделілігі орташа құю шыбықтарын жасауға арналған өзек жәшіктеріне қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Машиналық қалыптауды пайдалана отырып, өзектерді дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді баптау



Дағды 1:
Өзек машиналарындағы ұсақ ақауларды жою

Машықтар:
1. Қарапайым және орташа күрделі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдері үшін өзек машиналарының күйін көзбен бағалау.
2. Пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдеріне арналған өзек машиналарының жұмысын бағалау.
3. Қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдеріне арналған өзек машиналарының өзек жабдығының жай-күйін көзбен немесе бақылау-өлшеу құрылғыларының көмегімен бағалау.
4. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
5. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
6. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа құю шыбықтарына арналған өзек машиналарының жұмысындағы ұсақ ақауларды жою үшін арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз

Білімдер:
1. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа өлшемді құю шыбықтарын жасауға арналған қызмет көрсетілетін өзек машиналарының құрылымы мен жұмыс принциптері туралы негізгі мәліметтер.
2. Құю шыбықтарының ақауларының жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Таяз және орташа мөлшердегі құю шыбықтарының қарапайым және орташа күрделілігіне арналған өзек жабдығы мен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі.
4. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
5. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
6. Жүктерді ілу схемалары.
7. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Бақылау-өлшеу құрылғыларының мақсаты мен қолдану ережелері.
9. Қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа мөлшердегі құю шыбықтарын жасауға арналған өзек машиналарының жұмыс режимдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Машиналық қалыптауды пайдалана отырып, өзектерді дайындау кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтар мен механизмдерді баптау



Дағды 1:
Өзек машиналарындағы ұсақ ақауларды жою

Машықтар:
1. Қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдеріне арналған өзек машиналарының өзек жабдығының жай-күйін көзбен немесе бақылау-өлшеу құрылғыларының көмегімен бағалау.
2. Машинаның пайдалану нұсқаулығына және технологиялық нұсқауларға сәйкес қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарының шағын және орташа өлшемдері үшін өзек машиналарының жұмыс режимін реттеңіз.
3. Шағын және орташа мөлшердегі қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарына арналған өзек машиналарының жұмысындағы ақауларды анықтау

Білімдер:
1. Таяз және орташа мөлшердегі қарапайым және орташа күрделіліктегі құю шыбықтарын өзекті машиналардың көмегімен жасау жөніндегі Технологиялық нұсқаулықтар.
2. Құю шыбықтарының ақауларының жіктелуі және олардың пайда болу себептері.
3. Таяз және орташа мөлшердегі құю шыбықтарының қарапайым және орташа күрделілігіне арналған өзек жабдығы мен қалыптау құралының мақсаты мен пайдалану ережесі.
4. Өзекті машиналарда қарапайым және орташа күрделіліктегі шағын және орташа мөлшердегі құю шыбықтарын жасау технологиясы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Машинамен қалыптау стерженьшісі

25. Кәсіптің карточкасы "Құймаларды соғып босатушы":

Топтың коды:

9329-1

Қызмет атауының коды:

9329-1-003

Кәсіптің атауы:

Құймаларды соғып босатушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

1

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Құймаларды соғып босатушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
бастауыш білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Құю қалыптарынан құймаларды және құймалардан өзектерді ақаусыз алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шағын және орташа құймаларды қарапайым және күрделілігі орташа құймаларды соғып босату

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Шағын және орташа құймаларды қарапайым және күрделілігі орташа құймаларды соғып босату



Дағды 1:
Опоктардан ұсақ және орташа құймаларды, қарапайым және орташа күрделілікті қолмен соғып босату

Машықтар:
1. Құю қалыптары мен өзектерді құюға арналған арнайы құрал мен құрылғылардың күйін қолмен көзбен бағалау.
2. Технологиялық құжаттамаға сәйкес құю қалыптарынан құймаларды қолмен алу үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдалану.
3. Технологиялық құжаттамаға сәйкес құймалардан өзектерді қолмен алу үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдалану.
4. Құймаларды сұрыптау.
5. Үшін арнайы құрылғыларды қолданыңыз аспалы конвейерге сынған құймаларды ілу немесе транспортерге төсеу.
6. Опоктарды жұптастыру және жылжыту үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
7. Технологиялық құжаттаманы оқу.
8. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
9. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Құю қалыптарынан құймаларды соғып босатудың температуралық режимдері.
2. Құрал-саймандар мен соғып босатудың жабдықтарын пайдалану мақсаты мен ережелері.
3. Құймаларды салқындату ережелері.
4. Құймалар мен опоктарды жинақтау және төсеу ережесі.
5. Опоктардан қарапайым және орташа күрделі ұсақ және орташа құймаларды қолмен соғып босатудың тәсілдері.
6. Құралға қойылатын талаптар.
7. Көтергіш-көлік құралдарының құрылысы.
8. Жүктерді ілу схемалары.
9. Құймаларды көтеру және жылжыту ережелері.
10. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
11. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
12. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
13. Соғып босату құймаларының номенклатурасы.
14. Шағын және орташа құймаларды қарапайым және орташа күрделіліктегі құймаларды кестелеуге арналған технологиялық нұсқаулар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Соғып босату механизмдеріндегі опоктардан шағын және орта құймаларды, қарапайым және орташа күрделіліктегі

Машықтар:
1. Пайдалану нұсқауларына сәйкес соғып босату құрылғыларының жұмысын бағалау.
2. Машинаны пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа және технологиялық нұсқаулыққа сәйкес соғып босату құрылғыларын жұмысқа дайындау.
3. Құю қалыптарын соғып босатуға түсіру үшін соғып босатып құрылғыларын басқару.
4. Құю қалыптарын технологиялық құжаттамаға сәйкес соғып босату механизмдерінде қағу.
5. Соғып босату механизмдеріндегі құймалардан өзектерді алу үшін нокаут құрылғыларын басқару.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес соғып босату механизмдерінде құймалардан өзектерді қағып алу.
7. Құймаларды сұрыптау.
8. Үшін арнайы құрылғыларды қолданыңыз аспалы конвейерге сынған құймаларды ілу немесе транспортерге төсеу.
9. Опоктарды жұптастыру және жылжыту үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдаланыңыз.
10. Технологиялық құжаттаманы оқу.
11. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
12. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Құю қалыптарынан құймаларды ұрудың температуралық режимдері.
2. Құрал-саймандар мен соғып босату жабдықтарын пайдалану мақсаты мен ережелері.
3. Құймаларды салқындату ережелері.
4. Құймалар мен опоктарды жинақтау және төсеу ережесі.
5. Ұсақ және орташа құймаларды нокаут механизмдеріндегі опоктардан қарапайым және орташа күрделіліктегі соғып босату әдістері.
6. Құралға қойылатын талаптар.
7. Көтергіш-көлік құралдарының құрылғылары.
8. Жүктерді ілу схемалары.
9. Құймаларды көтеру және жылжыту ережелері.
10. Бір типті соғып босату механизмдерінің құрылысы.
11. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
12. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
13. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
14. Соғып босату құймаларының номенклатурасы.
15. Соғып босату механизмдерінде опоктардан құймаларды шағын және орташа қарапайым және орташа күрделілікте кестелеу жөніндегі технологиялық нұсқаулықтар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Топырақта қалыпталған құймаларды соғып босату

Машықтар:
1. Құю қалыптары мен өзектерді құюға арналған арнайы құрал мен құрылғылардың күйін көзбен бағалау.
2. Пайдалану нұсқауларына сәйкес соғып босату құрылғыларының жұмысын бағалау.
3. Машинаны пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа және технологиялық нұсқаулыққа сәйкес соғып босату құрылғыларын жұмысқа дайындау.
4. Топырақта қалыпталған құймаларды нокаутқа түсіру үшін арнайы құрылғыларды орнатыңыз және бекіту.
5. Технологиялық құжаттамаға сәйкес құю қалыптарынан құймаларды алу үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдалану.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес құймалардан өзектерді алу үшін арнайы құрал мен құрылғыларды пайдалану.
7. Құймалардан өзектерді алу үшін соғып босату құрылғыларын басқару.
8. Технологиялық құжаттамаға сәйкес құймалардан өзектерді қағып алу.
9. Құймаларды сұрыптау.
10. Аспалы конвейерге мөрленген құймаларды ілу немесе транспортерге төсеу үшін арнайы құрылғыларды пайдалану.
11. Соғып босатудан кейін шұңқырларды тазарту үшін арнайы құралды қолдану.
12. Соғып босатудан толтырғыш қоспаны елеу, күрекпен және ылғалдандыру үшін арнайы құрал мен құрылғыларды қолдану.
13. Технологиялық құжаттаманы оқу.
14. Көтеру және тасымалдау механизмдерін басқару.
15. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Құю қалыптарынан құймаларды ұрудың температуралық режимдері.
2. Құрал-саймандар мен соғып босату жабдықтарын пайдалану мақсаты мен ережелері.
3. Құймаларды салқындату ережелері.
4. Топырақтан құймаларды қағу әдістері.
5. Құю қалыптарын соғу құралына қойылатын талаптар.
6. Көтергіш-көлік құралдарының құрылысы.
7. Жүктерді ілу схемалары.
8. Құймаларды көтеру және жылжыту ережелері.
9. Бір типті нокаут механизмдерінің құрылысы.
10. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
11. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
12. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
13. Соғып босату құймаларының номенклатурасы.
14. Топырақта қалыпталған құймаларды ұрып-соғу бойынша технологиялық нұсқаулар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

1

Бригадир

2

Құймаларды соғып босатушы

2

Өнеркәсіптің, құрылыстың, көліктің және соған байланысты кәсіптердің басқа да жұмысшылары

26. Кәсіптің карточкасы "Шабушы":

Топтың коды:

8121-9

Қызмет атауының коды:

8121-9-021

Кәсіптің атауы:

Шабушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шабушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс істеу: отқа төзімді сынықтарды іріктеуші-сұрыптаушы; ыстық агломератты түсіруші; тегістеуші; қайраушы; тегістеуші-қайраушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Шабу бөлімшесінің операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Техникалық талаптарға сәйкес құймалар мен бөлшектердің қажетті бетінің сапасын және геометриясын алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Пневматикалық құралмен немесе қашаумен шабу, құймалардағы ақауларды кесу
2. Құймалар мен бөлшектерді құю, тазалау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Пневматикалық құралмен немесе қашаумен шабу, құймалардағы ақауларды кесу



Дағды 1:
Ұсақ құймалар мен бөлшектерде, ірі және орташа құймалардың, құбырлардың, соғылмалардың, бөлшектердің және сыртқы беттердің сыртқы беттерінде жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде ішкі беттерді пневматикалық балғамен немесе қашаумен шабу, қолмен шабу.

Машықтар:
1. Қашауды пневматикалық жоңқалау балғасының ұясына бекітіңіз, балғаны үрлеп, майлау.
2. Жұмыс орнында көтергіш-көлік және арнайы құралдарды пайдалана отырып, салмағы 3 тоннаға дейінгі жүктерді итеру, байлау және жылжыту жұмыстарын орындау.
3. Құймаларды орнату кезінде қысқыштарды, тоқтатқыштарды, жақтауларды және басқа құрылғыларды қолдану.
4. Қарапайым құймалардағы дәнекерлеуге арналған ақауларды кесу.
5. Ірі, орташа және кіші құймалардың, құбырлардың, соғылмалардың сыртқы беттеріндегі саңылауларды, бастықтарды, пайданы, саңылауларды, шыршаларды, тегіссіздіктерді кесу үшін қашауды пайдалану.
6. Пневматикалық балғамен немесе қашаумен ашық және жұмыс істеуге ыңғайлы жерлерде және шағын құймалар мен қарапайым конфигурациялы бөлшектерде сыртқы беттердегі саңылауларды, қылшықтарды, күйіктерді, саңылауларды және саңылауларды қолмен кесу және кесу.
7. Құймалардың сыртқы және ішкі беттерінде және жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде күрделілігі орташа бөлшектерде пневматикалық балғамен кесу және тесу.
8. Шағын құймалар мен бөлшектерде жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде ішкі беттердегі ақауларды кесу.
9. Күрделі конфигурациялы құймалардан шыбықтар мен жақтаулардың қалдықтарын алып тастау.
10. Қашаулармен құймалардан жақтаулар мен жақтауларды алу

Білімдер:
1. Кесу жұмыстарына қолданылатын құралдардың түрлері.
2. Қашау конструкциясының көлбеу бұрышына, массасына, өлшеміне және құйма конфигурациясына тәуелділігі.
3. Қашау пішінінің жоңқалау операцияларының түріне және құю материалына тәуелділігі.
4. Құйма дайындаудың технологиялық процесінде кесу операцияларының орны.
5. Құймаларды кесу әдістері.
6. Тегістеу жұмыстарының сапасының маңызы.
7. Құймаларды кесу үшін қолданылатын жабдықтар мен құралдар.
8. Құймаларды тазалау әдістері.
9. Жұмыс бөлігінің тағайындалуы, конструкциясы, арқандарды жасауға арналған материал.
10. Үлгілердің, штангалардың мақсаты, конфигурациясы, өлшемдері.
11. Металл өңдеу балғаларының мақсаты, материалы, термиялық өңдеуі.
12. Қашау конструкциясы мен мақсаты.
13. Қашаудың жұмыс бөлігінің пішіні және термиялық өңдеуі.
14. Қашаудың соғу бөлігінің конструкциясы, қашау ұзындығы.
15. Қашауды қайрау бұрышының құйма материалына тәуелділігі.
16. Пневматикалық балғалардың мақсаты, жұмыс істеу принципі.
17. Шлагбаумдық-қоректендіргіш жүйелердің мақсаты, конструкциясы.
18. Инелі тістеуіктердің немесе сым кескіштердің тағайындалуы, құрылғысы, материалы; кескіш жақ өлшемдері.
19. Соққылардың пішініне байланысты металл өңдеу балғаларының қолданылу аясы.
20. Қашаумен, ойықпен және пневматикалық балғалармен жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде ірі, орташа және кіші құймалардың, құбырлардың, соғылмалардың сыртқы және ішкі беттеріндегі ойықтарды, бағаналарды, жоталарды, шұңқырларды, шыршаларды және тегіс емес жерлерді кесу ерекшеліктері.
21. Көлденең ойықтармен қырқу ерекшеліктері.
22. Қалыптан құймаларды қағу және құймадан өзектер туралы түсінік.
23. Кесетін ойықтар тігінен орналасқан кезде кесу тәртібі.
24. Кесу және абразивті өңдеудің технологиялық процесіндегі операциялардың реттілігі.
25. Қаптауға арналған құймалардағы ақауларды кесу және кесу ережелері.
26. Жабдықтарға, құрылғыларға және аспаптарға қызмет көрсету ережелері.
27. Ауа өткізгіштің жұмыс істеу принциптері.
28. Пневматикалық балғамен және қашаумен жұмыс істеу ережесі.
29. Салмағы 3 тоннаға дейінгі жүктерді итеру, байлау және жылжыту және арнайы машиналар мен жүк көліктерін пайдалану ережелері.
30. Қашауды балғамен соғу, өңделетін құйма бетіне қатысты қашауды орнату ережелері.
31. Қалың бұрмаларды өңдеу техникасы.
32. Қашаумен жұмыс істеу техникасы.
33. Балға соққысының күшін анықтайтын факторлар.
34. Күрделі құймалардағы рамаларды орналастыру және оларды алу тәсілдері.
35. Құйма дайындаудың технологиялық процесінің схемасы.
36. Қолайлы құймаларды жеткізуге қойылатын техникалық талаптар.
37. Жіңішке балғалардың түрлері, олардың параметрлері, қолдану аясы, жұмысқа дайындау ережелері.
38. Пневматикалық балғалардың құрылымы және жұмыс принципі.
39. Тазалау, кесу және абразивті өңдеу операцияларының тәртібін анықтайтын факторлар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құймалар мен бөлшектерді құю, тазалау



Дағды 1:
Кішігірім құймалар мен бөлшектерде жұмыс істеуге ыңғайсыз орындардағы ішкі беттердегі тегіссіздіктерді, ірі және орташа құймалардың, құбырлардың, соғылмалардың, бөлшектердің және шағын құймалардың сыртқы беттерінің тегістеу, абразивтік дөңгелектермен, кескіштермен тазалау.

Машықтар:
1. Бұзушылықтарды тазалаңыз, құймалардың, құбырлардың, соғылмалардың, ірі, орташа және кіші бөлшектердің сыртқы және ішкі беттерін абразивті дөңгелектермен және кескіштермен өңдеу.
2. Құймалардың массасына және конфигурациясына байланысты тегістеу машинасының түрін таңдау.
3. Бөлшектің өлшеміне, тағайындалуына, көрсетілген дәлдігіне және өңдеудің кедір-бұдырлығына байланысты файлдарды таңдау.
4. Шағын құймалар мен бөлшектердің ішкі беттерін жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде толтыру.
5. Ірі, орташа және ұсақ құймалардың, құбырлардың,соғулардың, бөлшектердің сыртқы беттерін аралау.
6. Құйма беттерін файлдармен өңдеу кезінде технологиялық регламенттің реттілігін сақтау

Білімдер:
1. Файл тістерінің геометриялық параметрлері.
2. Абразивті шеңберлердің түйіршіктілігі, түйіршіктілік нөмірлері; абразивті материалдың түйіршік мөлшері бойынша топтар.
3. Механикаландырылған құралды жұмыс және жетек сипаты бойынша жіктеу.
4. Қолданылатын тегістеу құралының сипаттамаларын таңдау ережелері.
5. Файлдардың мақсаты, қима профилі және ойығы бойынша жіктелуі.
6. Қаттылық, қаттылық белгілері бойынша абразивті шеңберлер кластары.
7. Тегістеу дөңгелегінің айналмалы жылдамдығын қадамсыз реттей отырып, стационарлық тазартқыш тегістеу машинасының негізгі механизмдері мен бөлшектерін құрастыру.
8. Құймаларды алудың технологиялық процесінде тазарту операциясының орны.
9. Құймаларды тазартудың мақсаты, қолданылатын құрал, жабдық.
10. Стационарлық тазарту-тазарту станоктарының мақсаты, құрылымы және қолдану саласы.
11. Абразивті белдіктері бар тегістеуіштердің мақсаты, құрылғысы, қолдану аясы.
12. Құймалардың беттерін өңдеу кезінде доптардың мақсаты, құрылғысы, қолдану ережелері.
13. Абразивті шеңберлердің мақсаты, пішіні, сипаттамалары.
14. Тегістеу дөңгелегінің құрылымы туралы түсінік.
15. Құю массасы мен конфигурациясына байланысты тегістеу машинасының түрін таңдау тәртібі.
16. Құю беттерін файлдармен өңдеу кезектілігі.
17. Құймалардың, құбырлардың, соғмалардың, ірі, орташа және ұсақ бөлшектердің сыртқы және ішкі беттеріндегі абразивті шеңберлердегі кедір-бұдырларды тазалау ережесі.
18. Файлдармен жұмыс істеу, оларға күтім жасау және сақтау ережелері.
19. Бөлшектің мөлшеріне, мақсатына, берілген дәлдікке және өңдеудің кедір-бұдырына байланысты файлдарды таңдау ережелері.
20. Пневматикалық құралдарды, икемді білік арқылы электр жетегі бар құралды, кіріктірілген электр қозғалтқышы бар құралды қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері.
21. Кесу кезінде металды аралауды қолдану ережелері; аралауға рұқсат беру туралы түсінік және оның мөлшері.
22. Керамикалық, бакелиттік, вулкандық байламдарды пайдаланған кезде құрамы, қасиеттері, кемшіліктері, рұқсат етілген тегістеу жылдамдығы; олардың мақсаты мен топтары.
23. Өңделген беттерді тексеру әдістері; ішкі бұрыштарды өңдеу және тексеру ерекшеліктері.
24. Тегістеу дөңгелектерінің пішіндері, профильдері, таңбалануы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Құю шабушы

4

Шабушы

4

Супервайзер (бригадир)

27. Кәсіптің карточкасы "Шабушы":

Топтың коды:

8121-9

Қызмет атауының коды:

8121-9-021

Кәсіптің атауы:

Шабушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шабушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 1 жыл жұмыс істеу: отқа төзімді сынықтарды іріктеуші-сұрыптаушы; ыстық агломератты түсіруші; тегістеуші; қайраушы; тегістеуші-қайраушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Шабу бөлімшесінің операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Техникалық талаптарға сәйкес құймалар мен бөлшектердің қажетті бетінің сапасы мен геометриясын алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Пневматикалық құралмен немесе құймалардағы кедір-бұдырларды қашаумен шабу, кесу
2. Құймалар мен бөлшектерді аралау, тазалау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Пневматикалық құралмен немесе құймалардағы кедір-бұдырларды қашаумен шабу, кесу



Дағды 1:
Ұсақ құймалар мен бөлшектерде, ірі және орташа құймалардың, құбырлардың, соғылмалардың, бөлшектердің және сыртқы беттердің сыртқы беттерінде жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде ішкі беттерді пневматикалық балғамен немесе қашаумен кесу, қолмен кесу.

Машықтар:
1. Пневматикалық кесу балғасының ұясына қашауды бекіту, балғаны үрлеу және майлау.
2. Жұмыс орны шегінде көтергіш-көлік және арнайы құралдардың көмегімен салмағы 3 тоннаға дейінгі жүктерді арқандап байлауды, байлауды және орнын ауыстыруды орындау.
3. Құюды орнату кезінде қысқыштарды, аялдамаларды, Жақтауларды және басқа құрылғыларды қолданыңыз.
4. Қарапайым құймаларда қайнату үшін ақауларды кесу.
5. Ірі, орташа және ұсақ құймалардың, құбырлардың, соғулардың сыртқы беттеріндегі бұдырларды, толқындарды, пайданы, бұрылыстарды, шыршаларды қашаумен кесуді жүргізу.
6. Пневматикалық балғамен немесе қашаумен ашық және жұмыс істеуге ыңғайлы жерлерде және қарапайым конфигурациядағы ұсақ құймалар мен бөлшектерде сыртқы беттердегі толқындарды, бұрылыстарды, күйіктерді, шыршаларды және шығуларды қолмен кесуді және кесуді жүргізу.
7. Пневматикалық балғамен құймалардың сыртқы және ішкі беттеріндегі бұзушылықтарды және орташа күрделі бөлшектерді жұмыс үшін ыңғайсыз жерлерде кесуді және кесуді жүргізу.
8. Ішкі беттердегі кедір-бұдырларды ұсақ құймалар мен бөлшектерде жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде шабу.
9. Құймалардан Конфигурациясы күрделі шыбықтар мен жақтаулардың қалдықтарын алып тастаңыз.
10. Құюдан жақтаулар мен жақтауларды қашаулармен алып тастаңыз

Білімдер:
1. Шабу жұмыстары үшін қолданылатын құралдардың түрлері.
2. Қашау дизайнының көлбеу бұрышына, массасына, мөлшеріне, құю конфигурациясына тәуелділігі.
3. Қашау пішінінің шабу операцияларының түріне, құю материалына тәуелділігі.
4. Құймаларды алудың технологиялық процесінде шабу жұмыстарының орны.
5. Құймаларды шабу әдістері.
6. Шабу жұмыстарының сапасының мәні.
7. Құймаларды шабу үшін қолданылатын жабдық пен құрал.
8. Құймаларды тазарту әдістері.
9. Мақсаты, жұмыс бөлігінің дизайны, крейцмейсель жасау материалы.
10. Модельдердің, шыбықтардың мақсаты, конфигурациясы, өлшемдері.
11. Слесарь балғаларының мақсаты, материалы, термиялық өңдеуі.
12. Қашаудың құрылғысы және мақсаты.
13. Кескіштің жұмыс бөлігін пішіндеу және термиялық өңдеу.
14. Қашаудың соққы бөлігінің дизайны, қашаудың ұзындығы.
15. Қашауды қайрау бұрышының құю материалына тәуелділігі.
16. Пневматикалық шабу балғаларының мақсаты, жұмыс принципі.
17. Жіп-қоректендіру жүйелерінің мақсаты, құрылғысы.
18. Мақсаты, құрылғысы, тістеуік немесе сым кескіш материал; шабу губкаларының өлшемдері.
19. Соққылардың пішініне байланысты слесарь балғаларын қолдану саласы.
20. Ірі, орташа және ұсақ құймалардың, құбырлардың, жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлердегі соққылардың сыртқы және ішкі беттеріндегі қашау, ойық және пневматикалық балғалармен шабу ерекшеліктері.
21. Шығанақтардың көлденең орналасуы кезінде шабу ерекшеліктері.
22. Қалыптардан құймаларды және құймалардан өзектерді қағу туралы түсінік.
23. Кесілетін шығанақтардың тік орналасуы кезінде шабуды орындау тәртібі.
24. Шабу және абразивті өңдеудің технологиялық процесіндегі операциялар тізбегі.
25. Құюдағы ақауларды шабу және кесу ережелері.
26. Жабдыққа, айлабұйымдар мен құрал-саймандарға қызмет көрсету ережесі.
27. Ауа құбырының жұмыс принциптері.
28. Пневматикалық балғамен және қашаумен жұмыс істеу ережелері.
29. Салмағы 3 тоннаға дейінгі жүктерді арқандап байлау, байлау және орнын ауыстыру және арнайы көлік және жүк құралдарын пайдалану қағидалары.
30. Құюдың өңделетін бетіне қатысты қашауды орнату, қашаудың бойкасына балғамен соғу ережелері.
31. Қалың соққыларды өңдеу әдістері.
32. Қашаумен жұмыс істеу тәсілдері.
33. Балғамен соғу күшін анықтайтын факторлар.
34. Рамалардың күрделі құймаларда орналасуы және оларды жою әдістері.
35. Құймаларды алудың технологиялық процесінің схемасы.
36. Жарамды құймаларды тапсыруға қойылатын техникалық талаптар.
37. Шабу балғаларының түрлері, олардың параметрлері, қолдану аясы, жұмысқа дайындық ережелері.
38. Пневматикалық балғалардың құрылысы және жұмыс принципі.
39. Тазалау, шабу және абразивті өңдеу операцияларының кезектілігін анықтайтын факторлар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құймалар мен бөлшектерді аралау, тазалау



Дағды 1:
Ұсақ құймалар мен бөлшектерде жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде ішкі беттердегі, ірі және орташа мөлшердегі құймалардың, құбырлардың, соғмалардың, бөлшектердің және ұсақ құймалардың сыртқы беттерінің сыртқы беттерін абразивті шеңберлермен, төмпешіктермен аралау, тазалау

Машықтар:
1. Кедір-бұдырларды тазалауды, құймалардың, құбырлардың, соғулардың, ірі, орташа және ұсақ бөлшектердің сыртқы және ішкі беттерін абразивті шеңберлермен және түйіршіктермен өңдеуді орындау.
2. Құймалардың массасы мен конфигурациясына байланысты тегістеу машинасының түрін таңдау.
3. Бөлшектің мөлшеріне, мақсатына, берілген дәлдікке және өңдеудің кедір-бұдырына байланысты файлдарды таңдау.
4. Шағын құймалар мен бөлшектердің ішкі беттерін жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде толтырыңыз.
5. Ірі, орташа және ұсақ құймалардың, құбырлардың,соғулардың, бөлшектердің сыртқы беттерін аралау.
6. Құю беттерін файлдармен өңдеу кезінде технологиялық регламенттің реттілігін сақтау

Білімдер:
1. Файл тістерінің геометриялық параметрлері.
2. Абразивті шеңберлердің түйіршіктілігі, түйіршіктілік нөмірлері; абразивті материалдың түйіршік мөлшері бойынша топтар.
3. Механикаландырылған құралды жұмыс және жетек сипаты бойынша жіктеу.
4. Қолданылатын тегістеу құралының сипаттамаларын таңдау ережелері.
5. Файлдардың мақсаты, қима профилі және ойығы бойынша жіктелуі.
6. Қаттылық, қаттылық белгілері бойынша абразивті шеңберлер кластары.
7. Тегістеу дөңгелегінің айналмалы жылдамдығын қадамсыз реттей отырып, стационарлық тазартқыш тегістеу машинасының негізгі механизмдері мен бөлшектерін құрастыру.
8. Құймаларды алудың технологиялық процесінде тазарту операциясының орны.
9. Құймаларды тазартудың мақсаты, қолданылатын құрал, жабдық.
10. Стационарлық тазарту-тазарту станоктарының мақсаты, құрылымы және қолдану саласы.
11. Абразивті белдіктері бар тегістеуіштердің мақсаты, құрылғысы, қолдану аясы.
12. Құймалардың беттерін өңдеу кезінде доптардың мақсаты, құрылғысы, қолдану ережелері.
13. Абразивті шеңберлердің мақсаты, пішіні, сипаттамалары.
14. Тегістеу дөңгелегінің құрылымы туралы түсінік.
15. Құю массасы мен конфигурациясына байланысты тегістеу машинасының түрін таңдау тәртібі.
16. Құю беттерін файлдармен өңдеу кезектілігі.
17. Құймалардың, құбырлардың, соғмалардың, ірі, орташа және ұсақ бөлшектердің сыртқы және ішкі беттеріндегі абразивті шеңберлердегі кедір-бұдырларды тазалау ережесі.
18. Файлдармен жұмыс істеу, оларға күтім жасау және сақтау ережелері.
19. Бөлшектің мөлшеріне, мақсатына, берілген дәлдікке және өңдеудің кедір-бұдырына байланысты файлдарды таңдау ережелері.
20. Пневматикалық құралдарды, икемді білік арқылы электр жетегі бар құралды, кіріктірілген электр қозғалтқышы бар құралды қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері.
21. Кесу кезінде металды аралауды қолдану ережелері; аралауға рұқсат беру туралы түсінік және оның мөлшері.
22. Керамикалық, бакелиттік, вулкандық байламдарды пайдаланған кезде құрамы, қасиеттері, кемшіліктері, рұқсат етілген тегістеу жылдамдығы; олардың мақсаты мен топтары.
23. Өңделген беттерді тексеру әдістері; ішкі бұрыштарды өңдеу және тексеру ерекшеліктері.
24. Тегістеу дөңгелектерінің пішіндері, профильдері, таңбалануы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Құю шабушы

4

Супервайзер (бригадир)

28. Кәсіптің карточкасы "Шабушы":

Топтың коды:

8121-9

Қызмет атауының коды:

8121-9-021

Кәсіптің атауы:

Шабушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шабушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіптер бойынша кемінде 2 жыл жұмыс істеген: отқа төзімді сынықтарды іріктеуші-сұрыптаушы; ыстық агломератты түсіруші; тегістеуші; қайраушы; тегістеуші-қайраушы

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Шабу бөлімшесінің операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Техникалық талаптарға сәйкес құймалар мен бөлшектердің қажетті бетінің сапасы мен геометриясын алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Пневматикалық құралмен немесе құймалардағы кедір-бұдырларды қашаумен кесу, шабу
2. Құймалар мен бөлшектерді аралау, тазалау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Пневматикалық құралмен немесе құймалардағы кедір-бұдырларды қашаумен кесу, шабу



Дағды 1:
Пневматикалық балғамен немесе қашаумен ішкі беттердегі ұсақ құймалар мен бөлшектердегі, ірі және орташа мөлшердегі құймалардың, құбырлардың, соғмалардың, бөлшектердің және сыртқы беттердің сыртқы беттерін жұмыс үшін ыңғайсыз орындардағы бұзушылықтарды қолмен кесу, шабу

Машықтар:
1. Пневматикалық кесу балғасының ұясына қашауды бекіту, балғаны үрлеу және майлау.
2. Жұмыс орны шегінде көтергіш-көлік және арнайы құралдардың көмегімен салмағы 3 тоннаға дейінгі жүктерді арқандап байлауды, байлауды және орнын ауыстыруды орындау.
3. Құюды орнату кезінде қысқыштарды, аялдамаларды, жақтауларды және басқа құрылғыларды қолданыңыз.
4. Қарапайым құймаларда қайнату үшін ақауларды кесу.
5. Ірі, орташа және ұсақ құймалардың, құбырлардың, соғулардың сыртқы беттеріндегі бұдырларды, толқындарды, пайданы, бұрылыстарды, шыршаларды қашаумен кесуді жүргізу.
6. Пневматикалық балғамен немесе қашаумен ашық және жұмыс істеуге ыңғайлы жерлерде және қарапайым конфигурациядағы ұсақ құймалар мен бөлшектерде сыртқы беттердегі толқындарды, бұрылыстарды, күйіктерді, шыршаларды және шығуларды қолмен кесуді және кесуді жүргізу.
7. Пневматикалық балғамен құймалардың сыртқы және ішкі беттеріндегі бұзушылықтарды және орташа күрделі бөлшектерді жұмыс үшін ыңғайсыз жерлерде кесуді және кесуді жүргізу.
8. Ішкі беттердегі кедір-бұдырларды ұсақ құймалар мен бөлшектерде жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде кесу.
9. Құймалардан конфигурациясы күрделі шыбықтар мен жақтаулардың қалдықтарын алып тастаңыз.
10. Құюдан жақтаулар мен жақтауларды қашаулармен алып тастау

Білімдер:
1. Кесу жұмыстары үшін қолданылатын құралдардың түрлері.
2. Қашау дизайнының көлбеу бұрышына, массасына, мөлшеріне, құю конфигурациясына тәуелділігі.
3. Қашау пішінінің кесу операцияларының түріне, құю материалына тәуелділігі.
4. Құймаларды алудың технологиялық процесінде кесу жұмыстарының орны.
5. Құймаларды кесу әдістері.
6. Кесу жұмыстарының сапасының мәні.
7. Құймаларды кесу үшін қолданылатын жабдық пен құрал.
8. Құймаларды тазарту әдістері.
9. Мақсаты, жұмыс бөлігінің дизайны, крейцмейсель жасау материалы.
10. Модельдердің, шыбықтардың мақсаты, конфигурациясы, өлшемдері.
11. Слесарь балғаларының мақсаты, материалы, термиялық өңдеуі.
12. Қашаудың құрылғысы және мақсаты.
13. Кескіштің жұмыс бөлігін пішіндеу және термиялық өңдеу.
14. Қашаудың соққы бөлігінің дизайны, қашаудың ұзындығы.
15. Қашауды қайрау бұрышының құю материалына тәуелділігі.
16. Пневматикалық кесу балғаларының мақсаты, жұмыс принципі.
17. Жіп-қоректендіру жүйелерінің мақсаты, құрылғысы.
18. Мақсаты, құрылғысы, тістеуік немесе сым кескіш материал; кесу губкаларының өлшемдері.
19. Соққылардың пішініне байланысты слесарь балғаларын қолдану саласы.
20. Ірі, орташа және ұсақ құймалардың, құбырлардың, жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлердегі соққылардың сыртқы және ішкі беттеріндегі қашау, ойық және пневматикалық балғалармен кесу ерекшеліктері.
21. Шығанақтардың көлденең орналасуы кезінде кесу ерекшеліктері.
22. Қалыптардан құймаларды және құймалардан өзектерді қағу туралы түсінік.
23. Кесілетін шығанақтардың тік орналасуы кезінде кесуді орындау тәртібі.
24. Кесу және абразивті өңдеудің технологиялық процесіндегі операциялар тізбегі.
25. Құюдағы ақауларды кесу және кесу ережелері.
26. Жабдыққа, айлабұйымдар мен құрал-саймандарға қызмет көрсету ережесі.
27. Ауа құбырының жұмыс принциптері.
28. Пневматикалық балғамен және қашаумен жұмыс істеу ережелері.
29. Салмағы 3 тоннаға дейінгі жүктерді арқандап байлау, байлау және орнын ауыстыру және арнайы көлік және жүк құралдарын пайдалану қағидалары.
30. Құюдың өңделетін бетіне қатысты қашауды орнату, қашаудың бойкасына балғамен соғу ережелері.
31. Қалың соққыларды өңдеу әдістері.
32. Қашаумен жұмыс істеу тәсілдері.
33. Балғамен соғу күшін анықтайтын факторлар.
34. Рамалардың күрделі құймаларда орналасуы және оларды жою әдістері.
35. Құймаларды алудың технологиялық процесінің схемасы.
36. Жарамды құймаларды тапсыруға қойылатын техникалық талаптар.
37. Кесу балғаларының түрлері, олардың параметрлері, қолдану аясы, жұмысқа дайындық ережелері.
38. Пневматикалық балғалардың құрылысы және жұмыс принципі.
39. Тазалау, кесу және абразивті өңдеу операцияларының кезектілігін анықтайтын факторлар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құймалар мен бөлшектерді аралау, тазалау



Дағды 1:
Ұсақ құймалар мен бөлшектерде жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде ішкі беттердегі, ірі және орташа мөлшердегі құймалардың, құбырлардың, соғмалардың, бөлшектердің және ұсақ құймалардың сыртқы беттерінің сыртқы беттерін абразивті шеңберлермен, төмпешіктермен аралау, тазалау

Машықтар:
1. Кедір-бұдырларды тазалауды, құймалардың, құбырлардың, соғулардың, ірі, орташа және ұсақ бөлшектердің сыртқы және ішкі беттерін абразивті шеңберлермен және түйіршіктермен өңдеуді орындау.
2. Құймалардың массасы мен конфигурациясына байланысты тегістеу машинасының түрін таңдау.
3. Бөлшектің мөлшеріне, мақсатына, берілген дәлдікке және өңдеудің кедір-бұдырына байланысты файлдарды таңдау.
4. Шағын құймалар мен бөлшектердің ішкі беттерін жұмыс істеуге ыңғайсыз жерлерде толтырыңыз.
5. Ірі, орташа және ұсақ құймалардың, құбырлардың,соғулардың, бөлшектердің сыртқы беттерін аралау.
6. Құю беттерін файлдармен өңдеу кезінде технологиялық регламенттің реттілігін сақтау

Білімдер:
1. Егеу тістерінің геометриялық параметрлері.
2. Абразивті дөңгелектердің ұнтақ мөлшері, түйір өлшемдерінің нөмірлері; абразивтік материалдың түйір өлшеміне қарай топтарға бөледі.
3. Жұмыс және жетек сипаты бойынша электр аспаптарының классификациясы.
4. Қолданылатын тегістеу құралының сипаттамаларын таңдау ережелері.
5. Егеулерді тағайындау, секция профилі және кесу бойынша жіктеу.
6. Қаттылық, қаттылық белгілері бойынша абразивтік дөңгелектердің кластары.
7. Тегістеу шеңберінің шеткі жылдамдығын қадамсыз реттейтін стационарлық тегістеу және тегістеуіш станоктың негізгі механизмдері мен бөлшектерінің схемасы.
8. Құйма дайындаудың технологиялық процесіндегі аршу операциясының орны.
9. Құймаларды, қолданылатын құралдар мен жабдықтарды тазалау мақсаты.
10. Стационарлық аршу және аршу машиналарының мақсаты, құрылымы және қолдану саласы.
11. Абразивті таспалары бар тегістеу станоктарының мақсаты, конструкциясы, қолдану аясы.
12. Құю беттерін өңдеу кезінде кескіштерді пайдалану мақсаты, құрылғысы, ережесі.
13. Абразивті дөңгелектердің мақсаты, пішіні, сипаттамасы.
14. Тегістеу шеңберінің құрылымы туралы түсінік.
15. Құймалардың массасына және конфигурациясына байланысты тегістеу машинасының түрін таңдау тәртібі.
16. Құю беттерін егеулермендермен өңдеу реттілігі.
17. Құймалардың, құбырлардың, соғылмалардың, ірі, орташа және ұсақ бөлшектердің сыртқы және ішкі беттеріндегі тегіс емес жерлерді абразивті дөңгелектермен тазалау ережелері.
18. Егеулерді өңдеу, күту және сақтау ережелері.
19. Бөлшек өлшеміне, тағайындалуына, өңдеудің көрсетілген дәлдігі мен кедір-бұдырлығына байланысты ееулерді таңдау ережелері.
20. Пневматикалық құралдарды, иілгіш білік арқылы электр жетегі бар құралдарды, орнатылған электр қозғалтқышы бар құралдарды пайдалану кезіндегі артықшылықтар мен кемшіліктер.
21. Кесу кезінде металды қаңылтырды қолдану ережесі; өтінім беру үшін жәрдемақы түсінігі және оның мәні.
22. Керамикалық, бакелиттік, жанартаулық байланыстарды пайдалану кезіндегі құрамы, қасиеттері, кемшіліктері, рұқсат етілген ұнтақтау жылдамдығы; олардың мақсаты мен топтары.
23. Өңдеу арқылы өңделген беттерді тексеру әдістері; Ішкі бұрыштарды өңдеу және тексеру ерекшеліктері.
24. Тегістеу дөңгелектерінің пішіндері, профильдері, таңбалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)
жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Құю шабушы

29. Кәсіптің карточкасы "Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы":

Топтың коды:

8124-8

Қызмет атауының коды:

8124-8-007

Кәсіптің атауы:

Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 6 айдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металл тазалаушы
Металлды ультрадыбыспен тазалаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Техникалық талаптарға сәйкес металл бетінің, құймалардың, бұйымдар мен бөлшектердің қажетті сапасын өңдеу және алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалауға дайындау
2. Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалауға дайындау



Дағды 1:
Құралдар мен құрылғыларды, металдың қарапайым беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды қолмен тазалауға дайындау

Машықтар:
1. Қол құралдары мен құрылғыларының күйін көзбен бағалау.
2. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету тұрғысынан жұмыстарды орындау аймақтарын көзбен бағалау.
3. Тазалау және галтовка барабандарына тазартқыш құрамдар мен қоспаларды тиеу және түсіру дағдыларын қолдану.
4. Қол құралдары мен құрылғыларды пайдалану қауіпсіз.
5. Тазарту жұмыстарын орындау кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
6. Технологиялық процестің талаптарына сәйкес тазарту жұмыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау

Білімдер:
1. Қолмен тазалау үшін қолданылатын құралдар мен құрылғылардың түрлері, түрлері және мақсаты.
2. Металды, құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазалаудың технологиялық процестері
3. Біртекті бұйымдарды, бөлшектерді, құймаларды тасымалдау, іріктеу және оларды барабандарға қолмен салу қағидалары.
4. Ақаулы қол құралын пайдалану қаупі.
5. Тазалаудың технологиялық процесінің әрбір кезеңінде қызметкерлердің денсаулығына төнетін қатерлердің түрлері және қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жабдықтарды, күрделі және күрделілігі орташа құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазалау және галтовка барабандарында, ату жару камераларында тазалауға дайындау

Машықтар:
1. Орындалатын жұмыс түріне сәйкес тазалау құралдары мен жабдықтарының түрін таңдау.
2. Тазалау құралдары мен жабдықтарының жарамдылығын көзбен бағалау.
3. Атыс жару аппараттарының, тазарту және галтовка барабандарының жұмысына дайындық бойынша технологиялық регламенттерді орындау.
4. Тазалау материалдарын пайдалану барысында кептіруге арналған жабдықтың жарамдылығын бағалау.
5. Тазалау жұмыстары барысында пайдаланылатын жабдықтар мен құралдарды тазалауды және жууды жүргізу.
6. Жұмыс тапсырмасына сәйкес тазалауға жатпайтын орындарды оқшаулауды жүргізу.
7. Тазартқыш құрамдарды, бөлшектерді ату және ату машиналарына тиеу және пайдаланылған қоспаны қолмен және механикаландырылған тәсілдермен түсіру.
8. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету тұрғысынан жұмыстарды орындау аймақтарын көзбен бағалау

Білімдер:
1. Тазалау үшін қолданылатын жабдықтың түрлері, түрлері және мақсаты.
2. Ақаулы құрал мен жабдықты пайдалану қаупі.
3. Металды, құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазалаудың технологиялық процестері.
4. Тазалаудың технологиялық процесінің әрбір кезеңінде жұмыстарды орындау кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі шаралар.
5. Құюды тазалау машиналарына орнатылатын электр-өлшеу аспаптары мен электр қозғалтқыштарының қысқаша сипаттамасы.
6. Атыс жару аппараттарын, тазарту және галтовка барабандарын пайдалануға дайындау жөніндегі технологиялық регламенттердің пайдалану қағидалары мен талаптары.
7. Ату жару аппараттарын, тазарту және галтовка барабандарын тазалау кезінде қолданылатын құрылғы және жұмыс принципі.
8. Жарылыс үстелдерінің негізгі элементтері.
9. Ату және ату камераларының жұмысындағы негізгі ақаулар, оларды жою әдістері.
10. Галтовка барабанын іске қосу ережесі және агрегаттарды қосу кезектілігі.
11. Атыс барабаны мен атыс камераларын қосу және өшіру тәртібі
12. Ату камерасының агрегаттарын іске қосу тәртібі: элеватор, төменгі шнек, жоғарғы шнек, аспаларды бұруға арналған шынжыр, аспалы конвейер және ату сақиналары.
13. Қалақша ату доңғалағының жұмыс принципі бойынша жұмыс істейтін камералар мен барабанның құрылғысы.
14. Ату қондырғысында жұмыс істеу ережелері.
15. Тазалау материалдарын орналастыру және сақтау ережелері.
16. Құймаларды ату камерасының аспалы конвейерінің аспасына ілу тәртібі.
17. Аспалы конвейерлер мен аспалардың түрлері.
18. Камераға құймаларды беру механизмі, оларды жылжыту; бөлшекті бөлу.
19. Жұмыс тапсырмасына сәйкес ату қондырғыларында қолданылатын бөлшектің өлшемін таңдау ережелері.
20. Бөлшекті атыс камерасына жүктеу ережелері.
21. Бөлшектерді ату жабдығының көлік құралына төсеу тәртібі.
22. Құю қалыптарының түрлері.
23. Қолданылатын көтергіш-көлік құралдарының жүк көтергіштігі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалау



Дағды 1:
Металдың, құймалардың, бөлшектер мен бұйымдардың қарапайым беттерін қолмен тазалау

Машықтар:
1. Толтырғыштарды тазарту және алу үшін файлдар мен тегістеу қағазын пайдалау.
2. Беттерді қайрау үшін қол құралын пайдалану қауіпсіз.
3. Пневматикалық балғалар мен қашауларды құюдан қалған шыбықтарды қолмен қағып алу кезінде пайдалану қауіпсіз.
4. Тазалаудан кейін құймалардан жақтаулар мен жақтауларды алу.
5. Тегістеу станоктарында тесіктер мен толқындарды бұраудың технологиялық регламенттерін орындау.
6. Қарапайым құймаларды, соғуды, металды, бөлшектер мен бұйымдарды зімпарамен, файлдармен және қол құралдарымен тазалау.
7. Құймаларды қашаулармен қолмен тазалау.
8. Жою пневматикалық құралдар мен сым щеткалары арқылы бетіндегі ақаулар.
9. Қол құралдарымен тазартылған беттердің сапасын көзбен бағалау

Білімдер:
1. Кесу және тазарту жұмыстары кезінде некенің ең тән түрлері.
2. Қолмен механикалық әдістермен құюды тазалау тәртібі.
3. Бұғаздарды, бұдырларды және толқындарды қолмен қайрауды қолдану ережесі.
4. Қалыптардан шыбықтарды қағу әдістері.
5. Пневматикалық балғалармен құюды қолмен кесу кезіндегі операциялардың реттілігі.
6. Аспалы конвейерлер мен аспалардың түрлері.
7. Құймалардың, металдың, бөлшектер мен бұйымдардың тазартылған беттерінің сапасына қойылатын талаптар.
8. Тазартудан кейін қаңқалар мен Жақтауларды құюдан алу ережелері.
9. Құймалардан өзектерді пневматикалық балғалармен ұрудың қауіпсіз әдістері.
10. Бұзушылықтарды қолмен қайрау үшін қолданылатын құралдар мен құрылғыларды қауіпсіз қолдану ережелері мен мақсаты.
11. Көлік және көтеру құралдарының қозғалысы кезіндегі шартты сигналдар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Күрделі және күрделілігі орташа құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазарту және галтовка барабандарында, ату жару камераларында тазалау

Машықтар:
1. Қарапайым қалың қабырғалы құймаларды, металды, бұйымдар мен бөлшектерді галтовкалық, тазарту барабандарында күйіктен, масштабтан, коррозиядан, коррозияға қарсы жабынның қалдықтарынан тазартуды жүргізу.
2. Қарапайым қалың қабырғалы құймаларды, соғмаларды, металды, бұйымдар мен бөлшектерді ату және ату машиналарымен тазалауды жүргізу.
3. Күрделі және жұқа қабырғалы құймаларды механикалық тәсілмен галтовка барабандарында тазалауды жүргізу.
4. Құмды және жарылыс камераларында орташа және үлкен құюды тазалаңыз.
5. Техникалық талаптарға сәйкес ату және ату камераларында беткі қабатты тығыздау (қатайту) жасаңыз.
6. Тазарту және галтовка барабандарын, ату және ату жару камераларын, тегістеу станоктарын пайдалану бойынша технологиялық регламенттерді орындау.
7. Жабдықтың жұмыс режимдерін бақылау үшін Бақылау-өлшеу аппаратурасын қолдану.
8. Кемелердің, палубалардың, бөлімдердің су асты бөлігінің бетін дәнекерлеу тігістерін жару үшін дайындау дағдыларын меңгеру.
9. Құю технологиясы бар қарапайым құю бөлшектерінің қарапайым жұмыс және құрастыру сызбалары мен сызбаларын оқыңыз.
10. Жұмыс орны шегінде көтергіш-көлік және арнайы құралдардың көмегімен салмағы 500 кг дейінгі жүктерді арқандап байлауды және орнын ауыстыруды орындау

Білімдер:
1. Қолмен құюмен салыстырғанда механикаландырылған құюдың артықшылықтары; металл қалыптарды құюдың ерекшеліктері.
2. Құймаларды, соғуларды, бөлшектерді абразивті шеңберлермен тазалауға арналған жабдықтар мен құрылғыларды қолдану ережесі.
3. Орташа күрделі құймалардан шыбықтар мен қаңқалардың қалдықтарын алып тастау ережелері.
4. Тойтарманың мәні және оны алудың технологиялық режимдері.
5. Тойтарма сапасына, құймаларға, бұйымдар мен бөлшектерге тазалаудан кейін қойылатын технологиялық талаптар.
6. Қарапайым жұмыс сызбаларын оқу реті.
7. Құймаларды, соғуды, металды, бұйымдар мен бөлшектерді механикалық тәсілдермен тазалау қағидалары мен тәсілдері.
8. Бөлшектерді тазарту үшін қолданылатын бөлшектің техникалық сипаттамалары.
9. Күрделі және күрделілігі орташа құймаларды, бұйымдарды, бөлшектерді тазарту барабандары мен атқылау камераларында күйіктен, масштабтан, коррозиядан, коррозияға қарсы жабынның қалдықтарынан тазарту қағидалары мен тәсілдері.
10. Жарылыс камераларында беткі қабатты (тойтарманы) тығыздау ережелері мен тәсілдері, перенаклептің пайда болу шарттары.
11. Технологиялық құжаттаманың түрлері, оның нысандары, мақсаты.
12. Металды, құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді және оның құрамдас бөліктерін тазалаудың технологиялық процесі.
13. Құюды кесу және тазарту кезіндегі неке түрлері және онымен күресу шаралары.
14. Бөлшектерді, құймаларды және бұйымдарды кесу мен тазалаудың жоғары сапасын қамтамасыз ететін жағдайлар.
15. Құймаларды соғу, кесу және тазалау сапасын бақылаудың негізгі әдістері.
16. Некенің себептерін талдау, оның алдын алу және жою.
17. Түзетілетін құю ақауының түрлері.
18. Құю ақауын түзету әдістері мен әдістері.
19. Тазалау үшін қолданылатын материалдардың қасиеттері мен сапасы.
20. Салмағы 500 кг дейінгі жүктерді өткізу және арнайы көлік және жүк құралдарын пайдалану қағидалары.
21. Салмағы 500 кг-ға дейінгі жүктерді жылжыту кезінде қолданылатын көтергіш-көлік жабдықтары мен шалка құрылғыларының құрылысы, жүк көтергіштігі және басқару ережесі.
22. Опоктарды, құймаларды, құймаларға арналған контейнерлерді, қаңқаларды қатайту және жиектеу тәсілдері.
23. Көтеру құралдарын басқару кезіндегі шартты сигналдар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Бригадир

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

4

Бас инженер

30. Кәсіптің карточкасы "Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы":

Топтың коды:

8124-8

Қызмет атауының коды:

8124-8-007

Кәсіптің атауы:

Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металл, шаю, бұйымдар және тетіктерді тазалаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Түсті металдар металлургиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 1 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металл тазалаушы
Металлды ультрадыбыспен тазалаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Техникалық талаптарға сәйкес металл бетінің, құймалардың, бұйымдар мен бөлшектердің қажетті сапасын өңдеу және алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалауға дайындау
2. Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалауға дайындау



Дағды 1:
Құралдар мен құрылғыларды, металдың қарапайым беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды қолмен тазалауға дайындау

Машықтар:
1. Қол құралдары мен құрылғыларының күйін көзбен бағалау.
2. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету тұрғысынан жұмыстарды орындау аймақтарын көзбен бағалау.
3. Тазалау және галтовка барабандарына тазартқыш құрамдар мен қоспаларды тиеу және түсіру дағдыларын қолдану.
4. Қол құралдары мен құрылғыларды пайдалану қауіпсіз.
5. Тазарту жұмыстарын орындау кезінде жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
6. Технологиялық процестің талаптарына сәйкес тазарту жұмыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау

Білімдер:
1. Қолмен тазалау үшін қолданылатын құралдар мен құрылғылардың түрлері, түрлері және мақсаты.
2. Металды, құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазалаудың технологиялық процестері
3. Біртекті бұйымдарды, бөлшектерді, құймаларды тасымалдау, іріктеу және оларды барабандарға қолмен салу қағидалары.
4. Ақаулы қол құралын пайдалану қаупі.
5. Тазалаудың технологиялық процесінің әрбір кезеңінде қызметкерлердің денсаулығына төнетін қатерлердің түрлері және қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жабдықтарды, күрделі және күрделілігі орташа құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазалау және галтовка барабандарында, ату жару камераларында тазалауға дайындау

Машықтар:
1. Орындалатын жұмыс түріне сәйкес тазалау құралдары мен жабдықтарының түрін таңдаңыз.
2. Тазалау құралдары мен жабдықтарының жарамдылығын көзбен бағалау.
3. Атыс жару аппараттарының, тазарту және галтовка барабандарының жұмысына дайындық бойынша технологиялық регламенттерді орындау.
4. Тазалау материалдарын пайдалану барысында кептіруге арналған жабдықтың жарамдылығын бағалау.
5. Тазалау жұмыстары барысында пайдаланылатын жабдықтар мен құралдарды тазалауды және жууды жүргізу.
6. Жұмыс тапсырмасына сәйкес тазалауға жатпайтын орындарды оқшаулауды жүргізу.
7. Тазартқыш құрамдарды, бөлшектерді ату және ату машиналарына тиеу және пайдаланылған қоспаны қолмен және механикаландырылған тәсілдермен түсіру.
8. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету тұрғысынан жұмыстарды орындау аймақтарын көзбен бағалау

Білімдер:
1. Тазалау үшін қолданылатын жабдықтың түрлері, түрлері және мақсаты.
2. Ақаулы құрал мен жабдықты пайдалану қаупі.
3. Металды, құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазалаудың технологиялық процестері.
4. Тазалаудың технологиялық процесінің әрбір кезеңінде жұмыстарды орындау кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі шаралар.
5. Құюды тазалау машиналарына Орнатылатын электр-өлшеу аспаптары мен электр қозғалтқыштарының қысқаша сипаттамасы.
6. Атыс жару аппараттарын, тазарту және галтовка барабандарын пайдалануға дайындау жөніндегі технологиялық регламенттердің пайдалану қағидалары мен талаптары.
7. Ату жару аппараттарын, тазарту және галтовка барабандарын тазалау кезінде қолданылатын құрылғы және жұмыс принципі.
8. Жарылыс үстелдерінің негізгі элементтері.
9. Ату және ату камераларының жұмысындағы негізгі ақаулар, оларды жою әдістері.
10. Галтовка барабанын іске қосу ережесі және агрегаттарды қосу кезектілігі.
11. Атыс барабаны мен атыс камераларын қосу және өшіру тәртібі
12. Ату камерасының агрегаттарын іске қосу тәртібі: элеватор, төменгі шнек, жоғарғы шнек, аспаларды бұруға арналған шынжыр, аспалы конвейер және ату сақиналары.
13. Қалақша ату доңғалағының жұмыс принципі бойынша жұмыс істейтін камералар мен барабанның құрылғысы.
14. Ату қондырғысында жұмыс істеу ережелері.
15. Тазалау материалдарын орналастыру және сақтау ережелері.
16. Құймаларды ату камерасының аспалы конвейерінің аспасына ілу тәртібі.
17. Аспалы конвейерлер мен аспалардың түрлері.
18. Камераға құймаларды беру механизмі, оларды жылжыту; бөлшекті бөлу.
19. Жұмыс тапсырмасына сәйкес ату қондырғыларында қолданылатын бөлшектің өлшемін таңдау ережелері.
20. Бөлшекті атыс камерасына жүктеу ережелері.
21. Бөлшектерді ату жабдығының көлік құралына төсеу тәртібі.
22. Құю қалыптарының түрлері.
23. Қолданылатын көтергіш-көлік құралдарының жүк көтергіштігі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Жабдықтарды, күрделі жұқа қабырғалы құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді ағынды механикаландырылған желілерде, тазарту және галтовка барабандарында, ату жару камераларында тазалауға дайындау

Машықтар:
1. Галтовка барабандарында, ату жару машиналарында және ағынды механикаландырылған тазалау және праймер желілерінде қажетті тазалау материалдары мен беттерді тазалау режимдерін іріктеуді орындау.
2. Құймалар мен бөлшектерді электр гидравликалық тазалаудың су ваннасына тиеуді және оларды технологиялық регламенттің талаптарына сәйкес түсіруді жүргізу.
3. Бақылау-өлшеу аспаптары бойынша электр гидравликалық қондырғының электр бөлігінің жарамдылығын бақылауды жүзеге асыру.
4. Электр гидравликалық қондырғыны жүктеудің оңтайлы көлемін сақтаңыз.
5. Тазалау материалдарын тазаланатын беттердің сипатына қарай таңдаңыз.
6. Үздіксіз әрекет ететін галтовка барабандарының жұмысына дайындықтың технологиялық регламенттерін орындау.
7. Скип көтергішті қолдана отырып, галтовка барабандарын жүктеу дағдыларын меңгеру.
8. Ағынды механикаландырылған тазалау және праймер желілерінің жұмысына дайындықты орындаңыз.
9. Ағынды механикаландырылған тазалау және праймер желілерін іске қосу және жұмыс режиміне шығару.
10. Ату, тазарту және галтовка қондырғыларын баптаудың технологиялық регламенттерін орындау.
11. Ағынды механикаландырылған тазалау және праймер желілерін Баптаудың технологиялық регламенттерін орындау.
12. Түрлі жүйелердің галтовкалық, тазарту және атқылау қондырғыларын іске қосу және жұмыс режиміне шығарудың технологиялық регламенттерін орындау.
13. Өту және айналмалы ату үстелдерін баптау.
14. Барабандардың көлденең және көлбеу айналу осі бар атыс барабандарының жұмысына дайындықты орындау

Білімдер:
1. Электр-гидравликалық тазалауға арналған жабдықтың құрылымы, жұмыс принципі және қолдану саласы.
2. Электр-гидравликалық тазалауға арналған ванна конструкциялары.
3. Электр гидравликалық тазалаудың артықшылықтары.
4. Құймаларды, бөлшектерді электр гидравликалық тазарту процесінің мәні.
5. Құймаларды тиеу, түсіру және жылжыту тәсілі бойынша құюды электро-гидравликалық тазартуға арналған қондырғылардың жіктелуі.
6. Әр түрлі жұмыс режимдері үшін электр гидравликалық қондырғыны жүктеудің оңтайлы жылдамдығы.
7. Галтовка барабандарындағы, ату жару машиналарындағы және ағынды механикаландырылған тазалау және праймер желілеріндегі беттерді тазалау режимдері.
8. Тазартылатын беттердің сипатына қарай қолданылатын тазалау материалдарын таңдау тәсілдері.
9. Ағынды механикаландырылған тазалау және праймер желілерінің құрылғысы және қолдану аймақтары.
10. Құрылғы, гидравликалық тазалау үшін қолданылатын жабдықтың жұмыс принципі.
11. Төмен және жоғары қысымды гидравликалық қондырғылардың құрылысы, пайдалану ережелері, артықшылықтары мен кемшіліктері
12. Гидромониторлардың құрылысы, жұмыс принциптері, пайдалану ережелері.
13. Үздіксіз жұмыс істейтін атыс камерасының негізгі агрегаттарының құрылғысы, жұмыс принципі: бункерлері мен торлары бар жақтау, аспалы конвейер және шынжыр, аспа, атыс аппаратына бөлшектің кіруін реттеуге арналған ысырмалары бар шнек.
14. Тазалау агрегаттарына тазалау материалдарын, құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді беру процестерін механикаландыру және автоматтандыру технологиялары.
15. Құймаларды гидравликалық тазалау камерасына тиеу ережелері.
16. Әр түрлі қимадағы және сыйымдылықтағы тазарту және ату қондырғыларының құрылғысы
17. Төртбұрышты, дөңгелек және басқа қималары бар механикалық әсер ететін галтовка барабандарының конструкцияларының ерекшеліктері
18. Мерзімді және үздіксіз жұмыс істейтін барабандардың артықшылықтары мен кемшіліктері.
19. Галтовка барабандарының негізгі түйіндерінің құрылысы және өзара байланысы.
20. Жұмыс барысында галтовка барабандарын баптау тәсілдері.
21. Галтовка барабандарында жұмыс істеу кезінде шуды азайту жолдары.
22. Көлденең айналу осі және гравитациялық жүйенің екі аппараты бар атыс барабандарының құрылымы, жұмыс принципі және қолдану саласы.
23. Роликтерде айналатын көлденең осі бар атыс барабандарының құрылымы, жұмыс принципі және қолдану саласы.
24. Көлбеу айналу осі бар атыс барабандарының құрылғысы, жұмыс принципі және қолдану саласы.
25. Айналмалы жарылыс үстелдерінің құрылғысы және жұмыс принципі.
26. Гравитациялық жүйе аппаратымен өтетін атқылау үстелдерінің құрылысы, жұмыс принципі және қолдану саласы.
27. Әр түрлі жүйелердің жарылыс үстелдеріне тазартылатын материалдарды тиеу және түсіру ережелері.
28. Сору, гравитациялық және айдау жүйесінің атқылау камераларының дизайны мен қолдану аясының ерекшеліктері.
29. Атыс камераларының негізгі түйіндерінің құрылғысы мен байланысы: үстел, камера, саптама.
30. Саптама материалы және оның тозуға төзімділігін арттыру жолдары.
31. Ауа сепараторларының құрылғысы және олардың элементтерінің мақсаты: Шелек элеваторы, тарату қалақтары, Атуға арналған бункер, қалқа, атмосфералық ауаны жеткізу құбырлары, шаңды ауаны сору құбырлары, абразивті беру құрылғысы.
32. Ауа сепараторларының мақсаты және олардың жұмыс принципі.
33. Атыс жару камераларының қауіпсіз жұмысына дайындық ережелері.
34. Жарылыс камераларын баптау ережелері.
35. Үздіксіз және мерзімді атыс камераларының дизайн ерекшеліктері.
36. Атыс қалақтары үшін қолданылатын материалдар; қалақтардың тозуға төзімділігін арттыру жолдары.
37. Атыс камераларын баптау ережелері
38. Ату машиналары мен таспалы ату барабандарының құрылымы, жұмыс принципі және қолдану саласы.
39. Тазартылатын материалдарды ату машиналары мен барабандарға тиеу және түсіру ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Металл беттерін, құймаларды, бөлшектер мен бұйымдарды тазалау



Дағды 1:
Металдың, құймалардың, бөлшектер мен бұйымдардың қарапайым беттерін қолмен тазалау

Машықтар:
1. Толтырғыштарды тазарту және алу үшін файлдар мен тегістеу қағазын пайдаланыңыз.
2. Беттерді қайрау үшін қол құралын пайдалану қауіпсіз.
3. Пневматикалық балғалар мен қашауларды құюдан қалған шыбықтарды қолмен қағып алу кезінде пайдалану қауіпсіз.
4. Тазалаудан кейін құймалардан жақтаулар мен Жақтауларды алыңыз.
5. Тегістеу станоктарында тесіктер мен толқындарды бұраудың технологиялық регламенттерін орындау.
6. Қарапайым құймаларды, соғуды, металды, бөлшектер мен бұйымдарды зімпарамен, файлдармен және қол құралдарымен тазалаңыз.
7. Құймаларды қашаулармен қолмен тазалаңыз.
8. Жою пневматикалық құралдар мен сым щеткалары арқылы бетіндегі ақаулар.
9. Қол құралдарымен тазартылған беттердің сапасын көзбен бағалау

Білімдер:
1. Кесу және тазарту жұмыстары кезінде некенің ең тән түрлері.
2. Қолмен механикалық әдістермен құюды тазалау тәртібі.
3. Бұғаздарды, бұдырларды және толқындарды қолмен қайрауды қолдану ережесі.
4. Қалыптардан шыбықтарды қағу әдістері.
5. Пневматикалық балғалармен құюды қолмен кесу кезіндегі операциялардың реттілігі.
6. Аспалы конвейерлер мен аспалардың түрлері.
7. Құймалардың, металдың, бөлшектер мен бұйымдардың тазартылған беттерінің сапасына қойылатын талаптар.
8. Тазартудан кейін қаңқалар мен жақтауларды құюдан алу ережелері.
9. Құймалардан өзектерді пневматикалық балғалармен ұрудың қауіпсіз әдістері.
10. Бұзушылықтарды қолмен қайрау үшін қолданылатын құралдар мен құрылғыларды қауіпсіз қолдану ережелері мен мақсаты.
11. Көлік және көтеру құралдарының қозғалысы кезіндегі шартты сигналдар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Күрделі және күрделілігі орташа құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді тазарту және галтовка барабандарында, ату жару камераларында тазалау

Машықтар:
1. Қарапайым қалың қабырғалы құймаларды, металды, бұйымдар мен бөлшектерді галтовкалық, тазарту барабандарында күйіктен, масштабтан, коррозиядан, коррозияға қарсы жабынның қалдықтарынан тазартуды жүргізу.
2. Қарапайым қалың қабырғалы құймаларды, соғмаларды, металды, бұйымдар мен бөлшектерді ату және ату машиналарымен тазалауды жүргізу.
3. Күрделі және жұқа қабырғалы құймаларды механикалық тәсілмен галтовка барабандарында тазалауды жүргізу.
4. Құмды және жарылыс камераларында орташа және үлкен құюды тазалаңыз.
5. Техникалық талаптарға сәйкес ату және ату камераларында беткі қабатты тығыздау (қатайту) жасаңыз.
6. Тазарту және галтовка барабандарын, ату және ату жару камераларын, тегістеу станоктарын пайдалану бойынша технологиялық регламенттерді орындау.
7. Жабдықтың жұмыс режимдерін бақылау үшін бақылау-өлшеу аппаратурасын қолдану.
8. Кемелердің, палубалардың, бөлімдердің су асты бөлігінің бетін дәнекерлеу тігістерін жару үшін дайындау дағдыларын меңгеру.
9. Құю технологиясы бар қарапайым құю бөлшектерінің қарапайым жұмыс және құрастыру сызбалары мен сызбаларын оқыңыз.
10. Жұмыс орны шегінде көтергіш-көлік және арнайы құралдардың көмегімен салмағы 500 кг дейінгі жүктерді арқандап байлауды және орнын ауыстыруды орындау

Білімдер:
11. Қолмен салыстырғанда механикаландырылған құйма нокаутының артықшылықтары; Металл қалыптардан құймаларды қағу ерекшеліктері.
2. Құймаларды, соғылмаларды, абразивті дөңгелектері бар бөлшектерді тазалауға арналған жабдықтар мен құрылғыларды пайдалану ережелері.
3. Күрделілігі орташа құймалардан шыбықтар мен рамалардың қалдықтарын жою ережелері.
4. Суық қатайтудың мәні және оны алудың технологиялық режимдері.
5. Шынықтыру сапасына, құймаларға, бұйымдарға және тазалаудан кейінгі бөлшектерге қойылатын технологиялық талаптар.
6. Қарапайым жұмыс сызбаларын оқу реттілігі.
7. Құймаларды, соғылмаларды, металды, бұйымдар мен бөлшектерді механикалық әдістермен тазалау ережелері мен тәсілдері.
8. Ату үшін қолданылатын атыстардың техникалық сипаттамасы.
9. Күрделі және күрделілігі орташа құймаларды, бұйымдарды, барабандар мен атқылау камераларын күйген дақтардан, қақтан, коррозиядан және коррозияға қарсы жабын қалдықтарынан тазартудағы бөлшектерді тазалау ережелері мен тәсілдері.
10. Атқылау камераларында үстіңгі қабатын (қатайту) нығыздау ережелері мен тәсілдері, қатты қатаюдың пайда болу шарттары.
11. Технологиялық құжаттаманың түрлері, оның нысандары, мақсаты.
12. Металды, құймаларды, бұйымдар мен бөлшектерді және оның тораптарын тазалаудың технологиялық процесі.
13. Құймаларды кесу және тазалауды орындау кезіндегі ақаулардың түрлері және онымен күресу шаралары.
14. Бөлшектерді, құймалар мен бұйымдарды жоғары сапалы кесуді және тазалауды қамтамасыз ететін шарттар.
15. Құймаларды қағу, кесу және тазалау сапасын бақылаудың негізгі әдістері.
16. Некенің пайда болу себептерін талдау, оның алдын алу және жою.
17. Түзетілетін құйма ақауларының түрлері.
18. Ақаулы құймаларды түзету әдістері мен тәсілдері.
19. Тазалау үшін қолданылатын материалдардың қасиеттері мен сапасы.
20. Салмағы 500 кг дейінгі жүктерді тасымалдау және арнайы көліктер мен жүк көліктерін пайдалану ережелері.
21. Салмағы 500 кг-ға дейінгі жүктерді жылжыту кезінде қолданылатын көтеру-көлік жабдықтары мен жүк көтергіш құрылғылардың конструкциясы, жүк көтергіштігі және басқару ережесі.
22. Колбаларды, құймаларды, құюға арналған ыдыстарды, рамаларды байлау және айналдыру техникасы.
23. Көтергіш жабдықты басқару кезіндегі әдеттегі сигналдар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар),
жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бригадир

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

31. Кәсіптің карточкасы "Металдар мен құймаларды құюшы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-025

Кәсіптің атауы:

Металдар мен құймаларды құюшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металдар мен құймаларды құюшы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Түсті металдар металлургиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 6 ай

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металдарды құюшы
Түсті металдар құюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Сызықтық қалыптардың құрамы мен сапасы бойынша берілген сипаттамалары бар кокилді қалыптардың металдары мен қорытпаларын балқытып құю

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кокилді қалыптарға (кокил)құю үшін дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес кокилді қалыптарға құю бойынша операцияларды орындау
3. Кокилді қалыптарға құю сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Кокилді қалыптарға (кокил)құю үшін дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Кокильді құю бойынша жұмысты орындауға дайындық

Машықтар:
1. Кокилді қалыптарға құюға арналған құю жұмыс шелектерінің жағдайын тексеру және дайындау.
2. Төгетін қалыптардың жай-күйін тексеру және дайындау.
3. Кокильді қалыптарға құю кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғыларды тексеру және дайындау.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Кокилді қалыптарға (кокили) құю бойынша жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жарақтандыруға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Кокилді қалыптарға құю кезінде қолданылатын Жұмыс құралдары мен құралдарының түрлері мен түрлері (кокилдер).
3. Құйылатын металдардың құю қасиеттері.
4. Қалыптарды кокильді қалыптарға құю ережелері (кокили).
5. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
6. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
7. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
8.Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кокилді құю бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Кокильді қалыптарды (кокилді)құю процесін орындау үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес кокилді қалыптарға құю бойынша операцияларды орындау



Дағды 1:
Балқытылған металдар мен қорытпаларды салқындатқыш қалыпқа құю

Машықтар:
1. Сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейінгі құю шөміштерінің жай-күйін тексеру.
2. Кокиль формаларының (кокильдердің) жай-күйін тексеру.
3. Кокиле қалыптарының жай-күйін тексеру.
4. Кокиль құю кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғылардың күйін тексеру.
5. Кокилді дайындау.
6. Құймаларды құюға дайындау.
7. Технологиялық құжаттамаға сәйкес модификаторларды, тотықсыздандырғыштарды және қоспаларды балқымаға енгізу.
8. Кокильдерді металдардың немесе қорытпалардың балқымаларымен толтыру.
9. Кокильді құю процесін бақылау.
10. Балқыманың қалдықтарын құю шелегінен қалыпқа төгу.
11. Технологиялық құжаттамаға сәйкес құюға арналған арнайы құрал мен құрылғыны пайдалану.
12. Технологиялық құжаттамаға сәйкес құю қалыптарын құюға арналған арнайы құрал мен құрылғылардың жай-күйін көзбен шолып бағалау.
13. Көтеру-тасымалдау механизмдерін басқару.
14. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейін құю шөміштерін кептіруге және қыздыруға арналған жабдықтың жұмыс қабілеттілігін бағалау және жабдықтың жұмысына дайындау

Білімдер:
1. Кокил құю әдістері.
2. Кокиль құюға арналған құю шелектерінде балқыманы тасымалдау әдістері.
3. Кокиль құюға арналған металдар мен қорытпаларды балқыту және құю температурасы.
4. Кокиль құюға арналған құю шелектерін кептіру және қыздыру режимдері.
5. Кокильді құюға арналған құю шелектері мен тарату пештерінің түрлері.
6. Кокиль құюға арналған шөміштер мен пештерге арналған бояулар мен жабындардың құрамы.
7. Кокильді құюға арналған әртүрлі типтегі шелектерге арналған құю режимдері.
8. Кокильге құю үшін сыйымдылығы 0,25 т дейінгі құю шелектерін дайындауға қойылатын талаптар.
9. Кокиль құюға арналған қалыптарды дайындауға қойылатын талаптар.
10. Сыйымдылығы 0,25 тоннаға дейінгі құю шелектерінің құрылымдық ерекшеліктері.
11. Кокиль құюға арналған құю шөміштерін кептіруге және қыздыруға арналған пештердің мақсаты мен пайдалану ережелері.
12. Кокиль құюға арналған тарату пештерінің мақсаты мен пайдалану ережелері.
13. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк қармау құрылғыларын басқару тәсілдері мен қағидалары.
14. Жүктерді ілу схемалары.
15. Кокиль құюға арналған құю шелектерін кептіру және қыздыру режимдері.
16. Кокиль құюға арналған шөміштер мен пештерге арналған бояулар мен жабындардың құрамы.
17. Кокиль құюға арналған құю шелектерін дайындауға қойылатын талаптар.
18. Кокиль құюға арналған қалыптарды дайындауға қойылатын талаптар.
19. Кокиль құюға арналған құю шелектерінің құрылымдық ерекшеліктері.
20. Құю шөміштерін кептіруге және қыздыруға арналған пештердің мақсаты мен пайдалану ережелері.
21. Тарату пештерінің мақсаты мен пайдалану ережелері.
22. Құймаларды тағайындау және құймаларды құюға дайындау қағидалары.
23. Көтеру-тасымалдау механизмдерін және жүк-түсіру құрылғыларын басқару тәсілдері мен ережелері.
24. Жүктерді ілмектеу схемалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Кокилді қалыптарға құю сапасын бақылау



Дағды 1:
Кокилді қалыптарға құю процесінің сапасын басқару

Машықтар:
1. Кокильді құю сапасын нормативтік құжаттамаға сәйкес бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, тестілеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Кокильді құюдың сапасын бағалау үшін өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4.Құю құрылғылары мен құю шелектерінің жағдайын бағалау.
5.Қалыптардың жай-күйін бағалау және қалыптарды құюға дайындау.
6.Құю шөміштерін кептіруге және қыздыруға арналған жабдықтың жұмысын бағалау.
7. Бақылау-өлшеу құрылғыларын пайдалана отырып құю шөміштерінің жай-күйін бақылау.
8. Құю құрылғыларының жұмысындағы ақауларды диагностикалау

Білімдер:
1. Кокил құюдың әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
2. Кокиль құю процесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Кокиль құю ақауларының алдын алу шаралары.
4. Кокиль құю ақауларын жою жолдары.
5. Құю құрылғылары мен құю шелектерінің жай-күйін көзбен бақылау әдістері.
6. Бақылау-өлшеу құрылғыларын пайдалана отырып құю шөміштерінің жай-күйін бақылау әдістері.
7. Қалыптардың күйін визуалды түрде бақылау әдістері.
8. Төсемдерді жөндеу және құю шөміштерін қаптау үшін қолданылатын арнайы құрал мен айлабұйымдардың жай-күйін бақылау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Металдар мен құймаларды құюшы

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

32. Кәсіптің карточкасы "Металдар мен құймаларды құюшы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-025

Кәсіптің атауы:

Металдар мен құймаларды құюшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Металдар мен құймаларды құюшы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Түсті металдар металлургиясы

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 2 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Түсті металдар құюшы
Металдарды құюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Сызықтық қалыптардың құрамы мен сапасы бойынша берілген сипаттамалары бар кокилді қалыптардың металдары мен қорытпаларын балқытып құю

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кокилді қалыптарға (кокил) құю үшін дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Құю жабдықтары мен құю шөміштеріне қызмет көрсету

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Кокилді қалыптарға (кокил) құю үшін дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Кокильді құю бойынша жұмысты орындауға дайындық

Машықтар:
1. Кокилді қалыптарға құюға арналған құю жұмыс шелектерінің жағдайын тексеру және дайындау.
2. Төгетін қалыптардың жай-күйін тексеру және дайындау.
3. Кокильді қалыптарға құю кезінде қолданылатын арнайы құралдар мен құрылғыларды тексеру және дайындау.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Кокилді қалыптарға (кокилдер) құю бойынша жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жарақтандыруға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Кокилді қалыптарға құю кезінде қолданылатын жұмыс құралдары мен құралдарының түрлері мен түрлері (кокилдер).
3. Құйылатын металдардың құю қасиеттері.
4. Қалыптарды кокильді қалыптарға құю ережелері (кокилдер).
5. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
6. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
7. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
8.Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құю жабдықтары мен құю шөміштеріне қызмет көрсету



Дағды 1:
Құю жабдығының жұмысын тексеру және бақылау

Машықтар:
1. Құю жабдықтары мен құю шөміштеріне қызмет көрсету жөніндегі жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік, экологиялық және электр қауіпсіздігі талаптарына сәйкес ұстап тұру
2. Құю шелектерінің жай-күйін бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдары мен айлабұйымдарды пайдалану
3. Құю жабдығының жұмысқа қабілеттілігін бақылау үшін бақылау-өлшеу аспаптары мен айлабұйымдарын пайдалану
4. Құю жабдығының жұмысындағы ақауларды анықтау
5. Құю жабдығының шөміштерінің жай-күйін бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдары мен айлабұйымдарды пайдалану
6. Құю жабдықтары мен құю шөміштерінен металды ағызу үшін қалыптардың жай-күйін бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдары мен айлабұйымдарды пайдалану
7. Шелектердің қаптамасы мен қаптамасын жөндеу үшін пайдаланылатын арнайы құралдар мен айлабұйымдарды бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдары мен айлабұйымдарды пайдалану
8. Сыйымдылығы 5 тоннадан асатын шелектерді жөндеуге арналған арнайы құралдар мен құрылғыларды қолданыңыз
Құю жабдықтары мен құю шелектерінен металды ағызу үшін қалыптарды жөндеуге арналған арнайы құралдар мен құрылғыларды пайдаланыңыз
9. Көтеру-тасымалдау механизмдерін басқару
10. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану
11. Технологиялық құжаттаманы оқыңыз

Білімдер:
1. Шөміштерді төсеу үшін қолданылатын отқа төзімді материалдардың түрлері
2. Шөміш төсеуді бақылау әдістері
3. Шелектердің төсемдерін бақылауға арналған бақылау-өлшеу құралдары мен айлабұйымдарының мақсаты мен пайдалану ережесі құю жабдығынан және сыйымдылығы 5 тоннадан асатын құю шөміштерінен металды ағызуға арналған құймалардың жай күйін бақылау тәсілдері
4. Құю жабдығы мен құю шөміштерінен металды ағызуға арналған қалыптардың жай-күйін бақылауға арналған бақылау-өлшеу құралдары мен құрылғыларының мақсаты мен пайдалану қағидалары
5. Шөміштердің қаптамасын және қаптамасын жөндеу үшін пайдаланылатын арнайы құралдар мен айлабұйымдарды бақылау тәсілдері
6. Шөміштердің қаптамасы мен қаптамасын жөндеу үшін пайдаланылатын арнайы құралдар мен айлабұйымдарды бақылауға арналған бақылау-өлшеу құралдары мен айлабұйымдарының мақсаты мен пайдалану ережесі
7. Құю жабдығының жұмысын бақылауға арналған аспаптардың құрылысы мен жұмыс принциптері
8. Құю шелектерінің түрлері
9. Құю жабдығының құрылысы және жұмыс принциптері
10. Құю жабдығын пайдалану қағидалары
11. Шелектерді жөндеу әдістері
12. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары
13. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Металдар мен құймаларды құюшы

4

Инженер-технолог

33. Кәсіптің карточкасы "Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-023

Кәсіптің атауы:

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Қысыммен құюға арналған машиналарда істейтін құюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жартылай үздіксіз, үздіксіз құю машиналарында, түсті металдар мен қорытпаларды орталықтан тепкіш, вакуумда құю және илемдеуге арналған аралас желілерде балқыту және құю процестерін жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Орталықтан тепкіш құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Орталықтан тепкіш құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Өндірістік қауіпсіздікті сақтау

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
3. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
4. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
2. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
4. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ортадан тепкіш құюды орындауға дайындық

Машықтар:
1. Қалыптарды балқытуға, қыздыруға дайындау.
2. Пішіндерді жүктеу және түсіру. Технологиялық режимге сәйкес пеште паллеттердің ілгерілеуін бақылау.
3. Центрифугалық құю машиналарында қарапайым және орташа күрделі бөлшектерді құю.
4. Балқыту және құю құралдарын дайындау.
5. Орталықтан тепкіш құю машиналары мен литниктік тостағандарды құюға дайындау; вакуумдық қондырғыларды, электр доғалы және индукциялық пештерді балқытуға дайындау.
6. Пешті тазалау.
7. Арнайы қорытпадан электродтарды дайындау.
8. Электродтарды тиеу және орнату, флюстер мен тотықсыздандырғыштарды дайындау, пештің тиеу люктерін тығыздау.
9. Жоғары білікті құюшының басшылығымен пешке графит және керамикалық тигельдер мен ойықтарды орнату.
10. Қыздыру және балқыту пештері аспаптарының көрсеткіштерін бақылау

Білімдер:
1. Құю жұмыстарын орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Жұмыс құралдары мен құрылғыларының түрлері мен түрлері.
3. Қызмет көрсетілетін қыздыру, балқыту және индукциялық пештердің, вакуумдық қондырғылардың және орталықтан тепкіш құю машиналарының жұмыс принципі мен режимі.
4. Паллеттерді жинақтау, тиеу, пеште жылжыту және қалыптарды түсіру ережелері.
5. Пеш аймақтары бойынша температураны тексеру ережесі.
6. Дайындалған ағындар мен тотықсыздандырғыштардың құрамы.
7. Балқыту және құю құралына қойылатын талаптар.
8. Пештің технологиялық режимі.
9. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Орталықтан тепкіш құю бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Орталықтан тепкіш құю процесін орындау үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасының негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес технологиялық операцияларды орындау



Дағды 1:
Түрлі түсті металдар мен қорытпалардан жасалған дайындамаларды, құймаларды, чушкаларды орталықтан тепкіш балқыту және құю процестерін жүргізу

Машықтар:
1. Ауысымды қабылдау-тапсыру кезінде қызмет көрсетілетін балқыту және құю жабдығына техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу бойынша жүргізілген жұмыстар, ауысымдық өндірістік тапсырма, жұмыс орнының жай-күйі, Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақаулар және оларды жою бойынша қабылданған шаралар туралы ақпаратты алу (беру).
2. Қоршаулардың, ауа өткізгіштердің, аспирациялық және желдету жүйелерінің жай-күйін, электр жабдығының жерге тұйықталуын, өндірістік және авариялық дабылдың, бұғаттаудың шекті ажыратқыштары мен байланыс құралдарының жарамдылығын бақылау.
3. Балқыманы миксерден құю машинасына беру жабдықтары мен құрылғыларының жұмысқа дайындығын тексеру.
4. Шырша жүйесінің элементтерін - көтергіштерді, тостағандарды құрастыру сапасын және олардың жұмысқа дайындығын тексеру.
5. Балқыту, құю жабдықтарының жұмысындағы ақауларды анықтау және жоюды ұйымдастыру, істен шыққан шөміштерді, қалыптарды, қалыптарды, кокильдерді ауыстыру.
6. Құю науасына шөміштерді орнатуды реттеу.
7. Құю машинасының барысын, сифондағы металдың биіктігін реттеу.
8. Түсті металдар мен қорытпаларды маркалары мен саны бойынша балқытуға арналған бастапқы металды (чушек, құйма) қабылдау.
9. Балқыту үшін және араластырғыш ретінде пайдаланылатын электр пештерінің, индукциялық және арналы индукциялық пештердің параметрлерін тексеру.
10. Пештерді тиеу жабдықтары мен механизмдерінің, алюминийді автоматты құюшының, балқыманы миксерден құю агрегатына беру құрылғыларының, құю машиналарының (қондырғыларының) жұмысқа дайындығын тексеру.
11. Пеш, құю және қосалқы жабдықтардың, механизмдер мен құрылғылардың режимдерін реттеу және реттеу.
12. Механизмдердің, корпустың, пештердің қаптамасының жай-күйін бақылау.
13. Конвертер төсемінің жұмыс күйін бақылау және қолдау.
14. Қалыптарды, сифондар мен науаларды толтыру
15. Пештің жабдықтары мен механизмдерінің, сифондардың, фурмалардың, саптамалардың, кессондардың, науалардың, пештің тиеу және құю жабдықтарының, балқыту және газ бұру өнімдерін тасымалдау жүйелерінің, пештерді, құрылғыларды және жарақтарды технологиялық байлаудың жұмыс қабілеттілігін көзбен шолып немесе бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып айқындау
16. Берілген қалыптардың, кокильдердің, пішіндер мен құрылғылардың визуалды ақауларын анықтау.
17. Араластырғыштарды сұйық балқыту өнімдерімен толтыруды реттеу.
18. Миксердегі, тостағандағы, кристаллизатордағы металдың температурасы мен деңгейін, спиральдардың қызуын, металдың кристаллизаторға түсуінің біркелкілігін бақылау және реттеу.
19. Пеш және құю механизмдерінің жетектерінің жұмысын тексеру.
20. Пеш төсемінің кестеде белгіленген қалау температурасына дейін қызуын бақылау.
21. Электр өткізгіш кабельдер мен механизмдердің электр жетектерінің қосқыштарының тұтастығын көзбен анықтау.
22. Төсемді жергілікті торкреттеу қондырғысын пайдалану.
23. Балқыту пешінің, құю науасының және шелектің төсемінің жұмыс күйін бақылау және қолдау.
24. Балқыту пешіне тиеу үшін берілген құрамның шихтасын дайындау, араластыру қондырғыларын басқару.
25. Қатты металды пешке немесе араластырғышқа тиеу және сұйық металды құю, балқыманың берілген қасиеттерін алу үшін легирлеуші қоспаларды тиеу.
26. Пешті, миксерді, құю қондырғысын (машинаны), Шелек аударғышты басқару.
27. Металды немесе қорытпаны балқытуды (тазартумен немесе тазартусыз) жүргізу.
28. Балқыманы айнымалы магнит өрісі құрылғысымен араластыру.
29. Пештегі металл температурасы мен деңгейін бақылау және реттеу.
30. Металлдың өкілдік сынамаларын іріктеу.
31. Балқытуға дайындығын анықтау.
32. Металды қосарланған электр пешіне (миксерге) құю.
33. Дайындамаларды жартылай үздіксіз және үздіксіз құю қондырғыларында вайербарстарды, құймаларды, чушкаларды құю.
34. Алюминий, алюминий, мырыш және басқа түсті металл қорытпаларын кокильге құю.
35. Суық-қатайтатын қоспаларға құю (бұдан әрі-СҚҚ).
36. Құю машинасының барысын, сифондағы металдың биіктігін реттеу.
37. Тікелей кристаллизаторға немесе тарату науасына орнатылған шыны талшықтан жасалған көп қабатты сүзгілерді қолдана отырып, құймаларды үздіксіз құю кезінде ультрадыбыстық сүзу және газсыздандыру процесін жүргізу.
38. Құйылған металдың (қорытпаның) маркасы мен температурасына байланысты қалыптарды толтыру жылдамдығын таңдау.
39. Балқыту және құю жабдықтарын салқындату жүйесін басқару, құю және құю машиналарында дайындамаларды салқындату үшін техникалық су шығынын түзету.
40. Көзбен немесе арнайы датчиктің көмегімен металды құюдың аяқталуын анықтау.
41. Авариялық жағдайларда жеке қорғаныс құралдарын, газдан қорғау аппаратурасын, авариялық құралдарды өрт сөндіру құралдарын қолдану.
42. Кристаллизатордың жұмыс қабырғаларында өрескел гарнизаждың пайда болуын болдырмау.
43. Кристаллизаторға металдың біркелкі түсуін қамтамасыз ету.
44. Пештен балқыманы шығару және оны жылыту пешіне, үлестірмелі пешке, шөміштерде, миксерде, қорғаныс атмосферасында немесе онсыз құю машинасына (қондырғысына) жылжыту.
45. Балқу температурасы жоғары түсті металдар мен қорытпалардан жасалған бұйымдарды құю.
46. Металл температурасын, қалыптарды және құймалардың сапасын бақылау.
47. Вакуумдық сорғыларды қосу және өшіру, пештегі вакуумды (разряд дәрежесін) анықтау.
48. Қыздырылған қалыптарды балқытуға дайындау және оларды вакуумдық қондырғыларға орналастыру, жиналған қалыптарды құю камерасына орнату.
49. Пешке сәйкес келетін керамикалық немесе графитті тигельдерді, науалар мен шұлықтарды орнату.
50. Арнайы қорытпадан жасалған электродтарды вакуумдық пешке орнату.
51. Екінші балқыту және титан қорытпаларынан құймалар алу үшін электродтарды дәнекерлеу.
52. Фасонды құюға арналған титан қорытпаларын балқытуды жүргізу.
53. Қалыптарды құю және құймаларды немесе құймаларды бейтарап ортада салқындату.
54. Вакуумдық қондырғыдан құйылған пішінді алып тастау.
55. Түсті металдар мен қорытпаларды балқыту және құю жабдықтарын вакуумдау, салқындату жүйесін басқару

Білімдер:
1. Пештің жабдықтары мен механизмдерін, науаларды, пештің тиеу және құю жабдықтарын, балқыту өнімдерін тасымалдау жүйелерін, агрегаттарды, құрылғыларды, балқыту және құю қайта бөлулерінің құрылғылары мен жабдықтарын, қосалқы жабдықтарды, құрылыстар мен құрылғыларды, тиеу-түсіру механизмдерін пайдалану және оларға техникалық қызмет көрсету қағидалары.
2. Ауа, газ, бу, су және электр коммуникацияларын беретін және бұратын инженерлік коммуникациялардың схемалары.
3. Түсті металдар мен қорытпаларды балқыту және құю жөніндегі өндірістік нұсқаулықтар.
4. Құймаларды, чушкаларды, вайербарстарды, түсті металдар мен қорытпалардан жасалған жартылай фабрикаттарды құю технологиясы.
5. Шелектерді, тостағандарды, науаларды, құю құралының төсемдерін дайындау ережелері.
6. Жабдықтардың, механизмдердің, құрылғылардың, құрылғылар мен жабдықтардың ақауларының типтік себептері мен белгілері, олардың алдын алу және жою әдістері.
7. Қызмет көрсетілетін жабдықтың, пештің тораптары мен механизмдерінің, құю машиналарының (қондырғылардың, желілердің) жұмысындағы ақауларды жою жөніндегі іс-қимылдарды анықтау тәсілдері мен регламенті.
8. Қатты және құрғақ шихта материалдарын пешке қабылдау және тиеу, сұйық материалдарды (балқымаларды) құю агрегатына құю технологиялары.
9. Легирлеудің, қорытпаларды, балқымаларды дайындаудың және құюдың технологиялық режимдері.
10. Түсті металдар мен қорытпалардың балқытылатын маркаларының негізгі қасиеттері.
11. Құю және илемдеу процесінің параметрлері.
12. Түсті металдар мен олардың негізіндегі қорытпалардың қолданылатын маркаларының физика-химиялық, механикалық және технологиялық қасиеттері.
13. Түсті металдар мен қорытпаларды құю өндірісінде қолданылатын пештердің, миксерлердің, құю қондырғыларының (машиналардың, желілердің), құймалардың, қалыптардың ерекшеліктері.
14. Қолданылатын құрал-сайманды және қызмет көрсетілетін жабдықты дайындау және пайдалану тәсілдері.
15. Шығарылатын өнімді тасымалдау және аралау ережесі.
16. Сым дайындамасын үздіксіз құю кезінде кристаллизаторды орнату әдістері.
17. Ауа, газ, бу, су және электр коммуникацияларын беретін және бұратын пеш пен құю машинасын технологиялық байлау схемалары.
18. Балқытуға дайындау (шихталау) кезінде, балқыту және араластыру кезінде, оны құю машиналарына (қондырғыларға, желілерге) және құюға ауыстыру кезінде жүргізілетін технологиялық процесс, регламенттік операциялар.
19. Миксерлер мен балқыманы миксерден құю агрегатына беру құрылғыларының конструкциялары.
20. Шығарылатын қорытпалардың номенклатурасы.
21. Қорытпа маркалары бойынша шихта материалдарының құрамы.
22. Шихта материалдарын балқытудың, легирлеудің, қорытпаларды дайындаудың технологиялық режимдері.
23. Дайындамалардың, вайербарстардың, құймалардың, чушкалардың, түсті металдар мен қорытпалардан құймалардың сапасына қойылатын талаптар.
24. Вайербарстардың, құймалардың, құюдың ішкі ақаулары, ақаулардың пайда болу себептері, некенің алдын алу әдістері.
25. Пештің, құю машиналарының (қондырғылардың, желілердің) жабдықтарын, механизмдерін, құрылғыларын, құрылғылары мен жабдықтарының ақаулығын анықтау тәсілдері, типтік себептері мен белгілері, олардың алдын алу және жою тәсілдері.
26. Балқыту компоненттері, легирлеуші қоспалар, қоспалар, ағындар, кеуекті керамикалық сүзгілер қорларының нормативтері.
27. Құю жүйесі элементтерін құрастыру, құю науасына шөміштерді, жылжымалы араластырғыштарды орнату, жартылай үздіксіз және үздіксіз құю машиналары механизмдерінің тозуы, құю және илемдеу желілерінің біріктірілген илемдеу станоктарының ережесі мен тәртібі.
28. Біріктірілген құю мен илемдеудің технологиялық процесінің параметрлері.
29. Түсті металл қорытпаларының маркалары бойынша құюдың технологиялық процестері мен әдістерінің ерекшеліктері.
30. Кристаллизаторларды, тостағандарды, науаларды пайдалануға дайындау ережесі, құю құралын төсеу ережесі.
31. Сым дайындамасын көп жіпті үздіксіз құю кезінде кристаллизаторды орнату тәртібі мен ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне
арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

4

Өндірістік стационарлық жабдық операторларына супервайзерлер (бригадирлер)

34. Кәсіптің карточкасы "Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-023

Кәсіптің атауы:

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы, 3-і pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Түсті металдар металлургиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 6 ай

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Қысыммен құюға арналған машиналарда істейтін құюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жартылай үздіксіз, үздіксіз жұмыс істейтін құю машиналарында, орталықтан тепкіш, вакуумды құю және түсті металдар мен қорытпаларды прокаттаудың біріктірілген желілерінде балқыту және құю процестерін жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Орталықтан тепкіш құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес технологиялық операцияларды жүргізу
3. Орталықтан тепкіш құю сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Орталықтан тепкіш құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану.
3. Өрт сөндіргіш заттарды қолдану.
4. Алғашқы көмек көрсету ережелерін қолдану

Білімдер:
1. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
2. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес технологиялық операцияларды жүргізу



Дағды 1:
Түсті металдар мен қорытпалардан дайындамаларды, құймаларды, шошқаларды орталықтан тепкіш балқыту және құю процестерін жүргізу

Машықтар:
1. Ауысымды қабылдау-тапсыру кезінде қызмет көрсетілетін балқыту және құю жабдығына техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу бойынша жүргізілген жұмыстар, ауысымдық өндірістік тапсырма, жұмыс орнының жай-күйі, Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақаулар және оларды жою бойынша қабылданған шаралар туралы ақпаратты алу (беру).
2. Қоршаулардың, ауа өткізгіштердің, аспирациялық және желдету жүйелерінің жай-күйін, электр жабдығының жерге тұйықталуын, өндірістік және авариялық дабылдың, бұғаттаудың шекті ажыратқыштары мен байланыс құралдарының жарамдылығын бақылау.
3. Балқыманы миксерден құю машинасына беру жабдықтары мен құрылғыларының жұмысқа дайындығын тексеру.
4. Шырша жүйесінің элементтерін - көтергіштерді, тостағандарды құрастыру сапасын және олардың жұмысқа дайындығын тексеру.
5. Балқыту, құю жабдықтарының жұмысындағы ақауларды анықтау және жоюды ұйымдастыру, істен шыққан Шөміштерді, қалыптарды, қалыптарды, кокильдерді ауыстыру.
6. Құю науасына Шөміштерді орнатуды реттеу.
7. Құю машинасының барысын, сифондағы металдың биіктігін реттеу.
8. Түсті металдар мен қорытпаларды маркалары мен саны бойынша балқытуға арналған бастапқы металды (чушек, құйма) қабылдау.
9. Балқыту үшін және араластырғыш ретінде пайдаланылатын электр пештерінің, индукциялық және арналы индукциялық пештердің параметрлерін тексеру.
10. Пештерді тиеу жабдықтары мен механизмдерінің, алюминийді Автоматты құюшының, балқыманы миксерден құю агрегатына беру құрылғыларының, құю машиналарының (қондырғыларының) жұмысқа дайындығын тексеру.
11. Пеш, құю және қосалқы жабдықтардың, механизмдер мен құрылғылардың режимдерін реттеу және реттеу.
12. Механизмдердің, корпустың, пештердің қаптамасының жай-күйін бақылау.
13. Конвертер төсемінің жұмыс күйін бақылау және қолдау.
14. Қалыптарды, сифондар мен науаларды толтыру
15. Пештің жабдықтары мен механизмдерінің, сифондардың, фурмалардың, саптамалардың, кессондардың, науалардың, пештің тиеу және құю жабдықтарының, балқыту және газ бұру өнімдерін тасымалдау жүйелерінің, пештерді, құрылғыларды және жарақтарды технологиялық байлаудың жұмыс қабілеттілігін көзбен шолып немесе Бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып айқындау
16. Берілген қалыптардың, кокильдердің, пішіндер мен құрылғылардың визуалды ақауларын анықтау.
17. Араластырғыштарды сұйық балқыту өнімдерімен толтыруды реттеу.
18. Миксердегі, тостағандағы, кристаллизатордағы металдың температурасы мен деңгейін, спиральдардың қызуын, металдың кристаллизаторға түсуінің біркелкілігін бақылау және реттеу.
19. Пеш және құю механизмдерінің жетектерінің жұмысын тексеру.
20. Пеш төсемінің кестеде белгіленген қалау температурасына дейін қызуын бақылау.
21. Электр өткізгіш кабельдер мен механизмдердің электр жетектерінің қосқыштарының тұтастығын көзбен анықтау.
22. Төсемді жергілікті торкреттеу қондырғысын пайдалану.
23. Балқыту пешінің, құю науасының және шелектің төсемінің жұмыс күйін бақылау және қолдау.
24. Балқыту пешіне тиеу үшін берілген құрамның шихтасын дайындау, араластыру қондырғыларын басқару.
25. Қатты металды пешке немесе араластырғышқа тиеу және сұйық металды құю, балқыманың берілген қасиеттерін алу үшін легирлеуші қоспаларды тиеу.
26. Пешті, миксерді, құю қондырғысын (машинаны), Шелек аударғышты басқару.
27. Металды немесе қорытпаны балқытуды (тазартумен немесе тазартусыз) жүргізу.
28. Балқыманы айнымалы магнит өрісі құрылғысымен араластыру.
29. Пештегі металл температурасы мен деңгейін бақылау және реттеу.
30. Металлдың өкілдік сынамаларын іріктеу.
31. Балқытуға дайындығын анықтау.
32. Металды қосарланған электр пешіне (миксерге) құю.
33. Дайындамаларды жартылай үздіксіз және үздіксіз құю қондырғыларында вайербарстарды, құймаларды, чушкаларды құю.
34. Алюминий, алюминий, мырыш және басқа түсті металл қорытпаларын кокильге құю.
35. Суық-қатайтатын қоспаларға құю (бұдан әрі-СҚҚ).
36. Құю машинасының барысын, сифондағы металдың биіктігін реттеу.
37. Тікелей кристаллизаторға немесе тарату науасына орнатылған шыны талшықтан жасалған көп қабатты сүзгілерді қолдана отырып, құймаларды үздіксіз құю кезінде ультрадыбыстық сүзу және газсыздандыру процесін жүргізу.
38. Құйылған металдың (қорытпаның) маркасы мен температурасына байланысты қалыптарды толтыру жылдамдығын таңдау.
39. Балқыту және құю жабдықтарын салқындату жүйесін басқару, құю және құю машиналарында дайындамаларды салқындату үшін техникалық су шығынын түзету.
40. Көзбен немесе арнайы датчиктің көмегімен металды құюдың аяқталуын анықтау.
41. Авариялық жағдайларда жеке қорғаныс құралдарын, газдан қорғау аппаратурасын, авариялық құралдарды өрт сөндіру құралдарын қолдану.
42. Кристаллизатордың жұмыс қабырғаларында өрескел гарнизаждың пайда болуын болдырмау.
43. Кристаллизаторға металдың біркелкі түсуін қамтамасыз ету.
44. Пештен балқыманы шығару және оны жылыту пешіне, үлестірмелі пешке, шөміштерде, миксерде, қорғаныс атмосферасында немесе онсыз құю машинасына (қондырғысына) жылжыту.
45. Балқу температурасы жоғары түсті металдар мен қорытпалардан жасалған бұйымдарды құю.
46. Металл температурасын, қалыптарды және құймалардың сапасын бақылау.
47. Вакуумдық сорғыларды қосу және өшіру, пештегі вакуумды (разряд дәрежесін) анықтау.
48. Қыздырылған қалыптарды балқытуға дайындау және оларды вакуумдық қондырғыларға орналастыру, жиналған қалыптарды құю камерасына орнату.
49. Пешке сәйкес келетін керамикалық немесе графитті тигельдерді, науалар мен шұлықтарды орнату.
50. Арнайы қорытпадан жасалған электродтарды вакуумдық пешке орнату.
51. Екінші балқыту және титан қорытпаларынан құймалар алу үшін электродтарды дәнекерлеу.
52. Фасонды құюға арналған титан қорытпаларын балқытуды жүргізу.
53. Қалыптарды құю және құймаларды немесе құймаларды бейтарап ортада салқындату.
54. Вакуумдық қондырғыдан құйылған пішінді алып тастау.
55. Түсті металдар мен қорытпаларды балқыту және құю жабдықтарын вакуумдау, салқындату жүйесін басқару

Білімдер:
1. Пештің жабдықтары мен механизмдерін, науаларды, пештің тиеу және құю жабдықтарын, балқыту өнімдерін тасымалдау жүйелерін, агрегаттарды, құрылғыларды, балқыту және құю қайта бөлулерінің құрылғылары мен жабдықтарын, қосалқы жабдықтарды, құрылыстар мен құрылғыларды, тиеу-түсіру механизмдерін пайдалану және оларға техникалық қызмет көрсету қағидалары.
2. Ауа, газ, бу, су және электр коммуникацияларын беретін және бұратын инженерлік коммуникациялардың схемалары.
3. Түсті металдар мен қорытпаларды балқыту және құю жөніндегі өндірістік нұсқаулықтар.
4. Құймаларды, чушкаларды, вайербарстарды, түсті металдар мен қорытпалардан жасалған жартылай фабрикаттарды құю технологиясы.
5. Шелектерді, тостағандарды, науаларды, құю құралының төсемдерін дайындау ережелері.
6. Жабдықтардың, механизмдердің, құрылғылардың, құрылғылар мен жабдықтардың ақауларының типтік себептері мен белгілері, олардың алдын алу және жою әдістері.
7. Қызмет көрсетілетін жабдықтың, пештің тораптары мен механизмдерінің, құю машиналарының (қондырғылардың, желілердің) жұмысындағы ақауларды жою жөніндегі іс-қимылдарды анықтау тәсілдері мен регламенті.
8. Қатты және құрғақ шихта материалдарын пешке қабылдау және тиеу, сұйық материалдарды (балқымаларды) құю агрегатына құю технологиялары.
9. Легирлеудің, қорытпаларды, балқымаларды дайындаудың және құюдың технологиялық режимдері.
10. Түсті металдар мен қорытпалардың балқытылатын маркаларының негізгі қасиеттері.
11. Құю және илемдеу процесінің параметрлері.
12. Түсті металдар мен олардың негізіндегі қорытпалардың қолданылатын маркаларының физика-химиялық, механикалық және технологиялық қасиеттері.
13. Түсті металдар мен қорытпаларды құю өндірісінде қолданылатын пештердің, миксерлердің, құю қондырғыларының (машиналардың, желілердің), құймалардың, қалыптардың ерекшеліктері.
14. Қолданылатын құрал-сайманды және қызмет көрсетілетін жабдықты дайындау және пайдалану тәсілдері.
15. Шығарылатын өнімді тасымалдау және аралау ережесі.
16. Сым дайындамасын үздіксіз құю кезінде кристаллизаторды орнату әдістері.
17. Ауа, газ, бу, су және электр коммуникацияларын беретін және бұратын пеш пен құю машинасын технологиялық байлау схемалары.
18. Балқытуға дайындау (шихталау) кезінде, балқыту және араластыру кезінде, оны құю машиналарына (қондырғыларға, желілерге) және құюға ауыстыру кезінде жүргізілетін технологиялық процесс, регламенттік операциялар.
19. Миксерлер мен балқыманы миксерден құю агрегатына беру құрылғыларының конструкциялары.
20. Шығарылатын қорытпалардың номенклатурасы.
21. Қорытпа маркалары бойынша шихта материалдарының құрамы.
22. Шихта материалдарын балқытудың, легирлеудің, қорытпаларды дайындаудың технологиялық режимдері.
23. Дайындамалардың, вайербарстардың, құймалардың, чушкалардың, түсті металдар мен қорытпалардан құймалардың сапасына қойылатын талаптар.
24. Вайербарстардың, құймалардың, бланкілердің, бланкілердің, құюдың ішкі ақаулары, ақаулардың пайда болу себептері, некенің алдын алу әдістері.
25. Пештің, құю машиналарының (қондырғылардың, желілердің) жабдықтарын, механизмдерін, құрылғыларын, құрылғылары мен жабдықтарының ақаулығын анықтау тәсілдері, типтік себептері мен белгілері, олардың алдын алу және жою тәсілдері.
26. Балқыту компоненттері, легирлеуші қоспалар, қоспалар, ағындар, кеуекті керамикалық сүзгілер қорларының нормативтері.
27. Құю жүйесі элементтерін құрастыру, құю науасына Шөміштерді, жылжымалы араластырғыштарды орнату, жартылай үздіксіз және үздіксіз құю машиналары механизмдерінің тозуы, құю және илемдеу желілерінің біріктірілген илемдеу станоктарының ережесі мен тәртібі.
28. Біріктірілген құю мен илемдеудің технологиялық процесінің параметрлері.
29. Түсті металл қорытпаларының маркалары бойынша құюдың технологиялық процестері мен әдістерінің ерекшеліктері.
30. Кристаллизаторларды, тостағандарды, науаларды пайдалануға дайындау ережесі, құю құралын төсеу ережесі.
31. Сым дайындамасын көп жіпті үздіксіз құю кезінде кристаллизаторды орнату тәртібі мен ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орталықтан тепкіш құю сапасын бақылау



Дағды 1:
Орталықтан тепкіш құюдың қасиеттері мен параметрлерін басқару

Машықтар:
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Ақау себептерін анықтау, сынақтар жүргізу кезінде ықтимал ақауының алдын алу.
3. Өлшеу құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Өндіріс технологиясынан ауытқыған кезде пайда болатын өнімнің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
2. Сынау кезінде түзілетін беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар),
жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

4

Өндірістік стационарлық жабдық операторларына супервайзерлер (бригадирлер)

35. Кәсіптің карточкасы "Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы":

Топтың коды:

8121-4

Қызмет атауының коды:

8121-4-023

Кәсіптің атауы:

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы, 5-й pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Түсті металдар металлургиясы

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 2 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Қысыммен құюға арналған машиналарда істейтін құюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жартылай үздіксіз, үздіксіз жұмыс істейтін құю машиналарында, орталықтан тепкіш, вакуумды құю және түсті металдар мен қорытпаларды прокаттаудың біріктірілген желілерінде балқыту және құю процестерін жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Орталықтан тепкіш құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Балқытылған қорытпаны қалыптарға құю
3. Металды балқыту процесін бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Орталықтан тепкіш құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Өндірістік қауіпсіздікті сақтау

Машықтар:
1. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
3. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
4. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
1. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
2. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
4. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Балқытылған қорытпаны қалыптарға құю



Дағды 1:
Балқытылған металл бөлшектерін құю

Машықтар:
5 разряд
1. Орталықтан тепкіш құю машиналарында орташа күрделілік пен күрделі бөлшектерді құю.
2. Көміртекті және легирленген болаттардан, ыстыққа төзімді және арнайы қорытпалардан жасалған бөлшектердің қалыптарын балқыту және құю.
3. Әр түрлі конструкциялы центрифугалық құю машиналарында қисық сызықты қиылысатын беттері мен шығыңқы бөліктері бар күрделі бөлшектерді құю.
4. Вакуумдық қондырғыдан құйылған пішінді алып тастау.
5. Вакуумдық және орталықтан тепкіш-вакуумдық қондырғыларда шағын және орта габаритті бөлшектерді көміртекті легирленген болаттармен, ыстыққа төзімді және арнайы қорытпалармен балқыту және қалыптарды құю.
6. Ірі габаритті бөлшектердің, балқыту пештерінің футерлерінің Вакуумдық және центрифугалық-вакуумдық қондырғыларында көміртекті және легирленген болаттармен, арнайы және ыстыққа төзімді қорытпалармен қалыптарды балқыту және құю.

Білімдер:
5 разряд
1. Қызмет көрсетілетін қыздыру, балқыту және индукциялық пештердің, вакуумдық қондырғылардың және қызмет көрсетілетін орталықтан тепкіш құю машиналарының жұмыс принципі мен режимі.
2. Балқыту, құю құралына қойылатын талаптар.
3. Пештің технологиялық режимі.
4. Вакуумдық, центрифугалық-Вакуумдық және центрифугалық қондырғылардың құрылысы, жұмыс принципі және пайдалану ережелері.
5. Вакуумдық және центрифугалық-вакуумдық қондырғыларда болаттар мен қорытпаларды балқытудың технологиялық процесі.
6. Легирленген болаттарды, арнайы және ыстыққа төзімді қорытпаларды балқыту және құю режимдері.
7. Орындалатын жұмыс шегінде балқыту және құю кезінде металл мен қожда болатын химиялық реакциялар.
8. Қолданылатын шихта, толтырғыш, отқа төзімді материалдардың номенклатурасы және олардың болат сапасына әсері.
9. Балқыту тигелінің беріктігін арттыруға ықпал ететін жағдайлар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Металды балқыту процесін бақылау



Дағды 1:
Пеште белгіленген температураны сақтау

Машықтар:
5 разряд
1. Технологиялық режимге сәйкес пеште паллеттердің ілгерілеуін бақылау.
2. Жоғары білікті құюшының басшылығымен пешке графит және керамикалық тигельдер мен ойықтарды орнату.
3. Қыздыру және балқыту пештері аспаптарының көрсеткіштерін бақылау.
3 разряд
4. Тиісті құжаттаманы толтыру.
4 разряд
5. Оптикалық электронды аспаптармен және термопаралармен температураны өлшеу.
6. Талдау үшін металл сынамаларын алу.
5 разряд
7. Балқыту қондырғыларында қажетті вакуумды сақтау.
8. Барлық вакуумдық қондырғының қалыпты жұмысын қамтамасыз ету

Білімдер:
5 разряд
1. Пеш аймақтары бойынша температураны тексеру ережесі.
2. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану ережесі.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы.
4. Вакуумдық, орталықтан тепкіш-Вакуумдық және орталықтан тепкіш құю құю сапасына қойылатын талаптар.
5. Температураны өлшеу ережелері.
6. Күрделі бақылау-өлшеу аппаратурасының құрылысы, мақсаты және қолдану шарттары.
7. Күрделі бақылау-өлшеу аспаптарын баптау және реттеу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Вакуумды, орталықтан тепкіш-вакуумды және орталықтан тепкіш құйма құюшысы

4

Инженер-технолог

4

Бас инженер

36. Кәсіптің карточкасы "Машинамен қалыптаушы":

Топтың коды:

7211-1

Қызмет атауының коды:

7211-1-008

Кәсіптің атауы:

Машинамен қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Машинамен қалыптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металл балқыту, бойынша қалыпшы
Балқытылатын модельдер бойынша қалыптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құю қалыптарын қалыптау машиналарында дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газдандырылатын модельдер бойынша құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес газдандырылатын модельдер бойынша құю операцияларын орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құюды орындауға дайындық

Машықтар:
1. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдықтар мен қалыптау құралдарының жай-күйін тексеру.
2. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машинасының жұмысын тексеру.
3. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машинасын жұмысқа дайындау.
4. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг-ға дейін қызмет көрсетілетін бір типті қалыптау машиналарының құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарының жұмыс режимі.
3. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
4. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочный жабдыққа және қалыптау құралына қойылатын талаптар.
5. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасауға арналған Технологиялық нұсқаулар.
6. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
7. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Бақылау-өлшеу құрылғыларының мақсаты мен пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес газдандырылатын модельдер бойынша құю операцияларын орындау



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құюға арналған құю қалыптарын дайындау

Машықтар:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарында қарапайым құймаларға арналған қалыптарды дайындау.
2. Қарапайым конфигурациядағы құймалардың шағын және орташа өлшемдеріне арналған қаптамалы жартылай қалыптар мен шыбықтарды машиналарда қалыптау.
3. Машиналарды толтыруға дайындау және құймалардың қарапайым және орташа күрделілігі үшін қалыптарды толтыру.
4. Қарапайым құймаларға арналған қалыптарды әрлеу және құрастыру.
5. Модельге эмульсия жағу және қалыптау құрамын толтыру.
6. Жартылай қалыптарды күйдіру пешіне орнату.
7. Қабықтарды модельдік тақтадан алу.
8. Қарапайым шыбықтарды орната отырып, қабық пішіндерін құрастыру.
9. Қарапайым үлгіні қолдана отырып, өзектерді орнату.

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарында қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасау тәсілдері.
2. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдыққа қойылатын талаптар.
3. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасауға арналған технологиялық нұсқаулар.
4. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі бір типті қалыптау машиналарының құрылымы мен жұмыс принципі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Машинамен қалыптаушы

4

Техник-технолог

4

Техник-технолог

5

Бас инженер

37. Кәсіптің карточкасы "Машинамен қалыптаушы":

Топтың коды:

7211-1

Қызмет атауының коды:

7211-1-008

Кәсіптің атауы:

Машинамен қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Машинамен қалыптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 6 ай

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Металл балқыту, бойынша қалыпшы
Балқытылатын модельдер бойынша қалыптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құю қалыптарын қалыптау машиналарында дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газдандырылатын модельдер бойынша құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес газдандырылатын модельдер бойынша құю операцияларын орындау
3. Газдандырылатын модельдер бойынша орындалған құю сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құюды орындауға дайындық

Машықтар:
1. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдықтар мен қалыптау құралдарының жай-күйін тексеру.
2. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машинасының жұмысын тексеру.
3. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машинасын жұмысқа дайындау.
4. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг-ға дейін қызмет көрсетілетін бір типті қалыптау машиналарының құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарының жұмыс режимі.
3. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
4. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочный жабдыққа және қалыптау құралына қойылатын талаптар.
5. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасауға арналған технологиялық нұсқаулар.
6. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
7. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Бақылау-өлшеу құрылғыларының мақсаты мен пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес газдандырылатын модельдер бойынша құю операцияларын орындау



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құюға арналған құю қалыптарын дайындау

Машықтар:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарында қарапайым құймаларға арналған қалыптарды дайындау.
2. Қарапайым конфигурациядағы құймалардың шағын және орташа өлшемдеріне арналған қаптамалы жартылай қалыптар мен шыбықтарды машиналарда қалыптау.
3. Машиналарды толтыруға дайындау және құймалардың қарапайым және орташа күрделілігі үшін қалыптарды толтыру.
4. Қарапайым құймаларға арналған қалыптарды әрлеу және құрастыру.
5. Модельге эмульсия жағу және қалыптау құрамын толтыру.
6. Жартылай қалыптарды күйдіру пешіне орнату.
7. Қабықтарды модельдік тақтадан алу.
8. Қарапайым шыбықтарды орната отырып, қабық пішіндерін құрастыру.
9. Қарапайым үлгіні қолдана отырып, өзектерді орнату

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарында қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасау тәсілдері.
2. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдыққа қойылатын талаптар.
3. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасауға арналған технологиялық нұсқаулар.
4. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі бір типті қалыптау машиналарының құрылымы мен жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Газдандырылатын модельдер бойынша орындалған құю сапасын бақылау



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құю сапасын басқару

Машықтар:
1. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі қалыптау машиналарында алынатын құю қалыптарының сапасын бақылау.
2. Құю формаларының неке себептерін анықтау.
3. Құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдықтар мен қалыптау құралдарының жай-күйін бақылау.
4. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі қалыптау машиналарының жұмысқа қабілеттілігін бақылау

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі әртүрлі типтегі қалыптау машиналарының құрылғысы және кинематикалық схемалары.
2. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі әртүрлі типтегі қалыптау машиналарының жұмыс режимдері.
3. Құймалардың некеге тұруының негізгі себептері және олардың алдын алу шаралары.
4. Құю қалыптарын машиналық қалыптауға арналған модельдік-опочный жабдықтың жай-күйін бақылау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқару қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Формовщик машинной формовки

4

Техник-технолог

4

Техник-технолог

5

Главный инженер

38. Кәсіптің карточкасы "Машинамен қалыптаушы":

Топтың коды:

7211-1

Қызмет атауының коды:

7211-1-008

Кәсіптің атауы:

Машинамен қалыптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Машинамен қалыптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Құю өндірісі

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 2 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Балқытылатын модельдер бойынша қалыптаушы
Металл балқыту, бойынша қалыпшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құю қалыптарын қалыптау машиналарында дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газдандырылатын модельдер бойынша құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес газдандырылатын модельдер бойынша құю операцияларын орындау
3. Газдандырылатын модельдер бойынша орындалған құю сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құю бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құюды орындауға дайындық

Машықтар:
1. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдықтар мен қалыптау құралдарының жай-күйін тексеру.
2. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машинасының жұмысын тексеру.
3. Жүк көтергіштігі 300 кг к дейінгі қалыптау машинасын дайындау жұмыс.
4. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг-ға дейін қызмет көрсетілетін бір типті қалыптау машиналарының құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарының жұмыс режимі.
3. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
4. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочный жабдыққа және қалыптау құралына қойылатын талаптар.
5. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасауға арналған технологиялық нұсқаулар.
6. Конструкторлық құжаттаманы оқу ережелері.
7. Технологиялық құжаттаманы оқу ережелері.
8. Бақылау-өлшеу құрылғыларының мақсаты мен пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес газдандырылатын модельдер бойынша құю операцияларын орындау



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құюға арналған құю қалыптарын дайындау

Машықтар:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарында қарапайым құймаларға арналған қалыптарды дайындау.
2. Қарапайым конфигурациядағы құймалардың шағын және орташа өлшемдеріне арналған қаптамалы жартылай қалыптар мен шыбықтарды машиналарда қалыптау.
3. Машиналарды толтыруға дайындау және құймалардың қарапайым және орташа күрделілігі үшін қалыптарды толтыру.
4. Қарапайым құймаларға арналған қалыптарды әрлеу және құрастыру.
5. Модельге эмульсия жағу және қалыптау құрамын толтыру.
6. Жартылай қалыптарды күйдіру пешіне орнату.
7. Қабықтарды модельдік тақтадан алу.
8. Қарапайым шыбықтарды орната отырып, қабық пішіндерін құрастыру.
9. Қарапайым үлгіні қолдана отырып, өзектерді орнату

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі қалыптау машиналарында қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасау тәсілдері.
2. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдыққа қойылатын талаптар.
3. Қарапайым құймаларға арналған құю қалыптарын жасауға арналған технологиялық нұсқаулар.
4. Жүк көтергіштігі 300 кг дейінгі бір типті қалыптау машиналарының құрылымы мен жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Газдандырылатын модельдер бойынша орындалған құю сапасын бақылау



Дағды 1:
Газдандырылатын модельдер бойынша құю сапасын басқару

Машықтар:
1. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі қалыптау машиналарында алынатын құю қалыптарының сапасын бақылау.
2. Құю формаларының неке себептерін анықтау.
3. Құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочной жабдықтар мен қалыптау құралдарының жай-күйін бақылау.
4. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі қалыптау машиналарының жұмысқа қабілеттілігін бақылау.
5. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі қалыптау машиналарының жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтау.
6. Жөндеу бригадасының құрамында жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі қалыптау машиналарының жұмысындағы ақауларды жою

Білімдер:
1. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі әртүрлі типтегі қалыптау машиналарының құрылғысы және кинематикалық схемалары.
2. Жүк көтергіштігі 700 кг дейінгі әртүрлі типтегі қалыптау машиналарының жұмыс режимдері.
3. Құймалардың некеге тұруының негізгі себептері және олардың алдын алу шаралары.
4. Құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған модельдік-опочный жабдықтың жай-күйін бақылау әдістері.
5. Құю қалыптарының сапасын бақылау әдістері.
6. Құю қалыптарын машинамен қалыптауға арналған қалыптау қоспаларына және қосалқы материалдарға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Машинамен қалыптаушы

4

Техник-технолог

5

Бас инженер

39. Кәсіптің карточкасы "Шойын пешші":

Топтың коды:

8121-1

Қызмет атауының коды:

8121-1-006

Кәсіптің атауы:

Шойын пешші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шойын пешші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Вагранкаларда балқытуды жүргізу. Сұйық шойын дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Розжиг и остановка вагранки
2. Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Розжиг и остановка вагранки



Дағды 1:
Жанармай мен шихтаны тиеу

Машықтар:
1. Фурмаларды тазарту.
2. Вагранканы балқытуға дайындау.
3. Балқыту барысына байланысты шихта мен отынды үйіп тастауды реттеу.
4. Вагранканы жағу.
5. Шлакты тазарту.
6. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Шихта материалдарының, ағындар мен қождардың номенклатурасы, олардың негізгі қасиеттері және шойын сапасына әсері.
2. Отынға және отқа төзімді материалдарға қойылатын талаптар.
3. Еңбекті қорғау, өрт, экологиялық, өнеркәсіптік және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Вагранкада минералды шикізатты балқытудың технологиялық процесін жүргізу

Машықтар:
1. Өнімділігі 2 т / сағ дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Өнімділігі 2-ден 5 т/сағ дейінгі вагранкаларда біліктілігі анағұрлым жоғары ваграншының басшылығымен балқытуды жүргізу.
3. Ваграноктарды жөндеуге қатысу.
4. Шлакты тазалау

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін вагранкалардың жұмыс принципі және балқыту барысын реттеу тәсілдері.
2. Вагранкада балқытуға арналған шойын сорттары және олардың қасиеттері.
3. Шихта материалдарының, флюс мен шлактың номенклатурасы.
4. Олардың негізгі қасиеттері және шойын сапасына әсері.
5. Сұйық шойынның температурасын анықтау әдістері.
6. Шойынның балқу және босату температурасы.
7. Отынға және отқа төзімді материалдарға қойылатын талаптар.
8. Құю шелектерінің құрылғысы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу



Дағды 1:
Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу

Машықтар:
1. Өнімділігі 2 т / сағ дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Балқыту барысына қарай шихта мен отынды үйіп тастауды реттеу

Білімдер:
1. Сұйық шойынның температурасын анықтау әдістері.
2. Шойынның балқу және босату температурасы.
3. Құю шелектерінің құрылғысы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Шойын пешші

4

Шойын пешші

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

40. Кәсіптің карточкасы "Шойын пешші":

Топтың коды:

8121-1

Қызмет атауының коды:

8121-1-006

Кәсіптің атауы:

Шойын пешші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шойын пешші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Домна пешіне техникалық қызмет көрсету және жөндеу

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Домна пешіне техникалық қызмет көрсету және жөндеу

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 1 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Вагранкаларда балқытуды жүргізу. Сұйық шойын дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Вагранканы жағу және тоқтату
2. Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Вагранканы жағу және тоқтату



Дағды 1:
Жанармай мен шихтаны тиеу

Машықтар:
1. Фурмаларды тазарту.
2. Вагранканы балқытуға дайындау.
3. Балқыту барысына байланысты шихта мен отынды үйіп тастауды реттеу.
4. Вагранканы жағу.
5. Қожды тазарту.
6. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Шихта материалдарының, ағындар мен қождардың номенклатурасы, олардың негізгі қасиеттері және шойын сапасына әсері.
2. Отынға және отқа төзімді материалдарға қойылатын талаптар.
3. Еңбекті қорғау, өрт, экологиялық, өнеркәсіптік және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Вагранкада минералды шикізатты балқытудың технологиялық процесін жүргізу

Машықтар:
1. Өнімділігі 2 т / сағ дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Өнімділігі 2-ден 5 т/сағ дейінгі вагранкаларда біліктілігі анағұрлым жоғары ваграншының басшылығымен балқытуды жүргізу.
3. Ваграноктарды жөндеуге қатысу.
4. Қожды тазалау

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін күмбезді пештердің жұмыс принципі және балқыту барысын реттеу әдістері.
2. Күмбезді пеште балқытуға арналған шойын түрлері және олардың қасиеттері.
3. Шихта материалдарының, флюстердің және шлактардың номенклатурасы.
4. Олардың негізгі қасиеттері және шойын сапасына әсері.
5. Сұйық шойынның температурасын анықтау әдістері.
6. Шойынның балқу және соғу температурасы.
7. Отын және отқа төзімді материалдарға қойылатын талаптар.
8. Құю шөміштерін орналастыру

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу



Дағды 1:
Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу

Машықтар:
1. Өнімділігі 2 т / сағ дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Балқыту барысына қарай шихта мен отынды үйіп тастауды реттеу

Білімдер:
1. Сұйық шойынның температурасын анықтау әдістері.
2. Шойынның балқу және босату температурасы.
3. Құю шелектерінің құрылғысы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Балқытылған металды шелекке шығару

Машықтар:
1. Өнімділігі 2-ден 5 т/сағ-қа дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Өнімділігі 5-тен 8 т/сағ дейінгі вагранкаларда біліктілігі анағұрлым жоғары ваграншының басшылығымен балқытуды жүргізу.
3. Шойын шығару.
4. Жабдықтың жарамды жай-күйін бақылау.
5. Балқытылатын шойын сапасының сынамасын иілу бойынша анықтау

Білімдер:
1. Шойынды өзгерту және легирлеу әдістері.
2. Шойынды балқыту процесінде анықталған вагранок ақауларының себептері және оларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Шойын пешші

4

Техник-технолог

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

41. Кәсіптің карточкасы "Шойын пешші":

Топтың коды:

8121-1

Қызмет атауының коды:

8121-1-006

Кәсіптің атауы:

Шойын пешші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шойын пешші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Домна пешіне техникалық қызмет көрсету және жөндеу

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 3 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Шойын пешшінде балқытуды жүргізу. Сұйық шойын дайындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шойын пешшін жағу және тоқтату
2. Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Шойын пешшін жағу және тоқтату



Дағды 1:
Жанармай мен шихтаны тиеу

Машықтар:
1. Фурмаларды тазарту.
2. Вагранканы балқытуға дайындау.
3. Балқыту барысына байланысты шихта мен отынды үйіп тастауды реттеу.
4. Вагранканы жағу.
5. Қожды тазарту.
6. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
1. Шихта материалдарының, ағындар мен қождардың номенклатурасы, олардың негізгі қасиеттері және шойын сапасына әсері.
2. Отынға және отқа төзімді материалдарға қойылатын талаптар.
3. Еңбекті қорғау, өрт, экологиялық, өнеркәсіптік және электр қауіпсіздігі талаптары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Вагранкада минералды шикізатты балқытудың технологиялық процесін жүргізу

Машықтар:
1. Өнімділігі 2 т / сағ дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Өнімділігі 2-ден 5 т/сағ дейінгі вагранкаларда біліктілігі анағұрлым жоғары ваграншының басшылығымен балқытуды жүргізу.
3. Ваграноктарды жөндеуге қатысу.
4. Қожды тазалау

Білімдер:
1. Қызмет көрсетілетін вагранкалардың жұмыс принципі және балқыту барысын реттеу тәсілдері.
2. Вагранкада балқытуға арналған шойын сорттары және олардың қасиеттері.
3. Шихта материалдарының, ағындар мен қождардың номенклатурасы.
4. Олардың негізгі қасиеттері және шойын сапасына әсері.
5. Сұйық шойынның температурасын анықтау әдістері.
6. Шойынның балқу және босату температурасы.
7. Отынға және отқа төзімді материалдарға қойылатын талаптар.
8. Құю шелектерінің құрылғысы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу



Дағды 1:
Вагранкада қалпына келтірілген металды ағызу

Машықтар:
1. Өнімділігі 2 т / сағ дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Балқыту барысына қарай шихта мен отынды үйіп тастауды реттеу.

Білімдер:
1. Сұйық шойынның температурасын анықтау әдістері.
2. Шойынның балқу және босату температурасы.
3. Құю шелектерінің құрылғысы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Балқытылған металды шелекке шығару

Машықтар:
1. Өнімділігі 2-ден 5 т/сағ-қа дейінгі вагранкаларда балқытуды жүргізу.
2. Өнімділігі 5-тен 8 т/сағ дейінгі вагранкаларда біліктілігі анағұрлым жоғары ваграншының басшылығымен балқытуды жүргізу.
3. Шойын шығару.
4. Жабдықтың жарамды жай-күйін бақылау.
5. Балқытылатын шойын сапасының сынамасын иілу бойынша анықтау

Білімдер:
1. Шойынды өзгерту және легирлеу әдістері.
2. Шойынды балқыту процесінде анықталған вагранок ақауларының себептері және оларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінділік, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар), жоғары температураға төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.027-2004. Мемлекетаралық стандарт. Құю жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 30443-97. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Қауіпсіздікті бақылау және бағалау әдістері;
3) МЕМСТ 10580-2006. Мемлекетаралық стандарт. Құю өндірісіне арналған технологиялық жабдық. Жалпы техникалық шарттар;
4) МЕМСТ 19316-98. Мемлекетаралық стандарт. Орталықтан тепкіш қалыптар. Техникалық шарттар;
5) МЕМСТ 17711-93. Мемлекетаралық стандарт. Мыс-мырыш (жез) қорытпалары, құю маркалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Шойын пешші

4

Инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      42. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      43. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      44. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      45. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы қорытынды.

      46. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      47. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      48. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
7-қосымша

Кәсіптік стандарт "Машина жасаудағы дәнекерлеу өндірісі"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Машина жасаудағы дәнекерлеу өндірісі" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдар мен кәсіпорындарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдеріне қойылатын талаптарды белгілейді, машина жасау саласындағы қызметті жүзеге асырады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Машина жасаудағы дәнекерлеу өндірісі.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C25620.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      25 Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын өндіру;

      25.6 Металдарды өңдеу және металдарға қаптамалар жалату; машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62.0 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: дәнекерлеуді қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу және салу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      3) Газбен пісіруші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      4) Электр газбен пісіруші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      5) Дәнекерлеуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      6) Газбен кесу операторы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      7) Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      8) Қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      9) Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      10) Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      11) Электр газбен пісіруші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      12) Дәнекерлеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      13) Дәнекерлеу кешенінің операторы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      14) Газбен кесу операторы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      15) Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      16) Лазер қондырғыларының операторы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      17) Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      18) Газбен пісіруші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      19) Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      20) Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      21) Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      22) Газбен пісіруші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      23) Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      24) Электр газбен пісіруші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      25) Дәнекерлеуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      26) Газбен кесу операторы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      27) Лазер қондырғыларының операторы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      28) Пісіру жұмыстарын бақылаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      29) Газбен пісіруші - 3 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-008

Кәсіптің атауы:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр газбен пісіруші
Беттер мен ленталарды электрмен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеуді қолдана отырып, дәнекерленген конструкцияларды, өнімдер мен бұйымдарды өндіру (дайындау)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Автоматты және жартылай автоматты машиналарда Электрмен дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Автоматты және жартылай автоматты машиналарда Электрмен дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманың сәйкестігіне дайындаманы сәйкестендіру
3. Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
4. Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Автоматты және жартылай автоматты машиналарда Электрмен дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Автоматты және жартылай автоматты машиналарда электрмен пісіруге дайындау


Машықтар:
2 разряд
1. Жұмыс орны мен жеке қорғаныс құралдарын дайындаңыз.
2. Дәнекерлеу және дәнекерлеу материалдарын дәнекерлеуге дайындаңыз.
3. Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеу жабдығының жұмыс қабілеттілігін, жарамдылығын анықтау.
4. Дәнекерлеу үшін конструкция элементтерін (бұйымдар, тораптар, бөлшектер) жинауға арналған құрастыру құрылғыларын қолданыңыз.
5. Құрылымдық элементтерді (бұйымдар, тораптар, бөлшектер) дәнекерлеу үшін дәнекерлеудің кеңістіктік орнын таңдаңыз.
6. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
7. Жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
8. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
9. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
2 разряд
1. Механикаландырылған және автоматты Дәнекерлеумен орындалатын дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері мен өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
2. Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу және қосалқы жабдық құрылғысы
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен жұмыс жағдайлары
4. Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеуге арналған құрылымды құрастыру үшін пайдаланылатын құрастыру, технологиялық құрылғылар мен жабдықтардың түрлері мен мақсаты
5. Жартылай автоматты және автоматты дәнекерлеу арқылы дәнекерленген материалдардың негізгі топтары мен маркалары
6. Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеуге арналған Дәнекерлеу материалдары
7. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
8. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
9. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
10. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
2 разряд
1. Автоматты және жартылай автоматты желілерде электр дәнекерлеу бойынша сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Автоматты және жартылай автоматты желілерде электр дәнекерлеу үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
2 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері, өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
4. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
5. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділік белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Автоматты және жартылай автоматты машиналарда Электрмен дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманың сәйкестігіне дайындаманы сәйкестендіру

Дағды 1:
Дайындамалардың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
2 разряд
1. Автоматты және жартылай автоматты желілерде электрмен дәнекерлеуге арналған дайындамалардың түрін анықтау
2. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу
3. Дайындамалар мен компоненттердің және құрастыру қондырғыларының ілеспе құжаттамасын оқып, талдаңыз

Білімдер:
2 разряд
1. Материалтану
2. Сызба геометриясы
3. Сызбаларды жобалау ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Көміртекті және құрылымдық болаттан жасалған қарапайым тораптарды, бөлшектер мен конструкцияларды Автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу


Машықтар:
2 разряд
1. Көміртекті және құрылымдық болаттан жасалған қарапайым тораптарды, бөлшектер мен конструкцияларды Автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу.
2. Біліктілігі анағұрлым жоғары электр дәнекерлеушінің басшылығымен автоматты электр қожды дәнекерлеуге арналған қондырғыларға және арнайы конструкциялы автоматтарға қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды орындау.
3. Барлық кеңістіктік позициялардағы бөлшектерді, бұйымдарды, конструкцияларды жартылай автоматтармен ұстау.
4. Металды дәнекерлеуге дайындау.
5. Бөлшектер мен құймалардың ақауларын балқыту.
6. Бөлшектер мен бұйымдарды Автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу үшін тазалау.
7. Бөлшектер мен бұйымдарды құрылғыларға орнату.
8. Электрод сымын толтыру.
9. Қарапайым сызбаларды оқу

Білімдер:
2 разряд
1. Қолданылатын электр дәнекерлеу автоматтары мен жартылай автоматтардың жұмыс істеу принципі
2. Қолданылатын қоректендіру көздері; дәнекерленген қосылыстар мен тігістердің түрлері
3. Сызбалардағы кесу және дәнекерлеу белгілерінің түрлері
4. Дәнекерлеуге арналған металды дайындау ережелері
5. Электрод сымын, флюстерді, қорғаныш газын қолдану шарттары және дәнекерленетін металдар мен қорытпалардың қасиеттері
6. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары; автоматты және механикаландырылған дәнекерлеудің мақсаты мен қолдану шарттары
7. Дәнекерлеу кезінде металдардың деформациясының себептері және оның алдын алу тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау


Машықтар:
2 разряд
1. Құрастырылған және дәнекерленген конструкциялардың (бұйымдардың, тораптардың, бөлшектердің) көзбен шолып ақауларын конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін айқындау
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
3. Құрастырылған және дәнекерленген конструкциялардың (бұйымдардың, тораптардың, бөлшектердің) конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау үшін өлшеу құралын қолдану.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша сапаны бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері
5. Дәнекерленген қосылыстардың анықталған ақауларын түзету

Білімдер:
2 разряд
1. Дәнекерленген қосылыстардың сапасына қойылатын талаптар.
2. Дәнекерленген қосылыстардың сапасын бақылау түрлері мен әдістері, визуалды, өлшеу, бұзбайтын, зертханалық.
3. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының түрлері.
4. Ақаулардың пайда болу себептері.
5. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының алдын алу әдістері.
6. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

4

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

4

Техник-механик

4

Супервайзер (бригадир)

10. Кәсіптің карточкасы "Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші":

Топтың коды:

7212-1

Қызмет атауының коды:

7212-1-013

Кәсіптің атауы:

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Пісіруші
Машиналы-контактілі піріруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Түрлі болаттардан, түсті металдардан, қорытпалардан және металл емес материалдардан жасалған бұйымдардың, тораптардың, құбырлардың конструкцияларының және сыйымдылықтардың әртүрлі конструкцияларын түйіспелі және нүктелі машиналарда дәнекерлеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Контактілі (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуге дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Контактілі дәнекерлеуге арналған дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру
3. Технологиялық процеске сәйкес контактілі дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Контактілі (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуге дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Түйіспелі пісіруге дайындау


Машықтар:
2 разряд
1. Түйіспелі (престік) дәнекерлеу машиналарының жұмыс қабілеттілігін және жарамдылығын тексеру
2. Байланыс дәнекерлеу бекетінің жабдықталуын тексеріңіз
3. Контактілі дәнекерлеу жабдығын теңшеңіз.
4. Контактілі дәнекерлеуге арналған Конструкция элементтерін (бұйымдар, тораптар, бөлшектер) қолмен немесе механикаландырылған құралмен тазалаңыз
5. Техникалық құжаттамаға сәйкес ұштарын алдын ала, ілеспе жылытуды орындаңыз.
6. Жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз;
7. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
8. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
2 разряд
1. Қолданылатын байланыс машиналарының жұмыс принципі және оларға қызмет көрсету ережелері;
2. Дәнекерленетін материалдар мен электрод материалдарының негізгі қасиеттері;
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары;
4. Конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді)контактілі дәнекерлеуге арналған дәнекерлеудің кеңістіктік позициялары
5. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
6. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
7. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
8. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Контактілі дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
2 разряд
1. Контактілі дәнекерлеу машиналарында сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Контактілі дәнекерлеу үшін бастапқы деректерді талдаңыз

Білімдер:
2 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Төзімділік және қону жүйелері, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
4. Дәнекерленген қосылыстардың түйіспелі, нүктелі, бедерлі және тігісті түрлері;
5. Сызбалардағы дәнекерленген тігістерді белгілеу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Контактілі дәнекерлеуге арналған дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру

Дағды 1:
Контактілі дәнекерлеу машиналары үшін конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкес дайындамалардың сәйкестігін анықтау


Машықтар:
2 разряд
1. Контактілі дәнекерлеуге арналған дайындамалардың түрін анықтаңыз.
2. Дизайн және технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
3. Контактілі дәнекерлеу дайындамаларына арналған ілеспе құжаттаманы оқып, талдаңыз

Білімдер:
2 разряд
1. Материалтану
2. Сызба геометриясы
3. Сызбаларды жобалау ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процеске сәйкес контактілі дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Байланыс дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
2 разряд
1. Контактілі дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
4. Контактілі дәнекерлеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз
5. Контактілі дәнекерлеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы;
6. Контактілі дәнекерлеу бойынша жұмыстардан кейін дәнекерлеуді сынау

Білімдер:
2 разряд
1. Контактілі дәнекерлеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Дәнекерлеу жұмыстарының нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Контактілі дәнекерлеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшін қажетті метрология негіздері.
6. Контактілі дәнекерлеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері.
7. Физика-химиялық талдау нәтижелерін декодтау әдістері.
8. Дәнекерлеудің механикалық қасиеттерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші

4

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші

4

Дәнекерлеу жұмыстарын бақылаушы

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

11. Кәсіптің карточкасы "Газбен пісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-002

Кәсіптің атауы:

Газбен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен пісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Пісіруші
Электр газбен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен және ішінара механикаландырылған газбен дәнекерлеуді қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу және салу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газбен дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Газбен дәнекерлеу бойынша дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру
3. Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау
4. Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газбен дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Газбен пісіру процесіне дайындау


Машықтар:
2 разряд
1. Газбен дәнекерлеуге (балқытуға) арналған жабдықтың жұмысқа қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру.
2. Газбен Дәнекерлеу (Балқыту) үшін дәнекерлеу жабдығын теңшеңіз.
3. Газбен Дәнекерлеу (Балқыту) үшін дәнекерлеудің кеңістіктік орнын таңдаңыз.
4. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
5. Жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
6. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
7. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
2 разряд
1. Бұйымдардың жиектерін дәнекерлеуге дайындау ережесі.
2. Дәнекерлеу және қосалқы жабдықтардың құрылымы, бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен жұмыс жағдайлары, оларды пайдалану ережелері және қолдану саласы.
3. Газбен дәнекерлеу (балқыту)арқылы дәнекерленетін материалдардың негізгі топтары мен маркалары
4. Газбен дәнекерлеуге (балқытуға) арналған Дәнекерлеу (Балқыту) материалдары.
5. Қолданылатын газдардың құрамы мен сапасы.
6. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Газбен дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
2 разряд
1. Сызбаларды, газбен дәнекерлеу бойынша технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Газбен дәнекерлеу жұмыстарының бастапқы деректерін талдау

Білімдер:
2 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері, өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу.
4. Дәнекерлеу негіздері.
5. Материалтану негіздері.
6. Төзімділік және қону жүйелері, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Газбен дәнекерлеу бойынша дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру

Дағды 1:
Газбен дәнекерлеу дайындамаларының конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
2 разряд
1. Газбен дәнекерлеуге арналған дайындамалардың түрін анықтаңыз
2. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу
3. Дайындамалар мен компоненттер мен құрастыру қондырғыларына арналған ілеспе құжаттаманы оқып, талдаңыз

Білімдер:
2 разряд
1. Материалтану
2. Сызба геометриясы
3. Сызбаларды жобалау ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектерді дайындау және газбен дәнекерлеу


Машықтар:
2 разряд
1. Дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында бөлшектерді, конструкциялардан жасалған бұйымдарды ұстау.
2. Дәнекерлеуге қосылыстарды дайындау және дәнекерлеуден кейін тігістерді тазалау.
3. Газ баллондарын жұмысқа дайындау.
4. Портативті газ генераторларына қызмет көрсету.
5. Дәнекерлеудің төменгі және тік күйінде көміртекті болаттан жасалған қарапайым бөлшектерді, тораптарды және конструкцияларды газбен дәнекерлеу.
6. Қарапайым бөлшектерді балқыту.
7. Қарапайым құймалардағы раковиналар мен беткі қабаттардағы жарықтарды жою.
8. Өңдеу кезінде конструкциялар мен бөлшектерді жылыту

Білімдер:
2 разряд
1. Қызмет көрсетілетін газбен дәнекерлеу аппараттарының, газ генераторларының, оттегі және ацетилен баллондарының, редукциялаушы аспаптардың және дәнекерлеу қыздырғыштарының құрылымы мен жұмыс принципі
2. Дәнекерленген жіктер мен қосылыстардың түрлері
3. Дәнекерлеуге арналған қарапайым бұйымдарды дайындау ережелері
4. Сызбалардағы бөлімдердің түрлері және дәнекерлеу белгілеулері
5. Дәнекерлеу кезінде қолданылатын газдар мен сұйықтықтардың айналым ережелері мен негізгі қасиеттері,
6. Баллондардағы газдың рұқсат етілген қалдық қысымы
7. Дәнекерлеу кезінде қолданылатын ағындардың мақсаты мен маркалары
8. Дәнекерлеу кезінде ақаулардың себептері
9. Газ жалынының сипаттамасы, баллондардың түс түсі
10. Тұтыну орындарына газ беру коммуникацияларының құрылысы және оларға қосылу қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Газбен дәнекерлеу кезінде шығарылатын өнімнің сапасын бақылауды орындау


Машықтар:
2 разряд
1. Газбен дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау.
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
4. Газбен дәнекерлеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз
5. Газбен дәнекерлеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы
6. Газбен дәнекерлеу жұмыстарынан кейін дәнекерлеу сапасын сынау үшін үлгілерді дайындау

Білімдер:
2 разряд
1. Газбен дәнекерлеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Газбен дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Газбен дәнекерлеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Газбен дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.
6. Газбен дәнекерлеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері.
7. Дәнекерленген қосылыстарды сынау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3,4

Газбен пісірушілер

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-механиктер

5

Цех шебері / учаске шебері

12. Кәсіптің карточкасы "Электр газбен пісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-005

Кәсіптің атауы:

Электр газбен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр газбен пісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі: металды жылытушы (дәнекерлеуші); дәнекерлеу кешенінің операторы; дәнекерлеуші; арматуралық торлар мен қаңқаларды дәнекерлеуші; отқа төзімді металдардан жасалған бұйымдарды дәнекерлеуші; диффузиялық-дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; лазерлік қондырғыларда дәнекерлеуші; түйіспелі (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші; машиналық-түйіспелі дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші дәнекерлеуші; электронды-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; құбырларды пешпен дәнекерлеуші; аргон ортасында қолмен доғалық дәнекерлеуші; термиттік дәнекерлеуші; газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы; электр газ дәнекерлеуші; табақтар мен таспаларды электрмен дәнекерлеуші; Автоматты және жартылай автоматты машиналарда электрмен дәнекерлеуші; қолмен дәнекерлеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен пісіруші
Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші
Электр-газбен пісіруші-оюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Әртүрлі металл бұйымдарын дәнекерлеу (металл конструкцияларының тораптары, құбыржолдары, машиналар мен механизмдердің бөлшектері және т. б.)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу операцияларын орындау
3. Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Жабдықты дәнекерлеуге дайындау


Машықтар:
2 разряд
1. Бұйымдарды, тораптарды және қосылыстарды дәнекерлеуге дайындау.
2. . Газ баллондарын жұмысқа дайындау.
3. Портативті газ генераторларына қызмет көрсету.
4. Жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз;
5. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
6. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
2 разряд
1. Айнымалы және тұрақты токты доғалық дәнекерлеуге арналған Қызмет көрсетілетін Электрмен дәнекерлеу машиналары мен аппараттарының, газбен дәнекерлеу және газбен кесу аппаратурасының, газ генераторларының, Электрмен дәнекерлеу автоматтары мен жартылай автоматтардың, оттегі және ацетилен баллондарының, редукциялаушы аспаптардың және дәнекерлеу қыздырғыштарының құрылғысы мен жұмыс принципі,
2. Қолданылатын оттықтарды, редукторларды, баллондарды пайдалану ережесі,
3. Қолғап ұстаудың әдістері мен негізгі әдістері,
4. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
5. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
6. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
7. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу операцияларын орындау

Дағды 1:
Көміртекті болаттан жасалған қарапайым бөлшектерді, тораптарды және конструкцияларды дәнекерлеу


Машықтар:
2 разряд
1. Жеңіл және ауыр болат сынықтарын бензинмен және керосинмен кесу машиналарын қолмен оттегімен кесу және кесу.
2. Көміртекті болаттан жасалған қарапайым бөлшектерді, тораптарды және конструкцияларды қолмен доғалық, плазмалық, газды, Автоматты және жартылай автоматты дәнекерлеу.
3. Металл дәнекерлеудің төменгі және тік күйінде оттегі және плазмалық түзу және қисық сызықты кесу, сондай-ақ қолмен таңбалау бойынша көміртекті болаттан жасалған қарапайым және орташа күрделі бөлшектер, портативті стационарлық және плазмалық кескіш машиналарда.
4. Барлық кеңістіктік позициялардағы бөлшектерді, бұйымдарды, конструкцияларды ұстау.
5. Бұйымдарды, тораптарды және қосылыстарды дәнекерлеуге дайындау.
6. Дәнекерлеу мен кесуден кейін тігістерді тазалау.
7. Қорғаныс газдарында дәнекерлеу процесінде дәнекерлеудің артқы жағын қорғауды қамтамасыз ету.
8. Қарапайым бөлшектерді балқыту.
9. Қарапайым бөлшектердегі, түйіндердегі, құймалардағы раковиналар мен жарықтарды жою.
10. Өңдеу кезінде конструкциялар мен бөлшектерді жылыту.
11. Қарапайым сызбаларды оқу.
12. Газ баллондарын жұмысқа дайындау.
13. Портативті газ генераторларына қызмет көрсету

Білімдер:
2 разряд
1. Айнымалы және тұрақты токты доғалық дәнекерлеуге арналған Қызмет көрсетілетін Электрмен дәнекерлеу машиналары мен аппараттарының, газбен дәнекерлеу және газбен кесу аппаратурасының, газ генераторларының, Электрмен дәнекерлеу автоматтары мен жартылай автоматтардың, оттегі және ацетилен баллондарының, редукциялаушы аспаптардың және дәнекерлеу қыздырғыштарының құрылғысы мен жұмыс принципі,
2. Қолданылатын оттықтарды, редукторларды, баллондарды пайдалану ережесі,
3. Қолғап ұстаудың әдістері мен негізгі әдістері,
4. Дәнекерлеу үшін тігісті кесу формалары,
5. Қорғаныс газында дәнекерлеу кезінде қорғауды қамтамасыз ету ережелері,
6. Дәнекерленген қосылыстардың түрлері және тігістердің түрлері,
7. Дәнекерлеуге арналған бұйымдардың жиектерін дайындау ережесі,
8. Сызбалардағы кесу түрлері және дәнекерлеу белгілері,
9. Дәнекерлеу кезінде қолданылатын электродтардың, дәнекерлеу металының және қорытпалардың, газдар мен сұйықтықтардың негізгі қасиеттері,
10. Допускаемое остаточное давление газа в баллонах,
11. Назначение и марки флюсов, применяемых при сварке,
12. Назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов,
13. Причины возникновения дефектов при сварке и способы их предупреждения,
14. Характеристику газового пламени,
15. Габариты лома по государственному стандарту
16.Екінші топ бойынша рұқсат беру электр қауіпсіздігі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын басқару


Машықтар:
2 разряд
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
5. Дәнекерлеу кезінде дәнекерлеу ақауларын түзетіңіз

Білімдер:
2 разряд
1. Дәнекерлеуге арналған мемлекеттік стандарттар.
2. Дәнекерлеу кезінде дәнекерлеудің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
3. Дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
4. Ақаулардың алдын алу шаралары.
5. Дәнекерлеу кезінде ақауларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Электр газбен пісіруші

4

Электр газбен пісіруші

4

Техник–технолог

4

Супервайзер (бригадир)

13. Кәсіптің карточкасы "Дәнекерлеуші":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-007

Кәсіптің атауы:

Дәнекерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Дәнекерлеуші, 1-5 pазpяд,
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Дәнекерлеу процесін қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Дәнекерлеу процесіне арналған дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру
3. Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
4. Орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Пісіру жұмысына дайындық


Машықтар:
1-2 разряд
1. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
2. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану;
3. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
4. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
5. Жиектерді тазалаңыз.
6. Дәнекерлеу үтіктерінің, дәнекерлердің, құрылғылардың жұмысына дайындық және дәнекерлеу кезінде басқа дайындық жұмыстарын жүргізу.
7. Жылыту құрылғыларын тазалау, толтыру және реттеу.
8. Дәнекерлеу алдында дәнекерленген жіктер мен бұйымдарды оюды жүргізу
9. Қалайылау үшін дәнекерлеуді, қышқылдарды және ванналарды дайындаңыз.
10. Дәнекерлеудің барлық түрлеріне композициялар дайындаңыз.
11. Дәнекерлеу жұмыстарына арналған аппаратураны баптауды жүргізу.
12. Дәнекерлеу құрылғыларын түзету және дайындау.
13. Дәнекерлеу шеберханасы мен сутегі станциясының жабдықтарына бақылау жүргізу

Білімдер:
1-2 разряд
1. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
2. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
4. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
5. Дәнекерлеу құралының құрылғылары, айлабұйымдар және оларды қолдану ережелері;
6. Жылыту құрылғыларын пайдалану ережелері.
7. Дәнекерлеуге әртүрлі беттер мен тігістерді дайындау әдістері
8. Дәнекерлеуді дайындау тәртібі
9. Бөлшектерді индукциялық немесе контактілі жылытуға арналған дәнекерлеу үтіктері мен қондырғыларының құрылғысы
10. Дәнекерлеу кезінде қолданылатын әртүрлі жабдықтардың, құрылғылардың және құралдардың құрылғысы
11. Термореттеу аспаптары мен жылыту пештерінің құрылысы мен жұмыс принципі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1-2 разряд
1. Сызбаларды, дәнекерлеу бойынша технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Дәнекерлеу процесін орындау үшін бастапқы деректерді талдаңыз

Білімдер:
1-2 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділік белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дәнекерлеу процесіне арналған дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру

Дағды 1:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы дәнекерлеуге арналған дайындамалардың сәйкестігін анықтау


Машықтар:
1-2 разряд
1. Дайындамалардың түрін анықтаңыз
2. Дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшін бастапқы деректерді талдаңыз.
3. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу

Білімдер:
1-2 разряд
1. Материалтану
2. Сызба геометриясы
3. Сызбаларды жобалау ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Дәнекерлеу арқылы бөлшектердің ажырамас байланысын алу


Машықтар:
1-2 разряд
1. Жиектерді тазарту.
2. Дәнекерлеуден кейін сумен шаю және тігістерді тазалау.
3. Дәнекерлеу үтіктерін, дәнекерлерді, құрылғыларды жұмысқа дайындау және дәнекерлеу кезінде басқа дайындық жұмыстарын орындау.
4. Жылыту аспаптарын тазалау, толтыру және реттеу

Білімдер:
1-2 разряд
1. Дәнекерлеу құралының, айлабұйымдардың құрылғысы және оларды қолдану ережелері;
2. Жылыту құрылғыларын пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес өндірілген дәнекерлеу сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
5. Дәнекерлеу ақауларын түзету

Білімдер:
1. Дәнекерлеу жұмыстарынан кейін әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Дәнекерлеу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Дәнекерлеу процесінде пайда болатын ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Дәнекерлеу ақауларын жою жолдары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Дәнекерлеуші

4

Дәнекерлеуші

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

14. Кәсіптің карточкасы "Газбен кесу операторы":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-003

Кәсіптің атауы:

Газбен кесу операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен кесуші, 1-5 pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қысқа мерзімді курстар

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен кесуші
Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металдарды кесу процесін орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газбен кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
3. Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газбен кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Металды газбен кесуге дайындық


Машықтар:
1-2 разряд
1. Жабдықтың жұмыс қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру
2. Газ кесу бекетінің жабдықталуын тексеру
3. Автоматты жабдықтар мен технологиялық жабдықтардың жұмыс қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру
4. Кесуді орындау үшін металды Технологиялық жабдыққа орналастыру
5. Металды тоттың, масштабтың, бояудың және басқа ластаушы заттардың бар-жоғын тексеру
6. Металл бетін кесу үшін тазалау
7. Кесуді орындау үшін материалды Технологиялық жабдыққа орналастыру
8. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
10. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
11. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1-2 разряд
1. Конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді)кесуге арналған дәнекерлеудің кеңістіктік жағдайы
2. Кесуге арналған Конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді) құрастыруға арналған құрастыру құрылғылары
3. Конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді) кесуге дайындау, дәнекерленген жіктерді тазалау және кесуден кейін беттік ақауларды жою үшін қолмен және механикаландырылған құралды пайдалану әдістері
4. Құрастырылған конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді) геометриялық өлшемдердің кесу жөніндегі конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау үшін өлшеу құралдарын пайдалану әдістері
6.Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Газ жалынын кесу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1-2 разряд
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу
2. Кесу жұмыстарын орындау үшін бастапқы деректерді талдау.
3.Өндірістік тапсырманы, конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Білімдер:
1-2 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Төзімділік және қону жүйелері, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділік белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Жеңіл салмақтағы Болат сынықтарын қолмен оттегімен кесу


Машықтар:
1-2 разряд
1. Жеңіл салмақты Болат сынықтарын бензинмен және керосинмен кесу машиналарымен қолмен оттегімен кесу және кесу.
2. Құймаларды кесуге дайындау, күйіктен, пайдадан және шыршалардан тазарту және оларды кесуге төсеу.
3. Газ генератор қондырғысын зарядтау және разрядтау

Білімдер:
1-2 разряд
1. Кесудің негізгі әдістері,
2. Қолданылатын оттықтардың, кескіштердің, редукторлардың, баллондардың құрылғысы,
3. Газ баллондарының бояу түстері және олармен жұмыс істеу ережесі,
4. Металды кесу кезінде қолданылатын газдар мен сұйықтықтардың негізгі қасиеттері және олармен жұмыс істеу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Орындалған газ кесудің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1-2 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
1-2 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу.
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз.
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері.
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы.
9. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, тәртіптілік, дәлдік, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Газбен кесушілер

4

Газбен кесушілер

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-механик

15. Кәсіптің карточкасы "Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-004

Кәсіптің атауы:

Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы, 2-й разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен кесу операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Проекциялық аппаратураның және газ кесу машиналарының барлық түрлерін пайдалана отырып металдарды кесуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газбен кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
3. Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газбен кесу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Металды газбен кесуге дайындық


Машықтар:
2 разряд
1. Қызмет көрсетілетін газ кесетін машинаның жұмысына дайындық
2. Жабдықтың жұмыс қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру
3. Посттың проекциялық аппаратураның және газ кесетін машиналардың жарақтандырылуын тексеру
4. Проекциялық аппаратура жабдығын және газ кесетін машиналарды баптау
5. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
6. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану;
7. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
8. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану

Білімдер:
2 разряд
1. Орындалатын жұмыс шегінде Жарық-Электротехника негіздері
2. Проекциялық аппаратураның, автоколлимациялық түтіктің және газ кесетін машиналардың жекелеген тораптарының, бөлшектері мен жүйелерінің жұмыс істеу принципі, мақсаты мен құрылысы
3. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары
4. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
5. Өрт қауіпсіздігі талаптары
6. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Газ жалынын кесу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
2 разряд
1. Сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқу
2. Кесу жұмыстарын орындау үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
2 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Төзімділік және қону жүйелері, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділік белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Проекциялық аппаратурада және газ кесу машинасында операцияларды орындау


Машықтар:
2 разряд
1. Электр қозғалтқыштарының, түймелі ажыратқыштардың, өрт сөндіру құрылғысының және салқындатылған ауаны беру құрылғысының жарамдылығын тексере отырып, Аппарат командосы мен проекциялық аппаратураның басқару пульті арқылы қызмет көрсетілетін газ кесу машинасын жұмысқа дайындау.
2. Бағыттаушы машиналардың жағдайына қатысты салыстыра отырып, көшірме сызбасы аппаратының командосын үстелге төсеу және бекіту.
3. Индикаторлардың көмегімен оңтайлы фокустық қашықтықты орнату және фото басты көшіру режиміне сапалы енгізуді жүзеге асыру.
4. Оптикалық элементтерді автоколлимациялық түтікпен туралау. Белгілеуші жүзеге асыратын қашықтан басқару болмаған жағдайда, сызба-шаблонның (негативтің) бейнесін белгілеу үстеліне бағыттау және жобалау.
5. Жарық көздері мен шағылыстырғыштардың ток күшін реттеу.
6. Проектордың ұсақ ақауларын анықтау және жою

Білімдер:
2 разряд
1. Орындалатын жұмыс шегінде Жарық-Электротехника негіздері;
2. Проекциялық аппаратураның, автоколлимациялық түтіктің және газ кесетін машиналардың жекелеген тораптарының, бөлшектері мен жүйелерінің жұмыс істеу принципі, мақсаты мен құрылысы;
3. Бөлшектерді газ-плазмалық өңдеу процесін жүргізу қағидалары;
4. Кесу әдістері мен реттілігі;
5. Проектордың оптикалық бөлігін реттеу және реттеу әдістері;
6. Плазалық және цехтық таңбалау туралы негізгі мәліметтер;
7. Көшірме сызбаларын салу ережелері;
8. Сызбалардағы шартты белгілер;
9. Негативтерді дайындауға қойылатын талаптар және олармен жұмыс істеу ережелері;
10. Көшірме сызбаларды сақтау және пайдалану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Орындалған газ кесудің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
2 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
2 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу.
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз.
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері.
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы.
9. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

4

Жабдықты монтаждаушылар мен баптаушылар

4

Операторларының үстінен қарайтын супервайзерлер (бригадирлер)

4

Жабдықтар бойынша техника

16. Кәсіптің карточкасы "Қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуші":

Топтың коды:

7212-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Жаңа мамандық

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес практикалық жұмыс тәжірибесі: металды жылытушы (дәнекерлеуші); дәнекерлеу кешенінің операторы; дәнекерлеуші; арматуралық торлар мен қаңқаларды дәнекерлеуші; отқа төзімді металдардан жасалған бұйымдарды дәнекерлеуші; диффузиялық-дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; лазерлік қондырғыларда дәнекерлеуші; түйіспелі (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші; машиналық-түйіспелі дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші дәнекерлеуші; электронды-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; құбырларды пешпен дәнекерлеуші; аргон ортасында қолмен доғалық дәнекерлеуші; термиттік дәнекерлеуші; газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы; электр газ дәнекерлеуші; табақтар мен таспаларды электрмен дәнекерлеуші; Автоматты және жартылай автоматты машиналарда электрмен дәнекерлеуші; қолмен дәнекерлеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Дәнекерлеу аймағын атмосфералық газдардың әсерінен қорғау үшін газдарды пайдалана отырып, әртүрлі материалдардан (болаттан, шойыннан, түсті металдардан және қорытпалардан) жасалған конструкцияларды (бұйымдарды, тораптарды, құбырларды, бөлшектерді) жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу (балқыту)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қорғаныш газдар қоспасында балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуге арналған дайындаманы конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестендіру
3. Технологиялық процеске сәйкес қорғаныш газдар қоспасында балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
4. Қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қорғаныш газдар қоспасында балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Қорғаныш газдар қоспасында (ҚГҚ) электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуге дайындық


Машықтар:
1. Дәнекерлеу жабдықтары мен құрастыру-дәнекерлеу құрылғыларының жұмысқа қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру
2. ПДС постының жабдықталуын тексеру
3. Техникалық құжаттамаға сәйкес ШЖБ үшін жабдықты баптау
4. Дәнекерлеуге арналған Конструкция элементтерін (бұйымдарды, тораптарды, бөлшектерді) құрастыруға арналған құрастыру құрылғыларын қолдану
5. Дәнекерлеу үшін конструкция элементтерін (бұйымдар, тораптар, бөлшектер) қолмен немесе механикаландырылған құралмен тазалаңыз
6. Құрылымдық элементтерді (бұйымдарды, тораптарды, Бөлшектерді)дәнекерлеу үшін дәнекерлеудің оңтайлы кеңістіктік орнын таңдаңыз
7. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
8. Жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз;
9. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
10. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
11. Қорғаныс газдарын дайындау құралдарын пайдалану

Білімдер:
1. Қорғаныш газ ортасында балқитын электродпен дәнекерлеуге бұйымдардың жиектерін дайындау ережесі
2. Дәнекерленетін материалдардың негізгі топтары мен маркалары
3. Дәнекерлеу (Балқыту) материалдары
4. Дәнекерлеу және қосалқы жабдықтардың құрылымы, бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен жұмыс жағдайлары, оларды пайдалану ережелері және қолдану саласы.
5. Дәнекерлеу доғасын қоздыруға және тұрақтандыруға арналған негізгі типтер мен құрылғылар (дәнекерлеу осцилляторлары)
6. Дәнекерлеу үшін құрылымдық элементтерді құрастыру ережелері
7. Құрастыру, Технологиялық айлабұйымдар мен жарақтардың түрлері мен мақсаты
8. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
9. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
10. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
11. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
12. Газ баллондарын пайдалану ережесі
13. Қолданылатын қорғаныс газдарының сапасын анықтау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Қорғаныс газдарының қоспасында балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Қорғаныс газдарының қоспасында балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуге арналған бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасының негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі.
1. Дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері, өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
2. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
3. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу.
4. Дәнекерлеу негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуге арналған дайындаманы конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестендіру

Дағды 1:
Жартылай автоматты доғалық дәнекерлеуге арналған дайындамалардың конструкторлық-технологиялық құжаттаманың қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен сәйкестігін анықтау


Машықтар:
1. Дайындамалардың түрін анықтаңыз.
2. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу.
3. Дайындамаларға, компоненттерге және құрастыру қондырғыларына арналған ілеспе құжаттаманы оқып, талдаңыз.

