Ағаш өңдеу мен жиһаз өнеркәсібін қалпына келтірудің және дамытудың 2001-2003 жылдарға арналған бағдарламасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылғы 25 шілде N 1003

Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:

1. Ағаш өңдеу мен жиһаз өнеркәсібін қалпына келтірудің және дамытудың

2001-2003 жылдарға арналған бағдарламасы бекітілсін.

2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы

Үкіметінің

2001 жылғы 25 шілдедегі

N 1003 қаулысымен

бекітілген

Ағаш өңдеу мен жиһаз өнеркәсібін қалпына келтірудің

және дамытудың 2001-2003 жылдарға арналған бағдарламасы

ПАСПОРТ

Атауы Ағаш өңдеу мен жиhаз өнеркәсiбiн қалпына

келтiрудiң және дамытудың 2000-2003

жылдарға арналған бағдарламасы

Бағдарламаны әзiрлеу Қазақстан Республикасының Премьер-Министрi

туралы шешiм Қ. Тоқаевтың 2000 жылғы 12 ақпандағы N 28ө өкiмi

Негiзгi әзiрлеушiлер Қазақстан Республикасының Экономика және сауда

министрлiгi, Жиhаз және ағаш өңдеу өнеркәсiбi

кәсiпорындарының қауымдастығы, Шығыс Қазақстан

облысының әкімияты

Бағдарламаның мақсаты Ағаш өңдеу мен жиhаз өнеркәсiбiн қалпына келтiру

және кешендi дамыту, саланың технологиялық және

техникалық артта қалушылығын жою, өнiмнің

бәсекеге қабiлеттiлiгiн қамтамасыз ету, iшкi

рынокты отандық өндiрiстiң жоғары сапалы

өнiмiмен толықтыру

Бағдарламаның мiндеттерi Iшкi рынокты терiс пиғылды импорттан қорғау

арқылы саланы қалпына келтiру және дамыту үшiн

қолайлы экономикалық жағдайлар жасау; өнiмнiң

бәсекелестiк қабiлеттiлiгiн арттыру; салаға

инвестициялар тартуды ынталандыратын жағдайлар

жасау

Қаржыландыру Несиелiк ресурстар, кәсiпорындардың өз

көздерi қаражаты, шетелдік капитал

Iске асыру мерзiмi Бағдарламаны iске асыру 2001-2003

жылдар кезеңiне белгiленген

КIРIСПЕ

Ағаш өңдеу мен жиhаз өнеркәсiбiн қалпына келтiрудiң және дамытудың 2001-2003 жылдарға арналған бағдарламасы Қазақстан Республикасының Премьер-Министрi Қ. Тоқаевтың 2000 жылғы 12 ақпандағы N 28ө өкiмiне сәйкес әзiрлендi.
Көрсетiлген бағдарламаны әзiрлеудiң қажеттiгi Қазақстан экономикасының ағашқа, отандық өндiрiстiң ағаш бұйымдарына және жиhаздарына мұқтаждықтарын қамтамасыз ету үшiн қажеттi шикiзат ресурстары, қуаттары, жұмысшылары мен инженер кадрлары болуынан туындайды.
Соңғы 10 жыл iшiнде сала құлдырауға ұшырады. Қолдағы шикiзат базасы тиiмдi пайдаланылмайды. Соңғы жылдары ағаш елден жұмыр күйiнде шығарылып отыр. Бұл ретте алынатын қалдықтар iс жүзiнде пайдаланылмайды.
Тақта материалдарын өндiру тоқтатылды. Көптеген өндiрiстердiң өсiп отырған техникалық мешеулiгi салдарынан ағаштан жасалған бұйымдардың, әдетте сапасы төмен. Бұрын ағаш бұйымдары мен жиhаздары өндiрiсіне мамандандырылған iрi және орта кәсiпорындар тоқтап тұр немесе таратылған. Саланың көптеген шағын кәсiпорындары қалыптасу кезеңiн бастан кешiруде және мемлекеттiк қолдау шараларына мұқтаж.

