ИПС "Әділет"

(Келісім 1999 жылғы 15 қыркүйектен қол қойылған күнінен бастап
күшіне енді - Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары
бюллетені, 2003 ж., N 12, 90-құжат)

       Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау, білім және спорт министрлігі және Болгария Республикасы Білім және ғылым министрлігі мұнан әрі "Тараптар" деп аталып,
      білім саласындағы ынтымақтастықты дамытуға пейіл білдіріп, өзара сыйластық,
      теңдік және достық принциптеріне сүйене отырып,
      мына төмендегі жағдайларға келісті:

1-бап

Тараптар, әрбір мемлекеттегі заңдар және халықаралық құқықтар нормаларына сәйкес өзара сыйластық принциптері негізінде білім саласында екі Тараптың тиісті ұйымдары және мекемелері арасындағы ынтымақтастықты дамытып, қолдайды.

2-бап

      Тараптар білім саласында мына төмендегідей түрде өзара алмасу және ынтымақтастықты жүзеге асырмақ:
      - білім саласын басқаруды дамыту, жоспарлау және ұйымдастыру сияқты маңызды бағыттары бойынша тәжірибе алмасу;
      - екі Тарап мемлекеттерінің Конституциясына және нормативтік актілеріне сәйкес болгар және қазақ жастарын ана тіліне оқытуды дамыту және жетілдіру;
      - мектепке дейінгі мекемелер, барлық түрдегі мектептер және білім беретін мекемелердің арасындағы нақты байланыстар мен ынтымақтастықты дамыту;
      - жеке ой өріс меншігін қорғау заңы аясындағы білім беру процесін оқу-әдістемелік материалдар және әдебиеттермен қамтамасыз ету, оқу жоспарлары және оқу бағдарламаларымен алмасу;
      - екі Тараптың жоғары оқу, сондай-ақ орта білім жүйесінің жағдайы мен оларды дамытудың перспективалары туралы ақпарат алмасу (негізгі параметрлер).

3-бап

Тараптар жоғары мектеп оқытушыларын, зерттеушілерді, ғылыми қызметкерлерді және басқа да мамандарды тәжірибе алмасуға, сондай-ақ студенттерді толық және бекітілген курсқа валютасыз баламалы алмасу негізінде білім алуға жібереді. Жіберілетіндер мен мамандардың саны Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігі, Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау, білім және спорт министрлігі Болгария Республикасы Білім және ғылым министрлігі арасындағы ведомствоаралық деңгейде қол қойылған Хаттамалар негізінде айқындалады.
Жіберетін Тарап қабылдайтын Тараптың астанасына барып, қайту жолақысын төлейді. Қабылдаушы Тарап осы Келісімге орай жіберілгендерді білім алу, оқу құралдарын пайдалану, жатақхана үшін ақы төлеуден босатылады, екі Тарап мемлекеттерінде қолданылып жүрген заңдар шеңберінде дәрігерлік көмекпен қамтамасыз етеді және екі Тарап мемлекеттерінің білім беру нормаларына сәйкес шәкіртақы береді.

4-бап

Тараптар екі жақтың заңдарына сәйкес құрылған, Тараптардың орта және жоғары оқу орындары берген орта және жоғары білім құжаттарының баламалығы туралы Келісімді дайындау үшін екі жақтың тең өкілдерінен құралған бірлескен комиссиясын құрады.

5-бап

      Тараптар Болгария Республикасының мұғалімдері мен оқытушыларына болгар тілінде білім беретін мектептер мен мектепке дейінгі мекемелерде жұмыс істеуге мүмкіндік береді (Қазақстан Республикасы аумақтық білім басқармаларының өтініштеріне орай).
      - Болгар жағы Қазақстан Республикасындағы осы мектептер мен мектепке дейінгі мекемелерді оқу процесіне қажетті оқу құралдары және оқу әдістемелік материалдарымен қамтамасыз етуі тиіс.
      - Тараптар Қазақстан Республикасынан шыққан болгарлықтарға болгарлық орта мектептерге қабылдауға және білім алуына мүмкіндік береді. Жіберу, қабылдау және оқыту шарттарына сәйкес болгарлық жоғары оқу орындарына түсуге ықпал етеді.

6-бап

Тараптар өздерінің тіл және әдебиет университеттерінде басқа Тараптың валютасыз жолмен білім беруін, болгар тілі мен әдебиетінен және қазақ тілі мен әдебиетінен баламалы түрде лекторлармен алмасуды Алматы қаласындағы Қазақ мемлекеттік халықаралық қатынастар және әлем тілдері университетінде және Әулие Климент Охридский атындағы София университетінде қолдайды. Қалауы болған жағдайда лекторлар екі елдің басқа да университеттеріне жіберіледі.

