2024-2028 жылдарға арналған Шыңғырлау ауданы бойынша коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаны бекіту туралы

Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау аудандық мәслихатының 2024 жылғы 12 қыркүйектегі № 26-2 шешімі

      Қазақстан Республикасының Экология кодексінің 365 бабы 3) тармағының 1) тармақшасына, Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңының 6 бабының 1-тармағының 1) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің міңдетін атқарушының 2021 жылғы 9 тамыздағы №318 "Қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді тіркеу тізілімінде №23917 болып тіркелген) сәйкес, Шыңғырлау аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

      1. 2024-2028 жылдарға арналған Шыңғырлау ауданы бойынша коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламасы осы шешімнің қосымшасына сәйкес бекітілсін.

      2. Осы шешім оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Мәслихат төрағасы С. Тұрғалиев

БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ШЫҢҒЫРЛАУАУДАНЫНЫҢ

КОММУНАЛДЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ ЖӨНІНДЕГІ

2024-2028 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН

БАҒДАРЛАМАСЫ





















Шымкент 2024ж.

МАЗМҰНЫ

      БАҒДАРЛАМА ПАСПОРТЫ .......................................................................................................................3

      ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН АНЫҚТАМАЛАР..................................................................................................5

      1. КІРІСПЕ.......................................................................................................................................................8

      2. КОММУНАЛДЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУДЫҢ АҒЫМДАҒЫ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ ...9

      2.1 Аудандағы жағдайдың жалпы сипаттамасы..........................................................................................9

      2.2 Коммуналдық қалдықтарды басқарудың қолданыстағы жүйесін бағалау.......................................10

      2.3 Қалдықтардың жекеленген түрлерін басқару жүйесін талдау...........................................................15

      2.4 Коммуналдық қалдықтарды басқарудағы ағымдағы жағдайды талдау бойынша қорытындылар17

      2.5 Коммуналдық қалдықтарды басқару секторындағы күшті және әлсіз жақтарын, мүмкіндіктері мен қауіптерін талдау ..................................................................................................................................................................................17

      3. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ ....18

      4. БАҒДАРЛАМАНЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ, МАҚСАТТАРҒА ЖЕТУДІҢ ЖОЛДАРЫ МЕН ТИІСТІ ШАРАЛАР.............................................................................................................................................................21

      4.1 Аудан халқын коммуналдық қалдықтарды жинау және шығару қызметтерімен толық қамтуды қамтамасыз ету үшін осы жүйені одан әрі дамыту жөніндегі шаралар.................................................................................................................................................................21

      4.2. Қалдықтарды бөлек жинау жүйесін жетілдіру жөніндегі шаралар...............................................25

      4.3.Коммуналдық қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату жүйесін дамыту жөніндегі шаралар................................................................................................................................................................30

      4.4. Коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз көмуді қамтамасыз ету жөніндегі шаралар.........................33

      4.5 Коммуналдық қалдықтарды басқару мәселелері бойынша халықтың хабардарлығын арттыру және барлық мүдделі тараптардың өзара іс-қимылын күшейту жөніндегі шаралар .................................................34

      5. ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР МЕН ҚАРЖЫЛАНДЫРУДЫҢ КӨЗДЕРІ...................................................36

      6. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ БОЙЫНША ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ............................................................................................................................................................37

      7. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУЫДЫҢ МОНИТОРИНГІ.................................................................................................................................................... 38

      Қосымша 1 ....................................................................................................................................................39

      Қосымша 2.....................................................................................................................................................41

БАҒДАРЛАМА ПАСПОРТЫ

Атауы

Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданының коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасы

Бағдарламаны дайындаудың негізі

Қазақстан Республикасының 2021 жылғы 2 қаңтардағы № 400-VI ҚРЗ Экологиялық кодексі, Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 9 тамыздағы № 318 бұйрығы

Бағдарламаны әзірлеуге жауапты мемлекеттік орган

Шыңғырлау ауданының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі" мемлекеттік мекемесі

Негізгі әзірлеуші

"ЦЕНТР ЭКОЛОГИЧЕСКОГО СОПРОВОЖДЕНИЯ И ЭКСПЕРТИЗЫ" ЖШС

Бағдарламаның Мақсаты

Қазақстан Республикасы экологиялық заңнамасының талаптарына сәйкес коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру және ауданының тұрғындары үшін көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыру, түзілетін коммуналдық қалдықтардың көлемін азайту және оның қоршаған ортаға әсерін барынша азайту. Бағдарламаның мiндеттерi жоспарлы кезең iшiнде қол жеткiзiлетiн жұмыс көлемiн болжау арқылы неғұрлым тиiмдi және экономикалық негiзделген әдiстердi пайдалана отырып, мақсатқа жету жолын айқындау болып табылады.
Бағдарлама полигондарға тасымалданатын қалдықтардың көлемін барынша азайтуды ескере отырып, түзілетін және жинақталған қалдықтардың көлемін азайтуға бағытталған.

Бағдарламаның Міндеттері

Коммуналдық қалдықтарды басқару инфрақұрылымын жаңғырту;
Аудан халқын қалдықтарды жинау және шығару қызметтерімен толық қамтуды қамтамасыз ету үшін коммуналдық қалдықтарды жинау және тасымалдау жүйесін одан әрі дамыту;
Қалдықтарды бөлек жинау жүйесін жетілдіру;
Коммуналдық қалдықтарды, оның ішінде нақты қалдықтарды (тамақ өнімдері, құрылыс және ірі көлемдегі қалдықтар және т.б.) өңдеу және орналастыру жүйесін дамыту;
Коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз орналастыруды қамтамасыз ету;
Ауданда коммуналдық қалдықтарды әкімшілік басқаруды жетілдіру.

Күтілетін нәтижелер

Өндіріс және тұтыну қалдықтарының қоршаған ортаға теріс әсерін азайтуға бағытталған шаралар кешенін іске асырады;
Коммуналдық қалдықтарды басқару саласында көрсетілетін қызметтердің сапасы жақсарды;
Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинау, сұрыптау және қайта өңдеу көлемі ұлғайды;
Шыңғырлау ауданының коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы нысаналы көрсеткіштері жақсарды.

Кезең

5 жылға 2024 – 2028 жж.

Қаржыландыру көлемі

Қаржыландыру көлемі тиісті кезеңде Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданында коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы іс-шараларды қаржыландыру үшін жергілікті атқарушы органдарға берілген бюджет қаражатының көлеміне байланысты айқындалады.

АНЫҚТАМАЛАР

      Қалдықтарды басқару жүйесі - қалдықтарды жинау, тасымалдау, өңдеу, қайта өңдеу немесе кәдеге жарату және бүкіл процесті бақылау жөніндегі шаралар кешені.

      Коммуналдық қалдықтар - тұтыну қалдықтары, оның ішінде аралас және бөлек жиналған тұрмыстық қалдықтар, оның ішінде қағаз және картон, шыны, металдар, пластмассалар, органикалық қалдықтар, ағаш, тоқыма бұйымдары, қаптамалар және т.б.

      Биологиялық ыдырайтын қалдықтар - анаэробты немесе аэробты ыдырауға ұшырауы мүмкін қалдықтар, соның ішінде бақша және саябақ қалдықтары, макулатура, сондай-ақ тамақ қалдықтары.

      Қалдықтарды кәдеге жарату – олардың қауіпті қасиеттерін азайту немесе жою мақсатында қалдықтарды механикалық, физикалық, химиялық немесе биологиялық өңдеу.

      Ірі көлемді қалдықтар - тұтынушылық қасиеттерін жоғалтқан және өзінің көлеміне байланысты арнайы көліктерде тасымалдау мүмкіндігін жоққа шығаратын тұтыну және шаруашылық қызмет қалдықтары (тұрмыстық техника, жиһаз және т.б.).

      Электрондық және электр жабдықтарының қалдықтары – оның құрамдас бөліктерін, бөлшектерін, бөлшектерін қоса алғанда, қалдық, жарамсыз немесе ескірген электрондық және электр жабдықтары ретінде жіктеледі.

      Азық-түлік қалдықтары - тамақ өнімдерін өндіру және тұтыну нәтижесінде пайда болатын тамақ өнеркәсібінің қалдықтарымен салыстырылатын қалдықтар.

      Құрылыс қалдықтары - ғимараттарды, құрылыстарды, өнеркәсіптік объектілерді, жолдарды, инженерлік желілерді және басқа коммуникацияларды бұзу, бөлшектеу, реконструкциялау, жөндеу немесе салу кезінде пайда болатын қалдықтар.

      Қалдықтарды сұрыптау - қалдықтарды белгілі бір критерийлер бойынша оның түрлері және (немесе) фракциялары бойынша бөлу жөніндегі операциялар қалдықтарды жинағанға дейін бөлек немесе жинақталған кезде, жинау процесінде және (немесе кәдеге жарату немесе кәдеге жарату объектілерінде) жүзеге асырылады.

      Қалдықтарды өңдеу - мақсатына қарамастан қалдықтарды өнімге, материалдарға немесе заттарға қайта өңдеу операциялары. Қайта өңдеу кезінде қалдықтарға әсер етудің механикалық, химиялық және (немесе) биологиялық әдістері қолданылуы мүмкін.

      Қалдықтарды кәдеге жарату – қалдықтарды қауіпсіз сақтау үшін арнайы белгіленген орындарда оларды шығару мақсатынсыз шектеусіз мерзімге сақтау.

      Коммуналдық қалдықтарды жинау және шығару – коммуналдық қалдықтарды контейнерлерден арнайы көліктерге түсіру, контейнерлерді тазалау, контейнер алаңдары мен оларға кіреберістерді төгілген қоқыстардан тазарту, қалдықтарды жинау орындарынан оларды көму объектісіне тасымалдаумен байланысты іс-шаралар кешені.

      Полигон – қатты тұрмыстық қалдықтарды оқшаулауға және көмуге арналған арнайы құрылым.

ҚЫСҚАРТУЛАР ТІЗІМІ

ЖК

Жеке кәсіпкер

ЖҚ

"Жасыл Қазақстан" ұлттық жобасы

ІКҚ

Ірі көлемді қалдықтар

ЖЭТ

Қазақстан Республикасының "жасыл экономикаға" көшуі жөніндегі тұжырымдама

КА

Контейнер алаңы

ЖАО

Жергілікті атқарушы органдар

ҚСК

Қоқыс сұрыптау кешені

ХЖТО

"Халықаралық жасыл технологиялар және инвестициялық жобалар орталығы" коммерциялық емес акционерлік қоғамы

ҚР ЭГТРМ

Қазақстан Республикасы Экология, Геология және табиғи ресурстар министрлігі

ҚОҚ

Қоршаған ортаны қорғау

ҚШҰ

Қоқыс шығаратын ұйым

ШКШ бөлімі

"Шыңғырлау ауданы әкімдігінің тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі" мемлекеттік мекемесі

ЭЭЖҚ

Электрондық және электр жабдығының қалдықтары

Бағдарлама

Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасы

ЖСҚ

Жобалау-сметалық құжаттама

ҚР

Қазақстан Республикасы

ҚСҚ

Құрамында сынап бар қалдықтар

ҚТҚ

Қатты тұрмыстық қалдықтар

ЖШС

Жауапкершілігі шектеулі серіктестік

ТРБ

Батыс Қазақстан облысының Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы

ЖТ

Жеке тұлғалар

ҚРЭК

Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі

ЗТ

Заңды тұлғалар

КІРІСПЕ

      Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасы – қалдықтарды жинауды, тасымалдауды, өңдеуді, кәдеге жаратуды, қайта өңдеуді, сондай-ақ осы процестердің барлығын бақылауды қамтитын және қалдықтардың қоршаған ортаға және адам денсаулығына теріс әсерін азайту мақсатында құрылған іс-шаралардың тұтас кешені.Қазақстанның көптеген аймақтарында қатты тұрмыстық қалдықтардың негізгі бөлігі құрамдас бөліктерге бөлінбестен шығарылады. Қоқыстар ашық алаңшалар мен полигондарда сақталып, орналастыру және игеру жобаларсыз және қоршаған ортаға әсерді бағалаусыз жүргізілді.

      Бағдарламаны әзірлеу қалдықтардың көлемі мен құрамының өзгеруін бағалау рәсімдерінің тиімділігін арттыруға бағытталған оң өзгерістерге әкелетін экономикалық немесе басқа тетіктерді пайдалана отырып, қалдықтарды азайту саясатын әзірлеу:

      1) өндірістік процестерді, оның ішінде қалдығы аз технологияларды енгізу есебінен жетілдіру;

      2) қалдықтарды қайта пайдалану немесе оларды пайдалануға мүдделі жеке және заңды тұлғаларға беру;

      3) ең жақсы қолжетімді технологияларды немесе басқа да негізделген әдістерді пайдалана отырып, қалдықтарды өңдеу немесе кәдеге жарату;

      4) бекiтiлген рекультивациялау жобаларына сәйкес қалдықтар учаскелерiн рекультивациялау.

      Бағдарлама кез келген өзгерістер мен толықтырулар енгізілген жағдайда мүмкін болатын түзетулермен он жылдан аспайтын мерзімге әзірленеді. Бұл бағдарлама 5 жыл мерзімге (2024-2028) әзірленді.

      Осы бағдарламаны әзірлеу барысында Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданындағы коммуналдық қалдықтарды басқарудың ағымдағы жағдайына талдау жүргізілді, коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу секторын дамытудың проблемалары мен перспективалары анықталды жәнеҚазақстан Республикасының экологиялық заңнамасының талаптарына сәйкес коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру бойынша кешенді шаралар ұсынылды.

      Бағдарламаны іске асыру ауданда коммуналдық қалдықтарды басқару саласында көрсетілетін қызметтердің сапасын жақсартуға, коммуналдық қалдықтарды жинау, сұрыптау және қайта өңдеу көлемін арттыруға,коммуналдық қалдықтардың қоршаған ортаға теріс әсерін азайтуға,коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы нысаналы көршеткіштердіжақсартуға мүмкіндік береді.

2. КОММУНАЛДЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУДЫҢ АҒЫМДАҒЫ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ

2.1 Аудандағы жағдайдың жалпы сипаттамасы

      Қоршаған ортаны қорғау Қазақстан үшін ең өзекті мәселе болды және болып қала береді, ал өндіріс пен тұтыну қалдықтарын кәдеге жарату ең күрделі мәселелердің бірі болып табылады. Қазақстан халқы мен экономикасының өсуі қалдықтар көлемінің жыл сайын геометриялық өсу себебі болып табылады. Сонымен қатар таяу жылдарда халықтың өмір сүру деңгейінің көтірілуіне байланысты азық-түлік және азық-түлікке жатпайтын тауарлардың ассортиментін, оларға арналған қаптамалардың және түрлерінің көбейуі есебінен түзілетін қатты тұрмыстық қалдықтар көлемінің ұлғаюын күтуіміз керек.

      Шыңғырлау ауданы — Қазақстан Республикасының Батыс Қазақстан облысындағы он екінші деңгейдегі әкімшілік-аумақтық бірлік. Ауданның әкімшілік орталығы – қала үлгісіндегі Шыңғырлау елді мекені. Аудан Батыс Қазақстан облысының оңтүстік-шығысында орналасқан. Орал қаласына дейінгі қашықтығы-225км.Облыс климаты күрт континентті. Жыл бойы қатты жел соғады, жазда құрғақ жел жиі болады.Қаңтардың орташа температурасы -14 °C дейін, шілде + 25 °C дейін. абсолютті минимум температура -40 °C, абсолютті максимум 40 °C. Қар жамылғысы облыстың оңтүстігінде 70 күн, солтүстігінде 140 күн сақталады.Жауын-шашынның жылдық мөлшері аймақтың оңтүстігінде 250 мм-ден, ал солтүстігінде 400 мм-ге дейін.

      Аудан бойынша барлығы10 полигон бар. Барлық қатты тұрмыстық қалдықтар тасталынатын полигондар ауыл әкімшілігінің балансында. Тек 1 полигонның ғана тұрақты жер пайдалану құқығына жер құжаттары бар.

      Қазіргі уақытта бұл полигондар экологиялық талаптарға сай емес – олар талаптарға, санитарлық нормалар мен ережелерге сәйкес жабдықталмаған және санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау талаптарынан ауытқумен пайдаланылуда. Жер телімдерін беруге санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды алынбаған.ҚТҚ полигондарына қоршаған ортаға эмиссияларға рұқсат полигондарға алынбаған,тек 1 полигонның ғана тұрақты жер пайдалану құқығына жер құжаттары бар және қоршаған ортаға эмиссияларға рұқсат алынған. (29 желтоқсан 2023жылы №KZ13VCZ03403887).

2.2 Коммуналдық қалдықтарды басқарудың қолданыстағы жүйесін бағалау

      2020-2022 жылдарға арналған коммуналдық қалдықтарды/қатты қалдықтарды жинау (пайда болу), қайта өңдеу және кәдеге жаратуҚазақстан Республикасы, Батыс Қазақстан облысы, Шыңғырлау ауданы бойынша мәлімет:

Атауы

Өлшем бірлігі

Жылдар

2020

2021

2022

1

Жинау (Пайда болуы)

1.1

Қазақстан Республикасы

мың тонна

3 441,600

4 006,400

3822,820

1.2

Батыс Қазақстан облысы

мың тонна

-

-

180,495

1.3

Шыңғырлау ауданы

мың тонна

-

-

-

2

Қайта өңдеу

2.1

Қазақстан Республикасы

%

18,6

21,1

19,8

2.2

Батыс Қазақстан облысы

%

-

-

-

2.3

Шыңғырлау ауданы

мың тонна

-

-

-

3

Көму

3.2

Батыс Қазақстан облысы

мың тонна

-

-

-

3.3

Шыңғырлау ауданы


-

-

-

      Аудандағы коммуналдық қалдықтардың пайда болу көздері жеке үй шаруашылықтары, кеңсе ғимараттары, балабақшалар, мектептер, ауруханалар, сауда мекемелері және басқа да коммуналдық қалдықтар түзілетін орындар болып табылады.

      Аудандағы қалдықтарды жинап, полигондарға шығаруды "АТАМЕКЕН УНИТ" ЖШС, мекемесі жүзеге асырады. Қоқыс таситын жалпы 2 көлік бар.Жиналған қалдықтардың тығыздығын арттыратын нығыздау жүйесі орнатылған қоқыс таситын көліктер қарастырылмаған.

      Жабық контейнер алаңдары немесе бөлек жинауға арналған контейнерлер жоқ.

      Тұрмыстық қатты қалдықтар апта сайын жиналып, барлық қалдықтар ауылдық қоқыс алаңына/полигонға тасталынады. Қалдықтар жиналып қалған жағдайда жергілікті билік арнайы техниканы жалдап, осы қалдықтарды көміп отырады.

      Шыңғырлау аудандық мәслихат сессиясында Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің бұйрығына сәйкес коммуналдық қалдықтардың түзілу және жинақталу нормалары және халық үшін қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифтер бекітілген.

      Морфологиялық құрамы

      Шыңғырлау ауданындағы коммуналдық қатты қалдықтардың негізгі фракциялары тамақ қалдықтары, макулатура және пластмасса болып табылады. Бұл реттекоммуналдық қатты қалдықтардың айтарлықтай бөлігі құрылыс қалдықтары, күл және көңді қамтитын басқа қалдықтар құрайды. Жергілікті атқарушы органдар бұрынғыдай күл-қоқыстарды күл-қоқысқа тастамай, қатты тұрмыстық қалдықтардан сұрыптау үшін тұрғындарға ақпараттық шаралар өткізуде. Қалдықтарды бөлек жинау бойынша түсіндіру жұмыстары негізінен білім беру, мәдениет, денсаулық сақтау мекемелерінде әңгімелесу, дөңгелек үстелдер өткізу тарату арқылы жүргізілді.

      Жергілікті атқарушы органдар аумақтың тазалығын қадағалап, көшелердегі тазалық пен тәртіпті қадағалайды. Соның арқасында аудан аумағы мен көшелер таза. Қоқыс шашылмаған және тазалық заңдылығының бұзылмауын тұрғындардың өздері мұқият қадағалап отыр.

"Жасыл Даму" акционерлік қоғамының мәліметі бойынша қатты тұрмыстық қалдықтардың морфологиялық құрамы:

     


      23

      Аудандық полигонға түсетін қоқыстарда күл, құрылыс материалдары, шыны сынықтары және көңнің басым екендігі көрінеді.Бұл полигондарға тастауға көмілетін қалдықтардың үлесі қалаларға қарағанда айтарлықтай жоғары дегенді білдіреді.

      Қазіргі таңда облыста қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау бойынша тәжірибе немесе кең көлемде атқарылып жатқан жұмыстар жоқ. Ауданда қалдықтарды өңдейтін және кәдеге жарататын кәсіпорын жоқ. Осыған байланысты, ыдырамайтын қалдықтар – пластикалық бөтелкелер, азық-түлік контейнерлері, барлық түсті, пакеттер және т.б., барлық биологиялық ыдырайтын қалдықтар, соның ішінде қатты тұрмыстық қалдықтардың құрамындағы тамақ қалдықтары полигонға түседі. Полигон газы, соның ішінде биологиялық ыдырайтын қалдықтардың ыдырауы кезінде пайда болатын жанғыш метан, полигондарда өртке әкелуі мүмкін.

      Коммуналдық қалдықтардың түзілу және жинақталу нормалары мен тарифтері

      Шыңғырлау ауданы бойынша коммуналдық қалдықтардың түзілуі мен жинақталу нормалары Шыңғырлау аудандық мәслихатының 2022 жылғы 25қарашадағы №33-1шешімімен қабылданған.

      Осы құжатқа сәйкес жайлы үйдің 1 тұрғынына коммуналдық қалдықтардың түзілу нормасы 1,1 м3, жайлы емес үйдің (жер үйлер) 1 тұрғынына коммуналдық қалдықтардың түзілу нормасы 1,1м3 құрайды.

      Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлауауданындахалық үшін қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифтерШыңғырлау аудандық мәслихатының 2022 жылғы 25қарашадағы №33-2 шешімімен қабылданған.

