ИПС "Әділет"

Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасы Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 99 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы істерді қарау тәртібінің (бұдан әрі – Істерді қарау тәртібі) 44-тармағына сәйкес Еуразиялық экономикалық комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі Алқа мүшесі (Министр) М.Ә.Құсайынов енгізген Трансшекаралық нарықта бәсекелестік қағидаларының бұзылуы туралы № 22-АС-01 іс (бұдан әрі – № 22-АС-01 іс) бойынша 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 76-бабының бұзылуы туралы фактіні анықтау туралы мәселені қарады.

Істерді қарау тәртібінің 23-тармағына сәйкес 2017 жылғы 23 маусымда № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссияның төрағасы, Монополияға қарсы реттеу департаментінің директоры А.Г.Сушкевич:

істі қарау жөніндегі комиссия мүшелерінің:

Монополияға қарсы реттеу департаменті директорының орынбасары А.А.Қалиевтің;

Монополияға қарсы реттеу департаменті директорының орынбасары Б.А.Исаеваның;

Монополияға қарсы реттеу департаментінің талдау және көлік және телекоммуникациялар нарығына тергеп-тексеру жүргізу бөлімінің бастығы Л.Н.Ярулиннің;

Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің (бұдан әрі тиісінше – Одақ, мүше мемлекеттер) монополияға қарсы ведомстволарының Еуразиялық экономикалық комиссиямен өзара іс-қимылы үшін жауапты қызметкерлерінің;

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитеті Экономикалық интеграция басқармасы басшысының;

Федералдық монополияға қарсы қызмет Өнеркәсіпті бақылау басқармасының металлургия бөлімі бастығының;

өтініш берушінің – "Кентау трансформатор зауыты" акционерлік қоғамы (Қазақстан Республикасы, Оңтүстік Қазақстан облысы, Кентау қаласы, И.Қожабаев көшесі, 2-үй) (бұдан әрі – "КТЗ" АҚ) өкілінің;

жауапкердің – "Новолипецк металлургия комбинаты" жария акционерлік қоғамы (398040, Ресей Федерациясы, Липецк облысы, Липецк қаласы, Металлургтер алаңы, 2-үй) (бұдан әрі – "НЛМК" ЖАҚ) өкілінің;

жауапкердің – "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" жауапкершілігі шектеулі қоғамы (620219, Ресей Федерациясы, Свердлов облысы, Екатеринбург қаласы, Киров көшесі, 28-үй) (бұдан әрі – "ИЗ – Сталь" ЖШҚ) өкілінің;

жауапкердің – "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ өкілінің, "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнім маркетингі жөніндегі директорының;

жауапкердің – "НЛМК" ЖАҚ өкілінің қатысуымен № 22-АС-01 істі қараудың аяқталғаны туралы жариялады.

№ 22-АС-01 істі қарау нәтижелері бойынша мыналар анықталды.

Еуразиялық экономикалық комиссияға (бұдан әрі – Комиссия) "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ әрекеттерінде мүше мемлекеттердің аумақтарында электротехникалық анизотроптық болатты сату кезінде кемсітушілік жағдайлар жасау жолымен үстем жағдайды теріс пайдаланудан көрінетін Шарттың 76-бабының 1-тармағы 6-тармақшасының ережелірін бұзу белгілерінің болуы туралы "КТЗ" АҚ-ның 2016 жылғы 5 тамыздағы № 2016-370 өтініші (бұдан әрі – өтініш) келіп түсті.

2016 жылғы 10 тамызда Монополияға қарсы реттеу департаменті (бұдан әрі – Департамент) бәсекелестік қағидаларының бұзылуы туралы істерге тергеп-тексеру жүргізуді және материалдар дайындауды қамтамасыз ететін Комиссияның құрылымдық бөлімшесі ретінде (Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2013 жылғы 14 мамырдағы № 112 шешімінің 1-тармағы) мүше мемлекеттердің монополияға қарсы ведомстволарына (Армения Республикасы Экономикалық бәсекелестікті қорғау жөніндегі мемлекеттік комиссиясына, Беларусь Республикасының Экономика министрлігіне (2016 жылғы 8 қыркүйектен бастап Беларусь Республикасы Монополияға қарсы реттеу және сауда министрлігі), Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігіне және Федералдық монополияға қарсы қызметке) (бұдан әрі – уәкілетті органдар) және "КТЗ" АҚ-ға өтініштің қарауға қабылданғаны туралы хабарлады (Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 97 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы өтініштерді (материалдарды) қарау тәртібінің (бұдан әрі – Өтініштерді қарау тәртібі) 12-тармағының екінші абзацы).

Өтініштерді қарау тәртібінің 13-тармағына сәйкес уәкілетті органдар Комиссия қаралатын № 22-АС-01 істе трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының (бұдан әрі – бәсекелестік қағидалары) бұзылуына тергеп-тексеру жүргізуі кезінде онымен өзара іс-қимылға жауапты қызметкерлерінің кандидатураларын ұсынды.

Бәсекелестік қағидаларының бұзылуы белгілерін анықтау мақсатында (Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 98 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу тәртібінің (бұдан әрі – Тергеп-тексеру тәртібі) 2-тармағының 1-тармақшасы), соның ішінде трансшекаралық нарықта шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) үстем жағдайын анықтау мақсатында (Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың (Шартқа № 19 қосымша) 4-тармағының екінші абзацы), Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2013 жылғы 30 қаңтардағы № 7 шешімімен бекітілген Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің (бұдан әрі тиісінше – Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттама, Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесі) 2016 жылғы 19 қыркүйектегі Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу туралы ұйғарымның (Өтініштерді қарау тәртібінің 14-тармағы, Тергеп-тексеру тәртібінің 3-тармағының 1-тармақшасы) негізінде Департаменттің құқық қолдану практикасы және бәсекелестік қағидаларын бұзушылықтар туралы істерді қарауға материалдар дайындау бөлімінің кеңесшісі Б.Т.Иманбек және Департаменттің сауда және қызметтер саласын талдау және тергеп-тексеру жүргізу бөлімінің консультанты М.А.Кузнецов (бұдан әрі – Департамент қызметкерлері) бәсекелестік қағидаларын бұзудың ықтимал белгілерінің болуына қатысты тергеп-тексеруді бастады (Тергеп-тексеру тәртібінің 5-тармағы).

Бәсекелестік қағидаларын бұзу белгілерінің болуы немесе жоқтығы туралы қорытынды жасауға мүмкіндік беретін мәліметтердің жеткіліксіздігіне байланысты, қосымша мәліметтер жинау және оларды талдау үшін Комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі Алқа мүшесі (Министр) трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуына тергеп-тексеру жүргізу мерзімін ұзарту туралы 2016 жылғы 12 желтоқсандағы ұйғарыммен тергеп-тексеру жүргізу мерзімін 60 жұмыс күніне ұзартты (Тергеп-тексеру жүргізу тәртібінің 6-тармағы). "КТЗ" АҚ уәкілетті органдарына тергеп-тексеру жүргізу мерзімінің ұзартылғаны туралы жазбаша нысанда хабарланды.

Бәсекелестік қағидаларын бұзудың ықтимал белгілерінің болуын тергеп-тексеру шеңберінде Департамент қызметкерлері анизотроптық электротехникалық болаттың тауар нарығындағы бәсекелестіктің жағдайына бағалау жүргізді, оның нәтижелері бойынша талдамалық есеп дайындалды (Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 2-тармағының "а" және "б" тармақшалары, 3, 61 – 64-тармақтары).

Тауар нарығын зерттеудің, соның ішінде өтініште көрсетілген бәсекелестік қағидаларын бұзудың болжамды кезеңіндегі бәсекелестік жағдайын бағалау мақсаттарына арналған уақыт аралығы анизотроптық электротехникалық болаттың тауар нарығындағы бәсекелестік жағдайына жүргізілген бағалау шеңберінде 2015 жылғы 1 қаңтар – 2016 жылғы 30 маусым аралығындағы кезең (бұдан әрі – зерттелетін кезең) ретінде айқындалды (Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 6-тармағы).

Тауар нарығының өнімдік шекараларын айқындау анизотроптық электротехникалық болатты сатып алушылардан сұрастыру нәтижесінде алынған олардың пікірі негізге алына отырып жүргізілді (Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 13 және 16-тармақтары).

Анизотроптық электротехникалық болаттың өзара ауыстырылымдығын анықтау мақсатында "болжамдық монополист" тестісін жүргізу әдісі пайдаланылды (Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 18-тармағының "а" тармақшасы, 19-тармағы).

"Болжамдық монополист" тестісі тауар нарығының өнімдік шекараларын қалыңдығы 0,27 мм-ден 0,3 мм дейінгі, ені 600 мм және одан да көп 3407, 3408, 3409 маркалы электротехникалық анизотроптық болат құрайтынын көрсетті (өзге де қоспаланған болаттардан жасалған тегіс прокат, Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметі бірыңғай Тауар номенклатурасының коды 7225 11 000 0) (МЕМСТ 21427.1-83) "Электротехникалық анизотроптық жұқа табақты болат" (бұдан әрі – электротехникалық болат).