Білімдер:
1. Материалтану
2. Сызба геометриясы
3. Сызбаларды жобалау ережелері
4.Дәнекерлеу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процеске сәйкес қорғаныш газдар қоспасында балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектерді қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу (ЖАДД)


Машықтар:
1. Жылыту режимін және металды алдын ала, ілеспе (қабат аралық) жылыту бойынша жұмыстарды жүргізу тәртібін таңдау
2. Дәнекерлеу жөніндегі өндірістік-технологиялық құжаттаманың талаптарына сәйкес металды алдын ала, ілеспе (қабат аралық) қыздыру техникасын меңгеру
3. Дәнекерлеудің төменгі, тік кеңістіктік жағдайында жауапсыз конструкциялардың қарапайым бөлшектерінің ШЖБ техникасын меңгеру
4. Дәнекерлеу бойынша конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттаманың талаптарына геометриялық өлшемдердің сәйкестігіне өлшеу құралын қолдана отырып дәнекерленген ШЖК бөлшектерін бақылау
5. Бақыланатын атмосферасы бар камераларда жауапты конструкциялардың ПДС техникасын меңгеру
6. Егер ақаулар анықталса, ақаулардың орнын өзіңіз кесіп, қайтадан қайнатыңыз.
7. Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу режимдерін орнату

Білімдер:
1. PDS орындайтын дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері мен өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
2. Дәнекерленетін материалдардың негізгі топтары мен маркалары
3. ПДС үшін Дәнекерлеу (Балқыту) материалдары
4. Газ баллондарын пайдалану ережесі
5. Дәнекерлеудің төменгі, тік және көлденең кеңістіктік жағдайында жауапсыз конструкциялардың қарапайым бөлшектерін дәнекерлеуге арналған ПДС техникасы мен технологиясы
6. ПДС және плазмалық кесуге арналған дәнекерлеу жабдығының мамандандырылған функциялары (мүмкіндіктері)

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Қорғаныш газдар қоспасындағы балқитын электродпен жартылай автоматты доғалық дәнекерлеу (ЖАДД) сапасын басқару


Машықтар:
1. Геометриялық өлшемдердің конструкторлық және өндірістік-технологиялық дәнекерлеу құжаттамасының талаптарына сәйкестігіне дәнекерленген ПДС бөлшектерін өлшеу құралын қолдана отырып бақылау.
2. Визуалды тексеру және бұзбайтын бақылау әдістерімен ақауларды анықтау және оларды өз бетінше түзету

Білімдер:
1. Дәнекерленетін (балқытылатын) бұйымдардағы ішкі кернеулер мен деформациялардың пайда болу себептері мен алдын алу шаралары.
2. Дәнекерлеу ақауларының себептері, оларды анықтау, талдау, ескерту және түзету әдістері.
3. Жауапты дәнекерленген конструкцияларды бақылау және сынау әдістері.
4. Дәнекерленген жіктердің ақауларын түзету тәртібі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Пісірушілер

4

Техник-механиктер

4

Супервайзер (бригадир)

17. Кәсіптің карточкасы "Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші":

Топтың коды:

7212-1

Қызмет атауының коды:

7212-1-013

Кәсіптің атауы:

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
-

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Пісіруші
Машиналы-контактілі піріруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Түрлі болаттардан, түсті металдардан, қорытпалардан және металл емес материалдардан жасалған бұйымдардың, тораптардың, құбырлардың конструкцияларының және сыйымдылықтардың әртүрлі конструкцияларын түйіспелі және нүктелі машиналарда дәнекерлеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес контактілі дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
2. Контактілі дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес контактілі дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Байланыс дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Көміртекті болаттан жасалған бұйымдарды, тораптар мен конструкцияларды, конструкциялық және жоғары жылдамдықты болаттан, түсті металдардан, қорытпалардан, металл емес материалдардан және аспаптардан жасалған конструкциялар мен құбырларды түйіспелі түйіспелі дәнекерлеуді жүргізу.
2. Дәнекерленетін бөлшектердің ұштарын механикалық немесе химиялық тәсілмен сәйкестендіруді, алдын ала тазалауды жүргізу
3. Осьтік күшпен электрод қысқыштарында түйіспелі дәнекерлеуді жүргізу.
4. Режимдерді таңдап, түйіспелі дәнекерлеу машиналарының негізгі технологиялық параметрлерін анықтаңыз.
5. Түйіспелі түйіспелі дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу қосылыстарының құрылымы мен беріктік көрсеткіштерін анықтау
6. Түйіспелі дәнекерлеуден кейін бөлшектер мен бұйымдарды тазалаңыз

Білімдер:
3-4 разряд
1. Түйіспелі дәнекерлеу технологиясы.
2. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері
3. Берілген режимді орнату ережелері
4. Жіктеу, дәнекерлеу машиналарының негізгі тораптары
5. Қысу жетегі және жауын-шашын. Қысқыш құрылғылар.
6. Түйіспелі түйіспелі дәнекерлеуге арналған іске қосу реттеу аппаратурасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Түйіспелі пісіру машиналарында нүктелі пісіру

Машықтар:
3-4 разряд
1. Көміртекті болаттан және аспаптан жасалған бұйымдарды, тораптар мен конструкцияларды, конструкциялық, түсті металдардан, қорытпалардан, металл емес материалдардан жасалған конструкциялар мен құбырларды нүктелік түйіспелі дәнекерлеуді жүргізу.
2. Нүктелік дәнекерлеу кезінде жанасу кедергісін бақылау
3. Дәнекерленген нүктелер мен термиялық әсер ету аймақтарын анықтаңыз
4. Нүктелік контактілі дәнекерлеуді жасаңыз.
5. Нүктелік контактілі дәнекерлеу машиналарының режимдерін таңдап, негізгі технологиялық параметрлерін анықтаңыз.
6. Нүктелік контактілі дәнекерлеу үшін дәнекерлеу қосылыстарының құрылымы мен беріктік көрсеткіштерін анықтаңыз
7. Бөлшектерді және бұйымдарды нүктелік дәнекерлеуден кейін тазалаңыз

Білімдер:
3-4 разряд
1. Нүктелік дәнекерлеу технологиясы.
2. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері;
3. Берілген режимді орнату ережелері;
4. Жіктеу, нүктелік дәнекерлеу машиналарының негізгі тораптары
5. Қысу жетегі және жауын-шашын. Қысқыш құрылғылар. Нүктелік контактілі дәнекерлеуге арналған іске қосу-реттеу аппаратурасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Контактілі дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Байланыс дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Контактілі дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
4. Контактілі дәнекерлеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз
5. Контактілі дәнекерлеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы;
6. Контактілі дәнекерлеу бойынша жұмыстардан кейін дәнекерлеуді сынау

Білімдер:
3-4 разряд
1. Контактілі дәнекерлеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Дәнекерлеу жұмыстарының нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Контактілі дәнекерлеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшін қажетті метрология негіздері.
6. Контактілі дәнекерлеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері.
7. Физика-химиялық талдау нәтижелерін декодтау әдістері.
8. Дәнекерлеудің механикалық қасиеттерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық,
дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші

4

Дәнекерлеу жұмыстарын бақылаушы

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

18. Кәсіптің карточкасы "Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші":

Топтың коды:

7212-1

Қызмет атауының коды:

7212-1-016

Кәсіптің атауы:

Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші, 3-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес практикалық жұмыс тәжірибесі: металды жылытушы (дәнекерлеуші); дәнекерлеу кешенінің операторы; дәнекерлеуші; арматуралық торлар мен қаңқаларды дәнекерлеуші; отқа төзімді металдардан жасалған бұйымдарды дәнекерлеуші; диффузиялық-дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; лазерлік қондырғыларда дәнекерлеуші; түйіспелі (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші; машиналық-түйіспелі дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші дәнекерлеуші; электронды-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; құбырларды пешпен дәнекерлеуші; аргон ортасында қолмен доғалық дәнекерлеуші; термиттік дәнекерлеуші; газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы; электр газ дәнекерлеуші; табақтар мен таспаларды электрмен дәнекерлеуші; Автоматты және жартылай автоматты машиналарда электрмен дәнекерлеуші; қолмен дәнекерлеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Пісіруші
Лазерлік қондырғылардағы пісіруші
Дәнекерлеу кешенінің операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электрон-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында жергілікті қыздыру кезінде дәнекерленетін бөліктер арасында атомаралық байланыстар орнату арқылы ажырамас қосылыстар алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электронды-сәулелік дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес электронды-сәулелік дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
3. Орындалған электронды-сәулелік дәнекерлеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Электронды-сәулелік дәнекерлеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Электронды-сәулелі пісіруге дайындау


Машықтар:
3-4 разряд
1. Электронды-сәулелік дәнекерлеу машиналарының жұмысқа қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру.
2. Электронды-сәулелік дәнекерлеу бекетінің жабдықталуын тексеру
3. Катодты сәулелік дәнекерлеуге арналған жабдықты теңшеңіз.
4. Дәнекерленген металдардың маркасы мен қалыңдығына, сондай-ақ қосылыстардың түріне байланысты дәнекерлеу қондырғыларын баптау және дәнекерлеу режимдерін орнату
5. Вакуумдық жүйелерге, вакуумдық сорғыларға және дәнекерлеу қондырғыларына қызмет көрсету
6. Қолмен немесе механикаландырылған құралмен конструкция элементтерін (бұйымдар, тораптар, бөлшектер) электронды-сәулелік дәнекерлеуге тазалаңыз
7. Жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз;
8. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану
9. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.
10. Реттегіштерсіз жұмыс істеу кезінде көп позициялы жабдыққа қызмет көрсету.
11. Жұмыс камерасының дифференциалды сорғышы және катодты сәулелік зеңбірегі бар қондырғыларға қызмет көрсету
12. Автоматты басқарылатын немесе үздіксіз өндіріс циклі бар жоғары вакуумдық жүйелерге қызмет көрсету

Білімдер:
3-4 разряд
1. Қолданылатын электронды-сәулелік дәнекерлеу машиналарының жұмыс принципі және оларға қызмет көрсету ережелері;
2. Дәнекерленетін материалдар мен Эмитент материалдарының негізгі қасиеттері;
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолдану шарттары;
4. Материалға және қалыңдығына (бұйымдарға, Тораптарға, бөлшектерге)байланысты конструкция элементтерін электронды-сәулелік дәнекерлеуге арналған дәнекерлеудің кеңістіктік позициялары
5. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
6. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
7. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
8. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
9. Электронды-сәулелік қондырғыларды басқарудың электрлік және кинематикалық схемалары
10. Қызмет көрсетілетін қондырғылардың конструкциялары, электронды-сәулелік зеңбірек геометриясының электр параметрлеріне әсері, дәнекерленген қосылыстардың сапасы.
11. Орындалатын жұмыс шегінде вакуумдық техника, электроника және Электротехника негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Электронды-сәулелік дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
3-4 разряд
1. Электрондық сәулелік дәнекерлеу бойынша сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
2. Катодты сәулелік дәнекерлеуді орындау үшін бастапқы деректерді талдаңыз

Білімдер:
3-4 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Төзімділік және қону жүйелері, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділіктің белгіленуі
5. Сызбалардағы дәнекерленген тігістерді белгілеу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес электронды-сәулелік дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Электронды-сәулелік дәнекерлеу арқылы құрамы бойынша біртекті металдардан жасалған Бөлшектерді дәнекерлеу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Құрамы бойынша біртекті металдардан және олардың қорытпаларынан сынақтан өтпейтін Бөлшектерді дәнекерлеу.
2. Дәнекерлеу қондырғылары мен машиналарын баптауға қатысу.
3. Режимдерді таңдау және оларды жұмыс барысында реттеу.
4. Вакуумдық жүйеге, вакуумдық сорғылар мен агрегаттарға қызмет көрсету.
5. Бақылау-өлшеу аспаптары бойынша вакуумдық жүйенің айдауын бақылау және жұмысын бақылау.
6. Дәнекерлеу қондырғыларының жоғары кернеулі қоректендіру құрылғыларына қызмет көрсету

Білімдер:
3-4 разряд
1. Қызмет көрсетілетін қондырғылардың жұмыс принципі.
2. Катодты-сәулелік қондырғыларды қосу және өшіру схемасының негізгі мақсаты,
3. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері.
4. Бұйымдарды жылжыту механизмдерін, электромагниттік зеңбіректің қоректенуін және электромагниттік линзаларды басқару қағидалары.
5. Сору процесі және вакуумның қажетті дәрежесі.
6. Жоғары вольтты жабдықпен және оның қуат көздерімен жұмыс істеу ережелері.
7. Дәнекерленетін материалдардың негізгі қасиеттері.
8. Дәнекерленген қосылыстар мен тігістердің түрлері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған электронды-сәулелік дәнекерлеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Электронды-сәулелік дәнекерлеу жұмыстарының сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
5. Катодты сәулелік дәнекерлеу кезінде дәнекерлеу ақауларын түзетіңіз

Білімдер:
3-4 разряд
1. Дәнекерлеуге арналған мемлекеттік стандарттар.
2. Катодты сәулелік дәнекерлеу кезінде дәнекерлеудің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
3. Дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
4. Ақаулардың алдын алу шаралары.
5. Катодты сәулелік дәнекерлеу кезінде ақауларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші

3,4

Пісірушілер

4

Газбен кесушілер

4

Супервайзер (бригадир)

19. Кәсіптің карточкасы "Электр газбен пісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-005

Кәсіптің атауы:

Электр газбен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр газбен пісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша 1 жылдан кем емес практикалық жұмыс тәжірибесі: металды жылытушы (дәнекерлеуші); дәнекерлеу кешенінің операторы; дәнекерлеуші; арматуралық торлар мен қаңқаларды дәнекерлеуші; отқа төзімді металдардан жасалған бұйымдарды дәнекерлеуші; диффузиялық-дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; лазерлік қондырғыларда дәнекерлеуші; түйіспелі (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші; машиналық-түйіспелі дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші дәнекерлеуші; электронды-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; құбырларды пешпен дәнекерлеуші; аргон ортасында қолмен доғалық дәнекерлеуші; термиттік дәнекерлеуші; газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы; электр газ дәнекерлеуші; табақтар мен таспаларды электрмен дәнекерлеуші; Автоматты және жартылай автоматты машиналарда электрмен дәнекерлеуші; қолмен дәнекерлеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен пісіруші
Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші
Электр-газбен пісіруші-оюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Әртүрлі металл бұйымдарын дәнекерлеу (металл конструкцияларының тораптары, құбыржолдары, машиналар мен механизмдердің бөлшектері және т. б.)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу операцияларын орындау
2. Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу операцияларын орындау

Дағды 1:
Құрылымдық болаттан жасалған қарапайым бөлшектер мен конструкцияларды дәнекерлеу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Қолмен доғалық, плазмалық, газбен дәнекерлеу, қарапайым бөлшектерді, құрылымдық болаттардан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған тораптар мен конструкцияларды және бөлшектердің күрделілігі орташа бөлшектерді, тораптарды, конструкциялар мен көміртекті болаттан жасалған құбырларды төбеден басқа барлық тігіс позицияларында Автоматты және жартылай автоматты дәнекерлеу.
2. Дәнекерлеудің барлық позицияларында тасымалданатын, стационарлық және плазмалық кескіш машиналарда қолмен таңбалау бойынша көміртекті және легирленген болаттардан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған қарапайым және күрделілігі орташа бөлшектерді металдардың әртүрлі позицияларында оттекті плазмалық түзу сызықты және қисық сызықты кесу.
3. Түсті металдардың қалдықтарын бөле отырып және машинаның тораптары мен бөліктерін сақтай отырып немесе қиа отырып, бензин кесетін және керосин кесетін аппараттармен Берілген өлшемдерге қолмен оттегімен кесу және кесу.
4. Әртүрлі позициялардағы әртүрлі болаттардан, шойыннан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған қарапайым және күрделілігі орташа бөлшектерді қолмен доғалық ауа жоспарлауы.
5. Раковиналар мен

Білімдер:
3-4 разряд
1. Қызмет көрсетілетін Электрмен дәнекерлеу және плазмалық кескіш машиналардың, газбен дәнекерлеу аппаратурасының, автоматтардың, жартылай автоматтардың және плазмотронның құрылғысы,
2. Дәнекерлеу тігісіне және ауамен жоспарлаудан кейінгі беттерге қойылатын талаптар,
3. Болат маркаларына байланысты электродтардың маркаларын таңдау әдістері,
4. Электродтардың қасиеттері мен маңызы,
5. Дәнекерлеу құрылымын, оларды сынау тәсілдерін және бақылау түрлерін,
6. Дәнекерлеуге және дәнекерлеуге бөлшектер мен тораптарды дайындау ережесі,
7. Металл маркасына және оның қалыңдығына байланысты металды қыздыру режимін таңдау ережелері,
8. Дәнекерленетін бұйымдардағы ішкі кернеулер мен деформациялардың пайда болу себептері және олардың алдын алу шаралары,
9. Әртүрлі болаттан жасалған Бөлшектерді дәнекерлеу мен балқытудың негізгі технологиялық әдістері,
10. Шойын, түсті металдар және қорытпалар,
11. Оттегі және газ-электр кесу кезіндегі газдарды кесу және тұтыну режимі
12.Екінші топ бойынша рұқсат беру электр қауіпсіздігі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын басқару


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
5. Дәнекерлеу кезінде дәнекерлеу ақауларын түзетіңіз

Білімдер:
3-4 разряд
1. Дәнекерлеуге арналған мемлекеттік стандарттар.
2. Дәнекерлеу кезінде дәнекерлеудің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
3. Дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
4. Ақаулардың алдын алу шаралары.
5. Дәнекерлеу кезінде ақауларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электр газбен пісіруші

4

Техник–технолог

4

Супервайзер (бригадир)

20. Кәсіптің карточкасы "Дәнекерлеуші":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-007

Кәсіптің атауы:

Дәнекерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Дәнекерлеуші, 3-й pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Телекоммуникациялық жабдықтар мен байланыс арналарын электромонтаждаушы-реттеуші

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 2 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Дәнекерлеу процесін қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
2. Орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Дәнекерлеу арқылы бөлшектердің ажырамас байланысын алу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Металлдың қалыңдығы 1 мм-ге дейін, тігістің кез келген ұзындығында ұшынан немесе қабаттасып жиналған әртүрлі металдар мен қорытпалардан жасалған бөлшектер мен бұйымдарды қалайымен, мыспен,күміспен және басқа да Дәнекерлеумен дәнекерлеу.
2. 10-нан 20 кг/мм2-ге дейін созылу беріктігі бар күрделі бөлшектерді, тораптарды, бұйымдарды дәнекерлеу .
3. Қол жетпейтін жерлерде күрделі схемалары бар аппаратуралар мен аспаптарды, сондай-ақ әртүрлі бұйымдарды мыс Дәнекерлеумен дәнекерлеу.
4. Дәнекерлеудің барлық түрлеріне композициялар дайындау.
5. Дәнекерлеу жұмыстарына арналған аппаратураны баптау.
6. Дәнекерлеу сапасын тексеру.
7. Жоғары білікті дәнекерлеушінің басшылығымен бөлшектерді жоғары жиілікті токтармен, электр доғасымен және газ оттықтарымен қыздыру кезінде пештерде дәнекерлеу

Білімдер:
3-4 разряд
1. Дәнекерлеу процесінің негіздері және дәнекерлеуден кейінгі бөлікке, түйінге, өнімге қойылатын талаптар,
2. Бөлшектерді индукциялық немесе контактілі жылытуға арналған дәнекерлеу үтіктері мен қондырғыларының құрылғысы,
3. Дәнекерлеуге арналған бұйымдардың қызу температурасын анықтау тәсілдері,
4. Дәнекерлеуді бақылау үшін қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен аппаратурасының құрылымы мен жұмыс принципі,
5. Температураның металдар мен қорытпалардың құрылымына және олардың металл қасиеттеріне әсері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес өндірілген дәнекерлеу сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
5. Дәнекерлеу ақауларын түзету

Білімдер:
3-4 разряд
1. Пештің жабдықтары мен механизмдерінің, сифондардың, фурмалардың, саптамалардың, кессондардың, науалардың, пештің тиеу және құю жабдықтарының, балқыту және газ бұру өнімдерін тасымалдау жүйелерінің, пештерді технологиялық байлаудың, қосалқы жабдықтардың, құрылыстар мен құрылғылардың, балқытуды қайта бөлудің тиеу-түсіру тетіктерінің құрылысы, техникалық сипаттамалары, пайдалану және техникалық қызмет көрсету қағидалары
2. Қолданылатын конструкциялардың пештерінде балқыту процестерінің дайындық және қосалқы жұмыстарын орындау үшін қажетті көлемде түсті металдар металлургиясының негіздері
3. Қолданылатын конструкциялардың балқыту пештерінде болатын физика-химиялық, ликвациялық және өзге де технологиялық процестер
4. Дәнекерлеу жұмыстарынан кейін әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
5. Дәнекерлеу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
6. Дәнекерлеу процесінде пайда болатын ақаулардың алдын алу шаралары.
7. Дәнекерлеу ақауларын жою жолдары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Дәнекерлеуші

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технологтар

21. Кәсіптің карточкасы "Дәнекерлеу кешенінің операторы":

Топтың коды:

7212-1

Қызмет атауының коды:

7212-1-007

Кәсіптің атауы:

Дәнекерлеу кешенінің операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

-

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Лазерлік қондырғылардағы пісіруші
Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші
Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші
Машиналы-контактілі піріруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Дәнекерлеу кешеніндегі жұмыстарды қолдана отырып, дәнекерленген конструкцияларды, өнімдер мен бұйымдарды өндіру (дайындау, реконструкциялау, монтаждау және жөндеу)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дәнекерлеу кешенінде дәнекерлеу жұмыстарын жүргізу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Жабдықты баптау және реттеу арқылы толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуді орындау
3. Дәнекерлеу кешенінде орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дәнекерлеу кешенінде дәнекерлеу жұмыстарын жүргізу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Дәнекерлеу кешенінде жұмысқа дайындық


Машықтар:
1. Өндірістік тапсырманы, конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттаманы зерделеу
2. Жұмыс орны мен жеке қорғаныс құралдарын дайындау
3. Дәнекерлеу және дәнекерлеу материалдарын дәнекерлеуге дайындау
4. Дәнекерлеу жабдығының жұмысқа қабілеттілігі мен жарамдылығын тексеру
5. Құрастыру құрылғылары мен технологиялық жабдықтарды қолдана отырып, дәнекерлеуге арналған құрылымды құрастыру
6. Конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттаманың талаптарына сәйкестігіне дәнекерлеуге дайындалған конструкцияны өлшеу құралын қолдана отырып бақылау

Білімдер:
1. Қолданылатын дәнекерлеу машиналарының жұмыс принципі және оларға қызмет көрсету;
2. Толық механикаландырылған және автоматты балқыту дәнекерлеуімен орындалатын дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері мен өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу;
3. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары;
4. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері;
5. Өрт қауіпсіздігі талаптары;
6. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Дәнекерлеу кешеніндегі жұмыс бойынша сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Дәнекерлеу кешенінде дәнекерлеу үшін бастапқы деректерді талдау

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері, өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
4. Дәнекерлеу кешеніндегі дәнекерлеу процестерінің режимдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жабдықты баптау және реттеу арқылы толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуді орындау

Дағды 1:
Жабдықты баптау және реттеу арқылы металл материалдарды балқыту арқылы толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуді орындау


Машықтар:
1. Толық механикаландырылған және автоматты балқыту дәнекерлеу үшін Жабдықты баптауды орындау
2. Толық механикаландырылған және автоматты балқыту дәнекерлеу режимдерін таңдау және реттеу
3. Дәнекерлеу процесінде дәнекерлеу жабдығының параметрлерін реттей отырып, балқытумен толық механикаландырылған немесе автоматты дәнекерлеуді орындау
4. Құрастыру құрылғыларынан және технологиялық жабдықтардан дәнекерленген құрылымды алу
5. Дәнекерленген конструкцияның өлшеу құралын қолдана отырып, конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау
6. Бақылау нәтижесінде табылған дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзету
7. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзетуді бақылау

Білімдер:
1. Толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуге арналған жабдықты баптау және реттеу ерекшеліктері, оның ішінде дәнекерлеу процесінде
2. Толық механикаландырылған және автоматты балқыту дәнекерлеуімен орындалатын дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері мен өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
3. Балқытумен толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу және қосалқы жабдықтың құрылғысы, бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен жұмыс жағдайлары
4. Толық механикаландырылған және автоматты балқыту дәнекерлеуімен құрылымды құрастыру үшін қолданылатын құрастыру, технологиялық құрылғылар мен жабдықтардың түрлері мен мақсаты
5. Толық механикаландырылған және автоматты балқыту арқылы дәнекерленген материалдардың негізгі топтары мен маркалары
6. Толық механикаландырылған және автоматты балқыту дәнекерлеуге арналған Дәнекерлеу материалдары
7. Дәнекерлеу үшін құрылымды құрастыруға қойылатын талаптар
8. Толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеу технологиясы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жабдықты баптау және реттеу арқылы металл материалдарының қысымымен толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуді орындау

Машықтар:
1. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеу үшін Жабдықты баптауды орындау
2. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеу режимдерін таңдау және реттеу
3. Дәнекерлеу процесінде дәнекерлеу жабдығының параметрлерін реттей отырып, толық механикаландырылған немесе автоматты қысыммен дәнекерлеуді орындау
4. Құрастыру құрылғыларынан және технологиялық жабдықтардан дәнекерленген құрылымды алу
5. Дәнекерленген конструкцияның өлшеу құралын қолдана отырып, конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау
6. Бақылау нәтижесінде табылған дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзету
7. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзетуді бақылау

Білімдер:
1. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеу үшін, соның ішінде дәнекерлеу процесінде Жабдықты баптау және реттеу
2. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеу арқылы орындалатын дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері және өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
3. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу және қосалқы жабдықтың құрылғысы, бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен жұмыс жағдайлары
4. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеу кезінде құрылымды құрастыру үшін қолданылатын құрастыру, технологиялық құрылғылар мен жабдықтардың түрлері мен мақсаты
5. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерленген материалдардың негізгі топтары мен маркалары
6. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеуге арналған Дәнекерлеу материалдары
7. Толық механикаландырылған және автоматты қысыммен дәнекерлеу технологиясы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Жабдықты баптау және реттеу арқылы Полимерлік материалдарды (пластмасса, полиэтилен, полипропилен) толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуді орындау

Машықтар:
1. Полимерлік материалдарды (пластмасса, полиэтилен, полипропилен)толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуге арналған Жабдықты баптауды орындау
2. Автоматтандыру дәрежесін ескере отырып, полимерлі материалдарды толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеу режимдерін таңдау және реттеу
3. Дәнекерлеу процесінде дәнекерлеу параметрлерін реттеу және реттеу арқылы полимерлі материалдарды толық механикаландырылған немесе автоматты дәнекерлеуді орындау
4. Дәнекерлеу процесінің хаттамалау блоктарының көмегімен дәнекерлеу параметрлерін бақылау және тіркеу (олар болған жағдайда)
5. Құрастыру құрылғыларынан және технологиялық жабдықтардан дәнекерленген құрылымды алу
6. Дәнекерленген конструкцияның өлшеу құралын қолдана отырып, конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау
7. Бақылау нәтижесінде табылған дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзету
8. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзетуді бақылау

Білімдер:
1. Полимерлік материалдарды толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу және қосалқы жабдықтың құрылғысы, бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен жұмыс жағдайлары, оларды пайдалану ережелері және қолдану саласы
2. Полимерлік материалдарды (пластмасса, полиэтилен, полипропилен) толық механикаландырылған және автоматты Дәнекерлеумен дәнекерленетін материалдардың негізгі маркалары, жалғағыш бөлшектер
3. Қолданылатын дәнекерлеу материалдарының физика-механикалық қасиеттері
4. Дәнекерлеуге арналған құрылымды құрастыруға қойылатын талаптар, полимерлі материалдарды (пластмасса, полиэтилен, полипропилен)дәнекерлеуге арналған Механикалық өңдеу тәсілдері мен негізгі тәсілдері
5. Полимер материалдарын (пластмасса, полиэтилен, полипропилен)Автоматты дәнекерлеуге арналған конструкцияны құрастыру үшін пайдаланылатын құрастыру, Технологиялық айлабұйымдар мен жарақтардың түрлері мен мақсаты
6. Полимерлі материалдарды (пластмасса, полиэтилен, полипропилен)толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеу технологиясы
7. Ка-ға қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуді металл материалдарды балқытумен жоғары концентрацияланған жылу көзімен жабдықты баптаумен және реттеумен орындау

Машықтар:
1. Металл материалдарын жоғары концентрацияланған қыздыру көзімен балқыту арқылы толық механикаландырылған дәнекерлеуге арналған Жабдықты баптауды орындау
2. Металл материалдарын жоғары концентрацияланған қыздыру көзімен балқыту арқылы толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеу режимдерін таңдау және реттеу
3. Дәнекерлеу процесінде дәнекерлеу жабдығының параметрлерін реттей отырып дәнекерлеу қондырғыларында жоғары концентрацияланған қыздыру көзін балқыту арқылы толық механикаландырылған немесе автоматты дәнекерлеуді орындау
4. Құрастыру құрылғыларынан және технологиялық жабдықтардан дәнекерленген құрылымды алу
5. Дәнекерленген конструкцияның өлшеу құралын қолдана отырып, конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау
6. Бақылау нәтижесінде табылған дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзету
7. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзетуді бақылау

Білімдер:
1. Металл материалдарын жоғары концентрацияланған қыздыру көзімен толық механикаландырылған және автоматты балқыту арқылы орындалатын дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері мен өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу
2. Жоғары концентрацияланған қыздыру көзімен балқытумен толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу және қосалқы жабдықтың құрылғысы, бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен жұмыс жағдайлары, оларды пайдалану ережелері және қолдану саласы
3. Жоғары концентрацияланған қыздыру көзімен балқытумен дәнекерлеуге арналған жабдықты пайдалану тәртібі
4. Дәнекерленетін материалдардың негізгі топтары мен маркалары, олардың дәнекерленуі
5. Жоғары концентрацияланған қыздыру көзімен толық механикаландырылған және автоматты дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу (беткі) материалдары
6. Дәнекерлеу үшін құрылымды құрастыруға қойылатын талаптар
7. Толығымен механикаландырылған және автоматты балқыту дәнекерлеу технологиясы жоғары концентрацияланған жылу көзі
8. Дәнекерленген қосылыстардың сапасына қойылатын талаптар; бақылау түрлері мен әдістері
9. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының түрлері, олардың пайда болу себептері, алдын алу әдістері және жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Дәнекерлеу кешенінде орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Дәнекерлеу кешенінде орындалған жұмыстардың сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз
4. Дәнекерленген тігістердің сыртқы түрі бойынша режимдердің бұзылуын анықтау
5. Бақылау нәтижесінде табылған дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзету
6. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын түзетуді бақылау

Білімдер:
1. Государственные стандарты на сварные соединения.
2. Методики обнаружения различных дефектов сварного шва при сварных работах.
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате сварных работ.
4. Меры предупреждения дефектов

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3,4

Пісіруші

4

Дәнекерлеу жұмыстарын бақылаушы

4

Техник-технологтар

22. Кәсіптің карточкасы "Газбен кесу операторы":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-003

Кәсіптің атауы:

Газбен кесу операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен кесуші, 1-5 pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша 2 жылдан кем емес практикалық жұмыс тәжірибесі: газ кескіш; газ дәнекерлеуші; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы; электр газ дәнекерлеуші; электр газ дәнекерлеуші-кесуші; парақтар мен таспаларды электрмен дәнекерлеуші; Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электрмен дәнекерлеуші; Қолмен дәнекерлейтін электрмен дәнекерлеуші; диірмендегі құбырларды электрмен дәнекерлеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен кесуші
Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металдарды кесу процесін орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
2. Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Көміртекті және легирленген болаттан жасалған қарапайым және күрделілігі орташа металдарды оттегі және ауа-плазмалық түзу сызықты және бұйра кесу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында кесуге арналған тасымалданатын және стационарлық оттегі және плазмалық-доғалы машиналарда қолмен таңбалау бойынша көміртекті және легирленген болаттардан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған қарапайым және күрделілігі орташа бөлшектерді металдарды оттекті және ауа-плазмалық түзу сызықты және фигуралы кесу.
2. Қалыңдығы 300 мм-ден асатын, бірнеше коннекторлары және ашық өзек белгілері бар құймалардағы пайда мен шыршаларды кесу.
3. Ескірген крандарды, фермаларды, арқалықтарды, машиналарды және басқа да күрделі сынықтарды бензин кесетін аппараттармен түсті металдардың қалдықтарын бөле отырып және жөндеуден кейін пайдаланылуы мүмкін машиналардың тораптары мен бөліктерін сақтай отырып немесе қиып ала отырып, мемлекеттік стандарт бойынша Берілген өлшемдерге қолмен белгілеу, оттегімен кесу және кесу

Білімдер:
3-4 разряд
1. Қызмет көрсетілетін стационарлық және тасымалданатын оттегі және плазмалық-доғалық машиналардың, әртүрлі жүйелердің қол кескіштері мен генераторларының құрылғысы
2. Арнайы құрылғылардың құрылғысы
3. Кесуге жататын металдар мен қорытпалардың қасиеттері
4. Машиналық бұйра кесу кезінде копирлерге қойылатын талаптар және олармен жұмыс істеу ережелері
5. Газбен кесу және жоспарлау кезінде дәлдікке төзімділік
6. Металдың қалыңдығы, ауыз қуысының нөмірі және оттегі қысымы арасындағы ең тиімді қатынастар
7. Оттегі және газ-электр кесу кезіндегі газды кесу және тұтыну режимі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Орындалған газ кесудің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3-4 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
3-4 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу.
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз.
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері.
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы.
9. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Газбен кесушілер

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-механиктер

23. Кәсіптің карточкасы "Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-004

Кәсіптің атауы:

Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы,
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Машина жасау технологиясы (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 2 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен кесу операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Проекциялық аппаратураның және газ кесу машиналарының барлық түрлерін пайдалана отырып металдарды кесуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
2. Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Проекциялық аппаратурада және газ кесу машинасында операцияларды орындау


Машықтар:
4 разряд
1. Проекциялық аппаратураның және газ кесетін машиналардың барлық түрлерін жұмысқа дайындау.
2. Белгілеу үстелін салыстыра отырып, жарық көздерін, шағылыстырғыштар мен камераларды реттеу және орнату.
3. Командоаппаратта орнатылған өлшеу аспаптары бойынша газ кесетін машинаның дұрыс жұмыс істеуін бақылау.
4. Механикалық, электрлік және оптикалық бөлшектердегі, тораптар мен жүйелердегі ақауларды анықтау.
5. Кесу парағында Әртүрлі күрделіліктегі бөлшектерді кесу тәртібі мен бағытын таңдау.
6. Сызбалар-шаблондар және олардан негативтер жасау.
7. Аппаратура мен газ кесу машиналарына Ағымдағы жөндеуді өз бетінше жүргізу және күрделі жөндеуге қатысу (бөлшектеу, жөндеу, монтаждау).
8. Механикалық және электр жүйесі жұмысының синхрондылығын реттеуге қатысу

Білімдер:
4 разряд
1. Кинематикалық және электр тізбектері,
2. Проекциялық аппаратураның және газ кесетін машиналардың барлық түрлерінің конструкциясы мен құрылғысы;
3. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері;
4. Аппаратураны баптау кезінде қолданылатын аспаптардың құрылысы, мақсаты және жұмыс істеу принципі;
5. Аппаратура мен газ кесетін машиналардың жұмысындағы ақауларды анықтау және оларды жою тәсілдері;
6. Бөлшектерді белгілеу әдістері және оларды өңдеу процесі;
7. Масштабтағы көшірме сызбаларында бөлшектерді сызуға қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Орындалған газ кесудің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
4 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
4 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу.
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз.
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері.
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы.
9. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Жабдықты монтаждаушылар мен баптаушылар

4

Операторларға супервайзерлер (бригадирлер)

4

Жабдықтар бойынша техниктер

24. Кәсіптің карточкасы "Лазер қондырғыларының операторы":

Топтың коды:

8189-0

Қызмет атауының коды:

8189-0-024

Кәсіптің атауы:

Лазер қондырғыларының операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Лазер қондырғыларының операторы, 3-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Машина жасау технологиясы (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен кесуші
Газбен кесу операторы
Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Лазерлік дәнекерлеу, тесіктерді жыпылықтау, кесу, термоөңдеу, гравировка жасау және сынауға ұшырамайтын әртүрлі қалыңдықтағы әртүрлі материалдардан жасалған бөлшектер мен бұйымдарды бапталған бір үлгідегі қондырғыларда, оның ішінде Бағдарламалық басқарумен басқа да технологиялық өңдеу процесін басқаруды жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Лазерлік қондырғыларда дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес лазерлік қондырғыларда операцияларды орындау
3. Лазерлік қондырғыларда орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Лазерлік қондырғыларда дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Жабдықты лазерлік пәсәруге дайындау


Машықтар:
3-4 разряд
1. Лазерлік қондырғыларда берілген операцияларды орындау үшін қондырғыларды дайындау
2. Орнатудың оптикалық элементтерін тазалаңыз.
3. Қызмет көрсету жүйелерін қосыңыз
4. Жоғары вольтты қоректендіру құрылғыларына қызмет көрсету.
5. Микрошлифтерді дайындаңыз
6. Объективті ауыстыруды, телескоптың саптамасын және қондырғыны қосымша баптауды қажет етпейтін басқа да регламенттік жұмыстарды жүргізу.
7. Дәнекерленген бөлшектердің материалы мен дизайнына байланысты лазерлік қондырғының жұмыс режимдерін таңдаңыз.
8. Орнату фокусын оның жұмыс процесінде өзгертіңіз.
9. Аспаптардың көрсеткіштері бойынша орнату блоктары мен салқындату жүйесінің жай-күйін бақылауды орындау.
10. Қондырғылар мен бақылау-өлшеу аппаратурасын баптауды жүргізу.
11. Қондырғыларды жұмыс күйінде ұстау бойынша регламенттік жұмыстар жүргізу.
12. Резонаторларды және сәулеленуді тасымалдау және фокустау жүйесін туралауды орындау.
13. Лазерлік қуат көздерін реттеңіз

Білімдер:
3-4 разряд
1. Лазерлік қондырғылардағы құрылғы және жұмыс принципі;
2. Орнатуды басқарудың негізгі ережелері
3. Басып шығару бағдарламасын оқу ережелері
4. Бағдарламалаушыны бірінші кадрға қайтару жолдары
5. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника және оптика негіздері
6. Дәнекерленетін бөлшектер материалдарының негізгі физикалық қасиеттері
7. Профилактикалық жұмыстарды жүргізу тәртібі
8. Жоғары вольтты жабдықпен жұмыс істеу ережелері
9. Бағдарламалық басқарылатын қондырғылардың жұмыс ерекшеліктері (лазерлік дәнекерлеу машинасының CNC жүйесі)
10. Қызмет көрсетілетін лазерлік қондырғылардың құрылғысы, пайдалану ережесі, дәлдігін тексеру тәсілдері
11. Лазерлік қондырғылардың блоктарын баптау тәсілдері
12. Қондырғылардың электрлік және функционалдық схемалары
13. Орнатудың оңтайлы жұмыс режимдерін таңдау ережелері
14. Лазерлік қондырғылардың конструктивтік ерекшеліктері, кинематикалық, электрлік және оптикалық схемалары және оларды баптау тәсілдері;
15. Шығу параметрлерін өлшеу әдістері және лазерлік машиналардың дәлдігін тексеру ережелері;
16. Қондырғылар мен реттелген оптикалық құрылғылардың негізгі сипаттамалары;
17. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс режимдерін айқындау қағидалары;
18. Лазерлік дәнекерлеу режимін таңдауға байланысты есептеулер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Лазерлік қондырғыларда конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
3-4 разряд
1. Лазерлік қондырғылардағы сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Лазерлік қондырғыларда дәнекерлеуді орындау үшін бастапқы деректерді талдаңыз

Білімдер:
3-4 разряд
1. Машина жасау сызбасының негіздері
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділік белгілері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес лазерлік қондырғыларда операцияларды орындау

Дағды 1:
Басқару пультінен лазерлік дәнекерлеу процесін және әртүрлі қалыңдықтағы әртүрлі материалдардан жасалған бөлшектер мен бұйымдарды басқа да технологиялық өңдеуді жүргізу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Лазерлік дәнекерлеу, тесіктерді жыпылықтау, кесу, термоөңдеу, гравировка және басқа да технологиялық өңдеу процесін басқару пультінен сынақтан өтпейтін әртүрлі қалыңдықтағы әртүрлі материалдардан жасалған бөлшектер мен бұйымдарды жолға қойылған бір типті қондырғыларда, оның ішінде Бағдарламалық басқарумен жүргізу.
2. Пішіндеуден кейін қарапайым көлемді бұйымдарды белгілеу бойынша контурлық кесу.
3. Берілген операцияларды орындау үшін қондырғыны дайындау: оптикалық элементтерді тазарту, қызмет көрсету жүйелерін қосу және т. б.
4. Өңдеуден кейін бөлшектерді орнату және алу. Жоғары вольтты қоректендіру құрылғыларына қызмет көрсету.
5. Өлшеу аспаптары, цифрлық табло, сигнал шамдары бойынша лазерлік қондырғының жұмысын бақылау және бақылау.
6. Аспапта өңделген бөлшектердің микроқаттылығын анықтау.
7. Микрошлифтерді дайындау.
8. Объективті ауыстыру, телескоптың саптамасы және қондырғыны қосымша баптауды қажет етпейтін басқа да регламенттік жұмыстарды жүргізу.
9. Жұмысты есепке алу журналын жүргізу

Білімдер:
3-4 разряд
1. Лазерлік қондырғының құрылғысы және жұмыс принципі
2. Орнатуды басқарудың негізгі ережелері
3. Басып шығару бағдарламасын оқу ережелері
4. Бағдарламалаушыны бірінші кадрға қайтару жолдары
5. Орындалатын жұмыс шегінде электрорадиотехника және оптика негіздері
6. Өңделетін бөлшектер материалдарының негізгі физикалық қасиеттері
7. Өңделетін бөлшектерге қойылатын талаптар
8. Лазерлік өңдеу түрлері
9. Профилактикалық жұмыстарды жүргізу тәртібі
10. Жоғары вольтты жабдықпен жұмыс істеу ережелері
11. Бағдарламалық басқарумен қондырғылардың жұмыс ерекшеліктері
12. Төзімділік пен қону, біліктілік және кедір-бұдыр параметрлері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Лазерлік қондырғыларда орындалған жұмыстың сапасын бақылау



Дағды 1:
Лазерлік қондырғыларда орындалған жұмыстың сапасын басқару

Машықтар:
3-4 разряд
1. Лазерлік дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау.
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
4. Лазерлік өңдеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз.
5.Лазерлік өңдеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы

Білімдер:
3-4 разряд
1. Лазерлік өңдеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Лазерлік өңдеу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Лазерлік өңдеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5.Лазерлік өңдеуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.
6. Лазерлік өңдеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Лазер қондырғыларының операторы

4

Операторларға супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-механиктер

25. Кәсіптің карточкасы "Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-008

Кәсіптің атауы:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде бір жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр газбен пісіруші
Беттер мен ленталарды электрмен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеуді қолдана отырып, дәнекерленген конструкцияларды, өнімдер мен бұйымдарды өндіру (дайындау)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
2. Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Аппараттардың күрделілігі орташа дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында плазмотронды пайдалана отырып автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу


Машықтар:
3 разряд
1. Көміртекті және конструкциялық болаттардан жасалған аппараттардың, тораптардың, бөлшектердің, конструкциялар мен құбырлардың күрделілігі орташа дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында плазмотронды пайдалана отырып автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу.
2. Бөлшектер мен түйіндердің қарапайым және орташа күрделілігін балқыту.
3. Автоматты микроплазмалық дәнекерлеу.
4. Конструкцияларды дәнекерлеу кезінде автоматты электр қуатымен дәнекерлеуге арналған қондырғыларға және автоматтарға қызмет көрсету

Білімдер:
3 разряд
1. Қолданылатын дәнекерлеу автоматтарын, жартылай автоматтарды, плазмотрондарды және қуат көздерін орнату
2. Дәнекерлеу материалдарының қасиеттері мен мақсаттары; дәнекерлеу жіктерін бақылаудың негізгі түрлері
3. дәнекерлеу материалдарын таңдау ережелері
4. Дәнекерленетін бұйымдардағы ішкі кернеулер мен деформациялардың пайда болу себептері және олардың алдын алу шаралары
5. Берілген параметрлер бойынша дәнекерлеу режимдерін орнату ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде электр дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
3 разряд
1. Құрастырылған және дәнекерленген конструкциялардың (бұйымдардың, тораптардың, бөлшектердің) көзбен шолып ақауларын конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін айқындау
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
3. Құрастырылған және дәнекерленген конструкциялардың (бұйымдардың, тораптардың, бөлшектердің) конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау үшін өлшеу құралын қолдану

Білімдер:
3 разряд
1. Дәнекерленген қосылыстардың сапасына қойылатын талаптар.
2. Дәнекерленген қосылыстардың сапасын бақылау түрлері мен әдістері, визуалды, өлшеу, бұзбайтын, зертханалық.
3. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының түрлері.
4. Ақаулардың пайда болу себептері.
5. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының алдын алу әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

4

Техник-механик

5

Супервайзер (бригадир)

26. Кәсіптің карточкасы "Газбен пісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-002

Кәсіптің атауы:

Газбен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен пісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі: металды жылытушы (дәнекерлеуші); дәнекерлеу кешенінің операторы; дәнекерлеуші; арматуралық торлар мен қаңқаларды дәнекерлеуші; отқа төзімді металдардан жасалған бұйымдарды дәнекерлеуші; диффузиялық-дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; лазерлік қондырғыларда дәнекерлеуші; түйіспелі (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші; машиналық-түйіспелі дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші дәнекерлеуші; электронды-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; құбырларды пешпен дәнекерлеуші; аргон ортасында қолмен доғалық дәнекерлеуші; термиттік дәнекерлеуші; газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы; электр газ дәнекерлеуші; табақтар мен таспаларды электрмен дәнекерлеуші; Автоматты және жартылай автоматты машиналарда электрмен дәнекерлеуші; қолмен дәнекерлеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр газбен пісіруші
Газбен кесуші
Пісіруші
Газбен кесу операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен және ішінара механикаландырылған газбен дәнекерлеуді қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу және салу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау
2. Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау

Дағды 1:
Орташа күрделі бөлшектерді газбен дәнекерлеу


Машықтар:
3 разряд
1. Көміртекті және конструкциялық болаттардан жасалған тораптарды, бөлшектер мен құбырларды және түсті металдар мен қорытпалардан жасалған қарапайым бөлшектерді төбеден басқа дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында күрделілігі орташа газбен дәнекерлеу.
2. Орташа күрделіліктегі бөлшектер мен тораптардағы раковиналар мен жарықтарды балқыту арқылы жою.
3. Қарапайым бөлшектердің қатты қорытпаларымен балқыту.
4. Берілген режимді сақтай отырып, Бөлшектерді дәнекерлеу кезінде алдын ала және ілеспе қыздыру

Білімдер:
3 разряд
1. Қызмет көрсетілетін газ дәнекерлеу аппаратурасының құрылғысы,
2. Дәнекерлеу тігістерінің құрылымы және оларды сынау тәсілдері,
3. Дәнекерленетін металдардың негізгі қасиеттері,
4. Дәнекерлеуге және балқытуға бөлшектер мен тораптарды дайындау ережесі,
5. Металды қыздыру режимін оның маркасы мен қалыңдығына қарай таңдау ережесі,
6. Дәнекерленетін бұйымдардағы ішкі кернеулер мен деформациялардың пайда болу себептері және олардың алдын алу шаралары,
7. Болаттан, түсті металдардан және шойыннан жасалған бөлшектерді дәнекерлеудің және балқытудың негізгі технологиялық әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Газбен дәнекерлеу кезінде шығарылатын өнімнің сапасын бақылауды орындау


Машықтар:
3 разряд
1. Газбен дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау.
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
4. Газбен дәнекерлеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз
5. Газбен дәнекерлеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы
6. Газбен дәнекерлеу жұмыстарынан кейін дәнекерлеу сапасын сынау үшін үлгілерді дайындау

Білімдер:
3 разряд
1. Газбен дәнекерлеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Газбен дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Газбен дәнекерлеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Газбен дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.
6. Газбен дәнекерлеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері.
7. Дәнекерленген қосылыстарды сынау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Газбен пісірушілер

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-механиктер

4

Цех шебері / учаске шебері

27. Кәсіптің карточкасы "Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-008

Кәсіптің атауы:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.2

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 2 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр газбен пісіруші
Беттер мен ленталарды электрмен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеуді қолдана отырып, дәнекерленген конструкцияларды, өнімдер мен бұйымдарды өндіру (дайындау)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
2. Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Күрделі аппараттардың плазмотронын пайдаланып Автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу


Машықтар:
4 разряд
1. Көміртекті және құрылымдық болаттардан, шойыннан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған күрделі аппараттардың, тораптардың, конструкциялар мен құбырлардың плазмотронын пайдалана отырып автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу.
2. Күрделі жағдайларда жұмыс істейтін күрделі құрылыс және технологиялық құрылымдарды автоматты дәнекерлеу.
3. Біліктілігі анағұрлым жоғары электр дәнекерлеушінің басшылығымен түсті металдар мен қорытпалардан жасалған ыстық илектелген жолақтарды балқымайтын электродпен қорғаныш газдар ортасында автоматты дәнекерлеу.
4. Машина бөлшектерінің, механизмдер мен конструкциялардың ақауларын балқыту.
5. Күрделі тораптарды, бөлшектер мен құралдарды балқыту

Білімдер:
4 разряд
1. Әртүрлі дәнекерлеу автоматтарын, жартылай автоматтарды, плазмотрондарды және қуат көздерін орнату
2. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері
3. Дәнекерлеуді сынау әдістері
4. Дәнекерлеу материалдарының маркалары мен түрлері
5. Дәнекерлеудегі ақаулардың түрлері және олардың алдын алу және жою әдістері
6. Дәнекерлеу режимдерінің дәнекерлеу геометриясына әсері
7. Дәнекерленетін металдардың механикалық қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде электр дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
4 разряд
1. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
2. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша сапаны бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері
3. Дәнекерленген қосылыстардың анықталған ақауларын түзету

Білімдер:
4 разряд
1. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының түрлері.
2. Ақаулардың пайда болу себептері.
3. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының алдын алу әдістері.
4. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

4

Техник-механик

4

Супервайзер (бригадир)

28. Кәсіптің карточкасы "Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-008

Кәсіптің атауы:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр газбен пісіруші
Беттер мен ленталарды электрмен пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Автоматты және жартылай автоматты машиналарда дәнекерлеуді қолдана отырып, дәнекерленген конструкцияларды, өнімдер мен бұйымдарды өндіру (дайындау)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Автоматты және жартылай автоматты машиналарда Электрмен дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманың сәйкестігіне дайындаманы сәйкестендіру
2. Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
3. Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Автоматты және жартылай автоматты машиналарда Электрмен дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманың сәйкестігіне дайындаманы сәйкестендіру

Дағды 1:
Дайындамалардың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
5-6 разряд
1. Автоматты және жартылай автоматты желілерде электрмен дәнекерлеуге арналған дайындамалардың түрін анықтау
2. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу
3. Дайындамалар мен компоненттердің және құрастыру қондырғыларының ілеспе құжаттамасын оқып, талдаңыз

Білімдер:
5-6 разряд
1. Материалтану
2. Сызба геометриясы
3. Сызбаларды жобалау ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Күрделі аппараттардың, конструкциялардың плазмотронын пайдалана отырып, автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу


Машықтар:
5-6 разряд
1. Әмбебап көп доғалы және көп электродты автоматтар мен жартылай автоматтарда, сондай-ақ телевизиялық, фотоэлектрондық және басқа да арнайы құрылғылармен, Автоматты манипуляторлармен (роботтармен) жабдықталған автоматтарда әртүрлі болаттардан, шойыннан, түсті металдардан және қорытпалардан, оның ішінде титаннан жасалған күрделі аппараттардың, тораптардың, конструкциялар мен құбырлардың плазмотронын пайдалана отырып автоматты және механикаландырылған дәнекерлеу.
2. Динамикалық және діріл жүктемелерімен жұмыс істейтін Құрылыс және технологиялық конструкциялардың плазмотронын және төбелік қалыпта және тік жазықтықта дәнекерлеу кезінде күрделі конфигурация конструкцияларын қолдана отырып механикаландырылған дәнекерлеу.
3. Дәнекерлеу қабілеті шектеулі металдар мен қорытпалардан жасалған тәжірибелік конструкцияларды дәнекерлеу.
4. Дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында блоктық дизайндағы конструкцияларды дәнекерлеу
5. Күрделі құрылғылар мен кантерлерде дәнекерлеу.
6. Түсті металдар мен қорытпалардан жасалған ыстықтай илектелген жолақтарды балқымайтын электродпен қорғаныш газда автоматты дәнекерлеу.
7. Машина бөлшектерінің, механизмдер мен конструкциялардың ақауларын дәнекерлеу.
8. Күрделі бөлшектер мен түйіндерді балқыту

Білімдер:
5-6 разряд
1. Электрмен дәнекерлеу автоматтары, жартылай автоматтар, плазмотрондар мен машиналардың конструкциялары
2. Күрделі автоматтардың, плазмотрондар мен машиналардың электрлік және кинематикалық схемалары, олардың ең ықтимал ақауларының себептері, оларды жою тәсілдері
3. Жауапты конструкциялардың дәнекерленген қосылыстарын бақылау әдістері, сынау тәсілдері мен әдістері
4. Электрондық басқару схемаларының негізгі құрылғысы
5. Роботтарды оқыту және робототехникалық кешендермен жұмыс істеу ережелері
6. Қорытпалардың түрлері, олардың дәнекерлеу және механикалық қасиеттері
7. Коррозия түрлері және оны тудыратын факторлар
8. Дәнекерленген қосылыстарды термиялық өңдеудің негізгі түрлері
9. Дәнекерлеу металлографиясының негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде Электрмен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Автоматты және жартылай автоматты желілерде электр дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
5-6 разряд
1. Құрастырылған және дәнекерленген конструкциялардың (бұйымдардың, тораптардың, бөлшектердің) көзбен шолып ақауларын конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін айқындау
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
3. Құрастырылған және дәнекерленген конструкциялардың (бұйымдардың, тораптардың, бөлшектердің) конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін бақылау үшін өлшеу құралын қолдану.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша сапаны бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері
5. Дәнекерленген қосылыстардың анықталған ақауларын түзету

Білімдер:
5-6 разряд
1. Дәнекерленген қосылыстардың сапасына қойылатын талаптар.
2. Дәнекерленген қосылыстардың сапасын бақылау түрлері мен әдістері, визуалды, өлшеу, бұзбайтын, зертханалық.
3. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының түрлері.
4. Ақаулардың пайда болу себептері.
5. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларының алдын алу әдістері.
6. Дәнекерленген қосылыстардың ақауларын жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші

4

Техник-механик

4

Супервайзер (бригадир)

29. Кәсіптің карточкасы "Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші":

Топтың коды:

7212-1

Қызмет атауының коды:

7212-1-013

Кәсіптің атауы:

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Контактілі (престік) пісіру машинасымен пісіруші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Пісіруші
Машиналы-контактілі піріруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Түрлі болаттардан, түсті металдардан, қорытпалардан және металл емес материалдардан жасалған бұйымдардың, тораптардың, құбырлардың конструкцияларының және сыйымдылықтардың әртүрлі конструкцияларын түйіспелі және нүктелі машиналарда дәнекерлеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес контактілі дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
2. Контактілі дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес контактілі дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Стыковая сварка сложных изделий на машинах контактной сварки


Машықтар:
5 разряд
1. Күрделі бұйымдарды, тораптарды, конструкцияларды, түрлі болаттардан, түсті металдардан, қорытпалардан және металл емес материалдардан жасалған құбырларды түйіспелі түйіспелі дәнекерлеуді жүргізу.
2. Дәнекерленетін бөлшектердің ұштарын механикалық немесе химиялық тәсілмен сәйкестендіруді, алдын ала тазалауды жүргізу
3. Осьтік күшпен электрод қысқыштарында түйіспелі дәнекерлеуді жүргізу.
4. Режимдерді таңдап, түйіспелі дәнекерлеу машиналарының негізгі технологиялық параметрлерін анықтаңыз.
5. Түйіспелі түйіспелі дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу қосылыстарының құрылымы мен беріктік көрсеткіштерін анықтау
6. Түйіспелі дәнекерлеуден кейін бөлшектер мен бұйымдарды тазалаңыз

Білімдер:
5 разряд
1. Түйіспелі дәнекерлеу технологиясы.
2. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері
3. Берілген режимді орнату ережелері
4. Жіктеу, дәнекерлеу машиналарының негізгі тораптары
5. Қысу жетегі және жауын-шашын. Қысқыш құрылғылар. Түйіспелі түйіспелі дәнекерлеуге арналған іске қосу реттеу аппаратурасы
6. Түйіспелі түйіспелі машиналарға қызмет көрсетілетін принципті және монтаждық электр схемаларын оқу ережесі.
7. Контактілі дәнекерлеу режимдерін анықтау принципі
8. Түйіспелі түйіспелі дәнекерлеудің технологиялық ағынында өтетін бұйымдардың номенклатурасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Түйіспелі дәнекерлеу машиналарында күрделі бұйымдарды нүктелік дәнекерлеу

Машықтар:
5 разряд
1. Түрлі болаттардан, түсті металдардан, қорытпалардан және металл емес материалдардан жасалған күрделі бұйымдарды, тораптарды, конструкцияларды, құбырлар мен сыйымдылықтарды нүктелік контактілі дәнекерлеуді жүргізу.
2. Нүктелік дәнекерлеу кезінде жанасу кедергісін бақылау
3. Дәнекерленген нүктелер мен термиялық әсер ету аймақтарын анықтаңыз
4. Нүктелік контактілі дәнекерлеуді жасаңыз.
5. Нүктелік контактілі дәнекерлеу машиналарының режимдерін таңдап, негізгі технологиялық параметрлерін анықтаңыз.
6. Нүктелік контактілі дәнекерлеу үшін дәнекерлеу қосылыстарының құрылымы мен беріктік көрсеткіштерін анықтаңыз
7. Бөлшектерді және бұйымдарды нүктелік дәнекерлеуден кейін тазалаңыз

Білімдер:
5 разряд
1. Нүктелік дәнекерлеу технологиясы.
2. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері;
3. Берілген режимді орнату ережелері;
4. Жіктеу, нүктелік дәнекерлеу машиналарының негізгі тораптары
5. Қысу жетегі және жауын-шашын. Қысқыш құрылғылар. Нүктелік контактілі дәнекерлеуге арналған іске қосу-реттеу аппаратурасы.
6. Нүктелік байланыс машиналарына қызмет көрсететін электр схемаларын және монтаждау ережелерін оқу.
7. Нүктелік дәнекерлеу режимдерін анықтау принципі.
8. Нүктелік контактілі дәнекерлеудің технологиялық ағынында өтетін бұйымдардың номенклатурасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Күрделі бұйымдарды түйіспелі дәнекерлеу машиналарында тігісті дәнекерлеу

Машықтар:
5 разряд
1. Күрделі бұйымдарды, тораптарды, конструкцияларды тігісті түйіспелі дәнекерлеуді жүргізу.
2. Дәнекерлеу кезінде жанасу кедергісін бақылау
3. Дәнекерленген нүктелер мен термиялық әсер ету аймақтарын анықтаңыз
4. Түйіспелі дәнекерлеуді жасаңыз.
5. Режимдерді таңдап, түйіспелі дәнекерлеу машиналарының негізгі технологиялық параметрлерін анықтаңыз.
6. Түйіспелі дәнекерлеуге арналған дәнекерлеу қосылыстарының құрылымы мен беріктік көрсеткіштерін анықтаңыз
7. Түйіспелі дәнекерлеуден кейін бөлшектер мен бұйымдарды тазалаңыз

Білімдер:
5 разряд
1. Түйіспелі дәнекерлеу технологиясы.
2. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері;
3. Берілген режимді орнату ережелері;
4. Жіктеу, түйіспелі дәнекерлеу машиналарының негізгі тораптары
5. Қысу жетегі және жауын-шашын. Қысқыш құрылғылар. Түйіспелі дәнекерлеуге арналған іске қосу-реттеу аппаратурасы.
6. Принципиалды және монтаждық электр схемаларын, қызмет көрсетілетін тігісті байланыс машиналарын оқу ережелері.
7. Түйіспелі дәнекерлеу режимдерін анықтау принципі.
8. Түйіспелі дәнекерлеудің технологиялық ағынында өтетін бұйымдардың номенклатурасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Күрделі бұйымдарды контактілі дәнекерлеу машиналарында бедерлі дәнекерлеу

Машықтар:
5 разряд
1. Күрделі бұйымдарды, тораптарды, конструкцияларды бедерлі контактілі дәнекерлеуді жүргізу
2. Бедерлі дәнекерлеу кезінде жанасу кедергісін бақылау
3. Дәнекерленген нүктелер мен термиялық әсер ету аймақтарын анықтаңыз
4. Режимдерді таңдап, бедерлі контактілі дәнекерлеу машиналарының негізгі технологиялық параметрлерін анықтаңыз.
5. Бедерлі контактілі дәнекерлеу үшін дәнекерлеу қосылыстарының құрылымы мен беріктік көрсеткіштерін анықтау
6. Бедерлі контактілі дәнекерлеуден кейін бөлшектер мен бұйымдарды тазалаңыз

Білімдер:
5 разряд
1. Бедерлі контактілі Дәнекерлеу технологиялары.
2. Орындалатын жұмыс шегінде Электротехника негіздері;
3. Берілген режимді орнату ережелері;
4. Жіктеу, бедерлі контактілі дәнекерлеу машиналарының негізгі тораптары
5. Қысу жетегі және жауын-шашын. Қысқыш құрылғылар. Бедерлі контактілі дәнекерлеуге арналған іске қосу-реттеу аппаратурасы.
6. Рельефті байланыс машиналарына қызмет көрсететін электр схемаларын және монтаждау ережелерін оқу.
7. Бедерлі контактілі дәнекерлеу режимдерін анықтау принципі.
8. Бедерлі контактілі дәнекерлеудің технологиялық ағынында өтетін бұйымдардың номенклатурасы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Контактілі дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Байланыс дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
5 разряд
1. Контактілі дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз
4. Контактілі дәнекерлеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз
5. Контактілі дәнекерлеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы;
6. Контактілі дәнекерлеу бойынша жұмыстардан кейін дәнекерлеуді сынау

Білімдер:
5 разряд
1. Контактілі дәнекерлеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Дәнекерлеу жұмыстарының нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Контактілі дәнекерлеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары
5. Дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшін қажетті метрология негіздері.
6. Контактілі дәнекерлеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері.
7. Физика-химиялық талдау нәтижелерін декодтау әдістері.
8. Дәнекерлеудің механикалық қасиеттерін анықтау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Дәнекерлеу жұмыстарын бақылаушы

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

30. Кәсіптің карточкасы "Газбен пісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-002

Кәсіптің атауы:

Газбен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен пісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Практикалық жұмыс тәжірибесі 3 жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

бейресми біліммен байланыс бар

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электр газбен пісіруші
Пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен және ішінара механикаландырылған газбен дәнекерлеуді қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу және салу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау
2. Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау

Дағды 1:
Күрделі бөлшектерді газбен дәнекерлеу


Машықтар:
5-6 разряд
1. Динамикалық және діріл жүктемелерімен және жоғары қысыммен жұмыс істеуге арналған жоғары көміртекті, легирленген, арнайы және коррозияға төзімді болаттардан, шойыннан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған күрделі бөлшектерді, Тораптарды, механизмдерді, конструкциялар мен құбырларды газбен дәнекерлеу.
2. Күрделі бөлшектерді, тораптарды, құрылымдар мен механизмдерді қатты қорытпалармен балқыту.
3. Жұқа қабырғалы бұйымдардағы және дәнекерлеуге қиын жерлері бар бұйымдардағы жарықтар мен раковиналарды дәнекерлеу және жою.
4. Дәнекерлеуден кейін дәнекерленген буындарды газ оттығымен термиялық өңдеу

Білімдер:
5-6 разряд
1. Дәнекерленетін металдардың, оның ішінде жоғары легирленген болаттардың, сондай-ақ балқытылған металдың механикалық және технологиялық қасиеттері;
2. Тігістердің технологиялық реттілігін және дәнекерлеу режимдерін таңдау ережесі;
3. Дәнекерлеуді бақылау және сынау әдістері;
4. Термиялық өңдеудің дәнекерленген қосылыстың қасиеттеріне әсері
5. Жеңіл және ауыр қорытпалардың түрі, олардың дәнекерлеу және механикалық қасиеттері.
6. Коррозия түрлері және оны тудыратын факторлар.
7. Дәнекерлеу металлографиясы.
8. Дәнекерленетін бұйымдарды арнайы сынау әдістері және олардың әрқайсысының мақсаты.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Газбен дәнекерлеу кезінде шығарылатын өнімнің сапасын бақылауды орындау


Машықтар:
5-6 разряд
1. Газбен дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау.
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
4. Газбен дәнекерлеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз
5. Газбен дәнекерлеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы
6. Газбен дәнекерлеу жұмыстарынан кейін дәнекерлеу сапасын сынау үшін үлгілерді дайындау

Білімдер:
5-6 разряд
1. Газбен дәнекерлеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Газбен дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Газбен дәнекерлеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Газбен дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.
6. Газбен дәнекерлеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері.
7. Дәнекерленген қосылыстарды сынау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқытылған металдың ұшқыны мен шашырауынан қорғауға арналған арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газбен дәнекерлеуге, кесуге және ұқсас процестерге арналған жабдық пен аппаратураның герметикалығы. Газдың сыртқы ағуының рұқсат етілген жылдамдығы және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарды дәнекерлеу рәсімдерінің техникалық талаптары мен аттестациясы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. 3 бөлім. Катодты сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-механиктер

4

Учаске шебері / цех шебері

31. Кәсіптің карточкасы "Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші":

Топтың коды:

7212-1

Қызмет атауының коды:

7212-1-016

Кәсіптің атауы:

Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші, 3-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандығына сәйкес жұмыс өтілі үш жылдан кем емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Дәнекерлеу кешенінің операторы
Пісіруші
Лазерлік қондырғылардағы пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Электрон-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында жергілікті қыздыру кезінде дәнекерленетін бөліктер арасында атомаралық байланыстар орнату арқылы ажырамас қосылыстар алу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес электронды-сәулелік дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау
2. Орындалған электронды-сәулелік дәнекерлеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес электронды-сәулелік дәнекерлеу бойынша операцияларды орындау

Дағды 1:
Электронды-сәулелік дәнекерлеу арқылы құрамы бойынша біртекті металдардан жасалған Бөлшектерді дәнекерлеу


Машықтар:
5-6 разряд
1. Қымбат тұратын тораптар мен арнайы қорытпалардан жасалған бөлшектерді вакуумда электронды-сәулелік дәнекерлеу.
2. Күрделі тораптар мен Бөлшектерді дәнекерлеу, қыздыру дәрежесі шектеулі бұйымдарды дәнекерлеу.
3. Шағын және миниатюралық бұйымдарды дәнекерлеу.
4. Соққы және діріл жүктемелері жағдайында жұмыс істеуге арналған бұйымдарды дәнекерлеу.
5. Автоматты басқарылатын немесе үздіксіз өндіріс циклі бар жоғары вакуумдық жүйелерге қызмет көрсету.
6. Металдар мен қорытпаларды металдың қалыңдығы 0,8 мм дейін әртүрлі комбинацияларда дәнекерлеу.
7. Аспаптардың көрсеткіштері бойынша айдау процесін үздіксіз бақылау және дәнекерлеу процесін басқару.
8. Тігістердің оңтайлы қимасын алу үшін электронды сәуленің оңтайлы параметрлерін алу және оларды өзгерту.

Білімдер:
1. Электронды-сәулелік қондырғыларды басқарудың электрлік және кинематикалық схемалары,
2. Қызмет көрсетілетін қондырғылардың конструкциясы,
3. Катодты сәулелік зеңбірек геометриясының электрлік орнату параметрлеріне әсері,
4. Дәнекерленетін металдардың механикалық және технологиялық қасиеттері,
5. Дәнекерлеудің оңтайлы режимдері,
6. Күрделі схемалары бар сорғы жүйелерінің құрылысы мен мақсаты,
7. Күрделі жүйелерді айдау режимдері мен ережелері.
8. Сорғы процесінің әр кезеңінің мақсаты және олардың реттілігі.
9. Орындалатын жұмыс шегінде вакуумдық техника, электроника және Электротехника негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған электронды-сәулелік дәнекерлеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Электронды-сәулелік дәнекерлеу жұмыстарының сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
5-6 разряд
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
5. Катодты сәулелік дәнекерлеу кезінде дәнекерлеу ақауларын түзетіңіз

Білімдер:
5-6 разряд
1. Дәнекерлеуге арналған мемлекеттік стандарттар.
2. Катодты сәулелік дәнекерлеу кезінде дәнекерлеудің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
3. Дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
4. Ақаулардың алдын алу шаралары.
5. Катодты сәулелік дәнекерлеу кезінде ақауларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Электрондық сәулелік пісіру қондырғысындағы пісіруші

3,4

Пісірушілер

3,4

Газбен кесушілер

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

32. Кәсіптің карточкасы "Электр газбен пісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-005

Кәсіптің атауы:

Электр газбен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Электр газбен пісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Біліктілікке сәйкес практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 2 жыл 5 разрядқа, және 3 жыл 6 разрядқа

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен пісіруші
Автоматты және жартылай автоматты машиналардағы электропісіруші
Электр-газбен пісіруші-оюшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Әртүрлі металл бұйымдарын дәнекерлеу (металл конструкцияларының тораптары, құбыржолдары, машиналар мен механизмдердің бөлшектері және т. б.)

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу операцияларын орындау
2. Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу операцияларын орындау

Дағды 1:
Әр түрлі болаттан жасалған бөлшектер мен конструкциялардың әр түрлі күрделілігін дәнекерлеу


Машықтар:
5-6 разряд
1. Динамикалық және діріл жүктемелерімен және жоғары қысыммен жұмыс істеуге арналған әртүрлі болаттардан, шойыннан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған аса күрделі аппараттарды, бөлшектерді, тораптарды, конструкциялар мен құбырларды қолмен доғалық, Плазмалық және газбен дәнекерлеу.
2. Динамикалық және діріл жүктемелерімен жұмыс істейтін Құрылыс және технологиялық конструкцияларды және күрделі конфигурация конструкцияларын қолмен доғалық және газ-электрлік дәнекерлеу.
3.Күрделі жағдайларда жұмыс істейтін күрделі құрылыс және технологиялық құрылымдарды қолмен доғалық және плазмалық дәнекерлеу.
4.Әр түрлі болаттардан, шойыннан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған күрделі бөлшектерді әртүрлі позицияларда қолмен электр доғалы ауамен жоспарлау.
5.Түрлі болаттардан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған күрделі бөлшектерді қолмен таңбалау бойынша дәнекерлеуге арналған жиектерді бөле отырып, оның ішінде әртүрлі болаттар мен қорытпалардан жасалған арнайы ағындарды пайдалана отырып, оттегі және плазмалық түзу сызықты және көлденең кесу.
6. Су астындағы металдарды оттегімен кесу.
7. Автоматты манипуляторларда (роботтарда) арнайы конструкциялы автоматтарда, көп доғалы, көп электродты автоматтарда және телевизиялық, фотоэлектрондық және басқа да арнайы құрылғылармен жарақтандырылған автоматтарда легирленген арнайы болаттардан, титан және басқа қорытпалардан жасалған әртүрлі конструкцияларды автоматты дәнекерлеу.
8. Әр түрлі болаттардан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған күрделі аппараттарды, тораптарды, конструкциялар мен құбырларды Автоматты және механикалық дәнекерлеу.
9. Динамикалық және діріл жүктемелерімен жұмыс істейтін Құрылыс және технологиялық құрылымдарды автоматты дәнекерлеу.
10. Төбелік қалыпта және тік жазықтықта дәнекерлеу кезінде динамикалық және діріл жүктемелерімен жұмыс істейтін аппараттарды, тораптарды, құбыр конструкцияларын, Құрылыс және технологиялық конструкцияларды механикаландырылған дәнекерлеу.
11.Ауыр жағдайларда жұмыс істейтін күрделі құрылыс және технологиялық құрылымдарды механикаландырылған дәнекерлеу.
12.Дәнекерлеу қабілеті шектеулі металдар мен қорытпалардан, сондай-ақ титан мен титан қорытпаларынан жасалған эксперименттік конструкцияларды дәнекерлеу.
13. Дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында блоктық дизайндағы күрделі құрылымдарды дәнекерлеу.
14.Дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында блоктық дизайндағы құрылымдарды дәнекерлеу.
15.Жұқа қабырғалы бұйымдарда және дәнекерлеуге қол жеткізу қиын жерлері бар бұйымдарда жарықтар мен раковиналарды дәнекерлеу және балқыту.
16.Дәнекерлеуден кейін дәнекерленген буындарды газ оттығымен термиялық өңдеу.
17.Дәнекерленген кеңістіктік металл конструкцияларының әртүрлі күрделілігінің сызбаларын оқу.

Білімдер:
5-6 разряд
1. Әртүрлі дәнекерлеу машиналарының, автоматтардың, жартылай автоматтардың және қуат көздерінің электр схемалары мен конструкциялары;
2. Дәнекерленетін металдардың, оның ішінде жоғары легирленген болаттардың, сондай-ақ балқытылған металдың және жоспарланатын металдың технологиялық қасиеттері;
3. Дәнекерлеудің технологиялық реттілігін таңдау;
4. Термиялық өңдеудің дәнекерлеу қасиеттеріне әсері;
5. Металдарды су астында кесу ережелері;
6. Титан қорытпаларының түрлері, олардың дәнекерлеу және механикалық қасиеттері;
7. Кинематикалық схемалар автоматтар мен жартылай автоматтар, электрондық басқару схемаларының принципті құрылғысы;
8.Роботтарды оқыту қағидалары және робототехникалық кешендермен жұмыс істеу қағидалары; 9. Коррозия түрлері және оны тудыратын факторлар;
10.Дәнекерленетін бұйымдарды арнайы сынау әдістері және олардың әрқайсысының мақсаты;
11.Дәнекерленген қосылыстарды термиялық өңдеудің негізгі түрлері;
12.Дәнекерлеу металлографиясының негіздері.
13.Екінші топ бойынша рұқсат беру электр қауіпсіздігі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын басқару


Машықтар:
5-6 разряд
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
3. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
4. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
5. Дәнекерлеу кезінде дәнекерлеу ақауларын түзетіңіз

Білімдер:
5-6 разряд
1. Дәнекерлеуге арналған мемлекеттік стандарттар.
2. Дәнекерлеу кезінде дәнекерлеудің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
3. Дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
4. Ақаулардың алдын алу шаралары.
5. Дәнекерлеу кезінде ақауларды жою әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, дәлдік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Техник–технолог

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

33. Кәсіптің карточкасы "Дәнекерлеуші":

Топтың коды:

7421-1

Қызмет атауының коды:

7421-1-007

Кәсіптің атауы:

Дәнекерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Дәнекерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Телекоммуникациялық жабдықтар мен байланыс арналарын электромонтаждаушы-реттеуші

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Дәнекерлеу процесін қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
2. Орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес дәнекерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Дәнекерлеу арқылы бөлшектердің ажырамас байланысын алу


Машықтар:
5 разряд
1. Бақылау-өлшеу құралдары мен қосалқы құрылғыларды қолдана отырып, отқа төзімді футеровканың жай-күйін тексеру
2. Анодты пештің тиеу және құю жабдықтарын реттеу
3. Процестерді жүргізу: түсті металдар мен қорытпаларды балқыту, балқыту, тазарту; түйіршіктеу; фюмингтеу; балқыту; Әртүрлі конструкциялы пештерде дистилляциялау және купеляциялау
4. Пештерді, технологиялық байламдарды және қосалқы жабдықтарды басқару
Сұйық түрлендіргіш қожды, штейндерді, өрескел металды қабылдау
5. Пешке шихтаны (концентраттарды, кен материалдарын), сұйық материалдарды (балқымаларды), штейндерді, өрескел металды, түрлендіргіш қожды, шлак түзетін, флюсті материалдарды тиеу
6. Сутектің қорғаныш атмосферасында муфельді пеште алтын сағат корпусының бөлшектерін дәнекерлеу және қалпына келтіру.
7. Құлақтарды Гауһар кескіштермен өңдеуден өткен сағат корпустарының жиектері мен сақиналарына сутегі оттықтарымен дәнекерлеу.
8. Қышқыл және сілтілі өңдеу, ағындарды, ағартқыш және сілтілі ерітінділерді, мөлшерленген дәнекерлеуді дайындау.
9. Дәнекерлеу құрылғыларын түзету және дайындау.
10. Дәнекерлеу шеберханасы мен сутегі станциясының жабдықтарын бақылау

Білімдер:
5 разряд
1. Негізгі және қосалқы жабдықтардың, пеш механизмдерінің, сифондардың, фурмалардың, саптамалардың, кессондардың, науалардың, пештің тиеу және құю жабдықтарының, балқыту және газ бұру өнімдерін тасымалдау жүйелерінің, пештерді технологиялық байлаудың, балқыту кезінде пайдаланылатын тиеу-түсіру механизмдерінің, құрылғылардың, құрылғылар мен жабдықтардың құрылысы, техникалық сипаттамалары, пайдалану және техникалық қызмет көрсету қағидалары
2. Пештердің негізгі түрлері және түсті металдарды балқыту технологиялары
3. Ауа, газ, бу, су және электр коммуникацияларын, айналым және салқындату жүйелерін беретін және бұратын пешті, құю машинасын технологиялық байлау схемалары
4. Электр энергиясын жеткізу және электр пештерін басқару органдарының схемасы, құрылғысы
5. Түрлі конструкциялы пештердің процесін, жабдықтарын және технологиялық жарақтандырылуын білікті басқаруды қамтамасыз ететін көлемдегі түсті металдар металлургиясының негіздері
6. Термореттеу аспаптары мен жылыту пештерінің құрылысы мен жұмыс принципі;
7. Алтын қорытпалары мен палладийдің, дәнекерлердің, ағындардың балқу температурасы;
8. Бағалы металдар мен Палладий қорытпаларының, сутектің, ағындардың, дәнекерлердің, ағартқыштың, сілтілі ерітінділердің және жеңіл газдың қасиеттері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған дәнекерлеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Дәнекерлеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
5 разряд
1. Пештің жабдықтары мен механизмдерінің, сифондардың, фурмалардың, саптамалардың, кессондардың, науалардың, пештің тиеу және құю жабдықтарының, балқыту және газ бұру өнімдерін тасымалдау жүйелерінің, балқыту кезінде пайдаланылатын пештердің, құрылғылардың, құрылғылар мен жабдықтардың технологиялық байламдарының жұмыс қабілеттілігін көзбен немесе КИПиА құралдарын пайдалана отырып тексеру
2. Балқытылатын материалдардың химиялық құрамы және бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері туралы мәліметтер негізінде пешті жүктеу процесін басқару
3. Тиеу құрылғыларының жай-күйін, шихта беру барысын және металл балқымасын қабылдауды бақылау үшін Бақылау-өлшеу аспаптары мен қосалқы құрылғыларды пайдалану
4. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақаулардың себептерін анықтау, талдау және анықталған кезде оларды жою
5. Нормативтік құжаттамаға сәйкес өндірілген дәнекерлеу сапасын бағалау.
6. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
7. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
8. Дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды көзбен анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы; дәнекерлеудің физика-химиялық қасиеттері.
9. Дәнекерлеу ақауларын түзету

Білімдер:
5 разряд
1. Пештің жабдықтары мен механизмдерінің, сифондардың, фурмалардың, саптамалардың, кессондардың, науалардың, пештің тиеу және құю жабдықтарының, балқыту және газ бұру өнімдерін тасымалдау жүйелерінің, пештерді технологиялық байлаудың, қосалқы жабдықтардың, құрылыстар мен құрылғылардың, балқытуды қайта бөлудің тиеу-түсіру тетіктерінің құрылысы, техникалық сипаттамалары, пайдалану және техникалық қызмет көрсету қағидалары
2. Қолданылатын конструкциялардың пештерінде балқыту процестерінің дайындық және қосалқы жұмыстарын орындау үшін қажетті көлемде түсті металдар металлургиясының негіздері
3. Қолданылатын конструкциялардың балқыту пештерінде болатын физика-химиялық, ликвациялық және өзге де технологиялық процестер1.
4. Дәнекерлеу жұмыстарынан кейін әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
5. Дәнекерлеу нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
6. Дәнекерлеу процесінде пайда болатын ақаулардың алдын алу шаралары.
7. Дәнекерлеу ақауларын жою жолдары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-технологтар

34. Кәсіптің карточкасы "Газбен кесу операторы":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-003

Кәсіптің атауы:

Газбен кесу операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен кесу операторы, 1-5 pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Біліктілікке сәйкес практикалық жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен кесуші
Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металдарды кесу процесін орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау
2. Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес кесу операцияларын орындау

Дағды 1:
Әр түрлі болаттардан жасалған күрделі бөлшектерді оттегі және ауа плазмалық түзу және бұйра кесу


Машықтар:
5 разряд
1. Фотоэлементтік және бағдарламалық басқарылатын тасымалды және стационарлық оттегі және плазмалық-доғалы машиналарда қолмен таңбалау бойынша түрлі болаттардан, түсті металдардан және қорытпалардан жасалған күрделі бөлшектерді оттегі және ауа-плазмалық түзу сызықты және бұйра кесу.
2. Әр түрлі болаттарды, Түсті металдарды және жиектерді кесетін қорытпаларды бензин кесетін және керосин кесетін аппараттармен қолмен оттегімен кесу және кесу.
3. Жоғары хромды және хром-никельді болаттар мен шойыннан жасалған бөлшектерді оттегі-флюсті кесу.
4. Кеме объектілерін суда газбен кесу
5. Су астындағы металдарды оттегімен кесу

Білімдер:
5 разряд
1. Фотоэлектрлік және бағдарламалық басқарумен және масштабты-қашықтықтан құрылғымен қызмет көрсетілетін оттегі және плазмалық-доғалық машиналардың құрылғысы
2. Легирленген болаттарды оттегі және плазмалық-доғалық кесу процесі
3. Қыздырылған легирленген болаттарды кесу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындалған кесу жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Орындалған газ кесудің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
5 разряд
1. Нормативке сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау
құжаттамамен
2. Некенің себептерін анықтау, кесу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алу
3. Өлшеу құралдарын қолдану
4. Кесу нәтижесі бойынша визуалды ақауларды анықтау: қолайлы сыртқы түрі (сыртқы тексеру кезінде)

Білімдер:
5 разряд
1. Өндірісте пайда болатын әртүрлі ақауларды анықтау әдістері
өндіріс технологиясынан ауытқу.
2. Термиялық кесу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз.
6. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
7. Беткі ақауларды анықтау әдістері.
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы.
9. Термиялық кесуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, дәлдік, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Газбен кесушілер

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-механиктер

35. Кәсіптің карточкасы "Лазер қондырғыларының операторы":

Топтың коды:

8189-0

Қызмет атауының коды:

8189-0-024

Кәсіптің атауы:

Лазер қондырғыларының операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Лазер қондырғыларының операторы, 3-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машина жасау технологиясы (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен кесуші
Газбен кесу операторы
Проекциялық аппаратура және газбен кесетін машинаның операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Лазерлік дәнекерлеу, тесіктерді жыпылықтау, кесу, термоөңдеу, гравировка жасау және сынауға ұшырамайтын әртүрлі қалыңдықтағы әртүрлі материалдардан жасалған бөлшектер мен бұйымдарды бапталған бір үлгідегі қондырғыларда, оның ішінде Бағдарламалық басқарумен басқа да технологиялық өңдеу процесін басқаруды жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес лазерлік қондырғыларда операцияларды орындау
2. Лазерлік қондырғыларда орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес лазерлік қондырғыларда операцияларды орындау

Дағды 1:
Басқару пультінен лазерлік дәнекерлеу процесін және әртүрлі қалыңдықтағы әртүрлі материалдардан жасалған күрделі бөлшектер мен бұйымдарды басқа өңдеуді жүргізу


Машықтар:
3-4 разряд
1. Лазерлік дәнекерлеу, тесіктерді тігу, кесу, термоөңдеу, гравировка жасау және әртүрлі типтегі лазерлік қондырғыларда, оның ішінде Бағдарламалық басқарумен вакуумдық тығыздыққа сыналатын әртүрлі қалыңдықтағы әртүрлі материалдардан жасалған күрделі бөлшектер мен бұйымдарды басқа да өңдеу процесін басқару пультінен жүргізу
2. Соққы және діріл жүктемесі бар қысыммен жұмыс істеуге арналған бұйымдарды лазерлік дәнекерлеу
3. Пішіндеуден кейін күрделі бұйымдарды белгілеу бойынша контурлық кесу
4. Өңделетін бөлшектердің материалы мен дизайнына байланысты қондырғының жұмыс режимдерін таңдау
5. Оптикалық жүйенің көмегімен технологиялық процестердің жүргізілуін бақылау
6. Орнату барысында оның фокусын өзгерту
7. Аспаптардың көрсеткіштері бойынша орнату блоктарының және салқындату жүйесінің жай-күйін бақылау
8. Қондырғылар мен бақылау-өлшеу аппаратурасын баптау
9. Қондырғыларды жұмыс жағдайында ұстау бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу
10. Резонаторлар мен сәулеленуді тасымалдау және фокустау жүйесін туралау
11. Лазерлік қуат көздерін реттеу

Білімдер:
3-4 разряд
1. Лазерлік қондырғылардың конструктивтік ерекшеліктері, кинематикалық, электрлік және оптикалық схемалары және оларды баптау тәсілдері
2. Шығу параметрлерін өлшеу әдістері және лазерлік машиналардың дәлдігін тексеру ережелері
3. Оптикалық қондырғылар мен қондырғылардың негізгі сипаттамалары
4. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс режимдерін айқындау қағидалары
5. Технологиялық операцияларды жүргізу үшін режимді таңдауға байланысты есептеулер
6. Сәулеленудің энергетикалық және кеңістіктік сипаттамаларының өңдеу сипатына әсері
7. Арнайы бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарын қолдану және реттеу қағидалары
8. Лазерлік өңдеуден өткен бұйымдарды сынау тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Лазерлік қондырғыларда орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Лазерлік қондырғыларда орындалған жұмыстың сапасын басқару


Машықтар:
3-4 разряд
1. Лазерлік дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау.
2. Өлшеу құралдарын қолданыңыз.
3. Некенің себептерін анықтаңыз, дәнекерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз.
4. Лазерлік өңдеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз.
5. Лазерлік өңдеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы

Білімдер:
3-4 разряд
1. Лазерлік өңдеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Лазерлік өңдеу нәтижесінде пайда болатын беттік ақаулардың түрлері.
3. Лазерлік өңдеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5.Лазерлік өңдеуді орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.
6. Лазерлік өңдеу кезінде дәнекерлеуді бақылау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық, шыдамдылық, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Операторларға супервайзерлер (бригадирлер)

4

Техник-механиктер

36. Кәсіптің карточкасы "Пісіру жұмыстарын бақылаушы":

Топтың коды:

7200-0

Қызмет атауының коды:

7200-0-020

Кәсіптің атауы:

Пісіру жұмыстарын бақылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4.2

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Пісіру жұмыстарын бақылаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандануына сәйкес кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Кузовты пісіру жөніндегі бақылаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Дәнекерлеу жұмыстарын орындауға қойылатын талаптардың сақталуын бақылау және объектіні (дәнекерленген конструкцияны)техникалық бақылау жөніндегі жұмыстарды орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық және құрастыру жұмыстарына бақылау жүргізу
2. Дәнекерленген конструкцияны конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестендіру
3. Дәнекерлеу жұмыстарын бақылау
4. Объектіні (дәнекерленген конструкцияны) өндіруге (дайындауға, монтаждауға), өндірістік-технологиялық және атқарушылық құжаттамаға техникалық бақылау жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Дайындық және құрастыру жұмыстарына бақылау жүргізу

Дағды 1:
Бақылау құралдарының (өлшеу құралдарының, жабдықтардың, оптикалық құралдардың)жарамдылығын дайындау және тексеру


Машықтар:
1. Бақылау жүргізу үшін объектінің қолжетімділігін тексеру
2. Бақылау жүргізуге жұмыс орнын дайындау
3. Дәнекерлеушілердің біліктілігінің орындалатын технологиялық процестерге сәйкестігін тексеру.
4. Бақылау құралдарының (өлшеу құралдарының, жабдықтардың, оптикалық құралдардың) жарамдылығын, оларды тексеру туралы мәліметтерді тексеру
5. Құрастыру, дәнекерлеу және бақылау бойынша өндірістік-технологиялық құжаттаманы қолдану
6. Бақылау жұмыстарын жүргізу шарттарын анықтау (бақыланатын беттердің жарықтандырылу деңгейі, контрастылығы және кедір-бұдырлығы; аралас жарықтандыруды қолдану мүмкіндігі; бақыланатын объектіге дейінгі оңтайлы көру бұрышы мен арақашықтық)
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау шарттарын анықтау және қамтамасыз ету
8. Материалдар мен құрастыру тораптарының сапасы (сертификаттар, паспорттар), таңбалануы туралы құжаттардың мәліметтерінің өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін белгілеу
9. Бақылау операцияларын орындау
10. Ре бойынша құжаттаманы (актілерді, қорытындыларды) ресімдеу

Білімдер:
1. Дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері мен өлшемдері, сызбалардағы дәнекерленген тігістердің шартты белгілері
2. Дәнекерлеу және бақылау жөніндегі өндірістік-технологиялық, нормативтік құжаттаманың талаптары
3. Дәнекерленетін материалдардың негізгі топтары мен маркалары
4. Дәнекерлеу материалдарының жіктелуі, маркалары
5. Дәнекерленетін және дәнекерлеу материалдарын сақтау, дайындау және қолдану қағидалары (қабылдау, кептіру, қыздыру, бетінің тазалығын қамтамасыз ету, дәнекерлеу-технологиялық қасиеттерін тексеру)
6. Бұйымдардың беттері мен жиектерін дәнекерлеуге дайындау ережелері мен тәсілдері
7. Құрастыру құрылғыларындағы конструкция элементтерін құрастыру және бекіту ережесі; қолғаптардың, бекітпелердің орналасуы, саны және өлшемдері
8. Объектіні (дәнекерленген конструкцияны)дайындау және құрастыру кезіндегі төзімділік
9. Көрнекі және өлшеу бақылауын жүргізу әдістемесі
10. Дәнекерлеу кезіндегі ақаулардың түрлері, олардың пайда болу себептері, алдын алу әдістері және жою әдістері
11. Дәнекерлеу және қосалқы жабдыққа қойылатын талаптар
12. Бақылау құралдарының (өлшеу құралының, жабдықтың, оптикалық құралдардың)мақсаты, құрылысы және қолдану тәртібі
13. Дәнекерленген қосылыстардың сапасына қойылатын талаптар
14. Дәнекерлеуге дайындалған және құрастырылған конструкциялар мен дәнекерленген тігістерді бақылау түрлері мен әдістері
15. Дәнекерлеу жұмыстарын жүргізу кезіндегі өрт қауіпсіздігі нормалары мен ережелері
16. Еңбекті қорғау талаптары, оның ішінде жұмыс орнында
17. Дайындық және құрастыру жұмыстарын бақылау нәтижелері бойынша есепті құжаттама нысандары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дәнекерлеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Дәнекерленген құрылымды дайындау бойынша сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз
2. Дәнекерленген құрылымның бастапқы деректерін реттелетін әдістермен талдаңыз
3. Өнімнің сапасын қамтамасыз ету үшін көзделген бақылау операцияларының жеткіліктілігін тексеру

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасы
2. Техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды)оқу ережесі
3. Дәнекерленген қосылыстардың негізгі түрлері, құрылымдық элементтері, өлшемдері және оларды сызбаларда белгілеу.
4.Дәнекерлеу технологиялық процестерінің режимдері.
Дәнекерленген қосылыстарды бақылаудың бұзбайтын әдістері, орындау әдістемесі, нәтижелерді талдау.
Төзімділік және қону жүйелері, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
7. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділіктің белгіленуі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дәнекерленген конструкцияны конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестендіру

Дағды 1:
Дәнекерленген конструкция сапасының конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
1. Дайындамалардың түрін анықтаңыз.
2. Дизайн және технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
3. Дайындамалар мен компоненттердің және құрастыру қондырғыларының ілеспе құжаттамасын оқып, талдаңыз

Білімдер:
1. Материалтану
2. Сызба геометриясы
3. Сызбаларды жобалау ережелері.
4. Дәнекерлеу негіздері.
5. Дәнекерленген қосылыстарды бұзбай бақылаудың түрлері мен әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Дәнекерлеу жұмыстарын бақылау

Дағды 1:
Дайындалған объектіге (дәнекерленген конструкцияға) өлшеу бақылауын жүргізу және дәнекерленген қосылыстардың және тұтастай алғанда объектінің өндірістік-технологиялық және нормативтік құжаттама талаптарына сәйкессіздіктерін анықтау


Машықтар:
1. Дәнекерлеу жұмыстарын орындау барысында дәнекерлеу техникасы мен технологиясының сақталуын бақылауды жүргізу
2. Дайындалған объектіні (дәнекерленген конструкцияны) визуалды және өлшеу бақылауын жүргізу және дәнекерленген қосылыстардың және тұтастай алғанда объектінің өндірістік-технологиялық және нормативтік құжаттама талаптарына сәйкессіздіктерін анықтау
3. Өндірістік-технологиялық құжаттамада көзделген әдістермен бақылауды кейіннен жүргізу үшін визуалды және өлшеу бақылауымен анықталған сәйкессіздіктерді тіркеуді және таңбалауды жүргізу
4. Дәнекерлеу жұмыстарының орындалуын бақылау нәтижелері бойынша қабылдау-тапсыру құжаттамасын ресімдеу
5. Дәнекерлеудің сыртқы ақауларын визуалды және өлшеу бақылауымен анықтаңыз, өлшеу құралының көмегімен дәнекерленген қосылыстар мен конструкциялардың геометриялық өлшемдерін анықтаңыз
6. Өндірістік-технологиялық құжаттамада көзделген әдістермен дәнекерлеу жіктері мен конструкцияларын бақылауды орындау
7. Дәнекерленген тігістерді тығыздыққа сынау

Білімдер:
1. Дәнекерлеу және бақылау жөніндегі нормативтік және өндірістік-технологиялық құжаттама
2. Дәнекерлеу техникасы мен технологиясы
3. Дәнекерленген жіктер мен дәнекерленген конструкциялардың бетін және геометриялық өлшемдерін бақылауға нормативтік құжаттардың талаптары
4. Конструкцияларды дәнекерлеу кезінде габариттік және сызықтық өлшемдерге төзімділік
5. Дәнекерленген қосылыстарды бақылаудың негізгі әдістері
6. Бақылау үшін қолданылатын жабдықтар мен құрылғылардың мақсаты мен құрылысы
7. Бақылау нәтижелері бойынша ресімделетін құжаттама нысандары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жөндеу және реконструкциялау кезінде пайдаланудағы объектіге (дәнекерленген конструкцияға), өндірістік-технологиялық және атқарушылық құжаттамаға техникалық бақылау мен сынақтар жүргізу

Машықтар:
1. Объектінің пайдалану құжаттамасында белгіленген түрлері мен әдістерімен объектіні (дәнекерленген конструкцияны) бақылау мен сынауды орындау
2. Объектіге нормативтік, конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттаманың талаптарына сәйкес дәнекерленген конструкциялар мен дәнекерленген қосылыстардың беткі және ішкі ақауларын анықтау және бағалау
3. Объектіні (дәнекерленген конструкцияны)жөндеуді, реконструкциялауды немесе пайдаланудан шығаруды жүргізу қажеттілігін бағалау
4. Анықталған сәйкессіздіктерді талдау және жүйелеу

Білімдер:
1. Пайдалану процесінде дәнекерленген конструкцияларды бақылау мен сынауды жүргізу түрлері, әдістері, көлемі мен тәртібі
2. Коррозияның түрлері, оның пайда болу себептері және алдын алу әдістері
3. Дәнекерленген құрылымның жұмысына ақаулардың, коррозияның және механикалық зақымданудың әсері
4. Дәнекерленген конструкцияларды жөндеу және реконструкциялау бойынша қабылдау-тапсыру және атқару құжаттамасын ресімдеуге қойылатын нысандар мен талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Объектіні (дәнекерленген конструкцияны) өндіруге (дайындауға, монтаждауға), өндірістік-технологиялық және атқарушылық құжаттамаға техникалық бақылау жүргізу

Дағды 1:
Шығарылатын өнімнің сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Қызметкерлердің біліктілігі және дәнекерлеу жұмыстарын жүргізуге және ұйымдастыруға рұқсат беру, дәнекерлеу материалдарын, дәнекерлеу жабдықтары мен дәнекерлеу технологияларын аттестаттау (сертификаттау) және оларды нақты объектіде қолдану мүмкіндігі туралы құжаттарды верификациялау
2. Техникалық бақылау жүргізу кезінде техникалық шарттар, нормативтік, конструкторлық және өндірістік-техникалық құжаттама талаптарының сақталуын талдау және қамтамасыз ету
3. Кіріс бақылау және сынау құжаттарын, дәнекерленетін және дәнекерлеу материалдарын сақтау, тасымалдау және беру шарттарын тексеру
4. Дәнекерлеу және қосалқы жабдықтың бақылау-өлшеу аспаптарының деректерін тіркеу және бағалау
5. Бақылау кезінде анықталған сәйкессіздіктер мен ақауларды талдау және бағалау
6. Дәнекерлеу жұмыстарының орындалуын бақылау, дәнекерлеу конструкциясын бақылау және сынау нәтижелері бойынша қабылдау-тапсыру және атқару құжаттамасын ресімдеу

Білімдер:
1. Дәнекерленген өнімнің сапасын басқару жөніндегі нормативтік және әдістемелік құжаттардың, техникалық бақылау жүргізу нұсқаулықтары мен әдістемелерінің талаптары.
2. Материалдарға, бөлшектерге, конструкцияларға, жинақтаушы бұйымдарға және дәнекерленген өнімге техникалық шарттар.
3. Өндірістік ақаудың түрлері, оның пайда болу себептері, алдын алу және жою әдістері.
4. Орындалатын жұмыстарға бақылау жүргізу тәртібі.
5. Бақыланатын объектінің сәйкессіздіктері мен ақауларын есепке алу және талдау жөніндегі құжаттаманы ресімдеу тәртібі.
6. Сынақ зертханаларына, оның ішінде бұзбайтын бақылау зертханаларына және бақылау мен сынауды жүзеге асыратын қызметкерлерге қойылатын талаптар.
7. Дәнекерленген өнімге рұқсат беру және атқару құжаттамасын есепке алу және ресімдеу тәртібі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, ұқыптылық, зейінді шоғырландыру және бақылау, жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

2,3,4

Пісірушілер

2,3,4

Газбен кесушілер

4

Техник (технолог)

4

Техник (механик)

5

Учаске шебері / цех шебері

37. Кәсіптің карточкасы "Газбен пісіруші":

Топтың коды:

7212-2

Қызмет атауының коды:

7212-2-002

Кәсіптің атауы:

Газбен пісіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.2

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Газбен пісіруші, 2-6 разряд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандықтар бойынша кемінде 2 жыл жұмыс тәжірибесі: металды жылытушы (дәнекерлеуші); дәнекерлеу кешенінің операторы; дәнекерлеуші; арматуралық торлар мен қаңқаларды дәнекерлеуші; отқа төзімді металдардан жасалған бұйымдарды дәнекерлеуші; диффузиялық-дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; лазерлік қондырғыларда дәнекерлеуші; жанаспалы (престік) дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші; машиналық-жанаспалы дәнекерлеу машиналарында дәнекерлеуші дәнекерлеуші; электронды-сәулелік дәнекерлеу қондырғыларында дәнекерлеуші; құбырларды пешпен дәнекерлеуші; аргон ортасында қолмен доғалық дәнекерлеуші; термиттік дәнекерлеуші; газ кескіш; газ дәнекерлеуші; газ кескіш Оператор; проекциялық аппаратура мен газ Кескіш машиналардың операторы; электр газ дәнекерлеуші; табақтар мен таспаларды электрмен дәнекерлеуші; Автоматты және жартылай автоматты машиналарда электрмен дәнекерлеуші; қолмен дәнекерлеуші.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

бейресми білім беру мүмкіндігі

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Газбен пісіруші
Газбен кесу операторы
Электр газбен пісіруші
Пісіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолмен және ішінара механикаландырылған газбен дәнекерлеуді қолдана отырып, әртүрлі мақсаттағы конструкцияларды дайындау, реконструкциялау, монтаждау, жөндеу және салу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау
2. Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес газбен дәнекерлеу операцияларын орындау

Дағды 1:
Күрделі бөлшектерді газбен дәнекерлеу


Машықтар:
4 разряд
1. Көміртекті және конструкциялық болаттардан жасалған күрделі бөлшектерді, конструкцияларды және құбырларды және дәнекерлеудің барлық кеңістіктік позицияларында түсті металдар мен қорытпалардан жасалған күрделілігі орташа бөлшектерді газбен дәнекерлеу.
2. Күрделілігі орташа бөлшектер мен тораптардың қорғаныш газында керамикалық ағындарды қолдана отырып, қатты қорытпалармен балқыту.
3. Ірі шойын және алюминий құймаларындағы ақауларды өңдеу және балқыту сынамалық қысымы.
4. Өңделген бөлшектер мен түйіндердегі раковиналар мен балқымаларды жою.
5. Күрделі құрылымдарды ыстық өңдеу

Білімдер:
4 разряд
1. Дәнекерленетін бөлшектердің конфигурациясы мен қалыңдығына байланысты металды дәнекерлеу режимдерін орнату әдістері;
2. Түсті қорытпаларды, шойынды дәнекерлеу тәсілдері;
3. Түсті металдар мен қорытпалардан дәнекерленген тігістерді сынау;
4. Металдарды дәнекерлеудің негізгі ережелері;
5. Газбен дәнекерлеуде қолданылатын ең көп таралған газдарды (ацетилен, сутегі, оттегі, пропан-бутан және т. б.) алу және сақтау әдістері туралы жалпы түсініктер;
6. Дәнекерлеудегі ақаулардың түрлері және олардың алдын алу және жою әдістері;
7. Сызбаларды оқу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Газбен дәнекерлеу бойынша орындалған жұмыстың сапасын бақылау

Дағды 1:
Газбен дәнекерлеу кезінде шығарылатын өнімнің сапасын бақылауды орындау


Машықтар:
4 разряд
1. Газбен дәнекерлеу нәтижелері бойынша ақауларды конструкторлық және өндірістік-технологиялық құжаттама талаптарына сәйкестігін көзбен анықтау.
2. Газбен дәнекерлеу кезінде анықталған ақауларды түзетіңіз.
3. Газбен дәнекерлеу сапасын бағалау: қолайлы сыртқы түрі( сыртқы тексеру кезінде); дәнекерлеу тығыздығы

Білімдер:
4 разряд
1. Газбен дәнекерлеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Газбен дәнекерлеу жұмыстары нәтижесінде пайда болатын беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Газбен дәнекерлеу кезінде ақаулардың алдын алу шаралары.
4. Ақауларды жою жолдары.
5. Дәнекерленген қосылыстарды сынау әдістері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ұқыптылық, дербестік және жауапкершілік, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 12.3.003-86. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары;
2) МЕМСТ 12.4.250-2019. Мемлекетаралық стандарт. Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Балқыған металдың ұшқынынан және шашырауынан қорғайтын арнайы киім. Техникалық талаптар;
3) МЕМСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Мемлекетаралық стандарт. Жабдықта қолданылатын материалдар. Газбен дәнекерлеу, кесу және ұқсас процестер үшін. Жалпы талаптар;
4) МЕМСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Мемлекетаралық стандарт. Газ дәнекерлеу, кесу және осыған ұқсас процестерге арналған жабдықтар мен жабдықтардың герметикалығы. Сыртқы газдың ағуының рұқсат етілген нормалары және оларды өлшеу әдісі;
5) МЕМСТ ISO 15609-3-2020. Мемлекетаралық стандарт. Металл материалдарға дәнекерлеу процедураларының техникалық талаптары және сертификаттауы. Дәнекерлеу процедурасына қойылатын техникалық талаптар. Бөлім 3. Электрондық сәулелік дәнекерлеу.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Газбен пісірушілер

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-механиктер

5

Цех шебері / учаске шебері

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      38. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      39. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      40. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      41. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2024 жылғы 26 қаңтардағы қорытынды.

      42. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      43. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      44. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Өнеркәсіп және құрылыс
министрінің
2024 жылғы 1 наурыздағы
№ 84 бұйрығына
8-қосымша

Кәсіптік стандарт "Металл және металл емес бұйымдарды өңдеу"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Металл және металл емес бұйымдарды өңдеу" кәсіби стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттердің шешімдеріне қойылатын талаптарды белгілейді машина жасау саласындағы қызметті жүзеге асыратын ұйымдар мен кәсіпорындарда.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      4) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      5) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      8) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      9) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      БА – Біліктілік анықтамалығы;

      БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ЭҚТЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Металл және металл емес бұйымдарды өңдеу.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C25620.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      25 Машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын жасау;

      25.6 Металдарды өңдеу және металдарға қаптамалар жалату; машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері;

      25.62.0 Машина жасаудың негізгі технологиялық процестері.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: бұл кәсіби стандартта металл және металл емес бұйымдарды өңдеу кезіндегі жұмыс сипаттамалары мен еңбек функциялары келтірілген: бұрғылау станоктарында тесіктерді бұрғылау бойынша технологиялық операцияларды орындау; әмбебап және мамандандырылған фрезерлік станоктарда фрезерлік жұмыстарды орындау; фрезерлік топтың станоктарында машина бөлшектері мен құрастыру бірліктерін фрезерлік өңдеуді орындаудың сапасы мен өнімділігін қамтамасыз ету; әр түрлі типтегі тегістеу станоктарында және басқа да технологиялық жабдықтарда бөлшектер мен аспаптардың, тегістеу құралының беттерін өңдеу және жетілдіру; әр түрлі типтегі тегістеу станоктарында және басқа да технологиялық жабдықтарда бөлшектер мен аспаптардың, тегістеу құралының беттерін өңдеу және жетілдіру; металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеуді орындау; қайрау станоктарында кескіш құралдарды қайраудың сапасы мен өнімділігін қамтамасыз ету; өндірістің сапасын қамтамасыз ету.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Бұрғылаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Бұрғылаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      3) Бұрғылаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      4) Бұрғылаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      5) Фрезерлеуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      6) Фрезерлеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      7) Фрезерлеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      8) Фрезерлеуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      9) Бұранда фрезерлеуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      10) Бұранда фрезерлеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      11) Бұранда фрезерлеуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      12) Кең профильді станокшы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      13) Тегістеуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      14) Тегістеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      15) Тегістеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      16) Тегістеуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      17) Жылтыратушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      18) Жылтыратушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      19) Жылтыратушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      20) Бұранда тегістеуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      21) Бұранда тегістеуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      22) Бұранда тегістеуші - 4 СБШ-нің деңгейі;

      23) Ажарлаушы-ұштаушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      24) Ажарлаушы-ұштаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      25) Ажарлаушы - ұштаушы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      26) Ажарлағыш станоктарды баптаушы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      27) Ажарлағыш станоктарды баптаушы - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Бұрғылаушы":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-025

Кәсіптің атауы:

Бұрғылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұрғылаушы, 2-pазpяд.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Арнайы станоктарда бұранда кесуші
Бұранда фрезерлеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Арнайы станоктар мен басқа да жабдықтардың көмегімен берілген сапа стандарттары бойынша әртүрлі бөлшектерде немесе заттарда арнайы тесіктер жасау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлшекті немесе құрастыру бірлігін бұрғылау бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және барлық инфрақұрылымды дайындау.
2. Бұрғылау өңдеуге арналған дайындаманы конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестендіру
3. Технологиялық процеске сәйкес бұрғылау өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
4. Орындалған бұрғылау өңдеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бөлшекті немесе құрастыру бірлігін бұрғылау бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және барлық инфрақұрылымды дайындау.

Дағды 1:
Бұрғылау өңдеуге дайындық


Машықтар:
1. Бұрғылау станоктарындағы қарапайым бөлшектердің дайындамаларында 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді өңдеуге арналған бастапқы деректерді (сызбалар, технологиялық құжаттар) талдау.
2. Қарапайым бөлшектердің дайындамаларының 12-14 квалитеттері бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді өңдеуге, сондай-ақ бөлшектерді туралауға арналған бұрғылау станоктарын баптау және баптау.
3. Техникалық құжаттамаға сәйкес бұрғылау станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
4. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдардың, өлшеу және қосалқы құралдардың) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
5. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, бұрғылаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
6. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
7. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану.
8. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
9. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1. Бір типті бұрғылау станоктарының, ультрадыбыстық қондырғының құрылымы мен жұмыс принципі, олардың маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
2. Біліктілігі анағұрлым жоғары бұрғылаушымен бірлесіп қызмет көрсетілетін станоктарды басқару қағидалары.
3. Өңделетін материалдардың атауы, таңбалануы және негізгі механикалық қасиеттері.
4. Ең көп таралған құрылғылардың және бақылау-өлшеу құралдарының атауы, мақсаты және қолдану шарттары.
5. Кесу құралдарының мақсаты, қайрау және орнату ережелері.
6. Бұрғылау станоктарында жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
7. Әр түрлі типтегі және модельдегі бұрғылау машиналарының дәлдігін тексерудің құрылымдық ерекшеліктері мен әдістері.
8. Бұрғылау станоктарын баптау кезінде қолданылатын әмбебап және арнайы құрылғылардың құрылымдық ерекшеліктері.
9. МСС мақсаты, қасиеттері және оларды тесіктерді өңдеу кезінде қолдану тәсілдері.
10. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
11. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
12. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
13. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Сызбалар мен технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Бұрғылау машинасында дайындаманың беттерін өңдеуді орындау үшін бастапқы деректерді талдау.
3. 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі бөлшектерді өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау және баптау.

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасының негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбасы, технологиялық карта).
3. Төзімділік және қону жүйелері, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері.
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділік белгілері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Бұрғылау өңдеуге арналған дайындаманы конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестендіру

Дағды 1:
Дайындамалардың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігі


Машықтар:
1. Бұрғылауды орындау үшін бастапқы деректерді талдау.
2. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу.

Білімдер:
1. Материалтану негіздері.
2. Сызба геометриясының негіздері.
3. Сызбаларды жобалау ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процеске сәйкес бұрғылау өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Берілген сапа стандарттары бойынша тесіктерді өңдеу


Машықтар:
1. Бөлшектердің тесіктерін өңдеуге арналған кескіш құралдардың тозу дәрежесін 12-14 квалитеттер мен бұрандалы тесіктер бойынша өлшем дәлдігімен анықтау.
2. Дайындаманы салыстырусыз және бөлік бойынша қарапайым салыстырумен орнату және бекіту.
3. Қарапайым бөлшектердің дайындамаларында 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді бұрғылау, бұрғылау, зенковка жасау және технологиялық карта мен жұмыс сызбасына сәйкес туралауды орындау.
4. Технологиялық картаға және жұмыс сызбасына сәйкес бұрғылау станоктарында диаметрі 3-тен 24 мм-ге дейін 8 дәлдік дәрежесіне дейін жіп кесу.
5. МСС қолдану.
6. Бұрғылауды өңделетін материалға сәйкес қайрау.
7. Бұрғылардың геометриялық параметрлерін бақылау.
8. Бұрғылау станоктарының жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру.
9. Бұрғылау станоктарына ауысым сайын техникалық қызмет көрсету және жұмыс орнын жинау.
10. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау.

Білімдер:
1. Бұрғылау станоктарында қолданылатын қарапайым әмбебап құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері мен шарттары.
2. Жұмыстарды орындау үшін қажетті дайындамаларды, құралдарды, құрылғыларды алудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
3. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
4. Бұрғылау станоктарында қолданылатын бұрғылардың, зенкерлердің, шүмектердің, плашкалардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
5. Бұрғылау станоктарында кескіш құралдарды орнату әдістері мен ережелері.
6. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде Кесу теориясы.
7. Бөлшектердің тесіктерін 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен және бұрандалы тесіктерді 8 дәлдік дәрежесіне дейін өңдеуге арналған кескіш құралдардың тозу критерийлері.
8. Дайындамаларды орнатудың және бекітудің ережелері мен әдістері салыстырусыз және қарапайым бөлшектермен салыстыра отырып.
9. Бұрғылау станоктарын басқару органдары.
10. 12-14 квалитеттер бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді және қарапайым бөлшектерде 8 дәлдік дәрежесіне дейінгі бұрандалы тесіктерді өңдеу тәсілдері мен тәсілдері.
11. Тесіктерді өңдеуде қолданылатын МСС-ның мақсаты, қасиеттері және қолдану әдістері.
12. Тесіктерді 12-14 квалитет бойынша дәлдікпен және 8 дәлдік дәрежесіндегі жіптерді қарапайым бөлшектермен өңдеу кезінде ақаудың негізгі түрлері, оның себептері және алдын алу және жою әдістері.
13. Өңделетін және аспаптық материалға байланысты бұрғылардың геометриялық параметрлері.
14. Қайрау станоктарының құрылғысы, пайдалану ережелері және басқару элементтері.
15. Бұрғыларды қайрау әдістері, ережелері мен әдістері
16. Бұрғылардың геометриялық параметрлерін бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, құрылымы және қолдану салалары.
17. Бұрғылардың геометриялық параметрлерін бақылау әдістері мен әдістері.
18. Бұрғылау станоктарының жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру тәртібі.
19. Бұрғылау станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.
20. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау әдістері мен тәсілдері.
21. Бұрғылау жұмыстарын орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға және жабдықтауға қойылатын талаптар.
22. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Орындалған бұрғылау өңдеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Бұрғылау сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Өңделген беттердің визуалды айқын ақауларын анықтау.
2. 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің саңылауларын өлшеу үшін қажетті бақылау-өлшеу құралдары мен калибрлерді таңдау.
3. Технологиялық құжаттамаға сәйкес өлшеу қателігін 0,05 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарымен тесіктерді өлшеуді орындау.
4. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдау.
5. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау.
6. Диаметрі 3-тен 24 мм-ге дейінгі жіптерді өлшеу үшін қажетті бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
7. Диаметрі 3-тен 24 мм-ге дейінгі жіптерді өлшеу.

Білімдер:
1. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
2. Беткі ақауларды анықтау әдістері.
3. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы.
4. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (сызбаларды, технологиялық құжаттарды) оқу ережесі.
5. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері.
6. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішіндеріне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу.
7. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.
8. Бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және өзара орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
9. Өлшеу қателігін 0,05 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі.
10. 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектерді өлшеуге арналған бақылау-өлшеу құралдарымен жұмыс істеу тәсілдері.
11. Беттердің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері.
12. Беттердің кедір-бұдырлығын бақылауға арналған аспаптар мен құрылғылардың құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі.
13. Өңделген беттің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері мен ережелері.
14. Диаметрі 3-тен 24 мм-ге дейінгі жіптерді өлшеуге арналған бақылау-өлшеу құралдарының түрлері мен қолдану салалары.
15. Диаметрі 3-тен 24 мм-ге дейінгі жіптерді өлшеуге арналған бақылау-өлшеу құралдарымен жұмыс істеу тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Бұрғылаушы

4

Бұрғылаушы

4

Шебер

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Цех шебері / учаске шебері

10. Кәсіптің карточкасы "Бұрғылаушы":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-025

Кәсіптің атауы:

Бұрғылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұрғылаушы, 3-й санат.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 ай және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Бұранда фрезерлеуші
Арнайы станоктарда бұранда кесуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Арнайы станоктар мен басқа жабдықты пайдалана отырып, белгіленген сапа стандарттары бойынша әртүрлі бөлшектерге немесе заттарға арнайы тесіктер жасау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын бұрғылау өңдеуге арналған конструкторлық және технологиялық құжаттаманы зерделеу және бүкіл инфрақұрылымды дайындау
2. Технологиялық процесс бойынша бұрғылауды өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Орындалған бұрғылау жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын бұрғылау өңдеуге арналған конструкторлық және технологиялық құжаттаманы зерделеу және бүкіл инфрақұрылымды дайындау

Дағды 1:
Бұрғылауға дайындық


Машықтар:
1. Бұрғылау станоктарында 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының саңылауларын өңдеу бойынша бастапқы мәліметтерді (сызбалар, технологиялық құжаттар) талдау.
2. 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау және реттеу.
3. Техникалық құжаттамаға сәйкес өлшемдік дәлдікпен 8-11 разрядты қарапайым бөлшектерде саңылауларды бұрғылау, оймалау, зеңбіректеу және оймалау.
4. Бұрғылау станоктарында 8-11 разряд өлшемдік дәлдікпен саңылауларды өңдеуге арналған құралдарды қайрау.
5. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және бұрғылаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.
6. Жұмыста еңбекті қорғау нұсқаулығы талаптарын сақтау.
7. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
8. Өрт сөндіру құралдарын қолдану.
9. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану.

Білімдер:
1. Бұрғылау станоктарында 8-11 біліктілік дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларында саңылауларды өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері және пайдалану шарттары.
2. Бұрғылау станоктарының, ультрадыбыстық қондырғылардың құрылымы мен жұмыс істеу принципі, олардың ең маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
3. Әртүрлі үлгідегі бұрғылау станоктарын реттеу және дәлдігін тексеру ережелері.
4. Бақылау-өлшеу аспаптарын, қысқыш және орнату құрылғыларын пайдаланудың құрылымы мен ережелері.
5. Геометрия, әмбебап және арнайы кескіш құралдарды қайрау және орнату ережелері.
6. Жіптердің элементтері мен түрлері.
7. Қабылдау және отырғызу жүйесі.
8. Кедір-бұдырдың қасиеттері мен параметрлері.
9. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
10. Бұрғылау станоктарында 8-11 біліктілік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу үшін қолданылатын кескіш аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережесі.
11. Бұрғылау станоктарында кескіш аспаптарды орнату техникасы мен ережелері.
12. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясы.
13. 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың тозу критерийлері.
14. Бұрғылау станоктарын пайдаланудың құрылымы және ережелері.
15. Бұрғылау станогының басқару элементтері.
16. Белгіленген сапалар мен кедір-бұдырлық параметрлеріне қол жеткізу әдістері.
17. Берілістердің түрлері.
18. Анықтамалық әдебиеттер мен станоктардың паспорттарын пайдалана отырып, бұрғылау режимдерін анықтау ережелері.
19. Жіптерді кесу әдістері мен тәсілдері.
20. Өлшемдік дәлдігі 8-11 квалификациядағы қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы саңылауларды өңдеу кезіндегі ақаулардың негізгі түрлері, оның себептері мен алдын алу және жою әдістері.
21. Саңылауларды жасауға арналған құралдарды қайрау әдістері, ережелері және тәсілдері.
22. Тесіктерді өңдеуге арналған бақылау-өлшеу аспаптары мен аспаптарының түрлері, құрылымы және қолдану аймақтары.
23. Саңылауларды өңдеу аспаптарының геометриялық параметрлерін бақылау әдістері мен тәсілдері.
24. Бұрғылау станоктарына ағымдағы жөндеу жүргізу тәртібі мен құрамы.
25. Бұрғылау жұмыстарын орындау кезіндегі жұмыс орнының орналасуына және жабдықталуына қойылатын талаптар.
26. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналастырылған технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.
27. Бұрғылау және қайрау станоктарында жұмыстарды орындау кезіндегі жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
28. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау талаптары, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік.
29. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
30. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
31. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
32. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. 9-11 біліктілік өлшемдік дәлдігі бар күрделі бөлшектерді өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау және баптау.

Білімдер:
1. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Өңделген және аспаптық материалдарды таңбалау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша бұрғылауды өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Сапа стандарттарына сәйкес тесіктерді өңдеу


Машықтар:
1. Өлшемдік дәлдігі 8-11 біліктілік (сызбалар, технологиялық құжаттар) қарапайым бөлшектер дайындамаларында саңылауларды өңдеуді орындау үшін техникалық құжаттаманы оқу және қолдану.
2. Әмбебап құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
3. Өлшемдік дәлдігі 8-11 квалификациядағы бөлшектердің тесіктерін өңдеуге арналған құралдарды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
4. Өлшемдік дәлдігі 9-11 біліктілікпен дайындаманың бөліктеріндегі саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың тозу дәрежесін анықтау.
5. Технологиялық картаға сәйкес 9-11 біліктілік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында тесіктерді өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау.
6. Дайындаманы бір жазықтықта 0,05 мм дәлдікпен туралаумен орнату және бекіту.
7. Технологиялық картаға және жұмыс сызбасына сәйкес бұрғылау станоктарында 9-11 разрядтық өлшемдік дәлдікпен қарапайым бөлшектер дайындамаларындағы саңылауларды бұрғылау, оймалау, зеңбіректеу және оймалау.
8. Күрделі және ірі габаритті бөлшектерде 12-14 разрядты тесіктерді бұрғылау.
9. Бұрғылау станоктарында бұрғылау диаметрі 5-тен 15-тен астам бұрғылау тереңдігіне дейін, арнайы бағыттаушы құрылғыларды пайдалана отырып, бұрғылау диаметрі 10-нан 20-дан астам тереңдікте, арнайы реттелетін станоктарда тереңдікке дейін әртүрлі конфигурациялы бөліктерде терең тесіктерді бұрғылау. 10-нан астам бұрғы диаметрі.
10. Күрделі бөлшектерді квадраттарға, призмаларға, домкраттарға және екі немесе одан да көп жазықтықта туралау арқылы монтаждау және бекіту.
11. Тесіктерді әртүрлі бұрыштарда және әртүрлі жазықтықта бұрғылау.
12. Бұрғылау үшін әртүрлі бөлшектерде тесіктерді бұрғылау.
13. Диаметрі 2 мм-ге дейін және 24 мм-ден асатын жіптерді бір өту және тоқтау кезінде 42 мм-ге дейін кесу.
14. Әмбебап және арнайы құрылғылардың көмегімен станокты баптау және бөлшектерді өңдеудің технологиялық ретін және кесу режимдерін анықтау.
15. Еденнен көтеру және тасымалдау жабдықтарын басқару.
16. Жүктерді көтеру, жылжыту, орнату және сақтау үшін итеру және байлау.
17. 9-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы саңылауларды өңдеу кезінде мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою.

Білімдер:
1. 10-11 біліктілік дәлдігімен күрделі бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері және пайдалану шарттары.
2. 10-11 квалификациялық дәлдікпен күрделі бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу үшін қолданылатын кескіш аспаптардың конструкциялары, тағайындалуы, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері және жіп кескіш аспаптар.
3. Өлшемдік дәлдігі 10-11 разрядты саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың тозу критерийлері және жіп кескіш аспаптар.
4. Бұрғылау станоктарын пайдаланудың құрылымы және ережелері.
5. Өлшемдік дәлдігі 10-11 разрядты саңылауларды және 7 дәрежелі дәлдіктегі кескіш ойықтарды жасауға арналған бұрғылау станоктарын баптау реті мен мазмұны.
6. 0,03 мм дәлдікпен туралау дайындамаларды орнату және бекіту ережелері мен әдістері.
7. Бұрғылау станоктарында өлшемдік дәлдігі 10-11 разрядты күрделі бөлшектердің дайындамаларындағы саңылауларды өңдеу әдістері мен тәсілдері.
8. Өлшемдік дәлдігі 10-11 квалификациялық күрделі бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу кезіндегі ақаулардың негізгі түрлері, оның себептері мен алдын алу және жою әдістері.
9. 10-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптарды қайрау әдістері, ережелері және тәсілдері.
10. Өлшемдік дәлдігі 10-11 біліктіліктегі саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың геометриялық параметрлерін бақылауға арналған аспаптардың түрлері, құрылымы және қолдану салалары.
11. Өлшемдік дәлдігі 10-11 біліктілікпен саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың геометриялық параметрлерін бақылау әдістері мен тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған бұрғылау жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Бұрғылауды өңдеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Өлшеу қателігін кемінде 0,03 мм қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалана отырып, 10-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердегі тесіктердің өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
2.0,03 мм-ден кем емес өлшем қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып, өлшемдік дәлдігі 10-11 разрядтағы қарапайым бөлшектердегі тесіктердің пішіні мен салыстырмалы орналасуының дәлдігін бақылау.
3. Кемінде 0,05 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалана отырып, 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдігімен күрделілігі орташа бөліктердегі тесіктердің өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
4. Кемінде 0,05 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып, 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдігімен күрделілігі орташа бөліктердегі тесіктердің пішіні мен өзара орналасуының дәлдігін бақылау.
5. Өңделген беттердің кедір-бұдырын Ra 3,2 мкм кедір-бұдырға дейін бақылау.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес жіпті бақылау.
7. Өңделген беттердің көру ақауларын анықтау.
8. 10-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердегі тесіктерді өлшеу үшін қажетті бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
9. 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдігімен күрделілігі орташа бөліктердегі тесіктерді өлшеу үшін қажетті бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
10. Технологиялық құжаттамаға сәйкес кемінде 0,03 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып бөлшектерді өлшеуді жүргізу.
11. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдау.
12. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау.
13. Жіпті өлшеуге қажетті аспаптарды таңдау.
14. Жіпті өлшеуді орындаңыз.

Білімдер:
1. Бөлшектердің беттеріндегі жұмыстарды орындауға қажетті көлемдегі метрология.
2. 0,03 мм-ден астам өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымы, мақсаты, пайдалану ережесі.
3. 10-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектерді өлшеуге арналған бақылау-өлшеу құралдарымен жұмыс істеу техникасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбе, сүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бұрғылаушы

4

Шебер

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Цех шебері/учаске шебері

11. Кәсіптің карточкасы "Бұрғылаушы":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-025

Кәсіптің атауы:

Бұрғылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.2

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұрғылаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Бұранда фрезерлеуші
Арнайы станоктарда бұранда кесуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Арнайы станоктар мен басқа жабдықты пайдалана отырып, белгіленген сапа стандарттары бойынша әртүрлі бөлшектерге немесе заттарға арнайы тесіктер жасау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын бұрғылау өңдеуге арналған конструкторлық және технологиялық құжаттаманы зерделеу және бүкіл инфрақұрылымды дайындау
2. Технологиялық процесс бойынша бұрғылауды өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Орындалған бұрғылау жұмыстарының сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бөлшекті немесе құрастыру қондырғысын бұрғылау өңдеуге арналған конструкторлық және технологиялық құжаттаманы зерделеу және бүкіл инфрақұрылымды дайындау

Дағды 1:
Бұрғылауға дайындық


Машықтар:
1. Бұрғылау станоктарында 6-9 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының саңылауларын өңдеу бойынша бастапқы мәліметтерді (сызбалар, технологиялық құжаттар) талдау.
2. Өлшемдік дәлдігі 6-9 квалификациядағы қарапайым бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау және баптау.
3. Бұрғылау станоктарында 6-9 разряд өлшемдік дәлдікпен саңылауларды өңдеуге арналған құралдарды қайрау.
4. Әртүрлі жазықтықта орналасқан күрделі бөлшектерде 6-9 разрядты саңылауларды бұрғылау, оймалау, зеңбіректеу және оймалау.
5. Арнайы бағыттаушы құрылғыларды пайдалана отырып, бұрғылау диаметрі 15-тен астам бұрғылау тереңдігіне дейін, сондай-ақ бұрғы диаметрі 20-дан астам тереңдікте әртүрлі конфигурациядағы бөліктерде терең тесіктерді бұрғылау.
6. Тесік осі бойымен және саңылаулардың орталықтары арасындағы қашықтық бойынша бірнеше реттеуді және үлкен дәлдікті талап ететін әртүрлі бұрыштарда және әртүрлі жазықтықта саңылауларды бұрғылау.
7. Қол жету қиын жерлерде жіптерді кесу, бұрғылау және кесу.
8. Біріктірілген бекітуді және әртүрлі жазықтықта дәл туралауды қажет ететін күрделі конфигурациялары бар үлкен бөлшектерді орнату.
9. Диаметрі 42 мм-ден асатын кескіш жіптер, сондай-ақ 7-8 біліктілік бойынша жасалған жіптер.
10. Күрделі құрылғыларды пайдаланып әмбебап және арнайы станоктарды баптау және ең тиімді кесу шарттарын анықтау.
11. Өлшемдік дәлдігі 6-9 квалификациядағы тесіктерді өңдеуге арналған кескіш аспаптардың геометриялық параметрлерін бақылау.
12. Техникалық құжаттамаға сәйкес бұрғылау станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
13. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтардың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын ұстау.
14. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, бұрғылаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
15. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық талаптарын сақтау.
16. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану.
17. Өрт сөндіру құралдарын қолдану.
18. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану.

Білімдер:
1. Бұрғылау станоктарының, ультрадыбыстық қондырғылардың конструкциясы мен жұмыс істеу принципі, олардың ең маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
2. Қызмет көрсетілетін машиналардың конструкциясы, кинематикалық схемалары, дәлдігін тексеру ережелері,
3. Әмбебап және арнайы құрылғыларды пайдаланудың конструкциялық ерекшеліктері мен ережелері.
4. Бақылау-өлшеу аспаптары мен аспаптарының конструкциясы мен пайдалану ережесі.
5. Геометрия, термиялық өңдеу ережелері, қайрау, өңдеу, әмбебап және арнайы кескіш құралдарды орнату.
6. Қабылдау және отырғызу жүйесі.
7. Кедір-бұдырлық қасиеттері мен параметрлері.
8. Бұрғылау станоктарында 8-11 біліктілік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері және пайдалану шарттары.
9. Жұмысты орындауға қажетті дайындамаларды, құралдарды, құрылғыларды қабылдаудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
10. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
11. Бұрғылау станоктарында 8-11 біліктілік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу үшін қолданылатын кескіш аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережесі.
12. Бұрғылау станоктарында кескіш аспаптарды орнату техникасы мен ережелері.
13. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясы.
14. 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың тозу критерийлері.
15. Бұрғылау станоктарының конструкциясы және пайдалану ережесі.
16. 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің дайындамаларында тесіктер жасау үшін бұрғылау станоктарын баптау реті мен мазмұны.
17. Дайындамаларды бір жазықтықта 0,05 мм дәлдікпен туралаумен орнату және бекіту ережелері мен тәсілдері.
18. Бұрғылау станогының басқару элементтері.
19. Бұрғылау станоктарында 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларындағы саңылауларды өңдеу әдістері мен тәсілдері.
20. Жіптерді кесу әдістері мен тәсілдері.
21. Өлшемдік дәлдігі 8-11 квалификациядағы қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы саңылауларды өңдеу кезіндегі ақаулардың негізгі түрлері, оның себептері мен алдын алу және жою әдістері.
22. Өңделетін материалға және құрал материалына байланысты саңылауларды өңдеуге арналған құралдардың геометриялық параметрлері.
23. Қайрау станоктарының құрылымы, пайдалану ережесі және басқару элементтері.
24. Саңылауларды жасауға арналған құралдарды қайрау әдістері, ережелері және тәсілдері.
25. Тесіктерді өңдеуге арналған бақылау-өлшеу аспаптары мен аспаптарының түрлері, құрылымы және қолдану аймақтары.
26. Саңылауларды өңдеу аспаптарының геометриялық параметрлерін бақылау әдістері мен тәсілдері.
27. Бұрғылау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
28. Бұрғылау станоктарына ағымдағы жөндеу жүргізу тәртібі мен құрамы.
29. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету жұмыстарының көлемі және техникасы.
30. Бұрғылау жұмыстарын орындау кезіндегі жұмыс орнының орналасуына және жабдықталуына қойылатын талаптар.
31. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналастырылған технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.
32. Бұрғылау және қайрау станоктарында жұмыстарды орындау кезіндегі жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
33. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау талаптары, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік.
34. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
35. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
36. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
37. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігі бар күрделі бөлшектерді өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау және реттеу.

Білімдер:
1. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша бұрғылауды өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Сапа стандарттарына сәйкес тесіктерді өңдеу


Машықтар:
1. Өлшемдік дәлдігі 8-11 біліктілік (сызбалар, технологиялық құжаттар) қарапайым бөлшектер дайындамаларында саңылауларды өңдеуді орындау үшін техникалық құжаттаманы оқу және қолдану.
2. Әмбебап құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
3. Өлшемдік дәлдігі 8-11 квалификациядағы бөлшектердің тесіктерін өңдеуге арналған құралдарды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
4. Өлшемдік дәлдігі 8-11 біліктілікпен дайындаманың бөліктеріндегі саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың тозу дәрежесін анықтау.
5. Технологиялық картаға сәйкес 8-11 біліктілік дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларында саңылауларды өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау.
6. Дайындаманы бір жазықтықта 0,05 мм дәлдікпен туралаумен орнату және бекіту.
7. Технологиялық картаға және жұмыс сызбасына сәйкес бұрғылау станоктарында 8-11 разрядтық өлшемдік дәлдікпен қарапайым бөлшектер дайындамаларында саңылауларды бұрғылау, оймалау, зеңбіректеу және оймалау.
8. 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларында саңылауларды өңдеу кезінде мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою.
9. Өңделетін материалға сәйкес саңылау жасайтын құралдарды қайрау.

Білімдер:
1. 8-9 біліктілік дәлдігімен күрделі бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері және пайдалану шарттары.
2. 8-9 разрядты дәлдікпен күрделі бөлшектердің дайындамаларында тесіктерді өңдеу үшін қолданылатын кескіш аспаптардың конструкциялары, тағайындалуы, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері және бұрандалы аспаптар.
3. Өлшемдік дәлдігі 8-9 разрядты саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптар мен жіп кескіш аспаптардың тозу критерийлері.
4. Бұрғылау станоктарын пайдаланудың құрылымы және ережелері.
5. Өлшемдік дәлдігі 8-9 разрядты саңылауларды және 7 дәрежелі дәлдіктегі кескіш ойықтарды жасауға арналған бұрғылау станоктарын баптау реті мен мазмұны.
6. 0,03 мм дәлдікпен туралау дайындамаларды орнату және бекіту ережелері мен әдістері.
7. Бұрғылау станоктарында өлшемдік дәлдігі 8-9 разрядты күрделі бөлшектердің дайындамаларындағы саңылауларды өңдеу әдістері мен тәсілдері.
8. Өлшемдік дәлдігі 8-9 квалификациялық күрделі бөлшектердің дайындамаларында саңылауларды өңдеу кезіндегі ақаулардың негізгі түрлері, оның себептері мен алдын алу және жою әдістері.
9. Өңделетін және құрал материалына байланысты өлшемдік дәлдігі 8-9 разрядты және 7 дәрежелі жіптерді өңдеуге арналған кескіш аспаптардың геометриялық параметрлері.
10. Өлшемдік дәлдігі 8-9 разрядты тесіктерді өңдеуге арналған кескіш аспаптарды қайрау әдістері, ережелері және тәсілдері.
11. 8-9 біліктілік өлшемдік дәлдігімен саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың геометриялық параметрлерін бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы және қолдану салалары.
12. 8-9 біліктілік өлшемдік дәлдігімен саңылауларды өңдеуге арналған кескіш аспаптардың геометриялық параметрлерін бақылау әдістері мен тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған бұрғылау жұмыстарының сапасын бақылау

Дағды 1:
Бұрғылауды өңдеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Өлшеу қателігін кемінде 0,03 мм қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалана отырып, 8-9 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердегі тесіктердің өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
2. 0,03 мм-ден кем емес өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып, өлшемдік дәлдігі 8-9 разрядты қарапайым бөлшектердегі тесіктердің пішіні мен өзара орналасуының дәлдігін бақылау.
3. Кемінде 0,05 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалана отырып, 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдігімен күрделілігі орташа бөліктердегі тесіктердің өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
4. Кемінде 0,05 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып, 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдігімен күрделілігі орташа бөліктердегі тесіктердің пішіні мен өзара орналасуының дәлдігін бақылау.
5. Өңделген беттердің кедір-бұдырын Ra 3,2 мкм кедір-бұдырға дейін бақылау.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес жіпті бақылау.
7. Өңделген беттердің көру ақауларын анықтау.
8. Өлшемдік дәлдігі 8-9 разрядты қарапайым бөлшектердегі саңылауларды өлшеу үшін қажетті бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
9. 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдігімен күрделілігі орташа бөліктердегі тесіктерді өлшеу үшін қажетті бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
10. Технологиялық құжаттамаға сәйкес кемінде 0,03 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып бөлшектерді өлшеуді жүргізу.
11. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдау.
12. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау.
13. Жіпті өлшеуге қажетті аспаптарды таңдау.
14. Жіпті өлшеуді орындаңыз.

Білімдер:
1. Бөлшектердің беттеріндегі жұмыстарды орындауға қажетті көлемдегі метрология.
2. 0,03 мм-ден астам өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымы, мақсаты, пайдалану ережесі.
3. 8-9 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектерді өлшеуге арналған бақылау-өлшеу құралдарымен жұмыс істеу техникасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бұрғылаушы

4

Шебер

4

Техник-технолог

5

Цех шебері/учаске шебері

12. Кәсіптің карточкасы "Бұрғылаушы":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-025

Кәсіптің атауы:

Бұрғылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұрғылаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Бұранда фрезерлеуші
Арнайы станоктарда бұранда кесуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Арнайы станоктар мен басқа да жабдықтардың көмегімен берілген сапа стандарттары бойынша әртүрлі бөлшектерде немесе заттарда арнайы тесіктер жасау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлшекті немесе құрастыру бірлігін бұрғылау бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және барлық инфрақұрылымды дайындау
2. Технологиялық процеске сәйкес бұрғылау өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Орындалған бұрғылау өңдеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бөлшекті немесе құрастыру бірлігін бұрғылау бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу және барлық инфрақұрылымды дайындау

Дағды 1:
Бұрғылау өңдеуге дайындық


Машықтар:
1. Бұрғылау станоктарында 6-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының саңылауларын өңдеуді орындау үшін бастапқы деректерді (сызбалар, технологиялық құжаттар) талдау.
2. 6-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау және баптау.
3. Бұрғылау станоктарында 6-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді өңдеуге арналған құралдарды қайрау.
4. Әр түрлі жазықтықта орналасқан күрделі бөлшектерде 6-9 квалитет бойынша тесіктерді бұрғылау, бұрғылау, бұрғылау және орналастыру.
5. Бұрғылаудың 15 диаметрінен асатын бұрғылау тереңдігіне, сондай-ақ арнайы бағыттаушы айлабұйымдарды қолдана отырып, бұрғылаудың 20 диаметрінен асатын тереңдікке әртүрлі конфигурациядағы бөлшектерде терең тесіктерді бұрғылау.
6. Тесіктерді әртүрлі бұрыштарда және әртүрлі жазықтықтарда бұрғылау, бірнеше қондырғыларды және тесік осі бойынша үлкен бағыт дәлдігін және тесік орталықтары арасындағы қашықтықты қажет етеді.
7. 6 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдарды қайрау.
8. Саңылауларды өңдеуге арналған кескіш құралдардың геометриялық параметрлерін 6 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен бақылау.
9. Техникалық құжаттамаға сәйкес бұрғылау станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
10. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдардың, өлшеу және қосалқы құралдардың) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
11. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, бұрғылаушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
12. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
13. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану.
14. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
15. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану
16. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану.
17. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
18. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1. Бұрғылау станоктарының, ультрадыбыстық қондырғының құрылымы мен жұмыс принципі, олардың маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
2. Қызмет көрсетілетін станоктардың құрылғысы, кинематикалық схемалары, дәлдігін тексеру ережесі,
3. Әмбебап және арнайы құрылғыларды қолданудың құрылымдық ерекшеліктері мен ережелері.
4. Бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарының құрылысы мен қолдану ережесі.
5. Геометрия, термиялық өңдеу, қайрау, жетілдіру, әмбебап және арнайы кескіш құралды орнату ережелері.
6. Төзімділік және қону жүйесі.
7. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
8. Бұрғылау станоктарында 8-11 квалитет бойынша дәлдікпен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері мен шарттары.
9. Жұмыстарды орындау үшін қажетті дайындамаларды, құралдарды, құрылғыларды алудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
10. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
11. Бұрғылау станоктарында 8-11 квалитет бойынша дәлдікпен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеу үшін қолданылатын кескіш құралдардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
12. Бұрғылау станоктарында кескіш құралдарды орнату әдістері мен ережелері.
13. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде Кесу теориясы.
14. 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдардың тозу критерийлері.
15. Бұрғылау станоктарының құрылғысы және пайдалану ережелері.
16. 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларында тесіктер жасауға арналған бұрғылау станоктарын баптаудың реттілігі мен мазмұны.
17. 0,05 мм дейінгі дәлдікпен бір жазықтықта салыстыра отырып дайындамаларды орнату және бекіту қағидалары мен тәсілдері.
18. Бұрғылау станоктарын басқару органдары.
19. Бұрғылау станоктарында 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеу тәсілдері мен тәсілдері.
20. Жіптерді кесу әдістері мен әдістері.
21. 8-11 квалитет бойынша мөлшер дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеу кезіндегі ақаудың негізгі түрлері, оның себептері және алдын алу және жою тәсілдері.
22. Өңделетін және аспаптық материалға байланысты тесіктерді өңдеуге арналған құралдардың геометриялық параметрлері.
23. Қайрау станоктарының құрылғысы, пайдалану ережелері және басқару элементтері.
24. Тесіктерді өңдеуге арналған құралдарды қайрау әдістері, ережелері мен әдістері.
25. Тесіктерді өңдеуге арналған бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарының түрлері, құрылғысы және қолдану салалары.
26. Тесіктерді өңдеуге арналған құралдардың геометриялық параметрлерін бақылау әдістері мен әдістері.
27. Бұрғылау станоктарының жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру тәртібі.
28. Бұрғылау станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.
29. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау тәсілдері мен жұмыстарының құрамы.
30. Бұрғылау жұмыстарын орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға және жабдықтауға қойылатын талаптар.
31. Бұрғылаушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.
32. Бұрғылау және қайрау станоктарында жұмыстарды орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.
33. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
34. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
35. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
36. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
37. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі бөлшектерді өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау және баптау.

Білімдер:
1. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес бұрғылау өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Берілген сапа стандарттары бойынша тесіктерді өңдеу


Машықтар:
1. 8-11 квалитеттер (сызбалар, технологиялық құжаттар) бойынша өлшемдерінің дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының саңылауларын өңдеуді орындау үшін техникалық құжаттаманы оқу және қолдану.
2. Таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және әмбебап құрылғыларды пайдалану.
3. Бөлшектердің саңылауларын 8-11 біліктілік бойынша дәлдікпен өңдеу үшін таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және құралдарды пайдалану.
4. Бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдардың тозу дәрежесін 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен анықтау.
5. Технологиялық картаға сәйкес 8-11 квалитет бойынша дәлдікпен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеуге арналған бұрғылау станоктарын баптау туындысы.
6. 0,05 мм дейінгі дәлдікпен бір жазықтықта салыстыра отырып дайындаманы орнату және бекіту.
7. Бұрғылау станоктарында 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларында тесіктерді бұрғылау, бұрғылау, зенкермен бұрғылау және орналастыру
8. 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеу кезінде ықтимал ақаудың алдын алу және жою.
9. Өңделетін материалға сәйкес тесіктерді өңдеуге арналған құралдарды қайрау.

Білімдер:
1. Күрделі бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері мен шарттары 8-9 квалитет бойынша дәлдікпен.
2. Күрделі бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді 8-9 квалитет бойынша дәлдікпен өңдеу үшін қолданылатын кескіш құралдардың және жіп кескіш құралдардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
3. Тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдардың тозу критерийлері 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен және бұрандалы кескіш құралдармен.
4. Бұрғылау станоктарының құрылғысы және пайдалану ережелері.
5. 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктер жасауға және 7 дәлдік дәрежесіндегі жіптерді кесуге арналған бұрғылау станоктарының реттілігі мен мазмұны.
6. 0,03 мм дейінгі дәлдікпен салыстыра отырып дайындамаларды орнату және бекіту қағидалары мен тәсілдері.
7. Бұрғылау станоктарында 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Күрделі бөлшектердің дайындамаларындағы тесіктерді өңдеу тәсілдері мен тәсілдері.
8. Күрделі бөлшектердің дайындамаларындағы саңылауларды 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен өңдеу кезіндегі ақаудың негізгі түрлері, оның себептері мен алдын алу және жою тәсілдері.
9. Тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдардың геометриялық параметрлері өңделетін және аспаптық материалға байланысты 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен және 7 дәлдік дәрежесіндегі жіптермен.
10. 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдарды қайрау тәсілдері, ережелері мен тәсілдері.
11. 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдардың геометриялық параметрлерін бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері, құрылғысы және қолдану салалары.
12. 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдардың геометриялық параметрлерін бақылау әдістері мен тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Орындалған бұрғылау өңдеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Бұрғылау сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Өлшеу қателігін 0,03 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердегі тесіктер өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
2. Өлшеу қателігін 0,03 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердегі тесіктердің пішіні мен өзара орналасуының дәлдігін бақылау.
3. Өлшеу қателігін 0,05 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделілігі орташа бөлшектердегі тесік өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
4. Өлшеу қателігін 0,05 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделілігі орташа бөлшектердегі тесіктердің пішіні мен өзара орналасуының дәлдігін бақылау.
5. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын ra 3,2 мкм кедір-бұдырға дейін бақылау.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес жіпті бақылау.
7. Өңделген беттердің визуалды ақауларын анықтау.
8. 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердегі тесіктерді өлшеу үшін қажетті Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
9. 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделілігі орташа бөлшектердегі тесіктерді өлшеу үшін қажетті Бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
10. Технологиялық құжаттамаға сәйкес өлшеу қателігін 0,03 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарымен бөлшектерді өлшеуді орындау.
11. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдау.
12. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау.
13. Жіптерді өлшеу үшін қажетті бақылау және өлшеу құралдарын таңдау.
14. Жіпті өлшеуді орындау.

Білімдер:
1. Бөлшектердің беттерінің жұмысын орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.
2. Өлшеу қателігін 0,03 мм-ден артық қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі.
3. 8-9 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектерді өлшеуге арналған бақылау-өлшеу құралдарымен жұмыс істеу тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейін, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бұрғылаушы

4

Шебер

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

1

Цех мастері

13. Кәсіптің карточкасы "Фрезерлеуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-048

Кәсіптің атауы:

Фрезерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Фрезерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Бұранда фрезерлеуші
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Фрезерлік станоктарда дайындамаларды, бөлшектерді және құрастыру агрегаттарын өңдеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Фрезерлеуге дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес фрезерлік өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Фрезерлеуге дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Фрезерлеуге дайындық


Машықтар:
1. Дайындаманың беттерін технологиялық фрезерлеуді орындау үшін фрезерлік станокты (көлденең және тік) баптау және реттеу.
2. Таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және қарапайым әмбебап құрылғыларды пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және кескіш құралдарды қолдану.
4. Дайындамаларды туралаусыз орнатыңыз және бекітіңіз.
5. Фрезерлік станокта жұмыс істеу кезінде майлау және салқындату технологиялық құралдарын (бұдан әрі - КОТС) қолданыңыз.
6. Фрезерлік станоктарда КОТС бар болуын және жағдайын бақылау.
7. Техникалық құжаттамаға сәйкес көлденең және тік фрезерлік станоктарға ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
8. Фрезердің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын сақтау.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
10. Өрт сөндіру құралдарын қолданыңыз.
11. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану.

Білімдер:
1. Ұқсас фрезерлік станоктардың құрылымы және жұмыс істеу принципі.
2. Фрезерлік станоктардың басқару элементтері.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
4. Бақылау-өлшеу аспаптарын орналастыру.
5. Кескіштердің түрлері және олардың негізгі бұрыштары.
6. Қабылдау және отырғызу жүйесі.
7. Кедір-бұдырлық қасиеттері мен параметрлері.
8. Көлденең және тік фрезерлік станоктардың жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
9. Көлденең және тік әмбебап фрезерлік станоктарды баптау реттілігі мен мазмұны.
10. Фрезерлік станоктарда жұмыстарды орындау кезіндегі орналасу схемасына, жабдыққа және жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
11. Өңдеу құралдарының түрлері мен түрлері.
12. Фрезерлік станоктарда кескіш аспаптарды орнату техникасы мен ережелері.
13. Көлденең және тік әмбебап фрезерлік станоктарда қолданылатын кескіш аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және қолдану ережелері.
14. Дайындамаларды туралаусыз орнату және бекіту ережелері мен тәсілдері.
15. Фрезерлікте қолданылатын салқындатқыштың мақсаты мен қасиеттері.
16. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
17. Фрезерлік станоктарға ағымдық техникалық қызмет көрсетудің құрамы және орындау тәртібі.
18. Фрезердің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа қызмет көрсету бойынша жұмыс көлемі.
19. Жұмыстарды орындауға қажетті дайындамаларды, аспаптарды, құрылғыларды қабылдаудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
20. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
21. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
22. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
23. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы талдау

Машықтар:
1. Дайындаманы немесе құрастыру жинағын фрезерлік өңдеу бойынша сызбаларды, технологиялық құжаттаманы оқыңыз.
2. Дайындаманың беттерін фрезерлік өңдеуді орындау үшін бастапқы деректерді талдаңыз.

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқу ережесі.
3. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері.
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішіндеріне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу.
5. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес фрезерлік өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектерді фрезерлеу


Машықтар:
1. 12-14 квалитеттер бойынша қарапайым бөлшектерді көлденең, тік және көшірме фрезерлік станоктарда кескіш құрал мен әмбебап құрылғыларды қолдана отырып және технологиялық картаға немесе шебердің нұсқауларына сәйкес өңдеу реттілігі мен кесу режимдерін сақтай отырып фрезерлеу.
2. Беттерді, ойықтарды, тікенектерді, радиустар мен жазықтықтарды фрезерлеу бойынша операцияларды орындау.
3. Қарапайым бөлшектер мен ине-платина бұйымдарын 8-11 біліктілік бойынша белгілі бір бөлшектер мен операцияларды өңдеуге арналған арнайы станоктарда немесе өлшеуіш кескіш құрал мен арнайы құрылғыларды қолдана отырып, әмбебап жабдықта өңдеу.
4. Бөлшектерді арнайы құрылғыларға және машинаның үстеліне қарапайым салыстырумен орнату.
5. Жоғары білікті маршрутизатордың басшылығымен үстелдің ұзындығы 10000 мм-ге дейінгі көп шпиндельді бойлық фрезерлік станоктарды басқару.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес өлшеу қателігін 0,01 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарымен бөлшектерді өлшеуді орындау.
7. Өңделген беттің кедір-бұдырлығын анықтау әдістерін таңдау.
8. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау.

Білімдер:
1. Бір типті фрезерлік станоктардың құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Өңделетін материалдардың атауы, таңбалануы және негізгі қасиеттері.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және қолдану шарттары.
4. Көлденең және тік фрезерлік станоктарда 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының беттерін фрезерлеу тәсілдері мен әдістері.
5. 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының беттерін фрезерлеу тәсілдері мен әдістері, белгілі бір бөлшектер мен операцияларды өңдеуге арналған арнайы станоктарда немесе өлшеуіш кескіш құралды қолдана отырып, әмбебап жабдықта.
6. Өлшеу қателігін 0,01 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және өзара орналасуының дәлдігін бақылау әдістері.
7. Фрезерленген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері мен бақылау әдістері.
8. Фрезерленген бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және өзара орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
9. Өлшеу қателігін 0,01 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі.
10. Беттердің кедір-бұдырлығын бақылауға арналған аспаптар мен құрылғылардың құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі.
11. Өңделген беттің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері мен ережелері.
12. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде кесу теориясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, командада жұмыс істей білу, дәлдік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Токарь

4

Бригадир

4

Шебер

5

Техник-технолог

5

Учаске шебері / цех шебері

14. Кәсіптің карточкасы "Фрезерлеуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-048

Кәсіптің атауы:

Фрезерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Фрезерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 ай немесе одан да көп

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Бұранда фрезерлеуші
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Фрезерлік станоктарда дайындамаларды, бөлшектерді және құрастыру агрегаттарын өңдеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Фрезерлеуге дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процесс бойынша фрезерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Фрезерлеуге дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Фрезерлеуге дайындық


Машықтар:
1. Дайындаманың беттерін технологиялық фрезерлеуді орындау үшін фрезерлік станокты (көлденең және тік) баптау және реттеу.
2. Таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және қарапайым әмбебап құрылғыларды пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және кескіш құралдарды қолдану.
4. Дайындамаларды туралаусыз орнатыңыз және бекітіңіз.
5. Фрезерлік станокта жұмыс істеу кезінде майлау және салқындату технологиялық құралдарын (бұдан әрі - КОТС) қолданыңыз.
6. Фрезерлік станоктарда КОТС бар болуын және жағдайын бақылау.
7. Техникалық құжаттамаға сәйкес көлденең және тік фрезерлік станоктарға ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
8. Фрезердің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын сақтау.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
10. Өрт сөндіру құралдарын қолданыңыз.
11. Алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін қолдану.

Білімдер:
1. Ұқсас фрезерлік станоктардың құрылымы және жұмыс істеу принципі.
2. Фрезерлік станоктардың басқару элементтері.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
4. Бақылау-өлшеу аспаптарын орналастыру.
5. Кескіштердің түрлері және олардың негізгі бұрыштары.
6. Қабылдау және отырғызу жүйесі.
7. Кедір-бұдырлық қасиеттері мен параметрлері.
8. Көлденең және тік фрезерлік станоктардың жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
9. Көлденең және тік әмбебап фрезерлік станоктарды баптау реттілігі мен мазмұны.
10. Фрезерлік станоктарда жұмыстарды орындау кезіндегі орналасу схемасына, жабдыққа және жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
11. Өңдеу құралдарының түрлері мен түрлері.
12. Фрезерлік станоктарда кескіш аспаптарды орнату техникасы мен ережелері.
13. Көлденең және тік әмбебап фрезерлік станоктарда қолданылатын кескіш аспаптардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және қолдану ережелері.
14. Дайындамаларды туралаусыз орнату және бекіту ережелері мен тәсілдері.
15. Фрезерлікте қолданылатын салқындатқыштың мақсаты мен қасиеттері.
16. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
17. Фрезерлік станоктарға ағымдық техникалық қызмет көрсетудің құрамы және орындау тәртібі.
18. Фрезердің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа қызмет көрсету бойынша жұмыс көлемі.
19. Жұмыстарды орындауға қажетті дайындамаларды, аспаптарды, құрылғыларды қабылдаудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
20. Өндірісте еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтардың талаптары.
21. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелері.
22. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
23. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процесс бойынша фрезерлеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектерді фрезерлеу


Машықтар:
1. Технологиялық картаға немесе шебердің нұсқауына сәйкес кескіш аспаптар мен әмбебап құрылғыларды пайдалана отырып және өңдеу ретін және кесу режимдерін сақтай отырып, 12-14 біліктілік бойынша қарапайым бөлшектерді көлденең, тік және көшірме фрезерлерінде фрезерлеу.
2. Жиектерді, ойықтарды, шұңқырларды, радиустарды және жазықтықтарды фрезерлеу операцияларын орындау.
3. 8-11 біліктілік бойынша қарапайым бөлшектерді және ине-платина бұйымдарын белгілі бір бөлшектер мен операцияларды өңдеу үшін құрастырылған мамандандырылған станоктарда немесе өлшеуіш кескіш құралдар мен арнайы құрылғыларды пайдалана отырып, әмбебап жабдықта өңдеу.
4. Бөлшектерді арнайы құрылғыларда және станок үстелінде қарапайым туралаумен орнату.
5. Біліктілігі анағұрлым жоғары фрезердің басшылығымен үстел ұзындығы 10 000 мм дейін көп шпиндельді бойлық фрезерлік станоктарды басқару.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес кемінде 0,01 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып бөлшектерді өлшеуді жүргізу.
7. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдістерін таңдау.
8. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау.

Білімдер:
1. Ұқсас фрезерлік станоктардың құрылымы және жұмыс істеу принципі.
2. Өңделетін материалдардың атауы, таңбалануы және негізгі қасиеттері.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
4. Көлденең және тік фрезерлік станоктарда 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдікпен қарапайым бөлшектер дайындамаларының беттерін фрезерлеу әдістері мен тәсілдері.
5. Белгілі бір бөлшектер мен операцияларды өңдеу үшін орнатылған мамандандырылған станоктарда немесе өлшеуіш кескіш құралдарды қолданатын әмбебап жабдықта 8-11 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының беттерін фрезерлеу әдістері мен әдістері.
6. Өлшеу қателігін кемінде 0,01 мм қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана отырып 12-14 біліктілік өлшемдік дәлдігімен қарапайым бөлшектердің өлшемдерінің, пішінінің және беттерінің салыстырмалы орналасуының дәлдігін бақылау әдістері.
7. Фрезерленген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау және бақылау әдістері.
8. Фрезерлік бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және салыстырмалы орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
9. Кемінде 0,01 мм өлшеу қателігін қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптарының конструкциясы, мақсаты, пайдалану ережесі.
10. Беттің кедір-бұдырын бақылауға арналған аспаптар мен құрылғылардың құрылымы, мақсаты, пайдалану ережесі.
11. Өңделген беттің кедір-бұдырлығын анықтау техникасы мен ережелері.
12. Жұмысты орындауға қажетті шамада кесу теориясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Фрезерлік өңдеу сапасын арттыру (қажет болған жағдайда)

Машықтар:
1. Өнімдердің сапасын жақсарту үшін машинаның жұмыс режимін реттеңіз.
2. Өңдеу сапасын жақсарту үшін қажетті құралды таңдаңыз.
3. Сәйкес келмейтін дайындаманы алыңыз.
4. Қалдықтарды тастаңыз.

Білімдер:
1. Ақауларды жою әдістері.
2. Беттің кедір-бұдырлығын өлшеу және бақылау аспаптарының түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері мен қолдану ережелері.
3. Фрезерлік өңдеудің сапасын және цикл уақытын оңтайландыру әдістері.
4. Фрезерлеу сапасының стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тернер

4

Бригадир

5

Шебер

5

Учаске бригадирі / Цех бригадирі

15. Кәсіптің карточкасы "Фрезерлеуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-048

Кәсіптің атауы:

Фрезерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.2

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Фрезерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Бұранда фрезерлеуші
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Фрезерлік станоктарда дайындамаларды, бөлшектерді және құрастыру бірліктерін өңдеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Фрезерлік өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Технологиялық процеске сәйкес фрезерлік өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Фрезерлік өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Фрезерлік өңдеуді орындауға дайындық


Машықтар:
1. Бөлшектер дайындамаларының беттерін технологиялық фрезерлеуді орындау үшін фрезерлік станокты (көлденең және тік) баптау және баптау.
2. Таңдау, жұмысқа дайындалу, станокқа орнату және қарапайым әмбебап құрылғыларды пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындалу, машинаға орнату және кесу құралдарын пайдалану.
4. Дайындамаларды салыстырусыз орнатыңыз және бекітіңіз.
5. Фрезерлік станокта жұмыс істеу кезінде майлау-салқындату технологиялық құралдарын (бұдан әрі - МСТҚ) пайдалану.
6. Фрезерлік станоктарда МСТҚ-ның болуы мен жай-күйін бақылау.
7. Техникалық құжаттамаға сәйкес көлденең және тік фрезерлік станоктарға техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
8. Фрезерлеушінің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдардың, өлшеу және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
10. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
11. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1. Бір типті фрезерлік станоктардың құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Фрезерлік станоктарды басқару органдары.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және қолдану шарттары.
4. Бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы.
5. Кескіш түрлері және олардың негізгі бұрыштары.
6. Төзімділік және қону жүйесі.
7. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
8. Көлденең және тік фрезерлік станоктардың жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру тәртібі.
9. Көлденең және тік әмбебап фрезерлік станоктардың реттілігі мен мазмұны.
10. Фрезерлік станоктарда жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
11. Өңдеу құралының түрлері мен түрлері.
12. Фрезерлік станоктарда кескіш құралдарды орнату әдістері мен ережелері.
13. Көлденең және тік әмбебап фрезерлік станоктарда қолданылатын кескіш құралдардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
14. Дайындамаларды салыстырып тексерусіз орнату және бекіту ережелері мен тәсілдері.
15. Фрезерлеу кезінде қолданылатын МСС мақсаты мен қасиеттері.
16. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
17. Фрезерлік станоктарға техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстардың құрамы мен орындалу тәртібі.
18. Фрезерлеушінің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстардың құрамы.
19. Жұмыстарды орындау үшін қажетті дайындамаларды, құралдарды, құрылғыларды алудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
20. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
21. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
22. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
23. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық процеске сәйкес фрезерлік өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектерді фрезерлеу


Машықтар:
1. 12-14 квалитеттер бойынша қарапайым бөлшектерді көлденең, тік және көшірме фрезерлік станоктарда кескіш құрал мен әмбебап құрылғыларды қолдана отырып және технологиялық картаға немесе шебердің нұсқауларына сәйкес өңдеу реттілігі мен кесу режимдерін сақтай отырып фрезерлеу.
2. Беттерді, ойықтарды, тікенектерді, радиустар мен жазықтықтарды фрезерлеу бойынша операцияларды орындау.
3. Қарапайым бөлшектер мен ине-платина бұйымдарын 8-11 біліктілік бойынша белгілі бір бөлшектер мен операцияларды өңдеуге арналған арнайы станоктарда немесе өлшеуіш кескіш құрал мен арнайы құрылғыларды қолдана отырып, әмбебап жабдықта өңдеу.
4. Бөлшектерді арнайы құрылғыларға және машинаның үстеліне қарапайым салыстырумен орнату.
5. Жоғары білікті маршрутизатордың басшылығымен үстелдің ұзындығы 10000 мм-ге дейінгі көп шпиндельді бойлық фрезерлік станоктарды басқару.
6. Технологиялық құжаттамаға сәйкес өлшеу қателігін 0,01 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарымен бөлшектерді өлшеуді орындау.
7. Өңделген беттің кедір-бұдырлығын анықтау әдістерін таңдау.
8. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау.