Шыңғырлау ауданының халық үшін қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифтер

Атауы

Есептікбірлік

Теңге (қосылған құн салығынсыз)

Жайлыүйлер

1 тұрғын, айына

226,34

Жайлыемесүйлер

1 тұрғын, айына

226,34

Бірлік (көлеміне) жылдық тариф

1м3

2469,2

      Қазақстан Республикасында 2022 жылға арналған қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау, тасымалдау, сұрыптау және кәдеге жарату тарифтері, теңге

     



      Тариф қалдықтарды жинау, тасымалдау және кәдеге жарату саласындағы кәсіпорындарды қаржыландырудың бірден-бір көзі болып табылады. Жыл сайын коммуналдық қызметтер қымбаттайды, арнайы техниканың, жинақтаушы бөлшектердің және жанармай бағасы айтарлықтай өседі, бірақ қалдықтарды жинау, шығару және жою тарифі көптеген өңірлерде көптеген жылдар бойы өзгерген жоқ. Сондай-ақ, аудандардағы халық саны жыл сайын артып келеді. Осыған байланысты Шыңғырлау ауданында қалдықтарды басқару жүйесін дамыту үшін экономикалық негізделген тарифті белгілеу аса маңызды және өзекті болып табылады. Ұйымдастырылған жағдайда қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау, тасымалдау, сұрыптау және кәдеге жарату жұмыстарын тиімді жүргізуге болады.

      Жинақтау және бөлек жинау, әкетумен қамту

      Бүгінгі таңда барлық өңірлер үшін мәселе қатты тұрмыстық қалдықтарды сақтайтын полигондарды күтіп ұстау болып табылады. Батыс Қазақстан облысында 391 бірлік полигондар мен полигондар бар, оның ішінде 184 бірлік экологиялық және санитарлық талаптар мен нормаларға сәйкес келеді. Мәселенің шешімі – қоқыс деңгейін төмендету үшін тұрмыстық қалдықтарды дұрыс шығару мәдениетін дамыту және қазақстандықтар арасында қатты тұрмыстық қалдықтарды бөлек жинауды насихаттау.

      Шыңғырлау ауданында коммуналдық қалдықтарды жинақтау және жинау екі жолмен жүзеге асырылады:

      - контейнер алаңдарында орналасқан контейнерлерде;

      - контейнерсіз (үймелі) әдіс – аумақты аралап, кесте бойынша белгіленген орындарға қойылған қаптарға/қаптарға қалдықтарды жинау. Контейнерсіз экспорт негізінен жеке секторда жүзеге асырылады.

      Аудан аумағы таза. Санитарлық тазалау және қатты тұрмыстық қалдықтарды жүз пайыз жинау мен шығаруды қамту бойынша жұмыстарды жергілікті атқарушы орган мен жергілікті қоғамдастық ұйымдастырып, бақылайды. Аудан тұрғындары аудан көшелеріндегі тазалық мәселесіне түсіністікпен қарайды.

      Тасымалдау

      Барлық шығарылған коммуналдық қалдықтар Қазақстан Республикасының Экологиялық кодекс талаптарына сәйкес келмейтін қатты тұрмыстық қалдықтар полигонында сұрыпталмай көміледі. Жақын арада сұрыптау желісін салып, іске қосу қажет.

      Сұрыптау және қайта өңдеу

      Республика бойынша 204 қала мен ауданның 94-інде бөлек жинау, 80 елді мекенде сұрыптау енгізілген. Бұл ретте қалдықтарды бөлек жинау және сұрыптау ірі аумақтарда да, аудандарда да енгізілуде. Шыңғырлау ауданында бұл уақытта қоқысты бөлек жинау жолға қойылмаған.

      Көму

      Батыс Қазақстан облысында 391 бірлік полигондар мен полигондар бар, оның ішінде 184 бірлік экологиялық және санитарлық талаптар мен нормаларға сәйкес келеді.

      Полигондардатұрмыстық қатты қалдықтар сұрыпталмай көміледі, сондықтан жаңа полигон құрылысын жеделдетіп, қатты тұрмыстық қалдықтарды бөлек жинаудың ұтымды жүйесін енгізу, сұрыптау желісін салу мен іске қосуды жеделдету және тұрмыстық қатты қалдықтарды шығару бойынша заңнама талаптарының сақталуын қамтамасыз ету шараларын қабылдау қажет. Ескі полигондарды ҚР ЭК талаптарына сәйкес кезең-кезеңімен қалпына келтіру қажет. Сондай-ақ рұқсат етілмеген үйінділерді анықтау үшін аудит жүргізу ұсынылады.

2.3 Қалдықтардың жекелеген түрлерін басқару жүйесін талдау

      Құрамында сынап бар қалдықтар

      ҚСҚ жинау жүйесінің нашар жолға қойылғандығынан және тұрғындардың хабардарлығы мен тәртібінің жоқтығынан қатты қалдықтарға арналған контейнерлерге экологиялық қауіп төндіретін қауіпті қалдықтардың түсу мәселесі туындайды.Сондықтан ҚСҚ жинаудың реттелмеген жүйесіне байланысты қауіпті қалдықтардың экологиялық қауіп-қатерге әкеледі.

      Қазақстан Республикасының ЭК сәйкес қалдықтарға айналған материалдар мен өнімдерге, оның ішінде құрамында сынап бар қалдықтарға қойылатын талаптар қалдықтардың жекелеген түрлерін басқару саласындағы ұлттық стандарттармен белгіленеді.

      Әкімшілікке жеке тұлғалардан жинау жүйесін ұйымдастыру қажет. Мамандандырылған ұйымды таңдауға, ҚТҚарналған контейнерлерге қызмет көрсетуге, оның ішінде құрамында сынап бар шамдар мен қуат беру көздерін тасымалдау мен өңдеуге байланысты шығындар бюджет қаражаты есебінен жабылуы тиіс. Мамандандырылған ұйымды таңдау үшін конкурс (тендер) өткізу қажет, таңдалған компанияның лицензиясы болуы және заңнамада белгіленген барлық талаптарға және ұлттық стандарттардың талаптарына сәйкес келуі қажет.

      Электр және электрондық жабдықтардың қалдықтары

      Шыңғырлау ауданында заңды және жеке тұлғалардан пайда болған электр және электронды жабдықтардың қалдықтарын басқару жүйесі жоқ.

      Әдетте, жеке тұлғалармен түзілген ЭЭЖҚ қатты тұрмыстық қалдықтарға арналған контейнерлерге тасталады, содан кейін қалдықтарды жинау мекемелермен қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына тасымалданады, ол жерде көміліп, қоршаған ортаға зиян келтіреді. Заңды тұлғалардан ЭЭЖҚ алу жүйесі де жолға қойылмаған.

      Полигон жағдайында ЭЭЖҚ коррозияға және тотығуға ұшырайды және олардың құрамындағы әртүрлі ауыр металдар топырақ пен жер асты суларына түседі, сондықтан оларды қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына шығаруға тыйым салынады.

      Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексінің 365-бабына сәйкес, коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктері (құрамында сынап бар қалдықтар, батареялар, аккумуляторлар және басқа да қауіпті компоненттер) бөлек жиналып, мамандандырылған кәсіпорындарға қайта қалпына келтіру үшін берілуі тиіс деп белгіленген.

      Ауданда ЭЭЖҚ жинау және қайта өңдеу бойынша деректерді есепке алу жүйесі де жолға қойылмаған.

      Осы жағдайға байласты ЖАО халық үшін ЭЭЖҚ жинау және кәдеге жарату жүйесін ұйымдастыруы және заңды тұлғалардың ҚР ЭК 365-бабының талаптарын орындауын бақылауды күшейтуі қажет.

      Ірі көлемді қалдықтар

      Шыңғырлау ауданында (тұрмыстық техника, жиһаз және т.б.) бөлек жиналмайды, өйткені оларды шығару үшін арнайы орындар жоқ. Ірі көлемдегі қалдықтар коммуналдық қалдықтармен бірге қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына барады.

      Қазіргі уақытта жергілікті атқарушы органдар ІКҚ-ны арнайы орындарды белгілеуде және тасмалдау үшін компанияны таңдау (конкурс) бойынша жұмыс жүргізіп жатыр және.

      Құрылыс қалдықтары

      Тұрғындардың құрылыс қалдықтары да жалпы қатты тұрмыстық қалдықтармен бірге жиналып, қолданыстағы қоқыс тастайтын орындарға көмуге жіберіледі.

      2021 жылдан бастап құрылыс қалдықтарын кәдеге жаратуға тыйым салынды. ҚР ЭК сәйкес жылжымайтын мүлік объектілерін салуды немесе жөндеуді жүзеге асыратын жеке тұлғалар құрылыс қалдықтарын жергілікті атқарушы органдар ұйымдастырған арнайы орындарға өз бетінше апарады.

      Жергілікті атқарушы органдармен құрылыс қалдықтарын шығаруға арналған арнайы орындарды анықтау және шығарумен айналысатын компанияны таңдау (конкурс) бойынша жұмыстар жүргізу қажет.

      Тамақ қалдықтары

      Халықтың тамақ қалдықтары қатты тұрмыстық қалдықтармен біргежиналады және қолданыстағы қоқыс тастайтын орындарға көмуге жіберіледі. Ауданда тамақ қалдықтарын бөлек жинауға арналған контейнерлер жоқ. 2021 жылдан бастап тамақ қалдықтарын көмуге тыйым салынды.

      Осылайша, биологиялық ыдырайтын коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ынталандыру және оларды қалпына келтіру, оның ішінде компосттау және тамақ қалдықтарын көмуге тыйым салу талаптарының сақталуын бақылау жөніндегі жұмысты күшейту қажет.

2.4 Коммуналдық қалдықтарды басқарудағы ағымдағы жағдайды талдау бойынша қорытындылар

      Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданындағы коммуналдық қалдықтарды басқару бойынша ағымдағы жағдайды талдау нәтижелері бойынша аудандағы тұрғындардың тұрмыстық қалдықтарды жинау және шығарумен жақсы қамтылғаны (90%) анықталды.

      Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинау, сұрыптау, өңдеу және кәдеге жарату процестері жетілдіруді талап етеді.

      Бағдарлама шеңберінде коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру және мынадай проблемалық мәселелерді шешу қажет:

      1. Контейнермен толық қамтамасыз етілмеуі;

      2. Халықты қоқыстарды бөлек жинаумен қамтамасыз ету үшін қайталама ресурстарды бөлек жинауға арналған контейнерлердің болмауы;

      3. Тұрғындардан коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін (ҚСҚ, ЭЭЖҚ, медициналық және т.б.) жинау жүйесінің жоқтығы;

      4. Қатты тұрмыстық қалдықтар мен көңді бөлек жиналмауы;

      5.Көлемді және құрылыс қалдықтарын жинау және тасымалдау жүйесінің жоқтығы;

      6. Қоқыс алаңдарындағы, полигондағы жиі өрттер;

      7. Қоқыс жинайтын заманауи көліктердің болмауы;

      8. Жұмыс істеп тұрған сұрыптау желілерінің болмауы;

      9. Қалдықтарды сұрыптаусыз көму;

      10. Полигонға жіберілетін қалдықтардың көлемін азайтуға мүмкіндік беретін қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптаудың болмауы;

      11. Шыңғырлау ауданы тұрғындарының денсаулығына және қоршаған ортаға теріс әсер ететін атмосфераға шығарындылар;

      12. Қоқыс сақтау орындары (свалка) мен полигонының толып кетуі, оның экологиялық және санитарлық нормаларға сәйкес келмеуі;

2.5 Коммуналдық қалдықтарды басқару секторындағы күшті және әлсіз жақтарын, мүмкіндіктері мен қауіптерін талдау

      Коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесін объективті талдау үшін оның күшті және әлсіз жақтарын, сондай-ақ бар мүмкіндіктер мен қауіптерді нақты анықтау қажет.

Күшті және әлсіз жақтарын, мүмкіндіктері мен қауіптерін талдау

Күшті жақтары

Әлсіз жақтары

-Тұрғындарды қатты тұрмыстық қалдықтарды шығару қызметтерімен қамту деңгейі;
-Жергілікті атқарушы органдардың кәсіпкерлікпен, жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен, халықпен өзара іс-қимылы;
-Қалдықтарды басқару саласындағы халықтың хабардарлығы мен мәдениетінің жоғары болуы.

-Биологиялық ыдырайтын (азық-түлік), қалдықтарды, құрылыс қалдықтарын және ЭЭЖҚ бөлек жинау жүйесінің болмауы;
-Қалдықтарды сұрыптамау;
-Қалдықтарды сұрыптаусыз жою;
-Полигондағы жиі өрттер;

Мүмкіндіктер

Қауіптер

-Қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау және қайта өңдеу жүйесін дамытуға бизнестің қызығушылығы
-Биологиялық ыдырайтын (азық-түлік) және құрылыс қалдықтарын қайта өңдеу бойынша бизнесті дамыту және бөлек жинауды енгізудің үлкен мүмкіндігініңболуы;
-Ауданның көршілес мемлекеттердің мемлекеттік шекарасына жақындығы, көршілес елдердің қайталама шикізатқа сұранысының үлкен мүмкіндіктері;
-Халықтың қоқысты бөлек жинауға дайындығы.

-Қатты тұрмыстық қалдықтар полигонының толып кетуі, оның экологиялық және санитарлық нормаларға сәйкес келмеуі;
-Қоршаған ортаға және аудан халқының денсаулығына теріс әсер ететін атмосфераға шығарындылар;
-ЖАО стратегиялық жоспарларының орындалмауы;
-ЖАО қызметінің тиімділігін жыл сайынғы бағалаудың сәйкессіздігі.

3. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

      Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері

      Бағдарламаның мақсаты жинақталған және түзілетін қалдықтардың, сондай-ақ айналым процесіндегі қалдықтардың қауіпті қасиеттерінің көлемін және (немесе) деңгейін кезең-кезеңмен төмендетуге бағытталған белгіленген көрсеткіштерге қол жеткізу болып табылады. Қалдықтардың пайда болуы нәтижесінде, қалдықтармен жұмыс істеу және кәдеге жарату кезінде қоршаған ортаға кері әсерін азайту, қалдықтарды басқаруды оңтайландыру.

      Қалдықтарды жоюдың халықаралық тәжірибесі келесі принциптерге негізделген:

      - Қалдықтардың түзілуін азайту үрдістерін қадағалау;

      - Қайта пайдалану және қайта өңдеу;

      - Полигондарда көму/кәдеге жарату.

      Жоғарыда аталған мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді орындау қажет:

      - Қалдықтарды басқарудың қолданыстағы жүйесін оңтайландыру;

      - Қалдықтардың пайда болу көздері болатын өндірістік процестерді талдау;

      - Директивалық және нормативтік талаптардың сақталуын қамтамасыз ету;

      - Жобалық шешімдерге сәйкес қалдықтарды полигондарға дұрыс орналастыру. Қалдықтарды орналастыру кезінде экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

      - Табиғи ортаға шығарылатын қалдықтардың көлемін азайту: бағалы компоненттерді алу арқылы қалдықтарды қайта өңдеу, кәдеге жаратуға жататын қалдықтардың мөлшерін азайту мақсатында қайта пайдалану;

      - Физикалық немесе химиялық өңдеу арқылы қалдықтардың улы деңгейін төмендету;

      -Қалдықтардың операциалық қозғалысының схемасын құру.

      Бағдарламаның мiндеттерi – жоспарлы кезең iшiнде қол жеткiзiлетiн жұмыс көлемiн болжау арқылы неғұрлым тиiмдi және экономикалық негiзделген әдiстердi пайдалана отырып, мақсатқа жету жолдарын айқындау. Мақсаттар мыналарды ескере отырып, түзілетін және жинақталған қалдықтардың көлемін азайтуға бағытталған:

      -Кәсіпорында қалдықтарды сұрыптау, кәдеге жарату және қайта өңдеу бойынша әлемдегі ең жақсы қолжетімді технологияларды енгізу;

      -Қалдықтарды сұрыптауға және қайта өңдеуге инвестиция тарту;

      - Орналастыру, залалсыздандыру және көму үшін қалдықтарды сақтау қоймаларына тасымалданатын қалдықтардың көлемін барынша азайту.

      - Қалдықтармен жұмыс істеудің қолданыстағы экологиялық, санитарлық-эпидемиологиялық және технологиялық нормалары мен ережелерін сақтау;

      -Қалдықтар қоршаған ортаға және адам денсаулығына зиянды әсер етпейтін жағдайларды қамтамасыз ету;

      -Қалдықтарды орналастыру орындарын рекультивациялау, полигондардың қоршаған ортаға әсеріназайту;

      Қалдықтарды басқарудың жоспарлы 5 жылға арналған бағдарламасы түзілетін коммуналдық қалдықтардың көлемін кезең-кезеңмен азайтуға және оның қоршаған ортаға теріс әсерін азайтуға бағытталған шараларды қарастырады.

      Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексіне, Қазақстан Республикасында қабылданған нормативтік құқықтық актілерге сәйкес барлық қалдықтар қоршаған ортаға тигізетін әсерін ескере отырып жиналуы, сақталуы, тасымалдануы, залалсыздандырылуы және көмілуі тиіс.

      Табиғи ортаның құрамдас бөліктерінің ластануына жол бермеу мақсатында қалдықтарды жинақтау және кәдеге жарату халықаралық стандарттарға және Қазақстан Республикасының қолданыстағы нормативтік құқықтық актілеріне, сондай-ақ ішкі стандарттарға сәйкес жүзеге асырылады, түзілетін қалдықтар қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына зиянды әсер етпейтін жағдайлар қамтамасыз етілуі тиіс.

      Мақсатты көрсеткіштер

      Осы Бағдарлама аясында Шыңғырлау ауданында коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру бойынша мақсатты міндеттер белгіленді.Стратегиялық құжаттар шығарумен қамту, бөлек жинауды енгізу, қалдықтарды кәдеге жарату және қайта өңдеу үлесін ұлғайту және тиісінше полигондарда көмілетін қалдықтар көлемін азайту қажеттілігін белгілейді.

Шыңғырлау ауданында 2024-2028 жылдарға арналған қалдықтарды жинаумен және шығарумен, өңдеумен және көмумен халықты қамту жүйесін жетілдірудің нысаналы көрсеткіштері

Мақстты көрсеткіштер

Ағымдағы жағдай

2024

2025

2026

2027

2028

1

Облыстұрғындарынқаттытұрмыстыққалдықтардыжинаужәнешығаруменқамту

90 %

100%

100%

100%

100%

100%

2

Жекеколлекциянықамту:
- құрғақжәнеылғалдыфракцияларбойынша
- белгілібірқауіптіқалдықтартүрлері (медициналықжәнеқұрамындасынапбар, электрондыжәнетұрмыстықтехника)

 
0

 
10%
60%

 
15%
70%

 
20%
80%

 
25%
90%

 
30%
100%

3

Қаттытұрмыстыққалдықтардықайтаөңдеужәнекәдегежаратуүлесі (түзілукөлемінен)

0

5%

10%

15%

30%

35%

4

Экологиялықталаптарғасәйкесқаттытұрмыстыққалдықтарүйіндісінжабужәнерекультивациялау




50%


100%

5

Халықтыңқоршағанортаныңөмірсүрусапасынақанағаттанудеңгейі

60%

65%

70%

85%

90%

95%

4. БАҒДАРЛАМАНЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ, МАҚСАТТАРҒА ЖЕТУДІҢ ЖОЛДАРЫ ЖӘНЕ ТИІСТІ ШАРАЛАР

4.1 Аудан халқын коммуналдық қалдықтарды жинау және шығару қызметтерімен толық қамтуды қамтамасыз ету үшін осы жүйені одан әрі дамыту жөніндегі шаралар

      Экологиялық проблемалардың себептері көбінесе адамның табиғи ортаға әсерімен байланысты. Бұл жағымсыз әсер барған сайын қауіпті болып келеді. Қалдықтарды орналастыруға арналған ашық полигондар қоршаған ортаға және адамдардың қалыпты өміріне зиянын тигізеді.

      Коммуналдық қалдықтарды жинау және тасымалдау жүйесін одан әрі дамыту үшін келесі шараларды қабылдау қажет:

      -Шыңғырлау ауданының тұрғындарын қалдықтарды жинау және шығару қызметтерімен қамту;

      -Ұзақ мерзімді шарттар жасасу және конкурстық негізде конкурстар өткізу;

      -Экономикалық негізделген тарифтерді бекіту;

      - Қалдықтарды жинауға арналған контейнер алаңдарын санитарлық нормаларға сәйкестендіру. Жиналған қалдықтардың көлемі мен ерекшелігіне қарай жаңа контейнерлерге ауыстыру және орнату. Қоқыс шығаратын көліктер паркін және басқа да қажетті құрал-жабдықтарды сатып алу және жаңарту.

      Тұрғындарды қалдықтарды жинау және шығару қызметтерімен қамту

      Шыңғырлау ауданының тұрғындарын қалдықтарды жинау және тасымалдау қызметтерімен қамту тек жеке тұлғаларды ғана емес, заңды тұлғаларды да қызметтермен толық қамту арқылы қамтамасыз етіледі. Тұрғын үй иелеріменжәне/немесе жеке ғимараттарда жұмыс істейтін заңды тұлғалармен (контейнерлер болмаған жағдайда), тұрмыстық қалдықтарды шығаруқызметіменайналысатын органдармен тұрмыстық қатты қалдықтарды жинау және шығару жөніндегі қызметтерге шарттар жасасу бойынша түсіндіру жұмыстарын жүргізу қажет.

      Ұзақ мерзімді шарттар жасасу және конкурстық негізде өткізу

      Тұрмыстық қатты қалдықтарды жинау және шығару бойынша көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыру үшін конкурстық негізде коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеуге ұзақ мерзімді келісім шарттар жасасу қажет.

      Нарық субъектілерін анықтау бойынша конкурс (тендер) өткізген кезде ЖАО ҚР ЭК 367-бабына және Коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу қағидаларынасәйкес қоқыс шығаратын мекемелерге қойылатын талаптарды белгілейді. Қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауды және тасымалдауды қызметі Қазақстан Республикасының табиғатты қорғау заңнамасының талаптарына сәйкес келетін мамандандырылған кәсіпорындар жүзеге асыруға тиіс.

