"Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 8 желтоқсандағы N 1210 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
"Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Жоба

Қазақстан Республикасының Заңы
"Қазақстан Республикасындағы екінші деңгейдегі банктердегі депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы"

Осы Заң Қазақстан Республикасындағы екінші деңгейдегі банктерде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесі қызмет етуінің құқықтық негіздерін, депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымды құру және оның қызмет ету тәртібін, екінші деңгейдегі банктердің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысу, депозиторлардың құқықтарын қорғау тәртібін, сондай-ақ жүйеге қатысушылардың өзара қарым-қатынастарының өзге де мәселелерін айқындайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) банк - екінші деңгейдегі банк;
2) агент-банк - осы Заңға сәйкес оның тартылған депозиттерін қайтару жөніндегі міндеттемелеріне кепілдік берілетін депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушысы болып табылатын және осы Заңға сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйыммен жасалған агенттік келісімнің негізінде депозиторларға кепілдік өтемақысын төлеу жөніндегі рәсімдерді орындайтын банк;
3) қатысушы банк - осы Заңға сәйкес оның тартылған депозиттерін қайтару жөніндегі міндеттемелеріне кепілдік берілетін депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушысы болып табылатын банк;
4) жарналар - депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысуын растайтын қатысушы банктердің және осы Заңның талаптарына сәйкес төленетін төлемдер;
5) кепілдік берілген депозит - осы Заңға сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беру объектісі болып табылатын депозит;
6) кепілдік өтемақы - осы Заңға сәйкес кепілдік берілген депозит бойынша депозиторға депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым төлейтін ақша сомасы;
7) қосылу шарты - банктің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қосылу шарты және оның талаптарын депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым айқындайды және олар жүйеге кіретін барлық банктер үшін стандартты болып табылады;
8) қатысушы банктің куәлігі - депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым қатысушы банкке беретін және оның депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысуын куәландыратын құжат;
9) депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесі - осы Заңда көзделген, қатысушы банктер депозиторларының құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға бағытталған ұйымдық-құқықтық шаралар кешені;
10) уәкілетті орган - қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган.

2-бап. Қазақстан Республикасының депозиттерге міндетті
кепілдік беру жүйесі туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесі туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және ол осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта осы Заңда көзделгенінен өзге ережелер белгіленген болса, халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

3-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің
мақсаттары мен принциптері

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің мақсаты қаржы
жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз ету, соның ішінде қатысушы банк
мәжбүрлеп таратылған жағдайда депозиторларға кепілдік берілген өтемақыны төлеу арқылы қаржы жүйесіне деген сенімді қолдап тұру болып табылады.
2. Мыналар:
1) жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдайтын, олардың банк шоттарын ашатын және жүргізетін банктердің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысу міндеттілігі;
2) депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесі қызметінің айқындылығы;
3) депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің тәуекелдерін барынша азайту;
4) кепілдік өтемақыны төлеуге арналған арнайы резервті
қалыптастырудың жинақтаушы сипаты депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің негізгі принциптері болып табылады.

2-тарау. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның мәртебесі және оның қызметі

4-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді
жүзеге асыратын ұйымды құру

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым акционерлік қоғам нысанында құрылатын коммерциялық емес ұйым болып табылады және өз қызметін осы Заңның, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінің және жарғының негізінде жүзеге асырады.
2. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның жалғыз акционері - құрылтайшысы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі болып табылады.

5-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге
асыратын ұйымның негізгі міндеттері мен
функциялары

1. Мыналар:
1) қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге қатысу;
2) қатысушы банк мәжбүрлеп таратылған жағдайда кепілдік берілген депозиттер депозиторларының құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның негізгі міндеттері болып табылады.
2. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым өзінің негізгі міндеттерін орындау үшін мынадай функцияларды орындайды:
1) осы Заңның және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына сәйкес кепілдік өтемақыны төлейді;
2) депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушылары-банктердің тізілімін жүргізеді;
3) өз активтеріне инвестициялық басқаруды жүзеге асырады;
4) кепілдік өтемақыны төлеуге арналған арнайы резервті қалыптастырады;
5) конкурстық негізде агент-банкті таңдайды;
6) қатысушы банкті консервациялау кезеңіне тағайындалатын уақытша әкімшіліктің құрамына қатысады;
7) қатысушы банктен барлық банк операцияларын жүргізуге лицензиясын қайтарып алу кезеңіне тағайындалатын уақытша әкімшіліктің құрамына қатысады;
8) тарату комиссиясы депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым алдында кепілдік берілген депозиттер бойынша ол төлеген (төлеуге жататын) кепілдік өтемақы сомасы бойынша берешекті өтеу сәтіне дейін мәжбүрлеп таратылатын қатысушы банктің тарату комиссиясының құрамына қатысады;
9) тарату комиссиясы депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым алдында кепілдік берілген депозиттер бойынша ол төлеген (төлеуге жататын) кепілдік өтемақы сомасы бойынша берешекті өтеу сәтіне дейін таратылатын қатысушы банктің кредиторлар комитетінің құрамына қатысады.

6-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге
асыратын ұйымның кепілдіктері

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым соттың қатысушы банкті мәжбүрлеп тарату туралы шешімі күшіне енген күннен бастап оның депозиторларына кепілдік өтемақысын төлеу бойынша өзіне міндеттеме қабылдайды.
2. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның депозиторларға кепілдік өтемақысын төлеу міндеттемелері қатысушы банкті мәжбүрлеп тарату туралы заңды тұлғалардың мемлекеттік тізіліміне жазба жасалған күннен бастап бір жыл өткеннен кейін, бірақ соның қатысушы банкті мәжбүрлеп тарату туралы шешімі күшіне енген күннен бастап бес жыл бұрын емес тоқтатылады.

7-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге
асыратын ұйымның құқықтары, міндеттері және
жауапкершілігі

