ИПС "Әділет"

Ескерту. Қаулының күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 31 мамырдағы N 484қбп Қаулысымен.

      "Мемлекеттiк құпиялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасының Yкiметi қаулы етеді:
      1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк құпияларын құрайтын мәлiметтердi пайдаланумен, мемлекеттiк құпияларды қорғау құралдарын жасаумен, сондай-ақ мемлекеттiк құпияларды қорғау жөнiндегi iс-шараларды жүргiзумен және (немесе) қызметтер көрсетумен байланысты жұмыстар жүргiзуге рұқсат алу үшiн ұйымдарға арнайы сараптама жүргізу және олардың басшыларын аттестаттаудан өткiзу ережесi бекiтiлсiн.
      2. Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк құпияларды қорғау жөнiндегi агенттiгi Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi агенттiгiмен (келiсiм бойынша) бiрлесе отырып, мемлекеттiк құпияларды қорғауға жауапты мемлекеттiк органдар мен ұйымдар басшыларын аттестаттаудан өткізу жөнінде әдістемелік ұсынымдар мен тесттерді бір ай мерзімде әзірлесін.

3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2001 жылғы 10 мамырдағы
N 619 қаулысымен
БЕКIТIЛГЕН

Қазақстан Республикасының мемлекеттiк құпияларын құрайтын мәлiметтердi пайдаланумен, мемлекеттiк құпияларды қорғау құралдарын жасаумен, сондай-ақ мемлекеттiк құпияларды қорғау жөнiндегi iс-шараларды жүргізумен және (немесе) қызметтер көрсетумен байланысты жұмыстар жүргiзуге рұқсат алу үшiн ұйымдарға арнайы сараптама жүргізу және олардың басшыларын аттестаттаудан өткiзу
ЕРЕЖЕСI

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Ереже "Мемлекеттiк құпиялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзiрленген және Қазақстан Республикасының мемлекеттiк құпияларын құрайтын мәлiметтердi пайдаланумен, мемлекеттiк құпияларды қорғау құралдарын жасаумен, сондай-ақ мемлекеттiк құпияларды қорғау жөнiндегi iс-шараларды жүргiзумен және (немесе) қызметтер көрсетумен байланысты жұмыстар (бұдан әрi - мемлекеттiк құпияларды пайдалану жұмыстары) жүргiзуге рұқсат алу үшiн мемлекеттiк органдар мен ұйымдарға (бұдан әрi - ұйымдар) арнайы сараптама жүргiзу және олардың басшыларын аттестаттаудан өткiзудi ұйымдастыру мен жүргiзудiң бiрыңғай тәртiбiн белгілейдi.
      2. Арнайы сараптама жүргiзу Қазақстан Республикасының мемлекеттiк құпияларын қорғауға арналған жағдайдың мемлекеттiк құпияларды қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық кесiмдер талаптарына сәйкес келуiн анықтау мақсатымен жүзеге асырылады.
      3. Ұйымдар басшыларын аттестаттау мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғау жөнiндегi iс-шараларды ұйымдастыру үшiн аттестатталушының қажеттi бiлiмiн бағалау мақсатында өткiзiледi.
      4. Арнайы сараптамалар жүргiзудi және ұйымдар басшыларын аттестаттауды мыналар жүзеге асырады:
      мемлекеттiк құпияларды қорғау жөніндегі уәкілетті мемлекеттiк орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган), Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетi мен оның аумақтық органдары (бұдан әрi - ұлттық қауiпсiздiк органдары) - мемлекеттiк органдар мен ұйымдарға қатысты; <*>
      мемлекеттiк құпияларды қорғау саласында ұйымдарға арнайы сараптамалар жүргiзу және олардың басшыларын аттестаттау бөлiгiнде қызметтер көрсету жөнiндегi қызметтi жүзеге асыруға белгiленген тәртiппен рұқсат алған ұйымдар - Қазақстан Республикасының мемлекеттiк құпияларын пайдаланумен байланысты қызметтi жүзеге асыратын өзге ұйымдарға қатысты.
      Ескерту. 4-тармақ өзгерді - ҚР Үкіметінің 2003.03.21. N 287 қаулысымен.

