"Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 13 желтоқсандағы N 1237 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
"Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Жоба

"Электр энергетикасы туралы"
Қазақстан Республикасының Заңына
өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

1-бап . "Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., N 17, 102-құжат) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1) кіріспеде "пайдалану" деген сөз "тұтыну" деген сөзбен ауыстырылсын;

2) 1-бапта:
мынадай мазмұндағы 9-1) тармақшамен толықтырылсын:
"9-1) өңіраралық және (немесе) мемлекетаралық электр беру желілері - өңірлер және (немесе) мемлекеттер арасында электр энергиясын беруді қамтамасыз ететін кернеуі 220 кВ және одан жоғары электр беру желілері;";
10) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"10) ұлттық электр желісі - жекешелендіру мен оның алдын ала сатыларына жатпайтын шағын станциялардың, тарату құрылғыларының, кернеуі 220 кВ және одан жоғары мемлекетаралық және (немесе) өңіраралық электр беру желілерінің және электр станцияларының электр энергиясын беруін жүзеге асыратын электр беру желілерінің жиынтығы;";
мынадай мазмұндағы 13-1), 13-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"13-1) электр желілерінің күзет аймағы - электр желілерін сақтауды қамтамасыз ету, пайдаланудың қалыпты шарттарын жасау, олардың зақымдануының, сондай-ақ осы желілерінің күзет аймағында болған ел арасында жазатайым жағдайлардың алдын алу мақсатында бөлінген жер учаскелері, су және әуе кеңістігі;
13-2) жылу желілерінің күзет аймағы - жылу желілерін сақтауды қамтамасыз ету, пайдаланудың қалыпты шарттарын жасау, олардың зақымдануының, сондай-ақ осы желілерінің күзет аймағында болған ел арасында жазатайым оқиғалардың алдын алу мақсатында бөлінген жер учаскелері, су және әуе кеңістігі;";
15) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"15) электр энергиясын беру - электр энергиясын беруге жасалған шарттарға сәйкес электр энергиясын беруші ұйымдар көрсететін қызмет;";
16) тармақшада "пайдаланатын" деген сөз "тұтынатын" деген сөзбен ауыстырылсын;
34) тармақшада "пайдалану" деген сөз "тұтыну" деген сөзбен ауыстырылсын;

3) 3-баптың 2-тармағының 5) тармақшасында "пайдалану" деген сөз "тұтыну" деген сөзбен ауыстырылсын;

4) 5-бапта:
5) тармақшада "пайдалану" деген сөз "тұтыну" деген сөзбен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 11-1) тармақшамен толықтырылсын:
"11-1) жүйе операторын және электр энергиясының орталықтандырылған сауда нарығының операторын белгілейді;";

5) 6-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"6-бап. Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау

1. Электр энергетикасы саласындағы қадағалау мен бақылауды мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік орган жүзеге асырады.
2. Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі орган:
1) Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы нормативтік құқықтық актілердің техникалық талаптарының орындалуын;
2) электр станциялары, электр және жылу желілері энергетикалық жабдықтарының, сондай-ақ тұтынушылардың электр және жылу пайдалану қондырғыларының пайдаланылуын және техникалық жағдайын;
3) электр энергетикасы саласындағы лицензияланатын қызмет түрлеріне қойылатын талаптардың орындалуын қадағалауды жүзеге асырады.
3. Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау тексерістер жолымен жүзеге асырылады.
4. Электр энергиясы объектілерін тексерулер жоспарлы және жоспардан тыс болуы мүмкін.
5. Тексеріс негіздемесі электр энергетикасы саласындағы уәкілетті орган бекіткен жұмыс жоспары болып табылады. Жұмыс жоспары тексеріс жүргізу және оларды жүргізудің кезеңі болжанып отырған объектілердің тізбесін қамтуы тиіс.
6. Жоспарлы тексеріс оның алдындағы тексерістерге қатысты заңмен белгіленген уақытша аралықтарды ескере отырып өткізілетін, күні бұрын жоспарланған іс-шара болып табылады (жұмыс жоспары).
7. Жоспардан тыс тексеріс мынадай жағдайларда:
1) бұрынғы кезеңмен салыстыру бойынша энергия объектілерінде авариялық технологиялық бұзушылықтардың саны өскен кезде;
2) мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау органына түскен заңды және жеке тұлғалардың, сондай-ақ мемлекеттік органдардың өтініштері бойынша жүргізіледі.
8. Анықталған бұзушылықтарды жою үшін энергия объектісінің басшысына орындау мерзімдері мен оған жауапты тұлғалар көрсетіліп, белгіленген үлгідегі нұсқама беріледі немесе акт жасалады, соның негізінде объектінің басшылығы мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау органына ұсынылатын анықталған бұзушылықтарды жою жөніндегі іс-шаралар жоспарын жасайды.
9. Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау:
1) электр және жылу энергиясының сапасы жөніндегі техникалық шарттар талаптарының сақталуы;
2) өз құзыретінің шегінде электр және жылу энергиясын пайдалану ережесінің сақталуы;
3) электр және жылу энергиясының ұтымды және үнемді пайдаланылуы және өндіру, беру, және тұтыну режимдерінің оңтайландырылуы;
4) электр станцияларының, электр және жылу желілерінің күзгі-қысқы жағдайларда жұмыс істеуге дайындығы үшін жүзеге асырылады.
10. Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау органы:
1) объектілердің және жабдықтардың қысқы жағдайдағы жұмысқа дайындығын бағалау жөніндегі электр энергетикалық кәсіпорындарының комиссияларына қатысады;
2) электр станцияларының, электр және жылу желілерінің жұмысында Қазақстан Республикасының Біртұтас электр энергия жүйесін бірнеше бөлікке бөлінуге, тұтынушыларды электр және жылу энергияларын жаппай шектеуге, ірі энергетикалық жабдықтың бұзылуына соқтырған ірі технологиялық бұзылыстарды тексерудің есебін жүргізеді.
11. Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау органы Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіпте:
1) электр және энергия қондырғыларын қарауға қол жеткізуге;
2) электр станцияларының, электр және жылу желілерінің энергетикалық жабдығының, сондай-ақ тұтынушылардың энергетикалық жабдығының техникалық жағдайын мерзімді тексеруді жүзеге асыруға;
3) электр- және энергия қондырғыларын пайдаланудың техникалық жағдайы мен қауіпсіздігін бақылауды жүзеге асыру мақсатында электр және жылу энергиясын өндіруді, беру мен бөлуді және қайта сату мақсатында сатып алуды жүзеге асыратын ұйым басшыларының техникалық пайдалану ережелері мен қауіпсіздік ережелерін білуіне, біліктілік тексерістерін ұйымдастыруға;
4) энергетикалық объектілерде электр және жылу энергиясын қауіпсіз және ұтымды өндіру, беру, бөлу және пайдалану бойынша энергетикалық сараптамалар жүргізуді, энергия үнемдеуші саясаттың орындалуын бақылауды, заңды тұлғалардың энергетикалық тиімділігін зерттеуді ұйымдастыруға;
5) Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасын жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындауды жүзеге асыруға;
6) қадағалауға жататын энергетикалық жабдықты зерттеу, энергетикалық ұйымдарға кешенді тексеру жүргізу кезінде және электр станцияларының, электр және жылу желілерінің энергетикалық жабдығының жұмысындағы технологиялық бұзушылықтарды тексеру кезінде тиісті сарапшыларды тартуға;
7) энергия үнемдеу бағдарламаларын, нормативтік-әдістемелік актілерді, құқықтық және экономикалық тетіктерін дайындауды ұйымдастыруға;
8) аварияларға, жазатайым оқиғаларға және электр энергетикасы саласындағы нормативтік құқықтық актілердің техникалық талаптарын өрескел бұзушылықтарға жол берген кінәлі тұлғаларды тәртіптік жауапкершілікке тарту туралы ұйым иелеріне ұсыныстар енгізуге немесе тиісті мемлекеттік органдарға Қазақстан Республикасының заңына сәйкес электр энергетикасы туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзуға кінәлі тұлғаларды әкімшілік немесе қылмыстық жауапкершілікке тарту туралы материалдарды жіберуге құқылы.";