      Қоқыс шығаратын мекемелердітаңдау кезіндегі негізгі талаптардың бірі Қазақстан Республикасының ҚР ЭГТРМ тізімінде қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау және шығару жөніндегі компанияның болуы, яғни қызметтің басталуы туралы хабарламаны ұсыну болып табылады.

      Қауiптi емес қалдықтарды жинау, сұрыптау және тасымалдау жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын кәсiпкерлiк субъектiлерiҚазақстан Республикасының Заңына "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" заңына сәйкес қызметтiң басталуы туралы хабарламаны ҚР ЭГТРМ ұсынуға мiндеттi.

      Хабарландыру тәртібін сақтамаған қоқыс шығаратын мекемелер конкурсқа қатыса алмайды және қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау және шығару қызметтерін көрсете алмайды, өйткені қауіпті емес қалдықтарды жинау, сұрыптау және тасымалдау жөніндегі іс-шараларды ҚР ЭГТРМ хабарламай жүзеге асырғандықтан тыйым салынады.

      Егер компания қауіпті қалдықтармен де айналысатын болса, оның лицензиясы болуы керек.

      Экономикалық негізделген тарифтерді бекіту

      Ауданда коммуналдық қалдықтарды басқарудың ұтымды жүйесін одан әрі дамыту үшін жаңа тарифтерді есептеп, бекіту қажет. Белгіленген тарифтер қазіргі заманғы жағдаймен инфляциялық процестерді ескере отырып, мамандандырылған ұйымдардың қалдықтарды жинау, тасымалдау, сұрыптау және кәдеге жарату жөніндегі шығындарын жабуға тиіс.

      Экономикалық негізделген тарифтерді уақтылы есептеу, индекстеу және бекіту қалдықтарды жинау және шығару бойынша мамандандырылған ұйымдардың жоғары сапалы жұмысын қамтамасыз етеді, бұл ауданның экологиялық жағдайына және халықтың денсаулығына оң әсер етеді.

      ҚТҚ жинау, шығару, қайта өңдеу және кәдеге жарату жөніндегі қызметтерге халықтың уақытылы төлемін және жинау қарқынын арттыру

      Жергілікті атқарушы органдардың мамандандырылған ұйымдармен халықты тіркеу туралы ақпаратқа қолжетімділік мәселелері бойынша өзара іс-қимылын күшейту қажет.

      Азаматтарды тұрғылықты, уақытша тұратын жері бойынша тіркеу кезінде мекенжайы туралы ақпарат Ішкі істер министрлігінің ақпараттық жүйесінен нақты уақыт режимінде "Жеке тұлғалар" мемлекеттік деректер базасынан (әкімшісі – Әділет министрлігі) алынады. Бұл анықтамалық деректер банкі болып табылады және оған қол жеткізу Қазақстан Республикасының барлық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдарына (әкімдіктеріне) беріледі.

      Осы интеграция аясында жергілікті билік органдары қоқыс тасымалдайтын мекемесіне мекенжайы бойынша тіркелген азаматтардың саны туралы ақпаратты нақты береді, бұл қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау, шығару, өңдеу және кәдеге жарату қызметтердің төлемдерін дұрыс есептеуге мүмкіндік береді.

      Контейнер алаңдарын санитарлық нормаларға сәйкес келтіру, жиналған қалдықтардың көлемі мен ерекшелігіне қарай жаңа контейнерлерді ауыстыру және орнату

      Қалдықтарды жинау және тасымалдау жүйесі даму түріне қарай келесідей ұйымдастырылады:

      Көпқабатты үй орналасқан аумақтарда:

      - тұрғын аудандардағы контейнер алаңдарын жабдықтау;

      - стандартты контейнерлерді орнату;

      - қалдықтарды шығару үшін жиналған қалдықтардың тығыздығын арттыру үшін нығыздау жүйесі бар қоқыс машиналарын пайдалану;

      Жайлы емес үйлер бағыттары бойынша:

      - жеке контейнерлерді орнату;

      - қалдықтарды шығару үшін көлемі үлкен және сығымдау қабілеті жоғары қоқыс таситын көліктерді пайдалану.

      Оны КА санитарлық нормаларына сәйкес келтіру үшін келесі шаралар қабылданады:

      Үй жайлардың, ұйымдардың, мәдениет мекемелерінің, демалыс орындарының аумақтарында көліктер кіре алатын қоқыс жинауға арналған контейнерлерді орналастыру үшін арнайы алаңдарды бөлу. Учаске қатты жабынмен үш жағынан қоршалуы керек және қалдықтардың желмен жұлынып кетпеу мүмкіндігін болдырмайтын биіктігі 1,5 м кем емес болып салынуы керек.

      Контейнер алаңын тұрғын және қоғамдық ғимараттардан, балалар мекемелерінен, спорт алаңдарынан және көпшілік демалатын орындардан кемінде 25 м қашықтықта орналастыру керек. Қолданыстағы даму аймақтарында санитарлық олқылықтарды сақтау мүмкіндігі болмаған жағдайда жергілікті атқарушы органдардың қатысуымен халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелерінің, меншік иелерінің және басқа да мүдделі тараптардың қатысуымен комиссия белгілейді.

      Коммуналдық қалдықтарды жинау жоспарға сәйкес жүргізіледі.

      Коммуналдық қалдықтарды тасымалдауға кететін шығындарды азайту үшін белгіленген санитарлық және экологиялық талаптарға сәйкес келетін қалдықтарды шығарудың ең аз жиілігі қабылданады.

      Жинау жиілігін белгілеу кезінде түзілетін коммуналдық қалдықтардың көлемін, оның морфологиялық құрамын, жинау үшін пайдаланылатын контейнерлердің түрі мен санын (контейнерлер арқылы жинау кезінде) ескеру қажет.

      Бөлек жинау кезінде қалдықтардың әрбір санаты (фракциясы, түрі) үшін шығарудың өзіндік жиілігі анықталады.

      Ауа райы 0°С және одан төмен температурада контейнерлердегі қалдықтардың сақтау мерзімі үш күннен аспайды, нөлден жоғары температурада бір тәуліктен аспайды.

      Жаңа контейнерлерді ауыстыру және орнату жиналған қалдықтардың көлемі мен ерекшелігіне және оны сақтау мерзіміне байланысты жүзеге асырылады. Контейнерлерді жаңарту кезінде заманауи еуропалық контейнерлерді сатып алу қажет.

      Пластмасса, қағаз және картон қалдықтары көліктің барлық түрлерімен тасымалданады. Қалдық шыны ыдыстар зақымданудың алдын алу шараларымен кез келген көлік құралымен тасымалданады. Қалдық шыны ыдыстарды тасымалдау, тиеу және түсіру кезінде олардың сақталуын және механикалық әсерлерден қорғалуын қамтамасыз ететін шараларды қолдану қажет.

      Осы ЖАО бағдарлама аясында контейнерлік паркті жаңарту және толықтыру, контейнер алаңдарын жөндеу және санитарлық нормалар мен заң талаптарына сәйкес келтіру қажет.

      Сондай-ақ қоқыс тасымалдайтын мекемелер қоқыс таситын көліктер паркін толықтыру/жаңарту қажет. Қоқыс шығаратын көліктер паркін жаңарту қоқыс тасымалдайтын мекемелердің қаражаты мен жеке инвестиция есебінен жүзеге асырылады.

4.2. Қалдықтарды бөлек жинау жүйесін жетілдіру жөніндегі шаралар

      Қайталама шикізатты бөлек жинау жүйесін жетілдіру үшін мынадай шараларды орындау қажет:

      -барлық КА-да ҚТҚ құрғақ фракциясын бөлек жинауға арналған контейнерлерді орнатуды қамтамасыз ету және қайталама шикізатты бөлек шығаруды қамтамасыз ету;

      -коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін жинау және қалпына келтіру жүйесін ұйымдастыру;

      -арнайы орындарды ұйымдастыру және ІКҚ мен халықта пайда болатын құрылыс қалдықтарын тасымалдау үшін мамандандырылған компанияны анықтау.

      Барлық КА-да ҚТҚ құрғақ фракциясын бөлек жинауға арналған контейнерлерді орнатуды қамтамасыз ету және қайталама шикізатты бөлек әкетуді қамтамасыз ету.

      Қалдықтарды бөлек жинауға қойылатын талаптарға сәйкес (ҚР ЭГТРМ

      м.а. 2021 жылғы 2 желтоқсандағы № 482 бұйрығы, 8-тармақ) ЖАО мыналарды қамтамасыз етеді:

      - халық санына, қалдықтардың жинақталу нормаларына, оларды сақтау мерзімдеріне және басқа да қажетті факторларға сүйене отырып айқындалатын контейнерлік алаңдарда бөлек жинауға арналған контейнерлердің қажетті санын (кемінде 2) орнату.

      КА-да, кем дегенде, қалдықтар құрғақ және дымқыл фракцияларға бөлінуі керек. Құрғақ фракция қағаздан, картоннан, металдан, пластиктен және шыныдан тұрады. Ылғал фракция тамақ қалдықтарынан, органикалық заттардан, аралас қалдықтардан және үй шаруашылығының қалдықтарына табиғаты мен құрамы ұқсас қалдықтардан және т. б. тұрады.

      Талдау кезінде барлық КА-да құрғақ фракцияға арналған контейнерлер орнатылмағаны анықталды.

      Пластмассаны, қағазды және әйнекті бөлек жинауды енгізу үшін барлық КА-да құрғақ фракцияға арналған контейнерлер орнатылады.

      Қалдықтарды бөлек жинауға арналған әрбір контейнер, оның ішінде қазақ және орыс тілдерінде таңбаланатын болады:

      -қалдықтардың жиналатын түрі (фракциясы) туралы ақпараттық жапсырма/жазба;

      -контейнер иесі туралы деректер (атауы, телефоны);

      -контейнерге қызмет көрсететін ұйымдар.

      Түсті контейнерлерге таңбалау қолданылған жағдайда, ол айқын түспен орындалады.

      Контейнерлер саны пайда болу және жинау көлеміне, түгендеу нәтижелері мен тұратын адамдар санына сәйкес әр алаң үшін жеке есептелетін болады.

      Бөлек жинау жүйесін дамыту кезінде бөлек жиналған қоқыстардың қалдықтарды басқарудың барлық келесі кезеңдерінде араласпауын қамтамасыз ету қажет. Сондай-ақ, қалдықтардың әр санаты (фракциясы, түрі) үшін олардың шығарылу жиілігін анықтау қажет.

      Қайталама шикізатты бөлек әкету жөніндегі талаптар ҚШҰ -мен жасалатын шарттарға енгізілетін болады.

      Коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін жинау және қалпына келтіру жүйесін ұйымдастыру

      Коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін жинау және қалпына келтіру жүйесін ұйымдастыру қалдықтардың қауіпті түрлерін: ҚСҚ, ЭЭЖҚ, химиялық қоректендіру көздері, халық шығарып тастаған аккумуляторларын бөлек жинауды, тасымалдауды және қайта өңдеуді қамтамасыз ету үшін мердігер ұйымды таңдауға арналған конкурс ұйымдастыруға негізделетін болады.

      Бүгінгі таңда Шыңғырлау ауданындаҚСҚ-ды ішінара жинаудан басқа, халық арасында коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерінің (ЭЭЖҚ, химиялық қоректендіру көздері, аккумуляторлар) қалдықтарын жинау жүйесі жолға қойылмаған.

      Қалдықтардың бұл түрлері ағынындағы ҚТҚ-мен бірге жалпы полигонға түседі, топырақты, суды және ауаны токсиндермен, ауыр металдармен, тұрақты органикалық ластағыштармен ластайды, осылайша адамдардың денсаулығы мен қоршаған ортаға айтарлықтай зиян келтіреді.

      ҚР ЭК 365 бабының 6 тармағына сәйкес коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктері бөлек жиналып, мамандандырылған кәсіпорындарға қалпына келтіруге берілуі тиіс.

      Экологиялық заңнаманың талаптарын орындау үшін ЖАО коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін бөлек жинау, тасымалдау және қалпына келтіру қызметтерін көрсету үшін мердігер ұйымды айқындау үшін конкурс (тендер) өткізу арқылы экологиялық заңнаманың және ұлттық стандарттардың талаптарына сәйкес тұрғындардан коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін жинау жүйесін ұйымдастыруы қажет.

      Құрамында сынап бар қалдықтар

      ҚР СТ 1513-2019"Ресурс үнемдеу. Ресурс Технологиялық циклдің барлық кезеңдерінде қалдықтарды басқару. Құрамында сынап бар қалдықтардың жіктелуі және өңдеу әдістері. Негізгі ережелер" талаптарына сәйкес тұрғындардан ЖАО жинау жүйесін ұйымдастыру үшінЖергілікті атқарушы органдар:

      – тұрғындардан тасталғанҚСҚ жинау үшін орнатылған арнайы әмбебап контейнерлердің орнатылуын және қызмет көрсетуін бақылау;

      – арнайы әмбебап контейнерлердің сақталуын қамтамасыз ету шараларын қамтамасыз етуге, контейнерлерге қызмет көрсететін мамандандырылған кәсіпорынмен өзара іс-қимыл жасауға, оларға еркін қол жеткізуді қамтамасыз етуге, тұрғындармен түсіндіру жұмыстарын жүргізуге міндетті кондоминиум объектісін басқару органдарының қызметін бақылау және ұйымдастыру, контейнерде бөгде заттардың сақталуына, бөгде жарнамалар, жарнамалар және т.б. контейнерге жабыстыруға жол бермеу;

      – халық үшін демеркуризациялау жөніндегі шаралар кешенін іске асыруға және ҚСҚ үшін контейнерлерді жөндеуге (ауыстыруға) мамандандырылған кәсіпорындардың жұмыстарын (қызметтерін) сатып алу үшін қаражат бөлу жолымен халық арасында пайдалануда болған құрамында сынап бар энергия үнемдейтін шамдарды қайта өңдеуді ұйымдастыру.

      Мамандандырылған кәсіпорындардың халық үшін демеркуризациялау жөніндегі шаралар кешенін іске асыруға және ЖАО ҚСҚ үшін контейнерлерді сатып алу (жөндеуге, ауыстыруға) арналған жұмыстарды (көрсетілетін қызметтерді) сатып алу ҚР ЭК, "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 4-тарауына және коммуналдық қалдықтарды басқару қағидаларына сәйкес конкурс (тендер) арқылы жүргізілетін болады.

      Электрондық және электр жабдықтары

      ҚР СТ 3753-2021 "Ресурстарды үнемдеу. Құрамында сынап бар құрылғылар мен аспаптарды қоспағанда, өмірлік циклдің барлық кезеңдерінде электротехникалық және электрондық жабдықтардың қалдықтарымен жұмыс істеу. Қауіпсіздік талаптары" сәйкес ЖАО халықтың тығыздығын ескере отырып, оның ішінде контейнерлік алаңдар мен стационарлық ЭЭЖҚ қабылдау пункттерін қоса алғанда, ЭЭЖҚ жинау, жинақтау және қайта өңдеу объектілерін орналастыруға жер учаскелерін бөлу арқылы қалдықтардың меншік иелеріне ЭЭЖҚ өндірушілеріне немесе ЭЭЖҚ басқару саласындағы кәсіпкерлік субъектілеріне ЭЭЖҚ беруге мүмкіндік беретін инфрақұрылымды құруға ықпал етуі тиіс.

      ЖАО ЭЭЖҚ жөндеу, қалпына келтіру жүйесін ұйымдастыруды, сондай-ақ қалдықтардың иелерінен ЭЭЖҚ-ды бөлек жинау мен қайта өңдеуді, оның ішінде ЭЭЖҚ-ды жылжымалы қабылдау пункттерін құру арқылы қамтамасыз етуі тиіс.

      ЖАО ақпараттық кампанияларды, конкурстарды, дәрістерді өткізуді қоса алғанда, бірақ олармен шектелмей, ЭЭЖҚ-дың халықтан бөлек алымының үлесін ұлғайтуға бағытталған шаралар қабылдауы тиіс.

      Тұрғындардан коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін жинау жүйесін ұйымдастыру үшін мынадай шараларды қабылдау қажет:

      батареялар, құрамында сынап бар шамдар, электрондық және электр жабдықтары сияқты қауіпті тұрмыстық қалдықтарды стационарлық немесе жылжымалы жинау пункттерін/пункттерін құру;

      қалдықтарды қабылдаудың ұйымдастырылған пункттері туралы халықты хабардар етуді және олармен қауіпсіз жұмыс істеуді насихаттауды қамтамасыз ету;

      қалдықтарды жинауға және кәдеге жаратуға арналған шығыстардың бір бөлігін жабу мақсатында өндірушінің кеңейтілген жауапкершілік операторының функцияларын жүзеге асыратын "Жасыл Даму" АҚ-мен ынтымақтастықты нығайту.

      Коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктері үшін батареялар, құрамында сынап бар шамдар, электрондық және электр жабдықтары сияқты қауіпті тұрмыстық қалдықтарды қабылдайтын стационарлық пункттер көзделетін болады. Қабылдау пункттері көрсетілген тауарларды өткізуді жүзеге асыратын дүкендерде (дүкендер бөлімдерінде, сауда нүктелерінде) құрылуы мүмкін. Батареялар мен сынап шамдарын қабылдауды пәтер иелері бірлестіктерінің аумағында ұйымдастыруға болады.

      Стационарлық лампаларды қабылдау пункттерінің орналасқан жері мен санын анықтау кезінде олардың халыққа қолжетімділігі мен ыңғайлылығы ескерілуі тиіс. Құрамында сынабы бар шамдарды стационарлық жинау пункттері бөгде адамдар үшін қолжетімсіз жеке кіреберіспен жабдықталады, шамдарды жинауға арналған арнайы контейнерлердің қажетті санымен қамтамасыз етіледі және қажетті тиісті қорытындылар мен рұқсаттар болады.

      Коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін бөлек жинауды енгізу және қайталама шикізат пункттерін құру бөлек жинау бойынша нысаналы көрсеткішке қол жеткізуге мүмкіндік береді.

      Заңды тұлғалардан коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін бөлек жинау және қалпына келтіру

      Қызметтің түріне қарамастан заңды тұлғаларда пайда болатын қауіпті коммуналдық қалдықтард бөлек жиналып, ҚР ЭК 365-бабының 6-тармағына сәйкес Мамандандырылған ұйымдарға (кәсіпорындарға) қалпына келтіруге берілуі тиіс.

      Шағын және орта бизнес субъектілерімен қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін жинау және қалпына келтіру бойынша Адал және заңнама талаптарына сәйкес мамандандырылған кәсіпорындарды анықтау үшін ақпараттық жұмыс жүргізу қажет.

      Сондай-ақ статистиканы қадағалау мақсатында жиналған және қалпына келтірілген қалдықтарды есепке алу бойынша мамандандырылған кәсіпорындардың мүмкендігін нығайту қажет.

      Арнайы орындарды ұйымдастыру және ІКҚ мен халықта пайда болатын құрылыс қалдықтарын тасымалдау үшін мамандандырылған компанияны анықтау

      Қалдықтарды бөлек жинауға қойылатын талаптың 19-тармағына сәйкес ЭГТРМ м. а. 2021 жылғы 2 желтоқсандағы № 482 бұйрығы ЖАО жеке тұлғаларда (тұрғындарда) түзілетін Құрылыс және ірі көлемді қалдықтар үшін жабыны мен қоршауы бар ауданы кемінде 12 м2 болатын орынды ұйымдастырады.

      Жылжымайтын объектілерді салуды немесе жөндеуді жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар қалдықтарды бөлек жинауға қойылатын талаптың 17-тармағына сәйкес ЭГТРМ м.а. 2021 жылғы 2 желтоқсандағы № 482 бұйрығы Құрылыс және ірі көлеемді қалдықтарды жергілікті атқарушы органдар ұйымдастырған арнайы орындарға дербес әкетуді жүргізеді.

      Абаттандыру ережелеріне сәйкес ірі көлемді қоқыстарды (қалдықтарды) шығаруды кәсіпорындардың өздері, мекемелер мен жеке тұлғалар немесе қоқыс шығаратын кәсіпорындар шарт негізінде жүргізетіні анықталды.

      ІКҚ әкету үшін төлем ҚТҚ жинау, тасымалдау, сұрыптау және көму тарифіне енгізілмегендіктен, ІКҚ мен құрылыс қалдықтарын жинау және әкету жөніндегі компанияны жеке анықтау қажет.

      ІКҚ және құрылыс қалдықтарын халықтан тасымалдау жөніндегі ұйымды айқындау үшін ЖАО "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жергілікті бюджет есебінен ІКҚ және құрылыс қалдықтарын жинауға және әкетуге конкурс (тендер) ұйымдастыру қажет.

      Аудан әкімдігі ірі көлемді және құрылыс қалдықтарын әкететін ұйым белгілейтін болады. Өзара іс-қимыл шарттары үлгілік шартқа техникалық ерекшелік белгіленетін болады. Экспорттаушы компания хабарлама тәртібіне сәйкес келуі және ҚР ЭГТРМ тізіліміне кіруі қажет.

      Арнайы ұйымдастырылған орындарда құрылыс қалдықтарын жинауды мынадай тәсілдердің бірімен жүзеге асыруға болады: ауыстырылатын бункерлерге жинау және кейіннен мультилифт жүйесі бар автомобильдермен әкету; қаптарға жинау, оларды кейіннен борттық немесе самосвалдық автомобильге тиеу; қалдықтарды үйіп жинау, кейіннен борттық немесе самосвалдық автомобильге қайта тиеу.

4.3. Коммуналдық қалдықтарды, оның ішінде ерекше (тамақ, құрылыс және ірі көлемді қалдықтарды, ЭЭЖҚ және т. б.) қайта өңдеу және кәдеге жарату жүйесін дамыту жөніндегі шаралар

      Бөлек жиналған қайталама шикізатты қайта өңдеу және кәдеге жарату жүйесін дамыту үшін мынадай іс шараларды орындау қажет:

      Тамақ қалдықтары; орау материалдары, пластмасса, қағаз және шыны; құрылыс қалдықтары; ірі көлемді қалдықтар сияқты жекелеген санаттар бойынша қалдықтардың пайда болу көлемінен халықтың және заңды тұлғалардың қайталама шикізатты жинау үлесін ұлғайту;

      Шыңғырлау ауданы аумағында қалдықтарды қалпына келтіру жөніндегі қызметін жүзеге асыратын мамандандырылған кәсіпорындармен өзара іс-қимылды күшейту.