1. ПРОБЛЕМАНЫҢ ҚАЗIРГI ЖАЙ-КYЙIН ТАЛДАУ

1.1. Iшкi рыноктың жай-күйi
Соңғы он жылда ағаш өңдеу және жиhаз жасау өнеркәсiбiнде өндiрiстiң озыңқы құлдырауы байқалып отыр. Салада тауарлық өнiм шығару көлемi 1999 жылы 1990 жылмен салыстырғанда 6 есеге қысқарды, өнеркәсiптiк өндiрiс құрылымындағы үлесi 2,7%-дан 0,2%-ға дейiн немесе 13,5 есеге төмендедi.
Өзiмiзде ағаш дайындау 1991 жылғы 2,5 млн. м3-ден 1999 жылы 885 мың м3-ге дейiн немесе үш есе қысқарды. Соның iшiнде Шығыс Қазақстан облысы бойынша 800 мың м3-ден 57 мың м3-ге дейiн немесе 14 есе. Өңделмеген түрдегi ағаш материалдарының экспорты 2000 жылы 1999 жылмен салыстырғанда 2,4 есе өсті және 65942,7 м3 құрады.
Дағдарыс және қазақстандық рыноктың ашықтығы жағдайында саланың көптеген кәсiпорындары импортталатын өнiммен бәсекеге төзе алмай өндiрiстi тоқтатуға мәжбүр болды. Бұған шаруашылық субъектілерi мен халықтың жиһазға және ағаш бұйымдарына төлеуге қабiлеттi сұранымының төмендеуi және отандық өндiрiстi дамытуға ынталандырмайтын, сала үшiн қолайсыз экономикалық жағдайлар ықпал еттi.
Саланы қалпына келтiруге және дамытуға:
салаға инвестициялардың болмауы, өндiрiстiң техникалық және технологиялық жай-күйiнiң төмен деңгейi, саланың бұрынғы КСРО-дан қалған көптеген кәсiпорындарында жабдықтардың моральдық және табиғи тозуы;
жаңадан құрылған кәсiпорындарда өздерiнiң айналым қаражатының жетiспеуi және кепiлдiктiң жоқтығы мен несиелеу ставкаларының жоғарылығынан банктердiң несиелерi есебiнен оларды толықтыру мүмкiндiгiнiң болмауы;
ағаш тақталар мен кесiлген материалдар шығару жөнiндегi отандық өндiрiстердi жою кедергi келтiруде.
Саланы қалпына келтiру және дамыту үшiн ұйымдық, экономикалық, қаржылық және техникалық жағдайлар жасау қажет. Соның iшiнде iшкi және сыртқы рыноктардағы сұранымға сәйкес меншiктi шикiзат базасын дамыту ағаш, ағаш тақталарын, ағаштан жасалған бұйымдар, кең ассортиментте жоғары сапалы жиhаздар өндiру.
Ағаш, ағаш бұйымдары мен жиhаздары экспорты мен импортының өндiрiстiк балансына негiзделiп, Қазақстан рыногының осы өнiмдер бойынша сыйымдылығы 1998-1999 жылдары 10-12 млрд. теңгенi құрады. Yй шаруашылықтары кiрiсiнiң статистикасына сәйкес оларда жиhаздар басым болып келетiн үй тауарларын сатып алу 1998 жылы 13,1 млрд. теңге, ал 1999-2000 жылдары 13-13,5 млрд. теңгенi құрады.
Заңды тұлғалардың жиhаз сатып алуын назарға ала отырып, жиhаз бойынша iшкi рыноктың сыйымдылығы 18,6 млрд. теңгенi немесе 130 млн. долларды құрайды. Оның көлеңкелi өндiрiсiн қоса алғанда, отандық рыноктың iшкi рыноктағы үлесi 40%-ға дейiн жетедi.
1991 жылға дейiн Қазақстан рыногын жиһазбен толықтыру жан басына шаққанда 70-72 АҚШ долларын құрады. Қазiргi уақытта халықтың төлем қабiлетiнiң төмендiгiне байланысты осы өнiмдi тұтыну жан басына шаққанда 8 АҚШ долларына қысқарды. Дамыған елдерде жан басына шаққанда жиhаз 130-дан 260 АҚШ долларына дейiн келедi.

Яғни қазiргi уақытта iшкi рыноктың шектеулiлiгi жиhаз өндiрiсiн,

тиiсiнше ағаш пен кесiлген материалдар өндiрудi қалпына келтiру мен

дамытуды тежеп отыр.

Кесiлген материалдар бойынша рыноктың сыйымдылығы отандық өндiрiс

өнiмдерiмен 45-50%-ға, негiзiнен сапасы төмен ағаштан жасалған бұйымдармен

65-70%-ға толықтырылады. Ағаш үгiндiсiнен жасалған және ағаш талшықты

тақталар (бұдан әрi - АYТ және АТТ) бойынша рыноктың сыйымдылығы тиiсiнше

250 мың м3 және 6,5 миллион м3 құрайды және импорттың есебiнен қамтамасыз

етiледi.

1.2. Өнiм өндiру

Қазақстанның ағаш өңдеу және жиhаз өнеркәсiбiнде 2001 жылғы 1

қаңтардағы жағдай бойынша 2288 кәсiпорын, соның iшiнде 2281 шағын және

орта бизнес кәсiпорындары тiркелген. Өндiрiс көлемінің серпiнi кестеде

берілген.

Өнiм өндiру көлемiнiң серпiнi

___________________________________________________________________________

Сала ! Жылдар !

!_________________________________________!

! 1990 ! 1995 ! 1996 ! 1997 ! 1998 ! 1999 !