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым:
1) қатысушы банктерден жарналарды төлеуді талап етуге;
2) қатысушы банктерден банктік және заңмен қорғалатын өзге құпияны құрайтын ақпараты жоқ тартылған депозиттер жөнінде мәліметтерді ұсынуын сұратуға;
3) осы Заңның 8-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкінен депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қызмет етуін
қамтамасыз ету үшін қажетті ақпаратты алуға;
4) осы Заңның 9-бабына сәйкес уәкілетті органнан қатысушы банктердің қаржылық жай-күйі туралы ақпаратты қоса алғанда, депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қызмет етуін қамтамасыз ету үшін қажетті ақпаратты алуға;
5) осы Заңның талаптарына сәйкес қатысушы банкке заемдар беруге;
6) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес қатысушы банктің депозитіне ақша орналастыруға;
7) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда қарыз алуға;
8) қатысушы банктің тарату комиссиясынан кепілдік берілетін депозиттер бойынша депозиторлардың тізімін уақтылы ұсынуын, сондай-ақ депозиттер бойынша кепілдік өтемақының есебін талап етуге;
9) уәкілетті органның алдында қатысушы банк Қазақстан Республикасының депозиттерге міндетті кепілдік беру саласындағы заңнамасының талаптарын бұзған жағдайда оған ықпал ету шараларын және санкцияларды қолдану туралы өтініш беруге құқылы;
10) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның акцептсіз тәртіппен қатысушы банктің банк шоттарынан толық немесе ішінара төленбеген жарна сомаларымен, сондай-ақ қатысушы банктің шарт бойынша өз міндеттемелерін орындамағаны үшін айыппұл, өсімпұл сомаларымен қатысу туралы шарттың талаптарына сәйкес өндіріп алуға құқылы.
2. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым:
1) қосылу шартының стандартты талаптарын айқындауға;
2) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне өзінің қызметі туралы қаржылық және өзге есептілікті Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актілерімен айқындалатын тәртіппен ұсынуға;
3) қатысушы банктердің осы Заңда көзделген мөлшерде және тәртіппен жарналарды толық әрі уақтылы төлеуіне бақылау жасауға;
4) мәжбүрлеп таратылатын қатысушы банктің депозиторларына осы Заңда көзделген тәртіппен кепілдік өтемақысын төлеуге;
5) өзінің функцияларын жүзеге асыру барысында мәлім болған қатысушы банктер және олардың депозиторлары туралы барлық ақпаратты тек қызметтік мақсаттарда ғана пайдалануға;
6) уәкілетті органды қатысушы банктердің Қазақстан Республикасының депозиттерге міндетті кепілдік беру жөніндегі заңнамасын бұзу фактілері туралы хабардар етуге;
7) депозиторларға осы Заңның 21-бабында көзделген мәліметтерді ұсынуға міндетті.
3. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым, оның қызметкерлері және оның атынан іс-әрекет ететін кез келген басқа тұлғалары қатысушы банктер, олардың депозиторлары, кредиторлары, акционерлері немесе кез келген басқа тұлғалары алдында оларға келтірілген шығындар, төлемдер немесе күнделікті өндірістік тәуекелдер санатына жатқызылуы мүмкін және депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым өз функциялары мен міндеттерін Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес орындаған кезде жүзеге асырған кез келген басқа өтемақылар бойынша жауап бермейді.

8-бап. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және
депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге
асыратын ұйымның өзара әрекеттесу негіздері

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым өз функцияларын ойдағыдай және уақтылы орындау мақсатында Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қызмет етуін қамтамасыз етуге қажетті ақпаратты алады және оны ұсыну тәртібі Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі және депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым арасындағы келісім бойынша айқындалады.
2. Осы Заңда көзделген жағдайларда депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен заемдар алуға құқылы.

9-бап. Уәкілетті органның және депозиттерге міндетті
кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның өзара
әрекеттесу негіздері

1. Уәкілетті орган және депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым өз қызметін үйлестіреді, қабылданатын құжаттарды бір бірімен келіседі және депозиттерге міндетті кепілдік беру бойынша жүргізілетін шаралардың мәселелері жөнінде бір бірін хабардар етеді.
2. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым өз функцияларын ойдағыдай және уақтылы орындау мақсатында уәкілетті органнан депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қызмет етуін қамтамасыз етуге қажетті ақпаратты алады және оны ұсыну тәртібі уәкілетті орган және депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым арасындағы келісім бойынша айқындалады.

3-тарау. Банктердің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысу тәртібі

10-бап. Банктердің депозиттерге міндетті кепілдік беру
жүйесіне кіруі

1. Банк депозиттерге міндетті кепілдік жүйесіне кіруі үшін уәкілетті органның жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдауға, олардың банк шоттарын ашуға және жүргізуге лицензиясын алған күннен кейінгі күннен кешіктірмей депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға көрсетілген лицензияның нотариат куәландырған көшірмесін ұсынады.
2. Депозиттерге міндетті кепілдік жүйесіне кіретін банк уәкілетті органның жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдауға, олардың банк шоттарын ашуға және жүргізуге лицензиясын алған күні депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген нысан бойынша жасалған өтінішті ұсыну арқылы қосылу шартына қосылуға міндетті.
Депозиттерге міндетті кепілдік жүйесіне кіретін банк қосылу шартына қосылу туралы өтінішін бермеген жағдайда депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым екі жұмыс күні ішінде осы факті туралы уәкілетті органға хабардар етеді.
3. Уәкілетті орган қосылу шартына қосылу туралы өтінішті бермеген банкке қатысты Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес санкциялар қолдану туралы мәселені қарайды.
4. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым банктен оның қосылу шартына қосылуы туралы өтінішін алған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде оған қатысушы банктің куәлігін береді.
Қатысушы банктің куәлігі депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушы банктерінің тізіліміне ақпарат енгізген күні беріледі.
5. Банк міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушы банктерінің тізіліміне ақпарат енгізген күннен бастап депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушысы болады.
6. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысушы банктердің тізіліміне тиісті ақпаратты енгізу арқылы қатысушы банктердің берілген және күші жойылған куәліктерінің есебін жүргізеді.
7. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысушы банктердің тізілімін Қазақстан Республикасының барлық аумағында мемлекеттік және орыс тілдерінде таратылатын мерзімді баспасөз басылымдарында тоқсан сайын жариялап отырады.

11-бап. Қосылу шарты

1. Банктің қосылу шартына қосылуы оның депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысуының міндетті шарты болып табылады.
2. Қосылу шартында:
1) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның толық атауы, оның орналасқан жері және банктік деректемелері туралы мәліметтер;
2) шарттың мәні туралы нұсқау;
3) тараптардың құқықтары мен міндеттері;
4) жарналарды төлеу тәртібі;
5) қатысушы банктің депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға өзінің міндеттері мен функцияларын орындау үшін қажет болатын мәліметтерді ұсыну тәртібі;
6) қатысушы банк мәжбүрлеп таратылған жағдайда қатысушы банктердің кепілдік берілген депозиттер бойынша және депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым өтейтін сомалар бойынша өз міндеттемелерін есептеу тәртібі;
7) шартты тоқтату талаптары;
8) шартты бұзғаны үшін тараптардың жауапкершілігі туралы талаптар болуға тиіс.
3. Қосылу шарты міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушы банктерінің тізіліміне ақпарат енгізген кезден бастап күшіне енеді және қатысушы банк қайта ұйымдастырылған жағдайда тоқтатылады.

