"Әдiлет бiлiктiлiк алқасы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2000 жылғы 21 қараша N 1739

Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:

"Әдiлет бiлiктiлiк алқасы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының

жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына

енгізілсін.

Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрі

Жоба

ЕСКЕРТУ. Заңның жобасы қайтарып алынды - ҚР Үкіметінiң 2001.05.11.

N 624 қаулысымен.

P010624_

Әдiлет бiлiктiлiк алқасы туралы

Қазақстан Республикасының Заңы

Осы Заң Қазақстан Республикасы Конституциясының K951000_ 82-бабына сәйкес Әдiлет бiлiктiлiк алқасының мәртебесiн, түзiлу тәртiбiн және жұмысының ұйымдастырылуын айқындайды.

1-бап. Әдiлет бiліктiлiк алқасының мәртебесi және қызметiнiң
құқықтық негiзі

1. Әдiлет біліктiлiк алқасы (бұдан әрi - Алқа) Қазақстан Республикасының Конституциясында көзделген дербес және тәуелсiз мекеме болып табылады.
2. Алқа қызметiнiң құқықтық негiзi Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының сот жүйесiн айқындайтын конституциялық заң, осы заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық кесiмдерi болып табылады.

2-бап. Алқаның өкiлеттiктерi

Алқа:
1) судья болып жұмыс істеуге тiлек бiлдiрген Қазақстан Республикасының азаматтарынан бiлiктiлiк емтихандарын қабылдайды;
2) судья қызметімен айналысуға бiлiктiлiк емтиханын тапсырған адамдардың есебiн жүргiзедi;
3) конкурс өткiзедi және оның қорытындылары бойынша аудандық және оған теңестiрiлген соттар судьяларының бос қызмет орындарына кандидатты ұсынады;
4) уәкiлеттi адамдардың ұсынысы бойынша аудандық және оған

теңестiрілген сот төрағасының бос қызмет орнына кандидатты ұсынады.

5) аудандық және оған теңестiрiлген соттардың төрағалары мен

судьяларын отставка және отставкасын тоқтату нысанында, өз тiлегі бойынша,

медициналық қорытындыға сәйкес денсаулығына, егер судья (соттың төрағасы)

басқа соттағы судьяның бос қызмет орнына кiруге келiсiм бермесе, соттың

қайта ұйымдастырылуына, таратылуына байланысты қызметiнен босатуға

ұсынымдар бередi;

6) нормативтiк-құқықтық кесiмдермен көзделген өзге де өкiлеттiктердi

жүзеге асырады.

3-бап. Алқаның төрағасы

1. Алқа төрағасын Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайды.

2. Алқаның төрағасы:

1) Алқаның жұмысын ұйымдастырады, отырыстарды шақырады;

2) Алқа отырысына енгiзiлетiн мәселелердi дайындауға басшылық жасауды

жүзеге асырады;

3) Алқа шешiмiнiң негiзiнде конкурсқа қатысуға жiберiлген адамдардың тiзiмiн, сондай-ақ конкурсқа қатыстырудан бас тартылған тұлғалардың тiзiмiн бекiтедi;
4) Алқаның отырыстарына төрағалық етедi, Регламенттің сақталуын және Алқа шешiмдерiнiң орындалуын қамтамасыз етеді;
5) заңнамада және Алқа Регламентiнде көзделген басқа да ұйымдастыру-әкiмшiлiк өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
3. Алқа Төрағасы орнында болмаған жағдайда оның тапсырмасы бойынша мiндетiн уақытша атқару Алқаның Хатшысына жүктеледi. Хатшы орнында болмаған жағдайда Төрағаның міндеттерiн атқару Алқа мүшелерiнiң бiрiне жүктеледi.