Білімдер:
1. Бір типті фрезерлік станоктардың құрылымы мен жұмыс принципі.
2. Өңделетін материалдардың атауы, таңбалануы және негізгі қасиеттері.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және қолдану шарттары.
4. Көлденең және тік фрезерлік станоктарда 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының беттерін фрезерлеу тәсілдері мен әдістері.
5. 8-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектер дайындамаларының беттерін фрезерлеу тәсілдері мен әдістері, белгілі бір бөлшектер мен операцияларды өңдеуге арналған арнайы станоктарда немесе өлшеуіш кескіш құралды қолдана отырып, әмбебап жабдықта.
6. Өлшеу қателігін 0,01 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен 12-14 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және өзара орналасуының дәлдігін бақылау әдістері.
7. Фрезерленген беттердің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері мен бақылау әдістері.
8. Фрезерленген бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және өзара орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
9. Өлшеу қателігін 0,01 мм-ден төмен емес қамтамасыз ететін Бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі.
10. Беттердің кедір-бұдырлығын бақылауға арналған аспаптар мен құрылғылардың құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі.
11. Өңделген беттің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері мен ережелері.
12. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде кесу теориясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Фрезерлік өңдеу сапасын арттыру (қажет болған жағдайда)

Машықтар:
1. Шығарылатын өнімнің сапасын арттыру үшін машинаның жұмыс режимін реттеңіз.
2. Өңдеу сапасын жақсарту үшін қажетті құралды таңдаңыз.
3. Сәйкес емес дайындаманы алып тастаңыз.
4. Қалдықтарды тастау.

Білімдер:
1. Ақауларды жою жолдары.
2. Беттердің кедір-бұдырлығын өлшеу және бақылау үшін аспаптардың түрлері, құрылымы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережелері.
3. Фрезерлік өңдеу циклінің сапасы мен уақытын оңтайландыру әдістері.
4. Фрезерлік өңдеу сапасының стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Токарь

4

Бригадир

5

Шебер

5

Учаске шебері / цех шебері

16. Кәсіптің карточкасы "Фрезерлеуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-048

Кәсіптің атауы:

Фрезерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Фрезерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Арамен, қол арамен және станокпен кесуші
Бұранда фрезерлеуші
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Фрезерлік станоктарда дайындамаларды, бөлшектерді және құрастыру бірліктерін өңдеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процеске сәйкес фрезерлік өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау
2. Сапаны бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық процеске сәйкес фрезерлік өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Проведение фрезерной обработки


Машықтар:
5-6 разряд
1. 10-шы, 11-ші квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі бөлшектерге техникалық құжаттаманы оқу және қолдану
2. Сыртқы ақпарат тасығыштармен және ақпаратты енгізу-шығару құрылғыларымен жұмыс істеу үшін дербес есептеу техникасын пайдалану
3. Файлдармен жұмыс істеу үшін жеке есептеу техникасын қолданыңыз
4. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көру үшін жеке есептеу техникасын қолданыңыз
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларын пайдалана отырып конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару
6. Таңдау, жұмысқа дайындау, маршрутизаторға орнату және әмбебап және арнайы құрылғыларды пайдалану
7. 10-шы, 11-ші квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Күрделі бөлшектердің дайындамаларын өңдеу үшін таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және кесу құралдарын пайдалану
8. Кесу құралдарының тозу дәрежесін анықтаңыз
9. Күрделі бөлшектердің дайындамаларын өңдеу үшін фрезерлік станоктарды 10-шы, 11-ші квалитет бойынша дәлдікпен баптауды жүргізу
10. Кескіш құралдар мен аспаптық құрылғыларды реттеңіз және реттеңіз
11. Дайындамаларды 0,03 мм дәлдікпен салыстыра отырып орнатыңыз
12. Фрезерлік станоктарда 10-шы, 11-ші квалитет бойынша дәлдікпен бөлшектердің дайындамаларын фрезерлік өңдеуді орындау
13. Көп бұрандалы беттерді фрезерлеу үшін есептеулер жүргізу
14. Көп кірісті бұрандалы беттерді фрезерлеуді орындау
15. Майлау және салқындату сұйықтықтарын қолданыңыз
16. Ақаулардың пайда болу себептерін анықтау, Күрделі бөлшектердің дайындамаларын фрезерлеу кезінде мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою, 10-шы, 11-ші квалитет бойынша өлшем дәлдігімен
17. Фрезерлік станоктардың жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру
18. Фрезерлік станоктарға техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды орындау
19. Фрезерлеушінің жұмыс орнында орналасқан Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау
20. Фрезерлік станоктарда жұмыстарды орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану

Білімдер:
5-6 разряд
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде технологиялық және конструкторлық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу қағидалары
3. Дербес есептеу техникасымен, ақпаратты енгізу-шығару құрылғыларымен және сыртқы ақпарат жеткізгіштермен жұмыс істеу тәртібі
4. Файлдық жүйемен жұмыс істеу тәртібі
5. Электрондық графикалық және мәтіндік ақпаратты ұсынудың негізгі форматтары
6. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және оларда жұмыс істеу тәртібі
7. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және қолдану тәртібі
8. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
9. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішіндеріне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу
10. Технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны
11. Фрезерлік станоктарда әмбебап және арнайы құрылғылардың құрылысы, мақсаты, пайдалану ережесі
12. Жұмыстарды орындау үшін қажетті дайындамаларды, құралдарды, құрылғыларды алу, сақтау және тапсыру тәртібі
13. Арнайы жабдықтар мен құралдардың нобайларын орындау ережесі
14. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы
15. 10-шы, 11-ші квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Күрделі бөлшектердің дайындамаларын өңдеу кезінде фрезерлік станоктарда қолданылатын кескіш құралдардың конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану қағидалары
16. Фрезерлік станоктарда кескіш құралдарды орнату әдістері мен ережелері
17. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде кесу теориясының негіздері
18. Кесу құралдарының тозу критерийлері
19. Фрезерлік станоктардың құрылысы және пайдалану ережелері
20. 10-шы, 11-ші квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі бөлшектерді дайындауға арналған фрезерлік станоктардың реттілігі мен мазмұны
21. Кескіш құралдар мен аспаптық құрылғыларды реттеу және баптау тәсілдері мен тәсілдері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Сапаны бақылау

Дағды 1:
Күрделі бөлшектерді өңдеу сапасын бақылау


Машықтар:
5-6 разряд
1. 5-ші, 6-шы квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі бөлшектерге, 5 - 9-шы квалитет бойынша өлшем дәлдігімен аса күрделі бөлшектерге техникалық құжаттаманы оқу және қолдану
2. Фрезерлеу операцияларын орындау үшін электрондық мұрағаттан анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды іздеңіз
3. Құжаттарды және олардың деректемелерін электрондық мұрағатта қарау
4. Құжаттарды электрондық мұрағаттан сақтау
5. Сыртқы ақпарат тасығыштармен және ақпаратты енгізу-шығару құрылғыларымен жұмыс істеу үшін дербес есептеу техникасын пайдалану
6. Файлдармен жұмыс істеу үшін жеке есептеу техникасын қолданыңыз
7. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көру үшін жеке есептеу техникасын қолданыңыз
8. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларын пайдалана отырып конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару
9. Өңделген беттердің визуалды ақауларын анықтаңыз
10. 5-9-квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі және аса күрделі бөлшектерді бақылау үшін бақылау құралдарын таңдау
11. 5-9-квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі және аса күрделі бөлшектердің беттерінің өлшемдерін, пішінін және өзара орналасуын бақылауды орындау
12. Өңделген беттің кедір бұдыр параметрлерін бақылау әдісін таңдаңыз
13. Өңделген беттердің кедір бұдыр параметрлерін бақылауды жүзеге асыру

Білімдер:
5-6 разряд
1. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері
2. Беткі ақауларды анықтау әдістері
3. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі
4. Дербес есептеу техникасымен, ақпаратты енгізу-шығару құрылғыларымен және сыртқы ақпарат жеткізгіштермен жұмыс істеу тәртібі
5. Файлдық жүйемен жұмыс істеу тәртібі
6. Электрондық графикалық және мәтіндік ақпаратты ұсынудың негізгі форматтары
7. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және оларда жұмыс істеу тәртібі
8. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және қолдану тәртібі
9. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
10. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
11. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
12. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішіндеріне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу
13. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемдегі метрология негіздері
14. 5-9-квалитет бойынша өлшем дәлдігімен бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және өзара орналасуының дәлдігін бақылау тәсілдері
15. Өлшемдердің, пішіннің және өзара орналасудың дәлдігін бақылау үшін бақылау құралдарын қолдану түрлері, құрылымы, мақсаты, қағидалары 16. 5-9-квалитет бойынша өлшем дәлдігімен бөлшектердің беттері
17. Беттердің кедір-бұдыр параметрлерін бақылау әдістері
18. Беттердің кедір-бұдырлығы параметрлерін бақылауға арналған аспаптар мен құрылғылардың құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі
19. Жұмыстарды орындау үшін қажетті бақылау құралдарын алу, сақтау және тапсыру тәртібі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейін, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Токарь

5

Техник-технолог

5

Цех мастері

17. Кәсіптің карточкасы "Бұранда фрезерлеуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-024

Кәсіптің атауы:

Бұранда фрезерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұранда фрезерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тіс кесуші
Егеулер, рашпильдер мен араларды кертуші
Арнайы станоктарда бұранда кесуші
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бұрандалы беттерді бұрандалы фрезерлік станоктарда өңдеудің дәлдігі мен сапасын қамтамасыз ету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бұранды кесу бойынша жұмысқа дайындық (барлық инфрақұрылымды дайындау)
2. Фрезерлік станоктарда бұранды кесу бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Дайындалған бөлшектерді немесе торапты бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бұранды кесу бойынша жұмысқа дайындық (барлық инфрақұрылымды дайындау)

Дағды 1:
Жабдықты дайындау


Машықтар:
1. Таңдаңыз кесу режимдері қарапайым бөліктерде бұранды фрезерлеу кезінде.
2. Қарапайым бөлшектерді орнату үшін әмбебап құрылғыларды пайдаланыңыз.
3. Қарапайым бөлшектерге бұранды жасау үшін бұрандалы кескіштерді пайдаланыңыз.
4. Қарапайым бөлшектерге бұранды жасау үшін кескіш бастарды пайдаланыңыз.
5. Майлау және салқындату сұйықтықтарын таңдаңыз және қолданыңыз.
6. Технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) техникалық жай-күйін сақтау.
7. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, бұрандалы фрезерлеушінің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
8. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
10. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
11. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1. Қолмен басқарылатын жіп фрезерлік станоктардың құрылғысы, техникалық сипаттамалары және пайдалану ережелері.
2. Қолмен басқарылатын жіп фрезерлік станоктарды басқару органдары.
3. Бір типті бұранды фрезерлік станоктардың құрылымы мен жұмыс принципі.
4. Қарапайым бөлшектерді орнатуға арналған әмбебап құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері мен шарттары.
5. Бақылау-өлшеу құралдарының атауы, мақсаты, қолдану шарттары.
6. Бұрандардың түрлері және оларды өлшеу әдістері.
7. Төзімділік және қону жүйесі.
8. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
9. Өңделетін металдардың атауы және таңбалануы.
10. Қолмен басқарылатын бұрандалы фрезерлік станоктардың жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру тәртібі.
11. Жұмыстарды орындау үшін қажетті кескіш құралдарды, айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу құралдарын алу, сақтау және тапсыру тәртібі.
12. Бұранды фрезерлеу кезінде МСС-ын таңдау және қолдану мақсаты, қасиеттері және әдістері.
13. Материалдық-техникалық ресурстарды үнемдеу ережелері.
14. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
15. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
16. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
17. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Қарапайым бөлшектерге жіпті фрезерлеу үшін бастапқы деректерді (бөлік сызбасы, технологиялық карта) талдаңыз.
2. Бұранды бар бөлшектерге конструкторлық және технологиялық құжаттаманы (жұмыс сызбасы, технологиялық карта) оқып, қолдану.

Білімдер:
1. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
3. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқу ережесі.
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына, орналасу тәсілдеріне төзімділікті белгілеу.
5. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, орындалатын жұмыс шегіндегі кедір-бұдыр параметрлері.
6. Сызба геометриясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Фрезерлік станоктарда бұранды кесу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Дайын өнім өндіру


Машықтар:
1. Бөлшектерді орталықтарда, мандрельдерде, патрондарда және арнайы құрылғыларда орнату.
2. 8-10 квалитет бойынша қарапайым бөлшектерде сыртқы және ішкі бұрандарды реттелген бір бұранды жіп фрезерлік станоктарда фрезерлеу.
3. Қарапайым бөліктерде жіпті фрезерлеу кезінде кесу режимдерін таңдау.
4. Қарапайым бөлшектерде 4-7 дәлдік дәрежесі бойынша бір реттік метрикалық бұранды фрезерлеу.
5. Қарапайым бөлшектерде А және В кластарының құбырлы цилиндрлік бұрандарын фрезерлеу.
6. Қарапайым бөлшектерде 7-9 дәлдік дәрежесі бойынша трапеция бұрандарын фрезерлеу.
7. Қарапайым бөлшектерге дюймдік бұранды фрезерлеу.
8. Қарапайым бөлшектерде қыңыр бұрандарды фрезерлеу.
9. Қарапайым бөлшектерде бір реттік құртты фрезерлеу.
10. Қарапайым бөлшектерде көп бұрышты бұрандарды фрезерлеу.

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде кесу теориясының негіздері.
2. Ою туралы жалпы мәліметтер.
3. Бұрандалы кескіштер мен кескіштерді қолданудың мақсаты мен ережелері.
4. Бұрандар, негізгі геометриялық және құрылымдық параметрлер, бұрандардың қабылданған дәлдік дәрежесі, бұрандалы қосылыстардың түрлері туралы жалпы ақпарат.
5. Бұранды фрезерлеу әдістері мен әдістері.
6. Қарапайым бөлшектерде күрделі жіптерді фрезерлеу кезінде кесудің типтік режимдері және орташа күрделілік, күрделі бөлшектерде күрделі жіптер.
7. Бұрандалы кескіштердің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
8. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Дайындалған бөлшектерді немесе торапты бақылау

Дағды 1:
Фрезерлік өңдеу сапасын анықтау


Машықтар:
1. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтау.
2. Сыртқы жіптерді басқару үшін калибрлі сақиналарды қолдану.
3. Ішкі бұрандарды басқару үшін штепсельдік калибрлерді қолдану.
4. Ішкі бұрандардың ішкі диаметрін және сыртқы бұрандардың сыртқы диаметрін бақылау үшін тегіс шекті калибрлерді қолдану.
5. Ақаудың себептерін анықтау, қарапайым бөлшектердегі күрделі жіптерді және орташа күрделілікті, күрделі бөлшектердегі күрделі бұрандарды фрезерлеу кезінде мүмкін болатын ақаулардың алдын алыңу және жою.

Білімдер:
1. Өңделген жіптің ақауларының түрлері.
2. Өңделген жіптің ақауларын анықтау әдістері.
3. Калибрлерді қолдану түрлері мен әдістері.
4. Қарапайым бөлшектердегі жіп параметрлерін кешенді бақылауға арналған бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы және қолдану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Фрезерлік өңдеу сапасын арттыру (қажет болған жағдайда)

Машықтар:
1. Өңдеу сапасын жақсарту үшін қажетті құралды таңдау.
2. Сәйкес емес дайындаманы алып тастау.
3. Өңделген дайындаманы алып тастау.
4. Кесу қалдықтарын жою.

Білімдер:
1. Ақауларды жою жолдары.
2. Беттердің кедір-бұдырлығын өлшеу және бақылау үшін аспаптардың түрлері, құрылымы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Бұранда фрезерлеуші

4

Фрезерлеуші

4

Техник-технолог

5

Шебер

18. Кәсіптің карточкасы "Бұранда фрезерлеуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-024

Кәсіптің атауы:

Бұранда фрезерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұранда фрезерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 ай және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тіс кесуші
Егеулер, рашпильдер мен араларды кертуші
Арнайы станоктарда бұранда кесуші
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бұрандалы беттерді бұрандалы фрезерлік станоктарда өңдеудің дәлдігі мен сапасын қамтамасыз ету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бұранды кесу бойынша жұмысқа дайындық (барлық инфрақұрылымды дайындау)
2. Фрезерлік станоктарда бұранды кесу бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Дайындалған бөлшектерді немесе торапты бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Бұранды кесу бойынша жұмысқа дайындық (барлық инфрақұрылымды дайындау)

Дағды 1:
Жабдықты дайындау


Машықтар:
1. Таңдаңыз кесу режимдері қарапайым бөліктерде бұранды фрезерлеу кезінде.
2. Қарапайым бөлшектерді орнату үшін әмбебап құрылғыларды пайдаланыңыз.
3. Қарапайым бөлшектерге бұранды жасау үшін бұрандалы кескіштерді пайдаланыңыз.
4. Қарапайым бөлшектерге бұранды жасау үшін кескіш бастарды пайдаланыңыз.
5. Майлау және салқындату сұйықтықтарын таңдаңыз және қолданыңыз.
6. Технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) техникалық жай-күйін сақтау.
7. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, бұрандалы фрезерлеушінің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
8. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтау.
9. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.
10. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
11. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1. Қолмен басқарылатын жіп фрезерлік станоктардың құрылғысы, техникалық сипаттамалары және пайдалану ережелері.
2. Қолмен басқарылатын жіп фрезерлік станоктарды басқару органдары.
3. Бір типті бұранды фрезерлік станоктардың құрылымы мен жұмыс принципі.
4. Қарапайым бөлшектерді орнатуға арналған әмбебап құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері мен шарттары.
5. Бақылау-өлшеу құралдарының атауы, мақсаты, қолдану шарттары.
6. Бұрандардың түрлері және оларды өлшеу әдістері.
7. Төзімділік және қону жүйесі.
8. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
9. Өңделетін металдардың атауы және таңбалануы.
10. Қолмен басқарылатын бұрандалы фрезерлік станоктардың жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру тәртібі.
11. Жұмыстарды орындау үшін қажетті кескіш құралдарды, айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу құралдарын алу, сақтау және тапсыру тәртібі.
12. Бұранды фрезерлеу кезінде МСС-ын таңдау және қолдану мақсаты, қасиеттері және әдістері.
13. Материалдық-техникалық ресурстарды үнемдеу ережелері.
14. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
15. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
16. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
17. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Қарапайым бөлшектерге жіпті фрезерлеу үшін бастапқы деректерді (бөлік сызбасы, технологиялық карта) талдаңыз.
2. Бұранды бар бөлшектерге конструкторлық және технологиялық құжаттаманы (жұмыс сызбасы, технологиялық карта) оқып, қолдану.

Білімдер:
1. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
3. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқу ережесі.
4. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына, орналасу тәсілдеріне төзімділікті белгілеу.
5. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, орындалатын жұмыс шегіндегі кедір-бұдыр параметрлері.
6. Сызба геометриясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Фрезерлік станоктарда бұранды кесу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Дайын өнім өндіру


Машықтар:
1. Бөлшектерді орталықтарда, мандрельдерде, патрондарда және арнайы құрылғыларда орнату.
2. 8-10 квалитет бойынша қарапайым бөлшектерде сыртқы және ішкі бұрандарды реттелген бір бұранды жіп фрезерлік станоктарда фрезерлеу.
3. Қарапайым бөліктерде жіпті фрезерлеу кезінде кесу режимдерін таңдау.
4. Қарапайым бөлшектерде 4-7 дәлдік дәрежесі бойынша бір реттік метрикалық бұранды фрезерлеу.
5. Қарапайым бөлшектерде А және В кластарының құбырлы цилиндрлік бұрандарын фрезерлеу.
6. Қарапайым бөлшектерде 7-9 дәлдік дәрежесі бойынша трапеция бұрандарын фрезерлеу.
7. Қарапайым бөлшектерге дюймдік бұранды фрезерлеу.
8. Қарапайым бөлшектерде қыңыр бұрандарды фрезерлеу.
9. Қарапайым бөлшектерде бір реттік құртты фрезерлеу.
10. Қарапайым бөлшектерде көп бұрышты бұрандарды фрезерлеу.

Білімдер:
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде кесу теориясының негіздері.
2. Ою туралы жалпы мәліметтер.
3. Бұрандалы кескіштер мен кескіштерді қолданудың мақсаты мен ережелері.
4. Бұрандар, негізгі геометриялық және құрылымдық параметрлер, бұрандардың қабылданған дәлдік дәрежесі, бұрандалы қосылыстардың түрлері туралы жалпы ақпарат.
5. Бұранды фрезерлеу әдістері мен әдістері.
6. Қарапайым бөлшектерде күрделі жіптерді фрезерлеу кезінде кесудің типтік режимдері және орташа күрделілік, күрделі бөлшектерде күрделі жіптер.
7. Бұрандалы кескіштердің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
8. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Дайындалған бөлшектерді немесе торапты бақылау

Дағды 1:
Фрезерлік өңдеу сапасын анықтау


Машықтар:
1. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтау.
2. Сыртқы жіптерді басқару үшін калибрлі сақиналарды қолдану.
3. Ішкі бұрандарды басқару үшін штепсельдік калибрлерді қолдану.
4. Ішкі бұрандардың ішкі диаметрін және сыртқы бұрандардың сыртқы диаметрін бақылау үшін тегіс шекті калибрлерді қолдану.
5. Ақаудың себептерін анықтау, қарапайым бөлшектердегі күрделі жіптерді және орташа күрделілікті, күрделі бөлшектердегі күрделі бұрандарды фрезерлеу кезінде мүмкін болатын ақаулардың алдын алыңу және жою.

Білімдер:
1. Өңделген жіптің ақауларының түрлері.
2. Өңделген жіптің ақауларын анықтау әдістері.
3. Калибрлерді қолдану түрлері мен әдістері.
4. Қарапайым бөлшектердегі жіп параметрлерін кешенді бақылауға арналған бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы және қолдану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Фрезерлік өңдеу сапасын арттыру (қажет болған жағдайда)

Машықтар:
1. Өңдеу сапасын жақсарту үшін қажетті құралды таңдау.
2. Сәйкес емес дайындаманы алып тастау.
3. Өңделген дайындаманы алып тастау.
4. Кесу қалдықтарын жою.

Білімдер:
1. Ақауларды жою жолдары.
2. Беттердің кедір-бұдырлығын өлшеу және бақылау үшін аспаптардың түрлері, құрылымы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бұранда фрезерлеуші

4

Техник-технолог

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

19. Кәсіптің карточкасы "Бұранда фрезерлеуші":

Топтың коды:

7214-1

Қызмет атауының коды:

7214-1-024

Кәсіптің атауы:

Бұранда фрезерлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұранда фрезерлеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тіс кесуші
Егеулер, рашпильдер мен араларды кертуші
Арнайы станоктарда бұранда кесуші
Фрезерші-токарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Обеспечение точности и качества обработки винтовых поверхностей на резьбофрезерных станках.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жіп кесу бойынша жұмысқа дайындық (барлық инфрақұрылымды дайындау)
2. Фрезерлік станоктарда жіп кесу бойынша технологиялық операцияларды орындау
3. Дайындалған бөлшектерді немесе торапты бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жіп кесу бойынша жұмысқа дайындық (барлық инфрақұрылымды дайындау)

Дағды 1:
Жабдықты дайындау


Машықтар:
4 разряд
1. Қолмен басқарылатын бұрандалы фрезерлік станоктарға ауысымдық техникалық қызмет көрсету өндірісі және жұмыс орнын жинау.
2. Бұрандалы фрезерлеушінің жұмыс орнында орналасқан Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау

Білімдер:
4 разряд
1. Жіп фрезерлік станоктардың құрылғысы және баптау ережелері.
2. Ең көп таралған құрылғылар мен құрылғылардың атауы, мақсаты, қолдану шарттары.
3. Әр түрлі бұрандалы кескіштер мен құрылғылардың құрылымы мен ережелері.
4. Қолмен басқарылатын бұрандалы фрезерлік станоктарға техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.
5. Бұрандалы фрезерлеушінің жұмыс орнында орналасқан Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету және техникалық қызмет көрсетуді орындау әдістері.
6. Бұрандалы фрезерлік жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға және жабдықтауға қойылатын талаптар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
4 разряд
1. Қарапайым бөлшектерге жіпті фрезерлеу үшін бастапқы деректерді талдау (бөлік сызбасы, технологиялық карта).
2. Жіптері бар бөлшектерге конструкторлық және технологиялық құжаттаманы (жұмыс сызбасы, технологиялық карта) оқу және қолдану

Білімдер:
4 разряд
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқу ережесі.
3. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына, орналасу тәсілдеріне төзімділікті белгілеу.
4. Төзімділік және қону жүйесі.
5. Дәлдік квалитеттері.
6. Орындалатын жұмыс шегіндегі кедір-бұдыр параметрлері.
7. Сызба геометриясының негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Фрезерлік станоктарда жіп кесу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Дайын өнім өндіру


Машықтар:
4 разряд
1. Бір мезгілде бірнеше станоктарға қызмет көрсете отырып, бұрандалы фрезерлік станоктарда 7-10 квалитет бойынша күрделілігі орташа бөлшектерде профильдердің барлық түрлерінің сыртқы және ішкі жіптерін фрезерлеу.
2. Станоктарды баптау және технологиялық карта немесе шебердің нұсқауы бойынша өңдеудің реттілігі мен режимдерін белгілеу.
3. Белгілі бір бөлшектерді өңдеуге бейімделген немесе реттелген мамандандырылған жартылай автоматты немесе автоматты станоктарда 7-8 квалитет бойынша күрделілігі орташа бөлшектерде әртүрлі профильдердің жіптерін фрезерлеу.
4. Қарапайым және күрделі бөлшектерде көп бұрышты жіптерді фрезерлеу.
5. Қарапайым және күрделі бөлшектерде көп жүгіретін құртты фрезерлеу.
6. Қарапайым және күрделі бөлшектерге конустық жіптерді фрезерлеу.
7. Қарапайым және күрделі бөлшектерге ауыспалы қадаммен жіпті фрезерлеу.
8. Қарапайым және күрделі бөлшектерге ауыспалы қадаммен құртты фрезерлеу.
9. Қарапайым және күрделі бөлшектерде сүйек бұрандаларының арнайы жіптерін фрезерлеу.
10. Фрезерлеу

Білімдер:
4-ші санат
1. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясының негіздері.
2. Жіп кескіштер мен кескіштерді пайдалану мақсаты мен ережелері.
3. Жіптер туралы жалпы мағлұматтар, негізгі геометриялық және конструктивтік параметрлері, жіптердің қабылданған дәлдік дәрежесі, бұрандалы қосылыстардың түрлері.
4. Жіптерді фрезерлеу әдістері мен тәсілдері.
5. Күрделі жіптерді қарапайым бөлшектерде және күрделілігі орташа, күрделі бөлшектерде күрделі жіптерді фрезерлеу кезіндегі типтік кесу шарттары.
6. Жіп кескіштердің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
7. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Дайындалған бөлшектерді немесе торапты бақылау

Дағды 1:
Фрезерлік өңдеу сапасын анықтау


Машықтар:
4 разряд
1. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз.
2. Сыртқы жіптерді басқару үшін калибрлі сақиналарды қолданыңыз.
3. Ішкі жіптерді басқару үшін штепсельдік калибрлерді қолданыңыз.
4. Ішкі жіптердің ішкі диаметрін және сыртқы жіптердің сыртқы диаметрін бақылау үшін тегіс шекті калибрлерді қолданыңыз.
5. Некенің себептерін анықтаңыз, қарапайым бөлшектердегі күрделі жіптерді және орташа күрделілікті, күрделі бөлшектердегі күрделі жіптерді фрезерлеу кезінде мүмкін болатын некенің алдын алыңыз және жойыңыз

Білімдер:
4 разряд
1. Өңделген жіптің ақауларының түрлері.
2. Өңделген жіптің ақауларын анықтау әдістері.
3. Калибрлерді қолдану түрлері мен әдістері.
4. Қарапайым бөлшектердегі жіп параметрлерін кешенді бақылауға арналған бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы және қолдану ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Фрезерлік өңдеу сапасын арттыру (қажет болған жағдайда)

Машықтар:
4 разряд
1. Шығарылатын өнімнің сапасын арттыру үшін машинаның жұмыс режимін реттеңіз.
2. Өңдеу сапасын жақсарту үшін қажетті құралды таңдаңыз.
3. Сәйкес емес бланкілерді алып тастаңыз.
4. Өңделген дайындаманы алып тастаңыз.
5. Кесу қалдықтарын қайта өңдеңіз

Білімдер:
4 разряд
1. Ақауларды жою жолдары.
2. Беттердің кедір-бұдырлығын өлшеу және бақылау үшін аспаптардың түрлері, құрылымы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережелері.
3. Бұрандалы фрезерлеу циклінің сапасы мен уақытын оңтайландыру әдістері.
4. Жіп фрезерлеу сапасының стандарттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейін, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бұранда фрезерлеуші

4

Техник-технолог

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

20. Кәсіптің карточкасы "Кең профильді станокшы":

Топтың коды:

3112-1

Қызмет атауының коды:

3112-1-005

Кәсіптің атауы:

Кең профильді станокшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Техник-технолог.
"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машина жасау технологиясы (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

кем дегенде 2 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Техник (жалпы бейін)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қарапайым және күрделі бөлшектердің дайындамаларын көлденең және тік фрезерлік станоктарда, белгілі бір бөлшектер мен операцияларды өңдеу үшін реттелген мамандандырылған станоктарда немесе әмбебап құрылғыларды қолдана отырып, өлшеуіш кескіш құралды, қарапайым бойлық фрезерлік, көшіру және кілтсөз станоктарын қолдана отырып, әмбебап жабдықта фрезерлік өңдеудің технологиялық процестерін әзірлеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Фрезерлік өңдеудің технологиялық процестерін әзірлеу
2. СБҚ фрезерлік станоктар үшін басқару бағдарламаларын әзірлеу
3. Технологиялық процестердің сақталуын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Фрезерлік өңдеудің технологиялық процестерін әзірлеу

Дағды 1:
Фрезерлік өңдеудің технологиялық процестерін құрастыру


Машықтар:
1. Қарапайым және күрделі бөлшектерді фрезерлік өңдеу бойынша технологиялық процестерді әзірлеу кезінде конструкторлық-технологиялық құжаттаманы қолдану.
2. Дайындамаларды алудың әртүрлі әдістерін және оларды фрезерлік станоктарда орналастыру схемаларын таңдау.
3. Қарапайым және күрделі бөлшектерді дайындау маршруттарын жасау және технологиялық операцияларды жобалау.
4. Бөлшектерді фрезерлеу үшін тиімді құрал мен стандартты жабдықты таңдау.
5. Бөлшектерді фрезерлік өңдеу кезінде стандартты емес жабдықты жобалауға техникалық тапсырма жасау.
6. Бөлшектерді фрезерлеудің оңтайлы режимін таңдау.
7. Фрезерлік өңдеуге қажетті қосалқы материалдарды таңдау.
8. Егжей-тегжейлі және операциялық нормативтерді; шикізатты, материалды, құралды, отын мен энергияны тұтыну нормаларын; дайындамаларды фрезерлік өңдеудің жобаланатын технологиялық процестерінің экономикалық тиімділігін есептеуді жүзеге асыру.
9. Фрезерлік станоктарда бөлшектерді өңдеудің басқарушы бағдарламасын әзірлеу және енгізу.
10. Фрезерлік операцияларды орындағаннан кейін бөлшектер мен тораптарды бақылау әдістерін әзірлеу.
11. Фрезерлік станоктарда бөлшектерді өңдеудің технологиялық процестерін автоматтандырылған жобалау жүйелерін пайдалану.

Білімдер:
1. Фрезерлік өңдеу бойынша техникалық және технологиялық құжаттаманы әзірлеу және ресімдеу қағидалары.
2. Материалдардың негізгі сипаттамалары және олардың қасиеттері.
3. Фрезерлік өңдеу кезінде дәлдікті нормалау әдістері мен құралдары.
4. Машина жасау бөлшектері мен құрастыру бұйымдарын өндіру технологиясының негіздері.
5. Фрезерлік өңдеу бөлігінде машина жасау технологиясын дамыту перспективалары.
6. Фрезерлік өңдеу процестерін статистикалық басқару әдістері.
7. Бөлшектерді автоматтандырылған өндіруге арналған бағдарламалық жасақтама.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
СБҚ фрезерлік станоктар үшін басқару бағдарламаларын әзірлеу

Дағды 1:
СБҚ фрезерлік станок үшін басқару бағдарламасын құру


Машықтар:
1. СБҚ маршрутизаторы үшін бағдарламалау дағдыларын меңгеру.
2. Алынған бөлікті өңдеу ретін анықтау.
3. Фрезерлік станокта бөлшектерді өңдеу үшін есептеу-технологиялық картаны жасау.
4. Әр ауысуға кесу режимдерінің мақсаты.
5. Есептеу-технологиялық картаға және бағдарламалау жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес СБҚ фрезерлік станогы үшін басқару бағдарламасын жасау.

Білімдер:
1. Бағдарламалау дағдылары.
2. СБҚ машиналарына арналған бағдарламалық жасақтама.
3. Фрезерлік станокта бөлшектерді өңдеу үшін есептеу-технологиялық картаны ресімдеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процестердің сақталуын бақылау



Дағды 1:
Фрезерлік станокта орындалған жұмыстың сапасын басқару

Машықтар:
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Фрезерлік станоктарда беттерді өңдеу сапасын бақылау.
3. Технологиялық процестердің сақталуын бақылау, түзету әрекеттерін әзірлеу.
4. Фрезерлік станоктарда дайындамалар мен бөлшектердің беттерін өңдеу кезінде ақаудың себептерін анықтау, ықтимал ақаудың алдын алу.
5. Фрезерлік өңдеу учаскесінде технологиялық тәртіптің сақталуын бақылау.
6. Жұмыста еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтардың талаптарын сақтау.
7. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын пайдалану.
8. Өрт сөндіру құралдарын пайдалану.
9. Алғашқы медициналық көмек көрсету қағидаларын қолдану.

Білімдер:
1. Фрезерлік станоктарда бөлшектер дайындамаларының беттерін өңдеу кезінде әртүрлі ақауларды анықтау әдістері.
2. Фрезерлік станоктарда, оның ішінде СБҚ бөлшектер дайындамаларының беттерін өңдеу кезіндегі ақау түрлері.
3. Ақаулардың себептері мен алдын алу шаралары.
4. Фрезерлік станоктарда бөлшектер дайындамаларының беттерін өңдеу кезінде пайда болатын ақауларды жою әдістері.
5. Фрезерлік өңдеу кезіндегі сапа стандарттары.
6. Жұмыстағы еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптары.
7. Жұмыстарды қауіпсіз орындау ережелері.
8. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
9. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, жұмыс процестерін бақылау, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

5

Бас инженер

5

Зауыт/кәсіпорын директоры

21. Кәсіптің карточкасы "Тегістеуші":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-010

Кәсіптің атауы:

Тегістеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Тегістеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

жұмыс тәжірибесі жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқыту курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Егеуқұмшы
Қатты қорытпалар мен баяу балқитын металды бұйымдарды тегістеуші
Ажарлаушы - ұштаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөлшектерді тегістеу станоктарында, сондай-ақ мамандандырылған жартылай автоматты және автоматты станоктарда дайындау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру
3. Технологиялық процеске сәйкес тегістеу өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Тегістеуді орындауға дайындық


Машықтар:
1. Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тегістеу үшін бастапқы деректерді (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Тегістеу станоктарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
4. 9-11 квалитеттер бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тозу дәрежесін анықтау және тегістеу дөңгелектерін түзету.
5. Дайындаманы өрескел салыстырумен немесе салыстырусыз орнату және бекіту.
6. Технологиялық картаға сәйкес 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тегістеу станоктарын баптау және баптау.
7. Қажетті есептеулерді орындау және тегістеу режимдерінің реттілігін анықтау.
8. Тегістеу кезінде СОТС қолдану.
9. Тегістеу станоктарында СОТС бар-жоғын және жай-күйін тексеру.
10. Техникалық құжаттамаға сәйкес тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
11. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету.
12. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдар, өлшеу және көмекші құралдар) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
13. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, тегістеуіштің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау.
14. Жұмыстарды жүргізу кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Бір типті тегістеу машиналарының құрылымы, жұмыс принципі және пайдалану ережелері.
2. Тегістеу машиналарын басқару органдары.
3. Төзімділік және қону жүйесі.
4. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
5. Салқындатқыш және майлаушы сұйықтықтардың мақсаты мен қасиеттері.
6. Тегістеу станоктарында жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
7. Өңдеу құралдарының түрлері мен түрлері (алмас құралы, Жылтырату пастасы және т.б.).
8. Өлшеу құралдарының түрлері мен түрлері.
9. Берілген біліктіліктер мен кедір-бұдыр параметрлеріне жету жолдары.
10. Анықтамалықтар мен станоктың паспорты бойынша тегістеу режимдерін айқындау ережесі.
11. 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған техникалық құжаттама (сызба, технологиялық құжаттар).
12. Тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін орнату әдістері мен ережелері.
13. Тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
14. Тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Тегістеу бойынша конструкторлық-технологиялық құжаттаманы зерделеу

Машықтар:
1. Сызбалар мен технологиялық құжаттаманы оқу.
2. Тегістеу машинасында дайындаманың беттерін өңдеуді орындау үшін бастапқы деректерді талдау.
3. 6-7 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен күрделі бөлшектерді өңдеуге арналған тегістеу станоктарын баптау және баптау.

Білімдер:
1. Машина жасау сызбасының негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері.
3. Төзімділік және қону жүйесі.
4. Дәлдік квалитеттері.
5. Кедір-бұдыр параметрлері.
6. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішініне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділік белгілері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру

Дағды 1:
Дайындамалардың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
1. Жылтыратуды орындау үшін бастапқы деректерді талдау.
2. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу.

Білімдер:
1. Материалтану негіздері.
2. Сызба геометриясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процеске сәйкес тегістеу өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Қарапайым күрделіліктегі тегістеуді орындау


Машықтар:
1. 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған техникалық құжаттаманы оқу және қолдану (сызба, технологиялық құжаттар).
2. Тегістеу дөңгелектерін түзете отырып,технологиялық карта бойынша өңдеу реттілігі мен кесу режимдерін сақтай отырып, тегіс-тегістеу, дөңгелек тегістеу және орталықсыз-тегістеу станоктарында 11 квалитет және кедір-бұдырлық параметрі Ra 5-1, 25 бойынша дөңгелек пішінді болаттардың жоғары сапалы маркаларынан қарапайым тұрақты бөлшектердің сыртқы беттерін тегістеу.
3. 8-10 квалитеттер мен Ra 1,25-0,63 кедір-бұдырлық параметрі бойынша белгілі бір бөлшектерді өңдеу үшін реттелген мамандандырылған жартылай автоматты және автоматты станоктарда дөңгелек профиль мен жазықтықтың бөлшектері мен жоғары сапалы болаттарын тегістеу және жетілдіру.
4. Станокта және құрылғыларда бөлшектерді орнату және салыстыру.
5. 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу кезінде ақаудың себептерін анықтау, ықтимал ақаудың алдын алу және жою.
6. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету.

Білімдер:
1. Әр түрлі типтегі және модельдегі тегістеуіштердің дәлдігін тексерудің құрылымдық ерекшеліктері мен әдістері.
2. Тегістеу машиналарын баптау кезінде қолданылатын әмбебап және арнайы құрылғылардың құрылымдық ерекшеліктері.
3. Бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы.
4. Тегістеу станоктарын баптау кезінде пайдаланылатын бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарын баптау және реттеу қағидалары.
5. Әрлеу әдістері (тегістеу, сүрту, суперфиншинг, абразивті-сұйық жылтырату) және олардың мақсаты.
6. Тегістеу түрлері (тегіс тегістеу, орталықсыз тегістеу, дөңгелек (ішкі және сыртқы) тегістеу, координаталық тегістеу.
7. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және қолдану шарттары.
8. Тегістеу дөңгелектерінің түрлері.
9. Тегістеу дөңгелектерін түзету әдістері және оларды өңдеу материалдары мен өңдеу тазалығына байланысты қолдану шарттары.
10. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішіндеріне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу.
11. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
12. Жұмыстарды орындау үшін қажетті дайындамаларды, құралдарды, құрылғыларды алудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
13. Өңделетін және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Тегістеуші

4

Тегістеуші

4

Техник-технолог

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

22. Кәсіптің карточкасы "Тегістеуші":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-010

Кәсіптің атауы:

Тегістеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Тегістеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 ай және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Егеуқұмшы
Қатты қорытпалар мен баяу балқитын металды бұйымдарды тегістеуші
Ажарлаушы - ұштаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөлшектерді тегістеу станоктарында, сондай-ақ мамандандырылған жартылай автоматты және автоматты станоктарда дайындау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Тегістеуді орындауға дайындық


Машықтар:
1. Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тегістеу үшін бастапқы деректерді (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Тегістеу станоктарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
4. 9-11 квалитеттер бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тозу дәрежесін анықтау және тегістеу дөңгелектерін түзету.
5. Дайындаманы өрескел салыстырумен немесе салыстырусыз орнату және бекіту.
6. Технологиялық картаға сәйкес 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тегістеу станоктарын баптау және баптау.
7. Қажетті есептеулерді орындау және тегістеу режимдерінің реттілігін анықтау.
8. Тегістеу кезінде СОТС қолдану.
9. Тегістеу станоктарында СОТС бар-жоғын және жай-күйін тексеру.
10. Техникалық құжаттамаға сәйкес тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
11. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету.
12. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдар, өлшеу және көмекші құралдар) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
13. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, тегістеуіштің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау.
14. Жұмыстарды жүргізу кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Бір типті тегістеу машиналарының құрылымы, жұмыс принципі және пайдалану ережелері.
2. Тегістеу машиналарын басқару органдары.
3. Төзімділік және қону жүйесі.
4. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
5. Салқындатқыш және майлаушы сұйықтықтардың мақсаты мен қасиеттері.
6. Тегістеу станоктарында жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
7. Өңдеу құралдарының түрлері мен түрлері (алмас құралы, жылтырату пастасы және т.б.).
8. Өлшеу құралдарының түрлері мен түрлері.
9. Берілген біліктіліктер мен кедір-бұдыр параметрлеріне жету жолдары.
10. Анықтамалықтар мен станоктың паспорты бойынша тегістеу режимдерін айқындау ережесі.
11. 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған техникалық құжаттама (сызба, технологиялық құжаттар).
12. Тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін орнату әдістері мен ережелері.
13. Тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
14. Тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дайындаманың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін сәйкестендіру

Дағды 1:
Дайындамалардың конструкторлық-технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
1. Жылтыратуды орындау үшін бастапқы деректерді талдау.
2. Конструкторлық-технологиялық құжаттаманы оқу.

Білімдер:
1. Материалтану негіздері.
2. Сызба геометриясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тегістеуші

4

Техник-технолог

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

23. Кәсіптің карточкасы "Тегістеуші":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-010

Кәсіптің атауы:

Тегістеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3.2

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Тегістеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

практикалық тәжірибе кемінде 2 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Егеуқұмшы
Қатты қорытпалар мен баяу балқитын металды бұйымдарды тегістеуші
Ажарлаушы - ұштаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөлшектерді тегістеу станоктарында, сондай-ақ мамандандырылған жартылай автоматты және автоматты станоктарда дайындау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Тегістеуді орындауға дайындық


Машықтар:
4 разряд
1. Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тегістеу үшін бастапқы деректерді (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Тегістеу станоктарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
4. 9-11 квалитеттер бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тозу дәрежесін анықтау және тегістеу дөңгелектерін түзету.
5. Дайындаманы өрескел салыстырумен немесе салыстырусыз орнату және бекіту.
6. Технологиялық картаға сәйкес 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тегістеу станоктарын баптау және баптау.
7. Қажетті есептеулерді орындау және тегістеу режимдерінің реттілігін анықтау.
8. Тегістеу кезінде СОТС қолдану.
9. Тегістеу станоктарында СОТС бар-жоғын және жай-күйін тексеру.
10. Техникалық құжаттамаға сәйкес тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
11. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету.
12. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдар, өлшеу және көмекші құралдар) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
13. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, тегістеуіштің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау.
14. Жұмыстарды жүргізу кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
4 разряд
1. Бір типті тегістеу машиналарының құрылымы, жұмыс принципі және пайдалану ережелері.
2. Тегістеу машиналарын басқару органдары.
3. Төзімділік және қону жүйесі.
4. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
5. Салқындатқыш және майлаушы сұйықтықтардың мақсаты мен қасиеттері.
6. Тегістеу станоктарында жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
7. Өңдеу құралдарының түрлері мен түрлері (алмас құралы, Жылтырату пастасы және т.б.).
8. Өлшеу құралдарының түрлері мен түрлері.
9. Берілген біліктіліктер мен кедір-бұдыр параметрлеріне жету жолдары.
10. Анықтамалықтар мен станоктың паспорты бойынша тегістеу режимдерін айқындау ережесі.
11. 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған техникалық құжаттама (сызба, технологиялық құжаттар).
12. Тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін орнату әдістері мен ережелері.
13. Тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
14. Тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды)басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тегістеуші

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

5

Учаске шебері / цех шебері

24. Кәсіптің карточкасы "Тегістеуші":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-010

Кәсіптің атауы:

Тегістеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Тегістеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Егеуқұмшы
Қатты қорытпалар мен баяу балқитын металды бұйымдарды тегістеуші
Ажарлаушы - ұштаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөлшектерді тегістеу станоктарында, сондай-ақ мамандандырылған жартылай автоматты және автоматты станоктарда дайындау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тегістеу өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Тегістеуді орындауға дайындық


Машықтар:
1. Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тегістеу үшін бастапқы деректерді (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Тегістеу станоктарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
4. 9-11 квалитеттер бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тозу дәрежесін анықтау және тегістеу дөңгелектерін түзету.
5. Дайындаманы өрескел салыстырумен немесе салыстырусыз орнату және бекіту.
6. Технологиялық картаға сәйкес 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен Қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеу үшін тегістеу станоктарын баптау және баптау.
7. Қажетті есептеулерді орындау және тегістеу режимдерінің реттілігін анықтау.
8. Тегістеу кезінде СОТС қолдану.
9. Тегістеу станоктарында СОТС бар-жоғын және жай-күйін тексеру.
10. Техникалық құжаттамаға сәйкес тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
11. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету.
12. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдар, өлшеу және көмекші құралдар) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
13. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, тегістеуіштің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау.
14. Жұмыстарды жүргізу кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Бір типті тегістеу машиналарының құрылымы, жұмыс принципі және пайдалану ережелері.
2. Тегістеу машиналарын басқару органдары.
3. Төзімділік және қону жүйесі.
4. Кедір-бұдырлықтың квалитеттері мен параметрлері.
5. Салқындатқыш және майлаушы сұйықтықтардың мақсаты мен қасиеттері.
6. Тегістеу станоктарында жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
7. Өңдеу құралдарының түрлері мен түрлері (алмас құралы, Жылтырату пастасы және т.б.).
8. Өлшеу құралдарының түрлері мен түрлері.
9. Берілген Біліктіліктер мен кедір-бұдыр параметрлеріне жету жолдары.
10. Анықтамалықтар мен станоктың паспорты бойынша тегістеу режимдерін айқындау ережесі.
11. 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған техникалық құжаттама (сызба, технологиялық құжаттар).
12. Тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін орнату әдістері мен ережелері.
13. Тегістеу машиналарында 9-11 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен қарапайым бөлшектердің беттерін тегістеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
14. Тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жабдыққа қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
1. Техникалық құжаттамаға сәйкес тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
2. Тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдардың, өлшеу және қосалқы құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін қолдау.
3. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, тегістеуіштің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау.

Білімдер:
1. Тесіктерді өңдеуге арналған кескіш құралдардың тозу критерийлері.
2. Күрделі бөлшектерде тесіктер жасау үшін тегістеуіштердің реттілігі мен мазмұны.
3. 0,005 мм дейінгі дәлдікпен салыстыра отырып дайындамаларды орнату және бекіту қағидалары мен тәсілдері.
4. Қайрау станоктарының құрылғысы, пайдалану ережелері және басқару элементтері.
5. Тегістеу станоктарының жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру тәртібі.
6. Тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тегістеуші

4

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

25. Кәсіптің карточкасы "Жылтыратушы":

Топтың коды:

7224-1

Қызмет атауының коды:

7224-1-003

Кәсіптің атауы:

Жылтыратушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Жылтыратушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

тәжірибесіз

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электрмен жылтыратушы
Тегістеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөлшектердің әртүрлі беттерін жылтырату станоктарында, автоматтарда және қолмен пневматикалық машиналармен және жылтырату дөңгелектерімен жылтырату.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Жылтырату станоктарында және автоматты станоктарда қолдануға арналған дайындамалардың конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау
3. Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтырату бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға дайындау


Машықтар:
1. Жай бөлшектердің сыртқы және ішкі цилиндрлік және пішінді беттерін жылтырату станоктарында, автоматтарда және қолмен щеткамен, тегістеуішпен және жылтырату дөңгелектерімен жылтыратудың бастапқы мәліметтерін (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Жылтырату станоктары мен автоматтарда қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға арналған құрылғылар мен құралдарды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және қолдану.
3. Теріні киізге, ағашқа, былғары шеңберлерге домалату және жабыстыру.
4. Жылтыратушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіштердің және басқа құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
5. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және жылтыратушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.
6. Жұмыстарды орындау кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Бір типті жылтырату станоктарының, автоматтардың және пневматикалық станоктардың құрылымы және жұмыс принципі.
2. Ұқсас жылтырату станоктары мен автоматтардың атауы мен мақсаты, олардың ең маңызды бөлшектері.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
4. Бақылау-өлшеу аспаптары мен аспаптарын орналастыру.
5. Әртүрлі түйіршіктердегі абразивтік материалдардың қасиеттері.
6. Өңдеудің талап етілетін тазалығына байланысты тегістеу қағаздарының, жылтырататын дөңгелектердің, пасталар мен мастикалардың түрлерін таңдау ережелері.
7. Қабылдау және отырғызу жүйесі.
8. Дәлдік біліктіліктері.
9. Кедір-бұдырлық параметрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қарапайым бөлшектердің бетін жылтыратудың конструкторлық және технологиялық құжаттамасын оқу

Машықтар:
1. Сызбалар мен технологиялық құжаттамаларды оқу.

Білімдер:
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбасы, технологиялық карта).
3. Өлшемдердің, беттердің пішінінің және салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырының рұқсат етілген рұқсаттарының жұмыс сызбаларындағы белгілеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жылтырату станоктарында және автоматты станоктарда қолдануға арналған дайындамалардың конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау

Дағды 1:
Дайындамалардың конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
1. Бөлшектердің беттерін жылтырату бойынша бастапқы мәліметтерді талдау.
2. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқу.

Білімдер:
1. Материалтану негіздері.
2. Сызба геометрия негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтырату бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
Технологиялық процесс бойынша қарапайым бөлшектердің беттерін жылтырату бойынша технологиялық операцияларды жүргізу


Машықтар:
1. Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтырату бойынша техникалық құжаттаманы оқу және қолдану.
2. Технологиялық карта бойынша технологиялық реттілік пен өңдеу режимдерін сақтай отырып, қарапайым бөлшектердің сыртқы және ішкі цилиндрлік және пішінді беттерін жылтырату және металды жылтырату станоктарында, автоматтарда және қолмен щеткамен, тегістеу қағазымен және жылтырату дөңгелектерімен алдын ала жылтырату.
3. Жылтыратушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету.

Білімдер:
1. Жылтырату станоктары мен автоматтарда жұмыстарды орындау кезіндегі орналасу схемасына, жабдықталуына және жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Анықтамалар мен машина паспортын пайдалана отырып, жылтырату режимдерін анықтау ережелері.
3. Жылтырату машиналарына ағымдық қызмет көрсету тәртібі мен құрамы.
4. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
5. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
6. Жұмысты орындауға қажетті дайындамаларды, аспаптарды, құрылғыларды қабылдаудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
7. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Жылтыратушы

4

Бригадир

4

Супервайзерлер (бригадирлер)

5

Учаске бригадирі / Цех бригадирі

26. Кәсіптің карточкасы "Жылтыратушы":

Топтың коды:

7224-1

Қызмет атауының коды:

7224-1-003

Кәсіптің атауы:

Жылтыратушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Жылтыратушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электрмен жылтыратушы
Тегістеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөлшектердің әртүрлі беттерін жылтырату станоктарында, автоматтарда және қолмен пневматикалық машиналармен және жылтырату дөңгелектерімен жылтырату.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға дайындық жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға дайындау


Машықтар:
1. Жай бөлшектердің сыртқы және ішкі цилиндрлік және пішінді беттерін жылтырату станоктарында, автоматтарда және қолмен щеткамен, тегістеуішпен және жылтырату дөңгелектерімен жылтыратудың бастапқы мәліметтерін (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Жылтырату станоктары мен автоматтарда қарапайым бөлшектердің беттерін жылтыратуға арналған құрылғылар мен құралдарды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және қолдану.
3. Теріні киізге, ағашқа, былғары шеңберлерге домалату және жабыстыру.
4. Жылтыратушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіштердің және басқа құралдардың) қажетті техникалық жай-күйін сақтау.
5. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және жылтыратушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.
6. Жұмыстарды орындау кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Бір типті жылтырату станоктарының, автоматтардың және пневматикалық станоктардың құрылымы және жұмыс принципі.
2. Ұқсас жылтырату станоктары мен автоматтардың атауы мен мақсаты, олардың ең маңызды бөлшектері.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
4. Бақылау-өлшеу аспаптары мен аспаптарын орналастыру.
5. Әртүрлі түйіршіктердегі абразивтік материалдардың қасиеттері.
6. Өңдеудің талап етілетін тазалығына байланысты тегістеу қағаздарының, жылтырататын дөңгелектердің, пасталар мен мастикалардың түрлерін таңдау ережелері.
7. Қабылдау және отырғызу жүйесі.
8. Дәлдік біліктіліктері.
9. Кедір-бұдырлық параметрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Жылтыратушы

4

Техник-технолог

5

Учаске бригадирі / Цех бригадирі

27. Кәсіптің карточкасы "Жылтыратушы":

Топтың коды:

7224-1

Қызмет атауының коды:

7224-1-003

Кәсіптің атауы:

Жылтыратушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Жылтыратушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Электрмен жылтыратушы
Тегістеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөлшектердің әртүрлі беттерін жылтырату станоктарында, автоматтарда және пневматикалық машиналармен және жылтырату дөңгелектерімен қолмен жылтырату.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Проведение подготовительных работ по полированию поверхностей простых деталей
2. Беттерді өңдеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Проведение подготовительных работ по полированию поверхностей простых деталей

Дағды 1:
Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтырату бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу


Машықтар:
1. Қарапайым бөлшектердің сыртқы және ішкі цилиндрлік және пішінді беттерін жылтырату станоктарында, автоматтарда және қолмен щеткалармен, зімпарамен және жылтырату дөңгелектерімен жылтырату үшін бастапқы деректерді (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Қарапайым бөлшектердің беттерін жылтырату станоктары мен автоматтарда жылтырату үшін таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және айлабұйымдар мен құралдарды пайдалану.
3. Киізден, ағаштан және былғары шеңберлерден теріні илектеу және жапсыру.
4. Жылтыратқыштың жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдар, өлшеу және басқа да құралдар) қажетті техникалық жай-күйін қолдау.
5. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, жылтыратқыштың жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау.
6. Жұмыстарды жүргізу кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Бір типті жылтырату станоктарының, автоматтар мен пневматикалық машиналардың құрылысы мен жұмыс принципі
2. Бір типті жылтырату станоктары мен автоматтардың, олардың маңызды бөліктерінің атауы мен мақсаты.
3. Ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және қолдану шарттары.
4. Бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарының құрылғысы.
5. Әр түрлі байламдардағы әр түрлі түйіршікті абразивті материалдардың қасиеттері.
6. Қажетті өңдеу тазалығына байланысты тері, жылтырату дөңгелектері, пасталар мен мастика сорттарын таңдау ережелері.
7. Төзімділік және қону жүйесі.
8. Дәлдік квалитеттері.
9. Дөрекілік параметрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дополнительные навыки

Машықтар:
5 разряд
1. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, жылтыратқыштың жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау
2. Жұмысты орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз

Білімдер:
5 разряд
1. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптары
2. Қолмен және механикаландырылған құралды пайдалана отырып жылтыратуды орындау кезінде жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану қағидалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Беттерді өңдеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Выполнение контроля качества


Машықтар:
5 разряд
1. Қарапайым және күрделі бөлшектерге техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқып, қолдану
2. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
3. Бөлшектердің беттерінің кедір-бұдырлығын бақылау және (немесе) өлшеу әдісін таңдау
4. Беттердің кедір бұдырлығын өлшеңіз
5. Өңделген беттердің ақауларын көзбен анықтаңыз
6. Қарапайым бөлшектер мен қарапайым беттердің күрделі беттерін жылтырату кезінде ақаудың себептерін анықтаңыз, ықтимал ақаудың алдын алыңыз және жойыңыз

Білімдер:
5 разряд
Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны
Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері
1. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі
2. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері
3. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішіндеріне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу
4. Жылтырату кезіндегі ақаулардың негізгі түрлері; олардың себептері және алдын алу және жою тәсілдері
5. Беттердің кедір-бұдырлығын бақылауға және (немесе) өлшеуге арналған аспаптар мен құрылғылардың құрылысы, мақсаты, қолдану ережесі
6. Кедір-бұдырды бақылау және (немесе) өлшеу тәсілдері, тәсілдері мен ережелері
7. Жұмыстарды орындау үшін қажетті Бақылау-өлшеу құралдарын алу, сақтау және тапсыру тәртібі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, дербестік және жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар; 2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар; 3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары; 4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Жылтыратушы

4

Техник-технолог

5

Учаске шебері/цех шебері

28. Кәсіптің карточкасы "Бұранда тегістеуші":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-008

Кәсіптің атауы:

Бұранда тегістеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұранда тегістеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

тәжірибесіз

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тегістеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металл жіптерді ажарлау арқылы өңдеуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеуге дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Дайындаманың конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау
3. Технологиялық процесс бойынша тегістеу арқылы металл жіптерді механикалық өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеуге дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Металл жіптерді ажарлау арқылы өңдеуге дайындау


Машықтар:
1. Жіп ажарлау станоктарында 8-10 разряд өлшемдік дәлдікпен металл жіптерді ажарлаудың бастапқы мәліметтерін (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Жіп ажарлау станоктарында 8-10 маркалы өлшемдік дәлдіктегі жіптерді ажарлау құрылғыларын таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және қолдану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және жіп ажарлау станоктарында тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
4. Өлшемдік дәлдігі 8-10 маркалы жіптерді ажарлау үшін тегістеу дөңгелектерінің тозу дәрежесін анықтау және өңдеу.
5. Технологиялық картаға сәйкес өлшемдік дәлдігі 8-10 разрядты жіптерді тегістеуге арналған жіптерді тегістеу машиналарын баптау және баптау.
6. Қажетті есептеулерді орындау және жіптерді тегістеу режимдерінің ретін анықтау.
7. Техникалық құжаттамаға сәйкес жіп тегістеу станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
8. Жіп жонғыштың жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын ұстау.
9. Жұмыс орнының еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, жіп жонғыштың жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жағдайын ұстау.

Білімдер:
1. Тегістеу станоктарының құрылымы, жұмыс істеу принциптері және пайдалану ережелері.
2. Жіп тегістеу станоктарының басқару элементтері.
3. Жіп ажарлау станоктарында жұмыстарды орындау кезіндегі орналасу схемасына, жабдыққа және жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Жіпті ажарлау жұмыстарының сапасын бағалауға арналған бақылау-өлшеу құралдарының түрлері мен түрлері.
5. Жіптердің элементтері мен түрлері.
6. Жіптерді тегістеуге арналған кең таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
7. Жіп тегістеу станоктарын баптау кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларын баптау және реттеу ережелері.
8. Белгіленген сапалар мен кедір-бұдырлық параметрлеріне жету әдістері.
9. Анықтамалық кітаптар мен жіп ажарлау машинасының паспортын пайдалана отырып, жіптерді тегістеу режимдерін анықтау ережелері.
10. Металл жіптерді 8-10 разрядтық өлшемдік дәлдікпен тегістеу арқылы механикалық өңдеуге арналған техникалық құжаттама (сызба, технологиялық құжаттар).
11. Тегістеу дөңгелектерінің сипаттамасы және пайдалану шарттары.
12. Жіп ажарлау станоктарында ажарлау дөңгелектерін орнатудың техникасы мен ережелері.
13. Жіп ажарлау станоктарында өлшемдік дәлдігі 8-10 разрядты жіптерді тегістеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
14. Жіп ажарлау станоктарында ағымдағы жөндеу жұмыстарының тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеудің конструкторлық және технологиялық құжаттамасын зерттеу

Машықтар:
1. Сызбалар мен технологиялық құжаттамаларды оқу.
2. Жіптерді тегістеуіш станокта тегістеу арқылы жіптерді механикалық өңдеуді орындау үшін бастапқы мәліметтерді талдау.
1. Өлшемдік дәлдігі 8-10 разрядты жіптерді ажарлау үшін жіптерді тегістеу станоктарын баптау және баптау.

Білімдер:
1. Машина жасау сызу негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы оқу ережелері (жұмыс сызбасы, технологиялық карта).
3. Қабылдау және отырғызу жүйесі.
4. Дәлдік біліктіліктері.
5. Кедір-бұдырлық параметрлері.
6. Өлшемдердің, беттердің пішінінің және салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырының рұқсат етілетін жұмыс сызбаларындағы белгілеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дайындаманың конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау

Дағды 1:
Дайындамалардың конструкторлық және технологиялық құжаттамаға сәйкестігін анықтау


Машықтар:
1. Жіпті тегістеу үшін бастапқы мәліметтерді талдау.
2. Конструкторлық және технологиялық құжаттаманы оқу.

Білімдер:
1. Материалтану негіздері.
2. Сызба геометрия негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Технологиялық процесс бойынша тегістеу арқылы металл жіптерді механикалық өңдеу бойынша технологиялық операцияларды орындау

Дағды 1:
8-10 разрядтарда жіптерді тегістеуді жүргізу


Машықтар:
1. Өлшемдік дәлдігі 8-10 разрядты жіптерді ажарлаудың техникалық құжаттамасын оқу және қолдану (сызба, технологиялық құжаттар).
2. Өлшемдік дәлдігі 8-10 разрядты өткір бұрышты жіптерді бір типті мамандандырылған жіптерді тегістейтін станоктарда тегістеу дөңгелектерін таңу арқылы технологиялық карта бойынша өңдеу ретін сақтай отырып тегістеу.
3. Тегістеу шеңберін теңестіру.
4. Өлшемдік дәлдігі 8-10 біліктілікпен өткір бұрышты жіптерді тегістеу кезінде ақаулардың пайда болу себептерін анықтау, мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою.
5. Жіп тегістеу станоктарына ауысымдық қызмет көрсету және жұмыс орнын тазалау.
6. Жіп тегістеуіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету.
7. Жұмыстарды орындау кезінде еңбекті қорғау, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:
1. Жіпті әрлеу әдістері және олардың мақсаты.
2. Ұқсас жіп тегістеу станоктарының конструкциясы және жұмыс істеу принциптері.
3. Жіптерді тегістеуге арналған кең таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
4. Жіпті ажарлау жұмыстарының сапасын бағалауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарын орналастыру.
5. Тегістеу дөңгелектерінің түрлері.
6. Өңделетін материалдарға және өңдеудің тазалығына байланысты тегістеу дөңгелектерін таңу әдістері және оларды пайдалану шарттары.
7. Салқындату сұйықтығының мақсаты мен қасиеттері.
8. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
9. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
10. Жұмыстарды орындауға қажетті дайындамаларды, аспаптарды, құрылғыларды қабылдаудың, сақтаудың және тапсырудың белгіленген тәртібі.
11. Өңделген және аспаптық материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Бұранда тегістеуші

4

Бұранда тегістеуші

4

Техник-технолог

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

29. Кәсіптің карточкасы "Бұранда тегістеуші":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-008

Кәсіптің атауы:

Бұранда тегістеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұранда тегістеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тегістеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металл жіптерді ажарлау арқылы өңдеуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеуге дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеуге дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Металл жіптерді ажарлау арқылы өңдеуге дайындау


Машықтар:
1. Жіп ажарлау станоктарында 8-10 разряд өлшемдік дәлдікпен металл жіптерді ажарлаудың бастапқы мәліметтерін (сызба, технологиялық құжаттар) оқу.
2. Жіп ажарлау станоктарында 8-10 маркалы өлшемдік дәлдіктегі жіптерді ажарлау құрылғыларын таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және қолдану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және жіп ажарлау станоктарында тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
4. Өлшемдік дәлдігі 8-10 маркалы жіптерді ажарлау үшін тегістеу дөңгелектерінің тозу дәрежесін анықтау және өңдеу.
5. Технологиялық картаға сәйкес өлшемдік дәлдігі 8-10 разрядты жіптерді тегістеуге арналған жіптерді тегістеу машиналарын баптау және баптау.
6. Қажетті есептеулерді орындау және жіптерді тегістеу режимдерінің ретін анықтау.
7. Техникалық құжаттамаға сәйкес жіп тегістеу станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
8. Жіп жонғыштың жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеуіш және көмекші құралдардың) қажетті техникалық жағдайын ұстау.
9. Жұмыс орнының еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, жіп жонғыштың жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жағдайын ұстау.

Білімдер:
1. Тегістеу станоктарының құрылымы, жұмыс істеу принциптері және пайдалану ережелері.
2. Жіп тегістеу станоктарының басқару элементтері.
3. Жіп ажарлау станоктарында жұмыстарды орындау кезіндегі орналасу схемасына, жабдыққа және жұмыс орнын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Жіпті ажарлау жұмыстарының сапасын бағалауға арналған бақылау-өлшеу құралдарының түрлері мен түрлері.
5. Жіптердің элементтері мен түрлері.
6. Жіптерді тегістеуге арналған кең таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және пайдалану шарттары.
7. Жіп тегістеу станоктарын баптау кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларын баптау және реттеу ережелері.
8. Белгіленген сапалар мен кедір-бұдырлық параметрлеріне жету әдістері.
9. Анықтамалық кітаптар мен жіп ажарлау машинасының паспортын пайдалана отырып, жіптерді тегістеу режимдерін анықтау ережелері.
10. Металл жіптерді 8-10 разрядтық өлшемдік дәлдікпен тегістеу арқылы механикалық өңдеуге арналған техникалық құжаттама (сызба, технологиялық құжаттар).
11. Тегістеу дөңгелектерінің сипаттамасы және пайдалану шарттары.
12. Жіп ажарлау станоктарында ажарлау дөңгелектерін орнатудың техникасы мен ережелері.
13. Жіп ажарлау станоктарында өлшемдік дәлдігі 8-10 разрядты жіптерді тегістеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
14. Жіп ажарлау станоктарында ағымдағы жөндеу жұмыстарының тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Жіпті тегістеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес өндірілген өнімнің сапасын бағалау.
2. Ақаулардың себебін анықтау, жіпті тегістеу станоктарында металл жіптерді өңдеу кезінде болуы мүмкін ақаулардың алдын алу.
3. Бұйымдардың сапасын жақсарту үшін тегістеу машинасының жұмыс режимін реттеу.
4. Өңделген жіп беттерінің көрнекі ақауларын анықтау.

Білімдер:
1. Өндіріс технологиясынан ауытқыған кезде пайда болатын өнімнің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
2. Тегістеу нәтижесінде пайда болатын жіп ақауларының түрлері.
3. Жіп ақауларының алдын алу шаралары.
4. Жіп ақауларын жою әдістері.
5. Жіп ақауларын анықтау әдістері мен әдістері.
6. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
7. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
8. Жұмысты орындауға қажетті шамада метрология.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бұранда тегістеуші

4

Техник-технолог

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

30. Кәсіптің карточкасы "Бұранда тегістеуші":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-008

Кәсіптің атауы:

Бұранда тегістеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Бұранда тегістеуші.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тегістеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металл жіптерді тегістеу арқылы механикалық өңдеуді орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тегістеу арқылы металл бұрандарды механикалық өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу
2. Тегістеу арқылы металл бұрандарды механикалық өңдеу сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тегістеу арқылы металл бұрандарды механикалық өңдеу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Тегістеу арқылы металл бұрандарды механикалық өңдеуге дайындық


Машықтар:
1. Бұрандалы тегістеу станоктарында 8-10 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен металл бұрандарды тегістеу үшін бастапқы деректерді (сызба, технологиялық құжаттар) Оқу.
2. Таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және бұранды тегістеу машиналарында 8-10 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен бұранды тегістеу құрылғыларын пайдалану.
3. Таңдау, жұмысқа дайындық, станокқа орнату және бұрандалы тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
4. 8-10 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен бұранды тегістеу үшін тозу дәрежесін анықтау және тегістеу дөңгелектерін түзету.
5. Технологиялық картаға сәйкес 8-10 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен бұранды тегістеуге арналған бұран тегістеу станоктарын баптау және баптау.
6. Қажетті есептеулерді орындау және жіптерді тегістеу режимдерінің реттілігін анықтау.
7. Техникалық құжаттамаға сәйкес бұрандалы тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
8. Жіп тегістегіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (айлабұйымдар, өлшеу және көмекші құралдар) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
9. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, оюшы жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қолдау.

Білімдер:
1. Тегістеу машиналарының құрылғысы, жұмыс принциптері және пайдалану ережелері.
2. Бұрандалы тегістеу машиналарын басқару органдары.
3. Бұрандалы тегістеу станоктарында жұмыстарды орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға, жабдықтауға және ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
4. Жіп-тегістеу жұмыстарының сапасын бағалауға арналған бақылау-өлшеу құралдарының түрлері мен түрлері.
5. Жіптердің элементтері мен түрлері.
6. Оюды жүргізу үшін ең көп таралған құрылғылардың атауы, мақсаты және қолдану шарттары.
7. Жіпті тегістеу станоктарын баптау кезінде пайдаланылатын бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарын баптау және реттеу қағидалары.
8. Берілген біліктіліктер мен кедір-бұдыр параметрлеріне жету жолдары.
9. Жіпті тегістеу режимдерін анықтамалықтар мен жіпті тегістеу машинасының төлқұжаты бойынша анықтау ережелері.
10. 8-10 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен тегістеу жолымен металл жіпті механикалық өңдеуге арналған техникалық құжаттама (сызба, технологиялық құжаттар).
11. Тегістеу дөңгелектерінің сипаттамалары мен қолдану шарттары.
12. Бұрандалы тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін орнату әдістері мен ережелері.
13. Бұрандалы тегістеу машиналарында 8-10 квалитет бойынша өлшем дәлдігімен жіптерді тегістеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
14. Бұранды тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жабдыққа қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
1. Техникалық құжаттамаға сәйкес бұрандалы тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу.
2. Бұранды тегістегіштің жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың (құрылғылардың, өлшеу және көмекші құралдардың) талап етілетін техникалық жай-күйін қолдау.
3. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, оюшы жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.

Білімдер:
1. Металл бұранды тегістеу арқылы өңдеуге арналған құралдардың тозу критерийлері.
2. Күрделі бөлшектердегі жіптерді тегістеуге арналған тегістеуіштердің реттілігі мен мазмұны.
3. 0,005 мм дейінгі дәлдікпен салыстыра отырып дайындамаларды орнату және бекіту қағидалары мен тәсілдері.
4. Бұрандалы тегістеу машиналарын басқару органдары.
5. ОЖ-нің мақсаты, қасиеттері және оларды бөлшектерді өңдеу кезінде қолдану тәсілдері.
6. Бұранды тегістеу станоктарының жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру тәртібі.
7. Бұранды тегістеу станоктарына техникалық қызмет көрсету жөніндегі регламенттік жұмыстардың тәртібі мен құрамы.
8. Бұранды тегістегіштің жұмыс орнында орналасқан Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау жұмыстары мен тәсілдері.
9. Бұрандалы тегістеу жұмыстарын орындау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға және жабдықтауға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Тегістеу арқылы металл бұрандарды механикалық өңдеу сапасын бақылау

Дағды 1:
Бұрандарды тегістеу сапасын қамтамасыз ету


Машықтар:
1. Нормативтік құжаттамаға сәйкес шығарылатын өнімнің сапасын бағалау.
2. Бұрандарды тегістеу станоктарында металл жіпті механикалық өңдеу кезінде ақаудың себебін анықтау, ықтимал ақаудың алдын алу.
3. Шығарылатын өнімнің сапасын арттыру үшін тегістеу машинасының жұмыс режимін түзету.
4. Өңделген бұранды беттерінің визуалды ақауларын анықтау.

Білімдер:
1. Өндіріс технологиясынан ауытқу кезінде пайда болатын өнімнің әртүрлі ақауларын анықтау әдістері.
2. Тегістеу арқылы пайда болатын жіп ақауларының түрлері.
3. Жіп ақауларының алдын алу шаралары.
4. Жіптердегі ақауларды жою әдістері.
5. Бұранды ақауларын анықтау әдістері мен әдістері.
6. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасы.
7. Жұмыс сызбаларында беттердің өлшемдеріне, пішіндеріне және өзара орналасуына, беттердің кедір-бұдырлығына төзімділікті белгілеу.
8. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемдегі Метрология.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

ЖауапкершілікШыдамдылық, Командада жұмыс істей білу, Тәртіптілік, Дәлдік, Төзімділік пен еңбексүйгіштік, Зейінділік, Техникалық ойлау, Зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, Ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Бұранда тегістеуші

4

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

5

Бас инженер

31. Кәсіптің карточкасы "Ажарлаушы-ұштаушы":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-033

Кәсіптің атауы:

Ажарлаушы-ұштаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ажарлаушы-ұштаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

тәжірибесіз

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Сертификаттар және қысқа мерзімді оқу курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Бұранда тегістеуші
Тіс ажарлаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қайрау станоктарындағы қайрау кескіш аспаптарының сапасы мен өнімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды жасау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды жасау

Дағды 1:
Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды қайрау станоктарында өңдеу


Машықтар:
1. Өлшем дәлдігі 11-разрядқа дейін қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау және баптау.
2. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайраудың технологиялық операциясын орындау.
3. Тегістеу дөңгелектерін таңу.
4. Әмбебап қайрау станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
5. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың техникалық жағдайын сақтау.
6. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
7. Қарапайым кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқу және талдау.
8. Қарапайым әмбебап құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
9. Тегістеу дөңгелектерін таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
10. Өлшемдік дәлдікпен 11-разрядқа дейінгі кескіш аспаптарды қайрауға арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу дәрежесін анықтау.
11. 11-разрядқа дейінгі дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау өндірісі.
12. Дайындаманы өрескел туралаумен немесе туралаусыз орнату.
13. 11-разрядқа дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайрау.
14. Салқындатқышты қолдану.
15. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрау кезінде ақаулардың себептерін анықтау, мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою.
16. Тегістеу дөңгелектерін қайралатын кескіш құралға сәйкес реттеңіз.
17. Тегістеу дөңгелектерін байыту сапасын қадағалау.
18. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және функционалдығын тексеру.
19. Әмбебап қайрау станоктарына ауысымдық қызмет көрсетуді және жұмыс орнын тазалауды орындау.
20. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа қызмет көрсетуді орындау.
21. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
22. Қайрау станогы мен қайраушының жұмыс орнында жұмыстарды орындау және қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
3. Жұмысты орындауға қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқу ережелері.
4. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
5. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
6. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын әмбебап құрылғылардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
7. Жұмысты орындауға қажетті дайындамаларды, тегістеу дөңгелектерін, құрылғыларды қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.
8. Құрылымдық, аспаптық, абразивтік материалдар мен құралдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
9. Әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын тегістеу дөңгелектерінің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
10. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін орнату техникасы мен ережелері.
11. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясы.
12. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
13. Әмбебап қайрау станоктарының құрылымы, басқару элементтері және жұмыс ережелері.
14. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау реті мен мазмұны.
15. Дөрекі туралаумен немесе туралаусыз дайындамаларды орнату және бекіту ережелері мен тәсілдері.
16. Өлшемдік дәлдікпен 11 сыныпқа дейінгі қарапайым кескіш құралдарды қайрау әдістері мен тәсілдері.
17. Салқындатқышты қайрау кезіндегі мақсаты, қасиеттері және қолдану әдістері.
18. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрау кезіндегі бөлшектердегі ақаулардың негізгі түрлері, олардың себептері мен алдын алу және жою әдістері.
19. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін байыту құрылғыларының түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
20. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін таңу әдістері, ережелері және тәсілдері.
21. Тегістеу дөңгелектерін байытуды бақылау үшін бақылау-өлшеу аппаратурасының түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережесі.
22. Тегістеу дөңгелегін байыту сапасын бақылау әдістері мен тәсілдері.
23. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
24. Әмбебап қайрау станоктарында ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау тәртібі мен құрамы.
25. Орындалатын жұмыс көлемі және қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау тәсілдері.
26. Әмбебап қайрау жұмыстарын орындау кезіндегі жұмыс орнының орналасуына және жабдықталуына қойылатын талаптар.
27. Қайраушының жұмыс орнында орналастырылған технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.
28. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау талаптары, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік.
29. Қайрау және өңдеу, қайрау станогына және қайраушының жұмыс орнына қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қайрау станоктарында 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды өңдеу сапасын бақылау

Машықтар:
1. Өңделген беттердегі ақауларды визуалды анықтау.
2. Қарапайым кескіш құралдардың бетінің өлшемдерін 11-разряд дәлдігімен бақылау.
3. 12-дәлдік дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау.
4. Ra 0,8 мкм дейін өңделген беттердің кедір-бұдырлығын бақылау.
5. Қарапайым кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқып, талдау.
6. Өңделген беттердің көзбен көрінетін ақауларын анықтаңыз.
7. Өлшем дәлдігі 11 сыныпқа дейін қарапайым кескіш аспаптарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
8. Қарапайым кескіш құралдардың өлшемдерін 11-разряд дәлдігімен өлшеу және бақылау үшін аспаптарды қолдану.
9. Дәлдіктің 12-ші дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуында ауытқуларды бақылау және өлшеу үшін бақылау-өлшеу аппаратурасын таңдау.
10. 12-дәлдік дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын өлшеу және бақылау үшін аспаптарды қолданыңыз.
11. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдаңыз.
12. Ra 0,8 мкм дейін өңделген беттердің кедір-бұдырын анықтаңыз.

Білімдер:
1. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
2. Беттік ақауларды анықтау әдістері.
3. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
4. Жұмысты орындауға қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар) оқу ережелері.
5. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
6. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
7. Жұмысты аяқтау үшін қажетті шамада метрология.
8. Бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және салыстырмалы орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
9. 11-разряд дәлдігімен қарапайым кескіш құралдардың өлшемдерін өлшеу және бақылау үшін аспаптардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
10. Дәлдіктің 12-ші дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың пішіні мен беттерінің салыстырмалы орналасуын өлшеуге және бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және қолдану ережесі.
11. Қарапайым кескіш құралдардың бетінің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері.
12. Ra 0,8 мкм дейінгі беттің кедір-бұдырлығын бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережелері.
13. Жұмысты орындауға қажетті бақылау-өлшеу құралдарын қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік , дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Ажарлаушы-ұштаушы

3

Бригадир

4

Техник-технолог

4

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

32. Кәсіптің карточкасы "Ажарлаушы-ұштаушы":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-033

Кәсіптің атауы:

Ажарлаушы-ұштаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ажарлаушы-ұштаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6 ай немесе одан да көп

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тіс ажарлаушы
Бұранда тегістеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қайрау станоктарындағы қайрау кескіш аспаптарының сапасы мен өнімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды жасау
2. Қайрау станоктарында 5-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды, 7-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен орташа күрделілікпен, 11-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен күрделі кескіш аспаптарды қайрау станоктарында жасау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды жасау

Дағды 1:
Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды қайрау станоктарында өңдеу


Машықтар:
1. Өлшем дәлдігі 11-разрядқа дейін қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау және баптау.
2. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайраудың технологиялық операциясын орындау.
3. Тегістеу дөңгелектерін таңу.
4. Әмбебап қайрау станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
5. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың техникалық жағдайын сақтау.
6. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
7. Қарапайым кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқу және талдау.
8. Қарапайым әмбебап құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
9. Тегістеу дөңгелектерін таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
10. Өлшемдік дәлдікпен 11-разрядқа дейінгі кескіш аспаптарды қайрауға арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу дәрежесін анықтау.
11. 11-разрядқа дейінгі дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау өндірісі.
12. Дайындаманы өрескел туралаумен немесе туралаусыз орнату.
13. 11-разрядқа дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайрау.
14. Салқындатқышты қолдану.
15. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрау кезінде ақаулардың себептерін анықтау, мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою.
16. Тегістеу дөңгелектерін қайралатын кескіш құралға сәйкес реттеңіз.
17. Тегістеу дөңгелектерін байыту сапасын қадағалау.
18. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және функционалдығын тексеру.
19. Әмбебап қайрау станоктарына ауысымдық қызмет көрсетуді және жұмыс орнын тазалауды орындау.
20. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа қызмет көрсетуді орындау.
21. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
22. Қайрау станогы мен қайраушының жұмыс орнында жұмыстарды орындау және қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
3. Жұмысты орындауға қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқу ережелері.
4. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
5. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
6. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын әмбебап құрылғылардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
7. Жұмысты орындауға қажетті дайындамаларды, тегістеу дөңгелектерін, құрылғыларды қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.
8. Құрылымдық, аспаптық, абразивтік материалдар мен құралдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
9. Әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын тегістеу дөңгелектерінің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
10. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін орнату техникасы мен ережелері.
11. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясы.
12. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
13. Әмбебап қайрау станоктарының құрылымы, басқару элементтері және жұмыс ережелері.
14. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау реті мен мазмұны.
15. Дөрекі туралаумен немесе туралаусыз дайындамаларды орнату және бекіту ережелері мен тәсілдері.
16. Өлшемдік дәлдікпен 11 сыныпқа дейінгі қарапайым кескіш құралдарды қайрау әдістері мен тәсілдері.
17. Салқындатқышты қайрау кезіндегі мақсаты, қасиеттері және қолдану әдістері.
18. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрау кезіндегі бөлшектердегі ақаулардың негізгі түрлері, олардың себептері мен алдын алу және жою әдістері.
19. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін байыту құрылғыларының түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
20. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін таңу әдістері, ережелері және тәсілдері.
21. Тегістеу дөңгелектерін байытуды бақылау үшін бақылау-өлшеу аппаратурасының түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережесі.
22. Тегістеу дөңгелегін байыту сапасын бақылау әдістері мен тәсілдері.
23. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
24. Әмбебап қайрау станоктарында ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау тәртібі мен құрамы.
25. Орындалатын жұмыс көлемі және қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау тәсілдері.
26. Әмбебап қайрау жұмыстарын орындау кезіндегі жұмыс орнының орналасуына және жабдықталуына қойылатын талаптар.
27. Қайраушының жұмыс орнында орналастырылған технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.
28. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау талаптары, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік.
29. Қайрау және өңдеу, қайрау станогына және қайраушының жұмыс орнына қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қайрау станоктарында 5-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды, 7-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен орташа күрделілікпен, 11-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен күрделі кескіш аспаптарды қайрау станоктарында жасау.

Дағды 1:
11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайрау станоктарында өңдеу


Машықтар:
1. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделілігі орташа кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау және баптау.
2. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайраудың технологиялық операциясын орындау.
3. Тегістеу дөңгелектерін таңу.
4. Әмбебап қайрау станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
5. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың техникалық жағдайын сақтау.
6. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
7. Күрделілігі орташа кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқып, талдау
8. Қолдану. сыртқы сақтау құралдарымен және ақпаратты енгізу/шығару құрылғыларымен жұмыс істеуге арналған дербес компьютерлер.
9. Мәтіндік және графикалық ақпаратты қарау үшін дербес компьютерлерді пайдаланыңыз.
10. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
11. Әмбебап қайрау станоктарында 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайрау үшін қолданылатын құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және қолдану.
12. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі кескіш құралдарды қайрау үшін таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
13. Өлшемдік дәлдікпен 11-разрядқа дейінгі кескіш аспаптарды қайрауға арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу дәрежесін анықтаңыз.
14. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайрауға және өңдеуге арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау.
15. Дайындамаларды 0,01 мм дәлдікпен орнатыңыз.
16. 11-разрядқа дейін өлшемдік дәлдікпен орташа күрделіліктегі кескіш құралдарды қайрау және жылтырату.
17. Кесетін құралдарды қайрау және өңдеу кезінде салқындатқышты пайдаланыңыз.
18. Ақаулардың себептерін анықтаңыз.
19. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен орташа күрделіліктегі кескіш құралдарды қайрау және өңдеу кезінде болуы мүмкін ақаулардың алдын алу және жою.
20. Тегістеу дөңгелектерін қайралатын кескіш құралға сәйкес реттеңіз.
21. Өңдеу сапасын бақылау
22. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру.
23. Әмбебап қайрау станоктарына ауысымдық қызмет көрсетуді және жұмыс орнын тазалауды орындау.
24. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа қызмет көрсетуді орындау.
25. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
26. Қайрау станогы мен қайраушының жұмыс орнында жұмыстарды орындау және қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Дербес компьютерлермен, енгізу/шығару құрылғыларымен және сыртқы сақтау құралдарымен жұмыс істеу тәртібі.
3. Электрондық графикалық және мәтіндік ақпаратты ұсынудың негізгі форматтары.
4. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
5. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
6. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
7. Жұмысты орындауға қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар) оқу ережелері.
8. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
9. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
10. Әмбебап қайрау станоктарында 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдігі орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
11. Жұмыстарды орындауға қажетті дайындамаларды, тегістеу дөңгелектерін, құрылғыларды қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.
12. Құрылымдық, аспаптық, абразивтік материалдар мен құралдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
13. Әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын тегістеу дөңгелектерінің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
14. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін орнату техникасы мен ережелері.
15. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясы.
16. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі кескіш құралдарды қайрауға және өңдеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
17. Әмбебап қайрау станоктарының құрылымы, басқару элементтері және пайдалану ережелері.
18. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейін орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу үшін әмбебап қайрау станоктарын баптау реті мен мазмұны.
19. 0,01 мм дәлдікпен туралау дайындамаларды орнату ережелері мен әдістері.
20. Өлшемдік дәлдігі орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайрау станоктарында 11-разрядқа дейін қайрау әдістері мен тәсілдері.
21. Тегістеу станоктарында кесу сұйықтарын қолданудың мақсаты, қасиеттері және әдістері.
22. 11-разрядқа дейін өлшемдік дәлдігі орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу кезінде бөлшектердің ақауларының негізгі түрлері, олардың себептері мен алдын алу және жою әдістері.
23. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін байыту құрылғыларының түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
24. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін таңу әдістері, ережелері және тәсілдері.
25. Тегістеу дөңгелектерін байытуды бақылау үшін бақылау-өлшеу аппаратурасының түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережесі.
26. Тегістеу дөңгелегін байыту сапасын бақылау әдістері мен тәсілдері.
27. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
28. Әмбебап қайрау станоктарында ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау тәртібі және құрамы.
29. Орындалатын жұмыс көлемі және қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау әдістемесі.
30. Әмбебап қайрау жұмыстарын орындау кезіндегі жұмыс орнының орналасуына және жабдықталуына қойылатын талаптар.
31. Қайраушының жұмыс орнында орналастырылған технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.
32. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау талаптары, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік.
33. Қайрау және өңдеу, қайрау станогына және қайраушының жұмыс орнына қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қайрау станоктарында 7-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды, 11-ші квалитетке дейінгі өлшемдік дәлдікпен орташа күрделілікпен өңдеу сапасын бақылау.

Машықтар:
1. Өңделген беттердегі ақауларды визуалды анықтау.
2. Қарапайым кескіш құралдардың бетінің өлшемдерін 7-разряд дәлдігімен бақылау.
3. Дәлдіктің 8-ші дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау.
4. 11-разрядқа дейінгі дәлдікпен күрделілігі орташа кескіш аспаптардың беттерінің өлшемдерін бақылау.
5. 12-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделілігі орташа кескіш аспаптардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау.
6. Ra 0,8 мкм дейін өңделген беттердің кедір-бұдырлығын бақылау.
8. Қарапайым және орташа күрделі кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқып, талдау.
9. Дербес компьютерлерді сыртқы сақтау құралдарымен және енгізу/шығару құрылғыларымен жұмыс істеу үшін пайдаланыңыз.
10. Файлдармен жұмыс істеу үшін дербес компьютерлерді пайдаланыңыз.
11. Мәтіндік және графикалық ақпаратты қарау үшін дербес компьютерлерді пайдаланыңыз.
12. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
13. Өңделген беттердегі ақауларды визуалды түрде анықтау.
14. Өлшем дәлдігі 7-ші сыныпқа дейін қарапайым кескіш аспаптарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
15. Қарапайым кескіш құралдардың өлшемдерін 7-разряд дәлдігімен өлшеу және бақылау үшін аспаптық құралдарды қолданыңыз.
16. Қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен салыстырмалы орналасуын 8-дәлдік дәрежесіне дейін өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу аспаптарын қолданыңыз.
17. 11-ші сыныпқа дейін өлшемдік дәлдігі орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу жабдығын таңдау.
18. Күрделілігі орташа кескіш аспаптардың өлшемдерін 11-разрядты дәлдікпен өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану.
19. 12-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделілігі орташа кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен салыстырмалы орналасуын бақылау және өлшеу үшін бақылау-өлшеу аппаратурасын таңдау.
20. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдаңыз.
21. Ra 0,8 мкм дейін өңделген беттердің кедір-бұдырын анықтаңыз.

Білімдер:
1. Дербес компьютерлермен, енгізу/шығару құрылғыларымен және сыртқы сақтау құралдарымен жұмыс істеу тәртібі.
2. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
3. Графикалық және мәтіндік ақпаратты бейнелеуге арналған құрылғылардың түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
4. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
5. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Төзімділік және қиыстыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
7. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
8. Жұмысты орындауға қажетті шамада метрология.
9. Бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері мен қолдану аймақтары.
10. Бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және салыстырмалы орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
11. 7-разряд дәлдігімен қарапайым кескіш құралдардың өлшемдерін өлшеу және бақылау үшін аспаптардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
12. Дәлдіктің 8-дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың пішіні мен беттерінің салыстырмалы орналасуын өлшеуге және бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және қолдану ережесі.
13. Қарапайым және күрделілігі орташа кескіш аспаптардың бетінің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері.
14. Ra 0,8 мкм дейінгі беттің кедір-бұдырлығын бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережелері.
15. Жұмысты орындауға қажетті бақылау-өлшеу құралдарын қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрау станоктарында өңдеу

Машықтар:
1. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу үшін әмбебап қайрау станоктарын баптау және баптау.
2. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеудің технологиялық операциясын орындау.
3. Тегістеу дөңгелектерін таңу.
4. Әмбебап қайрау станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
5. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың техникалық жағдайын сақтау.
6. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
7. Күрделі кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқып, талдау.
8. Мәтіндік және графикалық ақпаратты қарау үшін дербес компьютерлерді пайдаланыңыз.
9. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
10. Әмбебап қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу үшін қолданылатын құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
11. Өлшем дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш құралдарды қайрау және өңдеу үшін таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және тегістеу дөңгелектерін пайдалану.
12. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу үшін тегістеу дөңгелектерінің тозу дәрежесін анықтаңыз.
13. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрауға және өңдеуге арналған әмбебап қайрау станоктарын конфигурациялаңыз.
14. 0,005 мм дәлдікпен туралаумен дайындамаларды орнатыңыз.
15. Әмбебап қайрау станоктарында 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен күрделі кескіш аспаптарды қайрау.
16. Кесетін құралдарды қайрау және өңдеу кезінде салқындатқышты пайдаланыңыз.
17. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу кезінде ақаулардың себептерін анықтау, мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою.
18. Тегістеу дөңгелектерін қайралатын кескіш құралға сәйкес реттеңіз.
19. Өңдеу сапасын бақылау.
20. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және функционалдығын тексеру.
21. Әмбебап қайрау станоктарына ауысымдық қызмет көрсетуді және жұмыс орнын тазалауды орындау.
22. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа қызмет көрсетуді орындау.
23. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
24. Қайрау станоктарында жұмыстарды орындауда және қайрау станоктарында және қайраушының жұмыс орнында қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Электрондық графикалық және мәтіндік ақпаратты ұсынудың негізгі форматтары.
2. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: аттары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
3. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
4. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы оқу ережелері.
5. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
6. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
7. Әмбебап қайрау станоктарында өлшем дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу үшін қолданылатын құрылғылардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
8. Құрылымдық, аспаптық, абразивтік материалдар мен құралдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
9. Әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын тегістеу дөңгелектерінің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
10. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін орнату техникасы мен ережелері.
11. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясы.
12. Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш құралдарды қайрауға және өңдеуге арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
13. Әмбебап қайрау станоктарының құрылымы, басқару элементтері және жұмыс ережелері.
14. 0,005 мм дәлдікпен туралау дайындамаларды орнату ережелері мен әдістері.
15. Әмбебап қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу әдістері мен тәсілдері.
16. Салқындатқышты қайрау кезіндегі мақсаты, қасиеттері және қолдану әдістері.
17. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен күрделі кескіш аспаптарды қайрау және өңдеу кезінде бөлшектердегі ақаулардың негізгі түрлері, олардың себептері мен алдын алу және жою әдістері.
18. Тегістеу дөңгелектерін байытуды бақылау үшін бақылау-өлшеу жабдықтарының түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережесі.
19. Тегістеу дөңгелектерінің байыту сапасын бақылау әдістері мен тәсілдері.
20. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
21. Әмбебап қайрау станоктарында ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау тәртібі мен құрамы.
22. Орындалатын жұмыс көлемі және қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау тәсілдері.
23. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау талаптары, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік.
24. Қайрау және өңдеу, қайрау станогына және қайраушының жұмыс орнына қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Қайрау станоктарында 5-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды, 7-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен орташа күрделілікпен, 11-ші квалитетке дейін өлшемдік дәлдікпен күрделі кескіш аспаптарды өңдеу сапасын бақылау.

Машықтар:
1. Қарапайым кескіш құралдардың бетінің өлшемдерін 5-разряд дәлдігімен бақылау.
2. 6-дәлдік дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау.
3. Күрделілігі орташа кескіш аспаптардың беттерінің өлшемдерін 7-разрядқа дейінгі дәлдікпен бақылау.
4. 8-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделілігі орташа кескіш аспаптардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау.
5. 11-разрядқа дейінгі дәлдікпен күрделі кескіш аспаптардың бетінің өлшемдерін бақылау.
6. 12-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделі кескіш аспаптардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау.
7. Өңделген беттердің кедір-бұдырлығын Ra 0,4 мкм кедір-бұдырға дейін бақылау.
8. Қарапайым кескіш құралдарға, орташа күрделі құралдарға және күрделі құралдарға арналған техникалық құжаттаманы оқып, талдау.
9. Мәтіндік және графикалық ақпаратты қарау үшін дербес компьютерлерді пайдаланыңыз.
10. Өңделген беттердегі ақауларды визуалды түрде анықтау.
11. 5-разрядқа дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын таңдау.
12. Қарапайым кескіш құралдардың өлшемдерін 5-разряд дәлдігімен өлшеу және бақылау үшін аспаптық құралдарды қолдану
13. Дәлдіктің 6 дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен салыстырмалы орналасуын өлшеу және бақылау үшін аспаптарды таңдау.
14. Қарапайым кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын 6-дәлдік дәрежесіне дейін өлшеу және бақылау үшін аспаптарды қолданыңыз.
15. 7-разрядқа дейін өлшемдік дәлдігі орташа күрделіліктегі кескіш аспаптарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу аппаратурасын таңдау.
16. Күрделілігі орташа кескіш аспаптардың өлшемдерін 7-разрядты дәлдікпен өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану.
17. 8-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделілігі орташа кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау және өлшеу үшін бақылау-өлшеу жабдығын таңдау.
18. 8-дәлдік дәрежесіне дейінгі орташа күрделіліктегі кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу жабдығын пайдалану.
19. Өлшем дәлдігі 11 сыныпқа дейін күрделі кескіш аспаптарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу жабдығын таңдау.
20. Күрделі кескіш аспаптардың өлшемдерін 11-разряд дәлдігімен өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану.
21. 12-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделі кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын өлшеу және бақылау үшін аспаптарды таңдау.
22. 12-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделі кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу аспаптарын қолданыңыз.
23. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдаңыз.
24. Ra 0,4 мкм дейін өңделген беттердің кедір-бұдырын анықтаңыз.

Білімдер:
1. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
2. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
3. Беттік ақауларды анықтау әдістері.
4. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы
5. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы оқу ережелері.
6. Төзімділік және қиыстыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
7. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
8. Жұмысты орындауға қажетті шамада метрология.
9. Бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері мен қолдану аймақтары.
10. Бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және салыстырмалы орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
11. 5-разрядты дәлдікпен қарапайым кескіш құралдардың өлшемдерін өлшеу және бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
12. Дәлдіктің 6-дәрежесіне дейінгі қарапайым кескіш құралдардың пішіні мен беттерінің салыстырмалы орналасуын өлшеуге және бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және қолдану ережесі.
13. Қарапайым, күрделілігі орташа және күрделі кескіш құралдардың бетінің кедір-бұдырлығын анықтау әдістері.
14. Бетінің кедір-бұдырын бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және қолдану ережелері.
15. Жұмысты орындауға қажетті бақылау-өлшеу құралдарын қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Ажарлаушы-ұштаушы

4

Бас инженер

33. Кәсіптің карточкасы "Ажарлаушы - ұштаушы":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-033

Кәсіптің атауы:

Ажарлаушы - ұштаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ажарлаушы – ұштаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Токарлық іс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Бұранда тегістеуші
Тіс ажарлаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қайрау станоктарындағы қайрау кескіш аспаптарының сапасы мен өнімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды жасау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қайрау станоктарында өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды жасау

Дағды 1:
Өлшемдік дәлдігі 11-разрядқа дейінгі қарапайым кескіш аспаптарды қайрау станоктарында өңдеу


Машықтар:
1. Өлшем дәлдігі 11-разрядқа дейін қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау және баптау.
2. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайраудың технологиялық операциясын орындау.
3. Тегістеу дөңгелектерін таңу.
4. Әмбебап қайрау станоктарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу.
5. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдықтың техникалық жағдайын сақтау.
6. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына және қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
7. Қарапайым кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқу және талдау.
8. Қарапайым әмбебап құрылғыларды таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
9. Тегістеу дөңгелектерін таңдау, жұмысқа дайындау, станокқа орнату және пайдалану.
10. Өлшемдік дәлдікпен 11-разрядқа дейінгі кескіш аспаптарды қайрауға арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу дәрежесін анықтау.
11. 11-разрядқа дейінгі дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау өндірісі.
12. Дайындаманы өрескел туралаумен немесе туралаусыз орнату.
13. 11-разрядқа дейін өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш құралдарды қайрау.
14. Салқындатқышты қолдану.
15. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрау кезінде ақаулардың себептерін анықтау, мүмкін болатын ақаулардың алдын алу және жою.
16. Тегістеу дөңгелектерін қайралатын кескіш құралға сәйкес реттеңіз.
17. Тегістеу дөңгелектерін байыту сапасын қадағалау.
18. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және функционалдығын тексеру.
19. Әмбебап қайрау станоктарына ауысымдық қызмет көрсетуді және жұмыс орнын тазалауды орындау.
20. Қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа қызмет көрсетуді орындау.
21. Еңбекті қорғау, өртке қарсы, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, қайраушының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін қамтамасыз ету.
22. Қайрау станогы мен қайраушының жұмыс орнында жұмыстарды орындау және қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
3. Жұмысты орындауға қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбасын, технологиялық картаны) оқу ережелері.
4. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
5. Жұмыс сызбаларындағы өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының рұқсат етілуін белгілеу.
6. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын әмбебап құрылғылардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
7. Жұмысты орындауға қажетті дайындамаларды, тегістеу дөңгелектерін, құрылғыларды қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.
8. Құрылымдық, аспаптық, абразивтік материалдар мен құралдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы.
9. Әмбебап қайрау станоктарында қолданылатын тегістеу дөңгелектерінің конструкциялары, мақсаты, геометриялық параметрлері және пайдалану ережелері.
10. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін орнату техникасы мен ережелері.
11. Жұмысты аяқтауға қажетті шамада кесу теориясы.
12. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған тегістеу дөңгелектерінің тозу критерийлері.
13. Әмбебап қайрау станоктарының құрылымы, басқару элементтері және жұмыс ережелері.
14. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрауға арналған әмбебап қайрау станоктарын баптау реті мен мазмұны.
15. Дөрекі туралаумен немесе туралаусыз дайындамаларды орнату және бекіту ережелері мен тәсілдері.
16. Өлшемдік дәлдікпен 11 сыныпқа дейінгі қарапайым кескіш құралдарды қайрау әдістері мен тәсілдері.
17. Салқындатқышты қайрау кезіндегі мақсаты, қасиеттері және қолдану әдістері.
18. 11-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдікпен қарапайым кескіш аспаптарды қайрау кезіндегі бөлшектердегі ақаулардың негізгі түрлері, олардың себептері мен алдын алу және жою әдістері.
19. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін байыту құрылғыларының түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
20. Әмбебап қайрау станоктарында тегістеу дөңгелектерін таңу әдістері, ережелері және тәсілдері.
21. Тегістеу дөңгелектерін байытуды бақылау үшін бақылау-өлшеу аппаратурасының түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері мен пайдалану ережесі.
22. Тегістеу дөңгелегін байыту сапасын бақылау әдістері мен тәсілдері.
23. Әмбебап қайрау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру тәртібі.
24. Әмбебап қайрау станоктарында ағымдағы жөндеу жұмыстарын орындау тәртібі мен құрамы.
25. Орындалатын жұмыс көлемі және қайраушының жұмыс орнында орналасқан технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді орындау тәсілдері.
26. Әмбебап қайрау жұмыстарын орындау кезіндегі жұмыс орнының орналасуына және жабдықталуына қойылатын талаптар.
27. Қайраушының жұмыс орнында орналастырылған технологиялық жабдықтар мен құралдарды сақтау ережелері.
28. Қауіпті және зиянды факторлар, еңбекті қорғау талаптары, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік.
29. Қайрау және өңдеу, қайрау станогына және қайраушының жұмыс орнына қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қайрау станоктарында күрделілігі орташа және өлшемдік дәлдігі 5-разрядқа дейінгі күрделі кескіш құралдарды өңдеу сапасын бақылау

Машықтар:
1. Өңделген беттердегі ақауларды визуалды анықтау.
2. Күрделілігі орташа және күрделі кескіш құралдардың беттік өлшемдерін 5-разряд дәлдігімен бақылау.
3. 6-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделілігі орташа және күрделі кескіш аспаптардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын бақылау.
4. Ra 0,2 мкм дейін өңделген беттердің кедір-бұдырлығын бақылау.
5. Орташа және күрделі кескіш құралдардың техникалық құжаттамасын оқып, талдау.
6. Қайрау операцияларын орындау үшін анықтамалық ақпаратты, конструкторлық және технологиялық құжаттарды электронды мұрағаттан іздеңіз.
7. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының көмегімен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы басып шығару.
8. Өңделген беттердегі ақауларды визуалды түрде анықтау.
9. 5-разрядқа дейінгі өлшемдік дәлдігі орташа күрделіліктегі және күрделі кескіш аспаптарды өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу жабдықтарын таңдау.
10. Күрделі және орташа күрделіктегі кескіш құралдардың өлшемдерін 5-разрядты дәлдікпен өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану.
11. 6-дәлдік дәрежесіне дейінгі күрделі және орташа күрделіктегі кескіш құралдардың пішіні мен беттерінің салыстырмалы орналасуын өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу жабдығын таңдау.
12. Күрделі және орташа күрделіктегі кескіш құралдардың беттерінің пішіні мен өзара орналасуын 6-дәлдік дәрежесіне дейін өлшеу және бақылау үшін бақылау-өлшеу аспаптарын қолданыңыз.
13. Өңделген беттің кедір-бұдырын анықтау әдісін таңдаңыз.
14. Ra 0,2 мкм дейін өңделген беттердің кедір-бұдырын анықтаңыз.

Білімдер:
1. Технологиялық және конструкторлық құжаттаманың электрондық мұрағатымен жұмыс істеу тәртібі.
2. Электрондық графикалық және мәтіндік ақпаратты ұсынудың негізгі форматтары.
3. Мәтіндік және графикалық ақпаратты көруге арналған қолданбалы компьютерлік бағдарламалар: атаулары, мүмкіндіктері және олардағы жұмыс процедуралары.
4. Графикалық және мәтіндік ақпаратты шығару құрылғыларының түрлері, мақсаты және пайдалану тәртібі.
5. Өңделген беттердегі ақаулардың түрлері.
6. Беттік ақауларды анықтау әдістері.
7. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемдегі машина жасау сызбасы.
8. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы оқу ережелері.
9. Төзімділік және қондыру жүйесі, дәлдік дәрежелері, кедір-бұдырлық параметрлері.
10. Өлшемдердің, пішіндердің және беттердің салыстырмалы орналасуының, беттің кедір-бұдырлылығының төзімділіктерінің жұмыс сызбаларында белгіленуі.
11. Жұмысты орындауға қажетті көлемдегі метрология.
12. Бақылау-өлшеу аспаптарының түрлері мен қолдану аймақтары.
13. Бөлшектердің беттерінің өлшемдерінің, пішінінің және салыстырмалы орналасуының дәлдігін анықтау әдістері.
14. 5-разрядқа дейінгі дәлдікпен күрделі және орташа күрделіктегі кескіш құралдардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, өлшемдерін өлшеуге және бақылауға арналған аспаптық құралдарды пайдалану мүмкіндіктері мен ережелері.
15. Дәлдіктің 6-дәрежесіне дейінгі күрделі және күрделілігі орташа кескіш құралдардың пішіні мен беттерінің салыстырмалы орналасуын өлшеу және бақылау үшін аспаптардың түрлері, конструкциясы, тағайындалуы, мүмкіндіктері және пайдалану ережесі.
16. Күрделілігі орташа беттердің және күрделі кескіш аспаптардың кедір-бұдырын анықтау әдістері.
17. Ra 0,2 мкм дейінгі беттің кедір-бұдырлығын бақылауға арналған аспаптардың түрлері, конструкциясы, мақсаты, мүмкіндіктері және пайдалану ережелері.
18. Жұмысты орындауға қажетті бақылау-өлшеу құралдарын қабылдау, сақтау және тапсыру тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, шыдамдылық, командада жұмыс істей білу, тәртіптілік, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Ажарлаушы - ұштаушы

5

Механикалық өңдеу жөніндегі инженер-технолог

34. Кәсіптің карточкасы "Ажарлағыш станоктарды баптаушы":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-005

Кәсіптің атауы:

Ажарлағыш станоктарды баптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ажарлағыш станоктарды баптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Машиналар мен жабдықтарды пайдалану және техникалық қызмет көрсету (өнеркәсіп салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Автоматты және жартылай автоматтарда металл бұйымдарын дайындау сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қарапайым тегістеу машинасын баптау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қарапайым тегістеу машинасын баптау

Дағды 1:
Технологиялық операцияға қарапайым тегістеу станогын дайындау


Машықтар:
1. Жұмыс орнын қарапайым тегістеу станогын орнатуға дайындау.
2. Технологиялық операцияны орындау үшін қарапайым тегістеу станогын баптау бойынша бастапқы мәліметтерді талдау.
3. Қарапайым тегістеу станогында өңдеу үшін тегістеу дөңгелектерін, қосалқы, бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалануға дайындау.
4. Қарапайым тегістеу станогында тегістеу дөңгелектерін орнату
5. Қарапайым тегістеу станогының құрылғыларын жұмысқа дайындау.
6. Қарапайым тегістеу станогында дайындамаларды негіздеу және бекіту құрылғыларын орнату.
7. Жұмысқа дайындау, қарапайым тегістеу станогында белсенді басқару элементтерін орнату.
8. Дайындаманы қарапайым тегістеуіш станокқа орнату және оны туралау.
9. Технологиялық операцияны орындау үшін қарапайым тегістеу станогын баптау.
10. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес қарапайым тегістеу станогының және жұмыс орнының техникалық жағдайын ұстау.
11. Жұмыс орнын қарапайым тегістеу станогын орнатуға дайындаңыз.
12. Қарапайым тегістеу станоктарында жасалған бөлшектердің техникалық құжаттамасын оқып, қолданыңыз.
13. Қарапайым тегістеу станоктарының жұмысқа жарамдылығын және функционалдығын тексеру.
14. Технологиялық құжаттамаға сәйкес тегістеу дөңгелектерін, қосалқы және басқару құралдарын таңдау.
15. Цилиндрлік тегістеу станоктарының құрылғыларын жұмысқа дайындау.
16. Беттік тегістеу станоктарының құрылғыларын жұмысқа дайындау.
17. Қарапайым тегістеу станоктарында қолданылатын тегістеу дөңгелектерін профильдеу және түзету.
18. Қарапайым тегістеу станоктарында қолданылатын теңгерімді тегістеу дөңгелектері.
19. Қарапайым тегістеу станоктарында тегістеу дөңгелектерін орнату және туралау.
20. Қарапайым тегістеу станоктарында тегістеу дөңгелектерін байыту құрылғылары мен құрылғыларын баптау.
21. Технологиялық құжаттамаға сәйкес дайындамаларды негіздеу және бекіту құрылғыларын таңдау.
22. Автоматты және жартылай автоматты цилиндрлік тегістеу станоктарында дайындамаларды негізге салу және бекіту құрылғыларын орнату, тексеру және реттеу.
23. Автоматты және жартылай автоматты беттік тегістеу станоктарында дайындамаларды негізге қою және бекіту құрылғыларын орнату, тексеру және реттеу.
24. Қарапайым тегістеу станоктарында белсенді басқару элементтерін орнату.
25. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды орналастыру, туралау және бекіту.
26. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезінде SOTS қолданыңыз.
27. Технологиялық операцияны орындау үшін цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарын баптау.
28. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезінде кесу режимінің параметрлерін таңдау.
29. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.
30. Қарапайым тегістеу станогында және тегістеуіштің жұмыс орнында жұмыс істеу және қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Қызметтік міндеттерді орындау үшін қажетті көлемде ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
3. Жұмысты орындауға қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбалары, технологиялық карталар) оқу ережелері.
4. Төзімділік пен қондыру жүйесі, дәлдік нормалары, кедір-бұдырлық параметрлері, пішіннің ауытқуы және беттердің салыстырмалы орналасуы.
5. Цилиндрлік ажарлау және беттік ажарлау станоктарын баптау үшін жұмыс орнын дайындау ережесі.
6. Цилиндрлік және беттік ажарлау станоктарының құрылғылары, пайдалану ережесі және басқару элементтері.
7. Цилиндрлік және беттік ажарлау станоктарының жұмысқа жарамдылығын және өнімділігін тексеру ережесі.
8. Тегістеу дөңгелектерін профильдеу және байыту әдістері мен ережелері.
9. Цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарын бос жүріс кезінде баптау әдістері мен ережелері.
10. Еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптары.
11. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану түрлері мен ережелері
12. Конструкциялық және абразивтік материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы
13. Тегістеу және тегістеу дөңгелектерін беріктікке сынау әдістері.
14. Тегістеу дөңгелектерін профильдеу және байыту әдістері.
15. Қарапайым тегістеу станоктарында тегістеу дөңгелектерін орнату ережелері мен тәсілдері.
16. Дайындамаларды орналастыру және бекіту үшін цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарында қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері және пайдалану шарттары.
17. Цилиндрлік және беттік ажарлау станоктарында қолданылатын белсенді бақылау әдістері мен құралдары.
18. Цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарында дайындамаларды орнату тәсілдері.
19. Жұмысты орындауға қажетті шамада кесу теориясының негіздері.
20. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезіндегі кесудің типтік шарттары.
21. Жай тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезінде майлау және салқындату технологиялық құралдарын қолдану мақсаты мен ережесі.
22. Аспаптар мен бақылау-өлшеу аспаптарын баптау және реттеу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Орнатылған қарапайым тегістеу станогында сынақ бөлігін жасау

Машықтар:
1. Құрастырылған қарапайым тегістеу станогында сыналатын бөлікті дайындаудың бастапқы мәліметтерін талдау.
2. Қарапайым тегістеу станогында сынақ бөлігін жасау.
3. Белгіленген қарапайым тегістеуіш станокта жасалған бөлшекті тексеру.
4. Қарапайым тегістеу станогын тексеру нәтижелері бойынша реттеу.
5. Қондырғылы қарапайым тегістеу станогында жасалған сынақ бөлігін техникалық бақылау бөлімінің инспекторына және (немесе) учаске шеберіне ұсыну.
6. Қарапайым тегістеу станогында бөлшектер партиясын дайындаудың технологиялық операциясын орындайтын жұмысшыға нұсқау беру.
7. Қарапайым тегістеу станоктарында жасалған бөлшектердің техникалық құжаттамасын оқып, қолдану.
8. Цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарын басқару.
9. 8-10 біліктілік және Ra 1,25-0,32 параметрі бойынша күрделі бөлшектерді тегістеу және өңдеу үшін бір типті центрсіз тегістеу, цилиндрлік тегістеу, беттік тегістеу станоктарын реттеу.
10. Технологиялық карта бойынша немесе өз бетінше технологиялық реттілік пен өңдеу режимдерін белгілеу.
11. Бөлшектерді әмбебап және арнайы құрылғыларда және екі жазықтықта туралаумен станок үстеліне орнату.
12. Өңделген беттің сыртқы түрі мен тазалығы бойынша ажарлау дөңгелектерінің тозуын анықтау.
13. Машиналарды жөндеуге қатысу.
14. Бөлшектердің өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
15. Бөлшектердің беттерінің кедір-бұдырын бақылау.
16. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезінде кесу режимінің параметрлерін таңдау.
17. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезінде SOTS қолданыңыз.
18. Бөлшектің өлшемдері мен бетінің кедір-бұдырлығын бақылау нәтижелері бойынша цилиндрлік ажарлау және беттік тегістеу станоктарына түзетулерді орындау.
19. Еңбекті қорғау, өрт, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін ұстау.
20. Қарапайым тегістеу станогында және тегістеуіштің жұмыс орнында жұмыс және қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын пайдаланыңыз.

Білімдер:
1. Қызметтік міндеттерді орындау үшін қажетті көлемде ұйымда қолданылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
3. Жұмысты аяқтау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы оқу ережелері.
4. Төзімділік пен қондыру жүйесі, дәлдік нормалары, кедір-бұдырлық параметрлері, пішіннің ауытқуы және беттердің салыстырмалы орналасуы.
5. Жұмысты орындауға қажетті шамада метрология негіздері.
6. Цилиндрлік және беттік ажарлау станоктарының құрылғылары, пайдалану ережесі және басқару элементтері.
7. Дайындамаларды орналастыру және бекіту үшін цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарында қолданылатын құрылғылар мен құрылғыларды пайдалану ережелері.
8. Цилиндрлік және беттік ажарлау станоктарында қолданылатын белсенді бақылау әдістері мен құралдары.
9. Цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарында дайындамаларды орнату әдістері.
10. Жұмысты орындауға қажетті шамада кесу теориясының негіздері.
11. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезіндегі кесудің типтік шарттары.
12. Қарапайым тегістеу станоктарында дайындамаларды өңдеу кезінде SOTS пайдаланудың мақсаты мен ережелері.
13. Цилиндрлік және беттік ажарлау станоктарында сыналатын бөлікті жасау техникасы.
14. Қарапайым тегістеу станоктарында бөлшектерді дайындау кезіндегі ақаулардың түрлері және олардың алдын алу және жою жолдары.
15. Бақылау-өлшеу аспаптары мен бақылау бөлшектеріне арналған құрылғылардың конструкциясы мен пайдалану ережесі.
16. Бөлшектердің беттерінің кедір-бұдырын бақылау әдістері мен құралдары.
17. Сыналатын бөлікті өңдеу нәтижелері бойынша цилиндрлік және беттік тегістеу станоктарын реттеу ережелері мен әдістері.
18. Еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптары.
19. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік, Дербестік және жауапкершілік, Командада жұмыс істей білу, дәлдік, төзімділік пен еңбексүйгіштік, зейінділік, техникалық ойлау, зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, ресурстарды басқару қабілеті (жабдықтар, құралдар, материалдар)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) ГОСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Механикалық кесу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) ГОСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Өздігінен жүретін суық жол фрезерлері Жалпы техникалық шарттар;
3) ГОСТ 25761-83. Кесуді өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) ГОСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдік, массалық және механикалық өңдеуге рұқсаттар; 5) ГОСТ 16163-90. Координатты бұрғылау және координаталық тегістеу станоктарының айналмалы бөлу кестелері. Негізгі өлшемдер. Дәлдік стандарттары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Ажарлағыш станоктарды баптаушы

4

Инженер-механик

5

Бас инженер

35. Кәсіптің карточкасы "Ажарлағыш станоктарды баптаушы":

Топтың коды:

7224-2

Қызмет атауының коды:

7224-2-005

Кәсіптің атауы:

Ажарлағыш станоктарды баптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Ажарлағыш станоктарды баптаушы.
"Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (2-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 1 наурыздағы № 66-ө бұйрығы (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7478 болып тіркелді).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машиналар мен жабдықтарды пайдалану және техникалық қызмет көрсету (өнеркәсіп салалары бойынша)

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

36жыл және одан жоғары

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

-

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Тегістеу станоктарында-автоматтарда және жартылай автоматтарда металл бұйымдарын дайындау сапасын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қарапайым тегістеуішті баптау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қарапайым тегістеуішті баптау

Дағды 1:
Технологиялық операцияны орындау үшін қарапайым тегістеу машинасын дайындау


Машықтар:
1. Қарапайым тегістеу машинасын баптауға жұмыс орнын дайындау.
2. Технологиялық операцияны орындау үшін қарапайым тегістеуішті баптау үшін бастапқы деректерді талдау.
3. Қарапайым тегістеу станогында өңдеуді орындау үшін тегістеу дөңгелектерін, қосалқы, бақылау-өлшеу құралдарын пайдалануға дайындау.
4. Тегістеу дөңгелектерін қарапайым тегістеуішке орнату
5. Қарапайым тегістеу машинасына арналған құрылғыларды пайдалануға дайындау.
6. Дайындамаларды қарапайым тегістеу машинасына орналастыруға және бекітуге арналған құрылғыларды орнату.
7. Пайдалануға дайындық, Қарапайым тегістеу машинасында Белсенді бақылау құралдарын баптау.
8. Дайындаманы қарапайым тегістеуішке орнату және оны салыстыру.
9. Технологиялық операцияны орындау үшін қарапайым тегістеуішті орнату.
10. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік талаптарға сәйкес қарапайым тегістеу станогының және жұмыс орнының техникалық жай-күйін сақтау
11. Қарапайым тегістеу машинасын баптауға жұмыс орнын дайындаңыз.
12. Қарапайым тегістеуіштерде жасалған бөлшектерге техникалық құжаттаманы оқып, қолданыңыз.
13. Қарапайым тегістеу машиналарының жарамдылығы мен жұмыс қабілеттілігін тексеріңіз.
14. Технологиялық құжаттамаға сәйкес тегістеу дөңгелектерін, көмекші және бақылау-өлшеу құралдарын таңдаңыз.
15. Дөңгелек тегістеу машиналарына арналған құрылғыларды пайдалануға дайындаңыз.
16. Тегістеу машиналарына арналған құрылғыларды пайдалануға дайындаңыз.
17. Қарапайым тегістеуіштерде қолданылатын тегістеу дөңгелектерін профильдеу және өңдеу.
18. Қарапайым тегістеуіштерде қолданылатын тегістеу дөңгелектерін теңестіріңіз.
19. Қарапайым тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін орнатыңыз және тексеріңіз.
20. Қарапайым тегістеу машиналарында тегістеу дөңгелектерін түзетуге арналған құрылғылар мен құрылғыларды реттеңіз.
21. Дайындамаларды орналастыру және бекіту үшін технологиялық құжаттамаға сәйкес құрылғыларды таңдаңыз.
22. Дөңгелек тегістеу станоктарында-автоматтар мен жартылай автоматтарда дайындамаларды негіздеуге және бекітуге арналған құрылғыларды орнату, тексеру және баптау.
23. Дайындамаларды тегістеу станоктарында-автоматтар мен жартылай автоматтарда орналастыруға және бекітуге арналған құрылғыларды орнату, тексеру және баптау.
24. Қарапайым тегістеу машиналарында Белсенді бақылау құралдарын орнатыңыз.
25. Дайындамаларды қарапайым тегістеуіштерге негіздеу, тексеру және бекіту.
26. Қарапайым тегістеу машиналарында дайындамаларды өңдеу кезінде sots қолданыңыз.
27. Технологиялық операцияны орындау үшін дөңгелек тегістеу және тегістеу машиналарын орнатыңыз.
28. Қарапайым тегістеу машиналарында дайындамаларды өңдеу кезінде кесу режимінің параметрлерін таңдаңыз.
29. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау

Білімдер:
1. Қызметтік міндеттерін орындау үшін қажетті көлемде ұйымда пайдаланылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
3. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы (жұмыс сызбаларын, технологиялық карталарды) оқу ережесі.
4. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері, пішіннің ауытқуы және беттердің өзара орналасуы.
5. Дөңгелек тегістеу және тегістеу станоктарын баптауды орындауға жұмыс орнын дайындау ережесі.
6. Дөңгелек тегістеу және тегіс тегістеу станоктарының құрылғылары, пайдалану ережелері және басқару элементтері.
7. Дөңгелек тегістеу және жалпақ тегістеу станоктарының жарамдылығы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру ережесі.
8. Тегістеу дөңгелектерін профильдеу және түзету әдістері мен ережелері.
9. Дөңгелек тегістеу және жалпақ тегістеу машиналарын бос жүрісте баптау әдістері мен ережелері.
10. Еңбекті қорғау талаптары
11. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері
12. Құрылымдық және абразивті материалдардың негізгі қасиеттері мен таңбалануы
13. Тегістеу дөңгелектерін теңдестіру және беріктігін тексеру әдістері.
14. Тегістеу дөңгелектерін профильдеу және түзету әдістері.
15. Тегістеу дөңгелектерін қарапайым тегістеу машиналарына орнату ережелері мен әдістері.
16. Дайындамаларды орналастыру және бекіту үшін дөңгелек тегістеу және жалпақ тегістеу станоктарында қолданылатын құрылғылардың құрылымы, мақсаты, ережелері мен шарттары.
17. Дөңгелек тегістеу және жалпақ тегістеу станоктарында қолданылатын белсенді бақылау әдістері мен құралдары.
18. Дайындамаларды дөңгелек тегістеу және тегіс тегістеу станоктарына орнату әдістері.
19. Жұмыстарды орындау үшін қажетті көлемде кесу теориясының негіздері.
20. Дайындамаларды қарапайым тегістеу машиналарында өңдеу кезінде кесудің типтік режимдері.
21. Дайындамаларды қарапайым тегістеу станоктарында өңдеу кезінде майлау-салқындату технологиялық құралдарының мақсаты мен қолдану ережесі
22. Бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарын баптау және реттеу ережесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қарапайым тегістеу машинасында сынақ бөлігін жасау

Машықтар:
1. Қарапайым тегістеуіште сынақ бөлігін жасау үшін бастапқы деректерді талдау.
2. Қарапайым тегістеу машинасында сынақ бөлігін жасау.
3. Реттелген қарапайым тегістеуіште жасалған бөлікті бақылау.
4. Бақылау нәтижелері бойынша қарапайым тегістеу машинасын баптау.
5. Жолға қойылған қарапайым тегістеу станогында дайындалған сынақ бөлігін техникалық бақылау бөлімінің бақылаушысына және (немесе) учаске шеберіне ұсыну.
6. Қарапайым тегістеу станогында бөлшектер партиясын дайындаудың технологиялық операциясын орындайтын жұмысшыға нұсқау беру.
7. Қарапайым тегістеу машиналарында жасалған бөлшектерге техникалық құжаттаманы оқып, қолданыңыз.
8. Дөңгелек тегістеу және тегістеу машиналарын басқарыңыз.
9. 8-10 квалитет және Ra 1,25-0,32 параметрі бойынша күрделі бөлшектерді тегістеу және жетілдіру үшін орталықсыз тегістеу, дөңгелек тегістеу, жалпақ тегістеу станоктарын баптау.
10. Технологиялық реттілікті орнату
11. Бөлшектерді әмбебап және арнайы құрылғыларда және екі жазықтықта салыстыра отырып, станоктың үстеліне орнату.
12. Тегістеу дөңгелектерінің тозуын өңделетін беттің сыртқы түрі мен тазалығы бойынша анықтау.
13. Станоктарды жөндеуге қатысу.
14. Бөлшектердің өлшемдерінің дәлдігін бақылау.
15. Бөлшектердің беттерінің кедір-бұдырлығын бақылау.
16. Қарапайым тегістеу машиналарында дайындамаларды өңдеу кезінде кесу режимінің параметрлерін таңдаңыз.
17. Қарапайым тегістеу машиналарында дайындамаларды өңдеу кезінде sots қолданыңыз.
18. Бөлшектің бетінің өлшемдері мен кедір-бұдырлығын бақылау нәтижелері бойынша дөңгелек тегістеу және тегістеу машиналарын баптауды орындаңыз.
19. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.
20. Қарапайым тегістеу машинасы мен тегістеуіштің жұмыс орнында жұмыс істеу және қызмет көрсету кезінде жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолданыңыз.

Білімдер:
1. Қызметтік міндеттерін орындау үшін қажетті көлемде ұйымда пайдаланылатын технологиялық құжаттаманың түрлері мен мазмұны.
2. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде машина жасау сызбасының негіздері.
3. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемде техникалық құжаттаманы оқу ережелері.
4. Төзімділік және қону жүйесі, дәлдік квалитеттері, кедір-бұдыр параметрлері, пішіннің ауытқуы және беттердің өзара орналасуы.
5. Жұмысты орындау үшін қажетті көлемдегі метрология негіздері.
6. Дөңгелек тегістеу және тегіс тегістеу станоктарының құрылғылары, пайдалану ережелері және басқару элементтері.
7. Дайындамаларды орналастыру және бекіту үшін дөңгелек тегістеу және жалпақ тегістеу станоктарында қолданылатын құрылғыларды қолдану ережелері мен ережелері.
8. Дөңгелек тегістеу және жалпақ тегістеу станоктарында қолданылатын белсенді бақылау әдістері мен құралдары.
9. Дайындамаларды дөңгелек тегістеу және тегіс тегістеу станоктарына орнату әдістері.
10. Көлемде кесу теориясының негіздері,
11. Дайындамаларды қарапайым тегістеу машиналарында өңдеу кезінде кесудің типтік режимдері.
12. Дайындамаларды қарапайым тегістеу станоктарында өңдеу кезінде СОТС қолдану мақсаты мен ережелері.
13. Дөңгелек тегістеу және жалпақ тегістеу станоктарында сынақ бөлігін дайындау әдістері.
14. Қарапайым тегістеу станоктарында бөлшектерді дайындау кезіндегі ақау түрлері және оның алдын алу және жою тәсілдері.
15. Бөлшектерді бақылауға арналған бақылау-өлшеу құралдары мен аспаптарының құрылысы мен қолдану ережесі.
16. Бөлшектердің беттерінің кедір-бұдырлығын бақылау әдістері мен құралдары.
17. Сынақ бөлігін өңдеу нәтижелері бойынша дөңгелек тегістеу және тегіс тегістеу станоктарын баптау ережелері мен әдістері.
18. Еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптары.
19. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану түрлері мен ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік, Командада жұмыс істей білу, Дәлдік, Төзімділік пен еңбексүйгіштік, Зейін, Техникалық ойлау, Зейінді шоғырландыру және бөлу қабілеті, Ресурстарды (жабдықтарды, құралдарды, материалдарды) басқара білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1) МЕМСТ 17420-72. Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі. Кесу арқылы механикалық өңдеу операциялары. Терминдер мен анықтамалар;
2) МЕМСТ 31556-2012. Мемлекетаралық стандарт. Маршрутизаторлар суық өздігінен жүретін жалпы техникалық шарттар;
3) МЕМСТ 25761-83. Кесу арқылы өңдеу түрлері. Жалпы ұғымдардың терминдері мен анықтамалары;
4) МЕМСТ 26645-85. Металдар мен қорытпалардан құймалар. Өлшемдерге, массаға төзімділік және механикалық өңдеуге рұқсаттар;
5) МЕМСТ 16163-90. Координаталық-бұрғылау және координаталық-тегістеу станоктарының айналмалы бөлгіш үстелдері. Негізгі өлшемдері. Дәлдік нормалары.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Ажарлағыш станоктарды баптаушы

4

Инженер-механик

4

Бас инженер

5

Учаске мастері

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      36. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.

      Орындаушы: Қастаев Ж.Ә., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      37. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): -

      38. Машина жасау саласындағы кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы № 4 хаттама.

      39. Ұлттық кәсіптік біліктілік органы: 2023 жылғы 13 желтоқсандағы қорытынды.

      40. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 2024 жылғы 15 қаңтардағы № 00576/05.

      41. Нұсқа нөмірі және Шығарылған жылы: 1, 2024 нұсқасы.

      42. Болжалды қайта қарау күні: 2027 жыл.

Об утверждении профессиональных стандартов в сфере машиностроения

Приказ и.о. Министра промышленности и строительства Республики Казахстан от 1 марта 2024 года № 84

      В соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить:

      1) Профессиональный стандарт "Общие профессии электротехнического производства" согласно приложению 1 к настоящему приказу;

      2) Профессиональный стандарт "Резка металлов" согласно приложению 2 к настоящему приказу;

      3) Профессиональный стандарт "Изготовление электро-и радиотехнических электронных изделий" согласно приложению 3 к настоящему приказу;

      4) Профессиональный стандарт "Способы обработки давлением" согласно приложению 4 к настоящему приказу;

      5) Профессиональный стандарт "Производство аккумуляторов и батарей" согласно приложению 5 к настоящему приказу;

      6) Профессиональный стандарт "Способы литья металлов" согласно приложению 6 к настоящему приказу;

      7) Профессиональный стандарт "Сварочное производство в машиностроении" согласно приложению 7 к настоящему приказу;

      8) Профессиональный стандарт "Обработка металлических и неметаллических изделий" согласно приложению 8 к настоящему приказу.

      2. Комитету промышленности Министерства промышленности и строительства Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) в течение пяти календарных дней после подписания настоящего приказа направление его на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства промышленности и строительства Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра промышленности и строительства Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      И.о. Министра промышленности
и строительства Республики Казахстан 		А. Бейспеков

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан

  Приложение 1
к приказу Министра
промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Общие профессии электротехнического производства"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Общие профессии электротехнического производства" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Общие профессии электротехнического производства.

      5. Код профессионального стандарта: С25620.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      C Обрабатывающая промышленность;

      25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования;

      25.5 Ковка, прессование, штамповка, профилирование металла; порошковая металлургия;

      25.50 Ковка, прессование, штамповка, профилирование металла; порошковая металлургия;

      25.50.1 Производство готовых металлических изделий или полуфабрикатов путем ковки, прессования, штамповки и профилирования;

      C Обрабатывающая промышленность

      25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования;

      25.6 Обработка металлов и нанесение покрытий на металлы; основные технологические процессы машиностроения;

      25.62 Основные технологические процессы машиностроения;

      25.62.0 Основные технологические процессы машиностроения.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: общие профессии электротехнического производства (далее – ПС) определяет в области профессиональной деятельности "Электротехническое производство" требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) испытатель электрических машин, аппаратов и приборов - 2 уровень ОРК;

      2) регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов - 2 уровень ОРК;

      3) сборщик ртутных выпрямителей - 2 уровень ОРК;

      4) сборщик сильноточных конденсаторов - 2 уровень ОРК;

      5) сборщик трансформаторов - 2 уровень ОРК;

      6) сборщик электроизмерительных приборов - 2 уровень ОРК;

      7) сборщик электрических машин и аппаратов - 2 уровень ОРК;

      8) электромонтажник-схемщик - 2 уровень ОРК;

      9) испытатель электрических машин, аппаратов и приборов - 3 уровень ОРК;

      10) регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов - 3 уровень ОРК;

      11) сборщик ртутных выпрямителей - 3 уровень ОРК;

      12) сборщик сильноточных конденсаторов - 3 уровень ОРК;

      13) сборщик трансформаторов - 3 уровень ОРК;

      14) сборщик электроизмерительных приборов - 3 уровень ОРК;

      15) сборщик электрических машин и аппаратов - 3 уровень ОРК;

      16) электромонтажник-схемщик - 3 уровень ОРК;

      17) испытатель электрических машин, аппаратов и приборов - 4 уровень ОРК;

      18) контролер сборки электрических машин, аппаратов и приборов - 4 уровень ОРК;

      19) регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов - 4 уровень ОРК;

      20) сборщик трансформаторов - 4 уровень ОРК;

      21) сборщик электроизмерительных приборов - 4 уровень ОРК;

      22) сборщик электрических машин и аппаратов - 4 уровень ОРК;

      23) электромонтажник-схемщик - 4 уровень ОРК;

      24) электромеханик - 5 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов":

Код группы:

8214-2

Код наименования занятия:

8214-2-003

Наименование профессии:

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: сборщик трансформаторов; сборщик электроизмерительных приборов; сборщик электрических машин и аппаратов; контролер сборки электрических машин, аппаратов и приборов; регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов; сборщик сильноточных конденсаторов.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Проведение электрических, механических и термических испытаний электрических машин, аппаратов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ к испытания электрических машин

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ к испытания электрических машин

Навык 1:
Подготовка работ к различным испытаниям

Умения:

2-3 разряд
1. Выполнение вспомогательных работ к различным испытаниям;
2. Транспортировка изделий к месту испытаний;
3. Сборка простых электрических, водяных и пневматических схем;
4. Электрические, механические и термические испытания, не требующие изменения режимов, простых электрических машин, аппаратов и приборов в соответствии с техническими условиями;
5. Контрольные электрические испытания погружных электронагревательных приборов, электробытовых машин и приборов;
6. Монтаж несложных схем испытаний и подключение к ним испытываемых изделий;
7. Установка на испытательный стенд изделий, не требующих выверки;
8. Проведение простых измерений по готовой схеме;
9. Определение пробивного напряжения образцов;
10. Ремонт простого испытательного оборудования;
11. Подготовка документации и ведение записи показаний контрольно-измерительных приборов

Знания:
2-3 разряд
1. Основы технологии изготовления испытываемых изделий;
2. Назначение и правила применения контрольно-измерительных приборов и установок;
3. Расчет выходной мощности, освещенности, абсолютной, относительной и приведенной погрешностей и вариации при испытании электроизмерительных приборов;
4. Принцип работы испытываемых изделий и правила их эксплуатации;
5. Правила проверки установок для испытания эталонами;
6. Правила пользования пересчетными таблицами, графиками, формулами;
7. Электрическую схему испытаний и правила включения в схему контрольно-измерительных приборов;
8. Правила ведения журнала испытаний;
9. Основы электротехники в пределах выполняемой работы

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
2-3 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2-3 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов

4

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов

4

Дефектоскописты

4

Техники-электрики

4

Супервайзер (бригадир)

10. Карточка профессии "Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-043

Наименование профессии:

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без требований к опыту работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электронного оборудования
Сборщик элементов электронного оборудования
Электромеханик сборщик по ремонту и обслуживанию электронной медицинской аппаратуры

Основная цель деятельности:

Осуществление градуировки шкал и регулировка электроизмерительных приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 1,5 и менее и до 0,5 на специальных градуировочных установках

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 1,5 и менее и до 0,5 на специальных градуировочных установках

Навык 1:
Осуществление градуировки шкал электроизмерительных приборов

Умения:

2 разряд
1. Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 1,5 и менее на специальных градуировочных установках;
2. Электрическая и механическая регулировка и настройка электроизмерительных приборов на настроенных специальных установках;
3. Сборка и разборка простых схем, испытание сопротивления и изоляции

Знания:
2 разряд
1. Устройство, назначение и принцип действия узлов и механизмов регулируемых приборов;
2. Устройство простых регулировочных и градуировочных установок и правила пользования ими;
3. Основные свойства токопроводящих и изоляционных материалов;
4. Способы измерения сопротивлений в различных звеньях цепи;
5. Элементарные сведения о системе допусков и посадок;
6. Основные правила электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
2 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов

4

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов

4

Сборщики электронного оборудования

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Техники-электроники

4

Супервайзер (бригадир)

11. Карточка профессии "Сборщик ртутных выпрямителей":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-015

Наименование профессии:

Сборщик ртутных выпрямителей

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик ртутных выпрямителей 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без требований к опыту работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик ртутно-цинковых, магниевых и других источников тока

Основная цель деятельности:

Сборка и подгонка узлов ртутных выпрямителей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка простых узлов ртутных выпрямителей под руководством сборщика более высокой квалификации

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка простых узлов ртутных выпрямителей под руководством сборщика более высокой квалификации

Навык 1:
Осуществление сборки простых узлов ртутных выпрямителей

Умения:

1-2 разряд
1. Сборка простых узлов ртутных выпрямителей
2. Слесарная обработка и вакуумная сборка отдельных узлов ртутных выпрямителей в соответствии с техническими требованиями
3. Выбор измерительного и режущего инструмента
4. Пользование простым оборудованием и приспособлениями для слесарной обработки и сборки деталей и узлов ртутных выпрямителей
5. Несложные испытания собираемых узлов и деталей.

Знания:
1-2 разряд
1. Виды и назначение подготовительных работ перед вакуумной сборкой.
2. Назначение и принцип действия собираемых узлов
3. Устройство, назначение и правила пользования механическим оборудованием, приспособлениями и инструментами
4. Правила проведения необходимых испытаний и их назначение
5. Основные требования к вакуумной сборке
6. Элементарные сведения по вакуумной технике

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
1-2 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1-2 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщик ртутных выпрямителей

4

Сборщики электрического оборудования

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Техник-электрик

4

Супервайзер (бригадир)

12. Карточка профессии "Сборщик сильноточных конденсаторов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-017

Наименование профессии:

Сборщик сильноточных конденсаторов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик сильноточных конденсаторов, 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без требований к опыту работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и подгонка узлов сильноточных конденсаторов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка простых узлов ртутных выпрямителей под руководством сборщика более высокой квалификации

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка простых узлов ртутных выпрямителей под руководством сборщика более высокой квалификации

Навык 1:
Осуществление простой сборки из непропитанных пакетов выемной части сильноточных конденсаторов

Умения:

1. Сборка из непропитанных пакетов выемной части сильноточных конденсаторов под руководством сборщика более высокой квалификации;
2. Осмотр внешнего вида и протирка деталей перед сборкой
3. Корректировка действий в соответствии с условиями рабочей ситуации
4. Установление проблемы, ее причины и решение проблемы

Знания:
1. Назначение основных деталей собираемых узлов конденсаторов;
2. Правила пользования применяемыми инструментами и приспособлениями;
3. Технические требования, предъявляемые к собираемым узлам;
4. Схемы соединений отводов;
5. Свойства материалов, применяемых при сборке
6. Знания о предмете труда сборщика сильноточных конденсаторов
7. Знания о простых инструментах и оборудовании.
8. Знание техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Определение и устранение дефектов

Умения:
1. Решение стандартных практических задач
2. Применение основных практических и познавательных навыков
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
5. Использование средств пожаротушения.
6. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1. Корректировка действий в соответствии с условиями рабочей ситуации
2. Установление проблемы, ее причины и решение проблемы
3. Требования инструкции по охране труда на работе;
4. Правила безопасного выполнения работ;
5. Требования пожарной безопасности;
6. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщик сильноточных конденсаторов

4

Сборщики электрического оборудования

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Техники-электрики

4

Супервайзер (бригадир)

13. Карточка профессии "Сборщик трансформаторов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-019

Наименование профессии:

Сборщик трансформаторов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик трансформаторов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: Сборщик обмоток трансформаторов; Сборщик сердечников трансформаторов; Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования; Сборщик-отдельщик катушек трансформаторов.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и подгонка узлов трансформаторов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение отдельных типовых операций по сборке силовых трансформаторов
2. Выполнение работ по первой, второй третьей сборкам силовых трансформаторов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение отдельных типовых операций по сборке силовых трансформаторов

Навык 1:
Подготовка к работам

Умения:

1-2 разряд
1. Выполнение отдельных типовых операций по сборке силовых трансформаторов;
2. Гибка металлов в холодном состоянии по шаблонам, опиловка, шихтовка, выполнение простых изолировочных работ;
3. Работы по подготовке обмоток к насадке на стержень

Знания:
1-2 разряд
1. Устройство и назначение собираемых узлов и предъявляемые к ним требования;
2. Основные методы слесарно - сборочных работ;
3. Применяемые материалы, инструмент и приспособления

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выполнение повседневных мероприятий

Умения:
1-2 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1-2 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение работ по первой, второй третьей сборкам силовых трансформаторов

Навык 1:
Осуществление работ по сборке трансформаторов до 100 киловольт-ампер, напряжением 10 киловольт

Умения:

1-2 разряд
1. Выполнение работ по первой, второй и третьей сборкам силовых трансформаторов мощностью до 100 киловольт-ампер, напряжением 10 киловольт;
2. Сборка автотрансформаторов малой мощности и малогабаритных трансформаторов цепей управления;
3. Монтажные работы по разделке выводных концов (зачистка, установка наконечников, пайка выводных концов к контактным болтам и лепесткам, подсоединение выводов) с использованием сборочных приспособлений и инструментов
4. Корректировка действий в соответствии с условиями рабочей ситуации, установление проблемы, ее причины и решение проблемы

Знания:
1-2 разряд
1. Основные сведения о трансформаторах;
2. Типовые технологические процессы сборки силовых трансформаторов малой мощности;
3. Устройство, назначение, принцип работы силовых трансформаторов малой мощности;
4. Технические требования, предъявляемые к сборке;
5. Оборудование, используемое в процессе сборки;
6. Правила проверка качества сборочно-монтажных работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщик трансформаторов

4

Сборщик трансформаторов

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Техники-технологи

4

Супервайзеры (бригадиры)

14. Карточка профессии "Сборщик электроизмерительных приборов":

Код группы:

8212-9

Код наименования занятия:

8212-9-004

Наименование профессии:

Сборщик электроизмерительных приборов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик электроизмерительных приборов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: Слесарь-сборщик по контрольно-измерительным приборам и автоматике; Оператор контрольно-измерительных машин; Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования
Сборщик электрической части промышленного оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка, градуировка и регулирование электроизмерительных приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение подготовительных сборочных работ

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение подготовительных сборочных работ

Навык 1:
Подготовка и проведение простых сборочных работ

Умения:

1-2 разряд
1. Выполнение подготовительных сборочных работ: очистка, протирка, промывка, комплектование деталей для сборки;
2. Пользование простым ручным и механизированным инструментом с электрическим и пневматическим приводом;
3. Сборка простых узлов и групп деталей для измерительных приборов с подгонкой мест сопряжения деталей и их взаимного крепления с применением простых универсальных приспособлений и инструментов;
4. Сборка по схеме и настройка простых электроизмерительных установок для регулировки измерительных приборов;
5. Подготовка простых узлов и групп деталей к пайке;
6. Определение и устранение дефектов, обнаруженных при сборке узлов и деталей

Знания:
1-2 разряд
1. Назначение, устройство и принцип действия собираемых узлов;
2. Технические требования, предъявляемые к сборке;
3. Способы механической и электрической регулировки;
4. Устройство и принцип работы специальных приспособлений и оборудования, применяемых при сборке и регулировке;
5. Назначение контрольных электроизмерительных приборов и установок и правила их применения;
6. Основные сведения по системе допусков и посадок, квалитетам и параметрам шероховатости;
7. Основы электротехники в пределах выполняемой работы

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
1-2 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1-2 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщик электроизмерительных приборов

4

Сборщик электроизмерительных приборов

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Техники-электрики

4

Супервайзеры (бригадиры)

15. Карточка профессии "Сборщик электрических машин и аппаратов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-020

Наименование профессии:

Сборщик электрических машин и аппаратов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик электрических машин и аппаратов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования; Слесарь-сборщик по контрольно-измерительным приборам и автоматике; Электрослесарь по ремонту электрических машин.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования
Сборщик электрической части промышленного оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и регулировка электрических машин и аппаратов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка простых узлов электрических машин и аппаратов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка простых узлов электрических машин и аппаратов

Навык 1:
Осуществление сборки простых узлов электрических машин и аппаратов

Умения:

1-2 разряд
1. Сборка простых узлов машин, низковольтных и высоковольтных аппаратов и электротехнических изделий при полной взаимозаменяемости деталей с применением специальных приспособлений и инструмента;
2. Нарезание резьбы плашками или метчиками вручную или на станке;
3. Определение и устранение дефектов в собранных узлах

Знания:
1-2 разряд
1. Устройство, назначение и принцип работы собираемых узлов и изделий;
2. Порядок технологических операций при сборке;
3. Назначение и правила применения простых приспособлений, инструментов и установок;
4. Основные свойства и назначение применяемых металлов;
5. Основные сведения о системе допусков и посадок;
6. Основные определения и понятия, относящиеся к мерам электрических величин

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
1-2 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщик электроизмерительных приборов

4

Сборщик электрических машин и аппаратов

5

Техник – технолог

6

Инженер-технолог

7

Директор по производству

8

Директор завода/предприятия/организации

16. Карточка профессии "Электромонтажник-схемщик":

Код группы:

7411-0

Код наименования занятия:

7411-0-021

Наименование профессии:

Электромонтажник-схемщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электромонтажник-схемщик, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: Электромонтажник по аккумуляторным батареям; Электромонтажник по вторичным цепям; Электромонтажник по кабельным сетям; Электромонтажник по освещению и осветительным сетям; Электромонтажник по распределительным устройствам; Электромонтажник по сигнализации, централизации и блокировке на железнодорожном транспорте и наземных линиях метрополитена; Электромонтажник по силовым сетям и электрооборудованию; Электромонтажник по электрическим машинам; Электромонтажник судовой; Электромонтажник-наладчик.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Электромонтер по надзору за трассами кабельных сетей
Электромонтажник

Основная цель деятельности:

Монтаж и наладка электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение вспомогательных работ, связанных с монтажом электросхем электрических машин, аппаратов и приборов
2. Выполнение монтажа простых электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение вспомогательных работ, связанных с монтажом электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Навык 1:
Подготовка к работе, связанной с монтажом с монтажом электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Умения:

1-2 разряд
1. Выполнение вспомогательных работ, связанных с монтажом электросхем узлов и изделий;
2. Резка защитных и маркировочных трубок и провода в размер на пневматических, механических и ручных ножницах по упору или образцу;
3. Зачистка провода и установка кабельных наконечников;
4. Изготовление скоб, хомутиков и кабельных наконечников небольшого размера;
5. Разметка с применением простых шаблонов;
6. Окраска проводников в установленные цвета;
7. Изолировка проводников и маркировка кабеля

Знания:
1-2 разряд
1. Правила монтажа простых схем по шаблону и образцу;
2. Наименование, назначение и способ применения простейшего слесарного и электромонтажного инструмента и приспособлений;
3. Правила резки, правки и зачистки изоляции проводников;
4. Назначение простейших электрических машин;
5. Приемы работы по прокладке проводников;
6. Способы изготовления гибкого монтажа;
7. Элементарные сведения по электротехнике

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение монтажа простых электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Навык 1:
Осуществление работы по монтажу простых электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Умения:

1-2 разряд
1. Монтаж и вязка простых электросхем по чертежам и образцам;
2. Связывание групп проводников и изолирование их, пропитка изоляции лаком;
3. Изготовление несложных шин силовой цепи по чертежу или шаблону и установка их на изделие;
4. Укладка монтажа по схеме;
5. Прокладка проводов и групповых соединений до эскизов

Знания:
1-2 разряд
1. Правила монтажа простых схем;
2. Способы изготовления мягкого монтажа простых схем из проводников различного сечения и марок;
3. Назначение и правила применения инструмента и приспособлений, применяемых при монтаже;
4. Условные обозначения основных узлов схем;
5. Марки и сечения проводов;
6. Чтение чертежей и схем, в пределах выполняемой работы;
7. Основы электротехники

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
1-2 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1-2 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Электромонтажник-схемщик

4

Электромонтажник-схемщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-электрики (общий профиль)

5

Техники-электрики (общий профиль)

5

Помощники инженеров-электриков

17. Карточка профессии "Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов":

Код группы:

8214-2

Код наименования занятия:

8214-2-003

Наименование профессии:

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Сборщик трансформаторов; Сборщик электроизмерительных приборов; Сборщик электрических машин и аппаратов; Контролер сборки электрических машин, аппаратов и приборов; Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов; Сборщик сильноточных конденсаторов.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Проведение электрических, механических и термических испытаний электрических машин, аппаратов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Испытания электрических машин, аппаратов и приборов средней конструкции

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Испытания электрических машин, аппаратов и приборов средней конструкции

Навык 1:
Осуществление электрических, механических и термических испытаний и приборов

Умения:

4-5 разряд
1. Электрические, механические и термические испытания электрических машин, аппаратов и приборов средней сложности и сложных электрических машин, высоковольтных и низковольтных аппаратов, трансформаторов, электроизмерительных приборов высокого класса точности;
2. Самостоятельная сборка схем средней сложности, а также сложных электрических машин для испытания преобразователей с системами автоматического поддержания и регулирования параметров;
3. Выбор наивыгоднейшего режима испытаний, обеспечивающего наилучшие параметры;
4. Настройка измерительных установок;
5. Высоковольтные испытания изделий в импульсном режиме;
6. Выполнение необходимых расчетов, связанных с испытанием электрических машин, аппаратов, конденсаторов, трансформаторов и приборов;
7. Измерение и исследование виброаккустических характеристик электродвигателей, измерение уровня шума с исследованием характера его составляющих;
8. Испытания основных типов силовых конденсаторов и их пакетов;
9. Подготовка и исследование под нагрузкой мотор-генераторов, асинхронных машин и машин постоянного тока;
10. Испытание крупных масляных выключателей;
11. Определение дефектов испытываемых изделий и их устранение;
12. Составление технической документации по результатам испытаний и измерений

Знания:
4-5 разряд
1. Технологию изготовления, назначение, принцип работы и правила эксплуатации испытываемых электротехнических изделий;
2. Правила подготовки и сборки схем для испытаний;
3. Последовательность проведения испытаний;
4. Принцип работы и управление автоматизированных испытательных средств;
5. Правила подсчета основных и дополнительных погрешностей;
6. Расчет ускорений при испытании приборов и изделий на вибропрочность и тряскопрочность;
7. Основные вида и свойства применяемых материалов;
8. Технические условия и инструкции на испытываемые изделия;
9. Правила оформления окончательных результатов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
4-5 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
4-5 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов

4

Дефектоскописты

4

Техники-электрики

4

Супервайзер (бригадир)

18. Карточка профессии "Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-043

Наименование профессии:

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 1 года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электронного оборудования
Сборщик элементов электронного оборудования
Электромеханик сборщик по ремонту и обслуживанию электронной медицинской аппаратуры

Основная цель деятельности:

Осуществление градуировки шкал и регулировка электроизмерительных приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 1,5 до 0,5 и 0,5 до 0,1
2. Диагностика неисправностей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 1,5 до 0,5 и 0,5 до 0,1

Навык 1:
Осуществление градуировки шкал электроизмерительных приборов

Умения:

3-4 разряд
1. Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 1,5 до 0,5 и 0,5 до 0,1 на специальных градуировочных установках;
2. Электрическая и механическая регулировка электроизмерительных приборов методом подгонки катушек магнитным шунтом, размагничиванием, подбором стандартных катушек и другими способами на самостоятельно собранных по схеме и настроенных специальных установках;
3. Проведение испытаний регулируемых и градуируемых электроизмерительных приборов;
4. Определение причин неисправности приборов и устранение обнаруженных дефектов

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и взаимодействие различных узлов и механизмов в собранном приборе;
2. Устройство и назначение применяемых регулировочных и градуировочных установок и правила их настройки;
3. Принцип действия различных систем электромагнитных, магнитоэлектрических, счетных, часовых и других аналогичных механизмов;
4. Методы механической и слесарной обработки и сборки приборов;
5. Основы электротехники

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Диагностика неисправностей

Навык 1:
Диагностика неисправностей и их устранение

Умения:

3-4 разряд
1. Чтение и проверка электрических схем
2. Проведение электроизмерений
3. Нахождение и устранение неисправностей в работе электронной аппаратуры и приборов со сменой отдельных элементов и узлов
4. Проверка сборки и монтажа с применением простых электроизмерительных приборов и приспособлений
5. Устранение неисправностей и повреждений в электрических схемах электронной аппаратуры средней сложности
6. Выявление и устранение механических неполадок, дефектов в работе аппаратуры, приборов и комплектующих

Знания:
3-4 разряд
1. Требования единой системы технологической документации
2. Назначение, устройство, конструктивные особенности, принцип действия основных узлов радиоэлектронной аппаратуры
3. Технология производства электронной аппаратуры
4. Методы монтажа, сборки, настройки и регулировки узлов и блоков электронной аппаратуры
5. Назначение, виды, последовательность проведения регулировочных работ
6. Калибровка измерительных приборов
7. Методы испытаний электронной аппаратуры
8. Методы выявления неисправностей и способы их устранения
9. Устройство, методы и способы механической и электрической регулировки электромеханических приборов и систем
10. Устройство и назначение применяемых контрольно-измерительных приборов и приспособлений, правила пользования ими и подключения их к регулируемой аппаратуре
11. Способы расшифровки показаний приборов
12. Теория погрешностей и методы обработки результатов измерений
13. Способы и средства контроля качества сборочных и монтажных работ
14. Правила эксплуатации электронной аппаратуры и приборов
15. Правила организации рабочего места и выбор приемов работы
16. Требования к инструментам и оборудованию
17. Требования охраны труда, электробезопасности и пожарной безопасности на рабочем месте

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов

4

Сборщики электронного оборудования

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Техники-электроники

4

Супервайзер (бригадир)

19. Карточка профессии "Сборщик ртутных выпрямителей":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-015

Наименование профессии:

Сборщик ртутных выпрямителей

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик ртутных выпрямителей 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик ртутно-цинковых, магниевых и других источников тока

Основная цель деятельности:

Сборка и подгонка узлов ртутных выпрямителей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка простых узлов ртутных выпрямителей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка простых узлов ртутных выпрямителей

Навык 1:
Осуществление сборки простых узлов ртутных выпрямителей

Умения:

3-4 разряд
1. Сборка сложных узлов и опытных образцов ртутных выпрямителей
2. Вакуумная сборка сложных ртутных выпрямителей с подгонкой собираемых узлов и деталей
3. Сборка и испытание формовочных стендов и пультов управления
4. Определение и устранение дефектов при сборке

Знания:
3-4 разряд
1. Назначение и принципы действия собираемых узлов.
2. Устройство, назначение и принцип работы ртутных насосов, вакуумметров, формовочных стендов и пультов управления
3. Правила проведения необходимых испытаний
4. Все виды слесарной обработки
5. Методы контроля качества сборки ртутных выпрямителей
6. Оформление технической документации

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
3-4 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
3-4 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщики электрического оборудования

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Техник-электрик

4

Супервайзер (бригадир)

20. Карточка профессии "Сборщик сильноточных конденсаторов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-017

Наименование профессии:

Сборщик сильноточных конденсаторов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик сильноточных конденсаторов, 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и подгонка узлов сильноточных конденсаторов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка из непропитанных пакетов выемной части сильноточных конденсаторов, состоящей из одного пакета и выше с корпусом

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка из непропитанных пакетов выемной части сильноточных конденсаторов, состоящей из одного пакета и выше с корпусом

Навык 1:
Осуществление сборки из непропитанных пакетов выемной части сильноточных конденсаторов, состоящей из одного пакета и вышес корпусом

Умения:

1. Сборка и пайка электрической схемы выемной части конденсаторов.
2. Навыки по сборке сильноточных конденсаторов.
3. Сборка пропитанной выемной части сильноточных конденсаторов, состоящей из одного пакета и выше с корпусом;
4. Подгонка емкости выемной части;
5. Пайка отводов и шин;
6. Определение и устранение дефектов в пропитанных конденсаторах
7. Умение решения стандартных практических задач с применением основных практических и познавательных навыков
решения стандартных практических задач с применением основных практических и познавательных навыков

Знания:
1. Принцип работы и назначение собираемых конденсаторов;
2. Их основные электрические характеристики;
3. Причины неисправностей в работе конденсаторов;
4. Правила разборки, устранения дефектов в сборке конденсаторов после пропитки;
5. Основные сведения по электротехнике в пределах выполняемой работы

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщики электрического оборудования

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Техники-электрики

4

Супервайзер (бригадир)

21. Карточка профессии "Сборщик трансформаторов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-019

Наименование профессии:

Сборщик трансформаторов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик трансформаторов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Сборщик обмоток трансформаторов; Сборщик сердечников трансформаторов; Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования; Сборщик-отдельщик катушек трансформаторов.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и подгонка узлов трансформаторов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение работ по первой, второй третьей сборкам силовых трансформаторов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение работ по первой, второй третьей сборкам силовых трансформаторов

Навык 1:
Осуществление работ по сборке трансформаторов до свыше 100 до 2000 киловольт-ампер, напряжением 35 киловольт



Умения:
3-4 разряд
1. Выполнение работ по первой, второй и третьей сборкам силовых трансформаторов мощностью свыше 100 до 2000 киловольт-ампер, напряжением 35 киловольт;
2. Выполнение работ по сборке силовых трансформаторов с алюминиевыми обмотками мощностью до 3200 киловольт-ампер и напряжением 35 киловольт;
3. Сборка сухих трансформаторов малой мощности, трансформаторов с шихтованным и витым магнитопроводом и ферритовым сердечником;
4. Полная сборка трансформаторов для сварочных машин
5. Умение применять основные практические и познавательные навыки

Знания:
3-4 разряд
1. Чертеж, схемы и технологический процесс первой, второй и третьей сборок силовых трансформаторов, сухих малой мощности и с алюминиевыми обмотками;
2. Устройство, принцип работы и назначение собираемых трансформаторов;
3. Приспособления для насадки обмоток;
4. Оборудование, используемое сборщиком в процессе сборки;
5. Технологию пайки отводов, установку активной части трансформатора в бак;
6. Проверку изоляционных расстояний;
7. Правила проверки качества сборочных работ после каждой сборки

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
3-4 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на рабочем месте.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
3-4 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на рабочем месте;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщик трансформаторов

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Техники-технологи

4

Супервайзеры (бригадиры)

22. Карточка профессии "Сборщик электроизмерительных приборов":

Код группы:

8212-9

Код наименования занятия:

8212-9-004

Наименование профессии:

Сборщик электроизмерительных приборов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик электроизмерительных приборов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Слесарь-сборщик по контрольно-измерительным приборам и автоматике; Оператор контрольно-измерительных машин; Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования
Сборщик электрической части промышленного оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка, градуировка и регулирование электроизмерительных приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка простых электроизмерительных приборов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка простых электроизмерительных приборов

Навык 1:
Осуществление сборки простых измерительных приборов

Умения:

3-4 разряд
1. Сборка, механическая и электрическая регулировка простых электроизмерительных приборов;
2. Слесарная и механическая обработка деталей на сверлильных, токарных и фрезерных станках;
3. Пайка мягкими припоями и лужение;
4. Закалка и отпуск малоответственных деталей с последующей доводкой;
5. Пользование контрольными электроизмерительными приборами и несложными специальными установками с самостоятельной настройкой для электрической и механической регулировки собираемых узлов и приборов;
6. Определение сопротивления, напряжения, силы тока, мощности и так далее;
7. Испытание изготавливаемых приборов с устранением всех обнаруженных дефектов.

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство, назначение и принцип действия отдельных механизмов и приборов, способы их механической и электрической регулировки;
2. Способы слесарной и механической обработки деталей;
3. Устройство простых токарных, сверлильных и фрезерных станков и правила работы на них;
4. Устройство специальных и универсальных приспособлений и их назначение;
5. Назначение и правила пользования контрольно-измерительными приборами и инструментом;
6. Состав мягких припоев и флюсов;
7. Систему допусков и посадок, квалитеты и параметры шероховатости;
8. Способы измерения напряжения, силы тока в цепи постоянного и переменного тока;
9. Особенности измерения малых, средних и больших сопротивлений;
10. Правила организации бригадной сборки и ведения учета выполнения производственного задания бригадой.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
3-4 разряд
1. Читать техническую документацию, в том числе операционные эскизы и маршрутные карты для осуществления соответствующих трудовых действий;
2. Подготавливать выводы электрорадиоэлементов к сборке;
3. Формировать разъемные и неразъемные соединения с использованием ручных приспособлений;
4. Соблюдать требования инструкции по охране труда на работе;
5. Использовать средства индивидуальной и коллективной защиты;
6. Использовать средства пожаротушения;
7. Применять правила оказания первой медицинской помощи.