12-бап. Қатысушы банктер төлейтін жарналардың түрлері
және оларды төлеу тәртібі

1. Қатысушы банк осы Заңға және қосылу шартына сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға мынадай жарналарды төлеуге міндетті:
1) міндетті күнтізбелік жарналар - қатысушы банктердің тоқсан сайынғы төлемдері;
2) қосымша жарналар - депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның кепілдік өтемақыны төлеу үшін арнайы резерві жеткіліксіз болған жағдайда қатысушы банк төлейтін бір жолғы төлемдер;
3) төтенше жарналар - депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның заем сомасын және ол осы Заңның 23-бабында белгіленген тәртіппен алған, ол бойынша есептелген сыйақыны толық өтеуге арналған қатысушы банктердің төлемдері.
Төтенше жарналарды төлеу қатысушы банктердің міндетті күнтізбелік жарналарды төлеу міндеттемелерін тоқтатпайды.
2. Қатысушы банктің жарналарды төлеу тәртібі мен мөлшерін депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның басқару органы айқындайды.
Қатысушы банктің қосымша жарнасының мөлшері көрсетілген қатысушы банк депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға алдыңғы тоқсан үшін төлейтін міндетті күнтізбелік жарнаның екі есе мөлшерінен аспауы тиіс.
Қатысушы банктің төтенше жарнасының жылдық мөлшері көрсетілген қатысушы банк депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға тоқсан сайын төлейтін мІндетті күнтізбелік жарнаның жылдық мөлшерінен аспауы тиіс.
3. Қатысушы банктен барлық банк операцияларын жүргізуге берілген лицензиясы қайтарылып алынған күннен бастап қатысушы банктің жарналарды төлеу бойынша міндеттемесі соттың банкті мәжбүрлеп тарату туралы шешімі күшіне енгенге дейін тоқтата тұрылады.
4. Қатысушы банктер қосылу шартына сәйкес төлеген жарналары қайтарылмайды.

13-бап. Қатысушы банктердің құқықтары мен міндеттері

1. Қатысушы банк:
1) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымнан жарна ставкалары және оларды төлеу мерзімі жөніндегі мәліметтерді, сондай-ақ банктік және заңмен қорғалатын өзге құпияны құрайтын ақпараты жоқ депозиттерге міндетті кепілдік беру мәселелері жөнінде өзге де мәліметтерді алуға;
2) агент-банкті таңдау бойынша конкурсқа қатысуға;
3) өзінің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысуы туралы мәліметтерді бұқаралық ақпарат құралдарында таратуға құқылы.
2. Қатысушы банк:
1) осы Заңға сәйкес жарналарды уақтылы және толық көлемде төлеуге;
2) клиенттерге қатысушы банк куәлігінің нөмірі мен берілген күнін көрсете отырып өзінің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысуы туралы, сондай-ақ кепілдік өтемақыны төлеу шарттары туралы хабардар етуге;
3) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға кепілдік берілген депозиттерді қайтару бойынша міндеттемелерін толық және уақтылы орындай алмауын тудыратын жағдайдың туындауы туралы мұндай жағдай туындаған сәттен бастап бес күнтізбелік күн ішінде хабарлауға;
4) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға олар
төлеген жарналар бойынша есеп айырысулардың дұрыстығын растайтын
мәліметтерді уақтылы ұсынуға;
5) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның сұратуы бойынша банктік және заңмен қорғалатын өзге құпияны құрайтын ақпараты жоқ тартылған депозиттер бойынша өзге мәліметтерді ұсынуға міндетті.
3. Қатысушы банктің тарату комиссиясы соттың қатысушы банкті мәжбүрлеп тарату туралы шешімі күшіне енген күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға кепілдік берілетін депозиттер бойынша депозиторлардың тізімін, сондай-ақ соттың көрсетілген шешімі күшіне ену күніне жасалған депозиттер бойынша кепілдік өтемақысының есеп айырысуын ұсынуға міндетті.

14-бап. Қатысушы банктің атауын өзгерту және/немесе
оны қайта ұйымдастыру салдарлары

1. Қатысушы банк депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға өз атауының өзгеруі және/немесе қайта ұйымдастырылуы туралы мемлекеттік тіркеу/қайта тіркеу туралы куәлікті алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде жазбаша түрде хабарлайды.
2. Қатысушы банк қайта ұйымдастырылған кезде жаңадан құрылған банк (банктер) осы Заңда белгіленген тәртіппен қосылу шартына қосылуға міндетті. Бұл ретте, қайта ұйымдастырылған қатысушы банктердің бұрын берілген куәліктерінің күші жойылуы тиіс.
3. Қатысушы банктің атауы өзгерген жағдайда депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым қатысушы банктен растайтын құжаттарды алған сәттен бастап он жұмыс күні ішінде депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысушы банктер тізіліміне тиісті өзгерістерді енгізе отырып қатысушы банктің куәлігін ауыстырады. Бұл ретте, осындай банкке бұрын берілген қатысушы банк куәлігінің күші жойылуы тиіс.

4-тарау. Банктерді депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінен шығару тәртібі және кепілдік берілген депозиттер бойынша міндеттемелердің бір бөлігін және мәжбүрлеп таратылатын банктің дебиторлық берешегі бойынша талап ету құқығын бір мезгілде беру ерекшеліктері

15-бап. Қатысушы банкті депозиттерге міндетті кепілдік
беру жүйесінен шығару

1. Қатысушы банкті депозиттерге міндетті кепілдік жүйесінен шығаруға негіз мыналар болып табылады:
1) уәкілетті органның қатысушы банктен жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдауға, олардың банк шоттарын ашуға және жүргізуге арналған лицензиясын қайтарып алуы;
2) уәкілетті органның қатысушы банктен барлық банк операцияларын жүргізуге арналған лицензиясын қайтарып алуы.
2. Уәкілетті органның қатысушы банктен жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдауға, олардың банк шоттарын ашуға және жүргізуге арналған лицензиясын қайтарып алуы негізінде оны депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінен шығару осындай лицензия қайтарылып алынған күннен бастап жүргізіледі.
Қатысушы банктен барлық банк операцияларын жүргізуге арналған лицензиясы қайтарылып алынған кезде қатысушы банк соттың банкті мәжбүрлеп тарату туралы шешімі заңды күшіне енген күннен бастап депозиттерге кепілдік беру жүйесінен шығарылады.
Қатысушы банк ерікті таратылуы туралы шешімді қабылдаған жағдайда қатысушы банк уәкілетті органның ерікті таратылуға рұқсатын алған күннен бастап депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінен шығарылады.
3. Қатысушы банкті депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінен шығару депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысушы банктердің тізіліміне қатысушы банктің куәлігін жою туралы жазбаны енгізу арқылы жүзеге асырылады.
4. Қатысушы банкті депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінен шығару депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның қатысушы банкте орналастырылған кепілдік берілетін депозиттер бойынша міндеттемелерін оны шығару күніне дейін тоқтатпайды.
Банкті мәжбүрлеп таратумен байланысты шығару жағдайларынан басқа, қатысушы банкті депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінен шығарған кезде жүйеден шығарылған банк оны шығарған күннен бастап үш ай ішінде кепілдік берілген депозиттерді тікелей төлеу арқылы не Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын ескере отырып, оларды басқа қатысушы банкке аудару арқылы оларды депозиторларға қайтарып беруге міндетті.