6) 9-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"9-бап. Электр станцияларды, электр беру желілерін және
шағын станцияларды жобалау және салу

1. Қосарлас (шунтталатын) электр беру желілері мен шағын станцияларды жобалау және салу уәкілетті органға, табиғи монополия саласындағы қызметті бақылау мен реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік органға және жүйелік операторға алдын ала хабарлай отырып және олармен келісе отырып жүзеге асырылады.
2. Электр станцияларды, электр беру желілерін және шағын станцияларды жобалау және салу, сондай-ақ оларды пайдалану концессиялық келісімдер негізінде жүзеге асырылуы мүмкін.
3. Концессиялық келісімдер негізінде салынған кернеуі 220 кВ және одан жоғары өңіраралық және (немесе) мемлекетаралық электр беру желілері, шағын станциялар және тарату құрылғылары олардың қолданылу кезеңінде концессионердің меншігі болып табылады және ұлттық электр желісі құрамына концессиялық келісімнің қолдану мерзімінің аяқталуы бойынша беріледі.
4. Орталықтандырылған оралымды-диспетчерлік басқаруды, сондай-ақ кернеуі 220 кВ және одан жоғары өңіраралық және (немесе) мемлекетаралық электр беру желілерін, шағын станцияларын және тарату құрылғыларын пайдалануды Жүйе операторы шарттар негізінде жүзеге асырады.";

7) 14-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Энергия өндіруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, электр энергиясын кепілдік беріп жеткізушілер және электр энергиясын кейін сату мақсатымен сатып алуды жүзеге асыратын өзге де ұйымдар электр энергиясын уәкілетті орган белгілеген тәртіппен электр энергиясының орталықтандырылған саудасынан сатып алуы немесе сатуы тиіс.";

8) 16-бапта 3-тармақ алынып тасталсын;

9) 17-бапта 1-тармақ "өндіру-тұтынуды теңгерімдеу" деген сөздерден кейін "электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын ұйымдастыру және жұмыс істеу" деген сөздермен толықтырылсын;

10) 19-бапта:
1-тармақтың 4) тармақшасында "пайдаланған" деген сөз "тұтынылған" деген сөзбен ауыстырылсын;
2-тармақтың 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"6) қосымша қуаттарды қосқан кезде энергия өндіруші және энергия беруші ұйымдардың электр энергетикасы қондырғылары объектілерін кеңейту және қайта жаңартумен байланысты шығындарды Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен өтеуге міндетті.";

11) 22-баптың 2-тармағы "жылу желілерін күзету" деген сөздерден кейін "сондай-ақ электр және жылу желілерінің күзет аймақтарында жұмыс жүргізу" деген сөздермен толықтырылсын;

12) 24-бапта:
1-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"2) 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 13-бабының 6-тармағын қоспағанда, ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.";
2-тармақтағы "2005" цифрлары "2007" цифрларымен ауыстырылсын.

2-бап . Осы Заң ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

О проекте Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "Об электроэнергетике"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 13 декабря 2005 года N 1237

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "Об электроэнергетике".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

О внесении изменений и дополнений
в Закон Республики Казахстан
"Об электроэнергетике"

Статья 1. Внести в Закон Республики Казахстан от 9 июля 2004 г. "Об электроэнергетике" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, N 17, ст. 102) следующие изменения и дополнения:

1) в преамбуле слово "использования" заменить словом "потребления";