Знания:
3-4 разряд
1. Назначение и правила эксплуатации используемых ручных приспособлений;
2. Назначение и правила эксплуатации контрольно-измерительных приборов и оборудования, применяемых для контроля паяного соединения;
3. Основные технологические требования, предъявляемые к собираемым изделиям;
4. Марки и характеристики лаков, эмалей, клеев;
5. Требования охраны труда;
6. Требования к организации рабочего места при выполнении работ;
7. Опасные и вредные производственные факторы при выполнении работ;
8. Правила производственной санитарии;
9. Виды и правила применения для безопасного проведения работ средств индивидуальной защиты.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Аккуратность
Выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщик электроизмерительных приборов

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

6

Техники-электрики

4

Супервайзеры (бригадиры)

23. Карточка профессии "Сборщик электрических машин и аппаратов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-020

Наименование профессии:

Сборщик электрических машин и аппаратов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик электрических машин и аппаратов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования; Слесарь-сборщик по контрольно-измерительным приборам и автоматике; Электрослесарь по ремонту электрических машин.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования
Сборщик электрической части промышленного оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и регулировка электрических машин и аппаратов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка средней сложности электрических машин и аппаратов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка средней сложности электрических машин и аппаратов




Навык 1:
Осуществление сборки п средней сложности электрических машин и аппаратов

Умения:
3-4 разряд
1. Сборка и регулировка электрических машин и аппаратов средней сложности;
2. Притирка и пришабривание сопрягаемых поверхностей деталей и узлов;
3. Опрессование активной стали статоров гидрогенераторов переносными гидропрессами;
4. Шихтовка сердечников из сегментов статоров турбо- и гидрогенераторов;
5. Крупных высокочастотных электрических машин высотой свыше 600 мм

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и конструктивные особенности электрических машин и приборов;
2. Принцип работы и способы настройки установок и контрольно-измерительных приборов;
3. Особенности сборки и регулировки высоковольтной аппаратуры;
4. Общие технические требования к изоляции высоковольтных аппаратов;
5. Назначение и классификацию высоковольтных испытаний, величины испытательных напряжений;
6. Технические условия на собираемые и испытуемые изделия;
7. Дефекты, возникающие при оборке и испытании, и способы их устранения

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
3-4 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
3-4 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщик электроизмерительных приборов

5

Техник – технолог

6

Инженер-технолог

7

Директор по производству

8

Директор завода/предприятия/организации

24. Карточка профессии "Электромонтажник-схемщик":

Код группы:

7411-0

Код наименования занятия:

7411-0-021

Наименование профессии:

Электромонтажник-схемщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электромонтажник-схемщик, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электроснабжение (по отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Электромонтажник по аккумуляторным батареям; Электромонтажник по вторичным цепям; Электромонтажник по кабельным сетям; Электромонтажник по освещению и осветительным сетям; Электромонтажник по распределительным устройствам; Электромонтажник по сигнализации, централизации и блокировке на железнодорожном транспорте и наземных линиях метрополитена; Электромонтажник по силовым сетям и электрооборудованию; Электромонтажник по электрическим машинам; Электромонтажник судовой; Электромонтажник-наладчик.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электромонтер по надзору за трассами кабельных сетей
Электромонтажник

Основная цель деятельности:

Монтаж и наладка электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к монтажу электросхем и электрооборудования
2. Выполнение монтажа сложных электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к монтажу электросхем и электрооборудования




Навык 1:
Осуществление подготовительных работ по монтажу сложных электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Умения:
1. Приемка монтируемого электрооборудования от заказчика
2. Чтение монтажных чертежей, спецификации, руководства по эксплуатации, паспорта, формуляры монтируемого электрооборудования
3. Применение прикладных компьютерных программ по нормативно-технической документации по монтажу электрооборудования
3. Изготовление деталей для крепления электрооборудования, не требующих точных размеров, и установка деталей крепления электрооборудования
4. Выполнение разметки и подготовка поверхностей полов, стен, колонн, перекрытий для прокладки кабелей и установки электрооборудования
5. Подготовка кабельной продукции, материалов и оборудования к монтажу электрооборудования

Знания:
1. Правила работы с чертежами и функциональными, структурными, электрическими и монтажными схемами
2. Документы, подтверждающие качество монтируемого электрооборудования
3. Основы разработки графической части проектной и рабочей документации
4. Правила распаковки монтируемого электрооборудования
5. Правила приемки монтируемого электрооборудования от заказчика
6. Номенклатура монтируемого электрооборудования
7. Профессиональные компьютерные программные средства для работы с нормативно-технической документации по монтажу электрооборудования

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
1. Применение средств индивидуальной защиты, пожаротушения и первой помощи пострадавшим
2. Соблюдение требований охраны труда
3. Соблюдение требований пожарной и экологической безопасности при выполнении работ по монтажу электрооборудования

Знания:
1. Правила по охране труда при эксплуатации электроустановок
2. Правила пользования средствами индивидуальной защиты, пожаротушения и первой помощи пострадавшим
3. Требования охраны труда, пожарной и экологической безопасности при выполнении работ по монтажу электрооборудования
4. Требования, предъявляемые к рациональной организации труда на рабочем месте при монтаже электрооборудования

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение монтажа сложных электросхем электрических машин, аппаратов и приборов




Навык 1:
Осуществление работы по монтажу сложных электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Умения:
1. Монтаж и вязка сложных электросхем по чертежам, эскизам, образцам или по месту;
2. Резка шин и гибка на ребро в нескольких плоскостях с отжигом мест гибки на нагревательных установках и приспособлениях;
3. Изготовление эталонных шаблонов сложной схемы;
4. Монтаж электрического и пневматического оборудования, пневматических цепей в электровозах постоянного и переменного тока;
5. Проверка сопротивления изоляции мегометром или другими приборами;
6. Подбор гибких монтажных проводов по электрической схеме;
7. Нахождение и устранение дефектов монтажа

Знания:
1. Устройство и принцип действия пускорегулирующей аппаратуры, контрольно-измерительных приборов и установок, применяемых для монтажа;
2. Допустимые радиусы изгиба медных шин на ребро в зависимости от сечения;
3. Назначение и принципиальные монтажные схемы изготовляемых изделий;
4. Технологическую последовательность монтажа;
5. Классификацию гибких монтажных проводов;
6. Назначение изоляционных материалов, их виды и свойства;
7. Дефекты, возникающие при сборке и монтаже электрических машин, аппаратов и приборов, и способы их устранения

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Электромонтажник-схемщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-электрики (общий профиль)

5

Техники-электрики (общий профиль)

5

Помощники инженеров-электриков

25. Карточка профессии "Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов":

Код группы:

8214-2

Код наименования занятия:

8214-2-003

Наименование профессии:

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Сборщик трансформаторов; Сборщик электроизмерительных приборов; Сборщик электрических машин и аппаратов; Контролер сборки электрических машин, аппаратов и приборов; Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов; Сборщик сильноточных конденсаторов.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Проведение электрических, механических и термических испытаний электрических машин, аппаратов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Испытания электрических машин, аппаратов и приборов опытных и уникальных образцов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Испытания электрических машин, аппаратов и приборов опытных и уникальных образцов




Навык 1:
Осуществление электрических, механических и термических испытаний и приборов

Умения:
6 разряд
1. Электрические, механические и термические испытания опытных и уникальных образцов электрических машин, высоковольтных аппаратов, трансформаторов, конденсаторов и электроизмерительных приборов;
2. Комплектные испытания опытных образцов электрических машин и преобразователей совместно с аппаратурой управления и автоматического регулирования параметров;
3. Настройка и регулировка терристорных схем бесщеточных систем возбуждения;
4. Монтаж особо сложных схем испытаний, пультов управления для испытания электрических машин и аппаратов;
5. Исследование новых образцов электрических машин, аппаратов и приборов, требующих специальной приемки, с регулировкой их до заданных параметров;
6. Управление комплексом сложного испытательного оборудования;
7. Настройка и регулировка телеаппаратуры при испытании роторов турбогенераторов на разнос;
8. Устранение дефектов, выявленных при испытании;
9. Выполнение сложных расчетов, связанных с проведением испытаний и исследований;
10. Составление графиков, диаграмм по материалам испытаний и исследований;
11. Оформление протоколов результатов испытаний и исследований образцов

Знания:
6 разряд
1. Устройство, принцип работы, назначение и технологию изготовления опытных и уникальных образцов изделий;
2. Конструкцию, правила эксплуатации и наладки различного комплексного оборудования, применяемого при испытании;
3. Элементы электроники;
4. Методику испытаний и исследований;
5. Полную электрическую схему испытательной станции или лаборатории;
6. Конструкцию и принцип действия всех сложных электроизмерительных приборов;
7. Сборку схемы проверки электрических параметров приборов;
8. Расчет погрешности потенциометров;
9. Технические условия и государственные стандарты на испытываемые образцы и материалы

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
6 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
6 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Дефектоскописты

4

Техники-электрики

4

Супервайзер (бригадир)

26. Карточка профессии "Контролер сборки электрических машин, аппаратов и приборов":

Код группы:

8200-0

Код наименования занятия:

8200-0-001

Наименование профессии:

Контролер сборки электрических машин, аппаратов и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Контролер сборки электрических машин, аппаратов и приборов.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Испытатель электрических машин, аппаратов и приборов; Сборщик трансформаторов; Сборщик электроизмерительных приборов; Сборщик сильноточных конденсаторов; Электромонтажник-схемщик.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Супервайзер производства электронного оборудования и восстановления

Основная цель деятельности:

Проверка качества сборки и приемка электрических машин, аппаратов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проверка основных характеристик сложных и особо ответственных электрических машин, аппаратов, и приборов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проверка основных характеристик сложных и особо ответственных электрических машин, аппаратов, и приборов




Навык 1:
Осуществление контроля и приемки собранных электрических машин, аппаратов и приборов

Умения:
5-6 разряд
1. Контроль и окончательная приемка сборки сложных и особо ответственных электрических машин специального назначения, турбо и гидрогенераторов, высоковольтных крупногабаритных силовых трансформаторов, особо ответственных и уникальных электрических аппаратов, станций и пультов управления, образцовых электроизмерительных приборов и установок высокого класса точности с выполнением всех предусмотренных техническими условиями испытаний;
2. Участие в исследованиях дефектов, выявленных при контроле и испытании, и в разработке мероприятий по устранению и предупреждению этих дефектов;
3. Составление паспортов и формуляров на принятую продукцию, оформление приемных актов и протоколов испытаний
4. Участие в исследованиях дефектов, выявленных при контроле и испытании, и в разработке мероприятий по устранению и предупреждению этих дефектов.
5. Составление паспортов и формуляров на принятую продукцию.
6. Оформление приемных актов и протоколов испытаний

Знания:
5-6 разряд
1. Устройство, назначение, принцип работы и конструктивные особенности принимаемых электротехнических изделий;
2. Технологию сборки, монтажа и испытания сложных и особо ответственных электрических машин, аппаратов и приборов;
3. Методы контроля и испытаний принимаемых изделий;
4. Применяемое для контроля и испытания оборудование и установки, способы их наладки и регулировки;
5. Основные виды и причины дефектов, выявляемых при сборке, монтаже, испытании и эксплуатации принимаемых изделий, и способы их устранения и предупреждения

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
5-6 разряд
1. Составление паспортов на изготовляемые изделия и оформление приемных актов и протоколов испытаний;
2. Выполнение работ по профилактике брака.
3. Ведение учета и отчетности по принятой и забракованной продукции.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения.
7. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
5-6 разряд
1. Государственные стандарты на изготовляемые изделия;
2. Правила ведения учета и отчетности по принятой и забракованной продукции;
3. Способы обнаружения и предупреждения брака.
4. Требования инструкции по охране труда на работе;
5. Правила безопасного выполнения работ;
6. Требования пожарной безопасности;
7. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщики электрического оборудования

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Техники-электрики

27. Карточка профессии "Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-043

Наименование профессии:

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Регулировщик-градуировщик электроизмерительных приборов, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электронного оборудования
Сборщик элементов электронного оборудования
Электромеханик сборщик по ремонту и обслуживанию электронной медицинской аппаратуры

Основная цель деятельности:

Осуществление градуировки шкал и регулировка электроизмерительных приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 0,1 и выше
2. Диагностика неисправностей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Градуировка шкал электроизмерительных приборов класса 0,1 и выше




Навык 1:
Осуществление градуировки шкал электроизмерительных приборов

Умения:
5 разряд
1. Градуировка шкал, электрическая и механическая регулировка электроизмерительных приборов класса 0,1 и выше на специальных установках;
2. Регулировка, подгонка и градуировка образцовых и эталонных электроизмерительных приборов, а также опытных образцов приборов класса 0,5 и выше, находящихся в стадии экспериментальной разработки и освоения;
3. Настройка сложных специальных измерительных установок;
4. Расчет электроизмерительных приборов;
5. Составление таблиц и проведение испытаний приборов со снятием характеристик

Знания:
5 разряд
1. Устройство, назначение, принцип работы и конструктивные особенности электроизмерительных приборов высокого класса точности;
2. Схемы сложных электроизмерительных установок и правила их настройки;
3. Требования к эталонным и образцовым приборам;
4. Правила проведения испытаний приборов и снятия характеристик по результатам испытаний;
5. Методы расчета электроизмерительных приборов;
6. Правила построения графиков по результатам замеров

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Диагностика неисправностей




Навык 1:
Диагностика неисправностей и их устранение

Умения:
5 разряд
1. Диагностировать неисправности
2. Приводить в соответствующее функциональным требованиям состояние электронную аппаратуру и приборы
3. Составлять и использовать электрические принципиальные и монтажные схемы электронной аппаратуры, приборов и систем
4. Использовать контрольно-измерительные приборы, подключать их к регулируемой аппаратуре
5. Пользоваться конструкторской, производственно-технологической и нормативной документацией для выполнения данной трудовой функции

Знания:
5 разряд
1. Требования единой системы технологической документации
2. Назначение, устройство, конструктивные особенности, принцип действия основных узлов радиоэлектронной аппаратуры
3. Технология производства электронной аппаратуры
4. Методы монтажа, сборки, настройки и регулировки узлов и блоков электронной аппаратуры
5. Назначение, виды, последовательность проведения регулировочных работ
6. Калибровка измерительных приборов
7. Методы испытаний электронной аппаратуры
8. Методы выявления неисправностей и способы их устранения
9. Устройство, методы и способы механической и электрической регулировки электромеханических приборов и систем
10. Устройство и назначение применяемых контрольно-измерительных приборов и приспособлений, правила пользования ими и подключения их к регулируемой аппаратуре
11. Способы расшифровки показаний приборов
12. Теория погрешностей и методы обработки результатов измерений
13. Способы и средства контроля качества сборочных и монтажных работ
14. Правила эксплуатации электронной аппаратуры и приборов
15. Правила организации рабочего места и выбор приемов работы
16. Требования к инструментам и оборудованию
17. Требования охраны труда, электробезопасности и пожарной безопасности на рабочем месте

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщики электронного оборудования

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

6

Дефектоскописты

4

Техники-электроники

4

Супервайзер (бригадир)

28. Карточка профессии "Сборщик трансформаторов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-019

Наименование профессии:

Сборщик трансформаторов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик трансформаторов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Сборщик обмоток трансформаторов; Сборщик сердечников трансформаторов; Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования; Сборщик-отдельщик катушек трансформаторов.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и подгонка узлов трансформаторов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение работ по первой, второй и третьей сборкам силовых трансформаторов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение работ по первой, второй и третьей сборкам силовых трансформаторов




Навык 1:
Осуществление работ по сборке трансформаторов мощностью свыше 2000 до 31500 киловольт-ампер, напряжением до 750 киловольт

Умения:
5-6 разряд
1. Выполнение работ по первой, второй и третьей сборкам силовых трансформаторов мощностью свыше 2000 до 31500 киловольт-ампер, напряжением до 750 киловольт;
2. Выполнение работ по первой, второй третьей сборкам силовых трансформаторов с регулировкой под нагрузкой мощностью свыше 5600 до 40000 киловольт-ампер, напряжением до 750 киловольт;
3. Выполнение работ по первой, второй и третьей сборкам электропечных трансформаторов мощностью свыше 2000 до 60000 киловольт-ампер, напряжением свыше 10 до 150 киловольт;
4. Полная сборка вольтодобавочных трансформаторов мощностью 180000 киловольт-ампер и выше, напряжением 35 киловольт;
5. Заготовка и сборка отводов для трансформаторов свыше третьего габарита;
6. Подготовка трансформаторов к испытаниям;
7. Устранение дефектов, обнаруженных при испытаниях

Знания:
5-6 разряд
1. Конструктивные особенности различных типов мощных трансформаторов;
2. Правила подготовка трансформаторов к испытаниям;
3. Рабочие напряжения или перенапряжения, действующие в условиях эксплуатации трансформаторов (их уровень);
4. Схемы соединения отводов трансформаторов свыше третьего габарита;
5. Методы испытаний изоляции и нормы испытательных напряжений;
6. Особенности сборки трансформаторов с регулированием напряжения под нагрузкой

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
5-6 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на рабочем месте.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
5-6 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на рабочем месте;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Техники-технологи

4

Супервайзеры (бригадиры)

29. Карточка профессии "Сборщик электроизмерительных приборов":

Код группы:

8212-9

Код наименования занятия:

8212-9-004

Наименование профессии:

Сборщик электроизмерительных приборов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик электроизмерительных приборов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Слесарь-сборщик по контрольно-измерительным приборам и автоматике; Оператор контрольно-измерительных машин; Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования
Сборщик электрической части промышленного оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка, градуировка и регулирование электроизмерительных приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка сложных электроизмерительных приборов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка сложных электроизмерительных приборов




Навык 1:
Осуществление сборки и испытания электроизмерительных приборов сложной сложности

Умения:
5-6 разряд
1. Сборка, механическая и электрическая регулировка и градуировка сложных и особо сложных опытных, эталонных и уникальных образцов электроизмерительных приборов;
2. Изготовление ответственных узлов на разнообразном универсальном и специальном оборудовании с самостоятельной его наладкой;
3. Составление различных припоев и пайка сложных схем;
4. Закалка и отпуск ответственных деталей с последующей их рихтовкой и доводкой;
5. Пользование сложными электроизмерительными установками и контрольно-измерительными приборами;
6. Расчет и изготовление специального режущего инструмента;
7. Участие в проведении всевозможных испытаний

Знания:
5-6 разряд
1. Устройство, назначение, принцип действия и конструкции сложных и особо сложных опытных, эталонных и уникальных образцов электроизмерительных приборов, устройство, назначение, способы наладки и правила эксплуатации разнообразного универсального и специального оборудования и электроизмерительных установок;
2. Правила закалки, цементации и отпуск сталей различных марок;
3. Расчеты и геометрические построения, необходимые при изготовлении инструмента;
4. Основа расчета электроизмерительных приборов;
5. Электрические характеристики приборов: основная и дополнительные погрешности приборов, вариация показаний прибора, чувствительность и постоянная прибора, время успокоения, собственное потребление энергии, перегрузочная способность, прочность изоляции, уравновешенность и так далее;
6. Определение припусков для дальнейшей обработки;
7. Технические и эксплуатационные требования к собираемым и испытываемым приборам и установкам;
8. Правила оформления технической документации по результатам сборки и испытания

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
5-6 разряд
1. Читать техническую документацию, в том числе операционные эскизы и маршрутные карты для осуществления соответствующих трудовых действий;
2. Подготавливать выводы электрорадиоэлементов к сборке;
3. Формировать разъемные и неразъемные соединения с использованием ручных приспособлений;
4. Соблюдать требования инструкции по охране труда на работе;
5. Использовать средства индивидуальной и коллективной защиты;
6. Использовать средства пожаротушения;
7. Применять правила оказания первой медицинской помощи.

Знания:
5-6 разряд
1. Назначение и правила эксплуатации используемых ручных приспособлений;
2. Назначение и правила эксплуатации контрольно-измерительных приборов и оборудования, применяемых для контроля паяного соединения;
3. Основные технологические требования, предъявляемые к собираемым изделиям;
4. Марки и характеристики лаков, эмалей, клеев;
5. Требования охраны труда;
6. Требования к организации рабочего места при выполнении работ;
7. Опасные и вредные производственные факторы при выполнении работ;
8. Правила производственной санитарии;
9. Виды и правила применения для безопасного проведения работ средств индивидуальной защиты.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели электрического оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Техники-электрики

4

Супервайзеры (бригадиры)

30. Карточка профессии "Сборщик электрических машин и аппаратов":

Код группы:

8212-1

Код наименования занятия:

8212-1-020

Наименование профессии:

Сборщик электрических машин и аппаратов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик электрических машин и аппаратов, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Сборщик электрических машин и аппаратов; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрической части промышленного оборудования; Слесарь-сборщик по контрольно-измерительным приборам и автоматике; Электрослесарь по ремонту электрических машин.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик электрического оборудования
Сборщик электрической части промышленного оборудования

Основная цель деятельности:

Сборка и регулировка электрических машин и аппаратов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка особо сложных электрических машин и аппаратов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка особо сложных электрических машин и аппаратов




Навык 1:
Осуществление сборки особо сложных электрических машин и аппаратов

Умения:
5-6 разряд
1. Окончательная сборка, регулировка особо сложных, ответственных и уникальных электрических машин и аппаратов;
2. Сборка и регулировка турбогенераторов с водородным и смешанным охлаждением;
3. Подбор сборочных приспособлений, контрольно-измерительных приборов и установок;
4. Определение рациональной технической последовательности сборки;
5. Выполнение расчетов и эскизов, необходимых при сборке изделий

Знания:
5-6 разряд
1. Конструктивные особенности, устройство и принцип работы собираемых электротехнических изделий;
2. Способы проверки режимов работы и нагрузок;
3. Снятия эксплуатационных характеристик и диаграмм;
4. Теоретические основы электротехники

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
5-6 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
5-6 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Техник – технолог

6

Инженер-технолог

7

Директор по производству

8

Директор завода/предприятия/организации

31. Карточка профессии "Электромонтажник-схемщик":

Код группы:

7411-0

Код наименования занятия:

7411-0-021

Наименование профессии:

Электромонтажник-схемщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электромонтажник-схемщик, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электроснабжение (по отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Электромонтажник по аккумуляторным батареям; Электромонтажник по вторичным цепям; Электромонтажник по кабельным сетям; Электромонтажник по освещению и осветительным сетям; Электромонтажник по распределительным устройствам; Электромонтажник по сигнализации, централизации и блокировке на железнодорожном транспорте и наземных линиях метрополитена; Электромонтажник по силовым сетям и электрооборудованию; Электромонтажник по электрическим машинам; Электромонтажник судовой; Электромонтажник-наладчик.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электромонтер по надзору за трассами кабельных сетей
Электромонтажник

Основная цель деятельности:

Монтаж и наладка электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к монтажу электросхем и электрооборудования
2. Выполнение монтажа опытных и экспериментальных электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к монтажу электросхем и электрооборудования




Навык 1:
Осуществление подготовительных работ по монтажу особо сложных электросхем, а также опытных и экспериментальных электросхем

Умения:
1. Подбор инструментов, оборудования для наладки дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
2. Наладка дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов
3. Наладка дифференциальной и направленной защиты двигателей
4. Наладка схем оперативного управления постоянного тока
5. Чтение монтажных чертежей, электрических схем, схем (таблиц) соединений, руководства по эксплуатации, технологических карт, производственных инструкций по дифференциальной и направленной защите силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
6. Умение пользоваться ручным и электрифицированным ручным инструментом, измерительными приборами, используемыми при наладке дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
7. Умение пользоваться технологическим оборудованием, используемым при наладке дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
8. Применение прикладных компьютерных программ для работы с нормативно-технической документацией по монтажу электрооборудования

Знания:
1. Условные изображения на чертежах и схемах дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
2. Правила наладки дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
3. Правила пользования ручным и электрифицированным ручным инструментом, измерительными приборами, используемыми при наладке дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
4. Правила пользования технологическим оборудованием, используемым при наладке дифференциальной и направленной защиты силовых трансформаторов, двигателей и схем оперативного управления постоянного тока
5. Основы электротехники

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение монтажа опытных и экспериментальных электросхем электрических машин, аппаратов и приборов




Навык 1:
Осуществление работы по монтажу опытных и экспериментальных электросхем электрических машин, аппаратов и приборов

Умения:
1. Монтаж опытных и экспериментальных электросхем с большим количеством проводников различного сечения, аппаратуры и приборов;
2. Подбор монтажного провода в зависимости от аппаратуры, силы тока, напряжения и вида исполнения аппаратов и приборов;
3. Проверка работы установок с последующим устранением дефектов монтажа и сборки, заменой участков схемы на более рациональное расположение;
4. Наладка наиболее сложной защитной и коммутационной аппаратуры и электромеханизмов уникального и прецизионного оборудования
5. Применение средств индивидуальной защиты, пожаротушения и первой помощи пострадавшим
6. Соблюдение требования охраны труда, пожарной и экологической безопасности при выполнении работ по монтажу электрооборудования

Знания:
1. Конструктивные особенности и принцип работы собираемых электрических машин, аппаратов и приборов;
2. Правила и технические условия по монтажу оборудования, разного рода сложных электрических сетей любой мощности и напряжения;
3. Допустимые нагрузки и перегревы в схемах
4. Правила по охране труда при эксплуатации электроустановок
5. Производственная инструкция по наладке электроприводов
6. Правила пользования средствами индивидуальной защиты, пожаротушения и первой помощи пострадавшим
7. Профессиональные компьютерные программные средства для просмотра нормативно-технической документации по монтажу электрооборудования
8. Требования охраны труда, пожарной и экологической безопасности при выполнении работ по монтажу электрооборудования
9. Требования, предъявляемые к рациональной организации труда на рабочем месте при монтаже электрооборудования
10. Санитарные нормы и правила проведения работ при монтаже электрооборудования

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-электрики (общий профиль)

5

Техники-электрики (общий профиль)

5

Помощники инженеров-электриков

32. Карточка профессии "Электромеханик":

Код группы:

3115-1

Код наименования занятия:

3115-1-017

Наименование профессии:

Электромеханик

Уровень квалификации по ОРК:

5

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электромеханик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Техник-механик (общий профиль); Электромеханик; Электромеханик (судовой); Электромеханик линейный флота (по флоту); Электромеханик на плавучем кране; Электромеханик подводного аппарата; Электромеханик судов внутреннего водного плавания; Электромеханик перегрузочных машин; Электромеханик по подъемным установкам.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение выполнения работ производственной деятельности по техническому обслуживанию и ремонту устройств. Руководство рабочими с принятием ответственности за результат их действий на конкретном участке технологического процесса. Эксплуатация и ремонт электрических и электромеханических оборудований

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнения работ производственной деятельности по техническому обслуживанию и ремонту устройств
2. Организационные мероприятия

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнения работ производственной деятельности по техническому обслуживанию и ремонту устройств




Навык 1:
Выполнение ремонта, технологическое обслуживание оборудования

Умения:
1. Обеспечивает бесперебойную, производительную и безопасную работу электромеханического оборудования и электроустановок на участке и соблюдение нормативов его использования;
2. Обеспечивает своевременную выдачу электромеханического оборудования с участка для его замены;
3. Обеспечивает надлежащее хранение резервных электрических машин, установок и электромеханического оборудования;
4. Обеспечивает проведение ремонтных работ с соблюдением персоналом порядка и инструкций по безопасности и охране труда;
5. Обеспечивает соблюдение персоналом порядка пожарной безопасности и организации технического надзора за безопасной эксплуатацией закрепленного за ним электромеханического оборудования;
6. Обеспечивает учет, сохранность закрепленного электромеханического оборудования и имущества, условий его хранения и складирования в соответствии с действующими требованиями;
7. Обеспечивает учет эффективности использования закрепленного электромеханического оборудования и основных средств;

Знания:
1. Архитектуру, алгоритм функционирования и систему машинных команд заказных схем большой и средней степени интеграции,
2. Конструктивные и архитектурные особенности систем управления и систем передачи данных в локальных и глобальных сетях,
3. Методы диагностирования и устранения неисправностей функционирующих в реальном режиме РТК, ГПС и системах передачи данных с применением различных контроллеров,
4. Методы и способы переналадки электронного оборудования систем управления и аппаратуры передачи данных;
5. Технические характеристики, конструктивные особенности, назначение и режимы работы электромеханического оборудования участка;

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные трудовые функции

Умения:
1. Проводит выдачу нарядов под роспись персоналу участка на работы, предусмотренные графиком планово-предупредительных ремонтов электромеханического оборудования, работы по устранению обнаруженных в предыдущей смене неисправностей электромеханического оборудования и работы по техническому обслуживанию закрепленного оборудования;
2. Проводит выдачу нарядов под роспись персоналу участка на плановые и аварийные работы в выходные, праздничные дни и в ночное время;
3. Заполняет книги нарядов участка по установленным формам в соответствии с выданным нарядом;
4. Осуществляет получение (принятие) поступающего на участок электромеханического оборудования и его запасных частей;
5. Осуществляет оформление актов на преждевременный выход электромеханического оборудования и механизмов из строя;
6. Немедленно информирует начальника смены и начальника участка о происшедших несчастных случаях и авариях;
7. Осуществляет контроль безопасности окружающих его работников при выполнении своих должностных обязанностей.

Знания:
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организационные мероприятия

Навык 1:
Организация процесса производственной деятельности на предприятии

Умения:

1. Организовывает содержание в надлежащем порядке смазочного хозяйства на участке;
2. Организовывает использование подчиненного персонала согласно его квалификации на ремонтах и эксплуатации закрепленного электромеханического оборудования;
3. Осуществляет контроль за эксплуатацией электромеханического оборудования в режимах, соответствующих заводским инструкциям и порядку технической эксплуатации;
4. Осуществляет контроль за нормальной работой и эксплуатацией кабельного хозяйства, электромеханического и передвижных линий электропередач;
5. Осуществляет контроль за соблюдением требований порядка и инструкций при проведении огневых работ на участке;
6. Осуществляет контроль за своевременной переподготовкой и повышением квалификации подчиненного персонала;
7. Осуществляет контроль за выполнением ремонтных работ в смене и централизованным техническим обслуживанием оборудования в соответствии с выданным нарядом на закрепленном электромеханическом оборудовании.

Знания:
1. Организация смазочного хозяйства;
2. Основы технологии;
3. Трудовое законодательство,
4. Основы экономики, организации производства, труда и управления;
5. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Организационно-технические мероприятия

Умения:
1. Участвует в разработке планов и графиков осмотров и ремонтов электромеханического оборудования участка, планов подготовки электромеханического оборудования участка к работе в зимних условиях и обеспечение их выполнения;
2. Участвует в разработке организационно-технических мероприятий, обеспечивающих повышение технико-экономических показателей работы участка;
3. Участвует в расчете и обосновании потребности участка в электромеханическом оборудовании, запасных частях и материалах для ремонтно-эксплуатационных нужд;
4. Участвует в расследовании аварий с электромеханическим оборудованием на участке и разработке мероприятий по их предупреждению;
5. Участвует в составлении рекламационной документации;
6. Ведет техническую документацию, относящуюся к электромеханическому оборудованию участка, в соответствии с порядком по безопасности и охране труда, технической эксплуатации;
7. Ведет паспортизацию, учет наличия, хранения и своевременного списания электромеханического оборудования.

Знания:
1. Законодательные и иные нормативные правовые акты, методические материалы, организационно-распорядительные и нормативные документы организации по вопросам своей деятельности;
2. Систему планово-предупредительного ремонта, методы планирования, организацию и технологию ремонтных работ;
3. Порядок составления дефектных ведомостей и иной технической документации;
4. Основы экономики, организации производства, труда и управления.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.1.019-2017. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты;
2) ГОСТ 12.2.007.3-75. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Электротехнические устройства на напряжение свыше 1000 В. Требования безопасности;
3) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
4) ГОСТ IEC 60950-1-2014. Межгосударственный стандарт. Оборудование информационных технологий Требования безопасности. Часть 1. Общие требования;
5) ГОСТ 7746-2015. Межгосударственный стандарт. Трансформаторы тока. Общие технические условия.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Техник-механик

6

Инженер-электрик

6

Инженер-механик

7

Главный механик

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      33. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      34. Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      35. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      36. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол №4 от 13 декабря 2023 года.

      37. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 12 декабря 2024 года.

      38. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      39. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      40. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 2 к приказу
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Резка металлов"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Резка металлов" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Резка металлов.

      5. Код профессионального стандарта: C25620.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      C Обрабатывающая промышленность;

      25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования;

      25.6 Обработка металлов и нанесение покрытий на металлы; основные технологические процессы машиностроения;

      25.62 Основные технологические процессы машиностроения;

      25.62.0 Основные технологические процессы машиностроения.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: в профессиональном стандарте приведено описание основных профессий, которые относятся к сфере машиностроения, а также характеристика работ (технология процесса по раскрою металла для заданных заготовок разных размеров, конфигураций и форм) и трудовые функции работников, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения и смежных отраслях.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Газорезчик - 2 уровень ОРК;

      2) Резчик холодного металла - 2 уровень ОРК;

      3) Резчик металла на ножницах и прессах - 2 уровень ОРК;

      4) Резчик труб и заготовок - 2 уровень ОРК;

      5) Резчик на пилах, ножовках и станках - 2 уровень ОРК;

      6) Резчик металла на ножницах и прессах - 3 уровень ОРК;

      7) Газорезчик - 3 уровень ОРК;

      8) Резчик холодного металла - 3 уровень ОРК;

      9) Резчик труб и заготовок - 3 уровень ОРК;

      10) Резчик на пилах, ножовках и станках - 3 уровень ОРК;

      11) Газорезчик - 4 уровень ОРК;

      12) Резчик холодного металла - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Газорезчик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-001

Наименование профессии:

Газорезчик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газорезчик, 1-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Для первого разряда без опыта, а также для 2 разряда не менее 6 месяцев работ по профессиям: Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Газосварщик
Электрогазосварщик

Основная цель деятельности:

Выполнение автоматической и роботизированной термической резки металлов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по газопламенной резке
2. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по газопламенной резке




Навык 1:
Подготовка к газопламенной резке металла

Умения:
1-2 разряд
1. Проверка работоспособности и исправности оборудования
2. Проверка оснащенности поста газовой резки
3. Подготовка металла под резку
4. Настройка оборудования для газовой резки
5. Выполнение предварительного, сопутствующего (межслойного) подогрева металла
6. Разметка, подбоp по массе и пpофилям пpостого негабаpитного лома, pезка по заданным pазмеpам и укладка в штабеля
7. Контроль с применением мерительного инструмента на соответствие геометрических размеров требованиям конструкторской и производственно-технологической документации по резке
8. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
9. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты;
10. Использование средств пожаротушения
11. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1-2 разряд
1. Сборочные приспособления для сборки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) под резку
2. Требования инструкции по охране труда на работе;
3. Правила безопасного выполнения работ;
4. Требования пожарной безопасности;
5. Правила пользования средств индивидуальной защиты.
6. Методы использования ручного и механизированного инструмента для подготовки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) под резку, зачистки и удаления поверхностных дефектов после резки
7. Методы использования мерительных инструментов для контроля собранных элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) на соответствие геометрических размеров требованиям конструкторской и производственно-технологической документации по резке

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Выполнение кислородной резки простых деталей

Умения:
1-2 разряд
1. Ручная кислородная резка и резка бензоpезательными и кеpосиноpезательными аппаратами стального легковесного лома и стального тяжелого лома.
2. Подготовка отливок к pезке, зачистка от пpигаpа, пpибылей и литников и укладка их под pезку.
3. Заpядка и pазpядка газогенеpатоpной установки
4. Кислородная и воздушно-плазменная прямолинейная и фигурная резка в вертикальном и нижнем положении металла, простых деталей из углеродистой стали по разметке вручную на переносных и стационарных газоpезательных и плазменно-дуговых машинах.
5. Резка прибылей и литников у отливок толщиной до 300 мм с одним разъҰмом и открытыми стержневыми знаками.
6. Разметка, подбор по массе и профилям простого негабаритного лома, резка по заданным размерам и укладка в штабеля.
7. Выполнение газовой резки простых деталей неответственных конструкций

Знания:
1-2 разряд
1. Основные приҰмы резки
2. Устройство применяемых горелок, резаков, редукторов, баллонов, цвета окраски газовых баллонов и правила обращения с ними
3. Основные свойства газов и жидкостей, применяемых при резке металла, и правила обращения с ними
4. Устройство обслуживаемого оборудования и инструмента для резки.
5. Допускаемое остаточное давление газа в баллонах.
6. Строение и свойства газового пламени и плазменной дуги
7. Приемы резки, требования, предъявляемые к газовой резке.
8. Назначение и условия применения специальных приспособлений, габариты лома по государственным стандартам, нормы расхода газа, меры предупреждения деформации про газовую резку.
9. Вторая группа допуска по электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной резательной работы




Навык 1:
Контроль качества выполненной резательной работы

Умения:
1-2 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
1-2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
10. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Газорезчик

4

Газорезчик

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими

10. Карточка профессии "Резчик холодного металла":

Код группы:

7221-9

Код наименования занятия:

7221-9-011

Наименование профессии:

Резчик холодного металла

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик холодного металла, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № 494 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 7)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 21775)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Резчик металла на ножницах и прессах
Резчик труб и заготовок
Резчик на пилах, ножовках и станках
Токарь
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Получение заготовок из сортового и листового проката заданных геометрических размеров на оборудовании для резки металла в холодном состоянии

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по резке металлопроката в холодном состоянии
2. Выполнение операций по резке металлопроката в холодном состоянии согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной работы по резке холодного металла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по резке металлопроката в холодном состоянии




Навык 1:
Выполнение подготовительных работ по резке металлопроката в холодном состоянии

Умения:
1-2 разряд
1. Проверять качество поступающего на резку металлопроката на соответствие техническим требованиям и сопроводительным документам.
2. Пользоваться мерительным инструментом при работе на агрегатах резки металлопроката в холодном состоянии
3. Пользоваться специальными механизмами, приспособлениями и инструментом при подготовительных работах на агрегатах резки металлопроката в холодном состоянии
4. Применять средства индивидуальной защиты, пожаротушения и пользоваться аварийным инструментом на участке резки металлопроката в холодном состоянии
5. Выполнять погрузочно-разгрузочные работы с применением подъемных сооружений
6. Пользоваться программным обеспечением рабочего места резчика холодного металла

Знания:
1-2 разряд
1. Требования технологических инструкций по ведению и составу подготовительных работ на оборудовании резки металлопроката в холодном состоянии
2. Устройство, принципы работы, правила наладки и технической эксплуатации оборудования агрегатов резки металлопроката в холодном состоянии
3. Требования к качеству металлопроката, поступающего на агрегаты резки
4. Маркировка, марки и группы марок сталей, геометрические параметры металлопроката, поступающего на резку в холодном состоянии
5. Стандарты, технические условия на готовую продукцию
6. Правила эксплуатации подъемных сооружений
7. Правила и приемы локализации и ликвидации последствий аварий на участке резки металлопроката в холодном состоянии
8. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на участке резки металлопроката в холодном состоянии
9. Программное обеспечение рабочего места резчика холодного металла

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по резке металлопроката в холодном состоянии согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса по резке в холодном состоянии листового и сортового проката на станках, пилах различных типов, гильотинных ножницах и прессах

Умения:
1-2 разряд
1. Резка отдельных тонких листов или форматов жести, полосок вязок на ножницах или станках
2. Участие в резке мелкосортного проката на ножницах, прессах и пилах, подаче металла к агрегатам резки и уборке его после резки
3. Увязка и уборка обрези
4. Уборка рабочего места

Знания:
1-2 разряд
1. Принцип работы обслуживаемых ножниц, пил или станков
2. Виды и габаритные размеры лома и отходов черных и цветных металлов
3. Правила и приемы локализации и ликвидации последствий аварий на участке резки металлопроката в холодном состоянии
4. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на участке резки металлопроката в холодном состоянии
5. Программное обеспечение рабочего места резчика холодного металла

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной работы по резке холодного металла




Навык 1:
Обеспечивать качество резки холодного металла

Умения:
1-2 разряд
1. Оценка качества резки холодного металла в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждение возможного брака при резательной работе
3. Использование измерительного инструмента
4. Определение визуальных дефектов по результатам резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
1-2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки холодного металла.
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
9. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Пунктуальность, самостоятельность и ответственность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

кузнецы, штамповщики, прессовщики

4

кузнецы, штамповщики, прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

11. Карточка профессии "Резчик металла на ножницах и прессах":

Код группы:

7221-9

Код наименования занятия:

7221-9-010

Наименование профессии:

Резчик металла на ножницах и прессах

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик металла на ножницах и прессах, 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Токарь-полуавтоматчик
Токарь-фрезеровщик
Токарь
Резчик на пилах, ножовках и станках

Основная цель деятельности:

Получение заготовок из металла заданных геометрических размеров на оборудовании для резки металла на ножницах и прессах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по резке на ножницах и прессах
2. Выполнение операций по резке металлопроката на ножницах и прессах согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной резки на ножницах и прессах

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по резке на ножницах и прессах




Навык 1:
Выполнение подготовительных работ по резке на ножницах и прессах

Умения:
1-2 разряд
1. Проверять качество поступающего на резку металлопроката на соответствие техническим требованиям и сопроводительным документам.
2. Пользоваться мерительным инструментом при работе на агрегатах резки металлопроката на ножницах и прессах
3. Пользоваться специальными механизмами, приспособлениями и инструментом при подготовительных работах на агрегатах резки металлопроката на ножницах и прессах
4. Применять средства индивидуальной защиты, пожаротушения и пользоваться аварийным инструментом на участке резки металлопроката на ножницах и прессах
5. Выполнять погрузочно-разгрузочные работы с применением подъемных сооружений
6. Пользоваться программным обеспечением рабочего места резчика на ножницах и прессах

Знания:
1-2 разряд
1. Требования технологических инструкций по ведению и составу подготовительных работ на оборудовании резки металлопроката на ножницах и прессах
2. Устройство, принципы работы, правила наладки и технической эксплуатации оборудования агрегатов резки металлопроката на ножницах и прессах
3. Требования к качеству металлопроката, поступающего на агрегаты резки
4. Маркировка, марки и группы марок сталей, геометрические параметры металлопроката, поступающего на резку на ножницах и прессах
5. Стандарты, технические условия на готовую продукцию
6. Правила эксплуатации подъемных сооружений
7. Правила и приемы локализации и ликвидации последствий аварий на участке резки металлопроката на ножницах и прессах
8. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на участке резки на ножницах и прессах
9. Программное обеспечение рабочего места резчика на ножницах и прессах

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по резке металлопроката на ножницах и прессах согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса по резке на ножницах и прессах

Умения:
1-2 разряд
1. Прямолинейная отрезка простых заготовок и деталей из листового металла толщиной до 3 мм на налаженных прессах, пресс-ножницах, гильотинных ножницах по упору, шаблону и разметке с соблюдением заданных размеров и допусков.
2. Отрезка деталей прямолинейного контура из листового металла толщиной свыше 3 мм и сортового металла разных марок различных сечений под руководством резчика более высокой квалификации.
3. Отрезка металла вручную ножницами. Прямолинейная отрезка заготовок и деталей из различных неметаллических материалов (ткань, картон, гетинакс и другие).
4. Подача металла к ножницам вручную или по рольгангу.
5. Уборка металла после отрезки, транспортирование его в указанные места и укладка по сортам и маркам.
6. Смазка прессов и ножниц.
7. Управление подъемно-транспортными механизмами

Знания:
1-2 разряд
1. Принцип работы прессов и ножниц,
2. Приемы резки металла на ножницах,
3. Правила установки и крепления ножей и упоров,
4. Назначение и условия применения контрольно-измерительных инструментов и наиболее распространенных приспособлений,
5. Условная сигнализация при работе с резчиком более высокой квалификации, принцип работы грузозахватывающих и грузоподъемных механизмов,
6. Основы строповки, подъема и перемещения грузов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной резки на ножницах и прессах




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки на ножницах и прессах

Умения:
1-2 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
1-2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки на ножницах и прессах
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственност, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:


кузнецы, штамповщики, прессовщики


кузнецы, штамповщики, прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

12. Карточка профессии "Резчик труб и заготовок":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-022

Наименование профессии:

Резчик труб и заготовок

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик труб и заготовок, 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № 494 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 7)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 21775)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Токарь-полуавтоматчик
Токарь-фрезеровщик
Токарь

Основная цель деятельности:

Разметка и резка труб и заготовок необходимой длины и заданных характеристик для дальнейшего сверления, и фасонирования изделий с целью их дальнейшего использования при строительстве зданий и других сооружений

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по резке труб и заготовок
2. Выполнение операций по резке труб и заготовок согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной резки труб и заготовок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по резке труб и заготовок




Навык 1:
Выполнение подготовительных работ по резке труб и заготовок

Умения:
1-2 разряд
1. Проверять качество поступающего на резку металлопроката на соответствие техническим требованиям и сопроводительным документам.
2. Пользоваться мерительным инструментом при работе на агрегатах резки труб и заготовок
3. Пользоваться специальными механизмами, приспособлениями и инструментом при подготовительных работах на агрегатах резки труб и заготовок
4. Применять средства индивидуальной защиты, пожаротушения и пользоваться аварийным инструментом на участке резки труб и заготовок
5. Выполнять погрузочно-разгрузочные работы с применением подъемных сооружений
6. Пользоваться программным обеспечением рабочего места резчика труб и заготовок

Знания:
1-2 разряд
1. Требования технологических инструкций по ведению и составу подготовительных работ на оборудовании резки труб и заготовок
2. Устройство, принципы работы, правила наладки и технической эксплуатации оборудования агрегатов труб и заготовок
3. Требования к качеству металлопроката, поступающего на агрегаты резки
4. Маркировка, марки и группы марок сталей, геометрические параметры металлопроката, поступающего на резку труб и заготовок
5. Стандарты, технические условия на готовую продукцию
6. Правила эксплуатации подъемных сооружений
7. Правила и приемы локализации и ликвидации последствий аварий на участке резки труб и заготовок
8. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на участке резки труб и заготовок
9. Программное обеспечение рабочего места резчика труб и заготовок

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по резке труб и заготовок согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса труб и заготовок

Умения:
1-2 разряд
1. Навертка резьбовых соединительных частей: муфт, колец, ниппелей диаметром до 76,2 мм на трубы вручную
2. Участие в резке труб и заготовок на оборудовании различной конструкции
3. Сортировка металла перед резкой, пакетирование и уборка заготовок, труб

Знания:
1-2 разряд
1. Назначение и способы применения используемых приспособлений;
2. Принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых станков;
3. Маркировку металла;
4. Сортамент и марки стали, труб и муфт;
5. Допуски на обрабатываемые трубы;
6. Основы слесарного дела

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной резки труб и заготовок




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки труб и заготовок

Умения:
1-2 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
1-2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки труб и заготовок
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, дисциплинированность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Изготовители металлоконструкций

4

Изготовители металлоконструкций

4

Контролер по резке металла

5

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

13. Карточка профессии "Резчик на пилах, ножовках и станках":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-021

Наименование профессии:

Резчик на пилах, ножовках и станках

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик на пилах, ножовках и станках, 2-3 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Резчик на пилах, ножовках и станках; Станочник специальных металлообрабатывающих станков; Обработчик, конструкционный металл; Резчик труб и заготовок; Резьбонарезчик на специальных станках

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Токарь-фрезеровщик
Токарь
Токарь-полуавтоматчик

Основная цель деятельности:

Разметка и резка на станках, а также пилах и ножовках металлоконструкций для дальнейшего сверления, и фасонирования металлических заготовок с целью их использования при строительстве зданий и других сооружений

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по резке труб и заготовок
2. Выполнение операций по резке на пилах, ножовках и станках согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной резки на пилах, ножовках и станках

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по резке труб и заготовок




Навык 1:
Выполнение подготовительных работ по резке труб и заготовок

Умения:
2 разряд
1. Проверять качество поступающего на резку металлопроката на соответствие техническим требованиям и сопроводительным документам.
2. Пользоваться мерительным инструментом при работе на агрегатах резки на пилах, ножовках и станках
3. Пользоваться специальными механизмами, приспособлениями и инструментом при подготовительных работах на агрегатах резки на пилах, ножовках и станках
4. Применять средства индивидуальной защиты, пожаротушения и пользоваться аварийным инструментом на участке резки на пилах, ножовках и станках
5. Выполнять погрузочно-разгрузочные работы с применением подъемных сооружений
6. Пользоваться программным обеспечением рабочего места резчика на пилах, ножовках и станках

Знания:
2 разряд
1. Требования технологических инструкций по ведению и составу подготовительных работ на оборудовании резки на пилах, ножовках и станках
2. Устройство, принципы работы, правила наладки и технической эксплуатации оборудования резки на пилах, ножовках и станках
3. Требования к качеству металлопроката, поступающего на агрегаты резки
4. Маркировка, марки и группы марок сталей, геометрические параметры металлопроката, поступающего на резку на пилах, ножовках и станках
5. Стандарты, технические условия на готовую продукцию
6. Правила эксплуатации подъемных сооружений
7. Правила и приемы локализации и ликвидации последствий аварий на участке резки на пилах, ножовках и станках
8. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на участке резки на пилах, ножовках и станках
9. Программное обеспечение рабочего места резчика на пилах, ножовках и станках

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по резке на пилах, ножовках и станках согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса резки на пилах, ножовках и станках

Умения:
2 разряд
1. Отрезка и резка на налаженных отрезных, токарно-револьверных и горизонтально-фрезерных станках, ножовках и пилах разных типов заготовок деталей из сортового металла различного профиля и сечения толщиной или диаметром от 100 до 200 мм и заготовок из высоколегированных, коррозионно-стойких, жароупорных, быстрорежущих сталей и сталей аустенитного класса, цветных, тугоплавких металлов и сплавов толщиной или диаметром свыше 50 до 100 мм, пакетом или поштучно, а также камней и труб.
2. Разметка и отрезка графитосодержащих электродных заготовок и изделий.
3. Отрезка прибылей, поковок и отливок перпендикулярно, под углом и параллельно оси детали.
4. Обрезка и резка заготовок для капсюльных изделий.
5. Нарезка и изготовление ниппелей для карандашей на станке.
6. Криволинейная резка по готовой разметке различного неметаллического материала - фибры, гетинакса, текстолита, асбоцементных досок, изоляционной ленты, целлулоида, пластмассы, стеклоплитки и т.д.
7. Прямолинейная разметка деталей на заготовках средней сложности из профильного металла.
8. Отрезка труб, уголков проката на станке абразивным кругом по упору и наметке

Знания:
2 разряд
1. Устройство однотипных обслуживаемых станков.
2. Наименование и назначение важнейших частей обслуживаемых станков.
3. Наименование и маркировку обрабатываемых материалов.
4. Назначение и условия применения универсальных и специальных приспособлений.
5. Правила установки и заточки пил.
6. Назначение и условия применения контрольно-измерительных инструментов.
7. Режим резания легированных и высоколегированных сталей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной резки на пилах, ножовках и станках




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки на пилах, ножовках и станках

Умения:
2 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявление причин брака.
3. Использование измерительных инструментов.
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
2. отклонении от технологии производства
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки на пилах, ножовках и станках
4. Способы устранения дефектов.
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности.
8. Роботизированные системы резки.
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Изготовители металлоконструкций

4

Изготовители металлоконструкций

4

Контролер по резке металла

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими пометаллообработке

4

Сборщики промышленного оборудования

4

Другие испытатели изделий

14. Карточка профессии "Резчик металла на ножницах и прессах":

Код группы:

7221-9

Код наименования занятия:

7221-9-010

Наименование профессии:

Резчик металла на ножницах и прессах

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

284. Резчик металла на ножницах и прессах, 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резчик на пилах, ножовках и станках
Токарь
Токарь-полуавтоматчик
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Получение заготовок из металла заданных геометрических размеров на оборудовании для резки металла на ножницах и прессах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке металлопроката на ножницах и прессах согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резки на ножницах и прессах

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке металлопроката на ножницах и прессах согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса по резке на ножницах и прессах

Умения:
3-4 разряд
1. Прямолинейная и криволинейная отрезка сложных деталей и заготовок из листового металла толщиной до 3 мм, сложных деталей и заготовок из листового металла толщиной свыше 3 до 16 мм, простых и средней сложности деталей и заготовок из листового металла толщиной свыше 16 мм и заготовок и деталей из сортового металла разных марок под заданным углом сечением свыше 20 кв. см на налаженных прессах, пресс-ножницах и гильотинных ножницах по упору, шаблону или чертежу.
2. Криволинейная отрезка сложных заготовок и деталей из листового металла толщиной до 16 мм и простых и средней сложности заготовок и деталей толщиной свыше 16 мм.
3. Резка листов, полос и лент из цветных металлов и сплавов на гильотинных и многодисковых ножницах.
4. Отрезка листов ротапринта и фольги из цветных металлов и сплавов.
5. Отрезка металла на заготовки для изделий капсюльного производства на дисковых или рычажных ножницах.
6. Отрезка крупных профилей металла толщиной до 100 мм в горячем и холодном состоянии на прессах и пресс-ножницах различных конструкций.
7. Разметка по чертежам и наметка листовых заготовок и деталей с применением необходимого инструмента.
8. Смена ножей и регулирование упора на заданный размер заготовки.
9. Проверка качества отрезки заготовок и деталей периодически в процессе работы.
10. Наладка прессов, пресс-ножниц и виброножниц всех систем.
11. Ломка различных профилей и марок металла на размеры на прессе.
12. Отрезка заусенцев на абградмашине

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и принцип работы прессов, виброножниц рычажных, дисковых, гильотинных и пресс-ножниц различных типов.
2. Устройство специальных и универсальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов
3. Правила разметки и методы рационального раскроя листового металла.
4. Систему допусков.
5. Марки применяемого металла.
6. Правила раскроя металлов под гибку с учетом направления волокон

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резки на ножницах и прессах




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки на ножницах и прессах

Умения:
3-4 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки на ножницах и прессах
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

кузнецы, штамповщики, прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

15. Карточка профессии "Газорезчик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-001

Наименование профессии:

Газорезчик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газорезчик, 1-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Газосварщик
Электрогазосварщик

Основная цель деятельности:

Выполнение автоматической и роботизированной термической резки металлов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Выполнение кислородной резки простых и средней сложности деталей

Умения:
3-4 разряд
1. Кислородная и воздушно-плазменная прямолинейная и фигурная резка металлов, простых, средней сложности и сложных деталей из углеродистых и легированных сталей, цветных металлов и сплавов по разметке вручную на переносных и стационарных кислородных и плазменное дуговых машинах с фотоэлементным и программным управлением для резки во всех пространственных положениях сварного шва.
2. Резка прибылей и литников у отливок толщиной свыше 300 мм, имеющих несколько разъемов и открытых стержневых знаков.
3. Разметка ручная, кислородная резка и резка бензорезательными аппаратами устаревших кранов, ферм, балок, машин и другого сложного лома на заданные размеры по государственному стандарту с выделением отходов цветных металлов и с сохранением или вырезом узлов и частей машин, которые могут быть использованы после ремонта
4. Кислородная резка ручная и резка керосинорезательными аппаратами различных сталей, цветных металлов и сплавов с разделкой кромок.
5. Кислородно-флюсовая резка деталей из высокохромистых и хромоникелевых сталей и чугуна.
6. Газовая резка судовых объектов на плаву

Знания:
3-4 разряд
1.Устройство обслуживаемых стационарных и переносных кислородных и плазменно-дуговых машин с фотоэлектрическим и программным управлением и масштабно-дистанционным устройством.
2. Устройство ручных резаков и генераторов различных систем.
3.Устройство специальных приспособлений, свойства металлов и сплавов, подвергаемых резке.
4.Требования, предъявляемые к копирам при машинной фигурной резке, и правила работы с ними.
5.Допуски на точность при газовой резке и строгании, наивыгоднейшие соотношения между толщиной металла, номером мундштука и давлением кислорода.
6.Режим резки и расхода газа при кислородной и газоэлектрической резке.
7.Процесс кислородной и плазменно-дуговой резки легированных сталей.
8.Правила резки легированных сталей с подогревом.
9. Вторая группа допуска по электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резательной работы




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки

Умения:
3-4 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
10. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Газорезчик

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими

16. Карточка профессии "Резчик холодного металла":

Код группы:

7221-9

Код наименования занятия:

7221-9-011

Наименование профессии:

Резчик холодного металла

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик холодного металла, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № 494 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 7)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 21775)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Резчик холодного металла; Резчик на пилах, ножовках и станках; Кузнец (общий профиль); Кузнец на молотах и прессах

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резчик металла на ножницах и прессах
Резчик труб и заготовок
Резчик на пилах, ножовках и станках
Токарь
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Получение заготовок из сортового и листового проката заданных геометрических размеров на оборудовании для резки металла в холодном состоянии

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке металлопроката в холодном состоянии согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по резке холодного металла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке металлопроката в холодном состоянии согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса по резке в холодном состоянии листового и сортового проката на станках, пилах различных типов, гильотинных ножницах и прессах

Умения:
3-4 разряд
1. Резка мелкосортного проката и прокатной заготовки для вил на прессах и ножницах;
2. Резка среднесортного, крупносортного и листового металла разных марок, сечений и профилей на прессах, пилах и ножницах; резка кромок листов и пакетов весом до 15 кг на гильотинных ножницах и резка их на мерные длины;
3. Резка под руководством резчика более высокой квалификации среднесортного, крупносортного и листового металла разных марок, сечений и профилей на прессах, пилах и ножницах; резка кромок листов и пакетов весом до 15 кг на гильотинных ножницах и резка их на мерные длины; вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом до 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную; резка лент в рулонах на дисковых ножницах при скорости движения ленты до 3 м/с: продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке до четырех лент
4. Вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом до 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную
5. Резка рулонов лент на дисковых ножницах при скорости движения ленты до 3 м/с
6. Продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке до четырех лент
7. Резка под руководством резчика более высокой квалификации кромок листов и пакетов весом свыше 15 кг на гильотинных ножницах и порезка их на мерные длины; вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом свыше 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную; резка лент в рулонах на дисковых ножницах при скорости движения ленты свыше 3 метра в секунду (далее - м/с); продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы до 2 м/с; резка листового металла на мерные по ширине длины на дисковых ножницах агрегата роспуска рулонов при скорости движения полосы до 3 м/с; продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке свыше 4 лент
8. Управление в процессе резки ножницами, пилами, прессами и другими механизмами агрегатов резки
9. Смена ножей, наладка ножниц, пил, прессов, тянущих роликов, пакетирующих устройств правильной машины и других узлов агрегатов резки
10. Наблюдение за качеством резки и проведение периодических замеров порезанного металла
11. Ведение учета и взвешивание металла
12. Участие в приемке обслуживаемых агрегатов после их ремонтов
13. Выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования
14. Подготовка металла и подача его к агрегатам резки
15. Разметка листов и полос перед резкой
16. Подача полосы в тянущие ролики, надевание рулонов на вал разматывателя, заправка полосы в ножницы и протягивание ее до барабана моталки

Знания:
3-4 разряд
1. Правила подналадки и технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;
2. Требования государственных стандартов, предъявляемые к поверхности металла;
3. Виды дефектов на поверхности металла и методы их устранения;
4. Электрические схемы управления агрегатов резки;
5. Слесарное дело правила и приемы локализации и ликвидации последствий аварий на участке резки металлопроката в холодном состоянии
6. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на участке резки металлопроката в холодном состоянии
7. Программное обеспечение рабочего места резчика холодного металла

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по резке холодного металла




Навык 1:
Обеспечивать качество резки холодного металла

Умения:
3-4 разряд
1. Оценка качества резки холодного металла в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждение возможного брака при резательной работе
3. Использование измерительного инструмента
4. Определение визуальных дефектов по результатам резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки холодного металла.
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
9. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

кузнецы, штамповщики, прессовщики

4

кузнецы, штамповщики, прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

17. Карточка профессии "Резчик труб и заготовок":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-022

Наименование профессии:

Резчик труб и заготовок

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик труб и заготовок, 1-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № 494 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 7)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 21775)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Резчик труб и заготовок; Станочник специальных металлообрабатывающих станков; Изготовитель-монтажник металлических структур для конструкций; Обработчик, конструкционный металл

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Токарь-полуавтоматчик
Токарь-фрезеровщик
Токарь

Основная цель деятельности:

Разметка и резка труб и заготовок необходимой длины и заданных характеристик для дальнейшего сверления, и фасонирования изделий с целью их дальнейшего использования при строительстве зданий и других сооружений

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке труб и заготовок согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резки труб и заготовок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке труб и заготовок согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса труб и заготовок

Умения:
3-4 разряд
1. Резка труб и заготовок на станках-полуавтоматах и автоматах, разрубочных станках, пилах "Геллера" механизированных аллигаторных ножницах, на станках с абразивным инструментом в поточных линиях
2. Резка (ломка) заготовок для труб на прессах усилием 500 тс
3. Резка (ломка) заготовок для труб на прессах усилием 500 тс и выше под руководством резчика труб и заготовок более высокой квалификации
4. Снятие и зачистка "уса" на трубах на прессах
5. Обрезка стальных труб большого диаметра на дисковых пилах
6. Обрезка чугунных труб диаметром до 400 мм
7. Торцовка труб на станках
8. Обточка и расточка концов волноводных, профильных, насосно-компрессорных, бурильных и обсадных труб
9. Расточка и нарезка концов труб и соединительных частей к ним на полуавтоматах и автоматах
10. Нарезка и накатка резьбы и предохранительных деталей к трубам на полуавтоматах и автоматах
11. Навертка резьбовых соединительных частей диаметром 150 мм и выше к трубам на станках
12. Заточка, установка и юстировка режущего инструмента
13. Проведение переходов, наладка станков, подналадка прессов, станков-полуавтоматов и автоматов

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых станков, станков-полуавтоматов и автоматов, прессов
2. Правила наладки и смены режущего инструмента
3. Системы ручного и автоматического управления; правила регулировки контрольно-измерительного инструмента
4. Слесарное дело

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резки труб и заготовок




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки труб и заготовок

Умения:
3-4 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией.
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе.
3.Использование измерительных инструментов.
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки труб и заготовок
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Изготовители металлоконструкций

4

Контролер по резке металла

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

18. Карточка профессии "Резчик на пилах, ножовках и станках":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-021

Наименование профессии:

Резчик на пилах, ножовках и станках

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик на пилах, ножовках и станках, 2-3 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Резчик на пилах, ножовках и станках; Станочник специальных металлообрабатывающих станков; Обработчик, конструкционный металл; Резчик труб и заготовок; Резьбонарезчик на специальных станках

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Токарь
Токарь-фрезеровщик
Токарь-полуавтоматчик

Основная цель деятельности:

Разметка и резка на станках, а также пилах и ножовках металлоконструкций для дальнейшего сверления, и фасонирования металлических заготовок с целью их использования при строительстве зданий и других сооружений

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке на пилах, ножовках и станках согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резки на пилах, ножовках и станках

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке на пилах, ножовках и станках согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса резки на пилах, ножовках и станках

Умения:
3 разряд
1. Отрезка и резка на отрезных, токарно-револьверных и горизонтально-фрезерных станках, ножовках и пилах разных типов заготовок деталей из сортового металла различного профиля и сечения толщиной или диаметром свыше 200 мм и из высоколегированных, быстрорежущих, коррозионно-стойких, жароупорных сталей и сталей аустенитного класса, цветных, тугоплавких металлов и сплавов толщиной или диаметром свыше 100 мм из материала различного профиля, пакетом или поштучно, а также рулонных материалов из пластмасс.
2. Правка и резка металла на правильно-обрезных станках.
3. Наладка станков.
4. Разметка по чертежам сложных деталей из профильного металла

Знания:
3 разряд
1. Устройство отрезных, токарно-револьверных, горизонтально-фрезерных и других станков различных типов,
2. Устройство универсальных и специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов,
3. Правила заточки и установки пил из инструментальных сталей с ножами из твердых сплавов применительно к характеру обработки и различным маркам обрабатываемого металла,
4. Режимы резания легированных и высоколегированных сталей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резки на пилах, ножовках и станках




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки на пилах, ножовках и станках

Умения:
3 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
3 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки на пилах, ножовках и станках
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Изготовители металлоконструкций

4

Изготовители металлоконструкций

4

Контролер по резке металла

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

4

Сборщики промышленного оборудования

19. Карточка профессии "Газорезчик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-001

Наименование профессии:

Газорезчик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

169. Газорезчик, 1-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Газосварщик
Электрогазосварщик

Основная цель деятельности:

Выполнение автоматической и роботизированной термической резки металлов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Выполнение кислородной резки сложных деталей с применением специальных флюсов

Умения:
5 разряд
1. Кислородная и воздушно-плазменная резка сложных деталей из различных сталей и цветных металлов и сплавов по разметке вручную с разделкой кромок под сварку, в том числе с применением специальных флюсов на переносных и стационарных машинах с фотоэлектронным и программным управлением по картам раскроя.
2. Кислородная резка металлов под водой

Знания:
5 разряд
1. Причины возникновения тепловых деформаций при газовой резке и меры их уменьшения,
2. Влияние процессов газовой и воздушно-плазменной резки на свойства металлов, правила резки металлов под водой
3. Вторая группа допуска по электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резательной работы




Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной резки

Умения:
5 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
5 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Роботизированные системы резки
9. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
10. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими

20. Карточка профессии "Резчик холодного металла":

Код группы:

7221-9

Код наименования занятия:

7221-9-011

Наименование профессии:

Резчик холодного металла

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резчик холодного металла, 1-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № 494 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 7)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 21775)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Резчик холодного металла; Резчик на пилах, ножовках и станках; Кузнец (общий профиль); Кузнец на молотах и прессах

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резчик металла на ножницах и прессах
Резчик труб и заготовок
Резчик на пилах, ножовках и станках
Токарь
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Получение заготовок из сортового и листового проката заданных геометрических размеров на оборудовании для резки металла в холодном состоянии

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке металлопроката в холодном состоянии согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по резке холодного металла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке металлопроката в холодном состоянии согласно технологическому процессу




Навык 1:
Осуществление технологического процесса по резке в холодном состоянии листового и сортового проката на станках, пилах различных типов, гильотинных ножницах и прессах

Умения:
5–6 разряд
1. Резка среднесортного проката в потоке; резка кромок листов и пакетов весом свыше 15 кг на гильотинных ножницах и порезка их на мерные длины; вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом 50 свыше 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную; резка лент в рулонах на дисковых ножницах при скорости движения ленты свыше 3 м/с; продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы до 2 м/с; резка листового металла на мерные по ширине длины на дисковых ножницах агрегата роспуска рулонов при скорости движения полосы до 3 м/с; двухсторонняя продольная резка штрипсов в потоке трубоэлектросварочных станов, продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке свыше 4 лент
2. Резка слитков на заготовки на слиткорезных агрегатах
3. Продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на агрегатах продольно-поперечной резки на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы свыше 5 м/с;
4. Резка и раскладка по группам отделки поверхности нержавеющей стали на агрегатах продольной и поперечной резки
5. Резка рулонного холоднокатаного и горячекатаного листового металла с обрезкой кромок; продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы от 2 до 5 м/с; резка листового металла на мерные по ширине длины на дисковых ножницах агрегата роспуска рулонов при скорости движения полосы свыше 3 м/с под руководством резчика более высокой квалификации
6. Задача среднесортного проката в агрегат резки вручную
7. Наладка обслуживаемого оборудования

Знания:
5-6 разряд
1. Правила наладки обслуживаемого оборудования
2. Назначение и способы применения используемых инструментов и приспособлений
3. Электрослесарное дело
4. Правила и приемы локализации и ликвидации последствий аварий на участке резки металлопроката в холодном состоянии
5. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на участке резки металлопроката в холодном состоянии
6. Программное обеспечение рабочего места резчика холодного металла

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по резке холодного металла




Навык 1:
Обеспечивать качество резки холодного металла

Умения:
5–6 разряд
1. Выявление причин брака, предупреждение возможного брака при резательной работе
2. Использование измерительного инструмента
3. Определение визуальных дефектов по результатам резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
5-6 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате резки холодного металла.
3. Меры предупреждения
дефектов.
4. Способы устранения дефектов
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей
6. Виды дефектов обработанных поверхностей
7. Способы определения дефектов поверхности
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
9. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 31636.5 - 2012 (IEC 60519-5:1980). Межгосударственный стандарт Безопасность электротермического оборудования. Часть 5 "Частные требования к плазменным электротермическим установкам (IEC 60519-5:1980, MOD)";
2) ГОСТ 14792-80. Межгосударственный стандарт. Детали и заготовки, вырезаемые кислородной и плазменно-дуговой резкой. Точность, качество поверхности реза;
3) ГОСТ EN 13898-2011. Межгосударственный стандарт. Безопасность металлообрабатывающих станков. Станки отрезные для холодной резки металлов;
4) "Об утверждении Технического регламента Республики Казахстан "Требования к безопасности металлических конструкций"" Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2008 года № 1353.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

кузнецы, штамповщики, прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      21. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      22. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      23. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол №4 от 13 декабря 2023 года.

      24. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 26 января 2024 года.

      25. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      26. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      27. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 3 к приказу
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Изготовление электро- и радиотехнических, электронных изделий"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Изготовление электро- и радиотехнических, электронных изделий" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Изготовление электро- и радиотехнических, электронных изделий.

      5. Код профессионального стандарта: С27511.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      C Обрабатывающая промышленность;

      27 Производство электрического оборудования;

      27.5 Производство бытовых приборов;

      27.51 Производство электрических бытовых приборов;

      27.51.1 Производство электрических бытовых приборов, кроме холодильников и морозильников.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: разборка, ремонт и сборка простых узлов, аппаратов и арматуры электротехнического оборудования. Соединение деталей и узлов электромашин, электроприборов по электромонтажным схемам.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Электрослесарь по ремонту электрических машин - 2 уровень ОРК;

      2) Оптик-механик - 2 уровень ОРК;

      3) Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов - 2 уровень ОРК;

      4) Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов - 2 уровень ОРК;

      5) Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств - 2 уровень ОРК;

      6) Электрослесарь по ремонту электрических машин - 3 уровень ОРК;

      7) Оптик-механик - 3 уровень ОРК;

      8) Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов - 3 уровень ОРК;

      9) Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов - 3 уровень ОРК;

      10) Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств - 3 уровень ОРК;

      11) Электрослесарь по ремонту электрических машин - 4 уровень ОРК;

      12) Оптик-механик - 4 уровень ОРК;

      13) Испытатель электронного оборудования и изделий - 4 уровень ОРК;

      14) Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов - 4 уровень ОРК;

      15) Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов - 4 уровень ОРК;

      16) Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств - 4 уровень ОРК;

      17) Инженер по радиоэлектронному оборудованию - 6 уровень ОРК;

      18) Инженер по контрольно-измерительным приборам и автоматике - 6 уровень ОРК;

      19) Инженер-приборист - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Электрослесарь по ремонту электрических машин":

Код группы:

8212-2

Код наименования занятия:

8212-2-005

Наименование профессии:

Электрослесарь по ремонту электрических машин

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрослесарь по ремонту электрических машин, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 апреля 2021 года № 149 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 9)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22707)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Электрослесарь по ремонту электрических машин; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрических машин и аппаратов

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Поддержание и восстановление исправности и (или) работоспособности и характеристик электрических машин и восстановление ресурса оборудования или его составных частей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по ремонту электрических машин;
2. Выполнение технологических операций по ремонту электрических машин согласно технологическому процессу.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по ремонту электрических машин

Навык 1:
Анализ нормативно-технической документации на ремонт электрических машин, согласно выданного наряд-задания и технологической карте

Умения:
2-3 разряд
1. Анализ исходных данных для выполнения технологических операция по разборке, ремонту и сборке узлов, аппаратов и арматуры электротехнического оборудования;
2. Чтение чертежей, технологической документации.

Знания:
2-3 разряд
1. Расположение и назначение электрических машин обслуживаемого участка, общие сведения об их устройстве и принципе работы;
2. Основные технические характеристики всего оборудования, приспособлений, инструмента, аппаратуры и средств измерений, применяемых при ремонте электрических машин в условиях действующих; цехов.
3. Назначение и правила применения простого слесарного и мерительного инструмента, ремонтных приспособлений и такелажных средств;
4. Простые электромонтажные схемы деталей и узлов;
5. Опасность электрического тока и приближения к токоведущим частям, находящимся под напряжением.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка приборов, приспособлений и инструмента для выполнения операций по разборке, ремонту и сборке электрических машин

Умения:
2-3 разряд
1. Чтение несложных рабочих чертежей, электрических схем;
2. Наладка и заправка слесарного и специального инструмента, проверка подготовка к работе ремонтных приспособлений и механизмов;
3. Пользование электрическим, пневматическим и мерительным инструментом;
4. Такелажные работы при ремонте электрических машин при перемещении узлов и деталей при помощи простых средств механизации.

Знания:
2-3 разряд
1. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт, электрических схем и карт);
2. Элементарные сведения по электротехнике и механике;
3. Принцип работы электрических контрольных приборов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по ремонту электрических машин согласно технологическому процессу

Навык 1:
Подготовка электрических машин к ремонту и процесс выполнения ремонта


Умения:
2-3 разряд
1. Слесарная обработка деталей по 12-14 квалитетам (5-7 классам точности);.
2. Очистка, промывка и протирка демонтированных деталей, изготовление простых металлических и изоляционных конструкций;
3. Подача на рабочее место, подготовка к работе и уборка слесарного инструмента, инвентаря, приспособлений и материалов;
4. Упаковка электроизмерительных приборов, мерительного инструмента и аппаратуры для перевозки;
5. Разборка, ремонт и сборка простых деталей и узлов электрических машин, приборов и вспомогательной аппаратуры с применением простого слесарного инструмента и приспособлений;
6. Проверка и ремонт простой пускорегулирующей аппаратуры;
7. Несложные такелажные работы, связанные с перемещением отдельных деталей и узлов оборудования под руководством электрослесаря более высокой квалификации.

Знания:
2-3 разряд
1. Расположение и назначение электрических машин обслуживаемого участка;
2. Общие сведения об их устройстве и принципах работы;
3. Правила выполнения работ по разборке, ремонту и сборке электрических машин;
4. Назначение и правила применения простого слесарного и мерительного инструмента; ремонтных приспособлений и такелажных средств;
5. Общие сведения о материалах, применяемых при ремонте электрических машин;
6. Простые электромонтажные схемы деталей и узлов;
7. Порядок и правила включения и отключения электрических машин;
8. Общие требования к грузоподъемным механизмам;
9. Сигнализацию при работе с кранами/

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщики электрического оборудования

4

Сборщики электрического оборудования

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-электрики

5

Мастер участка / Мастер цеха

10. Карточка профессии "Оптик-механик":

Код группы:

7320-2

Код наименования занятия:

7320-2-012

Наименование профессии:

Оптик-механик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Оптик-механик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 27 марта 2020 года № 112 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 65)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 20250)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Оптик-механик; Часовщик по ремонту механических часов; Часовщик по ремонту электронных и кварцевых часов

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение эффективности в производстве оптических узлов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к рабочему процессу
2. Выполнение технологических операций оптик - механика
3. Проведение контроля выполненной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к рабочему процессу




Навык 1:
Подготовка оборудования

Умения:
2-3 разряд
1. Анализ конструкторской и технической документации
2. Анализ принципа функционирования оптического узла
3. Наладка технологического оборудования
4. Изготовление конструктивных элементов для крепления, сборки и юстировки узла
5. Размещение конструктивных элементов в технологической таре
6. Подготовка к работе типовых контрольно-юстировочных приборов
8. Выверка типовых контрольно-юстировочных приборов
9. Выявлять и устранять возникающие неполадки оборудования
10. Использовать компьютерные технологии для конструирования оптических изделий

Знания:
2-3 разряд
1. Способы и методы подгонки оптических и металлических деталей
2. Назначение и устройство оптических узлов в приборах оптотехники
3. Назначение и приемы выполнения основных слесарных операций
4. Инструмент, приспособления и оборудование при выполнении слесарно-сборочных работ
5. Технология слесарно-сборочных работ
6. Система допусков и посадок
7. Требования государственных стандартов
8. Единой системы конструкторской документации (ЕСКД) и Единой системы технологической документации (ЕСТД)
9. Компьютерные технологии в области конструирования оптических изделий
10. Государственные и отраслевые стандарты, стандарты организации
11. Правила обращения с оптическими деталями
12. Правила технической эксплуатации оборудования, приспособлений и инструмента и ухода за ними
13. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности, электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций оптик - механика

Навык 1:
Сборка простых оптических узлов и приборов под руководством оптика-механика более высокой квалификации

Умения:

2-3 разряд
1. Сборка простых оптических узлов и приборов с подгонкой металлических и оптических деталей путем припиловки, притирки, пришабровки, завальцовки и центрирования с точностью свыше 0,1 миллиметра под руководством оптика-механика более высокой квалификации;
2. Юстировка оптических узлов и приборов с применением простых контрольно-котировочных приборов;
3. Герметизация узлов и простых приборов;
4. Проведение испытаний изготовленных узлов и приборов и устранение дефектов в оптических узлах и приборах, зависящих от качества отдельных оптических и металлических деталей

Знания:
2-3 разряд
1. Назначение и устройство собираемых оптических узлов и приборов;
2. Устройство токарно-арматурных и сверлильных станков низкой сложности, а также приспособлений и принадлежностей, применяемых на этих станках и правила пользования ими;
3. Способы крепления деталей в оправке;
4. Измерительный инструмент (шаблоны, калибры, штангенциркули, линейки) и правила пользования им;
5. Основные сведения о свойствах оптического стекла и вспомогательных материалов;
6. Общие сведения о системах допусков и посадок, квалитетах, параметрах шероховатости и классах чистоты обработки
7. Правила технической эксплуатации оборудования, приспособлений и инструмента и ухода за ними
8. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности, электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Проведение контроля выполненной работы




Навык 1:
Обеспечивать качество выпускаемой продукции

Умения:
2-3 разряд
1. Анализ принципа функционирования оптической детали в оптическом приборе для выявления брака
2. Наладка технологического оборудования
3. Выбор оборудования и оснастки для выполнения технологической операции
4. Выявление и устранение возникающих неполадок оборудования
5. Использование компьютерных технологий для конструирования оптических изделий

Знания:
2-3 разряд
1. Способы и методы подгонки оптических и металлических деталей с высокой степенью точности
2. Назначение и устройство оптических узлов в приборах оптотехники
3. Инструменты и приспособления, используемые при выполнении завальцовки, центрирования, сборки, герметизации
4. Назначение и приемы выполнения основных слесарных операций
5. Инструмент, приспособления и оборудование при выполнении слесарно-сборочных работ
6. Основы технической механики
7. Особенности сборки оптических приборов
8. Особенности юстировки оптических приборов
9. Технология слесарных работ
10. Компьютерные технологии в области конструирования оптических изделий
11. Государственные и отраслевые стандарты, стандарты организации
12. Правила обращения с оптическими деталями
13. Правила технической эксплуатации оборудования, приспособлений и инструмента, и ухода за ними
14. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности, электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, пространственное воображение, способность к концентрации и распределению внимания

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Оптик-механик

4

Оптик-механик

4

Изготовители, настройщики и ремонтники оптических измерительных приборов

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-механик

11. Карточка профессии "Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-002

Наименование профессии:

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов, 2-6 разряд/
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 20 июля 2017 года № 208 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 21, 23, 25, 27, 31, 35)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15923)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Электромонтажник-наладчик электронного оборудования; Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик электронного оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Монтаж электронного оборудования. Установка и подготовка к эксплуатации электронного оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к монтажу и электронного оборудования
2. Выполнение работ по монтажу электронного оборудования
3. Контроль качества выполненной работы по монтажу радиоэлектронного оборудования

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к монтажу и электронного оборудования




Навык 1:
Подготовка и проверка электронного оборудования, с проверкой его соответствия документам

Умения:
2-3 разряд
1. Проверка наличия документов, подтверждающих качество поставленных для работ электрорадиоэлементов и узлов
2. Распаковка электронного оборудования
3. Прием и проверка комплектности деталей, элементов и узлов монтируемого электронного оборудования
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения
7. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2-3 разряд
1. Способы распаковки электрорадиоэлементов и узлов, предназначенных для монтажа, проверка их качества и соответствие
2. Назначение монтажного инструмента
3. Требований инструкции по охране труда на работе;
4. Правил безопасного выполнения работ;
5. Требований пожарной безопасности;
6. Правил пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по монтажу и наладке электрооборудования

Умения:
2-3 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения работ

Знания:
2-3 разряд
1. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы
3. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации
4. Основные свойства и маркировка электрорадиоэлементов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение работ по монтажу электронного оборудования




Навык 1:
Выполнение простых работ по монтажу в соответствии с технологическим процессом

Умения:
2-3 разряд
1. Монтаж простых узлов, блоков, приборов, радиоустройств, печатных плат, секций фильтров и панелей радиоэлектронной аппаратуры, аппаратуры дальней и проводной связи по простым монтажным схемам и чертежам с полной заделкой проводов и соединений во всех видах производства, очистка, герметизация, крепление с помощью клеев, мастик;
2. Демонтаж отдельных радиоэлементов, установленных на клей, мастику;
3. Прокладка экранированного и высокочастотного кабеля с разделкой и распайкой концов проводников по простым монтажным схемам;
4. Укладка мягких и гибких проводов по шаблонам;
5. Изоляция и экранирование отдельных проводов и перемычек;
6. Накладка нитяных и металлических бандажей;
7. Подготовка электрорадиоэлементов к пайке;
8. Нарезка монтажных проводов с зачисткой и лужением концов;
9. Производство монтажа методом накрутки;
10. Испытание и проверка производственного монтажа на полярность, обрыв, короткое замыкание и правильность подключения с применением электроизмерительных приборов;
11. Распайка простых демонтируемых приборов с заменой отдельных элементов;
12. Монтаж отдельных узлов на микроэлементах;
13. Подготовка электрорадиоэлементов к герметизации, креплению с помощью клеев, мастик

Знания:
2-3 разряд
1. Способы монтажа мягких и жестких схем по шаблону;
2. Способы формовки выводов электрорадиоэлементов и требования, предъявляемые при работе с микросхемами;
3. Устройство и принцип действия монтируемой аппаратуры, наименование и маркировку применяемых при монтаже материалов и электрорадиоэлементов;
4. Способы монтажа простых узлов, блоков, приборов, радиоустройств, печатных плат, телефонных устройств;
5. Способы демонтажа электрорадиоэлементов в лакированном монтаже;
6. Особенности монтажа печатных схем, правила включения монтируемых
7. Элементов в контрольно-испытательную сеть, условные обозначения приборов, узлов, электрорадиоэлементов в монтажной схеме;
8. Способы вязки простых жгутов по монтажным схемам, назначение применяемых контрольно-измерительных инструментов, приборов и правила пользования ими;
9. Электрические и механические свойства наиболее распространенных проводов, кабелей и изоляционных материалов, применяемых клеев, мастик, герметиков, лаков, очистных смесей;
10. Основы электро- и радиотехники

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной работы по монтажу радиоэлектронного оборудования




Навык 1:
Проверка качества проведенной работы

Умения:
2-3 разряд
1. Проверка электрорадиоэлементов на соответствие монтажной схеме и спецификации
2. Регулировка температуры паяльника в зависимости от монтируемых электро-радиоэлементов
3. Монтаж электрорадиоэлементов, кабелей в соответствии с монтажной схемой.
4. Проверка качества монтажа
5. Выявление дефектов поставленного электронного оборудования и деталей
6. Составление ведомости выявленных дефектов (для поставщика электрорадиоэлементов) с целью устранения дефектов.
7. Проверка качества монтажа смонтированных блоков и узлов на соответствие конструкторским документам.
8. Понимание основ условных обозначений и упрощений при чтении монтажных чертежей

Знания:
2-3 разряд
1. Основы черчения.
2. Основы метрологии.
3. Методы производства электромонтажных работ.
4. Чтение и выполнение требований электромонтажных документов и монтажных чертежей.
5. Правил применения контрольно-измерительной аппаратуры и приборов при проверке качества монтажа.
7. Способы соединения монтируемых деталей, узлов и модулей электронного оборудования
8. Назначение основных деталей и узлов монтируемого электронного оборудования
9. Правила расположения проекций на чертеже
10. Особенности назначения и выполнения сечений и разрезов
11. Условные графические обозначения на электрической схеме

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, критическое мышление, коммуникабельность, профессиональный подход к работе

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов

4

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Супервайзер (бригадир)

12. Карточка профессии "Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-009

Наименование профессии:

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 20 июля 2017 года № 208 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 21, 23, 25, 27, 31, 35)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15923)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Электромонтажник-наладчик электронного оборудования; Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик электронного оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Сборка радиоэлектронных функциональных узлов, блоков и шкафов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к рабочему процессу по сборке радиоэлектронной аппаратуры
2. Выполнение технологических операций по сборке радиоэлектронной аппаратуры
3. Контроль качества выполненной сборки радиоэлектронной аппаратуры

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к рабочему процессу по сборке радиоэлектронной аппаратуры




Навык 1:
Подготовка оборудования

Умения:
2-3 разряд
1. Подготовка приспособлений, слесарно-сборочных инструментов и контрольно-измерительного оборудования к работе
2. Подготовка электрорадиоэлементов, деталей и сборочных единиц к сборке согласно чертежу и карте технологического процесса для несущих конструкций первого и второго уровня с низкой плотностью компоновки
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты;
5. Использование средств пожаротушения
6. Применение правил оказания первой медицинской помощи
7. Подготовка электрорадиоэлементов, деталей и сборочных единиц к сборке согласно карте технологического процесса для несущих конструкций первого, второго и третьего уровня с высокой плотностью компоновки

Знания:
2-3 разряд
1. Назначение и свойства применяемых материалов
2. Номенклатура комплектующих элементов, деталей и узлов
3. Виды и способы формовки выводов
4. Виды, конструкции, назначение и правила использования применяемых слесарных, измерительных инструментов и приспособлений
5. Требования к организации рабочего места при выполнении работ
6. Требования инструкции по охране труда на работе;
7. Правила безопасного выполнения работ;
8. Требования пожарной безопасности;
9. Правила пользования средств индивидуальной защиты.
10. Виды и способы формовки выводов с высокой плотностью компоновки
11. Детали несущей конструкции с высокой плотностью компоновки

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации

Умения:
2-3 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации
2. Анализ исходных данных для сборки электронных изделий

Знания:
2-3 разряд
1. Терминология и правила чтения конструкторской и технологической документации
2. Система допусков и посадок

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сборке радиоэлектронной аппаратуры




Навык 1:
Сборка простых узлов, приборов радиоэлектронной аппаратуры

Умения:
2-3 разряд
1. Сборка простых приборов, узлов и блоков радиоэлектронной аппаратуры и аппаратуры средств связи со слесарной подгонкой деталей, входящих в сборку, под руководством слесаря-сборщика радиоэлектронной аппаратуры и приборов более высокой квалификации
2. Резка заготовок, комплектовка и подготовка деталей к сборке
3. Обработка плоскостей деталей по 12-14 квалитетам
4. Разметка, сверление, нарезание резьбы, гибка, клепка, пайка, склеивание и простые механосборочные работы
5. Выполнение различных простых слесарных операций при доработке и подгонке различных простых сопрягаемых деталей и узлов

Знания:
2-3 разряд
1. Основные сведения об устройстве и принципе действия используемого в работе оборудования и правила управления им
2. Правила и способы выполнения простых слесарно-сборочных работ
3. Назначение и условия применения наиболее распространенных приспособлений, контрольно-измерительных инструментов и приборов, нормального и специального режущего инструмента
4. Основные механические и радиотехнические свойства обрабатываемых и используемых при сборке материалов
5. Основные сведения о параметрах обработки, правила заточки простого режущего инструмента
6. Основы электро- и радиотехники

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной сборки радиоэлектронной аппаратуры




Навык 1:
Управление качеством сборки радиоэлектронной аппаратуры

Умения:
2-3 разряд
1. Контроль качества сборки функционального узла
2. Контроль качества паяных соединений
3. Исправление дефектов при сборке функционального узла, герметизации сборки и пайки изделий при производстве радиоэлектронной аппаратуры

Знания:
2-3 разряд
1. Виды брака при сборке несущей конструкции, его причины и способы предупреждения
2. Основные технические требования, предъявляемые к собираемым изделиям
3. Основные технические требования, предъявляемые к герметизируемым конструкциям первого уровня
4. Дефекты отмывки и способы их предупреждения
5. Виды брака при пайке проводов, кабелей, жгутов, шлейфов, коммутационных элементов, разъемов, его причины и способы предупреждения
6. Виды брака при накрутке проводов, его причины и способы предупреждения
7. Способы исправления дефектов при сборке, герметизации сборки радиоэлектронной аппаратуры

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, внимательность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов

4

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Супервайзер (бригадир)

13. Карточка профессии "Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-066

Наименование профессии:

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 апреля 2021 года № 149 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 9)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22707)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Слесарь по обслуживанию и ремонту электротехнического оборудования; Слесарь-электрик по ремонту низковольтного и высоковольтного электрооборудования; Электрослесарь по обслуживанию и ремонту электротехнического оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Ремонтные (и иные) работы оборудования распределительных устройств и относящейся к ним аппаратуры

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка распределительных устройств к ремонту
2. Выполнение технологических операций по ремонту распределительных устройств согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной работы по ремонту распределительных устройств

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка распределительных устройств к ремонту




Навык 1:
Анализ нормативно-технической документации на ремонт распределительных устройств

Умения:
2-3 разряд
1. Анализ исходных данных для выполнения технологических операция по разборке, ремонту и сборке узлов, аппаратов и арматуры распределительных устройств
2. Чтение чертежей, технологической документации

Знания:
2-3 разряд
1. Расположение и назначение распределительных устройств обслуживаемого участка, общие сведения об их устройстве и принципе работы
2. Основные технические характеристики всего оборудования, приспособлений, инструмента, аппаратуры и средств измерений, применяемых при ремонте распределительных устройств
3. Назначение и правила применения простого слесарного и мерительного инструмента, ремонтных приспособлений и такелажных средств
4. Простые электромонтажные схемы деталей и узлов
5. Опасность электрического тока и приближения к токоведущим частям, находящимся под напряжением

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка приборов, приспособлений и инструмента для выполнения операций по разборке, ремонту и сборке распределительных устройств

Умения:
2-3 разряд
1. Чтение несложных рабочих чертежей, электрических схем
2. Наладка и заправка слесарного и специального инструмента, проверка подготовка к работе ремонтных приспособлений и механизмов
3. Пользование электрическим, пневматическим и мерительным инструментом
4. Такелажные работы при ремонте распределительных устройств при перемещении узлов и деталей при помощи простых средств механизации

Знания:
2-3 разряд
1. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт, электрических схем и карт);
2. Элементарные сведения по электротехнике и механике;
3. Принцип работы электрических контрольных приборов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по ремонту распределительных устройств согласно технологическому процессу




Навык 1:
Вспомогательные работы при ремонте и разборка, ремонт и сборка несложных узлов и деталей электроприборов

Умения:
2-3 разряд
1. Вспомогательные работы при ремонте и техническом осмотре оборудования распределительных устройств станций и подстанций, трансформаторов и вводов.
2. Слесарная обработка деталей по 12-14 квалитетам (5-7 классам точности).
3. Изготовление простых металлических и изоляционных конструкций.
4. Очистка, промывка и протирка демонтированных и сборочных деталей оборудования.
5. Чистка контактов и контактных поверхностей.
6. Подача на рабочее место, подготовка к работе и уборка слесарного инструмента, инвентаря, приспособлений и материалов.
7. Зачистка поверхностей для лужения и пайки.
8. Разборка, ремонт и сборка оборудования распределительных устройств напряжением до 10 кв, вводов - до 35 кв, масляных и сухих силовых трансформаторов мощностью до 1000 кв-А напряжением до 10 кв со сменой обмоток.
9. Разборка, ремонт и сборка несложных узлов и деталей электродвигателей, электроаппаратов и электроприборов.
10. Установка простой осветительной арматуры и небольших прожекторов.
11. Монтаж, демонтаж, ремонт распределительных коробок, предохранительных щитов.
12. Проверка и ремонт простой пускорегулирующей аппаратуры.
13. Несложные такелажные работы под руководством электрослесаря более высокой квалификации.
14. Выполнение окрасочных работ

Знания:
2-3 разряд1. Общие сведения о назначении и устройстве оборудования распределительных устройств, трансформаторов силовых, сварочных, измерительных, низковольтных и высоковольтных вводов, о принципах их работы, об опасностях электрического тока и приближения к токоведущим частям, находящимся под напряжением;
2. Назначение и устройство слесарного, монтерского и мерительного инструмента, приспособлений и защитных средств;
3. Элементарные сведения по материаловедению;
4. Приемы работ и последовательность операций при техническом осмотре и ремонте оборудования распределительных устройств, при разборке, сборке и армировке вводов для силовых и измерительных трансформаторов;
5. Простые приемы такелажных работ, общие требования к грузоподъемным механизмам, сигнализацию при работе с кранами

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной работы по ремонту распределительных устройств




Навык 1:
Определение соответствия свойств и параметров распределительных устройств нормативной документации

Умения:
2-3 разряд
1. Документальное оформление результатов испытаний электрических схем и соединений
2. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности
3. Применение средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении испытания
4. Проверка исправности оборудования или приборов для регулировки и испытания оборудования
5. Установка проверяемого устройства на испытательный стенд или подключение диагностических приборов
6. Включение стенда, подача нагрузки на испытываемое или регулируемое устройство в режимах, определяемых техническими условиями на устройство
7. Получение основных параметров, зависимостей, характеризующих работу или исправность испытываемого устройства, электрической цепи, проверка их на соответствие паспортным данным
8. Снятие характеристик электрических машин для проверки их соответствия данным технической документации
9. Регулировка приборов электроавтоматики (реле времени, тепловые реле, регуляторы напряжения)
10. Замер сопротивления изоляции высоковольтных электроаппаратов
11. Замер омического сопротивления электрических цепей различными методами

Знания:
2-3 разряд
1. Последовательность действий при испытаниях электрических схем и соединений
2. Основы электротехники
3. Принципы работы стенда или прибора для регулирования и испытания оборудования
4. Параметры, зависимости, характеризующих работу или исправность испытываемого устройства, электрической цепи
5. Принципы работы и устройство приборов электроавтоматики (реле времени, тепловые реле, регуляторы напряжения), высоковольтных электроаппаратов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств

4

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка / Мастер цеха

14. Карточка профессии "Электрослесарь по ремонту электрических машин":

Код группы:

8212-2

Код наименования занятия:

8212-2-005

Наименование профессии:

Электрослесарь по ремонту электрических машин

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрослесарь по ремонту электрических машин, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 апреля 2021 года № 149 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 9)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22707)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Электрослесарь по ремонту электрических машин; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрических машин и аппаратов

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Поддержание и восстановление исправности и (или) работоспособности и характеристик электрических машин и восстановление ресурса оборудования или его составных частей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по ремонту электрических машин согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по ремонту электрических машин согласно технологическому процессу




Навык 1:
Определение неисправностей и дефектов оборудования и аппаратуры

Умения:
4-5 разряд
1. Определение неисправностей и дефектов оборудования и аппаратуры, способы их устранения.
2. Определение сортамента и качества материалов, применяемых при ремонте.
3. Составление чертежей и эскизов.
4. Подбор необходимой такелажной оснастки для подъема и перемещения узлов и деталей оборудования.
5. Работы с помощью грузоподъемных машин и механизмов, специальных приспособлений

Знания:
4-5 разряд
1. Правила ведения работ по разборке, ремонту и сборке электрических машин мощностью до 100 тыс квт
2. Схемы электрических машин постоянного тока в зависимости от способа их возбуждения
3. Схемы обмоток электрических генераторов
4. Виды подшипников и уплотнении генераторов, марки щеток и область их применения
5. Конструкцию роторов генераторов, назначение роторных бандажей, посадки цилиндрических соединений и их обозначения
6. Общие сведения о сушке и пропитке обмоток
7. Порядок ведения сложных такелажных работ
8. Правила чтения сложных чертежей и эскизов
9. Оформления нарядов допусков
10. Общие сведения по изоляции электрических машин постоянного и переменного тока
11. Повреждения в электрических машинах, способы их выявления и устранения
12. Основы электротехники и механики

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка электрических машин к ремонту и процесс выполнения ремонта

Умения:
4-5 разряд
1. Текущий и капитальный ремонт по типовой номенклатуре турбогенераторов и их возбудителей, синхронных компенсаторов, преобразователей, умформеров и т.п.
2. Ремонт уплотняющих подшипников, газоохладителей и электрической части электрофильтров.
3. Выполнение точных и сложных ремонтно-сборочных работ.
4. Слесарная обработка деталей по 7-10 квалитетам (2-3 классам точности) с подгонкой и доводкой.
5. Ремонт оборудования присоединения генераторов, синхронных компенсаторов и т.п.

Знания:
4-5 разряд
1. Правила ведения работ по разборке, ремонту и сборке электрических машин мощностью до 100 тыс квт
2. Схемы электрических машин постоянного тока в зависимости от способа их возбуждения
3. Схемы обмоток электрических генераторов
4. Виды подшипников и уплотнении генераторов, марки щеток и область их применения
5. Конструкцию роторов генераторов, назначение роторных бандажей, посадки цилиндрических соединений и их обозначения
6. Общие сведения о сушке и пропитке обмоток
7. Порядок ведения сложных такелажных работ
8. Правила чтения сложных чертежей и эскизов
9. Оформления нарядов допусков
10. Общие сведения по изоляции электрических машин постоянного и переменного тока
11. Повреждения в электрических машинах, способы их выявления и устранения
12. Основы электротехники и механики

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщики электрического оборудования

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-электрики

5

Мастер участка / Мастер цеха

15. Карточка профессии "Оптик-механик":

Код группы:

7320-2

Код наименования занятия:

7320-2-012

Наименование профессии:

Оптик-механик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Оптик-механик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 27 марта 2020 года № 112 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 65)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 20250)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Технология машиностроения (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Оптик-механик; Часовщик по ремонту механических часов; Часовщик по ремонту электронных и кварцевых часов

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение эффективности в производстве оптических узлов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций оптик - механика

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций оптик - механика




Навык 1:
Сборка оптических узлов и приборов средней сложности

Умения:
4-5 разряд
1. Сборка оптических узлов и приборов средней сложности с подгонкой оптических и металлических деталей с точностью свыше 0,005 до 0,05 миллиметра;
2. Завальцовка и центрирование оптических деталей с точностью свыше 0,01 до 0,05 миллиметра;
3. Подгонка зубчатых и червячных механизмов, связанных с микрометрическими винтами;
4. Герметизация приборов, к условиям эксплуатации которых предъявляются повышенные требования

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство контрольно-юстировочной аппаратуры повышенной сложности и правила пользования ею;
2. Изготовление и сборку несложных контрольно-юстировочных устройств;
3. Основные сведения по теории оптических приборов;
4. Точный контрольно-измерительный инструмент (оптиметры, индикаторы, оптические угломеры, калибры)
5. Правила технической эксплуатации оборудования, приспособлений и инструмента и ухода за ними
6. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности, электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изготовление приспособлений и ремонт приборов повышенной сложности

Умения:
4-5 разряд
1. Изготовление приспособлений и средней сложности контрольно-юстировочных приборов, необходимых для юстировки;
2. Ремонт приборов повышенной сложности с заменой деталей и узлов
3. Наладка технологического оборудования
4. Выявление и устранение возникающих неполадок оборудования

Знания:
4-5 разряд
1. Способы и методы подгонки оптических и металлических деталей с высокой степенью точности
2. Назначение и устройство оптических узлов в приборах оптотехники
3. Инструменты и приспособления, используемые при выполнении завальцовки, центрирования, сборки, герметизации
4. Назначение и приемы выполнения основных слесарных операций
5. Инструмент, приспособления и оборудование при выполнении слесарно-сборочных работ
6. Основы технической механики
7. Особенности сборки оптических приборов
8. Особенности юстировки оптических приборов
9. Технология слесарных работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, пространственное воображение, способность к концентрации и распределению внимания

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Оптик-механик

4

Изготовители, настройщики и ремонтники оптических измерительных приборов

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-механик

16. Карточка профессии "Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-002

Наименование профессии:

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 20 июля 2017 года № 208 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 21, 23, 25, 27, 31, 35)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15923)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Радиотехника, электроника и телекоммуникации

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Электромонтажник-наладчик электронного оборудования; Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик электронного оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Монтаж электронного оборудования. Установка и подготовка к эксплуатации электронного оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение работ по монтажу электронного оборудования

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение работ по монтажу электронного оборудования




Навык 1:
Выполнение сложных узлов и приборов по монтажу в соответствии с технологическим процессом

Умения:
4-5 разряд
1. Монтаж сложных узлов и приборов радиоэлектронной аппаратуры, сложных плат с микросхемами и бескорпусными элементами, датчиков физических и электрических величин, установка и крепление их с помощью клеевых композиций, очистка от флюсов и загрязнений, крепление клеями и мастиками жгутов сложной конфигурации, герметизация разъемов;
2. Монтаж больших групп сложных радиоустройств, приборов радиоэлектронной аппаратуры, аппаратуры электронно-вычислительных машин, звукозаписывающей и воспроизводящей аппаратуры;
3. Монтаж станций и приборов, сложных плат аппаратуры проводной и дальней связи;
4. Монтаж радиостанций и приборов на автомашинах, укладка кабелей, подключение их и прозвонка;
5. Установка, включение любого радиоаппарата или прибора, проверка его действия и выполнение работ, связанных с установкой и подводкой;
6. Нахождение и устранение неисправностей со сменой отдельных элементов и узлов;
7. Изготовление сложных шаблонов по принципиальным и монтажным схемам и вязка сложных монтажных схем с составлением таблиц укладки проводов;
8. Наладка оборудования

Знания:
4-5 разряд
2. Устройство, назначение, принцип действия и способы наладки монтируемой радиоэлектронной аппаратуры;
3. Методы и способы монтажа сложных устройств, блоков, механизмов и систем по монтажным и принципиальным схемам и предъявляемые к монтажу требования;
4. Монтажную и электрическую схему электро- и радиоустройств, приборов, блоков и узлов;
5. Устройство и принцип действия приборов и аппаратуры средств связи, особенности монтажа печатных схем и полупроводниковых приборов;
6. Устройство и принцип работы электровакуумных и полупроводниковых приборов, устройство, назначение, условия применения используемых контрольно-измерительных инструментов и приборов;
7. Правила монтажа и экранирования отдельных звеньев настраиваемых радиоустройств;
8. Все виды возможных неисправностей и помех в настраиваемых аппаратах и способы их устранения;
9. Методы измерения электрических величин и принцип составления по ним графиков;
10. Методы испытания сложных групповых соединений, аппаратов и приборов, назначение;
11. Состав и условия применения используемых клеевых, герметизирующих и защитных химических составов и очистных жидкостей, красок;
12. Основы электро- и радиотехники, материаловедения

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проверка качества проведенной работы

Умения:
4-5 разряд
1. Монтаж и демонтаж сложных монтажных схем по принципиальным схемам;
2. Выявление дефектов поставленного электронного оборудования и деталей
3. Проверка электрорадиоэлементов на соответствие монтажной схеме и спецификации
4. Монтаж электрорадиоэлементов, кабелей в соответствии с монтажной схемой

Знания:
4-5 разряд
1. Правил применения контрольно-измерительной аппаратуры и приборов при проверке качества монтажа.
2. Методы производства электромонтажных работ.
3. Чтение и выполнение требований электромонтажных документов и монтажных чертежей.
4. Способы соединения монтируемых деталей, узлов и модулей электронного оборудования
5. Назначение основных деталей и узлов монтируемого электронного оборудования

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, критическое мышление, коммуникабельность, профессиональный подход к работе

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Супервайзер (бригадир)

17. Карточка профессии "Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-009

Наименование профессии:

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов, 2-разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 20 июля 2017 года № 208 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 21, 23, 25, 27, 31, 35)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15923)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Радиотехника, электроника и телекоммуникации

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Электромонтажник-наладчик электронного оборудования; Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик электронного оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Сборка радиоэлектронных функциональных узлов, блоков и шкафов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по сборке радиоэлектронной аппаратуры

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по сборке радиоэлектронной аппаратуры




Навык 1:
Сборка сложных узлов, радиоэлектронной аппаратуры

Умения:
4-5 разряд
1. Сборка с механической регулировкой сложных приборов, механизмов и аппаратуры средств связи, узлов и блоков радиоэлектронной аппаратуры, радиоустройств
2. Шабрение базовых поверхностей и направляющих элементов конструкций, приработка различного рода зубчатых и червячных зацеплений, доводка и подгонка сложных деталей в пределах 7-10 квалитетов
3. Разметка плит, оснований под установку на них механизмов, блоков и узлов с обеспечением жесткой фиксации и правильного взаимодействия собираемых изделий в соответствии с техническими условиями
4. Изготовление сборочных приспособлений

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство, принцип действия используемого в работе оборудования и способы его наладки;
2. Назначение, устройство и принцип действия собираемой аппаратуры;
3. Правила термообработки нормального и специального режущего инструмента;
4. Способы и методы механической регулировки собираемой аппаратуры;
5. Основные сведения о параметрах обработки;
6. Основы электро и радиотехники

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Испытание и проверка собранных узлов

Умения:
4-5 разряд
1. Испытание собранных механизмов, блоков и устройств аппаратуры и приборов, устранение обнаруженных в процессе испытаний неточностей в работе
2. Проверка механической части собранных изделий с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство, принцип действия используемого в работе оборудования и способы его наладки;
2. Назначение, устройство и принцип действия собираемой аппаратуры;
3. Правила термообработки нормального и специального режущего инструмента;
4. Способы и методы механической регулировки собираемой аппаратуры;
5. Основные сведения о параметрах обработки;
6. Основы электро и радиотехники

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, внимательность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Дефектоскописты

4

Супервайзер (бригадир)

18. Карточка профессии "Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-066

Наименование профессии:

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 апреля 2021 года № 149 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 9)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22707)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Слесарь по обслуживанию и ремонту электротехнического оборудования; Слесарь-электрик по ремонту низковольтного и высоковольтного электрооборудования; Электрослесарь по обслуживанию и ремонту электротехнического оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Ремонтные (и иные) работы оборудования распределительных устройств и относящейся к ним аппаратуры

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по ремонту распределительных устройств согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по ремонту распределительных устройств согласно технологическому процессу




Навык 1:
Ремонт оборудования распределительных устройств

Умения:
4-5 разряд
1. Ремонт с частичной заменой элементов оборудования, регулировка и наладка электрооборудования открытых и закрытых распределительных устройств напряжением до 35 кВ.
2. Ремонт без смены обмоток и техническое обслуживание силовых трансформаторов общего назначения с устройством ПБВ напряжением 35 кВ любой мощности и напряжением 110 кВ мощностью до 40 тыс. кВ·А, измерительных трансформаторов напряжением до 35 кВ, специальных сухих и масляных трансформаторов мощностью до 6,3 тыс. кВ·А напряжением до 35 кВ.
3. Капитальный ремонт со сменой обмоток трансформаторов с устройством ПБВ напряжением до 35 кВ различной мощности с применением электрического, пневматического и мерительного инструмента.
4. Разборка, замена неисправных деталей, армировка, вакуум-сушка, заливка трансформаторным маслом негерметичных маслонаполненных вводов напряжением до 110 кВ.
5. Осушка и чистка трансформаторного масла на цеолитовой установке.
6. Слесарная обработка деталей по 7-10 квалитетам (2-3 классам точности) с подгонкой и доводкой.
7. Ремонт и техническое обслуживание вводов и внутренней изоляции выключателей.
8. Ремонт подвижных и неподвижных контактов и дугогасительных устройств.
9. Проверка состояния и устранение дефектов приводов выключателей.
10. Ремонт крышек, баков, подъемных, выхлопных устройств, воздухосборников и предохранительных клапанов.
11. Ремонт реакторов, дугогасящих катушек, силовых трансформаторов без вскрытия активной части напряжением до 110 кВ

Знания:
4-5 разряд
1. Порядок проведения профилактических ремонтных работ на действующем оборудовании и аппаратуре распределительных устройств,
2. Элементы конструкции закрытых и открытых распределительных устройств напряжением до 110 кв,
3. Минимальные допускаемые расстояния между оборудованием,
4. Правила чтения схем первичных соединений электрооборудования электрических станций и подстанций,
5. Конструкцию и принцип работы обслуживаемых трансформаторов, мастико- и маслонаполненных бакелитовых и фарфоровых вводов, технологическую последовательность операций по их ремонту,
6. Устройство и принцип действия вакуум-сушильной печи, вакуум-насосов, компрессорной и цеолитовой установок, токоограничивающего реактора, переключающих устройств типа рпн с токоограничивающими реакторами, переключателей пбв всех типов,
7. Основные сведения о схемах вторичных цепей,
8. Методы проведения испытаний оборудования и компрессорных установок,
9. Правила вывода оборудования в ремонт и допуска к работам на электроустановках,
10. Правила ведения верхолазных работ и работ под напряжением,
11. Способы и сроки испытания такелажных средств, защитных устройств и изолирующих приспособлений,
12. Основы электротехники и механики

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Монтаж, регулировка и наладка оборудования распределительных устройств

Умения:
4-5 разряд
1. Проверка и отбраковка изоляторов, разъединителей.
2. Ремонт компрессорных установок.
3. Подбор необходимой такелажной оснастки и работы с помощью грузоподъемных машин, механизмов и специальных приспособлений.
4. Монтаж и ремонт кабельных сетей напряжением до 35 кВ.
5. Размотка, разделка, дозировка, прокладка кабеля, монтаж вводных устройств и соединительных муфт, концевые заделки в кабельных линиях напряжением от 10 до 35 кВ

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство и принцип действия вакуум-сушильной печи, вакуум-насосов, компрессорной и цеолитовой установок, токоограничивающего реактора, переключающих устройств типа рпн с токоограничивающими реакторами, переключателей пбв всех типов,
2. Основные сведения о схемах вторичных цепей,
3. Методы проведения испытаний оборудования и компрессорных установок,
4. Правила вывода оборудования в ремонт и допуска к работам на электроустановках,
5. Правила ведения верхолазных работ и работ под напряжением,
6. Способы и сроки испытания такелажных средств, защитных устройств и изолирующих приспособлений,
7. Основы электротехники и механики

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка / Мастер цеха

19. Карточка профессии "Электрослесарь по ремонту электрических машин":

Код группы:

8212-2

Код наименования занятия:

8212-2-005

Наименование профессии:

Электрослесарь по ремонту электрических машин

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрослесарь по ремонту электрических машин, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 апреля 2021 года № 149 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 9)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22707)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Электрослесарь по ремонту электрических машин; Сборщик электрического оборудования; Сборщик электрических машин и аппаратов

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Поддержание и восстановление исправности и (или) работоспособности и характеристик электрических машин и восстановление ресурса оборудования или его составных частей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по ремонту электрических машин согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по ремонту электрических машин

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по ремонту электрических машин согласно технологическому процессу




Навык 1:
Процесс выполнения сложных и ответственных работ по ремонту

Умения:
6 разряд
1. Особо сложные и ответственные работы по ремонту и реконструкции электрических машин постоянного и переменного тока различной конструкции, мощности и напряжения с применением специальных ремонтно-монтажных приспособлений, механизмов, такелажной оснастки, средств измерений и испытательных установок.
2. Реконструкция систем охлаждения генераторов по специальной технологии па генераторах любой мощности.
3. Изготовление различных пресс-форм.
4. Ремонт и испытания оборудования присоединения генераторов

Знания:
6 разряд
1. Объемы приемо-сдаточных и профилактических испытаний электрических машин и способы их проведения,
2. Схемы внутренних соединений обмоток электрических машин различных типов,
3. Основные технические характеристики оборудования, приспособлений, инструмента, применяемых при ремонте,
4. Порядок расположения, назначение и конструкцию терморезистора для контроля температуры обмоток генераторов и электродвигателей,
5. Технологию проточки и шлифовки контактных колец роторов генераторов,
6. Назначение, состав и свойства эпоксидно-резольного лака,
7. Общие сведения по сопротивлению материалов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение испытаний и наладочных работ после ремонта

Умения:
6 разряд
1. Проведение испытаний и наладочных работ после ремонта электрических машин.
2. Подготовка их к пуску в эксплуатацию.
3. Организация работ по ремонту оборудования и его наладке, наладке ремонтных приспособлений, грузоподъемных машин и механизмов.
4. Выполнение особо сложных такелажных работ

Знания:
6 разряд
1. Объемы приемо-сдаточных и профилактических испытаний электрических машин и способы их проведения,
2. Схемы внутренних соединений обмоток электрических машин различных типов,
3. Основные технические характеристики оборудования, приспособлений, инструмента, применяемых при ремонте,
4. Порядок расположения, назначение и конструкцию терморезистора для контроля температуры обмоток генераторов и электродвигателей,
5. Технологию проточки и шлифовки контактных колец роторов генераторов,
6. Назначение, состав и свойства эпоксидно-резольного лака,
7. Общие сведения по сопротивлению материалов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по ремонту электрических машин




Навык 1:
Определение соответствия свойств и параметров электротехнических машин нормативной документации

Умения:
1. Документальное оформление результатов испытаний электрических схем и соединений
2. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности
3. Применение средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении испытания
4. Проверка исправности оборудования или приборов для регулировки и испытания оборудования
5. Установка проверяемого устройства на испытательный стенд или подключение диагностических приборов
6. Включение стенда, подача нагрузки на испытываемое или регулируемое устройство в режимах, определяемых техническими условиями на устройство
7. Получение основных параметров, зависимостей, характеризующих работу или исправность испытываемого устройства, электрической цепи, проверка их на соответствие паспортным данным
8. Снятие характеристик электрических машин для проверки их соответствия данным технической документации
9. Регулировка приборов электроавтоматики (реле времени, тепловые реле, регуляторы напряжения)
10. Замер сопротивления изоляции высоковольтных электроаппаратов
11. Замер омического сопротивления электрических цепей различными методами
12. Подключение к испытываемой системе дистанционного управления необходимых измерительных приборов или специализированного диагностического комплекса
13. Подача на вход системы тестовых сигналов в соответствии с документацией на испытываемую систему
14. Анализ отклика системы на воздействие тестовых сигналов
15. Заключение об исправности или неисправности системы
16. Регулировка аппаратуры, образующей системы дистанционного управления
17. Локализация и устранение неисправности в системе управления
18. Подключение источников эталонных сигналов и измерительных приборов к контрольным точкам устройств информационной электроники (УИЭ)
19. Подача тестового сигналов на УИЭ, получение диагностической информации
20. Обработка диагностической информации с использованием данных, приведенных в технологической документации
21. Настройка параметров УИЭ
22. Локализация и устранение неисправностей в УИЭ с помощью ремонта неисправного блока или замены его

Знания:
1. Последовательность действий при испытаниях электрических схем и соединений
2. Основы электротехники
3. Принципы работы стенда или прибора для регулирования и испытания оборудования
4. Параметры, зависимости, характеризующих работу или исправность испытываемого устройства, электрической цепи
5. Принципы работы и устройство приборов электроавтоматики (реле времени, тепловые реле, регуляторы напряжения), высоковольтных электроаппаратов
6. Принципы работы дистанционного управления измерительных приборов
7. Электроника и устройства информационной электроники (УИЭ)
8. Особенности конструкции, приемы работ и последовательность операций по разборке, ремонту и сборке электрических машин больших мощностей;
9. Устройства теплового контроля и автоматики, противопожарные устройства
10. Нормы испытаний электрической прочности изоляции электрических машин

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам; 2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения; 3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения; 4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний; 5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-электрики

5

Мастер участка / Мастер цеха

20. Карточка профессии "Оптик-механик":

Код группы:

7320-2

Код наименования занятия:

7320-2-012

Наименование профессии:

Оптик-механик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Оптик-механик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 27 марта 2020 года № 112 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 65)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 20250)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология машиностроения (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Оптик-механик; Часовщик по ремонту механических часов; Часовщик по ремонту электронных и кварцевых часов

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение эффективности в производстве оптических узлов и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Сборка особо сложных оптических узлов и приборов
2. Крепление оптических элементов в корпусных деталях

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Сборка особо сложных оптических узлов и приборов




Навык 1:
Изготовление приспособлений и контрольно-юстировочных приборов

Умения:
6 разряд
1. Анализировать конструкторскую и техническую документацию
2. Выполнять слесарные работы
3. Выверять контрольно-юстировочные приборы
4. Выбирать оборудование и оснастку для выполнения технологической операции
5. Выявлять и устранять возникающие неполадки оборудования
6. Использовать компьютерные технологии в области конструирования оптических изделий

Знания:
6 разряд
1. Способы и методы подгонки оптических и металлических деталей с высокой степенью точности
2. Назначение и устройство оптических узлов в приборах оптотехники
3. Инструменты и приспособления, используемые при выполнении завальцовки, центрирования, сборки, герметизации
4. Назначение и приемы выполнения основных слесарных операций
5. Инструмент, приспособления и оборудование при выполнении слесарно-сборочных работ
6. Основы технической механики
7. Особенности сборки оптических приборов
8. Особенности юстировки оптических приборов
9. Технология слесарных работ
10. Система допусков и посадок
11. Компьютерные технологии в области конструирования оптических изделий
12. Государственные и отраслевые стандарты, стандарты организации
13. Правила обращения с оптическими деталями
14. Правила технической эксплуатации оборудования, приспособлений и инструмента и ухода за ними
15. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности, электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Крепление оптических элементов в корпусных деталях




Навык 1:
Сборка юстировочных механизмов крепления оптических элементов в корпусных деталях в соответствии с анализом влияния допусков на качество сборки

Умения:
6 разряд
1. Анализировать конструкторскую и техническую документацию
2. Выявлять бракованные детали
3. Пользоваться технологией и средствами чистки деталей
4. Выполнять слесарно-сборочные работы
5. Вальцевать оптические детали
6. Вклеивать оптические детали
7. Производить сборочно-разборочные работы в соответствии с характером соединений деталей и сборочных единиц
8. Выбирать оборудование и оснастку для выполнения технологической операции
9. Выявлять и устранять возникающие неполадки оборудования
10. Производить юстировку оптических деталей и узлов
11. Использовать компьютерные технологии в области конструирования оптических изделий

Знания:
6 разряд
1. Назначение и устройство оптических узлов и приборов
2. Способы крепления деталей в оправе
3. Особенности сборки оптических приборов
4. Инструменты и приспособления, используемые при выполнении завальцовки и центрирования оптических деталей
5. Инструменты и приспособления, используемые при сборке и герметизации оптических узлов
6. Инструмент, приспособления и оборудование при выполнении слесарно-сборочных работ
7. Технология слесарно-сборочных работ
8. Особенности юстировки оптических приборов
9. Система допусков и посадок
10. Основы системы менеджмента качества
11. Компьютерные технологии в области конструирования оптических изделий
12. Государственные и отраслевые стандарты, стандарты организации
13. Правила обращения с оптическими деталями
14. Правила технической эксплуатации оборудования, приспособлений и инструмента и ухода за ними
15. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности, электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность, аккуратность, пространственное воображение, способность к концентрации и распределению внимания

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Изготовители, настройщики и ремонтники оптических измерительных приборов

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-механик

5

Мастер по ремонту оборудования

21. Карточка профессии "Испытатель электронного оборудования и изделий":

Код группы:

8214-3

Код наименования занятия:

8214-3-004

Наименование профессии:

Испытатель электронного оборудования и изделий

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

-
-

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология машиностроения (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Испытатель электронного оборудования и изделий; Испытатель оборудования и изделий; Сборщик изделий электронной техники; Сборщик электронного оборудования ; Сборщик элементов электронного оборудования

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Контроль качества произведенной электронной аппаратуры и приборов точного машиностроения. Обеспечение качества электронной аппаратуры и приборов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к рабочему процессу по испытанию электронного оборудования
2. Контроль параметров изделия

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к рабочему процессу по испытанию электронного оборудования




Навык 1:
Подготовка оборудования

Умения:
1. Диагностика предъявленного радиоэлектронного оборудования на соответствие техническим требованиям, определенных стандартом для предварительных испытаний.
2. Регулировка радиоэлектронного оборудования
3. Проверка и подготовка приборов для испытаний радиоэлектронного оборудования
4. Регулировка и техническая эксплуатация электроустановок
5. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
6. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты;
7. Использование средств пожаротушения
8. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1. Основы черчения
2. Основы метрологии
3. Работа с измерительными приборами и с технологическим оборудованием, применяемых при испытаниях.
4. Требования инструкции по охране труда на работе;
5. Правила безопасного выполнения работ;
6. Требования пожарной безопасности;
7. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации

Умения:
1. Чтение чертежей, технологической документации.
2. Анализ исходных данных для проведения испытаний.
3. Подготовка рабочих мест и необходимого оборудования для проведения испытаний согласно программе и методикам испытаний

Знания:
1. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы
3. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль параметров изделия




Навык 1:
Проверка соответствия параметров контрольно-измерительного и диагностического оборудования

Умения:
1. Подготовка контрольно-измерительного и диагностического оборудования к работе. Оборудование рабочего места испытаний.
2. Проверка соответствия параметров требованиям нормативно-технической документации
3. Проверка качества сборки и монтажа
4. Контроль качества паянных, сварных, клеенных соединений
5. Выявление механических и электрических дефектов сборки и монтажных соединений
6. Снятие электрических характеристик предъявленного радиоэлектронного оборудования
7. Составление отчетной документации по результатам контроля параметров и оценки качества сборки

Знания:
1. Назначение, конструктивные особенности, принцип действия основных узлов радиоэлектронной аппаратуры
2. Последовательность сборки и монтажа радиоэлектронных устройств и приборов в объеме выполняемых работ
3. Методы измерения и контроля параметров и проверки качества сборки и монтажа

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Использовать диагностическое оборудование для контроля качества монтажных соединений и измерения электрических параметров

Умения:
1. Использование контрольно-измерительного оборудования для измерения электрических параметров
2. Выявление дефектов монтажа
3. Проверка правильности установки электро- и радиокомпонентов
4. Контроль состояния изоляции проводников
5. Измерение электрических параметров объекта испытаний
Оформление отчетной документации о выполненных контрольно-измерительных работах

Знания:
1. Принципы работы, устройство, технические возможности контрольно-измерительного и диагностического оборудования
2. Способы электрической проверки узлов на соответствие техническим требованиям
3. Способы проверки монтажа на полярность, обрыв, короткое замыкание и правильность подключения
4. Правила выполнения основных электро-радиоизмерений, способы и приемы измерения электрических параметров
5. Правила работы с картами и диаграммами сопротивлений и напряжений
6. Виды и типы электрических схем, правила их чтения и составления
7. Виды брака и способы его предупреждения
8. Правила оформления технической документации по результатам контроля
9. Требования к организации рабочего места при выполнении работ
10. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ
11. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности
12. Методы обработки результатов испытаний с использованием средств вычислительной техники в объеме выполняемых работ
13. Правила оформления технической документации по результатам испытаний
14. Опасные и вредные производственные факторы при выполнении работ
15. Правила производственной санитарии
Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, критическое мышление, коммуникабельность, профессиональный подход к работе

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Техники-механики

4

Супервайзер (бригадир)

22. Карточка профессии "Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-002

Наименование профессии:

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Монтажник радиоэлектронной аппаратуры и приборов, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 20 июля 2017 года № 208 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 21, 23, 25, 27, 31, 35)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15923)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Радиотехника, электроника и телекоммуникации

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Электромонтажник-наладчик электронного оборудования; Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик электронного оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Монтаж электронного оборудования. Установка и подготовка к эксплуатации электронного оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение работ по монтажу в соответствии с технологическим процессом

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение работ по монтажу в соответствии с технологическим процессом




Навык 1:
Выполнение особо сложных работ по монтажу электронного оборудования

Умения:
6 разряд
1. Выполнение особо сложных работ по установке и креплению электрорадиоэлементов со смешанным монтажом (микросхем, микросборок, бескорпусных элементов) на печатных платах, датчиков физических и электрических величин, в том числе на автоматах и автоматических линиях;
2. Лакирование печатных плат, защита бескорпусных элементов, очистка их от флюсов и загрязнений, в т.ч. на специальном технологическом оборудовании с его наладкой;
3. Смешивание различных металлических и неметаллических материалов;
4. Монтаж опытных и экспериментальных блоков, шкафов, стеллажей, стоек, приборов, устройств радиоэлектронной аппаратуры и аппаратуры средств связи любой сложности по эскизам и принципиальным схемам;
5. Составление, монтаж и отработка схем любой сложности для монтируемых радиоустройств и вновь разрабатываемых опытных образцов из различных видов проводов, кабелей и шин;

Знания:
6 разряд
1. Конструкцию опытных и экспериментальных образцов приемо-передающих аппаратов и станций, приборов, спецаппаратуры высокочастотного многоканального телефонирования и аппаратуры электронно-вычислительных машин
2. Устройство, принцип действия и способы применения особо сложных контрольно-измерительных приборов и распределительных щитов
3. Правила, методы и последовательность монтажа аппаратуры по опытным и экспериментальным схемам
4. Требуется техническое и профессиональное (сpеднее профессиональное) обpазование.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проверка качества и испытание монтируемых радиоустройств

Умения:
6 разряд
1. Настройка и испытание опытных и экспериментальных приемных, передающих телевизионных, звукозаписывающих, воспроизводящих, специальных и монтируемых радиоустройств;
2. Изготовление схемы шаблонов к экспериментальным и опытным образцам аппаратуры;
3. Проверка электрических параметров монтируемой аппаратуры.
4. Выявление дефектов, установление мест повреждений и устранение их с заменой приборов, узлов, частей схемы;
5. Проверка электрорадиоэлементов на соответствие монтажной схеме и спецификации
6. Регулировка температуры паяльника в зависимости от монтируемых электрорадиоэлементов
7. Монтаж электрорадиоэлементов, кабелей в соответствии с монтажной схемой.
8. Проверка качества монтажа
9. Выявление дефектов поставленного электронного оборудования и деталей
10. Составление ведомости выявленных дефектов (для поставщика электрорадиоэлементов) с целью устранения дефектов.
11. Проверка качества монтажа смонтированных блоков и узлов на соответствие конструкторским документам

Знания:
6 разряд
1. Виды неисправностей монтажа
2. Методы их поиска в аппаратуре и способы устранения
3. Правила проверки работоспособности монтируемых аппаратуры и станций
4. Методы производства электромонтажных работ.
5. Чтение и выполнение требований электромонтажных документов и монтажных чертежей.
6. Правил применения контрольно-измерительной аппаратуры и приборов при проверке качества монтажа.
7. Способы соединения монтируемых деталей, узлов и модулей электронного оборудования
8. Назначение основных деталей и узлов монтируемого электронного оборудования

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, критическое мышление, коммуникабельность, профессиональный подход к работе

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

4

Супервайзер (бригадир)

23. Карточка профессии "Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-009

Наименование профессии:

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов, 2-разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 20 июля 2017 года № 208 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 21, 23, 25, 27, 31, 35)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15923)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Радиотехника, электроника и телекоммуникации

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Электромонтажник-наладчик электронного оборудования; Слесарь-сборщик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик радиоэлектронной аппаратуры и приборов; Наладчик электронного оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Сборка радиоэлектронных функциональных узлов, блоков и шкафов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по сборке радиоэлектронной аппаратуры

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по сборке радиоэлектронной аппаратуры




Навык 1:
Сборка опытных и экспериментальных образцов устройств

Умения:
6 разряд
1. Сборка опытных и экспериментальных образцов устройств радиоэлектронной аппаратуры с последующей регулировкой, настройкой и испытанием ее механической части;
2. Сборка, регулировка и испытание зацеплений любой сложности с подгонкой деталей;
3. Выполнение наиболее сложных слесарных операций в пределах 5-6 квалитетов;
4. Проверка правильности сборки опытных и экспериментальных изделий с учетом требований технических условий

Знания:
6 разряд
1. Устройство, принцип действия и методы наладки особо сложного обслуживаемого оборудования, устройство;
2. Принцип действия и назначение собираемой аппаратуры и приборов;
3. Устройство, назначение и условия применения особо сложных и высокоточных контрольно-измерительных инструментов и приборов;
4. Основные сведения о параметрах обработки;
5. Методы расчетов, связанных с выполнением экспериментальных и опытных работ
6. Требуется техническое и профессиональное (сpеднее профессиональное) обpазование

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Испытание и проверка собранных узлов

Умения:
6 разряд
1. Испытание собранных механизмов, блоков и устройств аппаратуры и приборов, устранение обнаруженных в процессе испытаний неточностей в работе
2. Проверка механической части собранных изделий с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов

Знания:
6 разряд
1. Устройство, принцип действия используемого в работе оборудования и способы его наладки;
2. Назначение, устройство и принцип действия собираемой аппаратуры;
3. Правила термообработки нормального и специального режущего инструмента;
4. Способы и методы механической регулировки собираемой аппаратуры;
5. Основные сведения о параметрах обработки;
6. Основы электро и радиотехники

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, внимательность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели электронного оборудования и изделий

6

Дефектоскописты

4

Супервайзер (бригадир)

24. Карточка профессии "Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-066

Наименование профессии:

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрослесарь по ремонту оборудования распределительных устройств, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 апреля 2021 года № 149 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 9)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22707)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Слесарь по обслуживанию и ремонту электротехнического оборудования; Слесарь-электрик по ремонту низковольтного и высоковольтного электрооборудования; Электрослесарь по обслуживанию и ремонту электротехнического оборудования.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Ремонтные (и иные) работы оборудования распределительных устройств и относящейся к ним аппаратуры

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по ремонту распределительных устройств согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по ремонту распределительных устройств согласно технологическому процессу




Навык 1:
Ремонт оборудования распределительных устройств

Умения:
6 разряд
1. Особо сложные и ответственные работы по ремонту и реконструкции оборудования распределительных устройств электростанций и подстанций напряжением до 500 кВ с частичной или полной заменой элементов.
2. Ремонт измерительных, силовых трансформаторов и автотрансформаторов различных типов и мощностей с применением сложного инструмента, специальных ремонтно-монтажных приспособлений, точных средств измерений и защитных средств.
3. Ремонт высоковольтных вводов различной конструкции напряжением 220 кВ и выше.
4. Обслуживание и ремонт технологических установок по дегазации и азотированию масел, осушке воздуха и вымораживанию паров влаги

Знания:
6 разряд
1. Правила приемки в эксплуатацию и принцип работы измерительных и силовых трансформаторов,
2. Конструкцию, классификацию и основные параметры высоковольтных вводов на любое напряжение для электрических аппаратов и устройств постоянного и переменного тока,
3. Признаки повреждения отдельных элементов распределительных устройств, магнитопроводов, обмоток, переключающих устройств, силовых и измерительных трансформаторов, высоковольтных вводов, выключателей, разъединителей, воздухоподготовительных установок и их деталей,
4. Основные технические характеристики ремонтно-монтажных средств и приспособлений, грузоподъемных машин и механизмов, применяемых при ремонте оборудования

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Монтаж, регулировка и наладка оборудования распределительных устройств

Умения:
6 разряд
1. Организация работ по разборке, ремонту и сборке оборудования, и его наладке.
2. Наладка ремонтных приспособлений и такелажных средств

Знания:
6 разряд
1. Основные технические характеристики ремонтно-монтажных средств и приспособлений, грузоподъемных машин и механизмов, применяемых при ремонте оборудования
2. Технические характеристики ремонтируемого оборудования,
3. Схему масляного хозяйства обслуживаемого участка,
4. Нормы и объемы испытаний ремонтируемого электротехнического оборудования,
5. Организацию ремонтных, такелажных и верхолазных работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка / Мастер цеха

25. Карточка профессии "Инженер по радиоэлектронному оборудованию":

Код группы:

2152-3

Код наименования занятия:

2152-3-003

Наименование профессии:

Инженер по радиоэлектронному оборудованию

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Инженер-электроник (Электроник).
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 "Об утверждении Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22003)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерные, обрабатывающие и строительные отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Инженер по радиоэлектронному оборудованию; Инженер-электроник; Инженер-радиоэлектроник; Инженер по телевизионному оборудованию; Инженер по радиолокации; Инженер по радионавигации и радиолокации; Инженер по радионавигации, радиолокации и связи

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Разработка, производство и эксплуатация, систем и комплексов радиоэлектронной аппаратуры

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к рабочему процессу по изготовлению радиотехнических и электронных устройств
2. Техническое обслуживание сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
3. Текущий ремонт и приемка после ремонта сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
4. Контроль качества изготовленных радиотехнических и электронных устройств

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к рабочему процессу по изготовлению радиотехнических и электронных устройств




Навык 1:
Подготовка к производству и эксплуатации радиоэлектронных систем, приборов и оборудования

Умения:
1. Диагностика радиоэлектронных приборов и р/э оборудования
2. Регулировка и настройка радиоэлектронных приборов и устройств
3. Эксплуатация радиоэлектронных приборов, систем и оборудования для их тестирования.
4. Диагностика радиоэлектронных приборов и применение измерительного оборудования для их тестирования.
5. Регулировка параметров приборов и оборудования при проведении технической эксплуатации.
6. Соблюдение требований по охране труда и промышленной санитарии при выполнении функциональных обязанностей.
7. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты;
8. Использование средств пожаротушения
9. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1. Основы черчения
2. Основы метрологии
3. Конструкции, особенностей эксплуатации и настройки сложной специальной радиоэлектронной аппаратуры и технологической оснастки для ее тестирования перед применением
4. Устройства и правила применения контрольно-измерительной аппаратуры и приборов
5. Способы, инструменты и оборудование для регулировки и настройки радиоэлектронной аппаратуры.
6.Требования инструкции по охране труда на работе;
7. Правила безопасного выполнения работ;
8. Требований пожарной безопасности;
9. Правил пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по изготовлению радиотехнических, электронных устройств

Умения:
1. Чтение чертежей, принципиальных электрических схем, технологической документации по производству радиоэлектронных, радиотехнических и электронных устройств
2. Анализ исходных данных для изготовления радиоэлектронных, радиотехнических и электронных устройств
3. Проведение расчетов, разработка функциональных и принципиальных электрических схем, необходимых при изготовлении приборов и узлов радиоэлектронных устройств

Знания:
1. Машиностроительное черчение
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт), функциональных и принципиальных электрических схем радиотехнических и радиоэлектронных устройств

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Техническое обслуживание сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры




Навык 1:
Изучение и анализ входящей информации касательно радиоэлектронной аппаратуры

Умения:
1. Изучение руководства по эксплуатации сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
2. Изучение инструкции по монтажу, сборке и регулировке сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
3. Подготовка к транспортированию радиоэлектронной аппаратуры, проведение транспортирования и проверка функционирования после проведения испытаний
4. Работать с эксплуатационной документацией по техническому обслуживанию радиоэлектронной аппаратуры
5. Сбор и анализ исходных данных для расчета и проектирования приборов и оборудования радиоэлектронной аппаратуры
6. Выполнение расчҰтов и проектирование радиоэлектронных приборов и устройств согласно техническому заданию.
7. Разработка проектной и технической документации при создании радиоэлектронного оборудования, оформляет законченные проектно-конструкторские работы
8. Контроль соответствия разрабатываемых проектов стандартам и другим нормативным документам
9. Внедрение результатов исследований и разработок в производство
10. Разработка программ и методик испытаний при создании новых радиоэлектронных средств

Знания:
1. Теория и практика эксплуатации современной радиоэлектронной аппаратуры
2. Виды и содержание эксплуатационных документов
3. Содержание ведомостей комплекта запасных частей, инструментов и принадлежностей
4. Документы, содержащие номенклатуру запасных частей радиоэлектронной аппаратуры и их количество, расходуемое на нормируемое количество сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры за период их эксплуатации
5. Документы, содержащие номенклатуру комплектующих изделий, материалов и их количество, расходуемое на нормированное количество сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры на период их эксплуатации
6. Условия хранения запасных частей, инструментов, принадлежностей и материалов для проведения ремонта сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение предварительных тестовых и практических работ

Умения:
1. Тестирование работы функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
2. Ведение отчетной документации по эксплуатации радиоэлектронной аппаратуры
3. Регулировка функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
4. Диагностика технического состояния функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
5. Консервация функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
6. Монтаж функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
7. Сборка, монтаж и регулировка радиоэлектронной аппаратуры
8. Оценка технического состояния радиоэлектронной аппаратуры в процессе испытаний и эксплуатации.
9. Разработка программ и методик испытаний вновь разработанного радиоэлектронного оборудования, участие в испытаниях и оценка результатов испытаний.
10 Использование измерительного оборудования для регулировки радиоэлектронной аппаратуры

Знания:
1. Способы тестирования сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
2. Способы регулировки сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
3. Способы сборки и монтажа сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
4. Условия хранения сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
5. Методы консервации сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
6. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности
7. Опасные и вредные производственные факторы при выполнении работ
8. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ
9. Виды брака и способы его предупреждения
10. Порядок проведения рекламационной работы
11. Методы диагностирования неисправностей, возникших при эксплуатации сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
12. Методы устранения неисправностей, возникших при эксплуатации функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
13. Последовательность сборки и монтажа сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
14. Последовательность процесса монтажа электрорадиоэлементов, узлов и блоков радиоэлектронной аппаратуры
15. Принципы работы, устройство, технические возможности контрольно-измерительного и диагностического оборудования
16. Опасные и вредные производственные факторы при выполнении работ
17. Правила производственной санитарии
18. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Наладка и регулировка функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры

Умения:
1. Участие в наладке, испытаниях и сдаче в эксплуатацию опытных образцов и материалов в области радиоэлектроники
2. Анализ причины брака и выпуска продукции низкого качества или пониженных сортов, принимает меры по их предупреждению
3. Обслуживание оборудования и программных средств, используемых при производстве изделий радиоэлектронной техники, настраивает, регулирует и осуществляет их текущий ремонт
4. Участие в составлении патентных и лицензионных паспортов на новейшие изобретения

Знания:
1. Способы подготовки к транспортированию сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры
2. Методы обработки результатов измерений с использованием средств вычислительной техники
3. Принципы работы, устройство, технические возможности радиоизмерительного оборудования в объеме выполняемых работ
4. Принципы работы, устройство, технические возможности средств диагностики технического состояния радиоэлектронной аппаратуры

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Текущий ремонт и приемка после ремонта сложных функциональных узлов радиоэлектронной аппаратуры




Навык 1:
Предварительный сбор информации по ремонту, ранняя диагностика

Умения:
1. Составление и оформление заявок на поставку запасных частей, инструментов, принадлежностей и материалов для проведения ремонтных работ радиоэлектронной аппаратуры
2. Диагностирование неисправностей в радиоэлектронной аппаратуре

Знания:
1. Приоритеты в постановке задачи по проведению ремонта
2. Принципы работы, устройство, технические возможности радиоизмерительного оборудования в объеме выполняемых работ
3. Принципы работы, устройство, технические возможности средств контроля технического состояния радиоэлектронной аппаратуры

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение операций по текущему ремонту

Умения:
1. Устранение неисправностей, приводящих к возникновению неработоспособного состояния радиоэлектронной аппаратуры
2. Проверка функционирования радиоэлектронной аппаратуры после проведения ремонтных работ
3. Подготовка отчетной документации по результатам ремонта радиоэлектронной аппаратуры

Знания:
1. Теория и практика эксплуатации радиоэлектронной аппаратуры
2. Виды и содержание эксплуатационных документов
3. Содержание мероприятий по вводу в эксплуатацию радиоэлектронной аппаратуры
4. Способы настройки радиоэлектронной аппаратуры
5. Способы монтажа радиоэлектронной аппаратуры
6. Методы технического обеспечения эксплуатации радиоэлектронной аппаратуры

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Контроль качества изготовленных радиотехнических и электронных устройств




Навык 1:
Подведение аналитических выводов по проведенной работе

Умения:
1. Анализ исходных данных для испытания простых машиностроительных изделий на предмет выявления брака
2. Подготовка контрольно-измерительного инструмента и приспособлений к выполнению технологической операции по испытанию радиоэлектронных изделий, их деталей, узлов и механизмов
3. Документальное оформление результатов испытаний изделий, их деталей, узлов и механизмов
4. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности
5. Применение средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении испытания

Знания:
1. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы
3. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации
4. Последовательность действий при испытаниях простых радиоэлектронных изделий, их деталей, узлов и механизмов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженеры-технологи

6

Инженеры по контролю качества

6

Инженеры по организации производства

7

Главный инженер

26. Карточка профессии "Инженер по контрольно-измерительным приборам и автоматике":

Код группы:

2152-4

Код наименования занятия:

2152-4-001

Наименование профессии:

Инженер по контрольно-измерительным приборам и автоматике

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Инженер контрольно-измерительных приборов и автоматики.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 "Об утверждении Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22003)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерные, обрабатывающие и строительные отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Инженер-электроник; Инженер контрольно-измерительных приборов и автоматики.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Разработка, производство и эксплуатация контрольно-измерительных приборов и автоматики

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к рабочему процессу эксплуатации контрольно-измерительных приборов и автоматики
2. Текущий ремонт и контроль за техническим состоянием и безопасной эксплуатацией оборудования контрольно-измерительных приборов и автоматики
3. Контроль качества и техническое обслуживание контрольно-измерительных приборов и автоматики

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к рабочему процессу эксплуатации контрольно-измерительных приборов и автоматики




Навык 1:
Подготовка к производству и эксплуатации контрольно-измерительных приборов и автоматики

Умения:
1. Диагностика контрольно-измерительных приборов и автоматики
2. Регулировка и настройка контрольно-измерительных приборов и автоматики
4. Диагностика контрольно-измерительных приборов и автоматики, применение измерительного оборудования для их тестирования.
5. Регулировка параметров приборов и оборудования при проведении технической эксплуатации.
6. Соблюдение требований по охране труда и промышленной санитарии при выполнении функциональных обязанностей.
7. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты;
8. Использование средств пожаротушения
9. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1. Основы черчения
2. Основы метрологии
3. Конструкции, особенностей эксплуатации и настройки контрольно-измерительных приборов для ее тестирования перед применением
4. Устройства и правила применения контрольно-измерительных приборов и автоматики
5. Способы, инструменты и оборудование для регулировки и настройки контрольно-измерительных приборов и автоматики.
6.Требования инструкции по охране труда на работе;
7. Правила безопасного выполнения работ;
8. Требований пожарной безопасности;
9. Правил пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по изготовлению контрольно-измерительных приборов и автоматики

Умения:
1. Чтение чертежей, принципиальных электрических схем, технологической документации по производству контрольно-измерительных приборов и автоматики
2. Анализ исходных данных для изготовления контрольно-измерительных приборов и автоматики
3. Проведение расчетов, разработка функциональных и принципиальных электрических схем, необходимых при изготовлении контрольно-измерительных приборов и автоматики

Знания:
1. Машиностроительное черчение
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт), функциональных и принципиальных электрических схем контрольно-измерительных приборов и автоматики

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Текущий ремонт и контроль за техническим состоянием и безопасной эксплуатацией оборудования контрольно-измерительных приборов и автоматики




Навык 1:
Обеспечение эксплуатации, техническое обслуживание и ремонт оборудования контрольно-измерительных приборов и автоматики (КИПиА)

Умения:
1. Обеспечивает эксплуатацию, техническое обслуживание и ремонт оборудования контрольно-измерительных приборов и автоматики (КИПиА) в соответствии с правилами, инструкциями и приказами.
2. Осуществляет контроль за техническим состоянием и безопасной эксплуатацией оборудования, участвует в расследовании причин его выхода из строя.
3. Ведет учет и анализ отказов оборудования и замечаний, обобщает опыт эксплуатации оборудования, составляет отчеты.
4. Разрабатывает мероприятия по совершенствованию эксплуатации, технического обслуживания и ремонта систем КИПиА, составляет техническое задание и контролирует его выполнение.
5. Рассматривает техническую документацию на новые системы КИПиА, готовит предложения по устранению замечаний.
6. Принимает участие в разработке и внедрении технологических карт, программ, проектов организации труда, стандартов и инструкций по эксплуатации, техническому обслуживанию и ремонту оборудования.
7. Рассматривает рационализаторские предложения и изобретения, обобщает и распространяет передовой опыт по эксплуатации и ремонту оборудования КИПиА.
8. Разрабатывает предложения по нормативам технического обслуживания и ремонта оборудования. Составляет заявки на запасные части, материалы, инструмент и средства измерений.
9. Организует приемку из монтажа и наладку вновь смонтированного оборудования КИПиА, проводит экспериментальные работы на оборудовании.
10. Составляет графики технического обслуживания и ремонта систем КИПиА, средств измерений и автоматизации.
11. Обеспечивает выполнение графиков профилактических осмотров и различных видов ремонта оборудования КИПиА, принимает участие в проверке работоспособности систем КИПиА.
12. Организует внедрение передовых методов и приемов труда, осуществляет выполнение мероприятий по аттестации и рационализации рабочих мест.
13. Проводит обучение и оказывает помощь работникам при освоении ими новых систем КИПиА и средств измерений.
14. Принимает участие в тарификации работ и присвоении квалификационных разрядов рабочим

Знания:
1. Методические и нормативные документы по эксплуатации, техническому обслуживанию и ремонту оборудования контрольно-измерительных приборов и автоматики (КИПиА)
2. Перспективы развития схем и систем контрольно-измерительных приборов и автоматики (КИПиА)
3. Основы метрологии, цели и задачи метрологического обеспечения; организацию ремонта и технического обслуживания оборудования
4. Систему планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации приборного оборудования
5. Технические характеристики, конструктивные особенности, назначение и принципы работы оборудования, правила технической эксплуатации
6. Принципы планирования технического обслуживания и ремонта
7. Порядок составления заявок на оборудование, материалы, запасные части, инструмент
8. Порядок тарификации работ и работников, положения по оплате труда
9. Основы экономики, организации производства, труда и управления
10. Основы трудового законодательства; правила по охране окружающей среды
11. Правила по охране труда и пожарной безопасности; правила внутреннего трудового распорядка

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества и техническое обслуживание контрольно-измерительных приборов и автоматики




Навык 1:
Подведение аналитических выводов по проведенной работе

Умения:
1. Составление и оформление заявок на поставку запасных частей, инструментов, принадлежностей и материалов для проведения ремонтных работ контрольно-измерительных приборов и автоматики
2. Диагностирование неисправностей в контрольно-измерительных приборах и автоматике
3. Устранение неисправностей, приводящих к возникновению неработоспособного состояния контрольно-измерительных приборов и автоматики
4. Проверка функционирования контрольно-измерительных приборов и автоматики после проведения ремонтных работ
5. Подготовка отчетной документации по результатам ремонта контрольно-измерительных приборов и автоматики
6. Анализ исходных данных для испытания простых машиностроительных изделий на предмет выявления брака
7. Подготовка контрольно-измерительного инструмента и приспособлений к выполнению технологической операции по испытанию радиоэлектронных изделий, их деталей, узлов и механизмов
8. Документальное оформление результатов испытаний изделий, их деталей, узлов и механизмов
9. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности
10. Применение средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении испытания

Знания:
1. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы
3. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации
4. Последовательность действий при испытаниях простых радиоэлектронных изделий, их деталей, узлов и механизмов
5. Приоритеты в постановке задачи по проведению ремонта
6. Принципы работы, устройство, технические возможности контрольно-измерительных приборов и автоматики
7. Теория и практика эксплуатации контрольно-измерительных приборов и автоматики
8. Виды и содержание эксплуатационных документов
9. Содержание мероприятий по вводу в эксплуатацию контрольно-измерительных приборов и автоматики
10. Способы настройки контрольно-измерительных приборов и автоматики
11. Способы монтажа контрольно-измерительных приборов и автоматики
12. Методы технического обеспечения эксплуатации контрольно-измерительных приборов и автоматики

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность, критическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженеры-технологи

6

Инженеры по контролю качества

6

Инженеры по организации производства

7

Главный инженер

27. Карточка профессии "Инженер-приборист":

Код группы:

2152-4

Код наименования занятия:

2152-4-002

Наименование профессии:

Инженер-приборист

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

-
-

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерные, обрабатывающие и строительные отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Инженер-электроник; Инженер по контрольно-измерительным приборам и автоматике

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Организация и обеспечение правильной технической эксплуатации и бесперебойной работы приборов и инструментов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение контрольных и типовых испытаний деталей и приборов
2. Планово-экономическая деятельность

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение контрольных и типовых испытаний деталей и приборов




Навык 1:
Работа по обеспечение правильной технической эксплуатации и бесперебойной работы приборов и инструментов

Умения:
1. Испытание сложных, экспериментальных и высокочастотных приборов;
2. Сложное испытание приборов при разработке конструкций-изделий и технологии производства с применением стандартной аппаратуры (осциллограф, волномер, звуковой генератор, анализатор спектра частот и другое) и дополнительной аппаратуры, необходимой для данной разработки;
3. Измерение и вычисление по формулам параметров изделий (мощность, коэффициент стоячей волны, потери в режиме передачи и другое)

Знания:
1. Устройство испытательного оборудования, его кинематику, электрическую, вакуумную и другие схемы, правила наладки и проверки на точность;
2. Устройство, назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов;
3. Технические условия на испытания сложных изделий;
4. Методику измерения основных параметров;
5. Методику проведения длительных испытаний нескольких (более 5) типов изделий;
6. Методику проведения механических и климатических испытаний;
7. Методику испытаний на стабильность, безотказность и долговечность;
8. Методы и режимы испытаний изделий токами высокой частоты и высоким напряжением;
9. Конструкцию и типы испытываемых изделий;
10. Основы технологии их изготовления;
11. Принципиальные схемы и типы разводов инверторов;
12. Правила применения пересчетных таблиц, графиков, логарифмической линейки;
13. Основные физико-химические процессы в испытываемых изделиях;
14. Основы радиотехники, электротехники и свч техники в пределах выполняемой работы

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительная проверка приборов

Умения:
1. Тренировка приборов в различных режимах;
2. Исследование электрическими методами процессов полимеризации сложных изоляционных материалов;
3. Настройка, наблюдение за режимом работы генератора, наладка и регулирование аппаратуры высоких классов точности;
4. Составление протоколов типовых испытаний

Знания:
1. Конструкцию, способы и правила проверки на точность испытательных установок, схем, стендов и приборов для измерения электрических параметров;
2. Способы устранения основных неисправностей оборудования;
3. Способы установки, крепления и выверки сложных изделий;
4. Методы определения последовательности процесса испытаний;
5. Правила вычисления параметров изделий при помощи формул, таблиц, графиков, номограмм;
6. Конструктивные особенности и технологию производства испытываемых изделий и схем;
7. Входные и выходные параметры изделий
8. Требуется среднее профессиональное образование

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Дополнительная проверка приборов

Умения:
1. Измерение и построение модуляционных характеристик в статическом и динамическом режимах;
2. Управление комплексом сложного испытательного оборудования;
3. Составление паспортов

Знания:
1. Конструкцию, способы и правила проверки на точность испытательных установок, схем, стендов и приборов для измерения электрических параметров;
2. Способы устранения основных неисправностей оборудования;
3. Способы установки, крепления и выверки сложных изделий;
4. Методы определения последовательности процесса испытаний;
5. Правила вычисления параметров изделий при помощи формул, таблиц, графиков, номограмм;
6. Конструктивные особенности и технологию производства испытываемых изделий и схем;
7. Входные и выходные параметры изделий
8. Требуется среднее профессиональное образование

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Планово-экономическая деятельность




Навык 1:
Плановые работы

Умения:
1. Анализ информации, технических данных, показателей и результатов работы приборов и инструментов, их обобщение и систематизация.
2. Разработка предложений по развитию инструментальной и приборной базы предприятия.
3. Навыки календарного планирования на короткий промежуток времени и перспективы

Знания:
1. Методов проведения технико-экономических расчетов.
2.Основы планирования.
3. Основы экономики.
4. Порядок оформления технической документации

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, критическое мышление, коммуникабельность, профессиональный подход к работе

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 15543.1-89. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические и другие технические изделия. Общие требования в части стойкости к климатическим внешним воздействующим факторам;
2) ГОСТ 16465-70. Межгосударственный стандарт. Сигналы радиотехнические измерительные. Термины и определения;
3) ГОСТ 27418-87. Межгосударственный стандарт. Аппаратура радиоэлектронная бытовая. Термины и определения;
4) ГОСТ 20.57.406-81. Межгосударственный стандарт. Комплексная система контроля качества. Изделия электронной техники, квантовой электроники и электротехнические. Методы испытаний;
5) ГОСТ 18311-80. Межгосударственный стандарт. Изделия электротехнические. Термины и определения основных понятий.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженеры-технологи

5

Инженеры по контролю качества

6

Инженеры по организации производства

7

Главный инженер

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      28. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      29. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      30. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол № 4 от 13 декабря 2023 года.

      31. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 12 декабря 2023 года.

      32. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      33. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      34. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 4 к приказу
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Способы обработки давлением"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Способы обработки давлением" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Способы обработки давлением.