"Болжамдық монополист" тестісінің деректері, Одақтың ресми статистикалық органдарының және кеден органдарының деректерін талдау нәтижелері бойынша, сондай-ақ электротехникалық болатты тұтынушылардан сұрастыру нәтижелері бойынша, сатып алушының электротехникалық болаттың тауар нарығының Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекаралары шегінде электротехникалық болатты сатып алғаны және оны сатып алудың экономикалық, техникалық немесе өзге де мүмкіндігіне ие болғаны, электротехникалық болатты осылай сатып алуды орынды деп санағаны және сонымен бірге оны электротехникалық болат тауары нарығының Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекараларынан тыс жерлерде сатып алуды орынсыз деп санағаны анықталды (Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 23, 26 – 29-тармақтары).

Департамент қызметкерлері жүргізген электротехникалық болаттың тауар нарығындағы бәсекелестік жағдайын бағалау нәтижелері бойынша географиялық шекараның Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының аумақтарымен айқындалғанын негізге ала отырып, сондай-ақ Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2012 жылғы 19 желтоқсандағы № 29 шешімімен бекітілген Нарықты трансшекаралыққа жатқызу критерийлерінің (бұдан әрі – Нарықты трансшекаралыққа жатқызу критерийлері) 2-тармағының талаптарын, Шарттың 74-бабының 2-тармағын және Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 26-тармағын ескере отырып, электротехникалық болаттың тауар нарығы трансшекаралық болып табылады деген қорытынды жасалды.

Мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің (нарық субъектілерінің) басқа мүше мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері (нарық субъектілері) қатысатын, екі және одан көп мүше мемлекеттердің аумақтарындағы трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестікке теріс әсер ететін немесе әсер етуі мүмкін қатынастарындағы бәсекелестік қағидаларын бұзушылықтарының (Шарттың 74-бабының 2-тармағы, Нарықты трансшекаралыққа жатқызу критерийлерінің 1-тармағы) жолын кесу жөніндегі Комиссияның құзыретін айқындау мақсатында, электротехникалық болаттың тауар нарығында үстем жағдайды иеленетін және әрекеті белгіленген тыйым салуды бұзуға әкеп соқтыратын "НЛМК" ЖАҚ адамдары тобының зерттеліп отырған кезеңде электротехникалық болатты сату көлемінің үлесі бұзу қозғаған мүше мемлекеттердің әрқайсысының аумағында айналымдағы электротехникалық болаттың жалпы көлемінің кемінде 35% құрайтыны анықталды (Беларусь Республикасының аумағында – 100%, Қазақстан Республикасының аумағында – 100% және Ресей Федерациясының аумағында – 99,9%). Белгіленген тыйым салуды бұзу Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасы тұтынушыларының мүдделерін бұзуға әкеп соқтырады (Нарықты трансшекаралыққа жатқызу критерийлерінің 5-тармағы).

Баяндалғандарды ескергенде, "НЛМК" ЖАҚ адамдары тобының осы жағдайдағы әрекеттерін қарау Комиссияның құзыретіне жатады.

Бәсекелестік жағдайын бағалау нәтижелері бойынша қызметін тауар нарығында жүзеге асыратын және тауар нарығын зерттеудің белгіленген уақыт аралығы шегінде электротехникалық болатты сататын шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) құрамына "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ кіретіні айқындалды.

"НЛМК" ЖАҚ зерттеліп отырған кезеңде "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ жарғылық капиталындағы 100% мөлшеріндегі үлестің меншік иесі (2006 жылы сатып алды) болып табылды, ол "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ ұсынған ақпаратпен, сондай-ақ Федералдық салық қызметінің деректерімен расталады, осыған байланысты және "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 2-тармағының 5-тармақшасы бірінші абзацының негізінде "НЛМК" ЖАҚ бір тұлғалар тобын құрайды.

Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 2-тармағы 5-тармақшасының тоғызыншы абзацына сәйкес "НЛМК" ЖАҚ бірыңғай шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) ретінде қарастырылады, сонымен бірге, Шарттың ХVІІІ бөлімінің және Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) қатысты ережелері "НЛМК" ЖАҚ тұлғалар тобына – "НЛМК" ЖАҚ бірыңғай шаруашылық жүргізуші субъектісіне қолданылады және оған қатысты Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттамада көзделген ерекше жағдайлар белгіленген.

Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 39-тармағының "а" тармақшасына сәйкес және нарық субъектісі "НЛМК" ЖАҚ-тың электротехникалық болатты сату көлемінің сомасын негізге ала отырып және Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 40-тармағына сәйкес зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекараларында электротехникалық болаттың тауар нарығының жалпы көлеміндегі "НЛМК" ЖАҚ үлесі 42,7 % құрайтыны, электротехникалық болаттың тауар нарығының жалпы көлеміндегі "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ үлесі 57,2 % құрайтыны анықталды.

Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 40-тармағының екінші абзацына сәйкес зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекараларындағы электротехникалық болаттың тауар нарығында "НЛМК" ЖАҚ нарық субъектісінің үлесі "НЛМК" ЖАҚ мен "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ үлестерінің жиынтығы ретінде айқындалды және 99,9% құрады.

Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 41-тармағының "а" тармақшасына сәйкес зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекараларындағы электротехникалық болаттың тауар нарығында нарықтық концентрация коэффициенті (СR₃) есептелді, ол СR₃ = 99,9% құрады.

Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 41-тармағының "б" тармақшасына сәйкес зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекараларындағы электротехникалық болаттың тауар нарығында Герфиндаль-Гиршман нарықтық концентрациясының индексі (ННІ) есептелді, ол HHI = 9980 құрады.

Нарықтық концентрация коэффициентінің (СR₃ = 99,9%) және Герфиндаль-Гиршман нарықтық концентрациясы индексінің (HHI, 2000 <= 9980 <= 10000) мәндеріне сәйкес Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 42-тармағының ережелерін негізге алғанда, зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекараларындағы электротехникалық болаттың тауар нарығы концентрациясының деңгейі жоғары ретінде айқындалды.

Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 44-тармағына сәйкес тауар нарығына кіру кедергілері айқындалды, соның ішінде:

капитал салымдарының өтелімділігнің ұзақ мерзімі жағдайында тауар өндірісін жолға қою кезінде осындай едәуір капитал салымдарын жүзеге асыру қажеттілігі;

патенттер мен ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстардың жоғары құны (электротехникалық болат өндірісінің бар технологияларына нарыққа әлеуетті қатысушылардың қол жеткізуі қиын және оларды өндіруші компаниялар (ерекше құқықтардың құқық иеленушілерінің) қорғайды);

Одақтың аумағында тауарды тұтынушылардың шектеулі саны (Одақта электротехникалық болатты өндіру көлемі осы тауарды тұтыну көлемінен асып кетеді, соның салдарынан нарықтағы жаңа өндіруші осындай тауарды өткізу саласындағы проблемаларға тап болудан қауіптенеді).

Тауар нарығы концентрациясының жоғары деңгейін, тауар нарығына кірудің жеңуі қиын кедергілерінің болуын, Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 2-тармағының 15-тармақшасында көрсетілген бәсекелестікті шектеу белгілерінің болуын (Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушылары үшін тауар бағасының тауар нарығындағы тауар айналымының өзге де жалпы шарттарының тиісті өзгерістерімен байланысты емес өсуі, сондай-ақ НЛМК нарығының субъектісіне тауар нарығындағы тауар айналымының жалпы шарттарына біржақты тәртіппен ықпал ету мүмкіндігін жасайтын НЛМК нарығы субъектісінің 99,9 % мөлшеріндегі үлесі) негізге алғанда және Бәсекелестік жағдайын бағалау әдістемесінің 49-тармағына сәйкес Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының географиялық шекараларында электротехникалық болаттың тауар нарығы зерттеліп отырған кезеңде бәсекесі дамымаған нарық ретінде айқындалды.

Департамент қызметкерлері жүргізген бәсекелестіктің жағдайын бағалау қорытындылары бойынша НЛМК нарығы субъектісінің үстем жағдайы анықталды.

Жүргізілген тергеп-тексерудің шеңберінде НЛМК нарығы субъектісі құжаттар мен мәліметтер ұсынды, оларға сәйкес зерттеліп отырған кезеңде электротехникалық болат бағасының 5,3 %-дан 23 % дейінгі мөлшерінде макроэкономикалық тәуекел коэффициентін қолдануды белгілейтін өкімге "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнімдік маркетинг жөніндегі директоры ай сайын қол қойып отырған, ал "НЛМК" ЖАҚ вице-президенті оны бекітіп отырған.

НЛМК нарығы субъектісі ұсынған деректерге сәйкес электротехникалық болаттың құнына қосымша макроэкономикалық тәуекел коэффициентінің мөлшері және қолданылуы белгіленетін тиісті өкімнің қолданылуы айына сәйкес есептелетін ақшалай қаражаттың сомасы алынып отырған.

Сондай-ақ НЛМК нарығының субъектісі көрсетілген ақшалай қаражаттың Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушыларынан ғана алынғаны және Ресей Федерациясының тұтынушыларынан алынбағанын көрсететін ақпарат ұсынды.

Шарттың 76-бабының 1-тармағының 6-тармақшасына сәйкес нәтижесі басқа тұлғалардың мүдделеріне қысым жасау, соның ішінде Шартта және (немесе) мүше мемлекеттердің басқа халықаралық шарттарында көзделген ерекшеліктерді ескере отырып, кемсітушілік жағдайлар жасау болып табылған немесе болып табылуы мүмкін үстем жағдайға ие шаруашылық жүргізуші субъектінің әрекетіне (әрекетсіздігіне) тыйым салынады. Шартта немесе мүше мемлекеттердің басқа да халықаралық шарттарында электромеханикалық болат нарығына қатысты ерекшеліктер белгіленбеген.