      Қайталама шикізатты қайта өңдеу бойыншақолданыстағы өндірістерді дамытуды және ұлесінарттыруды ынталандыру.

      Қалдықтарды қайта өңдеу үлесін ұлғайту үшін қалдықтарды сұрыптау кешенінің жобалық құжаттамасын бекіту, сұрыптау желісін салу және іске қосу үшін жер телімін бөлу бойынша іс-шаралар жеделдетілу.

      Қалдықтарды кәдеге жарату үлесін ұлғайту үшін бөлек жиналған фракцияларды немесе ҚСК-да сұрыпталған қайталама шикізатты аудандағы жұмыс істеп тұрған мамандандырылған кәсіпорындарда өңдеу керек, немесе жоқ болса, басқа аймақтарға немесе елдерге жөнелту қажет.

      Кейіннен алынған шикізатты дайын өнімге қайта өңдеуді ұйымдастыру және оның мүмкіндіктерін қарастыру ұсынылады. Өңдеу зауыттарын қазіргі уақытта ТМД елдерінің жеткізушілері кең ассортиментте және қолайлы бағамен ұсынады.

      Қайталама шикізат (қағаз, картон, пластмасса, шыны және т.б.) одан әрі өңдеу және дайын өнімді шығару үшін мамандандырылған кәсіпорындарға беріледі.

      Қағаз бен картон қалдықтарын қалпына келтіру жаңа өнімдерді (қағаз және картон, экожүн, құрылыс материалдары) өндіру үшін физикалық, химиялық және басқа әдістермен жүзеге асырылады.

      Пластикалық қалдықтарды қалпына келтіруді технологиялық процестердің экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін технологиялар мен жабдықтарды пайдалана отырып, мамандандырылған ұйымдар жүзеге асырады;

      Шыны ыдыстардың қалдықтарын қалпына келтіру экологиялық қауіпсіздік талаптарын сақтай отырып жүзеге асырылады:

      - шыны ыдыстардың қалдықтарын қайта пайдалануға дайындау (сұрыптау, жуу, өңдеу);

      - жаңа өнімдерді өндірумен механикалық және термиялық әдістер (шыны жүні, шыны ыдыстар, шыны талшықтар, плиткалар және т.б.);

      Коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктері кәдеге жарату үшін мамандандырылған қауіпті қалдықтар объектілеріне жіберіледі.

      Тамақ қалдықтары

      Жеке жиналған биологиялық ыдырайтын ҚТҚ фракциялары, негізінен тамақ және органикалық қалдықтар аэробты немесе анаэробты әдіспен өңделуі керек. Сондай-ақ, бұл қалдықтарды кәріз-тазарту станцияларының шламымен бірге қайта өңдеу қаралатын болады. Өңдеу арқылы тыңайтқыш немесе биогаз алуға болады. Бүгінгі таңда органикалық қалдықтарды кәдеге жарату мен қайта өңдеудің әртүрлі технологиялары бар, олардың ішінде: биогаз алу, компосттау және басқалар.

      ҚТҚ ыдырауының табиғи әдісіне компосттау жатады. Компосттау-бұл табиғи биологиялық ыдырауға негізделген қалдықтарды қайта өңдеу технологиясы. Осы себепті компосттау органикалық шыққан қалдықтарды өңдеу үшін кеңінен қолданылады. Бүгінгі таңда тамақ қалдықтарын да, бөлінбеген ағынды да компосттау технологиялары бар.

      Органикалық қалдықтарды компосттау тікелей үй шаруашылығында да, орталықтан да болуы мүмкін. Тікелей үй шаруашылықтарында компосттау тек компост шұңқырларында немесе арнайы компост машиналарын қолдану арқылы жүзеге асырылады. Орталықтандырылған компосттау кезінде тұтынушылар органикалық заттарды бөлек жинауды қамтамасыз етеді, содан кейін олар арнайы жабдықталған алаңдарға немесе компост төселетін сүрлем орындарына шығарылады. Кейіннен мұндай компост ауыл шаруашылығының қажеттіліктері үшін қолданылады. Биологиялық ыдырайтын қалдықтардың көп мөлшері пайда болатын және қосалқы шаруашылық бар ұйымдар мен мекемелерде (мысалы, мектептерде) компосттау жеке-жеке жүргізілуі мүмкін.

      Ірі және құрылыс қалдықтары

      Жинау пункттеріндегі қауіпті емес ірі габаритті қалдықтардан қауіпті фракцияларды алып тастау, содан кейін мамандандырылған ұйымдарға қайта өңдеуге және/немесе кәдеге жаратуға жіберу қажет.

      Құрылыс қалдықтарын жинау орнында екінші реттік шикізат пен қалдықтардың қауіпті компоненттерін алу арқылы сұрыптау керек.

      Бөлек сұрыптау керек қалдықтар: ағаш; қағаз және картон; металл (бөлек қара және түсті металдар); минералды қалдықтар (тас, құрылыс тасы және кірпіш, сылақ, бетон, гипс, қаңылтыр шыны және т.б.); темірбетон және бетон бөлшектері.

      Ірі құрылыс қалдықтарын өңдеу үшін ұсақтау және сұрыптау кешендері қолданылады.

      Қауіпті құрылыс қалдықтарына мыналар жатады:

      1) құрамында асбест – шифер немесе этернит, асбестцемент плиталары, асбестцемент құбырлары, оқшаулағыш материалдар және т. б. бар қалдықтар;

      2) бояулар, лактар, желімдер, шайырлар қалдықтары, оның ішінде құрамында бос ыдыс және аталған қалдықтарға малынған материалдар және т. б.;

      3) құрамында мұнай өнімдері-тек, сіңдірілген оқшаулағыш материалдар, құрамында асфальт шайыры және т.б. бар;

      4) ластанған топырақ.

      Қауіпті құрылыс қалдықтары бөлек жиналады және әрі қарай қайта өңдеу және/немесе кәдеге жарату үшін мамандандырылған компанияларға беріледі.

      Одан әрі өңдеуге жатпайтын сұрыпталғаннан кейін коммуналдық қалдықтарды көму ҚТҚ полигонында өкізіледі.

4.4. Коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз көмуді қамтамасыз ету жөніндегі шаралар

      Коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз орналастыруды қамтамасыз ету үшін келесі шараларды қабылдау қажет:

      - қоқыс полигон салу және пайдалануға беру;

      - ескі қатты тұрмыстық қалдықтар полигонының жерін кезең-кезеңімен рекультивациялау және қалпына келтіру;

      - рұқсат етілмеген полигондарды/қоқыс тастау орындарын анықтау және жою.

      Ескі Полигонның аумағында қабылдауды, сұрыптауды қамтитын инфрақұрылымды құру қажет, содан кейін ғана ҚТҚ-ның қалдық бөліктері көміледі.

      Заңнаманың талаптарына сәйкес қолданыстағы ҚТҚ полигоны аумағының жерлерін кезең-кезеңімен қалпына келтіру және қалпына келтіру жүргізілетін болады. Қолданыстағы ҚТҚ полигонын жабуға экологиялық рұқсат алғаннан кейін ғана жол беріледі. Қалдықтарды көму полигоны қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның және санитариялық-эпидемиологиялық қызмет саласындағы мемлекеттік органның лауазымды адамдары жергілікті жерде қорытынды тексеруді орындағаннан, полигон иесі берген барлық ақпаратты бағалағаннан және полигонның жабылуын мақұлдағаны туралы хабардар еткеннен кейін ғана жабық деп қарауға болады.

      Полигон жабылғаннан кейін полигон иесі аумақты рекультивациялауды жүзеге асыруы және бес жыл ішінде қоқыс газы мен фильтрат шығарындыларына мониторинг жүргізуі тиіс. Бұзылған жерлерді қалпына келтіруге және кейіннен мониторинг жүргізуге арналған қаражат полигонның тарату қорынан түседі. Полигон иесі жобаның шарттарына сәйкес полигонды рекультивациялауды орындағаннан және орындалған жұмыстар қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның қатысуымен қабылдау комиссиясының актісімен қабылданғаннан кейін иесі қоршаған ортаға мониторинг жүргізуді тоқтатады.

      Рұқсат етілмеген полигондармен проблемаларды шешу үшін 2022 жылы "Қазақстан Ғарыш Сапары" ҰК" АҚ спутниктері тіркеген ҚТҚ-ның барлық үлкен полигондары бойынша мұқият аудит жүргізу қажет.

      Полигонды залалсыздандырудың қолданыстағы жалпы қабылданған әдістемесі мынадай кезеңдерді қамтиды: полигонның қауіптілік дәрежесін анықтау; баламалы нұсқаларды бағалау; залалсыздандыру және рекультивациялау технологиясын әзірлеу.

      Рұқсат етілмеген полигондарды рекультивациялау бойынша техникалық шешімдер рекультивациядан кейін аумақтың функционалдық мақсатына және пайдаланылуына байланысты қабылданады.

      Жаңа қоқыс үйінділерінің пайда болуын болдырмау жөніндегі негізгі шара Шыңғырлау ауданын тұрғындарын 2030 жылға қарай қалдықтарды жинау және тасымалдау қызметтерімен 100% қамту болып табылады.

4.5 Коммуналдық қалдықтармен басқару мәселелері бойынша халықтың хабардарлығын арттыру және барлық мүдделі тараптардың өзара іс-қимылын күшейту жөніндегі шаралар

      Бағдарламаның тиімді жұмыс істеуі үшін халықтың хабардарлығы мен қолдауы маңызды. Жұртшылықтың хабардарлығын арттыру-бұл тұрақты негізде жүргізілуі керек ұзақ мерзімді процесс.

      ЖАО халықтың хабардарлығын арттыруда, ақпарат таратуда және қалдықтардың алдын алу жөніндегі бастамаларды қолдауда, сондай-ақ тиісті жағдайлар жасауда (мысалы, ірі габаритті қалдықтар, ЭЭЖҚ, құрылыс қалдықтары үшін арнайы орындар құру) шешуші рөл атқарады.

      Жергілікті газеттер мен журналдарда қалдықтарды басқару мәселесі және қалдықтарды дұрыс басқару талаптары туралы халықты оқытуға бағытталған мақалалар жариялау ұсынылады.

      ҚТҚ жинау және әкету жөніндегі мамандандырылған ұйымдардың қызметкерлері үй қалдықтарын сұрыптау тәртібін түсіндіретін және пластикке, шыныға, картонға және қағаз қалдықтарына арналған контейнерлерге бөлек қоймалауды кезең-кезеңімен экологиялық акциялар өткізу ұсынылады. Мұндай акциялар әдетте бөлек жинауға арналған контейнерлер орнатылған аулаларда да, олар әлі жоқ жерлерде де өткізіледі. Бұл ретте тұрғындарға полигондағы аралас күйдегі ҚТҚ-ның қоршаған ортаға тигізетін кері әсері және қалдықтарды бөлек жинауды енгізу қажеттілігі туралы егжей-тегжейлі түсіндірмелер жүргізіледі. Сондай-ақ, халық арасында қалдықтарды сұрыптаудың енгізілген жүйесі туралы түсіндірмелері бар түрлі-түсті парақшалардың таралуы жақсы нәтиже береді.

      Мүдделі жұртшылықтың негізгі топтарына басымдық беріледі:

      халық (жұмыс істейтін және жұмыс істемейтін (үй шаруасындағы әйелдер, зейнеткерлер, балалар);

      мұғалімдер, еріктілер, белсенді топтар және мемлекеттік емес ұйымдар.

      Жұртшылықты ақпараттандыру жөніндегі іс шаралар қалдықтармен жұмыс істеу бойынша халықпен ақпараттық жұмыс жоспарында көзделетін болады және мыналарды қамтитын болады:

      жергілікті газеттердегі басылымдар;

      мектептерде, жалпы жұртшылық арасында тарату үшін материалдық ресурстарды қайталама пайдалану туралы ақпараттық материалдар;

      үйде тамақ қалдықтарын компосттау туралы брошюралар;

      оқушылар мен студенттер үшін полигондарға таныстыру сапарларын ұйымдастыру;

      Қалдықтарды қайта өңдеу ЖАО-ның ҚТҚ-ны бөлек жинау және қайта өңдеу жөніндегі бизнес бастамаларына жәрдемдесуі бар жерде дамиды. Қалдықтарды басқару саласындағы ұсыныстарды талқылау, қайталама шикізат пен контейнерлерді қабылдау пункттерін орнату және т. б. үшін ЖАО мен бизнестің және басқа да мүдделі тараптардың өзара іс-қимылы бойынша түрлі кездесулер, дөңгелек үстелдер өткізілетін болады.

5. ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР МЕН ҚАРЖЫЛАНДЫРУ КӨЗДЕРІ

      Бағдарлама мен іс-шаралар мыналар арқылы қаржыландырылуы мүмкін:

      мемлекеттік және жергілікті бюджет;

      жеке инвестициялар,

      РОП қорлары,

      халықаралық қаржы ұйымдарының қаражаты,

      екінші деңгейдегі банктерден алынған несиелер және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер.

      Ұсынылған Бағдарламаны іске асыруға және жоспарланған табиғатты қорғау іс-шараларын іске асыруға арналған қаржылық шығындарды ҚР ЭК 29-бабына сәйкес бюджет қаражаты есебінен жүзеге асыру жоспарлануда. Бұл тетік жергілікті бюджетке түсетін қоршаған ортаға теріс әсер еткені үшін төлемақының сомасынан кем емес мөлшерде қаражатты пайдалануға мүмкіндік береді.

      Бағдарламаны іске асыру бойынша ұсынылған іс-шараларды ҚР ЭК 4-қосымшасында көзделген қоршаған ортаны қорғаудың типтік тізбесі негізінде аудан әкімдігі үш жылдық перспективаға әзірлеп жатқан Шыңғырлау ауданының қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралар жоспарына енгізу жоспарлануда, ол:

      - қалдықтардың кез келген түрін, соның ішінде бейберекет жатқан қалдықтарды, жинау, тасымалдау, залалсыздандыру, пайдалану және өңдеу технологияларын енгізу;

      - зауыттарды, цехтарды және өндіріс орындарын салу, қайта құру, қондырғыларды сатып алу және пайдалану:

      - қалдықтардың барлық түрлерін сақтауға арналған полигондар;

      - қалдықтарды жинау, тасымалдау, өңдеу, сұрыптау, кәдеге жарату және кәдеге жарату;

      - қайталама материалдық ресурстарды жинау және өңдеу;

      - қалдықтардан пайдалы компоненттерді алумен байланысты шикізатты немесе дайын өнімді алуға арналған (байыту қалдықтарын, аршыма тау және жанас жыныстарды, күл мен шлактарды, металлургиялық шлактарды, техногендік минералды түзілімдерді) өңдеу;

      - қалдықтардың түзілу және көму көлемін барынша азайтуға бағытталған жабдықтар мен технологиялық процестерді қайта құру, жаңғырту.

6. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ БОЙЫНША ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

      Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары Бағдарламаның құрамдас бөлігі болып табылады және іс-шаралар (күтілетін іс-шаралар) бойынша нәтиже көрсеткіштерін көрсетіп, мерзімдерін, орындаушыларын, аяқтау нысанын, бағдарламаны іске асыруға қажетті шығындар мен қаржыландыру көздерін айқындайдап,Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттеріне толық қол жеткізуге бағытталған іс-шаралар/әрекеттер кешенін қамтиды.

      Қойылған мақсаттарға қол жеткізу және қойылған міндеттерді орындау үшін Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары әзірленді, ол 2-қосымшада келтірілген.

      Іс-шаралар жоспары міндеттер мен көрсеткіштер бойынша топтастырылған, орындау мерзімдері мен жауапты тұлғалар көрсетілген. Іс-шаралар жоспары күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін кешенді тәсілді және Бағдарламаны барлық жауапты орындаушылардың жұмысын үйлестіруді көздейді.

      Мониторинг нәтижелері бойынша негізделген ұсыныстар болған жағдайда Іс-шаралар жоспарына түзетулер қажет болған жағдайда жүзеге асырылады. Мониторинг нәтижелері бойынша осы Бағдарламаның мақсаттарына, міндеттеріне және нысаналы индикаторларына қол жеткізу мүмкін еместігі анықталған жағдайда, басқа да іс-шаралар белгіленеді және анықталған проблемалық мәселелерді шешу бойынша шаралар қабылданады.

      Мониторинг нәтижелері бойынша Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімі мыналарға бағытталған шешімдер қабылдайды:

      1) Бағдарламалардың белгіленген мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізу үшін жоспарланған іс-шараларды іске асыру тиімділігін арттыру (басқа іс-шараларды анықтау);

      2) Анықталған проблемалық мәселелер бойынша шаралар қабылдау.

      Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімі Бағдарламаның тапсырысшысы ретінде келесі функцияларды орындайды:

      1) Бағдарламаны барлық іске асырушылардың іс-қимылдарын үйлестіре отырып, Шыңғырлау ауданында коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы мәселелерді шешуге бірыңғай орталықтандырылған кешенді тәсілді қалыптастырады және қамтамасыз етеді;

      2) Бюджет қаражаты есебінен Бағдарламаны іске асыруға арналған қаржылық шығыстар бойынша Шыңғырлау ауданының әкімдігімен өзара іс-қимыл жасайды;

      3) Коммуналдық қалдықтарды жинау және шығарумен айналысатын субъектілермен, мемлекеттік органдармен, әлеуметтік объектілермен, заңды тұлғалармен, жеке кәсіпкерлермен, жеке тұлғалармен Бағдарламаның іс-шараларын іске асыру мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жасайды;

      4) Бағдарлама іс-шараларының іске асырылуын бақылауды жүзеге асырады, мониторинг нәтижелерін Қоғамдық кеңес отырыстарында талқылауға енгізеді;

      5) Іс-шараларға, нысаналы индикаторларға, Бағдарлама іс-шараларын іске асыруға арналған шығыстарға, оның ішінде Бағдарламаға тиісті өзгерістер енгізу қажеттілігін негіздей отырып, түскен ұсыныстар негізінде түзетулер енгізеді;

      6) Бағдарлама іс-шараларының іске асырылу барысын тексеруге қатысады;

      7) Бағдарламаны, сондай-ақ Бағдарлама іс-шараларын іске асыру барысы туралы ақпаратты Шыңғырлау ауданы әкімдігінің ресми интернет-ресурсында жариялайды.

      Бағдарламаны іске асырушылар: аудан әкімдігі; мәслихат; коммуналдық қалдықтарды жинау, шығару, кәдеге жарату және кәдеге жарату субъектілері: мемлекеттік органдар, әлеуметтік нысандар, заңды тұлғалар, жеке кәсіпкерлер, ғылыми-өндірістік бірлестік және басқа да мүдделі тұлғалар.

7. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ МОНИТОРИНГІ

      Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының орындалуын бақылауды аудандық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің басшылығы жүзеге асырады.

      Бағдарламаның мониторингі Бағдарламаны іске асыру туралы есепті қалыптастыру арқылы жүзеге асырылады. Есепте іске асырылған іс-шаралардың сипаттамасы, қол жеткізілген нәтижелер, оларды іске асыруға бөлінген қаржы ресурстарының нақты көлемдері, сондай-ақ есепті кезеңге жоспарланған іс-шаралардың орындалмау себептері мен нәтижелердің болмауы көрсетіледі.

      Бағдарламаның мониторингі өткен жылдың қорытындысы бойынша жылына бір рет өткізілетін болады.

      Бағдарлама және оның орындалуы туралы есептер жалпыға қолжетімді интернет-ресурста орналастыру арқылы жұртшылыққа қолжетімді болады.

  1-қосымша

Шыңғырлау аудандық коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі 2024-2028 жылдарға арналған бағдарламасының көрсеткіштерін айқындау әдістемесі

Нысаналы Көрсеткіштің атауы

Нысаналы көрсеткіштерді қалыптастыру кезеңділігі мен мерзімдері

Негіздеме

Есептеуәдістемесініңсипаттамасы

1

Халықты ҚТҚ жинау және әкетумен қамту

Бағдарлама бекітілген сәттен бастап бір жыл өткен соң.

Көрсеткіш ҚР-ның жасыл экономикаға көшуі жөніндегі Тұжырымдамаға сәйкес келеді және ҚТҚ жинау және әкету жөніндегі қызметтерге қолжетімділігі бар халықтың үлесін айқындау үшін қажет.

Көрсеткіш ауданға қызмет көрсететін барлық қоқыс шығаратын ұйымдар шарт жасасқан тұрғындардың санын аудан халқының жалпы санына бөлу арқылы қалыптасады, нәтижені пайызбен көрсетеді.
Жария шарттарға көшу кезінде көрсеткішті абоненттер санын (адамдар саны) берілген шоттарға сәйкес аудан халқының жалпы санына бөлу арқылы алуға болады.

2

Бөлек алыммен қамту:
- фракциялар бойынша
- қалдықтардың жекелеген қауіпті түрлеріне (Медициналық және құрамында сынабы бар, ЭЭЖҚ)

Бағдарлама бекітілген сәттен бастап бір жыл өткен соң.

Көрсеткіш "Жасыл Қазақстан" ұлттық жобасына сәйкес келеді.

Көрсеткіш жеке жиналған ҚТҚ құрғақ фракциясының (пластик, картон және қағаз қалдықтары, шыны, металл банкалар) санын тоннамен ҚТҚ (коммуналдық қалдықтар) түзілуінің жалпы санына тоннамен бөлу арқылы қалыптастырылады, нәтижені пайызбен көрсетеді.
Қалдықтардың жекелеген қауіпті түрлері бойынша көрсеткіш, сондай-ақ бөлек жиналған қауіпті қалдықтардың (ҚСҚ, ЭЭЖҚ және медициналық) мөлшерін ҚТҚ морфологиялық құрамын негізге ала отырып, нәтижені пайызбен көрсете отырып, қауіпті қалдықтардың түзілуінің жалпы есептік көлеміне бөлу жолымен қалыптасады.