4-бап. Алқаның Хатшысы

1. Төрағаның ұсынысы бойынша Алқаның құрамынан Хатшы сайланады. Алқаның Хатшысы орнында болмаған жағдайда Төрағаның тапсырмасы бойынша оның мiндеттерiн атқару Алқа мүшелерiнiң бірiне жүктеледi.
2. Алқаның Хатшысы:
1) Алқа мүшелерiнің ұсынысы бойынша алдағы отырыстың қарауына енгiзiлетiн мәселелердi құрады және олар туралы күнi бұрын Төрағаға хабарлайды;
2) өз қолымен отырыстар хаттамаларынан, Алқа қабылдаған қорытындылар мен ұсыныстардан үзiндi көшiрмелердi куәландырады;
3) келiп түскен материалдарды зерделейдi, олар туралы Төрағаға баяндайды, оның тапсырмасы бойынша қосымша құжаттарды талап етiп алдырады, тексеру ұйымдастырады;
4) Алқа жұмысының ұйымдастырылуын жақсартуға бағытталған ұсыныстар енгiзедi;
5) Алқаның отырысына шақырылатын адамдардың тiзiмiн белгiлейдi;
6) Төрағаның өкiмдерi мен Алқаның шешiмдерiн орындайды.

5-бап. Әдiлет бiлiктiлiк алқасының құрамы

1. Алқа Парламент Мәжiлiсi жiберген екi депутаттан, алты судьядан (Жоғарғы Соттың екi судьясынан, облыстық және оған теңестiрiлген соттың екi судьясынан, аудандық және оған теңестiрiлген соттың екi судьясынан), екi прокурордан, бiр заңгер ғалымнан, бiр құқық пәнiнiң оқытушысынан, әдiлет органдарының екi қызметкерiнен тұрады.
2. Алқа құрамына ұсынылатын адамдар принциптiлiгi мен және мiнсiз беделiмен, кәсiби бiлiктiлiгiмен және заң мамандығы бойынша жұмыс тәжiрибесiмен ерекшеленуге тиiс.

6-бап. Алқаны түзу тәртiбi

1. Парламент Мәжiлiсiнiң депутаттары Парламент Мәжiлiсiнiң шешiмiмен екі жарым жыл мерзiмге Алқа құрамына жiберiледi.
2. Судьялар Жоғарғы Соттың Бiрлескен отырысында судьялардың бiрлескен отырыстары ұсынған кандидаттардың арасынан екi жыл мерзiмге сайланады.
Алқа құрамына сайланған судья Бiрлескен отырыстың шешiмiмен Жоғарғы Сот судьяларының кемiнде үштен бiрiнiң бастамасымен керi шақырылып алынуы мүмкiн.
3. Прокурорлар мен әдiлет органдарының қызметкерлерiн тиiсiнше Бас Прокуратура мен Әдiлет министрлiгiнiң басшылары екi жыл мерзiмге тағайындайды.
4. Заңгер ғалым мен құқық пәнiнiң оқытушысы Бiлiм және ғылым министрлiгiнiң алқасында екi жыл мерзiмге сайланады.
5. Шығарылу жағдайында Алқаның жаңа мүшесi кемiнде екi айдан кешiктiрiлмей жiберiлуi немесе сайлануы тиiс.

7-бап. Алқа қабылдайтын шешiмдер

Алқа бiлiктiлiк емтиханын тапсыру фактiсiн куәландырады және мынадай:
1) аудандық және оған теңестiрiлген соттың судьясы мен төрағасын тағайындауға ұсынымдар беру немесе ұсыным беруден бас тарту туралы;
2) аудандық және оған теңестiрiлген соттардың төрағалары мен судьяларын отставка және отставкасын тоқтату нысанында, өз тiлегі бойынша, медициналық қорытындыға сәйкес денсаулығына байланысты, егер судья (соттың төрағасы) басқа соттағы судьяның бос қызмет орнына кiруге келiсiм бермесе, қызметтен босату мәселелері жөнiнде ұсынымдар беру немесе ұсыным беруден бас тарту туралы;
3) Алқаның қызметіне байланысты өзге де шешiмдер қабылдайды.

8-бап. Алқаның шешімдеріне шағым беру

Алқаның шешiмi шешiм қабылданған күннен бастап бiр ай мерзімде Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесiне шағымдалуы мүмкiн.
Шағымдалу құқығына Алқаның шешiмi өзiне қатысты қабылданған адам, сондай-ақ осы мәселенi көтерген лауазымды адам ие болады.