Тергеп-тексеру барысында бәсекелестік қағидаларын бұзу белгілерінің анықталуына байланысты, Комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі Алқа мүшесі (Министр) 2017 жылғы 7 наурызда бәсекелестік қағидаларының бұзылуы туралы іс қозғау және оны қарау туралы ұйғарым шығарды (Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 10-тармағының 2 және 3-тармақшалары, Тергеп-тексеру тәртібінің 11-тармағының 1-тармақшасы, 13 және 16-тармақтары, Істерді қарау тәртібінің 2-тармағы), онымен № 22-АС-01 істі қарау бойынша комиссия құрылды.

Комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі Алқа мүшесінің (Министр) тапсырмасы бойынша № 22-АС-01 істі қарау комиссиясының төрағасы трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларының сақталуын бақылау саласында уәкілетті Комиссия құрылымдық бөлімшесінің басшысын, Департамент директоры А.Г.Сушкевичті белгіледі (Істерді қарау тәртібінің 5-тармағы, Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2013 жылғы 14 мамырдағы № 112 шешімінің 1-тармағы).

Көрсетілген ұйғарымның көшірмесі уәкілетті органдарға және "КТЗ" АҚ-ға жіберілді (Тергеп-тексеру тәртібінің 17-тармағы).

№ 22-АС-01 істі қарау 2017 жылғы 26 сәуірге белгіленді.

2017 жылғы 26 сәуірде № 22-АС-01 істі қарау кезінде істі қарауға қатысқан адамдар тыңдалды, олар бойынша тиісті шешімдер қабылданған, отырыстың хаттамасында көрініс тапқан өтініштер тыңдалып, талқыланды, дәлелдер зерттелді, істі қарауға қатысқан адамдардың іске қатысқан басқа да адамдар ұсынған дәлелдерге қатысты пікірлері мен түсініктемелері тыңдалды, істі қарауды кейінге қалдырудың негіздері және қажеттігі туралы мәселе талқыланды.

Қосымша дәлелдер алу қажеттілігіне байланысты (Істерді қарау тәртібінің 27-тармағының 2-тармақшасы), сондай-ақ № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссияның отырысына қарастырылып отырған істің мән-жайлары туралы мәліметтерді иеленетін тұлға ретінде "В.И.Козлов атындағы Минск электротехникалық зауыт" ААҚ (Беларусь Республикасы, 220037, Минск қаласы, Уралская көшесі, 4) тарту үшін (Істерді қарау тәртібінің 27-тармағының 3-тармақшасы) және "НЛМК" ЖАҚ-ның сенімхаты бойынша "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ өкілдері мәлімдеген өтінішті, соның ішінде № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссияның істі қарауды кейінге қалдыруы туралы өтінішті назарға ала отырып, оны қарау 2017 жылғы 17 мамырға, 10 сағат 00 минутқа кейінге қалдырылды, ол туралы 2017 жылғы 26 сәуірде № 22-АС-01 істі қарауды кейінге қалдыру туралы ұйғарым шығарылды (Істерді қарау тәртібінің 32-тармағы, 41-тармағының 5-тармақшасы).

2017 жылғы 17 мамырда № 22-АС-01 істі қарау кезінде істі қарауға қатысқан адамдар тыңдалды, дәлелдер зерттелді, істі қарауға қатысқан адамдардың іске қатысқан басқа да адамдар ұсынған дәлелдерге қатысты пікірлері мен түсініктемелері тыңдалды, қарастырылып отырған істің мән-жайлары туралы мәліметтерді иеленетін адамдар тыңдалды, істі қарауды кейінге қалдырудың негіздері және қажеттігі туралы мәселе талқыланды.

Сондай-ақ 2017 жылғы 17 мамырда № 22-АС-01 істі мәні бойынша қарау барысында "НЛМК" ЖАҚ мен "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ-ның № 22-АС-01 істі қарауға сарапшылар ретінде "М.В.Ломоносов атындағы мемлекеттік университеті" жоғары білім беретін Федералдық мемлекеттік бюджеттік білім беру мекемесін (ММУ экономика факультеті, мекенжайы: 119991, Ресей Федерациясы, Мәскеу қаласы, Ленин таулары, 1-үй, 46-құр.) және Steel-Insights LLC (Becky E. Hites, President). Сарапшыларға сұрақтардың, жоспарланатын сараптама мәнінің және қарастырылып отырған тауар нарығы саласында тәжірибе мен арнайы білімнің болуын растайтын дәлелдердің болмауына байланысты, көрсетілген өтінішті қанағаттандырудан бас тартылды (Істерді қарау тәртібінің 18-тармағы). Сондай-ақ қосымша дәлелдер алу қажеттігіне байланысты (Істерді қарау тәртібінің 27-тармағының 2-тармақшасы) № 22-АС-01 істі қарау 2017 жылғы 20 маусымға, 10 сағат 00 минутқа кейінге қалдырылды, ол туралы 2017 жылғы 17 мамырда № 22-АС-01 істі қарауды кейінге қалдыру туралы ұйғарым шығарылды (Істерді қарау тәртібінің 32-тармағы, 41-тармағының 5-тармақшасы).

2017 жылғы 20 маусымда № 22-АС-01 істі қарау кезінде істі қарауға қатысқан адамдар тыңдалды, олар бойынша тиісті шешімдер қабылданған, отырыстың хаттамасында көрініс тапқан өтініштер тыңдалып, талқыланды, дәлелдер зерттелді, істі қарауға қатысқан адамдардың іске қатысқан басқа да адамдар ұсынған дәлелдерге қатысты пікірлері мен түсініктемелері тыңдалды, қарастырылып отырған істің мән-жайлары туралы мәліметтерді иеленетін адамдар тыңдалды, істі қарауды кейінге қалдырудың негіздері және қажеттігі туралы мәселе талқыланды.

2017 жылғы 20 маусымда № 22-АС-01 істі қарау кезінде № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссияның төрағасы А.Г.Сушкевич 2017 жылғы 23 маусым, 10 сағат 00 минутқа дейін үзіліс жариялады.

2017 жылғы 23 маусымда № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі:

комиссия төрағасы – Декпартамент директоры А.Г.Сушкевич;

комиссия мүшелері:

Департамент директорының орынбасары А.А.Қалиев;

Департамент директорының орынбасары Б.А.Исаев;

талдау және көлік және телекоммуникациялар нарығына тергеп-тексеру жүргізу бөлімінің бастығы Л.Н.Ярулин құрамдағы комиссия;

мыналардың:

Федералдық монополияға қарсы қызмет Өнеркәсіпті бақылау басқармасының металлургия бөлімі бастығының;

"КТЗ" АҚ өкілінің;

"НЛМК" ЖАҚ өкілінің;

"НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ өкілінің;

"НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнім маркетингі жөніндегі директорының ("НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ өкілінің);

"НЛМК" ЖАҚ өкілінің қатысуымен № 22-АС-01 істі қарауды жалғастырды.

№ 22-АС-01 іс бойынша дәлелдер зерттелгеннен, істі қарауға қатысқан адамдардың пікірлері баяндалғаннан, № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссия зерттелудегі мән-жайлар туралы мәліметтерді иеленетін адамдарға сұрастыру жүргізгеннен кейін, № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссия мыналарды анықтады:

электротехникалық болаттың бағасын НЛМК нарығының субъектісі тауардың құнынан, жеңілдіктер мен қосымша ақылардан қалыптастырды ("НЛМК" ЖАҚ-тың 2016 жылғы 13 қыркүйектегі шығыс № 149/00221 хаты), бұл ретте № 22-АС-01 істің қолда бар материалдарына сәйкес (соның ішінде "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ-ның 2016 жылғы 23 қарашадағы шығыс № 34-10-1/440 хаты) базалық баға Ресей Федерациясының тұтынушылары мен мүше мемлекеттердің тұтынушылары үшін кемсітушілік жағдайлары пайдаланылмастан бір үлгіде есептелді;

зерттеліп отырған кезеңде НЛМК нарығының субъектісі ай сайын электротехникалық болат бағасының 5,3 %-дан 23 % дейінгі мөлшерінде макроэкономикалық тәуекел коэффициентімен айқындалатын және Ресей Федерациясының тұтынушылары үшін қолданылмаған, Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушыларына сатылатын сатып алынатын электротехникалық болаттың құнынан басқа қосымша төлеуге жататын қосымша ақы белгіледі (электротехникалық болат тапсырыстарына қосымша шарттар туралы: (2014 жылғы 15 желтоқсандағы (2015 жылғы қаңтарға), 2015 жылғы 15 қаңтардағы (2015 жылғы ақпанға), 2015 жылғы 15 ақпандағы (2015 жылғы наурызға), 2015 жылғы 15 наурыздағы (2015 жылғы сәуірге), 2015 жылғы 15 сәуірдегі (2015 жылғы мамырға), 2015 жылғы 29 мамырдағы (2015 жылғы маусымға), 2015 жылғы 29 маусымдағы (2015 жылғы шілдеге), 2015 жылғы 15 шілдедегі (2015 жылғы тамызға), 2015 жылғы 11 тамыздағы (2015 жылғы қыркүйекке), 2015 жылғы 24 қыркүйектегі (2015 жылғы қазанға), 2015 жылғы 16 қазандағы (2015 жылғы қарашаға), 2015 жылғы 11 қарашадағы (2015 жылғы желтоқсанға), 2015 жылғы 15 желтоқсандағы (2016 жылғы қаңтарға), 2016 жылғы 18 қаңтардағы (2016 жылғы ақпанға), 2016 жылғы 16 ақпандағы (2016 жылғы наурызға), 2016 жылғы 15 наурыздағы (2016 жылғы сәуірге), 2016 жылғы 8 сәуірдегі (2016 жылғы мамырға) және 2016 жылғы 12 мамырдағы өкімдер (2016 жылғы маусымға) (бұдан әрі – "НЛМК" ЖАҚ-тың өкімдері);