2. Арнайы сараптаманы жүргізу тәртiбi

      5. Ұйымдарға арнайы сараптамаларды сараптама комиссиялары жүзеге асырады.
      Сараптама комиссияларын мемлекеттiк құпияларды қорғаудың тиiстi салаларында құзыреттi және мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтермен жұмыс істеуге қажеттi рұқсат нысаны бар мамандар арасынан осы Ереженiң 4-тармағында белгiленген мемлекеттiк органдар мен ұйымдар құрады.
      Сараптама комиссияларының құрамына уәкiлеттi органның, ұлттық қауiпсiздiк органдарының, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары мен ұйымдарының өкiлдерi кiруi мүмкiн.
      Ескерту. 5-тармақ өзгерді - ҚР Үкіметінің 2003.03.21. N 287 қаулысымен.
       6. Арнайы сараптама жүргiзу үшiн мүдделi ұйым арнайы сараптамалар жүргізуге рұқсаты бар ұйымға өтiнiш бередi. Арнайы сараптама өтiнiш берушi ұйым мен арнайы сараптаманы жүзеге асырушы ұйым арасындағы шарт негiзiнде жүргiзіледi.
      Арнайы сараптама жүргiзу жөнiндегi шығыстар өтiнiш берушi ұйымның есебiне жатқызылады.
      7. Бюджет қаражаты есебiнен қаржыландырылатын мемлекеттiк органдар мен ұйымдар үшiн арнайы сараптамалар ақысыз жүзеге асырылады.
      8. Ұйымдарға арнайы сараптамалар мынадай бағыттар бойынша жүзеге асырылады:
      1) құпиялылық режимiн қамтамасыз ету;
      2) құпия iс қағаздарын жүргiзу;
      3) мемлекеттiк құпияларды техникалық қорғаудың жай-күйi;
      4) шифрланған, құпияланған, кодталған байланыс.
      Сараптама комиссиялары жұмысының басталу мерзiмдерi 5 күн бұрын ұйым басшылығына хабарланады.
      9. Сараптама комиссиясы жұмысының нәтижелерi төраға бекiтетiн кесiммен ресiмделедi.
      Арнайы сараптама кесiмiнде ұйымдардың мемлекеттiк құпияларды пайдалана отырып жұмыстарды жүзеге асыруға дайындығы (дайын еместiгi) туралы қорытынды берiледi.
      Арнайы сараптама кесiмi мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi пайдаланумен байланысты жұмыс жүргiзуге рұқсат алу үшiн ұлттық қауiпсiздiк органына өтiнiш жасаушы ұйымның өтінішін қарау материалдарына қоса тіркеледі.
      10. Арнайы сараптамалар ұйымдардың мынадай шарттарды орындауға дайындығын бағалау жолымен жүргiзiледi:
      1) мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді пайдаланумен байланысты жұмыстарды орындау процесiнде көрсетiлген мәлiметтердi қорғауды қамтамасыз ету жөнiндегi Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық кесiмдерiнiң талаптарын сақтау;
      2) мемлекеттiк құпияларды қорғау бойынша арнайы дайындалған қызметкерлердiң қажеттi саны мен бiлiктілiк деңгейi;
      3) мемлекеттiк құпияларды қорғаудың сертификатталған техникалық құралдарының бар болуы.
      11. Ұйымдардың мемлекеттiк құпияларды пайдаланумен байланысты жұмыстарды орындау процесiнде мемлекеттік құпияларды қорғауды қамтамасыз ету жөнiндегi Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық кесiмдерiнiң талаптарын орындауға дайындығын бағалау мыналарды көздейдi:
      1) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғауды қамтамасыз ету жөнiндегi Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық кесiмдерiнiң, сондай-ақ құпиялылық режимiн ұйымдастыру құпия іс қағаздарын жүргiзу, мемлекеттік құпияларды техникалық қорғау мен шифрланған байланыс жөнiндегi нормативтiк-әдiстемелiк құжаттардың бар болуы;
      2) ұйым құрылымында мемлекеттiк құпияларды қорғау жөнiндегi бөлiмшенiң, осы жұмыс үшiн арнайы дайындалған, бiлiктiлiк деңгейi мемлекеттiк құпияларды қорғауды қамтамасыз ету жөнiндегi талаптарға сәйкес келетiн қызметкерлердiң қажетті санының бар болуы немесе құпиялылық режимiн қамтамасыз ету және құпия іс қағаздарын жүргiзу жөнiндегi мiндеттерді арнайы тағайындалған қызметкерге жүктеу туралы бұйрықтың бар болуы; * **
      3) аттестатталған техникалық құралдардың және режимдi үй-жайлардың бар болуы.
      12. Мемлекеттiк құпияларды қорғау бойынша арнайы дайындалған қызметкерлер саны мен бiлiктiлiк деңгейiнiң жеткiлiктiлiгiн бағалау олардың мынадай жұмыстар түрлерiн орындауға дайындығын тексерудi көздейдi:
      1) күзетiлетiн мәлiметтердi, ұйымның және оның өндiрiстiк қызметiнiң жасырылуын ашатын белгiлердi анықтау;
      2) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi техникалық қорғау жөнінде жұмыстар жүргiзу;
      3) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердiң сыртқа шығу арналарын анықтау;
      4) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғау жөнiнде iс-шаралар әзiрлеу;
      5) жұмыстардың барлық технологиялық циклы (өнiмдi әзiрлеу, дайындау және сынау) бойынша жұмыс орындарын аттестаттау;
      6) шифрларды пайдалану, шифрлаушы техникаларды, құпияландыратын аппараттарды және кодтау техникаларын пайдалану;
      7) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғауда қолданылатын шаралардың орындалуын бақылау.
      13. Мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғаудың сертификатталған техникалық құралдарының болуын бағалау құпия ақпаратты қорғаудың техникалық құралдарын сертификаттаудың белгiленген рәсiмдерiнiң арнайы талаптарға сәйкес келуiн тексеруден тұрады.