7-бап

      Лекторларды баламалы ауыстырумен қамтамасыз еткен жағдайда қабылдаушы Тарап:
      - елдегі заңға сәйкес айлық жалақымен;
      - жиһаздалған пәтермен (оған суға, электр қуатына және жылуға коммуналдық қызметі қоса. Бұған телефон төлемі қосылмайды);
      - екі Тараптың заңына сәйкес медициналық қызмет көрсетуді қамтамасыз етеді.

8-бап

Тараптар валютасыз баламалы айырбастау негізінде тіл, әдебиет және мәдениеттен жазғы семинарларға қатысу үшін жыл сайын екі студентпен алмасады. Жіберуші Тарап қабылдап алушы Тараптың астанасына бару және қайту жолақысын төлейді. Қабылдап алушы Тарап келген кездегі барлық шығынды көтереді (тамақтандыру, пәтер, білім беру және мәдени бағдарлама).

9-бап

Үйлестіру, жұмыс тәжірибесін алмасу және министрліктердің ынтымақтастығын одан әрі дамытып, тереңдету үшін Тараптар жыл сайын қажет болған жағдайда және ынта болса 2 адамнан тұратын 5 күндік мерзімге делегациялармен алмаса алады.

10-бап

Тараптар мемлекеттік орта және жоғары оқу орындарына дипломатиялық өкілдік қызметкерлерінің балаларын білім алуына ақы төлемей қабылдайды. Бірақ оларға шәкіртақы және жатақхана берілмейді.

11-бап

Тараптар Қазақстанда тұратын болгар балаларына Болгария Республикасының мемлекеттік орта мектептерде білім алуына ықпал етеді. Сондай-ақ Болгария Республикасының квотасына сәйкес Қазақстандағы болгар диаспорасы Қазақстан Республикасында алған білім туралы аттестаттарымен, дипломдарымен жоғары оқу орындарында оқи алады.

12-бап

Осы Келісімді жүзеге асыру кезінде пайда болған келіспеушіліктер мен қарама-қайшылықтар бекітілген Тараптардың келіссөзі жолымен шешіледі.

13-бап

Тараптардың өзара келісімі бойынша осы Келісімге жеке Хаттамамен ресімделетін өзгертулер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.

14-бап

Осы Келісім қол қойылған күннен бастап күшіне енеді және 5 жыл мерзімге жасалады.
Егер Тараптардың біреуі осы Келісімнің қолданыс мерзімінің бітуінен алты ай бұрын қолданыс күшін тоқтату туралы жазбаша түрде екінші Тарапқа білдірмесе, онда Келісім күші өздігінен тағы да 5 жылға ұзартылады.

София қаласында 1999 жылғы 15 қыркүйекте, үш данамен, әрбірі қазақ, болгар және орыс тілінде мәміле жасалды. Барлық мәтіндердің күші бірдей.
Осы Келісімнің ережелерін түсіндіруде келіспеушілік туындаса, Тараптар орыс тіліндегі мәтінді басшылыққа алуына болады.

(Қолдары)

(Соглашение вступило в силу с момента подписания -
Бюллетень международных договоров Республики Казахстан,
2003 г., N 12, ст. 90)

      Министерство здравоохранения, образования и спорта Республики Казахстан, Министерство науки и высшего образования Республики Казахстан и Министерство образования и науки Республики Болгария, далее именуемые "Стороны",
      исходя из желания развивать сотрудничество в области образования,
      и основываясь на принципах взаимного уважения, равенства и дружбы,
      согласились и нижеследующем:

Статья 1

Стороны, в соответствии с действующими в каждом государстве законодательством и нормами международного права, развивают и поддерживают сотрудничество между соответствующими организациями и учреждениями обеих Сторон в области образования на основе принципов равноправия и взаимного уважения.

Статья 2

      Стороны осуществляют обмен и сотрудничество в области образования в следующих формах:
      - обмен опытом по важнейшим направлениям развития, планирования и организации управления в области образования;
      - развитие и совершенствование обучения родным языкам молодежи казахского и болгарского происхождения государств обеих Сторон, в соответствии с Конституцией и нормативными актами каждой страны;
      - развитие непосредственных контактов и сотрудничества между детскими дошкольными учреждениями, школами всех видов и образовательными учреждениями;
      - обмен учебными планами и учебными программами, как и другими учебно-методическими материалами и литературой для обеспечения учебного процесса в рамках действующего законодательства по защите интеллектуальной собственности;
      - обмен информацией о состоянии и перспективах развития системы высшего образования в двух странах, а также в области системы среднего образования (основные параметры).