зерттеліп отырған кезеңде НЛМК нарығының субъектісі жақын шет елдер үшін ай сайын белгілейтін қосымша ақы (электротехникалық болат бағасының 5,3 %-дан 23 % дейінгі мөлшерінде макроэкономикалық тәуекел коэффициентін белгілеу жолымен айқындалатын) мүше мемлекеттердің (Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасы) тұтынушылары үшін ерекшеліктерді көздемеді және оларға қатысты қолданылды (Ресей Федерациясының тұтынушыларына қатысты қолданылмады), бұл үстем жағдайды иеленетін НЛМК нарығы субъектісінің теріс пайдалануы болып табылады, оның нәтижесі Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушылары үшін Ресей Федерациясының тұтынушыларымен салыстырғанда электротехникалық болат сатуда кемсітушілік жағдайлар жасау болып табылады және ол Шарттың 76-бабы 1-тармағының 6-тармақшасын бұзады;

көрсетілген шарттар зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушыларына электротехникалық болаттың барлық жеткізілімдерін жүзеге асыру кезінде қолданылды, өйткені мұндай тұтынушылар жеткізудің өзге де бірдей шарттары кезінде тауардың бір бірлігі үшін Ресей Федерациясының тұтынушылары төлеген бағадан макроэкономикалық тәуекел коэффициентіне асатын бағаны төледі. Электротехникалық болат жеткізілімдерінің тұтынушылар бөлінісіндегі көлемі және құны туралы ақпараттың құпия ақпаратқа жататындығын ескере отырып, көрсетілген деректер келтірілмейді.

ұлттық валюталардың құбылмалылығымен, төлем қабілетті сұраныстың төмендеуімен, тұтынудың шағын көлемімен және тұрақсыздығымен, сатып алушылардың аз санымен түсіндірілетін жоғары тәуекелдерді және осы тауар нарықтарының тұрақсыздығының орнын толтыру мақсатында зерттеліп отырған кезеңде үшінші елдер үшін макроэкономикалық тәуекел коэффициентін қолдануы туралы НЛМК нарығы субъектісінің дәлелі өз растауын таппады және № 22-АС-01 істің материалдарымен жоққа шығарылады. № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссия Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушыларына электротехникалық болатты сату тұрақты жүзеге асырылғанын, жеткізілімдер бойынша төлемнің Ресей рублімен және 100-пайыздық алдын ала төлеммен жүргізілгенін анықтады және ол № 22-АС-01 істің материалдарымен расталады, осыған байланысты НЛМК нарығы субъектісінің аталған дәлелдері назарға алынбайды және макроэкономикалық тәуекел коэффициентін қолданудың негізділігі фактісі расталмайды.

зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушылары үшін қосымша төлеуге жататын қосымша ақыны айқындау үшін НЛМК нарығы субъектісінің электротехникалық болат бағасының 5,3 %-дан 23 % дейінгі мөлшерінде ай сайынғы макроэкономикалық тәуекел коэффициентін қолдануын белгілейтін (Ресей Федерациясының тұтынушыларына қолданылмайтын) "НЛМК" ЖАҚ-ның өкімдеріне "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнім маркетингі жөніндегі директоры қол қойды, ол тергеп-тексеру жүргізу кезінде Комиссияның сұратуы бойынша ұсынылған "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ атынан металл өніміне бағаны айқындау бойынша келіссөздер жүргізуге уәкілеттік берілген қызметкер ретінде "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнім маркетингі жөніндегі директорына уәкілеттік беру туралы ақпаратпен ("ВИЗ – Сталь" ЖШҚ-ның 2016 жылғы 23 қарашадағы шығыс № 34-10-1/440 хаты) расталады. № 22-АС-01 істі қарау кезінде "НЛМК" ЖАҚ өкімдерге қол қою фактісін теріске шығармады, алайда мұны құқық бұзушылық деп есептемеді. Зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушылары үшін НЛМК нарығы субъектісінің электротехникалық болат бағасының 5,3 %-дан 23 % дейінгі мөлшерінде ай сайынғы макроэкономикалық тәуекел коэффициентін қолдануын белгілейтін (Ресей Федерациясының тұтынушыларына қолданылмайтын) өкімдерді "НЛМК" ЖАҚ вице-президенті бекіткен болатын. № 22-АС-01 істі қарау кезінде "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің "НЛМК" ЖАҚ өкімдерін бекіту фактісін теріске шығармады, алайда мұны құқық бұзушылық деп есептемеді. Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушыларына макроэкономикалық тәуекел коэффициентінің қолданылуы соның ішінде, Комиссияның сұратуы бойынша ұсынылған ақпаратпен расталады: "НЛМК" ЖАҚ (2017 жылғы 14 маусымдағы шығыс № 288/00114, 2016 жылғы 23 қарашадағы шығыс № 149/00345) және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ (2016 жылғы 23 қарашадағы шығыс № 34-10-1/440);

НЛМК нарығы субъектісінің Шарттың 76-бабы 1-тармағының 6-тармақшасын бұзуы фактісін "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ өкілдері мойындамады;

2017 жылғы 26 сәуірде № 22-АС-01 істі қарау шеңберінде сұратылған, соның ішінде "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ-ның электротехникалық болатты сатудан түскен түсімінің мөлшері (№ 22-АС-01 істі қарауды кейінге қалдыру туралы 2017 жылғы 7 наурыздағы ұйғарымның 4.3-тармағы) және "НЛМК" ЖАҚ түсімінің мөлшері (№ 22-АС-01 істі қарауды кейінге қалдыру туралы 2017 жылғы 7 наурыздағы ұйғарымның 5.3-тармағы) туралы ақпаратты НЛМК нарығы субъектісі ұсынды ("НЛМК" ЖАҚ-тың 2017 жылғы 15 мамырдағы шығыс № 288/00086 хаты) (ақпарат таратылуы шектеулі санатқа жатады).

Баяндалғандарды ескере отырып, 2017 жылғы 23 маусымда № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссия Істерді қарау тәртібінің 23-тармағына сәйкес № 22-АС-01 істі қараудың аяқталғаны және № 22-АС-01 іс бойынша Комиссия Алқасы шешімінің жобасын дайындау, оны Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2014 жылғы 23 желтоқсандағы № 98 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық комиссияның Жұмыс регламентінде көзделген тәртіппен Комиссия Алқасының қарауына енгізу үшін Комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі Алқа мүшесіне (Министр) жіберу туралы жариялады.

Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 10-тармағының 3-тармақшасын және 16-тармағын, Істерді қарау тәртібінің 44-тармағын, Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 17 желтоқсандағы № 118 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін айыппұлдар есептеу әдістемесін және оларды салу тәртібін басшылыққа ала отырып, Комиссия Алқасы шешті:

1. № 22-АС-01 істі тоқтату үшін Істерді қарау тәртібінің 46-тармағында көзделген негіздемелердің жоқтығы танылсын.

2. Ресей Федерациясының тұтынушылары үшін электротехникалық болатты сату кезінде қолданылмаған, зерттеліп отырған кезеңде Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушылары сатып алатын электротехникалық болаттың құнына қосымша төлеуге жататын қосымша ақыны айқындайтын, электротехникалық болат бағасының 5,3 %-дан 23 % дейінгі мөлшеріндегі ай сайынғы макроэкономикалық тәуекел коэффициенттерін белгілеуден және қолданудан көрінетін НЛМК нарығы үстем субъектісінің әрекеті Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республикасының тұтынушылары үшін электротехникалық болат сатуда кемсітушілік жағдай және Шарттың 76-бабы 1-тармағының 6-тармақшасын бұзу деп танылсын.

3. Зерттеліп отырған кезеңде ай сайынғы макроэкономикалық тәуекел коэффициенттерін белгілеу жөніндегі "НЛМК" ЖАҚ өкімдерін бекітуден көрінетін "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің әрекеті Шарттың 76-бабы 1-тармағының 6-тармақшасын бұзу деп танылсын.

4. Зерттеліп отырған кезеңде ай сайынғы макроэкономикалық тәуекел коэффициенттерін белгілеу жөніндегі "НЛМК" ЖАҚ өкімдеріне қол қоюдан көрінетін "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнімдік маркетинг жөніндегі директорының әрекеті Шарттың 76-бабы 1-тармағының 6-тармақшасын бұзу деп танылсын.

5. Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін айыппұлдар есептеу әдістемесіне және оларды салу тәртібіне сәйкес және Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 16-тармағының негізінде:

бәсекелестік қағидаларының ұзақ уақыт бойы (1 жыл және одан да ұзақ уақыт) бұзуды жауапкершілікті ауырлататын мән-жай ретінде және жауапкершілікті жеңілдететін мән-жайлардың жоқтығын назарға ала отырып, "НЛМК" ЖАҚ вице-президентіне 101 250 Ресей рублі мөлшерінде айыппұл тағайындалсын;

бәсекелестік қағидаларының ұзақ уақыт бойы (1 жыл және одан да ұзақ уақыт) бұзуды жауапкершілікті ауырлататын мән-жай ретінде және құқық бұзушының № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссияға жәрдем көрсетуін жауапкершілікті жеңілдететін мән-жай ретінде назарға ала отырып, "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнімдік маркетинг жөніндегі директорына 95 833 Ресей рублі мөлшерінде айыппұл тағайындалсын;

бәсекелестік қағидаларының ұзақ уақыт бойы (1 жыл және одан да ұзақ уақыт) бұзуды жауапкершілікті ауырлататын мән-жай ретінде және құқық бұзушының № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссияға жәрдем көрсетуін жауапкершілікті жеңілдететін мән-жай ретінде назарға ала отырып, "НЛМК" ЖАҚ-қа 77 781 511 Ресей рублі мөлшерінде айыппұл тағайындалсын;

бәсекелестік қағидаларының ұзақ уақыт бойы (1 жыл және одан да ұзақ уақыт) бұзуды жауапкершілікті ауырлататын мән-жай ретінде және құқық бұзушының № 22-АС-01 істі қарау жөніндегі комиссияға жәрдем көрсетуін жауапкершілікті жеңілдететін мән-жай ретінде назарға ала отырып, "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ-қа 139 586 073 Ресей рублі мөлшерінде айыппұл тағайындалсын.

Осы Шешіммен тағайындалған айыппұлдар аумағында бәсекелестік қағидаларын бұзған шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) тіркелген немесе жеке тұлға уақытша тұратын мүше мемлекеттің бюджетіне аударуға жатады.

Осы Шешіммен тағайындалған айыппұлдарды шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі), жеке тұлға Комиссия айыппұл салу туралы шешім қабылдаған күні көрсетілген мүше мемлекеттің ұлттық (орталық) банкі белгілеген бағам бойынша аумағында бәсекелестік қағидаларын бұзған шаруашылық жүргізуші субъект (нарық субъектісі) тіркелген немесе жеке тұлға уақытша тұратын мүше мемлекеттің ұлттық валютасымен төлейді.

6. НЛМК нарығы субъектісіне мүше мемлекеттердің аумақтарында тіркелген сатып алушыларға қатысты электротехникалық болатқа берілетін тапсырыстарға кемсітушілік қосымша шарттар, соның ішінде электротехникалық болатқа жалпы белгіленген бағаны арттыратын макроэкономикалық тәуекел коэффициентін қолдану туралы өкім шығармауға және оны қолданбауға нұсқау берілсін.

7. "НЛМК" ЖАҚ вице-президенті, "НЛМК" ЖАҚ вице-президентінің сату жөніндегі орынбасары – өнімдік маркетинг жөніндегі директоры, "НЛМК" ЖАҚ және "ВИЗ – Сталь" ЖШҚ осы Шешім күшіне енген күннен бастап бір ай мерзімде Комиссияға осы Шешімнің 5 және 6-тармақтарының орындалуы туралы ақпарат ұсынсын.

8. Осы Шешімге Одақ Сотына белгіленген тәртіппен шағымдануға болады.

9. Осы Шешім ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 30 күн өткен соң күшіне енеді.

Еуразиялық экономикалық комиссия
Алқасының Төрағасы

Т. Саркисян

Утратил силу Решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 11.08.2020 № 99 (вступает в силу по истечении 30 календарных дней с даты его официального опубликования).

Коллегия Евразийской экономической комиссии в соответствии с пунктом 44 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 99 (далее – Порядок рассмотрения дел), рассмотрела вопрос об установлении факта нарушения статьи 76 Договора о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года (далее – Договор) по делу о нарушении правил конкуренции на трансграничном рынке № 22-АС-01 (далее – дело № 22-АС-01), внесенный членом Коллегии (Министром) по конкуренции и антимонопольному регулированию Евразийской экономической комиссии Кусаиновым М.А.

В соответствии с пунктом 23 Порядка рассмотрения дел 23 июня 2017 г. председателем комиссии по рассмотрению дела № 22-АС-01, директором Департамента антимонопольного регулирования Сушкевичем А.Г. объявлено об окончании рассмотрения дела № 22-АС-01 в присутствии:

членов комиссии по рассмотрению дела:

заместителя директора Департамента антимонопольного регулирования Калиева А.А.;

заместителя директора Департамента антимонопольного регулирования Исаева Б.А.;

начальника отдела анализа и проведения расследований на рынках транспорта и телекоммуникаций Департамента антимонопольного регулирования Яруллина Л.Н.;

сотрудников антимонопольных ведомств государств – членов Евразийского экономического союза (далее соответственно – государства-члены, Союз), ответственных за взаимодействие с Евразийской экономической комиссией:

руководителя Управления экономической интеграции Комитета по регулированию естественных монополий и защите конкуренции Министерства национальной экономики Республики Казахстан;

начальника отдела металлургии Управления контроля промышленности Федеральной антимонопольной службы;

представителя заявителя – акционерного общества "Кентауский трансформаторный завод" (Республика Казахстан, Южно-Казахстанская область, г. Кентау, ул. И. Кожабаева, д. 2) (далее – АО "КТЗ");

представителя ответчика – публичного акционерного общества "Новолипецкий металлургический комбинат" (398040, Российская Федерация, Липецкая область, г. Липецк, площадь Металлургов, д. 2) (далее – ПАО "НЛМК") ;

представителя ответчика – ПАО "НЛМК" и общества с ограниченной ответственностью "ВИЗ – Сталь" (620219, Российская Федерация, Свердловская область, г. Екатеринбург, ул. Кирова, д. 28) (далее – ООО "ВИЗ – Сталь") ;

представителя ответчика – ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь", заместителя вице-президента по продажам – директора по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК";

представителя ответчика – ПАО "НЛМК".

По результатам рассмотрения дела № 22-АС-01 установлено следующее.

В Евразийскую экономическую комиссию (далее – Комиссия) поступило заявление АО "КТЗ" от 5 августа 2016 г. № 2016-370 (далее – заявление) о наличии в действиях ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь" признаков нарушения положений подпункта 6 пункта 1 статьи 76 Договора, выразившегося в злоупотреблении доминирующим положением путем создания дискриминационных условий при реализации электротехнической анизотропной стали на территориях государств-членов.

10 августа 2016 г. Департамент антимонопольного регулирования (далее – Департамент) как структурное подразделение Комиссии, обеспечивающее проведение расследований и подготовку материалов дел о нарушении правил конкуренции (пункт 1 Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 14 мая 2013 г. № 112), уведомил антимонопольные ведомства государств-членов (Государственную комиссию по защите экономической конкуренции Республики Армения, Министерство экономики Республики Беларусь (с 8 сентября 2016 г. Министерство антимонопольного регулирования и торговли Республики Беларусь), Министерство национальной экономики Республики Казахстан и Федеральную антимонопольную службу) (далее – уполномоченные органы) и АО "КТЗ" о принятии заявления к рассмотрению (абзац второй пункта 12 Порядка рассмотрения заявлений (материалов) о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 97 (далее – Порядок рассмотрения заявлений)).

В соответствии с пунктом 13 Порядка рассмотрения заявлений уполномоченными органами представлены кандидатуры сотрудников, ответственных за взаимодействие с Комиссией при проведении ею расследования нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках (далее – правила конкуренции) в рассматриваемом деле № 22-АС-01.

По результатам рассмотрения заявления в целях установления признаков нарушения правил конкуренции (подпункт 1 пункта 2 Порядка проведения расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 98 (далее – Порядок расследования)), в том числе в целях установления доминирующего положения хозяйствующего субъекта (субъекта рынка) на трансграничном рынке (абзац второй пункта 4 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции (приложение № 19 к Договору), подпункт "а" пункта 2 Методики оценки состояния конкуренции, утвержденной Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 30 января 2013 г. № 7 (далее соответственно – Протокол об общих принципах и правилах конкуренции, Методика оценки состояния конкуренции)) на основании определения о проведении расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках от 19 сентября 2016 г. (пункт 14 Порядка рассмотрения заявлений, подпункт 1 пункта 3 Порядка расследований) советником отдела правоприменительной практики и подготовки материалов к рассмотрению дел о нарушениях правил конкуренции Департамента Иманбеком Б.Т. и консультантом отдела анализа и проведения расследований в сфере торговли и услуг Департамента Кузнецовым М.А. (далее – сотрудники Департамента) начато расследование, касающееся наличия возможных признаков нарушения правил конкуренции (пункт 5 Порядка расследований).

В связи с недостаточностью сведений, позволяющих сделать вывод о наличии или об отсутствии признаков нарушения правил конкуренции, для сбора и анализа дополнительных сведений членом Коллегии (Министром) по конкуренции и антимонопольному регулированию Комиссии определением о продлении срока проведения расследования нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках от 12 декабря 2016 г. продлен срок проведения расследования на 60 рабочих дней (пункт 6 Порядка расследований). О продлении срока проведения расследования в письменной форме уведомлены уполномоченные органы и АО "КТЗ".