16-бап. Кепілдік берілген депозиттер бойынша
міндеттемелердің бір бөлігін және мәжбүрлеп
таратылатын банктің дебиторлық берешегі
бойынша талап ету құқығын бір мезгілде беру
ерекшеліктері

1. Депозиторлардың мүдделерін қорғау мақсатында кепілдік берілген депозиттер бойынша міндеттемелердің бір бөлігін және мәжбүрлеп таратылатын банктің дебиторлық берешегі бойынша талап ету құқығын басқа банкке (банктерге) бір мезгілде беру операцияларын жүргізуге жол беріледі және оны жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының банк заңнамасында айқындалады.
2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген операцияларды жүргізу процесінде депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым заемдар беруге не кепілдік берілген депозиттер бойынша міндеттемелерді қабылдайтын қатысушы банкіге (қатысушы банктерде) депозиттер орналастыруға құқылы әрі оларды беру не орналастыру ерекшеліктері мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен айқындалады.
3. Егер осы баптың 1-тармағына сәйкес табысталатын кепілдік берілген депозиттер бойынша міндеттемелердің мөлшері мәжбүрлеп таратылатын банктің дебиторлық берешегі бойынша талап ету құқығының мөлшерінен асып кеткен жағдайда, депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым пайда болған айырманы арнайы резервтің қаражаты есебінен орнын толтыруға құқылы.
4. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым осы баптың 2, 3-тармақтарына сәйкес беретін ақша қаражатының мөлшері осы Заңның 8-бабына сәйкес айқындалатын кепілдік өтемақысы ретінде төленуге жататын сомадан аспауы тиіс.

5-тарау. Депозиттерге міндетті кепілдік беру объектілері. Кепілдік өтемақыны төлеу мөлшері мен тәртібі

17-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беру объектілері

Қатысушы банк мәжбүрлеп таратылған жағдайда, банктік шот және/немесе банктік салым шарттарымен және/немесе салым құжаттарымен куәландырылған және банк шоттарында жатқан, олар бойынша есептелмеген сыйақымен, теңгемен және шетел валютасындағы жеке тұлғалардың депозиттерін қайтару бойынша міндеттемелер депозиттерге міндетті кепілдік беру объектілері болып табылады.

18-бап. Кепілдік өтемақы

Қатысушы банк мәжбүрлеп таратылған жағдайда депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым депозиторларға кепілдік берілген депозиттер бойынша депозитте есептелген сыйақысыз депозиттің қалдық сомасында, бірақ алты жүз мың теңгеден астам емес кепілдік өтемақыны төлейді.
Кепілдік өтемақыны төлеу тәртібі осы Заңмен айқындалады.

19-бап. Депозиторлардың кепілдік өтемақыны алуға
құқықтары

1. Депозитор осы Заңда белгіленген мөлшерде және тәртіппен кепілдік берілетін депозит бойынша кепілдік өтемақыны алуға құқылы.
2. Депозитор қатысушы банкте түрі мен валютасы бойынша әр түрлі бірнеше кепілдік берілетін депозиттер ашқан жағдайда, депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым олар бойынша алты жүз мың теңгеден аспайтын сомада жиынтық кепілдік өтемақыны төлейді.
3. Депозитор бірнеше қатысушы банктерде депозиттер ашқан кезде депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым кепілдік өтемақыны әрбір қатысушы банк бойынша жеке төлейді.
4. Кепілдік берілетін депозиттер бойынша кепілдік өтемақыны төлеу Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында жүргізіледі. Шетел валютасындағы депозиттер бойынша кепілдік өтемақыны есептеу үшін соттың қатысушы банкті мәжбүрлеп тарату туралы шешімі күшіне енген күніне белгіленген шетел валюталарының Қазақстан Республикасының ұлттық валютасына нарықтық бағамы қолданылады.

20-бап. Агент-банк

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым кепілдік өтемақыны қатысушы банктер арасынан конкурстық негізде таңдалған агент-банк (агент-банктер) арқылы төлейді.
Агент-банкті таңдау бойынша конкурсты өткізу тәртібі және агент-банкке қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен айқындалады.
2. Егер қатысушы банктердің біреуі агент-банкке қойылатын талаптарға сәйкес келмеген жағдайда депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым кепілдік өтемақыны Ұлттық почта операторы арқылы төлейді.

21-бап. Кепілдік өтемақыны төлеу тәртібі

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым қатысушы банктің мәжбүрлеп таратылатыны туралы соттың шешімі күшіне енген күннен бастап он төрт жұмыс күні ішінде мемлекеттік және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасының барлық аумағында таратылатын мерзімді баспасөз басылымдарында жариялау арқылы қатысушы банкті тарату туралы және кепілдік өтемақыны төлеуді жүзеге асыратын агент-банктің (агент-банкті таңдау мүмкін болмаған жағдайда Ұлттық почта операторы) атауын көрсете отырып, кепілдік өтемақыны төлеудің басталғаны, кезеңі және төлеу орны (орындары) туралы хабарлайды.
Депозитор көрсетілген ақпаратты депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымнан тікелей алуға құқылы.
2. Таратылатын қатысушы банктің депозиторы осы баптың 2-тармағында көрсетілген хабарландыру шыққан күннен бастап алты ай ішінде агент-банкке оған кепілдік өтемақысын төлеу туралы жазбаша өтінішпен хабарласуға құқылы, бұл өтінішке банктік шот және/немесе банктік салым шарттарының және/немесе салым құжаттарының түпнұсқалары және олардың көшірмелері қоса берілуі тиіс. Депозитор жеке басын куәландыратын құжатты ұсынғанда ғана агент-банк кепілдік өтемақысын төлейді.
3. Депозитордың мәжбүрлеп таратылатын қатысушы банкке қойылған талап ету құқықтары расталған жағдайда агент-банк депозитордың құжаттарын салыстырып тексеру күніне не одан кейінгі күндері, бірақ агент-банкке құжаттар келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей кепілдік өтемақысын төлейді.
4. Алты ай өткеннен кейін депозитор кепілдік өтемақысын алу үшін депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымға хабарласуға құқылы.
5. Егер мәжбүрлеп таратылатын қатысушы банк депозиторға қатысты кредитор немесе кепіл адамы ретінде шықса, кепілдік өтемақысының мөлшері кепілдік берілген депозит сомасын және көрсетілген қатысушы банктің қарсы талап ету сомасын есепке алу нәтижелері бойынша құрылған айырма сомасына сүйене отырып айқындалады.