2) в статье 1:
дополнить подпунктом 9-1) следующего содержания:
"9-1) межрегиональные и (или) межгосударственные линии электропередачи - линии электропередачи напряжением 220 кВ и выше, обеспечивающие передачу электрической энергии между регионами и (или) государствами;";
подпункт 10) изложить в следующей редакции:
"10) национальная электрическая сеть - совокупность подстанций, распределительных устройств, межрегиональных и (или) межгосударственных линий электропередачи и линий электропередачи, осуществляющих выдачу электрической энергии электрических станций, напряжением 220 кВ и выше, не подлежащих приватизации и ее предварительным стадиям;";
дополнить подпунктами 13-1), 13-2) следующего содержания:
"13-1) охранная зона электрических сетей - земельные участки, водное и воздушное пространство, отведенные в целях обеспечения сохранности электрических сетей, создания нормальных условий эксплуатации, предотвращения их повреждения, а также несчастных случаев среди населения, оказавшихся в охранной зоне этих сетей;
13-2) охранная зона тепловых сетей - земельные участки, отведенные в целях обеспечения сохранности тепловых сетей, создания нормальных условий эксплуатации, предотвращения их повреждений, а также несчастных случаев среди населения, оказавшихся в охранной зоне этих сетей;";
подпункт 15) изложить в следующей редакции:
"15) передача электрической энергии - услуга, оказываемая энергопередающими организациями в соответствии с заключенными договорами на передачу электрической энергии;";
в подпункте 16) слово "использующее" заменить словом "потребляющее";
в подпункте 34) слово "использования" заменить словом "потребления";

3) в подпункте 5) пункта 2 статьи 3 слово "использование" заменить словом "потребление";

4) в статье 5:
в подпункте 5) слово "использования" заменить словом "потребления";
дополнить подпунктом 11-1) следующего содержания: "11-1) определяет Системного оператора и Оператора рынка централизованной торговли электрической энергией;";

5) статью 6 изложить в следующей редакции:
"Статья 6. Государственный энергетический надзор и контроль

1. Надзор и контроль в области электроэнергетики осуществляются государственным органом по государственному энергетическому надзору и контролю.
2. Орган по государственному энергетическому надзору и контролю осуществляет надзор за:
1) выполнением технических требований нормативных правовых актов Республики Казахстан в сфере электроэнергетики;
2) эксплуатацией и техническим состоянием энергетического оборудования электрических станций, электрических и тепловых сетей, а также электрических и теплоиспользующих установок потребителей;
3) выполнением требований к лицензируемым видам деятельности в сфере электроэнергетики.
3. Государственный энергетический надзор и контроль осуществляется путем проверок.
4. Проверки объектов электроэнергетики могут быть плановыми и внеплановыми.
5. Основанием проверки является план работы, утвержденный уполномоченным органом в области электроэнергетики. План работы должен содержать перечень объектов, в отношении которых предполагается проведение проверок и период их проведения.
6. Плановая проверка является заранее запланированным мероприятием, проводимая с учетом установленных законами временных интервалов по отношению к предшествующим проверкам (план работы).
7. Внеплановая проверка проводится в следующих случаях:
1) при росте числа аварийных технологических нарушений на объектах электроэнергетики по сравнению с предыдущим периодом;
2) по обращениям физических и юридических лиц, а также государственных органов, поступивших в орган государственного энергетического надзора и контроля.
8. Для устранения выявленных нарушений руководителю объекта электроэнергетики выдается предписание установленного образца с указанием сроков и лиц, ответственных за исполнение или составляется акт, на основе которого руководством объекта разрабатывается план мероприятий по устранению выявленных нарушений который представляется в орган энергетического надзора и контроля.
9. Энергетический надзор и контроль осуществляется за:
1) соблюдением требований технических условий по качеству электрической и тепловой энергии;
2) соблюдением правил пользования электрической и тепловой энергии в пределах своей компетенции;
3) рациональным и экономным использованием, оптимизацией режимов производства, передачей, потребления электрической и тепловой энергии;
4) готовностью электрических станций, электрических и тепловых сетей к работе в осеннее-зимних условиях.
10. Орган государственного энергетического надзора и контроля:
1) участвует в комиссиях электроэнергетических предприятий по оценке готовности объектов и оборудования к работе в зимних условиях;
2) ведет учет расследований крупных технологических нарушений в работе электростанций, тепловых и электрических сетей, приведших к разделению единой электроэнергетической системы Республики Казахстан на несколько частей, массовому ограничению потребителей по электрической и тепловой энергии, повреждению крупного энергетического оборудования.
11. Орган государственного энергетического надзора и контроля вправе в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан:
1) иметь доступ к электро- и энергоустановкам;
2) осуществлять периодическое обследование технического состояния энергетического оборудования электрических станций, электрических и тепловых сетей, а также энергетического оборудования потребителей;
3) организовывать квалификационные проверки знаний правил технической эксплуатации и правил безопасности у руководителей организаций, осуществляющих производство, передачу и распределение электрической и тепловой энергии и покупку в целях перепродажи для осуществления контроля технического состояния и безопасности эксплуатации электро- и энергоустановок;
4) организовывать проведение энергетических экспертиз на энергетических объектах по безопасному и рациональному производству, передаче, распределению и использованию электрической и тепловой энергии, контроль за выполнением энергосберегающей политики, обследования энергетической эффективности юридических лиц;
5) осуществлять подготовку предложений по совершенствованию законодательства Республики Казахстан в области электроэнергетики;
6) привлекать экспертов при проведении обследования поднадзорного энергетического оборудования, комплексных проверок энергетических организаций и при расследовании технологических нарушений в работе энергетического оборудования электрических станций, электрических и тепловых сетей;
7) организовывать разработку программы, нормативно-методических актов, правовых и экономических механизмов энергосбережения;
8) вносить предложения собственникам организаций о привлечении к дисциплинарной ответственности лиц, виновных в допущении аварий, несчастных случаев и иных грубых нарушений технических требований нормативных правовых актов в области электроэнергетики или направлять материалы в соответствующие государственные органы о привлечении к административной или уголовной ответственности в соответствии с Законам Республики Казахстан лиц, виновных в нарушении законодательства Республики Казахстан об электроэнергетике";