________________________________!______!______!______!______!______!______!

Ағаш материалдары, мың текше м 1764,1 371,4 247,2 181,4 45,9 40,4

Терезе, есік блоктары, мың

шаршы м 269,7 204,1 167,4 71,7 83,6

АТТ, мың шаршы м 8643 2620,4 3864,2 3048,6 483,5 8,4

АҮТ, мың текше м 136,0 1,907 0,137 0,019

Отыратын жиһаз және оның

бөліктері, млн. теңге 119,2 113,2 76,6

Жиһаз, мың дана 53,0 109,8 68,5

Саланың ЖІӨ-ге пайызбен

алғандағы үлес салмағы 1,0 0,9 0,8 0,8 0,3 0,3

Нақты қолданылып жүрген

бағамен өнеркәсіптік өнімнің

көлемі, млн. теңге 6303 6318 6083 2444 3403

Ағаш және ағаш бұйымдарының

өндірісіндегі ӨӨҚ саны,

мың адам 60,5 28,9 25,4 18,2 6,0 2,8

___________________________________________________________________________

Дерек көзi: Қазақстан Республикасының Статистика жөнiндегi агенттiгi

1.3. Өнiмнiң бәсекеге қабiлеттiлiгi

Ағаш, ағаштан бұйым және жиҺаз өндіру Қазақстанда әрқашан басымдыққа ие болып келдi. Алайда саланың көптеген кәсiпорындары 30-60 жылдардағы ресейлік өндiрiстiң ескiрген технологиялық жабдықтарымен жабдықталған болатын.
Бұрын сапасы мен дизайны төмен өнiмдi жаппай өндiруге бағдарланған, технологиясы мешеу және менеджмент деңгейi төмен iрi өндiрiстер шектеулi импорт жағдайында өнiмдерiн өткiзiп келдi.
Дамыған елдерде ағаштан жасалған өнiм ассортиментi 800-ден 3000 атауға дейiн санамаланады, ал Қазақстанда ол 20-50 атауды құрайды.
Ашық экономика жағдайында отандық ағаш өңдеушi кәсiпорындар бәсекеге төтеп бере алмай, өндiрiсiн тоқтатты.
Соңғы жылдары импортталатын шикiзат пен жартылай фабрикаттардан жиhаздар мен шеберлiк бұйымдар өндiру жөнiндегi көптеген шағын кәсiпорындар пайда болды. Бағасы мен сапасы жөнiнде бұл кәсiпорындардың өнiмдерi негiзiнен бәсекелес болып табылады.

2. БАҒДАРЛАМАНЫҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МIНДЕТТЕРI

2.1. Бағдарламаның негiзгi мақсаттары
Бағдарламаның басты мақсаты - кесiлген материалдардың, тақталық материалдардың ағаш бұйымдары мен жиhаздарының отандық өндiрiсiн қалпына келтiру және кешендi дамыту.
Ағаш бұйымдары мен жиhаздың сапасын арттыру, ассортиментiн жақсарту кәсiпорындардың технологиялық және техникалық мешеулігін жою, өнімнің бәсекелестiк қабілетiн өсiру.
Отандық экономиканың тақталық материалдардың, ағаш бұйымдары мен жиhаздарының импортына тәуелдiлiгiн жою, iшкi және сыртқы рынокты отандық өндiрiстiң жоғары сапалы өнiмiмен молықтыру. Отандық тауарларды тұтынудың ондағы үлесiн 2003 жылы 70%-ға жеткiзу.

2.2. Бағдарламаның мiндеттерi
Бағдарламаның мақсаттарына қол жеткiзу үшiн мынадай мiндеттердi шешу қажет:
ағаш өңдеу және жиhаз өнеркәсiбi үшiн шикiзаттың iшкi рыногының ашықтығын оңтайландыру;
отандық тауар өндiрушiлердi терiс пиғылды импорттан қорғауды, отандық

тауарды сыртқы рыноктарға жылжытуды қамтамасыз ету;

iшкi және сыртқы рыноктарда отандық тауарлардың бәсекеге

қабiлеттiлiгiн қамтамасыз ету үшiн жағдай жасау;

салаға инвестиция тартуды ынталандыратын жағдайлар жасау.

3. IСКЕ АСЫРУДЫҢ НЕГIЗГI БАҒЫТТАРЫ МЕН ТЕТIГI

3.1. Бағдарламаның басымдықтары

Ағаш өңдеу өнеркәсiбiнде - кесілетiн материалдар, тақталық

материалдар, құрылыс және ағаш шеберлiгi бұйымдарын, жиhаз жасау үшiн

ағаштан дайындамалар өндiру.

Жиhаз өнеркәсiбiнде - сапасы мен бағасы бойынша бәсекеге қабiлеттi

жиhаздардың кең ассортиментiн өндiру.

3.2. Негiзгi бағыттары:

саланы қалпына келтiрудi және дамытуды ынталандыратын жағдайлар жасау;

қолданылып жүрген заңнамалардың негiзiнде ішкi рынокты терiс пиғылды

импорттан қорғау;

өнiмнiң бәсекеге қабiлеттiлiгiн арттыруға бағытталған шаралар;

осы Бағдарламада айқындалған басымдықтардың шеңберiнде саланың ең тиiмдi жобаларын несиелендiру жолымен инвестициялық қолдау.