3

ҚТҚ қайта өңдеу және кәдеге жарату үлесі (пайда болуынан)

Бағдарлама бекітілген сәттен бастап бір жыл өткен соң.

Көрсеткіш ҚР-ның "жасыл" экономикаға көшуі жөніндегі тұжырымдамаға және "Жасыл Қазақстан" ұлттық жобасына сәйкес келеді.

Көрсеткіш ауданның барлық қайта өңделген және қайта пайдаланылған қатты тұрмыстық қалдықтарының (коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін қоса алғанда), оның ішінде ҚСК немесе полигонда сұрыпталған бөлек жиналған қалдықтардың және экспортқа бағытталған қайталама ресурстардың санын ауданда пайда болған барлық қатты тұрмыстық қалдықтардың (коммуналдық қалдықтардың) жалпы санына бөлу арқылы алынады, нәтижені пайызбен көрсетеді.

4

Экологиялық талаптарға сәйкес ҚТҚ полигонын жабу және рекультивациялау

Бағдарлама бекітілген сәттен бастап бір жыл өткен соң.

Көрсеткіш ҚР-ның жасыл экономикаға көшуі жөніндегі Тұжырымдамаға сәйкес келеді

Көрсеткіш рекультивация және жою жұмыстары аяқталған объектілердің санын болжайды.

5

ҚТҚ жинау және әкету жөніндегі қызметтерге халықтың қанағаттану деңгейі (сауалнама)

Бағдарлама бекітілген сәттен бастап бір жыл өткен соң.

Көрсеткіш Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі ұлттық даму жоспарына сәйкес келеді

Көрсеткіш тұрғындардың ауданда ҚТҚ жинау және әкету жөніндегі қызметтерге қанағаттануы туралы жыл сайынғы әлеуметтік сауалнама (онлайн немесе офлайн) жүргізу нәтижесінде алынады.

  2-қосымша

БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

№ п/п

Іс-шаралардың атауы

Аяқтауның нысаны

Орындау мерзімі

Орындауға жауаптылар

Қаржыландыру көздері

1

2

3

4

5

6

Мақсат - Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасының талаптарына сәйкес коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру және Шыңғырлау ауданының тұрғындары үшін көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыру

Міндет 1.Аудан тұрғындарын қалдықтарды жинау және шығару жөніндегі қызметтермен толық қамтуды қамтамасыз ету үшін коммуналдық қалдықтарды жинау және тасымалдау жүйесін одан әрі дамыту

Көрсеткіш 1. Шыңғырлау ауданының тұрғындарын ҚТҚ-ны жинау және әкетумен қамту

1.1

Жеке деректерді бермей, ҚШҰ үшін халықты тіркеу туралы ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ету

Ақпарат

2024-2025

ІІМ, Әділет миністірілігі,
аудан әкімдіктері, ТКШ бөлімі, ҚШҰ

Қажет емес

1.2

ҚТҚ шығару қызметтері бойынша халықпен жария шарттар жасасуға көшу

Ақпарат

2024-2025

Аудан әкімдігі,
ҚШҰ

Қажет емес

1.3

Контейнерлер паркін жаңарту/сатып алу, соның ішінде жеке секторға контейнерлерді орнату: барлығы 250 дана

Есеп

Жыл сайын

Ауданәкімдігі,
ТКШ бөлімі, ҚШҰ

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

1.4

Контейнерлік алаңдарды жөндеу және оларды санитарлық нормалар мен заңнама талаптарына сәйкестендіру.

Есеп

Жыл сайын

Аудан әкімдігі,ТКШ бөлімі, ҚШҰ

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

1.5

Контейнерлік алаңдарды бейнебақылау камераларымен толық жарақтандыру

Есеп

2025-2026

Аудан әкімдігі,ТКШ бөлімі

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

1.6

Контейнерлік алаңдардың іргелес аумағында автокөлікті тоқтатуға және тұрақтауға тыйым салатын арнайы белгілерді орнату

Есеп

2025-2026

ІІМ бөлімі, аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі

Бөлінген бюджет шеңберінде

1.7

ҚТҚ уақтылы шығарылуын қамтамасыз ету үшін қоқыс таситын көліктерді жаңарту және сатып алу: 2-4 дана

Есеп

2024-2028

ҚШҰ, аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі

ҚШҰ қаражаты, жеке инвестициялар

1.8

Қоқыс таситын көліктерді "Қазақстан Республикасының қоршаған ортасы мен табиғи ресурстарының жай-күйі туралы Ұлттық деректер банкі" ақпараттық жүйесіне қосылған спутниктік навигациялық жүйелермен жарақтандыру және осы жүйелерді тұрақты жұмыс жағдайында ұстау

Есеп

2024-2028

ҚШҰ

ҚШҰ қаражаты

1.9

Тұрғын үйлерде немесе жеке тұрған ғимараттарда (егер контейнерлер болмаса) қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғалармен осы учаскелерге қызмет көрсету үшін ЖАО айқындаған ҚШҰ-мен ҚТҚ жинау және әкету жөніндегі қызметтерге шарттар жасасу бойынша хабардар ету науқаны.

Есеп

2024

Аудан әкімдігі, ҚШҰ, Табиғи ресурстар басқармасы

Қажет емес

1.10

Қалдықтар саласындағы әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін түскен қаражатты жергілікті бюджетке жіберуді қамтамасыз ету мақсатында ҚР нормативтік-құқықтық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөнінде ҚР Үкіметіне ұсыныстар енгізу

ҚР Үкіметіне ұсыныстар

2024

Аудан әкімдігі, Табиғи ресурстар басқармасы

Қажет емес

Міндет 2. Қалдықтарды бөлек жинау жүйесін жетілдіру

Көрсеткіш 2. Бөлек алыммен қамту
- фракциялар бойынша құрғақ және дымқыл;
- қалдықтардың жекелеген қауіпті түрлері бойынша (медициналық және құрамында сынабы бар, электрондық және тұрмыстық техника)

2.1

ҚТҚ құрғақ фракциясын бөлек жинауға арналған арнайы контейнерлерді сатып алу/орнату: 80 дана

Есеп

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі, ҚШҰ

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

2.2

Қалдықтардың қауіпті түрлерін: ҚСҚ, электронды және электр жабдығының қалдықтарын, құрамында сынап бар энергия үнемдейтін шамдарды және халықта түзілетін химиялық қоректендіру көздерін, аккумуляторларды, медициналық қалдықтарды бөлек жинауды, тасымалдауды және қайта өңдеуді қамтамасыз ету үшін мердігер ұйымды айқындау жөніндегі конкурсты ұйымдастыру

Конкурс қорытындысы, мердігер компаниялар анықталды

2024

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі , мердігерлік ұйым

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

2.3

Қоғамдық орындарда батареялар, құрамында сынап бар шамдар, электронды және электр жабдықтары, медициналық қалдықтар сияқты тұрмыстық қауіпті қалдықтарды тұрақты жинау пункттерін құру

Есеп

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі , мердігерлік ұйым

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

2.4

Аудандық әлеуметтік мекемелермен (мектептер, балабақшалар және т.б.), кәсіпорындармен, шағын және орта бизнес субъектілерімен қайталама шикізатты (пластик, қағаз және картон, шыны және т.б.) одан әрі тапсыру үшін бөлек коллекцияны енгізу қажеттілігі бойынша профилактикалық жұмыс жүргізу

Есеп

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі , мердігерлік ұйым

Қажет емес

2.5

Халықты "қажетсізден құтыл" деген пайдаланылған электрондық және электр жабдықтарынан құтқару бойынша тұрақты акция (жылынаа 1 рет) өткізу

Өткізілген акциялар туралы есеп

2024-2028

Аудан әкімдігі, аудан әкімдіктері, мамандандырылған кәсіпорындар

Қажет емес

Міндет 3. Коммуналдық қалдықтарды өңдеу және кәдеге жарату жүйесін дамыту, оның ішінде ерекше (тамақ қалдықтары, құрылыс және ірі габаритті қалдықтар, ЭЭЖҚ және т. б.)

Көрсеткіш 3. Қайта өңдеу және кәдеге жарату үлесі:
- ҚТҚ (білім көлемінен)

3.1

Қоқыс сұрыптау кешенін салу және іске қосу

Пайдалануға беру актісі

2025-2028

Аудан әкімдігі

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

3.2

Полигон аумағында ірі габаритті және құрылыс қалдықтарын жинауға арналған арнайы орындарды айқындау

Ақпарат

2024

Аудан әкімдігі

Қажет емес

3.3

Аудан аумағындағы ірі көлемді және құрылыс қалдықтарын жинау және шығару жөніндегі ұйымды анықтау бойынша конкурсты ұйымдастыру

Конкурс қорытындысы

2024

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде жергілікті бюджет

3.4

Ірі габаритті және құрылыс қалдықтарын қайта өңдеу бойынша қолданыстағы технологияларды талдау

Есеп

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі , мердігерлік ұйым

Қажет емес

3.52

Азық-түлік және басқа да органикалық қалдықтарды жинау мен өңдеуді жүзеге асыру мақсатында аудандық әлеуметтік сала мекемелерінен (мектептер, балабақшалар және т. б.), қоғамдық тамақтану саласындағы кәсіпорындардан, шағын және орта бизнестен тамақ қалдықтарын бөлек жинау үшін мердігерлік ұйымды айқындау жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру

Конкурс қорытындысы

2024

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі

Жергілікті бюджет, ҚОҚ бойынша іс-шаралар жоспары шеңберінде

3.63

Қалдықтарды жинау және қайта өңдеу бойынша статистикалық және ведомстволық есептілікті ұсыну мәселесі бойынша қалдықтармен жұмыс істеу бойынша мамандандырылған кәсіпорындармен профилактикалық жұмыс

Есеп

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі

Қажет емес

Міндет 4. Коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз көмуді қамтамасыз ету

Көрсеткіш 4. Экологиялық талаптарға сәйкес ҚТҚ полигонын жабу және рекультивациялау

4.1

Қоқыс полигонын салу және пайдалануға беру

Пайдалануға беру актісі

2024-2025

Аудан әкімдігі, полигон операторы

Жергілікті бюджет, ҚОҚ бойынша іс-шаралар жоспары шеңберінде, жеке инвестициялар

4.2

Қабылдауды, сұрыптауды қамтитын полигондағы сұрыптау желісін пайдалануға енгізу

Есеп

2024-2025

Аудан әкімдігі, полигон операторы

Жергілікті бюджет, ҚОҚ бойынша іс-шаралар жоспары шеңберінде, жеке инвестициялар

4.3

ҚР ЭК 106-бап. сәйкескешенді экологиялық рұқсаттарды әзірлеу

Экологиялы рұқсаттар

2024

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі , мердігерлік ұйым

Жергілікті бюджет, ҚОҚ бойынша іс-шаралар жоспары шеңберінде

4.4

Ескі полигонды рекультивациялау жобасын әзірлеу

Рекультивация жобасына мемлекеттік сараптаманың қорытындысы

2024

Аудан әкімдігі, полигон операторы

Жергілікті бюджет, ҚОҚ бойынша іс-шаралар жоспары шеңберінде

4.5

Ескі полигон жерлерін кезең-кезеңімен рекультивациялау және қалпына келтіру

Қабылдау комиссиясының актісі

2024-2028

Аудан әкімдігі, полигон операторы

Полигонды тарату қоры,ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде, жергілікті бюджет

4.6

Полигонның қоқыс газы мен фильтрат шығарындыларын бақылау

Есеп

2024-2028

Полигон операторы

Полигон операторының қаражаты

4.7

Полигонның тарату қорын құру

Тарату қоры

2024-2028

Полигон операторы

Полигон операторының қаражаты

4.8

Ауданда коммуналдық және құрылыс қалдықтарының санкцияланбаған үйінділерін (стихиялық үйінділерін) анықтау және жою

Есеп

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі акиматы

ҚОҚ жөніндегі іс-шаралар жоспары шеңберінде, жергілікті бюджет

Міндет 5. Коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу мәселелері бойынша халықтың хабардарлығы мен мәдениетін арттыру және барлық мүдделі тараптардың өзара іс-қимылын күшейту

Көрсеткіш 5. Халықтың экологиялық өмір сапасына қанағаттану деңгейі

5.1

ҚТҚ проблемасына жұртшылықтың назарын аударуға бағытталған әлеуметтік жарнаманы құру, орналастыру және тарату

Есептер

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі акиматы, ҚШҰ

Жергілікті бюджет

5.2

Қалдықтарды (пластик, картон және қағаз қалдықтары, шыны)қабылдаудың ұйымдастырылған пункттері туралы халықты хабардар етуді қамтамасыз ету

Есептер

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі акиматы, ҚШҰ

Қажет емес

5.3

Әлеуметтік желілерде, әкімдік сайтында, навигациялық жүйелерде ақпарат тарату жолымен коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктері (ҚСҚ, ЭЭЖҚ, медициналық) туралы халықты хабардар етуді және олармен қауіпсіз жұмыс істеуді насихаттауды қамтамасыз ету

Есептер

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі акиматы, ҚШҰ

Қажет емес

5.4

Қалдықтарды қауіпсіз басқару жолдары туралы жергілікті газеттерде жариялау

Ақпарат

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі акиматы, ҚШҰ

Жергілікті бюджет

5.5

Халықты ІКҚ және құрылыс қалдықтарын жинау үшін халық үшін ұйымдастырылған арнайы орындар туралы хабардар ету

Ақпарат

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі акиматы, ҚШҰ

Қажет емес

5.6

Мектептердегі оқу орындарындағы қалдықтарды үйде сұрыптау және пластик, шыны және макулатураға арналған контейнерлерге бөлек жинау тәртібін түсіндіретін экологиялық акциялар

Есеп, акциялар

2024-2028

Аудан әкімдігі, ТКШ бөлімі акиматы, ҚШҰ

Қажет емес


Об утверждении Программы по управлению коммунальными отходами по Чингирлаускому району на 2024-2028 годы

Решение Чингирлауского районного маслихата Западно-Казахстанской области от 12 сентября 2024 года № 26-2

      В соответствии с подпунктом 1) пункта 3 статьи 365 Экологического кодекса Республики Казахстан, пункта 1 статьи 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" и приказа исполняющего Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 9 августа 2021 года за №318 "Об утверждении Правил разработки программы по управлению отходами" (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за №23917), Чингирлауский районный маслихат РЕШИЛ:

      1. Утвердить Программу по управлению коммунальными отходами по Чингирлаускому району на 2024-2028 годы согласно приложению к настоящему решению.

      2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Председатель маслихата С. Тургалиев

ПРОГРАММА

ПО УПРАВЛЕНИЮ КОММУНАЛЬНЫМИ ОТХОДАМИ

ЧИНГИРЛАУСКОГО РАЙОНА ЗАПАДНО-КАЗАХСТАНСКОЙ ОБЛАСТИ

НА 2024-2028 ГОДЫ






















Шымкент 2024

СОДЕРЖАНИЕ

      ПАСПОРТ ПРОГРАММЫ ...........................................................................................................................3

      СОКРАЩЕНИЯ И ОПРЕДЕЛЕНИЯ............................................................................................................5

      1. ВВЕДЕНИЕ.................................................................................................................................................8

      2. АНАЛИЗ СОВРЕМЕННОЙ СИТУАЦИИ ОБРАЩЕНИЯ С БЫТОВЫМИ ОТХОДАМИ ..................9

      2.1 Общая характеристика ситуации в районе..............................................................................................9

      2.2 Оценка действующей системы управления бытовыми отходами.......................................................10

      2.3 Анализ системы обращения с отдельными видами отходов................................................................15

      2.4 Выводы по анализу текущей ситуации в сфере обращения с бытовыми отходами...........................17

      2.5 Анализ сильных и слабых сторон, возможностей и угроз в секторе обращения с коммунальными отходами ...................................................................................................................................................................17

      3. ЦЕЛИ И ЗАДАЧИ ПРОГРАММЫ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДАМИ ........................................................18

      4. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ, ПУТИ ДОСТИЖЕНИЯ ЦЕЛЕЙ И СООТВЕТСТВУЮЩИЕ МЕРЫ..............................................................................................................................21

      4.1 Меры по дальнейшему развитию данной системы для обеспечения полного охвата населения района услугами по сбору и вывозу коммунальных отходов............................................................................................21

      4.2. Меры по совершенствованию системы раздельного сбора мусора....................................................25

      4.3 Мероприятия по развитию системы переработки и утилизации коммунальных отходов........................................................................................................................................................................30

      4.4. Меры по обеспечению безопасного захоронения коммунальных отходов..........................................33

      4.5 Меры по повышению осведомленности населения в вопросах обращения с коммунальными отходами и усилению взаимодействия всех заинтересованных сторон ................................................................................34

      5. НЕОБХОДИМЫЕ РЕСУРСЫ И ИСТОЧНИКИ ФИНАНСИРОВАНИЯ.................................................36

      6. ПЛАН МЕРОПРИЯТИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДАМИ..............37

      7. МОНИТОРИНГ РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДАМИ ...................................38

      Приложение 1 ...................................................................................................................................................39

      Приложение 2.....................................................................................................................................................41





ПАСПОРТ ПРОГРАММЫ

Названия

Программа по управлению коммунальными отходами Чингирлауского района Западно-Казахстанской области

Основания разработки программы

Кодекс Республики Казахстан от 2 января 2021 года № 400-VI ЗРК, Приказ и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 9 августа 2021 года № 318.

Государственный орган, ответственный за разработку программы

ГУ "Управление жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог Чингирлауского района"

Главный разработчик

ТОО "ЦЕНТР ЭКОЛОГИЧЕСКОГО СОПРОВОЖДЕНИЯ И ЭКСПЕРТИЗЫ"

Цель программы

Совершенствовать систему обращения с бытовыми отходами в соответствии с требованиями экологического законодательства Республики Казахстан и повысить качество услуг, предоставляемых жителям района, сократить количество образующихся муниципальных отходов и минимизировать их воздействие на окружающую среду. окружающая среда. Задачи программы – определить пути достижения цели наиболее эффективными и экономически обоснованными методами путем прогнозирования объема работ, которые необходимо достичь в течение запланированного периода.
Программа направлена на сокращение количества образующихся и накапливаемых отходов с учетом минимизации количества отходов, вывозимых на полигоны.

Цели программы

Модернизация инфраструктуры управления муниципальными отходами;
Дальнейшее развитие системы сбора и вывоза коммунальных отходов для обеспечения полного охвата населения района услугами по сбору и вывозу мусора;
Совершенствование системы раздельного сбора мусора;
Развитие системы переработки и утилизации коммунальных отходов, в том числе реальных (пищевые продукты, строительные и крупногабаритные отходы и т.д.);
Обеспечение безопасной утилизации коммунальных отходов;
Совершенствование административного управления муниципальными отходами в районе.

Ожидаемые результаты

Реализует комплекс мер, направленных на снижение негативного воздействия отходов производства и потребления на окружающую среду;
Улучшилось качество предоставляемых услуг в сфере обращения с бытовыми отходами;
Увеличились объемы раздельного сбора, сортировки и переработки бытовых отходов;
Улучшились целевые показатели Чингирлауского района в сфере обращения с коммунальными отходами.

Период

5 лет с 2024 по 2028 год.

Сумма финансирования

Размер финансирования определяется в соответствующий период в зависимости от объема бюджетных средств, предоставляемых местным исполнительным органам на финансирование деятельности в сфере работы с бытовыми отходами в Чингирлауском районе Западно-Казахстанской области.

ОПРЕДЕЛЕНИЯ

      Система управления отходами- комплекс мероприятий по сбору, транспортировке, обработке, переработке или утилизации отходов и контролю всего процесса.

      Коммунальные отходы- бытовые отходы, в том числе смешанные и раздельно собираемые бытовые отходы, в том числе бумага и картон, стекло, металлы, пластмассы, органические отходы, древесина, текстиль, упаковка и т.п.

      Биологические отходы- отходы, способные подвергаться анаэробному или аэробному разложению, в том числе садово-парковые отходы, макулатура, а также пищевые отходы.

      Утилизация отходов- механическая, физическая, химическая или биологическая обработка отходов с целью снижения или устранения их опасных свойств.

      Массовые отходы- отходы хозяйственно-бытового назначения (бытовая техника, мебель и т.п.), утратившие свои потребительские свойства и не подлежащие транспортировке на специальных транспортных средствах из-за своих размеров.

      Отходы электронного и электрического оборудования- отнесенное к отходам, непригодное или устаревшее электронное и электротехническое оборудование, включая его составные части, детали.

      Пищевые отходы- отходы, сопоставимые с отходами пищевой промышленности, образующиеся в результате производства и потребления пищевых продуктов.

      Строительные отходы- отходы, образующиеся при сносе, демонтаже, реконструкции, ремонте или строительстве зданий, сооружений, промышленных объектов, дорог, инженерных сетей и других коммуникаций.

      Сортировка мусора- операции по разделению отходов по определенным критериям по их видам и (или) фракциям проводятся при разделении или сборе отходов перед сбором, в процессе сбора и (или на объектах захоронения или захоронения).

      Обработка отходов- операции по переработке отходов в продукцию, материалы или предметы независимо от их назначения. При переработке могут использоваться механические, химические и (или) биологические методы воздействия на отходы.

      Утилизация отходов- хранение отходов в течение неограниченного срока без цели захоронения в специально отведенных для безопасного хранения местах.

      Сбор и вывоз коммунальных отходов- комплекс мероприятий, связанных с выгрузкой коммунальных отходов из контейнеров в специальные транспортные средства, очисткой контейнеров, очисткой контейнерных площадок и подъездов к ним от просыпанного мусора, транспортировкой отходов от пунктов сбора на объекты захоронения.

      Полигон- специальное сооружение для изоляции и захоронения твердых бытовых отходов.

СПИСОК СОКРАЩЕНИЙ

ИП

Индивидуальный предприниматель

ЗК

Национальный проект "Зеленый Казахстан".

МО

Массовые отходы

КЗЭ

Концепция перехода Республики Казахстан к "зеленой экономике".

КП

Контейнерная площадка

МИО

Местные исполнительные органы

КСМ

Комплекс по сортировке мусора

ЦМЗТ

Некоммерческое акционерное общество "Центр международных зеленых технологий и инвестиционных проектов".