В рамках расследования наличия возможных признаков нарушения правил конкуренции сотрудниками Департамента проведена оценка состояния конкуренции на товарном рынке анизотропной электротехнической стали, по результатам которой подготовлен аналитический отчет (подпункты "а" и "б" пункта 2, пункты 3, 61 – 64 Методики оценки состояния конкуренции).

Временной интервал исследования товарного рынка, в том числе для целей оценки состояния конкуренции в период предполагаемого нарушения правил конкуренции, указанный в заявлении, в рамках проведенной оценки состояния конкуренции на товарном рынке анизотропной электротехнической стали определен как период с 1 января 2015 г. по 30 июня 2016 г. (далее – исследуемый период) (пункт 6 Методики оценки состояния конкуренции).

Определение продуктовых границ товарного рынка проведено исходя из мнения покупателей анизотропной электротехнической стали, полученного в результате их опроса (пункты 13 и 16 Методики оценки состояния конкуренции).

В целях выявления взаимозаменяемости анизотропной электротехнической стали использовался метод – проведение теста "гипотетического монополиста" (подпункт "а" пункта 18, пункт 19 Методики оценки состояния конкуренции).

Тест "гипотетического монополиста" показал, что продуктовые границы товарного рынка составляет электротехническая анизотропная сталь толщиной от 0,27 мм до 0,3 мм, шириной 600 мм и более (прокат плоский из прочих легированных сталей, код единой Товарной номенклатуры внешнеэкономической деятельности Евразийского экономического союза 7225 11 000 0) марок 3407, 3408, 3409 (ГОСТ 21427.1-83) "Сталь электротехническая анизотропная тонколистовая" (далее – сталь электротехническая).

По данным теста "гипотетического монополиста", результатам анализа данных официальных органов статистики и таможенных органов Союза, а также по результатам опроса потребителей стали электротехнической установлено, что в пределах географических границ товарного рынка стали электротехнической Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации покупатель приобретал и имел экономическую, техническую или иную возможность приобретения стали электротехнической, считал целесообразным такое приобретение стали электротехнической и в тоже время считал нецелесообразным приобретение ее вне географических границ товарного рынка стали электротехнической Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации (пункты 23, 26 – 29 Методики оценки состояния конкуренции).

Исходя из того, что по результатам оценки состояния конкуренции на товарном рынке стали электротехнической, проведенной сотрудниками Департамента, географические границы определены территориями Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации, а также с учетом требований пункта 2 Критериев отнесения рынка к трансграничному, утвержденных Решением Высшего Евразийского экономического совета от 19 декабря 2012 г. № 29 (далее – Критерии отнесения рынка к трансграничному), пункта 2 статьи 74 Договора и пункта 26 Методики оценки состояния конкуренции был сделан вывод, что товарный рынок стали электротехнической является трансграничным.

В целях определения компетенции Комиссии по пресечению нарушений правил конкуренции хозяйствующими субъектами (субъектами рынка) государств-членов в отношениях с участием хозяйствующих субъектов (субъектов рынка) других государств-членов, которые оказывают или могут оказать негативное влияние на конкуренцию на трансграничных рынках двух и более государств-членов (пункт 2 статьи 74 Договора, пункт 1 Критериев отнесения рынка к трансграничному), установлено, что доля объема реализации стали электротехнической в исследуемый период группой лиц ПАО "НЛМК", которая занимает доминирующее положение на товарном рынке стали электротехнической и действия которой приводят к нарушению установленного запрета, от общего объема стали электротехнической, обращающейся на территории каждого из государств-членов, затронутых нарушением, составляет не менее 35 % (на территории Республики Беларусь – 100 %, на территории Республики Казахстан – 100 % и на территории Российской Федерации – 99,9 %). Нарушение установленного запрета приводит к ущемлению интересов потребителей Республики Беларусь и Республики Казахстан (пункт 5 Критериев отнесения рынка к трансграничному).

Учитывая изложенное, рассмотрение действий группы лиц ПАО "НЛМК" в указанном случае относится к компетенции Комиссии.

По результатам оценки состояния конкуренции определено, что в состав хозяйствующих субъектов (субъектов рынка), осуществляющих деятельность на товарном рынке и реализующих сталь электротехническую в пределах определенного временного интервала исследования товарного рынка, входят ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь".

В исследуемый период ПАО "НЛМК" являлся собственником доли в уставном капитале ООО "ВИЗ – Сталь" в размере 100 % (приобретено в 2006 году), что подтверждается представленной информацией ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь", а также данными Федеральной налоговой службы, в связи с чем, а также на основании абзаца первого подпункта 5 пункта 2 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь" образуют одну группу лиц ПАО "НЛМК".

В соответствии с абзацем девятым подпункта 5 пункта 2 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции группа лиц ПАО "НЛМК" рассматривается как единый хозяйствующий субъект (субъект рынка), в тоже время положения раздела XVIII Договора и Протокола об общих принципах и правилах конкуренции, относящиеся к хозяйствующим субъектам (субъектам рынка), распространяются на группу лиц ПАО "НЛМК" – единый хозяйствующий субъект ПАО "НЛМК" (далее – субъект рынка НЛМК), и в отношении его не установлены исключительные случаи, предусмотренные Протоколом об общих принципах и правилах конкуренции.

В соответствии с подпунктом "а" пункта 39 Методики оценки состояния конкуренции и исходя из суммы объемов продаж стали электротехнической субъектом рынка НЛМК установлен объем товарного рынка стали электротехнической, и в соответствии с пунктом 40 Методики оценки состояния конкуренции установлено, что в географических границах Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации в исследуемый период доля ПАО "НЛМК" составляла 42,7 % от общего объема товарного рынка стали электротехнической, доля ООО "ВИЗ – Сталь" составляла 57,2 % от общего объема товарного рынка стали электротехнической.

В соответствии с абзацем вторым пункта 40 Методики оценки состояния конкуренции доля субъекта рынка НЛМК на товарном рынке стали электротехнической в географических границах Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации в исследуемый период определена как сумма долей ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь" и составила 99,9 %.

В соответствии с подпунктом "а" пункта 41 Методики оценки состояния конкуренции рассчитан коэффициент рыночной концентрации (СR₃) на товарном рынке стали электротехнической в географических границах Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации в исследуемый период, который составил СR₃ = 99,9%.

В соответствии с подпунктом "б" пункта 41 Методики оценки состояния конкуренции рассчитан индекс рыночной концентрации Герфиндаля – Гиршмана (HHI) на товарном рынке стали электротехнической в географических границах Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации в исследуемый период, который составил HHI = 9980.

Исходя из положений пункта 42 Методики оценки состояния конкуренции в соответствии со значениями коэффициента рыночной концентрации (СR₃ = 99,9%) и индекса рыночной концентрации Герфиндаля – Гиршмана (HHI, 2000 <= 9980 <= 10000) уровень концентрации товарного рынка стали электротехнической в географических границах Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации в исследуемый период определен как высокий.

В соответствии с пунктом 44 Методики оценки состояния конкуренции определены барьеры для входа на товарный рынок, в том числе:

необходимость осуществления значительных капиталовложений при налаживании производства товара при длительном сроке окупаемости этих вложений;

высокая стоимость патентов и научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ (существующие технологии производства стали электротехнической труднодоступны для потенциальных участников рынка и охраняются компаниями-производителями (правообладателями исключительных прав);

ограниченное количество потребителей товара на территории Союза (объем производства стали электротехнической значительно превышает объемы потребления данного товара в Союзе, вследствие чего новый производитель на рынке рискует столкнуться с проблемами в области сбыта такого товара).

Исходя из высокого уровня концентрации товарного рынка, наличия труднопреодолимых барьеров для входа на товарный рынок, признаков ограничения конкуренции, указанных в подпункте 15 пункта 2 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции (рост цены товара для потребителей Республики Беларусь и Республики Казахстан, не связанной с соответствующими изменениями иных общих условий обращения товара на товарном рынке, а также доля субъекта рынка НЛМК в размере 99,9 %, создающая возможность субъекту рынка НЛМК в одностороннем порядке воздействовать на общие условия обращения товара на товарном рынке), и в соответствии с пунктом 49 Методики оценки состояния конкуренции товарный рынок стали электротехнической в географических границах Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации в исследуемый период определен как рынок с неразвитой конкуренцией.

По итогам проведенной сотрудниками Департамента оценки состояния конкуренции установлено доминирующее положение субъекта рынка НЛМК.

В рамках проведенного расследования субъектом рынка НЛМК представлены документы и сведения, согласно которым в исследуемый период заместитель вице-президента по продажам – директор по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК" ежемесячно подписывал, а вице-президент ПАО "НЛМК" утверждал распоряжения, устанавливающие применение коэффициента макроэкономического риска в размере от 5,3 % до 23 % от цены стали электротехнической.

Согласно представленным данным субъектом рынка НЛМК дополнительно к стоимости стали электротехнической взымалась сумма денежных средств, рассчитываемая в соответствующий месяц действия соответствующего распоряжения, устанавливающего размер и применение коэффициента макроэкономического риска.

Также субъектом рынка НЛМК представлена информация, согласно которой указанные денежные средства взымались только с потребителей Республики Беларусь и Республики Казахстан и не взымались с потребителей Российской Федерации.