6-тарау. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның кепілдік өтемақыны төлеуге арналған арнайы резерві

22-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге
асыратын ұйымның арнайы резерві

1. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым кепілдік өтемақысын төлеумен байланысты қызметті жүзеге асыруы үшін:
1) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның жарғылық капиталының елу проценті шегінде оның шығыстары;
2) қатысушы банктердің жарналары;
3) қатысушы банктерге қосылу шарты бойынша міндеттемелерді орындамағаны немесе ойдағыдай орындамағаны үшін қолданылған өсімпұлдар мен айыппұлдар;
4) мәжбүрлеп таратылатын қатысушы банктің депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның төленген (төленуге жататын) кепілдік өтемақы сомалары бойынша талаптарын қанағаттандыру тәртібімен алынған ақша;
5) депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның жарғысында көзделген тәртіппен жарғылық және резервтік капиталға аударым сомасына азайтылған оның активтерін орналастырудан болған таза кіріс шегінде және оның есебінен арнайы резервті қалыптастырады.
2. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның арнайы резервінің мақсатты мөлшерін қатысушы банктерде кепілдік берілетін барлық депозиттер сомасының кемінде бес процентін құрайды.

23-бап. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді
жүзеге асыратын ұйымның қарыз алуы

Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйымның арнайы резервінің депозиторларға кепілдік өтемақысын төлеуге қаражаты жеткіліксіз болғанда және қатысушы банктердің қосымша жарналары есебінен жетпейтін соманы жабу мүмкін болмағанда, депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым жетпейтін ақша сомасына Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінен заемдар алуға құқылы.
Депозиторларға кепілдік өтемақысын төлеу қарыз алу үшін қажетті және уәкілетті органның шешімімен айқындалатын мерзімге ұзартылуы мүмкін.

7-тарау. Қорытынды ережелер

24-бап. Дауларды қарау тәртібі

Депозиттерге міндетті кепілдік беру бойынша қарым-қатынастардан туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаралады.

25-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және осы Заң қолданысқа енгенге дейін банктер жеке тұлғалармен жасасқан банктік шот және/немесе банктік салым шарттарынан туындайтын қарым-қатынастарға қолданылады.
2. Осы Заң қолданысқа енген сәтке депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушылары болып табылған банктер ол жарияланған сәттен бастап үш ай ішінде депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйыммен осы Заңда белгіленген тәртіппен қосылу шартын жасасуға міндетті.
3. Депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін қатысушы банктермен жасасқан міндетті күнтізбелік, қосымша және төтенше жарналарды салу, жеке тұлғалардың тартылған депозиттері бойынша сыйақының ең жоғары ставкалары және банктің депозит саясаты туралы мәліметтерді ұсыну жөніндегі шарттары қатысушы банктермен осы Заңмен белгіленген тәртіппен қосылу шартын жасау сәтіне дейін қолданыста болады.

Қазақстан Республикасының
Президенті

О проекте Закона Республики Казахстан "Об обязательном гарантировании депозитов в банках второго уровня Республики Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 8 декабря 2005 года N 1210

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "Об обязательном гарантировании депозитов в банках второго уровня Республики Казахстан".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан Об обязательном гарантировании депозитов в банках
второго уровня Республики Казахстан

Настоящий Закон определяет правовые основы функционирования системы обязательного гарантирования депозитов, размещенных в банках второго уровня Республики Казахстан, порядок создания и деятельности организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, участия банков второго уровня в системе обязательного гарантирования депозитов, защиты прав депозиторов, а также иные вопросы взаимоотношений участников системы.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) банк - банк второго уровня;
2) банк-агент - банк, являющийся участником системы обязательного гарантирования депозитов, обязательства которого по возврату привлеченных депозитов гарантируются в соответствии с настоящим Законом и выполняющий процедуры по выплате гарантийного возмещения депозиторам на основании агентского соглашения, заключенного в соответствии с настоящим Законом с организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов;
3) банк-участник - банк, являющийся участником системы обязательного гарантирования депозитов, обязательства которого по возврату привлеченных депозитов гарантируются в соответствии с настоящим Законом;
4) взносы - платежи банков-участников организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, подтверждающие их участие в системе обязательного гарантирования депозитов и уплачиваемые в соответствии с требованиями настоящего Закона;
5) гарантируемый депозит - депозит, являющийся объектом обязательного гарантирования депозитов в соответствии с настоящим Законом;
6) гарантийное возмещение - сумма денег, подлежащая выплате депозитору организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, по гарантируемому депозиту в соответствии с настоящим Законом;
7) договор присоединения - договор присоединения банка к системе обязательного гарантирования депозитов, условия которого определяются организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, и являются стандартными для всех банков, вступающих в систему;
8) свидетельство банка-участника - документ, выдаваемый организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, банку-участнику и удостоверяющий его участие в системе обязательного гарантирования депозитов;
9) система обязательного гарантирования депозитов - комплекс организационно-правовых мер, предусмотренных настоящим Законом, направленных на защиту прав и законных интересов депозиторов банков-участников;
10) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий регулирование и надзор финансового рынка и финансовых организаций.

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о системе
обязательного гарантирования депозитов

1. Законодательство Республики Казахстан о системе обязательного гарантирования депозитов основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые предусмотрены настоящим Законом, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Цели и принципы системы обязательного гарантирования депозитов

1. Целью системы обязательного гарантирования депозитов является обеспечение стабильности финансовой системы, в том числе поддержание доверия к банковской системе путем выплаты гарантийного возмещения депозиторам в случае принудительной ликвидации банка-участника.
2. Основными принципами системы обязательного гарантирования депозитов являются:
1) обязательность участия банков, осуществляющих прием депозитов, открытие и ведение банковских счетов физических лиц, в системе обязательного гарантирования депозитов;
2) прозрачность деятельности системы обязательного гарантирования депозитов;
3) минимизация рисков системы обязательного гарантирования депозитов;
4) накопительный характер формирования специального резерва, предназначенного для выплаты гарантийного возмещения.

Глава 2. Статус организации, осуществляющей обязательное
гарантирование депозитов, и ее деятельность

Статья 4. Создание организации, осуществляющей
обязательное гарантирование депозитов

1. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, является некоммерческой организацией, создаваемой в форме акционерного общества и осуществляет свою деятельность на основании настоящего Закона, иных нормативных правовых актов Республики Казахстан и устава.
2. Учредителем - единственным акционером организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, является Национальный Банк Республики Казахстан.

Статья 5. Основные задачи и функции организации,
осуществляющей обязательное гарантирование депозитов

1. Основными задачами организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, являются:
1) участие в обеспечении стабильности финансовой системы;
2) защита прав и законных интересов депозиторов гарантируемых депозитов в случае принудительной ликвидации банка-участника.
2. Для выполнения основных задач организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, выполняет следующие функции:
1) осуществляет выплату гарантийного возмещения в соответствии с требованиями настоящего Закона и нормативных правовых актов уполномоченного органа;
2) ведет реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов;
3) осуществляет инвестиционное управление собственными активами;
4) формирует специальный резерв, предназначенный для выплаты гарантийного возмещения;
5) выбирает на конкурсной основе банк-агент;
6) участвует в составе временной администрации, назначаемой в период консервации банка-участника;
7) участвует в составе временной администрации, назначаемой в период отзыва у банка-участника лицензий на проведение всех банковских операций;
8) участвует в составе ликвидационной комиссии принудительно ликвидируемого банка-участника до момента погашения ликвидационной комиссией задолженности перед организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, по сумме выплаченного (подлежащего выплате) ею гарантийного возмещения;
9) участвует в составе комитета кредиторов ликвидируемого банка-участника до момента погашения ликвидационной комиссией задолженности перед организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, по сумме выплаченного (подлежащего выплате) ею гарантийного возмещения.