МЭГПР РК

Министерство экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан

ЗОС

Защита окружающей среды

ОВМ

Организация по вывозу мусора

Отдел КХШ

ГУ "Управление жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог администрации Чингирлауского района"

ОЭЭ

Отходы электронного и электрооборудования

Программа

Программа управления муниципальными отходами

ПСД

Проектно-сметная документация

РК

Республика Казахстан

РСО

Ртутьсодержащие отходы

ТБО

Твердые бытовые отходы

ТОО

Товарищество с ограниченной ответственностью

ДПР

Департамент природных ресурсов и регулирования природопользования Западно-Казахстанской области

ФЛ

Физические лица

ЭК РК

Экологический кодекс Республики Казахстан

ЮЛ

Юридические лица

ВВЕДЕНИЕ

      Программа обращения с коммунальными отходами представляет собой целый комплекс мероприятий, включающий сбор, транспортировку, переработку, утилизацию, переработку отходов, а также контроль всех этих процессов, и призвана снизить негативное воздействие отходов на окружающую среду и здоровье человека. Во многих регионах Казахстана основная часть твердых бытовых отходов вывозиться без разделения на компоненты. Мусор складировался на открытых полях и свалках, а размещение и застройка осуществлялись без проектов и экспертизы воздействия на окружающую среду.

      Разработка программы Разработка политики сокращения отходов с использованием экономических или иных механизмов, приводящих к положительным изменениям, направленных на повышение эффективности процедур оценки изменения объема и состава отходов:

      1) совершенствование производственных процессов, в том числе внедрение малоотходных технологий;

      2) повторное использование отходов или передача их физическим и юридическим лицам, заинтересованным в их использовании;

      3) обработка или захоронение отходов с использованием наилучших доступных технологий или других разумных методов;

      4) рекультивация полигонов отходов в соответствии с утвержденными проектами рекультивации.

      Программа будет разрабатываться на срок не более десяти лет с возможными корректировками в случае каких-либо изменений и дополнений. Данная программа разработана сроком на 5 лет (2024-2028 гг.).

      В ходе разработки данной программы был проведен анализ современного состояния обращения с бытовыми отходами в Чингирлауском районе Западно-Казахстанской области, выявлены проблемы и перспективы развития отрасли обращения с бытовыми отходами, а также предложены комплексные меры по улучшению систему обращения с бытовыми отходами в соответствии с требованиями природоохранного законодательства Республики Казахстан.

      Реализация программы направлена на повышение качества предоставляемых услуг в сфере обращения с коммунальными отходами, сбор коммунальных отходов, увеличение объема сортировки и переработки отходов, снижение негативного воздействия коммунальных отходов на окружающую среду,позволяет улучшить целевые показатели в сфере обращения с коммунальными отходами.

2. АНАЛИЗ СОВРЕМЕННОЙ ПОЛОЖЕНИЙ ОБРАЩЕНИЯ С КОММУНАЛЬНЫМИ ОТХОДАМИ

2.1 Общая описание ситуации в районе

      Охрана окружающей среды была и остается наиболее актуальной задачой для Казахстана, а утилизация отходов производства и потребления – одной из самых сложных задач. Рост населения и экономики Казахстана является причиной ежегодного геометрического увеличения количества отходов. При этом следует ожидать увеличения объемов образующихся твердых бытовых отходов за счет увеличения ассортимента продовольственных и непродовольственных товаров, их упаковки и видов в ближайшие годы в связи с повышением уровня жизни населения.

      Чингирлауский район — административно-территориальная единица двенадцатого уровня Западно-Казахстанской области Республики Казахстан. Административный центр района — поселок Чингирлау. Район расположен на юго-востоке Западно-Казахстанской области. Расстояние до города Урал – 225 км. Климат региона континентальный. В течение всего года дуют сильные ветры, летом часты суховеи. Средняя температура января до -14°С, июля до +25°С. абсолютная минимальная температура -40°С, абсолютная максимальная температура 40°С. Снежный покров держится 70 дней на юге района и 140 дней на севере. Годовое количество осадков составляет 250 мм на юге района и до 400 мм на севере.

      Всего в районе 10 полигонов. Полигоны для захоронения всех твердых бытовых отходов находятся на балансе сельской администрации.Только 1 полигон имеет земельные документы на право постоянного землепользования.

      В настоящее время эти полигоны не соответствуют экологическим требованиям – не оборудованы по требованиям, санитарным нормам и правилам, используются с отклонениями от требований санитарно-эпидемиологического надзора. На передачу земельных участков не получено санитарно-эпидемиологического заключение. Не получена разрешения на эмиссию в окружающую среду на полигоны, однако получена разрешения на выбросы в окружающую среду для одного полигона. (29 декабря 2023 г. №KZ13VCZ03403887).

2.2 Оценка существующей системы управления бытовыми отходами

      Информация о сборе (образовании), переработке и размещении бытовых отходов/твердых отходов на 2020-2022 годы, Чингирлауского района Западно-Казахстанской области, Республика Казахстан:

Нет

Имя

Единица измерения

Годы

2020

202

2022

1

Сбор (Появление)

1.1

Республика Казахстан

тысяча тонн

3 441 600

4 006 400

3822 820

1.2

Западно-Казахстанская область

тысяча тонн

-

-

180 495

1.3

Чингирлауский район

тысяча тонн

-

-

-

2

Переработка

2.1

Республика Казахстан

%

18,6

21.1

19,8

2.2

Западно-Казахстанская область

%

-

-

-

2.3

Чингирлауский район

тысяча тонн

-

-

-

3

Захоронение

3.2

Западно-Казахстанская область

тысяча тонн

-

-

-

3.3

Чингирлауский район


-

-

-

      Источниками образования муниципальных отходов в районе являются частные дома, офисные здания, детские сады, школы, больницы, коммерческие учреждения и другие места образования муниципальных отходов.

      Сбор и вывоз отходов в полигон осуществляеться организацией ТОО "АТАМЕКЕН УНИТ". Всего имеется 2 мусоровоза. Не предусмотрено Мусоровозы, оборудованные системой уплотнения, повышающей плотность собираемого мусора.

      Отсутствуют Закрытые контейнерные площадки и отдельные контейнеры для сбора отходов.

      Твердые бытовые отходы собираются на еженедельной основе, и вывозятся на сельский полигон. В случае накопления мусора местные исполнительные органы нанимают специальную технику и закапывают эти отходы.

      В Чингирлаускомрайоне в сессии маслихата в соответствии с приказом министра экологии, геологии и природных ресурсов утверждены нормативы образования и накопления коммунальных отходов и тарифы на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов для населения.

Морфологический состав

      Основными фракциями твердых бытовых отходов в Чингирлауском районе являются пищевые отходы, макулатура и пластик. В то же времяЗначительную часть твердых бытовых отходов составляют строительные отходы, зола и другие отходы, включая навоз. Местные исполнительные органы, проводят информационные мероприятия для жителей по сортировке твердых бытовых отходов от зольных отходов. Разъяснительная работа по раздельному сбору мусора проводилась в основном пРСОедством обсуждений, проведения круглых столов и раздачи в учреждениях образования, культуры, здравоохранения.

      Местные исполнительные органы следят за чистотой территории и следят за порядком на улицах. Благодаря этому территория района и улицы чистые. Сами жильцы тщательно следят за тем, чтобы мусор не разбрасывался и не нарушались правила чистоты.

морфологический состав твердо бытовых отходовпо данным акционерного общества "Жасыл Даму",:

     


      Другие

      В составе мусора, попадающего на районныйполигон, преобладают зола, строительные материалы, битое стекло и навоз. Это означает, что доля захораняемых отходов значительно выше, чем в городах.

      На данный момент опыта и масштабных работ по сортировке ТБО в регионе нет. Предприятия по переработке и вывозу мусора в районе нет. В связи с этим на свалку отправляются небиоразлагаемые отходы – пластиковые бутылки, пищевые контейнеры, все цвета, пакеты и т. д., все биоразлагаемые отходы, в том числе пищевые отходы в составе ТБО. Свалочный газ, в том числе легковоспламеняющийся метан, образующийся при разложении биоразлагаемых отходов, может стать причиной пожаров на свалках.

      Нормы и тарифы на образование и накопление коммунальных отходов

      Правила образования и накопления коммунальных отходов в Чингирлауском районе утверждены решением Чингирлауского районного маслихата от 25 ноября 2022 года №33-1.

      Согласно этому документу норма образования коммунальных отходов на 1 жителя благоустроенного дома составляет 1,1 м³, а норма образования коммунальных отходов на 1 жителя неблагоустроенного дома (земельных домов) - 1,1 м³.

      Тарифы на сбор, транспортировку, сортировку и утилизацию твердых бытовых отходов для населения Чингирлауского района Западно-Казахстанской области утверждены решением Чингирлауского районного маслихата от 25 ноября 2022 года №33-2.

Тарифы на сбор, транспортировку, сортировку и утилизацию твердых бытовых отходов для населения Чингырлауского района

Наименования

Учетнаяединица

Тенге (без НДС)

жилыедома

1 житель, в месяц

226,34

Нежилые дома

1 житель, в месяц

226,34

Годовая ставка за единицу (объем).

1 м³

2469,2

Тарифы на сбор, транспортировку, сортировку и утилизацию твердых бытовых отходов в Республике Казахстан на 2022 год, тенге

     


      Тариф является единственным источником финансирования предприятий в сфере сбора, транспортировки и утилизации отходов. С каждым годом коммунальные услуги дорожают, существенно возрастает цена на спецтехнику, запчасти и топливо, но тариф на вывоз, вывоз и утилизацию мусора не меняется во многих регионах уже много лет. Кроме того, численность населения в районах увеличивается с каждым годом. В связи с этим очень важно и актуально установление экономически обоснованного тарифа на развитие системы обращения с отходами в Чингирлауском районе. При организации можно эффективно собирать, транспортировать, сортировать и утилизировать твердые бытовые отходы.

      Сбор и раздельный сбор, обеспечение транспортировки

      На сегодняшний день проблемой для всех регионов является содержание полигонов ТБО. В Западно-Казахстанской области имеется 391 единиц свалок и полигонов, из них 184 единицы соответствуют экологическим и санитарным требованиям и нормам. Решение проблемы – развитие культуры правильной утилизации бытовых отходов для снижения уровня мусора и популяризации раздельного сбора ТБО среди казахстанцев.

      Сбор и вывоз бытовых отходов в Чингирлауском районе осуществляется двумя способами:

      - в контейнерах, расположенных на контейнерных площадках;

      - безконтейнерный (свайный) метод – сбор отходов в мешки, размещаемые в отведенных местах согласно графику с выездом на территорию. Бесконтейнерный экспорт осуществляется в основном в частном секторе.

      Территория района чистая. Местный исполнительный орган и местная общественность организуют и контролируют работу по санитарной очистке и стопроцентному сбору и удалению твердых бытовых отходов. Жители района понимают проблему чистоты на улицах района.

      Транспорт

      Все выбрасываемые бытовые отходы в несортированном виде захораниваются на полигонах ТБО, не соответствующих требованиям Экологического кодекса Республики Казахстан. В ближайшее время должна быть построена и введена в эксплуатацию сортировочная линия.

      Сортировка и переработка

      Раздельный сбор введен в 94 из 204 городов и районов, сортировка - в 80 населенных пунктах. При этом на крупных территориях и районах вводится раздельный сбор и сортировка мусора. В настоящее время в Шингирлауском районе не налажен раздельный сбор мусора.

      Захоронение

      В Западно-Казахстанской области имеется 391 единиц свалок и полигонов, из них 184 единицы соответствуют экологическим и санитарным требованиям и нормам.

      Твердые бытовые отходы захораниваются на свалках в несортированном виде, поэтому необходимо ускорить строительство нового полигона, внедрить рациональную систему раздельного сбора ТБО, ускорить строительство и эксплуатацию сортировочной сети, принять меры по обеспечению соблюдение требований законодательства по утилизации твердых бытовых отходов. Необходимо постепенно восстанавливать старые свалки в соответствии с требованиями ЭК РК. Также рекомендуется провести аудит для выявления несанкционированных дампов.

2.3 Анализ системы управления отдельными видами отходов Отходы, содержащие ртуть

      Из-за плохой реализации системы сбора ТБО, а также недостаточной информированности и дисциплины жителей, существует проблема попадания опасных отходов в контейнеры ТБО, что представляет экологическую угрозу. Таким образом, опасные отходы из-за нерегулируемой системы сбора ТБО приводят к экологической опасности.

      По данным ЭК Республики Казахстан, требования к отходам материалов и продукции, в том числе ртутьсодержащим, устанавливаются национальными стандартами в области обращения с отдельными видами отходов.

      Администрации необходимо организовать систему сбора с физических лиц. Затраты, связанные с подбором специализированной организации, обслуживанием тары для , включая транспортировку и переработку ламп и блоков питания, содержащих ртуть, должны покрываться за счет бюджета. Для выбора специализированной организации необходимо провести конкурс (тендер), выбранная компания должна иметь лицензию и соответствовать всем требованиям, установленным законодательством и требованиям национальных стандартов.

      Отходы электрического и электронного оборудования

      В Чингирлауском районе отсутствует система обращения с отходами электрического и электронного оборудования юридических и физических лиц.

      Обычно ОЭЭ, произведенное отдельными лицами, утилизируется в контейнеры для твердых отходов, а затем вывозится организациями по сбору мусора на полигоны ТБО, где они захораниваются и наносят вред окружающей среде. Система получения ОЭЭ от юридических лиц не установлена.

      В полигонах ОЭЭ подвергаются к коррозии и окислению, а содержащиеся в них различные тяжелые металлы попадают в почву и грунтовые воды, поэтому их размещение таких отходов на полигонах ТБО запрещено.

      Согласно статье 365 Экологического кодекса РК, опасные компоненты бытовых отходов (ртутьсодержащие отходы, аккумуляторы, аккумуляторы и другие опасные компоненты) должны собираться раздельно и передаваться на специализированные предприятия для утилизации.

      В регионе не налажена система учета данных по сбору и обработке ОЭЭ.

      В связи с данной ситуацией необходимо организовать систему сбора и утилизации ОЭЭ для населения и усилить контроль за соблюдением юридическими лицами требований статьи 365 ЭК РК.

      Массовые отходы

      Бытовая техника, мебель и т.п. в районе Шингирлау отдельно не собираются, так как специальных мест для их утилизации нет. Большое количество отходов поступает на полигон ТБО вместе с бытовыми отходами.

      В настоящий момент местные исполнительные органы проводят работу по поиску (конкурсу) компании на выделение специальных мест для сбора и переноса МО.

      Строительные отходы

      Строительный мусор жителей также собирается вместе с обычными твердыми бытовыми отходами и отправляется на существующие полигоны для захоронения.

      С 2021 года запрещен вывоз строительного мусора. По данным ЭК РК, физические лица, осуществляющие строительство или ремонт объектов недвижимости, самостоятельно вывозят строительный мусор в специальные места, организуемые местными исполнительными органами.

      Необходимо провести работу с местными исполнительными органами по выбору (конкурсу) компании, занимающейся выявлением и устранением специальных мест для размещения строительного мусора.

      Пищевые отходы

      Пищевые отходы населения собираются вместе с твердыми бытовыми отходами и отправляются на полигоны. Контейнеров для раздельного сбора пищевых отходов в районе нет. С 2021 года запретили хоронить пищевые отходы.

      Таким образом, необходимо стимулировать раздельный сбор биоразлагаемых бытовых отходов и усилить работу по их утилизации, включая компостирование и контроль за соблюдением запрета на вывоз пищевых отходов.

2.4 Выводы по анализу текущей ситуации в сфере обращения с коммунальными отходами

      По результатам анализа современного состояния обращения с коммунальными отходами в Чингирлауском районе Западно-Казахстанской области установлено, что жители района хорошо обеспечены сбором и вывозом бытовых отходов (90%).

      Требуют совершенствования процессы раздельного сбора, сортировки, переработки и утилизации бытовых отходов.

      В рамках программы необходимо усовершенствовать систему обращения с коммунальными отходами и решить следующие проблемы:

      1. Неполное предоставление контейнера;

      2. Отсутствие контейнеров для раздельного сбора второстепенных ресурсов для обеспечения населения раздельным сбором мусора;

      3. Отсутствие системы сбора опасных компонентов коммунальных отходов (ОЭЭ, РСО, медицинских и т.п.) от жильцов;

      4. Нераздельный сбор ТБО и навоза;

      5. Отсутствие системы сбора и транспортировки сыпучих и строительных отходов;

      6. Частые пожары на свалках и полигонах;

      7. Отсутствие современных машин для вывоза мусора;

      8. Отсутствие действующих сортировочных линий;

      9. Несортированное захоронение отходов;

      10. Отсутствие сортировки ТБО, что позволяет сократить количество отходов, отправляемых на свалку;

      11. Выбросы в атмосферу, оказывающие негативное влияние на здоровье и окружающую среду жителей Чингирлауского района;

      12. Переполнение хранилищ отходов (полигона) и полигона, несоответствие его экологическим и санитарным нормам;

2.5 Анализ сильных и слабых сторон, возможностей и угроз в секторе обращения с муниципальными отходами

      Для объективного анализа системы управления муниципальными отходами необходимо четко определить ее сильные и слабые стороны, а также существующие возможности и угрозы.

Анализ сильных и слабых сторон, возможностей и угроз

Сильные стороны

Слабые стороны

-Уровень охвата жителей услугами по вывозу ТБО;
-Взаимодействие местных исполнительных органов с предпринимательством, органами местного самоуправления и населением;
-Высокий уровень информированности и культуры населения в сфере обращения с отходами.

-Отсутствие раздельной системы сбора биоразлагаемых (пищевых), отходов, строительных отходов и ЭЭО;
-Не сортировка мусора;
-Вывоз мусора без сортировки;
-Частые пожары на свалке;

Возможности

Опасности

-Заинтересованность бизнеса в развитии системы сбора и переработки ТБО
-Развитие бизнеса по переработке биоразлагаемых (пищевых) и строительных отходов и наличие большой возможности внедрения раздельного сбора;
-Близость региона к государственным границам соседних государств, большие возможности спроса на вторичное сырье со стороны соседних стран;
-Готовность людей собирать мусор отдельно.

-Переполнение полигона ТБО, несоответствие его экологическим и санитарным нормам;
-Выбросы в атмосферу, негативно влияющие на окружающую среду и здоровье населения региона;
-Невыполнение стратегических планов МИО;
-Несогласованность ежегодной оценки эффективности деятельности МИО.

3. ЦЕЛИ И ЗАДАЧИ ПРОГРАММЫ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДАМИ

      Цель и задачи программы

      Целью программы является достижение установленных показателей, направленных на постепенное снижение количества и (или) уровня опасных свойств накапливаемых и образующихся отходов, а также отходов, находящихся в процессе обращения. В результате образования отходов снижается негативное воздействие на окружающую среду при обращении и утилизации отходов, оптимизируется обращение с отходами.

      Международная практика утилизации отходов основана на следующих принципах:

      - Контроль процессов по сокращению образования отходов;

      - Повторное использование и переработка;

      - Захоронение/вывоз на свалки.

      Для достижения вышеуказанной цели необходимо выполнить следующие задачи:

      - Оптимизация существующей системы управления отходами;

      - Анализ производственных процессов, являющихся источниками отходов;

      - Обеспечение соблюдения директивных и нормативных требований;

      - Правильное размещение отходов на полигонах согласно проектным решениям. Обеспечение экологической безопасности при утилизации отходов;

      - Сокращение количества отходов, выбрасываемых в природную среду: переработка отходов путем извлечения ценных компонентов, их повторное использование с целью уменьшения количества отходов, подлежащих захоронению;

      - Снижение уровня токсичности отходов за счет физической или химической обработки;

      - Создание схемы оперативного перемещения отходов.

      Задачи программы – определить пути достижения цели наиболее эффективными и экономически обоснованными методами путем прогнозирования объема работ, которые необходимо достичь в течение запланированного периода. Цели направлены на снижение количества образующихся и накапливаемых отходов с учетом:

      - Внедрение на предприятии лучших доступных мировых технологий по сортировке, утилизации и переработке отходов;

      - Инвестирование в сортировку и переработку мусора;

      - Свести к минимуму объемы отходов, вывозимых в хранилища отходов для обезвреживания, обезвреживания и утилизации.

      - Соблюдение действующих экологических, санитарно-эпидемиологических и технологических норм и правил работы с отходами;

      - Обеспечение условий, при которых отходы не оказывают вредного воздействия на окружающую среду и здоровье человека;

      - Рекультивация свалок отходов, снижение воздействия свалок на окружающую среду;

      Запланированная пятилетняя программа обращения с отходами предусматривает меры, направленные на постепенное сокращение количества образующихся муниципальных отходов и снижение их негативного воздействия на окружающую среду.

      Согласно Экологическому кодексу РК, нормативным правовым актам, принятым в РК, все отходы должны собираться, храниться, транспортироваться, обезвреживаться и захораниваться с учетом воздействия на окружающую среду.

      В целях предотвращения загрязнения компонентов природной среды сбор и утилизация отходов осуществляются в соответствии с международными стандартами и действующими нормативными правовыми актами Республики Казахстан, а также внутренними стандартами, должны быть обеспечены условия. что образующиеся отходы не оказывают вредного воздействия на окружающую среду и здоровье населения.

      Целевые показатели

      В рамках данной Программы были поставлены задачи по совершенствованию системы обращения с коммунальными отходами в Чингирлауском районе. Стратегические документы устанавливают необходимость охвата производства, внедрения раздельного сбора, увеличения доли вывоза и переработки отходов и, соответственно, сокращения количества отходов, захораниваемых на свалках.