3.3. Бағдарламаны iске асырудың тетiгi
3.3.1. Ағаш өңдеу және жиһаз өнеркәсібін қалпына келтіру мен дамытуға арналған қолайлы экономикалық орта құру және бәсекелестік жағдайларды қамтамасыз ету үшін:
ағаш өңдеу және жиhаз өнеркәсiбi импорттық тауарларының сапасы мен бағаларының деңгейiне мониторинг енгiзу;
заңнамаға сәйкес қазақстандық рынокта терiс пиғылды бәсекенi жүзеге асыратын импорттаушыларға қатысты демпингке қарсы және өтемақылық тексерулердi қозғау;
әкелiмдiк кеден бажының нөлдiк ставкаларын кемiту және белгiлеу үшiн Қазақстан Республикасында өндiрілмейтiн сала үшiн шикізат пен жинақтамалық материалдар тiзбесiн белгілеу. Сала үшiн шикiзаттың және жартылай фабрикаттардың осы түрлерiнiң отандық өндiрiсiн игеруге байланысты оларды жыл сайын қайта қарауды қамтамасыз ету.
3.3.2. Ағаш өңдеу және жиhаз өнеркәсiбi өнiмдерiнiң сапасы мен бәсекелестiк қабілетiн арттыру және Қазақстанға сапасы нашар өнiмнiң импортын болдырмау үшін:
мiндеттi түрде сертификаттауға жататын, сертификатталмаған өнiмдердiң Қазақстанға келiп түсуiн болдырмаудың тетiгiн жасау;
салаға тартылатын тiкелей инвестициялардың есебiнен олардың отандық және импорттық өнiмдердiң сараптамасын жүргiзуi және салалардың аспаптық базасының халықаралық стандарттарға сәйкестiгiне метрологиялық қамтамасыз ету үшiн республикада халықаралық деңгейде аттестацияланған, тәуелсiз сынақ орталықтарын құру;
импортталатын және отандық өнiмдер мен сынақтарға қойылатын реттеушi талаптарды халықаралық талаптармен үйлестiрудi қамтамасыз етуi қажет;
кадрлар даярлау жөнiндегi жұмысты және сала қызметкерлерiнiң бiлiктілiгiн арттыруды жетiлдiру;
сала мамандарының өтiлiн шетелде өткiзуiн ұйымдастыру қажет.
3.3.3. Саладағы өндiрiстердiң жұмыс iстеп тұрғандарын қолдау және жаңаларын ұйымдастыру мақсатында:
сыртқы, республикалық және аймақтық рыноктардың конъюнктурасын зерттеу және кәсiпорындардың осы рыноктарға ағаш өңдеу және жиhаздар өнiмдерiн жылжытуында қызмет көрсету жөнiндегi маркетингтiк орталықтар құруға мүмкiндiк туғызу;
3.3.4. Ағаш өңдеу және жиhаз саласының басымдықты, тиiмділiгi жоғары

жобаларын несиелендiруді Шағын кәсiпкерлiктi дамыту қоры арқылы, сондай-ақ

екiншi деңгейдегi банктердiң жобалар бойынша барлық тәуекелдердi өздерiне

алулары арқылы iрi жобаларды бiрлестiрiлген негiзде (бiрлескен

несиелендiру үшiн банктер консорциумын құру) несиелендiрудi қоса алғанда

екіншi деңгейдегi банктер (ЕДБ) арқылы жүзеге асырылады.

4. ҚАЖЕТТI РЕСУРСТАР ЖӘНЕ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ КӨЗДЕРI

Қаржылық қаражаттың қажеттілiгi жылына 50 млн. АҚШ долларын құрайды.

Қаржы көзi - салаға тiкелей инвестицияларды тарту.

5. БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ

Ағаш өңдеу өнеркәсiбiн қалпына келтiрудiң және дамытудың бағдарламасы

2001-2003 жылдарға есептелген.

2002 жылы ағаш және ағаш бұйымдарын өндiру 1999 жылдың деңгейiне

126%-ды, ал жиhаз 146%-ды құрайды.

2003 жылы ағаш және ағаш бұйымдарын өндiру 2000 жылдың деңгейiне

138%-ды, ал жиһаз 163%-ды құрайды. Отандық өнiмнiң ішкi тұтынудағы үлесi

70%-ға жетедi.

---------------------------------------------------------------------------

! 2001 ! 2002 ! 2003

---------------------------------------------------------------------------

Ағаш және ағаш бұйымдарын өндiру

1999 жылмен салыстырғанда өндіріс 272,3 471,9 689,7

көлемiнiң өсiмi, млн. теңге

2000 жылға %-бен алғанда 112 125 137

2000 жылмен салыстырғанда қалпына 3,35 3,75 4,0

келтiру және жаңа жұмыс орындарын

iске қосу, мың адам

Жиhаз өнеркәсiбi

1999 жылмен салыстырғанда өндiрiс 1498,0 1968,8 2568,0

көлемiнiң өсiмi, млн. теңге

2000 жылға %-бен алғанда 114 147 163

2000 жылмен салыстырғанда қалпына 5,7 7,3 8,1

келтiру және жаңа жұмыс орындарын

iске қосу, мың адам

---------------------------------------------------------------------------

Бағдарламаны iске асырудың нәтижесi:

2003 жылы ағаш және ағаш бұйымдарын өндiрудi 2000 жылмен

салыстырғанда 1,4 есе, жиһазды - 1,6 есе ұлғайту iшкi тұтынуда отандық

өнiмнiң үлесiн 70%-ға дейiн жеткiзу;

жиhаз өндiрiсi кезiнде және құрылыстағы шикiзат ресурстарына

қажеттілiкте импортты алмастыру, шикiзат сатып алу үшiн мемлекеттiк валюта

қаражатының жылыстауын қысқарту;

ағаш, ағаш тақталар, жиhаздар өндiрiсiнде жұмыс орындарын қалпына

келтiру және жалпы алғанда оларды 4 мың адамға ұлғайту болады.

6. АҒАШ ӨҢДЕУ МЕН ЖИҺАЗ ӨНЕРКӘСІБІН ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУДІҢ ЖӘНЕ

ДАМЫТУДЫҢ 2001-2003 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫН ІСКЕ АСЫРУ

ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

---------------------------------------------------------------------------

Р/с! Iс-шаралар ! Аяқтау нысаны ! Орындауға ! Орындау

N ! ! ! жауаптылар ! мерзімі

---------------------------------------------------------------------------

6.1. Ағаш өңдеу мен жиһаз өнеркәсібін қалпына келтіруді және дамытуды

ынталандыратын жағдайлар жасау

6.1.1. Ағаш өңдеу және жиһаз Қазақстан Экономика 2001-2003

өнеркәсібі импорттық Республикасының және сауда ж.ж.