      5. Код профессионального стандарта: С25501.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      C Обрабатывающая промышленность;

      25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования;

      25.5 Ковка, прессование, штамповка, профилирование металла; порошковая металлургия;

      25.50 Ковка, прессование, штамповка, профилирование металла; порошковая металлургия;

      25.50.1 Производство готовых металлических изделий или полуфабрикатов путем ковки, прессования, штамповки и профилирования;

      C Обрабатывающая промышленность;

      25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования;

      25.6 Обработка металлов и нанесение покрытий на металлы; основные технологические процессы машиностроения;

      25.62 Основные технологические процессы машиностроения;

      25.62.0 Основные технологические процессы машиностроения.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: обеспечение качества поковок и производительности при ручной ковке; обеспечение качества и производительности при ковке поковок и изделий на молотах и прессах; горячая объемная штамповка из металлов и сплавов на автоматах и комплексах, автоматических и полуавтоматических линиях; холодная штамповка изделий из металлов и сплавов, и неметаллических материалов на машинах и автоматах холодной прессовки; обеспечение качества изделий методами холодной штамповки на прессах.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Кузнец ручной ковки - 2 уровень ОРК;

      2) Кузнец (общий профиль) - 2 уровень ОРК;

      3) Кузнец на молотах и прессах - 2 уровень ОРК;

      4) Штамповщик - 2 уровень ОРК;

      5) Кузнец ручной ковки - 3 уровень ОРК;

      6) Кузнец (общий профиль) - 3 уровень ОРК;

      7) Кузнец на молотах и прессах - 3 уровень ОРК;

      8) Штамповщик - 3 уровень ОРК;

      9) Кузнец-штамповщик на ротационных машинах - 3 уровень ОРК;

      10) Наладчик кузнечно-прессового оборудования - 3 уровень ОРК;

      11) Кузнец ручной ковки - 4 уровень ОРК;

      12) Кузнец (общий профиль) - 4 уровень ОРК;

      13) Кузнец на молотах и прессах - 4 уровень ОРК;

      14) Штамповщик - 4 уровень ОРК;

      15) Кузнец-штамповщик на ротационных машинах - 4 уровень ОРК;

      16) Наладчик кузнечно-прессового оборудования - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Кузнец ручной ковки":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-004

Наименование профессии:

Кузнец ручной ковки

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец ручной ковки, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)
7221-1-003 Кузнец на молотах и прессах

Основная цель деятельности:

Предоставление услуг по ковке, прессованию, объемной и листовой штамповке и профилированию листового металла

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение подготовительных работ для проведения ковки
2. Выполнение технологических операций по ковке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной ковки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение подготовительных работ для проведения ковки




Навык 1:
Подготовка к выполнению ковки

Умения:
2-й разряд
1. Удаление поверхностных дефектов проката перед ковкой.
2. Получение необходимого проката со склада и проведение входного контроля.
3. Резка на заготовки проката заданного профиля, необходимой длины и количества.
4. Проверка работоспособности и исправности кузнечного горна.
5. Выбор и проверка основного инструмента.
6. Выбор и проверка вспомогательного инструмента.
7. Обслуживание кузнечного горна перед началом работы.
8. Проверка состояния рабочего места на соответствие требованиям безопасности.
9. Подготовка кузнечного горна к работе перед нагревом металла.
10. Определение последовательности переходов ковки.
11. Подготовка к работе основного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
12. Подготовка к работе вспомогательного инструмента и приспособления для ковки простых поковок небольшой массы.
13. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
14. Использование средств пожаротушения.
15. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2-й разряд
1. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
2. Виды дефектов и брака в заготовках, возникающих при резке проката.
3. Основные свойства металлов и сплавов.
4. Основные группы и марки обрабатываемых ковкой металлов и сплавов.
5. Виды и размеры исходных заготовок для ковки простых поковок небольшой массы.
6. Классификация кузнечных операций ковки.
7. Способы зачистки поверхностных дефектов проката.
8. Способы и схемы резки проката на заготовки.
9. Конструкции воздуходувных систем кузнечных горнов и правила их эксплуатации.
10. Конструкции кузнечных горнов и правила эксплуатации.
11. Виды топлива, используемого для кузнечного горна.
12. Последовательность розжига и правила обслуживания кузнечного горна перед началом работы.
13. Классификация и назначение основного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
14. Классификация и назначение вспомогательного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
15. Правила обслуживания кузнечного инструмента перед началом работы.
16. Требования охраны труда и промышленной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по ковке

Умения:
2-й разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки.
3. Владение способами термообработки точного контрольного инструмента и применяемых материалов.
4. Расчеты и геометрические построения, необходимые при изготовлении инструмента, деталей и узлов

Знания:
2-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт).
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности.
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по ковке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Ручная ковка простых деталей небольшой массы

Умения:
2-й разряд
1. Ручная ковка простых деталей небольшой массы с соблюдением размеров и припусков на обработку.
2. Протяжка и гибка круглого, квадратного и полосового металла.
3. Гибка, оттяжка и высадка простых изделий из листового металла толщиной до 5 мм по шаблонам и эскизам.
4. Сварка деталей из мягкой стали небольшого сечения и отрубка металла зубилом.
5. Правка на плите, наковальне, в приспособлении вручную различных поковок и штампованных деталей простой конфигурации в холодном и горячем состоянии с проверкой по чертежам и шаблонам.
6. Совместная работа с кузнецом более высокой квалификации в качестве молотобойца или подручного.
7. Нагрев металла в кузнечном горне для ковки простых поковок небольшой массы.
8. Поддержка необходимой температуры для нагрева заготовок в кузнечном горне.
9. Нагрев металла быстро и равномерно до заданной температуры на участке заготовки, подвергаемой ковки.
10. Манипулирование заготовкой с исполь-зованием вспомогательного кузнечного инструмента при ковке.
11. Нанесение разных по силе и направлению ударов кувалдой или молотком-ручником по заготовке при ковке.
12. Использование приемов протяжки, осадки, прошивки, скручивания и гибки заготовок из сортового проката.
13. Использование приемов гибки, оттяжки и высадки поковок из листового металла.
14. Охлаждение простых поковок небольшой массы после ковки.
15. Удаление окалины с поверхности простых поковок.
16. Удаление заусенцев, вмятин и зажимов в простых поковках после ковки.
17. Обслуживание кузнечного горна после ковки.
18. Обслуживание кузнечного инструмента после ковки.
19. Правка вручную простых поковок небольшой массы в холодном состоянии с проверкой по чертежам и шаблонам после охлаждения.
20. Обеспечивание необходимых режимов охлаждения поковок.
21. Использование приемов правки простых поковок небольшой массы в холодном состоянии на наковальне, правильной плите и в приспособлениях.
22. Зачистка внешних дефектов с применением инструментов.
23. Обеспечение порядка на рабочем месте после окончания работы

Знания:
2-й разряд
1. Основы кузнечной сварки металла,
2. Свойства металла при ковке и правке определенных видов деталей,
3. Режим нагрева сталей различных марок,
4. Назначение и условия применения кузнечного инструмента,
5. Систему припусков и допусков на поковку
6. Правила чтения технологической и кон-структорской документации.
7. Сортамент заготовок, используемый для ковки.
8. Способы и правила рубки заготовок в горячем и холодном состоянии.
9. Виды и назначение универсального и специального контрольно-измерительного кузнечного инструмента и приспособлений.
10. Приемы и правила осадки и высадки, протяжки, прошивки и пробивки отверстий, гибки и скручивания заготовок из сортового проката.
11. Основные способы кузнечной сварки.
12. Виды ударов кувалдой и молотком-ручником по заготовке при ковке.
13. Виды вспомогательного инструмента для поддержания огня в кузнечном горне.
14. Классификация операций ковки простых поковок.
15. Правила обслуживания кузнечного горна во время ковки.
16. Конструкции воздуходувных систем кузнечных горнов.
17. Конструкции кузнечных горнов и правила их эксплуатации.
18. Виды топлива, используемого для кузнечных горнов.
19. Правила обслуживания кузнечного инструмента во время ковки.
20. Основные группы и марки обрабатываемых ковкой металлов и сплавов.
21. Основные группы и марки металлов и сплавов, применяемые для кузнечных инструментов.
22. Физические свойства металлов и сплавов.
23. Способы охлаждения поковок.
24. Способы очистки окалины с поверхности поковок.
25. Правила обслуживания кузнечного горна после ковки.
26. Способы погружения кованых простых поковок небольшой массы в охлаждающую жидкость.
27. Способы зачистки внешних поверхност-ных дефектов, заусенцев, вмятин и зажимов.
28. Виды и назначение основного инструмента для ковки.
29. Виды и назначение вспомогательного инструмента для ковки.
30. Виды и назначение универсального и специального контрольно-измерительного кузнечного инструмента и приспособлений.
31. Основные группы и марки металлов и сплавов, применяемых в кузнечном производстве.
32. Правила обслуживания кузнечного инструмента после ковки.
33. Схемы и способы правки поковок.
34. Конструкции кузнечных горнов и правила их эксплуатации

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной ковки

Навык 1:
Управление свойством, параметрами выполненной ковки

Умения:

2-й разряд
1. Визуальное выявление брака и дефектов поковок.
2. Проверка кузнечного инструмента и приспособления на отсутствие дефектов.
3. Выявление дефектов и брака кованых поковок после охлаждения и зачистки.
4. Контроль параметров и качества поковок с использованием контрольно-измерительного инструмента и приспособлений.
5. Измерение универсальным и специальным контрольно-измерительным кузнечным инструментом и приспособлениями.
6. Устранение дефектов кованых поковок.
7. Выявление дефектов кованых поковок.
8. Устранение дефектов кованых поковок.
9. Контроль параметров и качества поковок.
10. Определение качества поверхности и размеры поперечного сечения проката и слитка

Знания:
2-й разряд
1. Виды дефектов и брака в поковках, возникающих при резке, нагреве, ковке и охлаждении, способы их выявления.
2. Физические свойства металлов и сплавов.
3. Температурные интервалы нагрева металлов и сплавов.
4. Сортамент заготовок, используемых для ковки, гибки, правки и сварки сложных поковок.
5. Влияние направления волокон макро-структуры в заготовках из проката на качество поковок.
6. Виды искажения формы поперечного сечения при гибке заготовок.
7. Система припусков и допусков на поковки.
8. Виды дефектов и брака в заготовках, возникающих при нагреве металла.
9. Методы и способы контроля параметров и качества поковок с использованием контрольно-измерительного инструмента и приспособлений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Кузнецы

4

Кузнецы

4

Супервайзер(бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

10. Карточка профессии "Кузнец":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-001

Наименование профессии:

Кузнец

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7221-1-003 Кузнец на молотах и прессах
7221-1-004 Кузнец ручной ковки

Основная цель деятельности:

Предоставление услуг по ковке, прессованию, объемной и листовой штамповке и профилированию листового металла

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ручная ковка простых поковок и изделий

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ручная ковка простых поковок и изделий




Навык 1:
Ковка простых поковок и изделий из сортового проката

Умения:
2-й разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для ковки простых поковок и изделий.
2. Определение последовательности действий при ковке простых поковок и изделий.
3. Подготовка рабочего места к ковке простых поковок и изделий из сортового проката.
4. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для ковки простых поковок и изделий из сортового проката.
5. Подготовка к работе кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки простых поковок и изделий.
6. Розжиг кузнечного горна для нагрева сортового проката для ковки простых поковок и изделий.
7. Разогрев кузнечной печи для нагрева сортового проката для ковки простых поковок и изделий.
8. Получение проката из углеродистых и низколегированных сталей со склада и проведение его входного контроля для ковки простых поковок и изделий.
9. Удаление поверхностных дефектов сортового проката перед ковкой простых поковок и изделий.
10. Резка и рубка на заготовки сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей для ковки простых поковок и изделий.
11. Нагрев заготовок в кузнечных горнах и печах для ковки простых поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей.
12. Удаление окалины с заготовок при ковке простых поковок и изделий.
13. Протяжка простых поковок и изделий из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
14. Осадка простых поковок и изделий из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
15. Высадка простых поковок и изделий из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
16. Охлаждение простых поковок и изделий после ковки.
17. Защита поверхности простых поковок и изделий от коррозии.
18. Обслуживание кузнечных горнов после ковки простых поковок и изделий.
19. Выявление дефектов простых поковок и изделий.
20. Устранение дефектов простых поковок и изделий.
21. Контроль простых поковок и изделий.
Должен уметь:
22. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
23. Устанавливать последовательность переходов ковки простых поковок и изделий.
24. Рассчитывать размеры и массу заготовки для ковки простых поковок и изделий.
25. Использовать кузнечные инструменты для ковки простых поковок и изделий.
26. Использовать оборудование для резки на заготовки сортового проката для ковки простых поковок и изделий.
27. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для ковки простых поковок и изделий.
28. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
29. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
30. Зачищать внешние дефекты сортового проката с использованием инструментов.
31. Поддерживать необходимую температуру для нагрева заготовок в кузнечных горнах и печах.
32. Производить нагрев металла, подвергаемого ковке, быстро и равномерно до заданной температуры на участке заготовки.
33. Манипулировать простыми поковками и изделиями при протяжке, осадке и высадке.
34. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при ковке простых поковок и изделий.
35. Использовать приемы протяжки, осадки и высадки заготовок из сортового проката при ковке простых поковок и изделий.
36. Контролировать температуру заготовок при ковке простых поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей.
37. Обеспечивать минимальное горение очага кузнечного горна для передачи по смене.
38. Визуально выявлять дефекты простых поковок и изделий.
39. Исправлять дефекты в простых поковках и изделиях.
40. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
41. Выполнять измерения простых поковок и изделий с использованием контрольно-измерительных инструментов.
42. Применять средства индивидуальной защиты при ковке простых поковок и изделий из сортового проката.
43. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
2-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки простых поковок и изделий.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под ковку простых поковок и изделий.
5. Порядок подготовки кузнечных инструментов к ковке простых поковок и изделий.
6. Порядок подготовки к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под ковку простых поковок и изделий.
7. Основные неисправности кузнечных инструментов для ковки простых поковок и изделий.
8. Основные неисправности кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки простых поковок и изделий.
9. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для ковки простых поковок и изделий.
10. Способы устранения нарушений в работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки простых поковок и изделий.
11. Виды топлива, используемого для кузнечных горнов.
12. Способы резки сортового проката на заготовки для ковки простых поковок и изделий.
13. Классификация операций ковки простых поковок и изделий.
14. Приемы и правила протяжки, осадки и рубки заготовок из сортового проката при ковке простых поковок и изделий.
15. Последовательность действий при ковке простых поковок и изделий.
16. Температурные режимы нагрева сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей для ковки простых поковок и изделий.
17. Виды дефектов в заготовках и поковках при ковке простых поковок и изделий.
18. Способы выявления и исправления дефектов при ковке простых поковок и изделий.
19. Сортамент заготовок, используемых при ковке простых поковок и изделий.
20. Физические свойства углеродистых и низколегированных сталей.
21. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей для ковки простых поковок и изделий.
22. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов.
23. Припуски, напуски и допуски на простые поковки и изделия.
24. Способы контроля температуры простых поковок и изделий при ковке.
25. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля простых поковок и изделий при ковке.
26. Правила строповки и перемещения грузов
27. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
28. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке простых поковок и изделий.
29. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Гибка и высадка изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм

Умения:
2-й разряд
1. Определение последовательности действий при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
2. Подготовка рабочего места к гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
3. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
4. Подготовка к работе кузнечных горнов и печей для нагрева листовых заготовок толщиной до 5 мм для гибки и высадки изделий.
5. Розжиг кузнечного горна для нагрева листовых заготовок толщиной до 5 мм для гибки и высадки изделий.
6. Разогрев кузнечной печи для нагрева листовых заготовок толщиной до 5 мм для гибки и высадки изделий.
7. Резка и рубка листовых заготовок толщиной до 5 мм для гибки и высадки изделий из углеродистых и низколегированных сталей.
8. Удаление окалины с листовых заготовок толщиной до 5 мм при гибке и высадке изделий.
9. Гибка листовых заготовок толщиной до 5 мм из углеродистых и низколегированных сталей.
10. Разгонка листовых заготовок толщиной до 5 мм из углеродистых и низколегированных сталей.
11. Высадка листовых заготовок толщиной до 5 мм из углеродистых и низколегированных сталей.
12. Охлаждение изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
13. Защита поверхности изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм от коррозии.
14. Обслуживание кузнечных горнов после гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
15. Выявление дефектов изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
16. Устранение дефектов изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
17. Контроль изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
Должен уметь:
18. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
19. Устанавливать последовательность переходов гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
20. Рассчитывать размеры заготовки для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
21. Использовать кузнечные инструменты для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
22. Использовать оборудование для резки листовых заготовок толщиной до 5 мм для гибки и высадки изделий.
23. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
24. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
25. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
26. Поддерживать необходимую температуру для нагрева листовых заготовок в кузнечных горнах и печах.
27. Манипулировать изделиями из листовых заготовок толщиной до 5 мм при гибке, высадке и разгонке.
28. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при гибке, высадке и разгонке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
29. Использовать приемы гибки, высадки и разгонки листовых заготовок толщиной до 5 мм.
30. Контролировать температуру заготовок при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм из углеродистых и низколегированных сталей.
31. Обеспечивать минимальное горение очага кузнечного горна для передачи по смене.
32. Визуально выявлять дефекты изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
33. Исправлять дефекты в изделиях из листовых заготовок толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
34. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
35. Выполнять измерения изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм после гибки и высадки с использованием контрольно-измерительных инструментов.
36. Применять средства индивидуальной защиты при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
37. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
2-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
5. Порядок подготовки кузнечных инструментов к гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
6. Порядок подготовки к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
7. Основные неисправности кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
8. Основные неисправности кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
9. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
10. Способы устранения нарушений в работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
11. Виды топлива, используемого для кузнечных горнов.
12. Способы резки листовых заготовок толщиной до 5 мм для гибки и высадки изделий.
13. Классификация операций гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
14. Приемы и правила гибки, высадки и разгонки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
15. Последовательность действий при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
16. Температурные режимы нагрева листовых заготовок толщиной до 5 мм из углеродистых и низколегированных сталей для гибки и высадки изделий.
17. Виды дефектов в изделиях при гибке и высадке листовых заготовок толщиной до 5 мм.
18. Способы выявления и исправления дефектов при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
19. Сортамент заготовок, используемых при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
20. Физические свойства углеродистых и низколегированных сталей.
21. Способы охлаждения поковок листовых изделий толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
22. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
23. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов.
24. Припуски, напуски и допуски на листовые изделия толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
25. Способы контроля температуры листовых изделий толщиной до 5 мм при гибке и высадке.
26. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля листовых изделий толщиной до 5 мм после гибки и высадки.
27. Правила строповки и перемещения грузов.
28. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
29. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной до 5 мм.
30. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Ковка поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца

Умения:
2-й разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
2. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
3. Подготовка к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
4. Розжиг кузнечного горна для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
5. Разогрев кузнечной печи для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
6. Резка и рубка на заготовки для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
7. Нагрев заготовок в кузнечных горнах и печах для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
8. Ковка поковок и изделий в качестве подручного.
9. Ковка поковок и изделий в качестве молотобойца.
Должен уметь:
10. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
11. Использовать кузнечные инструменты для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
12. Использовать оборудование для резки на заготовки для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
13. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
14. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
15. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
16. Поддерживать необходимую температуру для нагрева заготовок в кузнечных горнах и печах.
17. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при ковке поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
18. Выполнять совместную работу с кузнецом более высокой квалификации.
19. Применять средства индивидуальной защиты при ковке поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
20. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
2-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий.
5. Порядок подготовки кузнечных инструментов к ковке поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
6. Порядок подготовки к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий.
7. Основные неисправности кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий.
8. Основные неисправности кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий.
9. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий.
10. Способы устранения нарушений в работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий.
11. Способы резки на заготовки для ковки поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
12. Приемы и правила при ковке поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
13. Последовательность действий при ковке поковок и изделий в качестве подручного или молотобойца.
14. Виды ударов кувалдой и молотком-ручником по заготовке при ковке.
15. Виды команд кузнеца при ковке.
16. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке поковок и изделий.
17. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Кузнец (общий профиль)

4

Кузнец (общий профиль)

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

11. Карточка профессии "Кузнец на молотах и прессах":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-003

Наименование профессии:

Кузнец на молотах и прессах

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец на молотах и прессах, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)
7221-1-006 Кузнец-штамповщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества и производительности при ковке поковок и изделий на молотах и прессах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ковка поковок и изделий на молотах и прессах в качестве подручного

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ковка поковок и изделий на молотах и прессах в качестве подручного




Навык 1:
Нагрев заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки

Умения:
2-й разряд
1. Подготовка рабочего места к нагреву заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
2. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
3. Разогрев нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов под ковку.
4. Загрузка в нагревательные устройства заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для нагрева под ковку.
5. Выгрузка из нагревательных устройств заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
6. Подача нагретых заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов к месту ковки.
7. Ежедневное обслуживание нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
8. Перемещение заготовок подъемно-транспортным оборудованием с пола при нагреве.
9. Контроль параметров нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
10. Читать технологическую документацию.
11. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов под ковку.
12. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
13. Размещать заготовки в нагревательном устройстве для нагрева в соответствии со схемой укладки.
14. Определять температуру нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
15. Включать и выключать нагревательное устройство для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
16. Выполнять ежедневное обслуживание нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
17. Определять неисправности нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
18. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
19. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
20. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
21. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
22. Применять средства индивидуальной защиты при нагреве в нагревательном устройстве заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
23. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения заготовок.
24. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
2-й разряд
1. Правила чтения технологических документов.
2. Виды, конструкции и назначение нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов для ковки.
3. Виды, конструкции и назначение подъемно-транспортного оборудования.
4. Режимы работы нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
5. Основные параметры нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
6. Основные неисправности нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
7. Условные команды кузнеца и бригадира при подаче нагретой заготовки.
8. Правила и порядок подготовки к работе нагревательных устройств для нагрева заготовок из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов для ковки.
9. Температурный режим ковки поковок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
10. Схемы и правила укладки заготовок в нагревательное устройство.
11. Способы измерения температуры печи, заготовок и поковок.
12. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов, обрабатываемых ковкой.
13. Сортамент заготовок, обрабатываемых ковкой.
14. Виды дефектов заготовок, возникающие при нагреве заготовок.
15. Виды, условия эксплуатации и область применения пирометров.
16. Зависимость цвета каления от температуры нагрева стали.
17. Графики изменения температуры в нагревательной печи.
18. Правила строповки и перемещения грузов.
19. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
20. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
21. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при управлении нагревательными устройствами для нагрева заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки.
22. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ковка поковок и изделий на молотах в качестве подручного совместно с кузнецом более высокой квалификации

Умения:
2-й разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке поковок и изделий на ковочных молотах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
2. Подготовка к работе ковочных молотов и вспомогательных приспособлений совместно с кузнецом более высокой квалификации.
3. Ежедневное обслуживание ковочных молотов при ковке поковок и изделий совместно с кузнецом более высокой квалификации.
4. Подача заготовок, поковок в рабочее пространство ковочных молотов при ковке поковок и изделий совместно с кузнецом более высокой квалификации.
5. Осадка, протяжка, прошивка, гибка, скручивание и рубка поковок и изделий на ковочных молотах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
6. Складирование поковок для охлаждения на участке ковочных молотов совместно с кузнецом более высокой квалификации.
7. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке поковок и изделий на ковочных молотах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
8. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений на ковочных молотах при ковке поковок и изделий совместно с кузнецом более высокой квалификации.
9. Удаление окалины с заготовок при ковке поковок и изделий на ковочных молотах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
10. Перемещение заготовок и поковок подъемно-транспортным оборудованием с пола при ковке на ковочных молотах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
11. Выявление дефектов в поковках и изделиях при ковке на ковочных молотах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
12. Контроль размеров поковок и изделий при ковке на ковочных молотах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
Должен уметь:
13. Читать техническую документацию.
14. Использовать ковочные молоты для ковки поковок и изделий совместно с кузнецом более высокой квалификации.
15. Управлять вспомогательными приспособлениями при ковке поковок и изделий на ковочных молотах с кузнецом более высокой квалификации.
16. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочных молотов с кузнецом более высокой квалификации в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
17. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
18. Манипулировать поковками при осадке, протяжке, прошивке, гибке, скручивании и рубке на ковочных молотах с кузнецом более высокой квалификации.
19. Править поковки, искривленные при ковке на молотах, с кузнецом более высокой квалификации.
20. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты для ковки на ковочных молотах.
21. Определять температуру начала и окончания ковки поковок и изделий на ковочных молотах.
22. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой на молотах.
23. Регулировать энергию удара по поковкам на ковочных молотах.
24. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочных молотов.
25. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
26. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
27. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
28. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения поковок, изделий и заготовок.
29. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
30. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров поковок и изделий.
31. Применять средства индивидуальной защиты при ковке поковок и изделий на ковочных молотах.
32. Содержать в порядке рабочее место для ковки поковок и изделий на ковочных молотах

Знания:
2-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Правила чтения технологических документов.
3. Виды, конструкции и назначение ковочных молотов для ковки поковок и изделий.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий на ковочных молотах.
5. Виды, конструкции и назначение подъемно-транспортного оборудования.
6. Режимы работы ковочных молотов.
7. Основные параметры ковочных молотов.
8. Назначение органов управления ковочными молотами.
9. Основные неисправности ковочных молотов.
10. Условные команды кузнеца и бригадира при ковке поковок и изделий.
11. Правила и порядок подготовки к работе ковочных молотов.
12. Температурный режим ковки поковок из сталей и цветных сплавов на ковочных молотах.
13. Группы и марки сталей и цветных сплавов, обрабатываемых ковкой.
14. Сортамент заготовок, обрабатываемых ковкой.
15. Основные технологические операции ковки поковок и изделий на ковочных молотах.
16. Основные правила и способы ковки поковок и изделий на ковочных молотах.
17. Способы контроля поковок и изделий контрольно-измерительным инструментом.
18. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля поковок и изделий.
19. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия при ковке на ковочных молотах.
20. Приемы работы при ковке поковок и изделий на ковочных молотах.
21. Правила строповки и перемещения грузов.
22. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
23. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
24. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке поковок и изделий на ковочных молотах.
25. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Ковка поковок и изделий на прессах в качестве подручного совместно с кузнецом более высокой квалификации

Умения:
2-й разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке поковок и изделий на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
2. Подготовка к работе ковочных прессов и вспомогательных приспособлений совместно с кузнецом более высокой квалификации.
3. Ежедневное обслуживание ковочных прессов при ковке поковок и изделий совместно с кузнецом более высокой квалификации.
4. Подача заготовок, поковок в рабочее пространство ковочных прессов при ковке поковок и изделий совместно с кузнецом более высокой квалификации.
5. Осадка, протяжка, прошивка, гибка, скручивание и рубка поковок и изделий на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
6. Складирование поковок для охлаждения на участке ковочных прессов совместно с кузнецом более высокой квалификации.
7. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке поковок и изделий на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
8. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при ковке поковок и изделий на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
9. Удаление окалины с заготовок при ковке поковок и изделий на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
10. Перемещение заготовок и поковок подъемно-транспортным оборудованием с пола при ковке на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
11. Выявление дефектов в поковках и изделиях при ковке на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
12. Контроль размеров поковок и изделий при ковке на ковочных прессах совместно с кузнецом более высокой квалификации.
Должен уметь:
13. Читать техническую документацию.
14. Использовать ковочные прессы для ковки поковок и изделий совместно с кузнецом более высокой квалификации.
15. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочных прессов с кузнецом более высокой квалификации в соответствии с требованиями эксплуатационной документации
16. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
17. Манипулировать поковками при осадке, протяжке, прошивке, гибке, скручивании и рубке на ковочных прессах с кузнецом более высокой квалификации.
18. Править поковки, искривленные при ковке на ковочных прессах, с кузнецом более высокой квалификации.
19. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты для ковки на ковочных прессах.
20. Определять температуру начала и окончания ковки поковок и изделий на ковочных прессах.
21. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой на ковочных прессах.
22. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочных прессов.
23. Регулировать ход траверсы при ковке поковок и изделий на ковочных прессах.
24. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
25. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
26. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
27. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения поковок, изделий и заготовок.
28. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
29. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров поковок и изделий.
30. Применять средства индивидуальной защиты при ковке поковок и изделий на ковочных прессах.
31. Содержать в порядке рабочее место для ковки поковок и изделий на ковочных прессах

Знания:
2-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Правила чтения технологических документов.
3. Виды, конструкции и назначение ковочных прессов для ковки поковок и изделий.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий на ковочных прессах.
5. Режимы работы ковочных прессов.
6. Основные параметры ковочных прессов.
7. Назначение органов управления ковочными прессами.
8. Основные неисправности ковочных прессов.
9. Условные команды кузнеца при ковке на ковочных прессах.
10. Правила и порядок подготовки к работе ковочных прессов.
11. Температурный режим ковки поковок из углеродистых сталей и цветных сплавов на ковочных прессах.
12. Группы и марки сталей и цветных сплавов, обрабатываемых ковкой.
13. Сортамент заготовок, обрабатываемых ковкой.
14. Основные технологические операции ковки поковок и изделий на ковочных прессах.
15. Основные правила и способы ковки поковок и изделий на ковочных прессах.
16. Способы контроля поковок и изделий контрольно-измерительным инструментом.
17. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля поковок и изделий.
18. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия при ковке на ковочных молотах.
19. Приемы работы при ковке поковок и изделий на ковочных прессах.
20. Правила строповки и перемещения грузов.
21. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
22. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
23. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке поковок и изделий на ковочных прессах.
24. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Кузнец на молотах и прессах

4

Кузнец на молотах и прессах

4

Супервайзер(бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер смены/Мастер цеха

12. Карточка профессии "Штамповщик":

Код группы:

7221-2

Код наименования занятия:

7221-2-014

Наименование профессии:

Штамповщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Штамповщик, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Штамповщик; Штамповщик жидкого металла; Штамповщик на падающих молотах; Штамповщик пробковых изделий; Машинист на молотах, прессах и манипуляторах; Модельщик по металлическим моделям

Связь с неформальным и информальным образованием:

Связь с неформальным и информальным образованием: Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7221-9-005 Машинист на молотах, прессах и манипуляторах
7222-0-003 Модельщик по металлическим моделям
7221-2-016 Штамповщик на падающих молотах

Основная цель деятельности:

Холодная штамповка изделий из металлов, сплавов и неметаллических материалов на машинах и автоматах холодной прессовки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ для холодной штамповки детали или сборочной единицы
2. Выполнение технологических операций по холодной штамповке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной холодной штамповки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ для холодной штамповки детали или сборочной единицы




Навык 1:
Подготовка к выполнению холодной штамповки

Умения:
2-й разряд
1. Подготовка машин и автоматов холодной штамповки.
2. Удаление отходов из рабочего пространства пресса.
3. Подналадка крепления штамповой оснастки.
4. Регулирование режимов работы пресса.
5. Подналадка прессов.
6. Подналадка крепления штамповой оснастки.
7. Регулирование режимов работы пресса.
8. Подналадка прессов.
9. Подналадка штамповой и вспомогательной оснастки.
10. Нанесение технологической смазки на заготовки и штамповый инструмент.
11. Нанесение смазки на направляющие элементы штамповой оснастки.
12. Регулирование упоров на размер в соответствии с технологической документацией.
13. Использование смазочно-охлаждающих технологических средств (далее - СОТС) при работе на машинах и автоматах холодной штамповки.
14. Контроль наличия и состояния СОТС на машинах и автоматах холодной штамповки.
15. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию на машинах и автоматах холодной штамповки в соответствии с технической документацией.
16. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте штамповщика.
17. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
18. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
19. Использование средств пожаротушения.
20. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2-й разряд
1. Правила чтения технологической и конструкторской документации для изготовления делателей методом холодной штамповки.
2. Методы изготовления и принцип работы штамповой оснастки при холодной штамповке
3. Режимы работы машин и автоматов холодной штамповки.
4. Устройство, принципы работы и правила использования машин и автоматов холодной штамповки.
5. Органы управления машин и автоматов холодной штамповки.
6. Порядок проверки исправности и работоспособности машин и автоматов холодной штамповки.
7. Назначение и свойства смазочно-охлаждающих жидкостей, применяемых при холодном штамповании.
8. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
9. Состав и порядок выполнения регламентных работ по техническому обслуживанию машин и автоматов холодной прессовки.
10. Требования инструкции по охране труда на работе.
11. Правила безопасного выполнения работ.
12. Требования пожарной безопасности.
13. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по холодной штамповке

Умения:
2-й разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки на шлифовальном станке.
3. Владение способами термообработки применяемых материалов
4. Расчеты и геометрические построения, необходимые при изготовлении деталей и узлов методом штамповки

Знания:
2-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по холодной штамповке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Холодная штамповка

Умения:
2-й разряд
1. Холодная штамповка простой и средней сложности деталей из металла различного профиля и неметаллических материалов текстолита, фольги, слюды, гетинакса и других на налаженных эксцентриковых, фрикционных и кривошипных прессах усилием до 3 МН (300 тс) с применением простых и сложных вырубных, вытяжных, гибочных и формовочных штампов.
2. Штамповка изделий из отходов жести, пропитанной ткани, фибры и целлулоида.
3. Обрубка литников из цветных и драгоценных металлов и сплавов.
4. Проверка изготовленных деталей по образцу или шаблонам.
5. Управление механизмами пресса и его смазка.
6. Участие в установке штампа и сменяемого инструмента.
7. Штамповка деталей на более мощных прессах под руководством штамповщика более высокой квалификации.
8. Обслуживание и эксплуатация машин и автоматов холодной штамповки.
9. Регулирование силы прижима и выталкивания буферного устройства.
10. Устранение неисправностей в работе вспомогательных средств и штамповой оснастки.
11. Укладка отштампованных изделий в специальную тару в соответствии со схемой укладки.
12. Пакетирование и брикетирование металлических отходов

Знания:
2-й разряд
1. Устройство однотипных прессов
2. Приемы установки и снятия штампов
3. Основные механические свойства штампуемых материалов в пределах выполняемой работы
4. Назначение и условия применения контрольно-измерительных инструментов
5. Систему допусков и посадок, квалитетов и параметров шероховатости
6. Номенклатура штампуемых изделий.
7. Последовательность действий при холодной штамповке изделий.
8. Виды и назначение технологических смазок, применяемых при холодной штамповке.
9. Схемы и конструкции штамповой оснастки для холодной штамповки изделий.
10. Конструкции и принцип действия буферных устройств для прижима заготовок и выталкивания изделий.
11. Методы и способы брикетирования и пакетирования металлических отходов.
12. Схемы строповки грузов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной холодной штамповки




Навык 1:
Управление свойствами и параметрами выполненной холодной штамповки

Умения:
2-й разряд
1. Визуальное определение брака и дефектов штампованных изделий.
2. Выявление дефектов и брака в штампуемых изделиях.
3. Контроль параметров качества штампуемых изделий.
4. Установление причины возникновения дефектов и брака в изделиях.
5. Выполнение измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструмент

Знания:
2-й разряд
1. Виды дефектов и брака, возникающих при штамповке.
2. Физические свойства металлов и сплавов.
3. Сортамент заготовок, используемых для штамповки.
4. Возможные нарушения в работе штамповой оснастки.
5. Способы устранения нарушений в работе штамповой оснастки.
6. Влияние направления волокон макроструктуры в заготовках из проката на качество поковок

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Штамповщики и прессовщики

4

Штамповщики и прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Помощники инженеров-механиков

5

Мастер цеха/Мастер смены

13. Карточка профессии "Кузнец ручной ковки":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-004

Наименование профессии:

Кузнец ручной ковки

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец ручной ковки, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)
7221-1-003 Кузнец на молотах и прессах

Основная цель деятельности:

Предоставление услуг по ковке, прессованию, объемной и листовой штамповке и профилированию листового металла

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение подготовительных работ для проведения ковки
2. Выполнение технологических операций по ковке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной ковки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение подготовительных работ для проведения ковки




Навык 1:
Подготовка к выполнению ковки

Умения:
3-4 разряд
1. Удаление поверхностных дефектов проката перед ковкой.
2. Получение необходимого проката со склада и проведение входного контроля.
3. Резка на заготовки проката заданного профиля, необходимой длины и количества.
4. Проверка работоспособности и исправности кузнечного горна.
5. Выбор и проверка основного инструмента.
6. Выбор и проверка вспомогательного инструмента.
7. Обслуживание кузнечного горна перед началом работы.
8. Проверка состояния рабочего места на соответствие требованиям безопасности.
9. Подготовка кузнечного горна к работе перед нагревом металла.
10. Определение последовательности переходов ковки.
11. Подготовка к работе основного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
12. Подготовка к работе вспомогательного инструмента и приспособления для ковки простых поковок небольшой массы.
13. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
14. Использование средств пожаротушения.
15. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
3-4 разряд
1. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
2. Виды дефектов и брака в заготовках, возникающих при резке проката.
3. Основные свойства металлов и сплавов.
4. Основные группы и марки обрабатываемых ковкой металлов и сплавов.
5. Виды и размеры исходных заготовок для ковки простых поковок небольшой массы.
6. Классификация кузнечных операций ковки.
7. Способы зачистки поверхностных дефектов проката.
8. Способы и схемы резки проката на заготовки.
9. Конструкции воздуходувных систем кузнечных горнов и правила их эксплуатации.
10. Конструкции кузнечных горнов и правила эксплуатации.
11. Виды топлива, используемого для кузнечного горна.
12. Последовательность розжига и правила обслуживания кузнечного горна перед началом работы.
13. Классификация и назначение основного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
14. Классификация и назначение вспомо-гательного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
15. Правила обслуживания кузнечного инструмента перед началом работы.
16. Требования охраны труда и промышленной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по ковке

Умения:
3-4 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки.
3. Владение способами термообработки точного контрольного инструмента и применяемых материалов.
4. Расчеты и геометрические построения, необходимые при изготовлении инструмента, деталей и узлов

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт).
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности.
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по ковке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Ручная ковка деталей средней сложности

Умения:
3-4 разряд
1. Ручная ковка по эскизам, шаблонам и образцам деталей средней сложности с чистовой отделкой поверхностей и точным соблюдением размеров.
2. Гибка, оттяжка, отбортовка и высадка изделий средней сложности различной конфигурации из листового металла толщиной от 5 до 8 мм по чертежам и шаблонам.
3. Нагонка рессорных хомутов в горячем состоянии на рессоры, имеющие в наборе до 10 листов, с правкой и проверкой по угольнику.
4. Правка штампованных деталей из листового металла без горловин в горячем и холодном состоянии с проверкой по чертежам и шаблону.
5. Изготовление инструмента, необходимого для кузнечных работ.
6. Работа в качестве подручного с кузнецом более высокой квалификации при ковке сложных деталей с чистовой отделкой поверхностей, а также при гибке рессорных листов

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство воздуходувных установок,
2. Ковочные свойства основных металлов,
3. Способы гибки различных рессорных листов из стали различных марок,
4. Правила и приемы кузнечной сварки,
5. Размеры припусков на обработку и допуски на поковки,
6. Элементарные способы подсчета массы материала, необходимого для простейших поковок,
7. Режим нагрева и ковочную температуру стали различных марок,
8. Приемы и последовательность переходов ковки,
9. Правила ковки лошадей, типы подков,
10. Назначение и условия применения контрольно-измерительных инструментов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ручная ковка сложных деталей (4 разряд)

Умения:
3-4 разряд
1. Ручная ковка сложных деталей по чертежам и образцам.
2. Гибка и сварка деталей в разных плоскостях.
3. Сварка деталей из стали различных марок.
4. Окончательная отделка деталей с соблюдением установленных размеров и припусков.
5. Гибка, правка, отбортовка и высадка сложных и тяжеловесных изделий из листового металла толщиной от 8 до 12 мм и сортового металла всех размеров по чертежам, эскизам и шаблонам.
6. Выбор режимов нагрева металла для ковки.
7. Гибка рессорных листов по шаблону.
8. Сборка рессор в комплект и пригонка листов по шаблону и к предыдущему листу.
9. Нагонка рессорных хомутов на пакеты рессор, имеющие в наборе более 10 листов.
10. Правка штампованных изделий различной конфигурации.
11. Выполнение кузнечной сварки металла

Знания:
3-4 разряд
1. Конструкцию горнов, печей и воздуходувных установок,
2. Порядок установления последовательности переходов ковки сложных деталей,
3. Технические условия на сборку комплектов рессор,
4. Способы подсчета массы металла поковок,
5. Ковочные свойства различных металлов и их назначение в процессе ковки

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной ковки




Навык 1:
Управление свойством, параметрами выполненной ковки

Умения:
3-4 разряд
1. Визуальное выявление брака и дефектов поковок.
2. Проверка кузнечного инструмента и приспособления на отсутствие дефектов.
3. Выявление дефектов и брака кованых поковок после охлаждения и зачистки.
4. Контроль параметров и качества поковок с использованием контрольно-измерительного инструмента и приспособлений.
5. Измерение универсальным и специальным контрольно-измерительным кузнечным инструментом и приспособлениями.
6. Устранение дефектов кованых поковок.
7. Выявление дефектов кованых поковок.
8. Устранение дефектов кованых поковок.
9. Контроль параметров и качества поковок.
10. Определение качества поверхности и размеры поперечного сечения проката и слитка

Знания:
3-4 разряд
1. Виды дефектов и брака в поковках, возникающих при резке, нагреве, ковке и охлаждении, способы их выявления.
2. Физические свойства металлов и сплавов.
3. Температурные интервалы нагрева металлов и сплавов.
4. Сортамент заготовок, используемых для ковки, гибки, правки и сварки сложных поковок.
5. Влияние направления волокон макро-структуры в заготовках из проката на качество поковок.
6. Виды искажения формы поперечного сечения при гибке заготовок.
7. Система припусков и допусков на поковки.
8. Виды дефектов и брака в заготовках, возникающих при нагреве металла.
9. Методы и способы контроля параметров и качества поковок с использованием контрольно-измерительного инструмента и приспособлений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Кузнецы

4

Супервайзер(бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

14. Карточка профессии "Кузнец":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-001

Наименование профессии:

Кузнец

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-003 Кузнец на молотах и прессах
7221-1-004 Кузнец ручной ковки

Основная цель деятельности:

Предоставление услуг по ковке, прессованию, объемной и листовой штамповке и профилированию листового металла

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ручная ковка поковок и изделий средней сложности

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ручная ковка поковок и изделий средней сложности




Навык 1:
Ковка поковок и изделий средней сложности из сортового проката

Умения:
3-4 разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для ковки поковок и изделий средней сложности.
2. Определение последовательности действий при ковке поковок и изделий средней сложности.
3. Подготовка рабочего места к ковке поковок и изделий средней сложности из сортового проката.
4. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для ковки поковок и изделий средней сложности из сортового проката.
5. Подготовка к работе кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки поковок и изделий средней сложности.
6. Розжиг кузнечного горна для нагрева сортового проката для ковки поковок и изделий средней сложности.
7. Разогрев кузнечной печи для нагрева сортового проката для ковки поковок и изделий средней сложности.
8. Получение проката со склада и проведение его входного контроля для ковки поковок и изделий средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей.
9. Удаление поверхностных дефектов сортового проката перед ковкой поковок и изделий средней сложности.
10. Резка и рубка на заготовки сортового проката для ковки поковок и изделий средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей.
11. Нагрев заготовок в кузнечных горнах и печах для ковки поковок и изделий средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей.
12. Удаление окалины с заготовок при ковке поковок и изделий средней сложности.
13. Протяжка поковок и изделий средней сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
14. Осадка поковок и изделий средней сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
15. Гибка поковок и изделий средней сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
16. Прошивка поковок и изделий средней сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
17. Чистовая отделка поверхностей поковок и изделий средней сложности.
18. Охлаждение поковок и изделий средней сложности после ковки.
19. Защита поверхности поковок и изделий средней сложности от коррозии.
20. Обслуживание кузнечных горнов после ковки поковок и изделий средней сложности
21. Выявление дефектов поковок и изделий средней сложности.
22. Устранение дефектов поковок и изделий средней сложности.
23. Контроль поковок и изделий средней сложности.
Должен уметь:
24. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
25. Устанавливать последовательность переходов ковки поковок и изделий средней сложности.
26. Рассчитывать размеры и массу заготовок для ковки поковок и изделий средней сложности.
27. Использовать кузнечные инструменты для ковки поковок и изделий средней сложности.
28. Использовать оборудование для резки на заготовки сортового проката для ковки поковок и изделий средней сложности.
29. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий средней сложности.
30. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
31. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
32. Зачищать внешние дефекты сортового проката с использованием инструментов.
33. Поддерживать необходимую температуру для нагрева заготовок в кузнечных горнах и печах.
34. Производить нагрев металла, подвергаемого ковке, быстро и равномерно до заданной температуры на участке заготовки.
35. Манипулировать поковками и изделиями средней сложности при протяжке, осадке, гибке и прошивке.
36. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при ковке поковок и изделий средней сложности.
37. Использовать приемы протяжки, осадки, гибки и прошивки заготовок из сортового проката при ковке поковок и изделий средней сложности.
38. Контролировать температуру заготовок при ковке поковок и изделий средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей.
39. Обеспечивать минимальное горение очага кузнечного горна для передачи по смене.
40. Визуально выявлять дефекты поковок и изделий средней сложности.
41. Исправлять дефекты в поковках и изделиях средней сложности.
42. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
43. Выполнять измерения поковок и изделий средней сложности с использованием контрольно-измерительных инструментов.
44. Применять средства индивидуальной защиты при ковке поковок и изделий средней сложности из сортового проката.
45. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий средней сложности.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий средней сложности.
5. Порядок подготовки кузнечных инструментов к ковке поковок и изделий средней сложности.
6. Порядок подготовки к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий средней сложности.
7. Основные неисправности кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий средней сложности.
8. Основные неисправности кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий средней сложности.
9. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий средней сложности.
10. Способы устранения нарушений в работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий средней сложности.
11. Виды топлива, используемого для кузнечных горнов.
12. Способы резки сортового проката на заготовки для ковки поковок и изделий средней сложности.
13. Классификация операций ковки поковок и изделий средней сложности.
14. Приемы и правила протяжки, осадки, гибки, прошивки и рубки заготовок из сортового проката при ковке поковок и изделий средней сложности.
15. Последовательность действий при ковке поковок и изделий средней сложности.
16. Температурные режимы нагрева сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей для ковки поковок и изделий средней сложности.
17. Виды дефектов в заготовках и поковках при ковке поковок и изделий средней сложности.
18. Способы выявления и исправления дефектов при ковке поковок и изделий средней сложности.
19. Способы зачистки поверхностных дефектов проката.
20. Сортамент заготовок, используемых при ковке поковок и изделий средней сложности.
21. Физические свойства углеродистых и низколегированных сталей.
22. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей для ковки поковок и изделий средней сложности.
23. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов.
24. Припуски, напуски и допуски на поковки и изделия средней сложности.
25. Способы контроля температуры поковок и изделий средней сложности при ковке.
26. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля поковок и изделий средней сложности при ковке.
27. Правила строповки и перемещения грузов.
28. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
29. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке поковок и изделий средней сложности.
30. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Гибка и высадка изделий из листо-вых заготовок толщиной от 5 до 8 мм

Умения:
3-4 разряд
1. Определение последовательности действий при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
2. Подготовка рабочего места к гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
3. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
4. Подготовка к работе кузнечных горнов и печей для нагрева листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм для гибки и высадки изделий.
5. Розжиг кузнечного горна для нагрева листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм для гибки и высадки изделий.
6. Разогрев кузнечной печи для нагрева листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм для гибки и высадки изделий.
7. Резка и рубка листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм для гибки и высадки изделий из углеродистых и низколегированных сталей.
8. Удаление окалины с листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм при гибке и высадке изделий.
9. Гибка листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм из углеродистых и низко-легированных сталей.
10. Разгонка листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм из углеродистых и низко-легированных сталей.
11. Высадка листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм из углеродистых и низколегированных сталей.
12. Отделка поверхностей листовых изделий толщиной от 5 до 8 мм из углеродистых и низколегированных сталей после гибки и высадки.
13. Охлаждение изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
14. Защита поверхности изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм от коррозии.
15. Обслуживание кузнечных горнов после гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
16. Выявление дефектов изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
17. Устранение дефектов изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
18. Контроль изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
Должен уметь:
19. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
20. Устанавливать последовательность переходов гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
21. Рассчитывать размеры заготовки для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
22. Использовать кузнечные инструменты для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
23. Использовать оборудование для резки листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм для гибки и высадки изделий.
24. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
25. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
26. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
27. Поддерживать необходимую температуру для нагрева листовых заготовок в кузнечных горнах и печах.
28. Манипулировать изделиями из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм при гибке, высадке и разгонке.
29. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при гибке, высадке и разгонке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
30. Использовать приемы гибки, высадки и разгонки листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
31. Использовать приемы отделочных операций после гибки и высадки листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
32. Контролировать температуру заготовок при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм из углеродистых и низколегированных сталей.
33. Обеспечивать минимальное горение очага кузнечного горна для передачи по смене.
34. Визуально выявлять дефекты изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
35. Исправлять дефекты в изделиях из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
36. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
37. Выполнять измерения изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки с использованием контрольно-измерительных инструментов.
38. Применять средства индивидуальной защиты при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
39. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
5. Порядок подготовки кузнечных инструментов к гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
6. Порядок подготовки к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
7. Основные неисправности кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
8. Основные неисправности кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
9. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
10. Способы устранения нарушений в работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
11. Виды топлива, используемого для кузнечных горнов.
12. Способы резки листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм для гибки и высадки изделий.
13. Классификация операций гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
14. Приемы и правила гибки, высадки и разгонки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
15. Последовательность действий при гибке, высадке и разгонке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
16. Температурные режимы нагрева листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм из углеродистых и низколегированных сталей для гибки и высадки изделий.
17. Виды дефектов в изделиях при гибке и высадке листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
18. Способы выявления и исправления дефектов при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
19. Сортамент заготовок, используемых при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
20. Физические свойства углеродистых и низколегированных сталей.
21. Способы охлаждения поковок листовых изделий толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
22. Способы защиты поверхностей листовых изделий толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки от коррозии.
23. Виды отделочных операций после гибки и высадки листовых изделий толщиной от 5 до 8 мм.
24. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
25. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов.
26. Припуски, напуски и допуски на листовые изделия толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
27. Способы контроля температуры листовых изделий толщиной от 5 до 8 мм при гибке и высадке.
28. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля листовых изделий толщиной от 5 до 8 мм после гибки и высадки.
29. Правила строповки и перемещения грузов.
30. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
31. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной от 5 до 8 мм.
32. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Ковка кузнечных инструментов

Умения:
3-4 разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для ковки кузнечных инструментов.
2. Определение последовательности действий при ковке кузнечных инструментов.
3. Подготовка рабочего места к ковке кузнечных инструментов.
4. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для ковки кузнечных инструментов.
5. Подготовка к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки кузнечных инструментов.
6. Розжиг кузнечного горна для нагрева заготовок для ковки кузнечных инструментов.
7. Разогрев кузнечной печи для нагрева заготовок для ковки кузнечных инструментов.
8. Получение заготовок со склада и проведение входного контроля для ковки кузнечных инструментов.
9. Резка и рубка заготовок для ковки кузнечных инструментов.
10. Нагрев заготовок в кузнечных горнах и печах для ковки кузнечных инструментов.
11. Удаление окалины с заготовок при ковке кузнечных инструментов.
12. Изготовление кузнечного инструмента.
13. Отделка поверхностей кузнечных инструментов после ковки.
14. Охлаждение кузнечных инструментов после ковки.
15. Обслуживание кузнечных горнов после ковки кузнечных инструментов.
16. Выявление дефектов откованых кузнечных инструментов после ковки.
17. Устранение дефектов в откованых кузнечных инструментах.
18. Контроль откованых кузнечных инструментов после ковки.
Должен уметь:
19. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
20. Устанавливать последовательность переходов при ковке кузнечных инструментов
21. Рассчитывать размеры и массу заготовки для ковки кузнечных инструментов.
22. Использовать кузнечные инструменты для ковки кузнечных инструментов.
23. Использовать оборудование для резки заготовок для ковки кузнечных инструментов.
24. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для ковки кузнечных инструментов.
25. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
26. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
27. Поддерживать необходимую температуру для нагрева заготовок в кузнечных горнах и печах.
28. Производить нагрев металла, подвергаемого ковке, быстро и равномерно до заданной температуры на участке заготовки.
29. Манипулировать заготовками при ковке кузнечных инструментов.
30. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при ковке кузнечных инструментов.
31. Использовать приемы рубки, протяжки, осадки, гибки, прошивки при ковке кузнечных инструментов.
32. Использовать приемы отделочных операций после ковки кузнечных инструментов.
33. Контролировать температуру заготовок при ковке кузнечных инструментов.
34. Обеспечивать минимальное горение очага кузнечного горна для передачи по смене.
35. Визуально выявлять дефекты откованых кузнечных инструментов.
36. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
37. Выполнять измерения кузнечных инструментов с использованием контрольно-измерительных инструментов.
38. Применять средства индивидуальной защиты при ковке кузнечных инструментов.
39. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки кузнечных инструментов.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под ковку кузнечных инструментов.
5. Порядок подготовки кузнечных инструментов к ковке кузнечных инструментов.
6. Порядок подготовки к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок под ковку кузнечных инструментов.
7. Основные неисправности кузнечных инструментов для ковки кузнечных инструментов.
8. Основные неисправности кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки кузнечных инструментов.
9. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для ковки кузнечных инструментов.
10. Способы устранения нарушений в работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок для ковки кузнечных инструментов.
11. Виды топлива, используемого для кузнечных горнов.
12. Способы резки заготовок для ковки кузнечных инструментов.
13. Классификация операций ковки кузнечных инструментов.
14. Приемы и правила протяжки, осадки, гибки, прошивки и рубки заготовок при ковке кузнечных инструментов.
15. Последовательность действий при ковке кузнечных инструментов.
16. Технологии ковки кузнечного инструмента
17. Температурные режимы нагрева заготовок для ковки кузнечных инструментов.
18. Виды дефектов в заготовках и поковках при ковке кузнечных инструментов.
19. Сортамент заготовок, используемых при ковке кузнечных инструментов.
20. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов.
21. Способы контроля температуры кузнечных инструментов при ковке.
22. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля кузнечных инструментов при ковке.
23. Правила строповки и перемещения грузов
24. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
25. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке кузнечных инструментов.
26. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Простые сборочные работы способами ковки

Умения:
3-4 разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
2. Определение последовательности действий при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
3. Подготовка рабочего места к выполнению простых сборочных работ способами ковки.
4. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
5. Подготовка к работе кузнечных горнов и печей для нагрева изделий для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
6. Розжиг кузнечного горна для нагрева изделий для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
7. Разогрев кузнечной печи для нагрева изделий для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
8. Резка и рубка заготовок для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
9. Нагрев заготовок и изделий в кузнечных горнах и печах для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
10. Удаление окалины с заготовок и изделий при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
11. Кузнечная сварка неответственных изделий из углеродистой стали небольшого сечения.
12. Нагонка рессорных хомутов в горячем состоянии на рессоры, имеющие в наборе до десяти листов.
13. Чистовая отделка поверхностей изделий после выполнения простых сборочных работ способами ковки.
14. Охлаждение изделий после выполнения простых сборочных работ способами ковки.
15. Обслуживание кузнечных горнов после выполнения простых сборочных работ способами ковки.
16. Выявление дефектов в изделиях после выполнения простых сборочных работ способами ковки.
17. Контроль изделий после выполнения простых сборочных работ.
Должен уметь:
18. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
19. Устанавливать последовательность действий по выполнению простых сборочных работ способами ковки.
20. Использовать кузнечные инструменты для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
21. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
22. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
23. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных горнов и печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
24. Поддерживать необходимую температуру для нагрева заготовок в кузнечных горнах и печах.
25. Манипулировать заготовками при кузнечной сварке неответственных изделий из углеродистой стали небольшого сечения.
26. Манипулировать изделиями при нагонке рессорных хомутов в горячем состоянии на рессоры.
27. Манипулировать изделиями при выполнении простых сборочных работ способами ковки из углеродистых сталей.
28. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
29. Контролировать температуру заготовок при выполнении простых сборочных работ способами ковки из углеродистых сталей.
30. Использовать приемы кузнечной сварки неответственных изделий из углеродистой стали небольшого сечения.
31. Использовать приемы выполнения сборочных работ способами ковки.
32. Визуально выявлять дефекты изделий после выполнения сборочных работ способами ковки.
33. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
34. Выполнять измерения изделий после выполнения сборочных работ способами ковки с использованием контрольно-измерительных инструментов.
35. Применять средства индивидуальной защиты при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
36. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок и изделий для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
5. Порядок подготовки кузнечных инструментов к выполнению простых сборочных работ способами ковки.
6. Порядок подготовки к работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок и изделий для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
7. Основные неисправности кузнечных инструментов, используемых для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
8. Основные неисправности кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок и изделий, используемых для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
9. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
10. Способы устранения нарушений в работе кузнечных горнов и печей для нагрева заготовок и изделий для выполнения простых сборочных работ способами ковки.
11. Виды топлива, используемого для кузнечных горнов.
12. Схемы и способы сборки, выполняемой способами ковки.
13. Основные способы кузнечной сварки.
14. Приемы и правила кузнечной сварки.
15. Приемы и правила сборочных работ способами ковки.
16. Последовательность действий при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
17. Виды дефектов в изделиях при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
18. Способы выявления и исправления дефектов при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
19. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля изделий после сборочных работ способами ковки.
20. Правила строповки и перемещения грузов.
21. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
22. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении простых сборочных работ способами ковки.
23. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Кузнец (общий профиль)

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

15. Карточка профессии "Кузнец на молотах и прессах":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-003

Наименование профессии:

Кузнец на молотах и прессах

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец на молотах и прессах, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)
7221-1-006 Кузнец-штамповщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества и производительности при ковке поковок и изделий на молотах и прессах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ковка простых поковок и изделий на прессах и молотах

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ковка простых поковок и изделий на прессах и молотах




Навык 1:
Ковка поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на молотах с энергией удара до 40 кДж

Умения:
3-4 разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
2. Подготовка к работе ковочных молотов и вспомогательных приспособлений для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
3. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки поковок и изделий простой и средней сложности на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
4. Ежедневное обслуживание ковочных молотов при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
5. Нагрев заготовок для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на молотах с энергией удара 40-80 кДж.
6. Подача заготовок в рабочее пространство ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
7. Осадка, протяжка, прошивка и рубка поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных пневматических молотах с энергией удара 40-80 кДж.
8. Осадка, протяжка, прошивка и рубка поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных паровоздушных и гидравлических молотах с энергией удара 40-80 кДж.
9. Кузнечная сварка и наварка поковок и изделий из углеродистой стали на ковочных молотах.
10. Складирование поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для охлаждения на участке ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж.
11. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
12. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж
13. Удаление окалины с заготовок при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
14. Перемещение заготовок, поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов подъемно-транспортным оборудованием с пола при ковке на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
15. Выявление дефектов в поковках и изделиях при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
16. Дозирование количества энергии и частоты ударов бабы ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
17. Оказание помощи наладчику кузнечнопрессового оборудования в снятии и установке кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
18. Устранение мелких неисправностей в работе ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж, вспомогательного оборудования и кузнечных инструментов при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
19. Контроль размеров поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
20. Клеймение поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
21. Читать техническую документацию.
22. Использовать ковочные молоты для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
23. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
24. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
25. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
26. Манипулировать поковками простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при осадке, протяжке, прошивке и рубке на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж
27. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
28. Определять температуру начала и окончания ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
29. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
30. Регулировать энергию удара бабы при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
31. Экстренно останавливать ковочные молоты с энергией удара 40-80 кДж.
32. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж
33. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
34. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
35. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
36. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения поковок, изделий и заготовок.
37. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
38. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров поковок и изделий простой и средней сложности.
39. Применять средства индивидуальной защиты при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
40. Содержать в порядке рабочее место для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологических документов.
3. Виды, конструкции и назначение ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
5. Виды, конструкции и назначение нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
6. Виды, конструкции и назначение подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
7. Режимы работы ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж.
8. Основные параметры ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж.
9. Назначение органов управления ковочными молотами с энергией удара 40-80 кДж.
10. Основные неисправности ковочных молотов с энергией удара40-80 кДж.
11. Основные неисправности нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
12. Основные неисправности подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
13. Условные команды кузнеца и бригадира при ковке поковок и изделий.
14. Правила и порядок подготовки к работе ковочных молотов с энергией удара 40-80 кДж
15. Правила и порядок подготовки к работе. нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
16. Правила и порядок подготовки к работе подъемно-транспортных механизмов.
17. Температурный режим ковки поковок простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
18. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов, обрабатываемых ковкой.
19. Сортамент заготовок.
20. Основные технологические операции ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж
21. Основные правила и способы ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
22. Способы контроля поковок и изделий простой и средней сложности контрольно-измерительным инструментом.
23. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля поковок и изделий простой и средней сложности.
24. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия при ковке на ковочных молотах.
25. Приемы работы при ковке поковок и изделий на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
26. Правила строповки и перемещения грузов.
27. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
28. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
29. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке поковок и изделий простой и средней сложности на ковочных молотах с энергией удара 40-80 кДж.
30. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ковка поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на прессах номинальной силой до 8 МН

Умения:
3-4 разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
2. Подготовка к работе ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН и вспомогательных приспособлений для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
3. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для ковки поковок и изделий простой и средней сложности на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
4. Ежедневное обслуживание ковочных прессов номинальной силой до 8 МН для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
5. Нагрев заготовок для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН
6. Подача заготовок в рабочее пространство ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов
7. Осадка, протяжка, прошивка и рубка поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных гидравлических прессах номинальной силой 8-15 МН
8. Кузнечная сварка и наварка простых поковок и изделий из углеродистой стали на ковочных прессах
9. Кантовка и удерживание заготовок при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
10. Складирование поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для охлаждения на участке ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН.
11. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
12. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
13. Удаление окалины с заготовок и поковок при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 8-15 МН.
14. Перемещение заготовок, поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов подъемно-транспортным оборудованием с пола при ковке на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
15. Выявление дефектов в поковках и изделиях простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
16. Оказание помощи наладчику кузнечнопрессового оборудования в снятии и установке кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
17. Устранение мелких неисправностей в работе ковочных прессов номинальной силой до 8 МН, вспомогательного оборудования и кузнечных инструментов при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
18. Контроль размеров поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
19. Клеймение поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
20. Читать техническую документацию.
21. Использовать ковочные молоты для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
22. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
23. Управлять вспомогательными приспособлениями для кантовки и удерживания заготовок и поковок простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
24. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
25. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
26. Манипулировать поковками простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при осадке, протяжке, прошивке и рубке на ковочных прессах номинальной силой 8-15МН.
27. Манипулировать простыми поковками и изделиями из углеродистой стали при кузнечной сварке и наварке на ковочных прессах.
28. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
29. Определять температуру начала и окончания ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
30. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
31. Экстренно останавливать ковочные прессы номинальной силой 8-15 МН
32. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН.
33. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
34. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
35. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
36. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения поковок, изделий и заготовок
37. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
38. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров поковок и изделий простой и средней сложности.
39. Применять средства индивидуальной защиты при ковке поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
40. Содержать в порядке рабочее место для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологических документов
3. Виды, конструкции и назначение ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН
5. Виды, конструкции и назначение нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов
6. Виды, конструкции и назначение подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
7. Режимы работы ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН.
8. Основные параметры ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН.
9. Назначение органов управления ковочным прессом номинальной силой 8-15 МН.
10. Основные неисправности ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН.
11. Основные неисправности нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
12. Основные неисправности подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий
13. Условные команды кузнеца и бригадира при ковке поковок на ковочных прессах
14. Правила и порядок подготовки к работе ковочных прессов номинальной силой 8-15 МН
15. Правила и порядок подготовки к работе нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
16. Правила и порядок подготовки к работе подъемно-транспортных механизмов.
17. Температурный режим ковки поковок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой до 8-15 МН.
18. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов, обрабатываемых ковкой.
19. Сортамент заготовок.
20. Основные технологические операции ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН.
21. Основные правила и способы ковки поковок и изделий простой и средней сложности из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН
22. Способы контроля поковок и изделий простой и средней сложности контрольно-измерительным инструментом
23. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля поковок и изделий простой и средней сложности
24. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия при ковке на ковочных прессах
25. Приемы работы при ковке поковок и изделий на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН
26. Правила строповки и перемещения грузов
27. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана
28. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации
29. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке поковок и изделий простой и средней сложности на ковочных прессах номинальной силой 8-15 МН
30. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Ковка кузнечных инструментов

Умения:
3-4 разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке кузнечных инструментов.
2. Подготовка к работе ковочного оборудования и вспомогательных приспособлений для ковки кузнечных инструментов.
3. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок для ковки кузнечных инструментов.
4. Ежедневное обслуживание ковочного оборудования для ковки кузнечных инструментов.
5. Нагрев заготовок для ковки кузнечных инструментов.
6. Подача заготовок в рабочее пространство ковочного оборудования для ковки кузнечных инструментов.
7. Ковка основных технологических кузнечных инструментов.
8. Ковка поддерживающих кузнечных инструментов и приспособлений.
9. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке кузнечных инструментов.
10. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при ковке кузнечных инструментов.
11. Удаление окалины с заготовок при ковке кузнечных инструментов.
12. Выявление дефектов в кузнечном инструменте при ковке на ковочном оборудовании.
13. Оказание помощи наладчику кузнечнопрессового оборудования в снятии и установке кузнечных инструментов для ковки кузнечных инструментов.
14. Контроль размеров кузнечных инструментов при ковке.
15. Клеймение кузнечных инструментов при ковке.
16. Читать техническую документацию.
17. Использовать ковочное оборудование при ковке кузнечных инструментов.
18. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок под ковку кузнечных инструментов.
19. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочного оборудования в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
20. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
21. Манипулировать заготовкой при ковке основных технологических кузнечных инструментов.
22. Манипулировать заготовкой при ковке поддерживающих кузнечных инструментов и приспособлений.
23. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты при ковке кузнечных инструментов.
24. Определять температуру начала и окончания ковки кузнечных инструментов.
25. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой кузнечных инструментов.
26. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочного оборудования.
27. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
28. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров кузнечных инструментов.
29. Применять средства индивидуальной защиты при ковке кузнечных инструментов на ковочном оборудовании.
30. Содержать в порядке рабочее место для ковки кузнечных инструментов на ковочном оборудовании

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологических документов.
3. Виды, конструкции и назначение ковочного оборудования для ковки кузнечных инструментов.
4. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки кузнечных инструментов.
5. Виды, конструкции и назначение нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку кузнечных инструментов.
6. Режимы работы ковочного оборудования для ковки кузнечных инструментов.
7. Основные параметры ковочного оборудования для ковки кузнечных инструментов.
8. Назначение органов управления ковочным оборудованием для ковки кузнечных инструментов.
9. Основные неисправности ковочного оборудования для ковки кузнечных инструментов.
10. Условные команды кузнеца и бригадира при ковке кузнечных инструментов.
11. Правила и порядок подготовки к работе ковочного оборудования для ковки кузнечных инструментов.
12. Правила и порядок подготовки к работе нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку кузнечных инструментов.
13. Температурный режим ковки кузнечных инструментов.
14. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов.
15. Сортамент заготовок для ковки кузнечных инструментов.
16. Основные технологические операции ковки кузнечных инструментов.
17. Основные правила и способы ковки кузнечных инструментов.
18. Способы контроля размеров кузнечных инструментов.
19. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля размеров кузнечных инструментов.
20. Приемы работы при ковке кузнечных инструментов.
21. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
22. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке кузнечных инструментов.
23. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Штамповка поковок и изделий в подкладных штампах

Умения:
3-4 разряд
1. Подготовка рабочего места к штамповке в подкладных штампах.
2. Подготовка к работе ковочного оборудования и вспомогательных приспособлений для штамповки в подкладных штампах.
3. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок для штамповки в подкладных штампах.
4. Ежедневное обслуживание ковочного оборудования для штамповки в подкладных штампах.
5. Нагрев заготовок для штамповки в подкладных штампах.
6. Установка подкладного штампа на ковочное оборудование.
7. Подача заготовок в рабочее пространство ковочного оборудования для штамповки в подкладных штампах.
8. Укладка заготовок в подкладной штамп.
9. Определение хода деформирования для формирования заданного высотного размера поковок при штамповке в подкладном штампе
10. Штамповка поковок и изделий в подкладных штампах на ковочном оборудовании.
11. Подогрев подкладных штампов.
12. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при штамповке в подкладных штампах.
13. Удаление окалины с заготовок при штамповке в подкладных штампах.
14. Выявление дефектов в поковках и изделиях после штамповки в подкладных штампах.
15. Контроль размеров поковок и изделий после штамповки в подкладных штампах.
16. Клеймение поковок и изделий после штамповки в подкладных штампах.
Должен уметь:
17. Читать техническую документацию.
18. Использовать ковочное оборудование для штамповки в подкладных штампах.
19. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок под штамповку в подкладных штампах.
20. Управлять вспомогательными приспособлениями для удерживания заготовок при штамповке в подкладных штампах.
21. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочного оборудования для штамповки в подкладных штампах в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
22. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
23. Манипулировать заготовками при штамповке в подкладных штампах.
24. Подогревать подкладной штамп.
25. Определять температуру начала и окончания штамповки в подкладных штампах
26. Сбивать окалину с заготовок перед штамповкой в подкладных штампах.
27. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
28. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров поковок после штамповки в подкладных штампах.
29. Применять средства индивидуальной защиты при штамповке в подкладных штампах.
30. Содержать в порядке рабочее место для штамповки в подкладных штампах

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологических документов.
3. Виды, конструкции и назначение ковочных молотов при штамповке в подкладных штампах.
4. Виды, конструкции и назначение подкладных штампах при штамповке на ковочном оборудовании.
5. Режимы работы ковочного оборудования при штамповке в подкладных штампах.
6. Основные параметры ковочного оборудования при штамповке в подкладных штампах.
7. Назначение органов управления ковочным оборудованием при штамповке в подкладных штампах.
8. Основные неисправности ковочного оборудования при штамповке в подкладных штампах.
9. Условные команды кузнеца и бригадира при штамповке в подкладных штампах.
10. Правила и порядок подготовки к работе ковочного оборудования при штамповке в подкладных штампах.
11. Температурный режим штамповки в подкладных штампах на ковочном оборудовании.
12. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов, обрабатываемых штамповкой в подкладных штампах.
13. Сортамент заготовок.
14. Основные технологические операции штамповки в подкладных штампах.
15. Основные правила и способы штамповки в подкладных штампах.
16. Способы контроля поковок и изделий, отштампованных в подкладных штампах.
17. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля поковок и изделий, отштампованных в подкладных штампах.
18. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия при штамповке в подкладных штампах.
19. Приемы работы при штамповке в подкладных штампах.
20. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
21. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при штамповке в подкладных штампах.
22. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Кузнец на молотах и прессах

4

Супервайзер(бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер смены/Мастер цеха

16. Карточка профессии "Штамповщик":

Код группы:

7221-2

Код наименования занятия:

7221-2-014

Наименование профессии:

Штамповщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Штамповщик, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Штамповщик; Штамповщик жидкого металла; Штамповщик на падающих молотах; Штамповщик пробковых изделий; Машинист на молотах, прессах и манипуляторах; Модельщик по металлическим моделям

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-9-005 Машинист на молотах, прессах и манипуляторах
7222-0-003 Модельщик по металлическим моделям
7221-2-016 Штамповщик на падающих молотах

Основная цель деятельности:

Холодная штамповка изделий из металлов, сплавов и неметаллических материалов на машинах и автоматах холодной прессовки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ для холодной штамповки детали или сборочной единицы
2. Выполнение технологических операций по холодной штамповке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной холодной штамповки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ для холодной штамповки детали или сборочной единицы




Навык 1:
Подготовка к выполнению холодной штамповки

Умения:
3-4 разряд
1. Подготовка машин и автоматов холодной штамповки.
2. Удаление отходов из рабочего пространства пресса.
3. Подналадка крепления штамповой оснастки.
4. Регулирование режимов работы пресса.
5. Подналадка прессов.
6. Подналадка крепления штамповой оснастки.
7. Регулирование режимов работы пресса.
8. Подналадка прессов.
9. Подналадка штамповой и вспомогательной оснастки.
10. Нанесение технологической смазки на заготовки и штамповый инструмент.
11. Нанесение смазки на направляющие элементы штамповой оснастки.
12. Регулирование упоров на размер в соответствии с технологической документацией.
13. Использование смазочно-охлаждающих технологических средств (далее - СОТС) при работе на машинах и автоматах холодной штамповки.
14. Контроль наличия и состояния СОТС на машинах и автоматах холодной штамповки.
15. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию на машинах и автоматах холодной штамповки в соответствии с технической документацией.
16. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте штамповщика.
17. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
18. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
19. Использование средств пожаротушения.
20. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
3-4 разряд
1. Правила чтения технологической и конструкторской документации для изготовления делателей методом холодной штамповки.
2. Методы изготовления и принцип работы штамповой оснастки при холодной штамповке
3. Режимы работы машин и автоматов холодной штамповки.
4. Устройство, принципы работы и правила использования машин и автоматов холодной штамповки.
5. Органы управления машин и автоматов холодной штамповки.
6. Порядок проверки исправности и работоспособности машин и автоматов холодной штамповки.
7. Назначение и свойства смазочно-охлаждающих жидкостей, применяемых при холодном штамповании.
8. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
9. Состав и порядок выполнения регламентных работ по техническому обслуживанию машин и автоматов холодной прессовки.
10. Требования инструкции по охране труда на работе.
11. Правила безопасного выполнения работ.
12. Требования пожарной безопасности.
13. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по холодной штамповке

Умения:
3-4 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки на шлифовальном станке.
3. Владение способами термообработки применяемых материалов
4. Расчеты и геометрические построения, необходимые при изготовлении деталей и узлов методом штамповки

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по холодной штамповке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Холодная штамповка

Умения:
3-4 разряд
1. Холодная штамповка сложных деталей из различного профиля металла на эксцентриковых, фрикционных и кривошипных прессах усилием до 3 МН (300 тс) с применением сложных комбинированных, вырубных, вытяжных, гибочных, зачистных и координатных штампов.
2. Холодная штамповка простых и средней сложности деталей на прессах усилием свыше 3 до 10 МН (свыше 300 до 1000 тс).
3. Штамповка изделий из цветных металлов и сплавов.
4. Проверка изготовленных деталей измерительным инструментом.
5. Штамповка или вырубка на прессах и штампах изделий из размягченного целлулоида, органического стекла, слюды, линолеума и поливинилхлоридных заготовок.
6. Установка, снятие штампов и смена инструмента.
7. Управление механизмами пресса и самостоятельная его регулировка

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и принцип работы прессов различных типов,
2. Способы штамповки в зависимости от марки и требуемой чистоты поверхностей изделий,
3. Размеры металлических лент и вырубленных деталей капсюльного производства,
4. Способы установки, снятия и крепления штампов и используемого инструмента,
5. Технические условия на изготовление щелевидных сит,
6. Устройство контрольно-измерительных инструментов,
7. Допуски и посадки,
8. Квалитеты и параметры шероховатости

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной холодной штамповки




Навык 1:
Управление свойствами и параметрами выполненной холодной штамповки

Умения:
3-4 разряд
1. Визуальное определение брака и дефектов штампованных изделий.
2. Выявление дефектов и брака в штампуемых изделиях.
3. Контроль параметров качества штампуемых изделий.
4. Установление причины возникновения дефектов и брака в изделиях.
5. Выполнение измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструмент

Знания:
3-4 разряд
1. Виды дефектов и брака, возникающих при штамповке.
2. Физические свойства металлов и сплавов.
3. Сортамент заготовок, используемых для штамповки.
4. Возможные нарушения в работе штамповой оснастки.
5. Способы устранения нарушений в работе штамповой оснастки.
6. Влияние направления волокон макроструктуры в заготовках из проката на качество поковок

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Штамповщики и прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Помощники инженеров-механиков

5

Мастер цеха/Мастер смены

17. Карточка профессии "Кузнец-штамповщик на ротационных машинах":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-007

Наименование профессии:

Кузнец-штамповщик на ротационных машинах

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец-штамповщик на ротационных машинах, 3-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец-штамповщик; Наладчик кузнечно-прессового оборудования; Кузнец-штамповщик на ротационных машинах.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)
7221-1-006 Кузнец-штамповщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества изделий, полученных ковкой и обжимом на ротационных машинах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Производство простых поковок на ротационных ковочных машинах с механической подачей заготовок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Производство простых поковок на ротационных ковочных машинах с механической подачей заготовок




Навык 1:
Подготовка к работе ротационных ковочных машин с механической подачей заготовок для ковки простых поковок

Умения:
3-й разряд
1. Проверка состояния и готовности ротационной ковочной машины, механизмов зажима и подачи, приспособлений и инструментов для ротационной ковки.
2. Проверка состояния ограждений, блокировок, аварийных инструментов, противопожарного оборудования и их готовности к горячей ротационной ковке.
3. Проверка размеров заготовок для ротационной ковки в соответствии с чертежом.
4. Загрузка заготовки в устройство подачи.
5. Настройка нагревательного оборудования на заданный температурный режим.
6. Подбор и установка комплектов ковочных инструментов в соответствии с технологическим процессом и чертежом поковки.
7. Наладка ротационной ковочной машины для горячей ковки поковок диаметром свыше 11 мм.
8. Наладка ротационной ковочной машины для вытяжки и обжима концов прутков диаметром до 25 мм, труб диаметром до 50 мм.
9. Разогрев заготовки при помощи нагревательного устройства.
10. Ковка пробного изделия, его контроль и предъявление мастеру участка.
11. Регулировать параметры работы ротационной ковочной машины.
12. Выбирать и проверять ковочный инструмент в соответствии материалом и технологическим процессом.
13. Устанавливать, заменять, очищать используемые инструменты.
14. Читать и анализировать технологическую и конструкторскую документацию.
15. Предупреждать образование дефектов на стадии подготовки к ротационной ковке и вытяжке-обжиму в горячем состоянии.
16. Анализировать состояние нагревательного оборудования и ротационной машины для проверки их работоспособности.
17. Использовать контрольно-измерительные инструменты, приборы, приспособления для контроля размеров и температуры нагрева заготовок.
18. Управлять подъемно-транспортным оборудованием для перемещения заготовок и инструментов.
19. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при подготовке к горячей ковке и вытяжке-обжиму.
20. Поддерживать состояние рабочего места при подготовке к горячей ротационной ковке и вытяжке-обжиму в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Знания:
3-й разряд
1. Способы и типовые режимы горячей ротационной ковки тугоплавких металлов, поковок из стали простой формы.
2. Способы и типовые режимы вытяжки-обжима концов прутков и труб на ротационных машинах.
3. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
4. Марки и свойства обрабатываемых сталей и сплавов.
5. Устройство и правила эксплуатации ротационных ковочных машин, приспособлений и инструментов.
6. Припуски и допуски на изделия, получаемые горячей ковкой и вытяжкой-обжимом на ротационных машинах.
7. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила эксплуатации инструментов, применяемых для горячей ковки и вытяжки-обжима на ротационных машинах.
8. Виды и причины возникновения дефектов изделий, получаемых горячей ковкой на ротационных машинах, способы их предупреждения и устранения на подготовительной стадии.
9. Виды и причины возникновения дефектов изделий, получаемых вытяжкой-обжимом на ротационных машинах, способы их предупреждения и устранения на подготовительной стадии.
10. Виды, устройство, назначение, правила применения средств контроля, приспособлений и инструментов для горячей ковки и вытяжки-обжима на ротационных машинах.
11. Способы подналадки механизмов ротационной ковочной машины, системы подачи заготовки.
12. Устройство и правила эксплуатации нагревательного оборудования для горячей ротационной ковки.
13. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
14. Схемы строповки грузов.
15. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
16. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности участка ротационных машин

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ковка простых поковок на ротационных ковочных машинах с механической подачей заготовок

Умения:
3-й разряд
1. Загрузка заготовок при помощи устройства подачи в нагревательное устройство и ковочный узел.
2. Разогрев заготовки при помощи нагревательного устройства.
3. Горячая ковка поковок диаметром свыше 11 мм на ротационных ковочных машинах.
4. Вытяжка и обжим концов прутков диаметром до 25 мм и труб диаметром до 50 мм на ротационных ковочных машинах.
5. Наблюдение за работой ротационной машины, регулировка подачи и скорости.
6. Контролирование и регулирование температуры нагрева заготовки.
7. Периодический контроль размеров поковок и качества их поверхности в процессе ротационной ковки и вытяжки-обжима.
8. Выгрузка готовых изделий из инструмента при помощи механизма подачи.
9. Извлечение готовых изделий и укладка их в тару.
10. Подналадка механизмов ротационной машины и нагревательных устройств при ковке поковок диаметром свыше 11 мм, вытяжке и обжиме концов прутков диаметром до 25 мм и труб диаметром до 50 мм.
11. Периодическая чистка и смазка ротационного ковочного узла и инструментов.
12. Читать и анализировать технологическую и конструкторскую документацию.
13. Выбирать режимы нагрева и работы ротационной машины в зависимости от размеров заготовки и поковки, требуемых точности и качества поверхности, материала заготовки.
14. Выбирать необходимую оснастку в соответствии с материалом и размерами поковки.
15. Управлять механической подачей для загрузки заготовки в нагревательное устройство и ротационную машину и выгрузки из них.
16. Контролировать текущие параметры процесса ротационной ковки и вытяжки-обжима, работы оборудования, их отклонение от установленных значений.
17. Корректировать режим ротационной ковки и вытяжки-обжима в случае выявления дефектов.
18. Использовать контрольно-измерительные инструменты, приборы, приспособления для контроля размеров и температуры нагрева заготовок.
19. Использовать контрольно-измерительные инструменты, приборы, приспособления для контроля размеров получаемого изделия и выявления дефектов.
20. Управлять подъемно-транспортным оборудованием для перемещения изделий и инструментов.
21. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при проведении процесса горячей ротационной ковки и вытяжки-обжима.
22. Поддерживать состояние рабочего места при проведении процесса горячей ротационной ковки и вытяжки-обжима в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Знания:
3-й разряд
1. Устройство, принцип работы, порядок проверки исправности, подготовки к работе и правила технической эксплуатации ротационных ковочных машин.
2. Принцип работы и порядок проверки исправности, подготовки к работе приспособлений и инструментов.
3. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
4. Способы и типовые режимы горячей ротационной ковки тугоплавких металлов, поковок из стали простой формы.
5. Способы и типовые режимы вытяжки-обжима концов прутков и труб на ротационных машинах.
6. Марки и свойства обрабатываемых сталей и сплавов.
7. Припуски и допуски на изделия, получаемые при ковке поковок диаметром свыше 11 мм, вытяжке и обжиме концов прутков диаметром до 25 мм и труб диаметром до 50 мм на ротационных ковочных машинах.
8. Виды и причины возникновения дефектов изделий при ковке поковок диаметром свыше 11 мм и способы корректировки режимов ротационной ковки и нагрева для их устранения.
9. Виды и причины возникновения дефектов изделий при вытяжке и обжиме концов прутков диаметром до 25 мм и труб диаметром до 50 мм на ротационных ковочных машинах и способы корректировки режимов ротационной ковки и нагрева для их устранения.
10. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила эксплуатации инструментов, применяемых для горячей ковки и вытяжки-обжима на ротационных машинах.
11. Виды, устройство, назначение, правила применения средств контроля, приспособлений и инструментов для горячей ковки и вытяжки-обжима на ротационных машинах.
12. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
13. Схемы строповки грузов.
14. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
15. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности участка ротационных машин

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Кузнецы, штамповщики и прессовщики

4

Кузнецы, штамповщики и прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техники-механики

5

Техники-механики

5

Мастер участка/Мастер цеха

18. Карточка профессии "Наладчик кузнечно-прессового оборудования":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-008

Наименование профессии:

Наладчик кузнечно-прессового оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Наладчик кузнечно-прессового оборудования, 4-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Эксплуатация и техническое обслуживание машин и оборудования (по отраслям промышленности)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Наладчик кузнечно-прессового оборудования; Наладчик настольных станков и прессов; Кузнец (общий профиль); Кузнец на молотах и прессах; Кузнец-штамповщик: Кузнец-штамповщик на ротационных машинах

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7221-2-001 Наладчик настольных станков и прессов

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества продукции, производительности и эффективной работы кузнечно-прессового и вспомогательного оборудования, штамповой оснастки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Наладка молотов с энергией удара до 40 кДж, гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН, горизонтально-ковочных машин (далее - ГКМ) номинальной силой до 2 МН и винтовых прессов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Наладка молотов с энергией удара до 40 кДж, гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН, горизонтально-ковочных машин (далее - ГКМ) номинальной силой до 2 МН и винтовых прессов




Навык 1:
Наладка ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж

Умения:
4-й разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
2. Подготовка ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
3. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
4. Извлечение кузнечных инструментов из рабочего пространства ковочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
5. Извлечение штамповой оснастки из рабочего пространства штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
6. Подготовка рабочего пространства ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
7. Установка и крепление кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных молотов с энергией удара до 40 кДж в соответствии с технической документацией.
8. Установка и крепление штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж в соответствии с технической документацией.
9. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих молоты с энергией удара до 40 кДж.
10. Нагрев кузнечных инструментов и штамповой оснастки для ковки и штамповки на молотах с энергией удара до 40 кДж.
11. Проверка правильности установки кузнечных инструментов и штамповой оснастки молота с энергией удара до 40 кДж на холостом ходу.
12. Пробная ковка или штамповка поковок и изделий на молоте с энергией удара до 40 кДж
13. Устранение мелких неполадок в работе ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж, вспомогательного оборудования, кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
14. Регулировка устройств для сдува окалины и подачи технологической смазки на молоте с энергией удара до 40 кДж.
15. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара до 40 кДж.
16. Читать чертежи и применять техническую документацию.
17. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
18. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
19. Находить в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж и средств механизации.
20. Проверять исправность работы ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
21. Проверять состояние ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж перед установкой кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
22. Определять в соответствии с технологической документацией и проверять состояние инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
23. Регулировать работу молотов с энергией удара до 40 кДж в режиме ручного управления, в автоматическом режиме последовательных ударов и удержания бабы на весу.
24. Проверять исправность работы блокирующих приспособлений, защитных устройств и ограждений на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара до 40 кДж.
25. Определять причины неисправностей в работе ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж и вспомогательного оборудования.
26. Предупреждать и определять неисправности в работе ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж и вспомогательного оборудования.
27. Проверять состояние рабочего пространства ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж перед установкой кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
28. Применять инструмент и приспособления для снятия кузнечных инструментов из рабочего пространства ковочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
29. Применять инструменты и приспособления для установки кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
30. Применять инструменты и приспособления для крепления кузнечных инструментов в рабочем пространстве ковочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
31. Применять инструменты и приспособления для снятия штамповой оснастки из рабочего пространства штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
32. Применять инструменты и приспособления для установки штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
33. Применять инструменты и приспособления для крепления штамповой оснастки в рабочем пространстве штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
34. Прекращать работу и выключать ковочные и штамповочные молоты с энергией удара до 40 кДж в нештатной ситуации.
35. Выполнять измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов в кузнечно-прессовом производстве.
36. Использовать компьютерные программы для управления и диагностики на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара до 40 кДж.
37. Устанавливать параметры сдува окалины и подачи технологической смазки на молоте с энергией удара до 40 кДж.
38. Устанавливать параметры нагрева кузнечных инструментов и штамповой оснастки для ковки и штамповки на молотах с энергией удара до 40 кДж.
39. Визуально проверять на наличие дефектов пробную партию поковок и изделий, изготовленную на молоте с энергией удара до 40 кДж.
40. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при наладке ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж и управлении ими.
41. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для установки и снятия кузнечных инструментов и штамповой оснастки массой более 16 кг.
42. Выбирать схемы строповки кузнечных инструментов и штамповой оснастки

Знания:
4-й разряд
1. Инструкции по наладке и карты наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
2. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
5. Порядок работы с электронным архивом технической документации.
6. Устройство, режимы и принцип работы ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
7. Основные параметры ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
8. Устройство и принцип работы системы управления ковочными и штамповочными молотами с энергией удара до 40 кДж.
9. Способы установки и крепления кузнечных инструментов на ковочные молоты с энергией удара до 40 кДж, способы его снятия.
10. Способы установки и крепления штамповой оснастки на штамповочные молоты с энергией удара до 40 кДж, способы ее снятия.
11. Способы регулировки кузнечных инструментов и штамповой оснастки на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара до 40 кДж.
12. Виды кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
13. Порядок и правила пуска и наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
14. Основные неполадки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж и способы их устранения.
15. Виды инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж, штамповой оснастки.
16. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих ковочные и штамповочные молоты с энергией удара до 40кДж.
17. Термомеханические режимы ковки и штамповки на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара до 40 кДж.
18. Назначение элементов интерфейса системы управления и диагностики ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
19. Материалы, используемые в кузнечно-прессовом производстве.
20. Характеристики подъемно-транспортных механизмов и машин в кузнечно-прессовом производстве.
21. Технологические операции ковки и штамповки, выполняемые на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара до 40 кДж.
22. Правила строповки и перемещения грузов в кузнечно-прессовом производстве.
23. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана в кузнечно-прессовом производстве.
24. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара до 40 кДж.
25. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Наладка ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН

Умения:
4-й разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
2. Подготовка ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
3. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
4. Извлечение кузнечных инструментов из рабочего пространства ковочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
5. Извлечение штамповой оснастки из рабочего пространства штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
6. Подготовка рабочего пространства ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
7. Установка и крепление кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
8. Установка и крепление штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
9. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих ковочные и штамповочные гидравлические прессы номинальной силой до 8 МН
10. Установка подштамповых плит на штамповочные гидравлические прессы номинальной силой до 8 МН
11. Регулировка выталкивателей и прижимов в штамповой оснастке на штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
12. Регулировка системы нагрева и охлаждения штамповой оснастки на штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
13. Нагрев кузнечных инструментов на ковочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
14. Проверка на холостом ходу правильности установки кузнечных инструментов и штамповой оснастки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
15. Пробная ковка или штамповка поковок на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
16. Устранение мелких неполадок в работе ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
17. Регулировка устройств для сдува окалины и подачи технологической смазки на гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
18. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики на гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
19. Читать чертежи и применять техническую документацию
20. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ
21. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации
22. Находить в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН и средств механизации
23. Проверять исправность ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
24. Проверять состояние ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН перед установкой кузнечных инструментов и штамповой оснастки
25. Определять в соответствии с технологической документацией и проверять состояние инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
26. Проверять исправность работы блокирующих приспособлений, защитных устройств и ограждений ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
27. Определять причины неисправностей в работе ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
28. Предупреждать и определять неисправности в работе ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
29. Устанавливать параметры системы нагрева и охлаждения штамповой оснастки на штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
30. Устанавливать параметры нагрева кузнечных инструментов и штамповой оснастки на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН
31. Применять инструменты и приспособления для установки кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН и снятия кузнечных инструментов
32. Применять инструменты и приспособления для крепления кузнечных инструментов в рабочем пространстве ковочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
33. Применять инструменты и приспособления для установки и снятия штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН и снятия штамповой оснастки
34. Применять инструменты и приспособления для крепления штамповой оснастки в рабочем пространстве штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН
35. Устанавливать величину хода выталкивателей и силу прижима штамповой оснастки штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
36. Прекращать работу и выключать ковочные и штамповочные гидравлические прессы номинальной силой до 8 МН в нештатной ситуации.
37. Использовать компьютерные программы для управления и диагностики на гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН.
38. Выполнять измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов в кузнечно-прессовом производстве.
39. Устанавливать параметры сдува окалины и подачи технологической смазки на гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН.
40. Визуально проверять на наличие дефектов пробную партию поковок и изделий, изготовленную на гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН.
41. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при наладке ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН и управлении ими.
42. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для установки и снятия штамповой оснастки массой более 16 кг.
43. Выбирать схемы строповки штамповой оснастки

Знания:
4-й разряд
1. Устройство, режимы и принцип работы ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
2. Инструкции по наладке и карты наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Порядок работы с электронным архивом технической документации.
7. Гидравлические схемы ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
8. Устройство и принцип работы системы управления ковочными и штамповочными гидравлическими прессами номинальной силой до 8 МН.
9. Способы установки крепления кузнечных инструментов на ковочные гидравлические прессы номинальной силой до 8 МН, способы его снятия.
10. Способы установки и крепления штамповой оснастки на штамповочные гидравлические прессы номинальной силой до 8 МН, способы ее снятия.
11. Способы регулировки кузнечных инструментов и штамповой оснастки на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН.
12. Виды кузнечных инструментов и штамповой оснастки.
13. Порядок и правила пуска и наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
14. Способы регулирования выталкивателей и прижимов штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
15. Основные неполадки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН и способы их устранения.
16. Виды инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
17. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих ковочные и штамповочные гидравлические прессы номинальной силой до 8 МН.
18. Термомеханические режимы ковки и штамповки на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН.
19. Назначение элементов интерфейса системы управления и диагностики гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
20. Материалы, используемые в кузнечно-прессовом производстве.
21. Характеристики подъемно-транспортных механизмов и машин в кузнечно-прессовом производстве.
22. Технологические операции ковки и штамповки, выполняемые на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой до 8 МН.
23. Правила строповки и перемещения грузов в кузнечно-прессовом производстве.
24. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана в кузнечно-прессовом производстве.
25. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой до 8 МН.
26. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Наладка винтовых прессов, ГКМ номинальной силой до 2 МН

Умения:
4-й разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки винтового пресса.
2. Подготовка винтового пресса к установке штамповой оснастки.
3. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки винтового пресса.
4. Извлечение штамповой оснастки из рабочего пространства винтового пресса
5. Подготовка рабочего пространства винтового пресса к установке штамповой оснастки
6. Установка и крепление штамповой оснастки в рабочее пространство винтового пресса
7. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих винтовые прессы
8. Регулировка выталкивателей и прижимов в штамповой оснастке на винтовых прессах
9. Нагрев штамповой оснастки на винтовых прессах
10. Пробная штамповка поковок на винтовом прессе
11. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики на винтовом прессе
12. Устранение мелких неполадок в работе винтового пресса, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
13. Регулировка устройств для сдува окалины и подачи технологической смазки на винтовом прессе
14. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки ГКМ номинальной силой до 2 МН
15. Подготовка ГКМ номинальной силой до 2 МН к установке блоков пуансона и матриц
16. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки ГКМ номинальной силой до 2 МН
17. Извлечение блоков пуансона и матриц в рабочее пространство ГКМ номинальной силой до 2 МН
18. Подготовка рабочего пространства ГКМ номинальной силой до 2 МН к установке блоков пуансона и матриц
19. Установка и крепление блоков пуансона и матриц в рабочее пространство ГКМ номинальной силой до 2 МН
20. Регулировка силы зажима подвижной матрицы на ГКМ номинальной силой до 2 МН
21. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих ГКМ номинальной силой до 2 МН
22. Регулировка закрытой высоты штампа на ГКМ номинальной силой до 2 МН
23. Регулировка переднего и заднего упоров на ГКМ номинальной силой до 2 МН
24. Регулировка системы охлаждения штамповой оснастки на ГКМ номинальной силой до 2 МН
25. Нагрев штамповых вставок на ГКМ номинальной силой до 2 МН
26. Проверка на холостом ходу правильности установки штамповой оснастки ГКМ номинальной силой до 2 МН
27. Пробная штамповка поковок на ГКМ номинальной силой до 2 МН
28. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики ГКМ номинальной силой до 2 МН
29. Устранение мелких неполадок в работе ГКМ номинальной силой до 2 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
30. Регулировка устройств для сдува окалины и подачи технологической смазки на ГКМ номинальной силой до 2 МН
31. Читать чертежи и применять техническую документацию
32. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ
33. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации
34. Находить в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения наладки винтовых прессов и средств механизации
35. Проверять исправность работы винтового пресса
36. Проверять состояние винтового пресса перед установкой штамповой оснастки
37. Определять в соответствии с технологической документацией и проверять состояние инструментов, приборов и приспособлений для наладки винтового пресса
38. Регулировать работу винтового пресса на одиночных и непрерывных ходах
39. Проверять исправность работы блокирующих приспособлений, защитных устройств и ограждений винтового пресса и вспомогательного оборудования
40. Определять причины неисправностей в работе винтового пресса, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
41. Предупреждать и определять неисправности в работе винтового пресса, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
42. Устанавливать параметры нагрева штамповой оснастки на винтовом прессе
43. Проверять состояние рабочего пространства винтового пресса перед установкой штамповой оснастки
44. Применять инструменты и приспособления для установки штамповой оснастки в рабочее пространство винтового пресса, для снятия штамповой оснастки
45. Применять инструменты и приспособления для крепления штамповой оснастки на винтовом прессе
46. Прекращать работу и выключать винтовой пресс в нештатной ситуации.
47. Использовать компьютерные программы для управления и диагностики на винтовом прессе.
48. Выполнять измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов в кузнечно-прессовом производстве.
49. Устанавливать параметры сдува окалины и подачи технологической смазки на винтовом прессе.
50. Визуально проверять на наличие дефектов пробную партию поковок и изделий, изготовленную на винтовом прессе
51. Устанавливать величину хода выталкивателей и прижимов в штамповой оснастке на винтовых прессах.
52. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при наладке винтового пресса и управлении им.
53. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для установки и снятия штамповой оснастки массой более 16 кг.
54. Выбирать схемы строповки штамповой оснастки.
55. Проверять исправность работы ГКМ номинальной силой до 2 МН
56. Проверять состояние ГКМ номинальной силой до 2 МН перед установкой блоков пуансона и матриц
57. Определять в соответствии с технологической документацией и проверять состояние инструментов, приборов и приспособлений для наладки ГКМ номинальной силой до 2 МН
58. Регулировать работу ГКМ номинальной силой до 2 МН на одиночных и непрерывных ходах, в наладочном (толчковом) режиме и с проворотом коленчатого вала в ручном режиме
59. Проверять исправность работы блокирующих приспособлений, защитных устройств и ограждений на ГКМ номинальной силой до 2 МН и вспомогательном оборудовании
60. Определять причины неисправностей в работе ГКМ номинальной силой до 2 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
61. Предупреждать и определять неисправности в работе ГКМ номинальной силой до 2 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
62. Устанавливать закрытую высоту штампа на ГКМ номинальной силой до 2 МН
63. Устанавливать расстояние до переднего и заднего упоров на ГКМ номинальной силой до 2 МН
64. Устанавливать параметры системы охлаждения штамповой оснастки на ГКМ номинальной силой до 2 МН
65. Устанавливать параметры нагрева штамповых вставок на ГКМ номинальной силой до 2 МН
66. Применять инструменты и приспособления для снятия блоков пуансонов и матриц из рабочего пространства ГКМ номинальной силой до 2 МН
67. Проверять состояние рабочего пространства ГКМ номинальной силой до 2 МН перед установкой блоков пуансона и матриц
68. Применять инструменты и приспособления для установки блоков пуансонов и матриц в рабочее пространство ГКМ номинальной силой до 2 МН
69. Применять инструменты и приспособления для крепления блоков пуансонов и матриц в рабочем пространстве ГКМ номинальной силой до 2 МН
70. Устанавливать прокладки и подкладки для устранения продольного, поперечного перекоса поковки и асимметричности поковок в поперечном направлении
71. Прекращать работу и выключать ГКМ номинальной силой до 2 МН в нештатной ситуации
72. Осуществлять реверс главного привода для отвода высадочного ползуна в случае заклинивания ГКМ.
73. Использовать компьютерные программы для управления и диагностики ГКМ номинальной силой до 2 МН

Знания:
4-й разряд
1. Инструкции по наладке и карты наладки винтовых прессов
2. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них
4. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации
5. Порядок работы с электронным архивом технической документации
6. Устройство, режимы и принцип работы фрикционных винтовых, электровинтовых и гидровинтовых прессов.
7. Кинематические схемы винтовых прессов
8. Устройство и принцип работы системы управления винтовым прессом
9. Способы установки и крепления штамповой оснастки на винтовые прессы, способы ее снятия
10. Способы регулировки штамповой оснастки на винтовых прессах
11. Виды штамповой оснастки, используемой на винтовых прессах
12. Порядок и правила пуска и наладки винтовых прессов
13. Способы регулировки выталкивателя и прижима винтового пресса
14. Основные неполадки винтовых прессов и способы их устранения
15. Виды рабочих инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки винтовых прессов
16. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих винтовые прессы
17. Термомеханические режимы штамповки на винтовых прессах
18. Назначение элементов интерфейса системы управления и диагностики винтовых прессов.
19. Устройство, режимы и принцип работы ГКМ номинальной силой до 2 МН.
20. Кинематические схемы ГКМ номинальной силой до 2 МН.
21. Устройство и принцип работы системы управления ГКМ.
22. Способы установки и крепления штамповой оснастки на ГКМ, способы ее снятия.
23. Способы регулировки штамповой оснастки на ГКМ.
24. Виды штамповой оснастки, используемой на ГКМ.
25. Порядок и правила пуска и наладки ГКМ.
26. Виды и способы регулирования упоров ГКМ.
27. Основные неполадки ГКМ и способы их устранения.
28. Виды инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки ГКМ.
29. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих ГКМ.
30. Термомеханические режимы штамповки на ГКМ.
31. Назначение элементов интерфейса системы управления и диагностики ГКМ номинальной силой до 2 МН.
32. Материалы, используемые в кузнечно-прессовом производстве.
33. Характеристики подъемно-транспортных механизмов и машин в кузнечно-прессовом производстве.
34. Технологические операции штамповки, выполняемые на винтовых прессах.
35. Правила строповки и перемещения грузов в кузнечно-прессовом производстве.
36. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана в кузнечно-прессовом производстве.
37. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении наладки винтовых прессов.
38. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Наладчик кузнечно-прессового оборудования

4

Испытатели механических машин, оборудования и изделий, дефектоскописты

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техники-технологи

19. Карточка профессии "Кузнец ручной ковки":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-004

Наименование профессии:

Кузнец ручной ковки

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец ручной ковки, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)

Основная цель деятельности:

Предоставление услуг по ковке, прессованию, объемной и листовой штамповке и профилированию листового металла

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение подготовительных работ для проведения ковки
2. Выполнение технологических операций по ковке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной ковки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение подготовительных работ для проведения ковки




Навык 1:
Подготовка к выполнению ковки

Умения:
5-й разряд
1. Удаление поверхностных дефектов проката перед ковкой.
2. Получение необходимого проката со склада и проведение входного контроля.
3. Резка на заготовки проката заданного профиля, необходимой длины и количества.
4. Проверка работоспособности и исправности кузнечного горна.
5. Выбор и проверка основного инструмента.
6. Выбор и проверка вспомогательного инструмента.
7. Обслуживание кузнечного горна перед началом работы.
8. Проверка состояния рабочего места на соответствие требованиям безопасности.
9. Подготовка кузнечного горна к работе перед нагревом металла.
10. Определение последовательности переходов ковки.
11. Подготовка к работе основного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
12. Подготовка к работе вспомогательного инструмента и приспособления для ковки простых поковок небольшой массы.
13. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
14. Использование средств пожаротушения.
15. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
5-й разряд
1. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
2. Виды дефектов и брака в заготовках, возникающих при резке проката.
3. Основные свойства металлов и сплавов.
4. Основные группы и марки обрабатываемых ковкой металлов и сплавов.
5. Виды и размеры исходных заготовок для ковки простых поковок небольшой массы.
6. Классификация кузнечных операций ковки.
7. Способы зачистки поверхностных дефектов проката.
8. Способы и схемы резки проката на заготовки.
9. Конструкции воздуходувных систем кузнечных горнов и правила их эксплуатации.
10. Конструкции кузнечных горнов и правила эксплуатации.
11. Виды топлива, используемого для кузнечного горна.
12. Последовательность розжига и правила обслуживания кузнечного горна перед началом работы.
13. Классификация и назначение основного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
14. Классификация и назначение вспомо-гательного инструмента для ковки простых поковок небольшой массы.
15. Правила обслуживания кузнечного инструмента перед началом работы.
16. Требования охраны труда и промышленной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по ковке

Умения:
5-й разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки.
3. Владение способами термообработки точного контрольного инструмента и применяемых материалов.
4. Расчеты и геометрические построения, необходимые при изготовлении инструмента, деталей и узлов

Знания:
5-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт).
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности.
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по ковке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Ручная ковка, сложных деталей по чертежам и образцам с чистовой отделкой поверхностей

Умения:
5-й разряд
1. Ручная ковка, гибка, правка и сварка сложных деталей по чертежам и образцам с чистовой отделкой поверхностей.
2. Гибка, правка и отбортовка крупных изделий из листового металла толщиной свыше 12 мм.
3. Гибка поковок в разных плоскостях.
4. Сварка деталей из стали разных марок.
5. Выполнение отделочных операций сложных поковок с соблюдением установленных размеров и припусков.
6. Использование приемов отделочных операций.
7. Использование приемов операций кузнечной сварки.
8. Выполнение сборочных работ способами ковки

Знания:
5-й разряд
1. Способы выполнения сложных кузнечных работ и сложные приемы ковки,
2. Режимы нагрева и охлаждения обрабатываемых металлов,
3. Изменения структуры металла в зависимости от режима нагрева
4. Схемы и способы ремонтных работ кузнечной сваркой

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной ковки




Навык 1:
Управление свойством, параметрами выполненной ковки

Умения:
5-й разряд
1. Визуальное выявление брака и дефектов поковок.
2. Проверка кузнечного инструмента и приспособления на отсутствие дефектов.
3. Выявление дефектов и брака кованых поковок после охлаждения и зачистки.
4. Контроль параметров и качества поковок с использованием контрольно-измерительного инструмента и приспособлений.
5. Измерение универсальным и специальным контрольно-измерительным кузнечным инструментом и приспособлениями.
6. Устранение дефектов кованых поковок.
7. Выявление дефектов кованых поковок.
8. Устранение дефектов кованых поковок.
9. Контроль параметров и качества поковок.
10. Определение качества поверхности и размеры поперечного сечения проката и слитка

Знания:
5-й разряд
1. Виды дефектов и брака в поковках, возникающих при резке, нагреве, ковке и охлаждении, способы их выявления.
2. Физические свойства металлов и сплавов.
3. Температурные интервалы нагрева металлов и сплавов.
4. Сортамент заготовок, используемых для ковки, гибки, правки и сварки сложных поковок.
5. Влияние направления волокон макро-структуры в заготовках из проката на качество поковок.
6. Виды искажения формы поперечного сечения при гибке заготовок.
7. Система припусков и допусков на поковки.
8. Виды дефектов и брака в заготовках, возникающих при нагреве металла.
9. Методы и способы контроля параметров и качества поковок с использованием контрольно-измерительного инструмента и приспособлений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер(бригадир)

4

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

20. Карточка профессии "Кузнец":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-001

Наименование профессии:

Кузнец

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

-

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-003 Кузнец на молотах и прессах
7221-1-004 Кузнец ручной ковки

Основная цель деятельности:

Предоставление услуг по ковке, прессованию, объемной и листовой штамповке и профилированию листового металла

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ручная ковка поковок и изделий повышенной сложности

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ручная ковка поковок и изделий повышенной сложности




Навык 1:
Ковка поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката

Умения:
5-й разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
2. Определение последовательности действий при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
3. Определение рационального расположения вспомогательного оборудования, кузнечных инструментов и инвентаря на рабочем месте кузнеца ручной ковки поковок и изделий повышенной сложности.
4. Подготовка рабочего места к ковке поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката.
5. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для ковки поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката.
6. Подготовка к работе кузнечных печей для нагрева сортового проката для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
7. Разогрев кузнечной печи для нагрева сортового проката для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
8. Выбор режимов нагрева стали и цветных сплавов под ковку поковок и изделий повышенной сложности.
9. Получение проката со склада и проведение его входного контроля для ковки поковок и изделий повышенной сложности из стали и цветных сплавов.
10. Удаление поверхностных дефектов сортового проката перед ковкой поковок и изделий повышенной сложности.
11. Резка и рубка на заготовки сортового проката для ковки поковок и изделий повышенной сложности из стали и цветных сплавов.
12. Нагрев заготовок в кузнечных печах для ковки поковок и изделий повышенной сложности из стали и цветных сплавов.
13. Удаление окалины заготовок при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
14. Протяжка поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
15. Осадка поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
16. Прошивка поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
17. Гибка поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
18. Протяжка на оправке поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
19. Раскатка поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката из углеродистых и низколегированных сталей.
20. Ковка поковок и изделий повышенной сложности из сплавов цветных металлов.
21. Ковка поковок из трудно деформируемых сплавов.
22. Отделка поверхностей поковок и изделий повышенной сложности после ковки.
23. Охлаждение поковок и изделий повышенной сложности после ковки.
24. Выполнение термообработки поковок и изделий повышенной сложности.
25. Защита поверхности поковок и изделий повышенной сложности от коррозии.
26. Выявление дефектов поковок и изделий повышенной сложности.
27. Устранение дефектов поковок и изделий повышенной сложности.
28. Контроль поковок и изделий повышенной сложности.
Должен уметь:
29. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
30. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
31. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
32. Устанавливать последовательность переходов ковки поковок и изделий повышенной сложности.
33. Рассчитывать размеры и массу заготовки для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
34. Использовать кузнечные инструменты для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
35. Использовать оборудование для резки на заготовки сортового проката для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
36. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
37. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
38. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
39. Зачищать внешние дефекты сортового проката с использованием инструментов.
40. Производить нагрев металла в соответствии с заданными режимами.
41. Манипулировать поковками и изделиями повышенной сложности при протяжке, осадке, прошивке, гибке, протяжке на оправке, раскатке и рубке.
42. Манипулировать при ковке поковками и изделиями из трудно деформируемых и цветных сплавов.
43. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
44. Использовать приемы протяжки, осадки, прошивки, гибки, протяжки на оправке, раскатки и рубки заготовок из сортового проката при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
45. Использовать приемы отделочных операций.
46. Обеспечивать необходимые режимы охлаждения поковок.
47. Контролировать температуру заготовок при ковке поковок и изделий повышенной сложности из сталей и сплавов.
48. Визуально выявлять дефекты поковок и изделий повышенной сложности.
49. Исправлять дефекты в поковках и изделиях повышенной сложности.
50. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
51. Выполнять измерения поковок и изделий повышенной сложности с использованием контрольно-измерительных инструментов.
52. Применять средства индивидуальной защиты при ковке поковок и изделий повышенной сложности из сортового проката.
53. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
5-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
7. Виды, конструкции и назначение кузнечных печей для нагрева заготовок под ковку поковок и изделий повышенной сложности.
8. Порядок подготовки кузнечных инструментов к ковке поковок и изделий повышенной сложности.
9. Порядок подготовки к работе кузнечных печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
10. Основные неисправности кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
11. Основные неисправности кузнечных печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
12. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
13. Способы устранения нарушений в работе кузнечных печей для нагрева заготовок для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
14. Способы резки сортового проката на заготовки для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
15. Классификация операций ковки поковок и изделий повышенной сложности.
16. Приемы и правила протяжки, осадки и рубки заготовок из сортового проката при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
17. Последовательность действий при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
18. Влияние направления волокон макроструктуры в заготовках из проката на качество поковок.
19. Особенности ковки поковок из трудно-деформируемых сплавов и сплавов цветных металлов.
20. Сведения о структурных превращениях в сталях и сплавах при нагреве и ковке поковок и изделий.
21. Способы охлаждения поковок.
22. Режимы термической обработки поковок.
23. Виды отделочных операций.
24. Температурные режимы нагрева сортового проката из стали и сплавов для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
25. Виды дефектов в заготовках и поковках при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
26. Способы выявления и исправления дефектов при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
27. Сортамент заготовок, используемых при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
28. Физические свойства углеродистых и низколегированных сталей.
29. Группы и марки углеродистых и низко-легированных сталей для ковки поковок и изделий повышенной сложности.
30. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов
31. Припуски, напуски и допуски на поковки и изделия повышенной сложности.
32. Способы контроля температуры поковок и изделий повышенной сложности при ковке.
33. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля поковок и изделий повышенной сложности при ковке.
34. Правила строповки и перемещения грузов.
35. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
36. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке поковок и изделий повышенной сложности.
37. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Гибка и высадка изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм

Умения:
5-й разряд
1. Определение последовательности действий при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
2. Подготовка рабочего места к гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
3. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
4. Подготовка к работе кузнечных печей для нагрева листовых заготовок толщиной свыше 12 мм для гибки и высадки изделий.
5. Выбор режимов нагрева сталей и цветных сплавов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок.
6. Разогрев кузнечной печи для нагрева листовых заготовок толщиной свыше 12 мм для гибки и высадки изделий.
7. Резка и рубка листовых заготовок толщиной свыше 12 мм для гибки и высадки изделий из сталей и цветных сплавов.
8. Удаление окалины с листовых заготовок толщиной свыше 12 мм при гибке и высадке изделий.
9. Гибка листовых заготовок толщиной свыше 12 мм из цветных сплавов.
10. Разгонка листовых заготовок толщиной свыше 12 мм из стали и цветных сплавов.
11. Высадка листовых заготовок толщиной свыше 12 мм из стали и цветных сплавов.
12. Чистовая отделка поверхностей листовых изделий толщиной свыше 12 мм из стали и цветных сплавов после гибки и высадки.
13. Выбор режимов охлаждения и термообработки сталей и сплавов.
14. Охлаждение изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки.
15. Выполнение термообработки листовых изделий толщиной свыше 12 мм из стали и сплавов.
16. Защита поверхности изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм от коррозии
17. Выявление дефектов изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки.
18. Устранение дефектов изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки.
19. Контроль изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки
Должен уметь:
20. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
21. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
22. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
23. Устанавливать последовательность переходов гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
24. Рассчитывать размеры заготовки для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
25. Использовать кузнечные инструменты для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
26. Использовать оборудование для резки листовых заготовок толщиной свыше 12 мм для гибки и высадки изделий.
27. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
28. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
29. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
30. Поддерживать необходимую температуру для нагрева листовых заготовок в кузнечных печах.
31. Нагревать листовые заготовки в соответствии с заданными режимами.
32. Обеспечивать необходимые режимы охлаждения поковок.
33. Манипулировать изделиями из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм при гибке, высадке и разгонке.
34. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при гибке, высадке и разгонке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
35. Использовать приемы гибки, высадки и разгонки листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
36. Использовать приемы отделочных операций листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
37. Контролировать температуру заготовок при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
38. Визуально выявлять дефекты изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки.
39. Исправлять дефекты в изделиях из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки.
40. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
41. Выполнять измерения изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки с использованием контрольно-измерительных инструментов.
42. Применять средства индивидуальной защиты при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
43. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
5-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
7. Виды, конструкции и назначение кузнечных печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
8. Порядок подготовки кузнечных инструментов к гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
9. Порядок подготовки к работе кузнечных печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
10. Основные неисправности кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
11. Основные неисправности кузнечных печей для нагрева заготовок под гибку и высадку изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
12. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
13. Способы устранения нарушений в работе кузнечных печей для нагрева заготовок для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
14. Способы резки листовых заготовок толщиной свыше 12 мм для гибки и высадки изделий.
15. Классификация операций гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
16. Приемы и правила гибки, высадки и разгонки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
17. Последовательность действий при гибке, высадке и разгонке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
18. Способы погружения изделий из листовых заготовок в охлаждающую жидкость при термической обработке.
19. Температурные режимы нагрева листовых заготовок толщиной свыше 12 мм из стали и цветных сплавов для гибки и высадки изделий
20. Виды дефектов в изделиях при гибке и высадке листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
21. Способы выявления и исправления дефектов при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
22. Сортамент заготовок, используемых при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
23. Физические свойства стали и цветных сплавов.
24. Особенности ковки поковок из трудно деформируемых сплавов и сплавов цветных металлов.
25. Сведения о структурных превращениях в сплавах при нагреве и ковке.
26. Способы охлаждения поковок листовых изделий толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки.
27. Способы защиты поверхностей листовых изделий толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки от коррозии.
28. Виды отделочных операций после гибки и высадки листовых изделий толщиной свыше 12 мм.
29. Группы и марки сталей и цветных сплавов для гибки и высадки изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
30. Группы и марки сталей, применяемых для кузнечных инструментов.
31. Припуски, напуски и допуски на листовые изделия толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки.
32. Способы контроля температуры листовых изделий толщиной свыше 12 мм при гибке и высадке.
33. Режимы термической обработки поковок.
34. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля листовых изделий толщиной свыше 12 мм после гибки и высадки
35. Правила строповки и перемещения грузов.
36. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
37. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при гибке и высадке изделий из листовых заготовок толщиной свыше 12 мм.
38. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Ремонт и правка поковок и деталей способами ковки

Умения:
5-й разряд
1. Подготовка рабочего места к ремонту и правке поковок и деталей.
2. Подготовка к работе кузнечных и вспомогательных инструментов для ремонта и правки поковок и деталей.
3. Подготовка к работе кузнечных печей для нагрева изделий для ремонта и правки поковок и деталей.
4. Разогрев кузнечной печи для нагрева изделий для ремонта и правки поковок и деталей.
5. Нагрев изделий в кузнечных печах для ремонта и правки поковок и деталей.
6. Удаление окалины с заготовок при ремонте и правке поковок и деталей.
7. Ремонт и правка поковок и деталей в горячем состоянии с проверкой по чертежам и шаблонам.
8. Ремонт и правка поковок и деталей в холодном состоянии с проверкой по чертежам и шаблонам.
9. Правка скрученных валов в горячем состоянии и валов наклепом.
10. Ремонт деталей разгонкой, осадкой, гибкой и кузнечной сваркой.
11. Выявление дефектов поковок и деталей после ремонта и правки.
12. Устранение дефектов у поковок и деталей после ремонта и правки.
13. Контроль поковок и деталей после ремонта и правки.
Должен уметь:
14. Читать технологическую и конструкторскую документацию.
15. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
16. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
17. Устанавливать последовательность ремонта и правки способами ковки поковок и деталей.
18. Использовать кузнечные инструменты и приспособления для ремонта и правки поковок и деталей.
19. Выполнять ежедневное обслуживание кузнечных инструментов и приспособлений для ремонта и правки поковок и деталей.
20. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию кузнечных печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
21. Контролировать техническое состояние и работоспособность кузнечных печей для нагрева сортового проката для ковки, кузнечных и вспомогательных инструментов.
22. Манипулировать изделиями при ремонте и правке поковок и деталей.
23. Наносить разные по силе и направлению удары кувалдой или молотком-ручником по заготовке при ремонте и правке поковок и деталей.
24. Выполнять ремонт и правку поковок в холодном и горячем состоянии на плите, наковальне и в приспособлениях.
25. Использовать приемы ремонта и правки в холодном и горячем состоянии на наковальне, правильной плите и в приспособлениях.
26. Выполнять ремонтные и сборочные работы способами ковки.
27. Контролировать температуру изделий при ремонте и правке поковок и деталей.
28. Визуально выявлять дефекты изделий после ремонта и правки поковок и деталей.
29. Выбирать и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
30. Выполнять измерения изделий после ремонта и правки поковок и деталей с использованием контрольно-измерительных инструментов.
31. Применять средства индивидуальной защиты при ремонте и правке поковок и деталей.
32. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности

Знания:
5-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов и приспособлений для ремонта и правки поковок и деталей.
7. Виды, конструкции и назначение кузнечных печей для нагрева изделий под ремонт и правку поковок и деталей.
8. Порядок подготовки кузнечных инструментов к ремонту и правке поковок и деталей.
9. Порядок подготовки к работе кузнечных печей для нагрева изделий под ремонт и правку поковок и деталей.
10. Основные неисправности кузнечных инструментов для ремонта и правки поковок и деталей.
11. Основные неисправности кузнечных печей для нагрева изделий для ремонта и правки поковок и деталей.
12. Способы устранения неисправностей кузнечных инструментов для ремонта и правки поковок и деталей.
13. Способы устранения нарушений в работе кузнечных печей для нагрева изделий для ремонта и правки поковок и деталей.
14. Схемы и способы правки поковок.
15. Схемы и способы ремонтных работ кузнечной сваркой.
16. Инструмент и специальные приспособления для правки и ремонтных работ.
17. Приемы и правила ремонта и правки поковок и деталей.
18. Последовательность действий при ремонте и правке поковок и деталей.
19. Температурные режимы нагрева изделий при ремонте и правке поковок и деталей.
20. Способы контроля температуры изделий при ремонте и правке поковок и деталей.
21. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для измерения и контроля изделий при ремонте и правке поковок и деталей.
22. Правила строповки и перемещения грузов
23. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
24. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ремонте и правке поковок и деталей.
25. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность,
Внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

21. Карточка профессии "Кузнец на молотах и прессах":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-003

Наименование профессии:

Кузнец на молотах и прессах

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец на молотах и прессах, 5-й разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец драгоценных металлов; Кузнец на молотах и прессах; Кузнец ручной ковки

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)
7221-1-006 Кузнец-штамповщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества и производительности при ковке поковок и изделий на молотах и прессах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ковка сложных поковок и изделий на прессах и молотах

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ковка сложных поковок и изделий на прессах и молотах




Навык 1:
Ковка сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на молотах с энергией удара до 80 кДж

Умения:
5-6 разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
2. Подготовка к работе ковочных молотов и вспомогательных приспособлений для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
3. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок из высоколегированных и жаропрочных сталей для ковки сложных поковок и изделий на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
4. Ежедневное обслуживание ковочных молотов при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
5. Нагрев заготовок для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
6. Подача заготовок в рабочее пространство ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
7. Осадка, протяжка, прошивка, гибка и рубка сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
8. Протяжка с оправкой, раскатка на оправке, скручивание сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
9. Кантовка и удержание заготовок при ковке сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
10. Складирование сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей для охлаждения на участке ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше.
11. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
12. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
13. Удаление окалины с заготовок при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
14. Перемещение заготовок, сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей подъемно-транспортным оборудованием с пола при ковке на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
15. Выявление дефектов в поковках и изделиях при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией ударадо 80 кДж и выше.
16. Дозирование количества энергии и частоты ударов бабы ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
17. Оказание помощи наладчику кузнечно-прессового оборудования в снятии и установке кузнечных инструментов для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
18. Устранение мелких неисправностей в работе ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше, вспомогательного оборудования и кузнечных инструментов при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
19. Контроль размеров сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
20. Клеймение сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
21. Читать техническую документацию
22. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
23. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
24. Использовать ковочные молоты для ковки сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
25. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией ударадо 80 кДж и выше.
26. Управлять вспомогательными приспособлениями для кантовки и удерживания заготовок и сложных поковок из высоко-легированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
27. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
28. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
29. Манипулировать сложными поковками из высоколегированных и жаропрочных сталей при осадке, протяжке, прошивке, гибке и рубке на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше..
30. Манипулировать сложными поковками из высоколегированных и жаропрочных сталей при протяжке с оправкой, раскатке на оправке на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
31. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
32. Определять температуру начала и окончания ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
33. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
34. Регулировать. энергию удара бабы при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
35. Экстренно останавливать ковочные молоты с энергией удара до 80 кДж и выше.
36. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше.
37. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
38. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
39. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
40. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения поковок, изделий и заготовок.
41. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
42. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров сложных поковок и изделий.
43. Применять средства индивидуальной защиты при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
44. Содержать в порядке рабочее место для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.

Знания:
5-6 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологических документов.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Виды, конструкции и назначение ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
7. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
8. Виды, конструкции и назначение нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
9. Виды, конструкции и назначение подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
10. Режимы работы ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше.
11. Основные параметры ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше.
12. Назначение органов управления ковочными молотами с энергией удара до 80 кДж и выше.
13. Основные неисправности ковочных молотов с энергией удара до 80 кДж и выше.
14. Основные неисправности нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
15. Основные неисправности подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
16. Условные команды кузнеца и бригадира при ковке поковок и изделий.
17. Правила и порядок подготовки к работе ковочных молотов с энергией ударадо 80 кДж и выше.
18. Правила и порядок подготовки к работе нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
19. Правила и порядок подготовки к работе подъемно-транспортных механизмов.
20. Температурный режим ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
21. Группы и марки высоколегированных и жаропрочных сталей, обрабатываемых ковкой
22. Сортамент заготовок для ковки поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
23. Основные технологические операции ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
24. Основные правила и способы ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
25. Способы контроля сложных поковок и изделий контрольно-измерительным инструментом.
26. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля сложных поковок и изделий.
27. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия при ковке на ковочных молотах.
28. Приемы работы при ковке сложных поковок и изделий на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
29. Правила строповки и перемещения грузов
30. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
31. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
32. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке сложных поковок и изделий на ковочных молотах с энергией удара до 80 кДж и выше.
33. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ковка сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на прессах номинальной силой до 15 МН

Умения:
5-6 разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
2. Подготовка к работе ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше и вспомогательных приспособлений для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
3. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок из высоколегированных и жаропрочных сталей для ковки сложных поковок и изделий на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
4. Ежедневное обслуживание ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей
5. Нагрев заготовок для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
6. Подача заготовок в рабочее пространство ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
7. Осадка, протяжка, прошивка, гибка и рубка сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
8. Протяжка с оправкой, раскатка на оправке и скручивание сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
9. Кантовка и удержание заготовок при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
10. Складирование сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей для охлаждения на участке ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше.
11. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
12. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при ковке сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
13. Удаление окалины с заготовок при ковке сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
14. Перемещение заготовок, сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей подъемно-транспортным оборудованием с пола при ковке на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
15. Выявление дефектов в сложных поковках и изделиях из высоколегированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных прессах номинальной силой до 15 МНдо 15 МН и свыше.
16. Оказание помощи наладчику кузнечно-прессового оборудования в снятии и установке кузнечных инструментов для ковки сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
17. Устранение мелких неисправностей в работе ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше, вспомогательного оборудования и кузнечных инструментов при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
18. Контроль размеров сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
19. Клеймение сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
20. Читать техническую документацию.
21. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
22. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
23. Использовать ковочные молоты для ковки сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
24. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше
25. Управлять вспомогательными приспособлениями для кантовки и удерживания заготовок и сложных поковок из высоколегированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
26. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
27. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
28. Манипулировать сложными поковками из высоколегированных и жаропрочных сталей при осадке, протяжке, прошивке, гибке и рубке на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше МН.
29. Манипулировать сложными поковками из высоколегированных и жаропрочных сталей при протяжке с оправкой, раскатке на оправке и скручивании на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
30. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
31. Определять температуру начала и окончания ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
32. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
33. Экстренно останавливать ковочные прессы номинальной силой до 15 МН и свыше.
34. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше.
35. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
36. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
37. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
38. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения поковок, изделий и заготовок.
39. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
40. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров сложных поковок и изделий.
41. Применять средства индивидуальной защиты при ковке сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
42. Содержать в порядке рабочее место для ковки сложных поковок и изделий из высоко-легированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.

Знания:
5-6 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологических документов.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Виды, конструкции и назначение ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
7. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силойдо 15 МН и свыше.
8. Виды, конструкции и назначение нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
9. Виды, конструкции и назначение подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
10. Режимы работы ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше.
11. Основные параметры ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше.
12. Назначение органов управления ковочным прессом номинальной силой до 15 МН и свыше.
13. Основные неисправности ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше.
14. Основные неисправности нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
15. Основные неисправности подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
16. Условные команды кузнеца и бригадира при ковке поковок на ковочных прессах.
17. Правила и порядок подготовки к работе ковочных прессов номинальной силой до 15 МН и свыше.
18. Правила и порядок подготовки к работе нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей.
19. Правила и порядок подготовки к работе подъемно-транспортных механизмов.
20. Температурный режим ковки сложных поковок из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН.
21. Группы и марки высоколегированных и жаропрочных сталей, обрабатываемых ковкой
22. Сортамент заготовок.
23. Основные технологические операции ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
24. Основные правила и способы ковки сложных поковок и изделий из высоколегированных и жаропрочных сталей на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
25. Способы контроля сложных поковок и изделий контрольно-измерительным инструментом.
26. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля сложных поковок и изделий.
27. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия из высоколегированных и жаропрочных сталей при ковке на ковочных прессах.
28. Приемы работы при ковке сложных поковок и изделий на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
29. Правила строповки и перемещения грузов
30. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
31. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
32. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке сложных поковок и изделий на ковочных прессах номинальной силой до 15 МН и свыше.
33. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Ковка сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на молотах с энергией удара свыше 40 кДж

Умения:
5-6 разряд
1. Подготовка рабочего места к ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
2. Подготовка к работе ковочных молотов и вспомогательных приспособлений для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
3. Подготовка нагревательных устройств к нагреву заготовок из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов для ковки сложных поковок и изделий на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
4. Ежедневное обслуживание ковочных молотов при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
5. Нагрев заготовок для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
6. Подача заготовок в рабочее пространство ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
7. Осадка, протяжка, прошивка, гибка и рубка сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
8. Протяжка с оправкой, раскатка на оправке и скручивание сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
9. Кантовка и удержание заготовок при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на 1 ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
10. Складирование сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов для охлаждения на участке ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж.
11. Подогрев и охлаждение кузнечных инструментов при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
12. Контроль правильности установки и надежности крепления кузнечных инструментов и приспособлений при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
13. Удаление окалины с заготовок при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
14. Перемещение заготовок, сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов подъемно-транспортным оборудованием с пола при ковке на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
15. Выявление дефектов в поковках и изделиях при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
16. Дозирование количества энергии и частоты ударов бабы ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
17. Оказание помощи наладчику кузнечно-прессового оборудования в снятии и установке кузнечных инструментов для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
18. Устранение мелких неисправностей в работе ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж, вспомогательного оборудования и кузнечных инструментов при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
19. Контроль размеров сложных поковок и изделий из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
20. Клеймение сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
21. Читать техническую документацию.
22. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
23. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
24. Использовать ковочные молоты для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
25. Использовать нагревательные устройства для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
26. Управлять вспомогательными приспособлениями для кантовки и удерживания заготовок и сложных поковок из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при ковке на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
27. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
28. Выполнять техническое обслуживание (ежедневное, еженедельное, ежемесячное) нагревательных устройств в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
29. Манипулировать сложными поковками из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при осадке, протяжке, прошивке, гибке и рубке на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
30. Манипулировать сложными поковками из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов при протяжке с оправкой, раскатке на оправке и скручивании на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
31. Подогревать и охлаждать кузнечные инструменты для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
32. Определять температуру начала и окончания ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
33. Сбивать окалину с заготовок перед ковкой сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
34. Регулировать энергию удара бабы при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
35. Экстренно останавливать ковочные молоты с энергией удара свыше 40 кДж.
36. Определять показания приборов, контролирующих параметры работы ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж.
37. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для подъема и перемещения заготовок, сложных поковок и изделий из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов.
38. Выбирать схемы строповки заготовок, поковок и изделий.
39. Управлять подъемом и перемещением заготовок, поковок и изделий.
40. Управлять подъемно-транспортным оборудованием с пола для подъема и перемещения поковок, изделий и заготовок.
41. Выбирать в соответствии с технологической документацией и подготавливать к работе контрольно-измерительные инструменты.
42. Использовать контрольно-измерительные инструменты для контроля размеров сложных поковок и изделий.
43. Применять средства индивидуальной защиты при ковке сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
44. Содержать в порядке рабочее место для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж

Знания:
5-6 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологических документов.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Виды, конструкции и назначение ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
7. Виды, конструкции и назначение кузнечных инструментов для ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
8. Виды, конструкции и назначение нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов.
9. Виды, конструкции и назначение подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
10. Режимы работы ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж.
11. Основные параметры ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж.
12. Назначение органов управления ковочными молотами с энергией удара свыше 40 кДж.
13. Основные неисправности ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж.
14. Основные неисправности нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов.
15. Основные неисправности подъемно-транспортных механизмов для подъема и перемещения заготовок, поковок и изделий.
16. Условные команды кузнеца и бригадира при ковке поковок и изделий.
17. Правила и порядок подготовки к работе ковочных молотов с энергией удара свыше 40 кДж.
18. Правила и порядок подготовки к работе нагревательных устройств для нагрева заготовок под ковку сложных поковок и изделий из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов.
19. Правила и порядок подготовки к работе подъемно-транспортных механизмов.
20. Температурный режим ковки сложных поковок из углеродистых и низко-легированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
21. Группы и марки углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов, обрабатываемых ковкой.
22. Сортамент заготовок.
23. Основные технологические операции ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
24. Основные правила и способы ковки сложных поковок и изделий из углеродистых и низколегированных сталей и цветных сплавов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
25. Способы контроля сложных поковок и изделий контрольно-измерительным инструментом.
26. Виды, конструкции, назначение контрольно-измерительных инструментов для контроля сложных поковок и изделий.
27. Припуски, допуски и напуски на поковки и изделия при ковке на ковочных молотах.
28. Приемы работы при ковке сложных поковок и изделий на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
29. Правила строповки и перемещения грузов.
30. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
31. Сроки и порядок выполнения технического обслуживания измерительных приборов в соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
32. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при ковке сложных поковок и изделий на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 кДж.
33. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Кузнец на молотах и прессах

4

Супервайзер(бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер смены/Мастер цеха

22. Карточка профессии "Штамповщик":

Код группы:

7221-2

Код наименования занятия:

7221-2-014

Наименование профессии:

Штамповщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Штамповщик, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Штамповщик; Штамповщик жидкого металла; Штамповщик на падающих молотах; Штамповщик пробковых изделий; Машинист на молотах, прессах и манипуляторах; Модельщик по металлическим моделям

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-9-005 Машинист на молотах, прессах и манипуляторах
7222-0-003 Модельщик по металлическим моделям
7221-2-016 Штамповщик на падающих молотах

Основная цель деятельности:

Холодная штамповка изделий из металлов, сплавов и неметаллических материалов на машинах и автоматах холодной прессовки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ для холодной штамповки детали или сборочной единицы
2. Выполнение технологических операций по холодной штамповке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной холодной штамповки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ для холодной штамповки детали или сборочной единицы




Навык 1:
Подготовка к выполнению холодной штамповки

Умения:
5-й разряд
1. Подготовка машин и автоматов холодной штамповки.
2. Удаление отходов из рабочего пространства пресса.
3. Подналадка крепления штамповой оснастки.
4. Регулирование режимов работы пресса.
5. Подналадка прессов.
6. Подналадка крепления штамповой оснастки.
7. Регулирование режимов работы пресса.
8. Подналадка прессов.
9. Подналадка штамповой и вспомогательной оснастки.
10. Нанесение технологической смазки на заготовки и штамповый инструмент.
11. Нанесение смазки на направляющие элементы штамповой оснастки.
12. Регулирование упоров на размер в соответствии с технологической документацией.
13. Использование смазочно-охлаждающих технологических средств (далее - СОТС) при работе на машинах и автоматах холодной штамповки.
14. Контроль наличия и состояния СОТС на машинах и автоматах холодной штамповки.
15. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию на машинах и автоматах холодной штамповки в соответствии с технической документацией.
16. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте штамповщика.
17. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
18. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
19. Использование средств пожаротушения.
20. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
5-й разряд
1. Правила чтения технологической и конструкторской документации для изготовления делателей методом холодной штамповки.
2. Методы изготовления и принцип работы штамповой оснастки при холодной штамповке
3. Режимы работы машин и автоматов холодной штамповки.
4. Устройство, принципы работы и правила использования машин и автоматов холодной штамповки.
5. Органы управления машин и автоматов холодной штамповки.
6. Порядок проверки исправности и работоспособности машин и автоматов холодной штамповки.
7. Назначение и свойства смазочно-охлаждающих жидкостей, применяемых при холодном штамповании.
8. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
9. Состав и порядок выполнения регламентных работ по техническому обслуживанию машин и автоматов холодной прессовки.
10. Требования инструкции по охране труда на работе.
11. Правила безопасного выполнения работ.
12. Требования пожарной безопасности.
13. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по холодной штамповке

Умения:
5-й разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки на шлифовальном станке.
3. Владение способами термообработки применяемых материалов
4. Расчеты и геометрические построения, необходимые при изготовлении деталей и узлов методом штамповки

Знания:
5-й разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по холодной штамповке согласно технологическому процессу




Навык 1:
Холодная штамповка

Умения:
5-й разряд
1. Холодная штамповка крупных и сложных деталей и изделий на эксцентриковых, фрикционных и кривошипных прессах одинарного и двойного действия усилием свыше 10 МН (1000 тс) с применением сложных вытяжных, формовочных, просечных, компаундных и комбинированных штампов, производящих одновременную вырубку и формовку.
2. Холодная штамповка деталей сложной конфигурации из драгоценных металлов и их сплавов на многопозиционных штампах.
3. Штамповка изделий из цветных металлов и сплавов.
4. Глубокая вытяжка полых изделий из листового материала.
5. Чистовая вырубка изделий.
6. Использование современных технических средств и информационных технологий.
7. Глубокая вытяжка полых изделий из листового материала.
8. Чистовая вырубка изделий.
9. Регулирование режимов работы машин и автоматов холодной штамповки двойного и тройного действия.
10. Подналадка машин и автоматов холодной штамповки двойного и тройного действия.
11. Устранение неисправностей в работе машин и автоматов холодной штамповки двойного и тройного действия, вспомогательных средств и их штамповой оснастки

Знания:
5-й разряд
1. Конструкцию прессов различных типов
2. Допуски для штампов
3. Механические свойства штампуемых металлов
4. Методы, способы и режимы штамповка изделий сложной конфигурации.
5. Методы и режимы штамповка изделий из цветных металлов и сплавов.
6. Способы и режимы глубокой вытяжки полых изделий из листового материала.
7. Приемы чистовой вырубки изделий.
8. Приемы и способы регулирования режимов работы машин и автоматов холодной штамповки двойного и тройного действия.
9. Режимы и методы подналадки машин и автоматов холодной штамповки двойного и тройного действия.
10. Методы и способы устранение неисправностей в работе машин и автоматов холодной штамповки двойного и тройного действия, вспомогательных средств и их штамповой оснастки.
11. Методы и способы использования современных технических средств и информационных технологий

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной холодной штамповки




Навык 1:
Управление свойствами и параметрами выполненной холодной штамповки

Умения:
5-й разряд
1. Визуальное определение брака и
дефектов штампованных изделий.
2. Выявление дефектов и брака в штампуемых изделиях.
3. Контроль параметров качества штампуемых изделий.
4. Установление причины возникновения дефектов и брака в изделиях.
5. Выполнение измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструмент

Знания:
5-й разряд
1. Виды дефектов и брака, возникающих при штамповке.
2. Физические свойства металлов и сплавов.
3. Сортамент заготовок, используемых для штамповки.
4. Возможные нарушения в работе штамповой оснастки.
5. Способы устранения нарушений в работе штамповой оснастки.
6. Влияние направления волокон макроструктуры в заготовках из проката на качество поковок

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Помощники инженеров-механиков

5

Мастер цеха/Мастер смены

23. Карточка профессии "Кузнец-штамповщик на ротационных машинах":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-007

Наименование профессии:

Кузнец-штамповщик на ротационных машинах

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Кузнец-штамповщик на ротационных машинах, 3-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлообработка (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Кузнец (общий профиль); Кузнец-штамповщик; Наладчик кузнечно-прессового оборудования; Кузнец-штамповщик на ротационных машинах.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-1-001 Кузнец (общий профиль)
7221-1-006 Кузнец-штамповщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества изделий, полученных ковкой и обжимом на ротационных машинах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Производство сложных поковок на ротационных ковочных машинах с механической, автоматической и ручной подачей заготовок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Производство сложных поковок на ротационных ковочных машинах с механической, автоматической и ручной подачей заготовок




Навык 1:
Подготовка к работе ротационных ковочных машин с механической, автоматической и ручной подачей заготовок для ковки сложных поковок

Умения:
4-5 разряд
1. Проверка состояния и готовности ротационной ковочной машины, механизмов зажима и подачи, инструментов и приспособлений для ротационной ковки.
2. Проверка состояния ограждений, блокировок, аварийных инструментов, противопожарного оборудования и их готовности к горячей и холодной ротационной ковке.
3. Проверка размеров заготовок для ротационной ковки в соответствии с чертежом.
4. Загрузка заготовки в устройство подачи.
5. Загрузка заготовки в нагревательное устройство при ручной подаче.
6. Настройка нагревательного оборудования на заданный температурный режим.
7. Подбор и установка комплектов ковочных инструментов и оправок в соответствии с технологическим процессом и чертежом поковки.
8. Наладка ротационной ковочной машины для горячей ковки гладких поковок диаметром от 6 до 11 мм.
9. Наладка ротационной ковочной машины для холодной ковки гладких поковок диаметром до 11 мм и выше.
10. Наладка ротационной ковочной машины для ковки ступенчатых поковок диаметром до 11 мм и выше.
11. Наладка ротационной ковочной машины для ковки поковок из штабиков.
12. Наладка ротационной ковочной машины для вытяжки-обжима ступенчатых труб и полых деталей.
13. Выбор или ввод программы работы ротационной ковочной машины с числовым программным управлением (далее - ЧПУ).
14. Контроль точности и работоспособности системы автоматической подачи, скорости вращения рабочего вала и нагрева ротационной ковочной машины с ЧПУ с помощью измерительных инструментов и приборов.
15. Корректировка программы работы ротационной ковочной машины с ЧПУ при выявлении отклонений в скорости, ходе подаче, температуре нагрева.
16. Разогрев заготовки при помощи нагревательного устройства.
17. Ковка пробного изделия, его контроль и предъявление мастеру участка.
18. Анализировать параметры технологического процесса для настройки ротационной машины и нагревательного оборудования.
19. Анализировать состояние нагревательного оборудования и ротационной машины для проверки их работоспособности.
20. Управлять нагревательными устройствами для разогрева заготовок.
21. Читать и анализировать технологическую и конструкторскую документацию.
22. Использовать персональную вычислительную технику для работы с внешними носителями информации и устройствами ввода-вывода информации.
23. Копировать, перемещать, сохранять, переименовывать, удалять, восстанавливать файлы.
24. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
25. Регулировать параметры работы ротационной ковочной машины.
26. Выполнять наладку ротационной ковочной машины с ЧПУ.
27. Пользоваться программным обеспечением для управления работой ротационной машины и вспомогательного оборудования.
28. Подбирать и проверять оснастку в соответствии с используемым материалом, видом изделия и технологическим процессом.
29. Устанавливать, заменять, очищать, исправлять используемые инструменты.
30. Выбирать и проверять ковочные инструменты и оправки в соответствии с материалом и технологическим процессом.
31. Предупреждать образование дефектов на стадии подготовки к ротационной ковке и вытяжке-обжиму в горячем и холодном состоянии.
32. Создавать электронные таблицы и выполнять вычисления для расчета размеров заготовки для ротационной ковки и вытяжки-обжима.
33. Управлять нагревательными устройствами для разогрева заготовок.
34. Использовать контрольно-измерительные инструменты, приборы, приспособления для контроля размеров и температуры нагрева заготовок.
35. Использовать контрольно-измерительные инструменты, приборы и приспособления для контроля размеров и выявления дефектов.
36. Управлять подъемно-транспортным оборудованием для перемещения заготовок и инструментов.
37. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при подготовке к горячей и холодной ротационной ковке и вытяжке-обжиму.
38. Поддерживать состояние рабочего места при подготовке к горячей и холодной ротационной ковке и вытяжке-обжиму в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство, принцип работы, порядок проверки исправности, подготовки к работе и правила технической эксплуатации ротационных ковочных машин, систем блокировок и средств автоматики.
2. Устройство, правила проверки на точность ротационных ковочных машин с ЧПУ.
3. Типичные программы работы ротационной ковочной машины с ЧПУ, порядок их ввода и корректировки.
4. Правила использования контрольно-измерительных приборов, приспособлений и инструментов для ротационной ковки.
5. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
6. Порядок работы с персональной вычислительной техникой.
7. Порядок работы с файловой системой.
8. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации.
9. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
10. Способы и типовые режимы горячей и холодной ротационной ковки тугоплавких металлов, плавленых заготовок и монокристаллов, ступенчатых поковок из стали.
11. Способы и типовые режимы вытяжки-обжима в горячем и холодном состоянии ступенчатых труб и полых деталей.
12. Марки и свойства обрабатываемых сталей и сплавов.
13. Виды выпускаемой продукции.
14. Технические требования к изделиям из сталей и тугоплавких металлов, получаемых ротационной ковкой и вытяжкой-обжимом.
15. Припуски и допуски на изделия, получаемые горячей и холодной ковкой и вытяжкой-обжимом на ротационных машинах
16. Виды и причины возникновения дефектов изделий, получаемых горячей и холодной ковкой на ротационных машинах, способы их предупреждения и устранения на подготовительной стадии.
17. Виды и причины возникновения дефектов изделий, получаемых вытяжкой-обжимом на ротационных машинах, способы их предупреждения и устранения на подготовительной стадии.
18. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила эксплуатации инструментов, применяемых для горячей и холодной ковки, вытяжки-обжима на ротационных машинах.
19. Виды, устройство, назначение, правила применения средств контроля, приспособлений и инструментов для горячей ковки и вытяжки-обжима на ротационных машинах.
20. Устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования, систем блокировок и средств автоматики.
21. Правила использования контрольно-измерительных приборов, приспособлений и инструментов.
22. Прикладные компьютерные программы для работы с электронными таблицами: наименования, возможности и порядок работы в них.
23. Способы наладки механизмов ротационной ковочной машины, системы подачи заготовки.
24. Устройство и правила эксплуатации нагревательного оборудования для горячей ротационной ковки.
25. Назначение элементов интерфейса систем управления работой ротационной машины и вспомогательного оборудования.
26. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
27. Схемы строповки грузов.
28. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
29. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности участка ротационных машин

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ковка сложных поковок на ротационных ковочных машинах с механической, автоматической и ручной подачей заготовок

Умения:
4-5 разряд
1. Загрузка заготовок при помощи устройства подачи в нагревательное устройство или ковочный узел.
2. Контролирование и регулирование температуры нагрева заготовки.
3. Ручная загрузка заготовок в устройство нагрева или ковочный узел.
4. Горячая ковка гладких поковок диаметром от 6 до 11 мм.
5. Холодная ковка гладких поковок диаметром свыше 11 мм.
6. Ковка ступенчатых поковок диаметром свыше 11 мм.
7. Ковка поковок из штабиков.
8. Вытяжка и обжим ступенчатых труб и полых деталей на оправке.
9. Наблюдение за работой ротационной машины, регулировка подачи и скорости.
10. Регулировка режимов работы ротационной машины и нагревательного оборудования при выявлении дефектов.
11. Регулировка системы автоматической подачи ротационной ковочной машины с ЧПУ при выявлении дефектов.
12. Периодический контроль размеров поковок и качества их поверхности в процессе ротационной ковки и вытяжки-обжима.
13. Выгрузка готовых изделий из инструмента при помощи механизма подачи или вручную.
14. Извлечение готовых изделий и укладка их в тару.
15. Выявление и устранение неисправностей в работе инструментов и приспособлений.
16. Периодическая чистка и смазка ротационного ковочного узла и инструментов.
17. Выбирать необходимую оснастку в соответствии с материалом и размерами поковки.
18. Читать и анализировать технологическую и конструкторскую документацию.
19. Использовать персональную вычислительную технику для работы с внешними носителями информации и устройствами ввода-вывода информации.
20. Копировать, перемещать, сохранять, переименовывать, удалять, восстанавливать файлы.
21. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ.
22. Пользоваться программным обеспечением для управления работой ротационной машины и нагревательного оборудования.
23. Анализировать параметры технологического процесса для настройки ротационной машины и нагревательного оборудования.
24. Пользоваться программным обеспечением для управления работой нагревательного устройства и вспомогательного оборудования.
25. Использовать контрольно-измерительные инструменты, приборы, приспособления для контроля размеров и температуры нагрева заготовок.
26. Выбирать режимы нагрева и работы ротационной машины в зависимости от размеров заготовки и поковки, требуемых точности и качества поверхности, материала заготовки.
27. Управлять механической подачей для загрузки заготовки в нагревательное устройство и ротационную машину и выгрузки из них.
28. Корректировать режим ротационной ковки и вытяжки-обжима в случае выявления дефектов.
29. Корректировать скорость и ход подачи ротационной ковочной машины с ЧПУ.
30. Применять приемы и способы ручной загрузки заготовки в ротационную машину или нагревательное устройство.
31. Контролировать текущие параметры процесса ротационной ковки и вытяжки-обжима, работы оборудования, их отклонение от установленных значений.
32. Использовать контрольно-измерительные инструменты, приборы, приспособления для контроля размеров получаемого изделия и выявления дефектов.
33. Управлять подъемно-транспортным оборудованием для перемещения изделий и инструментов.
34. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при проведении процесса горячей и холодной ротационной ковки и вытяжки-обжима.
35. Поддерживать состояние рабочего места при проведении процесса горячей и холодной ротационной ковки, вытяжки-обжима в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство, принцип работы, порядок проверки исправности, подготовки к работе и правила технической эксплуатации ротационных ковочных машин, систем блокировок и средств автоматики.
2. Правила использования контрольно-измерительных приборов, приспособлений и инструментов для ротационной ковки.
3. Правила чтения технологической и конструкторской документации.
4. Порядок работы с персональной вычислительной техникой.
5. Порядок работы с файловой системой.
6. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации.
7. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
8. Способы и типовые режимы горячей и холодной ротационной ковки тугоплавких металлов, гладких и ступенчатых поковок из стали.
9. Способы и типовые режимы вытяжки-обжима ступенчатых труб и полых деталей на оправке.
10. Марки и свойства обрабатываемых сталей и сплавов.
11. Виды и назначение штабиков из тугоплавких сплавов и их сплавов.
12. Состав и свойства пластификатора и его компонентов.
13. Виды выпускаемой продукции, формы стандартных изделий.
14. Технические требования к изделиям из сталей и тугоплавких металлов, получаемых ротационной ковкой и вытяжкой-обжимом.
15. Припуски и допуски на изделия, получаемые при ротационной ковке поковок из тугоплавких металлов диаметром менее 6 мм и выше, гладких и ступенчатых поковок диаметром менее 11 мм и выше, штабиков из тугоплавких металлов и их сплавов, плавленых заготовок и монокристаллов тугоплавких металлов и их сплавов.
16. Припуски и допуски на изделия, получаемые при вытяжке-обжиме ступенчатых труб и полых деталей на оправке
17. Виды и причины возникновения дефектов. изделий при ковке поковок из тугоплавких металлов диаметром менее 6 мм и выше, гладких и ступенчатых поковок диаметром менее 11 мм и выше, способы корректировки режимов ротационной ковки для их устранения.
18. Виды и причины возникновения дефектов изделий при ковке поковок из штабиков тугоплавких металлов и их сплавов, способы корректировки режимов ротационной ковки для их устранения.
19. Виды и причины возникновения дефектов изделий при ковке плавленых заготовок и монокристаллов тугоплавких металлов и их сплавов, способы корректировки режимов ротационной ковки для их устранения.
20. Виды и причины возникновения дефектов изделий при вытяжке-обжиме ступенчатых труб и полых деталей на оправке и способы корректировки режимов работы ротационной машины для их устранения.
21. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила эксплуатации инструментов, применяемых для горячей и холодной ковки, вытяжки-обжима на ротационных машинах.
22. Назначение элементов интерфейса систем управления работой ротационных машин и нагревательного оборудования.
23. Параметры и установки системы ЧПУ ротационной машины.
24. Возможности и правила эксплуатации компьютерно-измерительных систем контроля температуры.
25. Устройство, принцип работы, порядок проверки исправности, подготовки к работе и правила технической эксплуатации ротационных ковочных машин, систем блокировок и средств автоматики.
26. Правила использования контрольно-измерительных приборов, приспособлений и инструментов для ротационной ковки.
27. Технологические и производственные инструкции по ротационной ковке и вытяжке-обжиму.
28. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
29. Назначение элементов интерфейса систем управления работой нагревательных устройств и вспомогательного оборудования.
30. Схемы строповки грузов.
31. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана.
32. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности участка ротационных машин

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Кузнецы, штамповщики и прессовщики

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техники-механики

5

Техники-механики

5

Мастер участка/Мастер цеха

24. Карточка профессии "Наладчик кузнечно-прессового оборудования":

Код группы:

7221-1

Код наименования занятия:

7221-1-008

Наименование профессии:

Наладчик кузнечно-прессового оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Наладчик кузнечно-прессового оборудования, 4-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Эксплуатация и техническое обслуживание машин и оборудования (по отраслям промышленности)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Наладчик кузнечно-прессового оборудования; Наладчик настольных станков и прессов; Кузнец (общий профиль); Кузнец на молотах и прессах; Кузнец-штамповщик: Кузнец-штамповщик на ротационных машинах

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7221-2-001 Наладчик настольных станков и прессов

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества продукции, производительности и эффективной работы кузнечно-прессового и вспомогательного оборудования, штамповой оснастки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Наладка молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж, гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН, ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН и кривошипных горячештамповочных прессов (далее - КГШП) номинальной силой до 40 МН

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Наладка молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж, гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН, ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН и кривошипных горячештамповочных прессов (далее - КГШП) номинальной силой до 40 МН




Навык 1:
Наладка ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж

Умения:
5-6 разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
2. Подготовка ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки
3. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
4. Извлечение кузнечных инструментов из рабочего пространства ковочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
5. Извлечение штамповой оснастки из рабочего пространства штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
6. Подготовка рабочего пространства ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки
7. Установка и крепление кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) в соответствии с технической документацией
8. Установка и крепление штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) в соответствии с технической документацией
9. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих молоты с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
10. Нагрев кузнечных инструментов и штамповой оснастки для ковки и штамповки на молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
11. Проверка на холостом ходу правильности установки кузнечных инструментов и штамповой оснастки молота с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
12. Пробная ковка или штамповка поковок на молоте с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
13. Устранение мелких неполадок в работе ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд), вспомогательного оборудования, кузнечных инструментов и штамповой оснастки
14. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики на молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
15. Регулировка устройств для сдува окалины и подачи технологической смазки на молоте с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
16. Читать чертежи и применять техническую документацию
17. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ
18. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации
19. Находить в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) и средств механизации
20. Проверять исправность работы ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
21. Проверять состояние ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) перед установкой кузнечных инструментов и штамповой оснастки
22. Определять в соответствии с технологической документацией и проверять состояние инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
23. Регулировать работу ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) в ручном управлении, в автоматическом режиме последовательных ударов и удержания бабы на весу
24. Проверять исправность работы блокирующих приспособлений, защитных устройств и ограждений на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
25. Определять причины неисправностей в работе ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) и вспомогательного оборудования
26. Предупреждать и определять неисправности в работе ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) и вспомогательного оборудования
27. Проверять состояние рабочего пространства ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) перед установкой кузнечных инструментов и штамповой оснастки
28. Применять инструменты и приспособления для снятия кузнечных инструментов из рабочего пространства ковочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
29. Применять инструменты и приспособления для установки кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
30. Применять инструменты и приспособления для крепления кузнечных инструментов в рабочем пространстве ковочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
31. Применять инструменты и приспособления для снятия штамповой оснастки из рабочего пространства штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
32. Применять инструменты и приспособления для установки штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
33. Применять инструменты и приспособления для крепления штамповой оснастки в рабочем пространстве штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
34. Прекращать работу и выключать ковочные и штамповочные молоты с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)в нештатной ситуации
35. Использовать компьютерные программы для управления и диагностики на молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
36. Выполнять измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов в кузнечно-прессовом производстве
37. Устанавливать параметры сдува окалины и подачи технологической смазки на молоте с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
38. Устанавливать параметры нагрева кузнечных инструментов и штамповой оснастки для ковки и штамповки на молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
39. Визуально проверять на наличие дефектов пробную партию поковок и изделий, изготовленную на молоте с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
40. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при наладке ковочных и штамповочными молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж и управлении ими.
41. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для установки и снятия кузнечных инструментов и штамповой оснастки массой более 16 кг.
42. Выбирать схемы строповки кузнечных инструментов и штамповой оснастки

Знания:
5-6 разряд
1. Инструкции по наладке и карты наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
2. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них
4. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации
5. Порядок работы с электронным архивом технической документации
6. Устройство, режимы и принцип работы ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж (5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
7. Основные параметры ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
8. Устройство и принцип работы системы управления ковочными и штамповочными молотами с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
9. Способы установки и крепления кузнечных инструментов на ковочных молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд), способы его снятия
10. Способы установки и крепления штамповой оснастки на штамповочных молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд), способы ее снятия
11. Способы регулировки кузнечных инструментов и штамповой оснастки на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
12. Виды кузнечных инструментов и штамповой оснастки
13. Порядок и правила пуска, наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
14. Основные неполадки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) и способы их устранения
15. Виды инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд) и штамповой оснастки
16. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих ковочные и штамповочные молоты с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
17. Термомеханические режимы ковки и штамповки на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
18. Назначение элементов интерфейса системы управления и диагностики на молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
19. Материалы, используемые в кузнечно-прессовом производстве
20. Характеристики подъемно-транспортных механизмов и машин в кузнечно-прессовом производстве
21. Технологические операции ковки и штамповки, выполняемые на ковочных и штамповочных молотах с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
22. Правила строповки и перемещения грузов в кузнечно-прессовом производстве
23. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана в кузнечно-прессовом производстве
24. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении наладки ковочных и штамповочных молотов с энергией удара свыше 40 до 200 кДж(5 разряд); свыше 200 кДж (6 разряд)
25. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Наладка ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН

Умения:
5-6 разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
2. Подготовка ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки
3. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
4. Извлечение кузнечных инструментов из рабочего пространства ковочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
5. Извлечение штамповой оснастки из рабочего пространства штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
6. Подготовка рабочего пространства ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН к установке кузнечных инструментов и штамповой оснастки
7. Установка и крепление кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
8. Установка и крепление штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
9. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих ковочные и штамповочные гидравлических прессы номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
10. Установка подштамповых плит на штамповочные гидравлические прессы номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
11. Регулировка выталкивателей и прижимов в штамповой оснастке на штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
12. Регулировка системы нагрева и охлаждения штамповой оснастки на штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
13. Нагрев кузнечных инструментов на ковочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
14. Проверка на холостом ходу правильности установки кузнечных инструментов и штамповой оснастки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
15. Пробная ковка или штамповка поковок на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
16. Устранение мелких неполадок в работе ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
17. Регулировка устройств для сдува окалины и подачи технологической смазки на гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
18. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики на гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН
19. Читать чертежи и применять техническую документацию
20. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с
21. использованием прикладных компьютерных программ
22. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации
23. Находить в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и средств механизации
24. Проверять исправность ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
25. Проверять состояние ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН перед установкой кузнечных инструментов и штамповой оснастки
26. Определять в соответствии с технологической документацией и проверять состояние инструментов, приборов и приспособлений для наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
27. Проверять исправность работы блокирующих приспособлений, защитных устройств и ограждений на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН и вспомогательном оборудовании
28. Определять причины неисправностей в работе ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
29. Предупреждать и определять неисправности в работе ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
30. Устанавливать параметры системы нагрева и охлаждения штамповой оснастки на штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
31. Устанавливать параметры нагрева кузнечных инструментов и штамповой оснастки на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
32. Применять инструменты и приспособления для установки кузнечных инструментов в рабочее пространство ковочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН, для снятия кузнечных инструментов
33. Применять инструменты и приспособления для крепления кузнечных инструментов в рабочем пространстве ковочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
34. Применять инструменты и приспособления для установки штамповой оснастки в рабочее пространство штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН, для снятия штамповой оснастки
35. Применять инструменты и приспособления для крепления штамповой оснастки в рабочем пространстве штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
36. Устанавливать величину хода выталкивателей и силу прижима штамповой оснастки штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
37. Прекращать работу и выключать ковочные и штамповочные гидравлические прессы номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН в нештатной ситуации
38. Использовать компьютерные программы для управления и диагностики на гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
39. Выполнять измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов в кузнечно-прессовом производстве
40. Устанавливать параметры сдува окалины и подачи технологической смазки на гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
41. Визуально проверять на наличие дефектов пробную партию поковок и изделий, изготовленную на гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
42. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при наладке ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН и управлении ими
43. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для установки и снятия штамповой оснастки массой более 16 кг
44. Выбирать схемы строповки штамповой оснастки

Знания:
5-6 разряд
1. Инструкции по наладке и карты наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
2. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них
4. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации
5. Порядок работы с электронным архивом технической документации
6. Устройство, режимы и принцип работы ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
7. Гидравлические схемы ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
8. Устройство и принцип работы системы управления ковочными и штамповочными гидравлическими прессами номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
9. Способы установки и крепления кузнечных инструментов на ковочные гидравлические прессы номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН, способы снятия кузнечных инструментов
10. Способы установки и крепления штамповой оснастки на штамповочные гидравлические прессы номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН , способы снятия штамповой оснастки
11. Способы регулировки кузнечных инструментов и штамповой оснастки на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
12. Виды кузнечных инструментов и штамповой оснастки
13. Порядок и правила пуска и наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
14. Способы регулирования выталкивателей и прижимов штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
15. Основные неполадки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН и способы их устранения
16. Виды инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
17. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих ковочные и штамповочные гидравлические прессы номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
18. Термомеханические режимы ковки и штамповки на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
19. Назначение элементов интерфейса системы управления и диагностики на гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
20. Материалы, используемые в кузнечно-прессовом производстве
21. Рабочие жидкости и давления, применяемые в гидравлических прессах
22. Характеристики подъемно-транспортных механизмов и машин в кузнечно-прессовом производстве
23. Технологические операции ковки и штамповки, выполняемые на ковочных и штамповочных гидравлических прессах номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
24. Правила строповки и перемещения грузов в кузнечно-прессовом производстве
25. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана в кузнечно-прессовом производстве
26. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении наладки ковочных и штамповочных гидравлических прессов номинальной силой свыше 8 до 50 МН и свыше 50 МН
27. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Наладка КГШП номинальной силой до 40 МН, ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН, ротационных машин для горячей штамповки

Умения:
5-6 разряд
1. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки КГШП номинальной силой до 40 МН
2. Подготовка КГШП номинальной силой до 40 МН к установке штамповой оснастки
3. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки КГШП номинальной силой до 40 МН
4. Извлечение штамповой оснастки из рабочего пространства КГШП номинальной силой до 40 МН
5. Подготовка рабочего пространства КГШП номинальной силой до 40 МН к установке штамповой оснастки
6. Установка и крепление штамповой оснастки в рабочее пространство КГШП номинальной силой до 40 МН
7. Регулировка закрытой высоты на КГШП номинальной силой до 40 МН
8. Регулировка выталкивателей на КГШП номинальной силой до 40 МН
9. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих КГШП номинальной силой до 40 МН
10. Регулировка системы подачи технологической смазки штамповой оснастки и сдува окалины на КГШП номинальной силой до 40 МН
11. Нагрев штамповых вставок на КГШП номинальной силой до 40 МН
12. Проверка на холостом ходу правильности установки штамповой оснастки КГШП номинальной силой до 40 МН
13. Пробная штамповка поковок на КГШП номинальной силой до 40 МН
14. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики на КГШП номинальной силой до 40 МН
15. Устранение мелких неполадок в работе КГШП номинальной силой до 40 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
16. Изучение технологической и конструкторской документации для наладки ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
17. Подготовка ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН к установке блоков пуансона и матриц
18. Выбор и подготовка инструментов, приборов и приспособлений для наладки ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
19. Извлечение блоков пуансона и матриц из рабочего пространства ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
20. Подготовка рабочего пространства ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН к установке блоков пуансона и матриц
21. Установка и крепление блоков пуансона и матриц в рабочее пространство ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
22. Регулировка силы зажима подвижной матрицы на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
23. Наладка и регулировка средств механизации, обслуживающих ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
24. Регулировка закрытой высоты штампа на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
25. Регулировка переднего и заднего упоров на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
26. Регулировка системы охлаждения штамповой оснастки на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
27. Нагрев штамповых вставок на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
28. Проверка на холостом правильности установки штамповой оснастки ходу ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
29. Пробная штамповка поковок на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
30. Настройка компьютерных программ для управления и диагностики на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
31. Устранение мелких неполадок в работе ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
32. Регулировка устройств для сдува окалины и подачи технологической смазки на ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
33. Читать чертежи и применять техническую документацию
34. Просматривать конструкторскую и технологическую документацию с использованием прикладных компьютерных программ
35. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации
36. Находить в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения наладки КГШП номинальной силой до 40 МН и средств механизации
37. Проверять исправность работы КГШП номинальной силой до 40 МН
38. Проверять состояние КГШП номинальной силой до 40 МН перед установкой штамповой оснастки
39. Определять в соответствии с технологической документацией и проверять состояние инструментов, приборов и приспособлений для наладки КГШП
40. Регулировать работу КГШП номинальной силой до 40 МН на одиночных и непрерывных ходах, в наладочном (толчковом) режиме
41. Проверять исправность работы блокирующих приспособлений, защитных устройств и ограждений на КГШП номинальной силой до 40 МН и вспомогательном оборудовании
42. Определять причины неисправностей в работе КГШП номинальной силой до 40 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
43. Предупреждать и определять неисправности в работе КГШП номинальной силой до 40 МН, вспомогательного оборудования и штамповой оснастки
44. Устанавливать параметры нагрева штамповой оснастки на КГШП номинальной силой до 40 МН
45. Применять инструменты и приспособления для снятия штамповой оснастки из рабочего пространства КГШП номинальной силой до 40 МН
46. Проверять состояние рабочего пространства КГШП номинальной силой до 40 МН перед установкой штамповой оснастки
47. Применять инструменты и приспособления для установки штамповой оснастки в рабочее пространство КГШП номинальной силой до 40 МН
48. Применять инструменты и приспособления для крепления штамповой оснастки в рабочем пространстве КГШП номинальной силой до 40 МН
49. Устанавливать прокладки и подкладки для регулировки штамповой оснастки на КГШП
50. Устанавливать закрытую высоту штамповой оснастки на КГШП номинальной силой до 40 МН
51. Устанавливать величину хода выталкивателей на КГШП номинальной силой до 40 МН
52. Устанавливать параметры системы технологической смазки штамповой оснастки и сдува окалины на КГШП номинальной силой до 40 МН
53. Устанавливать параметры нагрева штамповых вставок на КГШП номинальной силой до 40 МН
54. Прекращать работу и выключать КГШП номинальной силой до 40 МН в нештатной ситуации
55. Использовать компьютерные программы для управления и диагностики на КГШП номинальной силой до 40 МН
56. Выполнять измерения с использованием контрольно-измерительных приборов и инструментов в кузнечно-прессовом производстве
57. Визуально проверять на наличие дефектов пробную партию поковок и изделий, изготовленную на КГШП номинальной силой до 40 МН
58. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при наладке КГШП номинальной силой до 40 МН и управлении им
59. Выбирать грузоподъемные механизмы и такелажную оснастку для установки и снятия штамповой оснастки массой более 16 кг
60. Выбирать схемы строповки штамповой оснастки

Знания:
5-6 разряд
1. Инструкции по наладке и карты наладки КГШП
2. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой информации: наименования, возможности и порядок работы в них
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них
4. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации
5. Порядок работы с электронным архивом технической документации
6. Устройство, режимы и принцип работы КГШП номинальной силой до 40 МН
7. Кинематические схемы КГШП номинальной силой до 40 МН
8. Устройство и принцип работы системы управления КГШП
9. Способы установки и крепления штамповой оснастки на КГШП, способы снятия штамповой оснастки
10. Способы регулировки закрытой высоты штамповой оснастки на КГШП
11. Способы регулировки хода выталкивателей на КГШП
12. Способы регулировки штамповой оснастки на КГШП
13. Виды штамповой оснастки, используемой на КГШП
14. Порядок и правила пуска, наладки КГШП
15. Основные неполадки КГШП и способы их устранения
16. Виды инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки КГШП, штамповой оснастки
17. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих КГШП
18. Термомеханические режимы штамповки на КГШП
19. Назначение элементов интерфейса системы управления и диагностики на КГШП номинальной силой до 40 МН
20. Материалы, используемые в кузнечно-прессовом производстве
21. Характеристики подъемно-транспортных механизмов и машин в кузнечно-прессовом производстве
22. Технологические операции штамповки, выполняемые на КГШП
23. Правила строповки и перемещения грузов в кузнечно-прессовом производстве
24. Система знаковой сигнализации при работе с машинистом крана в кузнечно-прессовом производстве
25. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении наладки КГШП и управлении им
26. Устройство, режимы и принцип работы ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
27. Кинематические схемы ГКМ номинальной силой свыше 2 до 12 МН
28. Устройство и принцип работы системы управления ГКМ
29. Способы установки и крепления штамповой оснастки на ГКМ, способы снятия штамповой оснастки
30. Способы регулировки штамповой оснастки на ГКМ
31. Виды штамповой оснастки
32. Порядок и правила пуска и наладки ГКМ
33. Виды и способы регулирования упоров ГКМ
34. Основные неполадки ГКМ и способы их устранения
35. Виды инструментов, приборов и приспособлений для наладки и регулировки ГКМ
36. Устройство, режимы и принцип работы механизирующих устройств, обслуживающих ГКМ
37. Термомеханические режимы штамповки на ГКМ.
38. Требования охраны труда, пожарной, промышленной, экологической безопасности и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), физическая выносливость, точность движений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.2.017-93. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Оборудование кузнечно-прессовое. Общие требования безопасности (с Изменением N 1);
2) ГОСТ 12.3.026-81. ССБТ. Работы кузнечно-прессовые. Требования безопасности (изм. 1,2);
3) ГОСТ 31542-2012. Межгосударственный стандарт. Автоматы и полуавтоматы кузнечно-прессовые. Требования безопасности;
4) ГОСТ 12.2.113-2006. Межгосударственный стандарт. Прессы кривошипные. Требования безопасности;
5) ГОСТ 12.2.017.2-89. Межгосударственный стандарт. ССБТ. Молоты. Требования безопасности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели механических машин, оборудования и изделий, дефектоскописты

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техники-технологи

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      25. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      26. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      27. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол №4 от 13 декабря 2023 года.

      28. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 12 декабря 2023 года.

      29. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      30. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      31. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 5 к приказу
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Производство аккумуляторов и батарей"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Производство аккумуляторов и батарей" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Производство аккумуляторов и батарей.

      5. Код профессионального стандарта: С27200.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      C Обрабатывающая промышленность;

      27 Производство электрического оборудования;

      27.2 Производство батарей и аккумуляторов;

      27.20 Производство батарей и аккумуляторов;

      27.20.0 Производство батарей и аккумуляторов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Производство аккумуляторов и батарей" определяет в области профессиональной деятельности производства аккумуляторов и батарей требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда и предназначен для: регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования; регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки; регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Приготовитель активных масс – 2 уровень ОРК;

      2) Приготовитель растворов и электролитов – 2 уровень ОРК;

      3) Прессовщик электродов и элементов – 2 уровень ОРК;

      4) Сушильщик элементного производства – 2 уровень ОРК;

      5) Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов – 2 уровень ОРК;

      6) Сборщик гальванических элементов и батарей – 2 уровень ОРК;

      7) Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей – 2 уровень ОРК;

      8) Приготовитель активных масс – 3 уровень ОРК;

      9) Приготовитель растворов и электролитов – 3 уровень ОРК;

      10) Прессовщик электродов и элементов – 3 уровень ОРК;

      11) Сушильщик элементного производства – 3 уровень ОРК;

      12) Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов – 3 уровень ОРК;

      13) Сборщик гальванических элементов и батарей – 3 уровень ОРК;

      14) Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей – 3 уровень ОРК;

      15) Сборщик батарей и аккумуляторов – 4 уровень ОРК;

      16) Контролер в аккумуляторном и элементном производстве – 4 уровень ОРК;

      17) Контролер в аккумуляторном и элементном производстве – 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Приготовитель активных масс":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-038

Наименование профессии:

Приготовитель активных масс

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приготовитель активных масс, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Приготовитель растворов и электролитов

Основная цель деятельности:

Приготовление пастообразных, порошкообразных активных и электропроводных масс согласно утвержденной рецептуры

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ для приготовления активных масс
2. Выполнение технологических операций по приготовлению активных масс согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ для приготовления активных масс

Навык 1:
Подготовка и обслуживание рабочего места

Умения:

2-3 разряд
1. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места приготовителя активных масс.
2. Поддерживать требуемое техническое состояние технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте.
3. Применять правила оказания первой медицинской помощи.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения

Знания:
2-3 разряд
1. Принцип действия и регулирования агрегатов по приготовлению пастообразных и порошкообразных активных и электропроводных масс одного-двух типов и питателей обслуживаемого оборудования.
2. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
3. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по приготовлению активных масс согласно технологическому процессу

Навык 1:
Приготовление пастообразных и порошкообразных активных и электропроводных масс

Умения:

2-3 разряд
1. Приготовление пастообразных, порошкообразных активных и электропроводных масс под руководством приготовителя активных масс более высокой квалификации.
2. Просеивание металлических порошков и других материалов на механических вибрационных ситах различной конструкции.
3. Сушка гидрата закиси никеля в сушильных агрегатах.
4. Термообработка материалов в электропечах.
5. Дозирование электропроводных компонентов при загрузке агрегатов для приготовления активных масс.
6. Управление механизмами и обслуживание оборудования: смесителей, мешалок, дисмембраторных и стержневых мельниц, вальцов, варочных котлов, вибрационных сит, электропечей и других агрегатов, используемых для приготовления различных видов пастообразных и порошкообразных активных масс.
7. Расфасовка готовой массы.
8. Ведение журнала регистрации выполнения технологического процесса

Знания:
2-3 разряд
1. Принцип действия и регулирования агрегатов по приготовлению пастообразных и порошкообразных активных и электропроводных масс одного-двух типов и питателей обслуживаемого оборудования.
2. Назначение и правила применения универсальных и специальных приспособлений и контрольно-измерительных приборов средней сложности.
3. Правила загрузки и разгрузки камерных и вакуумных сушил.
4. Способы просеивания и дозировки компонентов.
5. Температурный режим термообработки материалов.
6. Назначение, свойства, правила хранения и транспортировки исходного сырья и конечного продукта.
7. Правила обращения со щелочами и электролитами, применяемыми в процессе работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость. аккуратность,
внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Приготовитель активных масс

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-технолог

10. Карточка профессии "Приготовитель растворов и электролитов":

Код группы:

8131-9

Код наименования занятия:

8131-9-180

Наименование профессии:

Приготовитель растворов и электролитов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приготовитель растворов и электролитов, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Приготовитель активных масс

Основная цель деятельности:

Приготовление, фильтровка, корректировка и отстаивание растворов по специальным рецептам в производстве аккумуляторов и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по приготовлению растворов и электролитов
2. Выполнение технологических операций по приготовлению растворов и электролитов согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по приготовлению растворов и электролитов

Навык 1:
Подготовка и обслуживание рабочего места

Умения:

2-3 разряд
1. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места приготовителя растворов и электролитов.
2. Поддерживать требуемое техническое состояние технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте.
3. Применять правила оказания первой медицинской помощи.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения

Знания:
2-3 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
2. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по приготовлению растворов и электролитов согласно технологическому процессу

Навык 1:
Приготовление в соответствии с технологическим процессом смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов, электролитных паст общего и специального назначения

Умения:

2-3 разряд
1. Приготовление по рецептам до двухкомпонентных смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов, электролитных паст общего и специального назначения.
2. Обслуживание, чистка и промывка оборудования, применяемого в процессе работы.
3. Ведение журнала регистрации выполнения технологического процесса.
4. Приготовление по рецептам свыше двух- до четырехкомпонентных смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов и электролитных паст общего и специального назначения.
5. Фильтрация, корректировка и отстаивание растворов на оборудовании периодического действия.
6. Ведение процесса осаждения гидрата закиси никеля.
7. Приготовление растворов по специально заданным режимам.
8. Корректировка и регенерация электролитов.
9. Дозирование в заданной пропорции химикатов и продуктов загустителя для паст и загрузка их в емкости.
10. Отбор проб на анализ, определение избытка щелочи титрованием.
11. Обслуживание оборудования, применяемого во время работы

Знания:
2-3 разряд
1. Наименование и назначение обслуживаемого оборудования.
2. Назначение и правила применения контрольно-измерительного инструмента.
3. Основные сведения о свойствах кислот, щелочей и других веществ и правила работы с ними.
4. Порядок и последовательность операций.
5. Способы определения их готовности и качества.
6. Устройство и принцип действия оборудования, специальных приспособлений и контрольно-измерительных приборов.
7. Техническое назначение и свойства солей, кислот и щелочей, правила хранения, транспортировки и способы определения их качества.
8. Способы дозировки, корректировки и регенерации.
9. Основы неорганической химии

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Приготовитель растворов и электролитов

3

Приготовитель активных масс

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-технолог

11. Карточка профессии "Прессовщик электродов и элементов":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-035

Наименование профессии:

Прессовщик электродов и элементов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Прессовщик электродов и элементов, 2-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Станочник на механической обработке электродной продукции
Прессовщик электродной продукции

Основная цель деятельности:

Выполнение холодного и горячего прессования электродов, каскадных термоэлементов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение подготовительных работ по прессовке электродов и элементов
2. Выполнение технологических операций по прессовке электродов и элементов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение подготовительных работ по прессовке электродов и элементов




Навык 1:
Подготовка к выполнению работ по прессовке электродов и элементов

Умения:
2 разряд
1. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места прессовщика электродов и элементов.
2. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте.
3. Применение правил оказания первой медицинской помощи.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения.