Целевые индикаторы совершенствования системы обеспечения населения сбором, вывозом, переработкой и захоронением отходов на 2024-2028 годы в Чингирлауском районе

Нет

Целевые показатели

Текущая ситуация

2024 год

2025 год

2026 год

2027 год

2028 год

1

Охват жителей региона сбором и вывозом ТБО

90%

100%

100%

100%

100%

100%

2

В личную коллекцию входят:
- по сухой и влажнойфракциям
- отдельныевидыопасныхотходов (медицинская и ртутьсодержащая, электронная и бытоваятехника)

 
0

 
10%
60%

 
15%
70%

 
20%
80%

 
25%
90%

 
30%
100%

3

Доля переработки и утилизации ТБО (от объема образования)

0

5%

10%

15%

30%

35%

4

Укрытие и рекультивация отвалов ТБО в соответствии с экологическими требованиями




50%


100%

5

Уровень удовлетворенности населения качеством жизни окружающей среды

60%

65%

70%

85%

90%

95%

4. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ, ПУТИ ДОСТИЖЕНИЯ ЦЕЛЕЙ И СООТВЕТСТВУЮЩИЕ МЕРЫ

4.1 Меры по дальнейшему развитию данной системы для обеспечения полного охвата населения района услугами по сбору и вывозу коммунальных отходов

      Причины экологических проблем зачастую связаны с воздействием человека на природную среду. Этот негативный эффект становится все более опасным. Открытые свалки для захоронения отходов наносят вред окружающей среде и нормальной жизни людей.

      В целях дальнейшего развития системы сбора и вывоза муниципальных отходов необходимо принять следующие меры:

      - Охват жителей Чингырлауского района услугами по сбору и вывозу мусора;

      - Заключение долгРСОочных контрактов и проведение тендеров на конкурсной основе;

      - утверждение экономически обоснованных тарифов;

      - Приведение контейнерных площадок для сбора мусора в соответствие с санитарными нормами. Замена и установка собранных отходов в новые контейнеры в зависимости от объема и характеристик. Приобретение и обновление мусороуборочной техники и другой необходимой техники.

      Оказание жителям услуг по сбору и вывозу мусора

      Охват жителей Чингирлауского района услугами по вывозу и вывозу мусора обеспечивается полным охватом услугами не только физических, но и юридических лиц. Необходимо провести разъяснительную работу с собственниками жилых домов и/или юридическими лицами, работающими в частных постройках (при отсутствии контейнеров), с органами, занимающимися вывозом бытовых отходов, по заключению договоров на сбор и утилизацию. твердых бытовых отходов.

      Заключение долгРСОочных контрактов и реализация на конкурсной основе.

      В целях повышения качества предоставляемых услуг по сбору и утилизации ТБО необходимо заключение долгРСОочных договоров на работу с бытовыми отходами на конкурсной основе.

      При проведении конкурса (конкурса) по определению субъектов рынка МИО устанавливает требования к предприятиям по производству отходов в соответствии со статьей 367 ИК РК и Правилами работы с бытовыми отходами. Сбор и транспортировку твердых бытовых отходов должны осуществлять специализированные предприятия, соответствующие требованиям природоохранного законодательства Республики Казахстан.

      Одним из основных требований при выборе объектов размещения отходов является наличие предприятия по вывозу и вывозу ТБО в перечне МЭГПР РК, т.е. представление уведомления о начале деятельности.

      Субъекты предпринимательства, осуществляющие деятельность по сбору, сортировке и транспортировке неопасных отходов, обязаны подать уведомление о начале деятельности в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях".

      Учреждения по вывозу мусора, не соблюдающие уведомительный порядок, не могут участвовать в конкурсе и не могут оказывать услуги по сбору и вывозу твердых бытовых отходов, так как запрещается осуществлять деятельность по сбору, сортировке и транспортировке неопасных отходов без уведомления МЭГПР РК.

      Если компания занимается еще и опасными отходами, у нее должна быть лицензия.

      Утверждение экономически обоснованных тарифов

      В целях дальнейшего развития рациональной системы обращения с коммунальными отходами в регионе необходимо рассчитать и утвердить новые тарифы. Установленные тарифы должны покрывать затраты на сбор, транспортировку, сортировку и утилизацию отходов специализированных организаций с учетом современной ситуации и инфляционных процессов.

      Своевременный расчет, индексация и утверждение экономически обоснованных тарифов обеспечивает качественную работу специализированных организаций по сбору и вывозу отходов, что положительно влияет на экологическое состояние района и здоровье населения.

      Повышение скорости сбора и своевременной оплаты населением услуг по сбору, выдаче, переработке и утилизации отходов.

      Необходимо усилить взаимодействие местных исполнительных органов со специализированными организациями по вопросам доступа к информации о регистрации населения.

      При регистрации граждан по месту жительства, временного проживания адресные сведения получают из информационной системы МВД в режиме реального времени из государственной базы данных "Физические лица" (администратор – Минюст). Это справочная база данных, доступ к которой обеспечен всем государственным и местным исполнительным органам (административным органам) Республики Казахстан.

      В рамках данной интеграции местные органы власти предоставляют точную информацию о количестве граждан, зарегистрированных по их обращению на мусоросортировочный объект, что позволяет правильно рассчитать плату за услуги по сбору, вывозу, переработке и утилизации ТБО.

      Приведение контейнерных площадок к санитарным нормам, замена и установка новых контейнеров в зависимости от объема и характеристик собираемых отходов.

      В зависимости от типа застройки система сбора и транспортировки мусора организуется следующим образом:

      В районах расположения многоквартирного дома:

      - оборудование контейнерных площадок в жилых массивах;

      - установка стандартных контейнеров;

      - использование мусороуборочных машин с системой уплотнения для увеличения плотности собираемых отходов при вывозе мусора;

      Некомфортные дома по направлениям:

      - установка индивидуальных контейнеров;

      - использование для вывоза мусора крупногабаритных и высококомпрессорных мусоровозов.

      Для приведения его в соответствие с санитарными нормами для КП приняты следующие меры:

      Выделение специальных площадок для размещения контейнеров для сбора мусора, доступных для автотранспорта, на территориях домов, организаций, учреждений культуры и отдыха. Участок должен быть окружен с трех сторон твердым покрытием и должен быть построен на высоте не менее 1,5 м, чтобы предотвратить возможность сдувания мусора ветром.

      Контейнерную площадку следует размещать на расстоянии не менее 25 м от жилых и общественных зданий, детских учреждений, спортивных площадок и мест общественного отдыха. В случае отсутствия возможности сохранения санитарных разрывов на существующих территориях застройки это будет определяться комиссией с участием местных исполнительных органов, территориальных подразделений государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического здоровья населения, собственников недвижимости. и другие заинтересованные стороны.

      Сбор бытовых отходов осуществляется согласно плану.

      В целях снижения затрат на транспортировку бытовых отходов принята минимальная периодичность утилизации отходов, отвечающая установленным санитарным и экологическим требованиям.

      При определении периодичности сбора необходимо учитывать количество образующихся бытовых отходов, их морфологический состав, тип и количество емкостей, используемых для сбора (при сборе контейнерами).

      При раздельном сборе периодичность вывоза определяется для каждой категории (фракции, вида) отходов.

      Срок хранения отходов в контейнерах при температуре ниже 0°С не превышает трех суток, а при плюсовой температуре не превышает одних суток.

      Замена и установка новых контейнеров осуществляется в зависимости от объема и характеристик собираемых отходов и срока их хранения. При модернизации контейнеров необходимо приобретать современные европейские контейнеры.

      Пластиковые, бумажные и картонные отходы перевозят всеми видами транспорта. Контейнеры из использованного стекла транспортируют любыми видами транспорта с соблюдением мер предосторожности во избежание повреждений. При транспортировке, погрузке и выгрузке отходов стеклотары необходимо принимать меры по обеспечению их хранения и защиты от механических воздействий.

      В рамках данной программы МИО необходимо обновить и пополнить контейнерный парк, отремонтировать контейнерные площадки и привести их в соответствие с санитарными нормами и требованиями законодательства.

      Учреждениям по вывозу мусора также необходимо пополнить/обновить парк мусоровозов. Обновление парка мусороуборочной техники осуществляется за счет средств организаций по вывозу мусора и частных инвестиций.

4.2. Мероприятия по совершенствованию системы раздельного сбора мусора

      Для совершенствования системы раздельного сбора вторичного сырья необходимо реализовать следующие мероприятия:

      -обеспечить установку контейнеров для раздельного сбора сухой фракции ТБО во всех КП и обеспечить раздельный вывоз вторичного сырья;

      -организация системы сбора и утилизации опасных компонентов бытовых отходов;

      -организация специальных мест и определение специализированной компании для вывоза МО и строительных отходов.

      Обеспечить установку контейнеров для раздельного сбора сухой фракции ТБО во всех КП и обеспечить раздельный вывоз вторичного сырья.

      Согласно требованиям раздельного сбора отходов (МЭГПР РК)

      и.о. Приказом от 02.12.2021 № 482 пункт 8) МИО предусматривает следующее:

      - установка необходимого количества контейнеров (не менее 2) для раздельного сбора на контейнерных площадках, определяемых исходя из численности населения, норм накопления отходов, сроков их хранения и других необходимых факторов.

      В КП, по крайней мере, отходы должны разделяться на сухие и влажные фракции. Сухая фракция состоит из бумаги, картона, металла, пластика и стекла. Влажная фракция состоит из пищевых отходов, органических веществ, смешанных отходов и отходов, близких по природе и составу к бытовым отходам и т.п. б. жизни.

      В ходе анализа выяснилось, что не во всех КП установлены контейнеры для сухой фракции.

      Для внедрения раздельного сбора пластика, бумаги и стекла во всех КП будут установлены контейнеры для сухой фракции.

      На каждом контейнере для раздельного сбора отходов будет нанесена маркировка, в том числе на казахском и русском языках:

      -информационная этикетка/примечание о виде (фракции) подлежащих сбору отходов;

      -данные о владельце контейнера (ФИО, телефон);

      -организации контейнерного обслуживания.

      Если маркировка наносится на цветную тару, она должна быть выполнена прозрачным цветом.

      Количество контейнеров будет рассчитываться индивидуально для каждого участка в зависимости от объемов генерации и сбора, результатов инвентаризации и количества проживающих.

      При разработке системы раздельного сбора необходимо обеспечить, чтобы раздельно собранные отходы не смешивались на всех последующих этапах обращения с отходами. Также необходимо определить частоту их выбросов для каждой категории (фракции, вида) отходов.

      Требования к раздельному вывозу вторичного сырьябудут включены в требования КСМ.

      Организация системы сбора и утилизации опасных компонентов муниципальных отходов

      Организация системы сбора и утилизации опасных компонентов коммунальных отходов будет основываться на проведении тендера по выбору подрядной организации, обеспечивающей раздельный сбор, транспортировку и утилизацию опасных видов отходов: РСО, ОЭЭ, источники химического снабжения, батареи, выброшенные населением.

      На сегодняшний день в Чингирлауском районе, кроме частичного сбора ТБО, отсутствует система сбора опасных компонентов бытовых отходов (ОЭЭ, химических источников энергии, аккумуляторов) среди населения.

      Эти виды отходов вместе с находящимися в их потоке ТБО попадают на общие свалки, загрязняя почву, воду и воздух токсинами, тяжелыми металлами и стойкими органическими загрязнителями, тем самым нанося значительный ущерб здоровью человека и окружающей среде.

      Согласно пункту 6 статьи 365 ЭК РК, опасные компоненты бытовых отходов должны собираться раздельно и передаваться на утилизацию специализированным предприятиям.

      В целях выполнения требований экологического законодательства МИО должно организовать систему сбора опасных компонентов муниципальных отходов от жителей в соответствии с требованиями экологического законодательства и национальных стандартов путем проведения конкурса (конкурса) по определению подрядной организации. за оказание услуг по раздельному сбору, транспортировке и утилизации опасных компонентов бытовых отходов.

      Отходы, содержащие ртуть

      РК СТ 1513-2019 "Ресурсосбережение. Ресурс Управление отходами на всех этапах технологического цикла. Классификация и методы обращения с ртутьсодержащими отходами. Местные исполнительные органы по организации системы сбора МИО с жителей в соответствии с требованиями "Основных правил":

      - контроль установки и обслуживания специальных универсальных контейнеров для сбора РСО от жильцов;

      - контроль и организация деятельности органов управления объектом кондоминиума, которые обязаны обеспечивать меры по обеспечению сохранности специальных универсальных контейнеров, взаимодействовать со специализированными предприятиями, оказывающими услуги по обслуживанию контейнеров, обеспечивать свободный доступ к ним, проводить разъяснительную работу с жильцами, хранить в контейнере посторонние предметы, постороннюю рекламу, объявления и т.п. не допускать прилипания к емкости;

      – организовать утилизациию ртутьсодержащих энергосберегающих ламп, используемых населением, путем выделения средств на реализацию комплекса мероприятий по демеркуризации населения и на приобретение работ (услуг) специализированных предприятий по ремонту (замене) тары для РСО.

      Закуп работ (услуг) по реализации комплекса мероприятий по демеркуризации специализированных предприятий для населения и по закупке (ремонту, замене) емкостей для МИО РСО осуществляется в соответствии с ЭК РК, Главой 4 Закона Республики Казахстан "О государственных закупках" и принципах обращения с бытовыми отходами будут проводиться посредством соответствующего конкурса (конкурса).

      Электронное и электрическое оборудование

      СТ РК 3753-2021 "Ресурсосбережение. Обращение с отходами электрического и электронного оборудования на всех стадиях жизненного цикла, за исключением устройств и инструментов, содержащих ртуть. В соответствии с "Требованиями безопасности" МИО позволяет предоставлять владельцам отходов ОЭЭ производителям отходов или субъектам хозяйствования в сфере обращения с отходами путем выделения земельных участков для размещения объектов сбора, хранения и переработки отходов, в том числе контейнерных площадок. стационарные пункты сбора мусора должны способствовать созданию инфраструктуры.

      МиО должна обеспечить организацию системы ремонта и восстановления ЭЭО, а также раздельный сбор и переработку ОЭЭ от владельцев отходов, в том числе путем создания мобильных пунктов приема ОЭЭ.

      МИО следует принять мерыпо проведение информационных кампаний, конкурсов и лекций, направленные на увеличение доли отдельного сбора ОЭЭ с населения.

      Для организации системы сбора опасных компонентов коммунальных отходов от жителей необходимо принять следующие меры:

      создание стационарных или мобильных пунктов/пунктов сбора опасных бытовых отходов, таких как аккумуляторы, ртутьсодержащие лампы, электронное и электрическое оборудование;

      обеспечить информированность населения об организованных пунктах сбора отходов и пропаганду безопасной работы с ними;

      усиление сотрудничества с АО "Зеленое развитие", выполняющим функции оператора расширенной ответственности производителя, с целью покрытия части затрат на сбор и утилизацию отходов.

      Для опасных компонентов бытовых отходов будут предусмотрены стационарные пункты сбора опасных бытовых отходов, таких как аккумуляторы, ртутьсодержащие лампы, электронное и электрооборудование. Пункты приема могут быть установлены в магазинах (отделах магазинов, торговых точках), реализующих указанные товары. Прием батареек и ртутных ламп может быть организован на территории ТСЖ.

      При определении места и количества пунктов приема стационарных светильников следует учитывать их доступность и удобство для населения. Стационарные пункты приема ртутьсодержащих ламп должны быть оборудованы отдельным входом, недоступным для посторонних лиц, обеспечены необходимым количеством специальных контейнеров для сбора ртутьсодержащих ламп, иметь необходимые соответствующие заключения и разрешения.

      Внедрение раздельного сбора опасных компонентов бытовых отходов и создание пунктов вторичного сырья позволит достичь целевого показателя по раздельному сбору.

      Раздельный сбор и утилизация опасных компонентов коммунальных отходов от юридических лиц

      Независимо от вида услуги опасные коммунальные отходы, образующиеся у юридических лиц, должны собираться раздельно и сдаваться в специализированные организации (предприятия) для утилизации в соответствии со статьей 365 ЭК РК.

      Необходимо провести информационную работу с субъектами малого и среднего предпринимательства для выявления специализированных предприятий, добросовестных и соответствующих требованиям законодательства по сбору и утилизации опасных компонентов отходов.

      Также необходимо усилить возможности специализированных предприятий по учету собранных и утилизированных отходов с целью мониторинга статистики.

      Организация специальных мест и определение специализированной компании для транспортировки строительного мусора и МО, образующегося от населения

      Согласно пункту 19 требования по раздельному сбору мусора, МЭГПРи.о. Приказом Минсельхоза от 2 декабря 2021 года № 482 организуется закрытая и огороженная территория площадью не менее 12 м² для сбора строительных и крупногабаритных отходов, образующихся физическими лицами (жителями).

      Согласно пункту 17 требования о раздельном сборе мусора, физические и юридические лица, осуществляющие строительство или ремонт недвижимых объектов, МЭГПР и.о. Приказ № 482 от 2 декабря 2021 года предусматривает самостоятельный вывоз строительного и крупногабаритного мусора в специальные места, организуемые местными исполнительными органами.

      Согласно правилам благоустройства, крупномасштабный вывоз мусора (отходов) осуществляется самими предприятиями, учреждениями и физическими лицами или предприятиями, производящими мусор, на основании договора.

      Поскольку плата за вывоз МО не включена в тариф на сбор, транспортировку, сортировку и утилизацию ТБО, необходимо определить компанию по сбору и вывозу мусора и строительного мусора.

      Согласно Закону Республики Казахстан "О государственных закупках" МИО "О государственных закупках" для определения организации по перевозке строительных отходов и строительного мусора от населения необходимо организовать конкурс (тендер) на сбор и вывоз строительного мусора и МО за счет местного бюджета.

      Акимат района определит организацию, которая будет вывозить крупногабаритный и строительный мусор. Условия взаимодействия будут являться техническим исключением из типового договора. Компания-экспортер должна соблюсти уведомительный порядок и войти в реестр МЭГПР Республики Казахстан.

      Сбор строительного мусора в специально организованных местах может осуществляться одним из следующих способов: сбор в сменные бункеры и последующий вывоз автомобилями с мультилифтовой системой; фасовка в мешки с последующей погрузкой на борт или самосвал; штабелирование отходов с последующей их перегрузкой на платформу или самосвал.

4.3. Мероприятия по развитию системы переработки и утилизации бытовых отходов (пищевых, строительных и крупногабаритных отходов, ОЭЭ и др.)

      В целях развития системы переработки и утилизации раздельно собранного вторичного сырья необходимо провести следующие мероприятия:

      Пищевые отходы; упаковочные материалы, пластик, бумага и стекло; строительные отходы; увеличить долю населения и юридических лиц в сборе вторичного сырья из объема образования отходов по отдельным категориям, например крупногабаритным отходам;

      Усиление взаимодействия со специализированными предприятиями, осуществляющими деятельность по утилизации отходов на территории Чингирлауского района.

      Стимулирование развития и увеличения существующих производств по переработке вторичного сырья.

      В целях увеличения доли переработки отходов необходимо утверждение проектной документации мусоросортировочного комплекса, строительство и эксплуатацию сортировочной сети, ускорение работ по отводу земель.

      Для увеличения доли утилизации отходов отдельно собранные фракции или вторичное сырье, сортированное на КСМ, следует перерабатывать на специализированных предприятиях, действующих в данной местности, а в случае их отсутствия направлять в другие регионы или страны.

      В последующем рекомендуется организовать переработку сырья в готовую продукцию и рассмотреть ее возможности. Перерабатывающие заводы на данный момент предлагаются поставщиками из стран СНГ в широком ассортименте и по доступным ценам.

      Вторичное сырье (бумага, картон, пластик, стекло и др.) передается специализированным предприятиям для дальнейшей переработки и производства готовой продукции.

      Утилизация отходов бумаги и картона осуществляется физическими, химическими и другими методами для производства новой продукции (бумаги и картона, эковаты, строительных материалов).

      Утилизация пластиковых отходов осуществляется специализированными организациями с использованием технологий и оборудования, обеспечивающих экологическую безопасность технологических процессов;

      Утилизация отходов стеклянной посуды осуществляется с соблюдением требований экологической безопасности:

      - подготовка отходов стеклянной посуды к повторному использованию (сортировка, мойка, обработка);

      - механические и термические методы с получением новой продукции (стекловата, стеклотара, стекловолокно, плитка и т.п.);

      Опасные компоненты бытовых отходов направляются на специализированные предприятия по утилизации опасных отходов.

      Пищевые отходы

      Индивидуально собранные биоразлагаемые фракции ТБО, в основном пищевые и органические отходы, следует перерабатывать аэробным или анаэробным способом. Также будет рассмотрена возможность переработки этих отходов вместе с осадком очистных сооружений. Удобрения или биогаз можно получить путем переработки. Сегодня существуют различные технологии утилизации и переработки органических отходов, в том числе: производство биогаза, компостирование и другие.

      Компостирование – естественный метод разложения ТБО. Компостирование – это технология переработки отходов, основанная на естественном биологическом разложении. По этой причине компостирование широко используется для переработки органических отходов. Сегодня существуют технологии компостирования как пищевых отходов, так и неотделенных сточных вод.

      Компостирование органических отходов может производиться непРСОедственно в доме или централизованно. Прямое бытовое компостирование осуществляется только в компостных ямах или с использованием специальных компостирующих машин. При централизованном компостировании потребители обеспечивают раздельный сбор органики, которая затем вывозится в специально оборудованные площадки или силосы, где закладывается компост. В дальнейшем такой компост используется в сельскохозяйственных целях. В организациях и учреждениях (например, школах), где образуется большое количество биоразлагаемых отходов и имеется вторичное хозяйство, компостирование может осуществляться индивидуально.

      Крупный и строительный мусор

      Из неопасных крупногабаритных отходов необходимо удалить опасные фракции на пунктах сбора, а затем отправить их в специализированные организации для переработки и/или утилизации.

      Строительные отходы следует сортировать на пункте сбора путем удаления вторичного сырья и опасных компонентов отходов.

      Отходы сортируются отдельно: древесина; бумага и картон; металл (отдельно черные и цветные металлы); минеральные отходы (камень, строительный камень и кирпич, штукатурка, бетон, гипс, листовое стекло и т.п.); железобетонные и бетонные детали.

      Дробильно-сортировочные комплексы используются для переработки крупных строительных отходов.

      К опасным строительным отходам относятся:

      1) содержащие асбест - шифер или этернит, асбестоцементные плиты, асбестоцементные трубы, изоляционные материалы и т.п. б. существующие отходы;

      2) отходы красок, лаков, клеев, смол, в том числе пустую тару и материалы, пропитанные этими отходами, и т.п. п.;

      3) содержащие нефтепродукты, пропитанные изоляционные материалы, содержащие асфальтовую смолу и т.п. есть;

      4) загрязненная почва.