тауарларының сапасы Үкіметіне ақпарат министрлігі

мен бағаларының

деңгейіне мониторинг

жүргізу

6.1.2. Үкіметаралық келісім. Қазақстан Экономика 2001-2003

дерге сүйене отырып, Республикасы және сауда ж.ж.

Қазақстан Республика. Үкіметінің министрлігі

сында өндірілмейтін қаулысы

шикізаттың және жинақ.

таушы материалдардың

тізбесі бойынша шекті

мүмкіндік деңгейіне

кеден баждарының

ставкасын белгілеу

6.2. Ағаш өңдеу мен жиһаз өнеркәсібі өнімінің бәсекеге қабілеттілігін

арттыру және сапасыз тауарлар импортын болдырмау үшін өндірісті

сертификаттауды және оның сапасын бақылауды дамыту

6.2.1. Қазақстанға сертификат. Қазақстан Мемлекеттік 2001 ж.

талмаған өнімдердің Республикасының кіріс

келіп түсуін болдырмау Үкіметіне ақпарат министрлігі

жөніндегі тетікті жасау Экономика

және сауда

министрлігі

6.2.2. Импортталатын және Қазақстан Экономика 2001 ж.

отандық өнімдердің Республикасының және сауда қараша

нормативтік құжаттар Үкіметіне ақпарат министрлігі

талаптарына сәйкестігі

сараптамасының рәсім.

дерін жетілдіру,

сондай-ақ сертификат.

талған сынақ зертхана.

ларын метрологиялық

қамтамасыз ету жөнінде

ұсыныстар енгізу

6.2.3. Сала кәсіпорындарының -//- Экономика 2002-2003

9000 сериялы ИСО сапасы және сауда ж.ж.

жүйелерінің стандарт. министрлігі

тарына өтуі кезінде

әдістемелік көмек және

жәрдем көрсету

6.3. Жұмыс істеп тұрған өндірістерді қалпына келтіру және жаңа өндірістер

ұйымдастыру жөнінде ағаш өңдеу және жиһаз өнеркәсібі саласындағы

кәсіпкерлерге техникалық көмек

6.3.1. Ішкі және сыртқы рынок. Қазақстан Экономика 2001 ж.

тардың конъюнктурасын Республикасының және сауда желтоқсан

зерттеу маркетингтік Үкіметіне ақпарат министрлігі

орталықтарын құрудың

және кәсіпорындарға осы

рыноктарға олардың

тауарларын жылжытуда

қызмет көрсетудің

тетігін әзірлеу

6.3.2. Кадрлар даярлау -//- Ағаш өңдеу жыл сайын

жөніндегі жұмысты және өнеркәсібі

сала қызметкерлерінің кәсіпорын.

біліктілігін арттыру дарының

қауымдастығы

(келісім

бойынша)

6.3.3. Сала кәсіпорындарының Қазақстан Ағаш өңдеу 2002-2003

халықаралық көрмелерге Республикасының өнеркәсібі ж.ж.

қатысуын, мамандарды Үкіметіне кәсіпорын.

тағылымдамадан, оның ұсыныс дарының

ішінде шетелде өткізуді, қауымдастығы

техникалық және (келісім

материалдық көмек бойынша)

көрсетуді ұйымдастыру

---------------------------------------------------------------------------

Мамандар:

Қасымбеков Б.А.

Жұманазарова А.Б.

Об утверждении Программы восстановления и развития деревообрабатывающей и мебельной промышленности на 2001-2003 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 25 июля 2001 года N 1003

Правительство Республики Казахстан постановляет:
1. Утвердить Программу восстановления и развития деревообрабатывающей и мебельной промышленности на 2001-2003 годы.
2. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.

Премьер-Министр

Республики Казахстан

Утверждена

постановлением Правительства

Республики Казахстан

от 25 июля 2001 года N 1003

Программа

восстановления и развития деревообрабатывающей

и мебельной промышленности на 2001-2003 годы

Паспорт

Наименование Программа восстановления и развития

деревообрабатывающей и мебельной промышленности на

2001-2003 годы

Решение о разработке Распоряжение Премьер-Министра Республики Казахстан

Программы К. Токаева от 12 февраля 2000 года N 28-р

Основные Министерство экономики и торговли Республики

разработчики Казахстан, Ассоциация предприятий мебельной и

деревообрабатывающей промышленности Республики

Казахстан, акимат Восточно-Казахстанской области

Цель Программы Восстановление и комплексное развитие

деревообрабатывающей и мебельной

промышленности, преодоление технологического и

технического отставания отрасли, обеспечение

конкурентоспособности продукции, насыщение

внутреннего рынка высококачественной продукцией

отечественного производства

Задачи Программы Создание благоприятных экономических условий для

восстановления и развития отрасли посредством

защиты внутреннего рынка от недобросовестного

импорта; повышение конкурентоспособности продукции;

создание условия стимулирующих привлечение

инвестиций в отрасль;