В соответствии с подпунктом 6 пункта 1 статьи 76 Договора запрещаются действия (бездействие) занимающего доминирующее положение субъекта рынка, результатом которых является или может являться ущемление интересов других лиц, в том числе создание дискриминационных условий с учетом особенностей, предусмотренных Договором и (или) другими международными договорами государств-членов. В отношении рынка стали электротехнической Договором или другими международными договорами государств-членов особенностей не установлено.

В связи с выявлением в ходе расследования признаков нарушения правил конкуренции членом Коллегии (Министром) по конкуренции и антимонопольному регулированию Комиссии вынесено определение о возбуждении и рассмотрении дела о нарушении правил конкуренции от 7 марта 2017 г. (подпункты 2 и 3 пункта 10 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции, подпункт 1 пункта 11, пункты 13 и 16 Порядка расследований, пункт 2 Порядка рассмотрения дел), которым создана комиссия по рассмотрению дела № 22-АС-01.

По поручению члена Коллегии (Министра) по конкуренции и антимонопольному регулированию Комиссии председателем комиссии по рассмотрению дела № 22-АС-01 определен руководитель структурного подразделения Комиссии, уполномоченного в сфере контроля за соблюдением общих правил конкуренции на трансграничных рынках, директор Департамента Сушкевич А.Г. (пункт 5 Порядка рассмотрения дел, пункт 1 Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 14 мая 2013 г. № 112).

Копия указанного определения направлена в уполномоченные органы и АО "КТЗ" (пункт 17 Порядка расследований).

Рассмотрение дела № 22-АС-01 было назначено на 26 апреля 2017 г.

26 апреля 2017 г. при рассмотрении дела № 22-АС-01 заслушаны лица, участвующие в рассмотрении дела, заслушаны и обсуждены ходатайства, по которым приняты соответствующие решения, которые отражены в протоколе заседания, исследованы доказательства, заслушаны мнения и пояснения лиц, участвовавших в рассмотрении дела, относительно доказательств, представленных другими лицами, участвующими в деле, обсуждены вопросы об основаниях и необходимости отложения рассмотрения дела.

В связи с необходимостью получения дополнительных доказательств (подпункт 2 пункта 27 Порядка рассмотрения дел), а также для привлечения к участию в заседании комиссии по рассмотрению дела № 22-АС-01 ОАО "Минский электротехнический завод имени В.И. Козлова" (Республика Беларусь, 220037, г. Минск, ул. Уральская, 4) в качестве лица, располагающего сведениями об обстоятельствах рассматриваемого дела (подпункт 3 пункта 27 Порядка рассмотрения дел), и принимая во внимание заявленное представителями ООО "ВИЗ – Сталь" по доверенности и ПАО "НЛМК" ходатайство, в том числе об отложении рассмотрения дела комиссией по рассмотрению дела № 22-АС-01, его рассмотрение было отложено на 17 мая 2017 г., 10 час. 00 мин., о чем 26 апреля 2017 г. вынесено определение об отложении рассмотрения дела № 22-АС-01 (пункт 32, подпункт 5 пункта 41 Порядка рассмотрения дел).

17 мая 2017 г. при рассмотрении дела № 22-АС-01 заслушаны лица, участвующие в рассмотрении дела, исследованы доказательства, заслушаны мнения и пояснения лиц, участвовавших в рассмотрении дела, относительно доказательств, представленных другими лицами, участвующими в деле, заслушаны лица, располагающие сведениями об обстоятельствах рассматриваемого дела, обсуждены вопросы об основаниях и необходимости отложения рассмотрения дела.

Также в ходе рассмотрения дела № 22-АС-01 17 мая 2017 г. по существу рассмотрено ходатайство ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь" от 17 мая 2017 г. о привлечении к рассмотрению дела № 22-АС-01 в качестве экспертов Федерального государственного бюджетного образовательного учреждения высшего образования "Московский государственный университет имени М.В. Ломоносова" (экономический факультет МГУ, адрес: 119991, Российская Федерация, г. Москва, Ленинские горы, д. 1 стр. 46) и Steel-Insights LLC (Becky E. Hites, President). В связи с отсутствием вопросов к экспертам, предмета планируемой экспертизы и доказательств, подтверждающих наличие опыта и специальных знаний в сфере рассматриваемого товарного рынка, в удовлетворении указанного ходатайства было отказано (пункт 18 Порядка рассмотрения дел). Также в связи с необходимостью получения дополнительных доказательств (подпункт 2 пункта 27 Порядка рассмотрения дел) рассмотрение дела № 22-АС-01 было отложено на 20 июня 2017 г., 10 час. 00 мин., о чем 17 мая 2017 г. вынесено определение об отложении рассмотрения дела № 22-АС-01 (пункт 32, подпункт 5 пункта 41 Порядка рассмотрения дел).

20 июня 2017 г. при рассмотрении дела № 22-АС-01 заслушаны лица, участвующие в рассмотрении дела, заслушаны и обсуждены ходатайства, по которым приняты соответствующие решения, которые отражены в протоколе заседания, исследованы доказательства, заслушаны мнения и пояснения лиц, участвовавших в рассмотрении дела, относительно доказательств, представленных другими лицами, участвующими в деле, заслушаны лица, располагающие сведениями об обстоятельствах рассматриваемого дела, обсуждены вопросы об основаниях и необходимости отложения рассмотрения дела.

При рассмотрении дела № 22-АС-01 20 июня 2017 г. председатель комиссии по рассмотрению дела № 22-АС-01 Сушкевич А.Г. объявил перерыв до 23 июня 2017 г., 10 час. 00 мин.

23 июня 2017 г. рассмотрение дела № 22-АС-01 было продолжено комиссией по рассмотрению дела № 22-АС-01 в составе:

председателя комиссии – директора Департамента Сушкевича А.Г.;

членов комиссии:

заместителя директора Департамента Калиева А.А.;

заместителя директора Департамента Исаева Б.А.;

начальника отдела анализа и проведения расследований на рынках транспорта и телекоммуникаций Департамента Яруллина Л.Н.;

в присутствии:

начальника отдела металлургии Управления контроля промышленности Федеральной антимонопольной службы ;

представителя АО "КТЗ" ;

представителя ПАО "НЛМК" .;

представителя ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь" ;

заместителя вице-президента по продажам – директора по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК" (представителя ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь") ;

представителя ПАО "НЛМК" .

После исследования доказательств по делу № 22-АС-01, изложения мнений лиц, участвующих в рассмотрении дела, проведения опроса лиц, располагающих сведениями об исследуемых комиссией по рассмотрению дела № 22-АС-01 обстоятельствах, комиссия по рассмотрению дела № 22-АС-01 установила следующее:

цена на сталь электротехническую субъектом рынка НЛМК формировалась из стоимости товара, скидок и доплат (письмо ПАО "НЛМК" от 13 сентября 2016 г. исходящий № 149/00221), при этом согласно имеющимися материалами дела № 22-АС-01 (в том числе письмо ООО "ВИЗ-Сталь" от 23 ноября 2016 г. исходящий № 34-10-1/440) базовая цена рассчитывалась единообразно для потребителей Российской Федерации и потребителей государств-членов без использования дискриминирующих условий;

субъект рынка НЛМК в исследуемый период ежемесячно устанавливал доплату, определяемую коэффициентом макроэкономического риска в размере от 5,3 % до 23 % от цены стали электротехнической и подлежащую уплате дополнительно, помимо стоимости покупаемой стали электротехнической, реализуемой потребителям Республики Беларусь и Республики Казахстан, который не применялся для потребителей Российской Федерации (распоряжения о дополнительных условиях на заказы стали электротехнической: от 15 декабря 2014 г. (на январь 2015 г.), от 15 января 2015 г. (на февраль 2015 г.), от 15 февраля 2015 г. (на март 2015 г.), от 15 марта 2015 г. (на апрель 2015 г.), от 15 апреля 2015 г. (на май 2015 г.), от 29 мая 2015 г. (на июнь 2015 г.), от 29 июня 2015 г. (на июль 2015 г.), от 15 июля 2015 г. (на август 2015 г.), от 11 августа 2015 г. (на сентябрь 2015 г.), от 24 сентября 2015 г. (на октябрь 2015 г.), от 16 октября 2015 г. (на ноябрь 2015 г.), от 11 ноября 2015 г. (на декабрь 2015 г.), от 15 декабря 2015 г. (на январь 2016 г.), от 18 января 2016 г. (на февраль 2016 г.), от 16 февраля 2016 г. (на март 2016 г.), от 15 марта 2016 г. (на апрель 2016 г.), от 8 апреля 2016 г. (на май 2016 г.) и от 12 мая 2016 г. (на июнь 2016 г.) (далее – распоряжения ПАО "НЛМК");

ежемесячно устанавливаемая субъектом рынка НЛМК для стран ближнего зарубежья в исследуемый период доплата (определенная путем установления коэффициента макроэкономического риска в размере от 5,3 % до 23 % от цены стали электротехнической) не предусматривала исключений для потребителей государств-членов (Республики Беларусь и Республики Казахстан) и применялась в отношении их (не применялась в отношении потребителей Российской Федерации), что является злоупотреблением занимающего доминирующее положение субъекта рынка НЛМК, результатом которого является создание дискриминационных условий реализации стали электротехнической для потребителей Республики Беларусь и Республики Казахстан в сравнении с потребителями Российской Федерации и которое нарушает подпункт 6 пункта 1 статьи 76 Договора;