      Опасные строительные отходы собираются отдельно и передаются специализированным предприятиям для дальнейшей переработки и/или утилизации.

      После сортировки, не пригодные для дальнейшей переработки, коммунальные отходы вывозятся на полигон.

4.4. Меры по обеспечению безопасной утилизации коммунальных отходов

      Для обеспечения безопасной утилизации бытовых отходов необходимо принять следующие меры:

      - строительство и ввод в эксплуатацию полигона;

      - поэтапная рекультивация и восстановление земель старого полигона ТБО;

      - выявление и ликвидация несанкционированных свалок/свалок отходов.

      На территории старого Полигона необходимо создать инфраструктуру, включающую прием и сортировку, и только после этого части отходов ТБО будут захоронены.

      В соответствии с требованиями законодательства земля существующего полигона будет поэтапно реабилитирована. Закрыть существующую свалку разрешается только после получения экологического разрешения. Полигон отходов можно считать закрытым только после того, как должностные лица уполномоченного органа в области охраны окружающей среды и государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического обслуживания проведут итоговую проверку на месте, оценят всю информацию, предоставленную полигоном. И после уведомлениевладельца, об одобрении закрытие свалки.

      После закрытия свалки владелец свалки должен восстановить территорию и контролировать выбросы отходящих газов и фильтрата в течение пяти лет. Средства на восстановление поврежденных территорий и последующий мониторинг поступят из распределительного фонда полигона. После завершения владельцем полигона рекультивации полигона в соответствии с условиями проекта и актом приемной комиссии с участием уполномоченного органа в области охраны окружающей среды приняты выполненные работы, владелец прекращает контроль за состоянием окружающей среды. среда.

      В целях решения проблем с несанкционированными свалками необходимо провести тщательный аудит всех крупных свалок ТБО, зафиксированных в 2022 году специалистами АО "НК "Казахстан Гарыш Сапары".

      Действующая общепринятая методика обезвреживания свалки включает следующие этапы: определение степени опасности свалки; оценка альтернатив; разработка технологий дезактивации и рекультивации.

      Технические решения по рекультивации несанкционированных свалок принимаются в зависимости от функционального назначения и использования территории после рекультивации.

      Основной мерой по предотвращению образования новых мусорных куч является обеспечение к 2030 году 100% жителей Чингирлауского района услугами по вывозу и вывозу мусора.

4,5 Меры по повышению осведомленности населения по вопросам обращения с коммунальными отходами и усилению взаимодействия всех заинтересованных сторон

      Осведомленность и поддержка общественности необходимы для эффективной работы программы. Повышение осведомленности общественности – это долгРСОочный процесс, который необходимо осуществлять на постоянной основе.

      МИО играет ключевую роль в повышении осведомленности общественности, распространении информации и поддержке инициатив по предотвращению образования отходов, а также создании соответствующих условий (например, создание специальных площадок для крупногабаритных отходов, ОЭЭ, строительного мусора).

      Рекомендуется публиковать статьи в местных газетах и журналах, направленные на информирование общественности о проблеме обращения с отходами и требованиях к правильному обращению с отходами.

      Работникам специализированных организаций по сбору и вывозу ТБО рекомендуется разъяснить порядок сортировки бытовых отходов и поэтапно провести экологические акции по раздельному хранению в контейнерах пластиковых, стеклянных, картонных и бумажных отходов. Подобные акции обычно проводятся как во дворах, где установлены отдельные контейнеры для сбора мусора, так и в местах, где их еще нет. При этом жителям даются подробные разъяснения о негативном влиянии смешанных твердых отходов на свалках на окружающую среду и необходимости внедрения раздельного сбора мусора. Также хорошие результаты даст распространение среди населения красочных листовок с разъяснениями о внедренной системе сортировки мусора.

      Приоритет будет отдан основным группам заинтересованной общественности:

      население (работающее и неработающее (домохозяйки, пенсионеры, дети);

      учителя, волонтеры, группы активистов и неправительственные организации.

      Мероприятия по информированию населения будут предусмотрены в плане работы по информированию населения по работе с отходами и будут включать в себя:

      публикации в местных газетах;

      информационные материалы по вторичному использованию материальных ресурсов для распространения в школах, среди населения;

      брошюры о домашнем компостировании пищевых отходов;

      организация ознакомительных поездок на полигоны для школьников и студентов;

      Переработка отходов будет развиваться там, где M&E поддерживает бизнес-инициативы по раздельному сбору и переработке отходов. Обсуждение рекомендаций в области обращения с отходами, создания пунктов приема вторичного сырья и тары и т.д. б. Будут проводиться различные встречи и круглые столы по вопросам взаимодействия МиО с бизнесом и другими заинтересованными сторонами.

5. НЕОБХОДИМЫЕ РЕСУРСЫ И ИСТОЧНИКИ ФИНАНСИРОВАНИЯ

      Программы и мероприятия могут финансироваться за счет:

      государственный и местный бюджет;

      частные инвестиции,

      фонды РОП,

      средства международных финансовых организаций,

      кредиты банков второго уровня и иные источники, не запрещенные законодательством Республики Казахстан.

      Финансовые расходы по реализации предлагаемой Программы и реализации запланированных природоохранных мероприятий планируется осуществить за счет бюджетных средств в соответствии со статьей 29 ЭК РК. Данный механизм позволяет использовать средства в размере не менее суммы платы за негативное воздействие на окружающую среду, которая поступает в местный бюджет.

      Предложенные мероприятия по реализации программы планируется включить в План мероприятий по охране окружающей среды Чингирлауского района, который разрабатывается акиматом района на трехлетнюю перспективу, на основе типового перечня природоохранных мероприятий, предусмотренных для в приложении 4 ЭК РК, в котором:

      - внедрение технологий сбора, транспортировки, обеззараживания, использования и переработки любых видов отходов, в том числе неубранных;

      - строительство, реконструкция, приобретение и эксплуатация заводов, цехов и производственных объектов:

      - полигоны для хранения всех видов отходов;

      - сбор, транспортировка, переработка, сортировка, вывоз и утилизация отходов;

      - сбор и переработка вторичных материальных ресурсов;

      - переработка сырья или готовой продукции, связанная с извлечением полезных компонентов из отходов (отходов обогащения, магматических и прилегающих горных пород, золы и шлаков, металлургических шлаков, техногенных минеральных образований);

      - реконструкция и модернизация оборудования и технологических процессов, направленная на минимизацию объемов образования и утилизации отходов.

6. ПЛАН ДЕЙСТВИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДАМИ

      План мероприятий по реализации программы является составной частью программы и показывает показатели эффективности мероприятий (предполагаемых мероприятий), определяет сроки, исполнителей, форму выполнения, затраты и источники финансирования, необходимые для реализации программы. , и полностью соответствует целям и задачам программы, включает комплекс мероприятий/мероприятий, направленных на достижение.

      Для достижения поставленных целей и выполнения поставленных задач был разработан план мероприятий по реализации Программы, который представлен в Приложении 2.

      План мероприятий сгруппирован по задачам и показателям, указаны сроки и ответственные лица. План мероприятий предусматривает комплексный подход и координацию работы всех ответственных исполнителей Программы для достижения ожидаемых результатов.

      При наличии обоснованных рекомендаций по результатам мониторинга в План действий при необходимости вносятся изменения. В случае, если по результатам мониторинга будет установлено, что цели, задачи и целевые индикаторы настоящей Программы не могут быть достигнуты, будут установлены иные меры и приняты меры по решению выявленных проблем.

      По результатам мониторинга Департамент жилищно-коммунального хозяйства принимает решения, направленные на:

      1) Повысить эффективность реализации запланированных мероприятий для достижения поставленных целей и задач программ (определение других мероприятий);

      2) Принятие мер по выявленным проблемным вопросам.

      Департамент жилищно-коммунального хозяйства в качестве заказчика Программы выполняет следующие функции:

      1) Формирует и обеспечивает единый централизованный комплексный подход к решению проблем в сфере работы с бытовыми отходами в Чингирлауском районе, координируя действия всех исполнителей программы;

      2) взаимодействует с акиматом Чингирлауского района по вопросам финансовых расходов на реализацию Программы за счет бюджетных средств;

      3) взаимодействует с субъектами, государственными органами, социальными объектами, юридическими лицами, частными предпринимателями, физическими лицами, осуществляющими сбор и утилизацию коммунальных отходов по вопросам реализации мероприятий Программы;

      4) контролирует реализацию программных мероприятий, выносит результаты мониторинга на обсуждение на заседаниях Общественного совета;

      5) Вносит коррективы в мероприятия, целевые индикаторы, расходы на реализацию мероприятий Программы, в том числе при необходимости внесения соответствующих изменений в Программу, на основании поступивших предложений;

      6) участвует в проверке реализации программных мероприятий;

      7) Информация о реализации программы и мероприятиях программы будет опубликована на официальном сайте акимата Чингирлауского района.

      Исполнители программы: администрация района; маслихат; субъекты сбора, вывоза, утилизации и утилизации коммунальных отходов: государственные органы, социальные объекты, юридические лица, частные предприниматели, научные и производственные объединения и другие заинтересованные лица.

7. МОНИТОРИНГ РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДАМИ

      Контроль за выполнением программы обращения с бытовыми отходами осуществляет управление районного управления жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог.

      Мониторинг программы осуществляется путем создания отчета о реализации программы. В отчете описываются реализованные мероприятия, достигнутые результаты, фактические объемы финансовых ресурсов, выделенных на их реализацию, а также причины невыполнения запланированных на отчетный период мероприятий и отсутствия результатов.

      Мониторинг программы будет проводиться один раз в год по итогам предыдущего года.

      Программа и отчеты о ее реализации будут доведены до всеобщего сведения путем размещения на общедоступном интернет-ресурсе.

  Приложение 1

Методика определения показателей программы обращения с коммунальными отходами Чингирлауского района на 2024-2028 годы

Нет

Название целевого показателя

Периодичность и сроки формирования целевых показателей

Обоснование

Описание методики расчета

1

Охват населения сбором и вывозом СИЗ

Через год после утверждения программы.

Показатель соответствует концепции перехода к зеленой экономике Республики Казахстан и необходим для определения доли населения, имеющей доступ к услугам по сбору и вывозу отходов.

Все организации по вывозу мусора, обслуживающие эталонный район, формируются путем деления количества договорных жителей на общую численность населения района, и результат выражается в процентах.
При переходе на госконтракты показатель можно получить, разделив количество абонентов (количество человек) на общую численность населения района по данным учетам.

2

Отдельное покрытие комиссий:
- по дробям
- для отдельных опасных видов отходов (медицинских и ртутьсодержащих, ОЭЭ)

Через год после утверждения программы.

Показатель соответствует национальному проекту "Зеленый Казахстан".

Показатель формируется путем деления количества отдельно собираемой сухой фракции твердых отходов (пластмассовых, картонных и бумажных отходов, стекла, металлических банок) в тоннах на общее количество твердых отходов (бытовых отходов) в тоннах и показывает результат в виде процент.
Показатель отдельных опасных видов отходов формируется также путем деления количества отдельно собираемых опасных отходов (ОЭЭ, опасных отходов и медицинских отходов) на общий расчетный объем образования опасных отходов, исходя из морфологического состава отходов, отражающего результат в процентах.

3

Доля переработки и утилизации отходов (от образования)

Через год после утверждения программы.

Показатель соответствует концепции перехода Республики Казахстан к "зеленой" экономике и национальному проекту "Зеленый Казахстан".

Все переработанные и повторно используемые твердые отходы (включая опасные компоненты бытовых отходов) контрольной территории, в том числе ОВМ либо получается путем деления количества отдельно собранных отходов, отсортированных на полигоне, и вторичных ресурсов, направляемых на вывоз, на общее количество всех твердых бытовых отходов (коммунальных отходов), образующихся на территории района, результат выражается в процентах.

4

Закрытие и рекультивация полигона в соответствии с экологическими требованиями

Через год после утверждения программы.

Показатель соответствует Концепции перехода Республики Казахстан к зеленой экономике.

Показатель прогнозирует количество объектов, по которым завершены рекультивационные и разрушающие работы.

5

Уровень удовлетворенности населения услугами по сбору и вывозу СИЗ (опрос)

Через год после утверждения программы.

Показатель соответствует Национальному плану развития Республики Казахстан до 2025 года.

Показатель получен в результате проведения ежегодного социального опроса (онлайн или оффлайн) об удовлетворенности жителей услугами по сбору и вывозу мусора в районе.

  Приложение 2

ПЛАН ДЕЙСТВИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ

№ п/п

Название деятельности

Форма завершения

Срок выполнения

Лица, ответственные за реализацию

Источники финансирования

1

2

3

4

5

6

Цель – совершенствование системы обращения с бытовыми отходами в соответствии с требованиями природоохранного законодательства Республики Казахстан и повышение качества услуг, предоставляемых жителям Чингирлауского района.

Задача 1. Дальнейшее развитие системы сбора и вывоза муниципальных отходов для обеспечения полного охвата жителей района услугами по сбору и вывозу мусора.

Индикатор 1.Охват жителей Чингырлауского района сбором и вывозом бытового мусора

1.1

Предоставление доступа КСМ к информации о регистрации населения без предоставления персональных данных

Информация

2024-2025 гг.

МВД, министерство юстиций,
акиматы районов, отдел, КСМ

Не обязательно

1.2

Переход на госконтракты с населением на услуги по выпуску ТБО

Информация

2024-2025 гг.

Администрация района,
КСМ

Не обязательно

1.3

Обновление/приобретение контейнерного парка, включая установку контейнеров для частного сектора: всего 250 единиц.

Расчет

Каждый год

Администрация района,КСМ

Местный бюджет в рамках плана мероприятий по ООС

1.4

Ремонт контейнерных площадок и их соответствие санитарным нормам и требованиям законодательства.

Расчет

Каждый год

Акимат района, КСМ

Местный бюджет в рамках плана мероприятии по ООС

1.5

Комплексное оснащение контейнерных площадок камерами видеонаблюдения

Расчет

2025-2026 гг.

Акимат района,

Местный бюджет в рамках плана меропрриятии по ООС

1.6

Установка специальных знаков, запрещающих остановку и стоянку автомобилей на прилегающей территории контейнерных площадок

Расчет

2025-2026 гг.

Управление МВД, районный акимат, управление МВД

В рамках выделенного бюджета

1.7

Модернизация и закупка мусоровозов для обеспечения своевременной выдачи ТБО: 2-4 ед.

Расчет

2024-2028 гг.

КСМ, районная администрация

Фонды КСМ, частные инвестиции

1.8

Оснащение мусоровозов системами спутниковой навигации, подключенными к информационной системе "Национальный банк данных о состоянии окружающей среды и природных ресурсов Республики Казахстан" и поддержание этих систем в стабильном рабочем состоянии.

Расчет

2024-2028 гг.

КСМ

фонды КСМ

1.9

Информационная кампания по заключению договоров на сбор и вывоз ТБО с организациями гражданского общества, определенными Министерством общественных работ для оказания услуг этим объектам, с юридическими лицами, работающими в жилых домах или отдельно стоящих зданиях (при отсутствии контейнеров).

Расчет

2024 год

Администрация района, КГМУ, Департамент природных ресурсов

Не обязательно

1.10

Внести рекомендации Правительству Республики Казахстан по внесению изменений и дополнений в нормативные правовые акты Республики Казахстан в целях обеспечения перечисления в местный бюджет средств, полученных за административные правонарушения в сфере отходов.

Рекомендации Правительству Республики Казахстан

2024 год

Администрация района, Департамент природных ресурсов

Не обязательно

Задача 2. Совершенствование системы раздельного сбора мусора

Индикатор 2. Покрытие с отдельной комиссией
- сухие и влажные по фракциям;
- по отдельным опасным видам отходов (медицинских и ртутьсодержащих, электронной и бытовой техники)

2.1

Закупка/установка специальных контейнеров для раздельного сбора сухой фракции ТБО: 80 шт.

Расчет

2024-2028 гг.

Акимат района, КСМ

Местный бюджет в рамках плана мероприятии по ООС

2.2

Организация тендера по определению подрядной организации для обеспечения раздельного сбора, транспортировки и переработки опасных видов отходов: отходов электронного и электротехнического оборудования, ртутьсодержащих энергосберегающих ламп и химических источников энергии, образующихся у населения, аккумуляторов, медицинских отходов

По итогам конкурса определены компании-подрядчики

2024 год

Администрация района, подрядная организация

Местный бюджет в рамках плана мероприятии по ООС

2.3

Создание постоянных пунктов сбора опасных бытовых отходов, таких как аккумуляторы, ртутьсодержащие лампы, электронное и электрооборудование, медицинские отходы в общественных местах.

Расчет

2024-2028 гг.

Администрация района, подрядная организация

Местный бюджет в рамках плана мероприятии по ООС

2.4

Проведение профилактической работы с региональными социальными учреждениями (школы, детские сады и т.п.), предприятиями, субъектами малого и среднего предпринимательства о необходимости введения раздельного сбора для дальнейшей сдачи вторичного сырья (пластика, бумаги и картона, стекла и т.п.). .)

Расчет

2024-2028 гг.

Администрация района, подрядная организация

Не обязательно

2.5

Проведение регулярной акции (раз в год) по избавлению людей от использованного электронного и электрооборудования под названием "Избавься от хлама".

Отчет о проведенных акциях

2024-2028 гг.

Районная администрация, районные администрации, специализированные предприятия

Не обязательно

Задача 3. Развитие системы переработки и утилизации коммунальных отходов, в том числе специальных (пищевые отходы, строительные и крупногабаритные отходы, ЭМО и т.д.)

Показатель 3. Доля переработки и утилизации:
- Профессиональное образование (из сферы образования)

3.1

Строительство и эксплуатация мусоросортировочного комплекса

Акт ввода в эксплуатацию

2025-2028 гг.

Администрация района

Местный бюджет в рамках плана мероприятии по ООС

3.2

Определение специальных мест для сбора крупногабаритного и строительного мусора на территории полигона

Информация

2024 год

Администрация района

Не обязательно

3.3

Организация конкурса по определению организации по сбору и вывозу крупногабаритного и строительного мусора на территории района

Результаты конкурса

2024 год

Акимат района,

Местный бюджет в рамках плана мероприятии по ООС

3.4

Анализ существующих технологий переработки крупногабаритных и строительных отходов

Расчет

2024-2028 гг.

Администрация района,подрядная организация

Не обязательно

3.52

В целях осуществления сбора и переработки пищевых и других органических отходов проводятся мероприятия по выявлению подрядной организации по раздельному сбору пищевых отходов из районных социальных учреждений (школ, детских садов и т.п.), предприятий сферы общественного питания. , организация малого и среднего бизнеса

Результаты конкурса

2024 год

Акимат района,

В рамках плана действий по местному бюджету S&P

3.63

Профилактическая работа со специализированными предприятиями по обращению с отходами по вопросу предоставления статистической и ведомственной отчетности по сбору и переработке отходов.

Расчет

2024-2028 гг.

Акимат района

Не обязательно

Задача 4. Обеспечить безопасную утилизацию бытовых отходов

Показатель 4. Закрытие и рекультивация полигона отходов в соответствии с экологическими требованиями

4.1

Строительство и ввод в эксплуатацию полигона

Акт ввода в эксплуатацию

2024-2025 гг.

Администрация района, оператор полигона

Местный бюджет, в рамках плана мероприятии по ООС, частные инвестиции

4.2

Реализация сортировочной линии на полигоне, включая прием и сортировку

Расчет

2024-2025 гг.

Администрация района, оператор полигона

Местный бюджет, в рамках плана мероприятии по ООС, частные инвестиции

4.3

Статья 106 ЭК РК. разработка соответствующих комплексных экологических разрешений

Экологические разрешения

2024 год

Администрация района, подрядная организация

В рамках плана действий по местному бюджету S&P

4.4

Разработка проекта рекультивации старой свалки

Заключение государственной экспертизы по проекту рекультивации

2024 год

Администрация района, оператор полигона

В рамках плана действий по местному бюджету S&P

4.5

Поэтапная рекультивация и восстановление старых свалок

Акт приемной комиссии

2024-2028 гг.

Администрация района, оператор полигона

Фонд по расселению свалки, в рамках плана мероприятий по обращению с отходами, местный бюджет

4.6

Мониторинг выбросов свалочных газов и фильтратов

Расчет

2024-2028 гг.

Оператор полигона

Средства оператора полигона

4.7

Создание фонда распределения мусора

Фонд распределения

2024-2028 гг.

Оператор полигона

Средства оператора полигона

4.8

Выявление и ликвидация несанкционированных куч (спонтанных куч) коммунально-бытового и строительного мусора на территории района.

Расчет

2024-2028 гг.

Акимат района

В рамках плана действий в сфере здравоохранения местный бюджет

Задача 5. Повысить информированность и культуру населения по вопросам работы с коммунальными отходами и усилить взаимодействие всех заинтересованных сторон.

Индикатор 5. Уровень удовлетворенности населения экологическим качеством жизни

5.1

Создание, размещение и распространение социальной рекламы, направленной на привлечение внимания общественности к проблеме ТБО.

Расчеты

2024-2028 гг.

Акимат района, акимата, КСМ

Местный бюджет

5.2

Предоставление информации населению об организованных пунктах сбора отходов (пластик, картон и бумага, стекло)

Расчеты

2024-2028 гг.

Акимат района, акимата, КСМ

Не обязательно

5.3

Предоставление информации населению об опасных компонентах муниципальных отходов (отходов, отходов, медицинских) и пропаганда безопасного обращения с ними пРСОедством распространения информации в социальных сетях, на сайте администрации, в навигационных системах.

Расчеты

2024-2028 гг.

Акимат района, акимата, КСМ

Не обязательно

5.4

Публикуйте в местных газетах информацию о способах безопасного обращения с отходами.

Информация

2024-2028 гг.

Акимат района, акимата, мероприятии по ООС

Местный бюджет

5.5

Информировать общественность об организованных для населения специальных местах для сбора строительного мусора.

Информация

2024-2028 гг.

Акимат района, акимата, КСМ

Не обязательно

5.6

Экологические кампании, разъясняющие порядок сортировки мусора дома и сбора его отдельно в контейнеры для пластика, стекла и макулатуры.

Отчет, акции

2024-2028 гг.

Акимат района, КСМ

Не обязательно