      ________________________
      * Техникалық құралдар - құпия ақпаратты өңдеу үшiн пайдаланылатын электронды-есептеу техникасы құралдары, байланыс, дыбыс жазу, дыбысты күшейту және дыбыс жаңғырту құралдары, теледидар және сөйлесу қондырғылары, құжаттарды дайындау мен көбейту құралдары, өрт және күзет дабылы құралдары, электрмен жабдықтау жүйелерi және басқа да жүйелер мен құралдар.
     ** Режимдiк үй-жай деп құпия ақпаратты өңдеу мен берудің техникалық құралдары орнатылған үй-жайлар, құпия мәселелер жөнiнде кеңестер мен келiссөздер жүргiзуге, сондай-ақ құпия материалдарды сақтауға арналған үй-жайлар түсiніледi.

       3. Мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi
      қорғауға жауапты ұйымдар басшыларын аттестаттауды
                   ұйымдастыру және өткiзу

     14. Ұйым басшыларын аттестаттауды ұйымға арнайы сараптама жүргiзу үшiн құрылатын сараптама комиссиясы жүзеге асырады.
      15. Аттестаттаудан мемлекеттiк органдардың саяси мемлекеттiк қызметшi болып табылатын басшылары босатылады.
      16. Аттестаттау тест әдiсiмен жүргiзiледi.
      17. Аттестатталушы мыналарды бiлуге тиiс:
      1) құпиялылық режимiн қамтамасыз ету, құпия iс қағаздарын жүргiзу, мемлекеттiк құпияларды техникалық қорғау мен шифрланған байланыс жөнiндегi нормативтiк құқықтық кесiмдердiң негiзгi талаптары;
      2) мемлекеттiк құпияларды құрайтын мәлiметтердi қорғау жөнiндегi iс-шараларды ұйымдастыру тәртiбi.
      18. Ұйым басшыларын тесттен өткiзу нәтижелерi өтiнiш жасаушы
ұйымдардың өтiнiштерiн қарау жөнiндегi материалдарға қосып тiркеледi.
      19. Ұйымның мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді қорғауды қамтамасыз етуге жауапты аттестатталған басшысы атқарып келген қызметінен босатылған ретте, жаңадан тағайындалған басшы ол қызметке тағайындалғаннан кейін бір айлық мерзімнен кешікпей аттестаттаудан өтуі тиіс.

4. Жауаптылық

20. Осы Ереженiң атқарылуын бұзғаны немесе тиiсiнше орындамағаны үшiн өтiнiш берушi ұйымдардың басшылары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапты болады.
21. Ұйымдарға арнайы сараптаманы және олардың басшыларын аттестаттауды жүзеге асырушы мемлекеттiк органдар мен ұйымдардың шешiмдерi мен iс-әрекеттерiне Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгiленген тәртiппен шағым берiлуi мүмкiн.

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 31.05.2006 N 484дсп .

      В соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственных секретах" Правительство Республики Казахстан постановляет:
      1. Утвердить прилагаемые Правила проведения специальной экспертизы организаций и аттестации их руководителей для получения разрешений на проведение работ, связанных с использованием сведений, составляющих государственные секреты, созданием средств защиты государственных секретов, а также с проведением мероприятий и (или) оказанием услуг по защите государственных секретов Республики Казахстан.
      2. Агентству Республики Казахстан по защите государственных секретов совместно с Агентством Республики Казахстан по делам государственной службы (по согласованию) в месячный срок разработать методические рекомендации и тесты по аттестации руководителей государственных органов и организаций, ответственных за защиту государственных секретов.
      3. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

                                                Утверждены
                                       постановлением Правительства
                                           Республики Казахстан
                                        от 10 мая 2001 года N 619

Правила
проведения специальной экспертизы организаций и аттестации
их руководителей для получения разрешений на проведение
работ, связанных с использованием сведений, составляющих
государственные секреты, созданием средств защиты
государственных секретов, а также с проведением мероприятий
и (или) оказанием услуг по защите государственных секретов
Республики Казахстан

1. Общие положения

      1. Настоящие Правила разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственных секретах" и устанавливают единый порядок организации и проведения специальной экспертизы государственных органов и организаций (далее - организации) и аттестации их руководителей для получения разрешений на проведение работ, связанных с использованием сведений, составляющих государственные секреты, созданием средств защиты государственных секретов, а также проведением мероприятий и (или) оказанием услуг по защите государственных секретов Республики Казахстан (далее - работы с использованием государственных секретов).
      2. Проведение специальных экспертиз осуществляется с целью определения соответствия условий для защиты государственных секретов Республики Казахстан требованиям нормативных правовых актов в области защиты государственных секретов.
      3. Аттестация руководителей организаций проводится с целью оценки знаний аттестуемого, необходимых для организации мероприятий по защите сведений, составляющих государственные секреты.
      4. Проведение специальных экспертиз и аттестации руководителей организаций осуществляется:
      Уполномоченным государственным органом по защите государственных секретов (далее - уполномоченный орган), Комитетом национальной безопасности Республики Казахстан и его территориальными органами (далее - органы национальной безопасности) - в отношении государственных органов и государственных учреждений;
      организациями, получившими в установленном порядке разрешение на осуществление деятельности по оказанию услуг в области защиты государственных секретов в части проведения специальных экспертиз организаций и аттестации их руководителей, - в отношении иных организаций, осуществляющих деятельность, связанную с использованием государственных секретов Республики Казахстан. <*>

Сноска. В пункт 4 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 21 марта 2003 г. N 287 .

2. Порядок проведения специальных экспертиз

      5. Специальные экспертизы организаций осуществляются экспертными комиссиями.
      Экспертные комиссии формируются государственными органами и организациями, определенными в пункте 4 настоящих Правил, из числа специалистов, компетентных в соответствующих областях защиты государственных секретов и имеющих необходимую форму допуска к работам со сведениями, составляющими государственные секреты.
      В состав экспертных комиссий могут включаться представители уполномоченного органа, органов национальной безопасности, государственных органов и организаций Республики Казахстан. <*>