Статья 6. Гарантии организации, осуществляющей
обязательное гарантирование депозитов

1. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, принимает на себя обязательства по выплате гарантийного возмещения депозиторам банка-участника со дня вступления в силу решения суда о его принудительной ликвидации.
2. Обязательства организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, по выплате гарантийного возмещения депозиторам подлежат прекращению по истечении одного года со дня внесения записи, в государственный регистр юридических лиц о принудительной ликвидации банка-участника, но не ранее пяти лет со дня вступления в силу решения суда о принудительной ликвидации банка-участника.

Статья 7. Права, обязанности и ответственность организации,
осуществляющей обязательное гарантирование депозитов

1. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, вправе:
1) требовать уплаты банками-участниками взносов;
2) запрашивать у банков-участников представления сведений по привлеченным депозитам, не содержащих информацию, составляющую банковскую и иную охраняемую законом тайну;
3) получать от Национального Банка Республики Казахстан информацию необходимую для обеспечения функционирования системы обязательного гарантирования депозитов, в соответствии со статьей 8 настоящего Закона;
4) получать от уполномоченного органа информацию необходимую для обеспечения функционирования системы обязательного гарантирования депозитов, включая информацию о финансовом состоянии банков-участников, в соответствии со статьей 9 настоящего Закона;
5) предоставлять займы банку-участнику в соответствии с требованиями настоящего Закона;
6) размещать деньги на депозит в банке-участнике в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан;
7) осуществлять заимствование в случае, предусмотренном законодательством Республики Казахстан;
8) требовать своевременного представления от ликвидационной комиссии банка-участника списка депозиторов, по депозитам подлежащим гарантированию, а также расчет гарантийного возмещения по депозитам;
9) ходатайствовать перед уполномоченным органом о применении к банку-участнику мер воздействия и санкций в случае нарушения им требований законодательства Республики Казахстан в сфере обязательного гарантирования депозитов;
10) взыскать в соответствии с условиями договора о присоединении в безакцептном порядке с банковских счетов банка- участника суммы неуплаченных полностью или частично взносов, а также сумм штрафов, пени за неисполнение банком-участником своих обязательств по договору
2. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, обязана:
1) определить стандартные условия договора присоединения;
2) представлять в Национальный Банк Республики Казахстан финансовую и иную отчетность о своей деятельности в порядке, определяемом нормативными правовыми актами Национального Банка Республики Казахстан;
3) осуществлять контроль за полнотой и своевременностью уплаты банками-участниками взносов в размере и порядке, предусмотренных настоящим Законом;
4) производить выплату гарантийного возмещения депозиторам принудительно ликвидируемого банка-участника в порядке, предусмотренном настоящим Законом;
5) использовать исключительно в служебных целях всю ставшую известной в процессе осуществления своих функций информацию о банках-участниках и их депозиторах;
6) извещать уполномоченный орган о фактах нарушения банками-участниками законодательства Республики Казахстан об обязательном гарантировании депозитов.
7) предоставлять депозиторам сведения, предусмотренные в статье 21 настоящего Закона.
3. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, ее работники и любые другие лица, действующие от ее имени, не несут ответственности перед банками-участниками, их депозиторами, кредиторами, акционерами или любыми другими лицами по причиненным им убыткам, выплатам или любым другим возмещениям, которые могут быть отнесены к категории нормального производственного риска и были осуществлены организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, при исполнении своих функций и обязанностей в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан.

Статья 8. Основы взаимодействия Национального Банка Республики Казахстан
и организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов

1. В целях надлежащего и своевременного выполнения своих функций, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, получает от Национального Банка Республики Казахстан информацию, необходимую для обеспечения функционирования системы обязательного гарантирования депозитов, порядок предоставления которой определяется по соглашению между Национальным Банком Республики Казахстан и организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов.
2. В случаях, предусмотренных настоящим Законом, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, вправе получать займы от Национального Банка Республики Казахстан.

Статья 9. Основы взаимодействия уполномоченного органа и
организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов

1. Уполномоченный орган и организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, координируют свою деятельность, согласовывают друг с другом принимаемые документы и информируют друг друга по вопросам проводимых мероприятий по обязательному гарантированию депозитов.
2. В целях надлежащего и своевременного выполнения своих функций, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, получает от уполномоченного органа информацию, необходимую для обеспечения функционирования системы обязательного гарантирования депозитов, порядок предоставления которой определяется по соглашению между уполномоченным органом и организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов.

Глава 3. Порядок участия банков в системе
обязательного гарантирования депозитов

Статья 10. Вступление банков в систему обязательного
гарантирования депозитов

1. Для вступления в систему обязательного гарантирования депозитов банк, не позднее дня, следующего за днем получения лицензии уполномоченного органа на прием депозитов, открытие и ведение банковских счетов физических лиц, представляет организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, нотариально засвидетельствованную копию указанной лицензии.
2. Банк, вступающий в систему обязательного гарантирования депозитов, в день получения лицензии уполномоченного органа на прием депозитов, открытие и ведение банковских счетов физических лиц, обязан присоединиться к договору присоединения путем представления организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, заявления, составленного по форме, установленной нормативными правовыми актами уполномоченного органа. В случае непредставления банком, вступающим в систему обязательного гарантирования депозитов, заявления о присоединении к договору присоединения организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, в течение двух рабочих дней информирует о данном факте уполномоченный орган.
3. Уполномоченный орган рассматривает вопрос о применении санкций к банку, не представившему заявление о присоединении к договору присоединения в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан.
4. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, в течение двух рабочих дней со дня получения от банка заявления о его присоединении к договору присоединения выдает ему свидетельство банка-участника.
Свидетельство банка-участника выдается в день внесения информации в реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов.
5. Банк становится участником системы обязательного гарантирования депозитов со дня внесения информации в реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов.
6. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, ведет учет выданных и аннулированных свидетельств банков-участников путем внесения соответствующей информации в реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов.
7. Реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов ежеквартально публикуется организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, в периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан на государственном и русском языках.

Статья 11. Договор присоединения

1. Присоединение банка к договору присоединения является обязательным условием его участия в системе обязательного гарантирования депозитов.
2. Договор присоединения должен содержать:
1) полное наименование организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, сведения о месте ее нахождения и банковских реквизитах;
2) указание о предмете договора;
3) права и обязанности сторон;
4) порядок уплаты взносов;
5) порядок представления банком-участником сведений, необходимых организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, для выполнения своих задач и функций;
6) порядок расчета банками-участниками своих обязательств по гарантируемым депозитам и суммам, возмещаемым по ним организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, в случае принудительной ликвидации банка-участника;
7) условия прекращения договора;
8) условия об ответственности сторон за нарушение договора.
3. Договор присоединения вступает в силу с момента внесения информации в реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов и прекращается в случае исключения банка-участника из системы обязательного гарантирования депозитов, а также в случае реорганизации банка-участника.