9-бап. Судьялық қызметтерге кандидаттарды iрiктеу тәртiбi

1. Аудандық және оған теңестiрілген соттар судьяларының бос қызмет орындарына кандидаттарды Алқа конкурстық негiзде iрiктейдi.
2. Алқа Қазақстан Республикасының Президентiне ұсыным беру үшiн аудандық немесе оған теңестiрiлген сот судьясының, сондай-ақ төрағасының бос қызмет орнына тағайындауға кандидатты Әдiлет министрiне ұсынады.
3. Алқаның ұсынысын Әдiлет министрi бiр ай мерзiмде қарайды. Әдiлет министрi ұсынылған кандидатураға келiспеген жағдайда, Алқа талқылау қорытындылары бойынша сол кандидатураны қайталап енгiзуге құқылы не басқа кандидат ұсынады.
4. Бiр кандидатты қайталап енгiзуге келiспеген жағдайда Әдiлет министрi осы кандидатура бойынша дәлелдi қорытындымен Қазақстан Республикасының Президентiне ұсыным енгiзедi.

10-бап. Алқаның жұмыс тәртiбi

1. Алқаның отырыстары қажет болған жағдайда, алайда жылына кемiнде төрт рет өткiзiледi.
2. Алқаның отырыстары Алқа мүшелерiнiң жалпы санының кемiнде үштен екiсi қатысқан жағдайда құқықтық күшi бар деп есептеледi.
3. Алқа отырыстарының уақыты мен орны туралы оның мүшелерi мен шақырылған адамдар он күнтiзбелiк күннен кешiктiрiлмей хабардар етiледi.
4. Алқаның отырыстары ашық өтедi, ал қажет жағдайларда Алқаның шешiмiмен жабық отырыстар өткiзiлуi мүмкiн.
5. Алқа материалдар келiп түскен күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмейтiн мерзiмде қарайды.
6. Егер алқа мүшесi соған қатысты шешiм қабылданатын адамның жақын туысы болса, ол Алқа отырысының күн тәртiбiне енгiзiлген мәселенi қарауға қатысуға құқылы емес.

11-бап. Материалдарды қарау тәртiбi
1. Материалдарды қарау Алқаға өтiнiшпен жүгiнген адамның қатысуымен өтедi.
2. Отырыстың өтетiн уақыты мен орны туралы тиiсiнше хабарланған адам Алқа отырысына дәлелсiз себептермен қайталап келмей қалған жағдайда, мәселе аталған адам болмаса да қаралуы мүмкін.

12-бап. Шешiм қабылдау тәртiбi

1. Қаралатын мәселелер бойынша Алқа мүшелердiң жалпы санының жай көпшiлiк дауысымен отырысқа қатысып отырған барлық мүшелер қол қоятын хаттамалық шешiмдер және (немесе) ұсынымдар қабылдайды. Алқа мүшелерiнiң дауыс беруден қалыс қалуға хақы жоқ.
2. Дауыстар тең болған жағдайда төрағалық етушiнiң даусы шешушi болып

табылады.

13-бап. Алқаның Регламентi

Осы Заңмен реттелмеген құжаттарды қабылдау Алқада бiлiктiлiк

емтихандарын тапсыру, конкурс өткiзу ұсыным беру тәртiбi, сондай-ақ iшкi

тәртiп пен қызметтi ұйымдастыру мәселелерi Алқа мүшелерi жалпы санының

көпшiлiк даусымен Алқа қабылдаған Регламентпен айқындалады.

14-бап. Алқа қызметiн ұйымдық және материалдық-техникалық

қамтамасыз ету

Алқа қызметiн ұйымдық және материалдық-техникалық қамтамасыз етудi

Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын мемлекеттiк органдар

жүзеге асырады.

Қазақстан Республикасының

Президенті

Мамандар:

Багарова Ж.А.

Шарипова М.Е.

Сноска. Данный законопроект отозван из Мажилиса Парламента РК - постановлением Правительства РК от 11 мая 2001 года N 624 ~P010624. О проекте Закона Республики Казахстан "О Квалификационной коллегии юстиции"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 ноября 2000 года N 1739

Правительство Республики Казахстан постановляет:
Внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О Квалификационной коллегии юстиции".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

проект

Закон Республики Казахстан
О Квалификационной коллегии юстиции

Настоящий Закон в соответствии со статьей 82 K951000_ Конституции Республики Казахстан определяет статус, порядок формирования и организацию работы Квалификационной коллегии юстиции.