Знания:
2 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
2. Знания техники безопасности
3. Знания инструкции по охране труда
4. Знания инструкции по промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по прессовке электродов и элементов

Навык 1:
Прессование электродов согласно технической документации

Умения:

2 разряд
1. Прессование электродов из окиси ртути под руководством прессовщика более высокой квалификации.
2. Холодное и горячее прессование полуэлементов вручную и на гидравлических прессах.
3. Подготовка навесок пресс-порошка для прессования электродов.
4. Определение годности спрессованных электродов и полуэлементов по внешнему виду и размерам

Знания:
2 разряд
1. Назначение важнейших частей и принцип действия обслуживаемого оборудования.
2. Назначение наиболее распространенных универсальных и специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов и приборов.
3. Основные сведения о допусках и посадках.
4. Правила прессования и изготовления электродов и полуэлементов; режимы прессования.
5. Основные свойства применяемых материалов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Прессовщик электродов и элементов

3

Сборщики

4

Испытатели

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер цеха/ Мастер участка

5

Техник-технолог

12. Карточка профессии "Сушильщик элементного производства":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-052

Наименование профессии:

Сушильщик элементного производства

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сушильщик элементного производства, 1, 3 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Аппаратчик-сушильщик
Оператор сушки
Аппаратчик дегидратации

Основная цель деятельности:

Ведение процесса сушки элементов в соответствии с требованиями технологической и нормативной документации на вырабатываемую продукцию

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ
2. Выполнение технологических операций по сушке элементного производства

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ

Навык 1:
Подготовка к процессу сушки

Умения:

1 разряд
1. Подготовка к процессу сушки и сушка агломератов, элементов, батарей, картонажных изделий и деталей в сушильных камерах простейшей конструкции.
2. Подготовка агломератов, элементов, батарей, картонажных деталей и изделий к сушке.
3. Поддерживать требуемое техническое состояние технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения

Знания:
1 разряд
1. Подготовка сушильных агрегатов к процессу сушки.
2. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
3. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сушке элементного производства

Навык 1:
Обработка процессом сушки в сушильных агрегатах

Умения:

1 разряд
1. Загрузка изделий и выгрузка их из сушильных печей и сушильных камер.
2. Наблюдение за процессом сушки.
3. Соблюдение температурного режима.
4. Определение по внешнему виду и на ощупь окончания процесса сушки.
5. Сортировка и укладка в штабель деталей и изделий по маркам и сортам

Знания:
1 разряд
1. Основные сведения об устройстве обслуживаемого оборудования, наименование и назначение его важнейших частей.
2. Назначение и правила применения простых приспособлений и контрольно-измерительных приборов.
3. Последовательность подготовительных и заключительных операций сушки агломератов, элементов, батарей и картонажных изделий.
4. Требования, предъявляемые к исходному сырью, полуфабрикатам, деталям и конечному продукту сушки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сушильщик элементного производства

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер цеха/ Мастер участка

5

Техник-технолог

13. Карточка профессии "Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов":

Код группы:

8212-3

Код наименования занятия:

8212-3-001

Наименование профессии:

Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов, 2-3 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Аппаратчик-сушильщик

Основная цель деятельности:

Ведение процесса обработки аккумуляторных пластин различных видов в специализированном оборудовании – автоклавах, сушильных камерах и других.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ
2. Выполнение технологических операций по пропарке и сушке аккумуляторных пластин

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ

Навык 1:
Подготовка автоклава к пуску в работу

Умения:

2 разряд
1. Подготовка к процессу пропарки и сушки аккумуляторных пластин малых, средних и больших размеров.
2. Поддерживать требуемое техническое состояние технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте.
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
5. Использование средств пожаротушения

Знания:
2 разряд
1. Подготовка сушильных агрегатов к процессу сушки.
2. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
3. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по пропарке и сушке аккумуляторных пластин

Навык 1:
Исполнение работ автоклавщик-сушильщика аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов

Умения:

2 разряд
1. Пропарка и сушка аккумуляторных пластин малых и средних размеров в автоклавах или камерах паровой сушки, в тоннельных конвейерных сушилах по показаниям контрольно-измерительных приборов согласно контрольным спецификациям.
2. Вальцовка аккумуляторных пластин.
3. Управление системой подогрева и циркуляцией воздуха в тоннельных конвейерных сушилах в процессе сушки аккумуляторных пластин.
4. Загрузка и разгрузка аккумуляторных пластин из автоклавов, камер паровой сушки и тоннельных конвейерных сушил.
5. Ведение процесса охлаждения аккумуляторных пластин в охладительных камерах.
6. Разбраковка аккумуляторных пластин и укладка их в стопки

Знания:
2 разряд
1. Наименование и назначение важнейших частей и принцип действия автоклавов, камер паровой сушки и тоннельных конвейерных сушил.
2. Систему управления электроподогревом воздуха и регулированием потока воздуха в сушилах.
3. Назначение и правила применения контрольно-измерительных приборов.
4. Контрольные спецификации пропарки и сушки аккумуляторных пластин малых и средних размеров.
5. Правила загрузки и выгрузки аккумуляторных пластин.
6. Признаки годности аккумуляторных пластин.
7. Правила вальцовки пластин

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщик батарей и аккумуляторов

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

14. Карточка профессии "Сборщик гальванических элементов и батарей":

Код группы:

8212-3

Код наименования занятия:

8212-3-005

Наименование профессии:

Сборщик гальванических элементов и батарей

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик гальванических элементов и батарей, 1-2 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Краткосрочные курсы на базе образовательных организаций или обучение на производственных курсах

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик батарей и аккумуляторов

Основная цель деятельности:

Выполнение сборки гальванических элементов и батарей. Выполнение пайки и приварки элементов аккумулятора и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по сборке гальванических элементов и батарей
2. Выполнение технологических операций по сборке гальванических элементов и батарей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по сборке гальванических элементов и батарей

Навык 1:
Подготовка деталей к сборке

Умения:

1 разряд
1. Подготовка деталей к сборке.
2. Поддерживать требуемое техническое состояние технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте.
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
5. Использование средств пожаротушения

Знания:
1 разряд
1. Основные сведения об устройстве обслуживаемого оборудования.
2. Наименование и назначение комплектующих деталей.
3. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
4. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сборке гальванических элементов и батарей

Навык 1:
Выполнение операций по сборке гальванических элементов, секций и батарей

Умения:

1 разряд
1. Выполнение отдельных операций по сборке гальванических элементов и батарей стаканчиковой и галетной конструкций вручную с применением несложных инструментов и приспособлений.
2. Ручная подача деталей и полуфабрикатов на сборочные машины или полуавтоматы.
3. Сортировка и укладка готовых изделий в тару

Знания:
1 разряд
1. Основные сведения об устройстве обслуживаемого оборудования.
2. Назначение и правила применения наиболее распространенных простых приспособлений.
3. Последовательность сборочных операций.
4. Наименование и назначение комплектующих деталей.
5. Способы укладки в тару готовых изделий

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия; 3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщик гальванических элементов и батарей

4

Испытатели

4

Супервайзер(бригадир)

5

Мастер цеха/Мастер участка

5

Техник-технолог

15. Карточка профессии "Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей":

Код группы:

8212-3

Код наименования занятия:

8212-3-006

Наименование профессии:

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей, 1-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией Сборщик гальванических элементов и батарей; Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей; Сборщик щелочных аккумуляторов и батарей

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик батарей и аккумуляторов
Сборщик аккумуляторов

Основная цель деятельности:

Выполнение соединений элементов и устройств, регулировка и сборка свинцовых аккумуляторов и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей
2. Выполнение технологических операций по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей

Навык 1:
Подготовка деталей к сборке

Умения:

1-2 разряд
1. Подготовка к сборке аккумуляторов и батарей.
2. Раскладка крышек, межэлементных соединений и других мелких деталей аккумуляторов и инструментов на рабочие места сборочного конвейера.
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
5. Использование средств пожаротушения

Знания:
1-2 разряд
1. Правила пользования инструментом и простыми приспособлениями.
2. Назначение и признаки пригодности комплектующих деталей.
3. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
4. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей

Навык 1:
Выполнение различных сборочных операций гальванических элементов, секций и батарей

Умения:

1-2 разряд
1. Выполнение простых сборочных операций по сборке полублоков, блоков.
2. Комплектование элементов и соединений в моноблоки.
3. Заливка мастикой и др. на отдельных рабочих местах и на конвейере.

Знания:
1-2 разряд
1. Принцип действия обслуживаемого оборудования, инструментов и приспособлений.
2. Конструкции собираемых блоков и батарей аккумуляторов.
3. Процесс сборки блоков и батарей аккумуляторов.
4. Требования, предъявляемые к комплектующим деталям

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

2

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

3

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

4

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

4

Испытатели

4

Супервайзер(бригадир)

5

Мастер цеха/Мастер участка

16. Карточка профессии "Приготовитель активных масс":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-038

Наименование профессии:

Приготовитель активных масс

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приготовитель активных масс, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Пропитчик электротехнических изделий
Мешальщик сухой массы (для свинцовых аккумуляторов)
Приготовитель растворов и электролитов

Основная цель деятельности:

Приготовление пастообразных, порошкообразных активных и электропроводных масс согласно утвержденной рецептуры

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по приготовлению активных масс согласно технологическому процессу
2. Управление оборудованием

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по приготовлению активных масс согласно технологическому процессу

Навык 1:
Приготовление пастообразных и порошкообразных активных и электропроводных масс

Умения:

4-5 разряд
1. Приготовление пастообразных, порошкообразных активных и электропроводных масс с частой сменой номеров активных и электропроводных масс.
2. Приготовление активных и электропроводных масс для опытных образцов аккумуляторов и элементов металлокерамической и фольговой технологии.
3. Приготовление пастообразных и порошкообразных активных и электропроводных масс для химических источников тока на полуавтоматах с элементами автоматики.
4. Приготовление активных и электропроводных масс для опытных образцов аккумуляторов и элементов металлокерамической и фольговой технологии.
5. Восстановление рудного концентрата и окиси железа в трубчатых или вращающихся печах непрерывного действия.
6. Сушка окиси железа в камерных и вакуумных сушилах.
7. Уплотнение агломератных масс.
8. Маркировка и паспортизация активных масс.
9. Наблюдение за показаниями приборов.
10. Подсчет количества компонентов, их дозирование и загрузка.

Знания:
4-5 разряд
1. Рецептуры применяемых активных масс.
2. Способы дозировки и загрузки компонентов.
3. Правила подсчета количества компонентов, способы их дозирования и порядок загрузки.
4. Температурный режим процессов.
5. Способы корректировки консистенции активных и электропроводных масс и определение их готовности.
6. Правила хранения и транспортировки сырья и готового продукта.
7. Процесс производства пастообразных и порошкообразных активных и электропроводных масс на полуавтоматах; устройство.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Управление оборудованием

Навык 1:
Выполнение различных операций на оборудовании

Умения:

4-5 разряд
1. Управление пусковой и контрольной аппаратурой агрегатов для приготовления активных масс.
2. Подналадка агрегатов в процессе работы.
3. Управление различными агрегатами и механизмами.
4. Участие в ремонте обслуживаемого оборудования.
5. Периодическая смазка, подналадка и наладка полуавтоматов

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство и способы подналадки агрегатов и механизмов разных типов.
2. Устройство универсальных и специальных приспособлений, контрольно-измерительных приборов средней сложности.
3. Устройство, назначение и правила применения сложного и точного инструмента и приборов.
4. Кинематические схемы и способы подналадки.
5. Наладка и смазка полуавтоматов.
6. Правила работы пультов управления

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-технолог

17. Карточка профессии "Приготовитель растворов и электролитов":

Код группы:

8131-9

Код наименования занятия:

8131-9-180

Наименование профессии:

Приготовитель растворов и электролитов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приготовитель растворов и электролитов, 2-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Приготовитель активных масс

Основная цель деятельности:

Приготовление, фильтровка, корректировка и отстаивание растворов по специальным рецептам в производстве аккумуляторов и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по приготовлению растворов и электролитов согласно технологическому процессу
2. Выполнение технологических операций по приготовлению растворов и электролитов согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по приготовлению растворов и электролитов согласно технологическому процессу

Навык 1:
Приготовление в соответствии с технологическим процессом смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов, электролитных паст общего и специального назначения

Умения:

4-5 разряд
1. Подготовка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места для приготовления растворов и электролитов.
2. Поддержка требуемого технического состояния приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов, размещенных на рабочем месте.
3. Применение правил оказания первой медицинской помощи.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения

Знания:
4-5 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
2. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности.
3. Устройство, назначение и практика применения сложных контрольно-измерительных приборов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по приготовлению растворов и электролитов согласно технологическому процессу

Навык 1:
Приготовление в соответствии с технологическим процессом смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов, электролитных паст общего и специального назначения

Умения:

4-5 разряд
1. Приготовление по рецептам свыше двух- до четырехкомпонентных смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов и электролитных паст общего и специального назначения.
2. Фильтрация, корректировка и отстаивание растворов на оборудовании периодического действия.
3. Ведение процесса осаждения гидрата закиси никеля.
4. Приготовление растворов по специально заданным режимам.
5. Корректировка и регенерация электролитов.
6. Дозирование в заданной пропорции химикатов и продуктов загустителя для паст и загрузка их в емкости.
7. Отбор проб на анализ, определение избытка щелочи титрованием.
8. Обслуживание оборудования, применяемого во время работы.
9. Приготовление по рецептам свыше четырехкомпонентных смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов, электролитных паст общего и специального назначения.
10. Фильтрация, корректировка и отстаивание растворов на оборудовании периодического действия.
11. Осаждение серебра, отделение и сушка осадка.
12. Нейтрализация кислот и щелочей с предварительным расчетом количества и концентрации необходимых для этого реактивов, проверка полноты нейтрализации.
13. Подналадка оборудования.
14. Приготовление в соответствии с технологическим процессом многокомпонентных смесей концентрированных кислот, растворов, составных электролитов, электролитных паст общего и специального назначения.
15. Фильтрация, корректировка, отстаивание и регенерация растворов различного применения на полуавтоматах с элементами автоматики.
16. Наблюдение за показаниями приборов.
17. Контроль за работой насосно-холодильных агрегатов и автоматических установок непрерывной фильтрации.
18. Наладка оборудования

Знания:
4-5 разряд
1. Устройство и принцип действия оборудования, специальных приспособлений и контрольно-измерительных приборов.
2. Техническое назначение и свойства солей, кислот и щелочей, правила хранения, транспортировки и способы определения их качества.
3. Способы дозировки, корректировки и регенерации.
4. Основы неорганической химии.
5. Конструктивные особенности обслуживаемого оборудования.
6. Назначение и правила применения контрольно-измерительных и регулирующих приборов.
7. Назначение и свойства различных материалов и химикатов.
8. Гальванические процессы защитных и декоративных покрытий металлов.
9. Методику проведения анализов и расчетов.
10. Устройство, кинематические схемы и правила наладки полуавтоматов.
11. Способы испытаний растворов различного применения.
12. Устройство, назначение и практика применения сложных контрольно-измерительных приборов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Приготовитель активных масс

4

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-технолог

18. Карточка профессии "Прессовщик электродов и элементов":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-035

Наименование профессии:

Прессовщик электродов и элементов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Прессовщик электродов и элементов, 2-4 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Станочник на механической обработке электродной продукции
Прессовщик электродной продукции

Основная цель деятельности:

Выполнение холодного и горячего прессования электродов, каскадных термоэлементов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по прессовке электродов и элементов
2. Выполнение технологических операций по прессовке электродов и элементов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по прессовке электродов и элементов

Навык 1:
Подготовка и обслуживание рабочего места

Умения:

3-4 разряд
1. Проверка состояния приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов.
2. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
3. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
4. Использование средств пожаротушения.
5. Применение правил оказания первой медицинской помощи.

Знания:
3-4 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ холодного и горячего прессования электродов, каскадных термоэлементов.
2. Типы и виды рабочих инструментов и приспособлений.
3. Назначения пресс-форм, правил работы с ними, их рабочие температуры перед прессованием.
4. Марки электродов и каскадных термоэлементов.
5. Требования инструкции по охране труда на работе.
6. Правила безопасного выполнения работ.
7. Требования пожарной безопасности.
8. Правила пользования средств индивидуальной защиты.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по прессовке электродов и элементов

Навык 1:
Прессование электродов согласно технической документации

Умения:

3-4 разряд
1. Прессование электродов из окиси ртути под руководством прессовщика более высокой квалификации.
2. Холодное и горячее прессование полуэлементов вручную и на гидравлических прессах.
3. Подготовка навесок пресс-порошка для прессования электродов.
4. Определение годности спрессованных электродов и полуэлементов по внешнему виду и размерам.
5. Холодное прессование каскадных термоэлементов с коммутационными слоями, переходными подслоями, прокладками вручную и на гидравлических прессах.
6. Подготовка пресс-формы, прокладки, разравнивание навесок пресс-порошков в пресс-форме.
7. Соблюдение режима прессования.
8. Подрезка прокладки и зачистка спрессованных термоэлементов

Знания:
3-4 разряд
1. Назначение важнейших частей и принцип действия обслуживаемого оборудования.
2. Назначение наиболее распространенных универсальных и специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов и приборов.
3. Правила прессования и изготовления электродов и полуэлементов; режимы прессования.
4. Основные свойства применяемых материалов.
5. Кинематика обслуживаемого оборудования.
6. Назначение и правила применения сложного и точного контрольно-измерительного инструмента и приборов.
7. Конструкция универсальных и специальных приспособлений.
8. Процесс прессования термоэлементов.
9. Физико-химические и термоэлектрические свойства пресс-порошков и последовательность засыпки их в пресс-форму

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сборщики

4

Испытатели

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер цеха/ Мастер участка

5

Техник-технолог

19. Карточка профессии "Сушильщик элементного производства":

Код группы:

7412-4

Код наименования занятия:

7412-4-052

Наименование профессии:

Сушильщик элементного производства

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сушильщик элементного производства, 1, 3 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Аппаратчик-сушильщик
Оператор сушки
Аппаратчик дегидратации

Основная цель деятельности:

Ведение процесса сушки элементов в соответствии с требованиями технологической и нормативной документации на вырабатываемую продукцию

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по сушке элементного производства
2. Выполнение технологических операций по сушке элементного производства

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по сушке элементного производства

Навык 1:
Обработка процессом сушки в сушильных агрегатах

Умения:

3 разряд
1. Подготовка к процессу сушки агломератов, элементов, батарей, картонажных изделий и деталей в сушильных камерах простейшей конструкции.
2. Подготовка сушильных агрегатов к процессу сушки.
3. Нагрев воздуха сушилки до определенной температуры.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения.

Знания:
3 разряд
1. Подготовка сушильных агрегатов к процессу сушки.
2. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
3. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сушке элементного производства

Навык 1:
Обработка процессом сушки в сушильных агрегатах

Умения:

3 разряд
1. Загрузка изделий и выгрузка их из сушильных печей и сушильных камер.
2. Наблюдение за процессом сушки.
3. Соблюдение температурного режима.
4. Определение по внешнему виду и на ощупь окончания процесса сушки.
5. Сортировка и укладка в штабель деталей и изделий по маркам и сортам.
6. Сушка марганцевой руды в специальных сушильных агрегатах различных конструкций.
7. Нагрев воздуха сушилки до определенной температуры.
8. Включение и выключение сушильного барабана и вентилятора.
9. Регулировка подачи руды к приемному бункеру сушилки.
10. Определение влажности руды и окончания процесса сушки.

Знания:
3 разряд
1. Основные сведения об устройстве обслуживаемого оборудования, наименование и назначение его важнейших частей.
2. Назначение и правила применения простых приспособлений и контрольно-измерительных приборов.
3. Последовательность подготовительных и заключительных операций сушки агломератов, элементов, батарей и картонажных изделий.
4. Требования, предъявляемые к исходному сырью, полуфабрикатам, деталям и конечному продукту сушки.
5. Устройство специальных сушильных агрегатов (с различными видами обогрева) для сушки марганцевой руды.
6. Устройство контрольно-измерительных и регулирующих приборов.
7. Назначение сушки марганцевой руды и требования, предъявляемые к ней после сушки.
8. Последовательность подготовительных и заключительных операций сушки.
9. Правила хранения марганцевой руды.
10. Основные свойства обрабатываемых материалов.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер цеха/ Мастер участка

5

Техник-технолог

20. Карточка профессии "Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов":

Код группы:

8212-3

Код наименования занятия:

8212-3-001

Наименование профессии:

Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Автоклавщик-сушильщик аккумуляторных пластин в производстве свинцовых аккумуляторов, 2-3 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Аппаратчик-сушильщик

Основная цель деятельности:

Ведение процесса обработки аккумуляторных пластин различных видов в специализированном оборудовании – автоклавах, сушильных камерах и других.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка автоклава к пуску в работу.
2. Погрузка изделий и продукции в автоклав и выгрузка из автоклава.
3. Управление работой автоклава.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка автоклава к пуску в работу

Навык 1:
Подготовительные работы

Умения:


3 разряд
1. Выполнение работы по приемке и сдаче смены. Уборка рабочего места.
2. Содержание приспособления, инструментов в надлежащем состоянии.
3. Соблюдение установленного порядка и графика работы автоклавов
4. Ведение установленной технической документации.
5. Использование в работе нормативной и технической документации.
6. Выявление неисправности при осмотре автоклава.
7. Применение методов безопасного производства работ при осмотре и проверках.

Знания:
3 разряд
1. Устройство и алгоритм функционирования обслуживаемого автоклава.
2. Устройство контрольно-измерительных приборов автоклава
3. Технология тепловой обработки изделий.
4. Схема подачи теплоносителя.
5. Назначение регулирующих кранов, клапанов.
6. График работы автоклавов.
7. Требования охраны труда и противопожарной защиты.
8. Безопасные методы и приемы работы на автоклавах.
9. Правила применения средств индивидуальной защиты.
10. Требования, предъявляемые к качеству выполняемых работ, виды брака и способы его предупреждения и устранения.
11. Производственная сигнализация.
12. Инструкции по техническому обслуживанию автоклавов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Погрузка изделий и продукции в автоклав и выгрузка из автоклава

Навык 1:
Производство погрузочно-разгрузочных работ в автоклав

Умения:

3 разряд
1. Загружать и выгружать вагонетки, контейнеры с изделиями.
2. Закрывать и открывать крышки автоклавов.
3. Проверять состояние уплотняющих прокладок, гаек и болтов, заменять их.
4. Выполнять нейтрализацию химикатов и других жидкостей с помощью поглотителей.
5. Производить разбор горячей воды и агрессивных жидкостей.
6. Вести установленную техническую документацию

Знания:
3 разряд
1. Устройство и алгоритм функционирования автоклавов.
2. Устройство загрузочных и выгрузочных механизмов.
3. Порядок загрузки и выгрузки изделий и продукции в автоклав.
4. Порядок закрытия и открытия крышек автоклава.
5. Предельные нормы при переноске грузов вручную.
6. Технология тепловой обработки изделий.
7. Назначение регулирующих кранов, клапанов.
8. Порядок, правила переноски взрыво- и пожароопасных предметов и веществ.
9. Порядок и правила переноски агрессивных, ядовитых и опасных жидкостей.
10. Требования охраны труда и противопожарной защиты.
11. Правила применения средств индивидуальной защиты.
12. Требования, предъявляемые к качеству выполняемых работ, виды брака и способы его предупреждения и устранения.
13. Производственная сигнализация.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Управление работой автоклава

Навык 1:
Ведение технологического процесса

Умения:

3 разряд
1. Включать автоклав и поддерживать установленный режим тепловой обработки.
2. Производить регулирование температуры, давления, продолжительности обработки.
3. Производить перепуск пара из автоклава в автоклав.
4. Соблюдать установленный порядок и график работы автоклавов.
5. Выявлять неисправности и течи в ходе технологического процесса.
6. Использовать в работе нормативную и техническую документацию.
7. Вести установленную техническую документацию

Знания:
3 разряд
1. Устройство и алгоритм функционирования автоклавов.
2. Порядок включения и отключения автоклавов.
3. Назначение регулирующих кранов, клапанов.
4. Технология тепловой обработки изделий.
5. Свойства и параметры теплоносителя.
6. Приемы и правила регулирования параметров технологического процесса.
7. График работы автоклавов.
8. Требования охраны труда и противопожарной защиты.
9. Правила применения средств индивидуальной защиты.
10. Требования, предъявляемые к качеству выполняемых работ, виды брака и способы его предупреждения и устранения.
11. Производственная сигнализация.
12. Инструкции по техническому обслуживанию автоклавов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Остановка автоклава, прекращение работ

Умения:
3 разряд.
1. Останавливать работу автоклава.
2. Производить перепуск пара из автоклава в автоклав.
3. Производить спуск конденсата и теплоносителя после окончания процесса.
4. Выводить оборудование в ремонт.
5. Устанавливать технологические заглушки на трубопроводы и задвижки
6. Вести установленную техническую документацию.
7. Использовать в работе нормативную и техническую документацию.
8. Применять методы безопасного производства работ

Знания:
3 разряд
1. Устройство и алгоритм функционирования автоклавов.
2. Свойства и параметры теплоносителя.
3. Технология тепловой обработки изделий.
4. Порядок остановки автоклава.
5. Порядок вывода автоклава в ремонт и ввода после ремонта.
6. Назначение регулирующих кранов, клапанов.
7. График работы автоклавов.
8. Требования, предъявляемые к качеству выполняемых работ, виды брака и способы его предупреждения и устранения.
9. Правила внутреннего трудового распорядка.
10. Требования охраны труда и противопожарной защиты.
11. Безопасные методы и приемы работы на автоклавах.
12. Инструкции по техническому обслуживанию автоклавов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщик батарей и аккумуляторов

5

Супервайзер (бригадир)

5

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

21. Карточка профессии "Сборщик гальванических элементов и батарей":

Код группы:

8212-3

Код наименования занятия:

8212-3-005

Наименование профессии:

Сборщик гальванических элементов и батарей

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик гальванических элементов и батарей, 1-2 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик батарей и аккумуляторов

Основная цель деятельности:

Выполнение сборки гальванических элементов и батарей. Выполнение пайки и приварки элементов аккумулятора и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к проведению процесса сборки
2. Выполнение всех операций по сборке гальванических элементов, секций и батарей стаканчиковой и галетной конструкции с применением специального оборудования, приспособлений и инструмента

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к проведению процесса сборки

Навык 1:
Подготовительный процесс



Умения:
2 разряд
1. Определять объемы и методы проведения работ.
2. Проверять состояние вспомогательных инструментов, механизмов, оборудований, установок и станков.
3. Проверять работоспособность исполнительных механизмов специального оборудования и приспособлений.
4. Проверять работоспособность и правильность срабатывания противоаварийной защиты.
5. Проверять сборочные элементы на предмет соответствия их установленным требованиям.
6. Производить заготовку сборочных элементов и приспособлений

Знания:
2 разряд
1. Требования инструкций по рабочему месту сборщика гальванических элементов и батарей.
2. Устройство, систему управления и правила обслуживания дозировочных устройств, сборочных машинок, ручных прессов и другого обслуживаемого оборудования.
3. Процесс сборки элементов и батарей.
4. Назначение применяемых материалов, деталей и полуфабрикатов.
5. Определение качество материалов, деталей и полуфабрикатов внешним осмотром.
6. Санитарные нормы и правила.
7. Инструкции по охране труда и технике безопасности.
8. Инструкции по пожарной безопасности.
9. Правила промышленной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение всех операций по сборке гальванических элементов, секций и батарей стаканчиковой и галетной конструкции с применением специального оборудования, приспособлений и инструмента

Навык 1:
Выполнение операций по сборке гальванических элементов, секций и батарей

Умения:

2 разряд
1. Применять специальное оборудование, приспособление и инструменты в ходе выполнения всех операций по сборке гальванических элементов, секций и батарей стаканчиковой и галетной конструкции.
2. Производить ручную пайку или приварку контактов, токоотводов, соединительной проволочки к цинковым полюсам, колпачкам и штепсельным гнездам.
3. Осуществлять работу по комплектации блоков, секций, батарей и элементов.
4. Проводить работы по зарядке элементов различными электролитными пастами при помощи специальных зарядочных дозировочных машин и приспособлений.
5. Вальцевать края полюсов на настольном токарном станке.
6. Производить работы по сжатию и бандажировке краев полюсов на настольном токарном станке.
7. Производить работы по сжатию и бандажировке секций нитками или лентами из кабельной бумаги на сборочных машинах.
8. Производить работы внутренней пайки или сварки батарей согласно схемам соединения.
9. Читать схемы сборки элементов, блоков, секций и батарей.
10. Сортировать полиэтиленовые шайбы.
11. Вести оперативный журнал по выполнению работ в установленном порядке.
12. Контролировать состояние средств пожаротушения и работоспособности охранной пожарной сигнализации (при наличии).

Знания:
2 разряд
1. Требования инструкций по рабочему месту сборщика гальванических элементов и батарей.
2. Устройство, систему управления и правила обслуживания дозировочных устройств, сборочных машинок, ручных прессов и другого обслуживаемого оборудования.
3. Процесс сборки элементов и батарей.
4. Назначение применяемых материалов, деталей и полуфабрикатов.
5. Определение их качества внешним осмотром.
6. Методы применения и эксплуатации спаечных и сварочных станков и оборудований.
7. Санитарные нормы и правила.
8. Инструкции по охране труда и технике безопасности.
9. Инструкции по пожарной безопасности.
10. Правила промышленной безопасности.
11. План мероприятий по ликвидации аварий

Возможность признания навыка:

-*

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели

4

Супервайзер(бригадир)

5

Мастер цеха/Мастер участка

5

Техник-технолог

22. Карточка профессии "Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей":

Код группы:

8212-3

Код наименования занятия:

8212-3-006

Наименование профессии:

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей, 1-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик батарей и аккумуляторов
Сборщик аккумуляторов

Основная цель деятельности:

Выполнение соединений элементов и устройств, регулировка и сборка свинцовых аккумуляторов и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей.
2. Выполнение технологических операций по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей

Навык 1:
Подготовка деталей к сборке

Умения:

3-4 разряд
1. Подготовка к сборке аккумуляторов и батарей.
2. Раскладка крышек, межэлементных соединений и других мелких деталей аккумуляторов и инструментов на рабочие места сборочного конвейера.
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
5. Использование средств пожаротушения

Знания:
3-4 разряд
1. Правила пользования инструментом и простыми приспособлениями.
2. Назначение и признаки пригодности комплектующих деталей.
3. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ.
4. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей

Навык 1:
Выполнение различных сборочных операций гальванических элементов, секций и батарей

Умения:

3-4 разряд
1. Выполнение различных сборочных операций средней сложности вручную с применением в процессе сборки специального инструмента, приспособлений и транспортно-погрузочных устройств.
2. Выполнение сборочных операций по сборке батарей всех типов на однопозиционных полуавтоматических установках.
3. Регулировка технологических режимов работы обслуживаемого оборудования.
4. Установление причин отклонения в режимах работы сборочных установок и их устранение

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и назначение специальных приспособлений и точных контрольно-измерительных приборов.
2. Конструкцию выпускаемых типов аккумуляторов и батарей и входящих в них деталей.
3. Назначение каждого типа аккумуляторов.
4. Устройство отдельных узлов обслуживаемых установок.
5. Основные сведения об автоматике установок и работе установок в режиме ручного управления.
6. Причины возникновения неисправностей обслуживаемых машин и способы их устранения.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

4

Испытатели

4

Супервайзер(бригадир)

5

Мастер цеха/Мастер участка

23. Карточка профессии "Сборщик батарей и аккумуляторов":

Код группы:

8212-3

Код наименования занятия:

8212-3-004

Наименование профессии:

Сборщик батарей и аккумуляторов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей, 1-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сборщик аккумуляторов
Сборщик свинцовых аккумуляторов и батарей

Основная цель деятельности:

Выполнение соединений элементов и устройств, регулировка и сборка свинцовых аккумуляторов и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей
2. Контроль качества выполненной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по сборке свинцовых аккумуляторов и батарей

Навык 1:
Выполнение различных сборочных операций гальванических элементов, секций и батарей

Умения:

5 разряд
1. Выполнение сборочных операций по сборке батарей различных типов на автоматических многопозиционных установках.
2. Индивидуальная сборка и комплектование опытных образцов батарей с применением сложных схем соединений элементов и устройств.
3. Регулировка, доводка и установка режимов работы автоматических устройств при переналадке на сборку различных типов батарей и изменение режимов ручного и автоматического управления.

Знания:
5 разряд
1. Устройство и кинематическую схему автоматического оборудования по сборке аккумуляторных батарей.
2. Правила и способы регулировки технологических параметров и режимов управления на всех стадиях сборки аккумуляторов.
3. Основные сведения по технологии литья свинцовых аккумуляторов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы

Навык 1:
Обеспечение качества выполненной работы

Умения:

5 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при сборке.
3. Использование необходимых инструментов.
4. Определение визуальных дефектов по результату сборки, а также приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре).
5. Контроль за работой сборщиков 1-4 разрядов

Знания:
5 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов, образуемых в ходе технологического процесса.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов.
5. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер цеха/мастер участка

24. Карточка профессии "Контролер в аккумуляторном и элементном производстве":

Код группы:

7400-0

Код наименования занятия:

7400-0-001

Наименование профессии:

Контролер в аккумуляторном и элементном производстве

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

4.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Контролер в аккумуляторном и элементном производстве, 1-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Контролер деталей и приборов
Бригадир над рабочими по электронике

Основная цель деятельности:

Систематический контроль за ходом сборки и качества аккумуляторов и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Контроль качества поступающих на сборку деталей и узлов.
2. Выполнение работ по контролю качества и приемке полуфабрикатов и готовых изделий.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Контроль качества поступающих на сборку деталей и узлов

Навык 1:
Прием полуфабрикатов и готовых изделий по внешнему виду

Умения:

2-3 разряд
1. Контроль и окончательная приемка простых полуфабрикатов и готовых изделий по внешнему виду согласно чертежам, схемам и технологической документации.
2. Умение работать на стандартных контрольно-измерительных установках и приборах.
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
5. Использование средств пожаротушения.
6. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2-3 разряд
1. Знание методов и способов сборки готовых изделий, и полуфабрикатов.
2. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности.
3. Ассортимент, конструкцию и назначение полуфабрикатов и готовых изделий.
4. Технические условия и государственные стандарты на приемку деталей и готовых изделий

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение работ по контролю качества и приемке полуфабрикатов и готовых изделий




Навык 1:
Контроль качества на основе проверки на соответствие техническим условиям и государственным стандартам

Умения:
2-3 разряд
1. Определение качества поступающих на сборку деталей и узлов.
2. Классификация брака на обслуживаемом участке, установление причин его возникновения, принятие мер к его предупреждению и устранению

Знания:
2-3 разряд
1. Ассортимент, конструкцию и назначение полуфабрикатов и готовых изделий.
2. Виды контроля.
3. Основные виды брака

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сборщики батарей и аккумуляторов

4

Испытатели

5

Мастер цеха/мастер участка

25. Карточка профессии "Контролер в аккумуляторном и элементном производстве":

Код группы:

7400-0

Код наименования занятия:

7400-0-001

Наименование профессии:

Контролер в аккумуляторном и элементном производстве

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

4.2

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Контролер в аккумуляторном и элементном производстве, 1-5 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуски 5, 11, 13, 15, 17, 19)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15924)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Точное машиностроение

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Контролер деталей и приборов
Бригадир над рабочими по электронике

Основная цель деятельности:

Систематический контроль за ходом сборки и качества аккумуляторов и батарей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Контроль качества поступающих на сборку деталей и узлов
2. Выполнение работ по контролю качества и приемке полуфабрикатов и готовых изделий
3. Контроль правильности хранения готовых изделий и полуфабрикатов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Контроль качества поступающих на сборку деталей и узлов




Навык 1:
Прием полуфабрикатов и готовых изделий по внешнему виду

Умения:
4-5 разряд
1. Контроль и окончательная приемка простых полуфабрикатов и готовых изделий по внешнему виду согласно чертежам, схемам и технологической документации.
2. Умение работать на стандартных контрольно-измерительных установках и приборах.
3. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
4. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
5. Использование средств пожаротушения.
6. Применение правил оказания первой медицинской помощи.
7. Контроль и окончательная приемка сложных и особо сложных полуфабрикатов и готовых изделий.

Знания:
4-5 разряд
1. Знание методов и способов сборки готовых изделий, и полуфабрикатов.
2. Знания техники безопасности, охраны труда, промышленной и пожарной безопасности.
3. Ассортимент, конструкцию и назначение полуфабрикатов и готовых изделий.
4. Технические условия и государственные стандарты на приемку деталей и готовых изделий

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение работ по контролю качества и приемке полуфабрикатов и готовых изделий




Навык 1:
Контроль качества на основе проверки на соответствие техническим условиям и государственным стандартам

Умения:
4-5 разряд
1. Определение качества поступающих на сборку деталей и узлов.
2. Классификация брака на обслуживаемом участке, установление причин его возникновения, принятие мер к его предупреждению и устранению.
3. Проверка полуфабрикатов и готовых изделий по габаритам, герметичности, сопротивлению, изоляции и отсутствию коротких замыканий с помощью контрольно-измерительных приборов.

Знания:
4-5 разряд
1. Ассортимент, конструкцию и назначение полуфабрикатов и готовых изделий.
2. Виды контроля.
3. Основные виды брака.
4. Правила пользования контрольно-измерительным инструментом.
5. Способы сборки и разборки готовых изделий и полуфабрикатов.
6. Выполнение работ по профилактике брака.
7. Основные законы электротехники

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль правильности хранения готовых изделий и полуфабрикатов

Навык 1:
Проведение контроля правильности хранения готовой продукции и полуфабрикатов

Умения:

4-5 разряд
1. Оформление технической документации на принятую и забракованную продукцию.
2. Контроль правильности хранения готовых изделий и полуфабрикатов

Знания:
4-5 разряд
1. Правила оформления приемо-сдаточной документации.
2. Выполнение работ по профилактике брака, ведение учета и отчетности по принятой и забракованной продукции.
3. Технические условия и государственные стандарты на приемку специальных химических и физических источников тока

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 959-2002. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные для автотракторной техники;
2) ГОСТ 959-91. Межгосударственный стандарт. Батареи аккумуляторные свинцовые стартерные напряжением 12В для автотракторной и мотоциклетной техники. Общие технические условия;
3) ГОСТ 27174-86. Межгосударственный стандарт. Аккумуляторы и батареи аккумуляторные щелочные никель-кадмиевые негерметичные емкостью до 150 Ач. Общие технические условия (46923);
4) ГОСТ 28132-95 Межгосударственный стандарт. Свинцово-кислотные тяговые батареи. Часть 2. Размеры аккумуляторов и выводов и маркировка полярности аккумуляторов.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Испытатели

5

Мастер цеха/мастер участка

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      26. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, ZHASULAN.kastaev@mps.gov.kz.

      27. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      28. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол №4 от 13 декабря 2023 года.

      29. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 13 декабря 2023 года.

      30. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      31. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      32. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 6 к приказу
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Способы литья металлов"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Способы литья металлов" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Способы литья металлов.

      5. Код профессионального стандарта: C24540.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      C - Обрабатывающая промышленность;

      24 - Металлургическое производство;

      24.5 - Литье металлов;

      24.54 - Литье прочих цветных металлов;

      24.54.0 - Литье прочих цветных металлов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Металл — это прочный и пластичный материал, который применяется во всех сферах машиностроения. Благодаря своей универсальности металлические изделия легко поддаются обработке. Они могут принимать практически любую форму и обладать различными качественными характеристиками. Обработке подвергаются как отдельные детали, так и целые структуры, узлы и даже полноценные изделия. Технология литья металлов разбивается на несколько этапов: изготовление модели, подготовка оснастки, формовка, отливка металла, извлечение и обработка получаемой заготовки. В данный профессиональный стандарт сведены профессии рабочих по плавке и производству нескольких видов металлов, так как технология литья этих металлов схожа. Производство изделий и полуфабрикатов заданной формы и свойств из черных и цветных металлов методом литья в разовые (песчаные, песчано-глинистые) литейные формы. Заливка кокильных литейных форм расплавом металлов и сплавов. Обеспечение качества отливок при заливке расплавов металлов и сплавов в кокильные литейные формы. Изготовление отливок в металлических литейных формах, при котором расплавленный металл подвергается действию центробежных сил. Ведение процессов плавки и литья на литейных машинах полунепрерывного, непрерывного действия, на совмещенных линиях центробежного, вакуумного литья и проката цветных металлов и сплавов. Изготовление на формовочных машинах литейных форм для литья по газифицируемым моделям. Обеспечение качества отливок при заливке расплавов металлов и сплавов в литейные формы.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Выбивальщик отливок - 1 уровень ОРК;

      2) Шихтовщик - 2 уровень ОРК;

      3) Плавильщик металла и сплавов - 2 уровень ОРК;

      4) Заливщик металла - 2 уровень ОРК;

      5) Формовщик ручной формовки - 2 уровень ОРК;

      6) Стерженщик ручной формовки - 2 уровень ОРК;

      7) Стерженщик машинной формовки - 2 уровень ОРК;

      8) Обрубщик - 2 уровень ОРК;

      9) Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей - 2 уровень ОРК

      10) Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья - 2 уровень ОРК;

      11) Формовщик машинной формовки - 2 уровень ОРК;

      12) Вагранщик - 2 уровень ОРК;

      13) Шихтовщик - 3 уровень ОРК;

      14) Плавильщик металла и сплавов - 3 уровень ОРК;

      15) Заливщик металла - 3 уровень ОРК;

      16) Формовщик ручной формовки - 3 уровень ОРК;

      17) Стерженщик ручной формовки - 3 уровень ОРК;

      18) Стерженщик машинной формовки - 3 уровень ОРК;

      19) Обрубщик - 3 уровень ОРК;

      20) Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей - 3 уровень ОРК;

      21) Литейщик металлов и сплавов - 3 уровень ОРК;

      22) Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья - 3 уровень ОРК;

      23) Формовщик машинной формовки - 3 уровень ОРК;

      24) Вагранщик - 3 уровень ОРК;

      25) Плавильщик металла и сплавов - 4 уровень ОРК;

      26) Формовщик ручной формовки - 4 уровень ОРК;

      27) Стерженщик ручной формовки - 4 уровень ОРК;

      28) Стерженщик машинной формовки - 4 уровень ОРК;

      29) Обрубщик - 4 уровень ОРК;

      30) Литейщик металлов и сплавов - 4 уровень ОРК;

      31) Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья - 4 уровень ОРК;

      32) Формовщик машинной формовки - 4 уровень ОРК;

      33) Вагранщик - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Выбивальщик отливок":

Код группы:

9329-1

Код наименования занятия:

9329-1-003

Наименование профессии:

Выбивальщик отливок

Уровень квалификации по ОРК:

1

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выбивальщик отливок.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
начальное образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Варщик литейных смазок; Варщик пека; Выбивальщик отливок; Заливщик кокса; Неквалифицированный рабочий в металлургии.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

9329-1-005 Кантовщик-укладчик
9329-1-008 Неквалифицированный рабочий в металлургии
9329-1-019 Сортировщик отливок

Основная цель деятельности:

Бездефектное извлечение отливок из литейных форм и стержней из отливок

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выбивка мелких и средних отливок простых и средней сложности отливок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выбивка мелких и средних отливок простых и средней сложности отливок

Навык 1:
Выбивка мелких и средних отливок, простых и средней сложности из опок вручную

Умения:

2-3 разряд
1. Визуально оценивать состояние специального инструмента и приспособлений для выбивки литейных форм и стержней из отливок вручную.
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для извлечения отливок из литейных форм вручную в соответствии с технологической документацией.
3. Использовать специальный инструмент и приспособления для извлечения стержней из отливок вручную в соответствии с технологической документацией.
4. Сортировать отливки.
5. Использовать специальные приспособ-ления для подвешивания выбитых отливок на подвесной конвейер или укладки на транспортер.
6. Использовать специальный инструмент и приспособления для спаривания и перемещения опок.
7. Читать технологическую документацию.
8. Управлять подъемно-транспортными механизмами.
9. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты

Знания:
2-3 разряд
1. Температурные режимы выбивки отливок из литейных форм.
2. Назначение и правила эксплуатации инструмента и выбивного оборудования.
3. Правила охлаждения отливок.
4. Правила комплектования и укладки отливок и опок.
5. Способы выбивки мелких и средних отливок простых и средней сложности из опок вручную.
6. Требования к инструменту.
7. Устройство подъемно-транспортных средств.
8. Схемы строповки грузов.
9. Правила подъема и перемещения отливок
10. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
11. Правила чтения технологической документации.
12. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
13. Номенклатура выбиваемых отливок.
14. Технологические инструкции по выбивке мелких и средних отливок простой и средней сложности отливок

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выбивка мелких и средних отливок, простых и средней сложности из опок на выбивных механизмах

Умения:
2-3 разряд
1. Оценивать работоспособность выбивных устройств в соответствии с инструкциями по эксплуатации.
2. Подготавливать выбивные устройства к работе в соответствии с инструкциями по эксплуатации машины и технологическими инструкциями.
3. Управлять выбивными устройствами для выбивки литейных форм.
4. Выбивать литейные формы на выбивных механизмах в соответствии с технологической документацией.
5. Управлять выбивными устройствами для извлечения стержней из отливок на выбивных механизмах.
6. Выбивать стержни из отливок на выбивных механизмах в соответствии с технологической документацией.
7. Сортировать отливки.
8. Использовать специальные приспособ-ления для подвешивания выбитых отливок на подвесной конвейер или укладки на транспортер.
9. Использовать специальный инструмент и приспособления для спаривания и перемещения опок.
10. Читать технологическую документацию.
11. Управлять подъемно-транспортными механизмами.
12. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты

Знания:
2-3 разряд
1. Температурные режимы выбивки отливок из литейных форм.
2. Назначение и правила эксплуатации, инструмента и выбивного оборудования.
3. Правила охлаждения отливок.
4. Правила комплектования и укладки отливок и опок.
5. Способы выбивки мелких и средних отливок, простых и средней сложности из опок на выбивных механизмах.
6. Требования к инструменту.
7. Устройства подъемно-транспортных средств.
8. Схемы строповки грузов.
9. Правила подъема и перемещения отливок.
10. Устройство однотипных выбивных механизмов.
11. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
12. Правила чтения технологической документации.
13. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
14. Номенклатура выбиваемых отливок.
15. Технологические инструкции по выбивке мелких и средних простых и средней сложности отливок из опок на выбивных механизмах

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Выбивка отливок, заформованных в почве

Умения:
2-3 разряд
1. Визуально оценивать состояние специального инструмента и приспособлений для выбивки литейных форм и стержней из отливок.
2. Оценивать работоспособность выбивных устройств в соответствии с инструкциями по эксплуатации.
3. Подготавливать выбивные устройства к работе в соответствии с инструкциями по эксплуатации машины и технологическими инструкциями.
4. Устанавливать и закреплять специальные приспособления для выбивки отливок, заформованных в почве.
5. Использовать специальный инструмент и приспособления для извлечения отливок из литейных форм в соответствии с технологической документацией.
6. Использовать специальный инструмент и приспособления для извлечения стержней из отливок в соответствии с технологической документацией.
7. Управлять выбивными устройствами для извлечения стержней из отливок.
8. Выбивать стержни из отливок в соответствии с технологической докумен-тацией.
9. Сортировать отливки.
10. Использовать специальные приспособ-ления для подвешивания выбитых отливок на подвесной конвейер или укладки на транспортер.
11. Использовать специальный инструмент для расчистки ям после выбивки.
12. Использовать специальный инструмент и приспособления для просева, перелопачивание и увлажнение наполни-тельной смеси после выбивки.
13. Читать технологическую документацию.
14. Управлять подъемно-транспортными механизмами.
15. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты

Знания:
2-3 разряд
1. Температурные режимы выбивки отливок из литейных форм.
2. Назначение и правила эксплуатации инструмента и выбивного оборудования.
3. Правила охлаждения отливок.
4. Способы выбивки отливок из почвы.
5. Требования к инструменту для выбивки литейных форм.
6. Устройство подъемно-транспортных средств.
7. Схемы строповки грузов.
8. Правила подъема и перемещения отливок.
9. Устройство однотипных выбивных механизмов.
10. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
11. Правила чтения технологической документации.
12. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
13. Номенклатура выбиваемых отливок.
14. Технологические инструкции по выбивке отливок, заформованных в почве

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

1

Другие неквалифицированные рабочие, занятые в обрабатывающей промышленности, н.в.д.г

2

выбивальщик отливок

2

Другие рабочие промышленности, строительства, транспорта и родственных занятий

10. Карточка профессии "Шихтовщик":

Код группы:

7549-9

Код наименования занятия:

7549-9-045

Наименование профессии:

Шихтовщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Шихтовщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Шихтовар; Шихтовщик; Смесильщик; Составитель массы на мешалках; Просевщик порошков на механических ситах.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

8121-1-055 Смесильщик
8115-9-041 Составитель массы на мешалках
8121-9-028 Просевщик порошков на механических ситах

Основная цель деятельности:

Подготовка шихтовых материалов для плавильных печей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение подготовительных работ к шихтоподготовке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение подготовительных работ к шихтоподготовке

Навык 1:
Техническое обслуживание оборудования и механизмов цеха (участка) шихтоподготовки

Умения:

1-2 разряд
1. Производить регулировку транспортно-питательных, загрузочных механизмов и дозировочных устройств.
2. Производить регламентные работы по текущему техническому обслуживанию используемого оборудования, механизмов, оснастки, инструментов.
3. Пользоваться программным обеспечением участка подготовки шихты

Знания:
1-2 разряд
1. Принцип работы обслуживаемого оборудования.
2. Виды, свойства и назначение шихтовых материалов, применяемых для выплавки металла, их расположение в бункерах и на шихтовом дворе.
3. Правила складирования и хранения каждого вида шихтовых материалов.
4. Рациональные способы разделки шихтовых материалов.
5. Способы определения составных частей шихты по внешним признакам и основные требования, предъявляемые к их качеству.
6. Схемы расположения и правила обслуживания транспортно-питательного оборудования и другого оборудования.
7. Установленная сигнализация.
8. Программное обеспечение рабочего места шихтовщика

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Приемка материалов для шихтоподготовки

Умения:
1-2 разряд
1. Подготовка шихтовых материалов для печей и вагранок путем дробления чугуна, флюсов, металлического лома и других материалов на куски, требуемой величины.
2. Удаление из металлической шихты неметаллических предметов.
3. Участие в загрузке мульд шихтовыми материалами и подача шихты, требуемой фракции, к плавильным агрегатам.
4. Отцепка и замена мульд.
5. Уборка территории и площадок шихтовых дворов и открылок.

Знания:
1-2 разряд
1. Порядок и правила учета поступающих шихтовых, флюсовых и присадочных материалов.
2. Расположение и емкость отсеков, бункеров и других загрузочных устройств шихтовых материалов.
3. Виды, свойства и назначение шихтовых материалов, применяемых для выплавки металла.
4. Правила складирования и хранения шихтовых, флюсовых и присадочных материалов, их расположение в бункерах и на шихтовом дворе.
5. Схемы движения шихтовых материалов.
6. Вредные примеси в шихте и их влияние на качество шихты.
7. Внешние признаки различных видов перерабатываемых шихтовых материалов.
8. Рациональные способы разделки шихтовых материалов.
9. Способы определения составных частей шихты по внешним признакам и основные требования, предъявляемые к их качеству.
10. Правила строповки и транспортировки изложниц, шлаковых чаш со шлаком, конвертерных тележек, контейнеров, бадей и коробов подъемными сооружениями.
11. Требования бирочной системы и нарядов-допусков цеха (участка) шихто-подготовки.
12. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий цеха (участка) шихтоподготовки.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Стрессоустойчивость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Шихтовщик

4

Супервайзер (бригадир) над рабочими пометаллообработке

5

Техник-технолог

11. Карточка профессии "Плавильщик металла и сплавов":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-063

Наименование профессии:

Плавильщик металла и сплавов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Плавильщик металла и сплавов.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев работ по профессиям: Заливщик анодов; Заливщик металла; Заливщик свинцово-оловянистых сплавов; Плавильщик (цветная металлургия); Плавильщик металла на вакуумных печах; Плавильщик-литейщик прецизионных сплавов

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-060 Плавильщик (цветная металлургия)
8121-4-064 Плавильщик металла на вакуумных печах
8121-9-027 Плавильщик ферросплавов

Основная цель деятельности:

Плавка металлов и их сплавов в печах pазличных констpукций

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к плавке металлов и сплавов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к плавке металлов и сплавов

Навык 1:
Подготовка оборудования, механизмов и оснастки печи к плавке металлов и сплавов

Умения:

2-й pазpяд
1. Приготовление pазличных пpипоев для пайки, лужения и т.п.
2. Подготовка тиглей, пламенных и электpических печей к плавке цветных металлов под pуководством плавильщика металла и сплавов более высокой квалификации.
3. Взвешивание матеpиалов.
4. Плавка матеpиалов.
5. Разлив пpипоев в пpутки.
6. Завалка печей шихтой вpучную или пpи помощи кpана.
7. Участие в пpоцессе плавки металлов и в pемонте печей.
8. Применение средств индивидуальной защиты, пожаротушения.
9. Пользование аварийным инструментом.
10. Пользование программным обеспечением рабочего места плавильщика

Знания:
2-й pазpяд
1. Устpойство и пpинцип pаботы однотипных плавильных печей.
2. Матеpиалы, пpименяемые пpи запpавке и pемонте печей.
3. Пpавила пpиготовления pазличных пpипоев, маpки (составы) пpипоев.
4. Назначение и условия пpименения контpольно-измеpительных пpибоpов.
5. Назначение пpипоев и тpебования, пpедъявляемые к ним

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выполнение вспомогательных операций при плавке и выпуске продуктов плавки из печи

Умения:
2-й pазpяд
1. Приготовление огнеупорной смеси заданного качества для заправок и заделок технологических отверстий печи.
2. Загрузка материалов в печь в заданных дозировках.
3. Приготовление лигатуры и баббитов.
4. Заправка выпускных отверстий, шлаковых окон, порогов и желобов.
5. Заделка леток.
6. Изготовление глиняных пробок и набоек
7. Дробление шлака

Знания:
2-й pазpяд
1. Устройство и правила технической эксплуатации плавильной печи, миксера, вспомогательного оборудования, сооружений и устройств, приспособлений и оснастки
2. Правила пользования применяемыми контрольно-измерительными приборами, приспособлениями и инструментами.
3. Состав и свойства огнеупорной массы.
4. Состав и свойства флюсовых и вспомогательных материалов
5. Правила строповки и транспортировки изложниц форм, ковшей, бадей, коробов подъемно-транспортными сооружениями (оборудованием)

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Операторы литьевых машин для цветных металлов

4

Операторы литьевых машин для цветных металлов

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

5

Техник-технолог

5

Мастер участка/ Мастер цеха

12. Карточка профессии "Заливщик металла":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-014

Наименование профессии:

Заливщик металла

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Заливщик металла.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Заливщик анодов; Заливщик металла; Заливщик свинцово-оловянистых сплавов; Литейщик металлов и сплавов; Оператор машины непрерывного литья заготовок; Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

8121-4-025 Литейщик металлов и сплавов
8121-4-047 Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях

Основная цель деятельности:

Заливка расплавом металлов и сплавов разовых (песчаных, песчано-глинистых) форм

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изучение конструкторско-технологической документации и подготовка всей инфраструктуры для заливки в разовые песчано-глинистые формы
2. Заливка расплавленного металла и сплава в разовые песчано-глинистые формы согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изучение конструкторско-технологической документации и подготовка всей инфраструктуры для заливки в разовые песчано-глинистые формы

Навык 1:
Изучение конструкторско-технологической документации по литью в песчано-глинистые формы

Умения:

2 разряд
1. Читать рабочие чертежи, технологическую документацию
2. Анализировать исходные данные для выполнения процесса заливки

Знания:
2 разряд
1. Машиностроительное черчение.
2. Правила чтения технической документации.
3. Основы литейного производства

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка к выполнению работы по заливке расплавленного металла и сплава в песчано-глинистые формы

Умения:
2 разряд
1. Проверка состояния ручных и крановых заливочных рабочих ковшей для литья в разовые песчано-глинистые формы.
2. Проверка состояния сливных изложниц.
3. Проверка и подготовка специального инструмента и приспособлений, используемых при заливке в разовые песчано-глинистые формы.
4. Соблюдение требования инструкции по охране труда на рабочем месте.
5. Умение пользоваться средствами индивидуальной и коллективной защиты.
6. Умение пользоваться средствами пожаротушения.
7. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ по литью в разовые песчано-глинистые формы.
2. Типы и виды рабочих инструментов и приспособлений, используемых при заливке ковшами емкостью до 0,25 т расплавленного металла и сплава в разовые песчано-глинистые формы.
3. Правила заливки расплавленного металла и сплава в разовые песчано-глинистые формы.
4. Требования и инструкции по охране труда на работе.
5. Правила безопасного выполнения работ.
6. Требования пожарной безопасности.
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Заливка расплавленного металла и сплава в разовые песчано-глинистые формы согласно технологическому процессу

Навык 1:
Выполнение операций заливки разовых песчано-глинистых форм согласно технологическому процессу

Умения:

2 разряд
1. Заливка из крановых и ручных ковшей вместимостью до 0,3 т чугуна, стали или цветного жидкого металла в формы, изложницы или в постоянные металлические формы для несложных и толстостенных отливок.
2. Подготовка ковшей, изложниц и других разливочных устройств к заливке.
3. Контроль температуры разливаемого металла.
4. Выполнение работы в качестве подручного при заливке отливок из крановых ковшей вместимостью до 5 т.
5. Определение по внешним признакам пригодности жидкого металла и ориентировочной температуры в период его заливки.
7. Проверка состояния заливочных ковшей емкостью до 0,25 т.
8. Проверка состояния заливаемых разовых песчано-глинистых форм.
9. Проверка состояния сливных изложниц.
10. Проверка состояния специального инструмента и приспособлений, используемых при заливке в разовые песчано-глинистые формы.
11. Подготовка заливочных ковшей емкостью до 0,25 т.
12. Подготовка сливных изложниц к заливке.
13. Ввод под руководством заливщика более высокой квалификации в расплав модификаторов, раскислителей и присадок в соответствии с технологической документацией.
14. Контроль правильности сборки и надежности скрепления разовых песчано-глинистых форм визуально.
15. Контроль готовности разовых песчано-глинистых форм к заливке визуально.
16. Заполнение разовых песчано-глинистых форм расплавами металлов или сплавов.
17. Контроль процесса заливки разовых песчано-глинистых форм.
18. Слив остатков расплава из заливочного ковша в сливную изложницу

Знания:
2 разряд
1. Устройство небольших кранов, желобов и воронок.
2. Литейные свойства заливаемых металлов.
3. Правила заливки форм и рациональные приемы установки грузов на формы и снятия жакетов с форм.
4. Устройство применяемых изложниц, прибыльных надставок, сифонов и промежуточных ковшей.
5. Материалы, употребляемые для футеровки и окраски желобов и заливочных воронок.
6. Составы красок, применяемых для покрытия металлических форм.
7. Правила использования подъемно-транспортных средств.
8. Способы заливки в разовые песчано-глинистые формы.
9. Способы транспортирования расплава в заливочных ковшах для заливки разовых песчано-глинистых форм.
10. Температуры плавления и заливки металлов и сплавов для заливки разовых песчано-глинистых форм.
11. Режимы сушки и прокалки заливочных ковшей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
12. Типы заливочных ковшей и раздаточных печей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
13. Составы красок и обмазок для ковшей и печей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
14. Правила заливки форм и рациональные приемы установки грузов на формы.
15. Требования, предъявляемые к подготовке заливочных ковшей емкостью до 0,25 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
16. Требования, предъявляемые к подготовке сливных изложниц для заливки разовых песчано-глинистых форм.
17. Конструктивные особенности заливочных ковшей емкостью до 0,25 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
18. Назначение и правила эксплуатации печей для сушки и прокалки заливочных ковшей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
19. Назначение и правила эксплуатации раздаточных печей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
20. Правила использования подъемно-транспортных механизмов и грузозахватных приспособлений.
21. Назначения сливных изложниц и правила подготовки их к заливке.
22. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
23. Схемы строповки грузов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Операторы литьевых машин

4

Операторы литьевых машин

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами

4

Техники-механики

5

Техники-механики

13. Карточка профессии "Формовщик ручной формовки":

Код группы:

7211-1

Код наименования занятия:

7211-1-010

Наименование профессии:

Формовщик ручной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Формовщик ручной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: Литейщик-модельщик; Литейщик-формовщик; Машинист формовочной машины; Наладчик формовочных и стержневых машин; Наладчик холодноштамповочного оборудования; Формовщик анодов; Формовщик машинной формовки; Формовщик по выплавляемым моделям; Формовщик ручной формовки; Формовщик, металлическое литье

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-1-002 Литейщик-модельщик
7211-1-003 Литейщик-формовщик
7211-1-013 Формовщик, металлическое литье

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных форм по выплавляемым моделям при ручной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оснастки и инструмента для формовки вручную
2. Формовка вручную малых и средних размеров простых отливок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка оснастки и инструмента для формовки вручную

Навык 1:
Подготовка инструмента, оснастки и приспособлений для формовки вручную

Умения:

2 разряд
1. Проверять наличие всех частей модельного комплекта: литейных моделей, моделей элементов литниковой системы, стержневых ящиков, модельных плит, литейных шаблонов
2. Оценивать состояние формовочного инструмента и модельно-опочной оснастки с помощью контрольно-измерительных инструментов

Знания:
2 разряд
1. Назначение, комплектность и правила эксплуатации модельно-опочной оснастки.
2. Назначение и правила эксплуатации формовочного инструмента
3. Устройства и способы применения контрольно-измерительных инструментов и используемых приспособлений

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Формовка вручную малых и средних размеров простых отливок

Навык 1:
Формовка вручную по моделям в опоках для малых и средних размеров простых отливок с литейными стержнями средней сложности

Умения:

2 разряд
1. Формовка вручную по моделям в опоках или почве для малых и средних размеров простых отливок, имеющих на поверхности ребра и выступы со стержнями средней сложности.
2. Формовка вручную оболочковых полуформ для мелких и средних размеров отливок простой конфигурации.
3. Изготовление форм с применением простых шаблонов.
4. Установка холодильников.
5. Сборка малых и средних форм с простыми стержнями, устанавливаемыми в легкодоступных местах формы.
6. Набивка и трамбовка форм для сложных отливок в сборных опоках.
7. Прошпиливание, окраска и крепление форм для крупных простых и средних размеров сложных отливок под руководством формовщика ручной формовки более высокой квалификации.
8. Установка в печь для обжига оболочковой полуформы.
9. Снятие оболочек с модельной плиты

Знания:
2 разряд
1. Способы изготовления простых форм, последовательность изготовления оболочковых полуформ.
2. Свойства эмульсии и смесей, применяемых при изготовлении оболочковых форм и стержней.
3. Назначение литников и выпоров.
4. Способ приготовления формовочных смесей.
5. Температуры подогрева модельных плит и обжига оболочек.
6. Соотношения между сечениями питателей, шлаковиков и стояков.
7. Порядок определения мест установки питателей и устранение мелких дефектов в них.
8. Назначение и условия применения специального инструмента и приспособлений, применяемых при формовке.
9. Способ определения качества просушки форм и стержней.
10. Правила хранения моделей.
11. Правила управления подъемными механизмами.
12. Процессы, происходящие в формах при их заливке и в период остывания.
13. Виды и основные причины брака отливок из-за некачественной формовки и меры его предупреждения.
14. Процесс изготовления оболочковых форм.
15. Основные литейные свойства металлов, заливаемых в формы

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Формовка вручную в почве малых и средних размеров простых отливок с литейными стержнями средней сложности

Умения:
2 разряд
1. Использовать специальный инструмент, приспособления и формовочные материалы для подготовки твердой или мягкой постели в соответствии с технологическими инструкциями.
2. Использовать специальный инструмент, приспособления и формовочные материалы для изготовления вручную в почве литейной формы для малых и средних размеров простых отливок с литейными стержнями средней сложности в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Проверять качество исправления поврежденных мест литейных форм с помощью специальных шаблонов и линеек.
4. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
5. Управлять подъемно-транспортными механизмами.
6. Читать конструкторскую и технологическую документацию.
7. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения противопригарных покрытий и красок, разделительных покрытий на литейную форму

Знания:
2 разряд
1. Способы приготовления твердой и мягкой постели.
2. Технология формовки вручную по твердой и мягкой постели.
3. Основные причины брака отливок из-за неправильной формовки в почве и меры их предотвращения.
4. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
5. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
6. Схемы строповки грузов.
7. Правила чтения конструкторской документации.
8. Правила чтения технологической документации

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Изготовление вручную литейных форм с применением простых шаблонов

Умения:
2 разряд
1. Использовать специальный инструмент и приспособления для изготовления литейных форм для простых отливок вручную с помощью простых шаблонов в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
2. Оценивать качество литейных форм для простых отливок, изготовленных с применением простого шаблона, визуально.
3. Использовать специальные инструменты и приспособления для отделки литейных форм для простых отливок, изготовленных с применением простых шаблонов, в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
4. Собирать и закреплять литейные формы для простых отливок, изготовленные с применением простых шаблонов, в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
5. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
6. Читать конструкторскую документацию.
7. Читать технологическую документацию.
8. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения противопригарных покрытий и красок, разделительных покрытий на литейные формы для простых отливок, изготовленные с применением простых шаблонов

Знания:
2 разряд
1. Способы изготовления простых литейных форм с применением простых шаблонов.
2. Технология формовки вручную по шаблонам.
3. Требования к формовочным смесям и вспомогательным материалам.
4. Порядок определения мест установки питателей в литейной форме.
5. Порядок определения и устранения мелких дефектов литейной формы в местах установки питателей.
6. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
7. Правила чтения конструкторской документации.
8. Правила чтения технологической документации

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Изготовление литейных форм для крупных простых и средних размеров сложных отливок под руководством формовщика ручной формовки более высокой квалификации

Умения:
2 разряд
1. Использовать специальный инструмент и приспособления для набивки и трамбовки вручную литейных форм для крупных простых и средних размеров сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
2. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения противопригарных покрытий и красок на литейные формы для крупных простых и средних размеров сложных отливок.
3. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
4. Читать конструкторскую документацию.
5. Читать технологическую документацию

Знания:
2 разряд
1. Способы изготовления простых литейных форм.
2. Технология формовки вручную по моделям в опоках.
3. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
4. Правила чтения конструкторской документации.
5. Правила чтения технологической документации.
6. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
7. Схемы строповки грузов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

формовщики и стерженщики

4

Формовщики и стерженщики

4

Супервайзеры (бригадиры)

5

Техник-технолог

5

Мастер смены/мастер участка

5

Помощник инженера

14. Карточка профессии "Стерженщик ручной формовки":

Код группы:

7211-2

Код наименования занятия:

7211-2-003

Наименование профессии:

Стерженщик ручной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Стерженщик ручной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта

Связь с неформальным и информальным образованием:

Связь с неформальным и информальным образованием: Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7211-2-001 Стерженщик

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных стержней по выплавляемым моделям при ручной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление вручную литейных стержней
2. Окраска литейных стержней

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление вручную литейных стержней

Навык 1:
Изготовление вручную литейных стержней из стержневых песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими

Умения:

2 разряд
1. Изготовление крупных простых стержней и стержней малых размеров средней сложности по стержневым ящикам, шаблонам, имеющим до трех отъемных частей, с проводкой газовых каналов и прокладкой фитилей, установкой каркаса и рамы, с отделкой и окраской стержней.
2. Изготовление простых стержней из керамической массы для отливок из специального сплава и простых стержней из жидких самотвердеющих смесей.
3. Сборка и склеивание стержней средней сложности с подгонкой и креплением составных частей.
4. Выполнение работ по набивке, трамбовке, удалению отъемных частей, очистке и окраске сложных стержней и по сборке ящиков, укладке рамок и каркасов, прокладке фитилей и прорезке каналов при изготовлении стержней средней сложности, имеющих свыше трех до пяти отъемных частей, под руководством стерженщика ручной формовки более высокой квалификации.
5. Отделка и опиловка стержней по шаблонам и кондукторам.
6. Зачистка заусенцев вручную напильником или шлифовальной бумагой.
7. Подготовка стержневых ящиков (чистка, смачивание)

Знания:
2 разряд
1. Устройство машины для изготовления жгутов.
2. Состав и свойства стержневых смесей и других материалов, применяемых для изготовления стержней.
3. Назначение и правила применения контрольно-измерительных приборов.
4. Устройство простых стержневых ящиков.
5. Требования, предъявляемые к прочности газоотводов в готовых стержнях.
6. Режим сушки стержней.
7. Способы подгонки и крепления отдельных частей стержней при их сборке.
8. Способы окраски стержней из пульверизатора, вручную или окунанием.
9. Правила чтения конструкторской документации.
10. Правила чтения технологической документации.
11. Устройство контрольно-измерительных инструментов и приспособлений, применяемых при изготовлении литейных стержней.
12. Требования, предъявляемые к стержневым ящикам для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изготовление вручную литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей

Умения:
2 разряд
1. Собирать стержневые ящики для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
2. Подготавливать разделительное покрытие для нанесения на стержневые ящики для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
3. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения разделительного покрытия на стержневые ящики для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
4. Изготавливать вручную простые и средней сложности литейные стержни из жидких самотвердеющих смесей в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
5. Использовать специальный инструмент и приспособления для формирования искусственной вентиляции в простых и средней сложности литейных стержнях из жидких самотвердеющих смесей.
6. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
7. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей в соответствии с технологическими инструкциями.
8. Читать конструкторскую документацию.
9. Читать технологическую документации

Знания:
2 разряд
1. Состав и свойства самотвердеющих стержневых смесей и разделительных покрытий для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
2. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
3. Основные типы армирующих каркасов для литейных стержней и их конструкции.
4. Основные типы сушильных плит и их конструкции.
5. Правила чтения конструкторской документации.
6. Правила чтения технологической документации.
7. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
8. Способы нанесения разделительного покрытия на стержневые ящики для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Окраска литейных стержней




Навык 1:
Окраска простых и малых размеров средней сложности литейных стержней

Умения:
2 разряд
1. Оценивать качество простых и малых размеров средней сложности литейных стержней на наличие дефектов визуально.
2. Оценивать качество сушки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней визуально.
3. Использовать специальный инструмент и приспособления для очистки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней.
4. Подготавливать стержневую краску для нанесения на простые и средней сложности малых размеров литейные стержни в соответствии с технологическими инструкциями.
5. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения стержневой краски на простые и средней сложности малых размеров литейные стержни

Знания:
2 разряд
1. Составы стержневых красок для простых и малых размеров средней сложности литейных стержней.
2. Методы контроля качества сушки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней.
3. Основные принципы и режимы работы печей для сушки литейных стержней.
4. Технология сушки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней после окрашивания.
5. Технология окраски простых и малых размеров средней сложности литейных стержней вручную, пульверизатором или окунанием.
6. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления простых и малых размеров средней сложности литейных стержней

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Стерженщики и формовщики

4

Стерженщики и формовщики

4

Супервайзер (бригадир)

15. Карточка профессии "Стерженщик машинной формовки":

Код группы:

7211-2

Код наименования занятия:

7211-2-002

Наименование профессии:

Стерженщик машинной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Стерженщик машинной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7211-2-001 Стерженщик

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных стержней по выплавляемым моделям при машинной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление литейных стержней при помощи машинной формовки
2. Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление литейных стержней при помощи машинной формовки

Навык 1:
Изготовление на стержневых машинах, автоматах и пескодувных машинах мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней по стержневым ящикам

Умения:

1-2 разряд
1. Визуально оценивать состояние стержневых ящиков и формовочного инструмента для изготовления мелких и среднего размера простых и средней сложности литейных стержней.
2. Оценивать работоспособность стержневой машины для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней в соответствии с инструкциями по эксплуатации машины.
3. Настраивать и подготавливать стержневую машину для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней к работе в соответствие с инструкциями по эксплуатации машины и технологическими инструкциями.
4. Устанавливать простые каркасы для стержней в стержневой ящик для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
5. Управлять стержневой машиной для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней.
6. Изготавливать мелкие и среднего размера средней сложности литейные стержни при помощи машинной формовки в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Визуально оценивать качество мелких и среднего размера средней сложности литейных стержней.
8. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки мелких и среднего размера средней сложности литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
9. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения противопригарных покрытий и красок на мелкие и средних размеры средней сложности литейные стержни.
10. Наносить краску на мелкие и средних размеры средней сложности литейные стержни окунанием или вручную в соответствии с технологическими инструкциями.
11. Пользоваться специальным инструментом и приспособлениями для установки на мелкие и средние размеры средней сложности литейных стержней на сушильные плиты.
12. Управлять подъемно-транспортными механизмами

Знания:
1-2 разряд
1. Основные сведения об устройстве обслуживаемых стержневых и пескодувных машин для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней и правила управления ими.
2. Наименование и назначение стержневых смесей, применяемых для изготовления мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней.
3. Состав и свойства стержневых смесей и вспомогательных материалов, применяемых для изготовления мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней.
4. Устройство стержневых ящиков для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней.
5. Основные типы простых армирующих каркасов для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней и их конструкции.
6. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
7. Технологические инструкции по изготовлению на стержневых машинах, автоматах и пескодувных машинах мелких и среднего размера средней сложности литейных стержней по стержневым ящикам.
8. Классификация дефектов литейных стержней для литейного производства и причины их возникновения.
9. Технология изготовления мелких и среднего размера средней сложности литейных стержней на стержневых и пескодувных машинах.
10. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
11. Схемы строповки грузов.
12. Требования, предъявляемые к стержневым ящикам для изготовления мелких и среднего размера средней сложности литейных стержней.
13. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для мелких и средних размеров средней сложности литейных стержней

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки

Навык 1:
Устранение мелких неполадок в стержневых машинах

Умения:

1-2 разряд
1. Визуально оценивать состояние стержневых машин для мелких и средних размеров литейных стержней простых и средней сложности.
2. Оценивать работоспособность стержневых машин для мелких и средних размеров литейных стержней простых и средней сложности в соответствии с инструкцией по эксплуатации.
3. Оценивать состояние стержневой оснастки стержневых машин для мелких и средних размеров литейных стержней простых и средней сложности визуально или с помощью контрольно-измерительных устройств.
4. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
5. Управлять подъемно-транспортными механизмами.
6. Использовать специальные инструменты и приспособления для устранения мелких неполадок в работе стержневых машин для мелких и средних размеров литейных стержней простых и средней сложности

Знания:
1-2 разряд
1. Основные сведения об устройстве и принципах работы обслуживаемых стержневых машин для изготовления простых и средней сложности мелких и среднего размера литейных стержней.
2. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
3. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для простых и средней сложности мелких и среднего размера литейных стержней.
4. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
5. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузо-захватными приспособлениями.
6. Схемы строповки грузов.
7. Правила чтения конструкторской и технологической документаций.
8. Назначение и правила применения контрольно-измерительных устройств.
9. Режимы работы стержневых машин для изготовления простых и средней сложности мелких и среднего размера литейных стержней

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, самостоятельность и ответственность, стрессоустойчивость, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Стерженщик машинной формовки

4

Стерженщик машинной формовки

5

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими пометаллообработке

16. Карточка профессии "Обрубщик":

Код группы:

8121-9

Код наименования занятия:

8121-9-021

Наименование профессии:

Обрубщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Обрубщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Выборщик-сортировщик огнеупорного лома; Выгрузчик горячего агломерата; Шлифовщик; Заточник; шлифовщик-Заточник

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7224-3-001 Заточник
7224-2-010 Шлифовщик
7224-2-033 Шлифовщик-заточник

Основная цель деятельности:

Получение требуемого качества поверхности и геометрии отливок и деталей в соответствии с техническими требованиями

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обрубка, вырубка пневматическим инструментом или зубилом неровностей на отливках
2. Опиливание, зачистка отливок и деталей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Обрубка, вырубка пневматическим инструментом или зубилом неровностей на отливках

Навык 1:
Обрубка, вырубка пневматическим молотком или зубилом вручную неровностей на внутренних поверхностях в неудобных для работы местах в мелких отливках и деталях, наружных поверхностей крупных и средних размеров отливок, труб, поковок, деталей и наружных поверхностей

Умения:

2 разряд
1. Выполнять закрепление зубила в гнезде пневматического рубильного молотка, продувку и смазывание молотка.
2. Выполнять строповку, увязку и перемещение грузов массой до 3 т с помощью подъемно-транспортных и специальных средств в пределах рабочего места.
3. Применять зажимы, упоры, рамы и другие приспособления при установке отливок.
4. Производить вырубку дефектов под заварку в простых отливках.
5. Производить обрубку зубилом заливов, приливов, прибылей, заусенцев, литников, неровностей на наружных поверхностях крупных, средних и мелких отливок, труб, поковок.
6. Производить обрубку и вырубку пневматическим молотком или зубилом вручную приливов, заусенцев, пригара, литников и выпоров на наружных поверхностях в открытых и удобных для работы местах и на мелких отливках и деталях простой конфигурации.
7. Производить обрубку и вырубку пневматическим молотком неровностей на наружных и внутренних поверхностях отливок и деталей средней сложности в неудобных для работы местах.
8. Производить обрубку неровностей на внутренних поверхностях в неудобных для работы местах в мелких отливках и деталях.
9. Производить удаление из отливок сложных по конфигурации остатков стержней и каркасов.
10. Удалять рамки и каркасы из отливок зубилами

Знания:
2 разряд
1. Виды инструмента, применяемого для обрубных работ.
2. Зависимость конструкции зубила от угла наклона, от массы, размера, конфигурации отливки.
3. Зависимость формы зубила от вида обрубных операций, материала отливок.
4. Место обрубных работ в техноло-гическом процессе получения отливок.
5. Методы обрубки отливок.
6. Значение качества обрубных работ.
7. Оборудование и инструмент, применяемые для обрубки отливок.
8. Методы очистки отливок.
9. Назначение, конструкция рабочей части, материал изготовления крейцмейселей.
10. Назначение, конфигурация, размеры моделей, стержней.
11. Назначение, материал, термическая обработка слесарных молотков.
12. Устройство и назначение зубила.
13. Форма и термическая обработка рабочей части зубила.
14. Конструкция ударной части зубила, длина зубила.
15. Зависимость угла заточки зубила от материала отливки.
16. Назначение, принцип действия пневматических рубильных молотков.
17. Назначение, устройство литниково-питающих систем.
18. Назначение, устройство, материал острогубцев или кусачек; размеры режущих губок.
19. Область применения слесарных молотков в зависимости от формы бойков.
20. Особенности обрубки зубилом, канавочником и пневматическими молотками заливов, приливов, прибылей, заусенцев, литников, неровностей на наружных и внутренних поверхностях крупных, средних и мелких отливок, труб, поковок в неудобных для работы местах.
21. Особенности проведения обрубки при горизонтальном расположении заливов.
22. Понятие о выбивке отливок из форм и стержней из отливок.
23. Порядок выполнения обрубки при вертикальном расположении обрубаемых заливов.
24. Последовательность операций в технологическом процессе обрубки и абразивной обработки.
25. Правила обрубки и вырубки дефектов отливок под наплавку.
26. Правила обслуживания оборудования, приспособлений и инструмента.
27. Принципы работы воздухопровода.
28. Правила работы пневматическим молотком и зубилом.
29. Правила строповки, увязки и перемещения грузов массой до 3 т и эксплуатации специальных транспортных и грузовых средств.
30. Правила установки зубила относительно обрабатываемой поверхности отливки, нанесения ударов молотком по бойку зубила.
31. Приемы обработки толстых неровностей.
32. Приемы работ зубилом.
33. Факторы, определяющие силу удара молотком.
34. Расположение каркасов в сложных отливках и приемы их удаления.
35. Схема технологического процесса получения отливок.
36. Технические требования на сдачу годных отливок.
37. Типы рубильных молотков, их параметры, область применения, правила подготовки к работе.
38. Устройство и принцип работы пневматических молотков.
39. Факторы, определяющие очередность выполнения операций очистки, обрубки и абразивной обработки

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Опиливание, зачистка отливок и деталей

Навык 1:
Опиливание, зачистка абразивными кругами, шарошками неровностей на внутренних поверхностях в неудобных для работы местах в мелких отливках и деталях, наружных поверхностей крупных и средних размеров отливок, труб, поковок, деталей и наружных поверхностей мелких отливок

Умения:

2 разряд
1. Выполнять зачистку неровностей, обработку наружных и внутренних поверхностей отливок, труб, поковок, крупных, средних и мелких деталей абразивными кругами и шарошками.
2. Осуществлять выбор типа шлифовального станка в зависимости от массы и конфигурации отливок.
3. Осуществлять подбор напильников в зависимости от величины детали, назначения, заданной точности и шероховатости обработки.
4. Производить опиливание внутренних поверхностей мелких отливок и деталей в неудобных для работы местах.
5. Производить опиливание наружных поверхностей крупных, средних и мелких отливок, труб, поковок, деталей.
6. Соблюдать последовательность техноло-гического регламента при обработке поверхностей отливок напильниками

Знания:
2 разряд
1. Геометрические параметры зубьев напильника.
2. Зернистость абразивных кругов, номера зернистости; группы по величине зерна абразивного материала.
3. Классификация механизированного инструмента по характеру работы и привода.
4. Правила подбора характеристик применяемого шлифовального инструмента.
5. Классификация напильников по назначению, профилю сечения и насечке.
6. Классы абразивных кругов по твердости, обозначения твердости.
7. Компоновка основных механизмов и деталей стационарного обдирочно-зачистного шлифовального станка с бесступенчатым регулированием окружной скорости шлифовального круга.
8. Место операции зачистки в технологическом процессе получения отливок.
9. Назначение зачистки отливок, применяемый инструмент, оборудование.
10. Назначение, устройство и область применения стационарных обдирочно-зачистных станков.
11. Назначение, устройство, область применения шлифовальных машин с абразивными ремнями.
12. Назначение, устройство, правила применения шарошек при обработке поверхностей отливок.
13. Назначение, форма, характеристики абразивных кругов.
14. Понятие о структуре шлифовального круга.
15. Порядок выбора типа шлифовального станка в зависимости от массы и конфигурации отливок.
16. Последовательность обработки поверхностей отливок напильниками.
17. Правила зачистки неровностей абразивными кругами на наружных и внутренних поверхностях отливок, труб, поковок, крупных, средних и мелких деталей.
18. Правила обращения с напильниками, ухода за ними и хранения.
19. Правила подбора напильников в зависимости от величины детали, назначения, заданной точности и шероховатости обработки.
20. Преимущества и недостатки при применении пневматических инструментов, инструмента с электроприводом посредством гибкого вала, инструмента со встроенным электродвигателем.
21. Правила применения опиливания металла при обрубке; понятие о припуске на опиливание и его величина.
22. Состав, свойства, недостатки, допускаемая скорость шлифования при использовании керамической, бакелитовой, вулканической связок; их назначение и группы.
23. Способы проверки обработанных опиливанием поверхностей; особенности обработки и проверки внутренних углов.
24. Формы, профили, маркировка шлифо-вальных кругов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Обрубщик

4

обрубщик

4

Супервайзер (бригадир)

17. Карточка профессии "Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей":

Код группы:

8124-8

Код наименования занятия:

8124-8-007

Наименование профессии:

Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: Обезжирователь металла; Оператор обдирочных станков; Оператор станка, финишная металлообработка; Оператор ультразвуковых установок; Чистильщик металла; Чистильщик металла ультразвуком; Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

8124-8-005 Чистильщик металла
8124-8-006 Чистильщик металла ультразвуком
8124-8-001 Обезжирователь металла

Основная цель деятельности:

Обработка и получение требуемого качества поверхности металла, отливок, изделий и деталей в соответствии с техническими требованиями

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к очистке поверхностей металла, отливок, деталей и изделий
2. Очистка поверхностей металла, отливок, деталей и изделий

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к очистке поверхностей металла, отливок, деталей и изделий

Навык 1:
Подготовка к очистке ручным способом средств и приспособлений, простых поверхностей металла, отливок, деталей и изделий

Умения:

2 разряд
1. Визуально оценивать состояние ручного инструмента и приспособлений.
2. Визуально оценивать зоны выполнения работ с точки зрения обеспечения безопасности.
3. Применять навыки загрузки и выгрузки очистительных составов и смесей в очистные и галтовочные барабаны.
4. Безопасно пользоваться ручным инструментом и приспособлениями.
5. Применять индивидуальные средства защиты при выполнении очистных работ.
6. Принимать меры по обеспечению безопасности очистных работ в соответствии с требованиями технологического процесса

Знания:
2 разряд
1. Виды, типы и назначение инструментов и приспособлений, применяемых для очистки ручным способом.
2. Технологические процессы очистки металла, отливок, изделий и деталей
3. Правила транспортировки, подбора однородных изделий, деталей, отливок и укладки их в барабаны вручную.
4. Риски использования неисправного ручного инструмента.
5. Виды угроз здоровью и меры по обеспечению безопасности работников на каждом этапе технологического процесса очистки

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка оборудования, сложных и средней сложности отливок, изделий и деталей к очистке в очистных и галтовочных барабанах, дробеструйных камерах

Умения:
2 разряд
1. Выбирать тип очистного инструмента и оборудования в соответствии с видом выполняемых работ.
2. Визуально оценивать исправность очистного инструмента и оборудования.
3. Выполнять технологические регламенты по подготовке к работе дробеструйных аппаратов, очистных и галтовочных барабанов.
4. Оценивать исправность оборудования для сушки очистных материалов в ходе их эксплуатации.
5. Проводить чистку и промывку оборудования и инструментов, используемых в ходе очистных работ.
6. Производить изоляцию не подлежащих очистке мест в соответствии с рабочим заданием.
7. Производить загрузку очистительных составов, дроби в дробеструйные и дробеметные машины и выгрузку отработанной смеси ручным и механизированным способами.
8. Визуально оценивать зоны выполнения работ с точки зрения обеспечения безопасности

Знания:
2 разряд
1. Виды, типы и назначение оборудования, применяемого для очистки.
2. Риски использования неисправного инструмента и оборудования.
3. Технологические процессы очистки металла, отливок, изделий и деталей.
4. Меры по обеспечению безопасности при выполнении работ на каждом этапе технологического процесса очистки.
5. Краткая характеристика электро-измерительных приборов и электродвигателей, устанавливаемых на машинах для очистки литья.
6. Правила эксплуатации и требования технологических регламентов по подготовке к работе дробеструйных аппаратов, очистных и галтовочных барабанов.
7. Устройство и принцип работы используемых при очистке дробеструйных аппаратов, очистных и галтовочных барабанов.
8. Основные элементы дробеструйных столов.
9. Основные неисправности в работе дробеструйных и дробеметных камер, методы их устранения.
10. Правила пуска галтовочного барабана и последовательность включения агрегатов.
11. Порядок включения и выключения дробеметного барабана и дробеметных камер
12. Порядок пуска агрегатов дробеметной камеры: элеватора, нижнего шнека, верхнего шнека, цепи для поворота подвесок, подвесного конвейера и дробеметных колец.
13. Устройство камер и барабана, работающих по принципу действия лопаточного дробеметного колеса.
14. Правила работы на дробеметной установке.
15. Правила размещения и хранения очистных материалов.
16. Порядок навешивания отливок на подвеску подвесного конвейера дробеметной камеры.
17. Типы подвесных конвейеров и подвесок.
18. Механизм подачи отливок в камepy, их перемещение; сепарация дроби.
19. Правила выбора размера дроби, используемой в дробеструйных установках согласно рабочему заданию.
20. Правила загрузки дроби в дробеметную камеру.
21. Порядок укладки деталей на транспортное средство дробеметного оборудования.
22. Виды литейных форм.
23. Грузоподъемность применяемых подъемно-транспортных средств

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Очистка поверхностей металла, отливок, деталей и изделий

Навык 1:
Очистка ручным способом простых поверхностей металла, отливок, деталей и изделий

Умения:

2 разряд
1. Использовать напильники и наждачную бумагу для зачистки и снятия заливов.
2. Безопасно пользоваться ручным инструментом для обточки поверхностей.
3. Безопасно пользоваться пневматическими молотками и зубилами при ручной выбивке остатков стержней из отливок.
4. Извлекать из отливок каркасы и рамки после очистки.
5. Выполнять технологические регламенты обточки заусенцев и приливов на шлифовальных станках.
6. Очищать наждачной бумагой, напильниками и ручными инструментами простые отливки, поковки, металл, детали и изделия.
7. Производить ручную очистку отливок с помощью стамесок.
8. Удалять с помощью пневматических инструментов и проволочных щеток дефекты поверхности.
9. Визуально оценивать качество поверхнос-тей, очищенных ручными инструментами

Знания:
2 разряд
1. Наиболее характерные виды брака при обрубных и очистных работах.
2. Порядок очистки литья ручными механическими способами.
3. Правила применения ручной обточки заливов, заусенцев и приливов.
4. Способы выбивки стержней из форм.
5. Последовательность выполнения операций при ручной обрубке литья пневматическими молотками.
6. Типы подвесных конвейеров и подвесок.
7. Требования к качеству очищенных поверхностей отливок, металла, деталей и изделий.
8. Правила извлечения из отливок каркасов и рамок после очистки.
9. Безопасные приемы выбивки стержней из отливок пневматическими молотками.
10. Правила безопасного применения и назначение инструментов и приспособлений, применяемых для ручной обточки неровностей.
11. Условные сигналы при движении транспортных и подъемных средств

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Очистка сложных и средней сложности отливок, изделий и деталей в очистных и галтовочных барабанах, дробеструйных камерах

Умения:
2 разряд
1. Производить очистку простых толстостенных отливок, металла, изделий и деталей в галтовочных, очистных барабанах от пригара, окалины, коррозии, остатков противокоррозионного покрытия.
2. Производить очистку простых толсто-стенных отливок, поковок, металла, изделий и деталей дробеметными и дробеструйными машинами.
3. Производить очистку сложных и тонкостенных отливок механическим способом в галтовочных барабанах.
4. Производить очистку среднего и крупного литья в пескоструйных и дробеструйных камерах.
5. Создавать уплотнение поверхностного слоя (наклеп) в дробеструйных и дробеметных камерах в соответствии с техническими требованиями.
6. Выполнять технологические регламенты по эксплуатации очистных и галтовочных барабанов, дробеметных и дробеструйных камер, шлифовальных станков.
7. Применять контрольно-измерительную аппаратуру для контроля режимов работы оборудования.
8. Владеть навыками подготовки под дробеструйную обработку сварных швов поверхности подводной части судов, палуб, отсеков.
9. Читать простые рабочие и сборочные чертежи и чертежи простых литейных деталей с литейной технологией.
10. Выполнять строповку и перемещение грузов массой до 500 кг с помощью подъемно-транспортных и специальных средств в пределах рабочего места

Знания:
2 разряд
1. Преимущества механизированной выбивки литья по сравнению с ручной; особенности выбивки литья из металлических форм.
2. Правила применения оборудования и приспособлений для очистки отливок, поковок, деталей абразивными кругами.
3. Правила удаления остатков стержней и каркасов из отливок средней сложности.
4. Сущность наклепа и технологические режимы его получения.
5. Технологические требования, предъявляемые к качеству наклепа, к отливкам, изделиям и деталям после очистки.
6. Последовательность чтения простых рабочих чертежей.
7. Правила и приемы очистки отливок, поковок, металла, изделий и деталей механическими способами.
8. Технические характеристики дроби, применяемой для дробеметной очистки.
9. Правила и приемы очистки сложных и средней сложности отливок, изделий, деталей в очистных барабанах и дробеструйных камерах от пригара, окалины, коррозии, остатков противокоррозионного покрытия.
10. Правила и приемы уплотнения поверхностного слоя (наклепа) в дробеструйных камерах, условия возникновения перенаклепа.
11. Виды технологической документации, ее формы, назначение.
12. Технологический процесс очистки металла, отливок, изделий и деталей и его составные части.
13. Виды брака при выполнении обрубки и очистки литья и мероприятия по борьбе с ним.
14. Условия, обеспечивающие высокое качество обрубки и очистки деталей, отливок и изделий.
15. Основные методы контроля качества выбивки, обрубки и очистки отливок.
16. Анализ причин брака, его предупреждение и устранение.
17. Виды исправимого брака отливок.
18. Способы и приемы исправления брака отливок.
19. Свойства и качество материалов, применяемых для очистки.
20. Правила перемещения грузов массой до 500 кг и эксплуатации специальных транспортных и грузовых средств.
21. Устройство, грузоподъемность и правила управления подъемно-транспортным оборудованием и чалочными приспособлениями, применяемыми при перемещении грузов массой до 500 кг.
22. Приемы зачаливания и кантования опок, отливок, контейнеров для отливок, каркасов.
23. Условные сигналы при управлении подъемными средствами

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей

4

Рабочие по очистке металла

4

Другие операторы по обработке металлических изделий, н.в.д.г.

4

Супервайзер (бригадир)

18. Карточка профессии "Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-023

Наименование профессии:

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья; Литейщик изделий из свинцовых сплавов; Литейщик металлов и сплавов; Литейщик методом направленной кристаллизации; Литейщик на машинах для литья под давлением; Литейщик цветных металлов; Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

8121-4-025 Литейщик металлов и сплавов
8121-4-029 Литейщик цветных металлов
8121-4-047 Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях

Основная цель деятельности:

Ведение процессов плавки и литья на литейных машинах полунепрерывного, непрерывного действия, на совмещенных линиях центробежного, вакуумного литья и проката цветных металлов и сплавов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по центробежному литью
2. Выполнение технологических операций согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по центробежному литью

Навык 1:
Соблюдение производственной безопасности

Умения:

2 разряд
1. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
2. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Использование средств пожаротушения.
4. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе.
2. Правила безопасного выполнения работ.
3. Требования пожарной безопасности.
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка к выполнению центробежного литья

Умения:
2 разряд
1. Подготовка фоpм к плавке, пpокалке.
2. Загpузка и выгpузка фоpм. Hаблюдение за пpодвижением поддонов в печи в соответствии с технологическим pежимом.
3. Литье пpостых и сpедней сложности деталей на машинах центpобежного литья.
4. Подготовка плавильного и pазливочного инстpумента.
5. Подготовка машин центpобежного литья и литниковых чаш к заливке; вакуумных установок, электpодуговых и индукционных печей к плавке.
6. Чистка печи.
7. Подготовка электpодов из специального сплава.
8. Загpузка и установка электpодов, пpиготовление флюсов и pаскислителей, уплотнение загpузочных люков печи.
9. Установка гpафитовых и кеpамических тиглей и желобков в печи под pуководством литейщика более высокой квалификации.
10. Hаблюдение за показаниями пpибоpов пpокалочных и плавильных печей

Знания:
2 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ по литью.
2. Типы и виды рабочих инструментов и приспособлений.
3. Пpинцип pаботы и pежим обслуживаемых пpокалочных, плавильных и индукционных печей, вакуумных установок и машин центpобежного литья.
4. Пpавила комплектования, загpузки, пpодвижения в печи поддонов и выгpузка фоpм.
5. Пpавила пpовеpки темпеpатуp по зонам печей.
6. Состав пpиготовляемых флюсов и pаскислителей.
7. Тpебования, пpедъявляемые к плавильному и pазливочному инстpументу.
8. Технологический pежим pаботы печи.
9. Назначение и пpавила пpименения контpольно-измеpительных пpибоpов

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Изучение конструкторско-технологической документации по центробежному литью

Умения:
2 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения процесса центробежного литья

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций согласно технологическому процессу

Навык 1:
Ведение процессов центробежной плавки и литья заготовок, слитков, чушек из цветных металлов и сплавов

Умения:

2 разряд
1. Получение (передача) при приеме-сдаче смены информации о проведенных работах по техническому обслуживанию и текущим ремонтам обслуживаемого плавильного и литейного оборудования, о сменном производственном задании, состоянии рабочего места, неполадках в работе обслуживаемого оборудования и принятых мерах по их устранению.
2. Контроль состояния ограждений, воздуховодов, аспирационных и вентиляционных систем, заземления электрооборудования, исправности производственной и аварийной сигнализации, концевых выключателей блокировок и средств связи.
3. Проверка готовности к работе оборудования и устройств передачи расплава из миксера в литейную машину.
4. Проверка качества сборки элементов литниковой системы - стояков, чаш и их подготовки к работе.
5. Выявление и организация устранения неисправностей в работе плавильного, литейного оборудования, замена вышедших из строя ковшей, изложниц, форм, кокилей.
6. Регулирование установки ковшей у разливочного желоба.
7. Регулирование хода разливочной машины, высоты металла в сифоне.
8. Приемка первичного металла (чушек, слитков), предназначенного для выплавки и цветных металлов и сплавов по маркам и количеству.
9. Проверка настроек электропечей, индукционных и канальных индукционных печей, используемых для плавки и в качестве миксеров.
10. Проверка готовности к работе оборудования и механизмов загрузки печей, автоматического заливщика алюминия, устройств передачи расплава из миксера в литейный агрегат, литейных машин (установок).
11. Настройка и регулировка режимов печного, литейного и вспомогательного оборудования, механизмов и устройств.
12. Контроль состояния механизмов, корпуса, футеровки печей.
13. Контроль и поддержка рабочего состояния футеровки конвертера.
14. Заправка изложниц, сифонов и желобов
15. Определение визуально или с использованием контрольно-измерительных приборов работоспособности оборудования и механизмов печи, сифонов, фурм, форсунок, кессонов, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки и газоотведения, технологической обвязки печей, приспособлений, устройств и оснастки
16. Выявление визуально неисправностей поданных изложниц, кокилей, форм и приспособлений.
17. Регулировка наполнения миксеров жидкими продуктами плавки.
18. Контроль и регулирование температуры и уровня металла в миксере, чаше, кристаллизаторе, нагрева спиралей, равномерности поступления металла в кристаллизатор.
19. Проверка работоспособности приводов механизмов печи и литья.
20. Контроль разогрева футеровки печи до установленных графиком температур кладки.
21. Визуальное определение целостности электропроводящих кабелей и разъемов электроприводов механизмов.
22. Использование установки локального торкретирования футеровки.
23. Контроль и поддержка рабочего состояния футеровки плавильной печи, литейного желоба и ковша.
24. Приготовление шихты заданного состава для загрузки в плавильную печь, управление смесильными установками.
25. Загрузка в печь или миксер твердого и заливка жидкого металла, загрузка легирующих добавок для получения заданных свойств расплава.
26. Управление печью, миксером, литейной установкой (машиной), опрокидывателем ковшей.
27. Ведение плавки (с рафинированием или без) металла или сплава.
28. Перемешивание расплава устройством переменного магнитного поля.
29. Контроль и регулирование температуры и уровня металла в печи.
30. Отбор представительных проб металла.
31. Определение готовности плавки.
32. Перелив металла в спаренную электропечь (миксер).
33. Литье вайербарсов, слитков, чушек на установках полунепрерывного и непрерывного литья заготовок.
34. Литье алюминия, алюминиевых, цинковых и других сплавов цветных металлов сплавов в кокиль.
35. Литье в холодно-твердеющие смеси (далее - ХТС).
36. Регулирование хода разливочной машины, высоты металла в сифоне.
37. Проведение процесса ультразвуковой фильтрации и дегазации при непрерывном литье слитков с применением многослойных фильтров из стеклоткани, установленных непосредственно в кристаллизаторе или в распределительном желобе.
38. Выбор скорости наполнения изложницы в зависимости от марки и температуры разливаемого металла (сплава).
39. Управление системой охлаждения оборудования плавки и литья, корректирование расхода технической воды на охлаждение чушек в разливочной и заготовки в литейной машинах.
40. Визуально или с помощью специального датчика определение окончания разливки металла.
41. Применение средств индивидуальной защиты, газозащитной аппаратуры, средств пожаротушения аварийных инструментов при аварийных ситуациях.
42. Предотвращение образования грубого гарнисажа на рабочих стенках кристаллизатора.
43. Обеспечение равномерности поступ-ления металла в кристаллизатор.
44. Выпуск расплава из печи и его перемещение к печи подогрева, раздаточной печи, литьевой машине (установке) в ковшах, миксере, в защитной атмосфере или без нее.
45. Литье изделий из цветных металлов и сплавов, имеющих высокую температуру плавления.
46. Наблюдение за температурой металла, пресс-формами и качеством отливок.
47. Включение и выключение вакуумных насосов, определение вакуума (степени разряжения) в печи.
48. Подготовка прокаленных форм к плавке и помещение их в вакуумные установки, установка собранных форм в заливочную камеру.
49. Установка керамических или графитовых тиглей, желобов и носков с подгонкой в печи.
50. Установка в вакуумную печь электродов из специального сплава.
51. Приварка электродов для второго переплава и получения слитков из титановых сплавов.
52. Ведение плавки титановых сплавов для фасонного литья.
53. Заливка форм и охлаждение отливок или слитков в нейтральной среде.
54. Удаление залитой формы из вакуумной установки.
55. Управлять системой вакуумирования, охлаждения оборудования плавки и литья цветных металлов и сплавов

Знания:
2 разряд
1. Устройство, принципы работы, технические характеристики, правила эксплуатации и технического обслуживания оборудования и механизмов печи, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки, технологической обвязки агрегатов, приспособлений, устройств и оснастки плавильного и литейного переделов, вспомогательного оборудования, сооружений и устройств, погрузочно-разгрузочных механизмов.
2. Схемы инженерных коммуникаций, подающих и отводящих воздушных, газовых, паровых, водяных и электрических коммуникаций.
3. Производственные инструкции выплавки и разливки цветных металлов и сплавов.
4. Технология производства литья слитков, чушек, вайербарсов, полуфабрикатов из цветных металлов и сплавов.
5. Правила подготовки ковшей, чаш, желобов, футеровки литейного инструмента.
6. Типичные причины и признаки неисправности оборудования, механизмов, устройств, приспособлений и оснастки, способы их предупреждения и устранения.
7. Способы выявления и регламент действий по устранению неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, узлов и механизмов печи, литейных машин (установок, линии).
8. Технологии приемки и загрузки в печь твердых и сухих шихтовых материалов, заливки жидких материалов (расплавов) в литейный агрегат.
9. Технологические режимы легирования, приготовления сплавов, расплавов и литья.
10. Основные свойства выплавляемых марок цветных металлов и сплавов.
11. Параметры технологического процесса литья и прокатки.
12. Физико-химические, механические и технологические свойства применяемых марок цветных металлов и сплавов на их основе.
13. Особенности печей, миксеров, литейных установок (машин, линий), изложниц, форм, применяемых в литейном производстве цветных металлов и сплавов.
14. Способы подготовки и эксплуатации применяемого инструмента и обслужи-ваемого оборудования.
15. Правила транспортировки и распиловки выпускаемой продукции.
16. Способы установки кристаллизатора при многониточном непрерывном литье проволочной заготовки.
17. Схемы технологической обвязки печи и литейной машины, подающих и отводящих воздушных, газовых, паровых, водяных и электрических коммуникаций.
18. Технологический процесс, регламентные операции, производимые при подготовке (шихтовке) к плавке, при плавке и перемешивании расплава, при перемещении его в литейные машины (установки, линии) и литье.
19. Конструкции миксеров и устройств передачи расплава из миксера в литейный агрегат.
20. Номенклатура выпускаемых сплавов.
21. Состав шихтовых материалов по маркам сплавов.
22. Технологические режимы расплавления шихтовых материалов, легирования, приготовления сплавов.
23. Требования, предъявляемые к качеству заготовок, вайербарсов, слитков, чушек, литья из цветных металлов и сплавов.
24. Внутренние пороки вайербарсов, слитков, чушек, заготовок, литья, причины появления дефектов, способы предупреждения брака.
25. Способы выявления, типичные причины и признаки неисправности оборудования, механизмов, устройств, приспособлений и оснастки печи, литейных машин (установок, линий), способы их предупреждения и устранения.
26. Нормативы запасов компонентов плавки, легирующих добавок, присадок, флюсов, пористых керамические фильтров.
27. Правила и порядок сборки элементов литниковой системы, установки ковшей, передвижных миксеров у разливочного желоба, износа механизмов машин полунепрерывного и непрерывного литья, прокатных станов в совмещенных линии литья и проката.
28. Параметры технологического процесса совмещенных литья и прокатки.
29. Особенности технологических процессов и способов литья по маркам сплавов цветных металлов.
30. Правила подготовки к эксплуатации кристаллизаторов, чаш, желобов, правила футеровки литейного инструмента.
31. Порядок и правила установки кристаллизатора при многониточном непрерывном литье проволочной заготовки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья

4

Оператор по плавлению, литью металла и прокатного стана

4

Оператор по плавлению, литью металла и прокатного стана

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами производственного стационарного оборудования

19. Карточка профессии "Формовщик машинной формовки":

Код группы:

7211-1

Код наименования занятия:

7211-1-008

Наименование профессии:

Формовщик машинной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Формовщик машинной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Литейщик-модельщик; Литейщик-формовщик; Машинист формовочной машины; Наладчик формовочных и стержневых машин; Наладчик холодноштамповочного оборудования; Формовщик анодов; Формовщик машинной формовки; 9 Формовщик по выплавляемым моделям; Формовщик ручной формовки; Формовщик, металлическое литье.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

7211-1-003 Литейщик-формовщик
7211-1-004 Машинист формовочной машины
7211-1-009 Формовщик по выплавляемым моделям
7211-1-013 Формовщик, металлическое литье

Основная цель деятельности:

Изготовление литейных форм на формовочных машинах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по литью по газифицируемым моделям
2. Выполнение операций по литью по газифицируемым моделям согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по литью по газифицируемым моделям

Навык 1:
Подготовка к выполнению литья по газифицируемым моделям

Умения:

2 разряд
1. Проверка состояния модельно-опочной оснастки и формовочного инструмента для машинной формовки литейных форм для простых отливок.
2. Проверка работоспособности формовоч-ной машины грузоподъемностью до 300 кг.
3. Подготовка формовочной машины грузо-подъемностью до 300 кг к работе.
4. Чтение конструкторско-технологической документации

Знания:
2 разряд
1. Устройство и принцип работы обслуживаемых однотипных формовочных машин грузоподъемностью до 300 кг.
2. Режим работы формовочных машин грузоподъемностью до 300 кг.
3. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безо-пасности.
4. Требования к модельно-опочной оснастке и формовочному инструменту для машинной формовки литейных форм для простых отливок.
5. Технологические инструкции по изготовлению литейных форм для простых отливок.
6. Правила чтения конструкторской документации.
7. Правила чтения технологической документации.
8. Назначение и правила эксплуатации контрольно-измерительных устройств

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по литью по газифицируемым моделям согласно технологическому процессу

Навык 1:
Изготовление литейных форм для литья по газифицируемым моделям

Умения:

2 разряд
1. Изготовление форм для простых отливок на формовочных машинах грузоподъем-ностью до 300 кг.
2. Формовка на машинах оболочковых полуформ и стержней для мелких и средних размеров отливок простой конфигурации.
3. Подготовка машин к набивке и набивка форм для простых и средней сложности отливок.
4. Отделка и сборка форм для простых отливок.
5. Нанесение эмульсии и засыпка формовочного состава на модели.
6. Установка полуформ в печь для отжига.
7. Снятие оболочек с модельной плиты.
8. Сборка оболочковых форм с установкой простых стержней.
9. Установка стержней с проверкой при помощи простого шаблона

Знания:
2 разряд
1. Способы изготовления литейных форм для простых отливок на формовочных машинах грузоподъемностью до 300 кг.
2. Требования к модельно-опочной оснастке для машинной формовки литейных форм для простых отливок.
3. Технологические инструкции по изготовлению литейных форм для простых отливок.
4. Устройство и принцип работы обслуживаемых однотипных формовочных машин грузоподъемностью до 300 кг

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Формовщик машинной формовки

4

Формовщики и стерженщики

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка / Мастер цеха

20. Карточка профессии "Вагранщик":

Код группы:

8121-1

Код наименования занятия:

8121-1-006

Наименование профессии:

Вагранщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Вагранщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 6 месяцев работ по профессиям: Вагранщик; Верховой доменной печи; Водопроводчик доменной печи; Водопроводчик шахтной печи; Выливщик-заливщик металла; Газовщик доменной печи; Газовщик шахтной печи; Горновой доменной печи; Горновой на агломерации и обжиге; Горновой ферросплавных печей; Горновой шахтной печи; Доменщик; Загрузчик шихты; Машинист (обжигальщик) шахтных печей

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

8121-1-019 Доменщик
8121-1-010 Выливщик-заливщик металла

Основная цель деятельности:

Ведение плавки в вагранках. Приготовление жидкого чугуна

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Розжиг и остановка вагранки
2. Слив восстановленного в вагранке металла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Розжиг и остановка вагранки

Навык 1:
Загрузка топлива и шихты

Умения:

2 разряд
1. Очистка фурм.
2. Подготовка вагранки к плавке.
3. Регулирование завалки шихты и топлива в зависимости от хода плавки.
4. Розжиг вагранки.
5. Уборка шлака.
6. Применение средств индивидуальной и коллективной защиты

Знания:
2 разряд
1. Номенклатура шихтовых материалов, флюсов и шлака, их основные свойства и влияние на качество чугуна.
2. Требования, предъявляемые к топливу и огнеупорным материалам.
3. Требования охраны труда, пожарной, экологической, промышленной и электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ведение технологического процесса плавки минерального сырья в вагранке

Умения:
2 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью до 2 т/ч.
2. Ведение плавки под руководством вагранщика более высокой квалификации в вагранках производительностью от 2 до 5 т/ч.
3. Участие в ремонте вагранок.
4. Уборка шлака

Знания:
2 разряд
1. Принцип работы обслуживаемых вагранок и способы регулирования хода плавки.
2. Сорта чугуна для плавки в вагранке и их свойства.
3. Номенклатура шихтовых материалов, флюсов и шлака.
4. Их основные свойства и влияние на качество чугуна.
5. Способы определения температуры жидкого чугуна.
6. Температура плавления и выпуска чугуна.
7. Требования, предъявляемые к топливу и огнеупорным материалам.
8. Устройство разливочных ковшей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Слив восстановленного в вагранке металла




Навык 1:
Слив восстановленного в вагранке металла

Умения:
2 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью до 2 т/ч.
2. Регулирование завалки шихты и топлива в зависимости от хода плавки

Знания:
2 разряд
1. Способы определения температуры жидкого чугуна.
2. Температура плавления и выпуска чугуна.
3. Устройство разливочных ковшей

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Вагранщик

4

Вагранщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Помощник инженера-технолога

21. Карточка профессии "Шихтовщик":

Код группы:

7549-9

Код наименования занятия:

7549-9-045

Наименование профессии:

Шихтовщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Шихтовщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Техническое обслуживание и ремонт доменной печи

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Шихтовар; Шихтовщик; Смесильщик; Составитель массы на мешалках; Просевщик порошков на механических ситах.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-1-055 Смесильщик
8115-9-041 Составитель массы на мешалках
8121-9-028 Просевщик порошков на механических ситах

Основная цель деятельности:

Подготовка шихтовых материалов для плавильных печей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ведение технологических процессов приготовления шихты

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ведение технологических процессов приготовления шихты




Навык 1:
Шихтоподготовка первичных сырьевых материалов

Умения:
3-4 разряд
1. Ведение процесса дозирования и шихтования материалов с проведением расчета шихты на различном оборудовании узла дозировки и шихтовки материалов с обеспечением взаимосвязи в их работе.
2. Определение качества сырья и готовности шихты.
3. Обеспечение своевременной подачи шихты к металлургическим агрегатам.
4. Погрузка шихтовых, добавочных, заправочных материалов и раскислителей в мульды емкостью 3 куб. м. и более и подача их краном на рабочую площадку.

Знания:
3-4 разряд
1. Способы расчета заданного состава шихты.
2. Определение работоспособности и готовности оборудования, механизмов, устройств и оснастки, используемых при шихтовке и отгрузке готового материала.
3. Внешние признаки различных видов перерабатываемых материалов.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Шихтоподготовка оборотных, вторичных материалов и отходов

Умения:
3-4 разряд
1. Определение качества сырья и готовности шихты.
2. Селекция дробленого материала по содержанию в нем металла и крупности.
3. Управление специализированным оборудованием для разделки шлаков, чушек чугуна и крупногабаритного лома, скреперными и загрузочными механизмами.

Знания:
3-4 разряд
1. Способы расчета заданного состава шихты.
2. Влияние качества компонентов шихты на ход металлургических процессов.
3. Способы влияния и устранения неисправностей в работе оборудования и брака в составлении шихты.
4. Схемы автоматизации и сигнализации.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия; 5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир) над рабочими пометаллообработке

4

Техник-технолог

22. Карточка профессии "Плавильщик металла и сплавов":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-063

Наименование профессии:

Плавильщик металла и сплавов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Плавильщик металла и сплавов.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлургия черных металлов

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года работ по профессиям: Заливщик анодов; Заливщик металла; Заливщик свинцово-оловянистых сплавов; Плавильщик (цветная металлургия); Плавильщик металла на вакуумных печах; Плавильщик-литейщик прецизионных сплавов

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-060 Плавильщик (цветная металлургия)
8121-4-064 Плавильщик металла на вакуумных печах
8121-9-027 Плавильщик ферросплавов

Основная цель деятельности:

Плавка металлов и их сплавов в печах pазличных констpукций

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к плавке металлов и сплавов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к плавке металлов и сплавов




Навык 1:
Подготовка оборудования, механизмов и оснастки печи к плавке металлов и сплавов

Умения:
3-4 разряд
1. Определение визуально или с использованием контрольно-измерительных приборов работоспособности оборудования и механизмов печи и миксера, сифонов, фурм, форсунок, кессонов, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки и газоотведения, технологической обвязки печей, приспособлений, устройств и оснастки, используемых при плавке.
2. Пользование контрольно-измерительными приборами и вспомогательными устройствами для контроля состояния футеровки печи, устройств шихтоподачи и приема жидкого металла в печь.
3. Применение вспомогательного устройства и приспособлений для чистки бункеров, загрузочных устройств, шлаковых окон, порогов, печей и горнов.
4. Удаление настыли в местах их образования.
5. Футеровка желоба.
6. Наращивание электродов.
7. Производство сушки изложниц, форм, ковшей, желобов, шлаковых чаш для приема расплавов.
8. Применение условных знаков и радиосвязи для подачи команд машинисту крана.
9. Применение средств индивидуальной защиты, пожаротушения и пользование аварийным инструментом.
10. Пользование программным обеспечением рабочего места плавильщика

Знания:
3-4 разряд
1. Устpойство и пpинцип pаботы плавильных печей pазличных типов.
2. Схема подводки к печам электpоэнеpгии, топлива, сжатого воздуха и водяного охлаждения.
3. Состав шихты и литейные свойства металла.
4. Темпеpатуpа и pежимы плавки металлов, свойства и назначение пpименяемых pаскислителей и флюсов.
5. Вpемя выдеpжки жидкого металла пеpед pазливкой и заливкой и скоpость заливки.
6. Устpойство контpольно-измеpительных пpибоpов.
7. Устройство, технические характеристики, правила эксплуатации и технического обслуживания оборудования и механизмов печи, миксера, сифонов, фурм, форсунок, кессонов, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки и газоотведения, технологической обвязки печей, приспособлений, устройств и оснастки, используемых при плавке плавильной печи, вспомогательного оборудования, сооружений и устройств, погрузочно-разгрузочных механизмов, приспособлений и оснастки.
8. Состав и свойства огнеупорной массы и материалов, применяемых при подготовке и обслуживании печи.
9. Правила и способы очистки загрузочных и шлаковых окон, порогов и горнов, фурм, форсунок и леток печей.
10. Технология процесса набивки, наращивания и перепуска электродов.
11. Регламент технического обслуживания оборудования печи и ее обвязки.
12. Способы регулировки загрузочного оборудования.
13. Правила строповки и транспортировки изложниц, форм, ковшей, бадей, коробов подъемно-транспортными сооружениями.
14. Требования бирочной системы и нарядов-допусков при работе в плавильном цехе (участке).
15. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий в плавильном цехе (участке).
16. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности при работе в плавильном цехе (участке).
17. Программное обеспечение рабочего места плавильщика

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выполнение вспомогательных операций при плавке и выпуске продуктов плавки из печи

Умения:
3-4 разряд
1. Плавка цветных и дpагоценных металлов и их сплавов в печах и гоpнах pазличных констpукций общей вместимостью от 1 до 2 т.
2. Ведение плавки в печах и гоpнах pазличных констpукций общей вместимостью до 2 т всевозможных металлов и их сплавов с повышенными тpебованиями к химическому составу.
3. Плавка чугуна в плавильных печах вместимостью до 3 т.
4. Плавка металла и сплавов для литья по выплавляемым моделям на высокочастотных электpопечах с pазличной вместимостью тиглей.
5. Составление шихты для pазличных металлов и обеспечение пpавильной загpузки печей.
6. Hаблюдение за качеством выплавляемого металла.
7. Выпуск из печи и pазливка металла по фоpмам и изложницам.
8. Подогpев и pафиниpование металла.
9. Hаблюдение за состоянием печей и используемого обоpудования

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и принцип работы плавильных печей pазличных типов, миксера, вспомогательного оборудования, сооружений и устройств, загрузочно-разгрузочных (выпускных и разливочных) механизмов, различных приспособлений и оснастки.
2. Схема подводки к плавильным печам электpоэнеpгии, топлива, сжатого воздуха и водяного охлаждения.
3. Состав шихты и литейные свойства металла.
4. Темпеpатуpа и pежимы плавки металлов.
5. Свойства и назначение пpименяемых pаскислителей и флюсов.
6. Вpемя выдеpжки жидкого металла пеpед pазливкой и заливкой и скоpость заливки.
7. Устpойство контpольно-измеpительных пpибоpов.
8. Схемы воздушных, газовых, паровых, водяных коммуникаций.
9. Свойства и назначение применяемых огнеупорных материалов.
10. Требования к качеству заделочных смесей.
11. Свойства и требования, предъявляемые к шихтовым, оборотным и вспомогательным материалам.
12. Порядок приготовление лигатуры и баббитов.
13. Правила взвешивания, сушки и отмагничивания сырья при подготовке проб к плавке.
14. Способы очистки печей, горнов, фурм, форсунок, зонтов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Операторы литьевых машин для цветных металлов

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

5

Техник-технолог

5

Мастер участка/ Мастер цеха

23. Карточка профессии "Заливщик металла":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-014

Наименование профессии:

Заливщик металла

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Заливщик металла.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлургия цветных металлов

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Заливщик анодов; Заливщик металла; Заливщик свинцово-оловянистых сплавов; Литейщик металлов и сплавов; Оператор машины непрерывного литья заготовок; Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-025 Литейщик металлов и сплавов
8121-4-047 Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях

Основная цель деятельности:

Заливка расплавом металлов и сплавов разовых (песчаных, песчано-глинистых) форм

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изучение конструкторско-технологической документации и подготовка всей инфраструктуры для заливки в разовые песчано-глинистые формы
2. Заливка расплавленного металла и сплава в разовые песчано-глинистые формы согласно технологическому процессу
3. Контроль качества литья в разовые песчано-глинистые формы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изучение конструкторско-технологической документации и подготовка всей инфраструктуры для заливки в разовые песчано-глинистые формы




Навык 1:
Изучение конструкторско-технологической документации по литью в песчано-глинистые формы

Умения:
3-4 разряд
1. Анализировать исходные данные для выполнения процесса заливки крановыми ковшами емкостью свыше 5 т расплавленного металла и сплава в разовые песчано-глинистые формы.
2. Ориентировочно определять массу груза для крепления форм.
3. Выполнять эскизы и рабочие чертежи

Знания:
3-4 разряд
1. Технология литейного производства.
2. Стандарты литейного производства.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка к выполнению работы по заливке расплавленного металла и сплава в песчано-глинистые формы

Умения:
3-4 разряд
1. Проверка состояния и подготовка заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
2. Проверка и подготовка специального инструмента и приспособлений, используемых при заливке разовых песчано-глинистых форм крановыми ковшами емкостью свыше 5 т

Знания:
3-4 разряд
1. Правила заливки крановыми ковшами емкостью свыше 5 т разовых песчано-глинистых форм на плацу и конвейере
2. Литейные свойства заливаемых металлов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Заливка расплавленного металла и сплава в разовые песчано-глинистые формы согласно технологическому процессу




Навык 1:
Выполнение операций заливки разовых песчано-глинистых форм согласно технологическому процессу

Умения:
3-4 разряд
1. Заливка чугуна, стали или цветного металла из одного или двух крановых ковшей вместимостью свыше 5 т в формы и изложницы сложных отливок.
2. Заливка металла в формы, установленные на движущемся конвейере и рольгангах, в сложные постоянные металлические и песчаные формы или разливка легированных и высоколегированных сталей в изложницы и кокили.
3. Разливка высоколегированных и жаропрочных сплавов для литья по выплавляемым моделям ковшами вручную.
4. Проверка готовности к разливке разливочных ковшей и литниковых систем.
5. Определение температуры металла, заливаемого в формы.
6. Контроль качества отливок.
7. Контроль состояния специального инструмента и приспособлений, используемых для ремонта футеровок и облицовки печей и ковшей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
8. Подготовка паст и замазок для ремонта футеровок и облицовки заливочных ковшей и раздаточных печей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
9. Проверка работоспособности печей и стендов с газовыми горелками для подсушки или прокаливания заливочных ковшей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
10. Набивка футеровок заливочных ковшей и печей в соответствии с технологическими инструкциями.
11. Проверка и подготовка состояния заливочных устройств и заливочных ковшей емкостью от 0,25 до 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
12. Проверка работоспособности печей и стендов с газовыми горелками для подсушки или прокаливания заливочных ковшей емкостью от 0,25 до 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
13. Сушка и прокалка заливочных ковшей емкостью от 0,25 до 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
14. Транспортирование заливочных ковшей емкостью от 0,25 до 5 т с расплавом для заливки в разовые песчано-глинистые формы.
15. Ввод в расплав модификаторов, раскислителей и присадок в соответствии с технологической документацией.
Должен уметь:
16. Подготавливать к работе оборудование для сушки и прокалки заливочных ковшей емкостью от 0,25 до 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм в соответствии с инструкциями.
17. Использовать специальный инструмент и приспособления для ремонта футеровки печей и заливочных ковшей перед следующим циклом заливки разовых песчано-глинистых форм.
18. Использовать огнеупорные материалы для футеровок печей и заливочных ковшей для заливки разовых песчано-глинистых форм.
19. Проверка и подготовка состояния заливочных устройств и заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
20. Проверка работоспособности печей и стендов с газовыми горелками для подсушки или прокаливания заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
21. Сушка и прокалка заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
22. Транспортирование заливочных ковшей емкостью свыше 5 т с расплавом для заливки в разовые песчано-глинистые формы.
23. Заливка металла из одного или двух крановых ковшей вместимостью свыше 5 тонн в формы сложных отливок

Знания:
3-4 разряд
1. Металлоемкость заливаемых форм.
2. Процесс заливки различных форм металлами разных марок.
3. Правила сборки форм, устройство и расположение литников, выпоров и прибылей.
4. Способы вывода газа из форм и стержней.
5. Правила крепления форм.
6. Температура и скорость заливки металла в различные формы и их влияние на качество отливок.
7. Методы и способы проверки состояния и подготовки заливочных устройств и заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
8. Методы и способы проверки работоспособности печей и стендов с газовыми горелками для подсушки или прокаливания заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
9. Методы и способы сушки и прокалки заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм.
10. Способы транспортирования заливочных ковшей емкостью свыше 5 т с расплавом для заливки металла в разовые песчано-глинистые формы.
11. Способы слива остатков расплава из заливочных ковшей емкостью свыше 5 т в сливные изложницы.
12. Методы подготовки к работе оборудование для сушки и прокалки заливочных ковшей емкостью свыше 5 т для заливки разовых песчано-глинистых форм

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества литья в разовые песчано-глинистые формы




Навык 1:
Управление качеством литейного процесса

Умения:
3-4 разряд
1. Диагностировать неполадки в работе заливочных устройств.
2. Оценивать работоспособность оборудования и подготавливать к работе оборудование для сушки и прокалки заливочных ковшей в соответствии с технологическими инструкциями.
3. Контролировать температуру металла в печи и ковше контрольно-измерительными приборами

Знания:
3-4 разряд
1. Методы контроля состояния специального инструмента и приспособлений, используемых для ремонта футеровок и облицовки заливочных ковшей.
2. Методы контроля набивки футеровок заливочных ковшей и печей в соответствии с технологическими инструкциями.
3. Диагностика неполадок в работе заливочных устройств.
4. Оценка работоспособности оборудования и подготовка к работе оборудование для сушки и прокалки заливочных ковшей в соответствии с технологическими инструкциями.
5. Температуры и скорости заливки металлов, и их влияние на качество отливки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Операторы литьевых машин

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами

4

Техники-механики

5

Техники-механики

24. Карточка профессии "Формовщик ручной формовки":

Код группы:

7211-1

Код наименования занятия:

7211-1-010

Наименование профессии:

Формовщик ручной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Формовщик ручной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года по профессиям: Литейщик-модельщик; Литейщик-формовщик; Машинист формовочной машины; Наладчик формовочных и стержневых машин; Наладчик холодноштамповочного оборудования; Формовщик анодов; Формовщик машинной формовки; Формовщик по выплавляемым моделям; Формовщик ручной формовки; Формовщик, металлическое литье

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-1-002 Литейщик-модельщик
7211-1-003 Литейщик-формовщик
7211-1-013 Формовщик, металлическое литье

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных форм по выплавляемым моделям при ручной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оснастки и инструмента для формовки вручную
2. Формовка вручную малых и средних размеров простых отливок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка оснастки и инструмента для формовки вручную




Навык 1:
Подготовка инструмента, оснастки и приспособлений для формовки вручную

Умения:
3-4 разряд
1. Проверять состояние и оценивать состояние модельного комплекта визуально.
2. Проверять комплектность и оценивать состояние опочной оснастки визуально.
3. Проверять комплектность и оценивать состояние формовочного инструмента.
4. Проверять наличие противопригарных красок и покрытий

Знания:
3-4 разряд
1. Требования к модельно-опочной оснастке и формовочному инструменту
2. Устройства и способы применения контрольно-измерительных инструментов и используемых приспособлений

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Формовка вручную малых и средних размеров простых отливок




Навык 1:
Формовка вручную по моделям в опоках для малых и средних размеров простых отливок с литейными стержнями средней сложности

Умения:
3-4 разряд
1. Формовка вручную по моделям и шаблонам, в опоках или в почве крупных простых отливок, а также средних размеров сложных отливок с фасонными поверхностями, с большим числом стержней и отъемных частей.
2. Формовка вручную оболочковых полуформ и стержней для крупных отливок сложной конфигурации.
3. Склеивание оболочковых форм пульвербакелитом в горячем состоянии.
4. Сборка оболочковых форм с установкой сложных стержней.
5. Изготовление форм по сложным шаблонам и простым скелетным моделям.
6. Формовка вручную по моделям судовой арматуры из углеродистых сталей, испытываемых под давлением до 5 МПа (50 атм), из цветных сплавов, испытываемых под давлением до 3 МПа (30 атм).
7. Сборка форм средней сложности с установкой холодильников и стержней.
8. Набивка и трамбовка форм для сложных и крупных отливок индивидуального производства, прошпиливание, окраска и крепление форм для сложных отливок совместно с формовщиком ручной формовки более высокой квалификации.
9. Управление подъемно-транспортным оборудованием с пола, строповка контейнеров, увязка грузов для подъема и перемещения

Знания:
3-4 разряд
1. Состав и свойства формовочных смесей и других материалов, применяемых для изготовления форм.
2. Размеры припусков на усадку и обработку, плотность набивки форм и их газопроницаемость,
3. Соотношение сечений, взаимное расположение и размеры стояка, питателя и шлакоуловителя.
4. Последовательность изготовления оболочковых форм и стержней.
5. Требования, предъявляемые к готовым формам.
6. Литниковые системы.
7. Режим обжига оболочек

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Формовка вручную в почве малых и средних размеров простых отливок с литейными стержнями средней сложности

Умения:
3-4 разряд
1. Использовать специальный инструмент и приспособления для формирования литни-ковой чаши, сливного отверстия или литниковой системы в изготовленных по твердой или мягкой постели литейных формах в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для формирования искусственной вентиляции в изготовленных по твердой постели литейных формах для простых отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Использовать специальные инструменты и приспособления для отделки изготовленных по твердой или мягкой постели литейных форм для малых и средних размеров простых отливок с литейными стержнями средней сложности в соответствии с конструкторской и технологической документацией

Знания:
3-4 разряд
1. Способы приготовления твердой и мягкой постели.
2. Технология формовки вручную по твердой и мягкой постели.
3. Основные причины брака отливок из-за неправильной формовки в почве и меры их предотвращения.
4. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
5. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
6. Схемы строповки грузов.
7. Правила чтения конструкторской документации.
8. Правила чтения технологической документации.
9. Технологические инструкции по формовке вручную в почве для малых и средних размеров простых отливок.
10. Требования к формовочным смесям и вспомогательным материалам.
11. Порядок определения мест установки питателей в литейных формах, изготовленных по твердой или мягкой постели.
12. Порядок определения и устранения мелких дефектов в изготовленных по твердой или мягкой постели литейных формах в местах установки питателей

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Изготовление вручную литейных форм с применением простых шаблонов

Умения:
3-4 разряд
1. Проверять качество исправления поврежденных мест литейных форм для простых отливок, изготовленных с применением простых шаблонов, с помощью специальных шаблонов и линеек.
2. Устанавливать литейные стержни в литейные формы для простых отливок, изготовленные с применением простых шаблонов, в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Оценивать правильность установки литейных стержней в литейные формы для простых отливок визуально

Знания:
3-4 разряд
1. Назначение и условия применения специального формовочного инструмента и приспособлений.
2. Основные причины брака отливок из-за неправильной формовки и меры их предотвращения.
3. Технологические инструкции по изготовлению литейных форм с применением простых шаблонов

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Изготовление литейных форм для крупных простых и средних размеров сложных отливок под руководством формовщика ручной формовки более высокой квалификации

Умения:
3-4 разряд
1. Использовать специальный инструмент и приспособления для прошпиливания литейных форм для крупных простых и средних размеров сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
2. Собирать и закреплять литейные формы для крупных простых и средних размеров сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией

Знания:
3-4 разряд
1. Технологические инструкции по изготовлению простых литейных форм.
2. Требования к формовочным смесям и вспомогательным материалам

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Формовщики и стерженщики

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер смены/мастер участка

5

Помощник инженера

25. Карточка профессии "Стерженщик ручной формовки":

Код группы:

7211-2

Код наименования занятия:

7211-2-003

Наименование профессии:

Стерженщик ручной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Стерженщик ручной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года по профессиям: Стерженщик; Стерженщик машинной формовки; Стерженщик ручной формовки; Сушильщик стержней, форм и формовочных материалов

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-2-001 Стерженщик

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных форм по выплавляемым моделям при ручной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление вручную литейных стержней
2. Сборка и склеивание литейных стержней
3. Окраска литейных стержней

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление вручную литейных стержней




Навык 1:
Изготовление вручную литейных стержней из стержневых песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими

Умения:
3-4 разряд
1. Изготовление крупных стержней средней сложности по стержневым ящикам с несколькими отъемными частями и до двух разъемов с рамками и каркасами.
2. Изготовление стержней средней сложности из керамической массы для отливки из специального сплава и изготовление стержней средней сложности из жидких самотвердеющих смесей.
3. Подводка газовых каналов и прокладка фитилей в тонких частях стержня с тщательной отделкой, опиливанием, окраской и проверкой стержней шаблонами.
4. Изготовление по шаблонам сложных стержней средних размеров и средней сложности стержней крупных размеров.
5. Сборка стержней для сложных отливок с опиливанием и подгонкой по сложным кондукторам и шаблонам.
6. Склеивание или обвязывание стержней, заделка швов, окраска и сушка.
7. Выполнение работ по набивке форм, очистке и окраске сложных стержней и по сборке ящиков, укладке рамок и каркасов, прокладке фитилей и прорезке каналов при изготовлении сложных фасонных стержней под руководством стерженщика ручной формовки более высокой квалификации

Знания:
3-4 разряд
1. Процесс и последовательность изготовления стержней средней сложности, состав и свойства стержневых смесей, применяемых для изготовления стержней, способы приготовления стержневых смесей и применения быстросохнущих крепителей, устройство контрольно-измерительных инструментов и приспособлений, применяемых при изготовлении стержней, требования, предъявляемые к стержневым ящикам.
2. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
3. Технология изготовления простых и средней сложности литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
4. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
5. Способы нанесения разделительного покрытия на стержневые ящики для простых и средней сложности литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изготовление вручную литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей

Умения:
3-4 разряд
1. Использовать специальный инструмент и приспособления для установки литейных стержней на сушильные плиты в соответствии с технологическими инструкциями.
2. Использовать специальный инструмент и приспособлений для извлечения литейных стержней из стержневых ящиков для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
3. Оценивать качество простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей на наличие дефектов визуально

Знания:
3-4 разряд
1. Требования, предъявляемые к стержневым ящикам для изготовления простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей
2. Технологические инструкции по изготовлению простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвер-деющих смесей.
3. Режимы сушки простых и средней сложности литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Сборка и склеивание литейных стержней




Навык 1:
Сборка и склеивание простых и малых размеров средней сложности литейных стержней

Умения:
3-4 разряд
1. Оценивать качество простых и малых размеров средней сложности стержней на наличие дефектов визуально
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для очистки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней.
3. Оценивать качество сушки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней визуально.
4. Использовать специальный инструмент и приспособления для подгонки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней.
5. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями.
6. Использовать специальный инструмент и приспособления для сборки и склеивания простых и малых размеров средней сложности литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией

Знания:
3-4 разряд
1. Составы формовочных натирок, замазок и клеев для изготовления простых и малых размеров средней сложности стержней.
2. Технология сборки и склеивания простых и малых размеров средней сложности литейных стержней.
3. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления простых и малых размеров средней сложности стержней.
4. Способы нанесения клеев, натирок и замазок на литейные стержни для простых и малых размеров средней сложности стержней

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Окраска литейных стержней




Навык 1:
Окраска простых и малых размеров средней сложности литейных стержней

Умения:
3-4 разряд
1. Настраивать режимы работы печей для сушки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
3-4 разряд
1. Технология сушки простых и малых размеров средней сложности литейных стержней после окрашивания.
2. Технология окраски простых и малых размеров средней сложности литейных стержней вручную, пульверизатором или окунанием

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Стерженщики и формовщики

4

Супервайзер (бригадир)

26. Карточка профессии "Стерженщик машинной формовки":

Код группы:

7211-2

Код наименования занятия:

7211-2-002

Наименование профессии:

Стерженщик машинной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Стерженщик машинной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Стерженщик; Стерженщик машинной формовки; Стерженщик ручной формовки; Сушильщик стержней, форм и формовочных материалов

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-2-001 Стерженщик

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных стержней по выплавляемым моделям при машинной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление литейных стержней при помощи машинной формовки
2. Сборка литейных стержней, изготовленных при помощи машинной формовки
3. Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление литейных стержней при помощи машинной формовки




Навык 1:
Изготовление на стержневых машинах крупных и сложной формы литейных стержней по стержневым ящикам с большим числом отъемных частей

Умения:
3-4 разряд
1. Визуально оценивать состояние стержневых ящиков с большим числом отъемных частей и формовочных инструментов для изготовления крупных и сложной формы литейных стержней.
2. Собирать стержневые ящики с большим числом отъемных частей для крупных и сложной формы литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Оценивать правильность сборки стержневых ящиков с большим числом отъемных частей для крупных и сложной формы литейных стержней при помощи контрольно-измерительных устройств.
4. Оценивать работоспособность стержневой машины для крупных и сложной формы литейных стержней в соответствии с инструкциями по эксплуатации машины.
5. Настраивать и подготавливать стержневую машину для изготовления крупных и сложной формы литейных стержней к работе в соответствии с инструкциями по эксплуатации машины и технологическими инструкциями.
6. Устанавливать сложные каркасы в стержневые ящики для крупных и сложной формы литейных стержней с большим числом отъемных частей в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Управлять стержневой машиной для изготовления крупных и сложной формы литейных стержней.
8. Изготавливать крупные и сложной формы литейные стержни в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
9. Оценивать качество крупных и сложной формы литейных стержней при помощи контрольно-измерительных устройств в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
10. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки крупных и сложной формы литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
11. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения противопригарных покрытий и красок на крупные и сложной формы литейные стержни.
12. Наносить краску на крупные и сложной формы литейные стержни окунанием или вручную в соответствии с технологическими инструкциями.
13. Пользоваться специальным инструментом и приспособлениями для установки крупных и сложной формы литейных стержней на сушильные плиты

Знания:
3-4 разряд
1. Основные сведения об устройстве обслуживаемых стержневых машин для изготовления крупных и сложной формы литейных стержней и правила управления ими.
2. Наименование и назначение стержневых смесей, применяемых для изготовления крупных и сложной формы литейных стержней.
3. Состав и свойства стержневых смесей и вспомогательных материалов, применяемых для изготовления крупных и сложной формы литейных стержней.
4. Устройство сложных стержневых ящиков с большим числом отъемных частей для крупных и сложной формы литейных стержней.
5. Основные типы сушильных плит и их конструкции.
6. Основные типы сложных армирующих каркасов для литейных стержней и их конструкции.
7. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
8. Технологические инструкции по изготовлению крупных и сложной формы литейных стержней по стержневым ящикам с большим числом отъемных частей.
9. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
10. Технология изготовления крупных и сложной формы литейных стержней на стержневых машинах.
11. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления крупных и сложной формы литейных стержней.
12. Основные принципы и режимы работы сушильных печей.
13. Режимы сушки крупных и сложной формы литейных стержней для литейного производства.
14. Назначение и правила применения контрольно-измерительных устройств.
15. Методы контроля качества сушки литейных стержней.
16. Технологии окраски литейных стержней крупных и сложных форм вручную, пульверизатором или окунанием

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Сборка литейных стержней, изготовленных при помощи машинной формовки




Навык 1:
Сборка сложных литейных стержней

Умения:
3-4 разряд
1. Оценивать качество сложных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных устройств.
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для очистки сложных литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями.
3. Использовать специальный инструмент и приспособления для промазки натирками, формовочными замазками сложных литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями.
4. Оценивать качество сушки сложных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных устройств в соответствии с технологическими инструкциями.
5. Собирать сложные литейные стержни и подгонять их в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
6. Оценивать правильность сборки сложных литейных стержней при помощи контрольно-измерительных устройств в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиливания сложных литейных стержней.
8. Использовать специальный инструмент и приспособления для закрепления и склеивания сложных литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией

Знания:
3-4 разряд
1. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
2. Составы формовочных натирок, замазок и клеев для сложных литейных стержней.
3. Методы контроля качества сушки литейных стержней.
4. Технология сборки и склеивания сложной формы литейных стержней для литейного производства.
5. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления и сборки сложных литейных стержней.
6. Способы нанесения клеев, натирок и замазок на сложные литейные стержни

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки




Навык 1:
Наладка стержневых машин

Умения:
3-4 разряд
1. Оценивать работоспособность машин для изготовления сложных литейных стержней при помощи контрольно-измерительных устройств в соответствии с инструкцией по эксплуатации, технологическими инструкциями.
2. Выявлять и анализировать причины возникновения дефектов литейных стержней.
3. Корректировать режим работы. стержневых машин для изготовления сложных литейных стержней с учетом основных причин возникновения дефектов

Знания:
3-4 разряд
1. Основные сведения об устройстве и принципах работы обслуживаемых стержневых машин для изготовления сложных литейных стержней.
2. Инструкции по эксплуатации стержневых машин для изготовления сложных литейных стержней.
3. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
4. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления сложных литейных стержней.
5. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
6. Режимы работы стержневых машин для изготовления сложных литейных стержней

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, самостоятельность и ответственность, стрессоустойчивость, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Стерженщик машинной формовки

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими пометаллообработке, обслуживанию оборудования

27. Карточка профессии "Обрубщик":

Код группы:

8121-9

Код наименования занятия:

8121-9-021

Наименование профессии:

Обрубщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Обрубщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Выборщик-сортировщик огнеупорного лома; Выгрузчик горячего агломерата; Шлифовщик; Заточник; шлифовщик-Заточник

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7224-3-001 Заточник
7224-2-010 Шлифовщик
7224-2-033 Шлифовщик-заточник

Основная цель деятельности:

Получение требуемого качества поверхности и геометрии отливок и деталей в соответствии с техническими требованиями

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обрубка, вырубка пневматическим инструментом или зубилом неровностей на отливках
2. Опиливание, зачистка отливок и деталей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Обрубка, вырубка пневматическим инструментом или зубилом неровностей на отливках




Навык 1:
Обрубка и вырубка зубилом и пневматическим инструментом крупногабаритных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей, имеющих большое количество ребер и перегородок, с применением подмостей в стесненных местах, тонкостенных многоканальных сложных отливок с большим числом внутренних ребер и перегородок

Умения:
3-4 разряд
1. Выполнять обрубку и вырубку зубилом вручную крупногабаритных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей с применением сложных шаблонов и лекал для достижения сопряжения нескольких поверхностей.
2. Выполнять строповку, увязку и перемещение грузов массой от 10 до 20 т с помощью подъемно-транспортных и специальных средств в пределах рабочего места.
3. Производить обрубку и вырубку крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей в стесненных местах.
4. Применять подмостья, сложные шаблоны и лекала при обрубке и вырубке крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей.
Производить обрубку и вырубку тонкостенных многоканальных сложных отливок с большим числом внутренних ребер и перегородок

Знания:
3-4 разряд
1. Конструкция сложных шаблонов и лекал, применяемых для достижения сопряжения нескольких поверхностей.
2. Назначение, устройство, методы получения крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей; количество и расположение внутренних ребер и перегородок.
3. Свойства обрабатываемых материалов, режимы их обработки.
4. Особенности обработки особо сложных отливок.
5. Конструкция инструмента, применяемого для обработки особо сложных отливок.
6. Назначение, порядок применения подмостей при обрубке и вырубке крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей.
7. Правила обрубки и вырубки сложных отливок в неудобных и труднодоступных местах.
8. Правила строповки, увязки и перемещения грузов массой от 10 до 20 т и эксплуатации специальных транспортных и грузовых средств.
9. Технология обрубки и вырубки зубилом и пневматическим инструментом крупно-габаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей.
10. Технология обрубки и вырубки сложных уникальных деталей в особо неудобных труднодоступных местах.
Устройство и правила применения специальных фасонных инструментов и зеркал

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Опиливание, зачистка отливок и деталей




Навык 1:
Опиливание, зачистка на подвесных наждачных станках и специальных машинах крупных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей с внутренними ребрами и перегородками в неудобных труднодоступных местах

Умения:
3-4 разряд
1. Выполнять обработку крупных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей с внутренними ребрами и перегородками в неудобных труднодоступных местах на подвесных наждачных станках и специальных машинах.
2. Выполнять установку заготовки крупных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей с внутренними ребрами и перегородками, закрепление ее зажимами.
3. Выполнять подачу направляющей каретки на подвесных наждачных станках и специальных машинах при обработке крупных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей с внутренними ребрами и перегородками.
4. Производить опиливание, зачистку на подвесных наждачных станках и специальных машинах крупных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей с внутренними ребрами и перегородками в неудобных трудно-доступных местах.

Знания:
3-4 разряд
1. Виды шлифовальных станков (подвесные, маятниковые, переносные и стационарные).
2. Способы опиливания и зачистки крупных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей с внутренними ребрами и перегородками в неудобных труднодоступных местах

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Обрубщик

4

Супервайзер (бригадир)

28. Карточка профессии "Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей":

Код группы:

8124-8

Код наименования занятия:

8124-8-007

Наименование профессии:

Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлургия цветных металлов

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев по профессиям: Обезжирователь металла; Оператор обдирочных станков; Оператор станка, финишная металлообработка; Оператор ультразвуковых установок; Чистильщик металла; Чистильщик металла ультразвуком; Чистильщик металла, отливок, изделий и деталей.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8124-8-005 Чистильщик металла
8124-8-006 Чистильщик металла ультразвуком
8124-8-001 Обезжирователь металла

Основная цель деятельности:

Обработка и получение требуемого качества поверхности металла, отливок, изделий и деталей в соответствии с техническими требованиями

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к очистке поверхностей металла, отливок, деталей и изделий
2. Очистка поверхностей металла, отливок, деталей и изделий

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к очистке поверхностей металла, отливок, деталей и изделий




Навык 1:
Подготовка к очистке ручным способом средств и приспособлений, простых поверхностей металла, отливок, деталей и изделий

Умения:
3 разряд
1. Визуально оценивать состояние ручного инструмента и приспособлений.
2. Визуально оценивать зоны выполнения работ с точки зрения обеспечения безопасности.
3. Применять навыки загрузки и выгрузки очистительных составов и смесей в очистные и галтовочные барабаны.
4. Безопасно пользоваться ручным инструментом и приспособлениями.
5. Применять индивидуальные средства защиты при выполнении очистных работ.
6. Принимать меры по обеспечению безопасности очистных работ в соответствии с требованиями технологического процесса
7. Готовить очистительные составы и материалы для выполнения очистки литья

Знания:
3 разряд
1. Нормы и пропорции загрузки очистительными составами и материалами оборудования, применяемого при очистке.
2. Правила транспортировки, подбора однородных изделий, деталей, отливок и укладки их в барабаны вручную

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка оборудования, сложных и средней сложности отливок, изделий и деталей к очистке в очистных и галтовочных барабанах, дробеструйных камерах

Умения:
3 разряд
1. Выполнять технологические регламенты по подготовке к работе дробеструйных аппаратов, очистных и галтовочных барабанов.
2. Оценивать исправность оборудования для сушки очистных материалов в ходе их эксплуатации.
3. Проводить чистку и промывку оборудования и инструментов, используемых в ходе очистных работ.
4. Производить подготовку и загрузку тонкостенных и пустотелых отливок с применением прокладок при очистке в галтовочных барабанах в соответствии с технологическим процессом.
5. Готовить грунт с введением компонентов в соответствии с технологическим процессом
6. Выполнять сортировку отливок, изделий и деталей с последующей загрузкой в галтовочные барабаны и дробеструйные камеры.
7. Визуально оценивать зоны выполнения работ с точки зрения обеспечения безопасности

Знания:
3 разряд
1. Правила эксплуатации и требования технологических регламентов по подготовке к работе дробеструйных аппаратов, очистных и галтовочных барабанов.
2. Устройство и принцип работы используемых при очистке дробеструйных аппаратов, очистных и галтовочных барабанов.
3. Основные элементы дробеструйных столов.
4. Основные неисправности в работе дробеструйных и дробеметных камер, методы их устранения.
5. Порядок пуска агрегатов дробеметной камеры: элеватора, нижнего шнека, верхнего шнека, цепи для поворота подвесок, подвесного конвейера и дробеметных колец.
6. Устройство камер и барабана, работающих по принципу действия лопаточного дробеметного колеса.
7. Правила работы на дробеметной установке.
8. Принцип работы оборудования для подготовки очистных материалов.
9. Характеристика материала, применяемого для очистки литья в галтовочных барабанах.
10. Порядок навешивания отливок на подвеску подвесного конвейера дробеметной камеры.
11. Правила выбора размера дроби, используемой в дробеструйных установках согласно рабочему заданию

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Подготовка оборудования, сложных тонкостенных отливок, изделий и деталей к очистке на поточно-механизированных линиях, в очистных и галтовочных барабанах, дробеструйных камерах

Умения:
3 разряд
1. Выполнять подбор необходимых очистительных материалов и режимов очистки поверхностей в галтовочных барабанах, дробеструйных машинах и поточно-механизированных линиях очистки и грунтовки.
2. Производить загрузку отливок и деталей в водную ванну электрогидравлической очистки и их выгрузку в соответствии с требованиями технологического регламента.
3. Осуществлять контроль исправности электрической части электрогидравлической установки по контрольно-измерительным приборам.
4. Соблюдать оптимальный объем загрузки электрогидравлической установки.
5. Выбирать очистительные материалы в зависимости от характера очищаемых поверхностей.
6. Выполнять технологические регламенты подготовки к работе галтовочных барабанов непрерывного действия.
7. Владеть навыками загрузки галтовочных барабанов с применением скипового подъемника.
8. Выполнять подготовку к работе поточно-механизированных линий очистки и грунтовки.
9. Осуществлять пуск и вывод на рабочий режим поточно-механизированных линий очистки и грунтовки.
10. Выполнять технологические регламенты подналадки дробеструйных, очистных и галтовочных установок.
11. Выполнять технологические регламенты подналадки поточно-механизированных линий очистки и грунтовки.
12. Выполнять технологические регламенты пуска и вывода на рабочий режим галтовочных, очистных и дробеструйных установок различных систем.
13. Выполнять подналадку проходных и вращающихся дробеструйных столов.
14. Выполнять подготовку к работе дробеструйных барабанов с горизонтальной и наклонной осью вращения барабанов

Знания:
3 разряд
1. Устройство, принцип работы и области применения оборудования для электро-гидравлической очистки.
2. Конструкции ванн для электро-гидравлической очистки.
3. Преимущества электрогидравлической очистки.
4. Сущность процесса электрогидравли-ческой очистки отливок, деталей.
5. Классификация установок для электро-гидравлической очистки литья по способу загрузки, выгрузки и перемещения отливок.
6. Оптимальная норма загрузки электрогидравлической установки для разных режимов работы.
7. Режимы очистки поверхностей в галтовочных барабанах, дробеструйных машинах и поточно-механизированных линиях очистки и грунтовки.
8. Способы выбора применяемых очистительных материалов в зависимости от характера очищаемых поверхностей.
9. Устройство и области применения поточно-механизированных линий очистки и грунтовки.
10. Устройство, принцип действия оборудования, применяемого для гидравлической очистки.
11. Устройство, правила эксплуатации, достоинства и недостатки гидравлических установок низкого и высокого давления воды
12. Устройство, принципы работы, правила эксплуатации гидромониторов.
13. Устройство, принцип действия основных агрегатов дробеметной камеры непрерывного действия: каркаса с бункерами и решетками, подвесного конвейера и цепи, подвески, шнека с затворами для регулировки доступа дроби в дробеметный аппарат.
14. Технологии механизации и автоматизации процессов подачи очистительных материалов, отливок, изделий и деталей к агрегатам очистки.
15. Правила загрузки отливок в камеру гидравлической очистки.
16. Устройство очистных и дробеструйных установок различного сечения и вместимости
17. Особенности конструкций галтовочных барабанов механического действия с квадратным, круглым и другими сечениями
18. Преимущества и недостатки галтовочных барабанов периодического и непрерывного действия.
19. Устройство и взаимосвязь основных узлов галтовочных барабанов.
20. Способы подналадки галтовочных барабанов в процессе работы.
21. Пути снижения шума при работе на галтовочных барабанов.
22. Устройство, принцип работы и области применения дробеструйных барабанов с горизонтальной осью вращения и двумя аппаратами гравитационной системы.
23. Устройство, принцип работы и области применения дробеструйных барабанов с горизонтальной осью, вращающихся на катках.
24. Устройство, принцип работы и области применения дробеструйных барабанов с наклонной осью вращения.
25. Устройство и принцип работы вращающихся дробеструйных столов.
26. Устройство, принцип работы и области применения проходных дробеструйных столов с аппаратом гравитационной системы.
27. Правила загрузки и выгрузки очищаемых материалов в дробеструйные столы различных систем.
28. Особенности конструкции и области применения дробеструйных камер всасывающей, гравитационной и нагнетательной системы.
29. Устройство и взаимосвязь основных узлов дробеструйных камер: стол, камера, сопло.
30. Материал сопла и пути увеличения его износостойкости.
31. Устройство воздушных сепараторов и назначение их элементов: ковшевого элеватора, распределительных лопаток, бункера для дроби, перегородки, труб подвода атмосферного воздуха, трубопроводов отсоса пыльного воздуха, устройство выдачи абразива.
32. Назначение воздушных сепараторов и принцип их работы.
33. Правила подготовки к безопасной работе дробеструйных камер.
34. Правила подналадки дробеструйных камер.
35. Особенности конструкции дробеметных камер непрерывного и периодического действия.
36. Материалы, применяемые для дробеметных лопаток; пути увеличения износостойкости лопаток.
37. Правила подналадки дробеметных камер
38. Устройство, принцип работы и область применения дробеметных машин и ленточных дробеметных барабанов.
39. Правила загрузки и выгрузки очищаемых материалов в дробеметные машины и барабаны

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Очистка поверхностей металла, отливок, деталей и изделий




Навык 1:
Очистка сложных и средней сложности отливок, изделий и деталей в очистных и галтовочных барабанах, дробеструйных камерах

Умения:
3 разряд
1. Выполнять технологические регламенты по эксплуатации очистных и галтовочных барабанов, дробеметных и дробеструйных камер, шлифовальных станков
2. Производить очистку деталей из высоколегированных спецсталей
3. Очищать от ржавчины и окалины листы спецсталей, блок-секции, сложные фундаменты, комингсы люков, шахты, цистерны, решетки; переборки со стороны набора, стрингеры
4. Очищать съемные листы основного корпуса, шахт и контейнеров, набора основного корпуса, рам, раструбов, надстроек
5. Создавать уплотнение поверхностного слоя (наклеп) сложных тонкостенных отливок, изделий и деталей
6. Читать чертежи простых литых деталей с разрезами и сечениями
7. Выполнять ручную и механизированную зачистку остатков литников и прибылей
8. Осуществлять управление работой поточно-механизированных линий очистки и грунтовки
9. Выполнять строповку и перемещение грузов массой от 500 до 3000 кг с помощью подъемно-транспортных и специальных средств в пределах рабочего места

Знания:
3 разряд
1. Технологические требования, предъявляемые к качеству наклепа, к отливкам, изделиям и деталям после очистки.
2. Технологический процесс очистки металла, отливок, изделий и деталей и его составные части
3. Технологические процессы гидравлической и электрогидравлической очистки отливок
4. Технологические процессы очистки в галтовочных барабанах особо сложного литья
5. Технологические процессы очистки сложного литья, изделий и деталей в дробеструйных камерах
6. Зависимость технологического процесса очистки металла, отливок, изделий и деталей от размера партии деталей, их конструкции и габаритов
7. Технологии процесса наклепа, получаемого в дробеструйных и дробеметных камерах
8. Технологии выбивки литья: ручная; механизированная; выбивка форм при помощи крана или тельфера
9. Правила эксплуатации специальных транспортных и грузовых средств, применяемых при перемещении грузов массой от 500 до 3000 кг

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Очистка металла на поточно-механизированных линиях; сложных тонкостенных отливок, изделий и деталей в очистных и галтовочных барабанах, дробеструйных камерах

Умения:
3 разряд
1. Выполнять технологические регламенты очистки листового и профильного проката на поточно-механизированных линиях очистки и грунтовки.
2. Производить очистку деталей из высоколегированных спецсталей.
3. Очищать от ржавчины и окалины листы спецсталей, блок-секции, сложные фундаменты, комингсы люков, шахты, цистерны, решетки; переборки со стороны набора, стрингеры.
4. Создавать уплотнение поверхностного слоя сложных тонкостенных отливок, изделий и деталей.
5. Читать чертежи простых литых деталей с разрезами и сечениями.
6. Производить очистку сложного литья, изделий и деталей в галтовочных барабанах непрерывного действия.
7. Выполнять технологические регламенты очистки сложного и ответственного тонкостенного литья, изделий и деталей в очистных барабанах от пригара, окалины, коррозии, остатков противокоррозионного покрытия.
8. Выполнять технологические регламенты очистки сложного и ответственного литья, изделий и деталей в дробеструйных камерах от пригара, окалины, коррозии, остатков противокоррозионного покрытия.
9. Производить очистку отливок, изделий и деталей в галтовочных барабанах непрерывного действия.
10. Выполнять технологические регламенты управления работой галтовочных, очистных и дробеструйных установок различных систем.
11. Осуществлять управление работой поточно-механизированных линий очистки и грунтовки.
12. Выполнять строповку и перемещение грузов массой от 500 до 3000 кг с помощью подъемно-транспортных и специальных средств в пределах рабочего места

Знания:
3 разряд
1. Особенности очистки особо сложных отливок, деталей и изделий в дробеметных камерах.
2. Технологические процессы гидравлической и электрогидравлической очистки отливок.
3. Технологические процессы очистки металла, отливок, изделий и деталей в дробеструйных, дробеметных камерах непрерывного действия.
4. Технологические процессы очистки в галтовочных барабанах особо сложного литья.
5. Технологические процессы очистки сложного литья, изделий и деталей в дробеструйных камерах.
6. Зависимость технологического процесса очистки металла, отливок, изделий и деталей от размера партии деталей, их конструкции и габаритов.
7. Технологии процесса наклепа, получаемого в дробеструйных и дробеметных камерах.
8. Технологии выбивки литья: ручная; механизированная; выбивка форм при помощи крана или тельфера.
9. Порядок внесения изменений в технологический процесс очистки металла, отливок, изделий и деталей.
10. Наиболее характерные виды брака литья, его причины, меры по его устранению.
11. Краткая характеристика и особенности гидравлической очистки литья.
12. Сущность процесса электрогидрав-лической очистки.
13. Преимущества электрогидравлической очистки.
14. Гидравлическое вымывание стержней из отливок.
15. Правила эксплуатации специальных транспортных и грузовых средств, применяемых при перемещении грузов массой от 500 до 3000 кг.
16. Устройство, грузоподъемность и правила управления подъемно-транспортным оборудованием и чалочными приспособ-лениями, применяемыми при перемещении грузов массой от 500 до 3000 кг

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Рабочие по очистке металла

4

Другие операторы по обработке металлических изделий, н.в.д.г.

4

Супервайзер (бригадир)

29. Карточка профессии "Литейщик металлов и сплавов":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-025

Наименование профессии:

Литейщик металлов и сплавов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Литейщик металлов и сплавов.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлургия цветных металлов

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года по профессиям: Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья; Литейщик изделий из свинцовых сплавов; Литейщик металлов и сплавов; Литейщик методом направленной кристаллизации; Литейщик на машинах для литья под давлением; Литейщик цветных металлов.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-029 Литейщик цветных металлов
8121-4-024 Литейщик изделий из свинцовых сплавов
8121-4-023 Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья
8121-4-026 Литейщик методом направленной кристаллизации
8121-4-027 Литейщик на машинах для литья под давлением

Основная цель деятельности:

Заливка расплавом металлов и сплавов кокильных форм с заданными характеристиками по составу и качеству линейных форм

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ для заливки в кокильные формы (кокили)
2. Выполнение операций по литью в кокильные формы согласно технологическому процессу
3. Контроль качества литья в кокильные формы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ для заливки в кокильные формы (кокили)




Навык 1:
Подготовка к выполнению работы по кокильному литью

Умения:
3-4 разряд
1. Проверка и подготовка состояния разли-вочных рабочих ковшей для литья в кокильные формы (кокили).
2. Проверка и подготовка состояния сливных изложниц.
3. Проверка и подготовка специального инструмента и приспособлений, исполь-зуемых при литье в кокильные формы.
4. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
5. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты.
6. Использование средств пожаротушения.
7. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
3-4 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ по литью в кокильные формы (кокили).
2. Типы и виды рабочих инструментов и приспособлений, используемых при литье в кокильные формы (кокили).
3. Литейные свойства заливаемых металлов.
4. Правила литья форм в кокильные формы (кокили).
5. Требования инструкции по охране труда на работе.
6. Правила безопасного выполнения работ.
7. Требования пожарной безопасности.
8.Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по кокильному литью

Умения:
3-4 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения процесса литья в кокильные формы (кокили)

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по литью в кокильные формы согласно технологическому процессу




Навык 1:
Заливка расплавов металлов и сплавов в кокиль

Умения:
3-4 разряд
1. Проверка состояния заливочных ковшей емкостью до 0,25 т.
2. Проверка состояния кокильных форм (кокилей).
3. Проверка состояния изложниц кокилей.
4. Проверка состояния специального инструмента и приспособлений, используемых при литье в кокиль.
5. Подготовка кокилей.
6. Подготовка изложниц к заливке.
7. Ввод в расплав модификаторов, раскислителей и присадок в соответствии с технологической документацией.
8. Заполнение кокилей расплавами металлов или сплавов.
9. Контроль процесса заливки кокиля.
10. Слив остатков расплава из разливочного ковша в изложницу.
11. Использование специального инструмента и приспособления для литья в соответствии с технологической документацией.
12. Визуальная оценка состояния специаль-ного инструмента и приспособлений для заливки литейных форм в соответствии с технологической документацией.
13. Управление подъемно-транспортными механизмами.
14. Оценка работоспособности оборудования и подготовка к работе оборудования для сушки и прокалки разливочных ковшей емкостью до 0,25 т в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
3-4 разряд
1. Способы литья в кокиль.
2. Способы транспортирования расплава в разливочных ковшах для литья в кокиль.
3. Температуры плавления и заливки металлов и сплавов для литья в кокиль.
4. Режимы сушки и прокалки разливочных ковшей для литья в кокиль.
5. Типы разливочных ковшей и раздаточных печей для литья в кокиль.
6. Составы красок и обмазок для ковшей и печей для литья в кокиль.
7. Режимы заливки для ковшей разных типов для литья в кокиль.
8. Требования, предъявляемые к подготовке разливочных ковшей емкостью до 0,25 т для литья в кокиль.
9. Требования, предъявляемые к подготовке изложниц для литья в кокиль.
10. Конструктивные особенности разливоч-ных ковшей емкостью до 0,25 т.
11. Назначение и правила эксплуатации печей для сушки и прокалки разливочных ковшей для литья в кокиль.
12. Назначение и правила эксплуатации раздаточных печей для литья в кокиль.
13. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
14. Схемы строповки грузов.
15. Режимы сушки и прокалки разливочных ковшей для литья в кокиль.
16. Составы красок и обмазок для ковшей и печей для литья в кокиль.
17. Требования, предъявляемые к подготовке разливочных ковшей для литья в кокиль.
18. Требования, предъявляемые к подготовке изложниц для литья в кокиль.
19. Конструктивные особенности разливоч-ных ковшей для литья в кокиль.
20. Назначение и правила эксплуатации печей для сушки и прокалки разливочных ковшей.
21. Назначение и правила эксплуатации раздаточных печей.
22. Назначения изложниц и правила подготовки изложниц к заливке.
23. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузо-захватными приспособлениями.
24. Схемы строповки грузов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества литья в кокильные формы




Навык 1:
Управление качеством литейного процесса в кокильные формы

Умения:
3-4 разряд
1. Оценивать качество кокильного литья в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при проведении испытаний.
3. Пользоваться измерительными инстру-ментами для оценки качества кокильного литья.
4.Оценивать состояние заливочных устройств и разливочных ковшей.
5.Оценивать состояние изложниц и подготавливать к заливке изложницы.
6.Оценивать работоспособность оборудо-вания для сушки и прокалки разливочных ковшей.
7. Контроль состояния разливочных ковшей с использованием контрольно-измерительных устройств.
8. Диагностировать неполадки в работе заливочных устройств

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов литья в кокиль.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в процессе литья в кокиль.
3. Меры предупреждения дефектов литья в кокиль.
4. Способы устранения дефектов литья в кокиль.
5. Методы контроля состояния заливочных устройств и разливочных ковшей визуально.
6. Методы контроля состояния разливочных ковшей с использованием контрольно-измерительных устройств.
7. Методы контроля состояния изложниц визуально.
8. Методы контроля состояния специального инструмента и приспособлений, используемых для ремонта футеровок и облицовки разливочных ковшей

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Литейщик металлов и сплавов

4

Операторы по плавлению, литью металла и прокатного стана

4

Супервайзер (бригадир)

30. Карточка профессии "Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-023

Наименование профессии:

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Металлургия цветных металлов

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья; Литейщик изделий из свинцовых сплавов; Литейщик металлов и сплавов; Литейщик методом направленной кристаллизации; Литейщик на машинах для литья под давлением; Литейщик цветных металлов; Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-025 Литейщик металлов и сплавов
8121-4-029 Литейщик цветных металлов
8121-4-047 Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях

Основная цель деятельности:

Ведение процессов плавки и литья на литейных машинах полунепрерывного, непрерывного действия, на совмещенных линиях центробежного, вакуумного литья и проката цветных металлов и сплавов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по центробежному литью
2. Выполнение технологических операций согласно технологическому процессу
3. Контроль качества центробежного литья

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по центробежному литью




Навык 1:
Соблюдение производственной безопасности

Умения:
3-4 разряд
1. Ведение пpоцесса плавки и заливки фоpм деталей малого и сpеднего габаpита из углеpодистых и легиpованных сталей, жаpопpочных и специальных сплавов под pуководством литейщика более высокой квалификации.
2. Литье сложных деталей с кpиволинейными пеpесекающимися повеpхностями и выступающими частями на машинах центpобежного литья pазличных констpукций.
3. Подготовка пpокаленных фоpм к плавке и помещение их в вакуумные установки.
4. Подготовка шихты и ее загpузка.
5. Установка гpафитовых и кеpамических тиглей и желобов в печи.
6. Удаление залитой фоpмы из вакуумной установки.
7. Ведение соответствующей документации

Знания:
3-4 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе.
2. Правила безопасного выполнения работ.
3. Требования пожарной безопасности.
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций согласно технологическому процессу




Навык 1:
Управление процессами плавки и центробежного литья заготовок, слитков, чушек различного профиля и размеров

Умения:
3-4 разряд
1. Проверка качества регламентных работ по обслуживанию оборудования и подготови-тельных работ к процессу плавки и литья.
2. Проверка наличия, достаточности и работоспособности, комплектующих процесса литейного производства, инструмента и оснастки.
3. Проверка наличия и соответствия нормативам запасов компонентов плавки, легирующих добавок, присадок, флюсов, пористых керамических фильтров для термического рафинирования алюминия.
4. Ведение агрегатного журнала и учетной документации рабочего места литейщика.
5. Визуально определять неисправности и износ механизмов машин полунепрерывного и непрерывного литья.
6. Подготовка вспомогательного оборудования к выпуску плавки.
7. Контроль температуры и уровня металла в литейном ковше, миксере, чаше, равномерности поступления металла в изложницы и кристаллизаторы, положения стопора.
8. Контроль времени заполнения металлом изложниц и измерение высоты налива прибыли.
9. Корректировка скорости разливки расплава цветных металлов и сплавов.
10. Регулирование хода технологического процесса литья.
11. Соблюдение заданного режима (графика) охлаждения слитков в изложницах.
12. Контроль работы системы охлаждения оборудования.
13. Выявление и устранение неисправностей в работе используемого оборудования своими силами или с привлечением персонала ремонтных подразделений.
14. Разбраковка, укладка слитков, чушек, заготовок вручную или чушкоукладчиком, пакетирование, маркировка, складирование в штабели, транспортировка на склад.
15. Проверка ассортимента и достаточности исходных и шихтовых материалов, легирующих и флюсовых добавок, присадок, огнеупорных материалов, специального инструмента.
16. Формирование состава шихты для выплавляемых марок сплавов.
17. Управление загрузочными устройствами.
18. Регулировка режимов и хода плавки

Знания:
3-4 разряд
1. Основы металлургии в объеме выполняемых работ.
2. Типичные причины брака выпускаемой продукции при ведении плавки и процесса литья цветных металлов и сплавов, способы его предупреждения.
3. Нормы допустимых потерь металлов и сплавов, пути их сокращения.
4. Требования бирочной системы и нарядов-допусков при работе на плавильном и литейном участках литейного производства.
5. Планы мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий на плавильном и литейном участках литейного производства.
6. Требования охраны труда, промышленной, экологической и пожарной безопасности на литейном участке.
7. Требования производственно-технических инструкций (режимных/технологических карт) ведения процессов плавки и литья.
8. Основные физико-химические и технологические свойства цветных металлов и сплавов на их основе, применяемых для выпускаемого литья.
9. Особенности технологических процессов и способов литья по маркам сплавов цветных металлов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества центробежного литья




Навык 1:
Управление свойствами и параметрами центробежного литья

Умения:
3-4 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявление причин брака, предупреждение возможного брака при проведении испытаний.
3. Использование измерительных инструментов

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в процессе испытаний.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья

4

Оператор по плавлению, литью металла и прокатного стана

4

Оператор по плавлению, литью металла и прокатного стана

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами производственного стационарного оборудования

31. Карточка профессии "Формовщик машинной формовки":

Код группы:

7211-1

Код наименования занятия:

7211-1-008

Наименование профессии:

Формовщик машинной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Формовщик машинной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 1 года работ по профессиям: Литейщик-модельщик; Литейщик-формовщик; Машинист формовочной машины; Наладчик формовочных и стержневых машин; Наладчик холодноштамповочного оборудования; Формовщик анодов; Формовщик машинной формовки; 9 Формовщик по выплавляемым моделям; Формовщик ручной формовки; Формовщик, металлическое литье.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-1-003 Литейщик-формовщик
7211-1-004 Машинист формовочной машины
7211-1-009 Формовщик по выплавляемым моделям
7211-1-013 Формовщик, металлическое литье

Основная цель деятельности:

Изготовление на формовочных машинах литейных форм для литья по газифицируемым моделям

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по литью по газифицируемым моделям
2. Выполнение операций по литью по газифицируемым моделям согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненного литья по газифицируемым моделям

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по литью по газифицируемым моделям




Навык 1:
Подготовка к выполнению литья по газифицируемым моделям

Умения:
3-4 разряд
1. Проверка состояния модельно-опочной оснастки для машинной формовки литейных форм для отливок средней сложности, тонкостенных и простых крупных отливок.
2. Подготовка формовочных машин грузоподъемностью от 300 до 1200 кг к работе

Знания:
3-4 разряд
1. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
2. Схемы строповки грузов.
3. Требования к модельно-опочной оснастке для машинной формовки литейных форм для отливок средней сложности, тонкостенных и простых крупных отливок.
4. Устройство и принцип работы обслуживаемых однотипных формовочных машин грузоподъемностью от 300 до 1200 кг.
5. Способы изготовления литейных форм для отливок средней сложности, тонкостенных и простых крупных отливок на формовочных машинах грузоподъемности от 300 до 1200 кг.
6. Режим работы формовочных машин средней грузоподъемности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по литью по газифицируемым моделям согласно технологическому процессу




Навык 1:
Изготовление литейных форм для литья по газифицируемым моделям

Умения:
3-4 разряд
1. Изготовление литейных форм для отливок средней сложности, тонкостенных и простых крупных отливок на формовочных машинах грузоподъемностью до 300 кг.
2. Изготовление литейных форм для отливок средней сложности, тонкостенных и простых крупных отливок на формовочных машинах грузоподъемностью от 300 до 700 кг.
3. Простановка литейных стержней в литейные формы для сложных отливок.
4. Изготовление литейных форм для сложных отливок на формовочных машинах грузоподъемностью от 300 до 700 кг.
5. Изготовление литейных форм для сложных отливок на формовочных машинах грузо-подъемностью от 750 до 1200 кг.
6. Изготовление простых и средней сложности литейных форм при помощи пескомета.
7. Изготовление сложных и крупных литейных форм при помощи пескомета.
8. Визуальный контроль качества литейной формы для отливок средней сложности, тонкостенных и простых крупных отливок

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и принцип работы обслуживаемых однотипных формовочных машин, печей для обжига оболочек и инструмента, вспомогательных механизмов, приспособлений и модельно-опочной оснастки и инструмента.
2. Последовательность изготовления оболочковых форм.
3. Способы изготовления форм для простых отливок на формовочных машинах малой грузоподъемности.
4. Основные свойства формовочных материалов, эмульсий и смесей, применяемых при изготовлении оболочковых форм и стержней.
5. Основные свойства металлов, заливаемых в формы, режим работы формовочных машин малой грузоподъемности.
6. Способы крепления и вентиляции форм для простых и средней сложности отливок.
7. Приемы по проверке правильности установки стержней при помощи шаблонов.
8. Устройство литниковой системы.
9. Способ приготовления формовочных смесей.
10. Температура подогрева модельных плит и обжига оболочек

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненного литья по газифицируемым моделям




Навык 1:
Управление качеством литья по газифицируемым моделям

Умения:
3-4 разряд
1. Контроль качества литейных форм, получаемых на формовочных машинах грузоподъемностью до 700 кг.
2. Выявление причин брака литейных форм.
3. Контроль состояния модельно-опочной оснастки и формовочного инструмента для машинной формовки литейных форм.
4. Контроль работоспособности формовочных машин грузоподъемностью до 700 кг

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и кинематические схемы формовочных машин различных типов грузоподъемностью до 700 кг.
2. Режимы работы формовочных машин различных типов грузоподъемностью до 700 кг.
3. Основные причины брака отливок и меры их предотвращения.
4. Методы контроля состояния модельно-опочной оснастки для машинной формовки литейных форм

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость,аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Формовщик машинной формовки

4

Формовщики и стерженщики

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

32. Карточка профессии "Вагранщик":

Код группы:

8121-1

Код наименования занятия:

8121-1-006

Наименование профессии:

Вагранщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Вагранщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Техническое обслуживание и ремонт доменной печи

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Вагранщик; Верховой доменной печи; Водопроводчик доменной печи; Водопроводчик шахтной печи; Выливщик-заливщик металла; Газовщик доменной печи; Газовщик шахтной печи; Горновой доменной печи; Горновой на агломерации и обжиге; Горновой ферросплавных печей; Горновой шахтной печи; Доменщик; Загрузчик шихты; Машинист (обжигальщик) шахтных печей

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-1-019 Доменщик
8121-1-010 Выливщик-заливщик металла

Основная цель деятельности:

Ведение плавки в вагранках. Приготовление жидкого чугуна

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Розжиг и остановка вагранки
2. Слив восстановленного в вагранке металла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Розжиг и остановка вагранки




Навык 1:
Загрузка топлива и шихты

Умения:
3-4 разряд
1. Регулирование завалки шихтовых материалов в зависимости от хода плавки.
2. Наблюдение за состоянием вагранок и разливочных ковшей.
3. Замена баллонов при кислородном дутье
4. Определение по наружным признакам качества и пригодности шихтовых и других материалов.
5. Определение объема необходимого ремонта и контроль качества ремонта вагранок.

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство обслуживаемых вагранок.
2. Порядок завалки вагранки.
3. Технические условия, предъявляемые к шихтовым материалам и топливу.
4. Величины топливных и металлических колош.
5. Правила подключения подачи кислорода.
6. Правила набивки подины вагранок; основы технологии металлов в пределах выполняемых работ1.
7. Назначение шихтовых материалов.
8. Влияние различных примесей на качество чугуна.
8. Огнеупорные материалы, идущие на ремонт вагранок, и предъявляемые к ним требования

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ведение технологического процесса плавки шихты в вагранке

Умения:
3-4 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью от 5 до 8 т/ч.
2. Ведение плавки в вагранках производительностью от 8 до 12 т/ч под руководством вагранщика более высокой квалификации и при модифицировании и легировании чугуна в вагранках производительностью до 8 т/ч.
3. Ведение опытных плавок в лабораторных условиях.
4. Выпуск металла.
5. Определение объема необходимого ремонта и контроль качества ремонта вагранок

Знания:
3-4 разряд
1. Способ определения времени выхода чугуна при переходе на плавку другого химического состава.
2. Температура плавки и разливки чугуна.
3. Способы применения кислорода при плавке металла

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Слив восстановленного в вагранке металла




Навык 1:
Контроль температуры и вязкости расплава шихты

Умения:
3-4 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью свыше 2 до 5 т/ч.
2. Ведение плавки под руководством вагранщика более высокой квалификации в вагранках производительностью от 5 до 8 т/ч.
3. Регулирование дутья и наблюдение за состоянием фурм.
4. Регулирование завалки шихтовых материалов в зависимости от хода плавки.
5. Модифицирование и легирование чугуна под руководством мастера
6. Ведение плавки в вагранках производительностью от 5 до 8 т/ч.
7. Ведение плавки в вагранках производительностью от 8 до 12 т/ч под руководством вагранщика более высокой квалификации и при модифицировании и легировании чугуна в вагранках производительностью до 8 т/ч.
8. Ведение опытных плавок в лабораторных условиях

Знания:
3-4 разряд
1. Влияние кислорода на ход плавки.
2. Правила подключения подачи кислорода.
3. Основы физико-химических процессов, происходящих в процессе плавки, в пределах выполняемых работ.
4. Способы определения готовности жидкого металла
5. Способ определения времени выхода чугуна при переходе на плавку другого химического состава.
6. Температура плавки и разливки чугуна.
7. Способы применения кислорода при плавке металла

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выпуск расплавленного металла в ковш

Умения:
3-4 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью свыше 2 до 5 т/ч.
2. Ведение плавки под руководством вагранщика более высокой квалификации в вагранках производительностью от 5 до 8 т/ч.
3. Выпуск чугуна.
4. Наблюдение за исправным состоянием оборудования.
5. Определение по излому пробы качества выплавляемого чугуна
6. Ведение плавки в вагранках производительностью от 5 до 8 т/ч.
7. Ведение плавки в вагранках производительностью от 8 до 12 т/ч под руководством вагранщика более высокой квалификации и при модифицировании и легировании чугуна в вагранках производительностью до 8 т/ч.
8. Выпуск металла.
9. Определение объема необходимого ремонта и контроль качества ремонта вагранок

Знания:
3-4 разряд
1. Огнеупорные материалы, идущие на ремонт вагранок, и предъявляемые к ним требования
2. Способы модифицирования и легирования чугуна.
3. Причины неполадок вагранок, выявленных в процессе плавки чугуна, и методы их устранения

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Вагранщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Помощник инженера-технолога

33. Карточка профессии "Плавильщик металла и сплавов":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-063

Наименование профессии:

Плавильщик металла и сплавов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Плавильщик металла и сплавов.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлургия цветных металлов

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет работ по профессиям: Заливщик анодов; Заливщик металла; Заливщик свинцово-оловянистых сплавов; Плавильщик (цветная металлургия); Плавильщик металла на вакуумных печах; Плавильщик-литейщик прецизионных сплавов

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-060 Плавильщик (цветная металлургия)
8121-4-064 Плавильщик металла на вакуумных печах
8121-9-027 Плавильщик ферросплавов

Основная цель деятельности:

Плавка металлов и их сплавов в печах pазличных констpукций

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ведение процесса плавки металлов и сплавов
2. Контроль качества выплавляемого металла и их сплавов
3. Заливка расплавленного сплава в формы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ведение процесса плавки металлов и сплавов




Навык 1:
Контроль готовности оборудования печи, подготовки шихтовых, флюсовых, легирующих и огнеупорных материалов к плавке

Умения:
5-6 разряд
1. Плавка цветных металлов и их сплавов и сплавов с повышенными тpебованиями к химическому составу в печах pазличных констpукций общей вместимостью от 2 до 6 т в соответствии с установленным pежимом.
2. Плавка чугуна в печах вместимостью от 3 до 6 т.
3. Плавка опытных сплавов в лабоpатоpных условиях.
4. Hаблюдение за пpиготовлением, pазгpузкой шихты и участие в загpузке пpисадочных матеpиалов и флюсов.
5. Hаведение и снятие шлака.
6. Опpеделение готовности плавки, выпуск и наблюдение за pазливкой металла в фоpмы.
7. Управление процессом загрузки печи на основе данных по химическому составу переплавляемых материалов и показаний контрольно-измерительных приборов.
8. Определение визуально и с использованием приборов работоспособности обслуживаемого оборудования и устройств печи, миксера.
9. Использование контрольно-измерительных приборов и вспомогательных устройств для контроля состояния загрузочных устройств, хода шихтоподачи и приема расплава металла.
10. Управление загрузочным оборудованием и регулирование подачи воды в кессоны.
11. Выбор и применение способов дозировки, подачи и загрузки шихты, флюсов в печи по ходу ведения плавки или при загрузке печи при цикличной плавке.
12. Приготовление вспомогательных мате-риалов для плавки и рафинирования (огнеупорные смеси, глина, кварц, бревна для дразнения).
13. Наращивание электродов.
14. Загрузка в печь (миксер) шихтовых и жидких материалов (расплавов) чернового металла.
15. Заправка откосов, стен, порогов, желобов, шлаковых окон и выпускных отверстий

Знания:
5-6 разряд
1. Устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации плавильной печи, миксера, вспомогательного оборудования, сооружений и устройств, погрузочно-разгрузочных механизмов, приспособлений и оснастки.
2. Схемы технологической обвязки печи, подающих и отводящих воздушных, газовых, паровых, водяных и электрических коммуникаций.
3. Технологические инструкции выплав-ляемых металлов и сплавов.
4. Технология процесса набивки, наращивания и перепуска электродов.
5. Основные свойства продуктов плавки.
6. Марки выплавляемых металлов и сплавов.
7. Технологии приемки и загрузки в печь (миксер) сухих шихтовых и жидких материалов (расплавов) чернового металла.
8. Технология грануляции металла и шлака.
9. Режим охлаждения кессонов.
10. Основные условные сигналы при движении транспортных средств и подъемных сооружений, перечень блокировок, аварийной сигнализации используемого оборудования

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Управление процессом плавки сырья, оборотов, рафинирования металлов и сплавов

Умения:
5-6 разряд
1. Пуск, разогрев и безаварийная остановка печи.
2. Корректировка процесса плавки с добавлением флюсов, оборотных материалов, интенсивностью дутья.
3. Регулирование положения электродов электропечей.
4. Управление тепловым и тяговым режимами печи, подачей воды (охлаждающей жидкости) в кессоны.
5. Регулирование высоты продуктов плавки в сифоне, печи, горне и копильнике.
6. Открывание и закрывание выпускных отверстий в плавильной печи.
7. Управление шлакосъемной машиной.
8. Осуществление процесса откачки и транспортировки гранулированного шлака

Знания:
5-6 разряд
1. Основные технологии и виды печей для плавки металлов.
2. Физико-химические процессы при плавке металлов и сплавов.
3. Требования к химическому составу шихты, чернового металла, штейна, оборотных материалов, флюсовых добавок, металлов и сплавов, продуктов плавки.
4. Факторы, негативно влияющие на ход технологического процесса, и способы их компенсации.
5. Способы определения содержания металла в сырье, в продуктах плавки и качества получаемого металла.
6. Основы вакуумной технологии и электротехники для плавок в вакуумных электропечах.
7. Конструкция, принцип действия и особенности эксплуатации плавильных печей и разливочных машин различных типов и назначения.
8. Технология грануляции шлака.
9. Схема, устройство подводок электроэнергии и органов управления электропечами.
10. Схемы технологической обвязки печи, подающих и отводящих воздухопроводов, газоходов, электроснабжения, газовых, паровых, водяных коммуникаций, систем циркуляции и охлаждения

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выплавляемого металла и их сплавов




Навык 1:
Доведение сплавов до тpебуемого химического состава на основе pезультатов анализа экспpесс-лабоpатоpии

Умения:
5-6 разряд
1. Отбор проб жидкого металла.
2. Опpеделение по данным экспpесс-анализов проб жидкого металла его готовности к выпуску.
3. Наблюдение за качеством выплавляемого металла.
4. Рафиниpование металла под руководством плавильщика металла и сплавов более высокой квалификации

Знания:
5-6 разряд
1. Назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов.
2. Устройство контрольно-измерительных приборов.
3. Требования к химическому составу и механическим свойствам выплавляемого металла и сплава
4. Опpеделение готовности плавки.
5. Опpеделение процента угара компонентов в зависимости от температуры и выдержки сплава.
6. Способы доведения металла до требуемого химического состава

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Заливка расплавленного сплава в формы




Навык 1:
Выпуск из печи и pазливка металла по фоpмам и изложницам

Умения:
5-6 разряд
1. Разлив пpипоев в пpутки.
2. Завалка печей шихтой вpучную или пpи помощи кpана.
3. Клеймение слитков.
4. Выпуск из печи и pазливка металла по фоpмам и изложницам.
5. Выпуск и наблюдение за pазливкой металла в фоpмы.

Знания:
5-6 разряд
1. Методы разлива металла в формы.
2. Время выдержки жидкого металла перед разливкой и заливкой и скорость заливки.
3. Литейные свойства и химический состав выплавляемых металлов.
4. Способы приготовления различных лигатур, модификаторов и флюсов, применяемых при производстве металлов и сплавов.
5. Способы предохранения жидкого металла от соприкосновения с воздухом и печными газами в процессе плавки и разливки металла.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

5

Техник-технолог

5

Мастер участка/ Мастер цеха

34. Карточка профессии "Формовщик ручной формовки":

Код группы:

7211-1

Код наименования занятия:

7211-1-010

Наименование профессии:

Формовщик ручной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Формовщик ручной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Литейщик-модельщик; Литейщик-формовщик; Машинист формовочной машины; Наладчик формовочных и стержневых машин; Наладчик холодноштамповочного оборудования; Формовщик анодов; Формовщик машинной формовки; Формовщик по выплавляемым моделям; Формовщик ручной формовки; Формовщик, металлическое литье

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-1-002 Литейщик-модельщик
7211-1-003 Литейщик-формовщик
7211-1-013 Формовщик, металлическое литье

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных форм по выплавляемым моделям при ручной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оснастки и инструмента для формовки вручную
2. Формовка вручную сложных отливок

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка оснастки и инструмента для формовки вручную




Навык 1:
Подготовка инструмента, оснастки и приспособлений для формовки вручную

Умения:
5-6 разряд
1. Оценивать качество формовочной смеси органолептически
2. Контролировать геометрию и линейные размеры литейных моделей.
3. Оценивать качество противопригарных красок и покрытий

Знания:
5-6 разряд
1. Назначение, составы и правила нанесения противопригарных красок и покрытий
2. Назначение и конструкции литниковых систем.
3. Свойства формовочных смесей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Формовка вручную сложных отливок




Навык 1:
Формовка вручную в опоках сложных отливок

Умения:
5-6 разряд
1. Фоpмовка вpучную сложных отливок в почве по pазъемным и скелетным моделям, шаблонам и обpазцам.
2. Фоpмовка, отделка и сбоpка фоpм в опоках для многотельных и тонкостенных отливок высокой точности с большим числом стеpжней.
3. Фоpмовка в сбоpных опоках и в почве (в киpпичной кладке и глине) по моделям и шаблонам.
4. Фоpмовка вpучную по моделям судовой аpматуpы из высоколегиpованных сталей и цветных сплавов, испытываемых под давлением свыше 5 МПа (50 атм.).
5. Изготовление фоpм с несколькими pазъемами по плоскости и по кpиволинейным повеpхностям, а также фоpм для кpупных отливок.
6. Участие в изготовлении сложных фоpм для отливок индивидуального пpоизводства.
7. Оценка состояния формовочного инструмента и модельно-опочной оснастки для ручной формовки для сложных отливок с помощью контрольно-измерительных инструментов.
8. Использование специальных инструментов и приспособлений для изготовления вручную, в опоках, по разъемным моделям литейных форм в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
9. Оценка качества литейных форм для сложных отливок с помощью контрольно-измерительных инструментов.
10. Использование специальных инструментов и приспособлений для отделки сложных отливок литейных форм в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
11. Проверка качества исправления поврежденных мест литейных форм для сложных отливок с помощью специальных шаблонов и линеек.
12. Установление литейных стержней в литейную форму для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
13. Оценка правильности установки литейных стержней в литейную форму для сложных отливок при помощи шаблонов в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
14. Установка холодильников в литейную форму для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
15. Оценка правильности установки холодильников в литейную форму для сложных отливок при помощи шаблонов в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
16. Управление подъемно-транспортными механизмами.
17. Сборка и закрепление литейною формы для сложных отливок в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
5-6 разряд
1. Способы изготовления pазличных фоpм по моделям, шаблонам, обpазцам и скелетам для сложных отливок.
2. Расчет наиболее pациональных литниковых систем
3. Последовательность изготовления сложных фоpм.
4. Пpибоpы для опpеделения влажности пpосушенных фоpм и стеpжней.
5. Пpавила изготовления стеpжней и матеpиалы, употpебляемые для них.
6. Расход жидкого металла на изделие.
7. Состав, литейные и механические свойства металлов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Формовка вручную в почве сложных отливок

Умения:
5-6 разряд
1. Использовать специальный инструмент и приспособления для формирования искусственной вентиляции в литейных формах для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
2. Использовать специальные инструменты и приспособления для отделки литейных форм для сложных отливок, изготовленных в почве, в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Оценивать качество литейных форм для сложных отливок, изготовленных в почве, с помощью контрольно-измерительных инструментов
4. Использовать инструменты, приспособления и формовочные материалы для подготовки кессонов для формовки по твердой постели в соответствии с технологическими инструкциями.
5. Оценивать состояние формовочного инструмента и модельно-опочной оснастки с помощью контрольно-измерительных инструментов для сложных отливок.
6. Использовать специальный инструмент и приспособления для формирования литниковой чаши, сливного отверстия или литниковой системы в литейных формах для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Проверять качество исправления поврежденных мест литейных форм для сложных отливок с помощью специальных шаблонов и линеек.
8. Пользоваться пульверизаторами и специальным инструментом для нанесения разделительных и противопригарных покрытий на литейные формы для сложных отливок среднего размера

Знания:
5-6 разряд
1. Порядок определения мест установки питателей в литейной формы.
2. Порядок определения и устранения мелких дефектов литейных форм в местах установки питателей.
3. Основные причины брака отливок из-за неправильной формовки и меры их предотвращения.
4. Технологические инструкции по изготовлению литейных форм в почве для сложных отливок

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Формовка вручную сложных отливок по скелетным моделям, шаблонам

Умения:
5-6 разряд
1. Оценивать состояние формовочного инструмента и модельно-опочной оснастки, состояние сложных шаблонов, скелетных моделей с помощью контрольно-измерительных инструментов.
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для изготовления вручную литейных форм для сложных отливок с помощью сложных шаблонов, скелетных моделей в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Оценивать качество литейной формы для сложных отливок с помощью контрольно-измерительных инструментов в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
4. Использовать специальные инструменты и приспособления для отделки литейных форм для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
5. Проверять качество исправления поврежденных мест литейных форм с помощью специальных шаблонов и линеек.
6. Устанавливать литейные стержни в литейную форму для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Собирать и закреплять литейные формы для сложных отливок, изготовленных с помощью сложных шаблонов и скелетных моделей, в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
8. Управлять подъемно-транспортными механизмами.
9. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
10. Читать конструкторскую документацию.
11. Читать технологическую документацию.
12. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения противопригарных покрытий и красок, разделительных покрытий на литейные формы для сложных отливок

Знания:
5-6 разряд
1. Способы изготовления сложных литейных форм.
2. Технология формовки вручную по шаблонам и скелетным моделям.
3. Требования к формовочным смесям и вспомогательным материалам.
4. Порядок определения мест установки питателей в литейной форме.
5. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
6. Устройство и способы применения контрольно-измерительных инструментов и используемых приспособлений.
7. Методы контроля качества литейной формы.
8. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
9. Назначение и правила эксплуатации модельно-опочной оснастки и формовочного инструмента

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Изготовление вручную сложных литейных форм для отливок индивидуального производства

Умения:
5-6 разряд
1. Оценивать состояние формовочного инструмента и модельно-опочной оснастки для ручной формовки для крупных сложных отливок с помощью контрольно-измерительных инструментов.
2. Использовать специальные инструменты и приспособления для изготовления вручную литейных форм для крупных сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Оценивать качество литейной формы для крупных сложных отливок с помощью контрольно-измерительных инструментов в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
4. Использовать специальные инструменты и приспособления для отделки литейной формы для крупных сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
5. Проверять качество исправления поврежденных мест литейных форм с помощью контрольно-измерительных инструментов.
6. Закреплять литейные стержни в литейные формы при помощи жеребеек в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Устанавливать холодильники в литейные формы для крупных сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
8. Оценивать правильность установки холодильников в литейные формы при помощи контрольно-измерительных инструментов.
9. Собирать и закреплять литейные формы для крупных сложных отливок в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
5-6 разряд
1. Технологические инструкции по изготовлению вручную литейных форм для крупных сложных отливок.
2. Порядок определения мест установки питателей в литейные формы.
3. Порядок определения и устранения мелких дефектов литейных форм в местах установки питателей.
4. Установка литейных стержней в литейные формы для крупных сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
5. Правильность установки литейных стержней в литейные формы.
6. Основные причины брака отливок из-за неправильной формовки и меры их предотвращения.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, умение работать в команде, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер смены/мастер участка

5

Помощник инженера

35. Карточка профессии "Стерженщик ручной формовки":

Код группы:

7211-2

Код наименования занятия:

7211-2-003

Наименование профессии:

Стерженщик ручной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Стерженщик ручной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Стерженщик; Стерженщик машинной формовки; Стерженщик ручной формовки; Сушильщик стержней, форм и формовочных материалов

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-2-001 Стерженщик

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных стержней по выплавляемым моделям при ручной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление вручную литейных стержней
2. Сборка и склеивание литейных стержней
3. Окраска литейных стержней

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление вручную литейных стержней




Навык 1:
Изготовление вручную литейных стержней из стержневых песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими

Умения:
4 разряд
1. Изготовление сложных и крупных стержней по стержневым ящикам с большим числом разъемов и отъемных частей, с рамками и каркасами, со сложной системой газоотводов.
2. Изготовление сложных стержней из керамической массы для отливок из специального сплава и изготовление сложных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
3. Обточка по фасонным шаблонам и сборка стержней для сложных отливок с точной пригонкой и креплением.
4. Изготовление стержней для опытных отливок.
5. Контроль качества стержневых смесей, изготовления и сушки стержней.
6. Использование специального инструмента и приспособления для отделки, зачистки и опиловки сложных и крупных фасонных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
4 разряд
1. Способы изготовления сложных стержней, влияние на качество отливок стержней, изготовленных из пластичных смесей.
2. Состав и свойства стержневых смесей с неорганическими и органическими связующими, применяемых для изготовления сложных и крупных фасонных литейных стержней.
3. Устройство стержневых ящиков высокой сложности для изготовления сложных и крупных фасонных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
4. Состав и свойства разделительных покрытий, применяемых для изготовления сложных и крупных фасонных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
5. Технологические инструкции по изготовлению сложных и крупных фасонных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
6. Требования, предъявляемые к стержневым ящикам, применяемым для изготовления сложных и крупных фасонных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
7. Методы контроля качества сложных и крупных фасонных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
8. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения
9. Технология изготовления сложных и крупных фасонных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
10. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления сложных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими.
11. Способы нанесения разделительного покрытия на стержневые ящики для изготовления сложных литейных стержней из песчаных смесей с неорганическими и органическими связующими

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изготовление вручную литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей

Умения:
4 разряд
1. Собирать стержневые ящики для сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
2. Подготавливать разделительное покрытие для нанесения на стержневые ящики для сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей
3. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения разделительного покрытия на стержневые ящики для сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
4. Использовать специальный инструмент и приспособления для изготовления вручную сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
5. Использовать специальный инструмент и приспособления для формирования искусственной вентиляции в сложных и крупных фасонных литейных стержнях из жидких самотвердеющих смесей.
6. Оценивать качество сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей на наличие дефектов визуально.
7. Использовать специальный инструмент и приспособления для извлечения сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей из стержневых ящиков.
8. Использовать специальный инструмент и приспособления для установки сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей на сушильные плиты в соответствии с технологическими инструкциями.
9. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
4 разряд
1. Требования, предъявляемые к стержневым ящикам высокой сложности для сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей
2. Технологические инструкции по изготовлению сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
3. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей.
4. Схемы строповки грузов.
5. Способы и правила управления подъемно-транспортными механизмами и грузозахватными приспособлениями.
6. Способы нанесения разделительного покрытия на стержневые ящики для сложных и крупных фасонных литейных стержней из жидких самотвердеющих смесей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Сборка и склеивание литейных стержней




Навык 1:
Сборка сложных фасонных стержней по сложным кондукторам и шаблонам

Умения:
4 разряд
1. Оценивать качество сложных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных инструментов.
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для очистки сложных литейных стержней.
3. Оценивать качество сушки сложных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных инструментов.
4. Использовать специальный инструмент и приспособления для подгонки сложных фасонных литейных стержней.
5. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки сложных фасонных литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями.
6. Использовать специальный инструмент и приспособления для сборки по сложным кондукторам и шаблонам и склеивания сложных фасонных литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией

Знания:
4 разряд
1. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
2. Составы формовочных натирок, замазок и клеев для сложных литейных стержней.
3. Методы контроля качества сушки сложных литейных стержней.
4. Технология сборки и склеивания сложных фасонных литейных стержней с использованием сложных кондукторов и шаблонов.
5. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления сложных литейных стержней.
6. Способы нанесения клеев, натирок и замазок на сложные фасонные литейные стержни

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Сборка сложных фасонных литейных стержней для сложных отливок с точной пригонкой и креплением

Умения:
4 разряд
1. Оценивать качество сложных фасонных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных инструментов.
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для очистки сложных фасонных литейных стержней.
3. Оценивать качество сушки сложных фасонных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных инструментов.
4. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки сложных фасонных литейных стержней для сложных отливок в соответствии с технологическими инструкциями.
5. Использовать специальный инструмент и приспособления для сборки с точной пригонкой сложных фасонных литейных стержней для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
6. Использовать специальный инструмент и приспособления для крепления и склеивания сложных фасонных литейных стержней для сложных отливок в соответствии с конструкторской и технологической документацией

Знания:
4 разряд
1. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
2. Составы формовочных натирок, замазок и клеев для сложных фасонных литейных стержней.
3. Методы контроля качества сушки сложных фасонных литейных стержней.
4. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
5. Технологические инструкции по изготовлению сложных фасонных литейных стержней.
6. Технология точной пригонки литейных стержней.
7. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента.
8. Способы нанесения клеев, натирок и замазок на сложные фасонные литейные стержни

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Окраска литейных стержней




Навык 1:
Окраска сложных фасонных литейных стержней

Умения:
4 разряд
1. Оценивать качество сложных фасонных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных инструментов.
2. Оценивать качество сушки сложных фасонных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных инструментов.
3. Использовать специальный инструмент и приспособления для очистки сложных фасонных литейных стержней.
4. Подготавливать стержневую краску для нанесения на сложные фасонные литейные стержни в соответствии с технологическими инструкциями.
5. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения стержневой краски на сложные фасонные литейные стержни.
6. Оценивать качество окраски сложных фасонных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных инструментов.
7. Настраивать режимы работы печей для сушки сложных фасонных литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
4 разряд
1. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
2. Составы стержневых красок для сложных фасонных литейных стержней.
3. Методы контроля качества сушки сложных фасонных литейных стержней.
4. Методы контроля качества окраски сложных фасонных литейных стержней.
5. Основные принципы и режимы работы печей для сушки литейных стержней.
6. Технология сушки сложных фасонных литейных стержней после окрашивания.
7. Технология окраски литейных стержней вручную, пульверизатором или окунанием.
8. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления сложных фасонных литейных стержней

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Стерженщики и формовщики

4

Супервайзер (бригадир)

36. Карточка профессии "Стерженщик машинной формовки":

Код группы:

7211-2

Код наименования занятия:

7211-2-002

Наименование профессии:

Стерженщик машинной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Стерженщик машинной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Стерженщик; Стерженщик машинной формовки; Стерженщик ручной формовки; Сушильщик стержней, форм и формовочных материалов

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-2-001 Стерженщик

Основная цель деятельности:

Изготовление форм для литья по выплавляемым моделям. Обеспечение качества литейных стержней по выплавляемым моделям при машинной формовке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление литейных стержней при помощи машинной формовки
2. Сборка литейных стержней, изготовленных при помощи машинной формовки
3. Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление литейных стержней при помощи машинной формовки

Навык 1:
Изготовление на стержневых машинах с электронной системой управления сложных литейных стержней по стержневым ящикам с большим числом отъемных частей


Умения:
5 разряд
1. Визуально оценивать состояние стержневых ящиков с большим числом отъемных частей и формовочных инструментов для сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления
2. Собирать стержневые ящики с большим числом отъемных частей для сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления, в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
3. Оценивать правильность сборки стержневых ящиков с большим числом отъемных частей для сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления, при помощи контрольно-измерительных устройств.
4. Оценивать работоспособность стержневой машины с электронной системой управления в соответствии с инструкциями по эксплуатации машины.
5. Настраивать и подготавливать стержневую машину с электронной системой управления к работе в соответствии с инструкциями по эксплуатации машины и технологическими инструкциями.
6. Устанавливать сложные каркасы с большим числом отъемных частей, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления, при помощи контрольно-измерительных устройств в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Управлять стержневой машиной с электронной системой управления.
8. Настраивать режим изготовления сложных литейных стержней, изготав-ливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления.
9. Изготавливать сложные литейные стержни на стержневых машинах с электронной системой управления в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
10. Оценивать качество сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления, при помощи контрольно-измерительных устройств в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
11. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиловки сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления, в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
12. Пользоваться пульверизаторами и специальными приспособлениями для нанесения противопригарных покрытий и красок на сложные литейные стержни, изготавливаемые на стержневых машинах с электронной системой управления.
13. Наносить краску на сложные стержни, изготавливаемые на стержневых машинах с электронной системой управления, окунанием или вручную в соответствии с технологическими инструкциями

Знания:
5 разряд
1. Основные сведения об устройстве обслуживаемых стержневых машин с электронной системой управления и правила управления ими.
2. Наименование и назначение стержневых смесей, применяемых для сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления
3. Состав и свойства стержневых смесей и вспомогательных материалов, применяемых для сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления.
4. Устройства сложных стержневых ящиков с большим числом отъемных частей для сложных литейных стержней, изготавли-ваемых на стержневых машинах с электронной системой управления.
5. Конструктивные особенности и кинематические схемы стержневых машин с электронной системой управления.
6. Технологические инструкции по изготовлению сложных литейных стержней на стержневых машинах с электронной системой управления по стержневым ящикам с большим числом отъемных частей.
7. Технология изготовления сложных литейных стержней на стержневых машинах с электронной системой управления.
8. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления
9. Основные принципы и режимы работы сушильных печей.
10. Режимы сушки сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления
11. Назначение и правила применения контрольно-измерительных устройств.
12. Методы контроля качества сушки литейных стержней.
13. Технология окраски сложных литейных стержней, изготавливаемых на стержневых машинах с электронной системой управления, вручную, пульверизатором или окунанием

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Сборка литейных стержней, изготовленных при помощи машинной формовки




Навык 1:
Сборка крупных сложных литейных стержней с точной пригонкой и креплением

Умения:
5 разряд
1. Оценивать качество сложных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных устройств.
2. Использовать специальный инструмент и приспособления для очистки сложных литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями.
3. Использовать специальный инструмент и приспособления для промазки натирками, формовочными замазками сложных литейных стержней в соответствии с технологическими инструкциями.
4. Оценивать качество сушки сложных литейных стержней с помощью контрольно-измерительных устройств в соответствии с технологическими инструкциями.
5. Собирать крупные сложные литейные стержни с точной пригонкой в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
6. Оценивать правильность сборки крупных сложных литейных стержней при помощи контрольно-измерительных устройств в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
7. Использовать специальный инструмент и приспособления для отделки, зачистки и опиливания крупных сложных литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией.
8. Использовать специальный инструмент и приспособления для закрепления и склеивания крупных сложных литейных стержней в соответствии с конструкторской и технологической документацией

Знания:
5 разряд
1. Классификация дефектов литейных стержней и причины их возникновения.
2. Составы формовочных натирок, замазок и клеев для крупных сложных литейных стержней.
3. Методы контроля качества сушки литейных стержней.
4. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
5. Технологические инструкции по изготовлению сложных литейных стержней.
6. Технология сборки и склеивания крупных сложных литейных стержней.
7. Назначение и правила эксплуатации стержневой оснастки и формовочного инструмента для изготовления сложных литейных стержней.
8. Способы нанесения клеев, натирок и замазок на крупные сложные литейные стержни

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Наладка обслуживаемого оборудования и механизмов при изготовлении стержней с использованием машинной формовки




Навык 1:
Наладка стержневых машин

Умения:
5 разряд
1. Выявлять и анализировать причины возникновения дефектов литейных стержней.
2. Корректировать режим работы. стержневых машин для изготовления сложных литейных стержней с учетом основных причин возникновения дефектов.
3. Диагностировать неполадки в работе стержневых машин для изготовления сложных литейных стержней.
4. Настраивать режим работы стержневых машин для изготовления сложных литейных стержней в соответствии с инструкцией по эксплуатации машины и технологическими инструкциями

Знания:
5 разряд
1. Технологические инструкции по изготовлению крупных и сложной формы литейных стержней.
2. Технология изготовления сложных литейных стержней на стержневых машинах

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими пометаллообработке

37. Карточка профессии "Обрубщик":

Код группы:

8121-9

Код наименования занятия:

8121-9-021

Наименование профессии:

Обрубщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Обрубщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Выборщик-сортировщик огнеупорного лома; Выгрузчик горячего агломерата; Шлифовщик; Заточник; шлифовщик-Заточник

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7224-3-001 Заточник
7224-2-010 Шлифовщик
7224-2-033 Шлифовщик-заточник

Основная цель деятельности:

Получение требуемого качества поверхности и геометрии отливок и деталей в соответствии с техническими требованиями

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обрубка, вырубка пневматическим инструментом или зубилом неровностей на отливках
2. Опиливание, зачистка отливок и деталей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Обрубка, вырубка пневматическим инструментом или зубилом неровностей на отливках




Навык 1:
Обрубка и вырубка зубилом и пневматическим инструментом крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей, сложных уникальных деталей в особо неудобных труднодоступных местах

Умения:
5 разряд
1. Выполнять строповку, увязку и перемещение грузов массой свыше 20 т с помощью подъемно-транспортных и специальных средств в пределах рабочего места.
2. Производить вырубку дефектов в сложных уникальных деталях в условиях затрудненной видимости дефектов и в особо неудобных труднодоступных местах при помощи специальных фасонных инструментов и зеркал.
3. Производить обрубку и вырубку специализированными пневматическими инструментами крупногабаритных, сложных деталей (отливок), имеющих большое количество ребер.
4. Производить обрубку с соблюдением заданных размеров с применением сложных шаблонов и лекал для достижения сопряжения нескольких поверхностей

Знания:
5 разряд
1. Назначение, устройство, методы получения отливок сложных уникальных деталей.
2. Правила обрубки и вырубки сложных деталей с применением шаблонов и лекал.
3. Правила строповки, увязки и перемещения грузов массой свыше 20 т и эксплуатации специальных транспортных и грузовых средств.
4. Расположение и форма приливов, прибылей, заусенцев, литников, выпоров, неровностей на поверхностях отливок крупногабаритных и уникальных деталей.
5. Устройство и принцип работы специализированных пневматических инструментов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Опиливание, зачистка отливок и деталей




Навык 1:
Опиливание, зачистка на подвесных наждачных станках и специальных машинах крупных тонкостенных многоканальных сложных отливок и деталей

Умения:
5 разряд
1. Выполнять шлифовку отливок и деталей абразивными кругами для достижения сопряжения нескольких поверхностей
2. Производить опиливание, зачистку крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей.
3. Производить опиливание, зачистку сложных уникальных деталей в особо неудобных труднодоступных местах

Знания:
5 разряд
1. Способы опиливания и зачистки крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей.
2. Способы опиливания и зачистки сложных уникальных деталей в особо неудобных труднодоступных местах.
3. Способы шлифовки крупногабаритных тонкостенных многоканальных особо сложных и ответственных отливок и деталей.
4. Технические характеристики шлифо-вальных станков, применяемых для зачистки литья.
5. Типы шлифовальных станков с гибким валом

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

38. Карточка профессии "Литейщик металлов и сплавов":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-025

Наименование профессии:

Литейщик металлов и сплавов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Литейщик металлов и сплавов.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлургия цветных металлов

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет по профессиям: Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья; Литейщик изделий из свинцовых сплавов; Литейщик металлов и сплавов; Литейщик методом направленной кристаллизации; Литейщик на машинах для литья под давлением; Литейщик цветных металлов.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-029 Литейщик цветных металлов
8121-4-024 Литейщик изделий из свинцовых сплавов
8121-4-023 Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья
8121-4-026 Литейщик методом направленной кристаллизации
8121-4-027 Литейщик на машинах для литья под давлением

Основная цель деятельности:

Заливка расплавом металлов и сплавов кокильных форм с заданными характеристиками по составу и качеству линейных форм

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по литью в кокильные формы согласно технологическому процессу
2. Обслуживание заливочного оборудования и разливочных ковшей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по литью в кокильные формы согласно технологическому процессу




Навык 1:
Заливка расплавов металлов и сплавов в кокиль

Умения:
5 разряд
1.Проверка и подготовка состояния заливочных устройств и разливочных ковшей емкостью свыше 5 т для литья в кокиль.
2.Проверка работоспособности печей и стендов с газовыми горелками для подсушки или прокаливания разливочных ковшей емкостью свыше 5 т для литья в кокиль.
3.Сушка и прокалка разливочных ковшей емкостью свыше 5 т для литья в кокиль.
4.Транспортирование разливочных ковшей емкостью свыше 5 т с расплавом для литья в кокиль.
5.Слив остатков расплава из разливочных ковшей емкостью свыше 5 т в изложницы

Знания:
5 разряд
1. Методы и способы проверки и подготовки состояния заливочных устройств и разливочных ковшей емкостью свыше 5 т для литья в кокиль.
2.Методы и способы проверки работо-способности печей и стендов с газовыми горелками для подсушки или прокаливания разливочных ковшей емкостью свыше 5 т литья в кокиль.
3.Методы и способы сушки и прокалки разливочных ковшей емкостью свыше 5 т для литья в кокиль.
4.Способы транспортирования разливочных ковшей емкостью свыше 5 т с расплавом для литья в кокиль.
5.Способы слива остатков расплава из разливочных ковшей емкостью свыше 5 т в изложницы.
6. Методы подготовки к работе оборудования для сушки и прокалки разливочных ковшей емкостью свыше 5 т для литья в кокиль в соответствии с инструкциями

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Обслуживание заливочного оборудования и разливочных ковшей




Навык 1:
Проверка работоспособности и контроль заливочного оборудования

Умения:
1. Поддерживать состояние рабочего места по обслуживанию заливочного оборудования и разливочных ковшей в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной, экологической и электробезопасности
2. Использовать контрольно-измерительные инструменты и приспособления для контроля состояния разливочных ковшей
3. Использовать контрольно-измерительные приборы и приспособления для контроля работоспособности заливочного оборудования
4. Выявлять неполадки в работе заливочного оборудования
5. Использовать контрольно-измерительные инструменты и приспособления для контроля состояния ковшей заливочного оборудования
6. Использовать контрольно-измерительные инструменты и приспособления для контроля состояния изложниц для слива металла из заливочного оборудования и разливочных ковшей
7. Использовать контрольно-измерительные инструменты и приспособления для контроля специальных инструментов и приспособлений, используемых для ремонта футеровки и облицовки ковшей
8. Использовать специальные инструменты и приспособления для ремонта ковшей емкостью свыше 5 т
Использовать специальные инструменты и приспособления для ремонта изложниц для слива металла из заливочного оборудования и разливочных ковшей
9. Управлять подъемно-транспортными механизмами
10. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты
11. Читать технологическую документацию

Знания:
1. Виды огнеупорных материалов, применяемых для футеровки ковшей
2. Способы контроля футеровки ковшей
3. Назначение и правила эксплуатации контрольно-измерительных инструментов и приспособлений для контроля футеровки ковшей
Способы контроля состояния изложниц для слива металла из заливочного оборудования и разливочных ковшей емкостью свыше 5 т
4. Назначение и правила эксплуатации контрольно-измерительных инструментов и приспособлений для контроля состояния изложниц для слива металла из заливочного оборудования и разливочных ковшей
5. Способы контроля специальных инструментов и приспособлений, используемых для ремонта футеровки и облицовки ковшей
6. Назначение и правила эксплуатации контрольно-измерительных инструментов и приспособлений для контроля специальных инструментов и приспособлений, используемых для ремонта футеровки и облицовки ковшей
7. Устройство и принципы работы приборов для контроля работоспособности заливочного оборудования
8. Типы разливочных ковшей
9. Устройство и принципы работы заливочного оборудования
10. Правила эксплуатации заливочного оборудования
11. Способы ремонта ковшей
12. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности
13. Правила чтения технологической документации

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Операторы по плавлению, литью металла и прокатного стана

4

Супервайзер (бригадир)

39. Карточка профессии "Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья":

Код группы:

8121-4

Код наименования занятия:

8121-4-023

Наименование профессии:

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Металлургия цветных металлов

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья; Литейщик изделий из свинцовых сплавов; Литейщик металлов и сплавов; Литейщик методом направленной кристаллизации; Литейщик на машинах для литья под давлением; Литейщик цветных металлов; Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-4-025 Литейщик металлов и сплавов
8121-4-029 Литейщик цветных металлов
8121-4-047 Оператор-литейщик на автоматах и автоматических линиях

Основная цель деятельности:

Ведение процессов плавки и литья на литейных машинах полунепрерывного, непрерывного действия, на совмещенных линиях центробежного, вакуумного литья и проката цветных металлов и сплавов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка плавильных установок к выплавке.
2. Заливка расплавленного сплава в формы
3. Контроль процесса выплавки металла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка плавильных установок к выплавке.




Навык 1:
Приготовление шихты по рецептуре

Умения:
5 разряд
1. Подготовка форм к плавке, прокалке.
2. Загрузка и выгрузка форм.
3. Подготовка плавильного и разливочного инструмента.
4. Подготовка машин центробежного литья и литниковых чаш к заливке, вакуумных установок, электродуговых и индукционных печей к плавке.
5. Чистка печи, подготовка электродов из специального сплава, загрузка и установка электродов, приготовление флюсов и раскислителей, уплотнение загрузочных люков печи.
6. Подготовка прокаленных форм к плавке и помещение их в вакуумные установки.
7. Подготовка шихты и ее загрузка.
8. Установка графитовых и керамических тиглей и желобов в печи.
9. Подготовка футеровочных материалов, футеровка плавильного тигля и разливочного ковша.
10. Подготовка вакуумной и центробежно-вакуумной установок к плавке.

Знания:
5 разряд
1. Правила комплектования, загрузки, продвижения в печи поддонов и выгрузка форм.
2. Состав приготовляемых флюсов и раскислителей.
3. Правила работы на грузоподъемных и транспортных устройствах, применяемых для установки и снятия форм.
4. Основные требования, предъявляемые к шихтовым и футеровочным материалам.
5. Правила подготовки и установки прокаленных форм в плавильно-заливочные агрегаты.
6. Устройство моделей вакуумных и центробежно-вакуумных установок.
7. Состав футеровочных материалов и их основные свойства.
8. Виды футеровок плавильных агрегатов.
9. Правила шихтовки материалов.
10. Маркировка применяемых сплавов, состав и их характеристики.
11. Виды раскислителей и флюсов и их свойства.
12. Режим работы вакуумных и центробежно-вакуумных установок всех систем.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Заливка расплавленного сплава в формы




Навык 1:
Литье деталей из расплавленного металла

Умения:
5 разряд
1. Литье средней сложности и сложных деталей на машинах центробежного литья.
2. Плавка и заливки форм деталей из углеродистых и легированных сталей, жаропрочных и специальных сплавов.
3. Литье сложных деталей с криволинейными пересекающимися поверхностями и выступающими частями на машинах центробежного литья различных конструкций.
4. Удаление залитой формы из вакуумной установки.
5. Плавка и заливки форм углеродистыми легированными сталями, жаропрочными и специальными сплавами деталей малого и среднего габарита на вакуумных и центробежно-вакуумных установках.
6. Плавка и заливки форм углеродистыми и легированными сталями, специальными и жаропрочными сплавами на вакуумных и центробежно-вакуумных установках крупногабаритных деталей, футеровок плавильных печей.

Знания:
5 разряд
1. Принцип работ и режим обслуживаемых прокалочных, плавильных и индукционных печей, вакуумных установок и обслуживаемых машин центробежного литья.
2. Требования, предъявляемые к плавильному, разливочному инструменту.
3. Технологический режим работы печи.
4. Устройство, принцип работы и правила эксплуатации вакуумных, центробежно-вакуумных и центробежных установок.
5. Технологический процесс плавки сталей и сплавов в вакуумных и центробежно-вакуумных установках.
6. Режимы плавки и заливки легированных сталей, специальных и жаропрочных сплавов.
7. Химические реакции, происходящие в металле и шлаке при плавке и заливке, в пределах выполняемой работы.
8. Номенклатура применяемых шихтовых, присадочных, огнеупорных материалов и их влияние на качество стали.
9. Условия, способствующие повышению стойкости плавильного тигля.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль процесса выплавки металла




Навык 1:
Поддержание заданной температуры в печи

Умения:
5 разряд
1. Наблюдение за продвижением поддонов в печи в соответствии с технологическим режимом.
2. Установка графитовых и керамических тиглей и желобков в печи под руководством литейщика более высокой квалификации.
3. Наблюдение за показаниями приборов прокалочных и плавильных печей.
3 разряд
4. Заполнение соответствующей документации.
4 разряд
5. Замер температур оптическими электронными приборами и термопарами.
6. Отбор проб металла на анализ.
5 разряд
7. Поддержание требуемого вакуума в плавильных агрегатах.
8. Обеспечение нормальной работы всей вакуумной установки

Знания:
5 разряд
1. Правила проверки температур по зонам печей.
2. Назначение и правила применения контрольно-измерительных приборов.
3. Устройство контрольно-измерительных приборов.
4. Требования, предъявляемые к качеству отливок вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья.
5. Правила замера температур.
6. Устройство, назначение и условия применения сложной контрольно-измерительной аппаратуры.
7. Правила настройки и регулировки сложных контрольно-измерительных приборов.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Литейщик вакуумного, центробежно-вакуумного и центробежного литья

4

Оператор по плавлению, литью металла и прокатного стана

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами производственного стационарного оборудования

40. Карточка профессии "Формовщик машинной формовки":

Код группы:

7211-1

Код наименования занятия:

7211-1-008

Наименование профессии:

Формовщик машинной формовки

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Формовщик машинной формовки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Литейное производство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Литейщик-модельщик; Литейщик-формовщик; Машинист формовочной машины; Наладчик формовочных и стержневых машин; Наладчик холодноштамповочного оборудования; Формовщик анодов; Формовщик машинной формовки; 9 Формовщик по выплавляемым моделям; Формовщик ручной формовки; Формовщик, металлическое литье.

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7211-1-003 Литейщик-формовщик
7211-1-002 Литейщик-модельщик
7211-1-009 Формовщик по выплавляемым моделям
7211-1-004 Машинист формовочной машины

Основная цель деятельности:

Изготовление на формовочных машинах литейных форм

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по литью по газифицируемым моделям
2. Выполнение операций по литью по газифицируемым моделям согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненного литья по газифицируемым моделям

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по литью по газифицируемым моделям




Навык 1:
Подготовка к выполнению литья по газифицируемым моделям

Умения:
5 разряд
1. Проверка работоспособности формовочной машины грузоподъемностью свыше 1200 кг.
2. Подготовка формовочных машин грузо-подъемностью свыше 1200 кг к формовке

Знания:
5 разряд
1. Требования к модельно-опочной оснастке для машинной формовки литейных форм для сложных отливок.
2. Устройство и кинематические схемы формовочных машин различных типов грузоподъемностью свыше 1200 кг

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по литью по газифицируемым моделям согласно технологическому процессу




Навык 1:
Изготовление литейных форм для литья по газифицируемым моделям

Умения:
5 разряд
1. Изготовление литейных форм для сложных отливок при помощи формовочной машины грузоподъемностью свыше 1200 кг.
2. Изготовление сложных и крупных литейных форм при помощи сдвоенного пескомета

Знания:
5 разряд
1. Способы изготовления литейных форм для сложных отливок на формовочных машинах грузоподъемностью свыше 1200 кг.
2. Режимы работы формовочных машин грузоподъемностью свыше 1200 кг.
3. Технологические инструкции по изготовлению литейных форм для сложных отливок.
4. Устройство и принципы работы обслуживаемых сдвоенных пескометов для изготовления сложных и крупных литейных форм.
5. Способы изготовления сложных и крупных литейных форм при помощи сдвоенных пескометов.
6. Режим работы сдвоенных пескометов для изготовления сложных и крупных литейных форм

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненного литья по газифицируемым моделям




Навык 1:
Управление качеством литья по газифицируемым моделям

Умения:
5 разряд
1. Контроль качества литейных форм, получаемых на формовочных машинах грузоподъемностью свыше 700 кг.
2. Выявление причин брака литейных форм.
3. Контроль качества формовочных смесей для изготовления литейных форм на формовочных машинах грузоподъемностью свыше 700 кг.
4. Контроль состояния модельно-опочной оснастки для изготовления литейных форм на формовочных машинах грузоподъемностью свыше 700 кг.
5. Контроль работоспособности формовочных машин грузоподъемностью свыше 700 кг.
6. Контроль режима работы формовочных машин грузоподъемностью свыше 700 кг.
7. Наладка режима работы формовочных машин грузоподъемностью свыше 700 кг.
8. Выявление причин неполадок в работе формовочных машин грузоподъемностью свыше 700 кг.
9. Устранение неполадок в работе формовочных машин в составе ремонтной бригады

Знания:
5 разряд
1. Устройство и кинематические схемы формовочных машин различных типов грузоподъемностью свыше 700 кг.
2. Режимы работы формовочных машин различных типов грузоподъемностью свыше 700 кг.
3. Основные причины брака отливок и меры их предотвращения.
4. Методы контроля основных технологических свойств формовочных смесей и наполнителей (оборотный песок в составах без связующего) для изготовления литейных форм на формовочных машинах грузоподъемностью свыше 700 кг.
5. Методы контроля состояния модельно-опочной оснастки для изготовления литейных форм на формовочных машинах грузоподъемностью свыше 700 кг.
6. Требования к формовочным смесям и вспомогательным материалам для изготовления литейных форм на формовочных машинах грузоподъемностью свыше 700 кг

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Формовщики и стерженщики

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

41. Карточка профессии "Вагранщик":

Код группы:

8121-1

Код наименования занятия:

8121-1-006

Наименование профессии:

Вагранщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Вагранщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Техническое обслуживание и ремонт доменной печи

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 3 лет работ по профессиям: Вагранщик; Верховой доменной печи; Водопроводчик доменной печи; Водопроводчик шахтной печи; Выливщик-заливщик металла; Газовщик доменной печи; Газовщик шахтной печи; Горновой доменной печи; Горновой на агломерации и обжиге; Горновой ферросплавных печей; Горновой шахтной печи; Доменщик; Загрузчик шихты; Машинист (обжигальщик) шахтных печей

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

8121-1-019 Доменщик
8121-1-010 Выливщик-заливщик металла

Основная цель деятельности:

Ведение плавки в вагранках. Приготовление жидкого чугуна

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Розжиг и остановка вагранки
2. Слив восстановленного в вагранке металла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Розжиг и остановка вагранки




Навык 1:
Загрузка топлива и шихты

Умения:
5-6 разряд
1. Подготовка вагранок к плавке.
2. Руководство завалкой шихты в зависимости от хода плавки.
3. Наблюдение за исправным состоянием фурм, футеровки ковшей, инструмента и за работой вентиляторов
4. Выпуск металла при непрерывном процессе плавки.
5. Наблюдение за завалкой шихты в зависимости от хода плавки

Знания:
5-6 разряд
1. Различные способы применения кислородного дутья в вагранках.
2. Влияние химического состава топлива на способы ведения плавки и на качество получаемого чугуна

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Ведение технологического процесса плавки шихты в вагранке

Умения:
5-6 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью свыше 12 т/ч по заданному химическому составу чугуна различного назначения при непрерывном процессе плавки, в автоматизированных вагранках производительностью свыше 10 т/ч и выпуск металла.
2. Ведение плавки и выпуск металла при непрерывном процессе плавки.
3. Наблюдение за завалкой шихты в зависимости от хода плавки

Знания:
5-6 разряд
1. Способы ведения плавки при непрерывном процессе.
2. Физико-химические свойства выплав-ляемого чугуна.
3. Типы различных марок чугуна и их химический состав

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Слив восстановленного в вагранке металла




Навык 1:
Контроль температуры и вязкости расплава шихты

Умения:
5-6 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью свыше 12 т/ч по заданному химическому составу чугуна различного назначения при непрерывном процессе плавки, в автоматизированных вагранках производительностью свыше 10 т/ч и выпуск металла.
2. Ведение плавки при непрерывном процессе плавки

Знания:
5-6 разряд
1. Физико-химические свойства выплавляемого чугуна

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выпуск расплавленного металла в ковш

Умения:
5-6 разряд
1. Ведение плавки в вагранках производительностью свыше 12 т/ч по заданному химическому составу чугуна различного назначения при непрерывном процессе плавки, в автоматизированных вагранках производительностью свыше 10 т/ч и выпуск металла.
2. Выпуск металла при непрерывном процессе плавки

Знания:
5-6 разряд
1. Способы ведения плавки при непрерывном процессе.
2. Типы различных марок чугуна и их химический состав

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, стрессоустойчивость, аккуратность, внимательность, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы), устойчивость к высоким температурам

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.027-2004. Межгосударственный стандарт. Работы литейные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 30443-97. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Методы контроля и оценки безопасности;
3) ГОСТ 10580-2006. Межгосударственный стандарт. Оборудование технологическое для литейного производства. Общие технические условия;
4) ГОСТ 19316-98. Межгосударственный стандарт. Изложницы центробежные. Технические условия;
5) ГОСТ 17711-93. Межгосударственный стандарт. Сплавы медно-цинковые (латуни), литейные марки.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Помощник инженера-технолога

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      42. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      43. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      44. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол №4 от 13 декабря 2023 года.

      45. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 13 декабря 2023 года.

      46. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      47. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      48. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 7 к приказу
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Сварочное производство в машиностроении"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Сварочное производство в машиностроении" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Сварочное производство в машиностроении.

      5. Код профессионального стандарта: C25620.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      C Обрабатывающая промышленность;

      25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования;

      25.6 Обработка металлов и нанесение покрытий на металлы; основные технологические процессы машиностроения;

      25.62 Основные технологические процессы машиностроения;

      25.62.0 Основные технологические процессы машиностроения.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт и строительство конструкций различного назначения с применением сварки.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах - 2 уровень ОРК;

      2) Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки - 2 уровень ОРК;

      3) Газосварщик - 2 уровень ОРК;

      4) Электрогазосварщик - 2 уровень ОРК;

      5) Паяльщик - 2 уровень ОРК;

      6) Оператор газового резака - 2 уровень ОРК;

      7) Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин - 2 уровень ОРК;

      8) Сварщик полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов - 3 уровень ОРК;

      9) Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки - 3 уровень ОРК;

      10) Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках - 3 уровень ОРК;

      11) Электрогазосварщик - 3 уровень ОРК;

      12) Паяльщик - 3 уровень ОРК;

      13) Оператор сварочного комплекса - 3 уровень ОРК;

      14) Оператор газового резака - 3 уровень ОРК;

      15) Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин - 3 уровень ОРК;

      16) Оператор лазерных установок - 3 уровень ОРК;

      17) Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах - 3 уровень ОРК;

      18) Газосварщик - 3 уровень ОРК;

      19) Газосварщик - 3 уровень ОРК;

      20) Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах - 3 уровень ОРК;

      21) Газосварщик - 4 уровень ОРК;

      22) Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках - 4 уровень ОРК;

      23) Электрогазосварщик - 4 уровень ОРК;

      24) Паяльщик - 4 уровень ОРК;

      25) Оператор газового резака - 4 уровень ОРК;

      26) Оператор лазерных установок - 4 уровень ОРК;

      27) Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах - 4 уровень ОРК;

      28) Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки - 4 уровень ОРК;

      29) Контролер сварочных работ - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-008

Наименование профессии:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Электрогазосварщик
Электросварщик листов и лент

Основная цель деятельности:

Производство (изготовление) сварных конструкций, продукции и изделий с применением сварки на автоматических и полуавтоматических машинах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по электросварке на автоматических и полуавтоматических машинах
2. Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации по электросварке на автоматических и полуавтоматических машинах
3. Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу
4. Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по электросварке на автоматических и полуавтоматических машинах

Навык 1:
Подготовка к электросварке на автоматических и полуавтоматических машинах



Умения:
2 разряд
1. Подготавливать рабочее место и средства индивидуальной защиты.
2. Подготавливать сварочные и свариваемые материалы к сварке.
3. Определять работоспособность, исправность сварочного оборудования сварки на автоматических и полуавтоматических машинах.
4. Применять сборочные приспособления для сборки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) под сварку.
5. Выбирать пространственное положение сварного шва для сварки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей).
6. Соблюдать требования инструкции по охране труда на работе.
7. Пользоваться средствами индивидуальной защиты.
8. Пользоваться средствами пожаротушения.
9. Применять правила оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Основные типы, конструктивные элементы и размеры сварных соединений, выполняемых механизированной и автоматической сваркой и обозначение их на чертежах
2. Устройство сварочного и вспомогательного оборудования для сварки на автоматических и полуавтоматических машинах
3. Назначение и условия работы контрольно-измерительных приборов
4. Виды и назначение сборочных, технологических приспособлений и оснастки, используемых для сборки конструкции под сварку на автоматических и полуавтоматических машинах
5. Основные группы и марки материалов, свариваемых полуавтоматической и автоматической сваркой
6. Сварочные материалы для сварки на автоматических и полуавтоматических машинах
7. Требования инструкции по охране труда на работе;
8. Правила безопасного выполнения работ;
9. Требования пожарной безопасности;
10. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по электросварке на автоматических линиях

Умения:
2 разряд
1. Читать чертежи, технологическую документацию по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях
2. Анализировать исходные данные для электросварки на автоматических и полуавтоматических линиях

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Основные типы, конструктивные элементы, размеры сварных соединений и обозначение их на чертежах
4. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
5. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации по электросварке на автоматических и полуавтоматических машинах

Навык 1:
Определение соответствия заготовок конструкторско-технологической документации



Умения:
2 разряд
1. Определять вид заготовок для электросварки на автоматических и полуавтоматических линиях
2. Читать конструкторско-технологическую документацию
3. Читать и анализировать сопроводительную документацию на заготовки и комплектующие детали, и сборочные единицы

Знания:
2 разряд
1. Материаловедение
2. Начертательная геометрия
3. Правила оформления чертежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу

Навык 1:
Автоматическая и механизированная сварка простых узлов, деталей и конструкций из углеродистых и конструкционных сталей



Умения:
2 разряд
1. Автоматическая и механизированная сварка простых узлов, деталей и конструкций из углеродистых и конструкционных сталей.
2. Выполнение работ по обслуживанию установок для автоматической электрошлаковой сварки и автоматов специальных конструкций под руководством электросварщика более высокой квалификации.
3. Прихватка деталей, изделий, конструкций во всех пространственных положениях полуавтоматами.
4. Подготовка металла для сварки.
5. Наплавление дефектов деталей и отливок.
6. Зачистка деталей и изделий под автоматическую и механизированную сварку.
7. Установка деталей и изделий в приспособления.
8. Заправка электродной проволоки.
9. Чтение простых чертежей

Знания:
2 разряд
1. Принцип действия применяемых электросварочных автоматов и полуавтоматов
2. Применяемые источники питания; виды сварных соединений и швов
3. Типы разделок и обозначений сварных швов на чертежах
4. Правила подготовки металла для сварки
5. Условия применения электродной проволоки, флюсов, защитного газа и свойства свариваемых металлов и сплавов
6. Назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов; назначение и условия применения автоматической и механизированной сварки
7. Причины возникновения деформации металлов при сварке и способы ее предупреждения

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Навык 1:
Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях



Умения:
2 разряд
1. Определять визуально дефекты собранных и сваренных конструкций (изделий, узлов, деталей) на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
3. Применять измерительный инструмент для контроля собранных и сваренных конструкций (изделий, узлов, деталей) на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
4. Оценить качество по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва
5. Исправлять выявленные дефекты сварных соединений

Знания:
2 разряд
1. Требования к качеству сварных соединений.
2. Виды и методы контроля качества сварных соединений, визуальные, измерительные, неразрушающие, лабораторные.
3. Виды дефектов сварных соединений.
4. Причины образования дефектов.
5. Методы предупреждения дефектов сварных соединений.
6. Способы устранения дефектов сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность, выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

4

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

4

Техник-механик

4

Супервайзер (бригадир)

10. Карточка профессии "Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки":

Код группы:

7212-1

Код наименования занятия:

7212-1-013

Наименование профессии:

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сварщик
Сварщик на машинно-контактной сварке

Основная цель деятельности:

Сварка на контактных и точечных машинах различных конструкций изделий, узлов, конструкций трубопроводов и емкостей из различных сталей, цветных металлов, сплавов и неметаллических материалов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ к сварке на машинах контактной (прессовой) сварки
2. Идентификация заготовки для контактной сварки на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение операций по контактной сварке согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ к сварке на машинах контактной (прессовой) сварки

Навык 1:
Подготовка к контактной сварке



Умения:
2 разряд
1. Проверять работоспособность и исправность машин контактной (прессовой) сварки
2. Проверять оснащенность поста контактной сварки
3. Настраивать оборудование для контактной сварки.
4. Зачищать ручным или механизированным инструментом элементы конструкции (изделия, узлы, детали) под контактную сварку
5. Выполнять предварительный, сопутствующий подогрев торцов согласно технической документации.
6. Пользоваться средствами индивидуальной защиты;
7. Пользоваться средствами пожаротушения
8. Применять правила оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Принцип действия применяемых контактных машин и правила их обслуживания;
2. Основные свойства свариваемых материалов и материалов электродов;
3. Назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов;
4. Пространственных положений сварного шва для контактной сварки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей)
5. Требования инструкции по охране труда на работе;
6. Правила безопасного выполнения работ;
7. Требования пожарной безопасности;
8. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по контактной сварке

Умения:
2 разряд
1. Читать чертежи, технологическую документацию на машинах контактной сварки
2. Анализировать исходные данные для контактной сварки

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Системы допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Стыковые, точечные, рельефные и шовные виды сварных соединений;
5. Обозначения сварных швов на чертежах

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки для контактной сварки на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Определение соответствия заготовок согласно конструкторско-технологической документации для машин контактной сварки



Умения:
2 разряд
1. Определять вид заготовок для контактной сварки.
2. Читать конструкторско-технологическую документацию.
3. Читать и анализировать сопроводительную документацию на заготовки контактной сварки

Знания:
2 разряд
1. Материаловедение
2. Начертательная геометрия
3. Правила оформления чертежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение операций по контактной сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Обеспечивать качество контактной сварки



Умения:
2 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам контактной сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
2. Пользоваться измерительными инструментами
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
4. Исправлять выявленные дефекты при контактной сварке
5. Оценить качество контактной сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва;
6. Производить испытания сварного шва после работ по контактной сварке

Знания:
2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при контактной сварке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате контактных сварных работ.
3. Меры предупреждения дефектов при контактной сварке.
4. Способы устранения дефектов
5. Основы метрологии, необходимые для выполнения контактных сварных работ.
6. Способы контроля сварных швов при контактной сварке.
7. Методы расшифровки результатов физико-химический анализа.
8. Методы определения механических свойств сварных швов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки

4

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки

4

Контролер сварочных работ

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

11. Карточка профессии "Газосварщик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-002

Наименование профессии:

Газосварщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газосварщик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сварщик
Электрогазосварщик

Основная цель деятельности:

Изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт и строительство конструкций различного назначения с применением ручной и частично механизированной газовой сварки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по газовой сварке
2. Идентификация заготовки по газовой сварке на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу
4. Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по газовой сварке

Навык 1:
Подготовка к процессу газовой сварки



Умения:
2 разряд
1. Проверять работоспособность и исправность оборудования для газовой сварки (наплавки).
2. Настраивать сварочное оборудование для газовой сварки (наплавки).
3. Выбирать пространственное положение сварного шва для газовой сварки (наплавки).
4. Соблюдать требования инструкции по охране труда на работе.
5. Пользоваться средствами индивидуальной защиты.
6. Пользоваться средствами пожаротушения.
7. Применять правила оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Правила подготовки кромок изделий под сварку.
2. Устройство сварочного и вспомогательного оборудования, назначение и условия работы контрольно-измерительных приборов, правила их эксплуатации и область применения.
3. Основные группы и марки материалов, свариваемых газовой сваркой (наплавкой)
4. Сварочные (наплавочные) материалы для газовой сварки (наплавки).
5. Состав и качество используемых газов.
6. Требования инструкции по охране труда на работе;
7. Правила безопасного выполнения работ;
8. Требования пожарной безопасности;
9. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по газовой сварке

Умения:
2 разряд
1. Читать чертежи, технологическую документацию по газовой сварке
2. Анализировать исходные данные для работ по газовой сварке

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Основные типы, конструктивные элементы, размеры сварных соединений и обозначение их на чертежах.
4. Основы сварочного дела.
5. Основы материаловедения.
6. Системы допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки по газовой сварке на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Определение соответствия заготовок газовой сварки конструкторско-технологической документации



Умения:
2 разряд
1. Определять вид заготовок для газовой сварки
2. Читать конструкторско-технологическую документацию
3. Читать и анализировать сопроводительную документацию на заготовки и комплектующие детали и сборочные единицы

Знания:
2 разряд
1. Материаловедение
2. Начертательная геометрия
3. Правила оформления чертежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Подготовка и газовая сварка простых деталей



Умения:
2 разряд
1. Прихватка деталей, изделий из конструкций во всех пространственных положениях сварного шва.
2. Подготовка соединений под сварку и зачистка швов после сварки.
3. Подготовка газовых баллонов к работе.
4. Обслуживание переносных газогенераторов.
5. Газовая сварка простых деталей, узлов и конструкций из углеродистых сталей в нижнем и вертикальном положении сварного шва.
6. Наплавка простых деталей.
7. Устранение раковин и трещин наплавкой в простых отливках.
8. Подогрев конструкций и деталей при правке

Знания:
2 разряд
1. Устройство и принцип работы обслуживаемых газосварочных аппаратов, газогенераторов, кислородных и ацетиленовых баллонов, редуцирующих приборов и сварочных горелок
2. Виды сварных швов и соединений
3. Правила подготовки простых изделий для сварки
4. Типы разделов и обозначения сварных швов на чертежах
5. Правила обращения и основные свойства газов и жидкостей, применяемых при сварке,
6. Допускаемое остаточное давление газа в баллонах
7. Назначение и марки флюсов, применяемых при сварке
8. Причины возникновения дефектов при сварке
9. Характеристику газового пламени, цвета окраски баллонов
10. Устройство коммуникаций подачи газа к местам потребления и правила присоединения к ним

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Навык 1:
Выполнять контроль качества выпускаемой продукции при газовой сварке



Умения:
2 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам газовой сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
2. Пользоваться измерительными инструментами.
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
4. Исправлять выявленные дефекты при газовой сварке
5. Оценить качество газовой сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва
6. Подготавливать образцы для испытаний качества сварного шва после работ по газовой сварке

Знания:
2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при газовой сварке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате газовых сварных работ.
3. Меры предупреждения дефектов при газовой сварке.
4. Способы устранения дефектов.
5. Метрология в объеме, необходимом для выполнения газовых сварных работ.
6. Способы контроля сварных швов при газовой сварке.
7. Методы выполнения испытаний сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3,4

Газосварщики

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-механики

5

Мастер участка / Мастер цеха

12. Карточка профессии "Электрогазосварщик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-005

Наименование профессии:

Электрогазосварщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрогазосварщик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев согласно квалификации

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Газосварщик
Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах
Электрогазосварщик-врезчик

Основная цель деятельности:

Сварка различных изделий из металла (узлов металлоконструкций, трубопровода, деталей машин и механизмов и т.д.)

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по сварке
2. Выполнение операций по сварке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной работы по сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по сварке

Навык 1:
Подготовка оборудования к сварке



Умения:
2 разряд
1. Подготовка изделий, узлов и соединений под сварку.
2. . Подготовка газовых баллонов к работе.
3. Обслуживание переносных газогенераторов.
4. Пользоваться средствами индивидуальной защиты;
5. Пользоваться средствами пожаротушения
6. Применять правила оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Устройство и принцип действия обслуживаемых электросварочных машин и аппаратов для дуговой сварки переменного и постоянного тока, газосварочной и газорезательной аппаратуры, газогенераторов, электросварочных автоматов и полуавтоматов, кислородных и ацетиленовых баллонов, редуцирующих приборов и сварочных горелок,
2. Правила пользования применяемыми горелками, редукторами, баллонами,
3. Способы и основные приемы прихватки,
4. Требования инструкции по охране труда на работе;
5. Правила безопасного выполнения работ;
6. Требования пожарной безопасности;
7. Правила пользования средств индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Сварка простых деталей, узлов и конструкций из углеродистых сталей



Умения:
2 разряд
1. Ручная кислородная резка и резка бензорезательными и керосинорезательными аппаратами стального легковесного и тяжелого лома.
2. Ручная дуговая, плазменная, газовая, автоматическая и полуавтоматическая сварка простых деталей, узлов и конструкций из углеродистых сталей.
3. Кислородная и плазменная прямолинейная и криволинейная резка в нижнем и вертикальном положении сварного шва металлом, а также простых и средней сложности деталей из углеродистых сталей по разметке вручную, на переносных стационарных и плазморезательных машинах.
4. Прихватка деталей, изделий, конструкций во всех пространственных положениях.
5. Подготовка изделий, узлов и соединений под сварку.
6. Зачистка швов после сварки и резки.
7. Обеспечение защиты обратной стороны сварного шва в процессе сварки в защитных газах.
8. Наплавка простых деталей.
9. Устранение раковин и трещин в простых деталях, узлах, отливках.
10. Подогрев конструкций и деталей при правке.
11. Чтение простых чертежей.
12. Подготовка газовых баллонов к работе.
13. Обслуживание переносных газогенераторов

Знания:
2 разряд
1. Устройство и принцип действия обслуживаемых электросварочных машин и аппаратов для дуговой сварки переменного и постоянного тока, газосварочной и газорезательной аппаратуры, газогенераторов, электросварочных автоматов и полуавтоматов, кислородных и ацетиленовых баллонов, редуцирующих приборов и сварочных горелок,
2. Правила пользования применяемыми горелками, редукторами, баллонами,
3. Способы и основные приемы прихватки,
4. Формы разделки шва под сварку,
5. Правила обеспечения защиты при сварке в защитном газе,
6. Виды сварных соединений и типы швов,
7. Правила подготовки кромок изделий для сварки,
8. Типы разделок и обозначение сварных швов на чертежах,
9. Основные свойства применяемых при сварке электродов, сварочного металла и сплавов, газов и жидкостей,
10. Допускаемое остаточное давление газа в баллонах,
11. Назначение и марки флюсов, применяемых при сварке,
12. Назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов,
13. Причины возникновения дефектов при сварке и способы их предупреждения,
14. Характеристику газового пламени,
15. Габариты лома по государственному стандарту
16.Вторая группа допуска по электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной работы по сварке

Навык 1:
Управление качеством выполненной работы по сварке



Умения:
2 разряд
1. Оценить качество выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
3. Пользоваться измерительными инструментами.
4. Определять визуально дефекты по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
5. Исправлять дефекты сварного шва при сварке

Знания:
2 разряд
1. Государственные стандаpты на сваpные соединения шва.
2. Методики обнаружения различных дефектов сварного шва при сварке.
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате сварных работ.
4. Меры предупреждения дефектов.
5. Способы устранения дефектов при сварке

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Электрогазосварщик

4

Электрогазосварщик

4

Техник–технолог

4

Супервайзер (бригадир)

13. Карточка профессии "Паяльщик":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-007

Наименование профессии:

Паяльщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Паяльщик, 1-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт конструкций различного назначения с применением процесса пайки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по пайке
2. Идентификация заготовки для процесса пайки на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение технологических операций по пайке согласно технологическому процессу
4. Контроль качества выполненной пайки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по пайке

Навык 1:
Подготовка к паяльной работе



Умения:
1-2 разряд
1. Соблюдать требования инструкции по охране труда на работе.
2. Пользоваться средствами индивидуальной и коллективной защиты;
3. Пользоваться средствами пожаротушения
4. Применять правила оказания первой медицинской помощи.
5. Проводить зачистку кpомок.
6. Производить подготовку к pаботе паяльников, пpипоев, пpиспособлений и выполнение дpугих подготовительных pабот пpи пайке.
7. Производить чистку, запpавку и pегулиpовку нагpевательных пpибоpов.
8. Производить тpавление швов под пайку и изделий пеpед пайкой
9. Пpиготовливать пpипои, кислоты и ванны для лужения.
10. Пpиготовливать составы для всевозможных пpипоев.
11. Производить наладку аппаpатуpы для паяльных pабот.
12. Производить пpавку и изготовление паяльных пpиспособлений.
13. Производить наблюдение за обоpудованием паяльной мастеpской и водоpодной станции

Знания:
1-2 разряд
1. Требования инструкции по охране труда на работе;
2. Правила безопасного выполнения работ;
3. Требования пожарной безопасности;
4. Правила пользования средств индивидуальной защиты.
5. Устpойства паяльного инстpумента, пpиспособлений и пpавила их пpименения;
6. Пpавила эксплуатации нагpевательных устpойств.
7. Способы подготовки pазличных повеpхностей и швов под пайку
8. Поpядок пpиготовления пpипоев
9. Устpойство паяльников и установок для индукционного или контактного нагpева деталей
10. Устpойство pазличного обоpудования, пpиспособлений и инстpументов, пpименяемых пpи пайке
11. Устpойство и пpинцип pаботы теpмоpегулиpующих пpибоpов и нагpевательных печей

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по пайке

Умения:
1-2 разряд
1. Читать чертежи, технологическую документацию по пайке
2. Анализировать исходные данные для выполнения процесса пайки

Знания:
1-2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки для процесса пайки на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Определение соответствия заготовок для пайки конструкторско-технологической документации



Умения:
1-2 разряд
1. Определять вид заготовок
2. Анализировать исходные данные для выполнения работ по пайке.
3. Читать конструкторско-технологическую документации

Знания:
1-2 разряд
1. Материаловедение
2. Начертательная геометрия
3. Правила оформления чертежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение технологических операций по пайке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Получение неразъҰмного соединения деталей посредством пайки



Умения:
1-2 разряд
1. Зачистка кpомок.
2. Пpомывка водой и зачистка швов после пайки.
3. Подготовка к pаботе паяльников, пpипоев, пpиспособлений и выполнение дpугих подготовительных pабот пpи пайке.
4. Чистка, запpавка и pегулиpовка нагpевательных пpибоpов

Знания:
1-2 разряд
1. Устpойство паяльного инстpумента, пpиспособлений и пpавила их пpименения;
2. Пpавила эксплуатации нагpевательных устpойств

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Контроль качества выполненной пайки

Навык 1:
Обеспечивать качество пайки



Умения:
1. Оценить качество произведенной пайки в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при пайке.
3. Пользоваться измерительными инструментами.
4. Определять визуально дефекты по результатам пайки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
5. Исправлять дефекты пайки

Знания:
1. Методики обнаружения различных дефектов после паечных работ.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате пайки.
3. Меры предупреждения дефектов, образуемых в процессе пайки.
4. Способы устранения дефектов пайки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Паяльщик

4

Паяльщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

14. Карточка профессии "Оператор газового резака":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-003

Наименование профессии:

Оператор газового резака

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газорезчик, 1-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

краткосрочные курсы

Другие возможные наименования профессии:

Газорезчик
Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Основная цель деятельности:

Выполнение процесса резки металлов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по газовой резке
2. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по газовой резке

Навык 1:
Подготовка к газовой резке металла



Умения:
1-2 разряд
1. Проверка работоспособности и исправности оборудования
2. Проверка оснащенности поста газовой резки
3. Проверка работоспособности и исправности автоматического оборудования и технологической оснастки
4. Размещение металла на технологической оснастке для выполнения резки
5. Проверка металла на наличие ржавчины, окалины, краски и других загрязнений
6. Зачистка поверхности металла под резку
7. Размещение материала на технологической оснастке для выполнения резки
8. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
9. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты;
10. Использование средств пожаротушения
11. Применение правил оказания первой медицинской помощи.

Знания:
1-2 разряд
1. Пространственное положение сварного шва для резки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей)
2. Сборочные приспособления для сборки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) под резку
3. Методы использования ручного и механизированного инструмента для подготовки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) под резку, зачистки сварных швов и удаления поверхностных дефектов после резки
4. Методы использования измерительных инструментов для контроля собранных элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) на соответствие геометрических размеров требованиям конструкторской и производственно-технологической документации по резке
6.Требования инструкции по охране труда на работе;
7. Правила безопасного выполнения работ;
8. Требования пожарной безопасности;
9. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по газопламенной резке

Умения:
1-2 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации
2. Анализ исходных данных для выполнения резательной работы.
3. Изучение производственного задания, конструкторской и производственно-технологической документации

Знания:
1-2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Системы допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Ручная кислоpодная pезка стального легковесного лома



Умения:
1-2 разряд
1. Ручная кислоpодная pезка и pезка бензоpезательными и кеpосиноpезательными аппаpатами стального легковесного лома.
2. Подготовка отливок к pезке, зачистка от пpигаpа, пpибылей и литников и укладка их под pезку.
3. Заpядка и pазpядка газогенеpатоpной установки

Знания:
1-2 разряд
1. Основные пpиемы pезки,
2. Устpойство пpименяемых гоpелок, pезаков, pедуктоpов, баллонов,
3. Цвета окpаски газовых баллонов и пpавила обpащения с ними,
4. Основные свойства газов и жидкостей, пpименяемых пpи pезке металла, и пpавила обpащения с ними

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной резательной работы

Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной газовой резки



Умения:
1-2 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
1-2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов.
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
6. Виды дефектов обработанных поверхностей.
7. Способы определения дефектов поверхности.
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, дисциплинированность, аккуратность, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Газорезчики

4

Газорезчики

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-механик

15. Карточка профессии "Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-004

Наименование профессии:

Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Оператор газового резака

Основная цель деятельности:

Выполнение резки металлов с использованием всех видов проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по газовой резке
2. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по газовой резке

Навык 1:
Подготовка к газовой резке металла



Умения:
2 разряд
1. Подготовка к работе обслуживаемой газорезательной машины
2. Проверка работоспособности и исправности оборудования
3. Проверка оснащенности поста проекционной аппаратуры и газорезательных машин
4. Настройка оборудования проекционной аппаратуры и газорезательных машин
5. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
6. Использование средств индивидуальной и коллективной защиты;
7. Использование средств пожаротушения
8. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Основы светоэлектротехники в пределах выполняемой работы
2. Принцип действия, назначение и устройство отдельных узлов, деталей и систем проекционной аппаратуры, автоколлимационной трубки и газорезательных машин
3. Требования инструкции по охране труда на работе
4. Правила безопасного выполнения работ;
5. Требования пожарной безопасности
6. Правила пользования средств индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по газопламенной резке

Умения:
2 разряд
1. Чтение чертежей, технологической документации
2. Анализ исходных данных для выполнения резательной работы

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Системы допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Выполнение операций на проекционной аппаратуре и газорезательной машине



Умения:
2 разряд
1. Подготовка к работе обслуживаемой газорезательной машины через пульт управления командо аппарата и проекционной аппаратуры с проверкой исправности электродвигателей, кнопочных выключателей, поджигающего устройства и устройства подачи охлажденного воздуха.
2. Укладка и закрепление на столе командо аппарата копирчертежа с выверкой его относительно положения направляющих машин.
3. Установка оптимального фокусного расстояния при помощи индикаторов и осуществление качественного вхождения фотоголовки в режим копирования.
4. Юстировка оптических элементов с помощью автоколлимационной трубки. Наведение и проектирование изображения чертежа-шаблона (негатива) на разметочный стол при условии отсутствия дистанционного управления, осуществляемого разметчиком.
5. Регулирование силы тока источников и отражателей света.
6. Выявление и устранение мелких неисправностей проектора

Знания:
2 разряд
1. Основы светоэлектротехники в пределах выполняемой работы;
2. Принцип действия, назначение и устройство отдельных узлов, деталей и систем проекционной аппаратуры, автоколлимационной трубки и газорезательных машин;
3. Правила проведения процесса газоплазменной обработки деталей;
4. Приемы и последовательность резки;
5. Способы регулирования и юстировки оптической части проектора;
6. Основные сведения о плазовой и цеховой разметке;
7. Правила вычерчивания копирчертежей;
8. Условные обозначения на чертежах;
9. Требования к изготовлению негативов и правила обращения с ними;
10. Правила хранения и эксплуатации копирчертежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной резательной работы

Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной газовой резки



Умения:
2 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
2 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов.
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
6. Виды дефектов обработанных поверхностей.
7. Способы определения дефектов поверхности.
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

4

Монтажники и наладчики оборудования

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами

4

Техники по оборудованию

16. Карточка профессии "Сварщик полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов":

Код группы:

7212-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Сварщик полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Новая профессия

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года по профессиям: Нагревальщик (сварщик) металла; Оператор сварочного комплекса; Сварщик; Сварщик арматурных сеток и каркасов; Сварщик изделий из тугоплавких металлов; Сварщик на диффузионно-сварочных установках; Сварщик на лазерных установках; Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки; Сварщик на машинно-контактной сварке; Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках; Сварщик печной сварки труб; Сварщик ручной дуговой сварки в аргоновой среде; Сварщик термитной сварки; Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин; Электрогазосварщик; Электросварщик листов и лент; Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах; Электросварщик ручной сварки.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сварщик

Основная цель деятельности:

Полуавтоматическая дуговая сварка (наплавка) конструкций (изделий, узлов, трубопроводов, деталей) из различных материалов (сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов) с использованием газов для защиты зоны сварки от влияния атмосферных газов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов
2. Идентификация заготовки для полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение операций по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов согласно технологическому процессу
4. Контроль качества выполненной работы по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов

Навык 1:
Подготовка к полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов



Умения:
1. Проверять работоспособность и исправность сварочного оборудования и сборочно-сварочных приспособлений
2. Проверять оснащенность поста полуавтоматической дуговой сварки
3. Настраивать оборудование для ПДС согласно технической документации
4. Применять сборочные приспособления для сборки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей) под сварку
5. Зачищать ручным или механизированным инструментом элементов конструкции (изделия, узлы, детали) под сварку
6. Выбирать оптимальное из возможных пространственное положение сварного шва для сварки элементов конструкции (изделий, узлов, деталей)
7. Соблюдать требования инструкции по охране труда на работе.
8. Пользоваться средствами индивидуальной защиты;
9. Пользоваться средствами пожаротушения
10. Применять правила оказания первой медицинской помощи.
11. Использовать средства подготовки защитных газов

Знания:
1. Правила подготовки кромок изделий под сварку в плавящимся электродом в среде защитного газа
2. Основные группы и марки свариваемых материалов
3. Сварочные (наплавочные) материалы
4. Устройство сварочного и вспомогательного оборудования, назначение и условия работы контрольно-измерительных приборов, правила их эксплуатации и область применения.
5. Основные типы и устройства для возбуждения и стабилизации сварочной дуги (сварочные осцилляторы)
6. Правила сборки элементов конструкции под сварку
7. Виды и назначение сборочных, технологических приспособлений и оснастки
8. Требования инструкции по охране труда на работе;
9. Правила безопасного выполнения работ;
10. Требования пожарной безопасности;
11. Правила пользования средств индивидуальной защиты.
12. Правила эксплуатации газовых баллонов
13. Определение качества используемых защитных газов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов

Умения:
1. Читать чертежи, технологическую документацию по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов
2. Анализировать исходные данные для полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов

Знания:
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт).
1. Основные типы, конструктивные элементы, размеры сварных соединений и обозначение их на чертежах
2. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
3. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
4. Основы сварочного дела

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки для полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Определение соответствия заготовок для полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов конструкторско-технологической документации



Умения:
1. Определять вид заготовок.
2. Читать конструкторско-технологическую документации.
3. Читать и анализировать сопроводительную документацию на заготовки, комплектующие детали и сборочные единицы.

Знания:
1. Материаловедение
2. Начертательная геометрия
3. Правила оформления чертежей
4.Основы сварочного дела.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение операций по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов согласно технологическому процессу

Навык 1:
Полуавтоматическая дуговая сварка простых деталей плавящимся электродом в смеси защитных газов



Умения:
1. Выбирать режим подогрева и порядок проведения работ по предварительному, сопутствующему (межслойному) подогреву металла
2. Владеть техникой предварительного, сопутствующего (межслойного) подогрева металла в соответствии с требованиями производственно-технологической документации по сварке
3. Владеть техникой полуавтоматической дуговой сварки простых деталей неответственных конструкций в нижнем, вертикальном пространственном положении сварного шва
4. Контролировать с применением измерительного инструмента сваренные полуавтоматической дуговой сварки детали на соответствие геометрических размеров требованиям конструкторской и производственно-технологической документации по сварке
5. Владеть техникой полуавтоматической дуговой сварки ответственных конструкций в камерах с контролируемой атмосферой
6. При выявлении дефектов самостоятельно вырезать и заваривать места дефектов заново.
7. Устанавливать режимы сварки согласно технологическому процессу

Знания:
1. Основные типы, конструктивные элементы и размеры сварных соединений, выполняемых полуавтоматических дуговых сварок, и обозначение их на чертежах
2. Основные группы и марки материалов, свариваемых полуавтоматических дуговых сварок
3. Сварочные (наплавочные) материалы для полуавтоматической дуговой сварки
4. Правила эксплуатации газовых баллонов
5. Техника и технология полуавтоматической дуговой сварки для сварки простых деталей неответственных конструкций в нижнем, вертикальном и горизонтальном пространственном положении сварного шва
6. Специализированные функции (возможности) сварочного оборудования для полуавтоматической дуговой сварки и плазменной резки

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Контроль качества выполненной работы по полуавтоматической дуговой сварке плавящимся электродом в смеси защитных газов

Навык 1:
Управление качеством полуавтоматической дуговой сварки плавящимся электродом в смеси защитных газов



Умения:
1. Контролировать с применением измерительного инструмента сваренных полуавтоматических дуговых сварок деталей на соответствие геометрических размеров требованиям конструкторской и производственно-технологической документации по сварке.
2. Выявлять методами визуального осмотра и неразрушающего контроля дефекты и самостоятельно исправлять их

Знания:
1. Причины возникновения и меры предупреждения внутренних напряжений и деформаций в свариваемых (наплавляемых) изделиях.
2. Причины возникновения дефектов сварных швов, способы их выявления, анализа, предупреждения и исправления.
3. Методы контроля и испытаний ответственных сварных конструкций.
4. Порядок исправления дефектов сварных швов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, выносливость и усердие, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сварщики

4

Техники-механики

4

Супервайзер (бригадир)

17. Карточка профессии "Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки":

Код группы:

7212-1

Код наименования занятия:

7212-1-013

Наименование профессии:

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
-

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Сварщик
Сварщик на машинно-контактной сварке

Основная цель деятельности:

Сварка на контактных и точечных машинах различных конструкций изделий, узлов, конструкций трубопроводов и емкостей из различных сталей, цветных металлов, сплавов и неметаллических материалов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по контактной сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по контактной сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по контактной сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Сварка на машинах контактной сварки



Умения:
3-4 разряд
1. Производить стыковую контактную сварку изделий, узлов и конструкций из углеродистой стали, конструкций и трубопроводов из конструкционной и быстрорежущей стали, цветных металлов, сплавов, неметаллических материалов и инструмента.
2. Производить подгонку, предварительную очистку торцов свариваемых деталей механическим или химическим способом
3. Производить стыковую сварку в зажимах-электродах под осевым усилием.
4. Выбирать режимы и определять основные технологические параметры машин стыковой контактной сварки.
5. Определять структуру и прочностные показатели сварочных соединений для стыковой контактной сварки
6. Зачищать детали и изделия после стыковой контактной сварки

Знания:
3-4 разряд
1. Технологии стыковой контактной сварки.
2. Основы электротехники в пределах выполняемой работы
3. Правила установки заданного режима
4. Классификация, основные узлы машин для стыковой сварки
5. Привод сжатия и осадки. Зажимные устройства.
6. Пускорегулирующая аппаратура для стыковой контактной сварки

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Точечная сварка на машинах контактной сварки

Умения:
3-4 разряд
1. Производить точечную контактную сварку изделий, узлов и констpукций из углеродистой стали и инструмента, констpукций и трубопроводов из конструкционной, цветных металлов, сплавов, неметаллических материалов.
2. Контролировать контактное сопротивление при точечной сварке
3. Определять сварные точки и зоны термического влияния
4. Производить точечную контактную сварку.
5. Выбирать режимы и определять основные технологические параметры машин точечной контактной сварки.
6. Определять структуру и прочностные показатели сварочных соединений для точечной контактной сварки
7. Зачищать детали и изделия после точечной контактной сварки

Знания:
3-4 разряд
1. Технологии точечной контактной сварки.
2. Основы электротехники в пределах выполняемой работы;
3. Пpавила установки заданного режима;
4. Классификация, основные узлы машин для точечной контактной сварки
5. Привод сжатия и осадки. Зажимные устройства. Пускорегулирующая аппаратура для точечной контактной сварки

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по контактной сварке

Навык 1:
Обеспечивать качество контактной сварки



Умения:
3-4 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам контактной сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
2. Пользоваться измерительными инструментами
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
4. Исправлять выявленные дефекты при контактной сварке
5. Оценить качество контактной сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва;
6. Производить испытания сварного шва после работ по контактной сварке

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при контактной сварке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате контактных сварных работ.
3. Меры предупреждения дефектов при контактной сварке.
4. Способы устранения дефектов
5. Основы метрологии, необходимые для выполнения контактных сварных работ.
6. Способы контроля сварных швов при контактной сварке.
7. Методы расшифровки результатов физико-химический анализа.
8. Методы определения механических свойств сварных швов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки

4

Контролер сварочных работ

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

18. Карточка профессии "Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках":

Код группы:

7212-1

Код наименования занятия:

7212-1-016

Наименование профессии:

Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках, 3-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года по профессиям: Нагревальщик (сварщик) металла; Оператор сварочного комплекса; Сварщик; Сварщик арматурных сеток и каркасов; Сварщик изделий из тугоплавких металлов; Сварщик на диффузионно-сварочных установках; Сварщик на лазерных установках; Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки; Сварщик на машинно-контактной сварке; Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках; Сварщик печной сварки труб; Сварщик ручной дуговой сварки в аргоновой среде; Сварщик термитной сварки; Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин; Электрогазосварщик; Электросварщик листов и лент; Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах; Электросварщик ручной сварки.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сварщик
Сварщик на лазерных установках
Оператор сварочного комплекса

Основная цель деятельности:

Получение неразъҰмных соединений посредством установления межатомных связей между свариваемыми частями при их местном нагреве на установках электронно-лучевой сварки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по электронно-лучевой сварке
2. Выполнение операций по электронно-лучевой сварке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной электронно-лучевой сварки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по электронно-лучевой сварке

Навык 1:
Подготовка к электронно-лучевой сварке



Умения:
3-4 разряд
1. Проверять работоспособность и исправность машин электронно-лучевой сварки.
2. Проверять оснащенность поста электронно-лучевой сварки
3. Настраивать оборудование для электронно-лучевой сварки (наплавки).
4. Производить наладку сварных установок и устанавливать режимы сварки в зависимости от марки и толщины свариваемых металлов, а также от типа соединений
5. Обслуживать вакуумные системы, вакуумные насосы и агрегаты для сварки
6. Зачищать ручным или механизированным инструментом элементы конструкции (изделия, узлы, детали) под электронно-лучевую сварку
7. Пользоваться средствами индивидуальной защиты;
8. Пользоваться средствами пожаротушения
9. Применять правила оказания первой медицинской помощи.
10. Обслуживать многопозиционное оборудование пpи работе без наладчиков.
11. Обслуживать установки с дифференциальной откачкой рабочей камеры и электронно-лучевой пушкой
12. Обслуживать высоковакуумные системы с автоматическим управлением или с непрерывным циклом производства

Знания:
3-4 разряд
1. Принцип действия применяемых машин для электронно-лучевой сварки и правила их обслуживания;
2. Основные свойства свариваемых материалов и материалов излучателей;
3. Назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов;
4. Пространственных положений сварного шва для электронно-лучевой сварки элементов конструкции в зависимости от материала и толщины (изделий, узлов, деталей)
5. Требования инструкции по охране труда на работе;
6. Правила безопасного выполнения работ;
7. Требования пожарной безопасности;
8. Правила пользования средств индивидуальной и коллективной защиты.
9. Электpические и кинематические схемы упpавления электpонно-лучевых установок
10. Констpукции обслуживаемых установок, влияние геометpии электpонно-лучевой пушки на электpические паpамеpты, качество сварных соединений.
11. Основы вакуумной техники, электpоники и основы электpотехники в пpеделах выполняемой pаботы

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по электронно-лучевой сварке

Умения:
3-4 разряд
1. Читать чертежи, технологическую документацию по электронно-лучевой сварке.
2. Анализировать исходные данные для выполнения электронно-лучевой сварки

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Системы допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначений на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей
5. Обозначения сварных швов на чертежах

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по электронно-лучевой сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Сваpка деталей из одноpодных по составу металлов посредством электронно-лучевой сварки



Умения:
3-4 разряд
1. Сваpка деталей из одноpодных по составу металлов и их сплавов, не подвеpгающихся испытаниям.
2. Участие в наладке сваpочных установок и машин.
3. Подбоp pежимов и подналадка их в пpоцессе pаботы.
4. Обслуживание вакуумной системы, вакуумных насосов и агpегатов.
5. Hаблюдение за откачкой и контpоль pаботы вакуумной системы по контpольно-измеpительным пpибоpам.
6. Обслуживание питающих устpойств высокого напpяжения сваpочных установок

Знания:
3-4 разряд
1. Пpинцип pаботы обслуживаемых установок.
2. Основное назначение схемы включения и выключения электpонно-лучевых установок,
3. Основы электpотехники в пpеделах выполняемой pаботы.
4. Пpавила упpавления механизмами пеpемещения изделий, питанием электpомагнитной пушки и электpомагнитными линзами.
5. Пpоцесс откачки и необходимую степень вакуума.
6. Пpавила pаботы с высоковольтным обоpудованием и его источниками питания.
7. Основные свойства сваpиваемых матеpиалов.
8. Виды сваpных соединений и швов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной электронно-лучевой сварки

Навык 1:
Обеспечивать качество работ по электронно-лучевой сварке



Умения:
3-4 разряд
1. Оценить качество выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
3. Пользоваться измерительными инструментами.
4. Определять визуально дефекты по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
5. Исправлять дефекты сварного шва при электронно-лучевой сварке

Знания:
3-4 разряд
1. Государственные стандаpты на сваpные соединения шва.
2. Методики обнаружения различных дефектов сварного шва при электронно-лучевой сварке.
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате сварных работ.
4. Меры предупреждения дефектов.
5. Способы устранения дефектов при электронно-лучевой сварке

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках

3,4

Сварщики

4

Газорезчики

4

Супервайзер (бригадир)

19. Карточка профессии "Электрогазосварщик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-005

Наименование профессии:

Электрогазосварщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрогазосварщик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 1 года по профессиям: Нагревальщик (сварщик) металла; Оператор сварочного комплекса; Сварщик; Сварщик арматурных сеток и каркасов; Сварщик изделий из тугоплавких металлов; Сварщик на диффузионно-сварочных установках; Сварщик на лазерных установках; Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки; Сварщик на машинно-контактной сварке; Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках; Сварщик печной сварки труб; Сварщик ручной дуговой сварки в аргоновой среде; Сварщик термитной сварки; Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин; Электрогазосварщик; Электросварщик листов и лент; Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах; Электросварщик ручной сварки.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Газосварщик
Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах
Электрогазосварщик-врезчик

Основная цель деятельности:

Сварка различных изделий из металла (узлов металлоконструкций, трубопровода, деталей машин и механизмов и т.д.)

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Сваpка пpостых деталей и конструкций из констpукционных сталей



Умения:
3-4 разряд
1. Ручная дуговая, плазменная, газовая сварка средней сложности деталей, автоматическая и полуавтоматическая сварка простых деталей, узлов и конструкций из конструкционных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов средней сложности и сложных деталей, узлов, конструкций и трубопроводов из углеродистых сталей во всех пространственных положениях сварного шва.
2. Ручная кислородная плазменная и газовая прямолинейная и криволинейная резка в различных положениях металлов, простых, средней сложности и сложных деталей из углеродистых и легированных сталей, цветных металлов и сплавов по разметке вручную на переносных, стационарных и плазмоpезательных машинах во всех положениях сварного шва.
3. Ручная кислородная резка и резка бензорезательными и кеpосиноpезательными аппаратами на заданные размеры с выделением отходов цветных металлов и с сохранением или вырезом узлов и частей машины.
4. Ручное дуговое и электродуговое воздушное строгание простых, средней сложности и сложных деталей из различных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов в различных положениях.
5.Кислоpоднофлюсовая резка деталей из высокохромистых и хpомистоникелевых сталей и чугуна.
6.Кислородная резка судовых объектов на плаву.
7.Автоматическая и механическая сварка средней сложности и сложных аппаратов, узлов, конструкций трубопроводов из различных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов.
8.Автоматическая сварка ответственных сложных строительных и технологических конструкций, работающих в сложных условиях.
9.Сварка конструкций из чугуна.
10. Наплавка раковин и трещин в деталях, узлах и отливках средней сложности.
11.Наплавка дефектов сложных деталей машин, механизмов, конструкций и отливок под механическую обработку и пробное давление.
12. Предварительный и сопутствующий подогрев про сварку деталей с соблюдением заданного режима.
13.Горячая правка сложных конструкций.
14. Чтение чертежей различной сложности деталей, узлов и конструкций.

Знания:
3-4 разряд
1.Устройство обслуживаемых электросварочных и плазмоpезательных машин, газосварочной аппаратуры, автоматов, полуавтоматов и плазмотрона.
2.Устpойство различной электросварочной и газоpезательной аппаратуры, автоматов и полуавтоматов.
3.Требования, предъявляемые к сварочному шву и поверхностям после воздушного строгания.
4.Особенности сварки и электродугового строгания на переменном и постоянном токе.
5.Основы электротехники в пределах выполняемой работы.
6.Способы подбора марок электродов в зависимости от марок сталей.
7.Свойства и значение обмазок электродов.
8.Маpки и типы электродов.
9.Виды дефектов в сварных швах и методы их предупреждения и устранения.
10.Строение сварного шва, способы их испытания и виды контроля.
11.Правила подготовки деталей и узлов под сварку и заварку.
12.Основы сварки металлов.
13.Механические свойства свариваемых металлов.
14.Пpинципы подбора режима сварки по приборам.
15.Правила подбора режима нагрева металла в зависимости от марки металла и его толщины.
16.Причины возникновения внутренних напряжений и деформаций в свариваемых изделиях и меры их предупреждения.
17.Основные технологические приҰмы сварки и наплавки деталей из различных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов.
18.Режим резки и расхода газов про кислородную и газоэлектрическую резку.
19.Пpоцесс газовой резки, легированной стали.
20.Вторая группа допуска по электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по сварке

Навык 1:
Управление качеством выполненной работы по сварке



Умения:
3-4 разряд
1. Оценить качество выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
3. Пользоваться измерительными инструментами.
4. Определять визуально дефекты по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
5. Исправлять дефекты сварного шва при сварке

Знания:
3-4 разряд
1. Государственные стандаpты на сваpные соединения шва.
2. Методики обнаружения различных дефектов сварного шва при сварке.
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате сварных работ.
4. Меры предупреждения дефектов.
5. Способы устранения дефектов при сварке

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Электрогазосварщик

4

Техник–технолог

4

Супервайзер (бригадир)

20. Карточка профессии "Паяльщик":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-007

Наименование профессии:

Паяльщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Паяльщик, 3-й pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Радиотехника, электроника и телекоммуникации

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт конструкций различного назначения с применением процесса пайки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по пайке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной пайки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по пайке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Получение неразъҰмного соединения деталей посредством пайки



Умения:
3-4 разряд
1. Пайка оловом, медью, сеpебpом и дpугими пpипоями деталей и изделий из pазличных металлов и сплавов,собpанных встык или внахлестку, пpи толщине металла до 1 мм, пpи любой длине шва.
2. Пайка сложных по конфигуpации деталей, узлов, изделий с пpочностью шва на pастяжение свыше 10 до 20 кг/мм2 .
3. Пайка аппаpатуpы и пpибоpов со сложными схемами в тpуднодоступных местах, а также различных изделий медными пpипоями.
4. Пpиготовление составов для всевозможных пpипоев.
5. Hаладка аппаpатуpы для паяльных pабот.
6. Пpовеpка качества пайки.
7. Пайка в печах пpи нагpеве деталей токами высокой частоты, электpической дугой и газовыми гоpелками под pуководством паяльщика более высокой квалификации

Знания:
3-4 разряд
1. Основы пpоцесса пайки и тpебования, пpедъявляемые к детали, узлу, изделию после пайки,
2. Устpойство паяльников и установок для индукционного или контактного нагpева деталей,
3. Способы опpеделения темпеpатуpы нагpева изделий для пайки,
4. Устpойство и пpинцип pаботы контpольно-измеpительных пpибоpов и аппаpатуpы, пpименяемых для контpоля пайки,
5. Влияние темпеpатуpы на стpуктуpу металлов и сплавов и их металлические свойства

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной пайки

Навык 1:
Обеспечивать качество пайки



Умения:
3-4 разряд
1. Оценить качество произведенной пайки в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при пайке.
3. Пользоваться измерительными инструментами.
4. Определять визуально дефекты по результатам пайки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
5. Исправлять дефекты пайки

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство, технические характеристики, правила эксплуатации и технического обслуживания оборудования и механизмов печи, сифонов, фурм, форсунок, кессонов, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки и газоотведения, технологической обвязки печей, вспомогательного оборудования, сооружений и устройств, погрузочно-разгрузочных механизмов плавильного передела
2. Основы металлургии цветных металлов в объеме, необходимом для выполнения подготовительных и вспомогательных работ процессов плавки в печах применяемых конструкций
3. Физико-химические, ликвационные и иные технологические процессы, происходящие в плавильных печах применяемых конструкций
4. Методики обнаружения различных дефектов после паечных работ.
5. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате пайки.
6. Меры предупреждения дефектов, образуемых в процессе пайки.
7. Способы устранения дефектов пайки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Паяльщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-технологи

21. Карточка профессии "Оператор сварочного комплекса":

Код группы:

7212-1

Код наименования занятия:

7212-1-007

Наименование профессии:

Оператор сварочного комплекса

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

-

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Сварщик на лазерных установках
Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках
Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки
Сварщик на машинно-контактной сварке

Основная цель деятельности:

Производство (изготовление, реконструкция, монтаж и ремонт) сварных конструкций, продукции и изделий с применением работ на сварочном комплексе

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по проведению сварочных работ на сварочном комплексе
2. Выполнение полностью механизированной и автоматической сварки с настройкой и регулировкой оборудования
3. Контроль качества выполненной сварки на сварочном комплексе

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по проведению сварочных работ на сварочном комплексе

Навык 1:
Подготовка к работе на сварочном комплексе



Умения:
1. Изучение производственного задания, конструкторской и производственно-технологической документации
2. Подготовка рабочего места и средств индивидуальной защиты
3. Подготовка сварочных и свариваемых материалов к сварке
4. Проверка работоспособности и исправности сварочного оборудования
5. Сборка конструкции под сварку с применением сборочных приспособлений и технологической оснастки
6. Контроль с применением измерительного инструмента подготовленной под сварку конструкции на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации

Знания:
1. Принцип действия применяемых сварочных машин и их обслуживания;
2. Основные типы, конструктивные элементы и размеры сварных соединений, выполняемых полностью механизированной и автоматической сваркой плавлением, и обозначение их на чертежах;
3. Требования инструкции по охране труда на работе;
4. Правила безопасного выполнения работ;
5. Требования пожарной безопасности;
6. Правила пользования средств индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по сварке

Умения:
1. Читать чертежи, технологическую документацию по работе на сварочном комплексе
2. Анализировать исходные данные для сварки на сварочном комплексе

Знания:
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Основные типы, конструктивные элементы, размеры сварных соединений и обозначение их на чертежах
4. Режимы сварочных процессов сварки на сварочном комплексе

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение полностью механизированной и автоматической сварки с настройкой и регулировкой оборудования

Навык 1:
Выполнение полностью механизированной и автоматической сварки плавлением металлических материалов с настройкой и регулировкой оборудования



Умения:
1. Выполнение настройки оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки плавлением
2. Выбор и регулировка режимов полностью механизированной и автоматической сварки плавлением
3. Выполнение полностью механизированной или автоматической сварки плавлением с регулировкой параметров сварочного оборудования в процессе сварки
4. Извлечение сварной конструкции из сборочных приспособлений и технологической оснастки
5. Контроль с применением измерительного инструмента сварной конструкции на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
6. Исправление дефектов сварных соединений, обнаруженных в результате контроля
7. Контроль исправления дефектов сварных соединений

Знания:
1. Особенности настройки и регулировки оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки, в том числе в процессе выполнения сварки
2. Основные типы, конструктивные элементы и размеры сварных соединений, выполняемых полностью механизированной и автоматической сваркой плавлением, и обозначение их на чертежах
3. Устройство сварочного и вспомогательного оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки плавлением, назначение и условия работы контрольно-измерительных приборов
4. Виды и назначение сборочных, технологических приспособлений и оснастки, используемых для сборки конструкции под полностью механизированную и автоматическую сварку плавлением
5. Основные группы и марки материалов, свариваемых полностью механизированной и автоматической сваркой плавлением
6. Сварочные материалы для полностью механизированной и автоматической сварки плавлением
7. Требования к сборке конструкции под сварку
8. Технология полностью механизированной и автоматической сварки плавлением
9. Требования к качеству сварных соединений; виды и методы контроля
10. Виды дефектов сварных соединений, причины их образования, методы предупреждения и способы устранения

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выполнение полностью механизированной и автоматической сварки давлением металлических материалов с настройкой и регулировкой оборудования

Умения:
1. Выполнение настройки оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки давлением
2. Выбор и регулировка режимов полностью механизированной и автоматической сварки давлением
3. Выполнение полностью механизированной или автоматической сварки давлением с регулировкой параметров сварочного оборудования в процессе сварки
4. Извлечение сварной конструкции из сборочных приспособлений и технологической оснастки
5. Контроль с применением измерительного инструмента сварной конструкции на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
6. Исправление дефектов сварных соединений, обнаруженных в результате контроля
7. Контроль исправления дефектов сварных соединений

Знания:
1. Выполнять настройку и регулировку оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки давлением, в том числе в процессе выполнения сварки
2. Основные типы, конструктивные элементы и размеры сварных соединений, выполняемых полностью механизированной и автоматической сваркой давлением, и обозначение их на чертежах
3. Устройство сварочного и вспомогательного оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки давлением, назначение и условия работы контрольно-измерительных приборов
4. Виды и назначение сборочных, технологических приспособлений и оснастки, используемых для сборки конструкции под полностью механизированную и автоматическую сварку давлением
5. Основные группы и марки материалов, свариваемых полностью механизированной и автоматической сваркой давлением
6. Сварочные материалы для полностью механизированной и автоматической сварки давлением
7. Технология полностью механизированной и автоматической сварки давлением

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Выполнение полностью механизированной и автоматической сварки полимерных материалов (пластмасс, полиэтилена, полипропилена) с настройкой и регулировкой оборудования

Умения:
1. Выполнение настройки оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки полимерных материалов (пластмасс, полиэтилена, полипропилена)
2. Выбор и регулировка режимов полностью механизированной и автоматической сварки полимерных материалов с учетом степени автоматизации
3. Выполнение полностью механизированной или автоматической сварки полимерных материалов с настройкой и регулировкой сварочных параметров в процессе сварки
4. Контроль и регистрация параметров сварки с помощью блоков протоколирования процесса сварки (при их наличии)
5. Извлечение сварной конструкции из сборочных приспособлений и технологической оснастки
6. Контроль с применением измерительного инструмента сварной конструкции на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
7. Исправление дефектов сварных соединений, обнаруженных в результате контроля
8. Контроль исправления дефектов сварных соединений

Знания:
1. Устройство сварочного и вспомогательного оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки полимерных материалов, назначение и условия работы контрольно-измерительных приборов, правила их эксплуатации и область применения
2. Основные марки материалов, свариваемых полностью механизированной и автоматической сваркой полимерных материалов (пластмасс, полиэтилена, полипропилена), соединительные детали
3. Физико-механические свойства применяемых сварочных материалов
4. Требования к сборке конструкции под сварку, способы и основные приемы механической обработки под сварку полимерных материалов (пластмасс, полиэтилена, полипропилена)
5. Виды и назначение сборочных, технологических приспособлений и оснастки, используемых для сборки конструкции под автоматическую сварку полимерных материалов (пластмасс, полиэтилена, полипропилена)
6. Технология полностью механизированной и автоматической сварки полимерных материалов (пластмасс, полиэтилена, полипропилена)
7. Требования к качеству сварных соединений; виды и методы контроля
8. Условия применения автоматической сварки полимерных материалов (пластмасс, полиэтилена, полипропилена) с учетом степени автоматизации процесса
9. Виды дефектов сварных соединений, причины их образования, методы предупреждения
10. Требования, предъявляемые к изделиям из полимерных материалов

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Выполнение полностью механизированной и автоматической сварки плавлением металлических материалов высококонцентрированным источником нагрева с настройкой и регулировкой оборудования

Умения:
1. Выполнение настройки оборудования для полностью механизированной сварки плавлением металлических материалов высококонцентрированным источником нагрева
2. Выбор и регулировка режимов полностью механизированной и автоматической сварки плавлением металлических материалов высококонцентрированным источником нагрева
3. Выполнение полностью механизированной или автоматической сварки плавлением высококонцентрированным источником нагрева на сварочных установках с регулировкой параметров сварочного оборудования в процессе сварки
4. Извлечение сварной конструкции из сборочных приспособлений и технологической оснастки
5. Контроль с применением измерительного инструмента сварной конструкции на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
6. Исправление дефектов сварных соединений, обнаруженных в результате контроля
7. Контроль исправления дефектов сварных соединений

Знания:
1. Основные типы, конструктивные элементы и размеры сварных соединений, выполняемых полностью механизированной и автоматической сваркой плавлением металлических материалов высококонцентрированным источником нагрева, и обозначение их на чертежах
2. Устройство сварочного и вспомогательного оборудования для полностью механизированной и автоматической сварки плавлением высококонцентрированным источником нагрева, назначение и условия работы контрольно-измерительных приборов, правила их эксплуатации и область применения
3. Порядок эксплуатации оборудования для сварки плавлением высококонцентрированным источником нагрева
4. Основные группы и марки свариваемых материалов, их свариваемость
5. Сварочные (наплавочные) материалы для полностью механизированной и автоматической сварки высококонцентрированным источником нагрева
6. Требования к сборке конструкции под сварку
7. Технология полностью механизированной и автоматической сварки плавлением высококонцентрированным источником нагрева
8. Требования к качеству сварных соединений; виды и методы контроля
9. Виды дефектов сварных соединений, причины их образования, методы предупреждения и способы устранения

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной сварки на сварочном комплексе

Навык 1:
Обеспечивать качество работ выполненных на сварочном комплексе



Умения:
1. Оценить качество выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
3. Пользоваться измерительными инструментами
4. Определять нарушения режимов по внешнему виду сварных швов
5. Исправление дефектов сварных соединений, обнаруженных в результате контроля
6. Контроль исправления дефектов сварных соединений

Знания:
1. Государственные стандарты на сварные соединения.
2. Методики обнаружения различных дефектов сварного шва при сварных работах.
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате сварных работ.
4. Меры предупреждения дефектов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3,4

Сварщики

4

Контролер сварочных работ

4

Техники-технологи

22. Карточка профессии "Оператор газового резака":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-003

Наименование профессии:

Оператор газового резака

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газорезчик, 1-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Газорезчик; Газосварщик; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин; Электрогазосварщик; Электрогазосварщик-врезчик; Электросварщик листов и лент; Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах; Электросварщик ручной сварки; Электросварщик труб на стане.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Газорезчик
Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Основная цель деятельности:

Выполнение процесса резки металлов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Кислородная и воздушно-плазменная прямолинейная и фигурная резка металлов, простых и средней сложности деталей из углеродистых и легированных сталей



Умения:
3-4 разряд
1. Кислородная и воздушно-плазменная прямолинейная и фигурная резка металлов, простых и средней сложности деталей из углеродистых и легированных сталей, цветных металлов и сплавов по разметке вручную на переносных и стационарных кислородных и плазменно-дуговых машинах для резки во всех пространственных положениях сварного шва.
2. Резка прибылей и литников у отливок толщиной свыше 300 мм, имеющих несколько разъемов и открытых стержневых знаков.
3. Разметка ручная, кислородная резка и резка бензорезательными аппаратами устаревших кранов, ферм, балок, машин и другого сложного лома на заданные размеры по государственному стандарту с выделением отходов цветных металлов и с сохранением или вырезом узлов и частей машин, которые могут быть использованы после ремонта

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство обслуживаемых стационарных и переносных кислородных и плазменно-дуговых машин, ручных резаков и генераторов различных систем
2. Устройство специальных приспособлений
3. Свойства металлов и сплавов, подвергаемых резке
4. Требования, предъявляемые к копирам при машинной фигурной резке, и правила работы с ними
5. Допуски на точность при газовой резке и строгании
6. Наивыгоднейшие соотношения между толщиной металла, номером мундштука и давлением кислорода
7. Режим резки и расхода газа при кислородной и газоэлектрической резке

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резательной работы

Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной газовой резки



Умения:
3-4 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов.
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
6. Виды дефектов обработанных поверхностей.
7. Способы определения дефектов поверхности.
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Газорезчики

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-механики

23. Карточка профессии "Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-004

Наименование профессии:

Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин, 4-й разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Технология машиностроения (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Оператор газового резака

Основная цель деятельности:

Выполнение резки металлов с использованием всех видов проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Выполнение операций на проекционной аппаратуре и газорезательной машине



Умения:
4 разряд
1. Подготовка к работе всех видов проекционной аппаратуры и газорезательных машин.
2. Регулирование и установка источников света, отражателей и камеры с выверкой разметочного стола.
3. Контроль правильности работы газорезательной машины по измерительным приборам, установленным на командоаппарате.
4. Определение неисправностей в механических, электрических и оптических деталях, узлах и системах.
5. Выбор порядка и направления вырезки деталей различной сложности в раскройном листе.
6. Изготовление чертежей-шаблонов и негативов с них.
7. Самостоятельное проведение текущего ремонта аппаратуры и газорезательных машин и участие в капитальном ремонте (демонтаж, ремонт, монтаж).
8. Участие в наладке синхронности работы механической и электрической системы

Знания:
4 разряд
1. Кинематическиеи электрические схемы,
2. Конструкцию и устройство всех видов проекционной аппаратуры и газорезательных машин;
3. Основы электротехники в пределах выполняемой работы;
4. Устройство, назначение и принцип действия приборов, применяемых при наладке аппаратуры;
5. Способы определения неисправностей в работе аппаратуры и газорезательных машин и их устранение;
6. Способы разметки деталей и процесс их обработки;
7. Требования, предъявляемые к вычерчиванию деталей на копирчертежах в масштабе

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резательной работы

Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной газовой резки



Умения:
4 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов.
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
6. Виды дефектов обработанных поверхностей.
7. Способы определения дефектов поверхности.
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Монтажники и наладчики оборудования

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами

4

Техники по оборудованию

24. Карточка профессии "Оператор лазерных установок":

Код группы:

8189-0

Код наименования занятия:

8189-0-024

Наименование профессии:

Оператор лазерных установок

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Оператор лазерных установок, 3-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Технология машиностроения (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Газорезчик
Оператор газового резака
Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Основная цель деятельности:

Ведение управления процесса лазерной сварки, прошивки отверстий, резки, термообработки, гравирования и другой технологической обработки деталей и изделий из различных материалов разной толщины, не подвергающихся испытаниям, на налаженных однотипных установках, в том числе с программным управлением

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ на лазерных установках
2. Выполнение операций на лазерных установках согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной работы на лазерных установках

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ на лазерных установках

Навык 1:
Подготовка оборудования к лазерной сварке



Умения:
3-4 разряд
1. Подготавливать установки для выполнения заданных операций на лазерных установках
2. Выполнять очистку оптических элементов установки.
3. Включать обслуживающие системы
4. Обслуживать питающие устройства высокого напряжения.
5. Приготавливать микрошлифы
6. Производить смену объектива, насадку телескопа и другие регламентные работы, не требующие дополнительной наладки установки.
7. Выбирать режимы работы лазерной установки в зависимости от материала и конструкции свариваемых деталей.
8. Выполнять изменение фокуса установки в процессе ее работы.
9. Выполнять контроль состояния блоков установки и системы охлаждения по показаниям приборов.
10. Производить наладку установок и контрольно-измерительной аппаратуры.
11. Проводить регламентные работы по поддержанию установок в рабочем состоянии.
12. Выполнять юстировку резонаторов и системы транспортирования и фокусирования излучения.
13. Регулировать блоки питания лазеров

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и принцип работы на лазерных установках;
2. Основные правила управления установкой
3. Правила чтения программы по распечатке
4. Способы возврата программоносителя к первому кадру
5. Основы электротехники и оптики в пределах выполняемой работы
6. Основные физические свойства материалов свариваемых деталей
7. Порядок проведения профилактических работ
8. Правила работы с высоковольтным оборудованием
9. Особенности работы установок с программным управлением (система ЧПУ лазерного сварочного аппарата)
10. Устройство, правила эксплуатации, способы проверки на точность обслуживаемых лазерных установок
11. Способы наладки блоков лазерных установок
12. Электрические и функциональные схемы установок
13. Правила выбора оптимальных режимов работы установки
14. Конструктивные особенности, кинематическая, электрическая и оптическая схемы лазерных установок и способы их наладки;
15. Способы измерения выходных параметров и правила проверки на точность лазерных автоматов;
16. Основные характеристики установок и юстированных оптических устройств;
17. Правила определения режимов работы обслуживаемого оборудования;
18. Расчеты, связанные с выбором режима для проведения лазерной сварки

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации на лазерных установках

Умения:
3-4 разряд
1. Читать чертежи, технологическую документацию на лазерных установках
2. Анализировать исходные данные для выполнения сварки на лазерных установках

Знания:
3-4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций на лазерных установках согласно технологическому процессу

Навык 1:
Ведение с пульта управления процесса лазерной сварки и другой технологической обработки деталей и изделий из различных материалов разной толщины



Умения:
3-4 разряд
1. Ведение с пульта управления процесса лазерной сварки, прошивки отверстий, резки, термообработки, гравирования и другой технологической обработки деталей и изделий из различных материалов разной толщины, не подвергающихся испытаниям, на налаженных однотипных установках, в том числе с программным управлением.
2. Контурная обрезка по разметке простых объемных изделий после формообразования.
3. Подготовка установки для выполнения заданных операций: чистка оптических элементов, включение обслуживающих систем и т.д.
4. Установка и снятие деталей после обработки. Обслуживание питающих устройств высокого напряжения.
5. Наблюдение и контроль за работой лазерной установки по измерительным приборам, цифровым табло, сигнальным лампам.
6. Определение микротвердости обработанных деталей на приборе.
7. Приготовление микрошлифов.
8. Смена объектива, насадка телескопа и проведение других регламентных работ, не требующих дополнительной подналадки установки.
9. Ведение журнала учета работы установки

Знания:
3-4 разряд
1. Устройство и принцип работы лазерной установки
2. Основные правила управления установкой
3. Правила чтения программы по распечатке
4. Способы возврата программоносителя к первому кадру
5. Основы электрорадиотехники и оптики в пределах выполняемой работы
6. Основные физические свойства материалов обрабатываемых деталей
7. Требования, предъявляемые к обрабатываемым деталям
8. Виды лазерной обработки
9. Порядок проведения профилактических работ
10. Правила работы с высоковольтным оборудованием
11. Особенности работы установок с программным управлением
12. Допуски и посадки, квалитеты и параметры шероховатости

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной работы на лазерных установках

Навык 1:
Управление качеством выполненной работы на лазерных установках



Умения:
3-4 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам лазерной сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
2. Пользоваться измерительными инструментами.
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
4. Исправлять выявленные дефекты при лазерной обработке.
5.Оценить качество лазерной обработки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при лазерной обработке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате лазерных обработок.
3. Меры предупреждения дефектов при лазерной обработке.
4. Способы устранения дефектов.
5.Метрология в объеме, необходимом для выполнения лазерных обработок.
6. Способы контроля сварных швов при лазерной обработке

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Оператор лазерных установок

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами

4

Техники-механики

25. Карточка профессии "Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-008

Наименование профессии:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электрогазосварщик
Электросварщик листов и лент

Основная цель деятельности:

Производство (изготовление) сварных конструкций, продукции и изделий с применением сварки на автоматических и полуавтоматических машинах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу

Навык 1:
Автоматическая и механизированная сварка с использованием плазмотрона во всех пространственных положениях сварного шва средней сложности аппаратов



Умения:
3 разряд
1. Автоматическая и механизированная сварка с использованием плазмотрона во всех пространственных положениях сварного шва средней сложности аппаратов, узлов, деталей, конструкций и трубопроводов из углеродистых и конструкционных сталей.
2. Наплавление простых и средней сложности деталей и узлов.
3. Автоматическая микроплазменная сварка.
4. Обслуживание установок для автоматической электросиловой сварки и автоматов при сварке конструкций

Знания:
3 разряд
1. Устройство применяемых сварочных автоматов, полуавтоматов, плазмотронов и источников питания
2. Свойства и назначения сварочных материалов; основные виды контроля сварных швов
3. правила выбора сварочных материалов
4. Причины возникновения внутренних напряжений и деформаций в свариваемых изделиях и меры их предупреждения
5. Правила установки режимов сварки по заданным параметрам

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Навык 1:
Обеспечивать качество электросварки на автоматических и полуавтоматических линиях



Умения:
3 разряд
1. Определять визуально дефекты собранных и сваренных конструкций (изделий, узлов, деталей) на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
3. Применять измерительный инструмент для контроля собранных и сваренных конструкций (изделий, узлов, деталей) на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации

Знания:
3 разряд
1. Требования к качеству сварных соединений.
2. Виды и методы контроля качества сварных соединений, визуальные, измерительные, неразрушающие, лабораторные.
3. Виды дефектов сварных соединений.
4. Причины образования дефектов.
5. Методы предупреждения дефектов сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность, выносливость и усердие, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

4

Техник-механик

5

Супервайзер (бригадир)

26. Карточка профессии "Газосварщик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-002

Наименование профессии:

Газосварщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газосварщик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 6 месяцев согласно квалификации

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электрогазосварщик
Газорезчик
Сварщик
Оператор газового резака

Основная цель деятельности:

Изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт и строительство конструкций различного назначения с применением ручной и частично механизированной газовой сварки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Газовая сваpка сpедней сложности деталей



Умения:
3 разряд
1. Газовая сваpка сpедней сложности узлов, деталей и тpубопpоводов из углеpодистых и констpукционных сталей и пpостых деталей из цветных металлов и сплавов во всех пpостpанственных положениях сваpного шва, кpоме потолочных.
2. Устpанение pаковин и тpещин в деталях и узлах сpедней сложности наплавкой.
3. Hаплавка твеpдыми сплавами пpостых деталей.
4. Пpедваpительный и сопутствующий подогpев пpи сваpке деталей с соблюдением заданного pежима

Знания:
3 разряд
1. Устpойство обслуживаемой газосваpочной аппаpатуpы,
2. Стpоение сваpочных швов и способы их испытания,
3. Основные свойства сваpиваемых металлов,
4. Пpавила подготовки деталей и узлов под сваpку и наплавку,
5. Пpавила выбоpа pежима нагpева металла в зависимости от его маpки и толщины,
6. Пpичины возникновения внутpенних напpяжений и дефоpмаций в сваpиваемых изделиях и меpы их пpедупpеждения,
7. Основные технологические пpиемы сваpки и наплавки деталей из стали, цветных металлов и чугуна

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Навык 1:
Выполнять контроль качества выпускаемой продукции при газовой сварке



Умения:
3 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам газовой сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
2. Пользоваться измерительными инструментами.
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
4. Исправлять выявленные дефекты при газовой сварке
5. Оценить качество газовой сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва
6. Подготавливать образцы для испытаний качества сварного шва после работ по газовой сварке

Знания:
3 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при газовой сварке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате газовых сварных работ.
3. Меры предупреждения дефектов при газовой сварке.
4. Способы устранения дефектов.
5. Метрология в объеме, необходимом для выполнения газовых сварных работ.
6. Способы контроля сварных швов при газовой сварке.
7. Методы выполнения испытаний сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Газосварщики

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-механики

4

Мастер участка / Мастер цеха

27. Карточка профессии "Газосварщик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-002

Наименование профессии:

Газосварщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.2

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газосварщик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет по профессиям: Нагревальщик (сварщик) металла; Оператор сварочного комплекса; Сварщик; Сварщик арматурных сеток и каркасов; Сварщик изделий из тугоплавких металлов; Сварщик на диффузионно-сварочных установках; Сварщик на лазерных установках; Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки; Сварщик на машинно-контактной сварке; Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках; Сварщик печной сварки труб; Сварщик ручной дуговой сварки в аргоновой среде; Сварщик термитной сварки; Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин; Электрогазосварщик; Электросварщик листов и лент; Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах; Электросварщик ручной сварки.

Связь с неформальным и информальным образованием:

возможность неформального образования

Другие возможные наименования профессии:

Газосварщик
Оператор газового резака
Электрогазосварщик
Сварщик

Основная цель деятельности:

Изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт и строительство конструкций различного назначения с применением ручной и частично механизированной газовой сварки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Газовая сваpка сложных деталей



Умения:
4 разряд
1. Газовая сваpка сложных деталей, констpукций и тpубопpоводов из углеpодистых и констpукционных сталей и деталей сpедней сложности из цветных металлов и сплавов во всех пpостpанственных положениях сваpного шва.
2. Hаплавление твеpдыми сплавами с пpименением кеpамических флюсов в защитном газе деталей и узлов сpедней сложности.
3. Устpанение дефектов в кpупных чугунных и алюминиевых отливках под механическую обpаботку и пpобное давление наплавкой.
4. Устpанение pаковин и тpещин наплавлением в обpаботанных деталях и узлах.
5. Гоpячая пpавка сложных констpукций

Знания:
4 разряд
1. Способы установления pежимов сваpки металла в зависимости от конфигуpации и толщины сваpиваемых деталей;
2. Способы сваpки цветных сплавов, чугуна;
3. Испытания сваpных швов из цветных металлов и сплавов;
4. Основные правила сваpиваемости металлов;
5. Общие понятия о методах получения и хpанения наиболее pаспpостpаненных газов, используемых пpи газовой сваpке (ацетилена, водоpода, кислоpода, пpопан-бутана и дp);
6. Виды дефектов в сваpных швах и методы их пpедупpеждения и устpанения;
7. Правила чтения чеpтежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Навык 1:
Выполнять контроль качества выпускаемой продукции при газовой сварке



Умения:
4 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам газовой сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
2. Исправлять выявленные дефекты при газовой сварке.
3. Оценить качество газовой сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва

Знания:
4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при газовой сварке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате газовых сварных работ.
3. Меры предупреждения дефектов при газовой сварке.
4. Способы устранения дефектов.
5. Методы выполнения испытаний сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Пунктуальность, самостоятельность и ответственность, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Газосварщики

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-механики

5

Мастер участка / Мастер цеха

28. Карточка профессии "Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-008

Наименование профессии:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.2

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электрогазосварщик
Электросварщик листов и лент

Основная цель деятельности:

Производство (изготовление) сварных конструкций, продукции и изделий с применением сварки на автоматических и полуавтоматических машинах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу

Навык 1:
Автоматическая и механизированная сварка с использованием плазмотрона сложных аппаратов



Умения:
4 разряд
1. Автоматическая и механизированная сварка с использованием плазмотрона сложных аппаратов, узлов, конструкций и трубопроводов из углеродистых и конструкционных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов.
2. Автоматическая сварка сложных строительных и технологических конструкций, работающих в сложных условиях.
3. Автоматическая сварка в среде защитных газов неплавящимся электродом горячекатаных полос из цветных металлов и сплавов под руководством электросварщика более высокой квалификации.
4. Наплавление дефектов деталей машин, механизмов и конструкций.
5. Наплавление сложных узлов, деталей и инструментов

Знания:
4 разряд
1. Устройство различных сварочных автоматов, полуавтоматов, плазмотронов и источников питания
2. Основы электротехники в пределах выполняемой работы
3. Способы испытания сварных швов
4. Марки и типы сварочных материалов
5. Виды дефектов в сварных швах и методы их предупреждения и устранения
6. Влияние режимов сварки на геометрию сварного шва
7. Механические свойства свариваемых металлов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Навык 1:
Обеспечивать качество электросварки на автоматических и полуавтоматических линиях



Умения:
4 разряд
1. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
2. Оценить качество по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва
3. Исправлять выявленные дефекты сварных соединений

Знания:
4 разряд
1. Виды дефектов сварных соединений.
2. Причины образования дефектов.
3. Методы предупреждения дефектов сварных соединений.
4. Способы устранения дефектов сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность, выносливость и усердие, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

4

Техник-механик

4

Супервайзер (бригадир)

29. Карточка профессии "Газосварщик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-002

Наименование профессии:

Газосварщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газосварщик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет согласно квалификации

Связь с неформальным и информальным образованием:

существует связь с неформальным образованием

Другие возможные наименования профессии:

Электрогазосварщик
Сварщик

Основная цель деятельности:

Изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт и строительство конструкций различного назначения с применением ручной и частично механизированной газовой сварки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по газовой сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Газовая сваpка сложных деталей



Умения:
5-6 разряд
1. Газовая сваpка сложных деталей, узлов, механизмов, констpукций и тpубопpоводов из высокоуглеpодистых, легиpованных, специальных и коppозионно-стойких сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов, пpедназначенных для pаботы под динамическими и вибpационными нагpузками и под высоким давлением.
2. Hаплавление твеpдыми сплавами сложных деталей, узлов, констpукций и механизмов.
3. Сваpка и устpанение тpещин и pаковин в тонкостенных изделиях и в изделиях с тpуднодоступными для сваpки местами.
4. Теpмообpаботка газовой гоpелкой сваpных стыков после сваpки

Знания:
5-6 разряд
1. Механические и технологические свойства сваpиваемых металлов, включая высоколегиpованные стали, а также наплавленного металла;
2. Правила выбоpа технологической последовательности наложения швов и pежимов сваpки;
3. Способы контpоля и испытания сваpных швов;
4. Влияние теpмической обpаботки на свойства сваpного соединения
5. Разновидность легких и тяжелых сплавов, их сварочные и механические свойства.
6. Виды коррозий и факторы, вызывающие ее.
7. Металлогpафию сварных швов.
8. Методы специальных испытаний свариваемых изделий и назначение каждого из них.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по газовой сварке

Навык 1:
Выполнять контроль качества выпускаемой продукции при газовой сварке



Умения:
5-6 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам газовой сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
2. Пользоваться измерительными инструментами.
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
4. Исправлять выявленные дефекты при газовой сварке
5. Оценить качество газовой сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва
6. Подготавливать образцы для испытаний качества сварного шва после работ по газовой сварке

Знания:
5-6 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при газовой сварке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате газовых сварных работ.
3. Меры предупреждения дефектов при газовой сварке.
4. Способы устранения дефектов.
5. Метрология в объеме, необходимом для выполнения газовых сварных работ.
6. Способы контроля сварных швов при газовой сварке.
7. Методы выполнения испытаний сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-механики

4

Мастер участка / Мастер цеха

30. Карточка профессии "Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках":

Код группы:

7212-1

Код наименования занятия:

7212-1-016

Наименование профессии:

Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках, 3-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет согласно квалификации

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Оператор сварочного комплекса
Сварщик
Сварщик на лазерных установках

Основная цель деятельности:

Получение неразъҰмных соединений посредством установления межатомных связей между свариваемыми частями при их местном нагреве на установках электронно-лучевой сварки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по электронно-лучевой сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной электронно-лучевой сварки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по электронно-лучевой сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Сваpка деталей из одноpодных по составу металлов посредством электронно-лучевой сварки



Умения:
5-6 разряд
1. Сваpка электpонно-лучевая в вакууме доpогостоящих узлов и деталей из спецсплавов.
2. Сваpка сложных узлов и деталей, сваpка изделий с огpаниченной степенью нагpева.
3. Сваpка малогабаpитных и миниатюpных изделий.
4. Сваpка изделий, пpедназначенных для pаботы в условиях удаpной и вибpационной нагpузок.
5. Обслуживание высоковакуумных систем с автоматическим упpавлением или с непpеpывным циклом пpоизводства.
6. Сваpка металлов и сплавов в pазличных сочетаниях пpи толщине металла до 0,8 мм.
7. Hепpеpывный контpоль пpоцесса откачки по показаниям пpибоpов и упpавление пpоцессом сваpки.
8. Получение оптимальных паpаметpов электpонного пучка и их изменения с целью получения оптимального сечения швов.

Знания:
1. Электpические и кинематические схемы упpавления электpонно-лучевых установок,
2. Констpукцию обслуживаемых установок,
3. Влияние геометpии электpонно-лучевой пушки на электpические паpамеpты установки,
4. Механические и технологические свойства сваpиваемых металлов,
5. Оптимальные pежимы сваpки,
6. Устpойство и назначение откачных систем со сложными схемами,
7. Pежимы и пpавила откачки сложных систем.
8. Назначение каждого этапа технологического пpоцесса откачки и последовательность их.
9. Основы вакуумной техники, электpоники и основы электpотехники в пpеделах выполняемой pаботы

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной электронно-лучевой сварки

Навык 1:
Обеспечивать качество работ по электронно-лучевой сварке



Умения:
5-6 разряд
1. Оценить качество выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
3. Пользоваться измерительными инструментами.
4. Определять визуально дефекты по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
5. Исправлять дефекты сварного шва при электронно-лучевой сварке

Знания:
5-6 разряд
1. Государственные стандаpты на сваpные соединения шва.
2. Методики обнаружения различных дефектов сварного шва при электронно-лучевой сварке.
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате сварных работ.
4. Меры предупреждения дефектов.
5. Способы устранения дефектов при электронно-лучевой сварке

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках

3,4

Сварщики

3,4

Газорезчики

4

Супервайзер (бригадир)

31. Карточка профессии "Электрогазосварщик":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-005

Наименование профессии:

Электрогазосварщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электрогазосварщик, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 2 лет для 5 разряда и ,не менее 3 лет для 6 разряда, по профессиям: Нагревальщик (сварщик) металла; Оператор сварочного комплекса; Сварщик; Сварщик арматурных сеток и каркасов; Сварщик изделий из тугоплавких металлов; Сварщик на диффузионно-сварочных установках; Сварщик на лазерных установках; Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки; Сварщик на машинно-контактной сварке; Сварщик на электронно-лучевых сварочных установках; Сварщик печной сварки труб; Сварщик ручной дуговой сварки в аргоновой среде; Сварщик термитной сварки; Газорезчик; Газосварщик; Оператор газового резака; Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин; Электрогазосварщик; Электросварщик листов и лент; Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах; Электросварщик ручной сварки.

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Газосварщик
Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах
Электрогазосварщик-врезчик

Основная цель деятельности:

Сварка различных изделий из металла (узлов металлоконструкций, трубопровода, деталей машин и механизмов и т.д.)

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Сваpка различной сложности деталей и конструкций из pазличных сталей



Умения:
5-6 разряд
1. Ручная дуговая, плазменная и газовая сварка особо сложных аппаратов, деталей, узлов, конструкций и трубопроводов из различных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов, предназначенных для работы под динамическими и вибрационными нагрузками и под высоким давлением.
2. Ручная дуговая и газоэлектрическая сварка строительных и технологических конструкций, работающих под динамическими и вибрационными нагрузками, и конструкций сложной конфигурации.
3.Ручная дуговая и плазменная сварка сложных строительных и технологических конструкций, работающих в сложных условиях.
4.Ручное электродуговое воздушное строгание сложных деталей из различных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов в различных положениях.
5.Кислоpодная и плазменная прямолинейная и горизонтальная резка сложных деталей из различных сталей, цветных металлов и сплавов по разметке вручную с разделкой кромок под сварку, в том числе с применением специальных флюсов из различных сталей и сплавов.
6. Кислоpодная резка металлов под водой.
7. Автоматическая сварка различных конструкций из легированных специальных сталей, титановых и других сплавов на автоматах специальной конструкции, многодуговых, многоэлектродных автоматах и автоматах, оснащенных телевизионными, фотоэлектронными и другими специальными устройствами, на автоматических манипуляторах (роботах).
8. Автоматическая и механическая сварка сложных аппаратов, узлов, конструкций и трубопроводов из различных сталей, цветных металлов и сплавов.
9. Автоматическая сварка строительных и технологических конструкций, работающих под динамическими и вибрационными нагрузками.
10. Механизированная сварка аппаратов, узлов, конструкций трубопроводов, строительных и технологических конструкций, работающих под динамическими и вибрационными нагрузками, при выполнении сварных швов в потолочном положении и на вертикальной плоскости.
11.Механизиpованная сварка сложных строительных и технологических конструкций, работающих в тяжелых условиях.
12.Сварка экспериментальных конструкций из металлов и сплавов с ограниченной свариваемостью, а также из титана и титановых сплавов.
13. Сварка сложных конструкций в блочном исполнении во всех пространственных положениях сварного шва.
14.Сваpка конструкций в блочном исполнении во всех пространственных положениях сварного шва.
15.Сваpка и наплавка трещин и раковин в тонкостенных изделиях и в изделиях с труднодоступными для сварки местами.
16.Теpмообpаботка газовой горелкой сварных стыков после сварки.
17.Чтение чертежей различной сложности сварных пространственных металлоконструкций.

Знания:
5-6 разряд
1. Электpические схемы и констpукции pазличных сварочных машин, автоматов, полуавтоматов и источников питания;
2. Технологические свойства свариваемых металлов, включая высоколегированные стали, а также наплавленного металла и металла, подвергающегося строганию;
3. Выбор технологической последовательности наложения сварных швов;
4. Влияние термической обработки на свойства сварного шва;
5. Правила резки металлов под водой;
6. Разновидность титановых сплавов, их сварочные и механические свойства;
7. Кинематические схемы автоматов и полуавтоматов, принципиальное устройство электронных схем управления;
8.Правила обучения роботов и правила работы с робототехническими комплексами;
9. Виды коррозии и факторы, вызывающие ее;
10.Методы специальных испытаний свариваемых изделий и назначение каждого из них;
11.Основные виды термической обработки сварных соединений;
12.Основы по металлографии сварных швов.
13.Вторая группа допуска по электробезопасности

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по сварке

Навык 1:
Управление качеством выполненной работы по сварке



Умения:
5-6 разряд
1. Оценить качество выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
3. Пользоваться измерительными инструментами.
4. Определять визуально дефекты по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
5. Исправлять дефекты сварного шва при сварке

Знания:
5-6 разряд
1. Государственные стандаpты на сваpные соединения шва.
2. Методики обнаружения различных дефектов сварного шва при сварке.
3. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате сварных работ.
4. Меры предупреждения дефектов.
5. Способы устранения дефектов при сварке

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, аккуратность, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Техник–технолог

4

Супервайзер (бригадир)

32. Карточка профессии "Паяльщик":

Код группы:

7421-1

Код наименования занятия:

7421-1-007

Наименование профессии:

Паяльщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Паяльщик, 5-й pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Радиотехника, электроника и телекоммуникации

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Изготовление, реконструкция, монтаж, ремонт конструкций различного назначения с применением процесса пайки

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по пайке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной пайки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по пайке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Получение неразъҰмного соединения деталей посредством пайки



Умения:
5 разряд
1. Проверка с применением контрольно-измерительных средств и вспомогательных устройств состояния огнеупорной футеровки
2. Регулировка загрузочного и разливочного оборудования анодной печи
3. Ведение процессов: плавки, переплавки, рафинирования цветных металлов и сплавов; грануляции; фьюмингования; вельцевания; дистилляции и купеляции в печах различной конструкции
4. Управление печами, технологической обвязкой и вспомогательным оборудованием
Приемка жидкого конвертерного шлака, штейнов, чернового металла
5. Загрузка в печь шихты (концентратов, рудных материалов), жидких материалов (расплавов), штейнов, чернового металла, конвертерного шлака, шлакообразующих, флюсовых материалов
6. Пайка и восстановление деталей золотых часовых коpпусов в муфельной печи в защитной атмосфеpе водоpода.
7. Пайка ушек водоpодными гоpелками к ободкам и кольцам часовых коpпусов, пpошедших обpаботку алмазными pезцами.
8. Кислотная и щелочная обpаботка, пpиготовление флюсов, отбельных и щелочных pаствоpов, дозиpованного пpипоя.
9. Пpавка и изготовление паяльных пpиспособлений.
10. Hаблюдение за обоpудованием паяльной мастеpской и водоpодной станции

Знания:
5 разряд
1. Устройство, технические характеристики, правила эксплуатации и технического обслуживания основного и вспомогательного оборудования, механизмов печи, сифонов, фурм, форсунок, кессонов, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки и газоотведения, технологической обвязки печей, погрузочно-разгрузочных механизмов, приспособлений, устройств и оснастки, используемых при плавке
2. Основные виды печей и технологии плавки цветных металлов
3. Схемы технологической обвязки печи, разливочной машины, подающих и отводящих воздушных, газовых, паровых, водяных и электрических коммуникаций, систем циркуляции и охлаждения
4. Схема, устройство подводок электроэнергии и органов управления электропечами
5. Основы металлургии цветных металлов в объеме, обеспечивающем квалифицированное управление процессом, оборудованием и технологической оснасткой печей различных конструкций
6. Устройство и принцип работы терморегулирующих приборов и нагревательных печей;
7. Температуру плавления золотых сплавов и палладия, припоев, флюсов;
8. Свойства сплавов драгоценных металлов и палладия, водорода, флюсов, припоев, отбела, щелочных растворов и светильного газа

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной пайки

Навык 1:
Обеспечивать качество пайки



Умения:
5 разряд
1. Проверять визуально или с использованием средств КИПиА работоспособность оборудования и механизмов печи, сифонов, фурм, форсунок, кессонов, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки и газоотведения, технологической обвязки печей, приспособлений, устройств и оснастки, используемых при плавке
2. Управлять процессом загрузки печи на основе данных о химическом составе переплавляемых материалов и показаний контрольно-измерительных приборов
3. Использовать контрольно-измерительные приборы и вспомогательные устройства для контроля состояния загрузочных устройств, хода шихтоподачи и приема расплава металла
4. Выявлять, анализировать причины возникновения неисправностей в работе обслуживаемого оборудования и устранять их при обнаружении
5. Оценить качество произведенной пайки в соответствии с нормативной документацией.
6. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при пайке.
7. Пользоваться измерительными инструментами.
8. Определять визуально дефекты по результатам пайки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва.
9. Исправлять дефекты пайки

Знания:
5 разряд
1. Устройство, технические характеристики, правила эксплуатации и технического обслуживания оборудования и механизмов печи, сифонов, фурм, форсунок, кессонов, желобов, загрузочного и разливочного оборудования печи, систем транспортировки продуктов плавки и газоотведения, технологической обвязки печей, вспомогательного оборудования, сооружений и устройств, погрузочно-разгрузочных механизмов плавильного передела
2. Основы металлургии цветных металлов в объеме, необходимом для выполнения подготовительных и вспомогательных работ процессов плавки в печах применяемых конструкций
3. Физико-химические, ликвационные и иные технологические процессы, происходящие в плавильных печах применяемых конструкций1.
4. Методики обнаружения различных дефектов после паечных работ.
5. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате пайки.
6. Меры предупреждения дефектов, образуемых в процессе пайки.
7. Способы устранения дефектов пайки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-технологи

33. Карточка профессии "Оператор газового резака":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-003

Наименование профессии:

Оператор газового резака

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Газорезчик, 1-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт работы не менее 3 лет согласно квалификации

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Газорезчик
Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Основная цель деятельности:

Выполнение процесса резки металлов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной резательной работы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по резке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Кислородная и воздушно-плазменная прямолинейная и фигурная резка сложных деталей из различных сталей



Умения:
5 разряд
1. Кислородная и воздушно-плазменная прямолинейная и фигурная резка сложных деталей из различных сталей, цветных металлов и сплавов по разметке вручную на переносных и стационарных кислородных и плазменно-дуговых машинах с фотоэлементным и программным управлением.
2. Кислородная резка ручная и резка бензорезательными и керосинорезательными аппаратами различных сталей, цветных металлов и сплавов с разделкой кромок.
3. Кислородно-флюсовая резка деталей из высокохромистых и хромоникелевых сталей и чугуна.
4. Газовая резка судовых объектов на плаву
5. Кислородная резка металлов под водой

Знания:
5 разряд
1. Устройство обслуживаемых кислородных и плазменно-дуговых машин с фотоэлектрическим и программным управлением и масштабно-дистанционным устройством
2. Процесс кислородной и плазменно-дуговой резки легированных сталей
3. Правила резки легированных сталей с подогревом

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной резательной работы

Навык 1:
Обеспечивать качество выполненной газовой резки



Умения:
5 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной
документацией
2. Выявление причин брака, предупреждать возможный брак при резательной работе
3. Использование измерительных инструментов
4. Определение визуальных дефектов по результату резки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре)

Знания:
5 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при
отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате термической резки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов.
5. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
6. Виды дефектов обработанных поверхностей.
7. Способы определения дефектов поверхности.
8. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Метрология в объеме, необходимом для выполнения термической резки.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, аккуратность, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Газорезчики

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техники-механики

34. Карточка профессии "Оператор лазерных установок":

Код группы:

8189-0

Код наименования занятия:

8189-0-024

Наименование профессии:

Оператор лазерных установок

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Оператор лазерных установок, 3-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология машиностроения (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Газорезчик
Оператор газового резака
Оператор проекционной аппаратуры и газорезательных машин

Основная цель деятельности:

Ведение управления процесса лазерной сварки, прошивки отверстий, резки, термообработки, гравирования и другой технологической обработки деталей и изделий из различных материалов разной толщины, не подвергающихся испытаниям, на налаженных однотипных установках, в том числе с программным управлением

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций на лазерных установках согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы на лазерных установках

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций на лазерных установках согласно технологическому процессу

Навык 1:
Ведение с пульта управления процесса лазерной сварки и другой обработки сложных деталей и изделий из различных материалов разной толщины



Умения:
3-4 разряд
1. Ведение с пульта управления процесса лазерной сварки, прошивки отверстий, резки, термообработки, гравирования и другой обработки сложных деталей и изделий из различных материалов разной толщины, подвергающихся испытаниям на вакуумную плотность на лазерных установках различного типа, в том числе с программным управлением
2. Лазерная сварка изделий, предназначенных для работы под давлением, с ударной и вибрационной нагрузкой
3. Контурная резка по разметке сложных изделий после формообразования
4. Выбор режимов работы установки в зависимости от материала и конструкции обрабатываемых деталей
5. Контроль за проведением технологических процессов с помощью оптической системы
6. Изменение фокуса установки в процессе ее работы
7. Контроль состояния блоков установки и системы охлаждения по показаниям приборов
8. Наладка установок и контрольно-измерительной аппаратуры
9. Проведение регламентных работ по поддержанию установок в рабочем состоянии
10. Юстировка резонаторов и системы транспортирования и фокусирования излучения
11. Регулирование блоков питания лазеров

Знания:
3-4 разряд
1. Конструктивные особенности, кинематическую, электрическую и оптическую схемы лазерных установок и способы их наладки
2. Способы измерения выходных параметров и правила проверки на точность лазерных автоматов
3. Основные характеристики установок и юстировочных оптических устройств
4. Правила определения режимов работы обслуживаемого оборудования
5. Расчеты, связанные с выбором режима для проведения технологических операций
6. Влияние энергетических и пространственных характеристик излучения на характер обработки
7. Правила применения и регулирования специального контрольно-измерительного инструмента и приборов
8. Способы испытания изделий, прошедших лазерную обработку

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы на лазерных установках

Навык 1:
Управление качеством выполненной работы на лазерных установках



Умения:
3-4 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам лазерной сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
2. Пользоваться измерительными инструментами.
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе.
4. Исправлять выявленные дефекты при лазерной обработке.
5. Оценить качество лазерной обработки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при лазерной обработке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате лазерных обработок.
3. Меры предупреждения дефектов при лазерной обработке.
4. Способы устранения дефектов.
5.Метрология в объеме, необходимом для выполнения лазерных обработок.
6. Способы контроля сварных швов при лазерной обработке

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость, терпеливость, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры) над операторами

4

Техники-механики

35. Карточка профессии "Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах":

Код группы:

7212-2

Код наименования занятия:

7212-2-008

Наименование профессии:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах, 2-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электрогазосварщик
Электросварщик листов и лент

Основная цель деятельности:

Производство (изготовление) сварных конструкций, продукции и изделий с применением сварки на автоматических и полуавтоматических машинах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации по электросварке на автоматических и полуавтоматических машинах
2. Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации по электросварке на автоматических и полуавтоматических машинах

Навык 1:
Определение соответствия заготовок конструкторско-технологической документации



Умения:
5-6 разряд
1. Определять вид заготовок для электросварки на автоматических и полуавтоматических линиях
2. Читать конструкторско-технологическую документацию
3. Читать и анализировать сопроводительную документацию на заготовки и комплектующие детали, и сборочные единицы

Знания:
5-6 разряд
1. Материаловедение
2. Начертательная геометрия
3. Правила оформления чертежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение операций по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях согласно технологическому процессу

Навык 1:
Автоматическая и механизированная сварка с использованием плазмотрона сложных аппаратов, конструкций



Умения:
5-6 разряд
1. Автоматическая и механизированная сварка с использованием плазмотрона сложных аппаратов, узлов, конструкций и трубопроводов из различных сталей, чугуна, цветных металлов и сплавов, в том числе титановых, на универсальных многодуговых и многоэлектродных автоматах и полуавтоматах, а также на автоматах, оснащенных телевизионными, фотоэлектронными и другими специальными устройствами, автоматических манипуляторах (роботах).
2. Механизированная сварка с использованием плазмотрона строительных и технологических конструкций, работающих под динамическими и вибрационными нагрузками, и конструкций сложной конфигурации при выполнении сварных швов в потолочном положении и на вертикальной плоскости.
3. Сварка экспериментальных конструкций из металлов и сплавов с ограниченной свариваемостью.
4. Сварка конструкций в блочном исполнении во всех пространственных положениях сварного шва
5. Сварка на сложных устройствах и кантователях.
6. Автоматическая сварка в защитном газе неплавящимся электродом горячекатаных полос из цветных металлов и сплавов.
7. Заварка дефектов деталей машин, механизмов и конструкций.
8. Наплавление сложных деталей и узлов

Знания:
5-6 разряд
1. Конструкции электросварочных автоматов, полуавтоматов, плазмотронов и машин
2. Электрические и кинематические схемы сложных автоматов, плазмотронов и машин, причины их наиболее вероятных неисправностей, способы их устранения
3. Методы контроля, способы и методы испытания сварных соединений ответственных конструкций
4. Принципиальное устройство электронных схем управления
5. Правила обучения роботов и работы с робототехническими комплексами
6. Разновидности сплавов, их сварочные и механические свойства
7. Виды коррозии и факторы, вызывающие ее
8. Основные виды термической обработки сварных соединений
9. Основы металлографии сварных швов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной работы по электросварке на автоматических и полуавтоматических линиях

Навык 1:
Обеспечивать качество электросварки на автоматических и полуавтоматических линиях



Умения:
5-6 разряд
1. Определять визуально дефекты собранных и сваренных конструкций (изделий, узлов, деталей) на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
2. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
3. Применять измерительный инструмент для контроля собранных и сваренных конструкций (изделий, узлов, деталей) на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации.
4. Оценить качество по результатам сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва; физико-химических свойств сварного шва
5. Исправлять выявленные дефекты сварных соединений

Знания:
5-6 разряд
1. Требования к качеству сварных соединений.
2. Виды и методы контроля качества сварных соединений, визуальные, измерительные, неразрушающие, лабораторные.
3. Виды дефектов сварных соединений.
4. Причины образования дефектов.
5. Методы предупреждения дефектов сварных соединений.
6. Способы устранения дефектов сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность, выносливость и усердие, устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Электросварщик на автоматических и полуавтоматических машинах

4

Техник-механик

4

Супервайзер (бригадир)

36. Карточка профессии "Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки":

Код группы:

7212-1

Код наименования занятия:

7212-1-013

Наименование профессии:

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сварщик на машинах контактной (прессовой) сварки.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Сварщик
Сварщик на машинно-контактной сварке

Основная цель деятельности:

Сварка на контактных и точечных машинах различных конструкций изделий, узлов, конструкций трубопроводов и емкостей из различных сталей, цветных металлов, сплавов и неметаллических материалов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение операций по контактной сварке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной работы по контактной сварке

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение операций по контактной сварке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Стыковая сварка сложных изделий на машинах контактной сварки



Умения:
5 разряд
1. Производить стыковую контактную сварку сложных изделий, узлов, констpукций, трубопроводов из различных сталей, цветных металлов, сплавов и неметаллических материалов.
2. Производить подгонку, предварительную очистку торцов свариваемых деталей механическим или химическим способом
3. Производить стыковую сварку в зажимах-электродах под осевым усилием.
4. Выбирать режимы и определять основные технологические параметры машин стыковой контактной сварки.
5. Определять структуру и прочностные показатели сварочных соединений для стыковой контактной сварки
6. Зачищать детали и изделия после стыковой контактной сварки

Знания:
5 разряд
1. Технологии стыковой контактной сварки.
2. Основы электротехники в пределах выполняемой работы
3. Правила установки заданного режима
4. Классификация, основные узлы машин для стыковой сварки
5. Привод сжатия и осадки. Зажимные устройства. Пускорегулирующая аппаратура для стыковой контактной сварки
6. Правила чтения принципиальных и монтажных электрических схем, обслуживаемых стыковых контактных машин.
7. Принцип определения режимов контактной сварки
8. Номенклатура изделий, проходящих в технологическом потоке стыковой контактной сварки

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Точечная сварка сложных изделий на машинах контактной сварки

Умения:
5 разряд
1. Производить точечную контактную сварку сложных изделий, узлов, констpукций, трубопроводов и емкостей из pазличных сталей, цветных металлов, сплавов и неметаллических материалов.
2. Контролировать контактное сопротивление при точечной сварке
3. Определять сварные точки и зоны термического влияния
4. Производить точечную контактную сварку.
5. Выбирать режимы и определять основные технологические параметры машин точечной контактной сварки.
6. Определять структуру и прочностные показатели сварочных соединений для точечной контактной сварки
7. Зачищать детали и изделия после точечной контактной сварки

Знания:
5 разряд
1. Технологии точечной контактной сварки.
2. Основы электротехники в пределах выполняемой работы;
3. Пpавила установки заданного режима;
4. Классификация, основные узлы машин для точечной контактной сварки
5. Привод сжатия и осадки. Зажимные устройства. Пускорегулирующая аппаратура для точечной контактной сварки.
6. Правила чтения принципиальных и монтажных электрических схем, обслуживаемых точечных контактных машин.
7. Принцип определения режимов точечной контактной сварки.
8. Номенклатуры изделий, проходящих в технологическом потоке точечной контактной сварки

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Шовная сварка сложных изделий на машинах контактной сварки

Умения:
5 разряд
1. Производить шовную контактную сварку сложных изделий, узлов, конструкций.
2. Контролировать контактное сопротивление при шовной сварке
3. Определять сварные точки и зоны термического влияния
4. Производить шовную контактную сварку.
5. Выбирать режимы и определять основные технологические параметры машин шовной контактной сварки.
6. Определять структуру и прочностные показатели сварочных соединений для шовной контактной сварки
7. Зачищать детали и изделия после шовной контактной сварки

Знания:
5 разряд
1. Технологии шовной контактной сварки.
2. Основы электротехники в пределах выполняемой работы;
3. Правила установки заданного режима;
4. Классификация, основные узлы машин для шовной контактной сварки
5. Привод сжатия и осадки. Зажимные устройства. Пускорегулирующая аппаратура для шовной контактной сварки.
6. Правила чтения принципиальных и монтажных электрических схем, обслуживаемых шовных контактных машин.
7. Принцип определения режимов шовной контактной сварки.
8. Номенклатуры изделий, проходящих в технологическом потоке шовной контактной сварки

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Рельефная сварка сложных изделий на машинах контактной сварки

Умения:
5 разряд
1. Производить рельефную контактную сварку сложных изделий, узлов, конструкций
2. Контролировать контактное сопротивление при рельефной сварке
3. Определять сварные точки и зоны термического влияния
4. Выбирать режимы и определять основные технологические параметры машин рельефной контактной сварки.
5. Определять структуру и прочностные показатели сварочных соединений для рельефной контактной сварки
6. Зачищать детали и изделия после рельефной контактной сварки

Знания:
5 разряд
1. Технологии рельефной контактной сварки.
2. Основы электротехники в пределах выполняемой работы;
3. Правила установки заданного режима;
4. Классификация, основные узлы машин для рельефной контактной сварки
5. Привод сжатия и осадки. Зажимные устройства. Пускорегулирующая аппаратура для рельефной контактной сварки.
6. Правила чтения принципиальных и монтажных электрических схем, обслуживаемых рельефных контактных машин.
7. Принцип определения режимов рельефной контактной сварки.
8. Номенклатуры изделий, проходящих в технологическом потоке рельефной контактной сварки

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной работы по контактной сварке

Навык 1:
Обеспечивать качество контактной сварки



Умения:
5 разряд
1. Определять визуально дефекты по результатам контактной сварки на соответствие требованиям конструкторской и производственно-технологической документации
2. Пользоваться измерительными инструментами
3. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при сварочной работе
4. Исправлять выявленные дефекты при контактной сварке
5. Оценить качество контактной сварки: приемлемого внешнего вида (при внешнем осмотре); плотности сварного шва;
6. Производить испытания сварного шва после работ по контактной сварке

Знания:
5 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов при контактной сварке.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых в результате контактных сварных работ.
3. Меры предупреждения дефектов при контактной сварке.
4. Способы устранения дефектов
5. Основы метрологии, необходимые для выполнения контактных сварных работ.
6. Способы контроля сварных швов при контактной сварке.
7. Методы расшифровки результатов физико-химический анализа.
8. Методы определения механических свойств сварных швов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, стрессоустойчивость, аккуратность, концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Контролер сварочных работ

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

37. Карточка профессии "Контролер сварочных работ":

Код группы:

7200-0

Код наименования занятия:

7200-0-020

Наименование профессии:

Контролер сварочных работ

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

4.2

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Контролер сварочных работ.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Сварочное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Контролер по сварке кузова

Основная цель деятельности:

Выполнение работ по контролю соблюдения требований к выполнению сварочных работ и техническому контролю объекта (сварной конструкции)

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Мастер участка / Мастер цеха
2. Идентификация сварной конструкции на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Проведение контроля сварочных работ
4. Проведение технического контроля производства (изготовления, монтажа) объекта (сварной конструкции), производственно-технологической и исполнительной документации

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Мастер участка / Мастер цеха

Навык 1:
Подготовка и проверка исправности средств контроля (измерительного инструмента, оборудования, оптических средств)



Умения:
1. Проверять доступность объекта для проведения контроля
2. Подготавливать рабочее место к проведению контроля
3. Проверять соответствие квалификации сварщиков выполняемым технологическим процессам.
4. Проверять исправность средств контроля (измерительного инструмента, оборудования, оптических средств), сведений об их поверке
5. Применять производственно-технологическую документацию по сборке, сварке и контролю
6. Определять условия проведения работ по контролю (уровень освещенности, контрастности и шероховатости контролируемых поверхностей; возможность применения комбинированного освещения; оптимальный угол обзора и расстояние до контролируемого объекта)
7. Определять и обеспечивать условия безопасного выполнения работ
8. Устанавливать соответствие сведений документов о качестве (сертификатов, паспортов), маркировки материалов и сборочных узлов требованиям производственно-технологической документации
9. Выполнять контрольные операции
10. Оформлять документацию (акты, заключения) по результатам контроля подготовительных и сборочных работ

Знания:
1. Основные типы, конструктивные элементы и размеры сварных соединений, условные обозначения сварных швов на чертежах
2. Требования производственно-технологической, нормативной документации по сварке и контролю
3. Основные группы и марки свариваемых материалов
4. Классификация, марки сварочных материалов
5. Правила хранения, подготовки и применения свариваемых и сварочных материалов (приемка, просушка, прокалка, обеспечение чистоты поверхности, проверка сварочно-технологических свойств)
6. Правила и способы подготовки поверхностей и кромок изделий под сварку
7. Правила сборки и крепления элементов конструкции в сборочных приспособлениях; расположение, количество и размеры прихваток, креплений
8. Допуски при подготовке и сборке объекта (сварной конструкции)
9. Методика проведения визуального и измерительного контроля
10. Виды дефектов при сварке, причины их образования, методы предупреждения и способы устранения
11. Требования, предъявляемые к сварочному и вспомогательному оборудованию
12. Назначение, устройство и порядок применение средств контроля (измерительного инструмента, оборудования, оптических средств)
13. Требования к качеству сварных соединений
14. Виды и методы контроля, подготовленных под сварку и собранных конструкций и сварных швов
15. Нормы и правила пожарной безопасности при проведении сварочных работ
16. Требования охраны труда, в том числе на рабочем месте
17. Формы отчетной документации по результатам контроля подготовительных и сборочных работ

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по сварке

Умения:
1. Читать чертежи, технологическую документацию по изготовлению сварной конструкции
2. Анализировать исходные данные сварной конструкции регламентированными способами
3. Проверять достаточность предусмотренных контрольных операций для обеспечения качества продукции

Знания:
1. Машиностроительное черчение
2. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт)
3. Основные типы, конструктивные элементы, размеры сварных соединений и обозначение их на чертежах.
4.Режимы сварочных технологических процессов.
Неразрушающие методы контроля сварных соединений, методика выполнения, анализ результатов.
Системы допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
7. Обозначений на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация сварной конструкции на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Определение соответствия качества сварной конструкции на предмет соответствия конструкторско-технологической документации



Умения:
1. Определять вид заготовок.
2. Читать конструкторско-технологическую документацию.
3. Читать и анализировать сопроводительную документацию на заготовки и комплектующие детали, и сборочные единицы

Знания:
1. Материаловедение
2. Начертательная геометрия
3. Правила оформления чертежей.
4. Основы сварочного дела.
5. Виды и методы неразрушающего контроля сварных соединений

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Проведение контроля сварочных работ

Навык 1:
Проведение измерительного контроля изготовленного объекта (сварной конструкции) и выявление несоответствий сварных соединений и объекта в целом требованиям производственно-технологической и нормативной документации



Умения:
1. Проводить контроль соблюдения техники и технологии сварки в процессе выполнения сварочных работ
2. Проводить визуальный и измерительный контроль изготовленного объекта (сварной конструкции) и выявление несоответствий сварных соединений и объекта в целом требованиям производственно-технологической и нормативной документации
3. Производить регистрацию и маркировку выявленных визуальным и измерительным контролем несоответствий для последующего проведения контроля методами, предусмотренными производственно-технологической документацией
4. Оформлять приемо-сдаточную документацию по результатам контроля выполнения сварочных работ
5. Выявлять визуальным и измерительным контролем наружные дефекты сварных швов, определять с помощью измерительного инструмента геометрические размеры сварных соединений и конструкций
6. Выполнять контроль сварных швов и конструкций методами, предусмотренными производственно-технологической документацией
7. Выполнять испытания сварных швов на плотность

Знания:
1. Нормативная и производственно-технологическая документация по сварке и контролю
2. Техника и технология сварки
3. Требования нормативных документов к контролю поверхности и геометрических размеров сварных швов и сварных конструкций
4. Допуски на габаритные и линейные размеры при сварке конструкций
5. Основные методы контроля сварных соединений
6. Назначение и устройство оборудования и приспособлений, применяемых для контроля
7. Формы документации, оформляемой по результатам контроля

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение технического контроля и испытаний находящегося в эксплуатации объекта (сварной конструкции), производственно-технологической и исполнительной документации при ремонте и реконструкции

Умения:
1. Выполнять контроль и испытания объекта (сварной конструкции) видами и методами, установленными эксплуатационной документацией объекта
2. Выявлять и оценивать поверхностные и внутренние дефекты сварных конструкций и сварных соединений в соответствии с требованиями нормативной, конструкторской и производственно-технологической документации на объект
3. Оценивать необходимость проведения ремонта, реконструкции или вывода из эксплуатации объекта (сварной конструкции)
4. Анализировать и систематизировать выявленные несоответствия

Знания:
1. Виды, методы, объем и порядок проведения контроля и испытаний сварных конструкций в процессе эксплуатации
2. Виды коррозии, причины ее возникновения и способы предупреждения
3. Влияние дефектов, коррозии и механических повреждений на работоспособность сварной конструкции
4. Формы и требования к оформлению приемо-сдаточной и исполнительной документации по ремонту и реконструкции сварных конструкций

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Проведение технического контроля производства (изготовления, монтажа) объекта (сварной конструкции), производственно-технологической и исполнительной документации

Навык 1:
Обеспечивать качество выпускаемой продукции



Умения:
1. Верифицировать документы о квалификации работников и допуске к проведению и организации сварочных работ, аттестации (сертификации) сварочных материалов, сварочного оборудования и сварочных технологий, и возможности их применения на конкретном объекте
2. Анализировать и обеспечивать соблюдение требований технических условий, нормативной, конструкторской и производственно-технической документации при проведении технического контроля
3. Верифицировать документы входного контроля и испытаний, условий хранения, транспортировки и выдачи свариваемых и сварочных материалов
4. Регистрировать и оценивать данные контрольно-измерительных приборов сварочного и вспомогательного оборудования
5. Анализировать и оценивать выявленные при контроле несоответствия и дефекты
6. Оформлять приемо-сдаточную и исполнительную документацию по результатам контроля выполнения сварочных работ, контроля и испытаний сварной конструкции

Знания:
1. Требования нормативных и методических документов по управлению качеством сварной продукции, инструкций и методик проведения технического контроля.
2. Технические условия на материалы, детали, конструкции, комплектующие изделия и сварную продукцию.
3. Виды производственного брака, причины его возникновения, способы предупреждения и устранения.
4. Порядок проведения контроля выполняемых работ.
5. Порядок оформления документации по учету и анализу несоответствий и дефектов контролируемого объекта.
6. Требования к испытательным лабораториям, в том числе лабораториям неразрушающего контроля, и работников, осуществляющим проведение контроля и испытания.
7. Порядок учета и оформления разрешительной и исполнительной документации на сварную продукцию

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, пунктуальность, концентрация и управление вниманием, проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 12.3.003-86. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Работы электросварочные. Требования безопасности;
2) ГОСТ 12.4.250-2019. Межгосударственный стандарт. Система стандартов безопасности труда. Одежда специальная для защиты от искр и брызг расплавленного металла. Технические требования;
3) ГОСТ 29090-91 (ИСО 9539-88). Межгосударственный стандарт. Материалы, используемые в оборудовании. Для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Общие требования;
4) ГОСТ 31596-2012 (ISO 9090:1989). Межгосударственный стандарт. Герметичность оборудования и аппаратуры для газовой сварки, резки и аналогичных процессов. Допустимые скорости внешней утечки газа и метод их измерения;
5) ГОСТ ISO 15609-3-2020. Межгосударственный стандарт. Технические требования и аттестация процедур сварки металлических материалов. Технические требования к процедуре сварки. Часть 3. Электронно-лучевая сварка.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

2,3,4

Сварщики

2,3,4

Газорезчики

4

Техник (технолог)

4

Техник (механик)

5

Мастер участка / Мастер цеха

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      38. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      39. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      40. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол №4 от 13 декабря 2023 года.