Статья 12. Виды и порядок уплаты взносов банков-участников

1. Банк-участник обязан в соответствии с настоящим Законом и договором присоединения уплачивать организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, следующие взносы:
1) обязательные календарные взносы ежеквартальные платежи банков-участников;
2) дополнительные взносы - разовые платежи банков-участников, уплачиваемые в случае недостаточности специального резерва организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, для выплаты гарантийного возмещения;
3) чрезвычайные взносы - платежи банков-участников для полного погашения суммы займа организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, и начисленного по нему вознаграждения, полученного ею в порядке, установленном статьей 23 настоящего Закона.
Выплата чрезвычайных взносов не приостанавливает обязательств банков-участников по уплате обязательных календарных взносов.
2. Размер и порядок уплаты взносов банком-участником определяются органом управления организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов.
Размер дополнительного взноса банка-участника не должен превышать двухкратного размера обязательного календарного взноса, уплачиваемого указанным банком-участником организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов за предшествующий квартал.
Годовой размер чрезвычайного взноса банка-участника не должен превышать годового размера обязательного календарного взноса, ежеквартально уплачиваемого указанным банком-участником организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов.
3. С даты отзыва у банка-участника лицензии на проведение всех банковских операций, обязательства банка-участника по уплате взносов приостанавливаются до вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации банка.
4. Взносы, уплаченные банками-участниками в соответствии с договором присоединения, возврату не подлежат.

Статья 13. Права и обязанности банков-участников

1. Банк-участник вправе:
1) получать от организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, сведения по ставкам взносов и срокам их уплаты, а также иные сведения по вопросам обязательного гарантирования депозитов, не содержащие информацию, составляющую банковскую и иную охраняемую законом тайну;
2) участвовать в конкурсе по выбору банка-агента;
3) распространять в средствах массовой информации сведения о своем участии в системе обязательного гарантирования депозитов.
2. Банк-участник обязан:
1) своевременно и в полном объеме уплачивать взносы в соответствии с настоящим Законом;
2) информировать клиентов о своем участии в системе обязательного гарантирования депозитов с указанием номера и даты выдачи свидетельства банка-участника, а также об условиях выплаты гарантийного возмещения;
3) уведомить организацию, осуществляющую обязательное гарантирование депозитов, о возникновении ситуации, влекущей невозможность полного и своевременного исполнения обязательств по возврату гарантируемых депозитов, в течение пяти календарных дней с момента возникновения такой ситуации;
4) представлять организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, сведения, подтверждающие правильность расчетов по уплаченным ими взносам;
5) представлять по запросу организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, иные сведения по привлеченным депозитам, не содержащие информацию, составляющую банковскую и иную охраняемую законом тайну.
3. Ликвидационная комиссия банка-участника обязана в течение семи рабочих дней со дня вступления в силу решения суда о принудительной ликвидации банка-участника предоставить организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, список депозиторов по депозитам, подлежащим гарантированию, а также расчет гарантийного возмещения по депозитам, составленные на день вступления в силу указанного решения суда.

Статья 14. Последствия изменения наименования
и/или реорганизации банка-участника

1. Банк-участник в письменной форме уведомляет организацию, осуществляющую обязательное гарантирование депозитов, об изменении своего наименования и/или реорганизации в течение пяти рабочих дней со дня получения им свидетельства о государственной регистрации/перерегистрации.
2. При реорганизации банка-участника вновь образованный(ые) банк(и) обязан(ы) присоединится к договору присоединения в порядке, установленном настоящим Законом. При этом, ранее выданные свидетельства реорганизованных банков-участников подлежат аннулированию.
3. В случае изменения наименования банка-участника, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, в течение десяти рабочих дней с момента получения от банка-участника подтверждающих документов производит замену свидетельства банка-участника с внесением соответствующих изменений в реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов. При этом, ранее выданные такому банку свидетельство банка-участника подлежит аннулированию.

Глава 4. Порядок исключения банков из системы
обязательного гарантирования депозитов и особенности одновременной
передачи части обязательств по гарантируемым депозитам и прав требования
по дебиторской задолженности принудительно ликвидируемого банка

Статья 15. Исключение банка-участника из системы
обязательного гарантирования депозитов

1. Основаниями для исключения банка-участника из системы обязательного гарантирования депозитов являются:
1) отзыв у банка-участника уполномоченным органом лицензии на прием депозитов, открытие и ведение банковских счетов физических лиц;
2) отзыв у банка-участника уполномоченным органом лицензии на проведение всех банковских операций.
2. Исключение банка-участника из системы обязательного гарантирования депозитов на основании отзыва у него уполномоченным органом лицензии на прием депозитов, открытие и ведение банковских счетов физических лиц производится с даты отзыва такой лицензии.
При отзыве у банка-участника лицензии на проведение всех банковских операций банк-участник подлежит исключению из системы обязательного гарантирования депозитов со дня вступления в законную силу решения суда о принудительной ликвидации банка.
В случае принятия банком-участником решения о добровольной ликвидации банк-участник исключается из системы. обязательного гарантирования депозитов со дня получения разрешения уполномоченного органа на добровольную ликвидацию.
3. Исключение банка-участника из системы обязательного гарантирования депозитов осуществляется путем внесения в реестр банков-участников системы обязательного гарантирования депозитов записи об аннулировании свидетельства банка-участника.
4. Исключение банка-участника из системы обязательного гарантирования депозитов не прекращает обязательств организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, по гарантируемым депозитам, размещенным в банке-участнике до дня его исключения.
При исключении банка-участника из системы обязательного гарантирования депозитов, кроме случаев исключения банка в связи с его принудительной ликвидацией, банк, исключенный из системы, в течение трех месяцев со дня его исключения, обязан возвратить гарантируемые депозиты депозиторам путем их прямой выплаты либо путем их перевода другому банку-участнику с учетом требований законодательства Республики Казахстан.

Статья 16. Особенности одновременной передачи части обязательств
по гарантируемым депозитам и прав требования по дебиторской
задолженности принудительно ликвидируемого банка

1. В целях защиты интересов депозиторов допускается проведение операции по одновременной передаче части обязательств по гарантируемым депозитам и прав требования по дебиторской задолженности принудительно ликвидируемого банка другому(им) банку(ам), порядок проведения которой определяется банковским законодательством Республики Казахстан.
2. В процессе проведения операции, указанной в пункте 1 настоящей статьи, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, вправе предоставить займы либо разместить депозиты в банке(ах)-участнике(ах), принимающем(их) обязательства по гарантируемым депозитам, особенности и порядок предоставления либо размещения которых определяются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.
3. В случае если размер обязательств по гарантируемым депозитам, передаваемых в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, превышает размер прав требования по дебиторской задолженности принудительно ликвидируемого банка организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, вправе восполнить возникшую разницу за счет средств специального резерва.
4. Размер средств, передаваемых организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, в соответствии с пунктами 2, 3 настоящей статьи, не должен превышать сумму, подлежащую выплате в качестве гарантируемого возмещения, определяемую в соответствии со статьей 18 настоящего Закона.