указанные условия действовали при осуществлении всех поставок стали электротехнической в исследуемый период потребителям из Республики Беларусь и Республики Казахстан, поскольку такие потребители при прочих идентичных условиях поставки уплачивали цену за единицу товара, превышающую цену, которую уплачивали потребители Российской Федерации, на коэффициент макроэкономического риска. Учитывая, что информация об объемах и стоимости поставок стали электротехнической в разрезе потребителей относится к конфиденциальной информации, указанные данные не приводятся;

довод субъекта рынка НЛМК о применении коэффициента макроэкономического риска в исследуемый период для третьих стран с целью компенсации высоких рисков и нестабильности данных товарных рынков, которые обусловлены волатильностью национальных валют и снижением платежеспособного спроса, малыми объемами и нестабильностью потребления, малым числом покупателей, не нашел своего подтверждения и опровергается материалами дела № 22-АС-01. Комиссией по рассмотрению дела № 22-АС-01 установлено и материалами дела № 22-АС-01 подтверждается, что реализация стали электротехнической потребителям Республики Беларусь и Республики Казахстан осуществлялась постоянно, оплата по поставкам производилась в российских рублях и со 100-процентной предоплатой, в связи с чем названные доводы субъекта рынка НЛМК не могут быть приняты во внимание и факт обоснованности применения коэффициента макроэкономического риска не подтверждают;

распоряжения ПАО "НЛМК", устанавливающие применение субъектом рынка НЛМК ежемесячных коэффициентов макроэкономического риска в размере от 5,3 % до 23 % к цене стали электротехнической в исследуемый период для потребителей Республики Беларусь и Республики Казахстан (не применяемый к потребителям Российской Федерации) для определения доплаты, которая подлежала уплате дополнительно, были подписаны заместителем вице-президента по продажам – директором по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК" , что подтверждается представленной по запросу Комиссии при проведении расследования информацией об уполномочивании заместителя вице-президента по продажам – директора по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК" как сотрудника, уполномоченного на ведение переговоров по определению цен на металлопродукцию от имени ООО "ВИЗ – Сталь" (письмо ООО "ВИЗ – Сталь" от 23 ноября 2016 г. исходящий № 34-10-1/440). Факт подписания распоряжений ПАО "НЛМК" на рассмотрении дела № 22-АС-01 не отрицал, но не считал это правонарушением. Распоряжения ПАО "НЛМК", устанавливающие применение субъектом рынка НЛМК коэффициентов макроэкономического риска в размере от 5,3 % до 23 % к цене стали электротехнической в исследуемый период для потребителей Республики Беларусь и Республики Казахстан (не применяемого к потребителям Российской Федерации), были утверждены вице-президентом ПАО "НЛМК" . Факт утверждения вице-президентом ПАО "НЛМК" распоряжений ПАО "НЛМК" на рассмотрении дела № 22-АС-01 не отрицал, но не считал это правонарушением. Применение коэффициента макроэкономического риска к потребителям Республики Беларусь и Республики Казахстан в том числе подтверждается информацией, представленной по запросу Комиссии: ПАО "НЛМК" (от 14 июня 2017 г. исходящий № 288/00114, от 23 ноября 2016 г. исходящий № 149/00345) и ООО "ВИЗ – Сталь" (от 23 ноября 2016 г. исходящий № 34-10-1/440);

факт нарушения субъектом рынка НЛМК подпункта 6 пункта 1 статьи 76 Договора представители ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь" не признали;

запрошенная 26 апреля 2017 г. в рамках рассмотрения дела № 22-АС-01 информация, в том числе о размере выручки ООО "ВИЗ – Сталь" за реализацию стали электротехнической (пункт 4.3 определения об отложении рассмотрения дела № 22-АС-01 от 7 марта 2017 г.) и размере выручки ПАО "НЛМК" (пункт 5.3 определения об отложении рассмотрения дела № 22-АС-01 от 7 марта 2017 г.), представлена субъектом рынка НЛМК (письмо ПАО "НЛМК" от 15 мая 2017 г. исходящий № 288/00086) (информация относится к категории ограниченного распространения).

Учитывая изложенное, 23 июня 2017 г. комиссией по рассмотрению дела № 22-АС-01 в соответствии с пунктом 23 Порядка рассмотрения дел объявлено об окончании рассмотрения дела № 22-АС-01 и подготовке проекта решения Коллегии Комиссии по делу № 22-АС-01, его направлении члену Коллегии (Министру) по конкуренции и антимонопольному регулированию Комиссии для внесения на рассмотрение Коллегии Комиссии в порядке, предусмотренном Регламентом работы Евразийской экономической комиссии, утвержденным Решением Высшего Евразийского экономического совета от 23 декабря 2014 г. № 98.

Руководствуясь подпунктом 3 пункта 10 и пунктом 16 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции, пунктом 44 Порядка рассмотрения дел, Методикой расчета и порядком наложения штрафов за нарушение общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденными Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 17 декабря 2012 г. № 118, Коллегия Комиссии решила:

Признать отсутствие оснований для прекращения рассмотрения дела № 22-АС-01, предусмотренных пунктом 46 Порядка рассмотрения дел.

Признать действия доминирующего субъекта рынка НЛМК выразившиеся в установлении и применении в исследуемый период ежемесячных коэффициентов макроэкономического риска в размере от 5,3 % до 23 % от цены стали электротехнической, определяющих доплату, подлежащую уплате дополнительно к стоимости приобретаемой потребителями Республики Беларусь и Республики Казахстан стали электротехнической, которые не применялись при реализации стали электротехнической для потребителей Российской Федерации, дискриминационным условием реализации стали электротехнической для потребителей Республики Беларусь и Республики Казахстан и нарушением подпункт 6 пункта 1 статьи 76 Договора.

Признать действия вице-президента ПАО "НЛМК" , выразившиеся в утверждении в исследуемый период распоряжений ПАО "НЛМК" по установлению ежемесячных коэффициентов макроэкономического риска, нарушением подпункта 6 пункта 1 статьи 76 Договора.

Признать действия заместителя вице-президента по продажам – директора по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК" , выразившиеся в подписании в исследуемый период распоряжений ПАО "НЛМК" по установлению ежемесячных коэффициентов макроэкономического риска, нарушением подпункта 6 пункта 1 статьи 76 Договора.

В соответствии с Методикой расчета и порядком наложения штрафов за нарушение общих правил конкуренции на трансграничных рынках и на основании пункта 16 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции:

принимая во внимание длящееся (в течение 1 года и более) нарушение правил конкуренции в качестве обстоятельства, отягчающего ответственность, и отсутствие обстоятельств, смягчающих ответственность, назначить вице-президенту ПАО "НЛМК" штраф в размере 101 250 российских рублей;

принимая во внимание длящееся (в течение 1 года и более) нарушение правил конкуренции в качестве обстоятельства, отягчающего ответственность, и оказание правонарушителем содействия комиссии по рассмотрению дела № 22-АС-01 в качестве обстоятельства, смягчающего ответственность, назначить заместителю вице-президента по продажам – директору по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК" штраф в размере 95 833 российских рублей;

принимая во внимание длящееся (в течение 1 года и более) нарушение правил конкуренции в качестве обстоятельства, отягчающего ответственность, и оказание правонарушителем содействия комиссии по рассмотрению дела № 22-АС-01 в качестве обстоятельства, смягчающего ответственность, назначить ПАО "НЛМК" штраф в размере 77 781 511 российских рублей;

принимая во внимание длящееся (в течение 1 года и более) нарушение правил конкуренции в качестве обстоятельства, отягчающего ответственность, и оказание правонарушителем содействия комиссии по рассмотрению дела № 22-АС-01 в качестве обстоятельства, смягчающего ответственность, назначить ООО "ВИЗ – Сталь" штраф в размере 139 586 073 российских рублей.

Штрафы, назначенные настоящим Решением, подлежат перечислению в бюджет государства-члена, на территории которого зарегистрирован хозяйствующий субъект (субъект рынка) или временно проживает физическое лицо, нарушившие правила конкуренции.

Штрафы, назначенные настоящим Решением, выплачиваются хозяйствующим субъектом (субъектом рынка), физическим лицом в национальной валюте государства-члена, на территории которого зарегистрирован хозяйствующий субъект (субъект рынка) или временно проживает физическое лицо, нарушившие правила конкуренции, по курсу, установленному национальным (центральным) банком указанного государства-члена на день принятия Комиссией решения о наложении штрафа.

Предписать субъекту рынка НЛМК не издавать и не применять распоряжения о применении дискриминирующих дополнительных условий на заказы на сталь электротехническую, в том числе коэффициента макроэкономического риска, повышающего общую установленную цену на сталь электротехническую, в отношении покупателей, зарегистрированных на территориях государств-членов.

Вице-президенту ПАО "НЛМК" , заместителю вице-президента по продажам – директору по продуктовому маркетингу ПАО "НЛМК" , ПАО "НЛМК" и ООО "ВИЗ – Сталь" представить информацию об исполнении пунктов 5 и 6 настоящего Решения в Комиссию в месячный срок со дня вступления настоящего Решения в силу.

Настоящее Решение может быть обжаловано в установленном порядке в Суд Союза.

Настоящее Решение вступает в силу по истечении 30 календарных дней с даты его официального опубликования.

Председатель Коллегии
Евразийской экономической комиссии

Т. Саркисян