      Сноска. В пункт 5 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 21 марта 2003 г. N 287 .
      6. Для проведения специальной экспертизы заинтересованная организация обращается в организацию, имеющую разрешение на проведение специальных экспертиз. Специальная экспертиза проводится на основании договора между организацией-заявителем и организацией, осуществляющей специальную экспертизу.
      Расходы по проведению специальной экспертизы относятся на счет организации-заявителя.
      7. Специальные экспертизы для государственных органов и организаций, финансируемых за счет бюджетных средств, осуществляются без взиманий платы.
      8. Специальные экспертизы организаций осуществляются по следующим направлениям:
      1) обеспечение режима секретности;
      2) секретное делопроизводство;
      3) состояние технической защиты государственных секретов;
      4) шифрованная, засекреченная, кодированная связь.
      Сроки начала работы экспертной комиссии доводятся до руководства организаций не позднее, чем за 5 дней.
      9. Результаты работы экспертной комиссии оформляются актом, утверждаемым ее председателем.
      В акте специальной экспертизы дается заключение о готовности (неготовности) организации осуществлять работы с использованием государственных секретов.
      Акт специальной экспертизы приобщается к материалам рассмотрения обращений организаций-заявителей в органы национальной безопасности для получения разрешения на проведение работ, связанных с использованием сведений, составляющих государственные секреты.
      10. Специальные экспертизы проводятся путем оценки готовности выполнения организациями следующих условий:
      1) соблюдение требований нормативных правовых актов Республики Казахстан по обеспечению защиты сведений, составляющих государственные секреты, в процессе выполнения работ, связанных с использованием указанных сведений;
      2) необходимое количество и уровень квалификации специально подготовленных сотрудников по защите государственных секретов;
      3) наличие сертифицированных технических средств защиты государственных секретов.
      11. Оценка готовности выполнения организациями требований нормативных правовых актов Республики Казахстан по обеспечению защиты государственных секретов в процессе выполнения работ, связанных с использованием государственных секретов, предусматривает проверку:
      1) наличия нормативных правовых актов Республики Казахстан по обеспечению защиты сведений, составляющих государственные секреты, а также нормативно-методических документов по организации режима секретности, секретному делопроизводству, технической защите государственных секретов и шифрованной связи;
      2) наличия в структуре организации подразделения по защите государственных секретов необходимого числа специально подготовленных сотрудников для этой работы или наличия приказа о возложении обязанностей по обеспечению режима секретности и ведению секретного делопроизводства на специально назначенного работника, уровень квалификации которых соответствует требованиям по обеспечению защиты государственных секретов;
      3) наличия аттестованных технических средств* и режимных помещений**.

      ____________________
      * Технические средства - средства электронно-вычислительной техники, средства связи, звукозаписи, звукоусиления и звуковоспроизведения, переговорные и телевизионные устройства, средства изготовления и размножения документов, средства пожарной и охранной сигнализации, системы электрооборудования и другие средства и системы, используемые для обработки секретной информации.
      ** Под режимными помещениями понимаются помещения, в которых установлены технические средства обработки и передачи секретной информации, помещения для ведения совещаний и переговоров по секретным вопросам, а также для хранения секретных материалов.

      12. Оценка достаточности количества и уровня квалификации специально подготовленных сотрудников по защите государственных секретов предусматривает проверку их готовности выполнять следующие виды работ:
      1) определение охраняемых сведений, демаскирующих признаков организации и ее производственной деятельности;
      2) проведение работ по технической защите сведений, составляющих государственные секреты;
      3) выявление каналов утечки сведений, составляющих государственные секреты;
      4) разработку мероприятий по защите сведений, составляющих государственных секреты;
      5) аттестование рабочих мест по всему технологическому циклу работ (разработка, изготовление и испытание продукции);
      6) пользование шифрами, эксплуатация шифровальной техники, засекречивающей аппаратуры и техники кодирования;
      7) контроль выполнения применяемых мер защиты сведений, составляющих государственные секреты.
      13. Оценка наличия сертифицированных технических средств защиты сведений, составляющих государственные секреты, заключается в проверке технических средств защиты секретной информации на соответствие установленных процедур сертификации специальным требованиям.

3. Организация и проведение аттестации
руководителей организаций, ответственных за защиту
сведений, составляющих государственные секреты

       14. Аттестация руководителей организации, осуществляется экспертной комиссией, создаваемой для проведения специальной экспертизы организации.
      15. От аттестации освобождаются руководители государственных органов, являющиеся политическими государственными служащими.
      16. Аттестация проводится методом тестирования.
      17. Аттестуемый обязан знать:
      1) основные требования нормативных правовых актов по обеспечению режима секретности, секретному делопроизводству, технической защите государственных секретов и шифрованной связи;
      2) порядок организации мероприятий по защите сведений, составляющих государственные секреты.
      18. Результаты тестирования руководителей организации приобщаются к материалам по рассмотрению обращения организаций-заявителей.
      19. При освобождении аттестованного руководителя организации, ответственного за обеспечение защиты сведений, составляющих государственные секреты, от занимаемой должности вновь назначенный руководитель должен пройти аттестацию не позднее месячного срока после назначения его на должность.

4. Ответственность

20. Руководители организаций-заявителей несут ответственность за нарушение или ненадлежащее исполнение настоящих Правил в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
21. Решения и действия государственных органов и организаций, осуществляющих специальные экспертизы организаций и аттестацию их руководителей, могут быть обжалованы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.