Источники Кредитные ресурсы, собственные средства предприятий,

Финансирования иностранный капитал

Срок реализации Реализация Программы намечена на период с 2001 по

2003 годы

Введение

Программа восстановления и развития деревообрабатывающей и мебельной промышленности на 2001-2003 годы разработана в соответствии с распоряжением Премьер-Министра Республики Казахстан К. Токаева от N 12 февраля 2000 года N 28-р.
Необходимость разработки указанной Программы обусловлена тем, что Казахстан располагает необходимыми сырьевыми ресурсами, мощностями, рабочими и инженерными кадрами для обеспечения потребностей экономики в древесине, деревянных изделиях и мебели отечественного производства.
За последние 10 лет отрасль пришла в упадок. Имеющаяся сырьевая база используется крайне нерационально. В течение последних лет древесина в круглом виде вывозится из страны. Получаемые при этом отходы практически не используются.
Прекращено производство элитных материалов. Ввиду нарастающей технической отсталости многих производств изделия из древесины, как правило, низкого качества. Крупные и средние предприятия, ранее специализировавшие на производстве деревянных изделий и мебели, простаивают или ликвидированы. Многочисленные малые предприятия отрасли переживают период становления и нуждаются в мерах государственной поддержки.

1. Анализ современного состояния проблемы

1.1. Состояние внутреннего рынка

За последние десять лет в деревообрабатывающей и мебельной промышленности наблюдается опережающий спад производства. В 1999 году объем выпуска товарной продукции в отрасли сократился по сравнению с 1990 годом в 6 раз, доля в структуре промышленного производства снизилась с 2,7% до 0,2% или в 13,5 раз.
Собственные лесозаготовки сократились с 2,5 миллионов м3 в 1991 году до 885 тысяч м3, в 1999 году, или в три раза. В том числе по Восточно-Казахстанской области с 800 тысяч м3 до 57 тысяч м3, или в 14 раз. Экспорт лесоматериалов в необработанном виде в 2000 году по сравнению с 1999 годом увеличился в 2,4 раза и составил 65942,7 м3.
В условиях кризиса и открытости казахстанского рынка большинство предприятий отрасли, не выдержав конкуренции с импортируемой продукцией, вынуждены были прекратить производство. Этому способствовало снижение платежеспособного спроса на мебель и изделия из древесины хозяйствующих субъектов и населения и неблагоприятные для отрасли экономические условия, которые не стимулировали развитие отечественного производства.
Восстановление и развитие отрасли тормозят:
отсутствие инвестиций в отрасль, низкий уровень технического и технологического состояния производств, моральный и физический износ оборудования на многих предприятиях отрасли, доставшихся от бывшего СССР;
недостаток у вновь образованных предприятий собственных оборотных средств и невозможность их пополнения за счет кредитов банков ввиду отсутствия залогов и из-за высоких ставок кредитования;
ликвидация отечественных производств по выпуску древесных плит и пиломатериалов.
Необходимо создание организационных, экономических, финансовых и технических условий для восстановления и развития отрасли. В том числе собственной сырьевой базы, производства древесины, древесных плит, изделий из древесины, мебели высокого качества в широком ассортименте, в соответствии со спросом на внутреннем и внешних рынках.
Исходя из баланса производства, экспорта и импорта древесины, деревянных изделий и мебели, емкость рынка Казахстана по этой продукции составила в 1998-1999 году 10-12 миллиардов тенге. В соответствии со статистикой доходов домашних хозяйств, приобретение товаров для дома, в которых преобладает мебель, составило в 1998 году 13,1 миллиардов тенге, в 1999-2000 году 13-13,5 миллиардов тенге.
Принимая во внимание приобретение мебели юридическими лицами, емкость внутреннего рынка по мебели составляет 18,6 миллиардов тенге или 130 миллионов долларов. Доля отечественной мебели на внутреннем рынке, включая ее теневое производство, доходит до 40%.
До 1991 года наполнение рынка Казахстана мебелью составляло 70-72 доллара США на душу населения. В настоящее время, в связи с низкой платежеспособностью населения, потребление этой продукции сократилось до 8 долларов США на душу населения. В развитых странах на душу населения приходится мебели от 130 до 260 долларов США.
То есть в настоящее время ограниченность внутреннего рынка сдерживает восстановление и развитие производства мебели и соответственно древесины и плитных материалов.
Емкость рынка по пиломатериалам заполняется продукцией отечественного производства на 45-50%, изделиями из древесины на 65-70%, в основном, невысокого качества. По древесностружечным и древесноволокнистым плитам (далее - ДСП и ДВП) емкость рынка составляет соответственно 250 тысяч м3 и 6,5 миллионов м3 обеспечивается за счет импорта.

1.2. Производство продукции

В деревообрабатывающей и мебельной промышленности Казахстана по

состоянию на 1 января 2001 года зарегистрировано 2288 предприятий, в том

числе 2281 предприятие малого и среднего бизнеса. Динамика объемов

производства представлена в таблице.

Динамика объемов производства продукции

___________________________________________________________________________

Отрасль ! Годы !

!_________________________________________!

! 1990 ! 1995 ! 1996 ! 1997 ! 1998 ! 1999 !