Статья 1. Статус и правовая основа деятельности
Квалификационной коллегии юстиции

1. Квалификационная коллегия юстиции (далее - Коллегия) является автономным и независимым учреждением, предусмотренным Конституцией Республики Казахстан.
2. Правовой основой деятельности Коллегии являются K951000_ Конституция Республики Казахстан, конституционный закон, определяющий судебную систему Республики Казахстан, настоящий закон и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.

Статья 2. Полномочия Коллегии

Коллегия:
1) принимает квалификационные экзамены у граждан Республики Казахстан, изъявивших желание работать судьями;
2) ведет учет лиц, сдавших квалификационные экзамены для занятия должности судей;
3) проводит конкурс и по его результатам рекомендует кандидата на вакантную должность судьи районного и приравненного к нему суда;
4) по представлению уполномоченных лиц рекомендует кандидата на вакантную должность председателя районного и приравненного к нему суда;
5) выносит рекомендации на освобождение председателей и судей районных и приравненных к ним судов от должности в форме отставки и прекращения отставки, по собственному желанию, по состоянию здоровья в соответствии с медицинским заключением, реорганизацией, ликвидацией суда, истечением срока полномочий председателя суда, если судья (председатель суда) не дает согласие на занятие вакантной должности судьи в другом суде;
6) осуществляет иные полномочия, предусмотренные нормативными правовыми актами.

Статья 3. Председатель Коллегии

1. Председатель Коллегии назначается Президентом Республики Казахстан.
2. Председатель Коллегии:
1) организует работу Коллегии, созывает заседания;
2) осуществляет руководство подготовкой вопросов, вносимых на заседание Коллегии;
3) на основании решения Коллегии утверждает списки лиц, допущенных к участию в конкурсе, а также список лиц, которым отказано в участии в конкурсе;
4) председательствует на заседаниях Коллегии, обеспечивает соблюдение Регламента и исполнение решений Коллегии;
5) осуществляет другие организационно-распорядительные полномочия, предусмотренные законодательством и Регламентом Коллегии.
3. В случае отсутствия Председателя Коллегии временное исполнение обязанностей по его поручению возлагается на Секретаря Коллегии. В случае отсутствия Секретаря исполнение обязанности Председателя возлагается на одного из членов Коллегии.

Статья 4. Секретарь Коллегии

1. Из состава Коллегии по представлению Председателя избирается Секретарь. В случае отсутствия Секретаря Коллегии исполнение его обязанностей по поручению Председателя возлагается на одного из членов Коллегии.
2. Секретарь Коллегии:
1) формирует по предложению членов Коллегии вопросы, вносимые на рассмотрение предстоящего заседания, и заблаговременно докладывает о них Председателю;
2) заверяет своей подписью выписки из протоколов заседаний, заключений и рекомендаций, принятых Коллегией;
3) изучает поступившие материалы, докладывает их Председателю, по его поручению истребует дополнительные документы, организует проверку;
4) вносит предложения, направленные на улучшение организации работы Коллегии;
5) определяет список лиц, приглашаемых на заседание Коллегии;
6) выполняет распоряжения Председателя и решения Коллегии.

Статья 5. Состав Квалификационной коллегии юстиции

1. Коллегия состоит из двух депутатов, делегированных Мажилисом Парламента, шести судей (двух судей Верховного Суда, двух судей областного и приравненного к нему суда, двух судей районного и приравненного к нему суда), двух прокуроров, одного ученого - юриста, одного преподавателя права, двух работников органов юстиции.
2. Лица, рекомендуемые в состав Коллегии, должны отличаться принципиальностью и безупречной репутацией, профессионализмом и опытом работы по юридической специальности.

Статья 6. Порядок формирования Коллегии

1. Депутаты Мажилиса Парламента делегируются в состав Коллегии Мажилисом Парламента сроком на два с половиной года.
2. Судьи избираются сроком на два года на Пленарном заседании Верховного Суда из числа кандидатов, рекомендованных пленарными заседаниями судей.
Судья, избранный в состав Коллегии, по решению Пленарного заседания может быть отозван по инициативе не менее одной трети судей Верховного Суда.
3. Прокуроры и работники органов юстиции делегируются сроком на два года руководителями, соответственно, Генеральной прокуратуры и Министерства юстиции.
4. Ученый - юрист и преподаватель права избираются сроком на два года на коллегии Министерства образования и науки.
5. В случае выбытия новый член Коллегии должен быть делегирован или избран не позднее двух месяцев.