Статья 3

Стороны направляют преподавателей высших школ, исследователей, научных работников и других специалистов на стажировки, а также студентов на полный и включенный курс обучения на основе безвалютного эквивалентного обмена. Количество направляемых и специальности определяются на основании Протокола, подписанного на межведомственном уровне между Министерством здравоохранения, образования и спорта Республики Казахстан, Министерством науки и высшего образования Республики Казахстан и Министерством образования и науки Республики Болгария.
Направляющая Сторона оплачивает проезд до столицы принимающей Стороны и обратно. Принимающая Сторона освобождает направленных лиц в рамках настоящего Соглашения от оплаты за обучение, пользование учебными пособиями, за общежитие, обеспечивает медицинскую помощь в рамках действующего законодательства обеих Сторон и предоставляет стипендию в соответствии с нормами Стороны обучения.

Статья 4

Стороны создают совместную комиссию, состоящую из одинакового числа представителей обеих Стороны, для подготовки Соглашения об эквивалентности документов о среднем и высшем образовании, выданных средними и высшими учебными заведениями обеих Сторон, созданных на основе существующих законов обеих Сторон.

Статья 5

      Стороны представят возможность работы в школах и дошкольных учреждениях Республики Казахстан, в которых проходит обучение болгарскому языку, учителям и преподавателям из Республики Болгария (в соответствии с заявлениями территориальных органов управления образованием Республики Казахстан).
      Болгарская Сторона должна обеспечивать эти школы и дошкольные учреждения в Республике Казахстан необходимыми учебниками и учебно-методическими материалами для учебного процесса.
      Стороны обеспечивают участников национальных и международных олимпиад учебниками, материалами и другой необходимой литературой.
      Стороны представляют возможность для приема и обучения в болгарских средних школах учеников болгарского происхождения из Республики Казахстан. Условия направления, приема и обучения определяются на основе Протокола.
      Стороны будут содействовать юношам и девушкам болгарского происхождения, которые окончили средние учебные заведения в Казахстане, в поступлении в болгарские высшие школы по условиям направления, приема и обучения, предусмотренными Протоколом.

Статья 6

Стороны будут поддерживать преподавание в своих университетах языка и литературы другой Стороны путем безвалютного, эквивалентного обмена лекторов по болгарскому языку и литературе и казахскому языку и литературе в Софийском университете имени Святого Климента Охридского и Казахском Государственном университете международных отношений и мировых языков (город Алматы). При желании могут быть направлены лекторы и в другие университеты обеих стран.

Статья 7

      При обеспечении эквивалентного обмена лекторов, принимающая Сторона обеспечивает:
      - месячную заработную плату согласно с действующими в стране нормативными документами;
      - обеспечение меблированной квартиры, включая коммунальные расходы на воду, электричество и отопление за исключением расходов на телефон;
      - медицинское обслуживание в рамках действующего законодательства обеих Сторон.
                          Статья 8

Стороны обмениваются ежегодно двумя студентами для участия в летних семинарах по языку, литературе и культуре на основе безвалютного эквивалентного обмена. Направляющая Сторона оплачивает проезд до столицы принимающей Стороны и обратно. Принимающая Сторона обеспечивает все расходы по пребыванию (питание, квартирные, обучение и культурная программа).

Статья 9

Для координации, обмена опытом работы, дальнейшего развития и углубления сотрудничества между Министерствами, Стороны ежегодно при необходимости и желании, могут обмениваться делегациями до 2-х человек сроком на 5 дней.

Статья 10

Стороны принимают на учебу в Государственные средние и высшие учебные заведения детей работников дипломатических представительств без оплаты за их учебу, однако без прав на стипендию и общежитие.

Статья 11

Стороны будут способствовать детям болгарского происхождения, живущим в Казахстане, обучаться в средних государственных школах в Республике Болгария, а также в соответствии с квотой Республики Болгария болгарская диаспора в Казахстане может обучаться в высших учебных заведениях, имея аттестат и диплом об образовании, полученный в Республике Казахстан.

Статья 12

Все споры и разногласия, которые могут возникнуть в ходе реализации положений настоящего Соглашения, решаются Сторонами путем переговоров.

Статья 13

В настоящее Соглашение могут быть внесены изменения и дополнения по взаимному согласию Сторон, оформляемых отдельным Протоколом.

Статья 14

Настоящее Соглашение вступает в силу с момента его подписания и заключается сроком на 5 лет. Срок действия настоящего Соглашения будет автоматически продлеваться на последующие пятилетние периоды, если ни одна из Сторон письменно не уведомит другую Сторону о своем намерении прекратить действие настоящего Соглашения не позднее, чем за 6 месяцев до истечения срока действия настоящего Соглашения.

Совершено в городе София 15 сентября 1999 года, в трех экземплярах, каждый на казахском, болгарском и русском языках, причем все тексты имеют одинаковую силу.
В случае возникновения разногласий в толковании положений настоящего Соглашения, Стороны будут руководствоваться текстом на русском языке.

(Подписи)