________________________________!______!______!______!______!______!______!

Лесоматериалы, тысяч куб. м 1764,1 371,4 247,2 181,4 45,9 40,4

Оконные, дверные блоки, тысяч

кв. м 269,7 204,1 167,4 71,7 83,6

ДВП, тысяч кв. м 8643 2620,4 3864,2 3048,6 483,5 8,4

ДСП, тысяч куб. м 136,0 1,907 0,137 0,019

Мебель для сидения и ее части,

млн. тенге 119,2 113,2 76,6

Мебель, тысяч штук 53,0 109,8 68,5

Удельный вес отрасли в

процентах к ВВП 1,0 0,9 0,8 0,8 0,3 0,3

Объем промышленной продукции

в фактически действующих ценах,

млн. тенге 6303 6318 6083 2444 3403

Численность ППП в производстве

древесины и деревянных изделий,

тысяч чел. 60,5 28,9 25,4 18,2 6,0 2,8

___________________________________________________________________________

Источник: Агентство по статистике Республики Казахстан.

1.3. Конкурентоспособность продукции

Производство древесины, изделий из дерева и мебели в Казахстане всегда являлось приоритетным. Однако многие предприятия отрасли были оснащены устаревшим технологическим оборудованием российского производства 30-60-х годов.
Крупные производства с отсталыми технологиями и низким уровнем менеджмента, ранее ориентированные на массовое производство продукции низкого качества и дизайна, находили сбыт в условиях ограниченного импорта.
Ассортимент продукции из древесины в развитых странах насчитывает от 800 до 3000 наименований, а в Казахстане он составляет 20-50 наименований.

В условиях открытой экономики отечественные деревообрабатывающие предприятия, не выдержав конкуренции, прекратили производство.
В последние годы возникли многочисленные малые предприятия по производству мебели и столярных изделий из импортируемого сырья и полуфабрикатов. Продукция этих предприятий в основном является конкурентной по цене и качеству.

2. Цели и задачи Программы

2.1. Основные цели Программы

Главная цель Программы - восстановление и комплексное развитие отечественного производства пиломатериалов, плитных материалов, деревянных изделий и мебели.
Повышение качества, улучшение ассортимента деревянных изделий и мебели, преодоление технологического и технического отставания предприятий, рост конкурентоспособности продукции.
Преодоление зависимости отечественной экономики от импорта плитных материалов, деревянных изделий и мебели, насыщение внутреннего и внешнего рынка высококачественной продукцией отечественного производства. Доведение доли потребления отечественных товаров на нем к 2003 году до 70%.

2.2. Задачи Программы

Для достижения целей Программы предстоит решить следующие задачи:
оптимизировать открытость внутреннего рынка сырья для деревообрабатывающей и мебельной промышленности;
обеспечить защиту отечественных товаропроизводителей от недобросовестного импорта, продвижение отечественных товаров на внешние рынки;
создать условия для обеспечения конкурентоспособности отечественной продукции на внутреннем и внешнем рынках;
создать условия стимулирующие привлечение инвестиций в отрасль.

3. Основные направления и механизм реализации

3.1. Приоритеты Программы

В деревообрабатывающей промышленности - производство пиломатериалов, плитных материалов, строительных и столярных изделий, заготовок из древесины для мебели.
В мебельной промышленности - производство широкого ассортимента мебели конкурентной по качеству и цене.

3.2. Основные направления:

создание условий, стимулирующих восстановление и развитие отрасли;
защита внутреннего рынка от недобросовестного импорта на основе действующего законодательства;
меры по повышению конкурентоспособности продукции;
инвестиционная поддержка путем кредитования наиболее эффективных проектов отрасли в рамках приоритетов, определенных настоящей Программой.

3.3. Механизм реализации Программы

3.3.1. Для создания благоприятной экономической среды и обеспечения конкурентных условий для восстановления и развития деревообрабатывающей и мебельной промышленности необходимо:
вести мониторинг качества и уровня цен импортных товаров деревообрабатывающей и мебельной промышленности;
в соответствии с законодательством возбуждать антидемпинговые и компенсационные разбирательства по отношению к импортерам, осуществляющим недобросовестную конкуренцию на казахстанском рынке;
определить перечень сырья и комплектующих материалов для отрасли, которые не производятся в Республике Казахстан для снижения или установления нулевых ставок ввозных таможенных пошлин. Обеспечить их ежегодный пересмотр в зависимости от освоения отечественного производства этих видов сырья и полуфабрикатов для отрасли.
3.3.2. Для повышена качества и конкурентоспособности продукции деревообрабатывающей и мебельной промышленности и предотвращения импорта в Казахстан продукции ненадлежащего качества необходимо:
выработать механизм по предотвращению поступления в Казахстан несертифицированной продукции, подлежащей обязательной сертификации;
создать в республике независимые испытательные центры, аттестованные на международном уровне, для проведения ими экспертизы отечественной и импортной продукции и метрологического обеспечения приборной базы отраслей на соответствие международным стандартам за счет прямых инвестиций в отрасль;
обеспечить гармонизацию регламентирующих требований к импортируемой и отечественной продукции и испытаниям, с международными требованиями;
совершенствовать работу по подготовке кадров и повышению квалификации работников отрасли;
организовать стажировку специалистов отрасли за рубежом.
3.3.3. В целях поддержки действующих и организации новых производств в отрасли необходимо:
способствовать созданию маркетинговых центров по изучению конъюнктуры внешних, республиканского и региональных рынков и оказанию услуг предприятиям в продвижении продукции деревообрабатывающей и мебельной продукции на эти рынки.
3.3.4. Кредитование приоритетных, высокоэффективных проектов деревообрабатывающей и мебельной отрасли осуществлять через Фонд развития малого предпринимательства, а также через банки второго уровня (БВУ), включая кредитование на синдицированной основе (создание консорциума банков для совместного кредитования) крупных проектов с принятием БВУ всех рисков по проектам на себя.