      41. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 26 января 2024 года.

      42. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      43. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      44. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 8 к приказу
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
от 1 марта 2024 года № 84

Профессиональный стандарт "Обработка металлических и неметаллических изделий"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Обработка металлических и неметаллических изделий" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, осуществляющих деятельность в сфере машиностроения.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      8) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      9) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      КС – Квалификационный справочник;

      ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      ОРК – Отраслевая рамка квалификации;

      ОКЭД – Общий государственный классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Обработка металлических и неметаллических изделий.

      5. Код профессионального стандарта: C25620.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД: C Обрабатывающая промышленность;

      25 Производство готовых металлических изделий, кроме машин и оборудования;

      25.6 Обработка металлов и нанесение покрытий на металлы; основные технологические процессы машиностроения;

      25.62 Основные технологические процессы машиностроения;

      25.62.0 Основные технологические процессы машиностроения.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: в данном профессиональном стандарте приведены характеристики работ и трудовые функции при обработке металлических и неметаллических изделий: выполнение технологических операций по сверлению отверстий на сверлильных станках; выполнение фрезерных работ на универсальных и специализированных фрезерных станках; обеспечение качества и производительности выполнения фрезерной обработки деталей машин и сборочных единиц на станках фрезерной группы; выполнение обработки и доводки поверхностей деталей и инструмента, шлифовального инструмента на шлифовальных станках различных типов и другом технологическом оборудовании; выполнение обработки и доводки поверхностей деталей и инструмента, шлифовального инструмента на шлифовальных станках различных типов и другом технологическом оборудовании; выполнение механической обработки металлической резьбы путем шлифования; обеспечение качества и производительности заточки режущих инструментов на заточных станках; обеспечение качества изготовления деталей на шлифовальных станках-автоматах и полуавтоматах.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Сверловщик - 2 уровень ОРК;

      2) Сверловщик - 3 уровень ОРК;

      3) Сверловщик - 3 уровень ОРК;

      4) Сверловщик - 4 уровень ОРК;

      5) Фрезеровщик - 2 уровень ОРК;

      6) Фрезеровщик - 3 уровень ОРК;

      7) Фрезеровщик - 3 уровень ОРК;

      8) Фрезеровщик - 4 уровень ОРК;

      9) Резьбофрезеровщик - 2 уровень ОРК;

      10) Резьбофрезеровщик - 3 уровень ОРК;

      11) Резьбофрезеровщик - 4 уровень ОРК;

      12) Техник-технолог (общий профиль) - 4 уровень ОРК;

      13) Шлифовщик - 2 уровень ОРК;

      14) Шлифовщик - 3 уровень ОРК;

      15) Шлифовщик - 3 уровень ОРК;

      16) Шлифовщик - 4 уровень ОРК;

      17) Полировщик - 2 уровень ОРК;

      18) Полировщик - 3 уровень ОРК;

      19) Полировщик - 4 уровень ОРК;

      20) Резьбошлифовщик - 2 уровень ОРК;

      21) Резьбошлифовщик - 3 уровень ОРК;

      22) Резьбошлифовщик - 4 уровень ОРК;

      23) Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов - 2 уровень ОРК;

      24) Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов - 3 уровень ОРК;

      25) Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов - 4 уровень ОРК;

      26) Наладчик шлифовальных станков - 3 уровень ОРК;

      27) Наладчик шлифовальных станков - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Сверловщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-025

Наименование профессии:

Сверловщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сверловщик, 2-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

практический опыт работы не менее 6 месяцев

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Резьбонарезчик на специальных станках
Резьбофрезеровщик

Основная цель деятельности:

Изготовление на различных деталях или предметах специальных отверстий по заданным стандартам качества при помощи специальных станков и другого оборудования.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры.
2. Идентификация заготовки для сверлильной обработки на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу
4. Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры.

Навык 1:
Подготовка к выполнению сверлильной обработки

Умения:

2 разряд
1. Анализ исходных данных (чертежи, технологические документы) для обработки отверстий с точностью размеров по 12-14 квалитетам в заготовках простых деталей на сверлильных станках.
2. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки отверстий с точностью размеров по 12-14 квалитетам заготовок простых деталей, а также для центровки деталей.
3. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию сверлильных станков в соответствии с технической документацией.
4. Поддержание требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте сверловщика.
5. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места сверловщика.
6. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
7. Пользование средствами индивидуальной и коллективной защиты.
8. Пользование средствами пожаротушения.
9. Применение правил оказания первой медицинской помощи.

Знания:
2 разряд
1. Устройство и принцип работы однотипных сверлильных станков, ультразвуковой установки, наименование и назначение их важнейших частей.
2. Правила управления станками, обслуживаемыми совместно со сверловщиком более высокой квалификации.
3. Наименование, маркировку и основные механические свойства обрабатываемых материалов.
4. Наименование, назначение и условия применения наиболее распространенных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов.
5. Назначение, правила заточки и установки режущих инструментов.
6. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ на сверлильных станках.
7. Конструктивные особенности и способы проверки на точность сверлильных станков различных типов и моделей.
8. Конструктивные особенности универсальных и специальных приспособлений, используемых при наладке сверлильных станков.
9. Назначение, свойства СОЖ и способы применения их при обработке отверстий.
10. Требования инструкций по охране труда на работе.
11. Правила безопасного выполнения работ.
12. Требования пожарной безопасности.
13. Правила пользования средствами индивидуальной и коллективной защиты.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Анализ конструкторско-технологической документации

Умения:
2 разряд
1. Чтение чертежей и технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки на сверлильном станке.
3. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки сложных деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам.

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации (рабочий чертеж, технологическая карта).
3. Системы допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
4. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки для сверлильной обработки на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Соответствие заготовок конструкторско-технологической документации

Умения:

2 разряд
1. Анализ исходных данных для выполнения сверлильной обработки.
2. Чтение конструкторско-технологической документации

Знания:
2 разряд
1. Основы материаловедения.
2. Основы начертательной геометрии.
3. Правила оформления чертежей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Обработка отверстий по заданным стандартам качества

Умения:

2 разряд
1. Определение степени износа режущих инструментов для обработки отверстий деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам и резьбовых отверстий.
2. Установка и закрепление заготовки без выверки и с простой выверкой по детали.
3. Сверление, рассверливание, зенкеровка отверстия с точностью размеров по 12-14 квалитетам в заготовках простых деталей и выполнять центровку в соответствии с технологической картой и рабочим чертежом.
4. Нарезание резьбы диаметром от 3 до 24 мм до 8 степени точности на сверлильных станках в соответствии с технологической картой и рабочим чертежом.
5. Применение СОЖ.
6. Затачивание сверла в соответствии с обрабатываемым материалом.
7. Контроль геометрических параметров сверл.
8. Проверка исправности и работоспособности сверлильных станков.
9. Проведение ежесменного технического обслуживания сверлильных станков и уборки рабочего места.
10. Выполнение технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте сверловщика

Знания:
2 разряд
1. Устройство, назначение, правила и условия применения простых универсальных приспособлений, применяемых на сверлильных станках.
2. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
3. 3.Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
4. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования сверл, зенкеров, метчиков, плашек, применяемых на сверлильных станках.
5. Приемы и правила установки режущих инструментов на сверлильных станках.
6. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
7. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам и резьбовых отверстий до 8 степени точности.
8. Правила и приемы установки и закрепления заготовок без выверки и с простой выверкой по детали.
9. Органы управления сверлильными станками.
10. Способы и приемы обработки отверстий с точностью размеров по 12-14 квалитетам и резьбовых отверстий до 8 степени точности в простых деталях.
11. Назначение, свойства и способы применения СОЖ, используемых при обработке отверстий.
12. Основные виды брака при обработке отверстий с точностью размеров по 12-14 квалитетам и резьбы 8 степени точности в простых деталях, его причины и способы предупреждения и устранения.
13. Геометрические параметры сверл в зависимости от обрабатываемого и инструментального материала.
14. Устройство, правила использования и органы управления заточных станков.
15. Способы, правила и приемы заточки сверл
16. Виды, устройство и области применения контрольно-измерительных приборов для контроля геометрических параметров сверл.
17. Способы и приемы контроля геометрических параметров сверл.
18. Порядок проверки исправности и работоспособности сверлильных станков.
19. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию сверлильных станков.
20. Состав работ и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте сверловщика.
21. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении сверлильных работ.
22. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте сверловщика

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Навык 1:
Обеспечивать качество сверлильной обработки

Умения:

2 разряд
1. Определение визуально явных дефектов обработанных поверхностей.
2. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов и калибров для измерения отверстий простых деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам.
3. Выполнение измерения отверстий контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,05 мм, в соответствии с технологической документацией.
4. Выбор способа определения шероховатости обработанной поверхности.
5. Определение шероховатости обработанных поверхностей.
6. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения резьбы диаметром от 3 до 24 мм.
7. Выполнение измерения резьбы диаметром от 3 до 24 мм.

Знания:
2 разряд
1. Виды дефектов обработанных поверхностей.
2. Способы определения дефектов поверхности.
3. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Правила чтения технической документации (чертежи, технологические документы) в объеме, необходимом для выполнения работы.
5. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
6. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
7. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы.
8. Способы определения точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей деталей.
9. Устройство, назначение, правила применения контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,05 мм.
10. Приемы работы с контрольно-измерительными инструментами для измерения простых деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам.
11. Способы определения шероховатости поверхностей.
12. Устройство, назначение, правила применения приборов и приспособлений для контроля шероховатости поверхностей.
13. Приемы и правила определения шероховатости обработанной поверхности.
14. Виды и области применения контрольно-измерительных инструментов для измерения резьбы диаметром от 3 до 24 мм.
15. Приемы работы с контрольно-измерительными инструментами для измерения резьбы диаметром от 3 до 24 мм.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Сверловщик

4

Сверловщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

10. Карточка профессии "Сверловщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-025

Наименование профессии:

Сверловщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КУС и др типовых квалификационных характеристик:

Сверловщик, 2-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резьбофрезеровщик
Резьбонарезчик на специальных станках

Основная цель деятельности:

Изготовление на различных деталях или предметах специальных отверстий по заданным стандартам качества при помощи специальных станков и другого оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры
2. Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры

Навык 1:
Подготовка к выполнению сверлильной обработки

Умения:

3 разряд
1. Анализ исходных данных (чертежи, технологические документы) для выполнения обработки отверстий заготовок простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам на сверлильных станках.
2. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
3. Сверление, рассверливание, зенкерование и развертывание отверстий в простых деталях с точностью размеров по 8-11 квалитетам в соответствии с технической документацией.
4. Заточка инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 8-11 квалитетам на сверлильных станках.
5. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места сверловщика.
6. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
7. Пользование средствами индивидуальной и коллективной защиты.
8. Пользование средствами пожаротушения.
9. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
3 разряд
1. Устройство, назначение, правила и условия применения приспособлений, применяемых для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью по 8-11 квалитетам на сверлильных станках.
2. Устройство и принцип работы сверлильных станков, ультразвуковой установки, наименование и назначение их важнейших частей.
3. Пpавила подналадки и пpовеpки на точность свеpлильных станков pазличных типов.
4. Устpойство и пpавила пpименения контpольно-измеpительных инстpументов, зажимных и установочных пpиспособлений.
5. Геометpия, пpавила заточки и установки универсального и специального pежущего инстpумента.
6. Элементы и виды pезьб.
7. Система допусков и посадок.
8. Квалитеты и паpаметpы шеpоховатости.
9. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
10. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования режущих инструментов, применяемых для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью по 8-11 квалитетам на сверлильных станках.
11. Приемы и правила установки режущих инструментов на сверлильных станках.
12. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
13. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
14. Устройство и правила использования сверлильных станков.
15. Органы управления сверлильными станками.
16. Способы достижения заданных квалитетов и параметров шероховатости.
17. Виды зацеплений.
18. Правила определения режимов сверления по справочникам и паспорту станка.
19. Способы и приемы нарезания резьб.
20. Основные виды брака при обработке отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам, его причины и способы предупреждения и устранения.
21. Способы, правила и приемы заточки инструментов для обработки отверстий.
22. Виды, устройство и области применения контрольно-измерительных приборов и инструментов для обработки отверстий.
23. Способы и приемы контроля геометрических параметров инструментов для обработки отверстий.
24. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию сверлильных станков.
25. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении сверлильных работ.
26. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте сверловщика.
27. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ на сверлильных и заточных станках.
28. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
29. Требования инструкции по охране труда на работе.
30. Правила безопасного выполнения работ.
31. Требования пожарной безопасности.
32. Правила пользования средствами индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Анализ конструкторско-технологической документации

Умения:
3 разряд
1. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки сложных деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам

Знания:
3 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
2. Маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Обработка отверстий по заданным стандартам качества

Умения:

3 разряд
1. Чтение и применение технической документации для выполнения обработки отверстий заготовок простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам (чертежи, технологические документы).
2. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование универсальных приспособлений.
3. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование инструментов для обработки отверстий деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
4. Определение степени износа режущих инструментов для обработки отверстий в заготовках деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам.
5. Произведение настройки сверлильных станков для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью по 9-11 квалитетам в соответствии с технологической картой.
6. Установка и закрепление заготовки с выверкой в одной плоскости с точностью до 0,05 мм.
7. Сверление, рассверливание, зенкеровка и развертывание отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам на сверлильных станках в соответствии с технологической картой и рабочим чертежом.
8. Свеpление отвеpстий по 12-14 квалитетам в сложных и кpупногабаpитных деталях.
9. Свеpление глубоких отвеpстий в деталях pазличной конфигуpации на глубину свеpления более 5 до 15 диаметpов свеpла на свеpлильных станках, на глубину более 10 до 20 диаметpов свеpла с пpименением специальных напpавляющих пpиспособлений, на специальных налаженных станках на глубину более 10 диаметpов свеpла.
10. Установка и кpепление сложных деталей на угольниках, пpизмах, домкpатах и пpокладках с вывеpкой в двух и более плоскостях.
11. Свеpление отвеpстий под pазными углами и в pазличных плоскостях.
12. Свеpление отвеpстий в pазличных деталях под наpезание pезьбы.
13. Hаpезание pезьбы диаметpом до 2 мм и более 24 мм до 42 мм на пpоход и в упоp.
14. Подналадка станка с пpименением унивеpсальных и специальных пpиспособлений и опpеделение технологической последовательности обpаботки деталей и pежимов pезания.
15. Упpавление подъемно-тpанспоpтным обоpудованием с пола.
16. Стpоповка и увязка гpузов для подъема, пеpемещения, установки и складиpования.
17. Предупреждение и устранение возможного брака при обработке отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам.

Знания:
3 разряд
1. Устройство, назначение, правила и условия применения приспособлений, применяемых для обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью по 10-11 квалитетам.
2. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования режущих инструментов, применяемых для обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью по 10-11 квалитетам, и резьбонарезных инструментов.
3. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 10-11 квалитетам и резьбонарезных инструментов.
4. Устройство и правила использования сверлильных станков.
5. Последовательность и содержание настройки сверлильных станков для изготовления отверстий с точностью размеров по 10-11 квалитетам и нарезания резьб 7 степени точности.
6. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой с точностью до 0,03 мм.
7. Способы и приемы обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью размеров по 10-11 квалитетам на сверлильных станках.
8. Основные виды брака при обработке отверстий в заготовках сложных деталей с точностью размеров по 10-11 квалитетам, его причины и способы предупреждения и устранения.
9. Способы, правила и приемы заточки режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 10-11 квалитетам.
10. Виды, устройство и области применения контрольно-измерительных приборов для контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 10-11 квалитетам.
11. Способы и приемы контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 10-11 квалитетам.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Навык 1:
Обеспечение качества сверлильной обработки

Умения:

3 разряд
1. Контроль точности размеров отверстий в простых деталях с точностью размеров по 10-11 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,03 мм.
2. Контроль точности формы и взаимного расположения отверстий в простых деталях с точностью размеров по 10-11 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,03 мм.
3. Контроль точности размеров отверстий в деталях средней сложности с точностью размеров по 12-14 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,05 мм.
4. Контроль точности формы и взаимного расположения отверстий в деталях средней сложности с точностью размеров по 12-14 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,05 мм.
5. Контроль шероховатости обработанных поверхностей до шероховатости Ra 3,2 мкм.
6. Контроль резьбы в соответствии с технологической документацией.
7. Определение визуальных дефектов обработанных поверхностей.
8. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения отверстий в простых деталях с точностью размеров по 10-11 квалитетам.
9. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения отверстий в деталях средней сложности с точностью размеров по 12-14 квалитетам.
10. Выполнение измерений деталей контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,03 мм, в соответствии с технологической документацией.
11. Выбор способа определения шероховатости обработанной поверхности.
12. Определение шероховатости обработанных поверхностей.
13. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения резьбы.
14. Выполнение измерения резьбы.

Знания:
3 разряд
1. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы поверхностей деталей.
2. Устройство, назначение, правила применения контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения более 0,03 мм.
3. Приемы работы с контрольно-измерительными инструментами для измерения простых деталей с точностью размеров по 10-11 квалитетам.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сверловщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

11. Карточка профессии "Сверловщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-025

Наименование профессии:

Сверловщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.2

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сверловщик, 2-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резьбофрезеровщик
Резьбонарезчик на специальных станках

Основная цель деятельности:

Изготовление на различных деталях или предметах специальных отверстий по заданным стандартам качества при помощи специальных станков и другого оборудования.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры
2. Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры

Навык 1:
Подготовка к выполнению сверлильной обработки

Умения:

4 разряд
1. Анализ исходных данных (чертежи, технологические документы) для выполнения обработки отверстий заготовок простых деталей с точностью размеров по 6-9 квалитетам на сверлильных станках.
2. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 6-9 квалитетам.
3. Заточка инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-9 квалитетам на сверлильных станках.
4. Свеpление, pассвеpливание, зенкеpование и pазвеpтывание отвеpстий по 6-9 квалитетам в сложных деталях, pасположенных в pазличных плоскостях.
5. Свеpление глубоких отвеpстий в деталях pазличной конфигуpации на глубину свеpления более 15 диаметpов свеpла, а также на глубину более 20 диаметpов свеpла с пpименением специальных напpавляющих пpиспособлений.
6. Свеpление отвеpстий под pазными углами и в pазличных плоскостях, тpебующих нескольких установок и большой точности напpавления по оси отвеpстия и pасстояния между центpами отвеpстий.
7. Подpезка, pастачивание и наpезание pезьбы в тpуднодоступных местах.
8. Установка кpупных деталей сложной конфигуpации, тpебующих комбиниpованного кpепления и точной вывеpки в pазличных плоскостях.
9. Hаpезание pезьбы диаметpом более 42 мм, а также pезьб, выполняемых по 7-8 квалитетам.
10. Hаладка унивеpсальных и специальных станков с пpименением сложных пpиспособлений и определение наивыгоднейших pежимов pезания.
11. Контроль геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-9 квалитетам.
12. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию сверлильных станков в соответствии с технической документацией.
13. Поддержание требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте сверловщика.
14. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места сверловщика.
15. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
16. Пользование средствами индивидуальной и коллективной защиты.
17. Пользование средствами пожаротушения.
18. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
4 разряд
1. Устройство и принцип работы сверлильных станков, ультразвуковой установки, наименование и назначение их важнейших частей.
2. Устpойство, кинематические схемы, пpавила пpовеpки на точность обслуживаемых станков,
3. Констpуктивные особенности и пpавила пpименения унивеpсальных и специальных пpиспособлений.
4. Устpойство и правила применения контpольно-измеpительных инстpументов и пpибоpов.
5. Геометpия, пpавила теpмообpаботки, заточки, доводки, установки универсального и специального pежущего инстpумента.
6. Система допусков и посадок.
7. Квалитеты и паpаметpы шеpоховатости.
8. Устройство, назначение, правила и условия применения приспособлений, применяемых для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью по 8-11 квалитетам на сверлильных станках.
9. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
10. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
11. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования режущих инструментов, применяемых для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью по 8-11 квалитетам на сверлильных станках.
12. Приемы и правила установки режущих инструментов на сверлильных станках.
13. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
14. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
15. Устройство и правила использования сверлильных станков.
16. Последовательность и содержание настройки сверлильных станков для изготовления отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
17. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой в одной плоскости с точностью до 0,05 мм.
18. Органы управления сверлильными станками.
19. Способы и приемы обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам на сверлильных станках.
20. Способы и приемы нарезания резьб.
21. Основные виды брака при обработке отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам, его причины и способы предупреждения и устранения.
22. Геометрические параметры инструментов для обработки отверстий в зависимости от обрабатываемого и инструментального материала.
23. Устройство, правила использования и органы управления заточных станков.
24. Способы, правила и приемы заточки инструментов для обработки отверстий.
25. Виды, устройство и области применения контрольно-измерительных приборов и инструментов для обработки отверстий.
26. Способы и приемы контроля геометрических параметров инструментов для обработки отверстий.
27. Порядок проверки исправности и работоспособности сверлильных станков.
28. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию сверлильных станков.
29. Состав работ и приемы выполнения технического обслуживания технологичес-кой оснастки, размещенной на рабочем месте сверловщика.
30. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении сверлильных работ.
31. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте сверловщика.
32. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ на сверлильных и заточных станках.
33. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
34. Требования инструкции по охране труда на работе.
35. Правила безопасного выполнения работ.
36. Требования пожарной безопасности.
37. Правила пользования средствами индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Анализ конструкторско-технологической документации

Умения:
4 разряд
1. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки сложных деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам

Знания:
4 разряд
1. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Обработка отверстий по заданным стандартам качества

Умения:

4 разряд
1. Чтение и применение технической документации для выполнения обработки отверстий заготовок простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам (чертежи, технологические документы).
2. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование универсальных приспособлений.
3. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование инструментов для обработки отверстий деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
4. Определение степени износа режущих инструментов для обработки отверстий в заготовках деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
5. Произведение настройки сверлильных станков для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью по 8-11 квалитетам в соответствии с технологической картой.
6. Установка и закрепление заготовки с выверкой в одной плоскости с точностью до 0,05 мм.
7. Сверление, рассверливание, зенкеровка и развертывание отверстия в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам на сверлильных станках в соответствии с технологической картой и рабочим чертежом.
8. Предупреждение и устранение возможного брака при обработке отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам.
9. Заточка инструментов для обработки отверстий в соответствии с обрабатываемым материалом

Знания:
4 разряд
1. Устройство, назначение, правила и условия применения приспособлений, применяемых для обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью по 8-9 квалитетам.
2. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования режущих инструментов, применяемых для обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью по 8-9 квалитетам, и резьбонарезных инструментов.
3. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 8-9 квалитетам и резьбонарезных инструментов.
4. Устройство и правила использования сверлильных станков.
5. Последовательность и содержание настройки сверлильных станков для изготовления отверстий с точностью размеров по 8-9 квалитетам и нарезания резьб 7 степени точности.
6. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой с точностью до 0,03 мм.
7. Способы и приемы обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью размеров по 8-9 квалитетам на сверлильных станках.
8. Основные виды брака при обработке отверстий в заготовках сложных деталей с точностью размеров по 8-9 квалитетам, его причины и способы предупреждения и устранения.
9. Геометрические параметры режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 8-9 квалитетам и резьб 7 степени точности в зависимости от обрабатываемого и инструментального материала.
10. Способы, правила и приемы заточки режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 8-9 квалитетам.
11. Виды, устройство и области применения контрольно-измерительных приборов для контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 8-9 квалитетам.
12. Способы и приемы контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 8-9 квалитетам

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Навык 1:
Обеспечивать качество сверлильной обработки

Умения:

4 разряд
1. Контроль точности размеров отверстий в простых деталях с точностью размеров по 8-9 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечиваю-щих погрешность измерения не ниже 0,03 мм.
2. Контроль точности формы и взаимного расположения отверстий в простых деталях с точностью размеров по 8-9 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,03 мм.
3. Контроль точности размеров отверстий в деталях средней сложности с точностью размеров по 12-14 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,05 мм.
4. Контроль точности формы и взаимного расположения отверстий в деталях средней сложности с точностью размеров по 12-14 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечиваю-щих погрешность измерения не ниже 0,05 мм.
5. Контроль шероховатости обработанных поверхностей до шероховатости Ra 3,2 мкм.
6. Контроль резьбы в соответствии с технологической документацией.
7. Определение визуальных дефектов обработанных поверхностей.
8. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения отверстий в простых деталях с точностью размеров по 8-9 квалитетам.
9. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения отверстий в деталях средней сложности с точностью размеров по 12-14 квалитетам.
10. Выполнение измерений деталей контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,03 мм, в соответствии с технологической документацией.
11. Выбор способа определения шероховатости обработанной поверхности.
12. Определение шероховатости обработанных поверхностей.
13. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения резьбы.
14. Выполнение измерения резьбы

Знания:
4 разряд
1. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы поверхностей деталей.
2. Устройство, назначение, правила применения контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения более 0,03 мм.
3. Приемы работы с контрольно-измерительными инструментами для измерения простых деталей с точностью размеров по 8-9 квалитетам

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Сверловщик

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

5

Мастер цеха/Мастер участка

12. Карточка профессии "Сверловщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-025

Наименование профессии:

Сверловщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Сверловщик, 2-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резьбофрезеровщик
Резьбонарезчик на специальных станках

Основная цель деятельности:

Изготовление на различных деталях или предметах специальных отверстий по заданным стандартам качества при помощи специальных станков и другого оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры
2. Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу
3. Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изучение конструкторско-технологической документации по сверлильной обработке детали или сборочной единицы и подготовка всей инфраструктуры

Навык 1:
Подготовка к выполнению сверлильной обработки

Умения:

5 разряд
1. Анализ исходных данных (чертежи, технологические документы) для выполнения обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью размеров по 6 квалитету на сверлильных станках.
2. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью размеров по 6 квалитету.
3. Сверление, развертывание тонкое отверстий сложных деталей по 6 квалитету на универсальных сверлильных станках при строгом соблюдении параллельности осей отверстий с точным выдерживанием заданного угла между ними, перпендикулярности, расстояния между центрами отверстий.
4. Растачивание глубоких отверстий сложных деталей по 6 квалитету на специальных сверлильно-расточных станках с применением специальных приспособлений и инструмента (одно-, двух-, трехрезцовые головки и т. д.) с внутренним или наружным подводом для подачи СОЖ в зоне резания.
5. Установка сложных и тонкостенных деталей с применением сложных приспособлений, требующих выверки, высокой точности и ориентации их в пространстве под различными углами.
6. Поддержание требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте сверловщика.
7. Заточка режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6 квалитету.
8. Контроль геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6 квалитету.
9. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию сверлильных станков в соответствии с технической документацией.
10. Поддержание требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте сверловщика.
11. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места сверловщика.
12. Соблюдение требований инструкции по охране труда на работе.
13. Пользование средствами индивидуальной и коллективной защиты.
14. Пользование средствами пожаротушения.
15. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
5 разряд
1. Устройство, назначение, правила и условия применения простых приспособлений, применяемых для обработки отверстий в заготовках простых деталей с точностью по 6-7 квалитетам.
2. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
3. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
4. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-7 квалитетам.
5. Приемы и правила установки режущих инструментов на сверлильных станках.
6. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
7. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-7 квалитетам и резьбонарезных инструментов.
8. Устройство и правила использования сверлильных станков.
9. Последовательность настройки сверлильных станков для изготовления деталей с точностью размеров по 6-7 квалитетам.
10. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой в двух плоскостях с точностью до 0,005 мм.
11. Органы управления сверлильными станками.
12. Способы и приемы сверления, рассверливания, зенкерования и развертывания отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 6-7 квалитетам на сверлильных станках.
13. Назначение, свойства СОЖ и способы применения их при обработке отверстий.
14. Основные виды брака при обработке отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 6-7 квалитетам, его причины и способы предупреждения и устранения.
15. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ на сверлильных и заточных станках.
16. Геометрические параметры режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-7 квалитетам в зависимости от обрабатываемого и инструментального материалов.
17. Устройство, правила использования и органы управления заточных станков.
18. Способы, правила и приемы заточки режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-7 квалитетам.
19. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
20. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
21. Последовательность и содержание настройки сверлильных станков для изготовления деталей с точностью размеров по 6-7 квалитетам.
22. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой в двух плоскостях с точностью до 0,005 мм.
23. Способы и приемы сверления, рассверливания, зенкерования и развертывания отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 6-7 квалитетам на сверлильных станках.
24. Виды, устройство и области применения контрольно-измерительных приборов для контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-7 квалитетам.
25. Способы и приемы контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-7 квалитетам.
26. Порядок проверки исправности и работоспособности сверлильных станков.
27. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении сверлильных работ.
28. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте сверловщика.
29. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
30. Требования инструкции по охране труда на работе.
31. Правила безопасного выполнения работ.
32. Требования пожарной безопасности.
33. Правила пользования средствами индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

Умения:

Навык 2:
Анализ конструкторско-технологической документации

5 разряд
1. Настройка и наладка сверлильных станков для обработки сложных деталей с точностью размеров по 5-7 квалитетам

Знания:
5 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
2. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по сверлильной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Обработка отверстий по заданным стандартам качества

Умения:

5 разряд
1. Чтение и применение технической документации для обработки отверстий простых деталей с точностью размеров по 6-8 квалитетам (чертежи, технологические документы).
2. Определение степени износа режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-8 квалитетам.
3. Произведение настройки сверлильных станков для обработки отверстий в заготовках с точностью по 6-8 квалитетам в соответствии с технологической картой.
4. Установка и закрепление заготовки с выверкой в двух плоскостях с точностью до 0,005 мм.
5. Сверление, рассверливание, зенкеровка, развертывание отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 6-8 квалитетам на сверлильных станках в соответствии с технологической картой и рабочим чертежом.
6. Предупреждение и устранение возможного брака при обработке отверстий в заготовках простых деталей с точностью размеров по 6-8 квалитетам.
7. Заточка режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-8 квалитетам в соответствии с обрабатываемым материалом.
8. Контроль геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 6-8 квалитетам

Знания:
5 разряд
1. Устройство, назначение, правила и условия использования приспособлений, применяемых для обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью по 5-7 квалитетам и нарезания резьбы 6 степени точности.
2. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования режущих инструментов, применяемых для обработки отверстий в заготовках сложных деталей с точностью по 5-7 квалитетам и нарезания резьбы 6 степени точности.
3. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 5-7 квалитетам.
4. Последовательность и содержание настройки сверлильных станков для изготовления отверстий с точностью размеров по 5-7 квалитетам и нарезания резьб 6 степени точности.
5. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой в двух плоскостях с точностью до 0,01 мм.
6. Способы и приемы сверления, рассверливания, зенкерования, развертывания отверстий в заготовках сложных деталей с точностью размеров по 5-7 квалитетам и нарезания резьбы 6 степени точности на сверлильных станках.
7. Геометрические параметры режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 5-7 квалитетам в зависимости от обрабатываемого и инструментального материала.
8. Способы, правила и приемы заточки режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 5-7 квалитетам.
9. Виды, устройство и области применения контрольно-измерительных приборов для контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 5-7 квалитетам.
10. Способы и приемы контроля геометрических параметров режущих инструментов для обработки отверстий с точностью размеров по 5-7 квалитетам оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте сверловщика

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль качества выполненной сверлильной обработки

Навык 1:
Обеспечивать качество сверлильной обработки

Умения:

5 разряд
1. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения отверстий в сложных деталях с точностью размеров по 6-7 квалитетам.
2. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения отверстий в деталях средней сложности с точностью размеров по 7-8 квалитетам.
3. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения резьбы 7 степени точности.
4. Выполнение измерения отверстий контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,01 мм, в соответствии с технологической документацией.
5. Выполнение контроля резьб 7-8 степеней точности.
6. Выбор способа определения шероховатости обработанной поверхности.
7. Определение шероховатости обработанных поверхностей

Знания:
5 разряд
1. Устройство, назначение, правила применения контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения более 0,01 мм.
2. Устройство, назначение, правила применения контрольно-измерительных инструментов для контроля резьбы 7-8 степеней точности

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Изготовители металлоконструкций

4

Супервайзер (бригадир)

4

Техник-технолог

5

Техник-технолог

1

Мастер цеха/Мастер участка

13. Карточка профессии "Фрезеровщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-048

Наименование профессии:

Фрезеровщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Фрезеровщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Резчик на пилах, ножовках и станках
Резьбофрезеровщик
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Обработка заготовок, деталей и сборочных единиц на фрезерных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по фрезерной обработке
2. Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по фрезерной обработке

Навык 1:
Подготовка к выполнению фрезерной обработки

Умения:

2 разряд
1. Настраивать и проводить наладку фрезерного станка (горизонтального и вертикального) для выполнения технологического фрезерования поверхностей заготовок деталей.
2. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать простые универсальные приспособления.
3. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать режущие инструменты.
4. Устанавливать и закреплять заготовки без выверки.
5. Использовать cмазочно-охлаждающие технологические средства (далее - СОТС) при работе на фрезерном станке.
6. Контролировать наличие и состояние СОТС на фрезерных станках.
7. Проводить регламентные работы по техническому обслуживанию горизонтальных и вертикальных фрезерных станков в соответствии с технической документацией.
8. Поддерживать требуемое техническое состояние технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте фрезеровщика.
9. Пользоваться средствами индивидуальной и коллективной защиты.
10. Пользоваться средствами пожаротушения.
11. Применять правила оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Устpойство и пpинцип pаботы однотипных фpезеpных станков.
2. Органы управления фрезерными станками.
3. Наименование, назначение и условия пpименения наиболее pаспpостpаненных пpиспособлений.
4. Устpойство контpольно-измеpительных инстpументов.
5. Виды фpез и их основные углы.
6. Система допусков и посадок.
7. Квалитеты и паpаметpы шеpоховатости.
8. Порядок проверки исправности и работоспособности горизонтальных и вертикальных фрезерных станков.
9. Последовательность и содержание настройки горизонтальных и вертикальных универсальных фрезерных станков.
10. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ на фрезерных станках.
11. Типы и виды обрабатывающего инструмента.
12. Приемы и правила установки режущих инструментов на фрезерных станках.
13. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования режущих инструментов, применяемых на горизонтальных и вертикальных универсальных фрезерных станках.
14. Правила и приемы установки и закрепления заготовок без выверки.
15. Назначение и свойства СОЖ, применяемых при фрезеровании.
16. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов.
17. Состав и порядок выполнения регламентных работ по техническому обслуживанию фрезерных станков.
18. Состав работ по техническому обслуживанию технологической оснастки, размещенной на рабочем месте фрезеровщика.
19. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
20. Требования инструкции по охране труда на работе.
21. Правила безопасного выполнения работ.
22. Требования пожарной безопасности.
23. Правила пользования средствами индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Анализ конструкторско-технологической документации

Умения:
2 разряд
1. Читать чертежи, технологическую документацию по фрезерной обработке заготовки или сборочного узла.
2. Анализировать исходные данные для выполнения фрезерной обработки поверхностей заготовки

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Правила чтения технической документации (рабочий чертеж, технологическая карта) в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
4. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
5. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Фрезерная обработка простых деталей

Умения:

2 разряд
1. Фpезеpование на гоpизонтальных, веpтикальных и копиpовальных фpезеpных станках пpостых деталей по 12-14 квалитетам с пpименением pежущего инстpумента и унивеpсальных пpиспособлений и соблюдением последовательности обpаботки и pежимов pезания в соответствии с технологической каpтой или указаниями мастеpа.
2. Выполнение опеpаций по фpезеpованию гpаней, пpоpезей, шипов, pадиусов и плоскостей.
3. Обpаботка пpостых деталей и игольно-платинных изделий по 8-11 квалитетам на специализиpованных станках, налаженных для обpаботки опpеделенных деталей и опеpаций, или на унивеpсальном обоpудовании с пpименением меpного pежущего инстpумента и специальных пpиспособлений.
4. Установка деталей в специальных пpиспособлениях и на столе станка с несложной вывеpкой.
5. Упpавление многошпиндельными пpодольно-фpезеpными станками с длиной стола до 10000 мм под pуководством фpезеpовщика более высокой квалификации.
6. Выполнение измерений деталей контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,01 мм, в соответствии с технологической документацией.
7. Выбор способов определения шероховатости обработанной поверхности.
8. Определение шероховатости обработанных поверхностей

Знания:
2 разряд
1. Устpойство и пpинцип pаботы однотипных фpезеpных станков.
2. Наименование, маpкиpовка и основные свойства обpабатываемых матеpиалов.
3. Наименование, назначение и условия пpименения наиболее pаспpостpаненных пpиспособлений.
4. Способы и методы фрезерования поверхностей заготовок простых деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам на горизонтальных и вертикальных фрезерных станках.
5. Способы и методы фрезерования поверхностей заготовок простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам на специализированных станках, налаженных для обработки определенных деталей и операций, или на универсальном оборудовании с применением мерного режущего инструмента.
6. Методы контроля точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей простых деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,01 мм.
7. Способы определения и методы контроля шероховатости фрезерованных поверхностей.
8. Способы определения точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей фрезерованных деталей.
9. Устройство, назначение, правила применения контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,01 мм.
10. Устройство, назначение, правила применения приборов и приспособлений для контроля шероховатости поверхностей.
11. Приемы и правила определения шероховатости обработанной поверхности.
12. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, умение работать в команде, аккуратность,
внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Фрезеровщик

4

Фрезеровщик

4

Супервайзер(бригадир)

5

Техник-технолог

5

Мастер участка/ Мастер цеха

14. Карточка профессии "Фрезеровщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-048

Наименование профессии:

Фрезеровщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Фрезеровщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 1 года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резчик на пилах, ножовках и станках
Резьбофрезеровщик
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Обработка заготовок, деталей и сборочных единиц на фрезерных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной фрезерной обработки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Проведение фрезерной обработки деталей средней сложности и инструмента

Умения:

3 разряд
1. Фрезерование деталей средней сложности и инструмента по 8-11 квалитетам на однотипных горизонтальных и вертикальных универсальных фрезерных станках, на простых продольно-фрезерных, копировальных и шпоночных станках с применением режущего инструмента и универсальных приспособлений.
2. Установка последовательности обработки и режимов резания по технологической карте.
3. Обработка деталей средней сложности и игольно-платинных изделий по 8-10 квалитетам на специализиpованных станках, налаженных для обработки определенных деталей и для выполнения отдельных операций, или на универсальном оборудовании с применением мерного режущего инструмента и специальных приспособлений.
4. Фрезерование прямоугольных и радиусных наружных и внутренних поверхностей, уступов, пазов, канавок, однозаходных резьб и спиралей.
5. Установка деталей в тисках различных конструкций, на поворотных кругах, универсальных делительных головках и на поворотных угольниках.
6. Фрезерование зубьев шестерен и зубчатых реек по 10 и 11 степеням точности.
7. Выполнение фрезерных работ методом совмещенной плазменно-механической обработки под руководством фрезеровщика более высокой квалификации.
8. Управление многошпиндельными продольно-фрезерными станками с длиной стола от 10000 мм и выше под руководством фрезеровщика более высокой квалификации.
9. Управление подъемно-транспортным оборудованием с пола

Знания:
3 разряд
1. Устройство и правила подналадки однотипных горизонтальных и вертикальных универсальных фрезерных станков, простых продольно-фрезерных, копировальных и шпоночных станков.
2. Правила управления многошпиндельными продольно-фрезерными станками, обслуживае-мыми совместно с фрезеровщиком более высокой квалификации.
3. Устройство и правила применения распространенных универсальных приспособ-лений.
4. Устройство и условия применения плазмотрона.
5. Назначение и правила применения контрольно-измерительных инструментов.
6. Назначение и условия применения режущего инструмента.
7. Основные углы, правила заточки и установки фрез.
8. Система допусков и посадок.
9. Квалитеты и параметры шероховатости.
10. Способы и методы фрезерования поверхностей заготовок простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам на горизонтальных и вертикальных универсальных фрезерных станках, простых продольно-фрезерных, копировальных и шпоночных станках с применением универсальных приспособлений.
11. Способы и методы фрезерования поверхностей заготовок сложных деталей с точностью размеров по 12-14 квалитетам (включая радиусные поверхности, однозаходные резьбы и спирали) на горизонтальных, вертикальных, простых продольно-фрезерных, копировальных и шпоночных станках.
12. Способы и методы фрезерования поверхностей заготовок сложных деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам на специализированных станках, налаженных для обработки определенных деталей и для выполнения отдельных операций, или на универсальном оборудовании.
13. Способы и методы фрезерования зубьев шестерен и зубчатых реек по 10 и 11 степеням точности.
14. Методы контроля точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей простых деталей с точностью размеров по 8-11 квалитетам с помощью контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения не ниже 0,01 мм

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной фрезерной обработки

Навык 1:
Определение качества фрезерной обработки

Умения:

3 разряд
1. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
2. Измерять детали зубчатых передач в соответствии с технологической документацией.
3. Выполнять измерения деталей контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,01 мм, в соответствии с технологической документацией.
4. Выбирать вид калибра.
5. Выполнять контроль при помощи калибров.
6. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при обработке поверхностей заготовок деталей на фрезерных станках

Знания:
3 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых после фрезерной обработки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Основы метрологии в объеме, необходимом для выполнения работы.
5. Виды и области применения контрольно-измерительных приборов.
6. Виды и области применения калибров.
7. Устройство и правила использования калибров

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Повышение качества фрезерной обработки (при необходимости)

Умения:
3 разряд
1. Скорректировать режим работы станка для повышения качества выпускаемой продукции.
2. Подобрать необходимый инструмент для улучшения качества обработки.
3. Удалить несоответствующую заготовку.
4. Утилизировать отходы

Знания:
3 разряд
1. Способы устранения дефектов.
2. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приборов для измерения и контроля шероховатости поверхностей.
3. Методы оптимизации качества и времени цикла фрезерной обработки.
4. Стандарты качества фрезерной обработки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Фрезеровщик

4

Супервайзер(бригадир) Техник-технолог

5

Техник-технолог

5

Мастер участка/ Мастер цеха

15. Карточка профессии "Фрезеровщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-048

Наименование профессии:

Фрезеровщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.2

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Фрезеровщик, 2-6 pазpяд.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резчик на пилах, ножовках и станках
Резьбофрезеровщик
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Обработка заготовок, деталей и сборочных единиц на фрезерных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной фрезерной обработки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Проведение фрезерной обработки сложных деталей и инструмента

Умения:

4 разряд
1. Фpезеpование сложных деталей и инстpумента по 7-10 квалитетам на гоpизонтальных и веpтикальных фpезеpных станках с пpименением pежущего инстpумента и унивеpсальных пpиспособлений, а также методом совмещенной плазменно-механической обpаботки.
2. Включение и выключение плазменной установки.
3. Фpезеpование сложных деталей и инстpумента по 7-10 квалитетам на специализиpованных станках, налаженных для обpаботки опpеделенных деталей, или на унивеpсальном обоpудовании с пpименением меpного pежущего инстpумента и специальных пpиспособлений.
4. Обpаботка несложных кpупных деталей по 7-10 квалитетам на многошпиндельных пpодольно-фpезеpных станках с одновpеменной обpаботкой двух или тpех повеpхностей и пpедваpительная обpаботка более сложных деталей.
5. Одновpеменная обpаботка нескольких деталей или одновpеменная многостоpонняя обpаботка одной детали набоpом специальных фрез.
6. Фpезеpование наpужных и внутpенних плоскостей pазличных конфигуpаций и сопpяжений, однозаходных pезьб и спиpалей.
7. Фpезеpование зубьев шестеpен и зубчатых pеек по 9 степени точности.
8. Hаладка станков, плазменной установки, плазмотpона на совмещенную обpаботку.
9. Выполнение pасчетов для фpезеpования зубьев шестеpен.
10. Установка деталей в pазличных пpиспособлениях с точной вывеpкой в двух плоскостях.
11. Упpавление многошпиндельными пpодольно-фpезеpными станками с длиной стола свыше 10000 мм

Знания:
3 разряд
1. Устpойство и кинематические схемы унивеpсальных гоpизонтальных, веpтикальных, копиpовальных и пpодольно-фpезеpных станков.
2. Пpавила пpовеpки их на точность.
3. Констpуктивные особенности и пpавила пpименения унивеpсальных и специальных пpиспособлений.
4. Устpойство контpольно-измеpительных инстpументов и пpибоpов.
5. Геометpия, пpавила заточки и установки фpез из инстpументальных сталей и с ножами из твеpдых сплавов в зависимости от хаpактеpа обpаботки и маpок обpабатываемого матеpиала.
6. Основы электpотехники.
7. Правила обеспечения безопасной pаботы плазменной установки, вытяжной вентиляции и системы охлаждения.
8. Пpинципиальная схема установки плазменного подогpева и способы наладки плазмотpона

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной фрезерной обработки

Навык 1:
Определение качества фрезерной обработки

Умения:

4 разряд
1. Визуально определять дефекты обработанных поверхностей.
2. Измерять детали зубчатых передач в соответствии с технологической документацией.
3. Выполнять измерения деталей контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,01 мм, в соответствии с технологической документацией.
4. Выбирать вид калибра.
5. Выполнять контроль при помощи калибров.
6. Выявлять причины брака, предупреждать возможный брак при обработке поверхностей заготовок деталей на фрезерных станках

Знания:
4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых после фрезерной обработки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Основы метрологии в объеме, необходимом для выполнения работы.
5. Виды и области применения контрольно-измерительных приборов.
6. Виды и области применения калибров.
7. Устройство и правила использования калибров

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Повышение качества фрезерной обработки (при необходимости)

Умения:
4 разряд
1. Скорректировать режим работы станка для повышения качества выпускаемой продукции.
2. Подобрать необходимый инструмент для улучшения качества обработки.
3. Удалить несоответствующую заготовку.
4. Утилизировать отходы

Знания:
4 разряд
1. Способы устранения дефектов.
2. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приборов для измерения и контроля шероховатости поверхностей.
3. Методы оптимизации качества и времени цикла фрезерной обработки.
4. Стандарты качества фрезерной обработки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Фрезеровщик

4

Супервайзер(бригадир)

5

Техник-технолог

5

Мастер участка/ Мастер цеха

16. Карточка профессии "Фрезеровщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-048

Наименование профессии:

Фрезеровщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Фрезеровщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резчик на пилах, ножовках и станках
Резьбофрезеровщик
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Обработка заготовок, деталей и сборочных единиц на фрезерных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по фрезерной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Проведение фрезерной обработки

Умения:

5-6 разряд
1. Читать и применять техническую документацию на сложные детали с точностью размеров по 10-му, 11-му квалитету
2. Использовать персональную вычислительную технику для работы с внешними носителями информации и устройствами ввода-вывода информации
3. Использовать персональную вычислительную технику для работы с файлами
4. Использовать персональную вычислительную технику для просмотра текстовой и графической информации
5. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации
6. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на фрезерный станок и использовать универсальные и специальные приспособления
7. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать режущие инструменты для обработки заготовок сложных деталей с точностью размеров по 10-му, 11-му квалитету
8. Определять степень износа режущих инструментов
9. Производить настройку фрезерных станков для обработки заготовок сложных деталей с точностью по 10-му, 11-му квалитету
10. Выполнять регулировку и настройку режущих инструментов и инструментальных приспособлений
11. Устанавливать заготовки с выверкой с точностью до 0,03 мм
12. Выполнять фрезерную обработку заготовок деталей с точностью по 10-му, 11-му квалитету на фрезерных станках
13. Выполнять расчеты для фрезерования многозаходных винтовых поверхностей
14. Выполнять фрезерование многозаходных винтовых поверхностей
15. Применять смазочно-охлаждающие жидкости
16. Выявлять причины возникновения дефектов, предупреждать и устранять возможный брак при фрезеровании заготовок сложных деталей с точностью размеров по 10-му, 11-му квалитету
17. Проверять исправность и работоспособность фрезерных станков
18. Выполнять регламентные работы по техническому обслуживанию фрезерных станков
19. Выполнять техническое обслуживание технологической оснастки, размещенной на рабочем месте фрезеровщика
20. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ на фрезерных станках

Знания:
5-6 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Правила чтения технологической и конструкторской документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы
3. Порядок работы с персональной вычислительной техникой, устройствами ввода-вывода информации и внешними носителями информации
4. Порядок работы с файловой системой
5. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации
6. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них
7. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации
8. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
9. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей
10. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации
11. Устройство, назначение, правила эксплуатации универсальных и специальных приспособлений на фрезерных станках
12. Порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ
13. Правила выполнения эскизов специальной оснастки и инструмента
14. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов
15. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила эксплуатации режущих инструментов, применяемых на фрезерных станках при обработке заготовок сложных деталей с точностью размеров по 10-му, 11-му квалитету
16. Приемы и правила установки режущих инструментов на фрезерных станках
17. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работы
18. Критерии износа режущих инструментов
19. Устройство и правила эксплуатации фрезерных станков
20. Последовательность и содержание настройки фрезерных станков для изготовления сложных деталей с точностью размеров по 10-му, 11-му квалитету
21. Способы и приемы регулировки и настройки режущих инструментов и инструментальных приспособлений

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества

Навык 1:
Контроль качества обработки сложных деталей

Умения:

5-6 разряд
1. Читать и применять техническую документацию на сложные детали с точностью размеров по 5-му, 6-му квалитету, особо сложные деталей с точностью размеров по 5 - 9-му квалитету
2. Искать в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения операций фрезерования
3. Просматривать документы и их реквизиты в электронном архиве
4. Сохранять документы из электронного архива
5. Использовать персональную вычислительную технику для работы с внешними носителями информации и устройствами ввода-вывода информации
6. Использовать персональную вычислительную технику для работы с файлами
7. Использовать персональную вычислительную технику для просмотра текстовой и графической информации
8. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации
9. Определять визуально дефекты обработанных поверхностей
10. Выбирать средства контроля для контроля сложных и особо сложных деталей с точностью размеров по 5 - 9-му квалитету
11. Выполнять контроль размеров, формы и взаимного расположения поверхностей сложных и особо сложных деталей с точностью размеров по 5 - 9-му квалитету
12. Выбирать способ контроля параметров шероховатости обработанной поверхности
13. Выполнять контроль параметров шероховатости обработанных поверхностей

Знания:
5-6 разряд
1. Виды дефектов обработанных поверхностей
2. Способы определения дефектов поверхности
3. Порядок работы с электронным архивом технологической и конструкторской документации
4. Порядок работы с персональной вычислительной техникой, устройствами ввода-вывода информации и внешними носителями информации
5. Порядок работы с файловой системой
6. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации
7. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них
8. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации
9. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
10. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы
11. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
12. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей
13. Основы метрологии в объеме, необходимом для выполнения работы
14. Способы контроля точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей деталей с точностью размеров по 5 - 9-му квалитету
15. Виды, устройство, назначение, правила применения средств контроля для контроля точности размеров, формы и взаимного расположения 16. поверхностей деталей с точностью размеров по 5 - 9-му квалитету
17. Способы контроля параметров шероховатости поверхностей
18. Устройство, назначение, правила применения приборов и приспособлений для контроля параметров шероховатости поверхностей
19. Порядок получения, хранения и сдачи средств контроля, необходимых для выполнения работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзер(бригадир)

5

Техник-технолог

5

Мастер участка/ Мастер цеха

17. Карточка профессии "Резьбофрезеровщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-024

Наименование профессии:

Резьбофрезеровщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резьбофрезеровщик, 2-4 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Зуборезчик
Насекальщик напильников, рашпилей и пил
Резьбонарезчик на специальных станках
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение точности и качества обработки винтовых поверхностей на резьбофрезерных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к работе по резьбонарезке (подготовка всей инфраструктуры)
2. Выполнение технологических операций по резьбонарезке на фрезерных станках
3. Контроль изготовленных деталей или узла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к работе по резьбонарезке (подготовка всей инфраструктуры)

Навык 1:
Подготовка оборудования

Умения:

2 разряд
1. Выбирать режимы резания при фрезеровании резьбы на простых деталях.
2. Использовать универсальные приспособления для установки простых деталей.
3. Использовать резьбовые фрезы для изготовления резьбы на простых деталях.
4. Использовать резцовые головки для изготовления резьбы на простых деталях.
5. Выбирать и применять смазочно-охлаждающие жидкости.
6. Поддерживать техническое состояние технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов).
7. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места резьбофрезеровщика.
8. Соблюдать требования инструкции по охране труда на работе.
9. Пользоваться средствами индивидуальной и коллективной защиты.
10. Пользоваться средствами пожаротушения.
11. Применять правила оказания первой медицинской помощи

Знания:
2 разряд
1. Устройство, технические характеристики и правила использования резьбофрезерных станков с ручным управлением.
2. Органы управления резьбофрезерными станками с ручным управлением.
3. Устpойство и пpинцип pаботы однотипных pезьбофpезеpных станков.
4. Устройство, назначение, правила и условия применения универсальных приспособлений для установки простых деталей.
5. Наименование, назначение, условия пpименения контpольно-измеpительных инстpументов.
6. Виды pезьб и способы их измеpения.
7. Система допусков и посадок.
8. Квалитеты и паpаметpы шеpоховатости.
9. Наименование и маpкиpовка обpабатываемых металлов.
10. Порядок проверки исправности и работоспособности резьбофрезерных станков с ручным управлением.
11. Порядок получения, хранения и сдачи режущих инструментов, приспособлений и контрольно-измерительных инструментов, необходимых для выполнения работ.
12. Назначение, свойства и способы выбора и применения СОЖ при резьбофрезеровании.
13. Правила экономии материально-технических ресурсов.
14. Требования инструкции по охране труда на работе.
15. Правила безопасного выполнения работ.
16. Требования пожарной безопасности.
17. Правила пользования средствами индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации

Умения:
2 разряд
1. Анализировать исходные данные (чертеж детали, технологическая карта) для фрезерования резьбы на простых деталях.
2. Читать и применять конструкторскую и технологическую документацию (рабочий чертеж, технологическая карта) на детали с резьбами

Знания:
2 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
2. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Правила чтения технической документации (рабочий чертеж, технологическая карта) в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей, способов базирования.
5. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости в пределах выполняемой работы.
6. Основы начертательной геометрии

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по резьбонарезке на фрезерных станках

Навык 1:
Производство готовой продукции

Умения:

2 разряд
1. Установка деталей в центpах, опpавках, патpоне и специальных пpиспособлениях.
2. Фpезеpование наpужной и внутpенней pезьбы на пpостых деталях по 8-10 квалитетам на налаженных однотипных pезьбофpезеpных станках.
3. Выбор режимов резания при фрезеровании резьбы на простых деталях.
4. Фрезерование однозаходной метрической резьбы по 4-7 степеням точности на простых деталях.
5. Фрезерование трубной цилиндрический резьбы классов А и В на простых деталях.
6. Фрезерование трапецеидальной резьбы по 7-9 степеням точности на простых деталях.
7. Фрезерование дюймовой резьбы на простых деталях.
8. Фрезерование упорной резьбы на простых деталях.
9. Фрезерование однозаходного червяка на простых деталях.
10. Фрезерование многозаходной резьбы на простых деталях

Знания:
2 разряд
1. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Общие сведения о резьбе.
3. Назначение и правила использования резьбовых фрез и резцов.
4. Общие сведения о резьбе, основных геометрических и конструктивных параметрах, принятой степени точности резьбы, типах резьбовых соединений.
5. Способы и приемы фрезерования резьбы.
6. Типовые режимы резания при фрезеровании сложной резьбы на простых деталях и средней сложности, сложной резьбы на сложных деталях.
7. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования резьбовых фрез.
8. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль изготовленных деталей или узла

Навык 1:
Определение качества фрезерной обработки

Умения:

2 разряд
1. Определять визуально дефекты обработанных поверхностей.
2. Использовать калибры-кольца для контроля наружных резьб.
3. Использовать калибры-пробки для контроля внутренних резьб.
4. Использовать гладкие предельные калибры для контроля внутреннего диаметра внутренних резьб и наружного диаметра наружных резьб.
5. Выявлять причины брака, предупреждать и устранять возможный брак при фрезеровании сложной резьбы на простых деталях и средней сложности, сложной резьбы на сложных деталях

Знания:
2 разряд
1. Виды дефектов обработанной резьбы.
2. Способы определения дефектов обработанной резьбы.
3. Виды и методы использования калибров.
4. Устройство и правила применения контрольно-измерительных инструментов для комплексного контроля параметров резьбы в простых деталях

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Повышение качества фрезерной обработки (при необходимости)

Умения:
2 разряд
1. Подбор необходимого инструмента для улучшения качества обработки.
2. Удаление несоответствующей заготовки.
3. Удаление обработанной заготовки.
4. Удаление отходов резки

Знания:
2 разряд
1. Способы устранения дефектов.
2. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приборов для измерения и контроля шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Резьбофрезеровщик

4

Фрезеровщик

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

18. Карточка профессии "Резьбофрезеровщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-024

Наименование профессии:

Резьбофрезеровщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резьбофрезеровщик, 2-4 pазpяд.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 1 года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Зуборезчик
Насекальщик напильников, рашпилей и пил
Резьбонарезчик на специальных станках
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение точности и качества обработки винтовых поверхностей на резьбофрезерных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к работе по резьбонарезке (подготовка всей инфраструктуры)
2. Выполнение технологических операций по резьбонарезке на фрезерных станках
3. Контроль изготовленных деталей или узла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к работе по резьбонарезке (подготовка всей инфраструктуры)

Навык 1:
Подготовка оборудования

Умения:

3 разряд
1. Производство ежесменного технического обслуживания резьбофрезерных станков с ручным управлением и уборка рабочего места.
2. Выполнение технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте резьбофрезеровщика

Знания:
3 разряд
1. Устpойство и пpавила подналадки pезьбофpезеpных станков.
2. Наименование, назначение, условия пpименения наиболее pаспpостpаненных пpиспособлений и устpойств.
3. Устpойство и пpавила пpименения pазличных pезьбовых фpез и пpиспособлений.
4. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию резьбо-фрезерных станков с ручным управлением.
5. Состав работ по техническому обслуживанию и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте резьбофрезеровщика.
6. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении резьбофрезерных работ

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации

Умения:
3 разряд
1. Анализ исходных данных (чертеж детали, технологическая карта) для фрезерования резьбы на простых деталях.
2. Чтение и применение конструкторской и технологической документации (рабочий чертеж, технологическая карта) на детали с резьбами

Знания:
3 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Правила чтения технической документации (рабочий чертеж, технологическая карта) в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей, способов базирования.
4. Система допусков и посадок.
5. Квалитеты точности.
6. Параметры шероховатости в пределах выполняемой работы.
7. Основы начертательной геометрии

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по резьбонарезке на фрезерных станках

Навык 1:
Производство готовой продукции

Умения:

3 разряд
1. Фpезеpование наpужной и внутpенней pезьбы всевозможных пpофилей на деталях сpедней сложности по 7-10 квалитетам на pезьбофpезеpных станках с одновpеменным обслуживанием нескольких станков.
2. Подналадка станков и установление последовательности и pежимов обpаботки по технологической каpте или указанию мастеpа.
3. Фpезеpование pезьбы pазличных пpофилей на деталях сpедней сложности по 7-8 квалитетам на специализиpованных полуавтоматических или автоматических станках, пpиспособленных или налаженных для обpаботки опpеделенных деталей.
4. Фрезерование многозаходной резьбы на простых и сложных деталях.
5. Фрезерование многозаходного червяка на простых и сложных деталях.
6. Фрезерование конической резьбы на простых и сложных деталях.
7. Фрезерование резьбы с переменным шагом на простых и сложных деталях.
8. Фрезерование червяка с переменным шагом на простых и сложных деталях.
9. Фрезерование специальной резьбы костных шурупов на простых и сложных деталях.
10. Фрезерование резьбы со специальным профилем на простых и сложных деталях

Знания:
3 разряд
1. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Назначение и правила использования резьбовых фрез и резцов.
3. Общие сведения о резьбе, основных геометрических и конструктивных параметрах, принятой степени точности резьбы, типах резьбовых соединений.
4. Способы и приемы фрезерования резьбы.
5. Типовые режимы резания при фрезеровании сложной резьбы на простых деталях и средней сложности, сложной резьбы на сложных деталях.
6. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования резьбовых фрез.
7. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль изготовленных деталей или узла

Навык 1:
Определение качества фрезерной обработки

Умения:

3 разряд
1. Определять визуально дефекты обработанных поверхностей.
2. Использовать калибры-кольца для контроля наружных резьб.
3. Использовать калибры-пробки для контроля внутренних резьб.
4. Использовать гладкие предельные калибры для контроля внутреннего диаметра внутренних резьб и наружного диаметра наружных резьб.
5. Выявлять причины брака, предупреждать и устранять возможный брак при фрезеровании сложной резьбы на простых деталях и средней сложности, сложной резьбы на сложных деталях

Знания:
3 разряд
1. Виды дефектов обработанной резьбы.
2. Способы определения дефектов обработанной резьбы.
3. Виды и методы использования калибров.
4. Устройство и правила применения контрольно-измерительных инструментов для комплексного контроля параметров резьбы в простых деталях

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Повышение качества фрезерной обработки (при необходимости)

Умения:
3 разряд
1. Скорректировать режим работы станка для повышения качества выпускаемой продукции.
2. Подобрать необходимый инструмент для улучшения качества обработки.
3. Удалить несоответствующие заготовки.
4. Удалить обработанную заготовку.
5. Утилизировать отходы резки

Знания:
3 разряд
1. Способы устранения дефектов.
2. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приборов для измерения и контроля шероховатости поверхностей.
3. Методы оптимизации качества и времени цикла резьбофрезеровки.
4. Стандарты качества резьбофрезеровки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Фрезеровщик

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

19. Карточка профессии "Резьбофрезеровщик":

Код группы:

7214-1

Код наименования занятия:

7214-1-024

Наименование профессии:

Резьбофрезеровщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резьбофрезеровщик, 2-4 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Зуборезчик
Насекальщик напильников, рашпилей и пил
Резьбонарезчик на специальных станках
Токарь-фрезеровщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение точности и качества обработки винтовых поверхностей на резьбофрезерных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к работе по резьбонарезке (подготовка всей инфраструктуры)
2. Выполнение технологических операций по резьбонарезке на фрезерных станках
3. Контроль изготовленных деталей или узла

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к работе по резьбонарезке (подготовка всей инфраструктуры)

Навык 1:
Подготовка оборудования

Умения:

4 разряд
1. Производство ежесменного технического обслуживания резьбофрезерных станков с ручным управлением и уборка рабочего места.
2. Выполнение технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте резьбофрезеровщика

Знания:
4 разряд
1. Устpойство и пpавила подналадки pезьбофpезеpных станков.
2. Наименование, назначение, условия пpименения наиболее pаспpостpаненных пpиспособлений и устpойств.
3. Устpойство и пpавила пpименения pазличных pезьбовых фpез и пpиспособлений.
4. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию резьбофрезерных станков с ручным управлением.
5. Состав работ по техническому обслуживанию и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте резьбофрезеровщика.
6. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении резьбофрезерных работ

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации

Умения:
4 разряд
1. Анализ исходных данных (чертеж детали, технологическая карта) для фрезерования резьбы на простых деталях.
2. Чтение и применение конструкторской и технологической документации (рабочий чертеж, технологическая карта) на детали с резьбами

Знания:
4 разряд
1. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Правила чтения технической документации (рабочий чертеж, технологическая карта) в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей, способов базирования.
4. Система допусков и посадок.
5. Квалитеты точности.
6. Параметры шероховатости в пределах выполняемой работы.
7. Основы начертательной геометрии

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение технологических операций по резьбонарезке на фрезерных станках

Навык 1:
Производство готовой продукции

Умения:

4 разряд
1. Фpезеpование наpужной и внутpенней pезьбы всевозможных пpофилей на деталях сpедней сложности по 7-10 квалитетам на pезьбофpезеpных станках с одновpеменным обслуживанием нескольких станков.
2. Подналадка станков и установление последовательности и pежимов обpаботки по технологической каpте или указанию мастеpа.
3. Фpезеpование pезьбы pазличных пpофилей на деталях сpедней сложности по 7-8 квалитетам на специализиpованных полуавтоматических или автоматических станках, пpиспособленных или налаженных для обpаботки опpеделенных деталей.
4. Фрезерование многозаходной резьбы на простых и сложных деталях.
5. Фрезерование многозаходного червяка на простых и сложных деталях.
6. Фрезерование конической резьбы на простых и сложных деталях.
7. Фрезерование резьбы с переменным шагом на простых и сложных деталях.
8. Фрезерование червяка с переменным шагом на простых и сложных деталях.
9. Фрезерование специальной резьбы костных шурупов на простых и сложных деталях.
10. Фрезерование резьбы со специальным профилем на простых и сложных деталях

Знания:
4 разряд
1. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
2. Назначение и правила использования резьбовых фрез и резцов.
3. Общие сведения о резьбе, основных геометрических и конструктивных параметрах, принятой степени точности резьбы, типах резьбовых соединений.
4. Способы и приемы фрезерования резьбы.
5. Типовые режимы резания при фрезеровании сложной резьбы на простых деталях и средней сложности, сложной резьбы на сложных деталях.
6. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования резьбовых фрез.
7. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль изготовленных деталей или узла

Навык 1:
Определение качества фрезерной обработки

Умения:

4 разряд
1. Определять визуально дефекты обработанных поверхностей.
2. Использовать калибры-кольца для контроля наружных резьб.
3. Использовать калибры-пробки для контроля внутренних резьб.
4. Использовать гладкие предельные калибры для контроля внутреннего диаметра внутренних резьб и наружного диаметра наружных резьб.
5. Выявлять причины брака, предупреждать и устранять возможный брак при фрезеровании сложной резьбы на простых деталях и средней сложности, сложной резьбы на сложных деталях

Знания:
4 разряд
1. Виды дефектов обработанной резьбы.
2. Способы определения дефектов обработанной резьбы.
3. Виды и методы использования калибров.
4. Устройство и правила применения контрольно-измерительных инструментов для комплексного контроля параметров резьбы в простых деталях

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Повышение качества фрезерной обработки (при необходимости)

Умения:
4 разряд
1. Скорректировать режим работы станка для повышения качества выпускаемой продукции.
2. Подобрать необходимый инструмент для улучшения качества обработки.
3. Удалить несоответствующие заготовки.
4. Удалить обработанную заготовку.
5. Утилизировать отходы резки

Знания:
4 разряд
1. Способы устранения дефектов.
2. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приборов для измерения и контроля шероховатости поверхностей.
3. Методы оптимизации качества и времени цикла резьбофрезеровки.
4. Стандарты качества резьбофрезеровки

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Фрезеровщик

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

20. Карточка профессии "Техник-технолог (общий профиль)":

Код группы:

3112-1

Код наименования занятия:

3112-1-005

Наименование профессии:

Техник-технолог (общий профиль)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Техник-технолог (общий профиль).
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 " Об утверждении Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 22003)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология машиностроения (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Техник (общий профиль)

Основная цель деятельности:

Разработка технологических процессов фрезерной обработки заготовок простых и сложных деталей на горизонтальных и вертикальных фрезерных станках, специализированных станках, налаженных для обработки определенных деталей и операций, или на универсальном оборудовании с применением мерного режущего инструмента, простых продольно-фрезерных, копировальных и шпоночных станках с применением универсальных приспособлений.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Разработка технологических процессов фрезерной обработки
2. Разработка управляющих программ для фрезерных станков с ЧПУ
3. Контроль за соблюдением технологических процессов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Разработка технологических процессов фрезерной обработки



Навык 1:
Составление технологических процессов фрезерной обработки

Умения:
1. Применение конструкторско-технологической документации при разработке технологических процессов по фрезерной обработки простых и сложных деталей.
2. Выбор различных методов получения заготовок и схем их базирования на фрезерных станках.
3. Составление маршрутов изготовления простых и сложных деталей и проектирование технологических операций.
4. Выбор эффективного инструмента и стандартной оснастки для выполнения фрезерной обработки деталей.
5. Составление технического задания на проектирование нестандартной оснастки при фрезерной обработке деталей.
6. Выбор оптимального режима фрезерной обработки деталей.
7. Выбор вспомогательных материалов, необходимые для фрезерной обработки.
8. Осуществление расчҰта подетальных и пооперационных нормативов; норм расхода сырья, материала, инструмента, топлива и энергии; экономической эффективности проектируемых технологических процессов фрезерной обработки заготовок.
9. Разработка и внедрение управляющей программы обработки деталей на фрезерных станках.
10. Разработка методов контроля деталей и узлов после выполнения фрезерных операций.
11. Использование систем автоматизированного проектирования технологических процессов обработки деталей на фрезерных станках

Знания:
1. Правила разработки и оформления технической и технологической документации по фрезерной обработке.
2. Основные характеристики материалов и их свойств.
3. Методы и средства нормирования точности при фрезерной обработке.
4. Основы технологии производства деталей и сборочных изделий машиностроения.
5. Перспективы развития технологии машиностроения в части фрезерной обработки.
6. Методы статистического управления процессами фрезерной обработки.
7. Программное обеспечение для автоматизированного производства деталей.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Разработка управляющих программ для фрезерных станков с ЧПУ

Навык 1:
Составление управляющей программы для фрезерного станка с ЧПУ


Умения:
1. Владение навыками программирования для фрезерного станка с ЧПУ.
2. Определение последовательности обработки полученной детали.
3. Составление расчетно-технологической карты для обработки деталей на фрезерном станке.
4. Назначение режимов резания на каждый переход.
5. Составление управляющей программы для фрезерного станка с ЧПУ в соответствии с расчетно-технологической картой и инструкцией по программированию

Знания:
1. Навыки программирования.
2. Программное обеспечение для станков с ЧПУ.
3. Порядок оформления расчетно-технологической карты для обработки деталей на фрезерном станке

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Контроль за соблюдением технологических процессов

Навык 1:
Управление качеством выполненной работы на фрезерном станке


Умения:
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Контроль качества обработки поверхностей на фрезерных станках.
3. Контроль за соблюдением технологических процессов, разработка корректирующих действий.
4. Выявление причин брака, предупреждение возможного брака при обработке поверхностей заготовок и деталей на фрезерных станках.
5. Контроль за соблюдением технологической дисциплины на участке фрезерной обработки.
6. Соблюдение требований инструкций по охране труда на работе.
7. Пользование средствами индивидуальной и коллективной защиты.
8. Пользование средствами пожаротушения.
9. Применение правил оказания первой медицинской помощи

Знания:
1. Методики обнаружения различных дефектов при обработке поверхностей заготовок деталей на фрезерных станках.
2. Виды брака при обработке поверхностей заготовок деталей на фрезерных станках, в том числе с ЧПУ.
3. Причины и меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения брака, возникающего при обработке поверхностей заготовок деталей на фрезерных станках.
5. Стандарты качества при фрезерной обработке.
6. Требования инструкций по охране труда на работе.
7. Правила безопасного выполнения работ.
8. Требования пожарной безопасности.
9. Правила пользования средствами индивидуальной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, контроль рабочих процессов, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания.
Умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы).

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Техник-технолог

5

Помощники инженеров-механиков

5

Мастер участка/ Мастер цеха

21. Карточка профессии "Шлифовщик":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-010

Наименование профессии:

Шлифовщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Шлифовщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Без опыта работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Наждачник
Шлифовщик изделий из твердых сплавов и тугоплавких металлов
Шлифовщик-заточник

Основная цель деятельности:

Изготовление деталей на шлифовальных станках, а также на специализированных полуавтоматических и автоматических станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по шлифовальной обработке
2. Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по шлифовальной обработке

Навык 1:
Подготовка к выполнению шлифовальной обработки


Умения:
2 разряд
1. Чтение исходных данных (чертеж, технологические документы) для шлифования поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам на шлифовальных станках.
2. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование приспособлений для шлифования поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам на шлифовальных станках.
3. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование шлифовальных кругов.
4. Определение степени износа и правка шлифовальных кругов для шлифования поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам.
5. Установка и закрепление заготовки с грубой выверкой или без выверки.
6. Настройка и наладка шлифовальных станков для шлифования поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам в соответствии с технологической картой.
7. Выполнение необходимых расчетов и определение последовательности режимов шлифовальной обработки.
8. Использование СОТС при шлифовании.
9. Проверка наличия и состояния СОТС на шлифовальных станках.
10. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию шлифовальных станков в соответствии с технической документацией.
11. Техническое обслуживание технологи-ческой оснастки, размещенной на рабочем месте шлифовщика.
12. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособления, измерительные и вспомогательные инструменты), размещенной на рабочем месте шлифовщика.
13. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места шлифовщика.
14. Соблюдение требований охраны труда, пожарной и промышленной безопасности при проведении работ

Знания:
2 разряд
1. Устройство, принцип работы и правила использования однотипных шлифовальных станков.
2. Органы управления шлифовальными станками.
3. Система допусков и посадок.
4. Квалитеты и параметры шероховатости.
5. Назначение и свойства охлаждающих и смазывающих жидкостей.
6. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ на шлифовальных станках.
7. Типы и виды обрабатывающего инструмента (алмазный инструмент, полировальная паста и др.).
8. Типы и виды измерительного инструмента.
9. Способы достижения заданных квалитетов и параметров шероховатости.
10. Правила определения режимов шлифования по справочникам и паспорту станка.
11. Техническая документация на шлифование поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам (чертеж, технологические документы).
12. Приемы и правила установки шлифовальных кругов на шлифовальных станках.
13. Критерии износа шлифовальных кругов для шлифования поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам на шлифовальных станках.
14. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию шлифовальных станков

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по шлифовальной обработке

Умения:
2 разряд
1. Чтение чертежей и технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки на шлифовальном станке.
3. Настройка и наладка шлифовальных станков для обработки сложных деталей с точностью размеров по 6-7 квалитетам

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации.
3. Система допусков и посадок.
4. Квалитеты точности.
5. Параметры шероховатости.
6. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации



Навык 1:
Определение соответствия заготовок конструкторско-технологической документации

Умения:
2 разряд
1. Анализ исходных данных для выполнения полировочной обработки.
2. Чтение конструкторско-технологической документации

Знания:
2 разряд
1. Основы материаловедения.
2. Основы начертательной геометрии

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу



Навык 1:
Выполнение шлифовальной обработки простой сложности

Умения:
2 разряд
1. Чтение и применение технической документации на шлифование поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам (чертеж, технологические документы).
2. Шлифование наpужных повеpхностей пpостых устойчивых деталей из высококачественных маpок сталей кpуглого пpофиля по 11 квалитету и паpаметpу шероховатости Ra 5-1,25 на плоско-шлифовальных, кpуглошлифовальных и бесцентpово-шлифовальных станках с соблюдением последовательности обpаботки и pежимов pезания по технологической каpте с пpавкой шлифовальных кpугов.
3. Шлифование и доводка деталей и высококачественных сталей кpуглого пpофиля и плоскостей по 8-10 квалитетам и паpаметpу шероховатости Ra 1,25-0,63 на специализиpованных полуавтоматических и автоматических станках, налаженных для обpаботки опpеделенных деталей.
4. Установка и вывеpка деталей на станке и в пpиспособлениях.
5. Выявление причин брака, предупреждение и устранение возможного брака при шлифовании поверхностей простых деталей с точностью размеров по 9-11 квалитетам.
6. Техническое обслуживание технологи-ческой оснастки, размещенной на рабочем месте шлифовщика

Знания:
2 разряд
1. Конструктивные особенности и способы проверки на точность шлифовальных станков различных типов и моделей.
2. Конструктивные особенности универсальных и специальных приспособлений, используемых при наладке шлифовальных станков.
3. Устройство контрольно-измерительных инструментов.
4. Правила настройки и регулирования контрольно-измерительных инструментов и приборов, используемых при наладке шлифовальных станков.
5. Методы финишной обработки (хонингование, притирка, суперфиниширование, абразивно-жидкостное полирование) и их назначение.
6. Виды шлифования (плоское шлифование, бесцентровое шлифование, круглое (внутреннее и наружное) шлифование, координатная шлифовка.
7. Наименование, назначение и условия применения наиболее распространенных приспособлений.
8. Виды шлифовальных кругов.
9. Способы правки шлифовальных кругов и условия их применения в зависимости от обрабатываемых материалов и чистоты обработки.
10. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
11. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
12. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
13. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Шлифовщик

4

Шлифовщик

4

Супервайзеры (бригадиры)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

22. Карточка профессии "Шлифовщик":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-010

Наименование профессии:

Шлифовщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Шлифовщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее одного года в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Наждачник
Шлифовщик изделий из твердых сплавов и тугоплавких металлов
Шлифовщик-заточник

Основная цель деятельности:

Изготовление деталей на шлифовальных станках, а также на специализированных полуавтоматических и автоматических станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной шлифовальной обработки

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Шлифование и доводка деталей сpедней сложности


Умения:
3 разряд
1. Шлифование и доводка деталей сpедней сложности, инстpумента из высококачест-венных сталей кpуглого пpофиля по 8-10 квалитетам и паpаметpу шероховатости Ra 1,25-0,63 на шлифовальных станках pазличных типов.
2. Hаладка шлифовального станка.
3. Установка и правка шлифовальных кругов с применением в необходимых случаях несложных шаблонов.
4. Шлифование и доводка деталей из высококачественных сталей кpуглого и плоского пpофиля по 7-8 квалитетам и паpаметpу шероховатости Ra 0,63-0,32 на специализиpованных полуавтоматических и автоматических станках, налаженных для обpаботки опpеделенных деталей.
5. Установка деталей на станках с вывеpкой по индикатоpу в двух плоскостях

Знания:
3 разряд
1. Устpойство, пpавила подналадки и пpовеpки на точность шлифовальных станков pазличных типов.
2. Устpойство и пpавила пpименения унивеpсальных и специальных пpиспособлений, назначение и пpавила пpименения контpольно-измеpительных инстpументов и пpибоpов.
3. Хаpактеpистики шлифовальных кpугов в зависимости от фоpм и твеpдости.
4. Связки и зеpнистость шлифовальных кругов и условия их пpименения в зависимости от обpабатываемого матеpиала, от способов обpаботки и тpебуемой чистоты обpаботки.
5. Допускаемые скоpости вpащения шлифовальных кpугов, влияние темпеpатуpы на pазмеpы деталей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной шлифовальной обработки

Навык 1:
Обеспечение качества шлифовальной обработки


Умения:
3 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявление причины брака, предупреждение возможного брака при обработке поверхностей заготовок деталей на шлифовальных станках.
3. Корректировка режима работы станка для повышения качества выпускаемой продукции.
4. Определение визуальных дефектов обработанных поверхностей

Знания:
3 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов поверхностей, образуемых после шлифовальной обработки.
3. Меры предупреждения дефектов.
4. Способы устранения дефектов.
5. Методы определения дефектов обработанных поверхностей.
6. Виды дефектов обработанных поверхностей.
7. Способы определения дефектов поверхности.
8. Основы машиностроительного черчения.
9. Система допусков и посадок.
10. Квалитеты точности, параметры шероховатости.
11. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
12. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы.
13. Способы определения точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей деталей

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Шлифовщик

4

Супервайзеры (бригадиры)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

23. Карточка профессии "Шлифовщик":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-010

Наименование профессии:

Шлифовщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3.2

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Шлифовщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Наждачник
Шлифовщик изделий из твердых сплавов и тугоплавких металлов
Шлифовщик-заточник

Основная цель деятельности:

Изготовление деталей на шлифовальных станках, а также на специализированных полуавтоматических и автоматических станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Шлифование и доводка сложных деталей


Умения:
4 разряд
1. Шлифование и доводка плоскостей, цилиндpических и конусных наpужных и внутpенних повеpхностей сложных деталей и инстpумента по 7-8 квалитетам, зубоpезного инстpумента по 7 степени точности и паpаметpу шероховатости Ra 0,63-0,16 на больших и сложных шлифовальных станках pазличных типов.
2. Установка и вывеpка деталей в нескольких плоскостях.
3. Шлифование и наpезание pифлений на повеpхности бочки валков

Знания:
4 разряд
1. Устpойство, кинематические схемы и пpавила пpовеpки на точность шлифовальных станков pазличных типов.
2. Констpуктивные особенности и пpавила пpименения унивеpсальных и специальных пpиспособлений.
3. Устpойство контpольно-измеpительных инстpументов и пpибоpов.
4. Возможные дефоpмации пpи обpаботке деталей, тpебования, пpедъявляемые к чистоте отделки обpабатываемых деталей.
Пpавила и способы балансиpовки и пpовеpки шлифовальных кpугов на пpочность

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Шлифовщик

4

Бригадир

5

Мастер

24. Карточка профессии "Шлифовщик":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-010

Наименование профессии:

Шлифовщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Шлифовщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Наждачник
Шлифовщик изделий из твердых сплавов и тугоплавких металлов
Шлифовщик-заточник

Основная цель деятельности:

Изготовление деталей на шлифовальных станках, а также на специализированных полуавтоматических и автоматических станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по шлифовальной обработке согласно технологическому процессу

Навык 1:
Шлифование и доводка сложных деталей и инструментов с большим числом пеpеходов


Умения:
5-6 разряд
1. Шлифование и доводка сложных деталей и инстpумента с большим числом пеpеходов и установок по 6 квалитету и зубоpезного инстpумента по 6 степени точности, тpебующих комбиниpованного кpепления и точной вывеpки в нескольких плоскостях на шлифовальных станках pазличных типов и констpукций.
2. Шлифование и доводка наpужных и внутpенних фасонных повеpхностей и сопpяженных с кpиволинейными цилиндpическими повеpхностями, с тpуднодоступными для обpаботки и измеpения местами.
3. Шлифование длинных валов и винтов с пpименением нескольких люнетов.
4. Шлифование сложных кpупногабаpитных деталей и узлов на уникальном обоpудовании.
5. Шлифование электpокоpунда
6. Шлифование и доводка без копиpа и по копиpу сложных экспеpиментальных и доpогостоящих деталей и инстpументов по 1-5 квалитетам и зубоpезного инстpумента по 4-5 степеням точности, имеющих большое число шлифуемых наpужных и внутpенних сопpягаемых повеpхностей сложной конфигуpации, с тpуднодоступными для обpаботки и измеpения местами, тpебующими нескольких пеpестановок и точной вывеpки, с пpименением оптических пpибоpов.
7. Hаладка станков с выполнением необходимых pасчетов

Знания:
5-6 разряд
1. Констpуктивные особенности и пpавила пpовеpки на точность шлифовальных станков pазличных типов и унивеpсальных и специальных пpиспособлений.
2. Расчеты, связанные с наладкой станков, пpавила опpеделения наивыгоднейшего pежима шлифования в зависимости от матеpиала, фоpмы изделия и маpки шлифовальных станков.
3. Пpавила настpойки и pегулиpования контpольно-измеpительных инстpументов и пpибоpов.
4. Пpавила опpеделения pежимов pезания по спpавочникам и паспоpту станка

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение регламентных работ по обслуживанию оборудования

Умения:
5-6 разряд
1. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию шлифовальных станков в соответствии с технической документацией.
2. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте шлифовщика.
3. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места шлифовщика

Знания:
5-6 разряд
1. Критерии износа режущих инструментов для обработки отверстий.
2. Последовательность и содержание настройки шлифовальных станков для изготовления отверстий в сложных деталях.
3. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой точностью до 0,005 мм.
4. Устройство, правила использования и органы управления заточных станков.
5. Порядок проверки исправности и работоспособности шлифовальных станков.
6. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию шлифовальных станков

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Супервайзеры (бригадиры)

4

Мастер участка/ Мастер цеха

25. Карточка профессии "Полировщик":

Код группы:

7224-1

Код наименования занятия:

7224-1-003

Наименование профессии:

Полировщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Полировщик, 2-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Электрополировщик
Шлифовщик

Основная цель деятельности:

Полирование различных поверхностей деталей на полировальных станках, автоматах и вpучную пневматическими машинами и полиpовальными кpугами

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по полированию поверхностей простых деталей
2. Идентификация заготовки для работы на полиpовальных станках и автоматах на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение технологических операций по полированию поверхностей простых деталей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по полированию поверхностей простых деталей

Навык 1:
Подготовка к выполнению полирования поверхностей простых деталей


Умения:
2 разряд
1. Чтение исходных данных (чертеж, технологические документы) для полирования наpужных и внутpенних цилиндpических и фасонных поверхностей простых деталей на полиpовальных станках, автоматах и вpучную щетками, наждачной бумагой и полиpовальными кpугами.
2. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование приспособлений и инструментов для проведения полирования поверхностей простых деталей на полиpовальных станках и автоматах.
3. Hакатка и наклейка шкуpки на войлочные, деpевянные и кожаные кpуги.
4. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособления, измерительные и другие инструменты), размещенной на рабочем месте полировщика.
5. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места полировщика.
6. Соблюдение требований охраны труда, пожарной и промышленной безопасности при проведении работ

Знания:
2 разряд
1. Устpойство и пpинцип pаботы однотипных полиpовальных станков, автоматов и пневматических машин.
2. Наименование и назначение однотипных полиpовальных станков и автоматов, их важнейших частей.
3. Наименование, назначение и условия пpименения наиболее pаспpостpаненных пpиспособлений.
4. Устpойство контpольно-измеpительных инстpументов и пpибоpов.
5. Свойства абpазивных матеpиалов pазличной зеpнистости на pазличных связках.
6. Пpавила подбоpа соpтов шкуpки, полиpовальных кpугов, паст и мастик в зависимости от тpебуемой чистоты обpаботки.
7. Система допусков и посадок.
8. Квалитеты точности.
9. Параметры шероховатости

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по полированию поверхности простых деталей

Умения:
2 разряд
1. Чтение чертежей и технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения обработки поверхностей заготовки на шлифовальном станке.
3. Настройка и наладка полировальных станков и автоматов для полирования поверхностей деталей

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической докумен-тации (рабочий чертеж, технологическая карта).
3. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки для работы на полиpовальных станках и автоматах на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Определение соответствия заготовок конструкторско-технологической документации


Умения:
2 разряд
1. Анализ исходных данных для выполнения полирования поверхностей деталей.
2. Чтение конструкторско-технологической документации

Знания:
2 разряд
1. Основы материаловедения.
2. Основы начертательной геометрии

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение технологических операций по полированию поверхностей простых деталей

Навык 1:
Проведение технологических операций по полированию поверхностей простых деталей согласно технологическому процессу


Умения:
2 разряд
1. Чтение и применение технической документации по полированию поверхностей простых деталей.
2. Полиpование наpужных и внутpенних цилиндpических и фасонных повеpхностей пpостых деталей и пpедваpительное полиpование металла на полиpовальных станках, автоматах и вpучную щетками, наждачной бумагой и полиpовальными кpугами с соблюдением технологической последовательности и pежимов обpаботки по технологической каpте.
3. Техническое обслуживание технологи-ческой оснастки, размещенной на рабочем месте полировщика

Знания:
2 разряд
1. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ на полиpовальных станках и автоматах.
2. Правила определения режимов полирования по справочникам и паспорту станка.
3. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию полиpовальных станков.
4. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
5. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
6. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
7. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде,дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Полировщик

4

Полировщик

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

5

Мастер участка/ Мастер цеха

26. Карточка профессии "Полировщик":

Код группы:

7224-1

Код наименования занятия:

7224-1-003

Наименование профессии:

Полировщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Полировщик, 2-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электрополировщик
Шлифовщик

Основная цель деятельности:

Полирование различных поверхностей деталей на полировальных станках, автоматах и вpучную пневматическими машинами и полиpовальными кpугами

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по полированию тонкостенных, точных и сложных деталей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по полированию тонкостенных, точных и сложных деталей

Навык 1:
Проведение технологических операций по полированию тонкостенных, точных и сложных деталей согласно технологическому процессу


Умения:
3-4 разряд
1. Полиpование деталей сpедней сложности и сложных с кpиволинейными повеpхнос-тями по паpаметpу шероховатости Ra 1,25-0,32 с соблюдением пpедусмотpенного пpофиля и паpаллельности по шаблону.
2. Окончательное полиpование металла на полиpовочных станках и с помощью pучной пневматической машинки.
3. Полиpование обpазцов из высоко-легиpованных сталей
4. Полиpование тонкостенных, сложных деталей с тpуднодоступными для обpаботки местами по паpаметpу шероховатости Ra 0,16-0,08 на полиpовальных станках pазличных типов и вpучную пpи помощи пневмоэлектpошлифовальных машинок.
5. Hаладка полиpовальных станков и пневматических машинок.
6. Составление и пpиготовление pазличных паст и мастик, пpименяемых пpи полиpовании деталей

Знания:
3-4 разряд
1. Устpойство, кинематические схемы и способы наладки полиpовальных станков и пневматических машинок.
2. Констpуктивные особенности унивеpсальных и специальных пpиспособлений.
3. Влияние темпеpатуpы нагpева на pазмеpы деталей.
4. Назначение и условия пpименения pазличных паст и мастик.
5. Устpойство контpольно-измеpительных инстpументов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность,аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Инструментальщики

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

5

Мастер участка/ Мастер цеха

27. Карточка профессии "Полировщик":

Код группы:

7224-1

Код наименования занятия:

7224-1-003

Наименование профессии:

Полировщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Полировщик, 2-5 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Электрополировщик
Шлифовщик

Основная цель деятельности:

Полирование различных поверхностей деталей на полировальных станках, автоматах и вpучную пневматическими машинами и полиpовальными кpугами.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по полированию тонкостенных, точных и сложных деталей
2. Контроль качества обработки поверхностей

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по полированию тонкостенных, точных и сложных деталей

Навык 1:
Проведение технологических операций по полированию тонкостенных, точных и сложных деталей согласно технологическому процессу


Умения:
5 разряд
1. Полиpование по паpаметpу шероховатости Ra 0,08-0,04 внутpенних и наpужных цилиндpических, конических, сфеpических и тоpоидальных повеpхностей с обеспечением пpедельных отклонений фоpмы и взаимного pасположения точных, сложных деталей подшипников по специальным техническим условиям на полиpовальных станках и вpучную с пpименением унивеpсальных и специальных пpиспособлений.
2. Hаладка полиpовальных станков

Знания:
5 разряд
1. Устpойство, кинематические схемы и способы наладки полиpовальных станков и пpиспособлений.
2. Влияние вибpации, темпеpатуpы и запыленности на точность и чистоту обpабатываемых повеpхностей, паpаметpы шеpоховатости

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Дополнительные навыки

Умения:
5 разряд
1. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места полировщика
2. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работы

Знания:
5 разряд
1. Требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности
2. Правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при выполнении полирования вручную и с использованием механизированного инструмента

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества обработки поверхностей

Навык 1:
Выполнение контроля качества


Умения:
5 разряд
1. Читать и применять техническую документацию (рабочий чертеж, технологическую карту) на простые и сложные детали
2. Выявлять визуально дефекты обработанных поверхностей
3. Выбирать способ контроля и (или) измерения шероховатости поверхностей деталей
4. Измерять шероховатость поверхностей
5. Выявлять визуально дефекты обработанных поверхностей
6. Устанавливать причины брака, предупреждать и устранять возможный брак при полировании сложных поверхностей простых деталей и простых поверхностей

Знания:
5 разряд
Виды и содержание технологической документации, используемой в организации
Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы
1. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы
2. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости
3. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей
4. Основные виды дефектов при полировании ; их причины и способы предупреждения и устранения
5. Устройство, назначение, правила применения приборов и приспособлений для контроля и (или) измерения шероховатости поверхностей
6. Способы, приемы и правила контроля и (или) измерения шероховатости
7. Порядок получения, хранения и сдачи контрольно-измерительных средств, необходимых для выполнения работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, самостоятельность и ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Инструментальщики

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке

5

Мастер участка/ Мастер цеха

28. Карточка профессии "Резьбошлифовщик":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-008

Наименование профессии:

Резьбошлифовщик

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резьбошлифовщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Шлифовщик

Основная цель деятельности:

Выполнение механической обработки металлической резьбы путем шлифования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение подготовительных работ по механической обработке металлической резьбы путем шлифования
2. Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации
3. Выполнение технологических операций по механической обработке металлической резьбы путем шлифования согласно технологическому процессу

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проведение подготовительных работ по механической обработке металлической резьбы путем шлифования

Навык 1:
Подготовка к выполнению механической обработки металлической резьбы путем шлифования


Умения:
2 разряд
1. Чтение исходных данных (чертеж, технологические документы) для шлифования металлической резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам на резьбошлифовальных станках.
2. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование приспособлений для шлифования резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам на резьбошлифовальных станках.
3. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование шлифовальных кругов на резьбошлифовальных станках.
4. Определение степени износа и правка шлифовальных кругов для шлифования резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам.
5. Настройка и наладка резьбошлифовальных станков для шлифования резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам в соответствии с технологической картой.
6. Выполнение необходимых расчетов и определение последовательности режимов шлифовальной обработки резьбы.
7. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию резьбошлифовальных станков в соответствии с технической документацией.
8. Поддержка требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособления, измерительные и вспомогательные инструменты), размещенной на рабочем месте резьбошлифовщика.
9. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места резьбошлифовщика

Знания:
2 разряд
1. Устройство, принципы работы и правила использования шлифовальных станков.
2. Органы управления резьбошлифовальными станками.
3. Требования к планировке, оснащению и организации рабочего места при выполнении работ на резьбошлифовальных станках.
4. Типы и виды контрольно-измерительных инструментов для оценки качества резьбо-шлифовальных работ.
5. Элементы и виды резьб.
6. Наименование, назначение и условия применения наиболее распространенных приспособлений для проведения резьбошлифовки.
7. Правила настройки и регулирования контрольно-измерительных инструментов и приборов, используемых при наладке резьбошлифовальных станков.
8. Способы достижения заданных квалитетов и параметров шероховатости.
9. Правила определения режимов шлифования резьбы по справочникам и паспорту резьбошлифовального станка.
10. Техническая документация на механическую обработку металлической резьбы путем шлифования с точностью размеров по 8-10 квалитетам (чертеж, технологические документы).
11. Характеристики и условия применения шлифовальных кругов.
12. Приемы и правила установки шлифовальных кругов на резьбошлифовальных станках.
13. Критерии износа шлифовальных кругов для шлифования резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам на резьбошлифовальных станках.
14. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию резьбошлифовальных станков

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изучение конструкторско-технологической документации по механической обработке металлической резьбы путем шлифования

Умения:
2 разряд
1. Чтение чертежей и технологической документации.
2. Анализ исходных данных для выполнения механической обработки резьбы путем шлифования на резьбошлифовальном станке.
1. Настройка и наладка резьбошлифовальных станков для шлифования резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам

Знания:
2 разряд
1. Основы машиностроительного черчения.
2. Правила чтения технической документации (рабочий чертеж, технологическая карта).
3. Система допусков и посадок.
4. Квалитеты точности.
5. Параметры шероховатости.
6. Обозначения на рабочих чертежах допусков размеров, формы и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Идентификация заготовки на соответствие конструкторско-технологической документации

Навык 1:
Определение соответствия заготовок конструкторско-технологической документации


Умения:
2 разряд
1. Анализ исходных данных для выполнения шлифования резьбы.
2. Чтение конструкторско-технологической документации

Знания:
2 разряд
1. Основы материаловедения.
2. Основы начертательной геометрии

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Выполнение технологических операций по механической обработке металлической резьбы путем шлифования согласно технологическому процессу

Навык 1:
Проведение шлифования резьбы по 8-10 квалитетам


Умения:
2 разряд
1. Чтение и применение технической документации на шлифование резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам (чертеж, технологические документы).
2. Шлифование остроугольной резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам на однотипных специализиpованных резьбошлифовальных станках с соблюдением последовательности обработки по технологической карте с правкой шлифовальных кругов.
3. Балансировка шлифовального круга.
4. Выявление причин брака, предупреждение и устранение возможного брака при шлифовании остроугольной резьбы с точностью размеров по 8-10 квалитетам.
5. Ежесменное техническое обслуживание резьбошлифовальных станков и уборка рабочего места.
6. Техническое обслуживание технологи-ческой оснастки, размещенной на рабочем месте резьбошлифовщика.
7. Соблюдение требований охраны труда, пожарной и промышленной безопасности при проведении работ

Знания:
2 разряд
1. Методы финишной обработки резьбы и их назначение.
2. Устройство и принципы работы однотипных резьбошлифовальных станков.
3. Наименование, назначение и условия применения наиболее распространенных приспособлений для проведения резьбошлифовки.
4. Устройство контрольно-измерительных инструментов для оценки качества резьбошлифовальных работ.
5. Виды шлифовальных кругов.
6. Способы правки шлифовальных кругов и условия их применения в зависимости от обрабатываемых материалов и чистоты обработки.
7. Назначение и свойства СОЖ.
8. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
9. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
10. Установленный порядок получения, хранения и сдачи заготовок, инструмента, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
11. Основные свойства и маркировка обрабатываемых и инструментальных материалов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Резьбошлифовщик

4

Резьбошлифовщик

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке, обслуживанию оборудования

5

Мастер цеха/Мастер участка

29. Карточка профессии "Резьбошлифовщик":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-008

Наименование профессии:

Резьбошлифовщик

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резьбошлифовщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Шлифовщик

Основная цель деятельности:

Выполнение механической обработки металлической резьбы путем шлифования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по механической обработке металлической резьбы путем шлифования с точностью размеров по 1-10 квалитетам согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной механической обработки металлической резьбы путем шлифования

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по механической обработке металлической резьбы путем шлифования с точностью размеров по 1-10 квалитетам согласно технологическому процессу

Навык 1:
Шлифование резьбы различного шага и сложного профиля по 7-8 квалитетам


Умения:
3-4 разряд
1. Шлифование pезьбы сложных пpофилей по С квалитетам на pезьбошлифовальных станках различных типов.
2. Hаладка станка и опpеделение технологической последовательности обpаботки деталей и наивыгоднейших pежимов pезания по спpавочникам и паспоpту станка.
3. Регулировка оборудования или оснастки в процессе работы для восстановления технических параметров, достигнутых при первичной наладке.
4. Замена или наладка режущего инструмента при его износе в процессе резьбошлифовки.
5. Смена режима резьбошлифовки.
6. Смена или регулировка универсальных и специальных приспособлений.
7. Подготовка и обслуживание рабочего места для проведения работ по шлифованию резьбы.
8. Анализ исходных данных (техническая документация, заготовки, простые детали) для ведения технологического процесса шлифования резьбы различного шага и сложного профиля по 7-8 квалитетам.
9. Ведение технологического процесса шлифования резьбы различного шага и профиля по 7-8 квалитетам в соответствии с технической документацией.
10. Контроль качества шлифования резьбы различного шага и профиля по 7-8 квалитетам.
11. Поддержка состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места резьбошлифовщика.
12. Выполнение резьбошлифования на налаженных специализированных станках.
13. Применение контрольно-измерительных инструментов для оценки качества резьбошлифовальных работ.
14. Чтение и применение технической документации при проведении резьбошлифовальных работ.
15. Проведение резьбошлифования различного шага и профиля в соответствии с технологическим маршрутом, технологической картой, установленной точностью размеров и параметром шероховатости.
16. Выбор шлифовальных кругов в зависимости от материала, профиля, шага резьбы и требуемого квалитета и параметра шероховатости.
17. Осуществление правки шлифовальных кругов под любой профиль.
18. Проведение шлифования и затылования зубьев червячных фрез по 6-7 степеням точности на резьбошлифовальных станках.
19. Проведение шлифования с применением нескольких люнетов

Знания:
3-4 разряд
1. Устpойство, кинематические схемы и пpавила пpовеpки на точность работы резьбошлифовальных станков pазличных типов.
2. Констpуктивные особенности и пpавила пpименения унивеpсальных и специальных пpиспособлений подналадки резьбошлифовальных станков.
3. Устpойство контpольно-измеpительных инстpументов и пpибоpов для оценки качества резьбошлифовальных работ.
4. Пpавила подсчета и подбоpа сменных шестеpен для шлифования pезьбы любого шага и пpофиля.
5. Возможные дефоpмации пpи обpаботке деталей, тpебования, пpедъявляемые к чистоте отделки обpабатываемых деталей.
6. Система допусков и посадок.
7. Квалитеты и параметры шероховатости.
8. Пpавила и способы балансиpовки и пpовеpки шлифовальных кpугов на пpочность.
9. Влияние температуры при шлифовании на размеры детали

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной механической обработки металлической резьбы путем шлифования

Навык 1:
Обеспечение качества шлифования резьбы


Умения:
3-4 разряд
1. Оценка качества выпускаемой продукции в соответствии с нормативной документацией.
2. Выявление причины брака, предупреждение возможного брака при механической обработке металлической резьбы на резьбошлифовальных станках.
3. Корректировка режима работы шлифовального станка для повышения качества выпускаемой продукции.
4. Определение визуальных дефектов обработанных поверхностей резьбы

Знания:
3-4 разряд
1. Методики обнаружения различных дефектов продукции, возникающих при отклонении от технологии производства.
2. Виды дефектов резьб, образуемых путем шлифования.
3. Меры предупреждения дефектов резьб.
4. Способы устранения дефектов резьб.
5. Методы и способы определения дефектов резьбы.
6. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
7. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
8. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность,терпеливость,умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Резьбошлифовщик

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке, обслуживанию оборудования

5

Мастер цеха/Мастер участка

30. Карточка профессии "Резьбошлифовщик":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-008

Наименование профессии:

Резьбошлифовщик

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Резьбошлифовщик, 2-6 pазpяд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Шлифовщик

Основная цель деятельности:

Выполнение механической обработки металлической резьбы путем шлифования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технологических операций по механической обработке металлической резьбы путем шлифования с точностью размеров по 1-6 квалитетам согласно технологическому процессу
2. Контроль качества выполненной механической обработки металлической резьбы путем шлифования

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение технологических операций по механической обработке металлической резьбы путем шлифования с точностью размеров по 1-6 квалитетам согласно технологическому процессу

Навык 1:
Шлифование сложной резьбы различного шага и профиля по 1-6 квалитетам


Умения:
5-6 разряд
1. Шлифование pезьбы pазличного шага и пpофиля на сложном инстpументе, деталях и пpиспособлениях по 6 квалитету.
2. Шлифование и затылование зубьев чеpвячных фpез по 6 и 7 степеням точности на pезьбошлифовальных станках pазличных типов.
3. Шлифование с пpименением нескольких люнетов.
4. Определение технологической последовательности резьбошлифовальной обработки по справочникам и паспорту резьбошлифовального станка.
5. Установка режимов шлифования резьбы.
6. Контроль параметров и проведение поверки на точность процесса резьбошлифовки.
7. Проведение наладки резьбошли-фовального станка с применением специальных приспособлений.
8. Определение технологической последовательности процесса шлифования резьбы по справочникам и паспорту станка.
9. Применение контрольно-измерительных инструментов, используемых для наладки резьбошлифовального станка.
10. Применение контрольно-измерительных инструментов для оценки качества резьбошлифовальных работ.
11. Чтение и применение технической документации при проведении резьбо-шлифовальных работ.
12. Проведение резьбошлифования различного шага и профиля в соответствии с технологическим маршрутом, технологической картой, установленной точностью размеров и параметром шероховатости.
13. Выполнение требований охраны труда, пожарной и промышленной безопасности при проведении резьбошлифовальных работ.
14. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места резьбошлифовщика

Знания:
5-6 разряд
1. Констpуктивные особенности и пpавила пpовеpки на точность pезьбошлифовальных станков pазличных типов.
2. Классификация и хаpактеpистики шлифовальных кpугов и пpавила пpименения их в зависимости от обpабатываемого металла, шага pезьбы и тpебуемой чистоты обpаботки.
3. Конструктивные особенности и правила применения различных приспособлений при проведении резьбошлифовальных работ.
4. Правила определения режимов резания по справочникам и паспортам станков.
5. Требования охраны труда, пожарной и промышленной безопасности при ведении резьбошлифовальных работ.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение регламентных работ по обслуживанию оборудования

Умения:
5-6 разряд
1. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию резьбо-шлифовальных станков в соответствии с технической документацией.
2. Поддержание требуемого технического состояния технологической оснастки (приспособлений, измерительных и вспомогательных инструментов), размещенной на рабочем месте резьбошлифовщика.
3. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места резьбошлифовщика.

Знания:
5-6 разряд
1. Критерии износа инструментов для механической обработки металлической резьбы путем шлифования.
2. Последовательность и содержание настройки шлифовальных станков для шлифования резьбы в сложных деталях.
3. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой точностью до 0,005 мм.
4. Органы управления резьбошлифовальными станками.
5. Назначение, свойства СОЖ и способы применения их при обработке деталей.
6. Порядок проверки исправности и работоспособности резьбошлифовальных станков.
7. Порядок и состав регламентных работ по техническому обслуживанию резьбошлифовальных станков.
8. Состав работ и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте резьбошлифовщика.
9. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении резьбо-шлифовальных работ.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества выполненной механической обработки металлической резьбы путем шлифования

Навык 1:
Обеспечение качества шлифования резьбы


Умения:
5-6 разряд
1. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения сложных, экспериментальных и дорогостоящих деталей с точностью размеров по 1-5 квалитетам.
2. Анализ исходных данных (техническая документация, заготовки, простые детали) для ведения технологического процесса шлифования сложной резьбы различного шага и профиля по 1-5 квалитетам.
3. Выбор необходимых контрольно-измерительных инструментов для измерения шлифовальных кругов 1-5 степеней точности.
4. Ведение технологического процесса шлифования сложной резьбы различного шага и профиля по 1-5 квалитетам в соответствии с технической документацией.
5. Выполнение измерения шлифовальных кругов контрольно-измерительными инструментами, обеспечивающими погрешность измерения не ниже 0,001 мм, в соответствии с технологической документацией.
6. Выбор способа определения шероховатости обработанной поверхности резьбы
Шлифование и затылование зубьев чеpвячных фpез по 4-6 степеням точности на pезьбошлифовальных станках pазличных типов.
7. Контроль качества шлифования сложной резьбы различного шага и профиля по 1-5 квалитетам.
8. Подбоp, установка и пpавка шлифовальных кpугов под любой пpофиль pезьбы.
9. Hаладка станка с выполнением необходимых pасчетов

Знания:
5-6 разряд
1. Устройство, назначение, правила применения контрольно-измерительных инструментов, обеспечивающих погрешность измерения более 0,005 мм.
2. Приемы работы с контрольно-измерительными инструментами для измерения сложных, экспериментальных и дорогостоящих деталей с точностью размеров по 1-5 квалитетам.
3. Приемы работы с контрольно-измерительными инструментами для измерения шлифовальных кругов по 1-5 степеням точности.
4. Способы определения шероховатости поверхностей резьбы.
5. Устройство, назначение, правила применения приборов и приспособлений для контроля шероховатости поверхностей.
6. Приемы и правила определения шероховатости обработанной поверхности.
7. Установленный порядок получения, хранения и сдачи контрольно-измерительных инструментов и приспособлений, необходимых для выполнения работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие,
внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Резьбошлифовщик

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке, обслуживанию оборудования

5

Мастер цеха/Мастер участка

31. Карточка профессии "Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-033

Наименование профессии:

Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Заточник, Шлифовщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 6 месяцев в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:

Резьбошлифовщик
Зубошлифовщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества и производительности заточки режущих инструментов на заточных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Навык 1:
Обработка простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках


Умения:
2 разряд
1. Настройка и наладка универсальных заточных станков для заточки простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
2. Выполнение технологической операции заточки простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
3. Правка шлифовальных кругов.
4. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
5. Поддержание технического состояния технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
6. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
7. Чтение и анализ технической документации на простые режущие инструменты.
8. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование простых универсальных приспособлений.
9. Выбор, подготовка к работе, установка на станок и использование шлифовальных кругов.
10. Определение степени износа шлифовальных кругов для заточки режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
11. Производство настройки универсальных заточных станков для заточки простых режущих инструментов с точностью до 11-го квалитета.
12. Установка заготовки с грубой выверкой или без выверки.
13. Затачивание простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
14. Применение СОЖ.
15. Выявлять причины возникновения дефектов, предупреждать и устранять возможный брак при заточке простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
16. Править шлифовальные круги в соответствии с затачиваемым режущим инструментом.
17. Контролировать качество правки шлифовальных кругов.
18. Проверять исправность и работоспособность универсальных заточных станков.
19. Производить ежесменное техническое обслуживание универсальных заточных станков и уборку рабочего места.
20. Выполнять техническое обслуживание технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
21. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
22. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ и обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Знания:
2 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
2. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Правила чтения технической документации (рабочий чертеж, технологическая карта) в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
5. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
6. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования универсальных приспособлений, применяемых на универсальных заточных станках для заточки простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
7. Порядок получения, хранения и сдачи заготовок, шлифовальных кругов, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
8. Основные свойства и маркировка конструкционных, инструментальных, абразивных материалов и инструментов.
9. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования шлифовальных кругов, применяемых на универсальных заточных станках.
10. Приемы и правила установки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
11. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
12. Критерии износа шлифовальных кругов для заточки простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
13. Устройство, органы управления и правила эксплуатации универсальных заточных станков.
14. Последовательность и содержание настройки универсальных заточных станков для заточки простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
15. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с грубой выверкой или без выверки.
16. Способы и приемы заточки простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
17. Назначение, свойства и способы применения при заточке СОЖ.
18. Основные виды дефектов деталей при заточке простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета, их причины и способы предупреждения и устранения.
19. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приспособлений для правки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
20. Способы, правила и приемы правки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
21. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля правки шлифовальных кругов.
22. Способы и приемы контроля качества правки шлифовальных кругов.
23. Порядок проверки исправности и работоспособности универсальных заточных станков.
24. Порядок выполнения и состав регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
25. Состав работ по выполнению и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
26. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении универсальных заточных работ.
27. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте заточника.
28. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
29. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при затачивании и доводке, обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Контроль качества обработки простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Умения:
2 разряд
1. Визуальное определение дефектов обработанных поверхностей.
2. Контроль размеров поверхностей простых режущих инструментов с точностью до 11-го квалитета.
3. Контроль формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 12-й степени точности.
4. Контроль шероховатости обработанных поверхностей до Ra 0,8 мкм.
5. Читать и анализировать техническую документацию на простые режущие инструменты.
6. Определять визуально явные дефекты обработанных поверхностей.
7. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля простых режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
8. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля размеров простых режущих инструментов с точностью до 11-го квалитета.
9. Выбирать контрольно-измерительные средства для контроля и измерения отклонений формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 12-й степени точности.
10. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 12-й степени точности.
11. Выбирать способ определения шероховатости обработанной поверхности.
12. Определять шероховатость обработанных поверхностей до Ra 0,8 мкм

Знания:
2 разряд
1. Виды дефектов обработанных поверхностей.
2. Способы определения дефектов поверхности.
3. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы.
5. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
6. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
7. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы.
8. Способы определения точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей деталей.
9. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля размеров простых режущих инструментов с точностью до 11-го квалитета.
10. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 12-й степени точности.
11. Способы определения шероховатости поверхностей простых режущих инструментов.
12. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля шероховатости поверхностей до Ra 0,8 мкм.
13. Порядок получения, хранения и сдачи контрольно-измерительных средств, необходимых для выполнения работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Шлифовщики, заточники

3

Изготовители металлоконструкций

4

Изготовители металлоконструкций

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке, обслуживанию оборудования

32. Карточка профессии "Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-033

Наименование профессии:

Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Заточник, Шлифовщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 2 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Зубошлифовщик
Резьбошлифовщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества и производительности заточки режущих инструментов на заточных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета, средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках
2. Изготовление простых режущих инструментов с точностью размеров до 5-го квалитета, средней сложности с точностью размеров до 7-го квалитета, сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета, средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Навык 1:
Обработка простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета на заточных станках


Умения:
3 разряд
1. Настройка и наладка универсальных заточных станков для заточки и доводки простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
2. Выполнение технологической операции заточки и доводки простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
3. Правка шлифовальных кругов.
4. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
5. Поддержание технического состояния технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
6. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
7. Читать и анализировать техническую документацию на простые режущие инструменты.
8. Использовать персональную вычислительную технику для работы с внешними носителями информации и устройствами ввода-вывода информации.
9. Использовать персональную вычислительную технику для работы с файлами.
10. Использовать персональную вычислительную технику для просмотра текстовой и графической информации.
11. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
12. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать приспособления, применяемые для заточки и доводки простых режущих инструментов с точностью до 7-го квалитета на универсальных заточных станках.
13. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать шлифовальные круги для заточки и доводки простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
14. Определять степень износа шлифовальных кругов для заточки и доводки простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
15. Производить настройку универсальных заточных станков для заточки и доводки режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
16. Устанавливать заготовки с выверкой с точностью до 0,01 мм.
17. Затачивать и доводить простые режущие инструменты с точностью размеров до 7-го квалитета на универсальных заточных станках.
18. Применять СОЖ при заточке и доводке режущих инструментов.
19. Выявлять причины возникновения дефектов, предупреждать и устранять возможный брак при заточке простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
20. Править шлифовальные круги в соответствии с затачиваемым режущим инструментом.
21. Контролировать качество правки.
22. Проверять исправность и работоспособность универсальных заточных станков.
23. Производить ежесменное техническое обслуживание универсальных заточных станков и уборку рабочего места.
24. Выполнять техническое обслуживание технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
25. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
26. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ и обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Знания:
3 разряд
1. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
2. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
3. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы.
5. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
6. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приспособлений, применяемых на универсальных заточных станках для заточки и доводки простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
7. Основные свойства и маркировка конструкционных, инструментальных, абразивных материалов и инструментов.
8. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования шлифовальных кругов, применяемых на универсальных заточных станках.
9. Приемы и правила установки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
10. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
11. Критерии износа шлифовальных кругов для заточки и доводки режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
12. Устройство, органы управления и правила эксплуатации универсальных заточных станков.
13. Последовательность и содержание настройки универсальных заточных станков для заточки простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
14. Правила и приемы установки и закрепления заготовок с выверкой с точностью до 0,01 мм.
15. Назначение, свойства и способы применения при заточке СОЖ.
16. Основные виды дефектов деталей при заточке простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета, их причины и способы предупреждения и устранения.
17. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля правки шлифовальных кругов.
18. Способы и приемы контроля качества правки шлифовальных кругов.
19. Порядок проверки исправности и работоспособности универсальных заточных станков.
20. Порядок выполнения и состав регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
21. Состав работ по выполнению и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
22. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте заточника.
23. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
24. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при затачивании и доводке, обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Изготовление простых режущих инструментов с точностью размеров до 5-го квалитета, средней сложности с точностью размеров до 7-го квалитета, сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Навык 1:
Обработка режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках


Умения:
3 разряд
1. Настройка и наладка универсальных заточных станков для заточки режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета.
2. Выполнение технологической операции заточки режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета.
3. Правка шлифовальных кругов.
4. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
5. Поддержание технического состояния технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
6. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
7. Читать и анализировать техническую документацию на режущие инструменты средней сложности
8. Использовать. персональную вычислительную технику для работы с внешними носителями информации и устройствами ввода-вывода информации.
9. Использовать персональную вычислительную технику для просмотра текстовой и графической информации.
10. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
11. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать приспособления, применяемые для заточки режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета на универсальных заточных станках.
12. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать шлифовальные круги для заточки режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
13. Определять степень износа шлифовальных кругов для заточки режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
14. Производить настройку универсальных заточных станков для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета.
15. Устанавливать заготовки с точностью до 0,01 мм.
16. Затачивать и доводить режущие инструменты средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета.
17. Применять СОЖ при заточке и доводке режущих инструментов.
18. Выявлять причины возникновения дефектов.
19. Предупреждать и устранять возможный брак при заточке и доводке режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета.
20. Править шлифовальные круги в соответствии с затачиваемым режущим инструментом.
21. Контролировать качество правки
22. Проверять исправность и работоспособность универсальных заточных станков.
23. Производить ежесменное техническое обслуживание универсальных заточных станков и уборку рабочего места.
24. Выполнять техническое обслуживание технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
25. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
26. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ и обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Знания:
3 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
2. Порядок работы с персональной вычислительной техникой, устройствами ввода-вывода информации и внешними носителями информации.
3. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
7. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы.
8. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
9. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
10. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приспособлений, применяемых для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета на универсальных заточных станках.
11. Порядок получения, хранения и сдачи заготовок, шлифовальных кругов, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
12. Основные свойства и маркировка конструкционных, инструментальных, абразивных материалов и инструментов.
13. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования шлифовальных кругов, применяемых на универсальных заточных станках.
14. Приемы и правила установки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
15. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
16. Критерии износа шлифовальных кругов для заточки и доводки режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
17. Устройство, органы управления и правила эксплуатации универсальных заточных станков.
18. Последовательность и содержание настройки универсальных заточных станков для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета.
19. Правила и приемы установки заготовок с выверкой с точностью до 0,01 мм.
20. Способы и приемы заточки режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках.
21. Назначение, свойства и способы применения на заточных станках смазочно-охлаждающих жидкостей.
22. Основные виды дефектов деталей при заточке и доводке режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета, их причины и способы предупреждения и устранения.
23. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приспособлений для правки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках
24. Способы, правила и приемы правки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
25. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля правки шлифовальных кругов.
26. Способы и приемы контроля качества правки шлифовальных кругов.
27. Порядок проверки исправности и работоспособности универсальных заточных станков.
28. Порядок выполнения и состав регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
29. Состав работ по выполнению и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
30. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении универсальных заточных работ.
31. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте заточника.
32. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
33. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при затачивании и доводке, обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Контроль качества обработки простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета, средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Умения:
3 разряд
1. Визуальное определение дефектов обработанных поверхностей.
2. Контроль размеров поверхностей простых режущих инструментов с точностью до 7-го квалитета.
3. Контроль формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 8-й степени точности.
4. Контроль размеров поверхностей режущих инструментов средней сложности с точностью до 11-го квалитета.
5. Контроль формы и взаимного расположения поверхностей режущих инструментов средней сложности до 12-й степени точности.
6. Контроль шероховатости обработанных поверхностей до Ra 0,8 мкм.
8. Читать и анализировать техническую документацию на простые режущие инструменты и инструменты средней сложности.
9. Использовать персональную вычислительную технику для работы с внешними носителями информации и устройствами ввода-вывода информации.
10. Использовать персональную вычислительную технику для работы с файлами.
11. Использовать персональную вычислительную технику для просмотра текстовой и графической информации.
12. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
13. Определять визуально дефекты обработанных поверхностей.
14. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля простых режущих инструментов с точностью размеров до 7-го квалитета.
15. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля размеров простых режущих инструментов с точностью до 7-го квалитета
16. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 8-й степени точности.
17. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 11-го квалитета.
18. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля размеров режущих инструментов средней сложности с точностью до 11-го квалитета.
19. Выбирать контрольно-измерительные средства для контроля и измерения формы и взаимного расположения поверхностей режущих инструментов средней сложности до 12-й степени точности.
20. Выбирать способ определения шероховатости обработанной поверхности.
21. Определять шероховатость обработанных поверхностей до Ra 0,8 мкм

Знания:
3 разряд
1. Порядок работы с персональной вычислительной техникой, устройствами ввода-вывода информации и внешними носителями информации.
2. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
3. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
4. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
5. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
6. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
7. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
8. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Виды и области применения контрольно-измерительных приборов.
10. Способы определения точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей деталей.
11. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля размеров простых режущих инструментов с точностью до 7-го квалитета.
12. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 8-й степени точности.
13. Способы определения шероховатости поверхностей простых и средней сложности режущих инструментов.
14. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля шероховатости поверхностей до Ra 0,8 мкм.
15. Порядок получения, хранения и сдачи контрольно-измерительных средств, необходимых для выполнения работ

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Обработка сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Умения:
3 разряд
1. Настройка и наладка универсальных заточных станков для заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
2. Выполнение технологической операции заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
3. Правка шлифовальных кругов.
4. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
5. Поддержание технического состояния технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
6. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
7. Читать и анализировать техническую документацию на сложные режущие инструменты.
8. Использовать персональную вычислительную технику для просмотра текстовой и графической информации.
9. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
10. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать приспособления, применяемые для заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на универсальных заточных станках.
11. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать шлифовальные круги для заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
12. Определять степень износа шлифовальных кругов для заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
13. Производить настройку универсальных заточных станков для заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
14. Устанавливать заготовки с выверкой с точностью до 0,005 мм.
15. Затачивать сложные режущие инструменты с точностью размеров до 11-го квалитета на универсальных заточных станках.
16. Применять СОЖ при заточке и доводке режущих инструментов.
17. Выявлять причины возникновения дефектов, предупреждать и устранять возможный брак при заточке и доводке сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
18. Править шлифовальные круги в соответствии с затачиваемым режущим инструментом.
19. Контролировать качество правки.
20. Проверять исправность и работоспособность универсальных заточных станков.
21. Производить ежесменное техническое обслуживание универсальных заточных станков и уборку рабочего места.
22. Выполнять техническое обслуживание технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
23. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
24. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ на заточных станках и обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Знания:
3 разряд
1. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации.
2. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
3. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
5. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
6. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
7. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приспособлений, применяемых для заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на универсальных заточных станках.
8. Основные свойства и маркировка конструкционных, инструментальных, абразивных материалов и инструментов.
9. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования шлифовальных кругов, применяемых на универсальных заточных станках.
10. Приемы и правила установки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
11. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
12. Критерии износа шлифовальных кругов для заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
13. Устройство, органы управления и правила эксплуатации универсальных заточных станков.
14. Правила и приемы установки заготовок с выверкой с точностью до 0,005 мм.
15. Способы и приемы заточки и доводки сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на универсальных заточных станках.
16. Назначение, свойства и способы применения при заточке СОЖ.
17. Основные виды дефектов деталей при заточке и доводке сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета, их причины и способы предупреждения и устранения.
18. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля правки шлифовальных кругов.
19. Способы и приемы контроля качества правки шлифовальных кругов.
20. Порядок проверки исправности и работоспособности универсальных заточных станков.
21. Порядок выполнения и состав регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
22. Состав работ по выполнению и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
23. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
24. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при затачивании и доводке, обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Контроль качества обработки простых режущих инструментов с точностью размеров до 5-го квалитета, средней сложности с точностью размеров до 7-го квалитета, сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета на заточных станках

Умения:
3 разряд
1. Контроль размеров поверхностей простых режущих инструментов с точностью до 5-го квалитета.
2. Контроль формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 6-й степени точности.
3. Контроль размеров поверхностей режущих инструментов средней сложности с точностью до 7-го квалитета.
4. Контроль формы и взаимного расположения поверхностей режущих инструментов средней сложности до 8-й степени точности.
5. Контроль размеров поверхностей сложных режущих инструментов с точностью до 11-го квалитета.
6. Контроль формы и взаимного расположения поверхностей сложных режущих инструментов до 12-й степени точности.
7. Контроль шероховатости обработанных поверхностей до шероховатости Ra 0,4 мкм.
8. Читать и анализировать техническую документацию на простые режущие инструменты, инструменты средней сложности, сложные инструменты.
9. Использовать персональную вычислительную технику для просмотра текстовой и графической информации.
10. Определять визуально дефекты обработанных поверхностей.
11. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля простых режущих инструментов с точностью размеров до 5-го квалитета.
12. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля размеров простых режущих инструментов с точностью до 5-го квалитета
13. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 6-й степени точности.
14. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 6-й степени точности.
15. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля режущих инструментов средней сложности с точностью размеров до 7-го квалитета.
16. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля размеров режущих инструментов средней сложности с точностью до 7-го квалитета.
17. Выбирать контрольно-измерительные средства для контроля и измерения формы и взаимного расположения поверхностей режущих инструментов средней сложности до 8-й степени точности.
18. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей режущих инструментов средней сложности до 8-й степени точности.
19. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля сложных режущих инструментов с точностью размеров до 11-го квалитета.
20. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля размеров сложных режущих инструментов с точностью до 11-го квалитета.
21. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей сложных режущих инструментов до 12-й степени точности.
22. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей сложных режущих инструментов до 12-й степени точности.
23. Выбирать способ определения шероховатости обработанной поверхности.
24. Определять шероховатость обработанных поверхностей до Ra 0,4 мкм

Знания:
3 разряд
1. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
2. Виды дефектов обработанных поверхностей.
3. Способы определения дефектов поверхности.
4. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы
5. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
6. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
7. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
8. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Виды и области применения контрольно-измерительных приборов.
10. Способы определения точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей деталей.
11. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля размеров простых режущих инструментов с точностью до 5-го квалитета.
12. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей простых режущих инструментов до 6-й степени точности.
13. Способы определения шероховатости поверхностей простых, средней сложности и сложных режущих инструментов.
14. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля шероховатости поверхностей.
15. Порядок получения, хранения и сдачи контрольно-измерительных средств, необходимых для выполнения работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие,
внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Изготовители металлоконструкций

4

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке, обслуживанию оборудования

33. Карточка профессии "Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-033

Наименование профессии:

Шлифовщик-заточник металлорежущих инструментов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Заточник, Шлифовщик.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Токарное дело (по видам)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не менее 3 лет в соответствии со специализацией

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:

Резьбошлифовщик
Зубошлифовщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качества и производительности заточки режущих инструментов на заточных станках

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Изготовление режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета

Навык 1:
Обработка режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета на заточных станках


Умения:
4 разряд
1. Настройка и наладка универсальных заточных станков для заточки и доводки средней сложности и сложных режущих инструментов с точностью размеров до 5-го квалитета.
2. Выполнение технологической операции заточки и доводки средней сложности и сложных режущих инструментов с точностью размеров до 5-го квалитета.
3. Правка шлифовальных кругов.
4. Проведение регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
5. Поддержание технического состояния технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
6. Поддержание состояния рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
7. Читать и анализировать техническую документацию на средней сложности и сложные режущие инструменты.
8. Искать в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения операций заточки.
9. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
10. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать приспособления, применяемые для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета на универсальных заточных станках.
11. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на станок и использовать шлифовальные круги для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
12. Определять степень износа шлифовальных кругов для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
13. Производить настройку универсальных заточных станков для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
14. Устанавливать заготовки с точностью до 0,005 мм.
15. Затачивать и доводить режущие инструменты средней сложности и сложные с точностью размеров до 5-го квалитета на универсальных заточных станках.
16. Применять СОЖ при заточке режущих инструментов.
17. Выявлять причины возникновения дефектов, предупреждать и устранять возможный брак при заточке режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
18. Править шлифовальные круги в соответствии с затачиваемым режущим инструментом.
19. Контролировать качество правки.
20. Проверять исправность и работоспособность универсальных заточных станков.
21. Производить ежесменное техническое обслуживание универсальных заточных станков и уборку рабочего места.
22. Выполнять техническое обслуживание технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
23. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места заточника.
24. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при выполнении работ на заточных станках и обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Знания:
4 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации.
2. Порядок работы с электронным архивом технологической и конструкторской документации.
3. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации.
4. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
5. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
6. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
7. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
8. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
9. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
10. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приспособлений, применяемых для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета на универсальных заточных станках.
11. Порядок получения, хранения и сдачи заготовок, шлифовальных кругов, приспособлений, необходимых для выполнения работ.
12. Основные свойства и маркировка конструкционных, инструментальных, абразивных материалов и инструментов.
13. Конструкции, назначение, геометрические параметры и правила использования шлифовальных кругов, применяемых на универсальных заточных станках.
14. Приемы и правила установки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
15. Теория резания в объеме, необходимом для выполнения работы.
16. Критерии износа шлифовальных кругов для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
17. Устройство, органы управления и правила эксплуатации универсальных заточных станков.
18. Последовательность и содержание настройки универсальных заточных станков для заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
19. Правила и приемы установки заготовок с выверкой с точностью до 0,005 мм.
20. Способы и приемы заточки и доводки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
21. Назначение, свойства и способы применения при заточке СОЖ.
22. Основные виды дефектов деталей при заточке режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета, их причины и способы предупреждения и устранения.
23. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования приспособлений для правки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
24. Способы, правила и приемы правки шлифовальных кругов на универсальных заточных станках.
25. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля правки шлифовальных кругов.
26. Способы и приемы контроля качества правки шлифовальных кругов.
27. Порядок проверки исправности и работоспособности универсальных заточных станков.
28. Порядок выполнения и состав регламентных работ по техническому обслуживанию универсальных заточных станков.
29. Состав работ по выполнению и приемы выполнения технического обслуживания технологической оснастки, размещенной на рабочем месте заточника.
30. Требования к планировке и оснащению рабочего места при выполнении универсальных заточных работ.
31. Правила хранения технологической оснастки и инструментов, размещенных на рабочем месте заточника.
32. Опасные и вредные факторы, требования охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
33. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты при затачивании и доводке, обслуживании заточного станка и рабочего места заточника

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Контроль качества обработки режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета на заточных станках

Умения:
4 разряд
1. Визуальное определение дефектов обработанных поверхностей.
2. Контроль размеров поверхностей режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью до 5-го квалитета.
3. Контроль формы и взаимного расположения поверхностей режущих инструментов средней сложности и сложных до 6-й степени точности.
4. Контроль шероховатости обработанных поверхностей до Ra 0,2 мкм.
5. Читать и анализировать техническую документацию на режущие инструменты средней сложности и сложные.
6. Искать в электронном архиве справочную информацию, конструкторские и технологические документы для выполнения операций заточки.
7. Печатать конструкторскую и технологическую документацию с использованием устройств вывода графической и текстовой информации.
8. Определять визуально дефекты обработанных поверхностей.
9. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля режущих инструментов средней сложности и сложных с точностью размеров до 5-го квалитета.
10. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля размеров сложных и средней сложности режущих инструментов с точностью до 5-го квалитета.
11. Выбирать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей сложных и средней сложности режущих инструментов до 6-й степени точности.
12. Использовать контрольно-измерительные средства для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей сложных и средней сложности режущих инструментов до 6-й степени точности.
13. Выбирать способ определения шероховатости обработанной поверхности.
14. Определять шероховатость обработанных поверхностей до Ra 0,2 мкм

Знания:
4 разряд
1. Порядок работы с электронным архивом технологической и конструкторской документации.
2. Основные форматы представления электронной графической и текстовой информации.
3. Прикладные компьютерные программы для просмотра текстовой и графической информации: наименования, возможности и порядок работы в них.
4. Виды, назначение и порядок применения устройств вывода графической и текстовой информации.
5. Виды дефектов обработанных поверхностей.
6. Способы определения дефектов поверхности.
7. Машиностроительное черчение в объеме, необходимом для выполнения работы.
8. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
9. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости.
10. Обозначение на рабочих чертежах допусков размеров, форм и взаимного расположения поверхностей, шероховатости поверхностей.
11. Метрология в объеме, необходимом для выполнения работы.
12. Виды и области применения контрольно-измерительных приборов.
13. Способы определения точности размеров, формы и взаимного расположения поверхностей деталей.
14. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля размеров сложных и средней сложности режущих инструментов с точностью до 5-го квалитета.
15. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для измерения и контроля формы и взаимного расположения поверхностей сложных и средней сложности режущих инструментов до 6-й степени точности.
16. Способы определения шероховатости поверхностей средней сложности и сложных режущих инструментов.
17. Виды, конструкция, назначение, возможности и правила использования контрольно-измерительных средств для контроля шероховатости поверхностей до Ra 0,2 мкм.
18. Порядок получения, хранения и сдачи контрольно-измерительных средств, необходимых для выполнения работ

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, терпеливость, умение работать в команде, дисциплинированность, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Изготовители металлоконструкций

5

Супервайзеры (бригадиры) над рабочими по металлообработке, обслуживанию оборудования

34. Карточка профессии "Наладчик шлифовальных станков":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-005

Наименование профессии:

Наладчик шлифовальных станков

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Наладчик шлифовальных станков, 4-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Эксплуатация и техническое обслуживание машин и оборудования (по отраслям промышленности)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Наладчик шлифовальных станков; Слесарь-инструментальщик

Связь с неформальным и информальным образованием:

Связь с неформальным и информальным образованием: Сертификаты и краткосрочные курсы обучения

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение качества изготовления металлических изделий на шлифовальных станках-автоматах и полуавтоматах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Наладка простого шлифовального станка

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Наладка простого шлифовального станка

Навык 1:
Подготовка простого шлифовального станка к выполнению технологической операции


Умения:
4 разряд
1. Подготовка рабочего места к выполнению наладки простого шлифовального станка.
2. Анализ исходных данных для наладки простого шлифовального станка для выполнения технологической операции.
3. Подготовка к эксплуатации шлифовальных кругов, вспомогательных, контрольно-измерительных инструментов для выполнения обработки на простом шлифовальном станке.
4. Установка шлифовальных кругов на простой шлифовальный станок
5. Подготовка к эксплуатации приспособлений для простого шлифовального станка.
6. Установка приспособлений для базирования и закрепления заготовок на простой шлифовальный станок.
7. Подготовка к эксплуатации, настройка средств активного контроля на простом шлифовальном станке.
8. Установка заготовки на простой шлифовальный станок и ее выверка.
9. Настройка простого шлифовального станка для выполнения технологической операции.
10. Поддержание технического состояния простого шлифовального станка и рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
11. Подготавливать рабочее место к выполнению наладки простого шлифовального станка.
12. Читать и использовать техническую документацию на детали, изготавливаемые на простых шлифовальных станках.
13. Проверять исправность и работоспособность простых шлифовальных станков.
14. Выбирать в соответствии с технологической документацией шлифовальные круги, вспомогательные и контрольно-измерительные инструменты.
15. Подготавливать к эксплуатации приспособления для круглошлифовальных станков.
16. Подготавливать к эксплуатации приспособления для плоскошлифовальных станков.
17. Профилировать и править шлифовальные круги, используемые на простых шлифовальных станках.
18. Балансировать шлифовальные круги, используемые на простых шлифовальных станках.
19. Устанавливать и выверять шлифовальные круги на простых шлифовальных станках.
20. Настраивать приспособления и устройства для правки шлифовальных кругов на простых шлифовальных станках.
21. Выбирать в соответствии с технологической документацией приспособления для базирования и закрепления заготовок.
22. Устанавливать, выверять и настраивать приспособления для базирования и закрепления заготовок на круглошлифовальных станках-автоматах и полуавтоматах.
23. Устанавливать, выверять и настраивать приспособления для базирования и закрепления заготовок на плоскошлифовальных станках-автоматах и полуавтоматах.
24. Настраивать средства активного контроля на простых шлифовальных станках.
25. Базировать, выверять и закреплять заготовки на простых шлифовальных станках.
26. Использовать СОТС при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
27. Настраивать круглошлифовальные и плоскошлифовальные станки для выполнения технологической операции.
28. Выбирать параметры режима резания при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
29. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
30. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при работе и обслуживании простого шлифовального станка и рабочего места шлифовщика

Знания:
4 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации, в объеме, необходимом для выполнения служебных обязанностей.
2. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Правила чтения технической документации (рабочих чертежей, технологических карт) в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости, отклонения формы и взаимного расположения поверхностей.
5. Правила подготовки рабочего места к выполнению наладки кругло-шлифовального и плоскошлифовального станков.
6. Устройства, правила использования и органы управления круглошлифовальных и плоскошлифовальных станков.
7. Правила проверки исправности и работоспособности круглошлифовальных и плоскошлифовальных станков.
8. Способы и правила профилирования и правки шлифовальных кругов.
9. Способы и правила настройки круглошлифовальных и плоскошли-фовальных станков на холостом ходу.
10. Требования охраны труда, производственной санитарии и пожарной безопасности.
11. Виды и правила применения средств индивидуальной защиты
12. Основные свойства и маркировка конструкционных и абразивных материалов
13. Приемы балансировки и проверки шлифовальных кругов на прочность.
14. Способы профилирования и правки шлифовальных кругов.
15. Правила и приемы установки шлифовальных кругов на простые шлифовальные станки.
16. Устройство, назначение, правила и условия применения приспособлений, используемых на круглошлифовальных и плоскошлифовальных станках для базирования и закрепления заготовок.
17. Методы и средства активного контроля, применяемые на круглошлифовальных и плоскошлифовальных станках.
18. Способы установки заготовок на круглошлифовальные и плоско-шлифовальные станки.
19. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работ.
20. Типовые режимы резания при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
21. Назначение и правила применения смазочно-охлаждающих технологических средств при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
22. Правила настройки и регулирования контрольно-измерительных инструментов и приборов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изготовление пробной детали на налаженном простом шлифовальном станке

Умения:
4 разряд
1. Анализ исходных данных для изготовления пробной детали на налаженном простом шлифовальном станке.
2. Изготовление пробной детали на налаженном простом шлифовальном станке.
3. Контроль детали, изготовленной на налаженном простом шлифовальном станке.
4. Подналадка простого шлифовального станка по результатам контроля.
5. Предъявление пробной детали, изготовленной на налаженном простом шлифовальном станке, контролеру отдела технического контроля и (или) мастеру участка.
6. Инструктаж рабочего, выполняющего технологическую операцию изготовления партии деталей на простом шлифовальном станке.
7. Читать и применять техническую документацию на детали, изготавливаемые на простых шлифовальных станках.
8. Управлять круглошлифовальным и плоскошлифовальным станками.
9. Наладка однотипных бесцентрово-шлифовальных, круглошлифовальных, плоскошлифовальных станков для шлифования и доводки сложных деталей по 8-10 квалитетам и параметру Ra 1,25-0,32.
10. Установление технологической последовательности и режимов обработки по технологической карте или самостоятельно.
11. Установка деталей в универсальных и специальных приспособлениях и на столе станка с выверкой в двух плоскостях.
12. Определение износа шлифовальных кругов по внешнему виду и чистоте обрабатываемой поверхности.
13. Участие в ремонте станков.
14. Контролировать точность размеров деталей.
15. Контролировать шероховатость поверхностей деталей.
16. Выбирать параметры режима резания при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
17. Использовать СОТС при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
18. Выполнять подналадки круглошлифовального и плоскошлифовального станков по результатам контроля размеров и шероховатости поверхности детали.
19. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
20. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при работе и обслуживании простого шлифовального станка и рабочего места шлифовщика

Знания:
4 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации, в объеме, необходимом для выполнения служебных обязанностей.
2. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости, отклонения формы и взаимного расположения поверхностей.
5. Основы метрологии в объеме, необходимом для выполнения работы.
6. Устройства, правила использования и органы управления круглошлифовальных и плоскошлифовальных станков.
7. Устройства и правила применения приспособлений, применяемых на круглошлифовальных и плоскошлифовальных станках для базирования и закрепления заготовок.
8. Методы и средства активного контроля, применяемые на круглошлифовальных и плоскошлифовальных станках.
9. Способы установки заготовок на круглошлифовальные и плоско-шлифовальные станки.
10. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работ.
11. Типовые режимы резания при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
12. Назначение и правила применения СОТС при обработке заготовок на простых шлифовальных станках.
13. Приемы изготовления пробной детали на круглошлифовальных и плоскошлифовальных станках.
14. Виды брака при изготовлении деталей на простых шлифовальных станках и способы его предупреждения и устранения.
15. Устройство и правила применения контрольно-измерительных инструментов и приборов для контроля деталей.
16. Методы и приборы контроля шероховатости поверхностей деталей.
17. Правила и приемы подналадки круглошлифовальных и плоско-шлифовальных станков по результатам обработки пробной детали.
18. Требования охраны труда, производственной санитарии и пожарной безопасности.
19. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, самостоятельность и ответственность, умение работать в команде, аккуратность, выносливость и усердие, внимательность, техническое мышление, способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Наладчик шлифовальных станков

4

Наладчик оборудования

5

Механик по видам оборудования

35. Карточка профессии "Наладчик шлифовальных станков":

Код группы:

7224-2

Код наименования занятия:

7224-2-005

Наименование профессии:

Наладчик шлифовальных станков

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Наладчик шлифовальных станков, 4-6 разряд.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 марта 2012 года № 66-Ө-М "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 2)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7478)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Эксплуатация и техническое обслуживание машин и оборудования (по отраслям промышленности)

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Не менее 2 лет работ по профессиям: Наладчик шлифовальных станков; Слесарь-инструментальщик

Связь с неформальным и информальным образованием:

-

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение качества изготовления металлических изделий на шлифовальных станках-автоматах и полуавтоматах

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Наладка сложного и особо-сложного шлифовального станка

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Наладка сложного и особо-сложного шлифовального станка

Навык 1:
Подготовка сложного С шлифовального станка к выполнению технологической операции


Умения:
5-6 разряд
1. Подготовка рабочего места к выполнению наладки сложного (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовального станка.
2. Анализ исходных данных для наладки сложного (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовального станка для выполнения технологической операции.
3. Наладка бесцентрово-шлифовальных, круглошлифовальных, плоскошлифовальных, внутришлифовальных, хонинговальных станков различных типов и станков суперфиниширования для шлифования и доводки сложных и крупных деталей по 6-7 квалитетам и параметру Ra 0,63-0,15.
4. Установление технологической последовательности обработки и режимов шлифования.
5. Установка деталей в приспособлениях и на столе станка с выверкой их в различных плоскостях.
6. Подготовка к эксплуатации абразивных режущих инструментов, вспомогательных, контрольно-измерительных инструментов для выполнения обработки на сложном (5 разряд) и особо-сложном (6 разряд) шлифовальном станке.
7. Установка абразивных режущих инструментов на сложный (5 разряд) и особо-сложный (6 разряд) шлифовальный станок.
8. Подготовка к эксплуатации приспособлений для сложного (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовального станка.
9. Установка приспособлений для базирования и закрепления заготовок на сложный (5 разряд) и особо-сложный (6 разряд) шлифовальный станок.
10. Подготовка к эксплуатации, настройка средств активного контроля на сложном (5 разряд) и особо-сложном (6 разряд) шлифовальном станке.
11. Установка заготовки на сложный (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовальный станок и ее выверка
12. Настройка сложных (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовальных станков для выполнения технологической операции.
13. Поддержание технического состояния сложного (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовального станка и рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
14. Читать и применять техническую документацию на детали, изготавливаемые на сложных шлифовальных (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) станках.
15. Подготавливать рабочее место к выполнению наладки сложного (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд)шлифовального станка.
16. Проверять исправность и работоспособность внутришлифовальных и бесцентровошлифовальных станков.
17. Проверять исправность и работоспособность хонинговальных и суперфинишных станков.
18. Профилировать и править шлифовальные круги, головки, хоны, используемые на сложных (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовальных станках.
19. Балансировать шлифовальные круги, головки, используемые на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд) шлифовальных станках.
20. Выбирать, подготавливать к эксплуатации шлифовальные круги, головки, вспомогательные, контрольно-измерительные инструменты для выполнения обработки на сложных шлифовальных станках.
21. Выбирать, подготавливать к эксплуатации хоны, вспомогательные, контрольно-измерительные инструменты для выполнения обработки на хонинговальных и суперфинишных станках.
22. Устанавливать и выверять шлифовальные круги, шлифовальные головки на сложных шлифовальных станках
23. Устанавливать и выверять хоны на хонинговальных станках.
24. Устанавливать и выверять шлифовальные головки на суперфинишных станках.
25. Подготавливать к эксплуатации приспособления для внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, супер-финишных и хонинговальных станков.
26. Настраивать приспособления и устройства для правки абразивных режущих инструментов на сложных шлифовальных станках.
27. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на внутришлифовальный и бесцентровошлифовальный станки и использовать приспособления для базирования и закрепления заготовок.
28. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на хонинговальный и суперфинишный станки и использовать приспособления для базирования и закрепления заготовок.
29. Выбирать, подготавливать к работе, устанавливать на внутришлифовальный, бесцентровошлифовальный, супер-финишный и хонинговальный станки и использовать средства активного контроля.
30. Настраивать внутришлифовальные, бесцентровошлифовальные, супер-финишные и хонинговальные станки для выполнения технологической операции.
31. Базировать, выверять и закреплять заготовки на сложных внутри-шлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках.
32. Выбирать и использовать СОТС при обработке заготовок на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд) шлифовальных станках.
33. Выбирать параметры режима резания при обработке заготовок на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд) шлифовальных станках.
34. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности.
35. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при работе и обслуживании сложного шлифовального станка и рабочего места шлифовщика

Знания:
5-6 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации, в объеме, необходимом для выполнения служебных обязанностей.
2. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости, отклонения формы и взаимного расположения поверхностей.
5. Правила подготовки рабочего места к выполнению наладки сложного (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовального станка.
6. Устройства, правила использования и органы управления внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станков.
7. Правила проверки исправности и работоспособности внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станков.
8. Способы и правила профилирования и правки абразивных режущих инструментов.
9. Способы и правила настройки внутришлифовальных, бесцентрово-шлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станков на холостом ходу.
10. Требования охраны труда, производственной санитарии и пожарной безопасности.
11. Виды и правила применения средств индивидуальной защиты.
12. Основные свойства и маркировка конструкционных и абразивных материалов.
13. Способы профилирования и правки шлифовальных кругов и головок.
14. Приемы балансировки и проверки шлифовальных кругов и головок на прочность.
15. Правила и приемы установки абразивных режущих инструментов на внутришлифовальные, бесцентровошлифовальные, хонинговальные и суперфинишные станки.
16. Устройство, назначение, правила и условия применения приспособлений, используемых на внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинго-вальных и суперфинишных станках для базирования и закрепления заготовок.
17. Методы и средства активного контроля, применяемые на внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках.
18. Способы установки заготовок на внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках.
19. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работ.
20. Типовые режимы резания при обработке заготовок на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд) шлифовальных станках.
21. Назначение и правила применения СОТС при обработке заготовок на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд) шлифовальных станках.
22. Правила настройки и регулирования контрольно-измерительных инструментов и приборов

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Изготовление пробной детали на налаженном сложном шлифовальном станке

Умения:
5-6 разряд
1. Анализ исходных данных для изготовления пробной детали на налаженном сложном (5 разряд) и особо-сложном (6 разряд) шлифовальном станке
2. Изготовление пробной детали на налаженном сложном (5 разряд) и особо-сложном (6 разряд) шлифовальном станке
3. Контроль детали, изготовленной на налаженном сложном (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовальном станке
4. Подналадка сложного шлифовального станка по результатам контроля.
5. Предъявление пробной детали, изготовленной на налаженном сложном шлифовальном станке, контролеру отдела технического контроля и (или) мастеру участка.
6. Инструктаж рабочего, выполняющего технологическую операцию изготовления партии деталей на сложном (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовальном станке.
7. Читать и применять техническую документацию на детали, изготавливаемые на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд)шлифовальных станках.
8. Изготавливать пробную деталь на внутришлифовальных, бесцентрово-шлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках.
9. Контролировать точность размеров деталей.
10. Контролировать шероховатость поверхностей деталей.
11. Выбирать параметры режима резания при обработке заготовок на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд) шлифовальных станках.
12. Использовать СОТС при обработке заготовок на сложных шлифовальных станках.
13. Выполнять подналадку внутри-шлифовального, бесцентровошлифовального, хонинговального и суперфинишного станков по результатам контроля размеров и шероховатости поверхности детали.
14. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности
15. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты при работе и обслуживании сложного (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовального станка и рабочего места шлифовщика

Знания:
5-6 разряд
1. Виды и содержание технологической документации, используемой в организации, в объеме, необходимом для выполнения служебных обязанностей.
2. Основы машиностроительного черчения в объеме, необходимом для выполнения работы.
3. Правила чтения технической документации в объеме, необходимом для выполнения работы.
4. Система допусков и посадок, квалитеты точности, параметры шероховатости, отклонения формы и взаимного расположения поверхностей.
5. Основы метрологии в объеме, необходимом для выполнения работы.
6. Устройства, правила использования и органы управления внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станков.
7. Устройства и правила применения приспособлений, применяемых на внутришлифовальных, бесцентрово-шлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках для базирования и закрепления заготовок.
8. Методы и средства активного контроля, применяемые на внутришлифовальных, бесцентровошлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках.
9. Способы установки заготовок на внутришлифовальных, бесцентрово-шлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках.
10. Основы теории резания в объеме, необходимом для выполнения работ.
11. Типовые режимы резания при обработке заготовок на сложных (5 разряд) и особо-сложных (6 разряд) шлифовальных станках
12. Назначение и правила применения СОТС при обработке заготовок на сложных (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовальных станках.
13. Приемы изготовления пробной детали на внутришлифовальных, бесцентрово-шлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станках.
14. Виды брака при изготовлении деталей на сложных (5 разряд) и особо-сложного (6 разряд) шлифовальных станках и способы его предупреждения и устранения.
15. Устройство и правила применения контрольно-измерительных инструментов и приборов для контроля деталей.
16. Методы и приборы контроля шероховатости поверхностей деталей.
17. Правила и приемы подналадки внутришлифовальных, бесцентрово-шлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станков по результатам обработки пробной детали.
18. Правила и приемы подналадки внутришлифовальных, бесцентрово-шлифовальных, хонинговальных и суперфинишных станков по результатам обработки пробной детали.
19. Требования охраны труда, производственной санитарии и пожарной безопасности.
20. Виды и правила применения средств индивидуальной и коллективной защиты

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность, Умение работать в команде, Аккуратность, Выносливость и усердие, Внимательность, Техническое мышление, Способность к концентрации и распределению внимания, умение распоряжаться ресурсами (оборудование, инструменты, материалы)

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1) ГОСТ 17420-72. Единая система технологической подготовки производства. Операции механической обработки резанием. Термины и определения;
2) ГОСТ 31556-2012. Межгосударственный стандарт. Фрезы дорожные холодные самоходные Общие технические условия;
3) ГОСТ 25761-83. Виды обработки резанием. Термины и определения общих понятий;
4) ГОСТ 26645-85. Отливки из металлов и сплавов. Допуски размеров, массы и припуски на механическую обработку;
5) ГОСТ 16163-90. Столы поворотные делительные координатно-расточных и координатно-шлифовальных станков. Основные размеры. Нормы точности.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Наладчик оборудования

4

Техник-механик

4

Супервайзер (бригадир)

5

Мастер участка/ Мастер цеха

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      36. Наименование государственного органа: Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Кастаев Ж.А., +7 (705) 877 20 58, zhasulan.kastaev@mps.gov.kz.

      37. Организации (предприятия) участвующие в разработке: -

      38. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям в сфере машиностроения: протокол №4 от 13 декабря 2023 года.

      39. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 13 декабря 2023 года.

      40. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": № 00576/05 от 15 января 2024 года.

      41. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 года.

      42. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.