Статья 7. Решения, принимаемые Коллегией

Коллегия удостоверяет факт сдачи квалификационного экзамена и принимает следующие решения:
1) о даче или отказе в рекомендации на назначение на должность судьи или председателя районного и приравненного к нему суда;
2) о даче или отказе в рекомендации по вопросам освобождения председателей и судей районных и приравненных к ним судов от должности в форме отставки и прекращения отставки, по собственному желанию, по состоянию здоровья в соответствии с медицинским заключением, ликвидацией суда, истечением срока полномочий председателя суда, если судья (председатель суда) не дает согласие на занятие вакантной должности судьи в другом суде;
3) иные решения, связанные с деятельностью Коллегии.

Статья 8. Обжалование решений Коллегии

Решение Коллегии может быть обжаловано в месячный срок со дня принятия решения в Высший Судебный Совет Республики Казахстан.
Правом обжалования обладает лицо, в отношении которого принято решение Коллегии, а также должностное лицо, инициировавший данный вопрос.

Статья 9. Порядок отбора кандидатов на судейские должности

1. Кандидаты на вакантные должности судей районных и приравненных к нему судов отбираются Коллегией на конкурсной основе.
2. Коллегия рекомендует кандидата Министру юстиции для представления Президенту Республики Казахстан на назначение на вакантную должность судьи, а также председателя районного или приравненного к нему суда.
3. Рекомендация Коллегии рассматривается Министром юстиции в месячный срок. При несогласии Министра юстиции с рекомендованной кандидатурой, Коллегия, по итогам обсуждения, вправе повторно вносить ту же кандидатуру либо рекомендует другого кандидата.
4. При несогласии с повторным внесением одного и того же кандидата, Министр юстиции вносит представление Президенту Республики Казахстан по этой кандидатуре с мотивированным заключением.

Статья 10. Порядок работы Коллегии

1. Заседания Коллегии проводятся по необходимости, но не реже четырех раз в год.
2. Заседания Коллегии считаются правомочными при участии не менее двух третей от общего числа членов Коллегии.
3. О времени и месте заседания Коллегии ее члены и приглашенные лица извещаются не позднее, чем за десять календарных дней.
4. Заседания Коллегии проводятся открыто, а в необходимых случаях решением Коллегии могут быть проведены закрытые заседания.
5. Коллегия рассматривает материалы не позднее трехмесячного срока со дня их поступления.
6. Член Коллегии не вправе участвовать в рассмотрении вопроса, включенного в повестку дня заседания Коллегии, если он является близким родственником лица, в отношении которого принимается решение.

Статья 11. Порядок рассмотрения материалов

1. Рассмотрение материалов происходит с участием лица, обратившегося с заявлением в Коллегию.
2. В случае повторной неявки на заседание Коллегии без уважительных причин лица, надлежаще извещенного о времени и месте проведения заседания, вопрос может быть рассмотрен в отсутствие данного лица.

Статья 12. Порядок принятия решения

1. По рассматриваемым вопросам простым большинством голосов от общего числа членов Коллегия принимает протокольные решения и (или) рекомендации, подписываемые всеми ее членами, участвующими в заседании. Члены Коллегии не вправе воздерживаться от голосования.
В случае несогласия с принимаемым решением член Коллегии вправе изложить особое мнение.
2. При равенстве голосов голос председательствующего является решающим.

Статья 13. Регламент Коллегии

Порядок приема документов, сдачи квалификационных экзаменов в Коллегии, проведения конкурса, выдачи рекомендации, а также вопросы внутреннего распорядка и организации деятельности, неурегулированные настоящим Законом, определяются Регламентом, принимаемым Коллегией,

большинством голосов от общего числа членов Коллегии.

Статья 14. Организационное и материально-техническое

обеспечение деятельности Коллегии

Организационное и материально-техническое обеспечение деятельности

Коллегии осуществляется государственными органами, определяемыми

Президентом Республики Казахстан.

Президент

Республики Казахстан

(Специалисты: Мартина Н.А.,

Польский В.Ф.)