4. Необходимые ресурсы и источники финансирования

Потребность финансовых средств составляет до 50 миллионов долларов

США в год. Источник - привлечение прямых инвестиций в отрасль.

5. Ожидаемый результат от реализации Программы

Программа восстановления и развития деревообрабатывающей

промышленности рассчитана на 2001-2003 годы.

В 2002 году производство древесины и деревянных изделий составит к

уровню 1999 года 126 %, а мебели 146 %.

В 2003 году производство древесины и деревянных изделий составит к

уровню 2000 года 138 %, а мебели 163 %. Доля отечественной продукции во

внутреннем потреблении достигнет 70%.

___________________________________________________________________________

! 2001 ! 2002 ! 2003 !

____________________________________________!_________!_________!_________!

Производство древесины и деревянных изделий !

--------------------------------------------------------------------------!

Прирост объема производства по сравнению с

1999г., млн. тенге 272,3 471,9 689,7

в процентах к 2000 году 112 125 137

Восстановление и ввод новых рабочих мест по

сравнению с 2000 годом, тысяч человек 3,35 3,75 4,0

---------------------------------------------------------------------------

Мебельная промышленность

---------------------------------------------------------------------------

Прирост объема производства по сравнению с

1999 г., млн. тенге 1498,0 1968,8 2568,0

в процентах к 2000 году 114 147 163

Восстановление и ввод новых рабочих мест по

сравнению с 2000 годом, тысяч человек 5,7 7,3 8,1

___________________________________________________________________________

Результатом реализации Программы будет:

увеличение к 2003 году производства древесины и деревянных изделий по

сравнению с 2000 годом в 1,4 раза, мебели - в 1,6 раза, доведение доли

отечественной продукции во внутреннем потреблении до 70%;

импортозамещение потребностей в сырьевых ресурсах при производстве

мебели и в строительстве, сокращение оттока валютных ресурсов государства

для закупа сырья;

восстановление и увеличение рабочих мест, в целом, на 4 тысячи

человек в производстве древесины, древесных плит, мебели.

6. План мероприятий по реализации Программы

восстановления и развития деревообрабатывающей и мебельной

промышленности на 2001-2003 годы

___________________________________________________________________________

N ! Мероприятия ! Форма !Ответственные за! Срок

п/п ! !завершения! исполнение !исполнения

_____!______________________________!__________!________________!__________

6.1. Создание условий, стимулирующих восстановление и развитие

деревообрабатывающей и мебельной промышленности

---------------------------------------------------------------------------

6.1.1 Вести мониторинг качества и Информация в Министерство 2001-2003

уровня цен импортных товаров Правительство экономики и гг.

деревообрабатывающей и Республики торговли

мебельной промышленности Казахстан

6.1.2 Исходя из межправительс- Постановление Министерство 2001-2003

твенных соглашений установить Правительства экономики и гг.

ставки таможенных пошлин на Республики торговли

уровне предельно допустимых Казахстан

по перечню сырья и

комплектующих материалов,

которые не производятся в

Республике Казахстан

---------------------------------------------------------------------------

6.2. Развитие сертификации производств и контроля качества для повышения

конкурентоспособности продукции деревообрабатывающей и мебельной

промышленности и недопущения импорта некачественного товара

---------------------------------------------------------------------------

6.2.1 Выработать механизм по Информация в Министерство 2001 г.

предотвращению поступления Правительство государственных

в Казахстан не сертифици- Республики доходов,

рованной продукции Казахстан Министерство

экономики и

торговли

6.2.2 Внести предложения по Информация в Министерство ноябрь

совершенствованию процедуры Правительство экономики и 2001 г.

экспертизы соответствия Республики торговли

требованиям нормативных Казахстан

документов импортируемой и

отечественной продукции, а

также метрологического

обеспечения сертифицированных

испытательных лабораторий

6.2.3 Оказать методическую помощь -//- Министерство 2002-2003

и содействие при переходе экономики и гг.

предприятий отрасли на торговли

стандарты систем качества

ИСО серии 9000

---------------------------------------------------------------------------

6.3. Техническая помощь предпринимателям в отраслях деревообрабатывающей и

мебельной промышленности по восстановлению действующих и организации новых

производств

---------------------------------------------------------------------------

6.3.1 Разработать механизм Информация в Министерство Декабрь

создания маркетинговых Правительство экономики и 2001 г.

центров изучения Республики торговли

конъюнктуры внутреннего и Казахстан

внешних рынков и оказания

услуг предприятиям в

продвижении их товаров на

эти рынки

6.3.2 Совершенствовать работу по -//- Ассоциация ежегодно

подготовке кадров в предприятий

повышение квалификации деревообра-

работников отрасли батывающей

промышленности

(по согласо-

ванию)

6.3.3 Организовать техническую Предложение в Ассоциация 2002-2003

и материальную помощь Правительство предприятий гг.

предприятиям отрасли в Республики деревообра-

участии на международных Казахстан батывающей

выставках, стажировке промышленности

специалистов, в том числе (по согласо-

за рубежом ванию)

___________________________________________________________________________

(Специалисты: Мартина Н.А.,

Абрамова Т.М.)