Глава 5. Объекты обязательного гарантирования депозитов.
Размер и порядок выплаты гарантийного возмещения

Статья 17. Объекты обязательного гарантирования депозитов

Объектами обязательного гарантирования депозитов являются обязательства банка-участника по возврату, в случае его принудительной ликвидации, депозитов физических лиц в тенге и в иностранной валюте, без начисленного по ним вознаграждения, находящихся на банковских счетах и удостоверенных договорами банковского счета и/или банковского вклада и/или вкладными документами.

Статья 18. Гарантийное возмещение

В случае принудительной ликвидации банка-участника организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, выплачивает депозиторам по гарантируемым депозитам гарантийное возмещение в сумме остатка по депозиту без начисленного по депозиту вознаграждения, но не более шестисот тысяч тенге.
Порядок выплаты гарантийного возмещения определяется настоящим Законом.

Статья 19. Права депозиторов на гарантийное возмещение

1. Депозитор вправе получить гарантийное возмещение по гарантируемому депозиту в размере и порядке, установленными настоящим Законом.
2. В случае открытия депозитором в банке-участнике нескольких гарантируемых депозитов, различных по видам и по валюте, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, выплачивает по ним совокупное гарантийное возмещение, в сумме, не превышающей шестьсот тысяч тенге.
3. При открытии депозитором депозитов в нескольких банках-участниках, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, производит выплату гарантийного возмещения отдельно по каждому банку-участнику.
4. Выплата гарантийного возмещения по гарантируемым депозитам производится в национальной валюте Республики Казахстан. Для расчета гарантийного возмещения по депозитам в иностранной валюте используется рыночный курс иностранных валют к национальной валюте Республики Казахстан, установленный на дату вступления в силу решения суда о принудительной ликвидации банка-участника.

Статья 20. Банк-агент

1. Выплата гарантийного возмещения производится организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, через банк-агент (банки-агенты), выбранный(ые) на конкурсной основе среди банков-участников.
Порядок проведения конкурса по выбору банка-агента и требования, предъявляемые к банку-агенту определяются нормативным правовым актом уполномоченного органа.
2. В случае, если ни один из банков-участников не будет соответствовать требованиям, предъявляемым к банку-агенту, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, выплачивает гарантийное возмещение через Национального оператора почты.

Статья 21. Порядок выплаты гарантийного возмещения

1. Организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов в течение четырнадцати рабочих дней со дня вступления в силу решения суда о принудительной ликвидации банка-участника, информирует путем публикации в периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан на государственном и русском языках о ликвидации банка-участника и начале выплаты гарантийного возмещения с указанием наименования банка-агента (либо Национального оператора почты в случае невозможности выбора банка-агента), осуществляющего выплату гарантийного возмещения, периоде и месте (местах) выплаты.
Указанную информацию депозитор вправе получить непосредственно у организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов.
2. Депозитор ликвидируемого банка-участника в течение шести месяцев со дня выхода объявления, указанного в пункте 2 настоящей статьи, вправе обратиться в банк-агент с письменным заявлением о выплате ему гарантийного возмещения, к которому должны быть приложены оригиналы договоров банковского счета/банковского вклада и/или вкладных документов, и их копии.
Выплата гарантийного возмещения производится банком-агентом только при представлении депозитором документа, удостоверяющего его личность.
3. При подтверждении прав требования депозитора к принудительно ликвидируемому банку-участнику, банк-агент выплачивает гарантийное возмещение в день сверки документов депозитора либо в последующие дни, но не позднее пяти рабочих дней со дня поступления документов банку-агенту.
4. По истечении шести месяцев депозитор вправе обратиться за получением гарантийного возмещения в организацию, осуществляющую обязательное гарантирование депозитов.
5. В случае если принудительно ликвидируемый банк-участник выступал по отношению к депозитору в качестве кредитора или гаранта, размер гарантийного возмещения определяется исходя из суммы разницы, образовавшейся по результатам зачета суммы гарантируемого депозита и суммы встречных требований указанного банка-участника.

Глава 6. Специальный резерв организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, для выплаты гарантийного возмещения

Статья 22. Специальный резерв организации, осуществляющей
обязательное гарантирование депозитов

1. Для осуществления деятельности связанной с выплатой гарантийного возмещения, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, формирует специальный резерв в пределах и за счет:
1) расходов организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, в пределах пятидесяти процентов размера ее уставного капитала;
2) взносов банков-участников;
3) пени и штрафов, примененных к банкам-участникам за неисполнение или ненадлежащее исполнение обязательств по договору присоединения;
4) денег, полученных в порядке удовлетворения принудительно ликвидируемым банком-участником требований организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, по суммам выплаченного (подлежащего выплате) гарантийного возмещения;
5) чистого дохода от размещения активов организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, уменьшенного на сумму отчислений в уставный и резервный капитал в порядке, предусмотренном ее уставом.
2. Целевой размер специального резерва организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, составляет не менее пяти процентов от суммы всех гарантируемых депозитов в банках-участниках.

Статья 23. Заимствование организации, осуществляющей
обязательное гарантирование депозитов

При недостаточности средств специального резерва организации, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, для выплаты депозиторам гарантийного возмещения и невозможности покрытия недостающей суммы за счет дополнительных взносов банков-участников, организация, осуществляющая обязательное гарантирование депозитов, вправе получать займы на недостающую сумму денег у Национального Банка Республики Казахстан.
Выплата депозиторам гарантийного возмещения может быть отсрочена на срок, необходимый для заимствования и определяемый решением уполномоченного органа.

Глава 7. Заключительные положения

Статья 24. Порядок рассмотрения споров

Споры, вытекающие из отношений по обязательному гарантированию депозитов, рассматриваются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 25. Порядок введения в действие настоящего Закона

1. Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования и распространяется на отношения, возникшие из договоров банковского счета и/или банковского вклада, заключенных банками с физическими лицами до введения в действие настоящего Закона.
2. Банки, которые на момент введения в действие настоящего Закона, являлись участниками системы обязательного гарантирования депозитов, в течение трех месяцев с момента его опубликования, обязаны заключить с организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, договоры присоединения, в порядке, установленном настоящим Законом.
3. Договоры о порядке внесения обязательных календарных, дополнительных и чрезвычайных взносов, максимальных ставках вознаграждения по привлеченным депозитам физических лиц и представлении сведений о депозитной политике банка, заключенные
организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, с банками-участниками до введения в действие настоящего Закона, действуют до момента заключения с банками-участниками договора присоединения в порядке, установленном настоящим Законом.

Президент
Республики Казахстан