6) статью 9 изложить в следующей редакции:
"Статья 9. Проектирование и строительство электрических станций, линий электропередачи и подстанций

1. Проектирование и строительство дублирующих (шунтирующих) линий электропередачи и подстанций осуществляются с предварительного уведомления и согласования с уполномоченным органом, с государственным органом, осуществляющим контроль и регулирование деятельности в сфере естественной монополии, и системным оператором.
2. Проектирование и строительство электрических станций, линий электропередачи и подстанций, а также их эксплуатация могут осуществляться на основании концессионных соглашений.
3. Межрегиональные и/или межгосударственные линии электропередачи, подстанции и распределительные устройства напряжением 220 кВ и выше, построенные на основании концессионных соглашений, на период их действия являются собственностью концессионера и передаются в состав национальной электрической сети по окончании срока действия концессионного соглашения.
4. Централизованное оперативно-диспетчерское управление, а также эксплуатация межрегиональных и (или) межгосударственных линий электропередачи;, подстанций, распределительных устройств напряжением 220 кВ и выше, построенных на основании концессионных соглашений, осуществляет Системный оператор на основании договоров.";

7) пункт 4 статьи 14 изложить в следующей редакции:
"4. Энергопроизводящие, энергоснабжающие организации, гарантирующие поставщики электрической энергии и организации, осуществляющие покупку электрической энергии с целью последующей продажи, должны покупать или продавать на централизованных торгах электрическую энергию в порядке, установленном уполномоченным органом.";

8) пункт 3 статьи 16 исключить;

9) в пункте 1 статьи 17 после слов "балансированию производства-потребления электрической энергии" дополнить словами "по организации и функционированию централизованных торгов электрической энергией";

10) статья 19:
в подпункте 4) пункта 1 слово "использованную" заменить словом "потребленную";
подпункт 6) пункта 2 изложить в следующей редакции:
"6) при подключении дополнительных мощностей компенсировать затраты энергопроизводящих и энергопередающих организаций для расширения и реконструкции объектов электроэнергетических установок в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан.";

11) пункт 2 статьи 22 после слов "тепловых сетей" дополнить словами "а также производства работ в охранных зонах электрических и тепловых сетей";

12) в статье 24:
подпункт 2) пункта 1 изложить в следующей редакции:
"2) пункта 6 статьи 13, который вводится с 1 января 2008 года.";
в пункте 2 цифры "2005" заменить цифрами "2007".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие со дня официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан